ΚΕΦΑΛΑΙΟ
5
Περίγραμμα του Κεφαλαίου και Μαθησιακοί Στόχοι 5.1
Το Βελτιούμενο Επίπεδο Υγείας των Ανθρώπων στις Η.Π.Α., σελίδα 138 Συζητήστε τις τάσεις στην υγεία στις Η.Π.Α. σε βάθος χρόνου.
5.2
Η Υγειονομική Περίθαλψη στον Κόσμο, σελίδα 140 Συγκρίνετε τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και τα αποτελέσματα της υγειονομικής περίθαλψης στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες.
5.3
Προβλήματα Πληροφόρησης και Εξωτερικότητες στην Αγορά Υγειονομικής Περίθαλψης, σελίδα 145 Συζητήστε πώς επηρεάζουν την αγορά υγειονομικής περίθαλψης προβλήματα πληροφόρησης και εξωτερικότητες.
5.4
Η Συζήτηση γύρω από την Πολιτική Υγειονομικής Περίθαλψης στις Η.Π.Α., σελίδα 152 Εξηγήστε τα κυριότερα ζητήματα που εμπεριέχονται στη συζήτηση για την πολιτική υγειονομικής περίθαλψης στις Η.Π.Α.
Τα Οικονομικά της Υγειονομικής Περίθαλψης
Πόσο θα πληρώσετε για ασφάλιση υγείας; Πόσα θα πληρώσετε για ασφάλιση υγείας όταν αποκτήσετε μία εργασία πλήρους απασχόλησης; Το 2013, ο David Goldhill, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του τηλεοπτικού καναλιού Game Show Network (GSN), αρθρογράφησε σε εφημερίδα σχετικά με το πόσα πληρώνει για ασφάλιση υγείας ένας νεοπροσλαμβανόμενος 23 ετών στην επιχείρησή του. Πολλές επιχειρήσεις αγοράζουν ασφάλιση υγείας για τους εργαζομένους τους από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες, όπως είναι η Blue Cross ή η Aetna. Στην περίπτωση του εργαζομένου του Goldhill, από τον ετήσιο μισθό του, ύψους $35.000, αυτός πλήρωσε $2.600 για ασφάλιση υγείας, ενώ η επιχείρηση GSN καταβάλλει $6.190 για λογαριασμό του εργαζόμενου. Ο Goldhill τόνισε ότι το ποσό που πλήρωσε η επιχείρηση για την ασφάλιση υγείας του εργαζόμενου, θα μπορούσε να το καταβάλλει διαφορετικά ως μισθό στον εργαζόμενο. Επιπλέον, το GSN παρακρατεί $1.500 από τους μισθούς των εργαζομένων του για την πληρωμή ομοσπονδιακών και πολιτειακών φόρων προκειμένου να υποστηριχθούν δύο ομοσπονδιακά προγράμματα: Το Medicare, το οποίο παρέχει ασφάλιση υγείας σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω και το Medicaid, το οποίο παρέχει ασφάλιση υγείας σε άτομα με χαμηλό εισόδημα. Συχνά, οι εργαζόμενοι δεν γνωρίζουν τα μεγάλα ποσά που αφαιρούνται από τους μισθούς τους προκειμένου να καλυφθεί το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης. Για πολλές μικρές επιχειρήσεις, η παροχή ασφάλισης υγείας στους εργαζομένους τους αντιπροσωπεύει το ταχύτερα αυξανόμενο κόστος τους. Οι δαπάνες για ασφάλιση υγείας αυξήθηκαν από το 5,2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (gross domestic product - GDP) το 1960, στο 17,9% το 2013, παρουσιάζοντας μία ανοδική τάση που αναμένεται να συνεχιστεί. Το Γραφείο Προ-
ϋπολογισμού του Αμερικανικού Κογκρέσου (U.S. Congressional Budget Office) προβλέπει ότι οι δαπάνες για τα προγράμματα Medicare και Medicaid θα αυξηθούν από το 6% του ΑΕΠ το 2013, κοντά στο 12% το 2050. Το 2010, ο Πρόεδρος Ομπάμα και το Κογκρέσο θέσπισαν το Νόμο για την Προστασία των Ασθενών και την Προσιτή Περίθαλψη (Patient Protection and Affordable Care Act (ACA)), που έφερε μεγάλες αλλαγές στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης των Η.Π.Α. Οι περισσότερες αλλαγές άρχισαν να εφαρμόζονται το 2014. Στο νόμο συμπεριλαμβανόταν η πρόβλεψη ότι όλες οι επιχειρήσεις που απασχολούν 50 και άνω άτομα (με 30 ή περισσότερες ώρες εργασίας την εβδομάδα), θα πρέπει να παρέχουν ασφάλιση υγείας σε όλους τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης ή σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να καταβάλλουν πρόστιμα. Σύμφωνα με το νόμο, οι πολιτείες έπρεπε επίσης να θεσπίσουν αγορές ασφάλισης υγείας (health insurance exchanges) για να κάνουν την ασφάλιση υγείας λιγότερο ακριβή για τις μικρές επιχειρήσεις και τα άτομα, επιτρέποντάς τους να μπουν σε μία ασφαλιστική ζώνη όπου και οι υγιείς και οι άρρωστοι άνθρωποι θα είναι στο ίδιο ασφαλιστικό πλάνο και θα πληρώνουν τα ίδια ασφάλιστρα. Καθώς ο ACA τέθηκε σε εφαρμογή, έμενε να φανεί αν οι αγορές ασφάλισης υγείας θα μείωναν τα ασφάλιστρα.
Πηγές: David Goldhill, “The Health Benefits That Cut Your Pay,” New York Times, February 16, 2013; Karen Blumenthal, “Tackling the New Health-Care Rules,” Wall Street Journal, May 31, 2013; U.S. Centers for Medicare & Medicaid Studies, “National Health Expenditure Data,” www.cms.gov; U.S. Congressional Budget Office, “Updated Budget Projections,” May 14, 2013.
Τα Οικονομικά στη Ζωή σας Ο μισθός που παίρνετε «στο χέρι» επηρεάζεται από το τι δαπανά ο εργοδότης σας για την ασφάλιση υγείας; Αν δουλεύετε για μία επιχείρηση που σας παρέχει ασφάλιση υγείας, η επιχείρηση παρακρατεί κάποιο ποσό από την αμοιβή σας για να πληρώσει την ασφάλιση. Τυπικά, οι επιχειρήσεις πληρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της ασφάλισης υγείας των εργαζομένων τους. Το 2012, οι εργαζόμενοι πλήρωναν μόνο το 18% του κόστους της ασφαλιστικής κάλυψης των ιδίων και το 28% του κόστους κάλυψης για τις οικογένειές τους. Η αμοιβή σας δεν δείχνει το ποσό που πληρώνει για εσάς ο εργοδότης σας για ασφάλιση υγείας, επηρεάζει όμως αυτό το ποσό την αμοιβή που παίρνετε στο χέρι; Καθώς διαβάζετε αυτό το Κεφάλαιο προσπαθήστε να απαντήσετε σε αυτή την ερώτηση. Μπορείτε να ελέγξετε την απάντησή σας, σε σχέση με αυτή που παρέχουμε στη σελίδα 161 στο τέλος του Κεφαλαίου. Πηγή: The Kaiser Family Foundation and Health Research and Educational Trust, Employer Health Benefits, 2012 Annual Survey, September 11, 2012.
137
138
Η
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Τα Οικονομικά της Υγειονομικής Περίθαλψης
Υγειονομική περίθαλψη Προϊόντα και υπηρεσίες, όπως συνταγογραφούμενα φάρμακα, επικοινωνία με γιατρό και χειρουργικές επεμβάσεις που σκοπό έχουν τη διατήρηση ή βελτίωση της υγείας ενός ανθρώπου.
5.1 ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Συζητήστε τις τάσεις στην υγεία στις Ηνωμένες Πολιτείες σε βάθος χρόνου.
υγειονομική περίθαλψη (health care) αναφέρεται σε προϊόντα και υπηρεσίες, όπως τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, επικοινωνία με γιατρό και χειρουργικές επεμβάσεις που σκοπό έχουν τη διατήρηση ή βελτίωση της υγείας ενός ανθρώπου. Το 2013, η υγειονομική περίθαλψη κάλυπτε περισσότερο από το 1/6 της οικονομίας των Η.Π.Α. περίπου όση η οικονομία της Γαλλίας. Οι βελτιώσεις στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης είναι ένα σημαντικό στοιχείο της θεαματικής βελτίωσης του επιπέδου ζωής που βίωσαν τα τελευταία 100 χρόνια οι άνθρωποι στις Η.Π.Α. και σε άλλες υψηλού εισοδήματος χώρες. Η υγειονομική περίθαλψη έχει δει ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη, με νέα προϊόντα, όπως είναι οι μαγνητικοί τομογράφοι και άλλα διαγνωστικά μηχανήματα, συνταγογραφούμενα φάρμακα για θεραπεία του καρκίνου, για την αντιμετώπιση της υψηλής πίεσης και το AIDS, εμβόλια κατά της μηνιγγίτιδας, καθώς και νέες χειρουργικές τεχνικές, όπως καθετήρες καρδιάς για θεραπεία καρδιακών παθήσεων. Η υγειονομική περίθαλψη παρέχεται μέσω αγορών, όπως γίνεται και με τα περισσότερα άλλα προϊόντα και υπηρεσίες. Έτσι, μπορούμε να εφαρμόσουμε στην υγειονομική περίθαλψη τα εργαλεία της οικονομικής ανάλυσης που χρησιμοποιήσαμε σε προηγούμενα κεφάλαια. Αλλά οι αγορές υγειονομικής περίθαλψης είναι διαφορετικές από τις άλλες αγορές. Στις Η.Π.Α., οι γιατροί και τα νοσοκομεία που παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος της υγειονομικής περίθαλψης ανήκουν, κυρίως, σε ιδιωτικές εταιρίες, αλλά και το Κράτος παρέχει, άμεσα, υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης μέσω της Υπηρεσίας Υγείας Βετεράνων (Veterans Health Administration), η οποία είναι μέρος του Αμερικάνικου Τμήματος Υποθέσεων Βετεράνων (U.S. Department of Veterans Affairs), αλλά και έμμεσα, μέσω των προγραμμάτων Medicare και Medicaid. Πέραν από τον ευρύ κρατικό ρόλο, η αγορά για υγειονομική περίθαλψη διαφέρει και για άλλους λόγους από τις περισσότερες από τις άλλες αγορές. Ο πιο σημαντικός είναι ότι ο τυπικός καταναλωτής υγειονομικής περίθαλψης δεν πληρώνει ολόκληρο το κόστος της. Οι περισσότεροι άνθρωποι είτε έχουν ιδιωτική ασφάλιση υγείας - συνήθως την παρέχουν οι εργοδότες τους - είτε είναι γραμμένοι στα προγράμματα Medicare ή Medicaid. Οι καταναλωτές που έχουν ασφάλιση, λαμβάνουν διαφορετικές αποφάσεις σχετικά με την ποσότητα της υγειονομικής περίθαλψης που επιθυμούν να καταναλώσουν απ’ ό,τι αν πλήρωναν όλο το κόστος των υπηρεσιών. Έτσι, για να αναλύσουμε την αγορά για υγειονομική περίθαλψη, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε οικονομικά εργαλεία πέραν από αυτά που εισήχθησαν και αξιοποιήθηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια. Ξεκινάμε την ανάλυσή μας για την υγειονομική περίθαλψη με μια γενική ματιά στην υγειονομική περίθαλψη ανά τον κόσμο.
Το Βελτιούμενο Επίπεδο Υγείας των Ανθρώπων στις Η.Π.Α.
Διακόσια χρόνια πριν, ολόκληρος ο κόσμος ήταν πολύ φτωχός σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα. Σήμερα, ένας μέσος άνθρωπος, σε μια υψηλού εισοδήματος χώρα, έχει ένα επίπεδο ζωής πολύ καλύτερο απ’ ό,τι ακόμη και οι πλουσιότεροι άνθρωποι κατά το παρελθόν θα μπορούσαν να φανταστούν. Μία πτυχή του υψηλότερου επιπέδου διαβίωσης, είναι η βελτιωμένη υγεία που απολαμβάνει ο μέσος άνθρωπος. Για παράδειγμα, στα τέλη του 1700, η Αγγλία είχε το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη μεγάλη χώρα. Αλλά ο μέσος άνθρωπος στην Αγγλία είχε μικρή διάρκεια ζωής και υπέφερε από ασθένειες - όπως η χολέρα, ο κίτρινος πυρετός, η δυσεντερία και η ευλογιά - που έχουν εξαφανιστεί σήμερα από τις υψηλού εισοδήματος χώρες. Το μέσο προσδόκιμο ζωής ήταν μόλις τα 38 έτη, ενώ το 30% του πληθυσμού πέθαινε πριν φτάσει στην ηλικία των 30 ετών. Ακόμα και άνθρωποι που έφταναν στην ηλικία των 20, ανέμεναν να ζήσουν ένα μέσο όρο 34 επιπλέον ετών. Το 2014, το μέσο προσδόκιμο ζωής στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες υψηλού εισοδήματος χώρες ήταν περίπου τα 80 έτη. Επίσης, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, οι άνθρωποι στην Αγγλία του 18ου αιώνα ήταν κοντοί. Το μέσο ύψος ενός ενήλικου άνδρα ήταν 1,62 μέτρα, σε σύγκριση με το σημερινό των 1,82 μέτρων. Σε αυτή την ενότητα, συζητάμε για την υγεία των ανθρώπων στις Η.Π.Α. Στην Ενότητα 5.2 συζητάμε για την υγεία των ανθρώπων σε άλλες χώρες.
Μεταβολές σε Βάθος Χρόνου στην Υγεία στις Η.Π.Α.
Όταν οι οικονομολόγοι αξιολογούν μεταβολές σε βάθος χρόνου στο επίπεδο ζωής μιας χώρας, συνήθως εξετάζουν αρχικά τις αυξήσεις στο κατά κεφαλήν εισόδημα. Ωστόσο, οι μεταβολές στην υγεία είναι επίσης σημαντικές, επειδή η υγεία ενός ανθρώπου αποτελεί πολύ σημαντικό τμήμα της ευδαιμονίας του και, συνεπώς, του επιπέδου ζωής του. Η υγεία του μέσου ανθρώπου στις Η-
Το Βελτιούμενο Επίπεδο Υγείας των Ανθρώπων στις Η.Π.Α.
Μεταβλητή Προσδόκιμο ζωής Μέσο ύψος (ενήλικοι άνδρες) Βρεφική θνησιμότητα (θάνατοι παιδιών ηλικίας 1 έτους και λιγότερο)
1850
2013
38,3 έτη
78,7 έτη
1,62 μέτρα
1,82 μέτρα
228,9 ανά 1000 γεννήσεις
5,9 ανά 1000 γεννήσεις
Σημείωση: Τα δεδομένα για το ύψος, για το 1850, περιλαμβάνουν μόνο γηγενείς λευκούς και μαύρους πολίτες. Τα δεδομένα για το ύψος, για το 2013, συγκεντρώθηκαν για την περίοδο 2007-2010 και αντιπροσωπεύουν το μέσο ύψος ενήλικων ανδρών 20 ετών και άνω. Πηγές: Susan B. Carter et al., eds, Historical Statistics of the United States: Millennium Edition, U.S. National Center for Health Statistics, Anthropometric Reference Data for Children and Adults:United States, 2007-2010, October 2012; U.S. Central Intelligence Agency, World Factbook.
νωμένες Πολιτείες βελτιώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα και συνεχίζει να βελτιώνεται, σε μεγάλο βαθμό, και σήμερα. Στον Πίνακα 5.1 συγκρίνεται ο δείκτης υγείας στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1850 και το 2013. Σήμερα σε σχέση με πριν από 160 χρόνια, οι άνθρωποι στις Η.Π.Α. είναι ψηλότεροι, ζούνε πολύ περισσότερο και είναι πολύ πιο απίθανο να πεθάνουν τους πρώτους μήνες μετά τη γέννησή τους. Οι οικονομολόγοι, συνήθως, βλέπουν τα ύψη ως μονάδα μέτρησης των μακροχρόνιων αλλαγών στη μέση ευδαιμονία ενός πληθυσμού. Το ύψος ενός ανθρώπου βασίζεται, εν μέρει, στη γενετική - δηλαδή οι ψηλοί άνθρωποι τείνουν να γεννούν ψηλά παιδιά - αλλά και στο καθαρό διατροφικό επίπεδο του ανθρώπου. Το καθαρό διατροφικό επίπεδο εξαρτάται από τη λήψη τροφής του σε σχέση με τη δουλειά που κάποιος κάνει, με το αν μπορεί να παραμείνει θερμός σε κρύο καιρό και με τις ασθένειες στις οποίες εκτίθεται. Σε βάθος χρόνου, οι άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες υψηλού εισοδήματος χώρες έχουν, κατά μέσο όρο, γίνει ψηλότεροι, κάτι που αποτελεί MyEconLab Έλεγχος Έννοιας ένδειξη ότι το διατροφικό τους επίπεδο έχει βελτιωθεί.
Λόγοι Mακροπρόθεσμης Bελτίωσης του Επιπέδου Υγείας στις Η.Π.Α.
Στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της χώρας, η υγεία των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει παρουσιάσει σταθερή βελτίωση, με τα προσδόκιμα χρόνια ζωής να αυξάνονται και τα ποσοστά θνησιμότητας να μειώνονται. Στη γραφική παράσταση (α) του Σχήματος 5.1 παρουσιάζεται η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η μείωση της θνησιμότητας κατά την περίοδο 1900-2011, μετρούμενες ως θάνατοι ανά 100.000 ανθρώπους. Παρατηρήστε ότι η θνησιμότητα είναι «ηλικιακά προσαρμοσμένη», κάτι που σημαίνει ότι δεν επηρεάζεται από μεταβολές στην ηλικιακή δομή του πληθυσμού. Το προσδόκιμο ζωής στις Η.Π.Α. αυξήθηκε από τα 47,3 έτη το 1900, στα 78,7 έτη το 2013. Η γραφική παράσταση (β) αποτυπώνει, για τα τελευταία έτη, τη μεταβολή στη συνολική θνησιμότητα του πληθυσμού των Η.Π.Α., μετρούμενη ως θάνατοι ανά 100.000 ανθρώπους, καθώς και τα ηλικιακά προσαρμοσμένα ποσοστά θνησιμότητας για διάφορες ασθένειες. Η συνολική θνησιμότητα μειώθηκε κατά περισσότερο από 25% μεταξύ των ετών 1981 και 2011. Την ίδια αυτή περίοδο, οι θάνατοι από καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως εμφράγματα και εγκεφαλικά, καθώς και παθήσεις του συκωτιού, έχουν μειωθεί σημαντικά. Για παράδειγμα, οι θάνατοι από καρκίνο ήταν 20% λιγότεροι το 2011 απ’ ό,τι το 1981, ενώ οι θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις μειώθηκαν περισσότερο από 50%. Οι θάνατοι από διαβήτη και παθήσεις των νεφρών αυξήθηκαν λίγο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κυρίως λόγω των επιδράσεων της αυξανόμενης παχυσαρκίας. Η συνολική μείωση των ποσοστών θνησιμότητας στις Η.Π.Α. μετά το 1981 οφείλεται σε μεταβολές στον τρόπο ζωής, ιδιαίτερα στη μείωση του καπνίσματος και σε βελτιώσεις με τη χρήση νέου διαγνωστικού εξοπλισμού, συνταγογραφούμενων φαρμάκων και τεχνικών χειρουργικής. Τι εξηγεί τις μεγάλες -κατά τη διάρκεια των δεκαετιών- αυξήσεις του προσδόκιμου ζωής και τις μειώσεις των ποσοστών θνησιμότητας; Οι βελτιώσεις στην υγιεινή και στη διανομή τροφίμων κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου αιώνα, οδήγησαν στη βελτίωση του επιπέδου υγείας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Γενικότερα, ο αποθανών βραβευμένος με Nobel Robert Fogel του University of Chicago και ο Roderick Floud του Gresham College, μαζί με άλλους συγγραφείς, έχουν περιγράψει μία διαδικασία με την οποία ένα καλύτερο επίπεδο υγείας βοηθάει τους ανθρώπους να εργάζονται πιο σκληρά, καθώς γίνονται ψηλότεροι, δυνατότεροι και πιο ανθεκτικοί στις αρρώστιες. Η πιο σκληρή δουλειά αυξάνει το συνολικό εισό-
139
Πίνακας 5.1 Επίπεδο Υγείας στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1850 και το 2013
140
3.000 Προσδόκιµο ζωής
80
2.500 70 2.000
60 50
1.500 40
Ποσοστό θνησιµότητας
30
1.000
Θάνατοι ανά 100.000 ανθρώπους
90
Θάνατοι ανά 100.000 ανθρώπους
Προσδόκιµο ζωής (ηλικία)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Τα Οικονομικά της Υγειονομικής Περίθαλψης
1.000
Όλες οι αιτίες
800 600
Καρδιαγγειακές παθήσεις
400 Καρκίνος
200 0 1980
1985
1990
30
20 500 10
1995
1920
1940
1960
1980
2000
0
(α) Προσδόκιμο ζωής και δείκτης θνησιμότητας ανά 100.000 ανθρώπους στις Η.Π.Α.
Σχήμα 5.1 Η Βελτιούμενη Υγεία του Πληθυσμού των Η.Π.Α.
Από το 1900, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί και οι δείκτες θνησιμότητας έχουν μειωθεί. Από το 1981, έχουν υπάρξει σημαντικές μειώσεις στα ποσοστά θνησιμότητας, θνησιμότητα η οποία οφείλεται στον καρκίνο, σε καρδιαγγειακές παθήσεις και σε παθήσεις του ήπατος. Τα ποσοστά θανάτου λόγω παθήσεων των νεφρών και του διαβήτη έχουν λίγο αυξηθεί, λόγω αύξησης της παχυσαρκίας. Προσέξτε ότι στη γραφική παράσταση (α), η αύξηση της θνησιμότητας και η μείωση του προσδόκιμου ζωής, το 1918, οφείλεται σε οξεία επιδημία γρίπης εκείνο το έτος.
MyEconLab Πλάνο Μελέτης 5.2 ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Συγκρίνετε τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και τα αποτελέσματα της υγειονομικής περίθαλψης στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες.
Ασφάλιση υγείας Ένα συμβόλαιο σύμφωνα με το οποίο ένας αγοραστής συμφωνεί να κάνει πληρωμές ή να καταβάλλει ασφάλιστρα, με αντάλλαγμα ο πάροχος να συμφωνήσει να πληρώσει κάποια ή όλα τα ιατρικά έξοδα του αγοραστή.
2005
2010
∆ιαβήτης
20
Παθήσεις των νεφρών
10
0 1900
2000
0 1980
Παθήσεις του ήπατος
1985
1990
1995
(β) Δείκτες θνησιμότητας
2000
2005
2010
MyEconLab Διαδραστική Απεικόνιση
Πηγές: Για την γραφική παράσταση (α): Susan B. Carter et al., eds., Historical Statistics of the United States: Millennium Edition, Series Ab644; Centers for Disease Control and Prevention, National Vital Statistics Reports, various issues. Για την γραφική παράσταση (β): “Age-Adjusted Mortality per 100,000 by Underlying and Multiple Cause, Ages 181: US, 1981-2009”; Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Health Statistics, “VitalStats: Mortality” www.cdc.gov/nchs/vitalstats. htm
δημα μιας χώρας, καθιστώντας εφικτή την παροχή, από τη χώρα, καλύτερης υγιεινής, περισσότερων τροφίμων και ενός καλύτερου συστήματος διανομής του φαγητού. Στην πράξη, η βελτίωση της υγείας μετακινεί προς τα πάνω το όριο παραγωγικών δυνατοτήτων μιας χώρας. Επίσης, τα υψηλότερα εισοδήματα επιτρέπουν στη χώρα να αξιοποιήσει περισσότερους πόρους σε έρευνα και ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης και της ιατρικής έρευνας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν πρωτοπόροι στην ανάπτυξη της ιατρικής τεχνολογίας, νέων χειρουργικών τεχνικών και νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων, τα οποία έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επιμήκυνση της διάρκειας ζωής και στη μείωση του αριθμού των θανάτων από διάφορες ασθένειες. MyEconLab Έλεγχος Έννοιας
Η Υγειονομική Περίθαλψη στον Κόσμο
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το μεγαλύτερο μέρος της υγειονομικής περίθαλψης παρέχεται από ιδιωτικές εταιρίες, μέσω είτε ιατρείων είτε νοσοκομείων. Η βασική εξαίρεση είναι η περίθαλψη που παρέχει η Κυβέρνηση, μέσω των δικτύων των νοσοκομείων που λειτουργούν από την Υπηρεσία Βετεράνων, αν και κάποιες πόλεις έχουν και λειτουργούν νοσοκομεία. Οι Κυβερνήσεις στις περισσότερες χώρες, εκτός των Η.Π.Α., έχουν έναν πιο σημαντικό και άμεσο ρόλο να διαδραματίσουν στις δαπάνες για υγειονομική περίθαλψη. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι οικονομολόγοι αξιολογούν την επίδραση της μεγαλύτερης κυβερνητικής παρέμβασης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και στα αποτελέσματα αυτής στο προσδόκιμο ζωής, στη βρεφική θνησιμότητα και στην επιτυχή αντιμετώπιση ασθενειών.
Το Σύστημα Υγειονομικής Περίθαλψης των Η.Π.Α.
Μία σημαντική διαφορά μεταξύ των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης σε διαφορετικές χώρες είναι ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι πληρώνουν γι’ αυτήν. Στις Η.Π.Α., οι περισσότεροι έχουν ασφάλιση υγείας που τους βοηθάει να πληρώνουν τους λογαριασμούς της υγειονομικής τους περίθαλψης. Η ασφάλιση υγείας (health insurance) είναι ένα συμβόλαιο σύμφωνα με το οποίο ένας αγοραστής δέχεται να καταβάλλει πληρωμές ή ασφάλιστρα (premiums), με αντάλλαγμα ο πάροχος να συμφωνήσει να πληρώσει κάποια ή όλα τα ιατρικά έξοδα του αγοραστή. Το Σχήμα 5.2
Η Υγειονομική Περίθαλψη στον Κόσμο
141
MyEconLab Απεικόνιση
Ποσοστό 70% του πληθυσµού 60
Σχήμα 5.2
50 40 30 20 10 0 Ασφάλιση από τον εργοδότη
Medicaid
Medicare
Ατοµική ασφάλιση
Στρατιωτική ασφάλιση
Ανασφάλιστοι
αποτυπώνει τις πηγές της ασφάλισης υγείας στις Η.Π.Α. το 2012. Κάποιοι άνθρωποι διαθέτουν περισσότερες του ενός είδους ασφαλίσεις, για παράδειγμα συμμετέχοντας σε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα ασφάλισης, όπως είναι το Medicare, έχοντας όμως παράλληλα και ιδιωτική ασφάλιση. Περίπου το 64% των ανθρώπων απολαμβάνουν ασφάλιση υγείας μέσω του εργοδότη τους και περίπου 10% αγόρασαν, άμεσα, ατομική ή οικογενειακή ασφάλιση από μία ασφαλιστική εταιρία. Περίπου το 36% έχουν ασφάλιση υγείας μέσω κάποιου κυβερνητικού προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων του Medicaid, του Medicare και του προγράμματος που λειτουργεί το Τμήμα Βετεράνων. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν ιδιωτική ασφάλιση υγείας, τη λαμβάνουν μέσω του εργοδότη τους. Το 2012, περίπου το 98% των εταιριών που απασχολούσαν περισσότερους από 200 εργαζόμενους η καθεμία και περίπου το 61% των εταιριών που απασχολούσαν από 3 έως 199 εργαζόμενους η καθεμία, προσέφεραν ασφάλιση υγείας ως πρόσθετη αμοιβή και παροχή σε είδος (fringe benefit) [τύπος μη μισθολογικής ανταμοιβής] στους εργαζομένους τους. Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες υγείας μπορεί να είναι είτε μη κερδοσκοπικές εταιρίες, όπως κάποιες από τις οργανώσεις του Κυανού Σταυρού και της Κυανής Ασπίδας, είτε κερδοσκοπικές εταιρίες, όπως είναι η Aetna και η John Hancock, που τυπικά πουλάνε και άλλα είδη ασφάλισης. Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες πουλάνε ομαδικά προγράμματα (group plans) σε εργαζόμενους για να καλύψουν όλους τους υπαλλήλους τους, ή ατομικά προγράμματα κατευθείαν στο κοινό. Κάποια προγράμματα ιατρικής ασφάλισης αποζημιώνουν γιατρούς και νοσοκομεία στη βάση της αμοιβής ανά υπηρεσία (fee-for-service), που σημαίνει ότι οι γιατροί και τα νοσοκομεία εισπράττουν αμοιβή ανά προσφερόμενη υπηρεσία. Άλλα προγράμματα ασφάλισης υγείας είναι οργανωμένα ως Οργανισμοί Διατήρησης Υγείας (Health Maintance Organizations - HMOs) που τυπικά αποζημιώνουν γιατρούς κυρίως με το να καταβάλλουν μία σταθερή πληρωμή ανά ασθενή, αντί να πληρώνουν αμοιβή για κάθε ξεχωριστή ιατρική επίσκεψη ή για άλλη παρεχόμενη υπηρεσία. Περίπου το 16% του πληθυσμού δεν καλυπτόταν από ασφάλιση υγείας το 2012. Πολλοί άνθρωποι δεν διαθέτουν ασφάλιση υγείας επειδή τα εισοδήματά τους είναι χαμηλά και θεωρούν ότι δεν μπορούν να πληρώσουν ιδιωτική ασφάλιση. Κάποιοι χαμηλού εισοδήματος άνθρωποι είτε δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για το πρόγραμμα Medicaid είτε επιλέγουν να μην συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Περίπου τα δύο τρίτα των ανασφάλιστων ζουν σε οικογένειες στις οποίες τουλάχιστον ένα μέλος εργάζεται. Τα άτομα αυτά είτε δεν έλαβαν ασφάλιση υγείας μέσω των εργοδοτών τους είτε επέλεξαν να μην την αγοράσουν. Κάποιοι νέοι άνθρωποι επιλέγουν να μην λάβουν την προσφερόμενη από τους εργοδότες τους ασφάλιση υγείας, επειδή είναι υγιείς και δεν πιστεύουν ότι αξίζει να υποστούν το κόστος του ασφάλιστρου που τους χρεώνει ο εργοδότης τους για να την έχουν. Το 2011, το 54% των ανασφάλιστων ήταν κάτω των 34 ετών. Παρόλο που το 98% των εταιριών που απασχολούν 200 και περισσότερους εργαζόμενους η καθεμία προσφέρουν ασφάλιση υγείας στους εργαζομένους τους, μόνο περίπου το 62% των εργαζομένων την αποδέχονται. Οι υπόλοιποι καλύπτονται από την ασφάλεια συζύγου, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για ασφάλιση ή έχουν αποφασίσει να μείνουν ανασφάλιστοι επειδή δεν θέλουν να πληρώσουν τα ασφάλιστρα. Οι ανασφάλιστοι πληρώνουν τα ιατρικά έξοδα από την τσέπη τους, με χρήματα από το εισόδημά τους, όπως πληρώνουν άλλα έξοδα ή λαμβάνουν περίθαλψη από γιατρούς ή νοσοκομεία ή δωρεάν ή με χαμηλότερο από το κανονικό κόστος. Όπως θα δούμε, η αντιμετώπιση των ζητημάτων των
Πηγές Ασφάλισης Υγείας στις Η.Π.Α., Μάρτιος 2012 Το 2012, περίπου το 64% των ανθρώπων έλαβαν ιατρική ασφάλιση από τον εργοδότη τους και περίπου το 10% αγόρασαν απευθείας ατομική ή οικογενειακή ασφάλιση υγείας από μία ασφαλιστική εταιρία. Περίπου το 36% των ανθρώπων έλαβαν ασφάλιση υγείας μέσω ενός κυβερνητικού προγράμματος που περιελάμβανε το Medicaid, το Medicare και το πρόγραμμα που λειτουργεί από το Τμήμα Βετεράνων (Department of Veteran Affairs). Περίπου το 16% των ανθρώπων ήταν ανασφάλιστοι. Σημείωση: Επειδή κάποιοι άνθρωποι έχουν περισσότερα από ένα είδη ασφάλισης υγείας, το άθροισμα των τιμών για την κάθε κατηγορία που αποτυπώνεται στο σχήμα είναι μεγαλύτερο από 100%.
Πηγές: Carmen DeNavas-Walt, Bernadette D. Proctor and Jessica C. Smith, U.S.Census Bureau, Current Population Reports, P60-243, Income, Poverty and Health Insurance Coverage in the United States: 2011, Washington, DC: U.S. Government Printing Office, September 2012, Table 8.
Αμοιβή ανά υπηρεσία Ένα σύστημα σύμφωνα με το οποίο γιατροί και νοσοκομεία εισπράττουν αμοιβή ανά προσφερόμενη υπηρεσία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
16
Περίγραμμα του Κεφαλαίου και Μαθησιακοί Στόχοι 16.1
Τι είναι η Δημοσιονομική Πολιτική; σελίδα 528 Δώστε τον ορισμό της δημοσιονομικής πολιτικής.
16.2
Οι Επιδράσεις της Δημοσιονομικής Πολιτικής στο Πραγματικό ΑΕΠ και στο Επίπεδο Τιμών, σελίδα 532 Εξηγήστε πώς η δημοσιονομική πολιτική επηρεάζει τη συνολική ζήτηση και πώς μπορεί η Κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τη δημοσιονομική πολιτική για να σταθεροποιήσει την οικονομία.
16.3
Δημοσιονομική Πολιτική στο Δυναμικό Μοντέλο Συνολικής Ζήτησης και Συνολικής Προσφοράς, σελίδα 535 Χρησιμοποιήστε το δυναμικό μοντέλο συνολικής ζήτησης και συνολικής προσφοράς για να αναλύσετε τη δημοσιονομική πολιτική.
16.4
Οι Πολλαπλασιαστές Κυβερνητικών Αγορών και Φόρων, σελίδα 536 Εξηγήστε πώς λειτουργούν οι πολλαπλασιαστές κυβερνητικών αγορών και φόρων.
16.5
Τα Όρια Χρησιμοποίησης της Δημοσιονομικής Πολιτικής για τη Σταθεροποίηση της Οικονομίας, σελίδα 541 Συζητήστε τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν στην εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής.
16.6
Ελλείμματα, Πλεονάσματα και Χρέος της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, σελίδα 548 Δώστε τον ορισμό του ελλείμματος του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού και του χρέους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και εξηγήστε πώς ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός μπορεί να λειτουργήσει ως αυτόματος σταθεροποιητής.
16.7
Οι Επιδράσεις της Δημοσιονομικής Πολιτικής στη Μακροχρόνια Περίοδο, σελίδα 554 Συζητήστε τις επιδράσεις της δημοσιονομικής πολιτικής στη μακροχρόνια περίοδο.
Παράρημα: Α. Μια πιο Προσεκτική Ματιά στον Πολλαπλασιαστή, σελίδα 564 Εφαρμόστε τον τύπο του πολλαπλαστιαστή.
Δημοσιονομική Πολιτική
Οι κυβερνητικές δαπάνες δημιουργούν θέσεις εργασίας;
Η Tutor - Saliba ιδρύθηκε στην Νότια Καλιφόρνια, το 1949, και σήμερα είναι μία από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρίες στις ΗΠΑ. Το φθινόπωρο του 2013, οι εργασίες της εταιρίας στη σήραγγα Caldecott σχεδόν είχαν ολοκληρωθεί. Το έργο αυτό επέκτεινε, μέσα από τις σήραγγες του Berkeley Hills, τις λωρίδες από έξι σε οκτώ, με σκοπό να διευκολύνει τη μετακίνηση μεταξύ των πόλεων Orinda και Oakland. Μέρος της χρηματοδότησης του έργου προήλθε από τον Νόμο για την Αμερικανική Ανάκαμψη και Επανεπένδυση (American Recovery and Reinvestment Act, ARRA), ο οποίος συχνά αναφέρεται ως νόμος τόνωσης της οικονομίας (stimulus bill), τον οποίο είχαν θέσει σε εφαρμογή ο πρόεδρος Ομπάμα και το Κογκρέσο σε μία προσπάθεια να αυξήσουν τη συνολική ζήτηση κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2007-2009. Χωρίς αυτή τη χρηματοδότηση, η πολιτεία της Καλιφόρνιας δεν θα μπορούσε να προχωρήσει το έργο αυτό. Ο ARRA αποτελεί ένα παράδειγμα διακριτικής δημοσιονομικής πολιτικής (discretionary fiscal policy) με στόχο την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ και της απασχόλησης. Για την εκτέλεση του έργου της σήραγγας, η Tutor-Saliba προσέλαβε 106 επιπλέον εργάτες. Ένας εκπρόσωπος τύπου της πολιτειακής υπηρεσίας που ήταν υπεύθυνη για το έργο δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της αυξημένης προσφοράς εργασίας ήταν ακόμη μεγαλύτερα: «Υπάρχουν πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις. Υπάρχουν επίσης οδηγοί φορτηγών και κατασκευαστές εξοπλισμού, ενώ το σνακ μπαρ στην Orinda δεν είχε ποτέ τόση δουλειά». Το έργο της επέκτασης της σήραγγας Caldecott αποτελεί ένα παράδειγμα αυξημένης κυβερνητικής δαπάνης με αποτέλεσμα την αυξημένη απασχόληση. Ή μήπως όχι; Μία πλειοψηφία οικονομολόγων υποστηρίζει ότι η προσωρινή αύξηση της κυβερνητικής δαπάνης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της απασχόλησης σε περίοδο ύφεσης.
Ωστόσο, κάποιοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι ενέργειες δημοσιονομικής πολιτικής, όπως ο ARRA, μπορεί να μεταθέτουν την απασχόληση από μία ομάδα εργαζομένων σε μία άλλη, χωρίς να αυξάνουν όμως τη συνολική απασχόληση. Η συζήτηση σχετικά με την επίδραση των κυβερνητικών δαπανών στην απασχόληση συνεχίστηκε για χρόνια μετά το τέλος της ύφεσης του 2007-2009. Όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δαπανά περισσότερα χρήματα απ’ όσα συλλέγει μέσω των φόρων, το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται έλλειμμα στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό. Μετά την ύφεση, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε να διαχειρισθεί το μεγαλύτερο έλλειμμα που υπήρξε ποτέ σε περίοδο ειρήνης. Στο τέλος του 2012, το Κογκρέσο και ο πρόεδρος Ομπάμα δρομολόγησαν περικοπές ομοσπονδιακών δαπανών και αυξήσεις φόρων με στόχο τη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού. Μία επιπλέον σειρά αυτόματων περικοπών δαπανών, η ονομαζόμενη «περικοπή» (the sequester), τέθηκε σε ισχύ το Μάρτιο του 2013. Κάποιοι οικονομολόγοι και διαμορφωτές πολιτικής άσκησαν κριτική σε αυτές τις περικοπές δαπανών και τις αυξήσεις φόρων, υποστηρίζοντας ότι θα επιβράδυναν την αύξηση της απασχόλησης σε μία περίοδο κατά την οποία το ποσοστό ανεργίας ήταν ακόμη αρκετά πάνω από 7%. Σ’ αυτό το Κεφάλαιο, θα εξετάσουμε τη δημοσιονομική πολιτική, το έλλειμμα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού και τις διαφορετικές απόψεις σχετικά με τα αποτελέσματά τους. Πηγές: Metropolitan Transit Commission, “Fans Installed in Caldecott Fourth Bore as Project Nears Completion,”June 26, 2013, http://www.mtc.ca.gov/news/ current_topics/6-13/caldecott.htm; Zusha Elinson, “Caldecott Tunnel Edges Forward, Tribute to Stimulus Bill,” New York Times, September 10, 2011; Catherine Rampell, “Yes, the Sequester Is Affecting the Job Market,” New York Times, July 5, 2013.
Τα Οικονομικά στη Ζωή σας Τι θα κάνατε με επιπλέον $500; Ας υποθέσουμε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανακοινώνει την άμεση επιστροφή φόρου ύψους $500 σε όλους τους πολίτες, και σε εσάς. Επιπρόσθετα, περιμένετε ότι τα επόμενα χρόνια, οι φόροι σας θα μειωθούν επίσης κατά $500. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτή την αύξηση στο διαθέσιμό εισόδημά σας; Τι επίδραση είναι πιθανό να έχει αυτή η επιστροφή φόρου στο πραγματικό ΑΕΠ ισορροπίας στη βραχυχρόνια περίοδο; Καθώς διαβάζετε αυτό το Κεφάλαιο, προσπαθήστε να απαντήσετε σ’ αυτές τις ερωτήσεις. Μπορείτε να αντιπαραθέσετε τις απαντήσεις σας με αυτές που παρέχουμε στη σελίδα 557 στο τέλος του Κεφαλαίου.
527
528
Σ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Δημοσιονομική Πολιτική
το Κεφάλαιο 15, συζητήσαμε πώς η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ χρησιμοποιεί τη νομισματική πολιτική για να επιτύχει τους στόχους της μακροοικονομικής πολιτικής, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται η σταθερότητα των τιμών και τα υψηλά ποσοστά απασχόλησης. Σ’ αυτό το κεφάλαιο, θα εξετάσουμε το πώς η Κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη δημοσιονομική πολιτική, η οποία περιλαμβάνει μεταβολές στη φορολογία και στις κυβερνητικές αγορές, προκειμένου να επιτύχει αντίστοιχους στόχους. Όπως έχουμε δει, στη βραχυχρόνια περίοδο, το επίπεδο των τιμών, καθώς και τα επίπεδα του πραγματικού ΑΕΠ και της συνολικής απασχόλησης στην οικονομία, βασίζονται στη συνολική ζήτηση και στη βραχυχρόνια συνολική προσφορά. Η Κυβέρνηση μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα τόσο της συνολικής ζήτησης όσο και της συνολικής προσφοράς μέσω της άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής. Θα ερευνήσουμε με ποιον τρόπο το Κογκρέσο και ο πρόεδρος αποφασίζουν το ποιες ενέργειες δημοσιονομικής πολιτικής να υλοποιήσουν προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους. Επίσης, θα συζητήσουμε τις διαφορετικές τοποθετήσεις οικονομολόγων και διαμορφωτών πολιτικής σχετικά με την αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής.
16.1 ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Δώστε τον ορισμό της δημοσιονομικής πολιτικής.
Δημοσιονομική πολιτική Μεταβολές στους ομοσπονδιακούς φόρους και στις δαπάνες που αποσκοπούν στην επίτευξη στόχων μακροοικονομικής πολιτικής.
Τι Είναι η Δημοσιονομική Πολιτική;
Από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δεσμευθεί, σύμφωνα με τον νόμο περί Απασχόλησης (Employment Act) του 1946, να παρεμβαίνει στην οικονομία «με στόχο την προώθηση της μέγιστης απασχόλησης, παραγωγής και αγοραστικής δύναμης». Όπως είδαμε στο Κεφάλαιο 15, η Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FOMC) συνεδριάζει οκτώ φορές το έτος προκειμένου να αποφασίσει τυχόν αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Λιγότερο συχνά, το Κογκρέσο και ο πρόεδρος κάνουν επίσης αλλαγές σε φόρους και κυβερνητικές αγορές για να πετύχουν στόχους μακροοικονομικής πολιτικής, όπως είναι η υψηλή απασχόληση, η σταθερότητα των τιμών και οι υψηλοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης. Μεταβολές στους ομοσπονδιακούς φόρους και στις δαπάνες που αποσκοπούν στην επίτευξη στόχων μακροοικονομικής πολιτικής καλούνται δημοσιονομική πολιτική (fiscal policy).
Τι Είναι και τι δεν Είναι η Δημοσιονομική Πολιτική
Στις ΗΠΑ, η ομοσπονδιακή, οι πολιτειακές και οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν όλες ευθύνη για τη φορολόγηση και τις δαπάνες. Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν συστηματικά τον όρο δημοσιονομική πολιτική για να αναφερθούν μόνο σε ενέργειες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Οι πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις, κάποιες φορές, αλλάζουν τις πολιτικές φορολόγησης και δαπανών προκειμένου να βοηθήσουν τις τοπικές τους οικονομίες, αυτές όμως δεν αποτελούν ενέργειες δημοσιονομικής πολιτικής επειδή η επιδίωξή τους δεν είναι να επηρεάσουν την εθνική οικονομία. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παίρνει πολλές αποφάσεις σχετικά με τους φόρους και τις δαπάνες, όμως όλες αυτές οι αποφάσεις δεν συνιστούν δημοσιονομική πολιτική διότι δεν αποβλέπουν στην επίτευξη στόχων μακροοικονομικής πολιτικής. Για παράδειγμα, μία απόφαση μείωσης των φόρων σε πολίτες που αγοράζουν υβριδικά αυτοκίνητα αποτελεί ενέργεια περιβαλλοντικής πολιτικής και όχι ενέργεια δημοσιονομικής πολιτικής. Ομοίως, η αύξηση των δαπανών για τη χρηματοδότηση του «πολέμου» κατά της τρομοκρατίας και των πολέμων στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν ήταν μέρος της πολιτικής άμυνας και εθνικής ασφάλειας, δεν MyEconLab Έλεγχος Έννοιας αποτελούσε δημοσιονομική πολιτική.
Αυτόματοι Σταθεροποιητές έναντι Δημοσιονομικής Πολιτικής
Αυτόματοι σταθεροποιητές Κυβερνητικές δαπάνες και φόροι που αυξάνονται ή μειώνονται αυτόματα με τον οικονομικό κύκλο.
Υπάρχει μία σημαντική διαφορά μεταξύ των αυτόματων σταθεροποιητών και της δημοσιονομικής πολιτικής. Οι κυβερνητικές δαπάνες και οι φόροι που αυξάνονται ή μειώνονται αυτόματα με τον οικονομικό κύκλο καλούνται αυτόματοι σταθεροποιητές (automatic stabilizers). Η λέξη αυτόματοι σ’ αυτή την περίπτωση αναφέρεται στο γεγονός ότι μεταβολές στις δαπάνες αυτού του είδους και στους φόρους επέρχονται χωρίς κάποια κυβερνητική πρωτοβουλία. Για παράδειγμα, όταν η οικονομία επεκτείνεται και η απασχόληση αυξάνεται, οι κυβερνητικές δαπάνες για την ασφάλιση των ανέργων αυτομάτως θα μειωθούν. Κατά τη διάρκεια ύφεσης, καθώς τα ποσοστά απασχόλησης μειώνονται, αυτό το είδος δαπανών αυτομάτως θα αυξηθεί. Ομοίως, όταν η οικονομία επεκτείνεται και τα εισοδήματα αυξάνονται, το ποσό που συλλέγει η Κυβέρνηση από φόρους θα αυξηθεί καθώς οι πολίτες καταβάλλουν επιπρόσθετους φόρους για τα υψηλότερα εισοδήματα τους. Όταν η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, το ποσό αυτό θα μειωθεί. Με την δημοσιονομική πολιτική, η Κυβέρνηση προβαίνει σε ενέργειες προκειμένου να αλλάξει τις δαπάνες ή τη φορολογία. Οι φορολογικές περικοπές και οι αυξημένες δαπάνες στον ARRA που έθεσαν σε ισχύ το Κογκρέσο και ο πρόεδρος το 2009 αποτελούν ένα παράδειγμα δημοσιονομικής πολιτικής. MyEconLab Έλεγχος Έννοιας
Τι Είναι η Δημοσιονομική Πολιτική;
MyEconLab Δεδομένα πραγματικού
Οµοσπονδιακές 100% δαπάνες ως ποσοστό των συνολικών 90 κυβερνητικών δαπανών
χρόνου
Σχήμα 16.1 Το Μερίδιο της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης επί των Συνολικών Κυβερνητικών Δαπανών, 1929-2012
80
70
60
∆εύτερος Παγκόσµιος Πόλεµος
50
40 Η Μεγάλη Ύφεση 30 1929
1939
1949
1959
1969
1979
1989
1999
Μία Ανασκόπηση των Κυβερνητικών Δαπανών και των Φόρων
2009
Για να θέσουμε το πλαίσιο της συζήτησης περί δημοσιονομικής πολιτικής, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την ευρύτερη έννοια των κυβερνητικών δαπανών και της φορολογίας. Πριν τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, το μεγαλύτερο μέρος των κυβερνητικών δαπανών γινόταν σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο. Όπως αποτυπώνει το Σχήμα 16.1, το μέγεθος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το μερίδιο των δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης ως προς τις συνολικές κυβερνητικές δαπάνες κυμαίνεται μεταξύ των δύο τρίτων και των τριών τετάρτων. Οι οικονομολόγοι συχνά μετράνε το μέγεθος των κυβερνητικών δαπανών σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας, υπολογίζοντας τις κυβερνητικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ. Πρέπει να θυμόμαστε ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ αγορών (purchases) και δαπανών (expenditures) ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αγοράζει ένα αεροσκάφος ή τις υπηρεσίες ενός πράκτορα του FBI, λαμβάνει, ως αντάλλαγμα, ένα προϊόν ή μία υπηρεσία. Οι δαπάνες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης περιλαμβάνουν τις αγορές και την επιπλέον δαπάνη χρημάτων εκ μέρους της - όπως είναι η καταβολή επιδομάτων Κοινωνικής Ασφάλισης - η οποία δεν περιλαμβάνει αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών. Όπως αποτυπώνει το Σχήμα 16.2, οι κυβερνητικές αγορές ως ποσοστό του ΑΕΠ στην πραγματικότητα μειώνονται μετά το τέλος του Πολέμου στην Κορέα, από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Οι συνολικές ομοσπονδιακές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκαν από το 1950 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στη συνέχεια μειώθηκαν από το 1992 μέχρι το 2001, πριν αρχίσουν να αυξάνονται και πάλι. Η μείωση των δαπανών μεταξύ του 1992 και του 2001 ήταν, εν μέρει, αποτέλεσμα του τέλους του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των ΗΠΑ, γεγονός που επέτρεψε να επιτευχθεί μία σημαντική μείωση των αμυντικών δαπανών. Οι πραγματικές δαπάνες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για την εθνική άμυνα σημείωσαν μείωση κατά σχεδόν 25% μεταξύ του 1990 και του 1998, πριν αυξηθούν περισσότερο από 60% μεταξύ του 1998 και του 2010 για να καλύψουν τον Οι δαπάνες 30% ως ποσοστό του ΑΕΠ 25
Ύφεση του 2007-2009
Σύνολο δαπανών
Ψήφιση του προγράµµατος Medicare
20 Τέλος πολέµου στο Βιετνάµ
15
Τέλος Ψυχρού Πολέµου
10 Αγορές προϊόντων και υπηρεσιών
5 0 1950
529
1955
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
Μέχρι τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, η πλειονότητα των κυβερνητικών δαπανών στις Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποιούνταν σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο. Από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το μερίδιο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης επί των συνολικών κυβερνητικών δαπανών κινείται μεταξύ των δύο τρίτων και των τριών τετάρτων.
Πηγή: U.S. Bureau of Economic Analysis.
MyEconLab Δεδομένα πραγματικού χρόνου
Σχήμα 16.2 Οι Ομοσπονδιακές Αγορές και Δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ, 1950-2012
Ως κλάσμα του ΑΕΠ, οι αγορές προϊόντων και υπηρεσιών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης μειώνονται συνεχώς μετά τον πόλεμο της Κορέας, στις αρχές του ’50. Οι συνολικές δαπάνες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης - συμπεριλαμβανομένων των μεταβιβαστικών πληρωμών - ως κλάσμα του ΑΕΠ αυξάνονταν αργά από το 1950 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 και μειώνονταν από το 1992 μέχρι το 2001, πριν αυξηθούν και πάλι. Η ύφεση της περιόδου 2007-2009 και η αργή ανάκαμψη που ακολούθησε οδήγησαν σε μία έξαρση των δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, με αποτέλεσμα αυτές να ανέλθουν στο υψηλότερο επίπεδό τους, ως ποσοστό του ΑΕΠ, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Πηγή: U.S. Bureau of Economic Analysis.
530
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Δημοσιονομική Πολιτική
MyEconLab Δεδομένα πραγματικού
Άλλες δαπάνες 8,2%
χρόνου
Σχήμα 16.3 Οι Δαπάνες της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, 2012
Οι αγορές της ομοσπονδιακής κυβέρνησης μπορούν να χωριστούν σε αμυντικές δαπάνες που αντιστοιχούν στο 21,7% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού - και στις δαπάνες για οτιδήποτε άλλο κάνει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση - από το να πληρώνει τους μισθούς των πρακτόρων του FBI, μέχρι το να διαχειρίζεται εθνικά πάρκα και να υποστηρίζει την επιστημονική έρευνα - που αντιστοιχεί στο 8,2% του προϋπολογισμού. Πέραν από τις αγορές, υπάρχουν άλλες τρεις κατηγορίες δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης: οι τόκοι του εθνικού χρέους, οι επιχορηγήσεις σε πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις και οι μεταβιβαστικές πληρωμές. Οι μεταβιβαστικές πληρωμές αυξήθηκαν από το 25% των δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης τη δεκαετία του ‘60 στο 46,4% το 2012. Πηγή: U.S. Bureau of Economic Analysis.
MyEconLab Δεδομένα πραγματικού χρόνου
Σχήμα 16.4 Τα Έσοδα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, 2012
Το 2012, οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων αποτέλεσαν το 42,7% των εσόδων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Οι φόροι εισοδήματος νομικών προσώπων διαμορφώθηκαν στο 13,9% των εσόδων. Οι εισφορές μισθωτών υπηρεσιών προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η κοινωνική ασφάλιση και το πρόγραμμα Medicare αποτέλεσαν το 35% των εσόδων. Το υπόλοιπο 8,5% των εσόδων προήλθε από ειδικούς φόρους κατανάλωσης, δασμούς εισαγωγών και άλλες πηγές. Πηγή: U.S. Bureau of Economic Analysis.
Πληρωµές τόκων 11,2%
Επιχορηγήσεις σε πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις 12,6 %
Μεταβιβαστικές πληρωµές 46,4%
Αµυντικές δαπάνες 21,7%
«πόλεμο» κατά της τρομοκρατίας και τους πολέμους στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Η ύφεση της περιόδου 2007-2009 και η αργή ανάκαμψη που ακολούθησε, οδήγησε σε μεγάλη αύξηση τις δαπάνες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, με αποτέλεσμα την αύξησή τους στο υψηλότερο επίπεδο ως ποσοστό ΑΕΠ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκτός από τις αγορές, υπάρχουν και τρεις ακόμη κατηγορίες δαπανών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης: οι τόκοι του εθνικού χρέους, οι επιχορηγήσεις σε πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις και οι μεταβιβαστικές πληρωμές. Οι τόκοι του εθνικού χρέους αντιπροσωπεύουν πληρωμές σε κατόχους ομολόγων που είχε εκδώσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση για να δανειστεί χρήματα. Οι επιχορηγήσεις σε πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις είναι πληρωμές που έγιναν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για να υποστηρίξει κυβερνητικές δραστηριότητες σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο. Για παράδειγμα, σε μία προσπάθεια μείωσης της εγκληματικότητας, το Κογκρέσο προχώρησε στη εφαρμογή ενός προγράμματος επιχορήγησης τοπικών κυβερνήσεων για την πρόσληψη περισσότερων αστυνομικών. Η μεγαλύτερη και ταχύτερα αυξανόμενη κατηγορία ομοσπονδιακών δαπανών είναι οι μεταβιβαστικές πληρωμές. Κάποια από αυτά τα προγράμματα, όπως είναι η κοινωνική ασφάλιση και τα επιδόματα ανεργίας, ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1930. Άλλα, όπως είναι το πρόγραμμα Medicare, που ασφαλίζει ιατρικά ηλικιωμένους, ή τα κουπόνια τροφίμων (Πρόγραμμα Επιπρόσθετης Βοήθειας Σίτισης-Supplemental Nutrition Assistance Program) και τα προγράμματα Έκτακτης Βοήθειας, τα οποία προορίζονται για Άπορες Οικογένειες, ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1960 ή αργότερα. Το Σχήμα 16.3 δείχνει ότι, το 2012, οι μεταβιβαστικές πληρωμές αποτελούσαν το 46,4% των ομοσπονδιακών κυβερνητικών δαπανών. Τη δεκαετία του 1960, οι μεταβιβαστικές πληρωμές αποτελούσαν μόλις το 25%. Καθώς ο πληθυσμός των ΗΠΑ γερνάει και οι ιατρικές δαπάνες συνεχίζουν να αυξάνονται, οι κυβερνητικές δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση και το πρόγραμμα Medicare θα συνεχίσουν να αυξάνονται, με συνέπεια οι μεταβιβαστικές πληρωμές να αποτελούν ένα αυξανόμενο ποσοστό των ομοσπονδιακών δαπανών. Το Σχήμα 16.3 δείχνει ότι οι δαπάνες για τις περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης - στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η λειτουργία ομοσπονδιακών υπηρεσιών όπως είναι η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος, το FBI, η Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων και η Υπηρεσία Μετανάστευσης - αποτελούν μόνο το 8,2% των ομοσπονδιακών κυβερνητικών δαπανών. Το Σχήμα 16.4 δείχνει ότι, το 2012, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αύξησε τα έσοδα της κατά 42,7% από τους φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων. Οι εισφορές μισθωτών υπηρεσιών προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η κοινωνική ασφάλιση και τα προγράμματα Medicare διαμορφώθηκαν στο 35% των ομοσπονδιακών εσόδων. Αυτό το ποσοστό ήταν μικρότερο απ’ ό,τι συνήθως εξαιτίας μιας προσωρινής περικοπής των εισφορών μισθωτών υπηρεσιών η οποία είχε ως στόχο την αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης καθώς η οικονομία σταδιακά ανέκαμπτε από την ύφεση Λοιποί φόροι και άλλες πηγές εσόδων 8,5% Φόροι εισοδήµατος νοµικών προσώπων 13,9% Φόροι εισοδήµατος φυσικών προσώπων 42,7%
Εισφορές κοινωνικής ασφάλισης 35,0%
Τι Είναι η Δημοσιονομική Πολιτική;
της περιόδου 2007-2009. Αυτή η προσωρινή φορολογική ελάφρυνση ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2012. Οι φόροι εισοδήματος νομικών προσώπων ανέβηκαν στο 13,9% των ομοσπονδιακών εσόδων. Το υπόλοιπο 8,5% των ομοσπονδιακών εσόδων προήλθε από ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε συγκεκριμένα προϊόντα, όπως είναι τα τσιγάρα και η βενζίνη, από δασμούς σε εισαγόμενα από άλλες χώρες προϊοντα και από άλλες πηγές, όπως είναι οι πληρωμές από εταιρίες που κόβουν ξυλεία MyEconLab Έλεγχος Έννοιας σε ομοσπονδιακά δάση.
Κάνοντας
Αποτελούν οι Δαπάνες για την Κοινωνική Ασφάλιση και το Πρόγραμμα Medicare μία Ωρολογιακή Βόμβα;
Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης το οποίο καθιερώθηκε το 1935, με σκοπό να εξασφαλίζει πληρωμές σε συνταξιούχους, ξεκίνησε ως ένα MyEconLab βίντεο σύστημα “pay as you go”, εννοώντας ότι οι καταβολές συντάξεων στους σημερινούς συνταξιούχους γίνονταν με βάση τους φόρους που συλλέγονταν από τους σημερινούς εργαζόμενους. Κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του προγράμματος, πολλοί εργαζόμενοι κατέβαλλαν εισφορές στο σύστημα, ενώ ο αριθμός των συνταξιούχων ήταν σχετικά μικρός. Για παράδειγμα, το 1940, περισσότεροι από 35 εκατομμύρια εργαζόμενοι κατέβαλλαν εισφορές στο σύστημα και μόνο 222.000 άνθρωποι λάμβαναν επιδόματα - μία αναλογία 150 και πλέον εργαζομένων για κάθε συνταξιούχο. Εκείνα τα πρώτα χρόνια, οι περισσότεροι συνταξιούχοι ελάμβαναν από επιδόματα περισσότερα απ’ ό,τι είχαν καταβάλει σε εισφορές. Για παράδειγμα, η πρώτη δικαιούχος ήταν μία γραμματέας σε δικαστήριο, η Ida May Fuller. Δούλεψε για τρία χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος και πλήρωσε συνολικές εισφορές μόλις $24,75. Κατά τη συνταξιοδότησή της, έλαβε $22.888,92 σε επιδόματα. Τα προγράμματα Κοινωνικής Ασφάλισης και Medicare συνέβαλλαν καθοριστικά στη μείωση της φτώχειας μεταξύ των μεγαλύτερων σε ηλικία Αμερικανών, όμως, τα τελευταία χρόνια, έχει αμφισβητηθεί η δυνατότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να χρηματοδοτεί τέτοιες πολιτικές. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτοξεύθηκαν οι γεννήσεις στις ΗΠΑ και παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Η μείωση στις γεννήσεις μετά το 1965 προκάλεσε μακροπρόθεσμα προβλήματα στο σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης εξαιτίας της συνεχούς μείωσης του αριθμού των εργαζομένων ανά συνταξιούχο. Σήμερα, αυτός ο αριθμός είναι περίπου τρεις εργαζόμενοι ανά συνταξιούχο, ενώ αναμένεται να μειωθεί στους δύο εργαζόμενους ανά συνταξιούχο μέχρι το 2035. Το Κογκρέσο προσπάθησε να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα αυξάνοντας το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη, καθώς και τις εισφορές μισθωτών. Η Κοινωνική Ασφάλιση και το πρόγραμμα Medicare χρηματοδοτούνται από τις εισφορές επί των μισθωτών υπηρεσιών και επί του εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών. Οι εργαζόμενοι αλλά και οι επιχειρήσεις είναι υπεύθυνοι ο καθένας για το ήμισυ της εισφοράς. Το 1940, το ποσοστό των εισφορών μισθωτών υπηρεσιών ήταν 2%, ενώ το 2013 ανήλθε στο 15,3%. Από το 2013, τα άτομα με εισόδημα πάνω από $200.000, είτε από μισθωτή είτε από ελεύθερη εργασία, καταβάλλουν δύο επιπλέον εισφορές για το πρόγραμμα Medicare: έναν επιπλέον φόρο 0,9% επί του μισθού τους κι έναν επιπλέον φόρο 3,8% επί των επενδύσεών τους. Μέσω του προγράμματος Medicare, το οποίο καθιερώθηκε το 1965, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παρέχει ιατροφαρμακευτική κάλυψη σε άτομα άνω των 65 ετών. Η μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα του προγράμματος Medicare αποτελεί ακόμη μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας απ’ ό,τι η Κοινωνική Ασφάλιση. Καθώς οι Αμερικανοί ζουν όλο και περισσότερο και καθώς νέες και ακριβές - ιατρικές μέθοδοι αναπτύσσονται, οι προβλεπόμενες μελλοντικές δαπάνες για το πρόγραμμα Medicare θα ξεπεράσουν κατά πολύ τα προβλεπόμενα μελλοντικά έσοδα από φόρους. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αντιμετωπίζει επίσης αυξημένες δαπάνες για το πρόγραμμα Medicaid, του οποίου τη διαχείριση αναλαμβάνουν οι πολιτειακές κυβερνήσεις, παρέχοντας ιατροφαρμακευτική κάλυψη σε ανθρώπους με χαμηλό εισόδημα. Το 2013, οι ομοσπονδιακές δαπάνες για την Κοινωνική Ασφάλιση και τα προγράμματα Medicare και Medicaid διαμορφώθηκαν στο 9,9% του ΑΕΠ. Οι αντίστοιχες δαπάνες γι’ αυτά τα προγράμματα ήταν λιγότερο από το 3% του ΑΕΠ το 1962. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (Congressional Budget Office – CBO) προβλέπει ότι οι ομοσπονδιακές δαπάνες γι’ αυτά τα προγράμματα θα διαμορφωθούν στο 14,4% του ΑΕΠ το 2030, στο 17,5% το 2050 και στο 23,4% το 2087. Το γράφημα στην επόμενη σελίδα αποτυπώνει αυτές τις προβλέψεις. Τα τελευταία 40 χρόνια, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δαπανήσει, κατά μέσο όρο, περίπου το 21,5% του ΑΕΠ σε όλα τα προγράμματα μαζί - από την αγορά αεροσκαφών μέχρι την καταβολή μισθών σε πράκτορες του FBI και στα προγράμματα Κοινωνικής Ασφάλισης και Medicare. Συνεπώς, αν οι σημερινές τάσεις συνεχισθούν, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πληρώνει τελικά, ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε αυτά τα τρία προγράμματα, περισσότερα απ’ όσα πληρώνει για όλα τα προγράμματα μαζί. Το Διοικητικό Συμβούλιο (Board of Trustees) του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης προβλέπει ότι μέχρι το 2090, το κενό ανάμεσα στα επιδόματα που πρόκειται να καταβληθούν μέσω των προγραμμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και Medicare και των εισφορών ανέρχεται στο υπέρογκο ποσό των $58 τρισεκατομμυρίων, ή περισσότερο από τρεις φορές την αξία του ΑΕΠ του τη
Σύνδεση
531