Κεφάλαιο 9
Επίδραση του χρόνου στην εντατική κατάσταση των πετρωμάτων Η ενότητα αυτή ασχολείται με τη μελέτη της συμπεριφοράς των πετρωμάτων που βρίσκονται κάτω από εντατική κατάσταση, η οποία μεταβάλλεται με τον χρόνο. Η μελέτη της συμπεριφοράς των πετρωμάτων ως συνάρτηση του χρόνου παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον τόσο για τη Μηχανική Πετρωμάτων όσο και για τη Γεωφυσική και άλλες Γεωεπιστήμες. Στις προηγούμενες ενότητες, εξετάσθηκε η εντατική και παραμορφωσιακή κατάσταση διαφόρων υλικών ανεξάρτητα από τον χρόνο. Υπάρχουν, όμως, υλικά που, κάτω από σταθερή εντατική κατάσταση, εμφανίζουν συνεχώς αυξανόμενη παραμόρφωση. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ερπυσμός (creep) και παρατηρείται στα περισσότερα τεχνητά και φυσικά υλικά, συμπεριλαμβανομένων και των πετρωμάτων. Τα υλικά στα οποία το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται εντονότερο χαρακτηρίζονται ως βισκώδη ή πλαστικά. Οι μετατοπίσεις του πετρώματος στις παρειές, στην οροφή και στο πάτωμα υπογείων ανοιγμάτων που παρατηρούνται μετά την εξόρυξη οφείλονται κατά κανόνα στον ερπυσμό των υλικών που περιβάλλουν το άνοιγμα. Για τη στατική εξέταση της συμπεριφοράς του πετρώματος θεωρείται ότι το εντατικό πεδίο παραμένει σταθερό και ότι οι παραμορφώσεις δεν μεταβάλλονται ως συνάρτηση του χρόνου. Για τη μελέτη του φαινομένου του ερπυσμού, μελετάται η μεταβολή της παραμόρφωσης ενός σώματος ως συνάρτηση του χρόνου για διάφορες εντατικές καταστάσεις και έτσι προκύπτει μία οικογένεια καμπυλών που περιγράφει την επίδραση του χρόνου στην παραμορφωσιακή κατάσταση ενός σώματος.
207