Αφιερώνεται στους μαθητές που αγωνίζονται να πετύχουν τους στόχους και τα όνειρά τους.
Πρόλογος Το βιβλίο αυτό περιέχει την εξεταστέα ύλης της Β΄ τάξης του Γενικού Λυκείου. Έχει γραφτεί σύμφωνα με το νέο αναλυτικό πρόγραμμα της Β΄ Λυκείου, που εκπονήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η εμπειρία τόσων χρόνων στις τάξεις του λυκείου για τις ανάγκες αφενός των μαθητών οι οποίοι αγωνιούν και προσπαθούν να επιτύχουν όσο το δυνατόν υψηλότερους στόχους και αφετέρου των συναδέλφων να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν λιγότερα βοηθήματα, μας οδήγησαν στη συγγραφή μιας σειράς βιβλίων που να καλύπτει όλους και όλες τις απαιτήσεις, σε όλες τις τάξεις του λυκείου. Βασική μας επιδίωξη ήταν να γραφτεί το κάθε βιβλίο όσο το δυνατόν πιο φιλικό και ικανοποιητικό ως προς το περιεχόμενο τόσο στο μαθητή όσο και στον καθηγητή που διδάσκει το μάθημα. Σε κάθε ενότητα που αναπτύσσεται στο βιβλίο αυτό υπάρχουν: Αναλυτική θεωρία. Ερωτήσεις με απαντήσεις. Μια σειρά από Β θέματα με πλήρεις απαντήσεις. Μια σειρά από Γ και Δ θέματα με επίσης αναλυτικές απαντήσεις. Θέματα για επίλυση από τον μαθητή για καλύτερη εμπέδωση της κάθε ενότητας (με απαντήσεις στο τέλος κάθε ενότητας). Επιπλέον στο τέλος κάθε ενότητας υπάρχει ένα κριτήριο αξιολόγησης του επιπέδου των εξετάσεων με τις λύσεις. Είναι αυτονόητο πως οι προτεινόμενες λύσεις δεν είναι και οι μοναδικές. Σε μερικά θέματα δίνεται ενδεικτικά και δεύτερη λύση. Ευχαριστούμε όλους τους συναδέλφους και τους μαθητές μας που μας ενθάρρυναν στην προσπάθειά μας, και με τις εύστοχες παρατηρήσεις τους, μας βοήθησαν στη συγγραφή αυτού του έργου. Κάθε παρατήρηση ή υπόδειξη που θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση του βιβλίου, θα γίνει δεκτή με ιδιαίτερη χαρά. Αθήνα, Ιούλιος 2021 Δρ. Γεώργιος Δ. Αντωνάρας
Φώτης Σ. Σιώζος
Φυσικός-Ραδιοηλεκτρολόγος email: ganton@phys.uoa.gr
Φυσικός email: siozosf@sch.gr
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Στατικός Ηλεκτρισμός
1.1 Εισαγωγή στα ηλεκτρικά φαινόμενα Ηλέκτριση και ηλεκτρισμένα σώματα. Το ηλεκτρικό φορτίο Βασικές ιδιότητες του ηλεκτρικού φορτίου Ο ηλεκτρισμός και η δομή της ύλης Όργανα ανίχνευσης ηλεκτρικού φορτίου Τρόποι ηλέκτρισης ενός σώματος Αγωγοί και μονωτές. Ηλεκτρική αγωγιμότητα. ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις 1.2 Ο νόμος Coulomb ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 1.3 Ηλεκτρικό πεδίο Πεδίο Coulomb Ομογενές ηλεκτρικό πεδίο ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 1.4 Ηλεκτρική δυναμική ενέργειαΔυναμικό-διαφορά δυναμικού Δυναμικό ηλεκτροστατικού πεδίου Coulomb. Διαφορά δυναμικού
(σελ.) 11 11 12 13 14 14 15 17 17 18 24 25 29 36 37 39 41 42 43 46 48 49 52 54 56 62 63 66 72 75 77 79 82 85 86 87
λύσεις (σελ.)
395 396 398 400
402 406 409 413
2. Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα
Σχέση μέτρου έντασης και διαφοράς δυναμικού σε ομογενές ηλεκτροστατικό πεδίο ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 1.5 Πυκνωτές Χωρητικότητα πυκνωτή. Φόρτιση και εκφόρτιση πυκνωτή Ενέργεια φορτισμένου πυκνωτή Ένθετα Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 2.1 Ηλεκτρικές πηγές 2.2 Αγωγοί και μονωτές 2.3 Η φορά του ηλεκτρικού ρεύματος. 2.4 Αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος 2.5 Ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος 2.6 Αντίσταση-Αντιστάτης 2.7 Νόμος του Ohm 2.8 Παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η αντίσταση ενός αντιστάτη 2.9.Ρυθμιστική (μεταβλητή) αντίσταση 2.10 Δίπολα και χαρακτηριστικές καμπύλες 2.11. Συνδεσμολογία αντιστατών 2.12 Ηλεκτρική ενέργεια σε τμήμα κυκλώματος 2.13 Ισχύς ηλεκτρικού ρεύματος 2.14 Κόστος λειτουργίας συσκευής 2.15. Νόμος του Joule 2.16 Ενδείξεις κανονικής λειτουργίας συσκευής 2.17. Ηλεκτρεγερτική δύναμη (ΗΕΔ) πηγής
89 90 100 100 104 108 111 114 119 122 125 125 127 127 130 134 144 144 147 151 154 156 158 160 163 164 165 166 166 168 169 169 171 171 172 174 175 175 175 176 176
415 419 423 430
431 436 438 441
3. Το Φως
4. Ατομικά φαινόμενα
2.18.Νόμος Ohm για κλειστό κύκλωμα 2.19 Το Βραχυκύκλωμα 2.20. Ασφάλειες 2.21 Oι Γραμμές Μεταφοράς Ρεύματος Υψηλής Τάσης 2.22 Αποδέκτες 2.23 Κανόνες Kirchhoff Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήρια αξιολόγησης 3.1 Εισαγωγικές έννοιες 3.2 Η φύση του φωτός 3.3 Η κυματική φύση του φωτός - κυματική θεωρία του Maxwell 3.4 H σωματιακή φύση του φωτός Θεωρία των κβάντα (Max Planck) 3.5 Ανάκλαση και Διάθλαση του φωτός 3.6 Ταχύτητα και μήκος κύματος του φωτός μέσα στην ύλη 3.7 Διασκεδασμός – Ανάλυση του φωτός 3.8 Υπεριώδης ακτινοβολία 3.9 Υπέρυθρη ακτινοβολία 3.10 Το φασματοσκόπιο ή φασματογράφος Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 4.1 Το πρότυπο του Bohr για το υδρογόνο 4.2 Διάγραμμα ενεργειακών σταθμών 4.3 Διέγερση του ατόμου 4.4 Ιονισμός του ατόμου 4.5 Μηχανισμός παραγωγής και απορρόφησης φωτονίων. Διέγερση με κρούση. Διέγερση με απορρόφηση ακτινοβολίας
177 178 179 180 180 181 183 200 200 205 212 219 223 229 238 243 245 246
443 449 456 471
246 247 248 249 251 252 252 255 274 275 279 286 289 292 297 301 304 307 308 308 309 309 309
475 479 483 487
Η επιτυχία και η αποτυχία του πρότυπου του Bohr 4.6 Ακτίνες Χ Παραγωγή ακτίνων Χ- Συσκευή Roentgen Φάσμα των ακτίνων Χ Απορρόφηση των ακτίνων Χ Χρήσεις των ακτίνων Χ Βιολογικές βλάβες που προκαλούνται από τις ακτίνες Χ Φάσματα εκπομπής Φάσματα απορρόφησης Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα θέματα Προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης
Τυπολόγιο
310 310 310 311 312 312 313 314 314 316 329 330 336 346 353 362 376 392 528
489 497 507 526