Αφιερώνεται στους γονείς μας
Πρόλογος Το βιβλίο αυτό περιέχει την εξεταστέα ύλη της Β΄ τάξης του Γενικού Λυκείου (Ομάδας Προσανατολισμού θετικών Σπουδών). Έχει γραφτεί σύμφωνα με το νέο αναλυτικό πρόγραμμα της Β΄ Λυκείου, που εκπονήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η εμπειρία τόσων χρόνων στις τάξεις του λυκείου για τις ανάγκες αφενός των μαθητών οι οποίοι αγωνιούν και προσπαθούν να επιτύχουν όσο το δυνατόν υψηλότερους στόχους και αφετέρου των συναδέλφων να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν λιγότερα βοηθήματα, μας οδήγησαν στη συγγραφή μιας σειράς βιβλίων που να καλύπτει όλους και όλες τις απαιτήσεις, σε όλες τις τάξεις του λυκείου. Βασική μας επιδίωξη ήταν να γραφτεί το κάθε βιβλίο όσο το δυνατόν πιο φιλικό και ικανοποιητικό ως προς το περιεχόμενο τόσο στο μαθητή όσο και στον καθηγητή που διδάσκει το μάθημα. Σε κάθε ενότητα που αναπτύσσεται στο βιβλίο αυτό υπάρχουν: Αναλυτική θεωρία. Ερωτήσεις με απαντήσεις. Μια σειρά από Β θέματα με πλήρεις απαντήσεις. Μια σειρά από Γ και Δ θέματα με επίσης αναλυτικές απαντήσεις. Θέματα για επίλυση από τον μαθητή για καλύτερη εμπέδωση της κάθε ενότητας (με απαντήσεις στο τέλος κάθε ενότητας). Επιπλέον στο τέλος κάθε ενότητας υπάρχει ένα κριτήριο αξιολόγησης του επιπέδου των εξετάσεων με τις λύσεις. Είναι αυτονόητο πως οι προτεινόμενες λύσεις δεν είναι και οι μοναδικές. Σε μερικά θέματα δίνεται ενδεικτικά και δεύτερη λύση. Ευχαριστούμε όλους τους συναδέλφους και τους μαθητές μας που μας ενθάρρυναν στην προσπάθειά μας, και με τις εύστοχες παρατηρήσεις τους, μας βοήθησαν στη συγγραφή αυτού του έργου. Κάθε παρατήρηση ή υπόδειξη που θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση του βιβλίου, θα γίνει δεκτή με ιδιαίτερη χαρά. Αθήνα, Ιούλιος 2021 Δρ. Γεώργιος Δ. Αντωνάρας
Φώτης Σ. Σιώζος
Φυσικός-Ραδιοηλεκτρολόγος email: ganton@phys.uoa.gr
Φυσικός email: siozosf@sch.gr
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Καμπυλόγραμμες κινήσεις Οριζόντια βολή
Κυκλική κίνηση
2. Ορμή – Πλαστική κρούση
1.1 Βολές 1.2 Αρχή της Ανεξαρτησίας των Κινήσεων 1.3 Οριζόντια βολή Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 1.4 Ομαλή κυκλική κίνηση 1.5 Γραμμική ταχύτητα 1.6 Γωνιακή ταχύτητα 1.7 Περιγραφή της ομαλής κυκλικής κίνησης με γωνιακά μεγέθη: 1.8 Κεντρομόλος και επιτρόχια επιτάχυνση 1.9 Κεντρομόλος δύναμη 1.10 Μερικές περιπτώσεις κεντρομόλου δύναμης Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 2.1 Ορμή σώματος 2.2 Μεταβολή της ορμής Δp ⃗ 2.3 Δύναμη και μεταβολή της ορμής 2.4 Θεώρημα διατήρησης της ορμής 2.5 Η έννοια του συστήματος- Εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις 2. 6 Μερικές εφαρμογές της Αρχή Διατήρησης της Ορμής (ΑΔΟ)
(σελ.) 11 11 12 13 17 33 34 39 47 52 57 63 70 73 73 74 77 78 80 81 85 98 99 104 112 116 121 131 140 143 144 146 146 147 148
λύσεις (σελ.)
549 555 563 570
573 579 587 603
3. Νόμοι αερίωνΚινητική θεωρία
4. Θερμοδυναμική Θερμικές μηχανές
2.7 Γενικά περί κρούσης 2.8 Κατηγορίες κρούσεων. 2.9 Πλαστικές-Ανελαστικές Κρούσεις Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 3.1 Εισαγωγή 3.2 Θερμομετρικές κλίµακες 3.3 Εσωτερική ενέργεια 3.4 Θερμότητα 3.5 Οι των Νόμοι αερίων 3.6 Νόμος των Boyle - Mariotte 3.7 Νόμος του Charles (Σαρλ) 3.8 Νόμος του Gay-Lussac (Γκέυ-Λουσάκ) 3.9 Καταστατική εξίσωση αερίων 3.10 Κίνηση BROWN 3.11 Ιδανικό αέριο 3.12 Κατανομή μοριακών ταχυτήτων. 3.13 Το πείραμα Zartman (Ζάρτμαν) Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 4.1 Εισαγωγή 4.2 Aντιστρεπτές. και μη Aντιστρεπτές μεταβολές 4. 3 ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 4.4 Η εσωτερική ενέργεια ιδανικού αερίου 4.5 Έργο που παράγεται από ένα αέριο. 4.6 ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ 4.7 Πρώτος θερµοδυναµικός νόµος 4.8 Ισόθερμη αντιστρεπτή μεταβολή
149 150 151 152 159 160 164 168 177 182 194 204 207 209 211 211 212 212 213 215 216 218 219 225 227 231 251 252 259 267 272 277 284 290 293 295 296 297 298 300 300 301
605 610 621 640
643 650 656 668
5. Ηλεκτρικό και Βαρυτικό πεδίο
4.9 Ισόχωρη αντιστρεπτή μεταβολή 4.10 Ισοβαρής αντιστρεπτή μεταβολή 4.11 Γραμμομοριακές ειδικές θερμότητες των αερίων 4.12 Υπολογισμός των Cp και CV 4.13 Αδιαβατική μεταβολή 4.14 Κυκλική αντιστρεπτή μεταβολή 4.15 Θερμικές μηχανές 4.16 Αρχή λειτουργίας της ατμομηχανής 4.17 Αρχή λειτουργίας μιας θερμικής μηχανής 4.18 O Δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος 4.19 Η μηχανή Carnot Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης 5.1 ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ 5.2 Ένταση του ηλεκτρικού πεδίου 5.3 Ηλεκτροστατικό πεδίο Coulomb 5.4 Ομογενές ηλεκτρικό πεδίο. 5.5 Ηλεκτρική δυναμική ενέργεια Δυναμικό-Διαφορά δυναμικού 5.6 Δυναμικό ηλεκτροστατικού πεδίου Coulomb 5.7 Διαφορά δυναμικού 5.8 Δυναμική ενέργεια πολλών φορτίων 5.9 Ορισμός ισοδυναμικών επιφανειών 5.10 Σχέση μέτρου έντασης και διαφοράς δυναμικού σε ΟΗΠ 5.11 Κινήσεις φορτισμένων σωματιδίων μέσα σε ομογενές ηλεκτρικό πεδίο 5.12 Πυκνωτές 5.13 Χωρητικότητα πυκνωτή. 5.14 Φόρτιση και εκφόρτιση πυκνωτή 5.15 Ενέργεια φορτισμένου πυκνωτή. 5.16 Πυκνωτές και διηλεκτρικά 5.17 Το βαρυτικό πεδίο 5.18 Ένταση και Δυναμικό που δημιουργεί σημειακή μάζα Το βαρυτικό πεδίο της Γής 5.19 Δορυφόροι
303 303 304 306 308 310 312 312 313 314 315 319 339 341 346 355 362 367 381 401 403 404 405 406 407 409 410 411 412 413 414 418 419 420 420 421 425 427 428 429
671 678 685 717
5. 20 Συνθήκες Έλλειψης Βαρύτητας 5.21 Ταχύτητα διαφυγής – Μαύρες τρύπες 5.22 Ακτίνα Schwarzschild 5.23 Σύγκριση μεταξύ ηλεκτροστατικού και βαρυτικού πεδίου Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα προτεινόμενα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις προτεινόμενες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα προτεινόμενα προβλήματα Κριτήριο αξιολόγησης Τυπολόγιο
432 432 433 434 435 487 489 495 503 512 520 532 546 763
719 728 741 761