Αφιερώνεται στους μαθητές που αγωνίζονται να πετύχουν τους στόχους και τα όνειρά τους.
Πρόλογος Το βιβλίο αυτό περιέχει την εξεταστέα ύλης της Α΄ τάξης του Γενικού Λυκείου Προσανατολισμού θετικών σπουδών. Έχει γραφτεί σύμφωνα με το νέο αναλυτικό πρόγραμμα της Α΄ Λυκείου, που εκπονήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η εμπειρία τόσων χρόνων στις τάξεις του λυκείου για τις ανάγκες αφενός των μαθητών οι οποίοι αγωνιούν και προσπαθούν να επιτύχουν όσο το δυνατόν υψηλότερους στόχους και αφετέρου των συναδέλφων να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν λιγότερα βοηθήματα, μας οδήγησαν στη συγγραφή μιας σειράς βιβλίων που να καλύπτει όλους και όλες τις απαιτήσεις, σε όλες τις τάξεις του λυκείου. Βασική μας επιδίωξη ήταν να γραφτεί το κάθε βιβλίο όσο το δυνατόν πιο φιλικό και ικανοποιητικό ως προς το περιεχόμενο τόσο στο μαθητή όσο και στον καθηγητή που διδάσκει το μάθημα. Σε κάθε ενότητα που αναπτύσσεται στο βιβλίο αυτό υπάρχουν: Αναλυτική θεωρία. Ερωτήσεις με απαντήσεις. Μια σειρά από Β θέματα με πλήρεις απαντήσεις. Μια σειρά από Γ και Δ θέματα με επίσης αναλυτικές απαντήσεις. Θέματα για επίλυση από τον μαθητή για καλύτερη εμπέδωση της κάθε ενότητας (με απαντήσεις στο τέλος κάθε ενότητας). Επιπλέον στο τέλος κάθε ενότητας υπάρχει ένα κριτήριο αξιολόγησης του επιπέδου των εξετάσεων με τις λύσεις. Είναι αυτονόητο πως οι προτεινόμενες λύσεις δεν είναι και οι μοναδικές. Σε μερικά θέματα δίνεται ενδεικτικά και δεύτερη λύση. Ευχαριστούμε όλους τους συναδέλφους και τους μαθητές μας που μας ενθάρρυναν στην προσπάθειά μας, και με τις εύστοχες παρατηρήσεις τους, μας βοήθησαν στη συγγραφή αυτού του έργου. Κάθε παρατήρηση ή υπόδειξη που θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση του βιβλίου, θα γίνει δεκτή με ιδιαίτερη χαρά. Αθήνα, Ιούλιος 2021 Δρ. Γεώργιος Δ. Αντωνάρας
Φώτης Σ. Σιώζος
Φυσικός-Ραδιοηλεκτρολόγος email: ganton@phys.uoa.gr
Φυσικός email: siozosf@sch.gr
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ * Εισαγωγικές έννοιες
1 *Ευθύγραμμη κίνηση
1. Εισαγωγή 2. Τα θεμελιώδη μεγέθη 3. Διεθνές Σύστημα Μονάδων 4. Πολλαπλάσια και Υποπολλαπλάσια Μονάδων Μέτρησης 5. Μονόμετρα κι Διανυσματικά 6. Πρόσθεση δυο διανυσμάτων 7. Παράγωγα μεγέθη 8. Μέτρηση εμβαδού 9. Μέτρηση όγκου 10. Η μάζα 11. Η πυκνότητα 12. Μεταβολή και ο ρυθμός μεταβολής ενός μεγέθους 13. Διαστάσεις 14. Ερωτήσεις Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα θέματα 1.1 Προσδιορισμός της θέσης κινητού 1.2 Χρονική στιγμή- Χρονική διάρκεια Δt 1.3 Μετατόπιση και Διανυόμενη Απόσταση 1.4 Κίνηση στο επίπεδο 1.5 Κίνηση στο χώρο 1.6 Κίνηση 1.7 Η έννοια της ταχύτητας 1.8 Ευθύγραμμη ομαλή κίνηση Μέση αριθμητική ταχύτητα Μέση διανυσματική ταχύτητα Στιγμιαία ταχύτητα 1.9 Συμπεράσματα για τη ευθύγραμμη ομαλή κίνηση 1.10 Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση 1.11 H έννοια της επιτάχυνσης 1.12 Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση. 1.13 Νόμοι της Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενης κίνησης 1.14 Σχέση ταχύτητας και διαστήματος στην ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση με αρχική ταχύτητα. Επιβραδυνόμενη κίνηση 1.15 Ελεύθερη πτώση 1.16 Η επιτάχυνση της βαρύτητας 1.17 Κατακόρυφη βολή Κατακόρυφη βολή προς τα κάτω Κατακόρυφη βολή προς τα πάνω Ερωτήσεις
(σελ. ) 9 10 11 12 13 14 15 15 16 16 17 17 18 20 26 26 29 30 31 32 33 33 34 35 38 39 39 41 42 42 43 44 49 50 51 52 54 54 56 59
λύσεις (σελ.)
2 *Δυνάμεις σε μια διάσταση
3* Δυνάμεις στο επίπεδο
Απαντήσεις στις Ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα Προτεινόμενα Β θέματα Προτεινόμενες ασκήσεις Προτεινόμενα προβλήματα Κριτήρια αξιολόγησης 2.1 H έννοια της δύναμης 2.2 Νόμος του Hooke 2.3 Μέτρηση της δύναμης 2.4 Δυνάμεις από επαφή και από απόσταση 2. 5 Σύνθεση συγγραμμικών δυνάμεων 2.6 O πρώτος νόμος του Νεύτωνα Αδράνεια 2.7 Ισορροπία δυνάμεων 2.8 Θεμελιώδης νόμος της Μηχανικής 2.9 Νόμος Δράσης - Αντίδρασης 2.10 Κίνηση ανελκυστήρα 2.11 H έννοια της μάζας Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα Προτεινόμενα Β θέματα Προτεινόμενες ασκήσεις Προτεινόμενα προβλήματα Κριτήρια αξιολόγησης 3.1 Σύνθεση και Ανάλυση δυνάμεων 3.2 Ανάλυση δύναμης σε συνιστώσες 3.3 Σύνθεση πολλών ομοεπίπεδων δυνάμεων 3.4 Ισορροπία ομοεπίπεδων δυνάμεων 3.5 Τριβή Στατική τριβή - Οριακή τριβή Τριβή ολίσθησης 3.6 Επίδραση της τριβής στη κίνηση. 3.7 Υπολογισμός του συντελεστή τριβής ολίσθησης 3.8 Ο πρώτος νόμος τον Νεύτωνα στο επίπεδο 3.9 Ο δεύτερος νόμος τον Νεύτωνα σε διανυσματική και σε αλγεβρική μορφή
77 78 88 99 110 122 131 140 147 148 149 149 152 154 155 156 158 161 163 164 166 184 185 193 200 208 214 218 224 233 235 237 239 240 241 242 244 245 246 246
439 447 460 473
479 484 491 502
4* Έργο Ενέργεια
Τυπολόγιο
⃗ = mα Διερεύνηση της σχέσης ΣF ⃗ Ερωτήσεις κατανόησης θεωρίας Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα Προτεινόμενα Β θέματα Προτεινόμενες ασκήσεις Προτεινόμενα προβλήματα Κριτήρια αξιολόγησης 4.1 Η έννοια της ενέργειας 4.2 Η έννοια του έργου δύναμης 4.3 Έργο δύναμης παράλληλης με τη μετατόπιση με σταθερό μέτρο 4.4 Έργο δύναμης παράλληλης με τη μετατόπιση με μεταβλητό μέτρο. 4.5 Έργο της δύναμης ελατηρίου 4.6 Έργο βάρους 4.7 Έργο της τριβής ολίσθησης 4.8 Κινητική ενέργεια 4.9 Θεώρημα μεταβολής της κινητικής ενέργειας 4.10 Συντηρητικές ή διατηρητικές δυνάμεις Μη διατηρητικές δυνάμεις 4.11 Δυναμική ενέργεια Ελαστική δυναμική ενέργεια ελατήριου 4.12 Μηχανική ενέργεια 4.13 Αρχή Διατήρησης της Μηχανικής Ενέργειας (Α.Δ.Μ.Ε) 4.14 Ισχύς-συντελεστής απόδοσης ισχύος Απόδοση μηχανής Ερωτήσεις Απαντήσεις στις ερωτήσεις Λυμένα Β θέματα Λυμένες ασκήσεις Λυμένα προβλήματα Προτεινόμενα Β θέματα Προτεινόμενες ασκήσεις Προτεινόμενα προβλήματα Κριτήρια αξιολόγησης
246 248 267 269 277 283 295 303 309 318 329 329 330
509 516 526 543
331 331 332 333 333 333 336 337 337 338 339 341 343 345 367 368 377 387 401 410 416 425 593
553 559 567 581