ﻣﺎ ﻨﺎ
ﯽ-ا ﻤﺎ ﯽ ا ا ﯿﺎن اد ﻮ ﻮن
33
ﻋﻜﺲ :ﻣﺠﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮيﻧﮋاد ﻳﺎدداﺷﺖ ﺳﺮدﺑﻴﺮ
2
ﺧﺎﻧﻪ اي دور از وﻃﻦ
2
ﻋﺸﻖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﭘﻴﺮوز اﺳﺖ
3
اﻋﺘﻴﺎد در ﻏﺮﺑﺖ ،از ﻧﻮع ﺷﺒﻜﻪ اي
3
ﺷﺒﻬﺎي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ
4
»ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺣﻴﺎت ادﺑﻲ ﻫﺎرﻟﻢ«
6
ﻻﻳﻚ ﻣﻲزﻧﻴﻢ!
7
از ﻛﺠﺎ آﻣﺪه اﻳﻢ؟
7
دراﻳﻲ از ﻛﻬﻦ ﻛﺎروان ﻫﺰاره ﻫﺎ
9
اﻳﺮانﺷﻨﺎﺳﻲ
11
»داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﺮاي داﻧﺶآﻣﻮزان «
13
ﻣﺴﻮوﻟﻴﺖ ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺘﺸﺮه در ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه و ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨـﺪه ﻣﻄﻠـﺐ ﺑـﻮده و ﻧـﺸﺮﻳﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺴﻮوﻟﻴﺘﻲ در ﻗﺒﺎل آن ﻧﺪارد.
ﻋﻜﺲ اول :ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ ﺧﻴﺮﻳﻪ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﻋﻜﺲ آﺧﺮ :ﺟﺸﻦ ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن
ﺳﺮدﺑﻴﺮ: ﭘﮕﺎه ﺳﺎﻻري ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﺷﻤﺎره: ﭘﮕﺎه ﺳﺎﻻري ،ﺳﺤﺮ اﺑﻄﺤﻲ ،ﻛﺎرا ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ،ﺻﺪف ﻣﺘﻴﻦﺧﻮ ،ﻣﻬﺪي واﻋﻈﻲ ،ﺳﭙﻴﺪه ﺣﺪﻳﺪي ﻓﺮد ،ﺣﺴﺎم ﻳﺰدانﭘﻨﺎﻫﻲ ،ﺣﺎﻣﺪ وﺣﺪﺗﻲ ﻧﺴﺐ ،آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ ﻣﺘﻴﻦ ،ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ،ﺧﺴﺮو ﻧﺎدري ﻋﻜﺲﻫﺎ: ﻣﺠﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮيﻧﮋاد ،ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ،ﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﻴﺸﺎﺑﻮري
ﻣﻬﻠﺖ ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ ﻫﺮ ﻣﺎه ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ.
ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪي :ﺧﺴﺮو ﻧﺎدري ،ﭘﮕﺎه ﺳﺎﻻري
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات و ﻣﻘﺎﻻت ارﺳﺎلﺷﺪه ﭘﺲ از اﻳـﻦ ﺗﺎرﻳـﺦ
ﻫﻴﺄت اﺟﺮاﻳﻲ :ﻧﻴﻤﺎ ﻳﻮﺳﻔﻲﻣﻘﺪم ،ﻋﻠـﻲ ﻓـﺎﺧﺮي ،ﺳـﺎﻳﻨﺎ
در ﺷﻤﺎرهي ﺑﻌﺪي ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﻻﺟﻮردي ،ﺧﺴﺮو ﻧﺎدري ،ﻣﺤﺴﻦ ﻧﻴﻚﺳﻴﺮ
ﻳﺎدداﺷﺖ ﺳﺮدﺑﻴﺮ
ﻣﯽ ﮐﺮدم .ﺻﺪاﯾﯽ ﻣﯽ ﺷﺪم .ﻓﺮﯾﺎدﯼ .اﯾﮑﺎش اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ از دﺳﺘـﻢ
ﮔﺬر از اﺑﻬﺎم ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎ
روﯼ زﻣﻴﻦ ﺳﻨﮕﯽ ﻣﯽ اﻓﺘﺎد و هﺰارﺗﮑﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ .ﺷﻌﺮ ﺳـﻬـﺮاب را زﻣﺰﻣﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﺴﻴﺎر .ﮐﻪ ﻋﺸﻖ و ﻓﺎﺻﻠﻪ را ﭼﻪ زﯾـﺒـﺎ ﮐـﻨـﺎر هـﻢ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد ...ﮐﻪ دهﻪ هﺎ ﭘﻴﺶ ﭼﻪ ﺧﻮب ﻣـﯽداﻧﺴـﺖ ﮐـﻪ وﺻـﻞ
ﭘﮕﺎه ﺳﺎﻻري
هﻤﻴﺸﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ .ﮐﻪ دﭼﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻮد ...ﻣﯽﺧﻮاهﻢ از "هـﻴـﭻ" ﺁﻧﻘﺪر ﺑﺮاﯼ ﺧﻮاب ﺷﺒﻬﺎﯾﻢ ﻻﻻﯾﯽ ﺑﮕﻮﯾﻢ ،ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ هﺎﯼ ﻧﻘـﺮﻩ اﯼ
ﻣﯽ ﺧﻮاهﻢ از ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ اﯾﻦ ﺑﺎر .از دردﯼ ﮐـﻪ اﻧـﮕـﺎر ﮐـﺮدﻩ
ﮐﺪر ﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻠﮑﻪ اﯾﺮاﻧﻢ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ...
ﺑﻮدم ﮐﻪ روزهﺎﺳﺖ درﻣﺎن ﺷﺪﻩ اﺳـﺖ .ﻣـﯽ ﺧـﻮاهـﻢ از ﻓـﺎﺻـﻠـﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ .ﺧﻼء درد ﺁﮔﻴﻦِ ﺑﻮدن .ﺗﺠﺴﻢِ ﻧﺒﻮدن ،ﺗﺼـﻮﯾـﺮ ﺗـﻨـﻬـﺎﯾـﯽ
ﻧﻪ ،وﺻﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ،
ﻣﻮهﻮﻣﯽ ﮐﻪ دورﯼ ،ﭼﻪ اﺳﺘﺎداﻧﻪ ﻣﯽﺁﻓﺮﯾﻨﺪ!
هﻤﻴﺸﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﯼ هﺴﺖ.
ﻣﯽ ﺧﻮاهﻢ از ﺁﺷﻔﺘﮕﯽ دﺳﺘﻬﺎ ﺑﻨﻮﯾﺴـﻢ ﺑـﺮاﯼ ﺣﻀـﻮر داﺷـﺘـﻦ.
اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺁب ﺑﺎﻟﺶ ﺧﻮﺑﯽ اﺳﺖ
ﺑﺮاﯼ ﺑﻮدن .از ﺁﺷﻔﺘﮕﯽ ﻟﺤﻈﻪ هﺎﯾﯽ ﮐـﻪ ﺣﺴـﺮت ﻧـﺰدﯾـﮑـﯽ ﺑـﻪ
ﺑﺮاﯼ ﺧﻮاب دل ﺁوﯾﺰ و ﺗﺮد ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ،
ﺳﺮزﻣﻴﻨﺖ ،ﺑﻴﺶ از هﻤﻴﺸﻪ ﺧﻴﺎﻟﺖ را و ﺁراﻣﺸـﺖ را ﺑـﻪ ﺷـﻌﻠـﻪ
هﻤﻴﺸﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﯼ هﺴﺖ.
ﻣﯽﮐﺸﺪ ...در اﯾﻦ روزهﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ و ﺑـﯽ رﺣـﻤـﺎﻧـﻪ ﻋـﺒـﻮر
دﭼﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻮد
ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺴﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺮاﻧﻴﻤﺎن ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﻗﻠـﺒـﺶ
و ﮔﺮﻧﻪ زﻣﺰﻣﻪ ﺣﻴﺮت ﻣﻴﺎن دو ﺣﺮف
از ﺗﻠﺨﯽ اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳـﺮزﻣـﻴـﻨـﺶ دارد ،دردﻣـﻨـﺪ ﻧـﺒـﺎﺷـﺪ.
ﺣﺮام ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ.
" ﻓﺎﺻﻠﻪ" اﯾﻦ روزهﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﺗﺮﺳﺖ از هﻤﻴﺸﻪ .ﻣﮕﺮ ﻣـﯽﺷـﻮد
و ﻋﺸﻖ
ﮐﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ؟!
ﺳﻔﺮ ﺑﻪ روﺷﻨﯽ اهﺘﺰار ﺧﻠﻮت اﺷﻴﺎﺳﺖ.
دوﺳﺘﯽ ﻣﯽﮔﻔﺖ " :ﻓﺎﺻﻠﻪ راﺑﻄﻪ هﺎ را ﻋـﻘـﻴـﻢ ﻣـﯽﮐـﻨـﺪ" .ﺣـﺮف
و ﻋﺸﻖ
درﺳﺘﯽ ﺑﻮد .اﻣﺮوز ﺑﺎورش دارم .ﺣﺮف "ﻋﺎﻃﻔﻪ" اﻣﺎ ﺣـﺮف دﯾـﮕـﺮﯼ
ﺻﺪاﯼ ﻓﺎﺻﻠﻪ هﺎﺳﺖ.
ﺳﺖ .ﺣﺮف ﻗﻠﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاﯼ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽﺗﭙﺪ ﺣﺮف دﯾﮕﺮﯼ اﺳﺖ .ﺣﺮف
ﺻﺪاﯼ ﻓﺎﺻﻠﻪ هﺎﯾﯽ ﮐﻪ
اﻧﺪوﻩ ﮐﻮﭼﻪ هﺎ و ﺧﻴﺎﺑﺎن هﺎﯼ ﻣﺎدرﯼ ﺣﺮف دﯾـﮕـﺮﯼ ﺳـﺖ ...ﻣـﮕـﺮ
ﻏﺮق اﺑﻬﺎﻣﻨﺪ.
ﻣﯽ ﺷﻮد دور ﺷﺪ و از ﻋﺎﻃﻔﻪ ﮔﺬﺷﺖ؟ ﻣـﮕـﺮ ﻣـﯽ ﺷـﻮد ﻣـﺤـﺒـﺖ
ﻧﻪ،
ﺑﻤﻴﺮد؟ ﻣﮕﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد دل ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﻮد؟ ﻣـﮕـﺮ ﻣـﯽﺷـﻮد
ﺻﺪاﯼ ﻓﺎﺻﻠﻪ هﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﻧﻘﺮﻩ ﺗﻤﻴﺰﻧﺪ
ﻋﺸﻖ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﻮد؟
و ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﯾﮏ هﻴﭻ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﺪر...
"ﻓﺎﺻﻠﻪ" ﺷﺎﯾﺪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ رﻓﺘﻦ ﺁدم هﺎﺳﺖ" ،ﻓﺎﺻﻠﻪ " ﺷﺎﯾﺪ واژﻩاﯼ ﺑﺮاﯼ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﺒﻮدن هﺎ ﺑﺎﺷﺪ ،وﻟﯽ هـﺮﮔـﺰ ﻣـﺘـﺮادف "ﻧـﻴـﺴـﺘـﯽ" ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در اوج ﻧﺰدﯾﮑﯽ دور ﺑﻮد ،ﺳﺮد ﺑﻮد ،ﺑﯽ ﺗﻔﺎوت
وﻗﺖ ﮔﺬر از اﺑﻬﺎم ﻓﺎﺻﻠﻪ هﺎﺳﺖ .ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﺷـﺐ ﮐـﻪ ﻣـﯽﺷـﻮد ﺷﻤﻌﯽ ﺑﺎﯾﺪ اﻓـﺮوﺧـﺖ .ﻧـﻔـﺮﯾـﻦ ﺑـﻪ ﺗـﺎرﯾـﮑـﯽ ﺣـﺎﺻـﻠـﯽ ﻧـﺪارد.
ﺑﻮد ...ﻣﯽﺷﻮد هﻢ ﻧﺸﺴﺖ دوﻗﺎرﻩ و ﯾﮏ اﻗﻴﺎﻧﻮس اﯾﻦ ﻃﺮف ﺗـﺮ و هﺮ ﻟﺤﻈﻪ و هﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻮﭼﻪ هﺎﯼ دور ﺑـﻮد ...ﮐـﻮﭼـﻪ هـﺎﯼ
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺒﺎرﮎ.
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن اﺳﺖ .اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ اﯾﺮاﻧﯽ .در ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻧﻮروز ﺳﺮزﻣﻴﻦ
ﺧﺎﻧﻪ اي دور از وﻃﻦ
ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎدرﯼ را ﻣﯽﮔﻮﯾﻢ... ﮐﻬﻦ ،ﺑﻪ ﺟﺸﻦ ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ زن و زﻣﻴﻦ ﻣﯽروﯾﻢ .ﻣﯽﺧﻮاﺳـﺘـﻢ از ﻋﺸﻖ و ﺷﻮر زﻧﺪﮔﯽ و ﻗﺼﻪ هﺎﯼ ﺷﺎد ﺑـﻨـﻮﯾﺴـﻢ .هـﺮﭼـﻪ ﮐـﺮدم وﻟﯽ دﯾﺪم دﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻧﻤﯽ رود ...ﺧﻴﺎل "ﻓﺎﺻﻠﻪ" ﻋﺠﻴﺐ ﻋـﺬاب ﻣﯽدهﺪ دوﺑﺎرﻩ ﻧﮕﺎهﻢ را .روزهﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﻘﻴﻦ داﺷﺘـﻢ از ﻧﺸـﺨـﻮار
ﺳﺤﺮ اﺑﻄﺤﻲ
ﮐﺮدن اﯾﻦ درد ﮔﺬﺷﺘﻪ ام ...وﻟﯽ زهـﯽ ﺧـﻴـﺎل ﺑـﺎﻃـﻞ" .ﻓـﺎﺻـﻠـﻪ"
وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ در ادﻣـﻮﻧـﺘـﻮن ،ﺗـﻮﯼ ﮐـﻮﭼـﻪ و
ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ هﻤﻴﻦ ﺟﺎ .روﯼ ﺷﺎهﺮﮔﻢ .و دارد ﮔﻠﻮﯾﻢ را ﺑـﻪ هـﻢ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎﯼ ﺳﺮد و ﯾﺦ زدﻩ اش در ﺣﺎل ﻗﺪم زدن ،راﻧﻨﺪﮔﯽ ﮐﺮدن ﯾـﺎ
ﻣﯽﻓﺸﺎرد .ﺳﺮدرﮔﻢ ﺑﻐﺾ ﮐﻬﻨﻪ اﯼ هﺴﺘﻢ ﮐـﻪ ﻧـﻪ اﺷـﮑـﻬـﺎﯾـﻢ
ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ "ﺳﺮ ﺧﻮردن" هﺴﺘﻴﻢ ،ﻓـﻘـﻂ
ﻧﺎﺑﻮدش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻧﻪ واژﻩ هﺎﯾﻢ .دلِ دردﮐﺸﻴﺪﻩ ام دﻧـﺒـﺎل ﻣـﻔـﺮّﯼ
و ﻓﻘﻂ ﺁرزو ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ روزﯼ ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﮐﻮل و ﺑﺎرﻣﺎن را ﺑﺒﻨـﺪﯾـﻢ و
ﻣﯽﮔﺮدد .دﻧﺒﺎل ﺟﻮاﺑﯽ .وﻟﯽ هﺮﭼﻪ ﻣﯽﺟﻮﯾﻢ ﺟﻮاﺑﯽ ﻧﻤﯽ ﯾـﺎﺑـﻢ.
از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﮕﺮﯾﺰﯾﻢ ....ﺑﻪ هﻤﻪﭼﻴﺰ ﺑﺪ و ﺑـﻴـﺮاﻩ ﻣـﻴـﮕـﻮﯾـﻴـﻢ ...ﺑـﻪ
اﯾﺮاﻧﻢ را ﮔﻢ ﮐﺮدﻩ ام...
ﺳﺮﻣﺎﯼ اﺳﺘﺨﻮان ﺳﻮزش ،ﺑﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﺗﻔﺮﯾﺤﺎﺗﺶ ،ﺑﻪ زﻣـﺎﻧـﯽ ﮐـﻪ
اﯾﮑﺎش اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﺴﺘﯽ ﻓﺎﺻﻠﻪ درﯾﺎ از ﺳﺎﺣﻞ ﺑـﻮد ،ﮐـﻪ ﺑـﻪ
ﻃﻮل ﻣﻴﮑﺸﺪ ﺁدم از ﺟﻨﻮب ﺷﻬـﺮ ﺑـﻪ ﺷـﻤـﺎل ﺑـﺮود ...ﺣـﺘـﯽ ﺑـﻪ
ﻣــﻮﺟــﯽ ﻣــﯽﺷــﮑــﺴــﺖ و ﮐــﻒ ﻣــﯽﺷــﺪ و روﯼ ﻣــﺎﺳــﻪ هــﺎ
داﻧﺸﮕﺎهﺶ...
ﻣﯽﻧﺸﺴﺖ .اﯾﮑﺎش اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎز ﺧﻼء ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻣـﻴـﺎن ﻣـﻦ ﺑـﺎ
ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻣﻴﺮﺳﻴﻢ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﭼﻴﺰﯼ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﯽﺧﻮاهﻴﻢ ...ﯾﮏ ﻣﺴـﻴـﺮ
ﺧﻮدم ﺑﻮد .اﯾﮑﺎش اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﮐﻮﺗﺎهـﯽ ﻓـﺎﺻـﻠـﻪ ﺧـﺎﻧـﻪ ﺷـﻨـﻞ
ﺟﺬّاب ﺗﺮ و ﯾﮏ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺟﻬـﺎﻧـﯽ ﺗـﺮ ...و ادﻣـﻮﻧـﺘـﻮن را ،ﺑـﺎ ﺗـﻤـﺎم
ﻗﺮﻣﺰﯼ ﺑﻮد ﺗﺎ ﮐﻠﺒﻪ ﺟﻨﮕﻠﯽ ﻣﺎدرﺑﺰرگ ....ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﺼﻪ ﺷﺒـﺎﻧـﻪ و
وﺳﻌﺘﺶ ،ﻣﺜﻞ ﭼﻬﺎر دﯾﻮارﯼ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﺎرا در ﺧﻮد ﺣﺒـﺲ ﮐـﺮدﻩ
ﯾﮏ ﻏﻠﺖ ﮐﻮدﮐﺎﻧﻪ در ﺑﺴﺘﺮ ﺷﺐ ،ﺻﺒـﺢ ﻧﺸـﺪﻩ ﺗـﻤـﺎم ﻣـﯽﺷـﺪ.
اﺳﺖ و از رﺷﺪ ﮐﺮدن ﻣﻨﻊ ....و زودﺗﺮ ﯾﺎ دﯾﺮﺗﺮ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﺁن روز
اﯾﮑﺎش اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﻣﺪاد ﻧﺘﺮاﺷﻴﺪﻩ ﮐﻼس اولِ اﻣﻴﺪ ،ﺧﻂ ﺗﻴـﺮﻩ اﯼ
وداع ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﻴﻢ و ﯾﮑﯽ ﭘﺲ از دﯾﮕﺮﯼ اﯾﻦ ﺷﻬـﺮ و دﯾـﺎر را ﺑـﺪرود
ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮد ﻣﻴﺎن دو واژﻩ ﺗﺎزﻩ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ...اﯼ ﮐـﺎش ﻣـﯽﺷـﺪ ﮐـﺎرﯼ
ﻣﻴﮕﻮﯾﻴﻢ ﺗﺎ ﮐﻪ در ﺑﻬﺸﺖ ﺁرزوهﺎﯾﻤﺎن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﻮﯾﻢ .ﻋـﺪﻩٔ زﯾـﺎدﯼ
2
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﺑﻪ وﻧﮑﻮور ﻣﻴﺮوﻧﺪ و ﺧﻴﻠﯽ هﺎﯼ دﯾﮕﺮ هﻢ ﺑﻪ ﺗﻮرﻧﺘﻮ...ﯾﮏ ﻋـﺪﻩ هـﻢ از ﮐﻞ ﮐﺎﻧﺎدا دل ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ و ﺟﺎهﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ را ﺑـﺮاﯼ زﻧـﺪﮔـﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ .وﻟﯽ در ﻋﻴﻦ ﮔﺬر زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮﻩ ،در هـﻤـﺎن ﺣـﺎل ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﮐﺴﺐ ﺁن ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ و اهﺪاف دﯾـﺮﯾـﻨـﻪ ﭘـﺮﺳـﻪ زﻧﺎﻧﻴﻢ ،هﺮ از ﮔﺎهﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ از ﺷﺒﻬﺎﯼ ﺳﺮد ادﻣﻮﻧﺘﻮن در ذهﻨﻤﺎن ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﻴﺸﻮد...اﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣـﻤـﮑـﻦ اﺳـﺖ از ﺳـﺎﺧـﺘـﻤـﺎﻧـﻬـﺎ و راهﺮوهﺎﯼ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ذهﻦ دﯾﺮوز ﻣﺎ را ﺑـﺮاﯼ اﻣـﺮوز ﭘﺮوراﻧﺪ ..ﯾﺎ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ از ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎﯼ "ﺟﺴﭙﺮ" و "واﯾﺖ او" ﮐﻪ ﺛﺒﺖ ﻧﺎﻣﻪٔ هﺰاران ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺷﺪﻩاﻧﺪ..ﯾﺎ ﮐﻪ ﺷﺎﯾـﺪ هـﻢ اﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ،از ﻟﺒﺨﻨﺪ ﮔﺮم و ﻣﺤﺒﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﻣﺮدم ﺁن ﺷﻬـﺮ ﺑـﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ زﻧﺪﮔﯽ در ﺳﺮﻣﺎ را هﻤﻮارﻩ ﺁﺳﺎن ﻣﻴﮑﺮد ..ﺑﻪ هﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺁن ﺗﺼـﻮﯾـﺮ، ﺧﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﮔﺮﯾﺰ ﻧـﺎ ﭘـﺬﯾـﺮ ﮐـﻪ ﻣـﺎ را ﺑـﻪ ﺳـﻮﯼ ادﻣـﻮﻧـﺘـﻮن ﺑـﺎز ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ...ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻨﺠﺎ هﻤـﺎن ﺧـﺎﻧـﻪٔ دور از وﻃﻦ ﻣﺎﺳﺖ.
ﻋﺸﻖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﭘﻴﺮوز اﺳﺖ ﻛﺎرا ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻜﻲ ﮐﻪ ﺑﺮ روﯾﺶ ﯾﮏ Aﺑﺰرگ و ﺑﻌﺪ ﺟﻤﻠﻪ اﯼ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻻﺗﻴﻦ ﺣﮏ ﺷـﺪﻩ ﺟﻔﺮﯼ ﭼﺎوﺳﺮ )ﺣﺪود ، (١۴٠٠ - ١٣۴٣اوﻟﻴﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺑـﺰرگ ﺗـﺎرﯾـﺦ
ﺑﻮد:
ادﺑﻴﺎت اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن اﺳﺖ .اوﻟﻴﻦ و ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﺛـﺮ او ﻣـﺠـﻤـﻮﻋـﻪ اﯼ
"“Amor vincit omnia
ﻣﻨﻈﻮم اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم داﺳﺘﺎن هﺎﯼ ﮐﺎﻧﺘﺮﺑﺮﯼ .ﮐﻞ اﯾـﻦ ﻣـﺠـﻤـﻮﻋـﻪ
"ﻋﺸﻖ ﺑﺮ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﭘﻴﺮوز اﺳﺖ"
ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﯼ ﺳﻔﺮ ﺟﻤﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ زﯾﺎرت ﻣﻘﺒﺮﻩ ﯼ ﯾـﮑـﯽ از ﻗﺪﯾﺴﻴﻦ ﺷﻬﻴﺪ ،ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮﻣﺎس ﺁﺑﮑﺖ ﻣﯽروﻧﺪ. ﺷﻮاﻟﻴﻪ اﯼ ﻻف زن ،زﻧﯽ ﺧـﻮد ﭘـﺮﺳـﺖ ،ﺑـﺎزرﮔـﺎﻧـﯽ زن ﺳـﺘـﻴـﺰ و ﮐﺸﻴﺸﯽ ﻓﺎﺳﺪ از ﺟﻤﻠﻪ ﯼ هﻤﺴﻔﺮاﻧﻨـﺪ .اﻣـﺎ در اﯾـﻦ ﻣـﻴـﺎن
اﻋﺘﻴﺎد در ﻏﺮﺑﺖ ،از ﻧﻮع ﺷﺒﻜﻪ اي
راهﺒﻪ اﯼ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﯽ ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺗﻔﺎوت دارد .ﭼـﺎوﺳـﺮ در ﻗﺴﻤﺘﯽ از اﺛﺮش در وﺻﻒ راهﺒﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮودﻩ اﺳﺖ:
ﺻﺪف ﻣﺘﻴﻦﺧﻮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ از ﻧﻴﻤﻪ ﺷﺐ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻋﺰﻣﺖ را ﺟـﺰم ﻣﯽﮐﻨﯽ ،ﺑﺎ ﺗﺮدﯾﺪ ﻟﭗ ﺗﺎﭘﺖ را ﻣﯽﺑﻨﺪﯼ ،و ﭼﻨﺪ ﺛـﺎﻧـﻴـﻪ ﻧـﮕـﺎهـﺶ
اﻣﺎ ،اﮔﺮ از ﻓﻄﺮﺗﺶ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾﻴﻢ
ﻣﯽﮐﻨﯽ .ﭼﺮاغ را ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﮐﻨﯽ ،در ﺗـﻨـﻬـﺎﯾـﯽ و ﺳـﮑـﻮتِ ﺷﺐ ﻓﺮو ﻣﯽروﯼ ،و ﻧﺎﮔﻬﺎن دﻟﺖ ﺑﺮاﯼ ﻟﭗ ﺗﺎﭘﺖ ﺗـﻨـﮓ ﻣـﯽﺷـﻮد.
او ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻴﺮﺧﻮاﻩ و ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﻮد.
روﯼ ﺗﺨﺖ دراز ﻣﯽﮐﺸﯽ .ﺑﻪ ﻓﻴﺲ ﺑﻮﮎ ﻓـﮑـﺮ ﻣـﯽﮐـﻨـﯽ ،و ﺑـﻪ اﮔﺮ ﻣﻮﺷﯽ را ﻣﯽدﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدﻩ ﯾﺎ زﺧﻤﯽ
ﮐﺎﻣﻨﺖ هﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ﻗﺒﻞ از هﺮ ﮐﺎر دﯾﮕﺮﯼ ﺟـﻮاب ﺧـﻮاهـﯽ
در داﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺁﻣﺪﻩ،
داد .ﺑﻪ ﺁﺧﺮ هﻔﺘﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ،و ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘـﯽ ﮐـﻪ ﻣـﻌـﻤـﻮﻻً واﯾﺮﻟﺲ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﻗﻄﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد ،و ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﺮز ﺟﻨﻮن ﻣﯽرﺳـﯽ .ﺑـﻪ
و ﯾﺎ ﮐﺴﯽ ﺳﻨﮓ اش ﻣﯽزﻧﺪ،
ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎﯼ ﻗﻔﻞ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﯼ ﻟﻌﻨﺘﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ،و ﺑـﻪ ﮐـﻴـﻨـﻪ
ﻣﯽ ﮔﺮﯾﺴﺖ.
اﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽورزﯼ ﺁن ﻟﺤﻈـﻪ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃـﺮﺷـﺎن ﻣـﺠـﺒـﻮر
در ﻗﻠﺒﺶ اﯾﻤﺎن و دﻟﺴﻮزﯼ ﻣﻮج ﻣﯽزد.
ﻣﯽ ﺷﻮﯼ ارﺗﺒﺎﻃﺖ را ﺑﺎ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻗﻄﻊ ﮐﻨﯽ .ﺑﻪ رادﯾﻮ ﺟـﻮان،PMC ، و youtubeﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ و ﺗﻔﺎوتِ ﻇﺮﯾﻒِ ﺁهﻨﮓ هﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺁﻧـﻼﯾـﻦ ...
ﮔﻮش ﻣﯽ دهﯽ ﺑﺎ هﻤﺎن ﺁهﻨﮓ هﺎ وﻗﺘﯽ از روﯼ هﺎرد ﻟـﭗ ﺗـﺎﭘـﺖ
ﺑﻴﻨﯽ اش زﯾﺒﺎ ﺑﻮد و ﭼﺸﻤﺎن روﺷﻦ اش ﺑﻪ ﺷﻴﺸﻪ ﻣﯽﻣﺎﻧﺴﺖ.
ﭘﺨﺶ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻪ skypeﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ،و ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﺷﺪنِ هـﺮ ۵ دﻗﻴﻘﻪ ﯾﮏ ﺑﺎرش ،و ﺑﻪ ﺳﻤﺎﺟﺖِ ﺧﻮدت در ﺗﻤﺎس هـﺎﯾـﯽ ﭘـﯽ در
ﻟﺒﺎﻧﯽ ﮐﻮﭼﮏ و ﺳﺮخ ﮔﻮن داﺷﺖ. ...
ﭘﯽ ...ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ...ﺑﻪ ﻏﺮﺑﺖ ،ﺑﻪ ﻟﭗ ﺗـﺎپ ،و ﺑـﻪ اﯾـﻨـﺘـﺮﻧـﺖ...
از ُﺑﺴّﺪ ﺧﻮش رﻧﮓ و داﻧﻪ هﺎﯼ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ
ﻧﮕﺎهﺖ ﻧﺎﺧﻮدﺁﮔﺎﻩ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮدد ﺳﻤﺖ ﻣﻴﺰ .ﻟـﭗ ﺗـﺎپ ﺳـﺮ ﺟـﺎﯾـﺶ
ﺗﺴﺒﻴﺤﯽ ﺑﻪ دور دﺳﺘﺶ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺑﻮد
اﺳﺖ و ﺗﺎ ﻓﺮدا ﺗﮑﺎن ﻧﺨﻮاهﺪ ﺧﻮرد .ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴـﻘـﯽ ﻣـﯽﮐﺸـﯽ و
و ﺑﺮ ﺁن ﺳﻨﺠﺎق ﺳﻴﻨﻪ اﯼ از ﻃﻼ ﻣﯽدرﺧﺸﻴﺪ
ﻣﯽﺧﻮاﺑﯽ.
3
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﺗﻠﺦ ﺑﺴﻴﺎرﯾﺴﺖ ...
ﺷﺒﻬﺎي ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢ
هﻴﭻ ،اﺛﺮﯼ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ آﻪ در ﻋﻴﻦ ﺳﺎدﮔﯽ ﻓـﺮم و ﻣـﺤـﺘـﻮا، ﻻﯾﻪ هﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪدﯼ از ﻓﻜﺮ و ﻋﺎﻃﻔﻪ و ﻋﻘﻞ و اﺣﺴﺎس را در ﺧـﻮد ﺟﺎﯼ دادﻩ اﺳﺖ .دورﺑﻴﻦ هﻤﻴﺸﻪ در ﺣﺮآﺖ ،ﻓﺮﻣﻬﺎﯼ ﺑﺼﺮﯼ زﯾـﺒـﺎ،
ﻣﻬﺪي واﻋﻈﻲ
ﭘﺮدازش ﺑﯽ ﻧﻘﺺ ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪد و ﺿﺮﺑﺎهﻨﮓ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻓـﻴـﻠـﻢ از ﺟﻤﻠﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻴﻬﺎﯼ ﻓﻴﻠﻢ آﺎهـﺎﻧـﻴـﺴـﺖ .ﻓـﻴـﻠـﻢ ،ﮔـﻮﻧـﻪ اﯼ
در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ هﻔﺘﻪ ﮔـﺬﺷـﺘـﻪ ،ادﻣـﻮﻧـﺘـﻮن ﺳـﺮدﺗـﺮﯾـﻦ
رواﻧﻜﺎوﯼ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ از ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﯾﻴﻦ دﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ.
روزهﺎﯼ زﻣﺴﺘﻮﻧﻴﺸﻮ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽ آﺮد ،ﺷﺒﻬﺎﯼ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﻴﻠﻢ ،ﮔﺮم و
ﻣﺮدﻣﺎﻧﯽ آﻪ در ﻋﻴﻦ ﺑﺮﺧﻮردارﯼ از زآﺎوت ،ﺷﻮر و اﻣﻴﺪ ،ﺁدﻣـﻬـﺎﯾـﯽ
ﺷﻠﻮغ و ﭘﺮازدﺣﺎم ﺑﻮد و ﺟﻤﻌـﻪ ﺷـﺒـﻬـﺎﯼ ﺻـﻤـﻴـﻤـﯽ و دوﺳـﺖ
هﺴﺘﻨﺪ زﺧﻢ ﺧﻮردﻩ ،ﻣﻨﺘﻈﺮ و دﻟﺘﻨﮓ .ﺁدﻣﻬﺎﯾﯽ آﻪ ﻓـﺮﺻـﺖ هـﺎﯼ
داﺷﺘﻨﯽ اﯼ واﺳﻪ ﺑﭽﻪ هﺎﯼ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ رﻗﻢ ﻣﯽزد .ﮔﺰارﺷﯽ
ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺷﺪن در زﻧﺪﮔﯽ ﻋﺎﻃﻔﯽ ،اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﺎﻟﯽ را ،ﯾﻜﯽ ﭘﺲ از
آﻪ ﻣﯽﺧﻮﻧﻴﺪ ،ﺷﺮح ﻣﺨﺘﺼﺮﯾﺴﺖ ﺑﺮ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﻓﻴﻠﻤﻬﺎﯼ ﺑﻪ ﻧـﻤـﺎﯾـﺶ
دﯾﮕﺮﯼ و در ﺁرزوﯼ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﻣﺒـﻬـﻢ از ﺗـﻌـﺮﯾـﻔـﯽ ﻧـﺎﺷـﻨـﺎﺧـﺘـﻪ از
در ﺁﻣﺪﻩ در ﺷﺒﻬﺎﯼ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﻴﻠﻢ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ.
ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ،از دﺳﺖ ﻣﻴﺪهﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺗﻠﺨﯽ ﺑﺮاﯼ داﺳﺘﺎن "هﻴـﭻ" رﻗﻢ ﺑﺰﻧﻨﺪ .هﻴﭻ ،رواﯾﺖ ﭘﻮﭼﯽ ﺗﻚ ﺗﻚ زﯾﺮﺳﺎﺧﺘـﻬـﺎﯼ ﺧـﺎﻧـﻮادﻩ اﯼ ﻓﺮودﺳﺖ اﺳﺖ ،ﺁن زﻣﺎن آﻪ ﺗﺎب و ﻇﺮﻓﻴﺖ ﭘﺬﯾﺮش ﺗﻐﻴﻴـﺮﯼ ﺑـﺰرگ – ورود ﺣﺠﻢ ﻋﻈﻴﻤﯽ از ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﺎﻟﯽ -را ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑـﻪ ﺳـﺎدﮔـﯽ
هﻴﭻ
در هﻢ ﻣﯽ ﺷﻜﻨﻨﺪ .هﻴﭻ ،داﺳﺘﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﺴـﺖ ﺑﺴـﺘـﻪ و ﺑـﯽ ﺗﻔﺎوت؛ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯼ آﻪ ﻧﺎﺗﻮان اﺳﺖ از دﺳﺘﮕﻴـﺮﯼ اﻗﺸـﺎر ﺿـﻌـﻴـﻒ اش ،ﺑﺮﺁوردن ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻴﺎزهﺎﯾﺸﺎن و ذرﻩ اﯼ ﺣـﻤـﺎﯾـﺖ در ﻣﺴـﻴـﺮ ﺗﺤﻘﻖ ﺁرزوهﺎﯼ اﺑﺘﺪاﯾﯽ و آﻮﭼﻜﺸﺎن!
درﯾﺎﯼ درون
ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ ﺷﺐ از ﺳﺮﯼ ﺷﺒﻬﺎﯼ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﻴﻠﻢ ،اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ ﺑـﻪ ﻓﻴﻠﻢ "هﻴﭻ" ،ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ آﺎهﺎﻧﯽ. هﻴﭻ ،ﺑﺮﯾﺪﻩ اﯼ از داﺳﺘﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﻋﺠﻴﺐ " ﻧﺎدر ﺳﻴﺎﻩ درﻩ" ﺑﺎ ﺑـﺎزﯼ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﻣﻬﺪﯼ هﺎﺷﻤﯽ اراﺋﻪ ﻣﻴﺪهﺪ؛ ﺁن هﻨﮕﺎم آﻪ ﻧـﺎدر، وارد ﺧﺎﻧﻮادﻩ اﯼ ﭘﺮﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﺪﻩ ،ﻣﺎدر ﺧﺎﻧﻮادﻩ را ﺑـﻪ هـﻤـﺴـﺮﯼ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺰﯾﻨﺪ .ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻴﻜﺎرﯼ او از ﯾﻚ ﺳﻮ و اﺷﺘﻬﺎﯼ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﭘـﺬﯾـﺮش از ﺳﻮﯼ دﯾﮕﺮ ،اﻋﻀﺎﯼ ﺧﺎﻧﻮادﻩ را وادار ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺗﺎ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺣﺬف اﯾﻦ ﭘﺪر ﺗﺤﻤﻴﻠﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .اﻣﺎ ﭘﺲ از اﻧﺪك زﻣﺎﻧﯽ در ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ آـﻪ ﺑـﺪن ﻧﺎدر ،ﻗﺎدر اﺳﺖ هﺮ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ،ﯾﻚ آﻠﻴﻪ ﺟـﺪﯾـﺪ ﺗـﻮﻟـﻴـﺪ آـﻨـﺪ آـﻪ
ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻓﻴﻠﻤﯽ آﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﺷﺒﻬﺎﯼ ﻧـﻤـﺎﯾـﺶ ﻓـﻴـﻠـﻢ اﻧـﺠـﻤـﻦ
ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاﯼ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺧـﻮاﺳـﺘـﻪ هـﺎﯼ ﻣـﺎﻟـﯽ ﺁﻧـﺎن
داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾﺮاﻧﯽ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ درﺁﻣﺪ ،ﻓﻴﻠﻢ "درﯾـﺎﯼ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ،ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﻧﺎدر ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻴﮕﻴﺮﻧـﺪ.
درون" ،ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻟﺨﺎﻧﺪرو ﺁﻣﻨﺎﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺎل ٢٠٠۴و ﻣﺤﺼﻮل ﺳﻴﻨﻤﺎﯼ
ﻟﻴﻜﻦ اﯾﻦ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﺎﺟﺮا ﻧﻴﺴﺖ و اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻠﻮغ ،ﺁﺑﺴـﺘـﻦ ﺣـﻮادث
اﺳﭙﺎﻧﻴﺎﺳﺖ .اﯾﻦ ﻓﻴﻠﻢ ،ﺟﺎﯾﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻏﻴﺮ اﻧﮕﻠﻴﺴﯽ زﺑـﺎن را
4
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
در ﻣﺮاﺳﻢ اﺳﻜﺎر ﺳﺎل ٢٠٠۵ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داد .درﯾـﺎﯼ درون،
ﻟﻜﻦ ﺗﺎ ﺳﺎل ١٣۶٧اﺟﺎزﻩ اآﺮان ﭘﻴﺪا ﻧﻜـﺮد .ﺣـﺎﺟـﯽ واﺷـﻨـﮕـﺘـﻮن،
اﻗﺘﺒﺎﺳﻴﺴﺖ از زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻠﻮان اﺳﭙﺎﻧﻴﺎﯾﯽ ،راﻣﻮن ﺳﻤﭙـﺪرو آـﻪ در
رواﯾﺘﮕﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﺣﺴﻴﻨﻘﻠﯽ ﺧﺎن ﺻﺪر اﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ،ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺣﺎﺟـﯽ
ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻮاﻧﯽ و در ﻃﯽ ﯾﻚ ﺣـﺎدﺛـﻪ دردﻧـﺎك ،دﭼـﺎر ﻗـﻄـﻊ ﻧـﺨـﺎع
واﺷﻨﮕﺘﻮن ،ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﻔﻴﺮ اﯾﺮان در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤـﺪﻩ اﻣـﺮﯾـﻜـﺎﺳـﺖ.
ﻣﯽ ﺷﻮد .او ٢٩ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﺗﻼش آﺮد ﺗﺎ دادﮔﺎﻩ ،ﺣﻖ ﻣﺮگ ﺁﺳـﺎن
ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺣﺎﺟﯽ واﺷﻨﮕﺘﻮن ،ﯾﻜﯽ از ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣـﺎﺟـﺮاهـﺎﯼ
را ﺑﺮاﯼ او ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺧـﻮد
ﺗﺎرﯾﺦ دﯾﭙﻠﻤﺎﺳﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ آﻪ ﻋﻠﯽ ﺣﺎﺗـﻤـﯽ ،ﻓـﻴـﻠـﻢ ﺣـﺎﺟـﯽ
ﺧﺎﺗﻤﻪ دهﺪ.
واﺷﻨﮕﺘﻮن را ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ داﺳﺘﺎن و در آﺸﻮر اﯾﺘﺎﻟﻴﺎ ﺑـﻪ ﺟـﻠـﻮﯼ
ﮔﺮﭼﻪ راﻣﻮن ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ذهﻨﯽ ﺁﻣﺎدﻩ ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺮگ داوﻃـﻠـﺒـﺎﻧـﻪ ﺑـﻮد،
دورﺑﻴﻦ ﺑﺮدﻩ اﺳﺖ.
ﻟﻴﻜﻦ از ﻟﺤﺎظ ﺟﺴﻤﯽ ،ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﺁن را ﻧـﺪاﺷـﺖ .از اﯾـﻦ رو
ﺣﺴﻴﻨﻘﻠﯽ ﺧﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺨﺴـﺘـﻴـﻦ ﺳـﻔـﻴـﺮ درﺑـﺎر ﻧـﺎﺻـﺮﯼ در
ﻣﺒﺎرزﻩ اﯼ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺮاﯼ ﺑﺪﺳﺖ ﺁوردن ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﯽ را ﺁﻏﺎز ﮐـﺮد .در
اﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷﻮﮐﺖ و ﻋﻈﻤﺖ اﯾﺮان و درﺑﺎر ﻧـﺎﺻـﺮﯼ،
اﯾﻦ ﻣﺴﻴﺮ آﻮﺷﻴﺪ ﺗﺎ دادﮔﺎهﻬﺎﯼ اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ،هﻤﭽﻨﻴﻦ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﺣـﻘـﻮق
ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﻣﺠﻠﻞ اﺟﺎرﻩ آﺮدﻩ ،ﻋﺪﻩ اﯼ ﺑﺎﻏﺒﺎن و ﺁﺷﭙﺰ و درﺑﺎن را ﻧـﻴـﺰ
ﺑﺸﺮ اﺳﺘﺮاﺳﺒﻮرگ را ﻣﺘﻌﺎﻗﺪ آﻨﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺣﻖ را ﺑﺮاﯼ او ،و اﻓـﺮادﯼ
ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺧﻮد درﻣﯽ ﺁورد .ﻟﻴﻜﻦ ﭘﺲ از ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ،ﺑﻪ دﻟـﻴـﻞ
آﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻴﺒﺮﻧﺪ ،ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ .ﻟﻴﻜـﻦ
ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺎﻟﯽ ،ﻣﺠﺒﻮر ﻣﻴﺸﻮد ﺗﺎ ﺧﺪﻣﻪ ﺳﻔﺎرت را ﺟـﻮاب ﮐـﻨـﺪ.
هﻴﭻ دﺳﺘﺎوردﯼ ﻧﺪاﺷﺖ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ در ۵۵ﺳﺎﻟﮕﯽ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺑـﺎ
هﻤﺰﻣﺎن ،ﻣﺸﮑﻼت و ﻏﺮﺑﺖ ﯾﻨﮕﻪ دﻧﻴﺎ ﺣﺎﺟـﯽ را ﺑـﻪ ﻣـﺮز ﺟـﻨـﻮن
ﮐﻤﮏ دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺗﺼﻤﻴﻤﺶ را ﻋﻤﻠﯽ ﺳﺎزد و ....
ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪ و ....
درﯾﺎﯼ درون ،داﺳﺘﺎن ﺳﺎدﻩ و ﺳﺮراﺳﺘﯽ دارد؛ راﻣـﻮن و زﻧـﺪﮔـﯽ
ﺣﺎﺟﯽ واﺷﻨﮕﺘﻮن ،داﺳﺘﺎن ﺑﯽ آﻔﺎﯾﺘﯽ ﺣﺴﻴﻨﻘﻠـﯽ ﺧـﺎن از ﯾـﻚ
ﭘﺮرﻧﺞ او از ﯾﻚ ﺳﻮ و ﺧﺎﻧﻮادﻩ ،دوﺳﺘﺎن و ﻏﺮﯾﺒﻪ هﺎﯾﯽ آﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ
ﺳﻮ و ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ دوﻟﺖ اﻣﺮﯾﻜﺎ از ﺳﻮﯼ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ آﻪ ﻣـﻨـﺘـﻬـﯽ
دوﺳﺘﺶ دارﻧﺪ در ﺳﻮﯾﯽ دﯾﮕﺮ ،ﺗﺮآﻴﺒﯽ ﺷﻴﺮﯾﻦ از رواﺑﻂ اﻧﺴـﺎﻧـﯽ
ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﯽ ﻧﺘﻴﺠﻪ و رﺟـﻌـﺘـﯽ دﺳـﺖ ﺧـﺎﻟـﯽ ﺑـﺮاﯼ
اراﺋﻪ ﻣﯽدهﺪ ،رواﺑﻄﯽ آﻪ ﺣﻮل ﻣﻔﻬـﻮﻣـﯽ ﺗـﻠـﺦ ﺑـﻪ ﻧـﺎم "ﻣـﺮگ
ﺣﺎﺟﯽ .ﺷﺎﯾﺪ هﻴﭻ ﺗﻔﺴﻴﺮﯼ ﮔﻮﯾﺎﺗﺮ از ﺳﺨﻦ ﺗﻨﺪ ﻣﺘﺮﺟـﻢ ﺣـﺎﺟـﯽ
داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ" ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ .ﻓﻴﻠﻢ ،ﻣﻨﺎﻇﺮﻩاﯼ ﻧﻔﺲﮔـﻴـﺮ ﺑـﻴـﻦ زﻧـﺪﮔـﯽ و
ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او در ﺻﺤﻨﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﺁﻧﺠﺎ آﻪ ﭼﻨﻴـﻦ ﻧـﻬـﻴـﺐ
اﻧﺴﺎن اﺳﺖ آﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﻚ درام ﺑﺎوﻗﺎر و ﻣﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ درﻣـﯽ
ﻣﯽ زﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﺎﺟﯽ " :ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻮد ﺗﻮﯼ دل اﻣﺮﯾﻜﺎﯾﻴﻬـﺎ ﺧـﻮدت رو ﺟـﺎ
ﺁﯾﺪ .دﯾﺎﻟﻮگ ﺑﻪ ﯾﺎدﻣﺎﻧﺪﻧﯽ ﺁﻏﺎز اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ،ﺑﻴﻦ رزا – ﺧﺒﺮﻧﮕـﺎر – و
آﻨﯽ ،ﺟﻴﺐ ﻗﺒﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ را ﭘﺮ ،راﻩ ﻣﻦ را هﻤﻮار و هـﻔـﺖ ﭘﺸـﺘـﺖ را
راﻣﻮن ﺷﻜﻞ ﻣﻴﮕﻴﺮد؛ ﺁﻧﺠﺎ آﻪ رزا از او ﻣـﯽ ﭘـﺮﺳـﺪ" :ﭼﺸـﻤـﺎن ﺗـﻮ
ﺳﻴﺮ ،آﻪ ﻧﻜﺮدﯼ .ﺣﺘﯽ ﻧﻔﻌﯽ هﻢ ﺑﻪ رﻋﻴﺖ ﻧﺮﺳـﻴـﺪ .ﭼـﻮب دار و
ﺳﺮﺷﺎر از زﻧﺪﮔﻴﺴﺖ .ﭼﮕﻮﻧﻪ آﺴﯽ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ ﺗﺼـﻤـﻴـﻢ
ﻣﻨﺒﺮ را از ﯾﻚ درﺧﺖ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ .ﺗﻘﺪﯾﺮ ﺑﻬﺎﻧﻪ دﺳﺖ ﺑﺪﺑﺨﺘـﻬـﺎﺳـﺖ.
ﻣﯽ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﺑﻤﻴﺮد؟" و راﻣﻮن در ﻃﻮل ﻓﻴﻠﻢ ،ﭼﻨﺎن ﻓﻠﺴﻔﻪ زﻧﺪﮔﯽ و
ﺗﻮ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮدﯼ از ﯾﻚ ﺳﻔﺮ ﭘﺮزﺣﻤـﺖ و ﺑـﯽ ﺣـﺎﺻـﻞ .آـﻼم ﺁﺧـﺮ،
ﻣﺮگ را ﺑﻪ ﺑﺎزﯼ ﻣﻴﮕﻴﺮد آﻪ ﺷﺎﯾﺪ آﻤﺘﺮ آﺴﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻧﮕـﺎﻩ اول،
ﺷﻤﺸﻴﺮ رﺟﺎل ،ﺁﻟﺖ ﺑﺎر و ﺿﻴﺎﻓﺖ اﺳﺖ ،ﻧﻪ ﺗﻴﻎ آﺎرزار .ﺷـﻤـﺸـﻴـﺮ
ﺁن را درك و هﻀﻢ آﻨﺪ.
اﺧﺘﻪ در ﻏﻼف ،داﻣﺎد ﺳﺮﺑﻠﻨﺪﯾﺴﺖ"!
دﯾﺎﻟﻮﮔﻬﺎﯼ راﻣﻮن ،ﮔﺮﭼﻪ ﺻﻤﻴﻤﯽ هﺴﺘﻨﺪ و دﻟـﻨـﺸـﻴـﻦ ،ﻟـﻴـﻜـﻦ، رواﯾﺘﮕﺮ دﻧﻴﺎ دﻧﻴﺎ درد و رﻧﺞ او ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﻤﻮﻧﻪ ،ﺁﻧﺠﺎ آﻪ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﻮاﻟﯽ در ﺑﺎب ﻟﺒﺨﻨﺪ هﻤﻴﺸﮕﯽ اش اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣـﻴـﮕـﻮﯾـﺪ: " وﻗﺘﯽ ﺑﺮاﯼ اﻧﺠﺎم آﻮﭼﻜﺘﺮﯾﻦ اﻣﻮر زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺨﺼﯽ ،واﺑﺴـﺘـﻪ ﺑـﻪ دﯾﮕﺮان هﺴﺘﯽ ،ﯾﺎد ﻣﻴﮕﻴﺮﯼ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﮔﺮﯾﻪ آﻨﯽ" .زﻧﺪﮔﯽ از ﻧـﮕـﺎﻩ راﻣﻮن ،ﻧﻪ ﯾﻚ اﺟﺒﺎر ،ﺑﻠﻜﻪ اﺧﺘﻴﺎر اﺳﺖ .ﺑـﺮ هـﻤـﻴـﻦ اﺳـﺎس هـﻢ ﻣﻴﻜﻮﺷﺪ ﺗﺎ دﯾﮕﺮان ارادﻩ او را ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ اﺧﺘﻴﺎر ﻣﯽداﻧﺪ ،ﺑﻪ رﺳﻤـﻴـﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ. ﺗﺒﻠﻮر اﯾﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪ را ﻣﻴﺘﻮان ﺑﻪ وﺿﻮح در ﺻﺤﻨﻪ ﻣـﻨـﺎﻇـﺮﻩ راﻣـﻮن و آﺸﻴﺶ دﯾﺪ ،ﺁﻧﺠﺎ آﻪ ﮐﺸﻴﺶ -آﻪ او ﻧﻴﺰ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﻧﻈـﻴـﺮ راﻣـﻮن رﻧﺞ ﻣﻴﺒﺮد – ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ" :ﺁن ﺁزادﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭘـﺎﯾـﺎن دهﺪ ،ﺁزادﯼ ﻧﻴﺴﺖ" و راﻣﻮن ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽدهﺪ" :ﺁن زﻧﺪﮔﯽ هﻢ ﮐـﻪ ﺑﻪ ﺁزادﯼ ﭘﺎﯾﺎن دهﺪ ،زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻴﺴﺖ"! ﻓﻴﻠﻢ ﺑـﻪ دﻓـﻌـﺎت ﺳـﻨـﺪ و ﻣﺪرك اراﺋﻪ ﻣﯽ دهﺪ ﺑﺮ اﯾﻨﻜﻪ راﻣـﻮن هـﺮﮔـﺰ ﺧﺴـﺘـﻪ از زﻧـﺪﮔـﯽ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺮ اﯾﻨﻜﻪ راﻣﻮن ﺷﻴﺮﯾﻨﯽ زﻧﺪﮔﯽ ،دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ ،ﻣـﺘـﻮﻟـﺪ ﺷﺪن ،ﻋﺸﻖ و ...را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ و ﺑﺎ دﯾﺪن و ﺷـﻨـﻴـﺪن در ﺑـﺎب ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻔﺎهﻴﻤﯽ ﺑﻪ ذوق ﻣﯽﺁﯾﺪ .ﺁرﯼ ،ﺑﻪ راﺳﺘﯽ راﻣﻮن هـﺮﮔـﺰ از زﻧﺪﮔﯽ ﺳﻴﺮ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮد ،ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ دﻟﺶ ﺑﺮاﯼ ﺁزادﯼ ﺗـﻨـﮓ ﺷـﺪﻩ ﺑﻮد! ﺣﺎﺟﯽ واﺷﻨﮕﺘﻮن هﻔﺘﻤﻴﻦ ﺷﺐ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﻴﻠﻢ ،ﺷﺐ زﻧﺪﻩ ﯾﺎد ﻋﻠﯽ ﺣـﺎﺗـﻤـﯽ ﺑـﻮد و ﯾﻜﯽ از ﺁﺛﺎر اﯾﻦ آﺎرﮔﺮدان ﺗﻜﺮارﻧﺸﺪﻧﯽ ﺳﻴﻨـﻤـﺎﯼ اﯾـﺮان ،ﺣـﺎﺟـﯽ واﺷﻨﮕﺘﻮن .اﯾﻦ ﻓﻴﻠﻢ ،ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎل ١٣۶١ﺷﺒﻜﻪ اول ﺳﻴﻤﺎﺳﺖ.
5
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
و ﺧﺸﻦ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ ،ﭼﻨﺎن ﮐﻪ از ﻟﺤﻦ ﻣـﮏ ﮐـﯽ در ﺷـﻌـﺮ "اﮔـﺮ
»ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺣﻴﺎت ادﺑﻲ ﻫﺎرﻟﻢ«
ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻤﻴﺮﯾﻢ" ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ .اﯾـﻦ ﺷـﻌـﺮ ،ﮐـﻪ ﺟـﺰو ﺟﻨﺠﺎﻟﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎﯼ دورﻩ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺣﻴﺎﺗﯽ ادﺑـﯽ هـﺎرﻟـﻢ ﺑـﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ ﺁﯾﺪ ،ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺗﺼﺪﯾﻖ ﺗﻔﮑـﺮﯼ
ﺳﭙﻴﺪه ﺣﺪﻳﺪي ﻓﺮد
ﺑﻮد ﮐﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن در ﺑـﺮاﺑـﺮ ﺧﺸـﻮﻧـﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺖ داﺷﺖ .در "اﮔﺮ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻤـﻴـﺮﯾـﻢ" ﻣـﮏ
ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﺑﻮد ﮐـﻪ ﻣـﻨـﺠـﺮ ﺑـﻪ
ﮐﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن را ﻋﻠﻨﺎً ﺗﺸﻮﯾـﻖ ﺑـﻪ ﻣـﺒـﺎرزﻩ ﻣـﺘـﻘـﺎﺑـﻞ
ﺧﻮدﺁﮔﺎهﯽ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺷﺪ .ﻓﺮﺻﺖ هـﺎﯼ ﺷـﻐـﻠـﯽ
ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑـﻪ ﺷـﮑـﻠـﯽ رﻗـﻢ
ﺑﺴﻴﺎرﯼ ﮐﻪ در هﻨﮕﺎم ﺟﻨﮓ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺁﻣﺪ ،ﺗﻌﺪاد زﯾـﺎدﯼ از ﺳـﻴـﺎﻩ
ﺧﻮردﻩ ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺳﻔﻴﺪﭘﻮﺳﺘﺎن ﺑﻤﻴﺮﻧﺪ ،ﺣﺪاﻗـﻞ ﺑـﺎ اﻓـﺘـﺨـﺎر و
ﭘﻮﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﺷﻬﺮهﺎﯼ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺁﻣﺮﯾﮑـﺎ ﮐﺸـﺎﻧـﺪ .ﻧـﻴـﻮﯾـﻮرﮎ ،ﺑـﻪ
ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪاﻧﻪ ﺑﻤﻴﺮﻧﺪ .ﻣﮏ ﮐﯽ در اﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ:
ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮهﺎﯼ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ،ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ،و هﺎرﻟﻢ ،ﮐﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻣـﻨـﻄـﻘـﻪ اﯼ ﻣﺘﺮوﮐﻪ در ﻗﻠﺐ ﻧﻴﻮﯾﻮرﮎ ﺑﻮد ،در دهﻪ ١٩٠٠ﻣﺤﻞ اﻗـﺎﻣـﺖ ﺳـﻴـﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺷﺪ. در واﻗﻊ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﺳﺎﮐﻦ در ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ،ﺁﻧﺠﺎ را ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃـﺮ ﻓﻘﺮ و ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺷﺪﯾﺪ ﻧﮋادﭘﺮﺳﺘﯽ و ﺑﻪ اﻣﻴﺪ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﮐﺎر در ﺷـﻬـﺮهـﺎﯼ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺗﺮﮎ ﮐﺮدﻧﺪ .ﺑﻪ ﻋﻼوﻩ ،ﮐﻮچ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ اﻣـﻴـﺪ ﺑﻪ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺧﻮد و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﺎزﻩ اﯼ از ﺟـﺎﯾـﮕـﺎﻩ ﻧـﮋادﺷـﺎن در ﺟـﺎﻣـﻌـﻪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻮد .ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ،ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ هﻢ ﺑـﺪون ﻋـﻮارض ﺑـﺮاﯼ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﻧﺒﻮدﻩ اﺳﺖ .ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺖ در اﺑﺘﺪا اﻋﺘـﺮاض ﺷﺪﯾﺪﯼ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻤﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋـﯽ و اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺖ اﻧـﺠـﺎﻣـﻴـﺪ .ﺑـﻪ ﺗـﺪرﯾـﺞ ،ﺑـﻪ دﻟـﻴـﻞ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن از ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ و ﺣﺘﯽ از ﮐﺸﻮرهﺎﯼ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺑﻴﻦ-ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯼ ﺑـﻪ وﺟـﻮد ﺁﻣﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻴﺎز ﻣﺒﺮﻣﯽ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﯾﮕﺎﻧﻪ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴـﺎﻩ ﭘﻮﺳﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﺪ.
اﮔﺮ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻤﻴﺮﯾﻢ ،ﺑﮕﺬارﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮﮐﻬﺎﯾﯽ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ
در ﻃﯽ دهﻪ ١٩٢٠ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد هﻨﺮﻣﻨﺪان ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﺑـﻪ ﻃـﻮر
ﮐﻪ در ﻣﮑﺎﻧﯽ ﮔﻤﻨﺎم ﺷﮑﺎر و زﻧﺪاﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ،
ﮐﻠﯽ در ﭘﯽ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدن هﻮﯾﺖ ﺟﺪﯾﺪﯼ ﺑﺮاﯼ ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ ﺑـﻪ ﺷـﮑـﻞ
درﺣﺎﻟﻴﮑﻪ در ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﻣﺎ ﺳﮓ هﺎﯼ ﮔﺮﺳﻨﻪ و هـﺎر ﭘـﺎرس
ﻣﺴﺘﻤﺮﯼ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ .ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻤﺎﯾﻠﯽ ﺑﺮاﯼ اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﯾـﯽ ﺗـﺎزﻩ در
ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ،
هﻤﻪ رﺷﺘﻪ هﺎﯼ هﻨﺮﯼ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد—ﻣﻮﺳﻴـﻘـﯽ ،ﺷـﻌـﺮ،
ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺷﺪﻩ ﻣﺎن ﻣﻮرد ﺗـﻤـﺴـﺨـﺮ
ﻧﻤﺎﯾﺸﻨﺎﻣﻪ و داﺳﺘﺎن ﻧﻮﯾﺴـﯽ .در ﺷـﺎﺧـﻪ ادﺑـﻴـﺎت رﻣـﺎن هـﺎﯼ
ﻗﺮار ﻣﯽدهﻨﺪ .
ﺑﺴﻴﺎرﯼ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ،اﻣﺎ ﺻﺪاﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﮐﺎﻓﯽ رﺳﺎ ﻧﺒﻮد ﮐـﻪ
اﮔﺮ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻤﻴﺮﯾﻢ ،ﺁﻩ ﺑـﮕـﺬارﯾـﺪ ﮐـﻪ ﺷـﺮاﻓـﺘـﻤـﻨـﺪاﻧـﻪ
ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺻﺪاﯾﯽ ﺑﺮاﯼ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﮔـﺮﭼـﻪ
ﺑﻤﻴﺮﯾﻢ،
در دهﻪ ﺑﻌﺪ ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ رﻣﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳـﺖ
ﺗﺎ ﺧﻮن ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎﯾﻤﺎن ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﻧﺮﯾﺰد؛
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺑﺴﻴـﺎرﯼ از ﺁﻧـﻬـﺎ ﺗـﻮﺳـﻂ ﻧـﺎﺷـﺮان ﺑـﺰرگ
ﺗﺎ ﺣﺘﯽ هﻴﻮﻻهﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽﺟﻨﮕﻴﻢ
ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﭼﺎپ ﺷﺪﻧﺪ.
ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺴﺪﻣﺎن هﻢ اﺣﺘﺮم ﺑﮕﺬارﻧﺪ!
ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﯾﺠﺎد ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﻗﺎﻃﻊ ﺑـﺮاﯼ ﺟـﺎﻣـﻌـﻪ
ﺁﻩ اﯼ هﻤﺮاهﺎن! ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ دﺷﻤﻦ ﻣﺸﺘـﺮﮐـﻤـﺎن ﺑـﺎ
ﺳﻴﺎﻩ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ داﺷﺘﻨﺪ ،ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯼ ﻧﻮ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺷـﮑـﻞ
هﻢ ﺑﺎﺷﻴﻢ!
ﮔﻴﺮﯼ در ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻮد .ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ از ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴـﺘـﯽ
اﮔﺮﭼﻪ ﺗﻌﺪادﻣﺎن ﺑﻴﺸﻤﺎر اﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﻴﺎﯾﻴﺪ دﻟﻴﺮﯾﻤﺎن را ﺑـﻪ
ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اﯼ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺲ ﺧﻮدﺁﮔﺎهﯽ واﻋﺘـﻤـﺎد
ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﺸﺎن دهﻴﻢ،
ﺑﻪ ﻧﻔﺲ در روﯾﺎروﯾﯽ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺖ را ﺑـﺪهـﺪ .ﻓـﻌـﺎﻟـﻴـﺖ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان واﻗﻌﯽ ﺑﺎ ﮔﺮوهﯽ از ﻗﺎﺗﻼن و ﺑﺰدﻻن ﺑـﺮﺧـﻮرد
ﺑﺴﻴﺎرﯼ از هﻨﺮﻣﻨﺪان ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺖ در اﯾﺠﺎد ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﻣـﻨـﺠـﺮ
ﺧﻮاهﻴﻢ ﮐﺮد،
ﺑﻪ راﻩ اﻧﺪازﯼ ﺟﻨﺒﺸﯽ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم " ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺣﻴﺎت ادﺑﯽ هﺎرﻟﻢ" ﮐـﻪ
ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ دﯾﻮار ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﯾﻢ ،و در ﺣﺎل ﻣﺮگ هﺴـﺘـﻴـﻢ،
ﺟﺴﺘﺠﻮﯾﯽ ﺑﻮد ﺑﺮاﯼ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﺪﻟﯽ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺤﮑﻢ و اﺳﺘـﻮار
اﻣﺎ ﻣﺒﺎرزﻩ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮاهﻴﻢ ﮐﺮد!
از ﯾﮏ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺖ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ. دو دﯾﻮان ﺷﻌﺮ ﮐﻠﻮد ﻣﮏ ﮐﯽ ،اﺷﻌﺎر و داﺳﺘﺎن هـﺎﯼ ﻟـﻨـﮕـﺴـﺘـﻦ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ اﯾـﻦ ﺷـﻌـﺮ و ﺷـﻌـﺮهـﺎﯾـﯽ از اﯾـﻦ ﻗـﺒـﻴـﻞ
هﻴﻮز،اﺷﻌﺎر ژان ﺗﻮﻣﺮ ،ﮐﻮﻧﺘﯽ ﮐﺎﻟﻦ و ﺟﻴﻤﺰ وﻟﺪون ﺟﺎﻧﺴﻮن ﻧﻤـﻮﻧـﻪ
ﻣﯽﺧﻮاهﻨﺪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﯾﮏ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺖ را از ﻓﺮدﯼ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻻن ﺑـﺮاﯼ
هﺎﯾﯽ از ﺗﻼﺷﻬﺎﯼ ﺑﻴﺸﻤﺎرﯼ اﺳـﺖ ﮐـﻪ در زﻣـﻴـﻨـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺼـﻮﯾـﺮ
ﺳﺮزﻧﺶ ﮐﺮدن ﻃﻌﻤﻪ اﯼ راﺣﺖ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻓﺮدﯼ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨـﻨـﺪ
ﮐﺸﻴﺪن ﯾﮏ ﺳﻴﺎﻩ اﯾﺪﻩ ﺁل ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ.
ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﮐـﻨـﺪ و ﻗـﺎدر ﺑـﻪ ﭘـﺎﺳـﺨـﮕـﻮﯾـﯽ در ﺑـﺮاﺑـﺮ
ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﺎهﯽ ﻟﺤﻦ ﺗﻌﺪادﯼ از اﯾﻦ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨـﺪ
ﺑﯽﻋﺪاﻟﺘﯽهﺎ ﺑﺎﺷﺪ.
6
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
داﻧﺸﺠﻮهﺎﯼ ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻨﺸﺎن ﺑﯽ اﺻـﺎﻟـﺖ ﺗـﺮﯾـﻨـﻨـﺪ! هـﻨـﻮز هـﻢ
ﻻﻳﻚ ﻣﻲزﻧﻴﻢ!
ﺳﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﻤﺎن ﻣﯽارزد .ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ دردهﺎﯾـﯽ هﺴـﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ درﻣﺎن ﻧﮑﻨﻴﻢ هﻤﻴﻦ ﺁشﺳﺖ و هﻤﻴﻦ ﮐﺎﺳﻪ...
ﺣﺴﺎم ﻳﺰدان ﭘﻨﺎﻫﻲ
از ﻛﺠﺎ آﻣﺪه اﻳﻢ؟ )ﺗﺄﻣﻠﻲ در
ﮐﺎرﻣﺎن ﺷﺪﻩ ﻻﯾﮏ زدن! ﻻﯾﮏ ﻣﯽزﻧﻴﻢ ،ﺷِﺮ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ اﻣﺎ درﯾﻎ از ﺧﻠﻖ ﮐﺮدن ،درﯾـﻎ از ﯾـﮏ ﮐﺎﻣﻨﺖ ،ﺣﺘﺎ درﯾﻎ از ﯾﮏ ﻓﺤﺶ ... ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮐﺎرﻣﺎن ﺑـﺎز ﺗـﻮﻟـﻴـﺪ اﺳـﺖ ،ﺳـﻪ هـﺰار اﺟـﺮا از ﺳـﻮﺳـﻦ ﺧﺎﻧﻮم ،دوﯾﺴﺖ ﻗﺮن ﻣﺮغ ﺳﺤﺮ ،ﺻﺪ ﺳﺎل ﺗﮑﺮار ﻣﻠﻞ ﺁور زﻧﯽ ﺗﻨﻬﺎ
ﺧﺼﻮص ﻣﻨﺸﺎء و ﻫﻮﻳﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن( ﺣﺎﻣﺪ وﺣﺪﺗﻲﻧﺴﺐ ﻗﺴﻤﺖ دوم :ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﺣﻀﻮر اﻧﺴﺎن در اﯾﺮان-
در ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻓﺼﻠﯽ ﺳﺮد ...
اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل
در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻘﻂ ﺗﺰ ﻣﯽدهﻴﻢ ،ﺗﺰهﺎﯾﯽ ﮐﻪ ٢ﻗﺮان ﻧـﻤـﯽ ارزد،
در ﻗﺴﻤﺖ اول از اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺎر دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺣﻀﻮر ﻧﻮﻋﯽ از
ﻣﺜﻞ هﻤﻴﻦ ﭼﺮﻧﺪﯾﺎت ﮐﻪ ﻣﻦ اﯾﻨﺠﺎ ﻧﻮﺷﺘﻢ ...
اﻧﺴﺎن در اﯾﺮان ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺴﺎن راﺳﺖ ﻗﺎﻣﺖ و در ﺣـﻮاﻟـﯽ ﯾـﮏ
ﺷﺸﺼﺪ ﻧﻔﺮﯼ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﮕﺎﻩ ﻣـﯽ ﮐـﻨـﻴـﻢ ،ﺁﺧـﺮش ﭘـﺎﻧﺼـﺪ و ﻧـﻮد و
ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺗﺨﻤﻴﻦ زدﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .اﻧﺴﺎن راﺳﺖ ﻗﺎﻣﺖ در
هﻔﺖ ﻧﻔﺮﻣﺎن ﻣﯽروﯾﻢ ﭘﯽ ﮐﺎرﻣﺎن٣ ،ﻧﻔﺮ ﺑﺤﺚ ﻣﻴﮑﻨـﻨـﺪ! ﺑـﻪ ﺟـﺎﯼ
ﺳﻴﺮ ﺗﻄﻮر ) (Evolutionﺧﻮد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اﯼ دﯾﮕﺮ از اﻧﺴـﺎن ﻣـﺘـﺤـﻮل
ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻗﻮﻩٔ اﺳﺘﺪﻻﻟﻤﺎن ،ﭼﺸﻢ هﺎﯾﻤﺎن را ﺿﻌﻴﻒ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ﻓﻘﻂ!
ﺷــﺪﻩ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﺑــﻪ ﻧــﺎم اﻧﺴــﺎن هــﺎﯾــﺪﻟــﺒــﺮگ
ﺁش رﺷﺘﻪ ﻣﻔﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯽروﯾﻢ ،وﻟﯽ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﯾﮏ ﺷﻌﺮ ﯾـﺎ
)) ،heidelbergensisﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻧﺎم ﻣﮑﺎﻧﯽ در ﺁﻟـﻤـﺎن ﺑـﻪ ﺟـﻬـﺖ
(Homo
داﺳﺘﺎن ۵دﻗﻴﻘﻪاﯼ ﺑﺮاﯼ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ!
ﮐﺸﻒ اوﻟﻴﻦ ﺳﻨﮕﻮارﻩ هﺎﯼ اﯾـﻦ ﻧـﻮع اﻧﺴـﺎن از ﺁن( ﺷـﻨـﺎﺧـﺘـﻪ
ﺗﺮﯾﺒﻮن ﻣﻬﻴﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻘﺪﺷﺎن ﮐﻨﻴـﻢ ،ﭼـﻴـﺰﯼ ﮐـﻪ ﯾـﮏ ﻋـﻤـﺮ
ﻣﯽ ﺷﻮد .اﯾﻦ ﻧﻮع اﻧﺴﺎن هﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻇـﺎهـﺮﯼ و هـﻢ از ﻧـﻈـﺮ
دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدﯾﻢ و ﺷﻌﺎرش را ﻣﯽدادﯾﻢ ،ﻧﻤﯽروﯾﻢ...
رﻓﺘﺎرﯼ ﺷﺒﺎهﺘﻬﺎﯼ ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن راﺳﺖ ﻗﺎﻣـﺖ ﺑـﺎ
اﺻﻼً ﺧﻮد ﻣﻦ! ﯾﮏ ﻋﻤﺮ ﺣﻨﺠﺮﻩ درﯾﺪم ﮐﻪ ﺁزادﯼ ﻣﯽﺧﻮاهـﻢ ،ﺣـﺎﻻ
اﻧﺴﺎن اﻣﺮوزﯾﻦ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺳﻨﮕﻮارﻩ هﺎﯼ اﯾﻦ ﻧـﻮع اﻧﺴـﺎن در
ﺑﻪ ﭘﺨﺶ ﯾﮏ ﻓﻴﻠﻢ ﺧـﻮب ﺑـﺎ ﭘـﯽ ﺟـﯽ ﺑـﺎﻻﯼ ١۶رأﯼ ﻣـﻨـﻔـﯽ
اروﭘﺎ ،ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣﺮﮐﺰﯼ ،ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ و ﺁﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﻪ وﻓﻮر ﯾﺎﻓـﺖ ﺷـﺪﻩ اﻧـﺪ
ﻣﯽدهﻢ!
)ﺷﮑﻞ .(١اﻧﺴﺎن هﺎﯾﺪﻟﺒﺮگ در ﮔﺴﺘﺮﻩ زﻣﺎﻧﯽ ۶٠٠ﺗﺎ ٢۵٠هـﺰار
ﺗﺎ هﻤﻴﻦ دﯾﺮوز ﻧﻤﯽداﻧﺴﺘﻴﻢ رﺋﻴﺲ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﺼﺮ ﮐﻴـﺴـﺖ ،اﻣـﺮوز
ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در ﻧﻮاﺣﯽ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯾﯽ ذﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﻣﯽزﯾﺴﺘﻪ و هﻤـﭽـﻮن
ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺻﺎدر ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ،ﻓﺘﻮا ﻣﯽدهﻴﻢ ،ﻧﺴﺨﻪ ﻣﯽﭘﻴﭽﻴـﻢ
اﻧﺴﺎن راﺳﺖ ﻗﺎﻣﺖ ﺗﻨﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﮑﺎر و ﺟﻤﻊ ﺁورﯼ ﮔـﻴـﺎهـﺎن و
و راهﻨﻤﺎﯾﻴﺸﺎن ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ...ﻏﺎﻓﻞ از اﯾﻨﮑﻪ ﮐﻞ اﮔﺮ ﻃﺒﻴﺐ ﺑﻮدﯼ ...
ﻣﻴﻮﻩ هﺎﯼ وﺣﺸﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻩ اﺳﺖ.
ﺑﻪ هﻤﮑﻼﺳﯽ ﺑﻨﮕﻼدﺷﻴﻤﺎن ﻓﺨﺮ ﺗﻤﺪن دﻩ هـﺰار ﺳـﺎﻟـﻪ ﻣـﺎن را ﻣﯽﻓﺮوﺷﻴﻢ اﻣﺎ ﺳﺎﮐﺖ ﻧﻤﯽﻧﺸﻴﻨﻴﻢ ﺗﺎ هﻤـﻮﻃـﻨـﻤـﺎن دﻩ دﻗـﻴـﻘـﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻩ هﺰار ﺳﺎل ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ! ﺑﯽ ﺗﻔﺎوﺗﻴﻢ ،ﺑﯽ ﺗﻔﺎوت! هﻤﻴﻦ ﻧﺸﺮﯾﻪ را ﺑﺒﻴـﻨـﻴـﺪ! در ٣٠ﺷـﻤـﺎرﻩ اول ﺳﯽ هﺰار ﺑﺎزدﯾﺪ داﺷﺘﻪ اﻣﺎ درﯾﻎ از ٣ﺗﺎ و ﻧﺼﻔﯽ ﮐﺎﻣﻨﺖ! هﻤﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪٔ ﭘﻴﺶ روﯾﺘﺎن! ﺗﻮﯾﺶ هﺰار ﺗﺎ ﻓﺤﺶ ﻋﻤﻪ و ﺧﺎﻟﻪ هـﻢ ﺑﻬﺘﺎن ﺑﺪهﻢ ،ﺗﻨﺒﻠﻴﺘﺎن ﻣﻴﺸﻮد ﯾﮏ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﮐﺎرﺑﺮﯼ درﺳـﺖ ﮐـﻨـﻴـﺪ ﺑﮕﻮﯾﻴﺪ "ﺧﻮدﺗﯽ"! راﺳﺘﯽ ﮐﺴﯽ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﭼﺮا ﺁن هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺳـﻘـﻮط ﮐـﺮد؟ ﻧﺼـﻒ ﻣـﺎن ﻧﻔﻬﻤﻴﺪﯾﻢ ﮐﻪ اﺻﻼً هﻮاﭘﻴﻤﺎﯾﯽ ﺳﻘﻮط ﮐﺮد ،ﻧﺼﻒ دﯾﮕﺮﻣﺎن هﻢ ﮐـﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﺤﺶ دادﯾﻢ هـﻤـﺎن روز اول ،د پ زدﯾـﻢ و ﺑـﻌـﺪ هـﻢ ﺑـﻪ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ ﺳﭙﺮدﯾﻢ ﺑﻌﺪ ﻣﯽﺧـﻮاهـﻴـﻢ ﻣـﻠـﺖ ﺗـﻮﻧـﺲ ﮐـﻪ هـﻨـﻮز ﻧﺘﻮﻧﺴﺘﻪ را از ﻣﻀﺮات ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﻴﺎت ﺁﮔﺎﻩ ﮐﻨﻴﻢ! زود ﺧﺒﺮ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ وﻗﺘﯽ ﮔﭗ ﺣـﺮاج ﻣـﻴـﺰﻧـﺪ اﻣـﺎ ﭼـﻨـﺪ ﻧـﻔـﺮﻣـﺎن ﻓﻬﻤﻴﺪﯾﻢ ﮐﻪ دﺧﺘﺮﮐﯽ از اﯾﺮان ﺁﻣﺪ ،ﺧﺎﻧﻪ ﭘـﻴـﺪا ﻧـﮑـﺮد ﺑـﺮﮔﺸـﺖ؟! ﺑﺎورﺗﺎن ﻣﻴﺸﻮد؟! ﺑﮕﺬار ﺑﺎور ﻧﮑﻨﻴﻢ ،اﯾﻨﻄﻮر ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺗﺮﯾﻢ.
)ﺷﮑﻞ .١ﺑﺎزﺳﺎزﯼ ﺻﻮرت اﻧﺴﺎن هﺎﯾﺪﻟﺒﺮگ(
اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻣﺎن هﻢ ﺻﻔﺮ! ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ اﮔﺮ ﻣﻮهﺎﯾﻤﺎن ﺑـﻠـﻮﻧـﺪ ﺷﻮد ،ﻣﺜﻞ ﺁن دﺧﺘﺮان ﺳﻔﻴﺪ ،هﻤﻪ ﭼـﻴـﺰ ﺣـﻞ اﺳـﺖ .ﮔـﻴـﺴـﻮان
در ﺣﺪود ٢۵٠هﺰار ﺳـﺎل ﭘـﻴـﺶ از ﻣـﻴـﺎن اﺟـﺘـﻤـﺎﻋـﺎت اﻧﺴـﺎن
ﻣﺸﮑﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ رﻧﮓ ﻣﯽﺳﭙﺎرﯾﻢ ،ﻣﯽﮐﻨﻴﻤﺶ ﺑﻪ رﻧﮓ دﻟـﻬـﺮﻩ!
هﺎﯾﺪﻟﺒﺮگ ﻧﻮﻋﯽ دﯾﮕﺮﯼ از اﻧﺴﺎن از ﻃﺮﯾـﻖ ﮔـﻮﻧـﻪ زاﯾـﯽ ﭘـﺪﯾـﺪار
ﻟﺤﻈﻪاﯼ هﻢ درﻧﮓ ﻧﻤﯽﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺁن ﺳﻴﺎﻩ ﺷﺮم ﺁور ،ﮐﻤـﻨـﺪ
ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻧﺴﺎن ﻧـﺌـﺎﻧـﺪرﺗـﺎل ) (Neanderthalﺷـﻨـﺎﺧـﺘـﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد .اﯾﻦ اﻧﺴﺎن ﻧﺎم ﺧﻮد را از درﻩ اﯼ ﺑﻨﺎم ﻧﺌﺎﻧﺪر در ﻧـﺰدﯾـﮑـﯽ
دﻟﺮﺑﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ!
دوﺳﻠﺪورف در ﮐﺸﻮر ﺁﻟﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﻘﺎﯾﺎﯼ ﺳﻨﮕـﻮارﻩ اﯼ اﯾـﻦ ﻧـﻮع از
ﻗﺼﻪ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﮐﻨﻢ اﯾﻦهﺎ را ﻧﮕﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ اﯾﺮاﻧـﯽ هـﺎ ﺑـﺪﺗـﺮﯾـﻦ ﻣـﺮدﻣـﺎن دﻧـﻴـﺎ و
7
اﻧﺴﺎن در ﺁﻧﺠﺎ ﮐﺸﻒ ﮔﺮدﯾﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .درﻩ ﻧﺌﺎﻧﺪر ﻧﻴﺰ ﻧﺎم ﺧﻮد را
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
وام دار ﺷﺎﻋﺮﯼ ﮔﻤﻨﺎم ﺑﻨﺎم ژواﺧﻴﻢ ﻧﺌﺎﻧﺪر اﺳـﺖ ﮐـﻪ در هـﻤـﻴـﻦ
ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺗﺮ از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﯼ اﻣﺮوزﯼ ﺑﻮدﻩ و ﺗﻮان ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈـﻪ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﯽ زﯾﺴﺘﻪ و در ﺟﻮاﻧﯽ در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ )ﺟﺎﻟﺐ اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ
اﯼ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ .ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎزﺳـﺎزﯼ ﺻـﻮرت و ﺟـﻤـﺠـﻤـﻪ اﻧﺴـﺎن
ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﮔﻤﻨﺎم هﺮﮔﺰ ﮔﻤﺎن ﻧﻤﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ روزﯼ ﻧﺎﻣﺶ ﯾـﮑـﯽ
ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ﺣﺎﮐﯽ از اﯾـﻦ اﺳـﺖ ﮐـﻪ داراﯼ ﻗـﻮس ﺑـﺎﻻﯼ اﺑـﺮوان
از ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﯾﻦ اﺳﺎﻣﯽ در ﺟـﻬـﺎن ﻋـﻠـﻢ ﮔـﺮدد!( .در ﺳـﺎل ١٨۵۶
ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ و ﺻﻮرت ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ )ﺷﮑﻠﻬﺎﯼ ٣و .(۴
ﮐﺎرﮔﺮان ﻣﻌﺪن در ﺣﻴﻦ ﺧﺎﮐﺒﺮدارﯼ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭼﻨﺪ ﻗﻄـﻌـﻪ اﺳـﺘـﺨـﻮان ﺑﺪن و ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ از ﮐﺎﺳﻪ ﺳﺮ اﻧﺴﺎن ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﺮز ﻏﺮﯾـﺒـﯽ زﻣﺨﺖ و ﻋﺠﻴﺐ ﻣﯽﻧﻤﻮدﻧﺪ )ﺷﮑﻞ .(٢
)ﺷﮑﻞ .٢ﺑﻘﺎﯾﺎﯼ اوﻟﻴﻦ اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل( ﮐﺎرل ﻓﻮﻟﺮوت ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻌﻠﻢ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﺒﻴﻌـﯽ ﺑـﻮد اﯾـﻦ ﺳﻨﮕﻮارﻩ هﺎ را ﺑـﺮاﯼ اﺳـﺘـﺎد ﺁﻧـﺎﺗـﻮﻣـﯽ دﻧﺸـﮕـﺎﻩ ﺑـﻦ ،هـﺮﻣـﺎن ﺷﺎﻓﻬﺎوزن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻩ و وﯼ ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻇﻬﺎر داﺷـﺖ ﮐـﻪ اﯾـﻦ اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮﺑﺮهﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در زﻣﺎن اﻣﭙﺮاﺗﻮرﯼ روم در
) ﺷﮑﻞ .٣ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺁﻧﺎﺗﻮﻣﯽ اﻧﺴﺎن اﻣـﺮوزﯾـﻦ ،ﺳـﻤـﺖ راﺳـﺖ و
اﯾﻦ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﯽ زﯾﺴﺘﻪ اﻧﺪ )در ﻋﺼﺮ وﯾﮑﺘﻮرﯾﺎ ﺗﻔـﮑـﺮ راﯾـﺞ در اروﭘـﺎ
اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ،ﺳﻤﺖ ﭼﭗ(
اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ روم ﻣﺮﮐﺰ ﺗﻤﺪن ﺑﺸﺮﯼ ﺑﻮدﻩ و ﻣﺎﺑﻘﯽ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﯾـﯽ ﮐﻪ در ﺧﺎرج از اﯾﻦ ﻗﻠﻤﺮو ﻣﯽزﯾﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺮﺑﺮ و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﺑﻮﻣﻴﺎن وﺣﺸﯽ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ .ﮐﻠﻤﻪ ﺑﺮﺑﺮ در اﯾﻨﺠﺎ ﮐﺎرﺑﺮدﯼ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ داﺷﺘﻪ و ﺑـﺎ ﻗﻮم ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ هﻤﻴﻦ ﻧﺎم در ﺁﻓﺮﯾﻘﺎﯼ ﺷـﻤـﺎﻟـﯽ ﺳـﺎﮐـﻦ ﺑـﻮدﻩ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ(. ﺑﺤﺚ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﺬﯾﺮش اﯾﻨﮑﻪ ﺁﯾﺎ ﻧﻮﻋﯽ دﯾﮕﺮ از اﻧﺴﺎن ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﻟـﺤـﺎظ ﺁﻧﺎﺗﻮﻣﯽ ﺑﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﯼ اﻣﺮوزﯾﻦ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑـﻮدﻩ ﺑـﺮاﯼ ﻣـﺪﺗـﯽ اداﻣـﻪ داﺷﺖ ﺗﺎ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺑﺎ ﮐﺸﻒ ﺳﻨﮕﻮارﻩ هﺎﯼ ﺑﻴـﺸـﺘـﺮﯼ از اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺧﺎص ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﺧﺎص از اﻧﺴﺎن ﺗﺤـﺖ ﻧـﺎم اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ﺳﺮوﮐﺎر دارﻧﺪ .اﻣﺮوزﻩ ﺑﻴﺶ از ﺻـﺪهـﺎ ﻣـﺤـﻮﻃـﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻏﺎرهﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺑﺎز ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷـﺪﻩ اﻧـﺪ ﮐـﻪ ﻣﮑﺎن زﯾﺴﺖ اﯾﻦ ﻧﻮع از اﻧﺴﺎن ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ .ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎﻟـﻬـﺎ اﺟـﺘـﻤـﺎﻋـﺎت اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ ﮐﻪ از ﺣﺪود ٢۵٠هﺰار ﺗﺎ ٣٠هﺰار ﺳﺎل ﭘﻴـﺶ در ﮔﺴﺘﺮﻩ وﺳﻴﻊ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻨﻮب ﺳﻴﺒﺮﯼ ،ﺁﺳﻴﺎﯼ ﻣـﺮﮐـﺰﯼ، ﺧﺎور ﻧﺰدﯾﮏ و اروﭘﺎ ﻣﯽزﯾﺴﺘﻪ اﻧﺪ .ﺟﺜﻪ اﯾﻦ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻗﺎﻣـﺖ
8
)ﺷﮑﻞ .۴ﺑﺎزﺳﺎزﯼ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﮐﻮدﮎ ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل(
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺮ روﯼ ﺑﻘﺎﯾﺎﯼ ﺟﺎﻧـﻮران ﺷـﮑـﺎر ﺷـﺪﻩ
ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ اﯾﺮان در اﺻﻞ ﯾﮏ ﻏـﺎر ﮐـﻮﭼـﮏ در
ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎﻟﻬﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدهﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﺁﻧﺎن ﺷﮑﺎرﮔﺮان ورزﯾـﺪﻩ
اﺳﺘﺎن ﻟﺮﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم هﻮﻣﻴﺎن اﺳﺖ ﮐـﻪ ﻣـﮑـﺎن زﯾﺴـﺖ اﻧﺴـﺎن
اﯼ در زﻣﺎن ﺧﻮد ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ وﻟﯽ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺗـﻮﺟـﻬـﯽ از ﭘـﺮوﺗـﺌـﻴـﻦ
ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ﺑﻮدﻩ و ﻗﺪﻣﺘﯽ ﻣﻌﺎدل ﺑﺎ ١٢٨هﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ دارد.
ﻣﺼﺮﻓﯽ را از ﻃﺮﯾﻖ ﻻﺷﻪ ﺧﻮارﯼ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ دﺳـﺖ ﻣـﯽﺁوردﻩ اﻧـﺪ.
در ﻏﻴﺎب دادﻩ هﺎﯼ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﻮاد ﻓﺮهﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﻣﺎﻧﺪﻩ از اﯾﻦ
ﺷﻮاهﺪﯼ هﻢ در ﺧﺼﻮص هﻢ ﻧﻮع ﺧﻮارﯼ در ﻣـﻴـﺎن اﯾـﻦ ﺟـﻮاﻣـﻊ
اﻧﺴﺎن در اﯾﺮان ،ﺗﻨﻬﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺸﺨﻴـﺺ ﻣـﮑـﺎﻧـﻬـﺎﯼ زﯾﺴـﺖ ﺁﻧـﻬـﺎ
ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.
اﺳﺖ .اﯾﻦ ﻣﻮاد ﻓﺮهﻨﮕﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﺰارهﺎﯼ ﺳﺎﺧﺘـﻪ ﺷـﺪﻩ از
ﯾﮑﯽ از ﺑﺤﺚ اﻧﮕﻴﺰ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ در ﺧﺼﻮص ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎﻟﻬﺎ ،اﻋﺘﻘـﺎد ﺑـﻪ
ﺳﻨﮓ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﺮاﺳﺮ ﮔﺴﺘﺮﻩ زﯾﺴﺖ اﻧﺴﺎن ﻧـﺌـﺎﻧـﺪرﺗـﺎل از
زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺲ از ﻣﺮگ اﺳﺖ .ﺷـﻮاهـﺪ ﻣـﺘـﻌـﺪدﯼ دال ﺑـﺮ ﺗـﺪﻓـﻴـﻦ
ﺷﮑﻞ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ .در ﺟﻨﻮب ﺷـﻬـﺮ ﺳـﻤـﻨـﺎن و در
ﻋﺎﻣﺪاﻧﻪ ﻣﺮدﮔﺎن هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺑﺮﺧﯽ اﺷـﻴـﺎء و هـﻤـﭽـﻨـﻴـﻦ
ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﮐﻮﯾﺮ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﯾﮑﯽ از ﺑـﺰرﮔـﺘـﺮﯾـﻦ ﻣـﺤـﻮﻃـﻪ هـﺎﯼ
ﻣﻘﺪارﯼ ﺧﻮراﮐﯽ )ﺗﻮﺷﻪ راﻩ ﺁﺧﺮت؟!( از ﻣﺤﻮﻃﻪ هﺎﯼ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑـﻪ
زﯾﺴﺖ اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ﻗﺮار دارد ﮐﻪ ﺑﻨﺎم ﻣﻴﺮﮎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد
اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل در ﺣﻮاﻟﯽ ۵٧هﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در دﺳـﺖ اﺳـﺖ
)ﺷﮑﻞ .(٧
ﮐﻪ ﺑﯽ ﺷﮏ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻏﺎر ﺷﻨﻴﺪار واﻗﻊ در ﮐﻮهﺴﺘﺎن زاﮔﺮس در ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﻋﺮاق اﺳﺖ .ﺑﻘﺎﯾﺎﯼ ٩اﻧﺴﺎن ﻧـﺌـﺎﻧـﺪرﺗـﺎل از اﯾﻦ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪﻩ ،ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﺟﺴﺎد در ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻤﺒﺎﺗﻤﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﻴﻨﯽ دﻓﻦ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ )ﺷﮑﻞ .(۵
) ﺷﮑﻞ .٧دﺳﺖ اﻓﺰارهﺎﯼ ﺳﻨﮕﯽ اﻧﺴﺎن ﻧﺌـﺎﻧـﺪرﺗـﺎل ﺑـﻪ دﺳـﺖ ﺁﻣﺪﻩ از ﻣﺤﻮﻃﻪ ﻣﻴﺮﮎ ﺳﻤﻨﺎن( اﯾﻨﮑﻪ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﯼ ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل در اﯾﺮان و ﺑﻘـﻴـﻪ ﻧـﻘـﺎط ﺟﻬﺎن ﺁﻣﺪ ﻧﮑﺘﻪ اﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺁن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ.
دراﻳﻲ از ﻛﻬﻦ ﻛﺎروان ﻫﺰاره ﻫﺎ )ﺷﮑﻞ .۵ﺗﺪﻓﻴﻦ اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل ،ﻏﺎر ﺷﻨﻴﺪار( ﮔﺮﭼﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺟﺰ ﯾـﮏ اﺳـﺘـﺨـﻮان ﺳـﺎﻋـﺪ ،هـﻴـﭽـﮕـﻮﻧـﻪ دادﻩ
آﻧﺎﻫﻴﺘﺎ ﻣﺘﻴﻦ ﮐﺎروان دراز ﺁهﻨﮓ ﻓﺮهﻨﮓ اﯾﺮان ﮐﻪ از ﮔﺬر ﭼﻨﺪ هﺰار ﺳـﺎﻟـﻪ زﻣـﺎن
اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل از اﯾﺮان ﮔﺰارش ﻧﺸـﺪﻩ ،اﻣـﺎ
ﻣﯽﮔﺬرد در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر ﺧﻮد ﯾﺎدﮔﺎر هـﺎﯼ ارﺟـﻤـﻨـﺪﯼ را ﺑـﺮاﯼ
ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدﯼ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾـﻦ اﻧﺴـﺎن از ﺳـﺮاﺳـﺮ
ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﮐﻪ از ﺁن هـﺎ ﻣـﯽﺗـﻮان ﺑـﻪ ﻋـﻨـﻮان
اﯾﺮان ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ .(۶
ﭼﺮاﻏﯽ ﺑﺮاﯼ راﻩ ﺁﯾﻨﺪﻩ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد .ﭼﺮاﻏﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﺗﻮ ﺁن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﮋﯼ هﺎ ،ﺗﻴﺮﮔﯽ هﺎ ،دردهﺎ و دروغ هﺎﯼ روان و ﺟﺎن ﻣﺎ را روﺷـﻦ ﺳﺎزد و ﺁن هﺎ را اﻟﺘﻴﺎم ﺑﺨﺸﺪ. ﺧﺮدﻣﻨﺪان ،ﺁن ﮐﺲ را ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﮔﻨﺞ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،و از دﯾـﮕـﺮان درﯾﻮزﮔﯽ ﮐﻨﺪ،ﻓﺮزاﻧﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻤﺎرﻧﺪ و ﺁن ﮔﻨﺞ ﺁﮐﻨﺪﻩ از ﮔﻮهﺮ ،ﮐﻪ ﻣـﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺁن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﯾﻢ ،ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎ و ﯾﺎدﮔﺎرهﺎﯼ ﭘﺮارج ﻧـﻴـﺎﮐـﺎن ﻣـﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ در هﺮ زﻣﺎن ﺟﻮﯾـﻨـﺪﮔـﺎن را ﺑـﻪ ﮐـﺎر ﻣـﯽﺁﯾـﺪ ).ﻓـﺮﯾـﺪون ﺟﻨﻴﺪﯼ ،ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ داﺳﺘﺎن هﺎﯼ رﺳﺘﻢ ﭘﻬﻠﻮان ،ﺟﻠﺪ اول( ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن)اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن( ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ روز ﺑﺎﻧﻮﯼ اﯾﺮاﻧﯽ ﯾﺎدﻣﻪ اﯾﺮان ﮐﻪ ﺑﻮدم هﺮ ﺳﺎل اواﺧﺮ ﻣﺎﻩ ﺑﻬﻤﻦ هﻴﺎهﻮﯾﯽ ﮔﺴـﺘـﺮدﻩ در ﺳﻄﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ هﻤﻪ را ﺧﻮاﻩ ﻧﺎﺧﻮاﻩ درﮔﻴﺮ ﻣﻴﮑﺮد .ﺧﻴـﺎﺑـﺎن هـﺎﯼ ﺷﻠﻮغ ،ﭘﺎﺳﺎژهﺎ و ﻣﻐﺎزﻩ هﺎﯼ ﭘﺮ از ﺁدم ﮐﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺧﺮﯾـﺪ ﺑـﻮدﻧـﺪ. ﺟﻌﺒﻪ هﺎﯼ ﺧﻮش ﻧﻘﺶ و ﻧﮕﺎر ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻌﻀﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﺑـﻪ اﻧـﺪازﻩ ﯾﮏ ﻣﻴﻨﯽ ﺑﻮس ﺑﻮد!!! ﺟﻨﺐ و ﺟﻮﺷﯽ از ﻧﻮع روز ﻣﺎدر ﯾﺎ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ
) ﺷﮑﻞ .۶ﭘﺮاﮐﻨﺶ ﻣﮑﺎﻧﻬﺎﯼ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪﻩ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ اﻧﺴـﺎن
ﻧﻮروز!! رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ،ﻗﻠﺐ در اﻧﺪازﻩ هﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ،هﻤﻪ و هﻤﻪ ﻧـﻮﯾـﺪ
ﻧﺌﺎﻧﺪرﺗﺎل در اﯾﺮان(
رﺳﻴﺪن ﭼﻴﺰﯼ ﺟﺰ وﻟﻨﺘﺎﯾﻦ را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ داد .ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺟﻬـﺎﻧـﯽ اﯾـﻦ
9
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
روز هﻢ هﺮ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت ارﺳﺎل ﮐﺎرت ﭘﺴﺘﺎﻟﻬﺎﯼ اﻟـﮑـﺘـﺮوﻧـﻴـﮏ،
ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ .هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﮔﻨﺠﻪ اﯼ در ﺷـﺮف ﻧـﺎﻣـﻪ
ارﺳﺎل ﮔﻞ و ﺷﮑﻼت ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﺪ .و روز وﻟﻨﺘﺎﯾﻦ هﻤﻪ ﺑـﻪ هـﻢ در
) (۵٩٣از ﺟﺸــﻨــﯽ وﯾــﮋﻩ ﯼ »ﻋــﺮوﺳــﺎن ﻧــﺎدﯾــﺪﻩ ﺷــﻮﯼ«،
هﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺣﺘﯽ در اﻋﻤﺎق ﭼﺎﻩ!!! ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ وﻟﻨﺘﺎﯾﻦ ﻣﺒﺎرﮎ!
ﯾﻌﻨﯽ »دﺧﺘﺮان ﺷﻮهـﺮﻧـﮑـﺮدﻩ« در اﯾـﻦ روز ﯾـﺎد ﮐـﺮدﻩ اﺳـﺖ .در
از ﺣﺪود ۵-۶ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﮔﺮوهﯽ از اﺳـﺎﺗـﻴـﺪ اﯾـﺮان ﺷـﻨـﺎﺳـﯽ ﺑـﺎ
ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ از اﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﯾﺎد ﺷﺪﻩ اﺳﺖ:
ﺗﻔﺤﺺ در ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﮐﻬﻦ روز ﻋﺸﻖ در اﯾﺮان ﺑﺎﺳـﺘـﺎن ﺑـﺮ
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ ﭘﺎﺳﺒﺎن ﺗﻮ ﺑﺎد
زﺧﺮداد روﺷﻦ روان ﺗﻮ ﺑﺎد
ﺁن ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن ﯾﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ اﻣﺮوزﯼ ﺁن اﺳـﻔـﻨـﺪﮔـﺎن را
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﯾﺎد ﺷﺪﻩ ﻣﯽﺗﻮان ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ در اﯾـﺮان
ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ وﻟﻨﺘﺎﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .ﮔﺮوهﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑـﻴـﻦ اﻟـﻤـﻠـﻠـﯽ
ﮐﻬﻦ ،ﺟﺸﻨﯽ وﯾﮋﻩ ﺳﺘﺎﯾﺶ زﻧﺎن ﺑﻮدﻩ ﮐـﻪ ﺑـﻮﯾـﮋﻩ دﺧـﺘـﺮان «دم
ﺑﻮدن روز وﻟﻨﺘﺎﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑـﺎ اﺳـﻔـﻨـﺪﮔـﺎن ﭘـﺮداﺧـﺘـﻪ و ﺁن را
ﺑﺨﺖ »ﺑﻪ هﻤﺴﺮﮔﺰﯾﻨﯽ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ و از اﯾﻦ رو اﯾﻦ ﺟﺸـﻦ
ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﻗﻠﻤﺪاد ﻧﻤﻮدﻩ اﻧﺪ .اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮﯼ اﺳﺖ ﺑـﺮ ﺷـﺮح
را ﻣﺮدﮔﻴﺮان ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ .ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺬهﺐ اﯾﻦ ﺟﺸـﻦ
اﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ و ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺁن.
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺎهﻴﺖ دادﻩ و ﺟﺸﻦ زﻧﺎن ﺷﻮهﺮدار ﺷﺪﻩ و اﯾﻦ دﺳﺘﻪ زﻧـﺎن
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ ،ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻮﮐﻞ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ اﺳﺖ .و از دو ﺟﺰء ﺳـﭙـﻨـﺖ +
در ﺁن روز از ﺷﻮهﺮان ﺧﻮد ﺑﻪ ﭘﺎس ﯾﮑﺴﺎل ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ و ﺧﺎﻧـﻪ دارﯼ
ﺁرﻣﺌﻴﺘﯽ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .ﺳﭙﻨﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﭘﺎﮎ و ﺑﺎ ﺷﮑـﻮﻩ و
و ﺷﻮهﺮدوﺳﺘﯽ ﻣﺰد ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ،ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ هﻤﻴﻦ ﻧﻴﺰ رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺑـﻪ
ﺁرﻣﺌﻴﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻓﺮوﺗﻨﯽ ،ﻋﺸﻖ ،ﺑﺮدﺑﺎرﯼ ،ﻓﺪاﮐﺎرﯼ ،ﺳـﺎزﮔـﺎرﯼ
ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ ﺳﭙﺮدﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.
و ﻣﻬﺮ اﺳﺖ .ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﻧﻴﺎﮐﺎن ﻣﺎ زﻣﻴﻦ ﮔﺴﺘـﺮاﻧـﻨـﺪﻩ ،ﻣـﻘـﺪس،
ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ ارج ﺑﻪ زﻧﺎن
ﻓﺮوﺗﻦ و ﻧﻤﺎد ﻋﺸﻖ اﺳﺖ.ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺮوﺗﻨﯽ و ﺗﻮاﺿﻊ و ﻋﺸـﻖ و ﮔﺬﺷﺖ ﺑﻪ هﻤﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﯽ ورزد ،زﺷﺖ و زﯾﺒﺎ ﺑـﺮاﯾـﺶ ﯾـﮑـﺴـﺎن اﺳﺖ ،هﻤﻪ را ﭼﻮن ﻣﺎدرﯼ در داﻣﺎن ﭘﺮ ﻣﻬﺮ ﺧﻮد اﻣﺎن ﻣﯽدهـﺪ و ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺗﻤﺎم ﺁﻟﻮدﮔﯽ هﺎﺳﺖ .ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل زﻣﻴﻦ در ﺟﻬـﺎن ﺑـﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺗﯽ ﮐﻪ ذﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻣـﺎﻧـﻨـﺪﻩ زن اﺳـﺖ در ﻣـﻴـﺎن اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ .ﭼﻪ ﯾﮏ زن و ﻣﺎدر داﻣﺎن ﭘﺮ ﻣﻬﺮ ﺧﻮد را ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﺪ و ﺑـﯽ ﻣﻨﺖ ﻋﺸﻖ ﻣﯽ ورزد .در اﯾـﺮان ﺑـﺎﺳـﺘـﺎن ﮔـﺮوهـﯽ از اﯾـﺰدان را اﻣﺸﺎﺳﭙﻨﺪان ﻧﺎﻣﻴﺪﻩاﻧﺪ ،ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺎآﺎن ﺑﯽ ﻣﺮگ ﯾﺎ ﺟﺎوداﻧﯽ .ﺳﭙﻨﺖ ﺁرﻣﺌﻴﺘﯽ ﺑﺎ ﻧﻤﺎدﯼ زﻧﺎﻧﻪ ،ﭼﻬﺎرﻣـﻴـﻦ اﻣﺸـﺎﺳـﭙـﻨـﺪ و هـﻤـﭽـﻨـﻴـﻦ ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻋﺮﻓﺎن اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ.او در ﻋـﺎﻟـﻢ ﻣـﻌـﻨـﺎ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﺸﻖ و ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﯽ اﺳﺖ و در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎدﯼ ﻧﮕﻬـﺒـﺎن و اﯾﺰد ﺑﺎﻧﻮﯼ زﻣﻴﻦ و ﻧﺸﺎﻧﻪ اﯼ از ﺑﺎرورﯼ و زاﯾﺶ اﺳـﺖ .او ﻣـﻮﻇـﻒ ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪارﯼ زﻣﻴﻨﯽ ﺁﺑﺎدان اﺳﺖ و هﺮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺸﺖ و ﮐﺎر ﺑـﭙـﺮدازد ﻣﻮﺟﺒﺎت ﺧﺸﻨﻮدﯼ او را ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽﺁورد.از هﻤﻴﻦ روﯼ اﺳـﺖ ﮐـﻪ اﯾﺮاﻧﻴﺎن در ﻣﺎﻩ اﺳﻔﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﺷﺖ درﺧﺖ ،ﺣﻔﺮ و ﺗﻤﻴﺰ ﮐﺮدن ﻗﻨـﻮات، ﺧﺸﮑﺎﻧﺪن ﻣﺮداب هﺎ و ﺑـﺎﺗـﻼق هـﺎ و ﺳـﺮﺳـﺒـﺰ ﮐـﺮدن زﻣـﻴـﻦ ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ. از هﻤﻴﻦ روﯼ ﺳﭙﻨﺪار ﻣﺬﮔﺎن ﺟﺸﻦ زﻣﻴﻦ و ﺑﺎرورﯼ ،ﮔﺮاﻣﻴﺪاﺷـﺖ ﻋﺸﻖ و ﻣﻬﺮ ﻣﺎدرﯼ اﺳﺖ آـﻪ هـﺮ دو )زن و زﻣـﻴـﻦ( در آـﻨـﺎر هﻢ ﻣﻌﻨﺎ ﭘﻴﺪا ﻣﯽآﻨﻨﺪ. از ﺳﭙﻨﺖ ﺁرﻣﺌﻴﺘﯽ ) ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ( ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﮔﺎﺗﻬﺎﯼ زرﺗﺸـﺖ ) ٣٠٠٠ﺳﺎل ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد( ﯾﺎد ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .هـﻤـﭽـﻨـﻴـﻦ در ﻣـﺘـﻮن اوﺳﺘﺎﯾﯽ ﺳﺘﺎﯾﺶ و ﻧﻴﺎﯾﺶ اﯾﺰد ﺑﺎﻧﻮﯼ زﻣﻴﻦ ﺑـﻪ وﻓـﻮر ﺑـﻪ ﭼﺸـﻢ
در زﺑﺎن ﭘﺎرﺳﯽ ،زن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ زﻧﺪﮔﯽ و زاﯾﻨﺪﮔﯽ اﺳـﺖ.اﯾـﻦ واژﻩ
ﻣﯽﺧﻮرد .در ﺟﺴﺘﺠﻮﯼ ﺟﺎﯼ ﭘﺎﯼ ﺟﺸﻦ ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن در ﺁﯾـﻴـﻦ
در ﻣﻘﺎﺑﻞ واژﻩ ﯼ ﻣﺮد ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻣﻴﺮا و ﻣﺮگ ﭘﺬﯾﺮ ﻗﺮار ﻣﻴﮕـﻴـﺮد و
ﮐﻬﻦ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪهﺎﯼ اﺑﻮرﯾﺤﺎن ﺑﻴﺮوﻧﯽ در ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﯼ ﺁﺛﺎر اﻟﺒﺎﻗﻴﻪ ) ٣٩١
ﮔﺰﯾﻨﺶ اﯾﻦ واژﻩ ،ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ارزﺷـﯽ زن در ﺟـﻬـﺎن ﺑـﻴـﻨـﯽ
هﺠﺮﯼ( ،ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﻌﻮدﯼ ) ۴٢٢هﺠﺮﯼ( و زﯾﻦ اﻷﺧـﺒـﺎر ) ۴۴٢ﺗـﺎ
ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ .ﺑﺎزﺗﺎب اﯾﻦ ﺟـﻬـﺎن ﺑـﻴـﻨـﯽ را ﻣـﯽﺗـﻮان در
(۴۴٣ﺑﺮﻣﯽ ﺧﻮرﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻘﻞ ﻧﻤﻮدﻩ اﺳﺖ :روز ﺳﭙـﻨـﺪارﻣـﺬ در ﻣـﺎﻩ
ﺷﺎهﮑﺎر ﺣﮑﻴﻢ ﻓﺮزاﻧﻪ ﯼ ﺗـﻮس ،ﺷـﺎهـﻨـﺎﻣـﻪ ﯼ ﻓـﺮدوﺳـﯽ ،
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﯾﻜﯽ ﺷﺪن ﻧﺎم روز و ﻣـﺎﻩ ،ﻋـﻴـﺪ زﻧـﺎن ﺑـﻮدﻩ
ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﻧﻤﻮد .واﻗﻌﻴﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺎن ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎ ﺷﺨﺼـﻴـﺖ
اﺳﺖ و ﻣﺮدان ﺑﻪ زﻧﺎن هﺪﯾﻪ ﻣﯽدادﻧﺪ و ﭘﺎرﺳﻴﺎن ﺁن را ﻣـﺮدﮔـﻴـﺮان
ﺗﺮﯾﻦ و ﺁراﺳﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ زﻧﺎن را در ﮐـﻞ ادﺑـﻴـﺎت ﻓـﺎرﺳـﯽ ﺗﺸـﮑـﻴـﻞ
)ﯾﺎ ﻣﺰد ﮔﻴﺮان( ﺧﻮاﻧﻨﺪ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻴﺮوﻧﯽ اﺷﺎرﻩ آﺮدﻩ اﺳﺖ ﺳـﭙـﺎس
ﻣــﯽدهــﻨــﺪ .در ﺷــﺎهــﻨــﺎﻣــﻪ ﺑــﻴــﺶ از هﺸــﺘــﺎد ﺑــﺎﻧــﻮ )ﻣــﺎﻧــﻨــﺪ:
و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻣﺎدران و زﻧﺎن از وﯾﮋﮔﯽهﺎﯼ اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن اﺳـﺖ .در اﯾـﻦ
روداﺑﻪ ،ﺳﻴﻨﺪﺧﺖ ،ﺗﻬﻤﻴﻨﻪ ،ﻓﺮﻧﮕﻴﺲ ،ﻣﻨﻴﮋﻩ و دﯾـﮕـﺮان( ﻧـﻘـﺶ
روز زﻧﺎن ﺑﻪ ﺷﻮهﺮان ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﺤﺒﺖ هﺪﯾﻪ ﻣـﯽدادﻧـﺪ .ﻣـﺮدان ﻧـﻴـﺰ
ﺁﻓﺮﯾﻨﯽ ﮐﺮدﻩاﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﮋواﮎ ﮐﺮدار ﺁﻧﺎن ﺧﻮد ﻣﺴﺘـﺤـﻖ ﻧـﻮﺷـﺘـﻪ اﯼ
زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان را ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﺷﺎهﯽ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ،ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ هﺪﯾﻪ دادﻩ و از
ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اﺳﺖ .ﻓﺮدوﺳﯽ در ﺷﺎهﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﯽ ،داﻧـﺶ ،ﺧـﺮد،
ﺁﻧﻬﺎ اﻃﺎﻋﺖ ﻣﯽآﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰارﯼ ﻣﺮاﺳﻢ ﺷﺎدﻣﺎن ﻣﺤﺒﺖ و ﻣـﻬـﺮ
هﻮﺷﻴﺎرﯼ ،ﺳﺨﻦ داﻧﯽ و ﭘﺎﮐﯽ ﺑﺎﻧﻮﯼ اﯾﺮاﻧﯽ را ﺑﺴﻴﺎر ﺳـﺘـﺎﯾـﺶ
ﻣﺎدران ﺧﻮد ﺳﭙﺎﺳﮕﺰارﯼ ﻣﻴﻨﻤﻮدﻧﺪ .در اﯾـﻦ روز زﻧـﺎن و ﻣـﺎدران
ﻧﻤﻮدﻩ اﺳﺖ و در ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد هﻤﻮارﻩ اﯾﻦ ﻣﻬﻢ را ﺗﺎﮐﻴﺪ ﻧـﻤـﻮدﻩ ﮐـﻪ
ﻟﺒﺎس ﻧﻮ ﻣﯽﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ و اﻧﺠﺎم آﺎرهﺎﯼ ﺧﺎﻧـﻪ ﺑـﺮ ﻋـﻬـﺪﻩ ﭘـﺪران و
زن و ﻣﺮد در ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾـﮕـﺮ ،ﺑـﺮاﯼ رﺳـﻴـﺪن ﺑـﻪ ﺁرﻣـﺎن هـﺎﯾﺸـﺎن
10
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﺑﺎﯾﺴﺘﻪ هﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺎ اوﺻﺎﻓﯽ ﮐﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ از اﯾﻦ زﻧـﺎن
ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ روز از ﻣﺎﻩ اﺳﻔﻨﺪ در هﻤﻪ ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ هـﺎﯼ
دارد ،در هﻴﭻ ﮐﺘﺎﺑﯽ اﯾﻨﻘﺪر ﻣﻘﺎم زن ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ و در هـﻴـﭻ
اﯾﺮاﻧﯽ .اﻣﺎ در ﺑﺎرﻩ ﭘﺮﺳﺶ ﺷﻤﺎ از وﺟﻮد دوﮔﺎﻧﮕﯽهﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ
ﮐﺘﺎﺑﯽ زن اﯾﻨﻘﺪر از ﺟﻬﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام ﻧـﺒـﻮدﻩ اﺳـﺖ .ﺗـﻮ
ﺟﺸﻦهﺎ و ﻓﺎﺻﻠﻪهﺎﯼ ﻣﻴﺎن ﺁنهﺎ در ﻣﺘـﻮن ﮐـﻬـﻦ اﯾـﺮاﻧـﯽ داراﯼ
ﺻﻴﻒ ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺖ زﯾﺒﺎ و ﺑﯽ هﻤﺘﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ در داﺳﺘﺎن ﺑﻴﮋن و
ﺗﻌﺮﯾﻒ و اﻧﺪازﻩهﺎﯼ ﻣﺸﺨﺼﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧـﻪ هـﺎﯼ ﯾـﮏ
ﻣﻨﻴﮋﻩ از هﻤﺴﺮ و هﻤﺪم ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ،هﻤـﺎن ﺑـﺎﻧـﻮﯼ ﺳـﺮاﯼ ﺧـﻮد
زﻧﺠﻴﺮ در ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ هﺴﺘﻨﺪ .ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟـﺎﯼ ﯾـﮑـﯽ از
اوﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮﭼﻪ ﻧﺎﻣﯽ از او ﻧﺒﺮدﻩ اﻣﺎ ﺑﺎﻧﻮﯾﺶ را ﻓﺮهـﻴـﺨـﺘـﻪ ،ادب
ﺁنهﺎ ،ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴﺴﺖ ﮐﻞ اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ.
ﺷﻨﺎس و دل ﺁﮔﺎﻩ وﺻﻒ ﻧﻤﻮدﻩ.
ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ در ﻣﻨﺎﺑﻊ اﯾﺮاﻧﯽ ﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ ،ﺟﺸﻦ ﺳﺪﻩ ﭘﺲ از ۴٠روز از ﺷﺐ ﯾﻠﺪا ﯾﺎ ﭼﻠﻪ ،و ﭘﺲ از ١٠٠روز از اول ﺁﺑﺎن ﻗﺮار دارد .هﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺁش اﺳﻔﻨﺪﯼ
ﺟﺸﻦ ﺳﺪﻩ ،ﭘﻴﺶ از ٢۵روز از ﺟﺸﻦ اﺳـﻔـﻨـﺪﮔـﺎن اﺳـﺖ .اﯾـﻦ
هﺮ ﺳﺎل ﺣﻮاﻟﯽ اﯾﻦ ﺟﺸﻦ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺷـﻬـﺮهـﺎ و روﺳـﺘـﺎهـﺎﯼ
اﻧﺪازﻩهﺎ و ﻓﺎﺻﻠﻪهﺎﯼ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩ در ﻣﺘﻮن و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻬﻦ اﯾـﺮاﻧـﯽ،
اﯾﺮان زﻣﻴﻦ ،ﺁﺷﯽ ﻣﯽﭘﺰﻧﺪ ﮐﻪ ﺁن را ﺁش اﺳـﻔـﻨـﺪﯼ ﻣـﯽﻧـﺎﻣـﻨـﺪ.
ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎ ﻣﺎﻩهـﺎﯼ ﺳـﯽ و ﯾـﮏ روزﻩ )ﻣـﺒـﺪأ
ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺮﯾﻦ ﺁش اﺳﻔﻨﺪﯼ ﻣﺨﺼﻮص ﺷﻬﺮ ﻣﺤﻼت اﺳـﺖ .ﭘـﺲ از
هﺠﺮﯼ ﺧﻮرﺷﻴـﺪﯼ ﻓـﻌـﻠـﯽ( ﮐـﻪ ﺑـﺰرگ ﺗـﺮﯾـﻦ دﺳـﺘـﺎورد داﻧـﺶ
ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪن اﯾﻦ ﺁش ،ﺟﻮاﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺰد دارﻧﺪ ،ﮐﺎﺳـﻪ اﯼ از اﯾـﻦ
ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ در ﺟﻬﺎن اﺳﺖ ،ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺖ« .
ﺁش را ﺑﻪ هﻤﺮاﻩ هﺪﯾﻪ و ﺷﻴﺮﯾﻨﯽ ﺑﺮاﯼ ﻧﺎﻣﺰد ﺧﻮد ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ.
روز زن و ﻋﺸﻖ هـﺮ ﻧـﺎﻣـﯽ ﮐـﻪ داﺷـﺘـﻪ ﺑـﺎﺷـﺪ – وﻟـﻨـﺘـﺎﯾـﻦ، اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن ،ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن و - ...و ﺑﻪ هﺮ ﺁﯾﻴﻨﯽ ﮐﻪ در هﺮ ﮔـﻮﺷـﻪ
زﻣﺎن درﺳﺖ ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن )اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن(:
دﻧﻴﺎ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﻮد ،ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘـﺮام و در ﺧـﻮر ﺳـﺘـﺎﯾـﺶ اﺳـﺖ .ﭼـﻪ
در ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ ﻗﺪﯾﻢ اﯾﺮاﻧﯽ در اﯾﺮان ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم ،هـﺮ ﻣـﺎﻩ ﺑـﻪ
ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﺣﺘﺮام ﺑﺎﻧﻮان ﺳﺮاﺳﺮ ﮔﻴﺘﯽ ﺳﺮ ﺗﻌﻈﻴـﻢ ﻓـﺮود
ﺳﯽ روز ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ هﺮ روز ﻧﺎم ﺧﺎﺻﯽ دارد .ﻣﺜﻼ روز اول
ﺁورﯾﻢ و اﯾﻦ روز را ﺑﻪ ﺁﻧﺎن ﺷﺎدﺑﺎش ﺑﮕﻮﯾﻴﻢ.
اهﻮرا ﻣﺰدا ،روز دوم وهﻮﻣﻦ)اﻧﺪﺷﻴﻪ ﻧﻴﮏ( ﮐﻪ ﺑﻌـﺪهـﺎ ﺗـﺒـﺪﯾـﻞ ﺑـﻪ ﺑﻬﻤﻦ ﺷﺪ ،روز ﺳﻮم اﺷﺎوهﻴﺸﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪهـﺎ ﺷـﺪ اردﯾـﺒـﻬـﺸـﺖ و .......اﯾﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن هﺮ روزﯼ ﮐﻪ ﻧﺎم روز ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﺎﻩ ﯾﮑﯽ ﺑﻮد را
وﻋﺸﻖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺸﻖ ،ﺗﻮ را ﺑﻪ ﮔﺮﻣﯽ ﯾﮏ ﺳﻴﺐ ﻣﯽﮐﻨـﺪ ﻣـﺎﻧـﻮس )ﺳﻬﺮاب ﺳﭙﻬﺮﯼ(
ﺟﺸﻦ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﺟﺸـﻦ ﻧـﻮروز ،ﺳـﺪﻩ )ﭼﻠـﻪ ﺑﺰرگ( و ﭼﻠﻪ ﮐﻮﭼﮏ )ﯾﻠﺪا( ،ﺟﺸﻦ هﺎﯼ دوازدﻩ ﮔﺎﻧﻪ اﯼ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﮔـﺰار
اﯾﺪون ﺑﺎد
ﻣﯽﺷﺪ.ﻣﺜﻼ در روز ﺗﻴﺮ از ﻣﺎﻩ ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ) ١٣ﺗﻴﺮ( ﺟﺸﻦ ﺗﻴﺮﮔﺎن ﺑﺮﮔـﺰار ﻣﯽﺷﺪ .ﺑﻌﺪ از اﺳﻼم ﭼﻮن ﺗﻘﻮﯾﻢ اﻋﺮاب ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺎﻩ ﺑـﻮد ﻧﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،اﯾﺮاﻧﻴﺎن دﭼﺎر اﺧﺘﻼﻻﺗﯽ ﺷﺪﻧﺪ .ﺣﮑـﻴـﻢ ﻋـﻤـﺮ ﺧـﻴـﺎم ﺧﺎﻟﻖ ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ هﺠﺮﯼ ﺷﻤﺴﯽ )ﺟﻼﻟﯽ( ﺁﻣـﺪﻧـﺪ ۶ﻣـﺎﻩ ٣١ روزﻩ و ۵ﻣﺎﻩ ٣٠روزﻩ درﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﺎﻩ ﺁﺧﺮ ﯾﻌﻨـﯽ اﺳـﻔـﻨـﺪ در ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﻋﺎدﯼ ٢٩روزﻩ و در ﺳـﺎﻟـﻬـﺎﯼ ﮐـﺒـﻴـﺴـﻪ ٣٠روز ﺷـﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺴﺎب ﺳﺮ اﻧﮕﺸﺘﯽ ﺑـﺮاﯼ ﺗـﻄـﺒـﻴـﻖ ﺗـﻘـﻮﯾـﻢ ﺑـﻪ اﺻﻄﻼح ﮐﻬﻦ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﯾﻢ هﺠﺮﯼ ﺷﻤﺴﯽ ﺑﻪ ﺗـﺪرﯾـﺞ از ﺁﻏـﺎز ﺳﺎل ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎﻩ ﻓﺮوردﯾﻦ ﺗﺎ ﻣﺎﻩ ﺷﻬﺮﯾﻮر هﺮ ﻣﺎﻩ ﯾﮏ روز از روز هـﺎﯼ
اﻳﺮانﺷﻨﺎﺳﻲ * ﻛﺎﺷﺎن -ﻗﺴﻤﺖ دوم ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ
ﮐﻬﻦ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﻩهﺎﯼ ﺷﻤﺴﯽ ﻣﯽرود .ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻣـﺜـﻼ در ﻣﺎﻩ ﻣﻬﺮ ﺟﺸﻦ ﻣﻬﺮﮔﺎن ﮐﻪ ﻣﻮرخ ١۶ﻣﻬـﺮ ﻣـﺎﻩ ﮐـﻬـﻦ اﯾـﺮاﻧـﯽ
ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺘﺎق ﺑﻮدم اﮔﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﭼﻨﺪ ﻃﻮﻣﺎر ﺳﮑﻮت ﺑﻨﻮﯾﺴـﻢ
اﺳﺖ در ١٠ﻣﻬﺮ ﻣﺎﻩ هﺠﺮﯼ ﺷﻤـﺴـﯽ ﺑـﺮﮔـﺰار ﻣـﯽ ﺷـﻮد .اﯾـﻦ
ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺎد ﺑﯽ ﺻﺪاﯼ ﺑﻨﺎهﺎﯼ ﺧﻔﺘﻪ در اﯾﺮان زﻣﻴﻦ هـﻤـﺼـﺪا
اﺧﺘﻼف ۶روزﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ٣٠روزﻩ ﺑﻮدن ﻣﺎهﻬﺎﯼ ﺗﻘﻮﯾﻢ ﮐﻬﻦ اﯾﺮاﻧـﯽ
ﺑﺎﺷﻢ .وﻟﯽ ﻣﻄﻤﺌﻦ هﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﯾﻦ ﺷﻤﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن دﻻﯾـﻠـﯽ
و ٣١روزﻩ ﺑﻮدن ﻣﺎﻩهﺎﯼ ﺗﻘﻮﯾﻢ هﺠﺮﯼ ﺷﻤـﺴـﯽ اﺳـﺖ .ﺟﺸـﻦ
هﻤﭽﻮن ﻋﺪم رﺳﻴﺪﮔﯽ ﺑﻪ اﺑﻨﻴﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻋﺪم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﺤﻴﺢ در
ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن ﮐﻪ در روز ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬ از ﻣﺎﻩ ﺳﭙـﻨـﺪارﻣـﺬ ) اﺳـﻔـﻨـﺪ(
ﻣﺮﻣﺖ و ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﺑﺠﺰ ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑـﺮدﻩ ﺷـﺪﻩ در ﺳـﺎﺧـﺖ
ﺑﺮﮔﺰار ﻣﯽﺷﻮد ،ﺑﻪ اﺣﺘﺴﺎب ﺗﻘﻮﯾﻢ ﮐـﻬـﻦ روز ۵اﺳـﻔـﻨـﺪ و ﺑـﻪ
اﮐﺜﺮﯾﺖ ﺑﻨﺎهﺎﯼ ﮐﺸﻮرﻣﺎن را دﻟـﻴـﻞ اﺻـﻠـﯽ در ﺧـﺎﮎ ﺧـﻔـﺘـﮕـﺎن
اﺣﺘﺴﺎب ﺗﻘﻮﯾﻢ هﺠﺮﯼ ﺷﻤﺴﯽ ٢٩ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﯽداﻧﻴﺪ .داﻧﺴﺘﻦ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺋﺰ اهﻤﻴﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﺮاﻧﻴﺎن ﺑـﻪ
اﺳﺎﺗﻴﺪ ﻓﺮهﻨﮓ اﯾﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ،از ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ دﻟـﻴـﻞ اﺧـﺘـﻼف
دﻟﻴﻞ ﻏﻨﯽ ﺑﻮدن اﯾـﺮان ﮐﺸـﻮر از ﺧـﺎﮎ ،و ﺑـﻮم ﺁوردﯼ ﻣﺼـﺎﻟـﺢ
ﻧﻈﺮ در روز ﺑﺮﮔﺰارﯼ اﯾﻦ ﺟﺸﻦ در روز ٢٩ﺑـﻬـﻤـﻦِ! ﮔـﺎهﺸـﻤـﺎرﯼ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﮔﻠﯽ در ﺳﺎﺧـﺖ اﺑـﻨـﻴـﻪ اﺳـﺘـﻔـﺎدﻩ
ﺧﻮرﺷﻴﺪﯼ ،ﮐﻪ ﺳﻨﺨﻴﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺎﻩ اﺳﻔﻨﺪ و ﺟﺸﻦ اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن ﻧـﺪارد
ﻣﯽ ﮐﺮدﻩ ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻤﺘﺮ و ﯾﺎ ﺧﺴﺘﮕﯽ ﺑﻴـﺸـﺘـﺮﯼ ﻧﺴـﺒـﺖ ﺑـﻪ
ﺑﺮ ﺁن ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﺸﻦ را در روز ۵اﺳﻔﻨﺪ ﮔﺎهﺸﻤﺎرﯼ ﺧﻴﺎﻣﯽ
ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽدادﻧـﺪ .از اﯾـﻦ
ﺑﺮﮔﺰار ﮐﻨﻨﺪ .اﺳﺎﺗﻴﺪﯼ ﭼـﻮن اﺑـﺮاهـﻴـﻢ ﭘـﻮرداوود ،دﮐـﺘـﺮ ﺟـﻠـﻴـﻞ
رو ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ اﯾﻦ ﺑﻨﺎهﺎ ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﯾـﺎ ﺑـﻪ ﺧـﺎﮎ ﺳـﭙـﺮدﻩ ﺷـﺪﻩ اﻧـﺪ.
دوﺳﺘﺨﻮاﻩ و دﮐﺘﺮ رﺿﺎ ﻣﺮادﯼ ﻏـﻴـﺎث ﺁﺑـﺎدﯼ ﺟـﻤـﻠـﮕـﯽ ﺑـﺮ اﯾـﻦ
ﺳﺮاهﺎﯼ ﺑﺎﺷﮑﻮﻩ و ﻣﻌﺮوف ﮐﺎﺷﺎن ﻧﻴﺰ از اﯾﻦ ﻏـﺎﯾﻠـﻪ ﻣﺴـﺘـﺜـﻨـﯽ
ﻋﻘﻴﺪﻩاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺰارﯼ اﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﺑﻪ ﭘﺎس ﺁﯾﻴﻦهﺎﯼ ﮐﻬﻦ در روز ۵
ﻧﺒﻮدﻩ و اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﺳﻮدﻩ و ﺗـﺒـﺪﯾـﻞ ﺑـﻪ ﺧـﺎﮎ
اﺳﻔﻨﺪ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻧﻪ ٢٩ﺑﻬﻤﻦ .در زﯾﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﮐﺘﺮ ﻏﻴﺎث اﺑﺎدﯼ
ﺷﺪﻩ اﻧﺪ .در ﻣﻴﺎن ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ،ﻣـﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻗـﺮن
را از وﺑﻼگ ﺷﺨﺼﯽ اﯾﺸﺎن ﻧﻘﻞ ﻧﻤﻮدﻩام:
ﻧﻮزدهﻢ ﻣﻴﻼدﯼ ،ﺑﺎزﺳﺎزﯼ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﻣﺮورﯼ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﺎﻟﯽ از ﻟـﻄـﻒ
»هﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪاﯾﺪ ،ﺟﺸﻦ اﺳﻔﻨﺪﮔﺎن ﯾـﺎ ﺳـﭙـﻨـﺪارﻣـﺬﮔـﺎن
11
ﻧﻴﺴﺖ.
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﺪﻣﺖ ﺳﺎﺧﺘﯽ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﺻﺪ و ﺳﯽ ﺳﺎل ﭘـﻴـﺶ ﺗـﻮﺳـﻂ ﺗـﺎﺟـﺮ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﻓﺮش ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻴﺪ ﺟﻌـﻔـﺮ ﻃـﺒـﺎﻃـﺒـﺎﯾـﯽ ،اﯾـﻦ ﺧـﺎﻧـﻪ ،ﺑـﺎ ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺑﺮاﺑﺮ 4730ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ 40 ،اﺗﺎق و 200درب ،ﻣـﺰﯾـﻦ ﺑـﻪ ﺳﻨﮕﮑﺎرﯼ ،ﮔﭽﮑﺎرﯼ ،ﺁﯾﻨـﻪ ﮐـﺎرﯼ و ﺷـﻴـﺸـﻪ ﮐـﺎرﯼ هـﺎﯼ ﺑـﯽ هﻤﺘﺎﯾﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺁن را در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن ﺧﻮش ﺁوازﻩ ﺳـﺎﺧـﺘـﻪ اﺳـﺖ. ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﻣﺸﺘـﻤـﻞ ﺑـﺮ ﺳـﻪ ﻗﺴـﻤـﺖ اﺳـﺖ :اﻧـﺪروﻧـﯽ، ﻣﺨﺼﻮص زﻧﺪﮔﯽ اﻋﻀﺎﯼ ﺧﺎﻧﻮادﻩ؛ ﺑﻴﺮوﻧﯽ ،وﯾﮋﻩ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎن؛ ﺧﺪﻣـﻪ، ﺟﻬﺖ اﺳﮑﺎن ﺧﺎدﻣﺎن و ﻧﻮﮐﺮان .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ از ﭼـﻬـﺎر ﺣـﻴـﺎط در اﻃﺮاف ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد. ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺪروﻧﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺗﺎق ﭘﻨﺞ درﯼ ﺳﺎدﻩ در ﻣـﺮﮐـﺰ و دو ﺣﻴﺎط در دو ﻃﺮف ﺁن و داراﯼ ﺳﺮداب هﺎﯾﯽ اﺳـﺖ .ﺣـﻴـﺎط ﺿـﻠـﻊ ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺗﻌﺪاد اﺗﺎق هـﺎﯼ ﺁن ﺑـﻴـﺸـﺘـﺮ ﻣـﻴـﺒـﺎﺷـﺪ. ﺳﺮداب ﺟﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﯾﮑﯽ از دﯾﺪﻧﯽ هـﺎﯼ ﺁن ﺑـﻪ ﺣﺴـﺎب ﻣﯽﺁﯾﺪ .ﺳﺮداب ﺑﺰرﮔﯽ ﮐﻪ داراﯼ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻨـﺤـﺼـﺮ ﺑـﻪ ﻓـﺮدﯼ
ﻋﻜﺲ :ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ
ﺑﻮدﻩ و ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ وﺟﻮد ﺑﺎدﮔﻴﺮ ،ﺳﻘﻒ ﺿـﺮﺑـﯽ ،ﻧـﻮع
ﺧﺎﻧﻪ ﻋﺎﻣﺮﯼ هﺎ
ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﺑﺪﻧﻪ ،دو ﺟﺪارﻩ ﺑﻮدن ﺑﺪﻧﻪ ،وﺟﻮد ﺣﻮﺿﯽ ﮐﻪ
ﯾﮑﯽ از ﻗﺪﯾﻤﻴﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ هﺎﯼ ﺑﺎﺷﮑﻮﻩ ﺑﺎزﺳﺎزﯼ ﺷﺪﻩ در ﻗﺴـﻤـﺖ
ﻗﺒﻼ در ﻣﺮﮐﺰ ﺳﺮداب ﺑﻮدﻩ ،اﺧﺘﻼف ارﺗﻔﺎع ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﻮﭼﻪ ،هﻤـﻪ و
ﻣﺮﮐﺰﯼ ﮐﺎﺷﺎن )واﻗﻊ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻋﻠﻮﯼ( ﺧﺎﻧﻪ ﻋﺎﻣﺮﯼ هـﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ
هﻤﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻓﺼﻞ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن اﺧـﺘـﻼف دﻣـﺎﯼ
در اواﺧﺮ ﻗﺮن هﺠﺪهﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .هﻨﮕﺎﻣﻴﮑﻪ ﺁﻗﺎ ﻋﺎﻣـﺮﯼ،
ﻓﺎﺣﺸﯽ ﺑﺎ ﺑﻴﺮون در ﺁن ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺷﻮد.
ﮐﻪ در ﺁن زﻣﺎن ﯾﮑﯽ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدان اﯾﺮان و ﺣﮑﻤﺮان ﮐﺎﺷـﺎن ﺑﻮد ،ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪرﯼ ﺧﻮد را ﺑﺮاﯼ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﯾـﺎﻓـﺖ ،ﻋـﺰم ﺧـﻮد را ﺑﺮاﯼ وﺳﻌﺖ دادن ﺑﻪ ﻣﻴﺮاث ﭘﺪرﯼ ﺧﻮد ﺟﺰم ﮐـﺮد .ﭘـﺲ از اﺗـﻤـﺎم ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻨﺎ ،ﺧﺎﻧﻪ وﯼ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ وﻗﺖ اﯾﺮان ﺑـﺎ ﻣﺴـﺎﺣـﺘـﯽ ﺑﻴﺶ از ٩٠٠٠ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ و ﺷﺎﻣﻞ هﻔﺖ ﺣﻴﺎط ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪ .ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ او هﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﺑﻨﺎ را از ﻓﺮوش ادوات ﺟـﻨـﮕـﯽ ﺑـﻪ ﺷﺎﻩ وﻗﺖ اﯾﺮان و ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ راﻩ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻃـﻬـﺮان ﺑـﻪ ﮐـﺮﻣـﺎن ﻓﺮاهﻢ ﺳﺎﺧﺖ .اﮔﺮﭼﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑـﻨـﺎ در ﺷـﺮف ﭘـﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﻧـﺪاﯼ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ "هﻤﻪ از ﺧﺎﮐﻴﻢ و ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺑﺎز ﻣﻴﮕـﺮدﯾـﻢ" ﺑـﻮد ،در ﺳـﺎل ١٩٩٩ﻣﻴﻼدﯼ ﺑﺎ ﺻﺮف هﺰﺑﻨﻪ اﯼ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ دوﻣﻴـﻠـﻴـﻮن دﻻر ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﺎزﺳﺎزﯼ ﺷﺪ! از ﻗﺴﻤﺖ هﺎﯼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗـﻮﺟـﻪ اﯾـﻦ ﺧـﺎﻧـﻪ ﻣﻴﺘﻮان از ﺑﺨﺶ هـﺎﯼ ذﯾـﻞ ﻧـﺎم ﺑـﺮد :دو ﺣـﻤـﺎم ،ﮐـﻪ ﯾـﮑـﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎﻧﻮان ﺑﺎردار ﻣﻨﺰل ﺑﻮد؛ دﯾﮕﺮﯼ "اﺗﺎق ﻧـﻘـﺎب" ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺳﻤﺖ راﻩ ﻣﺨﻔﯽ ﺟﻬﺖ ﺧﺮوج اهﻞ ﻣـﻨـﺰل در ﻣـﻮاﻗـﻊ اﺿـﻄـﺮارﯼ هﺪاﯾﺖ ﻣﯽﺷﺪ.
ﻋﻜﺲ :ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻴﺮوﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺎﻻر ﺑﺰرگ )اﺗﺎق ﺷﺎﻩ ﻧﺸﻴﻦ( در ﻣـﺮﮐـﺰ ﺑـﺎ ﻧﻮرﮔﻴﺮهﺎ و ﭘﻨﺠﺮﻩ هﺎﯼ ﻣﺸﺒﮏ رﻧﮕﯽ و ﭘـﻨـﺠـﺮﻩ هـﺎﯼ ﮐـﻨـﺎرﯼ دو ﺟﺪارﻩ ﮐﻪ ﻋﻤﻮدﯼ ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷـﻮﻧـﺪ ﻣـﯽ ﺑـﺎﺷـﺪ .اﯾـﻦ اﺗـﺎق داراﯼ ﺗﺰﺋﻴﻨﺎت ﻧﻘﺎﺷﯽ و ﺁﯾﻴﻨﻪ ﮐﺎرﯼ و ﮔـﭻ ﺑـﺮﯼ هـﺎﯼ ﺟـﺎﻟـﺐ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﻨﭽﺮﻩ هﺎﯼ ﻣﺸﺒﮏ ﮔﭽﯽ اﺳﺖ .در دو ﻃـﺮف اﺗـﺎق ﺷـﺎﻩ ﻧﺸﻴﻦ ،اﺗﺎق هﺎﯼ ﮔﻮﺷﻮارﻩ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .در ﺟﻠﻮﯼ اﺗـﺎق ﺷـﺎﻩ ﻧﺸﻴﻦ ،اﯾﻮاﻧﯽ ﺑﺎ ﺁﯾﻴﻨﻪ ﮐﺎرﯼ و ﮔﭽﺒﺮﯼ هﺎﯼ ﺟﺎﻟﺐ دﯾﺪﻩ ﻣﯽ ﺷـﻮد. ﺣﻴﺎط ﺧﺪﻣﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺗﺎق هﺎﯼ ﺧﺪﻣﻪ ،زﯾﺮ زﻣﻴﻦ ﺧﺪﻣﻪ ،ﺁﺷﭙﺰﺧـﺎﻧـﻪ و اﺻﻄﺒﻞ زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐـﻪ ﺗـﻌـﺪادﯼ از اﺗـﺎق هﺎﯼ ﺧﺪﻣﻪ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺁب ﺧﺎﻧﻪ از دو رﺷﺘﻪ ﻗـﻨـﺎت دوﻟـﺖ ﺁﺑﺎد و ﻧﺼﺮﺁﺑﺎد ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدﯾﺪﻩ اﺳﺖ .ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺒﺎﻃـﺒـﺎﺋـﯽ داراﯼ 5
ﻋﻜﺲ :ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ
درب ورودﯾﺴﺖ ﮐﻪ ورودﯼ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ دو ورودﯼ اﻧﺪروﻧﯽ و ﺑﻴـﺮوﻧـﯽ در ﻗﺴﻤﺖ هﺸﺘﯽ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدد .ﻋـﻠـﺖ ﭘـﻴـﭻ و ﺧـﻢ هـﺎﯼ
ﺧﺎﻧﻪ ﻋﺎﻣﺮﯼ هﺎ
12
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
راهﺮوهﺎﯼ ورودﯼ ،ﺷﮑﺴﺘﻦ اﺧـﺘـﻼف ارﺗـﻔـﺎع و ﻧـﺪاﺷـﺘـﻦ دﯾـﺪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺳﺖ. ﻧﮑﺘﻪ اﯼ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ از هﻤﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﮐﺮد ﮔـﭻ ﮐـﺎرﯼ هﺎﯼ ﺑﺮ روﯼ ﺳﻘﻒ اﺗﺎﻓﻬﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﻧﻘﺶ ﻓـﺮش را در ذهـﻦ ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﯽ ﮐﺮدﻩ .و ﺑﺪون اﺧﺘﻴﺎر ﭼﺸﻢ هﺮ ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪﻩ اﯼ را ﺑـﺮاﯼ ﺟﺴﺘﺠﻮﯼ ﻓﺮﺷﯽ ﺑﻪ هﻤﺎن ﻧﻘﺶ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﯽدوزد. اﯼ درﯾﻎ! هﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﭘﺮﺳﻴﻢ ﺁن ﻓﺮش ﮐـﺠـﺎﺳـﺖ ،ﺑـﻪ ﻗـﻮل اﺧﻮان ﻣﯽﺑﻴﻨﻴﻢ هﻤﺎن ﺷﻤﻊ و هﻤﺎن ﻧﺠﻮاﺳﺖ .از زﯾﺒﺎﺗـﺮﯾـﻦ ﻃـﺮح هﺎﯼ ﻓﺮﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ روﯼ ﺳﻘﻒ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﭘـﻴـﺪا ﮐـﺮد ،ﺑـﺮ روﯼ ﺳﻘﻒ اﯾﻮان ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﺣﻴﺎط اﺻﻠﯽ ﺑﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑـﺮﮔـﺮﻓـﺘـﻪ از ﻧﻘﺶ ﻓﺮﺷﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮازات ﻧﻘﺶ ﺑﺮ روﯼ ﺳـﻘـﻒ ،ﺑـﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻬﺎدﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد .هﻤﺎﻧﻨﺪ دو ﺁﯾﻨﻪ :ﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﺳﻘﻒ و دﯾﮕﺮﯼ ﺑـﺮ زﻣﻴﻦ .هﻤﺎﻧﻨﺪ ﻓﻀﺎﯼ ﺑﻴﻦ دو ﺁﯾﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻬﺎﯾـﺖ؛ ﻋـﺮش ﯾﺎ اﻋﻤﺎق زﻣﻴﻦ؟ ﻓﻀﺎﯼ روﺣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﺎد ﻣـﺮگ ،رﻓـﺘـﻦ ﺟﺴـﻢ ﺑـﻪ ژرﻓﺎﯼ زﻣﻴﻦ و ﭘﺮواز روح ﺑﻪ ﻣﻠﮑﻮت را ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﻴﮑـﻨـﺪ .ﻣـﻌـﻤـﺎر اﯾـﻦ ﺧﺎﻧﻪ ،اﺳﺘﺎد ﻋﻠﯽ ﻣﺮﯾﻢ ﮐﺎﺷﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻩ و ﻧﻘﺎﺷﯽ هﺎ و ﮔـﭽـﺒـﺮﯼ هﺎﯼ ﺁن ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮزا اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ ﺻﻨﻴﻊ اﻟﻤﻠﮏ ﻏﻔﺎرﯼ ﮐﺎﺷﺎﻧـﯽ ﺑـﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﻴﺪﻩ اﺳﺖ.
ﻋﻜﺲ :ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮوﺟﺮدﯼ هﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن و ﺣﻤﺎم ﺳﻠﻄﺎن ﻣﻴﺮ اﺣﻤﺪ ﻧﻴﺰ از ﺑﻨﺎهﺎﯾﻴﺴﺖ ﮐﻪ در ﺁن هﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد .ﺑـﻨـﺎهـﺎﯼ ﻧـﺎم ﺑـﺮدﻩ ﺷـﺪﻩ از ﺳﺎﻋﺖ ٨ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﻏﺮوب ﺁﻓﺘﺎب ﺑﺮاﯼ ﺑﺎزدﯾﺪ ﻋﻤﻮم داﯾﺮ اﺳﺖ. ﺳﺨﻨﯽ ﭼﻨﺪ ﺑﺎ ﮔﺮدﺷﮕﺮان
ﻋﻜﺲ :ﻓﺮزان ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﺎﺷﺎن درﮐﻨﺎردﺷﺖ ﮐﻮﯾﺮاﯾﺮان واﻗﻊ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .ﺑﺪﻟﻴـﻞ ﻧﻘﺶ ﻓﺮش ﺑﺮ روﯼ ﺳﻘﻒ
وﺟﻮد ارﺗﻔﺎﻋﺎت ،داراﯼ دو ﻧﻮع ﺁب وهﻮاﯼ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳـﺖ .ﭘـﺲ در هﻨﮕﺎم ﺑﺴﺘﻦ ﮐﻮﻟﻪ ﭘﺸﺘﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺎت ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺮﻣﺎﯾﻴﺪ .ﻣـﺘـﻮﺳـﻂ روزاﻧﻪ دﻣﺎ درﮐﺎﺷﺎن ١٩/٧درﺟﻪ ،ﻣـﺘـﻮﺳـﻂ ﺣـﺪاﮐـﺜـﺮ دﻣـﺎ ٢٧/٢
ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮوﺟﺮدﯼ هﺎ
درﺟﻪ ،ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﺪاﻗﻞ ١٢/٢درﺟﻪ ،ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻄﻠﻖ دﻣﺎ ۴٨درﺟـﻪ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﻞ ﭘﺴﺮهﺎﯼ دم ﺑﺨﺖ ﺑﺪون ﺧﺎﻧﻪ .اﻟﺘﻔﺎت ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻴﺪ ﮐـﻪ
وﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻄﻠﻖ -١٢درﺟﻪ ﺳـﺎﻧـﺘـﻴـﮕـﺮاد ﻣـﯽ ﺑـﺎﺷـﺪ .ﺑـﺮاﺳـﺎس
اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮﺧﻮاهﯽ و ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮق ﭼﻪ ﻣـﯽ ﮐـﻨـﺪ! ؟ داﺳـﺘـﺎن
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﯼ ﺁب وهﻮاﯾﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐـﺎﺷـﺎن در
ﭘﻴﺪاﯾﺶ اﯾﻦ ﺑﻨﺎ از ﺁﻧﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻧﻄﻨﺰﯼ از دﺧـﺘـﺮ
ﻗﺎﻟﺐ اﻗﻠﻴﻢهﺎﯼ ﮔﺮم وﺧﺸﮏ ﺑﺎ زﻣﺴﺘﺎنهﺎﯼ ﺳﺮد ،اﻗﻠﻴﻢ ﻧـﻴـﻤـﻪ
ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ،ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻠﮏ ﻃـﺒـﺎﻃـﺒـﺎﯾـﯽ ﺧـﻮاﺳـﺘـﮕـﺎرﯼ
ﺧﺸﮏ ﮔﺮم ﺑﺎ زﻣﺴﺘﺎﻧﻬﺎﯼ ﮐﻤﯽ ﺳﺮد ،اﻗﻠﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮم و ﺑﺴﻴـﺎر
ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﭘﺪر ﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺎح ﺷﺮط ﻣﯽ ﮔﺬارد ﮐﻪ دﺧﺘﺮش ﺑﺎﯾﺪ ﺑـﺘـﻮاﻧـﺪ
ﺧﺸﮏ ﺑﺎ زﻣﺴﺘﺎﻧﻬﺎﯼ ﻣﻼﯾﻢ ،ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﯼ ﻣﯽﮔـﺮدد .ﺑـﻴـﺸـﺘـﺮﯾـﻦ
در ﻣﻨﺰﻟﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﮑﻮهـﯽ ﻣـﻨـﺰل ﭘـﺪر زﻧـﺪﮔـﯽ ﮐـﻨـﺪ .از اﯾـﻦ رو،
ﻣﻴﺰان ﻓﺸﺎر هﻮاﯼ ﮐﺎﺷﺎن ،درﺁﺑﺎﻧﻤﺎﻩ وﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ،درﺧﺮدادﻣﺎﻩ اﺳـﺖ.
ﺟﻨﺎب ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻧﻄﻨﺰﯼ ﺑﻴﻨﻮا ،ﻓﺮهﺎد وار ،ﻋﺰم ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻨـﺎﯾـﯽ
ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺎراﻧﺰاﯾﯽ دراﯾﻦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺗﻘﺮﯾـﺒـﺎ درﻣـﺪت ٧ﻣـﺎﻩ ﺳـﺎل
ﺑﺎﺷﮑﻮﻩ ﺗﺮ از ﺑﻨﺎﯼ ﺑﺮوﺟﺮدﯼ هﺎ ﺟﺰم ﻣﻴـﮑـﻨـﺪ .ﭘـﺲ از 18ﺳـﺎل،
ﺑﺼﻮرت ﻣﺘﻨﺎوب اداﻣﻪ دارد .ﺑﻴﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ،درﻣـﺎﻩ هـﺎﯼ
ﺷﺎهﮑﺎرﯼ دﯾﮕـﺮ از هـﻨـﺮ اﯾـﺮاﻧـﯽ ﺑـﻮﺟـﻮد ﻣـﯽﺁﯾـﺪ. .ﻓﻀـﺎ هـﺎﯼ
ﺁذرودﯼ ﺑﻮدﻩ و ﻣﺎهﻬﺎﯼ ﺧﺮداد ،ﺗﻴﺮ ،ﻣﺮداد ،ﺷﻬﺮﯾﻮروﻣﻬـﺮﻣـﺎهـﻬـﺎﯼ
ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ،ارﺗﺒﺎط ﺑﺎدﮔﻴﺮهﺎ ﺑﺎ ﺑﻨﺎ ،ﻗﺮﯾﻨﻪ ﺳﺎزﯼ ﮔﭻ ﺑﺮﯼ،ﻧﻮرﮔـﻴـﺮهـﺎﯼ
ﺧﺸﮏ ﺳﺎل ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
اﯾﻦ ﺑﻨﺎ را ﺑﻪ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﮑﻮﻩ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد .در اﯾﻦ ﺧـﺎﻧـﻪ ﻧـﻴـﺰ ﺳـﻘـﻒ
ﺳﻔﺮ ﺧﻮش
هﻼﻟﯽ ،ﺁﯾﻨﻪ ﮐﺎرﯼ ﺧﺼﻮﺻﺎ" ﻧﻘﺎﺷﻴﻬﺎﯼ ﺁﺑﺮﻧﮓ اﺳﺘﺎد ﮐﻤﺎل اﻟﻤﻠـﮏ هﺎﯼ ﺑﻪ ﻃﺮح ﻓﺮش ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد.
13
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
اﯾﻦ ﮔﺮوﻩ در ﺗﺪاوم ﮔﺮوﻩ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ٨٩اﯾـﺠـﺎد ﺷـﺪﻩ ﮐـﻪ ﺣـﻮل و
»داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﺮاي داﻧﺶآﻣﻮزان «
ﺣﻮش ﻋﻴﺪ ﺳﺎل ٨٩ﺑﻪ ﺟﺬب ﺣﺎﻣﯽ ﻣـﺎﻟـﯽ ﺑـﺮاﯼ داﻧـﺶﺁﻣـﻮزان ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻣﺴﺘﻤﻨﺪ در اﯾﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﻮد .در ﻧﺘﻴﺠﻪﯼ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖهﺎﯼ ﺁن ﮔﺮوﻩ ١۵داﻧﺶﺁﻣﻮز از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻨﻴﺎد ﮐﻮدﮎ از ﺳﻮﯼ داﻧﺸـﺠـﻮﯾـﺎن و
ﺧﺴﺮو ﻧﺎدري
اﯾﺮاﻧﻴﺎن ﺳﺎﮐﻦ ادﻣﻮﻧﺘﻮن ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﮔﺮوﻩ ﻓﻌﻠـﯽ ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻣﺘﺸﮑﻞ و ﻣﺼـﻤـﻢ ﭘـﺎ ﺑـﻪ ﻋـﺮﺻـﻪ
ﺧﻴﺮﯾﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺁﯾﺎ ﻋﺪم ﺑﺮاﺑﺮﯼ ﻧﻤﻮدﯼ از ﺑﯽﻋﺪاﻟﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑـﻪ
ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﭘﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاﯼ ﺣﻤﺎﯾﺖ از داﻧﺶﺁﻣﻮزاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑـﻪ
ﻧﻮﻋﯽ ﺑﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ ﻣﺎ ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد و ﺧﻴﺮﯾﻪ ﯾﺎرﯼﻣﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗـﺎ ﺑـﺎر
ﻋﻠﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺎﻟﯽ ﻧﺎﭼﺎر از رهﺎ ﮐﺮدن ﻣﺪرﺳﻪ و ﮔﺰﯾﺪن ﮐـﺎرﮔـﺎﻩ و
وﺟﺪاﻧﻤﺎن را ﺑﺎ دادن ﺻﺪﻗﻪاﯼ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﺑﮕﺬارﯾﻢ؟ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﭼـﻪ
ﺧﻴﺎﺑﺎن هﺴﺘﻨﺪ .ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾـﺮاﻧـﯽ ﺧـﺎرج از ﮐﺸـﻮر و
ﻓﺮاﯾﻨﺪ و دﯾﺪﮔﺎهﯽ ﺗﻮ را در ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﻧﻴﮑﻮﮐﺎر ﻗﺮار ﻣﯽدهـﺪ و ﻣـﺮا در
داﻧﺶﺁﻣﻮزان اﯾـﺮاﻧـﯽ داﺧـﻞ ﮐﺸـﻮر ﺧﺼـﻮﺻـﺎً از اﯾـﻦ رو ﺻـﻮرت
ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﻴﮑﻮﮔﻴﺮ؟! ﺁﯾﺎ روش ﻣﺮﺳﻮم ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺧﻴﺮﯾﻪ در ﻣﺎﻩ رﻣﻀـﺎن
ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد ﮐﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﺑﻪ ﺧﻮدﯼ ﺧﻮد ﺿﺮر ﻧﺎﮔﺰﯾﺮﯼ ﺑﺮاﯼ ﺟﺎﻣـﻌـﻪﯼ
و ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ اﻃﻌﺎم ﺑﻪ هﻨﮕﺎم ﻃﻌﺎم ﭼﻘﺪر ﺑـﺎدوام
ﻣﺒﺪاء درﺑﺮ دارد و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﺁن را ﺟﺒـﺮان
ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟ اﺳﺎﺳﺎً ﻧﮕﺮش ﺑﻪ ﺧﻴﺮﯾﻪ در ﮐـﺪام راﺳـﺘـﺎﺳـﺖ :رﻓـﻊ
ﮐﺮد.
ﺣﻮاﺋﺞ روزﻣﺮﻩ و ﯾﺎ ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻦ ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﺑﺮاﯼ ﭘﺎﺳﺦ ﭘـﻴـﻮﺳـﺘـﻪ ﺑـﻪ ﻧﻴﺎز؟ ﺧﻴﺮﯾﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ دوم ﺧﻴﺮ را ﺑﻪ ﻣﻔـﻬـﻮم ﯾـﺎرﯼ ﻣـﻘـﻄـﻌـﯽ و ﯾﮑﺠﺎﻧﺒﻪ ﮐﻨﺎر ﻣﯽﮔﺬارد و ﺑﻪ ﻧﻴﮑﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣـﺮﯼ ﻣـﯽﻧـﮕـﺮد ﮐـﻪ هﻤﻮارﻩ رخ ﻣﯽدهﺪ و ﺑﻪ ﺧﻴﺮ هﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪاﯼ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐـﻪ ﻓﺎرغ از ﺟﻨﺒﻪ ﯼ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻋﻴﻨﯽ ﺑﻬـﺘـﺮﯼ ﻧـﻪ ﻓـﻘـﻂ ﺑـﺮاﯼ ﯾﺎرﯼ ﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺮاﯼ ﺧﻮد ﯾﺎرﯾﮕﺮ و ﺟﺎﻣﻌﻪﯼ ﻣﺘﻌـﻠّــََـﻘـﺸـﺎن ﻣﻨﺠﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ. اﺧﻴﺮاً ﮔﺮوهﯽ ﺑﻪ هﻤﺖ ﺑﺮﺧﯽ از داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾﺮاﻧﯽ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧـﺎم »داﻧﺸـﺠـﻮﯾـﺎن ﺑـﺮاﯼ داﻧـﺶﺁﻣـﻮزان« ﯾﺎ Students for Studentsﯾﺎ اﺧﺘﺼﺎراً .S4S
ﻋﻜﺲ :ﻣﺠﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮيﻧﮋاد ﭘﺮوژﻩﯼ ﻓﻌﻠﯽ ﮔﺮوﻩ ﺗـﻤـﺮﮐـﺰ ﺑـﺮ ﯾـﺎﻓـﺘـﻦ ﺣـﺎﻣـﻴـﺎن ﻣـﺎﻟـﯽ ﺑـﺮاﯼ داﻧﺶﺁﻣﻮزان ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ در اﯾﺮان اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﮏهﺎﯼ ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺎهـﺎﻧـﻪﯼ ﺣﺎﻣﻴﺎن از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﺮوﻩ ﺧﻴﺮﯾﻪ ﭘﺮدﯾﺲ )(Paradise Charity Group ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﻣﯽرﺳﺪ .ﮔﺮوﻩ ﭘﺮدﯾﺲ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻏﻴـﺮاﻧـﺘـﻔـﺎﻋـﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣـﻴـﺰان ﮐﻤﮏ ﺷﺪﻩ را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ .ﭘﺮدﯾﺲ در ﮐـﺎﻧـﺎدا ﺛﺒﺖ ﺷﺪﻩ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻣﺎﻟﻴﺎت ﺑﺮاﯼ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖهﺎﯼ ﺧﻴﺮﯾﻪ را در اﺧﺘﻴﺎر ﺧﻴّﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﮔﺬارد .ﻓﻌﺎﻟﻴﺖهﺎﯼ ﭘﺮدﯾﺲ در اﯾـﺮان از ﻃـﺮﯾـﻖ ﺧﻴﺮﯾﻪ هﺎﯼ ﻏﻴﺮدوﻟﺘﯽ رﺳﻤﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﻴﺮد و ﻣـﺪدﮐـﺎران ﺁن در ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادﻩهﺎﯼ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ هﺴﺘﻨﺪ. ﮔﺮوﻩ »داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺮاﯼ داﻧﺶﺁﻣﻮزان« در ﻧﺨﺴـﺘـﻴـﻦ ﺑـﺮﻧـﺎﻣـﻪﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺧﻮد روز ﺟﻤﻌﻪ ١١ﻓـﻮرﯾـﻪ ﮔـﺮدهـﻤـﺎﯾـﯽ ﺧـﻴـﺮﯾـﻪاﯼ در داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ داد .در اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺲ از ﻣـﻌـﺮﻓـﯽ ﮔـﺮوﻩ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪهﺎﯼ ﺗﺤﺖ اﺟﺮا ،ﻣﺼﺎﺣﺒﻪاﯼ ﺑﺎ ﯾـﮑـﯽ از ﻣﺴـﻮوﻟـﻴـﻦ ﮔـﺮوﻩ ﺧﻴﺮﯾﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﺳﻮال و ﺟﻮاب و ﺟﻤﻊﺁورﯼ اﺳﺎﻣﯽ داوﻃـﻠـﺒـﻴـﻦ ﺑﺨﺶ دﯾﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮد .ﺑﺎ ﮐﻤﮏهﺎﯼ ﻧﻘـﺪﯼ ﺟـﻤـﻊ ﺷـﺪﻩ در اﯾـﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن دو داﻧﺶﺁﻣﻮز اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ ﺳﺎل ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. »داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺮاﯼ داﻧﺶﺁﻣﻮزان« ﺑﻨﺎ دارد ﺑﺎ ﺗﺸﻮﯾﻖ داﻧﺸﺠـﻮﯾـﺎن دﯾﮕﺮ داﻧﺸﮕﺎﻩ هﺎ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺖهﺎﯼ ﻣﺸﺎﺑﻪ را در ﺷﻬﺮهﺎﯼ دﯾﮕﺮ ﺷﺎهـﺪ ﺑﺎﺷﺪ .در ﻧﺨﺴﺘـﻴـﻦ ﮔـﺎم در هـﻤـﻴـﻦ ﻓـﺎﺻـﻠـﻪﯼ ﮐـﻮﺗـﺎﻩ ﮔـﺮوﻩ »داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺮاﯼ داﻧﺶﺁﻣﻮزان« در داﻧﺸﮕـﺎﻩهـﺎﯼ UBCو SFU ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .اﮔﺮ ﺷﻤﺎ هﻢ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ هﻤﮑﺎرﯼ ﺑـﺎ اﯾـﻦ ﮔﺮوﻩ هﺴﺘﻴﺪ ،از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﻤﻴﻠﯽ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎﯼ ﻣﺘـﻦ درج ﺷـﺪﻩ ﺑـﺎ
ﻋﻜﺲ :ﻣﺠﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮيﻧﮋاد
14
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﯾﺪ .ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ اﯾﻦ ﭼﻨﺎﻧﭽـﻪ ﻣـﺎﯾـﻠـﻴـﺪ ﻣـﯽﺗـﻮاﻧـﻴـﺪ از
دﯾﺪ ﺧﻮد ﺷﻤﺎ و اﯾﻨﮑﻪ در ﮐﺪوم ﮐﺸﻮر زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻴﺪ .ﭘﺮ واﺿـﺤـﻪ
دوﺳﺘﺎﻧﺘﺎن در داﻧﺸﮕﺎﻩ هﺎﯼ دﯾﮕﺮ ﺑﺮاﯼ اﻗـﺪاﻣـﺎت ﻣﺸـﺎﺑـﻪ دﻋـﻮت
ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﻴﺪ روﯼ ﮐﻤﮏ و راهﻨﻤﺎﯾﯽ ﻣﺎ هﻢ ﺣﺴﺎب ﮐﻨﻴﺪ.
ﮐﻨـﻴـﺪ .دﻋـﻮﺗـﻨـﺎﻣـﻪﯼ ﺧـﻮدﻣـﺎﻧـﯽ ارﺳـﺎﻟـﯽ ﺑـﺮاﯼ داﻧﺸـﺠـﻮﯾـﺎن
ﻣﺎ ﮐﻪ ﺗﻮ ﮐﺎﻧﺎدا هﺴﺘﻴﻢ ،ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﺮدﯾﺲ در ﺗﻮرﻧﺘﻮ رو ﻣـﻌـﺮﻓـﯽ
داﻧﺸﮕﺎﻩهﺎﯼ دﯾﮕﺮ در ﭘﯽ ﻣﯽﺁﯾﺪ:
ﻣﯽﮐﻨﻴﻢ ) [٢](Paradise Charityﻣﺰﯾﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ در اﯾﻨﻪ ﮐـﻪ اوﻻً رﺳﻤﺎً ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖ ﮐﺎﻧﺎدا ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﻴﺪﻩ ،ﺛـﺎﻧـﻴـﺎً اﯾـﻦ اﻣـﮑـﺎن
دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰم ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮﯼ داﻧﺸـﮕـﺎهـﯽ در ﺧـﺎرج از ﮐﺸـﻮر
وﺟﻮد دارﻩ ﺗﺎ ﺁﻧﻼﯾﻦ و از ﻃﺮﯾﻖ وﺑﺴﺎﯾﺖ ﻣﻮﺳﺴﻪ ،ﯾﻪ ﮐـﻮدﮎ رو از ﻣﻴﺎن ﭘﺮوﻧﺪﻩهﺎﯼ ﻣﻮﺟﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﻴﻦ و ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎهـﺎﻧـﻪ ٣٠ﺗـﺎ
هﺴﺘﯽ.
۴٠دﻻر ،ﺣﻤﺎﯾﺖ از اون رو ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﯾﺪ. ﻣﺎ اﺳﻢ ﮔﺮوهـﻤـﻮن در داﻧﺸـﮕـﺎﻩ ﺁﻟـﺒـﺮﺗـﺎ رو ﮔـﺬاﺷـﺘـﻴـﻢS4S :
ﺳﻼم ﻣﺎ ﺗﻌﺪادﯼ از داﻧﺸﺠﻮهﺎﯼ اﯾﺮاﻧﯽ داﻧﺸـﮕـﺎﻩ ﺁﻟـﺒـﺮﺗـﺎ ،ﺗـﻮ ﺷـﻬـﺮ
(Students For Students) - University of Alberta.و
ادﻣﻮﻧﺘﻮن ﮐﺎﻧﺎدا ،ﯾﻪ ﮔﺮوﻩ ﺧﻴﺮﯾﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ دادﯾﻢ ﺑﻪ ﻧـﺎم داﻧﺸـﺠـﻮﯼ
ﺻــﻔــﺤــﻪ facebookﺑــﺮاش درﺳــﺖ ﮐــﺮدﯾــﻢ ] .[٣ﺑــﭽــﻪ هــﺎﯼ
اﯾﺮاﻧﯽ ﺑـﺮاﯼ داﻧـﺶ ﺁﻣـﻮز اﯾـﺮاﻧـﯽ(Students for Students). هﺪف از ﺗﺸﮑﻴﻞ اﯾﻦ ﮔﺮوﻩ هﻢ ﺗﺸﻮﯾـﻖ اﯾـﺮاﻧـﻴـﺎن )ﺑـﻪ ﺧﺼـﻮص
داﻧﺸﮕﺎهﻬﺎﯼ UBCو SFUهﻢ ﮔﺮوهﺸﻮن رو ﺗﺸـﮑـﻴـﻞ دادن و ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻴﺴﺒﻮﮐﺸﻮن رو هﻢ راﻩ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ][۴
داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن( ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺣﻤﺎﯾـﺖ ﻣـﺎﻟـﯽ از داﻧـﺶ ﺁﻣـﻮزان
ﻟﻄﻔﺎ دﻋﻮت ﻣﺎ رو ﺑﺎ دوﺳﺘﺎﻧﺘﻮن در دﯾﮕﺮ داﻧﺸﮕﺎﻩهﺎ هﻢ در ﻣﯽ ون
ﻣﻤﺘﺎز اﯾﺮاﻧﯽ هﺴﺖ ﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺪ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮن؛ ﻣﺒـﺎدا
ﺑﺬارﯾﺪ و اﯾﻦ دﻋﻮت ﻧﺎﻣﻪ رو ﺑﺮاﺷﻮن ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ .اﮔﺮ اﯾﻦ ﮔـﺮوﻩ رو در
ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪهﺎ ﺑﺮاﯼ ﻓﺮاهﻢ ﮐﺮدن ﻧﻴﺎزهﺎﯼ ﻣﺎﻟﻴﺸﻮن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺮﮎ
ﺷﻬﺮ و داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺧﻮدﺗﻮن ﺗﺸﮑﻴﻞ دادﯾﻦ ،ﺣﺘﻤﺎ اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﺧﻮب رو ﺑﻪ
ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﺸﻦ.
ﻣﺎ ﺑﺮﺳﻮﻧﻴﻦ و ﻣﺎ رو در ﺟﺮﯾﺎن اﺧﺒﺎر ﮔﺮوﻩ ﺧﻮدﺗﻮن ﻗﺮار ﺑﺪﯾﻦ.
هﺪف ﻧﻬﺎﯾﯽ هﻢ اﻧﺠﺎم ﯾﻪ ﮐﺎر ﻣﺜﺒﺖ و اﻟﺒﺘﻪ ﻏﻴـﺮﺳـﻴـﺎﺳـﯽ ﺑـﺮاﯼ
ﺑﻪ اﻣﻴﺪ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﻮروز ﺳﺎل ٩٠ﺧـﻮرﺷـﻴـﺪﯼ ،ﺁﻏـﺎزﯼ ﺑـﺎﺷـﻪ ﺑـﺮاﯼ
اﯾﺮان ﻋﺰﯾﺰﻣﻮﻧﻪ ،ﮐﻪ ﻓﻌﻼ ازش دورﯾﻢ؛ ﯾﻪ ﮐﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﮐـﻮﭼـﻴـﮏ ﮐـﻪ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖهﺎﯼ ﺧﻴﺮﯾﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾﺮاﻧﯽ ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر.
ﺑﺬارﻩ .اﯾﻨﮑﻪ ﭼﺮا ﮐﺎر ﺧﻴﺮﯾﻪ رو اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدﯾﻢ و ﭼـﺮا داﻧـﺶ ﺁﻣـﻮزان
ﻣﻤﻨﻮن
ﻣﯽ ﺗﻮﻧﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺰرﮔﯽ ﺗﻮ زﻧﺪﮔﯽ ﯾﻪ دﺧﺘﺮ ﯾﺎ ﭘﺴﺮ داﻧﺶ ﺁﻣﻮز اﯾﺮاﻧـﯽ ﻣﺴﺘﻌﺪ رو هﺪف ﻗﺮار دادﯾـﻢ ،ﺣـﮑـﺎﯾـﺖ ﻣـﻔـﺼـﻠـﯽ دارﻩ ﮐـﻪ ﺗـﻮ ﯾﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رادﯾﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﺮح ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺑﻪ اون ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ ].[١
ﮔﺮوﻩ داﻧﺸﺠﻮﯼ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺮاﯼ داﻧﺶ ﺁﻣﻮز اﯾﺮاﻧﯽ
ﻣﺎ ﮐﺎرﻣﻮن رو از ﻧﻮروز ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺷﺮوع ﮐﺮدﯾﻢ .اﯾـﻨـﻄـﻮرﯼ ﮐـﻪ در
S4S (Students For Students) - University of Alberta
ﭼﻨﺪ ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﻮروزﯼ داﻧﺸﺠﻮهﺎ و اﯾﺮاﻧﻴﺎن ﺳﺎﮐﻦ ادﻣﻮﻧﺘﻮن ﺣـﺎﺿـﺮ
E-mail: S4S.UniversityofAlberta @ gmail.com
ﺷﺪﯾﻢ و ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪاﯼ واﺳﺸﻮن از ﮐﺎرﻣﻮن و هﺪﻓﻤـﻮن ﮔـﻔـﺘـﻴـﻢ. ﺣﺎﺻﻞ اﯾﻨﮑﻪ ١۵ﺣﺎﻣﯽ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮاﯼ ١۵دﺧـﺘـﺮ و ﭘﺴـﺮ ﺑـﺎهـﻮش اﯾﺮاﻧﯽ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﯾﻢ .اﯾﻦ ﺣﺎﻣﯽهﺎ ،ﮐﻪ اﮐـﺜـﺮاً داﻧﺸـﺠـﻮ هﺴـﺘـﻨـﺪ، ﻣﺎهﯽ ٢٠ﺗﺎ ۴٠دﻻر از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﻪ ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﺧـﻴـﺮﯾـﻪ رﺳـﻤـﯽ در ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺮاﯼ اﯾﻦ ﺑﭽﻪهﺎ ﭘﻮل ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻨـﺪ ،ﺑـﺎ هـﻢ ﻧـﺎﻣـﻪ ﻧـﮕـﺎرﯼ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و از هﻤﻪ ﺷﻴﺮﯾﻦﺗﺮ اﯾﻨﮑﻪ هﺮ وﻗﺖ ﺑﺮﮔﺮدن اﯾﺮان ،ﻣﯽﺗﻮﻧﻦ ﺑﺮن و ﺑﻪ ﺑﭽﻪهﺎ ﺳﺮ ﺑﺰﻧﻦ! ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﺟﺬب اﯾﻦ ١۵ﻧـﻔـﺮ ٣٠٠ ،دﻻر هﻢ ﮐﻤﮏ ﻧﻘﺪﯼ ﺟﻤﻊ ﺷﺪ. راﺳﺘﺶ ﭘﻮل ﺟﻤﻊ ﮐﺮدن ،هﺪف اﺻﻠﯽ ﻣﺎ ﻧﻴـﺴـﺖ .ﺑـﻠـﮑـﻪ ﻣـﺎ ﺑـﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﺎﻣﻴﺎن ﻣﺎﻟﯽ هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﻧﻦ ﻣﺎهﺎﻧﻪ و ﺑﻄﻮر ﭘﻴﻮﺳـﺘـﻪ ،از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﻪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺧﻴﺮﯾﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ ،از ﯾﻪ داﻧﺶ ﺁﻣﻮز ﺣﻤـﺎﯾـﺖ ﮐـﻨـﻦ. اﮔﺮ هﻢ ﭘﻮﻟﯽ ﺟﻤﻊ ﺑﺸﻪ ،از ﻃﺮﯾﻖ هﻤﻮن ﻣﻮﺳﺴﻪهﺎ ﺑﻪ ﺑﭽـﻪ هـﺎ
ﻋﻜﺲ :ﻣﺠﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮيﻧﮋاد
ﻣﯽرﺳﻮﻧﻴﻢ .اﻣﺴﺎل اﻣﺎ ﻗﺼﺪ دارﯾﻢ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ اﯾﻦهﺎ ﯾﮏ ﮐﺎر ﺟـﺪﯾـﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﯾﻢ .ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ از دوﺳﺘﺎﻧـﻤـﻮن در داﻧﺸـﮕـﺎهـﻬـﺎﯼ
-١ﮔﺰارش ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ رادﯾـﻮﯼ ﻓـﺎرﺳـﯽ زﺑـﺎن ادﻣـﻮﻧـﺘـﻮن
دﯾﮕﻪ دﻋﻮت ﮐﻨﻴﻢ ،و ﺗﺎ اوﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧـﻴـﻢ ﺗـﺠـﺮﺑـﻴـﺎﺗـﻤـﻮن رو در
)ﮔﺎهﺸﻨﻮد ﻗﺎﺻﺪﮎ( از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎﯼ ﮔﺮوﻩ ﻣﺎ
اﺧﺘﻴﺎرﺷﻮن ﺑﺬارﯾﻢ ،ﺗﺎ اونهﺎ هﻢ در اوﻟﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ،اﯾﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺮوﻩ ﺧﻴﺮﯾﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ رو در داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺧﻮدﺷﻮن ﺗﺸﮑﻴـﻞ ﺑـﺪن ﺗـﺎ ﺑـﻪ
http://www.gahshenood.com/?p=805 -٢ﺑﻨﻴﺎد ﺧﻴﺮﯾﻪ ﭘﺮدﯾﺲ
ﻋﻨﻮان اوﻟﻴﻦ ﻗﺪم ﻣﺸﺘﺮﮎ ،ﺑﺘﻮﻧﻴﻢ ﻋﻴﺪ اﻣﺴﺎل ﺣﺎﻣﻴﺎن ﺑـﻴـﺸـﺘـﺮﯼ واﺳﻪ داﻧﺶ ﺁﻣﻮزان ﻣﺴﺘﻌﺪ ،اﻣﺎ ﮐﻢ ﺑﻀﺎﻋﺖ اﯾﺮاﻧﯽ ﭘﻴﺪا ﮐﻨﻴﻢ.
http://www.paradisecharity.org/ -٣ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻴﺴﺒﻮﮎ اﯾﻦ ﮔﺮوﻩ در داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻟﺒﺮﺗﺎ
ﺧﻼﺻﻪ اﯾﻨﮑﻪ ،اﮔﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺧﻴﺮﯾﻪ ﻋﻼﻗﻪ دارﯾﻦ ،ﻟﻄﻔـﺎ ﺧـﺒـﺮﻣـﻮن
http://www.facebook.com/pages/S4S-Students-For-
ﮐﻨﻴﻦ و اﯾﻦ اﯾﺪﻩ رو ﺑﺎ ﺑﻘﻴﻪ اﯾﺮاﻧﯽهﺎﯼ داﻧﺸﮕﺎهﺘﻮن هﻢ در ﻣﯽون
Students-University-of-Alberta/106855326055912
ﺑﺬارﯾﻦ .ﺁﻏﺎز ﺳﺎل ﻧﻮ اﯾﺮاﻧﯽ و ﻣـﺮاﺳـﻤـﯽ ﮐـﻪ هـﻤـﺰﻣـﺎن ﺑـﺎ اون
-۴ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻴﺴﺒﻮﮎ اﯾﻦ ﮔﺮوﻩ در داﻧﺸﮕﺎﻩهﺎﯼ ﺑﺮﯾﺘﻴﺶ ﮐﻠﻤـﺒـﻴـﺎ و
درﺷﻬﺮهﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻧﻴﺎ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﯽ ﺷﻪ ،ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨـﺎﺳـﺒـﯽ
ﺳﺎﯾﻤﻮن ﻓﺮﯾﺰر
هﺴﺖ ﺑﺮاﯼ ﺁﻏﺎز اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ .اﯾﻨﮑﻪ از ﭼﻪ ﻃﺮﯾﻘﯽ و ﺑـﻪ واﺳـﻄـﻪ
http://www.facebook.com/pages/S4S-Students-4-
ﮐﺪوم ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺧﻴﺮﯾﻪ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻴﺪ ،ﺑﺴﺘﮕﯽ ﭘﻴﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ ﺻـﻼح
Students-UBC-SFU/133320873401070
15
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن
Email: editor@iraniansmonthly.com Website: http://iraniansmonthly.com ﺷﻤﺎ و اﻳﺮاﻧﻴﺎن وﺑﺴﺎﻳﺖ ﻧﺸﺮﻳﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ از ﻗـﺒـﻴـﻞ ارﺳـﺎل
ﭘﺲ از ﻋﻀﻮﻳﺖ در ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻧﺸﺮﻳﻪ ،و در ﺻﻮرت ﺗﻤـﺎﻳـﻞ ﺑـﻪ ارﺳـﺎل
آﻧﻼﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ و اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ دﻳﮕﺮ در ﺧﺪﻣﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪان ﺑﻪ
ﻣﻄﻠﺐ ،ﺑﺎ ﻣﺎ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و درﺧﻮاﺳﺖ ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ ،از ﻋﻀﻮ ﺑـﻪ
اﻳﻦ رﺳﺎﻧﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﻧــﻮﻳﺴــﻨــﺪه ﻧــﻤــﺎﻳــﻴــﺪ .ﺑــﺎ ارﺗــﻘــﺎي ﺳــﻄــﺢ ﺑــﻪ ﻧــﻮﻳﺴــﻨــﺪه،
ﺑﺮاي ﻋﻀﻮﻳﺖ در ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻛﺎﻓﻲﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﻨﺎﺳﻪ ﻛﺎرﺑﺮي و رﻣـﺰ
ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ اﻋﻀﺎي ﻓﻌﺎل اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪﻳﺪ .اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟـﺔ
ورود ﺧﻮد را اﻳﺠﺎد و ﻧﺸﺎﻧﻲ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺧﻮد را وارد ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﺗـﺎ ﺑـﻪ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و ﻣﻠﺰوﻣﺎت آن ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﮔﺮدد.
ﺧﺎﻧﻮاده اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻳﺪ.
اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻫﻤﻜﺎري ﺷﻤﺎﺳﺖ.
ﺗﺼﺤﻴﺢ :ﻋﮑﺲ روﯼ ﺟﻠﺪ ﺷﻤﺎرﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﻟﻬﻪ ﻃﻮﺳﯽ اﺳﺖ.
16
ﺷﻤﺎرهي ﺳﻲ و ﺳﻪ -اﺳﻔﻨﺪ 1389
Iranians Social and Cultural Monthly of Iranians in Edmonton
February 2011 – Esfand 1389
33 Year 4, No.5
ﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﻴﺸﺎﺑﻮري:ﻋﻜﺲ Editor’s note
A “house” away from “home”
Editor Pegah Salari
Amor vincit omnia
This issue’s writers:
Post immigration network addiction
Pegah Salari, Sahar Abtahi, Kara Abdolmaleki, Sadaf Matinkhoo, Mahdi Vaezi, Sepideh Hadidifard, Hesam Yazdanpanahi, Hamed Vahdati Nasab, Anahita Matin, Farzan Gholamreza, Khosrow Naderi
Movie nights “like!”
Harlem’s literary renaissance Where are we from?
The voice of the ancient caravan of the millenniums Iran Geographic
Students for Students
Photos: Majid Ghanbarinejad, Farzan Gholamreza, Safaneh Neyshaboori
Cover Photos: Charity Gathering (F) - Sepandarmazgan Ceremony (R)
Executive Board: Nima Yousefi Moghaddam, Ali Fakheri, Saina Lajevardi, Khosrow Naderi, Mohsen Nicksiar