Thema:
REVOLUTIE
ɿʌɿʎʏɲʖɸɿɲ
3 10-11
redactionis door Marlies Smeenge
2
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
Lieve allemaal, Jarenlang loop je op je middelbare school rond. Soms fiets je er vloekend naartoe, soms kun je maar niet naar huis komen. Soms riskeer je je leven om er te komen, soms riskeer je je leven door er niet te zijn. Hoe je ook tegenover school staat, het neemt altijd een plaats in je hoofd in. Overdag speelt je sociale leven zich er af en hoe je het ook went of keert, met de mensen uit jouw jaargroep zul je het toch zes jaren lang moeten doen. Het is een plek waarvan je altijd weet dat-ie er is. Of je er nou naartoe vlucht om maar even niet thuis te hoeven zijn, of omdat je anders je ouders of de leerplichtambtenaar op je dak krijgt. Een paar jaar achter elkaar is één van de zekerheden in je leven het SGA. Je kluisje, Jessica en Jago, Annie, de docenten, de picknicktafels in de kantine, het rokershok… Over tien jaar zal het er waarschijnlijk allemaal nog steeds zijn. Maar vroeg of laat komt er het moment dat je voelt dat je het los begint te laten. Tussen de open dagen, je examens, gesprekken met reisorganisaties, meeloopdagen, lotingen, je profielwerkstuk en je werk moet je af en toe ook nog even naar school. Je komt er om met anderen te praten over hun open dagen, examens, meeloopdagen en lotingen, profielwerkstuk en baantje. Je schuift school aan de kant om een motivatiebrief
voor de universiteit te schrijven, je bent op zoek naar een backpack terwijl je eigenlijk op weg was naar de vaksite van Latijn, tijdens een tevredenheidonderzoek speur je naar die éne beschikbare kamer in Amsterdam die een groter oppervlak heeft dan 6 vierkante meter. Soms vergeet je bijna dat je je diploma eigenlijk eerst nog even moet halen. Voor mij is moment aangebroken dat ik de school voor mijn gevoel echt achter me laat. De lessen zijn een laatste eindsprint om straks mijn examens goed (genoeg) te kunnen maken. Ik heb mijn lesje geleerd, mijn vrienden leren kennen, initiatief genomen, selectief gespijbeld, ik ben naar Rome geweest, heb nachten doorgeleerd, door lessen heen geslapen(al dan niet in het lokaal zelf ), nagebleven, strafregels geschreven( jaja, die bestonden nog in onze onderbouw tijd)… Het is mooi geweest. Ik ben nog wel op school maar met mijn hoofd zit ik al veel verder. Eigenlijk ben ik alleen nog maar bezig met volgend jaar. Zo is nu ook na vier jaar Iris bestuur voor mij de tijd gekomen om een stapje terug te doen en om in het volste vertrouwen het stokje over te dragen aan Joca. Zoals te zien en te lezen is geweest wordt de Iris steeds weer ietsje beter en mooier, and it just keeps getting better, let maar op!
Tot ziens iedereen, en veel leesplezier! Heel veel liefs, Marlies Smeenge Nog heel even h.t. Praeses Iris Tacheia
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
3
inhoud 14
2
REDACTIONIS
6
RECTORIS
7
PRAESIDIS
8 IK HEB HET TOT APRIL EVEN HEEL ERG DRUK 22
Een deadline of zes à zeven in normaal als je in klas 6 zit. En begrip van leraren kun je ook wel vergeten, dus wen maar aan die werkdruk of niet?
10
REVOLUTIE IN MIJN MOND
Iedereen moet tegenwoordig naar de orthodontist en die verdient bakken met geld aan jouw buitenboordbeugel met kraaltjes en bedeltjes.
11
GESPOT: TOSTI-IJZER!
Als deze Iris uitkomt zijn de tosti-bruggo’s waarschijnlijk al gesommeerd te vertrekken, maar ze waren er echt!
12 IK KICK OP TEKSTEN EN DAARNA OP MELODIEEN Lidwien Postmes vertelt alles over haar muziek, haar sentimentele LP’s en haar huidige favorieten. Nieuwe muziek ontdekken blijft natuurlijk altijd leuk, zeker als het uit één van de kasten vol muziek van meneer Rottier komt!
14
ZO KAN HET OOK
Dacht je dat wij op een ‘speciale’ school zaten als gymnasiasten? Het kan ook heel anders, want hoewel wij een bondslied hebben, hoeven we dat niet elke morgen op te zeggen.
17
INVULVERHAAL
18
PROFIELWERKSTUKKEN
Als je profielwerkstuk zegt, zeg je indirect dat je een paar uur slaaptekort hebt, maar wat je ervoor terugkrijgt is het zeker waard: een mooie serie foto’s, een 13e noot, een zeilboot van ducktape en meer..
4
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
10
18
20 REVOLUTIONAIR OP STAND Slechts weinigen hebben drie keer in de loop van een Kalashnikov gekeken en het overleefd. Deze ongevaarlijke sul waarschuwt nu al voor de context.
21 12
VIVA LA TIRAMISUCION
Ook de enige echte tiramisufilosoof kan geen genoeg krijgen van revoluties!
22 EEN REVOLUTIE VAN DE KLASSIEKEN In heel Nederland geven de klassieke talen problemen, is het tijd voor een revolutie? Moet de onderbouw niet gewoon aanzienlijk moeilijker worden gemaakt, zodat je, als je ooit in de bovenbouws komt, ook daar nog voldoendes kunt halen?
24
COLOFON 11
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
5
rectoris door Karin Poerstamper
Revolutie Vragend naar het thema van deze Iris kreeg ik een mailtje van de abactis dat dit nummer in het teken van “revolutie” zou staan. Nu zijn revoluties van alle tijden en wordt het woord tegenwoordig gebruikt voor allerlei soorten omwentelingen. Het zette mij aan het denken. Wat voor type revolutie heeft de Iris redactie in gedachte en wat is daarvan de link met het Stedelijk Gymnasium Arnhem. Om te voorkomen dat ik als Amsterdammer misschien niet geheel op de hoogte ben van de gebeurtenissen in Arnhem en omstreken, tik ik in google “revolutie” in. Een groot aantal links verschijnt, variërend van Franse revolutie, digitale revolutie, industriële revolutie tot revolutie in Egypte. Drie links trekken mijn aandacht Ten eerste de “vijfde revolutie”. In de neurowetenschap spreekt men over de op handen zijnde vijfde revolutie, omdat we binnenkort door geavanceerde hersenscantechnieken precies te weten kunnen komen hoe ons brein werkt. Kan interessant zijn voor gymnasiasten omdat het je leert of het onder het kussen leggen van je woordjes Frans ertoe bijdraagt dat je ze de volgende dag ook kent. Elders las je immers ook al dat slaap het leerrendement ten goede komt. Wat doen we nog op school! De tweede link gaat over de “positieve revolutie”, een site waar men enthousiasme wil kweken voor het creëren van een leeromgeving op scholen waarin elke leerling door de bril van talent wordt bezien. Een uitdagende klus die wij als Stedelijk Gymnasium ook op willen pakken, uiteraard op onze geheel eigen wijze, maar binnen onze school telt elk talent op elk vlak! De laatste link die mijn aandacht trok was “Welkom bij de Revolutie Zevenaar”. Uit de tekst die bij de link stond, was verder niet veel op te maken. Mijn eerste gedacht was dat personen in Zevenaar wellicht via de sociale media opriepen in opstand te komen tegen …? Nieuwsgierig geworden klikte ik door en … het is een restaurant. Maar eens kijken of ik binnenkort kan beproeven hoe de naam “revolutie” zich verhoudt tot de menukaart. Wellicht bieden zij als eerste een menu met gefri-
6
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
tuurde sprinkhanen of gepureerde meelwormen als bijdrage aan een duurzamer wereld? Ik weet niet wat de Iris redactie van plan is. Willen zij wellicht richting een duurzame school en deze hapjes in onze schoolkantine introduceren? Ik wacht met spanning af hoe de Iris redactie het thema revolutie verder invult in dit nummer, heeft het iets met mijn gevonden links te maken? Of gaat het om iets totaal anders? Dat laatste zal ongetwijfeld het geval zijn! ■
IRISJES BRJ: A, wat is het meervoud van media? M: Multimedia TRC: Dit was het katern Gezagsdragers, ik hoop dat je het leuk vond. LKJ: Marlou, wil jij verder vertalen? Oh nee, sorry, Marloes, het is Marloes. Ik ben in de war. Wat? Is het Loes? Oh, sorry Loes. GDA: Expliciet schrijven over seks was in de jaren ‘60 erg hot.
praesidis door Kaj Bouman
Hee, Als praeses van de AGB is het mijn taak de band tussen leerlingen te verbeteren. Met de band tussen de leerlingen en het schoolbestuur heb ik weinig te maken. Ik ga me hiermee echter wel bemoeien. Deze band verslechtert namelijk. Ik sluit me daarom aan bij het thema van deze Iris: revolutie (een plotselinge radicale omslag). Er hebben in de geschiedenis veel revoluties plaatsgevonden. Denk aan de neolithische- en industriële revolutie. Tevens hebben er kleinere omslagen plaatsgevonden zoals de groene-, tulpen- en seksuele revolutie. Na de invoering van het internet kunnen we nog een revolutie bij dit lijstje voegen: de digitale revolutie. In het kader van deze revolutie gaat de school modern. Met een zogenaamde ‘digitale leeromgeving die leren makkelijker maakt’: Magister. Je kunt nu 24/7 bij je cijfers en de school kan jou nu optimaal in de gaten houden. Maar willen we dit wel en maakt dit het leren wel makkelijker? Een school waarop je altijd in de gaten wordt gehouden, je na 5 minuten al weet of je aanwezig was en je met een tabel kunt bekijken hoe vaak je ongeoorloofd te laat bent. Volgens mij hebben wij als leerling nu alleen maar meer problemen en minder tijd om te doen waarvoor deze school gebouwd is: leren.
Het idee van een school die jou wil laten slagen, gaat hiermee verloren. Het gaat nu meer om zoveel mogelijk mensen te laten slagen en alle onrust uit te bannen. De school is niet meer gezellig of behulpzaam maar digitaal en koud. Daarbij komt dat je zonder enige internetverbinding of digitale schoolbesturing niet eens meer normaal kunt presteren. De server ligt een keer plat en de lichten kunnen niet aan, de verwarming kan niet uit en leraren kunnen plots geen les meer geven met de digitale eBords. Waar gaat dit heen? Worden we volkomen afhankelijk van een snoertje? Een voordeel: ik heb laten vertellen dat het systeem erg makkelijk te hacken is.. ■
“Als praeses van de AGB is het mijn taak de band tussen leerlingen te verbeteren.”
IRISJES I:”Mevrouw, kijkt u Zack&Cody?”
MNM: Stilte! *slaat op tafel* Mijn hand doet nu een beetje pijn, maar dat had ik er wel voor over.
LKJ: Had ik al gezegd dat jullie het leuk gedaan hadden in de AGB-week?
D: Heb jij een kilt?
M: Nee?
M: Wie heeft een kind?
LKJ: Leuk gedaan.
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
7
opinie door Marlies Smeenge
“Nee, ik kan
Ik heb het tot april even Een deadline of zes à zeven is normaal als je in klas 6 zit. Woordjes leren, boeken lezen, essays schrijven, proefwerken voorbereiden, plannen met praktische opdrachten en oja… huiswerk. Het idee achter deze belachelijke hoeveelheid toetsen en inleverdata is dat leerlingen ‘beter leren plannen’. Dit is dan ook vaak de reactie die je krijgt als je met een docent over het probleem probeert te praten. “Tja, dat hoort er nou eenmaal bij, dan moet je maar beter plannen.” Maar hoe doe je dat, beter plannen? Hoe kun je plannen voor volgende week
8
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
als je deze week al elke dag minstens één toets hebt? Het schijnt vaak niet tot de docenten door te dringen dat het puur overleven is tot de eerstvolgende vakantie, want kans om tussendoor adem te halen is er niet. Het feit dat school maar door en doorgaat zorgt bovendien voor nog meer stress. Als je rond een uurtje of 12 ’s avonds klaar bent met leren voor de twee so’s en het proefwerk dat je de volgende dag hebt ga je in je bed liggen… Met een leesboek natuurlijk, want die moet je overmorgen uit hebben voor Frans. Natuurlijk ga je dan niet nog doodleuk even Latijn vertalen of wiskundehuiswerk maken. De geïrriteerde reacties van de docenten
doen je na een tijdje niks meer. Natuurlijk weet je zelf ook wel dat je bij het eerstvolgende proefwerk wiskunde spijt krijgt dat je je huiswerk niet hebt bijgehouden, natuurlijk begrijp je dan niet waar het over gaat waardoor het leren veel meer tijd kost, maar wanneer was je dan van plan geweest om dat huiswerk te gaan maken? Het probleem wordt steeds groter. Hoe minder huiswerk je maakt, hoe meer werk het is om voor een toets te leren, en hoe meer tijd je besteedt aan leren, hoe minder tijd je weer voor huiswerk overhoudt. Als je langer leert ga je later slapen, als je later gaat slapen raak je meer vermoeid. Hoe vermoeider je bent, hoe langzamer het leren gaat….
niet afspreken.
heel erg druk” Natuurlijk moeten er ook toetsen gemaakt worden. Je hoort mij niet zeggen dat het makkelijk hoort te zijn om gymnasium te doen. Dit gaat echter te ver. De school schiet haar doel voorbij als ze gemotiveerde leerlingen die er echt voor gaan suf van het slaaptekort in haar lokalen heeft zitten. Het is puur demotiverend en misschien zelfs bijna deprimerend om voor deze zoveelste keer maar eens niet naar sport te gaan, om niet af te kunnen spreken met vrienden en om geen tijd over te houden voor de dingen die je leuk en fijn vindt. “Misschien ga ik maar gewoon havo doen, dan heb ik tenminste tijd om af en toe eens piano te spelen.” Eén van de belangrijkste dingen die ik op het SGA heb geleerd is om strategisch dingen dan maar niet te doen. Om slim te kijken wat het minste meetelt en om daar dan maar niet voor te leren om de schade te beperken. Als zodanig was huiswerk absoluut irrelevant, ik ging liever slapen. Naar mijn mening is dit niet plannen, maar puur een overlevingsstrategie. Is dat het doel dat onze mooie school nastreeft? Dat lijkt me een erg trieste conclusie. ■
IRISJES TRC: Van die stinkende soldaten in loopgraven, daar loop ik warm voor! E probeert het verschil tussen een staat en een natie te begrijpen E: Wat is dan weer een natie? T: Dat zijn toch van die Duitsers? Jago aan SVM Jago: Mag ik de autosleutels, autopapieren en weten waar de auto staat en wel heel snel? PRV oefent met stellingen formuleren PRV: Noem eens een leuk onderwerp E: De doodstraf R zit vooraan in de klas PRV: Waarom zit je zo dichtbij? R: Ik vind het zelf ook heel jammer. WRF: Letterlijk natuurlijk, maar niet in het echt. KRB: Wat is de massa van een Quark? J: De massa van kwark staat meestal op het pak. PRV heeft het over de liefde PRV: Stel je ontmoet een jongen, of een meisje, of een kameel... E en H zitten te praten over bomen.
JOUW MENING
Heb jij een mening over de werkdruk op school? Herken je dit? Hoe ben jij van plan het einde van het schooljaar te gaan halen? Of heb je misschien de gouden oplossing? Mail het naar iris.tacheia@gymnasiumarnhem.nl Ik hoor graag van jullie!
E: BOOMZAAAAAAD! H: WTF?! Naar de spermabank voor boomzaad? E: Ja, hoe heet dat anders?! V: Eikels!!! ALP: Denk je dat je mij kan dragen? L: Ehm... nou, nee, denk ik niet... ALP: Nee, denk ik ook niet. Ik weeg iets van 65 kilo... keer twee of zo...
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
9
column door Gina Habets
Revolutie
in mijn
mond..
Orthodontisten. Tegenwoordig krijgt bijna iedereen er wel eens mee te maken. En daar ben je blij mee. Of niet? Mijn beugelcarrière begon op 12-jarige leeftijd; ik kwam als naïef bruggo’tje op school met een versierde buitenboordbeugel. Met gekleurde kraaltjes en bedeltjes. Niet wetend dat het me tot in de zesde klas zou achtervolgen. Op school keek iedereen me raar aan, maar ik trok me er niks van aan. Gelukkig had het ook voordelen; ik mocht wel eens gratis mee met het openbaar vervoer bijvoorbeeld. Later kreeg ik een blokjesbeugel – en dan nog niet eens zo’n gekleurde – en zo’n plaatje tegen mijn verhemelte, waar niemand van weet wat het voor nut heeft. Daarna kreeg ik elastiekjes, steeds strakkere. Mijn mond leek wel een bouwterrein. En toen, begin januari, mocht dat alles er eindelijk uit, en was ik voor eeuwig van die marteling af. Dacht ik. Maar orthodontisten zitten vol verrassingen. Ik kreeg een nachtbeugel; een enorm blok rubber waardoor je lippen
10
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
en wangen worden uitgerekt en gaan lubberen. Je moet een pleister over je mond plakken omdat je dat ding anders instinctief uitspuugt. Mijn hond kwam me redden en maakte hem stuk. Hij maakte het doosje open, wat ik zelf nog niet eens open kon krijgen, en begon erop te kauwen. Mijn ouders waren woedend. Het was mijn eigen verantwoordelijkheid. Dus wordt het ingehouden op mijn zakgeld. En die dingen zijn duur! Orthodontisten verdienen erg veel geld. Dat doen ze door hard op te treden tegen scheefgroeiers. Maar is dat alles niet een beetje overdreven? Stel, je gebit is een kleine maatschappij. Dan is het toch ook niet goed om iedereen in hokjes te denken? Het moet natuurlijk niet te gek worden. Vervelende buitenstaanders kunnen worden gecorrigeerd, maar niet
iedereen hoeft perfect op een rijtje te staan! Er ontstaat haat, en iedereen wordt daarin bevestigd door de akeligste verhalen en anekdotes. Bijvoorbeeld het verhaal van vriendin A, die van een assistent haar beugel moest poetsen met zeep, omdat tandpasta ‘te grof’ zou zijn. Toen ze de keer daarop naar hem vroeg, bleek dat hij net was geopereerd aan zijn hersenen... En bij mij stond een assistente eens met haar blote handen in mijn mond te graaien... ■
BIJTEN
Orthodontisten van Nederland, pas op! Wij gaan bijten!!
nieuws door Alexandra Bremers
Gespot: Tosti-ijzer! Vroeger stond je bijna de hele pauze in de rij voor een heerlijk broodje. Maar telkens moest je met lede ogen toezien hoe degene voor jou net de laatste panini onder je neus weggraaide. Je portefeuille was er ook niet erg gelukkig mee, dus binnen de kortste keren had je de moed opgegeven en at je braaf je boterhammetjes van thuis. Maar het kan ook anders. Zo ontdekten wij in de kantine een groepje onderbouwers met – jawel – een tosti-ijzer. Even lief lachen en jouw boterham wordt omgetoverd tot een heuse tosti, mét ketchup.
Daarvoor moet je overigens wel tien eurocent neertellen, maar dat is toch niks? ■
IRISJES HSJ:”Deze oefening is heel simpel, die kan een kana-
GTH:”Het lijkt hier wel een Apenheul vandaag!”
rie ook maken.” I:”Mag ik M aanvallen?” Tijdens Duits in A1...
VRH:”Sla hem maar dood.”
M:”Mevrouw, er komt rook uit de beamer.”
*M slaat op de vlucht en rent het lokaal uit.*
GTH:”Ach, geeft niks...” KLB: Doe je vinger eens omlaag! Ik zou bijna zeggen: VRH:”Ik wil dat jullie volgende week allemaal het
‘ik schiet je vinger eraf!’, maar ik heb geen
huiswerk af hebben.”
geweer...
L:”En wat gebeurt er als je dat niet hebt?” VRH:”Dan sla ik je met M om je oren.”
I: Hij keek me aan en toen zag ik het!
M:”En als je de keer daarna wéér je huiswerk niet af
S: Seks?
hebt, dan sla ik je om je oren met VRH!” KLB: En, is dat A, B, of C? VRH:”Zal ik die computer op je kop gooien?!”
D: A... of B of C.
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
11
interview door Joca van der Horst
“Ik kick op teksten en daarna Bij een date zijn er mensen die als eerste een blik werpen in de iPod, of in vroeger tijden de platenkast. Muzieksmaak zegt nou eenmaal meer dan de meeste Hyvesprofielen. Vanaf daar volgt al snel de vraag naar welke muziek de leraren die dagelijks voor je staan luisteren. Speciaal voor de Iris beantwoordt Lidwien Postmes deze vraag en vertelt zij alles over haar favoriete muziek.
“Ik was geen koper, maar mijn belangrijkste lp’s heb ik bewaard. Een van die platen is Let it Be van de Beatles. Die heb ik voor 16 gulden in de Stokstraat gekocht bij Maurice Hermans, de zoon van Toon Hermans. Sergeant Pepper en The White album vond ik ook geweldig. Blond on Blond van Bob Dylan was een van de eerste dubbellp’s die ik van mijn moeder gekregen heb toen ik in de eerste, tweede of derde van de middelbare school zat. Die heb ik nog steeds. Die tijd luisterde ik ook Pink Floyd en The Soft Machine. Brel, Bach & Shocking Blue Dat zijn toch van die platen die verbonden zijn met sentimentele dingen zoals dat mijn moeder mij 5 gulden gaf om voor haar de single Let it Be te halen. Dat is volgens mij de enige keer geweest dat ik voor haar muziek ben gaan kopen. Die heb ik ook gedraaid op haar begrafenis. Daar kwam bij dat mijn vader die luisterde naar opera en klassieke muziek. Daar is de liefde voor met name Bach met de Brandenburgse concerten en Mozart van bijgebleven. Mijn ouders hadden een pickup en maar 3 of 4 platen. Daar heb ik mijn eerste Franse chansons gehoord: Ne me quitte
12
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
pas van Jaques Brel en Les Amoureux des Bancs Publics van George Brasses. Ik heb als favorieten wat betreft Franse muziek Jaques Brel, Patrick Bruel en Julien Clerc. Tegenwoordig luister ik ook naar Kate en Anna McGarrigle. Die zijn Canadees, maar die dames zingen ook in het Frans. Mijn grote favoriet nu is Coldplay. Die draai ik iedere dag. Ik heb het gewoon aanstaan en als ik weet dat de buren weg zijn, zet ik het keihard. Wat ik ook heerlijk vind is bijvoorbeeld Steve Reich. Dat is minimal music die wel 5 minuten kan duren met minimale verschillen. Dat vind ik dus beeldschoon. Er is ook een Nederlandse componist, Simeon ten Holt, en die doet dat ook. Daar heb ik een cd van gekocht. Ik ben niet zo’n koper, maar als ik iets koop is het big love. Verder hou ik van Lou Reed en David Bowie. More than this van Roxy Music vind ik geweldig. Wat ik ook leuk vind is Bruce Springsteen, de filmmuziek van Amelie Poulain. Venus van Shocking Blue is mijn all-time favorite, die vroeg ik altijd aan op feestjes.
IRISJES
a op melodieen”
PSL: Het staat potverdepotver op dat rottige teletop! C staart naar een rubik’s cube C: Hij doet niet wat ik wil PSL: Als je eens wist wat ik allemaal in m’n hoofd schrijf, dan ben je blij dat je dat niet weet. V: Hebben jullie een kleine brugklasser gezien, die ik... M: Kijk, daar rent ‘ie! GDA: Even ophouden met praten nu, je bent hier niet op school omdat het zo gezellig is. RTM: T, doe die telefoon weg of ik gooi ‘m in een emmer water. PSL: (praat over een tv-programma) Yo, jouw moeder is een bloemkool! PSL: Dit is als k*t met peren zo slecht, om het maar eens effe op z’n Hollands te zeggen.
"Dat zijn toch van die platen die verbonden zijn met sentimentele dingen" Jazz vind ik irritant, vooral experimentele. ik wordt er onmetelijk zenuwachtig van. Ook heb ik niks met country. Sommige dingetjes vind ik nog wel grappig, maar die zal ik niet uit me zelf gaan luisteren. Waar je mij ook geen plezier doet is Norah Jones, dat is toch teveel easy listening. Dan heb ook nog ik hele vreemde dingen in de collectie, zoals Gé Reinders. Hij zingt in het Limburgs. Daar kan ik de tranen van in de ogen krijgen, dat is echt prachtig. Dat is echt emotie van toen ik klein was. Als ik werk moet ik iets hebben opstaan dat ik niet kan verstaan zoals bij wijze van spreken Portugese fado. Om die reden heb ik ook muziek in het Russisch en Arabisch in mijn collectie. Ik kick namelijk op teksten en daarna op melodieën. Als ik het versta ga ik erop letten. Naar verloop van tijd verandert je smaak wel, vind ik. Ik grijp echter wel steeds terug op dingen die sterk zijn en waar ik erg
.
van hou . Ik heb wel nieuwe dingen leren waarderen, zoals Crowded House. Volgens mij is het Australisch. Het lijkt een beetje Beatlesachtig. Meneer Rottier heeft kastenvol met muziek. Via hem heb ik Johnny Cash leren waarderen. Dat vind ik dan toch wel leuk, net zoals Tom Jones. Op z’n laatste cd gaat hij wat meer op de gospeltour en je weet niet wat je hoort! Het is toch wel goed dat mijn partner hele andere muziek luistert dan ik. Dan switch ik een beetje, dan doe ik nog wat anders en roest ik niet helemaal vast.” ■
LUISTER NAAR POSTMES’ MUZIEK? Surf dan naar http://pli.st/h3FgOg
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
13
opinie door Gina Habets
IRISJES RTT: Ding-dong! Hello, here I am, Jantje Beton! MLE tegen chinees meisje... MLE: En? Wat zie je gebeuren? S: Ik zie niks! MLE: Dan moet je je ogen open doen! I: De auto voor ons was tegen een paal geknald. RTT: Oh, wat een domme vrouw!
Zo kan het ook
I: Het was een man! En er was ook een baby! RTT: Een baby? I: Ja, in de auto. RTT: In de auto? Dus niet in de paal? NWC: Wie is er nog nooit in Amsterdam geweest? G, jij vast! G: Nee hoor! NWC: Oh, ik dacht; jij kent Grunberger niet, dus dan ben je vast nog nooit verder geweest dan De Steeg! RTT: Thats the bruggo in the wrong body! RDS: Wie heeft de question begrepen? G steekt haar vinger op... RDS: Nee geen meisjes, meisjes hebben het al meteen begrepen, die zijn zo snel! Maar jongens... Er staat: ‘De rijprestaties van de bestuurder van een auto nemen in de loop van de nacht af en
Elke dag om acht uur naar school, een aantal lessen uitzitten, een aantal toetsen maken, en dan naar huis om tot 's avonds laat te leren... Maar het kan ook anders. Ik vroeg leerlingen van scholen, waar op een hele andere manier les wordt gegeven, hoe alles daar gaat.
niemand schijnt dit dipje tussen 2 en 4 te ontkomen.’ MRG leest voor... ‘De vrijprestaties van de bestuurder van een auto nemen in de loop van de nacht af en niemand schijnt dit slipje tussen 2 en 4 te ontkomen.’ G: Dat armbandje is heel lelijk! Waarom zou ik die nog omdoen? A: Hij is... Lekker warm? KLB: Mijn uitstapje met Euterpe was heel leuk! We staan zelfs twee keer in de krant! A: Iemand had een auto-ongeluk... I: ...en iemand anders was gestikt in een tuba!
14
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
“Maar het kan ook anders.”
Iris Nibbering
Aileen van Leeuwen
Waar staat de ‘+’ voor, achter ‘gymnasium’? Die staat voor plusuren. Daarin kan je huiswerk maken, maar je kan ook aan je project werken. Elke periode werk je aan een project. Dat kan een bijvoorbeeld een uitwisseling zijn, een presentatie, of het organiseren van een kamp. Ik ben nu bezig met een project over Alzheimer. Ik ben met een vriendin naar het Alzheimercafé gegaan, en hebben daar vragen gesteld. In de eerste had ik met twee vriendinnen een eetcafé, waarmee we geld ophaalden voor een goed doel. We hebben toen €800,- opgehaald!
Wat is er zo bijzonder aan de Werkplaats? Ik denk het domeinsysteem. De Werkplaats is een redelijk grote school, maar dat maakt eigenlijk niet echt uit omdat er binnen de school kleine schooltjes worden gecreëerd, zogenaamde domeinen. In een domein zitten ongeveer 80 leerlingen. Elk domein ziet er ongeveer zo uit: Een ruimte met in het midden een glazen klaslokaal, waar uitleg wordt gegeven. Daaromheen tafels waaraan je kan werken. En daarachter een rij van computers. Er lopen altijd drie vakdocenten rond, aan wie je wat kan vragen. Als je dus geen les krijgt, is het handig om iets te gaan doen voor het vak waar een vakdocent van rondloopt. Je krijgt op school dus best veel tijd voor je huiswerk, maar denk maar niet dat je dan thuis niets meer hoeft te doen. Ik ben vaak heel lang bezig met geschiedenis bijvoorbeeld, maar dat komt omdat ik altijd met heel veel discipline ga samenvatten in plaats van opdrachten maken.
Klas 3 Gymnasium+, Arentheem College
Je zit vaak tot vier uur op school. Is dat niet vervelend? Nee, eigenlijk niet. Ik hoef thuis bijna nooit huiswerk te maken. Lessen duren bij jou zeventig minuten. Ik houd vijftig minuten nauwelijks vol! Het valt wel mee, hoor. We krijgen ongeveer tien minuten uitleg, daarna kunnen we gewoon huiswerk gaan maken. Hoe gaat het bij jou op school met toetsen? Hebben jullie toetsweken? En mag je toetsen herkansen? Sinds dit jaar werken we met toetsweken, ja. Daarvoor was dat niet zo, en toen was het echt een zootje. Nu hebben we elke periode één toetsweek, en dan krijg je in één week voor alle vakken een proefwerk. Dat is natuurlijk wel druk, maar gelukkig krijgen we tussendoor niet heel veel so’tjes. En... Jullie krijgen studiepunten? Klopt. Behalve cijfers staat er op je rapport het aantal studiepunten dat je hebt gehaald. Die krijg je voor je projecten en voor je gemiddeldes. Als je een gemiddelde tussen de zes en de zeven hebt, krijg je één studiepunt. Die gemiddeldes worden op je rapport ook niet afgerond. Verder moet je ook een portfolio maken. Dat is een verzamelmap waar je al je resultaten inzet, en alles wat je hebt geleerd. Aan het eind van het jaar moet je die presenteren aan je klas en je leraren. Sommigen nemen het niet helemaal serieus, maar als je portfolio niet goed is, ga je niet over. Zijn er nog meer bijzondere dingen aan het gymnasium+? Jawel, we debatteren heel veel. Zo moet je in de eerste periode van het derde jaar verplicht een partij oprichten en meedoen aan de verkiezingen. Alle lijsttrekkers moeten dan met elkaar debatteren, en wie wint mag in de gym+regering.
Klas 5 Vwo, de Werkplaats, Bithoven
Hebben jullie toetsweken? En kan je toetsen herkansen? In de onderbouw zijn toetsen gewoon verspreid over het hele jaar, en in de bovenbouw heb je toetsweken. Herkansen is een beetje ingewikkeld; je mag drie toetsen herkansen per periode, en twee toetsen herkansen per vak per jaar. Vind je dat er nadelen zitten aan je school? Voor mij is het een hele geschikte school, maar je krijg wel heel veel vrijheid. Als je niet kan plannen gaat het helemaal mis. Hoe ziet jouw week eruit? Ik heb voor elk vak twee lesuren per week. Een lesuur duurt veertig minuten. In de bovenbouw worden die twee uren vaak aan elkaar geplakt. Dan heb je dus eigenlijk één lesuur van tachtig minuten. Thuis kan ik kijken op de digit@le Werkplaats, daar staan planningen voor alle vakken en cursussen. (een soort Teletop, alleen dan beter geregeld). Hebben jullie veel projecten? Jawel, 5 à 7 per periode. Dat lijkt heel veel, maar kleinere dingen als boekverslagen horen daar ook bij.
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
15
Nina van Hamel Klas 4 Vwo, Vrijeschool Rotterdam
Op vrijescholen gaat alles nogal anders. Je begint bij klas 7, en er is een ander vakkenaanbod. Wat zijn volgens jou de belangrijkste verschillen met andere scholen? Het belangrijkste verschil zou inderdaad de klassenbenoeming kunnen zijn. Dit komt doordat ze doortellen vanaf de basisschool. Ze hebben ze geen groep 1 en 2, die noemen ze gewoon de kleuterklas en dan beginnen ze met tellen vanaf groep 3, dit wordt dan klas 1. Verder hebben wij op de vrijeschool veel kunstvakken, CKV (culturele kunstzinnige vorming). Er wordt meer aandacht besteed aan de ontwikkeling van de persoon dan aan het presteren op school, niet dat dat niet belangrijk is. Vanaf het eerste jaar krijg je al Duits. Ook zijn er veel extra vakken zoals euritmie, wat een soort dans is, en muziek, waar je gaat zingen. In hogere klassen vervalt muziek en krijg je koorzang waarin je vierstemmig liederen gaat zingen. Ik vind het altijd erg mooi klinken maar het kan ook erg slaapverwekkend zijn... Hoe werkt het bij jullie met toetsen? Heb je toetsweken, of heb je het hele jaar door toetsen? En mag je toetsen herkansen? In de eerste 3 jaren heb je geen toetsweken, dan krijg je de proefwerken verspreid over het jaar en heb je iedere dag gewoon les. Pas in het vierde jaar beginnen de toetsweken. Ik ben nu zelf ook bezig met een toetsweek. Alle toetsen zijn voor een paar procent meetellend voor je schoolexamen, wat later samen met je centraal examen een gemiddelde vormt. Over herkansingen weet ik niet veel, je kan wel toetsen herkansen maar niet oneindig. Dus je herkansingen raken op. Hoe zien schooldagen eruit voor jou? Voor mij begint een schooldag met de eerste twee uur een periode. Een periode duurt gemiddeld 3 weken. Je krijgt iedere ochtend een bepaald vak zoals geschiedenis en dan ga je intensief in op bepaalde onderwerpen. Hierbij maak je een schrift met je eigen illustraties en uitwerkingen van de aantekeningen. Aan het eind van een periode krijg je hier een toets over, je leert uit je schrift dus het is belangrijk dat je die netjes bijhoudt. Daarna heb ik gewoon lessen, maar in de eerste drie jaren heb je dan alleen Engels, Wiskunde, Nederlands, Frans, Duits, Euritmie, Muziek, Koorzang en CKV. De andere vakken die normale scholen gewoon het hele jaar door hebben, krijgen wij dan in de periodes. Pas in de vierde, als je je profiel hebt gekozen, krijg je ook bijv. scheikunde of aardrijkskunde.
16
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
Ik weet niet honderd procent zeker of dit op elke vrijeschool zo gaat, maar het principe is hetzelfde: Worden wie je bent! Het is een leuke school, maar niet iedereen is er geschikt voor. Iedere ochtend in de klas voordat de les echt begint moet je de spreuk opzeggen. Vind je dat er nadelen zitten aan het soort onderwijs? Het is allemaal een beetje ongeorganiseerd, maar de vorm van onderwijs werkt voor mij goed. Er zijn natuurlijk ook mensen die het minder goed kunnen waarderen, maar als je een beetje spiritueel kunt denken komt het allemaal goed.
DE SPREUK
Ik zie rond in de wereld, waarin de zon haar licht zendt, waarin de sterren fonkelen, waarin de stenen rusten, de planten levend groeien, de dieren voelend leven, waarin de mens, bezield, de geest een woning geeft; ik schouw diep in de ziel, die binnen in mij leeft. De Godesgeest hij weeft In zon- en zielelicht, in wereldruimte, buiten, in zielediepten, binnen. Tot u, o Godesgeest Wil ik mij vragend wenden, Opdat de kracht en zegen Voor leren en voor arbeid Tot wasdom moge komen.
invulverhaal
Invulverhaal Invulverhaal Arnhem, ............. – van uw correspondent .....................Op het Stedelijk Gymnasium Arnhem is de (datum)
( jouw naam)
............Revolutie begonnen. De opstand begon toen ................................... een briefje weigerde te (kleur)
(mannelijke docent)
halen bij................ toen hij te laat arriveerde voor zijn cursus ....................... maken. Op het verzoek (claviger)
(keukengerei)
of hij zich de volgende dag om ............. ’s nachts wilde melden (hoewel zijn lessen pas
(tijdstip)
begonnen om ............. ‘s ochtends), nam hij een ....................................... ter hand en schreeuwde (tijdstip)
(langwerpig voorwerp)
luid. Hierop kwam .................................. aangesneld die hem steunde in zijn strijd. Zij pakte een
(vrouwelijke docent)
broodje .............. van cateringservice Markies en had het lef deze tegen ........................ van
(groente)
(lichaamsdeel)
............... te gooien. Al gauw brak er een gevecht uit waarbij menig leraar en leerling zijn (leerling) ......................... bezeerde. ............................. moest erbij geroepen worden om de goede orde te (lichaamsdeel)
(strenge docent)
bewaren. De relschoppers zijn er met een milde straf van ......... uur nablijven vanaf gekomen. (getal)
Naar alle waarschijnlijkheid zullen deze uren worden doorgebracht in een .........................................
(bijvoegelijk naamwoord)
lokaal in het gezelschap van een .................................... student ................................... uit de nabije
(karaktereigenschap)
(universitaire studie)
omgeving. De revolutiedrang tegen de schoolleiding is echter niet volledig gesust: nadat de ........... Revolutie was uitgeroepen, verschenen via .............................. haatdragende teksten gericht (kleur)
(sociaal medium)
tegen .................................. Wat de relatie is tussen deze auteur, de opstand en de revolutie is (oudgriekse auteur) niet bekend.
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
17
opinie door Marlies Smeenge
Profielwerkstukken
Het profielwerkstuk. Nachtenlange stress, veel te laat beginnen en weinig slapen in de laatste week voor de deadline. Soms een schokkende ontdekking maar vaak vooral bezig zijn met iets wat je ècht interesseert. Een kleine selectie uit de veelheid aan onderzoeken.
Lisanne Arayess
Hebben kinderen die creatiever zijn een beter geheugen? Lisanne heeft de creativiteit én het geheugen getest van een groep basisschoolleerlingen op een “gewone” en op een vrije school. De test had ze met behulp van het Donders Herseninstituut ontwikkelt. De geheugentest bestond uit een boekje met plaatjes en teksten die de kinderen moesten onthouden. Bij de creativiteitstest heeft ze vooral de orginaliteit van de leerlingen onderzocht door middel van onder andere af te maken plaatjes en een heleboel vragen. Er was bijvoorbeeld een situatie gegeven waarbij de kinderen de gevolgen moesten opnoemen. Wat bleek? Kinderen op de vrije school zijn creatiever(orgineler) en ze hebben een beter geheugen.
Lieke Brom en Charlotte Blankenberg
Lieke en Charlottes profielwerkstuk gaat over drukpunttherapie. Is de geneeskrachtige effectiviteit van acupressuur te bewijzen? Samen reisden zij af naar een drukpunttherapeut om hun de kneepjes van het vak te leren. De drukpuntmassage hebben ze vervolgens zelf uitgetest op medeleerlingen. Een deel van de leerlingen kreeg een ‘gewone’, placebo massage en een deel de drukpuntmassage. De vraag was natuurlijk of er verschil was tussen hoe de verschillende groepen zich na deze behandeling voelden, want werkt acupressuur? Waarschijnlijk hielp het wel maar door een paar onnauwkeurigheden in het onderzoek hebben ze het uiteindelijk niet kunnen bewijzen.
Heiko Ubbink
Heiko is op zoek gegaan naar een nieuwe noot met Phi. Hij vroeg zich af of hij een toonladder kon maken op basis van de gulden snede en of dit ook goed zou klinken. Het is hem gelukt om een toonladder te maken met 13 in plaats van 12 noten. De gulden snede was er echter niet zo in te horen. Hij heeft deze nieuwe toonladder toegepast op “Clocks” van Coldplay. De ene helft van de tijd bleek het lelijk en de andere helft van de tijd klonk het eigenlijk best wel goed. Toen kwam hij bij een volgend probleem: wat is nou “goed klinken” ? En waar hangt dit van af? Deels ligt dit in je opvoeding en deels is het een vrij technisch verhaal. Heel simpel gezegd springt de muziek over een octaaf heen met de nieuwe toonladder, omdat er een A ontstaan is(deze A is namelijk de dertiende noot).
18
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
Marlies Smeenge
Marlies koos ervoor om een toneelstuk te produceren. In de voorbereiding analyseerde ze een paar andere toneelvoorstellingen. Vervolgens schreef ze de tekst, breide de financiën rond, maakte het reclamemateriaal en repeteerde het stuk met een regisseur. Samen met Mart van Berckel(uit klas 5) speelt ze op zaterdag 26 februari haar toneelstuk “Samen Alleen” in het Huis van Puck in Arnhem. De voorstelling gaat over alles wat niet gezegd wordt. Kaartjes zijn nog steeds te reserveren via www.huisvanpuck.nl/reserveren.
Voor haar profielwerkstuk heeft Dagmar lichte, zorgeloze en gezellige kinderportretfoto’s gemaakt.
Het betonijzeren frame is de basis van de zeilboot. Over het frame is ducktape gespannen.
PRESENTATIEMIDDAG Op dinsdag 22 maart is er een presentatiemiddag op school waarbij de 6e-klassers hun profielwerkstukken aan iederen presenteren. Kom langs en doe inspiratie op tijdens deze middag van 14:30 tot 16:00 uur.
Dagmar van Weezel-Errens
Dagmars onderwerp was (kinder)portretfotografie. Hoe komt een portretfotograaf tot een betekenisvol portret en hoe kan ik dat gebruiken in mijn foto’s? Voor het theoretische deel van haar profielwerkstuk heeft ze vooral erg veel gelezen: Boeken, sites, blogs. Voor het praktische deel heeft ze héél veel geoefend. Op Annet, op een pop, op haar hond en op zichzelf. Voor de uiteindelijke shoot heeft ze haar oppaskinderen gefotografeerd met als thema “Als ik later groot ben”. Ze koos ervoor om de foto’s vooral over de kinderen te laten gaan en niet zozeer over haarzelf, dat laatste doen fotografen namelijk regelmatig. Het resultaat? Lichte, zorgeloze en gezellige foto’s.
Sjoerd van Wijk en Storm Potkamp
Sjoerd en Storm bouwden als profielwerkstuk, jawel… een boot! Hun doel was een zeilboot te bouwen voor twee personen die zoveel mogelijk bestond uit duct tape. Na veel schetsen, bouwen en bijstellen is het ze met twintig rollen tape uiteindelijk gelukt. Ze hebben een half uur over de Rijn gevaren met hun duct tapeboot. De boot bestond overigens niet vólledig uit tape. Het frame was van betonijzer waartussen ze het tape hebben gespannen.
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
19
column door OOOO7
Revolutionair op stand Drie keer heb ik in de loop van een ‘goedgevulde’ Kalashnikov gekeken. (Real life, Xbox-losers, niet virtueel!) De eerste werd gehanteerd door een revolutionaire idioot in de Kaukasus. Die vertrouwde mijn goede bedoelingen niet, - hetgeen terecht was, want ik had helemaal geen bedoelingen -, en wilde mij intimideren met zijn dodelijke speeltuigje, wat heel aardig lukte. Overigens had hij vrij snel door dat ik een ongevaarlijke sul was en liep onze ontmoeting met een sisser af. De tweede keer was in Moskou, op straat, in het najaar van 1991, tijdens de staatsgreep tegen kameraad Gorbatsjov. Hierbij moet ik gelijk aanmerken dat ik er niet zeker van ben dat die Kalashnikov op mij gericht was of op mijn vriend, de fotograaf, die op dat moment naast mij stond. (Beter, bedacht ik mij toen, zou die loop op hem gericht zijn, aangezien de wereld zijn verlies beter had kunnen dragen dan dat van mij. Onbaat-zuchtigheid is een van mijn sterke eigenschappen...) Ook in dat geval noemde degene die het geweer hanteerde zich een revolutionair. Moeten wij daaruit de conclusie trekken dat iedereen met een geweer een revolutionair is? Dat lijkt mij wel. Ik zal uitleggen – dat is ongewild een beroepsafwijking geworden - waarom. Het woord revolutionair is afgeleid van het woord revolte, wat opstand betekent. (Om misverstanden te voorkomen: Het woord opstand betekent iets anders dan ‘op stand’, hetgeen een woonsituatie aanduidt van veel SGA-leerlingen. Gebruik de term nooit in die context. Je maakt jezelf onsterfelijk als je tegen je minder welgestelde medeleerling zegt: ‘Ik woon revolte.’ Als je je toch niet kunt bedwingen, want wie wil er nu niet onsterfelijk zijn, beklemtoon dan in ieder geval die laatste é. Dat zal de sectie Frans toejuichen.). Een revolutionair is dus een opstandige en iemand met een geweer komt in opstand tegen, grof gezegd, het leven. Is een revolutionair dan ook altijd iemand met een geweer? Nou, dat lijkt me nu weer niet. Immers, een digitaal medium heeft tegenwoordig een groter bereik dan de gemiddelde Kalashnikov, zie Egypte en Wikileaks. Toch kun je wel stellen dat de gemiddelde revolutionair zonder Kalashnikov begint, maar eindigt mét. (Hoe dat zit, moet je maar eens vragen aan je docent Geschiedenis, of aan meneer Rasing.)
20
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
De derde keer dat ik een Kalashnikov tegenkwam, was eveneens in Moskou, rond één uur ’s nachts, op een kruispunt, tijdens diezelfde staatgreep. De avondklok was ingesteld. Niemand mocht zich na 22.00 uur op straat begeven. Maar dat gold niet voor mij! Ik was helemaal in de ban van de revolutionaire sfeer die vóór het instellen van de avondklok in de stad heerste; overal (nog ongewapende) revolutionairen die barricades opwierpen en vuurtjes stookten om zich warm te houden. Ik lapte die avondklok aan mijn laars. Dat was mijn revolte. Terwijl de legertrucks de stad inreden, probeerde ik ongemerkt van boom tot boom naar huis te rennen, maar bij dat kruispunt ging het dus mis. Nou ja, niet echt, want ik geef – tot ongenoegen van sommige leerlingen – nu les, al zullen diezelfde leerlingen wellicht beweren dat er dus toch echt iets is ‘misgegaan’... Ik mocht, nadat ik mijn paspoort had laten zien, naar huis gaan: “Maar wel snel een beetje, kltzk!”’. Wat is nu de moraal van dit verhaal? (Hm, naar wie zal ik deze vraag eens doorverwijzen?) Revolutie is niet gebaseerd op een idee, maar op een gemoedstoestand. Denk daar dus maar niet over na, het overkomt je. ■
column door Yannick Baudet
Viva la
ç tiramucion
Tiramisten, het uur is gekomen; de fluwelen Tiramisurevolutie mag beginnen. Onze kameraden in Egypte en Tunesië hebben besloten het genieten makkelijker te maken. Tirannen worden op klassiek Romeinse wijze vervolgd (Hakkie Hoppie weg koppie!) Wij mogen
“Yes we Tiramisu.” niet achterblijven. De protserige Bling Bling van de Egogeile en Bonusverslaafde managers gooien wij onder de grasmaaier. Onze Tiramisu als Toverdrank geeft de kracht deze wereld Hufterproof en Huftervrij te maken.
Yes we Tiramisu! De wet staat achter ons, doorluchtige medetiramisten. De managers die 120.000 euro weggooiden om groep 8’ers naar onze school te halen zullen terecht staan voor kinderlokkerij. De leraren die (ik citeer); “ een kuthekel aan dit schurftleven” hebben zullen achter ons staan(de bangeriken durven niet vooraan te staan haha -.-). Deze Tiramuçion is uniek. Zelfs de Italiaanse Tiramisten (Alle Italianen dus…) zijn bereid in de bres te stappen en ons te helpen. Onze kameraden daar gaan een hele week in Bunga-Bunga staking. Pleasure and fun for the people, Jail for el Presidente Berlusconi…
Dankzij onze tuinman kunnen de reïncarnaties van Mussolini en Nero zich niet meer verstoppen in het hoge gras. De grasmaaier als dodelijk wapen! Mijn verre neef, Juanito uit Cuba, gaf mij een schriftelijke cursus revolutie voeren. De oerwoudgeluiden en Zuid-Amerikaanse junglemuziek zijn van levensbelang voor het slagen van de revolutie! Oefenen is nodig, maar… Yes we Tiramisu. Als de uitkeringstrekkende bonuslijers geen hart hebben om te laten smelten met Tiramisu zullen we moeten overgaan tot de klassieke maatregelen. Tiramisten, vorm een Inquisitie! Ga achter deze Tiramiketters aan en vervolg hen. Degelijk, initiatiefrijk en daadkrachtig, zou Rutte het noemen. Elk vervolging behoort op, klassiek neveneffectieve wijze afgesloten te woorden met een BBQ. Een BBQ van rechtse reten! We gaan de wanbeleidbonussen laten verdampen. Als een zekere mevrouw P. ons niet kan, of wil horen vanachter het bureau, zal het leerlingplebs de vuren moeten ontsteken. Tussen ons en het paradijs is enkel een brede weg vol Jaguars en directiesecretaresses + bestuurslagen.
Het salaris wordt weer van de leraar, de school voor de leerlingen. Onze revolutie zal rusten op een basis van zachte mascarponecrème, een Tiramisurevolutie waar Obama van zal zeggen; ‘Yes you Tiramisu’ed!’ Muba-
“I have a dream…” rak zal naar Nederland vluchten en de legendarische woorden spreken; ‘Ich bin ein Tiramist!’ en Caesar zal ons vanuit het paradijs goedkeurend aanmoedigen. Maar wanneer? Hoelang moeten wij nog aanzien dat de tuinman bij gebrek aan gras de stoep gaat maaien(respect! Ik heb het hem echt zien doen!)? Met hulp van één man, duurt het niet lang meer. Slechts een van alle goddelijke Tiramisten kan de Messias zijn. Hij zal zien dat het niet goed is, hij zal naar zijn vrienden gaan, en maakt liefde van geld, Tiramisu uit water en vermenigvuldigt het aantal zitplaatsen in de kantine. Gaat heen en geniet van het leven, zal hij zeggen. Laat onze Messias dichterbij zijn dan die van de Joden… ■
I have a dream…
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
21
opinie door Mart van Berckel
Een revolutie van Ave Caesar, populus clamat… Het waren de eerste zinnen Latijn die iedereen op deze school vertaalde. Met weemoed denken bovenbouwleerlingen terug aan die tijd, waarin ze nog nooit van ingesloten antecedenten en de ablativus absolutus hadden gehoord en waarin iedereen nog met gemak een 8 haalde voor het vak. Nu is de situatie een stuk minder rooskleurig: diepbedroevende examenresultaten, een chronisch gebrek aan motivatie en een vertaalvaardigheid die te wensen over laat. Niet alleen op onze school, maar door het hele land doen deze problemen zich voor. Is het tijd voor een revolutie in het onderwijs van klassieke talen? De oorzaak van de problemen is te zoeken op allerlei verschillende fronten. Wordt de lat in de onderbouw te laag gelegd? Wordt er te vaak gekozen voor het gymnasium zonder de klassieke talen in acht te nemen? Meneer Lukoschus noemt het een ‘mission impossible’ voor ons om de taal goed te leren, meneer De Roo zegt: “Het zijn zulke complexe talen, en er zijn zo weinig uren voor beschikbaar. Daarnaast wordt er onvoldoende aandacht besteed aan cultuur en raakt de inhoud van een tekst door het grammaticale gepuzzel op de achtergrond.” Hij vind het ook zonde dat er zo weinig motivatie is: “Van oud-gymnasiasten hoor je altijd hoe veel plezier ze in hun latere leven nog van de vakken hebben gehad. Je leert namelijk door zo’n moeilijke taal de basis van onze communicatie – iets wat je als puber misschien nog niet helemaal door hebt.”
22
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
Zelfs de politiek boog zich over de kwesties en de Verkenningscommissie Klassieke Talen werd aangesteld. Die commissie deed uitgebreid onderzoek en kwam met een aantal nieuwe manieren om het niveau én de motivatie van leerlingen omhoog te krikken. Een voorlopig rapport drong aan op het afschaffen van de proefvertaling. Mevrouw Nieuwland zegt hierover: “Vertaling weg, is alles weg.”. De overtuiging dat de kracht van een gymnasiumdiploma ‘m zit in de bijzondere vaardigheid van het vertalen, deelden veel scholen én leerlingen met haar. Helaas dus (voor sommige leerlingen) ging de afschaffing niet door. Een leerling uit de 5e klas zegt over de vertaalvaardigheid: “Ik vind dat er naar verhouding te weinig tijd wordt besteed aan cultuur en inhoud, en juist te veel aan vertalen: beiden tellen ze voor 50% mee voor je centraal examen, maar in
de klassieken “Het zijn zulke complexe talen, en er zijn zo weinig uren voor beschikbaar.” de les wordt minstens 90% van de tijd besteed aan vertalen. We zien zelf hoe weinig dat oplevert…” Het laatste, definitieve rapport verschaft meer helderheid. Kort samengevat zeg het, dat om leerlingen meer te motiveren het cultuuraspect meer betrokken moet worden bij de lessen (invoering van de vakken GTC en LTC: Griekse en Latijnse taal en cultuur) en dat er meer nadruk gelegd moet worden op het ‘lezen’ van teksten in plaats van het vertalen. Het grammaticale gepuzzel en geworstel met zinnen moet dus plaatsmaken voor ‘inhoudelijk’ gepuzzel waarbij de strekking en de achtergrond van de tekst er veel meer toe doen. Bij ons op school worden de eerste stapjes gezet. In de huidige 4e klassen wordt KCV geïntegreerd met de talen om het cultuuraspect meer naar voren te laten komen, en er wordt ook nagedacht over manieren om de motivatie van leerlingen te verhogen – de grootste kluif. Mevrouw Poerstamper zegt: “Motivatie is heel erg moeilijk te kweken voor saaie taken zoals woordjes leren en rijtjes stampen. Maar we werken er hard aan om de klassieke cultuur ook te integreren in alle andere vakken. Dat creëert meer interesse voor Grieks en Latijn en dat stimuleert.” Het zijn prachtige plannen die vast een zeker een oplossing kunnen bieden, maar voordat zo’n heel verandertraject doorlopen is, zijn we een paar jaar verder (ergens in 2017…). Zijn er ook oplossin-
gen op korte termijn? Een leerlinge uit de 6e klas zegt hierover: “Er moet dringend verandering komen in de inhoud van de les. Er is zo weinig variatie: vertalen, bespreken, vertalen, bespreken… Dat is gewoon saai en dat demotiveert. Ik mis de cultuur in de lessen erg.” Een aantal andere leerlingen is van mening dat er zeker geen extra lesuren moeten komen: met de huidige werkdruk is het al nauwelijks bij te houden.
IRISJES A: Hee, die trui van Steiner heb ik ook! LKJ: (op maandag) Of je maakt het SO’tje morgen, of dinsdag. STM: De kunstenaar streeft niet naar perfectie. Hij denkt: wat ik nu zie,
Haast alle docenten zijn het erover eens dat meer lesuren wél de Heilige Graal zou zijn. Meneer Lukoschus doet daar nog een schepje bovenop: “Om een hoger niveau te halen, moeten leerlingen harder hun best doen. Er is zo veel belangrijk voor hun: vrienden, de hockeyclub, de Albert Heijn… Maar juist school moet belangrijker worden.” Misschien moeten we daarom maar meer studeren en school belangrijker maken; maar houden we dat vol tot 2017? Laten we het hopen. Misschien moet onze school het landelijk voortouw nemen en zo snel mogelijk de inhoud van de lessen aanpassen door meer accent te legen op cultuur. Wie weet is er dan geen revolutie in het klassieke talen-onderwijs meer nodig…
daar gaat het om. Dat is belangrijk. En bij een vrouw gaat het dan om.. R: Tieten! H: Meneer, mag ik naar de WC? ROC: Nee. K: Ook niet als hij een druiper heeft? Tijdens Engels... HSJ:”Welke tijd is dit werkwoord?” I:”Imperfectum!” CMF: Elke 3-jarige weet dat Caesar zei: ‘veni, vidi, vici’. Gewoon BAM! Maar als hij had gezegd: ‘venibam’ enzo, dan was het zo van: ‘ik probeerde daar te komen, maar de veerboot ging niet... NWC: ‘Wat is dat nou, Glaukoon?’
REAGEREN
Wil je reageren op dit stuk? Mail een reactie naar iris.tacheia@gmail.com
Dus eigenlijk: ‘Glaukoon, WHAT THE FUCK?!’
IRIS TACHEIA FEBRUARI 2011
23
Colofon Bestuur Marlies Smeenge - Praeses Mart van Berckel - Abactis Annerieke Sleurink - Quaestor Redactie Alexandra Bremers Joca van der Horst Gina Habets Veerle van Wijk Vormgeving Pascal Gerritsen Marleen Kohlmann Fotografie Pascal Gerritsen Met dank aan Karin Poerstamper, Kaj Bouman, Lidwien Postmes, Iris Nibbering, Aileen van Leeuwen, Nina van Hamel, Lisanne Arayess, Heiko Ubbink, Lieke Brom, Charlotte Blankenberg, Dagmar van Weezel-Errens, Sjoerd van Wijk, Storm Potkamp, Yannick Baudet en iedereen die irisjes heeft ingestuurd. Contact iris.tacheia@gmail.com twitter.com/iristacheia
De redactie van de Iris Tacheia behoudt zich het recht voor: - zonder opgaaf van redenen ervoor te kiezen ingezonden stukken niet te plaatsen. - lay-out van ingezonden stukken aan te passen, tenzij ons door de auteur expliciet en in detail anders verzocht wordt. - namen in Irisjes te censureren i.v.m. de privacy van vermeldde personen, m.u.v. docenten (tenzij er volgens de redactie genoeg aanleiding toe is ook de namen van docenten te censureren). - (naar inzicht van redactieleden) betrouwbare derden te raadplegen over plaatsingsgeschiktheid van bepaalde stukken. - dit regelement zonder opgaaf van redenen en zonder berichtgeving te veranderen. De Iris Tacheia verschijnt periodiek, tenminste 5 keer per schooljaar. Schooljaar 2010-2011, nummer 3 Bovendien gelden de volgende uitspraken: - Het bestuur van de Iris Tacheia is te allen tijde aansprakelijk en eindverantwoordelijk voor de inhoud van de Iris waarin zij als bestuursleden vermeld staan, tenzij met voldoende overtuigend bewijs kan worden aangetoond dat er van deze aansprakelijkheid en eindverantwoordelijkheid geen sprake kan zijn geweest. De door externe schrijvers uitgedrukte meningen vallen niet onder deze verantwoordelijkheid, het besluit om een bepaald stuk te plaatsen wel. - Door de gehele redactie wordt er zo zorgvuldig mogelijk om gegaan met vertrouwelijke danwel gevoelige informatie, die verwerkt is in zowel ingezonden als redactionele stukken en met name betrekking heeft op auteur, naam van auteur, genoemde (of ge誰mpliceerde verwijzingen naar) personen, personages in verhalen, eigennamen, pseudoniemen of anderszins. - Wanneer men redactie- danwel bestuurslid van de Iris Tacheia (zie colofon) is of wordt, dan gaat men vanaf deze Iris akkoord met alle bovenstaande punten. - Alle personen die ervoor kiezen een stuk ter plaatsing in te sturen naar de Iris Tacheia, gaan met deze voorwaarden akkoord.
Blijf kopij en irisjes sturen naar:
iris.tacheia @ gmail.com