ρατσισμός

3ο Γυμνάσιο Ναυπάκτου

Τάξη:

Γ΄

Ρατσισμός [Εν. 3η] Ως ρατσισμός νοείται η μεροληπτική αντιμετώπιση και κάθε μειωτική διάκριση εις βάρος κάποιων ανθρώπων ή ομάδων. Υποστηρίζει την ανισότητα αρχικά με αυθαίρετα κριτήρια αρχικά φυλετικά όπως  το χρώμα του δέρματος (αντισημιτισμός),  ο τόπος καταγωγής (αλλοεθνείς, Ρομά, «επαρχιώτες»),  οι εθνικές μειονότητες εντός κρατών….  οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, Αποτελεί μορφή φανατισμού. Στοχεύει στη νομιμοποίηση της κυριαρχίας των θεωρητικά «ανώτερων» στους υπολοίπους. Κατόπιν τα κριτήρια διαφοροποιούνται και επεκτείνονται σε κοινωνικά, όπως τα ακόλουθα o το είδος της εργασίας και η οικονομική κατάσταση του ατόμου, o το μορφωτικό επίπεδο, o το φύλο, π.χ. «ασθενές», o η πολιτική ιδεολογία, o η όποιας μορφής υστέρηση, o κοινωνικές ομάδες με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (πρώην κατάδικοι, ναρκομανείς, άτομα με AIDS, άτομα με ειδικές ανάγκες). Με διαχρονική παρουσία [ενδεικτικά: Έλληνες – Βάρβαροι, δούλοι, Σπάρτη, Ισλάμ, Ινδιάνοι, Αποικιοκρατία, απαρτχάιντ….] Φαινόμενα ρατσισμού και στις μέρες μας. ΑΙΤΙΑ του φαινομένου:  η σύγχρονη οικονομική και κοινωνική κρίση, η ηθική εξαχρείωση πολλών κοινωνιών και η δυσαρέσκεια που αυτή προκαλεί αναζητά την εκτόνωσή της σε εξιλαστήρια θύματα / αποδιοπομπαίους τράγους που θεωρούνται υπαίτιοι [οικονομική μετανάστευση, ξενοφοβία].  η σύγκρουση συμφερόντων οικονομικών [εκμετάλλευση τριτοκοσμικών χωρών], κοινωνικών, πολιτικών [επεκτατισμός, ηγεμονισμός] και η επιθυμία ατόμων και λαών για απόκτηση δύναμης και εξουσίας.  ο δογματικός χαρακτήρας ορισμένων θρησκειών [ενδεικτικά τζιχάντ: ιερός πόλεμος για την επικράτηση του Κορανίου] και η μισαλλοδοξία.  η άγνοια, η ημιμάθεια, ο φόβος του αγνώστου, η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας. Οι απαίδευτοι αποτελούν εύκολα θύματα.  τα αρνητικά προβαλλόμενα πρότυπα από τα ΜΜΕ.  η διαιώνιση προκαταλήψεων και στερεοτύπων από την οικογένεια, την παράδοση, από το περιεχόμενο των σπουδών του εκπαιδευτικού μας συστήματος.  η ανάμνηση ιστορικών γεγονότων [γενοκτονίες].  η ατομική ανάγκη για αυτοεπιβεβαίωση και επικύρωση ενός αισθήματος ανωτερότητας.  η γενικευτική απόδοση ιδιοτήτων σε ομάδες ή λαούς [στερεότυπα] και ο φθόνος και η ζήλια ειδικά απέναντι στους ικανούς, που γεννούν κακεντρέχεια.  ισχύει «η θεωρία της προβολής»· στο πρόσωπο του άλλου προβάλλονται δικές μας αδυναμίες και συμπλέγματα.



η εθνικιστική προπαγάνδα. Οι μικροί λαοί φοβούνται την αφομοίωσή τους από τους ισχυρούς και χρησιμοποιούν τον εθνικισμό ως ασπίδα διασφάλισης της ταυτότητάς τους.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ του φαινομένου:  Επικράτηση δογματισμού κι αδιαλλαξίας, απουσία ανοχής και ανεκτικότητας και σεβασμού.  Αδύνατη η κοινωνική συνύπαρξη και συνεργασία, κοινωνική δυσλειτουργία. Αδυναμία ομαλής ενσωμάτωσης στο σύνολο, αίσθημα παραίτησης, αδιαφορία για τα κοινά και πολιτιστική περιχαράκωση.  Άγχος και ανασφάλεια, αβεβαιότητα.  Προβλήματα οικονομικής φύσεως, φτώχεια και .  Ακραίες εκδηλώσεις ξενοφοβίας συχνά εξαιρετικά βίαιες, κοινωνικές εντάσεις.  Περιθωριοποίηση ή απομονωτισμός ατόμων και ομάδων.  Καταπίεση μειονοτήτων και κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων τους – εκμετάλλευση πέραν της οικονομικής.  Πλήγμα για τη δημοκρατία.  Πνευματική ανελευθερία, σκοταδιστικές αντιλήψεις, παρακώλυση της κριτικής σκέψης.  Απουσία προϋποθέσεων για ανάπτυξη πολιτισμού.  Πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ κρατών. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΛΥΣΕΙΣ:  Η εμπέδωση θεσμών δικαίου, ισότητας και πρόνοιας από το κράτος.  Η πολυπολιτισμική εκπαίδευση.  Η επέμβαση διεθνών οργανισμών με επιβολή κυρώσεων.  Η προβολή προτύπων χωρίς διαχωριστικά σχόλια από τα Μ.Μ.Ε και τους διανοούμενους.  Η οικογένεια ως φορέας κοινωνικοποίησης να παρέχει υπεύθυνα παραδείγματα υψηλού ήθους προς μίμηση.  Η ατομική προσπάθεια μέσω παιδείας, μορφωτικής επίδρασης και φιλάνθρωπων αισθημάτων. Κοινωνική συνείδηση  Αυτοκριτική και αυτογνωσία.  Αίσθηση του μέτρου και όχι του μετρίου… Το διαφορετικό δεν θεωρείται κατώτερο σε κοινωνίες ανεκτικές, όπου το άτομο κρίνεται από τον χαρακτήρα και τις πράξεις του. Για να είναι επιτυχής η προσπάθεια οφείλει να είναι συντονισμένη σε κλίμακα παγκόσμια. Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι νέοι δεν διακατέχονται από ρατσιστικές αντιλήψεις όσο σε παλαιότερες εποχές. Το γεγονός οφείλεται μεταξύ άλλων στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νέων, όπως στην ανιδιοτέλεια και στις ευαισθησίες τους, σε συνδυασμό με την απόκτηση σφαιρικής παιδείας και τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των λαών [Διαδίκτυο, τουρισμός]… Και κάτι ηθικοπλαστικό και συγχρόνως άκρως ρεαλιστικό: Να μην ξεχνάμε ποτέ ότι ως έθνος έχουμε βρεθεί στη θέση του θύματος ουκ ολίγες φορές… ίσως αυτό αρκεί για να μας αποτρέπει από το να γίνουμε θύτες…. Και κάτι ακόμα. Το κακώς εννοούμενο χιούμορ δεν απέχει πολύ από την κακεντρεχή ειρωνεία. Προσοχή στα ανέκδοτα και στα παρατσούκλια [!!!!!!!].