6. SNF Sosyal Carsaf Test BASKI by İsabet Etüt Merkezi

Sosyal Bilgiler Sosyal Bilgiler Öğreniyorum 1. 1. Tarihi eserler bakımından dünyanın en zengin ül-

4. Görüş: Bir olay, nesne, durum veya konu hakkında

kesi Türkiye’dir.

kişilerin fikir ve düşünceleridir.

2. Ağrı Dağı 5137 metre yükseklikle Türkiye’nin en yüksek dağıdır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bir görüş ifadesidir?

3. 2008 yılında Türkiye’de kuraklık yaşandı.

A) Türkiye’nin en güzel şehri Antalya’dır.

Yukarıdaki bilgilerin olay - olgu - görüş kavramlarına göre eşleştirilmesi, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Olay 2

Olgu 1

Görüş 3

B) Türkiye’de üç farklı iklim tipi görülür. C) İstanbul’un fethi 1453 yılında gerçekleşmiştir. D) Türkiye’nin en büyük gölü Van Gölü’dür.

2. Olgu: Kolayca anlaşılabilen, kanıtlanabilen ve bilim-

Ortaya çýkan, meydana gelen durum, ilgi çeken ve çekebilelecek nitelikte olan her türlü iþ veya duruma olay denir. Olaylar kýsa sürede anlýk olarak olup biterler.

sel verilere dayanan bilgidir. Verilen bu tanıma göre aşağıdakilerden hangisi olguya örnek olamaz? A) Anıtkabir Ankara’da bulunmaktadır. B) Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrilidir. C) Marmara Bölgesi’nin en güzel şehri Bursa’dır. D) Türkiye’nin iç kesimlerinde karasal iklim görülür.

Ahmet Öðretmen

3. Sosyal Bilgiler dersinde olay - olgu - görüş kavramlarını anlatan Elif Öğretmen öğrencilerinden görüşe birer örnek vermelerini istemiştir. Elif Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir? A)

Trafik kazalarý Türkiye nin en önemli sorunudur.

Türkiye'nin en güçlü spor kulübü Fenerbahçe'dir.

B) Kayak sporunun

en güzel yapýldýðý yer Uludað dýr.

Türkiye'nin baþkenti Ankara'dýr.

Olayın tanımını yapan Ahmet Öğretmen öğrencilerden olaya örnek vermelerini istemiş ve bir öğrencisi bu soruya doğru örnek vermiştir. Ahmet Öğretmen’in bu sorusuna doğru cevap veren öğrenci aşağıdakilerden hangisidir? A)

Mustafa Kemal Atatürk 19 Mayýs 1919 da Samsun a çýkmýþtýr.

Türkiye de en fazla otomobil bulunan il Ýstanbul dur.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) Ülkemizde sanayinin geliþtiði yerlerde nüfus artmaktadýr.

Dünya da en fazla fýndýk üretilen ülke Türkiye dir.

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

9. Bilimsel araştırmaların son basamağı, incelediğimiz konu ile ilgili rapor yazmaktır. Yani elde ettiğimiz bilgi ve belgelerden yola çıkarak rapor hazırlamaktır. Bu tanımdan hareketle “insanların köyden kente göç etme nedenleri” ile ilgili çalışma yapan bir öğrenci aşağıdakilerden hangisini rapora koyamaz? A) Tarım alanlarının azalması B) Tarım alanlarında verimin düşmesi Heyelan (Toprak kayması) meydana gelen doğal afetlerdendir.

C) Şehirlerde iş imkanlarının daha fazla olması D) Ormanlık alanların gün geçtikçe azalması

Yukarıda verilen bilgi aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilebilir? A) Olgu

B) Görüş

C) Olay

D) Araştırma

10. Gezmek amacıyla Bursa’ya giden Ali Bey ile eşi Filiz Hanım önce Bursa’nın Osmanlı Devleti’nden kalma camilerini gezmişler, ardından Uludağ’a çıkarak kayak yapmışlardır. Gezi sonunda Ali Bey Bursa için “tarih kokan bir şehir” ifadesini kullanırken, Filiz Hanım ise “doğal güzellikleri çok güzel bir şehir” ifadesini kullanmıştır.

7. 1. Türkiye; Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birbirine en fazla yaklaştığı yerde bulunmaktadır. 2. Türkiye’nin en güzel plajlarına ve kumsallarına sahip olan bölgesi Ege Bölgesi’dir. Verilen bu bilgiler aşağıdakilerden hangisine örnek olarak gösterilebilir? 1

Olay

Olgu

Görüş

Olgu

Olay

Buna göre Ali Bey ve eşi Filiz Hanım’ın Bursa için söyledikleri aşağıdakilerden hangisine örnek olarak gösterilebilir? A) Görüşe

B) Olaya

C) Olguya

D) Araştırmaya

11. Ortaya çıkan durum, ilgi çeken veya çekebilecek nitelikte olan her türlü iş veya hadiselere olay denir. Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin söylediği olaya örnek olamaz? A)

Bu yaz, tatilde Sivas a dedemin yanýna gittik.

Dün akþam bizim sokakta trafik kazasý meydana geldi.

Geçen hafta halamýn bir kýzý dünyaya geldi.

2009 yýlýnýn süper lig þampiyonu Beþiktaþ týr.

8. 1. Türkiye’nin en yüksek dağı Ağrı Dağı’dır. 2. Türkiye’de şehir nüfusu, köy nüfusundan fazladır. 3. Türkiye’nin en fazla nüfusa sahip olan şehri İstanbul’dur. 4. Öğrencilerin en fazla zorlandıkları ders matematiktir. Yukarıda verilen cümlelerden kaç tanesi olguya örnek olarak gösterilebilir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

12. Tanık olduğumuz bir olayın birden fazla nedeni ve so-

15.

Trafik Kazalarının Nedenleri

nucu olabilir. Buna bir olayın çok boyutluluğu denir.

⇓

Bu tanımdan hareketle aşağıdakilerden hangisi hava kirliliğine neden olan olaylar arasında gösterilemez?

1. Aşırı Hız ⇓ 2. Dikkatsizlik ⇓

A) Taşıtlardan çıkan egzoz gazları B) Konutlarda kalitesiz yakıtların kullanılması C) Fabrika bacalarından çıkan gazlar

⇓

D) Eğlence yerlerinin gürültüsü Yukarıdaki diyagramda trafik kazalarının nedenlerinden bazıları verilmiştir. 3 ve 4 nolu yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse diyagram doğru bir şekilde tamamlanmış olur?

13. Hava Kirliliði

Toprak Kirliliði

Gürültü Kirliliði

Ses Kirliliði

3 A) Aracın bakımlarının yapılmış olması

4 Trafik işaretlerine uyulmaması

B) Yolların bozuk olması

Alkollü araç kullanılması

C) Kırmızı ışıkta durulması

Hız sınırının aşılmaması

D) Trafik kurallarına uyulması

Yanlış sinyal verilmesi

Yukarıdaki şema bir olayın çok boyutluluğunu göstermektedir. Buna göre, “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse şema olayların çok boyutluluğuna bir örnek haline gelir? A) Çevre Kirliliği B) Su Kirliliği C) Ormanların Yok Olmasının Nedenleri D) Hayvan Türlerinin Azalma Nedenleri

16.

Dün sabah bir oðlum dünyaya geldi.

Tebrik ederim. Uzun ömürler dilerim.

14. Bilimsel Araştırma: Bir teorinin ispatlanması, bir iddianın doğrulanması, bir olayın gerçekliğinin ortaya konulması gibi amaçlara ulaşmak için yapılan çalışmalardır. Bilimsel araştırma birbirini takip eden dört aşamadan oluşur.

Adil Bey

Metin Bey

Aşağıdakilerden hangisi bu aşamalardan birisi değildir?

Buna göre Adil Bey’in konuşması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Araştırılacak konunun tespiti ve gözlem

A) Görüş belirtmiştir.

B) Bilimsel tahminde bulunma

B) Bir olayı aktarmıştır.

C) Bilgi ve belgelerden oluşan verileri toplama

C) Olgudan bahsetmiştir.

D) Bilimsel kitaplar satın alma

D) Araştırma yapmıştır.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

17. Alışveriş yaparken, bir ürün ya da mal satın alırken almamız gereken belgeler vardır. Aşağıdakilerden hangisi alışverişte alınması gereken belgelerden birisi değildir? A) Satış yapan kişinin kimlik bilgileri

20. Sanayileşmenin çok olduğu şehirlerde çevre kirliliğinin de önemli boyutlara ulaştığı görülmektedir. Özellikle fabrika bacalarından çıkan dumanlar ve zehirli gazlar insan sağlığını tehdit etmektedir. Ülkemizde de sanayi tesislerinin yoğun olduğu şehirlerde hava kirliliği yaşanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde sanayileşmeye bağlı olarak en fazla hava kirliliğinin yaşandığı şehirlerden birisidir?

B) Ürüne ait kullanım kılavuzu C) Satıcının onayladığı garanti belgesi D) Ürünün fiş ya da faturası

A) Tekirdağ

B) Rize

C) Kocaeli

D) Çorum

18. Görüş: Kişilerin herhangi bir konu hakkındaki fikir ve düşünceleridir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bir görüş ifadesi değildir? A) TV’ de en fazla futbol programları sevilir. B) Türkiye’nin en güzel şehri İzmir’dir. C) İnsanların en fazla sevdiği mevsim yazdır. D) Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’tür.

21. Sosyal Bilgiler öğretiminin temel hedefleri arasında, 1. Öğrencilerin eleştirici, yapıcı ve yaratıcı düşünme yeteneklerini geliştirmek, 2. Öğrencilerin okuldaki ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak, 3. Toplumsal kurallara uyma alışkanlığı kazandırmak, 4. Anayasa ve yasalar karşısında görev ve sorumluluklarını öğretmek,

19.

Örneðin bir elektronik maðazasýndan aldýðýmýz ürün bozuk ya da arýzalý çýktý. Böyle bir durumda yasal haklarýmýzý kullanarak neler yapabiliriz?

gibi durumlardan hangisi ya da hangileri yer almaz? A) Yalnız 1

B) 1 ve 2

C) Yalnız 2

D) 3 ve 4

Sema Öðretmen

Öğrencilerine bu soruyu yönelten Sema Öğretmen, öğrencilerinden farklı cevaplar almıştır. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi Sema Öğretmenin sorusuna yanlış cevap vermiştir? A) Fiþ ve garanti belgesi

ile giderek ürünün degiþtirilmesini talep edebiliriz.

Ürünün garanti kapsamýnda tamirini ya da deðiþimini istemeliyiz.

22. Mustafa Kemal Atatürk, • Türklerin dünya medeniyetlerine olan katkılarını tespit ettirmek, • Türk tarihinin ve kültürünün en eski uygarlıklardan biri olduğunu ispat ettirmek, • Türkçe’nin yabancı dillerin etkisinden kurtulmasını sağlamak, • Yazı diliyle konuşma dili arasındaki farklılıkların giderilmesini sağlamak, gibi düşüncelerle iki farklı kurum açılmasını sağlamıştır.

C) Maðaza ürünü deðiþ-

tirmez ya da tamir etmezse Tüketici Haklarý Mahkemesi ne baþvurabiliriz.

Maðazaya polis ya da jandarmayý çaðýrmalýyýz.

Atatürk’ün sosyal bilimlere önem verdiğinin kanıtı olan bu iki kurum aşağıdakilerden hangisidir? A) Ankara Hukuk Fakültesi - Türk Dil Kurumu B) Türk Tarih Kurumu - Türk Dil Kurumu C) Etnoğrafya Müzesi - Türk Tarih Kurumu D) Ankara Hukuk Fakültesi - Etnoğrafya Müzesi

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Yeryüzünde Yaşam – I 1.

Ýki meridyen arasý mesafe sadece Ekvator da 111 km dir. Ekvator dan kutuplara doðru gidildikçe bu mesafe dünyanýn þeklinden dolayý azalýr.

66° K 23° K

0° 2

23° G

Özay Öðretmen

20° B 10° B 0°

66° G

10° D 20° D 30° K 1 20° K 2 10° K

Yukarıda verilen 1 ve 2 numaralı yerlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Ekvator’a olan uzaklıkları aynıdır. B) 2 numaralı yerde yerel saat daha geridir.

0°

C) 1 ve 2 numaralı yerler farklı yarım kürelerde yer alır.

10° G

D) 2 numaralı yer Ekvator’un kuzeyinde yer alır.

Meridyenler hakkında bilgi veren Özay Öğretmen tahtaya yukarıdaki şekli çizmiştir. Ardından şekilde gösterilen kaç numaralı bölgede meridyenler arası mesafe en azdır? sorusunu yöneltmiştir.

4. Dünyada bulunan kıtalar eski ve yeni dünya kıtaları ol-

Bu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir? A)

1 Numaralý Bölge

mak üzere iki şekilde adlandırılmıştır. Aşağıdakilerden hangisinde verilenlerin tamamı yeni dünya kıtalarındandır?

2 Numaralý Bölge

A) Avrupa – Amerika – Antartika B) Amerika – Antartika – Okyanusya C) Asya – Amerika – Okyanusya D) Avrupa – Afrika – Amerika

3 Numaralý Bölge

4 Numaralý Bölge

20°

10°

0°

20°

30° 20°

2. 1. Başlangıç paraleli Ekvator’dur. Ekvator aynı zaman-

10°

da çevre uzunluğu en geniş paraleldir.

0°

2. Ekvator’un kuzeyinde 90, güneyinde de 90 tane olmak üzere toplam 180 tane paralel dairesi vardır.

3. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin dereceleri büyür. 4. Bütün paralellerin boyları birbirine eşittir.

10°

10° 20°

Yukarıda verilen özelliklerden kaç tanesi paraleller ile ilgili doğru bir bilgidir?

Yukarıdaki şekilde gösterilen taralı alanlardan hangisi başlangıç paraleli olan Ekvator’un güneyinde ve başlangıç meridyeni Greenwich’in doğusunda yer alır?

A) 4

A) 1

B) 3

C) 1

D) 1

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

6. Dünya üzerindeki kutup noktalarını birleştiren ve Ekva-

90°

toru dik açıyla kesen hayali yarım çemberlere meridyen adı verilir.

3. En uzun meridyen yayı başlangıç meridyeni olan Greenwich’tir. 4. Başlangıç meridyeni olan Greenwich’in derecesi 0 (sıfır) dır. hangisi ya da hangilerinin doğru olduğu söylenebilir? A) Yalnız 1

B) 2 ve 3

C) 1 ve 4

D) 3 ve 4

0° 4

1. Bütün meridyenler kutup noktalarında birleştiklerinden uzunlukları birbirine eşittir. 2. Başlangıç meridyeni Greenwich’in doğusunda ve batısında toplam 180 tane meridyen vardır.

Greenwich

Bu tanımdan hareketle meridyenlerin özellikleri ile ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerden;

66° 23°

23° 66°

90°

Yukarıdaki şekilde numaralarla gösterilmiş yerlerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) 1 numaralı yer Yengeç Dönencesi’nin üzerinde bulunmaktadır. B) 2 numaralı yer başlangıç meridyeni Greenwich’in batısındadır. C) 3 numaralı yer, yerel saatin en ileri olduğu noktadır. D) 4 numaralı yer Ekvator’un güneyinde bulunmaktadır.

7. Bilgi: İki meridyen yayı arasında 4 dakikalık zaman farkı vardır. Başka bir ifadeyle bir meridyenden ikinci meridyene Güneş’in önünden geçiş 4 dakika sürmektedir. 0°

Greenwich

3 4 0°

Yukarıdaki bilgilerden hareketle yanda gösterilen şekil üzerinde gösterilen hangi iki numara arasında 60 dakikalık yerel saat farkı vardır?

10. Bir yerin enlem ve boylam derecelerinin etkisiyle oluşmayan bütün özellikleri özel konumla açıklanabilir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin özel konumu ile ilgili değildir? A) Üç tarafının denizlerle çevrili olması B) Dört mevsimin sırasıyla yaşanması C) Yer şekillerinin engebeli ve yüksek olması D) Önemli ulaşım ve ticaret yolları üzerinde bulunması

20° B

10° B

15° D

30° D

A) 1 ve 2

B) 3 ve 4

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

11. Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boyları kısalmaktadır. 0°

8. Türkiye 36° - 42° kuzey paraleliyle 26° - 45° doğu meridyenleri arasında yer alır. Bu matematik konumuyla Türkiye Ekvator’un kuzeyinde ve başlangıç meridyeni olan Greenwich’in doğusunda kalır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin matematik konumunun sonuçlarından birisi değildir? A) En doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık yerel saat farkı vardır. B) En kuzeyi ile en güneyi arasında 666 Km mesafe vardır.

10°

0°

20°

60°

Buna göre, yukarıdaki şekilde gösterilen başlangıç meridyeni üzerindeki dört farklı noktadan yola çıkan ve aynı hızda yol alan 4 uçaktan hangisi dünyanın etrafını en son dolaşarak tekrar başlangıç noktasını gelir?

C) Dört mevsimin yaşandığı Orta Kuşak’ta yer alır. D) Petrol zengini olan Orta Doğu ülkelerine yakındır.

A) 1

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

12. Aşağıdaki tabloda bazı paralel dairelerinin uzunlukları

15. İki meridyen arasındaki mesafe dünyanın geoid olan şek-

verilmiştir.

linden dolayı, Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe daralır. Paralel

Uzunluğu (Km)

0° Ekvator

40.076 Km

30° Paraleli

34.700 Km

60° Paraleli

20.00 Km

90° Paraleli

0 Km

Verilen bu bilgiden hareketle, aşağıda koordinatları verilen alanlardan hangisi doğu - batı yönünde daha dar yer kaplamaktadır? A) 0°

Tablodaki bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) En büyük paralel dairesi Ekvator’dur.

C) 20°

B) 90° paralelleri bir nokta durumundadır.

D) Toplam 90 tane paralel dairesi bulunmaktadır.

20°

10°

0°

10°

16.

20°

40°

30°

D) 30°

40°

30°

20°

10°

30°

60°

20°

50°

30°

C) Paralellerin boyları Ekvator’dan kutuplara doğru kısalmaktadır.

13.

B) 10°

10°

40° 10°

30°

0° 2

20°

30°

Yukarıda coğrafi koordinatları gösterilen taralı alanla ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerden;

60°

Verilen şekil üzerinde gösterilen 1 ve 2 numaralı alanlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1. Güney Yarım Küre’de yer alır.

A) 1 numaralı alan başlangıç meridyeninin batısındadır.

4. Türkiye’ye göre Ekvatora daha yakındır

B) 2 numaralı alanda güneş önce doğar, önce batar. C) 1 numaralı alanın kuzeyi ile güneyi arasında 1110 Km mesafe vardır.

2. Greenwich’in doğusundadır. 3. Türkiye’nin kuzeyindedir.

kaç tanesinin doğru olduğu söylenebilir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

D) 2 numaralı alanının doğusu ile batısı arasında 40 dakikalık zaman farkı vardır.

17. Aşağıda matematik konumları verilen ülkelerden hangisinin en doğusu ile en batısı arasındaki yerel saat farkı en azdır? A) 0°

14. 1. Üç tarafının denizlerle çevrili olması

B) 10°

10°

2. Ortalama yükseltisinin fazla olması 3. Önemli ticaret yolları üzerinde bulunması

30°

10°

20°

0°

4. Kuzey Yarım Küre’de bulunması 5. Kıtalar arasında köprü konumunda olması

C) 40°

gibi özelliklerden kaç tanesi Türkiye’nin özel konumunun sonuçlarıyla ilgilidir? A) 2

B) 3

C) 4

D) 5

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

D) 35°

0°

40°

20°

10°

40°

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

18. Türkiye 26° - 45° doğu meridyenleri ile 36° - 42° ku-

21. Angelina’nın yaşadığı kıta Güney Yarım Küre’de yer

zey paralelleri arasında yer almaktadır.

almakta olup, yeni dünya kıtaları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda bu kıta 9 milyon km2 lik yüzey ölçümü ile dünyanın en küçük kıtasıdır.

Bu bilgiye göre Türkiye, 50°

30°

10°

0°

10°

30°

50°

Buna göre, Angelina aşağıdaki dünya haritasında gösterilen;

50° 30° 10°

0° 1

koordinat düzleminde taranarak gösterilmiş olan yerlerden hangisinde bulunmaktadır? A) 1

B) 2

C) 3

0°

2 4

D) 4

noktalardan hangisinde yaşamaktadır? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

19. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin matematik konumunun sonuçlarından birisi değildir? A) Kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi B) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması

22. Aşağıda verilen paralellerden hangisinin çevre

C) Ilıman iklim kuşağında bulunması

uzunluğu diğerlerine göre daha fazladır?

D) Batısından doğusuna doğru yükseltisinin artması

A) 5° Güney Paraleli B) 20° Kuzey Paraleli C) 60° Güney Paraleli D) 80° Kuzey Paraleli

20.

Kara %19

%39 %61

Deniz

23.

%81

Yandaki grafikte kıtaların dünya üzerinde kapladıkları alanlar gösterilmiştir.

(Milyon km2)

50 Kuzey Yarým Küre

Güney Yarým Küre

Yukarıdaki grafikte kara ve denizlerin yarım kürelere göre dağılışı gösterilmiştir. Grafiklerdeki kara - deniz dağılışına bakılarak aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? A) Dünyada karaların denizlerden daha az yer kapladığına B) Kuzey Yarım Küre’de, Güney Yarım Küre’ye göre daha fazla kara bulunduğuna C) Güney Yarım Küre’de yerleşim alanlarının daha geniş olduğuna D) Güney Yarım Küre’nin yaklaşık 1/5’ inin karalardan oluştuğuna D

20 10 0

Yüzölçümleri grafikte verilen kıtalar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Asya

2 Afrika

3 Avrupa

B) Asya

Avrupa

K. Amerika

C) Afrika

Avrupa

Okyanusya

D) Avrupa

G. Amerika

Okyanusya

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Yeryüzünde Yaşam – II 1.

Büyük Ölçekli Küçük Ölçekli Harita 1/100.000 Harita 1/1.000.000

Özellikler Küçültme Oranı

Çok

Ölçeğin Paydası

Küçük

Büyük

Ayrıntıyı Gösterme Gücü

Fazla

Gösterdiği Alan

Dar

Geniş

1. Harita

2. Harita

Marmara Bölgesi

Ýstanbul

Yukarıda aynı büyüklükteki kağıtlara çizilmiş olan İstanbul ve Marmara Bölgesi haritaları verilmiştir.

Yukarıdaki tabloda büyük ve küçük ölçekli haritaların özellikleri verilmiştir.

Buna göre, verilen haritalara bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenirse yanlış olur?

Tablodaki bilgilere bakarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) 1. harita daha geniş alanları göstermektedir. B) 2. haritanın ölçeği daha büyüktür. C) 1. haritanın küçültme oranı daha fazladır.

A) Ölçeğin paydası küçükse, ölçek büyüktür.

D) 2. haritada ayrıntı daha azdır.

B) Küçük ölçekli haritalar geniş alanları gösterir. C) Çizilen yer, büyük ölçekli haritalarda daha ayrıntılı görülür. D) Küçük ölçekli haritalar en fazla fiziki haritalarda kullanılır.

5. 2. 1. 1/500 000

60 km

2. 1/750 000

3. 1/3 000 000

Yukarıdaki çizgi ölçeğin boyu 4 cm dir.

4. 1/1 500 000

Yukarıda verilen kesir ölçeklerin büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) 1 > 2 > 4 > 3

B) 3 > 4 > 2 > 1

C) 4 > 3 > 1 > 2

D) 1 > 2 > 3 > 4

Verilen bu çizgi ölçeğin kesir ölçek olarak karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1/500 000

B) 1/1 500 000

C) 1/3 000 000

D) 1/1 000 000

6. • Güneş ışınları yıl boyunca eğik açıyla gelir ve hava sıcaklığı 0° nin altındadır.

3. Bir çizimin harita olabilmesi için;

• Yıllık yağış miktarı çok az olup, yağışlar kar şeklindedir.

1. Kuşbakışı görüntüsünün alınması

• Sıcaklığın ve yağışın yetersizliği bitkilerin yetişmesini engellemiştir.

2. Belli bir düzlem dahilinde küçültülmesi 3. Bir düzlem üzerine aktarılması 4. Kaba taslak bir çizim yapılması

Yukarıda genel özellikleri verilen bu iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir?

gerekir diyen 6. sınıf öğrencisi Ezgi bu bilgilerden hangisini yanlış söylemiştir?

A) Ekvatoral iklim

B) Kutup iklimi

C) Muson iklimi

D) Çöl iklimi

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

7. Marmara Bölgesi haritası, aşağıdaki ölçeklerden han-

10. • Günlük sıcaklık farkları yüksektir.

gisi ile çizilirse kağıt üzerinde daha fazla yer kaplar?

• Yıllık yağış miktarı son derece azdır.

A) 2

8 km

• Bitki örtüsü kaktüslerdir. Kaynak sularının yanında vahalar görülür.

B) 3

12 km

C) 5

20 km

D) 6

Kuzey Afrika’da, Arap Yarımadası’nda, Okyanusya Kıtası’nda ve dünyanın değişik yerlerinde görülen bu iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir? B) Karasal iklim

C) Çöl iklimi

D) Akdeniz iklimi

24 km

Dað, ova ve plato gibi yeryüzü þekillerini gösteren haritalardýr.

11.

Murat Öðretmen

→

Bitki örtüsü Orman

2. Karasal iklim

→

Bozkır

3. Çöl iklimi

→

Kaktüs ?

Yukarıda verilen iklim bitki örtüsü eşleştirmelerinden “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Fiziki Harita B) Siyasi Harita C) Turizm Haritası D) Beşeri ve Ekonomik Harita

İklim 1. Muson iklimi

4. Akdeniz iklimi →

Murat Öğretmenin tanımını yaptığı bu harita çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ekvatoral iklim

A) Maki

B) Savan

C) Orman

D) Bozkır

12. Ýstanbul Haritasý

Türkiye Haritasý

1 kesir ölçeğinin çizgi ölçek olarak ifade3 000 000

si aşağıdakilerden hangisidir? A) 10

40 km

60 km

120 km

120

180

240 km

1 cm Ege Bölgesi Haritasý

D. Anadolu Bölgesi Haritasý

Aynı büyüklükteki kağıtlara dört farklı harita çizilmiştir. Bu haritaların ayrıntısı en az olandan en fazla olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir? A) 2 - 3 - 4 - 1

B) 2 - 4 - 3 - 1

C) 1 - 2 - 3 - 4

D) 1 - 3 - 4 - 2

B) 15 1 cm

C) 30 1 cm

D) 60

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

1 cm

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. • İklim yıl boyunca sıcak ve yağışlıdır.

16. Bu iklimin yaşandığı yerlerde,

• Sıcaklık yıl boyunca 20° C’den fazladır.

• Yıllık yağış miktarı fazladır. En fazla yağış sonbahar mevsiminde düşer.

• Sıcaklığın ve yağışın fazla olmasından dolayı bitki örtüsü ormanlardan oluşur.

• Bitki örtüsü ormanlardan oluşur. • Ilıman okyanusal iklim ile benzer özellikler gösterir.

Başlangıç paraleline yakın yerlerde görülen bu iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir? A) Çöl iklimi

B) Karasal iklim

Genel özellikleri verilen ve ülkemizde görülen bu iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir?

C) Kutup iklimi

D) Ekvatoral iklim

A) Karadeniz iklimi

B) Karasal iklim

C) Akdeniz iklimi

D) Okyanusal iklim

14. Güney ve Doğu Asya ülkelerinde görülen Muson ikliminin özellikleri arasında, 1. Yıllık yağış miktarı fazladır. 2. Kış ayları soğuk ve kar yağışlı geçer.

17.

3. Bitki örtüsü gür ormanlardan oluşur.

4. Yıllık sıcaklık ortalaması 15 - 20 °C civarındadır. gibi bilgilerden hangisi ya da hangileri yer almaz? A) Yalnız 1

B) Yalnız 2

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

Yazların sıcak ve kurak geçtiği, kışların ılık ve yağışlı geçtiği, neredeyse kar yağışının hiç görülmediği bu iklimin yaşandığı yerlerde zeytin ve pamuk gibi tarım ürünleri yetiştirilmektedir. Buna göre, yukarıdaki haritada numaralandırılmış olan alanların hangisinde bu iklim tipi görülmektedir?

15.

A) 1

4 3

B) 2

C) 3

D) 4

1 0° 2

18. Ahmet, Anadolu’nun güney batısında bulunan küçük bir

Merhaba ben Daniel. Ekvator un kuzeyinde, Atlas Okyanusu nun kýyýsýnda bulunan bir yeni dünya kýtasýnda yaþýyorum.

ilçede yaşamaktadır. İnsanlar bu ilçe ve çevresine denize girmek ve tarihi eserleri görmek amacıyla gelmektedir. İklim koşullarının da uygun olmasından dolayı ilçenin nüfusu yaz aylarında artmaktadır. Buna göre, Ahmet’in yaşadığı ilçe ve çevresinin iklim özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Buna göre Daniel, yukarıdaki dünya haritasında numaralandırılmış olan yerlerden hangisinde yaşamaktadır?

A) Akdeniz iklimi etkileri görülmektedir. B) Yaz ayları sıcak ve kurak geçer. C) Turizm önemli bir ekonomik gelirdir.

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

D) Kış aylarında kar yağışı ve don görülmektedir.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

19. Türkiye’de görülen başlıca iklim tipleri şunlardır:

22. Türkiye’de üç çeşit iklim görülmektedir. Bu iklimler ve görüldükleri bölgeler şunlardır:

• Karasal iklim

• Karasal iklim → İç Anadolu Bölgesi

• Akdeniz iklimi

• Karadeniz iklimi → Karadeniz Bölgesi

• Karadeniz iklimi

• Akdeniz iklimi → ?

Ülkemizde görülen bu iklim tipleri ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Buna göre, “?” ile gösterilen yere aşağıdaki bölgelerden hangisi getirilirse Akdeniz ikliminin görülmediği bir bölge yazılmış olur?

A) Karasal iklimde kışlar soğuk geçer. B) Akdeniz ikliminin bitki örtüsü gür ormanlardır.

A) Ege Bölgesi

C) En fazla yağış Karadeniz ikliminde görülür.

B) Akdeniz Bölgesi

D) Karasal iklimin bitki örtüsü bozkırdır.

C) Marmara Bölgesi D) Doğu Anadolu Bölgesi

23.

Tekirdað

20. Samsun’da yaşayan Ozan ile Şeyma önce Trabzon’a

Sivas

geçerek burada oturan dayılarını ziyaret etmişlerdir. Ardından otobüsle önce Ankara’ya ordan da Mersin’de yaşayan dedelerinin yanına yaz tatilini geçirmek amacıyla geçmişlerdir. Bu yolcuk esnasında Şeyma gördüğü önemli şeyleri ve bitki örtülerini defterine not etmiştir.

Ýzmir Þanlýurfa

Karasal iklimin özelliklerinden birisi de yaz ve kış ayları arasındaki sıcaklık farkının fazla olmasıdır.

Buna göre Ozan ile Şeyma yolculukları esnasında sırasıyla hangi bitki örtülerini görmüş olabilirler?

Buna göre, haritada gösterilen şehirlerden hangi ikisi karasal iklimin etkisi altındadır?

A) Orman - Bozkır - Orman B) Maki - Orman - Bozkır

A) İzmir - Tekirdağ

C) Orman - Bozkır - Maki

B) Sivas - Şanlıurfa

D) Bozkır - Maki - Orman

C) Tekirdağ - Sivas D) İzmir - Şanlıurfa

24.

Yandaki şekilde gösterilen yağış tipi aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde daha iyi görülmektedir?

21. • Deniz etkisine kapalı olan iç kesimlerde görülür.

Buna göre, Türkiye’de yaygın olarak görülen bu iklim çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karadeniz Bölgesi

A) Karasal iklim

B) Akdeniz iklimi

C) Karadeniz iklimi

D) Çöl iklimi

• Yaz ve kış mevsimleri arasındaki sıcaklık farkı yüksektir.

• Türkiye’de en fazla görülen iklim çeşididir.

B) İç Anadolu Bölgesi C) Doğu Anadolu Bölgesi D) Ege Bölgesi

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Yeryüzünde Yaşam – III 1. • Bu dönemde insanlar barınak olarak doğada bulu-

3. Miladi takvimde Hz. İsa’nın doğumu 0 (sıfır) olarak ka-

nan mağara ve ağaç kovuklarını kullanmışlardır.

bul edilmiştir. 0 (sıfır) tarihinden öncesine milattan önce (M.Ö.) sonrasına ise milattan sonra (M.S.) denilmektedir.

• İnsanlar beslenme ve ihtiyaçlarını avladıkları hayvanlardan ve doğada bulunan yenilebilir nitelikteki bitkilerden karşılamışlardır. • Giysi ihtiyacı daha çok avlanan hayvanların deri postlarından karşılanmıştır. • Bu devrin sonlarına doğru ateş bulunmuştur. Yukarıda verilen bilgiler tarih öncesi devirlerden hangisine aittir? A) Yontma Taş Devri

B) Cilalı Taş Devri

C) Demir Devri

D) Tunç Devri

Bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki tarihlerden hangisinin daha eski bir tarih olduğu söylenebilir? A) M.Ö. 200

B) M.S. 75

C) M.Ö. 300

D) M.S. 375

4. 1. Mağara duvarlarına resimler çizilmesi 2. Ateşin bulunması 3. Tarım faaliyetlerinin başlaması ve yerleşik hayata geçilmesi 4. Pişirilmiş topraktan çanak çömlek yapılması

gibi gelişmelerden hangisi ya da hangileri Cilalı Taş Devri’nde meydana gelmiştir?

Tarih öðrenmenin bize ne gibi faydalarý vardýr?

Sinan Öðretmen

Sinan Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği cevap yanlıştır? A)

Geçmiþteki olaylarý inceleyerek günümüze ýþýk tutmaya yarar.

Atalarýmýzýn nerede ve nasýl yaþadýklarýný bilmemizi saðlar.

A) Yalnız 1

B) Yalnız 2

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

5. Yontma Taş Devri’nde insanlar, • Yaşamlarını mağara ve ağaç kovuklarında geçirdiler. • Avcılık ve toplayıcılık yaparak hayatlarını sürdürdüler. • Mağara duvarlarına avladıkları hayvanların resimlerini çizdiler. • Devrin sonlarına doğru ateşi kullanmaya başladılar.

C) Günümüz uygarlýðýna hangi uluslarýn katkýda bulunduðunu öðrenmemizi saðlar.

D) Komþu devletlerle iyi iliþkiler kurmamýzý engeller

Bu bilgilere göre Yontma Taş Devri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İnsanların yerleşik hayata geçtikleri B) İlk sanatsal faaliyetlerin başladığı C) İnsanların tüketici konumunda olduğu D) İnsanların ateşten faydalanmaya başladığı

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

6. Cilalı Taş Devri’nde , tarım faaliyetlerinin yaygınlaşmasıyla tarım arazilerine yakın yerlerde evler yapılmaya başlanmıştır. Bu durum insanların göçebe yaşam tarzını terk etmesine ve yerleşik hayata geçmelerine ortam oluşturmuştur. Aşağıdakilerden hangisi insanların yerleşik hayata geçmesinin sonuçları arasında yer almaz? A) İnsanların bir arada yaşamaya başlamaları B) İlk mimari faaliyetlerin başlaması

9. Tarih öncesi devirlerde • İlk tarımsal faaliyetlerin başlaması ve insanların yerleşik hayata geçmesi • Basit evlerin yerini daha sonra taş ve kerpiç evlerin alması • Köylerin ve şehirlerin kurulması ile birlikte insanlar arasında iş bölümünün başlaması gibi gelişmelerin görülmesi aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

C) İnsanlar arasında iş bölümünün yapılması D) Mağara duvarlarına ilk resimlerin çizilmesi

A) Tarihi çağlara girildiğinin B) Toplumsal meselelerin çözüme kavuşturulduğunun C) Sanatsal faaliyetlerin hız kazandığının D) İnsanların yaşam şartlarının zamanla geliştiğinin

10. 1. Bazı hayvanların evcilleştirilmesi 7. Yerleşik yaşam düzeninin başladığı Cilalı Taş Devri Anadolu’da birçok yerde yaşanmıştır. Konya Çatalhöyük bu dönemin önemli yerleşim merkezlerinden birisidir. Çatalhöyük’te verimli topraklar ve su, ev yapabilmek için kil ve kireç, avlanabilmek için ise zengin bir yaban hayatı bulunuyordu. Buna göre, insanlar Çatalhöyük’ü yerleşim merkezi olarak seçmelerinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A) Tarım yapma imkanlarının elverişli olması

2. Ateşin bulunması ve kullanılmaya başlanması 3. İlk şehir devletlerinin kurulması 4. Topraktan yapılan tabak ve çanakların kullanılmaya başlanması gibi bilgilerden hangisi ya da hangileri Yontma Taş Devri’nde görülen bir gelişmedir? A) Yalnız 1

B) 1 ve 2

C) Yalnız 2

D) 3 ve 4

B) Avcılığın kolaylıkla yapılabilmesi C) Sanat alanında çalışmaların yapılması D) Doğal imkanlar bakımından zengin olması

8. Türk çocuðu atalarýný tanýdýkça büyük iþler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktýr.

Bu sözü ile Atatürk aşağıdakilerden hangisinin öneminden bahsetmiştir?

11. Anadolu insanlık tarihinin en eski dönemlerinden günümüze kadar pek çok kavmin yerleştiği ve uygarlık kurduğu bir bölge olmuştur. Tarihin her döneminde değişik bölgelerden Anadolu’ya büyük göçler yapılmıştır. Bu bilgiyi veren Sosyal Bilgiler Öğretmeni Nuri Bey, ardından öğrencilerine “Anadolu’nun hangi özellikleri birçok kavmin buraya göç etmesine neden olmuştur?” sorusunu yöneltmiştir. Nuri Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir? A)

A) Tarihin objektif olarak değerlendirilmesinin B) Tarih öğrenmenin gerekliliğinin C) Toplumsal sorunların çözülmesi gerektiğinin D) Tarihte yer ve zaman belirtilmesi gerektiğinin

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Anadolu nun verimli topraklara sahip olmasý

Anadolu nun göç yollarý üzerinde bulunmasý

Ýnsan yaþamýna uygun iklim özelliklerine sahip olmasý

Bilim ve sanat faalietlerinin geliþmiþ olmasý

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

12. Aşağıdaki Anadolu uygarlıklarından hangisi kara ti-

15. Hititler tarihte ilk kez evlenme, boşanma ve miras konu-

caretini geliştirmiş ve takas usulünü kaldırarak ticaretin yaygınlaşmasını sağlamıştır?

larını kanunlarla belirlemişler ve dünyanın ilk aile hukukunu hazırlamışlardır. Evlilik resmi sözleşmeye bağlanmıştır. Ceza kanunlarını ise Mezopotamya’dan almışlar ve daha insancıl hale getirerek uygulamışlardır.

A) Lidyalılar

B) Frigler

C) İyonyalılar

D) Urartular

Buna göre, Hitit kanunları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Aile hukukunu düzenlediklerine B) Aileye önem verdiklerine C) Çevre uygarlıklardan etkilendiklerine D) Sert ceza kanunları uyguladıklarına

13.

16. • Başkentleri Sard şehridir.

Uygarlık

Merkez

Hititler

Hattuşaş

• Ordularını genelde yabancı milletlerden alınan paralı askerlerden oluşturmuşlardır.

Frigler

Gordion

• Ticarette takas usulünü kaldırarak ticaretin yaygınlaşmasını sağlamışlardır.

Lidyalılar

Sard

Urartular

İlk Çağ’da Anadolu’nun batısında kurulmuş olan bu uygarlık aşağıdakilerden hangisidir?

Yukarıda Anadolu’da kurulan İlk Çağ uygarlıkları ile merkezleri verilmiştir. Buna göre, “?” ile gösterilen yere aşağıdaki merkezlerden hangisi getirilmelidir?

A) İyonyalılar

B) Urartular

C) Frigler

D) Lidyalılar

17. • Başkenti Çorum - Boğazköy yakınlarındaki Hattuşaş’tır.

A) Efes

B) Tuşpa

• Çok geniş yetkilere sahip bir kral tarafından yönetilmektedir.

C) Çatalhöyük

D) Ninova

• Tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır. Yukarıda bazı özellikleri verilen bu Anadolu Uygarlığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Hititler

B) Lidyalılar

C) Urartular

D) Frigler

14. Lidyalılar ticareti geliştirmek için başkent Sard yakınlarındaki Efes şehrinden başlayıp, Mezopotamya’da bulunan Ninova şehrine kadar oluşan “Kral Yolu” nu yapmışlardır.

18. 1. Hititlerde kral, Pankuş adı verilen meclise karşı sorumludur.

Kral Yolu’nun yapılmasının sonucunda;

2. Friglerin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.

1. Uluslararası ticaret gelişmiştir.

3. Lidyalılar parayı icat ederek, takas usulünü kaldırmışlardır.

2. Lidyalılar kısa sürede zenginleşmiştir. 3. Çok tanrılı dini inanış geniş alanlara yayılmıştır. 4. Doğu - Batı kültürleri arasındaki etkileşim artmıştır. gibi gelişmelerden hangisinin ortaya çıktığı söylenemez? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

4. İyonyalılar şehir devletleri halinde yaşamışlardır. Yukarıda verilen bilgilerden hangileri Anadolu uygarlıklarının ticari ve ekonomik hayatları ile ilgilidir? A) Yalnız 1

B) 1 ve 4

C) 2 ve 3

D) Yalnız 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

19. Hititlerin Suriye topraklarını ele geçirmek istemesi Mı-

22. Urartular,

sırlılarla savaş yapmalarına neden olmuştur. M.Ö. 1296 yılında başlayan savaşlar 16 yıl boyunca devam etmiştir. Yaptıkları savaşlardan bir sonuç elde edemeyen Hititler ile Mısırlılar, doğudan gelen Asur tehlikesi üzerine M.Ö. 1280’de savaşa son vererek tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır.

• Merkezi krallıkla yönetilmişlerdir. • Tarımı geliştirmişler ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. • Asurlardan öğrendikleri çivi yazısını ve kendi icat ettikleri resimli yazıyı (hiyeroglif) kullanmışlardır. Buna göre, Urartular ile ilgili aşağıdaki sorulardan hangisine cevap verilemez?

Buna göre, verilen bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Nasıl bir yönetim şekline sahiptirler?

A) Savaşın nedeni Suriye toprakları olmuştur.

B) Hangi ekonomik faaliyetlerle uğraşmışlardır?

B) İki devlet Asur tehlikesine karşı ittifak etmişlerdir.

C) Kültürel yaşamla ilgili özellikleri nelerdir?

C) Savaş Hititlerin istediği gibi sonuçlanmıştır.

D) Sosyal ve dini yaşam biçimleri nasıldır?

D) Savaşta iki taraf birbirine üstünlük sağlayamamıştır.

23. 20. 1. Din konusunda hoşgörülü olmuşlardır. Bu yüzden ülkelerine “Bin Tanrı İli” denilmiştir. 2. Kral Midas zamanında en güçlü dönemlerini yaşamışlar, Orta ve Doğu Anadolu’ya hakim olmuşlardır. 3. Tarımı geliştirerek, sulama kanalları ve barajlar yapmışlardır. Yukarıda verilen özellikler aşağıdaki devletlerden hangilerine aittir? 1 A) Hititler

2 Frigler

3 Urartular

B) Lidyalılar

Urartular

Hititler

C) Frigler

Lidyalılar

Urartular

D) Hititler

Lidyalılar

Frigler

Sümerler de her şehrin bir baş tanrısı bulunuyordu. Ziggurat adını verdikleri tapınakları yedi kattan oluşuyordu. Üçe ayırdıkları tapınağın zemin katını yiyecek ve erzak deposu, orta katları tapınak, en üst kat ise rasathane (gözlemevi) olarak kullanılıyordu. Bu bilgilere göre Sümerler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Astronomi bilimine önem verdikleri B) Ahiret inancına sahip oldukları C) Çok tanrılı bir inanca sahip oldukları D) Tapınakları çok amaçlı kullandıkları

21. İyonyalılar Fenike alfabesini kullanmışlardır. Anadolu’da bilimsel çalışmalar en çok İyonyalılar döneminde yapılmıştır.

24. • Anadolu ile yapılan ticari faaliyetleri artırmak ama-

İyonya’da bilimin gelişmesinde, 1. Şehir devletleri halinde yaşamaları ve merkezi bir yönetime sahip olmamaları 2. Özgür düşünce ortamına sahip olmaları 3. Çok tanrılı dinlere inanmaları 4. Akdeniz ve Karadeniz’de kurdukları koloniler ile çeşitli toplumlarla etkileşim halinde olmaları gibi nedenlerden hangisinin doğrudan bir katkısının olduğu söylenemez? A) 1 D

B) 2

C) 3

D) 4

cıyla Anadolu’da ticaret kolonileri kurmuşlardır. Bu kolonilerin en önemlisi Kayseri yakınlarındaki Kültepe’dir. • Anadolu ile yoğun bir ticari ilişki içine girmeleri sonucu yazıyı Anadolu’ya taşımışlardır. Böylece Anadolu’nun tarih çağlarına girmesini sağlamışlardır. Genel özellikleri verilen ve Mezopotamya’da kurulan bu uygarlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Asurlular

B) Babiller

C) Sümerler

D) Urartular

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler İpek Yolu’nda Türkler – I 1.

3. Zaman içinde yaşadıkları bölgedeki yaşam şartları de-

Türklerin Orta Asya dan göç etmesinde etkili olan asýl sebepler nelerdir?

ğişen Orta Asya Türkleri çeşitli nedenlerden dolayı bu bölgeden dünyanın değişik yerlerine göç etmek durumunda kalmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin Orta Asya’dan göç etmelerinin sonuçları arasında yer almaz?

Yusuf Öðretmen

A) Türk kültür ve medeniyeti dünyanın değişik yerlerine yayılmıştır. “İlk Türk Göçleri” adlı konu başlığını işleyen Yusuf Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin doğru cevap verdiği söylenemez? A)

Boylar arasýnda yaþanan mücadeleler

B) Göç edilen yerlerde kültür alışverişi olmuştur. C) Göçler sonucunda yeni Türk devletleri kurulmuştur. D) Orta Asya’da yaşayan Türk boyu kalmamıştır.

Hýzlý nüfus artýþý sonucu topraklarýn yetersiz hale gelmesi

4. Hun hükümdarı Mete Han, Çin’i ele geçirmesine rağmen, Türk topluluklarının bu topraklara yerleşmesine izin vermemiştir. C) Diðer toplumlarla etkileþim içinde olmalarý

Ýklim þartlarýnýn elveriþsiz olmasý

Mete Han’ın bu şekilde hareket etmesindeki asıl amaç aşağıdakilerden hangisidir? A) İpek Yolu’na hakim olmak B) Türk milletinin milli benliğini korumak C) Güçlü ordulara sahip olmak D) Askeri teşkilatını güçlü tutmak

5. Hunların bilinen ilk hükümdarı Teoman’dır. Teoman’-

2. Türklerin Orta Asya’dan göç etmesinde, 1. Boylar arasında yaşanan mücadelenin artması 2. Nüfusun hızla artması sonucunda toprakların yetersiz hale gelmesi 3. Salgın hayvan hastalıklarının başlaması ve otlakların yetersiz hale gelmesi

dan sonra yerine oğlu Mete Han geçmiştir. Bu dönemde Orta Asya’da yaşayan Türkler bir bayrak altında toplanmış, Çin vergiye bağlanmış ve orduda onlu sistem uygulanmaya başlanmıştır. Bu yüzden Mete Han dönemi devletin en parlak dönemi olarak kabul edilmiştir.

4. İklim şartlarının değişmesi ve kuraklığın başlaması

Bu bilgilere göre Mete Han dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

gibi nedenler etkili olmuştur.

A) Türk siyasi birliğinin sağlandığına

Verilen bu bilgilerden hangisi ilk Türk göçlerinin doğrudan bir ekonomik nedeni değildir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

B) Türk ordusunun teşkilatlandırıldığına C) Devletin ekonomisinin güçlü olduğuna D) İpek Yolu’nun kontrolünün tamamen ele geçirildiğine

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

6. Kavimler Göçü’nün sonucunda;

9. Kök Türkler ile ilgili bazı bilgiler şunlardır:

1. Kavimlerin birbirleri ile kaynaşması sonucu günümüz Avrupa toplumlarının temelleri atılmıştır. 2. Avrupa’ya gelen kavimler arasında Hıristiyanlık yayılmıştır. 3. Üretim faaliyetleri hız kazanmıştır. Buna göre, kavimler Göçü ile ilgili Avrupa’da sırasıyla hangi alanlarda değişiklikler meydana gelmiştir?

1. Tarihte Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti’dir. 2. Orta Asya’da yaşayan Türk topluluklarını ikinci kez bir bayrak altında toplamışlardır. 3. Yerleşik hayata geçişi benimseyen ilk Türk Devleti’dir. 4. Türk tarihinin ve edebiyatının en eski ve önemli eserlerinden sayılan Orhun Yazıtları’nı dikmişlerdir. Verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri Kök Türkler ile ilgili değildir?

1 A) Siyasi

2 Dini

3 Ekonomik

A) Yalnız 1

B) 1 ve 2

B) Sosyal

Siyasi

Ekonomik

C) Yalnız 3

D) 3 ve 4

C) Siyasi

Sosyal

Dini

D) Sosyal

Dini

Ekonomik

7. Büyük Hun Devleti’nin parçalanmasından sonra Asya’nın batısında bulunan bazı Hun toplulukları İtil (Volga) Nehri’ni geçip, Karadeniz’in kuzeyinden Avrupa’ya doğru ilerlemişlerdir. Bu olay sonucunda bu bölgede yaşayan germen kavimleri Avrupa’nın değişik yerlerine doğru göç etmeye başlamışlardır. Bu yer değiştirme hareketine Kavimler Göçü denir. Aşağıdakilerden hangisi Kavimler Göçü’nün sonuçları arasında yer almaz? A) Avrupa’nın bugünkü milletler yapısı oluşmuştur. B) Türk kültürü Avrupa’da yayılmaya başlamıştır. C) Avrupa toplumları arasında Hristiyanlık yayılmıştır.

10. Aşağıda ilk Türk devletlerinin bazı özellikleri verilmiştir. 1. Göçebe yaşam biçimini terk ederek yerleşik hayata geçmişlerdir. 2. Tarihte bilinen ilk Türk devletini kurmuşlardır. 3. Kağıt ve matbaayı kullanmışlardır. 4. Avrupa’ya Türk kültür ve uygarlığını tanıtmışlardır. Hangisi ya da hangileri Uygur Devleti’ne aittir? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

D) Türk tarihinin ilk yazılı eserleri verilmiştir.

Kök Türklerin Özellikleri

11. Uygurlar göçebe yaşam biçimini terk ederek yerleşik haTarihte Türk Adýný kullanan ilk Türk devletidir.

Türk alfabesini kullanan ilk Türk devletidir.

Yukarıdaki tabloda “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse tablo doğru bir şekilde tamamlanmış olur? A) 552’de Bumin Kağan tarafından kurulmuştur.

yata geçen ilk Türk toplumu olmuşlardır. Buna göre Uygurlarda görülen, 1. Birçok şehir kurmaları şehirlerin etrafını surlarla çevirmeleri 2. Saray, tapınak ve ev gibi kalıcı mimari eserler yapmaları 3. Tarımsal üretime önem vermeleri 4. Yönetimde ikili teşkilatı uygulamaya başlamaları

C) Yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir.

gibi özelliklerden hangisi yerleşik hayata geçmenin bir sonucu olarak ortaya çıkmamıştır?

D) Çinlileri ilk defa vergiye bağlamışlardır.

A) 1

B) Avrupa Hun Devleti tarafından yıkılmıştır.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

Başarının olduğu her yerde... 12.

Tarihte bilinen ilk Türk devletidir. Türk boylarýný ilk defa bir bayrak altýnda toplamýþtýr.

www.isabet.com.tr 15. Eski Türklerde devlet işleri Kurultay denilen mecliste gö-

552 yýlýnda Bumin Kaðan tarafýndan kurulmuþtur. Türklere ait ilk yazýlý belgeleri oluþturmuþlardýr.

rüşülürdü. Boy beylerinden oluşan kurultayda son söz hükümdara aitti. Kurultay üyeleri hükümdar tarafından atanmaz, halk arasından boylar tarafından seçilirdi. Bu bilgilere göre, Kurultay ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Mert

A) Hükümdarın yetkilerini sınırlandırdığına B) Türk devletlerinin yıkılışını hızlandırdığına C) Danışma meclisi görevini üstlendiğine

Sevgi

D) Türklerin yerleşik hayata geçmesini sağladığına

Yukarıda Sevgi ve Mert’in bazı özelliklerini verdiği Türk devletleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Sevgi A) Asya Hun Devleti

Mert Kök Türkler

B) Asya Hun Devleti

Uygurlar

C) Köktürkler

Uygurlar

D) Uygurlar

Kök Türkler

16. Orta Asya Türk devletlerinde görülen “Ülke toprakları hanedan üyelerinin ortak malıdır.” anlayışının görülmesinin aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açtığı söylenemez? A) Taht kavgalarının yaşanmasına B) Merkezi otoritenin zayıflamasına C) Türk devletlerinin kısa ömürlü olmasına D) Hükümdarın kanının kutsal sayılmasına

17.

13. İlk Türk devletlerinden olan Uygurların,

Bu dönemde Türkler Gök Tanrý inancýnýn yanýnda Manizheizm i de dini inanýþ olarak benimsemiþlerdir.

1. Tapınak, saray ve ev yapımına önem vermeleri 2. Ülke topraklarını hanedan üyelerinin ortak malı olarak görmeleri 3. Kendilerine ait olan Uygur alfabesini kullanmaları 4. Kültür, ticaret ve sanat faaliyetlerine önem vermeleri gibi özelliklerinden hangisi Hunlardan beri devam eden bir yönetim anlayışının Uygurlarda da görüldüğünün bir kanıtıdır? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

Derste öğrencilerine bu bilgiyi veren Tansu Öğretmen, ardından “İlk kez farklı bir inancı kendilerine din olarak kabul eden Türkler kimlerdir?” sorusunu öğrencilerine sormuştur. Bu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir?

14. Türkler yarı göçebe bir yaşam tarzını benimsemişlerdir. Buna bağlı olarak hayvancılıkla uğraşmışlardır. Yine sanat eserleri, çadır, at koşumu takımları ve at arabaları gibi taşınabilir malzemelerden oluşmuştur. Bu eserler hayvan motifleriyle süslenmiştir. Bu bilgilere göre, Orta Asya’da yaşayan ilk Türkler ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Yerleşik hayata geçmediklerine B) Tarımın temel geçim kaynakları olduğuna C) Yaşam tarzlarının sanat anlayışlarını etkilediğine D) Sanat eserlerinin taşınabilir eserler olduğuna

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Hunlar

Uygurlar

Kök Türkler

Kýrgýzlar

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

18. Doğu ile batı kültürlerinin birbirlerini etkilemesinde

21. Bu destanda Uygurların etraflarındaki tüm canlılardan

önemli yollardan biri olan İpek Yolu’nda ipeğin yanında porselen, kağıt, baharat, kürk ve değerli taşlarda taşınmıştır. Ayrıca İpek Yolu iki bin yıldan beri bölgede yaşayan farklı kültürlerin, ırkların ve devrin izlerini taşımaktadır.

göç göç diye sesler duymalarından sonra bulundukları yerden başka bir bölgeye göç etmeleri anlatılmaktadır. Uygurlar gittikleri yeni yerde beş mahalleli bir şehir kurmuşlardır.

Bu bilgilere bakılarak İpek Yolu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Uygurlara ait olan ve genel özellikleri verilen bu destan aşağıdakilerden hangisidir? A) Türeyiş Destanı

A) Farklı ürünlerin satıldığı

B) Ergenekon Destanı

B) Eski bir geçmişe sahip olduğu

C) Göç Destanı

C) Farklı kültürlerin kaynaşmasını sağladığı

D) Oğuz Kağan Destanı

D) Bir çok devletin ekonomisini canlandırdığı

19. • Türk adının geçtiği ilk tarihsel metinler olan Orhun Yazıtları Kök Türkler dönemine aittir. • Bilge Kağan, kardeşi Kül Tigin ve devlet adamı Tonyukuk adına 8. yüzyılda dikilmiştir. • Yazıtlarda Türklerin bağımsızlıklarını kazanmak için yaptıkları mücadeleler, devlet anlayışları ve vatan sevgisi işlenmiştir. Bu bilgilere göre, Orhun Yazıtları ile ilgili aşağıdaki sorulardan hangisine cevap verilmemiştir? A) Yazıtlar kimler adına dikilmiştir?

22. Türklerde siyasal teşkilatlanmanın en üst basamağını “il” adı verilen devlet oluşturuyordu. Devlet dağıldığında onu oluşturan alt kurumlar (boy, aile) özelliklerini aynen korurlardı. Türklerde görülen bu durum aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasına neden olmuştur?

B) Yazıtlarda hangi konular işlenmiştir?

A) Ülkenin ikiye ayrılarak yönetilmesine

C) Yazıtlar kim tarafından hazırlanmıştır?

B) İç mücadelelerin zamanla devleti zayıflatmasına

D) Yazıtlar hangi devlet dönemi ile ilgili bilgi vermektedir?

C) Kısa sürede yeni bir Türk devletinin kurulmasına D) Türk devletlerinin kısa sürede parçalanmasına

20. Orta Asya Türk Devletlerinde; • Ülke doğu ve batı şeklinde ikiye ayrılarak yönetilmiştir. • Devlet işleri son kararı yine hükümdarın verdiği Kurultay adlı mecliste görüşülmüştür. • Halk yazın yaylalarda, kışın ise kışlık denilen ovalık alanlarda yaşamlarını sürdürmüştür.

23. Töre; Türklerin adetleri, gelenekleri, görenekleri ile Kurultay’da alınan kararlardan oluşan ve toplum hayatını düzenleyen yazısız hukuk kurallarına denirdi.

Bu bilgilere göre, Orta Asya Türk Devletleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Aşağıdakilerden hangisi “töre”nin özellikleri arasında yer almaz?

A) Yarı göçebe bir yaşam tarzının benimsendiğine

A) Töreye uymamak en büyük suçlardandır.

B) Ekonomilerinin tarıma dayıla olduğuna

B) Adalet, iyilik ve eşitlik başlıca özelliklerindendir.

C) Kurultayın danışma meclisi görevi gördüğüne

C) Kurultay kararı ile değişiklikler yapılmaktadır.

D) Merkezi yönetim anlayışının uygulanmadığına

D) Hükümdar töreye uymama hakkına sahiptir.

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler İpek Yolu’nda Türkler – II 1. İslamiyet öncesi Arap Yarımadası’nda; • Arapların kabileler halinde yaşaması ve aralarında kan davalarının görülmesi, • Birbirinden bağımsız bir çok devletin kurulması, • Köleliğin yaygın olması ve kadınlara değer verilmemesi gibi durumların görülmesi aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilemez? A) Toplumda huzursuzluk ortamının bulunduğuna

4. 1. İslam dininin putperestliği yasaklaması 2. İslam dininin kadın ve kölelere yeni haklar tanıması 3. Köleliğin ve kan davalarının yasaklanması 4. İslam dininin Kabe’yi kutsal kabul etmesi gibi durumlardan hangisinin Mekkelilerin İslam dinine karşı çıkma nedenleri arasında yer aldığı söylenemez? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

B) Arap Yarımadası’nda siyasal birliğin olmadığına C) İnsanlar arasında eşitliğin bulunmadığına D) Putperestlik inancının yaygın olarak görüldüğüne

2. Hz. Muhammed (sav) 571 yılında Mekke’de dünyaya gelmiştir. Hiç bir zaman putlara tapmayan Hz. Muhammed’e Mekke halkı örnek yaşantısı ve dürüstlüğü nedeniyle el-emin (güvenilir insan) demiştir. Hz. Muhammed’in (sav) bu örnek yaşantısı öncelikle aşağıdakilerden hangisine zemin hazırlamıştır?

5. • Hz. Muhammed Dönemi’nde Arabistan • Dört Halife Dönemi’nde Irak, İran, Suriye ve Mısır • Emeviler Dönemi’nde Batı Türkistan, Afganistan, Fas, Tunus, Cezayir ve İspanya gibi topraklar fethedilmiştir. Bu bilgilere bakılarak, 1. Devlet çok geniş sınırlara ulaşmıştır.

A) Bazı kötü alışkanlıklardan vazgeçilmesine

2. Farklı millet ve medeniyetlerle karşılaşılmıştır.

B) İslamiyetin yayılışını kolaylaştırmasına

3. İslam dini yeni yerlerde yayılma imkanı bulmuştur.

C) İslam Devleti’nin sınırlarının genişlemesine

4. Türklerin İslam dinine girmeleri kolaylaşmıştır.

D) Arap Yarımadası’nda siyasi birliğin sağlanmasına yargılarından kaç tanesine ulaşılabilir?

3. Hz. Muhammed’in (sav) getirdiği İslam dini ilk önce fa-

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

kirler, köleler ve kadınlar arasında daha hızlı yayılma imkanı bulurken, Mekkeli zenginler ve soylular yeni bir dine karşı çıkmışlardır. Bu durumun görülmesinin nedenleri arasında; 1. İslam dininin insan hak ve özgürlüklerine önem vermesi 2. İslam dininin insanlar arasında eşitliği savunması 3. İslam dininin zenginliğe karşı olması 4. İslam dininin kurallarının zengin fakir bütün insanlar için aynı olması hangisi ya da hangileri yoktur? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

6. • Medineli Müslümanlar ile Mekkeliler arasında yapılan ilk savaştır. • Müslümanların kazandığı savaşta ele geçirilen esirlerden okuma yazma bilenlerin 10 Müslümana okuma yazma öğretmeleri karşılığında serbest kalmalarına izin verilmiştir. Yukarıda genel sonuçları verilen ve 624 yılında Müslümanların zaferi ile sonuçlanan savaş aşağıdakilerden hangisidir? A) Bedir Savaşı

B) Uhut Savaşı

C) Hendek Savaşı

D) Yermük Savaşı

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr 7.

Başarının olduğu her yerde...

Mekkelilerin Müslümanlara yönelik iþkencelerini artýrmalarý üzerine Hz. Muhammed ile Müslümanlar Mekke den Medine ye göç etmiþlerdir. Bu olaya hicret (göç) denilmektedir.

9. Hz. Muhammed (sav) 610 yılında peygamber olduktan sonra Mekke’de İslamiyet’i yaymaya çalışmıştır. Ancak Mekke’nin önde gelen İnsanları İslamiyet’e karşı çıkmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi Mekkelilerin İslamiyet’e karşı çıkmalarının nedenlerinden birisi olamaz? A) İslamiyet’in bütün insanları eşit görmesi

Nedim Öðretmen

B) İslamiyet’in putperestliği yasaklaması C) İslamiyet’in Kabe’yi kutsal kabul etmesi D) İslamiyet’in kan davalarını yasaklaması

Derste hicret ve önemini tekrar eden Sosyal Bilgiler Öğretmeni Nedim Bey öğrencilerine “Hicretin sonuçları nelerdir?” sorusunu yöneltmiştir Bu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği cevap doğru değildir? A)

Mekkeliler arasýnda Ýslamiyet in yayýlmasý hýzlanmýþtýr.

Müslümanlar Mekkelilerin baský ve iþkencelerinden kurtulmuþtur

10. Bedir Savaşı’nın intikamını almak isteyen Mekkeliler Uhud Dağı eteklerinde toplandılar. Hz. Muhammed (sav) savunma savaşı yapmak düşüncesindeydi. Ancak istişare (danışma) kurulundaki gençler açık alanda savaşmak istiyorlardı. Kuruldan çıkan karara uygun olarak açık alanda savaş yapıldı. Buna göre, Hz. Muhammed’in (sav) istişare kurulundan çıkan kararı uygulaması aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Farklı fikirlere saygı gösterildiğinin B) Savaş stratejisini iyi bildiğinin C) İleri görüşlü bir insan olduğunun D) İyi bir ordu komutanı olduğunun

Medine de Ýslam devletinin temeli atýlmýþtýr.

Medine de yaþayan Yahudi ve Hristiyanlarla vatandaþlýk Antlaþmasý imzalanmýþtýr.

11. Dört Halife Dönemi’nde; • Kuran- Kerim’in kitap haline getirilmesi • İllere valilerin atanması • İlk islam donanmasının kurulması gibi gelişmelere bakılarak aşağıdaki alanların hangisinde bir çalışmanın yapıldığından söz edilemez? A) İdari

B) Ekonomik

C) Askeri

D) Dini

12. Emeviler Dönemi’nde; • Halifelik babadan oğula geçen bir yönetim şekline dönmüştür.

8. Emevi Devleti’ni kuran Muaviye yaşlanınca oğlu Yezid’i

• İlk islam parası bastırılmış, Arapça resmi dil haline getirilmiştir.

yerine veliaht tayin etmiş ve bu durum Müslümanların ileri gelenlerine onaylatılmıştır. Yezid’in tahta geçmesiyle halifelik babadan oğla geçmeye başlamıştır.

• Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmış, İspanya’ya geçilmiştir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

Buna göre, Emeviler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?

A) Halifeliğin salatana dönüştüğünün

A) Halifelik saltanata dönüşmüştür.

B) Kararların bir kurul tarafından alındığının

B) Ekonomik yapı güçlendirilmiştir.

C) Devletin geniş sınırlara ulaştığının

C) İç karışıklıklara son verilmiştir.

D) Devlet başkanlarının seçimle iş başına geldiğinin

D) Arap Yarımadası dışında fetihler yapılmıştır.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13.

15. Hz. Ömer Dönemi’nde, İslam Devleti’nin sınırlarının hızHz. Muhammed in (sav) vefatýndan sonra Dört Halife Dönemi baþlamýþtýr. Bu döneme Ýslam Tarihinde Cumhuriyet dönemi de denilir. Bu durumun nedenini kim söylemek ister?

la genişlemesi ve nüfusun artması bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu sorunların çözümlenmesi amacıyla adli, askeri, idari ve ekonomik alanlarda bazı çalışmalar yapılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan bu çalışmalardan birisi değildir?

Ali Öðretmen

A) Fethedilen toprakların illere bölünmesi B) Beytülmal adlı devlet hazinesinin kurulması C) Sınırlara devamlı ordugahların kurulması D) İlk islam donanmasının kurulması

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Ali Bey’in bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği cevap doğrudur? A)

Ülke sýnýrlarý çok geiþlediði için

Devletin teþkilatlanmasý tamamlandýðý için

16. Hz. Osman Dönemi’nde Şam valisi Muaviye tarafından İslam Devleti’nin ilk donanması oluşturuldu. İlk sefer Kıbrıs Adası’na yapıldı. Kıbrıs Adası vergiye bağlandı ve ardından Bizans donanması yenilgiye uğratıldı. Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Akdeniz’de Müslüman hakimiyeti güçlenmiştir. B) İslam donanmasının gücü artmıştır.

Halifeler seçimle iþ baþýna geldiði için

C) Devletin ekonomik geliri artmıştır. Merkezi otorite güçlendirildiði için

D) Bizans donanmasının Akdeniz hakimiyeti sonlandırılmıştır.

17. Hz. Muhammed’in (sav) vefatından sonra dinden dönenler ile yalancı peygamberler ortaya çıkmıştır. Hz. Ebubekir yalancı peygamberler ile zekat vermeyenlerin üzerine ordular göndermiştir. Yalancı peygamberler ortadan kaldırılmış, bütün Arabistan yeniden Medine etrafında birleştirilmiştir. Hz. Ebubekir’in bu şekilde hareket etmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) İslamiyet’i geniş alanlara yaymak B) Devlet otoritesini yeniden sağlamak C) İslam Devleti’nin sınırlarını genişletmek D) Yeni topraklar fethedilmesini sağlamak

14. Hz. Osman Dönemi’nde; • İran’ın fethi tamamlanmış, Libya ve Tunus fethedilmiştir.

18. İslam tarihinde bilim alanındaki gelişmeler Emeviler Dönemi’nde başlamış ve bu çalışmalar Abbasiler Dönemi’nde en üst düzeye ulaşmıştır.

• İlk İslam donanması oluşturulmuş, Kıbrıs Adası fethedilmiştir.

Bu durumun ortaya çıkmasında,

• Kuran-ı Kerim çoğaltılarak önemli şehirlere gönderilmiştir.

1. Halifelerin bilim adamlarını desteklemeleri

Buna göre, Hz. Osman Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kuran-ı Kerim’in farklı bölgelerde okunması sağlanmıştır. B) İslam Devleti’nin sınırları genişletilmiştir.

2. Çeşitli kültür ve uygarlıklara ait eserlerin Arapça’ya çevrilmesi 3. İslamiyeti kabul eden diğer milletlerin katkıları 4. Arapların şiir ve edebiyata önem vermeleri gibi nedenlerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

C) Devlet yönetimi ile ilgili yenilikler yapılmıştır. D) Denizlerde Müslüman hakimiyeti başlamıştır.

A) 1

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

www.isabet.com.tr 19.

Başarının olduğu her yerde... 22. Emevi hükümdarı Abdülmelik Dönemi’nde;

Emevilerin kýsa ömürlü olmasýnda ve çabuk yýkýlmasýnda etkili olan asýl faktör nedir?

• Türk şehirleri fethedilmeye başlandı. • İlk İslam parası basıldı. • Arapça resmi dil ilan edildi. • Arap olmayan müslümanlar devlet memurluklarına alınmadı.

Zeynep Öðretmen

Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Ekonomik bağımsızlığın sağlandığına Sosyal Bilgiler Öğretmeni Zeynep Hanım’ın bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir? A)

B) Arap milliyetçiliði yapmalarý

Halifeliði saltanata dönüþtürmeleri

B) Toplumda ayrıcalıklı bir sınıfın oluşturulduğuna C) Irkçı bir politika uygulandığına D) İslam kültürünün en ileri düzeye ulaştırıldığına

Arapçayý resmi dil olarak kabul etmeleri

Avrupa kýtasýnda fetihler yapmalarý

20. Emeviler Dönemi’nde Müslüman Araplar ile diğer milletler arasındaki ilişikler olumlu yönde gelişmemiştir. Emeviler Arapları üstün gören bir politika izlemişler ve bu çerçevede devlet kademelerine yalnızca Arapları getirmişlerdir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Emevilerin izlediği bu politikanın bir sonucu değildir?

23. Abbasiler Emevilerin izlediği Arap milliyetçiliği politikasını terk ederek Türklere askeri ve idari alanlarda önemli görevler vermişlerdir. Türklerin Araplarla karışarak savaşçılık özelliklerini kaybetmelerini engellemek amacıyla Bağdat yakınlarında sadece Türklerin yaşağıdı “Samerra” adlı şehri kurmuşlardır. Yine Anadolu ile olan sınır bölgelerine Türkleri yerleştirmişlerdir. Bu bilgilere bakılarak Abbasiler için aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Emevi politikalarını devam ettirmişlerdir. B) Hoşgörülü bir yönetim sergilemişlerdir. C) Türklerin kültürel özelliklerini korumuşlardır. D) Türklerin askeri yeteneklerinden faydalanmışlardır,

A) İslamiyetin yayılışının yavaşlaması B) Emevilerin ömrünün kısa olması C) Türkler arasında İslamiyet’in yayılışının hızlanması D) Diğer milletlerin devlete olan bağlılıklarının azalması

24. Abbasiler bilimsel ve kültürel faaliyetlere önem vermiş21. “Abbasiler Dönemi’nde Türklere idari, mali ve askeri alanlarda önemli görevler verilmiştir.” diyen bir tarihçi aşağıdakilerden hangisini bu düşüncesine örnek olarak gösteremez?

Aşağıdakilerden hangisi Abbasiler Dönemi’nde yapılan bu çalışmalara örnek olarak gösterilemez?

A) Türklerin Abbasi ordusunda görev almasını

A) Darül Hikme’nin kurulması

B) Türklerin devlet kademesinde çalışmasını

B) Arapça’nın resmi dil ilan edilmesi

C) Abbasilerin Türkler için Samerra şehrini kurmasını

C) Birçok yeni medresenin açılması

D) Bağdat’ta Darül Hikme’nin açılmasını D

lerdir. Bu dönemde bilim, sanat ve edebiyatta önemli gelişmeler yaşanmıştır. İslam kültür ve uygarlığı dünyanın en önemli uygarlığı haline gelmiştir.

D) Yunan ve Bizanslılara ait eserlerin Arapça’ya çevrilmesi

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler İpek Yolu’nda Türkler – III 1. Tuğrul Bey 1055 tarihinde Bağdat seferine çıkarak Abbasi Halifesini Büveyhoğulları Devleti’nin baskısından kurtarmıştır. Bu seferden sonra Abbasiler Büyük Selçukluların koruması altına girmiştir. Abbasi Halifesi, Tuğrul Bey’e yaptığı yardımlardan dolayı “Doğunun ve Batının Sultanı” ünvanını vermiştir. Bu bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Tuğrul Bey’in Abbasileri ele geçirdiğine B) Abbasilerin gücünü artırmaya çalıştığına C) Tuğrul Bey’in Abbasilerden toprak almaya çalıştığına

4. Türklerin İslamiyeti kabul etmelerinde; 1. Abbasilerin Türklere karşı olan hoşgörülü tutumları 2. Eski dinleri Göktanrı inancı ile İslamiyet arasındaki benzerlikler 3. Arap kültür ve geleneğinin Türk kültürüne benzemesi 4. Araplarla aynı ırktan gelmeleri gibi bilgilerden kaç tanesinin etkili olduğu söylenebilir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

D) Büyük Selçuklular’ın İslam dünyasının koruyuculuğunu üstlendiğine

2. Selçukluları Horasan topraklarından atmak isteyen Gazneli Sultan Mahmut büyük bir ordu ile sefere çıktı. Dandanakan denilen mevkide 1040 tarihinde yapılan savaşı Selçuklular kazandı. Buna göre, Dandanakan Savaşı Sonucunda, 1. Büyük Selçuklu Devleti resmen kurulmuştur. 2. Horosan Selçukluların eline geçmiştir. 3. Gazneliler yıkılış sürecine girmiştir.

5. 1. İlk Müslüman - Türk devletidir. 2. Resmi dil olarak Türkçe’yi kullanmışlardır. 3. Yerleşik hayata geçen ilk Türk Devleti olmuşlardır. 4. Türk - İslam medeniyetine ait ilk eserleri vermişlerdir. Yukarıda numaralandırılmış olan bilgilerden hangisi ya da hangileri Karahanlı Devleti ile ilgili değildir?

4. Selçuklular Müslüman olmuşlardır.

A) Yalnız 1

B) 1 ve 3

yargılarından hangisinin ya da hangilerinin gerçekleştiği söylenemez?

C) Yalnız 3

D) 2 ve 4

A) Yalnız 1

B) Yalnız 4

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

3. Çinlilere karşı Müslüman Araplar ile Türklerin birlikte kazandığı Talas Savaşı’nın siyasi, kültürel ve dini sonuçları olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi Talas Savaşı’nın bu sonuçlarından birisi değildir? A) İslamiyet’in Türkler arasında yayılmaya başlaması B) Orta Asya’nın Çin egemenliğine girmekten kurtulması C) Çin topraklarının Müslümanların eline geçmesi D) Kağıt ve matbaa gibi icatların dünyaya yayılması

6. Kaşgarlı Mahmut Türklerin yalnızca savaşçı bir millet olmadığını, aynı zamanda yüksek bir kültüre sahip olduğunu, diğer Müslüman topluluklara göstermek amacıyla çalışmalar yapmıştır. Bu amaçla Türklerin yaşadığı şehirleri gezmiş, Türk diline, edebiyatına ve kültürüne ait topladığı bilgileri bir kitap haline getirerek Bağdat’ta Abbasi Halifesi’ne sunmuştur. Kaşgarlı Mahmut’a ait olan bu önemli eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Kutadgu Bilig

B) Divan-ı Lügat’it Türk

C) Siyasetname

D) Atabetül Hakayık

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

7. • Kurucusu Bilge Kül Kadir Han’dır.

10. Sinan Öğretmen’in derste “Türklerin İslamiyete yaptık-

• Karluk, Yağma ve Çiğil Türklerinden meydana gelmiştir.

ları, katkıları ve hizmetleri nelerdir?” sorusuna öğrencilerinin verdiği cevaplar şunlardır:

• Halkının büyük bir kısmı Türklerden oluştuğu için Türkçeyi resmi dil olarak kullanmışlardır. Yukarıda genel özellikleri verilen bu Müslüman - Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir? A) Gazneliler

B) Karahanlılar

C) Büyük Selçuklular

D) Anadolu Selçukluları

Ýslamiyet in Hindistan, Anadolu ve Balkanlar gibi yeni alanlara yayýlmasýný saðlamýþlardýr.

Ýslam dünyasýnýn koruyuculuðunu üstlenmiþlerdir.

Ayþe

Serpil

Ýslam kültür ve medeniyetinin geliþmesine katkýda bulunmuþlardýr.

8. Karahanlı Devleti’nin halkı Karluk, Yağma ve Çiğil Türk-

Araplarýn yeni topraklar fethederek geliþmelerini engellemiþlerdir.

lerinden; Gazne Devleti’nin halkı ise Halaç Türkleri, Gurlular ve Afganlardan oluşmaktaydı. Bu bilgilerden hareketle Karahanlılar ve Gazneliler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenirse yanlış olur?

Taner

Cansu

Bu öğrencilerden hangisi ya da hangileri Sinan Öğretmenin bu sorusuna yanlış cevap vermiştir?

A) Gaznelilerde Türklerin sayısı azdır. B) Karahanlılarda Türk dili daha fazla gelişmiştir.

A) Yalnız Cansu

B) Yalnız Taner

C) Gaznelilerin ömrü daha uzun olmuştur.

C) Ayşe ile Cansu

D) Serpil ile Taner

D) Karahanlıların çoğunluğu Türklerden oluşmuştur.

11. Karahanlı Devleti, Türklerin yaşadığı ve önemli kültür merkezlerinin bulunduğu topraklar üzerinde kurulmuştur. Bu nedenle Karahanlılar’da diğer Türk devletlerinden farklı olarak Arapça ve Farsça gibi diller etkili olmamıştır.

9. • Karahanlılar Dönemi’nde yaşamış bir bilim ve devlet adamıdır. • En önemli eseri Kutadgu Bilig’tir. (Kutsal Bilgi) • Bu eserinde iyi bir yöneticinin nasıl olması gerektiği ile ilgili öğütler vermiştir. Kendisi ve eseri ile ilgili bilgi verilen bu bilim ve devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir? A)

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun Karahanlılar’da ortaya çıkardığı olumlu sonuçlardan birisi değildir? A) Türkçeyi resmi dil olarak kullanmaları B) İlk Türk - İslam eserlerinin bu dönemde yazılması C) Türk dilinin gelişmesine katkıda bulunmaları D) Orta Asya’yı hakimiyet altına almaları

12. Malazgirt Savaşı sonucunda, 1. Türklerin Anadolu’ya yaptıkları göçler artmıştır. 2. Anadolu’da ilk Türk beylikleri kurulmuştur. Yusuf Has Hacib

Kaşgarlı Mahmut

3. Bizans, Türklerin ilerleyişini durdurabilmek için Avrupa devletlerinden yardım istemiştir. 4. Anadolu Türklerin yeni vatanı haline gelmiştir.

bilgilerinden hangisi ya da hangileri Türklere karşı bir haçlı seferi düzenleneceğinin doğrudan göstergesidir?

Ahmet Yesevi

Nizamülmülk

A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. İlk Müslüman Türk Devletlerinden Karahanlılarda resmi dil Türkçe iken, Gaznelilerde Arapça, Selçuklularda ise Farsçaydı. Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Gazneli ve Selçukluların değişik kültürlerden etkilendiğine B) Karahanlılar’da Türk kültürünün daha çok geliştiğine

16. • Kitap ressamlığı olarak adlandırılmaktadır. • Işık gölge oyunları ve derinlik boyutunu önemsemeyen bir resim tarzıdır. • Bu resim sanatına genellikle tarih ve edebiyat ile ilgili kitaplarda rastlanmaktadır. Yukarıda genel özellikleri verilen ve geleneksel el sanatlarımız arasında yer alan bu sanat dalı aşağıdakilerden hangisidir? A)

C) Karahanlı halkının tamamının Türklerden oluştuğuna D) Türk Devletlerinde farklı dillerin resmi dil olarak kabul edildiğine Ebru

14. Anadoluya doğru yapılan Türk akınları Sultan Alparsa-

Minyatür

lan’ın hükümdarlığı döneminde hızlanmıştır. 1071 tarihinde Bizans ile yapılan Malazgirt Savaşı kazanılmıştır. Malazgirt Savaşı’nın aşağıdaki sonuçlardan hangisinin ortaya çıkmasına zemin hazırladığı söylenemez?

Çini

Hat

A) Anadolu’ya doğru Türk göçlerinin artmasına B) Anadolu’nun Türklerin yeni vatanı olmasına C) Anadolu’da ilk Türk beyliklerinin kurulmasına D) Türklerdeki göçebe yaşam tarzının terk edilmesine

17. Büyük Selçuklular eski Türk devlet geleneğinde olduğu gibi ülke topraklarını hanedanın ortak malı saymışlardır. Bu anlayışın bir gereği olarak da eyaletlerin yönetimini melik olarak adlandırılan hanedanın erkek üyelerine bırakmışlardır.

15. • Gaznelilerin en tanınmış hükümdarıdır. • Yaptığı fetihlerle devletin sınırlarını genişletmiştir. • En önemli seferlerini Hindistan’a gerçekleştirmiş ve bu başarılarından dolayı Abbasi Halifesi kendisine “Sultan” ünvanını vermiştir. Gazne Devleti’ni 998 yılından 1030 yılına kadar yöneten bu hükümdar aşağıdakilerden hangisidir?

Büyük Selçuklularda böyle bir uygulama yapılmasının olumlu tarafı aşağıdakilerden hangisidir? A) Türk devletlerinin kısa ömürlü olması B) Meliklerin devlet yönetiminde tecrübe kazanmaları C) Hanedan üyeleri arasında taht kavgalarının yaşanması D) Merkezi otoritenin zayıflamasına neden olması

Gazneli Mahmut

Sultan Alparslan

18. Türk devletlerinde önemli kişiler adına yapılan eserlerdir. Vefat eden kişinin mezarının bulunduğu bu eserlerin kubbeleri ilk Türk devletlerinin yaygın olarak kullandıkları çadırlar örnek alınarak yapılmıştır. Türk sanat mimarisinde görülen ve bir türbe olan bu eser aşağıdakilerden hangisidir?

Tuğrul Bey

Çağrı Bey

A) Kümbet

B) Külliye

C) Medrese

D) Cami

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

19. • Alp Tigin tarafından bugünkü Afganistan ve çevre-

23. Türklerin Ýslamiyeti yeni bir din olarak kabul etmelerindeki en önemli etken eski dinleri olan Gök - Tanrý inancý ile Ýslamiyetin benzer özellikler göstermesidir.

sinde kurulmuştur. • Çok uluslu bir yapıya sahip olmaları nedeniyle milli birlik oluşturamamışlardır. • Hindistan’a ve Pakistan’a seferler düzenlemişler ve bu bölgelerde İslamiyet’in yayılmasını sağlamışlardır. Yukarıda genel özellikleri verilen bu Müslüman Türk Devleti aşağıdakilerden hangisidir? A) Karahanlılar

B) Büyük Selçuklular

C) Gazneliler

D) Memlükler

Mehmet Öðretmen

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Mehmet Bey derste bu bilgiyi verdikten sonra “İslamiyet ile Göktanrı inancı arasındaki benzerlikler nelerdir?” sorusunu öğrencilerine yöneltmiştir.

20. 1. Müslüman Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü meclis → Divan 2. Müslüman Türk devletlerinde mahkemeleri yöneten hakim → Kadı

Bu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir?

3. İlk Türk devletlerinde ölen kişinin ardından yapılan cenaze töreni → Yuğ

4. Müslüman Türk devletlerinde hükümdarın kullandığı ünvan → Kağan

B) Ýkisinde de tek Tanrý inancýnýn bulunmasý

Ahiret, cennet, cehennem ile kurban kesme inancýnýn ortak olmasý

Yukarıda verilen tanım - kavram eşleştirmelerinden yanlış olan aşağıdakilerden hangisidir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4 C)

21. Türk - İslam devletlerinde yaptırılan sosyal kurumlar-

D) Ahlaki kurallarýn benzer olmasý

dan din ayrımı yapılmaksızın herkese hizmet verilmiştir. Tolunoğulları hükümdarı Ahmet’in yaptırdığı eczane ve hastanelerden gayrimüslimlerin de ücretsiz yararlanabilmeleri bunun bir kanıtıdır.

Hükümdara ülkeyi yönetme yetkisinin Tanrý tarafýndan verildiðine inanýlmasý

Bu bilgilere göre, aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? A) Ayrıcalıksız bir toplumun oluşturulduğuna B) Hükümdarların halkın ihtiyaçlarını karşıladıklarına C) Gayrimüslimlerin farklı uygulamalarla karşılaştıklarına

24.

D) Sosyal hayatta yardımlaşmaya önem verdiklerine

22. Büyük Selçuklular medreselerin yaygınlaştırılmasına

önem vermişlerdir. Bağdat’ta açtıkları Nizamiye Medreseleri’nde dini bilgilerin yanında felsefe, matematik ve astronomi gibi bilimler de okutulduğu için burası dünyanın ilk üniversitesi sayılmıştır. Buna göre, Büyük Selçukluların medreseler kurmalarında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez? A) Yetenekli öğrencileri topluma kazandırmak istemeleri B) Devletin yetişmiş eleman ihtiyacını karşılama amacı C) Din ve bilim adamı eksiğini giderme isteği D) Ülkedeki siyasi otoriteyi güçlendirme isteği D

Doðudan gelen göçebe Türkmenler Anadolu ya yerleþmeye baþlamýþlardýr.

Anadolu nun kapýlarý Türklere açýlmýþtýr.

Anadolu da ilk beylikler kurulmaya baþlanmýþtýr.

Anadolu Türklerin yeni yurdu haline gelmeye baþlamýþtýr.

Yukarıdaki kavram haritasında “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Dandanakan Savaşı’nın sonuçları B) Malazgirt Savaşı’nın sonuçları C) Pasinler Savaşı’nın sonuçları D) Katvan Savaşı’nın sonuçları

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Ülkemizin Kaynakları – I 1.

Güneydoðu Anadolu Bölgesi, Ýç Anadolu Bölgesi ne göre daha fazla yaðýþ almasýna raðmen, ülkemizdeki en az ormanlýk alanlar bu bölgededir. Bu durumun temel nedeni nedir?

3. “Ülkemizde çok çeşitli tarım ürünleri yetiştirilmektedir.” diyen Sosyal Bilgiler Öğretmeni Ezgi Hanım ardından “Bu çeşitliliğin görülmesinin temel nedeni ne olabilir?” sorusunu öğrencilerine yöneltmiştir. Ezgi Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir? A)

Rýza Öðretmen

Tarým alanlarýnýn geniþ ve sulanabilir olmasý

Tarýmla uðraþan insan sayýsýnýn fazla olmasý

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Rıza Bey’in bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği cevap doğrudur? A)

Güneydoðu Anadolu Bölgesi nin nem oranýnýn düþük olmasý

D) Ýç Anadolu Bölgesi nde akarsularýn çok olmasý

C) Güneydoðu Anadolu Bölgesi topraklarýnýn verimsiz olmasý

Türkiye deki iklim çeþitliliðinin fazla olmasý

Ülke ekonomisinin temelinin tarýma dayanmasý

Ýç Anadolu Bölgesi nde aðaç dikiminin daha yaygýn olmasý

Ben bir iþ adamýyým. Makarna ve ayçiçek yaðý üzerine fabrika açmak istiyorum. Ancak yatýrým ve üretim maliyetleri beni düþündürüyor. Bu yüzden ayçiçeði ve buðdayýn bol yetiþtiði bir bölgeye yatýrým yapmayý düþünüyorum.

2. Cam ya da naylon örtülerle kaplanmış alanlarda mevsimin dışında sebze ya da meyve yetiştirilmesine “seracılık” denir. Ülkemizde seracılık faaliyetleri kışların ılık geçtiği ve ortalama sıcaklıkların yüksek olduğu bölgelerde yapılmaktadır. Buna göre, seracılık ile ilgili iş kurmak isteyen bir kişi aşağıdaki bölgelerden hangisini tercih ederse daha fazla kazanç elde eder? A) Marmara Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi

Bu iş adamı yatırımı gerçekleştirmek için aşağıdaki bölgelerden hangisini seçerse üretim maliyetlerini düşürmüş olur?

C) Karadeniz Bölgesi

A) Ege Bölgesi

B) Marmara Bölgesi

D) İç Anadolu Bölgesi

C) Karadeniz Bölgesi

D) Akdeniz Bölgesi

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

5. • Filizlenme ve büyüme dönemi olan ilkbaharda yağış,

Edirne

olgunlaşma dönemi yazın ise sıcaklık ve kuraklık ister.

Samsun

• Her mevsimi yağışlı olan Karadeniz kıyıları ile Doğu Anadolu’nun yağmur alan ve soğuk olan yüksek kesimlerinde tarımı yapılamaz.

Ýzmir

Konya

• En fazla yetiştirildiği bölge, İç Anadolu Bölgesi’dir. Yukarıda yetişme şartları ve bazı özellikleri verilen bu tarım ürünü aşağıdakilerden hangisidir? A) Çay

B) Pamuk

C) Buğday

D) Mısır

Zeytinyağı ve ayçiçekyağı üzerine fabrika açmak isteyen bir yatırımcı haritada gösterilen şehirlerden hangi ikisini tercih ederse, hammaddeye yakın bir fabrika açmış olur? A) İzmir - Samsun

B) İzmir - Edirne

C) Samsun - Konya

D) Edirne - Konya

9. Zengin protein depoları olmaları nedeniyle bitkisel be6. Ülkemizdeki tarımsal faaliyetlerin belirli bir plan dahilindeki uygulamaları ve bunların desteklenmeleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu bakanlığın dışında devletin çeşitli kurum ve kuruluşları tarıma doğrudan ya da dolaylı yollardan destek vermektedir. Aşağıda verilenlerden hangisi tarıma destek veren bu kurum ya da kuruluşlardan birisi değildir?

sinler arasında ayrı bir önemi olan baklagiller meyveleri ve tohumları besin olarak tüketilebilen bitkilerdir. Buna göre aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisi baklagiller arasında yer almaz? A) Pirinç

B) Nohut

C) Fasülye

D) Mercimek

A) Devlet Su İşleri Müdürlüğü B) Tarım İşleri Genel Müdürlüğü

10. Buğday yetişme döneminde yağış, olgunlaşma dönemin-

C) Orman Bakanlığı

de sıcaklık ve kuraklık ister. İlkbahar yağışlarının yeterli olduğu yıllarda üretim artar. İklim şartlarının uygun olduğu ve yaz yağışlarının yaşanmadığı yerlerde buğdayın yetiştirilmesi kolay olur.

D) Toprak Mahsülleri Ofisi

Buna göre, aşağıdaki bölge -bölümlerden hangisinde buğday üretimi iklim şartlarından dolayı çok zordur? A) İç Anadolu Bölgesi - Konya Bölümü

7. Zeytin soğuğa karşı duyarlı bir tarım ürünü olduğundan kışların ılık geçtiği ve don olaylarının görülmediği yerlerde yetiştirilir.

B) Marmara Bölgesi - Ergene Bölümü C) Karadeniz Bölgesi - Doğu Karadeniz Bölümü D) İç Anadolu Bölgesi - Orta Kızılırmak Bölümü

Buna göre zeytin’in; 1. Marmara

11. Ahmet Bey İç Anadolu Bölgesi’nde bir un ve bisküvi fab-

2. Ege

rikası kurmak istemektedir.

3. İç Anadolu 4. Akdeniz bölgelerinden hangisi ya da hangilerinde kesinlikle yetiştirilmesi beklenemez? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

Ahmet Bey kuracağı fabrikanın yerini seçerken aşağıdakilerden hangisini dikkate almak zorunda değildir? A) İşlenecek olan hammedeye yakınlığı B) Ulaşım ve pazarlama imkanları C) Enerji kaynaklarına olan yakınlığı D) Fabrikayı kuracağı yerin nüfusu

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

12. Isparta’da yaşayan Erdem Bey, maliyeti düşük getirisi yüksek bir yatırım yapmak istemektedir.Yaptığı araştırmalar sonucunda Antalya’nın yıllık ortalama sıcaklıklarının yüksek ve ikliminin de ılıman olduğunu öğrenmiştir.

15.

Miyon ton

Buðday

Arpa

Mýsýr

22 20 18 16

Buna göre, Erdem Bey Antalya’ya yatırımlardan hangisini yaparsa kısa sürede daha fazla gelir elde edebilir?

14 12 10 8

A) Un fabrikası

6 4

B) Pamuklu dokuma fabrikası

C) Seracılık

D) Şeker fabrikası

2001

2002

2003

2004

2005

Grafikteki bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Her yıl en fazla üretim buğdayda olmuştur. B) Arpa üretiminin en fazla olduğu yıl 2005’dir. C) 2003 ve 2005 yılındaki buğday üretim miktarı aynıdır. D) Buğday, arpa ve mısırın toplam üretiminin en fazla olduğu yıl 2005’tir.

13.

Buðday

Pamuk

Ayçiçeði

Yukarıda verilen tarım ürünlerinin ortak özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer alır? A) Fazla gelir getiren ürün olmaları

16. Türkiye’de büyük baş hayvancılık faaliyetlerinin mera hayvancılığı olarak yapıldığı alanlar yazları yağışlı ve serindir. Bu sayede bu alanlarda gür otlaklar oluşmaktadır. Buna göre, aşağıdaki bölgelerimizin hangi bölümünde mera hayvancılığının yapılması daha kolay olur? A) Marmara Bölgesi → Ergene Bölümü

B) Yaz yağışı isteyen ürünler olmaları C) Yükseltisi az olan yerlerde yetiştirilmeleri

B) İç Anadolu Bölgesi → Yukarı Sakarya Bölümü

D) Yaz kuraklığının yaşandığı yerde yetiştirilmeleri

C) Doğu Anadolu Bölgesi → Erzurum - Kars Bölümü D) Ege Bölgesi → Kıyı Ege Bölümü

17. Türkiye’de ayçiçeğinin yıllara göre üretim miktarını gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

14.

Bin ton 4

1000 900 800

700 600 500

400 300

Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde doğal olarak yetiştirilen zeytin bitkisi kış soğuklarından etkilenen, buna karşılık yaz sıcaklığına ve kuraklığına dayanıklı olan bir bitkidir. Buna göre, haritada numara ile gösterilmiş alanlardan hangisinde ya da hangilerinde zeytin tarımının yapılması daha zordur?

200 100 0

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Grafikteki bilgilere bakılarak ayçiçeği üretimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) En fazla üretim 2005 yılında gerçekleşmiştir. B) 2000 ve 2003 yıllarındaki üretim miktarı aynıdır.

A) Yalnız 1

B) Yalnız 4

C) En az üretimin yapıldığı yıl 2001’dir.

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

D) Sulama problemi üretimde dalgalanmaya neden olmuştur.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

18.

21.

Ekonomik faaliyet ve getiri olarak hayvancýlýkla uðraþmayý düþünüyorum. Ancak hayvanlarýn sütünden faydalanarak süt ürünleri üzerine bir faaliyette bulunmak istiyorum.

⇓ Devlet Su İşleri ⇓ Ziraat Bankası ⇓ Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü ⇓ Toprak Mahsülleri Ofisi

Yukarıda “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse diyagram en uygun şekilde tamamlanmış olur?

Yapmak istediği yatırım ile ilgili bazı bilgiler veren bu girişimci aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?

A) Tarımda Verimi Artıran Faktörler

A) Kümes hayvancılığı

B) Mandıracılık

C) Arıcılık

D) Balıkçılık

B) Tarımda Yaşanan Başlıca Sorunlar C) Tarım Ürünü Alımı Yapan Kuruluşlar D) Türkiye’de Tarımı Destekleyen Kuruluşlar

22. İklim çeşitliliğinin yaşanmasından dolayı ülkemizde pek çok tarım ürünü yetiştirilebilmektedir.

19. Sosyal Bilgiler Öğretmeni, öğrencisi Ahmet’ten arıcılık ile ilgili bir proje ödevi hazırlamasını istemiştir. Ahmet arıcılığın ormanların gür olduğu ve bitki çeşitliliğinin olduğu yerlerde yoğun olarak yapıldığını öğrenmiştir. Ahmet ödevi için böyle bir yere giderek arıcılıkla uğraşanlardan bilgi almayı düşünmektedir. Buna göre, Ahmet’in bu ödevini yapması için aşağıdaki illerden hangisine gitmesi daha uygun olur?

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi her iklimde yetişme imkanına sahip olan bir tarım ürünüdür? A) Üzüm

B) Fındık

C) İncir

D) Turunçgiller

23. • Türkiye’de en fazla yetiştirilen küçükbaş hayvan türüdür.

A) Uşak

B) Bilecik

• Bozkırların yaygın olduğu iç bölgelerimizde daha yaygın olarak yetiştirilir.

C) Rize

D) Elazığ

• En fazla yetiştirildiği bölgeler Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’dir. Buna göre, genel özellikleri verilen bu küçük baş hayvancılık türü aşağıdakilerden hangisidir?

20. Aşağıda turunçgillerin yetişme şartları ve alanları ile ilgili bilgiler verilmiştir.

A) Koyun

B) Kıl keçisi

C) Kümes hayvancılığı

D) Tiftik keçisi

• Yüksek sıcaklık ve bol su ister, don olaylarından olumsuz etkilenir.

• Ülkemizde kış sıcaklığının 0 °C’nin altına düşmediği Akdeniz Bölgesi kıyıları ile Ege Bölgesi’nin kıyı bölgeleri doğal üretim alanlarıdır

24. Ülkemizde tarımda verimi etkileyen faktörler vardır. Bu

Buna göre, turunçgiller ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Aşağıdakilerden hangisi tarımda verimi etkileyen faktörlerden birisi değildir?

A) Ilıman iklim koşullarında yetişir.

A) Toprak bakımı ve analizi

B) Akdeniz iklimi doğal yetişme alanıdır.

B) Sulama ve gübreleme

C) Soğuğu sevmeyen bir meyve grubudur.

C) Kaliteli tohum kullanımı

D) En fazla üretimi iç Ege’de dir.

D) Toprak Mahsülleri Ofisi’nin ürün alması

faktörleri iyi bilen bir çiftçi tarlasından daha fazla ürün alabilmektedir.

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Ülkemizin Kaynakları – II 1. • Kolay işlenebilen bir madendir.

4. • Geleceğin petrolü olarak tanımlanmaktadır.

• İyi bir iletken olduğu için elektrik sanayisinde ve elektronik eşya yapımında kullanılır.

• Bu maden bakımından Türkiye, Dünyanın en zengin ülkesidir.

• Artvin - Murgul ve Kastamonu - Küre çıkarıldığı başlıca yerlerdir.

• Geniş bir kullanım alanı olan bu maden jet ve roket yakıtı, kimya, cam ve kağıt sanayisinde kullanılmaktadır.

Yukarıda genel özellikleri verilen maden türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Krom

B) Demir

C) Bakır

D) Bor

Dünya rezervlerinin %63 ünün ülkemizden çıkarıldığı bu maden aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Demir

B) Bor

C) Krom

D) Boksit

2. Ülkemiz linyit yatakları bakımından oldukça zengindir. Hemen her bölgemizde linyit yatakları yer almaktadır. Ülkemizde üretilen linyitin yarısı termik santrallerde kullanılmaktadır. Genelde termik santraller linyit yataklarına yakın yerlere yapılmıştır.

5. • Petrolün gaz haline dönüşmüş bir biçimidir. • Temiz ve çevreci bir yakıt olması nedeniyle son yıllarda kullanım alanı yaygınlaşmıştır.

Aşağıdaki il - termik santral eşleştirmelerinden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir?

• Ülkemizde sınırlı bir üretime sahiptir.

A) Kahramanmaraş → Afşin - Elbistan Termik Santrali

Yukarıda genel özellikleri verilen bu enerji kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?

B) Kütahya → Seyitömer Termik Santrali C) Manisa → Soma Termik Santrali

A) Linyit

B) Petrol

D) Muğla → Tunçbilek Termik Santrali

C) Doğal Gaz

D) Taş Kömürü

3. 1

6. Bir sanayi tesisi kurarken, 2 3

1. Hammaddeye ve enerji kaynaklarına yakınlık,

2. Ulaşım ve pazarlama imkanları, 3. İş gücü ve teknik eleman ihtiyacı 4. Büyük şehirlerin çevresine yakın olma

Yukarıdaki Türkiye haritasında taranarak numaralandırılan yerlerden hangisi Türkiye’nin en fazla sanayisinin ve sanayi çeşidinin bulunduğu yerdir?

gereklidir diyen bir yatırımcı bu bilgilerden hangisini kendi fikri olarak ifade etmiştir?

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

7. Kalorisi yüksek olduğundan ülkemizde demir - çelik sa-

10.

nayisinde yakıt olarak kullanılmaktadır. Zonguldak ve çevresinde elde edilen bu maddenin büyük bir bölümü Ereğli ve Karabükteki demir çelik fabrikalarında geri kalanı ise Çatalağzı Termik Santrali’nde elektrik üretiminde kullanılmaktadır.

Meslek, bir kimsenin geçimini saðlamak için yaptýðý sürekli iþtir. Ýnsanlarýn yaþamlarýný sürdürebilmeleri için her mesleðin hizmetinden faydalanmaya ihtiyacý vardýr.

Yukarıda bazı bilgiler ve kullanıldığı yerler verilen bu maden türü aşağıdakilerden hangisidir? Nihal Öðretmen

A) Linyit

B) Taş Kömürü

C) Doğal Gaz

D) Petrol

Bu bilgiyi veren Nihal Öğretmen ardından öğrencilerinden mesleklere birer örnek vermelerini istemiştir. Nihal Öğretmenin bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir? A)

Bilgisayar Mühendisliði

B) Kuaförlük

8. İnsanların gezip görmek, dinlenmek ve eğlenmek amacı ile bulundukları bölgeden veya ülkeden başka yerlere gitmelerine turizm denir. Ülkemiz tarihi, doğal ve kültürel değerler açısından önemli turistik yerlere ve mekanlara sahiptir.

Öðretmenlik

Öðrencilik

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, turizm faaliyetleri içinde değerlendirilemez? A) Ayhan’ın babasının tayininin Rize’den İstanbul’a çıkması B) Yıldız’ın Kapadokya Yöresi’ndeki Peri Bacalarına gitmesi C) Mehmet’in İstanbul’daki tarihi eserleri gezmesi D) Beyza’nın ailesiyle birlikte Uludağ’a kayak yapmaya gitmesi

11. En güvenilir ve temiz enerji kaynağı olan su gücü, ülkemizde potansiyeli oldukça fazla olan bir enerji kaynağıdır. Türkiye’de akarsular üzerinde kurulu olan santrallerde su gücüne dayalı elektrik enerjisi üretilmektedir. Doğu Anadolu Bölgesi akarsularının su gücü potansiyelleri yüksektir. Buna göre, su gücünden elde edilen elektrik enerjisi türü aşağıdakilerden hangisidir?

9. Güneş enerjisi yenilenebilen yani tükenmeyen enerji kaynaklarının en önemlisidir. Türkiye’nin Dünya’da orta kuşağın güneyinde Akdeniz iklim bölgesinde yer alması nedeniyle, bir çok bölgemizde yıl içindeki güneşli gün sayısı ve güneşlenme süresi yeterli değildir. Buna göre, aşağıdaki bölgelerimizden hangisinin güneş enerjisinden faydalanma imkanı diğer bölgelere göre daha fazladır? A) İç Anadolu Bölgesi B) Karadeniz Bölgesi C) Doğu Anadolu Bölgesi D) Akdeniz Bölgesi

A) Termik Enerji

B) Rüzgar Enerjisi

C) Hidroelektrik Enerjisi

D) Jeotermal Enerji

12. 1. Denizli → Pamukkale Travertenleri 2. Nevşehir → Peri Bacaları 3. Burdur → İnsuyu Mağarası 4. Edirne → Selimiye Camii Yukarıda verilen turistik alanlardan hangisi doğal güzellikler arasında değerlendirilemez? A) 1

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. 1. Jeotermal

16. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Güneydoğu Ana-

2. Linyit 3. Su Gücü 4. Taş Kömürü Yukarıda verilen enerji kaynaklarından hangisinin ya da hangilerinin daha çevreci ve çevreye daha az zarar verdiği söylenebilir? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

dolu Bölgesi’nin her yönden kalkınmasını amaçlayan bir kalkınma projesidir. GAP; Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yapımı süren baraj ve hidroelektrik santralleri ile sulama tesislerinin yanısıra kentsel ve kırsal alt yapı, tarım ulaştırma, sanayi, eğitim, sağlık, turizm ve diğer sektörlerdeki yatırımları kapsayan büyük bir projedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi GAP’ın sağlayacağı yararlar arasında yoktur? A) İş olanaklarını artırması B) Tarımsal üretimi artırması C) Bölge dışına göçü artırması D) Sanayi faaliyetlerini artırması

14. Besin sanayisi ülkemizdeki en gelişmiş sanayi koludur. Bunun nedeni ülkemizde yetiştirilen tarım ürünlerinin çok çeşitli ve bol olmasıdır. Bu ürünlerin işlenmesi amacıyla yurdumuzun bir çok yerinde besin sanayisine yönelik sanayi tesisleri açılmıştır. Buna göre, aşağıdaki sanayi tesislerinden hangisi besin sanayisi içinde değerlendirilebilir?

17. Vergi kamu giderlerini karşılamak üzere, devletin tek taraflı olarak ve vergilendirme yetkisine dayanarak kişilerin gelir ve mallarından aldığı ekonomik değerdir. Vergi vermek anayasamızın 73. maddesine göre, devlete karşı bir vatandaşlık borcudur.

A) Uşak Şeker Fabrikası B) Karabük Demir - Çelik Fabrikası C) Çatalağzı Termik Santrali D) Dalaman Kağıt Fabrikası

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi devletin aldığı vergilerden birisi değildir? A) Ticaret yapan Rıza Bey’in kazancı oranında vergi vermesi

15.

B) Dairelerini kiraya veren Ayşe Hanım’ın kira gelirine göre, devlete vergisini vermesi

Atak, giriþken, ikna gücü yüksek, dýþa dönük ve insanlarla sýcak iliþkiler kurabilen giriþimci niteliklere sahip olan insanlar hangi meslekleri yapabilir?

C) Devlet dairesinde memur olarak çalışan Filiz Hanım’ın devletten maaş alması D) Marketten alışveriş yapan Songül’ün fişini alması

Esra Öðretmen

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Esra Hanım’ın bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin doğru cevap verdiği söylenemez? A)

18. İnsanların geçimlerini sağlamak için yaptıkları işe mes-

B) Doktor

Kimyager

lek denir. Meslek seçimi yapılırken çok dikkatli davranılmalıdır. Seçtiğimiz meslek ilgi ve yeteneklerimize uygun olmalıdır. Buna göre, insanların öncelikli olarak meslek seçerken neye dikkat etmeleri gerekir?

Öðretmenlik

Pazarlamacý

A) Seçilen mesleğin bol para kazandırmasına B) Seçilen mesleğin aile tarafından benimsenmesine C) Seçilen mesleğin halkın sevdiği bir meslek olmasına D) Seçilen mesleğin kişinin ilgi ve yeteneklerine uygun olmasına

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr 19.

Başarının olduğu her yerde... 22.

? ⇓ Toprak Erozyonunu Önlemesi ⇓ Canlılar İçin Gerekli Olan Oksijeni Üretmesi

1 2

⇓ Havadaki Nem Dengesini Sağlaması ⇓ Çeşitli Hayvan Türlerinin Barınmasına İmkan Sağlaması

Yukarıdaki haritada taranan iki yerde aşağıdaki sanayi dallarından hangilerinin daha fazla geliştiği söylenebilir? 1

Yukarıdaki diyagramda “?” ile gösterilen yere aşağıdaki başlıklardan hangisi getirilirse diyagram doğru bir şekilde tamamlanmış olur?

A) Maden Sanayisi

Besin Sanayisi

B) Otomotiv Sanayisi

Maden Sanayisi

C) Besin Sanayisi

Dokuma Sanayisi

A) Ormanların Sağladığı Yararlar

D) Dokuma Sanayisi

Otomotiv Sanayisi

B) Türkiye’deki Ormanların Bölgelere Dağılımı C) Ormanların Korumasını Gerektiren Nedenler D) Orman Yangınlarının Başlıca Nedenleri

23. Ülkemizde sanayi kuruluşları bazı yerlerde yoğunluk 20. Dokuma sanayisi ülkemizin en gelişmiş sanayi kollarından birisidir. Dokuma sanayisi yünlü dokuma, pamuklu dokuma, ipekli dokuma ve halıcılık gibi bölümlere ayrılır. Ülkemizde dokuma sanayisi daha çok pamuğun yoğun olarak yetiştirildiği bölgelere yakın yerlerde gelişmiştir.

kazanmıştır. Aşağıdaki yerlerden hangisi sanayimizin geliştiği bu yörelerden birisi değildir? A) Artvin - Rize Yöresi B) İstanbul - Adapazarı Yöresi

Buna göre, aşağıdaki şehirlerimizden hangisi dokuma sanayisi ile ön plana çıkmış bir şehir değildir? A) Denizli

B) Bursa

C) Konya

D) Adana

C) Adana - Mersin Yöresi D) İzmir - Manisa Yöresi

24. • Arda’nın yaşadığı bölgede Türkiye’nin ilk şeker fabrikası olan Uşak Şeker Fabrikası bulunmaktadır.

21. Ülkemizde orman yangınları daha çok yaz mevsiminde artış göstermektedir. Özellikle yaz mevsiminin sıcak ve kurak geçtiği bölgelerimizde orman yangınları daha fazladır. Buna göre, aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde iklimin özelliklerine bağlı olarak yaz aylarında yangın çıkma ihtimalinin en zayıf olduğu söylenebilir? A) Akdeniz Bölgesi B) Karadeniz Bölgesi C) Marmara Bölgesi D) Ege Bölgesi D

• Sinan’ın yaşadığı bölgede demirin eritilmesi için çıkarılan taş kömürü bulunmaktadır. • Ali’nin yaşadığı bölgede Türkiye’nin ilk jeotermal santrali bulunmaktadır. Buna göre, Arda, Sinan ve Ali’nin yaşadığı bölgeler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Arda A) İç Anadolu

Sinan Ege

Ali Karadeniz

B) Ege

İç Anadolu

Marmara

C) Marmara

Karadeniz

Ege

D) Ege

Karadeniz

Ege

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Ülkemiz ve Dünya 1. • İklim koşullarının elverişli olması

4. Aşağıda bazı kıtaların özellikleri ile ilgili bilgiler verilmiştir.

• Verimli tarım alanlarının bulunması • Sanayi ve ticaret faaliyetlerinin yoğun olarak yapılması

Verilen bilgilerden yanlış olan aşağıdakilerden hangisidir?

gibi nedenlerden dolayı Dünya’nın bazı bölgelerinin nüfusunun yoğun olduğu görülmektedir.

A) Asya Kıtası, yüzölçümü en büyük olan kıtadır. B) Antartika Kıtası’nın büyük bir bölümü buzullarla kaplıdır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Dünya’da nüfus yoğunluğunun fazla olduğu yerlerden birisi değildir?

C) Okyanusya Kıtası yeni Dünya kıtaları arasında yer alır. D) Avrupa Kıtası’nın batı kıyılarında yoğun olarak tarım faaliyetleri yapılmaktadır.

A) Güneydoğu Asya kıyıları B) Nil Nehri ve çevresi C) Antartika Kıtası D) Batı Avrupa kıyıları

5. Tarımın en önemli geçim kaynağı olduğu ülkelerin ortak özellikleri arasında, 1. Doğum oranı ve nüfus artış hızı yüksektir.

2. Dünya’da nüfusun dağılışını gösteren bir haritayı incelediğimizde bazı yerlerin sık nüfuslandığını, bazı yerlerin ise seyrek nüfuslandığını görürüz. Bu durum bize Dünya genelinde nüfusun dağılışının düzensiz olduğunu kanıtlamaktadır.

2. Genç nüfus oranı yüksek, yaşlı nüfus oranı düşüktür.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Dünya’nın bazı yerlerinde nüfusun az olmasına neden olduğu söylenebilir?

bilgilerinden hangisi ya da hangilerinin görüldüğü söylenemez?

3. Kişi başına düşen milli gelir yüksektir. 4. Ortalama yaşam süresi yüksektir.

A) Dağlık ve engebeli araziler B) Verimli tarım alanları

A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

C) Önemli ticaret yolları D) Su kaynakları

6. Şehir Adı

Doğum Sayısı (Yıllık)

Ölüm Sayısı (Yıllık)

celendiğinde,

1009

986

1. Batı Avrupa kıyıları

2878

3020

3452

3146

3. Dünya’da nüfusun dağılışını gösteren bir harita in-

2. Kutup Bölgeleri 3. Nil Nehri ve çevresi 4. Himalaya Dağları gibi yerlerden hangisi ya da hangilerinin nüfusunun yoğun olduğu söylenebilir? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

Tablodaki bilgilere bakarak bu şehirler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) K şehrinde nüfus artış miktarı çok azdır. B) M şehrinin nüfusu göç aldığı için artmaktadır. C) L şehrinin nüfusu bir önceki yıla göre azalmıştır. D) En fazla nüfus artışına sahip şehir M’dir.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

7. Dünya üzerinde nüfus, her yerde aynı oranda dağılma-

10. Nüfus artış hızı Dünya’nın her yerinde aynı değildir. Ge-

mıştır. Kimi bölgeler çok kalabalık, kimi bölgeler ise seyrek nüfusludur. Hatta bazı yerlerde de iklim özelliklerinden dolayı insan yaşamına rastlanmaz.

nelde gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı yavaşken, gelişmemiş ülkelerde ise nüfus artış hızı çok yüksektir.

Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki ülke veya kıtalardan hangisinde nüfusun yoğun olduğu söylenemez? A) Japonya B) Bangladeş

Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisinde nüfus artış hızının çok yavaş olduğu söylenebilir? A) İran

B) Hindistan

C) Mısır

D) Almanya

C) Kutup Bölgeleri D) Batı Avrupa Kıyıları

8. Ekonomik faaliyetler ile ülkelerin gelişmişlik seviyesi arasında doğrudan bir ilişki vardır. Örneğin bir ülkede çalışan nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşıyorsa o ülkenin gelişmişlik düzeyi azdır. Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinin gelişmişlik düzeyi diğer ülkelere göre, daha azdır?

11. Sanayi ve Hizmet sektörlerinin önemli geçim kaynağı olduğu ülkelerin ortak özellikleri arasında; 1. Doğum oranı ve nüfus artış hızı düşüktür. 2. Genç nüfus oranı düşük, yaşlı nüfus oranı yüksektir. 3. Ortalama yaşam süresi uzundur.

A) Cezayir

B) İngiltere

4. Kişi başına düşen milli gelir seviyesi yüksektir.

C) Belçika

D) Fransa

bilgilerinden kaç tanesinin doğru olduğu söylenebilir? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

9. Aşağıdaki tabloda bazı ülkelerde çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına göre dağılımı gösterilmiştir. Ülkeler

Tarım (%)

Sanayi (%)

Hizmet (%)

Mısır

Pakistan

İngiltere

28,5

70,5

1. Karaların Kuzey Yarım Küre’de daha fazla yer kaplaması

Fransa

7,4

31,3

61,3

2. Ticaret ve sanayi faaliyetlerinin Kuzey Yarım Küre’de yoğunlaşması

12. Dünya nüfusunun büyük bir kısmı Kuzey Yarım Küre’de yaşamaktadır. Bu durumun nedenleri arasında;

“Gelişmekte olan ülkelerde sanayileşme oranı düşük olduğundan tarımda çalışan nüfus oranı yüksektir.” diyen bir kişi bu düşüncesine yukarıdaki tablodan hangi iki ülkeyi örnek olarak gösterebilir?

3. Kuzey Yarım Küre’nin ortalama yükseltisinin daha fazla olması

A) Mısır ve İngiltere

gibi nedenlerden hangisi ya da hangileri yoktur?

B) Mısır ve Pakistan

4. Kuzey Yarım Küre’nin yeraltı ve yer üstü kaynakları bakımından daha zengin olması

C) Pakistan ve Fransa

A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

D) İngiltere ve Fransa

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. Aşağıdaki tabloda bazı kıtaların yıllık nüfus artış oran-

15. Dünya üzerinde nüfusun dağılışına,

ları verilmiştir. 1. İklim tipleri 2. Yer şekilleri

Kıtalar

Yıllık Nüfus Artışı

Afrika

Binde 29

4. Yer altı kaynakları

Asya

Binde 20

gibi faktörlerden kaç tanesinin etkisinin olduğu söylenebilir?

Amerika

Binde 19

Okyanusya

Binde 15

Avrupa

Binde 4

3. Ekonomik faaliyetler

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

Tabloda verilen bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Nüfusu en az artan kıta Avrupa’dır. B) Asya Kıtası’nın nüfus artış hızı üç kıtadan fazladır. C) Okyanusya Kıtası’nın nüfus artış hızı Afrika Kıtası’nın yaklaşık yarısı kadardır.

16. Bir ülkenin başka ülkelere mal satmasına ihracat (dış satım) denir.

D) Dünya’da en fazla nüfusa sahip olan kıta Afrika’dır.

Bu bilgiye göre, aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisini Türkiye başka ülkelere ihraç etmez? A) Muz

B) Fındık

C) Pamuk

D) Zeytin

17.

14. Ülke

Yüzölçümü (Km2)

Nüfus Miktarı

Türkiye

814.578

73.000.000

Azerbaycan

86.600

7.771.000

Kazakistan

2.717.300

16.731.000

Kırgızistan

198.500

4.753.000

Yukarıdaki tabloda Türk Dünyası’ndan bazı ülkelerin yüz ölçümleri ve nüfus miktarları verilmiştir. Tabloda verilen bilgilere göre bu ülkelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yüz ölçümü en büyük olan ülke Kazakistan’dır. B) En az nüfusa sahip olan ülke Kırgızistan’dır. C) Türkiye’nin yüzölçümü, Kırgızistan’ın yüz ölçümünün 4 katından fazladır. D) Türkiye’ye en yakın ülke Azerbaycan’dır.

Ülkeler

Tarım (%) Sanayi (%) Hizmet (%)

Türkiye

22,2

18,8

İngiltere

1,05

28,49

70,46

Arnavutluk

29,13

19,01

51,86

Yukarıdaki tabloda Türkiye ve bazı Avrupa ülkelerinin sektörlere göre çalışan nüfus oranları verilmiştir. Tabloda verilen bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tarımda çalışan nüfus oranı en fazla olan ülke Arnavutluktur. B) Hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı en fazla olan ülke İngiltere’dir. C) Türkiye’de çalışan nüfus oranı en fazla sanayi sektöründedir. D) Arnavutluk’ta çalışanların yarısından fazlası hizmet sektöründedir.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

18. Türk dilinin konuşulduğu ülkeler başta olmak

22. • Hazar Denizi’ne kıyısı olan,

üzere, gelişme yolundaki ülkelerin kalkınmalarına yardımcı olmak, bu ülkeler ile; ticari, teknik, sosyal kültürel ve eğitim alanlarında işbirliğini geliştirmek amacıyla 24 Temmuz 1992 tarihinde Başbakanlığa bağlı olarak kurulan kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?

• Petrol rezervleri fazla olan,

A) TİKA

A) Kazakistan

B) Türkmenistan

B) Kızılay

C) Kırgızistan

D) Azerbaycan

• Başkenti Bakü olan, • Türkiye’ye Nahçivan Özerk Bölgesi ile komşu olan Türk Dünyası ülkesi aşağıdakilerden hangisidir?

C) RTÜK D) Sivil Savunma Müdürlüğü

19. Ülke

İthalat Miktarı

Almanya

9.4 milyar dolar

İtalya

5.4 milyar dolar

Rusya

5.4 milyar dolar

Fransa

4.1 milyar dolar

23. Aşağıda Türk Dünyası ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir. 1. Bakü - Tiflis - Ceyhan Petrol Boru Hattının başladığı ülkedir.

Tablodaki bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Türkiye en fazla ithalatı Almanya’dan yapmaktadır. B) Almanya’dan daha çok sanayi ürünleri alınmaktadır.

2. Yüzölçümü bakımından en büyük Orta Asya Türk Cumhuriyeti’dir. 3. Topraklarının büyük bir kısmının çöllerle kaplı olduğu ülkedir. Özellikleri verilen bu ülkeler aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

C) Türkiye’nin ithalatında İtalya ve Rusya’nın payı aynıdır.

1 A) Azerbaycan

2 Kazakistan

3 Türkmenistan

D) Türkiye en az ithalatı Fransa’dan yapmaktadır.

B) Kırgızistan

Türkmenistan

Azerbaycan

C) Kazakistan

Azerbaycan

Kırgızistan

D) Türkmenistan

Kazakistan

Kırgızistan

20. Ekonomik, sosyal ve siyasal ilişkilerimizin, geçmişten gelen tarihi ve kültürel bağlarla bütünleştiği bazı Türk Cumhuriyetleri bulunmaktadır. Aşağıdaki ülkelerden hangisi Türk Cumhuriyetleri arasında yer almaz? A) Kırgızistan

B) Gürcistan

C) Azerbaycan

D) Türkmenistan

24. Dünya genelinde toplumların farklı örf, adet ve gele21. Dünya üzerinde 250 milyondan fazla Türk yaşamaktadır. Türkiye 70 milyonu aşan nüfusuyla en fazla Türk’ün yaşadığı ülkedir. Bugün yurt dışında da yaşayan Türk vatandaşlarımız bulunmaktadır. Türk vatandaşlarının en fazla yaşadığı kıta Avrupa Kıtası’dır. Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisi Türk vatandaşlarının en fazla yaşadığı Avrupa ülkesidir?

A) Fransa

B) Hollanda

C) Almanya

D) Polonya

nekleri vardır. Toplumlar değişik organizasyonlarla diğer toplumları tanıma fırsatı bulmakta ve o toplumların kültürlerini öğrenmektedirler. Aşağıdakilerden hangisi toplumlar arası bu organizasyonlara örnek olarak gösterilemez? A) 23 Nisan etkinlikleri B) Olimpiyatlar C) Türkiye liseler arası bilgi yarışmaları D) Dünya Futbol Şampiyonaları

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Demokrasinin Serüveni 1. Tarih boyunca devletler çeşitli şekillerde yönetilmişler-

dir. Bazı devletler belli bir aile ya da bir sınıf tarafından yönetilirken, bazıları halkın kendi içinden seçtiği vekiller aracılığıyla yönetilmişlerdir.

Devlet demek, ben demek. Söylediðim her söz kanun gibidir.

Verilen bu bilgilerde aşağıdaki yönetim şekillerinden hangisinden bahsedilmemiştir? A) Cumhuriyet

B) Oligarşi

C) Teokrasi

D) Monarşi Bu sözü söyleyen kral ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenirse doğru olmaz? A) Yönetimde tek söz sahibi kendisidir.

2. Monarşi (saltanat) ile yönetilen ülkelerde;

B) Her sözü tartışılmadan kabul edilir. C) Ülkeyi ve devleti kendi malı gibi görür.

1. Hakimiyet tek bir kişide toplanmıştır.

D) Devlet yönetimi ile ilgili işleri belli bir gruba danışır.

2. Hükümdarın emirleri kanun sayılır ve derhal yerine getirilir. 3. Hükümdarlar savaşa ve barışa karar verirler ve orduya komuta ederler. 4. Hükümdarlar belli bir süre ile göreve gelirler. bilgilerinden hangisi ya da hangilerinin yanlış olduğu söylenebilir? A) Yalnız 1

B) Yalnız 4

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

5. Kral yönetimde tek söz sahibidir.

Halk tarafýndan seçilen yöneticiler ülkeyi yönetirler.

3. 1. Yöneticilerin belli bir süre için seçimle işbaşına gelmesidir.

Ayþe

2. Tek bir kişinin egemenliğine dayanan yönetim şeklidir.

Hakimiyet bir grup ya da bir sýnýfa aittir.

3. Hakimiyetin bir grup veya bir sınıfa ait olduğu yönetim şeklidir. Yukarıdaki bazı özellikleri verilen yönetim şekilleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Sevgi

Arda Ülke yönetiminde söz sahibi olan halktýr.

Cemil

1 A) Cumhuriyet

2 Monarşi

3 Oligarşi

B) Teokrasi

Oligarşi

Monarşi

Yukarıdaki öğrencilerden hangisinin ya da hangilerinin anlattığı yönetim biçimi cumhuriyetin temel ilkelerine uygundur?

C) Cumhuriyet

Teokrasi

Oligarşi

A) Yalnız Arda

B) Yalnız Ayşe

D) Teokrasi

Monarşi

Cumhuriyet

C) Arda ve Cemil

D) Ayşe ve Sevgi

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr 6.

Başarının olduğu her yerde...

Seçimler belli bir süre için yapýlýr.

Ülke yönetiminde halk söz sahibidir.

Yöneticiler seçimle iþ baþýna gelir.

Halk seçme ve seçilme özgürlüðünü kullanýr.

9. 1876’da ilan edilen 1. Meşrutiyet ve Kanun-i Esasi ile Osmanlı Devleti’nde demokratikleşmenin önemli adımları atılmıştır. Kanun-i Esasi ile Osmanlı Devleti’nin yönetim şekli Meşrutiyet olmuş, üyeleri halk tarafından seçilen Mebuslar (milletvekili) Meclisi’nin oluşturulması kararlaştırılmıştır. Buna göre, 1. Meşrutiyet ve Kanun-i Esasi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İlk kez Anayasal sisteme geçildiği B) Halkın temsilcilerinin yönetime katılmaya başladığı

Yukarıdaki kavram haritasında “?” gösterilen yere aşağıdaki yönetim şekillerinden hangisi getirilmelidir? A) Cumhuriyet

B) Monarşi

C) Oligarşi

D) Teokrasi

C) Halkın ilk kez seçme seçilme hakkını kullandığı D) Avrupa devletlerinin desteği sağlanmak istendiği

10. 1876’da ilan edilen Osmanlı Devleti’nin ilk anayasası niteliğinde olan Kanun-i Esasi’de yer alan “Mebuslar meclisi üyelerinin dört yılda bir halk tarafından seçilmesi” maddesinin yer alması aşağıdaki tanımlardan hangisi ile doğrudan ilişkilendirilebilir?

7. 1. Demokrasilerde hükümeti kurma görevi, genelde gerçekleştirilen seçim sonuçlarına göre en fazla oyu alan partiye verilir. Bu partiye ........... partisi denir. 2. TBMM’de hükümet dışında kalan partilere ise .......... partileri denir. Buna göre, 1 ve 2 numaralı öncüllerde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümleler doğru tamamlanmış olur? 1 A) Muhalefet

2 Ana muhalefet

B) Ana muhalefet

Hükümet

C) İktidar

Muhalefet

D) Hükümet

İktidar

A) Milli egemenlik

B) Saltanat

C) Hürriyet ve Eşitlik

D) Ulusal bağımsızlık

11. Demokrasi yönetimi ilk olarak eski Yunan şehir devletlerinde görülmüştür. Bu şehir devletlerinde belli bir yaşa ulaşan hür erkekler şehrin yönetimine doğrudan katılırlardı. Ancak bu şehirlerde yaşayan köleler ve kadınların yönetime katılma hakları bulunmuyordu. Bu nedenle Yunan demokrasisinin önemli eksiklikleri vardı. Buna göre, Yunan şehir devletleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sosyal sınıf farklılıkları vardır. B) Yönetimde erkekler etkili olmuştur. C) Demokrasi en iyi şekilde uygulanmıştır. D) Halk iradesi yönetime tam olarak yansımamıştır.

8. Orta Asya Türk devletlerinin yönetiminde hanedan üyeleri, hatun ve boy beylerinden oluşan “Kurultay” adlı meclis etkili olmuştur. Son sözü söyleme hakkı ise Kağan’a ait olmuştur. Buna göre; 1. Hükümdar sınırsız yetkilere sahip değildir. 2. Kurultay’da Hatunlar’da görev almıştır. 3. Hükümdarlar Kurultay’da seçilmiştir. 4. Kurultay danışma meclisi niteliği taşımıştır. yargılarından hangisine ya da hangilerine kesin olarak ulaşılamaz? A) Yalnız 1

B) Yalnız 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

12. Demokratik yönetimlerde insanlar duygularını, düşüncelerini, görüş ve isteklerini değişik yöntemlerle yöneticilere ve kamuoyuna duyurabilirler, haklarını yasal yollardan arayabilirler. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Demokrasi ile uyuşmayacak davranış olarak gösterilebilir? A) Kapalı mekanlarda sigara içenleri yetkili şahıslara şikayet etmek. B) Sokaktaki çöplerin zamanında toplanması için belediyeye dilekçe vermek. C) Yetkililerden izin alarak yürüyüş ve gösteri düzenlemek. D) Apartmanda yüksek sesle müzik dinleyen komşusuyla kavga etmek.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. İnsan haklarının bazı özellikleri vardır. Bu özellikler ara-

16. 1. Atina, Demokrasi’nin doğduğu kent olarak kabul

sında;

edilir.

1. İnsan hakları evrenseldir. Bütün insanlar için gerekli ve geçerli olan haklardır. 2. İnsan hakları doğuştan kazanılır, başkasına devredilemez. 3. İnsan hakları bütün insanların eşitliği ilkesini içine alır. 4. İnsan hakları öncelikli olarak kendi haklarını korumayı gerektirir. Yukarıda verilen bu maddelerden hangisinin insan haklarının temel özellikleri arasında yer aldığı söylenemez? A) 1

B) 2

C) 3

2. Milat’tan sonra 212’de Roma İmparatorluğunda doğan herkes yurttaş olarak kabul edilmiştir. 3. Magna Carta, Kralın yetkilerinin sınırlandırıldığı ilk antlaşmadır. Yukarıda verilen tarihte yaşanan demokratik gelişmelerle ilgili bilgilerden hangisinin ya da hangilerinin doğru olduğu söylenebilir? A) Yalnız 1

B) Yalnız 2

C) 1 ve 2

D) 1, 2 ve 3

D) 4

17. İslamiyetten önceki Türk toplumlarında görülen insan hakları ile ilgili gelişmelerden bazıları şunlardır: • Toplumda kadın - erkek ayrımı yoktur.

14. Veda Hutbesi’nde yer alan haklardan bazıları şunlardır:

• Hükümdarlar kendilerini halka karşı sorumlu görmüşlerdir. • Kanunlar önünde herkes eşit haklara sahiptir.

• Hiç kimse diğerinden üstün değildir. • Kimse başkasının suçundan dolayı sorumlu tutulamaz. • İnsanların canları, malları ve ırzları kutsaldır. Buna göre, Hz. Muhammed’in yayınladığı Veda Hutbesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Buna göre İslamiyet öncesi Türk toplumları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hükümdarın yetkileri sınırlandırılmıştır. B) İnsan hakları gelişmiştir. C) Hükümdarın halka karşı görevleri vardır. D) Kadın - erkek eşitliği sağlanmıştır.

A) Temel haklar koruma altına alınmıştır. B) Toplumsal eşitlik sağlanmaya çalışılmıştır. C) Düşünce özgürlüğü oluşturulmaya çalışılmıştır.

18. “Demokrasilerde egemenlik millete aittir. Millet bu hak-

D) Adil yargılama sistemi oluşturulmak istenmiştir.

kını milletvekilleri aracılığıyla kullanır.” diyen Sosyal Bilgiler Öğretmeni Nihat Bey, ardından öğrencilerine “Vatandaş olarak biz bu hakkımızı nasıl kullanırız?” sorusunu yöneltmiştir. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi bu soruya doğru cevap vermiştir?

15. İslamiyet’in Türkler arasında yayılmaya başladığı dönem-

Vergilerimizi zamanýnda vererek

lerde yazılmış olan Kutadgu Bilig adlı kitapta “Uygurlarda, tahtın ana direğinin doğruluk ve adalet olduğu vurgulanarak hükümdarın, insanları adaletin önünde bey veya kul olarak ayırmaması gerektiği temel bir prensip olarak ifade edilmektedir. İster oğul, ister akraba, isterse yolcu olsun herkes kanun karşısında eşittir. Devletin temeli doğruluk ve adalettir.” denilmektedir. Buna göre, Uygurlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenirse doğru olur?

D) Kanunlara uyarak

A) Din ve inanç hürriyeti sağlamışlardır. B) Halkın yönetimdeki etkinliğini arttırmışlardır. C) Hukukun üstünlüğü ilkesini benimsemişlerdir. D) Demokrasi anlayışı ile yönetilmişlerdir.

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Seçimlerde oy kullanarak

Baþkalarýnýn haklarýna saygýlý olarak

www.isabet.com.tr

Başarının olduğu her yerde...

19. İnsan hakları, insanın doğuştan sahip olduğu, insanın

22.

insanca yaşayabilmesi için gerekli olan haklardır. İnsanın değerini korumaya yönelik olan bu haklar, insanların başka haklardan da yararlanabilmesinin ön koşuludur. Bu haklar; kişiye bağlı haklar, sosyal ve ekonomik haklar ve siyasi haklar olarak üç grupta toplanır. Bu bilgilerden hareketle;

Yıl

Kadın Milletvekili Sayısı

1935

1950

1995

1999

2007

1. Seçme ve seçilme hakkı, Yukarıdaki tabloda seçim yıllarına göre, TBMM’de bulunan kadın milletvekili sayıları verilmiştir.

2. Özel hayatın gizliliği hakkı, 3. Tüketicilerin korunması hakkı, 4. Siyasi parti kurma veya bir siyasi partiye üye olma hakkı

Tablodaki bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

gibi haklardan hangisi ya da hangileri siyasi haklar içinde yer alır?

A) 1935 yılında ki seçimde 1950 yılına göre kadın milletvekili sayısı daha fazladır.

A) Yalnız 1

B) Yalnız 4

B) Kadın milletvekili sayısının en fazla olduğu seçim yılı 2007’dir.

C) 1 ve 4

D) 2 ve 3

C) Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze doğru kadın milletvekili sayısı sürekli artmıştır. D) Yapılan seçimler sonucu en az kadının milletvekili olduğu seçim yılı 1950’dir.

20. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Atatürk’ün çalışmaları sayesinde kadınlar mesleki hayatta kendini göstermeye başlamıştır. Buna göre, aşağıdaki Türk kadınlarından hangisi Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın pilotu olmuştur?

23. Mustafa Kemal Atatürk’ün “En büyük eserim” dediği Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra Türk kadınının toplum içindeki rolü ve etkinliği artmış, kadın hakları gelişmiştir.

A) Halide Edip Adıvar B) Afet İnan

Aşağıdakilerden hangisi Atatürk Dönemi’nde kadın haklarına yönelik olarak yapılan inkılap ya da çalışmalardan birisi değildir?

C) Muazzez İlmiye Çığ D) Sabiha Gökçen

A) 1926 → Türk Medeni Kanunu’nun kabulü B) 1930 → Belediye seçimlerine katılma hakkı

21.

C) 1924 → Saltanatın kaldırılması

D) 1934 → Milletvekili seçme seçilme hakkı

⇓ Askerlik Yapmak ⇓ Vergi Vermek

24.

⇓

Seçme Seçilme Hakkını Kullanmak ⇓

Sosyal Güvenlik Hakký

Kanunlara Uymak

Eðitim Hakký

Tüketicilerin Korunmasý Hakký

Yukarıdaki diyagramda “?” ile gösterilen yere aşağıdaki başlıklardan hangisi getirilirse diyagram doğru bir şekilde tamamlanmış olur?

Yukarıda “?” ile gösterilen yere getirilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vatandaşlık Görevleri

A) Kişiye bağlı haklar

B) Kadın Hakları

B) Sosyal ve Ekonomik haklar

C) Sosyal ve Ekonomik Haklar

C) Siyasal Haklar

D) Siyasal Haklar

D) Seçme - Seçilme Hakkı

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Sosyal Bilgiler Elektronik Yüzyıl 1.

4. “Düşünme gücümüzün artmasına ve düşünme faali-

Bilim Dalı

İncelediği Alan

Tarih

Geçmişte yaşamış olan insan toplulukları arasındaki ilişkiyi inceler.

Coğrafya

Doğal çevre ile insanlar arasındaki ilişkiyi inceler.

Antropoloji

Toplumların oluşumunu, değişim ve gelişimlerini araştırır.

Psikoloji

İnsanların gözlenebilir ve ölçülebilir davranışlarını inceler.

Yukarıda bilim dalı ve incelediği alan eşleştirilmesi verilmiştir.

yetini sistemli bir şekilde yapmamıza katkı sağlayan bilim dalı hangisidir?” sorusunu derste öğrencilerine yönelten Sosyal Bilgiler Öğretmeni Tuğrul Bey’e, aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir? A)

Yapılan bu eşleştirmelerden yanlış olan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarih

B) Coğrafya

C) Antropoloji

D) Psikoloji

B) Felsefe

Sosyoloji

Psikoloji

Tarih

2. • Bizden önceki medeniyetlerin tecrübelerinden yararlanarak dersler çıkarmamıza ve böylece aynı hatalara düşmememize, • Geçmişimizi öğrenerek milli birlik ve beraberlik anlayışımızın güçlenmesine, yardımcı olan Sosyal Bilimler dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarih

B) Sosyoloji

C) Psikoloji

D) Arkeoloji

3. 1. İçinde yaşadığımız toplumsal yapıyı tanımamızı ve çevremizle iyi ilişkiler kurmamızı sağlayan bilim dalıdır. 2. İnsanların hangi şartlarda ne tür davranışlarda bulunacaklarını önceden öğrenmemizi sağlayan bilim dalıdır. Bazı özellikleri verilen bu bilim dalları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 1 A) Arkeoloji

2 Psikoloji

B) Tarih

Coğrafya

C) Arkeoloji

Tarih

D) Sosyoloji

Psikoloji

5. Anadolu’nun tarih öncesi devirleri ve ilk çağları hakkında kazılar yoluyla araştırma yapmak isteyen bir tarihçi aşağıdaki bilim dallarından hangisinde uzmanlaşmış bir bilim adamından yardım istemelidir? A) Coğrafya

B) Arkeoloji

C) Psikoloji

D) Antropoloji

6. 20. yüzyılda insanlık tarihi açısından çok önemli bilimsel ve teknik gelişmeler olmuştur. Bilim ve teknolojinin gelişmesi ile; 1. Birçok hastalığın tedavisi mümkün hale gelmiştir. 2. İletişim yaygınlaşmış ve hızlanmış, bu durum toplumlar arası etkileşimi arttırmıştır. 3. Eğitim, öğretim faaliyetleri kolaylaşmıştır. 4. Bilginin saklanması ve taşınması zor hale gelmiştir. Bilim ve teknolojinin gelişmesi ile ilgili verilen bu bilgilerden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir? A) 1

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

B) 2

C) 3

D) 4

www.isabet.com.tr 7.

Başarının olduğu her yerde...

Sosyal Bilimleri Oluşturan Bilim Dalları ⇓

⇓

Tarih

Coğrafya

⇓

Felsefe

Arkeoloji

⇓

Buna göre, “?” ile gösterilen yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilirse diyagram en doğru şekilde tamamlanmış olur?

10. Aşağıda nanoteknoloji kullanılarak yapılan bazı çalışmalar verilmiştir. 1. Mikroskobik robotların hastalıklara karşı kullanılması 2. Kırışmayan, leke tutmayan ve ütü istemeyen kumaşların yapılması 3. Düşük yakıt tüketimi sağlaması ve araçların ömrünü uzatması Buna göre, nanoteknoloji ile yapılan bu çalışmaların hangi alanda yapıldığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? 1

A) Psikoloji - Sosyoloji B) Biyoloji - Nanoteknoloji C) Psikloji - Biyoloji D) Sosyoloji - Nanoteknoloji

A) Tıp

2 Gıda

3 Tekstil

B) Kimya

Tekstil

Ulaşım

C) Tıp

Tekstil

Otomotiv

D) Kimya

Gıda

Otomoitv

8. • Maddenin en küçük birimi olan atomun parçalanması veya birleştirilmesi sonucu ortaya çıkan enerjidir. • Hassas elektronik ölçüm yapan aletlerin yapımında, arkeolojik kazı çalışmalarında, bazı hastalıkların tedavisinde, atom ve hidrojen bombalarının yapımında kullanılan enerjidir. Genel özellikleri verilen bu enerji kaynağı aşağıdakilerden hangisidir? A) Güneş Enerjisi B) Rüzgar Enerjisi C) Nükleer Enerji D) Hidroelektrik Enerji

11. Dünya nüfusunun hızla artması, insanların kalabalık ortamlarda bulunması, çevre kirliliği gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar toplumlar için çok büyük tehlikeler oluşturmaktadır. Buna göre, aşağıdaki hastalıklardan hangisinin insandan insana bulaşma ihtimali en zayıftır? A) AIDS

B) Hepatit B

C) Kuş Gribi

D) Kanser

9. Telif hakkı, edebiyat, müzik, sinema ve tiyatro gibi sanat dallarında meydana getirilen eserleri yayınlama, sahneleme ve satma hakkının yasalarla sadece belirli bir kişi veya kuruma verilmesidir. Buna göre, aşağıdaki eserlerden hangisi için telif hakkından bahsedilemez? A) Edebiyat eserleri

12. Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören organların yerine, canlı veya hayatını kaybetmiş olan insanlardan yeni ve sağlam bir organın konularak hastanın tedavi edilmesine doku ve organ nakli denir. Aşağıdakilerden hangileri günümüzde en fazla nakli gerçekleştirilen organlar arasıda yer alır?

B) Yeni çıkarılan bir müzik albümü C) Sinema eserleri

A) Böbrek - Karaciğer

B) Beyin - Kalp

D) Korsan eserler

C) Göz - Yüz

D) Beyin - Göz

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

Başarının olduğu her yerde...

www.isabet.com.tr

13. Bir eseri ya da ürünü sahibinden izinsiz bir şekilde ço-

16. Ülkemizde korsan yayınları önlemeye yönelik olarak dev-

ğaltan kişiler, çoğalttıkları eser ve ürünleri daha ucuza satmaktadırlar. Bu durum eser ve ürünleri basma, çoğaltma ve satma hakkına sahip olanların zarar etmesine yol açmaktadır.

let tarafından bazı tedbirler alınmıştır. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde korsan yayınlara karşı devlet tarafından gerçekleştirilen uygulamalardan birisi değildir?

Buna göre, bir ürün ya da eserin yasa dışı yollardan çoğaltılması anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ürün veya eserlere bandrol yapıştırılması

A) Lisans

B) Korsan

C) Korsan eser ya da ürün satanların mahkemeye verilmesi

C) Patent

D) Barkod

B) Türk Patent Enstitüsü’nün kurulması

D) Radyo ve Televizyonlarda korsan yayınla uğraşanların isminin açıklanması

17. Türkiye’de patent haklarının korunması ile ilgili çalışmalar son yıllarda hızlanmıştır. Bu amaçla 1995 yılında Türk Patent Enstitüsü kurulmuştur. Türk Patent Enstitüsü ülkemizdeki buluşlara patent vermekle görevlidir.

14. Kan bağışlamanın çok çeşitli yararları bulunmaktadır. Bu yararlar arasında;

Aşağıdakilerden hangisi Türk Patent Enstitüsü’nün görevleri arasında yer almaz?

1. Baş ağrısı, stres ve tansiyon gibi rahatsızlıklara iyi gelmesi

A) Türkiye’deki buluşlara patent vermek

2. Kan bağışı sonrasında yeni oluşan kan hücrelerinin vücuda canlılık kazandırması

B) Türkiye’ye has ürünlere patent vermek

3. Kemik iliğinin yağlanmasını engellemesi

D) Patent talebinde bulunanların başvurularını değerlendirmek

C) Korsan üretim yapanları cezalandırmak

4. Kan yoluyla yayılan çeşitli hastalıkların farklı insanlara yayılması gibi durumlardan hangisi ya da hangileri yoktur? A) Yalnız 1

B) Yalnız 4

C) 1 ve 2

D) 3 ve 4

15. 1. Bir ürünün yasal olmayan yollardan veya eserin sahibinden izin alınmadan çoğaltılarak satılmasına ........... denir.

18.

Terim

Tanım

Fikir ve sanat eserlerinin sahibinin izniyle ve yasal yollarla üretildiğini gösteren etikettir.

Patent

Bir buluşun kime ait olduğunu gösteren belgedir.

Korsan

Yasal olmayan yollarla çoğaltılan eserlerdir.

2. Bir buluşun kime ait olduğunu gösteren belgeye ................ denir. Buna göre, cümlelerde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümleler doğru tamamlanmış olur? 1 A) İcat

2 Lisans

B) Lisans

Korsan

Buna göre, “?” ile gösterilen yere aşağıdaki terimlerden hangisi getirilirse diyagram tamamlanmış olur?

C) Korsan

Patent

A) Bandrol

B) TSE

D) Patent

İcat

C) Başarı Belgesi

D) ISO

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler

www.isabet.com.tr 19.

Başarının olduğu her yerde... 22.

Korsan ürünler satýn almanýn zararlarý nelerdir?

Sosyal Bilgiler Öğretmeni Sibel Hanım’ın bu sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisinin doğru cevap verdiği söylenemez? A)

Devletin ekonomik kayba uðramasýna neden oluruz.

Eser sahibinin maddi ve manevi haklarýný korumamýþ oluruz

Hayatta en hakiki mürþit ilimdir, fendir. Ýlim ve fenden baþka yol gösterici aramak gaflettir, dalalettir, cehalettir.

Bu sözleri ile Mustafa Kemal Atatürk aşağıdakilerden hangisini vurgulamamıştır? A) Modernleşmeyi ve çağdaşlaşmayı B) İlim ve fen ile ileriye gidilebileceğini C) Hayatta ilim ve fennin rehber edinilmesi gerektiğini D) Bilimin gelişmesinin bilim adamlarının çalışmalarına bağlı olduğunu

C) Aldýðýmýz ürün bo-

Daha ekonomik fiyatlara ürün sahibi oluruz.

zuk çýkarsa iade ya da hak talebinde bulunamayýz.

23. • Yeni buluşların, çalışmaların, üretici ve mucitlerin haklarını korumak amacıyla kurulmuştur. • Kuruluş amaçları arasında buluş faaliyetlerinin özendirilmesi, buluş sahibinin ödüllendirilmesi, araştırma ve geliştirme sonuçlarının açıklanarak teknik bilginin yaygınlaştırılması yer alır.

20. Vizyona yeni giren filmleri takip etmekten hoşlanan Emre, bir filmi sinemada seyretmek yerine yasa dışı yollardan çoğaltılmış olan CD’sini satın alarak evde izlemeyi tercih etmektedir. Buna göre, Emre’nin eser sahibinin hangi hakkını kanunlara rağmen ihlal ettiğini gösterir? A) Telif

B) Patent

C) Lisans

D) İcat

Yukarıda genel özellikleri verilen bu kurum aşağıdakilerden hangisidir? A) Türk Patent Enstitüsü B) Türkiye İstatistik Kurumu C) Türk Standartları Enstitüsü D) TÜBİTAK

24. “Akıl ve mantığın çözemeyeceği iş yoktur.” diyen Ata21. Bilimsel ve teknolojik alanlarda yeni bir yöntem geliştirmeye veya ürün ortaya çıkarmaya buluş ya da icat denir. Patent ise bir buluşun veya bu buluşu kullanma hakkının kime ait olduğunu gösteren belgedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi buluşların patent ile korunmasının yararları arasında yer almaz? A) Buluş yapanlar ödüllendirilir.

türk’ün kişisel özelliklerinden birisi de akılcı olmasıdır. Ülkemizde bilim ve teknolojinin gelişmesine büyük önem veren Atatürk, bu alanlarda gelişme yaşanması için çeşitli çalışmalar yaptırmış ve kurumlar açılmasını sağlamıştır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Atatürk Dönemi’nde bilimin gelişmesine katkı sağlamak amacıyla açılmış bir kurumdur?

B) Yaratıcı fikirler yasalarla güvence altına alınır.

A) İstanbul Üniversitesi

C) Buluş yapanlar ile taklitçiler arasındaki sorunlar azalır.

B) Anadolu Ajansı

D) İnsanlar buluş yapmaya teşvik edilir.

D) Kızılay

C) Türk Hava Kurumu

NET

6. Sınıf – Sosyal Bilgiler