İsabet yaprak test by İsabet Etüt Merkezi

8. Sýnýf Fen ve Teknoloji Soru Bankasý Bu kitabýn tamamýnýn ya da bir kýsmýnýn, kitabý yayýmlayan þirketin önceden izni olmaksýzýn elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayýt sistemi ile çoðaltýlmasý, yayýmlanmasý ve depolanmasý yasaktýr. Bu kitabýn tüm haklarý ÝSABET Yayýncýlýk’a aittir.

Yayýna Hazýrlýk Ýsabet Dizgi

Baský Tarihi EYLÜL 2011

Baský Yeri Fazilet Neþriyat ve Ticaret A.Þ. Baðlar Mah. Mimar Sinan Cad. No: 52 Güneþli / Baðcýlar / ÝSTANBUL Tel: (0212) 657 88 00 www.fazilet.com.tr

SUNUÞ Deðerli Öðrenciler, Günümüzde bilginin hýzla deðiþtiði ve geliþtiði görülmektedir. Bu deðiþim, Milli Eðitim Bakanlýðýna baðlý ilköðretim okullarýnda okutulan derslerin veriliþ þeklini, içeriðini, iþleniþ sýrasýný da etkilemiþtir. Bununla birlikte ilköðretimde öðretmen, öðrenci ve ders materyallerinin rollerinde bazý deðiþiklikler meydana getirmiþtir. Örneðin; öðretmen ve kitap merkezli bir yaklaþýmdan öðrenciyi merkeze alan ve öðrencinin bilgiyi kendisinin yapýlandýrmasýný isteyen bir anlayýþý ön plana çýkarmýþtýr. Bu da öðretmenin, öðrencinin ve ders kitaplarýnýn deðiþimini zorunlu hale getirmiþtir. Ýsabet Yayýnlarý bu deðiþimi göz önünde bulundurarak ilköðretim 'Okula Yardýmcý Kitaplarýný' tüm öðretmen ve öðrencilerin ihtiyacýný karþýlayacak þekilde hazýrlamýþtýr. Hazýrlanan bu yayýnlar arasýnda þunlar yer almaktadýr: • • • • • • •

Konu Anlatýmlý Kitaplar Soru Bankalarý Etkinlikli Çalýþma Kitaplarý Yaprak Testler Etüt Testleri Yazýlý Sorularý Deneme Sýnavlarý

Bu dokümanlar hazýrlanýrken öðrenci seviyesine uygunluk, öðrencilerin üst düzey beceriler (iletiþim kurma, problem çözme, eleþtirel düþünme, milli, manevi ve evrensel deðerlere duyarlý olma vs.) kazanmasýna yardýmcý olmak amaçlandý. Ayný zamanda konularýn örnek sorularla ve etkinliklerle pekiþtirilmesine, sorularýn anlaþýlýrlýðýna, somuttan soyuta ve basitten zora doðru sýralanmasýna dikkat edildi. Alanýnda uzman yüzlerce öðretmenimizin, zümre baþkanlarýmýzýn bilgi ve birikimlerinden yararlanarak okula yardýmcý kitaplarý ve diðer dokümanlarý hazýrladýk. Bu dokümanlar öðrencileri geleceðe en iyi þekilde hazýrlayýp onlarýn hayatta daha baþarýlý olmasý için elinden geleni yapan öðretmenlerin yardýmcý kaynaðý olacaktýr. Eðitimin bir sonuç deðil, bir süreç olduðunu düþünen Ýsabet Yayýnlarý ile gelecek sizin için baþarýlarla dolu olacaktýr. Eðitim ve yaþam sürecinde baþarýlý olmanýz dileðiyle… ÝSABET YAYINLARI ÝLKÖÐRETÝM YAYIN KURULU

ÝÇÝNDEKÝLER Hücre Bölünmesi ve Kalýtým . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 – 36 Kuvvet ve Hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 – 62 Maddenin Yapýsý ve Özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63 – 88 Ses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89 – 104 Maddenin Halleri ve Isý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105 – 126 Canlýlar ve Enerji Ýliþkileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127 – 148 Yaþamýmýzdaki Elektrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149 – 168 Doðal Süreçler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169 –174 Genel Tekrar Testleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175 – 212 Cevap Anahtarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .213 – 216

1. Ünite

Hücre Bölünmesi ve Kalýtým

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Test – 1

3. 2n = 36

Mitoz bölünme, tüm hücrelerde görülür. D

Mitoz

2n = 36

2n = 36 Mitoz bölünme ile hücre sayýsý artar.

2n = 36 kromozomlu bir hücre mitoz bölünme sonucu şekildeki hücreleri oluşturmuştur.

D 1. Çýkýþ

Buna göre, mitoz bölünme ile ilgili, I. Kromozom sayısı değişmez. II. Sitoplazma oransız bölünebilir.

yargılarından hangileri söylenebilir? B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

Y 2. Çýkýþ

D 3. Çýkýþ

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır?

III. Kalıtsal farklılık oluşturur.

A) Yalnız I

Mitoz bölünme sonucu oluþan hücrelerin genetik özellikleri farklýdýr.

A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

Hücre bölünmesinde gözlenen evrelerden bazılarına ait şekiller yukarıdaki gibidir.

Canlı türü

Kromozom Sayısı

İnsan

Soğan

Moli balığı

Eğrelti otu

500

Bu evrelerin gerçekleşme sırası, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) X – Y – Z

B) Y – Z – X

C) Z – X – Y

D) X – Z – Y

5. Hücre bölünmesi sırasındaki,

Bazı canlı türlerinin kromozom sayıları yukarıdaki tabloda verilmiştir.

I. Kromozomların kendini eşlemesi

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

II. Sitoplazmanın bölünmesi III. Kromozomların belirginleşmesi

A) Kromozom sayısı bitkilerde fazladır. B) Canlı gelişmişliği, kromozom sayısı ile belirlenir.

olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde verildiği gibidir?

C) Farklı türler, aynı kromozom sayısına sahip olabilir.

A) I – II – III

B) I – III – II

D En az gelişmiş canlı, soğandır.

C) II – I – III

D) III – I – II

Test – 1

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

9. Ali nin kýrýlan kolunun onarýlmasý

geliþme

kopar x

Ýki yýl önce boyu 140 cm olan Merve nin boyunun 150 cm olmasý geliþme

Kertenkelenin kopan kuyruðunu yenilemesi

Deniz yıldızının kendini yenilemesi sırasında, aşağıdaki olaylardan hangisi meydana gelmez?

Amipin bölünmesi

A) Ara lamel oluşumu B) Kromozom ayrılması

Yukarıdaki canlılardan hangisinde görülen mitoz bölünme, neslin devamlılığını sağlar?

C) Sitoplazma boğumlanması D) İğ ipliği oluşumu

A) Ali’de

B) Merve’de

C) Kertenkelede

D) Amipte

7. Bir hücrenin bölünmesi sırasında, • Sitoplazmanın boğumlandığı • İğ ipliklerinin oluşturulduğu tespit edilmiştir. Buna göre, bu hücre ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olur? A) Menekşe bitkisinin kök hücresidir.

10. Farklı canlılarda gözlenen mitoz bölünmenin ne-

B) İnsanın sinir hücresidir.

den olduğu olaylar aşağıda verilmiştir.

C) Kertenkelenin kopan kuyruk hücresidir. D) Kavak ağacının dalında bulunur.

1. Kromozumun belirginleşmesi

2. Çekirdek zarının erimesi

3. Kromozomların çoğalması

4. Sitoplazma bölünmesi

Mitoz bölünme sırasında meydana gelen olaylar tabloda verilmiştir.

B) 2

C) 3

14 yaþýnda boy uzamasý

40 yaþýnda geliþme

III

Verilen olayların mitoz bölünme hızına göre doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre, tablodaki olaylardan hangisi, bölünen hücrenin niteliği hakkında bilgi edinmemizi sağlar? A) 1

6 aylýk bebekte büyüme

D) 4 10

A) I > II > III

B) III > II > I

C) I > III > II

D) II > I > III

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım 1.

mitoz

12 12

Test – 2 3.

12 12

mitoz

1. amip

Yeterli büyüklüðe ulaþmadan sitoplazmasýnýn bir kýsmý azaltýlýyor. Sonuç: Amip bölünmüyor.

12 Yeterli büyüklüðe ulaþmasý için bekleniyor. Sonuç: Amip bölünüyor.

Bir hücrenin iki kez mitoz geçirmesi ile oluşan hücreler şekildeki gibi verilmiştir. 2. amip

Buna göre, I. Mitoz bölünme, sonucu iki hücre oluşur. II. Mitoz bölünme, kromozom sayısını değiştirmez.

3. amip

III. Mitoz bölünme ile çeşitlilik oluşmaz. yargılarından hangileri söylenebilir?

Yeterli büyüklüðe ulaþmasý bekleniyor ve çekirdeði çýkartýlýyor. Sonuç: Amip bölünmüyor.

Hücre bölünmesi ile ilgili yapılan deneyler ve sonuçları yukarıda verilmiştir.

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Bölünme için hücre yeterli büyüklüğe ulaşmalıdır. B) Çekirdek bölünmeyi denetler. C) Sitoplazma miktarı bölünmede etkili değildir. D Uygun ortamlarda, bölünme sorunsuz gerçekleşir.

Kromozom sayýsý

Zaman Hücre sayýsý

Sitoplazma miktarý

Zaman

III

Her hücrede kalıtım materyali vardır.

Çekirdek hücrenin yönetim merkezidir.

Mitoz bölünme her canlıda çoğalmayı sağlar.

Her hücre bölünebilir.

Zaman

Çağla, hücre yapısı ve bölünme ile ilgili yukarıdaki etkinlikte doğru olan cümleye (D), yanlış olduğunu düşündüğü cümleye (Y) harfi koymuştur.

Mitoz bölünme sırasında gerçekleşen olaylarla ilgili yukarıda verilen grafiklerden hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

Her doğru işaretleme 25 puan olduğuna göre Çağla bu etkinlikten kaç puan almıştır?

C) II ve III

D) I, II ve III

A) 25 11

B) 50

C) 75

D) 100

Test – 2

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

5. 2 farklı hücrenin, mitoz bölünerek yeni hücreler oluş-

turana kadar ki dönemleri ve gerçekleşme süreleri aşağıda verilmiştir. Deri hücresi

Çekirdek bölünmesi

Hazýrlanma 23,5 saat

Bir hücrenin bölünmesi sırasındaki değişimler şekildeki gibidir.

1 saat Sitoplazma bölünmesi

0,5 saat

Bu hücre ve evreler ile ilgili, aşağıdaki yargılardan hangisi söylenebilir? Bitki kök hücresi Hazýrlanma 8,4 saat

Çekirdek bölünmesi

A) Hücrenin kromozom sayısı 4’tür.

0,5 saat

C) M evresi DNA eşleşmesinden öncedir.

Sitoplazma bölünmesi

B) K evresi L evresinden önce gerçekleşir. D) L evresinde kromozomlar kaybolmuştur.

0,1 saat

Yukarıda verilen şemalara göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bitki ve hayvan hücrelerinin yaşamlarının büyük bölümünü bölünmeye hazırlık oluşturur. B) Bitki ve hayvan hücrelerinin toplam bölünme süresi, diğer hücrelerle aynıdır. C) Hücrelerin DNA eşlenmesi, hazırlanma evresinde gözlenir. D) Hücrelerin mitoz süreleri farklılık gösterir.

8. Kromozom yapısı şekildeki gibi olan hücre mitoz 1. hücre Sentrozom var.

bölünme geçirmiştir.

2. hücre Sentrozom yok.

Hücre çeperi yok.

Hücre çeperi var.

Kromozom sayısı 26

Farklı canlılara ait iki hücre, şekildeki gibi karşılaştırılmıştır. Buna göre, bölünme sonucu aşağıdaki hücrelerden hangisi oluşur?

İki hücrede bölünebilme özelliğine sahip olduğuna göre, I. İğ ipliği oluşturması

II. Sitoplazma bölünmesi III. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı IV. Oluşan hücre sayısı özelliklerinden hangileri ortaktır? A) I ve II

B) I ve IV

C) II ve III

D) III ve IV 12

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım 1.

Test – 3 3.

Kromozom sayýsý

II 1. me lün bö

2. me lün bö

3. me lün bö

Zaman

Kertenkelenin kuyruðu koptuðunda, yeni kuyruk oluþturmasý

Menekþe yapraðýndan yeni menekþe bitkisinin oluþmasý

III

Bir hücrenin bölünmesi sırasında kromozom sayısındaki değişim grafikte verildiği gibidir.

Kavak aðacýnýn dalýndan yeni kavak aðacýnýn oluþmasý

Buna göre, I. Bitki hücresidir.

Yukarıdaki canlılarda gerçekleşen durumlardan hangileri eşeysiz üreme kapsamında değerlendirilebilir?

II. İnsanın kırılan kemiğinin onarılması sırasında da görülebilir. III. Hücre sayısı 8 olmuştur. yargılarından hangisi ya da hangileri bu grafiğe göre söylenebilir? A) Yalnız I

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

A) Yalnız I

B) Yalnız III

C) II ve III

D) I, II ve III

Yavru hidra

Hidra

2. Canlı hücrelerde gözlenebilen mitoz bölünme

Yukarıdaki şekilde hidra ve bu hidradan oluşan yavru verilmiştir.

ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Buna göre yavru hidranın oluşumu sırasında, aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Mutasyonlar hariç çeşitliliği sağlamaz. B) Mitoz bölünme, tüm canlılarda büyüme ve onarım sağlar.

A) Kromozom sayısının değişmesi

C) Bölünmede önce çekirdek, sonra sitoplazma bölünür.

B) Boğumlanarak sitoplazmanın bölünmesi

D) Bölünme sonucunda oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı, birbirinin aynısıdır.

D) Sentrozomların iğ ipliği oluşturması

C) Kromozomların belirginleşmesi

Test – 3

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

5. Ahmet : Çok hücreli canlıların büyümesi için. Ali :

Bir hücreli canlıların çoğalması için.

Selim :

Eşey hücrelerinin oluşması için.

Öğretmenin “Hücre bölünmesi niçin gereklidir?” sorusuna öğrencilerin cevapları yukarıdaki gibidir.

2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesi sırasında yukarıdaki evrelerden iki tanesinin görüldüğü bilinmektedir.

Buna göre, öğrencilerden hangilerinin söyledikleri doğrudur?

Bu evreler ve gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Ahmet ve Ali B) Ali ve Selim C) Ahmet ve Selim

A) 2 ve 3

B) 1 ve 3

D) Ahmet, Ali ve Selim

C) 1 ve 2

D) 3 ve 2

6. 2n = 84 kromozomlu bir hücre üç mitoz bölünme geçiriyor. Sonuçta oluşan hücre sayısı ve hücrelerin her birinin kromozom sayısı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? Oluşan hücre sayısı

Hücrelerin kromozom sayısı

Hidra

Vejetatif

Amip

Bölünerek

III

Patates

Tomurcuklanma

Deniz yıldızı

Yenilenme (rejenerasyon)

Çilek

Vejetatif

B) I ve III

C) III ve IV

D) IV ve V

Yalnızca çok hücrelilerde gerçekleşir.

DNA miktarı değişmez.

A) 25

10.

B) 50

C) 75

D) 100

Dalý kesilir Gül dalý

Gül bitkisi

Köklenir

Yeni gül bitkisi

Gül bitkisinden, yeni gül bitkisinin üretilmesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) İkinci bir bitkiye gerek duyulmamıştır. B) Gül bitkisi vejetatif olarak çoğalmıştır.

Buna göre, hangi eşleştirmeler yanlıştır? A) I ve II

Mutasyonlar gözlenmez.

Her doğru tespit 25 puan olduğuna göre Yağız kaç puan almıştır?

da üreme çeşitleriyle ilgili eşleştirmeler numaralandırılarak verilmiştir. Üreme çeşiti

Yağız, mitoz ile ilgili yukarıdaki etkinlikte doğru olan cümleye (D), yanlış olduğunu düşündüğü cümleye (Y) harfi koymuştur.

7. Eşeysiz üremeyle çoğalan canlılar aşağıdaki tablo-

Canlılar

Kromozom sayısı değişir.

C) Köklenme sırasında yeni hücreler oluşmuştur. D) Yeni oluşan gül bitkisinin çiçeği farklı renk açar.

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım 1.

Geliþmiþ canlýlarýn kromozom sayýsý fazladýr.

Test – 4 3. Çiftçiler ve ağaç yetiştiricileri genellikle iyi verim

Kromozom sayýsý ayný olan canlýlar ayný türdür.

aldıkları bitkilerden yeni bitkiler üretme yoluna giderler.

Ýnsandaki vücut hücreleri n sayýda kromozom taþýr.

Bu sırada aşağıdakilerden hangisini uygulamaları daha doğrudur? A) Bitkinin yaprak ya da dalını kullanma

Efe

Burak

B) Bitkinin meyvesini kullanma C) Bitkinin tohumlarını kullanma D) Bitkinin çiçeğini kullanma

Ece

Kromozom sayıları ile ilgili Burak, Efe ve Ece’nin ifadeleri yukarıdaki gibidir. Buna göre, hangi öğrencilerin verdikleri bilgiler yanlıştır? A) Burak ve Efe B) Burak ve Ece

C) Efe ve Ece

Yeni bira mayasý

D) Burak, Efe ve Ece

Bira mayasý

Bira mayasının yeni bira mayasını oluşturmasında aşağıdakilerden hangisi görülmemiştir? A) Çekirdek bölünmesi B) Ara lamel oluşumu C) Sitoplazma bölünmesi

D) DNA eşlenmesi

İki farklı canlıya ait aynı kromozom sayısına sahip hücrelerin bölünme aşamalarından biri yukarıdaki gibi karşılaştırılmıştır.

5. • Canlının sahip olduğu her bir özelliğe denir.

Bu iki hücre ile ilgili,

• Bir karakteri belirleyen DNA parçasıdır.

I. Bölünme sonucu oluşan hücre sayısı

• Canlının kalıtım birimlerini taşır.

II. Bölünme sonucu oluşan hücrelerin kromozom sayısı

• Canlının gözle görülen dış görünüşüne denir.

III. İğ ipliklerinin oluşturdukları yapı IV. Mitokondri organeli bulundurmaları

Kalıtım ile ilgili aşağıdaki terimlerden hangisinin açıklaması verilmemiştir?

özelliklerinden hangisi ortak değildir?

A) Kalıtım

B) Gen

C) Genotip

D) Kromozom

A) I

B) II

C) III

D) IV 15

Test – 4

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

6. Nükleotit – DNA – Gen – Kromozom

9. Kalıtım ile ilgili olarak,

Yukarıdaki yapılar basitten karmaşığa doğru sıralanırken hata yapılmıştır.

I. Çekinik gen etkisini, baskın gen olmadığında gösterir. II. Baskın genotipteki bir ailenin, çekinik özellikte çocuğu olabilir.

Buna göre, hangi yapılar yer değiştirirse sıralama doğru olur?

III. Saf döl iki bireyin çaprazlanması ile melez bireyler oluşur.

A) Nükleotit – DNA B) Gen – DNA

yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

C) DNA – kromozom D) Kromozom – nükleotit

A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) I, II ve III

10. Üç kız çocuğu bulunan bir ailenin doğan dör7. Melez kıvırcık saçlı anne ile melez kıvırcık

düncü çocuğunun kız olma ihtimali nedir?

saçlı babanın doğan çocuğunun düz saçlı olma ihtimali nedir? A) %25

B) %50

C) %75

A) 0

B) 1

C) 1/2

D) 1/4

D) %100

11. Mendel’in yaptığı çalışmalardan biri de sarı tohum rengine sahip iki bezelye bitkisinin çaprazlanmasıydı.

8. Siyah saçlı anne ve babanın sarı saçlı çocukları

Sonuçta oluşan bezelyelerin tamamı sarı renkli olduğuna göre, çaprazlanan bezelyelerin genotipleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

olmuştur. Bu durum ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

1. bezelye

2. bezelye

A) Anne saf döl, baba melezdir.

B) Hem anne hem de baba saf döldür.

C) Anne melez, baba saf döldür.

D) Hem anne hem de baba melezdir.

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Test – 5

3. Aşağıdaki tabloda çeşitli özellikler verilmiştir. X Beyaz çiçekli bezelye Birinci kuþak

Mor çiçekli bezelye

Kan grubu

Saç rengi

Kilo

Göz rengi

Boy

Dil yuvarlama

Bu özelliklerden yalnızca kalıtımın etkisiyle ortaya çıkanlar, kaç tanedir?

Tümü mor çiçekli bezelye

A) 2

B) 4

C) 5

D) 6

Mor ve beyaz çiçekli bezelyelerin çaprazlanması sonucu oluşan birinci kuşaktaki bezelyelerin tümü mor çiçeklidir.

4. Uzun gövdeli bezelye bitkisi ile kısa gövdeli be-

Bu durumda,

zelye bitkisinin çaprazlanması sonucu oluşan 200 bezelyeden 10 tanesi kısa gövdeli olmuştur.

I. Mor çiçek rengini oluşturan gen, baskındır. II. Birinci kuşak bezelyeler saf döldür.

Bu durumda çaprazlanan bezelyelerin genotipleri ile ilgili,

III. Mor çiçekli bezelye saf döldür.

I. Uzun gövdeli bezelye, saf döldür.

yargılarından hangileri söylenebilir? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

II. Kısa gövdeli bezelye, saf döldür. III. Uzun gövdeli bezelye bitkisi melezdir. yargılarından hangileri söylenebilir? (Uzun bezelye, kısa bezelyeye baskındır.)

2. ayný sayý ve çeþitte gen vardýr.

Genler kromozomlar üzerinde bulunur. D 1. Çýkýþ

Y 2. Çýkýþ

Genler, tüm hücrelerde ayný miktarda bulunur. D 3. Çýkýþ

B) I ve II

C) Yalnız III

D) II ve III

Bir türe ait bireylerin tamamýnda,

A) Yalnız I

Çaprazlamalar

Oluşabilecek fenotip sayısı

Oluşabilecek genotip sayısı

Melez sarı x Melez sarı

Melez sarı x saf döl yeşil

Saf döl sarı x Saf döl yeşil

Yukarıdaki tabloda X, Y ve Z yerlerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? (Sarı bezelye, yeşil bezelyeye baskındır.)

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır?

A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

Test – 5

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

6. Kahverengi gözlü iki bireyin mavi gözlü çocukla-

Burak

rı olmuştur.

Ela

Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Mavi göz rengi çekiniktir.

Ayþe Ali

B) Hem anne hem de babada mavi göz geni vardır.

Ece

Elif

Yukarıdaki soyağacında taralı bireyler mavi gözlü, diğer bireyler kahverengi gözlüdür.

C) Oluşan çocuk, göz rengi bakımından saf döldür.

Buna göre, Elif’in mavi gözlü olmasında,

D) Çocuğun çocukları, mavi göz geni taşımaz.

I. Ece’nin kahverengi gözlü olması II. Burak’ın melez olması III. Ayşe’nin melez olmaması IV. Ela’nın saf döl olması

hangilerinin etkisi yoktur? 3

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

Yukarıdaki soy ağacında taralı bireyler baskın genotipte, taralı olmayanlar ise çekinik genotiptedir. Buna göre, numaralarla gösterilen bireylerin hangilerinin genotipleri bilinebilir? A) 1 ve 2

B) 1 ve 3

C) 2 ve 3

D) 1, 2 ve 3

10.

: Renk körü diþi 2 1

: Renk körü erkek

2 4

Yukarıdaki soyağacında taralı bireyler renk körüdür. Numaralı bireylerin durumu bilinmemektedir. 3

Taralı olmayan bireyler renk körü olmadığına göre, numaralı bireylerden hangilerinin renk körü olduğu kesindir?

Yukarıdaki soy ağaçlarında baskın fenotipteki bireyler taralı olarak verilmiştir. Hangi soyağacındaki gösterim yanlıştır? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4 18

A) Yalnız 2

B) 1 ve 3

C) 3 ve 4

D) 1, 2 ve 4

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Test – 6

1. 0 kan grubuna sahip anne ile B kan grubuna sa-

4. Renk körü bir baba ile taşıyıcı bir annenin ço-

hip bir babanın 0 kan gruplu çocukları olmuştur.

cuklarıyla ilgili olarak;

Buna göre,

I. Babanın kan grubu genotipi BO’dir.

III. Erkek çocuklarının tamamı renk körüdür.

II. Annenin kan grubu saf döldür. III. Anne ile çocuğun kan grubu genotipleri aynıdır.

yargılarından hangileri doğrudur?

verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Taşıyıcı kız çocukları olabilir.

II. Renk körü kız çocukları olabilir.

2. Ali’nin anne ve babası kahverengi gözlü iken

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

Ali’nin mavi gözlü olması, anne ve babanın genotipinin aşağıdakilerden hangisi gibi olduğunu gösterir?

Anne

Baba

Yukarıdaki soyağacında taralı gösterilen fenotip, çekinik bir özelliği göstermektedir. Bu özelliğin çekinik olmasında, numarandırılarak verilen bireylerden hangisinin etkisi yoktur?

A) 1

Merve

Mert

B) 2

Mert ve Merve aynı gün dünyaya gelmiş ikiz kardeşlerdir.

Merve ve Mert’te,

I. Göz rengi II. Kan grubu

C) 3

D) 4

Cinsiyeti belirleyen kromozomlar üzerinde bulunan genler şekildeki gibi verilmiştir.

Bu özelliklerin kalıtımı ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

III. Boy IV. Kilo

A) c özelliği, erkeklerde daha fazla görülür.

verilenlerden hangileri aynı olabilir?

B) b özelliği, dişi bireylerde görülmez.

A) I ve II

B) I ve III

C) A özelliğinin görülme olasılığı dişi ve erkek bireylerde eşittir.

C) II ve IV

D) I, II, III ve IV

D) K özelliği erkek bireylerde görülmez.

Test – 6

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

10. Sperm hücresi

Zipot

Yumurta hücresi

Alyuvar hücresi

Kemik hücresi

Yukarıda verilen hücrelerden hangileri, mayoz bölünme sonucu oluşur?

Zipot

A) Sperm ve yumurta 3. birey

B) Sperm ve alyuvar

4. birey

C) Alyuvar ve kemik D) Yumurta, kemik ve alyuvar

1. birey

2. birey

Çevrenin ve kalıtımın etkisiyle ortaya çıkan bir özelliği incelemek isteyen bir araştırmacı yukarıda verilen bireylerden hangilerini karşılaştırmalıdır? A) 1. ve 2. birey B) 1. ve 3. birey C) 2. ve 3. birey D) 3. ve 4. birey

11. Mayoz bölünme ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez? A) Üreme hücreleri oluşur. B) Sitoplazma miktarı azalır.

C) Kromozom sayısı değişmez.

I. Parça değişimi

D) Hücre sayısı artar.

II. Homolog kromozomlarının ayrılması III. Sitoplazma bölünmesi IV. İğ ipliği oluşumu Olaylarından hangileri mayoz bölünmenin gerçekleştiğini kanıtlar? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve IV

D) I, III ve IV

12. X hücresi

Parça değişimi

İğ ipliği oluşumu

Kromatit ayrılması

DNA eşlemesi

Sitoplazma bölünmesi

Kromozom ayrılması

B) 4

C) 5

Y hücresi

X hücresi mayoz bölünme ile Y hücresini oluşturmuştur. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) X hücresi üreme ana hücresidir.

Mayoz bölünme sırasında yukarıdaki tabloda verilen olaylardan kaç tanesi bir kere gerçekleşir? A) 2

Mayoz bölünme

B) Y hücresi sperm hücresi olabilir. C) Kromozom sayısı yarıya inmiştir.

D) 6

D) İki defa DNA eşlenmesi olmuştur. 20

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Test – 7

1. Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmeyi,

mayoz bölünmeden ayıran özelliklerden biridir? A) Homolog kromozomlarının yan yana gelmesi B) Sitoplazmanın iki defa bölünmesi C) Kromozom sayısının sabit kalması D) Kromozomların ayrılması. 2n = 6 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesi sırasında gerçekleşen evre yukarıdaki gibidir.

Bu evrenin gerçekleşmesinden sonra aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

Hücre sayýsý 8

A) DNA nın eşlenmesi B) Kromozomların ayrılması

6 4

C) Sitoplazma bölünmesi

2 1

D) İğ ipliği oluşması K

Bölünmeler

K ve L bölünmesi sonucu hücre sayısındaki değişim grafikteki gibidir. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) K bölünmesinde, homolog kromozomlar ayrılmaz. B) L bölünmesinde, parça değişimi olabilir. C) K bölünmesi, vücut hücrelerinde gerçekleşir.

D) Her iki bölünmede de iki defa sitoplazma bölünür.

Üreme ana hücresi kromozom sayýsý = x

Kromozom sayısı x olan A hücresi mayoz bölünme geçirmektedir. Bu sırada B ve C hücreleri de oluşmuştur.

III

2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesi sırasında gerçekleşen evreler yukarıdaki gibidir.

Buna göre, B ve C hücresinin kromozom sayısı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) I – II – III B) I – III – II

x/2

C) II – I – III

x/2

D) III – II – I

Test – 7 6.

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Kromozom sayýsý

Hücre sayýsý 4

10 5

1 Zaman

III

2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesi sırasında yukarıdaki evrelerden hangisi gözlenmez?

Zaman

Bölünme geçiren bir hücrenin kromozom sayısı değişimi ve oluşan hücre sayısı, yukarıdaki grafiklerde verilmiştir.

A) I

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

B) II

C) III

D) IV

10. 2n = 8 kromozomlu bir hücrenin geçirdiği olaylara bağlı kromozom sayısı değişim grafiği, aşağıda verilmiştir.

A) Bölünen hücrenin kromozom sayısı 10 dur. B) Bölünen hücre, üreme hücresidir.

Kromozom sayýsý

C) Oluşan hücrelerin kromozom sayısı 5 dir. 2n

D) Oluşan hücreler, genetik olarak birbirinin aynısıdır.

Grafiği inceleyen aşağıdaki öğrencileden hangisinin yaptığı yorum doğru değildir?

7. Mayoz bölünmede gerçekleşen, I. Parça değişimi

II. Homolog kromozomlarının ayrılması III. Sitoplazma bölünmesi

Parça deðiþimi b olayýnda gözlenebilir.

b ve d olaylarýnda çeþitlilik gözlenir.

olaylarından hangileri çeşitliliği sağlar? A) Yalnız I

B) Yalnız III

C) I ve II

D) I, II ve III

11.

8. Bir hücrenin bölünmesi sırasında, I. Kardeş olmayan kromozomlar arasındaki parça değişimi

a, b, c ,d ve e olaylarýnda, hücre sayýsý artar.

a, b, c ve e olaylarý öncesi DNA eþlenir.

Bir hücrenin bölünmesi sırasında gözlenen evrelerden biri yandaki gibidir.

II. Anne babadan gelen kromozom çiftlerinin yanyana gelmesi, III. Sitoplazmanın ara lamel ile ayrılması,

Buna göre, bölünme ve hücre ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?

IV. Kromozom ayrılması, olaylarından hangisinin gözlenmesi bölünmenin çeşidini belirlemede kanıt olarak kullanılabilir?

A) Hayvan hücresidir.

A) I

D) Parça değişimi görülmüştür.

B) II

C) III

B) 2n = 4 kromozomlu bir hücredir. C) Mayoz aşamasındadır.

D) IV 22

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

Test – 8

4. kopar

Kromozom sayýsý

geliþme

Kromozom sayýsý

24 Zaman

Zaman

X hücresi

Y hücresi

X ve Y hücresinin bölünmesi sırasında kromozom sayısı değişimi yukarıdaki gibidir.

geliþme

Deniz yıldızı gibi basit yapılı bazı organizmalar kopan parçalarını tamamlayarak çoğalabilmektedir.

Buna göre, X ve Y hücresi aşağıda verilenlerden hangisi olabilir?

Deniz yıldızının çoğalması sırasında, aşağıdaki olaylardan hangisi gözlenir?

A) Sperm hücresi

Yumurta hücresi

X hücresi

Y hücresi

B) Karaciğer hücresi

Sperm ana hücresi

A) Sentrozomunun iğ ipliği oluşturması

C) Göz retinası

Karaciğer hücresi

B) Sitoplazmanın ara lamel ile bölünmesi

D) Alyuvar hücresi

Yumurta ana hücresi

C) Parça değişimi D) Homolog kromozom ayrılması

2. Bir DNA molekülündeki toplam nükleotit sayısı ve aşağıdakilerden hangisi verilirse hidrojen bağı sayısı bulunamaz? A) Adenin nükleotit B) Timin nükleotit C) Fosfat D) Guanin nükleotit

5. 3. 4 hücre oluşur.

Kromozom sayısı değişmez.

Üreme hücresi oluşur.

Yenilenmeyi sağlar.

2 Sperm

Yumurta

Zigot

Paramesyum

Mitoz ve mayoz bölünmeye ait bazı özellikler tablo halinde verilmiştir. Bu özelliklerden kaç tanesi mitoz kaç tanesi mayoza aittir? Mitoza ait olanlar A)

3 Fare

Mayoza ait olanlar 3

4 Sperm

Menekþe yapraðý

Yeni menekþe bitkisi

Çeşitli canlılarda gözlenen yukarıdaki olaylardan hangisinde mayoz bölünme görülmüştür? A) 1 23

B) 2

C) 3

D) 4

Test – 8 6.

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

DNA

Kromozom

Gen

Nükleotit

9. Mutasyona uğramış bazı hücreler ve DNA nükleotit yapıları aşağıdaki gibidir. Deri hücresi

Yukarıdaki yapılar, büyükten küçüğe doğru sıralanırken hata yapıldığına göre, hatanın düzeltilmesi için hangi yapılar yer değiştirmelidir? A) 1 ve 2

B) 1 ve 3

C) 2 ve 4

D) 3 ve 4

AG T

Sperm hücresi

T S T

G A G A

S G

Karaciðer hücresi

GG T

T T

SS T

G S

verilen hücreler ve DNA’larıyla ilgili bazı yorumlar aşağıda verilmiştir. Deri hücresindeki mutasyon düzeltilebilir.

Sperm ve Karaciðer hücresindeki mutasyon düzeltilemez.

Üç hücrede oluþan mutasyonda yeni nesillere aktarýlabilir.

Büþra

Nur

7. DNA molekülünün yapısında, I. Şeker

Mert

II. Fosfat Buna göre, hangi öğrencilerin yorumları doğrudur?

III. Adenin yapılarından hangileri her zaman bulunur? A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

10.

A) Büşra ve Nur

B) Nur ve Mert

C) Büşra ve Mert

D) Büşra, Nur ve Mert

A T G

S S

8. Baz

A 1. zincir

2. zincir

Bir DNA molekülünün bir zincirinde bulunan nükleotit dizilişi şekildeki gibidir.

DNA’yı oluşturan en küçük yapı molekülü olan nükleotit yukarıda verilmiştir.

Buna göre, karşı zincirdeki nükleotit dizilişi, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Numaralı kısımlardan hangileri nükleotitlerin birbirinden farklı olmasını sağlar? A) Yalnız 1

B) 1 ve 2

C) Yalnız 2

D) Yalnız 3

A) T – T – S – G – G – T B) T – A – S – G – G – T C) A – G – T – S – S – T D) A – T – G – S – S – A 24

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

Test – 9

4. Bir DNA molekülünün yapısında bulunan aşağıdaki yapılardan hangisi her zaman diğerlerinden daha fazladır? 50 adet

50 adet

10 adet

5 adet

A) Deoksiriboz şekeri B) Adenin bazı

Farklı renklerde belirtilen miktarlardaki iğnelerin her biri bir nükleotit çeşidini temsil etmektedir.

C) Hidrojen bağı D) Guanin bazı

Buna göre, en fazla kaç nükleotitlik DNA molekülü modeli oluşturulabilir? A) 50

B) 100

C) 110

D) 115

5. Aynı sayıda nükleotitten oluşan dört DNA molekülündeki guanin nükleotit sayıları aşağıdaki gibidir.

2. Bir DNA molekülündeki adenin nükleotit sayısı 300, guanin nükleotit sayısı 200 dür. Buna göre, bu DNA molekülündeki toplam deoksiriboz sayısı aşağıdakilerden hangisinde verildiği gibidir? A) 500

B) 700

C) 1000

D) 2000

DNA Molekülü

Guanin sayısı

100

150

Buna göre, DNA moleküllerinin hidrojen bağı sayısı bakımından karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde verildiği gibidir? A) 1 > 2 > 3 > 4

B) 4 > 3 > 1 > 2

C) 2 > 1 > 4 > 3

D) 2 > 1 > 3 > 4

3. ,

DNA molekülünün yapısında bulunan nükleotitler şematik olarak verilmiştir.

6. Aşağıdaki DNA moleküllerinden hangisinde meydana gelen mutasyon tamir edilemez?

Bir DNA molekülündeki hangi iki yapının sayısının bilinmesi toplam nükleotit sayısını hesaplamak için yeterli olmaz?

A) A T G S S

B) A A T T

C) A G S A A

D) A

T G S

A S G

, ,

B) D)

T S

Test – 9

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

7. Bir DNA molekülünün 1. zincirinde 50 adenin, 75

10.

timin, 75 guanin ve 25 sitozin nükleotidi bulunmaktadır.

Mutasyon, DNA yapýsýnýn bozulmasýdýr.

Bu DNA molekülü ile ilgili, D

I. Toplam nükleotit sayısı II. Toplam hidrojen bağı sayısı Mutasyonlerýn tamamý yararlýdýr.

III. Toplam şeker sayısı yukarıda verilenlerden hangileri bulunabilir? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

D 1. Çýkýþ

Y 2. Çýkýþ

Radyasyon mutasyona neden olmaz D 3. Çýkýþ

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır? A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

8. X ve Y DNA moleküllerindeki nükleotit sayısı, adenin ve guanin nükleotit sayısı eşittir. X ve Y DNA moleküllerinin birbirinden farklı olmasını, aşağıdakilerden hangisi sağlar? A) Nükleotitlerin sırası B) Timin nükleotit sayısı C) Sitozin nükleotit sayısı D) Hidrojen bağı sayısı

11.

9. Bir DNA molekülünde bulunabilen yapılar tablodaki gibidir.

Guanin

Sitozin

Adenin

Timin

Deoksiriboz

Fosfat

Resimdeki çekirgenin yeşil renkli olması, I. Kalıtsaldır.

Bu moleküller ile ilgili aşağıdaki eşitliklerden hangisi yazılamaz?

III. Adaptasyondur.

A) Adenin = Timin

durumlarından hangileri ile açıklanabilir?

II. Modifikasyondur.

B) Guanin = Timin C) Adenin + Timin = Guanin + Sitozin

A) Yalnız I

B) Yalnız II

D) Deoksiriboz = Fosfat

C) I ve II

D) I ve III

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

Test – 10

1. Arılarda yumurtadan çıkan canlı bir larva evresi ge-

çirdikten sonra ergin bireyi oluşturur. Larva evresindeki beslenme farklılığına göre kraliçe ya da işçi arılar meydana gelir.

II. Farklı sıcaklıklarda yetiştirilen sirke sineğinin kanatlarının düz ya da kıvrık olması III. Tek yumurta ikizlerinden beslenmesi iyi olanın daha sağlıklı olması

Arılarda gözlenen bu durum, aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir? A) Mutasyon

B) Modifikasyon

C) Adaptasyon

D) Varyasyon

I. Çuha çiçeğinin ortam sıcaklığına göre farklı renkte çiçek açması

IV. Bukalemunun ortama göre renk değiştirmesi Yukarıdaki canlılarda görülen durumlardan hangisi taşıdığı özelliği sonraki nesillere aktarabilir? A) I

ile e len irs Po slen be

Arý larvasý A be rý sü sle tü nir ile se

Ýþçi arý

B) II

B bitkisi Yaprak yüzü geniş

C) III

R bitkisi Yaprakları tüylü

D) IV

Y bitkisi Gövde etli ve su depolar

B, R ve Y bitkisi ile ilgili verilen özellikler, bu bitkilerin kurak ya da nemli ortam bitkisi olduğunu göstermektedir. Kraliçe arý

Buna göre, bitkilerin yaşadığı ortamlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Arılarda döllenme sonucu gelişen yumurtalar larva dönemi denilen bir dönemden sonra ergin birey haline dönüşürler. Bu evrede beslenme çeşidine göre larvalardan işçi, arı ya da kraliçe arı oluşur.

B bitkisi

Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

R bitkisi

Y bitkisi

Nemli

Kurak

Nemli

Kurak

Nemli

Kurak

Nemli

A) Adaptasyon B) Mutasyon C) Varyasyon D) Modifikasyon

3. Aşağıdakilerden hangisinde biyoteknolojiden yararlanılamaz? Çeşitli kuşlara ait ayak ve gaga yapısı resimlerde verilmiştir.

A) Tarım zararlıları ile savaşırken kimyasal maddelere gereksinim azalır. C) DNA parmak izi belirlenir.

Buna göre, numaralı kuşlardan hangisinin yırtıcı olduğu söylenebilir?

D) İnsan büyüme hormonu üretilir.

A) 1

B) Besin değeri yüksek gıdalar üretilir.

B) 2

C) 3

D) 4

Test – 10 7.

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

1. Develerin yağ depolaması

2. Ördeklerin ayaklarının perdeli olması

3. Çuha çiçeğinin farklı sıcaklıklarda farklı renkte açması

4. Nilüfer bitkisinin yaprağının geniş yüzeyli olması

10.

B) 2

C) 3

Adaptasyon

Spor yapan insanların kaslarının gelişmesi Tek yumurta ikizlerinin farklı boyda olması

Yukarıda verilen örneklerden hangisi adaptasyon değildir? A) 1

Modifikasyon

D) 4

Farelerin kuyruklu olması Kurbağaların derilerinin nemli olması

Zümra yukarıdaki örnekleri modifikasyon ya da adaptasyon olduğuna karar vererek işaretleme yapmıştır.

8. “Soğuk iklimde yaşayan memeli ve kuşların tüyleri ve vücut çıkıntıları, sıcak iklimde yaşayan akrabalarından küçüktür.”

Buna göre, Zümra kaç tane doğru işaretlemiştir?

Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) 1

A) Vücut sıcaklığını korumak

B) 2

C) 3

D) 4

B) Vücuttan su kaybını engellemek C) Vücutta yağ oranını artırmak D) Daha fazla enerji elde etmek

11. Bir bilim insanının yaptığı araştırma aşağıda verilmiştir.

L bitki türü

Hörgücümde ....1..... depolarým. Bu sayede ....2... yaþayabilirim.

Tuzlu bataklýkta yaþayanlar Kýyý yamaçlarýnda yaþayanlar

Dik ve kuvvetli gövdeli Sürünücü ve zayýf gövdeli

Bilim insanı yaptığı bu araştırmayla farklılığın kalıtsal olmayıp çevresel olduğu sonucuna varıyor. Buna göre; I. Olay modifikasyondur. II. Bilim insanı bu sonuca ulaşmak için, iki gruptan aldığı bitki örneklerini aynı bahçede yetiştirip gözlem yapmıştır.

Devenin ifadesinde boş bırakılan kısımlara aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Yağ

Orman

Çöl

Yağ

Çöl

Orman

III. Çevresel şartların değişimiyle bitki türünün gen yapısı değişmiştir. yukarıdaki yorumlardan hangileri yapılabilir?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

Test – 11

4. 1

Çöl tilkisi

• Haltercinin kaslarının gelişimi

Kutup ayýsý

• Güneş banyosunda derinin bronzlaşması

Yukarıda verilen özelliklerin oluşmasında, aşağıdakilerden hangisi neden olmuştur?

A) Gen yapısının değişmesi Kaktüs

Çilek

B) Gen işleyişinin değişmesi C) DNA şeklinin değişmesi

Kutucuklar içinde bulunan canlılardan hangi ikisi aynı ortamda yaşayabilir? A) 1 ve 2

B) 2 ve 3

C) 1 ve 3

D) 2 ve 4

D) Kromozom sayısının değiştirmesi

5. • Farklı kalıtsal özelliğe sahip aynı tür bireyler. 2.

• Canlının kalıtsal yapısında meydana gelen değişim.

• Bir canlının bir ortamda yaşamını ve üremesini artıran kalıtsal özelliklerin tamamı

Varyasyon doğal seçilime neden olur.

Aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilgili açıklama yukarıda verilmemiştir?

Doğal seçilim mutasyonu sağlar Modifikasyon kalıtsal değildir. Kullanılan organ körelir

Elif, yukarıda verilen doğru - yanlış etkinliğini şekildeki gibi dolduruyor.

A) Mutasyon

B) Varyasyon

C) Modifikasyon

D) Adaptasyon

6. Aşağıdaki tablo, bitkilere ait organların ortama uyum için kazandığı özellikleri göstermektedir.

Buna göre, Elif’in yaptığı işaretlemelerden kaç tanesi doğrudur? A) 1

B) 2

C) 3

Kazanılan adaptasyon özelliği

D) 4

3. Ördekler suda yaşamaya uyum sağlamak için ayaklarını perdeli hale getirmişlerdir. Kazandıkları bu özelliği sonraki nesillere aktardıkları için bugün bulunan ördeklerin tümü perdeli ayaklıdır.

Boyların uzun olması

Kök emici tüylerinin fazla olması

Yapraklarının iğne şeklinde olması

Stomaların büyük ve yaprak yüzeyinde olması

Tabloyu inceleyen Dilara a, b, c, d özelliklerini ortam şartlarına uygun gruplandırdığına göre, aşağıdaki gruplandırmalardan hangisi Dilara’ya aittir?

Yukarıdaki fikri ortaya atal bilim insanı ve çalıştığı bilim dalı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Nemli ortam A)

A) Darwin – Evrim B) Mendel – Kalıtım C) Lamarck – Evrim D) Darwin – Kalıtım 29

a, b

Kurak ortam c, d

a, d

b, c

a, d

a, c

b, d

Test – 11 7.

Hücre Bölümesi ve Kalıtım 10. Yıldız Öğretmen yeşil, kırmızı, mavi ve sarı renk-

I. Tür içinde, farklı kalıtsal özelliğe sahip bireyler vardır.

lerden oluşan bir kutu bilyeyi yeşil çimin üzerine dökmüştür. Efe’den 1 dk içinde toplayabildiği kadar bilye toplamasını istemiştir. Sonuçta Efe’nin en az yeşil bilye topladığı görülmüştür.

II. Kazanılan özellikler, sonraki döllere aktarılır. Darwin’in evrim görüşüne göre yukarıdaki ifadeler ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?

A) Her iki ifade de doğrudur.

A) Adaptasyon

B) I. ifade doğru, II. ifade yanlıştır.

B) Modifikasyon

C) I. ifade yanlış, II.ifade doğrudur.

C) Doğal seçilim

D) Her iki ifade de yanlıştır.

D) Mutasyon

11.

8. Zürafaların uzun boylu olması, Lamarck’ın

II. Kullanılmayan organ körelir. III. Tür içinde çeşitlilik yoktur. yargılarından hangileri ile açıklanabilir?

C) I ve II

D) II ve III

Doðal seçilim

Adaptasyon

Yeni tür

Aşağıdakilerden hangisi yeni türlerin oluşmasında varyasyona neden olan olaylardan değildir?

I. Kazanılan özellikler sonraki nesillere aktarılır.

B) Yalnız II

Varyasyon

evrim teorisine göre,

A) Yalnız I

A) Mitoz bölünme

B) Mayoz bölünme

C) Parça değişimi

D) Mutasyon

12. “Bir cins deniz solucanının yumurtaları serbest gelişirse erkek, anne solucana tutunup bazı mineralleri alırsa dişi olmalıdır.” Yukarıdaki örneği veren öğretmen soruyor.

Vücudunda su depolama özelliği vardır.

Kökleri toprağın derinliklerine kadar iner.

Vücutta yağ depolanır.

Yaprakları geniştir.

Aþaðýdaki olaylardan hangisi verdiðim örnekle benzerlik göstermez?

Aşağıdaki örneklerden hangisini seçen bir öğrenci, öğretmenine doğru cevap vermiş olur?

Canlılar yaşadığı ortama uygun kalıtsal özellikler gösterirler. Farklı canlılara ait bazı özellikler kutucuklar içine yazılmıştır.

A) Himalaya tavşanlarının sırtında normalde beyaz, buz bağlanınca siyah tüy çıkması

Buna göre, özellikler kurak ortam ve nemli ortama göre gruplandırıldığında hangi ortama kaç özellik düşer? Kurak ortam A)

B) Bukalemunların düşman yaklaştığında, vücut rengi ortam yeşilse yeşil, kahverengi ise kahverengi renk alması C) Çuha çiçeği bitkisinin 15 – 20 °C de kırmızı çiçek açarken, 30 – 35 °C’de beyaz çiçek açması

Nemli ortam 3

–

D) Bal arılarında döllenmiş yumurtanın polenle beslenmesiyle işçi, arı sütüyle beslenmesiyle kraliçe arı oluşması 30

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

Test – 12

A T G S T S G A A

1. Nükleotit dizilişi

olan

bir zincirle ilgili; I. Eş zincir oluşumu için 9 serbest nükleotit kullanılır. II. Yeni oluşan eş zincir olmalıdır.

T A S G A G S T T

III. Zincir eşlenmesi, tüm hücrelerde çekirdekte gerçekleşir.

2n = 4 kromozomlu bir hücrenin bölünmesi sırasındaki evrelerden biri şekildeki gibidir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Buna göre hücre ve bölünme ile ilgili,

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

I. Sitoplazma bölünerek çoğalır. II. Sonuçta iki tane hücre oluşur. III. Oluşan hücrelerdeki kalıtsal farklılık mutasyonlar sonucu oluşur. IV. Bu evreden önce parça değişimi olmuştur.

2. Ceren ailesi geniş bir aile olup aileyi oluşturan birey-

yargılarından hangisi yanlıştır?

lerin akrabalık ilişkilerini gösteren soyağacı aşağıda verilmiştir. 1

A) I

B) II

C) III

D) IV

2 Diþi

3 7

4 8

5 9

Erkek

5. 2n = 16 kromozomlu hücreden 16 tane hücre oluşmuştur.

Soyacağına göre aşağıdaki verilen bireylerden hangilerinin DNA benzerliği en fazladır? A) 1 ve 2

B) 4 ve 10

C) 2 ve 7

D) 3 ve 8

Buna göre, hücrenin geçirdiği bölünme çeşidi ve sayısı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Mayoz, 2 defa

B) Mitoz, 2 defa

C) Mitoz, 4 defa

D) Mayoz, 1 defa

3. Nisan ve Aksu aileleri hastanede doğum yüzünden sabaha kadar uyumadılar. İki aileninde kız çocuğu olmuş ve bebekleri bebek odasına götürülmüştür. Ancak çocuklar karışmış ve hangi çocuğun hangi aileye ait olduğu anlaşılamamıştır.

6. Ayşe Hanım komşusunda gördüğü menekşenin aynısından elde etmek istiyor. Komşusundan bu menekşe bitkisinin yaprağından alıp köklendirip toprağa dikiyor ve aynı menekşe bitkisini elde ediyor.

Çocukların gerçek sahiplerini bulmak için; I. DNA testi yapılmalı II. Kan grubu tayini yapılmalı

Ayşe Hanım’ın bu menekşe bitkisini elde etmesi sırasında aşağıdaki olaylardan hangisi görülmüştür?

III. Ten rengine bakılmalı yukarıdaki yöntemlerden hangileri kullanılabilir? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

A) Mayoz bölünme B) Mitoz bölünme C) Döllenme D) Tozlaşma 31

Test – 12

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

7. “Çevrenin etkisiyle canlıların dış görünüşünde

10. 1

meydana gelen ancak kalıtsal olmayan değişmelere modifikasyon denir.” Açıklamasını yapan öğretmen bu konu ile ilgili önceden verdiği örneklerdeki canlıların adlarını aşağıdaki gibi sıralayıp sorusunu sormuştur.

2 I. Çuha çiçeðinde modifikasyon II. Bal arýlarýnda modifikasyon III. Sirke sineklerinde modifikasyon IV. Himalaya tavþanlarýnda modifikasyon

Kromozom şekli üzerindeki numaralı kısımlarla ilgili,

Hangi canlýda hangi etmen modifikasyona neden olur?

I. 1 numaralı kısımda nükleotitler vardır. II. 2 numaralı yapılar mitoz bölünme sırasında ayrılır.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin cevabı yanlıştır? A) I. Sıcaklık

B) II. Besin

C) III. Basınç

D) IV.Sıcaklık

III. 3 numaralı yapı üreme hücreleri dışındaki hücrelerde bir çift halindedir. yargılarından hangileri söylenebilir?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

11. Farklı çocuklara ait özellikler, aşağıdaki tabloda ve-

Bira mayasının tomurcuklanması sırasında,

rilmiştir.

I. Yalnızca çekirdek bölünmesi olmuştur.

Özellik Kiþiler

II. Kromozom sayısı değişmeyen hücreler oluşmaktadır. III. Gen yapısı değişmiş hücreler oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve III

D) II ve III

Kilo

Kan grubu Cinsiyet Göz rengi

0 Rh+

Kýz

Yeþil

AB Rh+

Kýz

Ela

0 Rh

Erkek

Ela

AB Rh+

Kýz

Ela

Tabloya göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin yorumu doğrudur? A)

9. Annesi renk körü olan Mustafa, anne ve babası

, tek yumurta ikizidir.

renk körü olan Serpille evleniyor. Mustafa ve Serpil’le ilgili; I. Serpil ve Mustafa renk körüdür. II. Doğacak erkek çocukları %100 renk körüdür. III. Doğacak renk körü erkek çocukları, renk körlüğü genlerini Serpil ve Mustafa’dan alırlar.

IV. Mustafa, babasından Y kromozomu alır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve III

B) II ve IV

C) I, II ve IV

D) II, III ve, IV 32

, tek yumurta ikizidir.

Hücre Bölümesi ve Kalıtım 1.

Test – 13

Ahmet

Yukarıdaki soyağacında renk körlüğüyle ilgili, Ahmet dışındaki tüm bireyler sağlıklıdır. Buna göre, numaralı bireylerden hangilerinde renk körlüğü geni kesinlikle bulunmaz? A) Yalnız 1

B) 1 ve 4

C) 2 ve 4

D) 3 ve 4

Canlı

Kromozom sayısı

İnsan

Tavuk

Moli balığı

Soğan

Eğrelti otu

500

Farklı canlıların kromozom sayısı tabloda verildiği gibidir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kromozom sayısı, canlı gelişmişliğini belirlemez.

2. DNA molekülünün bir zincirindeki nükleotit sayısı ve dizilimi bilinmektedir.

B) Farklı tür bireyler, aynı kromozom sayısına sahip olabilir.

Bu DNA molekülü ile ilgili,

C) Bitkilerin kromozom sayısı, hayvanlardan daha azdır.

I. A T

II. G A

III. A + T G+S

IV.

Fosfat Deoksiriboz

D) Moli balığı ve insanın oluşturacağı gamette aynı sayıda kromozom bulunur.

verilenlerden hangileri hesaplanabilir? A) I ve II

B) I, II ve III

C) II, III ve IV

D) I, II, III ve IV

3. Kertenkelenin kuyruk hücresinin DNA’sına ait bir zincirdeki nükleotitlerin açık gösterimi aşağıda verilmiştir. P

DNA zinciri

Yassý solucan

Kesiliyor

Bu DNA zinciri kendini tamamladığında, karşısına gelecek yeni eş zincirinin doğru gösterimi, aşağıdakilerden hangisidir? A)

T S

A S

I. Mayoz bölünme II. Gamet oluşumu III. Döllenme

P D

Yassı solucandan yeni yassı solucanların oluşması sürecinde,

P P

Yeni yassý solucanlar oluþtu.

IV. Kromozom ayrılması

olaylarından hangisi görülmüştür?

A) I 33

B) II

C) III

D) IV

Test – 13

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

6. Uzun gövdeye sahip iki bezelye bitkisinin çapraz-

9. Fen ve Teknoloji dersinde kromozomları anlatan

lanması sonucu oluşan bezelyelerden bazılarının kısa gövdeye sahip olduğu gözlenmiştir.

İbrahim Bey, tahtaya kromozomlara bağlı bazı hastalıkları yazıp öğrencilerine şu soruyu soruyor.

Bu durum çaprazlanan bezelyelerin genotiplerinin,

1 Altý parmaklýlýk 2 Kulak memesi yapýþýklýðý 3 Renk körlüðü 4 Kulak kýllýlýðý

I. Aa x Aa II. AA x Aa III. AA x aa IV. AA x AA

Hastalýklardan hangileri erkek ve diþide ayný oranda gözlenir?

hangisindeki gibi olmasıyla mümkündür? A) I

B) II

C) III

D) IV Buna göre, aşağıda verilen öğrenci cevaplarından hangisi, öğretmenin sorusunun cevabı olur? A) 1 ve 2

B) 3 ve 4

C) 1 ve 3

D) 1, 3 ve 4

7. Bir DNA molekülündeki toplam deoksiriboz sayısı biliniyor. Buna göre, DNA molekülü ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi bulunabilir? A) Hidrojen bağı sayısı

10. Biston Betularia türü güvelerin İngiltere’de sana-

B) Adenin nükleotit sayısı

yi devrimi öncesinde ve sonrasındaki durumu, aşağıda gösterilmiştir.

C) Bir zincirdeki nükleotit sayısı D) Sitozin bazı sayısı

Koyu renk güve

Sanayi devrimi öncesi Avcý kuþlar bazý güveleri tüketmiþ

1 süre sonra

Açýk renk güve

Hayatta kalanlar

Sanayi devriminden sonra

1 süre sonra

I. Aa II. AA

Fabrika bacalarýndan çýkan siyah dumanlar aðaç gövdelerini karartmýþ

III. aa

Avcý kuþlar bazý güveleri tüketmiþ Hayatta kalanlar

Genotipli bireylerden hangilerinin çekinik fenotipli bir yavru bireyi oluşturma olasılığı yoktur?

İngiltere’de meydana gelen bu değişim, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Yalnız II

B) Yalnız III

A) Mutasyon

B) Ayrılmama

C) I ve III

D) II ve III

C) Doğal seleksiyon

D) Modifikasyon

Hücre Bölümesi ve Kalıtım 1.

Test – 14 4.

2.zincir 1.zincir T

Oluþturduðum hücreler ile kromozom yapým aynýdýr.

DNA molekülündeki nükleotit dizilimine göre, 1. zincir aşağıdakilerden hangisindeki gibidir?

Oluþturduðum hücreler ile döllenmeye katýlabilir.

1. Hücre

2. Hücre

İki farklı hücrenin geçirdiği bölünme ile ilgili özellikler verilmiştir. Buna göre, bölünen hücreler aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) A – A – S – G – A – T – T – T B) A – T – G – G – A – A – A – T

2. hücre

1. hücre

C) A – T – T – G – S – T – A – A – A

A) Çizgili kas

D) T – A – S – S – T – T – T – A

Yumurta

B) Sinir

Sperm ana hücresi

C) Deri

Sperm

D) Karaciğer

Yumurta hücresi

2. DNA larda ve kromozomlarda meydana gelen değişikliklere mutasyon denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi mutasyon sonucu oluşmaz? A)

5. Aşağıdaki tabloda sperm ve yumurta hücreleri ve bu hücrelerin birleşmesi ile oluşacak zigotlar harflendirilerek verilmiştir. Altý parmaklýk

I. Güneş ışığı etkisiyle, tenin bronzlaşması

III. Sigara etkisi ile yumurta oluşumu sırasında kromozom yapısının değişimi IV. Halter çalışması yapan birinin kaslarının gelişmesi

C) III

22 + Y

23 + X

Down Sendromlu Erkek Sağlam Kız

Yukarıdaki durumlardan hangisi yavru döllere aktarılabilir? B) II

22 + X

Yukarıdaki tabloda K, L, M, N, P ve R harfleri ile gösterilen zigotlarda hangilerinin down sendromu erkek, hangilerinin sağlam kız olacağı aşağıdaki eşleştirmelerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

II. X ışınlarının etkisiyle, derideki hücrelerin mutasyona uğraması

A) I

22 + Y

22 + X

Kraliçe arý

Ýki baþlý yýlan

Sperm Hücreleri

Yumurta Hücreleri

Van Kedisi

D) IV 35

K, L ve M

N ve P

K, N ve P

P ve R

K ve M

N ve P

Test – 14

Hücre Bölümesi ve Kalıtım

9. B : Homolog kromozomlardan yalnızca birini taşırım, R: Döllenmeye katılabilirim. K : Oluşumum sırasında yalnızca kromozom ayrılması görülür.

Bira mayasý

Y: Parça değişimi yapmış kromozom bulundururum.

Terliksi hayvan

B, R, K ve Y hücreleri ile ilgili ifadeler yukarıdaki gibidir.

Terliksi hayvanın ve bira mayasının üremesinde aşağıdakilerden hangisi farklı olarak gerçekleşir?

Buna göre, bu hücrelerden hangisi mitoz bölünme sonucu oluşmuştur?

A) DNA nın eşleşmesi

A) B

B) R

C) K

D) Y

B) Kromatitlerin ayrılması C) Sitoplazmanın bölünmesi D) İğ ipliğinin kırılması

10. Ahmet’in kan grubu 0 dır.

d a

Buna göre, Ahmet’in anne ve babasının kan grubu fenotipi aşağıdakilerden hangisi olamaz?

Cinsiyetin belirlenmesini sağlayan X ve Y kromozomu ve üzerinde taşınan bazı genler verilmiştir.

Anne

Baba

Buna göre, genlerden hangisinin ortaya çıkardığı özellik, sadece erkek bireylerde görülür?

A) a

B) b

C) c

D) d

8. : Renk körü diþi 1

2 4

: Saðlýklý diþi

11. Aşağıdaki örneklerden hangisi Darwin’in do-

: Saðlýklý erkek

ğal seçilim kavramına örnektir? A) Koyu renkli ağaçların gövdesinde, beyaz renkli kelebekler yaşayamamıştır.

Yukarıdaki soy ağacında taralı birey renk körüdür.

B) Ördekler suda yüzerken ayakları perdelenmiştir.

Buna göre, numaralarla gösterilen bireylerden hangisi kesin renk körüdür? A) 1

B) 2

C) 3

C) Kısa boyunlu zürafalar, boyunlarını uzatarak uzun boyunlu hale gelmiştir. D) Kuyruklu farenin, kuyruklu yavrusunun olması

D) 4 36

2. Ă&#x153;nite

Kuvvet ve Hareket

Test – 1

1. X, Y ve Z cisimlerinin kütle, hacim ve yoğunluk de-

ğerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Cisim Kütle (g) Hacim(cm3) Yoğunluk(g/cm3) X

100

III

Bir K cismi su içerisinde şekildeki gibi dengededir. Buna göre, bu denge konumuyla ilgili olarak, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin yorumu yanlıştır?

Buna göre, I, II ve III nolu yerlere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

III

100

180

100

180

2. Yoğunlukları arasındaki ilişki,

dkaşık > dsu = dşişe > dtahta şeklinde olan cisimler su içerisinde aşağıdakilerin hangisindeki gibi dengede kalır? A)

Su, K cisminden daha yoðundur.

Kaba su ilave edilirse, K cismin batan hacmi azalýr.

Z Y X

Cisim ve cisimin içine býrakýldýðý sývýnýn yoðunluðu eþitse cisim askýda kalýr.

D 1. Çýkýþ

Buna göre, hangi cisme etki eden kaldırma kuvveti en küçüktür? B) Y

C) Z

Kabýn aðýrlýðý deðiþmemiþtir.

Y 2. Çýkýþ

Kaldýrma kuvveti cisme, cismin aðýrlýðý ile ayný yönde etki eder. D 3. Çýkýþ

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır?

Eşit hacimli X, Y, Z ve T cisimleri su içerisinde şekildeki gibi dengededir.

A) X

K cisminin aðýrlýðý, K nýn yerini deðiþtirdiði suyun aðýrlýðýna eþittir.

Sývý içerisindeki bir cisme etki eden kaldýrma kuvveti yeri deðiþen sývýnýn aðýrlýðýna eþittir. D

D) T 39

A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

Test – 1

Kuvvet ve Hareket

K cismi su içerisinde şekildeki gibi dengededir.

K Su

Dinamometrenin gösterdiği değeri artırmak için,

Özdeş K, L ve M dinamometrelerine bağlı olan cisim kaplardaki aynı cins sıvı içerisine şekildeki gibi batırılıyor.

I. Kaba alkol ilave etmek. II. Kaba su ilave etmek. III. Kaba tuz ilave etmek.

Buna göre, dinamometrelerin gösterdiği değerler arasındaki ilişki, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

işlemlerden hangileri yapılabilir? (dsu > dalkol)

A) K > L > M

B) L > K > M

C) K = L = M

D) K = L > M

A) Yalnız I

B) Yalnız III

C) I ve II

D) II ve III

Havadaki ağırlığı 50 Newton olan cisim, su içerisine şekildeki gibi bırakıldığında dinamometre 30 Newtonu gösteriyor. Su

Buna göre cisme, su içerisinde etki eden kaldırma kuvveti kaç Newtondur?

Kütle (g)

A) 20

B) 30

C) 40

D) 50

10.

20 Z

10 10

Hacim (cm3)

Kütle hacim grafiği yukarıda verilen X, Y ve Z cisimlerinin su içindeki denge konumları aşağıdakilerden hangisi olabilir? (dsu = 1g/cm3) X

Bu öğrenci, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşamaz? (dsu > dalkol) X

A) Cisimlere sıvı içerisinde kaldırma kuvveti uygulanır.

B) Dinamometre, en büyük değeri hava ortamında gösterir.

Y Su

Bir öğrenci şekildeki gibi cismin ağırlığını önce hava ortamında, daha sonra da su ve alkol içerisinde ayrı ayrı ölçüyor.

Alkol

C) Suyun uyguladığı kaldırma kuvveti, alkolün uyguladığından fazladır.

Y Su

D) Kaldırma kuvveti, cismin batan hacmiyle doğru orantılıdır.

Kuvvet ve Hareket

Test – 2

1. Aynı maddeden yapılmış K ve L kürelerinden, K kü-

resinin hacmi, L küresinin hacminden büyüktür.

Futbol topu Hava

K Su

İçerisinde hava bulunan cam fanusta, ipe asılı bir futbol topu şekildeki gibi dengede durmaktadır.

K küresi kaptaki sıvı içerisine bırakıldığında şekildeki gibi dengede kaldığına göre L küresi aynı sıvıya bırakıldığında hangi konumda dengede kalır? A)

Buna göre, fanustaki hava boşaltıldığına, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) T ip gerilmesi artar.

B) Hava, başlangıçta topa kaldırma kuvveti uygular. C) Topun ağırlığı değişmez.

D) Topun yoğunluğu azalır.

4. 10N

2. Su

X cismi, taşma seviyesine kadar sıvı dolu kap içerisine bırakıldığında şekildeki gibi dengede kalıyor.

Şekildeki cismin havadaki ağırlığı ölçüldüğünde dinamometre 10 N’u, su içerisinde ölçüldüğünde ise 7 N’u gösteriyor.

Buna göre,

I. Taşan sıvının hacmi, X cisminin hacmine eşittir.

I. Cismin su içerisinde ağırlığı azalmıştır.

II. Taşan sıvının ağırlığı, X cisminin ağırlığına eşittir.

II. Su, cisme 3 N'luk kaldırma kuvveti uygulamıştır.

III. Kabın toplam ağırlığı değişmemiştir.

III. Cismin yoğunluğu, suyun yoğunluğunundan büyüktür.

yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I

B) I ve III

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Test – 2

Kuvvet ve Hareket

5. Kütle ve hacim değerleri tabloda verilen K, L ve M

Bakýr tabak

sıvıları birbirine karışmamaktadır. Sıvı

Kütle (g)

Hacim (cm3)

100

Bakýr

Bakır tabak su içerisine bırakıldığında şekildeki gibi dengede kalıyor. Fakat aynı ağırlıktaki bakır parçası suya bırakıldığında ise dibe batmaktadır.

Buna göre, K, L ve M sıvılarının aynı kap içerisindeki konumları, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Bakır parçasının yoğunluğunun, bakır tabaktan daha büyük olması

B) L sývýsý

M sývýsý

K sývýsý

M sývýsý

L sývýsý

B) Bakır tabağa, ağırlığından fazla kaldırma kuvvetinin uygulanması C) Bakır tabağa uygulanan kaldırma kuvvetinin, tabağın ağırlığına eşit olması D) Bakır parçasına kaldırma kuvveti uygulanmaması

D) K sývýsý

M sývýsý

L sývýsý

K sývýsý

8. İple birbirine bağlı olan K ve L cisimleri su içerisinde şekildeki gibi dengedeyken gergin ip kesiliyor.

6. Hacimleri eşit olan X ve Y cisimleri aynı sıvı içe-

risinde şekildeki gibi dengededir.

L Y

Buna göre, K ve L cisimlerinin su içerisindeki yeni denge konumları, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Buna göre,

I. Cisimlere etki eden kaldırma kuvveti, cisimlerin ağırlıklarına eşittir.

II. Cisimlerin yoğunlukları birbirine eşittir. III. Cisimler üzerine etki eden net kuvvet sıfırdır.

verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Kuvvet ve Hareket

Test – 3

3. Tuz

Y X sývýsý

Taşma seviyesine kadar X sıvısı ile doldurulan kap içerisine Y cismi bırakıldığında, şekildeki gibi denge kaldığı görülüyor.

İçinde su bulunan kaba şekildeki gibi X cismi bırakıldığında ipteki gerilme T oluyor.

Düzenekle ilgili, sadece bu bilgiler bilindiğine göre,

Buna göre, su içerisine tuz ilave edilip karıştırıldığında, cisme uygulanan kaldırma kuvveti (Fk) ve ip gerilmesi (T) nasıl değişir?

• Taşan sıvının hacmi • Taşan sıvının ağırlığı

F(k)

düzenekle ilgili aşağıdakilerden hangileri bulunabilir?

A) Artar

Değişmez

B) Artar

Azalır

I. Y cisminin hacmi

C) Azalır

Azalır

II. Y cisminin ağırlığı

D) Azalır

Artar

III. X sıvısının hacmi A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

4. Kaldırma kuvveti ile ilgili, aşağıdaki öğrenci yo-

Hacimleri eşit olan K, L ve M cisimleri eşit kollu terazide şekildeki gibi dengededir.

rumlarından hangisi doğrudur?

Buna göre cisimlerle ilgili, Yoðunluðu en fazla olan cisim M dir.

M cisminin aðýrlýðý, K cisminden fazladýr.

Kaldrýma kuvveti, yeri deðiþen sývýnýn aðýrlýðýna eþittir.

Cismin sývýya batan hacmi küçüldükçe, kaldýrma kuvveti artar.

K ve L ayný maddeden yapýlmýþ olabilir. Sinan

Çetin

C) Havanýn kaldrýma

kuvveti balonda bulunan gazýn yoðunluðuna baðlý deðildir.

Erdem

yukarıdaki öğrenci yorumlarından hangileri doğrudur? A) Sinan ve Çetin B) Sinan ve Erdem C) Çetin ve Erdem D) Sinan, Çetin ve Erdem 43

D) Sýcak hava, soðuk havadan daha yoðundur.

Test – 3

Kuvvet ve Hareket

8. 50 cm3

Yandaki şekilde X ve Z cisimleri ile Y sıvısının kütle - hacim grafiği verilmiştir.

Kütle(g) X cismi Y sývýsý

40 cm3

Z cismi Hacim(cm3) Taþma kabý

Buna göre, X ve Z cisimlerinin Y sıvısı içindeki denge konumları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Şekildeki sıvı dolu kaba bir cisim bırakıldığında taşma kabında 10cm3’lük sıvı toplanıyor. Buna göre, bu cisme etki eden kaldırma kuvveti kaç Newton’dur? (dsıvı = 2 g/cm3) A) 20

B) 30

C) 40

D) 50

6. K

X L

Hacimleri eşit olan K ve L cisimleri aynı sıvı içinde şekildeki gibi dengededirler. Buna göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? A) Taşan sıvıların hacimleri eşittir. B) Taşan sıvıların ağırlıkları eşittir.

C) L cismine etki eden kaldırma kuvveti, taşan sıvının ağırlığına eşittir.

Yoğunluğu suyun yoğunluğundan büyük olan cisim boş bir kabın içerisine yerleştiriliyor. Daha sonra musluk açılarak kabın tamamının su dolması sağlanıyor.

D) K cisminin bulunduğu kabın ağırlığı artmıştır.

Şekildeki uçan balon havada hareketsiz durmaktadır.

Buna göre, cisme etki eden kaldırma kuvveti zaman grafiği, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

Kaldýrma kuvveti

Balonu yukarı doğru hareket ettirebilmek için; I. Balonun içindeki hava ısıtılmalı II. Balonun içine yoğunluğu, havanın yoğunluğundan az olan bir gaz eklenmeli

Zaman

III. Balonun sepetindeki kum torbaları aşağı bırakılmalı

Kaldýrma kuvveti

verilenlerden hangileri yapılmalıdır? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Zaman

Kuvvet ve Hareket

Test – 4

1. Katıların yüzey alanı arttıkça, zemine uyguladık-

4. Aşağıdaki masaların hangisinde zemine uygu-

ları basınç azalır.

lanan basınç en fazladır? (Masaların ağırlıkları eşittir.)

Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi bu bilgiyi destekleyen bir örnek olabilir? A)

Býçak

Çivi

Tren

Krampon

Ağırlık (N) X

5. X

Ağırlıkları tabloda verilen X, Y ve Z cisimlerini aşağıdaki gibi koyduğumuzda zemine yaptıkları basınçlar birbirine eşit oluyor. Y

I.konum

B) X > Y > Z

C) Z > X > Y

D) X = Y = Z

Kum zemin

Kum zemin üzerinde bulunan X cismi I. konumundan şekildeki gibi II. konuma getiriliyor. Buna göre, hangi öğrencinin verdiği bilgi doğrudur?

Buna göre, X, Y ve Z cisimlerinin yüzey alanları arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Y > X > Z

II.konum

A) Cismin II. konumda

Cismin her iki konumda da zemine uyguladýðý basýnç aynýdýr.

Cismin I. konumdaki yüzey alaný daha fazla olduðu için, zemine uyguladýðý basýnç daha büyüktür.

aðýrlýðý azaldýðý için zemine uyguladýðý basýnç azalýr.

3. Katıların basıncıyla ilgili olarak, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Cisim II. konumda, zemine daha çok batar.

A) Katıların basınçları, ağırlıkları ile doğru orantılıdır. B) Katıların yüzey alanları sabit ise, kuvvet arttıkça basınç azalır. C) Katıların basınçları, yüzey alanları ile ters orantılıdır. D) Katıların temas yüzeyi ile ağırlıkları aynı oranda değiştirilirse, basınçları değişmez. 45

Test – 4

Kuvvet ve Hareket

6. Aşağıdaki grafikte X, Y ve Z cisimlerinin ağırlık -

ları verilmiştir. Aðýrlýk

I. konum

II. konum

Şekildeki X cismi I. konumdayken yere uyguladığı basınç P, basınç kuvveti de F dir. Buna göre, cisim II. konuma getirilirse P ve F nasıl değişir?

X, Y ve Z cisimlerinin temas yüzeyleri eşit olduğuna göre, zemine uyguladıkları basınçlar arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) X > Y > Z

B) X = Y = Z

C) Y > X > Z

D) Z > Y > X

A) Azalır

Artar

B) Değişmez

Artar

C) Azalır

Değişmez

D) Artar

Değişmez

Özdeş küplerden oluşan 1, 2 ve 3 numaralı cisimlerin, yere yaptıkları basınçlar arasındaki ilişki nasıldır?

7. Çocuklar! Basýncýn birimi nedir?

A) 1 > 2 = 3

B) 2 = 3 > 1

C) 1 > 2 > 3

D) 3 = 2 > 1

10.

Katıların basınçları yüzey alanları ile ters orantılıdır. Batma, delme, kesme basınçla ilgili kavramlardır. Katılar basıncı aynen iletir.

Pa Pýrýl Ayhan

Þahin

Kübra atm

Katıların ağırlık arttıkça, yaptıkları basınç da artar.

N/m2

Fatih yukarıdaki doğru yanlış etkinliğini yanlarındaki boşluklara doğru olanlar için (D) yanlış olanlar için (Y) harfini işaretliyor.

Joule

Yukarıdaki öğretmenin sorusuna hangi öğrenci yanlış cevap vermiştir? A) Pırıl

B) Kübra

Bu sınavda her soru 4 puan olduğuna göre, Fatih doğru / yanlış etkinliğinden kaç puan almıştır?

C) Şahin

D) Ayhan

A) 4

B) 8

C) 12

D) 16

Kuvvet ve Hareket

Test – 5

1. Sıvı basıncıyla ilgili olarak,

4. Aşağıda verilen olayların hangisinde sıvı basıncından yararlanılmamıştır?

I. Sıvı basıncı, bulunduğu kabın derinliğine bağlıdır. II. Sıvılar basıncı her yönde iletir. III. Sıvı basıncı, kabın şekline bağlıdır.

yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

2. Sıvı basıncı derinlere inildikçe arttığı için derinlerde cisimlere etki eden sıvı basıncı daha büyük olur. Buna göre, bir cisme etki eden sıvı basınçlarının gösterimi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

İçerisinde özdeş sıvılar bulunan X, Y ve Z kaplarının tabanlarına etki eden sıvı basınçları arasındaki ilişki nasıldır? A) X = Y = Z

B) X > Z > Y

C) Y > Z > X

D) X > Y > Z

3. K

Serpil pet şişeye su doldurarak, K noktasından delik açtığında, suyun şekildeki yolu izlediğini gözlemliyor.

Buna göre, suyun daha uzağa akması için, Serpil aşağıdaki işlemlerden hangisini yapmalıdır?

Şekildeki h yüksekliğine kadar dolu olan 4S yüzeyli kaptaki sıvının tabana yaptığı basınç P dir.

A) Deliği K noktasının biraz daha üzerinde açmalıdır. B) Pet şişeyi yoğunluğu sıvıdan küçük olan başka bir sıvıyla doldurmalıdır.

Bu sıvı S yüzeyli bir kaba boşaltılırsa tabana yapılan basınç kaç P olur?

C) Deliği K noktasının biraz daha altından açmalıdır.

A) 1

D) Pet şişenin içindeki sıvıyı biraz boşaltmalıdır. 47

1 4

C) 4

D) 2

Test – 5

Kuvvet ve Hareket

9. K

Eşit hacim bölmeli kap ağzına kadar aynı sıvı ile doludur.

Şekildeki özdeş K, L ve M kaplarındaki musluklar açılıyor ve sıvı dengesi sağlanıyor.

Buna göre, kap üzerindeki K, L ve M noktalarında sıvı basınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) K ve L kaplarındaki tabanlara etki eden sıvı basınçları eşittir. B) En fazla sıvı kaybı M kabında olur. C) L kabındaki sıvının yüzeye yaptığı basınç M kabındakinin 2 katıdır.

A) M > K > L

B) M > K = L

C) M > L > K

D) K = L = M

D) L kabındaki sıvı kaybı K kabından fazladır.

10. 8. Okan, aşağıdaki bileşik kabın içine su doldurma-

ya başlıyor.

III

Tamamı su dolu kabın tabanındaki musluk açılıp su akışı sağlanıyor.

Buna göre, L noktasına etki eden sıvı basıncının değişim grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Sývý basýncý

B) Sývý basýncý

Zaman

Buna göre, Okan’ın yaptığı yorumlarından hangisi doğrudur?

C) Sývý basýncý

Zaman

D) Sývý basýncý

A) Sıvı basıncı kabın şekline göre değişir. B) Sıvı basıncı en fazla olan II. kaptır. C) IV kaptaki sıvı, en az yükselmiştir. D) Sıvı yüksekliği arttıkça tabana etki eden basınç da artmıştır.

Zaman

Kuvvet ve Hareket 1.

Test – 6

Gaz

Sývý

4. Sıvılar üzerlerine uygulanan basıncı her yönde aynı büyüklükte iletir. Bu bilgiyi deneyle ispatlamak isteyen Ulvi hangi düzeneği kurmalı ve hangi sonuca ulaşmalıdır?

Şekildeki kaplarda bulunan gaz ve sıvılar dengededir.

Düzenek

Buna göre, kaplar ters çevrilirse gaz basınçları nasıl değişir? I

Sonuç

Farklý sývýlarda kap tabanýna etki eden basýnçlar farklýdýr.

Ayný sývýlarýn farklý miktarlarýnda kap tabanýna etki eden basýnç farklýdýr.

A) Artar

Azalır

B) Değişmez

Azalır

C) Azalır

Artar

D) Azalır

Artar

Şekildeki kapalı kapta bulunan esnek balon iple bağlanarak dengelenmiştir. Kabın üst kısmındaki vana açıldıktan bir süre sonra balonun hacminin azaldığı gözlenmiştir.

Pistona kuvvet uygulandýðýnda kap içerisindeki X ve Y noktalarýnda sývý basýnçlarýnýn artýþlarý ayný olur.

F Y X

Buna göre;

X noktasýndaki sývý basýncý, Y noktasýndaki sývý basýncýndan büyüktür.

I. Açık hava basıncı, balondaki gazın basıncından büyüktür.

II. Kaba gaz girişi olmuştur. III. Balondaki gaz moleküllerinin miktarı azalmıştır. yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

5. Hava T

3. Özdeş kaplara K, L ve M sıvıları şekildeki gibi koyuluyor. Deniz

Bir balık denizin X noktasından başlayıp, şekildeki yolu takip ederek T noktasına kadar yüzüyor. K

Buna göre, balıkla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Sıvıların, kapların tabanına uyguladıkları basınçlar birbirine eşit olduğuna göre K, L ve M sıvılarının yoğunlukları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) dK > dL > dM

B) dM > dL > dK

C) dK > dM > dL

D) dL > dK > dM

A) Z noktasında üzerine etki eden sıvı basıncı en fazladır. B) Derinlik arttıkça sıvı basıncı azalır. C) X ve Y arasında balığa etki eden basınç aynıdır. D) T noktasında üzerine etki eden sıvı basıncı en küçüktür. 49

Test – 6

Kuvvet ve Hareket

6. Kapalı bir kaptaki gaz sıkıştırılırsa,

Açýk hava basýncý

I. Basıncı artar.

II. Yoğunluğu artar.

III. Hacmi değişmez.

yukarıda verilenlerden hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

Ortamlar

Z II III

7. Aşağıdaki cıva dolu kaba farklı genişlikteki boru-

X, Y ve Z ortamlarındaki açık hava basınçlarının sütun grafiği şekilde verilmiştir.

lar şekildeki gibi yerleştirilip açık hava basıncı ölçülüyor.

Buna göre, bu ortamlar dağın hangi noktaları olabilir? h1

III

Buna göre, borulardaki yükselme miktarları h1, h2 ve h3 arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) h1 = h2 = h3

B) h2 > h1 > h3

C) h1 > h3 > h2

D) h3 > h1 > h2

10. Y sývýsý X sývýsý

Şekildeki sistemdeki cisim F kuvveti ile dengelenmiştir.

F S1

Y sývýsý

Þekil I

X sývýsý

Þekil II

Bir birine karışmayan X ve Y sıvıları şekildeki gibi dengededir.

Sıvılar şekil II deki gibi su cenderesine eşit hacimde koyulduktan sonra aradaki vana açıldığına göre sıvıların yeni denge konumu aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Sistemi F kuvvetinden daha küçük bir kuvvetle dengelemek için;

I. Su yerine, yoğunluğu daha küçük sıvı kullanmak

B) Y

II. S1 alanını küçültmek III. S2 alanını büyültmek

işlemlerinden hangileri yapılabilir? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Kuvvet ve Hareket

Test – 7

1. Şekildeki kap içerisinde su bulunmaktadır.

3. Ağırlığı önemsiz çubuklarla X, Y ve Z cisimleri şekildeki gibi dengelenmiştir.

M X

Bu cisimlerin aynı yüzey üzerine konduklarında zemine yaptıkları basınçlar birbirine eşit ise cisimlerin taban alanları arasındaki ilişki nasıl olur?

Kabın yüzeylerinde, belirtilen noktalara uygulanan sıvı basınçları arasındaki ilişki nasıldır? A) PK = PL = PM

B) PK > PL > PM

C) PM > PL > PK

D) PK > PL = PM

A) X > Y > Z

B) X = Y = Z

C) X = Z > Y

D) Y = Z > X

4. Çocuklar! Atmosfer basýncýnýn günlük hayatta kullaným alanlarý nelerdir?

Öðretmen

Meþrubat pipetleri

Vantuz

Eşit bölmelendirilmiş boş kap, musluk açılarak doldurulmaktadır. Buna göre, K noktasındaki sıvı basıncının zamana göre değişimini gösteren grafik, aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Basýnç

B) Basýnç

Zaman

C) Basýnç

Þýrýnga

Zaman

Can

D) Basýnç

Zaman

Meral

Ali

Araba tekerleði

Büþra

Yukarıdaki öğretmenin sorusuna hangi öğrencinin verdiği cevap yanlıştır?

Zaman

A) Ali

B) Meral

C) Can

D) Büşra

Test – 7

Kuvvet ve Hareket

5. Aşağıdakilerden hangisinde basınçla ilgili fark-

7. Şekildeki özdeş kaplardaki sulara yoğunlukları su-

lı bir örnek verilmiştir? A)

dan büyük, hacimleri arasındaki ilişki P > T > R olan cisimler bırakılıyor. B)

Kar ayakkabýsý

Ýþ makinesinin tekerlekleri

Ördeklerin ayaklarýnýn perdeli olmasý

Buna göre, denge durumu sağladığında K, L ve M noktalarına etki eden sıvı basınçları arasındaki ilişki nasıl olur?

Ýðne

A) K > L > M

B) K = L = M

C) M > L > K

D) K > L = M

Hareketli piston Vana

İçerisinde gaz bulunan kap şekildeki gibi dengededir.

L binasý

Su deposu

Buna göre, aşağıdaki öğrenci yorumlarından hangisi doğrudur? A)

B) Kaba gaz eklenirse, gaz basýncý artar.

Hareketli piston üzerine bir cisim konulduðunda, kaptaki gazýn tanecik sayýsý artar.

Pompa K binasý

K ve L binalarının ortak olarak kullanıldıkları su deposu şekildeki gibidir. Buna göre; C)

Kaba gaz eklendiðinde, piston yukarý doðru hareket eder.

I. K binasında tüm katlara su ulaşır. Kabýn sýcaklýðý artarsa, piston aþaðý, doðru hareket eder.

II. L binasında üst katlara doğru çıkıldıkça suyun akma hızı yavaşlar. III. L binasının bazı katlarına su pompa yardımıyla çıkar. verilenlerden hangileri doğrudur?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Kuvvet ve Hareket

Test – 8

3. Özdeş küplerden yapılmış aşağıdaki maddeler-

den hangisinin yüzeye uyguladığı basınç en fazladır?

X Y T

X, Y, Z ve T cisimleri sıvı içinde şekildeki gibi dengede kalıyor.

Buna göre, cisimlerin yoğunluklarını gösteren grafik, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Yoðunluk

B) Yoðunluk

T X Y Z

C) Yoðunluk

D) Yoðunluk

T X Y Z

Ahmet elindeki balonla şekildeki dağa tırmanmaya başlıyor.

2. h1

Buna göre, balonla ilgili hangi öğrencinin yorumu doğrudur?

A) 2d

d 20°C I

d 20°C II

30°C III

Dýþ basýnç azaldýðý için balonun hacmi artar, basýncý azalýr.

Dýþ basýnç deðiþmeyeceði için balonun hacminde ve basýncýnda bir deðiþme olmaz.

Dýþ basýnç azaldýðý için balonun hacmi azalýr, basýncý artar.

Barometrelerdeki sıvı yüksekliklerinin (h) barometrelerde bulunan sıvının cinsine ve ortam sıcaklığına bağlı olduğunu ayrı ayrı görmek isteyen Tanju yukarıdaki deney düzeneklerini hazırlıyor. Buna göre, Tanju sıvının cinsi - sıvı yüksekliği ve ortam sıcaklığı- sıvı yüksekliği ilişkileri için hangi, deney düzeneklerini birlikte kullanmalıdır? Sıvının cinsi sıvı yüksekliği

Ortam sıcaklığı sıvı yüksekliği

I ve III

II ve III

I ve III

I ve II

II ve III

I ve II

I ve III 53

Dýþ basýnç arttýðý için balonun hacmi azalýr, basýncý artar.

Test – 8

Kuvvet ve Hareket

8. h h h I

Banu

III

Banu, şekildeki gibi balonu şişirmektedir.

İçlerinde aynı seviyede su bulunan şekildeki kapların tabanlarında oluşan sıvı basınçları arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Balonun hacmi artmıştır.

A) PI = PII = PIII

B) PIII > PII > PI

B) Balonun ağırlığı artmıştır.

C) PI > PII > PIII

D) PIII > PI > PII

D) Balon içindeki basınç azalmıştır.

C) Balondaki gaz moleküllerinin sayısı artmıştır.

9. 6.

h h h h

Hava ortamında açık hava basıncı ölçmek için kullanılan şekildeki barometredeki sıvı yüksekliği h dir.

Şekildeki düşey kesiti verilen kapta 2h yüksekliğe kadar sıvı bulunmaktadır.

Buna göre, sıvı yüksekliği (h) aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?

Buna göre, kap ters çevrildiğinde sıvı basıncı (Ps) kabın tabana yaptığı basınç (P) nasıl değişir?

A) Borunun uzunluğuna

Ps Artar

B) Borunun kesit alanına C) Ortamın sıcaklığına D) Borunun eğimine

P Artar

Azalır

Artar

Azalır

10. F

Sızdırmaz kap içinde F kuvveti ile sıkıştırılan bir miktar gaz, F kuvveti kaldırılınca şekildeki gibi oluyor.

7. Basınçla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Buna göre aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?

A) Kapalı kaplarda bulunan gazlar, kabın tüm yüzeyine basıncı iletir.

A) Kap içerisindeki gaz molekülü sayısı artmıştır.

B) Katılardaki basınç, temas yüzeyiyle doğru orantılıdır.

B) Gaz moleküllerinin yaptığı basınç artmıştır. C) Gazlar bulundukları kabın şeklini alırlar.

C) Sıvıların basıncı, derinlik arttıkça artar.

D) Gaz moleküllerinin kaba yaptığı basınç değişmemiştir.

D) Açık hava basıncı, yükseğe çıkıldıkça artar.

Kuvvet ve Hareket

Test – 9

3. X

Bir X cisminin sıvı içerisindeki denge konumu şekildeki gibidir.

Eşit hacim bölmeli küplerden oluşan K, L ve M maddeleri yukarıda verilmiştir.

X cisminin sıvı içerisine batmasını isteyen Tugay, aşağıdaki işlemlerden hangisini yapmalıdır?

K, L ve M maddeleri terazide tartıldıklarında kütleleri eşit olduğuna göre, yoğunlukları arasındaki ilişki aşağıda verilen grafiklerden hangisi olabilir? A) Yoðunluk

A) X cismini iki parçaya ayırarak tekrar sıvı içerisine bırakmalıdır.

Yoðunluk

B) Kaptaki sıvının yarısını boşalmalıdır. C) Kaba, sıvı ile karışabilen, yoğunluğu sıvının yoğunluğundan büyük olan madde eklemelidir.

K L

C) Yoðunluk

K L

D) Kaba, sıvı ile karışabilen yoğunluğu sıvının yoğunluğundan küçük olan madde eklemelidir.

D) Yoðunluk

4. Basınçla ilgili olarak, I. Birim yüzeye etki eden dik kuvvettir. K L M

K L

II. Yüzey alanı ile ters orantılıdır.

III. Kuvvet arttıkça, büyüklüğü azalır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) I ve III

2. 5. X sývýsý

Kütle

X Y

Y sývýsý

Yukarıdaki özdeş kaplara yoğunlukları arasındaki ilişki dY > dX olan sıvılar eşit hacimde koyuluyor.

Z Hacim

Buna göre, bu sıvılarla ilgili,

X, Y ve Z nin kütle-hacim grafiği yukarıdaki şekilde verilmiştir.

I. Sıvıların kütleleri eşittir. II. Aynı cisimlere farklı büyüklükte kaldırma kuvveti uygularlar. III. Saf maddedirler.

Buna göre, bu maddelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

verilenlerden hangileri doğru olabilir?

A) X’in yoğunluğu en fazladır.

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

B) Eşit hacimde kütlesi en fazla olan Y’dir. C) Eşit hacimde Y’nin kütlesi Z’den fazladır. D) Eşit kütlede X’in hacmi Z’den küçüktür. 55

Test – 9

Kuvvet ve Hareket

9. Şekildeki düzenekte dinamometrenin gösterdiği değer aşağıdakilerin hangisine bağlı değildir?

Þekil I

Þekil II

Yarım küre şeklindeki cismin Şekil I de yere yaptığı basınç P, basınç kuvveti F’dir.

Sývý

Buna göre, cisim şekildeki gibi ters çevrilirse yere uygulanan basınç ve basınç kuvveti nasıl değişir?

A) Cismin kütlesine B) Cismin hacmine C) Sıvının cinsine

Basınç kuvveti

Basınç

D) Cismin sıvı içinde bulunduğu derinliğe

7. Farklı maddeden yapılmış taban alanları eşit olan K, L ve M cisimlerinin, yoğunluk grafiği aşağıdaki gibi verilmiştir.

A) Artar

Değişmez

B) Azalır

Değişmez

C) Artar

Artar

D) Değişmez

Azalır

Yoðunluk

M Madde

Buna göre, K, L ve M cisimlerinin tabanlarının zemine uyguladıkları basınçlar arasındaki ilişki, hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A) K = L = M

B) L > M > K

C) K > L > M

D) L > K > M

8. Coşkun şekildeki X, Y ve Z kaplarına h1, h2 ve h3

10.

yüksekliğinde su, alkol ve yağ koyarak eşit basınçlar elde etmiştir. X

Z Su

Yað

Cýva

Recep, Fen ve Teknoloji dersinde şekildeki deney düzeneklerini hazırlıyor.

Sıvıların özkütleleri arasında dsu > dalkol > dyağ ilişkisi olduğuna göre X, Y ve Z kaplarına konulan sıvıların cinsleri, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Buna göre, Recep bu düzeneklerle aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabını araştırıyor olabilir?

Yağ

Alkol

A) Sıvı derinliğinin basınca etkisi nedir?

Alkol

Yağ

B) Açık hava basıncı nelere bağlıdır?

Yağ

Alkol

C) Boru içindeki sıvıların, basınca etkisi nedir?

Alkol

Yağ

D) Sıvı cinsinin, basınca etkisi nedir?

Kuvvet ve Hareket 1.

Test – 10 3.

S I II

III 4S

III

Piston

Þekil 2

Þekil 1

Z Y

Şekil 1’deki cisim, Şekil 2’deki gibi üç parçaya ayrıldığında her parçanın zemine yaptığı basınç birbirine eşit oluyor.

Şekildeki kapta pistona F kuvveti uygulanmaktadır.

Buna göre, parçaların ağırlıkları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Buna göre, X, Y ve Z noktalarındaki basınçlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) GI > GII > GIII

B) GIII > GII > GI

A) Gaz kabın her noktasına aynı basıncı yapar.

C) GII > GI > GIII

D) GI = GII = GIII

B) Piston aşağı doğru itilirse, X noktasındaki basınç artışı en fazladır. C) Y noktasındaki gaz basıncı en büyüktür. D) X noktasındaki gaz basıncı Z noktasındakinden fazladır.

4. F

Hareketli piston

Balon

Kütle

Su dolu düzeneğin içerisindeki balon, şekildeki gibi dengededir.

X, Y ve Z sıvılarının kütle hacim grafiği yandaki şekilde verilmiştir.

X Y

Buna göre, pistona F kuvveti uygulandığında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Balonun hacmi azalır. Hacim

B) Balon içindeki gazın basıncı artar. C) Piston hareketsiz kalır.

X, Y ve Z sıvıları birbirine karışmadığına göre, sıvıların aynı kap içerisindeki görünümleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A)

D) Balonun bağlı olduğu ipteki gerilme artar.

B) X

K N

Su içerisinde şekildeki gibi dengede kalan cismin K, L, M ve N noktalarındaki sıvı basınçları arasındaki iliişki nasıl olur?

D) Z

L M

A) K = M > L = N

B) K > L > M > N

C) K > L = N > M

D) M > N = L > K

Test – 10

Kuvvet ve Hareket

6. Y

X ve Y cisimleri Z sıvısı içerisinde şekildeki gibi dengedeyken ipteki gerilmeler sıfırdan farklıdır.

Z sývýsý 3S

Buna göre, X ve Y cisimleri ile Z sıvısının yoğunluk sütun grafikleri aşağıdakilerin hangisinde, doğru olarak verilmiştir?

Yukarıdaki şekilde cismin zemine yaptığı basınç P1 dir. Cisim ters çevrildiğinde ise zemine yaptığı basınç P2 olur.

A) Yoðunluk

Buna göre, P1 / P2 oranı kaçtır?

Yoðunluk

A) 1 X Y Z

C) 3

D) 6

X Y Z

C) Yoðunluk

B) 2

D) Yoðunluk

Y Z

X Y Z

9. Sıvıların basıncı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Y sývýsý

Sývý derinliði arttýkça, sývý basýncý da artar.

B) Sývýnýn bulunduðu ortam deðiþirse, sývýnýn yaptýðý basýnç deðiþir.

X cismini, Y sıvısına bırakan Beren cismin şekildeki gibi dengede kaldığını gözlemliyor. Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? C) Sývýnýn yoðunluðu

A) X cisminin batan kısmının hacmi, Y sıvısının uyguladığı kaldırma kuvvetini etkiler.

arttýkça, yaptýðý basýnç da artar.

B) X cisminin yoğunluğu ,Y sıvısının yoğunluğundan azdır. C) X cismine uygulanan kaldırma kuvvet,i X cisminin ağırlığı kadardır. D) Y sıvısının yoğunluğu arttırılırsa, X cismine uygulanan kaldırma kuvveti artar. 58

D) Sývýnýn yoðunluðu azaldýkça, yaptýðý basýnç da artar.

Kuvvet ve Hareket

Test – 11

3. T1

K Sývý

Yukarıdaki şekilde sıvı içindeki K cismi için, I. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. III. K cismine etki eden kaldırma kuvveti yeri değişen sıvının ağırlığına eşittir.

C) II ve III

D) I, II ve III

Boþluk h1

C) T3 > T1 = T2

D) T3 > T2 > T1

Hareketli piston

Kap üzerinde; I. Kap alttan ısıtılıyor.

Sývýlarýn yoðunluklarýnýn farklý olmasý

Borularýn kesit alanlarýnýn farklý olmasý

Pompa

Hava

II. Kaba pompa ile hava pompalanıyor. III. Kap deniz seviyesinden yukarıya çıkarılıyor. değişiklikleri yapılıyor.

Canan

Buna göre, kap içerisindeki gaz basıncının değişimi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Aylin

Buna göre, hangi öğrencinin açıklaması boru seviyesindeki farklılığın sebebi olamaz?

C) Aylin

B) T1 = T2 = T3

L sývýsý

Ortam basýnçlarýndaki farklýlýk

A) Emrah

A) T1 > T2 > T3

lunmaktadır.

Şekildeki kaplarda bulunan K ve L sıvılarının içerisine konulan borulardaki sıvı yükselmeleri arasındaki ilişki h1 > h2 olmaktadır. Bu farklılığın sebebini öğrenciler aşağıdaki gibi açıklamaktadır.

Emrah

4. Deniz seviyesinde bulunan kap içerisinde, hava bu-

Boþluk

K sývýsý

Buna göre, iplerdeki gerilmeler T1, T2 ve T3 arasındaki ilişki nasıl olur?

yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? B) I ve III

Ağırlıkları eşit ve hacimleri sırası ile V, 2V ve 3V olan X, Y ve Z cisimleri şekildeki gibi yoğunluğu cisimlerin yoğunluğundan küçük olan sıvı içerisine iple bırakılıyor.

II. Kaldırma kuvveti cismin ağırlığına eşittir.

A) I ve II

B) Canan D) Emrah ve Canan 59

A) Değişmez

Azalır

Artar

III

B) Artar

Azalır

Artar

C) Değişmez

Değişmez

Azalır

D) Azalır

Artar

Değişmez

Test – 11

Kuvvet ve Hareket

10 lt

1 lt

6 lt

K L P1

Taşma seviyesine kadar su dolu olan kabın sırasıyla K ve L cisimleri bırakıldığında şekildeki gibi dengede kalıyorlar.

Şekildeki kaplarda, belirtilen seviye ve miktarlarda özdeş sıvılar vardır.

K ve L’nin hacimleri eşit olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Buna göre, sıvıların kap tabanına yaptıkları basınçları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) L’nin yoğunluğu, suyun yoğunluğu ile eşittir. B) K’nın yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçüktür. C) Toplama kabındaki suyun hacmi, K ve L cisimlerinin batan hacimlerine eşittir.

A) P1 > P3 > P2

B) P1 = P2 = P3

C) P2 > P1 = P3

D) P1 = P3 > P2

D) K’ya etki eden kaldırma kuvveti, L’ye etki eden kaldırma kuvvetinden büyüktür.

Birbiri ile karışmayan d1,

Yoðunluk

d2 ve d3 yoğunluğuna sahip sıvıların yoğunlukları arasındaki ilişki yandaki grafikte verilmiştir.

Fen ve Teknoloji dersinde Magdeburg deneyini öğrenen Yusuf ile Şamil aynı deneyi yapmaya karar verirler . Bunun üzerine iki yarım küreyi birleştirirler. Yusuf ile Şamil birleştirdikleri yarımküreleri şekildeki gibi karşılıklı olarak çekerler. Çektikten sonra kürelerin her bir parçası ayrılarak ellerinde kalır. Yusuf ile Şamil deneyde bir hata yaptıklarını anlarlar ama hatayı bir türlü bulamazlar.

Yoğunluğu d3 sıvısının yoğunluğuna eşit bir X cismi aynı kaptaki d1, d2 ve d3 sıvıları içerisine bırakıldığında görünümün hangi seçenekteki gibi olması beklenir? (

d1 d3

(

Buna göre, Yusuf ile Şamil’in yapmış oldukları hata nedir?

(

1664 yılında, Otto Fon Gürrik tarafından, hava basıncının etkisini göstermek amacıyla Magdeburg Yarım Küreleri olarak anılan bir deney yapılır. Metal olan iki büyük yarım küre birleştirilip içindeki hava boşaltılır. Daha sonra, oluşan vakum küreye çok sayıda at koşularak yarım küreler birbirinden ayrılmaya çalışılır ama küreler birbirinden ayrılmaz, işte bunu sağlayan etki, kürenin dışındaki hava basıncıdır.

B) Küreleri birleştirdikten sonra küre içerisindeki havayı boşaltmamışlar.

A) Küreleri kötü malzemeden yaptıkları için kırılmıştır.

C) Deneyi açık havada yapmaları. D) Şamil’in Yusuf’tan daha fazla kuvvet uygulaması 60

Kuvvet ve Hareket

Test – 12

X, Y ve Z cisimleri ayrı ayrı şekildeki kaba bırakıldıklarında cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri birbirine eşit oluyor.

Þekil I

Þekil II

Şekil I’deki düzenek içerisine, Şekil II’deki gibi bir cisim bırakıldığında, cisim dibe batarak denge sağlanıyor.

Buna göre, I. Taşan sıvıların ağırlıkları

Buna göre, aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

II. Cisimlerin yoğunlukları III. Cisimlerin sıvı içerisine batan hacimleri

A) Terazinin gösterdiği değer değişmemiştir. B) Cisim ile taşan sıvının ağırlığı birbirine eşittir.

yukarıdaki verilenlerden hangileri üç cisim içinde kesinlikle aynıdır? A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

C) Cisim sıvıdan daha yoğundur. D) Cisme uygulanan kaldırma kuvveti, taşan sıvının ağırlığına eşittir.

4. X

Özdeş bir cisim X, Y ve Z sıvılarına ayrı ayrı bırakıldığında şekildeki gibi dengede kalmaktadır. Buna göre, X, Y ve Z sıvılarının özkütleleri arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Şekildeki sıvı içerisindeki cisim dengededir. Musluk açılıp kap içerisindeki sıvı tamamen boşaltıldığına göre dinamometrenin gösterdiği değerin değişim grafiği aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

Dinamometre (N)

A) dX > dY > dZ

B) dX > dZ > dY

C) dZ > dX > dY

D) dY > dX > dZ

5. X

Dinamometre (N)

Y Su

X ve Y cisimleri su içerisinde şekildeki gibi dengededir. Zaman

Dinamometre (N)

Zaman

Buna göre, aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

Dinamometre (N)

A) X’in yoğunluğu, Y’nin yoğunluğundan büyüktür. B) Y’nin yoğunluğu en büyüktür. Zaman

C) Yoğunlukları arasındaki ilişki dX < dY = dSu dur.

Zaman

D) X’in yoğunluğu su ile aynıdır. 61

Test – 12

Kuvvet ve Hareket

9. Şekildeki düzenekte X cismi sıvı içerisinde dengededir.

K sývýsý X M sývýsý

X L sývýsý

Sývý

Yukarıdaki şekilde birbirine karışmayan K, M ve L sıvıları ile X, Y ve Z cisimlerinin aynı kap içerisindeki denge konumları verilmiştir.

Buna göre, dinamometrenin gösterdiği değer aşağıdakilerin hangisine bağlı değildir? A) Sıvının yüksekliğine

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

B) Cismin hacmine C) Sıvının cinsine

A) X’in yoğunluğu K sıvısından büyük, M sıvısından küçüktür.

D) Cismin kütlesine

B) Yoğunluğu en büyük olan Z cismidir. C) Yoğunluğu en az olan K sıvısıdır. D) Y cisminin yoğunluğu L sıvısından büyüktür.

Bir K cismini sıvı içerisine bırakan Büşra, cismin sıvı içerisinde şekildeki gibi dengede kaldığını gözlemliyor.

Sývý

Buna göre, Büşra aşağıdaki işlemlerden hangisini yaparsa K cismi sıvı içerisinde tamamen batabilir? A) Sıvıya tuz atarak karıştırma B) Sıvının yarısını boşaltma C) Sıvı içerisine sıvıyla karışabilen yoğunluğu K’nın yoğunluğundan küçük olan sıvı kullanma

10.

D) X cismi parçalara ayırarak tekrar sıvı içerisine bırakma

II I CO2

III H2

Yoğunlukları arasındaki ilişki, dCO > dhava > dN > dH 2 2 2 şeklinde olan gazlardan yandaki balonlar yapılıyor.

Şekildeki düzenekteki kap içerisinde belli miktarda gaz bulunmaktadır. Kaba bir miktar daha gaz eklenirse, I. Cisme etki eden kaldırma kuvveti artar. II. Dinamometrenin gösterdiği değer azalır.

Buna göre, bu balonlardan hangileri hava ortamında serbest bırakıldığında yukarı doğru hareket eder?

yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

A) I ve II

B) I ve III

C) I ve III

D) II ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

III. Gazın yoğunluğu artar.

3. Ünite

Maddenin Yapýsý ve Özellikleri

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Hatice

Betül

Zeynep

Ayfer

Feyza

0 1. periyotta iki tane 0 element vardýr. Ayný periyottaki elementlerin kimyasal özellikleri benzerdir.

Emine

Songül

Her periyot toprak alkali metalle 0 baþlar.

Selma

Test – 1

Yukarıda 8A sınıfının oturma planı verilmiştir. 8A sınıfı öğrencilerinin sıra numaraları aynı periyotta bulunan elementlerin periyodik sistemdeki grup numarasını temsil etmektedir. Can dede

Buna göre, hangi öğrencinin temsil ettiği elementin atom numarası en büyüktür?

Can dedenin balonlarında periyodik cetvelle ilgili bazı bilgiler yazılmıştır. Doğru bilginin yazıllı olduğu balonlar Can dedenin elinden uçmuştur.

A) Selma

B) Ayfer

C) Songül

D) Betül

Buna göre, Can dedenin hangi renkli balonları uçmuştur? A) Yalnız turuncu

B) Kırmızı ve turuncu

C) Kırmızı ve yeşil

D) Turuncu ve yeşil

2. I

Mat renklidir.

Tel ve levha haline getirilirler. Kırılgan yapıdadırlar. Birbirleri ile bileşik oluşturmazlar.

Periyodik cetvelde aşağıdaki özelliklerden hangisi I ve II yönlerine doğru gittikçe artar? A)

Metalik özellik

Doğru sepeti

Yanlış sepeti

Atom numarasý

Yukarıda çilekle sembolize edilen bilgilerden ametal için doğru olanlar doğru sepetine, yanlış olanlar yanlış sepetine konulacaktır. C)

Buna göre, doğru sepetinde kaç çilek vardır?

D) Elektron ilgisi

Ametalik özellik

Test – 1 5.

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

N’dir benim sembolüm. Periyodik tablodur benim konağım. İkinci periyodun beşinci grubunda bulunurum. Atmosferde molekül halde bulunurum.

Z Y Q

Yukarıdaki periyodik tabloda yerleri belirtilen elementlerle ilgili;

Yukarıdaki tabloda kendisi hakkında bilgiler veren element için;

I. Atom numarası en büyük olan T’dir.

I. Element türü

II. Z ve Q’nun kimyasal özellikleri benzerdir.

II. Adlandırılması

III. X ve Y metaldir.

III. Atom numarası

yargılarından hangileri doğrudur?

aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

6. X: 2) 8) 2)

III

A) Metal

Azot

B) Ametal

Neon

C) Ametal

Azot

D) Metal

Neodin

Y: 2) 8) Z: 2) 8) 6) X, Y ve Z atomlarının elektron dağılımları yukarıda verilmiştir.

9. * Elementleri benzer özelliklerine göre yatay ve dikey gruplar halinde sýralayarak bir tablo oluþturdum. Bunu yaparken de atom aðýrlýklarýný kullandým. * Keþfedilmemiþ elementlerin yerlerini boþ býraktým. Bilin bakalým ben kimim?

Buna göre; I. X ve Y arasında bileşik oluşabilir. II. X ve Z aynı periyottadır. III. Y atomu soygazdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Fen ve Teknoloji dersinde öğretmen proje sınıfına “Ben kimim?” etkinliği uygulamıştır. D

3. periyot 2A grubunda bulunurum.

12Mg elementi ile benzer özellik gösteririm.

Buna göre, bu etkinliğe katılan aşağıdaki öğrencilerden hangisinin söylediği bilim adamı doğrudur?

Kendi grubumdaki elementlerle bileşik oluştururum.

Elektron vermeye yatkınım.

Kalsiyum elementi ile ilgili doğru yanlış etkinliğini yukarıdaki gibi yapmıştır.

Her bir doğru cevap 25 puan değerinde olduğuna göre, kalsiyum elementi bu etkinlikten kaç puan almıştır? A) 100

B) 75

C) 50

D) 25 66

Meyer

Ramsey

Mendelyev

Moseley

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 2

1. 1 tane Ca3(PO4)2 bileşiği ile ilgili olarak;

3. X

3 farklý atom içerir.

Kararlý hale gelmek için elektron alýrým.

Toplam 13 tane atom içerir. Kararlý hale gelmek için ben de elektron alýrým.

Buse

Doruk

1 tane fosfor atomu içerir.

Buna göre XY2 bileşiği için; I. Aralarında oluşan bileşiğin sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.

Zeynep

II. X ve Y elementleri arasında elektronların ortaklaşa kullanılması sonucu bileşik oluşur.

açıklama yapan üç öğrenciden hangilerinin söylediği ifade doğrudur? A) Yalnız Buse

B) Yalnız Doruk

C) Buse ve Doruk

D) Buse ve Zeynep

III. X ve Y elementleri ametaldir. verilen yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

2. Atomlar kararlı hale gelmek için aralarında iyonik ya da kovalent bağlı bileşik oluştururlar.

F Na

Elementler

Kimyasal bað

Bileþikler

Ýyonik bað

Kovalent bað

Ýyonik bað

Yukarıdaki kitapta X, Y, Z ve T elementleri ve bu elementler arasında meydana gelen bağ türleri verilmiştir.

Na ile F arasında oluşan NaF bileşiği dişlerimizi güçlendirmek için diş macunlarında kullanılır. Buna göre, NaF bileşiğiyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Buna göre, kitaptaki elementlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Y

A) Ametal

Metal

Ametal

Metal

B) Ametal

Ametal

Metal

C) Metal

Ametal

Metal

Ametal

D) Metal

Metal

Ametal

A) NaF bileşiği iyonik bağlı bir bileşiktir. B) NaF bileşiği katı halde elektrik akımını iletir. C) Na ve F bileşik oluştururken oktetini tamamlamıştır. D) Na metali 1 elektron verir, F ametali 1 elektron alır. 67

Test – 2 5.

Maddenin Yapısı ve Özellikleri 7. Bir metal olan Na ile bir ametal olan CI arasında

iyonik bağlı NaCI (yemek tuzu) oluşur.

Y Z

Arda, periyodik tabloda yerleri verilen elementleri elektron verenler ve elektron alanlar olarak gruplandırmıştır. Elektron veren elementler

Elektron alan elementler

X, Z

Q, Y, W

Arda’nın yaptığı gruplandırmaya göre, aşağıda verilen hangi element çiftleri arasında elektron ortaklaşması sonucu bileşik oluşur? A) Q ve Z

B) X ve Y

C) Q ve W

D) Z ve Y

Katý halde elektrik akýmýný iletmezken sulu çözeltileri elektrik akýmýný iletir.

Alýnan toplam elektron sayýsý, verilen toplam elektron sayýsýna eþittir.

Metal ile ametal arasýnda elektron ortaklaþmasý sonucu oluþan baðdýr.

Ýyonik bileþikler katýdýr. Kristal yapýdadýrlar.

III

Yukarıda bulunan tuzluklarda iyonik bağlı bileşiklerle ilgili bazı özellikler verilmiştir. Buna göre, hangi tuzlukta yazılan bilgi yanlıştır? A)

D) III

6. Ece’nin defterinde aynı periyotta bulunan bazı elementler ve bunların son yörüngelerinde bulunan elektron sayıları verilmiştir.

8. Ametaller kendi aralarında kovalent bağlı, metallerle ise iyonik bağlı bileşik oluştururken metaller kendi aralarında bileşik oluşturmazlar.

Element

Son yörüngedeki elektron sayýsý

17K

L-Q C) M - N K-Q

12M

Buna göre, yukarıdaki basketbol toplarında yazılan elementlerden hangi ikisi arasında kovalent bağlı bileşik oluşur?

Yukarıdaki not defterine göre, hangi elementler arasında iyonik bağ oluşur? A) K - M

19L

B) K

B) L - N M-Q

D) K - L N-Q 68

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 3

1. Fen ve Teknoloji dersinde bazı öğrenciler kimyasal

tepkimeler konusunda bildiklerini paylaşmaktadır. Denklemler eþitlenirken en küçük tamsayýlar kullanýlýr.

Eðer kesirli sayý kullanýlacaksa bileþiklerin ve tek atomlu elementlerin baþýna yazýlýr.

GÝRENLER

En kalabalýk atom grubunu içeren bileþiðin katsayýsý 1 alýnarak tepkime denkleþtirilmeye baþlanýr.

ÜRÜNLER

Yukarıdaki tepkime en küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde H2O’nun kat sayısı kaç olur?

H ve O atomlarýnýn denkleþtirilmesi en sona býrakýlýr.

A) 8 Birgül

H2O

C3H7OH + O2 ⎯→ CO2 + H2O

Buse

Bilge

CO2

C3H7OH O2

B) 6

C) 4

D) 2

Betül

2AI + X ⎯→ AI2(SO4)3 + 3H2

4. Buna göre, yukarıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi yanlıştır? A) Bilge

B) Buse

C) Birgül

D) Betül

Denklemindeki X bileşiği ve katsayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Kat sayý

X bileþiði

H3SO4

H2SO4

H3SO4

H2SO4

2. Fen ve Teknoloji Dersi 1. Yazılı Sınavı Adı: Soyadı: Numara: (...) Kimyasal tepkimlerlerde toplam kütle ve toplam yük korunur. (...) Sindirim, solunum ve fotosentez gibi olaylar kimyasal değişimlere örnektir.

Anyon Katyon

(...) Herhangi bir maddenin H2 gazı ile tepkimesine yanma tepkimesi denir.

3–

PO4

2–

CO3

Ca+2

(...) Metallerin paslanması yavaş yanmaya örnektir.

NH4

Boş olan yerlere bilgiler doğru ise D, yanlış ise Y olarak yanıtlayınız.

Yukarıdaki tabloda bazı anyon ve katyon grupları verilmiştir.

Yukarıda verilen Doğru - Yanlış etkinliği Fen ve Teknoloji yazılısında uygulanmıştır.

sembolllerinin yeBuna göre, , , , ve rine yazılan formüllerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

Sınava giren Ayhan sırayla hangi yanıtları verirse, yazılıdan tam not almış olur? A) D, D, D, D

B) Y, D, Y, D

C) D, D, Y, D

D) D, D, Y, Y 69

→ Ca3(PO4)2

→ CaCO3

→ NH4(PO4)3

→ (NH4)2CO3

Test – 3

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

6. CaO + 2HCI ⎯→ X

8. C4H8O2 + 5O2 ⎯→ 4CO2(g) + 4H2O(s) reaksiyo+ H2O

nun gerçekleştiği ortamda sıcaklık artmaktadır.

+ Na2 SO4 ⎯→ CaSO4 + 2

Yukarıdaki tepkimelerde gösterilen ve

Buna göre, bu tepkime ile ilgili;

I. Isý alan bir tepkimedir. II. Hýzlý yanma reaksiyonudur. III. Ortamda bulunan kibrit alevinin parlaklýðý artar.

maddeleri aşağıdakilerin hangisinde

doğru eşleştirilmiştir? yargılarından hangileri doğrudur? X

CaO

CaCI2

CaSO4

NaSO4

CaCI2

NaCI

CaCI2

HSO4

A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

Hava Buz

Yapılan düzeneğe göre, aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

Mum

30 g

15 g K

Sevgi yaptığı düzenekte bazı bilgilere ulaşmak istiyor.

A) Karbon, oksijen ve hidrojen içeren mum yandığında karbondioksit ve su oluşur.

B) Cam fanusun üzerine konan bir miktar buz, yanma sonucu oluşan su buharının yoğunlaşmasını sağlar. C) Havanın girişi önlenirse mumlar bir süre sonra söner, böylece yanma olayının gerçekleşmesinde O2 gazının çok önemli faktör olduğu ispatlanır.

M bileþiði

15 gram K ve 30 gram L maddeleri tam verimle reaksiyona girdiğinde en fazla 25 gram M bileşiği oluşuyor.

D) Özkütlesi, havanın özkütlesinden büyük olan karbondioksit gazı kabın alt tarafına toplanacağından ilk önce uzun mum söner.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi doğrudur? A)

15 gram K, 5 gram L artmýþtýr.

10.

Kütle (gram) 78 65

20 gram L artmýþtýr.

5 gram K, 15 gram L artmýþtýr.

Zaman

X ve Y elementlerinin bileşik oluşturması sırasında kütlelerinin değişimleri yukarıdaki grafikte verilmiştir.

L tamamen tükenir.

Buna göre, oluşan XY bileşiğinin kütlesi kaç gramdır? A) 91 70

B) 117

C) 130

D) 143

Maddenin Yapısı ve Özellikleri 1.

Test – 4 3.

Sema, üniversitenin kimya bölümünde okumaktadır. Evindeki buzdolabını açan Sema gıda maddelerine kimyacı gözüyle bakıyor.

Limon Yoðurt Üzüm Gazoz

Buna göre, Sema gıda maddelerini aşağıdakilerden hangisi gibi adlandırmış olursa hata yapmaz? Karbonik asit

Gazoz Limon

Yoðurt

Üzüm

Laktik asit

Yoðurt

Tartarik asit

Karbonik asit

Üzüm

Gazoz Limon

Yoðurt

saf su

I. kap

II. kap

A) I. kaptaki çözeltinin pH değeri 7 den küçüktür. B) I. kaptaki çözelti baz olabilir.

Malik asit

C) II. kaptaki çözeltinin pH değeri 7 den büyüktür. D) I ve II. kaptaki çözeltiler karıştırıldığında tuz oluşturabilir.

Laktik asit Tartarik asit

Karbonik asit

Gazoz Asetik asit Laktik asit Folik asit

Üzüm

Folik asit

Limon

saf su

Bu gözlemlere göre, zambak grubu öğrencileri aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşamaz?

Gazoz Sitrik asit

Y gazý

Zambak grubu öğrencileri I. ve II. kaplarda bulunan suya şekildeki gibi X ve Y gazlarını gönderiyorlar. Bir süre sonra I. kaba mavi turnusol kağıdı batırıldığında renk kırmızıya dönüyor. Bu turnusol kağıdı II. kaba batırıldığında ise renk maviye dönüyor.

Buzdolabý

X gazý

A çözeltisi

Seyreltik NaOH çözeltisi

Limon

Yoðurt

Üzüm

Sitrik asit

Malik asit

X çözeltisi

Tartarik asit

Ýlave edilen X çözeltisi (cm3)

Sulu bir çözeltideki H+ derişimi arttıkça pH değeri azalır, OH– derişimi arttıkça pH değeri artar.

Y çözeltisi

Bir erlenmayerdeki Y çözeltisine büretten X çözeltisi ilave edildiğinde oluşan yeni çözeltinin pH değişimi grafikte verilmiştir.

Şekildeki NaOH çözeltisine A çözeltisi eklendiğinde çözeltinin pH değerinin zamanla azaldığı tespit ediliyor.

Buna göre; I. X, baz çözeltisidir. II. Y çözeltisi kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye çevirir.

Buna göre, A aşağıdakilerden hangisi olamaz?

III. Erlendeki çözeltinin zamanla H+ derişimi artar.

A) Yemek tuzunun sulu çözeltisi

yargılarından hangileri doğrudur?

B) HCI çözeltisi C) Derişik NaOH çözeltisi

A) Yalnız I

B) I ve II

D) H2SO4 çözeltisi

C) I ve III

D) II ve III

Test – 4

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

5. Madde

7. Kimyasal tepkimelerde, tepkimeye giren madde-

İçerdiği asit

lerin kütlelerinin toplamı tepkimeden çıkan maddelerin kütlelerinin toplamına eşittir.

Folik asit

Kütle (g)

Sitrik asit 232

Asetik asit

132

Formik asit

Yukarıda bazı maddelerin içerdikleri asitler verilmiştir. Azra bu asitlerin adlarını aşağıdaki bulmacaya yerleştirirken birini unutmuştur.

CO2 H2O

X 0

Zaman

Yukarıda verilen grafiğe göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) 160 gram O2 tepkimeye girmiştir.

B) X’in değeri 44 tür.

C) Tepkimeden sonra kapta sadece CO2 ve H2O vardır. D) 204 gram yeni madde oluşmuştur

Buna göre, Azra hangi asidin temsil ettiği maddeyi yazmayı unutmuştur? A)

Sirke

Ýçerdiði Asit

Laktik

Yoðurt

Malik

Elma

Asetik

Buzdolabý

Damla, buzdolabında gördüğü bazı maddelerin içerdiği asitleri eşleştirmek istiyor.

Buna göre, Damla aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yaparsa doğruyu bulur?

Çamaþýr suyu

Sabun Sud-kostik

Kezzap

Tuz ruhu

Kostik olarak bilinen NaOH bileşiği yukarıdaki maddelerin hangilerinin üretiminde kullanılır? A) Sabun

B) Çamaşır suyu

C) Kezzap

D) Tuz ruhu 72

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 5

1. Periyodik tablo aşağıdaki gibi dört ana bölümde in-

3. Nötr X atomunun elektron dağılımı şekilde verilmiştir.

Am et r le al

r Ya ýM

et r le al

Metaller

Soygazlar

celenebilir.

Buna göre, X atomu aşağıdaki atom modellerinden hangisi ile elektron alışverişi yaparak kimyasal bağ oluşturur?

Buna göre, periyodik tabloda gösterilen bölümlerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Metaller elektron vermeye yatkındır ve bileşiklerinde (+) değerlik alırlar.

B) Yarı metaller ısı ve elektriği ametallerden iyi, metallerden kötü iletirler. C) Ametaller, doğada genellikle moleküllü yapıda bulunurlar. D) Soygazlar, ametallerle bileşik oluştururlar.

2. I. Deðiþim

4. Aşağıda nötr X, Y ve Z atomlarının elektron dağı-

II. Deðiþim

lımları gösterilmiştir.

III. Deðiþim

X atomu IV. Deðiþim

Y atomu

Z atomu

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) X metal, Y ve Z ametal atomudur. B) X ve Y atomları arasında iyonik bağlı XY3 bileşiği oluşur.

Yukarıda semboller ile ifade edilen değişim örneklerinden hangilerinde yeni bir maddenin oluşumu gözlenir? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve IV

D) I, III ve IV

C) Y ve Z atomları arasında molekül yapılı bileşik oluşur. D) X ve Z arasında oluşan X2Z3 bileşiğinin sulu çözeltisi elektrik akımını iletmez. 73

Test – 5

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

5. Aşağıda amonyak (NH3) ve metan (CH4) gazının

8. Ahmet aşağıda karışık halde verilen maddeleri sınıflandırmak için aynı cins olanlara ve imleçlerini yapıştıracaktır. ( : Asit çözeltileri, : Baz çözel-

oksijen ile tepkimeleri gösterilmiştir. 2NH3 +

7 O ⎯→ 2NO2 + 3H2O 2 2

tileri)

CH4 + 2O2 ⎯→ CO2 + 2H2O Buna göre; I Kezzap

I. Tepkimelerde molekül sayısı ve cinsi korunmayabilir.

II Sönmüþ Kireç

III Zaç Yaðý

II. Tepkimelerde atom sayısı ve cinsi korunur. III. Her iki tepkimede yanma tepkimesidir. yukarıdaki yargılardan hangileri verilen tepkimelere bakılarak söylenebilir? A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

IV Tuz Ruhu

tin yerinin bulunabilmesi için, element ile ilgili en az hangi bilgilerin bilinmesinin tek başına yeterli olabileceğini sormuştur.

III

Çekirdek yükü

Deðerlik elektron II sayýsý

Nötron sayýsý

Periyot numarasý IV

Buna göre, Seçil yukarıdakilerden hangilerini söylerse soruya doğru yanıt vermiş olur?

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, III ve IV

Anyon Deposu OH1 PO3 4 2 SO4

1 NO3

A) I, III, V

II, IV, VI

B) II, V, VI

I, III, IV

C) I, III, IV

II, V, VI

D) II, III, VI

I, IV, V

Y çözeltisi

Mg2+ 1+

Yandaki düzenekte Y çözeltisinin üzerine azar azar X çözeltisi eklenmektedir.

X çözeltisi

Katyon Deposu Na1+

VI Sývý Sabun

Buna göre Ahmet, aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisini yaparsa doğru sınıflandırma yapmış olur?

6. Elif öğretmen Seçil’e periyodik tabloda bir elemen-

V Deterjan

K1+

Buna göre;

H deriþimi

NH4

Düzenekten elde edilen H+ iyonu derişiminin zamana bağlı değişim grafiği aşağıdaki gibidir.

I. X asit, Y baz çözeltisidir. II. Kapta asit - baz (nötrleşme) tepkimesi oluşur.

Yukarıdaki bileşik oluşturma makinesinin depolarında anyon ve katyonlar bulunmaktadır. Zaman

Buna göre, bileşik oluşturma makinesinde aşağıdaki bileşiklerden hangisi oluşamaz? A) Na2SO4

B) Mg(NO3)2

C) K3PO4

D) Mg(NH4)2

III. Y çözeltisi mavi turnusolu kırmızıya boyar.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III

Maddenin Yapısı ve Özellikleri 1.

Test – 6 3.

Tahtadaki bilgilere göre, A, B ve C elementlerini metal ve ametal olarak sýnýflandýrýn.

4 katmana sahiptir.

· AB bileþiði kovalent baðlýdýr.

Son katmanında 1 elektronu vardır.

· CB2 bileþiði iyonik baðlýdýr.

1 elektron verdiğinde katyon haline gelir.

Yukarıdaki kimlik kartında bahsedilen element ve bu elementin atom numarası hangi seçenekte doğru olarak vermiştir? Atom numarası

Element A) A elementi metaldir. Eylem

Yunus

Yaðmur

C elementi metaldir.

B elementi ametaldir.

Buna göre, hangi öğrencilerin verdiği yanıt doğrudur?

4. Bileşikler Bilin bakalým verdiðim bileþiklerin hangi özellikleri ortaktýr?

CaCO3

A) Yalnız Eylem

Na3PO4

B) Eylem ve Yunus

Ruhat

C) Yunus ve Yağmur

H2SO4

D) Eylem, Yunus ve Yağmur

Ruhat’ın verdiği bileşik formüllerinin ortak özelliği aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Her formülde aynı sayıda farklı cins element vardır. B) Her formülde aynı sayıda katyon vardır. C) Katyonların yükleri birbirine eşittir. D) Toplam atom sayıları aynıdır.

2. Son yörüngesinde 1, 2 ve 3 elektron bulunduran elementler metal, 5, 6 ve 7 elektron bulunduran elementler genellikle ametaldir.

Çizelge 1

Meyve suyu Elma

Element

Atom numarası

Deterjan Sabun DETERJAN

Çizelge 2

Enerji düzey sırası

Elektron sayısı

Yukarıdaki masada günlük hayatta kullanılan bazı asit ve bazlar verilmiştir. Buna göre, yukarıda verilenlerden hangilerinin yapısındaki H+ iyonu derişimi en azdır?

Bir atomun enerji düzeyinde bulunabilecek en fazla elektron sayısı çizelge 2 deki gibi olduğuna göre çizelge 1 deki elementlerden hangileri ametaldir? A) K, L ve M

B) K, M ve N

C) K, M ve O

D) M, N ve O

A) Elma ve meyve suyu B) Meyve suyu ve sabun C) Elma ve deterjan D) Sabun ve deterjan 75

Test – 6

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

8. N O F CI

Tanecik modeli şekilde verilen tepkimenin denkleştirilmesi için ürünler tarafına aşağıdakilerden hangisi eklenmelidir?

Yukarıda verilen periyodik tabloda, yerleri gösterilen elementler arasında aşağıdaki bileşiklerden hangisi oluşmaz?

A) Ca3N2

B) CaO

C) CaCI2

D) Ca2F

9. 7. 9F

13AI

Yukarıdaki değişiklikler yapılırsa, X ve Y’nin son durumdaki yük durumları ne olur?

20Ca

X1+

Y4+

B) X2+

Y4+

C) X2+

D) X2–

Y2+

Yukarıdaki elementler ile oluşturulacak bileşiklerin içerdikleri kimyasal bağ türü aşağıdakilerin hangisinde yanlış verilmiştir? Element Çifti

I. X1– iyonu 3 elektron veriyor. II. Y2+ iyonu 2 elektron alıyor.

Bað Türü

A) 13AI

Ýyonik

10.

A, B, C

B) 20Ca

Ýyonik Baz çözeltisi

Yukarıda verilen düzenekte A, B, C gazları sırayla borulardan geçirilmektedir. A baz çözeltisiyle, C asit çözeltisiyle tepkimeye girerken B reaksiyon vermeden çıkıyor.

C) 9F

Asit çözeltisi

Kovalent

Buna göre, A, B ve C gazlarının pH değerleri aşağıdakilerden hangisindeki gibi olabilir? D) 9F

Ýyonik

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 7

1. Hava kirliliğine yol açan kükürt trioksit (SO3) ve

3. Bilgi: Son yörüngesinde 1, 2 ve 3 elektron bulunduran elementler metal 5, 6 ve 7 elektron bulunduran elementler ise ametaldir.

diazotpentaoksit (N2O5) gazlarının su (H2O) ile tepkime denklemleri aşağıda gösterilmiştir.

Buna göre;

SO3 + H2O ⎯→ H2SO4 N2O5 + H2O ⎯→ 2HNO3

Buna göre; I. İki tepkimede de pH değeri 7’den küçük bileşikler oluşmuştur.

2 8 1

2 8 7

2 8 3

yukarıda elektron dizilimleri verilen K, L ve M elementleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

II. İki tepkimede atmosferde gerçekleştiğinde asit yağmurları meydana gelir. III. Asit yağmurları bitki örtüsünün yapısının bozulmasına neden olur.

A) K ve M metal, L ametaldir.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

C) Atom çapı en büyük olan L elementidir.

A) Yalnız I

B) I ve II

D) K ve M kararlı yapıya ulaşırken pozitif (+), L ise negatif (–) değer alır.

C) II ve III

D) I, II ve III

B) Elementlerin üçüde 3. periyotta bulunur.

Yandaki grafikte atom numaraları verilen K, L, M ve N elementleri ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

Atom numarasý 17 15 11 6 K

A) K ve N arasında molekül yapılı bileşik oluşur. B) L ve M arasında elektron alışverişi ile kurulan bileşiğin formülü ML’dir. C) K ve L elementleri doğada apolar kovalent bağlı moleküller halinde bulunabilir. D) K ve M arasında oluşan bileşiğin sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.

Merhaba, kükürt elementinin periyodik tablodaki yerini bulup elimdeki sembol kartýný oraya yapýþtýrmalýyým.

5. Aşağıda bazı çözeltilere ait pH değerleri gösterilmek-

Ali

tedir. X çözeltisi

III

Z çözeltisi T çözeltisi

9 10 11 12 13 14

0 II

B) II

C) III

Buna göre, yukarıdaki çözeltilerden hangilerine metal demir parçası atıldığında H2 gazı çıkışı gözlenir?

Kükürt elementinin temel eneji katmanı sayısı 3 ve değerlik elektron sayısı 6 olduğuna göre, Ali sembol kartını periyodik tablodaki numaralı yerlerden hangisine yapıştırmalıdır? A) I

Y çözeltisi

A) Yalnız X çözeltisi B) X ve Y çözeltileri C) Z ve T çözeltiler

D) IV

D) X, Y ve T çözeltileri 77

Test – 7

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

6. Aynı cins ametal atomları arasında elektron ortak-

9. Aşağıda bazı elementlerin sembolleri ve özellikleri

laşması ile oluşan kimyasal bağlara apolar kovalent bağlar denir.

gösterilmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi apolar kovalent bağlı bir molekül modeline aittir? A)

Element

Sembolü

Özelliği

Hidrojen

Yanıcı ve en hafif elementtir.

Lityum

Pil, seramik ve cam yapımında kullanılır

Azot

Atmosferin %78’ini oluşturur.

Flor

Aktif metallerden biridir.

Yukarıdaki tabloda hangi elementlerle ilgili verilen bilgiler yanlıştır?

A) Hidrojen ve Lityum B) Azot ve Flor C) Lityum ve Flor D) Hidrojen ve Azot

Kovalent baðlý XY2 bileþiði

Ýyonik baðlý ZX bileþiði

X Z X Z Z X Z X X Z X Z

Buna göre, X, Y, Z elementlerinin sınıflandırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir? X

Ametal

Metal

Ametal

Metal

Ametal

Metal

10. Aşağıda iki farklı suyun buharlaştıktan sonra kaplarda bıraktıkları tortu miktarı gösterilmiştir.

X suyu

8. Aynur aşağıdaki panoda yazılan bileşik ve adlarını oklarla eşleştirmiştir. Bileþik formülü

Y suyu

Bileþik adý

CaCO3

1 Alüminyum nitrat

NaCl

2 Sodyum klorür

NaSO4

3 Sodyum sülfat

Al(NO3)3

4 Kalsiyum karbonat

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) X suyunun kullanımı daha uygundur.

Aynur hata yaptığı eşleştirmede numaralı oklardan hangilerinin yerlerini değiştirirse doğru hale getirmiş olur? A) 1 ve 2

B) 2 ve 3

C) 3 ve 4

D) 1 ve 4

B) Y suyu sabunu daha iyi köpürtür. C) Y suyu makinelerde daha fazla çökelme olduğundan tıkanıklıklara neden olur. D) X suyu ile yıkanan çamaşırlar daha az yıpranır. 78

Maddenin Yapısı ve Özellikleri 1.

Test – 8 3. Asitler bazlarla etkileşerek nötr tuz oluştururlar.

Nötr bir atom elektron verdikçe hangi özellikleri deðiþir?

Bazlar bazlar ile asitler asitler ile tepkimeye girmezler. X maddesinin asit olduğunu bilen Gizem, X maddesini iki farklı kaba koyup üzerlerine Y ve Z maddelerini ilave ediyor.

Y Ýyon yükü

Proton sayýsý Tepkime yok X

Mehmet

Gizem

Elektron sayýsý

Atom hacmi

Tepkime var X Esra

Yasemin

Öğretmenin sorduğu soruya öğrencilerin verdikleri cevaplar şekildeki gibidir.

Buna göre Gizem, X, Y ve Z maddelerine aşağıdaki örneklerden hangisini verebilir?

Buna göre, hangi öğrencinin verdiği yanıt yanlıştır?

X A) Çilek

Y Portakal

Z Elma

B) Tuz ruhu

Portakal

Diş macunu

A) Mehmet

B) Gizem

C) Tuz ruhu

Sabun

Kezzap

C) Esra

D) Yasemin

D) Elma

Kağıt

Portakal

4. * Periyodik tablonun ilk grubudur. * Her periyodun ilk elementi bu grupta yer alýr. * Son temel enerji seviyelerinde 1elektron vardýr. * Hidrojen hariç bileþiklerinde daima +1 deðerlik alýr.

Buse I

III

Buse’nin anlatmış olduğu grubu, aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru tahmin etmiştir?

Erhan, etiketleri kaybolmuş üç ayrı kapta NaOH, HCI ve NaCI çözeltilerinin olduğunu bilmektedir. Kaplardan I. sindeki çözelti kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirmektedir.

Soygazlar

Halojenler

Erhan, diğer iki kaptaki çözeltilere aşağıdaki işlemlerden hangisini yaparsa çözeltiler doğru etiketlenmiş olur? C)

A) II. kaba kırmızı turnusol kağıdı batırılırsa B) III. kaba çok miktarda katı NaCI eklerse C) II. ve III. kaplara metal parçaları atarsa D) III. kaba kırmızı turnusol kağıdı batırılırsa 79

Toprak alkali metaller

Alkali metaller

Test – 8

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

1. Ýyonik bað hangi elementler ara sýnda olur? 2. Ýyonik bað nasýl gerçekleþir? 3. Ýyonik baðlý bileþikler elektrik akýmýný iletir mi? 4. Ýyonik baðlý bileþikte elektron veren ve alan hangi gruplardýr?

Metal ve ametal arasýnda gerçekleþir.

Elektron alýþ veriþi ile gerçekleþir.

Erkin

Beyza

Katý halde elektriði iletir

Metaller elektron verir, ametaller elektron alýr.

Sümeyye

D) Sinem

Karbonat

CO32–

Nitrat

NO3–

Fosfat

PO43–

A) Fe(OH)2

B) FeCO3

C) Fe2NO3

D) Fe3(PO4)2

I. Sert su içindeki Mg2+ ve Ca2+ iyonları tamamen çöktüğünde içme suyu olarak kullanılabilir. II. Sert su kaynatıldığında suya sertlik veren iyonlar CaCO3 ve MgCO3 şeklinde çöker. III. Yumuşak suyun içerdiği iyonlar sert sulara göre daha azdır.

Buna göre, hangi öğrenci iyonik bağla ilgili yanlış bilgi vermiştir?

C) Sümeyye

OH–

8. Sert ve yumuşak sular ile ilgili;

Fen ve Teknoloji dersinde öğretmen bazı öğrencilere yukarıdaki soruları soruyor.

B) Beyza

İyon formülü

Hidroksit

Fe2+ ile yukarıdaki anyonların oluşturduğu bileşik formüllerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

Sinem

A) Erkin

İyonun adı

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız III

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

6. Maddelerin iç yapılarının değişmesine kimyasal değişim denir.

Buna göre; I

II XY2

enzim su büyük molekül Fotosentez olayý

III

küçük molekül

X2 (g) + 2Y2 (g) ⎯→ 2XY2 (g) tepkimesi pistonlu kaplarda bulunan X2 ve Y2 gazlarının tek bir kapta karıştırılması sonucu gerçekleşmektedir.

Sindirim olayý

Buna göre; I. Toplam kütle azalır. II. Toplam atom sayısı değişir. Buzun erimesi

III. X2 ve Y2 nin kütlesi azalırken XY2 nin kütlesi artar.

Odunun kýrýlmasý

yukarıda verilen olaylardan hangileri kimyasal değişime örnek gösterilmez?

yargılarından hangileri doğrudur?

A) I ve II

B) I ve III

A) Yalnız III

B) I ve II

C) II ve IV

D) III ve IV

C) I ve III

D) II ve III

Maddenin Yapısı ve Özellikleri 1.

Elektrik akımını iyi iletir.

Test – 9 3.

Bileşiklerinde Tabiatta tek pozitif değer- atomlu gaz lik alabilir. hâlde bulunur.

–

Yandaki binada periyodik sisteme ait bazı gruplara yer verilmiştir. Alkali metaller Toprak alkali metaller Halojenler

Yukarıda verilen tabloya göre, K, L ve M elementleri için aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

Soygazlar

Bende bu binada yaþýyorum. Deðerlik elektron sayým 7 dir. Flor, klor, brom ve iyot ametallerini barýndýrmaktayým.

A) K ametal, L ve M metaldir. B) K ametal, L metal, M soygazdır. C) K ve L metal, M soygazdır. D) K metal, L ametal, M soygazdır.

umut

Buna göre Umut, özelliklerini verdiği hangi grubu temsil etmektedir? A) Alkali metaller

2. Bileşikler

B) Toprak alkali metaller

Özellikler

C) Halojenler D) Soygazlar

Ametal ile ametal arasında gerçekleşir.

Sulu çözeltisi elektriği iletir.

Katıdır ve kristal haldedir.

4. Elektron ortaklaşması sonucu gerçekleşir. 3.periyot

Yukarıdaki tabloda bazı bileşik gruplarının özellikleri verilmiştir. Yukarıdaki periyodik tabloda aynı periyotta ok yönünde gidildikçe aşağıdaki hangi öğrencinin verdiği özellik değişmez?

Buna göre, bağ türleriyle ilgili hangi eşleştirmede yanlışlık yapılmıştır? A)

Kovalent bað

Metalik özellik

Kovalent bað

Ýyonik bað

Grup numarasý

Kovalent bað

Ametalik özellik

Temel enerji seviye sayýsý

Test – 9 5.

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Sulu çözeltileri elektrik iletkeni deðildir.

Ayça

Elementleri sembolize eden X, Y, Z ve T ampullerinin elektron dizilimleri verilmiştir.

B) Y – Z

C) Y – T

D) Z – T

Merve

Oðuzhan

Buna göre, elektron dizilimi verilen hangi atom çiftleri arasında kovalent bağ gerçekleşmez? A) X – Y

Asitlerle tuz oluþturur.

pH deðeri 7 den büyüktür.

Yukarıdaki öğrencilerin vermiş olduğu özelliklerden hangileri bazlara aittir? A) Yalnız Ayça B) Ayça ve Merve C) Merve ve Oğuzhan D) Ayça, Merve ve Oğuzhan

6. H2SO4 sulu çözeltisi

NaOH sulu çözeltisi

I. H2 + 1 O2 ® H2O 2 II. Fe + 1 O2 ® FeO 2

Şekilde verilen sistemde V hacimli NaOH çözeltisine 2V hacimli H2SO4 çözeltisi musluk açılarak tamamı yavaş yavaş ekleniyor.

III. HNO3 + NaOH ® NaNO3 + H2O IV. C2H5COOH + O2 ® CO2 + H2O

Buna göre, H2SO4 çözeltisinin eklendiği kapta pH değişimi aşağıdaki grafiklerden hangisindeki gibi olur? A)

Tahtada yazılan tepkimelerle ilgili olarak aşağıdaki öğrencilerden hangisinin sınıflandırması yanlıştır?

Öðretmen

I. sentez

II. yanma

III. Asit - baz

IV. Sentez

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 10

3. CaCI2

CO2

H2SO4

III

H2O

NaNO3

K 7 adettir

Yukarıdaki bileşiklerin bağ türü aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

Ýyonik bað

Periyodik sistem

Grup

Alkali metal

Halojenler

Kalsiyum

Klor

Argon

Yukarıda periyodik sisteme ait kavram haritası verilmiştir. Buna göre, K, L, M ve N yerine yazılacak terimler aşağıdakilerden hangisinde yanlış eşleştirilmiştir?

Kovalent bað

A) K → Periyot

I, III, V

II, IV

I, V

II, III, IV

B) L → Toprak alkali metal

III, V

I,II, IV

C) M → Soygaz

II, V

I, III, IV

D) N → Magnezyum

rým Ya

H O

* Tel ve levha haline gelmem. * Mat renkliyim. * Kýrýlganým ve elektirik akýmýný iyi iletemem. * Tabiatta çift atomlu halde bulunurum.

Yaþam boyu gerekli olan H2O molekülü kovalent baðlý bir bileþiktir.

Yukarıdaki pervanede verilen özelliklerin temsil ettiği levha hasarlıdır.

Yukarıda verilen H2O molekülü için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Buna göre, pervanenin hangi kanadı değiştirilmelidir?

A) H ve O atomları ametaldir.

B) H ve O atomu sırayla dizilimine sahiptir.

Metaller

Yarýmetaller

Ametaller

elektron

C) Kovalent bağlı H2O molekülü elektrik akımını iletmez.

Soygazlar

D) H ve O atomu arasında elektron alışverişi gerçekleşir. 83

Test – 10

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

5. Sulu çözeltilerin asidik veya bazik özelliği pH de-

Klorlama zararlý mikro organizmalardan kurtulmak için yapýlýr.

Klorlama neden yapýlýr?

nilen bir ölçü sistemi ile ifade edilir. Bir çözeltinin pH’sı 0-7 arasında ise asidik, 7-14 arasında ise bazik, 7 ise nötrdür. Aşağıda K, L ve M maddelerinin sulu çözeltilerinin pH değerleri verilmiştir.

Can

NÖTR

Suya sertlik veren Na+ iyonu yerine Ca+ iyonu yer deðiþtirilerek suyun sertliðinin giderilmesidir.

Ýyon deðiþtirme yöntemi nedir?

14 7 M

L K Canan

Buna göre, K, L ve M sırasıyla hangi maddeler olabilir? K

Nemli ortamda bulunan metal bir malzemenin tahribata uðramasýdýr.

Korozyon nedir?

A) Ceren

Demirin çinko ile kaplanmasýna denir?

Galvanizleme nedir?

Seren

Hakan öğretmenin su arıtma konusu ile ilgili öğrencilerine sorduğu sorulara hangi öğrencinin verdiği cevap yanlıştır? D)

A) Can

B) Canan

C) Ceren

D) Seren

8. Belirteç olarak kullanılan bromtimol mavisi boyar

bir maddedir ve asitlerde sarı, bazlarda mavi, nötr çözeltilerde yeşil renk verir.

Yukarıdaki periyodik tabloda aynı grupta aşağı doğru gidildikçe; Buna göre, yukarıdaki I, II ve III maddelerine bromtimol mavisi eklediğinde renk değişimi aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

I. Periyot numarası II. Metalik özellik III. Ametalik özellik

III

Sarı

Mavi

yukarıda verilen özelliklerden hangileri artar?

A) Yalnız I

B) I ve II

Mavi

Yeşil

C) I ve III

D) II ve III

Yeşil

Mavi

Sarı

Mavi

Yeşil

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 11

4. 2+

C O

Grip olan Ahmet içtiği suya bir miktar limon sıkıyor.

limon

Yukarıda modellendirilen CaCO3 bileşiği için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Buna göre, Limon suyunun özellikleriyle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

içme suyu

A) Ca2+ ve CO32– iyonları vardır. B) Her bir molekülde toplam 5 atom vardır.

A) Limon suyu asidik özelliğe sahiptir.

C) Bileşik iyonik bağdır.

B) Suya limon suyu damlattıkça pH değeri artar.

D) Anyon iyonu dört farklı atom içerir.

C) Bu çözeltiye mavi turnusol kağıdı batırılırsa kırmızıya dönüşür. D) Limon suyu elektrik akımını iletir.

2. Suların kaynatılması, suyun sertliğinin giderilme-

sinde kullanılan yöntemlerden birisidir.

K + L ⎯→ M Aslı K ve L maddelerini laboratuvar ortamında kimyasal tepkimeye sokarak M bileşiğini elde edip tepkimeyle ilgili aşağıdaki tabloyu oluşturmuştur.

suda

Mg2+ + CO32– ⎯→ MgCO3(k) + yumuşatılmış su Suyun kaynatılması ile ilgili;

K kütlesi

L kütlesi

M kütlesi

Başlangıçta

Reaksiyondan sonra

I. Bu yöntem ile Mg2+ iyonu Na+ iyonu ile yerdeğiştirir. II. Suya sertlik veren iyonlar MgCO3 şeklinde çökelir. III. İçindeki iyon sayısı azaldığından, içme suyu olarak kullanılması uygundur.

Buna göre, tablodaki a değeri kaçtır? A) 8

yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

T W Y

C) 22

D) 32

3. X

B) 12

CH3COOH sulu çözeltisi

NaOH sulu çözeltisi

H2SO4 sulu çözeltisi

III

Yukarıdaki çözeltilere sırasıyla metil oranj çözeltisi damlatılıyor. Metil oranj çözeltisi asitlerle kırmızı, bazlarla turuncu, ve nötr çözeltilerle sarı renk oluşturur.

Periyodik tabloda yerleri verilen elementlerden hangileri bileşiklerinde yalnızca negatif (–) değerlik alır?

Buna göre, metil oranj çözeltisi yukarıdaki çözeltilerden hangisiyle turuncu rengi oluşturur?

A) Yalnız W

B) X ve Y

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) T ve W

D) Z, T ve W

C) I ve II

D) I, II ve III

Test – 11

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

9. Metaller ile ametaller arasında elektron alış verişi sonucu oluşan bağlara iyonik bağ denir. +

İyonik ve

İyonik

Kovalent

İyonik

Kovalent

İyonik ve Kovalent

İyonik

Kovalent

HCI

SO2

Yukarıdaki elektron alış-verişi sonucu oluşan bileşik çıkarıldığında levhanın son şekli nasıl olur?

Elektron dizilimleri yukarıda verilen elementlerin bileşik oluştururken yapacakları bağ türleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A

CaCO3

10. Yanma olayının gerçekleşmesi için ortamda mutlaka O2 gazı gereklidir.

Buna göre, aşağıdaki olaylardan;

Düþündüðüm elementin özellikleri þunlardýr: * 3 katmana sahiptir. * 1 elektron aldýðýnda kararlý hale gelir.

II.

Paslanan demir

Erhan III. He

H Be

Na Mg

Ga Ge As Se Br

Rb Sr

Sn Sb Te

CaCO3 kireç suyu

Kireç suyunun bulanmasý

B) P

C) S

Mumun yanmasý

hangilerinde O2 kullanılmıştır?

Erhan’ın düşündüğü periyodik tablodaki element aşağıdakilerden hangisidir? A) Al

Fotosentez olayý IV.

D) CI 86

A) I ve III

B) I ve IV

C) II ve III

D) II ve IV

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

Test – 12

1. Aşağıda nötr haldeki flor ve sodyum elementleri-

3. H2SO4 bileşiğinin sudaki iyonlaşma durumu

nin elektron dağılımı gösterilmiştir.

aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

B) H

Sodyum

B) C) D)

Sodyum

Flor

Ametal

Metal

Sembolü

Periyot numarası

Grup numarası Element türü

S +2

Flor

Buna göre, aşağıdaki seçeneklerden hangisi yanlış bilgi içermektedir?

SO 4

SO4

SO2

4. +

+ 3Y

Yukarıda semboller ile ifade edilen kimyasal tepkimede X ve Y yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? X

2. 20 g X ve 20 g Z maddesi aynı kaba konulduğun-

da aralarında kimyasal tepkime meydana gelmektedir. Tepkime denklemi ve maddelerin kütlelerinin zamanla değişimini gösteren grafik aşağıdaki gibidir.

B) C)

m(g)

XZ 20 X

10 0

Z 5

t(s)

Yanda X iyonunun elektron dağılımı verilmiştir.

Buna göre; P:8

I. 10. saniyeden sonra tepkime durur. II. 40 g XZ bileşiği oluşur.

Buna göre, nötr X atomu ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?

III. X ve Z maddelerinin kütlece birleşme oranı X iyonu

X 1 dir. = Z 2

A) X bir ametal atomudur.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

B) X atomu kararlı yapıya ulaşmak için dışarıdan 2 elektron almıştır.

A) Yalnız III

B) I ve II

C) X atomu 2. periyot 6A grubundandır.

C) I ve III

D) I, II ve III

D) X atomu sadece iyonik bağ yapabilir. 87

Test – 12

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

6. Aşağıda bazı elementlerin periyodik tablodaki

yerleri gösterilmiştir.

B grubu

Yukarıdaki periyodik tabloda yerleri belirtilen X, Y, Z ve T elementleri ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Buna göre, yerleri gösterilen elementler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur? A)

ve şur.

arasında kovalent bağlı bileşik olu-

arasında iyonik bağlı bileşik oluşur.

metal,

A) Elektron alma eğilimi en büyük olan Y elementidir.

ametaldir.

B) X ve Y elementleri benzer kimyasal özellikler gösterir. C) Z elementi 2. periyodun 5. elementidir. D) X ve Y metal, Z ve T ametaldir.

ve arasında elektron alış-verişi sonucu oluşan kristal yapılı bir bileşik oluşur.

9. Enver, düzeneğinde bir çözeltinin üzerine diğer bir çözeltiyi yavaş yavaş eklemiş ve pH değerlerini belli zaman aralıklarında ölçerek aşağıdaki grafiği oluşturmuştur. pH

7. Aşağıdaki çözeltilerden biri asit, biri baz ve biride tuz çözeltisidir.

7 t 2t 3t 4t

Zaman

Buna göre, Enver’in kurduğu düzenek aşağıdakilerden hangisi olabilir? X çözeltisi

Y çözeltisi

Z çözeltisi

B) Asit çözeltisi

Ali turnusol kağıdı ile aşağıdaki gözlemleri yapıyor.

Asit çözeltisi

• X çözeltisine mavi turnusol batırdığında renk kırmızıya dönüyor. •

Y çözeltisine kırmızı turnusol batırdığında renk değişimi olmuyor.

Baz çözeltisi

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

D) Baz çözeltisi

A) X baz çözeltisidir.

Tuz çözeltisi

B) Y’nin pH değeri 7’den büyüktür. C) Z tuz çözeltisidir. D) X ve Z arasında nötrleşme tepkimesi gerçekleşir.

Asit çözeltisi

Baz çözeltisi

4. Ă&#x153;nite

Ses

Test – 1

3. Fen ve Teknoloji dersinde ses konusunda öğrencilere aşağıdaki ifadeler yöneltilmiştir. 1. Ses bir maddedir. 2. Ses bir enerji çeşididir. 3. Ses bir titreşim hareketidir. K

4. Ses boşlukta da yayılabilir.

Titreşen cisimlerin ses ürettiğini ifade eden bir öğretmen tahtaya projeksiyon aleti ile yukarıdaki kutucuklarda belirtilen resimleri yansıtıyor.

B) L

C) M

D) N

Sesin yayýlmasý için bir ortam gereklidir.

Elif

Yanlış

Doğru

Eren

Yanlış

Doğru

Yanlış

Büşra

Yanlış

Doğru

Yanlış

Ömer

Doğru

Yanlış

Doğru

A) Elif

B) Eren

C) Büşra

D) Ömer

4. Okul kenarına yapılan spor salonunda çalışan ma-

Tom Jerry’nin sesini, Jerry ise Tom’un sesini birbirlerine ters dönmelerine rağmen duyabilmelerinin sebebini hangi çizgi film kahramanı doğru açıklamıştır? Ses dalgalar halinde yayýlýr.

Buna göre, hangi öğrenci ifadelerin hepsini bilmiştir?

Çizgi film kahramanları birbirlerine sırtlarını dönerek seslenmektedirler.

Öğrencilerin ifadelere doğru ya da yanlış şeklinde verdiği cevaplar yukarıdaki tabloda yazılmıştır.

Buna göre, hangi kutucuktaki resmi öğretmenin ifadesi ile ilişkilendirmek mümkün olmaz? A) K

kinaların çıkardıkları seslerle camların titreştiğini gören Aslı bu olayın sebebini arkadaşlarına sorduğunda arkadaşlarından aldığı cevaplar aşağıdaki gibidir. Buna göre, hangi öğrencinin belirttiği sebep yukarıdaki olayın gerçekleşme nedenidir? A)

Ses bir engelle karþýlaþýnca yansýr.

Ses her yönde yayýlýr.

Sesin boþlukta yayýlma özelliðine sahip olmasý

Camlarýn sesleri geçirmeme özelliðine sahip olmasý

Sesin düzgün bir doðrultuda yayýlma özelliðine sahip olmasý

D) Sesin bir enerjiye sahip olmasý

Test – 1 5.

Ses

K, L ve M maddeleri üzerinde oluşturulan ses dalgalarının maddeler üzerinde iletim süratleri arasındaki ilişki yandaki grafikte olduğu gibi verilmektedir.

Sürat M

Gaz

Sıvı

Katı

Sıvı

Gaz

C) D)

Sıvı Katı

Katı Gaz

Gaz Sıvı

Y X

II.

III.

Üç farklı binada kullanılan X, Y ve Z cinsi tuğlaların kalınlıkları yukarıdaki gibi verilmiştir. Tokmakla X noktasına vurulduğunda I, II ve III odalarında seslerin duyulma süreleri arasındaki ilişki aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Aynı maddenin halleri olan K, L ve M hal durumları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

60°

III

6. Elif’in üç odasında bulunan X, Y ve Z eşyalarının

Verilen bilgilere göre X, Y ve Z cinsi tuğlaların sesi iletme süratleri arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

sesi soğurma özellikleri arasındaki ilişki aşağıdaki grafikte verilmiştir. Eþyalar X

A) X > Y > Z

B) Z > Y > X

C) Y > X > Z

D) X > Z > Y

Y Z Soðurma miktarý

Grafikte verilen eşyalar Elif’in oturma, yatak ve yemek odasına ikişerli olarak X–Y, X–Z ve Y–Z olarak yerleştirildiğinde odalardaki yankı miktarları arasındaki ilişki hangi seçenekteki gibi olması beklenir? A)

X Y

Yanký miktarý

X Z

Y Z

X Y

X Z

Y Z

X Z

Boşlukta yayılma Bir enerji türü olma Dalgalar halinde yayılma

Yanký miktarý

X Y

Yanký miktarý

, ve sembolleri ile ifade edilen bilgiler ışık ve ses için bir küme oluşturulduklarında kümede yer alacakları durum hangi venn şemasındaki gibi olur? A)

Iþýk

Ses

Iþýk

Ses

Iþýk

Ses

Iþýk

Ses

Y Z

Yanký miktarý

X Y

X Z

Y Z

Ses

Test – 2

3. Dört farklı katı cismin sesi iletme süratleri arasın25°C

18°C

Ali

Asu

daki ilişkiyi Fen ve Teknoloji öğretmeni aşağıdaki gibi tahtaya çiziyor.

30°C

Aylin

Sürat (m/s)

III

920

Aynı büyüklükteki üç odadaki klimaların gösterdikleri dereceler yukarıdaki gibidir.

680

Odaların bir köşesinden seslenen Ali, Asu ve Aylin’in seslerinin odanın diğer köşelerine ulaşıp dönme süreleri arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir?

280

Odalar

III

Odalar

Cisim

Öğretmen, öğrencilerine verilen bu cisimleri kullanarak bir oda yapmalarını hayal etmelerini istiyor.

Süre

A) a ve b

B) b ve c

C) a ve d

D) c ve d

Odalar

III

I t

Buna göre, hangi öğrenci iki maddeyi beraber kullanarak oda yaparsa odada ses yalıtımını sağlamış olur?

Süre

Odalar

III

370

Süre

Boþ

Yusuf

Ýlker

Bir cetvel şekillerde gösterildiği gibi sabitlendikten sonra bir miktar kuvvet uygulanılarak gerilmesi sağlanarak aşağıdaki hipotez öğrencilere yöneltiliyor.

Hava

Eyüp

Süre

Hipotez: Cetvelin gerilme miktarı artarsa sesin şiddeti artar.

Yukarıda verilen hipotez’in doğruluğu test edilmek istenildiğinde aşağıdaki öğrencilerin belirttiği hangi değişkenin sabit tutulması hipotezin doğruluğunu test etmeyi engeller?

Şekildeki K kabının içindeki hava boşaltılmıştır. L kabı hava ve M kabı ise su ile doldurulmuştur. K, L ve M kaplarının yanında bulunan Yusuf, Eyüp ve İlker’in kaplar içerisindeki özdeş saatler çalmaya başladığında duyma süreleri arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A) K > L > M

B) M > L > K

C) L > K > M

D) K = L = M

Cetvelin uzunluðu

Cetvelin cinsi

Cetvelin kalýnlýðý

Cetvele uygulanan kuvvet

Test – 2

Ses

5. Sesin özelliğinden yararlanılarak kullanılan araç-

7. Fen ve Teknoloji öğretmeni fen laboratuvarında ses

lar ile araçların görevini ifade eden kutucuklar rastgele birbirine bağlanmıştır.

titreşimi ile ilgili yaptığı deney öncesi aşağıdaki gibi hipotezlerde bulunmaktadır.

Ultrason

Ses dalgalarý ile çalýþýr. Vücudumuzdaki iç organlarýmýzýn görünmesini saðlar.

Sonar

Sesin belli bir doðrultuda yayýlmasýna yardýmcý olur.

Megafon

Deniz dibinin haritasýnýn çýkarýlmasý balýklarýn yerinin ve balýk sürülerinin tespitinde kullanýlýr.

I. Cetvelin gerilme miktarı artarsa oluşan sesin enerjisi artar. II. Cetvelin uzunluğu artarsa birim saniyedeki titreşim sayısı artar. III. Cetvelin boyu azalırsa oluşan ses kalınlaşır.

Buna göre, verilen araçlarla, kutucuklar arası eşleştirme aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? B)

Laboratuvarda deney hipotezleri her öğrenci tarafından test edilerek doğruluğu veya yanlışlığı hakkında aşağıdaki tabloda bilgi verilmektedir.

lir. Yukarıda verilen hipotezi doğrulamak isteyen bir öğrenci aşağıdaki gibi yorum belirten arkadaşlarının fikirlerini değerlendiriyor.

Aylin

III

Beren

Doğru

Yanlış

Adil

Doğru

Yanlış

Doğru

Aysu

Doğru

Efe

Yanlış

Doğru

Buna göre, yukarıdaki öğrencilerden hangisi hipotezlerin hepsini bilmiştir?

6. Hipotez: Cetvelin boyu azalırsa oluşan ses ince-

Farklý kalýnlýk ve boydaki cetvele eþit büyüklükte kuvvet uygulanmalý.

A) Beren

B) Adil

C) Aysu

D) Efe

Farklý uzunluktaki farklý cins cetvele farklý büyüklükte kuvvet uygulanmalý.

Enes

8. Cinsi ve kalýnlýðý ayný olan farklý uzunluktaki cetvele eþit büyüklükte kuvvet uygulanmalý.

Akif

Farklý kalýnlýkta ayný cins cetvele eþit büyüklükte kuvvet uygulanmalý.

Masa üzerinde şekildeki gibi sabitlenmiş olarak duran cetvele sırası ile F, 2F ve 3F büyüklüğünde kuvvet uygulanmıştır. Ahmet

Buna göre, cetvelin kazanacağı enerji sırası E1, E2 ve E3 arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Öğrenci hangi arkadaşının fikrini değerlendirip uygularsa hipotezinin doğruluğunu kanıtlayabilir? A) Enes

B) Aylin

C) Akif

D) Ahmet 94

A) E1 = E2 = E3

B) E1 > E2 > E3

C) E3 = E2 > E1

D) E3 > E2 > E1

Ses

Test – 3

1. I

2cm

20 cm

2cm

30 cm III

2cm

40 cm X

Aynı levhadan farklı boylarda şekildeki gibi üç metal çubuk kesiliyor.

Levhalara eşit şiddette kuvvet uygulandığında metallerin titreşim sayıları arasındaki ilişkiyi gösteren dört farklı grafik çiziliyor. Bir diyapozana bir cisimle vurulduğunda oluşacak olan ses dalgalarının 1 saniyedeki görünümü yukarıda verilen şekildeki gibi oluyor.

Buna göre, aşağıdaki grafiklerden hangisi doğrudur? A)

Titreþim sayýsý

Buna göre, ses dalgasının görünümünde belirtilen X ve Y neleri ifade etmektedir?

Titreþim sayýsý

III

Titreþim sayýsý

III

A) Frekans

Genlik

B) Frekans

Yükseklik

C) Genlik

Frekans

D) Yükseklik

Tını

Titreþim sayýsý

4. K I

III

Özdeş K, L ve M telleri eşit gerginlikte olacak şekilde iki duvar arasına sabitlenmiştir. Yapılan deneyde tellere kuvvet uygulanarak titreşim hareketleri inceleniyor.

Teller K L M Frekans

K, L ve M tellerine uygulanan kuvvetler arasındaki ilişki FK > FL > FM olduğuna göre, tellerin titreşim frekansları arasındaki ilişkinin hangi seçenekteki gibi olması beklenir?

Aynı cins ve aynı kalınlığa sahip çubuklar masa üzerine konup eşit şiddette kuvvet uygulandığında titreşim frekansları arasındaki ilişki yandaki grafikteki gibi oluyor.

Buna göre, K, L ve M çubuklarının uzunlukları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A) K > L > M

B) L > K > M

C) M > K > L

D) M > L > K

Frekans

Test – 3

Ses

Yukarıda bir maddenin üç hali K, L ve M harfleri ile belirtilmiştir.

120° 120°

30° L

120°

30°

K 150°

150°

Buna göre, seslerin kalınlıkları arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir?

Aynı cins maddeden yapılmış aynı uzunlukta, kesit alanları yukarıdaki gibi verilen K, L ve M telleri bir masa üzerinde sabitlenip, aynı büyüklükte kuvvet uygulanılarak tellerin titreşimi sonucu oluşan seslerin kalınlıkları arasındaki ilişki araştırılıyor.

Sesin bu maddenin K, L ve M hallerinden geçerkenki süratleri arasındaki ilişki hangi pasta grafiğinde doğru olarak belirtilmiştir? A)

B) K

40° M

Kalýnlýk

D) K

6. Aynı kalınlıkta ve aynı cinste olan K, L ve M telle-

ri iki duvar arasına eşit büyüklükteki kuvvetlerle gerilerek şekildeki gibi sabitlenmiştir.

l 2l K

Kalýnlýk

3l L

b a

Buna göre, K, L ve M tellerinin titreşim frekansları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Frekans

M Teller

Frekans

Bir ses dalgasının görünümünü yukarıdaki gibi çizen Ferhat, oluşturduğu ses dalgasındaki şiddeti artırarak ses dalgasının görünümünü değiştirmeye çalışıyor. L

Buna göre, ses dalgasının oluşmasına sebep olan kuvvetin artması, genlik (a) ve frekans (b)’yi nasıl etkiler?

M Teller

Frekans

Kalýnlýk

M Teller

A) Artar

Değişmez

B) Artar

Artar

C) Azalır

Artar

D) Azalır

Değişmez

Ses

Test – 4

1. Farklı tellere uygulanan kuvvetler sonucu tellerde-

ki titreşim frekansları arasındaki ilişkiyi Fen ve Teknoloji öğretmeni tahtaya şekildeki gibi çiziyor. I

Teller

II z

M L K

III Frekans

Farklı ses kaynaklarından çıkan ses dalgalarına ait görünümler yukarıdaki gibi verilmektedir.

Buna göre, K, L ve M tellerinden çıkan seslerin yükseklikleri arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) K > L > M

B) M > L > K

C) K > M > L

D) L > M > K

Ses dalgalarının tepe noktaları arasındaki ilişki y > x > z olduğuna göre, I, II ve III ses kaynaklarının incelikleri arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir? A)

2. Aşağıdaki şekilde verilen aynı cins maddeden

yapılmış, eşit uzunluk ve farklı kalınlıktaki X, Y ve Z çubukları eşit kuvvetlerle gerilmektedir. X

Ýncelik miktarý

III

Ýncelik miktarý

III

Ýncelik miktarý

III

Ýncelik miktarý

III

Z F

X, Y ve Z çubuklarına tokmakla vurulduğunda çıkardıkları seslerin frekanslarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

Frekans

Bir piyanoda “do” sesinin do majör dizisindeki ilk çıkan “do” sesi ile son çıkan “do” sesinin yeri gösterilmiştir.

Piyanodan çıkan “do” sesi farklılığının sebebi sesin aşağıda belirtilen hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır?

Frekans

A) Tını

B) Şiddet

C) Yükseklik

D) Genlik

Test – 4 5.

Ses

Ýnsan kulaðý O dB ve üzerindeki sesleri iþitirken 120 dB üzerindeki sesler saðlýða zarar verir.

Elif Öğretmen, öğrencilerine yandaki bilgiyi verdikten sonra projeksiyon aracı ile tahtaya aşağıdaki araçların resimlerini yansıtıyor.

Yukarıdagi gibi bir ses dalgasının çizimini yapan öğretmen, sesin aşağıda belirtilen özelliklerini kullanmıştır. I. Frekans II. Genlik III. Tını Buna göre, öğretmenin belirtilen ses özelliklerinden hangilerini kullanması yukarıdaki çizimi gerçekleştirmesine yardımcı olmuştur? A) Yalnız Frekans B) Yalnız Genlik C) Frekans, Genlik ve Tını

Elif Öğretmenin verdiği bilgiler kullanılarak yukarıdaki araçların dB değerleri arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

D) Frekans ve Genlik

A) Uçak > Otomobil > Kamyon

C) Uçak > Kamyon > Otomobil

B) Kamyon > Uçak > Otomobil K

D) Otomobil > Kamyon > Uçak

l L

l M

K, L ve M masaları üzerine perçinlenmiş aynı maddeden yapılan eşit uzunluktaki cetvellere FK, FL ve FM büyüklüğünde kuvvetler uygulanıyor.

Uygulanan kuvvetler arasındaki ilişki FK > FL > FM olduğuna göre cetvellerde oluşan genlikler arasındaki ilişki hangi ses dalgalarında doğru olarak verilmiştir? Uçak ve otomobile ait ses dalga durumları yukarıdaki gibi verildiğine göre bu farklılığın asıl sebebini aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru olarak vermiştir? A)

Genlik

K A)

Frekans

C) C)

Yükseklik

Týný

Ses

Test – 5

3. Ksilofon şekilde görüldüğü gibi farklı uzunluktaki levhalardan yapılmış bir müzik aletidir. Ksilofona tokmakla uzun olan levhadan kısa olan levhaya doğru vurulduğunda farklı sesler elde edilir. Yukarıda yapılan işlemde farklılığın sebeplerini öğrenciler aşağıdaki gibi açıklıyor.

Bir kaplan ve kediye ait ses dalgaları yukarıda verilmiştir.

Levhalarýn boylarý kýsaldýkça frekans artar.

Levhalarýn boylarý uzadýkça ses kalýnlaþýr.

Akif

Aslý

Boyu büyük olan levhada depolanan enerji fazladýr.

Buna göre, kaplan ve kedideki bu ses dalgalarının farklılığını en doğru olarak aşağıdaki öğrencilerden hangisi belirtmiştir? A)

B) Týný

Buna göre, hangi öğrencinin önergesi yukarıdaki olayın sebebidir?

Þiddet

A) Yalnız Akif

B) Yalnız Aslı

C) Akif ve Aslı

D) Akif ve Berivan

D) Genlik

Bir sivri sinek ve traktörün çıkardıkları seslerin frekansları arasındaki ilişkinin sütun grafiği aşağıdakilerden hangisindeki gibidir? Frekans

A) Şişelerdeki su miktarı arttıkça sesin genliğinde artış olur.

ak tö

ne si vr i Si

Buna göre, Aydın aşağıda belirtilen hangi hipotezin doğruluğunu test etmek için bu deney düzeneğini hazırlamıştır?

Frekans

Özdeş şişelere farklı seviyelerde su koyan Aydın, her şişeye kalem ile aynı noktadan vuruyor.

vr i

Frekans

r ak tö Tr

ne k

ak tö

si vr i Si

vr i

D) Şişelerdeki su miktarı arttıkça ses yüksekliği artar.

ne k

C) Şişelerdeki su miktarı azaldıkça ses incelir.

B) Şişelerdeki su miktarı azaldıkça çıkan ses şiddeti azalır.

Berivan

Test – 5

Ses

Bahadır farklı seviyede su bulunan şişelere sırası ile üflüyor.

üzengi örs çekiç kulak kepçesi

Bahadır yukarıda verilen deneyi hangi hipotezin doğruluğunu test etmek için hazırlamıştır?

kulak yolu

salyangoz

A) Şişelerdeki su miktarı arttıkça ses kalınlaşır.

kulak zarý

B) Şişelerdeki su miktarı arttıkça ses incelir. C) Şişelerdeki su miktarı azaldıkça sesin genliği artar.

Bir diyapazonun titreştirilmesi ile sesin kulakta izlediği yolu yukarıdaki gibi veren öğretmen öğrencilerine aşağıdaki soruları yöneltiyor.

D) Şişelerdeki su miktarı arttıkça sesin frekansı azalır.

1. soru: Kulak kepçesinin görevi nedir? 2. soru: Kulak yolunun görevi nedir? 3. soru: Şiddetli ses kulak zarımız için neden zararlıdır?

6. Aşağıda bazı canlıların ses üretme aralığı ve ses işitme aralığı verilmiştir. İşitme

Ses Üretme

Buna göre, öğrencilerin verdiği cevaplardan hangisinin sorusu yukarıda verilmemiştir?

İnsan

Aralığı (Hz) 20 - 20000

Aralığı (Hz) 85 - 1100

A) Ses dalgalarını kulak zarına iletir.

Yunus

150 - 150000

7000 - 120000

B) Ses dalgalarını toplar.

Köpek

- 50000

450

- 1080

C) Hava moleküllerini titreştirir.

Kedi

- 65000

760

- 1520

Yarasa

1000 - 120000

D) Şiddetli ses kulak zarımızın yırtılmasına sebep olur.

10000 - 120000

Yukarıda verilen canlıların işitme aralıkları dikkate alındığında hangi canlı, insanın üretebileceği en düşük ses frekansını duyabilir? A) Yunus ve Köpek

B) Kedi ve Köpek

C) Yalnız Yarasa

D) Yunus ve Yarasa

7. Sesin inceliğini ya da kalınlığını ifade etmek için diyapazon denilen aletler kullanılır. 256 Hz

322 hz

9. Aşağıda bazı canlıların ses işitme aralıkları veril384 hz

III

miştir.

512 hz

Köpek: Yunus: İnsan: Kedi:

Verilen değerler göz önüne alındığında 16 Hz frekansındaki bir ses dalgasını hangi canlı duyar?

Buna göre, frekans değerleri şekildeki gibi gösterilen diyapazonlardan hangisinin çıkardığı ses en incedir? A) I

B) II

C) III

15 Hz ⎯ 50000 Hz 150 Hz ⎯ 150000 Hz 20 Hz ⎯ 20000 Hz 60 Hz ⎯ 65000 Hz

D) IV 100

A) Köpek

B) Yunus

C) İnsan

D) Kedi

Ses

Test – 6

3. Aşağıda K, L, M ve N ortamlarının ses düzeyleri-

Yaþlý insanlarýn zor iþittiði bilinir. Ýnsanlar yaþlandýkça iþittikleri ses yükseklik aralýðý azalýr.

ni 1, 2, 3 ve 4 numaralı desibelmetrelerle ölçümleri verilmiştir. 3

140dB

90dB

Akif

Buna göre K, L, M ve N ortamlarında yapılan ölçümlerde hangi numaralı desibelmetreler kullanılmıştır?

Asu Aykut

0 00

Frekans(Hz)

Semih

Öğretmenin çizdiği grafiğe göre, yaşı en genç olan aşağıdakilerden hangisidir?

110dB

30dB

Fen ve Teknoloji öğretmeni yukarıdaki bilgiyi verdikten sonra bazı insanların ses işitme frekans aralıklarını aşağıdaki grafikte gösteriyor.

K ae

A) Akif

B) Asu

C) Aykut

D) Semih

Frekans

K 1

L 2

M 3

N 4

Yükseklik

20.000 Hz

İnsan kulağının duyabileceği en yüksek ses

10.000 Hz

Düdük

1.000 Hz

Şarkıcının tiz sesi

100 Hz

Şarkıcının pes sesi

20 Hz

Davul

Yukarıdaki şekilde bir cetvelin çıkardığı ses nota ile sembolize edilerek çıkan ses “fa” sesi olarak kabul ediliyor. Cetvelin boyu biraz uzatıldığında ve ilk duruma göre, kısaltıldığında cetvelden çıkan ses aşağıda belirtilen hangi nota olabilir?

Yukarıda bir insan tarafından üretilen ve duyulan seslerin frekans ve yükseklik durumu verilmiştir.

Cetvelin boyu uzatıldığında

Buna göre, ses hangi frekans değerinde en az titreşim yapmıştır? A) 20 Hz

B) 100 Hz

C) 1000 Hz

D) 10000 Hz

101

sol

Cetvelin boyu kısaltıldığında do

Test – 6

Ses

A) K

Behlül

Týný

Rana

Diyapazon

Buna göre K, L ve M diyapazonlarının eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Yukarıda bir müzik aleti olan gitardan çıkan ses dalgası ile bir iş makinesinden çıkan ses dalgasının görünümü verilmiştir. Bu farklılık sonucu müzik aleti hoş ses çıkarırken iş makinesi rahatsızlık verici bir ses çıkarmıştır. Bu farklılığın sebebini öğrenciler aşağıdaki gibi açıklıyor. Frekans

K, L ve M diyapazonlarına tokmakla vurulduğunda çıkardıkları seslerin frekans grafiği verilmiştir.

Frekans (Hz)

Þiddet

B) M

C) K

D) L

Canan

Buna göre, hangi öğrencinin belirttiği sebep yukarıdaki farklılığın sebebidir? A) Yalnız Behlül

B) Yalnız Canan

C) Behlül ve Canan

D) Yalnız Rana

8. 6.

Tuba

Aynı madden yapılmış aynı kalınlıktaki cetvele uygulanan kuvvet sonucu masa üzerindeki cetvelin titreşimi yandaki gibi gözlemlenmiştir.

100

200

400

1000

2000

6000

Yukarıdaki tabloda bazı müzik aletlerinin ürettiği seslerin frekans aralıkları görülmektedir. Fen ve Teknoloji öğretmeni yukarıdaki tabloyu kullanarak aşağıdaki soruları sormaktadır.

Buna göre, cetvelden çıkan sesler notalar ile sembolize edilecek olursa K, L ve M masalarındaki cetvelin notaları nasıl olabilir?

Keman Flüt

1. Hangi müzik aleti en kalın sesi üretir? 2. Ses üretme aralığı en geniş olan müzik aleti hangisidir? 3. Hangi üflemeli müzik aleti en ince sesi üretir? Buna göre, soruların cevapları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?

K do

L mi

M si

sol

102

1 Tuba

2 Flüt

3 Keman

Flüt

Keman

Tuba

Keman

Flüt

Keman

Tuba

Flüt

Test – 7

Ses 1.

3. Bir piyano içine bakıldığında görülen farklı uzunErkek sesi 30

100

200

Kadýn sesi 400

luk ve kalınlıkta aynı cins maddeden yapılmış bir çok telden bazıları aşağıda verilmiştir.

1000

2000

6000

Tuncay

Y 6l

Tellere vurulduğunda X telinden “mi” sesi alındığına göre, Y, Z ve T tellerinden hangi sesler alınabilir?

Erkeklerin ses kalýnlýðý kadýnlarýn ses kalýnlýðýndan fazladýr.

Erkek sesinin frekansý, kadýn sesinin frekansýndan daha küçüktür.

Yukarıdaki tabloda erkeklerin ve kadınların ürettiği seslerin frekans aralığı verilmiştir. Verilen tabloya bakarak aşağıdaki öğrenciler yorumlarda bulunuyorlar.

Erkeklerin üretebildiði en farklý ses düzeyini duyamayan canlý kadýnlarýn ürettiði sesi duyabilir. Semih

Z do

Y la

T fa

sol

Çaðla

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu doğrudur?

Nota

Frekans (Hz)

256

A) Tuncay ve Semih

288

B) Tuncay ve Çağla

320

C) Semih ve Çağla

341

D) Tuncay, Semih ve Çağla

sol

384

427

480

512

A) 256

Bir piyanonun içine bakan müzik öğretmeni, farklı uzunluk ve kalınlıkta aynı cins maddeden yapılmış bir çok tel görmektedir. Tellerin uzunluk ve kalınlıkları aşağıdaki gibidir.

B) 384

Buna göre en ince sese sahip olan notanın frekansı kaçtır?

C) 480

D) 512

Şekilde bir müzik aletinden eşit sürede çıkan ses dalgalarının görünümleri verilmiştir.

Buna göre, K, L ve M dalgalarının notaları aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Öğretmen bu tellerin her birine vurduğu zaman farklı notalara sahip sesler çıktığını duymaktadır. Buna göre, hangi tele vurduğu zaman en ince ses üretilir? A) K

Yanda bir majör dizisindeki notaların yaklaşık olarak frekansları verilmiştir.

B) L

C) M

D) N 103

K re

L re

M re

sol

Test – 7 6.

Ses

M I

Yukarıda görülen müzik aletinin K, L ve M tellerinin kalınlıkları arasındaki ilişki K > M > L dir. Aynı gerginlikte bağlanan bu teller için yapılan yorumlar aşağıdaki gibidir.

III

En fazla titreþen K telidir.

Yukarıda görünümleri verilen ses dalgalarından hangisinin frekansı en küçüktür? A) I

B) II

C) III

En yüksek frekansta titreþen L dir.

En yüksek ses çýkaran K dýr.

Ali

Sevgi

D) IV Seda

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu doğrudur?

B) Yalnız Sevgi

C) Yalnız Ali

D) Seda ve Sevgi

Yandaki grafikte X, Y ve Z müzik aletlerinin frekansları gösterilmiştir.

Frekans

A) Yalnız Seda

Müzik aletleri

X, Y ve Z müzik aletlerinden çıkan sesleri dinleyen öğrencilerden hangilerinin söylediği ifade kesinlikle doğrudur? Her üç müzik aletinden çýkan seslerin hýzlarý aynýdýr.

Y den çýkan ses en tizdir.

Fatih

X den çýkan sesin düzeyi en fazladýr.

Kemal’in yeni aldığı telefonun alarmı dört farklı ses çıkarmaktadır. Bu dört farklı sesin şekilleri K, L, M ve N yukarıdaki gibi çizilmiştir. Buna göre, verilen dalgalardan frekansı aynı olan ve şiddeti aynı olan dalgalar hangileridir?

Esra

Frekansı aynı olanlar Eyüp

A) Yalnız Esra

B) Yalnız Eyüp

C) Esra ve Fatih

D) Esra ve Eyüp 104

Şiddeti aynı olanlar

K-M

L-N

L-M

K-N

L-M

M-N

K-L

5. Ünite

Madde ve Isý

Madde ve Isı

Test – 1

1. Isıtılan bir sıvının sıcaklık artışının öz ısıyla ilişki-

3. Bir maddenin sahip olduğu ısı enerjisi, kütlesi, öz

sini araştıran bir öğrenci aşağıdaki kaplara ilk sıcaklıkları eşit su, alkol ve eter koyarak 2 dakika özdeş ısıtıcılarda ısıtıp son sıcaklıklırını termometrelerle ölçüyor.

ısısı ve sıcaklığı ile doğru orantılıdır.

200 g 20 °C

100 g 40 °C 100 g su

100 g alkol

100 g eter

K kabý

L kabý

200 g 25 °C

Buna göre, düzenekte bağımlı, bağımsız ve sabit tutulan değişkenler aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? Bağımsız değişken A) Öz ısı B) Sıcaklık

Sabit tutulan değişken

T kabý

S kabý

Buna göre, yukarıdaki özdeş sıvılardan ısı enerjisi en büyük ve en küçük olan maddeler hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Bağımlı değişken

Kütle, zaman, ısı Kütle

100 g 30 °C

Sıcaklık Isı enerjisi en büyük Isı enerjisi en küçük Öz ısı

C) Zaman,

Sıcaklık

Kütle, öz ısı

D) Öz ısı

Kütle

Isı, zaman

4. Sıcaklıkları farklı olan maddeler birbirlerine temas ettiklerinde aralarında ısı alışverişi olur. Isı akış yönü sıcak maddeden soğuk maddeye doğru olur ve sıcaklıkları eşitlendiğinde ısı alışverişi durur.

2. Sıcaklıkları farklı maddeler karıştırıldığında aralarında ısı alışverişi gerçekleşir ve bir süre sonra sıcaklıkları eşitlenir.

Buna göre, aşağıdaki düzeneklerin hangisinde ısı akışı sıvıya atılan metal toptan sıvıya doğru olur?

Buna göre, farklı sıcaklıktaki iki sıvının karışması ile oluşacak sıcaklık değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) A)

Sýcaklýk

20 °C

Sýcaklýk

I I II

II Zaman

Zaman

Sýcaklýk

25 °C 400 g

50 °C 200 g

Sýcaklýk

20 °C

I II

II Zaman

20 °C 500 g Zaman

107

15 °C 300 g

Test – 1

Madde ve Isı

7. Aşağıda kaplardaki suların ilk sıcaklıkları birbirine X

eşittir.

Aynı maddeden yapılmış X, Y ve Z cisimlerine eşit miktarda ısı verildiğinde oluşan sıcaklık değişimlerini gösteren tablo aşağıdaki gibidir. Cisim

İlk sıcaklık (°C)

Son sıcaklık (°C)

su su

B) mX > mY > mZ

C) mX = mZ > mY

D) mY > mZ = mX

Y kabý

Son sýcaklýk

30 X

metreler yerleştiriliyor.

Alkol

Sývý yað

30 Y

Son sýcaklýk

etmeden önceki ve sonraki taneciklerinin titreşim modelleri gösterilmiştir. X

8 . Aşağıda katı X ve Y maddelerinin birbirine temas

Buna göre, termometrelerdeki civa seviyeleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? Alkol

10°C

Son sýcaklýk

70°C

Z kabý

Kaplar özdeş ısıtıcılarla 10 dakika ısıtıldığında suların son sıcaklıklarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?

6. Aşağıda sıcaklıkları belirtilen kaplara özdeş termo-

40°C

200 ml

100 ml

X kabý

Buna göre, cisimlerin kütleleri mX, mY ve mZ arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) mX = mY < mZ

300 ml

Sývý yað

A) önce

sonra

Buna göre;

I. Temas etmeden önce Y maddesi daha sıcaktır. II. Temas ettikten sonra X maddesi daha sıcak olur.

III. X maddesinin tanecikleri hızlanırken, Y maddesinin tanecikleri yavaşlar. yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

108

A) Yalnız I

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Madde ve Isı

Test – 2

1. Aşağıda K ve L maddelerinin ısıtılması ile elde edi-

3. Aşağıda X, Y ve Z maddelerine ait sıcaklık - za-

len sıcaklık – zaman grafiği verilmiştir.

man grafikleri gösterilmiştir.

Sýcaklýk (°C)

Sýcaklýk(°C) K

120

Sýcaklýk(°C) X

140

100

40 Zaman (dk)

20 Zaman

Zaman (dk)

0 10

Sýcaklýk(°C)

Z 20

İlk sıcaklığı –10 °C olan L katısı, 90 °C taki K sıvısına bırakılıyor.

10 °C L

Buna göre, maddelerin son durumu ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (Isı alışveri-

90 °C

Zaman (dk)

Buna göre, X, Y ve Z maddelerinin oda sıcaklığındaki (25°C) fiziksel halleri aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

şi sadece K ve L maddeleri arasındadır.)

A) K sıvısının ortalama kinetik enerjisi azalır.

X A) Katı

Y Sıvı

B) L katısı ısı alır.

B) Sıvı

Katı

Gaz

C) L maddesi kaynayabilir.

C) Katı

Gaz

Sıvı

D) K sıvısı kesinlikle donmaz.

D) Gaz

Sıvı

Katı

Z Gaz

Şekilde, ısıtılmakta olan 20 g X katısına ait sıcaklık - ısı grafiği aşağıda verilmiştir.

X katýsý

2. Aşağıda X, Y ve Z maddelerinin erime ve kaynama sıcaklıkları gösterilmiştir. Erime sıcaklığı (°C)

Kaynama sıcaklığı (°C)

–3

–30

200

176

Sýcaklýk(°C)

10 0

Buna göre, X, Y ve Z maddelerinin kullanıldığı termometrelerin hepsinin ölçebildiği sıcaklık değeri aşağıdakilerden hangisidir?

100

200

300

Isý(cal)

A) –7 °C

B) 5 °C

Buna göre, X katısının erime ısısı (Lerime) kaç cal/g dır?

C) 24 °C

D) 48 °C

A) 4 109

B) 5

C) 10

D) 20

Test – 2

Madde ve Isı

5. Özgür ve öğretmeni arasındaki konuşma aşağıda

7. Aşağıda X gazının soğumasına ait sıcaklık – za-

verilmiştir.

man grafiği verilmiştir.

Özgür:

Sýcaklýk (°C)

Öğretmenim neden serinlemek için kolonya kullanıyoruz. 120

Öğretmen: Kolay buharlaştığı için. Özgür:

Eee nasıl serinlediğimizi anlamadım.

Öğretmen: Bunu bir uygulama ile anlatayım. Eline 1 damla kolonya damlat ve elini sağa sola salla. Özgür:

Aaa öğretmenim sadece damlanın olduğu yer soğuyor.

Zaman(dk)

Buna göre, Özgür’ün gözlemi aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?

Yukarıda verilen grafiğe göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) 80 °C de madde gaz haldedir. B) 2 – 4 dakikaları arası madde sıvı – gaz karışımı halindedir.

A) Kolonya soğuk bir sıvıdır.

C) Donma süresi 2 dakikadır.

B) Sıvılar buharlaşırken dışarıya ısı verir.

D) Donma sıcaklığı +70 °C dir.

C) Maddeler hal değiştirirken soğurlar. D) Kolonya buharlaşırken ihtiyaç duyduğu ısı enerjisini Özgür’ün elinden almıştır.

6. Isıtılan 40 g alkole ait sıcaklık – zaman grafiği aşa-

ğıda verilmiştir.

200

Alkol

40 g

Sýcaklýk(°C)

Sýcaklýk (°C)

184 24

0 0

III

V Isý(kalori)

Yukarıda saf X katısının sabit basınç altındaki sıcaklık – ısı grafiği verilmiştir.

8 10 Zaman(dk)

Buna göre, ısıtılmakta olan 20 g alkolün sıcaklık - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisi verilen grafiği yanlış yorumlamıştır?

Sýcaklýk (°C)

X katýsýnýn erime sýcaklýðý 24 °C dir.

II aralýðýnda madde tamamen sývý haldedir.

Sýcaklýk (°C)

8 10 Zaman (dk)

Sýcaklýk (°C)

4 5

Zaman (dk)

Sýcaklýk (°C)

8 10 Zaman (dk)

4 5

Zaman (dk)

110

II ve IV aralýðýnda maddenin aldýðý ýsý hal deðiþiminde kullanýldýðýndan sýcaklýk sabittir.

X maddesinin kaynama sýcaklýðý 184 °C dir.

Madde ve Isı 1.

Test – 3

Özdeş ısıtıcılarla ısıtılan K, L ve M maddelerinin sıcaklık - zaman grafiği yanda verilmiştir.

Sýcaklýk (°C) M

Sýcaklýk(°C)

100 80 20 0

Zaman (dk)

0 10

Zaman (dk)

Sýcaklýk(°C)

Buna göre, kütleleri aynı olan K, L ve M maddelerinin öz ısıları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

120

(c : özısı)

A) cK > cL > cM

B) cK = cL = cM

C) cK = cL > cM

D) cM > cL > cK

0 5

Zaman (dk)

K, L ve M maddelerinin sıcaklık - zaman grafiği yukarıda verilmiştir.

110 40 20 0

Buna göre, K, L ve M maddelerinin –15 °C den 110 °C ye kadar ısıtılmaları durumunda hangileri her üç fiziksel halde bulunmuştur?

Kapalı bir kapta 20 °C sıcaklığındaki 20 g katı maddenin sıcaklık - ısı grafiği şekildeki gibidir.

Sýcaklýk (°C)

A) Yalnız L

B) K ve L

C) K ve M

D) L ve M

200 800 1100 Isý (cal)

Buna göre, bu maddenin aynı sıcaklıkta yarısı kullanıldığında, katı maddenin tamamen eritilebilmesi için kaç kalorilik ısı enerjisi verilmelidir? (Kabın aldığı ısı ihmal edilecek) A) 800

B) 700

C) 400

D) 300

100 mL su

III

75 mL su 50 mL su

3. Kaynama sıcaklığında bulunan eşit kütlelerdeki K, L ve M sıvıları özdeş ısıtıcılarla ısıtıldığında, • K sıvısı 8 dakikada

Şekildeki özdeş I,II ve III kapları gösterilen düzeylerde çeşme suyu ile doldurup özdeş ısıtıcılarla aynı anda ısıtılmaya başlanıyor. Kaplardaki suların kaynamaya başlama süreleri tI, tII ve tIII’tür.

• L sıvısı 17 dakikada • M sıvısı 13 dakikada tamamen gaz haline geçiyor. Buna göre, K, L ve M maddelerinin buharlaşma ısıları (Lb) arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak karşılaştırılmıştır?

Buna göre, tI, tII ve tIII arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) K > M > L

B) L > M > K

A) tI > tII > tIII

B) tI > tII = tIII

C) K = L = M

D) M > K > L

C) tI > tIII > tII

D) tII = tIII > tI

111

Test – 3

Madde ve Isı

6. 10 °C

10 °C

100 mL

50 mL

Zuhal gelen misafirlerine erkenden çay ikram etmek için şekildeki düzenekleri kurup, eşit sıcaklık ve büyüklükteki iki çaydanlığa farklı miktarlarda su koyuyor.

Buna göre, Zuhal’in yaptığı düzenekte aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir?

K 10°C

10°C

100 mL su

100 mL yað

Farklý miktardaki maddeler eþit süre ýsýtýlýrsa sýcaklýk artýþlarý eþit olur mu?

A) Madde miktarı arttıkça verilen ısı miktarı azalır. B) Madde miktarı kaynama süresini değiştirebilir. C) I. düzenekteki su daha kısa süre kaynar.

D) II. düzenekte su daha yüksek sıcaklıkta kaynar.

Miktarlarý eþit olan farklý türdeki maddeler, özdeþ ýsýtýcýlarla ýsýtýldýklarýnda sýcaklýk artýþlarý eþit olur mu?

Farklý tür maddelerin farklý miktarlarý özdeþ ýsýtýcýlarla ýsýtýlýrsa sýcaklýk artýþý eþit olur mu?

Ayný miktarda alýnan farklý tür maddeler farklý ýsýtýcýlarla ýsýtýlýrsa sýcaklýk artýþlarý ayný olur mu?

Alp özdeş ısıtıcılarla yanda kurduğu düzenekleri Fen ve Teknoloji öğretmeninin aşağıdaki hangi sorusuna cevap verebilmek için yapmış olabilir?

Yukarıda X, Y ve Z katı maddelerinin taneciklerinin hareketliliği modellenmiştir. Bu maddeler ısı yalıtımlı bir ortama birlikte bırakıldığında, aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

10.

Maddelerin sýcaklýk deðiþimleri, verilen ýsý miktarýyla doðru, maddenin kütlesiyle ters orantýlý deðiþir. Sýcaklýk deðiþimi, farklý türdeki maddelerde, farklýlýk gösterir.

A) Y, X’e ısı verir. B) Y ve Z arasında ısı alışverişi olur. C) X’in tanecik hareketliliği artar. D) Y’nin tanecik hareketliliği artar.

8. 80 °C

40 °C

Þekil - I

10 °C

45 °C Þekil - III

40 °C 15 °C Þekil - II

Kütle (g)

Verilen ısı (calori)

Sıcaklık değişimi (°C)

400

800

Çizelgede K, L ve M sıvılarına verilen ısı, kütle ve sıcaklık değişimleri gösterilmiştir.

40 °C 20 °C Þekil - IV

Buna göre, K, L ve M sıvılarının türleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Yukarıda bazı maddelerin sıcaklıkları verilmiştir. Buna göre, maddeler birbirine temas ettirildikten sonra hangi düzenekteki ısının akış yönü diğerlerinden farklıdır?

A) K ve L aynı, M farklı maddedir.

A) I

D) L ve M aynı, K farklı maddedir.

B) II

C) III

B) K ve M aynı, L farklı maddedir. C) K, L ve M aynı madde olabilir.

D) IV 112

Madde ve Isı 1.

Test – 4 10 °C

10 °C

Sýcaklýk (°C) 85

200 mL Su

100 mL Su

0 I. düzenek

II. düzenek

Buna göre;

B) 200 mL Su

100 mL Su

Zaman (dk)

Başlangıçta gaz halde olan X maddesinin sıcaklığı 85 °C den –12 °C ye düşürüldüğünde şekildeki sıcaklık-zaman grafiği elde ediliyor.

(Özdeş ısıtıcılar kullanılmaktadır.)

200 mL Su

Farklı miktardaki suları eşit sürede kaynatmak isteyen Serkan I. ve II. düzeneklerde aşağıdaki değişikliklerden hangisini yapmalıdır?

I. X sıvısının erime noktası 72 °C dir.

100 mL Su

II. Gaz 20. dakikadan itibaren tamamen sıvı hale geçmiştir. III. X maddesinin tanecik hareketliliği azalmıştır.

D) 200 mL Su

ifadelerinden hangileri yanlıştır? 200 mL Su

100 mL Su

A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

4. 2. 15 °C

25 °C

35 °C

I. kap

II. kap

III. kap

60 °C

30 °C

Bir termometre hava ortamında sıcaklığı 60 °C yi göstermektedir. Bu termometre sıcaklığı 30 °C olan su içine bırakılıyor.

Kerem sıcaklıkları farklı üç kaptan I. kaba sol elini, III. kaba sağ elini koyuyor. Bir süre bekledikten sonra her iki elini II. kaba koyuyor.

Buna göre, bu olayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Buna göre, Kerem aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşabilir?

A) Termometreden suya ısı akışı olmuştur.

A) Sol elini II. kaba koyduğunda ılık suyu soğuk algılar.

B) Termometre sıvısındaki tanecik hareketliliği artmıştır.

B) Her iki eli II. kaptaki suyu ılık algılar.

C) Termometredeki sıvının hacmi azalmıştır.

C) Sağ eli, II. kaptaki suyu soğuk algılar.

D) Suyun sıcaklığı hava sıcaklığından daha küçüktür.

D) Sol elinden II. kaptaki suya ısı geçişi olur. 113

Test – 4

Madde ve Isı

7. Kap

Yað

Alkol

Isıtılmadan 1 dk sonra 2 dk sonra 3 dk sonra önceki su su sıcak- su sıcak- su sıcaksıcaklığı (°C) lığı (°C) lığı (°C) lığı (°C)

Şekildeki kaplarda 25 °C de yağ, alkol ve su bulunmaktadır. Bu kaplara eşit kütlelerde farklı sıcaklıktaki kaplardaki sıvılarından ekleniyor. Eklenen sıvıların sıcaklığı aşağıdaki gibidir.

X, Y ve Z kaplarında bulunan sular aynı anda özdeş ısıtıcılarla ısıtıldıktan sonra yukarıdaki tablo oluşturuluyor.

Alkol (°C) 25

Buna göre, X, Y ve Z maddelerinin miktarları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Yağ (°C) 30

Su (°C) 20

Buna göre, sıvılardaki sıcaklık değişiminin zamana bağlı grafiği aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? Yað

Alkol

Sýcaklýk (°C) 25

Sýcaklýk (°C)

Zaman

Sýcaklýk (°C)

Zaman

Sýcaklýk (°C)

Zaman

Sýcaklýk (°C) 25

Zaman

Sýcaklýk (°C)

Zaman

25 10

Zaman

Sýcaklýk (°C)

25 10

Zaman

Sýcaklýk (°C)

25 10

Zaman

Sýcaklýk (°C)

25 10

Zaman

Zaman 0 °C buz kalýbý

10 °C þiþe I

Donma sıcaklığı

Kaynama sıcaklığı

20 °C

110 °C

–20 °C

80 °C

–10 °C

120 °C

40 °C yumurta

40 °C su II

X, Y ve Z sıvılarının donma ve kaynama sıcaklıkları tablodaki gibidir. Buna göre, hangi sıvılarla yapılan termometreler, suyun donma ve kaynama sıcaklığını ölçebilir?

80 °C tencere

60 °C su

20 °C sürahi

III

30 °C bardak IV

A) Yalnız X

B) Yalnız Z

Yukarıdaki madde çiftlerinden hangileri bir araya getirildiğinde maddeler arasında ısı alışverişi gerçekleşmez?

C) Y ve Z

D) X ve Z

A) I 114

B) II

C) III

D) IV

Madde ve Isı

Test – 5

1. Can, aşağıdaki özdeş kaplara aynı görünümdeki

4. Ayşegül ve Ferhat 10 dakika boyunca kendilerine

iki sıvıdan ilave edip eşit sürede ısıtmıştır.

verilen maddeleri aşağıdaki gibi ısıtıyorlar.

200 ml

100 ml

Sývýlarýn cinsleri farklý olabilir.

Isýtýcýlar özdeþ olmayabilir.

1 litre su Metal küp

Ayþegül

ýsýtýcý

Ferhat

ýsýtýcý

Buna göre;

III

III farklý Hacimleri olabilir.

1. Maddenin taneciklerinin hareket enerjisi ...............

Can

IV Ýlk sýcaklýklarý farklý olabilir.

2. Maddenin tanecikleri arasındaki uzaklık ...............

Ayşegül ve Ferhat yukarıdaki boşlukları hangi seçenekteki gibi doldurmalıdır?

Can, ısıtma işlemi bittiğinde sıvıların sıcaklıklarının farklı olduğunu görmüştür.

Ayşegül

Ferhat

Buna göre, sıvıların son sıcaklıklarının farklı oluşu Can’ın ifadelerinden hangilerine bağlı olabilir?

A) 1. Azalır 2. Azalır

1. Artar 2. Artar

A) I ve II

B) II ve III

B) 1. Artar 2. Azalır

1. Artar 2. Azalır

C) I ve IV

D) I, II ve IV

C) 1. Artar 2. Artar

1. Artar 2. Artar

D) 1. Azalır 2. Artar

1. Azalır 2. Artar

2. Farklı miktarlardaki özdeş sıvıların sıcaklık değerleri aşağıda gösterilmiştir.

5. Ayfer buharlaşma hızının basınçla değişimini gözlemlemek istiyor. 30 °C

70 °C I

Buna göre, kapların biri diğerine boşaltıldığında karışımın son sıcaklığı aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) 35

B) 50

C) 60

D) 75

0 °C

2S Deniz kenarý

Rakým : 100 m

III

Alkol

10 °C

0 °C

Madde

Erime sıcaklığı (°C)

Kaynama sıcaklığı (°C)

185

Rakým : 100 m

Rakým : 200 m

–15

325

Buna göre, Ayfer hangi iki düzeneği kullanırsa amacına ulaşabilir? (S: kabın genişliği)

Buna göre, K, L ve M maddelerinin birbirlerinden farklı fiziksel hallerde oldukları sıcaklık değeri aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) 80

B) 86

C) 88

D) 90 115

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) III ve IV

Test – 5

Madde ve Isı

6. Sevda Öğretmen tahtaya aşağıdaki şemayı çizmiş-

8. Bilgi:Bir sıvının buhar basıncı sıvının sıcaklığıy-

tir.

la doğru orantılıdır. Kaynama anında ise buhar basıncı en yüksek seviyeye ulaşır. Aynı ortamda kaynayan farklı sıvıların buhar basınçları eşittir.

Katý

Sývý

Madde

Kaynama sıcaklığı (°C)

100

78,4

64,6

90,6

Gaz

Sevda Öğretmen numaralandırılmış hal değişimleri ile ilgili öğrencilerinden bilgiler istemiştir. 1 erime olayýdýr.

Ali

Buna göre, yukarıda kaynama noktaları verilen maddelerin 50 °C deki buhar basınçlarının sıralaması hangi seçenekte doğru verilmiştir?

2 ve 3 te madde dýþarýya ýsý verir.

Ceren

5 ve 6 da maddenin düzensizliði artar.

Özkan

A) Z > Y > T > X

B) X > T > Y > Z

C) X > Y > Z > T

D) X = Y = Z = T

4 te madde tanecikleri arasýndaki çekim kuvveti azalýr.

Neslihan

Yanda saf X katısının ısıtılması ile elde edilen sıcaklık – zaman grafiği verilmiştir.

Sýcaklýk (°C)

Buna göre, yukarıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi yanlıştır?

A) Ali

B) Ceren

C) Özkan

D) Neslihan

Zaman

Buna göre;

7. Aşağıda ilk sıcaklıkları verilen maddeler birbirlerine değmekte ve sadece aralarında ısı alış-verişi gerçekleşmektedir.

50°C

10°C

Gülsüm II

20°C

III

15°C

b anýndan sonra ortamda katý madde kalmamýþtýr.

Asiye IV

B) II

C) III

Hikmet

Taneciklerin enerjisi sürekli artmýþtýr.

10°C Nejat

yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin söylediği bilgiler yanlıştır?

Buna göre, yukarıdakilerden hangisinde ısının akış yönü diğerlerinden farklıdır? A) I

a - b ve c - d zaman aralýðýnda madde hal deðiþtirmektedir.

5°C

10°C

15°C

X katýsýnýn kaynama sýcaklýðý T1°C dir.

D) IV 116

A) Yalnız Gülsüm

B) Gülsüm ve Asiye

C) Hikmet ve Nejat

D) Asiye ve Nejat

Madde ve Isı

Test – 6

1. Sıvı

Donma sıcaklığı (°C)

Kaynama sıcaklığı (°C)

–20

180

–35

115

3. Serkan eşit kütleli K, L ve M maddelerini özdeş ısıtıcılarla eşit sürede ısıtarak ilk ve son sıcaklıklarını aşağıdaki gibi not almıştır. Ýlk sýcaklýk (°C)

Son sýcaklýk (°C)

20 °C

40 °C

50 °C

80 °C

40 °C

50 °C

Tabloda K ve L sıvılarının donma ve kaynama sıcaklığı belirtilmiştir. Buna göre, K ve L sıvıları ile hazırlanan termometreler ile aşağıdaki ortam sıcaklıklarından hangisinde her iki termometre ile sağlıklı ölçüm yapılamaz? A)

100 °C K

15 °C

Buna göre, Serkan K, L ve M maddelerinin öz ısıları (c) ile ilgili aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşır? C)

70 °C K

40 °C

A) cL > cK > cM

B) cK > cL > cM

C) cM > cK > cL

D)cK = cL = cM

4. Aşağıda eşit kütleli K, L ve M katılarına eşit miktarda ısı verildiğinde son sıcaklıklarının farklı olduğu gözleniyor.

2. Aşağıdaki kaplar belirtilen seviyelere kadar 20 °C taki sularla doludur.

2h I

h III

Buna göre; IV

I. İlk sıcaklıkları farklı olabilir. II. Öz ısıları farklı olabilir.

Buna göre, kapların boş kalan bölümleri 50 °C taki su ile doldurulduğunda hangi kaplardaki suların son sıcaklıkları birbirine eşit olur? A) I ve II

B) I, II ve III

C) I ve IV

D) II, III ve IV

III. Sıcaklık değişimleri aynı olabilir. yukarıdaki yargılardan hangileri doğru olabilir?

117

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

Test – 6 5.

Madde ve Isı

Madde

Erime noktası (°C)

Kaynama noktası (°C)

120

–10

–40

7. Aşağıdaki kaplarda bulunan 100 g ve 200 g saf su özdeş ısıtıcılarla 1 atm. basınç altında ısıtılmaktadır. K kabý

Tabloda erime ve kaynama noktaları gösterilen K, L ve M maddeleri ile ilgili, Oda sýcaklýðýnda (25 °C ta) her üç madde de sývý haldedir.

L kabý

200 g su

100 g su

30 °C ta her üç madde de katý haldedir.

Buna göre, K ve L kaplarına ait sıcaklık - zaman grafiği hangi seçenekte doğru verilmiştir? (Suların ilk sıcaklıkları eşittir.)

Eren

100 °C ta K sývý L ve M gaz haldedir.

Zeynep

Maddelerin sýcaklýðý 20 °C den 100 °C ye çýkarýlýrsa L ve M maddeleri iki kez hal deðiþtirir.

Ayþe

3t 4t

D) Eren ve Berfin

6. Aşağıda özdeş ısıtıcılarla ısıtılan K, L ve M sıvıla-

D) K

3t 4t

Zaman (s)

3t 4t

Zaman (s)

Sýcaklýk (°C) K

3t 4t

Zaman (s)

8. Şekildeki kapta bulunan suya, az miktarda buz ek-

rına ait sıcaklık - zaman grafiği verilmiştir.

lenmektedir.

Sýcaklýk (°C)

Zaman (s)

B) Zeynep ve Berfin

C) Ayşe

Sýcaklýk (°C)

yukarıdaki öğrencilerin hangilerinin yorumları doğrudur? A) Eren

Sýcaklýk (°C)

100

t Berfin

Sýcaklýk (°C)

Buz

M Zaman (s)

Buna göre;

Bir süre beklendiğinde kaptaki su miktarı azaldığına göre su ve buzun ilk sıcaklıkları aşağıdaki seçeneklerden hangisindeki gibi olabilir?

I. K, L ve M aynı tür sıvılardır. II. İlk sıcaklıkları aynıdır. III. Kütlesi en büyük olan M sıvısıdır.

Buzun sıcaklığı (°C)

yukarıdaki yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III 118

Suyun sıcaklığı (°C)

–20

–10

Madde ve Isı

Test – 7

1. Fen ve Teknoloji dersinde ısı ve sıcaklık konusuy-

3. Ahmet eşit kütleli aşağıdaki sıvıların sıcaklıkları-

la ilgili tahtaya üç soru yazmıştır.

nı aynı miktarda artırmak istiyor. Buna göre, hangi kaptaki sıvı en uzun sürede ısıtılmıştır? (c = özısı)

1. Sýcaklýk nedir? 2. Sýcaklýk ne ile ölçülür? 3. Sývýlarýn hangi özelliðinden faydalanýlarak sýcaklýk deðeri ölçülmektedir?

c = 0,82 cal/g °C

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisi bütün sorulara doğru cevap vermiştir?

c = 1,74 cal/g °C

C) A)

1. Maddenin taneciklerinin ortalama hareket enerjisidir. 2. Termometre 3. Isýnma

1. Madde taneciklerinin ortalama hareket enerjisinin göstergesidir. 2. Termometre 3. Genleþme

1. Hissedilen ýsý deðeridir. 2. Kalorimetre 3. Öz ýsý

c = 2,24 cal/g °C

c = 0,64 cal/g °C

D) 1. Enerji çeþididir. 2. Barometre 3. Genleþme

4. Alkol

Su Su

2. Ayfer deneyinde öz ısıları farklı olan maddelere eşit

miktarda ısı verildiğinde sıcaklık değişimlerinin farklı olacağını kanıtlamak istiyor.

100 g su

B) 50 g su

500 g su

200 g alkol

III

Yukarıda taban alanları eşit kaplarda eşit kütlede sıvılar bulunmaktadır.

Buna göre Ayfer, aşağıdakilerden hangisini hazırlamalıdır? A)

Kaplar aynı ortamda 10 saat bekletildikten sonra, kaplardaki sıvıların kütleleri arasında mII > mIII > mI ilişkisi kurulduğuna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

100 g alkol

A) Aynı sıcaklıkta alkolün buharlaşma hızı suyun buharlaşma hızından yüksektir. 200 g alkol

B) Buharlaşma her sıcaklıkta olur.

200 g su

C) Ortam sıcaklığı artarsa buharlaşma hızlanır. D) Sıvının açık yüzeyi arttıkça buharlaşma hızı artar.

119

Test – 7

Madde ve Isı

5. Aşağıda 10g X katısının ısınma grafiği gösterilmiş-

7. Enerji çeşitlerinin birbirlerine döşünümleri ile

tir.

ilgili olarak; Sýcaklýk (°C) 10 g

Saç kurutma makinesinde elektrik enerjisi sadece ýsý enerjisine dönüþür.

Ampullerde elektrik enerjisi ýsý ve ýþýk enerjisine dönüþür.

X 5

Termik santrallerde ýsý enerjisi, önce hareket enerjisine sonrada elektrik enerjisine dönüþür.

Buna göre, 20 g X katısının iki kat güçlü bir ısıtıcıyla ısıtılması sonucu elde edilen ısınma grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A)

Sýcaklýk (°C)

Deniz

Akýn

100 200 300 Isý (cal)

Sýcaklýk (°C)

150

Ýlker

Ýlknur

200

yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin söylediği ifadeler yanlıştır?

200

400 Isý (cal)

Sýcaklýk (°C)

Pillerde kimyasal enerji hareket enerjisine dönüþür.

400 Isý (cal)

A) Akın ve İlker

B) Akın ve İlknur

C) Deniz ve İlknur

D) İlker ve İlknur

Sýcaklýk (°C)

75 10

5 200

400 Isý (cal)

200 400 600 Isý (cal)

8. Suyun sıcaklığa bağlı olarak genleşme grafiği aşağıdaki gibidir. Genleþme

6. Aşağıda Sercan, Selin ve Serkan maddenin fiziksel hallerini temsil etmekte ve temsil ettikleri hallerin özelliklerinden bahsetmektedirler. Taneciklerin en hýzlý olduðu hal benim.

Maddenin en yoðun hali benim.

Belirli bir hacmim vardýr ama belirli bir þeklim yoktur.

Sýcaklýk (°C)

Bu grafiğe göre; Sercan

Selin Serkan

I. Suyun sıcaklığı hem artarken hem de azalırken genleşme gözlenir.

Buna göre, Sercan, Selin ve Serkan maddenin hangi hallerini temsil etmektedir?

II. Birim kütlede maddenin kapladığı hacim +4 °C de en fazladır. III. Suyun en yoğun hali +4 °C tadır.

Sercan

Selin

Serkan

Katı

Sıvı

Gaz

Katı

Sıvı

Gaz

Katı

A) Yalnız I

B) I ve III

Gaz

Sıvı

katı

C) II ve III

D) I, II ve III

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

120

Madde ve Isı 1.

Test – 8 Madde

Erime ısısı (j/g)

40 °C su 200 g

X, Y ve Z katılarının erime ısıları (Le) tabloda verilmiştir.

B) X ve Y

C) Y ve Z

D) X, Y ve Z

III

15 °C su

25 °C su

100 g

Yukarıdaki sıvıların ortalama kinetik enerjilerinin sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Buna göre, erime sıcaklığında bulunan X, Y ve Z maddelerinin 80 er gramına 2000 Joule’lük ısı verildiğinde hangi maddeler tamamen erir? A) Yalnız Z

A) I > II > III

B) III > I > II

C) II > III > I

D) I > III > II

4. Saf bir maddenin sabit sıcaklık ve basınçta hal değişimi ile ilgili aşağıdaki öğrencilerden hangisinin yorumu her zaman doğrudur? A)

2. Hakan yaptığı iki aşamalı bir deneyde 1 L suyu önce ısıtıp ardından buz dolu bir kabın içine koymuştur.

1.aþama

Maddenin tanecikleri arasýndaki mesafe deðiþir.

Maddenin tanecikleri arasýndaki boþluk artar.

B) Madde ortamdan ýsý alýr.

Maddenin ortalama kinetik enerjisi azalýr.

2.aþama

Buna göre;

40 g su

I. Su, 1. aşamada ısı alır, 2. aşamada ısı verir.

40 g buz

II. 1. aşamada su taneciklerinin hızı artarken, 2. aşamada yavaşlar. III. 1. aşamada su tanecikleri birbirine yaklaşırken 2. aşamada uzaklaşırlar.

0 °C

yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?

Şekilde gösterilen 0 °C teki 40 g buzu 0 °C de 40 g su haline getirmek için ne kadar enerjiverilmelidir? (Lbuz = 334,4 j/g)

A) I ve II

B) I ve III

A) 13376 j

B) 6688 j

C) II ve III

D) I, II ve III

C) 3344 j

D) 33440 j

121

Test – 8

Madde ve Isı

6. Kemal tasarladığı düzenek ile buharlaşma hızının

8. Eşit kütleli K ve L sıvılarının sıcaklık – ısı grafiği aşa-

ortam sıcaklığına bağlılığını gözlemlemek istiyor.

ğıda verilmiştir. Sýcaklýk (°C)

Buna göre; 40 °C

40 °C

100 g Su

100 g Alkol 1 atm.

Isý (cal)

1 atm.

I. düzenek

II. düzenek 25 °C

Buna göre, K ve L sıvıları ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

30 °C

A) Kaynama noktası K < L şeklindedir. 100 g Alkol

100 g Su 1 atm.

B) Isınma ısısı L > K şeklindedir. C) Buharlaşma ısıları eşittir. 2 atm.

III. düzenek

D) K maddesi saf bir sıvıyken, L maddesi saf bir sıvı değildir.

IV. düzenek

Kemal yukarıdaki düzeneklerden hangi ikisini kullanmalıdır? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

30 °C K sývýsý

50 °C L sývýsý

40 °C M sývýsý

40°C

Şekildeki kaplarda 40 °C ta K, L ve M sıvıları bulunmaktadır.

7. Aşağıda bir miktar buzun 1 atm. basınçta ısıtılması ile elde edilen sıcaklık-zaman grafiği gösterilmiş.

Bu kaplara üzerlerinde belirtilen sıcaklıklarda aynı sıvılardan eklendiğinde sıcaklık değişimlerini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Sýcaklýk (°C)

120 100

A) 0 10

Sýcaklýk (°C)

L t1

Zaman (dk)

Sýcaklýk (°C)

L M

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Zaman (t)

A) Buzun erime noktası 0 °C dir.

Zaman (t)

Sýcaklýk (°C)

Sýcaklýk (°C) K

B) t1 - t2 zaman aralığında madde sıvı - gaz karışım haldedir.

C) t2 - t3 zaman aralığında kapta katı madde bulunmaz.

K L M

D) t4 anında kapta su kalmamıştır.

Zaman (t)

122

M L Zaman (t)

Madde ve Isı

Test – 9

1. Aşağıda ısıca yalıtılmış K, L ve M odaları göste-

rilmiştir. 2V

K odasý

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10

L odasý

Yukarıda ilk sıcaklıkları aynı olan özdeş sıvılar, özdeş kaplarda ısıtılmaktadır.

M odasý

Yanda gösterilen cıvalı termometre değeri K odasında 2 yönünde, L odasında 1 yönünde ve M odasında 2 yönünde hareket ettiğine göre, odaların sıcaklık değerleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

2 yönü

1 yönü

K odası

L odası

M odası

40 °C

50 °C

15 °C

30 °C

20 °C

30 °C

50 °C

20 °C

40 °C

50 °C

30 °C

20 °C

Buna göre, kaynama anındaki sıcaklıkları (TK, TL, TM ve TN) arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) TL > TK > TM > TN

B) TK = TL = TM = TN

C) TN > TM > TK > TL

D) TL > TK > TM = TN

4. Aşağıda özdeş kaplarda, eşit kütleli K, L ve M sıvıları bulunmaktadır.

K sývýsý

L sývýsý

M sývýsý

İlk sıcaklıkları eşit olan yukarıdaki sıvılar 10 dakika boyunca özdeş ısıtıcılarla ısıtıldığında son sıcaklıkları TL > TM > TK olduğuna göre, sıvıların öz ısıları cK, cL ve cM arasındaki ilişki aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?

2. Saf bir maddenin ısıtılması ile elde edilen sıcaklık zaman grafiği aşağıdaki gibidir. Sýcaklýk (°C) 218

A) cK > cM > cL

B) cL > cM > cK

C) cL > cK > cM

D) cL = cK = cM

88 0 15

Zaman (s)

Buna göre; I. –15 °C ta madde katı haldedir.

Hal değişimi

Isı alışverişi

Olay adı

sıvı → katı

donma

sıvı → gaz

ısı alır

ısı verir

yoğuşma

Tabloda X, Y ve Z sembolleri ile gösterilen bölümlere aşağıdaki seçeneklerden hangisi gelmelidir?

II. Kaynama noktası 88 °C tır. III. t2 - t3 zaman aralığında maddenin ortalama kinetik enerjisi değişmez.

X yukarıdaki yargılardan hangilerinin doğruluğu kesin değildir? A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) II ve III

A) Isı alır

123

Y Buharlaşma

Z Gaz → Sıvı

B) Isı verir

Kırağılaşma

Gaz → Katı

C) Isı verir

Buharlaşma

Gaz → Sıvı

D) Isı alır

Erime

Sıvı → Katı

Test – 9

Madde ve Isı

6. Aynı sıcaklıktaki iki sıvıdan buhar basıncı büyük

8. Homojen karışabilen K, L ve M sıvıları eşit miktar-

olanın kaynama sıcaklığı daha küçüktür.

da aynı kaba konulup ısıtıldığında şekildeki grafik elde ediliyor. Sýcaklýk (°C)

Alkol

30 °C

100

75 50

Zaman

Aseton

Eter 30 °C

30 °C

III

Aşağıda ise K, L ve M sıvılarının kaynama sıcaklığında olduğu düzenekler hazırlanıyor.

Buna göre, yukarıdaki sıvıların 30 °C taki buhar basınçları PIII > PIV > PII > PI olduğuna göre, kaynama sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) TI > TII > TIII > TIV

B) TIII > TIV > TII > TI

C) TI > TII > TIV > TIII

D) TI = TII = TIII = TIV

Buna göre, bu düzenekler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. düzenekte K buharlaşırken, L soğur. B) II. düzenekte hal değişimi gözlenmez. C) III. düzenekte M’den K’ya ısı akışı olur. D) L sıvısına ait tanecikler I. düzenekte yavaşlarken II. düzenekte hızlanır.

7. Kütleleri sırasıyla m1, m2 ve m3 olan aynı cins sıvıların özdeş ısıtıcılarla eşit sürede ısıtılması sonucu elde edilen sıcaklık değişimleri aşağıdaki grafikte verilmiştir.

9. Aşağıdaki tabloda saf X, Y, Z ve T maddelerinin erime ve kaynama sıcaklıkları verilmiştir.

Sýcaklýk (°C) 60 Ýlk sýcaklýk :

40 35

Son sýcaklýk :

20 15 m1

Madde

Erime sıcaklığı (°C)

Kaynama sıcaklığı (°C)

–70

–30

215

100

Buna göre, X, Y, Z ve T maddeleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Kütle (gr)

Buna göre, bu maddelerin ısıtılan kütleleri, (m1, m2 ve m3) arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) 20 °C ta sadece T katı haldedir. B) Oda sıcaklığında (25 °C ta) X sıvı - gaz, Z katı - sıvı karışım halindedir.

A) m1 = m2 = m3

B) m3 > m1 > m2

C) 10 °C ta buhar basıncı en yüksek olan X maddesidir.

C) m1 > m2 > m3

D) m3 > m1 = m2

D) Ortam sıcaklığı –10 °C den 110 °C ye çıkarılırsa sadece T maddesi iki kez hal değiştirir. 124

Test – 10

Madde ve Isı 1.

I.kap

3. Aşağıdaki tabloda bazı maddelere ait öz ısı değer-

II.kap

leri gösterilmiştir. Madde

Öz ısı (j/g °C)

4,18

Alkol

2,54

Sıvı yağ

1,96

150 g X

100 g X

III.kap

Buna göre, eşit kütledeki su, alkol ve sıvı yağ özdeş ısıtıcılarla eşit sürede ısıtılırsa sıcaklık değişimleri (ΔT) aşağıdakilerin hangisindeki gibi olur?

IV.kap

A) ΔTsu > ΔTAlkol > ΔTsıvı yağ

150 g Z

100 g Y

B) ΔTsıvı yağ > ΔTAlkol > ΔTsu C) ΔTAlkol > ΔTsıvı yağ > ΔTsu D) ΔTsu = ΔTAlkol = ΔTsıvı yağ

4. 1 atm basınçta X, Y ve Z maddelerinin erime ve

Özdeş ısıtıcılarla ısıtılan yukarıdaki kaplardaki sıvıların öz ısıları cZ > cX > cY şeklindedir.

kaynama sıcaklıkları tabloda verilmiştir.

Buna göre, 10 dakika sonra hangi kaptaki sıvının sıcaklığı en büyük olur? A) I

B) II

C) III

D) IV

Erime sıcaklığı (°C)

Kaynama sıcaklığı (°C)

–120

–40

–10

108

204

Buna göre, bu maddelerin bulunduğu ortam 20 °C tan 100 °C’a çıkartılırsa maddelerden hangileri katı halde kalır?

2. Suyun donma noktası 0 °C ve kaynama noktası 100 °C dir.

A) Yalnız X

B) Yalnız Z

Buna göre, aşağıdaki saf suların içerisine eşit miktarlarda buz parçaları atıldığında hangi kaptaki su kütlesi kesinlikle azalır?

C) Y ve Z

D) X ve Y

Buz

Sýcaklýk (°C)

Buz

İlk sıcaklıkları eşit olan X, Y ve Z sıvıları özdeş ısıtıcılarla ısıtıldığında sıcaklık - zaman grafiği şekildeki gibi oluyor.

0 °C

10 °C

0 °C

20 °C

Buna göre, eşit kütleli X, Y ve Z maddeleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Buz

A) Aynı sıcaklığa ulaşmaları için verilmesi gereken ısı miktarları QZ > QY > QX şeklindedir.

Buz 5 °C

Zaman

0 °C

B) T sıcaklığına ilk ulaşan X sıvısıdır. 0 °C

10 °C

C) Eşit miktarda ısı aldıklarında Z’nin sıcaklığı en büyük olur. D) Maddelerin öz ısıları arasında cZ > cY > cX ilişkisi vardır.

125

Test – 10

Madde ve Isı

6. Aşağıda farklı sıcaklıktaki K ve L katı cisimleri bir-

8. Aşağıdaki öğrencilerden hangisinin ısı ve sıcak-

birine dokundurulmaktadır. K

lık kavramları ile ilgili söylediği doğrudur? A)

L ýsý

Antalya da hava ýsýsý çok yükselmiþ gölgede 40 °C olmuþ.

Isý birimi °C dir. Sýcaklýk termometre ile ölçülür.

Isı akış yönü K’dan L’ye doğru olduğuna göre; C)

I. K katısı L’den sıcaktır. II. L’nin sıcaklığındaki artış miktarı, K’nın sıcaklığındaki azalış miktarına eşit olmalıdır.

Ali hastalanmýþ vücut sýcaklýðý 39 °C ye kadar yükselmiþ.

Betonun ýsýsý düþük olduðundan bisikletimin tekerleðinin havasýný düþürmüþ.

III. Bir süre sonra K ve L maddelerinin sıcaklıkları eşit olur. yukarıdaki yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

7. Sibel, buharlaşma hızının basınç ile ilişkisini araştırmaktadır. Bunun için, tamamem ıslattığı özdeş iki havludan birini rüzgarlı bir ortamda diğerini ise aynı sıcaklıktaki rüzgarsız bir ortamda 2 saat boyunca kurumaya bırakıyor.

Sýcaklýk (°C) 130 90 t3 15

t5 Zaman (dk)

40 Rüzgarsýz

Rüzgarlý

Yukarıda X maddesinin soğutulması ile elde edilen sıcaklık - zaman grafiği gösterilmiştir.

Buna göre, deneydeki bağımlı, bağımsız ve sabit tutulan değişken aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? Bağımsız değişken

Buna göre;

Bağımlı değişken

Sabit tutulan değişken

A) Ortam basıncı

Buharlaşma hızı

Sıcaklık

II. X maddesinin donma ve erime sıcaklığı –15 °C tır.

B) Sıcaklık

Ortam basıncı

Zaman

III. X maddesinin tanecikleri arasındaki çekim kuvveti t5 anında en büyüktür.

C) Zaman

Buharlaşma hızı

Sıcaklık

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

D) Ortam basıncı

Sıcaklık

Buharlaşma hızı

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

I. X maddesi 100 °C ta gaz haldedir.

126

6. Ünite

Canlýlar ve Enerji Ýliþkileri

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 1

1. Aşağıdaki şekilde doğadaki karbon (C) döngüsü

3. Atmosferde bulunan X ve Y gazlarını hayvanların

verilmiştir.

ve bitkilerin kullanma durumları aşağıda verilmiştir. X gazý

Atmosferde CO2

Y gazý

Hayvan Bitki Ölü

Hayvan

Buna göre, X ve Y gazı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Fosiller

Bitki

X gazı

Buna göre; I. 1 numaralı olay azalırsa, atmosferdeki CO2 miktarı artar.

Y gazı

A) Oksijen

Karbondioksit

B) Karbondioksit

Oksijen

C) Azot

Oksijen

D) Oksijen

Azot

II. 2 numaralı olay sırasında üretilen CO2 1 numaralı olayda kullanılır. III. 3 numaralı olay yanmadır.

4. Doğadaki madde döngülerinden hangisinin dönüşümü için canlıya gerek duyulmaz?

yargılarından hangisi ya da hangileri söylenebilir? A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) I, II ve III

A) Karbon

B) Azot

C) Su

D) Oksijen

5. Cam fanus içine yeşil bitki ve bu bitki ile beslenen tavşan koyulmuştur. Iþýk CO2

Cam fanus

2. Doğadaki karbon döngüsünü, aşağıdaki canlılardan hangisi diğerlerinden farklı yönde etkiler? A)

Yeþil bitki

Tavþan

Cam fanus içine karbon atomu işaretlenmiş karbondioksit verildiğinde, işaretli karbon atomu ilk olarak aşağıdakilerden hangisinde bulunur? C)

A) Bitkinin ürettiği besinde

B) Bitkinin solunumu sonucu çıkan gazda C) Tavşanın yediği besinde D) Tavşanın solunum sonucu çıkardığı gazda

129

Test – 1

Canlılar ve Enerji İlişkileri

9. Ormanlık bir alanda gerçekleşen aşağıdaki

Oksijen Karbondioksit

olaylardan hangisi atmosferdeki oksijen miktarını diğerlerinden farklı yönde etkiler?

A) Kereste yapımı

B) Orman yangını C) Ağaçlandırma çalışmaları

B canlýsý

D) Aşırı otlama

R canlýsý

B ve R canlısı ve gerçekleştirdikleri 1, 2 ve 3 olayları ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) B canlısı üretici, R canlısı tüketicidir. B) 1 olayı fotosentezdir.

10. I nolu grafik atmosferdeki oksijen, II nolu grafik ise

C) 2 olayı solunumdur.

atmosferdeki karbondioksit miktarının zamana göre değişimini göstermektedir.

D) 3 olayı oksijensiz solunumdur.

Oksijen

Cam fanus

Karbondioksit

Zaman

Buna göre, I ve II nolu olaylar aşağıdakilerden hangisi olabilir?

İki cam fanus ile atmosfer ortamı oluşturulmak istemiş ve fanuslara şekildeki canlılar koyulmuştur.

I A) Fotosentez

Yanma

Işıklı ortamda bulunan cam fanuslarla ilgili, aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yapılabilir?

B) Solunum

Yanma

C) Yanma

Solunum

A) Oksijen miktarı; I > II

D) Solunum

Fotosentez

B) Karbondioksit miktarı; I > II C) Su buharı miktarı; I > II D) Oksijen miktarı; I = II

11. Atmosferdeki karbondioksit miktarı çevre şartlarına göre değişiklik gösterir. Buna göre,

8. Karbon döngüsünde;

I. Orman yangınlarının artması

I. Bitkiler,

II. Fosil yakıtların kullanımının artması

II. Ayrıştırıcılar,

III. Yeşil alanların azaltılması

III. Hayvanlar

yukarıdaki olaylardan hangileri, atmosferdeki karbondioksit miktarını artırır?

yukarıdaki canlılardan hangileri görev alır? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

130

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 2

3. Yaðmur ve þimþek

Azot baðlayýcý bakteriler

Bitkiler

Ayrýþtýrýcýlar

III

Bitkiler

Hayvan Ölüm F

Yukarıda verilenlerin azot döngüsünde görev alma (X) ve karbon döngüsünde görev alma (Y) bakımından karşılaştırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Yukarıda bir madde döngüsü özetlenmiştir. Bu döngüde E ve F yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) I, II, III

III, IV

B) I, II, IV

I, II, III

C) I, II, III, IV

III, IV

A) Azot

D) III, IV

I, II, III, IV

B) Oksijen

Azot

C) Oksijen

Karbondioksit

D) Karbondioksit

Oksijen

Karbondioksit

4. 2

Atmosferdeki azot (N2) gazý 3

Hayvan Bitki Azot tuzlarý Amonyak

Yukarıdaki ekosistemde bulunan canlılardan bazıları numaralandırılmıştır.

Doğadaki azot (N) döngüsü şekildeki gibi özetlenmiştir.

Bu canlıların atmosferdeki karbondioksit miktarına etkileri, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Karbondioksit miktarını artıran

A) Bitkiler azottan gaz halindeyken yararlanamaz.

Karbondioksit miktarını azaltan

B) Atmosferdeki azot gazının artmasında, bitki ve hayvanların doğrudan etkisi yoktur.

2 ve 3

1 ve 3

C) Bitkiler azotu topraktan alır.

1 ve 2

D) Hayvanlar azotu kullanamaz.

1 ve 3

131

Test – 2

Canlılar ve Enerji İlişkileri

7. Bitkilerin yeşil kısımlarında

CO2 + H2O →

Besin + O2

şeklinde tepkime gerçekleşebilmektedir.

Bu durumda atmosferdeki CO2 ve O2 dengesini sağlayabilmek için,

Göl

I. Fosil yakıt kullanımı

Doğadaki su döngüsünde gerçekleşen X ve Y olayları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

II. Ağaçlandırma çalışmaları III. Güneş enerjisi kullanımı IV. Doğalgaz kullanımı

X A) Buharlaşma

Kar

B) Yoğunlaşma

Yağmur

C) Dolu

Buharlaşma

D) Sis

Dolu

olaylarından hangisi diğerlerinden farklı yönde etki yapar? A) I

B) II

Topraktaki su

C) III

D) IV

Atmosferdeki oksijen

Zaman

Topraktaki su ve atmosferdeki oksijen miktarını grafikteki gibi değiştiren canlı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Atmosferdeki CO2 miktarını azaltır. B) Sürekli ışıklı ortamda bulunmalıdır. C) Besin zincirinin başlangıcında yer alır.

6. Ayşe, Efe ve Eren atmosferdeki O2 miktarını

D) Atmosferdeki oksijeni kullandığı zamanlar da vardır.

azaltan olayları, Ege ise O2 miktarını artıran olayı temsil etmektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisini Efe temsil etmez? A)

Odunun yanmasý

Menekþenin fotosentez yapmasý

Tavþanýn solunum yapmasý

Fabrika atýklarýnýn nehre býrakýlmasý

Yaðmurun azalmasý

Kuraklýðýn artmasý

Buharlaþmanýn azalmasý

III

Yukarıdaki durumlardan hangisi doğadaki su döngüsünü diğerlerinden farklı yönde etkiler?

Mantarýn solunum yapmasý

A) I 132

B) II

C) III

D) IV

Canlılar ve Enerji İlişkileri 1.

Test – 3 3.

Havadaki azot (N)

Fabrika

Ýnsan Geyik

Buðday

Mantar

Baklagil

Atýk

Doğadaki karbon döngüsünde, yukarıdakilerden hangileri görev alabilir?

Azot tuzlarý

Mikroorganizma

A) Fabrika ve insan

Atmosferdeki azot döngüsü yukarıdaki gibidir.

B) Buğday ve insan C) Fabrika, buğday ve mantar

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?

D) Fabrika, buğday, insan ve mantar

A) Ayrıştırıcı canlılar topraktaki artık maddelerin oluşmasını sağlar. B) Baklagillerin, azotu kullanmasında mikroorganizmalar etkilidir. C) Geyik, atmosferdeki azottan doğrudan yararlanamaz. D) Bitki azotu sadece kökleri ile alır.

Eðrelti otu

Menekþe

III

2. Mantar Ýnek

Mikroorganizma

Kelebek

Sinek

Yukarıdaki canlıların kullanılmasıyla cam fanus içinde oluşturulan bir ortam aşağıdaki gibidir.

Çam aðacý

I. Ortam :

Menekşe, mantar, sinek

II. Ortam :

Menekşe eğrelti otu

III. Ortam :

Eğrelti otu, mantar, sinek

IV. Ortam : Mantar, sinek

Atmosfer azotunu doğrudan kullanabilen canlı, yukarıdakilerden hangisi olabilir? A) İnek

B) Kelebek

Ortamların tümü ışıklı olduğuna göre, hangi ortamda O2 miktarı en fazla olur?

C) Mikroorganizma

D) Çam ağacı

A) I 133

B) II

C) III

D) IV

Test – 3 5.

Canlılar ve Enerji İlişkileri I

Özellik Azot tuzu Çürütme Solunum kullanma

Suyun kaynamasý

III

Canlı çeşidi

Odunun yanmasý

Terleme

–

B ve R canlıları bazı özellikleri bakımından karşılaştırılmış ve yukarıdaki tablo oluşturulmuştur.

Yaðmurun yaðmasý

Yukarıdaki olaylardan hangisinin su döngüsünde etkisi yoktur?

Buna göre, B ve R canlısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) I

A) B canlısı üreticidir.

B) II

C) III

D) IV

B) R canlısı ayrıştırıcıdır. C) Her iki canlı da atmosferde azot miktarını artırır. D) Sadece B canlısı oksijen üretebilir.

6. Bir bitki hücresinin hayat döngüsü boyunca pek çok olay gerçekleşir. Bu olaylardan bazıları, I. Solunum II. İğ ipliği oluşumu III. DNA eşleşmesi IV. Fotosentez

9. Doğadaki azot döngüsü aşağıda basitçe özetlen-

şeklindedir.

miştir.

Buna göre, bu olaylardan hangisi atmosferdeki oksijen miktarını doğrudan olumlu etkiler? A) I

B) II

C) III

Organik atýklar

Y canlýsý

D) IV Azot tuzlarý K canlýsý

Sorular

Cevaplar

Atmosferdeki CO2 miktarını artırır mı?

Evet

Işık enerjisini kullanır mı?

Hayır

Oksijen kullanır mı?

Evet

X canlýsý

Buna göre; I. X canlısı üreticidir.

Bir X canlısı ile ilgili sorulan çeşitli sorular ve verilen cevaplar yukarıdaki gibidir.

II. Y canlısı ayrıştırıcıdır. III. K canlısı azot ihtiyacını, X canlısından sağlar.

Buna göre, X canlısı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

yargılarından hangileri söylenebilir?

A) Mantar

B) Çam ağacı

A) Yalnız I

B) Yalnız III

C) Menekşe

D) Gül

C) I ve II

D) I, II ve III

134

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 4

1. Bir besin zincirinin başlangıcındaki canlı aşa-

Iþýk

ğıdakilerden hangisi olabilir? A)

Yukarıdaki besin zincirinde hem etçil hem de otçul beslenen canlı grubu hangi harf ile gösterilmiştir? Mantar

B) Y

C) Z

D) K

Çekirge

A) X

Yýlan

Tavþan

• X canlısı, ışık enerjisini kullanabilir.

Tilki

Böðürtlen

• R canlısı, üretici ile beslenir.

Kuþ

• K canlısı, etçildir.

Yukarıdaki besin zincirindeki canlılar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Buna göre, X, R ve K canlısı ile ilgili; I. X canlısı, besin piramidinin ilk basamağını oluşturur.

A) Böğürtlen üreticidir.

II. R canlısı, CO2 kullanır.

C) Tavşan sayısı azalırsa, kuşun besini artar.

III. X canlısının sayısı artarsa, K canlısının da sayısı artar.

D) Tilki hem etçil hem de otçuldur.

B) Kuş I. derecede tüketicidir.

yargılardan hangileri söylenebilir? A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) I, II ve III

• R canlısı güneş ışığını kullanabilir. • K canlısı üretici ile beslenir. • Y canlısının sayısının artması K canlısının sayısını azaltır. Besin piramidinde bulunan üç canlının bazı özellikleri yukarıda verilmiştir.

Böcek

Bu özelliklere göre, R, K ve Y canlılarının besin piramidindeki dizilişleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Kuþ

Meþe aðacý Çürükçül bakteriler

Yukarıdaki canlı gruplarından oluşan bir besin zincirinde, hangi canlı diğer canlıların tümü ile ilişki içindedir? A) Meşe ağacı

B) Böcek

C) Çürükçül bakteriler

D) Kuş

135

Test – 4 7.

Canlılar ve Enerji İlişkileri 9. Besin zincirinde suda çözünmeyen zehirli madde

Biyokütle miktarý

birikimi tüketici canlıya doğru giderek artmaktadır. Buna göre, aşağıdaki besin zincirinden hangisinde son tüketici canlıda biriken zehir miktarı en fazladır?

A) Buğday → Fare → Yılan

Canlýlar

B) Buğday → Fare → Köstebek → Yılan C) Buğday → Çekirge → Kurbağa → Yılan

Besin piramidindeki Y, L, D ve Z canlılarının biyokütleleri grafikteki gibidir.

D) Buğday → Çekirge → Kurbağa → Yılan → Atmaca

Buna göre, bu canlıların oluşturacağı besin zinciri aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) Y → L → D → Z B) L → Y → D → Z C) Z → D → Y → L D) D → Z → L → Y

10. Bir su ekosistemine ait enerji piramitinde, piramiti oluşturan canlı grupları şekilde gösterilmiştir.

Karbondioksit ve su kullanarak besin üretirim.

Besin ihtiyacýmý üreticiden saðlarým.

Besin zincirindeki tüm canlýlar ile iliþkiliyim.

Iþýk Kaya

Aydýn

Bu enerji piramitiyle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır?

Sinem

Aydın, Kaya ve Sinem, temsil ettikleri canlı türlerinin özelliklerini söylüyorlar.

A) a canlýsý, güneþ e-

nerjisinin diðer canlýlar tarafýndan kullanýlýr hale gelmesini saðlar.

Buna göre, öğrencilerden oluşturulacak besin zinciri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Aydýn

Kaya

Sinem

B) Aydýn

Sinem

Kaya

C) Aydýn

b canlýlarý 2. derece tüketici canlýlardýr.

Kaya Sinem

D) Sinem

Aydýn Kaya

136

d canlýlarýnýn artmasý halinde, a ve c canlýlarý olumsuz etkilenir.

e canlýlarý, tüm basamaklardaki canlýlarla etkileþim halindedir.

Canlılar ve Enerji İlişkileri 1.

Test – 5

III

4. Fotosentezle ilgili,

I. Bitkiler fotosentez yapar. II. Bir bitkinin bütün hücreleri fotosentez yapar.

III. Fotosentez kloroplastlı hücrelerde gerçekleşir. verilen ifadeler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Maydanoz sapý

Menekþe yapraðý

A) Her üç yargı da doğrudur. B) I. yargı doğru, II ve III. yargı yanlıştır. C) III. yargı doğru, I ve II. yargı yanlıştır.

Çam aðacýnýn gövdesi

D) I ve III. yargı doğru, II. yargı yanlıştır. Kavak aðacýnýn kökü

Farklı bitki çeşitlerinde verilen kısımlardan hangilerinde fotosentez gerçekleşir? A) I ve II

B) I ve IV

C) II ve III

D) III ve IV

2. Bir bitkide fotosentezin gerçekleşebilmesi için 5. Işığın dalga boyunun fotosentez hızına etkisini

aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç yoktur?

gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

A) Su B) Karbondioksit

Fotosentez hýzý

C) Oksijen D) Klorofil

Iþýk

Mor Cam fanus

Yeþil

Kýrmýzý

Özdeş üç menekşe bitkisi aşağıdaki gibi ışıklandırılmıştır. Mor

Yeþil saksý bitkisi

Iþýðýn dalga boyu

Yeþil

Kýrmýzý

Kireç suyu

Yeşil saksı bitkisi cam fanusa, içinde kireç suyu bulunan kap ile beraber koyulmuştur. Bir süre sonra yeşil saksı bitkisinin sararıp öldüğü gözlendiğine göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (Kireç suyu CO2 tutar.)

III

Buna göre, aynı sürede saksılarda oluşan oksijen miktarları arasındaki ilişki, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Bitki fotosentez yapmamıştır. B) Bitki solunum yapmamıştır. C) Bitki ATP üretememiştir.

A) I > II > III

B) I > III > II

D) Bitki hareket edememiştir.

C) II > III > I

D) III > II > I

137

Test – 5

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Iþýk

Sadece ýþýk þiddetinin artmasý, fotosentez hýzýný artýrýr.

Cam fanus

30°C Yeþil bitki

Kireç suyu

Karbondioksit miktarý, fotosentez hýzýný etkilemez.

Cam fanus içinde bulunan yeşil bitki bir süre sonra sararıp ölmüştür.

D 1. Çýkýþ

Bitkinin sararıp ölmesini engellemek için, aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır? (Kireç suyu karbondioksit tutucudur.)

Y 2. Çýkýþ

Iþýðýn dalga boyu deðiþtikçe fotosentez hýzý da deðiþir. D 3. Çýkýþ

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır?

A) Ortam karanlık olmalı B) Işık şiddeti artırılmalı C) Sıcaklık artırılmalı D) Kireç suyunu cam fanustan çıkarmalı

A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

7. Bir bitki hücresinde bulunan X ve Y organeli arasındaki madde alışverişi şekildeki gibidir.

CO2

X organeli

Y organeli

9. Aşağıdakilerden hangisi güneş enerjisi yardımıyla besin üretir? Besin

A) Buna göre, bu organellerde üretilen maddeler ile ilgili, aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? X organeli A) Oksijen

Mantar

Y organeli

Kelebek

B) Enerji

Oksijen

C) Klorofil

Karbondioksit

D) Oksijen

Enerji

Maydanoz

138

Aðaç kökü

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 6

4. • A canlısı inorganik maddelerin bulunduğu ortamda yalnızca ışık varlığında çoğalabilmektedir.

Canlý hücrelerin tümünde solunum gerçekleþir. D

Solunum için her zaman oksijene ihtiyaç yoktur. D 1. Çýkýþ

Y 2. Çýkýþ

• B canlısı ise organik besinlerin bulunduğu oksijenli ortamda ışık ve karanlıkta çoğalabilmektedir. Bu durumda A ve B canlısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Solunum sonucu enerji oluþur. D 3. Çýkýþ

A A) Fotosentez yapar.

Y 4. Çýkýþ

Yukarıdaki doğru - yanlış etkinliğinde, bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar verilip ok yönünde ilerlendiğinde, hangi çıkışa ulaşılır? A) 1. Çıkış

B) 2. Çıkış

C) 3. Çıkış

D) 4. Çıkış

B Oksijen kullanmaz.

B) Fotosentez yapar.

Hazır besin kullanır.

C) Solunum yapmaz.

Enerji üretir.

D) Enerji üretir.

Etil alkol üretir.

5. Yoğurt yapımı sırasında, süt içerisine bir kaşık yo-

2. Ağzı kapalı kap içerisine bira mayası ve şekerli su

ğurt koyulduktan sonra ağzı sıkıca kapatılıp bezle sarılır.

koyulmuştur.

Kabın ağzının kapatılması ve sıkıca sarılmasının nedeni, sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Oksijensiz ortam ve sıcaklığın korunması B) Sıcaklığın korunması ve besinin azalmaması C) Oksijensiz ortam ve karbondioksitin azalması

Þekerli su + Bira mayasý

D) Besinin azalması ve sıcaklığın korunması

Bir süre sonra düzeneğe bakıldığında aşağıdaki değişikliklerden hangisi gözlenmez? A) Bira mayası sayısı artmıştır. B) Şeker miktarı azalmıştır. C) Karbondioksit miktarı artmıştır. D) Termometredeki sıcaklık düşmüştür.

6. X canlısı ışıkta besin üretir. Y canlısı hem ışıkta hem de karanlıkta hazır besin kullanmaktadır.

3. Bira mayaları sayılarını artırabilmek için, öncelikle enerji üretmelidir.

Buna göre, X ve Y canlıları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Buna göre, bira mayası enerji üretmek için aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç duyar? A) Oksijen

B) Karbondioksit

C) Glikoz

D) Işık

A) Her ikisi de enerji üretir. B) X canlısı fotosentez yapar. C) Y canlısı etil alkol üretir. D) X canlısı oksijen üretir. 139

Test – 6

Canlılar ve Enerji İlişkileri

7. İçinde glikoz çözeltisi ve yoğurt bakterisi bulunan

9. İpliksi alg üzerine prizmadan geçirilen ışık gönde-

bir kap cam bir boru ile içinde kireç suyu bulunan başka bir kaba bağlanıyor.

riliyor. Bu ortama oksijen seven bakteriler eklendiğinde bakterilerin dağılımı şekildeki gibi oluyor. Prizmadan geçirilen ýþýk

Ýpliksi alg 2 Yoðurt bakterisi + Glikoz çözeltisi

O2 seven bakteriler

Kireç suyu

Buna göre, kaplardan aşağıdaki durumlardan hangisi gözlenmez? (Kireç suyu, karbondioksit tutucudur.)

Buna göre, 1, 2 ve 3 numaralı bölgelerde birim zamanda tüketilen CO2 miktarı sıralaması, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Kireç suyu bulanır.

A) 1 > 2 > 3

B) 1 > 3 > 2

C) 2 > 1 > 3

D) 2 > 3 > 1

B) Bakteri sayısı artar. C) Glikoz miktarı azalır. D) Kapların sıcaklığı artar.

10.

O2 Etil alkol

CO2 H2O

Benim solunum sonucu oluþturduðum .............................. maddesi solunumu oksijenli yaptýðýmý kanýtlar.

8. Cam fanusların içine, aynı özellikteki iki bitki ve yanan mum koyuluyor. I. fanustaki mum yanmaya devam ederken, II. fanustaki mum kısa sürede sönüyor. Cam fanus

Yeþil bitki

Mum

Yeþil bitki

K canlısının solunum sonucu oluşturduğu madde tabloda aşağıdakilerden hangisi gibi gösterilir? II

Mum

II. fanustaki mumun kısa sürede sönmesi, aşağıdakilerin hangisi ile açıklanamaz? A) Oksijen yetersizliği B) Cam fanusun karanlıkta olması C) Bitkinin solunum yapmaması D) Bitkinin karbondioksit kullanmaması

140

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 7

1. Bir sınıfta Fen ve Teknoloji dersinde besin zincir-

3. Aşağıda şema doğadaki madde döngüsünü gös-

lerini anlatan Esra öğretmen, konu anlatımından sonra konunun pekişmesi için öğrencilere şu soruyu yöneltiyor.

termektedir.

Kirli depo madde miktarý

Ayrýþtýrýcýlar

solunum

Birey sayýsý

fotosentez

çürüme

solunum

Atmosferdeki X gazý

Üreticiler

Tüketiciler

Ölü ve Atýklar Besin piramitlerinde son tüketiciden üreticiye gidildikce ve nin miktar grafiði nasýl olmalýdýr.

Şemayı çizen öğretmen, X gazının ne olabileceği hakkında öğrencilerinden yorum yapmalarını istiyor ve bazı öğrenci yorumları aşağıda verilmiştir.

Buna göre, Esra öğretmenin sorusuna verilen aşağıdaki cevaplardan hangisi doğrudur? A)

Miktarý

Batu:

Azot

Bahri:

Karbon

Cem:

Oksijen

Can:

Fosfor

Yorum yapan öğrencilerden hangilerinin yorumları doğru değildir? Son tüketici

Son tüketici

Üretici

Miktarý

Üretici

A) Batu, Bahri, Can B) Bahri, Cem, Can

Miktarý

C) Batu, Cem, Can D) Batu, Cem, Can, Bahri

Son tüketici

Üretici

Karbon, fotosentezle besin yapýsýna katýlýr.

Aslý

2. Bir X populasyonunun üç farklı besin zinciri aşağıda gösterilmiştir.

Bitkilerin azalmasý, atmosferde karbondioksit artýþýna neden olur.

Üretici

1.zincir

2.zincir

3.zincir

Evren

B) 2 > 3 > 1

C) 2 > 1 > 3

D) 3 > 1 > 2

Serdar Baklagil bitkileri, havanýn serbest karbonunu topraða baðlar.

Ali

Karbon devri ile ilgili sunum yapan Ali ve arkadaşlarının yukarıda verilen açıklamalarından hangileri, öğretmen tarafından doğru olarak onaylanır?

Bu X populasyonunun üç besin zincirinde taşıdığı kirli depo madde miktarına göre çoktan aza sıralanışı, aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 > 2 > 3

Çürüyemeyip fosilleþen cesetlerin yanmasýyla havaya karbondioksit gazý verilir.

A) Aslı, Evren ve Ali B) Aslı, Serdar ve Ali C) Ali, Evren ve Serdar D) Aslı, Serdar ve Evren 141

Test – 7

Canlılar ve Enerji İlişkileri

5. Bir orman ekosisteminde yer alan canlılar aşağı-

7. Göl ekosisteminde yaşayan canlı türlerinin oluşturduğu besin zinciri aşağıda verilmiştir.

da verilmiştir. atmaca

çekirge ot

yýlan Güneþ

kurbaða

Öğretmen, öğrencilerinden;

Hayvansal plankton

Bitkisel plankton

Salyangoz

Ringa balýðý

• Birey sayısı (X) • Zehirli madde miktarı (Y) • Vücut büyüklüğü (Z)’ne

Temel enerji kaynaðý, sudaki mineral maddelerdir.

Atmaca

Atmaca Yýlan

Yýlan

Kurbaða

Çekirge

X özelliði

Z özelliði

Alabalýk

Şemadaki besin zincirleriyle ilgili yapılan bazı yorumlar şöyledir.

uygun besin piramitleri çizip canlıları X, Y ve Z özelliklerine göre üreticiden tüketiciye doğru sıralamalarını istemiştir ve bazı öğrenci sıralamaları aşağıda verilmiştir.

Efe

Ayrýþtýrýcý canlý

mineral madde

Salyangoz sayýsýnýn azalmasý, ala balýklarý etkilemez.

Can Bedri

Teoman

Bir çeþit otobur üç çeþit etobur canlý içerir.

Y özelliði

Bitkisel plaktondan alabalýða doðru, aktarýlan enerji azalýr.

Atmaca Yýlan

Sadri

Kurbaða

Mert

Tolunay

Çekirge Ot

Buna göre, hangi öğrencilerin yorumu yanlıştır?

Öğretmen hangi öğrencilerin cevaplarını doğru kabul etmelidir? A) Mert, Can ve Efe

B) Can ve Efe

C) Mert ve Efe

D) Mert ve Can

A) Bedri ve Sadri

B) Teoman ve Tolunay

C) Sadri ve Tolunay

D) Bedri ve Teoman

8. L

6. Aşağıda su döngüsü şematize edilmiştir.

K olayý

CO2 gazý

Bitkiler

M Hayvanlar N

Rüzgar L olayý

Yandaki şemada karbon döngüsü şematize edilmiştir.

Atmosferdeki

Ayrýþtýrýcýlar

Yaðmur

Ölü ve Atýklar Fosil yakýtlar

M olayý

Şemadaki K, L, M ve N ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi

doğru değildir? Ýnek

Yeraltý suyu

Deniz

K ® Çürüme L ® Fotosentez

M ® Solunum K ® Çürüme

Yukarıdaki su döngüsünde K, L ve M yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? K

A) Donma

Bulut oluşturma

Fotosentez

B) Buharlaşma

Bulut oluşturma

Terleme

C) Kırağı yağma Yoğunlaşma

Solunum

D) Buharlaşma

Terleme

Solunum

142

N ® Buharlaþma L ® Fotosentez

M ® Solunum N ® Yanma

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 8

1. Bir su ekosistemindeki besin piramidi aşağıda ve-

3. A, B, C, D türlerinin bulunduğu bir göl ekosistemin-

rilmiştir.

de, besin zinciri oluşturan bu tür ve özelliklerle ilgili grafikler aşağıda verilmiştir. e

Kirli depo madde

Birey sayýsý

c b a D

Besin piramidine göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Canlý türleri

Aktarýlan enerji

A) a → b’ye aktarılan enerji, c → d’ye aktarılan enerjiden fazladır . B) b otçul, c etçil canlıdır. C) Enerji akışı a’dan e’ye doğrudur. D) a türü yok olursa, b türü üretici olur.

Canlý türleri

III

Oluşturulan besin zincirinde canlı türlerinin A → B → C → D şeklinde sıralanması için verilen grafiklerden hangilerinin doğru olması gerekir?

2. Madde döngüleri ve bu döngülerde etkili bazı olaylar aşağıda şematize edilmiştir.

yanma

solunum

a olayý

fotosentez

b olayý

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Yýldýrým

Y döngüsü

X döngüsü

4. Azot ve karbon devirleri, madde devirlerinden bazılarıdır. Bu devirlerde bazı olaylar ortak olarak gözlenirken bazıları farklılık arzeder. Bu durumla ilgili aşağıda bir tablo oluşturulmuştur.

Şemada verilen X ve Y döngüleri ile a ve b olayları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? A)

X : Azot döngüsü b : Solunum

X : Karbon döngüsü a : Çürüme

Y : Karbon döngüsü a : Fotosentez

Y : Karbon döngüsü b : Yanma

Ortak Olaylar

Farklı Olaylar

Fotosentez

Solunum

Yanma

III

Su, kara, hava etkileşmesi

Şimşek, yıldırım

Tabloda verilen durumlardan hangileri, karbon ve azot döngüsü için doğrudur?

143

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Test – 8

Canlılar ve Enerji İlişkileri

5. Ekosistemlerin devamlılığı açısından madde dön-

7. Bir ekosistemi oluşturan canlılar;

güleri önemli yer tutar. Azot döngüsü ile ilgili dersiçi sunum sırasında öğrenciler arası diyaloglarda şu ifadeler geçmektedir. Üretici canlýlar azot ihtiyaçlarýný ancak topraktan azot tuzlarý (Nitrat) þeklinde karþýlarlar.

X . Üreticiler Y . Tüketiciler Z . Ayrıştırıcılar

Ekosistemde ayrýþtýrýcýlarýn yok olmasý, azot döngüsünü tamamen durdurur.

Soner

olmak üzere farklı gruplarda incelenir. Buna göre, aşağıdaki canlılardan hangisi hem X hem de Y özelliği gösterir?

Hülya

Bitki ve hayvan ölüleri, ayrýþtýrýcýlarla topraðýn azotça zenginleþmesini saðlar.

Bakla, fasülye gibi bitkiler, hayvanýn serbest azotunu topraða baðlayabilir.

Asuman

Begüm

Yukarıda verilen hangi öğrenciye ait ifade yanlıştır? A) Soner

B) Hülya

C) Asuman

D) Begüm

6. Ekosistemde yer alan besin zincirleri ile ilgili bazı grafikler aşağıda çizilmiştir. Miktar

Miktar Vücut büyüklüðü

Birey sayýsý

Aktarýlan enerji Üretici I

Son Tüketici

8. “Doğadaki madde döngülerinde maddeler; – havadan karaya

Kirli depo madde Son Tüketici

– havadan suya – karadan suya

Üretici II

yönlerinde geçiş yapabilir.”

Verilen grafiklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenir? A)

I ve II doðrudur.

I. Azot döngüsü II. Su döngüsü III. Karbon döngüsü

I doðru II yanlýþtýr.

Açıklamasını yapan Merve öğretmen yandaki madde döngülerini sıralıyor.

Merve öðretmen

II doðru I yanlýþtýr.

Merve öğretmenin verdiği madde döngülerinden hangilerinde, verilen açıklamalardaki yönlerde madde geçişleri gözlenir?

I ve II yanlýþtýr.

144

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Canlılar ve Enerji İlişkileri

Test – 9

1. Aşağıdaki grafikte belirli bir ekosistemde bulunan

3. Üç ayrı insan populasyonundaki bireylerin yaş

populasyondaki birey sayısının zamana bağlı değişimi verilmiştir.

gruplarına göre dağılışı % olarak aşağıda gösterilmiştir.

Birey sayýsý

Zaman

2. ve 5. zamandaki çevre koþullarý aynýdýr.

6. zaman aralýðýnda populasyon yok olmaya baþlamýþtýr.

3. zaman sonunda populasyon en yüksek birey sayýsýna ulaþýr.

0 - 20 yaş

20 - 40 yaş

40 - 60 yaş

% 40

% 45

% 15

% 10

% 45

% 15

% 25

% 60

Tabloyu inceleyen bazı öğrencilerin populasyonları büyüme hızlarına göre sıralaması aşağıda verilmiştir.

Grafikteki bilgilere dayanarak; X

Ülke

1>2>3

3>2>1 Nuray

Aysel

1. ve 3. zamanlarda populasyon büyümesi gözlenir.

2>1>3

Merve

X, Y, Z ve K sonuçlarından hangisine varılamaz?

Öğrencilerin sıralamalarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) X

A) Aysel doğru, Nuray ve Merve yanlış

B) Y

C) Z

D) K

B) Üçüde yanlış C) Aysel ve Nuray yanlış, Merve doğru D) Nuray doğru, Aysel ve Merve yanlış

2. Ekosistemlerde görev alan canlı gruplarıyla besin

piramitindeki görevleri aşağıda verilmiştir.

Çimen

•

Üreticiler

Koyun

•

Tüketiciler

Aslan

•

Ayrıştırıcılar

Çekirge

Böcekçil bitki

Parazitler

Bir ekosistemi oluşturan canlılar arası ilişki yanda şematize edilmiştir.

Ekosistemin üretici, tüketici ve ayrıştırıcılardan oluştuğunu bilen bazı öğrencilerin aşağıda verdiği örneklerden hangisi, verilen ekosistem örneğine uymaktadır? A) ýþýk

Mantar

Canlılar ve görevleri arasındaki aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? Üreticiler

Besin pramitindeki görevler

Canlılar

ýþýk

Tüketiciler b, c, d, e

f, g

B) a, f, g

b, c, d

C) a, e

b, c, d, f

D) a, e, f, g

b, c

mantar

çakal

havuç

tavþan

Ayrıştırıcılar

A) a

ýþýk

145

ýþýk

bakteri

kurbaða

buðday

çekirge

havuç

buðday

tavþan

bakteri

D) meþe

bakteri

sincap

tilki

ýþýk

Test – 9

Canlılar ve Enerji İlişkileri

5. Aynı ekosistemde yaşayan, aynı türe ait iki farklı

7. Dengeli bir ekosistemde üreticiler, tüketiciler ve ay-

koyun populasyonu aşağıda gösterilmiştir.

rıştırıcılar mutlaka bulunmak zorundadır. Ekosistemleri oluşturan canlılarla ilgili özellikler aşağıda verilmiştir.

çit

X habitatý

Y habitatý

1 yıl sonra X habitatındaki koyun sayısının azalırken, Y habitatındaki koyun sayısı artmaktadır.

Kullandıkları enerji kaynakları

II.

Üreme çeşitleri

III.

Beslenme çeşitleri

Buna göre, verilen özelliklerinden hangileri, ekosistemi oluşturan canlı türlerinde farklılık gösterebilir?

Y habitatındaki birey sayısının değişimi; I. X’den Y’ye doğru göç olması II. Y habitatında, alanın dar ve besinin kıt olması

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

III. Y habitatında ölüm oranı < doğum oranı olması ifadelerinden hangileriyle açıklanabilir? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Bir geyik populasyonu, koşulların tamamının uygun olduğu bir ortamda bulunmaktadır. Geyiklerin yer aldığı besin zinciri yanda verilmiştir. Ortamda geyiklerin aşırı avlanılması ve av yasağı durumundaki birey sayısı yandaki grafikteki gibidir.

avcý geyik ot (besin)

6. Belli bir ortamda yaşayan bir türe ait canlı sayısı ne kadar fazla ise o tür o alanda baskın demektir. Bir ormanda yaşayan türlerle ilgili bazı grafikler aşağıda verilmiştir. Canlý sayýsý

Geyik sayýsý Av yasaðý

Canlý sayýsý

2000

normal

2000

Aþýrý avlanma

1500 1000 500

1000 K

500

Günümüzden 1000 yýl önce

Türler

K L M N Günümüzde

100

200

Yýl

Farklı avlanma durumlarındaki geyik sayısına bağlı olarak ortamdaki ot (besin) miktarları değişim grafiği aşağıdakilerden hangisidir?

Türler

Günümüze kadar geçen süreçle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Besin miktarý

Besin miktarý Av yasaðý

Av yasaðý

Günümüzdeki K türü nesli yok olmuþtur.

Aþýrý avlanma

1000 yýl içinde baskýn türler deðiþmiþtir.

Aþýrý avlanma 0

1000 yýl önceki K baskýn türünün yerini, günümüzde L baskýn türü almýþtýr.

100

200

Yýl

Besin miktarý

1000 yýllýk zaman diliminde birey sayýsý en az etkilenen tür N türüdür.

100

200

Yýl

Besin miktarý

Aþýrý avlanma Av yasaðý Av yasaðý 0

146

100

200

Yýl

100

Aþýrý avlanma Yýl 200

Canlılar ve Enerji İlişkileri 1.

Tarým ilaçlarý

Test – 10 3.

Ölmüþ bitki ve hayvanlar

Piller

Normal

Barýþ

“Atmosferdeki karbondioksit (CO2) artışı küresel ısınmaya neden olur, buna sera etkisi denir.”

Havadaki CO2 gazý

Cansu

Pet þiþeler

Nilüfer

Yemek atýklarý

Bülent

I. t3 anından itibaren fabrikalarda oluşan CO2 gazlarının atmosfere bırakılması, CO2 dengesini bozar.

Nilüfer ve arkadaşlarının yukarıda ifade ettikleri örneklerden hangileri kalıcı kirliliğe, hangileri geçici kirliliğe neden olur? Kalıcı kirlilik

Geçici kirlilik Nilüfer, Cansu

C) Nilüfer, Barış, Bülent

Cansu, Mert

D) Bülent, Nilüfer

Barış, Mert, Cansu

2. Yenilenebilir enerji % 12.7

Nükleer enerji % 6.3 z lga ða .7 o D 20 %

II. Eğrinin b’den a’ya değişmesi sonucu küresel ısınma gözlenir. II. Eğrinin a’dan b’ye değişmesi için üretici canlı sayısının artırılması gerekir.

Bülent, Mert, Cansu

B) Mert, Barış, Bülent

Kömür % 25.3

Petrol % 35

Kullanýlan enerji kaynaklarýnýn %87,3 ünü yenilenemez enerji kaynaklarý oluþturur.

Ýpek

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Dünyada kullanılan enerji kaynaklarının yaklaşık kullanım yüzdeleri ile ilgili grafiği inceleyen bazı öğrencilerin yorumları aşağıda verilmiştir.

A)I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Aysu

Metal içecek kutularýný, geri dönüþüm kutularýna atarak ülke ekonomisine fayda saðlayabiliriz.

Pýnar Çevre kirliliðinin önlenmesi için kullanýlan enerji çeþitleri olarak yenilenebilir enerji kaynaklarý tercih edilmelidir.

D) Aysu

Evde oluþan tüm çöpleri ayýrmadan ayný poþete koyup evlerimizi temiz tutmalýyýz.

Mert

Yukarıdaki düşüncelerle ilgili olarak, Serdar aşağıdakilerden hangisini söylemelidir? A) Mert doğru, Mustafa ve Sude yanlış düşünmektedir.

Buna göre, yukarıda verilen öğrenci yorumlarından hangisinin doğru olduğu söylenemez?

C) Pınar

Hergün okunan çok sayýda gazetenin geri dönüþümde kullanýlmasýyla, aðaç kesimini azaltabiliriz.

Sude

Ýlkin

B) İlkin

Bazı arkadaşlarının düşünceleri aşağıda verilmiştir.

Serdar

Fosil yakýtlarýnýn kullaným oraný % 81 dir.

A) İpek

Fen ve Teknoloji dersinde Serdar sınıf arkadaşlarına yandaki soruyu soruyor.

Hangi geri dönüþüm olaylarý, nasýl faydalar saðlar?

Mustafa Yakýn gelecekte enerji ihtiyacýnýn karþýlanmasý için doðalgaz ilk sýrayý alacaktýr.

t3 t4 t5 Zaman

Grafiğe göre;

Mert

A) Barış, Nilüfer

Atmosferdeki CO2 miktarının zamana bağlı değişim grafiği yanda verilmiştir.

B) Üçü de doğru düşünüyor. C) Üçü de yanlış düşünüyor. D) Mustafa ve Mert doğru, Sude yanlış düşünmektedir. 147

Test – 10

Canlılar ve Enerji İlişkileri

5. Aşağıdaki grafik enerji kaynaklarını ve bu kaynak-

7. Bir iç deniz ekosisteminde, zehirli ve vücutta yağ

ların kullanılması sonucu oluşan karbondioksit (CO2) gazlarını göstermektedir.

dokuda birikebilen maddenin oranı milyonda 2 mg olarak bulunmuştur. Bu ekosistemde besin zincirini oluşturan canlı türlerinin dokularında bu maddenin ulaştığı değerler aşağıda verilmiştir.

Oluþan CO2 850

Etçil balıklarda Balıkçıl deniz kuşlarında Otçul balıklarda Bitkisel planktonlarda Hayvansal planktonlarda

Doðlagaz Nükleer enerji Rüzgar

Petrol

Kömür

380

Hidroelektrik

760

Enerji çeþidi

Karbondioksit gazının atmosferdeki birikimi çevre kirliliğine neden olduğu bilindiğine göre;

II. Enerji kaynağı olarak petrol kullanımı rüzgardan fazladır.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

C) I ve III

D) I, II ve III

lanılan enerji kaynaklarını göstermektedir. Miktar % 32

Otçul balýk

Etçil balýk

Deniz kuþlarý

Bitkisel plankton

Hayvansal plankton

Bitkisel plankton

6. Aşağıdaki grafik, ülkemizde elektrik üretimi için kul-

% 33

B) Deniz kuþlarý

III. En çevreci enerji kaynağı hidroelektrik enerjisidir.

B) II ve III

1,5 mg 25 mg 0,9 mg 0,05 mg 0,5 mg

Buna göre, yukarıda verilen canlı türlerinin oluşturduğu besin zinciri aşağıdakilerden hangisidir?

I. Çevre kirliliği oluşumunda kömürün etkisi fazladır.

A) I ve II

= binde = binde = binde = binde = binde

D) Deniz kuþlarý

Hayvansal plankton

Etçil balýk

Deniz kuþlarý

Otçul balýk

Etçil balýk

Hayvansal plankton

Otçul balýk

Bitkisel plankton

% 24 %8

Diðer

% 2.9

Doðalgaz

Jeotermal

% 0.05 Petrol

Rüzgar

Kömür

Hidroelektrik

% 0.06

8. Bazı enerji kaynakları ile ilgili olarak aşağıdaki tablo verilmiştir

Enerji kaynaðý çeþidi

Grafiğe göre; Güneþ enerjisi elektrik üretiminde kullanýlmaktadýr.

Petrolden elektirik üretimi Amerika dan çok geridedir.

Yenilenebilir enerji kaynaklarý %33,01 dir. Arif

Veli

Yenilenebilir enerji kaynakları

Yenilenemez enerji kaynakları

Biyokütle (a)

Doğalgaz (1)

Petrol (b)

Kömür (2)

Rüzgar (c)

Jeotermal (3)

Güneş (d)

Nükleer (4)

Tabloda bir hata yapıldığına göre bu hatanın düzeltilmesi için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?

Can

verilen yorumlardan hangileri doğrudur?

A) a ile 2 yer değişmelidir.

A) Arif ve Veli

B) Veli ve Can

C) c ile 1 yer değişmelidir.

C) Arif ve Can

D) Arif, Veli ve Can

B) b ile 3 yer değişmelidir. D) d ile 4 yer değişmelidir. 148

7. Ünite

Yaþamýmýzdaki Elektrik

YaĹ&#x;amÄąmÄązdaki Elektrik 1.

Test â&#x20AC;&#x201C; 1 3. Ă&#x2013;Ä&#x;renciler Fen ve Teknoloji dersinde aĹ&#x;aÄ&#x;Äądaki

Ă?ki mĂ˝knatĂ˝sĂ˝n birbirine uyguladĂ˝Ă°Ă˝ itme ve Ă§ekme kuvvetinin sebebi manyetik alan kuvvet Ă§izgileridir. Manyetik alan kuvvet Ă§izgileri ise mĂ˝knatĂ˝sĂ˝n N kutbundan S kutbuna doĂ°rudur.

aĂ§ÄąklamalarÄą yapmaktadÄąr.

Manyetik alan kuvvet Ă§izgileri kesintiye uĂ°ramaz.

Ă&#x2013;Ä&#x;retmenin vermiĹ&#x; olduÄ&#x;u bilgiyi kullanan ĂśÄ&#x;renciler Ĺ&#x;ekildeki mÄąknatÄąslarÄąn kutuplarÄąnÄą tespit etmek istemektedirler. X

Bu aĂ§Äąkalamaya gĂśre, aĹ&#x;aÄ&#x;Äądaki gĂśrsellerden hangisi kullanÄąlamaz? A) N

Buna gĂśre, X, Y ve Z kutuplarÄą aĹ&#x;aÄ&#x;Äądaki seĂ§eneklerden hangisinde doÄ&#x;ru olarak verilmiĹ&#x;tir? X A)

Y N

Manyetik alan kuvvet Ă§izgileri N kutbundan S kutbuna doĂ°rudur.

MĂ˝knatĂ˝sĂ˝n N ve S kutbu vardĂ˝r.

Cam kap N

Demir Ă§ivi

YaklaĂžtĂ˝rĂ˝lĂ˝yor

N N S

S N S

HavasĂ˝ boĂžaltĂ˝lmĂ˝Ăž fanus N

Demir Ă§ivi

2. Fen ve Teknoloji dersinde ĂśÄ&#x;retmen ĂśÄ&#x;rencilerine aĹ&#x;aÄ&#x;Äądaki aĂ§ÄąklamayÄą yapÄąyor:

Demir, nikel, kobalt v.b. maddeleri Ă§eken maddelere mÄąknatÄąs denir. MÄąknatÄąs doÄ&#x;adaki demir oksit bileĹ&#x;iÄ&#x;i olabileceÄ&#x;i gibi Ă§elikten de mÄąknatÄąs Ăźretilebilir.

MÄąknatÄąsÄąn en fazla Ă§ekim gĂźcĂź kutup denilen uĂ§ kÄąsÄąmlarÄąndadÄąr.

Ĺ&#x17E;ekildeki mÄąknatÄąs iĹ&#x;aretli yerlerinden kesilirse kutuplarÄąn son durumu aĹ&#x;aÄ&#x;Äądakilerde hangisi gibi olur?

YukarÄądaki aĂ§Äąklamaya gĂśre, aĹ&#x;aÄ&#x;Äądaki ifadelerden hangisi sĂśylenemez?

A) MÄąknatÄąsÄąn Ă§ekim gĂźcĂź en fazla N ve S kutbundadÄąr.

C) MÄąknatÄąsÄąn en gĂźĂ§lĂź kutbu N kutbudur.

S S

D) MÄąknatÄąs her maddeyi Ă§ekmez. 151

B) MÄąknatÄąs tabii ya da yapay olabilir.

N N

S N

S S

S N

Test – 1 5.

Yaşamımızdaki Elektrik X

Y K

Z M

Buna göre, mıknatısların K, L, M ve N kutupları aşağıdakilerden hangisi olabilir? K

2d III

Özdeş X, Y ve Z mıknatısları şekildeki konumlarında tutulmaktayken Y mıknatısı serbest bırakıldığında hareketsiz kalmaktadır.

Özdeş mıknatıslar I, II ve III düzeneklerinde şekildeki gibi tutulmaktadır. Buna göre, düzeneklerdeki mıknatısların birbirine uyguladıkları manyetik kuvvetler arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Manyetik kuvvet

III

Manyetik kuvvet

III

Manyetik kuvvet

III

6. Fen ve Teknoloji dersinde öğretmen tahtaya aşağıdaki tabloyu çiziyor. I. durum N

d L

2d S

II. durum

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin tahmini doğrudur?

Buna göre, öğrenciler hangi düzenekleri seçerse “Mıknatısın kutupları arasındaki itme ya da çekme kuvveti aradaki uzaklığa bağlıdır.” kavramını ispatlar? A) Yalnız K

B) L ve M

C) Yalnız M

D) K, L ve M

K, L ve M mıknatıslarını tavana asan öğretmen mıknatısların şekilde gösterdiği gibi dengede 1 2 3 kaldığını gözlemliK L M yor. Öğretmen K, L ve M mıknatıslarının 1, 2 ve 3 nolu yerlerinin kutuplarını öğrencilerden tahmin etmelerini istiyor.

B) Sevinç :

C) Kerim :

D) Ferit

A) Seda

152

Yaşamımızdaki Elektrik

Test – 2

1. Aşağıdaki soruları doğru cevaplayan öğrenci

D Mýknatýsýn N ve S kutbu vardýr.

Mýknatýs her maddeyi çeker

D Y

Mýknatýsýn S kutbu daha güçlü çekim gücüne sahiptir.

hangi çıkışa ulaşır?

Anahtar

Þekil-I

Þekil-II

1 nolu çýkýþ

2 nolu çýkýþ

3 nolu çýkýþ

Özdeş bobin ve pillerle oluşturulan şekil I ve şekil II deki düzeneklerdeki anahtarlar kapatıldığında bobinler mıknatıslık özelliği kazanmaktadır.

4 nolu çýkýþ

A) 1 no’lu

B) 2 no’lu

C) 3 no’lu

D) 4 no’lu

Buna göre, K, L, M ve N uçlarından hangileri S kutbudur? Şekil-I

Şekil-II

2. Bir öğrenci aşağıdaki ilk durumları gösterilen

mıknatıslarla, mıknatıs köprüleri kurulduğunda hangisi ya da hangilerinden karşıdan karşıya geçebilir? (Mıknatıslar arası boşluk oluştuğunda öğ-

renci karşı tarafa geçemiyor.) I. N

II.

III.

IV.

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I ve IV

3. Bir elektromıknatıs yapmak isteyen Alican aşağıdaki devreyi kuruyor. Ýletken vida

Ataþ

izoleli iletken tel

Bir grup askerin şekildeki kaleyi fethedebilmesi için kale kapısındaki elektrik devresinde bulunan ışıklandırma sistemini söndürmesi gerekiyor.

K L

Buna göre, K, L ve M anahtarlarının durumu aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır?

Elektromıknatısın ataşları çekmediğini gören Alican, devresinde aşağıdaki seçeneklerde verilen hangi önergeyi kullanırsa ataşlar elektromıknatıs tarafından çekilebilir?

A) Vida yerine çivi kullanmalı B) K-L arasına pil bağlanmalı C) K-L arasına voltmetre bağlanmalı D) Sarım sayısı artırılmalı 153

A) Açık

Kapalı

B) Kapalı

Açık

Kapalı

C) Açık

Açık

Kapalı

D) Kapalı

Kapalı

Test – 2

Yaşamımızdaki Elektrik

8. Öğretmen tahtaya aşağıdaki şekli çizerek öğren-

cilerin yorum yapmasını istiyor. N

K 2S

Pil ve bobinlerle oluşturulan şekildeki düzeneklerde bobinlerin kutupları şekildeki gibidir. Buna göre, K ve L pillerinin bobinlere bağlanma şekilleri aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır? L

Öğretmen bu deneyde elektromıknatısla ilgili hangi özelliği öğrencilerine anlatmak istemiştir? A) Sarım sayısının çekim gücünü etkilediğini

B) Kullanılan akım şiddetinin mıknatısın çekim gücüne etkisini

B) L

C) Elektromıknatısın çalışırken doğru akıma ihtiyaç duyduğunu

D) Makara kesitinin çekim gücüne etkisini

7. Aşağıdaki deney düzeneklerini inceleyen Ahmet hangi sonuca ulaşamaz? I. deney 6N

Ýletken tel

II. deney

N S

Demir tozlarý

bobin

S N III. deney Ýletken tel

Anahtar

Pusula

Yukarıda verilen düzenekteki anahtarın kapatılması ile bobinin elektromıknatıs halini alması amaçlanıp toplu iğnelerin bobin tarafından çekilmesi sağlanılmaya çalışılıyor. A) Manyetik alan kuvvet çizgileri hayali değildir. B) Akım geçen telde manyetik alan oluşur.

Buna göre, bobin hangi maddeden yapılırsa toplu iğneler bobin tarafından çekilmez?

C) Mıknatıs kutuplarının çekim gücü biribirine eşittir.

A) Demir

B) Nikel

D) Pilin gücü arttığında manyetik güçte artar.

C) Kobalt

D) Bakır

154

Yaşamımızdaki Elektrik 1.

Test – 3 3.

Çizgi film kahramanı olan Coyote’nin verdiği bilgiye göre öğrenciler aşağıdaki gibi yorumlarda bulunmaktadır.

Bir demir çiviye bakýr tel sarýlarak akým geçirildiðinde çivi, demirden yapýlmýþ iðneleri çeker.

Akým

Sarým sayýsý

Ataþ sayýsý Coyote

Fen ve Teknoloji öğretmeni bir elektromıknatısın akım ve sarım sayısını değiştirdiğinde çekilen ataş sayının grafiklerini tahtaya şekildeki gibi çizmiştir.

Manyetik akým etkisinde kalan demir mýknatýslýk özelliði kazanýr.

Telden geçen akým kesilse bile çivi, toplu iðneleri çekmeye devam eder.

Nazlý

Öğrenciler grafikle ilgili aşağıdaki yorumları yapıyor.

Demirden yapýlmýþ cisimler manyetik alandan etkilenir. Mevlüt

Ceren

Pilin gücü arttýðýnda elektromýknatýs tarafýndan çekilen ataþ miktarý da artar.

Bobin üzerine sarýlan tel miktarý artýrýldýðýnda elektromýknatýsýn gücü de artar.

Ceylan

Üzerinden akým geçirilen telin etrafýnda manyetik alan oluþur.

Ataþ sayýsý

Bobin üzerine sarýlan telin iletkenliði arttýðýnda elektromýknatýs tarafýndan çekilen ataþ sayýsý da artar.

Ýlker

Osman

Ömer

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu yanlıştır?

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu doğrudur?

A) Nazlı

A) Yalnız Mevlüt

B) Ceylan

C) Ceren

D) İlker

B) Yalnız Osman

C) Mevlüt ve Osman D) Mevlüt, Osman ve Ömer

Manyetik güç 3W

4. Elif, Nisa ve Sena elektromıknatıslarla ilgili aşağı-

daki bilgiyi veriyorlar.

W X

Sarým sayýsý ile elektromýknatýsýn çekim gücü doðru orantýlýdýr.

Bobin

X, Y, Z ve T bobinlerinin manyetik güçleri arasındaki ilişki yukarıdaki gibi verilmiştir. Bobinlerde kullanılan teller ve piller özdeş olduğuna göre, bobinlerdeki sarım sayıları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Sena

Zil, telefon gibi araçlarda elektromýknatýs vardýr.

Aðýr demir parçalarýný kaldýrmak için elektromýknatýslardan faydalanýlýr.

Nisa

Elif

A) Yalnız Elif

B) Yalnız Sena

C) Elif ve Sena

D) Elif, Sena ve Nisa

Buna göre, hangi öğrencinin elektromıknatıs hakkında verdiği bilgi doğrudur?

155

Test – 3

Yaşamımızdaki Elektrik

5. Murat öğretmen öğrencilerine “Elektromıknatıs

Demir - Nikel

etrafında manyetik alan oluşturur.” ifadesini göstermek için neler yapabiliriz sorusunu soruyor. Öğrenciler sırasıyla aşağıdaki deneyleri yapmayı öneriyor. Elektromýknatýsýn üzerine A4 kaðýdý koyup demir tozu dökmeli.

Kutuplarýn çekim gücü

Mýknatýs

Manyetik alan kuvvet çizgilerinin yönü Elektromýknatýsa akým uygulayýp çevresine pusulalar yerleþtirmeli.

Asým

na doðrudur

Yukarıdaki kavram haritasında V, O ve + sembolleriyle belirtilen yerlere gelmesi gereken uygun kelimeler aşağıdakilerden hangisidir?

Hilmi

Elektromýknatýsa akým uygulayýp yakýnýna mýknatýs yerleþtirmeli.

Çeker

Elektromýknatýsa akým uygulayýp izolesiz bakýr tel yaklaþtýrmalý.

Selim

Þener

Buna göre, hangi öğrencinin söylediği deney düzeneği yanlıştır? A) Asım

B) Hilmi

C) Selim

D) Şener

V A) Bakır

O N kutbu fazla

+ S kutbundan N kutbuna

B) Kobalt

Eşittir

N kutbundan S kutbuna

C) Bakır

S kutbu fazla

N kutbundan S kutbuna

D) Kobalt

Orta kısmı fazla

S kutbundan N kutbuna

Y +

6. I. Hipotez: Bir elektromıknatısın çekim gücü sarım sayısı arttıkça artar.

II. Hipotez: Devreden geçen akımın artışı elektromıknatısın çekim gücünü artırır.

Z +

Bir öğrenci yukarıda belirtilen hipotezlerin doğruluğunu ispatlamak için özdeş pil ve tellerle aşağıdaki devreleri hazırlıyor. Sarým sayýsý : 10

Sarým sayýsý : 20

K I. devre

L II. devre

Özdeş üreteçlere bağlı olan X, Y ve Z bobinlerinin sarım sayıları sırası ile 2N, 2N ve 4N dir. Buna göre, X, Y ve Z bobinlerinin manyetik güçleri arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir?

Sarým sayýsý : M

A) III. devre

Öğrenci hipotezlerin doğruluğunu ispat edebilmek için I. ve II. devrelerdeki K ve L kutucuklarındaki pil sayısı ve III. devredeki M kutucuğundaki sarım sayısı için hangi seçenekte verilen değerleri kullanmalıdır? A)

K 1

L 1

M 20

Manyetik güç

4W 3W

W X

Bobin

Manyetik güç

4W 3W

Bobin

Manyetik güç

W X

156

Manyetik güç

Bobin

Yaşamımızdaki Elektrik

Test – 4

Þekil 1

Þekil 2

Şekilde verilen düzenekte demir çivi mıknatıslık özelliği kazanmıştır. Demir çivinin mıknatıslık özelliğini değiştirmek için sırası ile aşağıdaki işlemler yapılıyor.

I. işlem: Demir çiviye sarılan telin sarım miktarı artırılıyor.

Kerem, elektrik enerjisinin 1 kwh’ının 50 kuruş olduğu İzmir’de şekil 1 deki 100 w’lık filamanlı ampulü her gün 6 saat süreyle 1 ay kullanıyor.

II. Ýþlem: Devreye seri pil baðlanýyor. III. Ýþlem: Devredeki tel, iletkenliði daha iyi olan tel ile deðiþtiriliyor. IV. Ýþlem: Devreye paralel iki pil baðlanýyor.

Kerem bu ampul yerine aynı andınlatmaya sahip şekil 2’deki 20 w’lık tasarruf ampulu kullanacak olursa 1 aylık enerji tasarrufu kaç TL olurdu? (1 ay = 30 gün) A) 3,6

B) 7,2

C) 9

Buna göre, hangi işlem sonunda demir çivinin elektromıknatıslık özelliği değişmemiştir? A) I

B) II

C) III

D) IV

D) 14,4

4. Bir öğrenci elektromıknatısın çekme gücünün nelere bağlı olduğunu öğrenmek istemektedir. Aşağıdaki kutucuklar içerisinde elektromıknatısın gücünü etkileyen faktörler yazılmıştır. K

Sarým sayýsý

Pilin gücü

sol

sað N

Bobin

Devrede kullanýlan telin iletkenliði

Ortamýn cinsi

mýknatýs

Öğrenci hangi kutuyu açarsa elektromıknatısın gücünü etkileyen faktör dışında bir kutu açmış olur?

A) N

Şekildeki gibi kurulan sistemde bobine bağlanan ampermetre (A), devrede geçen en küçük akımı ölçebilmektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yapılırsa ampermetre sıfır değerini göstermez?

B) M

C) L

D) K

5. Derse bir mıknatıs, 40 cm uzunluğunda izole-

I. Bobin sağa doğru hareket ettirilirken, mıknatıs sola doğru hareket ettirilmelidir.

li bakır tel, 3 – 4 pil, çivi, ataş ve pusula getiren öğretmen aşağıdaki deneylerden hangisini yapamaz?

II. Mıknatıs sağa doğru hareket ettirilmelidir.

A) Mıknatısın kutuplarını belirleyebilir.

III. Bobin sola doğru hareket ettirilmelidir. A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

B) Elektrik akımı uygulanan telin etrafında manyetik alanın oluştuğunu gösterebilir. C) Elektromıknatıs yapabilir. D) İndüksiyon akımı oluşturamaz.

157

Test – 4

Yaşamımızdaki Elektrik

6. Fen ve Teknoloji dersinde öğretmen bir çivi etrafı-

8. Öğretmen tahtaya bir elektromıknatısa ait özellik-

na sardığı tele pil bağlayarak elektromıknatıs oluşturuyor. Daha sonra sarım sayısı ve pil sayısını değiştirerek öğrencilerden elektromıknatısın çekim gücü hakkında yorum yapmalarını istiyor.

lerin değişimini ifade eden grafikleri aşağıdaki gibi veriyor. Y

Öğrencilerin yorumları aşağıdaki gibi olduğuna göre, hangi öğrencinin yorumu doğrudur? A)

Yalnýz sarým sayýsý artarsa çekim gücü artar.

Buna göre, X, Y, Z ve T değişkenleri elektromıknatısın hangi özelliğini ifade ettiği aşağıdaki seçeneklerde doğru olarak verilmiştir? X Y Z T A) Makaranın Makaranın Hareketin Hareçapı gücü hızı ketin süresi

D) Sadece pil sayýsý

Sarým sayýsýnýn deðiþmesi çekim gücünü etkilemez.

Yalnýz sarým sayýsý artarsa çekim gücü azalýr.

artarsa çekim gücü azalýr.

B) Sarım sayısı C) Sarım sayısı D) Makaranın çapı

Mıknatısın gücü Çekilen ataş sayısı Çekilen ataş sayısı

Pil sayısı

Ataşların uzaklığı Pil sayısı Hareketin süresi Hareketin Ataşların hızı uzaklığı

9. Aysun, “Kullanılan pil sayısı ile çekilen ataş sayısı arasındaki ilişkiyi” göstermek istiyor.

7. Şekildeki metal X küresi özdeş çivi, sarım sayısı ve pilden oluşan K – L elektromıknatıslarına eşit uzaklıktadır.

4N K

Buna göre, K ve L elektromıknatıslarına pillerin kutuplarını nasıl bağlarsak küre hareketsiz kalır? K

B) K

Buna göre, Aysun yukarıdaki deney düzeneklerinden hangilerini seçmelidir?

158

A) X ve Y

B) X ve Z

C) Y ve Z

D) X ve T

Yaşamımızdaki Elektrik

Test – 5 4.

Özdeş pil ve tellerle oluşturulan K, L ve M elektromıknatısların önüne konulan toplu iğneleri çekme miktarları arasındaki ilişki L > K > M olmaktadır.

Sarým sayýsý

Mýknatýs bobine doðru hareket ettiriliyor.

Mýknatýs bobinden uzaklaþtýrýlýyor.

Açýk uçlu kablolarda oluþturulan devrelerde mýknatýs bobinden uzaklaþtýrýlýyor.

Buna göre, K, L ve M elektromıknatıslarının sarım sayıları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Sarým sayýsý

III

Yukarıda verilen olayların hangilerinde hareket enerjisi elektrik enerjisine dönüşür? K L M Düzenekler

Sarým sayýsý

K L M Düzenekler

Sarým sayýsý

A) Yalnız II

B) I ve II

C) I ve III

D) I, II ve III

K L M Düzenekler

2. Öğretmen tahtaya aşağıdaki ifadeleri yazıyor. Doðru Yanlýþ I. Mýknatýslar her maddeyi çeker. II. Elektromýknatýsda mýknatýs kul. lanýlmaz.

5. Şekildeki elektrik devresinde anahtar kapatıldığında

III. Elektromýknatýsda kutuplar tes. pit edilemez.

ampul ışık veriyor.

IV. Elektromýknatýs boþlukta ataþ. larý çekemez.

Bir öğrenci yazılan ifadeler doğru veya yanlış olduğunu belirtmek için 9 işaretini koymuştur. Buna göre, hangi ifadeye yanlış 9 işareti koymuştur?

C) Yalnız III

D) II ve IV

B) II ve III

Buna göre; bu olaydaki enerji dönüşümü için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

3. Aşağıdaki aletlerden hangisinde mıknatıs kul-

A) Hareket enerjisi ısı ve ışık enerjisine

lanılarak elektrik enerjisi ses enerjisine dönüştürülebilir? A) Sigorta

B) Zil

C) Telefon

D) Telgraf

A) I ve II

B) Nükleer enerji ısı ve ışık enerjisine C) Kimyasal enerji elektrik enerjisine ısı ve ışık enerjisine D) Kimyasal enerjisi hareket enerjisine elektrik enerjisine 159

Test – 5

Yaşamımızdaki Elektrik

8. Ali sunumunda aşağıdaki görselleri kullanıyor.

Z Elde etmek için kullanýlýr.

Güç kaynaðý kullanýmýndan elde edilen akýmdýr. X

Elde edilen akýmýn þiddetine baðlýdýr.

Y Artar

Fýrýn

Yukarıdaki kavram haritasında X, Y, Z ve T yerine hangi seçenekteki kavramlar gelebilir? Y Sarım sayısı

Z Mıknatıs

T Mıknatıs sürati

B) İndüksiyon Sarım akımı sayısı

Mıknatıs

Mıknatıs sürati

C) Doğru akım

Hareket süresi

Jeneratör

D) İndüksiyon Hareket akım Süresi

Jeneratör

X A) Doğru akım

Ekmek kýzartma makinasý

Ampul

Baðlantý kablosu

Buna göre Ali, dirençleri çok direnç gerektiren ve az direnç gerektiren elektrikli araçlar olarak nasıl sınıflandırabilir? Çok direnç gerektiren

Az direnç gerektiren

A) X, Y ve Z

Bobinin çapı

B) X ve Y

Z ve T

Bobinin çapı

C) X

Y, Z ve T

D) X ve Z

Y ve T

7. Özdeş piller ve aynı maddeden yapılmış teller kullanılarak hazırlanan elektromıknatısların pil sayıları ve sarım sayıları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Pil baðlantýsý

Sarým sayýsý

Deney adý

Buna göre, X – Y deneyi ve Z – T deneyinde neler amaçlanmıştır? X - Y deneyi

I. Düzenek II. Düzenek

Z - T deneyi

A) Sarım sayısı elektromıknatıs gücü

İletkenlerin cinsi elektromıknatıs gücü

B) Sarım sayısı elektromıknatıs gücü

Akım şiddeti elektromıknatıs gücü

C) Akım şiddeti elektromıknatıs gücü

Mıknatısın hareket hızı mıknatısın gücü

D) Akım şiddeti elektromıknatıs gücü

Kullanılan iletkenin cinsi elektromıknatıs gücü

III. Düzenek

Özdeş pil ve tellerle hazırlanan elektromıknatıs düzeneklerindeki sarım sayıları eşittir. Düzeneklerdeki pillerin bağlanış şekilleri yukarıdaki gibi olduğuna göre, elektromıknatısların önlerine konan toplu iğneleri çekim miktarları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

160

A) I = II = III

B) I > II > III

C) III > II > I

D) II > III > I

Yaşamımızdaki Elektrik 1.

Test – 6

4. Çeşitli elektrik araçları ve harcadıkları enerji mik-

tarları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

III

Tüketim

Çektiği akım

10 dk. 9000 joule

1 saatte 36.000 joule

30 saniyede 10 joule

S IV

Yukarıdaki düzeneklerde hangi pusulanın iğnesinin gösterdiği yön yanlıştır? A) I

Araç

B) II

C) III

Bu araçların gücü en fazla olan 0, orta olan Q, en az olan O ve 6A’lik sigorta ile çalışan V, 4A’lik sigorta ile çalışan W, 8A’lik sigorta ile çalışan X işaretleri ile gösterilirse hangi seçenekteki eşleme doğru olur?

D) IV

A) 0 - V

O-W

Q-X

B) O - W

Q-X

O-W

C) 0 - V

Q-W

O-X

D) O - W

O-W

Q-X

Şekildeki elektromıknatısın çekim gücünü artırmak için aşağıdaki işlemlerden hangisi yapılabilir? A) Sarım sayısını ve pil sayısını artırılmalı B) Pilleri devrede uzun süre tutulmalı C) Elektromıknatısın karşısına daha fazla demir veya nikel kobalt koyulmalı D) İletken telin kesit alanı azaltılmalı

5. Recep evde kullandığı elektrikli araçların listesini aşağıdaki gibi yapıyor.

Ütü

2000 w

Su ısıtıcısı

1,5 kw

Fırın

2,5 kw

Buzdolabı

4000 w

Ütü Fırın

→ →

1500 watt 2500 watt

Isıtıcı

→

4000 watt

Buzdolabı

→

3500 watt

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?

Ali, kwh fiyatı 0,12 TL olan bir elektrikli aleti günde 10 dakika çalıştırdığında bir ay sonunda 1,2 TL ödüyor.

I. 5 dakikada harcadığı enerji en çok olan ısıtıcıdır. II. Ütü günde 6 dakika çalıştırılırsa Kwh fiyatı 0,1 TL olan şebekede 0,45 TL faturaya sebep olur.

Buna göre Ali, güçleri yukarıdaki tabloda yazan hangi aracı kullanmıştır? (Bir ay 30 gün alı-

III. Isıtıcının 30 dakikada harcadığı elektriği fırın 1 saatte harcar.

nacak.)

A) Ütü

B) Su ısıtıcısı

A) Yalnız I

B) Yalnız III

C) Fırın

D) Buzdolabı

C) I ve II

D) I, II ve III

161

Test – 6

Yaşamımızdaki Elektrik

9. Cemile, özdeş piller kullanarak aşağıdaki deney

Elektrik akýmýnýn ýsý, ýþýk ve hareket enerjisine dönüþümü vardýr. D

Matkap, elektrik akýmýnýn hareket enerjisine dönüþü müdür. Y D

I. Düzenek

Ampul ýsý ve ýþýk etkisidir. D

düzeneklerini kuruyor.

III

B) II

100 ml ml su su 100

100 ml su

IV II. Düzenek

Yukarıda verilen bilgilerde doğru – yanlış okunun gösterdiği ifadeleri cevaplayan öğrenci doğru olarak ilerlediğinde hangi numaraya çıkar? A) I

2R 2l

C) III

100 ml X sývýsý

D) IV

7. Ahmet babasının ölçü aletini alarak aşağıdaki işlem-

100 ml Y sývýsý

Buna göre Cemile, I. ve II. düzenekte neyi bulmayı amaçlamıştır?

leri yapıyor. I. Prizdeki gerilimi ölçüyor.

I. Düzenek

II. Prize bağladığı ütünün çalışma akımını ölçüyor. III. Ütünün 10 dakika boyunca çalışmasını gözlemliyor. Buna göre Ahmet, aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt veremez? A) Prizdeki gerilim kaç volttur? B) Ütünün elektrik gücü kaç wattır? C) Ütünün bir aylık harcaması ne kadardır? D) Sadece ütü çalıştırmak için kaç amperlik sigorta kullanılmalıdır?

II. Düzenek

A) Direncin ısınmaya etkisini

Isınma süresinin çözelti sıcaklığına etkisini

B) Direncin sıvı sıcaklığının değişimine etkisini

Sıvı cinsinin sıcaklığın değişimine etkisini

C) Telin cinsinin sıvı sıcaklığına etkisini

X ve Y sıvısı aynı mıdır?

D) Telin cinsinin sıvı sıcaklığına etkisini

Y sıvısının yoğunluğu daha fazla mıdır?

10. Fen ve Teknoloji laboratuvarındaki tabloyu doğru

bir şekilde doldurması için Merve’ye yardımcı olmak isteyen bir öğrenci,

Elektrikli aletin gücü (watt) 3000 watt 2000 watt

Aracın gücü Günlük çalışma 30 gün sonunda (watt) süresi (dakika) fatura miktarı

Araç A

1000 watt

120

3000

600

t C Çalýþma süresi (saat)

4000

III

43,2 TL

B tA

18 TL

I, II ve III bölmelerine aşağıdaki seçeneklerden hangisi yazılmalıdır? (Elektrik kwh birim fiyatı 0,12 TL)

Elektriğin birim fiyatının 0,12 TL olduğu şebekede A aracı 10 gün sonunda 6 TL, B aracı 15 gün sonunda 7,2 TL ve C aracı, 30 gün sonunda 10,8 TL fatura öderse tA, tB, tC arasındaki ilişki hangi seçenekteki gibi olur?

I A) 2500

II 108 TL

III 180

A) tA > tB > tC

B) tC > tB > tA

B) 3500

180 TL

120

C) 3000

100 TL

C) tB > tA > tC

D) tA > tC > tB

D) 1560

80 TL

240

162

Yaşamımızdaki Elektrik 1.

+ +

Test – 7

+ +

3. Aşağıdaki kutularda bazı elektrikli araçların resim-

leri ve elektriksel güçleri verilmiştir. (1,8 kw)

R X

R R Y

R Z

(125 w)

(400 w)

(40 w)

(2,5 kw)

(1800 w)

Şekildeki kaplarda eşit kütlelerde su vardır. Özdeş pil ve dirençlerle kurulan devrelerdeki suların ilk sıcaklıkları eşit olduğuna göre, X, Y ve Z kaplarındaki suların kaynama süreleri tX, tY ve tZ arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) tX > tY > tZ

B) tZ > tX > tY

C) tX > tY = tZ

D) tX = tY > tZ

Verilen resim ve bilgilere göre öğrencilere aşağıdaki sorular yöneltiliyor. I. Elektrikli araçlardan hangisinin gücü en küçüktür? II. Bütün elektrikli araçların aynı süre çalıştıklarını düşünürsek elektrik enerjisini en az tüketen hangi araçtır? III. Elektrikli araçlar aynı süre çalıştırıldığında en fazla faturayı getiren hangi araçtır? Buna göre, hangi sorunun cevabı hangi resimdeki elektrikli ev aracına aittir?

I 4

II 4

III 5

B) C)

1 4

2 2

6 5

Elektrik enerjisini ýsý enerjisine dönüþtürür.

Elektrik enerjisini ýsý ve ýþýk enerjisine çevirir.

Esra

Elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüþtürür.

Gizem

Gücü yüksek olan elektrikli araçla az olan elektirkli araç ayný sürede ayný sarfiyatý yapar.

Elif D

Yukarıdaki öğrencilerin söyledikleri elektrikli aletler hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Esra A) Ütü

Gizem Ampul

Elif Şarjlı mikser

B) Elektrikli soba

Ampul

Pervane

C) Ampul

Ekmek kızartma makinesi

Pervane

D) Ütü

Ekmek kızartma makinesi

Matkap

Isýtýcýlarýn tamamý çok enerji harcar. D 1. çýkýþ

Y 2. çýkýþ

A sýnýfý elektrikli araçlar çok enerji harcar. D 3. çýkýþ

Y 4. çýkýþ

Yukarıda doğru – yanlış düzeneğini izleyen bir öğrenci hangi çıkıştan çıkar?

163

A) 1. çıkış

B) 2. çıkış

C) 3. çıkış

D) 4. çıkış

Test – 7

Yaşamımızdaki Elektrik

5. Aşağıdaki çizelgede aynı aydınlatma şiddetine sa-

7. Bir elektrikli aracın kaç TL’lik elektrik harcadı-

hip farklı iki lambanın özellikleri ve günde ortalama 4 saat çalışacakları düşünülerek hesaplanmış tahmini ömürleri ile ilgili bilgiler Fen ve Teknolojisi öğretmeni tarafından verilmiştir.

ğını hesaplamak için aşağıdakilerden hangisinin bilinmesine gerek yoktur?

Lambanın Özellikleri Gücü

A) Elektrikli aracın ömrü B) Elektrikli aracın kullanım süresi

Kompakt Floresan

Akkor Flamanı 100 W

C) Elektrik enerjisinin birim fiyatı D) Birim zamanda harcadığı enerji

23 W

Elektrik 0,1 enerjisinin TL / kWh birim fiyatı 4320 Lambanın saat ömrü (6 ay) Lambanın 0,50 TL satış fiyatı

0,1 TL/kWh 61320 saat (7 yıl) 4,50 TL

8. Mustafa, 1500 watt gücündeki su ısıtıcısının hangi özelliklerini değiştirirse kaynama süresini azaltır?

Buna göre; I. Akkor filamanlı lamba daha tasarrufludur.

A) Gücünü artırırsa

II. Akkor filamanlı lambanın bir aylık fatura gideri 1,2 TL’dir.

B) Tel uzunluğunu artırırsa C) Sıvı miktarını artırırsa

III. Kompakt floresanlı lamba daha kullanışlıdır.

D) Sıvı miktarını azaltırsa

yargılarından hangisi doğrudur? A) Yalnız III

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

Elektrik enerjisini tasarruflu kullanmalýyýz. Bunun için hangi davranýþlarý sergilemeliyiz?

Öğretmenin sorduğu soruya öğrencilerden hangisi yanlış örnek vermiştir?

6. Murat Bey evine gelen elektrik faturasını inceler ve faturanın 43,2 TL olduğunu görür.

Elektriğin kWh birim fiyatı 0,12 TL ise Murat Bey’in evinde 30 gün boyunca günde 1,5 saat hangi elektrikli ev aleti kullanılmıştır? (Murat beyin evindeki ütü 2000 watt, bulaşık makinesi 3500 watt, ısıtıcı 4000 watt, çamaşır makinesi 4000 wattır.)

A) Çamaşır makinesi - Bulaşık makinesi B) Ütü - Bulaşık makinesi C) Çamaşır makinesi - Ütü D) Isıtıcı - Çamaşır makinesi 164

Düþük sigortalý araçlar kullanmalýyýz.

Elektrikli süpürgenin torbasýný sýk sýk deðiþtirmeliyiz.

Akkor lamba yerine kompakt floresan lamba kullanmalýyýz.

Odalarý açýk renkli boyamalýyýz.

Yaşamımızdaki Elektrik

Test – 8

1. Aşağıdaki tabloda bazı elektrikli araçların gücü

4. 2 kW güce sahip bir ütü günde 2 saat çalýþarak ayda 120 kWh elektrik enerjisi harcar. 1,6 kW güce sahip bir süpürge ise günde 1 saat çalýþarak ayda 48 kWh enerji harcar.

verilmiştir. Elektrikli araç

Gücü (W)

Matkap

400

Televizyon

200

Saç kurutma makinesi

1800

Süpürge

1600

Yanda verilen tabloya göre, elektrikli araçlar aynı süre çalıştığında faturayı en fazla getiren elektrikli araç hangisidir?

İki farklı elektrikli araçla ilgili hesaplamalar yapan Fikret öğretmen, öğrencilerine hangi bilgiyi kazandırmak istemiş olamaz? A) Elektrikli araçların harcadıkları elektrik enerjisi miktarının aracın gücüne ve çalıştırdığı süreye bağlıdır.

A) Matkap B) Televizyon C) Süpürge

B) Elektrikli araçların bilinçli kullanılması gerekir.

D) Saç kurutma makinesi

C) Kullanılan elektrik enerjisi miktarı kilowatt saat cinsinden ifade edilir. D) Elektrik enerjisi farklı enerji türlerine dönüşebilir.

Elektrikli Araç

Gücü (w)

Günlük kullanım süresi (saat)

Buzdolabı

2000

Klima

1200

Televizyon

200

Bir evdeki buzdolabı, klima ve televizyonun güçleri ve günlük kullanım süreleri verilmiştir. Elektriğin 1 kwh’i 0,1 TL olduğuna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Buzdolabının bir aylık fatura gideri 60 TL’dir.

B) Klimanın bir aylık fatura gideri 10,8 TL’dir.

Yukarıdaki gibi hazırlanan elektrik düzeneğindeki değişkenlerin durumlarını Fen ve Teknoloji öğretmeni aşağıdaki gibi vermektedir.

C) Televizyonun bir aylık fatura gideri 5 TL’dir. D) Toplam bir aylık fatura gideri 73,8 TL’dir.

Bağımlı değişken

: Açığa çıkan ısı miktarı

Bağımsız değişken

: Telin direnci

Sabit tutulan değişken: ? Fen ve Teknoloji öğretmeni sabit tutulan değişken kısmını boş bırakmıştır.

3. Gücü 2000 Watt olan elektrikli ısıtıcı günde ortalama 2,5 saat çalışıyor.

Buna göre, sabit tutulan değişken yerine hangi seçenekteki kavram gelemez?

Elektriğin kilowattsaati 50 kuruş olduğuna göre, 10 gün sonunda elektrik şirketine ne kadar ücret ödenir? A) 75 TL

B) 25 TL

C) 75 Krş

D) 3,75 TL

165

A) Akım

B) Zaman

C) Suyun son sıcaklığı

D) Su miktarı

Test – 8

Yaşamımızdaki Elektrik

6. Aşağıdaki kutularda bazı elektrikli araçların resim-

Elektrikli araç

leri verilmiştir.

Televizyon 2

Çalıştığı akım değeri (A) 1

Saç kurutma makinesi

Buzdolabı

0,5

Klima

Mikser

Yukarıdaki bazı elektrikli araçların çalışması için gerekli akım miktarları verilmiştir.

Buna göre, sigorta değeri 4 amper olan bir sigorta kullanıldığında hangi elektrikli araçlar aşırı ısınmadan dolayı yanmaya neden olur? Elektrikli araçlarla ilgili Fen ve Teknoloji öğretmeninin soruları aşağıdaki gibidir.

A) Televizyon ve buzdolabı B) Saç kurutma makinesi ve mikser

I. Kutulardaki araçlardan hangisi ya da hangileri elektrik enerjisini ışık enerjisine dönüştürmek için kullanılır?

C) Televizyon, buzdolabı ve mikser D) Saç kurutma makinesi ve klima

II. Kutulardaki araçlardan hangisi ya da hangileri elektrik enerjisini ısıya dönüştürmek için kullanılır?

Anahtar

Termometre

Buna göre, hangi soruların cevapları hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? II. Soru

I. Soru A) 2, 3, 5

1, 4, 6

B) 2, 3, 4, 5

1, 6

C) 1, 3, 6

2, 4, 5

D) 3, 4, 5

1, 2, 6

şekildeki gibi devreyi kurmaktadır. +

Buna göre, suyun en kısa sürede en yüksek sıcaklığa ulaşması için, Berfin aşağıda önerileri verilen hangi çizgi film kahramanının ifadesini uygulamalıdır?

Devreye seri bir direnç baðlamalý.

Öğrenci aynı cins ve aynı uzunluktaki kalınlıkları aşağıda verilen telleri kullanarak aynı süre içerisinde termometredeki değerleri gözlemliyor.

7. Beher içerisinde bulunan suyu ısıtmak için Berfin

İletken bir teli sarmal hale getirerek beherglastaki bir miktar suyun içine yerleştirilip yandaki gibi telin uçlarını bir elektrik enerjisi kaynağına bağlayan öğrenci anahtarı kapattığında termometredeki değerin artığını gözlemliyor.

2s I

s II

III

Buna göre, termometredeki artış miktarları arasındaki ilişkiyi gösteren grafik hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Pil sayýsýný artýrmalý.

Termometredeki artýþ miktarý

Devreye paralel bir direnç daha baðlamalý. Heidi

Yakari

Þirinler

III

Termometredeki artýþ miktarý

III

D) Termometredeki artýþ miktarý

A) Heidi ve Şirinler B) Heidi ve Yakari C) Şirinler ve Yakari D) Heidi, Şirinler ve Yakari

166

III

Yaşamımızdaki Elektrik

Test – 9

1. Öğretmen öğrencilere aşağıdaki bilgiyi veriyor.

Anahtar

Demir parçasý

Isýtýcý +

Ýndüksiyon akýmýnýn bobindeki yönü, sað el kuralýna göre bulunur.

fýskiye

Giriþ devresi

Çýkýþ devresi Bobin

Öðretmen

Düşük bir gerilim ve akım kullanılarak daha yüksek gerilim ve akıma sahip bir elektrik devresinin açılıp kapanmasını sağlayan elektriksel anahtarlara röle adı verilir. Üstte iki elektrik devresinden oluşan şeklin bobin bölümü röleyi temsil etmektedir.

Buna göre, öğrenci nasıl bir uygulama yaparsa sağ el kuralına göre akım yönünü doğru bulur?

Yukarıda verilen yapı ve bilgiden yola çıkarak fıskiyeden çıkan suyun sıcaklığının artması için geçen zaman içerisinde gerçekleşen olayları hangi seçenekteki öğrenci doğru olarak yapmıştır?

A) Sağ elinin baş parmağını akım yönüne tutarsa, diğer 4 parmak N kutbunu gösterir. B) Sağ elinin baş parmağını akım yönüne tutarsa, diğer 4 parmak S kutbunu gösterir. C) Sağ elin 4 parmağı akım yönünü gösterirse baş parmak S kutbunu gösterir.

X. Çıkış devresindeki ısıtıcı çalışır. Y. Giriş devresindeki anahtar kapatılır. Z. Demir parçası çıkış devresi ile bağlantıyı sağlar ve bu bağlantı sonucu çıkış devresinden akım geçer. T. Bobin elektromıknatıs haline gelir ve demir parçasını çeker. S. Anahtarın kapatılmasıyla oluşan bağlantı giriş devresinden akım geçmesine neden olur.

D) Sağ elin 4 parmağı akım yönünü gösterirse, baş parmak N kutbunu gösterir.

2h Yer

h 2

Yer

III

Bülent’in kurduğu elektromıknatıs düzeneklerindeki piller özdeştir. Her elektromıknatıs yerden belli sayıda toplu iğneyi çekmektedir.

4. Kerem beyin iş yerinde her gün 8 saat açık kalan

Buna göre, Bülent hangi iki elektromıknatıs düzeneğini kullanırsa, uzaklığın çekim gücüne etkisini ispatlamış olur? (n = Bobinlerin sarım sayısı)

bilgisayarlardan her birinin gücü 120 wattır.

A) I ve IV

B) I ve III

Günlük elektrik sarfiyatı 4,8 kwh olduğuna göre, Kerem beyin iş yerinde toplam kaç tane bilgisayar vardır?

C) II ve III

D) II ve IV

A) 5 167

B) 8

C) 10

D) 20

Test – 9

Yaşamımızdaki Elektrik

7. Merve tahtada manyetizma konusu ile ilgili şu eşleştirmeleri yapıyor. +

I. düzenek

II. düzenek

Bir öğrenci, özdeş üreteç ve özdeş demir çiviler kullanarak düzenekleri yukarıdaki gibi hazırlıyor. Elektromıknatısları toplu iğnelere yaklaştırdığında I.düzenekteki elektromıknatısın II.düzenekteki elektromıknatıstan daha fazla toplu iğne çektiğini gözlemliyor. Bu farklılığın sebebini öğrenciler aşağıda açıklamaktadır.

Mýknatýsýn ucu kuzeyi gösteriyor.

Bu ucun adý S dir. I

Mýknatýsýn ucu güneyi gösteriyor.

Bu ucun adý N dir. II

Mýknatýslar arasý uzaklýk artarsa

Çekim gücü artar. III

Mýknatýlslar arasý uzaklýk azalýrsa

Çekim gücü azalýr. IV

Buna göre, verilen eşleştirmelerden hangileri yanlıştır?

Akým þiddetlerindeki farklýlýk Mehmet Sarým miktarlarýndaki farkýlýlýk

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve IV

D) III ve IV

8. Aşağıda güçleri belirtilen araçlar belli süre çalış-

Sinan

tırılıyor. Pillerin baðlanma þeklindeki farklýlýk

Buna göre, aşağıdaki hangi araç elektrik sarfiyatı bakımından daha ekonomiktir?

Sinem

A) Elektrik süpürgesi - 800 W

Buna göre, hangi öğrenci farklılığın sebebini doğru olarak açıklamıştır? A) Yalnız Mehmet

B) Yalnız Sinan

C) Yalnız Sinem

D) Mehmet ve Sinan

B) Ütü - 2000 W C) Fırın - 2500 W D) Saç kurutma makinesi - 900 W

9. Elektrik faturasını inceleyen Nisa aşağıdaki bilgilerden hangilerine ulaşamaz? I. Aylık tüketim miktarı

6. Bengisu Fen ve Teknoloji dersinde sunum yapa-

II. Elektriğin birim fiyatı

rak şunları söylemiştir:

III. Ütülerinin kaç saat çalıştığı

I. Bir mıknatıs atomik düzeye kadar parçalandığında tek kutuplu mıknatıs elde edilebilir.

A) Yalnız I

B) Yalnız III

II. Mıknatısın manyetik alan kuvvet çizgileri hayalidir. Varlığı ispatlanamaz.

C) I ve II

D) I ve III

III. Boşlukta manyetik alan kuvvet çizgileri kesintiye uğrar.

10. Fen ve Teknoloji laboratuvarında öğretmen öğrencilerinden X görselinde elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüşümünü, Y görselinde hem ısı hem ışık enerjisine dönüşümünü, Z görselinde ise sadece ısı dönüşümünü göstermelerini isterse öğrenciler hangi görselleri seçerse doğru yapar?

Yukarıdaki ifadelerin hepsinin yanlış olduğunu bilen Zeynep aşağıdaki hangi deneyleri seçerse yukarıdaki ifadelerin hepsinin yanlışlığını ispatlamış olur? I. Uzayda mıknatısla deney yaparak.

II. Laboratuvarda mıknatısı en küçük parçasına kadar bölerek. III. Beyaz bir kağıda demir tozları serperek IV. Su içerisindeki çivileri mıknatısla çekerek. A) Yalnız III

B) I ve II

C) I, II ve III

D) I, II, III ve IV 168

A) Katı meyve Ampul sıkacağı

Ekmek kızartma makinesi

B) Matkap

Araba farı

Ampul

C) Pervane

Elektrikli fan Elektrikli soba

D) Araba fanı

Floresan lamba

Matkap

8. Ünite

Doðal Süreçler

Doğal Süreçler

Test – 1

Büyük patlama teorisi ile ilgili aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi yanlıştır?

Newton’un evrenin oluşumuyla ilgili görüşünü aşağıdaki öğrencilerden hangisi söylemiştir?

Evren in bir baþlangýcý yoktur ve hareketsizdir.

Evren sürekli geniþler ve hareketsiz deðildir.

Evren bir patlama sonucu meydana gelmiþtir.

D) Evren bir patlama sonucu yok olacaktýr.

Evrenin giderek geniþlemesi bu teorinin en önemli dayanaðýdýr.

Büyük patlama teorisini destekleyen bir bulgu da uzayda tespit edilen kozmik ýþýmalardýr.

Evren in bir baþlangýcý vardýr.

Evren bir patlama sonucu yok olacaktýr.

4. 2.

A þehri

B þehri 1 3 2

* Deprem þiddeti en yüksek * Can kaybý en az

* Deprem þiddeti en az * Can kaybý en fazla

Yukarıdaki resimde bazı hava olayları gösterilmiştir.

A ve B şehrinin depremle ilgili verilen bilgilerine göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği yoruma ulaşılabilir? A)

A þehri nüfus yoðunluðunun B ye göre daha çok olduðu bir þehirdir.

B) A þehrinin zemin yapýsý

A þehrinin binalarý B dekilere göre daha saðlamdýr.

Buna göre, hangi öğrencinin verdiği bilgi yanlıştır? A)

1 nolu bölgede ýsýnan hava yukarý doðru yükselir.

2 nolu bölgede yatay hava hareketi sonucu rüzgar oluþur.

3 nolu bölgede soðuyan hava aþaðý doðru iner.

1 nolu bölgede yüksek basýnç, 3 nolu bölgede alçak basýnç görülür.

B þehrininkine göre daha zayýftýr.

B þehri A þehrine göre daha yüksektir.

171

Test – 1

Doğal Süreçler

5. Sıla Öğretmen öğrencilerine aşağıdaki soruyu

soruyor.

Nemli havanýn yeryüzünde gece çok soðuyup maddeler üzerinde donmasýna denir.

Dünyamýzýn bir zamanlar çok sýcak bir ateþ topu olduðuna dair delil ne olabilir?

Geceleyin yoðunlaþan su buharý aðaç dallarýnýn ve yapraklarýnýn üzerinde su damlacýklarý halinde toplanmasýna denir.

Soðuk havanýn etkisiyle su buharýnýn buz kristallerine dönüþmesine denir.

Buna göre, hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur? A)

Evrenin geniþlemesi

Gaz ve toz bulutu halinde olmasý

İlgili kutular birleştirildiğinde okların görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

Güneþ in çok sýcak olmasý

Dünya nýn merkezinin çok sýcak sývýlar ile dolu olmasý

8. 6.

1 Güneþ in doðmasý 4

2 Yer atmosferinin oluþmasý

Büyük patlama

30 C°

10 C°

3 Dünya nýn oluþumu

5 Ýlk yýldýz ve gök adalarýn oluþmasý

Yukarıdaki iki resimde gece ve gündüz arasında sıcaklık farkları belirtilmiştir.

Yukarıda Evren ve Dünya’mızın oluşumuyla ilgili bazı olay ve gelişmeler kutularda verilmiştir.

Buna göre, bu durumun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre, kutuların ilkten sona doğru gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Dünya’nın dönme ekseninin eğik olması B) Dünya’nın kendi etrafında dönmesi

A) 4, 1, 5, 3, 2

B) 4, 5, 1, 3, 2

C) 4, 1, 5, 2, 3

D) 4, 5, 1, 2, 3

C) Yeryüzü şekillerinin farklı olması D) Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi 172

Doğal Süreçler 1.

Test – 2 3.

Hava durumunu etkileyen faktörler nelerdir?

Buna göre, aşağıdaki yer kabuğu hareketlerinden hangisi verilen oluşumların temel nedenidir?

Öğretmenin sorduğu soruya hangi öğrenci yanlış cevap vermiştir? A)

Dünya nýn Güneþ ýþýnlarýný alma durumu

Kývrýmlý ve kýrýk dað oluþumu hangi levha hareketi sonucu oluþur?

Havayý oluþturan gazlar

Kýta

Okyanus

Kýta

Magma

D) Su buharý

Yer kabuðu hareketleri

Magma

Okyanus Okyanus

Magma

Dayanýklý evlerde oturmak

Songül Acil durum çantasý oluþturmak

Yüksek basýnç

III

Rüzgâr

Buna göre, I, II ve III ile gösterilen bölgelerdeki oluşumlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Yukarıdaki diyalogta öğrenciler depremden korunmak için yapılması gerekenlere bazı örnekler vermiştir. Buna göre, hangi öğrencinin verdiği örnek yanlıştır? B) Ufuk

C) Mehmet

D) Songül

Magma

Bazı hava olayları ve bu olaylar sonucu meydana gelen oluşumlar şekildeki gibi eşleştirilmiştir.

Deprem esnasýnda kýrýlacak ve devrilecek eþyalara yakýn durmak.

A) Selma

Kýta

Alçak basýnç

Binnur Ufuk

Kýta

Ýlk yardým bilgileri edinmek

Selma

Okyanus

173

I A) Soğuk hava

II Sıcak hava

III Yeryüzü şekilleri

B) Sıcak hava

Soğuk hava

Sıcaklık farklılığı

C) Sıcaklık farklılığı

Sıcak hava

Soğuk hava

D) Sıcak hava

Sıcaklık farklılığı

Soğuk hava

Test – 2

Doğal Süreçler

Okyanus ve deniz tabanlarında oluşan depremler, okyanus yüzeyinde ................... adı verilen dev dalgaların oluşmasına sebep olur.

Dað

Buna göre, boş bırakılan yere aşağıdaki terimlerden hangisi gelmelidir? A) fay

B) sismograf

C) tsunami

D) volkan

Farklı levha hareketleri sonucu yer kabuğunda farklı şekiller oluşur. Bunlardan biri de dağlardır. Dağ oluşumuna sebep olan levha hareketi aşağıdakilerin hangisinde doğru adlanmıştır? A) Kıtasal levha - Kıtasal levha yaklaşması B) Okyanusal levha - Kıtasal levha yaklaşması

C) Okyanusal levha - Okyanusal levha yaklaşması M

D) Kıtasal levha - Kıtasal levha uzaklaşması

Vadi K

L L

Yukarıdaki şekilde aktif haldeki bir volkan modellendirilmiştir.

Buna göre, K, L ve M ile gösterilen bölgelerdeki oluşumlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? L

A) Magma

Krater

Kıta levhası

B) Kıta levhası

Magma

Krater

C) Krater

Kıta levhası

Magma

D) Kıta levhası

Krater

Magma

Yukarıdaki Türkiye haritasında hangi noktada deprem riski en büyüktür? A) K

B) L

C) M

D) N

7. Büyük patlama teorisini destekleyen kanýt nedir?

10.

Eðer evren sürekli geniþliyorsa evrendeki gök cisimleri daha sýkýþýk bir konuma sahiptir, hatta bu geniþlemenin bir ilk noktasý yani baþlangýcý vardýr. diyen bilim insaný kimdir?

Ögretmen Sibel

Can

Aylin

Tuna

Buna göre, öğrencilerden hangisinin verdiği cevap doğrudur?

Dünyanýn dönmesi. Kozmik ýþýnlarýn varlýðý.

Güneþ in doðmasý.

Depremlerin oluþmasý.

B) Can

C) Tuna

D) Aylin

Edwin Huble

Lemaitre

Buna göre, hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur? A) Selim

D) Einstein

174

Pascal

Genel Tekrar Testleri

Test – 1

Sinekkapan bitkisi yukarıda gösterilmiştir. Bitkiyi ilginç bulan Berk şu yorumları yapıyor. Serhat bey elindeki çekiç ile tahta masaya çivi çakıyor. Çivinin sivri ucu 0,01m2 olup çiviye çekiç ile 4N’luk kuvvet uygulanmıştır.

I. Bitki azot ihtiyacýný sinekten karþýlar. II. Gündüzleri fotosentez yapar. III. Sadece geceleri sinek sindirir.

Buna göre, çivinin tahtaya yaptığı basınç kaç N/m2’dir? A) 4

B) 40

C) 400

D) 4000

Berk

Buna göre, Berk’in yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

4. 2.

tuzlu su

Þekil - I

Þekil - II

X X

saf su

“Mehmet bir bardak saf su içerisine yumurtayı bıraktığında, yumurta Şekil - I’deki gibi dibe batıyor. Aynı miktardaki tuzlu su dolu Şekil - II’deki ikinci bardağın içindeki yumurta ise yüzmektedir.”

Özdeş X cismi aynı ortamda bulunan yoğunlukları 3d, 2d ve d olan K, L ve M sıvıları içerisine bırakıldığında şekildeki gibi dengede kalmaktadır.

Mehmet’in yaptığı bu deneyden; I. Tuzlu suyun yoğunluğu saf suyun yoğunluğundan daha büyüktür.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

II. Şekil - I’de yumurtaya uygulanan kaldırma kuvveti Şekil - II’dekinden daha küçüktür.

A) X cisminin yoğunluğu M sıvısının yoğunluğundan büyüktür.

III. Yoğunluğu saf sudan daha küçük bir sıvı kullanılsaydı yumurta askıda kalırdı.

B) K ve L sıvılarının X cismine uyguladığı kaldırma kuvvetleri eşittir.

şeklindeki ifadelerden hangisine kesinlikle ulaşabilir?

C) L sıvısının uyguladığı kaldırma kuvveti X cisminin ağırlığına eşittir. D) M sıvısının uyguladığı kaldırma kuvveti X cisminin ağırlığından büyüktür. 177

A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

Test – 1

Genel Tekrar Testleri

: Oluşan hücrenin kromozom sayısının değişmesi, bölünme çeşitinin mayoz olduğunu gösterir.

: Oluşan hücrelerin kalıtsal yapılarının farklı olması, mutasyon olduğunu gösterir.

d1 = 1 g/cm3

: Hücre bölünürken önce sadece DNA eşlenmesi sonra sitoplazma bölünmesinin görülmesi, hücrenin ökaryot (çekirdekli) olmadığını gösterir.

d2 = 2 g/cm3

Yukarıdaki şekillerde X cisminin yoğunlukları farklı iki sıvı içindeki denge durumu görülmektedir.

: Hücre bölünürken iki çekirdekli bir hücre oluşması, sitoplazmanın bölünmediğini gösterir.

Eşit hacimde d1 ve d2 yoğunluklu iki sıvıdan oluşan karışım içinde X cisminin görüntüsü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A)

, , , ve ile gösterilen yukarıdaki açıklamalardan hangileri kesin doğrudur? A)

B) ,

6. Top Yay

8. Farklı canlı türlerinin üremesine bağlı değişimler tab-

Musluk

loda verilmiştir.

Su dolu kap içerisindeki topun gergin bir yay aracılığı ile dengede kalması sağlanıyor. Musluk açılarak kaptaki suyun boşalması sağlanırsa, kap boşalana kadar geçen zaman içerisinde yayda bulunan gerilmenin değişim miktarı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Yay gerilmesi

Canlı türü

Hamilelik süresi (gün)

Üreme sıklığı (yılda)

Bir doğumdaki en fazla yavru sayısı

Fil

660

2 yılda bir

Köpek

Tavşan

6-7

Fare

7-8

Tabloya göre;

Zaman

Yay gerilmesi

I. Hamilelik süresi vücudu büyük canlılarda daha uzundur.

Zaman

II. Üreme sıklığı çevre koşullarına bağlıdır.

Yay gerilmesi

III. Bir doğumdaki yavru sayısı, farede en fazladır. ifadelerinden hangileri söylenir?

Zaman

178

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Genel Tekrar Testleri

Test – 2

1. Aynı bitki türünün çeşitli topraklardaki gelişimi şe-

3. Bir orman ekosistemine ait besin piramiti aşağıda

kilde verilmiştir.

verilmiştir.

Atmaca Yýlan Çekirge Çimen

Minerallerce zengin toprak

Sadece potasyum eksik toprak

Besin piramidiyle ilgili; I. Otçulların artması II. Yılanların artması III. Atmacaların artması

Sadece fosfor eksik toprak

verilenlerden hangileri, üreticilerin artmasına neden olur?

Sadece azot eksik toprak

Buna göre; I.

Minarellerden birinin eksikliğini, diğer minareller gideremez.

II.

Azot eksikliği, bitki gelişimini potasyuma göre daha çok olumsuz etkiler.

III.

Fosfor eksikliği bitki gelişimini etkilemez.

IV.

Topraktaki mineral eksikliği su ile giderilir.

A) Yalnız II

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

sonuçlarından hangisi çıkarılamaz? A) II ve III

B) III ve IV

C) I, II ve III

D) I, II, III ve IV

2. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z cisimlerinin havada-

ki ve su içerisindeki ağırlıkları verilmiştir.

Cisimler

Havadaki ağırlık (N)

Su içerisindeki ağırlık (N)

B) VZ > VX > VY

C) VY > VX > VZ

D) VX > VY > VZ

Özdeş bobinlere özdeş teller eşit miktarda şekildeki gibi sarıldıktan sonra özdeş piller bağlanıyor. Buna göre, yukarıdaki deney düzeneklerindeki bobinlerin çekim güçleri arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

Su içerisindeki ağırlıkları ölçülürken X, Y ve Z cisimlerinin tüm hacmi su içerisinde kaldığına göre, bu cisimlerin hacimleri VX, VY ve VZ arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) VX > VZ > VY

M L

K 120° 90° 150° M

179

120° M

K 60°

K L

120°

M 120°

Test – 2 5.

Genel Tekrar Testleri 7.

K, L ve M katı cisimleri ile X sıvısının yoğunlukları arasındaki ilişkiyi ifade eden grafik yanda verilmiştir.

Yoðunluk

L +

II. Düzenek

I. Düzenek

Şekillerde verilen düzenekleri hazırlayan Sinan, anahtarı kapattığında, mıknatısın hareket yönü ile akımının yönüne bakıyor.

Akımın yönü D)

Sinan anahtarı kapattığında akımın yönü ve mıknatısın hareket yönü aşağıdaki seçeneklerden hangisi gibi olması beklenir?

Y N

K, L ve M cisimlerini X sıvısı içerisine bırakan X L M K Aslı cisimlerin sıvı içerisindeki durumunun nasıl olduğunu gözlemler? A)

Mıknatıs

K L M

Aynı maddeden yapılmış aynı özellikteki üç flütün boyları şekilde gösterildiği gibidir.

Feyza flütlerden sırasıyla “la” sesini çıkarmak için aynı kuvvetle üflendiğinde “la” sesinin flütlerdeki incelikleri arasındaki ilişki hangi grafikte doğru olarak verilmiştir?

X ve Y kaplarına şekildeki gibi h ve 2h yüksekliğinde sıvılar koyan Ayşe kap tabanlarındaki sıvı basınçlarının eşit olduğunu gözlemliyor.

B) Ýncelik miktarý

Ýncelik miktarý

Ayşe, X kabındaki sıvının derinliğinin az olmasına rağmen Y kabındaki sıvı ile basınçlarının aynı olmasının nedenlerini; I. X kabının geniş, Y kabının dar olması

II. X kabındaki sıvının Y kabındaki sıvıdan daha yoğun olması

C) Ýncelik miktarý

D) Ýncelik miktarý

III. Y kabındaki sıvının daha yoğun olması hangileri ile açıklayabilir? A) Yalnız II

B) Yalnız III

C) I ve II

D) II ve III

180

Genel Tekrar Testleri 1.

Test – 3 3. Aşağıdaki grafik, bir tohumun çimlenme ve erken

Güneþ

gelişim sırasında karbondioksit kullanma durumunu göstermektedir. Vantilatör

Güneþ paneli

Karbondioksit kullanýmý Radyo

Yukarıdaki şekilde bazı enerji dönüşümleri görülmektedir.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisi enerji dönüşümünün doğru sıralanışını vermiştir?

III

Zaman

Evrelerle ilgili; I. IV. aralıkta yaprak sayısı en fazladır. II. I. aralıkta tohumdaki besin dokusu en fazladır.

Elektrik enerjisi, ses enerjisi ve ýþýk enerjisine dönüþmüþtür.

Ses enerjisi, hareket enerjisi ve elektrik enerjisine dönüþmüþtür.

Iþýk enerjisi, elektrik enerjisi ve hareket enerjisine dönüþmüþtür.

III. III. ve IV. aralıkta sadece karbondioksit tüketimi vardır. verilen yargılardan hangileri doğrudur? A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

Hareket enerjisi, ýþýk enerjisi ve ses enerjisine dönüþmüþtür.

2. Aynı bitki türü, farklı minerallerin eksik olduğu topraklara ekildiğinde, gelişim durumları aşağıda gösterilmiştir.

4. Aşağıda periyodik tablonun 1A grubundaki X, Y, Z ve T elementleri ile ilgili bilgiler verilmiştir. X elementinin elektron verme isteği en yüksektir. Tüm minareller var

Na eksik

Fe eksik

Ca eksik

Y elementi kovalent bağ yapabilir.

K eksik

Z elementinin çapı T elementinin çapından küçüktür.

Bu bitki türünün gelişimine etki eden minerallerle ilgili;

Buna göre, elementlerin 1A grubundaki konumları aşağıdaki seçeneklerin hangisindeki gibi olabilir?

I. Fe, klorofil sentezinde etkilidir. II. K, destek dokunun oluşumunda etkilidir.

III. Na, dal ve yaprak oluşumunu sağlar. hangileri doğrudur? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III 181

Test – 3 5.

Genel Tekrar Testleri

08:00 12:00 18:00 Saat

7. Aşağıdaki XYT3 katısı ısıtıldığında tamamen XT ka-

Bir ilçede gün içerisinde belli saatlerde basınç ölçümleri yapılmış ve yandaki grafik oluşturulmuştur.

Basýnç

Buna göre, farklı saatlerde ilçenin sıcaklığını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir? B)

Sýcaklýk

tısı ve YT2 gazlarına ayrışıyor.

.00

.00 8.00 1

Zaman

Sýcaklýk

.00

XT(k)

.00 8.00 1

Zaman

.00

XYT3(k)

.00 8.00 Zaman 1

Zaman

XT(k) + YT2(g)

Buna göre, tepkime ile ilgili aşağıdaki grafiklerden hangisi hatalıdır?

D) Sýcaklýk

Sýcaklýk

ýsý

Isý

XYT3(k)

Zaman

YT2

.00 8.00 Zaman 1

Atom sayýsý

Zaman

8. Ayný genetik yapýya sahip canlý üretmek için kullanýlan yöntem nedir? sevgili çocuklar!

Zehra Öðretmen

Zehra öğretmenin sorduğu soruya verilen aşağıdaki cevaplardan hangisi doğrudur? Elektron dizilimi gösterilen nötr X atomu ile ilgili;

Gen tedavisi

DNA parmak izi

I. Ametal atomudur. II. Atom numarası 17 olan Y elementi ile iyonik bağlı XY2 bileşiğini oluşturur. III. Sadece suda iyonlaşabilen ve kristal yapılı bileşikler oluşturabilir.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

182

Klonlama

Aþýlama

Genel Tekrar Testleri

Test – 4

Ýncelik miktarý

10 g 10 g 4S 1. konum

10 g

10 g 2S 2. konum

4S 3. konum

Buna göre, cisimlerin 1, 2 ve 3 konumlarındaki hallerinin zemine uyguladıkları basınçlar arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

B) P3 > P2 > P1

C) P2 = P3 > P1

D) P2 > P1 = P3

Zaman

Buna göre, t1, t2 ve t3 zamanlarında kemandan çıkan seslerin notaları hangi seçenekteki gibi olması beklenir?

10 g ağırlığındaki ve cisimleri aynı zemin üzerindeki konumları şekildeki gibi verilmiştir.

A) P1 > P2 > P3

Müzik dersinde öğretmen çalmış olduğu kemanın t1, t2 ve t3 zamanı içerisinde çıkan notaların incelik miktarları arasındaki ilişkiyi yandaki grafikte vermiştir.

A) re

B) si

sol

I. Ortamın yoğunluğuna

C) fa

sol

D) sol

II. Ortamın sıcaklığına

Yandaki gibi hazırlanan bir elektromıknatıs üzerinde yapılan işlemler sırası ile aşağıdaki gibidir.

III. Esneklik durumuna Sesin yayılması yukarıdakilerden hangisine bağlıdır? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

I. işlem: Seri bir pil daha bağlanarak pil sayısı ikiye çıkarılıyor. II. İşlem: Sarım sayısı iki katına çıkarılıyor. III. İşlem: Devreye iki adet paralel özdeş pil bağlanarak pil sayısı dörde çıkarılıyor.

3. N

Aynı çekim gücüne sahip mıknatıslarla oluşturulan yandaki deney düzeneğinde;

I. T gerilimini artırmak için

N S

Buna göre, işlemler sonucunda elektromıknatısın ilk durumuna göre, gücündeki değişimi ifade eden grafik hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A)

II. T gerilimini azaltmak için hangi işlemler ayrı ayrı yapılmalıdır?

Ýþlemler

III

A) K mıknatısını X mıknatısına göre çekim gücü daha büyük mıknatısla değiştirdikten sonra mıknatısları birbirinden uzaklaştırmak.

Ýlk durum

B) X mıknatısını K mıknatısına göre çekim gücü daha büyük mıknatısla değiştirmek daha sonra mıknatısları birbirine yaklaştırmak.

Güç

C) X mıknatısını K mıknatısı ile aynı güçte seçmek sonra X mıknatısını uzaklaştırmak. D) X mıknatısını K mıknatısı ile aynı güçte seçmek ve K mıknatısını yaklaştırmak.

Ýþlemler

III

Ýlk durum

Ýlk durum Güç

183

Güç

Test – 4

Genel Tekrar Testleri

Kütle (g) 80

III

KOH çözeltisi

NaCl çözeltisi

HCl çözeltisi

KOH çözeltisinde OH– iyon sayısı H+ iyon sayısından fazladır.

20 Y

Hacim (cm )

NaCl çözeltisi nötrleşme tepkimesi sonucu oluşur.

X ve Y katı cisimleri ile Z sıvısına ait kütle ve hacim grafikleri yukarıdaki gibi veren öğretmen X ve Y katı cisimlerini Z sıvısı içinde bırakıyor.

HCl çözeltisi metallerle tepkimeye girerek H2 gazı çıkışı gözlenir. Buna göre, yukarıdaki çözeltilerin pH kağıdındaki yeri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş olabilir?

Buna göre, X ve Y katı cisimlerinin Z sıvısı içerisindeki denge durumu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) B

(

Z sývýsý

I 8

9 10 11 12 13 14

III

(

Z sývýsý

X Z sývýsý

III 0

III

Z sývýsý

7. Aşağıda X ve Y gazları arasında gerçekleşen tepkime denklemi ve tepkimeye ait kütle – zaman grafiği gösterilmiştir.

9. Gündüzleri genellikle rüzgar yönü denizden kara-

Kütle (g) 50 40 30 20 10

lara, geceleri ise karadan denize doğru olur.

XY(g) X(g) Y(g)

X(g) + Y(g)

Rüzgar

XY(g)

Zaman

Deniz

Buna göre;

Rüzgar

Kara Gece

I. Sentez tepkimesidir.

Deniz

Kara

Gündüz

Karalar ve denizler arasındaki rüzgar durumunun gece ve gündüz değişimini en iyi açıklayan ifade aşağıdakilerden hangisidir?

II. 40 g X maddesi tepkimeye girmiştir. m III. XY bileşiğindeki kütlece birleşme oranı X = 2 mY 3 tür.

A) Geceler daha serin olur.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğudur?

B) Denizlerde ağaç, tepe vs. yapılarının bulunmaması

A) Yalnız I

B) I ve III

C) Gündüzleri denizlerin daha kolay ısınması

C) II ve III

D) I, II ve III

D) Karalar, denizlere göre daha çabuk ısınır ve daha çabuk soğur. 184

Genel Tekrar Testleri 1.

Test – 5 4. Çeşitli ışık şiddetleri ve CO2 yoğunluklarında foto-

sentez hızındaki değişimler aşağıda verilmiştir.

N L

Fotosentez hýzý 100 80 60 40 20

Periyodik tabloda yerleri gösterilen K, L, M, N ve P elementleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Þiddetli ýþýk Orta þiddetli ýþýk Düþük þiddetli ýþýk 0,05 0,1 0,15 0,2

Verilen grafikte CO2 yerine sıcaklık değişikliği yapılsaydı aşağıdaki grafiklerden hangisi oluşurdu?

A) Atom numarası en büyük olan P elementidir. B) Atom hacmi en büyük olan L elementidir. C) K ve L arasında kovalent bağlı KL bileşiği oluşabilir.

A) Fotosentez hýzý

D) M ve N bileşik oluştururken elektron alma eğilimindedir.

B) Fotosentez hýzý

Þiddetli ýþýk

Orta þiddetli ýþýk

Orta þiddetli ýþýk Düþük þiddetli ýþýk

Düþük þiddetli ýþýk Sýcaklýk

2. Aşağıdaki X ve Y elementlerinin periyodik tablo-

C) Fotosentez hýzý

daki grup ve periyot numaraları gösterilmiştir. Element

Grup numarası

Periyot numarası

B) YX2

C) X2Y3

D) Y2X3

Þiddetli ýþýk

100 g su 20 °C

10 °C

Sýcaklýk

5. Bir öğrenci bulundukları ortamlarda su miktarı eşit iki saksı bitkisi ile aşağıdaki düzenekleri hazırlıyor.

Fanus

200 g su

Orta þiddetli ýþýk Düþük þiddetli ýþýk

Sýcaklýk

1. K

Sýcaklýk

D) Fotosentez hýzý

Orta þiddetli ýþýk Düþük þiddetli ýþýk

Buna göre, X ve Y elementleri arasında iyonik bağ ile meydana gelen bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir? A) XY2

Havadaki CO2 yüzdesi

Bir süre sonra her iki ortamda buğulanma gözlendiğine göre;

50 g su

I. 1. ve 2. saksı bitkileri, bulunduğu ortamı nemlendirir.

40 °C

Yukarıda sıcaklıkları ve kütleleri verilen suların sıcaklığını 100°C’a yükseltmek için verilmesi gereken ısı miktarının büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdaki hangi seçenekte doğru verilmiştir? (csu = 1 cal / g°C)

III. 2. bitkide terleme yüzeyi daha fazladır.

A) QL > QK > QM

B) QK > QL > QM

A) I ve II

B) II ve III

C) QM > QK > QL

D) QK = QL = QM

C) I ve III

D) I, II ve III

II. Canlı büyümesinde su, havadan daha önemli etkiye sahiptir.

hangileri doğrudur?

185

Test – 5

Genel Tekrar Testleri

6. Sudaki bazı iyonlar, laboratuvarda tortu oluşma-

sına, elbiselerin grileşmesine ve makinenin su borularında tıkanmalara sebep olur. Böyle sulara sert sular denir.

e d c b

üreticiler

Bir besin piramitinde üreticiler, piramitin tabanında yer alır. Üreticiler ve diğer canlı basamakları yanda gösterilmiştir.

Buna göre, yukarıdaki iyonlardan hangileri suya sertlik kazandıran iyonlardandır?

Besin piramitinde hangi basamaktaki canlıların aşırı artışı, üreticilerin artmasına neden olur?

A) Cl ve Mg2+

B) H1+ ve OH1–

A) a ve b

B) c ve d

C) Na1+ ve Ca2+

D) Ca2+ ve Mg2+

C) b ve c

D) b ve d

9. Canlılar, evrimsel olarak gelişmişlik sırasına göre aşağıdaki gibi gruplandırılır. K

L X m

Y 2m

CANLILAR

Z 3m

Prokaryot

Özdeş K, L ve M tellerine kütleleri sırasıyla m, 2m ve 3m olan X, Y ve Z cisimleri şekildeki gibi bağlanmıştır.

Monera Protista Bakteri Amip

K, L ve M tellerine tokmakla eşit şiddetle vurulduğunda tellerden çıkan seslerin frekanslarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A)

Frekans

Mantar Þapkalý mantar

Çiçeksiz

Hayvan

Omurgasýz

Omurgalý

Canlılar alemini anlatan Nazlı, bazı canlı türleri ile ilgili şu yorumları yapıyor.

I. En ilkel canlý bakteri, en geliþmiþ canlý omurgalý hayvandýr.

Frekans

Çiçekli

II. Bakteriden hayvanlara doðru canlýlarýn kromozom sayýsý artar.

Teller

Bitki

Frekans

Teller K

Ökaryot

Frekans

Nazlý

III. Tüm canlýlarda kromozom çekirdekte yer alýr.

Buna göre, Nazlı’nın yaptığı yorumlardan hangileri doğrudur? Teller K

A) Yalnız I

Teller K

C) I ve III

186

B) I ve II D) II ve III

Genel Tekrar Testleri

Test – 6

X çözeltisi

Yukarıda semboller ile ifade edilen kimyasal tepkime ile ilgili olarak; Su

bileşik sembolüdür.

II.

sembolü iki farklı element içeren bir bileşiktir.

Şekildeki düzenekte kapta bulunan saf suya damla damla X çözeltisi ekleniyor.

III. Sentez tepkimesidir.

Suyun bulunduğu kapta H+ iyonu derişimi arttığına göre, X çözeltisi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

yargılardan hangileri doğrudur?

A) Turnosol kağıdını kırmızıya çevirir.

A) Yalnız I

B) I ve II

B) Tadı ekşidir.

C) II ve III

D) I, II ve III

C) Metallerle tepkime vererek H2 gazı çıkışına sebep olur. D) pH değeri 7’den büyüktür.

2. Aşağıda X elementine ait nötr atom modeli gösterilmiştir.

4. Ayşe öğretmen klor elementi ile ilgili anahtar bilgileri tahtaya yazmıştır.

Sembol: CI son katmandaki elektron sayýsý=7

Buna göre, X elementi aşağıdakilerden hangisi ile suda iyonlaşmayan ve molekül yapılı bir bileşik oluşturabilir? A)

Buna göre, klor elementi ile ilgili sınıftaki hangi öğrencinin söylediği ifade yanlıştır?

Periyodik tabloda 7A grubundadýr.

Klor elementi bir ametaldir.

D) C)

187

Doðada moleküler element halinde bulunabilir.

Sadece kovalent bað yapabilir.

Test – 6

Genel Tekrar Testleri

5. Adenin, Guanin, Sitozin, Timin serbest bazları, De-

oksiriboz şekerleri ve serbest P (fosfat)lar bulunan bir deney tüpü, aşağıda gösterilmiştir.

Anne

Baba

Anne

Baba

yumurta

sperm

yumurtayumurta

sperm

zincir

zigot

A A A

Serbest P(fosfatlar)

Adenin Guanin Sitozin Timin

Serbest deoksiriboz þekerleri

Serbest bazlar

G A G

K, L, M ve N bireylerinden M ve N yalancı ikiz, K ve L gerçek ikizdir. Buna göre;

Yukarıdaki DNA zinciri deney tüpüne atılıyor ve zincir kendi eş zincirini oluştururken;

I. K, L’nin kan grupları aynıdır. II. L, M, N’nin cinsiyetleri aynıdır.

I. Serbest fosfatlar

III. K ve M’nin ten renkleri aynıdır.

II. Serbest Deoksiriboz şekerleri III. Serbest Adenin bazları

IV. L ve N’nin kromozom sayıları aynıdır.

IV. Serbest Guanin bazları

K, L, M ve N bireyleri ile ilgili verilenlerden hangileri kesinlikle doğrudur?

V. Serbest Sitozin bazları VI. Serbest Timin bazları deney ortamında bulunan yukarıdaki yapılardan hangilerinin miktarında azalma gözlenir? A) I, II, III, IV

B) II, III, V, IV

C) I, II, V, VI

D) I, II, III, IV, V, VI

A) I ve II

B) II ve IV

C) III ve IV

D) I ve IV

8. Mayoz bölünme geçirmekte olan yumurta ana hücresi aşağıda şematize edilmiştir.

1. bölü

2. bö

lüme

6. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z cisimlerinin havadaki ve su içerisindeki ağırlıkları verilmiştir. Yumurta ana hücresi

Cisimler

Havadaki ağırlık (N)

Su içerisindeki ağırlık (N)

1. ve 2. bölünme sonucu oluşan X ve Y hücrelerinin, birbiriyle ve yumurta ana hücresiyle farklı yapıda olmasıyla ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

Buna göre, X, Y ve Z cisimlerine etki eden kaldırma kuvvetleri FX, FY, FZ arasındaki ilişki, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) FZ > FY >FX

B) FX > FY > FZ

C) FZ > FX > FY

D) FY > FX > FZ

1. bölünme A) DNA eşlenmesi

2. bölünme Parça değişimi

B) Mutasyon

Homolog kromozom

C) Mutasyon

DNA eşlenmesi

D) Homolog kromozom

Parça değişimi

ayrılması

188

Genel Tekrar Testleri

Test – 7

1. Çuha çiçeği bitkisi 15 - 20°C de kırmızı çiçek açar-

ken, 30-35°C de beyaz çiçek açmaktadır. Buna göre; K. Sirke sineklerinin 25°C de tutulan larvalarından kıvrık kanatlı yavruların, 16°C de tutulan larvalarından da düz kanatlı yavruların ortaya çıkması

II.

III.

mayoz

mitoz

dölleme

mitoz

mayoz

mitoz

mayoz dölleme

n 2n

mayoz

Mayoz, mitoz ve döllenmeye bağlı kromozom sayısı değişimini gösteren yukarıdaki I, II ve III. durumlardan hangileri doğrudur?

L. Afrika’da yaşayan insanların ten renginin koyu, Avrupa’da yaşayan insanların ten renginin açık olması

M. Bir cins arı, yüksek sıcaklıkta büyütülürse açık renkli, gelişebileceği en düşük sıcaklıkta büyütülürse siyah renkli olması

B) I, II

C) II, III

D) I, III

I, II, III

K, L ve M olaylarından hangileri, verilen örnekle benzerlik gösterir? A) K ve L

B) L ve M

C) K ve M

D) K, L ve M

5. A ve B aynı türe ait farklı populasyonlardır. A ve B populasyonlarında;

2. Canlı hücrelerde gözlenebilen mitoz bölünme

I. Bireylerin kromozom sayısı

ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

II. Yaşama alanı III. Birey sayısı

A) Mutasyonlar hariç çeşitliliği sağlamaz.

hangileri farklılık gösterir?

B) Bölünmede önce çekirdek sonra sitoplazma bölünür. C) Mitoz bölünme, tüm canlılarda büyüme ve onarım sağlar. D) Bölünme sonucunda oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı, birbirinin aynısıdır.

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

3. İnsan DNA’sına ait bir zincirin nükleotit dizilişi aşağıda verilmiştir. A T A

A) I ve II

K G A G

S A T

T A S

Verilen zincirin kendini eşlemesi sırasındaki olaylarla ilgili;

Bir K cisminin su içerisindeki denge durumunu şekildeki gibi veren Cemil K cisminin su üzerinde yüzmesini hedefliyor.

Cemil hedefini gerçekleştirmek için deney düzeneği üzerinde aşağıdaki gibi işlemler yapıyor.

I. Karşı zincir nükleotit sırası TAT STS GTA ATG’dir.

I. işlem: Kaba bir miktar su koyuyor. II. işlem: Kaba bir miktar tuz atıp çözünmesini sağlıyor.

II. Yeni zincir oluşumu için ortamdan 12 nükleotit alınır.

III. işlem: Suyun içerisine yoğunluğu suyun yoğunluğundan büyük bir sıvı koyarak.

III. Oluşan DNA molekülündeki Adenin nükleotit sayısı 8’dir. verilenlerden hangileri doğrudur?

Buna göre Cemil, hangi işlemler sonucunda hedefine ulaşabilir?

A) Yalnız I

B) I ve II

A) Yalnız II

B) I ve II

C) II ve III

D) I, II ve III

C) I ve III

D) II ve III

189

Test – 7

Genel Tekrar Testleri

7. İnsanda kıvırcık saçlılık geni, düz saçlılık genine

10.

baskındır. Buna göre kıvırcık saçlı hangi anne babanın saf kıvırcık ve saf düz saçlı çocukları olabilir? A)

Anne Baba

Melez

Anne

Melez

Anne

Safdöl

Baba

Melez

Hava

Dinamometre

Safdöl

Baba

Safdöl

Anne

Melez

Baba

Safdöl

Esnek balon

Su ile dolu olan kabın içinde hava dolu balonun K denge durumu görülmektedir. Deney düzeneği üzerinde yapılan işlemler ile esnek balonun bağlı olduğu dinamometrede oluşan değeri azaltmak için şu işlemler yapılıyor:

I. işlem: Kaba bir miktar daha su ekleniyor.

II. işlem: Kabın tabanında delik açılarak sıvı K seviyesine kadar boşaltılıyor. III. işlem: Kaptaki su boşaltılıp yerine aynı seviyede yağ konuluyor. Buna göre, hangi işlemler sonucunda amaca ulaşılabilir?

3+ Fe

2 O

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) I ve III

Yukarıda modeli verilen iyonlar arasıda oluşacak bileşikte kaç tane atom bulunur? A) 10

B) 14

C) 6

D) 8

11.

9. Asya

Yukarıda üç farklı hayvanın resmi verilmiştir. Hayvanların ses kalınlıkları arasındaki ilişki Aslan > Çita > Kedi olarak verildiğine göre, bu ilişkinin sebebini öğrenciler aşağıdaki gibi açıklıyor.

Aylin

Ahu

Buna göre, hangi öğrencinin açıkladığı hayvanların ses kalınlığının sebebi arasında gösterilemez?

Asya yoğunluğu suyun yoğunluğuna eşit cismi suya bırakılırken, Aylin yoğunluğu suyun yoğunluğundan büyük bir cismi suya bırakıyor. Ahu ise yoğunluğu suyun yoğunluğundan küçük bir cismi suya bırakıyor.

Buna göre;

Sesleri arasýndaki genlik farký

Sesleri arasýndaki frekans farký

Aylin’in suya bıraktığı cisim suyun dibine batar. Asya’nın suya bıraktığı cisim suda yüzer. Ahu’nun suya bıraktığı cisim suda yüzer. C)

Sesler arasýndaki yükseklik farký

yukarıda sembollerle ifade edilen bilgilerden hangileri doğrudur?

Ses tellerinin arasýndaki özellik farký

190

A) Yalnız

Genel Tekrar Testleri

Test – 8

1. İnsanda eşey kromozomları X ve Y’dir. Bu kromo-

4. Erkeklerin sesinin kadınların sesinden kalın ol-

zomlar cinsiyeti belirlemenin yanında bazı özellikleride kontrol eder. Aşağıdaki şemada X ve Y kromozomuyla taşınan bazı özellikler verilmiştir.

masının sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Erkek sesinin frekansının kadınların sesinin frekansından büyük olması

Kýrmýzý - yeþil renk körlüðü

B) Erkeklerin ses tellerinin kadınlara göre daha uzun ve kalın olması

Hemofili

C) Ergenlik döneminde erkeklerin gırtlağının büyüyerek ses tellerini kısaltması

Yapýþýk parmaklýlýk Kulakiçi kýllýlýðý, pullu deri

Tam renk körlüðü

D) Erkeklerin ses tellerinin daha uzun ve daha ince olması

Diðer genler X kromozomu

Y kromozomu

Şekilde yer alan; I. Hemofili II. Yapışık parmaklılık III. Tam renk körlüğü

5. Kan grubu A olan Ahmet Bey’in kan grubu B olan eşinden doğan 1. çocuğunun kan grubu 0 dır.

özelliklerden hangileri, hem erkek hem de dişi bireylerde görülebilir? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Buna göre, Ahmet beyin ikinci evliliğinde kan grubu 0 olan eşinden kan grubu 0 olan çocuğunun olma olasılığı kaçtır? A) 1 2

2. Yapısı 1200 nükleotitten oluşan bir DNA molekü-

B) 1 4

D) 1 16

C) 1 8

lündeki Adenin nükleotit sayısı 200’dür. Bu DNA molekülündeki Timin, Guanin ve Sitozin nüklotitlerinin toplam nükleotitlere oranları kaçtır? A) 1 T, 1 G, 1 S 3 4 4

B) 1 T, 1 G, 1 S 3 6 6

C) 1 T, 1 G, 1 S 6 4 4

D) 1 T, 1 G, 1 S 6 3 3

6. Soyer ailesine ait soyağacı aşağıda verilmiştir. 1

3. Canlıların genetik yapısını taşıyan DNA moleküllerinin yapılarında yer alan genlerle ilgili bazı özellikler şunlardır.

I. Nükleotit sayılarının farklı olması II. Nükleotit dizilişlerinin farklı olması

III. Kromozom üzerinde yer alması

Buna göre, yukarıda verilen özelliklerden hangileri, genlerin birbirinden farklı olmasını sağlar?

Soyağacına göre, aşağıda verilen bireylerden hangileri kalıtsal yönden birbirine daha yakındır?

A) I ve II

B) II ve III

A) 7 – 8

B) 1 – 10

C) I ve III

D) I, II ve III

C) 2 – 5

D) 6 – 4

191

Test – 8

Genel Tekrar Testleri

III II

T I

Y P

M S

Yukarıda verilen ses dalgası ile ilgili olarak K, L, M ve N durumlarının ifade ettiği özellikler aşağıda verilmiştir.

Ý K

I. K dalga tepesini

II. L genliği

III. M dalga çukurunu

IV. N denge noktasını

O N

Buna göre, verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

Arda, evrimsel ifadelerle ilgili bulmacayı doğru çözmüştür. Buna göre, bulmacadaki cevaplara, sorulabilecek aşağıdaki cümlelerle ilgili eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) I, II ve III

B) II, III ve IV

C) I, III ve IV

D) I, II, III ve IV

A) IV → Kalıtsal olmayıp, canlının dış görünüşü değişir.

10. • Bir öğrenci sesin şiddeti ve yüksekliği ile ilgili

B) I → Kalıtsal olup, özellikler yeni nesillere aktarılır.

olarak aşağıdaki deneyleri yapıyor ve sonuçları yazıyor.

C) II → Çoğunlukla yararlı olup, eşey hücreleriyle yeni nesillere aktarılır.

Öğrenci hangi deney aşamasında sonuçları yazarken yanlışlık yapmıştır?

D) III → Çeşitlilik anlamına gelip kalıtsal ya da çevirsel etkilerle oluşabilir.

Sonuç Boş bardağa vurulduğunda titreşim sayısı fazla olur ve ince ses çıkar.

Sonuç Boş şişeye üflendiğinde titreşim yavaş olur ve ses kalın çıkar.

Sonuç İçinde su bulunan şişeye üflendiğinde hava tabakasının boyu kısaldığından titreşim azalır ve kalın ses çıkar.

8. • X çözeltisi üzerine Y çözeltisi ilave edildiğinde • •

kimyasal tepkime oluşurken pH azalıyor. Z maddesi, X ve Y ile tepkime vermiyor. X ve T çözeltileri karıştırıldığında Z maddesi elde ediliyor.

Yukarıda verilen bilgilere göre, X, Y, Z ve T maddeleri aşağıdakilerden hangisi olabilir? X A) KOH

Y HBr

Z KNO3

T HNO3

B) NaI

HCl

H2SO4

NaOH

C) NaOH

Mg(OH)2 NaCI

HCI

A) Yalnız 3. aşamada

B) 1. ve 3. aşamada

D) H2SO4

NH3

CH3COOH

C) Yalnız 1. aşamada

D) 2. ve 3. aşamada

MgCO3

192

Genel Tekrar Testleri

Test – 9

1. Aşağıdaki K, L ve M sıvılarının aynı ortamda küt-

3. Fotosentez ve solunumu gösteren döngü aşağıda

leleri ve ilk sıcaklıkları eşit halde ısıtılırken buhar basınçlarının sıcaklık ile değişimini gösteren grafik verilmiştir.

verilmiştir.

Oksijen Besin maddesi

Sýcaklýk 100

X olayý

Y olayý Karbondioksit Su

1 Buhar basýncý (atm)

Döngüyü inceleyen 8A sınıfında bazı öğrenciler şu yorumları yapıyorlar:

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

X ve Y olayýný birlikte gerçekleþtiren canlý üreticidir.

A) Sıvıların kaynama sıcaklığındaki buhar basınçları eşittir. B) Aynı sıcaklıkta buhar basıncı en büyük olan M sıvısıdır.

Y olayý sadece gündüz, X olayý gece ve gündüz gerçekleþir.

X olayý Y olayýndan büyükse ortama oksijen verilir.

C) Uçuculuğu en yüksek olan sıvı K’dır.

Yaþar

D) M sıvısının tamamen buharlaştığı sıcaklık değerlerinde K ve L sıvı halde olabilir.

Kenan

Tarýk

2. Mehmet, farklı iki canlının beslenme biçimi ve ya-

Yapılan yorumlarla ilgili, aşağıdakilerden hangisi söylenir?

şama ortamıyla ilgili olarak aşağıdaki çalışmayı hazırlıyor.

A) Yaşar ve Tarık yanlış, Kenan doğru söylemektedir. B) Üçüde yanlış söylemektedir. C) Kenan yanlış, Tarık ve Yaşar doğru söylemektedir. D) Yaşar ve Kenan doğru, Tarık yanlış söylemektedir.

Hem üretici hem tüketicidir.

Üreticidir.

Kutuplarda yaþar.

Çölde yaþar.

Mehmet’in bu çalışmasıyla ilgili olarak aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğrudur? Ayı A) Yaşama ortamını ve beslenme şeklini doğru biliyor. B) Yaşama ortamını doğru, beslenme şeklini yanlış biliyor. C) Beslenme şeklini doğru, yaşama ortamını yanlış biliyor D) Yaşama ortamını ve beslenme şeklini doğru biliyor.

Kaktüs

Yaşama ortamını ve beslenme şeklini yanlış biliyor. Yaşama ortamını ve beslenme şeklini doğru biliyor. Beslenme şeklini doğru yaşama ortamını yanlış biliyor Yaşama ortamını ve beslenme şeklini doğru biliyor.

DNA

Çekirdek

Nükleotit

Gen

Hücrede bulunan yukarıdaki yapılarda hangileri kromozom içinde yer alır?

193

A) a, b ve c

B) c, b ve d

C) a, c ve d

D) a, b,c ve d

Test – 9

Genel Tekrar Testleri

7. Okan, ağzı açık X kavanozuna ve ağzı kapalı Y ka-

Dengeli bir ekosistemin besin zinciri aşağıda şematize edilmiştir.

vanozuna salça koyarak bekliyor.

Otçul canlıların sayısı sürekli azalırken, üretici ve etçillerin birey sayısının zamana bağlı değişimi aşağıdakilerden hangisidir?

b a

X kavanozu

Birey sayýsý

5 gün sonra, sadece X kavanozundaki salça üzerinde küf mantarların oluştuğunu gözlüyor.

Zaman Birey sayýsý

Okan bu gözleme göre, aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşabilir?

a c

Zaman

A) Küf mantarı bölünerek çoğalır.

D) Birey sayýsý

B) Domates salçası, biber salçasına göre daha çabuk bozulur. C) Kuru ortamlar, mantar türleri için uygundur.

a c

Y kavanozu

Zaman

D) Küf mantarının oluşması için hava gerekmektedir.

Zaman

8. Aynı miktarda sulanmış ve terazinin kefelerinde dengede olan özdeş iki bitkiden bir tanesinin yaprakları şeffaf nalyon torba ile kapatılmış ve aşağıdaki düzenek hazırlanmıştır.

6. Yeşil bir bitkinin günün farklı zamanlarında ortama verdikleri oksijen miktarı değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Þeffaf naylon torba

Ortama verilen oksijen miktarý

I. Durum

Þeffaf naylon torba

O 0

Zaman II. Durum

Grafiği inceleyen Zerrin bitki ile ilgili şu yorumları yapıyor.

Kısa bir süre sonra terazinin durumu II. durumdaki gibi gözleniyor.

I. 0 4 aralýðýnda bitki, hem oksijen üretir, hem de tüketir.

Bu deney sonucuna göre;

II. 4 7 aralýðýnda ortam gecedir.

I. Bitkiler farklı hızda gelişir mi?

III. 0 4 arasý CO2 tüketimi, 4 7 arasýndan azdýr.

II. Bitkiler terleme ile su kaybeder mi? III. Bitkilerin fotosentez hızları farklı mıdır?

Buna göre, Zerrin’in yaptığı yorumlardan hangisi doğrudur?

hangi sorulara cevap verilemez?

A) I ve II

B) I ve III

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

194

Genel Tekrar Testleri

Test – 10

1. Alt tabanı üst tabanından büyük olan şekildeki ka-

3. Şekilde X ve Y elementleri ile oluşan bir bileşik mo-

bın içerisindeki K ve L sıvılarının denge durumu aşağıdaki gibi verilmiştir.

deli gösterilmiştir.

X: K (sývý)

L (sývý)

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Buna göre, kap ters çevrildiğinde aşağıda yorumlarda bulunan hangi öğrencinin yorumu doğru olur? A)

Kabýn tabanýndaki sývý basýncý azalýr.

A) Bileşik formülü X2Y4 olabilir. B) Kovalent bağlı bir yapıdadır. C) Molekül yapılı bir bileşiktir. D) Suda iyonlaşmadığı için, sulu çözeltisi elektrik akımını iletmez.

Kabýn yere yaptýðý basýnç azalýr.

4. Mayoz bölünmeyle ilgili olarak aşağıdaki bilC)

Kabýn yere yaptýðý basýnç artar.

gilerden hangisi yanlıştır?

K sývýsý altta L sývýsý üstte olur.

A) Çok hücreli canlılarda üremeyi sağlar. B) Organların büyümesini ve yıpranan kısımların onarılmasını sağlar. C) Parça değişimi sayesinde farklı gen bilgilerine sahip farklı kromozomlar oluşur. D) Eski hücrelerin ve yeni oluşan hücrelerin kromozom sayıları farklıdır.

5. Aşağıda saf X ve Y katılarının ısınma eğrileri gösterilmiştir.

2. Aynı maddelerden yapılmış aynı kalınlığa sahip K, L ve M tellerine eşit şiddette kuvvet uygulandığında çıkan seslerin ses yükseklik durumları arasındaki ilişki aşağıdaki gibi olduğu gösterilmektedir.

Sýcaklýk (C )

Yükseklik

Sýcaklýk (C )

200

170

40 0 -10

40 0

Zaman (dk)

-40 X katýsý

Zaman (dk)

-50 Y katýsý

Buna göre; K

I. Y katısının eridiği sıcaklıkta X katı haldedir. II. X katısının erime sıcaklığında Y maddesi katı - sıvı karışımı halindedir.

Yukarıda verilen yükseklik ilişkisinin sebeblerinin tellerin uzunluk farkından kaynaklandığını bilen Necmi K, L ve M tellerinin uzunluklarını aşağıdakilerden hangisindeki gibi sıralanmalıdır?

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

A) K >M > L

B) M > L > K

A) Yalnız I

B) I ve III

C) L > M > K

D) K > L > M

C) II ve III

D) I, II ve III

III. 100 °C ta X sıvı haldeyken Y gaz haldedir.

195

Test – 10 6.

Genel Tekrar Testleri 8. Aşağıdaki çözeltilerin piyasa adları alt bölümlerine

yazılmıştır.

M N

Periyodik tabloda yerleri gösterilen elementlerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Tuz ruhu

Çamaþýr suyu

Sönmüþ kireç

Bu çözeltiler ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) K, L elementleri metal, M ve N elementleri ametal, T elementi soygazdır.

A) Tuz ruhunun pH değeri 7 – 14 arasında iken, çamaşır suyunun ve sönmüş kirecin pH değeri 0 – 7 arasındadır.

B) K1+ ve N2– iyonlarının elektron dağılımı T elementinin elektron dağılımı ile aynıdır. C) K ve N elementleri arasında iyonik bağlı K2N bileşiği oluşur.

B) Tuz ruhunda H+ iyon derişimi, OH– iyon derişiminden fazladır.

D) T elementi bileşik oluşturmaz.

C) Tuz ruhu mavi turnusolu kırmızıya, sönmüş kireç ise kırmızı turnusolu maviye çevirir. D) Çamaşır suyu ve sönmüş kireç arasında nötrleşme tepkimesi gerçekleşmez.

9. Hemofili hastası bir anne ile sağlam bir babanın doğacak olan çocuklarıyla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Erkek çocuklarının tamamı hemofili hastasıdır.

Gümüþ kablo

B) Kız çocuklarının %50’si hemofili hastasıdır. C) Doğacak olan çocuğun hemofili hastası olma olasığı %50’dir.

Gümüþ yay

N S

D) Doğacak olan çocuğun hastalığı taşıyıcı kız olma olasılığı %50’dir. 2d

Metal kap

10. Bir sıvıda çözünen madde miktarı artarsa çözel-

X sývýsý Y

tinin kaynama noktası yükselirken, donma noktası düşer.

10 g tuz

Şekildeki deney düzeneğinde lamba yanmamaktadır. I. X sıvısı asit olmalı II. X sıvısı saf su olmalı III. Mıknatısın Y ucu S kutbu olmalı

25 g tuz

5 g tuz

100 g su

50 g su

III

IV. Mıknatısın Y ucu N kutbu olmalı Buna göre, yukarıdaki işlemlerden hangileri yapılırsa lamba ışık verir?

Yukarıdaki çözeltilerin donma noktalarının büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Yalnız I

B) I ve IV

A) I > II > III

B) II > III >I

C) II ve IV

D) I, II ve III

C) I = III >II

D) III > I = II

196

Genel Tekrar Testleri

Test – 11

1. Ender, aynı tür toprağa ektiği özdeş saksı bitkile-

3. X bakterisi ile ilgili deney düzeneğini aşağıdaki gi-

rine eşit miktarda su verip farklı ortamlara koyarak aşağıdaki düzenekleri hazırlamış ancak bitki gelişimlerini yeterli görmemiştir.

bi hazırlayan Bedri, belirtilen sonuçları elde ediyor.

Karanlýk ortam 25 °C

X bakterisi

Aydýnlýk ortam 10 °C

Salça üzerine býrakýlan bakteriler çoðaldý.

Ender K ve L saksı bitkilerinin gelişimlerini hızlandırmak için; I.

Boþ cam kaba býrakýlan bakteriler yaþamadý.

Deney sonuçlarına göre;

K saksının bulunduğu ortamda aydınlık hale getirmek

I. Kendi besinini üretir. II. Nemli ve ışıklı her ortamda çoğalır.

II. L saksının ortam sıcaklığı 25 °C’ye getirmek III. K bitkiye bol gübre vermek

Bedri’nin X bakterisine ait I. ve II. görüşleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

verilen uygulamalardan hangilerini yaparsa, deneyden olumlu sonuç alır?

A) I ve II doğrudur. B) I yanlış, II doğrudur.

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) I, II ve III

C) I ve II yanlıştır. D) II yanlış, I doğrudur.

4. Z

2. 2n = 46 kromozomlu bir hücreden farklı bölünme çeşitleriyle oluşan hücreler aşağıda verilmiştir.

2n=46

Önce 1 mitoz

Sonra 1 mayoz

ito

Ö so

ito

Iþýk

Hücre sayýsý

Verilen şemaya göre; I. L canlı sayısı artarsa, üreticiler artar. II. K canlısı, farklı tür canlılarla beslenir.

Bölünmeler sonucu oluşan K, L ve M ile gösterilen hücrelerin, sayılarına göre sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?

ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

A) K > L = M

B) K = M > L

A) I ve II

B) II ve III

C) K = M < L

D) L > M > K

C) I ve III

D) I, II ve III

III. S canlılarının artışı, Y canlısını olumlu etkiler.

197

Test – 11

Genel Tekrar Testleri

5. Bir günün farklı zamanlarındaki terleme ve toprak-

7. Fen ve teknoloji dersinde gübre miktarının bitkile-

tan alınan su miktarı değişimi grafiği aşağıda çizilmiştir.

rin büyümesine olan etkisini incelemek için aşağıdaki düzenekler hazırlanmıştır.

Hava sýcaklýðý

Güneþ

Terleme miktarý

Topraktan alýnan su Sabah

Öðle

Akþam

Su Zaman

I. saksý 25 °C

II. saksý 25 °C

Aynı ortamda bulunan I. saksıya düzenli olarak bir miktar gübre konuluyor.

Grafikle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Havanın sıcak olduğu öğle saatlerinde bitkideki terleme en fazladır.

II. saksýya I. saksýnýn iki katý kadar gübre koyarým, ayný ölçüde sularým.

B) Bitkinin ışık alamadığı saatlerde terleme en alt düzeydedir.

II. saksýya I. saksý ile ayný miktarda gübre koyarak her iki saksýyý ayný ölçüde sularým.

C) Bitkiler gece gündüz topraktan su alabilirler. D) Bitkide terleme miktarı arttıkça, bitkinin topraktan aldığı su miktarı değişmez. Salih

Þeyda

Yapılan araştırmaya cevap vermek için; Şeyda ve Salih’in cevapları için hangisi söylenmelidir? A) Şeyda doğru, Salih yanlış söylemektedir. B) Salih doğru, Şeyda yanlış söylemektedir. C) Her ikisi de doğru söylemektedir.

6. Kışın yapraklarını döken bir bitkinin gerçekleştirdi-

D) Her ikisi de yanlış söylemektedir.

ği solunum grafiği aşağıda verilmiştir. Solunum

8. Bu bitkide solunumun L aralığındaki gibi gerçekleşmesi;

500 g su 70°C

I. Kışın gece

+ 200 g su 20°C

X kabý

II. Kışın gündüz

Y kabý

X kabý

verilen zamanlardan hangisinde, gözlenir?

Yukarıdaki sıcaklığı ve kütleleri gösterilen kaplardan Y kabı X kabının içerisine konulup bir süre bekletildiğinde kapların son sıcaklıkları aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) I

A) 20

III. Yazın gece IV. Yazın gündüz

B) II

C) III

D) IV 198

B) 30

C) 40

D) 50

Genel Tekrar Testleri 1.

Test – 12

3. Fen ve Teknoloji öğretmeni bir telin frekansının bağ-

Y su

lı olduğu niceliklerden kalınlık ve uzunluğu anlattıktan sonra, aşağıda gösterildiği gibi aynı uzunluktaki X ve Z ile aynı kalınlıktaki Y ve Z tellerini öğrencilerine verip eşit şiddette kuvvet uygulayarak çıkardıkları sesler arasındaki ilişkiyi gözlemlemelerini istiyor.

Buna göre, aynı metalden yapılmış olan Y X, Y ve Z tellerinin gözlemler sonucu Z oluşan titreşim sayıları arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir? X

I. kap

II. kap

Suyla doldurulmuş özdeş kaplar içindeki eşit hacimli esnek balonlar, tabana dinamometre ile bağlanarak dengelenmiştir. X musluğu 4 dakika, Y musluğu 3 dakika açık bırakılıyor. Musluklar özdeş olduğuna göre bu deneyle aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı bulunabilir?

Titreþim sayýsý

A) Kabın yere yaptığı basınç yüzey alanına bağlı mıdır? B) Kaldırma kuvveti batan hacime bağlı mıdır? C) Kaldırma kuvveti sıvının cinsine bağlı mıdır? X

D) Sıvı basıncı kabın şekline bağlı mıdır? C)

Z Teller

Titreþim sayýsý

Z Teller

Titreþim sayýsý

2. K L M X

Yukarıda verilen kap ağzına kadar su doludur. Kap üzerindeki K, L ve M noktalarındaki tıpalar aynı anda açıldıklarında sıvılar yatay doğrultularda X, Y ve Z noktalarına ulaşmaktadır. Buna göre, K, L ve M tıpalarından fışkıran sıvıların ulaştığı nokta hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? X

Yukarıda bir enstrüman aletinin farklı notalardaki ses dalgalarının görünümü verilmiştir. Buna göre, K, L, M ve N dalgalarının frekansları arasındaki ilişki sıralandığında frekansı en büyük olan dalga hangisidir? A) K 199

B) L

C) M

D) N

Test – 12

Genel Tekrar Testleri

5. K, L, M ve N elementleri aşağıda verilen periyodik

7. Işıklı ortamda yapılan bir deneyde aşağıdaki dü-

tablo kesitine yerleştirilecektir.

zenek hazırlanıyor.

Güneþ

Kapalý cam fanus

Atom çapı en büyük olan L’dir.

mum

L ve M’nin değerlik elektron sayıları eşittir. Atom çapı en küçük olan N’dir.

Cam boru

Buna göre, elementlerin yerleri aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru yerleştirilmiştir? A)

Kapalý cam fanus X canlýsý

Deneyde, mumun fanus içinde daha uzun süre yanması için alttaki fanus içine X yerine hangi canlı konmalıdır? A)

fare

eðrelti otu

mantar

solucan

6. Su içerisindeki görünümleri şekildeki gibi olan K, L ve M cisimlerine uygulanan kaldırma kuvvetleri arasındaki ilişki FK = FL = FM dir. K

L su

Buna göre, K, L ve M cisimlerinin hacimleri arasındaki ilişki hangi seçenekteki grafikte doğru olarak verilmiştir? A)

M K

120° 120°

L M

60°

120° 180°

1000

300

150°

Tellerin çıkardığı seslerin kalından inceye doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

120° M

A) Y > Z > X

B) X > Y > Z

C) Z > X > Y

D) Z > Y > X

Titreşim sayısı

Yukarıdaki tabloda X, Y ve Z tellerinin titreşim süreleri ve sayıları verilmiştir.

100°

160°

120°

Titreşim süresi

200

Genel Tekrar Testleri

Test – 13

1. Bileşik

Atomlar arasındaki bağ türü

İyonik bağ

SX2

Kovalent bağ

Y2 X

İyonik bağ

Zaman

Buna göre;

Tabloya göre, T, S, X ve Y elementlerinin türü aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? Ametal

Metal

Nurten yaptığı bir deneyde H+ iyonlarının zamanla değişimini yandaki grafikte göstermiştir.

H iyon miktarý

A) T ve Y

X ve S

B) T ve S

Y ve X

C) T, Y ve X

D) T

X, Y ve S

Asit çözeltisi

Baz çözeltisi

Tuz çözeltisi

III

Nurten yukarıdaki çözeltilerden hangisine diğerini yavaş yavaş ekleyerek grafiği elde etmiştir? A) I. çözeltiye, III. çözeltiyi eklemiştir.

2. Madde

Kaynama sıcaklığı (° C)

Erime sıcaklığı (° C)

140

108

– 40

B) II. çözeltiye, I. çözeltiyi eklemiştir. C) I. çözeltiye, II. çözeltiyi eklemiştir. D) III. çözeltiye, II. çözeltiyi eklemiştir.

Buna göre, ortam sıcaklığı 100 °C’den – 100 °C’ye kadar soğutulursa X, Y ve Z maddelerinin kaç kez hal değiştirdikleri aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? X

4 2

3 5

C2H4 + XO2 ⎯→ CO2 + H2O

Y + 6O2 ⎯→ 6CO2 + 6H2O

M 6

2Zn + HCl ⎯→ ZnCl + TH2 Suyun fiziksel halleri ve dönüşümleri yukarıda gösterilmiştir.

Yukarıdaki kimyasal tepkimelerde X, Y ve T sembolleri ile gösterilen bölümlere yazılması gerekenler aşağıdaki seçeneklerin hangisindeki gibi olabilir?

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

C6H12O6

C6H6O3

B) 1 donma, 2 erime, 3 süblimleşme ve 5 buharlaşmadır.

C 6H 6

C) M maddesi L’ye dönüşürken ısı kaybeder.

C 3H 4

A) K katı, L sıvı, M gaz hali temsil etmektedir.

D) Taneciklerin hareket enerjilerinin sıralaması K > L > M şeklindedir. 201

Test – 13

Genel Tekrar Testleri

6. Aşağıda berilyum ve flor elementlerinin elektron

8. Farklı canlılar arası ilişki aşağıda verilmiştir.

dağılımı gösterilmiştir. K canlýsý Karbondioksit + Su

Besin + O2 L canlýsý

Berilyum

Flor

K ve L canlıları ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

Buna göre,

K canlısı

I. Aralarında iyonik bağlı BeF2 bileşiği oluşur.

L canlısı

II. Aralarında meydana gelen bileşik kristal yapılı ve erime noktası yüksektir. III. Berilyum ve flor arasında meydana gelen bileşik molekül yapılıdır.

yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) I ve II

C) II ve III

D) I,II ve III

7. Bazı sirke sinekleri kıvrık kanatlıdır. Kalıtsal yapıları aynı olan kıvrık kanatlı sineklerle yapılan deneyler şu sonuçları vermiştir. 25°C’de yetiştirilen kıvrık kanatlı sineklerden, kıvrık kanatlı yavrular oluşmaktadır.

Bir bakteri populasyonuna ait birey sayısının zamana bağlı değişimi grafikte verilmiştir.

Birey sayýsý

16°C’de yetiştirilen kıvrık kanatlı sineklerin yavruları düz kanatlı olmaktadır. 16°C’de oluşan düz kanatlı yavrular, 25°C’de yetiştirilirse kıvrık, 16°C’de yetiştirilirse düz kanatlı yavrular vermektedir.

III

IV Zaman

Bu veriler;

Birey sayısının IV. kısımdaki gibi değişmesinde;

Çevre koşulları, canlıların kalıtsal yapısını değiştirir.

Bir canlının gözlenebilen özellikleri, katılım ve çevre etkileşiminin ürünüdür.

1. Ölüm oranının doğum oranından yüksek olması

III

Çevre sıcaklığı, canlılarda mutasyon meydana getirmektedir.

2. Dışa göçlerin artması 3. Salgın hastalıkların artması

I, II ve III ifadelerinden hangilerini desteklemez?

hangileri etkilidir?

A) I ve II

B) II ve III

A) 1 ve 2

B) 2 ve 3

C) I ve III

D) I,II ve III

C) 1 ve 3

D) 1, 2 ve 3

202

Genel Tekrar Testleri

Test – 14

1. Aşağıda X, Y, Z ve T katı cisimleri ile K sıvısı-

na ait özkütlelerinin sütun grafikleri verilmiştir. Özkütle

III

Yukarıda bir hayvanın yumurtadan çıkıp büyüyene kadar geçen üç ayrı evre verilmiştir.

Buna göre, bu hayvanın I, II, III evrelerindeki ses dalgalarının frekans değerlerinin büyüklükleri arasındaki ilişki hangi seçenekteki pasta grafiğinde verilmiştir?

X, Y, Z ve T katı cisimleri taşma seviyesine kadar dolu olan K sıvısı içerisine sırası ile bırakılıyor. Buna göre, aşağıdaki seçeneklerin hangisinde kabın tabanına uygulanan basınç ilk duruma göre değişmemiştir? A)

60°

D) Z

150°

D) I

III

I 60°

III

4. Tuzlu su gibi içerisinde katı çözüneni bulunan çözeltilerde hal değişimi sırasında sıcaklık değişimi gözlenir. Buna göre, aşağıdaki sıcaklık – zaman grafiği verilen maddelerden hangisi kesinlikle katı çözüneni bulunan bir çözeltiye aittir?

2. Y sývýsý

Z sývýsý

X sývýsý

I. düzenek

Sýcaklýk (°C)

B) Sýcaklýk (°C)

II. düzenek

Birbirine karışmayan X, Y ve Z sıvıları I. düzenek ve II. düzenekte şekildeki gibi dengededir.

A) X > Y = Z

B) X > Y > Z

C) Z > Y > X

D) X > Z > Y

Zaman (dk)

I. düzenekteki kabın tabanındaki sıvı basıncı ile II. düzenekteki kabın tabanındaki sıvı basıncı eşit olduğuna göre X, Y ve Z sıvılarının yoğunlukları arasındaki ilişki hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Sýcaklýk (°C)

Zaman (dk)

203

Sýcaklýk (°C)

Zaman (dk)

Test – 14

Genel Tekrar Testleri

5. Aşağıdaki öğrenciler periyodik tablodaki bazı ele-

mentlerle ilgili bazı özellikleri vermektedir. X elementinin ýsý ve elektrik iletkenliði iyidir.

NH4+

NO3

Y elementi sadece iyonik bað oluþturabilir.

Seden

Ýlkay Z elementi soygaz elektron düzenine geçerken elektron alýr.

Atakan

T elementi, oda koþullarýnda atomik halde bulunur.

Umut

Atakan’ın elindeki balonlarda çok atomlu bazı iyonların formülleri bulunmaktadır. Buna göre, aşağıdaki çok atomlu iyon adlarından hangisinin formülü Atakan’ın elindeki balonlarda yoktur?

A) Sülfat

B) Nitrat

C) Amonyum

D) Hidroksit

Ýzel

Buna göre, X, Y, Z ve T elementlerinin sınıflandırılması aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Metal

Ametal

Soygaz

Y, Z

X, Y

B) X, Y C)

D) Y, Z

8. İçinde X canlısı ve kireç suyu bulunan deney düzeneyi şekildeki gibi hazırlanıyor.

X canlýsý

Kireç suyu

Zamana bağlı olarak kireç suyunda bulanma gözlemleyen 8/A sınıfından bazı öğrenciler deneydeki X canlısıyla ilgili aşağıdaki yorumları yapmışlardır.

6. Ametal atomları, ametal atomları ile elektron ortakKaranlýk ortamda yeþil bitki

laşması ve metal atomları ilede elektron alış - verişi sonucu kimyasal bağ oluşturur. Buna göre, aşağıdaki element atomlarından hangisi hem elektron ortaklaşması, hemde elektron alış - verişi ile kimyasal bağ oluşturur? A)

Mithat

Tavþan

Can

Üzüm suyu ortamýndaki þarap bakterisi

Ceren

Süt ortamýndaki yoðurt bakterisi

Hatice

Buna göre, öğrencilerinden kaç tanesinin cevabı doğrudur? A) 1 204

B) 2

C) 3

D) 4

Genel Tekrar Testleri

Test – 15

1. Otçulların bitkilerle, etçillerin de otçullarla beslen-

3. Üç farklı deney tüpüne bakteriler ve besi konulup

diği besin zincirleri aşağıda verilmiştir.

ağzı pamukla kapatılarak aşağıdaki düzenekler hazırlanıyor. pamuk

kartal

pamuk

tilki 3

Bakteri

2 tavþan

sincap

toprak

Bakteri

Bu besin zincirlerinin olduğu bölgede, insanların otçulları aşırı avlaması sonucu;

K tüpü

L tüpü

M tüpü

Tüpleri inceleyen bazı öğrenciler şu yorumları yapmaktadır.

I. Etçillerin sayısı azalır. II. Toprak erozyona uğrar. III. Bitki örtüsünde artış gösterir.

M tüpündeki bakteriler, K ve L tüplerinde yaþayabilir.

hangileri gerçekleşir? A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Ufuk

L tüpünde 3 te yaþayan bakteriler, K tüpünde 1 de yaþayabilir.

K tüpü bakterileri sadece oksijensiz ortamda yaþar.

Can

Mert

Yapılan yorumlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Ufuk doğru, Can ve Mert’in cevabı yanlıştır. B) Üçü de yanlıştır. C) Can doğru, Ufuk ve Mert’in cevabı yanlıştır. D) Ufuk ve Mert doğru, Can’ın cevabı yanlıştır.

2. Sağlıklı bir insanın vücudundaki alınan besinlerden sağlanan enerji, harcanan enerjiye eşit olursa vücutta depo edilen hammadde değişmez. Vücut ağırlığı aynı kalır. Bu durum aşağıda şematize edilmiştir. Alýnan besin miktarý

Isý haline dönüþen enerji

Vücutta + kullanýlan enerji

Depo edilen enerji hammaddesi

Harcanan Enerji

Eğer bu insan günlük aldığı besin miktarını değiştirmeden bir hafta boyunca yatmak zorunda kalırsa;

4. Sesle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan-

I. Vücut ısısı sürekli düşer.

lıştır?

II. Vücut ağırlığı artar.

A) Ses bir enerji türüdür. B) Yüksek frekanslı titreşimler kalın ses meydana getirir. C) Ses maddesel ortamlarda dalgalar halinde yayılır. D) Ses dalgasının enerjisi ne kadar fazla ise şiddeti de o kadar fazladır.

III. Vücutta hiçbir değişiklik olmaz. durumlarından hangileri gözlenir? A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve II

D) II ve III 205

Test – 15

Genel Tekrar Testleri

5. DNA molekülünün uygun ortamda eşlenmesi sıra-

7. Ses dalgaları ile ışık ışınları arasındaki ortak

sındaki değişimlerle ilgili aşağıdaki grafikler çizilmiştir.

özellikler, I. Bir engele çarptığında soğurulabilme

Ortamdaki P sayýsý

II. Bir engele çarptığında (saydam olmayan) geçebilme

DNA zincir sayýsý

III. Bir engele çarptığında yansıyabilme

4 3 2 1

IV. Boşlukta yayılabilme yukarıda verilenlerden hangileridir?

Zaman

III

DNA lardaki þeker sayýsý

DNA lardaki baz sayýsý

Zaman

A) I ve III

B) I, II ve III

C) III ve IV

D) I, II ve IV

Zaman

Buna göre, yukarıda çizilen grafiklerden hangileri doğrudur?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

I : Devreye bir adet seri pil bağlanıyor.

K, L ve M katı cisimlerinin su içerisindeki batan hacimlerinin sütun grafiklerini yandaki gibi veren öğretmen K, L ve M cisimlerine uygulanan kaldırma kuvL M K vetleri arasındaki ilişkiyi öğrencilerin belirtmelerini istiyor. Batan hacmi

II : Devreye bir adet daha seri pil bağlanıyor. III : Devreye üç adet paralel pil bağlanıyor. Buna göre, yukarıda düzenek üzerinde yapılan değişiklikler sonucunda devredeki akım değişimini gösteren grafik hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Buna göre, K, L ve M cisimlerine uygulanan kaldırma kuvvetleri arasındaki ilişkiyi hangi seçenekteki öğrenci doğru olarak belirtmiştir? A)

K=L=M

Şekilde verilen bir elektromıknatıs üzerinde öğrenciler tarafından yapılan değişiklikler aşağıdaki gibi sırasıyla verilmiştir.

Akým

K>L>M Zaman

Zaman

C) C)

M>K>L

Akým

L>M>K

Zaman

206

Zaman

Genel Tekrar Testleri

Test – 16

1. Farklı bireylere ait bazı çaprazlamalar aşağıda ve-

rilmiştir.

N 1

0 kan grubu

renk körü

Bir dağcı K noktasından harekete geçerek L, M ve N yollarını izleyerek N noktasına ulaşıyor.

Normal

I ve II. çaprazlamalarda mutasyon oluşabilme durumu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenmelidir?

Buna göre, dağcıya K-L ve L-M ve M-N yollarında uygulanan açık hava basıncını ifade eden grafik hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Sadece 1. çaprazlamada oluşabilir.

B) 1. ve 2. çaprazlamada oluşabilir.

C) Sadece 2. çaprazlamada oluşabilir. D) 1. ve 2. çaprazlamalarda oluşmaz. K

2. Sarı tohumlu homozigot bir bezelye ile sarı tohumlu heterozigot bir bezelyenin çaprazlanmasıyla oluşan bireylerden genotipinin homozigot baskın olma olasılığı yüzde kaçtır? A) %25

B) %50

C) %75

Basýnç

D) %100

Şekildeki musluk açılıp kap dolmaya başladıktan sonra kap tabanındaki sıvı basıncının zamanla değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

Yoğunluğu sıvının yoip

ğunluğundan büyük olan bir cisim iple bağ2 lanarak hacminin ü 3 sıvı içinde kalacak şe-

Basýnç

kilde sıvıya daldırılıyor.

Zaman

Basýnç

Kap içerisine aynı sıvıdan bir miktar ilave edildiğinde aşağıdakilerden hangisi gözlenmez?

Zaman

(İp gerilmesi sıfırdan farklıdır.) Basýnç

A) Cisme etki eden kaldırma kuvveti artar. B) İpteki gerilme kuvveti azalır. C) İpteki gerilme kuvveti artar.

Zaman

D) Cismin su içereside kalan hacmi artar.

Zaman

207

Test – 16

Genel Tekrar Testleri

6. Cisim

9. Fen ve Teknoloji öğretmeni sınıfa getirdiği üç fark-

Taþýrma kabý K

lı çözelti ile ilgili tahtaya bazı ip uçları yazmış ve öğrencilerinden çözeltilerin türlerini bulmalarını istemiştir.

Taþan su

1. çözeltinin pH deðeri 0 - 7 arasýndadýr. 2. çözelti kýrmýzý turnusolu maviye çevirir. 1. ve 2. çözeltinin eþit deriþim ve miktarlarý karýþtýrýlýnca 3. çözelti oluþur.

Baskül

K cismi taşma seviyesine kadar su dolu kaba bırakıldığında şekildeki gibi dengeye geliyor. Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Taşan suyun hacmi cismin batan kısmının hacmine eşittir. B) Baskülün gösterdiği değer artmaktadır.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisi üç çözelti türünüde doğru bilmiştir?

C) Cismin ağırlığı, taşan suyun ağırlığına eşittir. D) K cisminin yoğunluğu suyun yoğunluğundan küçüktür.

1. çözelti asit çözeltisidir. 2. çözelti tuz çözeltisidir. 3. çözelti baz çözeltisidir.

1. çözelti baz çözeltisidir. 2. çözelti asit çözeltisidir. 3. çözelti tuz çözeltisidir.

7. X Y

Z T

1. çözelti asit çözeltisidir. 2. çözelti baz çözeltisidir. 3. çözelti tuz çözeltisidir.

1. çözelti tuz çözeltisidir. 2. çözelti baz çözeltisidir. 3. çözelti asit çözeltisidir.

Periyodik tabloda yerleri gösterilen elementlerden hangisi kararlı yapıya ulaşırken farklı bir soygaz düzenine sahip olur? A) X

B) Y

C) Z

D) T

10. Bazı rejenerasyon olayları aşağıda verilmiştir. 8.

İkiye ayrılan toprak solucanının her bir parçasının kendini yenilemesi İnsanda doku tahribi olan karaciğerin büyük ölçüde kendini onarması Kuyruğu kopan kertenkelenin kuyruğunu yenilemesi İkiye ayrılan deniz yıldızının her bir parçasının kendini yenilemesi

N L

Periyodik tabloda yerleri gösterilen elementlerin aralarında oluşturacakları bileşiklerden hangisinin formülü aşağıda yanlış verilmiştir?

Verilen olaylardan hangileri üreme kabul edilemez?

A) K3M

B) LN2

C) M3L2

D) KN

208

Genel Tekrar Testleri

Test – 17

1. Amip ve bira mayasının çoğalması şekilde gösterilmiş-

3. Dündar ailesinin 2. çocuğunun oluşumunu gösteren

tir.

eşeyli üreme aşağıda gösterilmiştir.

Amip

2n = 46

Çekirdek

2n = 46

Sperm Bira mayasý Çekirdek

Yumurta

Zigot

Bu iki canlının çoğalması ile ilgili; Berke

I. Eşeysiz çoğalırlar. II. Ana hücreler yavru hücreye bağlı olarak yaşayabilen canlı, bira mayasıdır. III. Çevreye uyum sağlamada oluşan hücreler ana hücreden üstündür.

Yapılan sayımlarda Berke’nin kromozom sayısının anne ve babanın kromozom sayısından fazla olduğu gözleniyor.

verilenlerden hangileri doğrudur?

Berke’nin bu durumuna;

A) I ve III

B) II ve III

I. Yumurta oluşumunda kromozomlarda mutasyon olması

C) I ve II

D) I, II ve III

II. Sperm oluşumu sırasında parça değişimi olması III. Spermin yumurtayı döllemesi verilerinde hangilerinin neden olduğu söylenebilir?

2. İnsanda tek yumurta ikizlerinin genleri birbirinin aynı, çift yumurta ikizlerinde ise genlerin yapısı farklıdır. Ali ve Cem tek yumurta ikizleri olup taşıdığı özelliklerle ilgili tablo aşağıda verilmiştir. İkizler Özellikler

Ali

Cem

–

A) Yalnız I

B) I ve II

C) I ve III

D) I, II ve III

4. h

Yandaki şekilde verilen cisim tam ortasından kesildiğinde yüzeye etki eden basınç baştaki basınca göre nasıl değişir?

9: Özellik taşır Tablodaki R, S, T ve V özellikleriyle ilgili aşağıdaki örneklerden hangisi yanlıştır? A) R → Cinsiyet

B) S → Kan grubu

C) T → Zeka

D) V → Göz rengi

A) İki kat artar. B) Değişmez. C) Yarıya düşer. D) Yarısından daha fazla olur.

209

Test – 17

Genel Tekrar Testleri

5. Hücreler bölünmeden önce DNA’larını eşlemekte-

7. Evrimsel olarak ortam şartlarına uyum sağlayacak

dir. DNA’nın eşlenmesi sırasında gerçekleşen olaylar aşağıda verilmiştir.

özellikler kazanan canlılar hayatta kalır. Bu şekilde canlı hayatı sulardan karalara geçer.

I. DNA zincirleri birbirinden ayrılmaya başlar.

Buna göre;

II. Her zincir, ortamdaki serbest nükleotitlerle yeni eş zincir oluşturur.

I. Alabalık

III. Oluşan yeni zincirle eski zincir, yeni DNA molekülünü oluşturur.

Olaylarla ilgili şu yorumlar yapılmıştır.

Hale

Gerçekleþen ilk olay I, son olay III dür.

Bu olaylar her hücrenin hayatýnda bir kez gerçekleþir.

IV. Ayı

verilen canlıların evrimsel olarak sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?

IV. Zincirler serbest hale geçer.

Olaylarýn gerçekleþme sýrasý I, II, III, IV dür.

II. Yılan

III. Kurbağa

III

Jale

Ayþe

Hangi bireylere ait yorumlar doğrudur? A) Hale, Ayşe

B) Jale, Ayşe

C) Yalnız Jale

D) Hale, Jale, Ayşe

III

8. Bir DNA molekülü ve üzerinde yer alan nükleotit dizileri aşağıda gösterilmiştir.

6. Canlı türleri ile ilgili verilen bazı örnekler aşağıda verilmiştir. Sýcak bölge tilkilerinin, soðuk bölge tilkilerinden daha büyük kulaklý olmasý

Eyþan

Ekvatorda yaþayan penguenlerin, kutupta yaþayanlardan daha az yað tabakasý taþýmasý

Martýlarýn ayaklarýndaki perdelerin, leyleðinkinden geniþ olmasý

100 Timin

Adenin 100

25 Adenin

Timin 25

25 Sitozin

Guanin 25

100 Guanin

1. zincir Rahþan

Sitozin 100

2. zincir

Buna göre; I. 1. zincirdeki Adenin sayısı, 2. zincirdeki Timin sayısına eşittir.

Ýrem

II. 1. zincirden yeni zincir oluşması için ortamdan 75 Adenin alınmalıdır.

Örneklerden hangilerinde, bir canlı türünün farklı ortamlarda yaşayan bireyleri arasında bazı fiziksel farklılıklar olduğunu gözlemleyebiliriz?

III. Bu DNA molekülü 500 nükleotitten oluşur.

A) Eyşan, Rahşan

verilenlerden hangileri doğrudur?

B) Rahşan, İrem C) Eyşan, İrem D) Eyşan, Rahşan, İrem 210

A) I ve II

B) II ve III

C) I ve III

D) I, II ve III

Genel Tekrar Testleri

Test – 18

25 °C

25 °C 25 °C

10 g su

20 g su

30 g su

III

Şekilde verilen periyodik tabloya göre;

Yukarıda üç farklı kapta bulunan aynı sıcaklıktaki sıvıların olduğu düzenekler hazırlanmıştır. Düzeneğin yukarıda verildiği gibi hazırlanma sebeplerini öğrenciler aşağıdaki gibi açıklıyorlar. Sýcaklýðýn sesin yayýlmasýna etkisi araþtýrýlýyor.

Ziya

II. Değerlik elektron sayısı III. Atom numarası IV. Metalik özellik

Madde miktarýnýn yayýlma süresine etkisi araþtýrýlýyor.

Madde miktarýnýn kaplar üzerine üflendiðinde çýkan sesin frekansýna etkisi araþtýrýlýyor.

Atom çapı

yukarıda özelliklerinden hangileri bir yönde artarken diğer yönde azalır?

Sinem

A) I ve II

B) II ve III

C) II ve IV

D) I ve IV

Enes

Buna göre, hangi öğrencinin açıklaması deneyin yapılma sebebi olamaz? A) Yalnız Ziya

B) Yalnız Sinem

C) Yalnız Enes

D) Ziya ve Enes

4. Aşağıda bazı elementlerin nötr dağılımını gösteren bilgi kartları gösterilmiştir.

2. Akın öğretmen Rıza’ya gün içerisinde karşılaştığı olaylardan kimyasal ve fiziksel değişime örnekler vermesini ve bir tablo oluşturmasını istemiştir. Kimyasal değişim

Neon

Magnezyum

Lityum

Kükürt

Fiziksel değişim

Balonun patlaması

Bardağın kırılması

Patatesin kızarması

Kalemin kırılması

Ekmeğin küflenmesi

Elmanın çürümesi

Akın öğretmen Rıza’ya tabloda bazı hatalar olduğunu söylemiştir.

Buna göre, yukarıdaki elementler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

Buna göre, Rıza hangi iki özelliğin yerini değiştirirse tabloyu hatasız olarak hazırlamış olur?

A) Neon kararlı yapıda bir soygazdır.

A) 1 ve 4

B) 2 ve 5

C) Lityum bir metaldir. Pil, seramik ve cam yapımında kullanılır.

C) 1 ve 6

D) 3 ve 6

D) Kükürt ısıyı ve elektriği iletmez.

B) Magnezyum bir ametaldir ve sembolü Mg’dir.

211

Test – 18 5.

Genel Tekrar Testleri

2 1 L K

Yandaki çizelgede K, L, M ve N elementlerinin kararlı haldeki iyon yükleri gösterilmiştir.

Ýyon yükü

Yanda nötr halde verilen X atomu ile kimyasal bağ kurarak XY3 bileşiğini oluşturan Y elementinin elektron dağılımı aşağıdakilerden hangisidir?

N M

2 3

Element

X atomu

Buna göre, K, L, M ve N elementleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) K ve L elementleri arasında elektron alışverişi ile kimyasal bağ kurulur.

B) L ve N elementleri arasında elektron ortaklaşması ile kovalent bağ oluşur. C) K ve N elementleri arasında oluşan bileşiğin formülü K3N2 şeklindedir. D) K ve M elementleri arasında oluşan bileşiğin sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.

8. Yıldırım düşmesi olayına tanık olan bir kişi ışığı gördükten 5 saniye sonra gök gürlemesini duyuyor. Buna göre, yıldırımın görüntüsü ile kişi arasındaki ortalama mesafe kaç metredir? (Sesin havadaki hızı: 340 m/s)

6. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z çözeltilerinin pH değerleri gösterilmiştir. Çözelti

pH değeri

X çözeltisi

Y çözeltisi

Z çözeltisi

Buna göre;

A) 68 metre

B) 680 metre

C) 170 metre

D) 1700 metre

9. 2n = 36 kromozomlu bir hücre önce 2 mitoz, sonra 1 mayoz, en son 1 mitoz geçiriyor.

I. X ve Y çözeltisi mavi turnusolu kırmızıya Z çözeltisi ise kırmızı turnusolu maviye çevirir.

Buna göre, oluşan hücre sayısı ve kromozom sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

II. Üç çözeltide elektrik akımını iletir. III. X ve Z çözeltileri karıştırılırsa nötürleşme tepkimesi gerçekleşir. yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız II

B) I ve II

C) II ve III

D) I ve III

212

Hücre sayısı 32

Kromozom sayısı 18

CEVAP ANAHTARI

Ünite – 1 Test 01 1-B Test 02 1-D Test 03 1-D Test 04 1-B Test 05 1-B Test 06 1-D Test 07 1-C Test 08 1-A Test 09 1-D Test 10 1-B Test 11 1-C Test 12 1-A Test 13 1-B Test 14 1-B Ünite – 2 Test 01 1-B Test 02 1-C Test 03 1-A Test 04 1-C Test 05 1-D Test 06 1-A Test 07 1-B Test 08 1-B Test 09 1-A Test 10 1-B Test 11 1-D Test 12 1-A Ünite – 3 Test 01 1-A Test 02 1-C Test 03 1-B Test 04 1-A Test 05 1-D Test 06 1-C Test 07 1-D Test 08 1-B

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım 2-C

3-D

4-B

5-B

6-A

7-C

8-D

2-A

3-C

4-D

5-B

6-D

7-A

8-C

2-B

3-C

4-A

5-D

6-B

7-B

8-A

2-C

3-A

2-D 2-B 2-D

4-B

3-B 3-D

4-D 4-B 4-A

3-B

6-B 5-A

5-C

3-A

2-C

5-C

6-D

6-D 5-B

4-B

7-A

5-C

9-B

7-D

7-A 6-D

8-D

8-B

8-A 7-C

6-A

9-B 8-A

10-A

9-C

10-D

10-C 9-B

10-A 9-B

7-B

9-D

8-D

11-C 10-C 9-A

11-B 10-A 12-D 11-B 10-B

2-C

3-B

4-C

5-D

6-D

7-D

8-A

9-B

10-B

11-B

2-D

3-C

4-D

5-B

6-A

7-B

8-A

9-C

10-A

11-A

2-D 2-D 2-D 2-D

3-C

4-B

3-A 3-A

5-C 4-D

4-C

3-C

6-B 5-C

5-D

4-D

7-A 6-B

6-A 5-C

8-A 7-C

7-C 6-C

9-B 8-B

8-A 7-B

10-C 9-C

9-A 8-B

11-A 10-D

12-B 11-A

10-C 9-C

10-C 11-A Kuvvet ve Hareket

2-A

3-D

4-C

5-A

6-A

7-C

8-B

9-A

2-A

3-D

4-C

5-B

6-B

7-C

8-A

2-D

3-B

4-A

5-C

6-D

7-D

8-B

9-A

2-A

3-B

4-C

5-C

6-D

7-D

8-D

9-A

10-B

2-A

3-C

4-B

5-A

6-C

7-D

8-D

9-B

10-A

2-A

3-D

4-C

5-B

6-C

7-A

8-D

9-B

10-B

2-B

3-C

4-D

5-D

6-C

7-A

8-D

2-C

3-D

4-A

5-A

6-D

7-B

8-D

9-C

10-C

2-C

3-A

4-C

5-B

6-D

7-B

8-B

9-A

10-D

2-C

3-A

4-C

5-D

6-B

7-A

8-C

9-D

2-C

3-A

4-C

5-D

6-C

7-B

8-B

2-B

3-D

4-A

5-C

6-A

7-C

8-D

9-B

10-D

Maddenin Yapısı ve Özellikleri

9-B

2-B

3-D

4-B

5-A

6-C

7-D

8-C

2-A

3-D

4-B

5-C

6-D

7-C

8-B

2-C

3-A

4-B

5-C

6-C

7-B

8-A

2-C

3-B

4-A

5-C

6-A

7-C

8-D

2-C

3-B

4-D

5-D

6-A

7-D

8-C

9-D

2-B

3-B

4-A

5-D

6-D

7-D

8-C

9-C

10-A

2-D

3-C

4-C

5-A

6-C

7-A

8-C

9-B

10-B

2-C

3-B

4-D

5-C

6-D

7-C

8-D

9-A

214

9-D

10-A

Test 09 1-B Test 10 1-B Test 11 1-D Test 12 1-B Ünite – 4 Test 01 1-C Test 02 1-B Test 03 1-D Test 04 1-C Test 05 1-C Test 06 1-A Test 07 1-D Ünite – 5 Test 01 1-A Test 02 1-D Test 03 1-D Test 04 1-D Test 05 1-D Test 06 1-D Test 07 1-C Test 08 1-B Test 09 1-C Test 10 1-C Ünite – 6 Test 01 1-D Test 02 1-C Test 03 1-A Test 04 1-B Test 05 1-A

2-B

3-C

4-D

5-A

6-A

7-B

8-D

2-B

3-D

4-D

5-D

6-B

7-B

8-D

2-C

3-C

4-B

5-B

6-B

7-A

8-D

9-B

2-C

3-A

4-C

5-D

6-D

7-D

8-A

9-A

2-D

3-B

4-D

5-A

6-C

7-B

8-B

2-A

3-C

4-D

5-C

6-C

7-A

8-D

2-B

3-A

4-D

5-C

6-C

7-A

8-A

2-B

3-C

4-C

5-C

6-A

7-D

8-A

2-C

3-C

4-D

5-B

6-B

7-D

8-C

2-A

3-B

4-B

5-C

6-B

7-A

8-C

2-A

3-A

4-D

5-B

6-D

7-A

8-C

2-C

3-B

4-D

5-C

6-C

7-D

8-B

2-D

3-A

4-B

5-D

6-D

7-D

8-B

2-C

3-B

4-B

5-A

6-B

7-D

8-C

2-C

3-A

4-B

5-A

6-B

7-A

8-B

2-D

3-A

4-C

5-A

6-C

7-C

8-A

2-B

3-C

4-D

5-D

6-A

7-A

8-B

2-D

3-C

4-C

5-A

6-B

7-B

8-B

2-A

3-D

4-A

5-A

6-C

7-B

8-C

9-A

2-B

3-B

4-A

5-C

6-C

7-A

8-B

9-A

2-C

3-B

4-B

5-C

6-B

7-A

8-C

10-B Ses

9-A

9-B

9-C

Madde ve Isı

10-B

9-A

9-D Canlılar ve Enerji İlişkileri

2-A

3-B

4-C

5-A

6-B

7-B

8-D

9-C

10-A

2-D

3-C

4-D

5-A

6-C

7-A

8-B

9-A

2-C

3-D

4-B

5-A

6-D

7-A

8-C

9-D

2-C

3-C

4-C

5-D

6-A

7-B

8-C

9-D

2-C

3-A

4-D

5-B

6-D

7-B

8-C

9-C

2-D

3-C

4-B

5-A

6-C

7-A

8-C

9-B

2-B

3-C

4-D

5-C

6-B

7-D

8-C

11-D

10-C

Test 06 1-A Test 07 1-C Test 08 1-D

2-C

3-C

4-B

5-B

6-A

7-C

8-B

Test 09 1-A

2-C

3-A

4-C

5-C

6-D

7-D

8-C

Test 10 1-C

2-D

3-D

4-D

5-D

6-C

7-C

8-B

215

10-B

Ünite – 7

Yaşamımızdaki Elektrik

Test 01

1-B

2-C

3-C

4-A

5-A

6-D

7-D

8-D

2-C

3-B

4-B

5-D

6-A

7-D

8-B

2-B

3-C

4-D

5-D

6-C

7-B

8-A

2-D

3-D

4-A

5-D

6-B

7-B

8-C

9-B

3-C

4-A

5-C

6-B

7-B

8-B

9-A

2-A

3-A

4-C

5-C

6-A

7-C

8-B

9-B

2-C

3-A

4-D

5-C

6-C

7-A

8-D

9-A

2-D

3-B

4-B

5-C

6-B

7-D

8-C

9-B

2-C

3-A

4-A

5-D

6-C

7-A

8-A

9-B

Test 02

1-D

9-D

Test 03

1-A Test 04

1-B Test 05

1-D Test 06

1-C

10-A

Test 07

1-B Test 08

1-D Test 09

1-D Ünite – 8 Test 01

1-C

10-A Doğal Süreçler

2-C

3-A

4-D

5-B

6-B

7-A

8-B

2-D

3-D

4-B

5-C

6-B

7-B

8-A

Test 02

1-D

Genel Tekrar Testleri Test 01 1-C 2-A Test 02 1-B 2-D Test 03 1-B 2-A Test 04 1-C 2-A Test 05 1-C 2-B Test 06 1-D 2-A Test 07 1-C 2-C Test 08 1-C 2-D Test 09 1-C 2-B Test 10 1-C 2-D Test 11 1-A 2-B Test 12 1-B 2-A Test 13 1-A 2-C Test 14 1-A 2-A Test 15 1-A 2-D Test 16 1-B 2-B Test 17 1-C 2-D Test 18 1-A 2-C

9-A

3-B

4-B

5-D

6-A

7-D

8-C

3-A

4-B

5-C

6-A

7-B

8-C

3-A

4-D

5-B

6-C

7-D

8-C

3-A

4-B

5-C

6-A

7-B

8-A

9-D

3-A

4-C

5-C

6-D

7-B

8-D

9-A

3-C

4-D

5-C

6-B

7-D

8-B

3-D

4-B

5-B

6-D

7-A

8-B

9-A

10-D

3-A

4-B

5-A

6-B

7-C

8-A

9-D

10-A

3-C

4-C

5-C

6-A

7-D

8-B

3-A

4-B

5-B

6-A

7-B

8-A

9-C

10-C

3-C

4-A

5-D

6-A

7-B

8-D

3-C

4-D

5-B

6-B

7-C

8-D

3-A

4-B

5-D

6-B

7-C

8-C

3-B

4-D

5-B

6-D

7-A

8-C

3-B

4-B

5-C

6-D

7-A

8-D

3-B

4-A

5-C

6-B

7-A

8-C

3-A

4-D

5-C

6-A

7-B

8-C

3-D

4-B

5-D

6-C

7-C

8-D

216

9-D

9-C

9-A

10-C

10-A

11-D