Cyfrowa Polska by ITR sp. z o.o.

okladka 1_Document1.qxd 12-05-08 08:41 Page 1

Dwumiesięcznik

nr 2(9)/2012

tECHnOlOGiE

kwiecień 2012

egzemplarz bezpłatny

rOzWiĄzania

ISSN 2082-3738

BEzPiECzEŃstWO

administraCja n AdministrAcjA

isO daje wiarygodność

BliCznEj dOWia n OcHrOnA ZdrOWiA

szpital dobrze zdiagnozowany

krystyna szumilas

minister edukacji narodowej

technologie są środkiem, a nie celem Cyfrowa szkoła w Cyfrowej Polsce

str. 21 - 48

Linia municypalna str. 9 - 20

wejsciowka_csi.qxd 12-05-07 14:56 Page 9

01 spis1_01 spis.qxd 12-05-08 11:14 Page 1

w numerze

Administracja

„Cyfrowa szkoła” zapewnia jedynie sprzęt . . . . . . . . . . . . . .22

Od nowa startujemy do e-administracji . . .3

Pomysł na cyfrową szkołę . . . . . . . . . . . . .26

Technologie są środkiem, nie celem . . . . .4

Od tablicy przez wizualizer, czyli nowa jakość nauczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

Rozmowa z Krystyną Szumilas, ministrem edukacji narodowej

Rozmowa z Tomaszem Kliczkowskim, wiceprezesem zarządu ViDiS

ISO daje wiarygodność . . . . . . . . . . . . . . . .6 CTouch – nowoczesna tablica interaktywna LCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

Rozmowa z Robertem Gontkiewiczem, prezesem zarządu CTPartners

Projektor bezlampowy – technologia, która jest gwarancją oszczędności . . . . . . . . . .34

Wyzwania „Cyfrowej Polski” – od wizji do realizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

Wizualizer – wielkie możliwości małego urządzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Miasta dziś widzą dalej . . . . . . . . . . . . . . .38

Linia municypalna ..........9-20

Rozmowa z Jarosławem Jastrzębskim, prezesem Otago (grupa Asseco)

System informacji miejskiej: „Linia Municypalna numer 311” . . . . . . . .10

Dla szkół i w interesie miasta . . . . . . . . . .40

Jak sfinansować projekt . . . . . . . . . . . . . .12

Sieć w szkole wymaga specjalistów . . . .46

Gdy mieszkańcy dzwonią, gmina odpowiada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Droga do pierwszej e-administracji w Serbii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

Szkolny terminal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

Ochrona zdrowia Szpital dobrze zdiagnozowany . . . . . . . . .49

Felieton

„Cyfrowa szkoła” w Cyfrowej Polsce......21-48

Apel o błędy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52

REDAKTOR NACZELNy Jarosław Molga tel. (22) 390 91 14, j.molga@cyfrowa-polska.pl REDAKCJA 04–205 Warszawa, ul. Naddnieprzańska 26 lok. 2B tel. (22) 390 91 14 redakcja@cyfrowa-polska.pl WyDAWCA

ul. Tytoniowa 20, 04–228 Warszawa Lech Maciejewski, wiceprezes zarządu

ZESPÓŁ Barbara Mejssner, b.mejssner@cyfrowa-polska.pl Wojciech Urbanek, w.urbanek@cyfrowa-polska.pl Wiesław Waliszewski, w.waliszewski@cyfrowa-polska.pl Marcin Złoch, m.zloch@cyfrowa-polska.pl

REKLAMA, MARKETiNg, PRENUMERATA Beata Słowikowska dyr. ds. marketingu i prenumeraty tel. (22) 390 91 14, tel. kom. 502 704 844 b.slowikowska@cyfrowa-polska.pl DRUK

Kengraf

SKŁAD i ŁAMANiE Ryszard Łempicki dyrektor studia DTP KOREKTA Małgorzata Wiśniewska

Nakład – 5000 egzemplarzy

02-03 wstep_02-03 wstep.qxd 12-05-07 14:43 Page 2

cyfrowa polska

Drodzy Czytelnicy! Wio sna wo kół, ale w te le in for ma ty ce pu blicz nej nie usta ją cy okres burz i na po ru. Oka zu je się, że po pół ro ku funk cjo no wa nia no we go re sor tu ad mi ni stra cji i cy fry za cji przy ję to opcję ze ro wą. Na do brą spra wę, wszyst kie cen tral ne pro jek ty IT zo sta ły za wie szo ne. W za mian ru szył pi lo taż „Cy fro wej szko ły”. Czas bie gnie, a ży cie nie zno si próż ni. Sa mo rzą dy nie chcą cze kać na rzą do we pro jek ty i sa me re ali zu ją to, co zmie rzy ły. Efekt mo że być ta ki, że za chwi lę Pol ska lo kal na bę dzie po szat ko wa na róż ny mi roz wią za nia mi, a rząd bę dzie pró bo wał za wra cać Wi słę ki jem, zmu sza jąc sa mo rzą dy do wy ko rzy sta nia np. ZMO KU, któ ry zdu blu je sys te my już wy bu do wa ne przez sa mo rzą dy. W tym nu me rze kon cen tru je my się na dwóch te ma tach. Pierw szy to li nia mu ni cy pal na. Roz wią za nie in te gru ją ce róż ne ka na ły ko mu ni ka cji oby wa te li z mia stem. Od zwy kłe go te le fo nu po czat w sie ci. Ta kie li nie mu ni cy pal ne sta ły się stan dar dem w USA czy Eu ro pie Za chod niej i ma ją za strze żo ny nu mer „311”. Każ dy, kto wjeż dża do ob ce go so bie mia sta wie, że pod 311 uzy ska od po wied nią po moc i wspar cie ze stro ny służb miej skich, zo sta nie wy po sa żo ny w wie dzę i in for ma cję. Po ka zu je my, jak li nia 311 dzia ła w Me dio la nie we Wło szech, ale tak że w mniej szym Ni szu w Ser bii. W Pol sce podobne projekty na ra zie re ali zu ją Wro cław i War sza wa, ale tak że znacz nie mniej sze mia sta po win ny w ta kie roz wią za nia in we sto wać. Zwłasz cza te, któ re ży ją z tu ry sty ki, czy te, któ re przy cią ga ją do sie bie ka pi tał, in we sty cje. Po twier dzi li to przed sta wi cie le sa mo rzą dów Ma zow sza, uczest ni cy de ba ty „Cy fro wej Pol ski” po świę co nej li nii mu ni cy pal nej. Dru gi te mat to, oczy wi ście, „Cy fro wa szko ła”. Po la tach po ja wił się pro jekt cy fry za cji szkół fi nan so wa ny z bu dże tu cen tral ne go. Nasz blok te ma tycz ny

na zwa li śmy „Cy fro wa szko ła w cy fro wej Pol sce”, bo choć, oczy wi ście, kon cen tru je my się na roz wią za niach i pro duk tach zgod nych z rzą do wym pi lo ta żem, chce my wyjść krok da lej. Po ka zu je my, że wy po sa że nie szko ły to jed no. Dru gie to wpi sa nie szko ły w więk szy or ga nizm – mia sta, re gio nu. Pre zen tu je my więc tak że pro jek ty sa mo rzą do we in te gru ją ce za rzą dza nie szko ła mi z za rzą dza niem ca łym or ga ni zmem miej skim, jak czy nią to Gdańsk i Wro cław. Po ka zu je my, jak moż na cy fry zo wać szko łę bez lap to pów, a z uży ciem ter mi na li, jak ma to miej sce w Opol skiem. Ofer ta IT dla edu ka cji jest na praw dę im po nu ją ca, za rów no je śli idzie o roz wią za nia, jak i pro duk ty. Po le cam roz mo wę z Ja ro sła wem Ja strzęb skim, pre ze sem Ota go, wio dą cej fir my in for ma ty zu ją cej na sze mia sta. Wie je z niej opty mi zmem, bo oka zu je się, że obec nie mia sta wi dzą już du żo da lej i chcą in we sto wać w kom plek so we roz wią za nia, a nie two rzyć wy spy (szko ły osob no, mia sto osob no, jed nost ki pod le głe osob no, itd.). A prze cież wła śnie ta kie kom plek so we spoj rze nie po zwa la od nieść naj więk sze ko rzy ści z cy fry za cji i unik nąć w przy szło ści raf i wy dat ków. Te za wsze się po ja wia ją, gdy wresz cie przychodzi czas (a już przy szedł) po łą cze nia ta kich wysp w je den or ga nizm. Sło wem, ten nu mer jest po chwa łą in te gra cji. Nie tyl ko w ta kich przy pad kach, jak ko mu ni ka cja z oby wa te la mi, czy szkół z sa mo rzą da mi. Tak że w przy pad ku szpi ta li, gdzie wszyst ko za czy na „się ukła dać” w mo men cie, gdy roz wią za nie in for ma tycz ne po tra fi ogar nąć część bia łą i sza rą szpi ta la. In te gra cja to tak że za cho wa nie stan dar dów, a więc przy ję cie okre ślo nych norm za rzą dza nia te le in for ma ty ką. Dla te go w tym nu me rze wra ca my do te ma tu ISO. Za chę cam do lek tu ry.

Jarosław Molga

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:48 Page 3

AdministrAcjA

Michał Boni: od nowa startujemy do e-administracji „Być może straciliśmy dekadę” – powiedział Michał Boni, prezentując raport o stanie rządowych projektów e-administracji: „Raport Państwo 2.0 – Nowy start dla e-administracji”. W dokumencie przedstawiono ocenę 29 priorytetowych projektów informatycznych finansowanych z funduszy europejskich. Zaprezentowano też działania, które resort chce podjąć w najbliższym czasie. Naj wię cej miej sca w ra por cie po świę co no przed się wzię ciom fi nan so wa nym w ra mach osi 7 Pro gra mu Ope ra cyj ne go In no wa cyj na Go spo dar ka (e -ad mi ni stra cja). Nic dziw ne go – 13 kwiet nia Ko mi sja Eu ro pej ska wstrzy ma ła re fun do wa nie wy dat ków na te pro jek ty. Cho dzi o 1,2 mld zł. Mi ni ster Bo ni pod czas pre zen ta cji ra por tu 23 kwiet nia za pew niał, że za mro że nie re fun da cji nie ozna cza utra ty środ ków. Los tych pie nię dzy ma być wy ja śnia ny 15 ma ja, pod czas spo tka nia z unij nym ko mi sa rzem ds. po li ty ki re gio nal nej Jo han ne sem Hah nem. Na to miast sa me pol skie wła dze zde cy do wa ły o nie przed sta wia niu KE do cer ty fi ka cji ele men tów pro jek tów o war to ści 147 mln zł. To skut ki pro wa dze nia śledztw w spra wach po dej rzeń o ko rup cję. Jak in for mo wał Mi chał Bo ni, nie pra wi dło wo ści (któ rych do ty czą śledz twa) mo gły się po ja wić w pię ciu pro jek tach re ali zo wa nych przez CPI: e -usłu gach po li cji – na kwo tę 67 mln zł, seg men tach pl. ID, nie wiel kich seg men tach ePU AP, nie znacz nych mo du łach OST112 oraz pro jek cie CPR. Je śli cho dzi o za gro żo ne dziś pro jek ty, mi ni ster ma pro gram ra tun ko wy. – Je że li w ne go cja cjach z Ko mi sją Eu ro pej ską oka że się, że z ja kimś pro gra mem jest na praw dę źle, to je go ele men ty bę dą prze no szo ne do in nych pro jek tów – mó wi mi ni ster. Po dej rze nia o ko rup cję przy blo ko wa ły nie któ re pro jek ty e -ad mi ni stra cji, jed nak o wie le więk szy wpływ na ich ku le ją cą re ali za cję ma ją in ne czyn ni ki. We dług ra por tu re sor tu ad mi ni stra cji i cy fry za cji, grze chy głów ne to m. in.: brak kom plek so we go po dej ścia do pro jek tów, brak ich ko or dy na cji na po zio -

mie rzą do wym, pry mat per spek ty wy tech nicz no -sprzę to wej nad re ali za cją ocze ki wa nych funk cji, brak lo gicz nej se kwen cyj no ści w opra co wy wa niu i re ali za cji pro jek tów, brak eta po wo ści w pla no wa niu oraz wdra ża niu pro jek tów, nie uwzględ nia nie nie bez pie czeń stwa ku mu la cji w cza sie roz li czeń, nie bez pie czeń stwo bra ku kom pa ty bil no ści, brak od po wied nio za pla no wa ne go cza su na te sto wa nie, nie wy star cza ją ca współ pra ca z in te re sa riu sza mi, a tak że brak do pa so wy wa nia roz wią zań do zmie nia ją cych się z upły wem cza su po trzeb użyt kow ni ków i zmian w pra wie oraz brak ana liz kosz tów utrzy ma nia i nie przej rzy stość de cy zji. Tych grze chów Mi ni ster stwo Ad mi ni stra cji i Cy fry za cji chce unik nąć, sto su jąc tzw. In for ma ty za cję Zin te gro wa ną. Opie rać ma się ona na czte rech za sa dach: in for ma ty za cja słu żyć ma obie go wi in for ma cji, a nie od wrot nie; ce lem dzia łań jest uspraw nia nie pro ce sów ad mi ni stra cyj nych i usług, a nie re ali za cja pro jek tów IT; wy bie ra ne roz wią za nia mu szą gwa ran to wać naj lep szą re la cję wy ni ków do kosz tów; pań stwo jest neu tral ne tech no lo gicz nie, co z jed nej stro ny ozna cza, że oby wa te le ma ją do stęp do e -usług nie za leż nie od urzą dze nia czy sys te mu, z ja kie go ko rzy sta ją, a z dru giej, za pew nia in sty tu cjom pu blicz nym ła twą moż li wość zmia ny fir my – do staw cy roz wią za nia. Ce lem stra te gicz nym pro gra mu in for ma ty za cji i cy fry za cji Mi cha ła Bo nie go jest stwo rze nie do ro ku 2020 spój ne go Sys te mu In for ma cyj ne go Pań stwa. Naj waż niej szą ro lę w za pew nie niu do stę pu oby wa te li do e -usług ad mi ni stra cji ma – we dług pla nów re sor tu – speł niać ePU AP.

04-05_csi.qxd 12-05-08 11:06 Page 4

rozmowa cyfrowej polski

Technologie są środkiem, a nie celem Z Krystyną sZumilas, ministrem edukacji narodowej, rozmawiają Jarosław molga i Wiesław Waliszewski. – Jaką rolę, zdaniem Pani Minister, powinny pełnić nowe technologie w edukacji? – Przede wszystkim powinny wspierać proces nauczania, a przez to przyczyniać się do uzyskiwania lepszych efektów kształcenia. Nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne, sprzęt komputerowy, dostęp do Internetu ułatwiają codzienne życie i sprawiają, że wykonywana praca jest efektywniejsza. Taką też rolę powinny spełniać w edukacji – być wykorzystywane dla uzyskiwania lepszych efektów kształcenia, dla wyrównywania szans edukacyjnych, zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu i indywidualizacji procesu kształcenia. Nowoczesne technologie w szkole wprowadzane są przez nauczyciela. Powinny być aż i tylko środkiem dydaktycznym. W żadnym wypadku nie powinny zdominować procesu dydaktycznego, a ich stosowanie zawsze powinno wynikać z potrzeb uczniów i wpierać ich indywidualny rozwój. Technologie informacyjno-komunikacyjne stwarzają również możliwości uniezależnienia procesu edukacji od miejsca i czasu. Dlatego powinny stanowić pomost pomiędzy edukacją formalną, nieformalną i pozaformalną, a przez to ułatwiać przygotowanie uczniów do uczestnictwa w procesie uczenia się przez całe życie. – Pilotaż programu „Cyfrowa Szkoła” ma być przygotowaniem dużego projektu cyfryzacji szkół. Kiedy można spodziewać jego założeń? – Cyfryzację polskich szkół zaczynamy od pilotażu, który będzie przeprowadzony w szkołach podstawowych w latach 2012 i 2013. W pilotażu będziemy prowadzić badania i kompleksową ewaluację. Ich rezultaty i wnioski przełożą się na dopracowanie założeń programu wieloletniego. Pilotaż da nam więc odpowiedzi na pytania, które z założeń programu pilotażowego wykorzystać do przygotowania dużego projektu i jakie dodatkowe założenia należy przyjąć, a sam program zostanie opracowany przez MEN we współpracy ze środowiskami naukowymi i środowiskami praktyków zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji. – Wiele samorządów prowadzi własne projekty informatyzacji procesu dydaktycznego (Wrocław, województwo opolskie, Gdańsk, Ostrów Wielkopolski, Jarocin). Czy i jak ich doświadczenia wykorzysta MEN? – Bacznie obserwujemy doświadczenia samorządów w cyfryzacji szkół. Przyglądamy się również efektom prowadzonych ewaluacji. Z przedstawicielami samorządów spotykaliśmy się podczas opracowywania pilotażu i wykorzystaliśmy ich doświadczenia przygotowując jego założenia. Współpracujemy z osobami zaangażowanymi w realizację projektów lokal-

nych. Niektórzy zostali powołani w skład Rady ds. Informatyzacji Edukacji, której głównym zadaniem jest wsparcie ministerstwa w przygotowaniu projektu „Cyfrowa Szkoła” – Nie ma obecnie centralnych zakupów sprzętu komputerowego do szkół, czy to może się zmienić? Wiele osób obawia się, że pozostawienie inwestycji w nowe technologie w gestii organów prowadzących może spowodować duże zróżnicowania poziomu wyposażenia placówek, a co za tym idzie – umiejętności uczniów. – Wyszliśmy z założe nia, że to szkoły i ich organy prowadzące najlepiej znają aktualny poziom zaawansowania technologicznego i swoje potrzeby w tym zakresie. To w szkołach powinny powstawać plany rozwoju i transformacji. MEN powinien realizację tych planów wspierać i dlatego w pilotażu, jako formę wsparcia, wybraliśmy dotację celową dla organów prowadzących. Wyniki ewaluacji pilotażu zweryfikują nasze założenie. Docelowo określiliśmy funkcjonalności, jakie szkoły powinny osiągnąć poprzez wykorzystanie dotacji celowej i to powinno zapobiec zróżnicowaniu poziomu wyposażenia placówek. – By nauczyciele mogli efektywnie wykorzystywać laptopy, tablice multimedialne i inny sprzęt, muszą mieć dostęp do elektronicznych materiałów edukacyjnych. Jakie są plany ministerstwa w tym zakresie? – W ramach pilotażu planujemy opracowanie elektronicznych podręczników, w szczególności dla drugiego etapu edukacyjnego, które będą dostępne na otwartych licencjach na publicznym portalu. Już dzisiaj nauczyciele mogą korzystać z szerokiej palety elektronicznych treści edukacyjnych, oferowanych zarówno przez podmioty komercyjne, jak również bezpłatnie przez różne portale edukacyjne prowadzone przez organizacje pozarządowe. Ośrodek Rozwoju Edukacji, jednostka podległa MEN, zajmuje się rozwojem portalu Scholaris, z którego aktywnie korzysta wielu nauczycieli. Narzędzia technologii informacyjno-komunikacyjnych umożliwiają nauczycielom pełnienie roli twórców w przygotowywaniu scenariuszy dla swoich zajęć edukacyjnych. Planujemy, że w programie pilotażowym nauczyciele będą aktywnie angażowali się w wymianę elektronicznych treści edukacyjnych w ramach międzyszkolnych sieci współpracy moderowanych przez ORE. Już dzisiaj nie ma większych problemów z dostępem do potrzebnych nauczycielom treści edukacyjnych. Problemem jest jakość tych treści. Oczekujemy, że wprowadzenie darmowych e-podręczników zwiększy konkurencję i przyczyni się do wzrostu jakości zasobów edukacyjnych, zarówno bezpłatnych jak i komercyjnych.

04-05_csi.qxd 12-05-08 11:06 Page 5

56-57_csi.qxd 12-05-07 12:42 Page 6

rozmowa cyfrowej polski Z RObeRtem GOntkIewIcZem, prezesem Zarządu ctPartners, rozmawia Jarosław molga.

– W jakich organizacjach wdrożenie norm ISO ma sens? Czy zależy to od skali, czy złożoności organizacji, czy też nie ma to większego znaczenia? – O potrzebie i możliwości wdrożenia normy decydują w równej mierze czynniki natury wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Zacznijmy od czynników wewnętrznych. Certyfikacja na zgodność z normą ISO 20000 wymaga udokumentowania dostarczanych usług i realizowanych procesów. Mała, kilkuosobowa organizacja IT zazwyczaj nie czuje dużej presji na dokumentowanie jakichkolwiek działań i produktów, a tym bardziej na powtarzalność procesów i procedur. Model zarządzania w takich małych zespołach jest maksymalnie elastyczny i przypomina nieco projekty agile’owe. Stawiane cele są krótkoterminowe i w takiej perspektywie są też oceniane. Organizacja szuka optymalnych dla siebie rozwiązań. Takiego sposobu zarządzania nie da się jednak zastosować do większych niż kilkuosobowe, dojrzałych organizacji. Nieco większy zespół ludzi, rozproszona, a więc trudniejsza w zarządzaniu struktura, konieczność silniejszej współpracy z innymi firmami – wszystko to narzuca potrzebę upo-

ISO daje wiarygodność Jakie są cele certyfikacji i co w praktyce daje norma ISO 20000 1. Bezpośrednim celem certyfikacji na zgodność z normą ISO 20000 jest formalne potwierdzenie niezależnym audytem, że dostawca usług IT stosuje najlepsze praktyki zarządzania usługami informatycznymi, które są zdefiniowane w międzynarodowej, powszechnie uznawanej przez całą branżę IT normie. 2. Certyfikat ISO 20000 to namacalny dowód, że organizacja IT dobrze działa. Dowód, który można powiesić w ramce na ścianie i pokazywać z dumą klientom. 3. Uzyskanie certyfikatu ISO 20000 to ukoronowanie wysiłków dostawcy usług IT. Sam pomysł certyfikacji może być dla organizacji znakomitym impulsem i skutecznym motywatorem do wdrożenia zmian, poszukiwania większej efektywności i skuteczności działania. 4. Żeby coś poprawiać, trzeba najpierw wiedzieć, co nie działa. Przegląd organizacji, będący integralnym elementem przygotowań do certyfikacji, precyzyjnie wskazuje obszary możliwej poprawy. Organizacja uniknie w ten sposób chaosu w doraźnym gaszeniu pożarów i podejmowaniu działań doskonalących ad hoc. 5. Lektura normy ISO 20000 i chęć stosowania się do jej wytycznych wymusza przeorientowanie organizacji IT na probiznesową, poukładaną procesowo, dostarczającą realnej wartości w postaci usług. To wartości same w sobie. 6. Dla części firm certyfikat ISO 20000 jest narzędziem do budowy przewagi konkurencyjnej. Szczególnie dotyczy to komercyjnych dostawców usług teleinformatycznych. To, co dla części firm jest prze-

wagą konkurencyjną, dla innych może być warunkiem koniecznym prowadzenia działalności. Już w najbliższym czasie możemy się spodziewać, że w przetargach coraz częściej będą się pojawiały zapisy zobowiązujące dostawców do legitymowania się certyfikatem ISO 20000. Trudno bowiem o lepsze referencje dla firmy, niż międzynarodowy certyfikat. 7. Certyfikacji ISO 20000 przyświecają często również cele wewnętrzne. Uzyskany certyfikat dowodzi wewnętrznej dojrzałości komórki świadczącej usługi IT, co z kolei pozwala wzmocnić pozycję dyrektora IT i całej organizacji IT w firmie. 8. Uzyskany certyfikat ISO 20000 może znacząco pomóc dowartościować pracowników IT poprzez pokazanie roli, jaką pełnią w firmie i realnej wartości, jaką jej dostarczają. 9. Wdrożenie normy ISO 20000 to wejście na dobrze wytyczoną ścieżkę ustawicznego doskonalenia organizacji. Będąc poza tą ścieżką traci się certyfikat, a co ważniejsze, poza nią usług nie da się świadczyć efektywnie i skutecznie. Ważne, by chęć uzyskania przez organizację certyfikatu ISO 20000 nie stała się celem samym w sobie, by nie przysłoniła wymienionych tu realnych celów wdrożenia normy. Dlatego cele wdrożenia należy określić na starcie projektu, przypominać o nich cały czas, a po uzyskaniu certyfikatu zweryfikować plany z rzeczywistością i wyciągać wnioski.

56-57_csi.qxd 12-05-07 12:42 Page 7

rozmowa cyfrowej polski rząd ko wa nia or ga ni za cji i udo ku men to wa nia re ali zo wa nych dzia łań. I w tym mo men cie or ga ni za cje IT mo gą śmia ło za cząć my śleć o ISO 20000. Nie mniej waż ne do pod ję cia de cy zji o wdro że niu nor my ISO 20000 mo gą się oka zać czyn ni ki ze wnętrz ne, a więc wy ma ga nia biz ne so we, ry nek, na któ rym się dzia ła, kon ku ren cja i re gu la cje. Wszę dzie tam, gdzie klien ci kła dą du ży na cisk na ja kość i na jej gwa ran cję (tj. do stęp ność usług, wy daj ność sys te mów, okre ślo ny czas re ak cji i re ali za cji zgło sze nia, czas usu nię cia awa rii), ko niecz ne jest upo rząd ko wa nie spo so bu do star cza nych usług, tak by efekt koń co wy za wsze był ta ki sam, tzn. zgod ny z umo wą. Ozna cza to ko niecz ność przy go to wa nia i wdro że nia pro ce dur w IT, a przede wszyst kim ich po wta rzal ność. Do te go wła śnie zo sta ła stwo rzo na nor ma ISO 20000. – Jak przeprowadzać taki proces? Na co przede wszystkim należy zwracać uwagę i na co trzeba się przygotować? – Kie dy za czy na my my śleć o cer ty fi ka cji ISO 20000, na tu ral nym pierw szym kro kiem po win na być do bra ana li za sta nu obec ne go or ga ni za cji i pro ce sów. Ko lej ne kro ki wdro że nia to okre śle nie za kre su sto so wa nia nor my oraz udo ku men to wa nie naj waż niej szych pro ce sów. Bar dzo waż ne jest w tym miej scu jak naj więk sze za an ga żo wa nie pra cow ni ków IT, któ rzy bę dą póź niej re ali zo wać zde fi nio wa ne pro ce sy i pro ce du ry. Po wiem krót ko: bez ich za an ga żo wa nia wdro że nie się nie po wie dzie. Gdy czu je my, że or ga ni za cja jest go to wa do cer ty fi ka cji, na le ży zwe ry fi ko wać na sze prze czu cia i pod dać się au dy to wi we wnętrz ne mu. Po je go po zy tyw nym wy ni ku moż na śmia ło pod dać się for mal ne mu au dy to wi cer ty fi ka cyj ne mu, któ ry prze pro wa dzi nie za leż na or ga ni za cja. Przy za ło że niu, że wcze śniej do brze wy ko na li śmy swo ją pra cę, au dyt za koń czy się przy zna niem or ga ni za cji cer ty fi ka tu na zgod ność sys te mu za rzą dza nia usłu ga mi IT z nor mą ISO 20000. Na tym jed nak jesz cze nie ko niec. Sys tem za zwy czaj wska zu je ob sza ry wy ma ga ją ce ko rek ty i te dzia ła nia trze ba wy ko nać. Nor ma wy mu sza me to dycz ne po dej ście do usta wicz ne go do sko na le nia, a to – zgod nie z na zwą – ni gdy się nie koń czy. Wresz cie, trze ba ko niecz nie po chwa lić się uzy ska nym cer ty fi ka tem przed klien ta mi, wła snym kie row nic twem, pra cow ni ka mi, no i ryn kiem! W trak cie wdro że nia szcze gól ną uwa gę na le ży zwró cić na zbu do wa nie w fir mie świa do mo ści usłu go wej. Nie zbęd nym ele men tem wdro że nia są szko le nia dla pra cow ni ków IT z dzia ła nia nor my i pro ce sów. Mu si my rów nież ko niecz nie za dbać o sta łą do brą współ pra cę z biz ne sem, za rów no w trak cie, jak i po wdro że niu nor my. Je śli ko muś się wy da je, że Sys tem Za rzą dza nia Usłu ga mi IT zgod ny z nor mą ISO 20000 moż na przy nieść do fir my w tecz ce, bar dzo się my li. Klu czem do suk ce su za wsze oka zu je się za an ga żo wa nie ca łej fir my oraz wła ści wa ko mu ni ka cja we wnątrz IT i po za, pre zen tu ją ca pla no wa ne dzia ła nia, tłu ma czą ca mo ty wy ich po dej mo wa nia ian ga żu ją ca pra cow ni ków IT i biz ne su w po dej mo wa nie de cy zji. – Dlaczego wdrażając ISO warto korzystać ze wsparcia takiego, jakie oferuje CTPartners i na czym to wsparcie polega? – Kon sul tan ci CTPart ners pro wa dzą pro jek ty wdro że nia nor my ISO 20000 od A do Z. Co ro bi my? Wszyst ko. Po cząw szy od ana li zy obec ne go sta nu or ga ni za cji i pre cy zyj ne go za pla no wa nia dal szych kro ków (na przy kład, przy wy ko rzy sta niu no wo cze snej, au tor skiej me to dy ba da nia or ga ni za cji IT pod ką tem zgod no ści z nor mą ISO/IEC 20000, do stęp nej na stro nie www.au dy ti so 20000.pl), przez trans fer wie dzy o nor mie w po sta ci szko leń i sy mu la cji biz ne so wych, two rze nie pro ce sów i pro ce dur dla or ga ni za cji, aż po wspar cie w trak cie au dy tu cer ty fi ka cyj ne go. Na ko niec wspie ra my klien tów w cy klicz nej oce nie doj rza ło ści or ga ni za cji i pro ce sów oraz w usta wicz nym do sko na le niu.

Za wyborem CTPartners przemawia: 1. Wiarygodność i marka znana od lat na polskim rynku zarządzania usługami informatycznymi i IT Governance. 2. Jesteśmy sprawdzonym partnerem wielu organizacji – konsultanci CTPartners mają olbrzymią wiedzę i doświadczenie we wdrożeniach normy ISO 20000. 3. Mamy wiedzę ekspercką i praktyczne doświadczenie z setek projektów, podczas których wspieraliśmy naszych klientów w budowie organizacji usługowych, opartych na bibliotece ITIL®. Wierzymy, że optymalne efekty daje połączenie normy ISO 20000 i najlepszych praktyk ITIL®. 4. Jako niezależni konsultanci, oferujemy obiektywną ocenę i spojrzenie na organizację z zewnątrz, dzięki czemu dostrzegamy możliwości, których często nie widać z wnętrza organizacji. 5. Współpraca z nami znacznie przyspiesza wdrożenie, bo do projektu wnosimy doświadczenia z wielu podobnych projektów i... ręce zawsze gotowe do pracy:-) 6. Sprawujemy nadzór nad całym wdrożeniem, koordynując wiele toczących się równolegle wątków, zapewniając wewnętrzną spójność i zgodność z założonymi celami. 7. Nie ograniczamy się do napisania zestawu procedur i zapisów, o które spyta audytor, lecz koncentrujemy się na tym, aby te procedury służyły dostarczaniu lepszych usług. 8. Nie pozwalamy naszym klientom osiąść na laurach. Wspieramy ich w uruchomieniu skutecznego mechanizmu ustawicznego doskonalenia, tworzymy konkretne rekomendacje i plany działań na najbliższą przyszłość, wspieramy w systematycznych przeglądach dojrzałości organizacji i procesów IT.

48-49_csi.qxd 12-05-07 12:51 Page 8

AdministrAcjA 16. konferencja „Miasta w Internecie”

Wyzwania Cyfrowej Polski – od wizji do realizacji Tegoroczna konferencja „Miasta w Internecie” będzie jedną z pierwszych okazji do merytorycznej dyskusji nad bardzo ważnymi raportami i projektami, dotyczącymi teraźniejszości i przyszłości teleinformatyki w sektorze publicznym.

Uczest ni cy kon fe ren cji – naj więk sze go w Pol sce fo rum dys ku sji o IT w sfe rze pu blicz n ej – spo t ka ją się bo w iem tuż po upu blicz nie niu wy ni ków kon tro li Naj wyż szej Izby Kon tro li na te mat e -ad mi ni stra cji w Pol sce oraz mie siąc po pu bli ka cji ra por tu otwar cia mi ni stra ad mi ni stra cji i cy fry za cji, Mi cha ła Bo nie go. Koń czyć się bę dzie tak że dys ku sja nad za pro po no wa ną przez MA iC Li nią Współ pra cy rzą du z sa mo rzą da mi w bu do wie e -ad mi ni stra cji. Prze łom ma ja i czerw ca to też czas na pierw sze wnio ski na te mat star tu rzą do we go pi lo ta żu „Cy fro wej Szko ły”. Ko lej ny ak tu al ny te mat to bu do wa sie ci szkie le t o w ej sze r o k o p a s mo w e g o In t er n e t u w Pol sce, któ ra wcho dzi te raz w de cy du ją cą fa zę. Trzy naj waż niej sze za gad nie nia te ma tycz ne, wo kół któ rych to czyć się bę dą se sje ple -

nar ne, de ba ty, warsz ta ty i dys ku sje pa ne lo we do ty czyć bę dą: 1) sta nu ad mi ni stra cji elek tro nicz nej w Pol sce, 2) trans for ma cji, ja ka cze ka pol ską szko łę dzię ki wy ko rzy sta niu roz wią zań te le in for ma tycz nych oraz 3) ro li rzą du i sa mo rzą dów w za pew nie niu miesz kań com do stę pu do In ter ne tu, gdy w re gio nach go to wa już bę dzie sze ro ko pa smo wa sieć szkie le to wa. Swój udział w gdań skim spo tka niu za po wie dzie li m.in.: mi ni ster ad mi ni stra cji i cy fry za cji Mi chał Bo ni wraz z wi ce mi ni stra mi Mał go rza tą Ol szew ską i Igo rem Ostrow skim, wi ce mi ni ster roz wo ju re gio nal ne go Iwo na Wen del, dy rek tor Cen trum Pro jek tów In for ma tycz nych Agniesz ka Bo bo li, dy rek tor Cen trum Sys te mów In for ma tycz nych Służ by Zdro wia Le szek Si kor ski.

wejsciowka_csi.qxd 12-05-07 12:57 Page 9

Linia Municypalna numer 311

Partner merytoryczny

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:16 Page 10

Linia municypaLna

System informacji miejskiej:

„Linia Municypalna numer 311” System „Linia Municypalna numer 311” daje mieszkańcom nowe możliwości kontaktu z lokalną władzą. Pozwala im na komunikację z urzędem zarówno przez telefon, jak i czat, e-mail czy SMS. Efekty wdrożenia systemu to podniesienie wydajności pracy urzędników, oszczędności oraz polepszenie wizerunku samorządu jako instytucji przyjaznej obywatelom.

Brak jednolitego systemu informacyjnego sprawia, że mieszkańcy często nie wiedzą, gdzie szukać pomocy, z kim i jak się kontaktować. Nierzadko wykorzystują do komunikacji z lokalną administracją linie alarmowe. Te problemy na świecie, a także w Polsce, coraz częściej rozwiązuje się stosując odpowiednie rozwiązania informatyczne. W projekcie „Linia Municypalna numer 311” skorzystano z dobrych wzorców, czyli podobnych systemów funkcjonujących na terenie Unii Europejskiej. „Linia Municypalna numer 311” to multimedialne centrum informacyjne, wykorzystujące do komunikacji – poza kanałem telefonicznym – również inne, popularne i nowoczesne metody komunikacji, takie jak czat, e-mail czy SMS.

fot. THETA

Ko rzy ści z wdro że nia plat for my

Wdrożenie systemu „Linia Municypalna numer 311” daje wiele korzyści. Wśród nich można wymienić: Jeden uniwersalny – na terenie całego kraju – numer telefoniczny, zapewniający dostęp do lokalnych władz. Dzięki platformie instytucja publiczna staje się dostępna dla wszystkich, niezależnie od ich miejsca pobytu i możliwości mobilnych. Dotyczy to nie tylko korzystających z usług urzędu, ale również pracujących w nim. Ogromnym plusem tego typu rozwiązania jest wspieranie zatrudnienia osób, które z różnych powodów nie mogą pracować po-

za mieszkaniem. Szczególnie ważne może to być dla młodych matek, które dzięki platformie mogą pracować w domu. Podobnie jest z osobami niepełnosprawnymi, które uzyskują możliwość pracy zawodowej. Funkcja transmisji obrazu między wieloma rozmówcami umożliwia urzędnikowi komunikowanie się z osobami niesłyszącymi przy udziale tłumacza języka migowego. Dzięki wysokiej jakości połączeniom wideo osoby niesłyszące mogą w wygodny sposób załatwiać swoje sprawy w urzędzie. Dzięki możliwości pracy w chmurze urząd staje się „medialnym mediatorem” między zainteresowanymi osobami. System może mieć również pozytywny wpływ na przychody instytucji państwowych i samorządowych. Na przykład, może automatycznie informować wszystkich zainteresowanych o zbliżających się terminach przetargów. Platforma może również potwierdzić udział obywateli przystępujących do aukcji, co zrobi także w sposób automatyczny. Dodatkowym plusem będzie również możliwość stworzenia tych serwisów przez osoby merytoryczne, skupiające się na aspekcie biznesowym zadania. W prezentowanym rozwiązaniu klient decyduje, w jaki sposób będzie się komunikował z urzędem. Jego prośba trafia do centralnego modułu dystrybucyjnego Avaya Aura Contact Center (AACC), który, stosując inteligentne schematy, łączy interesanta z osobą mogącą udzielić mu pomocy.

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:16 Page 11

Linia MunicypaLna

Jak działa „Linia Municypalna numer 311” Systemy automatycznej obsługi

WWW

Klient linii Informacyjnej 311

Nagrywanie połączeń

Konsultanci 311

e-mail

Fax

W przypadku wzmożonego ruchu i braku wolnych konsultantów, połączenia głosowe są obsługiwane w sposób automatyczny, oferując dodatkowe możliwości informacyjne. System może działać w oparciu o wybieranie tonowe w aparatach telefonicznych lub rozpoznawanie mowy naturalnej. Połączenia multimedialne przechodzą przez inteligentne algorytmy systemu AACC, gdzie można rozpoznać np. słowa kluczowe w temacie e-mail, wysłać automatyczne potwierdzenie o otrzymaniu e-maila klientowi i przesłać wiadomość do odpowiedniego konsultanta wraz z sugerowaną odpowiedzią. Innym kanałem kontaktu, preferowanym często przez młodszych mieszkańców, jest czat. Czat z konsultantem można rozpocząć ze strony WWW Centrum Informacyjnego, można także w sposób automatyczny poprosić system AACC o oddzwonienie na podany numer telefonu.

Aplikacje informacyjne. Bazy danych. Integracja z systemami miejskimi

Eksperci zewnętrzni

Połączenia głosowe i ekran konsultanta w czasie rozmowy są nagrywane. Interakcje multimedialne, jak czat czy e-mail, są przechowywane w bazie danych. Konsultant wykorzystuje w czasie połączenia z klientem scentralizowany system informacyjny, pobierający potrzebne dane z systemów miejskich, jak np. informacje o remontach i zamkniętych drogach, awariach wodociągowych, manifestacjach, skażeniach, itp. W przypadku konieczności udzielenia bardziej kompleksowej informacji jest możliwość włączenia do rozmowy ekspertów zewnętrznych. Wszystkie systemy miast powinny działać niezawodnie, dlatego System Avaya „Linia Municypalna numer 311” jest zbudowany w oparciu o zduplikowane komponenty pracujące w trybie wysokiej dostępności (ang. High Availability). Ważne jest, że taki system zachowuje ciągłość pracy w przypadku awarii jednego z elementów systemu.

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:08 Page 12

Linia municypaLna

Jak sfinansować projekt Z punktu widzenia kierownictwa jednostki, bardzo istotne jest oszacowanie kosztów inwestycyjnych i osobowych. Kluczowym błędem, bardzo często popełnianym na etapie planowania, jest zbyt optymistyczne podejście do finansów. Zwykle pierwsze szacunki są przyjmowane jako ostateczne, ponieważ brakuje już czasu na ich zweryfikowanie. W ten sposób założenia budżetu nie uwzględniają wystąpienia utrudnień, a te pojawią się na pewno.

Pie nią dze z Unii Skąd brać pieniądze? W obecnej sytuacji finansowej samorządy raczej ograniczają wydatki, niż zwiększają nakłady. Dlatego szczególnie atrakcyjnym źródłem dofinansowania projektów są środki pochodzące z funduszy europejskich. Rok 2012 znajduje się u schyłku okresu programowania 2007-13, kiedy większość pieniędzy przeznaczonych na e-usługi została zakontraktowana, czyli środki są już rozdzielone pomiędzy beneficjentów. Jednakże są jeszcze województwa, w których można składać wnioski w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. W województwie podkarpackim w styczniu uruchomiono konkurs w ramach Osi III: „Projekty z zakresu e-usług oraz tworzenia geograficznych systemów informacji przestrzennej dla poziomu regionalnego i lokalnego”. Decydującą kwestią dla zakwalifikowania projektu do dofinansowania jest takie opisanie linii municypalnej, by mieściła się w definicji e-usługi lub była jej istotnym elementem. W przeciwnym razie wydatek nie zostanie uznany za kwalifikowany, a więc podlegający refundacji. Podobna sytuacja ma miejsce w województwie podlaskim. Zgodnie z zapowiedzią tamtejszego Urzędu Marszałkowskiego, na przełomie sierpnia i września ma zostać ogłoszony konkurs w ramach priorytetu IV – Społeczeństwo informacyjne. W tym przypadku w dokumentacji konkursowej zostały wyszczególnione projekty bazujące na usługach elektronicznych w zakresie e-bezpieczeństwa (jedyny taki zapis w dokumentach RPO), co znakomicie ułatwia dobranie argumentów przy tworzeniu wniosku.

fot. THETA

Ra zem z biz ne sem

Tam, gdzie nie można skorzystać ze środków w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych, można poszukać możliwości

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:08 Page 13

Linia municypaLna

Ustanowienie partnerstwa publiczno-prywatnego powinno, biorąc pod uwagę uregulowanie zawarte w art. 14 ust. 1 u. o p.p.p., przebiegać w następujących krokach: 1. Wszczęcie i przeprowadzenie postępowania prowadzącego do wyboru partnera prywatnego z zachowaniem dyspozycji art. 4 u. o p.p.p. 2. Wybór partnera prywatnego. 3. Zawarcie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. 4. zawiązanie spółki celowej w celu wykonania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.

fot. THETA

finansowania wśród przedsiębiorców. Mamy do wyboru dzierżawienie systemu/infrastruktury lub też formułę partnerstwa publiczno-prywatnego. Opracowanie założeń projektu na bazie PPP jest trudniejsze, ale możliwe. Podstawową przeszkodę stanowi bariera psychologiczna oraz brak doświadczenia w realizacji takich projektów zarówno samorządów, jak i przedsiębiorców. Samorząd może powołać spółkę celową z udziałem partnera prywatnego, który wnosi do spółki kapitał zapewniający częściowe finansowanie inwestycji. Kolejny krok to budowa systemu, który będzie stanowił własność spółki celowej. Po zrealizowaniu inwestycji spółka celowa dzierżawi system na podstawie umowy z jednostką samorządową. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną. Szczególnym przypadkiem wykorzystania partnerstwa publiczno-prywatnego jest umowa DBFO. W tym modelu współpracy partner prywatny projektuje system (D – design), realizuje proces inwestycyjny (B – build), pokrywa koszty (F – finance) i zarządza nim przez określony w umowie czas (O – operate). Niezależnie od wybranego modelu, szczególną uwagę należy zwrócić na postanowienia umowy między partnerem publicznym a prywatnym. Interesującą opcją dla jednostek samorządowych, które nie mają możliwości wykorzystania funduszy europejskich, może być oferta rozwiązań hostowanych przez podmioty zewnętrzne (mogą to być zarówno operatorzy telekomunikacji, jak i np. integratorzy systemów). Zaletą tego typu rozwiązań jest rozłożenie wy dat ków w cza sie (po dob nie do dzierżawy), ale również uzyskanie syner gii fi nan so wej, w szcze gól no ści w przypadku, gdy podmiot oferujący tego typu usługę będzie miał możliwość oferowania jej kilku jednostkom samorządowym. Rozwiązanie „Linia Municypalna 311”, realizowane w takim scenariuszu, w zasadzie nie ma ograniczeń geograficznych na terenie Polski, a dodatkowo możliwe staje się dynamiczne przydzielanie pewnych zasobów poszczególnym jednostkom. Wykorzystać można sezonowość zapotrzebowania na zasoby (np. okresy wakacyjne), dzięki czemu jego okresowy wzrost skutkuje tylko tymczasowym zwiększeniem opłat, co jest ewidentną zaletą w porównaniu do ponoszenia całości kosztów inwestycyjnych.

Interesującą opcją dla jednostek samorządowych, które nie mają możliwości wykorzystania funduszy europejskich, może być oferta rozwiązań hostowanych przez podmioty zewnętrzne (mogą to być zarówno operatorzy telekomunikacji, jak i np. integratorzy systemów). Zaletą tego typu rozwiązań jest rozłożenie wydatków w czasie (podobnie do dzierżawy), ale również uzyskanie synergii finansowej, w szczególności w przypadku, gdy podmiot oferujący tego typu usługę będzie miał możliwość oferowania jej kilku jednostkom samorządowym.

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:20 Page 14

Linia municypaLna

fot. THETA

Gdy mieszkańcy dzwonią, gmina odpowiada

Jako pierwsze miasto we Włoszech, Mediolan stworzył nowy contact center, który wyznacza standardy w relacjach mieszkańców z administracją samorządową. 14

Z punktu widzenia przejrzystego rządzenia, bezpośrednie relacje z obywatelami są elementem kluczowym dla administracji samorządowej. Jest to zadanie istotne i trudne, szczególnie jeśli chodzi o rozwój kompetencji. Przygotowując się na nowe i ważne wyzwania, na które trzeba być gotowym, Mediolan kilka lat temu postanowił zaktualizować część swojej infrastruktury odpowiedzialnej za komunikację z mieszkańcami i zapewnianie informacji, usług i wsparcia. Dzięki profesjonalnej pomocy firmy Avaya oraz jednego z jej autoryzowanych partnerów biznesowych utworzono contact center „Milano

Semplice 020202”. Jego celem jest udoskonalenie komunikacji z osobami prywatnymi i firmami oraz skrócenie czasu niezbędnego do rozpatrzenia wniosków składanych w urzędach samorządowych.

Zmia na bez wa ha nia Nowe contact center, stworzone przez autoryzowanego partnera biznesowego Avaya z wykorzystaniem technologii firmy Avaya, wybudowano w czasie krótszym niż rok. Stworzone jako pierwsze we Włoszech i jedno z pierwszych w Europie, stało się ono już istotnym elementem relacji pomiędzy obywatelami a wła-

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:20 Page 15

Linia mUnicypaLna

dza mi. – Ist nie ją ca in fra struk tu ra opar ta by ła na cen tra li ana lo go wej, któ ra prze kie ro wy wa ła wszyst kie po łą cze nia przy cho dzą ce do klien ta – wy ja śnia Ma ria Lu isa De An ge lis, kie row nik ds. roz wo ju biz ne so we go part ne ra biz ne so we go bio rą ce go udział w pro jek cie. – Pierw szym eta pem by ło za ini cjo wa nie fa zy przej ścio wej, w cza sie któ rej za rzą dza li śmy ru chem zdal nie, z na szych od dzia łów w Rzy mie. Dru gi etap do ty czył stwo rze nia no wej in fra struk tu ry. Dzię ki in ten syw nej współ pra cy mię dzy fir mą Avaya a jej part ne rem biz ne so wym, mi mo krót kie go okre su pro jek to wa nia i wdra ża nia oraz du żych na kła dów pra cy, pierw sze 20 sta cji ro bo czych uru cho mio no we wrze śniu 2007 r. – Naj de li kat niej szy mi fa za mi by ło pla no wa nie i wdro że nie, po nie waż prze zna czo no na nie nie wie le cza su – za uwa ża De An ge lis. – W szcze gól no ści mu sie li śmy pra co wać nad ele men tem po łą cze nia i za stą pić ist nie ją cą cen tra lę ana lo go wą sprzę tem Avaya, mię dzy in ny mi bram ką Avaya G650 Me dia Ga te way.

Zło żo na i wy daj na ar chi tek tu ra Mó wiąc szcze gó ło wo, ar chi tek tu ra wdro żo na w Me dio la nie ma w punk cie cen tral nym plat for mę Vo ice Por tal ze 180 por ta mi Vo IP, wspie ra ną przez sze reg ser we rów: czte ry do ob słu gi VXML, je den do za rzą dza nia sys te mem, je den peł nią cy funk cję ser we ra po łą czeń, dwa ser we ry ma ją ce 45 ka na łów au to ma tycz ne go roz po zna wa nia mo wy (ASR) każ dy, dwa ko lej ne ser we ry z 45 ka na ła mi syn te za to ra mo wy (TTS), ser wer apli ka cji do apli ka cji VXML oraz dwa ser we ry Tom cat. Opty ma li za cja wy ko rzy sta nia za so bów i wy daj no ści za pew nia na jest przez rów no wa że nie ob cią że nia ele men tów. Ob słu gę ele men tów gło so wych re ali zu je PBX/ACD – Avaya Me dia Pro ces sor S8700 z sys te mem Com mu ni ca tion Ma na ger 3.1, skon fi gu ro wa ny tak, by w sy tu acjach awa ryj nych za pew niać do stęp ność wy no szą cą 99,999 proc. (dwa pro ce so ry, dwie ma try ce ko mu ta cyj ne, łą cza IP z moż li wo ścią po praw nej pra cy mi mo uste rek ze zdal ny mi ope ra tor ski mi sta cja mi ro bo czy mi Me dia Ga te way). Sys tem skła da się z naj now szej ge ne ra cji sys te mu te le fo nii IP, któ ra re ali zu je naj bar dziej za awan so wa ne

Zastosowanie l Umożliwienie działania call center numeru 020202 dzięki wielokanałowej obsłudze połączeń przychodzących (głosowych, e-mail, SMS, czatów internetowych) i wychodzących l Kanał internetowy zintegrowany ze stroną internetową Mediolanu l Odbieranie połączeń i wybór usług dzięki systemowi IVR w oparciu o AVP oraz przekierowywaniu połączeń do właściwych zasobów/grup agentów obsługi klienta l Zarządzanie systemem wielokanałowym za pomocą paska multimedialnego CTI l Inteligentne oddzwanianie

Systemy l Centrala IP – AVAYA Media Processor S8700 z systemem Communication Manager 3.1 l CMS (system zarządzania połączeniami) l CTI – AVAYA Interaction Center 7.1 l System raportowy Avaya Operational Analyst l Proactive Contact 3.0 l Platforma Avaya Voice Portal 4.1

Usługi l Profesjonalne usługi konfiguracji ACD l Profesjonalne usługi konfiguracji automatycznej recepcji AVP, programowanie aplikacji AVP i konfiguracja funkcji oddzwaniania CALLBACK l Profesjonalne usługi personalizacji raportów CMS l Licencje na kampanie połączeń wychodzących w ramach APC

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:20 Page 16

Linia municypaLna

Wyzwanie

MAriA LuisA DE AngELis, kierownik ds. rozwoju partnera biznesowego w firmie Avaya

Zrewolucjonizowanie systemu komunikacji i umożliwienie pełnej współpracy pomiędzy mieszkańcami a samorządem. Zastosowane rozwiązanie jest elastyczne, skalowalne oraz oszczędne. Miasto Mediolan dokonało wdrożenia platformy komunikacyjnej Avaya Aura Communication Manager, tworzącej najnowszej generacji zintegrowane środowisko komunikacyjne, pozwalające również na obsługę tradycyjnych telefonów cyfrowych i analogowych. Instalacja obejmuje aplikacje Avaya Call Management System, Avaya Interaction System, pozwalające na zintegrowaną obsługę połączeń głosowych, e-maili, faksów oraz integracji poprzez strony WWW. Wdrożenie obejmuje również portal głosowy Avaya Voice Portal – platformę IP obsługującą aplikacje w standardzie VoiceXML 2.0. Portal zapewnia mieszkańcom całodobową obsługę automatyczną, która w przeciwnym przypadku musiałaby być obsługiwana przez operatorów lub agentów contact center.

Dzięki nowemu contact center Mediolanu mieszkańcy mogą składać bezpośrednio wnioski o zaświadczenia i informacje o podatkach lokalnych, bez konieczności udania się do okienka w urzędzie.

funkcje telefoniczne za pośrednictwem łączy i terminali iP, a także obsługuje tradycyjne cyfrowe i/lub analogowe urządzenia telefoniczne. Jako element zarządzający w systemie wykorzystywane są funkcje systemu zarządzania połączeniami (CMs) Avaya, który zbiera niezbędne informacje z systemów PBX/ACD i sprawdza, czy systemy call center działają poprawnie, przetwarzając dane statystyczne grup agentów, w razie potrzeb z ustawieniami spersonalizowanymi. Bezpośredni interfejs operator/użytkownik jest zarządzany przez platformę Avaya Voice Portal 4.1, system automatycznej recepcji najnowszej generacji, działający całkowicie w protokole VoiP i obsługujący VXML w zakresie rozwoju aplikacji głosowych opartych na serwerze webowym.

fot. THETA

Każ de mu wła ści wa od po wiedź

na wiosnę 2008 r. w pełni operacyjny system miał już 60 działających stacji roboczych, a 50 kolejnych stacji roboczych działało w trybie tymczasowym na czas wymagającego uruchomie nia pro jek tu Eco pass. W po rów na niu do starej centrali, Mediolan zyskał nowoczesne call cen ter, które może świadczyć wiele usług. „Miesz kań cy mo gą skła dać bez po śred nio wnioski o zaświadczenia i informacje o podatkach lokalnych, bez konieczności udania się do okien ka w urzę dzie”. Po nad to nu mer 020202 może być wykorzystywany jako faktyczny „portal głosowy”, za pomocą którego można uzyskać dostęp do miejscowych usług transportowych, wywozu śmieci i innych usług komunalnych. W przypadku bardzo szczegółowych zapytań, dalszych informacji może udzielić pracownik ze wsparcia drugiego poziomu, a jeśli żądanej informacji nie można uzyskać od razu, pracownik zobowiązuje się do skontaktowania się z dzwoniącym po uzyskaniu informacji. Osiągnięcie doskonałych wyników zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym było możliwe m.in. dzięki temu, że partner biznesowy oraz Avaya co tydzień kontaktowali się ze sobą, by zapoznać się z uwagami i rozwiązać ewen-

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:20 Page 17

LINIA MuNIcYpALNA

O MEDIOLANIE

fot. THETA

Będący stolicą Lombardii, Mediolan jest drugim co do wielkości miastem we Włoszech pod względem liczby mieszkańców (1,3 mln), a także centrum największego ośrodka miejskiego (3,9 mln mieszkańców) oraz największego obszaru metropolitalnego (7,4 mln mieszkańców).

tualne problemy. Wymagał tego również innowacyjny charakter projektu. W systemie łatwo jest zatem zapewniać nowe funkcje, aby zwiększać jakość oferowanych usług dla mieszkańców, przy jednoczesnym utrzymaniu kosztów pod kontrolą. Nie trzeba będzie czekać na rozpoczęcie przygotowań na Expo 2015, aby poznać nowe funkcje. Będą one doda-

wane do istniejących opcji połączeń głosowych, czatu, internetowego call center, poczty elektronicznej i połączeń faksowych. Więcej informacji na temat korzystania z rozwiązań inteligentnej komunikacji udzielają doradcy klienta Avaya lub autoryzowani partnerzy biznesowi Avaya. Informacje dostępne są także na stronie www.avaya.com/emea

O FIRMIE AVAYA Firma Avaya oferuje rozwiązania Komunikacji Inteligentnej, które pomagają przekształcać firmy i zdobywać przewagę konkurencyjną na rynku. Ponad milion firm na całym świecie, w tym ponad 90 proc. firm z listy FORTUNE 500®, korzysta z rozwiązań firmy Avaya dla telefonii IP, ujednoliconej komunikacji, call centers oraz rozwiązań CEBP (Communications Enabled Business Processes – procesów biznesowych z funkcjami komunikacyjnymi). Dzięki usługom globalnym Avaya, duże i małe przedsiębiorstwa mogą korzystać z kompleksowych usług i wsparcia. Więcej informacji na stronie firmy Avaya: http://www.avaya.com/emea 17

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:12 Page 18

LINIa MuNICypaLNa

Droga do pierwszej e-Administracji w Serbii Władze miasta Nisz zakładały zmniejszenie kosztów usług telekomunikacyjnych, przy jednoczesnym zwiększeniu liczby połączeń wewnętrznych i zewnętrznych. Samorząd chciał także stworzyć jednolite contact center w 14 różnych lokalizacjach, obsługujące 2000 użytkowników z organów samorządowych i około 300 000 mieszkańców.

Prze targ pu blicz ny na mo der ni za cję sys te mu te le ko mu ni ka cyj ne go mia sta Nisz, ogło szo ny przez sa mo rzą do wy Wy dział Tech no lo gii In for ma tycz nych i Ko mu ni ka cyj nych, wy gra ła fir ma Al go tech. Dzię ki wdro że niu sys te mu te le fo nii IP fir my Avaya oraz call cen ter, sys tem te le fo nii IP po łą czył lo ka li za cję cen tral ną z 12 in ny mi lo ka li za cja mi w ca łym mie ście, za pew nia jąc usłu gi call cen ter dla 2000 pra cow ni ków oraz oko ło 300 000 miesz kań ców.

Szyb ka dro ga ku przy szło ści Sa mo rząd Ni szu wy zna czył so bie wie le na kła da ją cych się na sie bie ce lów, któ re w fa zie wdro że nia wią za ły się z licz ny mi wy zwa nia mi, ale fir ma Al go tech sta nę ła na wy so ko ści za da nia. – Chcie li śmy wy ko rzy stać na szą ist nie ją cą in fra struk tu rę sie ci MAN (Me tro po li tan Area Ne twork – sieć miej ska), jed no cze śnie po ko nu jąc lu kę ge ne ra cyj ną mię dzy sta rą cen tra lą te le fo nicz ną a no wym sys te mem te le fo nii Vo IP, zmniej sza jąc koszt usług te le ko mu ni ka cyj nych i zwięk sza jąc

O MIEŚCIE NISZ Nisz jest trzecim co do wielkości miastem w Serbii i ważnym ośrodkiem edukacyjnym i przemysłowym. Chociaż jest to jedno z najstarszych miast na Bałkanach, często uznawane za jedno z ważniejszych miejsc styku Wschodu z Zachodem, jest też pionierem w pokonywaniu luki cyfrowej. Wydział Technologii Informatycznych i Komunikacyjnych w Niszu jest pierwszym i jedynym wydziałem e-Administracji spośród wszystkich organów centralnych i samorządowych w Serbii. Jego celem jest zapewnianie e-Administracji dzięki zrównoważonemu rozwojowi usług elektronicznych. Projekt zapewnia wsparcie dla miasta Nisz i służy jako punkt pomocy dla mieszkańców oraz centrum usługowe. Wydział Technologii Informatycznych i Komunikacyjnych obsługuje ponad 250 000 e-zapytań rocznie, zrealizowano już ponad milion e-usług.

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:12 Page 19

LInIa MUnIcYpaLna licz bę ob słu gi wa nych po łą czeń we wnętrz nych i ze wnętrz nych – wy ja śnia Bo jan Cvet ko vic, za stęp ca dy rek to ra Wy dzia łu Tech no lo gii In for ma tycz nych i Ko mu ni ka cyj nych w Ni szu. – Szyb ki zwrot z in we sty cji w okre sie dwóch i pół ro ku tak że był cen tral nym punk tem na szych pla nów. Wszyst kie wy ma ga nia Wy dzia łu Tech no lo gii In for ma tycz nych i Ko mu ni ka cyj nych zo sta ły cał ko wi cie speł nio ne przez sys tem Vo IP fir my Al go tech. Tym sa mym Nisz stał się pierw szym or ga nem sa mo rzą do wym w Ser bii, któ ry ofe ru je e -usłu gi, ob słu gu jąc obec nie po nad 250 000 kon tak tów w ra mach e -usług rocz nie. Sys tem uła twia tak że zbie ra nie in for ma cji od oby wa te li Ni szu.

Rozwiązanie l Media Servery Avaya oraz bramka Media Gateway oparte na zaawansowanej platformie Linuksa, Red Hat Enterprise l Poczta głosowa l System IVR z 30 kanałami do rejestrowania połączeń l System DECT w 2 lokalizacjach

Je den nu mer dla wszyst kich – W pierw szej fa zie fir ma Al go tech za in sta lo wa ła pod sta wo we call cen ter z jed nym nu me rem te le fo nu dla wszyst kich in for ma cji – wspo mi na Alek san dar Ba koc, dy rek tor za rzą dza ją cy Al go tech Ser bia. – Na stęp ny etap bę dzie po le gać na pod łą cze niu spół ek pu blicz nych, ta kich jak Na isus i Me di ja na (sa mo rzą do wych spół ek pu blicz nych zaj mu ją cych się go spo dar ką od pa da mi, wo do cią ga mi, te re na mi zie lo ny mi, itp.), do jed ne go con tact cen ter – mó wi Ba koc. Tak więc w naj bliż szej przy szło ści klien ci i oby wa te le bę dą mo gli uzy ski wać wszyst kie in for ma cje o spół kach pu blicz nych w Ni szu z wy ko rzy sta niem róż nych ka na łów me diów, ta kich jak te le fo nia na ziem na, te le fo nia ko mór ko wa, faks, SMS, In ter net, czat i blog.

Wartość dodana l Pierwsza w pełni funkcjonalna e-administracja w Serbii l Ponad 250 000 e-kontaktów rocznie l Zwiększona wydajność i usprawnione procedury w administracji miejskiej l Obniżenie kosztów usług telekomunikacyjnych o 50 proc., co oznacza oszczędności około 87 500 euro w porównaniu do roku poprzedniego l Zwrot z inwestycji w 2,5 roku l Jeden numer telefonu, pod którym mieszkańcy mogą uzyskać wszystkie niezbędne informacje o mieście Nisz

SYSTEMY l Avaya Communication Manager 3.1.2 l Avaya S8700 Server l Avaya G650 Media Gateways l Avaya G700 Media Gateways l Avaya G350 Media Gateways l System Avaya Compact DECT z aparatami telefonicznymi Avaya WT9620 DECT

USŁUGI l Usługi świadczone przez firmę Algotech, partnera biznesowego firmy Avaya

48-49_csi.qxd 12-05-07 13:13 Page 20

Linia municypaLna

O FiRmiE aLGOTEcH Algotech jest pierwszym dostawcą regionalnych rozwiązań call center w Europie Środkowo-Wschodniej. Algotech dostarcza złożone, ale elastyczne rozwiązania telekomunikacyjne i obsługi klienta, które pozwalają firmom obsługiwać zapytania klientów w sposób wydajny i bardziej precyzyjny. Rozumiejąc lokalne potrzeby firm, Algotech ma na celu zdobycie wiodącej pozycji w Europie Środkowo-Wschodniej. Pracownicy firmy Algotech brali udział w tworzeniu ponad 200 call centers. W Europie firma Algotech zapewnia rozwiązania telekomunikacyjne takim organizacjom, jak American Express, Avon, BAT, Citibank, DHL, E.ON, First Data International, Global Payments Europe, GTS, ING, Interoute, Lufthansa, Michael Page International, Raiffeisen Bank, Telekom Serbia, TNT, Unicef oraz UPC. Więcej informacji można uzyskać na stronie www.algotech.eu

O FiRmiE aVaya Firma Avaya jest globalnym liderem w zakresie systemów komunikacji firmowej. Zapewnia ujednolicone rozwiązania komunikacyjne, call centers oraz usługi powiązane bezpośrednio oraz za pośrednictwem swoich partnerów. Odbiorcami są wiodące firmy i organizacje na całym świecie. Firmy każdej wielkości polegają na firmie Avaya, która buduje najnowocześniejsze systemy komunikacyjne, zwiększające skuteczność, zapewniające możliwości współpracy, usprawniające obsługę klienta i podnoszące konkurencyjność. Więcej informacji na stronie www.avaya.com. 20

Wy zwa nie Po zmianie przestarzałego systemu telefonicznego na telefonię IP serbskie miasto Nisz uzyskało dostęp do najnowocześniejszych systemów komunikacyjnych.

Nisz stał się pierw szą Jed nost ką Sa mo rzą do wą w Ser bii, któ ra ofe ru je e -usłu gi, ob słu gu jąc obec nie po nad 250 000 kon tak tów w ra mach e -usług rocz nie. Ten sys tem moż na bar dzo ła two roz bu do wy wać, po nie waż skła da się z ele men tów mo du ło wych i ska lo wal nych na każ dym po zio mie, w tym tak że z ele men tów sprzę to wych i pro gra mo wych oraz apli ka cji. Każ dy ele ment do da ny do sys te mu – agen ci, in spek to rzy, funk cje lub ser we ry – jest wy łącz nie kwe stią roz bu do wy o ko lej ne funk cjo nal no ści, a nie sze ro ko za kro jo nej mo der ni za cji sys te mu.

Nisz w mediach Ten prze ło mo wy pro jekt zy skał wie le wy róż nień, jak na przy kład spe cjal ną na gro dę cza so pi sma „Mi cro -PC World” oraz na gro dę „Di sko bo los 2006” sto wa rzy sze nia in for ma ty ków JI SA za wy bit ne osią gnię cie w dzie dzi nie in for ma ty ki. Pakt Sta bi li za cyj ny dla Eu ro py Po łu dnio wej nie daw no uznał ten pro jekt za naj lep szy pro jekt e -Ad mi ni stra cji w Ser bii.

wejsciowka_csi.qxd 12-05-08 13:25 Page 9

Cyfrowa szkoĹ&#x201A;a w Cyfrowej Polsce Partnerzy merytoryczni:

48-49_csi.qxd 12-05-08 12:12 Page 22

cyfrowa szkoła

„Cyfrowa szkoła” zapewnia jedynie sprzęt „Cyfrowa szkoła” ma zmienić oblicze polskiej edukacji. Tymczasem trwa pilotaż, w wyniku którego na bazie doświadczeń 380 szkół powstaną zasady dla całego projektu.

Do ra sta jąc w epo ce kom pu te rów, dzie ci ma ją więk szy do stęp do tech ni ki i in for ma cji niż któ re kol wiek wcze śniej sze po ko le nie. Po za szko łą więk szość mło dych lu dzi oglą da te le wi zję, słu cha mu zy ki i ra dia, ko rzy sta z In ter ne tu, wy sy ła wia do mo ści SMS, gra, czy ta, itp. W szko le ucznio wie mo gą się uczyć sku tecz nie, gdy na uczy ciel pre zen tu je te mat w in te re su ją cy i in te rak tyw ny spo sób, a po nad to po tra fi utrzy mać za an ga żo wa nie oraz od po wied ni po ziom mo ty wa cji. Do te go ce lu ide al ne wy da ją się kom pu te ry. Jed nak że wpro wa dze nie tech no lo gii do kla sy i roz po czę cie wy ko rzy sty wa nia jej w pro ce sie na -

MaRCIn złoCh

ucza nia wy ma ga cze goś wię cej niż „tyl ko” za ku pu kom pu te rów. Do pie ro po ich wzbo ga ce niu o po mo ce wi zu al ne, ta kie jak pro jek to ry i elek tro nicz ne ta bli ce szkol ne, na uczy cie le są w sta nie przy go to wy wać na praw dę in spi ru ją ce oraz in te rak tyw ne lek cje. Ta kie za ło że nia za pew ne przy świe ca ją pro jek to wi „Cy fro wej szko ły”.

Bran ża cze ka Pro jekt „Cy fro wa szko ła” nie jest za sko cze niem dla do staw ców urzą dzeń elek tro nicz nych. – Przy go to wu je my się do dzia łań w ob sza rze edu ka cji w Pol sce od oko ło 2 lat. Cze ka my z peł ną świa do mo ścią, że po wsta ną ta kie pro jek ty. Przy po mnę, iż ostat nie pra cow nie in ter ne to we w szko łach po wsta ły 3 la ta te mu, więc przy ję li śmy za ło że nie, że w pew nym mo men cie po ja wi się ko lej ny bu dżet, np. rzą do wy czy unij ny, prze zna czo ny na in for ma ty za cję szkół. W in nych kra jach w na szych od dzia łach tak że funk cjo nu ją ze spo ły pra cow ni ków de dy ko wa nych ob słu dze sek to ra edu ka cji, któ re bio rą ak tyw ny udział w po dob nych pro jek tach. W związ ku z tym ma my sze reg re fe ren cji – prze ko nu je Ro man Wi skow ski, dy rek tor sprze da ży do sek to ra pu blicz ne go fir my Dell.

48-49_csi.qxd 12-05-08 12:13 Page 23

cyfrowa szkoła

Jednocześnie przedstawiciel firmy informatycznej zwraca uwagę, że obecne założenia pilotażu nie zapewniają kompleksowego rozwiązania w zakresie „cyfrowej szkoły”. – Według nas, rozwiązanie zaplanowane jako pilotaż jest niepełne: zabezpiecza sferę urządzeń i dostępu do internetu, ale nie rozwiązuje kwestii dostępu do treści zgodnych z programem nauczania, czyli np. do gotowych scenariuszy lekcji. oczywiście, ważne jest, żeby w klasie były i komputery, i projektor, i tablica interaktywna, ale niezbędne są dodatkowe efektywne narzędzia wspierające nauczyciela. Według nas, w programie powinny pojawić się dodatkowe zapisy o pomocach edukacyjnych – twierdzi Tomasz Panufnik, internal sales manager Dell. W projekcie „cyfrowa szkoła” mEn przewidział pomoce edukacyjne. Według planów ministerstwa, od 1 września 2014 r. uczniowie mają mieć dostęp do darmowych e-podręczników z 18 przedmiotów. Elektroniczne podręczniki mają być dostępne dla uczniów za darmo i zostaną przygotowane dla pierwszego, drugiego i trzeciego etapu kształcenia. obok repozytoriów wiedzy, zawierać będą ćwiczenia i samouczki. niestety, zakładane na początek roku szkolnego 2014/2015 wprowadzenie e-podręczników jest na starcie spóźnione w stosunku do czasu wdrożenia rozwiązań sprzętowych. i nie ma też

– Dlatego idziemy krok dalej poza rozporządzenie i rekomendujemy rozwiązania, które, według nas, dopełniają projekt w obecnym kształcie. Wraz z urządzeniami wskazujemy oprogramowanie dodatkowe, mogące wesprzeć nauczycieli. Są to rozwiązania stworzone przez czołowych, lokalnych partnerów naszej firmy, które już obecnie są wykorzystywane w wielu szkołach, tzn. gotowe scenariusze lekcji zgodne z podstawą programową – informuje Roman WiskoWski dyrektor sprzedaży do sektora publicznego firmy Dell. .

Trwa program pilotażowy, który będzie prowadzony do czerwca 2013 r. Jego koszty wyniosą 62 mln zł, a obejmie on około 380 szkół, czyli 2,8 proc. wszystkich tego typu placówek w Polsce. Organy prowadzące tych szkół dostaną dotację celową na zakup nowoczesnych pomocy dydaktycznych. Decyzje, co kupić, mają podejmować same szkoły, w porozumieniu z organem prowadzącym. Rządowe dofinansowanie będzie można przeznaczyć na zakup m.in. przenośnych komputerów z oprogramowaniem dla uczniów i nauczycieli, szafek do ładowania baterii czy projektorów. Warunkiem udzielenia wsparcia finansowego jest zapewnienie co najmniej 20 proc. wkładu własnego. Dotacja wynosić może 90 000 zł dla szkół o liczbie do 100 uczniów, 140 000 zł dla szkół, w których liczba uczniów wynosi od 101 do 300 oraz 200 000 zł dla szkół o liczbie uczniów przekraczającej 300. Jeżeli wnioski chętnych szkół w regionie będą w sumie opiewać na kwotę większą niż przeznaczona na dane województwo, beneficjenci zostaną wybrani przez wojewodę. Doświadczenia z pilotażu mają być wykorzystane w programie wieloletnim dla wszystkich szkół, planowanym na lata 2013-16. Właściwy program, który ma rozpocząć się w 2013 r. będzie kosztować 1,78 mld zł.

48-49_csi.qxd 12-05-08 12:17 Page 24

cyfrowa szkoła

Co szkoła może kupić? l przenośny komputer dla ucznia wraz z oprogramowaniem, lub inne mobilne urządzenie mające funkcje komputera, wyposażone w preinstalowany system operacyjny oraz opcjonalnie (w zależności od wybranego rodzaju mobilnego urządzenia mającego funkcję komputera) oprogramowanie do zarządzania zestawem mobilnych komputerów dla potrzeb edukacyjnych l przenośny komputer dla nauczyciela wraz z oprogramowaniem, lub inne mobilne urządzenie mające funkcje komputera, wyposażone w preinstalowany system operacyjny oraz opcjonalnie (w zależności od wybranego rodzaju mobilnego urządzenia mającego funkcję komputera) oprogramowanie do zarządzania zestawem mobilnych komputerów dla potrzeb edukacyjnych l szafkę do ładowania baterii, przechowywania i bezpiecznego przemieszczania między salami lekcyjnymi przenośnych komputerów dla uczniów l sieciowe urządzenie wielofunkcyjne umożliwiające co najmniej drukowanie, kopiowanie i skanowanie l drukarkę l skaner l tablicę interaktywną l projektor krótkoogniskowy l głośniki l kontroler będący elementem szkolnej sieci bezprzewodowej l punkt dostępowy będący elementem szkolnej sieci bezprzewodowej l router l projektor multimedialny l ekran projekcyjny l wizualizer

pew no ści, że to opóź nie nie nie zwięk szy się jesz cze bar dziej. – Dla te go idzie my krok da lej po za roz po rzą dze nie i re ko men du je my roz wią za nia, któ re, we dług nas, do peł nia ją pro jekt w obec nym kształ cie. Wraz z urzą dze nia mi wska zu je my opro gra mo wa nie do dat ko we, mo gą ce wes przeć na uczy cie li. Są to roz wią za nia stwo rzo ne przez czo ło wych, lo kal nych part ne rów na szej fir my, któ re już obec nie są wy ko rzy sty wa ne w wie lu szko łach, tzn. go to we sce na riu sze lek cji zgod ne z pod sta wą pro gra mo wą – in for mu je Ro man Wi skow ski. Wszyst kie nie zbęd ne in for ma cje na te mat pro jek tu „Cy fro wa szko ła” moż na zna leźć na stro nie www.ecy fro wasz ko la.pl. Tę wi try nę przy go to wał i pro wa dzi je den z part ne rów Del la. Znaj du je się tu ka ta log urzą dzeń, któ re speł nia ją wy ma ga nia pi lo ta żu, a tak że kon fi gu ra tor, czy li na rzę dzie po zwa la ją ce na szyb kie skon fi gu ro wa nie li sty nie zbęd ne go wy po sa że nia kom pu te ro we go i pod su mo wa nie je go war to ści. Naj więk szą po mo cą dla skła da ją cych wnio sek o do fi nan so wa nie mo że jed nak się oka zać je go ge ne ra tor. Po stwo rze niu kom plet nej li sty sprzę tu oraz opro gra mo wa nia i na ci śnię ciu przy ci sku „wy ge ne ruj wnio sek” otrzy mu je my go to wy do wy dru ko wa nia do ku ment.

Mo bil ne pra cow nie Pi lo taż pro jek tu „Cy fro wa szko ła” zmie nia kon cep cję szkol nej in for ma ty ki. Kom pu te ry prze no śne nie bę dą już wy ma ga ły od dziel nych sal in for ma tycz nych. – To ko niec sta cjo nar nych pra cow ni kom pu te ro wych. Dzię ki tech no lo giom mo bil nym każ da sa la mo że stać się pra cow nią, bo w każ dej sa li moż na ko rzy stać z kom pu te rów – za uwa ża Ro man Wi skow ski. Dell, przy go to wu jąc się do „Cy fro wej szko ły”, do użyt ku przez uczniów wy ty -

48-49_csi.qxd 12-05-08 12:13 Page 25

cyfrowa szkoła Tomasz Panufnik, internal sales manager Dell Jednak nasza największa przewaga kryje się gdzie indziej – jest nią serwis. Pamiętajmy, że z tych komputerów będzie korzystała młodzież, i to wiele różnych osób w ciągu jednego dnia. Ważne więc, aby w przypadku wystąpienia problemów (które są nieuniknione w takim środowisku pracy), reakcja na nie była szybka i adekwatna. My zapewniamy serwis „na telefon”. Wystarczy rozmowa z naszym działem wsparcia technicznego, aby problem został rozwiązany zdalnie (jeśli będzie taka możliwość, szczególnie w przypadku kłopotów z oprogramowaniem), albo autoryzowany przez nas technik następnego dnia roboczego osobiście odwiedził szkołę i dokonał naprawy na miejscu. pował ze swojej oferty laptopy Vostro 3360, które oferują odpowiednią do takiego zastosowania kombinację niezbędnych cech: wysoką wydajność, pozwalającą na komfortową pracę m.in. dzięki zastosowaniu odpowiednich procesorów drugiej generacji intel® Core™, niewielkie rozmiary (ekran 13 cali) oraz grubość i wagę, wzmocnioną aluminiową obudowę, zwiększającą wytrzymałość sprzętu na intensywne użytkowanie (niekoniecznie zawsze w optymalnych warunkach) oraz zintegrowaną baterię. z kolei laptop Vostro 3550 to maszyna proponowana dla nauczyciela, która – dzięki większej przekątnej ekranu (15,6 cala) oraz podświetlanej klawiaturze – dodatkowo ułatwia prowadzenie prezentacji oraz pracę z wieloma uczniami. Proponowane konfiguracje uzupełnia niezbędne oprogramowanie do dzielenia treści, które wspiera m.in. proces prezentacji oraz wspólnego „odkrywania” wiedzy. Bez niego laptopy byłyby tylko odseparowanymi wyspami. – Jedną z ważniejszych rzeczy w wyposażeniu „Cyfrowej szkoły” jest program do zarządzania treścią. Bez niego nie można mówić o pracy uczniów i nauczyciela z komputerami. oprogramowanie umożliwia m.in. dystrybucję zadań, kontrolę ich wykonania, czy pracę w grupach – podkreśla Roman Wiskowski. Przedstawiciele Della przekonują, że oferowane przez nich rozwiązania są stworzone specjalnie z myślą o uczniach i charakteryzują się odpowiednią jakością i wydajnością, aby mogły sprostać coraz większym oczekiwaniom ze strony wymagającego środowiska uczniów i nauczycieli. – Jednak nasza największa przewaga kryje się gdzie indziej – jest nią serwis. Pamiętajmy, że z tych komputerów będzie korzystała młodzież, i to wiele różnych osób w ciągu jednego dnia. Ważne więc, aby w przypadku wystąpienia problemów (które są nieuniknione w takim środowisku pracy), reakcja na nie była szybka i adekwatna. my zapewniamy serwis „na telefon”.

Wystarczy rozmowa z naszym działem wsparcia technicznego, aby problem został rozwiązany zdalnie (jeśli będzie taka możliwość, szczególnie w przypadku kłopotów z oprogramowaniem), albo autoryzowany przez nas technik następnego dnia roboczego osobiście odwiedził szkołę i dokonał naprawy na miejscu – przekonuje Tomasz Panufnik.

Wszyst kie nie zbęd ne in for ma cje na te mat pro jek tu „Cy fro wa szko ła” moż na zna leźć na stro nie www.ecy fro wasz ko la.pl. 25

48-49_csi.qxd 12-05-08 11:04 Page 26

cyfrowa szkoła

Pomysł na cyfrową szkołę Od wielu lat HP działa w różnych sektorach polskiej gospodarki, jednym z nich jest sektor publiczny i edukacja. Spójne środowisko informatyczne – sprzęt, oprogramowanie i usługi – pozwalają zbudować ciekawe rozwiązania w szkołach. Rola firmy nie kończy się jednak na ofercie produktowej. HP podejmuje również wiele inicjatyw wspierających edukację. Technologie informatyczne oferują coraz większe możliwości. Dziś środowisko informatyczne jest bardzo zróżnicowane: pracujemy na różnych urządzeniach komputerowych, od desktopów po notebooki, tablety i smartfony, jesteśmy mobilni, potrzebujemy analizować coraz większą ilość danych, komunikować się ze sobą i wspólnie pracować na dokumentach. Powoduje to konieczność wymiany danych między urządzeniami. Niestety, czasami z powodu stosowania przez producentów różnych technologii, wymiana ta bywa utrudniona. Problemu tego można uniknąć, kupując rozwiązania pochodzące od jednego producenta – zarówno te sprzętowe, jak i software’owe – które zagwarantują niezbędną integrację. Korzyści płynące z integracji i ujednolicenia urządzeń znacznie wykraczają poza obszar IT. Praca helpdesku jest też znacznie prostsza. Zamawia się jeden zapas tonerów dla

e-pokój nauczycielski Spójrzmy na pokój nauczycielski, który także się zmienia dzięki technologii. To już nie tylko pomieszczenie, gdzie nauczyciel szuka chwili wytchnienia w czasie przerwy, ale także miejsce, gdzie można efektywnie przygotować się do lekcji, chociażby wydrukować materiały przesłane wcześniej za pomocą zdalnej usługi ePrint. Można też pobrać poprzez urządzenie drukujące zgromadzone w Internecie (chmura) pomoce dydaktyczne, drukując je, bądź też używając ich w postaci elektronicznej do pracy, np. z tablicą elektroniczną.

HP LaserJet M4540f MFP

wszystkich urządzeń, co jest tańsze. Zbiorcza umowa serwisowa pozwala na zgłaszanie problemów w jednym miejscu. Wystarczy jedno szkolenie i pracownicy mogą korzystać ze sprzętu komputerowego, a taka sama obsługa wszystkich urządzeń to mniejsza ilość błędów i zgłaszanych problemów technicznych. Zwłaszcza w szkołach, gdzie nie ma działów IT ani zatrudnionego na etacie informatyka, są to kwestie niezmiernie istotne.

Dla cze go HP Jak wybrać sprzęt dla szkoły, żeby rzeczywiście zapewniał budowę optymalnego i zintegrowanego środowiska? Na pewno należy postawić na dobrą, gwarantującą jakość, markę i sprawdzonego na rynku dostawcę. Niewiele firm jest w stanie dostarczyć kompleksową ofertę, składającą się

– kontrolowany dostęp do urządzenia i możliwość raportu ilości wydrukowanych/kopiowanych kartek z podziałem na użytkowników dzięki HP Access Control (PIN lub karta identyfikacyjna); – wielofunkcyjność: skanowanie, kopia, druk; – oszczędność papieru dzięki modułowi druku/kopii dwustronnej (zużycie papieru mniejsze nawet o 50 proc.); – digitalizacja dokumentów w kolorze; – drukowanie z nośników pamięci USB oraz skanowanie do nich; – przesyłanie dokumentów do wydruku z komputera domowego nauczyciela do urządzenia wielofunkcyjnego w sekretariacie szkoły dzięki usłudze ePrint.

48-49_csi.qxd 12-05-08 11:04 Page 27

cyfrowa szkoła

e-sekretariat Oto szkolny sekretariat – jak może zoptymalizować swoją pracę za pomocą technologii, zmieniając się w e-sekretariat? Sekretariat przetwarza dużo dokumentów, wiele z nich dostarczanych jest w postaci papierowej, więc w sekretariacie niezbędna jest funkcja szybkiej ich digitalizacji, czyli przetworzenia na postać cyfrową. Zdigitalizowane z zachowaniem koloru dokumenty, przechowywane w elektronicznym archiwum, umożliwiają łatwy do nich dostęp, HP Officejet 6500 A Plus nie giną i zawsze są pod ręką. Drugą podstawową czynnością jest druk – niskie koszty druku oraz szybka gotowość do dokumentów. Jeśli chodzi o wybór urządzeń pracy; drukujących, to powinny zapewniać niski koszt – moduł druku kopii dwustronnej; druku, szybką gotowość do pracy. Na pewno – oprogramowanie do digitalizacji dokumentów najlepszym rozwiązaniem dla sekretariatu w kolorze; szkolnego jest urządzenie wielofunkcyjne. – przeniesienie papierowych wersji dokumentów Powinno mieć możliwość druku bezpośrednio do archiwum w postaci elektronicznej; z kart pamięci i skanowania do nich – możliwość drukowania z kart pamięci oraz dokumentów, umożliwiać przesyłanie faksów, skanowania do nich; ważny jest też zdalny dostęp do urządzenia – możliwość komunikacji faksowej; oraz zdalne zarządzanie. W dobie mobilności – zdalny dostęp i zarządzalność; bardzo przydatna jest również funkcja dostępu – dostęp do technologii internetowych do drukarki z dowolnego miejsca i systemu, bezpośrednio z urządzenia, tj. HP ePrint, bez konieczności bezpośredniego połączenia Google Docs (przechowywanie i udostępnianie informacji, jak plan lekcji, pomoce z urządzeniem i instalacji odpowiednich dydaktyczne, elektroniczne dzienniczki); sterowników. Firma HP rozwiązała ten problem, – przeglądanie i przechowywanie faksów tworząc ePrint, usługę zdalnego dostępu w wersji elektronicznej (oszczędność papieru). do drukarek poprzez e-mail. Drukarki mogą być podpięte do Internetu przez sieć bezprzewodową Wi-Fi lub przewodową Ethernet. z komputerów, notebooków, urządzeń drukujących, tablic interaktywnych, tabletów, oprogramowania wspierającego ich pracę oraz usług IT. Do takich firm niewątpliwie należy HP. Co przemawia za wyborem urządzeń tego producenta? Przede wszystkim, dobra marka, doświadczenie i mocna pozycja na rynku. HP jest obecne w Polsce już od 20 lat i ma na swoim koncie wiele dużych i prekursorskich projektów, w tym duże projekty dla administracji publicznej i sektora finansowego. Już w pierwszym roku działalności obroty firmy wynosiły 5 milionów dolarów, a warszawskie biuro zatrudniało 50 osób. Od 14 lat HP Polska jest największą firmą technologiczną w naszym kraju, zatrudniającą kilka tysięcy pracowników i współpracującą z licznym gronem partnerów.

Ni gdy za wie le wspar cia dla szkół Nie ma wątpliwości, że technologie informatyczne należy jak najszerzej wykorzystywać w edukacji. Jak po-

Na zdjęciu: uczniowie Szkoły Podstawowej nr 45 z Oddziałami Integracyjnymi w Białymstoku przy wygranych komputerach w konkursie „20 lat HP”

48-49_csi.qxd 12-05-08 11:04 Page 28

cyfrowa szkoła

e-kącik uczniowski Szkoła to nie tylko lekcje, to także miejsce, gdzie uczniowie spędzają częściowo swój wolny czas w świetlicy, w bibliotece czy korzystając z dostępnych komputerów po zajęciach lub na przerwach. Technologia pozwala na stworzenie w szkole e-kącika uczniowskiego. Łatwiej jest gromadzić informacje czy uczyć się kiedy efekty swojej pracy można od razu wydrukować, zeskanować, skopiować czy też wspólnie nad nimi pracować, albo też pobrać zgromadzone wcześniej materiały z lekcji. Nauka staje się efektywniejsza, kiedy niezbędne informacje dostępne są szybko i o każdej porze.

HP Officejet Pro 8600 A

– łatwość dostępu – przez sieć Wi-Fi oraz Ethernet (jeśli możliwe); – efektywne kosztowo – tani wydruk za stronę; – prosta obsługa – czytelny panel operacyjny z obsługą w języku polskim; – możliwość drukowania z kart pamięci oraz skanowania do nich; – dostęp do technologii internetowych bezpośrednio z urządzenia, tj. Gogle Docs (przechowywanie i udostępnianie informacji wcześniej przygotowanych przez uczniów, materiały z lekcji, itd.).

Notebook uczniowski – zwarta konstrukcja obudowy z metalowymi zawiasami, zapobiegająca szybkiemu zużyciu sprzętu; – technologia Intel lub AMD, o ponadprzeciętnych wynikach w testach wydajności; – matryca 15,6”, matowa, typu LED, wiernie odwzorowująca kolory i świetnie nadająca się do pracy w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem, czyli w klasach! – funkcja Drive Guard dla dodatkowej ochrony danych na dysku twardym w przypadku upadku notebooka.

HP ProBook seria 45xx s

kazało globalne badanie, zlecone przez Cisco i przeprowadzone w 2011 r. przez firmę Clarus Research Group z siedzibą w Waszyngtonie, ponad 75 proc. wysokich urzędników zajmujących się edukacją na całym świecie uważa, że technologia może odgrywać główną rolę w sposobach uczenia się i nauczania. Dlatego też firmy technologiczne społecznie odpowie dzialne mogą wiele zdziałać wspomagając projekty edukacyjne, takie jak np. praca nad podnoszeniem poziomu edukacji w zakresie nowych technologii oraz unowocześnianie infrastruktury informatycznej placówek oświatowych. Inicjatywy takie są bardzo ważne, gdyż mogą znacznie poprawić poziom umiejętności wykorzystania technologii w edukacji, a nie jest z tym w polskich szkołach najlepiej. W ogłoszonych przez OECD wynikach programu PISA 2009 (Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) polscy uczniowie wypadli bardzo słabo pod względem kompetencji cyfrowych. Z badań przeprowadzonych również w 2009 r. wynika, że co czwarty 15-latek w naszym kraju miał trudności z wyszukiwaniem potrzebnych informacji w Internecie (nie osiągał podstawowego poziomu 2. w teście PISA), a jedynie 3 proc. uczniów wykazuje się wysokim poziomem umiejętności cyfrowych, w szczególności wyszukiwaniem i czytaniem informacji on-line. W ciągu kolejnych trzech lat stan ten się poprawił, ale nadal nie jest zadowalający, bardzo dużo jest wciąż do nadrobienia. Rządowy, pilotażowy program „Cyfrowa Szkoła”, realizowany do sierpnia 2013 roku, na który przeznaczono 61 mln zł, z pewnością przyczyni się do podniesienia poziomu cyfryzacji szkół, ale nie łudźmy się, to tylko kropla w morzu. Weźmie w nim udział ok. 380 szkół, a co z pozostałymi? I tutaj ogromną rolę do spełnienia mają firmy z sektora ITC, które mogą pomóc wyjść wielu szkołom z cyfrowego cienia.

48-49_csi.qxd 12-05-08 11:04 Page 29

cyfrowa szkoła

HP podejmuje od lat szereg takich właśnie inicjatyw. Firma organizuje m.in. konkursy dla uczelni wyższych, z których skorzystały różne polskie ośrodki akademickie, jak chociażby Politechnika Warszawska, Uniwersytet w Szczecinie oraz Uniwersytet w Gdańsku. Konkursy są również organizowane dla szkół podstawowych i gimnazjów. Z okazji 20. rocznicy istnienia firmy w Polsce, HP zorganizowało w październiku 2011 r. konkurs dla szkół. 20 zwycięskich placówek (szkół podstawowych oraz gimnazjów) otrzymało nowoczesne i w pełni wyposażone pracownie informatyczne. Zaproszone do konkursu szkoły przedstawiły swoje pomysły na takie wykorzystanie pracowni komputerowej, aby jak najbardziej uatrakcyjnić zajęcia lekcyjne i ułatwić uczniom naukę. Wygrały nie tylko ośrodki z dużych miast, jak Łódź, Warszawa czy Poznań, ale także placówki z mniejszych miejscowości, jak Błonie, Czekanów, Nysa, Męcin. Pracownie informatyczne, które są głównymi nagrodami w konkursie, oparte są na dedykowanym szkołom specjalistycznym rozwiązaniu HP Multiseat, które umożliwia zwielokrotnienie liczby stanowisk komputerowych bez konieczności zwiększania środków budżetowych. W skład każdej pracowni wchodzi 10 wielofunkcyjnych, kilkuosobowych stanowisk komputerowych oraz terminal, za pomocą którego nauczyciel może prowadzić lekcje z wykorzystaniem multimediów oraz na bieżąco koordynować realizację zadań ucznia. Z podarowanych przez HP Polska nagród łącznie skorzysta prawie 5 tys. dzieci i młodzieży. Konkurs zakończył się w październiku 2011 r., a już 2 listopada 2011 r. HP otworzył pierwszą pracownię informatyczną HP Multiseat w Szkole Podstawowej nr 45 z Oddziałami Integracyjnymi w Białymstoku.

Notebook nauczycielski HP ProBook seria 45xx s lub 47xx s, oparty na technologii Intel lub AMD: – wytrzymała konstrukcja (pokrywa notebooka oraz palmrest wykonane ze szczotkowanego aluminium); – matryca 15,6” lub 17,3”, matowa, typu LED, wiernie odwzorowująca kolory i świetnie nadająca się do pracy w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem, czyli w klasach! – HP 3D Drive Guard – dodatkowa ochrona danych na dysku twardym w przypadku upadku notebooka; – możliwość logowania się do systemu za pomocą biometrycznej funkcji HP Face Recognition.

Cyfrowy świat szkoły – edukacja i przetwarzanie dokumentów Nie zapominajmy, że szkoła to skomplikowana organizacja. Tworzy ją społeczność uczniów i nauczycieli, rodziców, pracowników administracyjnych. Technologie informatyczne są w stanie zorganizować i ułatwić pracę we wszystkich aspektach działalności szkoły. Podstawową sprawą jest, oczywiście, użycie odpowiednich urządzeń. Ich właściwy dobór jest bardzo ważny. Przede wszystkim, powinny być sprzętem jednego producenta, by zaradzić wspomnianym już problemom z integracją. Wykorzystanie w procesie nauczania komputerów, notebooków, tabletów, tablic interaktywnych, projektorów jest oczywiste. Ale warto zdawać sobie sprawę również z roli urządzeń drukujących w naszym cyfrowym świe cie. Ich wsparcie w procesie edukacji i przetwarzania informacji jest nieocenione. Urządzenia drukujące w XXI wieku nie są już zwykłymi drukarkami, ale wszechstronnymi, zaawansowanymi urządzeniami komputerowymi, z szeregiem praktycznych funkcji i dostępem do Internetu. Można je wykorzystać na wiele sposobów, z korzyścią dla szkolnej administracji, nauczycieli, uczniów i rodziców.

Tablica interaktywna Przenośna tablica HP Pocket Whiteboard to nowa generacja urządzeń interaktywnych firmy HP, przeznaczonych do klas i sal spotkań. Małe i lekkie narzędzie umożliwia przeniesienie funkcji tablicy na dowolną powierzchnię i wzbogacenie dowolnej prezentacji lub klasy o funkcje interaktywne.

56-57_csi.qxd 12-05-08 11:07 Page 30

Z TomasZem KlicZKowsKim, wiceprezesem zarządu ViDis, rozmawia Jarosław molga.

Od tablicy przez wizualizer, czyli nowa jakość nauczania

56-57_csi.qxd 12-05-07 14:05 Page 31

rozmowa cyfrowej polski – Tablice interaktywne stają się normą w polskich szkołach. Czy sama tablica stanowi nową jakość? – To prawda, że sama tablica interaktywna nie budzi już wśród nauczycieli takich emocji, jak jeszcze dwa, trzy lata temu. Stała się jednym z naturalnych elementów wyposażenia. Produkt ten zagościł już w wielu polskich szkołach i jedynym problemem pozostaje wysokość budżetu, który powoduje, że tablice instalowane są najczęściej w zaledwie kilku pracowniach. Czasami jest to tylko jedna sala, czasami dziesięć, ale oceniamy, że wciąż nie więcej niż 10 proc. wszystkich sal lekcyjnych w kraju jest wyposażonych w tablice interaktywne. W popularyzowaniu tych urządzeń pomagają spadające ceny. Najtańsze markowe tablice, np. Qomo QWB200EM-DP, można już kupić za kwotę poniżej 3500 złotych brutto, a więc za połowę ceny sprzed 2-3 lat... Niewiele droższe są modele dotykowe, np. QWB200-PS kosztują 3999 złotych. Na pytanie, czy tablica stanowi nową jakość odpowiadam – zdecydowanie tak! Tablica, jako narzędzie oraz (a raczej przede wszystkim) intuicyjne oprogramowanie, to zupełnie nowa jakość nauczania, sposób na przyciągnięcie uwagi uczniów i zaangażowanie ich w lekcję. – Na ile ważne jest zastosowanie odpowiedniego oprogramowania? – Oprogramowanie jest o tyle istotne, że umożliwia realizowanie podstawowych funkcji tablicy szkolnej, czyli pisanie, rysowanie, oraz funkcji multimedialnych, takich jak praca ze stronami WWW, wyświetlanie zdjęć i filmów, wstawianie animacji, itp. Oprogramowanie to będzie używane najczęściej, więc jego intuicyjność oraz jakość, a także atrakcyjność wizualna są bardzo istotne. Nie mniej ważne jest wsparcie techniczne i wiarygodny dostawca. Fabryka Qomo dostarczyła ponad 100 000 tablic tylko w ubiegłym roku. W Polsce zainstalowanych jest już ok. 7000 sztuk. Procent reklamacji jest bliski zeru... Qomo zatrudnia cały sztab programistów, którzy rozwijają oprogramowanie FlowWorks! Szkoły mogą też poszukać rozwiązań, takich jak RM Easiteach. Jest to oprogramowanie stworzone w Wielkiej Brytanii przez firmę, która specjalizuje się tylko w tym rozwiązaniu. Jego zaletą, oprócz niesłychanej łatwości obsługi, jest sposób licencjonowania. Oprogramowania można używać na tablicy każdego producenta oraz na innych urządzeniach, np. interaktywnych projektorach. Szkoła w ten sposób uniezależnia się od technologii sprzętowych, mogąc przez lata używać programu na nowych urządzeniach. – No właśnie, na rynku pojawiają się stale nowe produkty. Czy w przypadku tablic interaktywnych pojawiły się takie, które niebawem zaczną wyznaczać standard w tym segmencie rynku i szybko wyprą urządzenia do niedawna powszechne? – Rynek podzielił się na urządzenia wymagające używania pisaka oraz obsługiwane za pomocą dotyku. Ze względu na bardzo intensywny rozwój rynku tabletów i smartfonów, najwięcej dzieje się wokół tablic dotykowych. Najnowszym rozwiązaniem jest technologia optyczna, która łączy w sobie relatywnie niski

koszt produkcji ze wszystkimi zaletami tablicy dotykowej. Umożliwia jednocześnie obsługę gestów. Wprowadzenie tej technologii doprowadziło do rozwoju zupełnie nowego produktu, czyli dotykowej tablicy LCD. Powstała ona na bazie tradycyjnego monitora LCD i umożliwia nie tylko wyświetlanie dowolnych obrazów z komputera czy DVD, ale również wszystkie operacje charakterystyczne dla tradycyjnych tablic interaktywnych. Przed ekranem umieszczona jest specjalna ramka wykrywająca dotyk, a sam ekran chroniony jest specjalną, odporną na uszkodzenia szybą. Jaka jest przewaga tego rozwiązania nad tradycyjną tablicą? To proste – doskonała jasność i ostrość bez względu na warunki oświetlenia, bezpieczeństwo dla oczu dziecka i nauczyciela, żywotność 50 000 godzin i brak kosztów wymiany lamp. To zdecydowanie technologia przyszłości, która już w niektórych krajach wypiera zwykłe tablice. – Brzmi pięknie, ale słyszeliśmy, że jest o wiele droższe. – Tylko pozornie. Rozważmy najpopularniejszy na Zachodzie model tablicy CTouch 55 cali. Przekątna jest nieco mniejsza niż typowej tablicy interaktywnej, ale dzięki dużo większej jasności obraz jest lepiej widoczny. Model ten kosztuje 14 999 złotych brutto. Porównując z kosztem typowej tablicy interaktywnej, projektora krótkoogniskowego, uchwytu, głośników i instalacji, otrzymamy kwotę tylko trochę wyższą. Na tym jednak nie koniec. Standardowy projektor ma lampę, która nie tylko traci jasność w miarę upływu czasu, ale trzeba ją też wymienić po trzech, pięciu tysiącach godzin. Jeśli porównamy to z żywotnością 50 000 godzin w przypadku tablicy CTouch, to okaże się ona znacznie tańsza... Wyjściem byłoby użycie projektora bezlampowego Casio o żywotności 20 000 godzin, ale wówczas koszty będą porównywalne. Każda szkoła powinna wybrać rozwiązanie idealne dla jej potrzeb. – Na ile w przypadku cyfrowej szkoły ważne jest wykorzystanie szeregu produktów tworzących rozwiązanie i jakie są te rozwiązania? – Jeśli szkoła zdecyduje się na zakup tablicy LCD CTouch, to w zasadzie jedynym brakującym produktem audiowizualnym jest wizualizer. Urządzeń tych sprzedaje się w Polsce wciąż mniej niż tablic, ale, moim zdaniem, niesłusznie. Jest to znacznie tańszy produkt (ceny od 1500 złotych brutto) i pozwalający na uzyskanie natychmiastowych rezultatów na wielu przedmiotach wymagających doświadczeń (biologia, chemia, fizyka). Pozwala też obniżyć koszty inwestycji w eksponaty, atlasy, kserowanie, itd. W ramach portalu multimediawszkole.pl zapoznać się można z ofertą dwóch czołowych producentów wizualizerów na świecie – firm AVER oraz LUMENS. Każda szkoła znajdzie tutaj produkt idealny dla siebie. Jeśli jednak szkoła decyduje się na zwykłą tablicę interaktywną, to przed zakupem wizualizera pomyśleć trzeba najpierw o projektorze i głośnikach, specjalnym uchwycie oraz zaplanowaniu samej instalacji. W tym wypadku z pomocą, w całym kraju, przychodzą nasi autoryzowani partnerzy handlowi.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:08 Page 32

cyfrowa szkoła

CTouch – nowoczesna tablica interaktywna LCD

Tablice interaktywne nie budzą już dziś takich emocji, jak jeszcze 2-3 lata temu. Dostępne są urządzenia, które można obsługiwać dotykowo – palcem albo dowolnym wskaźnikiem – oraz takie, które wymagają specjalnych pisaków. Nowością są jednak interaktywne tablice LCD. CTouch na pierwszy rzut oka wygląda jak bardzo duży monitor. Do korzystania z niego nie jest potrzebny projektor ani system nagłośnienia. Jest urządzeniem samodzielnym, które reaguje na dotyk – działa jak dotykowy monitor – można go wykorzystywać do wyświetlania filmów, zdjęć czy prezentacji. Nie ulega jednak wątpliwości, że CTouch to nowa jakość dla szkół. Nie tylko jeśli chodzi o sam obraz, który jest w jakości Full HD, ale również samodzielność urządzenia, które nie wymaga połączenia z projektorem, w przeciwieństwie do każdej innej tablicy interaktywnej. Nie ma konieczności zakupu projektora, telewizora czy systemu nagłośnienia – wszystkie te funkcje spełnia CTouch. 32

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:08 Page 33

cyfRowa szkoła

RM Easiteach Next Generation

Se ria ta blic in te rak tyw nych CTo uch ma prze kąt ne pa ne li LCD od 46” do 82” i ko rzy sta z róż nych tech no lo gii pod świe tle nia – za rów no CCFL, jak i LED. Wy so ka roz dziel czość Full HD (1920x1080) gwa ran tu je zna ko mi tą ja kość oglą da ne go ob ra zu. Za sto so wa na w nich tech no lo gia optycz na po zwa la na szyb kie, do kład ne i nie zwy kle pro ste w ob słu dze ko rzy sta nie z mo ni to ra. Urzą dze nie jest kom pa ty bil ne z opro gra mo wa niem de dy ko wa nym do ta blic in te rak tyw nych (np. RM Easi te ach) i jest bar dzo pro ste w ob słu dze, wy star czy pod łą czyć je do za si la nia i por tu USB w kom pu te rze, nie są po trzeb ne żad ne do dat ko we ste row ni ki. Ko rzy sta jąc z sys te mu Win dows 7 (lub now sze go), zy sku je my moż li wość ob słu gi ta bli cy przez dwie oso by jed no cze śnie. Ta bli ce in te rak tyw ne CTo uch ma ją wie le złącz (w tym 3 por ty HDMI), wbu do wa ne gło śni ki oraz pa ne le „long -li fe” o ży wot no ści na wet 50 000 go dzin. Mo ni to ry wy po sa żo ne są w 4-mi li me tro wą wzmoc nio ną szy bę o wła ści wo ściach an ty od bla sko wych, dzię ki cze mu, nie za leż nie od oświe tle nia w po miesz cze niu, ob raz wi docz ny na mo ni to rze jest wy raź ny. Ta bli ce in te rak tyw ne CTo uch 46” do stęp ne są w su ge ro wa nej ce nie de ta licz nej od 11 999 zło tych.

To najnowsze oprogramowanie interaktywne, które jest kompatybilne z każdego typu tablicą multimedialną, projektorem i innymi urządzeniami. Tylko roku w 2011 na świecie sprzedano 350 000 licencji. Jego obsługa jest bardzo intuicyjna – nie ma potrzeby spędzania długich godzin na nauce funkcjonalności. Popularny format.iwb, który stał się standardem w oprogramowaniu tablic, umożliwia import dowolnych materiałów, przygotowanych również w innym oprogramowaniu. RM Easiteach z licencją na 5 stanowisk kosztuje 499 zł brutto (gratis w zestawie z CTouch).

Bliż sze in for ma cje: www.mul ti me diawsz ko le.pl 33

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:17 Page 34

cyfrowa szkoła

Projektor bezlampowy – technologia, która jest gwarancją oszczędności Mówiąc o projektorach multimedialnych, zwykle myślimy o urządzeniach standardowych wykorzystujących lampę projekcyjną. Tymczasem na dobre rozgościły się już u nas projektory korzystające z technologii Laser & LED marki Casio. Producent ten wyeliminował tradycyjne, rtęciowe lampy wyładowcze, zastępując je diodami elektroluminescencyjnymi (LED) wspartymi laserem. Projektory CASIO nie tylko mają znakomitą jasność (od 2500 ANSI lm do 4000 ANSI lm), ale mogą pracować do 20 000 godz. bez konieczności wymiany źródła światła. Dodatkowo – dla sektora edukacyjnego – są objęte zdecydowanie najdłuższą na rynku gwarancją na źródło światła – 5 lat/10 000 godz. Czy mają szanse podbić urzędy i szkoły? Pro jek to ry róż ni przede wszyst kim tech no lo gia prze twa rza nia ob ra zu (DLP; 3LCD), waż nym pa ra me trem jest roz dziel czość, ja sność, a tak że kon trast i ży wot ność lam py. Istot ny jest okres gwa ran cji, któ ry dla sek to ra edu ka cyj ne go by wa cza sem dłuż szy od stan dar do we go. Nie spo sób też za po mnieć o ce nie i kosz tach eks plo ata cji, któ re czę sto by wa ją ba rie rą w za ku pie pro jek to ra.

Tech no lo gia Pro jek to ry CA SIO wy ko rzy stu ją naj now sze źró dło świa tła w po sta ci la se ro wo -dio do wych lamp hy bry do wych – La ser & LED. Lam py te są pierw szym na świe cie bez r tę cio wym źró dłem wy so kiej ja sno ści świa tła.

W efek cie urzą dze nia Ca sio za pew nia ją ja sność umoż li wia ją cą wy ko rzy sta nie pro jek to rów na wet w ja sno oświe tlo nych po miesz cze niach. Ży wot ność ich źró dła świa tła to oko ło 20 tys. go dzin. Nie wy ma ga ją cza so chłon ne go stu dze nia po za koń cze niu pre zen ta cji – pro jek tor moż na wy łą czyć prak tycz nie na tych miast. Do dat ko wo, lam pa nie mu si się roz grze wać, by uzy skać peł ną ja sność i wier ność ko lo rów – już po 8 se kun dach od włą cze nia uzy sku je my na ekra nie ja sne, czy ste bar wy ob ra zu.

Roz dziel czość Roz dziel czość to, naj pro ściej mó wiąc, ilość punk tów, tzw. pik se li, z któ rych skła da się ob raz. Ilo czyn tych punk tów w po zio mie i w pio nie po zwa la okre -

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:17 Page 35

cyfrowa szkoła

ślić łączną ilość pikseli. im jest ich więcej, tym wyraźniej widzimy szczegóły. nie ulega wątpliwości, że rozdzielczość ma wpływ na cenę, która rośnie wraz z liczbą pikseli. Standardowo mamy do wyboru SVGa (800x600), następnie XGa (1024x768) i droższe modele wXGa (1280x800). Projektory caSio Laser & LeD oferują dwie najwyższe – XGa albo wXGa.

biShow, pozwalającą użytkownikom telefonów komórkowych oraz tabletów na bezpośrednie podłączenie do projektora za pośrednictwem sieci wLan. wszystkie modele serii Standard pozwalają na projekcję 3D, mają głośnik o mocy 5 w oraz są wyposażone w szereg portów komunikacyjnych i gniazd wejściowych, w tym w złącze HDMi.

Ja sność

Ce na i kosz ty eks plo ata cji

Jasność podawana jest w anSi lumenach i jest jednym z najważniejszych parametrów projektora. to ona decyduje o tym, w jakich warunkach projektor zapewnia uzyskanie dobrze widocznego obrazu, określając natężenie światła emitowanego przez projektor. Urządzenia, które mają poniżej 1000 anSi lumenów, potrzebują zaciemnionych pomieszczeń. w urzędach i szkołach powinien sprawdzić się projektor, który ma co najmniej 2000 anSi lumenów – oznacza to, że nie wymaga całkowitego zaciemniania sali, żeby wyświetlać dobrze widoczny obraz. Projektory casio zapewniają jasność na poziomie od 2500 anSi lm do aż 4000 anSi lm, co stanowi przełom w tej kategorii projektorów. Dostępne wcześniej urządzenia LeD miały 100-300 lumenów – czyli bardzo niewiele.

caSio Laser & LeD to projektory z długim okresem gwarancji – zwłaszcza dla sektora edukacyjnego – oraz niespotykaną wręcz żywotnością (20 000 godzin bez wymiany źródła światła). Koszt ich zakupu jest wyższy niż standardowego projektora o podobnych parametrach, jednak, jak informuje producent, zwraca się na przestrzeni 5 lat użytkowania w postaci 3-4 razy niższych kosztów całkowitych. Można to sprawdzić używając kalkulatora oszczędności na stronie www.bezlampowe.pl.

Wa ga, wy mia ry i ko mu ni ka cja Seria projektorów caSio Green Slim to projektory bardzo lekkie i wygodne. w zależności od modelu, mieszczą się w torbie razem z notebookiem (format kartki a4, o grubość 43 mm) i ważą ok. 2 kg. Są również bardzo wygodne w eksploatacji – możemy liczyć na wi-fi (bezprzewodowa komunikacja z komputerem), gniazdo USB, umożliwiające odtwarzanie np. z pendrive’a bez podłączania do komputera, oraz modele z tradycyjną komunikacją z komputerem. Przykładowo, Model casio XJ-H1750 (seria Pro) pozwala na bezprzewodowe połączenie z komputerem (nawet z 4 jednocześnie) oraz możliwość prezentacji bez Pc (z pamięci USB). Projektory z krótkoogniskowej serii St wyposażono również w szereg innowacyjnych funkcji, takich jak możliwość współpracy z piórem interaktywnym oraz dołączonym do niego oprogramowaniem Presentation Draw. Z kolei seria Green Slim oraz Standard mają funkcję Mo-

Ca sio wy bie ra świa do my użyt kow nik nie ulega wątpliwości, że caSio Laser & LeD to ciekawa alternatywa dla administracji i sektora edukacyjnego. Szeroka gama modeli, w tym ultraprzenośnych urządzeń, może zapewnić wygodę eksploatacji i zaspokoić potrzeby nawet najbardziej wymagających. Ma zdecydowanie najdłuższą gwarancję na rynku i najdłuższą żywotność. Ma też, niestety, dość wysoką cenę. czeka na świadomego użytkownika, który doceni jego możliwości i zrozumie oszczędności, w stosunku do kosztów standardowych projektorów, oraz chce mieć pewność, że podczas użytkowania nigdy nie odmówi posłuszeństwa. Projektory krótkoogniskowe casio Laser & LeD są znakomite do wykorzystania z tablicami interaktywnymi, a ich atut to zerowe koszty eksploatacyjne i ogromna wygoda. Dostępne są urządzenia wyposażone w innowacyjne funkcje, takie jak automatyczne dostosowywanie jasności obrazu do natężenia oświetlenia w pomieszczeniu, możliwość projekcji obrazów przestrzennych 3D oraz wiele opcji dostarczania sygnału wizyjnego. nie sposób pominąć projektora z interaktywnym piórem, który pełni funkcję tablicy interaktywnej na dowolnej powierzchni.

Marcin Stefanow, ekspert portalu Multimediawszkole.pl Osoby, które zastanawiają się nad kupnem projektora, stoją przed trudnym wyborem. Z jednej strony, koszt urządzenia musi mieścić się w budżecie, z drugiej, sprzęt musi być niezawodny, do tego jeszcze łatwy i wygodny w obsłudze. Często wybór sprowadza się jednak do zakupu najtańszego produktu, który, niestety, z upływem czasu okazuje się rozwiązaniem o wiele droższym niż wstępnie zakładano. Dzieje się tak, gdyż całkowity koszt posiadania projektora to nie tylko cena zakupu, ale i koszty eksploatacji, które w przypadku standardowych projektorów są z reguły bardzo wysokie. Na stronie www.bezlampowe.pl stworzony został łatwy w obsłudze kalkulator, umożliwiający szybkie porównanie TCO (całkowity koszt posiadania) zwykłych projektorów lampowych i projektorów Casio Laser & LED. Porównując kilka typowych projektorów od razu można zauważyć, że dzięki 20 000 godz. pracy projektory Casio mają znacznie niższy TCO. Oprócz kosztów, pamiętajmy też o komforcie użytkowania i oszczędności czasu – projektory Laser & LED umożliwiają szybkie rozpoczęcie pracy (8 sekund od włączenia) oraz natychmiastowe wyłączenie, bez konieczności chłodzenia projektora. Co więcej, inwestując w projektor Casio Laser & LED mamy gwarancję, że urządzenie nie przestanie działać w momencie, gdy najbardziej go potrzebujemy.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:21 Page 36

cyfrowa szkoła

Wizualizer – wielkie możliwości małego urządzenia Projektory multimedialne, tablice interaktywne i komputery to urządzenia znane nauczycielom. Nie można, niestety, napisać, że powszechnie używane w każdej placówce, choć w niektórych z nich z pewnością. Inaczej sprawa ma się z wizualizerami. Nie są ani powszechnie dostępne, ani znane – a szkoda. Wizualizer przypomina z wyglądu wykorzystywany dawniej rzutnik foliogramów, tzw. OHP (over-head projector). Bywa też nazywany „kamerą dokumentową”, a jego najważniejszą częścią jest właśnie cyfrowa kamera, którą kierujemy na obiekt. Krokiem w kierunku rozpowszechnienia tych urządzeń i znalezienia ciekawych zastosowań jest trwający właśnie konkurs „Umiem uczyć nowocześnie”. Udział w nim daje nie tylko szansę sprawdzenia się w zakresie zastosowania nowych technologii na lekcji, ale także daje możliwość poznania, jak działa wizualizer. Można go bowiem nieodpłatnie wypożyczyć na 21 dni, zgłaszając swój udział w konkursie www.multimediawszkole.pl.

Pod sta wo wym atu tem wi zu ali ze rów jest ła twość i pro sto ta ob słu gi. Wy ni ka to z fak tu, że ma my do czy nie nia z ka me rą cy fro wą na ra mie niu z in ter fej sem bar dzo przy ja znym użyt kow ni ko wi. Wi zu ali ze ry róż nią się wy glą dem i funk cja mi. Te naj prost sze ma ją tzw. gę sią szy ję, np. Lu mens DC120; bar dziej za awan so wa ne do dat ko wo ma ją ze wnętrz ne oświe tle nie oraz pul pit do wy świe tla nia fo lii lub prze źro czy. By wa rów nież, że w ze sta wie do łą czo ne jest do nich in te rak tyw ne opro gra mo wa nie, da ją ce ogrom ne moż li wo ści edy cji (np. AVer F50). Każ dy wi zu ali zer mu si być pod łą czo ny do ja kie goś źró dła ob ra zu, mo że to być pro jek tor skie ro wa ny na ta bli cę (in te rak tyw ną al bo su cho ście ral ną) lub

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:21 Page 37

cyfrowa szkoła ekran czy ścianę, może to być też telewizor albo monitor.

Nie trzeba przepisywać Mając wizualizer podłączony do projektora, który wyświetla obraz na tablicę – możemy zaoszczędzić wiele czasu. Nie ma już konieczności przepisywania tekstu, który znajduje się w książce – wystarczy, że skierujemy na tekst kamerę, a wszyscy zobaczą go na tablicy. Kamera skierowana na obrazek pozwoli nam pokazać go na tablicy, dzięki czemu można omówić go, dopisując teksty bez konieczności wcześniejszego rysowania.

Bezpieczeństwo eksponatów Cenne eksponaty, stare mapy, pojedyncze egzemplarze – wszystkie one mogą być już bezpieczne, bez kontaktu z dziećmi, a jednak dostępne dla nich w znakomitej jakości i równocześnie dla wszystkich. Kolejny atut tego urządzenia to właśnie równoczesna praca całej grupy. Nie ma konieczności czekania, aż wszyscy uczniowie po kolei obejrzą eksponat, nie ma ryzyka jego uszkodzenia, nie ma obawy, że nie wszyscy dostrzegą to samo.

Szybkie sprawdzanie wiedzy Wizualizer jest przydatny także przy sprawdzaniu stopnia przyswojenia materiału. Wystarczy skierować kamerę na test albo pytania i poprosić uczniów o wykonanie poleceń. Nie trzeba kopiować testów, nie trzeba pisać na tablicy. Wystarczy, że uczniowie napiszą odpowiedzi na kartkach.

Żywe stworzenia bez tajemnic Dzieci już nie muszą tłoczyć się przy klatce z chomikiem – wystarczy, że skierujemy na nią kamerę wizualizera, a wszyscy będą mogli „podglądać” zwierzątko siedząc w ławkach.

Utrwalanie prezentacji Zajęcia teatralne czy prezentacja ucznia omawiającego zadanie domowe – to wszystko można utrwalić i potem odtworzyć.

Bezpieczeństwo dzieci Doświadczenia chemiczne zawsze budzą emocje. Uczniowie często tłoczą się wokół nauczyciela i podchodzą zbyt blisko. Wizualizer pomoże zatrzymać ich w ławkach – a wszyscy zobaczą to samo i z bezpiecznej odległości.

Bogate archiwum Konsekwentne korzystanie z wizualizera to szansa na stworzenie bogatego archiwum materiałów edukacyjnych i szkoleniowych. Można je umieścić w Internecie, można udostępniać uczniom. Materiał taki nadaje się też

do wykorzystania na zajęciach z inną grupą, bez konieczności np. ponownego wykonywania doświadczenia.

Wszyscy mogą zobaczyć Prace domowe, prace plastyczne czy inne materiały, które dotychczas trzeba było unieść – tak, aby cała klasa mogła je zobaczyć – teraz będą znakomicie widoczne, z najdrobniejszymi szczegółami, jeśli skierujemy na nie „oko” wizualizera.

Wizualizer z mikroskopem Połączenie wizualizera z mikroskopem to przede wszystkim znaczne oszczędności – nie tylko te budżetowe, ale też czasowe. Praca z mikroskopami to konieczność wydania uczniom sprzętu i próbek, dostosowania urządzeń do pracy, ustawienia i zadbania o to, aby każdy zobaczył to samo. Nie zawsze ta operacja jest uwieńczona sukcesem. Połączenie wizualizera z mikroskopem wymaga jedynie adaptera, który pozwala na umieszczenie głowicy wizualizera w okularze mikroskopu. Uzasadnienie ekonomiczne tego rozwiązania nie budzi wątpliwości – potrzebny jest jeden sprawny mikroskop, jedna próbka, a wszyscy uczniowie widzą dokładnie to samo, w tym samym czasie.

56-57_csi.qxd 12-05-08 12:14 Page 38

Z Jarosławem JastrZębskim, prezesem otago (grupa asseCo), rozmawia Jarosław molga

Miasta dziś widzą dalej

56-57_csi.qxd 12-05-07 14:23 Page 39

rozmowa cyfrowej polski – Na czym polega istota gdańskiego projektu miejskiego systemu oświaty, którego Otago jest jednym z realizatorów? – Ten projekt ma dwie płaszczyzny. Pierwsza, zasadnicza, to stworzenie cyfrowej szkoły, a więc wyposażenie szkół w sprzęt i infrastrukturę pozwalające wykorzystywać w procesie nauczania multimedia i nowoczesne techniki komunikacyjne. Druga płaszczyzna dotyczy zarządzania szkołami i zintegrowania ich z miastem. W efekcie placówki oświatowe będą miały wspólną księgowość, planowanie budżetowe, itd. Dzięki temu Gdańsk stworzy system zarządzania oświatą całkowicie spójny z tym, który miasto wykorzystuje już u siebie, ponieważ systemy miejskie i te realizowane w projekcie dla szkół są naszego autorstwa. – Czyli można stwierdzić, że Gdańsk nie traktuje tego projektu w sposób oderwany od strategicznej wizji rozwoju miasta? – Tak. Osoby odpowiedzialne za rozwój Gdańska oraz ludzie odpowiadający za IT w mieście zapowiadają, że dążą do stworzenia centrum usług wspólnych. Oznacza to, że wszystkie jednostki podległe miastu będą pracować w tym samym, zintegrowanym środowisku IT. Projekt edukacyjny jest więc wstępem do zrealizowania tego strategicznego celu. Osiągnięcie tego celu przyniesie wymierne korzyści. Po pierwsze, usprawni zarządzanie miastem w różnych obszarach, od edukacji po np. gospodarkę odpadami, ponieważ władze miasta będą mogły planować budżety, widzieć, w jaki sposób są realizowane, planować zadania, itd. Zmniejszą się także koszty, ponieważ jednorodne środowisko informatyczne spowoduje, iż utrzymanie systemu, serwis będą tańsze. Wreszcie, usprawni to funkcjonowanie urzędu, ponieważ np. przeniesienie pracownika z jednej jednostki do drugiej będzie o wiele łatwiejsze – narzędzia w obu jednostkach będą takie same, więc nie będzie potrzeby dodatkowego szkolenia, ryzyka popełniania błędów przy obsłudze. Powstanie jednolity organizm miejski, a nie szereg wysp, które, choć są w jednym mieście, działają w oderwaniu od siebie. – Czy stworzenie takiego zintegrowanego systemu, to bardziej problem infrastruktury i urządzeń, czy koncepcji? Jak taki system zbudować? – Najważniejsza jest koncepcja ze strony miasta. Infrastruktura przestaje być problemem, ponieważ praktycznie wszędzie istnieją już i są budowane sieci szerokopasmowe łączące urzędy, podległe im jednostki. Powiększenie mocy serwerów też nie stanowi problemu. Proszę zwrócić uwagę, że projekty IT realizowane przez samorządy przez jakiś czas koncentrowały się wyłącznie właśnie na sprawach doposażenia w infrastrukturę i urządzenia, udostępnienia Internetu i, na dobrą sprawę, był to cel sam w sobie. Teraz sytuacja się zmienia. Miasta widzą, że zainwestowały w te projekty, ale mogą osiągnąć dużo więcej. Pojawiają się takie przedsięwzięcia, jak te w Gdańsku, Zabrzu czy Wrocławiu, gdzie włodarze zaczynają patrzeć szerzej na informatykę. Nie jak na dopust Boży, a jak na narzędzie do zarządzania miastem. Pojawia się więc dobry przykład, z którego mogą korzystać inni. I mogę z zadowoleniem powiedzieć, że chęć budowania takich systemów staje się w polskich miastach coraz powszechniejsza. Od lat rozmawiamy z prezydentami, burmistrzami, skarbnikami i w ostatnim czasie wyraźnie widać zmianę postrzegania teleinformatyki. Już nie jako coś, co istnieje samo w sobie, a narzędzie dające realne możliwości usprawnienia zarządzania, obniżenia kosztów. I rośnie świadomość, by nie budować wysp, a tworzyć jednolity organizm, tak jak w Gdańsku. – Projekty w Gdańsku czy we Wrocławiu to projekty miejskie. Czy takie przedsięwzięcia nie mogą być realizowane w skali regionów? – Niektóre regiony zaczynają myśleć w ten sposób. Większość realizując e-województwa koncentruje się na obiegu dokumentów i nadal 70-80 procent budżetów takich projektów stanowią inwestycje infrastrukturalne. Niemniej, coraz więcej samorządów regionalnych chce pójść dalej. Przykładem jest projekt e-świętokrzyskie,

gdzie już obecnie wiadomo (choć ostateczna koncepcja ma być wynikiem dialogu konkurencyjnego), że poza obiegiem dokumentów w projekcie pojawią się tzw. back systemy, czyli, w dużym skrócie, systemy finansowo-księgowe, kadrowe, podatkowe. Pozwoli to stworzyć zintegrowane środowisko w skali regionu. Podobnie myśli Mazowsze, którego przedstawiciele w czasie dialogu konkurencyjnego sygnalizowali, że chcieliby w drugim etapie pójść właśnie w taką stronę. Niewykluczone, że w tę stronę pójdzie też Podkarpacie. Tej sytuacji sprzyja nie tylko fakt, że rośnie świadomość wśród samorządów, ale także to, że na ogół pozwalają na to budżety regionalnych projektów. Z reguły przekraczają wysokość ofert, jakie wygrywają w przetargach. Zostają więc kwoty (często wielomilionowe), które albo trzeba będzie zwrócić, albo pójść dalej. Właśnie w stronę wyjścia jedynie poza obieg dokumentów, centralną skrzynkę podawczą. – Projekt w Gdańsku, gdzie Otago już zbudowało system dla miasta i gdzie buduje system dla szkół, jest o tyle wyjątkowy, że ten sam dostawca integruje własne rozwiązania i tym samym będzie to i prostsze, i tańsze. Co jednak mają zrobić miasta czy regiony, gdzie mają już u siebie takie niezależne wyspy, mnogość systemów i narzędzi, które chcą zintegrować w jeden organizm? – Proponujemy szynę danych. Rozwiązanie przez nas sprawdzone. Ważne jest jednak, by pamiętać o tym, że nie wystarczy tylko taką szynę mieć. Konieczne jest jej utrzymanie i zapewnienie u wykonawcy, lub od podwykonawców tych „wsypowych” systemów, przenoszenia danych na szynę. Mówię o tym, ponieważ w jednym z projektów jakie realizowaliśmy pojawiła się następująca sytuacja. Zamawiający przewidział konieczność szyny danych, ale nie zapewnił pieniędzy na integrację z nią lokalnych systemów, które szyna miała łączyć. Poszczególne jednostki uczestniczące w projekcie były przekonane, że, ze względu na skalę przedsięwzięcia, budżet na tę integrację jest zapewniony, więc nie zabezpieczyły w swoich budżetach dodatkowych środków. W efekcie, mimo że szyna istnieje, niektóre jednostki nie miały pieniędzy na integrację swoich systemów i do dziś muszą ręcznie przenosić dane ze starych systemów do nowego. – Otago od lat informatyzuje miasta. Na co, Pana zdaniem, tworząc takie projekty, jak w Gdańsku, choć nie tylko, trzeba zwracać szczególną uwagę? – Są dwie szkoły. Jedna mówi, że należy stworzyć do bólu konkretny i szczegółowy SIWZ. Tylko, że z naszego doświadczenia wynika, iż nie da się takich istotnych warunków zamówienia stworzyć, ponieważ zawsze są pewne niedoprecyzowania, pewnych rzeczy po prostu na etapie projektu się nie przewidzi. Druga szkoła mówi o tym, by stworzyć taki SIWZ, który pozwoli odsiać niepoważnych dostawców i dopiero z tymi godnymi zaufania doprecyzowywać szczegóły w ramach dialogu konkurencyjnego. Uważam, że przy tak wielkich projektach, ta druga szkoła jest optymalna, ponieważ na rynku w Polsce jest pewna pula oferentów, którzy trzymają uczciwe ceny, gwarantują jakość usług, wysoki poziom technologiczny, a przede wszystkim merytorykę. Największym zagrożeniem dla projektów są bowiem dostawcy, którzy nie mają pojęcia o tym, co mają realizować i startują w postępowaniu tylko po to, by je wygrać, co staje się celem samym w sobie. Warto zwracać uwagę na to, jaką dany dostawca ma strategię rozwoju, ponieważ to pokazuje, czy w danym przypadku chodzi o jednorazowy strzał, czy o rzeczywiste wykorzystanie swoich kompetencji i doświadczeń w danym obszarze. Niestety, nadal zdarzają się projekty, gdzie pojawiają się niekompetentni, pozbawieni doświadczenia dostawcy, którzy sobie z nim nie radzą. To rodzi później straty finansowe. Wybór takiego dostawcy to po prostu słaba inwestycja, bo zamawiający musi zadbać później o utrzymanie projektu i rozwój. W przypadku, gdy oferent ma na celu jedynie oddanie danej infrastruktury czy systemu i nie chce się nimi potem interesować – ani właściwe działania, ani rozwój nie są możliwe.

40-41_csi.qxd 12-05-07 15:50 Page 40

cyfrowa szkoła

Dla szkół i w interesie miasta WIESłAW WAlISZEWSKI

Kompleksowość to cecha charakterystyczna informatycznych projektów oświatowych prowadzonych przez Gdańsk i Wrocław. Miasta te jednocześnie udostępniają narzędzia edukacyjne uczniom i nauczycielom oraz budują systemy wspierające zarządzanie szkołami..

Kom plek so wość pro jek tów po le ga rów nież na tym, że po wsta ją ce sys te my bę dą słu żyć wszyst kim za in te re so wa nym. Umoż li wią ko mu ni ka cję mię dzy urzę da mi, szko ła mi, na uczy cie la mi, ucznia mi i ich ro dzi ca mi. Uła twią ad mi ni stro wa nie szko ła mi mia stu oraz sa mym pla ców kom, a z dru giej stro ny, na uczy cie lom i uczniom da dzą do stęp do mul ti me dial nych ma te ria łów edu ka cyj nych. War to też zwró cić uwa gę na per spek ty wicz ne po dej ście do pro jek tu – co jest wi docz ne w gdań skim przed się wzię ciu. Przy kła dem jest za sto so wa nie w pro jek cie edu ka cyj nym zin te gro wa ne go sys te mu wspo ma ga ją ce go za rzą dza nie bu dże tem i fi nan sa mi pla có wek oświa to wych te go sa me go pro du cen ta (Ota go), któ re go roz wią za nia wspie ra ją już in ne pro ce sy re ali zo wa ne w urzę dzie mia sta. W przy szło ści umoż li wi to in te gra cję roz wią zań po wsta ją cych w pro jek cie edu ka cyj nym z cen tral nym sys tem miej skim. Gdań ski pro jekt, o war to ści 16 mln zł, obej mu je 191 pla có wek oświa to wych. Wy ko nu ją go trzy fir my: Young Di gi tal Pla net, Za kład Usług In for ma tycz nych Ota go i Vul can. Pro jekt ma być zre ali zo wa ny do koń ca stycz nia 2013 r. Obec nie pro wa dzo ny jest pierw szy etap – do sta wa sprzę tu: kom pu te rów i ta blic mul ti me dial nych, do szkół, trwa ją też pra ce kon cep cyj ne. Gdań ska Plat for ma Edu ka cyj na nie jest przed się wzię ciem in for ma tycz nym. – To pro jekt wspo ma ga ją cy bu do wę spo łe czeń stwa in for ma cyj ne go po przez plat for mę usług elek tro nicz nych, pod nie sie nie umie jęt no ści wy ko rzy sta nia tech nik in for ma cyj no -ko mu ni ka cyj nych, pod nie sie nie ja ko ści edu ka cji i za rzą dza nia pla ców ka mi oświa to wy mi. Wła ści cie lem tych pro ce sów jest Wy dział Edu ka cji Urzę du Mia sta – pod kre śla Bar ba ra Szy mań ska, dy rek tor Wy dzia łu In for ma ty ki UM Gdań ska. – Ta kie umiej sco wie nie od po wie dzial no ści za pro jekt po wo du je, że me ry to rycz ne ce le, któ re chce osią gnąć urząd, do mi nu ją nad za gad nie nia mi tech nicz ny mi. Bu do wa ny sys tem skła da się z kil ku ele men tów. Je go część, na zwa na plat for mą oświa to wą, ma być źró dłem in for ma cji o sta nie edu ka cji w Gdań sku. Tu gro ma dzo ne bę dą

m.in. da ne sta ty stycz ne, ak tu al ne in for ma cje z za kre su pra wa oświa to we go, ra por ty o wy ni kach eg za mi nów ze wnętrz nych prze pro wa dza nych w szko łach.

Dla nauczyciela, ucznia i rodzica Ko lej ny ele ment pro jek tu to plat for ma edu ka cyj na, czy li za so by, z któ rych bę dą ko rzy sta li na uczy cie le, ucznio wie i ich ro dzi ce. To ma te ria ły mul ti me dial ne słu żą ce do przy go to wa nia lek cji, kur sy e -le ar nin go we, ćwi cze nia, te sty, przy kła do we lek cje, itp. – W do bie Wi ki pe dii i Go ogle prak tycz nie ca łą wie dzę moż na zna leźć w In ter ne cie. Ale gro ma dzo ne w na szej plat for mie, przy go to wa ne przez pro fe sjo nal ną fir mę (YDP), ma te ria ły są zgod ne z pod sta wą pro gra mo wą i za sa da mi dy dak ty ki. Ucznio wie i ich ro dzi ce bę dą więc mieć pew ność ja ko ści tych za so bów – do da je Bar ba ra Szy mań ska. W skład plat for my bę dą też wcho dzić np. skrzyn ki e -ma ilo we, na rzę dzia pra cy ze spo ło wej i wła snej, na rzę dzia wspie ra ją ce pro ces na ucza nia. Ma to za chę cić do zin dy wi du ali zo wa nia roz wo ju ucznia, zwięk sze nia moż li wo ści roz wo ju za in te re so wań, uła twić kon tak ty na uczy cie li z ucznia mi i ro dzi ca mi, któ rzy tą dro gą mo gą so bie prze ka zy wać in for ma cje, np. o ćwi cze niach do wy ko na nia w do mu. Z ko lei za ło że niem sys te mu bi blio tecz ne go, wcho dzą ce go w skład GPE, jest zin te gro wa nie w jed ną ca łość ka ta lo gów bi blio tek pod le ga ją cych urzę do wi mia sta. Uła twi to na uczy cie lom i uczniom od na le zie nie po trzeb nych ksią żek. Mo duł za rzą dza nia in for ma cją o uczniu umoż li wi kon tro lę speł nia nia obo wiąz ku na uki. Do te go ele men tu GPE na le żeć też bę dzie elek tro nicz ny se kre ta riat i e -dzien nik. Or ga ni za cyj nym ce lom ma słu żyć sys tem wspo ma ga ją cy re kru ta cję do przed szko li, szkół pod sta wo wych i gim na zjów. Z ko lei in ter ne to wy ser wis pra wa oświa to we go bę dzie za wie rać ujed no li co ne tek sty ak tów praw nych do ty czą cych oświa ty.

Dla miasta Bar dzo waż ny mi czę ścia mi plat for my są jej ele men ty słu żą ce ob słu dze fi nan so wej i bu -

40-41_csi.qxd 12-05-07 15:50 Page 41

cyfrowa szkoła

dżetowej miejskiej edukacji. System planowania i analiz budżetowych ma pozwolić na planowanie organizacyjne i finansowe. Stanowić będzie narzędzie do gromadzenia i analizowania danych organizacyjnych, kadrowych i finansowych, stanowiących podstawę do sporządzania arkusza organizacyjnego placówek oświatowych. Przygotowywane w ramach platformy oprogramowanie finansowo-księgowe ma umożliwiać prowadzenie dokumentacji księgowej. za jego pomocą będzie prowadzona gospodarka kasowa, magazynowa, inwentarzowa, obsługa rozrachunków, fakturowanie, rejestr umów, rejestr VaT. z kolei oprogramowanie do obsługi kadrowej placówek oświatowych ma rejestrować i przetwarzać dane kadrowe pracowników i zleceniobiorców, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi. Główną funkcją modułu obsługi płacowej szkół będzie sporządzanie list wypłat. Oprogramowanie to będzie zawierać mechanizmy pozwalające tworzyć raporty i zestawienia na potrzeby analiz i sprawozdawczości, a także wypełniania sprawozdań GUS, sporządzania przelewów bankowych oraz formularzy PIT. – Budżetowanie, finanse i księgowość, kadry, płace to elementy spinające oświatę z systemem zarządzania miastem. Narzędzia, które dostarczy platforma, umożliwią wykonywanie szybkich analiz kosztów, porównywanie efektywności, zapewnią sprawozdawczość. Także racjonalizację kosztów. możliwe będzie np. prowadzenie zakupów wspólnych – mówi dyrektor Szymańska. Umowę z wykonawcami gdańskiego projektu podpisano w w styczniu br. Firmy wybrane w przetargu: gdańskie young Digital Planet i zakład Usług Informatycznych Otago oraz wrocławski Vulcan, są doświadczonymi dostawcami rozwiązań w swoich dziedzinach. Warto zwrócić uwagę na obecność w projekcie Ota go. Po odkupieniu od krakowskiej spółki Silvermedia jej części zajmującej się systemami do zarządzania oświatą, gdańska firma staje się poważnym graczem na tym rynku. Otago jako członek konsorcjum będzie odpowiadał m.in. za dostarczenie i wdrożenie zintegrowanego systemu wspomagającego zarządzanie budżetem i finansami placówek oświatowych. W ramach platformy spółka wdroży autorski system OTaGO, oparty na centralnej bazie danych. W systemie będą pracować zarówno użytkownicy organu prowadzącego, czyli urzędu miasta, jak i pracownicy wszystkich 191 placówek oświatowych. OTaGO jest eksploatowany w gdańskim urzędzie już od lat dziewięćdziesiątych. Według firmy, wdrożenie jej rozwiąza nia w komórkach zajmujących się oświatą umożliwi stworzenie planowanego przez urząd centrum usług wspólnych.

Wro cław z Urban Card założenia wrocławskich projektów oświatowych „rozwój usług elektronicznych we wrocławskiej

BarBara SzymańSka, dyrektor Wydziału Informatyki Um Gdańska Gdańska Platforma Edukacyjna nie jest przedsięwzięciem informatycznym. – To projekt wspomagający budowę społeczeństwa informacyjnego poprzez platformę usług elektronicznych, podniesienie umiejętności wykorzystania technik informacyjno-komunikacyjnych, podniesienie jakości edukacji i zarządzania placówkami oświatowymi. Właścicielem tych procesów jest Wydział Edukacji Urzędu Miasta.

oświacie” i „rozwój informatycznego systemu zarządzania wrocławską oświatą” są podobne do gdańskich. Tu również chodzi o dostarczenie uczniom i nauczycielom pomocy dydaktycznych przez platformę edukacyjną oraz usprawnienie zarządzania placówkami oświatowymi. Wrocławskie projekty obejmują 243 placówki oświatowe prowadzone przez miasto. koszty (sprzętu, budowy sieci i zintegrowanego systemu informatycznego) to około 33 mln zł. Według dyrektora Jarosława Delewskiego z Urzędu miasta, systemy wystartują 1 września 2012 r. W ich skład wchodzą rozwiązania finansowo-księgowe, kadrowo-płacowe, zarządzania zasobami oświatowymi, system magazynowy, systemy analiz organizacyjnych i organizacyjne szkół, planowania lekcji i zastępstw, sekretariat, system analiz danych oświatowych (SIO, karta pracy szkoły) oparty na hurtowni danych. Ciekawostką jest – podkreślane przez miasto – znaczenie karty miejskiej UrbanCard w systemach edukacyjnych Wrocławia. Numer karty jest identyfikatorem umożliwiającym uczniom i nauczycielom oraz pracownikom szkół zalogowanie się do modułów systemu edukacyjnego. karta będzie także umożliwiała uczniom uzyskanie dostępu m.in. do zasobów bibliotecznych, do innej niż macierzysta biblioteki szkolnej, do dziennika elektronicznego lub platformy edukacyjnej. Wkomponowanie w projekt oświatowy karty miejskiej również świadczy o tym, że miasto kompleksowo myśli o e-usługach oferowanych mieszkańcom.

opole_csi.qxd 12-05-08 11:59 Page 42

cyfrowa szkoła

fot. THETA

Szkolny terminal

W opolskich szkołach uczniowie do nauki wykorzystują terminale. Takie rozwiązanie, znane z korporacji, dobrze zdaje egzamin w placówkach oświatowych. 42

„Opol s ka eSz k o ła, szko łą ku przy s zło ści” – tak na zwa no współ fi nan so wa ny z fun du s zy eu r o p ej s kich pro jekt in f or m a t y z a c ji szkół wo je wódz twa opol skie go. W pol skich wa run kach nie jest to na zwa na wy rost. To przy kład prze my śla ne go za in we sto wa nia oko ło 55 mln zło tych. – Z punk tu wi dze nia ska li, jest to waż ny pro jekt. Trze ba wziąć pod uwa gę fakt, że to je den z pierw szych te go ty pu pro jek tów i je śli do brze się przyj mie, jest szan sa, że i in ne re gio ny bę dą za in te re so wa ne te go ro dza ju przed się wzię ciem. Wie le środ ków fi nan so wych, któ re po cho dzą z UE, czę sto nie są wy ko rzy sty wa ne, al bo prze zna cza ne na zgo ła od mien ne ce le niż pier wot nie za kła da no. Te go ty pu in we sty cja, gdzie po sta ra no się przy go to wać ca ło ścio wy pa kiet dla szkół, po ka zu je, jak moż na wy ko rzy stać te środ ki i sko rzy stać z już po nie kąd za koń czo ne go pro jek tu ja ko mo de lu do za adap to wa nia w in nych miej scach. Jest to do bra dro -

ga i przy kład dla in nych szkół. Ten pro jekt uda ło się zre ali zo wać przy współ pra cy kil ku firm i wie rzę, że po mo że to znacz nie w edu ka cji na szej mło dzie ży, bo w koń cu je śli w nią za in we stu je my, to kie dy do ro śnie, to ta in we sty cja bę dzie mia ła oka zję za pro cen to wać. Dla te go li czy my, że in ne re gio ny, szko ły za in te re su ją się tym pro jek tem i ze chcą wziąć z nie go przy kład – prze ko nu je Ma rek Bar ty zel, Area Sa les Ma na ger w fir mie Con nect Di stri bu tion, któ ra była dystrybutorem w pro jek cie „Opol ska eSz ko ła, szko łą ku przy szło ści”. W efek cie pro jek tu in for ma ty za cji 111 szkół (na każ dym po zio mie edu ka cyj nym, są na wet dwa przed szko la) w wo je wódz twie opol skim zy ska ło no wo cze sne wy po sa że nie in for ma tycz ne i do stęp do po mo cy dy dak tycz nych. Po nad 100 to oko ło 1/8 wszyst kich szkół wo je wódz twa, resz ta pla có wek oświa to wych nie mo g ła uczest n i c zyć w pro jek c ie, głów n ie z po wo dów fi nan so wych.

opole_csi.qxd 12-05-08 12:00 Page 43

cyfrowa szkoła

– warunkiem była 15-procentowa partycypacja w finansowaniu. w opolskim dofinansowanie na jedną szkołę ustalono na poziomie 500 tys. złotych, co oznaczało, że szkoła, aby znaleźć się w programie, musiała zdobyć około 75 tys. złotych. wiele mniejszych placówek najzwyczajniej nie było na to stać – informuje Ryszard stefanowski, z ogólnopolskiej fundacji edukacji komputerowej (ofek) oddział wielkopolski, organizacji, która brała udział w projekcie „opolska eszkoła, szkołą ku przyszłości”.

Spis z natury na potrzeby projektu powstała centralna serwerownia regionalna wyposażona w serwery iBM typu blade i 111 serwerowni szkolnych. warunki zamówienia zawierały też zaprojektowanie sieci radiowych. – zdecydowaliśmy się na łączność bezprzewodową, bo nie chcieliśmy budować okablowania w tylu szkołach. Byłoby to ogromne przedsięwzięcie, gdyż największa szkoła projektu składa się z 7 budynków. wi-fi to znaczne ułatwienie i przyspieszenie prac – zauważa Ryszard stefanowski. w ramach projektu w każdej szkole powstały dwie mobilne pracownie, każda wyposażona w 25 notebooków. dodatkowo placówki oświatowe zyskały po pięć sal, które z racji zainstalowanej tablicy interaktywnej i projektora, można nazwać multimedialnymi. infrastrukturę uzupełniają drukarki wielofunkcyjne. Ciekawym elementem projektu są karty chipowe, które dostał każdy z 5,5 tys. nauczycieli. Jest to narzędzie jednokrotnego logowania. Po wejściu do sali nauczyciel wkłada swoją kartę do czytnika, po identyfikacji i zalogowaniu otrzymuje dostęp do potrzebnych mu pomocy dydaktycznych, np. scenariuszy lekcji, a także do dziennika lekcji. Przed każdą szkołą ustawiono kiosk multimedialny z dostępem do sieci, a w obrębie placówki, np. na boisku, możliwy jest dostęp do niezabezpieczonego hasłem internetu.

Cienki klient Jednak najciekawsze w projekcie „opolska eszkoła, szkołą ku przyszłości” wydaje się wykorzystanie terminali, czyli tzw. cienkich klientów. Jest to wyspecjalizowane urządzenie umożliwiające obsługę aplikacji stworzonej w ar chi tek tu rze klient -ser wer. Ce chą szczególną cienkiego klienta jest niezależność od ob słu gi wa nej apli ka cji ser we ro wej – jej zmiana nie pociąga za sobą konieczności wymiany oprogramowania klienta. terminal jest końcówką, na której uczeń pracuje. Całość oprogramowania znajduje się na serwerze. takie rozwiązanie jest diametralnie różne od przyjętego w pilotażu programu „Cyfrowa szkoła”, gdzie na pierwszy plan wysu-

RyszaRd stefanowski, z ogólnopolskiej fundacji edukacji komputerowej (ofek) oddział wielkopolski. W opolskim dofinansowanie na jedną szkołę ustalono na poziomie 500 tys. złotych, co oznaczało, że szkoła, aby znaleźć się w programie, musiała zdobyć około 75 tys. złotych. Wiele mniejszych placówek najzwyczajniej nie było na to stać. Na potrzeby projektu powstała centralna serwerownia regionalna wyposażona w serwery IBM typu blade i 111 serwerowni szkolnych. Warunki zamówienia zawierały też zaprojektowanie sieci radiowych. Zdecydowaliśmy się na łączność bezprzewodową, bo nie chcieliśmy budować okablowania w tylu szkołach. Byłoby to ogromne przedsięwzięcie, gdyż największa szkoła projektu składa się z 7 budynków. Wi-Fi to znaczne ułatwienie i przyspieszenie pracy.

Cienki klient (Thin Client) jest alternatywną technologią dla tradycyjnego komputera PC. Wszystkie programy i dane są zlokalizowane w jednym miejscu (data center), gdzie są podłączane i uruchamiane. Innymi słowy, bieżące obliczenia są wykonywane na serwerach. Tylko uaktualnienia ekranów, wciśnięte klawisze i ruchy myszki są wyświetlane na terminalach. 43

opole_csi.qxd 12-05-08 12:00 Page 44

cyfrowa szkoła Kluczowe korzyści: – uaktualnienia i programy instalowane są tylko raz (na serwerze) i natychmiast stają się dostępne dla każdego użytkownika – cały personel – bez względu na to, czy pracuje w sprzedaży, głównym biurze czy też w domu – ma łatwy dostęp do serwerów firmy w dowolnym czasie, z dowolnego miejsca w Internecie – wszystkie dane zapisane są w jednym miejscu – data center

Ma rek Bar ty zel area Sales Manager w firmie Connect Distribution, która była dystrybutorem w projekcie „Opolska eSzkoła, szkołą ku przyszłości”. W tym konkretnym przypadku zapadły decyzje o wyborze rozwiązań terminalowych. Przede wszystkim ze względu na cichą pracę, pobór energii poniżej 7 W, łatwość zarządzania całym takim środowiskiem, mniejsze koszty utrzymania, możliwość podłączenia do wybranego monitora, tablicy multimedialnej, innych peryferii, brak dysków HDD, czyli ograniczonego ryzyka uszkodzeń. Dodatkowo, w przypadku kradzieży terminal, bez zastosowania odpowiedniej infrastruktury IT, jest bezużyteczny. To odstręcza od wandalizmu.

nię to mo bil ność. Ucznio wie bę dą zdo by wa li wie dzę przy kom pu te rach prze no śnych: no te bo okach i net bo okach. W kon cep cji rzą do we go pi lo ta żu do strze gal ne są pod sta wo we za le ty kom pu te rów prze no śnych. lap top to mo bil ność – nie wiel kie urzą dze nie nie spra w ia więk s zych pro b le m ów przy trans por cie, a po zwa la w do wol nym miej scu, na nie wiel kiej prze strze ni uru cho mić w peł ni funk cjo nal ną sta cję ro bo czą. Oczy wi ście, po rów na nie ter mi na lu i lap to pa jest nie upraw nio ne. Jak za uwa ża Ma rek Bar ty zel, czy to jest ter mi nal, czy lap top, czy net bo ok lub de sk top – pra ca mo że być po dob na, te urzą dze nia ma ją in ne za sto so wa nia, prze zna cze nie, in ną kon cep cję pra cy, cał k iem in n ą fi lo z o f ię w po d ej ś ciu do wir tu ali za cji i roz wią zań pra cy z wir tu al ny mi de sk to pa mi, apli ka cja mi i ca łą resz tą. – ter mi na le by ły wa run kiem te go za mó wie nia, któ re po wsta ło ja ko pew na kon cep cja szkol ne go eks tra ne tu – in for mu je ry szard Ste fa now ski. – W tym kon kret nym przy pad ku za pa dły de cy zje o wy bo rze roz wią zań ter mi na lo wych. Przede wszyst kim ze wzglę du na ci chą pra cę, po bór ener gii po ni żej 7 W, ła twość za rzą dza nia ca łym ta kim śro do wi skiem, mniej sze kosz ty utrzy ma nia, moż li wość pod łą cze nia do wy bra ne go mo ni to ra, ta bli cy mul ti me dial nej, in nych pe ry fe rii, brak dys ków HDD, czy li ogra ni czo ne go ry zy ka uszko dzeń. Do dat ko wo, je śli ktoś skrad nie ta kie urzą dze nie – to nic z tym nie zro bi. to od strę cza od wan da li zmu – do da je Ma rek Bar ty zel. Do pro jek tu wy bra no, do star czo ne przez Con nect Di stri bu tion, ter mi na le fir my Wy se, któ ra jest naj więk szym na świe cie pro du cen tem roz wią zań w tech no lo gii thin com pu ting. W szko łach dzia ła bli sko 3,5 tys. te go ty pu urzą dzeń za mon to wa nych bez po śred n io na 22-ca lo w ych mo n i t o r ach Sam sun ga. – Dla użyt kow ni ków nie ma zmian w ko rzy sta niu z kom pu te ra, są na to miast róż ni ce dla wła ści cie la in fra struk tu ry. Przy kła do wo, w ter mi na lu brak ru cho mym ele men tów,

opole_csi.qxd 12-05-08 12:00 Page 45

cyfrowa szkoła

czyli np. wiatraczków, i brak matrycy, która może ulec uszkodzeniu. Za to pobór prądu w terminalach wynosi około 6 W, a żywotność sprzętu ok. 7 lat. Dodatkowo zyskujemy łatwe zarządzanie dzięki dedykowanemu oprogramowaniu, większe bezpieczeństwo pracy i szybkość działania. Terminale zaj mu ją mniej miej sca, trud niej je uszko dzić, a po awa rii wy star czy wpiąć do sieci i praktycznie sprzęt już jest gotowy do pracy – nie potrzeba wgry wać ma sy rze czy od po cząt ku – wylicza Marek Bartyzel.

Pod sta wo wa kor po ra cja

Markus Jungwirtch, Distribution sales Manager central & Eastern Europe w firmie wyse technology, podkreśla że terminale cechuje:

– energooszczędność oraz cicha praca – solidność i brak wirusów – brak przestojów i minimalne czasy instalacji – oszczędność czasu i pieniędzy – modułowość oprogramowania – całkowicie scentralizowana administracja – proste uaktualnianie – brak ruchomych elementów (dyski twarde, czy wiatraczki – brak lokalnych danych lub aplikacji

fot. THETA

IDC prze wi du je w naj bliż szych la tach 20-pro cen to wy rocz ny wzrost produktów typu thin client – to dynamiczniejszy rozwój niż rynku komputerów PC. Według analityków rynku IT, zdalny dostęp do aplikacji z poziomu tzw. terminali zapewnia wymier ne ko rzy ści – użyt kow ni cy są bardziej produktywni, chronione są dane i dostęp do kluczowych aplikacji. Prostota obsługi oraz możliwość bezproblemowego przejścia na technologię thin computing sprawia, że terminali Wyse używa 41 z listy 100 największych korporacji na świecie. Firma obsługuje największe firmy żeglugowe, globalne banki, instytucje rządowe, a także 6 z 10 najlepszych firm hotelarskich. – W Opolskiem powstał klasyczny model korporacyjny. Całością infrastruktury w szkołach zarządzamy centralnie, z głównej serwerowni. Tu udostępniamy wszystkim szkołom dostęp do Internetu. Tu dbamy też o bezpieczeństwo i optymalizację sieci – informuje Ryszard Stefanowski.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:36 Page 46

cyfrowa szkoła

Sieć w szkole wymaga specjalistów Coraz większą rolę w edukacji odgrywają nowoczesne technologie, komputery, aplikacje interaktywne oraz dostęp do internetu.

MARCiN ZłoCh

Wraz ze startem pilotażu programu „Cyfrowa Szkoła” wzrasta zainteresowanie sieciami teleinformatycznymi, które są podstawą dla nowoczesnej edukacji. – Nie ma zasadniczych różnic funkcjonalnych pomiędzy sieciami kierowanymi do edukacji i sieciami biznesowymi. Koncepcja budowy infrastruktury jest podobna, różnice wystąpią w konfiguracji urządzeń i usług – przekonuje Maciej Kaczmarek z NETGEAR Poland. Według eksperta, infrastruktura sieciowa w szkole powinna być oparta na rozwiąza-

niach przewodowych oraz bezprzewodowych. Projektując sieć w szkole, należy brać pod uwagę dotychczasową infrastrukturę teleinformatyczną. Nie należy jednak zapominać, że bezprzewodowy dostęp do sieci musi stanowić odpowiedź na charakterystykę użytkowników z niej korzystających. Użytkownicy muszą mieć zapewnioną możliwość dostępu do sieci z każdego miejsca na terenie szkoły. Równie istotnym elementem jest możliwość przemieszczania się po terenie szkoły z zachowaniem stałego połączenia z infrastrukturą sieciową. Dodat-

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:36 Page 47

cyfrowa szkoła

Przykładowe konfiguracje Mała szkoła do 50 użytkowników

ilość

Punkt dostępowy sieci bezprzewodowej 2,4 GHz i 5 GHz

Kontroler sieci bezprzewodowej

Kontrakt serwisowy dla kontrolera sieci bezprzewodowej na 3 lata NBD

Przełącznik Smart Gigabit 24 porty PoE

Router dostępowy dla całej sieci szkolnej z zabezpieczeniem antywirusowym i antyspamowym sieci

Infrastruktura poniżej 300 użytkowników

ilość

Punkt dostępowy sieci bezprzewodowej 2,4 GHz i 5 GHz

Kontroler sieci bezprzewodowej

Kontrakt serwisowy dla kontrolera sieci bezprzewodowej na 3 lata NBD

Zarządzalny przełącznik Gigabit 24 porty PoE

Router dostępowy dla całej sieci szkolnej z zabezpieczeniem antywirusowym i antyspamowym sieci

Infrastruktura powyżej 300 użytkowników Punkt dostępowy sieci bezprzewodowej 2,4 GHz i 5 GHz

ilość 15

Kontroler sieci bezprzewodowej z redundancją active standby

Zarządzalny przełącznik Gigabit 24 porty PoE

Router dostępowy dla całej sieci szkolnej z zabezpieczeniem antywirusowym i antyspamowym sieci

kowym elementem, równie kluczowym dla funkcjonowania całego rozwiązania, jest ochrona przed intruzami z zewnątrz, jak i z wewnątrz. Infrastruktura powinna chronić nie tylko użytkowników korzystających z sieci, ale również powinna być odporna na ataki od wewnątrz, także fizyczne! Dlatego w szkole punkty dostępowe muszą być zamontowane możliwie wysoko, a dostęp do przewodu sygnałowego, stanowiącego również zasilanie, musi być zabezpieczony przed osobami postronnymi. – Wystarczającą technologią będzie sieć gigabitowa, jedynie w dużych szkołach wymagane jest w centralnym punkcie sieci stosowanie agregacji łączy na bazie przełącznika 10 GB – twierdzi Maciej Kaczmarek.

Centralne zarządzanie fot. THETA

Rozwiązanie technologiczne powinno wykorzystywać kontroler zarządzający siecią bezprzewodową, umożliwiając lokalizację punktów dostępowych, jak również podłączonych użytkowników, oraz umożliwiać ich lokalizację w przestrzeni.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:36 Page 48

cyfrowa szKoła

Kluczowe funkcje bezpieczeństwa – Możliwość tworzenia odrębnych sieci logicznych w obrębie sieci fizycznej LAN – Możliwość tworzenia połączeń VPN IPsec oraz SSL – Rekomendowana funkcja firewalla – Ochrona przed zagrożeniami płynącymi z sieci Internet – Skaner antywirusowy wraz z bazą sygnatur – Zabezpieczenia sieci przed zagrożeniami typu wirusy, robaki, konie trojańskie, spyware, rootkity, keyloggery – Wbudowana technologia rozproszonego wykrywania spamu nie wymagająca dodatkowej konfiguracji – Kontrola aplikacji P2P oraz komunikatorów internetowych – Możliwość blokowania w czasie rzeczywistym ataków z Internetu, wbudowany system blokowania włamań IPS oraz wbudowana funkcja zapory sieciowej

Więcej informacji na

www.netgear.pl

Dzięki centralnemu zarządzaniu punktami dostępowymi rozmieszczonymi na terenie szkoły, kontroler jest w stanie dynamicznie zarządzać siłą sygnału emitowanego z punktów dostępowych, aby w przypadku awarii jednego z punktów dostępowych możliwe było wzmocnienie sygnału sąsiednich punktów dostępowych i pokrycie obszaru wcześniej obejmowanego przez uszkodzony punkt dostępowy. W przypadku chwilowego zagęszczenia użytkowników w danym obszarze, kontroler jest w stanie zarządzać połączeniami między użytkownikiem a punktem dostępowym, tak aby tylko część użytkowników okupowała dany punkt dostępowy. – Centralne zarządzanie umożliwia administratorowi sieci zarządzać polityką zabezpieczeń wspólne dla całej infrastruktury. Kontroler pozwala stworzyć jednocześnie kilka działających sieci bezprzewodowych dla różnych grup użytkowników, z różnymi poziomami zabezpieczeń oraz zasadami dostępu. Sieć bezprzewodowa dla uczniów może być włączona np. tylko wtedy, kiedy odbywają się lekcje. Sieć dla nauczycieli może być wyposażona w dodatkowe polityki zabezpieczeń, zwiększając tym samym poziom bezpieczeństwa danych niedostępnych dla uczniów. Dodatkowo, dzięki kontrolerowi możemy stworzyć sieć dla tzw. gościa – informuje Maciej Kaczmarek.

Ja kość dla każ de go Amerykański producent do budowy szkolnych sieci proponuje przełączniki oraz urządzenia do komunikacji bezprzewodowej oraz produkty z zakresu bezpieczeństwa sieci. Kluczowe funkcje umożliwiają połączenie ze sobą, zarówno za pośrednictwem sieci przewodo wej, jak i bez prze wo do wej, lo ka li za cji położonych z dala od siebie. Linia produktów sie cio wych za wie ra wszyst kie nie zbęd ne funkcje: od przełączników w sercu sieci do routerów na jej obrzeżach, umożliwiając wielu użytkownikom współdzielenie dostępu do Internetu. Infrastruktura Netgear jest dedykowana urządzeniom peryferyjnym, plikom, zawartościom cyfrowych multimediów i aplikacjom szeroko korzystającym z mediów, rozmieszczonym na wielu komputerach i innych urządzeniach przystosowanych do pracy w Internecie. – Rozumiemy potrzeby sektora edukacyjnego. Zdajemy sobie sprawę z ograniczeń budżetowych. Nasz program rabatów dla sektora publicznego jest tak skonstruowany, aby ułatwić klientom ominięcie tych ograniczeń bez poświęcania jakości rozwiązania lub jego nie za wod no ści. Nie za leż nie od te go, czy klientem jest szkoła zmierzającą do unowocześnienia pracowni, czy jednostka częściowo wyposażona w sieć szkieletową – zawsze oferujemy produkty wychodzące naprzeciw jego potrzebom i możliwościom – przekonuje Maciej Kaczmarek.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:39 Page 49

ochrona zdroWia

Szpital dobrze zdiagnozowany Dzięki wdrożeniom systemów eRP i ich integracji ze wszystkimi rozwiązaniami informatycznymi, w szpitalu zwiększa się zarówno jakość usług medycznych, jak i trafność decyzji menedżerskich, co pozwala na optymalizację kosztów. Do niedawna w Polsce jednym z bardziej zaniedbanych rynków pod względem oprogramowania wspierającego zarządzanie był rynek publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Jednak sytuacja szybko się zmienia dzięki wsparciu finansowemu unii europejskiej, ale przede wszystkim dzięki dostrzeganiu przez obecnych menedżerów z placówek szpitalnych konieczności posiadania wysokiej jakości systemów informatycznych. istotnym czynnikiem wymusza-

jącym informatyzację służby zdrowia są też wymagania NFz, dotyczące dostarczania informacji analitycznej. Rosnące i zmieniające się potrzeby wymiany informacji między jednostkami a NFz w praktyce wykluczają możliwość wzajemnej komunikacji z pominięciem systemów informatycznych. systemy informatyczne w jednostkach medycznych obejmują dwa obszary – obszar zarządzania i finansów, związany z prowadzeniem działalności organizacji – tzw. fot. tHetA

Wspomaga nas biznesowa analityka Leszek Gutowski wojewódzki specjalistyczny szpital Dziecięcy w olsztynie Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie od ponad czterdziestu lat jest wiodącą placówką medyczną leczącą dzieci w północno-wschodniej Polsce. Zatrudniony personel medyczny składa się z 620 osób. Dostępność 265 łóżek umożliwia nam zapewnienie opieki zdrowotnej dzieciom i młodzieży od okresu noworodkowego do 18. roku życia w zakresie diagnostyki, leczenia szpitalnego, rehabilitacji leczniczej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Szpital ma obecnie 14 oddziałów oraz ponad 30 poradni specjalistycznych. Rocznie hospitalizujemy około 20 tys. pacjentów i udzielamy ćwierć miliona porad specjalistycznych i zabiegów rehabilitacyjnych. Przed wdrożeniem systemu SIMPLE.ERP eksploatowaliśmy systemy od różnych dostawców. W zakresie działań administracyjnych korzystaliśmy jeszcze ze znakowej wersji systemu SIMPLE, natomiast w obszarze medycznym było to rozwiązanie firmy z Rzeszowa. Niestety, brak integracji między systemami uniemożliwiał nam sprawny obieg informacji i efektywne zarządzanie jednostką. Podejmując decyzję o wdrożeniu systemu, który będzie kompleksowo zarządzał szpitalem, kierowaliśmy się jego funkcjonalnością i elastycznością. Ważnym aspektem była dla nas również możliwość integracji z systemem medycznym. Postanowiliśmy pozostać przy sprawdzonym producencie – firmie SIMPLE, która bez problemu wdrożyła w naszej jednostce SIMPLE.ERP i przeprowadziła integrację z systemem medycznym. Projekt obejmował wdrożenie systemu w obszarach: Finanse i Księgowość, Majątek Trwały, Obrót Towarowy, Zarządzanie Personelem, Analizator Biznesowy oraz INFO. Został zrealizowany ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz własnych. Projekt wdrożeniowy trwał 1,5 roku. Moduły części administracyjno-zarządczej działają sprawnie. Dzięki zakupionemu modułowi o nazwie Analizator Biznesowy, opartemu na technologiach OLAP, który odpowiednio modeluje i przekształca dane gromadzone we wszystkich obszarach prowadzonej działalności szpitala, możemy bieżąco kontrolować efektywność prowadzonych działań, monitorować wydajność pracowników oraz jednostek organizacyjnych, co daje nam informacje o opłacalności poszczególnych oddziałów.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:39 Page 50

OchrOna zdrOwia

Od kompleksowego rozwiązania po ochronę radiologiczną RyszaRd Mężyk dział Informatyki, Świętokrzyskie Centrum Onkologii w kielcach Świętokrzyskie Centrum Onkologii jest jedną z czołowych placówek medycznych świadczących pełnoprofilową opiekę medyczną w zakresie chorób onkologicznych. Dla pacjentów ma przygotowanych 300 łóżek. Rocznie w placówce hospitalizowanych jest blisko 20 tys. chorych oraz udzielanych blisko 200 tys. porad w opiece ambulatoryjnej. Placówka zatrudnia ponad 1400 osób, w tym 800 osób personelu medycznego. Przed wdrożeniem systemu SIMPLE.ERP mieliśmy kilka różnych rozwiązań. W części administracyjnej funkcjonował SIMPLE SYSTEM w obszarach: Finanse i Księgowość, Gospodarka Materiałowa, Rejestr Zakupów oraz Sprzedaż. Natomiast w obszarach Kadrowo-płacowym oraz Środków Trwałych mieliśmy systemy innych dostawców. Nie były one ze sobą zintegrowane. Brak integracji między systemami już funkcjonującymi w jednostce wymagał wdrożenia rozwiązania, które w całości zarządzałby działalnością administracyjną placówki. Konieczność ujednolicenia funkcjonujących systemów w jednostce zrodziła więc potrzebę kompleksowej informatyzacji. Jednak najważniejszym czynnikiem, który miał wpływ na decyzję o informatyzacji placówki, były środki finansowe, jakie placówka pozyskała na ten cel w roku 2004 z Urzędu Marszałkowskiego. Środki te pochodziły z budżetu centralnego na zadanie „Budowa Świętokrzyskiego Centrum Onkologii”. W drodze postępowania przetargowego wybrana została oferta firmy SIMPLE SA w zakresie części administracyjnej, co dało nam gwarancję bezproblemowej migracji danych, sprawnego wdrożenia nowego systemu oraz jego integracji z częścią medyczną. Prace wdrożeniowe trwały 6 miesięcy, zostały sfinansowane, podobnie jak zakup, ze środków centralnych. Duży udział we wdrożeniu stanowiła własna kadra informatyczna. Zrealizowany projekt obejmował wdrożenie Zintegrowanego Systemu Informatycznego w obszarach: Finanse i Księgowość, Majątek Trwały, Zarządzanie Personelem, Obrót Towarowy, wraz z dodatkowymi funkcjami Business Intelligence – Analizator Biznesowy oraz Biblioteka Funkcji do MS Excel. Oprócz podstawowych funkcjonalności systemu klasy ERP, wdrożono funkcjonalność wspomagającą dział zamówień publicznych w zakresie kontroli ilościowo-wartościowej realizacji umów z dostawcami. Obszar Zarządzanie Personelem wspiera działalność związaną z pracowniczymi funduszami pożyczkowym, pracę Pielęgniarki Zakładowej oraz służb związanych z ochroną radiologiczną w ŚCO. System SIMPLE został wdrożony w pełnej funkcjonalności zarządzania działalnością administracyjną placówki. Dzięki otwartości systemu SIMPLE.ERP mamy możliwość bieżącej jego rozbudowy o dodatkowe funkcjonalności. Dlatego też w najbliższej przyszłości planujemy rozbudować system o nowe funkcjonalności dotyczące ewidencji i rozliczania czasu pracy oraz zastosowania kodów kreskowych do oznaczania środków trwałych i automatyzacji pracy związanych z ewidencją i inwentaryzacją majątku rzeczowego. System SIMPLE.ERP przyczynił się do zwiększenia efektywności działania szpitala poprzez całkowitą kontrolę kosztów oraz majątku placówki, obsługę rozbudowanej struktury rozrachunków, usprawnienie obiegu dokumentów finansowych, magazynowych oraz kadrowych, usprawnienie rozliczeń z instytucjami zewnętrznymi, w tym z urzędami skarbowymi oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki bieżącemu dostępowi do aktualnych danych finansowych, zapewnia całkowitą kontrolę kosztów i innych parametrów działalności placówki.

48-49_csi.qxd 12-05-07 14:39 Page 51

ochrona zdrowia

Sys tem na dą ża za po trze ba mi PioTr PErkowski Dział informatyki, szpital Bielański w warszawie

część „szarą” – oraz obszar związany z pracującymi w szpitalu rozwiązaniami informatycznymi wspierającymi część stricte medyczną – nazywany częścią „białą”. wiele szpitali ma obecnie systemy specjalizowane, które obsługują część „białą”, czyli ruch chorych, dystrybucję leków, diagnostykę medyczną, itp. Jednocześnie, często nie mają one zintegrowanego rozwiązania, które wspierałoby podstawowe procesy biznesowe – finanse, kadry czy majątek trwały. Bez integracji rozwiązań praca jest utrudniona, by nie powiedzieć, że na pewnym etapie wręcz niemożliwa. Problem ten rozwiązuje wdrożenie systemu ErP. w ramkach przedstawiamy trzy studia przypadku – wdrożenia systemu siMPLE.ErP w szpitalach, które pokazują, jakie obszary obejmuje wdrożenie w jednostkach medycznych i jakie korzyści wiążą się z wyposażeniem jednostki w nowoczesny, skalowalny, elastyczny system iT.

fot. THETA

Szpi tal Bie lań ski li czy 712 łó żek. Za trud nia 1587 pra cow ni ków, tym ok. 1300 osób per so ne lu me dycz ne go. Do tąd z usług szpi ta la sko rzy sta ło po nad 600 000 cho rych. W okre sie ostat nich 10 lat w Przy chod ni Przy szpi tal nej le czo no po nad 1,5 mi lio na pa cjen tów. Do ob słu gi czę ści ad mi ni stra cyj nej wy ko rzy sty wa ny był sys tem SIM PLE w wer sji zna ko wej (Btrie ve) i nie był zin te gro wa ny z roz wią za niem ob słu gu ją cym część bia łą. Sys tem SIM PLE, eks plo ato wa ny od ro ku 1999, był już tech no lo gicz nie prze sta rza ły, nie roz wo jo wy. No wy zaś gwa ran to wał peł ną ska lo wal ność, wy so ką nie za wod ność, a tak że moż li wo ści in te gra cji z in ny mi sys te ma mi szpi tal ny mi. Szpi tal Bie lań ski jest jed ną z naj więk szych pla có wek me dycz nych w War sza wie, na sze po trze by wzglę dem sys te mu są du że i sta le się zmie nia ją. No we roz po rzą dze nia i pla ny wzglę dem Służ by Zdro wia bę dą za pew ne ge ne ro wa ły za po trze bo wa nie na na rzę dzia kla sy Bu si ness In tel li gen ce. Sys tem ofe ro wa ny przez fir mę SIM PLE SA jest ela stycz ny i otwar ty, co umoż li wia nam je go ewen tu al ną roz bu do wę o no we ob sza ry. Sys tem SIM PLE.ERP speł niał wszyst kie wy ma ga nia funk cjo nal ne, a tak że gwa ran to wał cią głość pra cy (prze nie sie nie wszyst kich da nych ze sta re go sys te mu), ni skie kosz ty oraz krót ki czas wdro że nia. Wdro że nie sys te mu ERP trwa ło ok. 6 mie się cy i fi nan so wa ne by ło ze środ ków wła snych. Po dej mu jąc de cy zję o wdro że niu no we go sys te mu, chcie li śmy, aby ten pro jekt obej mo wał wszyst kie ob sza ry pro wa dzo nej dzia łal no ści szpi ta la. Dla te go też ob sza ry funk cjo nal ne, ja kie zo sta ły wdro żo ne, to: Per so nel, Fi nan se i Księ go wość, Ma ją tek Trwa ły, Ob rót To wa ro wy. Zre ali zo wa ny pro jekt obej mo wał wdro że nie sys te mu ERP w peł ni za rzą dza ją ce go czę ścią ad mi ni stra cyj ną szpi ta la. Ko rzy sta nie z roz wią za nia SIM PLE SA da je nam bie żą cy do stęp do ak tu al nych da nych fi nan so wych szpi ta la, za pew nia jąc cał ko wi tą kon tro lę kosz tów in nych pa ra me trów dzia łal no ści pla ców ki. Po nad to, wdro że nie sys te mu po zwa la na kom plek so wą ob słu gę pro ce sów bu dże to wa nia, kon tro lę ma jąt ku szpi ta la, moż li wość roz li cza nia pra cow ni ków na ko mór ki kosz to we, ob słu gę roz bu do wa nej struk tu ry roz ra chun ków. Sys tem jest wy po sa żo ny we wszyst kie funk cjo nal no ści nie zbęd ne do spraw nej ob słu gi ad mi ni stra cyj nej szpi ta la, uwzględ nia też spe cy ficz ne wy ma ga nia do ty czą ce ob słu gi przed się bior stwa z bran ży me dycz nej.

52 felieton_72 felieton.qxd 12-05-08 11:09 Page 52

felieton

Apel o błędy

„Straciliśmy dekadę”, powiedział minister Boni odnosząc się do postępów w realizacji centralnych projektów informatycznych. I na dobrą sprawę mamy opcję zerową, bo praktycznie projekty centralne zostały zawieszone, poprzesuwane w czasie. Teraz poczekamy na to, co wykluje się z tego przyhamowania. Nowe projekty, zmiana realizacji byłych projektów. Tego na pewno nie wie nikt. Obyśmy za dziesięć lat nie usłyszeli znów, że zmarnowaliśmy dekadę. To też pewne nie jest, bo w tym samym czasie samorządy realizują własne projekty i nie ukrywają, że łożą na systemy alternatywne do tych, które miały być centralne. Jeśli podsumować wartość inwestycji w IT realizowaną w samorządach, będą to kwoty rzędu miliardów złotych. I co z tego wynika? Najwyraźniej nic, bo w Radzie Informatyzacji Państwa nie ma samorządowców. Tego szczegółu nie udało się zmienić do dziś. I pewnie nie zostanie zmieniony, bo nasz rząd widzi więcej, dalej i w ogóle. Nie tylko rząd zresztą tak widzi. Doskonale można to zaobserwować na przykładzie reformy emerytalnej, czyli słynnej ustawy 67. Otóż i rząd, i eksperci twierdzą zgodnie, że za 30 lat rynek pracy będzie zupełnie inny, bo automatyka, cyfryzacja pójdą do przodu i np. panie na kasie w supermarkecie znikną, bo sami sobie będziemy kasować to, co w koszyku. Fakt, takie systemy już działają tu i ówdzie. Robotnicy będą sterować sobie robotami za pomocą joysticów,

JAROSŁAW MOLGA więc nawet jak będą mieć po 70 lat to na budowie spokojnie rozładują betoniarkę i zaleją strop. A pielęgniarki po 65. roku życia na luzie, drżącymi rękami założą pacjentowi wenflon, bo zrobią to klikając w klawiaturę, albo dotykowy ekran, a tam na sali „takie coś” wbije pacjentowi igłę w żyłę. W ogóle większość będzie opiekować się jeszcze starszymi od siebie i to załatwi sprawę bezrobocia. Więc co to jest te 67 lat i na dodatek za 3 dekady? O co tyle krzyku? Niby o nic, bo to, że musimy pracować dłużej jeśli żyjemy dłużej, jest raczej oczywiste. Gorzej z tłumaczeniem. Bo w 1968 roku Stanley Kubrick nakręcił „Odyseję kosmiczną 2001”, gdzie linia lotnicza PanAm regularnie latała... do stacji na Księżycu. Nie ma już linii PanAm, a na Księżyc to poleci ktokolwiek może za dwadzieścia lat. Ja trzy dekady temu (no, może 4) rysowałem w spokoju świat przyszłości, w którym samochód odejdzie do przeszłości, bo będziemy latać, a nie jeździć. Tak mówili wtedy futurolodzy. I co? I nic. Dlatego pewność siebie, z jaką reprezentanci rządu i eksperci opowiadają, jak to będzie wyglądał świat za 30-40 lat, mocno mnie oszołamia. Bo złudzeń co do emerytury nie mam, tak jak premier Pawlak. Jakaś tam będzie, ale żyć się nie da. No dobrze, a co to ma wspólnego z informatyzacją? Tyle, że jakoś niepokojąco łatwo nam przychodzi mówić, z jednej strony, że straciliśmy dekadę i z drugiej, co będzie za 3 dekady. Rząd tej samej koalicji rządzi już piąty rok. Więc jeśli straciliśmy dekadę, to 50 procent tego czasu „stracił” ten sam rząd. I zero refleksji i skruchy. Zamiast tego pewność, że za 3 dekady nie będzie pań na kasie w supermarkecie. I to już jest groźne, bo to oznacza, że wyparowało nam „pomiędzy”, czyli teraźniejszość. Zamiast ją budować, naprawiamy błędy sprzed dekady, albo budujemy nowy świat za trzy dziesięciolecia. A ja się starzeję, pieniądze z UE wyciekają, mój syn robi maturę i czas najwyższy, byśmy przestali przebudowywać, opcjozerować, sięgać do gwiazd, podejmować wyzwania i trele morele. Czas stworzyć system PL.ID, dać obywatelom po dowodzie z chipem, stworzyć rejestr usług medycznych. To jest możliwe! I nie opowiadać więcej, ile straciliśmy czasu, tylko jak go wykorzystaliśmy. Błędy będą, ale tych nie popełnia ten, kto nic nie robi. Na razie, niestety, ambicją tego rządu jest niepopełnianie błędów... Może dlatego na proste pytania ani MAiC, ani MEN nie są w stanie odpowiedzieć szybciej niż po iluś tygodniach. Przecież mogą coś chlapnąć, a jak się straciło dekadę i ma się wizję na 30 lat naprzód, to szkoda by było mącić tak piękny porządek.

reklama cyfrowa polska_Layout 1 12-05-07 14:59 Page 10

Już

w paźDzIeRnIku!

lat magazynu

Z tej okazji wydawnictwo

organizuje

Dni otwarte IT Resellera Wydarzeniu towarzyszyć będzie Gala Wydawnictwa ITR, podczas której zostaną wręczone nagrody za najlepszy program partnerski oraz Drogowskazy Cyfrowej Polski

wejsciowka_csi.qxd 12-05-07 14:56 Page 9