Library of opportunity

----Jarupat

:// WichiAn

-: LibraRy OF oPPortUnIty

บทสัมภาษณ์ วิเชียร จารุพัฒน์ เจ้าของโครงการห้องสมุดเปิดหนองสมบุญ

Interview by jaaaaazy komagazine

ห้องสมุดแห่งโอกาส

หนองน้ำขนาดใหญ่ ต้นไม้ ไปออกกำลังกาย ขี่จักรยาน ให้อาหารปลา สะพานแขวน (จุดไฮไลท์ของวัยฮอร์โมน) หรือ ว่าจะเป็นแหล่งซื้อเสื้อผ้าแฟร์ชั่นสำหรับสาวๆ !! ก็แค่..อยากให้ลองนึกกันเล่นๆ ว่าเราจะคิดถึงอะไรบ้าง ถ้าจะชวนไปเดินเล่นที่หนองสมบูรณ์ (อุทยานสวรรค์) แต่เท่าที่เกริ่นมา..ก็ยังไม่ครบอยู่ดีสำหรับความสุขทั้งหมด ที่มีไว้ให้เราได้เสพในพื้นที่แห่งนี้ และมันก็รวมถึงสิ่งนี้ด้วย หลายคนน่าจะเคยเข้าไปใช้บริการอยู่บ้าง แต่คงจะลืมนึก ถึงมันไป ‘ศาลาไม้ทรงไทย’ ภายในมีหนังสือที่เตรียมไว้ให้ทุก คนอ่านกันแบบเพลินๆ แล้วมันสำคัญอะไร ยังไงหรอ? เชิญตั้งคำถามกันได้เลย

-: LibraRy of oPPortUnIty :// WichiAn --------------------------------Jarupat

ศาลาไม้ทรงไทย ขนาด 1 x 2 เมตร มีผนัง 1 ด้านถูกออกแบบทำเป็นชั้นใส่หนังสือ มีหนังสือ หลากหลายประเภท หนังสือวิชาการ พุทธศาสนา นิตยสาร ไม่เว้นแม้แต่วรรณกรรมภาษาอังกฤษ (หากมองหาดีๆ) หนังสือถูกเสียบไว้เต็มช่องว่างของชั้นภายในศาลา ของสองสิ่งที่ว่าถูกทยอยนำมาตั้งตามจุดที่เหมาะสมภายในอุทยานสวรรค์ตั้งแต่เมื่อ 5 ปีที่แล้วจนถึง ทุกวันนี้ ศาลายังคงสภาพมั่นคงแข็งแรง สะอาดสะอ้านชวนให้เราเข้าไปนั่งเล่นและมองหาหนังสือสักเล่มอ่าน แบบสบายใจ คราวหน้าหากใครเข้าไปใช้บริการ ลองสังเกตุป้ายที่ติดไว้บนเชิงชายหน้าศาลา ‘โครงการห้องสมุดเปิดหนองสมบุญ’ คือชื่อที่เราจะได้อ่านและเข้าใจถึงที่มาของศาลาพร้อมหนังสือ เหล่านั้นนั่นเอง แล้วยังไงต่อ...? ในแว้บแรกที่ได้เห็น...เชื่อว่าทุกคนต้องเข้าใจตรงกันแน่ๆ รวมถึงเราก็ด้วยเช่นกัน...ว่าสาธารณประโยชน์โครงการนี้ต้องเป็นหนึ่งในสาธารณสมบัติที่ภาครัฐบ้านเราจัดให้ แต่แท้จริงแล้ว ‘วิเชียร จารุพัฒน์’ คือผู้ก่อตั้ง จัดซื้อจัดหา ควักสตางค์ในกระเป๋า และดูแลทำความสะอาดเช้า-เย็นวันละ 2 เวลา รวมๆ เวลาที่วิเชียรทำมันเป็นงานอดิเรกในวัย 52 ปี ทำแบบไม่คิดไรมาก ก็ไม่นานเท่าไหร่แค่ 5 ปีเอง “ผมเริ่มจากนำหนังสือเก่าที่บ้านติดมือมาด้วยเวลาที่ผมมาออกกำลังกายที่นี่ แล้วก็เอาไปวางไว้ที่ซุ้ม ของคุณประเสริฐ แกเป็นเจ้าหน้าที่ดูแลหนองสมบูรณ์ประจำประตู 6 เมื่อ 5 ปีที่แล้ว หวังให้แกได้อ่าน แก้เบื่อ รวมถึงคนทั่วไปที่อยากจะอ่านก็หยิบได้เลย เริ่มมีคนหยิบหนังสืออ่านมากขึ้นเรื่อยๆ คนขโมย ก็มีนะ ขโมยกันแบบที่ว่าเอาใส่กระแป๋ง (ถังใส่น้ำแบบมีหูคล้องด้านบน) กลับบ้านกันเลย (ฮ่าๆ...) โดยเฉพาะพวกขี้เมาเพราะหนังสือเก่ามันเอาไปชั่งกิโลขายได้ ผมจึงคิดต่อยอด อยากให้มันเป็นรูปธรรมมากขึ้น ถ้าหนังสือถูกวางไว้รอบๆ สวนสาธารณะแห่งนี้ ได้ยิ่งดี ซึ่งมันหมายถึงว่า ทุกคนจะสามารถเข้าถึงหนังสือได้ง่ายขึ้น และหนังสือเก่าก็จะได้ทำหน้าที่ ของมันดีกว่าเก็บไว้เปล่าประโยชน์”

BO_OK

BO_OK BO_OK BO_OK BO_OK

BO_OK

ด้วยความบังเอิญค่อนไปทางไม่เต็มใจมากนัก ในครั้งแรกที่ถูกส่งตัวให้มาทำงานในตำแหน่งช่างฝ่าย ดูแลเครื่องส่งสัญญาณโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 ประจำสถานีเครือข่ายจังหวัดนครสวรรค์เมื่อปี 2531 แต่แล้วทุกๆ สิ่ง ความประทับใจ ความผูกพันธ์ เพื่อนฝูง รวมถึงการสร้างครอบครัวอันเป็นที่รักล้วนเกิด ขึ้น และสั่งสมตลอดระยะเวลาร่วม 30 ปี ของชีวิตการทำงาน ณ ที่แห่งนี้ วิเชียรซึมซับความเป็นชาว นครสวรรค์แทบจะร้อยเปอร์เซ็นต์ พูดแบบนี้ก็ดูจะไม่เกินความจริงไปซะทีเดียว ไม่เช่นนั้นจิตสำนึกที่จะ ลงมือทำสิ่งดีๆ ตอบแทนให้แก่สังคมที่เขาผูกพันคงจะไม่เกิดขึ้นในใจเขาอย่างแน่นอน “เดิมทีผมไม่ได้เลือกมาลงจังหวัดนครสวรรค์ บังเอิญที่นี่มีตำแหน่งว่างพอดี จำเป็นจะต้องมาแทน เจ้าหน้าที่คนเก่า ไม่มาก็ไม่ได้เพราะเป็นคำสั่งของหัวหน้า พอได้มาทำงานที่นี่ไปสักพัก ผมก็บอกกับ หัวหน้าว่าผมขออยู่ที่นี่ยาวเลยแล้วกัน ผมถือเป็นความโชคดีมากเพราะสถานีโทรทัศน์เครือค่ายประจำ จังหวัดนครสวรรค์ตั้งอยู่กลางใจเมือง ซึ่งก็คือสถานที่ทำงานของผม เมืองนี้อุดมสมบูรณ์ มีความเจริญ ทุกอย่าง ของกินของใช้อยู่บริเวณนี้ทั้งหมด อันที่จริงสถานีโทรทัศน์เครือข่ายที่อยู่กลางเมืองเหมือนที่นี่ มีให้เห็นน้อยมาก เราจะโชคดีอะไรขนาดนั้น ( ฮ่าๆ...เขาหัวเราะให้กับความบังเอิญครั้งสำคัญในชีวิต )”

คิด พูด และสุดท้ายของกระบวนการเกิดการเปลี่ยนแปลงขั้นสูง สุดในทุกมิติ จะต่อตนเองหรือสังคม และที่เกิดขึ้นจริงแล้ว มีให้เห็น บนโลกใบนี้ คือการลงมือทำด้วยตนเองให้ได้เห็นเป็นตัวอย่าง นำไปสู่การ รับรู้จากสังคม และต้องทำอย่างต่อเนื่องหลังจากกระบวนการ การเรียกร้องจบสิ้นลง มันคือหลักการที่เป็นจริงหาใช่คำคมกิ๊บเก๋ สโลไลฟ์แต่อย่างใด นักเปลี่ยนแปลงโลกไม่ว่าท่านใดก็ตาม ที่ฝาก ผลงานไว้บนโลกใบนี้ ต่างใช้สูตรสำเร็จอันแสนจะไม่ซับซ้อนดังกล่าว (แต่ทำยากต้องใช้หัวใจอันกล้าหาญและอดทน) เปลี่ยนแปลงโลก ไม่ว่ายุคสมัยใด เช่นเดียวกับ วิเชียร จารุพัฒน์ ก็ใช้เคล็ดไม่ลับนี้ ทำความตั้งใจให้เป็นควาจริง และเกิดการเปลี่ยนแปลงในสังคม ใกล้ๆ ตัว “ปกติในแต่ละวัน จะมีขาประจำที่มาใช้บริการศาลา มานั่งอ่าน หนังสือ นั่งเล่นหลบร้อน บางวันก็จะมีคุณแม่มานั่งถักไหมพรหม ระหว่างที่รอคุณลูกเรียนพิเศษ เพราะเดินทางมาจากต่างอำเภอ ก็ อาศัยศาลานี้ เค้าก็จะเจอผมอยู่บ่อยๆ เพราะช่วงเที่ยงๆ ผมจะ เข้ามาทำความสะอาดศาลาพร้อมกับจัดหนังสือแทบทุกวัน พอเค้า เห็นรถตู้ขับเข้ามาจอดปุ๊บ เค้าจะเดินลงมารอหน้าศาลาทันที ร่วม 5 ปีมาแล้วที่ทำแบบนี้ คนส่วนใหญ่ที่มานั่งเค้าก็เห็นในสิ่งที่เราทำ เค้าก็เกิดจิตสำนึกด้วยตัวเอง ช่วยเรารักษาความสะอาดศาลา ทุก คนเรียนรู้จากสิ่งที่เราทำให้เห็นอย่างต่อเนื่อง ส่วนคนที่ไม่เคารพกติกาก็ยังมีอยู่บ้าง แต่ก็น้อยมากถ้าเทียบกับปีแรกๆ ที่นำศาลามาไว้”

-: LibraRy

“ ระหว่าง 5 ปี ตั้งแต่เริ่มทำโครงการนี้มา เรื่องความสะอาดศาลา มันดีขึ้นเรื่อยๆ จนทุกวันนี้ผมถือว่าสะอาดมาก ทุกคนรักษาความ สะอาดตามที่เราติดป้ายไว้ ปีแรกๆ นี่!! พื้นศาลาสกปรกเลอะเทอะ มาก ช่วงเย็นๆ ผมจะเข้ามาวิ่งออกกำลังกายพร้อมกับติดผ้าขี้ริ้วมา 1 ผืน วิ่งๆ ไปพอผ่านศาลา ถ้าเห็นว่าสกปรกก็จะแวะเช็ดพื้นศาลาไป ด้วย ขณะเดียวกันเราก็จะเห็นเด็กๆ ส่วนใหญ่ที่มานั่ง เค้าถอดรองเท้ากองอยู่หน้าศาลาอย่างเรียบร้อย ซึ่งต่างจากปีแรกๆ เอามากๆ เค้าจะไม่ถอดรองเท้าเลย เราได้เห็นภาพเหล่านี้มากขึ้นเราก็ดีใจ เห็นการเปลี่ยนแปลงด้านจิตสำนึก ความรับผิดชอบ การเคารพ กติกาของสังคมที่เกิดขึ้นในตัวเด็กๆ สิ่งเหล่านี้คือ เป้าหมายในการ ทำโครงการนี้ และที่สำคัญมันคือความสุขใจที่เกิดขึ้นกับเรา”

-: LibraRy of PortUnIty :// Wi

--------------------------------Ja

oP-

ichiAn arupat

ศาลาไม้ราคา 20,000 กว่าบาท คือหลังที่ตอบโจทย์ในใจวิเชียรมากที่สุด ณ วันที่เขาตระเวนหาศาลา ที่ถูกใจ เขาสั่งซื้อมาทั้งหมด 5 หลัง วิเชียรเต็มใจที่จะจ่ายเงินจำนวนนี้ โดยที่ตัวเองได้เพียงแค่ความสุข ใจกลับคืนมา “ทำไมผมไม่เลือกซื้อศาลาที่เป็นเหล็ก ราคามันก็ถูกกว่าศาลาไม้หลังนี้มาก ก็เพราะศาลาไม้มันมี ความสวยงามมากกว่า มีคุณค่าทั้งในแง่งานฝีมือและศิลปะ ก่อนจะได้ศาลาทั้ง 5 หลังนี้มา ผมตระเวนดู ศาลาเยอะมาก ศาลาเหล็กไม่มีสวยถูกใจผมเลย การที่เราได้เสพความสวยงามในเชิงศิลปะไปด้วย ไม่ว่า จะแง่มุมไหนในชีวิตผมว่ามันดีกว่า...”(วิเชียรย้ำเรื่องคุณค่าด้านจิตใจผ่านมุมศิลปะ) เป็นผู้ก่อตั้ง ควักสตางค์ตัวเอง ดูแลทำความสะอาด ยัง!! ยังไม่พอ เมื่อไหร่ที่ศาลาชำรุดเสียหาย เขาก็ลงมือซ่อมมันด้วยตัวเอง รวมถึงการบูรณะศาลาครั้งใหญ่หลังผ่านศึกน้ำท่วมครั้งที่คนไทยค่อน ประเทศร่วมชะตากรรมเดียวกัน “ก่อนน้ำท่วมปี 2554 (เหตุการณ์น้ำท่วมครั้งใหญ่ของประเทศไทย) ประมาณ 2 สัปดาห์ ผมซื้อทราย มากรอกใส่กระสอบแล้วนำมาผูกไว้ที่เสาของศาลาทุกหลัง เพราะตอนนั้นสถานการณ์น้ำในแม่น้ำที่เพิ่ม ขึ้นไม่น่าไว้ใจแล้ว เราต้องป้องกันไว้ก่อน กะว่าถ้าน้ำท่วมขึ้นมาจริงๆ ศาลาคงจะพอซ่อมแซมได้ แต่อย่า ให้ลอยไปที่อื่น ซึ่งก็เป็นไปตามที่คาดไว้จริงๆ (เขายิ้ม..และหัวเราะให้กับเหตุการณ์ครั้งประวัติศาสตร์) สภาพศาลาหลังน้ำลดดูไม่ได้เลยเละเทะมาก ผมเข้ามาทำความสะอาดศาลาและทาสีใหม่หมดทุกหลัง จนมันกลับมาอยู่ในสภาพที่สวยน่านั่งเหมือนเดิม” วิเชียรพูดให้เราฟังเป็นช่วงๆ ตลอดการสนทนาถึงเรื่องการลงมือทำสิ่งที่มีคุณค่าให้แก่สังคม มาก บ้างน้อยบ้างถ้าทำได้ให้ทำเลย ยิ่งคนเก่ง มีความรู้ความสามารถยิ่งต้องนำมันออกมาใช้ให้เกิด ประโยชน์สูงสุด เขาให้ความสำคัญกับช่วงเวลาที่เราทุกคนกำลังมีชีวิต และยังพอมีเรี่ยวแรงอยู่ เราใช้มัน ไปอย่างคุ้มค่าแล้วหรือยังสำหรับเวลาที่เรามีและหมดไปในแต่ละวัน เขาตั้งคำถามให้ตัวเองเสมอ

-: LibraRy of oPPortUnIty :// WichiAn --------------------------------Jarupat

“ทุกชีวิตมีความสำคัญในตัวเอง มีความสำคัญอยู่ แล้ว เราจะไปนิ่งเฉยทำไม ถ้าเราแบ่งเวลา หาเวลาส่วนหนึ่งเท่าที่ เราสามารถจะทำได้ ออกมาทำสิ่งที่คุณถนัดสนใจให้กับ สังคม เราไม่ควรอยู่นิ่งหรืออยู่เฉยๆ เรามีความดี มีฝีมืออยู่ ก็ควรเอาออกมาใช้ ถ้าไม่เอาออกมาใช้เลย มันน่าเสียดาย เพราะเดี๋ยวเราก็ตายแล้ว..” เมื่อคุณเกิดมาเป็นหัวนิ้วโป้ง แล้วคุณไม่ทำอะไรเลย มันเสียนะ มันเสียคุณค่า เสียของเอามากๆ” หนองสมบูรณ์เป็นทำเลที่สวยมาก ถ้าทำการค้าถือว่า เป็นทำเลทอง คือตรงนี้ทำการค้าได้อย่างมหาศาล ในเมื่อ มันเป็นทำเลทองอยู่แล้ว ไม่ว่าจะทำการใดๆ มันให้คุณค่า ของมันอยู่แล้ว ถ้าเราเติมจุดเด่นให้หนองสมบูรณ์มากขึ้น กว่านี้ จากคนที่มีสติปัญญา มีความคิดสร้างสรรค์มารวมหัว รวมตัวกันทำ ช่วยกันทำคนละเรื่อง เช่น งานศิลปะหรือ อะไรก็ตามที่ทำให้นักท่องเที่ยวมาหยุดดู หรือเยี่ยมชม ทำให้ทัวร์ต้องแวะที่นี่ ทำให้เค้าอยากพักค้างแรมที่บ้านเรา สภาพเศรษฐกิจก็จะดีขึ้นตามมา ความเจริญจะเกิดขึ้นอีก มากมาย”

ผมจะใช้คำ 2 คำ ในการดำเนินชีวิต ‘สมดุล สำคัญ’ ไม่ว่าอะไรก็ตามเราต้องทำให้มันเกิดสมดุล สมเหตุสมผล ตามแบบที่มันควรจะเป็น ไอ้สิ่งที่ดีๆ จำเป็นที่จะต้องช่วย กันสร้างให้มันเยอะๆ เข้าไว้ แต่ส่วนที่ไม่ดีก็อาจจะมีอยู่ ปะปนกันบ้างเราต้องเข้าใจ แต่อย่าให้มันมากจนเกินไป หรือแม้แต่ปล่อยให้มันเท่าหรือเสมอกับความดีเมื่อไหร่ เมื่อ นั้นมันก็จะเกิดความเสียหายมากมาย มันคือวลีง่ายๆ แค่ 2 คำ ทำให้มันเกิดสมดุลให้ได้ แล้ว ความสำคัญมันจะตามมา เราควรให้ความสำคัญกับความ สมดุลเท่านั้นเอง แล้วทุกอย่างจะเดินหน้าไปได้ด้วยตัวของ มันเอง เดินหน้าได้อย่างสบายๆ ยังมีอีกหลายความตั้งใจ ทั้งที่ทำสำเร็จไปบ้างแล้ว และ ยังไม่สำเร็จก็มี โครงการเกี่ยวกับการปลูกต้นไม้ และแปลง ผักสวนครัวในอุทยานสวรรค์ คืออีกหนึ่งโครงการที่วิเชียรทำ อย่างต่อเนื่อง ควบคู่กับโครงการห้องสมุดเปิด ชายวัย 52 ปีผู้นี้ ยังดูแข็งแรงและเปี่ยมด้วยพลังแห่งการ สร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้แก่สังคม ถึงแม้ว่าอีก 2 ปีข้างหน้า เขาจะต้องปลดระวางจากอาชีพหลักที่ทำมาทั้งชีวิต ด้วย เงื่อนไขของการเปลี่ยนแปลงอันรวดเร็วของโลกใบนี้ จากยุค อนาล็อกไปสู่โลกยุคดิจิตอล...

{-_-}

,VVXH 0$<

KK

.

0 $ * $ = , 1 ( ,W V ,QWHOOHFWXDO 0DVWXUEDWLRQ 0 $ * $ = , 1 (

Thanks --------------

Pls comment komagazine