Groener dan ooit!
Kampioenen ledenwerven
6
minister Schauvliege: 'Ik wil niet overkomen als een klager'
32
30-urige werkweek Niemand ontsnapt meer aan zijn zorgtaken
36
nieuwe zingevingscoรถrdinator 'We moeten terug in de appel durven bijten'
september 2013 Tijdschrift - 1099 Brussel X BC 6433 - maandblad, verschijnt niet in JULI EN augustus - P 106 334 - Urbain Britsierslaan 5 - 1030 Brussel
inhoud
september
t i u k i et a e i n' l s n e es j js e i ge n t u ' Ra dim i jn
6
16 4
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
an er k g r e b l a De a fnve r a l s w e m e klei en d elen zo u d
a p:g h c s n e e o o rd i m e g n i te ge n we r v o o r n e n Woh o ef t e r i e m e je e e n h i ppte zi jn. g
24 mensen
38
'Ik vind het belangrijk dat we tomaten en sla in de zomer eten en kolen en witloof in de winter.'
6
de wereld van minister Joke Schauvliege: 'Met het vliegtuig naar de Mont Ventoux vind ik decadent' 10 kortgeknipt 16 'hebben' is niet meer van deze tijd 18 door de generaties heen: delen 22 column Oh George! 24 cohousing, het nieuwe wonen? 36 zingeving: Els, onze nieuwe zingevingscoördinator stelt zich aan je voor 37 rustpunt 40 uit de juridische keuken: EU W een volkorenbrood? Dat is dan 1.265 euro NI 42 zingeving: ‘De aarde is de grond van ons bestaan’
actief 12 21 28 38 46 50
culinair: nagerechten, lekker en licht zelfgemaakt toerisme: Dordrecht, de kleine reus seizoensgroenten UiT in Vlaanderen spel
organisatie 32 35 44 48
Femma pleit voor werkweek van 30 uur ledenvoordelen ! kopiëren mag: de twee succesvolste groepen Femma-vrouwenreizen S E P T E M BE R 2 0 1 3 | F E M M A |
5
deWereldVan Tekst Ilse de Vooght en jade yorks Foto’s Stefaan Beel
Minister Joke Schauvliege:
‘Met het vliegtuig naar de Mont Ventoux vind ik decadent’ Ze
overwon in juni al fietsend de Mont Ventoux en op verzoek van ons nam ze vrolijk plaats in een afvalcontainer. Joke Schauvliege is niet vies van uitdagingen. En uitdagingen aangaan, dat moet ook Femma blijven doen, vindt onze voogdijminister van Cultuur, die ook voor Leefmilieu en Natuur bevoegd is. ‘Want ze zijn gigantisch.’ Hoe duurzaam bent u? Joke Schauvliege: ‘Het is niet altijd evident, maar ik heb er wel aandacht voor. Mijn kinderen krijgen geen brikjes drank mee naar school, maar drinkbussen. We composteren en we hebben een zonneboiler. Ook proberen we ons zoveel mogelijk te verplaatsen met de fiets. De trend van vier keer per jaar op vakantie is ook niet aan mij besteed. Ik hoef niet constant een trip te maken en zeker niet altijd met het vliegtuig. Hoe bent u naar de Mont Ventoux vertrokken voor uw fietstocht? ‘Ik ging met de trein. Het vliegtuig nemen voor zo’n korte afstand, vind ik decadent!’ Eet u wel eens van uw moestuintje? ‘Het is maar een klein moestuintje van twee meter. Het zijn dus vooral kleine dingen als kruiden, radijsjes en sla. Met zo’n moestuin maak ik mijn kinderen bewuster van hoe de natuur werkt.’
‘Ik wil zaken ten goede veranderen door beslissingen te nemen die een positief effect hebben’ 6
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
Bij wie ligt de taak om dat bewustzijn in heel België te versterken? ‘Belangrijk bij duurzaamheid is dat de overheid veel kan doen, maar dat het altijd van alle mensen samen moeten komen. Samen de verantwoordelijkheid nemen en het goede voorbeeld geven, hoort daarbij. Dat begint bij kleine inspanningen die veel effect kunnen hebben, zowel ecologisch als economisch. De chauffage twee graden zachter zetten of een waterbesparende douchekop zijn kleine ingrepen die veel doen. Ze zijn bovendien goed voor het milieu én voor de portemonnee.’ Welke rol ziet u hierin voor uzelf als minister? ‘Acties vanuit het middenveld ondersteun ik. Daar geloof ik in. Het middenveld kan veel doen door mensen op een leuke manier het goede voorbeeld te geven. Het wordt moeilijker als je mensen gaat sturen naar consumptie. Dan zie je dat mensen soms wel weigerachtig zijn. Maar op een bepaald moment is het laaghangend fruit opgebruikt en moeten we moeilijkere maatregelingen nemen. Bijvoorbeeld het sturen van de aankoop van een wagen door de belasting op in verkeerstelling (BIV). Is jouw wagen milieuvriendelijker door minder uitstoot van fijn stof en minder CO2? Dan betaal je minder belasting! Sturen is niet altijd populair, maar het moet soms om onze toekomst veilig te stellen.’ Wat zou de cultuursector volgens u moeten doen in het kader van duurzaamheid? ‘Ik zie de cultuursector als een motor van transitie. In mijn beleid tracht ik eco-cultuur te stimuleren. Onlangs zag het transitienetwerk Cultuur ‘Pulse’ het levenslicht. Het moet expertise bundelen en delen. De theatersector nam bijvoorbeeld het initiatief om afgedankte decorstukken te verzamelen op één plek zodat ze beschikbaar zijn om een tweede leven te beginnen.’ Van een heel andere orde. Hoe kijkt u terug op onze naamsverandering, ondertussen meer dan een jaar geleden? ‘Ze was spannend maar ondertussen is Femma goed ingeburgerd, merk ik. De organisatie speelt nog altijd een belangrijke rol in de emancipatie en het empoweren van vrouwen. Ze slaagt erin om thema’s die niet evident zijn over te brengen. Dat vind ik knap en moedig.’
Met de naamsverandering is ook de aanpak van Femma veranderd. Meer kijken naar wat zich beneden afspeelt, in plaats van steeds van boven naar beneden zaken op te leggen, is het credo. Wat is uw mening daarover? ‘De sector moet mee in een veranderende maatschappij. Wil ze volwassenen blijven boeien, dan moet ze nieuwe methodieken ontwikkelen. Van onderuit werken, is goed. Het is de taak van het middenveld om initiatieven die spontaan groeien, meer kracht te geven en structureel te verankeren. Het vormingsaspect mag evenwel niet uit het oog worden verloren. Het middenveld moet de spontane acties kaderen en in een groter verhaal plaatsen.’ Welke uitdagingen ziet u weggelegd voor Femma? De nieuwe uitdagingen waar vrouwen voor staan hebben te maken met de combinatie werk en
gezin. Hoe draag je binnen de tijd die overblijft ook zorg voor jezel? Is er dan nog ruimte voor ontspanning? Daarnaast moet je ook nog de ideale moeder en echtgenoot zijn, en de ideale werknemer of baas. En doorheen dit alles moet je ook nog aandacht hebben voor het milieu. Die combinatie geeft enorm veel druk. Ik denk dat hier een grote uitdaging voor Femma ligt om daarop in te zetten. Daar is veel nood aan. Ook op het gebied van interculturaliteit liggen er grote uitdagingen. Met ‘koken van a tot z’ heeft Femma een schitterend project uitgewerkt. Schitterend omdat het integrerend werkt en is opgebouwd rond iets wat iedereen doet. Ik ben geen voorstander van aparte interculturele werkingen.
S E P T E M BE R 2 0 1 3 | F E M M A |
7
culiNair
recepten Miki Duerinck en Kristin Leybaert foto’s Shutterstock
Nagerechten lekker en snel In september begint de drukte opnieuw. Met kinderen die naar school moeten, hobby’s die opnieuw worden opgenomen, cursussen die starten … Als je weinig tijd hebt, schiet het dessert er vaak bij in. En dat is jammer, want zelfgemaakt is zoveel lekkerder. Een paar superlekkere én snelle dessertideeën.
Zwarte woud in een glas voor 4 personen 75 g chocoladekoekjes • ½ vanillestokje • 1 dl sojaslagroom (of 1 dl slagroom + 10 g suiker) • 150 g ontpitte kersen • 2 dl kersensap • 50 g suiker • ½ koffielepel agaragar Breek de chocoladekoekjes in stukjes en verdeel ze over 4 glazen. Schraap het merg uit het vanillestokje en doe het bij de sojaslagroom. Klop de sojaslagroom stevig op en verdeel de room over de koekjes. Verdeel de kersen over de room. Verwarm het kersensap met de suiker en voeg de agaragar toe. Breng het sap aan de kook en laat ½ minuut zachtjes doorkoken. Neem de pan van het vuur en laat het sap 10 minuten afkoelen, roer nu en dan. Giet het sap over de kersen en laat 30 minuten opstijven op een koele plek.
12
| F EM M A | JU NI 2 0 1 3
maatSchappij
De afvalberg moet kleiner
‘Hebben’ tekst Jade yorks
niet meer van deze tijd
Het
ritueel van hebben, weggooien en vervangen is passé. Gezien de beperkte hoeveelheid grondstoffen kunnen we ons die manier van consumeren niet langer permitteren. Steeds meer consumenten en vooruitstrevende bedrijven zien daarom meer in een nieuw concept. Het product is niet meer in bezit, maar slechts in bruikleen.
‘In de mate waarop we nu gebruik maken van onze grondstoffen, zullen ze niet heel lang meer ter beschikking zijn’
16
Stel je een mooie woning voor waarvan de bewoners geen cent moesten neertellen voor de spullen die erin staan. De mooie flatscreen televisie is nog steeds eigendom van de producent. Het gezin betaalt slechts voor de programma’s die het erop bekijkt. Ook de lampen doorheen heel het huis zijn niet van de bewoners, zij betalen slechts voor het aantal uren dat ze er gebruik van maken. Hetzelfde geldt voor de wasmachine en de vloer waar respectievelijk voor de wasbeurten en het aantal loopjaren wordt betaald. Het klinkt als sciencefiction, maar deze schets ligt dichter bij de werkelijkheid dan je denkt. Delen als alternatief De wegwerpmaatschappij is namelijk op haar retour. De tijd lijkt voorbij waarin consumenten klakkeloos het advies opvolgden van winkeliers en producenten om een kapot product liever te vervangen door een nieuwere variant dan het te repareren. Dat er een alternatief is voor het ritueel van weggooien en vervangen, blijkt vooral uit de talloze initiatieven die zich als een olievlek over België verspreiden. Belgen komen samen om hun kapotte radio, tafelpoot of
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
koelkast te repareren in één van de vele Repair Cafés. Voor diegenen die de auto te duur of te vervuilend vinden, maar hem wel nodig achten, is er het autodelen. En tegenwoordig bieden niet alleen de buren, maar ook de sociale media uitkomst voor de spullen die je slechts een enkele keer in het jaar nodig hebt. Van lineair naar circulair De bereidheid tot lenen, delen en ruilen onder consumenten wordt steeds groter. ‘Een goede ontwikkeling’, vindt Jiska Verhulst, netwerkdirecteur van Plan C, het transitienetwerk voor duurzaam materialenbeheer. ‘In de mate waarop we nu gebruik maken van onze grondstoffen, zullen ze niet heel lang meer ter beschikking zijn. Niet alleen de klassieke grondstoffen als olie, gas en water, maar ook materialen als zink, koper en goud dreigen op te raken als we niet snel iets doen aan onze wegwerpcultuur.’ Ook de Verenigde Naties pleiten voor een kleinere afvalberg. In 2011 bracht (het milieuprogramma van) deze internationale organisatie een rapport uit waarin het geïndustrialiseerde landen maant om drastisch hun consumptie te verminderen. Door de grote drang tot consumeren zou het verbruik van grondstoffen in de vorige eeuw zelfs twee keer zo snel gegroeid zijn als de wereldbevolking. ‘We moe-
tekst en FOTO's Jade yorks, annick geets en brenda deny
In deze rubriek laten vrouwen van drie totaal verschillende generaties hun deskundige licht schijnen op een thema. Deze maand is dat
✃
door de geNeraties heeN
e l de
Marjolein De Jong (24) 'Mijn vriend en ik zijn beiden niet zo handig, dus voor klusjes in huis doen we vaak een beroep op mijn schoonvader. We geven hem na afloop dan een fles wijn in ruil'
'Het grootste wat ik bezit, is mijn huis, maar zelfs dat heb ik wel eens uitgeleend. Drie weken lang woonde een collega van wie de relatie in een dipje zat in mijn huis. Ik ging die periode toch op vakantie. In ruil zou zij mijn kat elke dag te eten geven. Dat was voor beiden dus heel fijn en het ging eigenlijk heel goed. Zo iets doe je natuurlijk wel voor een deel op vertrouwen. Mijn huis zou ik bijvoorbeeld niet snel aan een vreemde uitlenen. Zelf leen ik wel eens de auto van mijn moeder of gereedschappen van mijn schoonvader. Mijn vriend en ik zijn beiden niet zo handig, dus voor klusjes in huis doen we vaak een beroep op mijn schoonvader die dat soort dingen nog leuk vindt ook. We geven hem na afloop dan een fles wijn in ruil. Ik ben daar wel een voorstander van. Een vriendin van mij woont bijvoorbeeld al bijna vijf jaar in haar huis, maar heeft nog steeds geen lamp aan het plafond hangen. Je kunt je afvragen of dat niet met laksheid te maken heeft. Of heeft ze gewoon niemand in haar omgeving die dat voor haar kan doen? Zelf kan ze goed zingen en gitaar spelen. Een avondmuziekconcert in ruil voor klusjes in huis zou echt grandioos zijn. Als afgestudeerde communicatiemedewerker zou ik het ook niet erg vinden om communicatieplannen te schrijven voor iemand die bijvoorbeeld gaten in mijn muur kan maken: een klus voor een klus. Het enige vervelende aan lenen is dat je het niet altijd terugkrijgt. Ik leen zelf veel boeken en cd’s uit aan vrienden. Daarvan raak ik wel eens wat kwijt omdat ik het niet altijd gelijk terugkrijg. Misschien zit ik er ook wel niet altijd genoeg achter.
18
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
✂
zelfgemaakt samenstelling Katrien Claes en Mien Quartier
Welk vogelt je wil hier nu geen nest je in maken?
Vrolijk je tuinstoelen op met zelfgemaakte kussens.
reren! co e d te in tu je m o n ë e e 4 id de website De handleidingen vind je op cover van de www.femma.be. Klik op op de rubriek het magazine en klik verder 'zelfgemaakt'.
Geef bijt jes, vlinders en andere insecten een plaats om te schuilen en te overwinteren.
Met heel eenvoudig materiaal creëer je een feeërieke sfeer in je tuin.
E P T E Mje BEop R 2www.pinterest.com/femmavzw 013 | FEMMA | Nog meer ideeënSvind 21
Wat is ? g n i s u o h co In september 2011 namen de laatste bewoners hun intrek in hun nieuwe huis in Vinderhoute. Op de Facebookpagina staan nu foto’s van een tapasavond, een retromaaltijd, van frietensnijders met enorme emmers aardappelen … Het ‘paviljoen’ wordt goed gebruikt. Tijd, vonden we, om opnieuw langs te gaan. Al vroeg in de ochtend gaan we op pad. We willen op tijd zijn voor het indianenontbijt, de gemeenschappelijke afsluiter van het indianenweekend in cohousing Vinderhoute. De avond ervoor zaten de ouders tot in de vroege uurtjes bij een kampvuur, terwijl de meeste kinderen kampeerden in twee reuzengrote tipi’s. Geen wonder dat de bewoners met mondjesmaat het paviljoen binnenkomen, waar het ontbijtbuffet werd klaargezet door de bewoners ‘van dienst’. Vaste plaatsen zijn er blijkbaar niet. Kinderen schuiven bij elkaar aan. Volwassen beginnen een gesprek met de tafelbuur, over de tweeling die goede vorderingen maakt, een zieke echtgenoot, over tv en film via het internet en over grote beeldschermen … Heel anders dan het reguliere zondagochtendontbijt aan de eigen keukentafel. De drukte moet je erbij nemen, maar niemand lijkt zich eraan te storen. Na het ontbijt gaan de kinderen naar de lounge om tv te kijken, vergezeld door een van de papa’s. Voor deze kinderen lijkt me dit een enige woonomgeving. Ze gaan nagenoeg allemaal naar dezelfde basis- of kleuterschool en na schooltijd is er altijd wel iemand om mee te spelen. ‘Ik heb van ouders gehoord dat hun kinderen vroeger altijd binnenzaten en nu niet meer binnen te krijgen zijn’, lacht Kiki. ‘En alhoewel dat niet uitdrukkelijk is afgesproken, is er altijd wel iemand die een oogje in het zeil houdt. De oudste kinderen letten op de kleintjes en ouders kunnen elkaars kinderen tot de orde roepen als dat nodig is. Tot nog toe loopt dat prima.’ Kiki is heel blij dat zij en haar zoon hier een plekje hebben gevonden. ‘Als kind wist ik al dat ik in zo’n gemeenschap wou leven’, vertelt ze. ‘Na een bezoek aan een cité in Brussel was ik verkocht. Tot
ag een altern of cohousin en on w l n ntr aa chille de ipedia is ce er s in vers on ew b p oe Volgens W ik ingen een gr e voor zien rm waarbij nschappelijk ee tieve woonvo be em g e vo er ousing or van meerd de term coh t d or woningen w nee en m der ige ge en. In V laan van de volled u ea iv gebruikmak n s er op aar e bewon projecten w ig zijn en d ez w n aa houden voor In l rt. eetzaa per toer beu keuken en n gebeurt schap een ke ko et H . nnen) eten er week. samen (ku tweemaal p at d lijf t gewaarrt eu b ge n privacy b ge ei e d V inder houte e, n mu project het is geen com probeert het r u u ct ru Cohousing st peerd pische staan gegroe r door zijn ty en aa iz u M h . d e g D . or b de te geven annen naar n een boost worden verb ’s to sociale leve u al A d . n in to le ee bes ad of een p tstaat. Het id on rn langs een p ke D e . n oe n hit is e oor er een gr housing ee co r aa w rand, waard , n ar ke l uiteen’60 in Denem , kunnen hee en p ap st te in de jaren ktische project ische of pra in zo’n woon og ol om ec en e, en ël d re ie ale, financi speelt ecolog Voor al soci V inder houte in lopend zijn. iok u O h . is ef bas jn passi gen aan de eenheden zi n oo w redenen lig n 17 ee e van d zitten in ijke rol, 10 Zes auto’s . n ge in een bel angr on giew ng geëxzijn laagener twee jaar la st er re t e d d or , n w ze innenkort teem. En b to’s. autodeelsys ektr ische au met twee el d er te en per im
voor kort woonde ik in een mooie gemeente in Vlaams-Brabant, maar als alleenstaande met een zoon met autisme was ik op zoek naar meer geborgenheid. Zo’n woongemeenschap oprichten met vrienden of kennissen vond ik echter een te groot risico. Via een vriend hoorde ik over dit project, net toen een gezin afhaakte omdat het huis hen uiteindelijk te klein leek. Voor mij en mijn zoon is het geknipt. Ik heb geluk gehad.’ Kiki neemt ook heel wat taken voor de gemeenschap op zich, net als iedereen trouwens. Lut: ‘Iedereen zit in twee van de zeven werkgroepen, die elke maand één keer samenkomen.
‘Iedereen zit in twee van de zeven werkgroepen, die elke maand één keer samenkomen'
S E P T E M BE R 2 0 1 3 | F E M M A |
25
tOerisme
Dordrecht de kleine reus Tekst en foto’s Annick Geets
Onze kamer op het Groothoofd, het meest noordelijke punt van het eiland, kijkt uit over het drukst bevaren drierivierenkruispunt van Europa. Hier stromen de Oude Maas, Beneden Merwede en Noord samen. Naast het vrachtverkeer worden deze wateren ook gebruikt door de pleziervaart en de waterbus. Deze lijnbus over het water brengt jou – en je fiets – o.a. naar Rotterdam of de Biesbosch, naar Zwijndrecht of Papendrecht aan de overkant of gewoon naar een ander deel van de stad.
pers hun lading in de stad moesten uitladen en te koop aanbieden. Dit gaf een enorme impuls aan de handel, vooral hout en wijn. Tussen 1350-1450 was Dordrecht de belangrijkste plaats van het land. Maar daaraan kwam abrupt een einde als in de nacht van 18 op 19 november 1421 tijdens een zware noordwesterstorm de verzwakte, slecht onderhouden dijken braken. Met de SintElisabethsvloed verloor Dordrecht in één klap het achterland als afzetregio, landbouwareaal en uitbreidingsgebied. Na de vloed lag de handel enige tijd stil, maar leefde geleidelijk weer op. De stad liet echter na zich actief op nieuwe markten te storten. In de 17de en 18de eeuw namen Amsterdam en Rotterdam de rol van belangrijkste handelsstad van Holland over. De rol van Dordrecht als voornaamste haven was uitgespeeld.
Historische rol De Groothoofdspoort was de voornaamste stadspoort van de ooit belangrijkste haven van Nederland. De schippers moesten er hun goederen overladen van zeeschepen op binnenschepen. De plaats kreeg in 1220 als eerste in Holland stadsrechten. In 1299 verwierf Dordrecht ook het Stapelrecht, dat op den duur inhield dat alle schip-
Maar anno 2013 zijn de prachtige patriciershuizen, pakhuizen, pittoreske havengezichten en het rijke culturele erfgoed nog steeds aanwezig. En de Dordtenaren zijn vast van plan om hun stad weer op de kaart te zetten. Leegstaande gebouwen zoals de oude energiecentrale en de watertoren kregen een nieuwe bestemming. Er komen opnieuw een bioscoop en een theater. In Het Hof,
‘De Biesbosch? Jazeker, prachtig natuurgebied. We zijn er al gaan varen. Dordrecht? Wel van gehoord, maar ik zou niet weten waar het ligt.’ Jammer dat zo weinig nietNederlanders dit lieflijke stadje in Zuid-Holland kennen. Het ligt op fietsafstand van de Biesbosch en heeft met zijn rijke geschiedenis en mooie oude stad zoveel te vertellen. Redenen te over voor een weekendje ‘Dordrecht en omgeving’.
28
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
lifeStYle
Tekst Jade yorks
Hoe combineer je een voltijdse baan met het huishouden én de zorg voor de kinderen? Veel moeders zien het als een onmogelijke opgave en kiezen er uiteindelijk voor om minder te werken. Niet nodig, vindt Femma. Zij pleit voor een nieuwe vorm van fulltimewerk waarbij de norm 30 uur per week is in plaats van de gebruikelijke 40. ‘Dan krijg je een heel prettig soort samenleving. Zowel voor mannen als voor vrouwen.’
Het nieuwe voltijds Vanaf nu werken we allebei 30 uur per week In huize Heylen-Beyens is er altijd veel meer te doen dan er tijd beschikbaar is. De tuin vraagt om onderhoud, net als het huishouden, en de kinderen – 11 en 15 jaar oud – verdienen volgens mama Hilde en papa Danny alle aandacht die ze nodig hebben. Nu is dat niet altijd het geval. ‘Het is constant plannen, schuiven met de agenda’s en een beroep doen op vrienden en familie’, geeft Hilde toe.
‘Het is constant plannen, schuiven met de agenda’s en een beroep doen op familie en vrienden’
Na een lange werkdag is het naar verluidt niet altijd evident om zich om het huishouden te bekommeren. Zowel Hilde als Danny heeft een fulltimebaan. Hij werkt als chauffeur in de chemie van een afvalverzamelingsbedrijf, zij als Femma-groepsbegeleider in de provincie Antwerpen. ‘Bij thuiskomst heb je vaak niet de energie of goesting om nog huishoudelijke taken te verrichten. Voor het poetsen hebben we nu hulp via dienstencheques, maar de was en andere dringende klusjes in huis sparen we vaak voor het weekend’, zegt Hilde. ‘Tijd voor familie of onszelf schiet er daarom te vaak bij in.’ Radiopresentatrice én moeder Sofie Verschueren liet in mei van dit jaar aan heel België weten hoeveel moeite het haar kost om haar gezin en werk met elkaar te combineren. Op haar blog richtte Sofie zich direct tot minister van Werk, Monica de Coninck. Die verkondigde eerder in De Morgen dat vrouwen vooral fulltime moeten blijven werken omdat het hun carrière anders niet ten goede komt. ‘Ik zou eigenlijk veel vaker bij mijn kind willen zijn’, zegt Sofie op haar blog. ‘Maar ik durf niet, want dat mag niet van u (minister de Coninck, nvdr) omdat ik dan geen pensioen meer krijg.’
32
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
Sofie blijkt één van de vele Belgische moeders te zijn die eigenlijk meer tijd met het gezin wil doorbrengen dan de job dat toelaat. Uiteindelijk kiest bijna 45 % van de vrouwelijke werknemers voor deeltijdwerk. Van de mannelijke werknemers doet amper 10 % dat. Het gevolg hiervan is dat in veel gezinnen de huishoudelijke- en zorgtaken niet eerlijk verdeeld zijn. Terwijl veel vaders moeiteloos alle tijd nemen die nodig is voor hun carrière, voelen moeders zich vaak gedwongen om hun eigen carrière on hold te zetten voor hun gezin. Volgens Femma kan een nieuwe vorm van voltijds werken, waarbij een werkweek van 30 uur de standaard wordt, uitkomst bieden. Zowel mannen als vrouwen werken volgens dit principe evenveel uren en hebben daardoor ook evenveel tijd om thuis bij het gezin door te brengen. Dat leidt tot meer evenwicht, meer gendergelijkheid en er zijn meer mogelijkheden tot ontspanning en vrijwilligerswerk. Ook Nederlandse hoogleraar arbeids- en emancipatie-economie Joop Schippers pleit voor een werkweek die slechts uit vier dagen bestaat. ‘Als de vierdaagse werkweek de standaard is, is het een heel prettig soort samenleving. Voor zowel mannen als vrouwen. Belangrijk punt is dat werk en zorg voor zowel mannen als vrouwen integraal onderdeel is van het leven.’ Op initiatief van Danny werken hij en Hilde vanaf deze maand beiden een dag in de week minder. ‘Een aantal jaar geleden was ik door ouderschapsverlof van de oudste veel thuis en dat beviel eigenlijk heel goed’, zegt Danny. ‘Ik had tijd om aan de schoolpoort te wachten tot de kinderen vrij waren, ik kon veel tijd met het gezin doorbrengen en de weekenden zagen er beter uit omdat de grote klussen al in de week gedaan waren.’
Verbondenheid Als zingevingscoördinator wil ik bijdragen aan een cultuur waarin elk op haar eigen manier zingeving vorm kan geven. Ongeacht vanuit welk verhaal je vertrekt. Voorbij de grenzen van woorden zoals christen, indiaan, moslim, Europeaan … zijn we allemaal hier en nu. Dankzij de bijzondere ervaring in de ruimte komen astronauten allemaal getransformeerd en met een helder inzicht terug. Ze kregen letterlijk een nieuw perspectief op de aarde. Door de aarde in haar geheel waar te nemen, voelden ze heel sterk de verbondenheid met onze planeet en de totale mensheid. Ze hebben besef van de fragiliteit en ervaren de verantwoordelijkheid als een gedeelde zorg. Volgens mij biedt Femma kansen om hetzelfde te betekenen voor al haar vriendinnen. Thuiskomen na een activiteit met het inzicht: we zijn allemaal vrouwen en we moeten onze krachten bundelen, dat is Femma op haar sterkst. Jij maakt echt wél het verschil! Dank je wel, Femma-vriendin!
Reageren? Stuur je reactie naar els.moerman@femma.be
Toon die wou naar school niet gaan Toon die wou naar school niet gaan Toen kwam daar nen hond aan… “Hond, wilde gij Toon bijten?” “Neen” zei de hond. Honden willen geen Tonen bijten en Toon die wilt naar school niet gaan. Toen kwam daar ne stok aan… “Stok, wilde gij honden slagen?” “Neen” zei de stok. Stokken willen geen honden slagen, honden willen geen Tonen bijten, en Toon die wilt naar school niet gaan. Toen kwam daar een vuur aan… “Vuur, wilde gij stokken branden?” “ Neen”, zei het vuur. Vuur wilt geen stokken branden, stokken willen geen honden slagen, honden willen geen Tonen bijten en Toon die wilt naar school niet gaan. (…) Toen kwam daar een muis aan… “Muis, wilde gij zelen knagen?” “Neen” zei de muis. Muizen willen geen zelen knagen, zelen willen geen koeien binden, koeien willen geen water drinken, water wilt geen vuur blussen, vuur wilt geen stokken branden, stokken willen geen honden slagen, honden willen geen Tonen bijten en Toon die wilt naar school niet gaan. Toen kwam daar een kat aan… “Kat, wilde gij muizen vangen?” “Jaaaa!” riep de kat. De kat achter de muis, de muis achter ‘t zeel, ’t zeel achter de koe, de koe achter ’t water, ’t water achter ’t vuur, ’t vuur achter de stok, de stok achter den hond, den hond achter Toon en Toon … het school in! Bron: Uzeltje wou niet naar school toe gaan... van Cornelis Veth Toevallige ontmoetingen zijn waardevol en dragen bij aan ons wereldbeeld. ‘Kleine ontmoetingen’ is daarom één van de centrale thema’s van de Vlaamse Vredesweek. Zie voor meer info www.vredesweek.be S E P T E M BE R 2 0 1 3 | F E M M A |
37
grOen tekst en foto’s Lobke Gielkens
Onze
Jeannine kookt elke week met
biomadam van dienst is Jeannine Van Den Heuvel uit Puurs. Al drie jaar heeft ze een wekelijks groente- en fruitabonnement en sinds een tijdje biedt ze via ‘Julienne’ de abonnementen ook zelf aan bij haar thuis. ‘Seizoensgebonden eten heb ik van thuis uit meegekregen', zegt ze. ‘Kolen en witloof eet je in de winter, tomaten en sla komen op je bord in de zomer!’
seizoensgroenten Jeannine ontvangt mij op een zomers dagje op haar terras wanneer haar groente -en fruitpakket net gearriveerd is. Ze laat mij een verse perzik proeven. Mmmmm … wat een lekkere smaak, lang geleden dat ik zo’n lekker fruit heb gegeten. ‘Dat is ook de voornaamste reden waarom ik een groente- en fruitabonnement heb genomen’, zegt Jeannine. ‘De smaak van verse biogroenten en -fruit is opmerkelijk beter. Er worden geen pesticides gebruikt en dat vind ik zelf ontzettend belangrijk, niet alleen voor de smaak maar ook voor onze gezondheid!’ Maar er zijn nog voordelen aan zo’n groente- en fruitabonnement. ‘Met een groenteabonnement
Enkel wanneer streekeigen producten of seizoensgebonden groenten of fruit niet beschikbaar zijn, kunnen buitenlandse producten in je mandje opduiken
38
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
selecteren bioboeren enkel het beste voor jou. Elke week stellen ze een pakket samen volgens het seizoen. Enkel wanneer streekeigen producten of seizoensgebonden groenten of fruit niet beschikbaar zijn, kunnen buitenlandse producten in je mandje opduiken. Door biologische teelt staat de bodemvruchtbaarheid en respect voor het milieu centraal, met een groenteabonnement krijg je gegarandeerd verse producten. Seizoensgebonden koken Maar het allergrootste voordeel aan zo’n abonnement is dat je seizoensgebonden eet. ‘Mijn ouders hadden een eigen moestuin, dus ik heb van thuis uit meegekregen om seizoensgebonden te eten. Ik vind het belangrijk dat we tomaten en sla in de zomer eten en kolen en witloof in de winter. Met zo’n groenteabonnement heb ik ook nieuwe groenten en fruit ontdekt zoals pastinaak en rammenas. Door nieuwe groenten te kopen, leer je anders koken. Bij mijn groentepakket zitten altijd leuke receptjes waarmee ik aan de slag kan. En als je internet hebt, heb je duizenden recepten gratis ter beschikking. Bovendien word je na een tijdje creatiever door zelf eens iets nieuws te proberen.' Of er ook nadelen aan verbonden zijn? ‘Het enige nadeel vind ik dat je in bepaalde periodes veel hetzelfde op je bord krijgt. Als je seizoensgebonden eet, dan zitten er in de winter elke week kolen in je mand. In de zomer zit er bijna wekelijks een sla bij. Maar laat dat je vooral niet afschrikken’, zegt Jeannine. ‘Je weet dat op voorhand en dan is het aan jou om er creatief mee om te gaan en verschillende recepten te proberen. Zo eet je toch nog anders maar met groenten van bij ons. Dat biogroenten en -fruit duurder zijn dan in de super-
uit de juridische keUken tekst Tine maes
Tine studeerde in haar jonge leven rechten. Enkele jaren geleden ruilde ze haar studiewerk in om juridisch advies te verlenen bij huis-, tuin- en keukenproblemen. Vanuit deze ervaring vertelt zij in deze rubriek buitengewone verhalen van gewone mensen. Hopelijk kunnen haar adviezen voorkomen dat anderen hetzelfde overkomt.
Een volkorenbrood? Dat is dan
1265 euro
Onbedoeld rollen we allemaal wel eens in situaties waarin we liever niet willen terechtkomen. Werner wilde slechts een brood kopen, maar kreeg daarnaast ook een boete, bezoek van deurwaarders en een vonnis aan zijn broek. Twee jaar, 1.265 euro en vele frustraties later is het einde nog altijd niet in zicht …
TIP Als begrippen of woorden onduidelijk zijn, vraag onmiddellijk verduidelijking
Twee jaar geleden reed Werner naar de bakker voor een brood. Nooit had hij kunnen bedenken dat hij daar in plaats van de gebruikelijke 2,50 uiteindelijk 1.265 euro voor zou moeten neertellen. De nieuwe parkeerautomaten in de straat van de bakker bleken nog niet geïnstalleerd, waardoor de aankoop van een parkeerticket onmogelijk was. Met een telefoontje naar de parkeerfirma dacht hij de zaak geklaard te hebben. Niet veel later bleek echter dat hij daar grandioos naast zat. Tine: ‘Op een winterse dag klopte Werner bij mij aan. Hij was totaal verbouwereerd door de brief die hij ontving met een vonnis van het vredegerecht. Hij was ‘bij verstek’ veroordeeld tot een som van 25 euro wegens een onbetaalde retributie – een parkeerboete dus. Daar kwamen nog 20 euro aan gerechtskosten bij en de kosten van het geding, wat in totaal neerkwam op 217,67 euro. Hij vond dit onterecht en wilde weten hoe hij daar nog tegenin kon gaan. En hij vroeg daarvoor mijn hulp.’
40
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
zinGeving tekst Els Moerman foto uit Ik had honger
“De aarde is de grond van ons bestaan” Kleine goedheid om de hoek Nog nooit was de link tussen duurzaamheid en het evangelie me zo duidelijk, als na het lezen van Ik had honger. Het boek is een uitgave van Tochten van Hoop, een vzw die inspirerende wandelingen aanbiedt langs kansarme wijken in Antwerpen en Brussel. Tijdens deze wandelingen worden initiatieven in de kijker gezet die op een positieve en hoopvolle manier omgaan met armoede in de stad.
Wanneer eten er niet uitziet zoals het Europees voedselagentschap wil, dan wordt het weggegooid 42
Moeten komkommers recht zijn? We lezen het verhaal van Steven De Geynst. Hij is een ervaren ‘skipper’. Nee, hij brost niet vaak. Nee, hij is geen kapitein op een schip. Steven heeft wel veel ervaring met containerduiken of ‘skippen’. In 2010 werd hij veroordeeld voor het stelen van twee zakken muffins uit een afvalcontainer. Sindsdien kreeg hij de naam muffinman. Nu werkt Steven als ervaringsdeskundige bij Samenlevingsopbouw Antwerpen. In Ik had honger legt hij de vinger op een wonde: ‘Hét grote verlies zit in de productie en de reglementering hierrond. Bijvoorbeeld: komkommers moeten recht zijn, tomaten perfect rond. Wanneer eten er niet uitziet zoals het Europees voedselagentschap wil, dan wordt het weggegooid. Als België per jaar acht miljoen ton voedsel produceert, dan
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
wordt daarvan 3,16 miljoen ton weggegooid.’ Maar ook de consument draagt een belangrijke verantwoordelijkheid. ‘Je kunt lokale of seizoensgebonden producten kopen. Gooi niet blindelings eten weg omdat labels melden dat een product over datum is. Koop enkel wat je echt nodig hebt en gooi daarvan zo weinig mogelijk weg. Om dit te doen, heb je als consument knowhow nodig over hoe je eten het best bewaart.’ Ban de fles Wist je dat Belgen de vierde grootste flessenwaterdrinkers ter wereld zijn? En dat dit zware gevolgen heeft voor het milieu? Luc Vankrunkelsven en co schotelen ons in het boek een straffe berekening voor: een derde van het bedrag dat wij met z’n allen betalen voor flessenwater zou volstaan om tegen 2015 de helft van de wereldbevolking toegang te geven tot drinkbaar water. Ook als individu kunnen we iets doen om de waterproblemen te verhelpen. Gebruik bijvoorbeeld een wekkertje tijdens het douchen zodat je er niet te lang onder blijft staan. Of leg een grote gevulde petfles in de spoelbak van het toilet waardoor je bij het doortrekken veel minder water verliest. Kijk op www.femma.be (klik op de cover van het septembernummer) voor meer ecotips die in het boek worden aangehaald.
Vrouwenreizen 20132014 Sicilië juni 2014
oktober 2013 Egypte
26/10 tot 4/11/2013 Femma-begeleiding: Veerle Vlasselaer i.s.m. Lont Group
november 2013 Thailand
7/11 tot 21/11/2013 Femma-begeleiding: Francine leupe i.s.m. ICTAM – A1198
oktober 2014
Java en Bali, paradijselijk Indonsië
De schatten van de Rode Zee Egypte en Jordanië
Femma-begeleiding: Riet Van Cleuvenbergen
Ieper, verkennen en genieten
Femma-begeleiding: Francine Leupe en Leen Simoen
Elzas
13/4 tot 16/4/2014 Femma-begeleiding: Lydie Van den Abbeele en Fernande De Block
Sicilië
maart 2014 Senegal
18/3 tot 29/3/2014 Femma-begeleiding: Mien Quartier i.s.m. ICTAM – A1198
april 2014 Inspirerende dagen in het vredesdorp Mesen
4/4 tot 6/4/2014 Femma-begeleiding: Marie Jeanne Van Parijs, Christine Van Maeseele en Mieke De Coninck
Cappadocië en de Turkse Rivièra 26/4 tot 3/5/2014 Femma-begeleiding: Katrien Claes i.s.m. Dastours
mei 2014 De Camino naar Compostela
6/5 tot 16/5/2014 Femma-begeleiding: Riet van Cleuvenbergen en Lieve Mommens
Fietsen aan zee
31/5 tot 5/6/2014 Femma-begeleiding: Diane Van den Abbeele en Bernadette Jansseune
48
juni 2014
28/6 tot 7/7/2014 Femma-begeleiding: Lut Deroy i.s.m. ICTAM – A1198
juli 2014 Fietsen langs de Moezel
20/7 tot 26/7/2014 Femma-begeleiding: Toos Janssen en Erika Leus i.s.m. Vakantiekader – A5987
augustus 2014 Bolivia, Paraguay, Argentinië
Femma-begeleiding: Magda Biesemans (datum onder voorbehoud)
september 2014 De Opaalkust
4/9 tot 7/9/2014 Femma-begeleiding: Rita Vancamp en Hermien Van de Voorde i.s.m. De Durmereizen – A1999
Femma-begeleiding: Veerle Vlasselaer i.s.m. Lont group
november 2014 New York
Femma-begeleiding: Griet Janssens en Veer Dusauchoit
Alleenstaande moeders met kinderen/tieners april 2014 (paasvakantie) Op ontdekking door Egypte
Een reis voor mama’s of oma’s met hun (klein-)kinderen van 10 tot 18 jaar. Femma-begeleiding: Veerle Vlasselaer
juli 2014 Een zomerse vakantie in Sankt Moritz, Zwitserland
Femma-begeleiding: Francine Leupe en Josephine Jacobs i.s.m. Intersoc
augustus 2014 Lekker uitwaaien in Koudekerke, Zeeland
Femma-begeleiding: Lieve De Kesel en Hilde Muls Kookmoeders: Frieda Iemants en Maria Van Loock
Langs groene vulkanen in de Eifel 18/9 tot 21/9/2014 Femma- begeleiding: Toos Janssen en Lydie Van den Abbeele i.s.m. De Durmereizen – A1999
| F EM M A | S E P TE M B E R 2 0 1 3
Meer info vind je in de rubriek ‘vrouwenreizen’ op www.femma.be Voor info en reservaties: 02 126 51 15 of vrouwenreizen@femma.be
M A A R DAAROM BEN IK N O G GEEN ENGEL.
Ook met een gevoelige blaas moet je gewoon jezelf kunnen zijn. Dankzij Triple Protection geven de ultradunne TENA Lady inlegkruisjes je driedubbele bescherming: supersnelle absorptie, een droog toplaagje en Fresh Odour Control™ dat eventuele geurtjes absorbeert. Zelf ervaren? Vraag een gratis proefpakketje aan op www.tena.be
Blijf jezelf.