2
á dü+∫ø£˝À... »q C≤>∑è‹ dü+bÕ<äø°j·T+ ‘·s¡TeTTø=düTÔqï »\ dü+øå√uÛÑ+ Åd”Ô kÕ«‘·+Á‘·´+ (ø£<ä+ã+) ∫s¡T<Ûëq´+ >∑>∑qeTÚ‘·Tqï >∑T¬øÿ&ÉT Á‘ê>∑T˙s¡T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nÁø£e÷\ô|’ Á|ü<Ûëì <äèwæº eTq sêÅcÕº\T »\ dü+øå√uÛ≤ìï m<äTs=ÿ+yê\+fÒ.. >∑T≥Tº s¡≥Tº #˚dæq |üHêe÷ ù||üs¡T¢ e÷qe⁄&çô|’ dü÷s¡T´ì Á|üuÛ≤e+ eTq <˚X¯+˝Àì ◊<äT dü+|üqï Ä\j·÷\T k˛ìj·÷>±+BÛ n$˙‹ì u…’≥ô|{Ϻq Ç≥© ø√s¡Tº yêsêÔ $X‚cÕ\T áyês¡+ (ø£¬s+{Ÿ nô|ò’sY‡) Ä‘·àCÀ´‹ (<ÛësêyêVæ≤ø£`23) MT&çj·÷ X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq~ (Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+) u≤<Ûä|ü&ç‘˚ uÀ<Ûä|ü&ÉT‘·T+~ (n+‘·s¡+>∑+) }¬sfi≤›e÷...? (ø£<∏ä) ‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+`52 <ë] BbÕ\T ns¡uŸ <˚XÊ\ |üj·Tq+ m≥T? eTq jÓ÷>∑T\T |æ\¢\ ÇcÕº\qT >ös¡$+#ê* e÷≥≈£î e÷≥, eT+∫e÷≥ dæìe÷ #·÷|ædüÔ e÷yê.. (ãT*¢‘Ós¡) eTVæ≤fi≤ C≤>∑è‹ e÷dü |òü˝≤\T Áø°&Ü C≤>∑è‹ u≤\ C≤>∑è‹ yês¡ |òü˝≤\T |ü<äs¡dü+ ` 95 dæìe÷ C≤>∑è‹ (dü¬s’H√&ÉT) ø£$‘·\T Hê y˚T<ÛädüT‡˝À ` &܈ˆ ‹s¡Tq>∑] neTà ` yêD° lìyêdt
` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` `
4 5 6 9 10 11 12 13 15 17 19 20 21 22 24 26 29 31 32 35 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 48 49 50
` 36 ` 37
eT+&ÉT y˚dü$ ` C≤Á>∑‘·Ô\T eT+&ÉT y˚dü$. @Á|æ˝Ÿ˝ÀH˚ 46 qT+&ç 47 &çÁ^\ ñc˛íÁ>∑‘·\T. y˚T HÓ\˝À m˝≤ ñ+≥T+<√ ‘Ó*j·T<äT. Ç|üŒ{Ïøπ e&É<ãÓ “\‘√ »q+ n˝≤¢&TÉ ‘·THêïs¡T. Ç+{À¢ ñHêï, ãj·T≥ ñHêï m+&É <Óã“ m|ü⁄Œ&ÉT ø=&ÉT‘·T+<√ ‘Ó*j·Tì dæú‹. á y˚d$ü qT+&ç eTq\qT eTq+ s¡ø+åÏ #·Tø√yê*. n+<äT≈£î á ÁøÏ+~ ø=ìï C≤Á>∑‘\Ô· qT bÕ{Ï<ë›+ ` dü÷s√´<äj·÷ìøÏ eTT+<˚ (6 >∑+≥\≈£î eTT+<äT) ˝Ò∫ düTe÷s¡T 4 >±¢d üT\ eT+∫˙{Ïì Á‘ê>±*. ` yê‘êes¡D+ y˚&øπÓ ÿø=B› X¯Øs¡+˝Àì ˙s¡T Ä$¬s’ &ûôV≤’ Á&˚wHü ≈é î£ >∑T] ne⁄‘êeTT. n+<äTøπ ‘·s¡#·T M˝…’q+‘· m≈£îÿe eT+∫˙{Ïì Á‘ê>∑T‘·÷ ñ+&Ü*. ` Á|ü‹ s√p ñ<äjT· + ø=+‘·ùd|ü⁄ yê´j·÷eT+ #˚jT· +&ç. ˝Ò<ë ãj·T≥≈£î yÓ[fl q&Ée+&ç (yêøÏ+>¥). Bìe\q X¯Øs¡+˝Àì eT*Hê\T, e´sêú\T #ÓeT≥ s¡÷|ü+˝À ãj·T≥≈£î b˛‘êsTT. $≥$THé &ç X¯ØsêìøÏ ø±e\dæq+‘· n+<äT‘·T+~. $≥$THé &ç X¯ Øsêìï m+&É u≤] qT+&ç s¡øÏådüTÔ+~. ` ñ<äj·T+ |üP≥ q÷HÓ\T yê&˚ {Ï|òæHé e+{Ï$ ø±≈£î+&Ü |üP]Ô uÛÀ»q+ #˚j·T+&ç. <ëìe\q X¯Øs¡+ #·\¢ã&ÉT‘·T+~. ` eTkÕ˝≤ e+≥\T, »+ø˘|òü⁄&é‡, bòÕdtº|òü⁄&é‡ q÷HÓ n~Ûø£+>± ñqï |ü< ësêú\≈£î <ä÷s¡+>± ñ+&É+&ç. eTõ®>∑‘√ nqï+ ‹q&É+ ÁX‚wü˜+. ` m≈£îÿe>± ≈£Ls¡>±j·T\T, |ü+&ÉT¢ e+{Ï kÕ‹«ø£yÓTÆq, düVü≤»yÓTÆq ÄVü‰s¡ |ü<ësêú\qT d”«ø£]+#ê*. ` ≈£L˝ŸÁ&ç+ø˘‡, ◊dtÁø°yéT‡ ‘ê‘êÿ*ø£ #·\¢<äHêìï e÷Á‘·y˚T ÇkÕÔsTT. Ç$ Á‘ê>∑&É+ e\q X¯Øs¡+ n‹ y˚&çøÏ >∑Ts¡e«e#·Tà ≈£L&Ü. ã<äT\T>± ìeTàs¡dü+, u≤Ø¢ ˙s¡T, ø=ã“] ˙s¡T, sê– C≤e, eTõ®>,∑ |ü+&É¢ s¡kÕ\T e+{Ï$ rdüT≈£î+fÒ n~Ûø£ Á|üj÷Ó »Hê\ìkÕÔsTT. ` {°, ø±|ò”\T ‘·–Z+#·+&ç. |üP]Ô>± <ä÷s¡+ ô|&ç‘˚ eTØ eT+∫~. ` ñ<äj·T+ 10 >∑+≥\ ˝À|ü⁄ kÕïq+ |üP]Ô #˚j·T+&ç. ˝Ò<ë sêÁ‹ 8 ‘·s¡Tyê‘· #˚j·T+&ç. Ä ˝À|ü⁄ #˚j·Te<äT›. ` ñ<äjT· + 11 >∑+≥\ ‘·sT¡ yê‘·, kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+≥\ ˝À|ü⁄ ãj·T≥≈£î yÓfifl¯ ø£b˛e&ÉyT˚ eT+∫~. yÓfi¯fle\dæ eùdÔ ‘·\≈£î ø±≥Hé ã≥ºqT #·T≥Tºø=ì yÓfi¯fl+&ç. ` X¯ØsêìøÏ y˚&ç ‘·>∑\≈£î+&Ü ñ+&É{≤ìøÏ ˝Ò‘· s¡+>∑T˝À¢ ñ+&˚ ‘˚*ø£bÕ{Ï eÁkÕÔ\T <Ûä]+#ê*. ` eè<äT∆\qT, #·+{Ï bÕ|ü\qT C≤Á>∑‘·Ô>± #·÷düTø√yê*. ` sêÁ‹ |ü&TÉ ≈£îH˚ eTT+<äT >±¢dTü ˙fi¯fl˝À m+&ÉT Ks¡Ts® ¡ ˝Ò<ë m+&ÉT Á<ëø£å y˚dæ Hêqu…{≤º*. ‘Ó˝≤¢] ˝Ò∫q yÓ+≥H˚ á ˙s¡T Á‘ê–ùdÔ #·+{Ï |æ\¢\≈£î e&É<Óã“ ø=≥º<ä T. ` Ç.ÄsY.
Printed & Published by Nagol Sreenivas Reddy on behalf of Jagriti Prakashan Trust and printed at Kala Jyothi Process Ltd, 1-1-60/5, Musheerabad, RTC 'X' Road, Hyderabad-500 020. And published at Jagriti Bhavan, 3-4-228/4/1, Lingampalli, Kachiguda, Hyderabad -500 027. Editor : P.Venugopal Reddy. Ph : Editorial : 9959997204, Cir : 9959997013
22 y˚y˚TT,,2016 2016
3
»q C≤>∑è‹
Je»\+ ù|]≥ ÁøÏdæºj·THé dü+düú yÓ÷dü+ ªJe»\+μ |ü<∏äø£+ ù|]≥, ¬s’‘·T\qT yÓ÷dü+ #˚düTÔqï ªªÁøÏdæºj·THé
dü+düúμμ ˝…’{Ÿ y˚ $TìÁd”ºdt ù|]≥ Ç<ä›s¡T bÕdüºs¡T¢ düVü‰ ‘=$Tà~ eT+~ e´≈£îÔ\T eTTsƒê>± e÷], ø£Ø+q>∑sY, yÓT<äø˘, es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢˝À e+<ä˝≤~ eT+~ ¬s’‘·T\qT yÓ÷dü+#˚XÊs¡T. ªªJe»\+μμ |ü<∏äø£+ ù|]≥ Á>±e÷˝À¢ ªªÁøÏdæºj·THé dü+düúμμ Á|ü#ês¡+ #˚XÊs¡T. s¡÷. 5y˚\T #Ó*¢+∫ düuÛÑT´\T>± #˚]‘˚ e´ekÕj·T uÛÑ÷eTT˝À¢ uÀs¡T¢ y˚kÕÔeT˙, yÓ÷{≤s¡T¢, kÕºs¡¢s¡T¢, ô|’|ü⁄\T Ç‘·s¡Á‘ê kÕe÷Á– ÇkÕÔeTì qeTàã*ø±s¡T. uÀs¡T y˚ùd düeT j·T+˝À s¡÷.25y˚\T ÇùdÔ yÓ÷{≤s¡T¢ düeT ≈£Ls¡TÑê eTHêïs¡T. ¬s’‘·T\qT q$Tà+∫ &ÉãT“\T ùdø£]+#ês¡T. |ü\T õ˝≤¢˝À¢ s¡÷. ø√{ÏøÏ ô|’>±H˚ edü÷\T #˚dæq≥T¢ n+#·Hê. Ç˝≤+{Ï dü+düú\ |ü≥¢ nÁ|üeT‘·Ô+>± KeTà+ õ˝≤¢ ø£\÷¢s¡T K+&É˝À »]–q _.dæ. Vü‰düº˝Ÿ XÊK yê]¸ø√‘·‡e+˝À ñ+&Ü*‡q nedüs¡+ m+‘Ó’Hê ñ+~. dü÷s¡´qeTkÕÿsê\T Á|ü<]ä ÙdüTqÔ ï dü«j·T+ùde≈£î\T. `eTT|æŒ&ç eTùV≤wt≈£îe÷sY, ô|<ä›|ü*¢
C≤>∑è‹ yês¡|üÁ‹ø£ ø±sê´\j·T+˝À $$<Ûä $uÛ≤>±\ |üqT\ ì$T‘·Ô+ dü+Á|ü~+#·e\dæq yÓTTu…’˝Ÿ HÓ+ãs¡T¢ (ñˆˆ10 >∑+≥\ qT+&ç kÕˆˆ 5 >∑+≥\ eT<Ûä´ e÷Á‘·y˚T) sêeTø£èwüí ø±+‘êsêe⁄ Hê>∑sêE <ä‘·TÔsêe⁄ uÛÑyêì Á|üD‘° ·
4
n&çàìÁùd{º yÏ é y˚TH˚»sY düV‰ü j·Tø£ dü+bÕ<ä≈î£ &ÉT düs¡Tÿ´˝ÒwüHé y˚TH˚»sY n&É«sYf…Æõ+>¥ y˚TH˚»sY nøö+f…+{Ÿ Á|òüP|òt Ø&ÉsY
2 y˚T, 2016
9440652115 9959997204 9959997013 9959992105 9959991278 9959991304
KeTà+ õ˝≤¢ #Û·Á‘·|ü‹ •yêJ kÕj·T+XÊK yê]¸ø√‘·‡e <äèX¯´+.
dü+bÕ<äø°j·T+
H˚bÕ˝Ÿ uÛÑ÷ø£+|ü+ e∫à dü+e‘·‡s¡yÓTÆ+~ H˚bÕ˝Ÿ˝À
l <äTs¡Tàœ #Ó’Á‘· ãVüQfi¯ <äX¯$T 2 y˚T 2016, k˛eTyês¡+
ndü‘√ e÷ dü<äZeTj·T ‘·eTk˛ e÷ CÀ´‹s¡ZeTj·T eTè‘√´sêà neTè‘·+>∑eTj·T ` ãèVü≤<ës¡D´ø√|üìwü‘Y
uÛÑ÷ø£+|ü+ e∫à dü+e‘·‡s¡+ |üPs¡ÔsTT+~. ø=ìï dü+|òüT≥q\≈£ î yê]¸ø√‘·‡yê\T+{≤sTT. <äT'K<ëj·Tø£yÓTÆq á dü+|òüT≥q≈£î e÷Á‘·+ ‘·\#·T≈£îqï yÓ+≥H˚ u≤<Ûä e÷Á‘·+ eTqdüT˝À yÓTT<ä\T‘·T+~. #ê˝≤kÕs¡T¢ |ü⁄q]ïsêàD+ eTH√Vü≤s¡+>± ñ+≥T+~. ø±ì H˚bÕ˝Ÿ uÛÑ÷ø£+|ü+ ‘·s¡Tyê‘· |ü⁄q]ïsêàDeT+≥÷ @MT »s¡>∑˝Ò<äT. 2015 @Á|æ˝Ÿ 25e ‘˚BHê&ÉT 8y˚\eT+~ #·ìb˛j·÷s¡T. Áã‹øÏqyêfi¯fl≈£î düV‰ü j·T+ n+‘·+‘· e÷Á‘·+>±H˚ n+~+~. U≤≥à+&ÉT˝À yÓTT<ä≥ @sêŒ≥T #˚dqæ {≤sêŒ*Hé &˚sê\T q>∑s+¡ qT+&ç ãj·T≥≈£î yÓ[flb˛j·÷sTT. ø±ì Ä &˚sê\˝À ìedæ+#˚ u≤~Û‘·T\ |ü]dæú‹ Ç|üŒ{Ïø° n˝≤π> ñqï~. H˚bÕ˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·«+ dü+$<Ûëq+ ‘·j·÷s¡T#˚j·T≥+˝À ‘·\eTTqø£\sTT+~. ‘=$Tà~ dü+e‘·‡sê\T>± dü+$<Ûëq+ s¡÷bı+~#·≥+˝À eTTì–q Hêj·T≈£î\≈£î uÛ÷Ñ ø£+|ü u≤~Û‘T· \T ø£q|ü&˝É <Ò Tä . dü+$<Ûëq+ ‘·j÷· s¡Tø±>±H˚ <äøDåÏ ÁbÕ+‘·+˝À e´‹πsø£ Á|ü<sä Ù¡ q\T ô|]>±sTT. uÛ≤s¡‘Y`H˚bÕ˝Ÿ dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘·+˝À u≤¢ø˘&˚ »]–+~. <ëìø±s¡D+>± #ê˝≤eT+~ H˚bÕ©j·TT\T <ädüsê, BbÕe[ |ü+&ÉT>∑\qT »s¡T|ü⁄ø√˝Òø£b˛j·÷s¡T. H˚ bÕ˝Ÿ Áø=‘·Ô dü+$<Ûëq+˝À Ád”Ô\ |ü≥¢ $#·ø£åD #·÷|üã&ç+~. Ád”Ô\≈£îqï z≥T Vü≤≈£ îÿ s¡<äT› #˚j·Tã&ç+~. ‘·+Á&ç H˚bÕ©j·TT&ÉsTTq|ü⁄Œ&˚ dü+‘êHêìøÏ bÂs¡dü‘·«+ nH˚ #·{≤ºìï @s¡Œs¡#ês¡T. n˝≤ sê»ø°j·÷\≈£î Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´ìøÏ eT<Ûä´ H˚bÕ©j·TT\T q*–b˛j·÷s¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘· Á|ü»\T MT&çj·÷ uÛÑ÷ø£+|ü+ô|’ düŒ+~+∫q rs¡TqT ‘·|ü⁄Œ|ü{≤ºs¡T. uÛ≤s¡rj·T MT&çj÷· , uÛ÷Ñ ø£+|ü u≤~Û‘T· \qT #·÷|æ+∫q rs¡T ≈£L&Ü u≤>± ˝Ò<Tä . nsTT‘˚ H˚bÕ©j·TT\T m|ü⁄Œ&É÷ Ç˝≤ ñ+&ÉsT¡ . >∑‘· @Á|æ\T HÓ\ ‘·sT¡ yê‘· <ë<ë|ü⁄>± Äs¡T @&ÉT <˚XÊ\˝À uÛ÷Ñ ø£+|ü+ e∫Ã+~. á¬ø«&ÜsY˝À ∫e] uÛÑ÷ø£+|ü+ nqTø√e#·TÃ. n~ ≈£L&Ü #ê˝≤ m≈£îÿe qcÕºìï ø£\T>∑CÒdæ+~. M{Ï >∑T]+∫ k˛wü˝Ÿ MT&çj·÷˝À #ê˝≤ m≈£îÿe>±H˚ #·s¡Ã »s¡T>∑T‘√+~. Á|ü»\˝À uÛÑ÷ø£+bÕq+‘·s¡+ #Ó’‘·q´+ ô|]–+~. ˇø£ $<Ûä+>± ù|<äyê&ÉT <Ûäì≈£î&ÉT Ç<ä›s¡÷ ˇø£fÒ nj·÷´s¡T. Ç<ä›] Çfi¯ófl ≈£L*b˛j·÷sTT. ø±+Áø°{Ÿ uÛÑeHê\T ≈£î|üŒ≈£L*b˛j·÷sTT. yê{Ï ÁøÏ+<ä|ü&ç ÁbÕD≤\qT ø√˝ÀŒsTTqyê]ø£+fÒ Áã‹øÏqyês¡T nHê<∏ä˝…’, düVü‰j·÷ìï yÓ<äT≈£îÿ+≥÷ ‹s¡>∑≥+ u≤<Ûëø£s¡+>± ñqï~. ô|<ä› uÛ÷Ñ ø£+|ü+ ‘·sT¡ yê‘· ∫qï ∫qï f…eÆ TsY‡ #ê˝≤ e#êÃsTT. n|ü⁄Œ&ÉT m˝≤ Á|üe]Ô+#ê˝À ‘Ó*j·Tø£ #ê˝≤eT+~ eTs¡DÏ+#ês¡T. f…ÆeTsY e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT Çfi¯fl˝À¢øÏ |üs¡T¬>‘êÔs¡T. n˝≤ #˚j·Te<ä›ì yê]øÏ #Ó|üŒ˝Ò<äT. eT] ø=+‘·eT+~ >√&É\ MT<ä qT+&ç, uÛ ÑeHê\ô|’ qT+&ç <ä÷øÏ Á|üe÷<ëìï ø=ì ‘Ó#·TÃø=Hêïs¡T. uÛÑ÷ø£+|ü+˝À b˛sTTq yê] düàè‘·T\T Ç+ø± eTqdüTqT $&ÉHê&É˝Ò<äT. Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£L&Ü ‘·>∑T düVü‰j·T+ n+~+#·˝Òø£b˛‘√+~. eT+∫ >∑èVü‰\qT ø£{Ϻ Ç#˚à Á|ü D≤[ø£˝ÒM Á|üuÛÑT‘·«+ e<ä› ø£q|ü&É≥+ ˝Ò<äT. n+‘·sê®rj·T+>± $$<Ûä <˚XÊ\T n|ü⁄Œ&ÉT #ê˝≤ düVü‰j·÷ìï Á|üø{£ +Ï #êsTT. ø±ì Ä düV‰ü j·T+ n+<ë\+fÒ H˚bÕ˝Ÿ Á|üuTÑÛ ‘·«+ Äj·÷ $<˚o Á|üuTÑÛ ‘ê«\‘√ / dü+düú\‘√ dü+ã+<Ûë\T ô|≥Tºø=ì, Ä düVü‰j·÷ìï sêã≥Tºø√yê*. n˝≤ »s¡>±\+fÒ H˚bÕ˝Ÿ˝À ˇø£ dü+düú / Á|üuÛÑT‘·« XÊK @s¡Œ&ç, Ä $wüj·T+ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#ê*. H˚bÕ˝Ÿ˝À n≥Te+{Ï Á|üj·T‘·ï+ »]–q≥T¢ ˝Ò<äT. ˇø£y˚fi¯ @ e÷Á‘·+ Á|üj·T‘·ï+ »]–Hê, uÛÑ÷ø£+|ü u≤~Û‘·T\T &˚sê\˝À >∑&É|ü&Ée\dæq <äTdæú‹ ñ+&É<äT. H˚bÕ˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·«eT÷ Á|ü»\T á $wüj·T+ô|’ rÁe+>± Ä˝À∫+∫ uÛÑ÷ø£+|ü u≤~Û‘·T\≈£î XÊX¯«‘· |ü]cÕÿsêìï #·÷bÕ*.
2 y˚T, 2016
5
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+ ˙{Ï ø√dü+ uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À <˚XÊ\ eT<Ûä´ j·TT<ë∆\T ‘·|üŒyê..? Á|üdü TÔ‘·+ q>∑sê\T, ãd”Ô\˝À ø£\dæø£≥Tº>± ñ+&˚ Ä&Éyêfi¯ófl ˙{Ï|ü+|ü⁄\ <ä>∑Zs¡, {≤´+ø£s ¡¢ <ä>∑Zs¡ _+<Ó˝Ò Äj·TT<Ûë\T>± ø=≥Tºø√e≥+ BìøÏ ì<äs¡Ùq+. ˙{Ï dü+øå√uÛ≤ìøÏ #Ó+~q #˚<äT nqTuÛÑyê\qT Ç|üŒ{Ïπø ˝≤‘·÷s¡T e+{Ï |ü≥ºD≤\˝À #·÷düTÔHêïeTT. ‘Ó\+>±D sêh+˝À ≈£L&Ü ˙{Ï dü+øå√uÛÑ+ ‘·≈£îÿy˚MT ˝Ò<äT. uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\+ ‘·]–b˛e&É+‘√ uÛ≤qT&ÉT uÛÑ>∑uÛÑ>∑˝≤&ÉT‘·THêï&ÉT. @Á|æ˝Ÿ HÓ\˝ÀH˚ 46`48 &çÁ^\ ñc˛íÁ>∑‘·\qT #·$#·÷&Ée\dæ edüTÔqï~. Bq+‘·{ÏøÏ ø±s¡D+ mes¡T? Ç~ mes¡T #˚dæq bÕ|ü+?
˙s¡T Á|üø£è‹ Á|ükÕ~+∫q es¡+. ˙s¡T ˝Òì<˚ á düèwæº ˝Ò<äT, »q Jeq+ ˝Ò<äT, Hê>∑]ø£‘˚ ˝Ò<äT. eTqTwüß\qT ø£*|æ+~ ˙s¡T. n<˚ ˙s¡T ø£s¡e⁄ ø±s¡D+>± eTqTwüß\qT $&ÉBk˛Ô+~. eTìwæ ˙{Ï ø=s¡≈î£ #·+<äe÷eT˝ÀqT, n+>±s¡ø£ Á>∑ V ü ≤ +ô|’ yÓ [ fl yÓ ‘·T≈£î˝≤&ÉT‘·THêï&ÉT. ø±ì n&ÉT>∑&TÉ >∑THê ‘·q nìï nedüsê\ì rπsà Á|üøè£ ‹ì ìs¡¢ø£å´+ #˚düTÔHêï&ÉT. H˚{Ï ˙{Ï dü+øå√uÛ≤ìøÏ n<˚ ø±s¡D+. Á|ü|ü+#·+ n+‘ê Ç<˚ rs¡T.
»\ dü+øå√uÛÑ+ ~X¯>± uÛ≤s¡‘Y
»\ dü+øå√uÛ+Ñ ~X¯>± uÛ≤s¡‘Y y˚>+∑ >± |üsT¡ >∑T\T rk˛Ô+~. Ä rs¡Tì e÷s¡TÃø√ø£b˛‘˚ 2040 Hê{ÏøÏ uÛ ≤ s¡ ‘ Y ˝ À >∑ T ¬ ø ÿ&É T ˙fi¯ ó fl <=s¡ ø £ ì |ü ] dæ ú ‹ @s¡Œ&ÉT‘·T+~. @{Ïπø&ÉT ‘·–Zb˛‘·Tqï ‘·\dü] ˙{Ï \uÛÑ´‘· yÓqTï˝À uÛj Ñ T· + |ü⁄{Ïkº ˛Ô+~. Bìì n~Û>$∑ T+#·+&ç nì dü y ê\T $dü T s¡ T ‘√+~. BìøÏ »yêãT
6
2 y˚T, 2016
#Ó|Œü e\dæq~ eTqy˚T. e÷s¡TÃø√e\dæq~ e÷qe Jeq $<Ûëq+. ˙{Ïì bı<äT|ü⁄#˚ùd $<Ûä+>± n&ÉT>∑T\T y˚j·÷*. ˝Òø£b˛‘˚ Á|üdüTÔ‘·+ ÁbòÕHé‡, nyÓT]ø±, #Ó’Hê\ ‘·s¡Tyê‘·, eTq+ n‹ô|<ä› ˙{Ï düeTdü´qT m<äTs√ÿe\dæ edüTÔ+~.
j·TT.mHé.z. ôV≤#·Ã]ø£
Á|üdTü ‘Ô +· Á|ü|+ü #· yê´|ü+Ô >± 120 ø√≥¢ »HêuÛ≤ ˙{Ï m<ä›&çì m<äTs¡T≈£î+≥THêïs¡T. uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À á dü+K´ eT]+‘·>± ô|]π> Á|üe÷<ä+ ñ+~. 2025 Hê{ÏøÏ Á|ü|ü+#·+˝À Á|ü‹ eTT>∑TZ]˝À Ç<ä›s¡T ˙{Ï düeTdü´‘√ dü‘·eT‘·eTyê«*‡ edüTÔ+~. Á|ü|ü+#· »HêuÛ≤ 2050 Hê{ÏøÏ 900 ø√≥¢≈£î #˚s¡T‘·T+<äì n+#·Hê. ◊ø£´sê»´dü$T‹ ìy˚~ø£ Á|üø±s¡+ n|üŒ{ÏøÏ ˙{Ï $ìjÓ÷>∑+ Á|üdüTÔ‘·+ $ìjÓ÷>∑+‘√ b˛*ùdÔ 55 XÊ‘· + ô|s¡ T >∑ T ‘· T +~. 2030 Hê{Ï ø Ï nedüs¡yÓTÆq ˙{Ï˝À πøe\+ 60 XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T n+<äTu≤≥T˝À ñ+≥T+<äì n+#·Hê. 2025
Hê{Ïø˝£ ≤¢ 3.4 _*j·TqT¢ eT+~øÏ ‘ê>∑T ˙{Ï Çø£ÿ≥T¢ ‘· | ü Œ eì, C≤Á>∑ ‘ · Ô |ü & Ü\+≥T j· T T.mHé . z. ôV≤#·Ã]+∫+~.
ôV≤#·Ã]düTÔqï ˙{Ï ˝…ø£ÿ\T
eTq <˚X¯+˝À ‘·\dü] dü>∑≥T ˙{Ï \uÛÑ´‘· ‘·≈î£ ÿe. \_Û+#˚ ø=~›˙s¡T ≈£L&Ü HêD´yÓTqÆ ~ ø±<äT. ˙{Ï düs¡|òüsê˝À Áø£eTã<ä∆‘· ˝Ò<äT. Ç˝≤+{Ï nH˚ø£ n+XÊ\T á ˙{Ï düeTdü´\≈£î ø±s¡DeTe⁄‘·THêïsTT. uÛ≤s¡‘Y˝À 2000 dü+e‘·‡s¡+˝À 63,400 ø√≥¢ |òüTq|ü⁄ MT≥s¡¢ ˙s¡T nedüs¡yÓTÆ+~. 2025 Hê{ÏøÏ Ç~ 1,09,300 ø√≥¢ |òüTq|ü⁄ MT≥s¡¢≈£î— 2050 Hê{Ï ø Ï 1,44,700 ø√≥¢ |ò ü T q|ü ⁄ MT≥s¡ ¢ ≈ £ î #˚sT¡ ‘·T+<äì n+#·Hê. >∑&∫É q 50 dü+e‘·‡sê\˝À ˙{Ï ‘·\dü] \uÛÑ´‘· dü+e‘·‡s¡ dü>∑≥T 3,000 |òüTq|ü⁄ MT≥s¡¢ qT+&ç 1,123 |òüTq|ü⁄ MT≥s¡¢≈£î |ü&çb˛sTT+~. dü+e‘·‡sêìøÏ ‘·\dü] ˙{Ï \uÛÑ´‘· 1947˝À 6,042 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T,¢ 1951˝À 5,177 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢, 2001˝À 1,820 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢, 2011˝À 1,542 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢ ñ+&É>±, 2025
` yêdüT ñdüT\TeT]Ô
n+‘·sê®rj·T »\ <äXÊ_›
◊ø£´sê»´dü$T‹ 2005`2015ì ªªJeq+
Hê{ÏøÏ 1,216 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢, 2050 Hê{ÏøÏ 1,140 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡¢≈£î |ü&çb˛e≥+ U≤j·TeTì ˇø£ n+#·Hê. 2001`2011 eT<Ûä´˝À 1,820 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡T¢ qT+&ç 1,542 ≈£L´_ø˘ MT≥s¡¢≈£î |ü&bç ˛e&É+ <˚X¯ ˙{Ï #·]Á‘·˝À n‹ ô|<ä› $cÕ<ä+. ø£sêí≥ø£ Á|üuÛÑT‘·« >∑qT\T, uÛÑ÷>∑s¡“¤ XÊK ˇø£ n<Ûä´j·Tq+˝À 3 dü+e‘·‡sê\øÏ eTT+<˚ á düeTdü´ô|’ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ìy˚~ø£ n+~+∫+~. ◊{Ï q>∑s¡+˝À 52 XÊ‘·+ >=≥º|ü⁄ u≤e⁄\T, 59 XÊ‘·+ ≈£ î fi≤sTT\˝Àì ˙s¡ T e÷qe $ìjÓ ÷ >±ìøÏ |üìøÏsê<äì, uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤˝À¢ Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq á`ø√˝≤ ù|s¡T≈£î b˛sTTq≥T¢ ‘Ó*|æ+~. ªªsêuÀj˚T s√E\˝À eTq rs¡T e÷s¡TÃø√ø£b˛‘˚ ˙{Ï ø=s¡‘‘· √ u…+>∑fi¯SsYì eTq+ U≤∞ #˚j·Te\dæ+<˚μμ nì u…+>∑fi¯Ss¡T $wüj·T+˝À l nJyéT Áù|yéTJ nqï yê´K´\T q>∑sê˝À¢ ˙{Ï düeTdü´ rÁe‘·≈£î n<ä›+ |ü&ÉT‘·THêïsTT. Ç~ ø£qï&É q>∑sêìπø |ü]$T‘·+ ø±˝Ò<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT <˚X¯yê´|üÔ+>± 32 q>∑sê\T 22 eTVü‰ q>∑sê\T ns¡ø=s¡ ˙s¡T‘√ ì‘·´øå√uÛqÑ T m<äTs=ÿ+≥T HêïsTT. ô|s¡T>∑T‘·Tqï »HêuÛ≤, øÏøÏÿ]dæb˛‘·Tqï q>∑sê\T ˙{Ï #·Tø£ÿøÏ n\eT{Ï+#·{≤ìøÏ ø±s¡D≤\e⁄ ‘·THêïsTT. n+‘·sê®rj·T U≤´‹ì bı+<äe\dæq q>∑sê\˝À ˙{Ï#·Tø£ÿ ø£s¡yÓ’ ÇdüTø£˝Òì m&Ü] yÓ’q+ ø±qTqï~. ˙{Ï nedüsê\≈£î, düs|¡ süò ê≈£î eT<Û´ä 70 XÊ‘·+ n+‘·s¡+ ñ+~. ñ≈£îÿq>∑s¡+ »+ôw&é|üPsY, ø±q÷ŒsY, nkÕ‡+k˛sY, MTs¡{Ÿ, |òØü <ëu≤<é, eT<ÛTä s¬ ,’ $XÊK, ôV’ ≤ <ä s êu≤<é \ T 30XÊ‘· + ø=s¡ ‘ · ‘ √ $\$˝≤&É T ‘· T HêïsTT. ~©¢ , eTT+u≤sTT eTVü‰q>∑sê˝À¢ nedüsê\≈£î`düs|¡ süò ê\≈£î n+‘·s+¡ n+‘·ø£+‘·≈£î ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. Bìì n~Û>∑$T+#·
{≤ìøÏ <˚ X ¯ sê»<Û ë ìøÏ kÕ>∑ T ˙{Ï ì ≈£ L &Ü eT[¢+#ês¡T. nsTTq|üŒ{ÏøÏ nø£ÿ&É (~©¢˝À) 24 XÊ‘·+, yêDÏ»´ q>∑s¡+ eTT+u≤sTT˝À 17 XÊ‘·+ n+‘·s¡+ ø=qkÕ>∑T‘√+~. Á|ü‹ eTìwæøÏ 135 ©≥s¡¢ ˙s¡T nedüs¡yÓTÆ‘˚ Á|üdüTÔ‘·+ 70 ©≥s¡T¢ e÷Á‘·yT˚ n+<äTu≤≥T˝À ñ+~. m+&É\T eTT~]‘˚ á ˙{Ï ø=s¡‘· eT]+‘· øÏw¢ eºü Te⁄‘·T+~. á dæ‹ú ˝À kÕ<Ûës¡D Á|ü»\ ø£cÕº\T es¡Hí êr‘·+. eT÷>∑ Jyê\ dü+>∑‹ Ä <˚e⁄&çπø ‘Ó*j·÷*.
ø±\Twü´ »\+ ` |ü]dæú‹ »{Ï\+
ø√dü+ »\+μμ <äXÊã›+>± Á|üø£{Ïdü÷Ô 2003˝À rsêàq+ #˚d+æ ~. n+<äT≈£î nqT>∑TD+>± 2005 e÷]à 22q Á|ü|ü+#· »\eqs¡T\ ~H√‘·‡e+ qT+∫ á <äXÊã›+ yÓTT<ä˝…’+~. á <äXÊã›+˝À ˙{Ï ø Ï dü + ã+~Û + ∫q $$<Û ä ø±s¡ ´ Áø£ e ÷\T #˚|ü≥º&É+, ÁbÕC…≈£îº\T s¡÷bı+~+∫ neT\T |üs#¡ &· +É , eTVæ≤fi¯\qT uÛ≤>∑kÕ«eTT\T>± #˚jT· &É+ ‘·~‘·s¡ \øå±´\‘√ ˙{Ï m<ä›&çì bÕs¡Á<√˝≤\ì ìs¡ísTT+∫+~. >∑eT´+ #˚s¡&ÜìøÏ M\T>± Á|ü‹ dü+e‘·‡sêìøÏ ì]›wüº \ø£å´+ ìπs›•+#ês¡T. 2050 Hê{ÏøÏ ˙{Ï düeTdü´ ˝Ò≈î£ +&Ü #˚j÷· \ì dü+ø£*Œ+ #ês¡T. <äXÊã›ø±\+ ‘·sê«‘· Ç|ü⁄Œ&ÉT ◊sêdü, Ç‘·s¡ dü+düú\T, XÊgy˚‘·Ô\T düeT]Œ+∫q ìy˚~ø£\T #·÷ùd,Ô |ü]dæ‹ú mø£ÿ&É y˚dqæ >=+>∑&ç nø£ÿ&˚ nqï #·+<ä+>± ñqï≥T¢ düŒwüºeTe⁄‘·T+~.
bòÕ´ø£Øº \ qT+&ç e#˚à e´s¡|ú <ü ësêú\ ø±s¡D+>± ˙{Ï ø±\Twü ´ + $|ü Ø ‘· + >± ô|s¡ T >∑ T ‘· T qï~. |üsê´es¡D |ü]XÀ<Ûäq dü+düú (f…Ø) pHé 2015q $&É T <ä \ #˚ d æ q $esê\qTã{Ï º $»j· T yê&É (ø£ècÕíq~), ~©¢ (j·TeTTq), ø£≥ø˘ (eTVü‰q~) ~ÁãT>∑&éÛ (ÁãVü≤à|ü⁄Á‘·), »ã˝Ÿ|⁄ü sê (qs¡à<ä), dü÷s¡‘Y (‘·|ü‹), yês¡D≤dæ (>∑+>∑) q>∑sê\ e<ä› Äj·÷ q<äT˝ »˝≤\T ø£\Twæ‘·eTj·÷´sTT. <˚X¯yê´|üÔ+>± 302 Á|ü<∏äeT ÁX‚DÏ q>∑sê\T, 467 ~«rj·T ÁX‚DÏ |ü≥ºD≤\˝À eTTs¡T>∑T »˝≤\T ø£q|ü&ÉT‘·THêïsTT. n˝≤π> 639 õ˝≤¢\øÏ 158 õ˝≤¢˝À¢ uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\T ñ|ü⁄ŒeTj·T+ nj·÷´sTT. <˚X+¯ ˝À 19 sêÁcÕº˝À¢ 230 õ˝≤¢˝À¢ ˙{Ï˝À bò˛s¬¢ &’ é n~Û ø £ + >± ñ+~. n+‘˚ ø ±≈£ î +&Ü ˙{Ï ˝ À Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq HÓ’ÁfÒ{Ÿ\T, Ä]‡ìø˘, d”dü+, Áø√$Tj· T yé T , ø±&ç à j· T + ñ+≥Tqï õ˝≤¢ \ T mø£ÿ&çø£ø£ÿ&É ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT. Bìe\q Á|ü»\ Äs√>∑´+ s√Es√EøÏ ø°åDÏdüTÔqï~.
nyÓT]ø±˝À ˇø£ e´øÏÔ s√E≈£î 382 ©≥s¡T¢ ˙s¡T $ìjÓ÷–düT+Ô &É>± ÇÁC≤sTT\Ÿ˝À 137 ©≥s¡T,¢ uÛ≤s¡‘Y˝À 70 ©≥s¡T¢ e÷Á‘·y˚T $ìjÓ÷–düTÔHêï&ÉT. \uÛÑ´yÓTÆq ø=~› ˙{Ï‘√HÓ’Hê >=+‘·T ‘·&ÉT|ü⁄≈£î+<ë eT+fÒ á ˙{Ï˝À n~Ûø£ XÊ‘·+ ø±\Twü´|ü⁄ ˙πs. >∑‘· dü+e‘·‡s¡+ ñ‘·sÔ Á¡ |ü<X˚ Ÿ˝À ìs¡«Væ≤+∫q düsπ «˝À |ü≥ºD≤\˝À 42 XÊ‘·+ ø±\Twü´|ü⁄ ˙s¡T n+<äT ‘·T+&É>±, |ü˝˝¢… À @ø£+>± 60 XÊ‘·+ ≈£î≥T+u≤\≈£î ø£\Twæ‘· »\y˚T ~ø£ÿe⁄‘·Tqï~. |ü≥ºD uÛ≤s¡‘êeì˝À 80 XÊ‘·+ eTTs¡T>∑T˙s¡T H˚s¡T>± q<äT\T, »˝≤X¯j·÷˝À¢øÏ #˚s¡T‘·T+~. á ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\˝À »\ dü+øå√uÛÑ+ ˙s¡T Á|ü»\qT ÄdüT|üÁ‘·T\ bÕ\T #˚düTÔqï~. ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\qT »\ø±\Twü´+, »\dü+øå√uÛ+Ñ |ü{Ϻ |”&çk˛Ô+~. ôV’≤<äsêu≤<é, $XÊK\˝À »\ dü+øå√uÛ+Ñ eTT+#·Tø=düT+Ô ~. $XÊK˝À 91.8 XÊ‘·+ y˚ T s¡ ˝À≥T+~. Ç+&√sY ˝ À 72.8 XÊ‘· + , »ã˝Ÿ|Pü sY˝À 65.4 XÊ‘·+, #ÓHï’Ó ˝À 53.8 XÊ‘·+, ø√˝Ÿø£‘ê˝À 44 XÊ‘·+, eTT+u≤sTT˝À 43.3 XÊ‘·+, u…+>∑fi¯SsY˝À 39.5 XÊ‘·+, ñ‘·Ôs¡ ~©¢˝À 29.8 XÊ‘·+, ôV’≤<äsêu≤<é˝À 24.2 XÊ‘·+ y˚Ts¡ ˙{Ïø=s¡‘· ñ+~. {≤{≤ Çìdæº≥÷´{Ÿ Ä|òt k˛wü˝Ÿ ôd’HÓ‡dt ({Ïdt) düsπ « Á|üø±s¡+`eTT+u≤sTT, ø√˝Ÿø‘£ ê, ôV≤’ <äsêu≤<é,
2 y˚T, 2016
7
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+
ø±q÷ŒsY q>∑sê\˝À yÓTT‘·Ô+ 50 \ø£å\ Çfi¯fl≈£î s¡øÏå‘· ˙{Ï düs¡|òüsê ˝Ò<äT. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À düTe÷s¡T>± ø√{Ïqïs¡ ` (1.5) uÀs¡T u≤e⁄\T ñHêïsTT. n+<äT˝À 50 XÊ‘·+ |üì#˚j·Tì dæú‹øÏ e#êÃsTT. 30 XÊ‘·+ dü+e‘·‡s¡+˝À ø=ìï HÓ\\T ns¡ø=s¡>± |üì#˚kÕÔsTT. 20 XÊ‘·+ u≤e⁄\T e÷Á‘·y˚T |üP]Ô>± |üì#˚düTÔHêï ` j·Tì ìy˚~ø£\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT.
mes¡T ø±s¡D+..
Ä<ÛäTìø£ j·TT>∑+˝À ‘·s¡TeTT≈£îì edüTÔqï ˙{Ï ` dü+øå√uÛ≤ìøÏ eTìwæ Ä˝À#·q˝Ò ø±s¡D+. Ä<ÛäTìø£ eTìwæ ‘·q kÂø£sê´\ ø√dü+ |üsê´es¡D≤ìøÏ rs¡ì Vü‰ì #˚dTü HÔ êï&ÉT. `
|ü≥ºD°ø£s¡D ` uÀs¡T u≤e⁄\T
q>∑sê\˝À ô|s¡T>∑T‘·Tqï eT©ºk˛ºsY‡, ˝…ø£ÿ≈£î $T+∫q Ä|ò”dt ø±+ô|¢≈£î‡\T, _*¶+>¥\˝À ˙{Ï kÂø£ s ¡ ´ + ø√dü + b˛{°\T |ü&ç eTØ e+<ä\ n&ÉT>∑T\ ˝À‘·T˝ÀøÏ uÀsYyÓ˝Ÿ‡ y˚düTÔHêïs¡T. ˙{Ïì $|üØ‘·+>± yê&ÉT ‘·÷ uÛ÷Ñ >∑s“¡ +¤ qT+&ç ‘√&˚düTÔ Hêïs¡T. á ø±s¡D+>± uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\T ø°åDÏ+∫ b˛‘·THêïsTT. |æ&É#·ø£≥Tº≈£îb˛sTTq >=+‘·Tø£‘√ uÛÑ÷e÷‘˚ Hê\Tø£ #ê|ü⁄≈£îqï yÓ’q+ HÓ\ø=+~.
#Ós¡Te⁄\ ø£u≤®
|üP&çø£ rj·Tì #Ós¡Te⁄\T, u≤e⁄\T e+{Ï düeTdü´\T »\ dü+øå√uÛ≤ìøÏ <ë]rdüTÔHêïsTT. uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\qT ô|+#˚ u≤e⁄\T, #Ós¡Te⁄\qT ø£u≤® #˚dæ uÛeÑ Hê\T ì]à+#·≥+ |ü]dæ‘ú T· \≈£î Ä»´+ b˛dü T Ô q ï~. ˇø£ | ü ⁄ Œ&É T 1920 #Ó s ¡ T e⁄\‘√ ø£fiø¯ fi£ ˝¯ ≤&çq sê»<Ûëì ôV≤’ <äsêu≤<é˝À H˚&TÉ 525 #Ós¡Te⁄\T e÷Á‘·y˚T $T–˝≤sTT. n<˚ Ä+Á<Ûä Á|ü<˚XŸ˝À 47,197 Á>±e÷\T á düeTdü´qT m<äTs=ÿ+≥THêïsTT.
8
2 y˚T, 2016
`
` ‘·q ñìøÏ ø√dü+ n&Ée⁄\qT q]πødæ ìyêdü kÕúHê\T>± #˚dTü HÔ êï&ÉT. ` #ÓsT¡ e⁄\qT ø£u≤® #˚dæ ãVüQfi¯ n+‘·düTÔ\ uÛÑeHê\T ì]à düTHÔ êï&ÉT. ` |ü#·Ãì ns¡D≤´\qT HêX¯q+ #˚dæ, dæyÓT+{Ÿ n&Ée⁄\qT (ø±+Áø°{Ÿ »+–˝Ÿ) ô|+#·T ‘·THêï&ÉT. ` uÛÑeHê\≈£î, cÕ|æ+>¥ ø±+ô|¢ ≈£î‡\≈£î n&ÉT¶ edüTHÔ êïj·Tì ñqï ˇø£{`Ï s¬ +&ÉT #Ó≥q¢ T ≈£L&Ü q]πødüTHÔ êï&ÉT. Ä<ÛTä ìø£ kÂø¡sê´\ ø£\Œq ø√dü+ nH˚ø£ |ü]ÁX¯eT \qT kÕú|æ+∫, ø±\Twü´ ø±s¡ø±\qT yê‘ê es¡D+˝ÀøÏ e<äT\T‘·÷ |üsê´es¡D≤ìøÏ Vü‰ì #˚dTü HÔ êï&ÉT. yê‘êes¡D+˝À ô|s¡T>∑T‘·Tqï ø±\Twü´+ e\¢ |üsê´es¡D+ ø±\Twü´yÓTÆ esê¸uÛ≤e+ @s¡Œ&ÉT ‘·Tqï~. esê¸uÛ≤e+ e\q uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\+ ‘·]–b˛‘·T qï~. e´ekÕj·T+ uÛ≤s¡yÓTÆ, n+‘·ø£+‘·≈£î |ü#·Ã<äq+ ‘·–Zb˛‘·Tqï~. ø£s¡e⁄ ‘ê+&É $düTqÔ ï~. uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\+ ‘·]–b˛‘·Tqï+<äTe\q, |ü]ÁX¯ eT\ qT+&ç ø£s¡“q ñ<ëZsê\T $|üØ‘·+>± yê‘êes¡D+˝ÀøÏ $&ÉT<ä˝ ne⁄‘·Tqï+<äTe\q uÛÑ÷ ñc˛íÁ>∑‘·\T n+‘·ø£+‘·≈£L ô|s¡T>∑T ‘·THêïsTT. ô|s¡T>∑T‘·Tqï |ü]ÁX¯eT\T, yêVü≤Hê\ qT+&ç e#˚à ø£\Twæ‘· yêj·TTe⁄\ ø±s¡D+>± yê‘ê es¡D+˝À ˇø£ÿkÕ]>± ô|qTe÷s¡TŒ\T dü+uÛÑ $düTÔHêïsTT. Bì ø±s¡D+>± nsTT‘˚ n‹eèwæº ˝Òø£b˛‘˚ nHêeèwæº dü+uÛÑ$düTÔHêïsTT.
Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\T
uÛ ≤ s¡ ‘ Y ˝ À ˙{Ï ø£ s ¡ T e⁄˝À n˝≤¢ & É T ‘· T qï q>∑sê\‘√bÕ≥T $T>∑T\T »˝≤\T ø£*– ñqï Á|ü<X˚ Ê\÷ ñHêïsTT. e&√<äs,¡ sêCŸø√{Ÿ, ø√˝Ÿø‘£ ê, n\Vü‰u≤<é, Hêdæø˘\˝À ˙{Ï ø£≥ø£≥\T sê≈£î+&Ü eTT+<ä&TÉ >∑T y˚dTü HÔ êïsTT. m&Ü] ÁbÕ+‘ê˝À¢ Á‘ê>∑T ˙{Ï düeTdü´ sê≈£î+&Ü >∑T»sê‘Y Á|üuÛÑT‘·«+ eTT+<ä&ÉT>∑T y˚k˛Ô+~. MT≥sY Á–&é <ë«sê Ç‘·s¡ sêÅcÕº\øÏ Ä<äs¡Ù+>± ì\Tk˛Ô+~. <äXÊã›ø±\+˝À Á|üD≤[ø£˝À¢ uÛ≤>∑+>± 3.82 ø√≥¢ ©≥s¡T¢ ìs¡«Vü≤D kÕeTs¡ú´+ ø£*–q »˝≤X¯j·÷\‘√ düVü‰ 150 ˙{Ï X¯ó~∆ πø+Á<ë\T nø£ÿ&ç Á|ü»\≈£î Á‘ê>∑T˙{Ïì n+~düTHÔ êïsTT. |ü˝\¢… ˝À Á|ü‹ e´øÏøÔ Ï 100 ©≥s¡T,¢ |ü≥ºD≤˝À¢ 140 ©≥s¡T¢ e+‘·Tq Á‘ê>∑T˙{Ïì n+~dü÷Ô >∑T»sê‘Y Ç‘·s¡ sêÁcÕº\≈£î ø=‘·Ô bÕsƒê\T
$<äT´‘Y ≈£L&Ü ø±s¡De÷..?
$<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô $<ÛëHê˝Ò »\eqs¡T\T
‘·–Zb˛e{≤ìøÏ ø±s¡D+ ne⁄‘·THêïsTT. eTq <˚ X ¯ + ˝À 70 XÊ‘· + $<ä T ´‘Y »\eqs¡ T \ <ë«sêH˚ ñ‘·Œ‹Ô »s¡T>∑T‘·T+~. Ç+<äT˝À m˝≤+{Ï |ü]$T‘·T\T, ìã+<Ûqä \T ˝Ò≈î£ +&Ü dü«#·Ãy¤ TÓ qÆ ˙{Ïì $ìjÓ÷–+#·T≈£î+≥THêïs¡T. eTìwæ nedüsê\T, $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹ÔøÏ eT<Ûä´ b˛{° »\ dü+øå√uÛ≤ìøÏ <ë]rdüTÔqï~. Bì‘√bÕ≥T ˙{Ï ìs¡«Vü≤D |ü<ä∆‘·T\T bÕ{Ï+#·ø£b˛e≥+ »\ ø£cÕº\øÏ <ë]rdüTÔ+~. Ç|üŒ{Ïø° 65 XÊ‘·+ es¡¸|ü⁄ ˙s¡T düeTTÁ<ä+ bÕ\e&É+ e\q Á|ü»\≈£î dü«#·Ã¤yÓTÆq ˙s¡T n+<ä≈£î+&Ü b˛‘·Tqï~. H˚sT¡ Œ‘·Tqï~. mHé&ç@ düsêÿsY düeTdü´\qT m<äTs√ÿe&ÜìøÏ 5 dü÷Á‘ê\‘√ eTT+<ä&ÉT>∑T y˚k˛Ô+~. »q#˚‘·q, q<äT\ nqTdü+<Ûëq+, |ü]X¯óÁuÛÑ|ü]∫q ˙{Ï $ìjÓ÷>∑+, yêq ˙{Ï >∑]wü˜ $ìjÓ÷>∑+, ñ|ü⁄Œ˙{Ï »˝≤\T X¯óB∆øs£ D¡ ~X¯>± Á|üD≤[ø£\ì s¡∫+∫+~. Á|ü » \+<ä ] øÏ Á‘ê>∑ T ˙{Ï ì n+~+#ê\H˚ \ø£å´+‘√ ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\T |üì#˚düTÔHêïsTT. ‘Ó\+>±D sêh+˝À ª$TwüHé uÛ^Ñ s¡<μä∏ nH˚ yê≥sYÁ–&é |ü<∏äø£+<ë«sê Á|ü‹ Ç+{ÏøÏ Á‘ê>∑T˙{Ïì n+~+#ê \ì ìs¡ísTT+#ês¡T. ø±˙ ø=+‘· es¡≈£î e÷Á‘·y˚T |üì »]–+~. Ç+ø± #ê˝≤ |üì »s¡>e∑ \dæ ñ+~. Bì¬ø’ ø£≥Tº~≥ºyTÓ qÆ Á|üD≤[ø£\T, |üqT\T MT<ä ì|ò÷ü , bÕs¡<äs¡Ùø£‘· e+{Ï n+XÊ\qT Á|üuÛÑT‘·«+ |ü{Ϻ+#·T ø√yê*. Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ Ÿ Á|üuTÑÛ ‘·«+ #ÓsT¡ e⁄\ |ü⁄qs¡T<äs∆ D ¡ , #Óø&˘ Ü´+\ ìsêàD+ <ë«sê eTT+<äT≈£î yÓfió¯ ‘·Tqï~. »\ø£cÕº\‘√ bÕ≥T »\ ø±\TcÕ´ìï ìs¡÷à *+#˚+<äT≈£î πø+Á<ä sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T nH˚ø£ |ü<∏äø±\qT s¡÷bı+~dü÷ÔH˚ ñHêïsTT. ø±ì n$ nqT≈£îqï \øå±´\qT #˚s˝¡ øÒ b£ ˛‘·THêïsTT. Ç|üŒ{Ï ø¬ H’ ê π ø +Á<ä , sêÁwü º Á|ü u Û Ñ T ‘ê«\T eT]+‘· dü e TÁ>∑ Á|üD≤[ø£\‘√ eTT+<ä&TÉ >∑T y˚j÷· *. n|ü⁄Œ&˚ |ü]dæ‹ú #·øÿ£ ã&ÉT‘·T+~.
Á|ü»\ düVü≤ø±s¡+ nedüs¡+
Á|üuÛÑT‘ê«\T mìï |ü<∏äø±\T s¡÷bı+~+∫ neT\T »]|æq|üŒ{ÏøÏ n$ dü|òü\+ ø±yê\+fÒ Á|ü»\ düVü≤ø±s¡+ ≈£L&Ü nedüs¡+. ˙{Ï $ì jÓ÷>∑+, ˙{Ï uÛÑÁ<ä‘·, ˙{Ï ì\Te, Á|ü‹ Ç+{≤ Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·\ <ë«sê uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\ eè~∆, $<äT´‘Y $ìjÓ÷>∑+ MT<ä ìÁ>∑V≤ü +, Äs¡T‘·&ç |ü+≥\ j·T»e÷q´+ e+{Ï |ü\T $wüj·÷\ô|’ Á|ü»\T #Ó’‘·q´+ bı+<ë*. ˙{Ï $ìjÓ÷>∑+ô|’ Á|ü»\˝À ÁX¯<∆ä ô|]–‘˚H˚ »\dü+øå√uÛ+Ñ qT+&ç ãj·T≥|ü&>É \∑ +.
ø£<ä+ã+ Åd”Ô yê<ä+, Åd”Ô kÕ«‘·+Á‘·´+ >∑T]+∫ ñ|üŒ\ \ø£åàDsêe⁄ d”«j·T #·]Á‘· ªã‘·T≈£î |ü⁄düÔø£+μ˝À ÄdüøøÔÏ s£ y¡ TÓ qÆ ø=ìï ñ‘·sÔ ê\THêïsTT. ny˚eT+fÒ 20e X¯‘êã›+ eT÷&=+‘·T\T >∑&ç∫+<ëø± j·T÷s√|ü⁄˝À #ê˝≤ <˚XÊ\˝À Åd\Ô” ≈£î z≥T Vü≤≈£îÿ ˝Ò<Tä . Ç+>∑+¢ &ÉT ˝ÀH˚ düVü≤ $<ë´ $<Ûëq+ n+fÒ Ä&Ü eT>± ø£*dæ #·<Tä e⁄ø√e&É+ ñ+&˚~ ø±<äT. 1930 \˝À Äø˘‡|òsü ¶Y $X¯«$<ë´\j·T+ n»e÷sTTw”˝À 31 ø±˝ÒJ \T+&˚$. Ç+<äT˝À πøe\+ ◊~+{Ï˝À e÷Á‘·y˚T eTVæ≤fi¯\≈£î Á|üyX˚ Ês¡Ω‘· ñ+&˚~. øπ +Á_&é˝® À yÓTT‘·+Ô ñqï 19 ø±˝ÒJ\˝À Åd\Ô” ≈£î Á|ü‘´˚ ø£+>± 3 ø±˝ÒJ\T e÷Á‘·y˚T ñ+&˚$ nì \ø£åàDsêe⁄>±s¡T sêXÊs¡T. eT] Çø£ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ dü+>∑‹ #Ó|üŒ&É yÓT+<äT≈£î? 20e X¯‘êã›+ yÓTT<ä{Ï eT÷&ÉT <äXÊu≤›\T >∑&ç #˚es¡≈£î ≈£L&Ü ø£\ø£‘êÔ yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝ÒJ˝À Åd”Ô\qT #˚s¡TÃ≈£îH˚yês¡T ø±<äT. n+<äTe\¢ düsY»>∑BXŸ #·+Á<äuÀdt düreTDÏ nã˝≤uÀdt eTÁ<ëdüT e∫à yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝ÒJ˝À $<ë´uÛ≤´dü+ kÕ–+#·e\dæ e∫Ã+<äì \ø£åàDsêe⁄ sêXÊs¡T. á |ü]dæ‘ú T· \qTã{Ϻ sêC≤sêeTyÓ÷Vü≤qsêjYT, áX¯«s¡#+· Á<ä $<ë´kÕ>∑s,Y ø£+<äT≈£L] MπsX¯*+>∑+ e+{Ï eTVü≤˙j·TT\T Åd”Ô\ $<ë´$ø±kÕ\ ø√dü+, e´øÏÔ‘·« ìs¡÷|üD ø√dü+ mìï ø£cÕº\T |ü&Ée\dæ e∫Ã+<√, ñ<ä´e÷\T ìs¡«Væ≤+#·e\dæ e∫Ã+<√
` &܈ˆ nøÏÿsêE s¡e÷|ü‹sêe⁄
Åd”Ô kÕ«‘·+Á‘·´+
ns¡+ú #˚dTü ø√e#·TÃ. Ç|ü⁄Œ&Ó‘’ ˚ ô|<ä› #·<Tä e⁄\ ø√dü+ j·TTe‘·T\T ìsê≥+ø£+>±, ìs¡u´ÑÛ +‘·s+¡ >± nyÓT]ø± e+{Ï <˚XÊ\≈£î ≈£L&Ü ˇ+≥]>±H˚ yÓfi¯ó‘·THêïs¡T. n+fÒ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Åd”Ô\ dæú‹ |üP]Ô>± yÓTs¡T>∑T |ü&çq≥T¢ ø±<äT. Ç+ø± düe÷q‘·« ~X¯˝À m+‘√ kÕ~Û+#ê*‡ ñ+~. Ç+ø± Åd”Ô\ $wüj·T+˝À |òTü Às¡yTÓ qÆ H˚sê˝Ò »s¡T>∑T‘·THêïsTT. ˇø£ÿ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝ÀH˚ ø±<äT, $<˚XÊ\˝À ≈£L&Ü Ç<˚ <ës¡TDyÓTÆq |ü]dæú‹ ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. nsTT‘˚ Ä+Á<Û ä < ˚ X ¯ + ˝À q÷π s fi¯ ¢ øÏ + <ä f Ò MπsX¯*+>∑+ e+{Ï eTVü≤˙j·TT\T Åd”Ô\ nuÛÑT´qï‹ ø√dü+, u≤*ø£\ e÷qdæø£ $ø±dü+ ø√dü+ m+‘·>±H√ bÕ≥T|ü&ܶsT¡ . ‘êqT ìs¡«Væ≤+∫q bÕsƒX¡ Ê\˝À¢ düV≤ü $<ë´$<Ûëq+ ÄHê&˚ Á|üy˚X¯ô|{≤º&ÉT MπsX¯*+>∑+. <ä[‘·T\qT n+≥sêìyê]ì>± #·÷&É≥+ ìsêø£ ]+#ê&ÉT. m<äT>∑T‘·Tqï ej·TdüT˝ÀH˚ Åd`Ô” |ü⁄s¡Twüß\T düe÷qT˝Òqqï uÛ≤e+ düe÷»+˝À m<ä>±\ì Äj·Tq Á|üuÀ~Û+#ês¡T. y˚<äø±\+˝À Åd”Ô\ô|’ m≥Te+{Ï Ä+ø£å\T ˝Òe⁄ nì leT‹ uÛ+Ñ &Üs¡T n#·Ãe÷+ã nã˝≤ ªdü#÷ ]Á‘· s¡‘·ïe÷\μ˝À sêXÊs¡T. düTe÷s¡T q÷πsfi¯fl øÏ+<äfÒ á |ü⁄düøÔ +£ n#ÓÃ+Ì ~. ÄyÓT á Á>∑+<∏+ä ˝À nyÓT]ø± dü+>∑‘·T\T ≈£L&Ü sêj·T&É+ $X‚wü+.
2 y˚T, 2016
9
∫s¡T<Ûëq´+
‘·j·÷s¡T #˚j·T{≤ìøÏ |üfÒº düeTj·T+ 30 ì$TcÕ\T Äs¡T>∑T]øÏ dü]b˛‘·T+~.
ø±e\dæq |ü<ësêú\T
e]>∑ _j·T´+ ` 1 >±¢düT u…\¢+ ` 1 >±¢düT bÕ\T ` ns¡>±¢düT HÓsTT´ ` 2 #Ó+#ê\T j·÷\≈£î\ bı&ç ` ns¡ #Ó+#ê X§+]ƒ ` ∫{Ϭø&ÉT J&ç|ü|ü⁄Œ, øÏdt$Tdt ` |æ&ç¬ø&ÉT Ks¡÷®s¡+ eTTø£ÿ\T ` 2 #Ó+#ê\T
‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+
eTT+<äT>± e]>∑ _j·T´+ 2 >∑+≥\T Hêq u…{≤º*. ‘·s¡Tyê‘· eT÷&ÉT >±¢düT\ ˙fi¯ófl b˛düT≈£îì yÓT‘·>Ô ± ñ&çø+Ï #ê*. ‘·sê«‘· <ëìøÏ Ks¡÷s® +¡ , u…\+¢ ø£ \ bÕ*. <ä > ∑ Z s ¡ > ± nj˚ T ´<ëø± ñ&É ø £ ì ∫Ã, j·÷\≈£î\ bı&ç y˚düT≈£îì bısTT´ MT<ä qT+∫
10
2 y˚T, 2016
sê+u≤ãT
~+#·T≈£îì ô|≥Tºø√yê*. u≤D*˝À HÓsTT´ rdüT≈£îì J&ç|ü|ü⁄Œ, øÏdt$Tdt <√s¡>± y˚bÕ*. Bìì ‘·j·÷¬s’q |üs¡e÷HêïìøÏ ø£\T|ü⁄ø√yê*. bÕ\T ≈£L&Ü ø£\T|ü⁄≈£îì, u≤>± ø£*j·Tô|≥Tº≈£î+fÒ |üdü+<Ó’q |üs¡e÷qï+ ‘·j·÷¬s’qfÒº!
>∑eTìø£
_j·T´+ yÓT‘·Ô>± ñ&çøÏq ‘·sê«‘· u…\¢+ ø£\T|ü⁄ ø√yê*. ø±∫ #·˝≤¢]Ãq bÕ\T yê&ç‘˚ eT+∫~. ` bÕ\T e<äT› nqT≈£î+fÒ ø£\T|ü⁄ø√ø£b˛sTTHê eT+<ä b Õ{Ï –HÓ ï ˝Ò yê&É T ø√e&É + e\q |òüsê«˝Ò<äT. n&ÉT>∑+≥<äT. ` ø±yê\qT≈£î+fÒ ø=ã“]bÕ\T ≈£L&Ü ø£\T|ü⁄ e÷s¡TŒ\T ` #˚s¡TŒ\T ø√e#·TÃ. ` u…\+¢ ˝Ò‘· bÕø£+ |ü{≤ºø£ #·˝≤¢]à ø£\T|ü⁄≈£î+fÒ ` e]>∑\‘√bÕ≥T ˇø£ |æ&ø¬ç &ÉT ô|düs|¡ |ü ⁄ü Œ ø±ì, m+‘√ s¡T∫>± ñ+≥T+~. X¯q>∑|ü|ü⁄Œ ø±ì ø£\T|ü⁄ø√e#·TÃ. ` øÏdt$Tdt, J&ç|ü|ü⁄Œ‘√ bÕ≥T ø=ã“] eTTø£ÿ\T ` ø=Ás¡\T, kÕeT\T, n]ø£\T, }<ä\‘√ ≈£L&Ü ≈£L&Ü y˚j·Te#·TÃ. #˚düTø√e#·TÃ. ` j·÷\≈£î\ bı&çøÏ ã<äT\T <ë*Ãq#Óø£ÿ bı&ç ` dü»®, C§qï s¡e«‘√ ≈£L&Ü á |üs¡e÷qï+ ≈£L&Ü y˚düTø√e#·TÃ. ‘·j·÷s¡T#˚düTø√e#·TÃ.
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+
s√Es√E≈£î ô|s¡T>∑T‘·Tqï ñc˛íÁ>∑‘·\‘√
‘Ó\T>∑T sêÅcÕº\˝Àì Á|ü»\≈£î >∑T¬øÿ&ÉT ‘ê>∑T ˙s¡T <=s¡ø£&É+ ≈£L&Ü >∑>∑q+>± e÷s¡T‘√+~. >∑‘· eT÷&ÉT, Hê\T>∑T <äXÊu≤›\‘√ b˛*Ñ˚ á dü+e ‘·‡s¡+ @Á|æ˝Ÿ HÓ\˝À 3 qT+&ç 5 &çÁ^\ y˚Ts¡≈£î ñc˛íÁ>∑‘·\T n~Ûø£+>± ô|s¡>∑&É+‘√ |ü>∑{Ï |üP≥ M\sTTq+‘· es¡≈£î Ç\T¢ <ë{Ï ãj·T≥≈£î sêe<ä›ì Á|üuÛÑT‘·«+ dü÷∫+#·e\dæ e∫Ã+~. eTs√ e+ø£ bÕsƒX¡ Ê\\≈£î eTT+<äT>±H˚ ôd\e⁄\T Á|üø{£ +Ï #ês¡T. >∑‘· ø=~› HÓ\\T>± HÓ\ø=qï rÁe esê¸uÛ≤e |ü]dæ‘ú T· \ e\¢ uÛ÷Ñ >∑s“¡ ¤ »˝≤\ \uÛ´Ñ ‘· ‘·–bZ ˛‘·Tqï~. eT+∫˙{Ï ø£cÕº\T Á|ü»\qT Çã“+<äT\≈£î >∑T] #˚düTÔHêïsTT. >∑+≥\ ‘·s¡ã&ç ˙{Ïø√dü+ m<äTs¡T #· ÷ |ü ⁄ \T #· ÷ &Ü*‡ ek˛Ô + ~. Çø£ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ ìyêdü+ ñ+≥Tqï Á|ü»\T ‘ê>∑T˙{Ï ø√dü+ øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+ yÓ[¢ _+<Ó&TÉ ˙{Ïì ‘Ó#T· à ≈£î+≥THêïs¡T. >∑T+≥÷s¡T e+{Ï õ˝≤¢˝À¢ &Ó˝≤º ÁbÕ+‘·+˝À $T]à e+{Ï |ü+≥\qT ‘·&ÉT|ü⁄ø√e &ÜìøÏ {≤´+ø£s\Y ô|’ s¬ ‘’ T· \T ˙s¡T ‘Ó|Œæ +#·Tø√e\dæ edüTqÔ ï~.
dü÷s¡´‘ê|ü+ ` ˙{Ï ø£wüº+
z yÓ|’ ⁄ü dü÷s¡´‘ê|ü+‘√, eTs√yÓ|’ ⁄ü ˙{Ï ø£cÕº\‘√ Á|ü»\T n˝≤¢&TÉ ‘·THêïs¡T. Á|ü»\ <ëVü‰]Ôì rπsÃ+<äT≈£î Á|ü ‘ ê´e÷ïj· T @sêŒ≥T¢ #˚ j · T ø£ b ˛e&É + ‘√ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì |ü\T eT+&É˝≤˝À¢ eT+∫˙{Ï ø£cÕº\T yÓTT<ä\j·÷´sTT. @Á|æ˝Ÿ ∫e] yês¡+˝ÀH˚ á |ü]dæú‹ ø£ì|ædüTÔ+&É>± Çø£ y˚T HÓ\˝À |ü]dæú‹ m˝≤ ñ+≥T+<√qqï Ä+<√fi¯q Á|ü»˝À¢ HÓ\ø=+~. |ü\T #ÓsT¡ e⁄˝À¢ì ˙s¡T ≈£L&Ü n&ÉT>∑+{Ï b˛e&É+‘√ eT+∫˙{Ï düs¡|òüsê ≈£L&Ü eTTì‡bÕ*{°\˝À ns¡ø=s¡>±H˚ kÕ>∑T‘√+~.
Ä+Á<|ÁäÛ <ü X˚ ˝Ÿ À..
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À 13 õ˝≤¢˝À ‘ê>∑T˙{Ï ø√dü+ Á|ü»\T Ç|üŒ{Ï qT+#˚ Çã“+<äT\T |ü&ÉT‘·THêïs¡T. ˙{Ï ø√dü+ uÀs¡T¢ y˚düTÔHêï n&ÉT>∑+{Ïq uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\‘√ mø£ÿ&Ü ˙{Ï C≤&É ø£ì|æ+#·&É+ ˝Ò<äT. Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ nø£ÿ&Éø£ÿ&Ü #Ó\eT˝À¢ ˙{Ïì
` πsDTø£
‘√&ÉT≈£îì eTØ ˙{Ïì ‘ê>±*‡ ek˛Ô+~. Çø£ @C…˙‡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ |ü]dæú‹ eTØ |òüTÀs¡+>± ñ+~. |ü⁄D´ øπ Áå ‘ê\T, s¬ fi’ ˝¢¯ À Á|üj÷· DÏ+#˚ Á|üj÷· D°≈î£ \≈£î $Tqs¡˝Ÿ yê≥sY ø=q&É+ ‘·|üŒìdü]>± e÷]+~. eT+∫˙{Ï ø√dü+ Á|ü»\T e+<ä˝≤~ s¡÷bÕj·T\qT yÓ∫Ã+#ê*‡ ek˛Ô+<äì yêb˛‘·THêïs¡T. 196 eT+&É˝≤\qT ø£se¡ ⁄ eT+&É˝≤\T>± Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+∫+~.
‘Ó\+>±D˝À..
‘Ó\+>±D sêh+˝À HÓ\ø=qï esê¸uÛ≤e |ü]dæ‘ú T· \ e\¢ uÛ÷Ñ >∑s“¡ ¤ »˝≤\ \uÛ´Ñ ‘· ‘·–bZ ˛‘·Tqï~. 2015`16‘√ b˛*Ñ˚ 2016`17 e÷]Ã˝À 25 XÊ‘·+ ‘·≈£îÿe es¡¸+ |ü&É≥+‘√ sêh+˝Àì nìï õ˝≤¢˝À¢ì uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\ \uÛÑ´‘·ô|’ rÁeÁ|üuÛ≤e+ |ü&ç+~. sêh+˝Àì q˝§Z+&É, KeTà+, es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢˝À¢ e÷Á‘·yT˚ á @&Ü~ |òÁæ ãe] e÷kÕ+‘êìøÏ kÕ<Ûës¡D es¡¸bÕ‘·+ qyÓ÷<Ó’+~. ìC≤e÷u≤<é (`49), yÓT<äø˘ (`43), s¡+>±¬s&ç¶ (`37), eTVü≤ã÷uŸ q>∑sY (`33), ø£Ø+q>∑sY (`26), Ä~˝≤u≤<é (`25), ôV’≤<äsêu≤<é (`21) õ˝≤¢˝À¢ kÕ<Ûës¡D es¡¸bÕ‘·+ ø£Hêï #ê˝≤ ‘·≈£îÿe es¡¸bÕ‘·+ qyÓ÷<äsTT+~. <ëì Á|üuÛ≤e+ Äj·÷ õ˝≤¢˝À¢ì uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\ \uÛÑ´‘·ô|’ rÁe Á|üuÛ≤e+ #·÷|æ+~. |ò*ü ‘·+>± sêh+˝Àì 464 eT+&É˝≤˝À¢ì 127 eT+&É˝≤˝À¢ uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\ eT≥º+ düTe÷s¡T 20 MT≥s¡¢ ˝À|ü*øÏ |ü&çb˛sTTq≥T¢ sêh uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\ XÊK Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ìy˚~ø£ düeT]Œ+∫+~. yÓT<äø˘ õ˝≤¢˝À 35 eT+&É˝≤\T, q˝§Z+&É˝À 22, eTVü≤ã÷uŸq>∑s˝Y À 22, ìC≤e÷u≤<é˝À 15, s¡+>±¬s&ç¶ õ˝≤¢˝À 12 eT+&É˝≤˝À¢ì uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\ \uÛÑ´‘· <ës¡TD+>± |ü&çb˛sTT+~. n<˚$<Ûä+>± 146 eT+&É˝≤\T n+fÒ, ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢˝Àì 30 eT+&É˝≤\T, eTVü≤ã÷uŸq>∑s˝Y Àì 20, q˝§Z+&É˝Àì 19, s¡+>±¬s&綽Àì 13, ìC≤e÷u≤<é˝Àì 12 eT+&É˝≤˝À¢ uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\ eT≥º+ 10 MT≥s¡¢ ˝À|ü*øÏ |ü&çb˛sTT+~. Çø£ 101 eT+&É˝≤˝À¢ uÛÑ÷>∑s¡“¤ »˝≤\T 5 qT+&ç 10 MT≥s¡¢ ˝À‘·T˝ÀøÏ yÓ[flb˛j·÷sTT.
Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢˝À 23 eT+&É˝≤\T, es¡+>∑˝Ÿ˝À 16, ø£Ø+q>∑sY˝À 14, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY˝À 12, KeTà+˝À 12, q˝§Z+&É õ˝≤¢˝À 10 eT+&É˝≤\T á ø√e˝À ñHêïsTT. Ç<˚ $wüj·TyÓTÆ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ dü$es¡yÓTÆq ìy˚~ø£ n+~+∫q uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\ eqs¡T\ XÊK, esê¸uÛ≤e |ü]dæú‘·T\T Ç<˚ $<Ûä+>± ø=qkÕ–‘˚ |ü]dæú‘·T\T eT]+‘· <ës¡TD+>± ñ+&ÉuÀ‘·T+<äì Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚dæ+~. >∑‘· dü+e‘·‡s¡+ Ç<˚ ø±˝≤ìøÏ uÛ÷Ñ >∑s“¡ ¤ »˝≤\ \uÛ´Ñ ‘· 12 MT≥s¡Tø¢ ±>±, á dü+e‘·‡s¡+ 15 MT≥s¡¢ ˝À‘·T≈£î yÓ[fl+<äì ìy˚~ø£ düŒwüº+ #˚k˛Ô+~. ‘Ó\+>±D≤ yÓTT‘·Ô+ MT<ä e´ekÕj·T+ Á|ü<Ûëq+>± esê¸\ MT<˚ Ä<Ûës¡|ü&çq ø±s¡D+>± esê¸uÛ≤e |ü]dæú‘·T\ Á|üuÛ≤e+ e\¢ kÕ>∑T ≈£L&Ü Çã“+~>± ‘·j÷· s¬ +’ ~. á ø±s¡D+>±H˚ kÕ>∑T˙{Ï nedüsê\qT |üø£ÿq u…{Ϻq Á|üuÛÑT‘·«+ eTT+<äT>± Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\T, |ü≥Dº , ø±s=ŒπswüHé nqï ‘˚&Ü ˝Ò≈î£ +&Ü Á‘ê>∑T ˙{Ï düs|¡ süò ê≈£î n‘·´+‘· ÁbÕ<Ûëq´+ Çk˛Ô+~. rÁe ˙{Ï m<ä›&ç m<äTs=ÿ+≥Tqï 800 Á>±e÷ \qT >∑T]Ô+∫q Á|üuTÑÛ ‘·«+ <ë<ë|ü⁄ 150 {≤´+ø£s‘¢¡ √ eT+∫˙{Ï düs¡|òüsê≈£î Á|üj·T‘êï\T #˚k˛Ô+~. esê¸u≤Û e |ü]dæ‘ú T· \qT <äèwæ˝º À ô|≥Tº≈î£ qï Á|üuTÑÛ ‘·«+ u≤e⁄\T, uÀs¡T¢ ‘·e«ø±ìï ‘ê‘êÿ*ø£+>± yêsTT<ë y˚dTü ø√yê*‡+~>± Á|ü»\qT ø√s¡T‘·Tqï~. Á|üuTÑÛ ‘·« ˝… ø £ ÿ \ Á|ü ø ±s¡ y ˚ T 217 eT+&É ˝ ≤˝À¢ ndü \ T es¡¸bÕ‘·y˚T qyÓ÷<äe«˝Ò<äT. ø£s¡e⁄ eT+&É˝≤\ dü+K´qT ô|+#ê\+≥÷ Äj·÷ õ˝≤¢\ Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛäT\ qT+&ç Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ $»„|ü⁄Ô\T n+<äT ‘·THêïsTT. Á|üuÛÑT‘·«+ >∑T]Ô+∫q 231 ø£s¡Te⁄ eT+&É˝≤\ dü+K´˝À¢ XÊÅdj Ô” T· ‘· ˝À|æ+∫+<äì Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛTä \T eT+&ç|&ü TÉ ‘·THêïs¡T. eT]ø=~› s√E\T Ç<˚ |ü]dæ‹ú ø=qkÕ–‘˚ |ü]dæú‘·T\T eT]+‘· uÛÑj·T+ø£s¡+>± e÷s¡T‘êj·T+≥÷ Á|ü‹|üøå±\T >∑>√Z\T ô|&ÉT ‘·THêïsTT. kÕ<Ûës¡D kÕ>∑Tø£Hêï e] düTe÷s¡T \ø£å mø£sê˝À¢ ‘·–bZ ˛sTT+~. $T]Ã, |ü‹,Ô ns¡{Ï |ü+≥\T <ë<ë|ü⁄ ‘·T&ç∫ô|≥Tº≈£î b˛sTTqfÒ¢.
2 y˚T, 2016
11
ÁbÕ+rj·T+`Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ
` Á|üMDY
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nÁø£e÷\ô|’ Á|ü<Ûëì <äèwæº nÁø£e÷\ô|’ Á|ü‘˚´ø£ <äèwæº kÕ]+∫q Á|ü<Ûëq eT+Á‹ ø±sê´\j·T+ sêh+˝À HÓ\ø=qï |ü]D≤e÷\ô|’ Á|ü<Ûëì ndü+‘·è|æÔ n&ɶ>√\T>± πøX¯e¬s&ç¶ $<ë´dü+düú\ ã~© Ä+ Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ n_Ûeè~∆øÏ qπs+Á<äyÓ÷B neTsêe‹˝À n~Ûø±s¡ bÕغøÏ
Á|üuTÑÛ ‘·«+ m+‘√ düV≤ü ø£]düTHÔ êïs¡ì yÓTTqï{Ï es¡≈î£ dü+‘√wü+ e´ø£Ô+ #˚dæq eTTK´eT+Á‹ mHé.#·+Á<ä u≤ãTHêj·TT&ÉT dü«s¡+˝À nø£kÕà‘·TÔ>± e÷s¡TŒ ø£ì|ædTü qÔ ï~. ‘·q |ü⁄{Ïqº s√E dü+<äs“¡ +¤ >± »]–q ø=ìï ø±s¡´Áø£e÷\˝À bÕ˝§Z+≥÷ $uÛ»Ñ q #·≥+º ˝À ù|s=ÿqï $<Û+ä >± sêÅcÕºìøÏ ì<ÛTä \T øπ +Á<ä+ qT+&ç düeT≈£Ls¡&+É ˝Ò<ìä ndü V ü ≤ q+ e´ø£ Ô + #˚ k Õs¡ T . ª&ÉãT“\T ˝Ò≈£î+&Ü |üqT\T m˝≤ #˚ k ÕÔ + μ n+≥÷ yêb˛ j·÷s¡T. sêÅcÕºìøÏ sêe\dæq ì<ÛTä \ ø√dü+ #˚jT· e\dæq<ä+‘ê #˚kÕÔ+ n+≥÷ |üs√ø£å+>± πø+Á<ëìøÏ ôV≤#·Ã]ø£ dü«s¡+ $ì|æ+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚kÕs¡T. Ç≥Te+{Ï e÷s¡TŒ yÓqTø£ #·+Á<äu≤ãT bÕ\q˝À »s¡T>∑T‘·Tqï nÁø£e÷\ô|’ Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ ø±sê´\j·T+ ø£qTï y˚jT· &ÉyT˚ ø±s¡DeTì ‘Ó\TdüTqÔ ï~. á eT<Û´ä ‘·qqT ø£\dæq ø=+<äsT¡ ‘Ó\T>∑T <˚X+¯ bÕغ m+.|æ. \‘√ sêh+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï ø=ìï |ü]D≤e÷\ |ü≥¢ Á|ü < Û ë q eT+Á‹ ndü + ‘· è |æ Ô e´ø£ Ô + #˚ d æ q ≥T¢ $qedüTqÔ ï~.
Á|ü<Ûëq+>± neTsêe‹ $wüj·T+˝À..
Á|ü<Ûëq+>± neTsêe‹ sê»<Ûëì q>∑s¡+ ìsêàD+ $wüjT· +˝À ìã+<Ûqä \qT >±*øÏ e~˝Òdæ ø=ìï ø£+ô|˙\≈£î, ø=+<äs¡T e´≈£îÔ\≈£î e÷Á‘·y˚T Á|üj÷Ó »q+ ø£*>π $<Û+ä >± »s¡T>∑T‘·Tqï e´eVü‰sê \ô|’ Á|ü<ÛëqeT+Á‹ ªÁ|ü‘˚´ø£ <äèwæºμ kÕ]+#ês¡T. ‘êC≤>± Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ neTsêe‹øÏ dü+ã+~Û+∫q uÛ÷Ñ ìy˚~ø£qT ‘Ó|Œæ +#·T≈£îHêïs¡T. sêC≤´+>∑ |ü<$ä ˝À ñqï z e´øÏÔ <ë«sêH˚ Ç~ kÕ–+<äì Á|üuTÑÛ ‘·«+˝Àì ñqï‘ê~Ûø±] ˇø£s¡T yÓ\¢&ç+#ês¡T.
12
2 y˚T, 2016
#Ó + ~q eT+Á‘·T\T, bÕغ Hêj·T≈£î\T, Ç‘·s¡ Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛTä \T uÛ≤Ø m‘·TÔq uÛÑ÷eTT\T ø=qT>√\T #˚dæq≥T¢ Äs√|üD\T yÓ\T¢y‘Ó êÔsTT. BìøÏ dü+ã+~Û+∫ #ê˝≤ es¡≈L£ |üø±ÿ Ä<Ûësê\T ≈£L&Ü ñHêïsTT. sê»<Ûëì ÁbÕ+‘·+˝À mø£ÿ&É sê»<Ûëì edüTÔ+<√ ‘Ó\TdüT≈£îì ø±s¡T #Íø£>± s¬ ‘’ T· \ <ä>sZ∑ ¡ qT+∫ y˚˝≤~ mø£sê\qT sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T #˚õ≈£îÿ+#·T≈£îqï dü+>∑‹ ‘Ó*dæ+<˚. B+‘√ s¬ ‘’ T· \T n‹ ‘·≈î£ ÿe <Ûsä øπ¡ uÛ÷Ñ $Tì ø√˝ÀŒ>±, sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T uÛ≤Ø m‘·TÔq Á|üjÓ÷»q+ bı+<ës¡T.
dæ«dt #Ûê˝…+CŸ..
bÕs¡<äs¡Ùø£‘· ˝Òì $<Ûëq+, nÁø£e÷\≈£î M\T ø£*Œ+#˚ e÷s¡Z+ dæ«dt #Ûê˝…+CŸ. <ëìì neT\T #˚j·Te<ä›ì πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ düŒwüº+ #˚dæ+~. nsTT q|üŒ{Ïø° dæ«dt #Ûê˝…+CŸ |ü<ä∆‹ô|’H˚ sê»<Ûëì ÁbÕ+‘·+˝À |ü\T ø±+Á{≤≈£îº\qT n|üŒC…bÕŒ\ì #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT Á|üuTÑÛ ‘·«+ #˚dTü qÔ ï Á|üjT· ‘êï\T πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ <äèwæºøÏ e#êÃsTT. á $<Ûëq+ e<ä›ì |ü\Te⁄s¡T ñqï‘· n~Ûø±s¡T\T düVæ≤‘·+ ìã+<Ûäq\ $esê\qT eTTK´eT+Á‹øÏ ‘Ó*bÕs¡T.
ìs¡«Vü≤D u≤<Ûä´‘·qT l #Ó’‘·q´ $<ë´ dü+düú\≈£î n|üŒ–düTÔqï≥T¢ @|” e÷qe eqs¡T\ XÊK eT+Á‹ >∑+{≤ lìyêdüsêe⁄ z Á|üø£≥q C≤Ø #˚XÊs¡T. πøX¯e¬s&ç¶ dü÷ÿ˝Ÿ‡≈£î dü+ã+~Û+∫ ÄdüTÔ\T, n|ü⁄Œ\ e+{Ï e´eVü‰sê\≈£î dü+ã+~Û+∫q u≤<Ûä´‘· l#Ó’‘·q´≈£î @$÷ ñ+&É<äì Ä Á|üø£≥q˝À eT+Á‹ ù|s=ÿHêïs¡T. øπ X¯es¬ &ç¶ $<ë´ dü+dü\ú j·÷»e÷q´+ ìsê«ø£+ ø±s¡D+>± y˚˝≤~ eT+~ $<ë´s¡Tú\ uÛÑ$wü´‘Y <Óã“‹q≈£î+&Ü, Á|üuÛÑT‘·«+ #=s¡e rdüTø√e&É+ n_Ûq+<ä˙j·Ty˚T. ø±˙ n+<äT≈£î ˇø£ |ü<ä∆‹ì nqTdü]+#ê*. Á|üuÛÑT‘·«y˚T Äj·÷ bÕsƒ¡XÊ\\ ìs¡«Vü≤D u≤<Ûä´‘·qT rdüTø√e#·TÃ. ˝Òì |üø£å+˝À ˝≤uÛ≤ù|ø£å ˝Ò≈£î+&Ü q&çù| dü+düú\≈£î n|üŒ–+#· e#·TÃ. Çy˚$÷ kÕ<Ûä´+ ø±ì |üø£å+˝À mø£ÿ&Óø£ÿ&É πøX¯e¬s&ç¶ $<ë´dü+düú\T ñHêïjÓ÷, yê{Ï˝À¢ m+‘· eT+~ $<ë´s¡T\ú T #·<Tä e⁄‘·THêïs√ ‘Ó\T|ü⁄‘·÷, yê{Ï ìs¡«Vü≤D u≤<Ûä´‘· |ü≥¢ ÄdüøÏÔ >∑\yê] qT+&ç <äsU¡ ≤düT\Ô T ø√s¡e#·TÃ. Ä $<Û+ä >± $<ë´ dü+dü\ú qT n|üŒ#Ó|üŒ&É+ ø√dü+ Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡T›wüºyÓTÆq $~Û $<ÛëHê\qT s¡÷bı+~+#·e\dæ ñ+≥T+~. ø±˙ n˝≤+{Ï~ @$÷ »s¡>∑˝Ò<äT. eT+Á‹ ø±sê´\j·T+ qT+∫ z Hê\T>∑T ˝…’q¢ Á|üø£≥q e÷Á‘·y˚T yÓ\Te&ç+~. Ä ‘·sê«‘· ø=~› s√E\πø l#Ó’‘·q´ qT+∫ Á|üø£≥q\T yÓ\Te&ÉT‘·THêïsTT.
πøX¯e¬s&ç¶ $<ë´dü+düú\ ã~©
M≥ìï+{Ï˙ ‘·\<äHï˚ $<Û+ä >± á eT<Û´ä »]–q πøX¯e¬s&ç¶ $<ë´dü+düú\ ã~© e´eVü‰s¡+ n~Ûø±s¡ esêZ\πø $düàj·T+ ø£*–düTÔqï~. |ü\T |ü≥ºD≤\˝À Åô|’y˚≥T e´≈£îÔ\T, n~Ûø±s¡T\ ÁbÕ|üø£+‘√ kÕ–+#˚ Åô|’y˚≥T ªôd{Ï˝ŸyÓT+≥¢μ ‘·s¡Vü‰˝À Á|üuÛÑT‘·«+ á dü+<äs¡“¤+>± e´eVü≤]+∫+<äì |ü\T yê´U´\T
$qedüTHÔ êïsTT. n&É>¶ √\T>± øπ X¯es¬ &ç¶ $<ë´ dü+dü\ú ìs¡«Vü≤DqT H√{Ï e÷≥ <ë«sê eTs√ uÛ≤Ø ø±s√Œπs{Ÿ $<ë´ dü+dü≈ú î£ Á|üuTÑÛ ‘·«+ n|üŒ#Ó|Œü &É+ >∑eTHês¡Ω+. øπ X¯es¬ &ç¶ $<ë´dü+dü\ú j·÷»e÷q´+ $<ë´s¡T\ú ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ qT+∫ e+<ä\ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ &çbÕõ≥T¢ ùdø£]+∫ #˚‘·T˝…‘˚Ôdæ+~. B+‘√ y˚˝≤~ eT+~ $<ë´s¡T\ú ≈£î m˝≤+{Ï Çã“+~ ñ+&É≈L£ &É<Hä ˚ ñ<˚›X¯+‘√ sêh Á|üuÛÑT‘·«+ á $<ë´ dü+düú\ìï+{Ï
sêh+˝À l#Ó’‘·q´ >∑T]+∫ me]ø° ‘Ó*j·T+~ ø±<äT. Ç~ |òü≈£îÔ yêDÏ»´ $<ë´ dü+düú. ø±˙ $<ë´s¡Tú\ qT+∫ l #Ó’‘·q´ ‘êC≤>± m˝≤+{Ï |ò”E\T edü÷\T #˚j·T<äì Á|üuÛÑT‘·«+ m≥Te+{Ï Vü‰$÷ Çe«&É+ ˝Ò<äT. á $<Ûä+>± $<ë´dü+dü\ú qT n|üŒ#Óù|Œ Á|ü‹bÕ<äq Á|üuTÑÛ ‘·«+˝À @ kÕúsTT˝À @ $<Û+ä >± e∫Ã+<√, <ëìì me¬ses¡T @$<Û+ä >± |ü]o\q »]|æ dæbÕò s¡T‡ #˚kÕs√ $es¡D ˝Ò<äT. n+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·« |üø£å+>± m≥Te+{Ï ìã+<Ûäq\T CÀ&ç+∫q <ëK˝≤\T ø£ì|æ+#·≥+ ˝Ò<äT. á e´eVü‰s¡+ yÓqø£ Á|üuÛÑT‘·«+˝Àì ø°\ø£ e´≈£îÔ\ Á|üy˚Tj·T+ ñ+<äì CÀs¡T>± Á|ü#ês¡+ kÕ>∑T‘√+~. ø£˙dü+ ˇø£ Jy√ ˝Ò≈£î+&Ü Ç+‘· <ës¡TD+>± y˚˝≤~ eT+~ $<ë´s¡T\ú Tqï dü+dü\ú qT ‘·eT≈£î q∫Ãq yê]øÏ n|üŒ–+#·≥+ n&ɶ>√\T ‘·HêìøÏ |üsêø±wü˜ nì $<ë´ XÊK≈£î #Ó+~q ñqï‘· n~Ûø±] ˇø£s¡T yê´U≤´ì+#ês¡T.
eTq sêÅcÕº\T ø£s¡TD≤ì~ÛøÏ ≈£îe÷s¡T&˚ X¯Á‘·Te⁄ ‘·$Tfi¯Hê&ÉT ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À »s¡T>∑T‘·Tqï nôd+;¢ mìïø£\˝À @◊@&çm+¬ø ‹]– ¬>\Tbı+<ä&É+ ‘·<∏ä´+ nì ˇø£
Á|üdüTÔ‘· eTTK´eT+Á‹ »j·T\*‘· ‘·q bÕØºì ‹]– ¬>*|æ+∫ #·]Á‘· düèwæº+#·>∑\s¡ì |ü\T n+#·Hê\T yÓ\¢&ç #˚dü÷Ô+&É>±, m˝≤¬>’Hê düπs ÄyÓTqT z&ç+#ê \H˚ |ü≥Tº<ä\‘√ |üì#˚düTÔqï &çm+¬ø n~ÛH˚‘· ø£sT¡ D≤ì~Û |üì#˚dTü HÔ êïs¡T. nsTT‘˚ Äj·Tq ≈£îe÷s¡T&˚ ‘·eT bÕغ z≥$T ‘·<∏ä´+ nì düŒwüº+ #˚j·T&Éy˚T Çø£ÿ&É $∫Á‘·+. &çm+¬øì ¬>*|æ+∫ ‘êH˚ eTTK´eT+Á‹ |ü<ä$ #˚|ü{≤º\ì ø£s¡TD≤ì~Û ∫qï ≈£îe÷s¡T&ÉT m+.¬ø. kÕº*Hé rÁe Á|üjT· ‘êï\T #˚dTü +Ô &É>±, ô|<ä≈› î£ e÷s¡T&ÉT m+.¬ø.nfi¯–] e÷Á‘·+ mìïø£\ Á|ü#êsêìøÏ <ä÷s¡+>± ñ+≥THêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ &çm+¬ø |ü]dæú‹ #ê˝≤ n<Ûë«qï+>± ñqï<äì, n~Ûø±s¡ |üø£å+
Ç+≥s¡÷«´˝À düŒwüº+ #˚kÕs¡T. y˚T 16q »s¡T>∑qTqï nôd+;¢ mìïø£\˝À ‘êqT, ‘·q eT<ä‘› T· <ës¡T\T me]ø° eT<ä‘› T· Çe«&É+ ˝Ò<ìä ,
mìïø£\ |ò*ü ‘ê\T e∫Ãq nq+‘·s+¡ y˚T 19 qT+&ç ‘êqT sê»ø°j·T+>± ÁøÏj·÷o\+>± ñ+{≤qì
`qπs+Á<ä yÓ\&¢ +ç #ês¡T. ‘êqT &çm+¬ø˝ÀH˚ |ü⁄{≤ºqì, á bÕغ ˝ÀH˚ #·ìb˛‘êqì, Á|üdTü ‘Ô · mìïø£\T nsTTb˛sTTq ‘·sê«‘· ‹]– >∑‘+· ˝Àì ã+>±s¡T j·TT>±ìï bÕغøÏ rdüT≈£îsêe&É+ ø√dü+ ø£w|ºü &ü ç |üì#˚kÕÔqì #ÓbÕŒs¡T. bÕغ z≥$TøÏ u≤<ÛäT´&ÉT ‘·eTTà&ÉT kÕº*Hé ø±>∑\&Éì dü+πø‘·+ Çdü÷Ô, mìïø£\ |òü*‘ê\ nq+‘·s+¡ bÕغì Áù|$T+#˚yês¡+‘ê bÕغ Ç|ü⁄Œ&ÉT @ |ü]dæ‘ú T· \˝À ñqï<√ Á>∑V≤æ +∫ ‘·q≈£î eT<ä‘› T· >± ì\ã&É‘ês¡ì $XÊ«dü+ e´ø£Ô+ #˚kÕs¡T. Ç~˝≤ ñ+&É>± sêh+˝À |ü\T #√≥¢ &çm+¬ø Hêj·Tø£‘«· +ô|’ bÕغ ø±s¡´ø£s\Ô¡ ‹s¡T>∑Tu≤≥T m≈£îÿee⁄‘·Tqï~. >∑‘· yês¡+ ø£&É\÷s¡T õ˝≤¢˝À $s¡T<ë∆#·\+ e<ä› kÕº*Hé Á|üdü+–+#·e\dæq mìïø£\ Á|ü#ês¡ düuÛÑì ∫e] ø£Då +˝À s¡<Tä › #˚jT· e\dæ e∫Ã+~. &çm+¬ø #·]Á‘·˝À mqï&É÷ á $<Ûä+>± »s¡>∑˝Ò<äì, bÕغ ã\V”≤q yÓTÆb˛‘·Tqï<äì nfi¯–] Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚kÕs¡T.
•X¯óe⁄\ Äs√>±´ìøÏ ‘·*¢bÕ\≈£î $T+∫q eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ˝À ‘·*¢bÕ\ πø+Á<ë\T Wwü<+äÛ eTs=ø£{Ï ˝Ò<+ä {≤s¡T. n+<äTøπ eT<Û´ä Á|ü<X˚ Ÿ Á|üuÛÑT‘·«+ sêheT+‘·{≤ ª‘·*¢bÕ\ ø±s¡ïsYμ \qT ˝ÀbÕìï ìyê]+#·&+É ‘√ bÕ≥T, _&É\¶ s√>∑ìs√<Ûøä £ #· ì b˛≈£ î +&Ü ø±bÕ&É e #· à ì e÷j· ÷ dæ + >¥ @sêŒ≥T #˚j·÷\ì ìs¡ísTT+∫+~. ◊dæ&çmdt X¯øÏÔì ô|+#·T‘êsTT. $e]+#ês¡T. n+<äTø£H˚ ãj·T{Ïø=#˚à ‘·\T¢\≈£î Ä<Ûä«s¡´+˝À sêh+˝Àì yÓTT‘·Ô+ 47 õ˝≤¢˝À¢ nyê+‘·sê\T ˝Ò≈£î+&Ü _&ɶ\≈£î bÕ\T Ç#·TÃø=H˚ ãVæ≤s¡+>∑ Á|ü<˚XÊ\˝À Ç≥Te+{Ï πø+Á<ë\qT $<Ûä+>± ‘·\T¢\≈£î kÂ\uÛÑ´+ ø£*Œ+#·&É+ ø√düy˚T @sêŒ≥T #˚j·TqTqï≥T¢ Ä sêh eTVæ≤fi≤, •X¯ó Ç≥Te+{Ï πø+Á<ë\qT @sêŒ≥T #˚düTÔHêïeTì ÄyÓT n_Ûeè~∆ eT+Á‹ e÷j·÷dæ+>¥ ‘Ó*bÕs¡T. $e]+#ês¡T. ñ<√´>±\≈£î, ≈£L©\≈£î, Ç‘·s¡ |üqT\≈£î ãdüT‡ùdºwüHé, ¬s’˝Ò«ùdºwüHé, Ç‘·s¡ ãVæ≤s¡+>∑ |üdæ_&ɶ\‘√ düVü‰ yÓfi‚fl eTVæ≤fi¯\T düø±\+˝À ‘·eT Á|ü<X˚ Ê\˝À düV≤æ ‘·+ Ç≥Te+{Ï øπ +Á<ë\T @sêŒ≥T |üdæ _&ɶ\≈£î bÕ\T Çe«&ÜìøÏ M\T>± á #˚kÕÔeTì, ‘·\T¢\T m≥Te+{Ï dü+ø√#·+ ˝Ò≈£î+&Ü øπ +Á<ë\qT @sêŒ≥T #˚dTü HÔ êïs¡T. _&É≈¶ î£ Äø£˝q’… |ü⁄Œ&ÉT _&ɶ\≈£î bÕ\T Çe«>∑*π> $<Ûä+>± dü<äTbÕj·T+ |ü⁄{Ïqº Äs¡T HÓ\\ es¡≈î£ ‘·*b¢ Õ\T Çe«>∑*–‘˚ ø£*Œ+#·&Éy˚T ‘·eT ñ<˚›X¯´eTì ÄyÓT $e]+#ês¡T. ‘·*¢ yÓ+≥H˚ <ä>∑Zs¡˝Àì á πø+Á<ä+˝ÀøÏ yÓ[fl ‘·q _&ɶ≈£î bÕ*e«e#·TÃ. ‘·*¢ bÕ\T bÂwæ˜ø±Vü‰s¡ 15.6 XÊ‘·+ eT+~ u≤\\qT |ü⁄{Ïqº ø=~› ø±˝≤ìøÏ ø£sêí≥ø£
eTTK´eT+Á‹>± eT*¢ø±s¡T®q KπsZ..
˝Àø˘düuÛÑ˝À Á|ü‹|üø£å H˚‘· ¨<ë˝À ñqï
eT*¢ø±s¡T®q KπsZ ‘·«s¡˝À ø£sêí≥ø£ eTTK´eT+Á‹>± u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]+#˚ neø±XÊ\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT. <˚X+¯ yÓTT‘·+Ô MT<ä Á|üdTü ‘Ô +· ø±+Á¬>dt n~Ûø±s¡+˝À ñqï ô|<ä› sêh+ ø£sêí≥ø£ e÷Á‘·y˚T ø±e&É+ >∑eTHês¡Ω+. Á|üdTü ‘Ô · eTTK´eT+Á‹ dæ<s∆ä êeTj·T´ |ü\T $yê<ë\˝À ∫≈£îÿø=q≥+, Äj·Tq ndü\T ø±+Á¬>dt yê]ì |üøÿ£ q ô|{Ï,º ‘·q‘√ bÕ≥T C….&ç.(mdt) qT+&ç e∫Ãq yê]πø eT+Á‹es¡Z+˝À, Á|üuÛÑT‘·«+˝À ÁbÕ<Ûëq´+ ÇdüTÔHêïs¡H˚ Äs√|üD\T sêe&É+‘√ Äj·TqqT e÷sêÃ\ì bÕغ n~ÛcÕ˜q+ ìs¡ísTT+∫ q≥T¢ ‘Ó\TdüTqÔ ï~. ô|’>± _C…|æ e÷J eTTK´eT+Á‹ _.mdt. j·T&É÷´s¡|Œü qT sêh bÕغ n<Û´ä ≈£îå \T>± ìj·T$T+∫, 2018˝À »]π> nôd+;¢ mìïø£\˝À ‘·eT eTTK´
eT+Á‹ nuÛ´Ñ ]ú j·T&É÷´s¡|Œü nH˚ dü+øπ ‘êìï Ç∫Ã+~. <ëì‘√ Äj·Tq Ç|üŒ{Ï qT+&˚ mìïø£\ô|’ <äèwæº ñ+∫ ø±s¡´Áø£e÷\T ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. <ëì‘√ sêh+˝À bÕغì, Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï ø±bÕ&Ü\+fÒ eTTK´ eT+Á‹ì e÷s¡Ã&É+ nìyês¡´eTH˚ ìs¡j í ÷· ìøÏ ø±+Á¬>dt e∫Ãq≥T¢ ‘Ó\TdüTqÔ ï~.
Á|üdüTÔ‘·+ »s¡T>∑T‘·Tqï ◊<äT sêÅcÕº\ nôd+;¢ mìïø£\T eTT–j·T>±H˚ KπsZqT eTTK´eT+Á‹>± Á|üø{£ +Ï #˚ neø±XÊ\T ñqï≥T¢ bÕغ esêZ\T uÛ≤$düTÔ HêïsTT. á y˚Ts¡≈£î ø£sêí≥ø£ d”m+>± |ü<äM u≤<Ûä´ ‘·\T #˚|üfÒº+<äT≈£î dæ<ä∆+>± ñ+&Ü\ì Ç|üŒ{Ïπø Kπs≈Z î£ n~ÛcÕ˜q+ dü+øπ ‘·+ Ç∫Ãq≥T¢ ‘Ó\TdüTqÔ ï~. nsTT‘˚ sê»ø°jT· +>± ÁbÕã\´+>∑\ *+>±j·T‘Y\T _C…|æ yÓ|’ ⁄ü yÓTT>∑TZ #·÷|ü⁄‘·÷+&É≥+‘√ eø£ÿ*>∑\qT Äø£≥Tºø√e&É+ ø√dü+ e÷J eTTK´eT+Á‹ mdt.m+. ø£èwüíqT s¡+>∑+˝ÀøÏ rdüT≈£îsêyê\ì ø±+Á¬>dt esêZ\˝À yê<äq $ì|ædüTÔqï~. Ç˝≤ ñ+&É>± ‘·qqT >∑<Ó› ~+|æ‘˚ dæ<ä∆sêeTj·T´ ø±+Á¬>dt˝À ø=qkÕπ> neø±XÊ\T düVæ≤‘·+ ø£qã&É≥+ ˝Ò<äT. kı+‘·+>± eTs√ ÁbÕ+rj·T bÕغ @sêŒ≥T #˚düTø=ì, 40`50 d”≥T¢ ¬>\Tbı+~‘˚, @ bÕغøÏ düŒwüºyÓTÆq Ä~Ûø£´‘· sê˝Òì |üø£å+˝À ‹]– eTTK´ eT+Á‹ |ü<ä$ø√dü+ uÒs¡+#˚ùd neø±X¯+ ñ+~.
2 y˚T, 2016
13
eTq sêÅcÕº\T Vü≤sê´Hê Á|üuÛÑT‘·«+ >∑TsêZyé ù|s¡TqT >∑Ts¡T Á>±yéT>± e÷s¡Ã&É+‘√ bıs¡T>∑TH˚ ñqï Væ≤e÷#·˝Ÿ Á|ü<˚XŸ sêh sê»<Ûëì wæe÷¢ ù|s¡TqT ªXÊ´eT\μ >± e÷sêÃ\H˚ &çe÷+&é ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. Á_{Ïwt yês¡dü‘ê«ìøÏ >∑Ts¡TÔ>± ñqï ù|s¡¢qT e÷sêÃ\H˚ Á|üj·T‘·ï+ <˚X¯+˝À ø=+‘·ø±\+>± »s¡T>∑T‘·Tqï~. Ç|üŒ{Ïøπ #ÓHï’Ó , eTT+u≤sTT, ø√˝Ÿø‘£ ê\‘√ düV‰ü |ü\T q>∑sê\ ù|s¡T¢ e÷sêsTT. wæe÷¢ $wüj·TyÓTÆ Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ ˇ‹Ô&ç ô|+#·&É+ eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ
Væ≤e÷#·˝ŸÁ|ü<˚XŸ
ªXÊ´eT\μ>± ù|s¡T e÷sêÃ\ì &çe÷+&é
ø√dü+ eTTK´eT+Á‹ Ms¡uÛÑÁ<ädæ+>¥≈£î $X¯«Væ≤+<ä÷ |ü]wü‘Y sêhXÊK ˇø£ $q‹|üÁ‘·+ ≈£L&Ü düeT]Œ+ ∫+~. #·]Á‘· |ü⁄düÔø±\˝À, |ü\T |üÁ‘ê\˝À wæe÷¢ q>∑s+¡ ù|s¡TqT ø±[e÷‘· ªXÊ´eT\μ ù|s¡T‘√ ñqï<äì yês¡T >∑Ts¡TÔ #˚kÕs¡T. sêh+˝À Ä $<Û+ä >± ù|s¡T¢ e÷s¡Ãe\dæq Ç‘·s¡ q>∑sê\ C≤_‘êqT ≈£L&Ü n+<äCÒXÊs¡T. &É˝ŸVü≤Ödt
Á|æj·÷+ø£qT ÄVü‰«ì+∫q sêVüQ˝Ÿ
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ nôd+;¢ mìïø£\˝À #Ó˝…¢\T
Á|æ j · ÷ +ø£ >±+BÛ ì eTTK´eT+Á‹ nuÛ Ñ ´ ]ú > ± Á|üø{£ +Ï #·ø£ b˛‘˚ bÕغ ndü\T ñìøÏ˝À ñ+&ÉuÀ<äì bÕغ esêZ\T yê~düTÔHêï, Ç|üŒ{Ï es¡≈£L eTÚq+ bÕ{Ïdü÷Ô edüTÔqï ø±+Á¬>dt ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT sêVüQ˝Ÿ >±+BÛ yÓTT<ä{ÏkÕ]>± #Ó˝…¢\T Á|æj·÷+ø£ yêÁ<ëqT sê»ø°j·÷\˝À ÁøÏj·÷o\ø£+>± ñ+&ÉeTì ãVæ≤ s¡+>∑+>± ø√sês¡T. á $wüjT· yÓTÆ ÄyÓTqT ˇ|æŒ+#ê \ì Á>±eTdüT\ú qT nuÛ´Ñ ]ú+#ês¡T. ‘êqT ÁbÕ‹ì<Û´ä + eVæ≤düTqÔ ï ny˚TB∏ ìjÓ÷»ø£ es¡Z+˝À ¬s+&ÉT s√E\ |üs¡´≥q eTT–+|ü⁄ dü+<ä s¡“¤+>± >=ÁVü≤ Á>±eT+˝À Á>±eTdüTú\‘√ ø£\dæ
n˝≤ŒVü‰s¡+ rdüTø=+≥÷ ªªHê #Ó˝…¢\TqT sê» ø°jT· +>± ÁøÏj÷· o\ø£+>± ñ+&ÉeTì H˚qT #ê˝≤kÕs¡T¢ ø√sêqT. nsTT‘˚ ÄyÓT Á|ü‹kÕ] ‹s¡düÿ]düTÔqï~. H˚qT ø√] ø√] n\dæb˛j·÷qT. Ç|ü⁄Œ&ÉT MTπs
|ü≥Dº + ù|s¡TqT H˚‘êJ düTuÛ≤wt #·+Á<äuÀdt ù|s¡T‘√ ªdüTuÛ≤wt q>∑sμY >± e÷sêÃ\ì ø√sês¡T. á |ü≥Dº +‘√ H˚‘êJøÏ eT+∫ dü+ã+<Ûë\T ñHêïj·Tì, Á_{Ïwt >∑es¡ïsY »qs¡˝Ÿ ˝≤sY¶ &É˝ŸV≤ü Ödt >∑Ts¡T>Ô ± ñqï ù|s¡TqT e÷s¡Ãe\dæ+<˚ nì düŒwüº+ #˚kÕs¡T. n<˚ $<Ûä+>± sêh |üsê´≥ø£ XÊU≤ ¨≥˝Ÿ`n‹~∏ >∑èVü≤+ ù|s¡TqT≈£L&Ü ªyê©àøÏ dü<Hä μé >± e÷sêÃ\ì ø√sês¡T. ÄyÓTqT sê»ø°j÷· \˝À ÁøÏj÷· o\ø£+>± ñ+&ÉeTì ˇ|æŒ+#ê*μμ nì Äj·Tq nuÛ´Ñ ]ú+#ês¡T. Á|æj·÷+ø£>±+BÛì eTTK´eT+Á‹ nuÛÑ´]ú>± Á|üø£{Ï+#ê\ì mìïø£\ eP´Vü≤ø£s¡Ô Á|üXÊ+‘Y øÏc˛sY ø±+Á¬>dt≈î£ dü÷∫+∫q ‘·sT¡ yê‘· yÓTT<ä≥>± sêVüQ˝Ÿ á $wüj·TyÓTÆ e÷{≤¢&É≥+ ÁbÕ<Ûëq´+ dü+‘·]+#·T ≈£î+~. Ç|üŒ{Ïes¡≈£î sêVüQ˝Ÿ >±+BÛ kÕs¡<∏ä´+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï nìï nôd+;¢ mìïø£\˝À ø±+Á¬>dt |òTü Às¡ |üsê»j·÷\qT eT÷≥ ø£≥Tºø=qï~. ñ‘·sÔ Á¡ |ü<X˚ Ÿ˝À #Ó˝…¢\T @e÷Á‘·+ $»j·T+ #·÷|æHê 2019 mìïø£\˝À Á|ü<ÛëqeT+Á‹ nuÛÑ´]ú>± ≈£L&Ü Äy˚T ñ+&Ü\ì bÕغ esêZ \ ˝À &ç e ÷+&é ‘· ˝ … ‘ ˚ Ô neø±X¯+ ñ+~. n+<äTπø Ç|üŒ{Ïes¡≈£L ÄyÓT $wüj·T+˝À sêVüQ˝Ÿ eTÚq+ bÕ{Ïdü÷Ô edüTÔHêïs¡T.
2019 ˝Àø˘duü ÑÛ mìïø£\˝À <˚X+¯ ˝À <ë<ë|ü⁄>± Á|ü<ÛëqeT+Á‹ |ü<ä$ô|’ πøÁõyê˝Ÿ <äèwæº ø£sêí≥ø£ nìï d”≥≈¢ î£ b˛{° #˚dæ Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ |ü<$ä øÏ b˛{° dü+<äs¡“¤+>± |ü+C≤uŸ, >√yê, Væ≤e÷#·˝ŸÁ|ü<˚XŸ, |ü&Ü\ì |ü<∏äø£+ y˚düTÔqï Ä|t n~ÛH˚‘·, ~©¢ eTTK´ #Ûr· dÔ |t Tüò sY sêÅcÕº\˝À b˛{° #˚jT· &É+ ø√dü+ dæ<|∆ä &ü TÉ eT+Á‹ ns¡$+<é πøÁõyê˝Ÿ á˝À>± nôd+;¢ ‘·THêïs¡T. ‘·<ë«sê ˙‹e+‘· Á|üuÛÑT‘·« @sêŒ≥T mìïø£\˝À e÷Á‘·+ Hê\T>∑T sêÅcÕº\qT+&ç e÷Á‘·yT˚ ìHê<ä+‘√ Á|ü»\ e<ä›≈£î yÓfi≤fl\ì Á|üj·T‘·ï+ b˛{° #˚jT· &ÜìøÏ dæ<|∆ä &ü TÉ ‘·THêïs¡T. ˝Àø˘duü ÑÛ mìïø£\ #˚dTü HÔ êïs¡T. ˝À|ü⁄ C≤rj·T bÕغ>± >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ä≥+ ø√dü+ ø±ì ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ, eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ, sê»kÕÔHé, sêhkÕúsTT˝À ø£˙dü z≥T¢ \_Û+#·>∑\ ∫qï sêÅcÕº ø£ s êí ≥ ø£ e+{Ï ô|<ä› sêÅcÕº\˝À e÷Á‘·+ mìïø£\≈£î \qT m+#·Tø=+≥THêïs¡T. <ä÷s¡+>± ñ+{≤s¡T. b˛{° #˚ùd @ sêh+˝À ≈£L&Ü Á|üdTü ‘Ô +· mìïø£\T »s¡T>∑T‘·Tqï ◊<äT sêÅcÕº\˝À > ¬ \Tbı+~ Á|üuTÑÛ ‘·«+ @sêŒ≥T #˚jT· >∑\eTH˚ BÛe÷ mø£ÿ&Ü b˛{° #˚j·T&É+ ˝Ò<äT. ø±+Á¬>dt ˝Ò<ë _C…|æ Hêj·T≈£î\T n$˙‹ Äs√|üD\T m<äTs=ÿ+≥Tqï sêÅcÕº\qT e÷Á‘·yT˚ m+|æø£ #˚dTü ø=+≥THêïs¡T. á ≈£L&Ü ø£qã&É≥+ ˝Ò<äT. mìïø£\ >∑Ts¡TÔ¬ø’ nH˚«wüD
_Vü‰sY
2019 mìïø£\˝À Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ |ü<$ä øÏ b˛{° |ü&É≥+ ø√dü+ »q‘ê <äfiŸ (j·TTHÓ’f…&é) C≤rj·T n<Û´ä ø£å |ü<$ä ì ø¬ e’ dü+ #˚dTü ø=ì s¡+>∑+ dæ<+∆ä #˚dTü ø=+≥Tqï _Vü‰sY eTTK´eT+Á‹ ìrwt ≈£îe÷sY Á|üjT· ‘·ï+ #˚dTü HÔ êïs¡T. Á|üdTü ‘Ô +· C≤rj·T kÕúsTT˝À ‘·q bÕغøÏ Á|ü»\qT Äø£≥Tºø=H˚ ˇø£ mìïø£\ >∑Ts¡TqÔ T bı+<˚ Á|üj·T‘·ï+˝À ñHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘· bÕغ >∑Ts¡TÔ ªu≤D+μ Ç‘·s¡ sêÅcÕº\˝À Çã“+<äT\T ‘ÓdüTÔqï~. •eùdq, C≤s¡â+&é eTTøÏÔ yÓ÷sêà e+{Ï bÕغ\≈£î düVæ≤‘·+ Ç<˚ >∑Ts¡TÔ ñ+&É&É+‘√ Ç‘·s¡ sêÅcÕº\˝À 14
2 y˚T, 2016
y˚πs«s¡T >∑Ts¡TÔ\ô|’ b˛{° #˚j·Te\dæ edüTÔqï~. yÓTT<ä≥>± e÷J Á|ü<Ûëì ôV≤#Y.<˚e>ö&É bÕغ C….&ç.(mdt) >∑Ts¡TÔ e]ø£+≈£î\T yÓ÷düTÔqï eTVæ≤fi¯ >∑Ts¡TÔqT ‘·eT bÕغ >∑Ts¡TÔ>± #˚düTø√e&É+ ø√dü+ Á|üjT· ‘·ï+ #˚kÕs¡T. nsTT‘˚ Äj·Tq mHé.&ç.@. yÓ|’ ⁄ü yÓTT>∑TZ #·÷|ü⁄‘·÷ Ä >∑Ts¡TÔqT ìrwt ≈£îe÷sY‘√ |ü+#·Tø√e&ÜìøÏ dæ<ä∆|ü&É≥+˝Ò<äT. ‘·s¡Tyê‘· düe÷CŸyêB »q‘ê bÕغ >∑Ts¡TÔ eTÁ] #Ó≥Tº ø√dü+ #·÷kÕs¡T. Ä bÕغ n<Û´ä ≈£îå &ÉT ø£eT˝Ÿ yÓTTsês¡ÿ ‘·q bÕغì
C….&ç.(j·TT)˝À $©q+ #˚jT· &ÜìøÏ dæ<+∆ä >± ñHêï, á >∑Ts¡TÔ ˇø£ eT‘êìøÏ #Ó+~q<äì C….&ç.(j·TT) Hêj·T≈£î˝Ò ø=+<äs¡T nuÛÑ´+‘·s¡+ e´ø£Ô+ #˚kÕs¡T. sê»ø°j·T+>± ≈£L&Ü á >∑Ts¡TÔ bÕغøÏ Á|üjÓ÷»q+ ø£*–+#·<äì #ÓãT‘·THêïs¡T. <ëì‘√ eTÁ]#Ó≥Tº≈£î ã<äT\T ˇø£ #Ó≥TºqT mìïø£\ >∑Ts¡T>Ô ± #˚dTü ø√yê\ì dü÷#·q\T edüTHÔ êïsTT. Á{≤ø£ºsYqT mìïø£\ >∑Ts¡TÔ>± dü÷#·q e∫ÃHê |ü\Te⁄s¡T bÕغ Hêj·T≈£î\T ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó\|ü&É+ ˝Ò<Tä . ‘·«s¡˝À bÕغ Hêj·T≈£î\T mìïø£\ ø£$÷wüHqé T ø£\dæ ø=‘·Ô mìïø£\ >∑Ts¡TÔô|’ düe÷˝À#·q\T »s¡T|üqTHêïs¡T.
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+ ˙{Ï dü+øå√uÛ≤ìï m<äTs√ÿyê\+fÒ Á|ü»\T, Á|üuÛÑT ‘ê«\T ø£\dæ |üì#˚j÷· *. me] kÕúsTT˝À yês¡T Á|üD≤[ø± ã<ä∆+>± |üì#˚ùdÔ á düeTdü´qT ¬s+&ÉT, eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\˝ÀH˚ n~Û>∑$T+#· e#·TÃ. eTTK´+>± Á|ü»\ C≤>∑è‹, düVü≤ø±s¡+‘√H˚ Ç~ dü|\üò eTÚ‘·T+~. #Ó≥T¢ Hê{≤*
»\ dü+øå√uÛ≤ìï m<äTs√ÿyê\+fÒ..
n&ɶeTqT≈£î+fÒ #Ó≥¢qT ñqï|üfi¯+>± rdüT¬ø[fl eTs√#√≥ HêfÒ ªùdyéμ e+{Ï ø=ìï dü«#·Ã¤+<ä dü+dü\ú ≈£î dü+Á|ü~+#ê*. ùdyé e+{Ï dü«#·Ã+¤ <ä dü+dü\ú yês¡T yê] dü«+‘· Ks¡TÑ√H˚ ô|<ä› #Ó≥q¢ T y˚sT¡ ,¢ eT{Ï‘º √ düV‰ü ô|ø£*+∫ rdüTø¬ [fl y˚sπ #√≥ ` mø£ÿ&çø£ø£ÿ&É #Ó≥T¢ q]πødæ ìyêkÕ˝Òs¡Œs¡#·T Hê≥T‘·THêïs¡T. ø√e&É+‘√ eTãT“\qT Äø£]¸+#˚ kÕúsTT˝À #Ó≥T¢ ø£s¡Tej·÷´sTT. <ë+‘√ »HêyêkÕ˝À¢ ≈£îs¡ ` Á|üuÛÑT‘ê«\T ôd’‘·+ M<ÛäT\T, bÕsƒ¡XÊ\T, ø£fi≤XÊ\T, Á|üuTÑÛ ‘·« ø±sê´\j·÷\˝À ‘·–q+‘· yê*‡q es¡¸+ eè<∏ë>± düeTTÁ<ë\ô|’ ≈£îs¡T uÛÑeq+ô|’q ≈£î]dæq yêq ˙s¡T Ç+≈£î&ÉT U≤∞ Á|ü<˚X¯+ ñ+∫ #Ó≥T¢ ô|+#˚ $<Ûä+>± k˛Ô+~. ø±ã{Ϻ ìyêdü ÁbÕ+‘ê\˝À M˝…’q+‘· >∑T+‘·˝ÀøÏ yÓfifl‚ ˝≤ neTsêÃ*. uÛeÑ q+ ìsêàD ø£]ƒq ìã+<Ûäq\T neT\T #˚j·÷*. m≈£îÿe #Ó≥T¢ HêfÒ Á|üj·T‘êïìï Á|ü»\T, düeTj·T+˝ÀH˚ á #·s¡´ rdüT≈£î+fÒ yêq ˙s¡T ` Á>±e÷\T, q>∑ s ê\˝À #Ó ≥ ¢ q T nø±s¡ D +>± Á|üuÛÑT‘·«eT÷ #˚j·÷*. BìH=ø£ ñ<ä´eT+>± eè<∏ ë ø±≈£ î +&Ü, uÛ Ñ ÷ >∑ s ¡ “ ¤ »\eT≥º + q]πøyê]ô|’ Á|üuÛÑT‘·«+ #·s¡´\T #˚|üfÒº #·{≤º\T rdüTø√yê*. |ü&çb˛≈£î+&Ü ñ+≥T+~. #˚jT· e#·TÃ. ` e´øÏÔ>∑‘·+>± Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ u≤<Ûä´‘·>± ‘·eT ` Á|üuÛÑT‘ê«\T á $wüj·T+˝À ìã+<Ûäq\T Ç+{Ï˝À ˇø£ #Ó≥TºqT Hê{Ï, n~ ô|]π> $<Û+ä >± ` bÕsƒ¡XÊ\\T, ø£fi≤XÊ˝À¢ #·~y˚ Á|ü‹ $<ë´]ú ô|{≤º*. Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·≈î£ dü\ú + øπ {≤sTT+∫q Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ ˇø£ yÓTTø£ÿqT Hê{Ï, <ëìì #·s´¡ \T rdüTø√yê*. ˇø£ÿ #Ó≥Tº Hê{Ï, ô|+∫‘˚ yê]πø uÛÑeq ìsêàD≤ìøÏ nqTeT‹ìyê«*. ô|+#˚ u≤<Û´ä ‘·qT #˚|{ü ≤º*. BìøÏ môdH’ yé TÓ +{Ÿ Ç+{ÏøÏ #·\¢<äqeT÷, Äs√>∑´+‘√ bÕ≥T Ç+≈£ î &É T >∑ T +‘· \ T ì]à+#· T ø=qïyê]øÏ e÷s¡Tÿ\qT øπ {≤sTT+#ê*. m.dæ.\T, ≈£L\s¡T¢ ô|≥Tºø=H˚ nedüs¡+ ˝Òø£ ãVüQeT‘·T\T Á|üø{£ +Ï #ê*. Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·\T Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·\ ìsêàD+ $<äT´‘Y Ä<ë ≈£L&Ü ne⁄‘·T+~. ˝Òìyê]ô|’ |üqTï\qT y˚j·÷*. ` q>∑sê\˝ÀqT, ø=ìï Á>±e÷\˝Àq÷ ñqï ˙s¡T ø±\Twü´+ ø±≈£î+&Ü ø£]ƒq ìã+<Ûäq\T dæyÓT+≥T s√&ÉT¢, ‘ês¡T s√&É¢ e\q ≈£î]dæq ` ˙{Ï ø±\Twü´+ nH˚~ eTs√ ô|<ä› düeTdü´. es¡¸|⁄ü ˙s¡T eTTs¡T>∑T˙{Ï ø±\Te\ <ë«sê yÓ[fl |ü]ÁX¯eT\T ìã+<Ûäq\≈£î $s¡T<ä∆+>± ˙{Ïì eè<∏ë>± düeTTÁ<ä+˝À ø£\TdüTÔ+~. <ëì e\¢ ñ|üj÷Ó –dü÷,Ô Vü‰ìø£s¡ s¡kÕj·THê\Tqï ø£\Twæ‘· uÛÑ÷>∑s¡“¤ »\+ n&ÉT>∑+{Ï b˛‘√+~. »\ »˝≤ìï X¯ó~∆ #˚j·T≈£î+&Ü q<äT\˝ÀøÏ $&ç∫ ` ‘·eT cÕ|æ+>¥ ø±+ô|¢≈£î‡\T s√&ÉT¶ô|’ n+<ä]ø° eT{≤º\T |ü&çb˛‘·THêïsTT. ô|&ÉT‘·THêïs¡T. Bì e\¢ dü«#·Ã¤yÓTÆq qB »\+ ø£qã&É≥+ ø√dü+ n&ÉT>¶ ± ñqï #Ó≥q¢ T cÕ|æ+>¥ ` Bìì ìyê]+#ê\+fÒ s√&É¢ øÏsT¡ yÓ|’ ⁄ü ˝≤ s¬ +&ÉT |üìøÏ sê≈£î+&Ü b˛‘·T+~. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü ø±+ô|≈¢ î£ ‡ j·T»e÷qT\T q]πødüTHÔ êïs¡T. ˇø£yfi˚ ¯ n&ÉT>∑T\ eT{Ϻ Á|ü<˚XÊìï e~*ô|fÒº $<Ûä+>± q<äT\T, düeTTÁ<ë\˝ÀøÏ á ø£\Twæ‘· ˙{Ïì me]¬ø’Hê n≥Te+{Ï nedüs¡+ eùdÔ <ëìøÏ Á|üuÛÑT‘·«+ #·s¡´\T rdüTø√yê*. e<ä\&É+ e\¢ rs¡ ÁbÕ+‘· Á|ü»\≈£î, eT‘·‡´ ã<äT\T>± cÕ|æ+>¥ ø±+ô|¢≈£î‡ $T>∑‘ê yÓ’|ü⁄\ ` Á|ü‹ Ç\T¢, uÛeÑ q+ eTT+<äT ø=+‘· U≤∞ Á|ü<X˚ +¯ dü+|ü<ä≈£î rs¡ì qwüº+ yê{Ï\T¢‘√+~. n<˚ eTs√ |ü~ #Ó≥T¢ HêfÒ Ä˝À#·q #˚j÷· *. #Ó≥Tº e~* Ç+≈£ î &É T >∑ T +‘· ì]à+#ê*. Ä ø£ \ Twæ ‘ · ˙s¡ T |ü + ≥\≈£ î #˚ ] |ü + ≥\T
‘ê‘·j·T´>∑T+≥∫‘·>∑÷Ôs+¡T õ˝≤¢>∑eTà <˚ekÕúq+ >∑+>∑eTà C≤‘·s¡ ñ‘·‡yê\T `10.5.2016 qT+&ç 18.05.2016 es¡≈£î 10.05.2016 11.05.2016 12.05.2016 13.05.2016 14.05.2016
#ê{Ï+|ü⁄ u…’sê– y˚wü+ ã+&É y˚wü+ bı{Ϻ y˚wü+ <=s¡ y˚wü+
15.05.2016 16.05.2016 17.05.2016 18.05.2016
e÷‘·+– y˚wü+ düTqï|ü⁄ ø=+&É\T C≤‘·s¡ ñˆˆ4.00 >∑+≥\≈£î $X¯«s¡÷|ü<äs¡Ùq+ 6.00 >∑+≥\≈£î eTT–+|ü⁄
düTÁãVü≤àD´+
ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±] bò˛Hé : 0872`22207661 ôd˝Ÿ : 9052174494
2 y˚T, 2016
15
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+ ø£\Twæ‘·yÓTÆ eTìwæ s√>±\ bÕ\e⁄‘·THêï&ÉT. ` ø±e⁄q Á|üuÛÑT‘ê«\T #=s¡e rdüTø=ì ìã+<Ûä q\≈£î $s¡T<ä∆+>± X¯ó~∆ #˚j·Tì |ü]ÁX¯eT\ e´sêú\qT e<äT\T‘·Tqï |ü]ÁX¯eT\≈£î nqTeT‹ì s¡<äT› #˚j·÷*. Á|üC≤ dü+πøåeTy˚T \ø£å´+>± ìã+<Ûqä \T ø£]qƒ ‘·s+¡ #˚d,æ neT\T #˚j÷· *. ` ìã+<Ûqä \T bÕ{ÏdTü qÔ ï |ü]ÁX¯eT\≈£î Áb˛‘ê‡Vü≤ ø±\T Á|üø£{Ï+#ê*.
˙{Ï eè<∏ëqT n]ø£{≤º*
` kÕe÷q´ Á|ü»\T ôd‘’ +· ˙{Ïì nedüse¡ TTqï+‘· y˚Ts¡πø yê&ÉTø√yê*. nqedüs¡ ˙{Ï eè<∏ëì n]ø£{≤º*. eTTK´+>± eTVæ≤fi¯\T á $wü j·T+˝À ÁX¯<ä∆ eVæ≤+#ê*. ≈£î≥T+ã+˝Àì n+<ä ] ˝À ˙{Ï yê&É ø £ + ô|’ ne>±Vü ≤ q ø£*Œ+#ê*.
` u≤Á‘·÷yéT\T, wües¡T¢, dæ+ø˘\T yÓTT<ä˝…’q #√≥¢ |ü+|ü⁄\ qT+&ç H˚s¡T>± ˙{Ïì yê&É≈£î+&Ü ã¬ø≥¢˝ÀøÏ |ü≥Tº≈£îì yê&ÉTø=+fÒ yê&Éø£+ ‘·>T∑ ‘Z T· +~.
Ä˝À∫+#·+&ç..
` {≤´+ø£sY\ <ä>∑Zs¡ ˙{Ï ø√dü+ ø=≥Tºø√e&ÜìøÏ n+<äs¡÷ dæ<ä∆+, ø±ì Ç+{À¢ ˇø£ yÓTTø£ÿ Hê≥T<ë+ n+fÒ ˇø£ÿs¡T eTT+<äT≈£î sês¡T.. m+<äT≈£î..? ` ô|<ä› ô|<ä› |ü]ÁX¯eT\T kÕú|æ+#˚ yêfi¯fl≈£î, ‘·eT <ä>∑Zs¡˝Àì ÁbÕ+‘·+˝À ø=ìï øÏ˝À$÷≥s¡¢ y˚Ts¡ n≥M dü+|ü<ä ô|+#˚ u≤<Û´ä ‘·qT ≈£L&Ü m+<äT≈£î ˇø£ ìã+<Ûäq>± ô|≥º≈£L&É<äT..? ` |ü≥Dº n_Ûeè~∆˝À uÛ≤>∑+>± ø±+Áø°{Ÿ ø£≥&º Ü\T ø£&TÉ ‘·THêïs¡T, eT] yêfi¯ófl m+‘· es¡≈î£ Á|üøè£ ‹ì ø±bÕ&É&ÜìøÏ ì<ÛTä \T øπ {≤sTTdüTHÔ êïs¡T..? ` ˙fi¯ófl u≤{Ï˝Ÿ s¡÷|ü+˝À 20 s¡÷bÕj·T\T ô|{Ϻ ø=qTø=ÿì Á‘ê>∑&+É >=|üŒ ø±<äT, dæ>T∑ Z |ü&Ü*‡q $wüj·T+. eTq <ä>∑Zs¡ ñqï ˙fi¯flqT eTqy˚T ˇø£ $<˚o ø£+ô|˙øÏ n$Tà, yêfi¯fl <ä>∑Zs¡ ø=qTø√ÿe&É+ n_Ûeè<ë∆? ` #Ó s ¡ T e⁄\qT nÁø£ e T+>± ]j· T ˝Ÿ mùdº { Ÿ uÛ÷Ñ eTT\T>± e÷]à ny˚Tàyêfi¯ó,¢ ˙fi¯fl≈£î ã<äT\T ≈£L˝ŸÁ&ç+≈£î\T ‘ê>∑T‘êsê? 16
2 y˚T, 2016
˙s¡T ` ≈£î≥T+ã+˝À ˇø£ uÛ≤>∑+
s√E yê] Ks¡TÃ\≈£î CÒãT˝À &ÉãT“\T nsTT
b˛‘˚ u≤´+≈£î m{ÏmyéT˝À rdüT≈£î+{≤+, n<˚ ô|<ä› yÓTT‘·Ô+˝À nedüs¡+ nsTT‘˚ u≤´+≈£îøÏ yÓ[fl rdüT≈£î+{≤+. ndü\T u≤´+≈£î˝ÀH˚ &ÉãT“ ˝Òøb£ ˛‘˚ @$T{Ï |ü]dæú‹..? H˚{Ï s√E˝À¢ eTq≈£î ˙fi¯fl |ü]dæú‹ >∑÷&Ü n+‘˚. Ç+{À¢ q˝≤¢ ˙fi¯ófl sêe⁄, uÀsY y˚ùdÔ sêe⁄, #Ós¡Te⁄\˝À ñ+&Ée⁄. BìøÏ ø±s¡D+ eTq+ ø±<ë. Á|ü»\≈£î ‘·eT Jeq $<Ûëq+ô|’ ˇø£ ì]›wüºyÓTÆq ne>±Vü≤q ñ+&É&É+ ì]à+#ês¡ T . ø±˙ yê{Ï |ü ⁄ qs¡ T <ä ∆ s ¡ D qT #ê˝≤ nedüs+¡ . eTìwæ #Ó≥Tº, #ÓsT¡ e⁄, >∑≥Tº\qT eT]#ês¡T eTq bÕ\≈£î\T. <ëì‘√ yê{Ï ˙{Ï $˝≤dü edüTÔe⁄\T>± ø±≈£, e÷qyê[ yÓTT‘êÔìøÏ ì\« kÕeTs¡ú´+ >∑D˙j·T+>± |ü&çb˛sTT+~. ‘·*>¢ ±, ≈£î≥T+ã+˝À ˇø£ $&ÉBj·Tsêì uÛ≤>∑+>± ∫qï esê¸ìøπ ì+&ÉT≈£î+&ÉqT ‘·\|æ+#˚ $<Û+ä >± |ü]>∑DÏ+∫q|ü⁄&ÉT e÷Á‘·y˚T ˙{Ï $wüj·T+˝À »˝≤X¯j÷· \T ‘·j÷· s¡j÷· ´sTT. eTq+ eTq uÛÑ$wü´‘·TÔ ‘·sê\≈£î Hê´j·T+ #˚j·T ` eTs√ esê¸ìπø ˙{Ï ì\« k˛ºπsJ m≈£îÿyÓ’, yê{Ï >∑\T>∑T‘êeTT. n≥M dü+|ü<ä πøe\+ 33 XÊ‘·+ π>≥T¢ m‹Ô ˙{Ïì düeTTÁ<ä+ bÕ\T #˚ùd dæú‹ e÷Á‘·y˚T nedüs¡+ nì mes¡T ìπs›•+#ês¡T..? <ë|ü ⁄ ]k˛Ô + ~. BìøÏ ø±s¡ D + n+<ä T ˝À 50 XÊ‘·+ ñ+fÒ ‘·|ü⁄Œ @$T{Ï..? ù|s¡T≈£îb˛sTTq ≥qTï\ ø=B› |üP&çø£. ` m.dæ.\T, ≈£L\s¡T¢ nedüs+¡ y˚Ts¡øπ yê&ÉTø=+fÒ ø=ìï \ø£å\ ©≥s¡¢ ˙{Ïì bı<äT|ü⁄ #˚j·Te#·TÃ. ` s√&Éô¢ |’ ô||’ ⁄ü \ <ë«sê ne⁄‘·Tqï ©πøõì n]ø£fºÒ |üqT\qT Á|üuTÑÛ ‘·«+ m|üŒ{Ïø|£ ⁄ü Œ&ÉT düMTøÏ+å #ê*. ` ˙{Ï bı<äT|ü⁄ ne>±Vü≤q bÕsƒê\qT bÕsƒ¡XÊ\ kÕúsTT qT+&˚ $<ë´s¡Tú\≈£î uÀ~Û+#ê*. ` ≈£L˝ŸÁ&ç+≈£î\≈£î ã<äT\T Äj·÷ d”»Hé\˝À e#˚à |üfi¯fls¡kÕ\qT ùd$+#ê*. <ëìe\¢ Äs√>∑´+ ` á |üP&çø£ e\¢ esê¸ø±\+˝À ì+&ÉT>± ñqï bÕ&Ée<äT, &ÉãT“ ≈£L&Ü Ä<ë ne⁄‘·T+~. »˝≤X¯j·÷\T, y˚dü$ Äs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ ˙s¡T˝Òø£ $$<Ûä s¡ø±\ ≈£L˝ŸÁ&ç+≈£î\ ‘·j·÷Ø ‘·–Z, m+&çb˛‘·THêïsTT. ø±e⁄q dü‘«· s¡yT˚ Á|üuTÑÛ ‘ê«\T |òü*‘·+>± uÛÑ÷>∑s¡“¤+ qT+&ç ˙{Ï ‘√&çy˚‘· #=s¡ e rdü T ø=ì nìï »˝≤X¯ j · ÷ \˝Àì ‘·>T∑ ‘Z T· +~. |üP&çø£qT rdæ y˚sTT+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·÷*.
$<äT´‘Y ñ‘·Œ‹ÔøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·÷\T
` eTq<˚X¯+˝À 70 XÊ‘·+ $<äT´‘Y ñ‘·Œ‹Ô »\ $<äT´#·Ã¤øÏÔ <ë«sêH˚ »s¡T>∑T‘·Tqï~. BìøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·T+>± |ü⁄qs¡T‘êŒ<äø£ X¯øÔÏ eqs¡T˝…q’
` |üìøÏ ÄVü‰s¡ |ü<∏äø£+ <ë«sê Á|ü»\qT á ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #˚j·T&É+ kÂs¡X¯øÏÔ, |üeq X¯øÏÔ, ãjÓ÷ e´sêú\T yÓTT<ä˝…’q <ë«sê |üì düT\Tee⁄‘·T+~. á |üìì esê¸\T yê{Ï‘√ $<äT´‘·TÔ ‘·j·÷s¡T #˚ùdÔ ˙{Ï yê&Éø£+ |ü&˚ø£+fÒ eTT+<˚ y˚|ü$˝ÀH˚ #˚ùdÔ es¡¸+ |ü&˚ ‘·>T∑ ‘Z T· +~. Hê{ÏøÏ »˝≤X¯j·÷\T |ü&çq Á|ü‹ u§≥TºqT |üP&çø£\T rj·÷* ˇ&çd|æ fü ºÒ dæ‹ú øÏ #˚sT¡ ≈£î+{≤sTT. <ëì‘√ e#˚à ` ˙{Ï ì\« ì$T‘·Ô+ <˚X¯ yê´|üÔ+>± nH˚ø£ y˚d$ü ˝À ˙{Ï Çã“+<äT\qT n~Û>$∑ T+#=#·TÃ. ÁbÕC…≈î£ \º T, ]»sê«j·Ts¡T,¢ #ÓsT¡ e⁄\T, ≈£î+≥\T
` C≤>∑è‹ &Ódtÿ
n+‘·sê®rj·T+
` #·\kÕì qπs+Á<ä
>∑T≥Tº s¡≥Tº #˚dæq |üHêe÷ ù||üs¡T¢ ` $<˚XÊ\˝À q\¢<qäÛ +<ë#·T≈£îqï yê] |ù s¡T¢ yÓ\&¢ ç ` |ü\T <˚XÊ\˝À ãj·T≥|ü&¶É |Á eü TTKT\T ` C≤_‘ê˝À ø=ìï <˚XÊ\ n~ÛH‘˚ \· T ≈£L&Ü ` |Á Xü Êïs¡ø∆ e£ Te⁄‘·Tqï &çõ≥˝Ÿ Jeq+ Á|ü|ü+#·+˝À |üqTï\T m>∑y˚dü÷Ô q\¢ <ÛäHêìï <ë#·Tø=H˚ M\Tqï ª|üqTï\ dü«s¡Z+μ >± ù|s=+~q |ü\T<˚XÊ\˝À U≤‘ê\T >∑\ yê] >∑T≥Tº s¡≥Tº #˚dü÷Ô 1.10 ø√≥¢≈£î ô|’>± |üÁ‘ê\qT ©ø˘ #˚dæq |üHêe÷ ù||üs¡T¢ eTq <˚X¯+˝À düVæ≤‘·+ ô|qT <äTe÷s¡+ πsbÕsTT. á ù||üs¡¢˝À Á|üU≤´‘· dæ˙ q≥T&É T n$T‘êuŸ ã#· à Hé , Äj· T q ø√&É \ T ◊X¯«s¡´sêjYT ã#·ÃHé\T e÷Á‘·yT˚ |ü‘êø£ o]¸ø\£ qT ÄÁø£$TdüTqÔ ï eT¬s+<äs√ Á|üeTTKT\ >∑T≥Tº düV≤æ ‘·+ yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e#˚à neø±X¯+ ñ+~. Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± |ü\Ts¡Te⁄ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘\Ô· T, ôd\Á_{°\ ˝À>∑T≥Tº ãj·T≥≈£î edü÷Ô ñ+&É≥+‘√ >∑‘·+˝À mqï&É÷ ms¡T>∑ì dü+#·\Hêìï ø£*–düTÔHêïsTT. |üHêe÷˝À >∑\ yÓ÷dü‡#Yÿ bò˛HÓ‡ø± nH˚ ù|s¡T>∑\ ˝≤ bòÕsYà 500 uÛ≤s¡rj·T ø£+ô|˙\‘√ düVü‰ nH˚ø£eT+~øÏ Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± ª|üqTï\ dü«s¡Z+μ \˝À U≤‘ê\T ‘Ós¡T#·Tø=H˚ neø±X¯+ ø£*Œ+∫+~. n+<äT≈£î dü + ã+~Û + ∫q \ø£ å \ ø=B› |ü Á ‘ê\T yÓ \ ¢ & ç ø±e&É+‘√ yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï kÕ]>± Ç≥Te+{Ï n+XÊ\˝À ù|s¡Tbı+~q sê»ø°jT· y˚‘\Ô· ã+&Üs¡+ ãj·T≥ |ü&ÉT‘·Tqï~. á C≤_‘ê˝À Á|üeTTK+>± s¡cÕ´ n<Ûä´≈£åî&ÉT yê¢~$TsY |ü⁄‹Hé ùdïVæ≤‘·T&ÉT ñHêï&ÉT. yêdüÔyêìøÏ n~ |ü⁄‹Hé _Hê$T møö+≥T ø±e#·Ãì uÛ≤$düTÔ
Hêïs¡T. nsTT‘˚ á Äs√|üDqT ‹s¡dÿü ]+∫q |ü⁄‹Hé, u≤<ÛäT´\ô|’ #·s¡´ rdüTø=+{≤qì Á|üø£{Ï+#ês¡T. ◊dt˝≤´+&é Á|ü<ÛëqeT+Á‹ dæ>∑Tà+&ÉTsY yÓTT<ä≥>± |ü<ä$ ø√˝ÀŒj·÷s¡T. Á_{Ïwt Á|ü<Ûëq eT+Á‹ &˚$&é ø±yÓTsêHé ã+<ÛäTe⁄\T ≈£L&Ü á C≤_‘ê˝À ñ Hêïs¡T. nsTT‘˚ |ü•ÃeT<˚XÊ\T á C≤_‘ê|ü≥¢ m≥Te+{Ï Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚j·T&É+ ˝Ò<äT. Á|ü‹ |üøå±\T >∑>√Z\T ô|≥º&É+ ˝Ò<äT. #ê˝≤es¡≈£î C≤_‘ê˝À ù|s¡Tqï yê] e´øÏÔ>∑‘· n+XÊ\T>±H˚ uÛ≤$düTHÔ êïs¡T. ø±˙ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À e÷Á‘·+ >∑‘·+˝À mqï&É÷ ms¡T>∑ì $<Ûä+>± dü+#·\Hê\≈£î <ë]rdüTÔqï~. >∑‘+· ˝À »s¡à˙, \¬ø‡® yéTusY,Z dæ«&És® ê¢+&é e+{Ï #√≥¢ qT+&ç Ç≥Te+{Ï ù|s¡T¢ ©ø˘ nsTTq düeTj·T+˝À yÓTT<ä{À¢ |üÁ‹ø£\˝À ø=+‘· Ä+<√fi¯q ø£ì|æ+∫Hê Ä ‘·sê«‘· mes¡÷ |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. nsTT‘˚ á kÕ] yÓTT‘·Ô+ <˚X¯+ á C≤_‘ê≈£î dü+ã+~Û+∫ yêdüÔyê\ |ü≥¢ ÄdüøÏÔ ø£qãs¡TdüTÔqï~. n≥Te+{Ï nkÕ<Ûës¡D ÄdüøÏÔ <˚X¯ Á|ü»\˝À ø£\>∑&ÜìøÏ ãVüQXÊ C≤_‘ê˝À Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ ø°]ÔÁ|ü‹wüº\T >∑\ q≥T\T n$T‘êuŸ ã#·ÃHé, ◊X¯«s¡´sêjYT ù|s¡T¢ ñ+&É≥+ ø±s¡D+ ø±e#·TÃ. Ä C≤_‘ê˝À Ç‘·s¡ ù|s¡T¢ >∑sê«πs ≈£î≥T+u+, Vü≤Øwt kÕ˝Ò«, C≤esêjYT |üPqyêfi¯fl, yÓ÷Vü≤Hé ˝≤˝Ÿ ˝ÀVæ≤j·÷, &ç.m˝Ÿ.m|òt.≈£î #Ó+~q ¬ø.|æ.dæ+>¥, Äj·Tq ≈£î≥T+u düuTÑÛ ´\T ‘=$Tà~ eT+~, nb˛˝À f…’sY‡, Ç+&çj·÷ ãT˝Ÿ‡ j·T»e÷qT\T, >ö‘·yéT n<ëì nqï $H√<é n<ëì, Çø±“˝Ÿ $T]Ã\T. M] ù|s¡T¢ n+‘·>± ÄdüøÔÏ ø£*–+#·&+É ˝Ò<Tä . MT&çj÷· ˝À
yê] >∑T]+∫q $esê\T düVæ≤‘·+ n+‘·>± \uÛÑ´+ ø±e&É+ ˝Ò<äT. á C≤_‘ê˝À Ç<ä›s¡T sê»ø°j·T y˚‘·Ô\T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. yês¡T |ü•ÃeT u…+>±˝Ÿ≈£î #Ó+~q ••sY ãCÀ]j·÷, ˝Àø˘dü‘êÔ bÕغ e÷J ~©¢ XÊK n<Ûä´≈£åî&ÉT nqTsê>¥ πøÁõyê˝Ÿ.
uÛ≤s¡rj·T #·{≤º˝ düVü≤ø±s¡+
nsTT‘˚ á $<Û ä + >± $<˚ X Ê˝À¢ &É ã T“ <ë#·Tø√e&ÜìøÏ uÛ≤s¡rj·T #·{≤º˝Ò nqTeT‹düTHÔ êï j·Tì eTs¡esê<äT. 1991 ˝À Á|üuTÑÛ ‘·«+ rdüTø=∫Ãq *us¡˝…’CŸ&é mπø‡Ã+CŸ πs{Ÿ y˚TH˚CŸyÓT+{Ÿ d”ÿ+ (m˝Ÿ . ◊.ÄsY . m+.mdt . ) <ë«sêH˚ Ç≥Te+{Ï neø±X¯+ ø£\T>∑T‘·Tqï~. n|üŒ{Ïes¡≈î£ $<˚XÊ\≈£î yÓ fi ‚ ¢ y ê¬ s es¡ ÷ 500 &Ü\s¡ ¢ ≈ £ î $T+∫ rdüT≈£îyÓfi¯fl&ÜìøÏ M\T ˝Ò<äT. Ä ‘·s¡Tyê‘· s√E≈£î 500 &Ü\s¡¢ es¡≈£î rdüT≈£îyÓfi§fl#·ÃHêïs¡T. $<˚o Á<äe´+ ì\«\T ô|s¡T>∑T‘·Tqï ø=B› eT]+‘· ñ<ës¡+>± e´eVü≤]+#·&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘· e∫Ãq |ü\T düs¡Tÿ´\sY\ e\¢ uÛ≤s¡rj·TT\T Çø£ÿ&É |üqTï≈£î >∑Ts¡sTTq &ÉãT“qT $<˚o u≤´+ø˘\˝À &çbÕõ{Ÿ #˚dTü ø=ì ùwsY\T, ôd≈£L´]{°d,t uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø√dü+ ñ|üj÷Ó –+#·Tø√e#·TÃ. nsTT‘˚ kı+‘·+>± ˇø£ ø£+ô|˙ì ø=q&ÜìøÏ e÷Á‘·+ M\T ˝Ò<äT. ÄsY._.◊. ìã+<Ûäq\ Á|üø±s¡+ 2003 es¡≈£î uÛ≤s¡rj·T bÂs¡T\T mes¡÷ $<˚XÊ\˝À ˇø£ ø£+ô|˙ì ÁbÕs¡+_Û+#·&ÜìøÏ M\T ˝Ò<äT. 2004˝À yÓTT<ä{ÏkÕ]>± e´≈£îÔ\T dü+e‘·‡sêìøÏ 25 y˚\ &Ü\s¡¢ es¡≈£î ì<ÛäT\qT ì\« #˚düTø√e&ÜìøÏ nqTeT‹+#ês¡T. á |ü]$T‹ Ç|ü⁄Œ&ÉT dü+e‘·‡sêìøÏ
2 y˚T, 2016
17
n+‘·sê®rj·T+ 2.50 \ø£\å ≈£î #˚]+~. m˝Ÿ.ÄsY.mdt. |ü<øä∏ +£ ÁøÏ+<ä ùwsY \ T ø=q&ÜìøÏ e´≈£ î Ô \ qT ÄsY . _.◊. nqTeT‹+∫Hê $<˚XÊ\˝À ø£+ô|˙\T ô|≥º&ÜìøÏ m|ü⁄Œ&É÷ nqTeT‹+#·˝<Ò Tä . nsTT‘˚ |üHêe÷ ù||üs¡¢ Á|üø±s¡+ #·÷ùdÔ ìã+<Ûäq\qT düs¡∞ø£è‘·+ #˚j·T&ÜìøÏ #ê˝≤ eTT+<ä T qT+&˚ ª|ü q Tï\ dü « s¡ Z + μ \˝À $<˚ o e÷s¡øÁ£ <äyê´\qT <ë#·Tø√e&É+ ø√dü+ ø£+ô|˙\qT @sêŒ≥T #˚düTÔqï≥T¢ düŒwüºyÓTÆq≥T¢ ì|ü⁄DT\T #ÓãT‘·THêïs¡T. øπ e\+ Ä>∑dTü ,º 2014˝ÀH˚ e´≈£î\Ô T nqTã+<Ûä dü+dü\ú qT @sêŒ≥T #˚dTü ø√e&ÜìøÏ ˝Ò<ë C≤sTT+{Ÿ yÓ+#·sY‡˝À ô|≥Tºã&ÉT\T ô|≥º&ÜìøÏ ze؇dt &Ós¬’ ø˘º ÇHÓ«ôdຠ+{Ÿ <ë«sê nqTeT‹+#ês¡T. uÛ≤s¡rj·TT\ ø√dü+ $<˚XÊ\˝Àì ª|üqTï\
Á|üXÊïs¡∆ø£eTÚ‘·Tqï &çõ≥˝Ÿ Jeq+ ô|qT dü+#·\Hê\T ø£*–düTÔqï |üHêe÷
ù||üs¡T¢ ©ø˘ ø±e&É+‘√ Ç+≥sY HÓ{Ÿ˝À &˚{≤ >√|ü´‘· nqï~ nkÕ<Ûä´+ nì ìsê∆s¡D ne⁄ ‘·Tqï~. Jeq+˝À ªã\e+‘·|ü⁄ bÕs¡ <äs¡Ùø£‘·μ j·TT>∑+ ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ ≥T¢ uÛ≤$+#·e\dæ edüTqÔ ï~. Ç|üŒ{Ï es¡≈î£ j·÷uÛø’… Ï ô|>’ ± <˚XÊ\≈£î #Ó+~q 140 eT+~ sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\≈£î 21 ª|üqTï\ dü « s¡ Z + μ \≈£ î #Ó + ~q $<˚ o ø£ + ô|˙\‘√ dü + ã+<Û ë \qT ‘Ó \ T|ü ⁄ ‘· ÷ ø£ < ∏ ä H ê\T Á|ü#T· ]+#ês¡T. yêdüyÔ êìøÏ á |üÁ‘ê\˝À ù|s=ÿqï sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\˝À #ê˝≤eT+~ m≥Te+{Ï #·≥ºe´‹πsø£ |üqT\≈£î bÕ\Œ&É˝Ò<äT. $<˚XÊ\˝À ñqï Á|ü‹ møö+≥TqT |üqTï\ m>∑y˚‘·≈£î ˝Ò<ë Vü≤yê˝≤≈£î ñ|üjÓ÷–+#·T ≈£ î Hêïs¡ ì #Ó | ü Œ ˝Ò e TT. nsTT‘˚ sê»ø° j · T Hêj·T≈£î\T ‘·eT Á|ü»\≈£î $e]+#·&ÜìøÏ ø£wyºü TÓ qÆ nH˚ø£ yÓ’s¡T<Ûä´ Á|üjÓ÷»Hê\qT á ø£<∏äHê\T yÓ\¢&ç+#êsTT. ªªã\e+‘·|⁄ü bÕs¡<sä Ù¡ ø£‘μ· μ eT+∫<äì >±ì, #Ó&TÉ <äì >±ì ìsê∆sD¡ ≈£î sê˝ÒeTT. H˚{Ï &çõ≥˝Ÿ Jeq+˝À Ç~ ˇø£ j·T<∏ës¡ú+>± e÷s¡T‘·Tqï~. >∑‘·+˝À ø£Hêï y˚>∑+>± düe÷#êsêìï yê´|æÔ #˚j·T>∑\ yÓT>± bò˛Hé>± 21e X¯‘êã›+˝À ø£eT÷´ìπøwüHé f…ø±ï\J e÷s¡T‘·Tqï~. Bìì rÁe‘· yÓ’|ü⁄ HÓ≥º&Éy˚T ã\e+‘·|ü⁄ bÕs¡<äs¡Ùø£‘· nì #Ó|üŒe#·TÃ. <ëì‘√ e´≈£îÔ\T, ≈£î≥T+u≤\T, ø±s=Œπs{Ÿ dü+düú\T, Á|üuÛÑT‘ê«\T ndæús¡‘·≈£î >∑Ts¡j˚T´ X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq neø±XÊ\T HÓ\ø=+≥THêïsTT. |üHêeT ù||üs¡¢≈£î eTT+<˚ $øÏ©ø˘‡, m&É«sY¶ kÂï&˚Hé, no¢ e÷&çdüHé, k˛˙ ∫Á‘ê\T düVæ≤‘·+ Ç≥Te+{Ï dü+#·\Hê\≈£î <ë]rj·T&Üìï #·÷kÕeTT. 18
2 y˚T, 2016
dü«s¡Z+μ \˝À @sêŒ≥T #˚dæq ø£+ô|˙\ $esê\T n+~+#·eTì ø√s¡T‘·÷ uÛ≤s¡rj·T |üqTï\ <äsê´|ü⁄Ô n~Ûø±s¡T\T _Øwt e]®Hé B«bÕ\T, d”ôw˝Ÿ‡, |üHêe÷ e+{Ï yê]‘√ »]|æq ñ‘·sÔ ¡ Á|ü‘T· ´‘·sÔ ê\T düV≤æ ‘·+ á ª©ø˘μ˝À ãj·T≥|ü&ܶsTT. eTq<˚X¯+˝À e˝… Äj·÷ <˚XÊ\˝À Á|üuTÑÛ ‘ê«\ e<ä› nø£ÿ&É HÓ\ø=*Œq ø£+ô|˙\ j·÷»e÷Hê´\≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\T ñ+&Ée⁄. uÛ≤s¡‘Y n~Ûø±s¡T\ ˝ÒK\≈£î »yêãT\T Çe«&ÜìøÏ Ä Á|üuTÑÛ ‘ê«\T düV≤æ ‘·+ yÓ÷dü‡#Yÿ bò˛HÓ‡ø± ô|’qH˚ Ä<Ûës¡ |ü&Ée\dæ ñ+~.
yÓTT<ä{À¢H˚ dæ{Ÿ @sêŒ≥T #˚dæq yÓ÷B Á|üuÛÑT‘·«+
düTÁ|”+ø√s¡Tº e÷J Hê´j·TeT÷]Ô m+._.cÕ Ä<Ûä«s¡´+˝À q\¢<Ûäq+ô|’ @sêŒ≥T #˚dæq Á|ü‘˚´ø£ <äsê´|ü⁄Ô ãè+<ä+ (dæ{Ÿ) ‘·eT j·÷ø£Hå é fÒø¬ Hé ]b˛sY≈º î£ ‘·T~s¡÷|ü⁄ ÇdüTÔqï düeTj·T+˝À |üHêe÷ ù||üs¡T¢ ãj·T≥≈£î e#êÃsTT. y˚T, 2014 ˝À qπs+Á<ä yÓ÷B Á|üuTÑÛ ‘·«+ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sê>±H˚ rdüT≈£îqï yÓTT<ä{Ï #·s¡´\˝À $<˚XÊ\˝À uÛ≤s¡rj·TT\ <ë#·T≈£îqï q\¢<ÛäHêìï yÓ*øÏrj·T&É+ ø√dü+ dæ{ŸqT @sêŒ≥T #˚jT· &É+ ˇø£{.Ï eT÷´ì#Y˝À >∑\ yêsêÔ|Áü ‹ø£ ˇø£{Ï dü+e‘·‡s¡+ ÁøÏ‘+· yÓ\&¢ +ç ∫q |üÁ‘ê\ $esê\qT n+‘·sê®rj·T |ü]XÀ<ÛHä ê‘·àø£ »s¡ï*dt\º ø£Hê‡]ºjT· + (◊.dæ.◊.C….), Ä ‘·s¡Tyê‘· e+<ä MT&çj·÷ dü+düú\T |ü]XÀ<Ûäq\T »]|æ ø£<Hä∏ ê\qT Á|ü#T· ]+#êsTT. p˝…,’ 2015˝À |üHêe÷ ù||üs¡¢ ÁbÕC…ø˘º≈£î uÛ≤s¡rj·T uÛ≤>∑kÕ«$T>± ñ+&É≥+ ø√dü+ Ç+&çjT· Hé mø˘‡Áô|dt ◊.dæ.◊.C….‘√ ˇ|üŒ+<ä+ #˚dTü ø=+~. n|üŒ{Ï qT+&ç yêsêÔ|Áü ‹ø£\ |ü]XÀ<Ûäq ãè+<ä+‘√ 25 eT+~ ]b˛s¡ºs¡¢ ãè+<ä+ 76 <˚XÊ\˝Àì 375 eT+~ »s¡ï*dtº\‘√ ø£\dæ |üì#˚dTü HÔ êïs¡T. ª|üqTï\ dü«s¡+Z μ ˝À qyÓ÷<Óq’ |üÁ‘ê\ m\Åø±ºìø˘ &˚{≤uÒdt\T, Ç`yÓTsTT˝Ÿ‡, |æ.&ç.m|òt., {Ï|òt ô|ò’˝Ÿ\ Ä<Ûës¡+>± ˇø=ÿø£ÿkÕ] e+<ä˝≤~ ù|J\ ñ‘·Ôs¡ Á|ü ‘ · T ´‘· Ô s ê\T, ˇ|ü Œ +<ë\T, ø±+Á{≤≈£ î º \ ≈£ î dü+ã+~Û+∫q nqTã+<Ûä |üÁ‘ê\qT dü+bÕ~+∫, yê{Ïì C≤_‘ê˝Àì ø£+ô|˙\ &˚{≤\‘√ dü]#·÷düT ø=Hêïs¡T. Ç+&çjT· Hé mø˘‡Áô|dt ]b˛s¡sº T¡ ¢ <˚X+¯ ˝Àì ]ø±s¡T\¶ ˝À ù|s=ÿqï Äj·÷ ø£+ô|˙\ ∫s¡THêe÷\qT dü+<ä]Ù+#ês¡T. á C≤_‘ê˝À ù|s=ÿqï Á|ü‹ yê]ì á ø£+ô| ˙\ >∑T]+∫ ÄsY._.◊. ˝Ò<ë Ä<ëj·T|üqTï XÊK yê]øÏ ‘Ó*bÕsê nì Á|ü•ï+∫q≥T¢ Ç+&çjT· Hé mø˘‡ Áô|dt ‘Ó*|æ+~. $<˚o ô|≥Tºã&ç #·{≤º\T m+‘· ø£]qƒ +>± ñqï|üŒ{Ïø° ìj·T+Á‘·D $wüjT· +˝À düŒwüº yÓTÆq ˝ÀbÕ\THêïj·Tì á |ü]XÀ<Ûäq |òü*‘ê\T düŒwüº+ #˚kÕsTT.
1977 qT+&˚ $<˚XÊ˝À¢ ø£+ô|˙\ @sêŒ≥T
yÓ÷dü‡#Yÿ bò˛HÓ‡ø± düe÷#ês¡+˝À Hê\T>∑T <äXÊu≤›\ ÁøÏ‘·+ 1977 qT+&ç Hê\T>∑T HÓ\\
ÁøÏ‘·+ &çôd+ãsY, 2015 es¡≈£î qyÓ÷<äT #˚düT≈£îqï ø£+ô|˙\ $esê\THêïsTT. s¡Vü≤dü´+>± ñ+∫q ÄdüTÔ\ $esê\ qT+&ç |üqTï\T ø£≥ºì ÄdüTÔ\ $esê\ es¡≈î£ düe÷#ês¡+ ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ Ç‘·s¡ <˚XÊ\‘√ düVü≤ø±s¡+ ø√dü+ uÛ≤s¡‘Y ˇ|üŒ+<ë\T #˚dTü ø√e&É+ ÁbÕs¡+_Û+∫q|üŒ{Ï qT+&ç á |üÁ‘ê\T ñ+&É≥+ >∑eTHês¡Ω+. Ç<˚ düeTj·T+˝À eTq sê»ø°jT· , Ä]úø£ düe÷˝À#·q\˝À q\¢<HäÛ êìï yÓ*øÏ rj·T&É+ πø+Á<ä _+<äTe⁄>± e÷]+~. $<˚XÊ\˝Àì ÄdüT\Ô T, U≤‘ê\≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\T yÓ\¢&ç+#·&ÜìøÏ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ 90 s√E\ |ü<∏äø£+ >∑&ÉTe⁄ 2015 ôdô|º+ãsY 30q eTT–dæ, πøe\+ 637 eT+~ qT+&ç s¡÷.3,770 ø√≥¢≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\T yÓ\¢&ç+∫q Äs¡T HÓ\\ ‘·s¡Tyê‘·H˚ á Á|ü|ü+#· yê´|üÔ ª©ø˘μ ãj·T≥|ü&ç+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT s¡Vü≤dü´ ì<ÛäT\T yÓ\¢&ç+#˚ neø±XÊ\T eTT–dæb˛j·÷sTT. me]e<ä›HÓ’Hê n≥Te+{Ï $<˚o ì<ÛTä \T, U≤‘ê\T ñ+fÒ me]¬øH’ ê ø£ ] ƒ q »]e÷Hê\T, C… ’ \ T •ø£ å \ T ‘· | ü Œ eì Á|üø{£ +Ï #ês¡T. |üHêe÷ ù||üs¡¢˝À yÓ\¢&Ó’q uÛ≤s¡rj·TT\T #ê˝≤eT+~ düŒ+~+∫ düe÷<Ûëq+ #Óù|Œ Á|üjT· ‘·ï+ #˚kÕs¡T. n$T‘êuŸ, Äj·Tq ø√&É\T y˚πs«s¡T Á|üø£≥q\T #˚kÕs¡T. yÓTT<ä{À¢ á ©ø˘\qT |üP]Ô>± K+&ç+∫Hê, ‘·eT≈£î @$÷ ‘Ó*j·T<äì q$Tà+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæHê ‘·<äT|ü] yê]øÏ ª|üqTï\ dü«s¡Z+μ \˝À >∑\ ø£+ô|˙\‘√ >∑\ dü+ã+<Ûë\ >∑T]+∫ düŒwüºyÓTÆq Ä<Ûësê\T yÓ\T>∑T˝ÀøÏ sêe&É+‘√ eTÚq+>± ñ+&çb˛j·÷s¡T. $<˚o ø£+ô|˙\qT düèwæ+º #·&+É ˝À ù|s¡Tbı+~q yÓ÷dü‡#Yÿ bò˛HÓ‡ø± ‘·eT U≤‘ê<ës¡T\ &çe÷+&é\ y˚Ts¡≈î£ Á|ü‹ ˇø£ÿ]øÏ ‘·>T∑ |òC” Ÿ rdüTø=ì ì»yÓTqÆ j·T»e÷qT\ ù|s¡T¢ ãj·T≥≈£î sê≈£î+&Ü @sêŒ≥T #˚dæ+~. á C≤_‘ê˝À düTe÷s¡T 500 uÛ≤s¡rj·TT\ $<˚o ø£+ô|˙\T, bòÂ+&˚wüHé\T, Á≥dtº\T ñHêïsTT. Ç+&çj·THé mø˘‡Áô|dt mì$T~ HÓ\\ es¡≈£î kÕ–+∫q 36 y˚\≈£îô|’>± ô|ò’˝Ÿ‡ <äsê´|ü⁄Ô˝À n+<äTø√dü+ uÛ≤s¡rj·TT\T n+<äCÒdæq 234 Ç+&çj·THé bÕdtb˛sYº\T ≈£L&Ü ñHêïsTT. yê{Ï˝À¢ 300 ∫s¡THêe÷\qT dü]#·÷kÕs¡T. á |üÁ‘ê\˝À Ç|üŒ{Ï es¡≈£î ‘Ó*j·Tì |ü\T ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e#êÃsTT. ø=ìï+{Ï˝À Á|üuÛÑT‘·« Á|üy˚Tj·T+ ≈£L&Ü ñ+~. |üHêe÷ ù||üs¡¢˝À yÓ\¢&Ó’q uÛ≤s¡rj·TT\ $<˚o ø£+ô|˙\ >∑T]+∫ ãVüQfi¯ @C…˙‡ ãè+<ä+‘√ ìwüŒø£åbÕ‘· <äsê´|ü⁄Ô »]|ædüTÔqï≥T¢ Ä]úø£ eT+Á‹ ns¡TDY C…’{°¢ ‘Ó*bÕs¡T. yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e∫Ãq Á|ü‹ n+X¯ + ô|’ , U≤‘êô|’ ˝À‘· s TTq <ä s ê´|ü ⁄ Ô »s¡T>∑>\∑ <äì, nÁø£eT ø£+ô|˙\T, ÄdüT\Ô T >∑\yê]øÏ ªìÁ<ä˝Òì sêÁ‘·T\Tμ ‘·|üŒeì ôV≤#·Ã]+#ês¡T.
Ä<Ûë´‹àø£+
Ä~ <˚e qeTdüTÔuÛÑ´+ ` Á|üd”<ä eTeT uÛ≤düÿsê.. n+≥÷ e÷qe⁄\+‘ê ñ<äsTTdüTÔqï uÛ≤qT&çøÏ Äs√>∑´+ kı+‘·eTe⁄‘·T+<äq≥+˝À dü+<˚V≤ü +˝Ò<Tä . #˚ ‘ · T ˝… ‹ Ô eTqkÕsê qeTdü ÿ ]ùdÔ #ê\T, Ä ø±ì eTq |üPs¡T«\T #Ó|æŒq á Jeq $<Ûëq+ á eTVü‰qTuÛ≤e⁄&ÉT #·øÿ£ {Ï n+<ëìï, Äs√>±´ìï eTq s√E |üP]Ô>± eTs¡T>∑Tq |ü&ç+~. dü÷s¡T´&ÉT Á|ü‘´· ø£<å e’Ó +. dü÷s¡T´&çH˚ ÁãVü≤à, $wüß,í kı+‘·+ #˚kÕÔ&É+{≤s¡T ô|<ä›\T. eTù V ≤X¯«s¡ ‘·‘ê«ìøÏ Á|ü‹s¡÷|ü+>± #ÓbÕÔsT¡ ô|<ä\› T. dü÷s¡T´&ÉT ˝Òì<˚ C≤‹ ˝Ò<äT ‘· \ sê‘· qT e÷s¡TkÕÔ&ÉT e÷qyê[ô|’ dü÷s¡´Á|üuÛ≤e+ e÷≥\‘√ #Ó|üŒ e÷qe⁄&ç ì‘· ´ ø£ è ‘· ´ + dü ÷ s√´<ä j · T +‘√ q\$ ø±ì~. »+‘·TC≤˝≤ìøÏ, eèø£Cå ≤˝≤ìøÏ ≈£L&Ü yÓ T T<ä \e⁄‘·T+~. dü÷s√´<äj·T+ ø£+fÒ eTT+<äT>± dü÷s¡´uÛÑ>∑yêqT&ÉT n‘·´+‘· Á|üuÛ≤eø±]. ˝Ò˝Ò‘· dü÷s¡´øÏsD¡ ≤\ qT+&ç eTq≈£î ª$≥$THé &çμ \_ÛdTü +Ô ~. y˚T˝§ÿì ‘·q ø±\ø£è‘·´eTT\T, Ç‘·s¡ <Ûäs¡àeTT\T Ä~‘·T´&ÉT ˝Òø£b˛‘˚ yÓTTø£ÿ\T, #Ó≥T¢ øÏs¡D´»q´ dü+jÓ÷>∑ ÁøÏjT· <ë«sê ÄVü‰s¡+ ‘·j÷· s¡T #˚jT· ˝Òe⁄. |üs√ø£+å >± eTq+<ä] ÄVü‰s¡+ dü÷s¡T´ì ø£è|üe\qH˚ ‘·j·÷sö‘√+~. dü÷s¡T´ì y˚&ç qT+&˚ q<äT\T, dü e TTÁ<ë\˝Àì ˙s¡ T Ä$¬ s ’ eTq≈£ î ‹]– es¡¸s¡÷|ü+˝À n+<äT‘√+~. ˇø£ÿ e÷≥˝À #ÓbÕŒ \+fÒ dü÷s¡T´&ÉT ˝Òø£b˛‘˚ C≤‹ eTqT>∑&É ˝Ò<äT. Á|üdüTÔ‘· eTq >∑eTHêìï, eTq uÛÑ$wü´‘·TÔqT ìs¡ í s TT+#˚ y ê&É T Á|ü ‘ · ´ ø£ å uÛ Ñ > ∑ y êqT&Ó ’ q Ä dü÷s¡´Hêsêj·TDT&˚. Äj·Tq ì‘·T´&ÉT. ìC≤ìøÏ s¡$øÏ ñ<äj·÷düÔeTj·÷\T ˝Òe⁄. uÛÑ÷ÁuÛÑeTD+, uÛÑ÷|ü]ÁuÛÑeTD+ e\q eTqeTT sêÁ‹, |ü>∑\T nH˚ ìs¡«]Ô+#·>*∑ –‘˚, ‘êqT @ sê‘· sêdüTø=ì |ü⁄{ÏHº ê, uÛ≤eqqT bı+<äT‘·THêïeTT. n+‘˚ø±ø£ eTq≈£î ‘·q ø£sêàqTkÕs¡+>± ‘·q ‘·\sê‘·qT ø=+‘· e÷s¡TÃø√ Äj·THê\T, ~≈£îÿ\T, yêsê\T, HÓ\\T yÓTT<ä\>∑T >∑\ X¯øÔÏ Á|ü‹ e÷qe⁄&ÉT bı+<ä>\∑ &ÉT. á $<Û+ä >± ÁãVü ≤ àsêdæ q ‘· \ sê‘· q T ≈£ L &É e÷π s à X¯ ø Ï Ô ø±\>∑eTHêìøÏ ø±s¡D+ eTq Ä~‘·T´&˚. uÛ≤düÿs¡ øÏs¡D≤\‘√ uÛÑ÷$T MT<ä ÁbÕDT\˝Àì dü÷s¡´Hêsêj·TDT&çøÏ ñ+~. ø£qTø£H˚ dü÷s¡´ #Ó ’ ‘ · q ´X¯ ø Ï Ô y˚ T ˝§ÿ+≥T+~. n+<ä T π ø eTq+ uÛÑ>∑yêqT&ÉT düèwæºø±s¡ø£yÓTÆq ÁãVü≤à dü«s¡÷|üeTT. ìÁ<ä˝Òe>±H˚ eTT+<äT>± uÛÑ÷$TøÏ, Ä ‘·s¡Tyê‘· e÷s¡TŒ≈£î kÕøÏå dü÷s√´<äj·TyÓTÆq Á|ü‹ >∑+≥qïs¡≈£î eTìwæ dü÷s¡T´&çøÏ qeTdüÿ]+#ê\ì y˚<ä+ #ÓãT‘·T+~. eTq+ ~qø£s¡TìøÏ ø£è‘·»„‘ê |üPs¡«ø£+>± ˇø£ÿ Ä˝À#·q\˝À, X¯Øs¡+˝À dü÷ø£åàyÓTÆq e÷s¡TŒ\T qeTkÕÿs¡+ #˚ùdÔ Ä s√E uÛÑTøÏÔ eTq≈£î <=]øÏqfÒ¢. »s¡T>∑T‘êsTT. á e÷s¡TŒ\T eTq˝À ñqï n–ï s√p dü÷s¡´qeTkÕÿsê\T #˚ùdyê]øÏ dü+|üPs¡í s¡÷|üyÓTÆq dü÷s¡T´&ÉT ø£*–+#˚y˚. eTq+ Ä#·]+#˚
` á≥÷] s¡eT
m≥Te+{Ï |üì¬ø’Hê Á|ü‘·´ø£åkÕøÏå dü÷s¡´uÛÑ>∑yêqT&˚. ñ<äjT· + qT+&ç kÕj·T+ø±\+ es¡≈î£ Ä s¡$‘˚E&ÉT dæú‹ø±s¡≈£î&Ó’q $wüßís¡÷bÕìï bı+~ eTq\qT bÕ*dü÷Ô ñ+{≤&ÉT. eTq˝À dü÷s¡T´&ÉT ø£*–+#˚ dü÷ø£åàC≤„q+ eTq JeHê_Ûeè~∆øÏ ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+~. n+<äTe\q dü÷s¡T´&ÉT dæú‹ø±s¡≈£yÓTÆq |ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeT $wüßdí «ü s¡÷|üeTT.
eTq ‘·bıŒ|ü⁄Œ\qT uÛÑ]kÕÔ&ÉT
eTq+ ì<äTs¡˝∫Ò q|ü⁄&ÉTqï ñ˝≤¢d+ü , ñ‘ê‡Vü≤+ kÕj·T+Á‘·+ nj˚T´dü]øÏ ‘·>∑TZ‘·÷ ñ+≥T+~. eTq ì‘·´ ø±s¡´Áø£e÷\qT nqTdü]+∫, Ä s√E #˚dæq $X‚wü |üqT\qT nqTdü]+∫ eTq˝À kÕj·T+Á‘êìøÏ Äq+<äeTT, $#ês¡eTT nH˚ uÛ≤eq\T ø£\T>∑T‘êsTT. eTq+ #˚dqæ eT+∫ì ø±ì, #Ó&TÉ qT ø±ì dü÷s¡T´&ÉT •es¡÷bÕìï bı+~ ‘·q˝À \j·T+ #˚dTü ≈£î+{≤&ÉT. kÕj·T+Á‘êìøÏ dü÷s¡´ øÏs¡D≤\ y˚&ç ‘·>∑TZ‘·÷ ñ+fÒ eTq ñ‘ê‡Vü≤+ ≈£L&Ü ‘·>∑TZ‘·÷ ñ+≥T+~. e÷qe⁄&TÉ ñ<äjT· + qT+&û #˚dqæ ø£sà¡ \≈£î kÕø£´å +>± πssêE (#·+Á<äT&ÉT) bÕ*+#˚ sêÁ‹ì >∑&ÉT|ü⁄‘ê&ÉT. Ä dü÷s¡´Hêsêj·TDT&˚ kÕ‹«ø£yTÓ qÆ , eT+>∑fiø¯ s£ y¡ TÓ qÆ •es¡÷bÕìï bı+~ eTq eT+∫, #Ó&ÉT\qT ‘·q˝À \j·T+ #˚düTø=ì $ÁXÊ+‹s¡÷|ü+˝À Ä C≤_*¢ <ë«sê eTq eTqdü T \≈£ î ø=‘· Ô #Ó ’ ‘ · q ´X¯ ø Ï Ô ì Á|ükÕ~kÕÔ&ÉT. n+<äTπø dü÷s¡T´&ÉT \j·Tø±s¡ø£yÓTÆq eTùV≤X¯«s¡ dü«s¡÷|üeTT. á Á|üøè£ ‹øÏ eT÷\+ dü÷s¡T´&˚. dü÷s¡T´&ÉT ˝Òì<˚ á düèùwº ˝Ò<äT. n+<äTπø dü÷s¡T´ì e÷qe⁄&ÉT ñbÕdæ+#ê\ì eTq ô|<ä›\T #ÓãT‘ês¡T. dü÷s√´ bÕdüq n+fÒ dü÷s¡T´ì‘√ bÕ≥T ìÁ<ä˝∫Ò , dü÷s¡T´ì e˝… ø£w|ºü &ü TÉ ‘·÷, dü÷s¡T´ì e˝… e÷qyê[øÏ eT+∫ #˚j·÷\H˚ Ä˝À#·q\qT ø£*– ñ+&É≥y˚T.
2 y˚T, 2016
19
Ä<Ûë´‹àø£+ Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ <˚yê\j·÷\ uÛÑ÷$T>± >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~+~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï <˚e⁄fi¯ófl <˚e‘·\T ø=\TyÓ’ ñqï |ü⁄D´uÛ÷Ñ $T>± e]ídTü +Ô {≤s¡T. <ëìøÏ ì<äsÙ¡ qy˚T <˚X¯ yê´|üÔ+>± HÓ\yÓ’ ñqï Á|üeTTK |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T, Á|ü‹s√p yê{Ïì <ä]Ù+∫ ‘·]+#˚ uÛÑ≈£îÔ\T. eTq <˚X+¯ dü+düÿè‹, dü+Á|ü<ëj·÷\≈£î |ü⁄{Ïìº \T¢. $$<Ûä ÁbÕ+‘ê\ qT+&ç Á|ü»\T e∫à uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì πøåÁ‘ê\qT <ä]Ù+#·Tø√e≥+ eTq kÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘ê«ìøÏ >∑\ >=|üŒ<äHêìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. yê]øÏ >∑\ $XÊ«kÕ\T, >ös¡yê\T, qeTàø±\T Ä\j·÷\≈£î $\TyÓq’ ÄdüT\Ô qT n+~düTHÔ êïsTT. n˝≤ ø=\TyÓ’ ñqï |ü⁄D´πøåÁ‘ê\˝À dü+|üqï <˚yê\j·÷\ $X‚cÕ˝Ò$T{À ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.
1. nq+‘·|ü<äàHêuÛÑkÕ«$T Ä\j·T+ ` πøs¡fi¯
uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝Àq÷ n<˚ $<Û+ä >± Á|ü|+ü #·+˝ÀH˚ n‘·´+‘· dü+|üqï Ä\j·T+>± Á|üdæ~∆ >±+∫+~ πøs¡fi¯˝Àì nq+‘·|ü<äàHêuÛÑ kÕ«$T <˚yê\j·T+. Çø£ ÿ &ç <˚ y ê\j· T +˝À 07 p˝… ’ 2011q H˚\e÷[>∑˝À ◊<äT Á|ü<X˚ Ê\˝À nbÕs¡yTÓ qÆ dü+|ü<ä ñqï≥Tº >∑ T ]Ô + #· ≥ +‘√ á Ä\j· T + $X‚ w ü ÁbÕ<Ûëq´+ dü+‘·]+#·T≈£î+~. Á|üdüTÔ‘·+ á ÄdüTÔ\
eTq <˚X¯+˝Àì ◊<äT dü+|üqï Ä\j·÷\T
‹s¡TeT\ `‹s¡T|ü‹ Ä\j·T+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À 4. dæ~∆$Hêj·Tø£ Ä\j·T+ ` eTVü‰sêh ¬s+&√ dü+|üqï Ä\j·T+>± Á|üdæ~∆>±+∫+~. eTVü‰sêh˝Àì <ë<äs˝Y À Á|üu≤Û <˚$ ÁbÕ+‘·+˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì ∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢˝À yÓ\dæq á dæ~∆ $Hêj·Tø£ kÕ«$T Ä\j·T+ ñ+~. 19 qe+ãsY 1801q \ø£àå DY $‘·÷, <˚ePu≤jYT |üf˝Ò Ÿ nH˚yês¡T á Ä\j·÷ìï ì]à+#ês¡T. Á|üeTTKT\T, düTÁ|üdæ<ä∆ e´≈£îÔ\T á Ä\j·÷ìï dü+<ä]ÙkÕÔs¡T. ø√˝Ÿø£‘ê≈£î #Ó+~q ˇø£ yê´bÕs¡y˚‘·Ô $sêfi¯+>± Ç∫Ãq 3.7
Ä\j·T+ Á|üeTTK j·÷Á‘ê dü\ú +>± ø°]>Ô &∑ +ç ∫+~. á Ä\j·÷ìøÏ uÛÑ≈£îÔ\T n~Ûø£ dü+K´˝À <Ûäq+, ã+>±s¡+ düeT]Œ+#·T≈£î+{≤s¡T. Ä\j·T dü+|ü<ä $X‚cÕ\T ‹s¡T|ü‹ y˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$T düTe÷s¡T 1000 øÏ˝À\ ã+>±s¡T ÄuÛÑs¡D≤\‘√ ø=\TyÓ’ ñHêï&ÉT. Á|ü‹s√E düTe÷s¡T 50,000 qT+&ç 1 \ø£å eT+~ j·÷Á‹≈£î\T <˚yê\j·÷ìï dü+<ä]ÙdüTÔ+{≤s¡T. $sêfi≤\ <ë«sê á Ä\j·÷ìøÏ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ düTe÷s¡T 650 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ Ä<ëj·T+ edüT+Ô ~. Çø£ÿ&É 1,50,000 \&É÷¶\qT s√p ‘·j·÷s¡T#˚dæ uÛÑ≈£îÔ\≈£î Á|ükÕ<ä+>± n+~kÕÔs¡T. á \&É÷¶\ neTàø£+ e\¢ Ä\j·÷ìøÏ @&Ü~øÏ düTe÷s¡T 11 \ø£å\ s¡÷bÕj·T\ Ä<ëj·T+ düeT≈£Ls¡T‘·T+~.
øÏ˝À\ ã+>±s¡+‘√ á Ä\j·T>√|ü⁄s¡+ ì]à+#·&+É $X‚wü+. πøe\+ ‘·eT≈£î ÇwüºyÓTÆq dæ~∆$Hêj·Tø£ kÕ«$T $Á>∑V‰ü ìï MøÏ+å #·{≤ìπø Á|ü‹s√p düTe÷s¡T 25,000 qT+&ç 2 \ø£å\ eT+~ uÛÑ≈£îÔ\T á Ä\j·÷ìï <ä]ÙdüTÔ+{≤s¡T. uÛÑ≈£îÔ\ $sêfi≤\ <ë«sê @{≤ düTe÷s¡T 320 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ Ä<ëj·T+ düeT≈£Ls¡T‘√+~.
5. dü«s¡í<˚yê\j·T+ ` |ü+C≤uŸ
n‘·´~Ûø£ j·÷Á‹≈£î\T dü+<ä]Ù+#˚ πøåÁ‘ê\˝À ˇø£f…Æq wæ]¶ kÕsTTu≤u≤ Ä\j·÷ìï 1922˝À ì]à+#ês¡T. eTVü‰sêh˝Àì eTT+u…’ q>∑sêìøÏ 296 øÏ ˝ ÀMT≥s¡ ¢ <ä ÷ s¡ + ˝À á Ä\j· T + ñ+~. uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À eT÷&Ée dü+|üqï Ä\j·T+>± Á|üd~æ ∆ #Ó+~q á Ä\j·÷ìï Á|ü‹s√p $$<Ûä ≈£î˝≤˝, eT‘ê\ uÛÑ≈£îÔ\T dü+<ä]ÙdüTÔ+{≤s¡T. düTe÷s¡T 32 ø√≥¢ $\TyÓ’q ã+>±s¡T, yÓ+&ç ÄuÛÑs¡D≤\T, 6
kÕ<Ûës¡D+>± Vü≤]à+<äsY kÕVæ≤uŸ nì e´eVü≤ ]+#˚ dü«s¡í<˚yê\j·T+ |ü+C≤uŸ˝Àì neTè‘YdüsY˝À ñ+~. eTq<˚X¯+ qT+&˚ ø±≈£î+&Ü $$<Ûä <˚XÊ\ j·÷Á‹≈£î\qT $X‚w+ü >± Äø£≥Tº≈î£ +≥T+~. n‘·´+‘· <˚B|ü´e÷q+>± yÓ\T>=+<äT‘·Tqï á Ä\j·T+ ã+>±s¡+‘√ ‘·j·÷s¡T #˚dæ+~. sêÁ‹ düeTj·T+˝À Ç~ eT]+‘· Äø£s¡¸D°j·T+>± uÛÑ≈£îÔ\qT Äø£≥Tº ≈£î+≥T+~. dæ≈£îÿ eT‘·düTÔ\ |ü$Á‘· Ä\j·T+>± ù|s¡T>±+∫q á Ä\j·T+ >√&É\T #Óø£ÿ |ü\ø£\T, ã+>±s¡+, yÓ+&ç‘√ n\+ø£]+#·&É+ e\¢ eT]+‘· Äø£s¡¸D°j·T+>± ‘·j·÷¬s’+~. á dü«s¡í<˚yê\j·T
ø√≥¢ ø£+fÒ m≈£îÿe $\Te #˚ùd yÓ+&ç HêDÒ\T ø£*– ñ+&É&É+ á Ä\j·T $X‚wü+. ≈£î\, eT‘ê\ ø£r‘·+>± uÛÑ≈£îÔ\T á Ä\j·÷ìï <ä]Ù+#·Tø√e≥+ Çø£ÿ&ç Á|ü‘´˚ ø£‘.· uÛ≈Ñ î£ \Ô T n+~+#˚ $sêfi≤\ <ë«sê 2. ‹s¡TeT\`‹s¡T|ü‹ y˚+ø£fXÒ «¯ s¡kÕ«$T Ä\j·T+ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ düTe÷s¡T 350 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T Ä<ëj·T+ düeT≈£Ls¡T‘·T+~. ` Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ
ìsêàD+ Væ ≤ +<ä ÷ , eTTdæ ¢ + , j· T Ts√|æ j · T qT dü÷Á‘ê\‘√, Ä~ Á>∑+<∏ä+ Ä<Ûës¡+>± $\TyÓ’q sêfi¯ófl, ã+>±s¡T |ü+~], yÓ+&ç dü+Ô uÛ≤\T ø£\sTTø£‘√ »]–+~. á |ü$Á‘· <˚yê\j·÷ìï Á|ü‹s√p dæ≈î£ ÿ eT‘·düTú˝Ò ø±ø£ Ç‘·s¡ uÛÑ≈£îÔ\T <ä]Ù+#·T≈£î+{≤s¡T. |üs¡«~Hê\˝À á Ä\j·T Ä<ëj·T+ 4 ø√≥¢≈£îô|’H˚ ñ+≥T+~.
3. wæض kÕsTTu≤u≤ Ä\j·T+ ` eTVü‰sêh
$\Te düTe÷s¡T \ø£å ø√≥¢ (düTe÷s¡T 22.3 _*j·THé &Ü\s¡ T ¢ ) s¡ ÷ bÕj· T \≈£ î #˚ s ¡ T ≈£ î +~. Ç+ø± ø£qT>=Hê*‡q dü+|ü<ä ñqï≥T¢ uÛ≤$düTHÔ êïs¡T. Bì‘√ <˚X¯+˝ÀH˚ n‘·´+‘· dü+|üqï Ä\j·T+>± ù|s¡T >±+∫q ‹s¡T|ü‹ u≤˝≤J Ä\j·T+ ø£+fÒ <Ûäìø£ Ä\j·T+>± nq+‘·|ü<äàHêuÛÑkÕ«$T Ä\j·T+ ì*∫+~. Ä\j·T dü+|ü<ä $X‚cÕ\T $\TyÓ’q |ü⁄sê‘·q ã+>±s¡T ÄuÛÑs¡D≤\T, n‘·´+‘· $\TyÓq’ eÁC≤\T, s¡÷.500 ø√≥¢ $\TyÓq’ l eTVü‰$wüßeí ⁄ dü«s¡í $Á>∑V≤ü +, ã+>±s¡T øÏØ{≤\T, ã+>±s¡T <ÛäqTdüT‡, 17 øÏ˝À\ ã+>±s¡T HêDÒ\T, 2.5 øÏ˝À\ ãs¡Te⁄>∑\ 18 n&ÉT>∑T\ ã+>±s¡T ÄuÛÑs¡D+ (HÓ¬ø¢dt), |ü⁄sê‘·q eÁC≤\T, |ü#·Ã\T bı~–q nH˚ø£ s¡ø±\ ÄuÛÑs¡D≤\T, ã+>±s¡+‘√ ‘·j·÷s¡T #˚dæq bÕÁ‘·\T Çø£ÿ&ç $X‚wü dü+|ü<ä. 20
2 y˚T, 2016
C≤rj·T+
` m˙‡
k˛ìj·÷>±+BÛ n$˙‹ì u…’≥ô|{Ϻq Ç≥© ø√s¡Tº ` ôV≤*ø±´|üsº ¢¡ ø=qT>√\T˝À Á|ü<ëÛ q ªÁ&Ó$’ +>¥ bò˛s¡T‡μ k˛ìj·÷ ` ˇ|üŒ+<ä+ ø√dü+ n~Ûø£ yÓTT‘·Ô+˝À eTT&ÉT|ü⁄\ #Ó*¢+|ü⁄\T ` <√wüß\≈£î Hê\T>∑Tqïs¡ dü+e‘·‡sê\ C…’\T •ø£å ` rs¡TŒ yÓ\¢&ç+∫q Ç≥© $T\Hé ø√s¡Tº
j·TT|æj˚T Á|üuÛÑT‘·« Vü≤j·÷+˝À ø±+Á¬>dt n<Û´ä ≈£îå sê\T k˛ìj·÷ >±+BÛ n$˙‹øÏ bÕ\Œ&çq≥T¢ ÄyÓT dü«<˚X¯+ Ç≥©˝Àì ˇø£ ø√s¡Tº n&ɶ+>± u…’≥ ô|{Ϻ+~. n|ü⁄Œ&˚ $yê<ä+ düèwæº+∫q 12 Ä>∑kÕº yÓdtº˝≤´+&é ôV≤*ø±´|üºs¡¢qT |òæH˚à#êÿìj·÷ ø£+ô|˙ qT+&ç s¡÷.3,600 ø√≥¢≈î£ ø=qT>√\T≈£î dü+ã+~Û+∫ eTT&ÉT|ü⁄\T #Ó*¢+∫q+<äT≈£î á ø£+ô|˙ n~Û|ü‹ >∑TsTTôdù|Œ ˇs¡dæ‘√ bÕ≥T, eT] ø=+<äs¡T n~Ûø±s¡T\qT <√wüß\T>± ‘˚\Tdü÷Ô Ç≥©˝Àì $T\Hé ø√s¡Tº Hê\T>∑Tqïs¡ dü+e‘·‡sê\ #=|ü⁄Œq C…\’ T •ø£qå T $~Û+∫+~. á ˇ|üŒ+<ä+ ø√dü+ uÛ≤s¡‘Y˝Àì ø±+Á¬>dt bÕغ nÁ>∑Hêj·T≈£î\≈£î eTT&ÉT|ü⁄\T #Ó*¢+∫q≥T¢ ø√s¡Tº ìsê∆]+∫+~. á ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äs¡&ÜìøÏ k˛ìj·÷ >±+BÛ Á|ü<ÛëqyÓTÆq ªÁ&Ó’$+>¥ bò ˛ s¡ T ‡μ >± ì*#ês¡ ì ≈£ L &Ü Hê´j· T eT÷]Ô yê´U≤´ì+#ês¡T. á ˇ|üŒ+<ä+ ø√dü+ yÓTT‘·Ô+ MT<ä uÛ≤s¡‘Y˝Àì sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, n~Ûø±s¡T\T, yÓ’e÷ìø£ n~Ûø±s¡T\≈£î s¡÷.250 ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î eTT&ÉT|ü⁄\T #Ó*+¢ #·>±, sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\πø s¡÷. 120 qT+&ç s¡÷. 125 ø√≥T¢ #Ó*¢+∫q≥T¢ ø√s¡Tº ù|s=ÿqï~. n+<äT≈£î kÕøå±´\T>± á ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]Ãq eT<Û´ä e]Ô qT+&ç kÕ«BÛq+ #˚dTü ≈£îqï #˚‹‘√ Áyêdæq H√{Ÿ\qT #·÷bÕs¡T. á ˇ|üŒ+<ä+ ø√dü+ k˛ìj·÷ >±+BÛ, ÄyÓT düìïVæ≤‘·T\T, n|üŒ{Ï C≤rj·T uÛÁÑ <ä‘ê dü\Vü‰<ës¡T&ÉT m+.¬ø.Hêsêj·TDHé, Á|ü<ÛëqeT+Á‹ eTH√àVü≤Hédæ+>¥ Á|üj·T‘·ï+ #˚kÕs¡ì Hê´j·TeT÷]Ô ‘·q rs¡TŒ˝À ù|s=ÿHêïs¡T. á ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äsá &É+˝À ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\ n$˙‹ì á rs¡TŒ yÓ\¢&ç #˚j·T&Éy˚T ø±≈£î+&Ü, á n$˙‹ u≤>√‘·+ô|’ Ç≥© <äsê´|ü⁄Ô ãè+<ëìøÏ n|üŒ{Ï j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘·«+ ndü\T düVü≤ø£]+#·H˚ ˝Ò<äì Hê´j·TeT÷]Ô ì+~+#ês¡T. á rs¡TŒ˝À k˛ìj·÷ >±+BÛ ù|s¡TqT Hê´j·TeT÷]Ô Hê\T>∑T kÕs¡T¢ Á|ükÕÔ$+#ês¡T. 225 ù|J\T >∑\ á rs¡TŒ≈£î nqTã+<Û ä + >± |ü \ T |ü Á ‘ê\qT »‘· # ˚ X Ês¡ T . eT<Ûä´e]Ô qT+&ç kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îqï |üÁ‘ê\˝À
uÛ≤s¡‘· sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\≈£î eTT&ÉT|ü⁄\T @$<Û+ä >± n+<äCÒkÕs√ dü$es¡+>± ñ+~. _C…|æ düuÛÑT´\T MTHêøÏå ˝Òœ ˝Àø˘düuÛÑ˝À, uÛÑ÷ù|+Á<ä j·÷<äyé sê»´düuÛÑ˝À á n+XÊìï ˝ÒeHÓ‘T· ‘Ô ÷· Ç≥© ø√s¡Tº rs¡TŒô|’ dü$es¡yTÓ qÆ <äsê´|ü⁄Ô »]|æ+#ê\ì &çe÷+&é #˚kÕs¡T. á rs¡TŒ˝À 193, 204 q+ãs¡T >∑\ ù|J\˝À k˛ìj·÷ >±+BÛ ù|s¡TqT Á|ükÕÔ$+#ês¡T.
á ˇ|üŒ+<ä+ ø√dü+ yÓTT‘·+Ô MT<ä uÛ≤s¡‘Y˝Àì sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, n~Ûø±s¡T\T, yÓe’ ÷ìø£ n~Ûø±s¡T\≈£î s¡÷.250 ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î eTT&ÉT|ü⁄\T #Ó*¢+#·>±, sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\πø s¡÷. 120 qT+&ç s¡÷. 125 ø√≥T¢ #Ó * ¢ + ∫q≥T¢ ø√s¡ T º ù|s=ÿqï~. n+<äT≈£î kÕøå±´\T>± á ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]Ãq eT<Ûä´e]Ô qT+&ç kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îqï #˚‹‘√ Áyêdæq H√{Ÿ\qT #·÷bÕs¡T. <äsê´|ü⁄Ô ãè+<ä+ kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îqï 2008 e÷]à 15 Hê{Ï ˝ÒK˝À Á|ü<Ûëq eT<Ûä´e]Ô nsTTq ÁøÏdæºj·THé $T#Ó˝Ÿ á ø£+ô|˙ uÛ≤s¡‘Y ùd˝Ÿ‡ n~Û|ü‹ |”≥sY VüQ˝Ò{Ÿº≈£î Áyêdæq ˝ÒK˝À á ˇ|üŒ+<ëìøÏ k˛ìj·÷ >±+BÛ Á|ü<Ûëq ªÁ&Ó’$+>¥ bò˛s¡T‡μ nì ‘Ó*bÕs¡T. ‘êqT m+◊`8 ôV≤*ø±|üsº \Y ˝À eT¬s+‘√ ø±\+ m>∑s¡˝Òqì n+≥THêïs¡ì ≈£L&Ü #ÓbÕŒs¡T. ÁøÏ d æ º j · T Hé Ç+ø± <=s¡ ø £ ≈ £ î +&Ü ‘· | æ Œ +#· T ≈£ î ‹s¡T>∑T‘·THêï&ÉT. ø±+Á¬>dt Hêj·Tø£‘·«+ n$˙‹ Á|üj·T‘êï\qT
$e]dü ÷ Ô á ˝Ò K qT rs¡ T Œ˝À dü $ es¡ + >± $e]+#ês¡T. n|üŒ{Ï uÛ≤s¡‘Y˝Àì Á_{Ïwt ôV’≤ ø£MTwüqsY á ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äs¡&É+ ø√dü+ ø±+Á¬>dt nÁ>∑Hêj·Tø£‘ê«ìï \ø£å´+>± ø£èwæ #˚j·÷\ì Ä ˝ÒK˝À dü÷∫+#ês¡T. ªª&çj·TsY |”≥sY, $◊|æ ˇ|üŒ+<ä+ yÓqTø£ Ç+¬ø+‘√ø±\+ m+◊`8 ˝À Á|üj÷· D+ #˚jT· ˝Òqì n+≥Tqï k˛ìj· ÷ >±+BÛ Á&Ó ’ $ +>¥ bò ˛ s¡ T ‡ ø±e&É+‘√, Á_{Ïwt n+u≤dæ&ÉsY ÄyÓTqT, ÄyÓT düìïVæ≤‘· dü\Vü‰<ës¡T\qT \ø£å´+>± Á|üj·T‘·ï+ #˚j÷· *μμ nì <äsê´|ü⁄Ô ãè+<ä+ kÕ«BÛq+ #˚dTü ≈£îqï ˝ÒK˝À $T#Ó˝Ÿ ù|s=ÿHêïs¡T. 2013 ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À n¬sdtº nsTTq eT<Û´ä e]Ô >∑TsTT&√ Vü≤dtÃøπ qT+&ç á ˝ÒKqT kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îHêïs¡T. ø√s¡T˝º À Ç{≤*j·THé ÁbÕdæ≈L£ ´wüHé eTT&ÉT|ü⁄\T rdü T ≈£ î qï ø±+Á¬ > dt Hêj· T ≈£ î \ bò ˛ {À\qT #·÷|æq|ü⁄Œ&ÉT yês¡+<ä]˙ Vü≤dtÃπø >∑Ts¡TÔ |ü{≤ºs¡ì rs¡TŒ˝À ‘Ó*bÕs¡T. yÓTT‘·Ô+>± #Ó*¢+∫q 30 $T*j·THé j·T÷s√\qT me¬se]øÏ m+‘Ó+‘· Çyê«˝À nqï~ rs¡TŒ 9 e ù|J˝À »‘·#˚dæq $T#Ó˝Ÿ #˚‹Áyê‘· |üÁ‘·+˝À $e]+#ês¡T. yÓ’e÷ìø£ <äfi¯ n~Ûø±s¡T\≈£î 6 $T*j·THé j· T ÷s√\T, s¡ ø £ å D eT+Á‹‘· « XÊK‘√ bÕ≥T n~Û ø ±s¡ T \≈£ î 8.4 $T*j· T Hé j· T ÷s√\T πø{≤sTT+∫q≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T. k˛ìj·÷ >±+BÛøÏ düìïVæ≤‘·+>± ñqï sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\≈£î s¡÷. 15 qT+&ç 16 $T*j·THé j·T÷s√\T øπ {≤sTT+#ê\ì sêkÕs¡T. ª≈£î≥T+u≤ìøÏμ ≈£L&Ü ø£$÷wüHé |ü+#ê\ì n+<äT˝À ñ+~. ≈£î≥T+u+ n+fÒ yÓ’e÷ìø£ <äfi¯ n~Û|ü‹ mdt.|æ.‘ê´– ≈£î≥T+ã+ nì rs¡TŒ˝À ù|s=ÿHêïs¡T. 163, 164 ù|J\˝À eTH√àVü≤Hé dæ+>¥ ù|s¡T ñ+~. Ç{≤*j·THé Hêj·T≈£î\qT, <Í‘·´y˚‘·Ô\qT ñ|üjÓ÷–+∫ n|üŒ{Ï Á|ü<Ûëq eT+Á‹ì ˇs¡dæ dü+Á|ü~+∫ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ yÓ’|ü⁄ qT+&ç düVü‰j·T ìsêø£sD¡ »s¡|&ü +É <ë«sê á <äsê´|ü⁄qÔ T n&ÉTø¶ =H˚ $<Ûä+>± Á|üj·T‘·ï+ #˚kÕs¡T. rs¡TŒ˝À ˇs¡dæ p˝…’, 2013 ˝À C…\’ T qT+&ç Áyêdæq ˝ÒKqT »‘· #˚kÕs¡T. á ˝ÒK˝À n|üŒ{Ï Ç{© Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ì >±ì, n+u≤dæ&sÉ qY T >±ì dü+Á|ü~+∫ eTH√àVü≤Hé dæ+>¥≈î£ bò˛Hé #˚sTT+#·eTì ‘·q yê]ì ˇs¡dæ ø√sê&ÉT. rs¡TŒ˝À |ü\T#√≥¢ 2013˝À »]–q <äsê´|ü⁄Ô˝À s¡ø£åD eT+Á‹‘·«XÊU, Ç‘·s¡ uÛ≤s¡‘· <äsê´|ü⁄Ô dü+düú\‘√ düVü‰ uÛ≤s¡rj·T n~Ûø±s¡T\ düVü‰j·T ìsêø£s¡D >∑T]+∫ |ü\T #√≥¢ ì+~+#ês¡T.
2 y˚T, 2016
21
yêsêÔ $X‚cÕ\T
yê&É yê&É˝≤ Vü≤qTeT»®j·T+‹ y˚&ÉTø£\T
ìs¡à˝Ÿ˝À Vü≤qTe÷Hé »j·T+‹ dü+<äs¡“¤+>± Ms¡ Vü≤qTe÷Hé j·÷Á‘·.
Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ ‘ê+&É÷sY X¯s¡D≤\j·T+˝À Vü≤qTeTHé »j·T+‹, X¯+ø£sê#ês¡´ »j·T+‹ y˚&TÉ ø£\T.
yÓT<äø˘˝À $X¯«Væ≤+<ä÷|ü]wü‘Y, u»s¡+>¥ <äfiŸ Ä<Ûä«s¡´+˝À Vü≤qTe÷Hé »j·T+‹ ∫Á‘ê\T.
eTH√Vü≤sêu≤<é˝À Vü≤qTe÷Hé »j·T+‹ dü+<äs¡“¤+>± yêVü≤q sê´©
Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ ‘ê+&É÷sY X¯s¡D≤\j·T+˝À Vü≤qTeTHé »j·T+‹, X¯+ø£sê#ês¡´ »j·T+‹ y˚&TÉ ø£\T.
ùdyêuÛ≤s¡‹ Ä<Û«ä s¡´+˝À uÛ≤>∑´q>∑sY Vü≤_‡>∑÷&É M~Û HÓ+ 8˝À 20 @Á|æ˝Ÿ 2016q #·*y˚+Á<äeTT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À õ.ôV≤#Y.myéT.dæ CÀq˝Ÿ ø£MTwüqsY s¡|òüTTÁ|ükÕ<é, ø±s√Œπs≥sY uÒ‹ dü«|üï, ãs¡ÿ‘Y|ü⁄sê uÛ≤>¥ dü+|òüT#ê\ø˘ sê$sêeT *+>±¬s&ç¶ bÕ˝§ZHêïs¡T.
$TdüºsY Ç+&çj·÷ &ç.$.X‚wüj·T´ ndüÔeTj·T+ X¯Øs¡ kÂwü˜e s¡M+Á<äHê<∏,é |ü_“XË{ºÏ düTÁãVü≤àD´+, b˛\TsêeTj·T´
ìsêàD+ (u≤&û _*¶+>¥)˝À C≤rj·T n+‘·sê®rj·T kÕúsTT ˝À ø°]>Ô &∑ +ç ∫q l <Û ä s ¡ à |ü ⁄ ] yÓ + ø£ ≥ X‚wüj·T´ 16 @Á|æ˝Ÿ 2016q ø°]ÔX‚wüß ˝… ’ H ês¡ T . u≤&û _*¶ + >¥ ø√dü + ø±e*˝À Vü≤qTe÷Hé yê´e÷j·TXÊ\ kÕú|æ+∫, <ëìì HÓ\÷¢sT¡ õ˝≤¢ u≤&û _*¶+>¥ nk˛dæjT˚ wüH>é ± r]Ã~<ë›s¡T. ≈£îe÷sYkÕ«$T, <äX¯s¡<∏äsêeTj·T´\ düVü≤ø±s¡+‘√, πse÷\ yÓ+ø£≥¬s&ç¶, ô|+&Ó+ 22
2 y˚T, 2016
yÓ T T<ä ˝ … ’ q ø±e* Á|ü e TTKT\ Áb˛‘ê‡Vü ≤ +‘√ j·TTe‘·qT ã*wü+º >± r]Ã~<˚› Á|üÁøÏjT· ˝À X‚wj ü T· ´ ø£èwæ, |ü≥Tº<\ä nìs¡«#·˙j·TyÓTqÆ $. X‚wj ü T· ´ ø±e* düMT|ü+˝Àì Áu≤Vü≤àDø±\˙˝À 1946˝À »ìà+#ês¡T. 1964˝À Ç+&çjT· Hé msTTsY bò˛s¡T‡˝À #˚] u≤&û _*¶+>¥˝À nH˚ø£ |ü⁄s¡kÕÿsê \+<äT≈£îHêïs¡T. q≥Tì>± nH˚ø£ ‘Ó\T>∑T, Væ≤+B ∫Á‘ê\˝À q{Ï+#ês¡T. dü + |ò ü T $dü Ô s ¡ D ø√dü + ≈£ î e÷s¡ k Õ«$T, <äX¯s¡<∏äsêeTj·T´‘√ ø£\dæ ø±e*, $+»eT÷s¡T ÁbÕ+‘ê\˝À sê» dü‘·´+‘√ ø£*dæ $X‚wü ø£èwæ #˚XÊs¡T. 1974˝À Ç+~sê>±+BÛ Á|üC≤kÕ«eT´+ô|’ n‘·´edüs¡ |ü]dæú‹ ù|s¡Tq <ë&ç#˚dæ, kÕ«‘·+Á‘ê´ìï
Vü≤]+∫q|ü⁄Œ&ÉT, ìs¡düq>± dü‘ê´Á>∑Vü≤+ #˚dæ, ˇø£{Ïqïs¡ dü+e‘·‡sê\T C…’\T J$‘·+ nqTuÛÑ $+#ês¡T. Ä dü+<äs“¡ +¤ >± e∫Ãq dæìe÷ neø±XÊ \qT ‹s¡düÿ]+#ês¡T. C…’\T˝À ≈£L&Ü yê´j·÷eT XÊ\qT q&çbÕs¡T. j·TTe≈£î\˝À X¯øÏÔ kÕeTsêú´\ ìsêàD+ ø√dü+ dü+|òüT $düÔs¡D≈£î ø£èwæ#˚dæq X‚wüj·T´>±] eTè‹øÏ dü+|òüT $uÛ≤>¥ Á|ü#ês¡ø˘ lìyêdü¬s&ç¶, XÊØs¡ø˘ Á|üeTTUŸ eT*¢U≤s¡T®q, jÓ÷>∑ >∑Ts¡Te⁄ eTT|æŒsê\ qs¡dæ+Vü≤XÊÁdæÔ, ø±s¡´yêVü≤ yÓ+ø£≥s¡eTDj·T´, kÕe÷õø£ düeTs¡d‘ü ê y˚~ø£ sêÁwüº Á|ü<ëÛ q ø±s¡´<ä]Ù ø√&É÷s¡T dü‘´· + ‘·~‘·sT¡ \T yê] eTè‹øÏ dü+‘ê|ü+ ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. yê] ≈£î≥T+u≤ìøÏ, yê] ≈£îe÷s¡T&ÉT |üeHé≈î£ e÷sY≈î£ kÕqTuÛ÷Ñ ‹ ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T.
yêsêÔ $X‚cÕ\T
yÓ’<˚Væ≤ ÄÁX¯eT 23 e yê]¸ø√‘·‡eeTT
42 nHê<∏ä ÄÁX¯e÷\T, 2500 eT+~ nHê<∏ä |æ\¢\T Á|üuÛÑT‘·« ÄBÛq+˝À q&ÉTdüTÔHêïsTT. nsTT‘˚ yê]˝À Äràj·T‘·, nqTsê>∑+, <˚X¯ <Ûäsêà\ |ü≥¢ ìwü˜qT ô|+#·˝Òø£ b˛‘·THêïeTì, BìøÏ _Ûqï+>± yÓ’<˚Væ≤ ÄÁX¯eT+ |æ\¢\qT Ä<äs¡Ù bÂs¡T\T>± r]Ã~<äT‘› T· qï<äì ‘Ó\+>±D ñyÓTHé‡ #Û˝’Ó ,Ÿ¶ &çCãÒ T˝Ÿ¶ d”ìj·TsY dæ{»Ï Hé‡ &çbÕs¡Tyº TÓ +{Ÿ »qs¡˝Ÿ ôdÁø£≥] m+.»>∑BX¯«sY Vü≤s¡¸+ e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. 24`04`2016 Ä~yês¡eTT kÕj·T+Á‘·+ 6.00>∑+.\≈£î »]–q yÓ’<˚Væ≤ ÄÁX¯eT+ 23e
kÕ+B|üì Äyêdü+ 11e yê]¸ø√‘·‡e+
yê]¸ø√‘·‡e+˝À l »>∑BX¯«sY eTTK´ n‹~∏>± bÕ˝§Zì Á|üdü+–+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+ uÛ≤>∑´q>∑sY ôd’<ëu≤<é˝Àì yÓ’<˚Væ≤ ÄÁX¯eT ÁbÕ+>∑D+˝À »]–+~. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹<∏äT\T>± l »>∑BX¯«sY‘√ bÕ≥T ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·TeT÷]Ô »dæºdt |æ.qMHésêe⁄, Á|ü<Ûëq eø£Ô>± ÄsY.mdt.mdt. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· Á|ü#ês¡ø˘ <˚y+˚ <äs,Y ◊.ÄsY.mdt, n&çwqü ˝Ÿ ø£MTwüqsY Ä|òt ÇHéø+£ {≤ø˘‡ ~yêø£sY Á|ükÕ<é, mdt_◊ ndæôd+º {Ÿ »qs¡˝Ÿ y˚TH˚»sY yÓ+ø£≥ Hê>∑sêE, ã÷s¡T>∑T
E´yÓ\sY‡ #ÛÓ’s¡àHé ã÷s¡T>∑T yÓ+ø£fÒX¯«sYsêe⁄ $#˚ÃXÊs¡T. »dædº t qMHésêe⁄ Á|üd+ü –dü÷Ô Ç~ nHê<∏ä |æ\\¢ ÄÁX¯eT+ ø±<äì, ˇø£ $&ÉBj·Tsêì ≈£î≥T+ã >∑èVü≤+ nì ù|s=ÿHêïs¡T. nHê<∏ä u≤*ø£\ ô|[fl ‘·sê«‘· ≈£L&Ü yê] ≈£î≥T+ã+, yê] dü+‘êq+ ÄÁX¯eT+‘√ nqTã+<Ûä+ ø=qkÕ–+#·&É+ Á|üX¯+dü˙j·TeTì, ãVüQXÊ –˙ïdt ãTø˘˝À ≈£L&Ü ù|s=ÿqe\dæq jÓ÷>∑´yÓTqÆ ~>± n_Ûe]í+#ês¡T. ◊.ÄsY . mdt , n&ç w ü q ˝Ÿ ø£ M Twü q sY Ä|ò t ÇHéø£+{≤ø˘‡ ~yêø£sY Á|ükÕ<é e÷{≤¢&ÉT‘·÷ 23 dü+e‘·‡sê\T>± m≥Te+{Ï |òü˝≤ù|ø£å ˝Ò≈£î+&Ü á ãèVü≤‘Y ø±sê´ìï #˚|ü&ÉT‘·Tqï yÓ’<˚Væ≤ ùdyê dü$T‹ yê]ì n_Ûq+~+#ês¡T. yÓ’<˚Væ≤ ùdyê dü$T‹ n<Ûä´≈£åî\T düT+<äsY ¬s&ç¶, ø±s¡´<ä]Ù ø=+&É÷s¡T u≤\ø£èwüíj·T´, n<Ûä´≈£åî\T b˛qT>√{Ï Á|üø±wtsêe⁄, Ç‘·s¡ ø±s¡´es¡Z düuÛÑT´\T, ÄÁX¯eT n_Ûe÷qT\T, <ë‘·\T bÕ˝§Zì ø±s¡´Áø£e÷ìï $»j·Te+‘·+ #˚XÊs¡T. Á|üdü+>±\ eT<Ûä´˝À »]–q kÕ+düÿè‹ø£ ø±s¡´Áø£e÷\T n‹<∏äT\qT, Áù|ø£å≈£î\qT $X‚wü+>± Äø£≥Tº≈î£ HêïsTT.
πø+Á<ä ø±]àø£ XÊK dü\Vü‰eT+&É* #ÛÓ’¬sàHé>±
düTs¡_Û uÛÑ÷+sêe⁄
ñbÕ<Ûë´j·T eè‹Ô qT+&ç ˇø£{qÏ ïs¡ <äXÊu≤›\
bÕ\eT÷s¡Tõ˝≤¢ ã+&ÉMT~|ü*¢˝Àì kÕ+B|üì Äyêdü+ 11e yê]¸ø√‘·‡e+ 13 @Á|æ˝Ÿ 2016q ÄVüQ‘·T\ düeTø£å+˝À »]–+~. á ø±s¡´Áø£eT+˝À $<ë´s¡Tú\ XÊØ]ø£, kÕ+düÿè‹ø£ Á|ü<äs¡Ùq\T dü_Û≈£î\qT n\]+#êsTT.
ÁøÏ‘·+ ÁøÏj·÷o\ sê»ø°j·÷˝À¢øÏ Á|üy˚•+∫q l düTs¡_Û uÛÑ÷+sêe⁄qT πø+Á<ä ø±]àø£ XÊK dü\Vü‰ eT+&É* #ÛÓ’¬sàHé>± πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ Hê$TH˚{Ÿ #˚d+æ ~. 1953 ôdô|º+ãsY 26q ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ Hê#· T |ü * ¢ ˝ À leT‹ qs¡ ‡ ø£ ÿ , l »>±Z s êe⁄ <ä+|ü‘·T\≈£î »ìà+∫q düTs¡_Û uÛÑ÷+sêe⁄ _md”‡, _Ç&û |üP]Ô #˚XÊs¡T. 1977 |òæÁãe] 22q ñbÕ<Ûë´j·TTì>± u≤<Û´ä ‘·\T d”«ø£]+#ês¡T. M]øÏ 1979 e÷]à 23q leT‹ »j·Tl‘√ $yêVü≤ yÓTÆq~. 1988˝À ñbÕ<Ûë´j·T eè‹Ô qT+&ç yê´bÕs¡s¡+>∑+˝À Á|üy˚•+#ês¡T. 1982`84es¡ ≈ £ î ÄsY . mdt . mdt . q>∑ s ¡ ø±s¡´yêVü≤>± |üì#˚XÊs¡T. ø√s¡T≥¢ l düsd¡ «ü ‹ •X¯ó eT+~sY n<Ûä´≈£åî\T>± ≈£L&Ü e´eVü≤]+#ês¡T. 1994˝À ø√s¡T≥¢˝À ]j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ yê´bÕsêìï eè~›∆ #˚dTü ø=ì ôV≤’ <äsêu≤<é˝À uÛ≤qT ]j·T˝Ÿ mùd{º Ÿ ù|]≥ yê´bÕs¡+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á Áø£eT+˝ÀH˚ C…_ÄsY bòÂ+&˚wüHéqTï @sêŒ≥T#˚dæ Bì <ë«sê ù|<ä\≈£î, ã&ç|æ\¢\≈£î düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T n+~+#ês¡T. 2001˝À Ä$s¡“¤$+∫q ‘Ó\+>±D
sêÁwüº dü$T‹ ñ<ä´eT+˝À ø±s¡´ø£s>Ô¡ ± |üP]ÔkÕÔsTT˝À |üì#˚XÊs¡T. dü+πøåeT Vü‰düºfi¯fl˝À $<ë´s¡Tú\≈£î nedüs¡yÓTÆq kÕe÷Á–ì dü e T≈£ L s¡ à ≥+˝À Á|ü ‘ ˚ ´ ø£ <ä è wæ º kÕ]+#ês¡T. Ms¡T kÕú|+æ ∫q C…_ bòÂ+&˚wHü é <ë«sê ø√s¡T≥¢, sêsTTø£˝Ÿ eT+&É˝≤\ |ü]~Û˝Àì <ë<ë|ü⁄ 20 Á>±e÷˝À¢ Á‘ê>∑T˙{Ï düeTdü´ |ü]cÕÿsêìøÏ mH√ï uÀs¡Tu≤e⁄\T y˚sTT+#ês¡T. >√<ëe] |ü⁄wüÿsê\ dü+<äs¡“¤+>± <Ûäs¡à|ü⁄] \ø°åàqs¡dæ+Vü≤kÕ«$Tyês¡¢ düìï<Ûëq+˝À y˚<ä bÕsƒ¡XÊ\ uÛÑeq ìsêàD+ ø√dü+ 4 mø£sê\ uÛÑ÷$Tì ø=qT>√\T#˚dæ Ä~X¯+ø£s¡ |”sƒ¡+≈£î <ä‘·Ô+ #˚XÊs¡T.
2 y˚T, 2016
23
á yês¡+ ÁbÕ+rj·T+
ôV’≤<äsêu≤<é˝À n+‘·sê®rj·T j·TTe»q dü+düú
<äøÏåD ø=]j·÷≈£î #Ó+~q n+‘·sê®rj·T j·TTe»q $TÁ‘·eT+&É* (◊yÓ’m|òt) ‘·eT ¬s+&√ Á|ü < Û ë q π ø +Á<ëìï ôV’ ≤ <ä s êu≤<é ˝ À @sêŒ≥T #˚j·TqT+~. Vü≤ø°+ù|≥˝Àì ◊<Óø£sê\ düú\+˝À HÓ|’ ⁄ü D´ n_Ûeè~∆, •ø£Då , e÷s¡ìZ sπ X› q¯ ø±s¡´Áø£e÷\qT ìs¡«Væ≤+#·qT+~. 21 @Á|æ˝Ÿ 2016q ◊yÓ’m|òt e´ekÕú|≈ü î£ &ÉT C≤ø˘ dü÷bÕsYÿ, ‘Ó\+>±D Á|üuTÑÛ ‘·«+ ‘·s¡|òü⁄q Áø°&Ü ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú m+&û ~qø£sYu≤ãT ˇ|üŒ+<ä+ô|’ dü+‘·ø£+ #˚XÊs¡T.
C≤rj·T+
;d”d”◊ d”áz>± sêVüQ˝Ÿ CÀÁV”≤
;d”d◊” eTTK´ ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±]>± sêVüQ˝Ÿ CÀÁV”≤ ìj·T$T‘·T\j·÷´s¡T. pHé 1q sêVüQ˝Ÿ u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]+#ês¡T. ;d”d”◊ eT+u≤sTT ø±sê´\j·T+ πø+Á<ä+ >± sêVüQ˝Ÿ $<ÛäT\T ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. ;d”d”◊ ÁøÏøπ fÒ‘s· ¡ y˚TH˚CŸyTÓ +{Ÿ #· ÷ dü T ≈£ î H˚ + <ä T ≈£ î d”ázqT ìj·T$T+#ê \ì ˝À<Û ë ø£ $ T{° dü÷∫+∫+~. ø£$T{° dü÷#·q y˚Ts¡≈î£ CÀÁV”≤ì d”áz>± ìj·T$T+∫+~.
sê»´düu≈ÑÛ î£ Äs¡T>∑Ts¡T düuTÑÛ ´\qT Hê$TH˚{Ÿ #˚dqæ øπ +Á<+ä uÛ≤s¡‘· ˇ*+|æø˘ ãè+<ä+ düV≤ü è<ë“e¤ sêj·Tu≤]>± uÛ≤»bÕ H˚‘·\T düTÁãeTD´kÕ«$T, qyéCÀ‘Y dü˝≤àHé
Bìì s¡÷.1470øÏ ô|+#ê\ì dæ.m.dæ.|æ. dæbÕò s¡T‡ #˚dæ+~. |ü|ü⁄Œ<ÛëHê´\ô|’ s¡÷.200 #=|ü⁄Œq ô|+#ê\ì dü÷∫+∫+~. e], |ü|ü⁄Œ<ÛëHê´\T, q÷HÓ–+»\T, Á|ü‹Ô düVü‰ 147 s¡ø±\ |ü+≥\ô|’ á ø£MTwüHé dæbòÕs¡T‡\T #˚düTÔ+~. ø£+~ |ü|ü⁄Œ≈£î s¡÷.200 ô|+∫ 4625 #˚j·÷\ì, ô|düs¡ |ü|ü⁄Œ≈£î 150 ô|+∫ 4800, $TqTeTT\T 150 ô|+∫ 4575 #˚j·÷\ì dæ.m.dæ.|æ. dæbòÕs¡T‡ #˚dæ+~.
kÕ>∑T˙{Ï ô|≥Tºã&ÉT˝À¢ ‘Ó\+>±D HÓ+.1
<˚Xy¯ ê´|ü+Ô >± >∑‘· |ü<fi˚ fl¯ ˝À kÕ>∑T˙{Ï bÕs¡T<ä\ s¡+>∑+˝À ‘Ó\+>±D n‘·´~Ûø£ ô|≥Tºã&ÉT\qT
dæ+>¥ dæ<äT∆, eTVæ≤fi≤ u≤ø£‡sY y˚T]ø√+, qπs+Á<ä ]jÓ÷&ç &û »ìs√˝À »]π> ˇ*+|æø˘‡˝À C≤<äyé (Ä]úøy£ ‘˚ )Ô· , düTsπ XŸ>√|æ (eT\j·÷fi¯ q≥T&ÉT), bÕ˝§ZH˚ uÛ≤s¡‘· ãè+<ëìøÏ u≤©e⁄&é q≥T&ÉT dü˝≤àHé dü«|üHé<ëdt >∑TbÕÔ (bÕÁ‹πøj·TT&ÉT)\qT sê»´düuÛÑ≈£î U≤Hé düTVü≤è<들e sêj·Tu≤]>± ìj·T$T‘·T\j·÷´s¡T. πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ Hê$TH˚{Ÿ #˚dæ+~. sê»´düuÛÑ˝À yÓTT‘·+Ô 12 Hê$TH˚f&… é düuTÑÛ ´\≈£î >±qT @&ÉT kÕúHê\T U≤∞>± ñHêïsTT. ‘êC≤>± Äs¡T>∑T]ì ìj·T Äø£]¸+∫q≥T¢ nk˛#êyéT yÓ\&¢ +ç ∫+~. 2014`15 $T+#·≥+‘√ ˇø£{Ï U≤∞>± ñ+~. Hê{ÏøÏ <˚X¯+˝À kÕ>∑T˙{Ï s¡+>∑+˝À yÓTT‘·Ô+ ô|≥Tº ã&ÉT\T 5.5 \ø£å\ ø√≥T¢ ø±>±, Bì˝À ‘Ó\+>±D ìj·÷eTø±\T n‘·´~Ûø£+>± 12 XÊ‘·+ yê{≤‘√ <˚X¯+˝ÀH˚ eTÁ<ëdüT ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·TeT÷]Ô>± q÷‹ nÁ>∑kÕúq+˝À ì*∫+~. 11 XÊ‘·+‘√ @|” ¬s+&√ sêyÓ÷àVü≤Hésêe⁄ kÕúq+˝À ì*∫+~. kÕ>∑T˙{Ï s¡+>∑+˝ÀøÏ e∫Ãq eTÁ<ëdüT ôV’≤ø√s¡Tº yÓTT‘·Ô+ ô|≥Tºã&ÉT˝À¢ 98 XÊ‘·+ Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑+ Hê´j·TeT÷]Ô>± »dæºdt qT+#˚ e#êÃsTT. q÷‹ sêyÓ÷àVü≤Hésêe⁄ uÛ≤s¡‘· ˇ*+|æø˘ dü+|òüT+ dü˝≤àHéqT 23 @Á|æ˝Ÿ kÕVæ≤‘·´+ 18 @Á|æ ˝ Ÿ 2016q 2016q düTVü≤è<들e sêj·Tu≤]>± ìj·T$T+∫+~. Á|ü<Ûëì yÓ÷B #˚ |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D u≤<Û´ä ‘·\T d”«ø£]+#ês¡T. ◊zz n<Û´ä ≈£îå &ÉT sêeT#·+Á<äHé dü˝≤àHé ìj·÷eTø±ìï ôV’ ≤ ø√s¡ T º Á|ü < Û ë q ~©¢˝À 21 @Á|æ˝Ÿ 2016q »]–q bÂs¡ùde\ Á|üø{£ +Ï #ês¡T. Hê´j· T eT÷]Ô »dæ º d t ~H√‘·‡e+˝À Á|ü<Ûëì yÓ÷~ <ä #˚+CŸ y˚Tø£sY, dü + »jY T øÏ w ü H é øö˝Ÿ Äj· T q‘√ Á|ü e ÷D+ Ä]úø£+ Á{≤Hé ‡ bò Õ ]à+>¥ Ç+&ç j · ÷ nH˚ |ü ⁄ dü Ô ø ±\qT #˚sTT+#ês¡T. ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\ ñeTà&ç ôV’≤ø√s¡Tº e] ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡ ô|+|ü⁄ Ä$wüÿ]+#ês¡T. Hê´j·TeT÷]Ô>± ñqï »dæºdt sêyÓ÷àVü≤Hésêe⁄qT e]øÏ ø£˙dü eT<䛑·T <Ûäs¡ øÏ«+{≤\T≈£î s¡÷.60 Á|üeTTKT\T Ç{°e˝Ò eTÁ<ëdüT ôV’≤ø√s¡Tº≈£î ã~© #˚XÊs¡T. #=|ü⁄Œq ô|+#ê\ì e´ekÕj·T Ks¡TÃ\T <Ûäs¡\ f… Æ y é T Á | ü u Û ≤ eo\Ts¡ C≤_‘ê˝À kÕìj· ÷ , πø+Á<ä ø±]àø£XÊK dü\Vü‰eT+&É* #ÛÓ’s¡àHé>± ø£MTwüHé (dæ.m.dæ.|æ) dæbÕò s¡T‡ #˚d+æ ~. 2016`17 Á|æj·÷+ø£, |æ#êjYT uÛÑ÷+sêe⁄ f…yÆ Té e÷´>∑CH’… é Á|üø{£ +Ï ∫q 100eT+~ Á|ü|+ü #· n‘·´+‘· Á|üuÛ≤eo\Ts¡ C≤_‘ê˝À kÕìj·÷ MTsê®, πø+Á<ä ø±]àø£ eT+Á‹‘·« s¡|òüTTsêyéT sê»Hé, Á|æj·÷+ø£ #√ÁbÕ, düT+<äsY XÊK |ü]~Û˝Àì ø±+Á{≤ø˘º |æ#êjYT, düT˙‘ê dü¬s’Hé, _˙ï ãHê‡˝Ÿ, dü∫Hé ˝ÒãsY uÀs¡T¶ πø+Á<ä dü\Vü‰ ãHê‡˝Ÿ\≈£î #√≥T \_Û+∫+~. Ä]úø£ s¡+>±ìï eT+&É* #ÛÓ’s¡àHé>± ø£Ø+q>∑sY eTT+<˚ n+#·Hê y˚jT· >∑\ Á|ü‹uÛ≤o*>± s¡|Tüò TsêyéT õ˝≤¢ ≈ £ î #Ó + ~q dü T s¡ _ Û sê»HéqT ø=ìj·÷&ç+~. f…ìïdt ‘ês¡ kÕìj·÷MTsê®, uÛ÷Ñ +sêe⁄qT øπ +Á<ä Á|üuTÑÛ ‘·«+ Ç{°e˝Ò |ü<äàuÛÑ÷wüDY, Á|æj·÷+ø£ #√ÁbÕ |ü<äà l ìj·T$T+∫+~. ø=&çe÷´\ nyês¡T\¶ qT n+<äT≈£îHêïs¡T. eT+&É\+ Hê#·T|ü*ø¢ Ï #Ó+~q uÛÑ÷+sêe⁄, ñbÕ<Ûë´j·TT&ç>± ñ<√´>∑ J$‘·+ s¡øDå£ ÁbÕs¡+_Û+∫q ‘·sê«‘· ôV’≤<äsêu≤<é˝À uÛÑeq KØ|òt ø±˝≤ìøÏ kÕ<Ûës¡D s¡ø£+ e]øÏ s¡÷.1410 ôdº˝ŸÔ j·TT<ä∆ $e÷Hêìï |üØøÏå+∫q »bÕHé ìsêàD s¡+>∑+˝À dæús¡|ü&ܶs¡T. #Ó*¢+#ê\ì Á|üuÛÑT‘·«+ ‘=\T‘· ìs¡ísTT+∫+~. »bÕHé ‘=*kÕ]>± s¡÷bı+~+∫q ôd˝º ŸÔ j·TT<ä∆ 24
2 y˚T, 2016
` sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ »˙s√˝À 19 @Á|æ˝Ÿ 2016q »]–q ns¡Ω‘· b˛{°˝À¢ yê˝Ÿº‡ $uÛ≤>∑+˝À n‘·´+‘· øÏ¢wüºyÓTÆq Áb˛&ÉTH√yê˝À B|ü nÁ>∑kÕúq+˝À ì*∫+~. 14eT+~ b˛{° |ü&qç á $uÛ ≤ >∑ + ˝À B|ü 15.066 bÕsTT+≥T¢ kÕ~Û+∫+~. B+‘√ ˇ*+|æø‡˘ ˝À ns¡Ω‘· kÕ~Û+∫q ‘=* uÛ≤s¡‘· eTVæ≤fi≤ õe÷ïdtº>± B|ü ]ø±s¡T¶\ ¬øøÏÿ+~. kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq Hê{Ï qT+∫ uÛ≤s¡‘Y $e÷Hêìï 22 @Á|æ˝Ÿ 2016q $»j·Te+‘·+>± ‘·s|¡ ⁄üò q 11eT+~ |ü⁄s¡Twüß\T e÷Á‘·yT˚ õe÷ïdæøº ˝˘ À |üØøÏå+∫+~. Ç~ X¯Á‘·T sê&ÜsY\≈£î ∫ø£ÿ≈£î+&Ü b˛{°|ü&ܶs¡T. eTVæ≤fi¯\ yê˝Ÿº‡˝À B|ü ‘=* Á|üj·T Á|üj÷· DÏ+#·>\∑ <äT. Bì≈£îqï Á|ü‘´˚ ø£ Äø£è‹, ‘·j÷· ØøÏ ‘·ï+˝À 14.833 k˛ÿs¡T‘√ dü«sêíìï ¬>\T#·T≈£î+~. ñ|üj÷Ó –+∫q |ü<ësêú\ e\¢ X¯Á‘·T <˚X|¯ ⁄ü sê&Üs¡≈¢ î£ |ü⁄s¡kÕÿsê\T Bì Ä#·÷ø° <=s¡ø£<äT. dü«<˚o |ü]C≤„q+‘√ á @{Ï y˚T{Ï Áø°&Üs¡T\T »ø√$#Y, ôd¬sHê f…ìïdt Áø°&Üø±s¡T\T »ø√$#Y, ôds¬ Hê\T ˝≤¬sdt s¡÷bı+~+∫q á ˝ÀVü≤ $Vü≤+>±ìøÏ mø˘‡`2 nì ù|s¡T ô|{≤ºsT¡ . á j·TT<ä∆ $e÷Hêìï $T‘·T‡_w” Á|ü|+ü #· Áø°&Ü nyês¡T\¶ qT n+<äT≈£îHêïs¡T. |ü⁄sT¡ wüß\ ôV≤M Ç+&ÉÅd”ºdt dü+düú s¡÷bı+~+∫+~. Á|üdüTÔ‘·+ $uÛ≤>∑+˝À H=yêø˘ »ø√$#Y, eTVæ≤fi¯\ $uÛ≤>∑+˝À nyÓT]ø±, s¡cÕ´, #Ó’Hê\≈£î e÷Á‘·y˚T ôdº˝ŸÔ j·TT<ä∆ ôd¬sHê $*j·TyéT‡\T k˛ŒsYº‡ |üs¡‡Hé Ä|òt <ä Çj·TsY $e÷Hê\qT s¡÷bı+~+#˚ dü‘êÔ ñ+~.
Ä<Ûë´‹àø£+
ñ»®sTTì˝À dæ+Vü≤düú ≈£î+uÛyÑ T˚ fi≤ bÁ Õs¡+uÛ+Ñ
ñ»®sTTì˝À dæ+Vü≤düú ≈£î+uÛÑy˚Tfi≤ 22 @Á|æ˝Ÿ 2016q ÁbÕs¡ + uÛ Ñ y Ó T Æ + ~. »Hê nKsê ne<Û˚cÕq+<éJ eTVü‰sêCŸ, wæÁbÕq~˝À |ü$Á‘· kÕïqe÷#·]+#·&É+‘√ á y˚Tfi≤ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~.
ø£èwæ#d˚ qæ 14eT+~ |ü+&ç‘T· \≈£î M{Ïì n+~kÕÔsT¡ .
nq+‘·|ü⁄sêìøÏ dü«#·Ã¤ $<ë´\j·T nyês¡T¶
dü«#·Ã¤ $<ë´\j·T |ü⁄s¡kÕÿsêìï nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ¬>\TÃ≈£î+~. ~©¢˝À 21 @Á|æ˝Ÿ 2016q »]–q bÂs¡ùde\ ~H√‘·‡e+˝À Á|ü<Ûëì yÓ÷B nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY ø√Hê X¯•<ÛäsY≈£î á |ü⁄s¡kÕÿsêìï n+~+#ês¡T. õ˝≤¢˝Àì bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ eTs¡T>∑T<=&É¢ ìsêàD+˝À <˚X¯+˝ÀH˚ Á|ü<∏äeT kÕúq+˝À ì\e&É+‘√ á nyês¡T¶ nq+‘·|ü⁄sêìøÏ \_Û+∫+~. <˚X¯yê´|üÔ+>± dü«#·Ã¤ $<ë´\j·T nyês¡ T ¶ ø Ï nq+‘· H ê>¥ , <ëÁ<ëq>∑ s Y Vü ≤ y˚ © , nq+‘·|⁄ü s¡+ e÷Á‘·yT˚ m+øÏjT· j·÷´sTT.
>±+BÛJ eTqTeTsê*øÏ Áô|ò+∫ |ü⁄s¡kÕÿs¡+
eTVü‰‘êà>±+BÛ eTqTeTsê\T ‘êsê>±+BÛ uÛÑ{≤º#êØ® Áô|ò+∫ Á|üuÛÑT‘·« ñ‘·ÔeT |ü⁄s¡kÕÿsê˝À¢ ˇø£f…Æq ~ Äs¡¶sY Ä|òt ÄsYº‡ n+&é ˝…≥sY‡ n+<äT ≈£îHêïs¡T. XÊ+‹, dü+|ò”TuÛ≤e+, dü+düÿè‹, $<ä´ n_Ûeè~∆øÏ #˚dæq ø£èwæøÏ>±qT ‘êsê≈£î á >ös¡e+ <äøÿÏ +~. ÁbòÕHé‡ n<Û´ä ≈£îå ì ‘·s|¡ ⁄üò q á <˚X¯ sêj·Tu≤] ÁbòÕ+ø√sTTdt ]∫j·TsY á |ü⁄sk¡ Õÿsêìï n+~+#ês¡T. >∑‘· 28 @fi¯ó¢>± ‘êsê>±+BÛ >±+BÛJ kÕú|æ+∫q ø£dü÷Ôsê“ >±+BÛ H˚wüq˝Ÿ yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ø√dü+ |üì#˚dTü HÔ êïs¡T.
n+‘·sê®rj·T+
|üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ dü÷N˝À uÛ≤s¡‘Y≈£î 133e kÕúq+
nyês¡Tq¶ T kı+‘·+ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. »ø√$#Y‘√bÕ≥T ôd¬sHê≈£î ≈£L&Ü á nyês¡T¶ <äø£ÿ&É+ Ç~ eT÷&√ kÕ]. »ø√$#Y Ç+‘·≈£îeTT+<äT 2012, 2015˝À ÄkÕÿsY Ä|òt k˛ŒsYº‡>± |æ\Teã&˚ á nyês¡T¶qT kı+‘·+ #˚dTü ≈£îHêï&ÉT.
Væ≤+B ùd$ düe÷àHé |ü⁄s¡kÕÿsê\ Á|ü<ëq+
180 <˚XÊ˝À¢ |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤≈£î dü+ã+~Û+∫ ]b˛s¡ºsY‡ $‘Í{Ÿ u≤s¡¶sY‡ $&ÉT<ä\ #˚dæq Á|ü|ü+#· |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ dü÷N 2016˝À uÛ≤s¡‘Y 133e kÕúq+˝À ì*∫+~. 2015˝À uÛ≤s¡‘Y 136e kÕúq+˝À ñ+~. ‘êC≤ C≤_‘ê˝À |òæHê¢+&é es¡Tdü>± Äs√ @&Ü~ Á|ü<∏äeT kÕúq+˝À ì*∫+~. HÓ < ä s ê¢ + &é ‡ ¬ s +&É T , Hêπ s « eT÷&√kÕú H êìï <äøÿÏ +#·T≈£îHêïsTT. bÕøÏkÕÔHé 147, Ä|òìÈü kÕÔHé 120, ã+>±¢<˚XŸ 144, #Ó’Hê 176, nyÓT]ø± 44e kÕúq+˝À ì*#êsTT.
Væ≤+B uÛ≤c˛qï‹øÏ ø£èwæ #˚dæq C≤rj·T, n+‘·sê®rj·T |ü+&ç‘·T\≈£î sêh|ü‹ 19 @Á|æ˝Ÿ 2016q Væ≤+B ùd$ düe÷àHé |ü⁄s¡kÕÿsê\T n+<äCÒXÊs¡T. 2012, 2013, 2014 dü+e‘·‡ #Ó’Hê düs¡« ôd’Hê´~Û|ü‹>± ^® õHé|æ+>¥ sê\≈£î dü+ã+~Û+∫ yÓTT‘·Ô+ 42 eT+~øÏ á e÷y√ C…&Ü+>¥ ‘·sê«‘· #Ó’Hê˝À n‘·´+‘· |ü⁄s¡kÕÿsê\qT sêh|ü‹ Á|üDuŸ eTTKØ® Á|ü<ëq+ X¯ ø Ï Ô e +‘· y Ó T Æ q H˚ ‘ · > ± m~π > Áø£ e T+˝À <˚ X ¯ Áø°&É\T n<Ûä´≈£åî&ÉT ^® õHé|æ+>¥ ˇ*|æ+ø˘‡≈£î ns¡Ω‘· kÕ~Û+∫q B|ü ø£sêàø£sY ‘·qqT düs¡« ôd’Hê´~Û Á‹|ü⁄s¡≈£î #Ó+~q õe÷ïdtº B|ü ø£sêàø£sY |ü ‹ >± Á|ü ø £ { Ï + #· T ˇ*+|æø˘‡≈£î ns¡Ω‘· kÕ~Û+∫+~. ]jÓ÷&ç &û ≈£ î Hêïs¡ T . Ç|ü Œ {Ï π ø #˚XÊs¡T. $<˚XÊ˝À¢ Væ≤+B $düÔs¡D≈£î #˚dæq $X‚wü õHé|æ+>¥ n~Ûø±s¡ ø£eT÷´ìdüTº bÕغ C≤rj·T ø£èwæøÏ >∑T]Ô+|ü⁄>± #Ó’Hê Ä#ês¡T´&ÉT J e⁄|æ+>¥≈£î ø±s¡´<ä]Ù>±, πø+Á<ä ôd’ìø£ ø£MTwüHé #ÛÓ’s¡àHé>± C≤sYÁ® ^j·Ts¡‡Hé |ü⁄s¡kÕÿs¡+ \_Û+∫+~. e÷]wüd≈t î£ ø=qkÕ>∑T‘·THêïs¡T. ôd’Hê´ìï πø+Á<ä ôd’ìø£ ø£MTwüHé #Ó+~q n˝≤ÿ<äTHé|ü⁄‘Y, »bÕHé≈£î #Ó+~q dæ_s√ ìj·T+Á‹düT+Ô ~. ôdì’ ø£ <äTdüT\Ô T <Û]ä +∫q ^® ôdì’ ø£ k˛eT\≈£î á |ü⁄s¡kÕÿs¡+ n+~+#ês¡T. Væ≤+B dü+j·TTø£Ô ø±sê´#·sD¡ ø£e÷+&é øπ +Á<ëìï 21 @Á|æ˝Ÿ uÛ≤wü, uÀ<Ûäq≈£î dü+ã+~Û+∫ @&ÉT $uÛ≤>±˝À¢ 2016q dü+<ä]Ù+∫ u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]+#ês¡T. á ≈£î+uÛÑy˚Tfi≤ HÓ\s√E\bÕ≥T »s¡>∑qT+~. 13 eT+~ nU≤sê\T ˇø£] ‘·sê«‘· ˇø£s¡T |ü$Á‘· kÕïqe÷#·]+#·qTHêïs¡T. 12 CÀ´‹]¢+>±˝À¢ ˇø£f…Æq ñ»®sTTì eTVü‰ø±˝ÒX¯«sY Ä\j·÷ìï <ä]Ù+#·Tø=ì ≈£î+uÛyÑ T˚ fi≤˝À düTe÷s¡T 5 ø√≥¢eT+~ Vü‰»s¡Tø±qTHêïs¡T.
2 y˚T, 2016
25
<ÛësêyêVæ≤ø£
»]–q ø£<∏ä sêe÷sêe⁄ kÕj·T+‘√ nyÓT]ø± #˚]q &Üø£ºsY Äq+<é≈£î e÷s¡Z¬s{Ÿ |ü]#·j·TeTe⁄‘·T+~. e÷s¡Z¬s{Ÿ≈£î uÛ≤s¡rj·T dü+düÿè‹ n+fÒ ÁbÕD+. Äq+<é e÷s¡s¬Z {ŸqT uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ rdüT≈£îekÕÔ&TÉ . Çø£ÿ&ç #ê]Á‘ê‘·àø£ Á|ü<˚XÊ\qT ‹\øÏdüTÔqï e÷s¡Z¬s{Ÿ ‘·qàj·TTsê\e⁄‘·T+~. e÷s¡Z¬s{Ÿì ‘·eT Ç+{ÏøÏ rdüT≈£î ekÕÔ&TÉ Äq+<é. e÷s¡s¬Z {Ÿì s¡$øÏ |ü]#·j·T+ #˚j·TuÀ‘·Tqï≥Tº, yêfi¯fl }]øÏ rdüT≈£î edüTqÔ ï≥Tº s¡$øÏ ñ‘·sÔ +¡ sêkÕÔ&TÉ Äq+<é . s¡ $ qe\˝Àì ∫e] |ò ü T {≤º \ T sêj·T&É+˝À ìeT>∑ïyÓTÆ ñ+{≤&ÉT.
<äX¯s¡<∏ä sêeTj·T´ <ä+|ü‘·T\T ô|+#·T≈£îqï &Üø£sº Y s¡$X¯+ø£sY yÁ êdüTqÔ ï qe\˝À k˛eTj·÷õ, k˛$T<˚eeTà\ ≈£L‘·Ts¡T #·+&ç ej·TdüT≈£î $T+∫q nbÕs¡yTÓ qÆ C≤„q+‘√ nH˚ø£ $wüj÷· \T y˚T<Ûë$jÓÆTq k˛eTj·÷E\T>±]‘√ #·]à düTÔ+~. ¬s&ç¶sêE>±s¡T ÁbÕs¡+_Û+∫q s¡TÁ<ä j·÷>∑+ ◊<äT dü+e‘·‡sê\ qT+&û k˛eT j·÷õ>±] Ä<Ûä«s¡´+˝À ÁãVü‰à+&É+>± kÕ>∑T ‘· T +~. |ü s ¡ X ¯ ó y˚ ~ $<ä ´ ‘√ ÄuÛ Ñ s ¡ D ≤\T ‘·j·÷s¡T#˚ùd q+<äkÕ«$TøÏ #·+&ç Áb˛‘ê‡Vü≤ $TdüT+Ô ~. #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT s√p sêÁ‹ y˚fi\¯ T e÷˝≤´Á~ Ä\j·T+˝ÀøÏ yÓ[flsêe&É+ ‘êqT #·÷kÕqì k˛eTj·÷õ‘√ #ÓãT‘ê&ÉT ¬s&ç¶ sêE. k˛eTj·÷õ, s¬ &çs¶ êE Ä\j·T+˝À #·+&ç qè‘ê´ìï #· ÷ dæ #· + &ç ì nbÕs¡ ú + #˚ d ü T ≈£îqï+<äT≈£î ∫+‹kÕÔs¡T. #·+&ç ‘·q≈£î ‘·–q es¡T&ÉT áX¯«s¡T&˚ nì ‘·q ‘·+Á&çøÏ, ¬s&ç¶sêE≈£î #Ó|æŒ ˇ|æŒ+∫+~. ˇø£ ãèVü≤‘·Ôs¡ |ü<∏äø£+ ‘·s¡Tyê‘˚ á ô|[fl nì #Ó|üŒ>± ªªÄ ãèVü≤‘·Ôs¡ |ü<∏äø£+ @$T{Ïμμ nì ¬s&ç¶sêE n&ç>±&ÉT. Çø£ #·<äe+&ç
ªªn~ #ê˝≤ s¡V≤ü dü´+ ∫Hêïqï>±s¡÷ ! ‘·«s¡˝À MT≈£L, Hêqï>±]ø° ‘Ó\T|ü⁄‘êqTμμ n+~ #·+&ç. Ä ‘·sê«‘· #·+&ç, áX¯«s¡T\ e÷s¡Z+˝À #ê˝≤ eT+~ ø£q´\T, j·TTe≈£î\T, ≈£î\ Á|üdüøÏÔ˝Òì, X¯øÏÔkÕeTsêú´\T e÷Á‘·y˚T |ü]>∑D˝ÀøÏ rdüTø=H˚ 26
2 y˚T, 2016
$yêVü≤ e´edüú≈£î Hê+~ |ü&ç+~. Ç<ä+‘ê ∫qï|üs¬ &ç¶ >∑eTìdüTHÔ êï&ÉT. ø±˙ #·+&û #Óù|Œ Ä ãèVü≤‘·Ôs¡ <˚e s¡Vü≤dü´+ @$T{À n+‘·T |ü≥º˝Ò<äT. z s√E #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT, eTVü‰ø±\T&ÉT sêÁ‹ y˚fi¯ e÷˝≤´Á~øÏ nXÊ«s¡÷&ÛÉT˝…’ yÓfi≤fls¡T. n~ >∑eTì+#ê&ÉT ∫qï|ü¬s&ç¶. ‘êq÷ n‹ C≤>∑s¡÷≈£î&Ó’ nqTdü]+#ê&ÉT yê]ì. yês¡T e÷˝≤´Á~ \ø°åà qèdæ+Vü≤kÕ«$Tì n]Ã+#ês¡T. ‘·sê«‘· |üs¡«‘· kÕqTe⁄\ yÓ+≥ ∫ø£ÿì #Ó≥¢eT<Ûä´, ˇπø ˇø£ nX¯«+ |üj·Tì+#·>∑\ e÷s¡Z+˝À z e÷s¡TeT÷\ >∑TVü≤ #˚], nXÊ«\qT >∑TVü≤ ãj·T≥ ø£fÒºdæ, ˝À|ü*øÏ yÓfi≤fls¡T. n+<ëø± ‘·q >∑TÁsêìï ø=+&É øÏ+<˚ #ê≥T>± ø£fÒºdæ e∫Ãq ∫qï|ü¬s&ç¶, #˚‘·T\MT<ä bÕ≈£î‘·÷ >∑TVü≤ e<ä›≈£î #˚sê&ÉT. >∑T¨|ü]‘·\+ MT<ä≈£î #˚], >∑TVü≤˝ÀøÏ dü÷s¡´s¡•à Á|üy˚•+#˚ n‹ ∫qï<Ó’q ø£yê≥+ >∑T+&Ü |ü]o*+#ê&ÉT. bÂs¡í$T Hê{Ï sêÁ‹, >∑TVü≤˝À yÓHÓï\ eTs√ <ë«s¡+ >∑T+&Ü Á|üdü]k˛Ô+~. ˇø±H=ø£ ‘˚»dæ« m‘ÓÔÌq #·<äs¡|ü⁄ •\MT<ä u≤dæ+|ü≥Tº y˚düT≈£Lÿs¡TÃHêï&ÉT. Äj·Tq eTTK+˝À Á|üdüqï‘· ‘ê+&É$k˛Ô+~. ªª‘·©¢ #·+&û! ˙e⁄, áX¯«s¡T&ÉT Ç∫Ãq düV‰ü j·T, düV≤ü ø±s¡ Áb˛‘ê‡Vü≤+‘√, mì$T~ dü+e‘·‡sê\ Hê n¨sêÁ‘· ÁX¯eT |ò*ü +∫, |üsX¡ ó¯ y˚~ ‘·j÷· s¬ +’ ~. MTs¡T b˛sTTq bÂs¡$í THê&ÉT Hê Ä»„ y˚Ts¡≈î£ Çø£ÿ&çøÏ ‘Ó∫Ãq düTe÷s¡T s¬ +&É&TÉ >∑T\ m‘·TÔ, ˇø£ n&ÉT>∑T yê´kÕs¡úeT÷ ø£*–q ◊<äT ‘êÁeTbÕÁ‘· \ ì+&É T >± |ü s ¡ X ¯ ó y˚ ~ Á<ëeø£ + ‘·j·÷¬s’+~. düTe÷s¡T ø=ìï e+<ä\ dü+e‘·‡sê\ es¡≈£L á Á<ëeø£+‘√ $$<Ûä edüTÔ düeTT<ëj·÷ìï ã+>±s¡+>± e÷]Ã, <Ûqä s¡÷|ü+>± e÷s¡TÃø√e#·TÃqTμμ nHêï&ÉT Ä e´øÏÔ. ‘êÁeTbÕÁ‘·\T, |üs¡X¯óy˚~ eTVæ≤eT‘√, n|üs¡+õ (ã+>±s¡T) bÕÁ‘·\T>± e÷sêsTT. ªªáX¯«sê! á bÕÁ‘·*ï eTq »q|ü<ë\˝ÀøÏ rdæ¬øfi¯fl≥+ Á|üe÷<ä uÛÑ]‘·+. n+‘˚ø±<äT n~ |òü˝≤Hê nì ‘Ó*XÊø£, kÕ«s¡ú|üP]‘·T\T $<ä´qT ø£ \ Twæ ‘ · + #˚ d æ , e÷qe e÷s¡ D ¨e÷ìøÏ ñ|üj÷Ó –kÕÔsT¡ . n+<äT#˚‘· á e÷\´–]˝Àì, @<√ ì]›wüº Á|ü<˚XÊ\˝À Ä bÕÁ‘·\≈£î ô|’q eT÷‘·\T _–+∫, uÛÑ÷kÕú|æ‘·+ #˚kÕÔqT. ˙≈£î, #·+&çøÏ e÷Á‘·y˚T Ä Á|ü<˚XÊ\qT >∑Ts¡TÔ #·÷|ækÕÔqT. Ç$>√ á •˝≤ |òü\ø±\T #·÷XÊsê? yê{ÏMT<ä e⁄qï XÀ¢ø±\T πøe\+ áX¯«s¡ k˛ÔÁ‘ê\T. á k˛ÔÁ‘ê\T dü+düÿè‘· *|æ˝À ñHêïsTT. M{Ï n+‘·sês¡+ú ˝ÀqT+∫, ˇø√ÿ yêø£´+˝À, dü+<äs√“¤ ∫‘·+>± ˇø√ÿ nø£åsêìï ‘=\–+#·≥eT÷, ˇø√ÿ nø£åsêìï XÀ¢ø±s¡ú+‘√ nq«sTT+#·T≈£î+≥÷ ø£\T|ü⁄ ø√e≥eT÷ #˚d,æ ∫es¡>± Á|ü‹bÕ<ä+˝À ‘=\–+∫q
23 e uÛ≤>∑+ nø£åsê\T, ø£\T|ü⁄ø=qï nø£åsê\÷, es¡TdüÁø£eT+˝À neTs¡TÃ≈£î+fÒ, á bÕÁ‘·\T ìøÏ|å +Ôü #˚jT· ã&çq Á|ü<X˚ ÊìøÏ yÓfi‚fl e÷s¡Z+ dü÷∫kÕÔsTT. á •˝≤ |òü\ø±\T, eTs¡˝≤ ìøÏ|å Ôü Á|ü<X˚ +¯ ˝À |ü]o*ùd,Ô Ç˝≤+{Ï •˝≤ |ò\ü ø±˝Ò eTs√ ◊<äT \uÛÑ´eTÚ‘êsTT. yê{ÏMT<ä ≈£L&Ü áX¯«s¡ k˛ÔÁ‘ê\T, neTàyê] k˛ÔÁ‘ê\T *œ+|üã&ç ñHêïsTT. n$ ≈£L&Ü n<˚ |ü<ä∆‹˝À neTs¡TÃ≈£î+fÒ, ìøÏå|üÔ dü+|ü<ä nsTTq á |üs¡X¯óy˚~ì ãj·T{ÏøÏ rj·T{≤ìøÏ nqTdü]+#·e\dæq |üPC≤ $<ÛäT\T, JeVæ≤+dü˝Òì e÷sêZ\÷ ãVæ≤s¡Z‘· eTÚ‘êsTT. Ç$ dü+düÿè‘ê+Á<Ûë\˝À ìcÕí‘T· ˝…q’ |ü+&ç‘T· \T ‘·|Œü eTs=ø£]øÏ n+‘·Tã≥ºe⁄. MT ‘·<qä +‘·s+¡ , MT yês¡dTü \˝À jÓ÷>∑T´˝…q’ yê]øÏ e÷Á‘·yT˚ á ìøÏ|å Ôü dü+|ü<ä \uÛ´Ñ eTj˚T´˝≤ MTØ >∑Ts¡T\Ô T yê]øÏ #Ó|Œü >∑*>π +<äT≈£î M\T>± á XÀ¢ø±\T,
XÀ¢ø±sêú\T MT Çs¡Te⁄]øÏ e÷Á‘·y˚T uÀ<Ûä|üs¡TkÕÔqT. eTVü‰ø±˝≤! >∑TVü≤ ãj·T≥ ˙e⁄ ø±|ü˝≤>± ñ+&ÉT Hêj·THê!μμ nHêï&ÉT q+<ä kÕ«$T! ∫qï|ü¬s&ç¶øÏ ndü\T $wüj·T+ uÀ<Ûä|ü&ç+~. n‘·>±&ç Äq+<ëìøÏ ne<ÛäT\T˝Òe⁄. |üs¡X¯óy˚~ <ë«sê ‘êqT ø√{° X ¯ « s¡ T &É T ø±e≥y˚ T >±ø£ , ‘· q T #· + &ç ø ±|ü ⁄ ]˙, j·÷e<ë+Á<Û<ä X˚ Ê˙ï, j·÷e<들s‘¡ · <˚XÊ˙ï »sTT+#·e#·TÃ. kÕs¡«uÛÖeTT&É÷ ø±e#·TÃ. á áX¯«s¡TDÏí, #·+&ç˙ Vü≤‘·´#˚jT· ≥yÓTTø£ÿfÒ ‘·<Tä |ü] ø±s¡´Áø£eT+. ∫qï|ü¬s&ç¶ #Óe⁄\T ]øÏÿ+#ê&ÉT. ø±˙ q+<äkÕ«$T áX¯«s¡TìøÏ, #·+&çøÏ e÷Á‘·yT˚ $ì|æ+#˚˝≤, #ê˝≤ yÓT\¢ì dü«sêq, ˝À>=+‘·Tø£‘√, ˇø√ÿ •˝≤|òü\ø£eT÷, XÀ¢ø£eT÷, XÀ¢ø±s¡úeT÷ $e]düTÔ+&É≥+e\¢, ˇø£ÿ eTTø±ÿ n‘·>±&çøÏ $ì|æ+#·˝<Ò Tä .
ªªzØ! nkÕ<Ûä´|ü⁄ kÕ«MT!μμ nì ˝À˝À|ü\ ‹≥Tº ≈£îHêï&ÉT. eT] ø±düÔ øÏ+<ä≈î£ yÓ[fl $Hê\qT≈£îHêï&ÉT. @ e÷Á‘·+ düe«&ç nsTTHê, nqTe÷q+ e∫ÃHê, áX¯«s¡Tì ø£‹øÔ Ï ‘·qT ã*ø±ø£ ‘·|Œü <äT. |üsX¡ ó¯ y˚~øÏ ‘·q ‘·˝Ò yÓTT<ä{Ï HÓy’ <˚ ´ä + ne⁄‘·T+~. $düT≈£îÿ+≥÷ ≈£Ls¡TÃHêï&ç˝≤π> #Ó≥¢ >∑TãTs¡T\˝À qøÏÿ. düTe÷s¡T >∑+≥ ‘·sê«‘·, q+<äkÕ«$T uÀ<Ûä |üPs¡ÔsTT+~. ªªπs|ü⁄ H˚qT #·+&çø±|ü⁄]øÏ ekÕÔqT. ø=~› yÓ÷‘ê<äT˝À ∫qï eTT+‘·˝À |üsX¡ ó¯ y˚~ |ü≥Tºø=kÕÔqT. Hê ù|s¡T‘√ yÓ*dæq ªªq+<äTì eT&ÉT>∑Tμμ »˝≤ X¯jT· +˝À kÕïq+ #˚dæ MT Ç+{ÏøÏ ekÕÔqT. düTe÷s¡T mì$T~ dü+e‘·‡sê\T ø=+&É >∑TVü≤˝À¢ <ë– ñqï á X¯ØsêìøÏ dü÷s¡´s¡•à ‘·ì$rsê ø±yê\ ì|æk˛Ô+~μμ nHêï&ÉT q+<äkÕ«$T. ªªn˝≤π> kÕ«MT?μμ nHêïs¡T #·+&ç, áX¯«s¡T *<ä›s¡÷. yê]<ä›] ø£\˝À¢ ‘·eT á #·+&çø±|ü⁄] j·÷e<들s¡‘· <˚XÊìπø e÷s¡Z<äs¡Ùø£ q>∑s¡+>± s¡ ÷ bı+<ë\qï ø£ ˝ ≤, j· ÷ e<들 s ¡ ‘ · + ˝Àì nC≤„qeT÷, n$<ä´, ìs¡÷à*+|üCÒùd ãèVü≤‘·Ôs¡ |ü<∏äø±\T, j·÷e<들s¡‘·+˝Àì ù|<ä\T, BqT\T ñ <ä∆]+|üã&˚ e÷sêZ\T eP´Vü‰\ s¡÷|ü+˝À Äø±s¡+ <ë\TÃø=+≥THêïsTT. m<ä ì+&ÉT>± dü+‘√wü+ ì+&çb˛sTT+~ Çs¡Te⁄]øÏ. ∫qï|ü¬s&ç¶ e÷Á‘·+ qe⁄«≈£î+≥THêï&ÉT. πs|ü⁄ ekÕÔ&≥É ... ì»+>± á kÕ«$T ‘Ó#Ã˚ eTT+‘· |üsX¡ ó¯ y˚~ ne⁄H√ ø±<√ eTT+<äT ‘˚\TÃø√yê*. •˝≤ |òü\ø±\T XÀ¢ø±\÷, XÀ¢ø±sêú\÷ ns¡ú+ ø±ø£b˛‘˚ @eTsTT´+~? ‘·qT ‘·qq$Tàq ã+≥¢‘√ e∫à á e÷˝≤´Á~ n+>∑Tfi¯+ n+>∑Tfi¯+ Á‘·$«+#·>∑\&ÉT. ìøÏå|üÔ dü+|ü<ä yÓ*øÏ rj·T>∑\&ÉT. >∑ T Vü ≤ ˝À q+<ä k Õ«$T qe⁄«‘· T Hêï&É T . n+‘·ÁøÏ‘·+ @+ #ÓbÕŒ&√>±˙, Ç|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·+ ªªne⁄qT áX¯«sê? ˙e⁄ #Ó|æŒ+~ ì»+ Hêj·THê? Ç˝≤+{Ï •˝≤|ò\ü ø±\ øÏ+<˚ ìøÏ|å Ôü dü+|ü<ä ñ+≥T+ <äqï ÁuÛÑeT‘√ #ê˝≤eT+~ bÕeTs¡T\T >∑Ts¡TÔ˝…’q á •˝≤|òü\ø±*ï Á‘·$«bÕπskÕÔs¡T. yê{Ï ÁøÏ+<ä >=sTT´ Á‘·$«, dü+|ü<ä \uÛÑ´+ ø±˝Ò<äì ìsêX¯|ü&ç yÓ[flb˛‘ês¡T. á |ò\ü ø±\T n≥T Ç≥÷ $dü]y˚jT· ã&É‘êsTT. n<äT>√ n˝≤ ì»yÓTqÆ dü+|ü<ä ìøÏ|å yÔü TÓ qÆ ªªø√uÛ+Ñ μμ ªª<ë]μμ ø±kÕÔ ‘·|Œæ +|üã&É≥+‘√, ˇø±H=ø£&TÉ •˝≤ø£så ê*ï, Áø£eTã<ä+∆ ˝À ø£*|æ ns¡+ú ‘Ó\TdüT≈£îHêï, <ë] ‘Ó*j·Tø£, dü+|ü<ä ñqï düs¬ q’ dü˝ú ≤ìï ìπs•› +#˚ ªeT÷\μ ªø√D+μ n&ÉT>∑T\T e¬>’sê ˝…ø£ÿ\˙ï ‘·|æŒb˛sTT, Ä düú\+ ø£qTø√ÿ˝Ò&ÉT. Ç˝≤ ìøÏ|å yÔü TÓ qÆ dü+|ü<˚ uÛ÷Ñ $T˝Àì <Ûë‘·Te⁄\, Kì» \eD≤\ e÷s¡TŒ\≈£L, ˇ‹Ô&TÉ \≈£L, uÛ÷Ñ >∑s“¡ ¤ ø£<ä*ø£\≈£L nqT>∑TD+>± uÛÑ÷$T˝À|ü* bıs¡˝À¢ ø£<Tä \T‘·÷ ø=ìï <äXÊu≤›\T, X¯‘êu≤›\T nj˚T´dü]øÏ ˝À˝À|ü\ eTs√ ÁbÕ+‘êìøÏ ‘·s¡*b˛‘·T+≥T+~.
<ëìì eTqyês¡T ªª\ø°åà<˚$ #·+#·\yÓTÆ+~, ø£~* b˛‘·T+≥T+~, \+¬ø _+<Ó\T ø£~*b˛j·÷sTT!μμ n+≥T+{≤s¡T. Ç<ä+‘ê XÊg $C≤„q+ ˝Òøb£ ˛e≥+ e\¢ e#˚à nC≤„q+. n+<äT#˚‘· eTs√ |ü~‘·sê\ ‘·sê«‘· me¬s’Hê á e÷˝≤´Á~ì dü+|ü<ä ø√dü+ Á‘·$«Hê, á ìπs•› +|ü ã&çq Á|ü<˚X¯+˝À yê]ø£~ \uÛÑ´+ ø±<äT. n~ eT¬sø£ÿ&√ ‘˚\T‘·T+~. n~ s¡Vü≤dü´+!μμ q+<äkÕ«$T #ê˝≤ Äq+<ä+>± e⁄Hêï&Üs√E. ‘·q ÁX¯eT, Bø£å |ò*ü +#êsTT.. ªªÇø£ Vü‰sTT>± ‘·|dü Tü ‡ #˚düT≈£î+≥÷ <Ó’e<Ûë´q+˝À ø±\+ >∑&ÉT|ü⁄‘êqT Hêj·THê!μμ nHêï&ÉT ∫es¡>±. #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT ôd\e⁄ rdüT≈£îHêïs¡T. Vü≤sƒê‘·TÔ>± q+<äkÕ«$T Ä+<√fi¯q>± nHêï&ÉT ªªHê m&ÉeTø£qTï rÁe+>± n<äTs¡T‘√+~ áX¯«sê! ø°&ÉTøÏ~ dü÷#·q! mes√... mes√ á s¡Vü≤kÕ´ìï ø£ìô|&ÉT‘·THêïπsyÓ÷qqï X¯+ø£ Hê eTqdüTqT Ç+<ëø£{Ï qT+∫ |ü{Ϻ |”&çk˛Ô+~. Hêj·THê! n<˚ ì»yÓT‘Æ ,˚ #ê˝≤ Á|üe÷<ä+˝À |ü&‘É êeTT eTqeTT...μμ n+≥÷H˚ Äj·Tq >∑T¨|ü]‘·\+ yÓ|’ ⁄ü <äèwækº Õ]+∫, #·+Á<äøsÏ D¡ ≤\T Á|üd]ü +#·e\dæq düqïì ø£+‘·≈î£ @<√ n&ÉT|¶ &ü ≥¶É T¢>± ˙&É ñ+&É≥+ >∑eTì+∫ Ä+<√fi¯q>± n]#ê&ÉT. ªª>∑T¨|ü]‘·\+MT<ä mes√ ñqï≥T¢ nqTe÷q+>± ñ+~ áX¯«sê!μμ n+≥÷ n]#ê&ÉT. ∫qï|ü¬s&ç¶ >∑T+&Ó ø£åDø±\+ Ä–b˛sTT+~. n‘·&TÉ ø£D å + Ä\dü´+ #˚jT· ≈£î+&Ü, >∑T¨|ü] ‘·\+ qT+&ç ø=+&É ∫\Te˝≤ qTqïì ã+&Ésêfi¯fl MT<äT>± C≤], >∑TVü≤øÏ+<äT>± ø=+&Ésêfi¯fl˝ÀøÏ #=#·TÃø=ì ñqï ªª<=qμμ nqã&˚ »˝≤X¯j·T+ sê‹ ÁøÏ+<ä H˚s¡TŒ>± <ë≈£îÿHêï&ÉT. áX¯«s¡T&ÉT, #·+&ç, eTVü‰ø±\T&ÉT ø£‘·TÔ\T <Ûä]+∫ >∑T¨|ü]‘·˝≤ìøÏ #˚s¡T≈£îHêïs¡T. ø±˙ <ä≥º+>± n\eTTø=ì ñqï eTVü‰eèøå±\T, \‘·\T nø£ÿ&É #·+Á<äøsÏ D¡ ≤*ï ≈£L&Ü dü]>± Á|üdü]+|ü#˚j·Tø£ b˛e≥+‘√, n+<ëø± Ä |ü]düsê˝À¢ eTìwæ q&Éj÷· &çq C≤&É\T ≈£L&Ü yês¡T >∑T]Ô+#·˝øÒ b£ ˛j·÷s¡T. ªªmes¡÷ ˝ÒsT¡ kÕ«MT! n~ MT ÁuÛeÑ T ø±e#·TÃ!μμ n+~ #·+&ç. ªª@yÓ÷qe÷à! Vü≤è<äj·÷ìøÏ n˝≤ Ä˝≤|üq ø£*–+~. b˛HÓ¢+&ç. MT]ø£ yÓ[fls¡+&ç. #·+&û, sπ |ü⁄ MT Ç+{À¢ |üP» yÓTT<ä˝&… ‘É êqT. eT÷&ÉT s¡a≤eTT\T <ë{≤ø£ ˙≈£î |üsX¡ ó¯ y˚~ $<ë´ s¡V≤ü dü´+ uÀ~ÛkÕÔqT. eT+&É\+ s√E\T ˙eP rÁe kÕ<Ûäq #˚j·÷*. neTàyê] l #·Áø£|üP» n‹ ìj·TeT ìwü\˜ ‘√ »s¡bÕ*. ÄVü‰s¡, $Vü‰sê\T n‹ø£]qƒ +>± ñ+&Ü*. ˙ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\‘√, >∑Ts¡Te⁄HÓ’q Hê‘√ ‘·|üŒ ˙e⁄ eT¬se]‘√q÷ e÷{≤¢&Ésê<äT. eTÚq+ bÕ{Ï+#ê*. ˙ Ç‘·s¡ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\˙ï e÷qTø=ì, ˙e⁄ ndü÷s¡´+|üX´¯ (dü÷s¡´s¡•à k˛ø£≈î£ +&Ü)>± Ç+{Ï
2 y˚T, 2016
27
<ÛësêyêVæ≤ø£ e<˚› ñ+&Ü*μμ nHêïs¡T q+<äkÕ«$T. ªª‘·|üŒ≈£î+&Ü kÕ«MT! MTs¡T #Óù|Œ @ ìj·TeT yÓTÆHê bÕ{ÏkÕÔqTμμ n+~ #·+&ç <äè&ÛÉ+>±. ªªkÕ«MT MT]+<ëø£ #Ó|Œæ q XÀ¢ø±\T, XÀ¢ø±sêú\T Hê≈£î dü]>± uÀ<Û|ä &ü ˝É <Ò Tä !μμ nHêï&ÉT áX¯«s¡T&ÉT>± >=DÏ–q≥T¢. q+<äkÕ«$T |üø£|üø£ qyê«s¡T. ªªˇø£ÿ e÷s¡T $q>±H˚ uÀ<Û|ä &ü ≥˚ s¢ TT‘˚, me¬sH’ ê ÇfÒ¢ Á>∑Væ≤+#·>∑\T>∑T‘ês¡T áX¯«sê! áX¯«s¡ XÀ¢ø±˝…H√ï ≈£îå Dí+>± sêyê©! eTH√yêø±ÿj·T ø£sà¡ ˝≤ áX¯«s¡ dü«s¡÷|ü+ kÕø屑·ÿ]+|ü CÒdüTø√yê*. n+<äTø¬ +‘√ kÕ<Ûqä ø±yê* Hêj·THê! n|ü⁄Œ&˚ n$ uÀ<Ûä|ü&ÜÔsTT. ‘=+<ä¬s+<äT≈£î? Çø£ qT+N H˚qT MT yÓ+fÒ ø£<ë ñ+{≤qT. nedüsy¡ TÓ qÆ |ü⁄Œ&ÉT eTs¡\ eTs¡\ uÀ~ÛkÕÔqT!μμ nHêïsêj·Tq. ªªá sêÁ‹øÏø£ Vü‰sTT>± ìÁ<äb˛‘êqT. ìÁ<äeTs¡∫ mìï sêÁ‘·T ˝…+’ <√!μμ nHêïs¡T. #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT, eTVü‰ø±\T&ÉT yÓ T \¢ > ± ÄXÊ«s¡ ÷ &Û É T ˝… ’ ø=+&É ~– e∫Ã, #·+&çø±|ü⁄]πødæ ãj·T˝Ò›sês¡T. Ä dü]øÏ y˚>∑T#·Tø£ÿ bı&ç∫+~. ∫qï|ü¬s&ç¶ }|æ] _>∑ã{Ϻ n˝≤ Ä sê‹ÁøÏ+<ä m+‘· ùd|ü⁄Hêï&√ n‘·>±&çπø ‘Ó*j·T<äT. #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT, eTVü‰ø±\T\ nXÊ«\T ø=+&É~– yÓ[flb˛sTT ñ+{≤j·Tì s¡÷&ç|sü T¡ #·T≈£îì, eTs√yÓ|’ ⁄ü ø=+&É ÁøÏ+<ä sê‹ >∑TVü≤˝À, ø£{Ϻy˚dæ ñqï >∑TÁsêìï yÓT\¢>± q&ç|+æ #·T≈£îì, s¡a≤eTT bı<Óø› ±ÿø£, nj·T´yê] |ü˝…¢˝À @<√ |üì ñ+&ç e∫Ãq≥T¢ |ü\¢øÏ uÀsT÷\ Hêj·T≈£î\‘√ ø±ùd‡|ü⁄ Ä eTT#·Ã≥, á eTT#·Ã≥ #Ó|Œæ , nXÊ«s¡÷&ÛTÉ ˝…’ #·+&çø±|ü⁄]øÏ e#˚ÃXÊ&ÉT. n‘·ì |ü+#˚+Á~j·÷\÷, q+<äkÕ«$T sêø£¬ø’ m<äTs¡T #·÷düTHÔ êïsTT. dü÷sê´düeÔ Tj·T y˚fiø¯ ±ÿdüÔ eTT+<äT>± q+<äkÕ«$T #·+&çø±|ü⁄] bı*y˚Ts¡ #˚s¡T≈£îHêï&ÉT. ‘·÷eTT˝Òs¡T ñ<Ûäè‘·+>± Á|üeVæ≤k˛Ô+~. ‘·÷eTT˝Òs¡T˝À ø±fi¯ófl #˚‘T· \T ø£&TÉ ≈£îÿì dü÷sê´düeÔ Tj·T y˚fi¯ Äs¡´È + $&ç∫, Ä\j·T+ øπ dæ q&ç#ê&ÉT. Ä dü]øÏ #·+&çøπ X¯«s¡ Ä\j·T |üPC≤] ‘·\T|ü⁄\T _–+∫ yÓ[flb˛j·÷&É˝Ò¢ ñ+~. ãj·TfÒ yÓ÷ø£]*¢, q+<äTì eT&ÉT>∑Tπødæ q&ÉTdü÷Ô, ‘·q uÛÑTC≤ìøÏ ‘·–*+#·Tø=ì ñqï ø±cÕj·T s¡+>∑TCÀ˝…ì |üs¡X¯óy˚~ Á<ëeø£+‘√ ì+&çq ∫qï eTT+‘·qT, C≤Á>∑‘·Ô>± Ä ÁbÕ+‘ê\˝À ñqï ˇø£ÿ >=Á¬s\ ø±|ü] |ü+~] bÕø£˝À z eT÷\>± ‘·–*+#ê&ÉT. >=Á¬s\ ø±|ü] ≈£îÁsê&ç‘√ ªªHêj·THê! H˚q˝≤ kÕïHêìøÏ yÓ[¢ ekÕÔqTμμ nHêï&ÉT. >=Á¬s\ ø±|ü] ≈£îÁsê&ÉT q$« ªªyÓ[¢ s¡+&ç kÕ«MT!μμ nHêï&ÉT >=Á¬s*ï ‘·q >=Á¬s\ <=&罶 ÀøÏ ‘√\T≈£î+≥÷, ˇø£ ø±cÕj·÷+ãs¡<Ûë]jÓÆTq düHê´dæ CÀ˝…˝À ªª@eTT≥T+<√qqï nqTe÷q+>±˙, ≈£î‘·÷Vü≤\+>±˙ n‘·>±ìøÏ ˝Òe⁄... ø£\>∑e⁄... (düX‚wü+) 28
2 y˚T, 2016
neTè‘·eT÷]Ô ` Ä<Ûë´‹àø£ B|æÔ Äj·Tq ˇø£ |ü]|üPs¡í Ä<Ûë´‹àø£ #Ó’‘·q´+. dü+|üPs¡í C≤„q Á|üø±X¯+. H˚{Ï düe÷C≤ìøÏ <ë+|ü‘´· ã+<Ûä+˝Àì $\Te\qT uÀ~Û+∫, e÷qyê[ì <Ûäs¡àe÷s¡Z+ yÓ’|ü⁄ q&ç|æ+#·&ÜìøÏ ø£+ø£D+ ø£≥Tº≈£îqï Ä<ÛäTìø£ jÓ÷–. <˚X¯+˝Àì <ë]Á<ë´ìï s¡÷|ü⁄ e÷|ü&ÜìøÏ uÛÑøÏÔ ˇø£ kÕ<Ûäq+ nì #ê{Ï #Ó|æŒq Ä ìkÕ«s¡ú ùdyê|üsêj·TDT&˚ ne<Ûä÷‘· #·Áø£e]Ô uÛÑ>∑yêHé lll sêeT<ä÷‘· kÕ«$T. ~yê´e‘·sD¡ +
˝Àø√<ë∆s¡≈£î\T »ìàkÕÔs¡ì Á|ür‹.
ÁãVü≤àHê>∑] yÓ’•wüº´eTT dæ<äT∆\ dü+~ÛuÛ≤wü á ÁãVü≤àHê>∑] uÛ≤wü. Ç~ |üsy¡ T˚ X¯«s¡T&ç &ÛeÉ Ts¡Tø£ Hê<ä+ qT+&ç ñ<䓤 $+∫+~. Bìì sêeT<ä÷‘· kÕ«$T Wb˛düq |ü{≤ºs¡T. Bì ;C≤ø£ås¡ X¯øÏÔe\q ø£*π> Á|üjÓ÷»Hê\T nq+‘· yÓTÆq$. Væ≤e÷\j·÷\˝À ø=+‘·eT+~ dæ<äT∆\πø ‘Ó * dæ q á uÛ ≤ wü q T kÕ«$T nqs¡ Z fi ¯ + >± e÷{≤¢&>É \∑ s¡T, #·<Tä e>∑\s¡T, Áyêj·T>∑\s¡T. ÁbÕNq y˚<ë\qT eTq+ |ü]o*+∫qf…¢Ì‘˚, y˚<ä>±j·TÁr ñbÕdü ≈ £ î &Ó ’ q y˚ < ä y ê´dü T ì#˚ Áyêj· T ã&ç q ≥T¢ |ü⁄sêDeTT <ë«sê ‘Ó\Tk˛Ô+~. ñ‘·ÔsêK+&é˝À á *|æøÏ dü+ã+~Û+∫q ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏ë\T #ê˝≤ ñHêïj·Tì ø=+‘·eT+~ |ü⁄sêedüTÔ XÊgy˚‘·Ô\T ‘Ó*bÕs¡T.
l sêeT<ä÷‘· kÕ«$T »qà‘·' dæ<|∆ä ⁄ü s¡Twüß\T. \ø°àå qs¡dTü , s¡+>∑e÷+ã nqT |ü⁄D´<ä+|ü‘T· \≈£î Á|ü<eä∏ T |ü⁄Á‘· dü+‘êq+>± lXËX’ +¯ ˝À »ìà+#ês¡T. ø±s¡D»qTà˝…’q kÕ«$Tyês¡T ˝ÖøÏø£ $<ä´≈£î ø±ø£, ◊Væ≤ø±ìπø ÁbÕ<Ûëq´+ Ç#êÃs¡T. $$<Ûä ÁbÕ+‘ê \˝À ãTTwüß\ kÕ+>∑‘´· eTTq yês¡T ‘·eT kÕ<Ûqä qT ø=qkÕ–+#ês¡T. nHê<∏ëÁX¯eTeTT ‘·|ü'kÕ<Ûäq` düTes¡í \ø°åà kÕø屑êÿs¡eTT sêeT<ä÷‘·kÕ«$T πøe\+ uÛÑ»q\T, |üP»\T, sêeT<ä÷‘· kÕ«$T 4 dü+e‘·‡sê\ ˝Ò‘· dü‘·‡+>±\πø |ü]$T‘·+ ø±˝Ò<äT. yês¡T nHê<∏ä\ ÁbÕj·T+˝ÀH˚ ‘·eT >∑èVü≤eTTqT M&ç kÕ<Ûäq b˛wüD, nqï<ëHêìøÏ n$T‘·yÓTÆq ÁbÕ<ÛëHê´ìï ì$T‘·yÔ TÓ Æ |ü⁄s¡+<Ûsπä X¯«s¡T&ÉH˚ jÓ÷^X¯«s¡Tì‘√ ø£*dæ ÇkÕÔs¡T. M] ÄÁX¯eTeTT Á|üø±X¯+ õ˝≤¢ #˚ePs¡T eT÷&ÉTqïs¡ dü+e‘·‡sê\T dæ<˚∆X¯«s¡+, uÛ…’s¡eø√q, Á>±eT+˝À ñ+~. Çø£ÿ&É ;<ä\≈£î, nHê<∏\ä ≈£î $<ä´, n¨_\+ ‘·~‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\˝À dü+#·]+#ês¡T. yÓ’<ä´ùde\T ñ∫‘·+>± \uÛÑ´eTe⁄‘êsTT. Ç$>±ø£ n≥T |æeTà≥ yê]øÏ ‘·eT >∑Ts¡T<˚e⁄˝…’q l y˚DT e#˚ à uÛ Ñ ≈ £ î Ô \ ≈£ î ÄÁX¯ e T+˝À ì‘ê´qï<ëq+ >√bÕ\kÕ«$T yê]#˚ uÛ…’s¡eø√q˝À >∑Ts¡÷|ü<˚X¯+ »s¡T>∑T‘·T+~. nHê<∏\ä qT, n+>∑ $ø£\Ts¡qT #˚sB¡ ùdÔ \_Û+∫+~. dü<ä∆s¡à Á|üø±s¡+ |ü⁄wüÿs¡ø±\+ bÕ≥T e÷qe »qà ñqï‘·yÓTÆq »qà>± n\sês¡T‘·T+<äì yês¡T Væ≤e÷\j·T |üs¡«‘· ÁX‚DT\˝À ‘·eT kÕ«$T uÛ≤e+. ùdyês¡+>∑+˝ÀH˚ ø±ø£ dæ<äT∆\≈£î, ‘·|üeTTqT Ä#·]+#ês¡T. e÷\ø=+&É˝À düTes¡í j·T≈£îå \≈£î, kÕ<Û≈ä î£ \≈£î nqTyÓq’ dü\ú +>± $sêõ\T¢ \ø°åà neTàyê] kÕø屑êÿsêìï bı+<ës¡T. dæ<äT∆\ ‘√+~ á ÄÁX¯eT+. Ä<˚XÊqTkÕs¡+ düTes¡í \ø°åà<˚$ yÓ\T>∑TqT ˝Àø£ eTT–+|ü⁄ ø£fi≤´D≤s¡+ú $ìjÓ÷–+#·T≈£îqï ø±s¡TD´ dü«s¡÷|ü⁄\T düTes¡í \ø°åà |üPC≤ $<Ûëq+, Ç‘·s¡ ¨e÷~ l sêeT<ä÷‘· kÕ«$T. ø±\ <ë«sê 18 dü+e‘·‡sê\˝À \ø£\å eT+~ Äs¡T\Ô
düTes¡í\ø°åà Áe‘·eTT
»q u≤VüQfi≤´ìøÏ Ä<Ûë´‹àø£ |ü]eTfi≤\‘√ bÕ≥T <ë+|ü‘·´ dæs¡T\qT |üs¡+>± ˇdüπ> n<äT“¤‘· yÓTÆq, eTVü‰ eTVæ≤e÷ì«‘·yÓTÆq Áe‘·+ á düTes¡í \ø°åà <ë+|ü‘·´ Áe‘·+. BìH˚ <ë+|ü‘·´ dü+e]∆˙ Áe‘·+ nì ≈£L&Ü n+{≤s¡T. <ä+|ü‘·T\T @ø±_Û ÁbÕj·T+‘√ <Ûäs¡àã<ä∆+>± Jeq+ kÕ–+#ê\ì l sêeT <ä÷‘·kÕ«$T n_Û\wækÕÔsT¡ . uÛøÑ ÔÏ ÁX¯<\∆ä ‘√ á Áe‘êìï Ä#·]+∫qyê]øÏ düø£\ X¯óuÛ≤\T ø£\T>∑T‘êj·Tì >∑Ts¡T ñyê#·. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü Åd”Ô eT÷s¡ T Ô \ T o\e+‘· T \T, |ü ⁄ D´ e+‘· T ˝… ’ ‘ ˚
J$‘ê\˝À ø±+‹ sπ K\qT Á|üd]ü +|üCXÒ Ês¡T. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü n+‘·sê®rj·T kÕ<ÛTä düyT˚ àfi¯q+ (world conference of spirituality)øÏ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ Á|ü‹ì~Û>± Vü‰»s¡j·÷´s¡T. ªª‘·©¢! s¡øÏå+#·T Hê <˚XÊìï <äTwüºX¯≈£îÔ\ qT+N, nÁø£e÷s¡Tÿ\ qT+N, n$˙‹ kÕÁe÷E´\ qT+Nμμ nì ì‘·´+ »>∑»®qìì y˚&ÉT≈£î+{≤s¡T. düHê‘·q uÛ≤s¡rj·T jÓ÷– J$‘êìøÏ n<ä›+|üfÒº kÕ«$T JeqXË’* j·TTe‘·sêìøÏ dü÷Œ¤]Ô<ëj·Tø£+. uÛ≤$ ‘·sê\≈£î e÷s¡›s¡Ùø£+.
` lsêyéT, 9493408225
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+
` dü|üÔ–] >√|ü>√ì, 98850 86126
y˚T 3 Á|ü|ü+#· |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ ~H√‘·‡e Á|ü‘˚´ø£+ |üÁ‹ø±s¡+>∑+ s¡÷|ü⁄\T e÷s¡TÃ≈£î+{À+~. ø=‘·Ô|ü⁄+‘·\T ‘=≈£îÿ‘√+~. ˇø£|ü⁄Œ&ÉT |üÁ‹ø£˝Ò Á|ü<Ûëq düe÷#ês¡ yês¡<ÛäT\T. ‘=*Hêfi¯¢˝À ˇø£ |üÁ‹ø£ eTTÁ~‘·yÓTÆq ‘˚B qT+∫ yês¡+ s√E\ ‘·sê«‘· ≈£L&Ü bÕsƒ¡≈£îìøÏ #˚πs |ü]dæú‹ ñ+&˚~. n|üŒ{Ï |ü]dæ‘ú T· \T, eTÚ*ø£ edü‘T· \T n˝≤ ñ+&˚$. ø±˙.. sêqT sêqT m|üŒ{Ïø|£ ⁄ü Œ&ÉT n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ edüTqÔ ï kÕ+πø‹ø£‘q· T n‘·´+‘· y˚>+∑ >± n+~|ü⁄#·Tà ø√e&É+˝À |üÁ‹ø±s¡+>∑+ bÕÁ‘· nyÓ÷|òüTeTì #Ó|Œü e#·TÃ. ˇø£|⁄ü Œ&ÉT yÓTsTTHé ù||üsøπY |ü]$T‘·yTÓ qÆ |üÁ‹ø£\T Áø£eT+>± õ˝≤¢ nqT ã+<Ûë\T, eT+&É\, &ç$»Hé kÕúsTT nqTã+<Ûë\qT Á|ü#·T]düTÔHêïsTT. n+‘˚ø±<äT.. õ˝≤¢ kÕúsTT˝À m&çwüqT¢ ìs¡«Væ≤düTÔ HêïsTT. B+‘√ düe÷#ês¡+ eT]+‘· $düÔè‘·+>± Á|ü»˝À¢øÏ #˚s¡y˚j·T&É+˝À |üÁ‹ø£\T eTT+<ä&ÉT>∑T y˚XÊsTT. Ä ‘·sê«‘· e∫Ãq πs&çjÓ÷.. Äø±X¯yêDÏ
ù|]≥ düe÷#êsêìï e÷s¡TeT÷\ ÁbÕ+‘ê\≈£L #˚s¡y˚j·T&É+˝À Á|üeTTK bÕÁ‘· b˛wæ+∫+~. Çø£ dü e ÷#ês¡ s¡ + >∑ + ˝À f… * $»Hé $|ü ¢ y ê‘· à ø£ e÷s¡ T Œ\qT ‘Ó ∫ Ã+~. ‘=\T‘· <ä ÷ s¡ < ä s ¡ Ù Hé , m+≥sYfH’… yé TÓ +{Ÿ #êHÓfi¢¯ kÕúsTTì <ë{Ï.. Á|ü‘´˚ ø£+>± yêsêÔ #êHÓfi‚¢ ñìøÏ˝ÀøÏ e#êÃsTT. 24 >∑+≥\ bÕ≥T yês¡Ô\H˚ Á|ükÕs¡+ #˚ùd {°M #êHÓfi¯ó¢ sêe&É+‘√ düe÷#ês¡+ >∑D˙j·T yÓTÆq y˚>±ìï n+<äT≈£î+~. Ä ‘·sê«‘· e∫Ãq Ç+≥¬sï{Ÿ, yÓuŸ #êHÓfi¯ó¢ düe÷#ês¡+ s¡÷bÕH˚ï e÷πsÃXÊsTT. Çø£.. Ç|ü⁄Œ&ÉT kÕàsYº ôd˝Ÿ bò ˛ qT¢ n+<ä T u≤≥T˝ÀøÏ e#êÃø£.. k˛wü˝Ÿ MT&çj÷· ôd≥’ T¢ nsTT‘˚ . . Á|ü ‹ ˇø£ ÿ ]˙ »s¡ï*düTº>± e÷πsà XÊsTT. Ç|ü ⁄ Œ&É T k˛wü ˝ Ÿ MT&ç j · ÷ qT $ìjÓ ÷ –dü T Ô q ï Á|ü ‹ ˇø£ ÿ s¡ ÷ nÁ|üø£{Ï‘· »s¡ï*düTº>±H˚ uÛ≤$+#ê*‡ ñ+{À+~.
Hê\T>√ düÔ+uÛÑ+>± (bò˛sYÔ mùdº{Ÿ) ù|s=ÿ+{≤s¡T. Á|üuTÑÛ ‘ê«ìøÏ ñ+&˚ eT÷&ÉT n+>±˝…q’ XÊdüq e´edü,ú n~Ûø±s¡ e´edüú, Hê´j·T e´edüú (˝…õùd¢#·sY, m–®≈£L´{Ïyé, E´&çwæj·TØ) ‘√ bÕ≥T Á|üC≤kÕ«eT´ e´edüú Äs√>±´ìøÏ n‘ê´eX¯´ø£yTÓ qÆ ~ |üÁ‹ø±ùd«#·Ã.¤ n+<äTøπ <ëìï Hê\Ze n+>∑+>±, Hê\T>∑e dü+Ô uÛ+Ñ >± ù|s=ÿHêïs¡T. 1729`1797 dü+e‘·‡sê\ q&ÉTeT J$+∫q Ä+>√¢ ◊]wt bı*{Ïø˝£ Ÿ ~∏jT· ]dtº m&Éà+&é Áã÷ø˘ yÓTT<ä{kÏ Õ]>± |üÁ‹ø£\qT ñ<˚•› +∫ bÂs¡Twü |ü<äC≤\+‘√ X¯øÏÔ nqï |ü<ëìï Á|üjÓ÷–+#ê&ÉT. Á|ü C ≤_Û Á bÕj· ÷ ìï Á|ü ‹ _+_+#· & É + ˝Àq÷, eT\#·&É+˝Àq÷ MT&çj·÷ ìs¡«Væ≤+#˚ bÕÁ‘· ø°\ø£yTÓ +Æ ~. MT&çj÷· X¯øeÔÏ T+‘· yÓT+Æ <äq&ÜìøÏ <ëì MT<ä »]π> <ë&ÉT˝Ò ì<äs¡Ùq+. nH˚ø£ <˚XÊ\˝À
|üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤
|üÁ‹ø£\qT ˝Ò<ë Á|ükÕs¡ e÷<Û´ä e÷\qT Á|üC≤kÕ«eT´+˝À
2 y˚T, 2016
29
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+ MT&çj÷· MT<ä Ç+ø± Ä+ø£å \THêïsTT. Á|üuTÑÛ ‘ê«\T ô|fÒº Ä+ø£\å T ˇ¬ø‘·sÔ TT‘˚ e÷|òj æ ÷· eTTsƒê\T ô|+#˚ ˇ‹Ô & ç Ç+ø=¬ ø ‘· T Ô . $~Û ì s¡ « Vü ≤ D˝À ã˝… ’ q »s¡ï*düT˝º +… <äs√ ñHêïs¡T. yês¡+‘ê |üÁ‹ø±ùd«#·Ã≈¤ î£ |ü{Ϻq ~${°\T. j·T÷ìes¡‡˝Ÿ &çø£¢πswüHé Ä|òt VüA´eTHé ¬s’{Ÿ‡ì 19e n~Ûø£s¡D+ uÛ≤eÁ|üø£≥q ùd«#·Ã¤ì >∑T]+∫ #ÓãT‘·T+~. |üÁ‹ø±ùd«#·Ã¤≈£î n<˚ Ä<Ûës¡ uÛÑ÷$Tø£.
|Á |ü +ü #· |ü‹Á ø±ùd«#·¤Ã ~H√‘·‡e+
1991˝À ÄÁ|òæø£Hé »s¡ï*düTº\T @Á|æ˝Ÿ qT+&ç y˚T 3 es¡≈£L qMT_j·÷˝Àì $+&éVü‰ø˘˝À ˇø£ düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+#ês¡T. nq+‘·s¡+ |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ô|’ ø°\ø£yÓTÆq Á|üø£≥q #˚XÊs¡T. BìH˚ $+&é Vü≤ø˘ &çø£¢πswüHé n+{≤s¡T. ÄÁ|òæø±˝Àì nH˚ø£ <˚XÊ\˝À ôdHê‡sYwæ|t ñ+&˚~. |üÁ‹ø±ùd«#·Ã MT<ä Ä+ø£\å T+&˚$. yê{ÏøÏ ìs¡dqü >± ÄÁ|òøæ H£ é »s¡ï*düT\º T Á|üø£≥q #˚dæq y˚T 3 Hê&˚ Á|ü|ü+#· |üÁ‹ø±ùd«#·Ã¤ ìs¡ísTT+∫+~. Ä ìs¡íj·T+ y˚Ts¡≈£î 1993 qT+&ç ≈£î+≥THêïeTT. |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ |ü≥¢ Á|ü»\˝À ~H√‘· ‡ e+ »s¡ b Õ\ì ◊ø£ ´ sê»´ dü $ T‹ @{≤ y˚T 3q es¡˝Ÿ¶ Áô|dtÁ|ò”&ÉyéT&˚qT »s¡T|ü⁄ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#·&ÜìøÏ Ç~ <√Vü≤<ä|&ü TÉ ‘·T+~.
#·+<ë<ës¡T\≈£î $»„|æÔ C≤>∑è‹ e´øÏÔ>∑‘· #·+<ë ` kÕeT÷Væ≤ø£ #·+<ë\T |ü+ù|yês¡T á ÁøÏ+~ $wüj·÷\T >∑eTì+#·>∑\s¡T 1. MTs¡T |üÁ‹ø£ #·+<ëqT eTìj·÷s¡¶s¡T #˚dæq≥¢sTT‘˚ MT |üP]Ô ∫s¡THêe÷qT Ç+{Ï q+ãs¡T, |æHéø√&é, yÓTTu…’˝Ÿ q+ãs¡T‘√ düVü‰ sêdæ |ü+|ü>∑\s¡T. 2. ˇø£y˚fi¯ #·+<ë ∫s¡THêe÷ e÷s¡Ãe\dæ eùdÔ bÕ‘· ∫s¡THêe÷, ø=‘·Ô ∫s¡THêe÷\T ¬s+&ç+{Ïì ‘·|üŒø£ ‘Ó*j·T#˚j·÷*. ∫s¡THêe÷\‘√ bÕ≥T C≤>∑è‹ #·+<ë ø√&é q+ãs¡T (MT≈£î edüTÔqï |üÁ‹ø£ô|’ MT ∫s¡THêe÷≈£î Á|üø£ÿq ñ+≥T+~) ‘·|üŒìdü]>± sêdæ |ü+|ü+&ç. 3. C≤>∑è‹ ÄHé˝…’Hé møö+{Ÿ˝À #·+<ë &ÉãT“ &çbÕõ{Ÿ #˚dæqyês¡T q>∑<ä T &çbÕõ{Ÿ #˚dæq yÓ+≥H˚˚, Ä $esê\T, MT ∫s¡THêe÷, yÓTTu…’˝Ÿ q+ãs¡T ‘·|üŒìdü]>± C≤>∑è‹ Ä|ò”düT≈£î bò˛Hé <ë«sê ‘Ó\bÕ*. ˝Òì#√ Ä &çbÕõ{Ÿ mes¡T #˚XÊs¡H˚ $wüj·T+ düŒwüº+>± ‘Ó*j·T &É+ ˝Ò<äT. ÄHé˝…’Hé møö+{Ÿ˝À &çbÕõ{Ÿ #˚ùdÔ MTs¡T &çbÕõ{Ÿ #˚dæq u≤´+≈£î Áu≤+∫ ø√&é q+ãs¡T ‘·|üŒ eT] @ $es¡+ sê<äT. #Óø˘ <ë«sê |ü+|æ‘˚, #Óø˘ q+ãs¡T e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. }s¡T, ù|s¡T $esê˝ÒM sêe⁄. &çbÕõ{Ÿ $TwüHé <ë«sê &ÉãT“ &çbÕõ{Ÿ #˚dæq≥¢sTT‘˚ Á{≤ø±‡ø£¸ Hé $esê\˝À ªu§+u≤sTT dæ{° Áu≤+∫μ nì e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. Ç+≥sYHÓ{Ÿ nøö+{Ÿ <ë«sê Á{≤Hé‡|òüsY #˚dæq|ü⁄Œ&ÉT MT nøö+{Ÿ ∫e] eT÷&ÉT q+ãs¡T¢, MT ù|s¡T e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. }s¡T $esê\T ‘Ó*j·Te⁄. ø±e⁄q C≤>∑è‹ u≤´+ø˘ møö+{Ÿ˝À @ $<Ûä+>± &ÉãT“ »eT #˚dæq|üŒ{ÏøÏ Ä $esê\T ù|s¡T, }s¡¢‘√ düVü‰ bò˛Hé <ë«sê ‘·|üŒìdü]>± ‘Ó\T|ü>∑\s¡T. 4. MT ∫s¡THêe÷ $esê\‘√bÕ≥T>± ‘·|üŒìdü]>± MTs¡T #˚dæq u≤´+≈£î &çbÕõ{Ÿ $esê\T (u≤´+≈£î ù|s¡T, Áu≤+∫, ◊.m|òt.mdt.ø√&é, Á{≤Hê‡ø£åHé q+ãs¡T) ≈£L&Ü sêdæ |ü+bÕ*. 5. ø=+‘·eT+~ bÕsƒ¡≈£î\T ∫s¡THêe÷\T e÷Á‘·y˚T sêdæ |ü+|ü⁄‘·THêïs¡T, &çbÕõ{Ÿ $esê\T sêj·T≥+˝Ò<äT. n˝≤+{Ïyê]øÏ C≤>∑è‹ |ü+|ü˝ÒeTT. 6. MTs¡T #·+<ë ø£{qºÏ s¬ +&ÉT yêsê\≈£î |üÁ‹ø£ MT≈£î n+<äì#√ ‘·|Œü ìdü]>± Ä|òd” Tü ≈£î ‘Ó\T|ü>\∑ s¡T. 7. u≤´+ø˘ &çbÕõ{Ÿ $esê\≈£î ` uÛÑyêì : 9959991278 #·+<ë<ës¡T\ $esê\T ` Hê>∑sêE : 9959997013 Ä q+ãs¡T¢ n+<äTu≤≥T˝À ˝Òì#√ dü+Á|ü~+#·e\dæq ôd˝Ÿ q+ : sêeTø£èwüí 9440652115. ` y˚TH˚»sY 30
2 y˚T, 2016
Á|ü|ü+#· |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ ~H√‘·‡e+ ñ<˚›XÊ´\T :
|üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤, $\Te\ |ü≥¢ ne>±Vü≤Hê ø£*Œ+#·&+É • Á|ü|+ü #· yê´|ü+Ô >± |üÁ‹ø± ùd«#·Ã¤ dæ‹ú >∑‘T· \qT |üs´¡ y˚ø+åÏ #·&+É • ùd«#·Ã¤ ø£*–q MT&çj·÷qT <ë&ÉT\ qT+∫ s¡ø+åÏ #·&+É • $~Û ìs¡ « Vü ≤ D˝À ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒsTTq bÕÁ‹πøj·TT\≈£î ìyê[ |òüT{Ï+#·&É+ •
es¡˝Ÿ¶ Áô|dt Á|ò”&É+ nyês¡T¶
1997 qT+&ç j·TTHÓk˛ÿ @{≤ y˚T 3e ‘˚B Hê&ÉT >∑T˝…¢s√àπøH√ es¡˝Ÿ¶ Áô|dtÁ|ò”&ÉyéT nyês¡T¶qT Á|ü<ëq+ #˚d÷ü Ô ek˛Ô+~. Á|üe÷<ä+ n+#·T˝À¢ ôd‘’ +· ìs¡“j ¤ T· +>± e´eVü≤]+∫, |üÁ‹ø±ùd«#·Ã≈¤ î£ Á|ürø£>± ì\∫q »s¡ï*düT\º ≈£î, á nyês¡T¶ Á|ü<ëq+ #˚kÕÔsT¡ . nyês¡T¶ øÏ+<ä 25,000 nyÓT]ø£Hé &Ü\s¡¢ q>∑<äT ãVü Q eT‹ ñ+≥T+~. >∑T˝…¢ s√àπ ø H√ ˇø£ ø=\+_j· T Hé q÷´dt ù||üsY≈£î m&ç≥sY>± ñ+&˚yês¡T. πøH√ ‘·q sê‘·\‘√ Á&É>¥ e÷|òæj·÷ ø£HÓïÁs¡≈£î >∑Ts¡j÷· ´s¡T. 1986 &çôd+ãsYq Äj·Tq <ës¡TD+>± ‘·q q÷´dtù||üsY Ä|òd” Tü m<äTfÒ Vü≤‘·´ #˚jT· ã&ܶ&TÉ . Äj·Tq ã*<ëq+ |üÁ‹ø±ùd«#·Ã¤≈£î dü÷Œ¤]Ô. Äj·Tq ù|]≥H˚ Áô|dt Á|ò”&ÉyéT &˚ Hê&ÉT nyês¡T¶ n+<ä CÒj·T&É+ ÄqyêsTTr>± ek˛Ô+~.
n+‘·s¡+>∑+
n‘·H√ ‹+>∑]...
m&Ó¶+ n+fÒ ‘Ó&Ó¶+ nH˚ s¡ø£+... ˇfi¯ófl e+#·&ÉT... |üì #Ój·T´&ÉT... n˙ï ‘˚s¡>± ø±yê\+{≤&ÉT... ñqï #√≥T qT+∫ ø£<ä\≈£î+&Ü ‘·q <ä>∑Zs¡πø n˙ï sêyê\qT ≈£î+{≤&ÉT... u§‹Ô>± ø£è‘·»„‘· ˝Òì eTìwæ... n˝≤+{Ïyê&çøÏ yÓs’ ê>∑´+ yÓ|’ ⁄ü <äèwæº eT[fl+~... n|ü⁄Œ&˚+ »]–+~? k˛eTqï |ü⁄≥º>±H˚ ‘·*¢ì b˛>=≥Tº≈£îHêï&ÉT. C≤„q+ sêø£eTTqTù| ‘·+Á&ç˙ ø√˝ÀŒj·÷&ÉT. nqï\≈£î n‘·&É+fÒ C≤*. e\¢e÷*q Áù|e÷_Ûe÷Hê\T. <ë+‘√ n‹ >±s¡+ #˚XÊs¡T. ã&çøÏ |ü+|ü≈£î+&Ü, ø£˙dü+ |üìbÕ≥˝…H’ ê H˚sŒ¡ ≈£î+&Ü ñ‘·Ô k˛eT]˝≤>± ‘·j÷· s¡T #˚XÊs¡T. BìøÏ ‘√&ÉT eTìwæ˝À eT#·TìøH’ ê ø£è‘·»‘„ · ˝Ò≈î£ +&Ü b˛sTT+~. ªªme]ø√dü+ b˛wækÕÔsT¡ ˝Ò!μμ ‘·sV¡ ‰ü Ä˝À#·q\T k˛eTqï˝À yÓTT<ä\j·÷´sTT. ∫qï|ü⁄Œ&ÉT >∑&∫ç b˛sTT+~ >±˙, ø±düÔ ô|<äj › ÷· ´ø£ ádü&ç+|ü⁄\T m˝≤ ñ+{≤jÓ÷ k˛eTqïøÏ ns¡ú eTsTT+~. yÓTT<ä≥ e~q>±s¡¢ düDT>∑Tfi¯ófl... yê{ÏøÏ nqïj·T´\ $düT>∑T\÷, $düTs¡÷!¢ á dü+>∑‹ ÄH√{≤ áH√{≤ |ü&ç }s¡+‘ê yê´|æ+∫+~. k˛eTqï MT<ä yÓTT<ä{À¢ C≤* #·÷|æ+∫q yêfi¯ófl Áø£eT+>± n‘·ì˝À ø£è‘·»„‘· ˝Ò<äì >∑T]Ô+#ês¡T. #·T\ø£q #Ój·T´&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. yÓøÏÿ]+‘·\T, y˚fi≤ø√fi≤\÷ ô|]>±sTT. Ç+{≤, ãj·T{≤ e´‹πsø£‘· yÓ\T¢yÓ‹ÔHê k˛eTqïøÏ ãT~∆ sê˝Ò<äT. u≤>∑T|ü&Ü\qï Ä˝À#·q ãTÁs¡˝À yÓTT\¬ø‘·ÔH˚ ˝Ò<äT. ª#˚‘·ø±ì yê&çøÏ XÖs¡´+ m≈£îÿeμ nqï kÕyÓT‘·qT nø£åsê˝≤ ì»+ #˚dü÷Ô k˛eTqï Ç+{À¢ yêfi¯fl MT<ä ø£düT‡eTH˚yê&ÉT. nqï\÷, e~q\÷ ‘·qqT ÇHêïfi¯Sfl ø£wüº|ü&ç ô|+∫ b˛wæ+#ê s¡qï ø£˙dü ø£è‘·»„‘· ≈£L&Ü ˝Ò≈£î+&Ü ‘·qyêfi¯fl >∑T]+∫ }fiÀfl #Ó&ɶ>± Á|ü#ês¡+ #˚ùdyê&ÉT. n˝≤ #Ój·T´&É+ ‘·|üŒì, me¬s’Hê ãT~∆ #Ó|üŒuÀ‘˚ ‹{Ϻb˛ùdyê&ÉT. <ë+‘√ }] »q+ k˛eTqï‘√ e÷{≤¢&É≥+ e÷H˚XÊs¡T. k˛eTqïøÏ <ë] ‘√#·˝Ò<äT. n|ü⁄Œ&Ó’Hê düs¬ q’ <ë]˝À q&Éyê\qï Ä˝À#·q n‘·ìøÏ sê˝Ò<Tä . ˇfi¯ó¢ e+#·≈£î+&Ü s√E\T >∑&ç∫b˛e&É+ MT<˚ n‘·ì <äèwüº+‘ê!
` z˝Ò{Ï lìyêdü uÛ≤qT
n˝≤+{Ï s√E ˝À¢ z kÕ<ÛTä e⁄ n‘·ì •wüß´\‘√ ø£\dæ Ä }]øÏ e#êÃ&ÉT. }fiÀfl yês¡+<äs¡÷ Ä ãè+<ë ìøÏ kÕ«>∑‘·+ #ÓbÕŒs¡T. Ä‹<∏ä´+ Ç#êÃs¡T. kÕ<ÛäTe⁄ #Ó|Œæ q eT+∫ e÷≥*ï $Hêïs¡T. yê]ì #·÷dæq k˛eTqïøÏ ‘êqT ≈£ L &Ü Ä ãè+<ä + ˝À #˚ ] b˛‘˚ u≤>∑ T +&É T qì|æ + ∫+~. @ |ü ˙ bÕ{≤ #Ój·T´≈£î+&Ü kÕ<ÛäTe⁄ yÓ+≥ uÛÑ»q ø°s¡Ôq\T bÕ&ÉT≈£î+≥÷ nqTdü]ùdÔ s√E\T >∑&∫ç b˛‘êj·TqT ≈£îHêï&ÉT. eTsêï&ÉT kÕ<ÛäTe⁄ ‘·q ãè+<ä+‘√ ø£*dæ eTs√ }]øÏ Á|ü j · ÷ DyÓ T Æ q |ü ⁄ Œ&É T k˛eTqï me]ø° #Ó|üŒ≈£î+&Ü yê]ì nqTdü ]+#ê&ÉT. }] bı* y˚Ts¡\T <ë{Ïq ‘·sê«‘· kÕ<ÛäTe⁄ >±] bÕ<ë\ MT<ä |ü&ç ‘·q BHêedüú >∑T]+∫ $e ]+#ê&ÉT. ‘·q≈£î düHêàs¡+Z #·÷|æ+#· eTì, •wüß´&ç>± d”«ø£]+#· eTì kÕ<ÛTä e⁄qT y˚&TÉ ≈£îHêï&ÉT. kÕ<ÛTä e⁄ k˛eTqïqT #·÷XÊ&ÉT. düπs s¡eTàHêï&ÉT. eT<Ûä´˝À eTõ©\T y˚dü÷Ô kÕ<ÛäTe⁄ ãè+<ä+ ø=ìï yêsê\ bÕ≥T Á|üj·÷DÏ+∫+~. k˛eTqï ãT~∆˝À Äe–+»+‘· e÷s¡TŒ ≈£L&Ü sê˝Ò<Tä . n‘·ìøÏ q&Éyê\+fÒ ã<äø∆ +£ . $düT≈£îÿ+≥÷, ø±∞fl&ÉTà ≈£î+≥÷ >∑T+|ü⁄qT nqTdü]+#˚yê&ÉT. eTõ© y˚dæq|ü⁄Œ&ÉT •wüß´\+‘ê mes¡÷ #ÓbÕŒ*‡q |üì ˝Ò≈£î+&Ü ‘·eT |üqT\T ‘êeTT #˚düT≈£îì b˛j˚Tyês¡T. k˛eTqï e÷Á‘·+ #Ó≥Tº øÏ+<ä ≈£Ls=Ãì <Ûë´q+ #˚düTÔqï≥T¢ q{Ï+#˚yê&ÉT. uÛÀ»Hê\ düeTj·÷ìøÏ yÓTT<ä{Ï |ü+øÏÔ˝À ≈£Ls=ÃH˚yê&ÉT. ‘·q ø√dü+ n˙ï neT]à ô|&ÉT‘·Tqï Ç‘·s¡ •wüß´\≈£î ˇø£ÿkÕ] ≈£L&Ü ø£è‘·»‘„ · #Ó|æŒq bÕbÕìøÏ b˛˝Ò<äT. z s√E kÕ<ÛäTe⁄ ãè+<ä+ z ∫≥º&É$˝À ãdü#˚dæ+~. nø£ÿ&É kÕ<ÛäTe⁄ z dü+|ü+– #Ó≥Tº øÏ+<ä ‘·q •wüß´*ï ñ<˚›•+∫ Á|üe#·q+ Äs¡+_Û+ #ê&ÉT. eTìwæ m+<äT≈£î ÁX¯$T+#ê˝À, kÕj·T eT+~+∫q kÕ{Ï e´øÏÔ |ü≥¢ m+<äT≈£î ø£è‘·»„‘· ø£*– ñ+&Ü˝À $e]+#·kÕ>±&ÉT. yê{Ïì $+≥Tqï
k˛eTqï≈£î $düT>∑ì|æ+∫+~. ªª}fiÀfl ñHêï Ç+‘˚... n&É$˝À ñHêï Ç+‘˚...μμ nqT≈£îHêï&ÉT. n+‘·˝À #Ó≥Tº ø=eTà˝À¢+∫ n‘·ì $÷<ä ∫qï dü+|ü+– yÓTT>∑Z sê*+~. k˛eTqï <äT*ù|düT≈£îHêï&ÉT. ø=~› ø£Då ≤\ ‘·sê«‘· $#·TÃ≈£îqï dü+|ü+– |ü⁄e⁄« |ü&+ç ~. k˛eTqï ∫sê>±Z #·÷XÊ&ÉT. n+<äyÓTÆq |ü⁄e⁄«qT qT*$T |üø£ÿq |ü&˚XÊ&ÉT. eT] ø±ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· ô|<ä› Hê>∑T bÕeTT dü+|ü+– #Ó≥Tºø=eTà˝À+∫ |ü≥Tº ‘·|æŒ k˛eTqï ˇfiÀ¢ |ü&ç+~. HÓ‹Ô MT<ä |æ&ÉT>∑T |ü&qç ≥T¢>± ˝Ò∫, ÁbÕDuÛj Ñ T· +‘√ |üsT¡ >∑Trdæ, kÕ<ÛTä e⁄ bÕ<ë\ e<ä› |ü&ܶ&ÉT k˛eTqï. kÕ<ÛäTe⁄ qyê«&ÉT. q$«, ªªuÛ>Ñ e∑ ‘Y dü«s¡÷|üyTÓ qÆ Á|üøè£ ‹ ˙≈£î #Ó|Œæ q bÕsƒ+¡ ns¡úeTsTT+<ë k˛eTHêï?μμ nq&ç>±&ÉT. ns¡ ú + ø±˝Ò < ä + ≥÷ k˛eTqï n&É ¶ + >± ‘·\÷bÕ&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT kÕ<ÛäTe⁄, ªªdü+|ü+– #Ó≥Tº ˙ MT<ä yÓTT>∑ZqT sê*Ã+~. |ü⁄e⁄«‘√ |ü\ø£]+∫+~. qTe⁄« ø£è‘·»„‘· #·÷bÕ*‡+~ b˛sTT yê{Ï MT<ä $düT≈£îÿ Hêïe⁄. Á≈£Ls¡+>± πs≈£î\T ∫~$T y˚XÊe⁄. ∫e]øÏ @eTsTT+~? ˙ ˇfiÀ¢ bÕeTT |ü&ç+~. ˙ J$‘·+ ˝Àq÷ Ç+‘˚! ø£˙dü ø£è‘·»„‘· ˝Ò≈£î+&Ü, |üsêqï uÛTÑ ≈£îÿ˝≤ Ç‘·sT¡ \ MT<ä |ü&ç ã‘·T≈£î‘·THêïe⁄. Çø£HH’Ó ê Á|ües¡Ôq e÷s¡TÃø√!μμ nHêï&ÉT. k˛eTqï ø£fi¯ófl ‘Ó]#ê&ÉT. kÕ<ÛTä e⁄≈£î #˚‘T· \T CÀ&ç+#ê&ÉT. e÷]q eTqdüT‘√, eT+∫>± J$+#ê \qï ‘·\|ü⁄‘√ ‘·q }]yÓ’|ü⁄ q&Éø£ kÕ–+#ê&ÉT.
2 y˚T, 2016
31
ø£<∏ä ªª◊&çj·÷ #Ó‘·Ô>± ñ+~..μμ
bÕeì ô|<ä$ $]#˚dæ+~. ø£fi≤´DÏ $ì|æ+#·T ø√q≥Tº >∑~ düs¡T›‘√+~. Hê≈£î ˇø£ÿkÕ]>± ˇfi¯ó¢ eT+&çb˛sTT+~. ã\e+‘êq XÊ+‘·+ ‘Ó∫Ãô|≥Tº≈î£ ì eTs√kÕ] >=+‘·T $bÕŒqT. ªªn~ ø±<äTsê neTTà\÷.. eTq+ @ ôd\e⁄ ˝§∫ÃHê mø£ÿ&çø√ yÓfi¯ó‘·÷H˚ ñHêï+ ø£<ë. ákÕ] n‘·ÔeTà }¬s[fl‘˚ ‘·ù|ŒeTT+<äe÷à. nø£ÿ&É m+‘· u≤e⁄+≥T+<√ ‘Ó\TkÕ..μμ }]+#êqT. ø±˙ ø£fi≤´DÏ Hê e÷≥ |ü&Éìe«fÒ¢<äT. ªne⁄qT neTTà\T.. #ê˝≤ u≤e⁄+≥T+~. m+#·ø±ÿ ◊e÷ø˘‡ dæìe÷\T s√Eø=ø£{Ï #·÷&=#·Tà ‘Ó\TkÕ..μμ e÷≥˝À¢ ì\TyÓ˝≤¢ yÓ≥ø±s¡+. ªªÇ~>√.. qTe⁄« ˙ |ü⁄Á‘·s¡‘·ï+ m˝≤>∑÷ sêefÒ¢<äT. ø±düÔ }s√ÿe#·Tà ø£<ë. bÕe˙ á ˇø£ÿkÕ] &Ü&û e÷≥ ø±<äq≈£îsê. MT n‘·Ôj·T´≈£î ÁbÕ$Tdt #˚XÊ. qTe⁄« sêø£b˛‘˚ bÕ|ü+ ‘·qT &çdbü ÕŒsTT+{Ÿ ne⁄‘T· +~μμ ø£*Œ+∫ #Ó|Œü ø£ ‘·|Œü ˝Ò<Tä . nsTTHê n<˚ ø±düÔ es¡ÿe⁄{Ÿ nsTT+~. Hê e÷≥\≈£î ndü+‘·è|æÔ>±H˚ ‘·˝≤&ç+∫+~.
kÕø£å´+. ñ<√´>∑Ø‘ê´ ôV’≤<äsêu≤<é˝À dæús¡|ü&ܶqT. s¬ +&ÉT HÓ\\ø√kÕ] }]øÏ sêe&É+ n\yê≥T Hê≈£î. ø±˙ >∑‘· @&Ü~>± Ä n\yê≥T ‘·|ü⁄Œ‘√+~. ø±s¡D+ @<Ó‘’ H˚ +˚ ø£fi≤´DÏøÏ |ü˝≈¢… î£ sêe&É+ ô|<ä>› ± Çwüº+ ñ+&É<äT. bÕeì Ç+≥sY, sêyéT f…HéÔ≈£î e#˚Ãdü]øÏ ‘·qT sêø£b˛>±.. |æ\¢*ï |ü+|ü&Üìø° yÓTT>∑TZ #·÷|ü&É+˝Ò<äT. ªªø±e*ùdÔ MTs¡T yÓfifl¯ +&ç. y˚TeT+‘ê m+<äT≈£î? |æ\\¢ #·<Tä e⁄\≈£î Çã“+~ ø£<ëμμ n+≥÷ düT\Te⁄>± ‘·|Œæ +#·Tø√+{À+~. Ä˝À#·q\ qT+∫ u…’≥|ü&ç n&ÉT>∑T˝ÒXÊqT. bÕ|ü+ sêÁ‹ Á|üj·÷D+˝À dü]>±Z ìÁ<ä˝Òø£ b˛e&É+‘√ bÕeì yÓTTVü≤+˝À n\dü ≥ ø={§º ∫ à q≥T¢ ø£ì|æk˛Ô+~. ãkÕº|t e<ä› nø£ÿj·T´ |ü + |æ q m&É ¢ ã+&ç ‘ √ eq÷ï] dæ < ä ∆ + >± ñHêï&É T . bÕeì e÷{≤¢&≈É î£ +&Ü ã+&ç e<ä › ≈ £ î
nqï≥Tº>± ñ+~. ôV≤’ <äsêu≤<é˝À s¡D>=D <Û«ä qT\ eT<Ûä´ ã+B>± m<äT>∑T‘·Tqï bÕeì ‘·q≈£î ‘Ó© ≈£î+&ÜH˚ á Á|üø£è‹ ˇ&ç˝À ùd<äBs¡T‘√+~. ìX¯Ùu≤›ìï N\TÃ≈£î+≥÷ m&É¢ yÓT&É˝À >∑+≥\T \j·T ã<ä∆+>± yÓ÷>∑T‘·T+fÒ, nìs¡«#·˙j·T nqTuÛÑ÷‹. Äø±X¯+˝À s¡ø£s¡ø±\ s¡÷bÕ˝À¢ |ü≈£åî\T >∑T+|ü⁄\T >∑T+|ü⁄\T>± ø£<ä*b˛‘·T+fÒ Ä <äèX¯´+ #ê˝≤ u≤e⁄+~. ªneTà>±s¡÷, u≤ã÷ e∫Ã+fÒ u≤>∑T+&˚~ ø£<ä kÕsYμμ n+≥÷ eq÷ï] Äràj·T+>± n&ç>±&ÉT.
}¬sfi≤›e÷....! ªªdüπs &Ü&é.. yÓfi≤›+..! ø±˙ ˇø£ÿ ø£+&çwüHé. nø£ÿ&É Hê≈£î @ e÷Á‘·+ Çã“+~ nì|æ+∫Hê yÓ+≥H˚ ãj·T\T<˚sê*. ˝Ò≈£î+fÒ H˚H=ø£ÿ<ëH˚ï e#˚ÃkÕÔq+‘˚μμ n+~ bÕeì. bÕeì ˇ|ü⁄Œ≈£î+<äqï dü+ãs¡+˝À Ä ø£+&çwüHé ô|<ä›>± ø£wüºeTì|æ+#·˝Ò<äT. Vü≤eTàj·T´ |òüs¡yê˝Ò<äT ô|<ä›ø£ÿj·T´ eTqesê* u≤s¡kÕ\≈£î yÓfi¯ó‘·THêï+. ndü\T |ò+ü ø£Hå ≈é î£ yÓfifl¯ &É+ ø£Hêï.. bÕeìì ã+<ÛTä e⁄ \+<ä]ø° #·÷|æ+#ê\qï ø√]ø£ HÓsy¡ s˚ u¡ À‘·Tqï+<äT≈£î dü+‘√wü+ nì|æ+∫+~. ªªø£ fi ≤´DÏ bÕeì u≤´>∑ T dü s ¡ T › . . sêÁ‹π ø Á|üj÷· D+μμ n+≥÷ z VüQ≈£L+ C≤Ø #˚dæ Ä|òd” Tü ≈£î ãj·T˝Òs› êqT. ãdüT‡ y˚>∑+>± e∫à Ė+~. eT{Ϻs√&ÉT¶ ø±e&É+‘√ <äTeTTà ‘Ós¡\T>± ˝Ò∫ ãdü T ‡qT ø£ y ˚ T àdæ + ~. bÕeì ñøÏ ÿ ]_øÏ ÿ ] nsTTb˛sTT+~. ôV’≤<äsêu≤<é qT+∫ nq+‘·|ü⁄s¡+ <ëø± ôV’≤y˚. Vü‰sTT>± ìÁ<äb˛j·÷+. nq+‘·|ü⁄s¡+ qT+∫ <ë<ë|ü⁄ e+<ä øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+ <ë{Ï‘˚ >±˙ e÷ }s¡T sê<äT. õ˝≤¢˝À mø£ÿ&√ $dæπsdæ q≥Tº+&˚ e÷s¡TeT÷\ |ü˝…¢d”eT, ø£s¡e⁄≈£î düJe 32
2 y˚T, 2016
e∫Ã+~. eTeTà*ï #·÷&É>±H˚ eq÷ï] yÓ T TVü ≤ + yÓ * – b˛sTT+~. ªªu≤>∑T+ &Üsê kÕs¡ ÷ .. ãdü T ‡ kÕHê ˝Ò ≥ sTT+&Ü~. bı<äT≥› Tï+∫ á&ÉH˚ ã+&ç ø£≥Tº≈£îì dü÷dü÷Ô ≈£LdüT+&ÜqT..μμ n+≥÷ ã+&ç˝À+∫ dü÷º\T rdæ ô|{≤º&ÉT. m˝≤ mø±ÿ˝À ns¡+ú ø±ø£ bÕeì _ø£ÿyÓTTVü≤+ y˚dTü ≈£î+~. eq÷ï] dü÷º\T |ü≥Tº≈£îì ªªH˚qT |ü≥Tº≈£îì+&ÜqT m≈£îÿ @+>±<äT..μμ nHêï&ÉT. m˝≤>√˝≤ ‹|üŒ\T |ü&ç bÕeì ã+&ç˝À ≈£Ls=Ã+~. \π>õ y˚dæ, H˚qT mø£ÿ>±H˚ eq÷ï] #·sêïø√\ ø£Ás¡‘√ m<äT›*ï ‘·&ÉTeTT‘·÷.. Á{Ï>±.. Á{Ï>± nq&É+‘√ n$ ø£~˝≤sTT. n|ü⁄Œ&˚ ‘Ó˝≤¢s¡&É+‘√ Äø±X¯+ eT˝…¢|ü⁄e⁄«˝≤ $#·TÃ≈£î+{À+~. <ë]øÏsT¡ yÓ|’ ⁄ü ˝≤ ø£qT#·÷|ü⁄ y˚Ts¡˝À |üsT¡ #·T≈£îqï |ü#÷ ì bı˝≤\ qT+∫ MdüTqÔ ï #·\ì¢ >±* ‘ê≈£î‘·T+fÒ... Vü‰sTT>± ñ+~. #·T≥Tº|üø£ÿ\ ø±e*‡q+‘· Äøχ»Hé, m+‘· |”\TÃ≈£î+fÒ n+‘·
bÕeì yÓ’|ü⁄ #·÷XÊqT. ‘·˙ ˝Àø£+˝À ˝Òq≥Tº m+C≤jYT #˚k˛Ô+~. ªªmø£ÿ&É eq÷ïØ.. n+‘ê ≈£î<äsê*>±μμ n+≥÷ dü]› #Ó|ü⁄Œ≈£îHêïqT. ªªn+‘˚˝Ò kÕs¡÷.. nsTT<ësêu≤<äT˝À ñ+{≤s¡T ø£<ë.. düyê\ø£å |üqT\T+{≤sTT. ô|<ä›eTàπøyÓ÷ n+<äs¡÷ ø£\yê\ì ñ+{≤~..μμ eq÷ï] e÷≥≈£î ã<äT*e« ˝Ò Ò ø £ b˛j· ÷ qT. ø±ùd|ü { Ï ø Ï }] bı*y˚ T s¡ ø£ì|æ+∫+~. ªªn‘·Ôe÷à..μμ n+≥÷ bÕeì ã+&ç ~>∑>±H˚ yÓ[fl >∑{Ϻ>± yêfÒdüT≈£î+~. nø£ÿj·T´ ø£fi¯fl˝À¢ y˚sTT eT‘êãT\T ˇø£ÿkÕ] yÓ*>±sTT. ªªn¬s.. bÕeì m+‘· ô|<ä›<Ó’+~μμ ÄbÕ´j·T+>± ‘·\ ì$T]+~ nø£ÿj·T´.
` sêeT<äTs¡Z+ eT<ÛäTdü÷<äqsêe⁄, 9912199557 ªªn<˚+Á{≤.. Ç~ ≈£L&Ü edüTÔ+<äì ‘Ó\|üH˚ ˝Ò<äT. ø±πs |ü+ù| <ëìï>±.. Á|üj·÷D+ u≤>± kÕ–+<ë.. ø£fi≤´DÏ, Hê n\T¢&ÉT m˝≤ ñHêïs¡T?μμ ˝À|ü*øÏ yÓfi¯ó‘·T+fÒ ≈£îX¯\ Á|üX¯ï\T ≈£î]|æ+∫+~. ªªÄ.. u≤>±H˚ ñHêïs¡T. n+<äs¡+ e<ë›eTH˚ nqT≈£îHêï+. ∫e] ì$Twü+˝À ‘·qT Ä>±*‡ e∫Ã+~μμ nHêïqT. Á|ü‹kÕØ H˚ì#˚à dü+C≤sTTw”\T nø£ÿj·T´≈£î ø=‘˚+Ô ø±<äT ø±ã{Ϻ qy˚«dæ+~. ªdüπs˝Òsê.. MTs=#êÃs¡T>±. bÕeìì #·÷dæ #êHêïfi¯s¢ TT+~. ã+>±s¡T u§eTà˝≤ ñ+~. Hê ~ùwº ‘·π>˝Ò˝≤ ñ+~μμ n+≥÷ n≈£îÿq #˚s¡TÃ≈£î+~. ø±ùd|ü{ÏøÏ u≤e e#êÃ&ÉT. ªª@+ ø±y˚Twüß m˝≤ ñHêïe⁄? ñ<√´>∑+ u≤H˚ ñ+~>±μμ ô|s¡{À¢ ø±fi¯ófl ø£&ÉT≈£îÿ+≥÷ |ü\ø£]+#ê&ÉT. ªªñ<√´>±ìπø+ ÁãVü‰à+&É+>± ñ+~. J‘ê˝Ò >=Á¬su…‘ÓÔ&ÉT. MT Äs√>∑´+ m˝≤ ñ+~. ;|” #Óø˘ #˚sTT+#·T≈£î+≥THêïsê?μμ nì n&ç>±qT. ªª#˚sTT+#·T≈£î+≥THêï.. MT nø£ÿj·T´ e~*‘˚>±! nsTTHê á s√E˝À¢ ;|” wüß>∑s¡T ˝Òì<Óe]øÏ? n~ ñ+fÒH˚ eTq+ ø±düÔ ˇfi¯ófl <ä>∑Z¬s≥Tº≈£îì ñ+{≤+..μ n+≥÷ qyê«&ÉT. ªªˇπsjYT ø±eTT&É÷.. MT u≤e≈£î õVü≤«#ê|ü\´+ u≤>± m≈£îÿyÓ’+~. ñqï≥Tº+&ç $Ts¡|üø±j·T ãJ®\T #˚j·÷\+{≤s¡T. ;|” e÷Á‘·\T ≈£L&Ü H˚H˚ s√p yÓ+≥|ü&ç $T+–+#ê*‡ ek˛Ô+~μμ n+≥÷ nø£ÿj·T´ ø£+ô|+Ì¢ {Ÿ. ªª}.. Ç+ø£ |ü⁄sêD+ yÓTT<ä˝…≥Tº ‘·eTTà &=#êÃ&ÉT>±.. nsTTHê Çìï C≤Á>∑‘\Ô· T |ü&ܶ m|ü⁄Œ&√ zkÕ] ≥bÕ ø£{≤º*‡+<˚>±! Çø£ÿ&˚ >∑÷≥+ ø=≥Tº≈L£ ÿ s=Ã+{≤e÷ @+{Ï? düsπ Ç~ m|ü⁄Œ&É÷ ñ+&˚<>˚ ±˙ ø£fi≤´DÏ, sêyéT sê˝Ò<ë?μμ nHêïs¡T u≤e>±s¡T. ªªÇ<˚ MT‘√ e∫Ãq ∫≈£îÿ. M&ÉT, bÕeì e#êÃs¡T>±. nsTTHê Á|ü‹ ø±sê´ìø° Ç\¢+‘ê ø£<*ä sêyê\+fÒ ≈£î<äTs¡T‘·T+<ë @+{° n˙ï #·÷düTø√ yê*>±..μμ nø£ÿj·T´ eø±˝≤Ô |ü⁄#·TÃ≈£îH˚dü]øÏ Vü≤eTàj·T´ nqT≈£îHêïqT. ô|<ä›ø£ÿj·T´+fÒ e÷ ≈£î≥T+ã+˝À n+<ä]ø° n_Ûe÷q+, >ös¡e+. ne÷àHêqï\T yÓTT<ä≥Tï+∫ @ |üì#˚j÷· \qT≈£îHêï ‘·q n_ÛÁbÕj·÷ìøÏ $\Teì#˚Ãyês¡T. ∫qï|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü Hêqï ‘·sê«‘· n+‘· uÛj Ñ T· |ü&+ç ~ nø£ÿj·T´πø. y˚T+ q\T>∑Ts¡+, Ç<ä›s¡T nø£ÿj·T´\T ‘·sê«‘· H˚qT, ‘·eTTà&ÉT. ∫qïø£ÿj·T´ e<ä› Hê≈£î #ê˝≤ #·qTe⁄. Ç<ä›] eT<Ûä´ ej·TdüT ‘˚&Ü ô|<ä›>± ˝Òø£b˛e&É+‘√ ùdïVæ≤‘·T˝≤¢>±H˚ eTdü˝Òyêfi¯fl+. ‘·qT, ‘·eTTà&ÉT j·T÷mdt˝À ôd{Ï˝…’b˛j·÷s¡T. ne÷à Hêqï\T b˛j·÷ø£ ô|<ä›ø£ÿj˚T´ nìï{Ïø° ô|<ä›~≈£îÿ. }]˝Àì dü+ã+<Ûäy˚T ø£\T|ü⁄ø√e&É+‘√ |ü˝…¢˝ÀH˚ ñ+&ç b˛j·÷s¡T. u≤e e´ekÕj·T+ #˚dTü HÔ êï&ÉT. ≈£L‘·Ts¡T
düT˙‘·≈£î ¬s+&˚fi¯fl øÏ+<ä≥ ô|[¢ #˚XÊs¡T. düT˙‘·, ÄyÓT uÛÑs¡Ô dü+B|t #ÓHÓ’ï˝À ◊{° C≤uŸ #˚düTÔHêïs¡T. bÕeì Ç\¢+‘ê ‘·÷˙>∑˝≤ ‹s¡π>k˛Ô+~. \+ø£+‘· Ç\T¢ #·÷ùd dü]øÏ <ëìøÏ |ü≥ºsêq+‘· Äq+<ä+>± ñ+~. ôV’≤<äsêu≤<é˝À n–Zô|≥º+‘· Ç+{À¢ düs¡T›≈£îb˛‘·Tqï e÷≈£î Ç~ dü«s¡Zy˚T eT].. ñ<äj·T+ 9 >∑+≥\T.... n+‘ê dü+<ä&ç>± ñ+~. >∑Te÷àìøÏ e÷$T&ç ‘√s¡D≤\T, eTT+–≥ #·ø£ÿì eTT>∑TZ\T Äràj·T+>± |ü\ø£]düTÔHêïsTT. |ü≈£Lÿ] qT+∫ ã+<ÛäTe⁄\T e#êÃs¡T. <ë<ë|ü⁄ 100 eT+~ <ëø± ø£*XÊs¡T. |ü˝˝¢… À¢ Á|ü‘´˚ ø£‘· Ç<˚. @ ∫qï ø±s¡´Áø£eT+ »]–Hê n+<äs¡÷ ø£\TdüT≈£î+{≤s¡T. Ç+{Ï˝À|ü\ ¨eT+ #˚dTü qÔ ï |ü⁄s√Væ≤‘·T\ eT+Á‘ê\T ÁXÊe´+>± $ì|ædTü Ô HêïsTT. ¨eT+ ‘ê\÷≈£î bı>∑ yÓT\¢>± u…’{ÏøÏ yê´|æk˛Ô+~. ekÕsê˝À ≈£Ls=Ãì Ä ¬s+&ç+{Ï˙ ÄkÕ«~düTHÔ êïqT. ªª&Ü&û... n‘·ÔeTà |æ\Tk˛Ô+~μμ n+≥÷ bÕeì e∫Ã+~. ‘·\ ‹|æŒ #·÷XÊqT. \+>± y√D°‘√ |ü<äVü‰s¡D≤\ ‘Ó\T>∑e÷àsTT˝≤ bÕeì, z ø£åD+ n˝≤π> #·÷düT+Ô &çb˛j·÷. m|ü⁄Œ&É÷ e÷Á&ÉHé Á&Éd˝t À ñ+&˚ bÕeì Ç˝≤ Á|ü‘·´ø£åeTj˚T´ dü]øÏ m+‘· ô|<ä<› sä TT+~ nì Hêπø nì|æ+∫+~. ø£fi≤´DÏ bÕeì ã≥º\T C≤Á>∑‘·Ô>± m+|æø£ #˚dæq+<äT≈£î eTqdüT˝ÀH˚ <∏ë´+ø˘‡ #Ó|⁄ü Œ≈£îHêï&ÉT. ‘·q yÓ+≥ q&ÉTdüT+Ô fÒ @<√ ‘Ó © ì >∑ s ¡ « + eTqdü T ˝À yÓ T ]dæ + ~. ˝À|ü \ |ü≥TºNs¡‘√ düT˙‘· ì+&ÉT>± ≈£Ls=Ãì ñ+~. ˇfiÀfl j·÷|æ˝Ÿ˝≤ ‘·fi¯‘·fi¯˝≤&ÉT‘·Tqï ∫Hêï]. <ä>∑Z¬s[fl ≈£Ls=ÃHêï. ªªˇπsjYT ø±eTT&É÷.. e÷qdü nì ù|s¡T ô|{≤º+. u≤>∑T+<ëμμ nø£ÿj·T´ ÄbÕ´j·T+>± n&ç–+~. ªª#ê˝≤ u≤e⁄+~μμ nHêïqT. u≤>∑T+<ë ˝Ò<ë nì ø±<äT.. nø£ÿj·T´ H√≥ e∫Ã+<ä+fÒ n~ u≤>∑T+≥T+~.. n+‘˚. ªªHê ø√&É˝ÒyÓ÷ $˙‘· n+fÒ u≤e⁄+≥T+<ä+ {À+~sê..μμ H˚qT bÕeìyÓ’|ü⁄ #·÷XÊ. ªªWqT &Ü&û.. neTà düT˙‘·.. ‘·qT $˙‘· e÷´#Y ne⁄‘·T+~>±μμ n+~. ªe÷eTj·÷´..! bÕeì _&ɶ≈£î ù|πs+ ô|{≤º˝À MTs¡T ø£wüº|ü&Éqø£ÿπs¢<äT.. ‘·qT mø˘‡|üsYºμμ düT˙‘· qe⁄«‘·÷ n+~. _&É≈¶ î£ , ‘·q≈£î ø±qTø£*#êÃqT. nø£ÿj·T´ u≤e≈£î ã≥º\T ô|{≤ºqT. ªªm+<ä T ≈£ î sê.. Çe˙ï.. ndü ˝ Ò Ks¡ T Ã˝À¢ ñ+{≤e⁄. Ç<√ ∫qï |ò+ü ø£Hå .é .μ nø£ÿj·T´ nuÛ´Ñ +‘·sê\T Hê #Ó$ì ‘êø£˝Ò<äT. HêeTø£s¡D+ ‘·sê«‘· bÕeì n+<ä]ø° p´dt düsY« #˚k˛Ô+~. #·Ts¡T>±Z qe⁄«‘·÷ ‹s¡T>∑T‘·Tqï
bÕeìì #·÷|ædü÷Ô.. ªªe÷ ô|<ä› ‘·eTTà&ç ≈£L‘·Ts¡T bÕeì. H˚H˚ ù|s¡T ô|{≤º. #ê˝≤ #·Ts¡T≈£î Hê ˝≤π>..μμ qe⁄«‘·÷ nø£ÿ n+≥Tqï e÷≥\T n+‘· Vü≤&Üe⁄&ç ˝Àq÷ Hê #Ó$ì ‘êø±sTT. bÕeì‘√ nø£ÿj·T´ ‘·qqT ◊&ç+{Ïô|ò’ #˚düT≈£î+≥T+fÒ uÛÑ˝Ò >∑eTà‘·Ôì |æ+∫+~. eTqdüT˝À @<√ ‘Ó©ì uÛ≤eq.. ªªnø£ÿj·÷´ H˚q˝≤ u…’{ÏøÏ yÓfi§¢kÕÔμμ n+≥÷ ˝Ò#êqT. ªª&Ü&û H˚q÷ ekÕÔqTμμ bÕeì dæ<ä∆yÓTÆ+~. ªªe<äT›sê.. Çø£ÿ&É |òü+ø£åHé »s¡T>∑T‘√+~. n‘·Ôj·T´≈£î ôV≤˝ŸŒ #˚j·÷*>±μμ yê]+#êqT. ªªH˚q÷ ekÕÔ.. }s¡T #·÷|ækÕÔqì nHêïe⁄>±. eT∞fl Ç|ü⁄Œ&ç˝≤>±μμ bÕeì ãT+>∑eT÷‹ ô|{Ϻ+~. ªªˇπ s jY T .. ø±eTT&É T rdü T ¬ ø fi¯ fl sê! uÀsY ø=fÒºdæ+<˚yÓ÷μμ n|ü⁄Œ&˚ n≥T e∫Ãq nø£ÿj·T´ qe⁄«‘·÷ n+~. ªªn‘·eÔ ÷à.. n˝≤ ø±<äT, Hê≈£î }s¡T #·÷&Ü\ì ñ+~. &Ü&ûøÏ #Ó|üŒsê |”¢CŸμμ n+~ bÕeì. ªªø±eTT&É÷ <ëìï rdüT¬øfi¯ófl.. Ç+ø√ >∑+≥˝À uÛÀ»q+. Ä˝À>± e#˚Ãj·T+&ç.. düπsHê!μμ n+~ nø£ÿj·T´. ªªdüπs.. q&ÉTμμ nHêï eTs√ <ë]˝Òø£. ªªn‘·Ôe÷à MTs¡T Áπ>{Ÿ.. &Ü&ûì uÛÑ˝Ò ø£+Á{À˝Ÿ #˚dTü HÔ êïs¡Tμμ bÕeì n+≥T+fÒ.. ªªeTπs.. yê&ÉT ˙≈£î &Ü&û ø±ø£eTT+<äT Hê≈£î ‘·eTTà&ÉT ‘Ó\TkÕ? eTqeT+fÒ yê&çøÏ Vü≤&É˝Ÿμμ n+~. nø£ÿj·T´˝À Hê≈£î q#˚Ã>∑TD+ Ç<˚. me]‘√ m˝≤ ñ+&Ü˝À n˝≤H˚ ñ+≥T+~. bıs¡bÕ≥Tq ≈£L&Ü ˇø£] eTqdüT H=|æŒ+#·<Tä . Ä+»H˚jT· kÕ«$T >∑T&çøÏ q&ÉTdü÷Ô yÓfi≤¢+. <ë] bı&Ée⁄Hê n+<äs¡÷ Äràj·T+>± |ü\ø£]düTÔ+fÒ bÕeìøÏ #ê˝≤ ø=‘·Ôì|æ+∫+~. ªª&Ü&û.. m|ü⁄Œ&√ ∫qï|ü⁄Œ&ÉT Çø£ÿ&É ô|]>±e⁄.. Ç|üŒ{Ïø° n+<äs¡÷ ìqTï >∑Ts¡TôÔ |≥Tº≈î£ Hêïπs.. e+&ÉsμY μ á Á|üXï¯ qe‘·s+¡ Á|ü‹ì~Û n&ÉT>∑T‘·Tqï≥Tº nì|æ+∫+~. ì»y˚T yê]ø° dü+<˚Vü≤+ sêe&É+˝À ‘·ù|ŒeTT+~. ø±\+‘√ b˛{°|ü&ç s=|ü⁄Œ‘·÷ |ü]¬>&ÉT‘·THêïy˚T>±˙ nqT ã+<Ûë\T, dü+ã+<Ûë\T |ü{Ϻ+#·T≈£îH˚ r]ø£, z|æø£ me]≈£î+~? eTq˝≤π> eTq |æ\¢\T. bÕeì }Vü≤ ‘Ó*XÊø£ }]øÏ sêe&É+ Ç<˚ Á|ü<∏äeT+. n+<äTπø n˙ï ø=‘·>Ô ± nì|ædTü HÔ êïsTT ‘·q≈£î. >∑T&ç˝À |üPC≤] kÕ<äs+¡ >± |ü\ø£]+∫ |üP»\T #˚XÊ&ÉT. Ä ‘·sê«‘· <ë]˝À ø±\Te #·÷|æd÷ü Ô ∫qï|ü⁄Œ&ÉT dü÷ÿ\T m>=Z{ºÏ m˝≤ á‘· ø=fÒºyêD√í #ÓãT‘·T+fÒ #ê˝≤ ÄdüøÏÔ>± $+~. n˝≤ n&ÉT>∑T\T y˚dTü +Ô fÒ |ü+#êsTTr ns¡T>∑T e∫Ã+~. ô|<ä› eTÁ]#Ó≥TºøÏ+<ä $XÊ\+>± sê‹ ns¡T>∑T. {°#s· Y qs¡‡|üŒ d”]j·Tdt>± ù||üsT¡ ‹s¡>π dü÷Ô
2 y˚T, 2016
33
ø£<∏ä ø£ì|æ+#ês¡T. <ä>∑Zs¡¬ø[fl |ü\ø£]+#ê. ªªkÕsY u≤>∑THêïsê?μμ ªªmes¡÷..μμ n+≥÷ ‘·˝…‹Ô #·÷XÊ&ÉT. ªªH˚qT kÕsY.. ø£sD¡ + ø=&ÉT≈£î ø±y˚TXŸìμμ nHêïqT. ªz.. qTyê« >∑Ts¡T|Ô ≥ü ˝º ≤.. ej·Tôd+’ &Ü~ ø£<ë! m|ü⁄Œ&=dæÔ$μμ |ü\T≈£î˝À¢ #Ó|üŒ˝Òq+‘· ÄbÕ´j·T‘·. ªªbı<äTH› ˚ e#êÃqT. Hê ≈£L‘·Ts¡T bÕeìμμ n+≥÷ |ü]#·jT· + #˚XÊqT. |ü]#·j·T+ #˚j·T>±H˚ bÕeì nÁ|üj·T‘·ï+>± kÕsY ø±fi¯fløÏ qeTdüÿ]+∫+~. ªªn¬s¬s.. e<ä›e÷à MTs¡T kÕyÓ÷fi¯ófl n˝≤ <ä+&É+ ô|≥ºsê<äTμμ nHêï&ÉT. ªªn<˚+ kÕsY.. n˝≤ n+{≤s¡T. Hê≈£î bÕsƒê\T #ÓbÕŒs¡T. Hê ≈£L‘·T]øÏ MTs¡T >∑Ts¡Ty˚μμ nHêï ø£+>±s¡T>±. ªªdüsπ .¢ . dæqï|ü⁄Œ&ÉT H˚H+˚ ôd|æŒ+&ÜH√>±˙.. ˙≈£î H˚qT >∑Ts¡TÔ+&ÜqT n+‘˚ kÕ\T. ì\ã&˚ ñ+&Üπs s¡+&ç ≈£Lk˛+&çμμ nHêï&ÉT. ªª|üπs¢<äT kÕsY n˝≤ yÓfi§flkÕÔ+. bÕ|üøÏ }s¡T #·÷|æ+#ê*μμ nHêïqT. qs¡‡|üŒ kÕsY uÀdæH√s¡+‘ê ‘Ó]∫qe⁄«‘·÷.. ªªá }πs+ dü÷|ækÕÔebÕŒ! Ç<˚eTHêï MT nsTTÁ<ëu≤<ëμμ nHêï&ÉT. ªªMTπs n˝≤ n+fÒ m˝≤ kÕsY.. e÷ }s¡T e÷≈£î >=ù|Œ>±μμ nHêï ø±düÔ ìwüO˜s¡+>±. ªª}π s ÿ nHêïH˚ ¢ . . m*¢ s ¡ + &ç eT©¢ uÒ – H˚ Ç+{Ïb˛yê\ ø£<ëμμ nHêï&ÉT. ø±düÔ eTT+<äT≈£î yÓfifl¯ >±H˚ bÕeì H√s¡T $|æŒ+~. ªª&Ü&û.. MT kÕsYì m+‘· u≤>± >∑Ts¡TÔô|≥Tº ≈£îHêïs¡T. eT] Hê≈£î |òüdtº˝…düHé #Ó|æŒ+<Óes√ >∑Ts¡TÔsêe&É+ ˝Ò<Ó+<äTø√μμ n+~. H˚qT qe⁄«‘·÷ eTT+<äT≈£î ø£~˝≤qT. ìC≤ìøÏ bÕeìøÏ á &Í{Ÿ sêe&Éy˚T #ê˝≤ $X‚wü+. j·÷+Á‹ø£+>± e÷]b˛‘·Tqï á ñs¡T≈£î\T |üsT¡ >∑T\ J$‘·+˝À @$ >∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*? m˝≤ >∑Ts¡TÔ+#·T ø√yê*? }] ∫es¡ z >∑T&çôd e<ä› Ä>±eTT. ªªe÷ Áô|ò+&é Ç\T¢. yÓfi≤›e÷..μμ nHêïqT. bÕeì ‘·\÷|æ+~. Ç<ä›s¡+ n≥T yÓfi≤fl+. #ê˝≤ |üP] >∑T&çôd. ªªô|<äe› ÷à..μμ nHêïqT. ªªmes¡ ÷ ..μμ n+≥÷ eTTdü ˝ ≤$&É u… ’ { Ï ø Ï e∫Ã+~. eTT>∑TZãT≥º˝≤ ‘·\. eTT&É‘·\T <˚]q #·s¡à+‘√ m+&ÉTø£f…º˝≤ ø£ì|æ+∫+~. ªªH˚qT ô|<ä›e÷à.. ø±eTTDÏï..μμ nq>±H˚ b˛\Tà ≈£î+~. ªªz qTyê«.. u≤>∑T+&Üyê.. sê Hêj·THê ≈£Ls√Ãμμ n+≥÷ á‘· #ê|ü |ü]#˚+<äT≈£î Á|üjT· ‹ï+ ∫+~. n+<äT≈£îì y˚XÊqT. bÕeìì #·÷|ædü÷Ô.. 34
2 y˚T, 2016
ªª≈£L‘·Ts¡T bÕeìμμ nHêïqT. ªªnyÓ÷à.. ô|<ä›>∑sTT+&Ü~μμ ø£fi¯fl≈£î #˚‘·T\T n&ɶ+ô|≥Tº≈£îì m>±~>± #·÷dü÷Ô n+~. ªªô|<ë›jT· q mø£ÿ&É?μμ nHêïqT. ªª@eTT+&Ü~ HêsTTHê.. Ĭsï\T¢>± eT+#êì ø£‘·T≈£îÿì ñ+&Ü&ÉT. ás¡qï ø=&ÉT≈£î s√p e∫à kÕj·T+ #˚düTÔ+&Ü&ÉT. á qs¡ø£+ |ü>√\¢øÏ ≈£L&Ü e<äT›..μμ ∫|üŒ–*¢q Ä >±E ø£fi¯fl˝À¢ ˙fi¯ófl edüTÔ+fÒ ø£<*ä b˛j·÷qT. ˝À|ü*øÏ yÓfió¯ ‘·T+fÒ.. ªªqTeP« sê _&ܶ..μμ n+≥÷ bÕeìì |æ\T#·Tø=H=∫Ã+~. Ç+{À¢ qT\ø£eT+#·+ô|’ ô|<ë›j·Tq Je#·Ã e+˝≤ ñHêï&ÉT. J$‘·+‘√ b˛sê&ç n\dækı\dæ #˚‘T· ˝…‘dÔ˚ qæ ìdü‡Vü‰j·T ôdì’ ≈£î&ç˝≤ ø£ì|æ+#ê&ÉT. ªªÇ<√Z mes=∫Ã+&Üs√ dü÷&ÉT..μμ #Ó$ <ä>∑Zs¡ >∑{Ϻ>± n]∫+~. eTTdü˝≤j·Tq ñ*øÏÿ|ü&ç ø£fi¯ófl ‘Ó]∫ #·÷XÊ&ÉT. m<äTs¡T>± qqTï #·÷&É>±H˚ ø£fifl¯ ˝À¢ ˙fi¯ófl es¡<ä˝≤ bÕsêsTT. bÕeìì #·÷dæ mes¡ì Ä ‘·&ç ø£fi¯fl‘√H˚ uÛ≤s¡´qT Á|ü•ï+#ê&ÉT. ªªáj·T|üŒ ≈£L‘·Ts¡T..μμ n+~ ô|<ä›eTà. Ä <äèXÊ´ìøÏ bÕeì cÕø˘ nsTTb˛sTT+~. düs<¡ ë>± ‘·÷˙>∑˝≤ Vü‰sTT>± m>∑Ts¡T‘·÷.. J$‘·+ Vü ≤ ]$\T¢ ˝ ≤ }Væ ≤ dü ÷ Ô , Äq+~dü T Ô q ï ‘· q T yÓTT<ä{kÏ Õ]>± z ø£s√ƒ s¡ yêdüeÔ <äèXÊ´ìï #·÷k˛Ô+~. |ü]dæú‹ì m˝≤ ns¡ú+ #˚düTø√yê˝À ≈£L&Ü ‘Ó©ì dæ‹ú . ˝À|ü\ –HÓï |ü&çq #·|ü⁄Œ&ÉT. bÕeìì yÓ[fl #·÷&ÉeTHêïqT. ø±ùd|ü{øÏ Ï eTõ®>∑ >±¢dTü ‘√ e∫Ã+~. yÓqø±˝Ò eTTdü˝≤yÓT Ä|ük˛bÕ\T |ü&TÉ ‘·÷ e∫Ã+~. ªª_&ɶ kÕHê ≈£î<äTs¡T>∑T+&Ü~. Ä <˚eTT&ÉT dü\¢+>± dü÷&Ü\μμ eDT≈£î‘·Tqï dü«s¡+‘√ n+~. ø±düù|{ÏøÏ Ç<ä›s¡+ u…’≥|ü&ܶ+. eTÚq+>± q&ÉTdüTHÔ êï+. ªªneTTà\÷ <ä > ∑ Z π s n‘· Ô e Tà ‘√≥ ñ+~ yÓfi¯<ëe÷μμ eT÷&é e÷πsÃ+<äT≈£î n&ç>±qT. ªªe<äT›˝Ò &Ü&û Ç+{Ϭøfi≤›+. n‘·ÔeTà m<äTs¡T #·÷düTÔ+≥T+~μμ nq&É+‘√ Ä Á|üj·T‘·ï+ e÷qT ≈£îHêïqT. ªª‘·+Á&û ≈£L‘·Ts¡T }s¡T #·÷kı#êÃsê. s¡+&ç s¡+&ç MT ø√düyT˚ #·÷düTHÔ êï+..μμ nø£ÿj·T´ ÄVü‰«q+‘√ uÛ À »HêìøÏ ≈£ L s=ÃHêï, bÕeì e&ç ¶ k ÕÔ q ì ì\T#·T+~. ªªe<äT˝› yÒ .˚ . ‹]>=#êÃe⁄..μμ nø£ÿj·T´ yê]düTHÔ êï $q˝Ò<äT. bÕeì˝À Ç+‘· e÷s¡TŒ }Væ≤+#·˝Ò<äT. ôV’≤<äsêu≤<é˝À |üP∫ø£ |ü⁄\¢ m‹Ô ms¡T>∑<äT. ø£fi≤´DÏøÏ, BìøÏ á $wüj·T+˝À s√Eø√kÕ¬s’Hê >=&Ée ne⁄‘·T+~. á e÷s¡TŒ ì»yÓTÆ‘˚ ø£fi≤´DÏ >∑+‘·T˝ÒdTü +Ô <˚y÷Ó ! nqT≈£îHêïqT. sêÁ‹ Á|üj·÷D≤ìøÏ dæ<ä∆eTj·÷´+.
Ç+‘·˝À nø£ÿj·T´ e∫Ã+~. bÕeìøÏ u§≥Tºô|{Ϻ Á&Édt Ç∫Ã+~. ø£fi≤´DÏøÏ Ns¡ n+≥÷ eTs√ bÕ´ø˘ n+~+∫+~. ªªÇ~ ˙≈£î.. sêyéT≈£î, &Ü&ûøÏ Çe«≈£î. m+C≤jYT #ÓsTT´. ‘Ó*dæ+<ëμμ n+≥÷ ø=ìï H√≥T¢ #˚‹˝À ô|{Ϻ+~. ªª@+≥ø£ÿj·÷´ ã≥º\T ô|{≤ºe⁄ düπs. á &ÉãT“ ˝…+<äT≈£î?μμ ªªqTy˚«+ e÷{≤¢&É≈£îsêμμ n+≥÷ ø±fi¯fl≈£î qeTdüÿ]düTÔqï bÕeìì eTqkÕsê B$+∫+~. bÕeì ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î ã+&ç˝À ãj·T\T<˚sê+. ã+&ç øÏ+<ä ˝≤+‘·s¡T n≥÷ Ç≥÷ }>∑T‘·T+fÒ HÓeTà~>± ã+&ç ø£~*+~. Ç+{Ï*¢bÕ~ u…’≥≈£î e∫à Äràj·T+>± M&√ÿ\T |ü*ø±s¡T. nø£ÿj·T´ ø£fió¯ ¢ ‘·T&ÉT#·T≈£î+≥Tqï <äèX¯´+ ø£ì|æ+∫+~. m|ü⁄Œ&ÉT }s=∫ÃHê á d”Hé ‘·|Œü ìdü]. ø±˙ Á|ü‹kÕØ >∑T+&Ó ãs¡TyÓ≈£îÿ‘·T+≥T+~ m+<äTø√ eT]! ø£DøÒ \£ T¢ #˚sT¡ ≈£îH˚ dü]øÏ 8 >∑+≥\sTT+~. ãdüT‡ ¬s&û>± ñ+~. møÏÿ ≈£Ls¡TÃHêï+. ãdüT‡ }s¡T <ëfÒdü]øÏ y˚>∑+ |ü⁄+E≈£î+~. ªª&Ü&û }s¡T #ê˝≤ u≤>∑T+~. eTs√kÕ] neTà‘√ e<ë›+μμ eTs¡∫b˛‘ê qqT≈£îqï }] eT÷˝≤\T bÕeì e÷≥˝À <Ûä«ì+#êsTT. ñ<äj·T+ 6 >∑+≥\T ãdüT‡ dæ{°˝À Á|üy˚•+∫+~. ãkÕº+&ÉT sê>±H˚ ˝π>J rdæ bÕeìì ˝ÒbÕqT. Ä{À Ç+{ÏyÓ’|ü⁄ <ä÷düT¬øfi¯ó‘√+~. ªª&Ü&û.. z e÷≥ #Ó|üŒHê..μμ ìÁ<ä >=+‘·T‘√ bÕeì, @+≥ì #·÷XÊqT. ªªÇø£ô|’ yÓ+ø£{Ÿ n+≈£î˝Ÿ‘√ ø£{°|òt #˚düTø√+&çμμ n+~. |üø£ÿq u≤+ãT |ü&ɶ≥Tº ñ*øÏÿ|ü&ܶqT. ªªn<˚+{Ï..μμ ªªn+‘˚ eT]. nyê«‘ê‘·*ï n˝≤ e~˝ÒkÕÔsê me¬sH’ ê? Hê¬ø+‘· @&ÉTbı∫Ã+<√ ‘Ó\TkÕ?μμ n+~ bÕeì. ªªyÓ+ø£{Ÿ n+≈£î˝Ÿ yê] ø=&ÉTø£ì ˙¬ø˝≤ ‘Ó*dæ+<˚..μμ ªªe+{Ï+{À¢øÏ yÓfi¯fl>± nø£ÿ&É bò˛{À #·÷dæ ne«qT n&ç–‘˚ #Ó|æŒ+~μμ n+~. uÛÑT»+ô|’ ‘·\yê*à ≈£Ls=Ãqï~. Hê ∫Hêï] bÕeH˚Hê nì|æ+∫+~. yÓ+ø£{Ÿ y˚TeTTqï ø±\˙˝ÀH˚ ñ+{≤&ÉT. ∫qï|üŒ{Ï qT+∫ Ç<ä›s¡+ ø£*dæ #·<äTe⁄ ≈£îHêï+. s¬ +&ÉT ≈£î≥T+u≤\yêfi¯ó¢ #ê˝≤ Äràj·T+>± ñ+{≤+. |ü+&ÉT{≤≈£î˝≤¢ n˝≤¢&bç ˛‘·Tqï Ä eTTdü* yêfi¯flô|’ bÕeì #·÷|æq Áù|eT≈£î bı+–b˛yê˝≤? ùdïVæ≤‘·TDÏí e~˝ÒdTü ø√ nqï+<äT≈£î ø√|üŒ&Ü˝≤? ns¡+ú ø±≈£î+&Ü ‘·\ ìeTTs¡T‘·÷ ñ+&çb˛j·÷qT.
‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+` 52 j·T<∏ë‘·<∏äÛ ˇ&É+ã&çø£
uÛ≤s¡‘<· X˚ ¯ kÕ«‘·+Á‘·´+ bı+~q|üŒ{ÏøÏ ôV≤’ <äsê u≤<é ìC≤+ e÷Á‘·+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝ÀqT, bÕøÏkÕÔHé ˝ÀqT #˚s¡≈£î+&Ü dü«‘·+Á‘·+>± ñ+&Ü\H˚ Á|üj·T ‘·ï+˝À õHêï düVü‰j·T+ ø√s¡>± ìsêø£]+#ê&ÉT. nq+‘·s+¡ düTBs¡È #·sá \ ‘·sT¡ yê‘· ìC≤+ Á|üuTÑÛ ‘·«+, uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+‘√ 29 qe+ãsY 1947˝À ˇ&É+ã&çø£ #˚düT≈£î+~. |òü*‘·+>± s¡ø£åD, $<˚o e´eVü‰sê\T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ÄBÛq+˝ÀøÏ e#êÃsTT. ‘·<ë«sê ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\+<ä]ì C…’fi¯flqT+&ç $&ÉT<ä\ #˚kÕs¡T. ¬ø.m+.eTT˙¸ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·« @C…+{Ÿ »qs¡˝Ÿ>± ìj·T$T‘·T\j·÷´s¡T. j·T<∏ë‘·<ä∏ ˇ&É+ã&çø£ ‘·s¡#·T>± ñ\¢+|òæTdüTÔqï+<äTq Á|üC≤_Û ÁbÕj·÷ìï >ös¡$+∫ ôV’≤<äsêu≤<é dü+kÕúHêìï uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À $©q+ #˚j÷· \ì ø√]q sêe÷q+<ä rs¡úqT HÓ’C≤+ Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡“+~Û+∫+~. Á|üC≤
` &܈ˆ áeTì •eHê–¬s&ç¶, 9848598446
ôV’≤<äsêu≤<é $yÓ÷#·H√<ä´eT+
¬ø.m+.eTT˙¸, e+<˚e÷‘·s¡+ sêeT#·+<äsYsêe⁄, Ms¡uÛÑÁ<äsêe⁄ s¡C≤ø±s¡¢ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T, $T*≥Ø <ë&ÉT\ $esê\qT XÊ+‹uÛÁÑ <ä‘\· |ü]dæ‹ú ì uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. düTBs¡È #·sá \ nq+‘·s+¡ m≥ºøπ \≈£î uÛ≤s¡‘· Á|üuTÑÛ ‘·«+ ñ|ü Á|ü<ëÛ ì düsê∆sY e\¢uŸuÛ ≤Û jYT|üf˝Ò Ÿ #·s´¡ ≈£î ñ|üÁø£$T+∫ ôV≤’ <äsêu≤<é sê»´+ô|’ b˛©düT #·s´¡ ≈£î Ä<˚•+#ês¡T. ôdô|º+ãsY 13, 1948 Hê&ÉT uÛ≤s¡‘· ôd’Hê´\T ôV≤’ <äsêu≤<é dü+kÕúq+ MT<ä y˚T»sY »qs¡˝Ÿ C….mHé. #Í<ä] Hêj·Tø£‘·«+˝À b˛©düT #·s¡´ »]|æ+~. á #·s´¡ H˚ ªªÄ|üsπ wüHé b˛˝Àμμ n+{≤s¡T. yÓTT<ä{Ï s¬ +&ÉT s√E\T ìC≤+ ôdq’ ´+ dü«\Œ+>± Á|ü‹|òTü {Ï+∫+~. ôdô|+º ãsY 17 Hê&ÉT ‘êqT j·TT<ä∆ $s¡eTD #˚dTü qÔ ï≥T¢ ¬ø.m+.eTTì¸ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ, ¬ø.m+.eTT˙¸ <ë«sê ìC≤+ ø£ãTs¡T #˚XÊ&ÉT. ôV’≤<äsêu≤<é sê»´ ôd’Hê´~Û|ü‹ Á|æHé‡ Ä»+C≤ ˝≤+#Û·q+>± ndü|òtC≤V”≤ |ü‘êø±ìï ~+|æyd˚ æ ˝§+–b˛sTTq≥T¢ Á|üø{£ +Ï #ê&ÉT. n<˚ s√E kÕj·T+ø±\+ <äøÿ£ Hé sπ &çj÷Ó <ë«sê Á|ü»\qT<˚•› +∫ ìC≤+ Á|üø≥£ q #˚XÊ&ÉT. Hê{Ï‘√ 225 dü+e‘·‡sê\T kÕ–q ndü|òtC≤V”≤ e+oj·TT\ sê#·]ø£ bÕ\q n+‘·yÓTÆ+~.
ôV’≤<äsêu≤<é sêÅwüº ne‘·s¡D
b˛©düT #·s¡´ nq+‘·s¡+ ôV’≤<äsêu≤<é sê»´+ uÛ≤s¡‘· j·T÷ìj·THé˝À $©qyÓTÆ »qs¡˝Ÿ C….mHé. #Í<ä] 18`09`1948 Hê&ÉT $T\{Ø Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. nq+‘·s+¡ 01`12`1949 Hê&ÉT yÓ˝§¢&ç Hêj·Tø£‘«· +˝À dæ$˝Ÿ Á|üuTÑÛ ‘·«+ @s¡Œ&ç+~. ø£+sƒ¡≈£î\T>± e÷]q s¡C≤ø±s¡T\ ôd’Hê´ìï s¡<äT› ã÷s¡TZ\ sêeTø£ècÕísêe⁄, eTTK´eT+Á‹>±, ¬ø.$. #˚j·÷\ì ¬ø.m+.eTT˙¸ dü÷∫+∫q|üŒ{Ïø° ìC≤+ s¡+>±¬s&ç¶, e\÷¢] ãdüesêE\T eT+Á‹es¡Z Á|üuÛÑT‘·«+ düŒ+~+#·˝Ò<äT. s¡C≤ø±s¡T\ <äTX¯Ãs¡´\T düuTÑÛ ´\T>± ìj·T$T‘·T\j·÷´s¡T. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êq s√Es√E≈£î n~Ûø£yÓTÆ $T‹MT] b˛>± Á|üuÛÑT‘·« bÕ\q ndüeÔ ´düyÔ TÓ Æ ~>∑C≤]+~. BìøÏ e´‹πsø£+>± Hê´j·Tyê<äT\T ìs¡düq ‘Ó*bÕs¡T. s¡C≤ø±s¡T\≈£î e´‹πsø£+>± yês¡Ô\T Áyêdæq ÇÁyÓ÷CŸ |üÁ‹ø± dü+bÕ<ä≈î£ &Óq’ c˛j·TãT˝≤¢U≤Hé Vü≤‘·´≈£î >∑Ts¡j÷· ´&ÉT. |ò*ü ‘·+>± XÊ+‹ uÛÁÑ <ä‘\· T eT]+‘· ø°Då +Ï ∫, 1947 y˚T»sY ôdô|º + usY 2Hê&É T »]–q C≤rj· T |ü ‘ êø± »qs¡˝Ÿ $wüÿs¡D˝À 150 eT+~øÏ ô|>’ ± eTs¡D+Ï #·>±, 250 C….mHé. eT+~ >±j·T|ü&ܶsT¡ . á ˇ&É+ã&çø£ ìC≤+ ∫‘·XÔ ó¯ #Í<ä] ~∆‘√ ø±≈£î+&Ü kÕ«s¡ú+‘√ ‘·q n~Ûø±s¡ düTdæús¡‘· ø√dü+, düs¡« dü«‘·+Á‘·T&ç>± ñ+&É&ÜìøÏ rdüTø=H˚ #·s¡´\ ì$T‘·Ô+ rdüTø=qï ø±\e´e~Û e÷Á‘·y˚T. ø£qTø£ á ˇ|üŒ+<ëìï |üP]Ô>± ñ\¢|òæT+#ês¡T.
b˛©düT #·s¡´
ôV≤’ <äsêu≤<é sê»´+˝À uÛ≤s¡‘· Á|ü‹ì~Û>± ñqï
ã÷s¡TZ\ sêeTø£ècÕísêe⁄ ø£eT÷´ìdüTº\T <Ûäìø£es¡Z+, uÛÑ÷kÕ«eTT\T, C≤^sê› s¡T\T, <˚XŸeTTUŸ, e‘·H<é ës¡≈¢ î£ e´‹πsø£+>± kÕj·TT<Ûä b˛sê{≤ìï ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 1948`1951 eT<Ûä´ ø±\+˝À y˚˝≤~ eT+~ ø£eT÷´ìdüT\º T, ø±s¡´ø£s\Ô¡ T b˛©düT, $T\≥Ø <ë&ÉT˝À¢ eTs¡D+Ï #ês¡T. 1952˝À »]–q kÕ<Ûës¡D mìïø£˝À¢ ø±+Á¬>dt, |æ&çm|òt bÕغ\T bÕ˝§Zq>± ø±+Á¬>dt bÕغ nôd+;¢˝À n~Ûø£ kÕúHê\T kÕ~Û+∫ ã÷s¡TZ\ sêeTø£ècÕísêe⁄ eTTK´ eT+Á‹>± Á|üC≤Á|üuÛÑT‘·«+ @s¡Œ&ç+~.
‘Ó \ +>±D ¬ s ’ ‘ ê+>∑ , kÕj· T T<Û ä b˛sê≥+ (1948`1951)
ìC≤+ ìs¡+≈£îX¯ bòÕdædüTºbÕ\q, yÓ{Ϻ#êøÏØ uÛÑ÷kÕ«eT´esêZ\ <√|æ&ç qT+&ç Á|ü»\qT $eTTøÏÔ #˚j·TT≥≈£î kÕ–+∫q b˛sê{≤H˚ï #·]Á‘·˝À ‘Ó\+ >±D ¬s’‘ê+>∑ b˛sê≥+>±, ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä b˛sê≥+>± |æ\TkÕÔs¡T. ‘Ó\+>±D Á|ü»\ düVü≤» Vü≤≈£îÿ\¬ø’, uÛÑ÷$Tø√dü+, uÛÑTøÏÔø√dü+, <ëdü´ $eTTøÏÔ ø√dü+, Á|ü»\T kÕ–+∫q Ms√∫‘· Á|üC≤ Vü≤≈£îÿ\ b˛sê≥+>± #ê]Á‘· ø £ $|ü ¢ e +>± ‘Ó \ +>±D #·]Á‘·˝ÀH˚>±ø£, uÛ≤s¡‘<· X˚ ¯ #·]Á‘·˝ÀH˚>±ø£, Á|ü|+ü #· #·]Á‘·˝À *œ+|ü<ä–q Á|üeTTK n<Ûë´j·T+. á ñ<ä´e÷ìøÏ yÓTT<ä≥ Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤+∫q |ü⁄#·Ã\|ü*¢ düT+<äsj ¡ T· ´, sê$ Hêsêj·TD s¬ &ç,¶ ã<ä+› m˝≤¢¬s&ç¶ e+{Ï ø£eT÷´ìdüTº Hêj·T≈£î\T Á|ü»\˝À #Ó’‘·q´+ ì+bÕs¡T. ìC≤+ sê»´+˝À <˚XŸeTTUŸ\T, uÛÑ÷kÕ«eTT\T ìs¡+≈£îX¯ó˝…’ Á|üC≤dü+πøåe÷ìï $düà]+∫ Á|ü»\qT |”&+ç #·kÕ>±s¡T. M] |òsü êàHêj˚T Hê&ÉT XÊdüHê\T>± #·˝≤eTDÏ nj·÷´sTT. @yÓH’ ê Á|üC≤Væ≤‘· dü+düÿs¡D\T dü+kÕúHê˝À¢ #˚dæqe˙ï eTTdæ¢+\≈£î e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·eTj·÷´sTT. Hê&ÉT dü+kÕúHê\ ÄBÛq+˝À 30 XÊ‘·+ uÛÑ÷eTT\T, C≤^sê›s¡¢ ÄBÛq+˝À 10
2 y˚T, 2016
35
‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+`52 XÊ‘·+, düπsŒ¤U≤düT ÄBÛq+˝À 60 XÊ‘·+ uÛÑ÷eTT \T+&˚$. M] bÕ\q˝À ôd’ìø£, bÂs¡ ñ<√´>∑T\ ùde\≈£î Á|ü‹|òü\+>± Çe«ã&çq C≤^s¡T\ô|’ e+X¯bÕs¡+|üs¡´+>± uÛÑ÷$T•düTÔ nqTuÛÑ$dü÷Ô XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\T, Hê´j·TbÕ\q e´eVü‰sê\qT ìs¡«Væ≤+#˚yês¡T. M] ÄBÛq+˝ÀH˚ y˚\ mø£sê\ uÛÑ÷$T ñ+&É>±, ¬s’‘·T\T M] uÛÑ÷eTT\qT ¬øö\T≈£î kÕ>∑T#˚dTü ≈£î+≥÷ uÛ÷Ñ kÕ«eTT\≈£î, Ç‘·s¡ <äfi≤s¡T\≈£î ªªyÓ{#ºÏ êøÏ]μμ #˚XÊs¡T. Ç+{À¢ |ü&øÉ \£ T y˚jT· T≥, ˙fi¯ó¢ yÓ÷j·TT≥, e&ÉT¢ <ä+#·T≥, ãs¡Te⁄\T yÓ÷j·TT≥, ø±fi¯ó¢ ˇ‘·Ô&É+‘√bÕ≥T ªª<=sê ˙ u≤+#ÓqT ø±fi¯ó¢ yÓTT≈£îÿ‘êμμ nq&É+ ÄHê&ÉT ‘Ó\+>±D≤˝À düs¡« kÕ<Ûës¡DyÓTÆ+~. á |ü]dæú‘·T\˝À 1930˝À @s¡Œ&çq ìC≤+ Ä+Á<Ûä eTVü‰düuÛÑ Á|ü»\qT C≤>∑è‘·+ #˚j·T&É+‘√ bÕ≥T, yÓ{Ϻ#êøÏ] ìs¡÷à\q≈£î sê$Hêsêj·TD¬s&ç¶ Hêj·Tø£‘ê«q ø£eT÷´ìdüTº\T kÕj·TT<Ûäb˛sê≥ e÷sêZìï m+#·T≈£îHêïs¡T. M]‘√bÕ≥T Äs¡T≥¢ sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶, \ø°Îqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ dü«Á>±eTyÓTÆq ø=\qTbÕø£ C≤^sê›s¡T≈£î e´‹πsø£+>± b˛sê{≤ìï Äs¡+_Û+#ês¡T. »q>±+ ÁbÕ+‘·+˝À $düTq÷s¡T <˚XŸeTTUŸô|’ Á|ü»\T Äs¡T≥¢ sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ düV‰ü j·T+‘√ <ëeP<és¬ &ç¶ Hêj·Tø£‘ê«q uÛ÷Ñ kÕ«eTT\T ÄÁø£$T+∫q uÛÑ÷eTT\qT ‹]– ÄÁø£$T+#ês¡T. eTT+Á&ÜsTT, bÕ\≈£ î ]Ô Á>±e÷\˝Àì ø£ s ƒ ê ] sêeT#·+Á<ësêe⁄ uÛ÷Ñ kÕ«$T n~Ûø±s¡T\‘√ ≈£îeTà¬øÿ’ u+C≤sê\ uÛ÷Ñ eTT\qT ‘·qù|s¡ sêsTT+#·T≈£îHêï&ÉT. bÕ\≈£î]Ô Á>±eT+˝À #êø£* ◊\eTà |ü+≥\qT uÛÑ÷kÕ«eTT\T <√#·Tø=H˚ j·T‘êïìï Á|ü»\T uÛÑ>∑ï+ #˚XÊs¡T. <Ûsä à¡ |ü⁄s¡+, ø£&yÉ +Ó &ç Á>±e÷˝À¢ $düTq÷s¡T sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ ‘·*¢ @s¡Œ]∫q sö&û\qT, Á|ü»\T e˝+{°s¡¢ <äfi¯+>± @s¡Œ&ç Á|ü‹|òüT{Ï+∫q yê]˝À <=&ç¶ ø=eTTs¡j·T´ 1946 dü+e‘·‡s¡+˝À neTs¡T &Éj·÷´&ÉT. Ä≈£îq÷s¡T, e÷#·¬s&ç¶|ü*¢, bÕ‘· dü÷sê´ù|≥, |ü⁄*–¢ fi¯,¢ <˚e⁄sT¡ |ü\, ø±e÷¬s&ç>¶ ÷∑ &Ó+, eT˝≤¢ ¬ s &ç ¶ >∑ ÷ &Ó + Á>±e÷\˝À s¡ C ≤ø±s¡ ¢ ‘ √, uÛÑ÷kÕ«eTT\‘√ #˚dæq b˛sê{≤\˝À ø±Áy˚T&é qs¡kÕì qs¡düj·T´, >√* bÕ|æ¬s&ç¶, eT+<ë&ç k˛$T ¬s&ç¶\T Ms¡eTs¡D+ bı+<ës¡T. 1946˝À ˇø£ q˝§Z+&É õ˝≤¢˝ÀH˚ 390eT+~ s¬ ‘’ T· \T eTs¡D+Ï #·>± 4000 eT+~ ¬s’‘·T\T n¬sdüTºø±>±, 64 eT+~ Åd\Ô” T e÷quÛ+Ñ >±ìøÏ >∑Ts¡j÷· ´s¡T. á b˛sê{≤\≈£î Ä+Á<Ûä ÁbÕ+‘êìøÏ #Ó+~q ø£eT÷´ìdüTº\T HÓ’‹ø£ ôdsÌú ê´\ì∫à düV‰ü j·T|ü&ܶsT¡ . 1948˝À ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢˝À Á|üuÛ≤ø£sYsêe⁄, uÛÑ÷|ü‹¬s&ç¶\ Hêj·Tø£‘·«+˝À ¬>]˝≤¢<äfi≤\T @s¡Œ&ç Ç\¢+‘·≈î£ +≥ b˛©dtùdwº Hü ôé |’ <ë&ç#d˚ ,æ Äj·TT<Ûë\T ø=\¢>={Ϻ s¡C≤ø±s¡¢‘√ b˛sê&ç ndüTe⁄\T u≤kÕs¡T. es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢ ø£ècÕíõ>∑÷&Ó+, ‘ê{Ïø=+&É\˝À 36
2 y˚T, 2016
Hê y˚T<ÛädüT‡˝À
|ü⁄#·Ã\|ü*¢ düT+<äsj ¡ T· ´ e\+≥Ø <äfi≤\T>± @s¡Œ&çq j·TTe≈£î\T, s¡C≤ø±s¡¢ ôd’q´+ô|’ $»j·T+ kÕ~Û+#ês¡T. HÓ*¢≈£î<äTs¡T b˛©dtùdºwüHéô|’ <ë&ç#˚dæ Äj·TT<Ûë\qT kÕ«BÛq+ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. n©¢|Pü sY, ‹e÷à|üPsY C≤^s¡T<ë¬sq’ nø£“sYu≤Û cÕ s¡øDå£ ø¬ ’ e∫Ãq s¡C≤ø±s¡q¢ T ø£eT÷´ìdüT\º T ‘·]$Tø={≤ºs¡T. ø=+ø£bÕø£, k˛e÷s¡+, Hês¡¢|üPsY, |æ&çdæ\¢, s¡+>±|ü⁄s¡+, #·\¢>∑]π>, >=]ø=‘·Ô|ü*¢ ÁbÕ+‘ê\˝À C≤^sê›s¡¢ ªª>∑&ûμμ\˝À #=s¡ã&ç, <ÛëHê´ìï, uÛÑ÷eTT\qT Á|ü»\≈£î |ü+#ês¡T. KeTà+ õ˝≤¢ bÕ\«+#· ‘ê\÷ø± >∑T+&Ü\ ø±´+|ü⁄ô|’q, ‘· \ ¢ & É , ø=‘· Ô > ∑ ÷ &Ó + Á>±e÷\˝À s¡ C ≤ø±s¡ ¢ ô |’ b˛sê{≤\T #˚dæ $»j·T+ kÕ~Û+#ês¡T. ìC≤+ ≈£î<äTs¡TÃ≈£îqï j·T<Ûë‘·<∏ä ˇ|üŒ+<ä+ nq+‘·s¡+ ìC≤+ Á|üuÛÑT‘·«+ kÕj·TT<Ûä, ¬s’‘ê+>∑ b˛sê{≤ìï ‘·T<äeTT{Ϻ+#·&ÜìøÏ |üPqTø=+~. nsTTq|üŒ{Ïø° ø£eT÷´ìdüTº >¬ ]˝≤¢\T 400 Á>±e÷\˝À Á>±eT ø£$T{°\<ë«sê dü«j·T+bÕ\qqT @s¡Œs¡#ês¡T. yÓ{#ºÏ êøÏ] qT+&ç $eTTøÏÔ #˚jT· &É+, ãTTD|üÁ‘ê\qT <äVü≤q+ #˚j·T&É+, sêÁ‹ bÕsƒ¡XÊ\qT @s¡Œs¡∫ Á|ü»\˝À q÷‘·q #Ó‘’ H· ê´ìï ì+bÕs¡T. b˛©dt #·s´¡ nq+‘·s+¡ uÛ≤s¡‘· Á|üuTÑÛ ‘·«+ ø£eT÷´ìdüT\º ô|’ ìùw<Û+ä $~Û+∫ kÕ<Ûës¡D bÂs¡T\qT yê] Ä#·÷øÏ #Ó|Œü eTì Væ≤+dæ+#ês¡T. á $<Û+ä >± Á|üuTÑÛ ‘·« b˛©dt\T |ü>\∑ T sê»´+#˚ùdÔ, n&Ée⁄˝À¢ <ë–q ø£eT÷´ìdüTº\T sêÁ‹ Á>±e÷\ô|’ ÄC≤e÷sTTw” #˚XÊs¡T. <ë<ë|ü⁄ ˇø£{qÏ ïs¡ dü+e‘·‡sê\T ‘Ó\+>±D˝À |ü>\∑ T b˛©dt sê»´+, sêÁ‘·T\T ø£eT÷´ìdüTº sê»´+ (sê‘YøÏ düsêÿsY, ~HéøÏ düsêÿsY) kÕ>∑>± Á|ü»\T uÛÑj·T+‘√ ã‘·Tø°&ÉÃkÕ >±s¡T. á $<Ûä+>± 1951 es¡≈£î kÕj·TT<Ûä b˛sê≥+ kÕ–+∫q ¬>]˝≤¢\T Ä‘·às¡ø£åD¬ø’ <ä÷s¡ÁbÕ+‘ê\ n&Ée⁄\≈£î yÓ[¢ ø√j·T, >=+&ÉT, #Ó+#·T C≤‘·T\ ñ<ä∆s¡D≈£î ø£èwæ #˚XÊs¡T.
(~ ø£\Ãs¡˝Ÿ ôd+≥sY Ä|òt $»j·Tyê&É)
á Nø£{À¢ ˇ+≥]>± ≈£Ls¡TÃHêï Hê y˚T<ÛädüT‡˝À ˇπø Ä˝À#·q Nø£{Ïì bÕs¡<√˝Ò+<äT≈£î #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ >∑÷πsà yê´|æ+∫q Nø£{Ïì B|ü+‘√ bı>=≥ºe#·Tà ø±˙ Ç~ e÷eT÷\T Nø£{Ï ø±<äT Vü≤è<äj·÷\˝À Äe]+∫q Nø£{Ï mH√ï s¡ø±\T>± mH√ï s¡÷bÕ\˝À bıs¡\T bıs¡\T>± ‘Ós¡\T ‘Ós¡\T>± ∫≈£ÿ+>± <ä≥º+>± Äe]+∫q Nø£{Ï ÇH˚ïfi¯fl qT+∫ Hê≈£î sêÁ‹ Äe]+#˚ Nø£fÒ ‘Ó\TdüT kÕ{Ï eTìwæô|’ ô|+#·T≈£îqï <˚«wü+ Nø£{ì e÷qe‘·qT düe÷~Û #˚dæ e÷s¡Dø±+&ÉqT düèwæº+#˚ eT‘·+ Nø£≥ì ÁX¯eTJ$ #ÓeT≥qT <√∫ dü+bÕ~+#˚ kÕ«s¡ú+ Nø£{ì n+<ëìï #·÷dæ düVæ≤+#·ø£ Ädæ&é b˛dæ Äq+~+#˚ Áøös¡´+ Nø£{ì ÁbÕD≤\T b˛ùd Wwü<Ûë\T ø£©Ô #˚ùd øö{Ï\´+ Nø£{ì m~>±ø£H˚ ‘Ó*dæ+~ mø£ÿ&çB Nø£≥ì! eTìwæì eTìwæ Áù|$T+#˚ >∑TD+ yÓ\T>∑ì eTqTwüß˝À¢ |ü]es¡Ôq+ ‘Ó#˚à #Ó’‘·q´+ yÓ\T>∑ì $X¯«eT+‘ê yê´|æ+#˚ $XÊ\ Vü≤è<äj·T+ yÓ\T>∑ì XÊX¯«‘·+>± Á|ü|ü+#·+˝À ì*#˚ <äj·÷ >∑TD+ yÓ\T>∑ì ˝Àø£+ ã&ç˝À bÕsƒê\T H˚s¡TÃ≈£îqï ‘·s¡Tyê‘·H˚ ‘Ó*dæ+~ Ä Nø£{À¢ n+‘· eTj˚T´<Ó˝≤? nqï<˚ Hê jÓ÷#·q á »>∑‘·TÔ≈£î ø±+‹ »\bÕ‘·+>± yÓ\T>∑T sêyê\qï<˚ Hê Ä˝À#·q Hê y˚T<ÛädüT‡˝À Ä˝À#·q
` &܈ˆ ‹s¡Tq>∑], 9392465475
<ë] BbÕ\T
` >∑Te÷à Á|ükÕ<äsêe⁄
ã+»s¡T uÛÑ÷eTT˝À¢ ã+>±s¡+ |ü+&çdüTÔqï
j·TTe Ç+»˙s¡T <ä+|ü‘·T\T
eTq <˚X¯+˝À n‹eèwæº nHêeèwæº düs¡« kÕe÷q´+. n‘·´~Ûø£ esê¸\ e\q q<äT\T »˝≤X¯j·÷\T bı+– }s¡¢≈£î }s¡T¢ eTTì– b˛‘·THêïsTT. m+<äs√ nø±\eTè‘·T´e⁄ bÕ\e⁄ ‘·THêïs¡T. |üX¯ódü+|ü<ä HêX¯qeTÚ‘√+~. Çfi¯ó¢ ≈£L*b˛‘·THêïsTT. #˚‹ø£+<äe\dæq |ü+≥\T ˙{ÏbÕ\e⁄‘·THêïsTT. Ç˝≤ ˇø£ e+ø£ n‹eèwæº $\j·T‘ê+&Ée+ #˚dü÷Ô ñ+fÒ, y˚s=ø£ e+ø£ düø±\+˝À esê¸\T ˝Òø£ mH√ï bÁ Õ+‘ê\T, >Á ±e÷\T eT+∫ ˙{Ïø√dü+ n\eT{ÏdTü HÔ êïsTT. |ü+≥bı˝≤\T ;&ÉT\e⁄‘·THêïsTT. πø+Á<ä sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T á $|ü‘·TÔ\qT n~Û>∑$T+#·&ÜìøÏ j·TT<ä∆ÁbÕ‹|ü~ø£q ˙{Ï dü+s¡ø£åD |ü<øä∏ ±\qT #˚|≥ü eº \dæ ñ+~. nsTT‘˚ á u≤<Û´ä ‘· ˇø£ÿ |Á uü TÑÛ ‘ê«ìπø |ü]$T‘·e÷? |Á »ü \T ‘·eTe+‘·T Á|üj·T‘êï\T #˚dæ ˙{Ïì bı<äT|ü⁄ #˚j·Te\dæq nedüs¡+ ˝Ò<ë? ñ+<äì n+≥THêïs¡T düT$T‘Y, Á|æj·÷+ø£ nH˚ j·TTe Ç+»˙s¡T <ä+|ü‘·T\T. Ä dü÷Œ¤]Ôe+‘·yÓTÆq >±<∏ä #·<äe+&ç..
sê»kÕúHé sêh+˝Àì CÀ<Ûé|üPs¡T õ˝≤¢˝Àì ˇø£ Á>±eT+˝À ˇø£ j·TTe »+≥ düT$T‘Y ` Á|æj·÷+ø£\T. M]<ä›s¡÷ Ç+»˙πs¢. Ms¡T ‘êeTT Ç+»˙]+>¥ $<ä´‘√ ˙{Ïì bı<äT|ü⁄>± yê&ç, ã+»s¡T uÛÑ÷eTT˝À¢ ã+>±s¡+ |ü+&ç+#·e#·TÃqì ãTTEe⁄ #˚XÊs¡T. uÛ≤sê´uÛsÑ *Ô¡ <äs› ÷¡ ãVüQfi¯ C≤‹ ø£+ô|˙˝À ô|<ä› |ü<äe⁄˝À¢ ñ+&˚yês¡T. yê]øÏ eTVü‰q>∑s¡+˝À Ä<ÛäTìø£ dü<äTbÕj·÷\÷ n+<äTu≤≥T˝À ñ+&˚$. <äsê®>± J$+#·{≤ìøÏ nìï Vü≤+>∑T\÷ ñ+&˚$. Çìï kÂø£sê´\T $˝≤kÕ\ eT<Û´ä J$+#˚ yê]øÏ Vü≤sƒê‘·TÔ>± yê]˝À ˇø£ Ä˝À#·q n+≈£î]+∫+~. Ç+‘· $˝≤dü J$‘·+ >∑&ÉbÕ˝≤, πøe\+ ‘·eT ø√düy˚T J$+#ê˝≤? ‘êeTT ô|]– ô|<ä›yês¡T ne&ÜìøÏ düe÷»+, <˚X¯+ m+‘·>±H√ n+&É>± ì*#êsTT. eT] Ä düe÷»+|ü≥¢ ‘·eT¬ø˝≤+{Ï u≤<Ûä´‘ê ˝Ò<ë? nì. Ä Ä˝À#·q e∫Ãq yÓ+≥H˚ yês¡T düŒ+~+ #ês¡T. ‘·eT ñ<√´>±\≈£î sêJHêe÷ #˚XÊs¡T. ‘·eT dü«+‘· Á>±eT+ ãj·T\T<˚sês¡T. nø£ÿ&É ã+»s¡T uÛ÷Ñ eTT*ï kÕ>∑T#˚dæ nqï<ë‘·\T ø±yê\qT≈£îHêïs¡T. sê»kÕúHé ÁbÕ+‘·+ ÇdüTø£ Á|ü<˚X¯+. nø£ÿ&É es¡¸bÕ‘·+ n‹ ‘·≈£îÿe. Çø£ ã+»s¡T uÛÑ÷eTT\qT düdü´XÊ´eT\+ #˚j·T&É+ n+fÒ m+‘√ ø£wüº+‘√ ≈£L&çq |üì. n+<äTø√dü+ ô|≥Tºã&ç m≈£îÿe ø±yê*.
düT$T‘Y
ô|≥Tºã&ç ‹]–edüTÔ+<äH˚ qeTàø£+ nsTT‘˚ ˝Ò<äT. <ä+|ü‘·T*<ä›s¡÷ e´ekÕj·TXÊK n~Ûø±s¡T\qT dü+Á|ü~+#ês¡T. ˙{Ï ø=s¡‘· ÁbÕ+‘ê\˝À ‘·≈£îÿe ˙{Ïì ñ|üjÓ÷–+∫ |òü\eèøå±\qT ô|+#·&É+ ˝≤uÛ<Ñ ëj·Tø£eTì dü÷∫+#ês¡T n~Ûø±s¡T\T. s¬ +&˚fió¯ fl ø£w|ºü &ü ‘ç ˚ Ä ã+»s¡T uÛ÷Ñ eTT˝À¢ ã+>±s¡+ |ü+&ç+#· e#·TÃqì #ÓbÕŒs¡T. HêD´yÓTÆq C≤eT, |üqdü, d”‘ê|òü\+, düb˛{≤ e+{Ï yÓTTø£ÿ\qT Ç#êÃs¡T. Çø£ q&ÉT+ ø£{≤ºs¡T. e´ekÕj·T+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºs¡T. s¡kÕj·Tìø£ ms¡Te⁄\ CÀ*øÏ b˛˝Ò<äT. |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\T ñ|üj÷Ó –+#·˝<Ò Tä . øπ e\+ ô|+≥ ms¡Te⁄\qT e÷Á‘·y˚T (ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\T) yês¡T yê&Üs¡T. |òü*‘·+, Vü‰ìø±s¡ø£+ ø±ì |òü˝≤\T \uÛÑ´ eTj·÷´sTT. ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\qT ø=qkÕ–+#ê \qT≈£îHêïs¡T. n+<äTø√dü+ düT$T‘Y, Á|æj·T+ø±\T |üXó¯ e⁄\qT ô|+#ê\qT≈£îHêïs¡T. ˇø£e+ø£ >√e÷‘·≈î£ ùde#˚ùd n<äèwü+º \_ÛdTü +Ô ~. y˚s=ø£ e+ø£ X¯ó<äy∆ TÓ qÆ bÕ\T \_ÛkÕÔsTT. |üì yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. |üX¯óe⁄\qT ø=ì yê{Ï s¡ø£åD ø√dü+ ø={≤º\qT @s¡Œ]#ês¡T. eT+∫˙s¡T, Á>±dü+ yê{ÏøÏ n+~+#ês¡T. yê{Ï ÄVü‰sêìøÏ |üXó¯ Á>±dü+ ø±yê\H˚ Ä˝À#·q e∫Ã+~. <ëìø√dü+ yê] bı\+˝ÀH˚ >∑&ç¶ì ô|+#·kÕ>±s¡T. <ëì‘√ ø=+<äs¡T Á>±MTDT\≈£î ñbÕ~Û \_Û+∫+~. düT$T‘Y, Á|æj·÷+ø£\T |ü{Ϻ+~ ã+>±s¡yÓTÆ+~.
s¬ +&˚fifl¯ ˝À yê] ÁX¯eT |ò*ü +∫+~. yês¡T kÕ>∑T#˚dTü qÔ ï ã+»s¡T uÛÑ÷eTT˝À¢ H˚&ÉT ã+>±s¡+ |ü+&ÉT‘√+~. Ç~ n‹X¯jÓ÷øÏÔ ø±<äT. M]ì #·÷dæ eT]ø=+<äs¡T #Ó≥q¢ T ô|+#·&+É , |üXó¯ e⁄\qT ô|+#·&+É #˚dTü HÔ êïs¡T. ;<ä]ø£+‘√ eT–Zb˛j˚T Ä Á>±eT+˝À Ç|ü⁄Œ&ÉT ñbÕ~ÛøÏ ˝À≥T ˝Ò<äT.
neTà
neTà kÕVü≤dæ.. ø±qT|ü⁄ ÁbÕD≤ìøÏ >∑+&ÉeTì ‘Ó*dæHê _&É≈¶ î£ »qàìdüT+Ô ~ neTà zs¡Œ].. _&ɶ ø£&ÉT|ü⁄˝À ‘·ìïHê ‘·qàj·T‘·«+ #Ó+~ eTT]dæb˛‘·T+~ neTà ˇø£ XÊgy˚‘·Ô.. s¡ø±Ôìï bÕ\T>± e÷]à _&ɶ Äø£* rs¡TdüTÔ+~ neTà ˇø£ yÓ’<äT´sê\T.. _&ɶ Äs√>∑´+ |ü]s¡øÏådüTÔ+~ neTà ˇø£ <ë~.. _&ɶ≈£î ˝≤\b˛dæ CÀ\ bÕ&ç ìÁ<ä|ü⁄#·TÑ·T+~ neTà ˇø£ yÓTJwæj·THé.. >∑Tø£ÿ|ü{ºÏ @&ÉTdüTqÔ ï _&Éq¶ T ‘·q ø£s¡ düŒs¡Ù‘√ øÏ\øÏ˝≤ q$«düTÔ+~ neTà ˇø£ u≤\ uÛ≤cÕy˚‘·Ô.. _&ɶ uÛ≤wüqT ns¡ú+ #˚düT≈£î+≥T+~ Ä uÛ≤wü˝ÀH˚ _&ɶ‘√ dü+uÛ≤wædüTÔ+~ neTà Ä~>∑Ts¡Te⁄.. düeTdüÔ $X¯«ø√{Ïì _&ɶ≈£î |ü]#·j·T+ #˚düTÔ+~ neTà e÷qdæø£ XÊgy˚‘·Ô.. _&ɶ ø£fi¯fl˝ÀøÏ #·÷dæ Äø£* nedüs¡+ Á>∑Væ≤düTÔ+~ neTà ‘ê´>∑eT÷]Ô.. nedüs¡yÓTÆ‘˚ _&ɶ≈£î ‘·q ÁbÕD≤ìï ‘·èDÁbÕj·T+>± düeT]ŒdüT+Ô ~ neTà <äj·÷ dæ+<ÛäT.. _&ɶ ø±* eTT\T¢ neTàøÏ ø£+{Ï q\TdüT.. neTà ny˚Tà.. K+&Ü+‘·sê\˝À Ä|ü<˝ä À ñqï _&ɶ ªªne÷àμμ n+fÒ neTà ø£qï ù|>∑T ø£~* u≤<Ûä‘√ ø£\T≈£îÿeT+≥T+~
` yêD° lìyêdt
2 y˚T, 2016
37
n+‘·sê®rj·T+ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ y˚\ dü+e‘·‡sê\ qT+&ç ns¡ _ ø˘ <˚ X Ê\‘√ kÕ+dü ÿ ‹ø£ , yê´bÕs¡ dü+ã+<Ûë\T ñ+&˚$. Á|üdüTÔ‘·+ ≈£L&Ü yê´bÕs¡ dü+ã+<Ûë\T ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñHêïsTT. Á|ü|+ü #·+˝À ÇkÕ¢+ eT‘·+ ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ Hê{Ï qT+&ç es¡Tdü Áø£eT+˝À nH˚ø£ |ü]D≤e÷\T #√≥T #˚dTü ≈£îHêïsTT. <ë+{À¢ uÛ≤>∑+>±H˚ ns¡uŸ <˚XÊ\˙ï ÇkÕ¢ + Á|ü < Û ë q eT‘· + >± e÷]b˛j· ÷ sTT. Á|ü|ü+#·+˝À ÇkÕ¢+ yê´|æÔ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq ø=~› ø±˝≤ìπø uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì πøs¡fi¯˝À ˇø£ Væ≤+<ä÷ sêE eTVü≤eTà<é Á|üeø£Ô J$+∫ ñqï ø±\+˝ÀH˚ nq>± Áø°.X¯. 629˝À ˇø£ eTd”<Tä qT ‘·q sê»´+˝Àì HÍø±ÁX¯jT· q>∑s+¡ nsTTq ø=&É+>∑\÷s¡T˝À ìsêàD+ #˚sTT+#ê&ÉT. ‘êqT ≈£L&Ü e´øÏ>Ô ‘∑ +· >± eTVü≤eTà<é Á|üeø£ÔqT ø£*XÊqì #Ó|ü⁄Œ≈£îHêï&ÉT. n~ #˚s¡e÷Hé Ee÷à eTd”<Tä >± #·]Á‘·˝À Á|üd~æ ∆ #Ó+~+~. Áø°.X¯. 1342-47 eT<Ûä´ ø±\+˝À n|üŒ{Ï Á|üeTTK |üsê´≥≈£î&ÉT, #·]Á‘· ø±s¡T&ÉT nsTTq ÇãHé uÛ≥ Ñ T≥ 5 dü+e‘·‡sê\ bÕ≥T πøs¡fi¯˝Àì ø=∫Ãø√&é qT+&ç ø=\¢+ es¡≈£î |üs¡´{Ï+∫ eTTdæ¢+\ dæú‹>∑‘·T\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚kÕ&ÉT. Ä ø±\+˝À Væ≤+<äTe⁄\ eTTdæ ¢ + \ eT<Û ä ´ dü ‘ · ‡ +ã+<Û ë \T |ü { Ï w ü º + >± ñHêïj·Tì #ÓbÕŒ&ÉT. <˚X¯ $uÛÑ»q≈£î <ë] rdæq |ü]dæú‘·T\T
Áø°.X¯.10e X¯‘êã›+˝À uÛ≤s¡‘Y≈£î yêj·TTe´ uÛ≤>∑+˝À ñqï Ä|òüÈHé, eT<Ûä´ Ädæj·÷, |ü]¸j·THé ÇkÕ¢+ ôdH’ ê´\≈£î Væ≤+<ä÷ sêE\≈£î eT<Û´ä rÁeyÓTqÆ Væ ≤ +kÕ‘· à ø£ dü + |ò ü T s¡ ¸ D\T »]>±sTT. n<˚ düeTj·T+˝À uÛ≤s¡‘<· X˚ Êìï ÇkÕ¢MTø£sD¡ #˚jT· &ÜìøÏ ≈£L&Ü #ê˝≤ Á|üj·T‘êï\T »]>±sTT. sêE\÷, sêC≤´\ dü+|òTü s¡¸D ñqï|üŒ{Ïø° ÇkÕ¢+, Væ≤+<äTe⁄\ eT<Û´ä ne>±Vü≤q ø=s¡≈î£ ≈£L&Ü nH˚ø£ Á|üjT· ‘êï\T »]>±sTT. yê{Ï˝À ø=+‘· y˚Ts¡≈£î uÛ≤s¡rj·TT\T dü|òü\eTj·÷´s¡T. U…’ãsY ø£qTeT <ë«s¡ uÛ≤s¡‘Y˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫q ns¡uÒ‘·s¡ eTTdæ¢+\ Á|üuÛ≤e+ ô|]– b˛‘·T+&É&É+ X¯‘êu≤›\ dü+|òüTs¡¸D≈£î ‘Ós¡ ˝Ò|æ+~. Ä dü+|òüTs¡¸D 20 e X¯‘êã›+˝À rÁeyÓTÆ Ç|üŒ{Ïø° ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ ñqï~. ns¡u‘Ò s· ¡ eTTdæ+¢ \ y˚sêŒ≥T yê<ä <Û√s¡DT˝Ò <˚X¯ $uÛÑ»q≈£î <ë] rkÕj·TH˚~ ˇø£ $düà]+#·˝Òì dü‘·´+.
eTTdæ¢+\T n~Ûø£+>± ñqï#√fÒ dü+|òüTs¡¸D
Væ≤+<äTe⁄\T n~Ûø£+>± ñqï #√≥ ÇkÕ¢+≈£î Á|üe÷<äeTH˚ ÁuÛeÑ T\qT eTTdæ+¢ Hêj·T≈£î\T ìsêàD+ #˚kÕs¡T. ø±ì yêdüÔe+ @$T≥+fÒ Á|ü|ü+#·+˝À mø£ÿ&ÓH’ ê n~Ûø£ dü+U≤´≈£î\T>± eTTdæ+¢ \T ñqï #√fÒ dü+|òTü s¡¸D j·TT<ë∆\T #Ó\sπ >∑T‘·THêïsTT. á |ü]dæ‘ú ˚ ∫es¡≈£î eTq <˚X¯ $uÛÑ»q≈£î ø±s¡D+ nsTT´+~. eTTdæ+¢ \T n~Ûø+£ >± ñqï#√≥¢ |òTü s¡¸D\T n~Ûø+£ >± ñqï ñ<ëVü≤s¡D\T ø√ø=\¢\T. 38
2 y˚T, 2016
` sêeTT
ns¡uŸ <˚XÊ\ |üj·Tq+ m≥T?
ø±ì eTTdæ¢+\ eT<Û˚´ |òüTs¡¸D\T #√≥T #˚düT ø√e≥+ ≈£L&Ü áHê{Ï düeTdü´ ø±<äT. BìøÏ ñ<ëVü≤s¡D Á|üdüTÔ‘·+ bÕøÏkÕÔHé˝À »s¡T>∑T‘·Tqï |ü]D≤ e÷˝Ò. bÕøÏkÕÔHé˝À wæj·÷, düT˙ï\ eT<Ûä´ |òüTs¡¸D »s¡>∑ì s√E ˝Ò<äT. bÕøÏkÕÔHé˝À yÓTÆHê]{° ÇkÕ¢$Tø˘ esêZ\T nsTTq uÀÁVü‰\T, ÇdüàsTT©\T, dü÷|ò\” ≈£î Ä <˚X+¯ ˝À eTqT>∑&É ˝Ò≈î£ +&Ü b˛‘·T+~. Ä esêZ\qT düeT÷\+>± HêX¯q+ #˚j·T{≤ìøÏ düT˙ï\T ø£+ø£D+ ø£≥Tº≈î£ Hêïs¡T nq≥+ n‹X¯j÷Ó øÏÔ ø±<äT.
Çø£ÿ&É ˇø£ $wüj·÷ìï C≤Á>∑‘·Ô>± >∑eTì+∫ q≥¢sTT‘˚ kÂ~ sê»]ø£ e´edüHú ˚ ≈£L*Ãy˚dæ ÇkÕ¢$Tø˘ sêC≤´ìï kÕú|æ+#·&Éy˚T ‘·eT \ø£å´+ nì ÇkÕ¢$Tø˘ $T*f… + {Ÿ dü + dü ú \ T @$T <ë#· T ø√≈£ î +&ÜH˚ Á|üø£{Ïdü÷ÔH˚ ñHêïsTT. eTs√Á|üø£ÿ kÂ~ nπs_j·÷, >∑˝ŸŒ¤ <˚XÊ\T ø±oàsY ˝Àj·T˝À j·TTe‘·qT ñÁ>∑yê<ä+ yÓ’|ü⁄ eT[¢+#˚+<äT≈£î ô|<ä› m‘·TÔq nÁø£eT ì<ÛäT\T Vü≤yê˝≤ e÷s¡Z+˝À ‘·s¡*düTÔHêïs¡ì ì|òü÷ esêZ\ <ë«sê ‘Ó\TdüT+Ô ~. ◊dæd,t Ä˝Ÿø±sTT<ë ñÁ>∑ dü+dü\ú qT+∫ eT‘·+ ù|s¡T‘√ j·TTe‘·qT Äø£]¸+∫ nedüsy¡ TÓ qÆ &ÉãT“qT ms¡yd˚ æ ‘·eTyÓ|’ ⁄ü ˝≤≈£îÿ+≥THêï
◊.mdt.◊.mdt. |Á uü ≤Û e+
ÇkÕ¢+˝À rÁeyê<ä+ s√Es√E≈£L ô|]– b˛‘·Tqï~. <ëìøÏ ‘êC≤ ñ<ëVü≤s¡D ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ Ä|òt Çsêø˘ n+&é dæ]j·÷ (◊.mdt.◊.mdt.). á s√Eq ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ Ä|òt Çsêø˘ n+&é dæ]j·÷ Hêj·Tø£‘·«+˝À wæj·÷, düTìï\ eT<Ûä´ |òTü s¡¸D\T #Ó\sπ >∑T‘·THêïsTT. eT‘· |ü]s¡øDå£ ù|]≥ ÇkÕ¢$Tø˘ ùd{º Ÿ $T*f…+≥T¢, |ü•ÃeT Ädæj÷· , ÄÁ|òøæ ± <˚XÊ\˝À ñ#·ø√‘·\T ø√düTÔHêïs¡T. ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ ˝≤+{Ï ñÁ>∑yê<ä dü+düú\ |ü≥¢ nH˚ø£ eT+~ eTTdæ¢+ j·TTe≈£î\T Äø£]¸‘T· \e⁄‘·THêïs¡T.
eVü‰; kÕ+Á|ü<ëj·T yê´|æÔ
Ç+ø√|üø£ÿ ns¡_ø˘ <˚XÊ\T ‘·eT eVü‰; kÕ+Á|ü<ëj·T yê´|æÔøÏ $X‚wü+>± ì<ÛäT\T ùdø£]+#˚ Á|üj·T‘êï\T #˚düTÔHêïs¡T. kÂ~ sê» ≈£î≥T+ã+ ø√{≤¢~ &Ü\s¡¢qT yêVü≤_»+ yê´|æÔ ø=s¡≈£î $ìjÓ÷–düT+Ô ~ nH˚~ »>∑yTÓ ]–q dü‘´· +. Ä ì<ÛTä \ <ë«sêH˚ eTq <˚X¯+˝À õVü‰~ uÛ≤eC≤\ yê´|æÔ ø√dü+ eT<äs¡kÕ\T |üì #˚düTÔHêïsTT.
ÇkÕ¢$Tø˘ sêC≤´ìï kÕú|æ+#·&Éy˚T \ø£å´+
Á|üdüTÔ‘·+ ø=qkÕ>∑T‘·Tqï ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ ñÁ>∑yê<äT\ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT ì•‘·+>± |ü]o*+∫ ‘·>∑T C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√ø£b˛‘˚ m+‘√ qwüº b˛yê*‡ edüTÔ+~. ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ kÕÁe÷»´+ kÕú|æ+#ê* nì ø£\\Tø£+≥Tqï õVü‰~\ $<Û«ä +düøs£ ¡ ø±s¡´ø£˝≤ bÕ\T n&ÉT¶ø√e&ÜìøÏ kÂB sêE\T eTT+<äT≈£î e∫à düVü≤ø£]kÕÔsê nH˚~ ˇø£ Á|üX¯ï.
s¡ ì ñÁ>∑ y ê<ä dü + dü ú \ T yÓ\&¢ dç Tü HÔ êïsTT.
dü+Á|ü<ëj·÷ìøÏ <ä÷s¡eTe⁄‘·Tqï j·TTe‘·
ø±oàsY ˝Àj·T˝À X¯‘êu≤›\T>± bÕ{ÏdTü qÔ ï dü÷|ò” dü+Á|ü<ëj·÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q á ‘·s¡+ eTTdæ¢+ j·TTe‘· Áø£eT+>± dü÷|ò” dü+Á|ü<ëj·÷ìøÏ <ä÷s¡+ ne⁄‘·THêïs¡ì #ê˝≤ eT+~ Ä kÕ+Á|ü<ëj·T ô|<ä\› T Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. bÕ‘·‘·s¡+ ≈£î≥T+u≤\T dü+Á|ü<ëj·T eTd”<äT˝À¢ qe÷CŸ #˚düTÔ+fÒ á ‘·s¡+ j·TTe‘· ø=‘·Ô ÁbÕs¡qú eT+~sê˝À¢ ÁbÕs¡qú #˚dTü HÔ êïs¡T. Bq+‘·{ÏøÏ >∑˝ŸŒ¤ ì<ÛäT\T ˇø£ ø±s¡D+>± ø£qã&ÉT ‘·T+~. n+fÒ ns¡uŸ<X˚ Ê\T ˇø£Á|üøÿ£ ñÁ>∑yê<äT\ qT+∫ düeTdü´\T m<äTs=ÿ+≥÷, eTs√Á|üøÿ£ ñÁ>∑yê<äT\qT ‘·j·÷s¡T #˚ùd dü+düú\≈£î ì<ÛäT\T n+<äCÒdü÷Ô, Ç+ø√Á|üøÿ£ ‘·eT ns¡; dü+düÿè‘Óq’ eVü≤; dü+düÿè‹ì uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À $düÔè‘·+ #˚ùd+<äT≈£î Á|üj·T‘·ï+ #˚dTü HÔ êïs¡T. M≥ìï+{Ï eT<Û´ä Ä <˚XÊ\T @+ #˚dTü HÔ êï j·TH˚~ ns¡ú+ #˚düTø√e≥+ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ m+‘√ nedüs¡+. á $wü |ü]D≤e÷˝À¢ kÂ~ m≥T e+{Ï bÕÁ‘·qT b˛wædüTÔ+~, uÛ≤s¡‘Y‘√ dü+ã+<Ûë\T @ |ü<ä∆‹˝À ø=qkÕ–düTÔ+~ nH˚~ ô|<ä› Á|üX¯ï.
eTq jÓ÷>∑T\T ‘Ó*j·Tì yê]øÏ |æ∫Ã~. ‘Ó*dæq yê]øÏ ne <Ûä÷‘·. uÛÑ≈£îÔ\≈£î ø£\Œe*¢, Äs¡TÔ\≈£î es¡<ësTTì. õC≤„düTe⁄\≈£î eTVæ≤eT\ |ü⁄≥º, dæ<äT∆sê\T ‹ø£ÿ \ø£åàeTà.
ø£s¡÷ï\T õ˝≤¢ (Ä<äyêì) Ä<√ì |ü≥ºD≤ìøÏ @&ÉT yÓTÆfi¯fl <ä÷s¡+˝Àì eT÷kÕqT |ü˝…¢≈£î #Ós~q e÷~>∑ eT+>∑eTà, ã+&Ó|üŒ <ä+|ü‘·T\≈£î »ìà+ ∫+~ \ø£åàeTà. Ä |ü⁄D´<ä+|ü‘·T\T meπs|üì #Ó|Œæ Hê Á|ü‹|ò\ü + Ä•s#·≈£ #˚dôæ |fÒº ø£sà¡ jÓ÷>∑T\T. ≈£L*Hê*‘√, ≈£î\eè‹Ô‘√ e#˚à Ä<ëj·T+‘√ ‘·è|æ>Ô ± Áã‘·ø£&É+ yê]øÏ <˚e⁄&ç∫Ãq es¡+. eTT>∑TZs¡T ø=&ÉT≈£î\ ‘·s¡Tyê‘· ø£*–q eTT>∑TZs¡T Ä&É_&ɶ˝À¢ 1815˝À |ü⁄{Ϻq ‘=*_&ɶ \ø£åàeTà. ã+&Ó|Œü #˚‘T· \T ø±j·Tø£wsºü #˚dTü HÔ êï, eTqdüT‡, Ä‘·à nHê‘·à $#ês¡+˝À ©qeTj˚T´~. Hê\Tø£ ‘·‘ê«\T bÕ&˚~. ‘·+Á&ç bÕ&˚ ‘·‘ê«\T, ø√˝≤≥ bÕ≥\T $ì \ø£åàeTà ÁuÛÑeTs¡ ø°≥ø£yÓTÆq~. nqï\‘√ #Ó˝…¢fi¯fl‘√ Ä≥bÕ≥\T, Çs¡T>∑T bıs¡T>∑T\‘√ ùdïVü≤+ e÷ì @ø±s‘·+˝À ≈£Lì sê>±\T rdü÷Ô, ‘·q˝À ‘êqT >=DT≈£îÿs≥÷ ‹s&ç rsêú\ |ü{Ϻs|ü⁄ ˝Òø£ Ä≥bÕ≥\ |ü≥¢ ÄdüøÏÔ ˝Òì ≈£L‘·Ts¡T $∫Á‘·yÓTÆq yê\ø£+ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ~>∑T˝…’s~. ô|[fl #˚ùdÔ u≤>ö‘·Ts<äì ô|<ä›\+fÒ •s¡T>∑T|æŒ Á>±eT+˝À ‘·–q dü+ã+<Ûä+ #·÷dæ ô|[fl #˚dæ ã+&Ó|Œü <ä+|ü‘T· \T dü+‘√wæs#ês¡T. \ø£àå eTà≈£î á ô|[fl ã\e+‘·|ü⁄ e÷|òüTkÕïqyÓTÆq~. ÄyÓT≈£î |ü⁄{Ϻì\T¢, yÓT{Ϻì\T¢ ¬ss&É÷ düe÷qy˚T nsTTq$. ÄyÓT≈£î uÛÑs¡Ô, n‘·Ôe÷eT\T, ‘·q dü+kÕs¡+ nH˚ k˛sTT ˝Ò<Tä dü]ø£<ë meπs$T n&ç–Hê düe÷<Ûëq+ #Ó|Œü ≈£îs&Ü ˇø£ eT÷\q >∑+≥\ ‘·sã¡ &ç ≈£Ls¡TÃì ‘·q˝À ‘êqT >=DÏπ>~. Çs{Ï ø√&É* rs¡T dü]>± ˝Òø£ ~>∑T\T #Ós~q n‘·Ôe÷eT\T Çs¡T>∑Tbıs¡T>∑T\ dü\Vü‰\‘√ sê#·
eT÷&ÉT ~Hê\T ø±\Te˝À ≈£Ls¡T≈£î b˛sTTHê #Ó<äs¡ì ∫s¡Tqe⁄«! esê¸ø±\+˝À ˇø£kÕ] ≈£îsuÛÑÁ<√D+>± yêq ≈£î]dæ \ø£åàeTà ˇø£ ˙{Ï ø±\Te˝À ≈£Ls¡T≈£î b˛sTTq~. ÄyÓTø√dü+ m<äTs¡T #·÷ùd uÛÑ≈£îÔ\T, |ü⁄D≤´‘·Tà\T yÓ<äøÏ y˚kÕ]Hês¡T. eT÷&Ée Hê&ÉT ø±\Te˝À X¯e+ e˝… |ü&ç ñqï \ø£àå eTàqT ãj·T{ÏøÏ rkÕs¡T. neTà #·ìb˛sTTs<äì >∑T$T≈£L&çq uÛ≈Ñ î£ \Ô T @&É« kÕ>±s¡T. \ø£åàeTà ø£qT\T ‘Ós¡∫ #·T≥÷º |ü]øÏs∫ q$«q~. eT÷&ÉT~Hê\T ø±\Te˝À ≈£Ls¡T≈£îb˛sTTHê ÄyÓT≈£î @MT ø±ø£b˛e&É+ #·÷dæ ÄX¯Ãs¡´b˛sTT ÄyÓT ms‘·{Ï X¯øÏÔ e+‘·Tsê˝À Á>∑Væ≤s#ês¡T.
` mj·TkÕ‡sY
eTVæ≤e÷ì«‘· Ä<√ì ‹ø£ÿ \ø£åàeTà ‘·s¡ã&ç, >∑+≥\ ‘·s¡ã&ç düe÷~Û dæú‹˝À ñs&˚~. dü e ÷~Û qTs&ç ˝Ò ∫ bı>±≈£ î ø±&É ˝ À @<√ qeTT\T‘·÷ M<ÛäT\yÓs≥ ‹s¡T>∑T‘·Ts&˚~. ø£düe⁄ ‘=≥¢ e<ä› ≈£Ls¡TÃs&É≥+, |üs¡Ts&É≥+ e\¢ ÄyÓT≈£î ‘={Ϻ \ø£àå eTà nì, ‹ø£ÿ>± e÷{≤¢&&É +É e\¢ ‹ø£ÿ \ø£åàeTà nì Ä<√ì yêdüT\T ù|s¡T ô|{≤ºsT¡ . ‘Ó*dæq yês¡T ÄyÓTqT ne<Û÷ä ‘·, dæ<Tä s∆ ê\T nHêïs¡T. ÄyÓT≈£î nqïyÓ÷ |ü+&√¢ Ç∫à ø=s<äs¡T ùd$s#˚yês¡T. ÄyÓTqT n_Ûe÷ìs∫ ø=s<äs¡T uÛÑøÏÔ Áù|eT\T Á|üø£{Ïs#˚yês¡T. \ø£åàeTà eTVü‰‘·Tàsê\H˚ U≤´‹ Ä<√ì |ü≥ºD bı*y˚Ts¡\T <ë{Ï #·T≥Tº |üøÿ£ \ õ˝≤¢\≈£î ÁbÕø£&+É ‘√, »qT\T ÄyÓT <äs¡ÙHêìøÏ ‘·+&√|ü‘·+&Ü\T>± sêkÕ>±s¡T. Á‹ø±\C≤„ì, ìÁ>∑Vü‰qTÁ>∑Vü≤ düeTs¡Tú yÓ’<äT´\qT, uÛÑ÷‘· yÓ’<äT´\qT dü+Á|ü~s#ês¡T. yê] sê˝…’q \ø£åàeTà uÛÑ$wü´‘·TÔ >∑T]s∫ >∑÷&Û√≈£îÔ\T, Á|üjT· ‘êï˝ÒM |ò*ü s#·˝<Ò Tä . ÄyÓT yÓi#¿Ï ‘˚ \· ≈£î $dæ– b˛©düT\T <ä]Ùs∫q K+&Éj÷Ó >∑+! n‘·Ôe÷eT\T, uÛÑs¡Ô ‹{ϺHê ø={ϺHê \ø£åàeTà e÷s¡T ˇø£Hê&ÉT >∑d”Ô |üs¡´y˚ø£åD≈£î e∫Ãq b˛©düT e÷{≤¢&~˚ ø±<äT. zs¡TŒ‘√ uÛ]Ñ s#˚~. m<äTs¡T ‹]– @MT nH˚~ ø±<äT. nìïs{Ïø° eTÚqy˚T eT+Á‘·yTÓ sÆ ~. düuŸÇHéôdŒø£ºs¡T≈£î ø£düe⁄ ‘={Ϻ e<ä› \ø£åàeTà ‘·\, Äø£* <ä|ü\ $wüj·T+˝ÀqT ns‘˚. ô|&ç‘˚ ‹H˚~, ø±fi¯ófl #˚‘·T\T yÓTTs&Ós y˚πs«s¡T>± |ü&ç ø£ì |æs#êsTT. ÄyÓTqT mes√ Vü≤‘·´ #˚XÊs¡qT≈£îì ˝Ò≈£îsfÒ ˝Ò<äT. $dæ–b˛sTTq uÛsÑ Ô¡ Ç≥Te+{Ï uÛ≤s¡´‘√ ø±|ü⁄s¡+ yÓs≥H˚ b˛©düT ùdºwüqT≈£î yÓ[fl dæã“s~øÏ #˚j·Tqì \ø£åàeTàqT $&ç∫ô|{≤º&ÉT. ã+&Ó|üŒ≈£î á ‘·<qä +‘·s¡ #·s´¡ \ô|’ Ä<˚XÊ*∫à |ü+bÕs¡T. b˛©düT yês¡Ô ‘Ó*dæ |üsT¡ >¬ ‘·T≈Ô î£ e∫à _&ɶ dü+kÕs¡+ ì\T|ü »yêqT\T e∫à #·÷ùdÔ \ø£åàeTà m|üŒ{Ïe˝… ø£düe⁄ Á|üjT· ‹ïs#ê&ÉT ø±ì |ò*ü s#·˝<Ò Tä . \ø£àå eTà≈£î uÛsÑ ‘Ô¡ √ ‘={Ϻ e<ä› ≈£Ls¡TÃì ñqï~. yêfi¯ófl ÄX¯Ãs¡´b˛sTT dü+ã+<Ûä+ b˛sTTq~. ÄyÓT kÕ<Ûäq≈£î |ü⁄Hê~ ÇHéôdŒø£sº T¡ ≈£î á $wüjT· + #Ó|‘æ ˚ Äj·Tq |üsT¡ >∑Tq @s¡Œ&çq~. ÄyÓT yÓT{Ïqº }s¡T, |ü⁄{Ïqº }s¡T s¬ s&É÷ e∫à #·÷∫ ÄyÓT K+&Éj÷Ó >∑+ #˚dsæ <äì Á>∑V≤æ s∫, ÄyÓT≈£î Á|üD$T˝≤¢&ÉT. Ä‘·sê«‘· ø=~›ø±˝≤ìπø $&É∫ Ä<äyêì #˚]+~. Ä<äyêì #˚sπ Hê{ÏøÏ \ø£àå eTà ej·TdüT 20 @s&ÉT.¢ n‘·ìøÏ |ü<√qï‹ \_Ûs∫s~. Ä<√ì |ü≥D º + ÄyÓT≈£î ø=‘·.Ô nø£ÿ&É ÄyÓTqT n&ç>π eTs√à≈£îÔ\T |ü*πø~. <ä÷s¡<äèwæº, <ä÷s¡ÁX¯eDeTT, yês¡T, Ä<ä]s#˚ yês¡T mes¡÷ ˝Òs¡T. ø£qTø£ dü+<äT |üs¡∫‘·ÔC≤„qeTT, uÛÑ$wü´‘Y C≤„qeTT e+{Ï X¯≈£îÔ\T >=s<äT˝À¢, eTT]øÏ ø±\«˝À¢, #Ó‘·Ô ≈£î|üŒ˝À¢, bÕ&ÉT ø£*–q ÄyÓT Äs¡TÔ\ õC≤„düTe⁄\ ø=s¡≈£î _>∑Zs¡>± u≤e⁄˝À¢ @<√ yÓ‘·T≈£î‘·Tqï≥T¢ ≈£Lìsê>±\T rdü÷Ô, |ü*øπ >∑÷&Û√≈£î\Ô T, eTs√à≈£î\Ô T Ç‘·sT¡ \≈£î ns¡eú Tj˚T´$ sTTwüºs e∫Ãq≥T¢ yÓTdü\T‘·÷ ìÁ<ëVü‰sê\T, ø±e⁄. ÄyÓT yê≈£îÿ˝À¢ dü+ã+BÛ≈£î\≈£î e÷Á‘·eTT ms&Éyêq\T >∑DÏs#·ø£, <˚Vü‰_Ûe÷q+ e~* düe÷<ÛëHê\T <=]πø$. ‹s¡T>∑T‘·Ts&˚~. <äj·T>∑\ ‘·\T¢\T |æ*∫ Çs‘· nHêeèwæº dü+uÛÑ$s∫q|ü⁄&ÉT ¬s’‘·T\T neTàqT ô|&ç‘˚ ‹H˚~. ø=sf… |æ\¢\T sêsTT s¡|üŒ $dæ]‘˚ n\+ø£]s∫ yÓu’ eÑÛ +>± }πsπ –s|ü⁄ »]|æ‘˚ esê¸\T uÛÑ]s#˚~. #Ó‘·Ô ≈£î|üŒ˝À¢ì ÁøÏ$Tø°≥ø±\T ÄyÓTqT ≈£î]ùd$. n+<ä] n_Ûe÷qeTT, uÛÑøÏÔì #·÷s¡>=qï u≤~ÛdüTÔHêï ÄyÓT yê{Ïì ‘=\–s#˚~ ø±<äT. \ø£åàeTà leTTK yÓ’XÊK ãVüQfi¯ dü|üÔ$T eT+>∑fi¯ á $<Ûä+>± ne<Ûä÷‘· \ø£åD≤\T |ü⁄DÏøÏ yês¡+1933, y˚T 16 ñ<äj·T+ 5`6 >∑+≥\ |ü⁄#·TÃ≈£îqï \ø£åàeTà≈£î ˇø£Hê&=ø£ dü‘·TŒs¡TwüT&ÉT eT<Ûä´ ‘·qTe⁄ #ê*s#ês¡T. neTà bÕ]úe X¯Øsêìï ‘ês¡d*æ ¢ ÄyÓTqT #Ó≥Tº ˙&Éq ≈£Ls√Ãu…{,ºÏ Vü≤düeÔ TdüøÔ £ n\+ø£]s∫ y˚Tfi¯‘êfi≤\‘√ }πs–s∫ düe÷~Û jÓ÷>∑+ #˚dæ, #Ó$˝À @yÓ÷ #Ó|æŒHê&É≥. yÓs≥H˚ #˚kÕs¡T. ‘·s¡Tyê‹ ø±˝≤q nø£ÿ&É ì]à‘·yÓTÆq ÄyÓT≈£î düe÷~Û dæ‹ú n_“q~. ÇH˚ïfi¯fl qTs&ç yÓ<øπä eTsƒ+¡ ˝À @fÒ{≤ Äsê<ÛHä √‘·‡yê\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. dü<ä«düTÔy˚<√ \ø£åàeTà≈£î ∫øÏÿs~. \ø£åàeTà s√E\ Ä<Ûës¡+ : ÄsÁ<ÛäjÓ÷>∑T\T, _.sêeTsêE
2 y˚T, 2016
39
u≤\´+
nq÷sê<Ûä
|æ\¢\ ÇcÕº\qT >ös¡$+#ê* á s√E˝À¢ |æ\¢\ ô|+|üø£+ nqï~ z >∑Ts¡T‘·s¡ u≤<Û´ä ‘·. ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\T ‘·eT |æ\\¢ T #·øÿ£ >± ô|s¡>±\˙, n+<ä]˝À eT+∫ ù|s¡T ‘Ó#·TÃø√yê\˙ Ä<äs¡ÙÁbÕj·T+>± q&É#·Tø√yê\˙, ñqï‘· $<ë´ e+‘·T\T ø±yê\˙ ø√s¡T≈£î+{≤s¡T. yê] Ä ø√]ø£ düVü≤»eTsTTq<˚. ô|<ä›\T ø√πs $<Ûä+>± |æ\¢\T Á|üe]Ô+#ê\+fÒ, n~ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ô|+|üø£+ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~.
|æ\¢\ì Áù|eT‘√ ô|+#ê*
|æ\¢\qT u…~]+∫, uÛÑj·Tô|{Ϻ, <ä+&ç+∫ dü] ~<ë›\qTø√e&É+ dü¬s’q |ü<ä∆‹ ø±<äT. |æ\¢\ ˝Ò‘· eTqdüT‡\qT >±j·T|üs¡#˚ $<Ûä+>± ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T Á|üe]Ô+#·≈£L&É<äT. eTè<äTe⁄>±, yê]øÏ ns¡úeTj˚T´ $<Û+ä >± #Ó|Pü ,Ô yê]ì ‘·eT <ë]˝ÀøÏ ‘Ó#T· Ãø√yê*. |æ\¢\ |ü≥¢ Áù|eTqT ø£q|üs¡#ê*. Ä Áù|eT n‹
‘·|ü⁄Œ#˚ùdÔ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ø√|ü+ edüTÔ+~ nH˚ Ä˝À#·q |æ\¢\˝À ø£*π>˝≤ ô|<ä›\T Á|üe]Ô+#ê*. ‘êeTT #˚dæq bıs¡bÕ≥Te\¢ ô|<ä›\T eTqdüT‡˝À u≤<Û|ä &ü TÉ ‘ês¡T nqï $wüj÷· ìï |æ\\¢ T ‘Ó\TdüT≈£î+fÒ, |æ\¢\T ‘·|ü⁄Œ #˚j·T≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô|ü&ÉT‘ês¡T.
ÇcÕº\≈£î $\Teìyê«*
|æ\¢\ Ä˝À#·q\T, ÇcÕº\T ‘Ó\TdüT≈£îH˚ ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T, yêfi¯fl ÇcÕº\qT ø=qkÕ>∑ìyê«*. |æ\\¢ T Çwüº|ü&˚ ã≥º\T y˚düTø√ìyê«*. ‘êeTT #Ó|æŒ+<˚ y˚dTü ø√eTì ìs¡“~Û+#·≈L£ &É<Tä . |æ\\¢ T Çwü|º &ü ˚ Ä≥ u§eTà\T, ‘·eT Ä]úø£ kÕúsTTøÏ ‘·–q≥T¢>± ø=ìe«&É+ e\¢, yês¡T ‘·eT ø√]ø£qT r]Ãq ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ Áù|eTqT, Ä<äs¡DqT ns¡ú+ #˚düT≈£î+{≤s¡T. nsTT‘˚ yês¡T ø√]q Á|ü‹ ø√]ø£qT rs¡Ã&É+ ‘·eT≈£î kÕ<Ûä´ eTj˚T´ |üì ø±<äì, yê]øÏ uÀ~Û+#·&É+ ≈£L&Ü
sêe&É+e\¢ |æ\¢\ MT<ä $düTø√ÿe&É+, |æ\¢\q÷ |üsT¡ >∑T\T ô|{Ï+º #·&+É e\¢, yê]˝À e÷qdæø£ ˇ‹Ô&ç ø£\T>∑T‘·T+~. nìï |üqT\T ‘êy˚T #˚j·Te\dæ sêe&É+e\¢, n~Ûø£ ÁX¯eT @s¡Œ&ç X¯Øs¡+ n\dü≥≈£î >∑Ts¡e⁄‘·T+~. Ä n\dü≥, ˙s¡d+ü e\¢ ‘·*¢ |æ\\¢ MT<ä $düT≈£îÿ+≥T+~. n~ ÄyÓT ìdü‡Vü‰j·T‘· e\¢ @s¡Œ&çq $düT>π ø±˙, ø√|ü+e\¢ e∫Ãq~ø±<äT. n˝≤ ø±≈£î+&Ü ñ+&Ü\+fÒ, ∫qï |æ\\¢ ≈£î yê] ej·TdüT‡≈£î ‘·–q |üqT\T #ÓbÕŒ*. ‘·eT |üqT\qT ‘êeTT #˚jT· ˝Òì eTØ ∫qï yês¡sTT‘˚ ô|<ä› |æ\\¢ T yê] |üqT\qT #˚jT· e#·Tà ˝Ò<ë ‘·+Á&ç Ä u≤<Û´ä ‘·qT rdüTø√e#·TÃ. <ëì‘√ ‘·*¢øÏ ø=+‘· }s¡≥ ø£\T>∑T‘·T+~. u≤\´+ qT+#˚ |üqT\T H˚]Œ+#·&+É e\¢ |æ\\¢ ≈£î |üqT\T #˚jT· &É+|ü≥¢ ÁX¯<,∆ä ÄdüøÔÏ @s¡Œ&ÉT‘êsTT. k˛eT] ‘·q+ ñ+&É<Tä . yê≥sY u≤{Ï˝ŸqT ˙{Ï‘√ ì+|ü&+É , dü÷ÿ\T≈£î rdüT¬øfi¯fle\dæq |ü⁄düÔø±\qT u≤´>¥˝À düsT¡ ø› √e&É+, {Ï|qæò T u≤≈£î‡ ‘Ó∫à ‘·*ø¢ Ï Çe«&É+, ‘·*¢ {Ï|qæò T u≤≈£î‡ ì+|æ Ç∫Ãq ‘·sê«‘· <ëìï u≤´>∑T˝À ô|≥Tºø√e&É+, Á&Éd,t kÕø˘‡, ã÷{Ÿ‡, u≤´&ç® s¬ &û>± ô|≥Tºø√e&É+ ˝≤+{Ï |üqT\T #˚d÷ü +Ô fÒ, ‘·eT |üqT\qT ‘êy˚T #˚dTü ≈£î+≥THêïeTqï Äq+<ä+‘√bÕ≥T, u≤<Û´ä ‘· ≈£L&Ü ‘Ó\TdüT+Ô ~. ‘·eT dü«X¯øôÔÏ |q’ qeTàø£eT÷ ø£\T>∑T‘·T+~. ‘·eT |üqT\ ø√dü+ Ç‘·sT¡ \ MT<ä Ä<Ûës¡|&ü ˚ eTqdü‘Ô «· + ‘·>T∑ ‘Z T· +~.
ùdïVü≤+>± yÓT\>±*
>±sêã+ ø±≈£î+&Ü #·÷düTø√yê*. Áù|eT‘√ |æ\\¢ qT ô|+#·&É+e\¢, |æ\¢\≈£î ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ |ü≥¢ Çwüº+, >ös¡ e + @s¡ Œ &É T ‘êsTT. ‘· * ¢ < ä + Á&É T \T #Ó ù |Œ e÷≥\qT #·ø£ÿ>± $+{≤s¡T. qj·÷q |æ\¢\qT ˝§+>∑ Bj·Te#·TÃqqï dü÷øÏÔì bÕ{Ï+#ê*. |æ\¢\qT ø£]ƒq+>± #·÷&É≈£î+&Ü ≈£L&Ü yê]øÏ #·øÿ£ ì Áø£eT•ø£D å qT H˚]Œ+#·e#·TÃ. ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\≈£î ‘·eT |ü≥¢ ñqï Áù|eTqT >∑T]Ô+#·&É+e\¢, ô|<ä›\ e÷≥\qT $+≥÷ yê]øÏ nqT≈£L\+>± Á|üe]Ô kÕÔsT¡ . |æ\\¢ MT<ä ô|<ä\› ≈£î ñqï Áù|eTe\¢, |æ\\¢ T ‘·|ü⁄Œ #˚düTÔHêï |ü{Ϻ+#·Tø√≈£î+&Ü ñ+&É≈£L&É<äT. ‘·|ü⁄Œ\T #˚dæq|ü⁄Œ&ÉT, yê]ì eT+<ä*+∫, Ä ‘·|ü⁄Œ eTs√kÕ] yê]e\¢ »s¡>∑≈£î+&Ü #·÷&Ü*. ‘·qT 40
2 y˚T, 2016
nedüs+¡ . |æ\\¢ T ø√s¡T≈£îH˚ ùd«#·Ã,¤ ô|<ä\› ÄbÕ´j·T‘· |æ\\¢ ≈£î n+<ë*. |æ\\¢ T <Û]ä +#˚ <äTdüT\Ô T, Ä&˚ Ä≥\T, mqTï≈£ î H˚ ùdïVæ ≤ ‘· T \T n˙ï ‘· e T ÇcÕºqTkÕs¡+>±H˚ »s¡>±\ì ô|<ä\› T nqTø√≈£L&É<Tä . ø=ìï $wüj÷· \˝À |æ\\¢ ÇcÕº\≈£î $\Teìdü÷+Ô fÒ, eT]ø=ìï $wüj÷· \˝À ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\T #Óù|Œ e÷≥\qT |æ\\¢ T ‘·|Œü ø£ bÕ{ÏkÕÔsT¡ . n|ü⁄Œ&˚, ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\≈£L, |æ\\¢ ≈£L eT<Û´ä nqTã+<Û+ä |ü{wÏ eºü Te⁄‘·T+~.
|üqT\T H˚sêŒ*
á s√E˝À¢ ‘·©¢<ä+Á&û ñ<√´>∑düTú\e&É+e\¢, yê] ~q#·s¡´‘√bÕ≥T, |æ\¢\ ~q#·s¡´ j·÷+Á‹ø£ eTe⁄‘·T+~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü, |üqT\ ˇ‹Ô&,ç f…eÆ TT‘√ bÕ≥T ñs¡T≈£î\÷, |üsT¡ >∑T\‘√ |üqT\qT #˚jT· e\dæ
|æ \ ¢ \ ≈£ L , ô|<ä › \ ≈£ L eT<Û ä ´ ùdïVü ≤ +, kÕìïVæ≤‘·´+ ô|s¡>±\+fÒ ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\T Á|ü‹s√p ø=+‘· düeTj·T+ yê]‘√ >∑&ÉbÕ*. |æ\¢\T #Óù|Œ ø£ãTs¡T¢ $+≥÷+&Ü*. yês¡T #Óù|Œ e÷≥\qTã{Ϻ yê] ùdïVæ≤‘·T\T m≥Te+{Ïyês√ ‘Ó\TdüTø√>∑\>±*. |æ\\¢ ≈£î ùd«#·Ãì¤ dü÷,Ô Ä ùd«#·Ãq¤ T yês¡T <äT]«ìjÓ÷>∑ |üs¡#·≈£î+&Ü ô|<ä›\T #·÷düT≈£î+≥÷+&Ü*. |æ\¢\T ‘·|⁄ü Œ\T #˚dqæ |ü⁄Œ&ÉT eT+<ä*+∫qfÒ,¢ yês¡T eT+∫ |ü q T\T #˚ d æ q |ü ⁄ Œ&É T , eT+∫ e÷s¡ T ÿ\T ‘Ó # · T Ã≈£ î qï|ü ⁄ Œ&É T , @<ä s TTHê s¡ + >∑ + ˝À ¬>\T|ü⁄bı+~q|ü⁄Œ&ÉT yê]ì n_Ûq+~+#ê*. Ä n_Ûq+<äq |æ\¢\ eTqdüT‡≈£î m+‘√ Äq+<ëìï ø£*–düTÔ+~. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ #˚‘· yÓT|ü⁄Œ bı+<ë\H˚ ø√]ø£ ‘ √ ‘· * ¢ < ä + Á&É T \≈£ î nqT>∑ T D+>± Á|üe]Ô+#˚+<äT≈£î Á|üjT· ‹ïkÕÔsT¡ . |æ\¢\qT ô|+#·&É+˝À, ô|<ä›\≈£L |æ\¢\≈£L eT<Û´ä <ä÷s¡+ @s¡Œ&É≈î£ +&Ü, yê] eT<Û´ä nqTã+<Û+ä , kÕìïVæ≤‘·´+ ô|]π>˝≤ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T |æ\¢\ |ü≥¢ Áù|eTqT #·÷|æ+#ê*. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£L, |æ\¢\≈£L eT<Ûä´ #·qTe⁄ @s¡Œ&ç‘˚, |æ\¢\T ‘·eT eTqdüT‡˝Àì Ä˝À#· q \qT, n_Û Á bÕj· ÷ \q÷ ô|<ä › \ ≈£ î #Ó|üŒ>∑\T>∑T‘ês¡T. Ç+{À¢ n≥Te+{Ï yê‘êes¡D+ @s¡Œ&ç‘˚ Ä Ç\T¢ q+<äqeqy˚T ne⁄‘·T+~.
e÷≥≈£î e÷≥
` &܈ˆ|æ.uÛ≤düÿs¡jÓ÷–
@+ Á|üC≤kÕ«eT´+ u≤ã÷? dæπ>Zk˛Ô+~.. #·<äe≈£î+&Ü dü+bÕ~+#˚ &çÁ^\‘√ <˚XÊìøÏ rÁe qwüº+ ‘·|üŒ<äT. Bìe\¢ ˇø£ÿ $<ë´s¡+>∑y˚T qwüºb˛<äT. <˚XÊìπø uÛÑ$wü´‘·TÔ ˝Ò≈£î+&Ü b˛‘·T+~. ` m+ôV≤#Y n‘·ÔsY, ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·TeT÷]Ô n‘·ÔsY kÕuŸ eT+∫ e÷≥ #ÓbÕŒs¡T. Á|ü»\T e÷yÓ’ù| #·÷düTÔHêïs¡T. ` ‘Ó\+>±D uÛ≤»bÕ n<Ûä´≈£åî&ÉT &܈ˆ\ø£åàDY ø±ã{Ϻ \ø£åàDYJ! MTs¡÷ Á|ü»\yÓ’|ü⁄ #·÷&É+&ç! n+uÒ&ÉÿsYqT J$‘·ø±\+˝Àq÷, eTs¡D≤q+‘·s¡+ ≈£L&Ü |üP]Ô>± $düà]+∫q ø±+Á¬>dt≈£î e÷ô|’ $eTs¡Ù\T #˚ùd HÓ’‹ø£ Vü≤≈£îÿ˝Ò<äT. ` øπ +Á<äeT+Á‹ yÓ+ø£jT· ´Hêj·TT&ÉT n+uÒ&ÿÉ sYqT n+<ä]yê&çï #˚jT· +&ç. ˝Ò<+ä fÒ ≈£î˝≤\≈£î, bÕغ\≈£î Äj·Tìï |ü]$T‘·+ #˚kÕÔs¡T. Á{Ï|ü⁄˝Ÿ ‘·˝≤ø˘ô|’ |ü≥Tº M&=<äT.› ` Ä*+&çj·÷ eTTdæ¢+ |üs¡‡q˝Ÿ ˝≤ uÀs¡T¶ 1985˝À düTÁ|”+ø√s¡Tº Ç∫Ãq rs¡TŒqT ÄHê{Ï sêJyé düsêÿsY neT\T #˚j·T≈£î+&Ü, ªeTTdæ¢+ eTVæ≤fi¯\ Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD ` $&Ü≈£î\ #·≥ º+μ ‘Ó∫Ã+~. Ç+&√sY≈£î #Ó+~q cÕu≤H√ nH˚ 62 @fi¯fl eTTdæ¢+ eTVæ≤fi¯ uÛÑs¡Ô qT+&ç $&Ü≈£î\T bı+~ eTH√e]Ô ø√dü+ düTÁ|”+ø√s¡TºqT ÄÁX¯sTT+∫ ¬>*∫+~. <ëìï Hê{Ï ø±+Á¬>dt düsêÿs¡T eTTdæ¢+\ô|’ Áù|eT Á|ü<ä]Ù+#˚ sê»ø°j·÷\≈£î ñ|üjÓ÷–+#·Tø=+~. Ä ‘·sê«‘· »]–q sê»ø°j·T |ü]D≤e÷\T $X‚w¢ ≈ü î£ \≈£î ‘Ó\TdüT. eT∞fl ˝≤uÀs¡T¶ Á|üuTÑÛ ‘ê«\qT, ø√s¡T\º qT ˝…ø£ÿ #˚düTÔ+<ë nH˚~ y˚∫#·÷&Ü*. uÛ≤s¡‘·<˚X¯ bÂs¡Tsê*>± >∑s¡«|ü&ÉT‘·THêï, bÕø˘‘√ düVü‰ eTTdæ¢+ <˚XÊ˝À¢ ø£˝À¢\+. ` »eTTà ø£oàsY d”m+ yÓTVü≤ã÷u≤ eTT|ò”Ô yÓTVü≤ã÷u≤J ãVüQ‘Y n#êäø£ùV≤! ø=+#Ó+ MT sêÁwüº+˝À <˚X¯ e´‹πsø£ sê´©\qT rùd >∑<ä›sY >±fi¯fl |”#·eTD#·+&ç. bÕغô|’ yê&çø¬ +‘· Vü≤≈£îÿ+<√ Hê≈£L n+‘˚ ñ+~. Bìì mes¡÷ n&ÉTø¶ √˝ÒsT¡ . ` ‘·eTTà&ÉT kÕº*Héô|’ eT+&ç|ü&ÉT‘·÷ nfi¯–] bÕغ\qT, n~Ûø±sê\qT, ≈£î≥T+u≤\qT |ü+#·Tø=H˚ <äTdæú‹, <Ísꓤ>∑´+ Ç+‘·ø£Hêï Ç+πøeTT+~. kÕº*Hé, nfi¯–], ø£ìyÓTT[, u≤\T.. n+‘ê yês¡düT˝Ò. ≈£î+uÛÑø√D≤\T #˚j·÷\Hêï, n~Ûø±s¡+ |ü+#·Tø√yê\Hêï.. nìï+{Ï˝Àq÷ uÛ≤>∑kÕ«eT´y˚T! @+ Á|üC≤kÕ«eT´+ u≤ã÷! dæπ>Zk˛Ô+~!! eTTdæ+¢ \qT øπ d”ÄsY yÓ÷dü+ #˚XÊs¡T. 24 HÓ\˝…H’ ê ]»πs«wüHôé |’ Á|ü‹bÕ<äH˚ ô|≥ºsê! ` |”d”d” n<Ûä´≈£åî&ÉT ñ‘·ÔyéT≈£îe÷sY¬s&ç¶ πød”ÄsY~ @+ b˛j˚T~ ˝Ò<äT. ˙~ @+ b˛j˚T~ ˝Ò<äT. Ç<ä›]ø° ]»πs«wüqT¢ ˝Òe⁄. qwüºb˛j˚T~ ;d” ≈£î˝≤˝Ò. <˚X¯+˝À Væ≤+<ä÷, eTTdæ¢+, dæ≈£îÿ, ÇkÕsT÷... me«¬s’Hê Ç<ä›s¡T |æ\¢*ï e÷Á‘·y˚T ø£H˚ #·≥º+ ‘˚yê*. n|ü⁄Œ&˚ düeT‘·T\´‘· @s¡Œ&ÉT‘·T+~. ` uÛ≤»bÕ m+|” kÕøÏå eTVü‰sêCŸ kÕ«MTJ! MTs¡T e÷{≤¢&ç‘˚ n~ $yê<ëdüŒ<äeTe⁄‘·T+~. n<˚ e÷≥ @ @#·÷s√, eTDÏX¯+ø£sY nj·T´s√ #Ó_‘˚ rs¡ú+ ne⁄‘·T+~.
eT+∫e÷≥ ` Ä+Á<ÛäeTVü‰uÛ≤s¡‘·eTT yê´U≤´‘· : n>∑düÔ´sêE @ø±+‘· |ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeTsêe⁄
ôd’ì≈£î\ ≈£î≥T+ãdüuÛÑT´\ b˛wüD uÛ≤s¡+ sêE<˚ nq|òü÷ ˙ Á|üdüÔeeTTq qì ˙*Zq Ms¡uÛÑ≥T\ j·TqTb˛wüß´\ HÓ \¢qT ÁuÀ‘Ó uÛÀ»Hê#êà <äqeTT\ yês¡\≈£î HÓ$Tà <äiT>∑ø£ j·TT+&ÉHé ˆˆ 2`1`40 sêE\T ‘·eT sêC≤´\qT düTs¡øÏå‘·+>± ñ+#·Tø√e&É+ ø√düyÓ÷, X¯Á‘·TsêE\qT »sTT+∫ ‘·eT sêC≤´ìï $dü]Ô +|ü #˚dTü ø√e&É+ ø√düy÷Ó , j·TT<ë∆\T #˚düTÔ+{≤s¡T. n+<äTø√dü+ >=|üŒ ùdHêyêVæ≤qT\qT ≈£Ls¡TÃø=q≥eTT, Ä<ÛäTìø£eT÷, X¯øÏÔe+‘·eTT nsTTq Äj·TT<Ûë\T Áb˛>∑T#˚düTø√e≥+ #˚düTÔ+{≤s¡T. ‘êeTT X¯Á‘·Tsê»´+ MT~øÏ <ä+&Ó‹Ô b˛ø£b˛sTTHê, ‘·eT MT~øÏ X¯Á‘·TsêE <ä+&Ó‹Ô sêe≥+ m|ü⁄Œ&Ó’Hê »s¡>∑e#·TÃ. n≥Te+{Ï |ü]dæú‘·T\˝À ÇwüºeTTHêï ˝Ò≈£îHêï sêE\≈£î j·TT<ä∆eTT #˚j·T≥+ ‘·|üŒìdü] ne⁄‘·T+~. eT] Ä j·TT<ë∆\˝À eTs¡D+Ï #˚~ j·TT<äs∆ +¡ >∑+˝À b˛sê&˚ Ms¡ôdì’ ≈£î˝Ò ø£<ë. yêfi¯ófl sê»uÛÑøÏÔ‘√, <˚X¯uÛÑøÏÔ‘√ b˛sê&˚ yêπs nsTTq|üŒ{Ïø° , sêE>±]#˚à J‘·uÛÑ‘ê´\ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&çqyêfi‚fl. yê]MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç yê] uÛ≤sê´ |æ\¢\T Ç‘·s¡ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T ñ+{≤s¡T. j·TT<ä∆s¡+>∑+˝À uÛÑs¡Ô\T Ms¡eTs¡D+ #Ó+~‘˚ yê] ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\ >∑‹ @$T{Ï? yêfi¯flqT mes¡T b˛wækÕÔs¡T? uÛÑ≥T\ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\T sêE>±]øÏ m≥Te+{Ï ùde\q÷ n+<äCÒj·T˝Òø£b˛sTTHê, yê]øÏ m≥Te+{Ï ˝À≥TbÕ≥T¢ ˝Ò≈£î+&Ü b˛wæ+#·e\dæq u≤<Ûä´‘· sêEMT<ä ñ+≥T+~. Ç~ <Ûäs¡àeTT. Hês¡<ä eTVü≤]¸ <Ûsä à¡ sêE≈£î á $wüj÷· ìï >∑Ts¡T#Ô d˚ ÷ü Ô ª<Ûsä à¡ q+<äHê, ˙ ø√düeTT j·TT<ä∆+ #˚dü÷Ô #˚dü÷Ô, j·TT<ä∆s¡+>∑+˝À H˚\ø=]–q jÓ÷<Ûäes¡T\ dü+s¡ø£åD˝À ñ+≥÷ e∫Ãq, yê] ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î ≈£L&ÉT>∑T&É\¶ ≈£î, Ç‘·s¡ nedüsê\≈£î m≥Te+{Ï ˝À≥T ˝Ò≈î£ +&Ü ñ+&˚≥≥T¢ ‘·–q @sêŒ≥T¢ #˚düTÔHêïyê? yê]ì Äràj·TuÛ≤e+‘√ eTìï+∫ yê] Á|”‹ì, $XÊ«kÕìï #Ó<ä]b˛˙ø£ dæús¡+ #˚düT≈£î+≥THêïyê?μ nì n&ÉT>∑T‘ê&ÉT. sêC≤´ìøÏ düTdæús¡‘·qT, ‘·eT≈£î ø°]Ôì Ä•+#˚ sêE\T nqTdü]+#· e\dæq ˙‹ Ç~ düTe÷ nì ‘Ó\T|ü≥y˚T Çø£ÿ&É Hês¡<äTì ñ<˚›X¯eTT. <ä÷s¡<äèwæº ˝Òì kÕ«s¡ú|üs¡T˝…’q Á|üuÛÑTe⁄\T ‘·eT uÛÑ≥T\T j·TT<ä ∆+˝À Ms¡eTs¡D+ #Ó+~‘˚, yês¡\ >∑÷]à Hê\T>∑T Á|üX¯+kÕyêø±´\T |ü\ø£≥yÓ÷, @<√ ˇø£ Ms¡#·Áø£eTT ˝≤+{Ï |ü<∏äø±ìï yê] ø£≥T+ã düuÛÑT´\øÏe«≥yÓ÷ #˚dæ, n+‘·{Ï‘√ ‘·eT u≤<Ûä´‘· r]b˛sTTq<äì ‘·\TkÕÔs¡T. n≥T ‘·sê«‘· yê] nqï eÁkÕÔ\≈£î, yÓ’<ä´ nedüsê\≈£î, |æ\¢\ #·<äTe⁄\≈£î &ÉãT“˝Òø£ nedüú |ü&ÉT‘·T+fÒ mes¡T #·÷kÕÔs¡T? Ä u≤<Ûä´‘· sêE<˚ ø£<ë. <ëìì sêE Á‘√dæ|ü⁄#·Ã≥+ dü] nsTTq |ü<ä∆‹ ø±<äT. <ëìe\q q÷‘·q+>± ôd’q´+˝À #˚s¡{≤ìøÏ Ms¡jÓ÷<ÛäT\T eTT+<äT≈£î sês¡T. n{Ϻyê]øÏ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\ Áb˛‘ê‡Vü≤+ ≈£L&Ü \_Û+#·<äT. n{Ϻ dæú‹ Á|üuÛÑTe⁄≈£î πøåeTø£s¡eTT ø±<äT.
2 y˚T, 2016
41
dæìe÷ #·÷|ædüÔ e÷yê.. ø=‘·Ô<äq+ @eTT+~..?
` dü÷Œ¤]Ô sêe&É+ MT ‘·|ü⁄Œ ø±<äT. Áb˛Á>±+ b˛ø£&˚ n˝≤ ñ +~ Ç+#·T$T+#·T>±. n˝≤ nqTø√e&ÜìøÏ eTs√ ã\yÓTqÆ ùd{º ŸyTÓ +{Ÿ˙ Ç+<äT˝À bÕ˝§Zqï z ôd\Á_{° <ë«sê nì|æ+#ê*. ª˙ j·÷+ø£]+>¥ düTe÷ >±]˝≤π> n\]k˛Ô+~μ nH˚ ‘·s¡Vü‰ e÷≥\T á ø±s¡´Áø£eT+ j·÷+ø£]+>¥ #˚düTÔqï ¬>≥|t lqT qT<˚•› +∫ nì|æ+#ês¡T. <ëìøÏ Á|ü‹>± Ä j·÷+ø£sT¡ ªªdüTeT>±sê? H˚H˚ e÷≥ nH˚˝<Ò Tä . Hêπø+ dü+ã+<Û+ä ˝Ò<äTμμ nì nì|æ+#ês¡T. Ç<ä+‘ê #·÷dü÷Ô+fÒ <ëìøÏ~ ø=qkÕ–+bÕ? ˝Òø£ ªÄ Áb˛Á>±+ì <äèwæº˝À ô|≥Tºø√+&çμ nì |üs√ø£å+>± #Ó|üŒ&Ée÷? nqï uÛ≤eHê Mø£å≈£î˝À¢ ø£*–+~.
e÷¬sÿ{À¢ @<Ó’Hê $düÔè‘· ÁbÕ#·Ts¡´+ bı+~q Áu≤+&é düs¡T≈£îqT eT]+‘· ø=‘·Ôs¡÷|ü⁄˝À rdüTÔHêïeTì #˚ùd Á|ü#êsêìøÏ dü+πø‘·+>± n|üŒ{Ïes¡≈£L ñqï ù|s¡T≈£î n<äq+>± ªª|ü¢dtμμ nì #˚]à Á|ü»\≈£î #˚s¡Te #˚j·T&É+ eTq≈£î ‘Ó\TdüT. ne&ÜìøÏ $H√<ä s¡+>∑+ düè»Hê‘·àø£yÓTÆHê.. yê´bÕs¡yÓTfi¯ó≈£îe\÷, yêDÏ»´ düs¡[˙ dü+|üPs¡í+>± ÄyêVü≤q #˚düT≈£îqï {Ï.$. e÷<Ûä´eT+ ≈£L&Ü ‘·eT qT+∫ e#˚à ø=‘·Ô yêVæ≤ø£≈£î Ç˝≤ ªª|ü¢dtμμ nì ô|≥º&É+ |ü]bÕf…Æ+~. Ä ø√D+˝À e∫Ãq ªªdæìe÷ #·÷|ædÔü e÷eμμ (Á|‹ü Ä~yês¡+ á{Ï$ |üd¢ t #Ûêq˝Ÿ˝À e#˚~à ) e÷Á‘+· |ùÁ ø£≈å î£ \T Ä•+#˚ n<äq|ü⁄ Vü≤+>∑T\Tø±˙, ÇfÒº Äø£]¸+#˚ ‘·‘·«+>±˙ @ e÷Á‘·+ ˝Ò ì ø±s¡´Áø£eT+>± Ç˝≤+{Ï e÷≥\T nedüs¡e÷? $T–*b˛sTT+~. Ç‘·s¡ #Ûêq˝Ÿ‡˝À e#˚à π>yéT c˛ \≈£î nqTdüs¡D>±q÷ $T–*b˛e&É+ e∫Ãq ôd\Á_{°\‘√ e÷{≤eT+r »]ù| $#ês¡ø£s¡+. dü+<äs¡“¤+˝À düs¡<ë e÷≥\T <=s¡¢&É+ düVü≤»y˚T. ù|πs ô|<ä› nqTdüs¡D
z V”≤s√ ∫Á‘ê\˝À ãVüQfi¯ ÁbÕ#·Ts¡´+ bı+~q ∫Á‘·+ bÕ≥˝Àì |ü\¢$ì, ‘·sê«‘· z dæìe÷≈£î ù|s¡T>±H˚ ô|fÒºXÊs¡T. n<˚ ù|s¡Tì á π>yéT c˛øÏ eT≈£î≥+>± ô|{≤ºsT¡ . b˛˙ b˛ø£&˝É yÒ TÓ HÆ ê ø=‘·<Ô Hä êìï ∫+~+#êj·÷ n+fÒ nB ˝Ò<äT. n≥÷ Ç≥÷>± ny˚ sö+&é‡. Ç+<äT˝À ø±s¡´Áø£eT s¡÷|ü⁄ Á|üø±s¡+ Hê\T>∑T sö+&é‡ ñHêïsTT. bÕ˝§Zqï q\T>∑Ts¡T Á|üeTTKT\T ekÕÔs¡T. n˝≤ e∫Ãqyês¡T ø±s¡´Áø£eT ìsê«Vü≤≈£î&ÉT (¬>≥|t lqT) n&çπ> sö+&é‡≈£î düe÷<ÛëHê\T #Ó|üŒ&ÉyÓ÷, #Ó|æŒq |üì #˚j·T&ÉyÓ÷ »s¡ T >∑ T ‘· T +~. n+<ä T ˝À ¬ > \Tbı+~qyê]øÏ @s¡Œ]∫q yÓTT‘·Ô+ ÇkÕÔs¡T. ø±˙ Ç+<äT˝À ñqï ˇπø ˇø£ yÓ’$<Ûä´+, n˝≤ yê]øÏ Ç∫Ãq &ÉãT“ z #Ó≈£îÿ˝À y˚sTT+#˚dæ eTT–+#˚XÊs¡T. düMTø£å≈£î ø±yê*‡+~ s=ø£ÿ $‘·s¡D e¬>’sê ø±<äT ø£qTø£ n~ e~˝Ò<ë›+.
s¡+>∑T |ü&TÉ ~›
Ç~ Ç+<äT˝Àì yÓTT<ä{Ï sö+&é. Ç~ ≈£L&Ü md”« ø£ècÕí¬s&ç¶ <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q ˇø£ ∫Á‘·+˝À dü«ØZjT· @.$.mdt. bÕÁ‘· <ë«sê nì|æ+∫q e÷fÒ. Ç+<äT˝À ∫qï|ü⁄Œ&ÉT eTq+ Ä&ÉT≈£îH˚ ≥+>¥ {Ï«düsº ‡Y ` n+fÒ ø±düÔ+‘· øÏ¢wüºyÓTÆq |ü<ëìï ‹s¡π>dæ, eTs¡π>dæ
42
2 y˚T, 2016
y˚ > ∑ + >± ‘· | ü ⁄ Œ˝Ò ¢ ≈£ î +&Ü ‘· ã &É ≈£ î +&Ü #Ó | ü Œ &É + ªªu≤´&é ã¢&é u…&é s¡÷yéT ` ã÷¢u…&é u… & é s ¡ ÷ +μμ á yêø±´ìï y˚>∑+>± ‘· | ü ⁄ Œ˝Ò ¢ ≈ £ î +&Ü #Ó|üŒ&É+. >∑‘·+˝À n+<ä]ø° ‘Ó*dæq |ü<ä+ ªªHê\TZ mÁs¡ ˝≤Ø\T` nsTT<äT ‘Ó\¢ ˝≤Ø\Tμμ |ü<+ä ñ+&˚~. Ç+<äT˝À bÕ˝§Zqï z ø£fi≤ø±s¡T&ÉT n<˚ yêø±´ìï eTq≈£î >∑Ts¡TÔ #˚XÊs¡T ≈£L&Ü. düs¡<ë>± ñHêï bÕ‘· yêdüq\T |ü⁄wüÿ\+>± ø={Ϻq sö+&é Ç~. ‘·sê«‘· Á|üX¯ï\ Äeè‘·Ô+>± ªªCÀsY ùd e÷sYμμ nH˚~ e∫Ã+~. Ç+<äT˝À n&ç–q Á|üX¯ï\≈£î ‘·|ü⁄Œ düe÷<Ûëq+ #Ó|Œæ qyê]ì s¬ ≥’ T »yêãT #Ó|Œæ q yês¡T ˙fi¯fl‘√ yÓTTVü≤+˝À ø=≥º&É+ ˝≤+{Ï$ ñHêïsTT. n˝≤π> eT÷&√ sö+&é>± ªedü÷˝Ÿ sêC≤μ ù|s¡T‘√ e∫Ã+~. Ç+<äT˝À ‘·|⁄ü Œ düe÷<ÛëHê\T #Ó|Œæ qyês¡T n+‘·es¡≈£L ¬>*∫q yÓTT‘·Ô+˝À ø=+‘· ø√˝ÀŒe&É+ e¬>’sê »s¡T>∑T‘·T+~. Hê\Ze sö+&é>± ªs¡Hé sêC≤ s¡Héμ˝À $T–*q nuÛÑ´]ú ˇø£yÓ’|ü⁄ qT+∫ eTs√ yÓ’|ü⁄øÏ ø=+‘· Á|üe÷<äø£s¡ |ü ] dæ ú ‹ @s¡ Œ ]∫q Ø‹˝À <ë≥&É + ˝≤+{Ï $ #˚ k ÕÔ s ¡ T . Ç<ä + ‘ê #· ÷ dü ÷ Ô + fÒ Á|ü ‹ X¯ìyês¡+ sêÁ‹ á{Ï$˝À düTeT Ä<Ûä«s¡´+˝À edüTÔqï ªªø±´wtμμ >∑ T s¡ T Ô s êe&É + ˝Ò < ä ÷ ? n˝≤
<ëHÓïes¡÷ ‘·|ü⁄Œ|ü≥ºs¡T. ø±˙ nø£ÿ&É ˝Òì e´øÏÔ >∑T]+∫ #Ó|üPÔ Ä e´øÏÔ˝Àì |ü¢düT‡\÷, yÓTÆqdüT‡\÷ #Ó|Œü eTì n&É>&∑ +É , n+<äT≈£î düe÷<Ûëq+>± dü<sä T¡ e´øÏÔ˝À yÓTÆqdt bÕsTT+{Ÿ>± ªªÇ>√μμ ñ+~ nq&É+ nqedüs¡+. m+<äTø£+fÒ Ç˝≤+{Ï dü+uÛ≤wüD\÷ ‘·~‘·sê\T á{Ï$ |ü¢dt˝À Á|ükÕs¡eTj˚T´ á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ @ e÷Á‘·+ ªª|üd¢ μt μ ne«e⁄. Ç˝≤+{Ï$ nqedüs¡+ ≈£L&Ü.
$T˙ »ãs¡›kÕÔ?
nqï≥T¢ á ø±s¡´Áø£eT ìsê«Vü≤≈£î&É÷, e∫Ãq ôd\Á{°dt˝À n~Ûø£uÛ≤>∑+ á{Ï$˝ÀH˚ >∑Ts¡T, X¯ó Áø£yêsê˝À¢ e#˚à »ãs¡d› ,Ôt mø˘‡Á{≤ »ãs¡d› ˝Ôt À bÕ˝§ZH˚ ø£fi≤ø±s¡T˝Ò ø±e&É+‘√ Ç<√ $T˙ »ãs¡›kÕÔ? nqï n_ÛÁbÕj·TeT÷ Ä&çjT· H釽À ‘·øDå£ + ø£*+Z ~. nsTT‘˚ ø=+‘·˝À ø=+‘· }s¡≥, Ç+<äT˝À n+<äT˝Àq÷ ndüuÛÑ´ø£s¡ e÷≥˝Ò+ <=s¡¢ø£b˛e&É+. nsTTHê düè»Hê‘·àø£‘· $düèÔ ‘·+>± ñqï ‘Ó\T>∑THê≥ nH˚ø±H˚ø£ ø=‘·Ô }Vü≤\T ñHêïsTT. yê{Ïì nH˚«wæ+∫ yÓ*øÏrdæ ø=‘·Ô ø±HÓ‡|ü⁄\º ‘√ Áb˛Á>±+\T &çCH’… é #˚ùd kÕeTs¡´ú + á{Ï$ |üd¢ ≈t î£ ñ+~. <ëìï neT\T|ü]ùdÔ n+<äs÷¡ ø=‘·Ô<äHêìï ÄkÕ«~kÕÔs¡T.
eTVæ≤fi≤ C≤>∑è‹
` ¬ø.ìs¡à\ π ø s¡ fi ¯ sêh+˝Àì, ‹s¡ T eq+‘· | ü ⁄ sêìøÏ dü T e÷s¡ T ¬ s +&É T øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À Ä≥Tºø±ÿ˝Ÿ neTàyê] <˚yê\j·T+ ñ+~. Ä <˚yê\j·T+ ˝À|ü\≈£î Åd”Ô\≈£î e÷Á‘·y˚T Á|üy˚X¯+ ñ+≥T+~. bı+>±\ |ü+&ÉT>∑ Hê&ÉT Ä≥Tºø±ÿ˝Ÿ neTàyê] <˚yê\j·T+ eTVæ≤fi¯\‘√ øÏ≥øÏ≥ ˝≤&ÉT‘·T+~. øπ e\+ |ü⁄s¡Twüß\≈£î X¯ã]eT˝…’ Ä\j· T +˝À Á | ü y ˚ X ¯ e TTqïfÒ ¢ á Ä≥Tº ø ±ÿ˝Ÿ <˚yê\j·T+ Åd”Ô\ bÕ*≥ es¡eTsTT+~.
|òæÁãe], e÷]à HÓ\\ eT<Ûä´˝À á <˚yê\
j·T+˝À bı+>±\ |ü+&ÉT>∑qT »s¡T|ü⁄‘ês¡T. bı+>±\ ñ‘·‡e+ #ê˝≤ yÓ’uÛÑe+>± »s¡T>∑T‘·T+~. m+‘√ eT+~ eTVæ≤fi≤ uÛÑ≈£îÔ\T á ñ‘·‡e+˝À bÕ˝§Zì neTàyê]øÏ HÓ’y˚<ë´ìï düeT]Œ+#·T ≈£î+{≤s¡T. Ä HÓ’y˚<ë´ìï n|üŒ&çø£|ü⁄Œ&˚ ‘·j·÷s¡T#˚dæ neTàyê]øÏ ìy˚<äq #˚kÕÔs¡T eTVæ≤fi¯\T. bı+>±\ ñ‘·‡e+ @ ‘˚Bq »]π>B, eTTVüAs¡Ô
düeTj·T+ m|ü⁄Œ&ÉqïB |üPC≤s¡T\T eTT+<äT>± Á|üø{£ kÏ ÕÔsT¡ . Ä eTTVüAs¡Ô düeTj·÷ìøÏ eTT+<äT>±H˚, nø£ÿ&É Á|ü<˚XÊìï X¯óÁuÛÑ|üs¡∫ #·ø£ÿ>± eTT>∑TZy˚dæ, Ç≥Tø£\‘√ bısTT´ì ù|s¡TÃ≈£î+{≤s¡T. m+&ÉT ø=ã“], ø=‘·Ô ≈£î+&É, ø=‘·Ô _j·T´+, u…\¢+, bÕ\T, Ä≈£î\‘√ ≈£L&çq ø=ã“]eT≥º\qT, |üPC≤kÕe÷Á–ì ‘·eT yÓ+≥ ‘ÓkÕÔsT¡ . KØ<äsTTq Ns¡\T, $\TesTTq q>∑\qT <Ûä]+∫ e#˚à dü+|üqï Åd”Ô˝Ò ø±ø£, ;<ä eTVæ≤fi¯\T ≈£L&Ü nø£ÿ&É≈£î ekÕÔs¡T. ≈£î\uÛÒ<ë\T, ù|<ä, <Ûäìø£ ‘ês¡‘·e÷´\T ˝Ò≈£î+&Ü n+<äs¡÷ bısTT´\qT neTs¡Tà ≈£ î ì |ü P C≤] nqTeT‹¬ ø ’ m<ä T s¡ T #·÷kÕÔsT¡ . á ˝À>± ø=‘·Ô ≈£î+&É≈î£ |üdTü |ü⁄ sêdæ, ≈£î+≈£îeT u§≥T¢ ô|{Ϻ n+<ä+>± n\+ø£]kÕÔs¡T. |üPC≤] eTTVüAs¡Ô düeTj·T+ Äs¡+uÛÑ eTsTT+<äì #Ó|Œü >±H˚, eTVæ≤fi¯\T ‘êeTT eTT+<ä T >± neTs¡ T Ã≈£ î qï bısTT´ì
yÓ*–kÕÔs¡T. _j·÷´ìï ø£&ç– ≈£î+&É˝À b˛dæ, ‘·–q+‘· ˙s¡Tb˛dæ, Ä bısTT´MT<ä ô|&ÉT‘ês¡T. _j·T´+ ñ&Éø£>±H˚ n+<äT˝À bÕ\Tb˛dæ HÓ’y˚<ë´ìï ‘·j·÷s¡T #˚kÕÔs¡T. HÓ’y˚<ä´+ ‘·j·÷s¡sTTq ‘·sê«‘· ˇø£ ns¡{Ï Ä≈£îqT X¯óÁuÛ|Ñ sü ∫¡ , ≈£î+&É˝Àì nHêïìï Ä≈£î˝À ñ+#·T‘ês¡T. Ä Á|ü<˚X¯+˝À ø£\dæbÕ&˚ bı+>±\ ñ‘·‡e|ü⁄ ^‘ê\T, neTàyê]ì düTÔ‹+#˚ bÕ≥\ dü+<ä&‘ç √ Ä ÁbÕ+‘·+ e÷s¡T ÁyÓ÷>∑T‘·T+~. neTàyê]ì ø°]Ôdü÷Ô mHÓïH√ï <ä+&Éø±\T, bÕ≥\T Ád”Ô\+‘ê ø£\dæ ô|<ä› >=+‘·T\‘√ $ì|ædü÷Ô+&É>±, ns¡Ã≈£î\T Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê ‹s¡T>∑T‘·÷, |ü$Á‘√ <äø£+‘√ Á|ükÕ<ë\qT dü+Áb˛øÏåkÕÔs¡T. Åd”Ô\+<äs¡÷ m+‘√ uÛÑøÏÔ‘√ Ä HÓ’y˚<ë´ìï d”«ø£]+∫, neTàyê]øÏ |üP»\T »]|ækÕÔs¡T. πøs¡ ∞j·TT˝Ò ø±ø£ Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê\ qT+∫ ≈£L&Ü m+<äs√ Åd\Ô” T bı+>±\ |ü+&ÉT>∑ düeTj·÷ìøÏ nø£ÿ&É≈î£ #˚sT¡ ø=ì, ‘êeT÷ neTàyê]øÏ HÓ’y˚<ä´+ n]Œ+∫, |üP»\T »]|ækÕÔs¡T. Ä <˚e‘· ø£s¡TD≤ ø£{≤øå±\ ø√dü+, ÁbÕs¡úq\T, uÛÑ»q\T »s¡T|ü⁄‘ês¡T.
2 y˚T, 2016
43
yÓ’XÊK e÷dü+ y˚T 7 qT+&ç ` pHé 5 es¡≈£î
y˚Twü+ n•«ì, uÛÑs¡DÏ, ø£è‹Ôø£ 1 bÕ.
nìïsêX¯ó\yê]øÏ n<äèwüº dü+K´\T : 1,2,3,5,6,8,9 ‘·T\ ∫‘·Ô 3, 4 bÕ, kÕ«‹, $XÊK 1, 2, 3 bÕ
dü«j·T+ø£èwæ‘√ |üqT\T |üP]Ô #˚dTü ≈£î+{≤s¡T. Äs√>∑´+ ‘·è|æøÔ s£ +¡ >± #·÷düTø√yê*. Ä<ëj·÷\T, ñ<√´>∑, yê´bÕsê\+<äT MT |üìMT<ä @ø±Á>∑‘· ô|≥º+&ç. ÄdüT\Ô qT+&ç n<äq|ü⁄ Ä<ëj·÷\T \uÛ´Ñ +. Ç+{Ï e÷s¡TŒ\T yêVü≤q e÷s¡TŒ\≈£î neø±X¯+. ã+<ÛTä $TÁ‘·T\ düV‰ü j·÷\T n+<äT‘êsTT. ≈£î≥T+ã+˝À dü+‘√wü+. Ád”\Ô T n\+ø£sD ¡ ø¬ ’ n~Ûø+£ >± Ks¡Tà #˚jT· qTHêïs¡T. l y˚+ø£fXÒ «¯ s¡ ns¡Ãq »j·TÁ|ü<+ä . ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é dü«\Œ ˝≤uÛ+Ñ . eèwüuÛÑ+ ø£è‹Ôø£ 2, 3, 4 bÕ, s√Væ≤DÏ, eTè>∑•s¡ 1, 2 bÕ.
Ä<ëj·÷\T |òsü y¡ ê˝Ò<Tä . Ks¡TÃ\T ‘·è|æøÔ s£ +¡ . |ü]o\q‘√H˚ MT \øå±´\≈£î nqT>∑TD+>± |üqT\T HÓsy¡ s˚ T¡ kÕÔsT¡ . Ç‘·sT¡ \ e´eVü‰sê\+<äT C≤Á>∑‘Ô· eVæ≤+#ê*. Vü≤<äT\› T $T+#·e<äT.› |üqT\ dü]Vü≤<äT˝› À¢ e⁄+&É≥+ eTT<äT.› eè‹Ô, ñ<√´>±\T, yê´bÕsê\T Ç‘·sT¡ \≈£î $düàj·T+ ø£*–kÕÔsTT.yê´j·÷eT+‘√H˚ Äs√>∑´+ eTTK´+. Ád”\Ô T Ä˝À#·q‘√H˚ |üqT\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nqT≈£L\+. <äøD åÏ ≤eT÷]Ô düeÔ + kÂK´e+‘·+.
ø£s¡Ôe´ n+øÏ‘·uÛ≤eq\‘√ |üqT\T |üP]Ô ne⁄‘êsTT. eè‹Ô, yê´bÕs¡,ñ<√´>∑, e´ekÕj·T, kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\yês¡T Ä˝À∫+∫ #˚ùd Á|üjT· ‘êï\T ñ|üj÷Ó >∑|&ü ‘É êsTT. Á|üj÷· D≤\+<äT C≤Á>∑‘Ô· neX¯´+. sπ |ü{Ï |üì á s√E #˚j·T≥≈£î ‘=+<äs¡e<äT›. ÁbÕ<Ûëq´‘·\ y˚Ts¡≈£î ø±sê´\T Äs¡+_Û+#·+&ç. ÄuÛsÑ D ¡ ≤\‘√ Á|üj÷· D≤\+<äT Ä˝À#·q eTTK´+. e´øÏ>Ô ‘∑ · e´eVü‰sê\+<äT >√|ü´‘· bÕ{Ï+#·+&ç. bÕs¡«r Äsê<Ûqä »j·TÁ|ü<+ä .
ÁX¯<,∆ä HÓ|’ ⁄ü D´+‘√H˚ |ü\T |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔsT¡ . nqedüsy¡ TÓ qÆ Ks¡TÃ\T ‘·–+Z #·Tø√+&ç. Ç‘·sT¡ \ô|’ Ä<Ûës¡|&ü eÉ <äT.› Á|üj÷· D≤\T nqT≈£L*kÕÔsTT. yê‘êes¡D≤ìøÏ nqT≈£L\+>± Äs√>±´ìï ø±bÕ&ÉTø√+&ç. eè‹Ô, ñ<√´>±\T, yê´bÕsê\T nqT≈£îqï≥T¢>± e⁄+{≤sTT. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é ˝≤_ÛdTü +Ô ~. <ä+|ü‘T· \T dü+‘êq kÂK´+¬ø’ ÁbÕ<Ûëq´‘· Çyê«*. >∑DwÒ ,ü Ä+»H˚jT· Äsê<Ûqä $»j·TÁ|ü<+ä .
$T<∏äTq+ eTè>∑•s¡ 3, 4 bÕ, ÄÁs¡›, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3 bÕ
n_Ûeè~∆ e÷sêZ˝À¢ eè~∆ ~X¯>± ø±sê´\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . Ä<ëj·T e´j·T ˝≤yê<˚M\T dü]#·÷düTø√yê*. uÛ≤>∑kÕ«eT´ e´eVü‰sê\T n+‘·>± nqT≈£L*+#·øb£ ˛e#·TÃ. eTTK´ düeTdü´\T |ü]cÕÿs¡eTe⁄‘êsTT. <ä+|ü ‘·T\T bÕs¡«r|üsy¡ T˚ X¯«s¡T\ e÷~]>± ns¡H∆ êØX¯«s¡ uÛ≤eq‘√ yÓT\>±*. eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡ e´ekÕj·T s¡+>±\yês¡T nqTø√ì ˝≤uÛ≤\qT bı+<äT‘ês¡T. ã+<ÛTä $TÁ‘·T\ kÕj·T+ n+<äTø√qTHêïs¡T. •e•yêì Äsê<Ûqä \øå±´\qT dæ<+∆ä #˚dTü +Ô ~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é ˝≤_ÛdTü +Ô ~. ø£sêÿ≥ø£+ |ü⁄qs¡«düT 4 bÕ,|ü⁄wü´$T, ÄX‚¢wü kÕqT≈£L\+‘√ |üqT\T |üPs¡eÔ ⁄‘êsTT. <äè&ÛdÉ +ü ø£\Œ+ $ø£\Œ+ ø±≈£î+&Ü nìï+{≤ e´eVü≤]+#ê*. Äs√>∑´+ ‘·è|æøÔ s£ +¡ . ø√s¡Tº e´eVü‰ sê\T |ü]cÕÿs¡ e÷sêZq |ü&‘É êsTT. $<˚o Á|üj÷· D≤\T nqT≈£L*kÕÔsTT. Á|üj·÷D≤\T ˝≤_ÛkÕÔsTT. ÄuÛsÑ D ¡ ≤\T bı+<˚ neø±XÊ\THêïsTT. Ç‘·sT¡ \ e˝… |üqT\T #˚jT· ˝Ò<˚ nqTø√≈£î+&Ü, MT ìs¡j í T· +‘√H˚ Ä \ø£´å +>±HÓH’ ê |üP]Ô #˚jT· +&ç. eè‹Ô yê´bÕsê\T ‘·è|æøÔ s£ +¡ . ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é dü«\Œ nqT≈£L\+. dæ+Vü≤+ eTK, |ü⁄ã“, ñ‘·Ôs¡ 1 bÕ düeTj·Tdü÷Œ¤]Ô‘√ MT |üqT\T |üP]Ô#˚düTø√+&ç. }Væ≤+#·ì dü+|òTü ≥q\T nqT≈£L\+>± »s¡T>∑qTHêïsTT. ñ<√´>∑T\≈£î Á|üy÷Ó wüH‡é , ã~©\T e⁄HêïsTT. eè‹Ô, yê´bÕsê\T ø=‘·Ô e÷sêZ\T nH˚«wækÕÔsTT. Ä]úø£ ˝≤yê<˚M\T dü+‘·è|æìÔ kÕÔsTT. <Ûqä + düeTj·÷ìøÏ n+<äT‘·T+~. ñ‘ê‡Vü≤+>± ñ˝≤¢d+ü >± á yês¡+ e⁄+≥T+~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é ˝≤_ÛdTü +Ô ~. ô|<ä\› n+&É<+ä &É\T+{≤sTT. <äTs¡Z Äsê<Ûqä »j·TÁ|ü<+ä . ø£q´ ñ‘·Ôs¡ 2, 3, 4 bÕ, Vü≤düÔ, ∫‘·Ô 1, 2 bÕ HÓ’|ü⁄D´+‘√, Ç‘·s¡T\ düVü‰j·T+‘√ ø±sê´\T kÕ~ÛkÕÔs¡T. Ä<ëj·Te´j·÷\T eTT+<äT J$‘êìøÏ nqT≈£L\+>± e⁄+{≤sTT. nqes¡ Á|üj÷· D≤\T e<äT.› Äs√>∑´+ C≤Á>∑‘.Ô· X¯óuÛøÑ ±sê´\+<äT bÕ˝§Z+{≤s¡T. yêDÏ»´, eè‹Ô s¡+>±\yês¡T düTKdü+‘√cÕ\‘√ e⁄+{≤s¡T. Á|üD≤[ø±ã<ä+∆ >± |üqT\T |üP]Ô #˚düTø√yê*. bÕs¡«r|üs¡y˚TX¯«s¡ ns¡Ãq $»j·TÁ|ü<ä+. ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé nqT≈£L*düT+Ô ~. 44
2 y˚T, 2016
eè•Ãø£+ $XÊK 4 bÕ, nq÷sê<Ûä, CÒ´wü˜
<ÛäqTdüT‡ eT÷\, |üPsê«cÕ&ÛÉ, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1 bÕ ø√|ü‘êbÕ\≈£î ‘ê$e«ø£+&ç. eTTK´yÓTqÆ <Óq’ +~q |üqT\T |üP]Ô #˚ j · T +&ç . ø=‘· Ô |ü q T\T yêsTT<ëy˚ j · T +&ç . eè‹Ô yê´bÕsê\˝À düeTj·÷qT≈£L\+>± e´eVü≤]dü÷Ô n_Ûeè~∆ì bı+<ë*. Á|üj·÷D≤\T nedüsy¡ TÓ ‘Æ H˚ ˚ #˚j÷· *. ã+<ÛTä $TÁ‘·T\ eT<Û´ä ãVüQeT‘·T*∫à |ü⁄#·TÃ≈£î+{≤s¡T. nìï+{≤ Äsꓤ≥+ ˝Ò≈î£ +&Ü e´eVü≤]+#·Tø√yê*. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é |òsü y¡ ê˝Ò<Tä . l y˚+ø£fXÒ «¯ s¡, lsêeT Äsê<Ûqä MT eT+∫ Á|üjT· ‘êï\≈£î ñ|üø]£ düT+Ô ~. ì<ëq+ eT+∫~. eTø£s+¡ ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2, 3, 4 bÕ, ÁX¯eD+, <Ûìä wü˜ 1, 2 bÕ dü«X¯ø‘ÔÏ √ nqT≈£îqï |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔsT¡ . ã+<ÛTä $TÁ‘·T\ dü\Vü‰\T ñ|üø]£ kÕÔsTT. yÓw’ eü ÷´\≈£î ‘ê$e«ø£+&ç. Ä<ëj·T e´j·÷\T düe÷+‘·s¡+>± e⁄+{≤sTT. jÓ÷#·q‘√ nqTø=qï$ kÕ~ÛkÕÔs¡T. <ä+|ü‘·T\T ø£\dæ |üqT\T |üP]Ô #˚j·T≥+ πøåeTø£s¡+. ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\ |üqT\e\¢ ÁX¯eT ‘·>∑TZ‘·T+~. ˝≤uÛ<Ñ ëj·Tø£eTe⁄‘·T+~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nqT≈£L\+. Ä~‘·´ Äsê<Ûqä X¯óuÛÁÑ |ü<+ä . yêVü≤q kÂK´eTT+~. ñ<√´>∑, yê´bÕsê\T ‘·è|æÔìkÕÔsTT. ≈£î+uÛ+Ñ <Ûìä wü˜ 3, 4 bÕ, X¯‘_· wÛ +ü , |üPsê«uÛ≤Á<ä 1, 2, 3 kÕ˝À#·q\‘√ nqT≈£îqï ø±sê´\T ìs¡«]ÔkÕÔsT¡ . Ä<ëj·T e´j·÷\T dü+‘·è|æÔìkÕÔsTT. Ç+≥, ãj·T≥ düeTdü´\T. ø=ìï Væ≤‘·T\ kÕj·T+‘√ |ü]wüÿ]kÕÔsT¡ . <ä+|ü‘T· \T ô|<ä\› ÄodüT‡\T, n+&É<+ä &É\T bı+<äT‘ês¡T. düe÷» ø±s¡´Áø£e÷\+<äT ñ‘ê‡Vü≤+‘√ bÕ˝§Z+{≤s¡T. <äTs¡Z Äsê<Ûqä X¯øìÔÏ düT+Ô ~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é ˝≤uÛøÑ s£ +¡ .
MTq+ |üPsê«uÛ≤Á<ä 4 bÕ, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä, πse‹ ìs¡j í ÷· \≈£î nqT>∑TD+>± ø±sê´\T |üPs¡eÔ ⁄‘êsTT. nqTø√≈£î+&Ü |ü⁄{Ï+º {Ï qT+∫ <Ûqä + \_ÛdTü +Ô ~. eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡ kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\T eè~∆˝À e⁄+{≤sTT. #Ó|⁄ü Œ&ÉT e÷≥\≈£î ÁbÕ<Ûëq´‘· Çe«ø£+&ç. nHê˝À∫‘· e´eVü‰sê\T e<äT.› ñ<√´>∑T\≈£î ã~©\T, dü\ú e÷s¡TŒ\T dü÷∫‘·+. <ä‘êÔÁ‘˚jT· Äsê<Ûqä nuÛj Ñ T· Á|ü<+ä . ø=‘·Ô |ü]#·j÷· \T ˝≤_ÛkÕÔsTT. nqTø√ì ˝≤uÛøÑ s£ y¡ TÓ qÆ Á|üj÷· D≤\T.
Áø°&Ü C≤>∑è‹
` #=|üŒs¡|ü⁄ ø£ècÕísêe⁄, 8498084018
uÛ≤s¡‘· Áø°&Üs¡+>∑+˝À Ç|ü⁄Œ&ÉT CÀs¡T>± $ì|ædüTÔqï @¬ø’ø£ ù|s¡T B|ü ø£sêàø£sY. ˇ*+|æø‡˘ õe÷ïdæøº ‡˘ ≈£î ns¡‘Ω · kÕ~Û+∫q uÛ≤s¡‘· ‘=* eTVæ≤fi¯>± #·]‘Á · düèwæ+º ∫q 22 @fi¯fl ‹Á |ü⁄s¡ sêÁwºü j·TTe‹ B|ü ø£sêàøs£ Y <˚X¯+˝À dü>∑uÛ≤>∑+>± ñqï eTVæ≤fi¯\πø >∑s¡« ø±s¡D+>± ì*∫b˛‘·T+~.
Áø°&Üs¡+>∑+˝À uÛ≤s¡‘· eTVæ≤fi¯\T ‘êy˚T$T{À ìs¡÷|æ+#·Tø=+≥÷ dü+#·\q+ yÓ+≥ dü+#·\q+ düèwæºdüTÔHêïs¡T. \+&ÉHé ˇ*+|æø˘‡ eTVæ≤fi¯\ u≤´&çà+≥H√¢ ôdH’ ê HÓV‰ü «˝Ÿ ø±+dü´ |ü‘ø· +£ kÕ~Û+∫ dü+#·\q+ düèwæºùdÔ, f…ìïdt eTVæ≤fi¯\ &ÉãT˝Ÿ‡˝À kÕìj·÷ MTsê® eT÷&ÉT Á>±+&é kÕ¢yTé f…{Æ ˝Ï Ÿ‡‘√bÕ≥T Á|ü|ü+#· HÓ+ãsYeHé sê´+ø˘ kÕ~Û+∫ #·]Á‘˚ düèwæº+ ∫+~. Çø£ eTVæ≤fi¯\ $\T$<ä´˝À B|æø± ≈£îe÷] ]jÓ÷ ˇ*+|æø˘‡≈£î ns¡Ω‘· dü+bÕ~ùdÔ, Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘êC≤>± õe÷ïdæºø˘‡˝À B|ü ø£sêàø£sY ôd’‘·+ 2016 ˇ*+|æø˘‡ u…sYÔ kı+‘·+ #˚düTø=ì uÛ≤s¡‘·C≤‹πø >∑s¡«ø±s¡D+>± ì*∫+~. n>∑s¡Ô˝≤ ≥T ]jÓ÷
ˇ*+|æø˘‡˝À eTVæ≤fi≤ õe÷ïdæºø˘‡ nq>±H˚ nyÓT]ø±, s¡cÕ´, ñÁ¬øsTTHé, #ÓH’ ê, ø=]j·÷, »bÕHé, s¡Ty˚Tìj·÷ ˝≤+{Ï <˚XÊ\T e÷Á‘·y˚T >∑Ts¡TÔ≈£î ekÕÔsTT. á $uÛ≤>∑+˝À >∑‘· 52 dü+e‘·‡sê\T>± uÛ≤s¡‘≈Y î£ #Ó+~q ˇø£ÿ õe÷ïdtº ˇ*+|æø‡˘ ≈£î ns¡Ω‘· kÕ~Û+#·˝Ò<ä+fÒ, á Á|ü|ü+#· Áø°&É˝À eTq |ü]dæú‹ @ bÕ{Ï<√ eT] #ÓbÕŒ*‡q |üì˝Ò<äT. 12 <äXÊu≤›\ Ä<ÛäTìø£ ˇ*+|æø˘‡ #·]Á‘·˝À uÛ≤s¡‘Y≈£î #Ó+~q 11 eT+~ |ü⁄s¡Twü õe÷ïdtº\T e÷Á‘·yT˚ ˇ*+|æø‡˘ ˝À bÕ˝§Zqï ]ø±s¡T\¶ T ñHêïsTT. 1951 ˇ*+|æø˘‡˝À Ç<ä›s¡T, 1956 ˇ*+|æø˘‡˝À eTT>∑TZs¡T, 1964 {Àø√´ ˇ*+|æø˘‡˝À Äs¡T>∑Ts¡T õe÷ïdt\º T e÷Á‘·yT˚ |ü⁄s¡Twüß\ $uÛ≤>∑+˝À uÛ≤s¡‘≈Y î£ ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤+#ês¡T. 1964 π>yéT‡ ‘·sê«‘· uÛ≤s¡‘· õe÷ïdtº\T ˇ*+|æø˘‡ nqï e÷fÒ eT]∫ b˛j·÷s¡T. Çø£ eTVæ≤fi¯\ $uÛ≤>∑+˝À e÷Á‘·+ uÛ≤s¡‘· eTVæ≤fi¯\≈£î ˇ*+|æø‡˘ u…sÔY nqï~ z ø£\>±, n+<äì |ü⁄&ÉTH√yê yê˝Ÿº Á|ü<ä]ÙdüTÔqï B|ü
Á<ëø£å>±H˚ $T–*b˛‘·÷ e∫Ã+~.
∫s¡TbÁ Õj·T+˝ÀH˚..
áXÊq´ uÛ ≤ s¡ ‘ · + ˝Àì n‹∫qï sêÁcÕº\˝À ˇø£f…Æq Á‹|ü⁄s¡ sê»<Ûëì n>∑ s ¡ Ô \ ˝À 22 dü + e‘· ‡ sê\ ÁøÏ ‘ · + »ìà+∫q B|ü ø£sêàø£sY, Äπsfi¯fl ∫s¡T ÁbÕj·T+˝ÀH˚ õe÷ïdtº>± ‘·q Áø°&Ü J$‘êìï ÁbÕs¡+_Û+∫+~. n+‘·sê®rj·T kÕúsTT˝À nyÓT]ø±, s¡cÕ´, ñÁ¬øsTTHé, s¡Ty˚Tìj·÷, Ädæj·÷ kÕúsTT˝À #Ó’Hê, »bÕHé, ø=]j·÷ <˚XÊ\ õe÷ïdtº\ qT+∫ nkÕ<Ûës¡D b˛{° m<äT¬s’Hê, B|ü @ e÷Á‘·+ ìsêX¯≈£î >∑T]ø±≈£î+&Ü ‘·q kÕ<Ûäq ø=q kÕ–+ ∫+~. Ä]ºdøºæ ˘ õe÷ïdæøº ‡˘ øπ Á|ü‘´˚ ø£ Äø£s¸¡ D>± ì*#˚ b˛¢sYyê˝Ÿº, nHé áyÓHé u≤sY‡, u≤´˝…Hé‡ ;yéT, Ä˝Ÿ sö+&é $uÛ ≤ >±\˝À ‘· q Á|ü ‹ uÛ Ñ ≈ £ î |ü < ä T qT ô|≥Tºø=+~.
67 dü«sêí\T, 77 |ü‘·ø±\T
»˝≤ŒsTT>∑T] y˚~ø£>± 2007˝À eTT–dæq C≤rj·T pìj·TsY õe÷ïdæøº ‡˘ ˝À $CÒ‘>· ± ì\e&É+ <ë«sê B|ü ø£sêàø£sY ‘·q ã+>±s¡T y˚≥ ø=q kÕ–+∫+~. C≤rj·T Áø°&É\T, XÊ|òtπ>yéT‡, Ädæj·÷ Áø°&\É T, Á|ü|+ü #· Áø°&˝É À¢ bÕ˝§Z+≥÷ ‘·q HÓ|’ ⁄ü D≤´ìï yÓTs¡T>∑T|üs¡#·Tø=+≥÷ e∫Ã+~. 2011 C≤rj·T Áø°&É˝À¢ B|ü @ø£+>± ◊<äT ã+>±s¡T |ü‘·ø±\T kÕ~Û+∫ ‘·q≈£î ‘êH˚ kÕ{Ï>± ì*∫+~. 2014 ø±eTHÓ«˝ŸÔ π>yéT‡ eTVæ≤fi¯\ yê˝Ÿº $uÛ≤>∑+˝À B|ü ø±+dü´ |ü‘ø· +£ dü+bÕ~+∫+~. n<˚ @&Ü~ »]–q Ädæj·÷ Áø°&É˝À¢ 4e kÕúq+ kÕ~Û+#·&É+ <ë«sê n+‘·sê®rj·T kÕúsTT˝À >∑T]Ô+|ü⁄ ‘Ó#·TÃø=+~. »bÕHé˝Àì Væ≤s√wæe÷ y˚~ø£>± »]–q 2015 Ädæj·÷ õe÷ïdæºø˘‡˝À ôd’‘·+ B|ü ø£+#·TyÓ÷‘· yÓ÷–+∫+~. n<˚ @&Ü~ Á|ü|ü+#· õe÷ïdæºø˘‡˝À bÕ˝§Zq{≤ìøÏ ns¡Ω‘· dü+bÕ~+∫q ‘=* uÛ≤s¡‘· eTVæ≤fi¯>± ]ø±s¡T¶˝À¢ B|ü #√≥T dü+bÕ~+∫+~. Ä]ºdøºæ ˘ õe÷ïdæøº ‡˘ ˝À n‘·´+‘· ø£wyºü TÓ qÆ , øÏw¢ yºü TÓ qÆ |ü⁄&ÉTH√yê yê˝ŸºqT $»j·Te+‘·+>± |üP]Ô #˚dæq eTT>∑TsZ T¡ Á|ü|+ü #· õe÷ïdt˝º À¢ ˇø£]>± B|ü ø£sêàø£sY ì*∫+~.
]jÓ÷ ˇ*+|æø˘‡≈£î B|ü >∑T]
Áu…õ˝Ÿ yêDÏ»´ q>∑s¡+ ]jÓ÷ &ç C…˙s√˝À
»]π> 2016 ˇ*+|æø‡˘ ≈£î ns¡Ω‘· ø√dü+ ìs¡«Vü≤+∫q b˛{°˝À¢ B|ü @ø£+>± ã+>±s¡T |ü‘ø· +£ kÕ~Û+#·&+É ‘√ bÕ≥T, u…sYÔqT ôd’‘·+ U≤j·T+ #˚düTø=+~. yê˝Ÿº ô|ò’q˝Ÿ‡˝À 14.833 bÕsTT+≥¢‘√ >√˝…¶Hé ø°«Hé>± ì*∫+~. á |òüTq‘· kÕ~Û+∫q uÛ≤s¡‘· ‘=* eTVæ≤fi≤ õe÷ïdtº>± #·]Á‘· düèwæº+∫+~. B|ü ø£sêàø£sY kÕ~Û+∫q á nkÕ<Ûës¡D |òTü q‘·qT uÛ≤s¡‘· Á|ü<ëÛ ì qπs+Á<äy÷Ó B, ÁøÏø¬ {Ÿ <˚e⁄&TÉ dü∫Hé f…+&ÉT\ÿsY y˚H√fi¯fl ø=ìj·÷&Üs¡T. ˇ*+|æø‡˘ ≈£î düHêïVü‰\ ø√dü+ {≤|t |ü<∏äø£+˝À uÛ≤>∑+>± 30 \ø£å\ s¡÷bÕj·T\ Ä]úø£ kÕj·÷ìï ôd’‘·+ πø+Á<ä Áø°&ÜeT+Á‹‘·«XÊK Á|üø£{Ï+∫ ‘·qe+‘·T>± Áb˛‘·‡ Væ≤+∫+~. 22 @fi¯fl J$‘·+˝À 16 dü+e‘·‡sê\bÕ≥T õe÷ïdtº>± kÕ<Ûäq #˚dü÷Ô 2009, 2011, 2013, 2014, 2015 Á|ü|ü+#· õe÷ïdæºø˘‡˝À uÛ≤s¡‘Y≈£î ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤+∫q B|ü ø£sêàø£sY Ç|üŒ{Ïes¡≈£L 77 |ü‘·ø±\T kÕ~ÛùdÔ n+<äT˝À 67 dü«s¡í|ü‘·ø±\T ñ+&É≥+ $X‚wü+. uÛ ≤ s¡ ‘ Y ˝ À @ e÷Á‘· + Ä<ä s ¡ D ˝Ò ≈ £ î Hêï õe÷ïdtº>± ø=qkÕ>∑T‘·÷ <˚XÊìπø >∑s¡«ø±s¡D+>± ì*∫q B|üqT πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ 2015˝À ns¡T®q |ü⁄s¡kÕÿsêìøÏ m+|æø£ #˚dæ yÓqTï‘·{Ϻ eTØ Áb˛‘·‡ Væ≤+∫+~. uÛ≤s¡‘· eTVæ≤fi≤ Áø°&Üs¡+>∑+ n+fÒ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T Ä]®dü÷Ô MT&çj·÷ <äèwæºì Á|ü<ëÛ q+>± Äø£]¸dTü qÔ ï kÕìj·÷ MTsê®, ôdH’ ê HÓV‰ü «˝Ÿ e÷Á‘·yT˚ ø±<äT õe÷ïdæøº ‡˘ ø°«Hé B|ü ø£sêàø£sY ≈£L&Ü. ]jÓ÷ ˇ*+|æø˘‡˝À B|ü |ü‘·ø£+ kÕ~Û+∫Hê, kÕ~Û+#·ø£ b˛sTTHê ns¡Ω‘· kÕ~Û+#·&Éy˚T z >=|üŒ |òTü q‘·>±, nkÕ<Ûës¡D $»j·T+>± $T–*b˛‘·T+~.
2 y˚T, 2016
45
ˇø£ ¬s’‘·T bı\+˝À |üì #˚düT≈£î+≥THêï&ÉT.
Ç+‘·˝À <ä>∑Zs√¢ >∑\ u≤$˝À+∫ ªªs¡øÏå+#·+&ç, s¡øÏå+#·+&çμμ n+≥÷ πøø£\T $ì|æ+#êsTT. yÓ[fl #·÷ùdÔ ˇø£ u≤\T&ÉT Ä u≤$˝À |ü&çb˛sTT πøø£\T ô|&ÉT‘·THêï&ÉT. @ e÷Á‘·+ Ä\dü´+ #˚j·T≈£î+&Ü s¬ ‘’ T· u≤$˝ÀøÏ <ä÷øÏ Ä u≤\T&çì ô|ø’ Ï rdüT≈£îe∫à ø±bÕ&Ü&ÉT. ‘·sT¡ yê‘· n‘·&øç Ï <Ûs’Ó ´¡ + #Ó|Œæ Ç+{ÏøÏ |ü+|æ+#ê&ÉT. eTs¡THê&ÉT Ä s¬ ‘’ T· Ç+{Ï eTT+<äT ˇø£ KØ<Óq’ >∑TÁs¡|⁄ü ã+&ç e∫à Ė+~. n+<äT˝À+∫ KØ<Óq’ <äTdüTÔ\T <Ûä]+∫q ˇø£ ô|<ä› eTìwæ ~– ¬s’‘·T
Hê‘√H˚ bı\+ |üqT\≈£î rdüT≈£îyÓfi¯óÔHêïqTμμ nHêï&ÉT ¬s’‘·T. ªªn˝≤>±. nsTT‘˚ ˙ ø=&ÉT≈£îqT Hê‘√ |ü+|æ+#·T. Hê ø=&ÉT≈£î‘√ bÕ≥T ô|<ä› #·<äTe⁄\T #·~$kÕÔqT. n+<äTø£jT˚ ´ Ks¡Ã+‘ê uÛ]Ñ kÕÔqT. Hê ø=&ÉT≈£îì qTe⁄« ø±bÕ&Üe⁄. ˙ ãTTD+ ø=+‘Ó’Hê rs¡TÃø√ìe⁄«μμ nHêï&Ü ô|<äe› Tìwæ. Ä e÷≥\qT ø±<äq˝Òø£ ¬s’‘·T ‘·q ø=&ÉT≈£îì Ä ô|<ä›eTìwæ‘√ |ü+|æ+#ê&ÉT. ô|<ä›eTìwæ Ä |æ\¢*<ä›]˙ ô|<ä› #·<äTe⁄\T
#·~$+#ê&ÉT. |æ\*¢ <äs› ÷¡ #ê˝≤ >=|üŒyêfi¯flj·÷´s¡T. ø=+‘·ø±˝≤ìøÏ Ä ô|<äe› Tìwæ ø=&ÉTøÏÿ n+‘·T ‘Ó*j·Tì yê´~Û k˛øÏ+~. yÓ’<äT´\+<äs¡÷ n‘·DÏí |üØøÏ+å ∫ #˚‘T· ˝…‘kÔ˚ Õs¡T. n|ü⁄Œ&ÉT Ä s¬ ‘’ T· ø=&ÉT≈£î e∫à ‘êqT ø£ìô|{Ïqº eT+<äT‘√ Ä yê´~Ûì qj·T+ #˚kÕ&ÉT. Ç+‘·ø° Ä ¬s’‘·T ø=&ÉT≈£î mes√ ‘Ó\TkÕ? ô|ì‡*Hé eT+<äT ø£ìô|{Ϻq Á|üU≤´‘· XÊÁdüÔy˚‘·Ô n˝…>±®+&ÉsY ô|$¢ò T+>¥. Ä s¬ +&√ |æ\y¢ ê&ÉT mes√ ‘Ó\TkÕ? Á_{Ïwt Á|ü<ÛëqeT+Á‹ $HédüºHé #·]Ã˝Ÿ. n+<äTøπ n+{≤s¡T eTq+ ˇø£]øÏ #˚dqæ y˚T\T }]πø b˛<äT nì. ` <äT–Zsê\ sê»øÏXÀsY
#˚dæq y˚T\T eè<∏ë ø±<äT e<ä›øÏ e#êÃ&ÉT. ªªmes¡T u≤ã÷ MTs¡T? @+ ø±yê*?μμ nì n&ç>±&ÉT ¬s’‘·T. ªªH˚qT |üø£ÿ }fiÀfl ñ+≥THêïqT. ìqï MTs¡T s¡øÏå+∫q u≤\T&ç ‘·+Á&çì. ø£è‘·»„‘·>± MTπø $T∫ÃHê ãTTD+ rs¡<Tä . nsTTHê Ç~ rdüTø√+&çμμ n+≥÷ ˇø£ Çqô|Œf…º ì+&Ü <ÛäHêìï Ä ¬s’‘·T≈£î Ç#êÃ&Ü ô|<ä›eTìwæ. ªªø£å$T+#·+&ç. H˚qT Á|ü‹|òü\+ Ä•+∫ á |üì #˚j·T˝Ò<äT. ˇø£ e´øÏÔ Ä|ü<ä˝À ñ+fÒ H˚qT #Ój·T´>∑*–+~ #˚kÕqT. Ç~ Hê <Ûäs¡à+μμ n+≥÷ Ä <ÛäHêìï ‹s¡düÿ]+#ê&ÉT ¬s’‘·T. Ç+‘·˝À ˇø£ |æ\¢yê&ÉT n≥T>± e∫Ã Ä ô|<ä›eTìwæøÏ qeTdüÿ]+#ê&ÉT. ªªá nu≤àsTT MT |æ\¢yê&Ü? @+ #·<äTe⁄ ‘·THêï&ÉT?μμ nì n&ç>±&Ü ô|<ä›eTìwæ. ªªne⁄q+&û. e÷ |æ\¢yê&˚. yê&çì ø=+‘· es¡øπ #·~$+#êqT. Çø£ô|’ #·~$+#˚ k˛úeT‘· ˝Òø£
|ü<ä´eTT
#·<äTe⁄ø=eTTà ˙e⁄ #·ø£ÿì #·<äTe⁄\T y˚fi¯ ‘·|üŒ≈£î+&É yÓqTï e+∫ #·<äTe⁄ Ç#·Tà ˙≈£î #·ø£ÿì uÛÑ$‘·qT ‘Ó\TdüTø=eTTà ˙e⁄ ‘Ó\T>∑T yêDÏ uÛ≤e+ : y˚fi¯ ‘·|Œü ≈£î+&Ü, ÁX¯eT nqTø√≈£î+&Ü #·øÿ£ >± #·<äTe⁄ø√. Ä #·<äTe⁄ ˙≈£î eT+∫ uÛÑ$wü´‘·TÔìdüTÔ+<äì ‘Ó\TdüTø√.
` ≈£î+≥eTT≈£îÿ\ dü‘·´yêDÏ, ø±øÏHê&É 46
2 y˚T, 2016
XÀ¢ø£eTT X¯Ssê#·Ã ã\e+‘·X¯Ã ø£è‘êÅkÕÔX¯Ã s¡D≤õπs ˆ ø±˝≤_Û |üqï' d”<ä+‹ j·T<Ûëyê\Tø£ ùd‘·e' ˆˆ yê©àøÏ sêe÷j·TDeTT, j·TT<ä∆ø±+&É uÛ≤e+ : m+‘·{Ï X¯Ss¡T\T, ã˝≤&ÛTÉ ´\T, X¯ÅkÕÔÅdÔü $\Tø±+Å&q’Ó qT eTè‘·T´e⁄ düMT|æ+∫q|ü&ÉT ÇdüTø£‘√ ø£{qºÏ Äqø£≥eº ˝… q•+∫ b˛e⁄≥ ‘·<∏ä´eTT.
` ùdø£s¡D : Hê–H˚ì ©˝≤Á|ükÕ<é
eT+∫e÷≥ Ç‘·s¡T\ô|’ $»j·÷ìï kÕ~Û+#˚ yê&çø£Hêï, ‘·qô|’ ‘êH˚ $»j·÷ìï kÕ~Û+#˚yê&ÉT ã\e+‘·T&ÉT
»‘· #˚j·T+&ç 1. ˇ\+|æø˘‡ 2016 ( 2. ‘Ó\+>±D sêh ¨+ eT+Á‹ ( 3. CÀsê¶Hé sê»<Ûëì ( 4. Áô|ò+∫ Á|üuÛÑT‘·« ñ‘·ÔeT |ü⁄s¡kÕÿs¡ Á>∑V”≤‘· ( 5. sê»´düuÛÑ düuÛÑT´sê\T ( 6. X¯ì •+>∑Hê|üPsY ( 7. #·s¡DY dæ+>¥ düe÷~Û ù|s¡T ( 8. n+‘·]ø£å+˝À ‘=* |ü⁄wüŒ+ ( 9. n+uÒ<äÿsY »qàdüú\+ ( 10. C≤rj·T e´ekÕj·T e÷¬sÿ{Ÿ b˛s¡˝º Ÿ (
) n. áHêyéT ) Ä. eTVü‰sêh ) Ç. y˚TØø√yéT ) á. HêsTTì q]‡+Vü‰s¬ &ç¶ ) ñ. »Hé Hêj·Tø˘ ) }. õìïj·÷ ) m. ]jÓ÷ &ç »˙s√ ) @. eTVüA ) ◊.ne÷àHé ) ˇ. ‘êsê>±+BÛ uÛ{Ñ ≤º#êØ®
ø±s¡T¶ô|’ Áyêdæ y˚T 9 bò˛{À yê´K´`29 á˝À|übò⁄ ˛|ü{À≈£+|üî+#·&çø. £ÿìdü]yê´K´qT jÓÆTq yê´K´qT Á|ü#·T]kÕÔ+
s¡+>∑T\T ~<ä›+&ç !
bò˛{À yê´K´`27 : ªªy˚&ÉTø£≈£î Á|ü‘ê´e÷ïj·T+ yÓ‘·T≈£î ` ˙s¡T ˝Ò≈£î+fÒ
ì\e<äT Áã‘·T≈£îμμ
` yÓ\¢+|ü*¢ lsêeTT\T, ∫\ø£\÷]ù|≥.
|ü<ä ≈£Ls¡TŒ ` 5 sƒ¡ y˚T ø±ÿ >√ Á<ä
|ü<ä≈£Ls¡TŒ `4 düe÷<Ûëq+ : #Ós¡≈£î s¡dü+
»‘· #˚j·T+&ç : 1. m, 2. á, 3. ◊, 4. ˇ, 5. Ç, 6. Ä, 7. ñ, 8. }, 9. @, 10. n. u≤\\≈£î >∑eTìø£ : Á|üø£ÿ u§eTà≈£î s¡+>∑T\T ~~› kÕÿHé #˚dæ jagritiweekly@gmail.com ≈£î yÓTsTT˝Ÿ #˚j·T+&ç. u≤>∑Tqïyê{Ïì Á|ü#T· ]kÕÔ+. u§eTà‘√ bÕ≥T MT ù|s¡T, }s¡T, #·<Tä e⁄‘·Tqï ‘·s>¡ ‹∑ sêj·T+&ç.
ô|’ >∑&ÉT\˝À n&ɶ+>± ñqï es¡Tdü\qT ns¡úe+‘·yÓTÆq e÷≥\‘√ ì+|æ‘˚ eT<Ûä´q ˇ‘·TÔ (ì\Te⁄) >± ñqï >∑&ÉT\˝À qe s¡‘êï\˝À ˇø£<ëì ù|s¡T edüTÔ+~.
2 y˚T, 2016
47
y˚T 2`8
nìï sêX¯ó\yê]øÏ á yês¡+ n<äèwüº dü+K´\T : 1,3,5,7,8,9
y˚Twü+ n•«ì, uÛÑs¡DÏ, ø£è‹Ôø£ 1 bÕ. eT+∫ uÛ≤eq‘√ |üqT\T ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. |üqT\+<äT |ü≥Tº<ä\ ‘·|üŒ≈£î+&Ü e⁄+&Ü*. Ä<ëj·Te´j·T ˝≤yê<˚M\T MT≈£î nqT≈£L\+>± e⁄+{≤sTT. ≈£î≥T+ãdüuÛÑT´\‘√ n‹>± e÷≥\T, #˚‘·\+<äT ø√|ü‘êbÕ\≈£î ‘ê$e«≈£î+&Ü e´eVü≤]+#ê*. Ç‘·s¡T\ e´eVü‰sê\+<äT CÀø£´+ e<äT›. MT |üqT\+<äT MT |ü]o\q eTTK´+. ñ<√´>∑, yê´bÕsê\+<äT düeTdü´\THêï düs¡T›≈£î+{≤sTT. $<ä´, e´ekÕj·T, |üÁ‹ø±s¡+>±\yês¡T yÓTs¡T¬>’q |òü*‘ê\qT bı+<äT‘ês¡T. Ád”Ô\≈£î X¯óuÛÑÁ|ü<ä+. $\TyÓ’q ÄuÛÑs¡D≤\‘√ Á|üj·÷D≤\+<äT C≤Á>∑‘·Ô\T nedüs¡+. >∑DÒX¯ Ä+»H˚j·T Äsê<Ûäq jÓ÷>∑Á|ü<ä+. eèwüuÛÑ+ ø£è‹Ôø£ 2, 3, 4 bÕ, s√Væ≤DÏ, eTè>∑•s¡ 1, 2 bÕ. yÓTs¡T¬>’q |ü]o\q‘√ |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. Ä]úø£+>± ì\T<=≈£îÿ≈£î+{≤s¡T. ãT~∆ã\+‘√ düeTdü´\qT |ü]wüÿ]+#·T≈£î+{≤s¡T. ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\ $wüj÷· \T MT‘√ ø£\dæ nqT≈£L\+¬ø’ #·]Ã+#·Tø√yê*‡ edüT+Ô ~. Ä|ü<\ä T m<äT¬s’Hê ‘·s¡ÿ+‘√ n~Û>∑$TkÕÔs¡T. #˚|üfÒº |üqT\T, Á|üj·÷D≤\+<äT »j·T+ kÕ~ÛkÕÔsT¡ . eè‹Ô, yê´bÕsê\T, ñ<√´>∑dTü \Ô ø£èwæøÏ ‘·>Z∑ |ò*ü ‘ê\+<äT≈£î+{≤s¡T. Ád”\Ô ≈£î X¯óuÛdÑ eü Tj·T+. nqTø√ì Á|üj÷· D≤\THêï, |ò\ü Á|ü<eä Te⁄‘êsTT. eTVü‰\ø°àå Äsê<Ûäq X¯óuÛÑÁ|ü<ä+. $T<∏äTq+ eTè>∑•s¡ 3, 4 bÕ, ÄÁs¡›, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3 bÕ Ä‘·àôdúÌs¡´+‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. MT Ä˝À#·q\≈£î >∑T]Ô+|ü⁄\T @s¡Œ&ÉT‘êsTT. eè‹Ô, ñ<√´>∑ yê´bÕsê\T nqT≈£L*kÕÔsTT. $düÔs¡D≈£î neø±XÊ\THêïsTT. ø=‘·Ô |üqT\T ne>±Vü≤q‘√H˚ @sêŒ≥T #˚dTü ø√+&ç. <ä+|ü‘T· \T y˚s¡Ty˚s¡T>± Á|üj·÷D≤\T #˚j·Te\dæ edüTÔ+~. dü+|òüT ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ bÕ˝§Zì y˚T˝…’q ø±s¡´Áø£e÷\≈£î }|æ]q+~kÕÔs¡T. ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé |òüs¡yê˝Ò<äT. yêVü≤q kÂK´eTT+~. qeÁ>∑Vü≤ k˛ÔÁ‘· bÕsêj·TD+ jÓ÷>∑<ëj·Tø£+. Äs√>∑´+¬ø’ Wwü<Ûä ùdeq+ neX¯´+. nqTø√≈£î+&Ü <Ûäq+ n+<˚≥T¢+~. ø£sêÿ≥ø£+ |ü⁄qs¡«düT 4 bÕ,|ü⁄wü´$T, ÄX‚¢wü nqT≈£îqï~ nqT≈£îqï≥T¢>± ø±sê´\T |üP]Ô ne⁄‘êsTT. ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\¬ø’ düeTj·T+, <Ûqä + øπ {≤sTT+#·e\dæ edüT+Ô ~. Ád”\Ô T yÓTTVü≤e÷{≤\≈£î b˛e<äT›. yÓT≥T¢ #·÷düTø=ì møÏÿ ~>∑+&ç. nqTø√ì Çã“+<äT\THêï Væ≤‘·T\ kÕj·T+‘√ ˇ&ÉT¶q |ü&É‘ês¡T. ≈£î≥T+ã dü+ã+<Ûä yês¡Ô\T Äq+<ëìïkÕÔs TT. eè‹Ô, ñ<√´>±\T, yê´bÕs¡s+¡ >±\yês¡T nqedüs+¡ >± Ks¡Tà ô|≥ºe\dæ edüT+Ô ~. Á|üjT· ‘·ï|üPs¡«ø£+>± nqedüs¡ u≤<Û´ä ‘·\T e<äT.› ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é |òsü y¡ ê˝Ò<Tä . Çwü<º e’Ó <Ûë´q+ $»j·TÁ|ü<ä+. dæ+Vü≤+ eTK, |ü⁄ã“, ñ‘·Ôs¡ 1 bÕ zs¡TŒ, H˚s¡TŒ\‘√ |üqT\T #˚kÕÔs¡T. Ä˝À∫+∫ Á|üD≤[ø£ ã<ä∆+>± eTT+<äTø¬ fi¯fl+&ç. $<ä´, ø£fi≤s¡+>±\yês¡T ø£èwæøÏ ‘·>Z∑ |ò˝ü ≤\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. Äs√>∑´+ C≤Á>∑‘.Ô· eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡dTü \Ô T nqT≈£L\yÓTqÆ yê‘êes¡D+˝À |üj·Tì+#·+&ç. Ád”Ô\T Á|üj·÷D≤\+<äT ÄuÛÑs¡D≤\ <Ûës¡Dj·T+<äT C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*. kÕúq, edüTÔ e÷s¡TŒ\≈£î neø±X¯+. n\dü≥, ìs¡T‘ê‡Vü≤+‘√ |üqT\T #˚jT· ø£+&ç. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nedüsêìïã{Ϻ #˚jT· +&ç. eTVü‰ø±[, áX¯«s¡ Äsê<Ûäq $»j·T<ëj·Tø£+. $+<äT\T, $H√<ë˝À¢ bÕ˝§Z+{≤s¡T. ø£q´ ñ‘·Ôs¡ 2, 3, 4 bÕ, Vü≤düÔ, ∫‘·Ô 1, 2 bÕ dü+j·TeTq, düeTq«j·T+‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. Ä<ëj·T e´j·÷\T Äq+<ëìïkÕÔsTT. nqTø√ì Ks¡TÃ\T dü÷∫‘·+. dü+|òTü +˝À |ü\T ø±s¡´Áø£e÷\˝À ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\‘√ bÕ˝§ZH˚ neø±X¯eTT+~. Äs√>∑´+ ‘·è|æÔø£s¡+. <Ó’q+~q ø±s¡´Áø£e÷\+<äT MTπs ìs¡íj·÷\T rdüTø√+&ç. eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡ s¡+>±\yês¡T ˝≤uÛ≤\qT eè~∆|üs¡TkÕÔs¡T. <ä+|ü‘·T\T e÷≥ |ü{Ϻ+|ü⁄\T $&ÉHê&É+&ç.nqTø√≈£î+&Ü ãVüQeT‘·T\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. <äTs¡Z Äsê<Ûäq X¯óuÛÑÁ|ü<ä+. 48
2 y˚T, 2016
‘·T\ ∫‘·Ô 3, 4 bÕ, kÕ«‹, $XÊK 1, 2, 3 bÕ eTqdüT≈£î dü+ã+~Û+∫q ø±sê´\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. e÷≥\ HÓ|’ ⁄ü D´+‘√ ãø±sTT |üqT\T e´eVü‰sê\T ˝≤uÛÁÑ |ü<+ä >± |üP]Ô#k˚ ÕÔs¡T. |ü⁄D´πøÁå ‘· <äsÙ¡ Hê\T, dü+|òTü ø±sê´\j·T+<äT Væ≤‘·T\≈£î e÷s¡<Z sä Ù¡ ≈£î\T ne⁄‘·÷ ñ˝≤¢d+ü >± e⁄+{≤s¡T. eè‹Ô yê´bÕsê\+<äT sêDÏkÕÔsT¡ . yêVü≤q kÂK´+` yêVü≤q jÓ÷>∑+. X¯Á‘·Te⁄\T $TÁ‘·T\e⁄‘ês¡T. <ä+|ü‘·T\T bıs¡bı#êÃ\T ˝Ò≈£î+&Ü yÓT\>±*. Á|üj·÷D≤\+<äT |üø£ÿyê]øÏ #Ó|æŒ yÓfi¯fl+&ç. qeÁ>∑Vü≤ Äsê<Ûäq qe´ J$‘êìøÏ ñuÛÑj·T≈£îX¯˝À|ü]>± e⁄+≥T+~. Væ≤‘·T\ nHês√>∑´+ ø£\es¡|üs¡TdüTÔ+ ~.
eè•Ãø£+ $XÊK 4 bÕ, nq÷sê<Ûä, CÒ´wü˜
◊∫äø£+>± \ø£å´ |ü<Ûë\‘√ eTT+<äT≈£î yÓfi≤Ôs¡T. ø=ìï ù|N\T ‘=\– b˛‘êsTT. |ü≥Tº<ä\‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. Ç‘·s¡T\qT z ø£+≥ ø£ìô|≥º+&ç. Á|üj÷· D≤\+<äT Äs√>∑´+ C≤Á>∑‘.Ô· ø=ìï |üqT\T q‘·qÔ &Éø>£ ±e⁄Hêï |üPs¡Ôe⁄‘êsTT. ≈£î≥T+ãdüuÛÑT´\‘√ ø£\dæ yÓT\dæ e⁄+≥÷ »j·÷ìï bı+<ä+&ç. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü ˝é À dü«\Œ˝≤uÛ+Ñ . Á|üj÷· D≤\T yêsTT<ë eT+∫~. >√$+<äHêe÷\T |üsq¡ƒ + ÁX‚jT· düÿs¡+. Ä<ëj·Te´j·÷\T }Væ≤+#·ì nqT≈£L\yÓTqÆ e÷s¡TŒ\≈£î ˝Àqe⁄‘êsTT. <ÛäqTdüT‡ eT÷\, |üPsê«cÕ&ÛÉ, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1 bÕ <Ûs’Ó ´¡ kÕVü≤kÕ\‘√H˚ |üqT\T yÓT*¢>± |üPs¡eÔ ⁄‘êsTT. #·+#·\‘·«+‘√ e⁄+&É≈î£ +&Ü eTT+<äT ø¬ fi¯fl+&ç. ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\ qT+∫ X¯óuÛÑ yês¡\Ô T $+{≤s¡T. Á|üj÷· D≤\T #˚jT· e\dæ edüT+Ô ~. Ä<ëj·T e´j·÷\T dü+‘·è|æøÔ s£ +¡ >± e⁄+{≤sTT. MT dü\Vü‰\‘√ ã+<ÛäT$TÁ‘·T\T ˝≤uÛÑ|ü&É‘ês¡T. ã+<ÛäT$TÁ‘·T\‘√ ñ˝≤¢dü+>± e⁄+{≤s¡T. Ád”Ô\T @ø±Á>∑‘·¬ø’ nÁ|üeT‘·Ô‘· nedüs¡+. •e, •yêì Äsê<Ûäq $»j·TÁ|ü<ä+. Ä<ëj·T ˝≤yê<˚M\T nqT≈£L*kÕÔsTT. eTø£s+¡ ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2, 3, 4 bÕ, ÁX¯eD+, <Ûìä wü˜ 1, 2 bÕ yêø£Œ{ÏeT‘√ nqT≈£îqï ø±sê´\T kÕ~ÛkÕÔs¡T. ñ|üjÓ÷>∑ø£s¡yÓTÆq |üqT\T Ç‘·sT¡ \ kÕj·T+‘√ düeTs¡eú +‘·+>± ìs¡«]ÔkÕÔsT¡ . u≤ø°\T düeTj·÷ìøÏ n+<äT≈£î+{≤s¡T. nqTuÛeÑ +‘√ dü+|òTü ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T |üP]Ô#d˚ æ >ös¡e eTsê´<ä\T bı+<äT‘ês¡T. <ä+|ü‘·T\T <ÛÓ’s¡´+‘√ düeTdü´\qT m<äTs√ÿyê*. $+<äT \T, $H√<ë\+<äT Væ≤‘·T\‘√ ø£\dæ bÕ˝§Z+{≤s¡T. q÷‘·q |ü]#·j·T ˝≤uÛ≤\T. eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕsê\T ‘·è|æøÔ s£ +¡ . <ä+|ü‘T· \T |ü<‹∆ä ‘√ |üqT\T ìs¡«]ÔkÕÔsT¡ . \ø°àå qs¡d+æ Vü≤kÕ«$T Äsê<Ûqä X¯óuÛÁÑ |ü<+ä . nqTø√≈£î+&Ü <Ûqä + düeT≈£Ls¡T‘·T+~. ≈£î+uÛ+Ñ <Ûìä wü˜ 3, 4 bÕ, X¯‘_· wÛ +ü , |üPsê«uÛ≤Á<ä 1, 2, 3 ne©\>± |üqT\T MT ‘·s¡Vü‰‘√ ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. düe÷»+˝À >ös¡eeTsê´<ä\T ô|s¡T>∑T‘êsTT. Á|üj÷· D≤\+<äT Äs√>∑´+ C≤Á>∑‘.Ô· ñ<√´>∑T\≈£î Á|üyÓ÷wüHé‡, Á{≤Hé‡|òüsY‡\≈£î neø±X¯+. d”«j·T eè‘·TÔ\yês¡T ˝≤uÛ ≤\ ~X¯>± |üj·TìkÕÔs¡T. ô|<ä›\ ÄodüT‡\T, dü\Vü‰\T n+<äT≈£î+{≤s¡T. nqedüs¡ yÓTÆq Á|üdü+>±\T e<äT›. neø±XÊ\qT $ìjÓ÷–+#·T≈£îì dü+‘√cÕìï bı+<ä+&ç. Ád”\Ô T Á|üj÷· D≤\+<äT C≤Á>∑‘.Ô· ˙{Ï<>ä sZ∑ ¡ yÓTfi¯≈î£ e\T bÕ{Ï+#ê*. eÁdüÔ ˝≤uÛ≤\T, <ä‘êÔÁ‘˚j·T Äsê<ÛäqX¯óuÛÑÁ|ü<ä+. MTq+ |üPsê«uÛ≤Á<ä 4 bÕ, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä, πse‹ X¯øÏÔ kÕeTsêú´\‘√ ø±sê´\T |üP]Ô #˚düT≈£î+{≤s¡T. Ä<ëj·T e´j·÷\T uÒØE y˚düTø√yê*. ÁX¯eT‘√H˚ |üqT\T |üPs¡Ôe⁄‘êsTT. Ç‘·s¡T \ dü\Vü‰\T rdüT≈£îHêï, d”«j·T ìs¡íj·T |üs¡´y˚ø£åD˝ÀH˚ ø±sê´\T |üP ]Ô#˚j·T+&ç. düeTj·Tdü÷Œ¤]Ô nìï+{≤ neX¯´+. eè‹Ô, yê´bÕs¡, ñ<√´>∑T\T eTqdü÷Œ¤]Ô>± e´eVü≤]+#ê*. jÓ÷#·q‘√ düeTdü´\qT |ü]wüÿ]+#·T≈£î+{≤s¡T. Á|üj÷· D≤\T, $+<äT, $H√<ë\T dü÷∫‘ê\T. e÷≥|ü{+ºÏ |ü⁄\T, Çã“+~ø£sy¡ TÓ qÆ |ü\ø£]+|ü⁄\≈£î <ä÷s¡+>± e⁄+&É+&ç. Çwüº<˚e‘êsê<Ûäq eT+>∑fi¯Á|ü<ä+.
n&É+¶ 1.ôV’≤<äsêu≤<é˝À Á|ü‹wæ˜+#·qTqï125n&ÉT>∑T\ $Á>∑Vü≤+ me]~?(4) 4. Ç{°e\ n–ïÁ|üe÷<ä+ »]–q |ü⁄{Ϻ+>∑˝Ÿ Ä\j·T+ >∑\ sêÁwüº+ (3) 7. »\|ü*¢˝À ˙s¡T (2) 8. lsêeTTì ≈£îe÷s¡T\T (4) 10. Ç+{Ï ‘·\T|ü⁄\T, øÏ{Ïø°\T #˚j·T&ÜìøÏ yê&˚ ø£\|ü (2) 11. Hê´j·Tùdyê kÕ~Ûø±s¡ dü+düú\ 14e C≤rj·T dü<ädüT‡≈£î eTTK´ n‹~∏ (3) 13. Ädæj·÷˝Àì 2016 bò˛sY“‡ |üesY|ü⁄˝Ÿ eTVæ≤fi≤ yê´bÕs¡y˚‘·Ô\ C≤_‘ê˝À ‘=*kÕúq+ bı+~q e´øÏÔ (2) 15. düTeT‹˝À eT+∫ ˝Ò<äT (2) 17. y˚<ë+‘· <Û√s¡DÏ˝À n+‘ê ...... n+{≤eTT (2) 19. es¡¸+˝À (4) 21. <äX¯ø£+sƒ¡T&ÉT˝À dü+K´ (2) 22. Hê>±s¡T®q‘√ ˝≤¬sHé‡ #˚sTT+∫q Væ≤{Ÿ dæìe÷ (2) 23. >±+BÛJì @eTì |æ\TkÕÔeTT (4) 26. ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D dü+øÏ¢|üÔ s¡÷|ü+ (2) 27.#·Áø£eTT (2) 28. >√˝…¶Hé˝Àì nø£åsê\T Áø£eT+˝À ˝Òe⁄ (3) 29. eTÚ*ø£ edü‘T· \ ø£\Œq˝À |üsd¡ Œü s¡+ düV≤ü ø£]+#·T≈£îH˚+<äT≈£î #ÓH’ ê˝Àì @ Á|üuÛÑT‘·«+‘√ @.|æ Á|üuÛÑT‘·«+ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃ≈£î+~ (4) 30. @. |æ. |üsê´≥ø£ Á|ü#ês¡ø£s¡Ô (3) ì\Te⁄ 1. Vü≤qTeT ‘·*¢ (3) 2. HÓ’sêX¯´eTT / <˚ìô|’ ÄdüøÏÔ ˝Òø£b˛e&Üìï ` ‘·q+ n+{≤s¡T (2) 3. Vü≤è<äj·T dü+ã+~Û‘· yê´~Û‘√ ÁøϬø{Ÿ≈£î ]f…Ƭsà+{Ÿ Á|üø£{Ï+∫q Ç+>±¢+&ÉT ÁøϬø≥sY, øÏ+~ qT+&ç(3) 4. ãsYÔ&˚ s√E Bìï ø£{Ÿ #˚kÕÔs¡T (2) 5. ªX¯s¡eTTμ˝Àì ‘=* ¬s+&ÉT nø£åsê\T ‘·\ÁøÏ+<äT\T>± (2) 6. Ç{°e\ Áf…ÆHé‘√ ˙{Ïì |ü+|æ+∫q ÁbÕ+‘·+ (3) 9. l y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì ‘·*¢ (3) 12. _&ɶ (2) 13. n$˙‹øÏ e´‹πsø£ |ü<ä+ (2) 14. $Tdt Ç+&çj·÷ es¡˝Ÿ¶>± m+|æ¬ø’q ~©¢ j·TTe‹ (5) 15. Á|ü|+ü #·+˝Àì n‘·´+‘· $˝≤düe+‘·yTÓ qÆ s¬ fi’ fl¯ ˝À ˇø£{>Ï ± >∑T]Ô+∫q uÛ≤s¡‘· ¬s’\T ù|s¡T (4) 16. n&É$ (2) 18. Ç{°e\ cÕsYqT dü+<ä]Ù+∫q HêkÕ N|òt mes¡T (6) 19. Js¡í+, Js¡í+ ....... Js¡í+ (3) 20. |ædæHê] (2) 24. ª‹s¡T#·THê|ü*¢μ˝À yÓTT<ä{Ï eT÷&Éø£åsê\ |ü<ä+ (3) 25. ˇø£ ‘Ó\T>∑T dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ÉT (3) 28. |òü⁄{Ÿu≤˝Ÿ / Vü≤ø°˝À ∫es¡>± y˚ùd~ (2)
1. _. düTC≤‘· ≈£îe÷sY, u…+>∑fi¯Ss¡T, 2. sê»X‚KsY, ø£Ø+q>∑sY, 3. j·÷e÷ Ç+~s¡ <äj÷· ø£s,Y dü÷sê´ù|≥, 4. |æ. dü+‘√wt≈î£ e÷sY, KeTà+, 5. $»j·Tyê&É, {Ï. ñwül, 6. õ.$.edüT<Û,ä ∫‘·÷sÔ T¡ , 7. HÓ\÷¢sT¡ , õ.eTeT‘·, m+.düT<Ûëø£sX¡ s¯ à¡ , 8. $»j·Tq>∑s¡eTT, ¬ø.mHé._.sêyé, 2. {Ï.$.sêeT\øÏåà Á&Ü rj·T>± õ.$.edü÷<Ûä ãVüQe÷q+ ¬>\T#·T≈£îHêïs¡T.
bÕsƒ¡≈£î˝≤sê ! á |üõ˝Ÿ |üP]+∫ düe÷<ÛëHê\qT Áø£eTdü+K´ yê]>± ø±s¡T¶ô|’ y˚T 9 ˝À>± C≤>∑è‹øÏ |ü+|ü+&ç. ø±s¡T¶ô|’ ª|ü<äs¡dü+ düe÷<ÛëHê\Tμ nì sêj·÷*. >∑&TÉ \T ^j·Tsê<äT. düs¬ q’ düe÷<ÛëHê\T sêdæqyê]ì $CÒ‘\· T>± Á|üø{£ kÏ ÕÔ+. $CÒ‘\· ˝À ˇø£]ì ˝≤≥] <ë«sê m+|æø£#˚dæ q>∑<äT ãVüQeT‹ n+<ä#˚kÕÔ+. ‘·T~ ìs¡íj·T+ C≤>∑è‹ j·÷»e÷q´+<˚. 2 y˚T, 2016
49
` #·+Á<ä+
á eT<Û ä ´ eTq dæ ì e÷˝À¢ bı*{Ï ø £ ˝ Ÿ ©&É s Y ‡ ø±s¡ D +>± »]π > nHê´j·÷\qT #·≥º|üs¡+>± m<äTs√ÿ˝Òì b˛©dt n~Ûø±s¡T\T Áô|’y˚{Ÿ e´≈£îÔ\ <ë«sê Ä |üì #˚sTT+#˚dTü qÔ ï ø£<\ä∏ T $]$>± edüTHÔ êïsTT. Äø√e≈£î #Ó+~+<˚ ªdü¬s’H√&ÉTμ. $T\≥Ø˝À |üì#˚dæ, á e´edü˝ú Àì ≈£îfi¯óflqT #·≥Áº |üø±s¡+>± ø±≈£î+&Ü ‘·q ÇwüÁº |üø±s¡+>± ‘=\–+#·&ÜìøÏ ø£+ø£fi+¯ ø£≥Tº≈î£ qï z ≈£îÁsê&çøÏ &ûJ|” kÕúsTT e´øÏÔ m˝≤+{Ï düVü‰j·T+ #˚XÊ&ÉT, ‘·<ë«sê sêÁwüº eTTK´eT+Á‹ì, n‘·ì ø=&ÉT≈£îqT á j·÷+Á^ j·T+>¥e÷´Hé m˝≤ dü+Vü≤ ]+#ê&Éqï<˚ ªdü¬s’H√&ÉTμ ø£<∏ä. düVü≤»+>± ø±yÓT&û dæìe÷\≈£î ˝≤õ≈£îÿ\T yÓ<äø£≈£L&É<äì n+{≤s¡T. ø±˙ Ç|ü⁄Œ&ÉT kÕºsY V”≤s√\ dæìe÷\ ø£<∏ä\T ≈£L&Ü Ä C≤_‘ê˝ÀøÏ #˚]b˛j·÷sTT. Çø£ ø£<∏ä $wüj·÷ìøÏ eùdÔ >∑D (n\T¢ ns¡T®Hé) $T\Á{°˝À |üì#˚dæ Ç+{ÏøÏ ekÕÔ&ÉT. n‘·ì ‘·+Á&ç ñe÷|ü‹ (»j·TÁ|üø±XŸ) ùdº{Ÿ N|òt ôdÁø£≥Ø. u≤u≤jYT Áo|ü‹ (Áoø±+‘Y) ˝≤j·TsY. nsTT‘˚ ø√s¡Tº˝À πødüT\T ¬>\e˙ á ˝≤j·TsY... ‘·q nqïø=&ÉT≈£î kÕj·T+‘√ ø√s¡Tº yÓ\T|ü\ <äTwüߺ\qT •øÏå+∫, u≤~Û‘·T\≈£î Hê´j·T+ #˚düTÔ+{≤&ÉT. |üì bÕ≥ ˝Ò≈£î+&Ü ‹s¡T>∑T‘·Tqï ø=&ÉT≈£îì <ë]˝À ô|≥º&É+ ø√dü+ ‘·q ùdïVæ≤‘·T&ÉT »j·TÁ|üø±XŸ (kÕsTT≈£îe÷sY) ≈£L‘·Ts¡T eTVü‰\øÏàå (s¡≈î£ ˝Ÿ Á|”‘)Y ì #·÷dæ s¡eTàì >∑DqT |üsXí¡ Ê\ nH˚ ePs¡T |ü+|ü⁄‘ê&ÉT ñe÷|ü‹. <ëìø£+fÒ eTT+<˚ >∑D ‘·q ìjÓ÷»ø£ es¡Z+ myÓTà˝Ò´ Vü≤츑· ¬s&ç¶ (πø<∏ä]Hé)‘√ Áù|eT˝À |ü&É‘ê&ÉT. <ë+‘√ |üs¡íXÊ\ yÓfi≤flqì, ô|[fl ≈£L‘·Ts¡T≈£î ‘êqT q#·Ã˝Ò<äì ‘·+Á&çøÏ nã<ä∆+ #Óù|ŒkÕÔ&ÉT. |üì˝À |üì>± ‘êqT myÓTà˝Ò´ì Áù|$T+∫q $wüj÷· ìï ‘·+Á&çøÏ #ÓãT‘ê&ÉT. >∑D˝Àì eT+∫‘·Hêìï ‘Ó\TdüT≈£îqï my˚Tà˝Ò´ ôd’‘·+ n‘·ìï ô|[fl #˚düTø√e&ÜìøÏ dæ<ä∆|ü&ÉT‘·T+~. nsTT‘˚
50
2 y˚T, 2016
sê»ø°j·T+>± ‘·q≈£î ø±düÔ+‘· |ü\T≈£îã&ç ñ+~ ø±ã{Ϻ >∑D Çø£ MT<ä≥ >=&Ée\≈£î yÓfi¯fl≈£L&É<äì, n˝≤ ô|<ä›eTà‘·*¢MT<ä Á|üe÷D+ #˚j·TeTì ø√s¡T‘·T+~. n+<äT≈£î n+^ø£]+∫q >∑D... >∑T&ç˝À ‘·q ø£fi¯fl eTT+<˚ eTVü‰\øÏåàì ø=+<äs¡T #·+|üuÀ‘·T+fÒ... Á|üe÷D+ e÷≥qT |üø£ÿq ô|{Ϻ ø£‹Ô n+<äT≈£îì n+<ä]˙ n&É ¶ + >± q]π ø kÕÔ & É T . eTVü ‰ \øÏ å à ... >∑ D qT yÓ‘·T≈£îÿ+≥÷ |üs¡íXÊ\ qT+&ç m+<äT≈£î e∫Ã+~? ÄyÓTqT Vü≤‘·´ #˚j·÷\qT≈£îqï yês¡T mes¡T? ùdº{Ÿ dæ.mdt. ø=&ÉTø¬ q’ >∑D me] n+&É<+ä &É\‘√ #·{≤ºìï ‘·q #˚‘·T˝À¢øÏ rdüT≈£îHêï&Éqï~ $T>∑‘ê ø£<∏ä. kı+‘· myÓTà˝Ò´ mes√ V”≤s√øÏ, ˝≤j·TsY nsTTq n‘·ì u≤u≤sTTøÏ ‘Ó*j·Tø£b˛e&É+ eTØ ø±yÓT&û>± ñ+≥T+~. dæ.m+. ‘·qj·TT&çqH˚ nVü≤+ø±s¡+‘√ me]ì |ü&ç‘˚ yê]ì yÓ’s¡+ <ÛäqTwt (Ä~ |æìXË{Ϻ) #·+ù|j·T&É+ Vü‰kÕ´düŒ<ä+>± ñ+≥T+~. sêÁwü+º ˝À Á|ü‹|üø£åy˚T ˝Òq≥Tº, b˛©düT\T ôd’‘·+ ø£˙dü+ á Vü ≤ ‘· ´ \ $wü j · T +˝À ‘· e Tπ ø MT |ü ≥ º q ≥Tº > ± Á|üe]Ô+#·&É+ ø±yÓT&û dæìe÷qT >∑Ts¡TÔ≈£î ‘ÓdüTÔ+~.
ô|[fl#·÷|ü⁄\ø£ì yÓ[fl, ‘·q MT<ä ne‘·* yêfi¯fl≈£î u≤´&é Ç+Á|üwüHé ø£*–+#·&É+ ø√dü+ á e÷J $T\≥Ø V”≤s√ ◊≥yéTkÕ+>¥ bÕ&˚j·T≥+ |üs¡eT ˙#·+>± ñ+~. e÷dt Áù|ø£å≈£î\qT Äø£≥Tºø√e&É+ ø√dü+ @+ #˚jT· &Üì¬øH’ ê eTq <äsÙ¡ ø£, s¡#·sTT‘·\T dæ<ä∆+ nì á düìïy˚XÊ\˙ï ìs¡÷|æ+#êsTT. z bÕÁ‘·, <ëìø√ ôVA<ë, <ëìì ã{Ϻ Á|ües¡Ôq nH˚~ ndü‡\T |ü{Ϻ+#·Tø√ ≈£î+&Ü... <ëìì Çwü+º e∫Ãq≥Tº q&ç|+æ #˚jT· &É+ eTqyêfi¯flπø #Ó\T¢. á dæìe÷˝À q≥T&ÉT n\T¢ ns¡T®Hé ø±≈£î+&Ü uÀj·TbÕ{Ï ÁoqT e÷Á‘·y˚T ø£ì|ækÕÔ&ÉT. q≥q|üs¡+>± bÕÁ‘·<Ûës¡T\+‘ê u≤>± #˚XÊs¡T. n+<äT˝À ø±düÔ+‘· m≈£îÿe e÷s¡Tÿ\T $\Hé>± q{Ï+∫q Ä~ |æìXË{øºÏ Ï |ü&‘É êsTT. j·÷&é |òæ˝Ÿà y˚Tø£sY>± C≤rj·T kÕúsTT˝À >∑T]Ô+|ü⁄ ñqï ]w” |ü+C≤; á ∫Á‘êìøÏ dæìe÷{ÀÁ>±|òüsY. n~ Á|ü‹ Áù|òyéT˝Àq÷ düŒwüº+>± ‘Ó\TdüTÔ+~. mdt.mdt. <∏äeTHé u≤D°\ø£+fÒ H˚|ü<∏ä´ dü+^‘·+ u≤>∑T+~. ‘Ó\TdüTHê... bÕ≥ e÷Á‘·+ $qkı+|ü⁄>± ñ+~. $T–*qe˙ï k˛...k˛... H˚! Çø£ n+»* ◊≥yéT kÕ+>¥˝Àì ªu≤¢ø˘ ãdüsº μY |ü<+ä bÕ≥πø |ü]$T‘·yTÓ +Æ ~. dæìe÷≈£î e]Ô+#·≈£î+&Ü b˛sTT+~. uÀj·TbÕ{Ï ÁoqT ‘·q MT≥sY˝À ne⁄{Ÿ n+&é ne⁄{Ÿ j·÷ø£åHé eT÷M rXÊ&ÉT ‘·|Œæ ‘˚... Ä&çjTÓ Hé‡ |ü˝Ÿ‡ |ü≥Tº≈î£ H˚ Á|üjT· ‘·ï+ @e÷Á‘·+ #˚jT· ˝Ò<Tä . n+<äTe\¢ øπ e\+ j·÷ø£åHé ∫Á‘ê\qT n_Ûe÷ì+#˚ yê]øÏ e÷Á‘·y˚T ªdü¬s’H√&ÉTμ q#·TÑê&ÉT. ø=düyÓTs¡T|ü⁄ kı+‘· u≤´qsY n∫Ãsêì V”≤s√\ C≤_‘ê˝À bÕ|ü+ n\T¢ ns¡TH® é ≈£L&Ü #˚]b˛j·÷&ÉT. ‘·q ‘·+Á&ç n\T¢ ns¡$+<é≈£î #Ó+~q ^‘ê ÄsYº‡ u≤´qsY˝À ªVü‰´|”, ãÁBHê<∏é, dü¬s’H√&ÉTμ ∫Á‘ê˝À¢ q{Ï+#ê&ÉT ã˙ï. ø±˙ á eT÷&ÉT dæìe÷\÷ n‘·ìøÏ eT+∫ $»j·÷\qT n+~+#·˝Òø£b˛j·÷sTT.
51