2
á dü+∫ø£˝À... »q C≤>∑è‹ dü+bÕ<äø°j·T+ uÛ≤s¡‘YqT n&ÉT¶≈£î+≥Tqï nyÓT]ø± #Ó+#·j·T´>±s¡T`>∑<äsY $|ü¢e+ (ø£<ä+ã+) ∫s¡T<Ûëq´+ ¬ødæÄsY yês¡düT&ÉT ¬ø{ÏÄsY...? »>∑Hé &Ûç©¢ j·÷Á‘· ` Ä‘·às¡ø£åD˝À #·+Á<äu≤ãT...! eTq sêÅcÕº\T ø±+Á¬>dt ø£s¡à|òü\+ nqTuÛÑ$+#·ø£ ‘·|üŒ<äT ]j·÷+>¥ Á|ü»\ ùde˝À $.Væ≤+.|ü.`ÇkÕÿHé yÓ\T>∑T ˙&É\T (n+‘·s¡+>∑+) Á>±e÷\ n_Ûeè~∆‘√H˚ <˚XÊ_Ûeè~∆ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+ ` áXÊq´uÛ≤s¡‘·+ yêsêÔ $X‚cÕ\T áyês¡+ (ø£¬s+{Ÿ nô|ò’sY‡) Ä‘·àCÀ´‹ (<ÛësêyêVæ≤ø£`24) 1857 kÕ«‘·+Á‘·´ dü+Á>±eT+ (Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+) Jeq kÕ|òü\´+ (ø£<∏ä) ‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+`53 <ë] BbÕ\T eTq jÓ÷>∑T\T y˚dü$ ø±qTø£ e÷$T&ç e÷≥≈£î e÷≥, eT+∫e÷≥ y˚T>∑C…’Hé k˛ºØ (ãT*¢‘Ós¡) eTq d”‘·eTà (eTVæ≤fi≤ C≤>∑è‹) |ü⁄düÔø£ düMTø£å Áø°&Ü C≤>∑è‹ u≤\ C≤>∑è‹ yês¡ |òü˝≤\T |ü<äs¡dü+ ` 96 dæìe÷ C≤>∑è‹ (sêC≤ #ÓsTT´y˚ùdÔ)
` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` `
4 5 6 9 10 11 12 13 15 17 18 19 21 22 24 26 29 32 35 37 39 40 41 42 43 44 45 46 48 49 50
ìØø£åD ø±\>∑eTq+ b˛<ë+ |ü<ä! Mø£åD+
` ` ` `
16 28 34 36
ø£$‘·\T
` neTs¡yê~ ` &܈ˆ¬ø.øÏc˛sY ≈£îe÷sY ` &܈ˆ‹s¡Tq>∑] ` yÓTÆÁ‘˚j·T
düs¡« eT‘ê\≈£L |ü⁄Hê~ n~ 1893e dü+e‘·‡s¡+. ôdô|º+ãsY e÷dü+. nyÓT]ø± <˚X¯+˝Àì ∫ø±>√˝À
Á|ü|+ü #· $X¯«eT‘· eTVü‰düu\ÑÛ T »s¡T>∑T‘·Tqï ‘·sT¡ D+. nìï <˚XÊ\ qT+∫ Á|ü‹ì<ÛTä \T nø£ÿ&É≈£î yÓfi¯fle\dæ ñ+~. eTq <˚X¯+ ‘·s¡|ü⁄q Á|ü‹ì~Û>± ñ|üq´dæ+#·&ÜìøÏ kÕ«$T $y˚ø±q+<ä Ä düuÛÑ≈£î yÓfi≤fls¡T. ‘·q‘√ bÕ≥T ‘·q¬ø+‘√ Á|æj·TyÓTÆq uÛÑ>∑eBZ‘·qT rdæ¬øfi≤fl&ÉT. $$<Ûä <˚XÊ\qT+∫ nH˚ø£ eT+~ Á|ü‹ì<ÛäT\T e#êÃs¡T. yês¡+<äs¡÷ ‘·eT‘√ bÕ≥T ‘·eT eT‘· |ü$Á‘· Á>∑+<∏ë\qT ‘Ó#T· Ã≈£îHêïs¡T. düe÷y˚X¯ eT+~s¡+˝À n+<äs÷¡ yê] yê] eT‘· Á>∑+<∏ë\qT ˇø£ fÒãT\Tô|’, ˇø£<ëìô|’ ˇø£{Ï ñ+#ês¡T. $y˚ø±q+<äT&ÉT ‘·q <ä>∑Zs¡ ñqï uÛÑ>∑eBZ‘·qT Ä es¡Tdüü˝À ô|’ uÛ≤>±q ñ+#ê&ÉT. n~ #·÷dæq ˇø£ nyÓT]ø£Hé Ä Á>∑+<∏ä+ nÁ>∑uÛ≤>±q ñ+&É&É+ düVæ≤+#·˝ Òø£b˛j·÷&ÉT. yÓ+≥H˚ nø£ÿ&çøÏ yÓ[fl Ä Á>∑+<∏ëìï rdæ n≥º&ÉT>∑Tq ô|{≤º&ÉT. n˝≤ #˚dæ Ä nyÓT]ø£Hé $y˚ø±q+<äTì‘√ ªª#·÷kÕsê? MT eT‘· Á>∑+<∏ä+ MT eT‘·+ ˝≤π> n&ÉT>∑T q |ü&ç ñ+~μμ nì ùV≤fi¯q>± e÷{≤¢&Ü&ÉT. qπs+Á<äT&ÉT ˇø£ÿ e÷≥ ≈£L&Ü nq˝Ò<äT. yê]‘√ m≥Te+{Ï yê<ä+ ô|≥Tºø√˝Ò<äT. Á|üdüqï e<äq+‘√ n≥º&ÉT>∑Tq ñqï uÛÑ>∑eBZ‘·qT ˇø£ÿkÕ]>± ˝≤– ‘·q #˚‹˝ÀøÏ rdüT≈£îHêï&ÉT. n+‘˚.. Ä ô|’q ñqï Ç‘·s¡ eT‘· Á>∑+<∏ë\˙ï ˇø£ÿkÕ]>± ≈£î|üŒ≈£L* #Ó˝≤¢#Ó<äTs¡T>± |ü&çb˛j·÷sTT. n|ü⁄Œ&ÉT $y˚ø±q+<äT&ÉT ∫s¡Tqe⁄« qe⁄«‘·÷, ªª#·÷kÕsê.. e÷ Væ≤+<ä÷ eT‘·eTT düs¡«eT‘ê\≈£î |ü⁄Hê~. n<˚ ˝ÒìHê&ÉT á Á|ü|ü+#·+˝À @ eT‘·eT÷ ì\ã&É˝Ò<äTμμ nHêï&ÉT. Ä nyÓT]ø£Hé dæ>∑TZ‘√ ‘·\e+#·T≈£îHêï&ÉT. nø£ÿ&É ñqï yês¡+<äs¡÷ ìX‚Ãwüߺ˝…’b˛j·÷s¡T. Ä $<Ûä+>± ˇø£ÿ #˚wüº <ë«sê Væ≤+<ä÷eT‘· Wqï‘ê´ìï #ê{Ï #ÓbÕŒ&ÉT $y˚ø±q+<äT&ÉT.
` $.mdt.
Printed & Published by Nagol Sreenivas Reddy on behalf of Jagriti Prakashan Trust and printed at Kala Jyothi Process Ltd, 1-1-60/5, Musheerabad, RTC 'X' Road, Hyderabad-500 020. And published at Jagriti Bhavan, 3-4-228/4/1, Lingampalli, Kachiguda, Hyderabad -500 027. Editor : P.Venugopal Reddy. Ph : Editorial : 9959997204, Cir : 9959997013
99 y˚y˚TT,,2016 2016
3
»q C≤>∑è‹
eT+Á‹ H√≥ $T˙ bÕøÏkÕÔHé e÷≥
|ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ mìïø£\ y˚&ç˝À n\»&ç düèwæº+∫, eTTdæ¢+ z≥T u≤´+≈£î |ü]s¡ø+åÏ #·Tø=ì |üã“+ >∑&TÉ |ü⁄ø√yê\H˚ ‘·\+|ü⁄‘√ eTq <˚XÊìøÏ ‘·\e+|ü⁄\T ‘Ó#Ã˚ $+‘· b˛ø£&\É ≈£î b˛‘·THêïs¡T sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\T. eTeT‘êu…qØ® düsêÿsY˝À eT+Á‹ |òsæ êΩ<é Vü≤ø°yTé >±s¡T bÕøÏkÕÔHé yêsêÔ|Áü ‹ø£ ªª~ &ÜHéμμøÏ Ç∫Ãq Ç+≥s¡÷«´˝À ø√˝Ÿø‘£ ê˝Àì ª>±s¡H¶ é Ø#Yμ ÁbÕ+‘êìï ª$TìbÕøÏkÕÔHμé >± ø=ìj·÷&Üs¡T. ª>±s¡H¶ Øé #Yμ πøåÁ‘·+ ≈£î≥Tº$TwüHé πø+Á<ä+>± $\dæ*¢+~. Çø£ÿ&ç yês¡T ‘·eT JeHê<Ûës¡+>± á ≈£î≥Tº Ä<Ûë]‘· eè‹Ôì m+#·Tø=ì Jeq+ ø=qkÕ–düTÔHêïs¡T. ã+>±¢<˚XŸ qT+&ç e∫Ãq e\düyê<äT\÷ m≈£îÿe dü+K´˝À ñ+{≤s¡ì, ‘·èDeT÷˝Ÿ ‘·q n|üsê<ÛTä \qT Çø£ÿ&˚ dü+s¡øDå£ øπ +Á<ä+>± yê&ÉT≈£î+≥T+<äì, Væ≤+B e÷{≤¢&y˚ ê] dü+K´ n~Ûø+£ >± ñqï bÕøÏkÕÔHé e÷qdü|⁄ü Á‘·T\T n~Ûø+£ >± eTdü\T‘·T+{≤s¡ì Á|ür‹. eT+Á‹>±] bÕøÏkÕÔHé sê>±˝≤|üq |ü≥¢ nø£ÿ&ç Á|ü‹|üøå±\T n–Z MT<ä >∑T–Z\+˝≤ sê<ë∆+‘·+ #˚dTü +Ô fÒ, ñqï |üfi+¯ >± <˚X¯ Á|ü<ëÛ ì yÓ÷B>±s¡T bÕøÏkÕÔHé yÓfi¯fl>∑*–‘˚, H˚qT bÕøÏkÕÔHé‘√ b˛*Ñ˚ ‘·ù|Œ+≥ì düeT]ú+#·T≈£î+≥THêïs¡T. |ü∫à neø±X¯yê<ëìøÏ |üsêø±wüºj˚T Ç<äì »qT\T #Ó|ü⁄Œ≈£î+≥THêïs¡T. ` »>∑Hé, ôV’≤<äsêu≤<é
sêÅwüº ùd$ø±dü$T‹ ÁbÕs¡+_Ûø˘ •_s¡+
sêÁwüº ùd$ø±dü$T‹ ø£s¡÷ï˝Ÿ πøX¯eyÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ q+<äT 27 @Á|æ˝Ÿ qT+&ç 1 y˚T 2016 es¡≈£î »]–q ÁbÕs¡+_Ûø˘ •_s¡eTT˝À XÊØ]ø˘ $Hê´dü+ #˚düTÔqï ùd$ø£\T.
Á|üuÛÑT‘ê«˝Ò #·*y˚+Á<ë\T ô|{≤º*
C≤>∑è‹ yês¡|üÁ‹ø£ ø±sê´\j·T+˝À $$<Ûä $uÛ≤>±\ |üqT\ ì$T‘·Ô+ dü+Á|ü~+#·e\dæq yÓTTu…’˝Ÿ HÓ+ãs¡T¢ Á|üuÛÑT‘·«|üs¡+>± Á>±eT Á>±e÷q #·*y˚+Á<ë\T @sêŒ≥T #˚j·÷*. Á‘ê>∑T (ñˆˆ10 >∑+≥\ qT+&ç kÕˆˆ 5 >∑+≥\ eT<Ûä´ e÷Á‘·y˚T)
˙{Ï ø=s¡≈£î Á>±e÷\ Á|ü»\T Çã“+<äT\≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. á dü+e‘·‡s¡+ m+&É\T #ê˝≤ n~Ûø£+>± ñHêïsTT. yê´bÕs¡ |üqT\≈£î, edüTÔe⁄\T ø=q&ÜìøÏ e#˚à Á>±MTDT\T &ÉãT“\T #Ó*¢+∫ ˙s¡T ø=qe\dæ edüTÔqï~. ø±e⁄q $T–*q yê>±›Hê\T |üø£ÿq ô|{ yÓ+≥H˚ Á|üuÛÑT‘ê«\T #=s¡e rdüTø=ì esê¸ø±\+ Äs¡+uÛeÑ Tj˚T´ es¡≈î£ »qdüeTàs¡› Á|ü<X˚ Ê\˝À Á‘ê>∑T˙s¡T @sêŒ≥T #˚ùdÔ Á|ü»\≈£î kÂø£s¡´+>± ñ+≥T+~. ` >∑T+&Ü ø±+‘·j·T´, q˝§Z+&É
4
9 y˚T, 2016
sêeTø£èwüí ø±+‘êsêe⁄ Hê>∑sêE uÛÑyêì Á|üD‘° ·
n&çàìÁùd{º yÏ é y˚TH˚»sY düV‰ü j·Tø£ dü+bÕ<ä≈î£ &ÉT düs¡Tÿ´˝ÒwüHé y˚TH˚»sY nøö+f…+{Ÿ Á|òüP|òt Ø&ÉsY
9440652115 9959997204 9959997013 9959991278 9959991304
dü+bÕ<äø°j·T+
ñqï‘· $<ë´dü+düú\˝À uÛ≤e Á|üø£≥q ùd«#·Ã¤ $X¯«$<ë´\j·÷\, ñqï‘· $<ë´dü+dü\ú |üìrs¡Tô|,’ yê{Ï \øå±´\ô|’ nH˚ø±H˚ø£ Á|üXï¯ \T
l <äTs¡Tàœ yÓ’XÊK X¯ó<ä∆ ‘·~j·T 9 y˚T 2016, k˛eTyês¡+
ndü‘√ e÷ dü<äZeTj·T ‘·eTk˛ e÷ CÀ´‹s¡ZeTj·T eTè‘√´sêà neTè‘·+>∑eTj·T ` ãèVü≤<ës¡D´ø√|üìwü‘Y
y˚T<Ûëe⁄\T ˝ÒeHÓ‘T· ‘Ô T· Hêïs¡T. eTTK´+>± ôV≤’ <äsêu≤<é øπ +ÁBj·T $X¯«$<ë´\j·T+˝À $<ë´]ú Ä‘·àVü≤‘·´, C….mHé.j·TT. ˝À |òÁæ ãe] 9e ‘˚B dü+|òTü ≥q ‘·sT¡ yê‘· á Á|üXï¯ \T ‘·˝‘… T· ‘Ô T· HêïsTT. nsTT‘˚ Ç˝≤ Á|üX¯ï\T y˚ùd y˚T<Ûëe⁄\÷ ¬s+&ÉT esêZ\≈£î #Ó+~ ñ+≥THêïs¡T. ˇø£s¡T e÷]ÿ‡düTº\T. eTs=ø£s¡T C≤rj·Tyê<äT\T. ¬s+&É÷ |üP]Ô>± _ÛqïyÓTÆq Ä˝À#·q\T. ø±ì Á|üdüTÔ‘·+ Ç<ä›s¡÷ $<ë´s¡Tú\T ‘·eT ãTÁs¡\≈£î |ü<äTqTô|{≤º\ì, Ä˝À∫+#ê\ì, eT+∫ #Ó&ÉT\qT Á>∑Væ≤+#·>∑\>±\ì n+≥THêïs¡T. nsTT‘˚ n~ ‘ê‘êÿ*ø£yÓTÆq @ø±_ÛÁbÕj·Ty˚T. e÷]ÿ‡düTº\ <äèwæº˝À $<ë´s¡Tú\T Ä˝À∫+#ê\Hêï, $X¯«$<ë´\j·÷\˝À uÛ≤e Á|üø£≥Hê ùd«#·Ã¤ ñ+&Ü\Hêï, n~ ‘·eT sê»ø°j·T dæ<ë∆+‘ê\≈£î nqT>∑TD+>± ñ+&Ü\H˚~ yê] Ä˝À#·q. Á|üdüTÔ‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·eT sê»ø°j·T yÓ’s¡T\T ø±ã{Ϻ <ëìì $eT]Ù+#·{≤ìøÏ $<ë´s¡T\ú ≈£î neø±X¯eTT+&Ü*. Ä $eTs¡Ù\˝À <˚XÊìï <ä÷wæ+#·e#·TÃqT. <˚X+¯ ˝À Á|üeTTKT\T >ös¡$+#˚ yê]ì <ä÷wæ+#·e#·TÃqT. <˚X¯ X¯Á‘·Te⁄\qT bı>∑&Ée#·TÃqT. <˚X¯ $∫ä‹Ôì ≈£L&Ü ø√s¡e#·TÃqT. n~ yê] Ä˝À#·Hê <Û√s¡DÏ. <ëìì Á|ü#ês¡+ #˚j·T{≤ìøÏ yês¡T >√u…˝Ÿ‡ Á|ü#ês¡ |ü<ä∆‹ì ñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T. dü‘ê´ìï ø£|æŒ|ü⁄∫à ndü‘·´ Á|ü#êsêìøÏ bÕ\Œ&ÉT‘ês¡T. ôV’≤<äsêu≤<é πø+ÁBj·T $X¯«$<ë´\j·T+˝À $<ë´]ú Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düTø=Hêï&ÉT. <ëìøÏ ø±s¡Dy˚T$T{Ï? n‘·qT Ä‘·àVü≤‘·´ düeTj·T+˝À Áyêdæq ˝ÒK˝À @j˚T $wüj÷· \qT ù|s=ÿHêï&ÉT, á $wüj÷· \ô|’ #·sá »s¡>ì∑ e«s¡T. n|ò˝®ü Ÿ>T∑ s¡T eTs¡D•ø£å #˚dqæ >=&Ée Á|üøÿ£ <ë] |ü{kºÏ ÕÔsT¡ . j·÷≈£îuŸ yÓTyÓTHé >∑T]+∫ #˚dqæ ìHê<ë\qT ‘·\es¡T. <˚Xu¯ øÑÛ ôÔÏ |,’ C≤rj·Tyê<ä+ô|’ #·sá qT ÁbÕs¡+_ÛkÕÔs¡T. n+fÒ ndü\T $wüj·÷ìï, dü‘ê´ìï ø£|æŒ|ü⁄#·Ã≥+ yês¡ T #˚ùd |üì. $<ë´]ú ‘·q Ä‘·àVü≤‘ê´ ˝ÒK˝À yêeT|üøå±\yê] ìj·T+‘·è‘·« <Û√s¡DÏì, @ø£|üø £å ìs¡íj·÷\qT $eT ]Ù+#ê&ÉT. n+<äTe\q Ä ˝ÒKqT |üP]Ô>± #·s¡Ã qT+&ç ‘=\–+#ês¡T. yêfi¯fl≈£î nedüs¡yÓTÆq $wüj·T+ $<ë´]ú <ä[‘·T&ÉT ø±e≥+. n‘·ì ‘·+Á&ç ‘êeTT e&Ó¶s¡ ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~qyês¡eTì #Ó|æŒHê, b˛©düT $#ês¡D˝À $<ë´]ú <ä[‘·T&ÉT ø±&Éì ‘˚*Hê, n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT Ä $wüj·÷ìï eT∞fl eT∞fl ‘Ós¡ô|’øÏ ‘Ó∫à πø+Á<äeT+Á‹ <ä‘êÔÁ‘˚j·Tô|’, myéT.m˝Ÿ.dæ sêeT#·+Á<äsêe⁄ô|’, yÓ’dt#Ûêq‡\sY nbÕŒsêe⁄ô|’ ø£]ƒq #·s¡´ rdüTø√yê\+≥÷ |üÁ‹ø±Á|üø£≥ q\T $&ÉT<ä\ #˚düTÔ+{≤s¡T. M] yÓTT‘·Ô+ #·s¡´\≈£î ˇπø ˇø£ \ø£å´+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ $∫ä‹Ô. Çø£ ¬s+&Ée s¡ø£+ yês¡T C≤rj·Tyê<äT\T. yêfi¯ó¢ ≈£L&Ü $X¯«$<ë´\j·÷\˝À, ñqï‘· $<ë´ dü+düú\˝À Ä˝À#·q\ $ìeTj·T+ »s¡>±\ì ø√s¡Tø=+{≤s¡T. ñqï‘· $<ë´dü+düú\ $<ë´s¡Tú\≈£î z≥TVü≤≈£îÿ ø√dü+ b˛sê&ç+~ yêπs. $<ë´s¡Tú\T ‘·eT sê»ø°j·÷_ÛÁbÕj·÷\qT ùd«#·Ã¤>± eTq sêC≤´+>∑|ü]~Û˝À #Ó|üŒ>∑*–j·TT+&Ü* nì Ä+<√fi¯q #˚dæ . sêJyé>±+BÛ Á|ü<Ûëì>± ñqï|ü⁄Œ&ÉT Ä kÂ\uÛ≤´ìï bı+<ës¡T. C≤rj·Tyê<äT\T uÛ≤e Á|üø≥£ Hê ùd«#·Ãq¤ T ø√s¡T‘·÷H˚, <˚X¯ Á|ü‹wüq˜ T, ~>∑C≤s¡Ãe<ä+› {≤s¡T. uÛ≤s¡‘e· ÷‘·qT n>ös¡e|üs#¡ e· <ä+› {≤s¡T. uÛ≤eÁ|üø≥£ Hê ùd«#·Ãø¤ ±yê* ì»y˚T, ø±ì Ä ù|s¡T‘√ ‘·*¢ì ‹≥º+ ø£<ë! n˝≤ ‘·*¢ì ‘·+Á&ç˙ ‹fÒºyês¡T ñ+fÒH˚$T? –{Ϻ‘˚H˚ $T? |ü⁄≥º˝Àq #Ó<ä\T |ü⁄≥ºyê! –≥ºyê! á $wüj·T+ ãVæ≤s¡+>∑+>± #Ó|üŒ>±H˚ e÷ uÛ≤eÁ|üø£≥Hê ùd«#·Ã¤qT <Óã“rdüTHÔ êïs¡T. ñqï‘· $<ë´dü+dü\ú kÕúsTTì ~>∑C≤s¡TdüTHÔ êïs¡ì <=+>∑ @&ÉT|ü⁄ @&ÉTdüTHÔ êïs¡T e÷]ÿ‡düT\º T. eTq $<ë´s¡T˝ú Ò ‘·eT $#·øD å£ ≤ C≤„Hêìï ñ|üj÷Ó –+#·Tø=ì ‘·eT uÛ≤eÁ|üø≥ £ Hê ùd«#·Ãq¤ T ñ|üj÷Ó –+#·Tø√yê*.
9 y˚T, 2016
5
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+
XÊg kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\˝À kÕ~ÛdTü qÔ ï $X‚wü |Á >ü ‹∑ 21e X¯‘êã›+˝À e÷qyê[ n<äT‘¤“ y· TÓ qÆ $»j·÷\T kÕ~Û+#·&ÜìøÏ ø±s¡DeTe⁄‘·Tqï~. <ëì‘√ kÕ~ÛdüTÔqï ø=‘·Ô $»j·÷\T ˇø£ X¯‘êã›+ ÁøÏ‘·+ <ë<ë|ü⁄ ndü+uÛÑe+>± uÛ≤$+∫q |ü\T n+XÊ\≈£î yêdüÔe s¡÷|ü+ ø£*–düTÔHêïsTT. y˚˝≤~eT+~ XÊgy˚‘·Ô\T kÕ~ÛdüTÔqï Á|ü>∑‹, yê] ndü e÷q Ç+»˙]+>¥ ø£è‘ê´\T ndü+uÛ≤yêìøÏ dü]ø=‘·Ô ìs¡«#·q+ #ÓãT‘·THêïsTT.
uÛ≤s¡‘·<˚X¯|ü⁄ Á|üeTTK n+‘·]ø£å |ü]XÀ<Ûäq dü+düú ÇÁk˛ n<äT“¤‘·yÓTÆq ø±s¡´<äø£å‘·‘√ eT+>∑˝≤´Hé $TwüHéqT $»j·Te+‘·+>± Á|üjÓ÷–+∫ n+‘·sê® rj·T <äèwæìº , eTTK´+>± n+‘·]ø£å |ü] XÀ<Ûqä \˝À eTTì–q <˚XÊ\ <äèwæºì Äø£≥Tºø=+~. ‘=* Á|üj·T‘·ï+˝ÀH˚ n‹ ‘·≈£îÿe Ks¡TÃ˝À ndüe÷q $»j·T+ kÕ~Û+∫ XÊÅd”Ôj·T s¡+>∑+˝À Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤+#˚ ~X¯>± eTT+<ä&ÉT>∑T y˚düTÔqï~. Ä≥Tb˛≥¢qT m<äTs=ÿì..
–+∫+~. 1994 qT+&ç 2015 es¡≈£î ÇÁk˛ 51 <˚XÊ\≈£î #Ó+~q ñ|üÁ>∑Vü‰\qT Á|üjÓ÷–+∫+~. >∑ ‘ · ôdô|º + ãsY 15 q nyÓ T ]ø±≈£ î #Ó + ~q Hê\T>∑T ñ|üÁ>∑Vü‰\qT ≈£L&Ü Á|üjÓ÷–+∫+~.
uÛ≤s¡‘Y kÕeTsêú´ìï Á>∑Væ≤+∫q nyÓT]ø±
uÛ≤s¡‘·<˚X¯ n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT nbÕs¡yÓTÆq kÕeTsêú´ìï Á>∑Væ≤+∫q uÛ≤s¡‘Y ˝Àì nyÓT]ø± sêj·Tu≤] |òÁæ ãe] 25 q zsYŒ¤ ø£\ŒHê#êyê¢ yê]¸ø£ n+‘·]ø£å $<Ûëq düe÷˝À#·q\˝À n+‘·]ø£å s¡ + >∑ + ˝À ô|s¡ T >∑ T ‘· T qï nyÓ T ]ø±`uÛ ≤ s¡ ‘ Y düV≤ü ø±sêìï Á|ükÕÔ$+#ês¡T. 1963˝À ‘·T+ã sê¬ø{Ÿ Á|üjÓ÷>∑ πø+Á<ä+ qT+&ç nyÓT]ø± |ü]XÀ<Ûäq sê¬ø{ŸqT Á|üjÓ÷–+#·&É+‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq á düV≤ü ø±s¡+ ã\yÓTqÆ düV≤ü ø±s¡+>± e÷sê\ì Äj·Tq Äø±+ø£åqT e´ø£Ô+ #˚kÕs¡T.
‘=* <äX¯˝À ø=ìï Ä≥Tb˛≥¢qT m<äTs=ÿHêï uÛ≤s¡rj·T n+‘·]ø£å |ü]ÁX¯eT |ü≥Tºe<ä\ì ñ‘ê‡ Vü≤+‘√ n+‘·]ø£å e÷¬sÿ{Ÿ˝À #·e⁄ø£>± Á|üj÷Ó >±\T #˚d÷ü Ô ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£ kÕúHêìï @s¡Œs¡#T· ø=+~. n+‘·]ø£å |ü]ÁX¯eT˝À ñ|üÁ>∑Vü‰\ Á|üjÓ÷>∑+ $uÛ≤>∑+˝À ˇø£ >∑{ºÏ b˛{°<ës¡Tì>± uÛ≤s¡‘Y ì\ã&ç+~. Ç|üŒ{Ïes¡≈î£ uÛ≤s¡‘Y s¡÷bı+~+∫q |æ.mdt.m˝Ÿ.$. 20 <˚XÊ\≈£î ìùw<Ûä+ ø=qkÕ–+|ü⁄ Äj·Tq á Á|üdü+>∑+ #˚dæq eTs¡Tdü{Ï s√CÒ #Ó+~q 2000 øÏ˝À\≈£î ô|>’ ± ãs¡Te⁄ >∑\ ñ|üÁ>∑V‰ü \qT $$<Ûä ø£ø£å´\˝ÀøÏ $»j·Te+‘·+>± Á|üjÓ÷ nyÓT]ø± yêDÏ»´ ñ|üÁ>∑Vü‰\T ÇÁk˛ Á|üjÓ÷>∑ 6
9 y˚T, 2016
ùde\qT ñ|ü j Ó ÷ –+#· T ø√e&É + ô|’ ìùw<Û ä + $~Û+#·&ÜìøÏ nyÓT]ø± s¡yêD≤ XÊK≈£î #Ó+~q ô|ò&És¡˝Ÿ @$j˚TwüHé n&çàìÅùdºwüHé ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó*|æ+~. m≈£îÿe>± Á|üuÛÑT‘·« ì<ÛäT\‘√ |üì#˚ùd ÇÁk˛ ‘·≈£îÿe <Ûäs¡\≈£î ùde\T n+~+#·&É+ e\q b˛{° |ü]dæú‘·T\qT eÁø°ø£]+#˚ neø±X¯+ ñqï<äì nyÓT]ø±˝Àì Åô|y’ ≥˚ T n+‘·]ø£å |ü]ÁX¯eT Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚j·T&Éy˚T n+<äT≈£î ø±s¡D+. Á|üuÛÑT‘·« ì<ÛäT\‘√ |üì#˚ùd $<˚o Á|üjÓ÷>∑ πø+Á<ë\ qT+&ç s¡ø£åD ø£*Œ+#·&É+ ø√dü+ nyÓT]ø± 1984 ˝À s¡÷bı+~+∫q yêDÏ»´ n+‘·]ø£å Á|üjÓ÷>∑ ùde\ #·{≤ºìøÏ Hê{Ï n<Ûä´≈£åî&ÉT s√Hê˝Ÿ¶ Ø>∑Hé ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó*bÕs¡T. Ä Á|üø±s¡+ ˇ|üŒ+<ë\ô|’ dü+‘·ø±\T #˚j·TeTì 1990e <äX¯ø£+˝À s¡cÕ´, #Ó ’ H ê, ñÁ¬ ø sTTHé \ ô|’ ˇ‹Ô & ç ‘Ó # êÃs¡ T . n<˚
` &܈ˆsêeTVü≤]‘· ˇ|üŒ+<ä+ô|’ dü+‘·ø+£ #˚jT· eTì 2005˝À nyÓT]ø± ˇ‹Ô&ç ‘˚>± uÛ≤s¡‘Y ‹s¡düÿ]+∫+~. <ëì‘√ nyÓT]ø± yêDÏ»´ ñ|üÁ>∑Vü‰\ ø√dü+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ ùde\qT ñ|üj÷Ó –+#·Tø√e&Üìï yêDÏ»´ n+‘·]ø£å s¡yêD≤ dü\Vü‰ ø£$T{° |ü<˚fi¯fl bÕ≥T ìùw<Ûëìï dæbÕò s¡T‡ #˚d+æ ~. á ìùw<Û+ä 2015‘√ eTT–dæ+~. á ìùw<Û+ä ø=qkÕ–dü÷Ô Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘êC≤>± ñ‘·sÔ T¡ «\T C≤Ø #˚kÕs¡T.
<ä«+<ä« ˙‹
Á|ü|ü+#· n+‘·]ø£å e÷¬sÿ{Ÿ˝À ‘·≈£îÿe <Ûäs¡\≈£î ùde\+~+#˚ $<˚o Á|üjÓ÷>∑ ùde\ Á|üy˚XÊìï düeTs¡úe+‘·+>± n&ÉT¶ø√e&É+ <ë«sê nyÓT]ø±˝À Á|üjÓ÷>∑ ùde\qT ø£ìwüº+>± ñ+&˚≥≥T¢ #˚düTø√ >∑*>±s¡T. nsTT‘˚ á ìùw<Ûëìï |ü{+ºÏ #·Tø√ì ÇÁk˛ ‘·q yêDÏ»´ $uÛ≤>∑+ n+Á‹ø˘‡ ø±s=ŒπswüHé <ë«sê uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·s¡|ü⁄q $$<Ûä <˚XÊ\‘√ dü+Á|ü ~+|ü⁄\T »s¡T|ü⁄‘·Tqï~. 2016`17˝À 25 yêDÏ»´ ñ|üÁ>∑Vü‰\qT Á|üjÓ÷–+#·qTqï~. yê{Ï˝À¢ nyÓT] ø±≈£î #Ó+~q 12 ñ|üÁ>∑Vü‰\T ≈£L&Ü ñHêïsTT. $T–*q 13 »s¡à˙, ¬øq&Ü, n©®]j·÷, »bÕHé, Ç+&√H˚wæj·÷, eT˝Òwæj·÷\≈£î #Ó+~q$. qø£åÁ‘· ñ|üÁ>∑Vü≤ Á|üjÓ÷>±\˝À uÛ≤>∑+>± ÇÁk˛ |æ.mdt.m˝Ÿ.$.`34 <ë«sê $$<Ûä <˚XÊ\≈£î #Ó+~q 22 dü÷ø£åà, eT]+‘· ∫qï ñ|üÁ>∑Vü‰\qT á y˚T ˝ÀH˚ ø£ø£å´˝ÀøÏ Á|üy˚X¯ô|≥ºqTqï~. nyÓT]ø± nqTdü ]düTÔqï á <ä«+<ä« n+‘·]ø£å $<Ûëq+ uÛ≤s¡‘YqT ã\V”≤q |üs#¡ &· Üìπø ñ<˚•› +∫q~. uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+ Á|ü>∑‹ì rÁe Çã“+<äT\≈£î >∑T]#˚ùd $<Ûä+>± $$<Ûä <äX¯\˝À nyÓT]ø± $~Û+∫q Ä+ø£å\T, ìùw<Û뻄\T á dü+<äs¡“¤+>± >∑eTì+#· <ä–q$. uÛ≤s¡‘Y 1974, 1998\˝À »]|æq nDT |üØø£\å nq+‘·s+¡ $~Û+∫q n+‘·sê®rj·T Ä+ø£\å ø±s¡D+>± uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+ |ü\T m<äTs¡T<Óã“\T m<äTs=ÿqï~. á Ä+ø£å\T 2011 es¡≈î£ ø=qkÕ>±sTT. uÛ≤s¡‘Y nyÓT]ø±‘√ bÂs¡ nDT ˇ|üŒ+<ä+ô|’ dü+‘·ø£+ #˚dæq ‘·sê«‘·H˚ uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å dü+düú\ô|’, nqTã+<Ûä s¡ø£åD $uÛ≤>∑ dü+dü\ú ô|’ $~Û+∫q Ä+ø£\å qT |üP]Ô>± m‹ÔyX˚ Ês¡T.
kÕ+πø‹ø£ ã~©, ns¡T<Ó’q eTT&ç |ü<ësêú\qT bÕXÊô‘· <˚XÊ\ qT+&ç ~>∑TeT‹ #˚düTø√e&É+ô|’ $~Û+∫q rÁeyÓTqÆ ìùw<Ûë\qT 1992˝À n_Ûeè~∆ #Ó+<äT‘·Tqï <˚XÊ\T uÛ≤s¡‘Yô|’ nqTdü]düTÔqï ªkÕ+πø‹ø£ $eø£μå >± n_Ûe]í+#êsTT. õ.mdt.m˝Ÿ.$. øÏ ø°\ø£yTÓ qÆ Áø£j÷Ó f…ø±ï\Jì n+~kÕÔeTì Vü‰$÷ Ç∫Ãq s¡cÕ´ nyÓT]ø± qT+&ç ˇ‹Ô&ç sêe&É+‘√ yÓqTø£&ÉT>∑T y˚dæ+~. <ëì‘√ uÛ≤Ø/ø£eT÷´ìπøwüHé ñ|üÁ>∑Vü‰\˝À dü«j·T+düeTè~∆ kÕ~Û+#˚ uÛ≤s¡‘Y Á|üj·T‘êï\≈£î nes√<Ûä+ @s¡Œ&ç+~. »qe], 1991˝À s¡cÕ´ n+‘·]ø£å dü+düú >∑¢y√ÿk˛àdt‘√ Áø£jÓ÷C…ìø˘ Ç+õq¢ neTàø±ìøÏ uÛ≤s¡‘Y ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃø=+~. $Tôd’‡˝Ÿ f…ø±ï\J ø£+Á{À˝Ÿ ]õ+qT ñ\¢+|òæT+∫ q+<äT≈£î y˚T,1991 Hê{ÏøÏ uÛ≤s¡‘Y, s¡cÕ´\ô|’ nyÓT]ø± Ä+ø£å\T $~Û+∫+~. ‘·s¡Tyê‘· @&ÉT Ç+õHé \qT |ü+|æq s¡cÕ´ ø°\ø£yÓTÆq f…ø±ï\Jì e÷Á‘·+ ì*|æy˚dæ+~.
n+‘·sê®rj·T ≈£îÁ≥
kÕ«s¡ú|üs¡ X¯≈£îÔ\T düèwæº+∫q n&ɶ+≈£î\T, C≤bÕ´\ ø±s¡D+>± uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+ m+‘√ qwü º b ˛e\dæ e∫Ã+~. Áø£ j Ó ÷ C… ì ø˘ ø±s¡´Áø£eT+ ÇHé#êsY®˝…’q Ç<ä›s¡T Á|ü‹uÛ≤e+‘·yÓTÆq ÇÁk˛ XÊgy˚‘\Ô· T q+_ Hêsêj·TDHé, &ç.X¯•≈£îe÷sY \ô|’ >∑÷&ÛÉ#·s¡´ Äs√|üD\ô|’ πødüT qyÓ÷<äT #˚jT· &É+ <ë«sê nyÓT]ø± eTqô|’ »]|æq $Á<√Vü≤ #·s¡´ ø±s¡D+>± á s¡+>∑+˝À eTq Á|ü j · ÷ D+ 19 @fi¯ ó fl C≤|ü ´ + »]–+~. >∑÷&ÛÉ#ê] Äs√|üD\T #˚j·T&É+‘√ Ä Ç<ä›s¡T XÊgE„\T dü+düqú T $&ç∫ yÓfifl¯ e\dæ e∫Ã+~. <ëì‘√ 2,000 øÏ˝À\≈£î ô|>’ ± ãs¡Te⁄ >∑\ ø£eT÷´ìπøwüHé ñ|üÁ>∑V‰ü
\qT ø£ø£å´˝ÀøÏ |ü+|æ+#·&É+ ø√dü+ y˚\ø=\~ &Ü\s¡¢qT ñ|üjÓ÷–+#·Tø=ì ◊s√bÕ n+‘·]ø£å dü+düú≈£î #Ó+~q πø+Á<ëìï ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e\dæ e∫Ã+~. n+‘·]ø£å+˝À 36,000 øÏ.$÷. ô|’ã&ç <ä÷s¡+ |ü+|ü&ÜìøÏ ˇø£ øÏ˝ÀÁ>±yéT ãs¡Te⁄≈£î 20 y˚\ &Ü\s¡T¢ #êsY® #˚ùdyês¡T. n+fÒ ˇø£ ñ|üÁ>∑V≤ü + Á|üjÓ÷–+#·&ÜìøÏ s¡÷.250 ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î Ks¡Tà nj˚T´~. ø±ì Ç|ü⁄Œ&ÉT yÓTT‘·Ô+ õ.mdt.m˝Ÿ.$. ÁbÕC…ø˘º e´j·T+ s¡÷.370 ø√≥T¢ e÷Á‘·y˚T. Á_{Ïwt n+‘·]ø£å s¡#·sTT‘· Á_j·÷Hé Vü‰πs« Áyêdæq ªªs¡cÕ´ ÇHé ùdŒdt ` @ ô|sò TT˝Ÿ¶ ÁbòÕ+{ÏjT· sYμμ nH˚ Á>∑+<∏+ä ˝À uÛ≤s¡‘Y Áø£j÷Ó f…ø±ï\J˝À kÕeTs¡´ú + bı+<ä≈£î+&Ü nÁ>∑sêC≤´\T, dæ.◊.@. @ $<Ûä+>± n&ɶ+≈£î\T düèwæº+#êjÓ÷ $e]+#ês¡T. uÛ≤s¡‘Y á s¡+>∑+˝À Á|ü>∑‹ kÕ~ÛùdÔ n+‘·]ø£å f…ø±ï\J, nDTÇ+<Ûäq+ s¡+>±\˝À ‘·eT yê´bÕs¡ neø±XÊ \≈£î n&ɶ+øÏ>± e÷s¡>∑\<äì Ä <˚XÊ\T uÛ≤$+#ê j·Tì Äj·Tq ù|s=ÿHêïs¡T. n+<äTø£H˚ <˚XÊìï dü«j·T+ Á|ü‹|ü‹Ô ~X¯>± eT\#˚ Ç≥Te+{Ï f…ø±ï\J $TwüH\é T Ä–b˛e&ÜìøÏ, C≤|ü´+ »s¡>&∑ ÜìøÏ mH√ï ≈£îÁ≥\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. uÛ≤s¡‘Y kÕ+πø‹ø£+>± Á|ü>∑‹ kÕ~ÛdüTÔqï ø°\ø£yÓTÆq düeTj·T+˝À uÛ≤s¡‘Y nDT ø±s¡´Áø£eT |æ‘êeTVüQ&ÉT ¨$÷ C…Vü≤+–sY uÛ≤uÛ≤, $Áø£+ kÕsêuÛ≤jYT nq÷Vü≤´ |ü]dæú‘·T\˝À nø±\ eTs¡D+ bı+<ä&+É $düèÔ ‘·yTÓ qÆ n+‘·sê®rj·T ≈£îÁ≥qT yÓ\¢&ç#˚düTÔ+~.
yÓ÷B Hêj·Tø£‘·«+˝À q÷‘·q X¯ø£+
uÛ≤s¡‘· Hêj·Tø£‘«· + n+‘·]ø£å |ü]C≤„HêìøÏ >∑\ nbÕs¡ y Ó T Æ q kÕeTsêú ´ ìï >∑ T ]Ô + ∫ $<˚ X Ê+>∑ $<Ûëq+˝À uÛ≤>∑+>±, C≤rj·T uÛÁÑ <ä‘· <äèwæøº √D+˝À Bìì uÛ≤$+#·&+É »s¡T>∑T‘·Tqï~. H˚bÕ˝Ÿ˝À »]–q 18e kÕsYÿ •KsêÁ>∑ dü<ädüT‡˝À ø£eT÷´ìπøwüHé, yê‘êes¡D ñ|üÁ>∑Vü≤+>± Á|ü<ÛëqeT+Á‹ qπs+Á<ä yÓ÷B Á|ü‹bÕ~+∫q kÕsYÿ ñ|üÁ>∑Vü≤+ n+‘·]ø£å
9 y˚T, 2016
7
eTTK|üÁ‘· ø£<∏äq+ <Í‘·´+˝À q÷‘·q X¯ø+£ Ä$sꓤyêìøÏ <ë]rdæ+~. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ |ü<ä$ #˚|ü≥º>±H˚ ÁbÕs¡+_Û+∫q ªªbıs¡T>∑T <˚XÊ\≈£î yÓTT<ä{Ï ÁbÕ<Ûëq´‘·μμ $<Ûëq+ ø=qkÕ–+|ü⁄˝À uÛ≤>∑+>± á ñ|üÁ>∑V≤ü +‘√ yÓTT‘·+Ô mì$T~ <˚XÊ\≈£î ø£eT÷´ìπøwüHé ùde\T n+~+#· &ÜìøÏ yÓ÷B eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. nsTT‘˚ ‘·q n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+ $esê\ uÛÑÁ<ä‘· |ü≥¢ rÁe nqTe÷Hê\T e´ø£+Ô #˚d÷ü Ô bÕøÏkÕÔHé á ø±s¡´Áø£eT+ qT+&ç yÓ<’ =*–+~. kÕsYÿ ñ|üÁ>∑V≤ü + ÁbÕC…øº˘ qT+&ç bÕøÏkÕÔHé yÓ’<=\>∑&É+‘√ BìøÏ ª<äøÏåD≤dæj·÷ ñ|üÁ>∑Vü≤+μ >± ù|s¡T e÷sêÃs¡T. 2,000 øÏ˝À\ ãs¡Te⁄‘√, 12`¬ø.j·TT. u≤´+&é Á{≤Hꇌ+&ÉsY\‘√ yÓTT‘·Ô+ @&ÉT kÕsYÿ <˚XÊ\≈£î $düÔ]+#˚ $<Ûä+>± ñ+&˚ <äøÏåD≤dæj·÷ ñ|üÁ>∑Vü‰ìï á dü+e‘·‡s¡y˚T Á|üjÓ÷–+#·qTHêïs¡T. @Á|æ˝Ÿ 11 q ~©¢˝À n+‘·sê®rj·T n+‘·]ø£å dü+düú\T düe÷ y˚Xy¯ TÓ Æ yê‘êes¡D e÷s¡TŒqT |üs´¡ y˚ø+åÏ #·&+É ø√dü+ n+‘·sê®rj·T n+‘·]ø£å nã‡πs«≥Øì n_Ûeè~∆ #˚j·÷\ì ìs¡ísTT+#ês¡T. Ä $<Ûä+>± kÕeT÷ $\TyÓ’q uÛ≤>∑kÕ«$T s¡cÕ´ nì #Ó|üŒe#·TÃ. Væ≤ø£+>± ñeTà&ç \øå±´\ kÕ<Ûäq≈£î n+‘·]ø£å düVü≤ #·+Á<äj·÷Hé`2 $TwüHé ø√dü+ áeT<Ûä´ \TH√UÀ&é s√esY, ˝≤+&ÉsY\ ø√dü+ s¡cÕ´≈£î uÛ≤s¡‘Y Ä»„ C≤Ø ø±s¡+ô|’ <˚XÊ\T Ç|ü⁄Œ&ÉT <äèwæº kÕ]düTÔHêïsTT. #˚dæ+~. nsTT‘˚ yê{Ïì |ü+|ü&É+˝À rÁe C≤|ü´+ #Ó’Hê düVü≤ø±s¡+‘√.. <äT]“¤øå±\ qwüº ìyês¡D ø√dü+ ªªÁ_ø˘‡ ñ|üÁ>∑ »s¡T>∑T‘·Tqï~. ‘·q düVü≤ø±sêìï |ü]$T‘·+ Vü‰\ ≈£L≥$Tμμ ì @sêŒ≥T #˚j÷· \ì uÛ≤s¡‘Y Á|ü‹bÕ #˚dTü ø√eTì e÷k˛ÿô|’ #ÓH’ ê rÁeyÓTqÆ ˇ‹Ô&ç rdüT≈£î ~+∫, #Ó’Hê eT<䛑·TqT ≈£L&ÉBdüTø√>∑*–+~. edüTÔqï<äì s¡wü´Hé ì|ü⁄DT\T ù|s=ÿ+≥THêïs¡T. á n+‘·]ø£å s¡+>∑+˝À ‘·eT n+‘·sê®rj·T ÁbÕeTTK´ C≤|ü´+ ø±s¡D+>± ˝≤+&ÉsYì <˚X¯+˝ÀH˚ ‘·j·÷s¡T ‘·qT, Á|üu≤Û yêìï ô|+#·Tø√e&É+ ø√dü+ #Ó˙’ dt H˚wqü ˝Ÿ #˚düTø=H˚ Á|üj·T‘·ï+ uÛ≤s¡‘Y #˚düTÔqï~. ñÁπøìj·THé ùdŒdt @C…˙‡ á \ø£å´ kÕ<Ûäq |ü≥¢ rÁe ÄdüøÏÔ dü+øå√uÛÑ+ nq+‘·s¡+ n+‘·sê®rj·T Ä]úø£ Ä+ø£å\ ø£qãs¡TdüTÔqï~. ‘·eT ¬s+&ÉT <˚XÊ\ eT<Ûä´ mìï ø±s¡D+>± s¡cÕ´≈£î #ÓH’ êyÓ|’ ⁄ü yÓTT>∑T#Z ÷· |üø£ ‘·|Œü &É+ $s√<Ûä uÛ≤eq\T ñHêï, n+‘·]ø£å s¡+>∑+˝À ø£\dæ ˝Ò<Tä . n+<äT#˚‘· #ÓH’ ê‘√ n+‘·]ø£å düV≤ü ø±s¡+ |ü≥¢ |üì#˚j·T&É+ |ü≥¢ #Ó’Hê, uÛ≤s¡‘Y ÄdüøÏÔ #·÷|ü⁄ nÁ|üeT‘·Ô‘·‘√ e´eVü≤]+#·e\dæ ñ+≥T+~. ‘·THêïsTT. m+<äTø£+fÒ nyÓT]ø± $~Û+∫q Ä+ø£\å T, ÇÁk˛ ùde\¬ø’ nyÓT]ø± ø£+ô|˙\ ÄdüøÏÔ ÄdüøøÔÏ s£ y¡ TÓ qÆ n+X¯+ @$T≥+fÒ <Í‘·´|üs+¡ >± f…ø±ï\J ìsêø£s¡D ø±s¡D+>± á ¬s+&ÉT <˚XÊ\T á s¡+>∑+˝À dü«j·T+düeTè~∆ kÕ~Û+#·&ÜìøÏ mH√ï ñqï‘· kÕúsTT˝À uÛ≤s¡‘Y`nyÓT]ø± düVü≤ø±s¡+ >∑T]+∫ n+‘·sê®rj·T yêsêÔ |üÁ‹ø£\˝À |ü‘êø£ ø£cÕº\≈£î ˝ÀqTø±e\dæ edüTqÔ ï~. á ¬s+&ÉT <˚XÊ\ n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£e÷\qT o]¸ø£\T ÄÁø£$TdüTÔHêï, Á|üuÛÑT‘·« dü_‡&û\ HÓ|ü+‘√ $|òü\+ #˚j·T&É+ ø√dü+ rÁe+>± Á|üj·T‹ï+∫q uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å dü+düú yêDÏ»´|üs¡ $»j·÷\qT nyÓT]ø± Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘·eT Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq ªª2030 ø£≥º&ç #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ nyÓT]ø± n+‘·]ø£å dü+düú\T Hê{ÏøÏ ã÷{Ÿ‡ ÄHé e÷sY‡μμ ø±s¡´Áø£eT+˝À á s¬ +&ÉT #˚düTÔHêïsTT. $»j·Te+‘·yÓTÆq yê´bÕs¡T\T y˚\ <˚XÊ\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ø√dü+ Á|üj·T‘·ï+ #˚düTÔqï~. ø=\~ &Ü\s¡¢qT ˝≤uÛÑ<ëj·Tø£ yê´bÕsê\˝À HêkÕ ì<ÛäT\ ø=s¡‘·qT m<äTs=ÿ+≥÷ ñ+&É&É+‘√ ô|≥Tºã&ç ô|&ÉT‘·÷ ñ+&É&É+‘√ nyÓT]ø±˝À á ¬s+&ÉT <˚XÊ\T eqs¡T\qT düe÷≈£Ls¡Ã>∑\eH˚ yêDÏ » ´ n+‘· ] ø£ å |ü ] ÁX¯ e T≈£ î ÁbÕ<Û ë q´+ ñ<˚›X¯´+‘√H˚ yê{Ï düVü≤ø±s¡+ ø√dü+ ø=‘·Ô ÄdüøÏÔ ô|s¡T>∑T‘·Tqï~. ‘·eT Á|üjÓ÷>±\ìï+{Ïø° yÓ÷C≤y˚ #·÷|ü⁄‘·Tqï≥T¢ uÛ≤s¡rj·T n+‘·]ø£å »s¡ï*dtº |ü\¢e m&Ü]ì ñ|üj÷Ó –+#·Tø=+≥THêïsTT. nyÓT]ø±˝Àì Áô|’y˚≥T ø£+ô|˙\T Ç|ü⁄Œ&ÉT ∫qï ñ|üÁ>∑Vü‰\qT uÛ≤>±¢ uÛ≤$düTÔHêïs¡T. n_Ûeè~∆ #˚düTø√e&É+‘√ yê{Ïì n+‘·]ø£å+˝ÀøÏ n+‘·sê®rj·T |ü]dæú‘·T\T Á_ø˘‡ ñ|üÁ>∑Vü‰\ ≈£L≥$T |ü≥¢ #Ó’Hê rÁe |ü+|ü&É+˝À |ü]$T‘· Á|üjÓ÷>∑ dü<äTbÕj·÷\T ñ ÄdüøÏÔ ø£qãs¡TdüTÔHêï Ä <˚X¯|ü⁄ ndü\T ñ<˚›XÊ´\T +&É&É+‘√ Çã“+<äT\T m<äTs=ÿ+≥THêïsTT. ‘·≈£îÿe kÕeTs¡ú´+ >∑\ ñ|üÁ>∑Vü‰\qT Á|üjÓ÷ nqTe÷HêdüŒ<äyT˚ . uÛ≤s¡‘Y n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+˝À 8
9 y˚T, 2016
–+#·&É+ |ü≥¢ ÄdüøÏÔ >∑\ á ø£+ô|˙\≈£î |üP]Ô Á|üjÓ÷>∑ kÕeTs¡ú´+ >∑\ nyÓT]ø±˝Àì dü<äTbÕj·÷ \qT ñ|üj÷Ó –+#·Tø√e&É+ uÛ≤s¡+>± e÷s¡T‘·Tqï~. ùdŒdt`mø˘‡ n_Ûeè~∆ #˚dqæ bòÕ\ÿHé`1 yÓTT<ä{À¢ á Áô|’y˚≥T ø£+ô|˙\T ‘·≈£îÿe kÕeTs¡ú´+ >∑\ ñ |üÁ>∑Vü‰\ Á|üjÓ÷>∑+ ø√dü+ ñ<˚›•+∫q~. nsTT‘˚ 2009˝À bòÕ\ÿHéé`9 ‘√ uÛ≤Ø ñ|üÁ>∑Vü‰\T |ü+ù| kÕeTsêú´ìøÏ #˚sT¡ ø√e&É+‘√ ‘·≈î£ ÿe kÕeTs¡´ú + >∑\ yê{Ïì Á|üjÓ÷–+#˚ e÷¬sÿ{Ÿ≈£î rÁe nes√<Ûä+ @s¡Œ&ÉT‘·Tqï~. ∫qï ñ|üÁ>∑Vü≤ ø£+ô|˙\T qeTàø£yÓTÆq, ‘·≈£îÿe <Ûäs¡˝À ñ|üÁ>∑Vü‰\T Á|üjÓ÷–+#˚ πø+Á<ë\ ø√dü+ nH˚«wædüTÔ+&É>±, yê]øÏ |æ.mdt.m˝Ÿ.$. #ê˝≤ nqT≈£L\+>± ø£qã&ÉT‘·Tqï~. n+<äTø£H˚ ìùw<Ûë\T $~Û+∫q|üŒ{ÏøÏ nyÓT]ø±˝Àì ∫qï ñ|üÁ>∑Vü≤ ø£+ô|˙\T ÇÁk˛ ùde\ ø√dü+ #·÷düTÔHêïsTT.
uÛ≤s¡‘Y C≤rj·T n+‘·]ø£å $<Ûëq+
2005 qT+&ç 2014 es¡≈î£ Á|ü|+ü #· n+‘·]ø£å Ä]úø£ e´edüú 7 XÊ‘·+ #=|ü⁄Œq y˚>∑+>± eè~∆ kÕ~ÛdüTÔqï~. ô|s¡T>∑T‘·Tqï ∫qï ñ|üÁ>∑Vü≤ Áô|’y˚≥T ø£+ô|˙\ Á|üjÓ÷>∑ nedüsê\ <äècÕº´ Á|ü|ü+#· e÷¬sÿ{Ÿ˝À eT+∫ Á|üjÓ÷»q+ bı+<ä&É+ ø√dü+ uÛ≤s¡‘Y C≤rj·T n+‘·]ø£å $<ÛëHêìï s¡÷bı+~+#·T ø√e\dæ ñ+~. düMT|ü uÛÑ$wü´‘Y, n+fÒ 2020 ˝Ò<ë 2030 Hê{ÏøÏ á nedüs¡+ m+‘Ó’Hê ñ+~. uÛ≤s¡rj·T n+‘·]ø£å ø±s¡´Áø£eT+˝À kÕ~ÛdüTÔqï y˚>∑e+‘·yÓTÆq Á|ü>∑‹ì |ü{Ïwüº|üs¡#·Tø√e&É+ ø√dü+ á s¡+>∑+˝À $q÷‘·ï‘·qT, yêDÏ»´ kÕeTsêú´ìï Áb˛‘·‡Væ≤+#·&+É ‘√bÕ≥T n+‘·]ø£å #·{≤º\qT rdüT≈£î e∫Ã, y˚T<Û√ ãè+<ë\qT @sêŒ≥T #˚dæ, |ü]ÁX¯eT` XÊgE„\ dü+ã+<Ûë\qT yÓTs¡T>∑T|üs¡#ê*.
ø£<ä+ã+ uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Á‘√´<ä´eT+˝À ˇø£yÓ’|ü⁄q dü‘ê´Væ≤+dü\T düeTs¡+ »s¡T>∑T‘·T+&É>±H˚ kÕj·TT<Ûä $|ü¢e+ <ë«sê e÷Á‘·y˚T ‘·«]‘·>∑‹q kÕ«‘·+Á‘·´ dü+bÕ~+#·>\∑ + nì qy˚Tà ˇø£ es¡+Z ≈£L&Ü ‘·eT b˛sê≥+ kÕ–dü÷HÔ ˚ e#êÃs¡T. >±+BÛJ Hêj·Tø£‘«· + ã\|ü&çq ø=B› kÕj·TT<Ûä b˛sê≥+ ã\+ ‘·–Z b˛sTTHê, $|ü¢e |ü+B∏j·TT\T #˚dæq ‘ê´>±\T, #·÷|æq kÕVü≤kÕ\÷ ‘·≈£îÿy˚MT ø±e⁄. uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Á‘√<ä´eT #·]Á‘·˝À n$ düTesêíø£åsê\‘√ *œ+#·<ä–qy˚. kÕesêÿsY, eT<äHé˝≤˝Ÿ ~∏+Á|òü÷, #êù|ø£sY k˛<äs¡T\T, KTBsê+uÀdt, düTuÛ≤wt #·+Á<ä uÀdt, n\÷¢] d”‘êsêeTsêE, uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥ e+{Ï j·TTe≈£î\T e÷‘·è<˚X¯ <ëdü´ $yÓ÷#·q+ ø√dü+ kÕ–+∫q ñ<ä´eT+ n~. Ä<ÛäTìø£ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ #·]Á‘·˝À mqï<ä–q~. uÛ≤s¡‘Y kÕ«‘·+Á‘√´<ä´eT #·]Á‘·˝À Á|ü<Ûëq |òüT≥º+ >∑<äsY $|ü¢e+. >∑<äsY n+fÒ kÕj·TT<ÛäyÓTÆq ‹s¡T>∑Tu≤≥T nì ns¡ú+. á $|ü¢y√<ä´eT Á|üuÛ≤e kÕúq+ ø±*bò˛]ïj·÷˝À ˇ]ÿ˝Ÿ $X¯«$<ë´\j·T+ n+fÒ ÄX¯Ãs¡´y˚TdüT+Ô ~. 1914˝À Ç≥T ◊<äe C≤]® #·Áø£e]Ô n≥ºVü‰dü+>± ø√{Ïqïs¡ (150 \ø£å\T) Ks¡TÑ√ ~Û©˝¢ À |ü{≤º_ùÛ wø£+ <äsê“s¡T »s¡T|ü⁄ø=+≥÷ ñ+&É>± ø±*bò˛]ïj·÷ ˇ]ÿ˝Ÿ $X¯«$<ë´\j·T+˝À >∑<äsY $|ü¢e+ |ü⁄s¡T&ÉT b˛düT≈£î+~. >∑<äsY $|ü¢e
` &܈ˆ nøÏÿsêE s¡e÷|ü‹sêe⁄
#Ó+#·j·T´ >±s¡T ` >∑<äsY $|ü¢e+
ÁbÕs¡+uÛÑ≈£î\˝À ‘Ó\T>∑T e´øÏÔ ≈£L&Ü ˇø£s¡T+&É≥+ >=|üŒ dü+>∑‹. Äj·Tq <ä]• #Ó+#·j·T´. #Ó+#·j·T´ >±] d”«j·T #·]Á‘· ‘Ó\T>∑T˝À e∫Ãq d”«j·T #·]Á‘· \˝À n‘·´<äT“¤‘·yÓTÆq~. m+.@.mø£Hê$Tø˘‡˝À |ü+C≤uŸ $X¯«$<ë´\j·T+ qT+∫ Á|ü<∏äeT ÁX‚DÏ Á|ü<∏äeT>∑DT´&ç>± ª]ø±s¡T¶μ HÓ\ø=*Œq ˝≤˝≤Vü≤s¡ <äj·÷fiŸ, ø£\ø£‘êÔ $X¯«$<ë´\j·T+ qT+∫ ¬ø$TÁd”º _.mdt.dæ.˝À Á|ü<eä∏ TT&ç>± ø£è‘ês¡T&ú q’Ó eTùd+Á<äHê<∏é düsêÿsY, <äs¡• #Ó+#·j·T´\T n|ü⁄Œ&ÉT ˇ]ÿ© $X¯« $<ë´\j·T+˝À #·<Tä e⁄‘·T+&˚yês¡T. #Ó+#·jT· ´>±s¡T e´ekÕj·TXÊÁdüÔ+ #·<äe{≤ìøÏ nyÓT]ø± yÓfi≤fls¡T.
nø£ÿ&É >∑<äsY $|ü¢e dü+|òü÷ìï Ms¡T kÕú|æ+#ês¡T. u…]H¢ é q>∑s+¡ ˝À, \+&ÉH˝é À, bÕ]dt˝À M] s¡V≤ü dü´ kÕúes¡ dü+|òü÷\T |üì#˚ùd$. u…]¢Hé qT+∫ Ms¡T ª>∑<äsYμ nH˚ |üÁ‹ø£qT Ç+^¢wüß˝Àq÷, Væ≤+B˝Àq÷ ø=H˚ïfi¯ófl q&çbÕs¡T. ø=eP«s¡T˝À ñ+&˚ e\÷¢] dü÷s¡´Hêsêj·TDsêe⁄>±s¡T á ª>∑<äsYμ |üÁ‹ø£qT s¡V≤ü dü´+>± ‘Ó|Œæ +#·T≈£îH˚ yês¡eTì d”«j·T#·]Á‘·˝À #Ó|⁄ü Œ≈£îHêïs¡T. >∑<sä Y $|üe¢ Ms¡T\T nyÓT]ø± qT+∫ ìsê« •‘·T\T ø±e&É+, yê]ô|’ n+‘·sê®rj·T+>± b˛©düT ì|òü÷, ø£åDø£åD eTè‘·T´>∑Vü≤«s¡+ e+{Ï Ä≥+ø±\ q&ÉTeT n<äT“¤‘· kÕVü≤dü <˚Xu¯ øÑÛ ìÔÏ yês¡T Á|ü<ä]Ù+ #·&É+ #Ó+#·j·T´>±] d”«j·T#·]Á‘·˝À *œ‘·+. #ÓH’ êqT <ä]Ù+∫ nø£ÿ&ç $|üe¢ Hêj·T≈£î\‘√ eT+‘· Hê\T »]bÕs¡T #Ó+#·j·T´>±s¡T. ø=eT{≤ >=e÷s√ nH˚ d”ºeTs¡T Á|üj·÷D+ <ë«sê dæ≈£îÿ\T #˚dæq kÕ«‘·+Á‘√´<ä´eT ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î Á|ü‘·´ø£å kÕ≈£åî\T #Ó+#·j·T´>±s¡T. Ä+Á<Ûä<˚X¯+˝À ˇø£ e÷s¡TeT÷\, yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘·yTÓ qÆ <ä]• (Ç|ü⁄Œ&ÉT ˇ+>√\T õ˝≤¢) qT+∫ nyÓT]ø± #˚] nø£ÿ&ç uÛ≤s¡‘· kÕ«‘·+Á‘√´<ä´eT s¡V≤ü dü´ dü+|òTü +˝À #Ó+#·jT· ´>±s¡T |üì#˚j·T&É+ ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ >∑s¡«ø±s¡D+.
9 y˚T, 2016
9
∫s¡T<Ûëq´+
sê+u≤ãT
‘·j·÷s¡T #˚j·T{≤ìøÏ |üfÒº düeTj·T+ 30 ì$TcÕ\T (Hêq`|ü⁄*j·T ô|≥Tºø√e{≤ìøÏ |üfÒº düeTj·T+ ø±≈£î+&Ü) Äs¡T>∑T]øÏ dü]b˛‘·T+~.
ø±e\dæq |ü<ësêú\T
e]>∑ _j·T´+ ` 1 >±¢düT ø£+~|ü|ü⁄Œ ` bÕe⁄ >±¢düT X¯q>∑|ü|ü⁄Œ ` bÕe⁄ >±¢düT $Tq|üŒ|ü⁄Œ ` bÕe⁄ >±¢düT ô|düs¡|ü|ü⁄Œ ` bÕe⁄ >±¢düT |ü⁄\¢{Ï ô|s¡T>∑T ` bÕe⁄ >±¢düT n\¢+ |ü∫Ã$T]à eTT<ä›` 2 #Ó+#ê\T |üdüT|ü⁄ `1 #Ó+#ê ø±s¡+ ` 1 #Ó+#ê kıs¡ø±j·T ‘·Ts¡TeTT ` ns¡ø£|ü⁄Œ ø±´uÒCŸ ‘·Ts¡TeTT ` ns¡ø£|ü⁄Œ, yÓT+‹≈£Ls¡ ` ns¡ø£|ü⁄Œ ø=‹ÔMTs¡ ` bÕe⁄ ø£|ü⁄Œ e+≥k˛&Ü ` ns¡#Ó+#ê XÊÅd”Ôj·T HêeTeTT : møÏH√ø√¢yê ø£˝ÀHê Ä+>∑¢ HêeTeTT : u≤Héj·÷sY¶ $T˝…¢{Ÿ ‘Ó\T>∑T HêeTeTT : }<ä\T }<ä |ü+≥ s¡ø±\T : <˚X¯yê[ ? }<ä\T s¡T∫øÏ ‹j·T´>± ñ+{≤sTT. ? }<ä\T Ädæj·÷˝À eTTK´+>± uÛ≤s¡‘·<˚X¯+, H˚bÕ˝Ÿ, bÕøÏkÕÔHé, »bÕHé, #Ó’Hê <˚XÊ\˝À |ü+&çkÕÔs¡T. }<ä\T KØ|òt |ü+≥>± pHé ` E˝…’ e÷kÕ˝À¢ es¡¸+ e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT $‘·TÔ ø√yê*. ? ‘˚*ø£bÕ{Ï mÁs¡H\ ˚ \T, ˙s¡T ì\« ñ+&Éì sπ >∑&ç H˚\\T nqTyÓ’q$. n‹ dü«\Œø±\+˝À n+fÒ 6 yêsê\øÏ #˚‹ø=#˚Ãe+{Ï |ü+≥. m˝≤+{Ï yê‘êes¡D+˝ÀHÓ’Hê |ü+&ç+#·e#·TÃ, –+»\T |üdTü |ü⁄ ˝Ò<ë eTT<äTs¡T >√<ÛTä eT s¡+>∑T≈£î e÷] yÓTTø£ÿ Ä≈£î\˙ï |üdTü |ü⁄ |ü#÷ >± e÷]q≥¢sTT‘˚ |ü+≥ ø√düTø√e#·TÃqT. ? }<ä\T Á|üdüTÔ‘·+ eTq sêÁwüº+˝À n‹ dü«\Œ $d”sÔ +í¡ ˝À |ü+&çdTü qÔ ï |ü+≥, eTTK´+>± ñ‘·sÔ ¡ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À, |üs«¡ ‘· ÁbÕ+‘·yTÓ qÆ ñ‘·sÔ êK+&é sêÁwü+º ˝À m≈£îÿe>±, ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À ø=ìï#√≥¢ }<ä\T |ü+&çdüTÔHêïs¡T. 10
9 y˚T, 2016
b˛|ü⁄ ~qTdüT\T : Äyê\T ` 2 #Ó+#ê\T ø£]y˚bÕ≈£î ` 2 ¬seTà\T qTe⁄«\T ` 3 #Ó+#ê\T q÷HÓ ` 1/4 ø£|ü⁄Œ
‘·j·÷s¡T#˚j·TT $<Ûëq+
e]>∑\T, ø£+~|ü|ü⁄Œ, X¯q>∑|ü|ü⁄Œ, $Tq|ü|ü|ü⁄Œ, ô|düs¡|ü|ü⁄Œ n˙ï $&ç$&ç>± 4 >∑+≥\T Hêqu…≥Tº ø√yê*. Hê\T>∑Z+≥\ ‘·sê«‘· nìï+{Ï˙ ø£*|æ ãs¡ø£>± s¡TãT“≈£îì, Bì˝À ô|s¡T>∑T, ø±s¡+, ñ|ü⁄Œ, n\¢+`|ü∫Ã$T]à eTT<ä›, |üdüT|ü⁄, kıs¡ø±j·T ‘·Ts¡TeTT, ø±´uÒJ ‘·Ts¡TeTT, yÓT+‹≈£Ls¡, ø=‹ÔMTs¡
?
?
? ? ?
ã\es¡ ú ø £ y Ó T Æ q ÄVü ‰ s¡ + , düT\Te⁄>± Js¡í+ ne⁄‘êsTT ø±ã{Ϻ ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À M{Ï ì ñ|ü y êdü Bø£ å ˝ À ñqï|ü ⁄ Œ&É T m≈£ î ÿe>± ñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T. ñ‘· Ô s êK+&é , H˚ b Õ˝Ÿ ˝ À }<ä \ T >∑ s ¡ “ ¤ e ‘· T \≈£ î , u≤*+‘· \ ≈£ î m≈£ î ÿe>± ô|&É ‘ ês¡ T . m+<ä T ø£ + fÒ }<ä\˝À ÇqTeTT XÊ‘·+ m≈£îÿe>± ñqï+<äTq s¡ø£ÔV”≤q‘·≈£î eT+∫ Wwü<Ûä+>± |üì#˚düTÔ+~. }<ä\T ‹+fÒ u≤*+‘·\≈£î bÕ\T u≤>± |ü&ÉT‘êsTT nì qeTTà‘ês¡T. X¯Øs¡ ñc˛íÁ>∑‘·\qT düeTdæú‹˝À ñ+#·T‘êsTT. yê´~Û ìs√<Ûäø£ X¯øÏÔì ô|+#·T‘êsTT. m≈£îÿeùd|ü⁄ ≈£Ls¡TÃì |üì#˚ùd yê]øÏ, XÊØs¡ø£ ÁX¯eT˝Òìyêfi¯fl≈£î á }<ä\T #ê˝≤ eT+∫$. Ç+<äT˝À |”#·T |ü<ës¡ú+ n~Ûø£+>± ñ+&É≥+
n˙ï ø£\T|ü⁄≈£îì 2 >∑+≥\ bÕ≥T |üø£ÿq ô|{≤º*. 2 >∑+≥\ ‘·sê«‘· ˇø£ eT+<äbÕ{Ï >∑T+Á&É+>± ñqï –HÓï ø±ì, u≤D* ø±ì rdüTø√yê*. <ëìì bısTT´MT<ä ô|{Ϻ q÷HÓ b˛düT≈£îì, Äyê\T, ø£]y˚bÕ≈£î, qTe⁄«\‘√ b˛|ü⁄ ô|{≤º*. ‘·s¡Tyê‘· ô|q’ ‘·j÷· s¡T#˚dTü ≈£îqï $TÁX¯e÷ìøÏ ø=+#Ó+ e+≥ k˛&Ü ø£*|æ á b˛|ü⁄˝À yÓj·÷´*. ˇø£ |üø£ÿ <√s¡>± ø±*q ‘·sê«‘·, eTs√ |üø£ÿ ‹|æŒ <√s¡>± ø±\TÃ≈£î+fÒ, m+‘√ ø£eTàì e]>∑ ~ã“s=f…º ‘·j·÷s¡e⁄‘·T+~. Bìï |ü⁄BHê #·{°ï‘√ ø±ì, ô|s¡T>∑T |ü#·Ã&ç‘√ ø±ì ‹+fÒ u≤>∑T+≥T+~. Bì˝À nìï s¡ø±\ |ü|ü⁄Œ<ÛëHê´\T, ≈£Ls¡>±j·T\T y˚dæq+<äTe\q á |òü\Vü‰s¡+ #ê˝≤ ã\es¡úø£ yÓTÆq~.
>∑eTìø£
eT<Ûä´s¡ø£+ eT+≥MT<ä ø±\TÃø√yê*.
e÷s¡TŒ\T
á |æ+&ç˝À yêeTT ≈£L&Ü ø£\T|ü⁄≈£î+fÒ düT\Te⁄>± Js¡íeTe⁄‘·T+~. ø±´¬s{Ÿ ‘·Ts¡TeTT, eTTq>±≈£î, Ä≈£î≈£Ls¡\T... n˝≤ eTq≈£î q∫Ãq$ ≈£L&Ü |æ+&ç˝À ø£\T|ü⁄ø√e#·TÃ. |æ+&ç˝À ìeTàs¡d+ü ø£\T|ü⁄≈£î+fÒ s¡T∫ ô|s¡T>∑T‘·T+~. |æ+&ç˝À Ç+>∑Te y˚düT≈£î+fÒ eT]+‘· ø£eTà<äq+ edüTÔ+~. q÷HÓ ã<äT\T HÓsTT´˝À ≈£L&Ü ø±\TÃø√e#·TÃ. nìï s¡ø±\ ∫s¡T<ÛëHê´\‘√ á |òü\Vü‰s¡+ #˚düTø√e#·TÃ.
?
e\q eT\ã<ä∆ø±ìøÏ, eT<ÛäTy˚TVü‰ìøÏ #ê˝≤ eT+∫~. JsêíX¯j·÷ìøÏ e∫Ãq |ü⁄+&ÉT¢ eTTK´+>± ∫qïÁù|>∑T\˝À e#˚à |ü⁄+&ÉT¢ ô|<ä› Áù|e⁄\øÏ e#˚à ø±´q‡sY u≤]q|ü & É ≈ £ î +&Ü }<ä \ T ø±bÕ&ÉT‘êsTT.
` ∫s¡T<Ûëq´+ |ü⁄düÔø£+ Ä<Ûës¡+>± $esê\≈£î : 9505488844, 9948103468
ÁbÕ+rj·T+`‘Ó\+>±D
` πsDTø£
<˚X¯+˝À <ë<ë|ü⁄>± nìï ÁbÕ+rj·T bÕغ
\˝À ≈£î≥T+u düuÛÑT´\ Ä~Û|ü‘·´y˚T ø=qkÕ>∑T ‘·Tqï~. n+<äT≈£î $TqVü‰sTT+|ü⁄ ˝Òì {Ï.ÄsY.mdt. ˝À ø=+‘·ø±\+>± sê»ø°j·T yês¡dü‘·«+ ø√dü+ eTTK´eT+Á‹ ¬ø.#·+Á<äX‚KsY sêe⁄ ≈£î≥T+u+˝À |Á # ü q¤Ã· ï b˛s¡T »s¡T>∑T‘·÷H˚ ñ+~. ø=+‘·ø±\+>± eTTK´eT+Á‹ #ÓãT‘·÷ edüTÔqï eT+Á‹es¡Z+˝À e÷s¡TŒ\T, #˚s¡TŒ\qT yêsTT<ë y˚dü÷Ô, eT+Á‹‘·« XÊK\˝À e÷Á‘·+ ø°\ø£ e÷s¡TŒ\T #˚|ü≥º&É+ <ë«sê ‘·q sê»ø°jT· yês¡dTü &ÉT ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉT ø¬ .{Ï.sêe÷sêe⁄ nH˚ düŒwüyº TÓ qÆ dü+øπ ‘·+ Ç#êÃsT¡ .
bÕغ ÁbÕs¡+uÛÑ+ qT+&ç eTTK´eT+Á‹ yÓ+fÒ ñ+≥÷, øπ Áå ‘· kÕúsTT˝À bÕغ ìsêàD+˝À ø°\ø£bÕÁ‘· eVæ≤+∫q y˚Tq\T¢&ÉT {Ï.Vü≤Øwtsêe⁄ Äj·Tq≈£î yês¡düT&ç>± |ü]>∑DÏ+#·ã&ÉT‘·÷ e#êÃs¡T. 2004 mìïø£\˝À ˝Àø˘duü ≈ÑÛ î£ , nôd+;¢øÏ ≈£L&Ü >¬ \Tbı+~q #·+Á<äXK‚ sY sêe⁄, øπ +Á<ä eT+Á‹es¡+Z ˝À #˚s&¡ +É ‘√ nôd+;¢ kÕúHêìøÏ sêJHêe÷ #˚kÕs¡T. n|üŒ{Ï qT+&ç ‘êqT ÁbÕ‹ì<Û´ä + eVæ≤düTqÔ ï dæ~ù› |≥ ìjÓ÷»ø£es¡+Z qT+&ç ‹s¡T>∑T˝Ò≈î£ +&Ü Vü≤Øwtsêe⁄ >¬ \Tbı+<äT‘·÷ edüTHÔ êïs¡T. n+‘˚ø±<äT 2004˝À yÓ.’ mdt. sê»X‚Ks¡ ¬s&ç¶ eT+Á‹es¡Z+˝À {Ï.ÄsY.mdt. bÕ˝§Zqï düeT j·T+˝À Äj·Tq eT+Á‹>± ≈£L&Ü ñHêïs¡T. nsTT‘˚ Ä düeTj·T+˝À nyÓT]ø±˝À ñ<√´>∑+ #˚düTÔqï #·+Á<äX‚KsYsêe⁄ ≈£îe÷s¡T&ÉT ¬ø.{Ï. sêe÷sêe⁄ 2009 mìïø£\≈£î eTT+<äT ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§Zq&ÜìøÏ ñ<√´>±ìøÏ sêJHêe÷ #˚dqæ |üŒ{Ï qT+&ç bÕغ˝À ÁbÕã\´+ ô|+#·Tø=+≥÷ edüTHÔ êïs¡T. n|ü⁄Œ&˚ nôd+;¢øÏ mìïø£j÷· ´s¡T. 2014 mìïø£\ nq+‘·s¡+ ‘·+Á&ç eT+Á‹es¡Z+˝À Vü≤Øwt sêe⁄‘√ bÕ≥T #˚sês¡T. eTs√e+ø£ Äj·Tq k˛<ä] ø£$‘· ìC≤e÷u≤<äT qT+&ç ˝Àø˘duü ≈ÑÛ î£ mìïø£j÷· ´s¡T. yÓTT‘·Ô+ MT<ä bÕغ˝À, Á|üuÛÑT‘·«+˝À >∑‘· dü+e ‘·‡s¡ø±\+>± Vü≤Øwtsêe⁄ ÁbÕ<ÛëHê´ìï ‘·–Z+∫, ø¬ .{Ï.sêe÷sêe⁄, ø£$‘·\T ‘·eT Ä~Û|‘ü ê´ìï ô|+#·T ø=+≥÷ edüTÔHêïs¡T. yÓTT<ä{À¢ mø£ÿ&É ñ|ü mìïø£ »]–Hê bÕغ ÇHé#êsY®>± ñ+≥÷ edüTÔqï Vü≤Øwt sêe⁄qT |üø£ÿq ñ+∫ es¡+>∑˝Ÿ ˝Àø˘düuÛÑ, Áπ>≥sY ôV’≤<äsêu≤<é eTTìdæ|ü˝Ÿ ø±s=ŒπswüHé mìïø£\˝À ¬ø.{Ï.sêe÷sêe⁄qT ÇHé#êsY®>± ìj·T$T+#ês¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT »s¡T>∑T‘·Tqï KeTà+ õ˝≤¢˝Àì bÕ˝Òs¡T ñ|ü mìïø£ u≤<Ûä´‘· ≈£L&Ü Äj·Tq ô|’H˚ ñ+#ês¡T. ø¬ .{Ï.sêe÷sêe⁄≈£î yÓTT<ä{À¢ ◊.{Ï., |ü+#êj·T‘Y sêCŸ XÊK\T e÷Á‘·y˚T πø{≤sTT+#ês¡T. Áπ>≥sY ôV’≤<äsêu≤<é mìïø£\ nq+‘·s¡+ eTTìdæ|ü˝Ÿ |ü] bÕ\q XÊKqT≈£L&Ü »‘· #˚kÕs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT ø°\ø£yTÓ qÆ |ü]ÁX¯eT\ XÊKqT Äj·Tqπø ø£≥uº {… ≤ºsT¡ . |ü+#êj·T‘Y sêCŸ XÊKqT yÓTTqï{Ï es¡≈£î |ü]ÁX¯eT\ XÊKqT
Ç+{Ïb˛s¡T ø±s¡De÷....? Vü≤Øwtsêe⁄ ‘·–Zq ÁbÕ<Ûëq´+ ìs¡ « Væ ≤ dü ÷ Ô edü T Ô q ï p|ü * ¢ ø£ è cÕí s êe⁄≈£ î πø{≤sTT+#ês¡T. M≥ìï+{ÏøÏ $T+∫ Vü≤Øwt sêe⁄ ìs¡«Væ≤düTqÔ ï >∑qT\ XÊKqT düV≤æ ‘·+ sêe÷sêe⁄≈£î ã<ä˝≤sTT+#ês¡T. yêdüÔyêìøÏ bÕغ ø±s¡´ø£s¡Ô\T, Hêj·T≈£î\‘√ ø£*$&ç>± yÓT\T>∑T‘·÷, n+<ä]øÏ n+<äTu≤≥T˝À
ñ+&˚ y˚Tq\T¢&ÉT Vü≤Øwt sêe⁄ |ü≥¢ yÓTT<ä{À¢ eTTK´ eT+Á‹ yÓTT>∑TZ #·÷|ü⁄‘·÷ e#êÃs¡T. nsTT‘˚ ªÇ+{Ï b˛s¡Tμ ø±s¡D+>± Äj·Tq ≈£îe÷s¡T&çøÏ ÁbÕ<ÛëHê´ìï Çe«ø£ ‘·|üŒ&É+ ˝Ò<äì ‘Ó\TdüTÔqï~. >∑‘· ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\T>± ≈£îe÷s¡T&ÉT düVæ≤‘·+ bÕغ |üì˝À, Á|üuÛÑT‘·« e´eVü‰sê\˝À düeTs¡ú‘·qT ìs¡÷|æ+#·T ø√e&É+ n+<äT≈£î eTs√ ø±s¡D+ ø±e#·TÃ. ø¬ .{Ï.sêe÷sêe⁄≈£î ø°\ø£ u≤<Û´ä ‘·\T n|üŒ#Óù|Œ eTT+<äT ˇø£ eP´Vü≤+ Á|üø±s¡+ Vü≤Øwtsêe⁄ ÁbÕ<ÛëHê´ìï ‘·qT ‘·–+Z #˚ Á|üjT· ‘·ï+≈£L&Ü »]–q≥T¢ ø£qã&ÉT ‘·Tqï~. Vü≤Øwtsêe⁄ ÁbÕ‹ì<Û´ä + eVæ≤düTqÔ ï dæ~› ù|≥˝À »]–q eTTìdæ|ü˝Ÿ mìïø£\˝À Ç‘·s¡ |ü⁄s¡bÕ\ø£ dü+|òü÷\˝À e˝… {Ï.ÄsY.mdt.≈£î @ø£
|üø£å+>± ¬>\T|ü⁄ \_Û+#·˝Ò<äT. bÕغ 34 yês¡T¶\˝À 22 yês¡T\¶ qT >¬ \T#·T≈£îqï~. nsTT‘˚ z≥$T #Ó+~q 12 yês¡T¶\˝À dü>∑+ yês¡T¶\ qT+&ç bÕغ ‹s¡T>∑T u≤≥T nuÛÑ´s¡Tú\T ¬>\Tbı+<ä&É+ ÁbÕ<ÛëHê´ìï dü+‘·]+#·Tø=+~. ‹s¡T>∑Tu≤≥T nuÛÑ´s¡Tú\+<äs¡÷ Vü≤Øwt sêe⁄ »]|æq nuÛÑ´s¡Tú\ m+|æø£qT ~Ûø£ÿ]dü÷Ô, bÕغ˝À ø=ìï ã\yÓTÆq esêZ\ düVü≤ø±s¡+‘√H˚ dü«‘·+Á‘· nuÛÑ´s¡Tú\T>± ¬>\Tbı+~ ñ+&Ée#·Ãì |ü\Te⁄s¡T uÛ≤$düTÔHêïs¡T. Bì‘√ n‘·´~Ûø£ yÓTC≤]{°˝À ‘êqT >¬ \TdüTqÔ ï ìjÓ÷»ø£es¡+Z ˝Àì eTTì‡bÕ*{°˝À bÕغøÏ n≥Te+{Ï Ä~Ûø£´‘· ‘Ó#·TÃø√˝Òø£ b˛j·÷s¡H˚ n|üyê<äT≈£î ÄkÕÿs¡+ Ç∫Ãq≥T¢ nsTT+~. dæ~ù› |≥ mìïø£\ |ò*ü ‘ê\T e∫Ãq |ü~ s√E\ ˝ÀH˚ ø°\ø£yÓTÆq >∑qT\ XÊKqT Vü≤Øwt sêe⁄ ø√˝ÀŒ e\dæ sêe&É+ >∑eTHês¡Ω+. á dü+<äs¡“¤+>± ˙{Ï bÕs¡T<ä\XÊK |üìuÛ≤s¡+ m≈£îÿe>± ñqï+<äTq ‘·q qT+&ç >∑qT\ XÊKqT rdæyj ˚ T· eTì Äj·TH˚ eTTK´ eT+Á‹ì ø√]q≥T¢ ˇø£ yês¡ÔqT yê´|æ+|ü #˚kÕs¡T ≈£L&Ü. ø°\ø£yÓTÆq eT÷&ÉT XÊK\qT ìs¡«Væ≤düTÔqï ¬ø.{Ï.ÄsY.≈£î eTs√ ø°\ø£ XÊK n|üŒ #Ó|üŒ&É+ |üì uÛ≤s¡+>± ø£ì|æ+#·&É+ ˝Ò<äT.
bÕغ˝À, Á|üuÛÑT‘·«+˝À eTTK´eT+Á‹ ‘· s ¡ T yê‘· ÁbÕ<Û ë q´+ >∑ \ Hêj· T ≈£ î &É T ¬ø.{Ï.ÄsY. nì düŒwüºyÓTÆq dü+πø‘·+ Çe«&É+ ø√düyT˚ Ç≥Te+{Ï e÷s¡TŒ #˚dqæ ≥T¢ uÛ≤$+#· e\dæ edüTqÔ ï~. nôd+;¢ ã&Ó{® Ÿ düe÷y˚XÊ\T |ü P ]Ô ø±>±H˚ eT+Á‹ es¡ Z + ˝À ø=ìï e÷s¡TŒ\T, #˚s¡TŒ\T ñ+{≤j·Tì dü+πø‘·+ Ç#êÃs¡ T . nsTT‘˚ Ä |ü ì #˚ j · T ≈£ î +&Ü ¬ø.{Ï.ÄsY.≈£î ø°\ø£ XÊK\T n|üŒ#Ó|üŒ&É+ es¡≈£î |ü]$T‘·+ nj·÷´s¡T. Ç|üŒ{À¢ eT+∫ s√E\T ˝Òe+≥÷ Ä>∑düTº es¡≈£L eT+Á‹ es¡ Z + ˝À e÷s¡ T Œ\T ñ+&É ø £ b˛e#· à H˚ n_ÛÁbÕj·T+ ø£*–düTÔHêïs¡T.
9 y˚T, 2016
11
ÁbÕ+rj·T+`Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ
` Á|üMDY
‘·q bÕغøÏ #Ó+~q XÊdüq düuÛÑT´\qT es¡Tdü>± |òæsêsTT+|ü⁄\≈£î Áb˛‘·‡Væ≤+∫ bÕغ˝À #˚s¡TÃø=+≥÷, nôd+;¢˝À Á|ü‹|üø£å ¨<ë ≈£L&Ü ˝Ò≈£î+&Ü #˚j·÷\ì ‘Ó\T>∑T <˚X¯+ bÕغ n~ÛH˚‘· j·THé #·+Á<ä u≤ãTHêj·TT&ÉT #˚dTü qÔ ï |Á j ü T· ‘êï\qT ‹|æŒø=≥º&+É ø√dü+ yÓ.’ j·Tdt.ÄsY.ø±+Á>¬ dt bÕغ n~ÛH‘˚ · yÓ.’ j·Tdt. »>∑H√àVü≤Hé ¬s&ç¶ dü|ü]yês¡+>± eT÷&ÉT s√E\ &Ûç©¢ j·÷Á‘· #˚|ü{Ϻ n~Ûø±s¡ |üøå±ìï Çs¡ø±≥+˝À |ü&yÉ j ˚ T· >∑*>±s¡T. bÕغ |òæsêsTT+|ü⁄\T dü«#·Ã+<ä+>± »s¡>∑&É+ ˝Ò<äì, Á|ü˝ÀuÛ≤\‘√ ˝Àãs¡#·Tø=+≥T Hêïs¡ì, #·≥º|üs¡+>± |òæsêsTT+|ü⁄ <ës¡T\ô|’ #·s¡´ rdüTø√e≥+˝À rÁe C≤|ü´+ #˚d÷ü Ô d”Œø£sY düV≤æ ‘·+ á nHÓ‹’ ø£ #·s´¡ ≈£î n+&É>± ì\TdüTHÔ êïs¡ì n+≥÷ &Ûç©¢˝À |ü\Te⁄s¡T πø+Á<ä eT+Á‘·T\T, $$<Ûä bÕغ\ Hêj·T≈£î\qT ø£\dæ $qï$+#ês¡T. bÕغ |òæsê sTT+|ü⁄\ #·{≤ºìï ã˝Àù|‘·+ #˚j·÷\ì mìïø£\ ø£$÷wüHé≈£î $»„|æÔ #˚kÕs¡T. á dü+<äs¡“¤+˝À ªn$˙‹ #·Áø£e]Ôμ n+≥÷
n&ɶ~&ɶ+>± n$˙‹ #·s¡´\≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡ì #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉTô|’ C≤rj·TkÕúsTT˝À n|üyê<äT y˚j·T&É+˝À $»j·T+ kÕ~Û+#ês¡ì #Ó|üŒe#·TÃ. $<˚o |üs¡´≥q≈£î ãj·T\T<˚s¡uÀ‘·Tqï sêh|ü‹ Á|üDuŸ eTTKØ®, bÕs¡y¢ TÓ +{Ÿ düe÷y˚XÊ\ Vü≤&Üe⁄&˝ç À ñqï Á|ü<ÛëqeT+Á‹ qπs+Á<ä yÓ÷&û\qT ø£\Te˝Òø£ b˛sTTHê ø°\ø£yÓTÆq yê]ì e÷Á‘·+ ø£*kÕs¡T. 21 eT+~ j·T+.j·T˝Ÿ.@.\T n~Ûø±s¡ |üø£å+ qT+&ç e∫à ‘·q‘√ #˚‘·T\T ø£*|æ‘˚ ø£åD≤\˝À ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕغ Á|üuÛÑT‘ê«ìï ≈£L*Ãy˚j·T>∑\qì
Á|ü˝ÀuÛ≤\≈£î ˝§+>∑ìyê]ì yê]ô|’ ñqï b˛©dt øπ düT\qT #·÷|æ u…~]+#·&+É , yê] Ä]∆ø£ eT÷˝≤\qT dü+Ô _Û+|ü #˚ùd Á|üjT· ‘·ï+ #˚jT· &É+ e+{Ï$ #˚dTü qÔ ï≥T¢ ‘Ó\TdüTqÔ ï~. ˇø=ÿø£ÿ j·T+.j·T˝Ÿ.@.≈£î |òsæ êsTT+|ü⁄ #˚dqæ +<äT≈£î s¡T.30 ø√≥¢ es¡≈î£ eTT&ÉT|ü⁄\T #˚‘T· \T e÷s¡T‘·Tqï≥T¢ »>∑H√àVü≤Hé ¬s&ç¶ Äs√|æ+#ês¡T. »>∑H√àVü≤Hé s¬ &ç¶ #˚dTü qÔ ï Äs√|üD\˝À n‹X¯j÷Ó ≈£îÔ\T ñ+&É≥+ düVü≤»+. nsTT‘˚ »s¡T>∑T‘·Tqï |òæsêsTT+|ü⁄\T e÷Á‘·+ sê»ø°j·T nHÓ’‹ø£‘·≈£î ì<äsÙ¡ q+>± ì\ã&ÉT‘·Tqï≥T¢ e÷Á‘·+ düŒwü+º ne⁄‘T· qï~. ‘Ó\+>±D˝À n~Ûø±s¡+˝À ñqï {Ï.ÄsY.j·Tdt. ‘·eT bÕغøÏ #Ó+~q j·T+.j·T˝Ÿ.@. \qT |òæsê sTT+|ü⁄\≈£î Áb˛‘·‡Væ≤+∫q düeTj·T+˝À #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT #˚dæq $eTs¡Ù\T Ç|ü⁄Œ&ÉT Äj·Tqπø e]ÔdüTÔHêïsTT. n+<äTø£H˚ »>∑H√àVü≤Hé¬s&ç¶ »]|æq &Ûç©¢ j·÷Á‘·‘√ #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT Á|üuÛÑT‘·«+
#·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT bÕ\qô|’ ˇø£ |ü⁄düÔø±ìï $&É T <ä \ #˚ d æ n+<ä ] øÏ |ü + #· & É + eT]+‘· dü+#·\q+ ø£*–+∫+~. >∑‘+· ˝À yÓ.’ j·Tdt.sê»X‚K s¡s¬ &ç¶ bÕ\qô|’ ªn$˙‹ sêC≤μ n+≥÷ ‘Ó\T>∑T<˚X+¯ bÕغ ˇø£ |ü⁄düøÔ +£ Á|ü#T· ]+∫ &Û©ç ˝¢ À |ü+|æDÏ #˚dqæ Ø‹˝ÀH˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT »>∑H√àVü≤Hé s¬ &ç¶ #˚kÕs¡T. düTe÷s¡T ¬s+&˚fi¯fl bÕ\q˝À s¡T.1.34 \ø£å\ ø√≥¢ y˚Ts¡≈£î n$˙‹øÏ bÕ\Œ&ܶs¡ì Äs√|ædü÷Ô n+<äT≈£î |ü\T Ä<Ûësê\qT á |ü⁄døÔü +£ ˝À ñ+#˚ Á|üjT· ‘·ï+ #˚kÕs¡T. πø+Á<äeT+Á‘·T\T sêCŸHê<∏é dæ+>¥, ns¡TDY C…’{°¢\‘√ bÕ≥T $$<Ûä bÕغ\ Hêj·T≈£î\T X¯s¡<é j·÷<äyé, d”‘êsê+ @#·÷], &ç.sêC≤\qT á ãè+<ä+ ø£*dæ, sêh+˝Àì |ü]dæú‘·T\ >∑T]+∫ $e]+∫+~. ‘êeTT ù|s=ÿqï n$˙‹ Äs√|üD\ô|’ dæ._.◊.‘√ <äsê´|ü⁄Ô »]|æ+#·eTì πø+Á<ä eT+Á‘·T \qT ø√sês¡T. á ãè+<ä+˝À bÕغ j·T+.j·T˝Ÿ.@. \T, j·T+.|æ.\T, Ç‘·s¡ d”ìj·TsY Hêj·T≈£î\T ñHêïs¡T. &Ûç©¢ |üs¡´≥q‘√ »>∑H√àVü≤Hé¬s&ç¶ nHÓ’‹ø£ e÷sêZ\ <ë«sê |òæsêsTT+|ü⁄\qT Áb˛‘·‡Væ≤dü÷Ô,
sêCŸuÛÑeHé e<ä› j·T<Ûë˝≤|ü+>± »>∑H√àVü≤Hé ¬s&ç¶ |ü*øÏq |ü\T≈£î\T Äj·Tq bÕغ uÛÑ$wü´‘Y |ü≥¢ nX¯ìbÕ‘·+>± ‘·j÷· s¡j÷· ´sTT. á Á|üø£≥q‘√ »>∑H√àVü≤Hé¬s&ç¶ Á|ü‹|üø£å+>± ã\+>± ñ+fÒ ‘·eT≈£î m|üŒ{Ϭø’Hê eTTù|Œ nì #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT uÛj Ñ T· |ü&qç ≥T¢ ñHêïs¡T. n|üŒ{Ï qT+&˚ ªÄ|üπswüHé Äø£s¡¸μ <ë«sê |òæsêsTT+|ü⁄\≈£î π>≥T¢ u≤sê¢ ‘Ós¡∫y˚kÕs¡T. Ç|üŒ{Ïπø 16 eT+~ j·T+.j·T˝Ÿ.@.\T n~Ûø±s¡ |üø+å£ ˝À #˚sêÃs¡T. eTs√ 10 qT+&ç 12 eT+~ì #˚sT¡ Ãø√e&É+ <ë«sê ‘·«s¡˝À »s¡T>∑qTqï sê»´düuÛÑ mìïø£\˝À Á|ü‹|üø£å+ ¬>\Te>∑*–q ˇø£ d”{ŸqT düVæ≤‘·+ ‘·eT U≤‘ê˝À y˚dTü ø√yê\ì ‘Ó\T>∑T<˚X+¯ Á|üjT· ‘·ï+ #˚dTü qÔ ï~. Ä ‘·s¡Tyê‘· eTs√ 10 eT+~ j·T+.j·T˝Ÿ.@. \qT |òæsêsTT+|ü⁄ #˚ùdÔ |òæsêsTT+|ü⁄<ës¡T\H˚ nôd+;¢˝À Á|ü<ëÛ q Á|ü‹|üø+å£ >± #·÷|æ, »>∑H√àVü≤Hé ¬s&ç¶øÏ Á|ü‹|üø£å Hêj·T≈£î&ç ¨<ë ≈£L&Ü ˝Ò≈£î+&Ü #˚j÷· \ì n~Ûø±s¡ |üø+å£ Á|üjT· ‘·ï+ #˚dTü qÔ ï~. uÛ≤Ø eTT&ÉT|ü⁄\T #Ó*¢+∫ Á|ü˝ÀuÛ≤\≈£î >∑T] #˚j·T&É+,
Ä‘·às¡øDå£ ˝À |ü&qç <äì #Ó|Œü e#·TÃ. á dü+<äs“¡ +¤ >± ‘·eT Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ e∫Ãq n$˙‹ Äs√|üD\≈£î H˚s¡T>± düe÷<ÛëHê\T #Ó|üŒ˝Òì ‘Ó\T>∑T <˚X¯+ bÕغ Hêj·T≈£î\T Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ Ÿ nôd+;¢ Á|ü‹|üøå£ Hêj·T≈£î&ÉT ‘·eTqT ø£\e&ÜìøÏ eùdÔ πø+Á<ä eT+Á‘·T\T nbÕsTT+{ŸyTÓ +{Ÿ Çe«&Üìï Á|ü•ï+ #·&+É yê]˝Àì ndüV≤ü Hêìï e÷Á‘·yT˚ yÓ\&¢ ç #˚dTü qÔ ï~. neTsêe‹˝À sê»<Ûëì q>∑s+¡ X¯+≈£î kÕú|qü ≈£î ÄVü‰«q+ n+~+ #·&É+ ø√dü+ »>∑H√àVü≤Hé¬s&ç¶ Ç+{ÏøÏ eT+Á‘·T\qT #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT |ü+|ü&Üìï á dü+<äs¡“¤+>± j· T qeT\ sêeTø£ è wü ß í & É T e+{Ï eT+Á‘· T \T eTs¡∫b˛j·÷sê? n<˚ $<Û+ä >± bÕغ |òsæ êsTT+∫q yês¡T eTT+<äT>± ‘·eT |ü<äe⁄\≈£î sêJHêe÷ #˚dæ sêyê\ì >∑‘·+˝À bÕغ ÁbÕs¡+uÛÑ düeTj·T+˝À j·THé.{Ï. sêe÷sêe⁄ #=s¡e‘√ ÄyÓ÷~+∫q bÕغ rsêàHêìï Ç|ü⁄Œ&ÉT m+<äT≈£î |ü{+ºÏ #·Tø√e&É+ ˝Ò<Tä ? |òæsêsTT+|ü⁄ <ës¡T\‘√ sêJHêe÷\T #˚sTT+∫, ‘êC≤ mìïø£\≈£î dæ<|›ä &ü ç ñ+fÒ #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT >ös¡e+ eT¬s+‘√ ô|]– ñ+&˚~ >∑<ë.
á
12
9 y˚T, 2016
eTq sêÅcÕº\T ø±oàsY ø±oàsY˝À ÇkÕ¢+ ùdº{Ÿ≈£î e´‹πsø£ u≤´qs¡T¢ ì‘·´+ ñÁ>∑yê<ä ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î ù|s=+~q Ç#êÃsê?μμ nH˚ Á|üX¯ï øÏ+<ä ñ+~.
ø±oàsY ˝Àj·T˝À ‘=*kÕ]>± ÇkÕ¢$Tø˘ ùdº{Ÿ (◊.mdt.) u≤´qs¡T¢ Ä$s¡“$¤ +#êsTT. á u≤´qs¡q¢ T düTìï‘·yÓTÆq bÕ‘· lq>∑sY dæ{°˝Àì H=eΩ‘·Ô ÁbÕ+‘·+˝À X¯óÁø£yês¡+ ÁbÕs¡úq\ nq+‘·s¡+ eTTdüT>∑T <Û]ä +∫q j·TTe≈£î\T ø£{≤ºsT¡ . u≤´qsY˝À ◊.mdt. ø£e÷+&ÉsY >∑&ɶ+‘√, q\¢ C…+&Ü‘√ ñ+&É>±, yÓqTø£ ÇkÕ¢+ ÁbÕ<∏ä$Tø£ dü÷Á‘ê\T ‘Ó*ù| ªø£*e÷μ Áyê‘·\T ñHêïsTT. ñs¡÷›˝À Áyêdæq á u≤´qsY˝À ªªÇÁC≤sTT˝Ÿ≈£î e´‹πsø£+>± JVü‰<é »s¡|ü&ÜìøÏ n˝≤¢ me]˙ nqTeT‹+#·˝<Ò Tä μμ nH˚ o]¸ø£ ñ+~. ªªeTd”<Tä \ô|’ u≤+ãT\T y˚j·TeTì n˝≤¢ MT≈£î nqTeT‹ 2014 mìïø£\˝À qπs+Á<ä yÓ÷B Á|ü#ês¡ eP´Vü‰ìï s¡÷bı+~+∫, Äj·Tq $»j·÷ìøÏ ø°\ø£ eP´Vü≤ø£s>Ô¡ ± ù|s=+~, Á|üdTü ‘Ô +· C…&(ç j·TT), ø±+Á¬>dt bÕغ\≈£î ùde\+~düTqÔ ï Á|üXÊ+‘Y øÏc˛sY kÕúq+˝À _C…|æ Ç|ü⁄Œ&ÉT eTs√ mìïø£\ eP´Vü≤ø£s¡ÔqT dü+bÕ~+#·Tø=+~. Vü‰s¡«sY¶ j·T÷ìe]‡{°˝À #·~$q s¡»‘Y ùd~∏ nkÕ‡+ mìïø£\˝À bÕغ eP´Vü‰ìï s¡÷bı+~+∫, neT\T #˚kÕs¡T. øÏc˛sY e˝… kı+‘· Á|ü#ês¡+ |ü≥¢ ÄdüøÏÔ #·÷|ü≈î£ +&Ü, Vü≤&Üe⁄&ç ˝Ò≈î£ +&Ü øπ Áå ‘·kÕúsTT˝À bÕغ Á|ü#ês¡ eP´Vü‰ìï >∑‘· nø√ºãsY qT+&ç neT\T #˚dü÷Ô e#êÃs¡T. Äj·Tq≈£î düVü‰j·T≈£î\T>± øÏc˛sY
`qπs+Á<ä
X¯óÁø£yês¡+ ÁbÕs¡úq\ nq+‘·s¡+ ◊.mdt., bÕøÏkÕÔH,é Ç‘·s¡ <˚X¯ e´‹πsø£ |ü‘êø±\T m>∑sy¡ j ˚ T· &ÜìøÏ ù|s¡Tbı+~q ÁbÕ+‘·+˝À á u≤´qs¡T¢ sêe&É+ >∑eTHês¡Ω+. kÕ<Ûës¡D+>± Ç≥Te+{Ï C…+&Ü\T m>∑s¡y˚j·T&É+‘√ bÕ≥T, yÓ+≥H˚ uÛÑÁ<ä‘· <äfi≤\ô|’ sêfi¯ófl≈£L&Ü s¡Te⁄«‘·÷+{≤s¡T. ø±oàsY ˝Àj· T ˝À á $<Û ä y Ó T Æ q u≤´qs¡ T ¢ ø£ì|æ+#·&É+ yÓTT<ä{ÏkÕ] nì b˛©düT esêZ\T ù|s=ÿ+≥THêïsTT. nsTT‘˚ n+‘·e÷Á‘·+ #˚‘· á ÁbÕ+‘· j·TTe≈£î\ Vü≤è<äj÷· \˝À e÷s¡TŒ e∫Ãq≥T¢ #Ó|üŒ˝ÒeTì, |ü]dæú‘·T\qT >∑eTìdü÷Ô ñ+&Ü\ì b˛©dt n~Ûø±] ˇø£s¡T ù|s=ÿHêïs¡T.
nkÕ‡+
ø±oàsY ñÁ>∑yê<äT\≈£î eT<䛑·T>± ñ+&ÉuÀ<äì á dü+|òTü ≥q düŒwü+º #˚dTü qÔ ï<äì _C…|æ ù|s=ÿq>±, y˚sêŒ≥T yê<äT\T düVæ≤‘·+ Vü≤s¡¸+ e´ø£Ô+ #˚kÕs¡T. ªªÇ~ e÷ $<ÛëHêìøÏ $»j·T+. y˚TeTT yÓTT<ä{Ï qT+&ç #ÓãT‘·÷H˚ ñHêï+ ◊.mdt.yês¡T eTT» Væ≤B\T ø±s¡ì, ñÁ>∑yê<äT\ì. Ç|üŒ{Ïø¬ H’ ê Á|ü»\T á $wüjT· + Á>∑V≤æ +#·&+É eT+∫ |ü]D≤eT+μμ nì VüQÁ]j·T‘Y ø±qŒ¤¬sHé‡ n~Ûø±s¡ Á|ü‹ì~Û j·÷CŸ nø£“sY ù|s=ÿHêïs¡T.
_C…|æøÏ s¡»‘Y ùd~∏
ãè+<ä+˝Àì Ç<ä›]˙ ‘Ó#·Tà ≈£îHêïs¡T. Ç+‘·≈£î eTT+<äT _Vü‰sY˝À ñ<Ûäè‘·+>± »]|æq mìïø£\ Á|ü#êsêìøÏ _Ûqï+>± nkÕ‡+ Á|ü#ês¡+ »]bÕs¡T. nø£ÿ&ç e˝… ª|ü]es¡ÔHéμ (e÷s¡TŒ) qT ø°\ø£ Á|ü#ês¡ ng+>± #˚düT≈£îHêï, C≤rj·T kÕúsTT Hêj·T≈£î\T m≈£îÿe>± Á|ü#ês¡+˝À ˝Ò≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô |ü&ܶs¡T. qπs+Á<ä yÓ÷B, n$T‘Y cÕ, düTcÕà dü«sêCŸ, sêCŸHê<∏é dæ+>¥\T e÷Á‘·y˚T
#ê˝≤ ≈£î|¢ +Ôü >± bÕ˝§ZHêïs¡T. kÕúìø£ Hêj·Tø£‘ê«ìøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘· Ç#êÃs¡T. sêh+˝Àì bÕغ m+.|æ.\≈£î ˇø=ÿø£ÿ]ì ø=ìï nôd+;¢ ìjÓ ÷ »ø£ esêZ \ ≈£ î ÇHé # êsY ® \ T>± ìj·T$T+#ês¡T. Væ≤+<äTe⁄\T n~Ûø£ dü+K´˝À ñqï 90 ìjÓ÷»ø£esêZ\ô|’H˚ eTT+<äT qT+&ç <äèwæº πø+ÁBø£]+#ês¡T. eTTdæ¢+\T Ä~Ûø£´‘·˝À ñqï 30 ìjÓ÷»ø£esêZ\˝À ø±+Á¬>dt ˝Ò<ë @.◊.j·TT.&ç.m|òt Á|üjÓ÷»q+ bı+<ä>∑\eì e~* y˚kÕs¡T.
á düe÷y˚XÊ\˝À ø±+Á¬>dt MT&çj÷· ÇHé#êsY® s¡DB|t düTπs®yê\‘√ bÕ≥T sêVüQ˝Ÿ >±+BÛ e<ä› |üì#˚düTÔqï ø=+<äs¡T m+._.@. $<ë´s¡Tú\T ≈£L&Ü ñ+≥THêïs¡T. nsTT‘˚ á dü+uÛ≤wüD\˙ï Ä|òt ~ ]ø±s¡T¶ nì düŒwüº+ #˚düTÔHêïs¡T. á düe÷y˚XÊ\˝À »s¡ï*dtº\+<äs¡÷ <ë<ë|ü⁄ >± n&çπ> Á|üX¯ï ˇø£ÿfÒ. ø±+Á¬>dt n<Ûä´ø£å |ü<ä$ì m|ü⁄Œ&ÉT d”«ø£]kÕÔs¡ì. bÕغ m|ü⁄Œ&ÉT ìs¡ísTTùdÔ n|ü⁄Œ&Éì, ‘êqT dæ<ä∆+>± ñHêïqì #ÓãT‘·THêïs¡T sêVüQ˝Ÿ. nsTT‘˚ Äj·Tq bÕغ Hêj·Tø£‘·«+ yês¡ & ç – q Á|ü X ¯ ï \≈£ î uÛ Ò w ü C ≤\T ˝Ò ≈ £ î +&Ü d”«ø£]+#·&ÜìøÏ dæ<ä∆|ü&ç‘˚ bÕغ˝À n&ÉT¶ #Óù|Œ~ düe÷<ÛëHê\T ÇdüTHÔ êïs¡T. mes¡T? nì yêb˛e&É+ »s¡ï*dt\º e+‘·e⁄‘T· qï~.
MT&çj·÷ |ü≥¢ sêVüQ˝Ÿ <äèwæº Ç|üŒ{Ï es¡≈î£ MT&çj÷· ≈£î <ä÷s¡+>± ñ+≥÷ edüTÔqï ø±+Á¬>dt ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT sêVüQ˝Ÿ>±+BÛ á eT<Û´ä MT&çj÷· yê]‘√ dü+ã+<Ûë\T yÓTs¡T>∑T|üs#¡ T· ø√e&É+ |ü≥¢ <äèwæº πø+Á~ø£]düTÔHêïs¡T. >∑‘· ø=~› HÓ\\T>± ãè+<ë\T>± »s¡ï*dtº\‘√ ÇcÕº >√wæº düe÷y˚XÊ\T »s¡T|ü⁄‘·THêïs¡T. Ç|üŒ{Ï es¡≈î£ s¬ +&ÉT &É»q¢≈£î ô|’>± düe÷y˚XÊ\T »]>±sTT. »s¡ï*dtº\˝À $$<Ûä kÕúsTT\˝Àì yê]ì yê] ¨<ë\qT ã{Ϻ ÄVü‰«ìdüTÔHêïs¡T. yê]‘√ ‘·q Ç+{Ï e<ä›H˚ eTqdüT $|æŒ e÷{≤¢&ÉT‘·THêïs¡T. <˚X¯+˝Àì sê»ø°j·T ≈£îs¡Teè<äT∆&ç>± ù|s=ÿq
<ä–q ‘·$Tfi¯Hê&ÉT e÷J eTTK´eT+Á‹ m+.ø£sT¡ D≤ ì~Û ‘·q≈£îqï ÄdæÔ ‘·q Ç<ä›s¡T uÛ≤s¡´˝Òqì ù|s=ÿHêïs¡T. ‹s¡Tyês¡÷sY nôd+;¢ kÕúHêìøÏ b˛{° #˚düTÔqï Äj·Tq @Á|æ˝Ÿ 25q Hê$TH˚wüHé <ëK\T #˚XÊs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± mìïø£\ dü+|òü÷ìøÏ ‘·q ÄdüT\Ô ≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\qT düeT]Œ+#ês¡T. ‘·q≈£î dæsú êdüT\Ô T, e´ekÕj·T uÛ÷Ñ eTT\T ˝Òeì
‘·$Tfi¯Hê&ÉT
ø£s¡TD≤ì~Û ÄdæÔ Ç<ä›s¡T uÛ≤s¡´˝Ò !
Äj·Tq ù|s=ÿHêïs¡T. ‘·q≈£îqï ÄdæÔ Ç<ä›s¡T uÛ≤s¡´\T <äj÷· fi¯ó ne÷àfiŸ, sêC≤‹Ô ne÷àfiŸ\T e÷Á‘·yT˚ qì ‘Ó*bÕs¡T. nsTT‘˚ ‘·q uÛ≤s¡´\ ÄdüTÔ\ $\Te e÷Á‘·+ s¡÷.62.99 ø√≥¢ì #ÓbÕŒs¡T. ¬s+&√ uÛ≤s¡´ sêC≤‹Ô ne÷àfiŸ≈£î s¡÷.11.94 ø√≥¢ n|ü⁄Œqï≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. 2014`15˝À ‘·q Ä<ëj·T+ s¡÷.1.21 ø√≥T¢
e÷Á‘·y˚Tqì, ‘·q #˚‹˝À Á|üdüTÔ‘·+ s¡÷.50 y˚\T ñHêïj·Tì n|òæ&É${Ÿ˝À ù|s=ÿHêïs¡T. nsTT‘˚ ‘·q #·sêdüTÔ\T nìï ø£*|æ s¡÷.13.42 ø√≥T¢>± #·÷|æ+#ês¡T. 92 @fi¯¢ ø£s¡TD≤ì~Û ‹s¡Tyês¡÷sY qT+∫ s¬ +&√kÕ] b˛{° #˚dTü HÔ êïs¡T. uÛ≤s¡´\ ÄdüT\Ô $\Te s¡÷.41.13 ø√≥T¢>± 2011 mìïø£˝À¢ Á|üø{£ +Ï #ês¡T.
9 y˚T, 2016
13
eTq sêÅcÕº\T <˚X¯+˝À ◊.◊.m+.\ e+{Ï n‘·T´qï‘·yÓTÆq 20 _õHÓdt dü÷ÿfi¯flqT $TqVü‰sTTùdÔ, 5,500 es¡≈£L ñqï $T>∑‘ê _õHÓdt dü÷ÿfi¯ófl nìï ìs¡T<√´>∑T\qT ‘·j·÷s¡T #˚ùd ø£sêà>±sê\T>± e÷s¡T‘·THêïsTT. yê]˝À 7 XÊ‘êìøÏ $T+∫ eT+∫ ñ<√´>±\T <=s¡ø≥£ + ˝Ò<Tä . s¬ +&˚fi˝¢¯ À s¡÷.3 \ø£\å qT+&ç s¡÷.5 \ø£å\ es¡≈£î Ks¡Tà ô|{Ϻ m+._.@. |üP]Ô #˚ùdÔ, #ê˝≤ eT+~øÏ HÓ\≈£î s¡T.8 y˚\ qT+&ç s¡÷.10 y˚\≈£î $T+∫ J‘ê\T sêe&É+ ˝Ò<äT. nk˛#ê+ $<ë´ ø£$T{° »]|æq düsπ «˝À yÓ\&¢ q’Ó Ç≥Te+{Ï n+XÊ\T rÁe Ä+<√fi¯q≈£î <ë] rdüTÔHêïsTT. ~©¢, eTT+u≤sTT, ø√˝Ÿø£‘ê, u…+>∑T fi¯ S s¡ T , nVü ≤ à<ëu≤<é , \ø√ï, ôV’ ≤ <ä s êu≤<é , &ÓÁVü‰&É÷Hé e+{Ï q>∑sê\˝À >∑\ 220øÏ ô|’>± _õHÓdt dü÷ÿfi¯flqT >∑‘· ¬s+&˚fi¯¢˝À eT÷dæy˚kÕs¡T. á dü+e‘·‡s¡+ eTs√ 120 es¡≈£î eT÷dæy˚ùd neø±X¯+ ñqï~. $<ë´Á|üe÷D≤\T |ü&çb˛e&É+, Ä]úø£ |ü]dæú‘·T\T eT+<ä–+#·&É+‘√ 2014 qT+&ç 2016 es¡≈£î ÁbÕ+>∑D ñ<√´>∑ m+|æø£\T 45 XÊ‘·+ y˚Ts¡≈£î |ü&çb˛j·÷sTT. n+<äT#˚‘· Ç|ü⁄Œ&ÉT Á|üy˚X¯+ ø√s¡T‘·Tqï yê]ø£Hêï $T+∫ _õHÓdt ~©¢
m+._.@. Á>±&ÉT´j˚T≥¢˝À 7 XÊ‘·+ eT+~πø ñ<√´>±\T
dü÷ÿfi¯fl˝À d”≥T¢ ñHêïj·Tì nk˛#ê+ ôdÁø£≥Ø »qs¡˝Ÿ &ç.mdt.sêe{Ÿ ‘Ó*bÕs¡T. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À _õHÓdt dü÷ÿ˝Ÿ‡ |ü&çb˛e&ÜìøÏ HêD´‘·, ìj·T+Á‘·D ˝À|æ+#·&É+, eTÚ*ø£ dü<äTbÕ j·÷\T ˝Òøb£ ˛e&É+, ø±´+|üdt m+|æø\£ ˝À m+|æø¬ q’ yê]øÏ J‘ê\T ‘·≈î£ ÿe>± ñ+&É≥+, ‘·–q ns¡Ω‘\· T >∑\ n<Ûë´|ü≈î£ \T ˝Òøb£ ˛e&É+ Á|ü<ëÛ q ø±s¡D≤\T>± uÛ≤$düTÔHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘· Á|ü|ü+#· yê´bÕs¡ neø±XÊ \qT <äèwæ˝º À ñ+#·Tø=ì n<Ûë´|ü≈î£ \≈£î ‘·>T∑ •ø£Då ìyê«\ì dü÷∫+#ês¡T. ∫es¡≈£î Á|ü‹cÕº‘·àø£ yÓTÆq ◊.◊.m+, ◊.◊.◊.{Ï.\qT+&ç ñrs¡T˝í ’… edüTqÔ ï yê] Á|üe÷D≤\T düV≤æ ‘·+ ø°Då dÏ Tü HÔ êïj·Tì ø£qT>=Hêïs¡T.
Çø£ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ <˚X¯+˝À &çÁ^ |üP]Ô #˚düTø=ì edüTÔqï 15 \ø£å\ eT+~ Ç+»˙]+>¥ |ü≥ºuÛÑÁ<äT\˝À 20 qT+&ç 30 XÊ‘·+ eT+~ es¡≈£î ndü\T ñ<√´>±˝Ò bı+<ä˝Òø£ b˛‘·THêïs¡T. $T–*q yê]˝À düVæ≤‘·+ n‘·´~Û≈£î\T ‘·eT kÕ+πø‹ø£ ns¡Ω‘·\ø£Hêï #ê˝≤ ‘·≈£îÿe kÕúsTT ñ<√´>±\T bı+<äT‘·THêïs¡T. 97 XÊ‘·+ eT+~ Ç+õ˙sY\T ◊.{Ï, ø√sY Ç+õ˙]+>¥ s¡+>±\˝À ñ<√´>±\T ø√s¡Tø=+≥÷+fÒ πøe\+ 18.43 XÊ‘·+ eT+~ ◊.{Ï.˝À, 7.49 XÊ‘· + eT+~ ø√sY Ç+õ˙]+>¥ s¡ + >∑ + ˝À ñ<√´>±\T bı+<äT‘·THêïs¡T.
yÓTT<ä{Ï yêj·TT ø±\Twü´ q>∑s¡+ ~©¢
yêj·TT ø±\Twü´ q>∑sê˝À¢ uÛ≤s¡‘· sê»<Ûëì
~©¢ q>∑s¡+ Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ yÓTT<ä{Ï kÕúq+˝À ì*∫+~. Á|ü|ü+#· Äs√>∑´ dü+düú $&ÉT<ä\ #˚dæq ‘êC≤ ìy˚ ~ ø£ ˝ À¢ Á|ü | ü + #· yê´|ü Ô + >± Á|ü ‹ dü+e‘·‡s¡+ $T*j·Tq¢ ø=B› »q+ øπ e\+ ø±\Twü´ yê‘êes¡ D + ø±s¡ D +>±H˚ #· ì b˛‘· T qï≥T¢ ‘Ó*|æ+~. $X¯«yê´|üÔ+>± qyÓ÷<äe⁄‘·Tqï Á|ü‹ Hê\T>∑T eTs¡D≤˝À¢ ˇø£{Ï ø±\Twü´ ø±s¡D+>±H˚ »s¡T>∑T ‘· T qï≥T¢ dü π s «˝À¢ ‘˚ * +~. ~©¢ q>∑ s ¡ +
Á|ü|+ü #·+˝ÀH˚ n‘·´~Ûø£ ø±\Twü´+ ñqï q>∑se¡ Tì á ìy˚~ø£ düŒwü+º #˚d+æ ~. Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ Á|ü|+ü #· yê´|üÔ+>± qyÓ÷ <äe⁄‘·Tqï 12.6 $T*j·Tq¢ eTs¡D≤˝À¢ s¬ +&=+‘·T\T, n+fÒ 8.2 $T*j·Tq¢ Á|ü»\T nHês√>∑´ yê‘êes¡D+ ø±s¡D+>± e#˚à >∑T+&Ó »ãT“\T, XÊ«düø√X¯ yê´<ÛTä \T, ø±´q‡sY e+{Ï s√>±\ ‘√H˚ #·ìb˛‘·THêïs¡ì á dü+düú ìy˚~ø£\T #Ó|ü⁄Ô HêïsTT.
eTs√yÓ’|ü⁄ j·T÷mHé z Á|üC≤s√>∑´ $uÛ≤>∑+ ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ Äπ>ïj·÷dæj·÷˝À @&Ü~øÏ 3.6 $T*j·THé eTs¡D≤\T dü+uÛ$Ñ düTqÔ ï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~.
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝À ø±+Á¬>dt bÕغ |ü⁄qs¡TJ®eq ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ Á|üXÊ+‘Y øÏc˛sY CÀø±´ìøÏ n&ÉT¶ u≤<Û´ä ‘·qT n|üŒ#Ó|Œæ q mìïø£\ eP´Vü≤ø£sÔ¡ Á|üXÊ+‘Y øÏc˛sYøÏ yÓTT‘·Ô+ sêh+˝À bÕغ e´eVü‰sê\qT ˝Ò<äì düŒwüº+ #˚kÕs¡T. ìs¡ í s TT+#˚ n~Û ø ±s¡ + n|ü Œ #Ó | æ Œ q ø±+Á¬ > dt nsTT‘˚ k˛ìj· ÷ , sêVü Q ˝Ÿ ÁbÕ‹ì<Û ä ´ + Hêj·Tø£‘·«+ eT÷&ÉT õ˝≤¢˝À¢ e÷Á‘·+ Äj·Tq eVæ≤düTqÔ ï s¬ +&ÉT ˝Àø˘duü ÑÛ ìjÓ÷»ø£esêZ\ |ü]~Û˝Àì Á|üy˚Tj·T+ nedüs¡+ ˝Ò<äì düŒwüº+ #˚kÕs¡T. n$ 10 nôd+;¢ ìjÓ÷»ø£esêZ\˝À s¬ +&ç+{À¢ e÷Á‘·yT˚ |ü+&ç{Ÿ HÓÁVüA, Ç+~sê>±+BÛ\ ø±\+ qT+&ç 2012 ˝À ø±+Á¬>dt nuÛÑ´s¡Tú\T ¬>\Tbı+<ës¡T. yê] ≈£î≥T+u düuÛÑT´\T ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤düTÔqï ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝Àì $T–*q õ˝≤¢\˝Àì bÕغ ìjÓ÷»ø£esêZ\T ø±e&Éy˚T n+<äT≈£î ø±s¡D+. Hêj·T≈£î\≈£î øÏc˛sY ‘·j÷· s¡T #˚dqæ ô|<ä› Á|üXÊïe[ì Á|üdüTÔ‘·+ k˛ìj·÷>±+BÛ, sêVüQ˝Ÿ>±+BÛ n+~+∫, yê{Ïì |üP]Ô #˚dæ Çe«eTHêïs¡T. Á|ü‹ ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤düTÔqï sêjYTãπs©, ny˚TB∏\‘√ nôd+;¢ ìjÓ÷»ø£es¡+Z ˝À 20 eT+~ n+øÏ‘u· ≤Û e+ õ˝≤¢ ˝ À¢ bÕغ e´eVü ‰ sê\qT #ê˝≤ø±\+>± bÕ≥T bıs¡T>∑TH˚ ñqï düT˝≤ÔHê|üPsY õ˝≤¢\T Ç$. >∑\ bÕغ ø±s¡´ø£s¡Ô\qT >∑T]Ô+#·eTì ø√sês¡T. á 2014˝À sêwüº+˝À ø±+Á¬>dt ¬>\Tbı+~q$ á Á|æj·÷+ø£ >±+BÛ e´øÏÔ>∑‘·+>± |üs¡´y˚øÏådüTÔHêïs¡T. eT÷&ÉT ìjÓ÷»ø£ esêZ\≈£î e÷Á‘·+ n≥Te+{Ï ¬s+&ÉT ìjÓ÷»ø£ esêZ˝Ò ø±e&É+ >∑eTHês¡Ω+. á n+<äT#˚‘· yê{Ï˝À¢ Á|ü‘˚´ø£ Á|üj·T‘êï\T nedüs¡+ Á|üXÊïe[ì |ü+|ü˝Ò<äT. 14
9 y˚T, 2016
C≤rj·T+ ` Hê´j·Te´edüúqT <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚dæq ø±+Á¬>dt ` C≤‹˙, ø√s¡Tº©ï ‘·|ü⁄Œ<ë] |ü{Ϻ+∫q <äsê´|ü⁄Ô dü+düú\T ` n>∑kÕº yÓdtº˝≤+&é ôV≤*ø±|üºs¡¢ ø=qT>√\T˝À yÓ\¢&Ée⁄‘·Tqï yêdüÔyê\T n$˙‹, ã+<ÛäTÁ|”‹, |üø£åbÕ‘·+, ÄÁ•‘· |üø£åbÕ‘·+`|òüTq‘· eVæ≤+∫q ø±+Á¬>dt bÕغ Ç˝≤+{Ï
<äTs¡«´edü\ú ≈£î e÷Á‘y· T˚ ø±s¡DeTì Ç+‘·ø±\+ nqT≈£î+≥÷ e#êÃ+. ø±˙ yêdüyÔ ê\T eT]+‘· yê´≈£î\‘· ø£*–+#˚$>± ñHêïsTT. ø±+Á¬>dt H˚‘·è‘·«+˝Àì j·TT|æm Á|ü uÛÑT‘·«+ ‘·q |ü<äM ø±˝≤qï+‘ê Hê´j·Te´edüúqT <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚j·T&É+, <äsê´|ü⁄Ô dü+düú*ï ø±|ü˝≤ ≈£îø£ÿ\T>± yê&ÉTø√e&É+‘√H˚ dü]b˛sTT+~. ‘·eT sê»ø°j·T >∑Ts¡Te⁄\ nC…+&ÜqT neT\T #˚j·T&É+˝À uÛ≤>∑+>± á <äsê´|ü⁄Ô dü+düú\T C≤‹˙, ø√s¡Tº©ï ‘·|ü⁄Œ<ë] |ü{Ϻ+#· &É+˝À r]ø£ ˝Ò≈£î+&Ü >∑&bç ÕsTT.
` mdt.ÄsY.sêe÷qT»Hé ñÁ>∑yê<äT\qT e~˝…j·T´&Üìø° dæ<ä∆yÓTÆq ø±+Á¬>dt
dæ>T∑ eZ ÷*q ‘·q+‘√ ≈£L&çq ø±+Á¬>dt e´eVü‰s¡ XË’*ì #·÷dæ mes¡T >∑{Ϻ>± qe⁄«≈£î+{≤s¡T? bÕøÏkÕÔH,é \wüÿsπ ‘√sTTu≤! uÛ≤s¡‘≈Y î£ #Ó+~q Á>±+&é z˝Ÿ¶ bÕغ, πøe\+ ‘·q sê»ø°j·T Á|ü‘·´s¡Tú\qT ø±≥Ty˚jT· &É+ ø√dü+, ñÁ>∑yê<äT\qT ne÷j·T≈£î\T>± ∫Árø£]+#·&ÜìøÏ ≈£L&Ü yÓqTø±&É≥+ ˝Ò<äT. Ä $<Ûä+>± <˚X¯ uÛÑÁ<ä‘·ô|’ ø±+Á¬>dt rÁekÕúsTT˝À sêJ|ü&ÉT‘·Tqï<äq&É+˝À m+‘·e÷Á‘·+ dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. dü+s¡aÚ‘ê mø˘‡Áô|dt πødüT˝À ≈£L&Ü dü]>±Z Ç<˚ »]–+~. á ù|\T&ÉT dü+|òüT≥q˝À \wüÿπs
yêdüÔyê\T yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ` ~>∑C≤]q ø±+Á¬>dt
Ç{°e\ yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e∫Ãq ÇÁcÕ‘Y »Vü‰Hé mHéøö+≥sY πødüT, e÷˝…>±yé ù|\Tfi¯ó¢, dü+s¡aÚ‘ê ù|\Tfi¯¢ øπ düT˝À¢ yêdüyÔ ê\T ` ø±+Á¬>dt bÕغì eT]+‘· ÁuÛÑwüߺ |ü{Ϻ+#˚$>± ñHêïsTT. ÇÁcÕ‘Y »Vü‰Hé ø±˝ÒJ˝À #·<Tä e⁄≈£îH˚ z ne÷j·Tø£ $<ë´]úì n˙, ÄyÓ T qT mHé ø ö+≥sY ù|]≥ eT≥Tº u … { ≤º s ¡ ì ìs¡÷|æ+#˚+<äT≈£î Ç+‘·ø±\+ <äsê´|ü⁄Ô dü+düú\T Ä&çq Hê≥ø±\T ã≥ºãj·T\T ø±e&É+‘√ ø±+Á¬>dt |ü]dæú‹ eT]+‘· ~>∑C≤]+~. B+‘√ e÷J ¨+ eT+Á‹ yÓTT<ä\T≈£îì ø±+Á¬>dt˝Àì H˚‘\· +‘ê ªÇÁcÕ‘Y »Vü‰Hé \wüÿπs ‘√sTTu≤ ø±s¡´ø£sêÔ ˝Òø£ ne÷j·T≈£î sê˝≤μ nH˚ Á|üXï¯ ≈£î düe÷<Ûëq+ Çe« ≈£î+&Ü, qøÏ© mHéøö+≥sYô|’H˚ ‘·eT b˛sê≥eT+‘ê nì e÷≥ e÷s¡TdüTHÔ êïs¡T. yê] u≤<Û+ä ‘ê ñÁ>∑yê<ä+ >∑T]+∫ ø±<äT... <ëì dü+>∑‹ eTs√kÕ] #·÷düTø√e#·TÃ. ‘·eT sê»ø°j·T Á|ü‘·´s¡Tú*ï m˝≤ Ç]øÏ+#ê˝≤ nqï<ëìô|’H˚. ∫<ä+ãs¡+ Á|üø£≥qH˚ #·÷&É+&ç. ÇÁcÕ‘Y »Vü‰Hé‘√bÕ≥T eTs¡DÏ+∫q $T>∑‘ê eTT>∑T]Z ø° ≈£L&Ü Äj·Tq ø°H¢ é ∫{Ÿ Ç#˚Ã+<äTøπ yÓTT>∑TZ #·÷bÕs¡T. ªÄHê{Ï qøÏ© mHéøö+≥sY˝À q\T>∑Ts¡T #·ìb˛j·÷s¡T. <ëìô|’H˚ e÷ b˛sê≥eT+‘êμ nHêïsêj·Tq. Ä eTT>∑TsZ ÷¡ ≈£L&Ü \wüÿsπ ‘√sTTu≤≈£î
#Ó+~q ñÁ>∑yê<äT˝Òqì ‘˚*+~. ø±˙ ∫<ä+ãs¡+ yê<äq Á|üø±s¡+ yêfi¯ó¢ kÕ<Ûës¡D bÂs¡T˝Ò. ñÁ>∑ yê<äT\T ø±s¡qïe÷≥. eTs√$wüj·T+. ‘êqT n|òæ&É${Ÿô|’ dü+‘·ø£+ #˚j·T˝Ò<äì, πøe\+ n+&ÉsY ôdÁ¬ø≥Ø #˚XÊs¡ì ∫<ä+ãs¡+ #ÓãT‘·THêïs¡T. ì»y˚T. H√{Ÿ ô|ò’˝Ÿô|’ mes¡T dü+‘·ø+£ #˚XÊs¡qï~ düeTdü´˝À ø°\ø±+X¯yT˚ ! n|òæ&É${Ÿô|’ ‘êqT dü+‘·ø£+ #˚j·T˝Ò<ä+≥÷ ∫<ä+ ãs¡+ Ç‘·s¡T\qT |üø£ÿ<√e |ü{Ϻ+#·&ÜìøÏ j·T‹ïdüTÔ Hêïs¡T. n|òæ&É${Ÿô|’ Äj·Tq dü+‘·ø£+ #˚XÊs¡ì mes¡÷ nq&É+ ˝Ò<äT. πøe\+ n|òæ&É${Ÿ˝Àì Á&Ü|òtº≈£î Äj·Tq ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó*bÕs¡T. n+<äTe\¢ Ç|ü⁄Œ&ÉT <ëìô|’ dü+‘·ø£+ mes¡T #˚XÊs¡qï~ ø±<äT Á|üX¯ï. mes¡T ÄyÓ÷~+#ês¡qï<˚ ndü\T düeTdü´. Çø£ÿ&É düeTdü´qT |üøÿ£ <√e |ü{+ºÏ #·&ÜìøÏ j·T‹ï+∫q ∫<ä+ãs¡+ u§ø£ÿuÀs¡¢ |ü&ܶs¡T.
‘√sTTu≤ bÕÁ‘· düŒwü+º >± ø£ì|ædTü qÔ ï|üŒ{Ïø,° uÛ≤»bÕqT <Óã“ø=≥º&É+ ø√dü+, yÓTC≤]{° esêZìøÏ #Ó+~q ø=+<ä]ì ≈£L&Ü á øπ düT˝À Ç]øÏ+∫+~. ñÁ>∑yê<ä #·s¡´\ô|’ πøe\+ eTTdæ¢+ j·TTe≈£î\qT e÷Á‘·y˚T ø±≈£î+&Ü, Væ≤+<äTe⁄\qT ≈£L&Ü á πødüT˝À n¬sdtº #˚XÊeTì ‘Ó\|ü&É+ <ë«sê ‘·eT z≥T u≤´+≈£îqT (eTTdæ¢+\qT) dü+‘·Twæº |üs¡#·&ÜìøÏ j·T‹ï+∫+~. á$<Û+ä >± ‘êHê&ÉT‘·Tqï sê»ø°jT· Áø°&˝É À uÛ≤>∑+>± \wüÿπs ñÁ>∑yê<äT\qT, e~˝…j·T´&ÜìøÏ ≈£L&Ü ø±+Á¬>dt dæ<ä∆yÓTÆ+~. nø£ÿ&çøÏ Ä dü+ùdú<√ dü÷|ò” düHê´düT\≈£î #Ó+~q<Ó’q≥Tº! Çø£ÿ&É ≈£L&Ü, C≤‹ Á|üjÓ÷»Hê\ø£+fÒ, bÕغ Á|üjÓ÷»Hê\πø ô|<ä›|”≥ y˚dæ+~ ø±+Á¬>dt. e÷˝…>±yé, nJàsY wüØ|ò,t dü+s¡aÚ‘ê mø˘‡Áô|dt ù|\Tfi¯¢≈£î dü+ã+~Û+∫ yÓ\Te&ÉT‘·Tqï kÕøå±´\T, >∑‘· j·TT|æm Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ e÷Á‘·y˚T ø±<äT, ø=ìï
9 y˚T, 2016
15
C≤rj·T+ ì|òü÷ dü+düú\ |”ø£\≈£î #·T≥Tº≈£î+≥THêïsTT. >∑‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q sê»ø°j·T Á|ü‘·´s¡Tú\qT Çã“+<äT\ bÕ\T #˚j·T&É+ ø√dü+, yê]ì $$<Ûä πødüT˝À¢ Ç]øÏ+#·&+É <ë«sê m|üŒ{Ïø|£ ⁄ü Œ&ÉT ˇø£ <ëì ‘·sê«‘· eTs=ø£{Ï #=|ü⁄Œq ì|òü÷ dü+düú\qT Á|üjÓ÷–dü÷Ô |ü]dæú‹ì ‘·eT≈£î nqT≈£L\+>± e÷s¡TÃø√e&ÜìøÏ j·T‹ï+∫+~.
Çs¡T≈£îq |ü&˚dæq Ç{≤*j·THé ø√s¡Tº rs¡TŒ
ndü˝Ò |”ø£˝À¢‘·T ø£cÕº\≈£î ‘√&ÉT, $$◊|æ ôV≤*ø±|üºs¡¢ ø=qT>√\T πødüT≈£î dü+ã+~Û+∫ Ç{≤*j·THé ø√s¡Tº Ç∫Ãq rs¡TŒ ø±+Á¬>dtqT eT]+‘· Çs¡T≈£îq |ü&˚dæ+~. ◊<äT>∑Ts¡T sê»ø°j·T y˚‘·Ô\≈£î, ˇø£ ã÷´s√Áø±{Ÿ≈£î \+#ê\T n+<ëj·Tì ø√s¡Tº ìsê∆]+∫+~. á rs¡TŒ˝À ø±+Á¬>dt n<Ûä´≈£åîsê\T k˛ìj·÷>±+BÛ ù|s¡T Á|üeTTK+>± $ì|æ+∫+~. bÕغ Hêj·Tø£‘ê«ìï bÕغ yÓqπødüT≈£î sêe&É+˝À ‘·|ü⁄Œ ˝Òø£b˛e#·TÃ. ø±˙ Á|üuÛÑT‘·« ìs¡íj·÷\H˚ Á|üu≤Û $‘·+ #˚ùd n‘·´+‘· |ü\T≈£îã&ç ñqï Hêj·T≈£î sê\qï dü+>∑‹ Çø£ÿ&É >∑Ts¡T+Ô #·Tø√yê*. eT] Ç|üŒ{Ï es¡≈£î eTq≈£î #ÓãT‘·÷ e∫Ã+<˚$T{Ï? 10`»q |ü<˝é∏ À ñ+&˚ ø±+Á¬>dt n~ÛHÁ˚ ‹ ≈£î≥T+; ≈£î˝…es¡÷ Á|üuÛÑT‘·« ìs¡íj·÷˝À¢ ø£*Œ+#·Tø√s¡ì! eT] Ç{°e\ Ç≥© qT+∫ yÓ\¢&ÉsTTq $wüj·÷\T #·÷düTÔ+fÒ k˛ìj·÷ ≈£î≥T+ã+ >∑T]+∫ Ç|üŒ{Ïes¡≈£î eTq≈£î #ÓãT‘·÷ e∫Ã+<ä+‘ê ã÷≥ø£eTì düŒwüºeTe⁄ ‘√+~. Çø£ bÕغ Á|ü‹ì<ÛäT\T ‘·eT $|üØ‘· yê<äq \‘√ eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. Ç+~sê>±+BÛ, sêJyé >±+BÛ\T <˚X¯+ ø√dü+ ‘ê´>±\T #˚XÊs¡+≥÷ ñ<ë Vü≤s¡D\T #Ó|üŒ&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. nsTT‘˚ yê] ‘ê´>±\≈£î, Ç|üŒ{Ï n$˙‹øÏ dü+ã+<Ûyä T˚ +{Ï? eTs√ yê<äq @+≥+fÒ, á ôV≤*ø±|üºs¡¢ ˇ|üŒ+<ëìï j·TT|æm Á|üuTÑÛ ‘·«+ s¡<Tä › #˚d+æ <äì, Ä dü+düqú T u≤¢ø˘ *düTº˝À ô|{Ϻ+<äì, ø£+ô|˙øÏ #Ó*¢+∫q yÓTT‘êÔìï ‹]– edü÷\T #˚dæ+<äì. n˙ï u≤>±H˚ ñHêïsTT. ø±˙ Ç<ä+‘ê »]–+<Ó|⁄ü Œ&ÉT? Á|ü»˝À¢, MT&çj÷· ˝À >∑>√Z\T |ü⁄{Ϻq ‘·sê«‘·!
$$◊|æ ôV≤*ø±|üºs¡¢ ø=qT>√\T πødüT≈£î dü+ã+ ~Û+∫ Ç{≤*j·THé ø√s¡Tº Ç∫Ãq rs¡TŒ ø±+Á¬>dtqT eT]+‘· Çs¡T≈£îq |ü&˚dæ+~. ◊<äT>∑Ts¡T sê»ø°j·T y˚ ‘ · Ô \ ≈£ î , ˇø£ ã÷´s√Á ø ±{Ÿ ≈ £ î \+#ê\T n+<ëj·Tì ø√s¡Tº ìsê∆]+∫+~. á rs¡TŒ˝À ø±+Á ¬ > dt n<Û ä ´ ≈£ å î sê\T k˛ìj· ÷ >±+BÛ ù | s¡ T Á|üeTTK+>± $ì|æ+∫+~. Ç|üŒ{Ï es¡≈£î eTq≈£î #ÓãT‘·÷ e∫Ã+<˚$T{Ï? 10`»q|ü<∏é˝À ñ+&˚ ø±+Á¬>dt n~ÛH˚Á‹ ≈£î≥T+; ≈£î˝…es¡÷ Á|üuÛÑT‘·« ìs¡íj·÷˝À¢ ø£*Œ+#·Tø√s¡ì! eT] Ç{°e\ Ç≥© qT+∫ yÓ \ ¢ & É s TTq $wü j · ÷ \T #· ÷ dü T Ô + fÒ k˛ìj· ÷ ≈£ î ≥T+ã+ >∑ T ]+∫ Ç|ü Œ {Ï e s¡ ≈ £ î eTq≈£ î #Ó ã T‘· ÷ e∫à + <ä + ‘ê ã÷≥ø£ e Tì düŒwüºeTe⁄‘√+~.
yÓTUÆ ˝Ò ŸqT <äøDåÏ ≤~øÏ #Ó+~q ˇø£ Ç+^¢wßü ~q|üÁ‹ø£ <äTu≤jYT˝À Ç+≥s¡÷«´ #˚dæ+~. Ç+<äT˝À n‘·qT #˚dæq Äs√|üD @+≥+fÒ..? uÛ≤s¡‘·, Ç≥© Á|ü<ÛëqT\T düe÷y˚X¯yÓTÆq|ü⁄Œ&ÉT ˇø£ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]+~. Ç+<äT˝À uÛ≤>∑+>± ªªdæ+>√sê >±+BÛμμì Çs¡T≈£îq ô|fÒº &Ü≈£î´yÓT+≥¢qT uÛ≤s¡‘Y≈£î Ç≥© Á|üuÛÑT‘·«+ n+<äCÒdüTÔ+~. n+<äT≈£î Á|ü‹>± ‘·q ìs¡“+<Ûä+˝À ñqï Ç≥© e÷]qs¡¢qT uÛ≤s¡‘Y $&ç∫ ô|&ÉT‘·T+~. Çø£ÿ&É ÄdüøÏÔ ø£*–+#˚ n+X¯y˚TeT+fÒ Ç<ä›s¡T e÷]qs¡¢˝À ˇø£]ì ôdô|º+ãsY 30 es¡≈£î Ç≥©˝À ñ+&˚+<äT≈£î düTÁ|”+ø√s¡Tº nqTeT‹+∫+~. ìC≤ìøÏ á πødüTqT düTÁ|”+ø√s¡Tº H˚s¡T>± &û˝Ÿ #˚dTü qÔ ï+<äTe\¢, Ç+<äT˝À Á|üuTÑÛ ‘·« Á|üyT˚ j·T+ @$÷ ñ+&É<äT. Á|üuÛÑT‘·«+ #˚j·T>∑*–+~ ≈£L&Ü @$÷ ˝Ò<äT. #Ûê|üs¡¢ ø=qT>√\T e´eVü‰s¡+˝À \+#·+ rdüT≈£îqï yê] ã+&Üs¡+ ãj·T≥|ü&Ü*. n<˚ ndü\T düeTdü´. m+<äTø£+fÒ \+#·+ Ç∫Ãqyê]ì Ç≥© ø√s¡Tº Ç|üŒ{Ïøπ •øÏ+å ∫+~. <ëì |ü]D≤e÷\T uÛ≤s¡‘· sê»ø°j·÷\ô|’ @$<Ûä+>± ñ+{≤j·Tqï düeTdü´qT |üøÿ£ <√e |ü{+ºÏ #·&Üìπø Ç+≥s¡÷«´ <ë+‘√ nø£ÿ&ç ø√s¡T≈º î£ dü+ã+<Û+ä ˝Ò<Tä . n+<äTe\¢ #Ûê|üs¡¢ ø=qT>√\T e´eVü‰s¡+˝À eT<Ûä´e]Ô ndü\T düeTdü´qT |üø£ÿ<√e |ü{Ϻ+#·&É+ ø√dü+ ø±+Á¬>dt, <äøDåÏ ≤~ Ç+^¢wßü ~q|üÁ‹ø£ #˚dqæ Ç+≥s¡ ÷ «´qT eTT+<ä T ≈£ î rdü T ø=ì sêe&É+˝À ÄX¯Ãs¡´|ü&Ü*‡+<˚$÷ ˝Ò<äT. Ç+≥s¡÷« Ç∫Ãq eT<Ûä´e]Ô $T–*q H˚s¡düTÔ\ e÷~]>±H˚, ø√s¡Tº >∑T∫Ã>∑T∫à Á|ü•ï+∫q|ü⁄Œ&ÉT ‘·qô|’H˚ n+<ä] <äèwæº πø+ÁBø£è‘·yÓTÆ ñqï H˚|ü<∏ä´+˝À, BqTï+∫ ‘·|ü⁄Œø√e &ÜìøÏ ø£∫Ñ·+>± ô|<ä› yêfi¯¢ ù|s¡¢qT yÓ\¢&ç+#·&ÉT. $$<Ûä sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\≈£î \+#ê\T Çe«&É+˝À dü+|üPs¡í u≤<ÛTä ´&Óe«s¡÷, ‘êH˚ á \+#ê*e«&ÜìøÏ 16
9 y˚T, 2016
Á|ü<Ûëq ø±s¡DeTì, ˝Ò<ë ‘êqT \+#ê\T Ç∫Ãq e´≈£îÔ\qT >∑Ts¡TÔ|ü&É‘êqì #Ó|üŒ&ÉT. ns¡TDYC…’{°¢ #Ó|æŒq≥Tº á $÷&çj·÷ ]b˛s¡Tº, ‘·qqT ‘êqT s¡øÏå+#·Tø√e&ÜìøÏ ø±+Á¬>dt≈£î düVü‰j·T|ü&ÉT‘√+~. dü<äs¡T eT<Ûä´e]Ô n+‘·sê®rj·T Hê´j·TkÕúq+˝À ≈£L&Ü Ç<˚ Äs√|üDqT #˚jT· &É+ >∑eTHês¡Ω+. nsTT‘˚ ø√s¡Tº Bìï |ü]>∑D˝ÀøÏ rdüTø√˝Ò<Tä . eT∞¢ n‘·>±&ÉT Bìï ˝ÒeHÓ‘T· ‘Ô T· Hêï&É+fÒ ndü\T düeTdü´qT |üøÿ£ <√e |ü{+ºÏ #·&Üìπø. ndüVü≤q+, uÛ≤e e´ø°Ôø£s¡D ùd«#·Ã¤ n+≥÷ Á|ü#ês¡+ #˚j·T&É+˝À eTT+<äTqïyê¬ses¡÷ &Üø£ºsY düTÁãVü≤àD´kÕ«$Tì sê»´düuÛÑ˝À á düeTdü´qT ˝ÒeHÓ‘˙Ô· j·T&É+˝Ò<Tä . ÄyéTÄBà yê] uÛ≤e Á|üø≥£ Hê ùd«#·Ã¤qT |üø£ÿq ô|≥º+&ç. ø=+<äs¡T bÕs¡¢yÓT+fÒ ]j·Tq¢qT ≈£L&Ü ø±+Á¬>dt e÷{≤¢&Éìe«&É+˝Ò<äT. m+<äTø£ì yêsê$<Û+ä >± #˚dTü HÔ êïs¡+fÒ mø£ÿ&√ yê]øÏ dü]|ü&Éì n+X¯+ ñ+&ç ñ+≥T+~. á |ü]D≤ e÷\˙ï ø±+Á¬>dt≈£î m+‘·e÷Á‘·+ ÁX‚jÓ÷<ëj·Tø£+ ø±<äT. >∑‘·+˝À #˚dæq yê{ÏøÏ ø±+Á¬>dt ø£s¡à|òü\+ nqTuÛÑ$+#˚ ‘·s¡TD$T~. Hê{Ï bÕbÕ\≈£î ø±+Á¬>dt Á|ü‹|òü\+ nqTuÛÑ$+#·ø£ ‘·|üŒ<äT. ` Ä+Á<ÛäuÛÑ÷$T k»q´+‘√
ìØø£åD nqedüs¡ ø±\j·÷|üq e<äT› eT+∫‘·HêìøÏ ˝Ò<äT Vü≤<äT› eTqkÕ‡øÏå‘√ #˚‘·\T ø£<äT› jÓ÷>∑|ü&˚y˚ #˚<ë›+ á bı<äT› <˚XÊìøÏ Á|ü<˚XÊìøÏ dü«<˚XÊìøÏ @$T #˚XÊ+? @$T #˚dü÷Ô e⁄Hêï+? m+<äT≈£î #·÷dü÷Ô e⁄Hêï+? es¡Ôe÷q+˝À es¡Ôq+ ø=\e÷q+‘√ |ü]es¡Ôq+ dü<ä«s¡Ôq+‘√ Äes¡Ôq+ X¯óuÛÑÁ|ü<ä+ $»j·T|ü<∏ä+ m+<äTø° ìØø£åD? eT] #˚<ë›+ |üs¡´y˚ø£åD! n+<ä]øÏ ø±yê* s¡ø£åD! e<˚› e<äT› @ Äπøå|üD!!
` neTs¡yê~
dù e
` yÓ’. sê|òüTe⁄\T $X¯«yê´|ü+Ô >± Væ≤+<äTe⁄\≈£î |Á ‹ü ì~Û>± yê] ◊ø£´‘·, dü+øπ eå T+ ø√dü+ |üì#˚dTü qÔ ï dü+düú $X¯«Væ≤+<ä÷ |ü]wü‘Y. Ä dü+düú≈£î nœ\ uÛ≤s¡‘· dü+j·TTø£Ô Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù l yÓ’.sê|òüTe⁄\T. n+‘·sê®rj·T+>± lø£èwüí uÛÑøÏÔì Á|ü#ês¡+ #˚düTÔqï dü+düú ÇkÕÿHé. Ä dü+düú n<Ûä´≈£åî\T l eT<ÛäT|ü+&ç‘Y <ëdt. M]<ä›s¡T Á|üeTTKT\T ø£*dæ á eT<Ûä´ $TCÀsê+, Á‹|ü⁄s¡ sêÁcÕº\˝À |üs¡´{Ï+#ês¡T. nø£ÿ&É ñù|ø£å≈£î >∑T¬s’q ]j·÷+>¥ C≤‹ Á|ü»\ dü+πøåeT+ ø√dü+ nH˚ø£ ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\T s¡÷bı+~+∫ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á |ü s ¡ ´ ≥q nqTuÛ Ñ y ê\qT yÓ ’ . sê|ò ü T e⁄\T>±s¡ T C≤>∑ è ‹ bÕsƒ ¡ ≈ £ î \‘√ |ü+#·T≈£î+≥THêïs¡T. Ä $esê\T yê] e÷{\˝ÀH˚ $+<ë+..
yÓ’.sê|òüTe⁄\T : eT<ÛäT|ü+&ç‘Y<ëdüT>±s¡T! MTs¡T |ü≥ºD≤\˝À ñ+&˚ bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´s¡Tú\≈£î 10 ÁbÕ+‘ê\˝À ì‘·´eTT 14 \ø£\å eT+~øÏ eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q+ n+~düTÔqï $wüj·T+ dü+‘√wüø£s¡y˚T. ø±ì ˇø£ÿ|üP≥ ≈£L&Ü uÛÀ»HêìøÏ H√#·Tø√ì nH˚øe£ T+~ k˛<äs¡T\ $wüj·T+˝À MTπs$T Ä˝À∫+#ês¡T? eT<ÛäT|ü+&ç‘Y <ëdt : n˝≤+{Ïyês¡T mø£ÿ&ÉTHêï s¡+&û! sê|òüTe⁄\T : H˚qT #·÷|ækÕÔqT. eT<ÛäT : MTs¡T #·÷|æùdÔ MT‘√ bÕ≥T ekÕÔqT. sê|òüTe⁄\T : 10 s√E\T Hê yÓ+≥ sê>∑\sê? eT<ÛäT : 5 s√E\T ekÕÔqT. sê|òüTe⁄\T : düπs! ‘·|üŒø£ sêyê*. Ä $<Ûä+>± »]–q dü+uÛ≤wüD Ä<Ûës¡+>± >∑‘· @Á|æ˝Ÿ 25 qT+&ç 29 es¡≈£î eT<ÛäT|ü+&ç‘Y <ëdüT>±s¡T Hê yÓ+≥ Á‹|ü⁄s¡, $TCÀsê+ |üs´¡ ≥q≈£î ãj·T\T<˚] e#êÃs¡T. düsêdü] yê]ì Á‹|ü⁄s¡ sê»<Ûëì n>∑s\Ô¡ rdüTø¬ fi≤flqT. nø£ÿ&É qT+&ç 400 øÏ.MT. s√&ÉT¶ Á|üj÷· D+ #˚sTT+∫ ñ‘·sÔ ¡ ø£+#·q|üPsY #˚sêeTT. n~ $TCÀsê+, Á‹|ü⁄s¡, ã+>±¢<˚XŸ dü]Vü≤<äT› Á|ü<˚X¯+. n~ ]j·÷+>¥ »qC≤‹ Á|ü»\T ‘·\<ë#·T≈£îqï Á|ü<˚X¯+. 18 dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ+<ä≥ Á¬ø’düÔe⁄\T>± e÷s¡q+<äT≈£î 45 y˚\eT+~ ]j·÷+>¥ »qC≤‹ yê]ì $TCÀsê+ Á|üuÛÑT‘·«+ sêh ãVæ≤wüÿs¡D #˚d+æ ~. düTe÷s¡T 9 y˚\ ≈£î≥T+u≤\ yês¡T nø£ÿ&çøÏ e∫à ‘·\<ë#·T≈£îHêïs¡T. ø£eT÷´ìdüTº Á|üu≤Û e+˝À ñqï Á‹|ü⁄s¡ Á|üuTÑÛ ‘·«+ ≈£L&Ü ]j·÷+>¥ Á|ü»\qT |ü{+ºÏ #·Tø√˝Ò<Tä . n|ü⁄Œ&ÉT øπ +Á<äÁ|üuTÑÛ ‘·«+ eTT+<äT≈£î e∫à Á|ü‹ e´øÏøÔ Ï s√E≈£î 2 s¡÷ˆˆ\T, 400 Á>±eTT\ _j·T´+ n+<äCdÒ Tü qÔ ï~. n≥Te+{Ï ìsê›øÏåD´ dæú‹˝À bı≥ºì+&Ü uÛÀ»q+, ø±e\dæq >∑T&ɶ\T, |æ\¢\≈£î nedüs¡yÓTÆq $<ä´, |üì#˚dTü ø√&ÜìøÏ uÛ÷Ñ $T e+{Ï kÂø£sê´\T ˝Ò≈î£ +&Ü ]j·÷+>¥ Á|ü»\T J$düTÔHêïs¡T. yêfi¯flqT #·÷&É>±H˚ l eT<ÛäT|ü+&ç‘Y<ëdüT>±s¡T ø£˙ïfi¯fl |üs´¡ +‘·yTÓ Æ yÓ+≥H˚ ªªÇø£ÿ&É ˇø£ øÏ#HÓ é (e+≥ |ü<∏äø£+) ÁbÕs¡+_ÛkÕÔqT. n+<ä]øÏ ≈£&ÉT|ü⁄ ì+&Ü
]j·÷+>¥ Á|ü»\ ùde˝À
$X¯«Væ≤+<ä÷|ü]wü‘Y ` ÇkÕÿHé uÛÀ»q+ ô|&ÜÔqT. ôw&é ø£{ϺkÕÔqT. |æ\¢\≈£î dü÷ÿ˝Ÿ ô|&ÜÔqT. ne÷àsTT\≈£î M$+>¥ ôd+≥sY (H˚‘|· ìü ), j·TTe≈£î\≈£î yÓ÷{≤sY Å&Ó’$+>¥ dü÷ÿ\T ÁbÕs¡+_Û kÕÔqT. ˇø£ eT+~s¡+ ø£{kºÏ ÕÔqT. Çe˙ï #·÷&É&ÜìøÏ ˇø£ ª<ëdtμqT ìj·TTøÏÔ #˚kÕÔqTμμ nHêïs¡T. nø£ÿ&É qT+&ç eTs=ø£ 20 øÏ.MT. <ä÷sêq ªªÄq+<äãC≤sYμμ nH˚ düú\+ ñ+≥T+~. nø£ÿ&É ˇø£ nHê<∏ä X¯s¡D≤\j·T+, bÕsƒ¡XÊ\, edü‹>∑èVü≤+ 20 dü+e‘·‡sê\T>± |ü]wü‘Y ‘·s¡|ü⁄q ªªs¡‘·qeTDÏ ùdyêdü$T‹μμ ù|s¡T‘√ ìs¡«Væ≤düTÔHêïeTT. (nø£ÿ&çøÏ 90 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝ÀH˚ 15 dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ+<ä≥ q\T>∑Ts¡T ÄsY.mdt.mdt. Á|ü#ês¡≈£î\qT mHé.m˝Ÿ. m|òt.{Ï. $T*f…+≥T¢ Vü≤‘·´ #˚XÊs¡T.) leT‹ @H√ï <˚eHê<∏é nH˚ u…+>±© ne÷àsTT #ê˝≤ kÕVü≤dü+>± Ä ùdyê Á|üø\£ Œ+ ìs¡«Væ≤düT+Ô ~. ÄyÓT≈£î y˚TeTT edüTÔqï dü+>∑‹ #Ó|æŒ ªeTVæ≤fi≤ düyT˚ àfi¯q+μ »s¡T|üeTì #ÓbÕŒqT. ˇø£ s√E e´e~Û˝À 2500 eT+~ eTVæ≤fi¯\‘√ düe÷y˚X¯+ »]–+~. nø£ÿ&ç u≤\u≤*ø£\ kÕVü≤dü, kÕ+düÿè‹ø£ ø±s¡´Áø£e÷ \‘√ eT<ÛTä J ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷s¡T. Ç+‘· ø°ø±s¡D´+˝À Ç+‘·eT+~ eTVæ≤fi¯\T MT e÷≥ $ì ˇø£ #√{ÏøÏ ekÕÔsê! MT≈£î á Á|ü<˚XÊ\‘√ mìï @+&ÉT¢>± dü+ã+<ÛäeTT+~ ? Ç+‘· $»j·Te+‘·+>± |ü]ÁX¯ $TdüTqÔ ï á ùdyê Á|üø˝£ ≤ŒìøÏ nj˚T´ Ks¡TÃ\T eTT+<äT eTT+<äT ÇkÕÿHé uÛÑ]düTÔ+~ nì #ÓbÕŒs¡T. nø£ÿ&É qT+&ç $e÷q+˝À >öVü≤‹ rdüT≈£î b˛j·÷qT. nø£ÿ&ç ÇkÕÿHé Á|üeTTUŸ l »Hês¡›q <ëdüT ≈£L&Ü á Á|üj·÷D+˝À eTeTà*ï nqT dü]+#ês¡T. $.ôV≤#Y.|æ. Á‹|ü⁄s¡ Á|ü<˚XŸ ø±s¡´<ä]Ù lsêeT|ü<»ä j·÷‹j·÷ e÷ yÓ+≥ ñHêïs¡T. nø£ÿ&É qT+&ç 450 øÏ.MT. Hês¡Ôø£#ê&é Væ≤˝Ÿ‡ yÓ’|ü⁄ s√&ÉT¶ Á|üj÷· D+ #˚XÊeTT. nø£ÿ&É |ü]wü‘Y bÕsƒX¡ Ê\ 500 eT+~ u≤\u≤*ø£\‘√ q&ÉTdüTÔ+~ nì #ÓbÕŒqT.
n+<äTπø 500 ø£èwüí ˝≤¬ø≥T¢, 500 ø£èwüí Á|ükÕ<ä+ bÕ´¬ø≥T¢ yÓ+≥ rdüT≈£îe#êÃs¡T. Ä Á|ükÕ<äeTT, ˝≤¬ø≥T¢ |æ\¢\≈£î ‘·q #˚‹‘√ |ü+∫ Äq+<ä|ü&ܶs¡T eT<ÛäTJ. nø£ÿ&ç bÕsƒ¡XÊ\ 1980øÏ eTT+<äT qT+&ç q&ÉTdüTÔ+~. n+<äs¡T ~e÷kÕ, Hê>∑, ]j·÷+>¥, #· ø ±à, ø±Ø« |ü s ¡ + |ü s ¡ ≈ £ î #Ó + ~q eqyêdæ $<ë´s¡Tú\T. Ä |æ\¢\, Áø£eT•ø£åD, nø£ÿ&ç edü‹ e´edüú\T #·÷∫ Äq+<ä+ bı+<ës¡T eT<ÛäTJ. n>∑s¡Ô\ ~– nø£ÿ&É ÇkÕÿHé eT+~s¡ (>ö&ûj·T eTsƒ¡+) <äs¡Ùq+‘√bÕ≥T q>∑s¡ ø±s¡´ø£s¡Ô\‘√ düe÷y˚X+¯ , dü+|òTü |ü]yês¡ ø±s¡´ø£s\Ô¡ |ü]#·jT· +, ‘·<äq+‘·s¡+ 70 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝À ñqï Á‹|ü⁄s¡ dü T +<ä s Y e ÷‘· <˚ y ê\j· T <ä s ¡ Ù q+, ‘· s ê«‘· »e÷‹j·÷ düe÷»+ ìs¡«Væ≤düTÔqï bÕsƒ¡XÊ\\T <ä]Ù+#êeTT. y˚ s TT øÏ ˝ ÀMT≥s¡ ¢ n&É $ Á|ü j · ÷ D+˝À ˝Àj·T\T, m‘ÓÔÌq ndüeTÁbÕ+‘· ø=+&É #·]j·T\T #·÷&É&É+ ‘·q J$‘·+˝À yÓTT<ä{ÏkÕ] ø±e&É+‘√ m+‘√ Äq+<ëìï nqTuÛÑ÷‹ #Ó+<ës¡T eT<ÛäTJ. ªªsê|òüTe⁄\T>±s¡T! Ç|üŒ{Ï qT+&ç MTs¡T @$T #Ó_‘˚ <ëìì H˚qT nqTdü]kÕÔqT. MTs¡T #˚düTÔqï~ y˚s¡T, y˚TeTT #˚düTÔqï~ y˚s¡T ø±<äT. n+‘ê ˇø£ÿfÒ. dü<ë MT yÓ+≥ ñ+{≤eTT. nqTdü]kÕÔeTT. bÕ*kÕÔeTT. á Á|üj÷· D+ Hê J$‘·+˝À ø£qT$|ü⁄Œ Á|üj·÷D+μμ n+≥÷ M&√ÿ\T rdüT≈£îHêïs¡T. á $wüj·÷\˙ï ‘·eT ÇkÕÿHé e÷>∑C…’Hé˝À Á|ü#·T ]+#ês¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT ñ‘·sÔ ¡ ø£+#·q|üPsY e<ä› ôw&é ìsêàD+ |üP]Ô ø±uÀ‘·T+~, eT<ÛäTJ ‘·q uÛÑ≈£îÔ\qT |ü+|æ düπs« #˚sTT+#ês¡T, Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡T\‘√ ≈£L&Ü dü+Á|ü~+∫ nqTeT‘·T\T bı+<ës¡T, eTq ø±s¡´ø£s\Ô¡ T düV≤ü ø£]+#ês¡T.
9 y˚T, 2016
17
n+‘·s¡+>∑+
` z˝Ò{Ï lìyêdü uÛ≤qT
ªª..˙ yÓqø£ yÓ\T>∑T ñqï|ü⁄Œ&ÉT ˙ eTT+<äT ˙&É ñ+≥T+~. m<äT≥ qTqï ˙&ÉqT e÷Á‘·y˚T #·÷dü÷Ô $#ê]+#·&É+ n$y˚ø£+. yÓqø£ yÓ\T>∑T ñ+<äqï dü‘ê´ìï Á>∑Væ≤+#·&É+ $E„&ç \ø£åD+..μμ n+≥÷ >∑Ts¡T≈£î\+˝À ÄHê{Ï bÕsƒêìï eTT–+#ês¡T >∑Ts¡Te⁄. •wüß´\T ÁX¯<ä∆>± $Hêïs¡T. ø=~› e÷≥˝À¢ ˝À‘Ó’q uÛ≤e+ ø=+<ä]øÏ u≤>± ns¡úeTsTT+~. z •wüß´&çøÏ n~ øπ e\+ z düTuÛ≤wæ‘+· ˝≤>± ‘√∫+~. $es¡+>± #Óù|ÔH˚ uÀ<Ûä|ü&ÉT‘·T+<äì|æ+∫+~. Ä $wüj·÷ìï >∑Ts¡Te⁄ Á>∑Væ≤+#ês¡T. n‘·ì ø√dü+ z ø£<∏äqT Äs¡+_Û+#ês¡T. n‘·qT <Ûäì≈£î&ÉT. ø±˙ dæ]dü+|ü<ä˝ÒM ‘·+Á&ç ‘ê‘·\ qT+∫ dü+Áø£$T+∫q$ ø±e⁄. n$ n‘·ì ‘Ó*$‘˚≥\≈£î, Á|ü‹uÛ≤bÕ≥yê\≈£î Á|ürø£\T. ÁX¯$T+#˚ HÓ’C≤ìøÏ dü+πø‘ê\T! $\Te\‘√ ≈£L&çq yêDÏ»´+ n‘·ìøÏ n_“q ø£fi¯. u≤>± ˇ+≥ã{Ϻq $<ä´. <ä÷s¡<˚XÊ\≈£î yÓfi‚flyê&ÉT. Hê´j·Tã<ä∆yÓTÆq yê´bÕsê\T #˚ùdyê&ÉT. dü+bÕ~+∫q <ë+{À¢ kÕ{Ï eTqTwüß\≈£î kÕj·T+ #˚dü÷Ô, uÛÑ>∑e+‘·T&ç |ü≥¢ ø£è‘·»‘„ êuÛ≤e+‘√ J$‘êìï nqTuÛ$Ñ dü÷,Ô uÛ$Ñ wü´‘·TÔ nedüsê\ >∑T]+∫q ms¡Tø£‘√ bı<äT|ü⁄ #˚ùdyê&ÉT. <Ûìä ≈£î&ÉT düeTTÁ<ä es¡øÔ +£ #˚ùdyê&ÉT. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± kı+‘· HÍø£˝À düsT¡ ≈£î\T y˚dTü ≈£îì düT<ä÷s¡ <˚XÊ\≈£î yÓfi‚flyê&ÉT. zkÕ] m|üŒ{Ï˝≤π> n‘·qT $<˚X+¯ ˝À düsT¡ ≈£î $Áø£sTT+#ê&ÉT. HÍø£˝À dü«<˚XÊìøÏ ãj·T\T<˚sê&ÉT. Á|üj÷· D+ kÕ|ò>” ±H˚ yÓTT<ä\sTT~. q&ç eT<Ûä´˝À ñqï≥Tº+&ç yê‘êes¡D+ e÷] b˛sTT+~. ns¡∆sêÁ‹ y˚fi¯.. ‘·TbÕqT $s¡T#·T≈£î|ü&ç+~. ¬øs¡{≤\T »&É\T $bÕŒsTT. |æ#ÓÃøÏÿq≥T¢ ¬s∫à b˛j·÷sTT. düeTTÁ<ä+˝À m≥TyÓ’|ü⁄ #·÷dæHê n\¢ø˝£ À¢\+. <Ûìä ≈£î&ç HÍø£ #·Tø±ÿì |ü≥Tº ‘·|Œæ +~. sêø±dæ #˚‘·T˝À¢ì #˚≥˝≤¢>± e÷]q n\\ $÷<ä n≥÷ Ç≥÷ }–+~. Äø±X¯eT+‘· m‘·TÔ≈£î m–¬s–] |ü&ç+~. düeTTÁ<ä+˝Àì sêfi¯fl>∑T≥º*ï ø=≥Tº≈î£ ì eTTø£ÿ\T #Óøÿ£ ˝…’ eTTì–b˛sTT+~. HÍø£˝À dæã“+~ ‘·˝À ~≈£îÿ #Ó~]b˛j·÷s¡T. <ë<ë|ü⁄>± n+<äs¡÷ ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒj·÷s¡T. n<äèwüºeXÊ‘·TÔ <Ûäì≈£î&çøÏ @<√ Ä<Ûës¡+ <=]øÏ+~. ÁbÕD≤\T ns¡#‹˚ ˝À |ü≥Tº≈î£ Hêï&ÉT. ∫eTà Nø£{˝Ï À z ∫qï B«bÕìøÏ #˚sT¡ ≈£îHêï&ÉT. n\dü≥‘√ ˇ&ÉTq¶ ìÁ<äb˛j·÷&ÉT. ‘Ó\¢yê]+~. <Ûäì≈£î&çøÏ yÓT\≈£îe e∫Ã+~. #·T≥÷º #·÷XÊ&ÉT B«|ü+ rs¡+ bı&ÉT>∑THê ø=≥Tº ø=∫Ãq HÍø£\ X¯ø£˝≤\T. >∑Ts¡TÔ ‘Ó*j·Tì X¯yê\T. yê{Ï eT<Û´ä ˇ+≥]>± ‘·qT! Ä ;uÛ‘Ñ ê‡ìï #·÷&É>±H˚ <Ûìä ≈£î&çøÏ <äT'K+ e∫Ã+~. dæã“+~ >∑Ts¡TøÔ =#êÃs¡T. <ä÷s¡<˚X¯+˝Àì ≈£î≥T+ã+ >∑Ts¡TÔø=∫Ã+~. <˚e⁄&ÉT >∑Ts¡TøÔ =∫à Äø±X¯+ yÓ|’ ⁄ü #·÷XÊ&ÉT. u≤e⁄sT¡ eTHêï&ÉT. ‘êqT #˚dæq bÕ|üy˚T$T≥ì <˚e⁄DÏí Á|ü•ï+#ê&ÉT. 18
9 y˚T, 2016
ø£cÕº\˙ï ø£≥ºø£{Ϻ ‘·qø√dü+ |ü+|æ+#ê yÓ+<äTø£ì uÛ>Ñ e∑ +‘·TDÏí ì\BXÊ&ÉT. düe÷<Ûëq+>± ˝Ò‘· m+&É n‘·DÏí |ü\ø£]+∫+~. sêÁ‹ n+‘·˝≤>± $s¡T#·T≈£î |ü&ɶ düeTTÁ<äy˚T nq+‘· XÊ+‹ eT÷]Ô˝≤>± e÷] b˛sTT+~. #·\¢ì>±* ¬øs¡{≤\‘√ yêfÒdüT≈£î+~. <Ûäì≈£î&ÉT >∑T+&Ó ~≥e⁄#˚düT≈£îHêï&ÉT. Ä ∫qï B$˝À q&Éø£ kÕ–+#ê&ÉT. q∫Ãq≥T¢ ‹]>±&ÉT. n<äèwüº+! ø=+#·+ <ä÷s¡+˝À |ü#·Ã<äq+ ø£ì |æ+∫+~. <Ûìä ≈£î&ÉT nø£ÿ&çøÏ #˚sT¡ ≈£îHêï&ÉT. bı<ä\T, #Ó ≥ T¢ ñHêïsTT. r¬ > \≈£ î y˚ ˝ ≤&É T ‘· ÷ @y√ |ü+&ÉT¢HêïsTT. <Ûäì≈£î&ÉT yê{Ïì s¡T∫ #·÷XÊ&ÉT. ‹j·T´>± ñHêïsTT. ‹ì, Äø£*u≤<Ûä rs¡TÃ≈£îHêï&ÉT. <ä>sZ∑ ˝¡ ÀH˚ ˙{Ï #Ó\eT ø£ì|æ+∫+~. <√dæfifl¯ ‘√ ˙fi¯ófl ‘ê>±&ÉT. ùd<ä Bsê&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT @<√ ‘Ó©ì Á|üXÊ+‘·‘· n‘·DÏí Äe]+∫+~. ãT~∆ y˚T˝§ÿ+~. $]–|ü&qç #Ó≥ø¢ =eTà*ï ˇø£#√≥ #˚sêÃ&ÉT. Ä≈£î\÷, n\eT\÷ rdüTø=#êÃ&ÉT. ∫qï >∑T&çôd ‘·j·÷s¡T #˚düT≈£îHêï&ÉT. n+<äT˝À ‘·\<ë#·T≈£îì, Ä B«|ü+ ~X¯>± e#˚à HÍø£\ qT+∫ düVü‰j·T+ bı+<ë\ì düeTTÁ<ä+yÓ’|ü⁄ #·÷&ÉkÕ>±&ÉT. #·÷düTÔ+&É>±H˚ Nø£{|Ï &ü +ç ~. ø±ùd|ü{À¢ Äø±X¯+˝À Ä ∫s¡TB«|ü+ <äøÏåD uÛ≤>∑+˝À eTãT“\T ø£eTTàeTTHêïsTT. >±* ã\+>± M∫+~. ñs¡TeTT\T, yÓTs¡T|ü⁄\‘√ »\T¢ yÓTT<ä\ sTT+~. <Ûìä ≈£î&ÉT ø£w|ºü &ü ç ì]à+#·T≈£îqï >∑÷&ÉT |ü≥Tº dü&É*+~. ‘Ó>∑ }–+~. n+<äT˝À ñ+fÒ Á|üe÷<ä eTì n‘·qT >∑÷{À¢+∫ ãj·T≥≈£î e#êÃ&ÉT. ñqï≥Tº+&ç ~≈£îÿ\T |æø£ÿ{Ï˝Ò¢˝≤ ô|<ä›|æ&ÉT>∑T Ä >∑÷&ÉT$÷<ä |ü&ç+~. Ä ‘êøÏ&çøÏ ô|<ä›>± eT+≥\T ˝Ò#êsTT. >∑÷{Ï‘√ bÕ≥T #·T≥÷º ñqï #Ó≥T¢, bı<ä\T ø±* ø£åD≤˝À¢ B«|ü+ <äøÏåD uÛ≤>∑+˝À eT+≥\T yê´|æ+#êsTT. <Ûìä ≈£î&ÉT |üsT¡ >∑T\T rXÊ&ÉT. düTs¡ø‘åÏ +· >± ñqï ñ‘·Ôs¡uÛ≤>∑+˝À düeTTÁ<ä+ ˇ&ÉT¶≈£î #˚s¡T≈£îHêï&ÉT. |ü≥ºsêì <äT'K+‘√ eT∞fl Äø±X¯+ yÓ’|ü⁄ #·÷XÊ&ÉT. ªªHê ã‘·T≈£îqT ˙fi¯flbÕ\T #˚XÊeì ìqï+‘ê @&ÜÃqT. Ç|ü⁄Œ&ÉT ì|ü⁄Œ\T ≈£î]|ædüTÔHêïyê ‘·+Á&û!μμ n+≥÷ _>∑Zs¡>± @&ÜÃ&ÉT. ñÁø√wü+ |ü≥º˝Òø£ <˚e⁄DÏí
ì+~+#ê&ÉT. ñ<˚«>±ìï ìj·T+Á‹+#·˝øÒ £ düŒèVü≤‘·|Œæ |ü&çb˛j·÷&ÉT. ø±ùd|ü{ÏøÏ yÓTTVü≤+$÷<ä ˙{Ï‘·&ç |ü&ç+~. ‘˚s¡T≈£îqï <Ûäì≈£î&ÉT ø£fi¯ófl‘Ó]#ê&ÉT. ‘·\ ô|’¬ø‹Ô #·÷XÊ&ÉT. eT+≥\ yÓ\T>∑T˝À q\T>∑Ts¡T e´≈£îÔ\Tø£ì|æ+#ês¡T. <Ûäì≈£î&çøÏ ñ|ü#êsê\T #˚düTÔHêïs¡T. yÓqTø£ <äøÏåD+yÓ’|ü⁄ yêq yÓ*dæ+~. B«|ü+˝Àì ∫≥º&É$˝À eT+≥\T yê´|ædü÷ÔH˚ ñHêïsTT. ªªmes¡T $÷s¡T?μμ n+≥÷ Ä|ü<ä˝À Ä<äT≈£îqï e´≈£îÔ\≈£î #˚‘·T\T CÀ&ç+#ê&ÉT <Ûäì≈£î&ÉT. yês¡T ‘·eT <˚X+¯ ù|s¡T #ÓbÕŒs¡T. düeTTÁ<ä+˝À mø£ÿ&çøø£ ÿ£ &É Á|ü‹≈£L\ yê‘êes¡D |ü]dæú‘·T*ï HÓ≥Tº≈£î+≥÷ e#êÃeTHêïs¡T. ns¡∆sêÁ‹ <ë] ‘·|æŒq ‘·eT≈£î B«|ü+˝À yÓ\T>∑T\T ø£ì|æùdÔ nø£ÿ&çøÏ #˚sT¡ ≈£îHêïeTì $e]+∫, eT+≥\‘√ e÷s¡Z<äs¡Ùq+ #˚dæq+<äT≈£î <Ûäì≈£î&çøÏ ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. <Ûäì≈£î&ÉT ÄX¯Ãs¡´b˛j·÷&ÉT. Äø±X¯+ yÓ’|ü⁄ eTs√kÕ] #·÷XÊ&ÉT. eTãT“\T $&çb˛j·÷sTT. #·+Á<äT&ÉT, #·Tø£ÿ\T ø£ì|æ+#êsTT. yê{Ï‘√ bÕ≥T rÁeyÓTÆq |üXÊÑêÔ|ü+ n‘·ì ø£fi¯fl˝À yÓT]dæ+~. n|ü]∫‘·T\≈£î ‘·q eè‘êÔ+‘êìï $e]+∫ ‘·q s¡ø£åDø√dü+ yê]ì s¡|æŒ+∫q uÛÑ>∑e+‘·T&çøÏ ø£è‘·»‘„ \· T ‘Ó*j·TCÒdTü ≈£îHêï&ÉT. ‘Ó\y¢ ês¡>±H˚ yê] HÍø£‘√ bÕ≥T <Ûäì≈£î&ÉT Á|üj·÷DÏ+#ê&ÉT. <ë]˝À ‘·q <˚XÊìøÏ #˚s¡T≈£îHêï&ÉT. ~–b˛j˚TeTT+<äT n|ü]∫‘·T\≈£î M&√ÿ\T #Ó|üPÔ ˇø£ J$‘· dü‘ê´ìï yÓ\¢&ç+#ê&ÉT. ªª<Ûäì≈£î&ÉT #Ó|æŒq Ä J$‘·dü‘·´+ @$T{À #Ó|Œü >∑\yê n+≥÷ düTuÛ≤wæ‘êìøÏ $es¡D Ä•+∫q •wüß´DÏí n&ç>±s¡T >∑Ts¡Te⁄. n‘·qT #˚‘T· \T ø£≥Tº≈î£ ì ì\ã&ܶ&ÉT. $qj·T+>± Ç˝≤ #ÓbÕŒ&ÉT. ªª..Hê yÓqø£ yÓ\T>∑T ñqï|ü⁄Œ&ÉT Hê eTT+<äT ˙&É ñ+≥T+~. m<äT≥qTqï ˙&ÉqT e÷Á‘·yT˚ #·÷dü÷Ô $#ê]+#·&É+ n$y˚ø£+. yÓqø£ yÓ\T>∑T ñ+<äqï dü‘ê´ìï Á>∑V≤æ +#·&+É $E„&ç \ø£Då +..μμ >∑Ts¡Te⁄>±] eTTK+˝À dü+‘√wü+ ø£ì|æ+∫+~.
Ä]úø£+
>±+BÛ >±s¡T #Ó|Œæ q≥T¢>± |ü˝˝¢… Ò <˚XÊìøÏ |ü≥Tº>=eTà\T. á <˚X+¯ |ü˝˝¢… À¢ J$düTqÔ ï~. |ü˝˝¢… À¢ J$+#·&+É n+fÒ 70 XÊ‘·+ <˚X¯ »HêuÛ≤ |ü˝…¢˝À¢ J$düTÔqï<äì e÷Á‘·y˚T ø±<äT <ëì ns¡ú+. á <˚X¯|ü⁄ Ä‘·à |ü˝…¢˝À¢ J$düTÔqï<äì ns¡ú+. ìC≤ìøÏ eTq |ü˝…¢d”eT\ dü+düÿè‘˚ eTq uÛ≤s¡‘·<˚X¯ dü+düÿè‹. eTq Á>±e÷˝À¢ ñqï dü+|Á <ü ëj·÷˝Ò eTq <˚X+¯ dü+|Á <ü ëj·÷\T. >Á ±e÷˝À¢ ñ+&˚ $\Te˝Ò eTq <˚X|¯ ⁄ü $\Te\T. n≥Te+{Ï eTq Á>±eT d”eT\T <˚XÊìøÏ Äj·TTe⁄ |ü≥Tº ˝≤+{Ï$.
eTq Á>±e÷\ dü+düÿè‹, Jeq $<Ûëq+,
dü«j·T+ düeTè~∆ì kÕ~Û+∫ ˇø£ dü«‘·+Á‘· Ä]úø£ Á>±MTD |ü]bÕ\q, Ä]úø£ e´edüú`Çe˙ï kÕ«_Û e´edüú>± s¡÷bı+<ä&Éy˚T kÕ«e\+uq. kÕ«e e÷q+, kÕ«e\+uq, dü«|ü]bÕ\q nH˚ eT÷&ÉT \+uq Ä<Ûës¡+>±H˚ Á>±e÷˝À¢ eè‘·TÔ\T ìsêàD eT÷\ dü÷Á‘ê\ MT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç ñHêïsTT. kÕ«_Û eTj·÷´sTT. e÷q+ nq>± Ä‘·à >ös¡e+‘√ J$+#·&+É . ùd«#êà dü«|ü]bÕ\H˚ Á>±eT dü«sê»´+ kÕ«‘·+Á‘ê´\‘√, Ä‘·à $XÊ«dü+‘√ J$+#·&É+. dü«|ü]bÕ\q n+fÒ eTq*ï eTqy˚T |ü] n+fÒ Á>±e÷˝À¢ eTq+ ñH√ïfi¯¢yÓTÆHê, ˝ÒH√fi¯¢yÓTÆHê bÕ*+#·Tø√e&É+. Á>±e÷˝À¢ì Á|ü‹ e´øÏÔ, Á|ü‹ Ä‘·à>ös¡e+‘√ me]ø° rdæb˛ì $<Û+ä >± J$kÕÔ+. ≈£î≥T+u+ Áø£eT•ø£Då qT bÕ{Ï+∫, ‘·q u≤<Û´ä ‘·\qT n˝≤ Á|ür ≈£î≥T+u+, Á|ür Á>±eT+ kÕ«_Ûe÷q+‘√ >∑T¬sÔ]–, ø=ìï ìj·Te÷\ Ä<Ûës¡+>± Á>±eT+˝À J$düT+Ô ~. <ëìe\q Ç‘·sT¡ \MT<ä Ä<Ûës¡|&ü Ü\qï J$+#·&É+. Á>±eT+˝À eTq eqs¡T\qT eTqy˚T Ä˝À#·q ≈£L&Ü eTq <ä]øÏ #˚s¡<äT. <ëì‘√ Ä‘·à düMTø£]+#·Tø√e&É+, eTq nedüsê\qT eTqy˚T $XÊ«dü+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. Ä Ä‘·à $XÊ«düyT˚ Á>±MTD >∑T]Ô+#·&É+, eTq n_Ûeè~∆øÏ Á|üD≤[ø£qT eTqy˚T Á|ü»\qT n<äT“¤‘ê\T #˚j·T>∑*π> yê]>± #˚düTÔ+~. s¡÷bı+~+#·Tø√e&É+, eTq nedüsê\qT eTqy˚T eT{Ϻ˝À e÷DÏø±´\T>± ‘·j·÷s¡T #˚düTÔ+~. rs¡TÃø√e&É+, eTq Hê´j·T e´edüqú T eTqy˚T @sêŒ≥T #˚düTø√e&É+, n˝≤ n+<äs¡T düTK dü+‘√cÕ\‘√ kÕ«e\+uq‘√ dü«j·T+ düeTè~∆ kÕ«e\+uq n+fÒ dü«j·T+ düeTè~∆ì kÕ~Û+ J$+#˚˝≤ #·÷&É&É+. á Ä˝À#·q $<Ûëq+‘√H˚ #·&+É . Á|ü‹ e´øÏÔ ‘·q≈£î ø±e\dæq eqs¡T\qT ‘êH˚ Á>±e÷\T |ü⁄sê‘·q ø±\+ qT+&ç ‘·eT+‘·≥ ‘êeTT düMTø£]+#·Tø√e&É+, ‘·q≈£î ø±yê*‡q edü‘·T\qT |ü]bÕ\q #˚düT≈£î+≥÷ dü«‘·+Á‘·+>± e´e]düTÔ ‘êH˚ ìsêàD+ #˚düTø√e&É+, ‘·q≈£î ñqï nedüsê HêïsTT. BìH˚ >±+BÛJ Á>±eT dü«sê»´+>± ù|s=ÿH˚ \qT ‘êH˚ rs¡TÃø√e&É+. n˝≤ Á|ür ≈£î≥T+u+, yês¡T. ˇø£|⁄ü Œ&ÉT kÕ«_Ûe÷q+, kÕ«e\+uq, dü«|ü] Á|ür Á>±eT+ yê]øÏ ø±e\dæq edüTeÔ ⁄\qT, edü‘T· bÕ\q nH˚ eT÷&ÉT eT÷\ düú+u≤\ô|’ ì\ã&çq \qT, ùde\qT yêπs @sêŒ≥T #˚düTø√e&É+. yê]øÏ Á>±e÷\T kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡+ eTq Á|üuÛÑT‘ê«\ ø±e\dæq ÄVü‰s¡ <ÛëHê´\qT yêπs |ü+&ç+#·T $<ÛëHê\ e\q, e÷s¡T‘·Tqï |ü]dæú‘·T\ e\q ø£fi¯ ø√e&É+. Ç+ø=ø£]ô|q’ Ä<Ûës¡|&ü øÉ b£ ˛e&É+. me] ‘·bÕŒsTT. n+‘·≈î£ eTT+<äTqï Á|üuqÑÛ T ø√˝ÀŒj·÷sTT. ø√düy÷Ó m<äTs¡T #·÷&Éøb£ ˛e&É+. Ç˝≤ Á>±MTDT\T Á>±e÷˝À¢ì eè‘·T\Ô T e÷j·TeTj·÷´sTT. |ü≥Dº ≤\≈£î
` @qT>∑T\ sêπøXŸ ¬s&ç¶, 9000522400
e\dü\T yÓTT<ä\j·÷´sTT.
|ü+#êj·Tr sêCŸ e´edüú‘√ |ü˝…¢ Á|ü>∑‹
n+<äTπø 1992˝À πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ 73e sêC≤´+>∑ dües¡D <ë«sê |ü+#êj·TrsêCŸ #·≥º+ rdüT≈£îe∫à eT÷&É+#Ó\ e´edüúqT Á|üy˚X¯ô|{Ϻ+~. kÕúìø£ dü+dü\ú ≈£î }|æ] b˛dæ+~. |ü+#êj·Tr sêCŸ e´edüú <ë«sê 29 n+XÊ\qT kÕúìø£ dü+düú\≈£î ã<ä˝≤sTT+∫ |ü+#êj·TrsêCŸ #·≥+º <ë«sê Á>±eT kÕúsTT˝À Á>±eT |ü+#êj·Tr, eT+&É\ kÕúsTT˝À eT+&É\ |ü]wü‘Y, õ˝≤¢ kÕúsTT˝À õ˝≤¢ |ü]wü‘YqT @sêŒ≥T #˚dTü ø=ì kı+‘·+>± |ü]bÕ\q #˚dTü ø√e&É+ <ë«sê Á>±eT dü«sêC≤´ìï kÕ~Û+#ê\Hêïs¡T. |ü+#ê j·Tr sêCŸ #·≥º+ Á|üø±s¡+ kÕúìø£ dü+düú\ mìïø£\ ìs¡«Vü≤D≈£î sêh mìïø£\ dü+|òü÷ìï @sêŒ≥T #˚j÷· *. eqs¡T\ ô|+|ü⁄≈î£ Ä]úø£ dü+|ò÷ü ìï @sêŒ≥T #˚j·÷*. eTVæ≤fi¯\≈£î eT÷&ç+≥ ˇø£ e+‘·T d”≥T¢ πø{≤sTT+#ê*. md”‡, md”º\≈£î yê] »HêuÛ≤ Ä<Ûës¡+>± d”≥T¢ øπ {≤sTT+#ê*. M≥ìï{Ï‘√ bÕ≥T Á|ü»\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+‘√ Á>±eT düu\ÑÛ T ìs¡«Væ≤+#ê*. Á>±eT düuÛÑ\ <ë«sê ìs¡íj·÷\T rdüTø√yê*. ãVüQfi¯ Á|üjÓ÷»Hê\T ø£*–q á #·≥º+ <˚X¯+˝À Á|üC≤kÕ«e÷´ìï ã˝Àù|‘·+ #˚dæ+<ä q&É+˝À m≥Te+{Ï dü+<˚Vü≤+ nedüs¡+ ˝Ò<äT. kÕe÷õø£ yÓHïÓ eTTø£>± ì*∫+<äq&É+˝Àq÷ m≥T e+{Ï dü+X¯jT· + ˝Ò<Tä . ø±˙ >∑‘· Á|üuTÑÛ ‘ê«\T nqT dü]+∫q $<ÛëHê\ e\q Á>±eT |ü+#êj·Tr\T ìØ«s¡´+ nj·÷´sTT. Ç|üŒ{Ïø° nH˚ø£ sêÅcÕº\T |ü+#êj·Tr sêCŸ #·≥+º dü÷∫+∫q 29 n+XÊ\qT u<ä˝≤sTT+#·˝<Ò Tä . n~Ûø±s¡T\≈£î, Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛTä \≈£î ìs¡íj·÷~Ûø±s¡+ ø£≥ºu…≥º&É+ <ë«sê Á>±eT düuÛÑ\T ÁbÕ<Ûëq´+ ø√˝ÀŒj˚T˝≤ #˚kÕs¡T. |òü*‘·+>±
9 y˚T, 2016
19
Ä]úø£+
ˇø√ÿ Á>±eT |ü+#êj·TrøÏ 80 \ø£å\T, eTTì‡ bÕs¡<sä Ù¡ ø£‘· ˝À|æ+∫+~. nqTj·÷j·TT\≈£î ô|<ä|› ≥” bÕ*{°øÏ 21 ø√≥¢ #=|ü⁄Œq 87,765 ø√≥T¢ <äøÿÏ +~. ndü˝q’… \_∆<ës¡T\≈£î nHê´j·T+ »]–+~. H˚s¡T>± Á>±e÷\≈£î, q>∑s¡ |ü+#êj·Tr\≈£î ìs¡íj·÷~Ûø±s¡+ Á>±eT düuÛÑ\πø ø£≥ºu…&ç‘˚ ‘·eT πø+Á<ä+ ì<ÛäT\qT u<ä˝≤sTTk˛Ô+~. Á>±e÷ìøÏ, ‘·eT≈£î @+ ø±yê˝À Á>±eTdüTú˝Ò ìs¡sí TT+#·T≈£î+{≤s¡T. n|ü⁄Œ&˚ >±+BÛJ ø£\\T ø£qï 2. <˚X¯+˝À 5 ø√≥¢ eT+~ eTVæ≤fi¯\≈£î ñ∫‘· Á>±eT dü«sê»´+ kÕø±s¡eTe⁄‘·T+~. bÕs¡<äs¡Ùø£‘· >±´dt ø£HÓø£åqT¢ n+~düTÔqï~. Ä<ÛësY‘√ ô|s¡T>∑T‘·T+~. ù|<ä\≈£î, ã\V”≤q esêZ\≈£î Hê´j·T+ nqTdü+<Ûëq+ e\q Ç|üŒ{Ïπø y˚\ ø√≥¢ »s¡T>∑T‘·T+~. ÁbÕ<Ûeä ÷´\qT ã{Ϻ n_Ûeè~∆ »s¡T>∑T s¡÷bÕj·T\ Á|ü»\ kıeTTàqT Ä<ë #˚j·T ‘·T+~. Á>±eTdüuÑÛ ìs¡j í T· y˚T düs√«qï‘·eTe⁄‘·T+~. >∑*–+~. ø±˙, n˝≤ »s¡>ø∑ b£ ˛e&É+ e\q |ü+#êj·Tr sêCŸ 3. Á|ür ˇø£ÿ]øÏ »q<ÛHä é jÓ÷»q <ë«sê u≤´+≈£î \øå±´\T H˚s¡y˚s¡&É+ ˝Ò<äT. møö+≥T n+~düTqÔ ï~. yÓ÷B Á|üuÛÑT‘·«+ ` Á>±eT düuÛÑ\≈£î ÁbÕ<Ûëq´+ 4. Á|ü<Ûëq eT+Á‹ ;e÷ Jeq CÀ´‹ jÓ÷»q n+<äTπø yÓ÷B Á|üuÛÑT‘·«+ Á>±eT düuÛÑ\≈£î <ë«sê dü+e‘·‡sêìøÏ 330 s¡÷bÕj·T\‘√ 2 n‘·´~Ûø£ ÁbÕ<Ûëq´+ ÇdüTÔ+~. @Á|æ˝Ÿ 24q Á>±eT \ø£å\ s¡÷bÕj·T\ J$‘· ;e÷ kÂø£s¡´+ Á>±e÷q |ü+#êj·Tr sêCŸ ~H√‘·‡yêìï |òüTq+>± @sêŒ≥T #˚k˛Ô+~. ìs¡«Væ≤+∫+~. πøe\+ ñ‘·‡yêìï ìs¡«Væ≤+#·&Éy˚T 5. Á|ü<Ûëq eT+Á‹ ;e÷ Jeq düTs¡ø£å jÓ÷»q ø±<äT, >±+BÛJ ø£\\T ø£qï Á>±eT dü«sê»´+ ø√dü+ <ë«sê dü+e‘·‡sêìøÏ 12 s¡÷bÕj·T\‘√ 2 eTqkÕ yê#ê ø£s¡àD≤ rÁe+>± ø£èwæ #˚k˛Ô+~. \ø£å\ s¡÷bÕj·T\ Á|üe÷<ä ;e÷ kÂø£s¡´+ á s√E Á>±e÷˝À¢ ñ+&˚ Á|ü‹ e´øÏÔ ‘·q+‘·≥ ø£*Œ+∫+~. ‘êqT ‘·q ø±fi¯fl $÷<ä ì\ã&˚ $<Ûä+>±, Á>±e÷˝À¢ 6. n≥˝Ÿ ô|q¸Hé jÓ÷»q <ë«sê ô|q¸Hé kÂø£s´¡ + edü‘·T\ ø£\Œq »]π> $<Ûä+>±, Á>±e÷\ Ä]úø£ ˝Òì yê]øÏ HÓ\≈£î 1000 qT+&ç 5000 es¡≈î£ |ü]|ü⁄wæº »]π>˝≤ Á|üuTÑÛ ‘·«+ ø±s¡´Áø£e÷\qT s¡÷bı+ ô|q¸Hé n+~+#˚ kÂø£sê´ìï ø£*Œk˛Ô+~. ~+∫ neT\T #˚k˛Ô+~. á s√E Á>±e÷˝À¢ ñ+&˚ 7. u≤*ø£\ nuÛÑT´qï‹ ø√dü+ düTø£q´ düeTè~∆ Á|ür e´øÏÔ Ä‘·à >ös¡e+‘√ Áã‹πø $<Ûä+>± Á|ü‹ jÓ÷»q <ë«sê düVü‰j·T+ #˚k˛Ô+~. ≈£î≥T+u≤ìøÏ ñ+&É&ÜìøÏ ˇø£ Ç\T¢, Ç+{À¢ $<äT´‘·T,Ô 8. Á|ü<ëÛ q eT+Á‹ Á>±MTD ìyêdü jÓ÷»q <ë«sê ˇø£ eTs¡T>∑T<=&ç¶ kÂø£s¡´+, $<ë´eø±XÊ\T ø£*Œ+ 2022 es¡≈£î Á|ü‹ ù|<äyê&çøÏ Ç\T¢ kÕø±s¡ #·&É+, Äs√>∑´ ;e÷<ë«sê yÓ’<ä´ dü<äTbÕj·÷ \qT eTj˚ T ´˝≤ Á|ü D ≤[ø£ \ T s¡ ∫ +∫ neT\T n+~+#·&+É , JeH√bÕ~Û ø√dü+ @<√ ˇø£ HÓ|’ ⁄ü D´+ |üs¡Tk˛Ô+~. ‘Ó\+>±D≤˝À ì]à+#˚ ¬s+&ÉT n+~+#·&+É , n‘·ìøÏ u≤´+≈£î U≤‘ê ‘Ó]|æ+#·&+É , >∑<äT\ Çfi¯fl˝À |ü≥ºD ÁbÕ+‘ê˝À¢ s¡÷.2 s¡TD dü<äTbÕj·T+ ø£*Œ+#·&É+, kÕe÷ õø£ uÛÑÁ<ä‘· \ø£å\T, Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ s¡÷. 1 \ø£å ø£*Œ+#·&É+, ø£˙dü ñbÕ~Ûì ø£*Œ+#·&É+ Ç˝≤ e´øÏÔ Á|ü»\≈£î πø+Á<ä+ n+~düTÔ+~. kÕ«e\+uq, kÕ«_Ûe÷q+ ~X¯>± Á|üuTÑÛ ‘·«+ nH˚ø£ 9. Á|ü ‹ Ç+{Ï ø ° eTs¡ T >∑ T <=&ç ¶ ñ+&Ü\H˚ |ü<∏äø±\ <ë«sê rÁe+>± ø£èwæ #˚k˛Ô+~. Ä˝À#·q‘√ eTs¡T>∑T<=&ç¶ ìsêàD+ ø√dü+ 9 |ü˝…¢ Á|ü>∑‹ ø√dü+ yÓ÷B Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\T y˚\T Ks¡Tà ô|&ÉT‘·÷, sêh Á|üuÛÑT‘ê«\ #˚‘· 1. 2016`17≈£î >±qT <˚X¯ yê´|üÔ+>± dü>∑≥Tq 3 y˚\T Ks¡Tà ô|{Ϻk˛Ô+~. 20
9 y˚T, 2016
10. Á>±e÷˝À¢ |üø±ÿ s√&É¢ ìsêàD+ ø√dü+ Á>±MTD dü&øÉ ˘ jÓ÷»q≈£î 2016`17≈£î >±qT ã&Ó{® À¢ 19 y˚\ ø√≥¢ πø{≤sTT+|ü⁄\T #˚dæ+~. 11. ñbÕ~Û Vü‰$÷ |ü<∏äø£+ <ë«sê Á>±MTDT\≈£î ñbÕ~Û ø£*ŒdüTÔqï~. ø£s¡Te⁄ ÁbÕ+‘ê˝À¢ 100 s√E\ |üìì 150 s√E\≈£î bı&ç–+∫+~ Á|üuÛÑT‘·«+. 12. ¬s’‘·T\≈£î uÛÑ÷kÕs¡ |üØø£å\T, |ü+≥ ;e÷ jÓ÷»qqT Á|üyX˚ ô¯ |{Ï+º ~. 13. ¬s’‘·T ~>∑Tã&çì mø£ÿ&Ó’Hê neTTàø=ì eT+∫ <Ûäs¡qT bı+<˚ $<Ûä+>± <˚X¯+˝Àì nìï e´ekÕj·T e÷¬sÿ≥¢qT nqTdü+<Ûëì+#·&É+ ø√dü + ÄHÓ ’ ¢ H é e´ekÕj· T e÷¬ s ÿ≥TqT ÁbÕs¡+_Û+∫+~. 14. j·TTe‘·˝À HÓ’|ü⁄D≤´\ ø£\Œq ø√dü+ dæÿ˝Ÿ Ç+&çj·÷ <ë«sê dæÿ˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ ø±s¡´ Áø£eT+ #˚k˛Ô+~. 15. ∫qï yê´bÕs¡T\ ø√dü+ eTTÁ<ë u≤´+≈£î @sêŒ≥T #˚dæ >∑‘· dü+e‘·‡s¡+ 1 \ø£å ø√≥¢‘√ 2 ø√≥¢ ∫s¡T yê´bÕs¡T\≈£î s¡TD≤\T n+~+ #ês¡T. á dü+e‘·‡s¡+ 1.8 \ø£å\ ø√≥¢qT s¡TD≤\T>± n+~+#·qT+~. 16. <ä[‘·, –]»q, eTVæ≤fi≤ W‘ê‡Væ≤≈£î\≈£î kÕº+&É|t Ç+&çj·÷ <ë«sê 2 \ø£å\ eT+~øÏ s¡÷.10 \ø£å\ qT+&ç s¡÷.ø√{Ï es¡≈£î s¡TD+ n+<äCdÒ Tü qÔ ï~. Ç≥Te+{Ï ø±s¡´Áø£e÷\ neT\T <ë«sê |ü+&ç{Ÿ Bq<äj·÷fiŸ Ä$wüÿ]+∫q ¬s+&ÉT \øå±´\qT πø+Á<ä Á|ü u Û Ñ T ‘· « + kÕ~Û d ü T Ô + ~. yê{Ï ˝ À yÓ T T<ä { Ï ~ n+‘√´<äjT· . nq>± düe÷»+˝À ∫≥º ∫es¡q ñqï e´øÏÔì eè~∆˝ÀøÏ ‘˚e&É+. ¬s+&Ée~, @ø±‘·à‘ê e÷qe‘ê ‘·‘·«+‘√ kÕe÷õø£ düeTs¡dü‘·qT kÕ~Û+#·&É+. n<˚ |ü+#êj·Tr sêCŸ e´edüú |üs¡e÷s¡ú+ ≈£L&Ü.
‘Ó\TdüT≈£î+<ë+ ` áXÊq´ uÛ≤s¡‘·+ áXÊq´ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝Àì ∫qï sê»´+ Á‹|ü⁄s¡.
ø£eT÷´ìdüTº\ @\Tã&ç˝À ñqï sêh+ n~. ø£eT÷´ìdüTº\ |ü]bÕ\q˝À Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\ô|’ n‘ê´#êsê\T, Væ ≤ +dü , H˚ s ê\T $|ü Ø ‘· + >± ô|]–b˛j·÷sTT. ìC≤ìøÏ Á‹|ü⁄s¡ sêh+ ñqï‘·yÓTÆq dü+düÿè‹, >=|üŒ #·]Á‘· ñqï sêh+. ø£fi¯\T, #˚‹eè‘·TÔ\≈£î Á‹|ü⁄s¡ ô|{Ï+º ~ ù|s¡T. Á‹|ü⁄s¡ düe÷»+˝Àì –]»q, –]»H˚‘·s¡ esêZ\ìï{Ï˝Àq÷ |üs¡+|üsê>∑‘·+>± eTVæ≤fi¯\≈£î ñqï‘· kÕúq+, >ös¡e eTsê´<ä\T ñ HêïsTT. ø±˙ ø£eT÷´ìdüTº bÕ\q˝À eTVæ≤fi¯\|ü≥¢ n‘ê´#êsê\T HêHê{Ï ø ° ô|]–b˛‘· T HêïsTT. <äTs¡<äèwüºeXÊ‘·÷Ô ø£eT÷´ìdüTº bÕ\≈£î\T eTVæ≤fi¯\ e÷qÁbÕD≤\qT ø±bÕ&˚ $wüj·T+˝À ìs¡¢ø£å´+>± e´eVü≤]+#·&yÉ T˚ ø±<äT, |ü\T dü+<äsꓤ˝À¢ H˚sd¡ Tü \ú qT yÓqøπ düT≈£î edüTHÔ êïs¡T.
` dü÷s¡´|ü⁄Á‘·
ø£eT÷´ìdüTº Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\≈£î uÛÑÁ<ä‘· ˝Ò<äT
` ø£eT÷´ìdüTº\ |ü]bÕ\q˝À eTs¡T>∑Tq |ü&çq dü+düÿè‹ ` eTVæ≤fi≤ uÛÑÁ<ä‘· $wüj·T+˝À n≥º&ÉT>∑Tq Á‹|ü⁄s¡ ` yêeT|üøå±\≈£î ‘=‘·TÔ\T>± b˛©düT\T, n~Ûø±s¡ j·T+Á‘ê+>∑+
düT˙˝Ÿ <˚e<ÛäsY
Ç{°e˝Ò _C…|æ sêh e´eVü‰sê\ ÇHé#êsY® düT˙˝Ÿ <˚e<Ûsä Y Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\ô|’ HêHê{Ïø° ô|s¡T>∑T‘·Tqï n‘ê´#êsê\T, H˚sê\ >∑T]+∫ Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. >∑‘· @&Ü~˝À eTVæ≤fi¯\ô|’ #ê˝≤ H˚sê\T »]>±j·Tì, Á‹|ü⁄s¡ eTVæ≤fi≤ uÛÑÁ<ä‘· $wüj·T+˝À n≥º&TÉ >∑Tq ñ+<äì Äj·Tq Ä+<√fi¯q e´ø£+Ô #˚XÊs¡T. »qe] 26 q sêh+˝Àì yÓ÷Vü≤Hé |üPsY düuŸ &ç$»Hé˝À ˇø£ |ü<Ûëï\Tπ>fi¯¢ u≤*ø£qT ø=+<äs¡T <äT+&É>T∑ \T n|üV≤ü ]+#·T≈£îì rdüT≈£îyÓfi≤¢sT¡ . ÄyÓTqT ø±bÕ&˚+<äT≈£î ÄyÓT k˛<äs¡T&ÉT Á|üj·T‹ï+#·>±, n‘·&çì #Ó≥Tº≈£î ø£fÒºdæ , n‘·ì eTT+<˚ #Ó˝…¢*ì kÕeT÷Væ≤ø£+>± ã˝≤‘·ÿ]+#ês¡T. <äTs¡<äèwüº+ @$T ≥+fÒ H˚s¡+ #˚dæq yêfi¯ó¢ Ç|üŒ{Ïø° ìsê≥+ø£+>±, ìs¡“j ¤ T· +>± ‹s¡T>∑T‘·÷H˚ ñHêïs¡T. u≤*ø£ e÷Á‘·+ rÁe nHês√>∑´+ bÕ˝…’ sê»<Ûëì n>∑s¡Ô˝≤˝Àì õ_ ÄdüŒÁ‹˝À |ü&ç ñ+~. #ê˝≤ s√E\ es¡≈L£ ndü\T b˛©düT\T m˝≤+{Ï πødü÷ qyÓ÷<äT #˚j·T˝Ò<äT. ∫e]øÏ kÕúìø£ Á|ü»\T ô|<ä› m‘·TÔq ñ<ä´e÷\T #˚dæq ‘·s¡Tyê‘· πødüT qyÓ÷<äT #˚XÊs¡T. ìsêX¯≈î£ ˝ÀHÓq’ u≤*ø£ s¬ +&ÉT kÕs¡T¢ Ä‘·àVü≤‘ê´ Á|üjT· ‘·ï+ ≈£L&Ü #˚d+æ ~. Ç+‘· »]–Hê Ä –]»q u≤*ø£qT #·÷ùd+<äT≈£î sêh eTTK´eT+Á‹ e÷DÏø˘ düsêÿsY≈£î düeTj·T+ ∫ø£ÿ˝Ò<äT. d”|”m+ C≤rj·T ø±s¡´<ä]Ù d”‘êsê+ @#·÷] á eT<Û˚´ Á‹|ü⁄s¡
dü+<ä]Ù+#ês¡T. sêh+˝À $$<Ûä ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. ø±˙ ◊d”j·T÷˝À ∫øÏ‘·‡ bı+<äT‘·Tqï á yÓTÆqsY –]»q u≤*ø£qT ø£*dæ, z<ë]Ã, ˙≈£î y˚TeTTHêïeTqï uÛÑs√kÕ Ç#˚Ã+<äT≈£î e÷Á‘·+ @#·÷]øÏ rs¡˝<Ò Tä . d”|m” + Á|üuTÑÛ ‘·«+ e´eVü≤]düTqÔ ï rs¡T e\¢ eTVæ≤fi¯\˝À nuÛÑÁ<ä‘ê uÛ≤e+ ô|]–+~. b˛©düT˝À¢ ìsêdüø£Ô‘· ô|]–+~. Ç+‘·ø£Hêï $cÕ<ä+ @$T≥+fÒ u≤*ø£ ∫øÏ‘·‡ Ks¡TÃ\T uÛ]Ñ +#˚+<äT≈£î ≈£L&Ü ø£eT÷´ìdüTº Á|üuTÑÛ ‘·«+ eTT+<äT≈£î sê˝Ò<äT. ∫e]øÏ kÕúìø£ _C…|æ j·÷uÛ…’ y˚\T b˛>∑T#˚dæ ÄyÓT ∫øÏ‘‡· ì$T‘·+Ô n+<ä#d˚ +æ ~. á dü+|òüT≥q –]»q düeTT<ëj·T+˝À rÁe ÄÁ>∑Vü‰ìøÏ <ë]rdæ+~.
d”‘êsê+ @#·÷]
ø£eT÷´ìdüTº Á|ü#ês¡ j·T+Á‘ê+>∑+ Á‹|ü⁄s¡˝À XÊ+‹ $sêõ\T¢ ‘ · ÷ ñ+<ä ì , Á|ü » \T dü T K XÊ+‘·T\‘√ e]∆\T¢‘·THêïs¡ì ¨¬s‘·TÔ‘·T+~. ø±˙ yêdüÔe+ @$T≥+fÒ Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\≈£î ndü\T uÛÑÁ<ä‘˚ ˝Ò<äT. ìqï yÓTTqï{Ï es¡≈£L ø£eT÷´ìdüTº\
bÕ\q˝À ñqï øπ s¡fi,¯ u…+>±˝Ÿ\˝Àq÷ Ç<˚ |ü]dæ‹ú ñ+~. H˚wüq˝Ÿ Á¬ø’yéT ]ø±sY¶‡ ã÷´s√ n+¬ø\ Á|üø±s¡+ 2013 ˝À Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\ô|’ 1628 H˚sê\T »]>±sTT. Ç+<äT˝À 233 ã˝≤‘êÿs¡+ πødüT\T. Á‹|ü⁄s¡˝À eTVæ≤fi¯\ |ü]dæ‹ú <äjT· ˙j·T+>± ñ+<äì sêh eTVæ≤fi≤ ø£$TwüHé n<Û´ä ≈£îå sê\T |üP]íe÷ sêjYT ôd’‘·+ n+^ø£]düTÔHêïs¡T. #ê˝≤ H˚sê\T ndü\T b˛©düT ùdºwüHé <ëø± ≈£L&Ü sêe&É+ ˝Ò<äì ÄyÓT Ä+<√fi¯q e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. Á‹|ü⁄s¡˝À b˛©düT\T |üP]Ô>± yêeT|üø±å \≈£î ‘=‘·T\Ô T>± e´eVü≤]+#·&+É , n~Ûø±s¡ j·T+Á‘ê+>∑+ ≈£L&Ü <ëk˛Vü≤+ nq&É+‘√ kÕúìø£ >∑÷+&Ü\T Ä&ç+~ Ä≥, bÕ&ç+~ bÕ≥>± e÷]b˛sTT+~. H˚s¡+ m+‘· ô|<ä›<Ó’Hê πødüT\T qyÓ÷<äT ø±e&É+ ˝Ò<äT. sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ n&É T >∑ T \≈£ î eT&É T >∑ T ˝§‘· T Ô ‘ · ÷ H˚ s ¡ > ±fi¯ ¢ q T e~*ô|fÒdº Tü HÔ êïs¡T. ìC≤ìøÏ Á‹|ü⁄s¡ ÁbÕNq dü+düÿè‹, düuÛÑ´‘·\T eTVæ≤fi¯\≈£î m+‘√ >ös¡yêìï Ç#êÃsTT. eTVæ≤fi¯\T n‘·´+‘· düTs¡ø‘åÏ +· >± ñ+&É>*∑ –q sêÅcÕº˝À¢ Á‹|ü⁄s¡ ˇø£{.Ï ø±˙ ø£eT÷´ìdüT\º |ü]bÕ\q˝À á dü+düÿè‹ eTs¡T>∑Tq |ü&bç ˛sTT+~. eTVæ≤fi¯\ô|’ n‘ê´#êsê\T HêHê{Ïø° ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT. ø£eT÷´ìdüTº bÕ\q≈£î eTT+<äT ñqï $\Te\qT eT∞¢ |ü⁄qs¡T<ä]∆ +#ê*‡q nedüs¡+ e∫Ã+~. C≤>∑è‘· »q‘· Ä<Ûä«s¡´+˝À düeT÷\ e÷s¡TŒ\≈£î lø±s¡+ #·T{≤º*‡q düeTj·T+ e∫Ã+~.
9 y˚T, 2016
21
yêsêÔ $X‚cÕ\T
yÓT≥¢ ∫{≤º|üPsY Á>±eT+ ˝À &܈ˆ _.ÄsY.n+uÒ<äÿsY »j·T+‹
n+uÒ<äÿsY 125 »j·T+‹ s√E ‘Ó\+>±D ˝Àì ø£Øq>∑sY õ˝≤¢ yÓT≥Œ*¢ eT+&É\+ yÓT≥¢ ∫{≤º|üPsY Á>±eT+˝À &Ü. _ ÄsY n+uÒ<äÿsY »j·T+‹ dü+<äs¡“+>± 1.düVü≤|ü+øÏÔ uÛÀ»Hê\T 2.<äXÊu≤›\T>± qT+&ç Á>±e÷ìøÏ ùde #˚dqæ ≈£î\ eè‘·TÔ\ ô|<ä›\qT düHêàì+#·&É+ 3. Á>±eT|ü+#êj·T‹ dæã“+~ì düHêàì+#·&É+ »]–+~. nbÕŒ\ Á|ükÕ<é>±s¡T kÕeT÷Væ≤ø£ düeTuÛ≤eq ‘√ J$+#·&É+ ô|’ #·ø£ÿ{Ï dü+<˚X¯+ Ç#êÃs¡T. ` n+uÒ<äÿsY $eø£åqT <ä÷wæ+#ês¡T ø±ì ≈£î˝≤\qT <ä÷wæ+#·˝<Ò Tä . yê] nìï ≈£î˝≤\ yê]ì ø£\T|ü⁄ø=ì ñ<ä´eT+ #˚XÊs¡T. ` düe÷» düeTÁ>∑‘· yê] \ø£´å +>± ñ+&˚~ n+<äTøπ yês¡T $∫Ãqï ø£s¡ X¯≈î£ \Ô qT <ä>sZ∑ ≈¡ î£ sê˙j·T ˝Ò<Tä . ` eTVü‰ y˚T<Ûë$>± Á|ü|ü+#·+ >∑T]Ô+∫q n‘·ìì eTq+ ˇø£ esêZìøÏ |ü]$T‘·+ #Ój·T´˝Ò+.
n+uÒ<äÿsY $Á>∑Vü‰ìøÏ |üP\e÷\ y˚düTÔqï nbÕŒ\ Á|ükÕ<é ø±s¡´Áø£eT dü+K´ : eTVæ≤fi¯\T 100 |ü⁄s¡Twüß\T ` uÖ<ä∆+ d”«ø£]+#·&É+ <ë«sê á <˚X¯ $∫Ãqïø£s¡ 250 j·TTe»qT\T 50 ∫Hêïs¡T\T $<ë´s¡Tú\T X¯≈£îÔ\ ≈£îÁ≥\qT yês¡T ‹|æŒø={≤ºs¡T. ` yês¡T dü+|òüT •_sê\qT dü+<ä]Ù+∫ H˚qT bÕ˝§ZHêïs¡T Á>±eT+ n+‘ê ˇπø #√≥ ñHêïs¡T. Á>±eT düs¡Œ+#Y l sêCÒ+<äsY ¬s&ç¶, Á>±eT ÄX¯ŒèX¯´‘·qT eT]∫b˛j·÷qT n~ Hê≈£î Ç#·≥ düuÛÑT´\T, Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ø£qã&É&É&É+ ˝Ò<äHêïs¡T.
u≤\ dü«j·T+ùde≈£î\ u≤\ sêe÷j·TD+
ã˝ŸsêCŸ eT<Û√ø˘ ø£qTïeT÷‘· uÛ≤s¡rj·T »qdü+|òtT (;CÒmdt) e÷J
n<Û´ä ≈£îå \T ã˝ŸsêCŸ eT<Û√ø˘ (96) ø£qTïeT÷XÊs¡T. ø=+‘· ø±\+>± nHês√>∑´+‘√ u≤<Û ä | ü & É T ‘· T qï eT<Û √ ø˘ msTTyéT‡˝À ∫øÏ‘‡· bı+<äT‘·÷ 2 y˚T 2016 ñ<äj·T+ ‘·T~ XÊ«dü $&ç # ês¡ T . eT<Û √ ø˘ 1920˝À »eTTàø£oàsY˝Àì düÿs¡T› ÁbÕ+‘·+˝À »ìà+#ês¡T. 1966˝À uÛ≤s¡rj·T »q dü+|òtT≈£î n<Ûä´≈£åî&ç>± mìïø£j·÷´s¡T. eT<Û√ø˘ »q dü+|òtT≈£î eTT+<äT ÄsYmdtmdt˝À ø=qkÕ>±s¡T. nœ\ uÛ≤s¡rj·T $<ë´]ú |ü]wü‘Y e´ekÕú|øü £ ø±s¡´<ä]Ù>± ùde\+~+#ês¡T.
n+uÒ&ÉÿsY 125e »j·T+‹
15 @Á|æ˝Ÿ 2016q e÷<Ûäe dü+düÿè‹ eT+&É* Ä<Ûä«s¡´+˝À lsêeTqe$T dü+<äs¡“¤+>± $»j·Tyê&É e÷<Ûäedü<äHé˝À ªXÊ*yêVü≤q XÊKμ u≤\ dü«j·T+ùde≈£î\T u≤\ sêe÷j·TDeTT Hê≥ø£+ Á|ü<ä]‡+#ês¡T. 40eT+~ u≤\u≤*ø£\T ‘·eT ‘·eT bÕÁ‘·\‘√ Áù|ø£å≈£î\qT n\]+|üCÒXÊs¡T. e÷<Ûäe dü+düÿè‹ eT+&É* düVü≤ø±s¡´<ä]Ù l ø±y˚TX¯«s¡sêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ u≤\ dü«j·T+ùde≈£î\T |üØø£å\T ñqï|üŒ{Ïø°, m+&É y˚&çì ˝…ø£ÿ#˚j·T≈£î+&Ü 15 s√E\T>± nuÛ≤´dü+ #˚j·T&É+ >=|üŒ $wüj·T+. á Hê≥ø£+ |æ\¢\ eTqdüT‡ MT<ä kÕe÷õø£ düeTs¡dü‘· y˚~ø£ Ä<Ûä«s¡´+˝À &܈ˆ >=|üŒ Á|üuÛ≤e+ #·÷|ü⁄‘·T+~. sêe÷j·TD+ <ë«sê düe÷»+˝À eT+∫ e÷s¡TŒ≈£î <√Vü≤<ä|ü&ÉT‘·T+~ nì n+uÒ&ÉÿsY 125e »j·T+‹ ≈£Lø£{Ÿ|ü*¢˝À »]–q ø±s¡´Áø£eT+˝À Á|üdü+–düTÔqï e&ç¶ $»j·TkÕs¡~∏. nHêïs¡T. 22
9 y˚T, 2016
yêsêÔ $X‚cÕ\T kÕ<Ûës¡D Á|ü<∏äeTes¡¸ sêÁw”ºj·T dü«j·T+ùdeø˘ dü+|òtT ‘Ó\+>±D≤ ÁbÕ+‘·+˝À Ç+<ä÷s¡T (es¡+>∑˝Ÿ, ø£]q>∑sY, yÓT<äø˘, Ç+<ä÷s¡T $uÛ≤>¥\T) $uÛ≤>¥˝À 40 @fi¯fl˝À|ü⁄ yê]ø√dü+ Á|ü<eä∏ Tes¡¸ dü+|òTü •øå±es¡Z @Á|æ˝Ÿ 30e ‘˚Bq Ç+<ä÷s¡T q>∑s¡+˝Àì l #·+Á<ä f…ø√ï dü÷ÿ˝Ÿ˝À ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ +Æ ~. á es¡˝Z À 276 eT+~ dü«j·T+ùde≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T. á es¡Z kÕs¡«»ìø√‘·‡e+ 19 y˚T kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+≥\≈£î »s¡T>∑T‘·T+~. es¡Z düsê«~Ûø±]>± l sê+¬s&ç¶ (]f…ÆsY¶ n&çwüq˝Ÿ ø£˝…ø£ºsY) ñHêïs¡T. uÛ ≤ >∑ ´ q>∑ s Y ˝ À nH√ïõ>∑ ÷ &É sêÁw” º j · T $<ë´πø+Á<ä+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï (bÕ\eT÷s¡T, q˝§Z+&É, KeTà+, uÛ≤>∑´q>∑sY, dæøÏ+Á<ëu≤<é $uÛ≤>¥\T) Á|ü<∏äeTes¡¸ dü+|òüT•øå±es¡Z˝À 485 eT+~ dü«j·T+ùde≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T. á es¡Z kÕs¡«»ìø√‘·‡e+ 20 y˚T 2016q es¡Zdüú\+˝À kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+≥\≈£î »s¡T>∑T‘·T+~. kÕ<Ûës¡D ~«rj·Tes¡¸ @Á|æ˝Ÿ 29 eT<Ûë´Vü≤ï+ qT+∫ ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ sêÁw”ºj·T dü«j·T+ùdeø£ dü+|òtT ~«rj·T dü+|òüT •øå±es¡Z uÛ≤>∑´q>∑sY˝Àì πøX¯e yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ
dü+|òüT •øå±es¡Z $X‚cÕ\T ø£fi≤XÊ\˝À »s¡T>∑T‘·Tqï~. á es¡˝Z À ‘Ó\+>±D≤, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁcÕº\≈£î #Ó+~q dü«j·T+ùde≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ qT+&ç 194, Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ Ÿ qT+&ç 122 eT+~ dü«j·T+ùde≈£î\T bÕ˝§ZHêïs¡T. es¡Z düsê«~Ûø±]>± dü‘·´Hêsêj·TD>±s¡T e´eVü≤ ]düTÔHêïs¡T. es¡Z kÕs¡«»ìø√‘·‡e+ 19 kÕj·TÁ‘·+ 6 >∑ + ≥\≈£ î π ø X¯ e yÓ T yÓ ÷ ]j· T ˝Ÿ ø£ fi ≤XÊ\ ÁbÕ+>∑D+˝À »s¡T>∑T‘·T+~.
$X‚wü Á|ü<eä∏ T, $X‚wü ~«rj·Tes¡¸
nq+‘·|⁄ü s¡+ õ˝≤¢ øπ +Á<ä+˝À 40 @fi¯fl ô|ã’ &çq yê]ø√dü+ $X‚wü, Á|ü<∏äeT, $X‚wü ~«rj·T es¡¸ dü+|òüT •øå±es¡Z\T ÄVü‰¢<äø£s¡ yê‘êes¡D+˝À ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT. $X‚wü ~«rj·T es¡¸ @Á|æ˝Ÿ 24q, $X‚wü Á|ü<eä∏ Tes¡¸ y˚T 2q ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ HÆ êsTT. nq+‘· | ü ⁄ s¡ + q>∑ s êìøÏ |ü & É e Ts¡ q ãfi≤fl] s¡Vü≤<ë]˝À >∑\ ôdsTT+{Ÿ CÀôd|òt‡ ôV’≤dü÷ÿ\T˝À á •øå±es¡\Z T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. $X‚wü Á|ü<∏äeT es¡¸ dü+|òüT •øå±es¡Z : πøåÁ‘· Á|ü#ês¡ø˘ @˝Ò XÊ´+≈£îe÷sY ñ<ëÈ≥q ø±s¡´Áø£eT+‘√ $X‚wü
Á|ü<∏äeTes¡¸ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. $X‚wü Á|ü<∏äeTes¡¸˝À ‘Ó\+>±D≤˝Àì 7 õ˝≤¢\ qT+∫ 24 eT+~, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝Àì 13 õ˝≤¢\ qT+∫ 99 eT+~, yÓTT‘·Ô+ 123 eT+~ •øå±s¡Tú\T bÕ˝§ZHêïs¡T. Ç+<äT˝À ñ<√´>∑T\T 52 eT+~, ¬s’‘·T\T 14 eT+~, yê´bÕs¡T\T 25 eT+~, Ç‘·s¡T\T 32 eT+~ ñHêïs¡T. $X‚wü ~«rj·T es¡¸ dü+|òTü •øå±es¡Z : $X‚wü ~«rj·T es¡¸ @Á|æ˝Ÿ 24q øπ Áå ‘· ø±s¡´yêVü≤ <ä÷dæsêeTø£èwüí ñ <ëÈ≥q‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. yÓTT‘·Ô+ 158 eT+~ •øå±s¡Tú\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ‘·$Tfi¯Hê&ÉT sêÁwüº+ qT+∫ 29eT+~, πøs¡fi¯ qT+∫ 27 eT+~, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ qT+∫ 50 eT+~, ‘Ó\+>±D≤ qT+∫ 17 eT+~, ø£sêí≥ø£ qT+∫ 35 eT+~ bÕ˝§ZHêïs¡T. M]˝À ¬s’‘·T\T 20 eT+~, yê´bÕs¡T\T 22 eT+~, ñ<√´>∑T\T 57 eT+~, dü«j·T+ ñbÕ~Û ø£\yês¡T 20eT+~, $$<Ûä s¡+>±\ qT+∫ eTs√ 39 eT+~ ñHêïs¡T.
C≤>∑è‹ yês¡ |üÁ‹ø£ e÷J |ü_¢wüsY |üqø£+{Ï sêeTø£èwüí ndüÔeTj·T+ C≤>∑è‹ yês¡ |üÁ‹ø£≈£î |ü_¢wüsY>± ùde \+~+∫q |üqø£+{Ï sêeTø£èwüí>±s¡T @Á|æ˝Ÿ 27, 2016q ôV’≤<äsêu≤<é˝À dü«s¡ZdüTÔ\j·÷´s¡T. leT‹ s¡Tø£ÿeTà, $X¯«Hê<∏ä+ <ä+|ü‘·T\≈£î q\T>∑Ts¡T dü+‘êq+˝À ∫e]yê&ÉT>± ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ eT+<∏äì˝À qe+ãsY 9, 1924q sêeTø£èwüí >±s¡T »ìà+#ês¡T. |ü⁄{Ϻq Á>±eT+ eT+<∏äì˝ÀH˚ ÁbÕ<∏ä$T ø√qï‘· $<ä´ es¡≈î£ $<ë´uÛ≤´dü+ #˚kÕs¡T. Ä ‘·sê«‘· es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢ Vü≤qàø=+&É˝À ñqï‘· $<ä´, ôV≤’ <äsêu≤<é˝Àì ìC≤+ ø£fi≤XÊ\˝À Ç+≥Øà&çjTÓ {Ÿ |üP]Ô #˚kÕs¡T. yês¡D≤dæ˝Àì ãHês¡dt Væ≤+<ä÷ $X¯«$<ë´\j·T+ qT+∫ &çÁ^ (_.mdt.dæ ` >±¢dt f…ø±ï\J) |ü{≤º |ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. 1950 @Á|æ˝Ÿ 30q ø£ fi ≤e‹>±]‘√ $yêVü ≤ yÓ T Æ + ~. M]øÏ ˇø£ ≈£îe÷s¡T&ÉT, Ç<ä›s¡T ≈£îe÷¬sÔ\T dü+‘êq+. sêeTø£èwüí >±s¡T $yêVü‰q+‘·s¡+ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ uÀsY¶ Ä|òt ôdø£+&ÉØ m&ÉT´πøwüHé dü+j·TTø£Ô ø±s¡´<ä]Ù>± u≤<Ûä´‘·\T #˚|ü{Ϻ Ä ‘·sê«‘· ã~©ô|’ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ dü∫yê\j·T dü+j·TTø£Ô ø±s¡´<ä]Ù>± yÓfi≤fls¡T. qe+ãsY 30, 1982q |ü<äM $s¡eTD #˚kÕs¡T. ‘·q |ü<äMø±\+˝À ¨+ XÊU≤ eT+Á‹ ¬ø.$.
s¡+>±¬s&ç,¶ Äs√>∑´XÊU≤ eT+Á‹ j·÷s¡>¢ &∑ ¶É •esêeT Á|ükÕ<é (#·\|¢ *ü ¢ sêC≤), s¬ yÓq÷´ eT+Á‹ n#·T´‘·s¬ &ç¶ yÓTT<ä˝q’… yê]øÏ e´øÏ>Ô ‘∑ · ø±s¡´<ä]Ù (Áô|y’ {˚ Ÿ ôdÁø£≥Ø) >± ‘·q ùde\+~+#ês¡T. sêeTø£èwü>í ±s¡T $X¯«Væ≤+<ä÷ |ü]wü‘˝Y À Á|üeTTK ø±s¡´ø£s¡Ô>± |üì #˚kÕs¡T. eTTkÕs¡+u≤>¥˝Àì $y˚ø±q+<ä ôd+{ÏqØ dü÷ÿ˝Ÿ ø±s¡´<ä]Ù>±, πøX¯yé yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ $<ë´dü+düú\ ø±s¡´<ä]Ù eT]j·TT
n<Û´ä ≈£îå ì>±, Ç‹Vü‰dü dü+ø£\q dü$T‹ n<Û´ä ≈£îå ì>±, ñs¡÷› ôdÁø£fÒ]j·T{Ÿ nk˛dæj˚TwüHé n<Ûä´≈£åîì>±, C≤>∑è‹ Á|üø±X¯Hé Á≥dtº˝À uÛ≤>∑yÓTÆq »qVæ≤‘· n<Ûä´≈£åî\T>± ùde\+~+#ês¡T. ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì ~ Çìdæº≥÷´{Ÿ Ä|òt @wæj·THé düº&ûHé, $y˚yêq+<ä sêø˘ yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ ôV’≤<äsêu≤<é ôd+≥sY, @.$. ø£fi≤XÊ\ <√eT\>∑÷&É ø£$T{° düuÛÑT´ì>± ‘·eT ùde\+~+#ês¡T. ø°.X‚.|üqø£+{Ï sêeTø£èwüí>±]øÏ ~e´˝Àø£ ÁbÕ|æÔ, yê] ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î <ÛÓ’sê´ìï Á|ükÕ~+#ê\ì C≤>∑è‹ Á|üø±X¯Hé Á≥düTº düuÛÑT´\T Ä uÛ>Ñ e∑ +‘·Tì ÁbÕ]údTü HÔ êïs¡T. yê] ≈£î≥T+u≤ìøÏ dü+‘ê|ü+ ‘Ó\T|ü<\ä #·T≈£îqï yês¡T øÏ+~ ∫s¡THêe÷˝À dü+Á|ü~+#·e#·TÃ. |æ . »j· T +‘Y , Ç.HÓ + : 3`4`512 / 58, ãs¡ ÿ ‘Y | ü ⁄ sê, ôV’ ≤ <ä s êu≤<é ` 27. #· s ¡ y êDÏ : 9441780234. dü+‘ê|ü düuÛÑ : 10 y˚T (eT+>∑fi¯yês¡+) 2016 kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+≥\≈£î ø±∫>∑÷&É˝Àì C≤>∑è‹ uÛÑeq+˝À ø°.X‚. |üqø£+{Ï sêeTø£èwüí>±] dü+‘ê|ü düuÑÛ »s¡T>∑TqT.
9 y˚T, 2016
23
á yês¡+ ` b˛{° |üØø£å\ Á|ü‘˚´ø£+ ÁbÕ+rj·T+ Á|üeTTKT\T ‘Ó\+>±D eT+Á‹es¡Z XÊK\ e÷s¡TŒ
‘Ó\+>±D eT+Á‹es¡+Z ˝À 25 @Á|æ˝Ÿ 2016q dü«\Œ e÷s¡TŒ\T #√≥T#˚düT≈£îHêïsTT. ‘·\kÕì ìs¡«Væ≤düTÔqï yêDÏ»´ |üqTï\ XÊKqT, πø{°ÄsY Á>±MTD ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊKqT eTTK´eT+Á‹ ‘·q e<˚› ñ+#·T≈£îHêïs¡T. ‘·\kÕìøÏ ;d” dü+øπ eå T+, |üXó¯ dü+es¡úø£, eT‘·‡´XÊKqT n|üŒ–+#ês¡T. p|ü*¢ |ü]ÁX¯eT\ XÊKqT πø{°ÄsY≈£î n|üŒ–+∫, πø{°ÄsY e<äq› Tqï |ü+#êsTTrsêCŸ, Á>±MTD≤_Ûeè~∆ XÊK\qT p|ü*ø¢ Ï n|üŒ–+#ês¡T. düV≤ü ø±s¡XÊKqT b˛#ês¡+≈£î n|üŒ–+#ês¡T. >∑qT\XÊKqT ≈£L&Ü πø{°ÄsY≈£î n|üŒ–+#ês¡T.
@|”˝À #·+Á<äqï ;e÷
ndü+|òüT{Ï‘· s¡+>∑+˝À |üì#˚düTÔqï 1.50 ø√≥¢eT+~ ø±]à≈£î\ ø√dü+ #·+Á<äqï ;e÷ |ü<øä∏ ±ìï Ä>∑düTº 15e ‘˚B qT+∫ ÁbÕs¡+_ÛdüTÔqï≥Tº eTTK´ eT+Á‹ #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT ‘Ó*bÕs¡T. y˚T&˚
dü+<äs¡“¤+>± d”m+ á |ü<∏äø±ìï Á|üø£{Ï+#ês¡T. á |ü<øä∏ +£ ˝À s¡÷.5 \ø£\å Á|üe÷<ä ;e÷ n+~+#· qTHêïs¡T.
ø±fi‚X¯«s¡+ m‹Ôb˛‘·\≈£î X¯+≈£îkÕú|üq
ø±fi‚X¯«s¡+ ~>∑Teq y˚T&ç>∑&ɶ e<ä› ì]à+#· ‘·\ ô|{Ïqº m‹Ôb˛‘·\ |ü<øä∏ ±ìøÏ d”m+ #·+Á<äXK‚ s¡ sêe⁄ 2 y˚T 2016q X¯+≈£îkÕú|üq #˚XÊs¡T. y˚T&ç>∑&ɶ e<ä› 19.73 {°m+d”\ ì\« kÕeTs¡ú´+‘√ ÁbÕC…≈£îº ì]àkÕÔs¡T. BìøÏ ø=+‘· m>∑Teq eTVü≤<˚yé|üPsY
eT+&É\+ nHêïs¡+ e<ä› 6.2 {°m+d” kÕeTs¡´ú +‘√ eTs√ ]»sê«j·TsY, <ëìøÏ ø=+‘· m>∑Teq ø£e÷Hé |üPsY eT+&É\+ düT+~fi¯fl e<ä› 2.16 {°m+d”\ ˙{Ï kÕeTs¡ú´+‘√ eTs√ ÁbÕC…≈£îº ì]àkÕÔs¡T. ø±fi‚X¯«s¡+ ÁbÕC…≈£îº |üP]Ô #˚j·T&ÜìøÏ yÓTT‘·Ô+ 83 y˚\ ø√≥T¢ nedüs¡eTe⁄‘êsTT. 24
9 y˚T, 2016
ã\|ü&ÉT‘·T+~. á`|ü&Ée\ <ë«sê X¯ã›ø±\Twü´+,
uÛ≤s¡rj·T nyÓT]ø£Hé yÓ’<äT´ìøÏ ns¡T<Ó’q >ös¡e+ |üsê´es¡D ø±\Twü´+ ‘·>∑TZ‘·T+~.
uÛ≤s¡rj·T nyÓT]ø£Hé yÓ’<äT´&ÉT dü+|ü‘Y dæe+–øÏ ns¡ T <Ó ’ q >ös¡ e + \_Û+∫+~. düe÷C≤ìøÏ dü+|ü‘Y #˚dæq ùde\≈£î >∑T]Ô+|ü⁄>± nyÓT]ø±˝Àì $Tdæd|æ ˝æ À z M~ÛøÏ &Üø£sº Y dü+|ü‘Y dæe+– ˝ÒHé nì ù|s¡T ô|{≤ºs¡T. $Tdædæ|æ >∑es¡ïsY |òæ˝Ÿ Á_j·÷+{Ÿ, dü+|ü‘Y dæe+–ì sêÁwüº e÷qdæø£ yÓ<’ ´ä $uÛ≤>∑ uÀs¡T¶ n~Û|ü‹>± ¬s+&√kÕ] ìj·T$T+#ês¡T.
ìj·÷eTø±\T
{°mdtÄغd” ‘=* #Ûs’Ó à¡ Hé k˛e÷s¡|⁄ü dü‘´· Hêsêj·TD
‘Ó \ +>±D sêh s√&ÉT¶ s¡yêD≤ dü+düú ‘=* #ÛÓ’s¡àHé>± sêeT>∑T+&É+ XÊdüqdüuTÑÛ ´&ÉT k˛e÷s¡|⁄ü dü‘·´Hêsêj·TD ìj·T $T‘· T \j· ÷ ´s¡ T . á ìj·÷ eTø±ìøÏ dü+ã+ ~Û+∫q <äg+ô|’ d”m+ øπ d”ÄsY 26 @Á|æ˝Ÿ 2016q dü+‘·ø£+ #˚XÊs¡T. 29 @Á|æ˝Ÿ 2016q dü‘·´ Hêsêj·TD |ü<äM u≤<Ûä´‘·\T d”«ø£]+#ês¡T. dü+πøåeT+ Á|ü<ÛëqeT+Á‹ ñ»®«˝Ÿ jÓ÷»q |ü<∏äø£+ ÁbÕs¡+uÛÑ+ dü‘´· Hêsêj·TD 2009˝À ‘=*kÕ] Ç+&çô|+&Ó+{Ÿ 8y˚\ ø√≥¢ e´j·T+‘√ 5 ø√≥¢ ù|<ä ≈£î≥T+u≤ myÓTà˝Ò´>± sêeT>∑T+&É+ qT+∫ ¬>\Tbı+<ës¡T. \≈£î ñ∫‘·+>± e+≥ >±´dtqT n+~+#˚ Á|ü<Ûëq ‘·sê«‘· 2014˝À {°ÄsYmdt bÕغ nuÛÑ´]ú>± eT+Á‹ ñ»®«˝Ÿ jÓ÷»qqT ã*j·÷˝À Á|ü<ëÛ ì yÓ÷B ¬>\Tbı+<ës¡T.
$TwüHé uÛÑ^s¡<∏ä ø±s√ŒπswüHé yÓ’dt #ÛÓ’s¡àHé>± y˚eTT\ |Á Xü Ê+‘Ys¬ &ç¶
‘Ó\+>±D ‘ê>∑T˙{Ï düs¡|òüsê dü+düú ($TwüHé uÛÑ^s¡<∏ä) yÓ’dt #Ó’s¡àHé>± u≤˝§ÿ+&É ‘Ósêdü XÊdüq düuÛÑT´&ÉT Á|üXÊ+‘Y¬s&ç¶ ìj· T $T‘· T \j· ÷ ´s¡ T . Á|üXÊ+‘Y ¬s&ç¶ ø±´_HÓ{Ÿ 1 y˚T 2016q ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ sê´+ø˘ ‘ √ eT÷&É T ñ»®«\ jÓ÷»q ÁøÏ+<ä <ë]Á<ä´sπ K≈£î ~>∑Teq ñqï dü+e‘·‡sê\T á |ü<ä$˝À ñ+{≤s¡T. $TwüHé ≈£î≥T+u≤˝À¢ì eTVæ≤fi¯\ ù|s¡T MT<ä ñ∫‘·+>± uÛ^Ñ s¡<≈ä∏ î£ eTTK´eT+Á‹ #Ûs’Ó à¡ Hé>± e´eVü≤]düTHÔ êïs¡T. e+≥>±´dt ø£HÓø£¸qT¢ ÇkÕÔs¡T. yÓTT<ä{Ï @&Ü~˝À ‘Ó˝+>±D n~Ûø±s¡ uÛ≤cÕ dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åî&ÉT>± 1.5 ø√≥¢ ø£HÓø£¸qT¢ Çe«qTHêïs¡T. eT÷&˚fi¯fl˝À 5 <˚e⁄\|ü*¢ Á|üuÛ≤ø£s¡sêe⁄ ø√≥¢ \øå±´ìï |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. ‘Ó\+>±D n~Ûø±s¡ yês¡D≤dæ˝À á ` |ü&Ée\T, á ` ]øå±\ |ü+|æD° uÛ≤cÕ dü+|òTü + n<Û´ä ≈£îå ì>± yês¡D≤dæ˝Àì ndæ‡|òü÷{Ÿ e<ä› kÂs¡ $<äT´‘Y Á|üeTTK s¡#·sTT‘· <˚e⁄\ X¯øÏÔ‘√ q&ç#˚ 11 á`|ü&Ée\qT 1 y˚T 2016q |ü*¢ Á|üuÛ≤ø£s¡sêe⁄qT yÓ÷B ÁbÕs¡+_Û+∫ ìcÕ<é esêZìøÏ n+<äCÒXÊs¡T. ìj·T$Tdü÷Ô ‘Ó\+>±D Á|üu ÛÑT‘·«+ 26 @Á|æ˝Ÿ 2016q ñ‘· Ô s ¡ T «\T C≤Ø#˚dæ+~. Á|üuÛ≤ø£s¡ sêe⁄ @&Ü~bÕ≥T ø±´_HÓ{Ÿ sê´+≈£î‘√ á |ü<$ä ˝À ø=qkÕ>∑T‘ês¡T.
ãT<ä∆eq+ Á|ü‘˚´ø±~Ûø±]>± eT˝Ò¢|ü*¢
kÕúìø£ s¬ ˝’ «Ò Áø°&Ü yÓT<Æ ëq+ e<ä› yÓsTT´ á`]øå±\qT |ü+|æD° #˚XÊs¡T. á`|ü&Ée\qT ÁbÕs¡+_Û+#·&É+ <ë«sê &ûõ˝Ÿô|’ s√p ô|fÒº s¡÷. 500 ìcÕ<é\≈£î Ä<ë ne⁄‘·T+~. ‘·<ë«sê Ä ≈£î≥T+ã+ Ä]úø+£ >±
q˝§Z+&É õ˝≤¢ Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY˝Àì ãT<ä∆eq+ ÁbÕC…≈£îº Á|ü‘˚´ø±~Ûø±]>± <ä[‘· H˚‘· eT˝Ò¢|ü*¢ \ø£åàj·T´qT ìj·T$Tdü÷Ô ‘Ó\+>±D Á|üuÛÑT‘·«+ 26 @Á|æ ˝ Ÿ 2016 q ñ‘· Ô s ¡ T «\T C≤Ø#˚ d æ + ~. ãT<ä∆eHêìï n+‘·sê®rj·T kÕúsTT uÖ<ë∆sêeT+>± r]Ã~<ë›\ì Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡ísTT+∫+~. ‘·«s¡˝ÀH˚
` sêeT#·+Á<ë¬s&ç¶ #˚düT≈£îHêï&ÉT. |ü⁄s¡Twüß\ dæ+–˝Ÿ‡ ô|ò’q˝À¢ Hê<ä˝Ÿ 6`4, 7`5‘√ &çô|+ò &ç+>¥ ø°jTY ìwæø=] (»bÕHé)ô|’ $»j·T+ kÕ~Û+#ê&ÉT. ¬øØsY yÓTT‘·Ô+ MT<ä 49 πø¢ ø√s¡Tº f…Æ{Ïfi¯flqT ¬>*∫ >∑T˝…s√à $˝≤dt (n¬s®+{°Hê) ]ø±s¡T¶qT düeT+ #˚XÊ&ÉT.
|ü⁄s¡kÕÿsêìï n+<äCÒkÕÔs¡T. 30 @Á|æ˝Ÿ 2016q ôV’≤<äsêu≤<é˝À á nyês¡T¶qT n+<äCÒXÊs¡T. ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+ qT+∫ |”ôV≤#Y&û #˚dqæ $<ë´\+ø±sY |üs´¡ y˚øDå£ ˝À 12 ‘Ó\T>∑T Á>∑+<∏ë\qT Væ≤+B˝ÀøÏ nqTe~+#ês¡T. s¡dü dæ<ë∆+‘· $y˚#·q düVü‰ |ü\T Á>∑+<∏ë\qT sêdæq $<ë´\+ø±sY es¡Tdü>± ◊<√ uÖ{Ÿ˝À $CÒ+<äsY ¬>\T|ü⁄ uÛ≤s¡‘· kÕºsY u≤ø£‡sY $CÒ+<äsY dæ+>¥ ¬øØs√¢ |ü+&ç‘·T\ Á|üX¯+dü\T n+<äT≈£îHêïs¡T. es¡Tdü>± ◊<√ uÖ{Ÿ˝Àq÷ Hêøö{Ÿ $»j·T+ kÕ~Û+ n+‘·sê®rj·T+ #ê&ÉT. 30 @Á|æ˝Ÿ 2016q \+&ÉHé ÁkÕº{Ÿ bò˛sY˝¶ Àì {Ïu…{Ÿ˝À n‹ô|<ä› »\ $<äT´‘Y ÁbÕC…≈£îº á ÁbÕC…≈£îº≈£î Á|ü‘˚´ø£ bÕ\ø£ eT+&É*ì ìj·T ø±|üsYu≤ø˘‡ m¬sHê˝À ÁbòÕHé‡ u≤ø£‡sY e÷‹jÓ÷CŸ {Ïu…{Ÿ˝À n‹ô|<ä› »\ $<äT´‘Y ÁbÕC…≈£îº $T+#·qT+~. s√eTsY‘√ »]–q uÖ{Ÿ˝À Hêøö{Ÿ $»j·T+ ìsêàD≤ìï 300 ø√≥¢ &Ü\s¡¢‘√ #Ó’Hê ÁbÕs¡+_Û+ kÕ+πø‹ø£+ kÕ~Û+#ê&ÉT. Äs¡T sö+&É¢ uÖ{Ÿ˝À eTs√ sö+&é ∫+~. Bì<ë«sê <˚X¯+˝À ‘·÷s¡TŒq ñqï dü+|üqï |”mdtm˝ŸMd”`33 |Á j ü ÷Ó >∑+ $»j·Te+‘·+ $T–\T+&É > ±H˚ $CÒ + <ä s Y Hêøö{Ÿ $»j· T + ÁbÕ+‘ê\≈£î $<äT´‘YqT düs¡|òüsê #˚j·TqTHêïs¡T. dü«<˚o Hê$π>wüHé e´edüú≈£î dü+ã+~Û+∫q kÕ~Û+#ê&ÉT. ◊ÄsYmHémdtmdt`1õ ñ|üÁ>∑Vü‰ìï |”mdtm˝ŸM`d” {Ï+≥T \÷ø±≈£î dü«s¡í+ 33 sê¬ø{Ÿ $»j·Te+‘·+>± ø£ø´å£ ˝À Á|üyX˚ ô¯ |{Ï+º ~. ÁdæŒ+≥sY {Ï+≥T \÷ø± ô|&ò sπÉ wüHé ø£|t C≤rj·T lVü≤]ø√≥˝Àì dürwt<ÛëeHé n+‘·]ø£å πø+Á<ä+ n<∏Ó¢{Ïø˘ #Ûê+|æj·THé wæ|t 800 MT≥s¡¢ |üs¡T>∑T˝À qT+∫ á sê¬ø{ŸqT Á|üj÷Ó –+#ês¡T. Á|ü<ëÛ ì uÛ≤s¡‘· dü«s¡í+ kÕ~Û+∫+~. {Ï+≥T 2 ì$TcÕ\ 1.84 Hê$π>wüHé e´edüú≈£î Hê$ø˘ nì HêeTø£s¡D+ ôdø£q¢˝À \øå±´ìï |üP]Ô#˚dæ |üdæ&ç kı+‘·+ #˚düT #˚XÊs¡T. |”mdtm˝ŸM øÏ es¡Tdü>± Ç~ 34e ≈£î+~. MT{Ÿ˝À 18 @fi¯fl ]ø±s¡T¶ (2 ì.2.28ôd)qT {Ï+≥T n~Û>∑$T+∫+~. {Ïu…{Ÿ˝Àì eT+>¥ø±yéT, dæ#·TyêHé ÁbòÕ$H釽Àì Äs¡ÃØ˝À Á|ü|ü+#· ]ø±s¡T¶ düeT+ #˚dæq B|æø£ uÛ≤s¡‘· kÕºsY Äs¡ÃsY B|æø£ ≈£îe÷] 27 @Á|æ˝Ÿ ã‘ê+>¥ <äÁdüÔXÊ\ ≈£L&É*˝À á ÁbÕC…≈£îºqT 2016q cÕ+ô|òTÆ˝À »]–q Á|ü|ü+#· ø£|t ùdºCŸ`1 ì]àdüTÔHêïs¡T. 2021 Hê{ÏøÏ Ç~ |üPs¡Ôe⁄‘·T+~. sê´+øÏ+>¥ sö+&√¢ Á|ü|ü+#· ]ø±s¡T¶qT düeT+ j·÷+π>® q~ m>∑Te uÛ≤>±q ñqï õHêï q~ô|’ #˚dæ+~. yÓTT‘·Ô+ 72 neø±XÊ˝À¢ 686 bÕsTT+≥T¢ Bìï ì]àdüTÔHêïs¡T. á ÁbÕC…≈£îº >∑]wü˜ kÕeTs¡ú´+ ¬>\T#·Tø=ì øÏuÀuÒ (<äøÏåD ø=]j·÷) ù|]≥ ñqï 1.2 –>±yê≥T¢. ]ø±s¡T¶qT düeT+ #˚dæ+~. ¬øHê´˝À 100 ≥qTï\ @qT>∑T <ä+‘ê\≈£î ì|ü⁄Œ |ü⁄s¡kÕÿsê\T @qT>∑ T \ y˚ ≥ , yê{Ï <ä + ‘ê\ nÁø£ e T $»j·T+. ~≈£L‡N e´edüú ø√dü+ ÇÁk˛ Ç|üŒ{Ïπø ‘Ó\+>±D≤≈£î Vü≤&√ÿ nyês¡T¶ s¡yêD≤qT |üP]Ô>± ìùw~Û+#ê\ì ø√s¡T‘·÷ ¬øHê´ ◊ÄsYmdtmdtmdt`1m, 1_, 1dæ, 1&ç, 1m|òt ~©¢˝À 25 @Á|æ˝Ÿ 2016q »]–q Vü≤&√Z Á|ü|+ü #·+˝ÀH˚ uÛ≤Ø kÕúsTT˝À e+<ä ≥qTï\≈£î ô|>’ ± ñ|üÁ>∑Vü‰\qT $»j·Te+‘·+>± ø£ø£å´˝À Á|üy˚X¯ 46e e´ekÕú | ü ø £ ~H√‘· ‡ e ø±s¡ ´ Áø£ e T+˝À @qT>∑T <ä+‘ê\≈£î ô|{Ï+º ~. á e´edüú kÕj·T+‘√ uÛ≤s¡‘Y #·T≥Tº|øü ÿ£ \ ‘Ó\+>±D≤≈£î Vü≤&√Z nyês¡T¶qT n+~+#ês¡T. 30 @Á|æ˝Ÿ 2016q ñqï 1500 #·.øÏ.$T. ÁbÕ+‘·+˝À ~≈£L‡N ùde\T ôV’≤<äsêu≤<é yÓTÁ{ÀbÕ*{ÏHé yê≥sY uÀs¡T¶ <ë«sê ì|ü Œ +{Ï + ∫+~. n+<äT‘êsTT. eT+∫˙{Ï düs¡|òüsêqT yÓTs¡T>∑T|üs¡#·&É+‘√bÕ≥T HêqT´ø°˝À ÄÁ|òæø± Áø°&É\T q>∑s¡+˝À ˙{Ï m<ä›&ç ‘·˝…‘·Ô≈£î+&Ü #·s¡´\T rdüT <˚ X Ê\ @qT>∑ T \ u≤]‡˝ÀHê f… Æ { Ï ˝ Ÿ q T 9e kÕ] kı+‘· + ≈£îqï+<äT≈£î>±qT Vü≤&√ÿ Ç∫Ãq nyês¡T¶qT πø+Á<ä dü<ädüT‡ »s¡T>∑T‘·Tqï #˚düT≈£îqï Hê<ä˝Ÿ í T· + rdüT≈£î+~. HÓs’ √; C≤rj·T eT+Á‹ yÓ + ø£ j · T ´Hêj· T T&É T #˚ ‘ · T \MT<ä T >±, H˚|<ü ´ä∏ +˝À á ìs¡j ôdŒsTTHé f…ìïdt ~>∑Z»+ s¡ô|ò˝Ÿ Hê<ä˝Ÿ u≤]‡ ‘Ó\+>±D |ü⁄s¡bÕ\ø£ XÊKeT+Á‹ øπ {°ÄsY n+<äT≈£î »+‘·T Á|ü<äs¡Ùq XÊ\˝À @qT>∑T <ä+‘ê\≈£î <˚X¯ ˝ÀHê f…ìïdt f…Æ{Ï˝ŸqT ‘=$Tà<√kÕ] ¬ø’edü+ Hêïs¡T. ¬s+&ÉT |ü&Éø£>∑<äT\ ìsêàD+˝À yÓTs¡T¬>’q n<Û´ä ≈£îå &ÉT ñVü≤s¡T ø¬ q´{≤º ì|üŒ+ {Ï+#ês¡T. <ë<ë|ü⁄ |üìrs¡T ø£qã]Ãq+<äT≈£î Ç∫Ãq Vü≤&√Z nyês¡T¶qT 6700 @qT>∑T\≈£î #Ó+~q M{Ïì $$<Ûä ÁbÕ+‘ê˝À¢ ‘Ó\+>±D >∑èVü≤ ìsêàD XÊK ø±s¡´<ä]Ù nXÀø˘ nÁø£eT s¡yêD≤ #˚düTÔ+&É>± ¬øHê´ n~Ûø±s¡T\T kÕ«BÛq+ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. ≈£îe÷sY n+<äT≈£îHêïs¡T.
$»jYTMsY $<ë´\+ø±sY≈î£ j·TT<ÛMé sY |ü⁄s¡kÕÿs¡+ ÇsêHé mìïø£˝À¢ söVü‰˙ $TÁ‘·|üøå±\T $»j·T+
Á|üeTTK s¡#·sTT‘·, uÛ≤wü´ø±s¡T&ÉT, dü+düÿè‘· |ü+&ç‘·T&ÉT $»jYTMsY $<ë´\+ø±sY≈£î á @&Ü~ j·TT<ÛMä sY |ü⁄s¡kÕÿs¡+ \_Û+∫+~. kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡ jÓ÷<ÛäT&ÉT, Væ≤+B $T˝≤|t ~q|üÁ‹ø£ e´ekÕú|üø£ dü+bÕ<ä≈£î&ÉT j·TT<ÛéMsY düàè‘·´s¡ú+ @{≤ á
ÇsêHé bÕs¡¢yÓT+{Ÿ ¬s+&√ <äX¯ mìïø£˝À¢ <˚X¯ n<Ûä´≈£åî&ÉT Vü≤düHé söVü‰˙ $TÁ‘·|üøå±\T *dtº Ä|òt ¨|t $»j·T+ kÕ~Û+#êsTT. yÓTT‘·+Ô 68 kÕúHê˝À¢ 36 *dtº Ä|òt ¨|t ¬>\T#·T≈£î+~. eTs√ 17 ø£q®πs«{Ïyé‡, 11 #√≥¢ Ç‘·s¡T\T ¬>\Tbı+<ës¡T.
9 y˚T, 2016
25
<ÛësêyêVæ≤ø£
»]–q ø£<∏ä
sêe÷sêe⁄ kÕj·T+‘√ nyÓT]ø± #˚]q &Üø£sº Y
Äq+<é ≈ £ î e÷s¡ Z ¬ s {Ÿ |ü ] #· j · T eTe⁄‘· T +~. e÷s¡Z¬s{Ÿ≈£î uÛ≤s¡rj·T dü+düÿè‹ n+fÒ ÁbÕD+. Äq+<é e÷s¡Z¬s{ŸqT uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ rdüT≈£îekÕÔ&ÉT. Çø£ÿ&ç #ê]Á‘ê‘·àø£ Á|ü<X˚ Ê\qT ‹\øÏdTü qÔ ï e÷s¡s¬Z {Ÿ ‘·qàj·TTsê\e⁄‘T· +~. e÷s¡s¬Z {Ÿì s¡$øÏ |ü]#·jT· + #˚j·TuÀ‘·Tqï≥Tº, yêfi¯fl }]øÏ rdüT≈£î edüTÔqï≥Tº s¡$øÏ ñ‘·Ôs¡+ sêkÕÔ&ÉT Äq+<é. s¡$ qe\˝Àì ∫e] |òTü {≤º\T sêj·T&É+˝À ìeT>∑ïyÓTÆ ñ+{≤&ÉT. *
* *
<äX¯s¡<∏ä sêeTj·T´ <ä+|ü‘·T\T ô|+#·T≈£îqï &Üø£sº Y s¡$X¯+ø£sY ÁyêdüTqÔ ï qe\˝À k˛eTj·÷õ, k˛$T<˚eeTà\ ≈£L‘·Ts¡T #·+&ç ej·TdüT≈£î $T+∫q nbÕs¡yÓTÆq C≤„q+‘√ nH˚ ø £ $wü j · ÷ \T y˚ T <Û ë $jÓ Æ T q k˛eT j·÷E\T>±]‘√ #·]ÃdüT+Ô ~. |üsX¡ ó¯ y˚~ $<ä´‘√ ÄuÛÑs¡D≤\T ‘·j·÷s¡T#˚ùd q+<äkÕ«$TøÏ #·+&ç Áb˛‘ê‡Vü≤ $TdüTÔ+~. k˛eTj·÷õ, ¬s&ç¶sêE Ä\j·T+˝À #·+&ç qè‘ê´ìï #·÷dæ #·+&çì nbÕs¡+ú #˚dTü ≈£îqï+ <äT≈£î ∫+‹kÕÔs¡T. #·+&ç ‘·q≈£î ‘·–q es¡T&ÉT áX¯«s¡T&˚ nì ‘·q ‘·+Á&çøÏ, ¬s&ç¶sêE≈£î #Ó|æŒ ˇ|æŒ+∫+~. q+<äkÕ«$T |üs¡X¯óy˚~ ‘·j·÷s¡T #˚ùd >∑TVü≤ ÁbÕ+‘êìøÏ yÓfi‘¯ ês¡T #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT, eTVü‰ø±\T&ÉT. s¬ &çs¶ êE <ä÷s¡|⁄ü ã+<ÛTä e⁄ ∫qï|ü ¬s&ç¶ yêfi¯flì nqTdü]dü÷Ô yÓ[fl, >∑TVü≤˝À yêfi¯fl‘√ q+<äkÕ«$T |üs¡X¯óy˚~ $<ä´ >∑T]+∫ #Ó|æŒq $wüj·÷\qT #ê≥T>± $+{≤&ÉT. q+<ä kÕ«$T ø=+‘· |üs¡X¯óy˚~ Á<ëeø£+‘√ #·+&çø±|ü⁄] edüTqÔ ï≥T¢ ‘Ó\TdüTø=ì, n‘·ì sêø£ ø√dü+ m<äTs¡T #·÷düTÔ+{≤&ÉT. Ä eTs¡Tdü{Ï s√E q+<äkÕ«$T #·+&çø±|ü⁄] bı*y˚Ts¡˝À, ‘·÷eTT˝Òs¡T yê>∑T e<ä› ˇø£ >=Á¬s\ ø±|ü] bÕø£˝À Ä |üs¡X¯óy˚~ Á<ëeø£ eTTqï ø±cÕj·T|ü⁄ CÀ˝…ì ‘·–*+∫, n‘·ìøÏ #Ó|Œæ kÕïHêìøÏ yÓfi¯‘ê&ÉT. Çø£ #·<äe+&ç
Ä neø±X¯+ ø√düy˚T ø±#·T≈£îì, ˙&É˝≤
q+<äkÕ«$Tì nqTdü]düTqÔ ï ∫qï|üs¬ &ç¶ >=Á¬s\ ø±|ü] ≈£îÁsê&ç‘√ Ä ≈£ãTs¡T, á ø£ãTs¡÷ #ÓãT‘·÷H˚ kÕ«$Tyê] CÀ˝…˝Àì eTT+‘·qT H˚s¡TŒ>± ‘·düÿ ]+#ê&ÉT. q+<äTì eT&ÉT>∑T≈£î yÓfi‚fl Á‘√e˝À bı˝≤\THêïsTT. Ä dü e Tj· ÷ ìøÏ ¬ s ’ ‘ · T \T eT&ç<Tä qï&É+ Äù|dæ Çfi¯≈¢ î£ yÓ[flb˛j·÷s¡T. bı˝≤˝À¢H˚ ø±&çe÷qT\T ñHêïsTT. 26
9 y˚T, 2016
∫qï|ü¬s&ç¶ z bı\+˝Àì, z ø±&ç e÷qTqT $|ü⁄Œ≈£îì e#êÃ&ÉT. #·T≥÷ºsê mes¡÷ ˝Ò≈£î+&Ü |ü ] øÏ + ∫, eTT+‘· ˝ Àì Á<ëeø£ + ø=~› > ± Ä e÷qTMT<ä sêXÊ&ÉT. ÄX¯Ãs¡´+! ø=~› ø£Då ≤\˝À ø±&çe÷qT ø±+‘·T©H˚ n|üs+¡ õ>± e÷]b˛sTT+~. ø=j·T´ãs¡Te⁄ ô|]–, ˝ÀVü≤ãs¡Te⁄ dü+‘·]+#·T≈£îì ã+>±s¡T ~yÓTà˝≤ ø±&çe÷qT ãs¡TyÓøÏÿb˛sTT+~. ∫qï|ü¬s&ç¶ ø£fi¯ófl $bÕŒ]‘ê˝j·÷´sTT. ‘·\˝À |æ X Ê#ê\T qè‘· ´ + #˚ X ÊsTT. Ä n|ü s ¡ + õ ø±&çe÷qTqT n‘·&TÉ , n‹ø£w+ºü MT<ä bı\+ Äe\≈£î yÓ÷düT≈£îe∫Ã, >∑TãTs¡T>± ñqï #Ó≥¢eT<Ûä´ <ë∫, Ä≈£î\T r¬>\T ø£|æŒ y˚XÊ&ÉT. ‘·sê«‘· Ä ∫qï eTT+‘·qT <ë#·T≈£îì, e&çe&ç>± Ç+{Ïøπ dæ q&ç#ê&ÉT. q+<äkÕ«$T kÕïq+ |üP]Ô#˚dæ, >=Á¬s\ ø±|ü] bÕø£e<ä›≈£î e∫à CÀ˝…rdüT≈£îHêï&ÉT. ãs¡Te⁄ ‘·–qZ ≥¢ì|æ+∫+~. eTT+‘· ˝Ò<Tä . ìsêÈ+‘·b˛j·÷&ÉT. yÓÁ]>=\¢&TÉ >=Á¬s\T <=&√¢ ‘√*, eT+#ÓMT<ä Vü‰sTT>± u≤dæ+|ü≥Tº y˚dTü ≈£Lÿs¡TÃì |æ\q¢ Á>√$ MT<ä eNÃsêì |ü<ë\T yêsTTdüTÔHêï&ÉT. ªªÇ≥T>± mes=#êÃs¡T Hêj·THê?μμ nHêï&ÉT q+<äkÕ«$T Ä+<√fi¯q>±. @ bÕ|üø£s¡Tà\ #˚‹˝À |ü&ç+<√ |üs¡X¯óy˚~? @<√ Á<ëeø£+ ˝…eTàì ˇ\ø£ uÀXÊπsyÓ÷ @{Ï˝À! ˝Òø£ @eT+<√ nqT≈£îì ‘ê– ñ+&És¡T ø£<ë? nqT≈£îHêï&ÉT eTqdüT˝À. >=Á¬s\ ø±|ü] ≈£îÁsê&ÉT q$« ªªmes=#êÃs¡T kÕ«MT! Ä"! ∫qï|ü¬s&ç¶ <=s¡>±s¡T e∫ÃyÓfi≤fls¡T. MTs¡ ≥ T kÕïHêìøÏ yÓ fi ¯ fl >±H˚ . .! @+ kÕMT! @eTsTT+~?μμ nHêï&ÉT.
∫qï|ü¬s&ç¶, ˝À˝À|ü\ |ü\¢øÏ uÀsT÷\‘√q÷, yê] Hêj· T ≈£ î \‘√q÷ eT+‘· H ê\T »s¡T|ü⁄‘·÷ yê]ì ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î Áb˛‘·‡ Væ≤+#˚ ˙#· ø±sê´\T #˚dTü qÔ ï≥T¢ nqTe÷q+>± ñ+<ä˙, düeTj·T+ #·÷dæ ¬s&ç¶sêE >±]øÏ $wüj·÷\˙ï $qï$+#·T≈£îì, ‘·–q kÕøå±´ <Ûësê\‘√ ∫qï|üs¬ &çì¶ |ü{ºÏ Ç#˚Ã Ä˝À#·q\‘√ ‘êqTqï<ä˙ #Ó|æŒ+<√kÕ]. ªª@+ ˝Ò<äT Hê CÀ˝…˝À eTT+‘· ñ+&Ü*μμ nHêï&ÉT q+<äkÕ«$T. ≈£îÁsê&ÉT |üø£|üø± qe⁄«‘·÷ ªª˙fi¯ófl ‘êπ> eTT+‘ê? mes¡T rkÕÔs¡~? ø±e*ùdÔ Hê <ä>∑Zs¡ ¬s+&ÉT eTT+‘·\THêïsTT. ˇø£{Ï qTe⁄« rdüTø√!μμ nHêï&ÉT ne÷j·Tø£+>± z eTT+‘· Çe«p|ü⁄‘·÷. |ü<fi˚ fl¯ Ä ne÷j·Tø£|⁄ü |æ˝≤¢DíÏ Çø£ Á|ü•ï+∫ ˝≤uÛ+Ñ ˝Ò<äì|æ+∫+~. ∫qï|ü¬s&ç¶! mes¡T? mø£ÿ&√ $Hêï&ÉT ù|s¡T.. ne⁄qT! #·+&ç #ê˝≤e÷s¡T¢ #Ó|æŒ+B ù|s¡T..
24 e uÛ≤>∑+ á ∫qï|ü¬s&ç¶, ¬s&ç¶sêE>±] uÛ≤s¡´yÓ’|ü⁄ <ä÷s¡|ü⁄ ã+<ÛTä e˙, s¬ &çs¶ êE>±] uÛ≤s¡´≈£î k˛<äsT¡ ì es¡Tdü nj˚T´ ∫qï|üs¬ &ç¶ MT<ä nbÕs¡yTÓ qÆ n_Ûe÷qeT˙, Ä n_Ûe÷q+ kÕ≈£î‘√ n‘·>±&ÉT sê#·]ø£|ü⁄ |üqT\˝À nes√<Ûë\T, n‹ô|‘·HÔ ê\T ø£*ŒdüT+Ô {≤&É˙, #·˝≤sTTdüT+Ô {≤&É˙ #Óù|Œ~. ∫qï|ü¬s&ç¶, ˝À˝À|ü\ |ü\¢øÏ uÀsT÷\‘√q÷, yê] Hêj· T ≈£ î \‘√q÷ eT+‘· H ê\T »s¡ T |ü ⁄ ‘· ÷ yê]ì ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î Áb˛‘·‡Væ≤+#˚ ˙#· ø±sê´\T #˚düTÔqï≥T¢ nqTe÷q+>± ñ+<ä˙, düeTj·T+ #·÷dæ ¬s&ç¶sêE >±]øÏ $wüj·÷\˙ï $qï$+#·T≈£îì, ‘·–q kÕøå±´<Ûësê\‘√ ∫qï|ü¬s&ç¶ì |ü{Ϻ Ç#˚Ã Ä˝À#·q\‘√ ‘êqTqï<ä˙ #Ó|æŒ+<√kÕ]. ìqïsêÁ‹ ãVüQXÊ á ∫qï|üs¬ &˚¶ yê]ì nqTdü]+∫ >∑T¨|ü]‘·˝≤ìøÏ e#êÃ&Ü? ‘·eT dü+uÛ≤wüD\˙ï $Hêï&Ü? n<˚ »]– ñ+fÒ #ê˝≤ Á|üe÷<ä+ eTT+#·T≈£î edüT+Ô ~. ø±˙ ô|<ä› yÓ÷‘ê<äT˝Àì |üsX¡ ó¯ y˚~ì ìøÏ|å |Ôü sü ∫¡ q
Á|ü<˚X¯+ ∫qï|ü¬s&ç¶πø ø±<äT eT¬se]ø° n+‘·Tã≥º<äT. ø±s¡D+, #·+&ç, áX¯«s¡T&ÉT, eTVü‰ø±\T&ÉT yÓ[flb˛j·÷ø£, >∑T¨|ü]‘·˝≤ìøÏ yÓ[¢ |ü]o*+#ê&ÉT. sê*q Ä≈£î\T ˇ‹Ô&çøÏ >∑T¬s’HêsTT. eTìwæ ÁbÕøÏq C≤&É\THêïsTT. Ä Á|ü<˚X¯eT+‘ê >±*+#·>±, >∑TVü≤≈£î u≤>± ÁøÏ+<ä ñqï ªª<=qμμ˝Àì ˙fi¯fl˝À bÕ<äeTTÁ<ä\T düŒwü+º >± ø£ì|æ+#êsTT yÓHÓï\˝À! mes√ e#êÃs¡T. ‘·eTì >∑eTì+#ês¡T. yÓfi≤fls¡T.. n~ ãTTEyÓ+’ ~! Ä e∫Ã+~ mes¡qï~ ‘˚˝≤*. >∑TVü≤˝ÀøÏ e∫à ‘·qT ‘·j·÷s¡T#˚dæq •˝≤|òü\ø±\qT dü y Ó T à≥‘√ ∫Hêï_Û q ï+ #˚ d æ y ˚ X Ê&É T q+<ä k Õ«$T. dü«s¡íø±s¡Tì>± Äj·TqøÏ˝≤+{Ï |üqT\T n\yêfÒ. ø=‘·Ô XÀ¢ø±\T, XÀ¢ø±sêú\T eTqdüT˝À s¡÷bı+~+#·T≈£îHêï&ÉT. n$ Ç˝≤+{Ï •˝≤|òü\ø±\ MT<ä>±ø£, ø=ìï ø=ìï ì]›wüº >∑èVü‰+‘·sꓤ>±\˝À ñ* kÕj·T+‘√ >∑T¨sê‹ >√&É\ MT<ä, dü+düÿè‘·, Áu≤V”≤à ô|’XÊN *|æ\˝À #Óø±ÿ\qï ìs¡íj·÷ìøÏ e#êÃ&ÉT. á $wüj·÷\˙ï á s√E #·+&çø°, áX¯«s¡Tìø° ms¡Tø£|]ü ∫, n+<äTø£edüsy¡ TÓ qÆ @sêŒ≥T¢ #˚sTT+#ê\qT≈£îHêï&ÉT. ø√{≤¢~ |ü]XÀ<Û≈ä î£ \˝À @ ˇø£&√ ‘·|üŒ Ä *|æ, Ä XÀ¢ø£+, XÀ¢ø±s¡ú+ Á>∑Væ≤+#·
˝Ò&TÉ . #·+&çø,° áX¯«s¡TìøÏ e÷Á‘·+ ms¡Tø£|sü T¡ kÕÔ&TÉ kÕe<Ûëq+>±.. n+<ëø± ‘·q Vü≤è<äj·÷ìøÏ ‘·|üŒ, |üs¡X¯óy˚~ ‘êÁeTbÕÁ‘·\T mø£ÿ&É ìøÏå|üÔ|ü]∫+~ qs¡e÷qe⁄\≈£î ‘Ó*j·T<äT. Ä s¡Vü≤dü´+ ‘·q˝ÀH˚ ñ+&çb˛sTT+~ #ê\T! eT]|ü⁄Œ&ÉT ∫qï|ü¬s&ç¶ #˚õøÏÿ+#·T≈£îHêï&û eTT+‘· q T m˝≤? m˝≤¬ > ’ H ê #· + &ç <ë«sê, ¬s&ç¶sêE>±] <ë«sê ∫qï|ü¬s&ç¶MT<ä ˇ‹Ô&ç ‘Ó∫Ã, Ä Á<ëeø±ìï nqe düs¡+>± kÕ«sêúìøÏ ñ|üjÓ÷ –+#·≈£î+&Ü, eT¬se]ø° <Ûësê<ä‘·Ô+ #˚j·T≈£î+&Ü, n]ø£{+ºÏ #ê*. q+<äkÕ«$T e&çe&ç>± k˛eTj·÷õ Ç+{Ïπødæ q&ç#ê&ÉT. ÁãVü‰à+&ÉyÓTÆq uÛÑeq <ë«s¡+ e<ä› #·+&ç q+<äkÕ«$T sêø£ø√dü+ m<äTs¡T#·÷k˛Ô+~. k˛eTj·÷õ, k˛$T<˚$, #·+&ç Äj·Tq >±]ì kÕ<äs¡+>± kÕ«>∑‹+#ês¡T. ø±˙ q+<äkÕ«$T eTqdüT Ä kÕ«>∑‘· dü‘êÿsê\MT<ä ˝Ò<äT. #· + &ç ‘ √ @ø±+‘· + >± >∑ ã >∑ ã »]–+~ #ÓbÕŒ&Üj·Tq. #·+&ç ìsêÈ+‘·b˛sTT+~. k˛eTj·÷õ>±]øÏ n|üŒ{Ï<ëø±, q+<äkÕ«$T eTVü‰jÓ÷– n˙, e÷\ ø=+&É˝À ‘·|ükÕ‡#·]düTÔHêï&É˙ Äj·Tq <äs¡ÙHês¡ú+ #· + &ç , áX¯ « s¡ T &É T , eTVü ‰ ø±\T&É T ‘· s ¡ # · ÷ yÓfi¯óÔ+{≤s¡˙ e÷Á‘·y˚T ‘Ó\TdüT. #·+&ç, Çø£ $~Û˝øÒ £ ‘·+Á&ç‘√ >∑èVü‰+‘·sꓤ>+∑ ˝À á mì$T<˚fi¯ófl>± ‘·eT ÁX¯eT, <ëì |òü*‘·+, ‘·eT dü<ëX¯j·T+ n˙ï $e]+∫ #Ó|æŒ+~. k˛eTj·÷õ ÄX¯Ãs¡´#·ø‘Ï T· &ÓH’ ê&ÉT. Á|üdüTÔ‘·+ »]–q $|ü‘·÷Ô #Ó|æŒ+~. s¬ +&ÉT y˚THê\T sêC≤+‘·'|ü⁄sêìøÏ ãj·T˝Òs› êsTT. ˇø£ y˚ T Hê˝À q+<ä k Õ«$T, eTs√ y˚ T Hê˝À k˛eTj·÷õ, #·+&ç ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. Ä sêÁ‹y˚fi≤ n{≤¢ eTT>∑TZs¡T sêe≥+ ¬s&ç¶ sêE>±]øÏ ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–+∫+~. nuÛÑ´+‘·s¡ eT+~s¡+˝À düe÷ y˚Xe¯ Tj·÷´s¡+‘ê. #·+&ç »]–q<ä+‘ê dü$es¡+>± #Ó|æŒ+~. nsTT‘˚ |üs¡X¯óy˚~ ô|<ä› yÓ÷‘ê<äT˝À ìøÏå|üÔ |üs¡∫q $wüjT· + e÷Á‘·+ q+<äkÕ«$T Ä»„yT˚ s¡≈î£ #Ó|Œü ˝Ò<Tä . ¬s&ç¶sêE≈£î dü+‘√wü+ ø£*–+~. ˇø£ ø£q´ Ç+‘·{Ï |ü≥Tº<ä\‘√ z eTVü≤‘·Ôs¡ kÕ<Ûäq≈£î ‘√&ÉŒ&É≥+ ì»+>± eTVü‰<äT“¤‘·eTì|æ+∫+~. ªª∫qï|üs¬ &çì¶ ‘·«s¡>± |æ*|æ+#·+&ç. Ä Á<ëeø£+ MT ÄBÛq+ #˚düTø√+&ç ∫Hêïqï>±s¡÷! Ä Á<ëeø£+ <ë«sê ∫qï|üs¬ &ç¶ á dü]øπ mH√ï ªªø=j·T´eTTø£ÿ*ïμμ n|üs+¡ õ>± e÷]à ñ+{≤&ÉT. MTs¡e˙ï ªªsêE>±μμ Á|üuÛÑT‘·«+ KC≤Hê≈£î ‘·s¡*+#·+&ç. nqs¡TΩ&çøÏ Äø£dæàø£ dü+|ü<ä ˇq >∑÷]‘˚ n‘·ì ≈£î≥T+u≤ìø° sêC≤´ìø° ≈£L&Ü n]wüøº ±] ne⁄‘·T+~μμ n+~ #·+&ç Äy˚X¯+>±.
ªª#·+&çì q+<äTìeT&ÉT>∑T e<ä›≈£î |æ*|æ+#·T ∫qï|ü¬s&û¶... Hê ‘·sê«‘· Hê n+‘·{Ï @ø±Á>∑‘· ø£*–q e´øÏÔ #·+&ç. |üPC≤~ø±\T ìs¡«Væ≤+#· ≥+˝À ÄyÓTø±y˚T kÕ{Ï. ÄyÓT≈£î düs¡«<˚e‘·\T |ü\T≈£î‘ês¡T. |üs¡X¯ósêeTT&ÜyÓT≈£î eX¯e]ÔjÓÆT e⁄+{≤&ÉT. ÄyÓT |üPC≤~ø±\T ìs¡«]Ô+#êø£, ÄyÓT m<äT≥ ˙≈£î uÀ~ÛkÕÔqT |üsX¡ ó¯ y˚~ s¡V≤ü dü´+. n+‘˚ø±<äT, ìøÏå|üÔ |üs¡∫q |üs¡X¯óy˚~ s¡Vü≤dü´+ ≈£L&Ü #ÓãT‘êqTμμ nHêï&ÉT Çø£ ‘·q eTs¡D+ ‘·|üŒ<äqT≈£îqï q+<äkÕ«$T. s¬ &çs¶ êE>±s¡T ∫qï|üs¬ &ç¶ ø√dü+ ø£ãTs¡+bÕs¡T. Ä dü]πø ∫qï|ü¬s&ç¶ eTT+‘·˝Àì yÓTT‘·Ô+ Á<ëeø±ìï ‘·q uÛeÑ q+˝Àì ø£ì|æ+∫q ø=j·T´eTTø£ÿø£˝≤¢ |ü{+ºÏ ∫ n|üs¡+õ>± e÷]Ã, Ä Äq+<ä+˝À, ‘·|üŒ‘ê– |ü&eç ⁄Hêï&ÉT. Äj·÷∫‘·+>± \_Û+∫q Ä dü+|ü<qä T e<äT\Tø√e{≤ìøÏ ∫qï|üs¬ &ç¶ Ç+{À¢ì Ä&Éyê¬ses¡÷ n+^ø£]+#·˝Ò<äT. yês¡+‘ê yÓ[fl, eTVü‰sêDÏ>±]øÏ $qï$+#·T≈£îì, m˝≤¬>H’ ê ∫qï|üs¬ &çì¶ s¡ø+åÏ #·eTì ø√sês¡T. ÄÁ•‘· |üø£åbÕ‘·+ >∑\ sêDÏ, ¬s&ç¶sêE>±] MT<ä ˇ‹Ô&ç ‘Ó∫Ã+~. Hê |ü⁄{Ϻì+{ÏyÓ’|ü⁄ ã+<ÛäTe⁄ dü+|üqTï&Ó’‘˚ MTs¡T zs¡«˝Òsê? MT≈£î Hêø£+fÒ, ∫qï|ü¬s&ç¶ ø£+fÒ, #·+&ç m≈£îÿyê? eTq ñ|ü⁄Œ ‹ì Áã‹πø |ü⁄s√Væ≤‘·T\ |æ\¢` |üs¡X¯óy˚~ ‘·j·÷s¡T #˚sTT+#˚ ø±s¡´Áø£eT+ >∑T]+∫ MT‘√ e÷≥ e÷Á‘·yÓTÆHê #Ó|æŒ+<ë? n+<äT¬ø’q Ks¡Ã+‘ê á sê»´+<˚ ø£<ë? ÄyÓT @ Vü≤≈£îÿ‘√ n<ä+‘ê ñ|üjÓ÷–+#·Tø=+~? |üs¡X¯óy˚~ì ÄyÓT ‘·q kÕ«sêúìøÏ ñ|üjÓ÷–+#·Tø√<äì qeTàø£+ @$T{Ï? @~ @yÓTÆHê á $wüj·T+˝À MTs¡T ∫qï|ü¬s&ç¶ì s¡øÏå+∫ rsê*μμ n+~. ¬s&ç¶sêE>±s¡T Çs¡ø±≥+˝À |ü&çb˛j·÷s¡T. ∫qï|ü¬s&ç¶MT<ä á>∑ yê*‘˚ sêDÏ>±]øÏ, yê] ã+<ÛTä e⁄\≈£L ø√|ü+ edüT+Ô ~. sê»ø°jT· +>± ≈£L&Ü ∫qï|üs¬ &ç¶ #ê˝≤ ø£˝À¢˝≤\T düèwæ+º #·>\∑ &ÉT. n‘·&TÉ Ç|üŒ{Ïπø ñ<äj·T–] ÁbÕ+‘·+˝À dü+#·]düTÔqï eTTdü˝≤àqT\‘√ ùdïVü≤dü+ã+<Ûë\T ø£*–e⁄Hêï&ÉT. yê] ªªã+<ä÷≈£î (‘·TbÕøÏ)μμ $<ä´ H˚sT¡ Ãø=+≥THêï&ÉT. z eTT+‘· |üs¡X¯óy˚~ <=+–*+#·≥eTqï~ ô|<äH› s˚ y¡ T˚ MT ø±<äT. m˝≤>√ q+<äkÕ«$TøÏ Ä $<ä´ ‘Ó\TdüT ø±ã{Ϻ eTs√kÕ] ‘·j·÷s¡T#˚j·T>∑\&ÉT. á e÷s¡T ‘êqT eTVü‰sêE>±, Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·s¡|òü⁄q q+<äkÕ«$T #˚‘· Ä Á|üjÓ÷>∑+ #˚sTT+∫, ‘·j·÷¬s’q |üs¡X¯óy˚~ì kÕ«BÛq|üs¡#·Tø√e#·Tà nqTø=Hêï&ÉT. ªª#·÷&Ée÷à! #·+&û! »]–+<˚<√ »]–b˛sTT+~.
9 y˚T, 2016
27
<ÛësêyêVæ≤ø£ Çø£ >∑\uÛ≤ #˚düTø√e&É+ u≤>∑T˝Ò<äT. q+<äkÕ«$T $wüjT· + >∑\uÛ≤>± »q+ nqT≈£îH˚ ø=B› n~ Äj·Tq ÁbÕD≤ìπø eTT|ü⁄Œ ‘ÓdüTÔ+~. ákÕ]øÏ ∫qï|ü¬s&ç¶ì @MT nqe<äT.› MTs¡T yÓ[fls¡+&çμμ nHêïs¡T s¬ &çs¶ êE >±s¡T. #· + &ç ìsêÈ + ‘· b ˛sTT+~. k˛eTj· ÷ õ øÏ+ø£s¡Ôe´‘ê eT÷&ÛÉTì˝≤ ≈£Ls¡TÃ+&ç b˛j·÷&ÉT. q+<äkÕ«$T e÷Á‘·+ #ê˝≤ Äy˚X¯|ü&ܶ&ÉT. ªªeTVü‰sêEe⁄ qTe⁄«, Hê´j·÷Hê´j·T $#ês¡D≈£î ÄÁ•‘· |üø£åbÕ‘· ãT~∆ #·÷bÕe⁄. Çø£ ˙ sê»´+ m≈£ î ÿe ø±\+ ì\e<ä T Hê˝≤+{Ï jÓ ÷ –øÏ , #·+&ç˝≤+{Ï <Ó’eX¯øÏÔ >∑\ n|ü⁄s¡÷|ü ø£q´ Á|üj·T‘êï \≈£L, Hê´j·T+ #˚≈£Ls¡Ã˝Òì ˙e⁄, düs¡«dü+|ü<ä©ï sêC≤´©ï ø£*– ñ+&˚ ns¡Ω‘· ø√˝ÀŒj·÷e⁄...μμ nHêï&ÉT.
ø±\>∑eTq+
|üs¡T>∑T\T ô|fÒº eTqTE˝≤¢sê !
ø±+Áø°≥T »Hês¡D´+˝À j·÷+Á‹ø£ Jeq+‘√ e÷s¡ø£+&ç MTs¡T ª eTiμμ eTqTwüß˝≤¢>± ø£åD+, ìeTTwü+, >∑+≥, s√E, yês¡+, |üø£å+, e÷dü+, e‘·‡s¡+, |ü⁄wüÿs¡+, X¯‘êã›+... Ä>∑ø£ >∑‹düTÔHêïsTT |ü>∑\T, πssTT, Äs¡T ãTT‘·Te⁄\T, qeÁ>∑Vü≤, qø£åÁ‘ê\T >∑‹ ‘·|üŒø£ |ü]ÁuÛÑ$TdüTÔHêïsTT.... ø±\#·Áø£+˝À JesêX¯ó\‘√ e÷qe»qà \_Û+#·T≥ <äTs¡¢uÛÑeTT, ‘·T#·Ã¤düTU≤\‘√... #˚j·T≈£î eè<∏ë ! ªeT‘·TÔμ e<ä*, ì<äTs¡˝Òì, ∫‘·ÔeT+&É* >∑eTà‘·TÔ#·÷&ÉT n+‘·s¡+>∑eT+<äT ø£\<äT n+‘·s¡>∑+>∑... yÓ<äøÏ#·÷&ÉT q&ç|æ+#˚ X¯øÏÔ ø£\<äT ˇø£{Ï... ‘·s¡∫#·÷&ÉT Ä\dæ+∫q ÄXÊuÛÑ+>∑+... B|üeTT+&É>±H˚ Ç\T¢ #·ø£ÿ~<äT›ø√ ø£qT\T ‘Ó]∫q |ü⁄≥Tº≥, ø£qT\T eT÷dæq –≥Tº≥ ¬s|üŒbÕ≥T˝À m+‘· ‘˚&Ü !... ø£ìø£≥Tº ø±<äT>∑<ë ! •X¯ó, u≤\, øöe÷s¡, j·Te«q, yês¡∆ø±´\T... Jeq j·÷Á‘· eTõ©\T ø£&É* ‘·s¡+>±\ y√˝… yÓqTyÓ+≥H˚ e÷s¡T <˚Vü≤ dü«s¡÷bÕ\T ì<äTs¡˝Àì r|æø£\˝≤, yÓT\≈£îesê>±H˚ ø£]–b˛‘·THêïsTT @eTì e]í+‘·T <˚e⁄ì düèwæº $˝≤kÕ\T... •s¡düTe+∫ n]Œ+‘·T nq+‘·ø√{Ï <ä+&ÉÁ|üe÷D≤\T ` &܈ˆ≈£îs¡Ty˚T{Ï øÏc˛sY ≈£îe÷sY,9440244340 28
9 y˚T, 2016
e&çe&ç>± yÓqø£ qT+∫ #·+&ç |æ\TdüTÔHêï $ì|æ+#·Tø√≈£î+&Ü Ä ìo~Û y˚fi¯ sê#·q>∑s¡T˝À q&ç∫ yÓfi≤fl&ÉT q+<äkÕ«$T. ø±˙ Äj·Tq ø√düy˚T ø±#·Tø=ì e⁄qï ∫qï|ü¬s&ç¶ nqT#·s¡T\T Äj·Tìï, M~Û ∫es¡˝À yÓqø£ qT+∫ |ü≥Tº≈£îì H√s¡TeT÷dæ, ã+~Û+∫ ∫qï|ü¬s&ç¶ e<ä›≈£î rdüT¬øfi≤fls¡T. düTe÷s¡T |ü~s√E\T ∫qï|ü¬s&ç¶ >∑èVü≤+‘· sꓤ>∑+˝À q+<äkÕ«$T ∫qï|ü¬s&ç¶ <ë«sê ∫Á‘· Væ≤+dü\≈£î >∑Ts¡j·÷´&ÉT. |üs¡X¯óy˚~ $<ë´s¡Vü≤dü´+ #Ó|üŒeT˙, |üs¡X¯óy˚~ì mø£ÿ&É ìøÏå|üÔ|üs¡∫+B ‘Ó*j·TCÒjT· eT˙, ∫Á‘·V≤æ +dü\T ô|{≤º&TÉ ∫qï|üs¬ &ç.¶ q+<äkÕ«$TøÏ ns¡yú TÓ bÆ ˛sTT+~! ªª|üsX¡ ó¯ y˚~ ˝≤+{Ï ≈£îå Á<ä $<ä´\T dü|©üò ø£è‘·yTÓ HÆ ê, n$ e÷qe⁄\¬ø+<äT≈£î n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ sê˝Ò<√ Äj·TqøÏ|⁄ü Œ&ÉT ne>∑‘y· TÓ +Æ ~. düTe÷s¡T mì$T~ dü+e‘·‡sê\ rÁe kÕ<Ûäq |òü*‘·+ á ∫Á‘·Væ≤+kÕ?
n+<äTπø eTVü‰‘·Tà˝…es√ ø±+‘ê, ø£qø±\≈£î ÁbÕeTTK´+ Çe«˝Ò < ä T . eTTK´+>± ø£ q ø±ìï eTè‘·T´<˚e‘·>± e]í+#ês¡T..μμ nqT≈£îHêï&ÉT. ªª#·+&çì q+<äTìeT&ÉT>∑T e<ä›≈£î |æ*|æ+#·T ∫qï|ü¬s&û¶... Hê ‘·sê«‘· Hê n+‘·{Ï @ø±Á>∑‘· ø£*–q e´øÏÔ #·+&ç. |üPC≤~ø±\T ìs¡«Væ≤+#·≥+˝À ÄyÓTø±y˚T kÕ{Ï. ÄyÓT≈£î düs«¡ <˚e‘·\T |ü\T≈£î‘ês¡T. |üs¡X¯ósêeTT&ÜyÓT≈£î eX¯e]ÔjÓÆT e⁄+{≤&ÉT. ÄyÓT |üPC≤~ø±\T ìs¡«]Ô+#êø£, ÄyÓT m<äT≥ ˙≈£î uÀ~ÛkÕÔqT |üs¡X¯óy˚~ s¡Vü≤dü´+. n+‘˚ø±<äT, ìøÏå|üÔ |üs¡∫q |üs¡X¯óy˚~ s¡Vü≤dü´+ ≈£L&Ü #ÓãT‘êqTμμ nHêï&É T Çø£ ‘· q eTs¡ D + ‘· | ü Œ <ä q T≈£ î qï q+<äkÕ«$T. <ä÷sê˝À#·q˝Òì eT÷s¡Tâ&Ó’q ∫qï|ü¬s&ç¶, q+<äkÕ«$T ªªq+<äTì eT&ÉT>∑Tμμ e<ä› ø£\TdüTø√qTqï≥T¢ qeTàø£düTÔ&Ó’q yêsêÔVü≤s¡Tì #˚‘· #·+&çøÏ ø£ãTs¡T |ü+bÕ&ÉT. (düXw‚ +ü )
#·+<ë<ës¡T\≈£î $»„|æÔ C≤>∑è‹ e´øÏÔ>∑‘· #·+<ë ` kÕeT÷Væ≤ø£ #·+<ë\T |ü+ù|yês¡T á ÁøÏ+~ $wüj·÷\T >∑eTì+#·>∑\s¡T 1. MTs¡T |üÁ‹ø£ #·+<ëqT eTìj·÷s¡¶s¡T #˚dæq≥¢sTT‘˚ MT |üP]Ô ∫s¡THêe÷qT Ç+{Ï q+ãs¡T, |æHéø√&é, yÓTTu…’˝Ÿ q+ãs¡T‘√ düVü‰ sêdæ |ü+|ü>∑\s¡T. 2. ˇø£y˚fi¯ #·+<ë ∫s¡THêe÷ e÷s¡Ãe\dæ eùdÔ bÕ‘· ∫s¡THêe÷, ø=‘·Ô ∫s¡THêe÷\T ¬s+&ç+{Ïì ‘·|üŒø£ ‘Ó*j·T#˚j·÷*. ∫s¡THêe÷\‘√ bÕ≥T C≤>∑è‹ #·+<ë ø√&é q+ãs¡T (MT≈£î edüTÔqï |üÁ‹ø£ô|’ MT ∫s¡THêe÷≈£î Á|üø£ÿq ñ+≥T+~) ‘·|üŒìdü]>± sêdæ |ü+|ü+&ç. 3. C≤>∑è‹ ÄHé˝…’Hé møö+{Ÿ˝À #·+<ë &ÉãT“ &çbÕõ{Ÿ #˚dæqyês¡T q>∑<ä T &çbÕõ{Ÿ #˚dæq yÓ+≥H˚˚, Ä $esê\T, MT ∫s¡THêe÷, yÓTTu…’˝Ÿ q+ãs¡T ‘·|üŒìdü]>± C≤>∑è‹ Ä|ò”düT≈£î bò˛Hé <ë«sê ‘Ó\bÕ*. ˝Òì#√ Ä &çbÕõ{Ÿ mes¡T #˚XÊs¡H˚ $wüj·T+ düŒwüº+>± ‘Ó*j·T &É+ ˝Ò<äT. ÄHé˝…’Hé møö+{Ÿ˝À &çbÕõ{Ÿ #˚ùdÔ MTs¡T &çbÕõ{Ÿ #˚dæq u≤´+≈£î Áu≤+∫ ø√&é q+ãs¡T ‘·|üŒ eT] @ $es¡+ sê<äT. #Óø˘ <ë«sê |ü+|æ‘˚, #Óø˘ q+ãs¡T e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. }s¡T, ù|s¡T $esê˝ÒM sêe⁄. &çbÕõ{Ÿ $TwüHé <ë«sê &ÉãT“ &çbÕõ{Ÿ #˚dæq≥¢sTT‘˚ Á{≤ø±‡ø£¸ Hé $esê\˝À ªu§+u≤sTT dæ{° Áu≤+∫μ nì e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. Ç+≥sYHÓ{Ÿ nøö+{Ÿ <ë«sê Á{≤Hé‡|òüsY #˚dæq|ü⁄Œ&ÉT MT nøö+{Ÿ ∫e] eT÷&ÉT q+ãs¡T¢, MT ù|s¡T e÷Á‘·y˚T edüTÔ+~. }s¡T $esê\T ‘Ó*j·Te⁄. ø±e⁄q C≤>∑è‹ u≤´+ø˘ møö+{Ÿ˝À @ $<Ûä+>± &ÉãT“ »eT #˚dæq|üŒ{ÏøÏ Ä $esê\T ù|s¡T, }s¡¢‘√ düVü‰ bò˛Hé <ë«sê ‘·|üŒìdü]>± ‘Ó\T|ü>∑\s¡T. 4. MT ∫s¡THêe÷ $esê\‘√bÕ≥T>± ‘·|üŒìdü]>± MTs¡T #˚dæq u≤´+≈£î &çbÕõ{Ÿ $esê\T (u≤´+≈£î ù|s¡T, Áu≤+∫, ◊.m|òt.mdt.ø√&é, Á{≤Hê‡ø£åHé q+ãs¡T) ≈£L&Ü sêdæ |ü+bÕ*. 5. ø=+‘·eT+~ bÕsƒ¡≈£î\T ∫s¡THêe÷\T e÷Á‘·y˚T sêdæ |ü+|ü⁄‘·THêïs¡T, &çbÕõ{Ÿ $esê\T sêj·T≥+˝Ò<äT. n˝≤+{Ïyê]øÏ C≤>∑è‹ |ü+|ü˝ÒeTT. 6. MTs¡T #·+<ë ø£{qºÏ s¬ +&ÉT yêsê\≈£î |üÁ‹ø£ MT≈£î n+<äì#√ ‘·|Œü ìdü]>± Ä|òd” Tü ≈£î ‘Ó\T|ü>\∑ s¡T. 7. u≤´+ø˘ &çbÕõ{Ÿ $esê\≈£î ` uÛÑyêì : 9959991278 #·+<ë<ës¡T\ $esê\T ` Hê>∑sêE : 9959997013 Ä q+ãs¡T¢ n+<äTu≤≥T˝À ˝Òì#√ dü+Á|ü~+#·e\dæq ôd˝Ÿ q+ : sêeTø£èwüí 9440652115. ` y˚TH˚»sY
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+
` <äT–Zsê\ sê»øÏXÀsY, 8008264690
düyÓTÆø£´ b˛sê≥ dü÷Œ¤]Ô 1857 kÕ«‘·+Á‘·´ dü+Á>±eT+ ªªuÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Á_{Ïwt yê] n~Ûø±sêìï ~Ûø£ÿ]dü÷Ô 1857˝À dæbÕsTT\ ‹s¡T>∑Tu≤≥T »] –+~. nsTT‘˚ á b˛sê≥+ uÛ≤s¡‘<· X˚ ¯ kÕ«‘·+Á‘·´+ ø√dü+ »]–+~ ø±<äT. n<=ø£ ∫qï ‹s¡T>∑Tu≤≥T e÷Á‘·y˚T. ‘·TbÕø° ‘·÷{≤\ô|’ |ü+~ø=e⁄«, Äe⁄ ø=e⁄« |üPj·T&É+, njÓ÷<Ûä´ qyêãTqT n~Ûø±s¡+ qT+∫ ‘=\–+#·≥+, s¡a≤˙‡ \ø°åàu≤sTTøÏ <ä‘·Ô‘· #˚dTü ≈£îH˚ n~Ûø±s¡+ ˝Ò<ìä Á_{Ïwt yês¡T Á|üø{£ +Ï #·&+É e+{Ï ∫qï ø±s¡D≤\ e\q á ‹s¡T>∑Tu≤≥T »] –+~. n+‘˚ ‘·|üŒ e+<ä˝≤~ sêC≤´\T, Á|üuÛÑTe⁄\T n+<äT˝À bÕ\T|ü+#·Tø=q˝Ò<äT. n~ yÓTT‘·Ô+ uÛ≤s¡rj·T Á|ü»\ b˛sê≥+ ø±<äT. n+<äTø£H˚ Ä ‹s¡T>∑Tu≤≥T $|òü\eTsTT´+~. Á_{Ïwt yê] ã\y˚T ¬>*∫+~μμ. ÇB 1857 kÕ«‘·+Á‘·´ dü+Á>±e÷ìï dæbÕsT÷\ ‹s¡T>∑Tu≤≥T>± e÷Á‘·y˚T ≈£î~+∫ #Óù|Œ ≈£îVü≤Hê y˚T<Ûëe⁄\ ø£<∏äq+. eT] 1857 dü+Á>±eT+˝À <˚X¯eT+‘ê bÕ˝§Zq˝Ò<ë? n~ πøe\+ ø=~›eT+~ ‹s¡T>∑Tu≤fÒHê? n<˚ ì»yÓT‘Æ ˚ Ä dü+Á>±eT+ >∑T]+∫ Ms¡ kÕes¡ÿsY Áyêdæq |ü⁄düÔø£+ <˚X¯ Á|ü»\+<ä]˙ m˝≤ ñ‘˚Ô»|ü]∫+~? $|ü¢ø±s¡T\T <ëìì ¬s+&Ée uÛÑ>∑eBZ‘·>± m+<äT≈£î Äsê~Û+#ês¡T? <˚X¯+˝À kÕes¡ÿsY |ü⁄düÔø£+ πs¬ø‹Ô+#·uÀj˚T dü+#·\Hê\øÏ uÛj Ñ T· |ü&ç Á_{Ïwt yês¡T Ä |ü⁄døÔü ±ìï eTTÁ<äDøÏ eTT+<˚ s¬ +&ÉTkÕs¡T¢ m+<äT≈£î ìùw~Û+#ês¡T? <˚X+¯ ˝À eT∞fl Ç˝≤+{Ï ñ<Ûèä ‘·yTÓ qÆ b˛sê{≤\T ‘·˝‘… ≈Ô· î£ +&Ü Á_{Ïwt yês¡T m+<äT≈£î |ü>∑&É“+B C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√e\dæ e∫Ã+~? 1857 kÕ«‘·+Á‘·´ dü+Á>±eT düeTÁ>∑ dü«s¡÷bÕìï ˇø£kÕ] |ü]o*<ë›+.
1857 dü+Á>±eT+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Äùd‘·T o‘·q>∑ |üs¡´+‘·eT÷ »]–+~. \ø£å˝≤~eT+~ ôd’ì≈£î\T ‘Ó\¢yê]ô|’ ø£‘·TÔ\T <ä÷kÕs¡T. HêHê kÕôV≤uŸ |”cÕ«, s¡a≤˙‡ \ø°åàu≤sTT, ≈£î+esYdæ+>¥, uÒ>+∑ Vü≤»s¡‘eY T˝Ÿ, eJ<é Ä©cÕ e+{Ï bÕ\≈£î\T <˚X¯ kÕ«‘·+Á‘·´+ ø√dü+ Á_{Ïwt yê]ì m~]+∫ b˛sê&Üs¡T. ‘ê+‘ê´‘√ù|, {Ïø±ÿdæ+>¥, U≤Hé ãVü≤<ä÷›sY U≤Hé e+{Ï ùdHêqT\T Á_{Ïwt yê]ì eTT|üŒ‹|üŒ\T ô|{≤ºs¡T. Ä s√E˝À¢ |ü≥ºD≤\T, q>∑sê\T, Á>±e÷\T ` Ç˝≤ <˚Xe¯ T+‘·{≤ s¡Ds¡+>∑ eTsTT´+~. j·TTe≈£î\T, j·TTe‘·T\T, Ád”Ô\T, |ü⁄sT¡ wüß\T,eè<äT\∆ T, |æ\\¢ T n+<äs÷¡ Ä+>∑¢ bÕ\qqT n+‘·yÓTT+~+#·&ÜìøÏ ø=<äeTdæ+Vü‰˝≤¢ ñ]ø±s¡T. kÕ<ÛäTdü+‘·T\T, eTÚ©«\T, |òüø°s¡T¢ Á|ü»\ì #Ó’‘·q´ e+‘·T*ï #˚kÕs¡T. dü«<Ûäs¡à dü+düÿè‘·T\qT ø±bÕ&ÉT ø√&ÜìøÏ Á|ü»\ Äy˚X¯+ n–ï|üs¡«‘·+˝≤ ã<ä›
eTVü‰sêDT\ ÄuÛsÑ D¡ ≤\qT <√#·T≈£îHêïs¡T. ªáHê+μ ø£MTwüHé ù|s¡T‘√ ˇø£ÿ u§+u≤sTT Áô|dæ&Ó˙‡˝ÀH˚ 15,000 »MT+<ës¡T\ uÛÑ÷eTT\T, Ä<ëj·T+, KC≤Hê\qT Á_{Ïwtyês¡T kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îHêïs¡T. <˚X¯+ yÓTT‘·Ô+MT<ä 35,000 eT+~ »MT+<ës¡T\T ìsêÁX¯j·TT\j·÷´s¡T. yê] n+‘·'|ü⁄s¡ Åd”Ô\T á b˛sê{≤ìøÏ ø±s¡D≤˝Ò$T{Ï..? 1757 bÕ¢d” j·TT<ä∆+ ‘·s¡Tyê‘· Á_{Ïwt yê] |òüTÀsê‹|òüTÀs¡+>± nee÷HêìøÏ >∑Ts¡j·÷´s¡T. á ‘·s¡|òü⁄q uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ádæº+&çj·÷ ø£+ô|˙ »MT+<ës¡T\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ɶ ôd’ì≈£î\T, ùde≈£î\T, \sTT´+~. Ä eTVü‰ dü+Á>±eT+˝À ¬s+&ÉT \ø£å\ eT+~ ôd’ì≈£î\T, e+<ä \ø£å\ eT+~ kÕe÷q´ Á|ü » \T #· ì b˛j· ÷ s¡ T . uÛ ≤ s¡ ‘ · kÕ«‘· + Á‘· ´ dü+Á>±eT+˝À Çìï \ø£å\ eT+~ ã*<ëq+ #˚dæq dü+|òTü ≥q Ç<=ø£ÿfÒ!
Ä+π>¢j·TT\‘√ Ms√∫‘·+>± b˛sê&çq s¡a≤˙‡\øÏåàu≤sTT
|ü]bÕ\q yÓTT<ä\sTT´+~. yê´bÕs¡+ ù|s¡T‘√ eTq<˚X+¯ ˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{Ïqº Á_{Ïwyt ês¡T nH˚ø£ s¡ø±\ ≈£î‘·+Á‘ê\‘√ eTq<˚XÊìï kÕ«BÛq+ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. Ä+π>j ¢ T· T\T n&ÉT>∑Tô|{≤ºø£ dæ]dü+|ü<\ä ‘√ ‘·T\‘·÷>π eTq<˚XÊìï nH˚ø£s¡ø±\T>± <√#·T≈£îHêïs¡T. Ä]úø£ e´edüqú T <Óã“rkÕs¡T. Á|ü|+ü #·+˝À¬ø˝≤¢ dü+|üqïyÓTqÆ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï Á|ü|ü+#·+˝À¬ø˝≤¢ ìs¡Tù|<ä <˚XÊ\ düs¡dü≈£î ~>∑C≤sêÃs¡T. yê] ≈£î‘·+Á‘ê\øÏ eTq <˚X¯+˝Àì sêE\ n+‘·s¡Z‘· ø£\Vü‰\T ≈£L&Ü <√Vü≤<ä+ #˚kÕsTT. >∑es¡ïsY »qs¡˝Ÿ>± ñqï yêsYï ùV≤dæ+º >¥‡ s√Væ≤˝Ÿ K+&é, ø±o, u…+>±˝Ÿ ÁbÕ+‘ê\qT ø£ã[+#ê&ÉT. Ä ‘·sT¡ yê‘· >∑es¡ïsY »qs¡˝Ÿ nsTTq &É˝ÖΩd” ª˝≤|ü⁄‡μ #· ≥ º + #˚ k Õ&É T . Ç~ sê»´ dü + Áø£ e TD≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q~. ìdü‡+‘·T\T>± eTs¡DÏ+∫qyê] sêC≤´\qT ø£ã[+#·&ÜìøÏ |üìïq ≈£îÁ≥ Ç~. dü+‘êq+ ˝Òì sêE\T <ä‘·Ô‘· d”«ø±sêìï n+^ø£ ]dü÷Ô 1837˝À Á_{Ïwtyês¡T Á|üø£≥q #˚kÕs¡T. nsTT‘˚ n~Ûø£ Ä<ëj·T+ edüTÔqï sêC≤´\qT ø£ã[+#ê\qï <äTs¡T<˚X› ´¯ +‘√ &É˝ÖΩd” ª˝≤|ü⁄‡μ #·≥+º #˚kÕ&ÉT. á #·≥º+ Ä<Ûës¡+>± ‘Ó\¢yês¡T Á≈£Lsê‹ Á≈£ L s¡ + >± sêC≤´\qT, n+‘· ' |ü ⁄ sê\qT,
$<ë´y˚‘·Ô\T, eè‹Ô |üìyês¡T \ø£å˝≤~ eT+~ ìsê<Ûës¡T˝…’ _#·ÃyÓT‘·T≈Ô î£ ì J$+#·e\dæq |ü]dæ‹ú <ë|ü ⁄ ]+∫+~. ‘Ó \ ¢ y ê] n|ò ü ÷ sTT‘ê´\qT Ms¡+<äs÷¡ <˚X+¯ ˝Àì Á>±eTÁ>±e÷ìø° #˚sy¡ k˚ Õs¡T. n~Ûø±s¡T\T, »MT+<ës¡T\ |ü]dæú‘˚ Ç˝≤ ñ+fÒ Çø£ kÕe÷qT´\ |ü]dæú‹ m˝≤ ñ+<√ #Ó|üŒø£ÿπs¢<äT. M{ÏøÏ ‘√&ÉT ‘Ó\¢yês¡T C≤‹ $eø£å‘·qT ≈£L&Ü m≈£îÿe>± #·÷ù|yês¡T. ‘·eT Çfi¯fl˝À |üì#˚ùd uÛ≤s¡rj·TT\qT ˙#·+>± #·÷ùdyês¡T. ‘êeTT yÓfi‚fl ¨≥fi¯fl˝À, Á|üj÷· DÏ+#˚ s¬ \’ T uÛÀ^\˝À, yê´Vü‰´[øÏ yÓfi‚fl bÕs¡Tÿ\˝À uÛ≤s¡rj·TT\≈£î Á|üy˚X¯+ ˝Ò<äT. ádæ º + &ç j · ÷ ø£ + ô|˙ ôd’ q ´+˝À ¬ s +&É T $uÛ≤>±\THêïsTT. yÓTT<ä{Ï $uÛ≤>∑+˝Àì Ä|ò”düs¡T¢, ø£e÷+&És¡T¢, ôd’ì≈£î\T Ä+π>¢j·TT˝Ò. Çø£ ¬s+&Ée $uÛ≤>∑+˝À Ä|òd” sü T¡ ¢ Ä+π>j ¢ T· T\T, $T–*qyês¡+‘ê uÛ≤s¡rj·TT\T. á uÛ≤s¡rj·T ôdì’ ≈£î\ |ü≥¢ ø£+ô|˙ yê]øÏ $eø£å m≈£îÿe. |üsêÁø£eT+˝À uÛ≤s¡rj·T\T me]ø° rdæb˛s¡T. nsTTHê #ê©#ê\ì J‘ê*∫à yê]#˚ >=&ÉT¶ #êøÏØ #˚sTT+#·T≈£îH˚yês¡T ‘Ó\¢yês¡T. BìøÏ ‘√&ÉT uÛ≤s¡rj·T ôdì’ ≈£î\ô|’ Ä+π>j ¢ ÷· ~Ûø±s¡T\ <äeTqø±+&É $|üØ‘·+>± ñ+&˚~. Á_{Ïwt <äTsê>∑‘ê\ |ü≥¢ uÛ≤s¡rj·T dæbÕsTT\˝À
9 y˚T, 2016
29
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+ n\»&ç yÓTT<ä\sTT´+~. ªªø£+ô|˙ ø√dü+ b˛sê&˚~ eTq+. j·TT<ä+∆ ˝À #·ìb˛j˚T~ eTq+. j·TT<ä+∆ ˝À >±j·T|ü&qç yê]ì ø£+ô|˙ Ä<äTø√<äT. Ç+‘· j·TT<ä+∆ #˚dæ, Çìï ‘·TbÕ≈£î\T ù|˝ÒÃ~ me]MT<ä? eTq Á|ü»\T, eTq sêE\MT<˚ ø£<ë. <ëìøÏ Á|ü‹|òü\+ @$T{Ï? Ä+π>¢j·TT\øÏ n~Ûø±s¡+, uÛ≤s¡rj·T dæbÕsTT\≈£î s√EyêØ <ä+&Éq\T, nee÷Hê\T. á <äTsê>∑‘ê\T m+‘·ø±\+ uÛÑ]+#ê*?μμ ÇB uÛ≤s¡rj·T dæbÕsTT\+<ä]˝Àì Äy˚<äq. Ç$ dü]b˛eqï≥T¢ ádæº+&çj·÷ ø£+ô|˙yês¡T <˚X+¯ ˝À eTTeTTàs¡+>± eT‘·e÷]Œ&ÉT\T #˚sTT+#ês¡T. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ m|üŒ{Ïø° Ç+>∑¢+&ÉTøÏ u≤ìdü<˚X¯+>± ñ+&Ü\+fÒ Çø£ ÿ &ç Á|ü » \qT Ŭ ø ’ d ü Ô e ⁄\T>± #˚j·÷\qï<˚ yê] Ä˝À#·q. ádæº+&çj·÷ ø£+ô|˙ 1850˝À ¬s©õj·THé &çCÒ_*{° #·{≤ºìï Á|üy˚X¯ô|{Ϻ+~. n|üŒ{Ï es¡≈£î ø=&ÉT≈£î eT‘·+ e÷]‘˚ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T y˚s=ø£]ì <ä‘·Ô‘· rdüT≈£îì n+‹eT dü+kÕÿsê\T #˚sTT+#·T ≈£îH˚yês¡T. ‘·eT ÄdæÔì ≈£L&Ü Ä <ä‘·Ô|ü⁄Á‘·Tìπø Ç#˚Ãyês¡T. ø±ì 1850˝À #˚dæq á #·≥º+ <ë«sê <ä‘|Ô· ⁄ü Á‘·TìøÏ ÄdæÔ Çe«&ÜìøÏ M˝Ò<¢ Tä . eT‘·+ e÷]q ndü\T ø=&ÉT≈£îπø ÄdæÔ \_ÛdüTÔ+~. ø±˙ á eT‘·+ e÷]q ø=&ÉT≈£î n+‹eT dü+kÕÿsê\T #˚j·T&ÉT. ‘· e T <Û ä s ¡ à +ô|’ , ‘· e T Jeq+ô|’ ãVü Q eTTU≤\T>± »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+π>¢j·TT\ ÄÁø£eTD≈£î düe÷»+ u…+uÒ˝…‹Ô+~. Ä+>∑¢sê»´+ ñ+fÒ ‘·eT <Ûäs¡à+ HêX¯qyÓTÆb˛‘·T+<˚yÓ÷qH˚ n_ÛÁbÕj·T+ uÛ≤s¡rj·TT\˝À ã\|ü&ÉkÕ–+~. @<√ ˇø£{Ï #˚dæ ‘·eT <Ûsä êàìï s¡ø+åÏ #·Tø√yê\H˚ uÛ≤eq uÛ≤s¡rj·TT\ n+‘· s êfi≤\˝À s¡ > ∑ T \T‘√+~. ˇø£ b˛sê≥ $k˛Œ¤≥HêìøÏ yê] n+‘·s¡+>∑+ düqï<ä∆eTÚ‘√+~. ‹s¡>∑ã&çq dü+kÕúHêBÛX¯ó\T HêHêkÕôV≤uŸøÏ 27 @fi¯fl ej·TdüT‡ e#˚ÃHê{ÏøÏ 1851˝À ¬s+&Ée u≤Jsêe⁄ |”cÕ« eTs¡DÏ+#ê&ÉT. ‘· q yês¡ d ü T &ç > ± HêHêkÕôV≤uŸ ≈ £ î dü + |ü P s¡ í n~Ûø±sêìï n|üŒC…|üPÔ M\THêe÷ ÁyêkÕ&ÉT. ø±˙ <ä T sê‘· T à˝… ’ q ádæ º + &ç j · ÷ ø£ + ô|˙ yês¡ T HêHêkÕôV≤uŸ≈î£ Hê´j·T|üs+¡ >± sêe\dæq 8 \ø£\å uÛsÑ D¡ ≤ìï s¡<Tä #› k˚ Õs¡T. ø£+ô|˙yê]‘√ HêHêkÕôV≤uŸ ñ‘· Ô s ¡ Á |ü ‘ · T ´‘· Ô s ê\T kÕ–+∫Hê |ò ü * ‘· + ˝Òø£b˛sTT+~. ∫e]øÏ $dæ–b˛sTTq HêHêkÕôV≤uŸ ‹s¡>∑ã&Ü\ì ìs¡ísTT+#ê&ÉT. 1842˝À s¡a≤˙‡ eTVü‰sêE >∑+>±<Ûsä s¡ êe⁄‘√ \ø°åàu≤sTT $yêVü≤+ »]–+~. $yêVü≤yÓTÆq Äπsfi¯fl≈£î yê]øÏ ˇø£ eT>∑ •X¯óe⁄ »ìà+∫, eT÷&ÉT HÓ\\πø eTs¡D+Ï #ê&ÉT. Ä ~>∑T\T‘√ >∑+>±<Ûsä s¡ êe⁄ »ãT“|ü&ܶ&ÉT. Ä düeTj·T+˝ÀH˚ ‘·eT e+XÊìøÏ #Ó+~q <ëyÓ÷<äs¡sêe⁄qT <ä‘·Ô‘· rdüT≈£îHêï&ÉT. <ä‘‘Ô· · düeTj·T+˝À s¡a≤˙‡˝Àì ø£+ô|˙ @C…+≥TqT, kÕúìø£ ôd’ìø±~Ûø±] ¬øô|ºHé e÷]ºHéqT ÄVü‰«ì+∫ 30
9 y˚T, 2016
‘·q ‘·s¡Tyê‘· <ëyÓ÷<äs¡sêe⁄qT ‘·q yês¡düT&ç>± >∑T]Ô+#·eTì, n‘·&çøÏ j·TTø£Ô ej·TdüT‡ e#˚à es¡≈£î n‘·ì ‘·s¡|òü⁄q \ø°åàu≤sTT sê»´e´eVü‰sê\T #·÷&É{≤ìøÏ n+^ø£]+#·eTì $qï$+#·T≈£îHêï&ÉT. 1853 qe+ãs¡T 21q >∑+>±<Ûäs¡sêe⁄ ø£qTï eT÷kÕ&ÉT. ø±˙ ‘Ó\¢yês¡T >∑+>±<Ûäs¡sêe⁄ $C≤„|üqqT ô|&É#$Ó q ô|{Ï,º ªªs¡a≤˙‡ì ø£*ù|düT≈£î+{≤+. MT≈£î HÓ\≈£î 5y˚\T uÛÑs¡D+ ÇkÕÔ+. MTs¡T }fiÀflì eTVü≤˝Ÿ˝ÀøÏ ìyêkÕìøÏ yÓfifl¯ +&çμμ nì \ø°àå u≤sTTøÏ ø£ãTs¡T |ü+|æ+#ês¡T. n~ $ì sêDÏ ìsêÈ+‘· b˛sTT+~. Á|ü‹|òTü {Ï+#ê\ì ìs¡sí TT+#·T≈£î+~.
j·TT<ä∆ düHêïVü‰\T
Ç˝≤ Á_{Ïwtyê] ≈£î‘·+Á‘ê\≈£î ã˝…’b˛sTTq sê»˝Àø£eTT yê]ô|’ j·TT<ä∆ düHêïVü‰\T #˚j·T&É+ yÓTT<ä\Tô|{Ϻ+~. ÁãVü‰àes¡Ô+˝À HêHêkÕôV≤uŸ |”cÕ«, sêe⁄kÕôV≤uŸ |”cÕ«, ‘ê+‘ê´‘√ù|, s¡+>√ u≤|üPJ, nJeTT˝≤¢U≤Hé\T düe÷y˚Xe¯ Tj·÷´s¡T. HÓ\ s√E\ düTBs¡È #·s¡Ã »]–+~. j·TT<ä∆ Á|üD≤[ø£ dæ<ä∆yÓTÆ+~. 1857≈£î <ë<ë|ü⁄ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\ eTT+<äT á düe÷y˚X¯+ »]–+~. HêHêkÕôV≤uŸ nqT#· s ¡ T \T |ü + &ç ‘ · T \T, düHê´düT\T, |òøü s° ¢¡ y˚cÕ\˝À Á>±e÷\˝À, q>∑sê\˝À |üs¡´{Ï+#ês¡T. ‘·eT <Ûë]àø£ ñ|üHê´kÕ\‘√ bÕ≥T düeTø±©q |ü]dæú‘·T\qT, ‘Ó\¢yê] <äTsê>∑‘ê\qT
Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·TCÒùdyês¡T. kÕúìø£+>± ñ+&˚ |ü+&ç‘·T\qT, eTÚ©«\qT ≈£L&Ü á ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§ZqeTì Áb˛‘·‡Væ≤+#˚yês¡T. rs¡új·÷Á‘êdüú˝≤ \˝À, C≤‘·s\¡ ˝À, qè‘ê´\T, bÕ≥\T, ãTÁs¡ø<£ \ä∏ T, ‘√\Tu§eTà˝≤≥\ <ë«sê Á|ü#ês¡+ kÕ–+~. eTq <Ûsä êàìï, kÕ«‘·+Á‘ê´ìï ø±bÕ&ÉTø√yê\+fÒ ‘Ó\y¢ ê] bÕ\qqT n+‘·yÓTT+~+#·&ÉyÓTTø£ÿfÒ e÷s¡ZeTì Á|üuÀ~Û+#ês¡T. Á_{Ïwt <äTsê>∑‘ê\qT, yê]ô|’ b˛sê≥+ #˚j·Te\dæq ÄeX¯´ø£‘·qT $e]dü÷Ô HêHêkÕôV≤uŸ nìï dü+kÕúHê\, sêC≤´\ bÕ\≈£î\≈£î ˝ÒK\T |ü+bÕ&ÉT. á Áø£eT+˝À ne<∏é qyêãT, &Û©ç ¢ qyêãT ãVü≤<ä÷sYcÕ »|òüsY, uÒ>∑+ Jq‘Y eTVü≤˝Ÿ ≈£L&Ü HêHêkÕôV≤uŸ‘√ #˚‘·T\T ø£*bÕs¡T. ÄHê&ÉT ôd’ìø£ |ü{≤˝≤\˝ÀìøÏ |ü+&ç‘·T\qT, eTÚ©«\qT nqTeT‹+#˚yês¡T. yês¡T Äj·÷ |ü{≤ ˝≤\˝À |üPC≤ ø±s¡´Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤dü÷ÔH˚ <Ûäs¡à
C≤>∑s¡D ø±$+#˚yês¡T. ôd’ì≈£î\≈£î sêÁ‹|üP≥ s¡ V ü ≤ dü ´ +>± dü e ÷y˚ X Ê\T ìs¡ « Væ ≤ +#ês¡ T . kÕ<Ûës¡D+>± >∑+>±»\+ #˚‹˝ÀìøÏ rdüT≈£îH√, uÛÑ>∑eBZ‘·ô|’ #˚sTTô|{Àº, ‘·T\dæ<äfi¯+ MT<äH√, KTsêHé MT<äH√ Á|üe÷D≤\T »s¡T>∑T‘·÷+&˚$. me¬s’Hê dæbÕsTT Ä+π>¢j·TT\≈£î düe÷#ês¡+ n+~+#ê&Éì ‘Ó*ùdÔ n‘·ì ª|üìμ |üP]Ô #˚ùdyês¡T. ˇø£kÕ] Ä+π>¢j·TT\øÏ nqTe÷q+ e∫à ˇø£ ôd’ìø£<äfi≤ìï s¡<äT›#˚kÕs¡T. Ä <äfi¯+˝Àì yês¡+‘ê ñ<ä´eT Á|ü#ês¡≈î£ ˝…H’ ês¡T. eTVæ≤fi¯\ì ≈£L&Ü kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡+˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #˚kÕs¡T. ms¡Tø£\kÕqT\ s¡÷|ü+˝À, ø=+&É<e˚ s¡ s¡÷|ü+˝À eTVæ≤fi≤ ø±s¡´ø£s\Ô¡ T ãj·T\T <˚sês¡T. Á_{Ïwt bÕ\q yÓTT<ä˝…’ e+<ä dü+e‘·‡sê\ ‘·sT¡ yê‘· ˇø£ eTVü‰düeTs¡+ »s¡T>∑T‘√+<ä˙, <ë+‘√ ‘Ó \ ¢ y ê] bÕ\q n+‘· e TÚ‘· T +<ä ˙ CÀdü ´ + #Óù|Œyês¡T. Ä düeTs¡+˝À n+<äs¡÷ bÕ˝§ZHê\ì |æ\T|ü⁄ì#˚Ãyês¡T. $$<Ûä Á|ü<˚XÊ\˝À »]π> ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT düeTq«j·T+ #˚jT· &ÜìøÏ yêsêÔV≤ü s¡T\T |üì#˚ùdyês¡T. Ms¡T düe÷#êsêìï #˚sy¡ j ˚ T· &ÜìøÏ ø=ìï dü+øπ ‘ê\qT ñ|ü j Ó ÷ –+#˚ y ês¡ T . nedü s ¡ y Ó T Æ ‘ ˚ ñ‘· Ô s ê\T Áyêùdyês¡T. á ñ‘·Ôsê\˝À kÕ+πø‹ø£ uÛ≤wü˝À @y√ ø=ìï n+¬ø\T, >∑Ts¡TÔ\T ñ+&˚$. eTVü‰ã\e+‘·T˝…q’ Á_{Ïwyt ê]øÏ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü Ç+‘· s¡Vü≤dü´+>± ˇø£ eTVü‰dü+|òüT≥q ìsêàD+ ø±e&É+ Á|ü|+ü #· #·]Á‘·˝ÀH˚ ˇø£ |üse¡ ÷<äT“¤‘y· TÓ qÆ $wüj·T+. Á_{Ïwt Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ H˚Á‘ê˝≤¢ |üì#˚ùd dæ$*j·THé n~Ûø±s¡T\T, »&ç®\˝Àì uÛ≤s¡rj·TT ˝…’qyês¡T á b˛sê{≤ìøÏ |üP]Ô düeTs¡úqì#˚Ãs¡T. Ä+π>¢j·TT\øÏ mø£ÿ&Ü nqTe÷q+ sê≈£î+&Ü eTdü\T≈£îHêïs¡T. &Ûç©¢, \ø√ï, eT<äsêdüT e+{Ï q>∑sê\˝À dü«‘·+Á‘· düeTs¡+˝À bÕ˝§ZqeTì Á|ü»\≈£î |æ\T|ü⁄ìdü÷Ô yê˝Ÿb˛düºs¡T¢ yÓ*XÊsTT. eTTVüAs¡Ô ìs¡j í T· + 1857 ÁbÕs¡ + uÛ Ñ + ˝À s¡ a ≤˙‡sêDÏ ‘· q ≈£ î e÷s¡ T ìøÏ ñ|ü q j· T q+ ìs¡ « Væ ≤ +∫+~. HêHêkÕôV≤uŸ |”cÕ«, sêe⁄kÕôV≤uŸ, s¡+>√u≤|üPJ, nJeTT˝≤¢, ‘ê+‘ê´‘√ù| yÓTT<ä˝…’qyês¡T Ä y˚&ÉTø£ \˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. s¡a≤˙‡sêDÏ eTVü≤˝Ÿ˝À ˇø£ s¡Vü≤dü´ düe÷y˚X¯+ »]–+~. düeTs¡+ m|ü⁄Œ&ÉT ÁbÕs¡+_Û+#ê* nqï $wüj·T+ô|’ düTBs¡È #·s¡Ã »]–+~. ªy˚Tμ HÓ\˝À m+&É\T u≤>± ñ+{≤sTT. Á|ü<Ûëq n~Ûø±s¡T\+<äs¡÷ m+&É\≈£î ‘·≥Tºø√˝Òø£ dæe÷¢ e+{Ï Á|ü<X˚ Ê\≈£î yÓfi≤ÔsT¡ . y˚T 31 Ä~yês¡+ nsTT´+~. Ä s√E Ä+π>j ¢ T· T\+<äs÷¡ #·]ÃøÏ yÓfi≤ÔsT¡ . n+<äs÷¡ ˇπø düeTj·T+˝À <=s¡T≈£î‘ês¡T. j·TT<ë∆ìøÏ dæ<+∆ä >± ñ+&ÉsT¡ . ø±ã{Ϻ ªy˚T 31μ Ä~yês¡+ j·TT<ä∆ ÁbÕs¡+uÛ≤ìøÏ eTTVüAs¡Ô+>± ìs¡ísTT+#ês¡T. 1857 @Á|æ˝Ÿ yÓTT<ä{Ï yês¡+˝À HêHêkÕôV≤uŸ
Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+ |”cÕ«, nJeTT˝≤¢ U≤Hé &Û©ç ¢ yÓ[fl bÕ<äTcÕ ãVü≤<ä÷sY cÕ »|òsü ‘Y √ #·sá \T »]bÕs¡T. á˝À>± j·TT<ë∆\˝À ñ|üj÷Ó –+#˚ ‘·TbÕø° ‘·÷{≤\øÏ |ü+~, Äe⁄, m<äT\› ø=e⁄« |üPdüTÔHêïs¡qï $wüj·T+ ôd’ìø£ esêZ\˝À bıøÏÿ+~. B+‘√ ôd’ìø£ esêZ\˝À n\»&ç yÓTT<ä \sTT+~. ‘·TbÕø° ‘·÷{≤\ e´eVü‰s¡+ ‘Ó\TdüT≈£îqï á ôdì’ ≈£î\øÏ Ä+π>j ¢ T· T\ô|’ m+‘√ ø√|ü+ e∫Ã+~. 1857 |òæÁãe] 26q á ôd’ì≈£î\T ‹s¡>∑ã&Ü\qT ≈£îHêïs¡T.
eTT+<˚ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq dü+Á>±eT+
Ä s√E 29 e÷]à 1857. eT+>∑fiŸbÕ+&˚ u≤s¡ø˘|üPsY˝Àì 34e |ü{≤\+˝Àì 5e <äfi≤ìøÏ #Ó+~q dæbÕsTT. eTè<äTdü«uÛ≤$. ìcÕ˜>∑]wüߘ&Ó’q 26@fi¯fl Áu≤Vü≤àDT&ÉT. j·TT<ä∆+˝À yÓqT~s¡>∑ì Ms¡T&ÉT. ø=‘·Ô ‘·÷{≤\T yê&É ìsêø£]+∫q+<äT≈£î 19e |ü{≤˝≤ìï Ä+π>j ¢ T· T\T s¡<Tä #› d˚ Tü HÔ êïs¡ì ‘Ó*dæ Äy˚X¯|ü&çb˛j·÷&ÉT. $T–*qyês¡T m+‘· #Ó|æŒHê $q≈£î+&Ü ˇø£ #˚‘√Ô ø£‹,Ô ˇø£ #˚‘√Ô ‘·TbÕø° rdüT≈£îì ôdì’ ≈£î\ es¡Tdü\˝ÀøÏ yÓ[fl Ä+π>j ¢ T· T\ô|’ j·TT<ë∆ìøÏ ø£<ä\+&É+≥÷ eTT+<äT≈£î]ø±&ÉT. bÕ+&˚ ù|*Ãq ‘·÷{≤ <Óã“≈£î kÕs¡®+{Ÿ y˚T»sY Vü≤>¥düHé H˚\ ø=]>±&ÉT. ø£‹Ô‘√ ˝…|òæºHÓ+{Ÿ uÛ≤>¥ ‘·\ q]πøkÕ&ÉT. Ç+‘·˝À ‘Ó\¢ ôdì’ ≈£î&=ø£&TÉ ‘·TbÕø° eT&ÉeT‘√ bÕ+&˚ ‘·\ô|’ yÓ÷<ë&ÉT. ø£\ï˝Ÿ M\sY e∫à bÕ+&˚qT ìs¡“+~Û+#·eTì ÄC≤„|+æ #ê&ÉT. yê]øÏ |ü≥Tºã&É≥+ Çwü+º ˝Òì bÕ+&˚ ‘·TbÕø° ‘·qyÓ|’ ⁄ü ô|≥Tº≈î£ ì ø±\TÃ≈£î Hêï&ÉT. ÁøÏ+<ä|ü&ç ø=q ÁbÕD≤\‘√ ñqï bÕ+&˚qT ã+~Û+∫ @Á|æ˝Ÿ 8, 1857q ñ]rùds¡T. Ç~ 1857 dü«‘·+Á‘· dü+Á>±eT+˝À yÓTT<ä{Ï ã*<ëq+. Ä $<Ûä+>± uÛ≤s¡‘· dæbÕsTT\T düeTsêìï MTs¡{Ÿ˝À eTT+<˚ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
dü+kÕúHê\ $eTTøÏÔ
y˚T 10 ñ<äj·T+. Äs√E Ä~yês¡+ ô|πs&é e÷eT÷\T>±H˚ »]–+~. kÕj·T+Á‘·+ 5 >∑+≥\≈£î Ä+π>j ¢ T· T\+<äs÷¡ #·]ÃøÏ yÓfi≤fls¡T. #·]Ã˝À >∑+≥\T ÁyÓ÷>∑>±H˚ dæbÕsTT\˝À ø£\ø£\+ yÓTT<ä\sTT´+~. ª$<˚oj·TT\qT e~Û+#·+&çμ nH˚ ìHê<ë\T $TqTï eTT{≤ºsTT. MTs¡{Ÿ M<ÛTä \˙ï #·T≥TºÁ|üøÿ£ \ Á>±e÷\ Á|ü»\‘√ ì+&çb˛j·÷sTT. ø£qã&ɶ ‘Ó\¢yê&çì e~Û+#ês¡T. Ç+^¢wüßyê&çøÏ #Ó+~q Á|ü‹ uÛÑeq+ n–ïøÏ ÄVüQ‘·sTT´+~. Á|ü»\T <=]øÏ+~ #˚‹ ø£ + <ä T ≈£ î ì Á_{Ï w t y ê]ô|’ $s¡ T #· T ≈£ î |ü & ܶ s ¡ T . Á_{Ïwyt ês¡T ‘·˝À~≈£îÿHê bÕ]b˛j·÷s¡T. Ä sêÁ‹øÏ MTs¡{Ÿ $eTTø£eÔ TsTT´+~. Ä sêÁ‘˚ $|ü¢e ôd’q´+ &Ûç©¢yÓ’|ü⁄ |üs¡T>∑T\T rdæ+~. MTs¡{Ÿ ôdì’ ≈£î\T sê>±H˚ yê]‘√ ø£*dæb˛sTT &Ûç©¢ ôd’ì≈£î\T Á_{Ïwt yê]ô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&ܶs¡T. ‘Ó\¢yês¡T ÁbÕDuÛÑj·T+‘√ |üs¡T>∑T\T rkÕs¡T. &Ûç©¢ bÕ<äTcÕ ãVü≤<ä÷sYcÕ dæbÕsTT\øÏ ‘·q eT<䛑·T Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. á |ü]D≤e÷\˙ï ‘Ó*dæq &Ûç©¢
eT+>∑fiŸbÕ+&˚ Á|ü»\T Äy˚X+¯ ø£≥\º T ‘Ó+#·T≈£îì M<ÛTä ˝À¢øÏ e#êÃs¡T. e+<ä dü+e‘·‡sê\T>± ‘·eTô|’ »s¡T>∑T‘·Tqï <Ís¡®Hê´\≈£î Á|ürø±s¡+>± rs¡TÃ≈£îHêïs¡T. ◊<äT s√E\˝À &Ûç©¢˝À ‘Ó\¢yê&˚ ˝Ò≈£î+&Ü b˛j·÷&ÉT. &Ûç©¢ $eTTø£ÔeTsTT´+~. &Ûç©¢ ‘·s¡Tyê‘· ø±q÷ŒsY, s¡a≤˙‡, Ä©|òüTsY, Ç{≤yê, s√Væ≤˝Ÿ K+&é, ne<∏é, \ø√ï, ÄJyéT|òTü sY, n\Vü‰u≤<é, yês¡D≤dæ\T ≈£L&Ü $eTTø£eÔ Tj·÷´sTT. ñ<ä´eT+ nD∫y˚‘· MTs¡{Ÿ, &Ûç©¢ $eTTø£ÔeTj·÷´j·Tqï yês¡Ô Ä+π>¢j·TT\qT ~Á>±“¤+‘·T\qT #˚dæ+~. ø£åD≤\˝À ‘·eT ôd’ìø£ |ü{≤˝≤\qT ‘·s¡*+#·&ÜìøÏ |üPqT ≈£îHêïs¡T. n<˚ düeTj·T+˝À |ü]¸j÷· ‘√ Ä+π>j ¢ T· T\ j·TT<ä∆+ eTT–dæ+~. |ü•ÃeT dü]Vü≤<äT›\˝À >∑\ <äfi≤\ìï+{Ï˙ &Û©ç y¢ |’Ó ⁄ü |ü+|æ+#˚ @sêŒ≥T #˚kÕs¡T. n˝≤π> ø£\ø£‘êÔ qT+&ç s¡+>∑÷Hé yÓfi¯fle\dæq |ü{≤˝≤\ìï+{Ï˙ &Ûç©¢yÓ’|ü⁄ eTs¡˝≤Ãs¡T. &Ûç©¢ì kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îHêïs¡T. &Ûç©¢ kÕ«BÛqeTj·÷´ø£ Ä+π>j ¢ T· T\ nø£è‘ê´\≈£î n+‘·T˝Ò≈î£ +&Ü b˛sTT+~. Á|ü»\+<ä]˙ &Ûç©¢ e<ä* bıeTàHêïs¡T. q>∑sêìï Çwüº+ e∫Ãq≥T¢ <√#·T≈£îHêïs¡T. m~]+∫qyê]ì q]π ø kÕs¡ T . &Û ç © ¢ M<Û ä T \˙ï X¯ y ê\‘√ ì+&çb˛j·÷sTT. u≤e⁄\˙ï Ä&Éyê] X¯yê\‘√ ì+&çb˛j·÷sTT. &Ûç©¢ ìsêàqTwü´ eTsTT´+~. ÇB <˚e⁄ì _&É\¶ eTì #Ó|⁄ü Œ≈£îH˚ Ä+π>j ¢ T· T\ Hê>∑]ø£‘!· $T>∑‘ê ÁbÕ+‘ê\qT ≈£L&Ü |üø±ÿ Á|üD≤[ø£\‘√ ˝≤¬sHé‡, &Ü>¥düHé, düsY Vü≤>¥M\sY, nHé düHé, ôV≤Á˙ãsêï˝Ÿ¶, ØHé, y˚T»sY ¬sH˚&é, Vü‰yé\ø˘, düsY VüA´>¥s√CŸ\ Hêj·Tø£‘«· +˝À á eTVü‰ dü+Á>±e÷ìï n‹ rÁe+>± nD∫y˚XÊs¡T. nìï ÁbÕ+‘ê\qT ‹]– ‘·eT eX¯+˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. düsY VüA´>¥s√CŸ ‹]– s¡a≤˙‡ ø√≥qT kÕ«BÛq+ #˚düT≈£îHêïø£ sêDÏ \ø°åà u≤sTT MT<ä ñqï ø√|ü+ q>∑s+¡ MT<ä #·÷|æ+#ê&ÉT. q>∑sêìï <ä>+∆∑ #˚kÕ&ÉT. qs¡y˚T<Ûäy˚T »]bÕ&ÉT. ˇø£ Á>±eT+˝À nsTT‘˚ ◊<äTy˚\ eT+~ì #·+|æ+#ê&ÉT. s¡a≤˙‡ q>∑s¡+˝À s√E\ ‘·s¡ã&ç sêã+<äT\T X¯yê\qT |”≈£îÿ ‹+≥÷H˚ ñHêïsTT≥!
‘ê+rj·T ‘√ù| Ä+π>j ¢ T· T\T Ç+‘·{Ï dü+Á>±e÷ìï nD∫y˚jT· ˝ÒyT˚ yÓ÷qì eTT+<äT uÛj Ñ T· |ü&ܶsT¡ . ø±ì yê] b˛sê≥ ‘·‘·«+, Á|üD≤[ø£, ø=+‘· n<äèwüº+ ≈£L&Ü yê]ì ¬>*|æ+∫+~. nqT≈£îqï düeTj·T+ ø£+fÒ eTT+<äT>±H˚ $|üe¢ + yÓTT<ä\T ø±e≥+ Ä+π>¢j·TT\≈£î #ê˝≤ ˝≤uÛÑ+ ø£*–+∫+~. ô|>’ ± $|üe¢ + <˚X+¯ n+‘·{≤ ˇπøkÕ] yÓTT<ä\T ø±˝Ò<äT. á ¬s+&ÉT Á|ü<Ûëq ø±s¡D≤\ e\¢ Ä+π>j ¢ T· T\T ‘·«s¡>± ø√\T≈£îHêïs¡T. 1857 y˚T 10q MTs¡{Ÿ˝À ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡+ s¡a≤˙‡sêDÏ eTs¡D+‘√qT, HêHêkÕôV≤uŸ , ‘ê+‘ê´‘√ù|\T n<ä è X¯ ´ + ø±e&É+‘√q÷ |üP]Ôø±˝Ò<äT. Ä ‘·s¡Tyê‘· ≈£L&Ü <˚ X ¯ + ˝À |ü \ T#√≥¢ Ä+π > ¢ j · T T\ô|’ <ë&É T \T »s¡T>∑T‘·÷H˚ ñHêïsTT. á j·TT<ë∆ìï >∑T]+∫ Á|üeTTK #·Á‘·ø±s¡T&ÉT ÄsY . dæ . eTE+<ësY Ç˝≤ n+{≤s¡ T : ªªá eTVü‰dü+Á>±eT düeTj·T+˝À Ä+>∑¢ kÕÁe÷»´ uÛÁÑ <ä‘· düqï{Ï <ësêìøÏ y˚˝≤&ÉBj·Tã&ç+~. @ ø=~› n<äèwüºyÓ÷ $|ü¢ø±s¡T\ |üøå±q ñ+&ç ñ+fÒ |ü]dæú‹ ‘ês¡Te÷s¡jT˚ ´~μμ. Ä+>∑¢ #·]Á‘·ø±s¡T&ÉT ª&çÁùd©μ 1857 kÕ«‘·+Á‘·´ dü+Á>±e÷ìï ˇø£ C≤rj·T $|ü¢e+>± e]í+#ê&ÉT. 1858 pHé 7q Á_{Ïwt bÕs¡y¢ TÓ +≥T˝À Á&Ée÷à+&é á düeTsêìï á $<Ûä+>± e]í+#˚&ÉT : ªªuÛ≤s¡‘·<˚X¯ Á|ü»\T Á_{Ïwt Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ ndü+‘·è|æÔ #Ó+~ ñHêïs¡T. n~ m+‘·{Ï<ä+fÒ ns¡&É»qT $|ü¢yê\≈£î ø±e\dæq+‘·μμ. Ä+π > ¢ j · ÷ ~Û ø ±] C≤Hé ˝≤¬ s Hé ‡ , ªª#ê˝≤ dü + <ä s ꓤ \ ˝À $|ü ¢ ø ±s¡ T \≈£ î @<√ XÊ|ü e TT ‘·–*e⁄+≥T+<äì Hê n_ÛÁbÕj·TeTT. ˝Òø£b˛‘˚ á b˛sê≥+˝À eTq+ $»j·T+ kÕ~Û+#·&É+ ø£\¢!μμ nì ‘·q ìy˚~ø£˝À ù|s=ÿHêï&ÉT. 1857 dü«‘·+Á‘·+ dü+Á>±eT+ Ä ‘·s¡Tyê‘· m+<äs√ H˚‘·\≈£î, $|ü¢ø±s¡T\≈£î b˛sê≥ dü÷Œ¤]Ô ì∫Ã+~. ˇø£sø¡ +£ >± #ÓbÕŒ\+fÒ 1857˝À yÓTT<ä˝q’… dü+Á>±eT+ 1947˝À uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ <ëdü´$eTTø£Ô+ ø±e&É+‘√ eTT–dæ+~.
9 y˚T, 2016
31
ø£<∏ä eTìwæ bı<äTH› ï˚ ˝Ò∫q <ä>]Z∑ qT+∫ mø£ÿ&Óøÿ£ &É ‹]–Hê bı<äT›>∑÷πødü]øÏ ø=+|ü≈£î #˚s¡&ÉeTH˚~ ]yêE. ndü\T ø=+bÕ>√&ÉT |ü≥ìº yêfi¯ófl+{≤s¡ì H˚qT nqTø√qT. ø±ì eTq |ü+#êø£å] kÕ«$T á eT<Ûä´ nø£åsê˝≤ n≥Te+{Ï yê&ÉT>± ‘·j·÷ s¡j·÷´&Éì Hê nqTe÷q+. #˚düTÔqï~ |üPC≤ kÕeTÁ– ny˚Tà ∫qïbÕ{Ï <äTø±D+.
Áù|$T+#·&É+ nH√ ù|s¡T ô|{Ϻ Ä&Ü eT>± ˇø£ e÷qdæø£ $ø±sêìøÏ ˝§+–b˛e&É+ Ç+{≤ u…’{≤ Çs¡T »+&ÉsY‡ <ä>∑Zsê »s¡T>∑T‘·Tqï Á|üø£è‹ <Ûäs¡à+. πøe\+ ‘·q uÛ≤s¡´ m|ü⁄Œ&√ mes√ï Áù|$T+∫q bÕbÕìøÏ Ç+{À¢+∫ u…’{ÏøÏ nqTe÷q+‘√ ¬>+{Ï y˚kÕ&ÉT |ü+#êø£å] kÕ«$T. ˝…’+–ø£+>± ÄyÓT‘√ düTU≤\T >∑Á{≤ rs¡TÃ≈£îqïHêïfi¯Sfl rs¡TÃ≈£îì, Äqø£ ÄyÓTqT |ü⁄*$düÔsê≈£î˝≤ ì+<äyÓ÷|æ Ç+{À¢+∫ ‘√˝ÒjT· &É+ @ e÷Á‘·+ düããT. n˝≤>∑ì q\T>∑Ts¡÷ >∑&ô¶ç |fÒº Á|üjT· ‘·ï+ #˚j÷· \Hêï $+{≤s¡qï qeTàø£+ áHê{Ï j·TTe‘·˝À ˝Ò<Tä . ô|<ä\› e÷≥*ï $X¯«dæ+∫ ‘·≈£îÿeeT+~ #˚dæq ‘·|ü⁄ŒqT dü]~<äT›≈£î+{≤s¡T. ô|fi≤fl+ #·ìb˛>±H˚ eT∞fl ô|fi¯fl+≥÷ eT>±&ÉT ô|fi≤fl\ y˚≥ø√dü+ Á|üj·T‹ï+#=#·TÃ. ø=+&Éø£#√ <=+>∑‘·q+>± Nø£{Ï ‘·|ü⁄Œ #Ój·T´&Üìø° |üPqTø√ e#·TÃ. <ëìï ‘·|ü⁄Œ|ü≥ºB düe÷»+. n–ïkÕøÏå>± ô|fi≤fl&çq uÛ≤s¡´ Ç+¬øe«]H√ Áù|$T+∫+<ä+fÒH˚ n~ eTVü‰|üsê<Ûä+. nqT e÷q+˝À ì»yÓT+‘· nì Ä˝À∫+#˚ r]≈£î+&É<Tä . Á|ür eT>±&É÷ ‘·qì ‘êqT Á|ü•ï+#·T≈£î+fÒ yê&˚
eTqdæ∫Ã+<ä˙, ù|s¡T s¡+>∑Hê<∏+ä nì #Ó|Œü ≈£î+&Ü, qT$«ø£ÿ&É ñ+&=<äì› ø√|ü+‘√ düT$TÁ‘·ì |ü⁄{Ï+º {ÏøÏ |ü+|æ+#˚XÊ&ÉT. |ü+#êø£å] kÕ«$T ‘·+Á&ç Á|üdüqï πøX¯e⁄&ÉT. #ê˝≤ ìcÕ˜>∑]wüߘ&ÉT. ø=&ÉT≈£î ô|fi≤fl+‘√ #ê˝≤ø±\+ nqTsê>∑+‘√ ø±|ü⁄s¡+ #˚dæ nsê∆+ ‘·s+¡ >± nqTe÷q+‘√ |ü⁄{+ºÏ {ÏøÏ |ü+|æ+#˚jT· &É+‘√ Ä Çs¡T ≈£î≥T+u≤\˝À ø£\Vü‰\T ‘·˝…‘êÔsTT. ø=&ÉT≈£î ‘·q≈£î $wüj·T+ #Ó|üŒ≈£î+&Ü ø√&É*ï |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ |ü+|æq|ü⁄Œ&ÉT Á|üdüqï πøX¯e⁄&ÉT, ‘·q uÛ≤s¡´qT ˙ ø=&ÉT≈£î @ ø±s¡D+#˚‘· ÄyÓTqT |ü⁄{+ºÏ {ÏøÏ |ü+ù|kÕ&ÉT nì n&ç>±&ÉT. ªÄyÓT o\+ |ü≥¢ Hê≈£î qeTàø£+ ˝Ò<äμì &Ó’¬s≈£îº>± #Ó|æŒ |ü+ù|kÕ&É+&ç |ü+#êø£å] nì #Ó|æŒ+~ πøX¯e⁄ì uÛ≤s¡´. n≥Te+{Ï ø±s¡D+ #Ó|æŒq ø=&ÉTøÏÿ @ ‘·˝…’¢Hê @eTì »yêãT #Ó|üŒ>∑\<äT. ø√&É*ï rdüT≈£îs¡eTàì ˇ‹Ô&ç #Ój·T´ >∑\<ë eT]. Á|üdüqïπøX¯e⁄ìøÏ uÛ≤s¡´ e÷≥\T eTT\T≈£î˝…’ ‘êø±sTT. ªª@e+&û nø£ÿ&çø° H˚qT ô|fi¯fl+fÒ q÷πsfi¯fl|ü+≥sê n;“! u≤>± Ä˝À∫+∫ ìs¡íj·T+ rdüTø√e\dæ+~μμ nHêïqT. eTq |æ˝≤¢&TÉ düùd$Tsê $ì|æ+#·Tø√˝Ò<Tä . n+<äTøπ qqTï>±q≥Tº }s¡T≈£îHêïqT n+~. j·Te«q+˝À ñ+&É>± Äø£s¡¸D√, ø√]ø√ ˝Òø£
ˇø£ n+ø£ #·+&Ü\T&ÉT. n˝≤ ‘·qqT Á|ü•ï+#·T≈£î+fÒ n‘·qT ˇø£ e÷qdæø£ e´_Û#ê] nH˚ n+X¯+ uÀ<Ûä|ü&Éø£b˛<äT. á düe÷»+˝À eT>±&çøÏ ˇø£ s¡ø£yÓTÆq ø£≥Tºu≤≥T¢, Ä&É<ëìø° eTs√ s¡ø£|ü⁄ ø£≥Tºu≤{≤¢! dæ>∑TZ˝Òø£b˛‘˚dü]. ‘·|ü⁄Œ mes¡T #˚dæHê ‘·|ü⁄Œ ‘·ù|Œ! nqï ˙‹ì Á>∑Væ≤+#ê*. ø√s¡Tº\T, #·{≤º\T ø±|ü⁄sê*ï ì\u…≥º˝Òe⁄. eTìwæì ns¡ú+ #˚düTø√>∑*–‘˚ Ä dü+kÕs¡+ düTKÁ|ü<äeTÚ‘·T+~. ˝Ò<ä+{≤sê Ä dü+kÕs¡+ ãC≤s√¢ |ü&ÉT‘·T+~.
düT$TÁ‘·‘√ ô|fiË’flq ø=‘·Ô˝À ¬s+&ÉT eT÷&˚fi¯ófl m+‘√ u≤>± ø±|ü⁄s¡+ #˚kÕ&ÉT. nsTT‘˚ ø±\ >∑eTq+˝À #Ó’qT\H˚ |ü]#·j·TdüTÔ&ÉT, düT$TÁ‘· yêfi¯fl u≤e‘√ ø£*dæ ñqï bò˛{À #·÷|æ+#ê&ÉT. s¡+>∑Hê<∏+ä düT$TÁ‘· ø£fi¯fl˝À¢øÏ #·÷dü÷Ô ñ+&É>± rdæq bò˛{À n~. ãVüQXÊ Ä ìsê«ø£+ ≈£L&Ü #Ó’qT\T #˚dæHê #˚düT+&Ée#·TÃ. yê&çøÏ bò˛{ÀÁ>∑|ò” nHêï, Ä&Éyêfi¯fl MT<ä ôdf…Æs¡T¢ yÓj·T´&ÉeTHêï, nÁø£eT dü+ã+<Ûë\T n+≥>∑≥º&ÉeTHêï, bò˛{À\T e÷]Œ¤+>¥ #˚dæ |ü#·Ãì ø±|ü⁄sê*ï ≈£L\Ã&ÉeTHêï uÛ˝Ñ Ò Çwü+º . ‘êqT #Ó|Œæ +~ bò˛{À <ë«sê #·÷|æ+∫ |ü+#êø£å]ì q$Tà+#·&É+ Ç+<äT˝À ñqï @¬ø’ø£ ø±s¡D+. n+<äT≈£î |ü+#êø£]å ‘·q uÛ≤s¡´ Ç~es¡øπ me]ø√
32
9 y˚T, 2016
düT$TÁ‘· yêfi¯fl Ç+{À¢ u≤e s¡+>∑Hê<∏ä+‘√ e÷{≤¢&TÉ ‘√+~. n|ü⁄Œ&˚ ‘·q n‘êÔ]+{ÏøÏ e#êÃ&ÉT |ü+#êø£]å kÕ«$T. Ç+{ÏeTT+<äT yÓ÷≥sY u…ø’ ˘ Ä|æq |ü+#êø£å] kÕ«$TøÏ yê]<ä›] dü+uÛ≤wüD $qã&ÉT ‘√+~. <ëì‘√ ˝À|ü\ »s¡T>∑T‘·Tqï dü+uÛ≤wüD $Hê\ì eTÚq+>± Ç+{Ïu…’fÒ ì\ã&çb˛j·÷&ÉT |ü+#êø£å] kÕ«$T. ªªu≤yê! Ä e´øÏÔ ìqTï H˚qT Áù|$T+#êqT nì yê~düTHÔ êï&ÉT. Hê >∑T]+∫ me&√ >=≥º+>±&ÉT @<√ #Ó_‘˚ n~ n+<ä]ø° #Ó|æŒHê #Ó|üŒø£b˛sTTHê Hêô|’ eTT<ë›sTT>± eTTÁ<ä y˚dæ ã* |üXó¯ e⁄qT #˚XÊ&ÉT. Ä #Ó|⁄ü Œ&ÉT e÷≥\T $qïyêfi¯ófl n‘·ì |üøÿ£ e÷{≤¢&˝˚ ≤ #˚dTü ø√e#·TÃqT ≈£L&Ü. qqTï
nqTe÷ìdü÷Ô Hê o˝≤ìï X¯+øÏdü÷Ô ˙≈£L Hê≈£L @<√ dü+ã+<Û+ä ñ+<äì ≈£îfi¯ófl≈£î b˛e&É+ ø£$å T+#· sêì $wüj·T+. ìC≤ìøÏ qTeP« H˚qT y˚Tq‘·Ô y˚Tq e÷eT\ _&É\¶ +. n+‘˚! n+‘· e÷Á‘·+ #˚‘· s¡+≈£î ø£fj ºÒ T· &ÉyT˚ Hê! qTeP« H˚qT @eTHêï ø±˝ÒJ˝À ø£*dæ #·<äTe⁄ yÓ\>∑u…{≤ºe÷! #Ó{≤º|ü{≤º˝ÒdüT≈£îì dæìe÷ \≈£î, wæø±s¡¢≈£î M<ÛäT˝À¢ u≤Vü‰≥+>± ‹]>±e÷! |üãT“\≈£î, &ÜHé‡bò˛s¡¢øÏ yÓ[fl ‘Ó’‘·ø£ÿ˝≤&Üe÷! eT¬s+<äT≈£î qqTï Hê uÛsÑ Ô¡ e~*+#·T≈£îH˚ Á|üjT· ‘·ï+ #˚düTÔHêï&ÉT. ì‘·´+ H˚qT |üPC≤ |ü⁄qkÕÿsê\‘√ dü+kÕs¡+ ‘·|üŒ Hê≈£î y˚πs <Ûë´ùd ñ+&É<äì ˙≈£î ‘Ó\TdüT>±! qTe⁄« e÷Á‘·+ |üs¡eT HÓ’wæ˜≈£î&Ée⁄. Ä
$wüj·T+ Hê≈£î ‘Ó\TdüT, ìqTï ø£qïyê]øÏ ‘Ó\TdüT. eTØ $T&çy˚Tfi¯|ü⁄ nÁø£eT dü+ã+<Ûä+ n+≥>∑fÒº Hê eT>∑ìøÏ Ä nqTe÷q|ü⁄ |ü⁄s¡T>∑T ãTÁs¡˝ÀøÏ Á|üyX˚ ô¯ |{Ï+º <Óes¡T?μμ n+~ ø£+≥˙s¡T >∑T≈£îÿ≈£î+≥÷ düT$TÁ‘·.
` &܈ˆ eT+‘Óq dü÷s¡´Hêsêj·TDsêE ‘êH˚ ‹]– ªªu≤yê! Äj·Tq á bÕ{ÏøÏ qqTï e~*+#·Tø√&ÜìøÏ |”&¢ sÉ ìY ø£*dæ $&Ü≈£î\ @sêŒ≥T¢ #˚düT≈£îH˚ Á|üj·T‘·ï+˝À ñ+&ç ñ+&=#·TÃ. Hê≈£î Äj·Tq‘√ ø£\dæ ñqï+‘·ø±\+ Äq+<ä+>± >∑&ç∫ b˛sTT+~. Çø£ÿ&çøÏ H˚qT ‹]– e#êÃø£ Hê ‘·+Á&ç ≈£L&Ü qqTï ns¡+ú #˚dTü ø√≈£î+&Ü, ≈£L‘·Ts¡ì ≈£L&Ü #·÷&É≈£î+&Ü ∫qï#·÷|ü⁄ #·÷dü÷Ô ndüVæ≤´+#·T ≈£î+≥THêï&ÉT. Ç≥Te+{Ï <äTs¡“s¤ ¡ |ü]dæ‘ú T· ˝À¢ HêøÏø£ #êy˚ X¯s¡D´+ ‘·|üŒ y˚πs <ë] @eTT+~ #Ó|ü⁄Œμμ n+~ @&ÉTdü÷Ô düT$TÁ‘·. ªª|”¢CŸ düT$TÁ‘ê! qTe⁄« @&Ée≈£î. Hê e÷≥ $ì m≥Te+{Ï n|òü÷sTT‘ê´ìøÏ bÕ\Œ&Éqì
e÷{Ïe⁄«. ∫qï|üŒ≥Tï+N nHêï #Ó˝fi¢… fl¯ ˝≤ ô|]>±+! ìqïH˚ Hê uÛ≤s¡´ |ü⁄{Ϻ+{Ï <ä>∑Zs¡Tï+∫ e∫Ã+~. |ü⁄f…º&ÉT <äT'K+‘√ düT$TÁ‘· m˝≤>∑T+<√ ‘Ó\TdüT≈£î s¡eTàì qìïø£ÿ&É≈£î HÓ{Ϻ+~. ˙ MT<ä á n|üyê<äT m˝≤ |ü⁄{Ϻ+<√? ìqTï <ä÷s¡+ #˚düT≈£îì >∑èVü≤düú
J$‘êìøÏ <ä÷s¡+ ne⁄‘·THêï&ÉT ˙ uÛsÑ .Ô¡ ‘êì|ü⁄Œ&ÉT ‹]– $yêVü≤+ #˚düTø√yê\H˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚dæHê ø√]q ne÷àsTT uÛ≤s¡´>± sêø£b˛>±, M&ÉT eTT+<äT uÛ≤s¡´qT |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ |ü+ù|kÕ&ÉT. ãVüQXÊ Ç‘·ì˝À @yÓTÆHê ˝À|ü+ ñ+<ë! ˝Òø£ ÄyÓT˝À ñ+<ë! nì #·T≥Tº|øü ÿ£ \yês¡T ‘·sq®¡ uÛsÑ q®¡ \T |ü&øÉ £ e÷qs¡T. MT Ç<ä]› ø° $&Ü≈£î\T eT+p¬s‘’ ˚ ‘·|Œü #·÷dü÷Ô #·÷dü÷Ô
n‘·ìøÏ ô|[flMT<ä ô|[fl #˚jT· &Üì¬øes¡÷ eTT+<äT≈£î sês¡T. ‘·qT ≈£L&Ü ø√{°X¯«s¡T&˚+ ø±<äT. eTq e÷~]>± eT<Ûä´ ‘·s¡>∑‹øÏ #Ó+~qyê&˚! düT$TÁ‘ê! ˙ düeTdü´qT ø±\y˚T |ü]wüÿ]+#ê*. eT] H˚ yÓfi§fl kÕÔqT. Hê uÛ≤s¡´ ˇø£ÿ‘˚Ô ñ+~μμ nHêï&ÉT s¡+>∑Hê<∏+ä . n<˚ düeTj·T+˝À düT$TÁ‘· yêfi¯fl Ç+≥u…’≥ ñ qï ø±*+>¥ u…˝Ÿ |æ≥º ≈£L‘· dæ«#Y mes√ H=øÏÿ‘˚
123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890 123456789012345678901234567890121234567890
u≤yê! Ä e´øÏÔ ìqTï H˚qT Áù|$T+#êqT nì yê~dü T Ô H êï&É T . Hê >∑ T ]+∫ me&√ >=≥º + >±&É T @<√ #Ó _ ‘˚ n~ n+<ä ] ø° #Ó|æŒHê #Ó|üŒø£b˛sTTHê Hêô|’ eTT<ë›sTT>± eTTÁ<ä y˚dæ ã* |üXó¯ e⁄qT #˚XÊ&ÉT. Ä #Ó|⁄ü Œ&ÉT e÷≥\T $qïyêfi¯ófl n‘·ì |üø£ÿ e÷{≤¢&˚˝≤ #˚düTø√e#·TÃqT ≈£L&Ü. qqTï nqTe÷ìdü÷Ô Hê o˝≤ìï X¯+øÏdü÷Ô ˙≈£L Hê≈£L @<√ dü+ã+<Û+ä ñ+<äì ≈£îfi¯ófl≈£î b˛e&É+ ø£$å T+#· sêì $wüj·T+.
≈£Ldæ+~. düT$TÁ‘· Ä\dü´+ #Ój·T´≈£î+&Ü yÓ[fl ‘·\T|ü⁄ rdæ+~. m<äTs¡T>± Á|ü‘·´ø£åyÓTÆq |ü+#êø£å] kÕ«$Tì #·÷dæ uÛsÑ Ô¡ Ä nø±\ Ä>∑eTHêìï }Væ≤+#· ˝Òø£ ÄX¯Ãs¡´#·øÏ‘·Tsê\sTT´+~. kÕ«$T ªªdüT$TÁ‘ê! H˚qT ˝À|ü*øÏ sêe#êÃ! ìqTï ns¡ú+ #˚düTø√e&É+ b˛sTT nbÕs¡+ú #˚dTü ≈£îì dü+kÕsêìï qs¡øÁ£ bÕj·T+ #˚dTü ≈£îHêïqT. ‘·|⁄ü Œ#˚kÕqT. MT u≤e≈£L ˙≈£L @<√ nÁø£eT dü+ã+<Ûä+ ñqï<äì Ä #Ó’qT\T>±&ÉT ‘êqT e÷]Œ¤+>¥ #˚dæq bò˛{À\T #·÷|æùdÔ, H˚qT yê{Ïì q$Tà ìqTï <ä÷s¡+ #˚dTü ≈£îHêïqT. qqTï ø£$å T+#·Tμμ n+≥÷ uÛ≤s¡´ düT$TÁ‘· s¬ +&ÉT #˚‘T· \÷ |ü≥Tº≈î£ Hêï&ÉT. ÄyÓ T Ç~ ø£ \ j· ÷ ì»e÷ yÓ ’ w ü í e e÷j· ÷ nqT≈£î+≥÷ n#˚‘q· Tsê\sTT´+~. |ü+#êø£]å kÕ«$T n‘êÔ]+{À¢ bÕ<ä+ yÓ÷bÕ&ÉT. nø£ÿ&˚ düT$TÁ‘· y˚Tqe÷eT ø=&ÉT≈£î s¡+>∑Hê<∏ä+ ‘·\e+#·T≈£îì n>∑T|æ+#ê&ÉT. ñ‘·ÿ+sƒ¡‘√ ªªs¡+&ç nqï>±s¡÷! düeTj·÷ì ø=#êÃs¡T. ì»+ #ÓãT‘·THêï, Ç+ø± #ÓbÕŒ\+fÒ H˚qT ùd$+#˚, Ä bÕ+&ÉTs¡+>∑ì kÕøÏ>å ±, H˚qT n<Û´ä j·Tq+ #˚dæq y˚<ë\ô|’ Á|üe÷D+ #˚dü÷Ô #ÓãT‘·THêï! MT uÛ≤s¡´ düT$TÁ‘· Hê≈£î es¡Tdü≈£î eTs¡<ä˝…’Hê dü«+‘· ‘√ãT≥Tºe⁄‘√ düe÷q+. ÄyÓT≈£L Hê≈£L MTs¡T nqT≈£î+≥Tqï≥Tº m≥Te+{Ï nÁø£eT dü+ã+<Û+ä ˝Ò<Tä . MT dü + kÕs¡ + ˝À Hê eT÷\+>± m≥Te+{Ï }Vü≤>±Hê\T @s¡Œ&ܶjÓ÷ Hê≈£î ‘Ó*j·T<äT. ÄyÓT |ü $ Á‘· T sê\T. qqTï <√wæ > ± #˚ d ü T Ô q ï+<ä T ≈£ î ø£å+‘·e⁄´&ÉqT. düT$TÁ‘· n–ï>∑T+&É+˝À+∫ |ü⁄≥Tº ø=∫Ãq dü«s¡dí ‘” ‘· √ düe÷q+. nB>±≈£î+&Ü ˝À≈£î˝À¢ #Ó | ü ⁄ Œ&É T e÷≥\≈£ î ‘· ˝ §π > Z y êfi¯ ó ¢ ñ+{≤s¡ T . ãVüQXÊ MT $wüj·T+˝À n<˚ »]– ñ+≥T+~μμ nHêï&ÉT s¡+>∑Hê<∏ä+. ªªk˛<äsê! eTT+<äT>± MTs¡T qqTï ø£å$T+#ê*‡ ñ+~. MTs¡qï≥Tº>± H˚qT #Ó|⁄ü Œ&ÉT e÷≥\øÏ ‘·˝§–Z ÇHêïfi¯Sfl Hê Ç˝≤¢*øÏ <ä÷s¡eTj·÷´qT. ‘ê&√ ù|&√ ‘˚\TÃ≈£î+<ëeTì e∫Ãq H˚qT MT Ç<ä]› dü+uÛ≤wüD≤
9 y˚T, 2016
33
ø£<∏ä $Hêïø£ Hê nqTe÷q+ |ü{≤|ü+#·˝b’… ˛sTT+~. Hê≈£î C≤„H√<äj·TeTsTT´+~. düT$TÁ‘ê q&ÉT eTì+{ÏøÏ yÓ[flb˛<ë+, ãj·T˝Ò›s¡Tμμ n+≥÷ ‘=+<äs¡ô|{≤º&ÉT |ü+#êø£å] kÕ«$T. ‘·≥|ü{≤sTTdü÷Ô düT$TÁ‘· ªªHêqï>±]+{À¢ ˝ÒsT¡ . |üìã&ç neTà bıs¡T>∑÷s¬ [¢+~. ‘·q‘√ #Ó|Œü ≈£î+&Ü yÓ[‘˚ HêqïqT nee÷ì+∫q{Ö¢‘·T+~. |”¢CŸ! @e+&û Äj·TH=#˚à <ëø± z|æø£ |ü≥º+&çμμ n+≥÷ Áã‹e÷*+~. s¡+>∑Hê<∏+ä #=s¡e rdüT≈£î+≥÷ ªªH˚qT e÷ej·T´ u…’≥Tï+∫ e#êÃø£ $wüj·T+ #ÓãT‘ê˝Ò! düT$TÁ‘·qT nqï>±s=∫à n¬s+® ≥T>± rdüT≈£îb˛j·÷s¡T. Çø£ ˙≈£î m≥Te+{Ï Çã“+B ø£\T>∑ìe«s¡ì &Û+É ø±ãC≤sTT+∫ eTØ #ÓãT‘ê!μμ nHêï&ÉT. düT$TÁ‘· m+<äTø√ eT∞¢ Ä˝À#·q˝À |ü&bç ˛sTT+~. |ü+#êø£]å kÕ«$T ‘·q‘√ sêe&ÜìøÏ ‘ê‘ê‡s¡+ #˚düTqï uÛ≤s¡´ düT$TÁ‘·qT ñ<˚›•+∫ ªªdüT$TÁ‘ê... Hê MT<ä Hê e÷≥ MT<ë qeTàø£+˝Ò<ë! ÇHêïfi¯Sfl Hê≈£î <ä÷s¡eTj·÷´e⁄. Ç|ü⁄Œ&Ó’Hê Hê e÷≥ $ì sê˝Òyê! e÷eTj·T´>±]øÏ Hê ‘·|ü⁄Œ H˚qT ˇ|ü⁄Œ≈£îqï≥Tº MT sTT+{Ï qT+&˚ bò˛Hé #˚kÕÔqT düπsHê! ã≥º\ dü+N\M ‘Ó#·TÃø√μμ n+≥÷ ‘=+<äs¡ô|{≤º&ÉT. |ü<˚ |ü~ ì$TcÕ\˝À ã≥º\T e÷s¡TÃ≈£îì msTTsYu≤´>¥ rdüT≈£îì nø£ÿ&çøÏ e∫Ã+~ düT$TÁ‘·. s¡+>∑Hê<∏ä+ ªªãj·T˝Ò›s¡+&çμμ n+≥÷ Ä uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô*<ä›]ø° M&√ÿ\T #Ó|æŒ kÕ>∑q+bÕ&ÉT. »]–q eTT#·Ã≥ y˚Tqe÷eT #Ó$q y˚dæ b˛<ëeTì Äj·Tq>±] sêø£ ø√dü+ ìØøÏå+#· kÕ>±&ÉT. Ä sTT<ä›s¡÷ n˝≤ yÓfi≤fls√ ˝Ò<√ Ç˝≤ X¯sƒ¡>√|ü+>±s¡T ôd’øÏ˝Ÿ ~– ˝À|ü*øÏ Á|üy˚•+#ê&ÉT. s¡+>∑Hê<∏ä+ »]–+~ #ÓbÕŒ&ÉT. ªªVü≤eTàj·T´... Hê >∑T+&Ó\MT<ä ãs¡Te⁄ ~–+~sê!μμ nì >±¢dTü &ÉT eT+∫ ˙fi¯ófl ‘ê– ùd<äBsê&ÉT. ekÕÔqì #Ó|æŒ s¡+>∑Hê<∏ä+ ‘·q <ë]ì ‘êqT Ç+{ÏeTTK+ |ü{≤º&ÉT. Á|üdüïqπøX¯e⁄&ç uÛ≤s¡´ s¡+>∑Hêj·TøÏ uÛÑs¡ÔøÏ ñ|ü⁄Œ>∑\T¢ y˚dæ eTõ®>∑ Ç∫Ã+~. Äs¡Tqïs¡ >∑+≥\T <ë{Ïb˛sTT Nø£≥T¢ ø£eTTàø=düTÔqï y˚fi¯. πøX¯e⁄&ÉT eTõ®>∑ ‘ê– uÛ≤s¡´‘√ ªªs¡+>±! ˙ düT|ü⁄Á‘·T&Óø£ÿ &ç¬øfi≤fl&˚? #ê˝≤ùd|ü≥Tï+∫ n>∑T|æ+#·≈£î+&Ü ñHêï&ÉTμμ nì n&ç>±&ÉT. s¡+>∑Hêj·TøÏ ªªHê≈£î e÷Á‘·+ ‘Ó\Tùd$≥+&û! mø£ÿ&ç¬øfi‚flB HêπøyÓTÆHê #ÓãT‘ê&Ü @eTHêïHê! yê&ç uÛ≤s¡´ Á|ües¡ÔqMT<ä nqTe÷q+ e∫à |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ |ü+|æ+#˚kÕø£ qHÓï|ü⁄Œ&ÉT |ü{Ϻ+#·T dües¡D : C≤>∑è‹ 2 y˚T, 2016 dü+∫ø£˝Àì 28e |ü⁄≥˝À ªneTè‘·eT÷]Ô ` Ä<Ûë´‹àø£ B|æÔμ nH˚ yê´dü+ sêdæq s¡#s· TT‘· lsêyéT bò˛Hé HÓ+ãs¡T 9393408225 nì eTTÁ~‘·yTÓ +Æ ~. Ä q+ãs¡TqT 9493408225 >± uÛ≤$+#·>∑\s¡T. 34
9 y˚T, 2016
≈£îHêï&ÉT >∑qTø£. ô|’>± ø£qï_&ɶ ø±|ü⁄s¡+ ø£∫Ãø£˝…’‘˚ yêDÏí n˙ï Äsêrdü÷Ô eT]+‘· u≤<Ûäô|≥º>∑\Hê! ø√&É\T düT$TÁ‘· ñqï‘· ≈£î≥T+ã+˝À qT+&ç e∫Ãq |æ\¢. ìqï eTq dü+<äT ∫es¡ sê|òüTe#ês¡T´\T>±] ø√&É\T Ä+&Üfi¯ófl #ÓãT‘√+~. Ä #Ó’qT\T >±&ç<ä ø=&ÉT≈£î e{Ϻ eT\Á‘êwüߘ&ÉT, |ü⁄+&Üø√s¡T sêùdÿ˝Ÿ nì. yê&ÉT |ü#÷ ì dü+kÕsê˝À¢ ∫#·TÃô|&ÉT‘·T+{≤&ÉT nì. uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô*ï $&ÉBj·T&É+˝À |òüTqT&Éì n+{≤s¡T, nã<ë∆\|ü⁄≥º eTT+&Üyê&ÉT n+~. yÓ+≥H˚ πøX¯e⁄&ÉT ªªWH˚! Hê≈£î yê&ÉT e÷{≤¢&˚ |ü<ä∆‹ düùd$Tsê q#·Ã<äT düTe÷! nsTTHê yê&çøÏ ãT~∆˝Òø£b˛sTTHê, n‘·>±&ç e÷≥*ï q$TàHê, #Ó|ü⁄Œ&ÉT e÷≥\ì \ø£å´ ô|≥º≈£î+&Ü ñ+&Ü*‡+~ ˙ ø=&É T ≈£ î . Ä e÷≥\T q$Tà Ç|ü ⁄ Œ&É e dü ú |ü&TÉ ‘·THêï&ÉTμμ nHêï&ÉT. á˝À>± u…’≥Tï+∫ ‘·\T|ü⁄MT<ä ªª≥ø˘≥ø˘μμ eT+≥÷ mes√ #˚‘√Ô ø={Ϻq≥T¢>± $ì|æ+∫+~. Á|üdüqï πøX¯e⁄&ÉT ªªñùdyé s¡+>±! mes√ e∫à q≥Tº+~. yÓ[¢ ns¡®+≥T>± ‘·\T|ü⁄‹sTT´. eTqyê&˚ e#·TÃ+&=#·TÃμμ nHêï&ÉT. s¡+>∑Hêj·TøÏ ‘·\T|ü⁄ rdü÷Ô rdü÷Ô ãT>∑\Z T s¬ +&ÉT ≈£î&ç#‘˚ √Ô H=≈£îÿ≈£î+~. ø=&ÉT≈£î |ü+#êø£å] kÕ«$T, ø√&É\T düT$TÁ‘· ø£fi¯fleTT+<äT ø£ì|æ+#·&É+‘√ s¡+>∑Hêj·TøÏ ÄX¯Ãs¡´b˛sTT+~. Äq+<ä |üs¡eX¯ósê˝…’+~. ªªne÷à! ˙ ø√&É*ï rdüTø=#˚ÃXÊqT. ˝ÀìøÏ rdæ¬øfi¯óflμμ nHêï&ÉT |ü+#êø£å] kÕ«$T. ˝À|ü*øÏ n&ÉT>∑Tô|≥º>±H˚ n‘·eÔ ÷e*<ä]› bÕ<ë\≈£î düT$TÁ‘· qeTdüÿ]+∫+~. ‘·\e+#·T≈£îì ì\T#·Tqï ‘·q uÛ≤s¡´ düT$TÁ‘·qT #·÷dü÷Ô kÕ«$T ªªHêHêï! Çyê«fi¯ nã<ä|∆ ⁄ü >±dæ|t‡ |ü⁄{Ϻ+#˚ #Ó’qT\T>±&ç uÛÑs¡‘·+ |ü{≤º\qT ≈£î+≥THêïqT. ì+&ÉT dü+kÕsê*ï ≈£L˝ÒÃ Ä n≈£îÿ |üø>åÏ ±&Óq’ #Óq’ T\T #ê|üsº Y ø√¢CŸ #˚dæ bÕπskÕÔ!μμ n+≥÷ |üfi¯ó¢ |ü≥|ü≥ ˝≤&ç+#ê&ÉT. mø£ÿ&çø√ ãj·T˝Ò›] yÓfi≤¢\qT≈£î+≥÷ ªªne÷à! ˙ ø√&É*ï ˝À|ü*øÏ rdüT¬øfi¯ófl nHêï&ÉT |ü+#êø£å] kÕ«$T. düT$TÁ‘· ø£\T>∑CdÒ Tü ≈£î+≥÷ ªª@e+&û! yê&ç bÕbÕq yê&ÉT b˛‘ê&ÉT ˝…<äT›s¡÷! Ç|ü⁄Œ&ç+‘· n¬s+® ≥T>± Á|ürø±s¡+ rs¡TÃ≈£îì MTs¡T Çã“+<äT\T bÕ\yê«˝≤! @<√ s√E yê&ç bÕ|ü+ |ü+&ç Ä #Ó’qT¢>±&çì »q+ ôd’øÏ˝Ÿ #Ó’q¢‘√ ø=≥º&É+ U≤j·T+. yÓTT˙ï eT<Û´ä n+fÒ Hê\T>∑Ts√E\ Hê&ÉqT≈£î+{≤, MT }fiÀfl |ü P C≤]>±s¡ e ÷àsTT q\T>∑ T s¡ ÷ #·÷düT+Ô &É>± q&çs√&ÉTM¶ T<ä m&É+ø±* #Ó|ü rdüT≈£îì ø={Ï+º ~μμ n+~. πøX¯e⁄&ÉT ø√&É\T nqï e÷≥\≈£î düŒ+~dü÷Ô ªªeT+∫ XÊdæÔ »]–+~ yÓ<ÛäyêjYTøÏμμ nHêï&ÉT. |ü+#êø£å] kÕ«$T ªªdüT$TÁ‘ê! H˚qT H˚qT>± yê&ç CÀ*øÏ+ø£ ˙ e÷≥ Á|üø ±s¡+ b˛qT. qTe⁄« >∑‘e· T+‘ê ˇø£ |”&øÉ \£ ˝≤ uÛ≤$+∫ eT]Ãb˛. Çø£ô|’ eTq dü+kÕs¡+ #·ø£ÿ>± kÕ>∑T‘·T+~μμ nì ‘êqT |üqT+&ç u…’{Ϭø[fl b˛j·÷&ÉT kÕ«$T.
b˛<ë+ |ü<ä! mø£ÿ&ç¬ø’Hê b˛<ë+ |ü<ä! mø£ÿ&É eTqTwüß\T eTqTwüß\T>± eTdü\T≈£î+{≤s√ mø£ÿ&É $\Te\≈£î $\Teì#˚à eTqTwüß\T+{≤s√ nø£ÿ&çøÏ b˛<ë+ |ü<ä! mø£ÿ&É ‘·s¡Te⁄\ô|’q edü+‘ê\T |ü⁄wæŒkÕÔjÓ÷ mø£ÿ&É –s¡T\ô|’ qT+∫ s¡as¡T\T <äT$TøÏ ekÕÔjÓ÷ nø£ÿ&çøÏ b˛<ë+|ü<ä! mø£ÿ&É Ä\j·÷\ qT+∫ düTÁ|üuÛ≤‘· ^‘ê\T $ìŒkÕÔjÓ÷ nø£ÿ&çøÏ b˛<ë+|ü<ä! mø£ÿ&É Á|üø£è‹˝À HÓeTfi¯ófl |üs¡e•+∫ q]ÔkÕÔjÓ÷ nø£ÿ&çøÏ b˛<ë+|ü<ä! á ø£èÁ‹eT Á|ü|ü+#·+˝À @eTT+~? Ç<√ bÕ¢dæºø˘ Á|ü|ü+#·+ qe⁄«\T ø£èÁ‹eT+ |ü⁄e⁄«\T ø£èÁ‹eT+ e÷≥˝À q≥q eTqT>∑&É˝À q≥q J$‘·+˝À q{Ï+#˚ eTqTwüß\qT #·÷∫ q≥T˝Ò dæ>∑TZ|ü&ÉT‘·THêïs¡T mø£ÿ&ç qs¡˝Àø£+ u≤ã÷! Ç~ mø£ÿ&ç qs¡ø£˝Àø£+! b˛<ë+ |ü<ä! mø£ÿ&É edü+‘ê\T düèwæºkÕÔjÓ÷ mø£ÿ&É düTÁ|üuÛ≤‘· ^‘ê\T $ìŒkÕÔjÓ÷ mø£ÿ&É e÷qe‘·«+ |ü]eT[düTÔ+<√ mø£ÿ&É Jeq y˚<ä+ $ìŒdüTÔ+<√ nø£ÿ&çøÏ b˛<ä+|ü<ä b˛<ë+|ü<ä!
` &܈ˆ ‹s¡Tq>∑], 9392465475
‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+` 53 <äø£ÿHé˝À n~Ûø±sêìï ø±bÕ&ÉTø√e&ÜìøÏ $XÊ\ ÁbÕ+‘·+ô|’ Ä~Û|‘ü ´· + kÕ~Û+#·&ÜìøÏ ndü|tò C≤V”≤\T, eTVü‰sêÅwüߺ\T, yÓTÆdü÷sY ôV’≤<äsê©\T ‘·s¡#·T>± >=&Ée\T |ü&˚yês¡T. á |ü]dæú‘·T\qT neø±X¯+>± rdüT≈£îqï Áô|ò+#Yyês¡T, Ä+π>¢j·TT\T dü«<˚o sê»´ e´eVü‰sê\˝À CÀø£´+ #˚dTü ø=ì ôdì’ ø£ düVü‰j·÷ìï n+~+#ês¡T. dü«<˚osêE\ ôd’q´+ nbÕs¡+>± ñqï|üŒ{Ïø° n<ÛTä Hê‘·q Äj·TT<Ûä dü+|ü‹,Ô •ø£åD ˝Òq+<äTq Áô|ò+#Y, Á_{°wt yê]øÏ ÄÁX¯j·T+ ø£*Œ+∫ es¡Ôø£ kÕúesê\ì∫à eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á–‘√ bÕ≥T ôd’q´ düVü‰j·÷ìï bı+<ës¡T. Áø°.X¯. 1744`1763 eT<Û´ä ø±\eTTq Á_{°wßü , Áô|ò+#Y es¡Ô≈£î\T yês¡dü‘·« b˛s¡T¬ø’ »]–q eT÷&ÉT ø£sêí≥ø£ j·TT<ë∆˝À¢ ‘·\<ä÷]à dü«<˚o sêE\ ã\V”≤q‘·qT Á>∑Væ≤+∫, Äj·÷ uÛÑ÷uÛ≤>±˝À¢ ‘·eT ÁbÕã˝≤´ìï $düÔ]+#ês¡T. Ms¡T ‘·eT≈£î q#·Ãì, düK´‘·>±qT+&Éì, yê´bÕsêìøÏ düVü≤ø£]+#·ì sêE\qT ≈£îÁ≥\T, ≈£î‘·+Á‘ê\ #˚‘· ˝§+>∑BdüTø=ì ‘·eT ø√]ø£\qT HÓs¡y˚s¡TÃø=H˚yês¡T. Äs¡+uÛÑ+˝À Áô|ò+#Yyês¡T ndü|òtC≤V”≤\≈£î n+&É>± ì\∫ sê»´e´eVü‰sê\qT #·øÿ£ u…{qºÏ +<äT≈£î düsêÿs¡T õ˝≤¢\ Ä<ëj·÷ìï nqTuÛ$Ñ +#ês¡T. lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ qT+&ç
‘ê+Á&É bÕbÕsêj·TT&ÉT #·+bÕ&ÉT. ô|<ä› yÓTT‘·+Ô ˝À #Ó*+¢ #˚ •düTÔ Ä|æyd˚ qæ »MT+<ës¡T¢ Áô|ò+#Yyê]ô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚j·T>±, $»j·T sêeTsêE ãTd”‡øÏ n+&É>± ì\Te>± Áø°.X¯. 1757 u§_“* j·TT<ä∆+˝À ãTd”‡ u§_“* ø√≥qT eTT≥º &ç+#·>± u§_“* sêC≤ s¡+>±sêe⁄ eTs¡DÏ+#ê&ÉT. Ç~ u§_“* sê»e+X¯ |ü‘·HêìøÏ <ë]rdæ+~. ãTd”‡ì ã\|üs¡∫q $»j·TsêeTsêEqT ‘ê+Á&É bÕbÕsêj·TT&ÉT #·+bÕ&ÉT. Áø°.X¯. 1766˝À yÓTT>∑\T #·Áø£e]ÔøÏ, Á_{°wüß yê]øÏ ≈£î~]q dü+~Û |òü*‘·+>± düsêÿs¡T õ˝≤¢\T Á_{°wüß |üs¡eTj·÷´sTT. ø£ècÕíq~øÏ <äøÏåD≤q ñqï >∑T+≥÷s¡T yÓTT<ä\T düsêÿs¡T õ˝≤¢\T Á_{°wüßyê] n~Ûø±s¡+˝À ñ+&É>± ‘·T+>∑uÛÑÁ<ëq~øÏ <äøÏåD≤q
` &܈ˆ áeTì •eHê–¬s&ç¶, 9848598446
$<˚oj·TT\ bÕ\q˝À
‘Ó\T>∑T ÁbÕ+‘ê\T
ñqï sêj·T\d”eT õ˝≤¢\T ìC≤+ bÕ\q˝À ñ+&˚$. ô|qT>=+&É, >∑T‹Ô, >∑TÁs¡+ø=+&É ÁbÕ+‘ê\qT eTVü‰ sêÅwüߺ\T ÄÁø£$T+∫ #Í‘·T, düπs›XŸeTTœ edü÷\T #˚jT· kÕ>±s¡T. ø£&|É ,ü n<äyêì, ø£s÷¡ ï\T qyêãT\T á |üqTï\qT eTVü‰sêÅwüº≈£î düeT]Œdü÷Ô ìC≤+≈£î #Ó*+¢ #˚ |üqTï\T ì*ù|XÊs¡T. ìC≤+ M]ì n<äT|ü⁄ #˚j·T&É+˝À $|òü\yÓTÆ eTVü‰sêÁwüߺ\‘√ düjÓ÷<Ûä´ ≈£î<äTs¡TÃø=ì {Ï|ü düT˝≤ÔHéqT z&ç+∫, ãfi≤¢], nq+‘·|⁄ü s¡+\qT bı+<ë&ÉT. |æ<|ä ü ìC≤+ Á_{°wßü yê]øÏ #Ó*¢+#ê*‡q ôd’ìø£ e´j·T+ ÁøÏ+<ä sêj·T\ d” e T õ˝≤¢ \ qT <ä ‘ · Ô ‘ · Çe«>± yê{Ï ì <ä ‘ · Ô eT+&É˝≤\T>± |æ*#˚yês¡T. Á_{° w ü ß yês¡ T |ü P ]Ô bÕ\Hê u≤<Û ä ´ ‘· \ T d”«ø£]+#êø£ lø±≈£îfi¯+, >∑+C≤+, $XÊK|ü≥ï+ ÁbÕ+‘ê\˝Àì »MT+<ës¡q¢ T ôdì’ ø£ X¯øìÔÏ ‘·–+Z #·eTì yês¡T #Ó*¢+#˚ |üqTï\qT ô|+#ês¡T. ∫q $»j·T sêeTsêEqT 8.5 \ø£å\ ù|wüÿdt #Ó*¢+#·eTì ˇ‹Ô&#ç j ˚ T· >±, sêeTsêE ìsêø£]+#ê&ÉT. ø£+ô|˙ ôd’Hê´\T $»j·Tq>∑s¡+ ÄÁø£$T+#·>± sêeTsêE ôd’ q ´+‘√ Áø° . X¯ . 1794˝À »]–q |ü < ä à HêuÛ Ñ j·TT<ä∆+˝À ‘·\|ü&É>± ∫q $»j·T sêeTsêE≈£î n+&É>± ø£åÁrj·T ≈£î≥T+u≤\ jÓ÷<ÛäT\T, ¬s’‘·T\T e\j·÷ø±s¡+>± ì\Te>± Á_{Ïwt yês¡T yês¡+<ä]ì |òæs¡+>∑T\‘√ ù|*à #·+bÕs¡T. yê]‘√ bÕ≥T $»j·Tq>∑s¡ dü+kÕúHêBÛXó¯ &Óq’ sêeTsêE eTs¡D+Ï #ês¡T. á j·TT<ä+∆ ˝À ‘Ó\T>∑T ø£Áå rj·T Ms¡T\ ‘ê´>∑+ Á|ü|ü+#· #·]Á‘·˝ÀH˚ ù|s=ÿq<ä>∑Z >=|üŒ $wüj·TeTì #·]Á‘·ø±s¡T\ uÛ≤eq. nq+‘·s¡+ $»j·Tq>∑s¡+, |üsê¢øÏ$T&ç, >∑T+dü÷sY\‘√ bÕ≥T nH˚ø£ ∫qï ∫qï »MT+<ës¡T¢ á #·s¡´\ e\q ;Û‹*¢ Á_{°wüßyê]øÏ $<Û˚j·TT˝…’ XÊX¯«‘· uÛÑ÷$T•düTÔ $<Ûëq+ neT\T #˚ j · T &ÜìøÏ n+^ø£ ] +#ês¡ T . ø=+‘· e T+~ »MT+<ës¡T¢, dü+kÕúHêBÛX¯ó\T Á_{°wüß ôd’q´+ô|’ <ë&ÉT\T #˚dü÷Ô Á>±e÷˝À¢ XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\T ˝Ò≈£î+&Ü nsê#· ø ±\qT dü è wæ º + #ês¡ T . M] #· s ¡ ´ \qT nD#·&ÜìøÏ C≤sY® s¡ùd‡˝Ÿ Á|ü‘´˚ ø£ ø£MTwüqsY>± e∫à XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\T kÕú|æ+#ê&ÉT. |æsêƒ |ü⁄s¡+, ô|<ë›|⁄ü s¡+, b˛\es¡+ »MT+<ës¡T¢ >∑+C≤+, $XÊK|ü≥ï+ |æ\¢ »MT+<ës¡T¢, eTHÓï Á|üuÛÑTe⁄\T, $»j·Tq>∑s¡ bÕ\≈£î\T Á_{°wüßyê]øÏ ˝§+–b˛j·÷s¡T. ø£ècÕí eT+&É\+˝À ñqï q÷õM&ÉT, #·\¢|ü*¢, ˇ+>√\T, ìC≤+|ü≥ï+ »MT+<ës¡T¢ Á_{°wüßyê]ì m~]+#·>± ìsê›øÏåD´+>± ‹s¡T>∑T
ñj·÷´\ yê&É qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ u≤≥TqT nD∫y˚ X Ês¡ T . M]‘√bÕ≥T $XÊK eTq´+˝Àì >=\Tø=+&É ÁbÕ+‘·+ –]»qT\T ø£+ô|˙ bÕ\q≈£î e´‹πsø£+>± 1845`48 eT<Ûä´ nH˚ø£ düeTdü´\T düèwæº+∫ ∫es¡≈£î Á_{Ïwtyê]øÏ ˝§+– b˛j·÷s¡T. sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘·+˝Àì bÕ˝Ò>±s¡T,¢ ñj·÷´\ yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+{Ï »MT+<ës¡T¢ Á_{°wßü yê]ì
<∏ëeTdt eTÁH√
e´‹πsøÏd÷ü Ô XÊ+‹uÛÁÑ <ä‘\· ≈£î $|ò÷ü ‘·+ ø£*–+#·>± <∏ëeTdt eTÁH√ Hêj·Tø£‘ê«q ‹s¡T>∑Tu≤≥¢qT ø£]qƒ +>± nD∫y˚dæ <√|æ&øû Ï >∑Ts¬ q’ s¬ ‘’ T· \qT Ä<äTø=ì nH˚ø£ kÂø£sê´\T ø£*Œ+∫ Á|ü»\ eTqïq\≈£î bÕÁ‘·T &Éj÷· ´&ÉT. á $<Û+ä >± j·÷e‘Y ‘Ó\T>∑T ÁbÕ+‘ê\T Á_{°wßü n~Ûø±s¡+ ÁøÏ+<ä kÕeT+‘·T\T>±, dü+kÕúHê BÛXó¯ \T>± ñ+&É>± ìC≤+ Á|üuTÑÛ e⁄ e÷Á‘·+ Á_{°wßü ôd’q´ düVü≤ø±s¡+‘√ dü«‘·+Á‘· bÕ\≈£î&ç>± sêC≤´~Û ø±sêìï ø=qkÕ–+#ê&ÉT.
|ü]bÕ\q
ìC≤+ Á|üuTÑÛ e⁄ qT+&ç ñ‘·sÔ ¡ düsêÿs¡T\T bı+~q Á_{Ïwüßyês¡T eT∫©|ü≥ï+, $XÊK|ü≥ï+, rs¡ ÁbÕ+‘ê\˝À ø£sêà>±sê\T, –&É+¶ >∑T\T HÓ\ø=˝≤Œs¡T. M{Ï ìs¡«Vü≤D, bÕ\Hê e´eVü‰sê\T #·÷&É&ÜìøÏ
9 y˚T, 2016
35
‘Ó\T>∑Tyê] yês¡dü‘·«+`53 uÀs¡T¶ Ä|òt s¬ yÓq÷´ nqT dü+düú eTÁ<ëdüT øπ +Á<ä+>± |üs´¡ y˚ø+åÏ #˚~. ñ‘·Ôs¡ düsêÿs¡T ÁbÕ+‘ê\qT ◊<äT õ˝≤¢\T>± @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. >∑+C≤+, $XÊK|ü≥ï+, >√<ëe], ø£ècÕí, HÓ\÷¢s¡T >±qT, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘·eT+‘ê nq+‘·|⁄ü s¡+ õ˝≤¢>± @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\≈£î düs<Y ë∏ eTdt eTÁH√ ø£˝ø… sº£ >Y ± ìj·T$T‘·T \j·÷´&ÉT. Ç‘·ìøÏ düVü‰j·T+>± q\T>∑Ts¡T düuŸ ø£˝…ø£ºs¡T¢ Vü≤s¡ŒqVü≤∞fl, Ä<√ì, ø£&É|ü, ø£+uÛÑ+ πø+Á<ë\T>± bÕ\Hê $uÛ≤>±\T @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. |ü⁄q]«uÛÑ»q nq+‘·s¡+ ø£s¡÷ï\T, nq+‘·|ü⁄s¡+, ∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢˝qT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. ø£˝…ø£ºs¡¢≈£î |üqTï\T edü÷\T #˚jT· &É+‘√bÕ≥T XÊ+‹uÛÁÑ <ä‘\· T, Hê´j·TbÕ\q, b˛©düT n~Ûø±sê\T ø£*Œ+#·ã&ç HêsTT. düsêÿs¡¢˝Àì ø=+&É ÁbÕ+‘ê˝…’q >∑+C≤+, $XÊK|ü≥ï+, ÁbÕ+‘ê\ ø£˝ø… sº£ ≈¢¡ î£ $X‚cÕ~Ûø±sê\T ø£*Œ+#·ã&ç, ôdŒwü˝Ÿ ø£MTwüqsY>± C≤sY® s¡ôd‡˝ŸqT ìj·T$T+#ês¡T. Hê´j·TbÕ\q¬ø’ õ˝≤¢ kÕúsTT˝À õ˝≤¢ »&ç®, sêÁwüº kÕúsTT˝À dæ$˝Ÿ e´eVü‰sê\ ø√dü+ dü<sä T¡ n<ë\‘Y, H˚s¡ dü+ã+<Ûä e´eVü‰sê\¬ø’ dü<sä T¡ bòÂCŸ<ë] n<ë\‘Y\T @s¡Œ]#ês¡T. #·{≤º\ô|’ ne>±Vü≤q ˝Òì yê]ì, ¬s$q÷´ XÊK˝À |üì ˝Òì yês¡+<ä]ì Á_{Ïwßü bÕ\≈£î\T Hê´j·÷~Û|‘ü T· \T>± ìj·T$T+#ês¡T.
kÕ+|òæTø£, eT‘· |ü]dæú‘·T\T
ñ‘·Ôs¡ düsêÿs¡T\˝À Ä+π>¢j·T bÕ\q˝À Ŭø’düÔe eT‘· Á|ü#ês¡ dü+düú\T, $düÔè‘·+>± Á|ü#ês¡+ #˚dü÷Ô Væ≤+<ä÷ es¡í e´edüúqT K+&ç+#·kÕ>±sTT. Ä+>∑¢ $<ä´ |òü*‘·+>± es¡í+, ≈£î\+ ì$T‘·Ô+ ˝Ò≈£î+&Ü n+<ä]øÏ $<ë´eø±XÊ\T ø£*Œ+#·ã&ܶsTT. bÕXÊÑ·´ dü+düÿè‹ |ü≥¢ eT≈£îÿe ô|]– esêí+‘·s¡ $yêVü‰\T
Hêj·TT&ÉT, MπsX¯*+>∑+ |ü+‘·T\T e+{Ï ô|<ä›\T dü+düÿs¡D\≈£î |üPqT≈£îHêïs¡T. bÕXÊÑ·´ $<ë´ $<Ûëq+ |òü*‘·+>± ùV≤‘·Tyê<ä+, HêdæÔø£‘·«+ düe÷»+˝À Hê≥T≈£îHêïsTT.
Ä]úø£ |ü]dæú‘·T\T
kÕs¡e+‘·yÓTÆq rs¡yÓTÆ<ëq ÁbÕ+‘ê\‘√bÕ≥T dü V ü ≤ » eqs¡ T \T $dü Ô è ‘· + >± ø£ * –q ñ‘· Ô s ¡ düsêÿs¡T\˝À e], #Ós¡≈£î |ü+≥‘√ bÕ≥T yêDÏ»´ |ü+≥\T Áb˛‘ê‡Væ≤+#·ã&ܶsTT. |òü*‘·+>± #˚H˚‘· eÁdüÔ |ü]ÁX¯eT eT∫©|ü≥ï+, Ç+»s¡+, eT~›bÕ˝…+, ‘·Tì, ø±øÏHê&É, ø√s¡+–, >=\¢bÕ˝…+, ;ÛeTTì |ü≥ï+ ÁbÕ+‘ê\˝À &É∫Ãyês¡T, Ä+π>¢j·TT\T $düÔè‘·+>± ø=qT>√\T #˚ùdyês¡T. dæ\Tÿ ã≥º\≈£î ô|<ë›|ü⁄s¡+, <Ûäs¡àes¡+, eTd”¢Hé ã≥º\≈£î lø±≈£îfi¯+ ù|s¡T >±+∫+~. eTq <˚X¯+˝Àì #˚H˚‘· eÁdüÔeTT\≈£î j·T÷s¡|t <˚XÊ˝À¢ eT+∫ –sêø° ñ+&É&É+ e\¢ H˚‘· |ü]ÁX¯eT n_Ûeè~∆ <äX˝¯ À ñ+&˚~. düsêÿs¡T˝À¢ kÕúìø£ »MT+<ës¡T\T |ü\T≈£îã&ç ‘·–Zq+<äTq H˚‘· |üì yê]øÏ ñbÕ~Û ‘·–+Z ~. |ò*ü ‘·+>± eT>Z±\T |üì#˚jT· ≈£î+&Ü U≤∞>± ñqï|üŒ{ÏøÏ düT+ø±\T edü÷\T #˚XÊs¡T. bÕ]ÁXÊ$Tø£ $|ü ¢ e + nq+‘· s ¡ + $<˚ o edüTeÔ ⁄\T #Íø£>± \_Û+#·T≥ e\q b˛{° ‘·≥Tºø=ì ì\ã&É˝Òø£ dü«<˚o eè‹Ô ø£fi≤ø±s¡T˝…’q kÕ˝…yês¡T, ø£+#·sT¡ \T, ø£eTàs¡T\T ‘·~‘·sT¡ \T e+X¯bÕs¡+|üs´¡ ≈£î\ eè‘·TÔ\qT e÷qTø=ì e´ekÕj·T ≈£L©\T>± e÷sês¡T. kÕe÷qT´\≈£î ôd‘’ +· $<˚o ~>∑TeT‘·T˝…q’ |æ+>±DÏ kÕe÷qT, düãT“\T, u§eTà\T, Ä≥ edüTeÔ ⁄\ô|’ yê´yÓ÷Vü≤+ ô|]–+~. Bìe\¢ dü«<˚o, ≈£î{°s¡, #˚‹ eè‘·TÔ\T Áø£eT+>± ø°åDÏ+#êsTT. e´ekÕj·T+ Á|ü<Ûëq eè‹Ô>± ñqï|üŒ{Ïø° Á|ü‹Ô, bı>±≈£î e+{Ï yêDÏ»´ |ü+≥\qT Áb˛‘ê‡Væ≤+#ês¡T. Ä+π>j ¢ T· T\T >√<ëe] q~ô|’ 1852˝À <Ûeä fi‚X«¯ s¡+ e<ä› ˇø£ Äqø£≥ºqT, ø£ècÕíq~ô|’ $»j·Tyê&É e<ä› 1855˝À eTs=ø£ Äqø£≥qº T ì]à+∫ &Ó˝≤º ÁbÕ+‘êìï düd´ü XÊ´eT\+ #˚XÊs¡T.
uÛÑ÷$T •düTÔ
s¡|Tüò T|ü‹ yÓ+ø£≥s¡‘ï· + MπsX¯*+>∑+ |ü+‘·T\T Hêj·TT&ÉT Ä<ä]+#·ã&çq$. Ád”Ô, |ü⁄s¡Twü düe÷‘·q« uÛ≤eqô|’ ne>±Vü≤q ô|]–+~. u≤\´ $yêVü‰\T, dür düV≤ü >∑eTq+ ìùw~Û+#·ã&ܶsTT. $<ë´|üs+¡ >± Åø¬ d’ eÔü dü + |ò ü ÷ \T nH˚ ø £ bÕsƒ ¡ X Ê\\T, yÓ ’ < ä ´ XÊ\\T kÕú|æ+#·>± ø£+ô|˙ Á|üuÛÑT‘·«+ Á>±+≥T¢ eT+ps¡T #˚dæ Áb˛‘·‡Væ≤+∫+~. Á>±e÷\T kÕ+Á|ü<ëj·T eè‘·TÔ\T, e´edüúqT ø√˝ÀŒsTT dü«j·T+düeTè~∆øÏ <ä ÷ s¡ e Tj· ÷ ´sTT. Væ ≤ +<ä T eT‘· + ˝À ˝ÀbÕ\T Á>∑Væ≤+∫q dü+düÿs¡Ô˝…’q s¡|òüTT|ü‹ yÓ+ø£≥s¡‘·ï+ 36
9 y˚T, 2016
düsêÿsY˝Àì uÛÑ÷eTT\T Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷eTT\T>±, »MT+<ë] uÛÑ÷eTT\T>± ñ+&˚$. •düTÔqT |ü+≥˝À 5e e+‘·T ìs¡sí TT+∫ ø£sT¡ e⁄ ø±≥ø±\T ñqï|üŒ{ÏøÏ ¬s’‘·T\qT »MT+<ës¡T\T •düTÔ ø√dü+ |”&ç+#˚yês¡T. »MT+<ës¡T\T uÛÑ÷$T •düTÔ‘√ bÕ≥T ñ|ü, |üXó¯ e⁄\ô|,’ H˚‘· |üì yê] qT+&ç yÓTT‘·Ts¡TŒ¤ düT+ø±ìï edü÷\T #˚ùdyês¡T. |ò*ü ‘·+>± bÕ]ÁXÊ$Tø±_Ûeè~∆, yêD»´ n_Ûeè~∆ eT+<ä–+∫+~. sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘·+˝À •düTÔ edü÷\T #˚j·TT Vü≤≈£îÿqT y˚\+ y˚dæ m≈£îÿe yÓTT‘·Ô+ #Ó*¢+#˚yê]øÏ •düTÔ edü÷\T #˚ùd n~Ûø±s¡+ ø£*Œ+#ês¡T.˝≤sY¶ ø±s¡Hé yê©dt 1793˝À XÊX¯«‘· uÛ÷Ñ $T•düTÔ Á|üyX˚ ô¯ |{Ïqº ‘·sT¡ yê‘·
ñ‘·Ôs¡ düsêÿs¡T˝À¢ Bìï neT\T #˚XÊs¡T. »MT+ <ës¡T\T ø£+ô|˙øÏ #Ó*¢+#ê*‡q •düTÔqT (ù|wüÿdt) dæØú ø£]+#·&+É e\q »MT+<ës¡T\T ≈£î+–b˛j·÷s¡T. <∏ëeTdt eTÁH√ sêj·T\d”eT˝À ¬s’‘ê«] |ü<ä∆‹ì Á|üyX˚ ô¯ |{Ϻ Á|üuTÑÛ ‘·« ñ<√´>∑T\ <ë«sê s¬ ‘’ T· \ qT+&ç •düTÔ edü÷\T #˚sTT+#ê&ÉT. sêj·T\d”eT, HÓ\÷¢s¡T õ˝≤¢˝À ñ‘·Ôs¡ düsêÿsY˝À¢ì ù|wüÿdt ãø±sTT\Tqï Á>±e÷˝À¢ ø£+ô|˙ yês¡T Á>±e÷\qT kÕ«BÛq+ #˚dTü ø=ì Á>±eTyê] |ü<‹∆ä Á|üyX˚ ô¯ |{≤ºsT¡ . |ò*ü ‘·+>± Á>±e÷\ qT+&ç •düTÔ edü÷\T #˚ùd n~Ûø±s¡+ Á>±eT+˝Àì ¬s&ç¶, ø£s¡D+, eTTqdüuŸ\≈£î e∫Ã+~. yêπs Á>±e÷\ qT+&ç •düTÔ edü÷\T #˚dæ ø£+ô|˙øÏ #Ó*¢+#˚yês¡T.
(~ ø£\Ãs¡˝Ÿ ôd+≥sY Ä|òt $»j·Tyê&É)
Mø£åD+
eTìwæ eTs√ eTìwæ ÄX‚¢wæ+#·T≈£îH˚ eT+∫ s√Eø√dü+ Hê ìØø£åD+ qs¡T&ÉT kÕ{Ï qs¡TìøÏ kÕj·T+#˚ùd X¯óuÛÑy˚fi¯ ø√dü+ Hê Mø£åD+ ;fi¯fl˝À¢ eTTfi¯flbı<ä*ï qs¡T≈£î‘·÷ bı˝≤\T n#·Tà ø£&ÉT‘·Tqï ¬s’‘·T dü«|üï+ ì»eTe&É+ø√dü+ Hê ìØø£åD+ ˙fi¯¢≈£î Äqø£≥º\T ì]à+#·&É+ ø√dü+ sêfi¯flqT ø=&ÉT‘·Tqï ÁX¯eTJ$ ÄX¯j·T+ dæ~∆+#·&É+ ø√dü+ Hê Mø£åD+ e÷s¡TeT÷\ |ü˝…¢˝À bÕsƒ¡XÊ\˝À >∑~˝À u≤\\≈£î nø£åsê\T ~~›düTÔqï ã&ç|ü+‘·T\T dü«|üï+ |òü*+#·&É+ ø√dü+ Hê ìØø£åD+ Hê <˚X¯ uÛÑ$wü´<äZ>∑q+˝À dü|üÔesêí\ Ç+Á<ä#êbÕ\qT $]sTT+#·&É+ ø√dü+ Á|üD≤[ø£\T s¡∫düTÔqï y˚T<Û√ Je⁄\ \ø£å´+ HÓs¡y˚&É+ ø√dü+ Hê Mø£åD+ es¡Ôe÷q ;Û‘êeVü≤ ‹$Tsê\T ‘=\–b˛sTT πs|ü{Ï ñ<äj·÷\T ‘˚CÀ˝Àø±ìï #·÷|æ+#·&É+ ø√dü+ Hê Mø£åD+ ` yÓTÆÁ‘˚j·T
<ë] BbÕ\T
` •esê+
yÓTTu…’˝Ÿ bò˛qT dü+<˚XÊ\‘√ yê‘êes¡D düe÷#ês¡+, |ü+≥\≈£î dü+ã+~Ûs∫ Á|ü‘˚´ø£ düe÷#ês¡+ |ü+|æ ¬s’‘·T\qT #Ó’‘·q´|ü]#˚ e´edüú Ç|ü&ÉT eTVü‰sêÁwüº˝À Á>±MTD ¬s’‘·T\≈£î yê‘êes¡D ∫≈£îÿ\qT m<äTs√ÿe&É+˝À ‘√&ÉŒ&ÉT‘·Tqï~.
z eTVü‰sêÁwüº ¬s’‘·T ‘·q bı\+˝À r]ø£
˝Ò≈£îs&Ü |üì#˚düT≈£îs≥÷s&É>± n‘·ì yÓTTu…’˝Ÿ bò˛qT≈£î z dü+øÏ|å Ôü dü+<˚X+¯ (SMS) e∫Ãs~.ªe#˚à yês¡+˝À MT }fiÀ¢ uÛ≤Ø esê¸\T ≈£î]ùd neø±X¯+ ñs~μμ nH˚~ Ä dü+<˚X+¯ . ÇVü≤ Ç|ü&ÉT K∫Ñ·+>± @s #˚j·÷˝À n‘·ìøÏ ‘Ó\TdüT. s√E yêØ |üìì ˇøÏs‘· eTTs<äT>± eTT–s∫, n‘·qT Çs{ÏøÏ yÓfi≤Ô&TÉ . <ë]˝À Ç‘·s¡T\‘√ e÷{≤¢&ç yê]øÏ ≈£L&Ü yê‘ê es¡D+ >∑T]s∫ n˝≤s{Ï ôV≤#·Ã]ø£ e∫Ãs<äì ‘Ó\TdüT≈£îs{≤&ÉT. |ü+≥\≈£î dü+ã+~Ûs∫, yê{Ï s¡ø£åD≈£î @s#˚j·÷˝À n‘·qT ˇø£ Á|üD≤[ø£ Ä˝À∫kÕÔ&TÉ . ñ<ëVü≤s¡D≈£î |ü+≥ |üP]Ô>± dæ<s∆ä >± ñsfÒ esê¸\T e#˚Ã˝Àù| <ëìï ø√j·÷\ì ìs¡í sTTkÕÔ&ÉT. #˚‹øÏ e∫à Çs{Ï <=&√¢ ñqï |ü+≥ yêq<Óã“≈£î ‘·&Ée≈£îs&Ü, <Óã“‹q≈£îs&Ü ‘·–q
s¡ø£åD @sêŒ≥T¢ #·÷kÕÔ&ÉT. nø£kÕà‘·TÔ>± e#˚à yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ düe÷ #ês¡+ sêÁwüºs˝À #ê˝≤ eT+~ ¬s’‘·T\≈£î ‘Ó©<äT. eTVü‰sêÁwüº˝Àì Á>±MTD ¬s’‘·T\≈£î yê‘êes¡D Ä<Ûë]‘· ùde\T ns~s#˚ ÄÁ>√`yÓT{Ÿ |ü⁄D≤´q yê] Á|ü‘˚´ø£ |ü+≥\≈£î yê] yê] Á>±e÷˝À¢ yê‘êes¡D+ >∑T]s∫ düe÷#ês¡+ ns<äT‘√s~. 1993˝À @sêŒf…Æq dü«#·Ã¤s<ä dü+düú yê≥sYôw&é Äs¡HZ C’Ó wÒ Hü é Á≥düTº (WOTR)˝À uÛ≤>∑yTÓ qÆ yê‘êes¡D e÷s¡TŒ nq«j·T ÁbÕC…≈î£ ˝º À ÄÁ>√`yÓT{Ÿ ˇø£ uÛ≤>∑+. eTVü‰sêÁwüº‘√ düVü‰ ‘Ó\+>±D, ÄsÁ<ÛäÁ|ü<˚XŸ, eT<Ûä´ Á|ü<˚XŸ, sê»kÕúHé, C≤s¡âs&é eT]j·TT ˇ]kÕ‡ @&ÉT sêÁcÕº˝À¢ WOTR Á|üdüTÔ‘·+ $$<Ûä ÁbÕC…≈£îº\‘√ |üì#˚dTü qÔ ï~. yê‘êes¡D rs¡T˝À¢ dü«\Œ e÷s¡TŒ dü+uÛ$Ñ s∫Hê
rÁe+>± <Óã“‹H˚ e´ekÕj·T πøåÁ‘ê˝À¢ yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ Á|üuÛ≤yêìï uÛ≤Ø>± <ä]Ùs#·>∑\T>∑T‘ês. WOTR s¡÷bıs~s∫q ìy˚~ø£ Á|üø±s¡+ yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ |ò*ü ‘·+>± s¬ ‘’ T· \≈£î dü+uÛ$Ñ s∫q qcÕº\T 2014 e÷]Ã˝À 8,300 ø√≥¢≈£î ô|’H˚ ñHêïsTT. á qcÕº\≈£î Á|ü<Ûëq ø±s¡D≤˝À¢ uÛ≤s¡‘· yê‘êes¡D dæú‹>∑‘·T\T eTTK´s>± es¡¸bÕ‘·+˝À ‘˚&Ü ˇø£ÿ øÏ˝À MT≥s¡T≈£î ôd’‘·+ e÷]b˛‘·÷s&É≥+ ˇø£{Ï. <ës‘√ düT<ä÷s¡ düú˝≤˝À¢ @sêŒf…Æq yê‘êes¡D πøsÁ<ë\T ¬s’‘·T\≈£î dü+ã+~Û‘· düe÷#êsêìï Çe«˝Òø£, ¬s’‘·T\T C≤>∑s¡÷≈£î\T ø±˝Òø£ u≤<Ûä\≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. ø£qTø£ ‘·–q |ü]cÕÿs¡+‘√ WOTR eTTs<äT≈£î e∫Ãs~. yê‘êes¡D dü+ã+<Ûä düe÷ #ês¡+ ‘·–q+‘· eTTs<äT>± e´ekÕj·T <ës¡TìøÏ ‘Ó*ùdÔ m˝≤ ñs≥Ts~? á düe÷#êsêìï yê] |ü+≥\ Á|üj÷Ó »Hê\ø√dü+ ñ|üj÷Ó –s#·Tø√ >∑*–‘˚ m˝≤ ñs≥Ts~? Ç˝≤ Ä˝À∫s∫ bò˛Hé dü+<˚ XÊ\T, dü\Vü‰\ <ë«sê Ç<ä+‘ê »s¡>±\ì á ãès<ä+ Ä˝À∫s∫s~. ÇB ÄÁ>√yÓT{Ÿ |üìrs¡T. yê‘êes¡D uÛ$Ñ wü´‘·TÔ : eTVü‰sêÁwüº ns‘·{≤ y˚sπ «s¡T Á>±e÷˝À¢ WOTR 175 yê‘êes¡D πøsÁ<ë\qT @sêŒ≥T #˚dæs~. Ç$ yê‘êes¡D≤ìøÏ dü+ã+ ~Ûs∫q es¡¸bÕ‘·eTT, >±*˝À ‘˚eT, y˚&ç, >±* y˚>∑eTT e+{Ï eTTK´yÓTÆq düe÷#êsêìï ]ø±s¡T¶
9 y˚T, 2016
37
<ë] BbÕ\T #˚kÕÔsTT. á πøsÁ<ë˝À¢ ns¡yÓ’ Hê\T–s{ÏøÏ H˚s¡T>± WOTR f…*yÓTÁ{Ïø˘ düs«¡ s¡‘ ¢ √ nqTdü+<Ûëq‘· ñs~. á πøsÁ<ë\≈£î düe÷#ês¡+ sê>±H˚ WOTR ì|ü⁄DT\T <ëìï uÛ≤s¡‘· yê‘êes¡D XÊK≈£î |ü+|ækÕÔs¡T. á düe÷#ês¡+ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç uÛ≤s¡‘· yê‘êes¡D XÊK Á>±e÷\ yêØ>± eT÷&ÉT s√E\ yê‘êes¡D uÛÑ$wü´‘·TÔqT WOTR ≈£î |ü+|ædüTÔs~. yêfi¯ófl <ëìï e´ekÕj·T<ës¡T\≈£î dü+øÏå|üÔ düe÷ #ês¡ + <ë«sê |ü + |æ k ÕÔ s ¡ T . nø±\ esê¸\T, ñc˛íÁ>∑‘˝· À¢ nø£kÕà‘·TÔ ô|s¡T>∑T<ä\ e+{Ï n‘·´edüs¡ düe÷#êsê\T nsTT‘˚ s¬ ‘’ T· \≈£î H˚sT¡ >± H√{Ï e÷≥\ ‘√H˚ #Ó|ü⁄‘ês¡T. ms|æø£ #˚dæq yê]øÏ bò˛Hé#˚dæ #Ó|üŒ&É+, ˝Ö&éd”Œø£s¡¢‘√ ãVæ≤s¡+>∑ Á|üø£≥q\T #˚kÕÔs¡T. Á>±MTD j·TTe‘· ø=s<äs¡T H˚s¡T>± yê‘êes¡D πøsÁ<ë\ qTs&ç düe÷#ês¡+ #·~y˚
•ø£åD ≈£L&Ü bıs<ës¡T. Á|ü‹s√p düe÷#êsêìï ùdø£]s∫, <ëìï Á>±e÷˝À¢ y˚πs«s¡T #√≥¢ @sêŒf…Æq q\¢ã\¢\ô|’ Áyêdæ ns<ä]ø° ‘Ó*j·TCÒj·T&É+ yê] |üì. á düe÷#ês¡+‘√qT, WOTR ìs¡«Væ≤s∫q #Ó’‘·q´ dü<ädüT‡\ kÕj·T+‘√qT ‘·eT |ü+≥\qT yê‘êes¡D+˝À dü+uÛÑ$s#˚ dü«\Œ e÷s¡TŒ\T m˝≤ Á|üuÛ≤$‘·+ #˚kÕÔjÓ÷, qcÕº\qT ‘·–Zs#·Tø√&ÜìøÏ ‘êy˚Ts #˚j·÷˝À Á>±MTDT\T ‘Ó\TdüTø√ >∑\T>∑T ‘·THêïs¡T. e´ekÕj·T dü\Vü‰<ës¡T\T : WOTR˝Àì e´e kÕj·T ì|ü⁄DT\T |ü+≥\, ÁbÕs‘ê\ Á|ü‘˚´ø£ e´ekÕj·T dü\Vü‰<ës¡T\qT ‘·j÷· s¡T #˚kÕÔsT¡ . ˇø£ |ü+≥≈£î @ <äX¯˝À m˝≤s{Ï ms‘· ms¡Te⁄, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT yê&Ü˝À, uÛÑ÷kÕsêìï ø±bÕ&ÉTø√e&ÉyÓT˝≤ e+{Ï Á|ü‘˚´ø£ dü\Vü‰\qT á dü\Vü‰<ës¡T\T e´e kÕj·T <ës¡T\≈£î #ÓbÕÔsT¡ . á dü\Vü‰\qT yêsêìøÏ ø£˙dü+ s¬ s&ÉTe÷s¡T¢ ÇkÕÔsT¡ . kÕúìø£ uÛ≤wü˝À s¬ ‘’ T· \T ns<ä]ø° nø£ås¡ düe÷#ês¡ s¡÷|ü+˝À |ü+|ækÕÔs¡T. e´ekÕj·T d”»qT˝À á dü\Vü‰\T Çe«&É+ eT]s‘· ô|s¡T>∑T‘·Ts~. ns<äTe\¢ ¬s’‘·T\≈£î dü+ã+~Û‘· düe÷#ês¡+ ‘Ó\TdüTø√&ÜìøÏ, ‘·–q≥T¢ ‘·j·÷s¡e 38
9 y˚T, 2016
&ÜìøÏ ø±yê*‡q+‘· düeTj·T+ \_Û d ü T Ô s ~. dü e ÷#êsê\‘√ bÕ≥T ø±e\dæq düe÷#ês¡+ ns‘· { Ï ˙ ø£ * |æ Á>±e÷˝À¢ b˛düºs¡T¢ y˚kÕÔs¡T. á dü\Vü‰\T Çe«&É+ ø√dü+ WOTR ‘·q $C≤„q uÛ≤>∑kÕ«eT˝…’q CRIDA πøsÁBj·T yÓT≥ºÁbÕs‘· e´e kÕj·T |ü]XÀ<Ûäq dü+düú ‘·~ ‘·s¡T\ kÕj·T+ ≈£L&Ü rdüT ≈£îs≥Ts~.
Á|ü‘˚´ø£ ¬s’‘·T dü\Vü‰<ës¡T\T :
nÁ–y˚T{Ÿ nH˚ j·÷sÁ‹ø£ j·÷» e÷q´ e´edüqú T ≈£L&Ü WOTR eTTs<äT≈£î ‘Ó∫Ãs~. Á|ü‘˚´ø£ |ü+≥≈£î yê‘êes¡D |ü]dæ‘ú T· \ Ä<Ûës¡+>± ˇø√ÿ ¬s’‘·T nedüsê\≈£î ‘·–q dü\Vü‰\T s¡÷bıs~s#˚≥T¢ Ç~ ‘·j·÷¬s’s~. ¬ s s&É T bı˝≤\T |ü P ]Ô > ± ˇπ ø rs¡ T >± ñs&É|ü⁄, ø£qTø£ ¬s’‘·T\≈£î e´øÏ Ô > ∑ ‘ · dü \ Vü ‰ <ës¡ T \Ts{≤s¡ T . Bìø√dü + Á>±eT+˝À |üì#˚ùd ¬s’‘·T \+<ä ] dü e ÷#ês¡ + ‘√ WOTR ˇø£ &˚ { ≤uÒ d t s¡÷bıs~s∫s~. Bì˝À eT{Ϻ dü«uÛ≤e+, |ü+≥, uÛÑ÷$T $d”Ôs¡ís, ñ|üjÓ÷ –s∫q ms¡Te⁄\T, ùd<ä´s˝À kÕsÁ|ü<ësTTø£ n\yê≥T¢ ‘·~‘·sê\˙ï ùdø£]s#ês¡T. $_Ûqï yê‘êes¡D |ü]dæú‘·T˝À¢ y˚πs«s¡T |ü+≥\T kÕ>∑T #˚ j · T &ÜìøÏ ‘· – q ø±sê´#·s¡D s¡÷bıs~s#· &ÜìøÏ á $<Û ë q+ ‘√&ÉŒ&ÉT‘·Ts~. eTVü‰sêÁwüº˝Àì nVü≤ eTà<é q>∑sY õ˝≤¢˝À eTVü≤ ˝≤«&ç Á>±e÷ìøÏ #Ós~q u≤u≤kÕôV≤uŸ yÓTs<Û˚ nH˚ ¬s’‘·T u…s&Éø±j·T\ kÕ>∑T #˚ | ü { ≤º & É T . dü + øÏ å | ü Ô dü e ÷#ês¡ dü \ Vü ‰ ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç n‘·qT JyêeTè‘·+ nH˚ ùdsÁ~j·T ms¡Te⁄qT dæ*ø±Hé eT]j·TT Ç‘·s¡ dü÷ø£àå b˛wüø±\‘√ bÕ≥T ñ|üjÓ÷–s#ê&ÉT. rÁeyÓTÆq y˚dü$˝À ≈£L&Ü ~>∑Tã&ç˝À 15 XÊ‘·+ ô|s¡T>∑T<ä\ ø£ì|æs∫s~ nì n‘·qT WOTR düe÷y˚XÊ˝À¢ $e]s#ê&ÉT.
ªªuÛ Ñ ÷ kÕs¡ |ü ] s¡ ø £ å D ø√dü + , ñ‘· Œ ‹Ô e´j· T + ‘·–Zs#·&É+ø√dü+, ~>∑TeT‘·T\T ô|s#·&É+ ø√dü+ y˚TeTT |üsê´es¡D Væ≤‘· $<ÛëHê\qT Áb˛‘·‡Væ≤kÕÔsμμ ns{≤&ÉT WOTR düuÛÑT´&ÉT n»jYTôw˝Òÿ. n‘·ì ˝…ø£ÿ Á|üø±s¡+ <ë<ë|ü⁄ 12y˚\ eT+~ ¬s’‘·T\T eTVü ‰ sêÁwü º ˝ À á kÂø£ s ê´ìï $ìjÓ ÷ –s#· T ≈£îs≥THêïs¡T.á $<Ûëq+˝À ñ‘·Œ‹Ô e´j·T+ 10 qTs&ç 20 XÊ‘·+ <ëø± ‘·>∑TZ‘·Ts&É>±, ~>∑Tã&ç˝À ∫s¡T<ÛëHê´˝À¢ 28 XÊ‘·+, q÷HÓ –s»˝À¢ 20 XÊ‘·+, ≈£Ls¡>±j·T˝À¢ 20 XÊ‘·+<ëø± ô|s¡T>∑T<ä\ ø£ì|ædTü qÔ ï~. á ÄÁ>√ yÓ T Á{≤\J ÁbÕC… ≈ £ î º 2009˝À Á|üjÓ÷>±‘·àø£+>± n_Ûeè~∆, düVü≤ø±s¡+ nH˚ dæ«dt $uÛ≤>∑eTT, eTq Hêu≤s¡T¶ Ä]úø£ kÕj·T+‘√ ÁbÕs¡+uÛÑ yÓ T Æ s ~. ¬ s ’ ‘ · T \qT eT]s‘· eT+∫ ñ‘· Œ ‹Ô <ës¡T\T>±qT, yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\≈£î ‘·≥Tºø=H˚≥T¢ #˚j·T&ÉyÓT˝≤ nH˚ $wüj·TyÓTÆ á dü+düú ø=ìï
eTTK´yÓTqÆ bÕsƒê\T H˚]Œs~. Bìï C≤rj·T kÕúsTTøÏ #˚]à <˚X¯+˝Àì e´ekÕj·T<ës¡T\T ns<ä]ø° ‘√&ÉŒ&É≥+ m˝≤>∑qï<˚ Ç|ü&ÉT »s¡>±*!
` ~ u…≥sY Çs&çj·÷ k»q´s‘√
eTq jÓ÷>∑T\T >∑Ts¡Te⁄ #Ó|æŒq e÷s¡Zs˝À |üj·Tìs∫ nH˚ø£
$uÛ÷Ñ ‘·T\qT ø£s‘¡ ˝· ≤eT\ø£+ #˚dTü ≈£îì kÕs|òTæ ø£ dü+øπ eå T |ü<+ä∏ ˝À kÕ–q sê»jÓ÷– |ü–&Ü´\ ø£èwüí ÁãùV≤àsÁ<äkÕ«$T.
ˇø£|üŒ{Ï eTVü≤ã÷uŸ q>∑s¡+ õ˝≤¢ Á|üdüTÔ‘·+ s¡+>±¬s&ç¶ õ˝≤¢ |ü]– ‘ê\÷ø± >∑+&û«&ÉT eT+&É\ ˝Àì |ü–&Ü´\ Á>±e÷ìøÏ #Ós~q kÕq>∑ >√Á‘·+ eTqT ÁãVü≤à e+oj·TT˝…’q uÛ≤>∑eTà, sêeT|üŒ <ä+|ü‘·T\T ø£èwüíÁãùV≤àsÁ<äT\ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T. yê] ≈£î\eè‹Ô ø£eTàs¡+. <ä+|ü‘T· *<äs› ÷¡ ø±j·Tø£wsºü #˚dæ ø£*–q <ëì˝À eTTs<äT>± Ç‘·s¡T\≈£î ô|{Ϻ, ‘·s¡Tyê‘· ‘êeTT ‹H˚ yês¡T. yê] eT÷&Ée dü+‘êqy˚T øÏwj ºü T· ´. ¬s’‘·T\ y˚dü+– |ü+≥ ø√dü+ ns¡∆sêÁ‹ #Ós¡Te⁄ ìs|æq ≈£îsuÛÑeèwæº!
ˇø£kÕ] |ü–&Ü´\˝Àì #Ós¡Te⁄ y˚dü+–
|ü+≥ ø√‘·≈£î e#˚à HÓ\~Hê\ eTTs<˚ ms&ç b˛sTTs~. #˚‹øÏ n+~ e∫Ãq e]bı˝≤\T ms&ç b ˛j˚ T |ü ] dæ ú ‹ @s¡ Œ &ç + ~. ‘· e T bı˝≤\qT ø±bÕ&ÉeTì |ü–&Ü´\ ¬s’‘·T\T kÕ«$Tì ÁbÕ]ús#ês¡T. kÕ«$T ˙s¡{ÏyêDÏí |æ*|æs∫ ˇø£ ø=j·T´ >∑÷≥+ Ç∫à ªªá |ü+≥≈£î dü]|ü&˚ ˙{Ï eT≥ºs e<ä› bÕ‘·Tμμ nì Ä<˚•s∫ |ü+|æ, <Ûë´qeT>∑Tï˝…’Hês¡T. ˙s¡{Ïø±&ÉT b˛sTT yêHêø±\+ #Ós¡Te⁄ ìs&˚ dü]Vü≤<äTe› <ä› >∑÷≥+ bÕ‹ Çs{ÏøÏ b˛j·÷&ÉT. ns<äs¡÷ >±&ÛÉìÁ<ä˝À ñs&É>± Ä ns¡∆sêÁ‹ ≈£îsuÛÑeèwæº ≈£î]dæ, yêHêø±\eT|üŒ{Ï e˝… #Ós¡Te⁄ ìs&çq~. y˚dü+– |ü+≥ |ü⁄wüÿ\+>± |ü+&çq~. øÏwüºj·T´ u≤\´ $<ë´uÛ≤´dü+ |ü–&Ü´\˝ÀH˚ »]–+~. |ü⁄e⁄«‘√ bÕ≥T |ü]eTfi¯+ |ü⁄{Ϻq≥T¢ øÏwüºj·T´‘√ bÕ≥T uÛÑøÏÔ, Áù|eT, <äj·÷~ dü<äTZD≤\T yÓqïs{Ï |ü⁄{≤ºsTT. 1, 2 ‘·s¡>∑‘·T\T |ü–&Ü´\˝À 3, 4 ‘·s¡>∑‘·T\T ø=‘ê¢u≤<äT˝À #·~$q øÏwüºj·T´ #·<äTe⁄ #ê*s∫, ≈£î\eè‹Ô˝À ‘·+Á&çøÏ kÕj·T+>± ñs&˚yê&ÉT. u≤\´s˝ÀH˚ e÷qdæø£ @ø±Á>∑‘· kÕ~Ûs∫q øÏwüºj·T´ ≈£î\eè‹Ô˝À u≤>± sêDÏs#ê&ÉT. n‘·ì 12 @fi¯fl ej·TdüT˝ÀH˚ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T b˛e&É+‘√ nqï ∫qïj˚T´ øÏwj ºü T· ´≈£î ô|<ä› ~¬øÿ’ Hê&ÉT. ÇÁãVæ≤u≤<é yêdæ u≤\|üŒ @¬ø’ø£|ü⁄Á‹ø£ qs¡düeTà‘√ ‘·eTTà&ÉT øÏwüºj·T´≈£î n‘·&ÉT ô|[fl #˚kÕ&ÉT. ≈£î\eè‹Ô #˚dü÷Ô dü+kÕs¡+ á<äT‘·÷ øÏwj ºü T· ´ ˇø£ ø=&ÉT≈£îqT ø£Hêï&ÉT. n‘·ì ù|s¡T ãdüÁ|üuÛÑT.
` mj·TkÕ‡sY
kÕs|òæTø£ dü+πøåeT |ü~∏≈£î&ÉT
|ü–&Ü´\ ø£èwüí ÁãùV≤àsÁ<ä kÕ«$T! dü+kÕs¡+˝À ñs≥÷ dü<Tä sZ T¡ e⁄qT ÄÁX¯sTTs∫ »qàsêVæ≤‘·´s #˚düTø√yê\ì øÏwüºj·T´ yês#Û·. s¡TÁ<ës¡+ Á>±eT düMTbÕq j·÷˝≤\ Á>±eT+˝À ñs&˚ <=&ɶ Á|üuTÑÛ e⁄qT ÄÁX¯sTTs∫ øÏwj ºü T· ´ #·‘T· ]«<Ûä X¯óÁX¯Swü\T #˚kÕ&ÉT. øÏwj ºü T· ´ ñ»®«\ uÛ$Ñ wü´‘·TÔ <=&ɶ Á|üuTÑÛ e⁄≈£î eTH√>√#·sy¡ TÓ +Æ ~. eT+Á‘·eTT, jÓ÷>∑eTT uÀ~Ûs∫ ø£èwüíÁãùV≤àsÁ<ä kÕ«$T nqT ù|s¡T nqTÁ>∑Væ≤s∫ @ø±s‘· kÕ<Ûäq #˚j·TeTHêï&ÉT. ø£èwüí ÁãùV≤àsÁ<äkÕ«$T eTTs<äT>± dü«Á>±eT+ |ü–&Ü´\ düMTbÕq >∑\ eTTqT\ >∑T≥º, n≥T ‘·s¡Tyê‘· #Óqïsêj·Tì >∑T≥º, eTTlbòÕ düMTbÕq >∑\ <=q>∑T≥º, <äyéT>±ì|ü⁄s¡+ yê>∑T#Ós‘·, ùd&É+ düMTbÕq j·÷HÓ>=s~ >∑T≥º, eTVü‰sêÁwüº˝Àì eÁCÒX«¯ ], >∑DXÒ |¯ ⁄ü ], ø=dü– ø±[ø±\j·T+˝À kÕ<Ûqä #˚kÕ&ÉT. 12@fi¯ófl j·÷e<˚X› +¯ ‹]– kÕ<ÛTä dü+‘·T\T #Ó|æŒq jÓ÷>∑ s¡Vü≤kÕ´\T ÁX¯<ä∆‘√ kÕ~Û+#ê&ÉT. ∫es¡≈î£ Äj·Tq ‘·|dü Tü ‡ dü«Á>±eT+ |ü–&Ü´\ yê>∑T <ä>∑Zs¡Tqï dü+>∑y˚TX¯«s¡ Ä\j·T+˝À |òü*s∫q~. Äj·Tq >∑Ts¡Te⁄ #Ó|æŒq >∑Ts¡TÔ ‘Ó\TqTø=Hêï&ÉT. nwüdº <æ Tä \∆ T Äj·Tq≈£î eX¯yTÓ qÆ $. kÕ«$T >∑èVü≤düTú sê»jÓ÷–>± ñs≥÷ ‘·qqT ÄÁX¯sTTs∫q yê] u≤<Ûä\T ‘=\–dü÷Ô, kÕs|òæTø£ dü+πøåeT ø±s¡´Áø£e÷\T #˚kÕ&ÉT. ˇø£kÕ] |ü–&Ü´\˝À ø£\sê yê´~Û $»ès_Ûs∫ q~. Ä düeTj·÷q kÕ«$T Á>±e÷s‘·s¡ dü+#ês¡+ #˚düTÔs&çHês¡T. Á>±eT ô|<ä›\T kÕ«$T yê] C≤&É\T #·÷dæ |üs¡T¬>‘·TÔ≈£î b˛sTT ÁbÕ]ús∫ y˚Tfi¯‘êfi≤\‘√ dü«Á>±e÷ìøÏ rdüT≈£î e#êÃs¡T. kÕ«$T ns<ä]ø° $uÛÑ÷‹ rsêú\T Á|ükÕ~s#ês¡T. ns‘·{Ï‘√ ø£\sê ìeTà[s∫q~. 1947 Ä>∑wTü º 31q jÓ÷>∑ eTTÁ<ä <Û]ä s∫ düe÷~Û dæ‘ú T· ˝…’ ≈£îs&É*˙ jÓ÷>∑+‘√ ÁãVü≤às¡+Á<Ûä+ uÛÒ~s#·T≈£îì nq+‘·+˝À ø£*dæ b˛j·÷s¡T. kÕ«$TøÏ n_Ûwù ø£+ »]|æ Vü‰s¡‹ Ç∫à $~Û$<ÛëH√ø£Ôs>± ì]›wüº düú\+˝À düe÷~Û #˚kÕs¡T. kÕ«$T eTVæ≤eT\≈£î Äø£èwüTº˝…’ nìï esêZ\ Væ≤s<äTe⁄\‘√ bÕ≥T ø=s<äs¡T eTTdæ¢eTT\T ≈£L&Ü ø£èwüíÁãùV≤àsÁ<äkÕ«$Tì ùd$s#ês¡T. yê] eTTdæ¢s •wüT´˝À¢ s¡+#√fi¯ yêdæ Vü≤düHékÕjÓTãT, nø£ÿy˚T&É yêdæ n©ùwsY eTTKT´\T. kÕ«$T Bs¡øÈ ±\+ J$s∫ ‘·eTqT ÄÁX¯sTTs∫q •wüT´\T ø=s<ä]øÏ eT+Á‘·+, ø=s<ä]øÏ jÓ÷>∑+, ø=s<ä]øÏ düHêàs¡Zs ñ|ü<˚•s∫, y˚\ eT+~
•wüT´\qT ø£è‘ês¡T\ú qT #˚kÕs¡T. kÕ«$T ø=s‘· ø±\+ <Í\‘êu≤<äT˝À ñs&É&+É #˚‘· nø£ÿ&ç uÛ≈Ñ î£ \Ô T kÕ«$T yês¡T ‘·eT Á>±eT+˝ÀH˚ düe÷~Û ø±yê\ì yê]øÏ düe÷~Û ø£{sºÏ #ês¡T. ø±ì >∑+<Ó ãdü|Œü nH˚ •wüT´&ÉT ‘êH˚ ns<äT˝À düe÷~Û W‘êqì nHêï&ÉT. Ä e÷≥
n≥º&ÉT>∑T esêZ\ nuÛÑT´qï‹ô|’ s¡TEyÓ’q uÛÑ$wü´<ë«DÏ! ã&ÉT>∑T\T, Á|ü‘˚´ø£+>± e÷\ e÷~>∑\
j·T&É ø£èwüí ÁãùV≤àsÁ<äT\≈£î ø£ìø£s¡+ yÓTs&ÉT. Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ <Í\‘êu≤<äT yÓsø£fÒX¯«s¡ kÕ«$T yê] Ä\j·T+˝À á ù|<ä ≈£î˝≤\ »+≥\≈£î kÕ«$T kÕeT÷Væ≤ø£ $yêVü‰\T #˚sTTs#˚yês¡T. á $yêVü‰\≈£î #ê˝≤eT+~ ‘·s¡* e#˚Ãyês¡T. ns<ä]ø° kÕ«$T $s<äT uÛ À »Hê\T ô|{Ï º s #˚ y ês¡ T . yê] #˚ ‘ · T \ MT<äT>± $yêVü‰\T »]–q »+≥\T, yê] yês¡düT\T düTKdü+‘√cÕ\‘√ e]∆\T¢‘·÷ kÕ«$T eTVæ≤eT\qT ø=ìj·÷&ÉT‘·Ts{≤s¡T. kÕ«$TøÏ Vü≤]»qT\+fÒ n_Ûe÷q+ n~Ûø£+. ªªsêuÀj˚T ø±\+ MT<˚! MT uÛÑ$wü´‘·TÔ >=|üŒ>± ñs≥Ts~!μμ nì kÕ«$T ÄHê&˚ B$s#ês¡T. yês¡T nqïfÒ¢ n≥º&ÉT>∑T esêZ\ yês¡T $<ë´ e+‘·T˝…’ nìï s¡+>±˝À¢ |ü⁄s√>∑$TdüTÔHêïs¡T. $qï kÕ«$T ªªá düe÷~Û ˙≈£î ø±<äT. Hê≈£î ø±<äT. Çs<äT˝À ‘˚fió¯ fl bÕeTT\T ñs{≤sTTμμ nHêïs¡T. nqïfÒ¢ Ä düe÷~Û bÕ&ÉTã&ç áHê{Ïø° ‘˚fi¯ófl bÕeTT\≈£î Äyêdü+>± ñqï~. kÕ«$T ‘êeTT Je düe÷~Û ø±yê\qT≈£îHêïs¡T. ø±ì Hê{Ï Á|üuÛÑT‘·«s ns<äT≈£î nqTeT‹s#· ˝Ò<äT. kÕ«$T ‘·q ø=&ÉT≈£îqT •wüT´\qT sê$s∫ düe÷~Û düú\ ìπs›X¯q+ #˚kÕs¡T. 1947 Ä>∑wüTº 31q jÓ÷>∑ eTTÁ<ä <Û]ä s∫ düe÷~Û dæ‘ú T· ˝…’ ≈£îs&É*˙ jÓ÷>∑+‘√ ÁãVü≤às¡+Á<Ûä+ uÛÒ~s#·T≈£îì nq+‘·+˝À ø£*dæ b˛j·÷s¡T. kÕ«$TøÏ n_Ûùwø£+ »]|æ Vü‰s¡‹ Ç∫à $~Û$<ÛëH√ø£Ôs>± ì]›wüº düú\+˝À düe÷~Û #˚kÕs¡T. kÕ«$T Äsê<ÛHä √‘·‡yê\T 1960 dü+e‘·‡s¡+ qTs&ç @fÒ≥ e÷|òüT X¯ó<ä∆ |ü+#·$T yÓTT<ä\T s¡<∏ädü|üÔ$T <ëø£ eT÷&ÉT ~Hê\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Ä<Ûës¡+ : ÄsÁ<ÛäjÓ÷>∑T\T, _.sêeTsêE
9 y˚T, 2016
39
Äs√>∑´+
` øö‘ê ìs¡à\
y˚dü$˝À e&É>±\T\T, m+&É rÁe‘·, ø£¬s+≥T ø√‘·, #ÓeT≥\T |ü≥&º +É , ˙{Ï Çã“+~ ˝≤+{Ï nkÂø£sê´\T, Çã“+<äT\T mH√ï ñqï|üŒ{Ïø°, Á|ü‹yês¡÷ y˚dü$ ek˛Ô+<ä+fÒ m+‘√ Äq+~kÕÔs¡T. m+<äTø£+fÒ, ∫Hêï ô|<ë› n+<äs¡÷ Çwüº|ü&˚ e÷$T&ç|üfi¯ófl \_Û+#˚ ø±\+ ø£qTø£.
e÷$T&ç |ü+&ÉT m+‘√ r|æ<äHêìï ø£*–, s¡T∫>± ñ+≥T+~. mHÓïH√ï ù|s¡‘¢ √ e÷$T&ç |ü+&ÉT¢ \_ÛdüTÔHêïsTT. á |ü+&ÉT˝À b˛wüø£ |ü<ësêú\T |ü⁄wüÿ\+>± \_ÛkÕÔsTT. á |ü+&ÉT˝À ø±s√“ôV≤’ Á&˚{Ÿ‡, Áb˛{°Hé‡, ø=e⁄«, |”#·T |ü<ës¡ú+, ø±*¸j·T+, bı{≤ wæj·T+, yÓT^ïwæj·T+, ◊s¡Hé, ø±|üsY, e÷+>∑˙dt, õ+ø˘, $≥$THé m, _ ø±+ô|¢≈£î‡, dæ, Ç, ¬ø\T bòÕdüŒs¡dt, ¬øs√{ÏHé, ;{≤¬øs√{ÏHé, ]CÀbò˛¢]Hé \_ÛkÕÔsTT. á |ü+&ÉT˝À Á|òøü √ºCŸ, düTÁø√CŸ\H˚ #·ø¬ ÿs¡ |ü < ësêú \ T n~Û ø £ + >± ñ+{≤sTT. X¯ Ø sêìøÏ nedüs¡eTj˚T´ b˛wüø£ |ü<ësêú\˙ï |ü+&É¢˝ÀH˚ sêsêE nsTTq e÷$T&ç|ü+&ÉT˝À \_ÛkÕÔsTT. e÷$T&ç s¡ø±\T
e÷$T&ç |ü+&ÉT¢ ø=ìï e+<ä\ s¡ø±\T ñHêïsTT. düTe÷s¡T>± 800 s¡ø±\ e÷$T&ç |ü+&ÉT¢ eTq <˚X¯+˝À ñHêïsTT. e÷$T&ç |ü+&É¢˝À s¡kÕ\T, ø√‘·|üfi¯ó¢ ñ+{≤sTT. s¡kÕ\˝À Hê\T>∑T s¡ø±\T \_ÛkÕÔsTT. ∫qï s¡kÕ\T, ô|<äs› k¡ Õ\T, #Ós≈¡ î£ s¡kÕ\T, |ü+#·<ës¡ ø£\X¯ nH˚$ s¡kÕ\ |üfi¯ó¢. ã+–q|ü*¢, n˝≤Œ¤H√‡, <ädtVü≤], düTes¡í πsK, øödüsY »Vü≤+^sY, Væ≤e÷j·TTB›H,é ˝≤+>±¶, ÄePdt, ‘√‘ê|ü⁄], ø£˝ø… sº£ Y ˝≤+{Ï mHÓïH√ï ù|s¡¢‘√ e÷$T&ç|üfi¯ó¢ \_Ûdü÷Ô, ˇø=ÿø£ÿ ÁbÕ+‘·+˝À, ˇø=ÿø£ÿ ù|s¡T‘√ Á|üdæ~∆ #Ó+<ësTT. eTq uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ˇø£ sêÁwüº+ qT+∫ eTs√ sêÁcÕºìøπ ø±ø£ $<˚XÊ\≈£L m>∑TeT‹ #˚jT· ã&ÉT ‘·THêïsTT. n+<ëìø°, Äs√>±´ìø° ≈£L&Ü e÷$T&ç |ü+&ÉT m+‘·>±H√ ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+~. á |ü+&ÉT Wwü<+äÛ >±q÷, nHês√>±´\ ñ|üX¯eTHêìø°, ìyês¡D≈£L ≈£L&Ü ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+~.
Ä≈£î\T ` |æ+<Ó\T
|ü∫Ãe÷$T&ç Ä≈£î\qT >∑Te÷àìøÏ ‘√s¡D+>± ø£&ÉT‘ês¡T. |ü+&ÉT>∑\T, X¯óuÛÑø±sê´\ dü+<äsꓤ˝À¢ <Ó’eø±sê´˝À¢ ø£\X¯+ MT<ä ô|&É‘ês¡T. e÷$T&ç |æ+<Ó\≈£L m+‘√ ÁbÕeTTK´‘· ñ+~. e÷$T&ç |æ+<Ó\‘√ e&ÉTe÷+>±\H˚ |ü#·Ã&çì ‘·j·÷s¡T #˚kÕÔs¡T. e÷$T&Ü≈£î\ ˝Ò‘· ∫>∑Tfi¯flqT ‹+fÒ 40
9 y˚T, 2016
H√{Ï|üP‘· ‘·>∑TZ‘·T+~.
|ü∫à e÷$T&ç
|ü∫à e÷$T&ç ø±j·T\‘√ s¡ø£s¡ø±\sTTq }s¡>±j·T\qT ‘·j÷· s¡T#˚kÕÔsT¡ . Äeø±j·T, m+&ÉT Äeø±j·T, u…\+¢ Äeø±j·T, yÓT+‹ Äeø±j·T, ô|düs¡ Äeø±j·T, |ü⁄*¨s¡ Äeø±j·T, n\¢+ø±j·T, e÷>±j·T, eTTø£ÿ\ |ü#·Ã&ç ˝≤+{Ï }s¡>±j·T\qT ‘·j ·÷s¡T#˚d æ ì\Te ñ+#·T≈£î+{≤s¡T. |ü∫à e÷$T&çø±j·T≈£î ‘=≈£ÿqT rùddæ, eTTø£ÿ\T #˚dæ, Ä eTTø£ÿ\≈£î ñ|ü⁄Œ, |üdüT|ü⁄ sêdæ m+&É˝À ô|&ÜÔs¡T. n$ u≤>± m+&çq ‘·sê«‘·, Ä ˇs¡T>∑T\qT &Éu≤“˝À¢ ì\Te ñ+#·T≈£îì, e÷$T&ç ø±j·T\T \_Û+#·ì ø±\+˝À, >∑{>ºÏ ± ñ+&˚ Ä ˇs¡T>∑T\qT, y˚&ç ˙fi¯fl˝À¢ HêH˚dæ, n$ yÓT‘·Ôã&çq ‘·sê«‘· yê{Ïì |ü|ü⁄Œ˝À #˚]à ñ&çøÏ+∫ e÷$T&ç |ü|ü⁄ŒqT ‘·j·÷s¡T#˚kÕÔs¡T. Ä eTTø£ÿ\‘√ #·{°ïì ≈£L&Ü ‘·j·÷s¡T #˚kÕÔs¡T. m+&çq e÷$T&ç ø±j·T eTTø£ÿ\qT $Tø°‡˝À y˚dæ yÓT‘·Ôì bı&ç #˚kÕÔs¡T. e÷$T&ç |ü+&ÉT >∑TE®qT ◊dtÁø°yéT\˝Àq÷, Á|òüP{Ÿdü˝≤&é\˝Àq÷, πø≈£î\T, &Ó»sYº\˝Àq÷ ñ|üjÓ÷–kÕÔs¡T.
Äs√>∑´<ësTTì e÷$T&ç |ü+&ÉT
e÷$T&ç|ü+&ÉT˝À ˇy˚T>± Ár nHéXÊ#·T´πsf…&é bòÕ´{° Äe÷¢\T, ¬øs√{ÏHêsTT&é‡ ñ+{≤sTT. e÷$T&ç|ü+&ÉTe\¢ X¯ØsêìøÏ mH√ï Á|üjÓ÷»Hê\T #˚≈L£ s¡T‘êsTT. e÷$T&ç |ü+&ÉT X¯ØsêìøÏ X¯øÏÔì düeT≈£Ls¡T düTÔ+~. s¡ø£Ô+˝À ms¡Ás¡ø£Ô ø£D≤\qT eè~∆ #˚düTÔ+~. s¡ø£Ô+˝Àì ø=˝…ÁkÕº˝ŸqT ìj·T+Á‹+∫, s¡ø£Ôb˛≥TqT ìj·T+Á‹düTÔ+~. XÊØs¡ø£ m<äT>∑T<ä\≈£î ‘√&ÉŒ&ÉT ‘·T+~. >∑T+&Ó Äs√>±´ìøÏ s¡ø£åD>± |üì#˚düTÔ+~. ø±˝Òj·T|ü⁄ Äs√>±´ìï ø±bÕ&ÉT‘·T+~. s√>∑ìs√<Ûäø£ X¯øÏÔì ô|+bı+~düTÔ+~. Hê&û e´edüú, Hê&û ø£DC≤˝≤\T, }|æ]‹‘·TÔ\ MT<ä Bì Á|üuÛ≤e+ ñ+≥T+~. e÷$T&ç |ü+&É¢ s¡dü+˝À ø±´¬s{Ÿ s¡dü+ ø£*|æ ñ<äj·T+, kÕj·T+Á‘·+ rdüT≈£îqï≥¢sTT‘˚ eT÷Á‘·|æ+&Ü\˝À @s¡Œ&çq sêfi¯ófl ø£]–b˛‘êsTT.
|ü∫à e÷$T&çø±j·TqT yÓT‘·Ô>± ñ&çøÏ+∫, s¡d+ü rdæ, n+<äT˝À ∫{Ïø¬ &ÉT ñ|ü⁄Œ, #·ø¬ ÿs¡ y˚dTü ≈£îì bÕ˙j·T+˝≤ Á‘ê–‘˚, e&É<Óã“ ‘·>∑\<äT. á s¡dü+ ˙s¡kÕ˙ï, ã\V”≤q‘·q÷ ‘=\–+∫, X¯ØsêìøÏ X¯øìÔÏ düeT≈£Ls¡TdüTÔ+~. e÷$T&ç |ü+&ÉT s¡dü+ ÄVü‰s¡|ü⁄ ns¡T>∑T<ä\≈£î #·ø£ÿ>± |üì#˚düTÔ+~.X¯Øs¡+˝Àì $wü|<ü ësêú\qT ‘=\–+#·{≤ìøÏ kÕj·T|ü&TÉ ‘·T+~. eT\ã<ä∆ø±ìï e~*düTÔ+~.
>∑s¡“¤e‘·T\≈£î ` |æ\¢\≈£L
>∑s“¡ e¤ ‘·T\T e÷$T&ç |ü+&Éq¢ T ‹q&É+ eT+∫~. ôdq’ ôd{’ dÏ ≈t î£ Wwü<+äÛ ˝≤ |üì#˚dTü +Ô ~. Ád”\Ô ˝À @s¡Œ&˚ Vü‰s√àq¢ ndüeÔ ´dü‘Ô \· qT ‘=\–düT+Ô ~. e÷$T&ç |ü+&ÉT s¡d+ü ‘√ ‘·j÷· s¡T #˚ùd e÷$T&ç ‘ê+Á&É X¯Øs¡+˝Àì ô|‘’ ê´ìï b˛>=&ÉT‘·T+~. yê+‘·T\qT ìyê]düT+Ô ~. >∑]“¤D° Ád”Ô y˚$fi¯fl≈£î ñ|üX¯eTHêìï ø£*–düTÔ+~. |æ\\¢ m<äT>∑T<ä\≈£î ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+~. e÷qdæø± q+<ëìï ø£*–düTÔ+~. n+<äT≈£î ø±s¡D+ Ç+<äT˝À Á{Ïb˛ºbòÕHé nH˚ Äq+<ëìï ø£*–+#˚ ôds¡{ÀìHé $&ÉT<ä\ ø±e&ÉyT˚ . ø£+{Ï #·÷|ü⁄qT, ø£+{Ï Äs√>±´ìï dü+s¡øÏådüTÔ+~. C≤„|üø£X¯øÏÔ˙, @ø±Á>∑‘·q÷, yÓT<ä&ÉT Äs√>±´ìï ô|+bı+~+∫, #·Ts¡T≈£î<äq+‘√ #·ø£ÿ{Ï ìs¡íj·÷\T rdüT≈£îH˚˝≤ #˚düTÔ+~. u≤ø°º]j·T˝Ÿ ÇHéô|øò Hå£ \é T sê≈£î+&Ü ìs√~ÛdTü +Ô ~. b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ u≤<Ûä|ü&˚yê]øÏ e÷$T&ç |ü+&ÉT X¯øÏÔì ø£*–+#˚ ~yÍ´wü<Ûä+˝≤ |üì#˚düTÔ+~. e÷$T&ç C≤yé T yê‘êìï n]ø£ & É T ‘· T +~, s¡ø£Ô<√cÕ\qT n]ø£&ÉT‘·T+~. nJ]ÔøÏ Wwü<Ûä+˝≤ |üì#˚dTü +Ô ~.
X¯Øs¡ dü+s¡ø£åD˝À
e÷$T&ç|ü+&ÉT s¡kÕìï ø±˙, >∑TE®qTø±˙ eTTU≤ìøÏ |ü{Ϻ+∫, u≤>± m+&çq ‘·sê«‘· eTTK+ ø£&ÉT≈£îÿ+fÒ, eTTK kÂ+<äs¡´+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. eè<ë∆|ü´ \ø£åD≤\qT ‘·«s¡>± @s¡Œ&É˙j·T<äT. yÓ+Á≥Tø£\T bı&ÉT>±Z ô|s¡>∑{≤ìø°, yÓ+Á≥Tø£\ Äs√>±´ìø° kÕj·T|ü&ÉT‘·T+~. e÷$T&ç ˝Ò‘· ∫>∑Tfi¯flqT qeTT\T‘·÷, Ä s¡kÕìï Á‘ê–‘˚ ø£+sƒ¡+ ÁXÊe´+>± e÷s¡T‘·T+~. #·sà¡ es¡Ãd¤ Tü ‡q÷, n+<ë˙ï ô|+#·T‘·T+~.
e÷≥≈£î e÷≥ ` &܈ˆ|æ.uÛ≤düÿs¡jÓ÷–
y˚Tqø±J »sê »yêuŸ Bõj˚T... yÓTT‘·+Ô uÛ≤sêìï Hê´j·Te´edüôú |’ yÓ÷bı<äT.› eTTô|Œ’ ¤ @fi¯ófl >∑&ç∫Hê Á|üuTÑÛ ‘ê«\ rs¡T e÷s¡˝Ò<äT. #Ós¡kÕ\\˙ï $#ês¡D U…’B\‘√ ì+&çb˛j·÷sTT. ` düTÁ|”+ø√s¡Tº Á|ü<Ûëq Hê´j·TeT÷]Ô d”CÒ sƒê≈£LsY sƒê≈£LsYJ! Hê´j·T<˚e‘· ø£fi¯fl qT+&ç ˙s¡T ø±]Ãq≥T¢+~. 60 @fi¯fl qT+&ç á <˚XÊìøÏ |ü{Ϻq sê»ø°j·T e´edüú ;C≤\T nH˚ø£ n$˙‹ eèøå±\qT HÓ\ø=˝≤ŒsTT. yê{Ï $wü|ü⁄ >±\T˝Ò Ç$. $|üøå±\$ Nø£{Ï sê»ø°j·÷\T. ` ‘Ósêdü Hêj·T≈£î\T πø{°ÄsY, Hêj·Tì MT]düTqÔ ï ø£s¬ +{Ÿ cÕ≈£î\≈£î ã\T“\T |ü–*b˛‘·THêïjYT nHêï. n_Ûeè~∆ ø√düy˚T ‘Ósêdü˝À #˚sê+. ø±+Á¬>dt˝À mH√ï nee÷Hê\T m<äTs=ÿHêï, ø£wüº|ü&˚ j·TTe‘·sêìøÏ uÛÑ$wü´‘·TÔ ˝Ò<äT. ` KeTà+ myÓTà˝Ò´ |ü⁄yê«&É n»jYT≈£îe÷sY Ç~ bÕغ e÷πs yêfi¯fl ø√dü+ sêdæô|{Ϻq n<äT“¤‘·yÓTÆq &Ó’˝≤>¥. ø±+Á¬>dt˝À nee÷Hê\T m<äTs=ÿqï MTs¡T Çø£ÿ&É m˝≤+{Ï sê#· eTsê´<ä\T bı+<äT‘ês√ y˚∫ #·÷&Ü* eT]!!! n$˙‹ô|’ b˛s¡T˝À ÄyÓT (k˛ìj·÷>±+BÛ) $<ÛëHêìï nqTdü]+#ê*. ` y˚Tqø±>±+BÛ sê»ø°j·÷˝À¢ Ç˝≤+{Ï e´+>±´\T u≤>∑T+&Éee÷à! »+‘·Te⁄\ MT<ä <äj·T #·÷|æ #·÷|æ X¯Á‘·TyÓq’ k˛ìj·÷ô|’ ≈£L&Ü u≤>± C≤*|ü&TÉ ‘·THêïs¡T. ø£ìyÓTT[, sêC≤\qT ø±bÕ&ç+<Óes¡T? uÀbò˛sY‡ ≈£î+uÛÑø√D+ yÓqø£ ñqï<Óes¡T? uÛÀbÕ˝Ÿ <äTs¡≥È q≈£î ø±s¡DyÓTqÆ |üs‡¡ HéqT <˚X+¯ <ë{Ï+∫+<Óes¡T? Ç{°e\ yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e∫Ãq MM◊|”\ ôV≤*ø±|üºs¡¢ ≈£î+uÛÑø√D+ Á|ü<Ûëq dü÷Á‘·<Ûë] mes¡T? ˙sêsê&çj·÷ fÒ|ü⁄˝À¢ ì+&çb˛sTTq n$˙‹ me]~? á <˚X¯+ qT+&ç \ø£\å ø√≥¢ q\¢<qäÛ + Vü≤yê˝≤ e÷s¡+Z <ë«sê ãj·T{ÏøÏ |ü+|ü&ÜìøÏ me] düVü≤ø±s¡+ ñ+~??? y˚Tqø±J »sê »yêuŸ Bõj˚T !!!? m¬ø’‡ÌCŸ˝À n$˙‹ì n+‘·+ #˚düTÔqï+<äT≈£î Hê≈£î X¯Á‘·Te⁄\T ô|]>±s¡T. myÓTà˝Ò´\T, $TÁ‘·T\T ≈£L&Ü <ä÷s¡eTj·÷´s¡T. ` nu≤ÿ] XÊU≤eT+Á‹ |ü<ëàsêe⁄ }s¡Tø√+&ç |ü<àä Hêï! m≈£îÿe e÷{≤¢&‘ç ˚ ‘ê– e÷{≤¢&Ü&ÉT nqTø=+{≤s¡T!!!? ôV’≤ø√s¡TºqT yÓ+≥H˚ $uÛÑõ+#·+&ç. Ä u≤<Ûä´‘· πø+Á<ëì<˚. ` ø±+Á¬>dt m+|” >∑T‘êÔ düTUÒ+<äsY¬s&ç¶ ne⁄qT! eTq~ ø±ø£b˛‘˚ >√<ë] es¡≈î£ <=ã“+&ç nHêï&É≥ yÓqTø£{øÏ =ø£&TÉ ! MTs¡T ‘Ó\+>±DqT 1300 eT+~ Ä‘·àVü≤‘·´\ ‘·sê«‘·, 14 @fi¯fl ‘·sê«‘· $uÛÑõ+#ês¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉTqï yêfi¯ó¢ e÷Á‘·+ yÓ+≥H˚ #˚j·÷\≥! Ç<Óø£ÿ&ç ˙‘·+&ç u≤ã÷! Á|üC≤kÕ«e÷´ìï ‘Ósêdü Á|üuÛÑT‘·«+ K÷˙ #˚düTÔ+~. ø£s¡Te⁄˝À |”¢qØ\T ô|≥º&É+ ‘·>∑<äT. ` |”d”d” n<Ûä´≈£åî&ÉT ñ‘·ÔyéT ≈£îe÷sY¬s&ç¶ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À Ç˝≤+{Ï n<äT“¤‘· $<ä´\ìï+{ÏøÏ dæ\ãdt ‘·eTπs ‘·j÷· s¡T#˚dqæ $wüj·T+ eTs¡∫b˛j·÷sê! H˚qT dü«#·Ã¤+.... qqTï uÛÑj·Tô|≥º˝Òs¡T. ` k˛ìj·÷ <=]πøes¡≈£î <=s¡\+ n+{≤s¡T. <=]ø±ø£ m+¬ø’«Ø n+{≤s¡T. ìs¡÷|æùdÔ Á|ürø±s¡+ n+{≤s¡T. Ç~ sê»ø°j·T uÛ≤ùw. Hê~ ã\e+‘·|ü⁄ Á|üyêdü+. e÷{≤¢&É≈£î+fÒ ñ‘·ÔeT+. H˚qT uÛ≤s¡‘Y≈£î sêqT. ` $»jYT e÷˝≤´ ñ˝≤º#√sY ø=‘ê«˝Ÿ ø√ &Ü+{Ÿ ` nH˚ kÕyÓT‘·\T ˙˝≤+{Ïyêfi¯flqT #·÷ùd |ü⁄{Ϻ ñ+{≤jYT e÷˝≤´J!
eT+∫e÷≥ ` Ä+Á<ÛäeTVü‰uÛ≤s¡‘·eTT yê´U≤´‘· : n>∑düÔ´sêE @ø±+‘· |ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeTsêe⁄
yês¡Ô ˝Ò≈£î+fÒ Á|ü|ü+#·+ n+<Ûäø±s¡y˚T yês¡Ô j·T+<äT »>∑eTT e]∆\T¢#·Tqï~ j·T~j·TT ˝ÒìHê&É j·Tœ\ »qT\T ˆ q+<Ûäø±s¡eT>∑Tï \>∑T<äTs¡T >±e⁄q yês¡Ô ìs¡«Væ≤+|ü e\j·TT ã‹øÏ ˆˆ
2`1`51
Á|ü»\ $wüj·T+˝À rdüTø√e\dæq #·s¡´\ >∑÷]à ≈£L&Ü Hês¡<ä eTVü≤]¸ <Ûäs¡àsêE <äèwæºøÏ ‘ÓkÕÔ&ÉT. sê»´+˝Àì Á|ü»\T q÷‹˝Àì ø£|üŒ\ ˝≤>± ñ+≥÷ ‘·eT Á|üuÛÑTy˚ ˝Àø£+˝Àì sêE\+<ä]ø£+fÒ >=|üŒyê&É˙, ‘êy˚T n˙ï ‘Ó*dæqyês¡eT˙, Ms¡T\eT˙, dü+|üqTï\ eT˙, Ç+ø± @y˚TyÓ÷ }Væ≤+#·T≈£î+≥÷, |ü]düsê˝À¢ì ˝Àø£+ b˛ø£&ÉqT >∑eTì+#·≈£î+&Ü ñ+fÒ, @<√ ˇø£Hê&ÉT yê] ø£\\T ø£\¢\j˚T´ |ü]dæú‘·T\T @s¡Œ&É‘êsTT. ø£qTø£ e÷πs <˚X¯, ø±\ |ü]dæú‘·T \≈£î nqT>∑TD+>± Á|ü»\T m<ä>±*. n|ü⁄Œ&˚ <˚X¯+ düTs¡øÏå‘·+>± ñ +≥T+~. ˝Òøb£ ˛‘˚, <˚X+¯ ˝À ˇø£ eT÷\˝À $T≈£îÿ≥+>± |ü+≥|ü+&çHê, eTs=ø£ eT÷\ ø±≥ø£+ ‘ê+&É$+#·e#·TÃ. $\¢eTTà\qT ñ|üjÓ÷–+#·≥+˝À ‘·eT nkÕ<Ûës¡DyÓTÆq H˚s¡TŒ ‘·TbÕ≈£î\T |òæs¡+>∑T\ <Ûë{ÏøÏ ≈£î|üŒ≈£L*b˛e#·TÃ. Á|üuÛÑTe⁄\T sê»<Ûëì˝À qè‘·´^‘ê\ kÕs¡kÕ«ìï nqTuÛÑ$dü÷Ô, Äq+~dü÷Ô yÓTÆeTs¡∫ ñ+fÒ, sê»´|ü⁄f…\¢\T ø=\¢>=≥ºã&ç, nø£ÿ&ç Á|ü»\T ø±+~o≈£î˝…’ b˛e#·TÃ. Ç+‘·≈£L kÕsê+X¯+ @eT+fÒ Á|ü»\T, Á|üuÛÑTe⁄\T n+<äs¡÷ yÓT\≈£îe‘√ ñ+≥÷, dü«<˚X¯eTT˝ÀqT, Çs¡T>∑Tbıs¡T>∑T <˚XÊ˝À¢qT dü+uÛÑ$düTÔqï |ü]D≤e÷\T, edüTÔqï e÷s¡TŒ\T m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT >∑ e Tìdü ÷ Ô ñ+&Ü*. yê{Ï ø Ï ‘· – q $s¡ T >∑ T &É T jÓ ÷ ∫+∫, Ä |ü]D≤e÷\ |ü≥¢ ‘·eT <˚X¯+ dü+øå√uÛ≤ìøÏ >∑T]ø±≈£î+&Ü #·÷&Ü*. Hês¡<äT&É+{≤&ÉT`ªª<Ûäs¡àsêC≤, á »>∑‘·TÔ yês¡Ô˝À J$düTÔqï~. yês¡Ô <˚X¯ Á|ü»\qT y˚T˝§ÿ*|æ yÓT\≈£îe‘√ ñ+&˚≥≥T¢ #˚düTÔ+~. n~ ˝Òì Hê&ÉT Á|ü»\T ãT~∆$ø±düeTT ˝Òìyê¬s’, eT+<äeT‘·T˝…’ k˛eTs¡T˝…’, ìÁwæÿj·TT˝…’ ñ+&çb˛‘ês¡T. ø±ã{Ϻ sêE Á|ü»\≈£î ‘êC≤ yês¡Ô\T n+<˚≥≥T¢ #·÷&Ée\dæ ñ+≥T+~. Ç~ sêE≈£î $Væ≤‘·yÓTÆq <Ûäs¡àeTT. <ëì ø√dü+ @j˚T @sêŒ≥T¢ #˚j·÷˝À sêE jÓ÷∫+∫ neT\T #˚j·÷*μμ. Ç~ <ë«|üs¡j·TT>∑+˝À <Ûäs¡àsêE≈£î #˚dæq uÀ<Ûä nsTTq|üŒ{Ïø°, H˚{Ï ø£*j·TT>±ìøÏ >∑÷&Ü nq«sTTdüTÔ+~. á Hês¡<äuÀ<ÛäqT neT\T#˚ùdÔ eTq <˚X¯eT÷, eTqeT÷ düTs¡øÏå‘·+>± ñ+{≤eTT. ˝Ò≈£î+fÒ ø£wüºqcÕº\ bÕ˝Ö‘êeTT. eTq≈£î n‘·´+‘· Á|æj·TyÓTÆq kÕ«‘·+Á‘·´eTT ≈£L&Ü #˚C≤]b˛e#·TÃ. H˚&ÉT eTq≈£î |ü⁄wüÿ\+>± |üÁ‹ø£\T, {Ï$\T ñqï+<äTe˝Ò¢ ø£<ë Á|ü|ü+#· yês¡Ô\T @Hê{Ïø±Hê&ÉT ‘Ó\TdüTø√>∑\T>∑T ‘·THêïeTT. yê{Ï Á|üuÛ≤e+ eTq <˚X¯+ MT<ä m{≤¢ ñ+&É>∑\<√ $X‚¢wæ+#·Tø√>∑\T>∑T‘·THêïeTT. n+<äT#˚‘· ªyês¡Ô j·T+<äT »>∑eTT e]∆\T¢#·Tqï~μ nH˚~ ‹s¡T>∑T˝Òì dü‘·´eTT. 9 y˚T, 2016
41
ìwüŒø£åbÕ‘· <Û√s¡DÏ˝À
y˚T>∑C…’Hé k˛ºØ
|Á ‹ü s√p ~q|ü‹Á ø£ $$<Ûä yêsêÔ ø£<+ä u≤ìï ‘Ó\‘Ó\yês¡T‘·T+fÒH˚ n+~dü÷,Ô n<äq+>± Ä~yês¡+Hê&ÉT ˇø£ |ü⁄düÔø£ s¡÷|ü+˝ÀH√, eTs√ Äø±s¡+˝ÀH√ y˚T>∑C…’Hé n+~e«&É+ eTq≈£î ‘Ó\TdüT. Ç+<äT˝À $$<Ûä $wüj·÷*ï $X‚¢wüD≤‘·àø£+>± n+~düTÔHêïs¡T. e÷¬sÿ{Ÿ yês¡Ô\ nqTkÕs¡+ ≈£L&Ü e÷eT÷\T s√E˝À¢ Äj·÷ |ü‹Á ø£\ neTàø±\ ø£+fÒ, Ä~yês¡+ Ç˝≤ n+~#˚à nqTã+<Ûä |ü⁄düøÔ ±\e\¢ neTàø±\T eT]+‘·>± ñHêïsTT n+{≤s¡T. eT] Ç˝≤+{Ï y˚T>∑CH’… é y˚Tõø˘qT ‘·eT dü+düú @C…+&Ü˝À ≈£L&Ü #˚sT¡ ≈Ã î£ ì ªªy˚T>∑CH’… é k˛ºØμμ o]¸ø£q kÕøÏå q÷´dt #Ûêq˝Ÿ s√p sêÁ‹ 9.30øÏ n+~k˛Ô+~. Á|ü<Ûëq+>± Ç+<äT˝À Äj·÷ s√E˝À¢ »]–q n+XÊ\ $X‚¢wüDì kÕ<Ûä´yÓTÆq+‘· ìwüŒø£åbÕ‘·+>± n+~e«&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïk˛Ô+~. n<˚$T{À |ü]o*<ë›+.
n>∑kÕº˝À m>∑ÁkÕº\T
á s√E˝À¢ me]ï ø£~*+∫Hê >∑‘·+˝À »]–q n>∑kÕº yÓd˝ºt ≤´+&é ôV≤©ø±|üsº ¢¡ ø=qT>√\T˝À
»]–q neø£‘·eø£\ >∑T]+∫q e÷≥˝Ò #·s¡Ã≈£î edüTÔHêïsTT. <˚X¯sê»<Ûëì˝À Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\T j·÷e‘Y <˚X¯ »HêuÛ≤yêDÏì $ì|æ+#˚ n‘·T´qï‘· y˚ ~ ø£ bÕs¡ ¢ y Ó T +{Ÿ qT+∫, ~>∑ T ekÕú s TT˝Àì ÁbÕ+‘ê\yês¡÷ eTTø£Ôø£+sƒ¡+‘√ $ì|ædüTÔqï á n+X¯+ ˝À˝À‘·T\qT y˚T 2q Á|ükÕs¡yÓTÆq á ø±s¡´Áø£eT |üs+¡ |üs˝¡ Àì uÛ≤>∑+ düŒè•+∫+~. n$˙‹ mø£ÿ&É »]–Hê ‘·ø£åD+ n_ÛX¯+dæ+∫ ‘=\–+#· e\dæ+<˚. n˝≤+{Ï~ q÷≥ Çs¡yÓ’ nsTT<äT ø√≥¢ »HêuÛ≤≈£î s¡ø£åD>± ì*#˚ Ä s¡+>±ìøÏ $|òü÷‘·+ ø£*–+#˚ n+XÊ\˝À n$˙‹ rÁyê‹ rÁe Á|üu≤Û e+ ø£*–q~. Bì |üPsê«|üsê*ï, n+fÒ ôV≤©ø±|üºs¡T¢ m>∑sê*‡q m‘·TÔ Á|üe÷D≤*ï b˛{°|ü&ÉuÀj˚T dü+düú kÕeTs¡ú´+ nqT>∑TD+>± ‘·–Z+#·&É+ <ä>∑Zs¡Tï+N, á |ò ü T sêHê n+X¯ + ÄqTbÕqT*ï ãVæ ≤ s¡ Z ‘ · |üs¡#·≈£î+&Ü ˝Ò<ë m≈£îÿe>± bò˛ø£dt #˚j·T≈£î+&Ü ñ+&É&ÜìøÏ |üÁ‹ø±s¡+>±ìøÏ ≈£L&Ü ms¡#·÷|æq yÓ’Hêìï $es¡+>± Ç+<äT˝À #ÓbÕŒs¡T. nsTT‘˚ á n+X¯+ Äs¡+uÛÑyÓTÆq <äX¯˝À »]–q dü+>∑‘·T*ï m≈£îÿe>± }Vü‰ s¡÷|ü $Ee˝Ÿ‡‘√HÓ’Hê #·÷|æ‘˚ u≤e⁄+&˚ ~ . ø±s¡ ´ Áø£ e ÷ìøÏ dü e TÁ>∑ ‘ · ø£ H êï 42
9 y˚T, 2016
‘êC≤<äq+ ø√dü+ m≈£îÿe ‘·|æ+∫ q≥T¢ ø=ìï#√≥¢ nì|æ+∫+~. á n+X¯+˝À $qe∫Ãq dü+πø‘· Hêe÷\ >∑T≥Tº ‘Ó*j·Tì ‘·èDeT÷˝Ÿ ø±+Á¬>dt m+|” &ç e ÷+&é Á|ü d ü + >±ìï #·÷|æ+#·&+É Ç+<äT≈£î ‘êsêÿD+ (ø±s¡´Áø£eT+ Á|ükÕs¡+ nsTTq y˚T 2H˚ ‘·èDeT÷˝Ÿ m+|” Á|üdü+ –+#ês¡T). <ë<ë|ü⁄ Çs¡yÓ’ @fi¯fl ÁøÏ ‘ · + uÀbò ˛ sY ‡ $wü j · ÷ \T #Ó|Œü &ÜìøÏ yÓ∫Ã+∫q düeTj·T+ Ç+ø±dü Ô Á|ü d ü T Ô ‘ · n+XÊìøÏ øπ {≤sTT+∫ ñ+fÒ, Ç+ø± m≈£îÿe $wüj·÷\T ‘Ó*j·TCÒj·T>∑*– ñ+&˚ y ês¡ T . nsTT‘˚ Ç<˚ < √ Ç|üŒ{ÏøÏ|ü⁄Œ&ÉT Á|ü‹|üø£å+ Ç+ø√ $wüj·T+ô|’ bÕs¡y¢ TÓ +{Ÿ˝À #˚dTü qÔ ï s¡>&∑ ,É <ëìì m<äTs√ÿ&ÜìøÏ bÕ\ø£|üø£å+ düèwæº+∫q düTHêMT>± n_Ûe]ídüTÔqï yê]øÏ düe÷<Ûëq+>± _C…|æ C≤rj·T ø±s¡´<ä]Ù eTTs¡∞<ÛäsYsêe⁄ #Ó|æŒq n+XÊ\T düeTT∫‘·+>± ñHêïsTT. á n+X¯+ô|’ Ç≥© Hê´j·TkÕúq+ n+~+∫q $esê\ nq+‘·s¡+ n+XÊ\ e˝Ò¢ Ç<ä+‘ê e∫Ã+<ä˙ $e]+ #ês¡T.
>∑T˝≤; &Ó’Ø
Ç{°e\ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ ˝Àì KeTà+˝À »]–q ‘Ó\+>±D sêÁwüº dü$T‹ 15e yê]¸ø£ düe÷y˚X¯ H˚|<ü ´ä∏ +˝À @Á|æ˝Ÿ 26q á ø±s¡´Áø£eT+˝À ª>∑T˝≤; &Ó ’ Ø μ ù|]≥ y˚ T >∑ C … ’ H é k˛º Ø #· ÷ bÕs¡ T . >∑ T ˝≤; bÕغ qø£&É˝≤s¡+_Û+∫q Hê{Ï qT+&û ÄHê{° |”¢qØ düe÷y˚X¯+es¡≈£L #ê˝≤es¡≈L£ $es¡+>± #·÷bÕs¡T. Á|ü‘˚´ø£+>± z <äX¯˝À Ä bÕغ n~ÛH‘˚ · n|üŒ{À¢ »]–q n+XÊ\
` dü÷Œ¤]Ô Á|üu≤Û e+, |ü<$ä ì e~˝ÒkÕÔqì #Ó|Œæ q|üŒ{Ï $wüjT· + n‹ $es¡+>± #·÷bÕs¡T. Ç˝≤ Ä bÕغ ñ‘êúq |ü‘·Hê\qT ø£fi¯fl≈£î ø£{Ϻq≥T¢ $e]+∫+~. n˝≤π> ªø±Áy˚T&é ø±´Ák˛º (@Á|æ˝Ÿ 25q #·÷|æq~) >∑T]+∫q $esê\÷ á o]¸ø£ #·ø£ÿ>± #Ó|æŒ+~. Á|ü‘˚´øÏ+∫ ≈£L´u≤ e÷J <˚XÊ~ÛH˚‘· nÁ>∑sê»´+ nyÓT]ø±≈£î nsTT<äT <äXÊu≤›\T ì<äT›s¡˝Ò≈£î+&Ü #˚dæq $<Ûëq+ $X¯<ä|ü]∫+~. kÕe÷õø£ Hê´j·T+ô|’H˚ m≈£îÿe>± yÓTT>∑TZ#·÷|æq ø±´Ák˛º $<ÛëHêìï düTì•‘·+>± á Áb˛Á>±+ #·÷|æ+∫+~. ø±˙ ÄHê{Ï ø±s¡´Áø£eT ìsê«Vü≤≈£îsê\T ª@uÛμ’… |ü<ëìï ª@u…μ’ >± ñ#·Ã]¤ +#·&+É ˝≤+{Ï$ |ü+{Ï ÁøÏ+<ä sêsTT˝≤ Mø£≈å î£ \≈£î ‘·–˝≤sTT. Ç˝≤+{Ï$ |ü]Vü≤]+#ê*.
ÁbÕ<Ûëq´+ ñqï n+XÊ\πø Áù|ø£å≈£î\ yÓTT>∑TZ
@Á|æ˝Ÿ 28q ªùdyé &Óe÷Áø£d”μ n+≥÷ z ø±s¡´Áø£eT+ #·÷|æ+∫ nìyês¡´‘· e\¢ Ç~ #·÷|æHê n~ Ä düeTj·T+˝À ø±ø£ eTs√ düeTj·T+˝À #·÷bÕ*‡+~. m+<äTø£+fÒ y˚T>∑C…’Hé k˛ºØ˝À Ç+ø± ÁbÕ<Ûëq´+ ñqï n+XÊ\T #·÷&É&ÜìøÏ Áù|ø£å≈£î\T Çwü|º &ü ‘É ês¡T ø£qTø£.
eT]+‘· |ü{Ïwüº+>±...
Ç˝≤ ‘êC≤ $wüj·÷\ düeTÁ>∑ $X‚¢wüD≤ ø±s¡´Áø£eT+ ‘·|Œü ≈£î+&Ü Áù|ø£≈å î£ \qT s¡+õ+|ü#ù˚ d<˚. ø±˙ ø±s¡´Áø£eT+ eT]+‘· |ü{Ïwüº+>± ‘·j·÷ s¡yê«\+fÒ Ç+ø±düÔ ˝À‘Ó’q |ü]XÀ<Ûäq nedüs¡+. n˝≤π> #Ó|æŒq $wüj·÷H˚ï #Ó|üŒ&É+ ˝≤+{Ï$ e÷H˚j·÷*. ˇø£kÕ] Áb˛Á>±+ j·÷+ø£sY #Ó|æŒq $wüj·÷ìï ‹]– #·÷|æ+#˚ $Ee˝Ÿ‡ H˚|ü<∏ä´+>± e#˚à yêsTTdt zesY˝À #Ó|üŒ&É+ Ç+<äT˝À »s¡T>∑T ‘√+~. Ç+ø=ìï ø=‘·Ô $wüj÷· \T bı+<äT|üs#¡ &· ÜìøÏ neø±X¯eTT+≥T+~. n˝≤ $T>∑‘ê ø±s¡´Áø£eT+ e÷~] ø±s¡´Áø£eT+ eT<Ûä´˝À #·÷ù| Á|üø£≥q\T e´e~Û ñ+&É≈£î+&Ü Ç+ø± ‘·–Z+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚ j · ÷ *. n|ü ⁄ Œ&É T ø±s¡ ´ Áø£ e ÷ìøÏ eT]ø±dü Ô Áb˛‘ê‡Vü≤+ \_ÛdüTÔ+~.
eTVæ≤fi≤ C≤>∑è‹
uÛÑ÷>∑s¡“¤ »ì‘· C≤qøÏ. »qø£ eTVü‰sêE
≈£îe÷¬sÔ>± ô|]–+~. •e<ÛäqdüT‡qT $]∫q <äXs¯ <¡ ä∏ eTVü‰sêE CÒ´wü|˜ ⁄ü ‘Á T· &ÉT lsêeT#·+<Á Tä ì |ü]Dj·T e÷&ç+~. ÄyÓT ‘·+&Á ç »q≈£î&ÉT #·øÁ e£ ]Ô, e÷eT >±s¡T <äX¯s¡<∏äT&É÷ #·Áø£eπsÔ. ÄyÓT uÛÀ>∑ uÛ ≤ >±´˝‘√ J$+#ê\ì Ä•+#· & É + ÄyÓ T n~Ûø±s¡+. yÓ’yêVæ≤ø£ J$‘·+˝À düTKdü+‘√cÕ \qT ø√s¡Tø√ì yês¡T+&És¡T. $~Û yÓ’|üØ‘·´+ ø±ø£ eTπs$T{Ï?
d”‘·eTà ‘·q uÛÑs¡Ô |ü{≤º_Ûùwø£+ n+fÒ eTT]dæ b˛sTT ñ+≥T+~. eTs¡Tø£åD+˝ÀH˚ ‘Ó*dæ+~ |ü{≤º_Ûùwø£+ ø±<äT, |ü<äTHê\Tπ>fi¯fl eqyêdü+ nì. á Vü≤sƒê‘·Œ]D≤e÷ìøÏ ÄyÓT ø£è+–b˛˝Ò<Tä . ‘·+Á&ç Ä»„qT •s¡kÕeVæ≤+#·&É+ lsêeTTì |ü⁄Á‘·<Ûäs¡à+.
` õ.mHé.ø£fi≤´DÏ
uÛÑs¡Ô‘√ ÄyÓT eqyêkÕìøÏ yÓfi≤fl\qï Ä+ø£å ˝Ò<äT. Hê‹#·sê$T nqï y˚<äeT+Á‘ê\‘√ ‘ê[ ø£{Ϻ+#·T≈£îqï ÄyÓT, ‘·qT uÛÑs¡ÔqqTdü ]+#·&+É |ürï <Ûsä à¡ + nqT≈£î+~. @&ÉT yêsê\ q>∑\qT, N˙ NHê+ãsê\qT, ~e´uÛÑe+‘·T \qT ‘·èDÁbÕj·T+>± ‘·´õ+∫ Hês¡ eÅkÕÔ\T ø£≥Tº≈£î+~. lsêeTT&ÉT, d”‘· Ç<ä›s¡÷ es¡Tdü>± l eTVü‰ $wüßíe⁄, \ø°åà<˚$\ ne‘êsê\T. ø±ì e÷qe »qàHÓ‹Ôq ø±s¡D+>± e÷qe⁄\T nqTuÛÑ$+#˚
ø£cÕº\qT nqTuÛÑ$+#ês¡T. <äTwüߺ&Ó’q sêeDT&ÉT ÄyÓTqT #Ós¡ã{≤º&ÉT. nsTTHê ÄyÓT˝À eTH√ã\+, HÓ’‹ø£ ã\+ #Ó ≈ £ î ÿ#Ó < ä s ¡ ˝ Ò < ä T . d” ‘ · ô |’ yÓ÷Vü≤+ ø£Hêï Áø√<Ûäy˚T ô|]–q sêeDT&ÉT d”‘·yÓ’|ü⁄ ˇø£ÿ n&ÉT>∑T y˚j·T˝Òø£b˛j·÷&ÉT. eTVü‰ |ü‹Áe‘· e•wüߺì uÛ≤s¡´
ns¡T+<Ûä‹ Ç˝≤ n+≥T+~. ªª˙e⁄ Hê •X¯óe⁄y√, •wüß´ sê*y√ n˝≤ ñ+&É˙, ˙˝À ñqï $X¯ó<äy∆ TÓ qÆ |ü$Á‘·‘· ø±s¡D+>± ˙ |ü≥¢ Hê≈£î >ös¡e+ ô|]–+~. ˙e⁄ ∫qï<ëìyÓH’ ê n+<ä]øÏ Ä<äs¡Ù+>± ñHêïe⁄. ˙e⁄ »>∑‘·TÔ≈£î e+<ä˙j·TTsê\e⁄ nj·÷´e⁄. >∑TDe+‘·T\˝Àì dü<äTZD≤˝Ò |üP»˙j·TyÓTÆq$ ø±ì, yê] *+>∑+, ej·TdüT ø±<äTμμ. d” ‘ · ù|s¡ T qT |æ\¢\≈£î ô|&ç‘˚ yês¡T d” ‘ · e Tà˝≤ ø£ c Õº \ T |ü&É‘ês¡ì ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T uÛ≤$+∫Hê d”‘e· Tà ù|s¡TqT |æ\\¢ ≈£î ô|&ÉT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. d” ‘ · e Tà ‘· * ¢ n+‘· { Ï |ü$Á‘·eT÷]Ô.
9 y˚T, 2016
43
|ü⁄düÔø£ düMTø£å
` >∑Te÷à Á|ükÕ<äsêe⁄
düeT÷\ Ä]úø£ <äèwæºø√D≤\qT Ä$wüÿ]+∫q
Ä]úø£ s¡+>∑eTT` Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T Ä˝À#·q\T ªªÄ]úø£ s¡+>∑eTT` Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T Ä˝À#·q\Tμμ nH˚ á |ü⁄düÔø£+ l X¯s¡<é nq+‘· ≈£î\ø£Øí Ä+>∑¢+˝À Áyêdæq<ëìøÏ ‘Ó\T>∑T nqT yê<äeTT. ‘Ó\T>∑T˝À nqTe~+∫q~ &܈ˆ u§eTà sêE kÕs¡+>∑bÕDÏ. l Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T Áyêdæq nH˚ø£ yê´kÕ\qT eT÷\ s¡#·sTT‘· Áø√&ûø£ ]+∫ yê] Ä]ú ø £ ˙‹ì dü $ kÕÔ s ¡ + >± eTq eTT+<äT+#ês¡T. |ü+&ç‘Y Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T <˚X¯ $<˚XÊ\ dü+düÿè‘·T\qT, Jeq dæú‹>∑‘·T\qT Ä]úø£ <äèwæº ø√D≤\qT n<Ûä´j·Tq+#˚dæ uÛ≤s¡rj·T Vü≤è<äj·÷ìï Ä$wüÿ]+#˚ Á|üj·T‘·ï+˝À @ø±‘·à e÷qeyê<ä dæ<ë∆+‘êìï eTqø£+~+#ês¡T. Ç<=ø£ $•wüºyÓTÆq <äs¡Ùq+. Á|ü‹ eTìwæøÏ ñ+&˚ X¯Øs¡eTT, eTqdüT‡, ãT~∆, Ä‘·à ` á Hê\T–+{Ï eT<Ûä´ düeTq«j·T+ kÕ~Û+#·&ÜìøÏ eTq ãTTwüß\T <Ûäs¡à, ns¡ú, ø±eT, yÓ÷øå±\H˚ Hê\T>∑T |ü⁄s¡TcÕsêú\qT Á|ü‹bÕ~+#ês¡T. n˝≤π> ÁãVü≤à#·s¡´, >∑èVü≤düú, yêqÁ|üdüú, düHê´dü ÄÁX¯e÷\qT Á|ü‹bÕ~+#ês¡T. uÛÖ‹ø£, bÕs¡ e÷]úø±\ eT<Û´ä düeTq«j·T+ kÕ~Û+#˚+<äT≈£î, eTìwæ düeTÁ>∑ n_Ûeè~∆ø,Ï ‘·<ë«sê eTìwæ˝Àì, dü+|òTü +˝Àì ~e´‘ê«ìï #·÷&É{≤ìøÏ, Á|üø£è‹‘√ düeTq«j·T+ kÕ~Û+#·&ÜìøÏ Ç$ m+‘√ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É‘êj·Tì l ñbÕ<Ûë´j·T |òüT+{≤|ü<∏ä+>± #ÓbÕŒs¡T. <˚yê düTs¡T\T düeTTÁ<ä eT<∏äq+ #˚ùdÔ neTè‘·+ ñ<䓤 $+∫+~. es¡eÔ ÷q, >∑‘,· <˚X¯ $<˚XÊ\ |ü]dæ‘ú T· \qT ì•‘·+>± n<Û´ä j·Tq+ #˚dæ yês¡T @ø±‘êà e÷qe‘ê yê<ä <äsÙ¡ Hêìï s¡÷|üø\£ Œq #˚XÊs¡T. nìï s¡+>±\‘√ bÕ≥T Ä]úø£ s¡+>±ìï $düÔè‘·+>± n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ <˚X¯ ñqï‹øÏ @$T nedüsy¡ ÷Ó n$ ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. Ä $wüj÷· \ Hê<Ûës¡+ #˚dTü ≈£îì á s¡#q· kÕ–+~. Bq<äj÷· fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T Á|üU≤´‘· Ä]úø£ y˚‘˝Ô· q’… Ä&É+ dæà‘Y, &˚$&ç ]ø±s√¶, m&Éà+&é ãsYÿ, $T˝Ÿ, e÷sYÿ‡, Vü≤&ɇHé, ø°¢Hé, ãsYï¨yéT wüß|æ+≥sY, $Tsê˝Ÿ,¶ C≤ø£{ŸyH’Ó ,é ]HÓ˝À|t e+{Ïyê] Á>∑+<∏ë\qT, dæ<ë∆+‘ê\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚XÊs¡T.#Ó’Hê, s¡cÕ´, j·T÷s√|t <˚XÊ\ Ä]úø£ dæú‹>∑‘·T\qT yê{Ï Á|üuÛ≤yê \qT Äø£[+|ü⁄ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. ∫es¡øÏ ªª$<˚o Ä]úø£ $<ÛëHê\qT >∑T&ç¶>± nqTø£]ùdÔ Vü‰H˚ ø±ì ˝≤uÛÑ+ ø£\>∑<ìä , eTq kÕ+düÿè‹ø£ eT÷˝≤\ô|’ Ä<Ûës¡|&ü qç @ø±‘·à e÷qeyê<ä+ eTq düeTdü´\≈£î |ü]cÕÿs¡+ #·÷|ü>∑\<äì ˇø£ ìwüÿs¡¸≈£î yês¡T e#êÃs¡T. ø=+<äs¡T XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T ô|≥Tºã&ç<ëØ $<Ûëq+ y˚T˝…’q<ä+{≤s¡T. eT]ø=+<äs¡T ô|≥Tºã&ç<ëØ 44
9 y˚T, 2016
$<Ûëq+ ≈£î|üŒ≈£L\T‘·T+<äì, <ëì kÕúq+˝À kÕeT´yê<ä e´edüú e∫à rs¡T‘·T+<äì $X‚w¢ +æ #ês¡T. Á|üø£è‹‘√ düeTq«j·T+‘√ düe÷»+ eTT+<äT≈£î kÕ>±\ì ø=+<äs¡T dü÷∫+#ês¡T. e´≈£îÔ\ eT<Ûä´ yê´bÕs¡ dü+düú\ eT<Ûä´ b˛{° düVü≤C≤‘·eTì, n<˚ uÛÑ>∑e+‘·Tì ÇwüºeTì m&Éà+&é ãsYÿ n_ÛÁbÕj·T |ü&ܶ&TÉ . e÷sYÿ‡ á dæ<ë∆+‘·+ dü]jÓTÆ q<˚ qHêï&ÉT.
Ä]úø£s¡+>∑eTT ` Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T Ä˝À#·q\T Ä+>∑¢ eT÷\+ : X¯s¡<é nq+‘· ≈£î\ø£Øí uÛ≤yêqTyê<ä+ : &܈ˆ u§eTàsêE kÕs¡+>∑bÕDÏ |ü⁄≥\T : 112 yÓ\ : s¡÷.90/` Á|ü‘T· \≈£î : kÕVæ≤‘·´ìπø‘·Hé 3`4`852, øπ X¯eì\j·T+, ãs¡ÿ‘Y|ü⁄sê, ôV’≤<äsêu≤<é ` 500027 <ä÷s¡yêDÏ : 040`27563236 ¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ä∆+ ‘·s¡Tyê‘· bÕXÊÑ·´ <˚XÊ\˙ï ø°Hé‡ dæ<ë∆+‘· Á|üuÛ≤e+˝ÀìøÏ e#êÃsTT ì»y˚T, ô|≥Tºã&ç<ëØ e´edüúqT Ä]úø£e÷+<ä´+ ˝À+∫ ãj·T≥|ü&˚dæ+~. y˚>∑+>± Ä]úø±_Ûeè~∆ kÕ~Û+#êsTT. nsTT‘˚ uÛÖ‹ø£ düTU≤\ ø√dü+ b˛{°|&ü ˚ eTqdü‘Ô «· +‘√ Á|üøè£ ‹ eqs¡T\T <äT]«ìjÓ÷>∑yTÓ +Æ ~. X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq e÷s¡D≤j·TT<Ûë\ô|’ |ü≥Tºø√dü+ Äj·TT<Ûäb˛{°, Ä]úø±_Ûeè~∆ ø√dü+ <˚XÊ\ eT<Ûä´ rÁeyÓTÆq b˛sê≥+ nH˚ø£ nqsêú\≈£î <ë]rdæ+~. Ä <˚XÊ\˝À Vü≤‘·´\T, Ä‘·àVü≤‘·´\T $&Ü≈£î\T, e÷qdæø£ s√>±˝Ò ø±ø£ ≈£î≥T+u≤\T ∫ÛHêï_Ûqï+
nj· ÷ ´sTT. Á>±MTD dü e ÷C≤ìï e\dü \ ≈£ î Áb˛‘·‡Væ≤+#ês¡T. H˚&ÉT dü+bÕ<äq Á|ü<Ûëq n+X¯+ nsTT+~. <Ûäs¡àã<ä∆+ nH˚ <ëìï ‘·T+>∑˝À ‘=≈£îÿ‘·THêïeTT. Ä]úø±_Ûeè~∆øÏ ô|≥Tºã&ç nedüs+¡ ø±ã{Ϻ ôdq’ ´+MT<ä ô|fÒº Ks¡TÃqT ‘·–Z+∫ Ä ì<ÛäT\qT Ä]úø±_Ûeè~∆øÏ øπ {≤sTT+#ê\ì ø=+<äsT¡ |ü<˚ |ü<˚ #Ó|⁄ü HÔ êïs¡T. Ç~ Ä‘·àVü≤‘ê´ dü<äèX¯+ ø±<ë? nì l Bq<äj·÷fiŸJ Á|ü•ïdüTÔHêïs¡T. Äj·TT<Ûä dü+|ü‹Ô ˝Òø£b˛‘˚ eTq+ ùd«#·Ã¤qT b˛>=≥Tº≈£î+{≤+. eT] n|ü⁄Œ&ÉT Ä Ä]ú ø±_Ûeè~∆ me]ø√dü+? ‹]– |üsêBÛq‘·qT n+^ø£ ]+#ê˝≤? s¡÷bÕsTT MT<ä Áù|eT nìï $<Ûë˝≤ |ü‘H· êìøÏ <ë]rdüT+Ô ~. <Ûsä êàìï nqTdü]+#·≈î£ +&Ü #˚ùd dü+bÕ<äq ≈£L&Ü |ü‘·HêìøÏ <ë]rdüTÔ+~. düe÷» dü+|ü<ä˝À dæ+Vü≤uÛ≤>∑+ ø=+<ä] #˚‘·T˝À¢ ñ+&É≥+ düeT düe÷» kÕú|üq≈£î n&ɶ+øÏ. |ü P ]Ô j· ÷ +Árø£ s ¡ D <ä T wü Œ ]D≤e÷\≈£ î <ë]rdüTÔ+~. ÁX¯eTJe⁄\≈£î |üì <=s¡ø£<äT. eTq+ ø√s¡T≈£îH˚~ n~Ûø£ ñ‘·Œ‹Ô ø±<äT, n~Û≈î£ \ #˚‘· ñ‘·Œ‹Ô. n|ü⁄Œ&ÉT ;<äyês¡÷ dü+|üqTï\e⁄‘ês¡T. Ä]úø£ dü«‘·+Á‘·‘· m˝≤ ñ+&Ü* nH˚ Á|üX¯ï≈£î yê]˝≤ »yêãT #ÓbÕŒs¡T ªªÁ|ü‹ bÂs¡T&ÉT Ç‘·s¡T\ e´øÏÔ>∑‘·, Ä]úø£ ùd«#·Ã¤\≈£î uÛÑ+>∑+ yê{Ï\¢≈£î+&Ü ‘·q nedüsê\≈£î ø±e\dæq ñ‘·Œ‹Ô eT]j·TT $ìeTj·T ùd«#·Ã¤ ø£*– ñ+&Ü*. Á|ü‹ e´øÏøÔ Ï J$+#˚ Vü≤≈£îÿ ñ+<äì >∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*. e´ekÕj·T s¡+>∑+˝À kÕ«e\+ãq nedüs¡+. Á>±e÷_Ûeè~∆øÏ |ü<øä∏ ±\T+&Ü*. s¬ ‘’ T· \ |ü˝≤j·Tq+ n]ø£{≤º\+fÒ Á>±MTD |ü]ÁX¯eT\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ê*. s¡kÕj·Tìø£ ms¡Te⁄\ yê&Éø+£ Vü‰ìø£s+¡ . ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\ ñ‘·Œ‹Ô ô|s¡>±*. |üX¯ódü+|ü<ä ô|s¡>±*. ô|<ä› |ü]ÁX¯eT\T ø±ø£ ∫qï, ≈£î{°s¡ |ü]ÁX¯eT\≈£î ô|<ä › | ” ≥ y˚ j · ÷ *. $˝≤dü edü T Ô e ⁄\ ñ‘· Œ ‹Ô Vü ‰ ìø£ s ¡ + . sêsTTr\≈£ î |ü ] $T‘· T \T+&Ü*. kÕ«e\+ãq, dü«<˚o eTq \ø£´å + ø±yê*. |üXó¯ e⁄\ e÷+dü+ m>∑TeT‹, ms¡Te⁄\ ~>∑TeT‹ @$T≥ì Bq<äj÷· fiŸJ Á|ü•ï+#ês¡T. >=&ÉTe¶ ÷+dü+ neTàø£+ <ë«sê $<˚o eTTÁ<ä Ä]®+#ê˝≤? ˇ{Ïbº ˛sTTq |üXó¯ e⁄\T e´ekÕj·T<ës¡T&ç ˝≤uÛÑ<ëj·Tø£yÓTÆq$. ˇø£ Á|üø£ÿ |üX¯ódü+|ü<äqqT HêX¯q+ #˚dü÷Ô y˚s=ø£ e+ø£ s¡kÕj·Tìø£ ms¡Te⁄\ ~>∑TeT‘·T˝Ò$T{Ï? nì yês¡T Äy˚<äq #Ó+<ës¡T. &Üø£ º s Y u§eTàsêE kÕs¡ + >∑ b ÕDÏ > ±] nqTyê<ä+ düs¡fi¯+>± ñ+~. ôV’≤j·TsY ôdø£+&ÉØ Äô|’ #· < ä T e⁄\T #· ~ y˚ $<ë´s¡ T ú \ T ‘· | ü Œ ø£ #·<eä e\düq Ä]úø£ s¡+>±ìøÏ dü+ã+~Û+∫q #·øÿ£ ì |ü⁄düÔø£+ Ç~.
Áø°&Ü C≤>∑è‹
` #=|üŒs¡|ü⁄ ø£ècÕísêe⁄, 8498084018
qe‘·s¡+ Áø°&Üø±s¡T˝À¢ ÁX¯$T+#˚ ‘·‘·«+ ‘·–Zb˛sTT n&ɶ<ës¡T˝À¢ n‘·T´‘·ÔeT |òü*‘ê\T kÕ~Û+#ê\qï ‘·|üq ô|]–b˛‘√+~. Á{≤ø˘ n+&é |ò”˝Ÿ¶ qT+∫ f…ìïdt es¡≈£L, yÓsTT{Ÿ*|òæº+>¥ qT+∫ u≤øχ+>¥ es¡≈£L @ Áø°&É #·÷dæHê kÕºsY n<∏Ó¢≥¢ s¡÷|ü+˝À ñqï &√|æ+>¥ <=+>∑\T ãj·T≥|ü&ÉT‘·÷H˚ ñHêïs¡T. &√|æ+>¥ πødüT\T m≈£îÿe>± qyÓ÷<äe⁄‘·Tqï yÓTT<ä{Ï eT÷&ÉT <˚XÊ\˝À uÛ≤s¡‘Y ôd’‘·+ ñ+&É≥+ <˚X¯ Áø°&Ü Á|ü‹wüºπø düyê\T>± e÷]+~.
mìï |ü‘·ø±\T kÕ~Û+#êeTqï~ ø±<äT Á|ü<Ûëq+, ndü\T Áø°&É˝À¢ bÕ˝§ZHêïe÷? ˝Ò<ë? nqï<˚ eTTK´eTì >∑‘· 120 dü+e‘·‡sê\T>± eTq≈£î ˇ*+|æø˘‡ dü÷Œ¤]Ô >∑Ts¡TÔ#˚dü÷Ô ek˛Ô+~. nsTT‘˚ Ábıô|òwüq*C≤ìøÏ eTs√ ù|¬s’q qe‘·s¡+ Áø°&Üø±s¡T\T e÷Á‘·+ m˝≤ ¬>*#êeTqï~ ø±<äT Á|ü<Ûëq+ ndü\T ¬>*#êe÷ ˝Ò<ë nqï<˚ eTTK´ eT+≥÷ ø=‘·Ô uÛ≤wü´+ #ÓãT‘·THêïs¡T. ìùw~Û‘· ñ Á‘˚Œs¡ø±\T yê&ÉT‘·÷, &√|æ+>¥ e÷j·T‘√ n&É<¶ ë]˝À |ü‘·ø±\T kÕ~Ûdü÷Ô qe⁄«\bÕ\e⁄‘·THêïs¡T. ‘·eT Äs√>±´ìøÏ Vü‰ì, rs¡ì qwüº+ ø£*–+#·Tø=+≥÷ &√|æ+>¥ bÕ|ü⁄\T>± #·]Á‘·˝À $T–*b˛‘·THêïs¡T. @$T{° &√|æ+>¥..
Áø°&É\T @yÓ’Hê Á|ü|ü+#· $CÒ‘·\T>± ì\yê \Hêï, ˇ*+|æø˘‡˝À |ü‘·ø±\T kÕ~Û+#ê\Hêï Áø°&Üø±s¡T\T nVü≤s¡Vü≤+ ÁX¯$T+∫ rsê*‡+<˚. n+øÏ‘·uÛ≤e+‘√ kÕ<Ûäq #˚j·÷*‡+<˚. nsTT‘˚, ‘·–q kÕ<Ûäq #˚j·T≈£î+&Ü n&ɶ<ës¡T˝À¢ |ü‘·ø±\T, Á|ü|+ü #· ]ø±s¡T\¶ T ø=\¢>=≥º&+É ø√dü+ ‘·÷s¡TŒ »s¡à˙, k˛$jÓT{Ÿ e÷J ]|ü_¢ø˘\ n<∏Ó¢≥T¢, •ø£å≈£î\T &√|æ+>¥ bÕbÕìøÏ ‘Ós¡rXÊs¡T. b˛{°˝À¢ bÕ˝§Zq {≤ìøÏ ø=~› ìeTTcÕ\ eTT+<äT ˝Òì ã˝≤ìï ‘Ó∫à ô|fÒº ìùw~Û‘· ñÁ‘˚Œs¡ø±\T, ã¢&é &√|æ+>¥ e+{Ï e÷sêZ\ <ë«sê $CÒ‘·\T>± ì*∫q u…HéC≤q‡Hé, ≥÷sY &û ÁbòÕHé‡, Ä˝Ÿ f…ÆyéT Áπ>{Ÿ ôd’øÏ¢dtº ÄsYà ÁkÕº+>¥, nyÓT]ø£Hé e+&ÉsY n<∏Ó¢{Ÿ bÕ¢¬sHé‡ Á–|òæ‘Y‡
e+{Ï m+<äs√ >=|üŒ n<∏Ó¢≥T¢ eTq≈£î ø£ì|ækÕÔs¡T. Ms¡+‘ê <√wüß\T>± ‘˚*q ‘·sê«‘· #·]Á‘· V”≤qT\T>± $T–*b˛sTTq dü+>∑‹ ≈£L&Ü eTq≈£î ‘Ó*dæ+<˚. yÓsTT{Ÿ *|ò+ºæ >¥, ôdø’ +¢Ï >¥, dæ«$Tà+>¥ ˝≤+{Ï Áø°&\É qT+∫ f…ìïdt‘√ düVü‰ $T–*q Áø°&É\ìï+{Ïø° á &√|æ+>¥ C≤&ÛÉ´+ $düÔ]+#·&É+‘√ n+‘·sê®rj·T
qe‘·s+¡ øÁ &° Üø±s¡T\T m˝≤ >¬ *#êeTqï~ ø±<äT Á|ü<Ûëq+ ndü\T ¬>*#êe÷ ˝Ò<ë nqï<˚ Á|ü<Ûëq eT+≥÷ ø=‘·Ô uÛ≤wü´+ #ÓãT‘·THêïs¡T. ìùw~Û‘· ñÁ‘˚Œs¡ø±\T yê&ÉT‘·÷, &√|æ+>¥ e÷j·T‘√ n&ɶ<ë]˝À |ü‘·ø±\T kÕ~Ûdü÷Ô qe⁄«\bÕ\e⁄ ‘·THêïs¡T. ‘·eT Äs√>±´ìøÏ Vü‰ì, rs¡ì qwüº+ ø£*–+#·Tø=+≥÷ &√|æ+>¥ bÕ|ü⁄\T>± #·]‘Á ˝· À $T–*b˛‘·THêïs¡T. &√|æ+>¥ ìs√<Ûøä £ dü+düú @sêŒ≥sTT´+~. K+&Ü+‘·s¡ Áø°&\É T, Á|ü|+ü #· b˛{°\T, ˇ*+|æø‡˘ ˝≤+{Ï n+‘·sê® rj·T Áø°&√‘·‡yê\≈£î eTT+<äT, Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü n<∏Ó¢≥¢≈£î, Áø°&Üø±s¡T\≈£î &√|æ+>¥ |üØø£å\T ìs¡« Væ≤+#·&É+ nìyês¡´+>± e÷]+~.
uÛ≤s¡‘˝Y À dô ‘’ +· ..
Áu…õ˝Ÿ yêDÏ»´ sê»<Ûëì ]jÓ÷ &ç C…˙s√ q>∑s+¡ ˝À »]π> 2016 ˇ*+|æø‡˘ ≈£î eTT+<˚ Á|ü|+ü #· &√|æ+>¥ ìs√<Ûøä £ dü+düú &√|æ+>¥ |üØø£\å qT eTTeTàs¡+ #˚dæ+~. nsTT‘˚ &√|æ+>¥ ìs√<Ûäø£ ìã+<Ûäq\ ñ\¢+|òüTq˝À yÓTT<ä{Ï |ü~kÕúHê˝À¢ ì*∫q <˚XÊ˝À¢
uÛ≤s¡‘Y ôd‘’ +· ñ+&É≥+ $#ês¡øs£ +¡ . Ç|üŒ{Ï es¡≈L£ s¡cÕ´˝À 148 &√|æ+>¥ øπ düT\T, Ç≥© 123 øπ düT\T, uÛ≤s¡‘Y˝À 96 πødüT\T qyÓ÷<äj·÷´sTT. ≥Øÿ, u…*®j·T+, ÄÁùdº*j·÷\qT ≈£L&Ü &√|æ+>¥ düeTdü´ e<ä˝Ò¢<äT. &√|æ+>¥ ìã+<Ûäq\qT n‹Áø£$T+∫q n<∏Ó¢≥¢ô|’ düeTÁ>∑ $#ês¡D »s¡T>∑T‘·T+~. πødüT rÁe ‘· q Tã{Ï º <√wü ß \T>± ‘˚ * q n<∏ Ó ¢ ≥ ¢ q T eT+<ä*+#·&yÉ ÷Ó ˝Ò<ë ìπs•› ‘· ø±\+bÕ≥T ìùw<Û+ä $~Û+#·&ÉyÓ÷ #˚dü÷Ô+{≤s¡T. uÛ≤s¡‘· n<∏Ó¢≥¢ô|’ qyÓ÷<Ó’q yÓTT‘·Ô+ 96 πødüT˝À¢ |ü⁄s¡Twüß\T 56, eTVæ≤fi¯\T 23 eT+~ ñHêïs¡T. M{Ï˝À¢ b˛{°\T »]–q düeTj·T+˝À ìs¡«Væ≤+∫q$ 79, b˛{°˝À¢ ˝Òì düeTj·T+˝À ìs¡«Væ≤+∫q$ 13 |üØø£å\T ñHêïsTT. n<∏Ó¢{Ïø˘‡˝À n‘·´~Ûø£+>± 29, |üesY *|ò+ºæ >¥˝À 23, yÓsTT{Ÿ *|ò+ºæ >¥˝À 22 øπ düT\T qyÓ÷<äj÷· ´sTT. 1928 ÄyéTdüsº &Y ÜyéT ˇ*+|æø‡˘ qT+∫ 2012 \+&ÉHé ˇ*+|æø‡˘ es¡≈L£ uÛ≤s¡‘Y >¬ \T#·Tø=qï yÓTT‘·+Ô 24 |ü‘·ø±\˝À eTq Vü‰ø° »≥Tº kÕ~Û+∫qy˚ mì$T~ ã+>±s¡T |ü‘·ø±\T ñHêïsTT. e´øÏÔ>∑‘· $uÛ≤>∑+˝À wüO≥sY n_Ûqyé _+Á<ë ˇø£ÿ&˚ dü«s¡í |ü‘·ø£+ kÕ~Û+#·&É+ $X‚wü+. nsTT‘˚ ˇ*+|æø˘‡˝À uÛ≤s¡‘Y kÕ~Û+∫q |ü‘·ø±\ <ë«sê \_Û+∫q >ös¡e+ ø£+fÒ, ‘Ó*k˛ ‘Ó*j·Tø√ eTq n<∏Ó¢≥T¢ &√|æ+>¥≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·÷ <˚XÊìøÏ ‘ÓdüTÔqï n|üU≤´‹ n+‘ê Ç+‘ê ø±<äT. á |ü]dæú‹ì ìyê]+#ê*‡q u≤<Ûä´‘· πø+Á<ä Áø°&ÜeT+Á‹‘·«XÊK, uÛ≤s¡‘· Áø°&Ü ÁbÕ~Ûø±]ø£ dü+düúô|’H˚ ñ+~. ]jÓ÷ ˇ*+|æø˘‡˝À uÛ≤s¡‘· n<∏Ó¢≥T¢ |ü‘·ø±\T kÕ~Û+#·ø£b˛sTTHê |òüsê«˝Ò<äT. &√|æ+>¥ }_˝À ∫≈£îÿø=ì <˚XÊìøÏ n|üU≤´‹ rdüT≈£îsê≈£î+&Ü ñ+fÒ n<˚ |ü~y˚\T. Áø°&˝É À¢ bÕ˝§Zq≥+ m+‘· Á|ü<ëÛ qyÓ÷, ìC≤sTTr>± ]ø±s¡T¶\T, |ü‘·ø±\T kÕ~Û+#·&ÉeT÷ n+‘˚ Á|ü<Ûëq+.
9 y˚T, 2016
45
ø£s¡Ôè‘·« X¯øÏÔ Ç~ Ç+>±¢+&ÉT˝Àì e÷+#ÓdüºsY q>∑s¡+˝À
»]–q dü+|òüT≥q. 1976˝À Ä q>∑s¡+˝Àì ÁøÏdæº ÄdüT|üÁ‹ ø±´q‡sY $uÛ≤>∑+˝À s√>∑T\qT |ü]o *+∫q yÓ ’ < ä T ´\T yê]˝À eTT>∑ T Z ] |ü ] dæ ú ‹ $wüeT+>± ñ+<äì ìsê∆]+#ês¡T. yê]‘√ ªªMT yê´~Û ∫e] <äX≈¯ î£ e∫Ã+~. eTVü‰ nsTT‘˚ ◊<ës¡T HÓ\\ ø£+fÒ m≈£îÿe ø±\+ MTs¡T Áã‘·ø£s¡Tμμ nì #ÓbÕŒs¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘· Ä eTT>∑TZs¡÷ ‘·eT $T–*q J$‘·+˝À @+ #˚kÕs¡qï~ ÄdüøøÔÏ s£ y¡ TÓ qÆ $wüjT· +. yÓTT<ä{Ï s√– Ç+{ÏøÏ yÓ[¢ ‘·q ÄdæÔbÕdüTÔ\qT yês¡dTü \≈£î |ü+∫, ‘·q n+‘·´ÁøÏjT· \≈£î ø±e\dæq @sêŒ≥¢qT #˚düT≈£îHêï&ÉT. ‘·sê«‘· ¬s+&ÉT yêsê\øÏ #·ìb˛j·÷&ÉT. ø=ìï s√E\≈£î Äj·TqqT n+<äs÷¡ eTs¡∫b˛j·÷s¡T. ¬s+&Ée s√– ‘·q Ç+{À¢ yês¡+<ä] u≤>∑T ø√dü+ yê´bÕs¡ e´eVü‰sê˝À¢ #·Ts¡T>±Z bÕ˝§Zì, nedüs¡ yÓ T Æ q &É ã T“ dü + bÕ ~+∫q ‘· s ¡ T yê‘· s¬ +&˚fifl¯ ≈£î #·ìb˛j·÷&ÉT. Äj· T q ≈£ î ≥T+ã düuTÑÛ ´\T #ê˝≤ @fi¯b¢ Õ≥T n‘·&çì C≤„|üø£+ ô|≥Tº ≈£îHêïs¡T. eT÷&Ée s√– ˇø£ eTVæ ≤ fi¯ . ÄyÓ T ù|s¡ T ªbÕ´{Ÿ d” & é μ . eè‹Ô |ü s ¡ + >± ÄyÓ T ˇø£ $˝ÒK]. &Üø£ºs¡¢ e÷≥ \‘√ ÄyÓ T m+‘√
yê´≈£î\‘· #Ó+~+~. ªªÇ≥Te+{Ï |ü]dæ‹ú sê≈£î+&Ü ñ+&É { ≤ìøÏ @<Ó ’ H ê e÷s¡ Z + ñ+<ë?μμ nì n&ç–+~. ªªMTs¡T yÓTT<äfÒ @<ÓH’ ê ÄdüT|üÁ‹˝À dæ.{Ï. kÕÿHé #˚sTT+#·Tø=ì ñ+fÒ yê´~Û >∑T]+∫ eTT+<äT>±H˚ ‘Ó*dæ ñ+&˚~. dü¬s’q ∫øÏ‘·‡ <ë«sê MT yê´~Ûì qj·T+ #˚düT≈£îì ñ+&˚yês¡T. nsTT‘˚ e÷ e<ä› dæ.{Ï.kÕÿHé |ü]ø£sê\T ˝Òe⁄. Ç|ü⁄Œ&ÉT y˚T+ #˚j·T >∑*–+~ @MT ˝Ò<äTμμ nHêïs¡T yÓ’<äT´\T. yê] e÷≥\T $qï bÕ´{Ÿ d”&é, ªªMT≈£î nedüsy¡ TÓ qÆ |ü]ø£sê\T ø=q&ÜìøÏ ø±e\dæq ◊<äT \ø£å\ bÂ+&É¢ <ÛäHêìï H˚qT ùdø£]+∫ ÇkÕÔqTμμ nì n+~. 1977 e÷]Ã˝À ÄyÓT ªbÕ´{Ÿ d”&é
|ü<ä´eTT eT+∫ u≤≥ q&ÉTe e÷s¡ZeTT düT>∑eTeTTà eTTfi¯flu≤≥ ˙e⁄ eTfi¯fl e<äT› ø±ì |üìøÏ uÀe ø£\TZqT ø£wüºeTTà ‘Ó\TdüTø=eTTà ˙e⁄ ‘Ó\T>∑TyêDÏ uÛ≤e+ : z ‘Ó\T>∑T u≤\ ! eT+∫ e÷s¡Z+˝À q&çùdÔ
@ Ä≥+ø±\÷ ñ+&Ée⁄. eTTfi¯fl u≤≥˝À yÓfi¯fl&É+ e\¢ ø£cÕº\T ekÕÔsTT. eTq e\¢ ø±ì |üì #˚j·÷\qT≈£îHêï n<˚ $<Ûä+>± ø£cÕº\T ekÕÔj·Tì ‘Ó\TdüTø√.
` ≈£î+≥eTT≈£îÿ\ dü‘·´yêDÏ, ø±øÏHê&É 46
9 y˚T, 2016
|ò+ü &éμqT ÁbÕs¡+_Û+∫+~. ‘·q≈£î |ü]#·jT· eTTHêï, ˝Ò≈£îHêï Á|ü‹ ˇø£ÿ] <ä>∑Zs¡≈£L yÓ[¢ <Ûäq düVü‰j·T+ n&ç–+~. mH√ï }s¡T¢ ‹]–+~. n˝≤ ÄyÓT |ü~ ùV≤&ÉTqïs¡ \ø£å\ bÂ+&ÉT¢ ùdø£]+∫+~. ÄdüT|üÁ‹øÏ Áø=‘·Ô uÛÑeq+ ø£{Ϻ+∫, dæ.{Ï. kÕÿì+>¥ |ü]ø£sê\T n+<ä C Ò d æ + ~. Ç<ä + ‘ê #˚ j · T &ÜìøÏ ÄyÓ T ≈£ î eT÷&ÉTqïs¡ dü+e‘·‡sê\T |ü{+ºÏ ~. n+‘·{‘Ï √ ÄyÓT Ä>∑˝Ò<äT. Ç+ø± ÄyÓT $sêfi≤\T ùdø£]dü÷ÔH˚ >∑&ç|æ+~. mì$T~ dü+e‘·‡sê\ ‘·sê«‘· ÄyÓT düVü≤» eTs¡D+ bı+~+~. ø±´q‡sY <ë«sê ÄyÓT #·ì b˛˝Ò<Tä . ÄyÓTqT Ç|üŒ{Ïø° m+‘√eT+~ ø£è‘·»‘„ ‘· √ C≤„|üø£+ #˚düT≈£î+≥THêïs¡T. ÄyÓTqT ˇø£ $˝Òø£] ªªMT‘√ yÓ’<äT´\T Äs¡T HÓ\\ ˝À|ü⁄ #·ìb˛‘ês¡ì #ÓbÕŒs¡T ø£<ë. nsTT‘˚ MTs¡T Ç+‘· ø±\+ m˝≤ Áã‘·>∑Z*>±s¡T?μμ nì n&ç>±&ÉT. n+<äT≈£î ÄyÓT, ªª#·ìb˛e&ÜìøÏ Hê≈£î dü e Tj· T yÓ T ø£ ÿ &ç ~ ? Hê ø£ s ¡ Ô è ‘· « X¯ π ø Ô qqTï Áã‹øÏ + ∫+~. Hê |ü ì ˝À qqTï eTT+<äT≈£î q&ç|æ+∫+~μμ nì düe÷<Ûëq$T∫Ã+~. düø±sê‘·àø£ Ä˝À#·q, ø±s¡´‘·‘·Œs¡‘· eTè‘·T´ e⁄qT ≈£ L &Ü eTT+<ä T ≈£ î HÓ & É ‘êsTT !!!
XÀ¢ø£eTT
eT+∫e÷≥ Ms¡T\T n|ü»j·÷\qT <ä‘·Ôdü´ Væ≤ |ü⁄qsê›H˚ #·÷dæ ≈£î+–b˛s¡T. düTeTVü≤‘Y |òü\eTT#·Ã‘˚ ˆˆ $»j·T+ kÕ~Û +#˚es¡≈£î yê©àøÏ sêe÷j·TDeTT, ñ‘·Ôs¡ø±+&É b˛sê≥+ #˚kÕÔs¡T. uÛ≤e+ : me«¬s’qqT ‘·q≈£î ãVüQeT‹>± ì∫Ãq edüTÔe⁄qT ` ‘êqT nqTuÛ$Ñ +|üøj £ T˚ n<˚ ãVüQeT‹ edüTeÔ ⁄qT y˚s=ø£]øÏ eTs¡\ ãVüQeT‹>± ÇùdÔ kÕ{Ï˝Òì >=|üŒ |òü*‘êìï bı+<äT‘ês¡T.
` ùdø£s¡D : Hê–H˚ì ©˝≤Á|ükÕ<é
»‘· #˚j·T+&ç
ø±s¡T¶ô|’ sêdæ y˚T 16 bò˛{À yê´K´`30 á˝À|übò⁄ ˛|ü{À≈£+|üî+#·&çø. £ÿìdü]yê´K´qT jÓÆTq yê´K´qT Á|ü#·T]kÕÔ+
bò˛{À yê´K´`28 : ªª eTì<ä›s¡+ uÛ≤s¡‘Y˝À |ü⁄{Ϻ ñ+fÒ u≤>∑T+&˚~ Hê ‘·sê«‘·
Áô|dæ&Ó+{Ÿ qTy˚« nj˚T´yê&ç$ μμ ` yÓ\¢+|ü*¢ lsêeTT\T, ∫\ø£\÷] ù|≥.
n+ ] ã+ ø£
ø£ÿ bÕ \T
\T
|ü<ä≈£Ls¡TŒ `5 düe÷<Ûëq+ : >√y˚T~Ûø£eTT
»‘· #˚j·T+&ç : 1. ˇ, 2. @, 3. n, 4. Ä, 5. Ç, 6. á, 7.ñ, 8. }, 9. m, 10. ◊. u≤\\≈£î >∑eTìø£ : Á|üø£ÿ u§eTà≈£î s¡+>∑T\T ~~› kÕÿHé #˚dæ jagritiweekly@gmail.com ≈£î yÓTsTT˝Ÿ #˚j·T+&ç. u≤>∑Tqïyê{Ïì Á|ü#T· ]kÕÔ+. u§eTà‘√ bÕ≥T MT ù|s¡T, }s¡T, #·<Tä e⁄‘·Tqï ‘·s>¡ ‹∑ sêj·T+&ç.
|ü<ä ≈£Ls¡TŒ ` 6
( ) n.n‹ y˚>∑e+‘·yÓTÆq dü÷|üsY ø£+|üP´≥sY 2. l dæ{° ( ) Ä. øÏ«{À 3. |üs¡yéT ø£+#·Hé »+>± ( ) Ç. l ø£èwüí <˚esêj·T\T 4. á¬ø«&ÜsY sê»<Ûëì ( ) á. |æ\¢\eTÁ] |æqMs¡ uÛÑÁ<äT&ÉT 5. <Ûä÷s¡®{Ï me] ÄkÕúq ø£$ ( ) ñ. eTH√Vü≤sY bÕ]ø£sY 6. yêDÏ Hê sêDÏ ìHê<ä$T∫Ã+~ ( ) }. ø√D≤sYÿ dü÷s¡´<˚yê\j·T+ ìsêà‘· 7. uÛ≤s¡‘· s¡ø£åD eT+Á‹ ( ) m. πøs¡fi¯ 8. qs¡dæ+Vü≤<˚e es¡à ( ) @.Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ 9. |ü⁄{Ϻ+>∑˝Ÿ Ä\j·T+ ( ) ◊. >∑T»sê‘Y 10. 2015 Byé ;#Y ñ‘·‡yê\T ( ) ˇ.edüT+<Ûäs¡ sêCÒ
s¡+>∑T\T ~<ä›+&ç !
1. sê»kÕúHé eTTK´eT+Á‹
ô|’ >∑&ÉT\˝À n&ɶ+>± ñqï es¡Tdü\qT ns¡úe+‘·yÓTÆq e÷≥\‘√ ì+|æ‘˚ eT<Ûä´q ˇ‘·TÔ (ì\Te⁄) >± ñqï >∑&ÉT\˝À uÛÑ÷$T |ü⁄Á‘·T\T nH˚ ns¡ú+ edüTÔ+~.
9 y˚T, 2016
47
y˚T 9`15
nìï sêX¯ó\yê]øÏ á yês¡+ n<äèwüº dü+K´\T : 1,3,5,6,9
y˚Twü+ n•«ì, uÛÑs¡DÏ, ø£è‹Ôø£ 1 bÕ. dü+‘·è|æÔø£s¡yÓTÆq <Û√s¡DÏ˝ÀH˚ |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. Ä<ëj·T+ ø£Hêï Ks¡Tà m≈£îÿe>± e⁄Hêï, <Ûäq+ Ç+<Ûäq+˝≤ düeTj·÷ìøÏ n+<äT‘·T+~. X¯øÏÔøÏ $T+∫ n|ü⁄Œ\T #˚j·Te<äT›. ã+<ÛäT$TÁ‘·T\‘√ düK´‘· bÕ{Ï+#·&É+ y˚T\T. Äs√>∑´+¬ø’ Wwü<äÛ ùdeq+ nedüs+¡ . ø=‘·Ô |üqT\T yêsTT<ë y˚jT· +&ç. ã+<Ûë\T nqTã+<Ûë\T ã\|ü&ÉT‘êsTT. \ø°åà y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T Äsê<Ûäq »j·TÁ|ü<ä+>± e⁄+≥T+~. eè‹Ô, ñ<√´>±\T }|ü+<äT≈£î+{≤sTT. eèwüuÛÑ+ ø£è‹Ôø£ 2, 3, 4 bÕ, s√Væ≤DÏ, eTè>∑•s¡ 1, 2 bÕ. Ä<ëj·T ˝≤yê<˚M\T }Væ≤+#·ì $<Û+ä >± e⁄+{≤sTT. nqTø£Då + Ä˝À#·q‘√, ãT~∆ã\+‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. ñ<√´>∑, yê´bÕs¡ eè‹Ô s¡+>±\yês¡T yÓTs¡T>¬ q’ ø£èwæ‘√ ˝≤uÛ|Ñ &ü ‘É ês¡T. MT dü\Vü‰\ eT÷\+>± Væ≤‘·T\T \_∆bı+<äT‘ês¡T. Ád”Ô\T eTTK´yÓTÆq$ bı+<äT‘ês¡T. $<ë´s¡Tú\ b˛{° |üØø£å\≈£î nqT≈£L\+. ìs¡T<√´>∑T\≈£î ñ<√´>±eø±XÊ\T yÓTT+&ç ãø±sTT |üqT\T |üPs¡Ôe⁄‘êsTT. eTH√ã\+‘√ eTT+<äT¬øfi¯‘ês¡T. eTVü‰\ø°åà Äsê<Ûäq $»j·T|ü<+ä∏ ˝À ø=qkÕ–düT+Ô ~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é dü+‘·è|æøÔ s£ +¡ . $T<∏äTq+ eTè>∑•s¡ 3, 4 bÕ, ÄÁs¡›, |ü⁄qs¡«düT 1,2,3 bÕ Ä<ëj·T e´j·÷<äT\T dü+‘·è|æÔø£s¡+>± e⁄+{≤sTT. ∫ø±≈£î\THêï |üqT\T yÓT*¢>± HÓ’|ü⁄D´+‘√ |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. dü+|òüT ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ bÕ˝§Z+{≤s¡T. >ös¡e eTsê´<äT\T eè~∆ bı+<äT‘êsTT. eè‹Ô, yê´bÕs¡, ñ<√´>∑ s¡+>±\yê]øÏ nqT≈£L\+. Ád”\Ô T kÂK´e+‘·yTÓ qÆ ø±sê´\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . $TÁ‘·T\ kÕj·T+e\¢ düeTdü´\ qT+∫ ãj·T≥|ü&É‘ês¡T. ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé |òüs¡yê˝Ò<äT. nqTø√≈£î+&Ü <Ûäq+ düeTj·÷ìøÏ n+<äT‘·T+~. sêeTk˛ÔÁ‘ê\T, Äsê<Ûäq dü+‘√cÕìïdüT Ô+~. ø£sêÿ≥ø£+ |ü⁄qs¡«düT 4 bÕ,|ü⁄wü´$T, ÄX‚¢wü |ü⁄qdü‡MTø£å\‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. eè‹Ô, yê´bÕsê\+<äT nqT≈£L\‘·. Ä<ëj·T e´j·÷\T dü+‘·è|æÔø£s¡+. ø√s¡Tº e´eVü‰sê\T nqT≈£L*kÕÔsTT. Ç‘·sT¡ \≈£î X¯øøÔÏ Ï nqT≈£L\+>± kÕj·T|ü&≥ É +˝À Äq+<ëìï bı+<äT‘ês¡T. X¯Á‘·Te⁄\T $TÁ‘·T\>∑T<äTs¡T. dü¬s’q düeTj·÷ìøÏ dü¬ s’q $<Ûä+>± |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. Á|üj·÷D≤\T ˝≤_ÛkÕÔsTT. <ä+|ü‘·T\T ne>±Vü≤ q‘√H˚ |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nqT≈£L\+. eTVü‰<˚$ Äsê<Ûqä eTVü‰<ëq+<äøs£ +¡ .
dæ+Vü≤+ eTK, |ü⁄ã“, ñ‘·Ôs¡ 1 bÕ Ä<ëj·T e´j·÷\T dü+‘√wüø£s¡+>± e⁄+{≤sTT. eè‹Ô, yê´bÕs¡, ñ<√´>∑ s¡+>±\yês¡T dü+‘·è|æÔø£s¡+>± }Væ≤+#·ì |ü]D≤e÷\T bı+<äT‘ês¡T. $<˚o Á|üj÷· D Á|üjT· ‘êï\T nqT≈£L*kÕÔsTT. <Ûqä + nqTø√≈£î+&Ü n+<äT‘·T+~. Á|üj·÷D≤\T ˝≤_ÛkÕÔsTT. Ád”Ô\T Äs√>∑´+‘√H˚ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. d”«j·T |üs¡´y˚ø£åD, $#·ø£åD nìï+{À¢ nedüs¡+. bÕs¡«‹, |üs¡y˚TX¯«s¡ Äsê<Ûäq ns¡Ãq $»j·T|ü<+ä∏ . ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é dü«\Œ+>± nqT≈£L\+. ø£q´ ñ‘·Ôs¡ 2, 3, 4 bÕ, Vü≤düÔ, ∫‘·Ô 1, 2 bÕ zs¡TŒ, H˚sT¡ Œ\‘√ ø±sê´\T |üP]Ô #˚kÕÔsT¡ . <ä÷s¡|⁄ü ã+<ÛTä $TÁ‘·T\T sêø£ Äq+<ëìïdüT+Ô ~. dü+|òTü ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ bÕ˝§Zì MT $\TeqT ô|+#·T≈£î+{≤s¡T. yÓ$’ <Û´ä yÓTqÆ ø±sê´\T ìs¡«Væ≤kÕÔsT¡ . X¯óuÛÑ ø±sê´\≈£î Á|üD≤[ø£\T y˚kÕÔs¡T. eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡ düVü≤ø±s¡ s¡+>±\yê]øÏ n+‘ê nqT≈£L\+ $<ë´s¡Tú\T Çwüº|ü&ç #·<äTe⁄‘˚ eT+∫ |òü*‘ê\qT bı+<äT‘ês¡T. Äs√>∑ ´+ C≤Á>∑‘.Ô· yê´j·÷eT+‘√ yÓTs¡T>¬ q’ Äs√>∑´+ bı+<äT‘ês¡T. <äøDåÏ ≤eT÷]Ô Äsê<Ûqä , <Ûë´q+ nìï+{≤ ñ|üø]£ düT+Ô ~. 48
9 y˚T, 2016
‘·T\ ∫‘·Ô 3, 4 bÕ, kÕ«‹, $XÊK 1, 2, 3 bÕ düø±\+˝À ø±sê´\T dü«X¯øÏÔ‘√ |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. X¯óuÛÑø±sê´\≈£î Vü‰»s¡e⁄‘ês¡T. e÷qdæø+£ >± ∫ø±≈£î\THêï, <ÛHä ê<ëj·T+ e⁄+≥T+~. <äè&Û‘É ê«ìï b˛>=≥Tºø√e<äT.› eè‹Ô, ñ<√´>∑, yê´bÕsê\T |òsü y¡ ê˝Ò<qä ï≥T¢+{≤sTT. zs¡TŒ‘√ |üqT\T |üP]Ô #˚j·T+&ç. n+~e#˚à neø±XÊ\qT ‘=+<äs¡ ìs¡íj·÷\‘√ #˚C≤s¡TÃø√e<äT.› eTTK´yÓTqÆ yês¡\Ô T, |üÁ‘ê\T \uÛ´Ñ +. Äs√>∑´+kÂK´+. Ç‘·sT¡ \≈£î X¯øøÔÏ Ï $T+#·ì düV‰ü j·T‘˚ s¡eT´+. Ád”\Ô T Væ≤‘·T\ dü\Vü‰\‘√ |üqT\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . $wüßíÄsê<Ûäq kÂK´e+‘·+. ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé nqT≈£L*düTÔ+~.
eè•Ãø£+ $XÊK 4 bÕ, nq÷sê<Ûä, CÒ´wü˜
eTH√<Ûs’Ó ´¡ +‘√ nqT≈£îqï |üqT\T #˚kÕÔsT¡ . MT dü\Vü‰\e\¢ $TÁ‘·T\T ˝≤uÛÑ|ü&É‘ês¡T. düe÷»+˝À MT Á|ües¡Ôqe\¢ $\Te\T yÓTs¡T>∑e⁄‘êsTT. Ä≥+ ø±\T m<äTs¡e⁄‘·THêï |üqT\T <ÛÓ’s¡´+‘√ |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. eè‹Ô,ñ<√´>±\T, yê´bÕ sê\T yÓTs¡T>∑T|ü&ÉT‘êsTT. Äs√>∑´+ ‘·è|æÔø£s¡+. Ä<ëj·T+ ‘·≈£îÿe>± e⁄Hêï nqedüs¡ Ks¡TÃ\T ‘·–+Z #·Tø√yê*. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nqT≈£L\+. <ä+|ü‘T· \T yÓq’ +>± ø±sê´\T #˚dæ #·÷|ækÕÔsT¡ . $Hêj·Tø£, düTÁãVü≤àD´ Äsê<Ûqä \T kÂK´<ëj·Tø£+. <ÛäqTdüT‡ eT÷\, |üPsê«cÕ&ÛÉ, ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 1 bÕ $qÁeT‘·‘√ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. Ç‘·s¡T\ CÀ*øÏ yÓfi¯flø£+&ç. eè‹Ô, ñ<√´>∑yê´bÕsê\T yÓTs¡T>∑T|ü&TÉ ‘êsTT. n~Ûø±s¡T\ n+&É<+ä &É\T+{≤sTT. Ä<ëj·T+ e´j·T+ uÒØE y˚düTø√yê*. <ä+|ü‘·T\T bıs¡bı#êÃ\T ˝Ò≈£î+&Ü e´eVü≤]+#·Tø√yê*. nedüs¡yÓTÆ‘˚H˚ Á|üj·÷D≤\T #˚j·T+&ç. kÕsTTdüÔe + X¯óuÛ≤\qT ‘ÓdTü +Ô ~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é nqT≈£L\+. qeÁ>∑V≤ü k˛ÔÁ‘·|sü ƒ q¡ + eT+∫~.
eTø£s+¡ ñ‘·ÔsêcÕ&ÛÉ 2, 3, 4 bÕ, ÁX¯eD+, <Ûìä wü˜ 1, 2 bÕ kÂK´e+‘·yTÓ qÆ yê‘êes¡D+‘√ ø±sê´\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . Ä<ëj·T e´j·÷\T nqT≈£L*kÕÔsTT. eè‹Ô ñ<√´>∑, yê´bÕsê\T ø£\dæ ekÕÔsTT. MT dü+|òüTùde\T >ös¡e eTsê´<ä\T ñqï‘· dæú‹øÏ ‘ÓkÕÔsTT. sêe\dæq u≤ø°\T edü÷\e⁄‘êsTT. ÄuÛÑs¡D≤\T KØ<äT #˚kÕÔs¡T. ôdŒ≈£î´˝ÒwüHé ˝≤_ÛdüTÔ +~. X¯óuÛÑø±sê´\+<äT bÕ˝§Z+{≤s¡T. eè‹Ô ñ<√´>±\T, yê´bÕsê\T ˝≤uÛ≤\ e÷sêZqT+{≤sTT. s¡TÁ<ë_Ûùwø£+ eT+>∑fi¯Á|ü<ä+. ≈£î+uÛ+Ñ <Ûìä wü˜ 3, 4 bÕ, X¯‘_· wÛ +ü , |üPsê«uÛ≤Á<ä 1, 2, 3 Ä<ëj·T e´j·T ˝≤yê<˚M\T dü]#·÷düTø√yê*. \ø£å´ ˝≤uÛÑ kÕ<Ûäq‘√H˚ |üqT\T |üP]Ô #˚kÕÔs¡T. eè‹Ô, yê´bÕs¡, ñ<√´>±\T ˝≤_Û+ ∫Hê |òü*‘ê\T yÓT*¢>± n+<äT≈£î+{≤s¡T. eT<Ûä´ e´]Ô‘·«+‘√ ˝≤uÛÑ \_∆ <ä+|ü‘·T\ eT<Ûä´ ne>±Vü≤q, >∑eT´+ #˚s¡{≤ìøÏ s¡eT´+>± >√|ü´+>± e]Ô+#ê*. Ád”Ô |ü⁄s¡Twüß\≈£î ne>±Vü≤q eTTK´+. z yês¡Ô dü+‘√cÕìïdüTÔ+~. Á|üj·÷D≤\T X¯óuÛ<Ñ +ä . nqï|üPs¡í Äsê<Ûqä dü+|üPs¡í |ò*ü ‘ê*düT+Ô ~. ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é dü+‘·è|æøÔ s£ +¡ .
MTq+ |üPsê«uÛ≤Á<ä 4 bÕ, ñ‘·ÔsêuÛ≤Á<ä, πse‹ ìs¡T‘ê‡Vü≤+ <ä]øÏ sê˙j·T≈£î+&Ü ø±sê´\T |üP]Ô#k˚ ÕÔsT¡ . $<ä´, ñ<√´>∑, yê´bÕs¡, ø£fi¯, sê»ø°j·T, XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\yês¡T ˇ‹Ô&ç‘√ |üì#˚dæ nqT≈£L\ |òü*‘ê\qT bı+<äT‘ês¡T. ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\ düK´‘· y˚T\T nì >∑T]ÔkÕÔs¡T. eTTK´yÓTÆq |üqT\T yêsTT<ë |ü&ÉT‘·THêï Ä+<√fi¯q e<äT›. kÂK´eT+‘·yÓTÆq $<Ûä+>± eT+∫ |üqT\T |üP]Ô#˚kÕÔs¡T. ã+>±s¡+ ø=q{≤ìøÏ <Ûäq+ düeT≈£Ls¡TÃ≈£î+{≤s¡T. yÓ’wüí$, •yêì Äsê<Ûäq düTKdü+‘√cÕ\ìkÕÔsTT. MT <Ó’q+~q ø±sê´\T MTπs |ü]o*+#·Tø√yê*.
n&É+¶ 1. ø£èwüí|ü≥ï+ b˛s¡Tº <ë«sê m>∑TeT‹` ~>∑TeT‘·T\T »s¡>∑qTqï ˇeTHé z&Éπse⁄ (3) 3. Ád”Ô (3) 5. Ä≈£î\T #˚<äT>± ñ+&˚ Wwü<Ûä >∑TD≤\Tqï #Ó≥Tº (2) 7. dæHê¬s≈£î C≤„q|”sƒY nyês¡T¶ ‘Ó∫Ãq ø±e´+ (4) 9. ø±fi¯ófl BìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&É‘êsTT (3) 11. bÕøÏkÕÔHé C≤rj·T ÁøϬø{Ÿ »≥Tº N|òt ôd\ø£ºsY>± mìï¬ø’q e´øÏÔ (4) 12. ª<ë˝Ÿμ nq>± ‘Ó\T>∑T˝À (2) 14. #·+Á<äTìï |æ\e+&ç (2) 15. Ä\ÿVü‰˝Ÿ eTìwæøÏ Bìï ø£*ZdüTÔ+~ (2) 16. qTs¡T>∑T, s√wü+ |ü<ë\˝Àì yÓTT<ä{Ï nø£åsê\T (2) 18. #˚|ü\T |ü≥Tº≥≈£î y˚ùd ÄVü‰s¡+ (2) 19. ñÁ¬øsTTHé q÷‘·q Á|ü<Ûëì (5) 21. X¯óuÛÑø±sê´\≈£î yêsTT+#˚ y˚Tfi¯+ (3) 22. >∑èVü≤düTú (2) 23. ªã»+Á‹μ |ü<ä+˝Àì nø£åsê\T ‹ø£eTø£|ü&ܶsTT (3) 24. rHée÷sY˝À ø=≥Tº nH˚ ns¡ú+ e#˚à |ü<ä+ n|üdüe´+>± (2) 26. ªm˙ºÄsY e÷sYZμ˝À u≤≥ (2) 27. Á|ü|ü+#· u≤øχ+>¥ #Ûê+|æj·THé wæ|t Á|ü#ês¡ø£s¡Ô>± uÛ≤s¡rj·T Ád”Ô(4) 28. #˚|ü\T |üfÒº C≤\eTT (2) 30. nøÏÿH˚ì Hêπ>X¯«sYsêe⁄ ∫e]∫Á‘·+ (2) 31. C≤rj·T e´ekÕj·T e÷¬sÿ{Ÿ b˛s¡º˝Ÿ (3) ì\Te⁄ 1. @.|æ˝À ñ‘·ÔeT eT+&É\+>± >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢˝Àì ÁbÕ+‘·+ (5) 2. edüTÔe⁄\qT ny˚Tà Ád”Ô (3) 3. nX¯«ì ‘·s¡Tyê‘· qø£åÁ‘·+ Áø£eT+˝À ˝Ò<äT (3) 4. #·Áø£eTT (2) 6. <˚X¯+˝ÀH˚ n‘·´+‘· y˚>∑e+‘·yÓTÆq dü÷|üsY ø£+|üP´≥sY ù|s¡T (8) 8. <˚e⁄ìøÏ #˚j·TT Äsê<Ûäq (2) 10. <ä+&√sê y˚j·T&ÜìøÏ yê&˚~ (2) 11. ô||æ‡ø√ N|òt m–®≈£L´{Ïyé Ä|ò”düsY (4) 13. |ü<äà+ (3) 17. #Ó’Hê Á>±+&é Á|æ f…Æ{Ï˝Ÿ $CÒ‘· (4) 18.yÓ÷dtº ÁbÕ$Tdæ+>¥ msTTsY˝…’Hé ` 2016 nyês¡T¶ bı+~q dü+düú(5) 19.ˇø£ s¡ø£yÓTÆq #Ó≥Tº (2) 20. eT÷\eTT (2) 21 .... »j·T‘˚, ˇø£ ìHê<ä+ (4) 25. n+>±s¡≈£î&çô|’øÏ uÛ≤s¡‘Y Á|üjÓ÷–+∫q ñ|üÁ>∑Vü≤+ (2) 26. <ä+&É (2) 28. |üP<√≥ (2) 29. qè‘·´+ ‘·\ÁøÏ+<äT\T>± (2)
1. j·÷e÷ »Hês¡›Hé, dü÷sê´ù|≥, 2. B<äfi¯fl $»j·T\øÏåà, q\¢>=+&É, 3. m+. ‘·T\dæ≈î£ e÷sY, ∫‘·÷sÔ T¡ , 4. õ.yÓX’ Ê*, HÓ\÷¢sT¡ , 5. #·˝≤¢ |üeHé≈î£ e÷sY, ôV≤’ <äsê u≤<é, 6. j·÷e÷ Ç+~sê <äj·÷ø£sY, dü÷sê´ù|≥, 7. {Ï.ñwül, $»j·Tyê&É, 8. ‘√≥|ü*¢ düTBÛs¡, HÓ\÷¢s¡T, 9. n+C≤>ö&é ø=ì+{Ï, ôV’≤<äsêu≤<é, 10. _.$»j·T\ø°åà düT<Ûëø£sY, õ˝…¢\>∑÷&É, ôV’≤<äsêu≤<é. Á&Ü rj·T>± ‘√≥|ü*¢ düTBÛs¡ ãVüQe÷q+ ¬>\T#·T≈£îHêïs¡T.
bÕsƒ¡≈£î˝≤sê ! á |üõ˝Ÿ |üP]+∫ düe÷<ÛëHê\qT Áø£eTdü+K´ yê]>± ø±s¡T¶ô|’ sêdæ y˚T 16˝À>± C≤>∑è‹øÏ |ü+|ü+&ç. ø±s¡T¶ô|’ ª|ü<sä d¡ +ü düe÷<ÛëHê\Tμ nì sêj·÷*. >∑&TÉ \T ^j·Tsê<äT. düs¬ q’ düe÷<ÛëHê\T sêdæqyê]ì $CÒ‘\· T>± Á|üø{£ kÏ ÕÔ+. $CÒ‘\· ˝À ˇø£]ì ˝≤≥] <ë«sê m+|æø£#˚dæ q>∑<äT ãVüQeT‹ n+<ä#˚kÕÔ+. ‘·T~ ìs¡íj·T+ C≤>∑è‹ j·÷»e÷q´+<˚. 9 y˚T, 2016
49
` #·+Á<ä+
ªsêC≤ #ÓsTT´ y˚ùdÔ n~ sê+¬>’b˛<äT˝Òsêμ n+≥÷ n|ü⁄Œ&Ó|ü⁄Œ&√ ø£eT˝Ÿ Vü‰düHé ª$∫Á‘· k˛<äs¡T\Tμ ∫Á‘·+˝À bÕ≥ bÕ&Ü&ÉT. <ëìH˚ ‘·q dæìe÷≈£î f…{Æ ˝Ï >Ÿ ± |ô ≥Tº≈î£ Hêï&ÉT ø=‘·Ô <ä s ¡ Ù ≈£ î &É T Á|üB|t ∫\T≈£L]. ø±˙ Çø£ÿ&É e÷Á‘·+ ªsêC≤ #Ó s TT´ y˚ ù d Ô μ n~ sê+¬ > ’ b˛sTT+~! n≥ºsY bòÕ¢ô|’b˛sTT+~!! á j˚T&Ü~ Hêsê s√Væ≤‘Y z ø=‘·Ô ]ø±sY¶qT düèwæº+#ê&ÉT. Ç+‘· es¡ ≈ £ L u≤´ø˘ ≥T u≤´ø˘ eT÷&É T dæìe÷\T $&ÉT<ä˝…’q V”≤s√ Hêsê s√Væ≤‘Y ˇø£ÿ&˚. yÓTTqï ª‘·T+≥]μ, ìqï ªkÕ$Á‹μ Çyêfi¯ ªsêC≤ #ÓsTT´y˚ùdÔμ. á eT÷&ÉT dæìe÷\÷ ˇø£<ëì‘√ ˇø£{Ï b˛{° |ü&ç |ü s ê»j· T + bÕ\j· ÷ ´sTT. ø£ < ∏ ä \ m+|æø˝£ À »s¡T>∑T‘·Tqï ˝À|ü+, <äsÙ¡ ≈£î\ nqTuÛÑe ˝Ò$T, d”«j·T ˝ÀbÕ\qT ‘Ó\TdüT≈£îì yÓTs¡T>∑T |üsT¡ #·Tø√˝Òøb£ ˛e&ÉyT˚ BìøÏ ø±s¡D+. ìC≤ìøÏ Hêsê s√Væ≤‘Y≈î£ eT+∫ ìsêà‘·˝Ò \_ÛdüTÔHêïs¡T. eT+∫ ã&Ó{® Ÿ˝À dæìe÷ rdæ, uÛ≤Ø |ü_d¢ {æ ° ≈£L&Ü #˚dTü HÔ êïs¡T. n+>∑{À¢ n˙ï ñHêï n\T¢&TÉ H√{À¢ X¯ì ñ+~ nqï #·+<ëq e÷] b˛sTT+~ Hêsê s√Væ≤‘Y |ü]dæ‹ú . Çø£ ‘êC≤ ∫Á‘·+ ªsêC≤ #ÓsTT´ y˚ùdÔμ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ... ªá>∑μ ˝≤+{Ï uÛ≤Ø ∫Á‘êìï rdæq yêsêVæ≤ #·\q ∫Á‘·+ u≤´qsY˝À ì]à‘·yÓTÆ+~. kÕsTT ø=Ás¡ bÕ{Ï düeTs¡ŒD˝À Äj·Tq uÛ≤s¡´ s¡»˙ á ∫Á‘·+ ì]à+#ês¡T. Á|üB|t ∫\T≈£L] <äs¡Ù≈£î&ç>± |ü]#·j·T+ nj·÷´s¡T. á $wü j·T+˝À ìsêà‘·\qT yÓT#·TÃø√yê*. á u≤´qsY <ë«sê |ü]#·jT· yÓTqÆ ø=‘·Ô <äsÙ¡ ≈£î\T ô|<ä›+‘· $»j·÷\qT n+~+#·ø£b˛sTTHê
50
9 y˚T, 2016
kÕsTT ø=Ás¡bÕ{Ï ‘·q n\yê≥T e÷Á‘·+ e÷s¡Tà ø√e&É+ ˝Ò<äT. ø£<ä∏ $wüj÷· ìøÏ eùdÔ sêC≤sê+ (Hêsê s√Væ≤‘Y)≈£î dæìe÷ &Ós¬’ ø£sº Y ø±yê\H˚ ø√]ø£. <ëìøÏ ‘·>≥ Z∑ Tº>±H˚ ndæôdº+{Ÿ &Ó’¬sø£ºsY>± |üì#˚düTÔ+{≤&ÉT. #Ó’Á‘· (ÇcÕ ‘·˝≤«sY) nH˚ ne÷àsTTì Áù|$T+∫, ÄyÓT Áù|eT bı+<ä&É+ ø√dü+ HêHê ø£cÕº\÷ |ü&ÉT‘·T+{≤&ÉT. ∫es¡≈£î Ä ne÷àsTT ≈£L&Ü n‘·ìï Áù|$TdüT+Ô ~. ‘êqT sêdüT≈£îqï z ø£<qä∏ T s¬ kÕºs¬ +{À¢
#Ó’Á‘·≈£î #ÓãT‘·T+fÒ... #·T≥÷º ñqï yêfi¯ófl ≈£L&Ü $+{≤s¡T. n+<äT˝À ˇø£‘q· T ‘·q≈£î Ä ø£<ä∏ q∫Ã+<äì nsTT‘˚... ‘êH√ Áù|eTø£<qä∏ T dæìe÷>± rdüTHÔ êïqì Áù|eT≈£î dü+ã+~Û+∫q ø=ìï d”qT¢ |ü+|üeTì ø=]j·TsY <ë«sê sêC≤sê+qT ø√s¡‘ê&ÉT. ‘·q Áù|eT düìïy˚XÊ\H˚ sêdæ |ü+|ækÕÔ&ÉT sêC≤sê+. Ä ‘·sê«‘· n<˚ e´øÏÔ z j·÷ø£Hå é d”Hé sêj·TeT+{≤&ÉT. nB sêkÕÔ&TÉ . |üì˝À |üì>± ‘êqT #Ó|Œæ q z e´øÏìÔ #·+|üeTì ˝Ò<+ä fÒ n‘·ì Áù|j·Tdæ #ÓÁ’ ‘·qT #·+ù|kÕÔeTì sêC≤sê+qT u…~]kÕÔ&TÉ . }Væ≤+#·ì á {Ï « dt º ≈ £ î sêC≤sê+ ø£+>±s¡T|ü&‘É ê&ÉT. mìï eTs¡s¶ T¡ ¢ #˚dHæ ê... ≈£L¢ ˝Ò≈î£ +&Ü C≤Á>∑‘Ô· |ü&˚ $»jYT e÷DÏø˘ (‘ês¡øs£ ‘¡ ï· )qT Vü≤‘·´ #˚j÷· *‡q |ü]dæ‹ú
sêC≤sê+≈£î edüT+Ô ~. Á|æjT· Tsê* ø√dü+ sêC≤sê+ Ä |üì#˚XÊ&Ü? n‘·ìï Ç˝≤ Ç]øÏ+∫+~ mes¡T? yêfi¯fl≈£î $»jYT e÷DÏø≈˘ î£ ñqï dü+ã+<Û+ä @$T{Ï? nH˚~ $T>∑‘ê dæìe÷. dæìe÷ ÁbÕs¡+uÛyÑ T˚ $»jYT e÷DÏø˘ Á≈£Ls¡‘ê«ìï mkÕº;w¢ t #˚jT· &É+‘√ yÓTT<ä\e⁄‘·T+~. q+<äeT÷] ‘ês¡ø£s¡‘·ï ø√dü+ dæìe÷ rdü÷Ô Hêsê s√Væ≤‘YqT V”≤s√>± ô|≥Tº≈£îHêïsê nH˚ dü+<˚Vü≤eT÷ ˇø±H=ø£ düeTj·T+˝À ø£\T>∑T‘·T+~. nsTT‘˚... j·TeT d”Œ&ÉT>± yÓTT<ä˝…’q dæìe÷ V”≤s√ m+Á{°, n‘·ì \yé Á{≤ø˘‘√ #·|üŒã&çb˛‘·T+~. nø£ÿ&É qT+&ç eTT+<äT≈£î kÕ>∑<Tä . Ç+Á≥yÓ˝Ÿ düeTj·T+˝À ø±dü+Ô ‘· {Ï«dtº ñHêï n~ Ä&çjTÓ Hé‡qT ô|<ä+› ‘· Äø£≥Tºø√<äT. ‘·q e´øÏÔ>∑‘· |ü>∑ rs¡TÃø√e&É+ ø√dü+ V”≤s√sTTHé V”≤s√qT Á{≤|t #˚j·T&É+ nH˚ ø£<∏ä\qT Äπs&ÉT dü+e‘·‡sê\T>± #·÷dü÷HÔ ˚ ñHêï+. ÇB n<˚ ø√e≈£î #Ó+~+~. ô|’>± V”≤s√≈£î $\Hé≈£î Á|ü‘·´ø£å yÓ’s¡+ @MT ñ+&É<äT. z ∫qïbÕ{Ï yÓ’s¡+ ñHêï <ëìì dæìe÷ ∫e]˝À #Ó|üŒ&É+‘√ ô|<ä›+‘· |ü+&É˝Ò<äT. q{°q≥T\ $wüj÷· ìeùd.Ô .. Hêsê s√Væ≤‘Y yÓ+≥H˚ ‘·q u≤&ûì ‘·–Z+#·Tø√yê*‡q nedüs¡+ ñ+~. ˝Ò<+ä fÒ ª{≤©e⁄&é Á|üuTÑÛ μ nH˚ ìø˘ H˚yTé e#˚ÃdüT+Ô ~. n|ü⁄Œ&Ó|⁄ü Œ&√ ªneTsêe‹μ dæìe÷˝À $\Hé>± q{Ï+∫ ù|s¡T ‘Ó#T· Ã≈£îqï ‘ês¡øs£ ‘¡ ï· á dæìe÷˝À eTs√kÕ] n<˚ Á|üjT· ‘·ï+ #˚dæ yÓT|æŒ+#ê&ÉT. Çø£ MT<ä≥ Ç˝≤+{Ï bÕÁ‘·\≈£î ÁbÕ<Ûëq´$TùdÔ Hê\T¬><’ Tä eT+∫ neø±XÊ\T e#˚à ÄkÕÿs¡+ ñ+~. ª>∑T+&ÓC≤] >∑\+¢ ‘·sTT´+<˚μ ù|yò Té ÇcÕ ‘·˝≤«sY≈î£ eTs√kÕ] q≥q≈£î ÄkÕÿs¡eTTqï bÕÁ‘· \_Û+∫+~. Çø£ Ç‘·s¡ Á|ü<ëÛ q bÕÁ‘·\qT »j·T \øÏàå , •yêJsêC≤, nedüsê\ Áoìyêdt, X¯XÊ+ø˘ ‘·~ ‘·sT¡ \T b˛wæ+#ês¡T. yê] q≥q≈£î e+ø£ ô|≥º&ÜìøÏ ˝Ò<Tä . kÕsTT ø±ØÔø˘ dü+^‘·+, bÕ≥\ kÕVæ≤‘·´+ ≈£L&Ü u≤>∑T+~. ø±˙ ø£<,ä∏ ø£<qä∏ y˚T Áù|ø£≈å î£ \ düV≤ü HêìøÏ |üØø£å ô|fÒ~º >± ñ+~. eT] sêuÀj˚T ∫Á‘ê\‘√ nsTTHê Hêsê s√Væ≤‘Y yÓT|æŒkÕÔ&√ ˝Ò<√!
3`4`852 πøX¯eì\j·T+, ãs¡ÿ‘Y|ü⁄sê, ôV’≤<äsêu≤<é 500027, bò˛Hé : 040`27563236
#ê]Á‘·ø£, kÕ+düÿè‹ø£, kÕe÷õø£ ne>±Vü≤q ø£*–+#˚ XÊX¯«‘· $\Te\T >∑\ Á>∑+<∏äeTT\T uÛ≤s¡rj·T |ü⁄qs¡TJ®eqeTT $y˚ø±q+<äTì <äèwæº ` sêÅw”ºj·T dü«j·T+ùdeø£ dü+|òüT+ ø£èwæ ` ø£è.dü÷s¡´Hêsêj·TD sêe⁄ ` 120.00 ì‘·´düàs¡D°j·TT\T ` &܈ˆ nqï<ëq+ yÓ+.düTÁãVü≤àD´+ ` 150.00 <˚X¯$uÛÑ»q $cÕ<ä >±<∏ä ` ôV≤#Y.$.X‚cÕÁ~ ` 200.00 @ø±‘·àe÷qe<äs¡Ùq+.. ` $.$.H˚H˚, le©¢sê~Ûø£ ` 60.00 <˚X¯Væ≤‘·y˚TÁ|ü<Ûëq+ (Bq<äj·÷fiŸñbÕ<Ûë´j·T sê»ø°j·TJ$‘·+)` 120.00 ø£s¡àjÓ÷– Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T `|ü⁄\TdüT >√|æ¬s&ç¶ ` 60.00 eTs¡Tesêì eTVü‰eTVüQ\T ` |ü⁄\TdüT >√|æ¬s&ç¶ ` 40.00 <ë∫Hê <ë>∑ì ìC≤\T ` ªkÕ«‹μ ` 50.00 eTq q÷‘·q Á|ü<Ûëì q.yÓ÷.ˇø£ &Ó’qyÓ÷ ` &܈ˆ e&ç¶ $»j·TkÕs¡~∏ ` 90.00 ø±+Á¬>düT eTTø£Ô uÛ≤s¡‘êìï kÕ~Û+∫rsê* μμ μμ ` 90.00 Ä |ü<ä dü+|ü<ä ` C≤>∑è‹ dü+bÕ<äø°j·÷\T ` 40.00 ÄsY.mdt.mdt.@$T{Ï? m+<äT≈£î? ` düTπsXŸ #·+Á<äyê»ù|sTT ` 20.00 dü<Tä DZ dü+|ü<ä ` <√HÓ|üP&ç yÓ+ø£j·T´ ` 150.00 yÓ\T>∑Tu≤≥ #·÷|æq $y˚ø±q+<äkÕ«$T ` 90.00 ndüÔ$T+#·ì s¡$ ` ø£dü÷Ô] sêø±düT<Ûëø£sYsêe⁄ ` 25.00 eTqyês¡d‘ü «· + ` uÛÑ+&Üs¡T dü<ë•esêe⁄ ` 30.00 y˚Tø£eHÓï\ yÓTø£+ yÓTø±˝Ò $<ë´$<Ûëq+ ` ôV≤u≤“sY Hêπ>X¯«s¡sêe⁄ ` 50.00 lø£èwüí <˚esêj·T\ ø°]Ô#·+Á~ø£ ` &܈ˆe&ç¶ $»j·TkÕs¡~∏ ` 90.00 z+ sêÁcÕºj·T kÕ«Vü‰ ` eTèD≤[˙ CÀwæ ` 200.00 ô|qT‘·TbòÕqT˝À B|üdüÔ+uÛÑ+ ` >√bÕ\ ˙\ø£+sƒ¡ <ë+&˚ø£sY ` 100.00 dü+|òüTyÓT ‘êHÓ’... u≤fi≤kÕôV≤uŸ <˚es¡dt J$‘·+ ` 200.00 kÕe÷õø£ düeTs¡dü‘· nÁπ>düs¡Tì n&ÉT>∑TC≤&É\T ` 20.00 uÛ≤s¡rj·T ñ»®«\ yÓ’C≤„ìø£ |üs¡+|üs¡ ` düTπsXŸk˛ì ` 150.00 ôV’≤<äsêu≤<é nC≤„‘· #·]Á‘· |ü⁄≥\T ` K+&˚sêe⁄ ≈£î\ø£]í ` 120.00 sêÁw”ºj·T dü«j·T+ùdeø£ dü+|òüT ø±s¡´ø£s¡Ô`<ä‘√Ô|ü+‘Y ¬sƒ+^¶ ` 150.00 @$T{Ï, mø£ÿ&ç~, á ñÁ>∑yê<ä+? ` ≈£Ls¡TŒ : kÂ<ëeTì ` 100.00 Væ≤+<ä÷ <Ûäs¡às¡ø£åD ` m+<äT≈£î? m˝≤?` d”‘êsê+ >√jÓT˝Ÿ ` 50.00 e+<˚e÷‘·s¡eTqï >=+‘·TeTq~sê ` kÂ<ëeTì ` 40.00 |üìø=#˚à ø£<∏ä\T ` leTqïe –]<Ûäs¡sêe⁄ ` 120.00 eTVü≤˙j·TT\ n&ÉT>∑TC≤&É\˝À ndüŒèX¯´‘ê ìyês¡D μμ ` 40.00 1857 dü«sê»´dü+Á>±eT+ `$Hêj·Tø˘ <ëyÓ÷<äsY kÕes¡ÿsY ` 120.00 #·+Á<äX‚Ks¡ ÄC≤<é ` u≤ã÷ ø£èwüíeT÷]Ô ` 70.00 uÛ≤s¡rj·TÁ|ü»„` ‘˚CÀøÏs¡D≤\T ` s¡$≈£îe÷sY nj·T´sY ` 30.00
»>∑<äTZs¡T X¯+ø£sê#ês¡´ ` Bq<äj·÷fiŸñbÕ<Ûë´j·T, ` 40.00 düÁe÷{Ÿ #·+Á<ä>∑T|üÔ ` Bq<äj·÷fiŸ ñbÕ<Ûë´j·T ` 25.00 H˚‘êJ düTuÛ≤X¯Ã+Á<äuÀdt ` |ü⁄\TdüT >√|æ¬s&ç¶ ` 150.00 #·˝À &Ûç©¢ ` ¬ø.mdt.s¡+>∑XÊsTT ` 30.00 eTqC≤‹ #·]‘·$T~sê ` ∫{≤º<ëyÓ÷<äs¡XÊÅdæÔ ` 40.00 l>∑Ts¡÷J ` uÛÑ+&Üs¡T dü<ë•esêe⁄ ` 125.00 #Û·Á‘·|ü‹ •yêJ ` μμ μμ ` 35.00 &܈ˆ u≤u≤kÕôV≤uŸ n+uÒ&ÉÿsY ` &܈ˆ e&ç¶ $»j·TkÕs¡~∏ ` 40.00 &܈ˆ n+uÒ&ÉÿsY n+‘·s¡+>∑+ ` <ä‘√Ô|ü+‘Y πsƒ+^¶ ` 30.00 &܈ˆ ;ÛeTsêyé n+uÒ&ÉÿsY J$‘·+ô|’ 108 Á|üX¯ï\T ` 10.00 Ä<äsÙ¡ J$‘ê\T ` BHêHê<∏é ãÁ‘ê nqTyê<ä+ : <√HÓ|üP&ç yÓ+ø£j·T´ ` 30.00 e÷qeùde e÷<Ûäeùde μμ μμ ` 25.00 μμ μμ ` 30.00 uÛ≤s¡‘·e÷‘· ùde˝À <˚X¯+ ø√düy˚T á <˚Vü≤+ μμ μμ ` 30.00 kÕVü≤düy˚T J$‘·+ μμ μμ ` 30.00 eTVü≤˙j·TT\ e÷s¡Z+˝À μμ μμ ` 30.00 neTs¡Ms¡T\ n&ÉT>∑TC≤&É\˝À μμ μμ ` 30.00 n+<ä]˝À <˚e⁄&ÉT μμ μμ ` 30.00 C…k’ ˛eTHê<∏é ` uÛÑ+&Üs¡T dü<ë•esêe⁄ ` 80.00 e÷‘·èuÛÑ÷$T eTTø£ÿ˝…’+~ ` sê+e÷<Ûäyé ` 30.00 l >∑Ts¡÷J Jeqj·T»„+ ` Á|ü.>∑.düVü≤ÁdüãT<˚∆ ` 25.00 >√s¡ø£åD m+<äT≈£î? m˝≤? ` 25.00 Äe⁄`Äs√>∑´eTT (|ü+#·>∑e´ ∫øÏ‘·‡)`&܈ˆ>∑+>±dü‘·´+ ` 20.00 uÛ≤s¡rj·T Äe⁄ ` l X¯+ø£sY˝≤˝Ÿ ` 40.00 j·TTe‘· Hê ÄXÊCÀ´‹ ` kÕ«$T $y˚ø±q+<ä ` 10.00 Ç˝≤ J$+#·+&ç ` ` 60.00 Ç~ eTq uÛ≤s¡‘·+ ` ¬ø. »j·T<˚yé ` 50.00 ∫s¡TBbÕ\T ` ôV’≤+<ä$ ` 90.00 <ë]BbÕ\T ` ôV’≤+<ä$ ` 40.00 uÛ≤s¡‘· HêØ˝Àø±ìøÏ CÒCÒ\T |ü*øÏq k˛<ä] ìy˚~‘· ` 15.00 Á>±eT CÀ´‹ ` |ü{À¢fi¯¢ sê+¬s&ç¶ ` 20.00 eT‘·+e÷]Œ&ÉT\T`eTq+ H˚s¡TÃø√e*‡qbÕsƒê\T `s¡+>±Vü≤] ` 20.00 #êù|ø£sY k˛<äs¡T\T (eT]ø=ìï #ê]Á‘·ø£ ø£<∏ä\T) ` 40.00 #·]Á‘·˝À Ç˝≤ »]–+~ ` kÕ«‹ ` 30.00 &܈ˆ ôV≤&Éπ>yêsY $düè‘· J$‘· |òüT{≤º\T ` 30.00
ô|’ Á>∑+<∏äeTT\¬ø’ á ~>∑Te πø+Á<äeTTqT ≈£L&Ü dü+Á|ü~+#·e#·TÃ. kÕVæ≤‘·´ìπø‘·Hé, @\÷s¡Ts√&é, >∑es¡ïs¡Tù|≥, $»j·Tyê&É ` 520002. bò˛Hé : 0866`6667421 51