Bono spreekt over zijn gebed en geloof! (2014)

All that you cannot leave behind

Het leven en de muziek van U2 vanuit levensbeschouwelijk perspectief 1. INLEIDING Bono spreekt over zijn gebed en geloof Take this soul Stranded in some skin and bones Take this soul And make it sing (U2, Yahweh – CD How to dismantle an atomic bomb)

U2-zanger Bono op de koffie bij Herman Van Rompuy Europees president Herman van Rompuy kreeg op het Wereld Economisch Forum in het Zwitserse Davos gisteren U2-zanger Bono op de koffie, een vaste gast trouwens in Davos.

Het gesprek vond achter gesloten deuren plaats, het is daarom onduidelijk of Van Rompuy, die amper in Davos was gearriveerd, voor de Ierse zanger een haiku uit zijn mouw schudde. Bono kwam samen met de Amerikaanse miljardair en activist George Soros de goede werken van

het Open Society Institute bepleiten, een fondsenverstrekkende organisatie die onder andere voor meer mensenrechten strijdt.

Bron: De Standaard 30-01-2011

Cool voor Bono dat hij mij mocht ontmoeten Cool voor Bono dat hij mij mocht ontmoeten, interview met Herman Van Rompuy Op 22 en 23 september 2010 gaf de Ierse rockgroep U2 twee gesmaakte concerten in Brussel in het kader van hun 360° tour. De naam van de tour verwijst naar het spectaculaire podium waarmee U2 momenteel de wereld afreist en dat toelaat om het optreden vanuit zoveel mogelijk perspectieven te bekijken. Het podium is van Belgische makelij en wordt ook wel ‘The Claw’ genoemd.

Het leven en de muziek van U2 kan een aanleiding zijn om de thematiek van spiritualiteit in de huidige cultuur ter sprake te brengen bij de leerlingen. Weinig rockgroepen hebben op zo’n consistente manier dit thema aangeraakt als U2. Zij pogen doorheen een heel aantal songs antwoorden te zoeken op spirituele vragen zoals: wat geloof ik over God? Hoe kan mijn geloof mij en de wereld veranderen? Met wie kan ik hierin samen op weg gaan? Het mag duidelijk zijn dat solidariteit/gerechtigheid en gemeenschap vormen voor U2 onlosmakelijk verbonden zijn met geloven. Voor U2 moet het lijden en onrecht in de wereld aangeklaagd en bevochten worden. Het enige antwoord op het lijden in de wereld is inzet en solidariteit. Deel uitmakend van Gods volk onderweg naar zijn Rijk, is het fundamenteel nu al te werken aan de komst ervan. De titel van hun laatste CD ‘No line on the horizon’ verwijst naar de centrale gedachte van de groep over de essentie van geloven: je bent steeds op weg. Het leven is een pelgrimage en op weg gaan is misschien wel belangrijker dan vinden. De song ‘I still haven’t found what I ‘m looking for’ illustreerde enkele decennia geleden dezelfde gedachte. De leden van U2 bekennen zich niet tot een geïnstitutionaliseerde religie, maar situeren zichzelf binnen het christelijk verhaal. Het is fascinerend om te zien hoe zij de bijbel in vele songs als inspiratie gebruiken en deze boodschap in een hedendaagse taal zetten. Alleen daarom al kan U2 in de kijker gezet worden.

Nieuwe song U2 - Ordinary Love: Eerbetoon aan Nelson Mandela Op 12 januari 2014 won U2 een Golden Globe in de categorie ‘Best Orginal Song’ voor de film Mandela: Long Walk to Freedom. Even later werd bekend dat ‘Ordinary Love’ ook genomineerd is voor een Oscar in dezelfde categorie. Ordinary Love is de titelsong van de film over het leven van Nelson Mandela (juli 1918-december 2014).

‘Wij werken al 35 jaar voor Mandela’s zaak’

Sinds hun begindagen is U2 sterk betrokken geweest bij Nelson Mandela en waartegen hij vocht: eerst tegen apartheid in Zuid Afrika en later tegen AIDS in Afrika. Toen de band nog maar pas optrad gaven ze al ‘anti-apartheid’ concerten. Later sloten ze zich aan bij het werk van Mandela om de strijd tegen AIDS in Afrika te ondersteunen. In hun toespraak op de Golden Globes in Los Angelos drukten de vier bandleden dan ook uit dat ‘Ordinary Love’ en de erkenning ervoor, hen persoonlijk erg raakt. Toen ze gevraagd werden om de titelsong voor de film te schrijven, voelden ze zich overdonderd door de opdracht. Hoe het leven van Mandela en al zijn verwezenlijkingen voor Zuid Afrika en de wereld in enkele lijnen vastleggen? Ze besloten dat het een onmogelijke opdracht was en dat ze gewoon beter een liedje konden schrijven over liefde, dat was tenslotte de drijfveer in het leven van Mandela.

Mandela was een man die koos om niet te haten, zei Bono in de Golden Globe speech, niet omdat hij geen kwaadheid voelde, maar omdat hij werkelijk meende dat liefhebben beter was.

Het werd uiteindelijk geen lied over een mooie, dromerige liefde, maar over moeilijke liefde, liefde die heel wat te overwinnen heeft, een realiteit in het leven van Mandela. Bono en The Edge vermelden in die context het bezoek dat ze samen met Mandela brachten aan Robin Island waar hij meer dan 20 jaar in gevangenschap verbleef. Als gevangene moest hij blokken zout loshakken. Hij vertelde dat zijn traankanalen door het zout beschadigd werden en dat hij sindsdien niet meer kon huilen. Bono en The Edge zeiden dat hen dat het meest geraakt had, dat iemand zoveel tragiek in zijn leven had en niet eens over de mogelijkheid beschikte om te huilen.

De feiten

Ordinary Love werd uitgebracht op 29 november 2013 Lyrics: de vier leden van U2 in samenwerking met Brian Burton

Clip: Oliver Jeffers and Mac Premo Lyrics: The sea wants to kiss the golden shore.

The sunlight warms your skin.

All the beauty that's been lost before, wants to find us again.

I can't fight you anymore; it's you I'm fighting for.

The sea throws rocks together but time, leaves us polished stones.

We can't fall any further if, we can't feel ordinary love.

And we cannot reach any higher, if we can't deal with ordinary love.

Birds fly high in the summer sky and rest on the breeze.

The same wind will take care of you and I, we'll build our house in the trees.

Your heart is on my sleeve, did you put it there with a magic marker.

For years I would believe, that the world, couldn't wash it away Cause we can't fall any further if, we can't feel ordinary love.

And we cannot reach any higher, if we can't deal with ordinary love.

Are we tough enough, for ordinary love?

We can't fall any further if, we can't feel ordinary love.

And we cannot reach any higher, if we can't deal with ordinary love.

Are we tough enough, for ordinary love?

Are we tough enough, for ordinary love?

Are we tough enough, for ordinary love?

Lyric video: link Ondertussen is U2 bezig aan de opname van een nieuwe CD. De opnames werden stilgelegd om Ordinary love voorrang te geven. De band gaf begin februari 2014 de song Invisible vrij. Alle opbrengsten van downloads via I-tunes gaan naar (RED) om de strijd tegen AIDS te ondersteunen. De clip kan je hier bekijken.

Links

 Mandela: The Long Walk to Freedom  The Nelson Mandela Foundation  Golden Globes 2014 – U2 acceptance speech  Interview Bono Backstage Golden Globes, januari 2014

Bono (U2) and The Imitation of Christ

2. ACHTERGRONDINFORMATIE

WIE IS U2?

De Ierse rock groep U2 bestaat uit, van links naar rechts, bassist Adam Clayton, guitarist The Edge (Dave Evans), zanger Bono (Paul Hewson) en drummer Larry Mullen jr. Larry Mullen hing in 1976 in een Dublinse middelbare school een zoekertje op voor een zanger en gitaristen om een rockband te vormen en even later was de groep een feit. De samenstelling van de band is al meer dan dertig jaar ongewijzigd. Ieder lid blijft ervan overtuigd dat ze samen meer zijn dan alleen. In het begin noemden ze zichzelf Feedback, nadien werd het U2. Paul Hewson zat bij het begin van de band in een vriendengroep waar ze elkaar bijnamen gaven. De zijne was Bono Vox. Dat werd algauw Bono. Dave Evans zou zijn bijnaam, The Edge, gekregen hebben omwille van de vorm van zijn neus. Hun eerste albums, ‘Boy’ en ‘October’, worden vaak beschouwd als deze met de meest spirituele inslag. ‘War’ is het album waarop U2 de minder goede kanten van de wereld begon te ontdekken. De volgende albums, zoals ‘The Joshua Tree’ en ‘Rattle and Hum’ zouden de groep tot op grote hoogte brengen op wereldvlak.

‘Achtung Baby’ en ‘Zooropa’ worden beschouwd als respectievelijk experimentele muziek en een parodie op de gangbare cultuur. Met ‘All that you cannot leave behind’ en ‘How to Dismantle an Atomic Bomb’ heeft U2 weer een weg genomen naar het grote publiek. ‘No line on the Horizon’is het laatste album waar U2 nu mee rondtoert.

DISCOGRAFIE U2 heeft de volgende albums uitgebracht:  1980 - Boy  1981 - October

 1983 - War  1983 - Under a Blood Red Sky  1984 - The Unforgettable Fire  1985 - Wide Awake in America  1987 - The Joshua Tree  1988 - Rattle and Hum  1991 - Achtung Baby  1993 - Zooropa  1995 - Original Soundtracks No. 1 (Passengers)  1995 - Melon (compilatie)  1997 - Pop  1998 - The Best Of 1980 - 1990 & B-Sides (compilatie)  2000 - All That You Can't Leave Behind  2000 - Hasta La Vista Baby!  2002 - The Best of 1990-2000 (compilatie)  2004 - How to Dismantle an Atomic Bomb  2004 - Live from Boston 1981  2004 - Unreleased & Rare (compilatie)  2004 - Live from the Point Depot  2005 - U2.Communication  2006 - U218 Singles (compilatie)  2006 - ZOO2LIVE  2009 - Medium Rare & Remastered  2009 - No Line on the Horizon

 2010 - Artificial Horizon (Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/U2_(band) )

SPIRITUALITEIT VAN U2

Is U2 een christelijke groep? Sommigen zullen hierop nee zeggen omdat ze zich niet bekennen tot een christelijke kerk en dus niet orthodox genoeg zijn. Anderen zullen ja zeggen omwille van de inhoud van hun spiritualiteit, maar met het gevaar hen te claimen in de ‘christelijke hoek’. Het is duidelijk dat U2 geïnspireerd wordt door het christelijke verhaal, maar ook dat ze zich niet willen bekennen tot een kerk of georganiseerde religie. Religie staat, volgens Bono, God vaak in de weg. Daardoor is het nog interessanter om te gaan kijken waarop de spiritualiteit van U2 zich baseert.

Als christenen, en zeker als theologen, zijn we geroepen om Gods werkzame betrokkenheid te ontdekken in de wereld. God is betrokken op onze christelijke kerkgemeenschappen, maar ook op de wereld daarbuiten. Hoe is God werkzaam aanwezig in andere culturen, religies en levensbeschouwingen en in onze geseculariseerde cultuur? Hoe kijken en verhouden kunstenaars zich naar en tot God? De nieuwe eredoctor van de K.U.Leuven, aartsbisschop Rowan Williams, stelt het volgende: “(Any) person shaping their life in a specific way, seeking discipline and consistency in relation to God is doing theology” en “the believing artist or liturgist or hymnographer is likewise engaged in a theological task.” (R.Williams, On Christian Theology, Malden, MA, Blackwell, 2000, xi). Aan theologie doen, heeft dus primair te maken met de Godsrelatie. Doen de artiesten van U2 aan theologie? Volgens een aantal auteurs wel. Barry Taylor pleit voor een participerende theologie, één die een geëngageerde analyse maakt van de huidige cultuur, voor een profetische theologie die het evangelie vertaalt in de beelden en taal van het postmodernisme en voor een artistieke theologie omwille van de intense communicatieve kracht van kunst en haar symbolische functie. (B. Taylor, Entertainment Theology. New-Edge Spirituality in a Digital Democracy, Grand Rapids, MI: Baker, 2008). U2 lijkt weinig moeite te hebben om deze drie vormen van theologie aan te raken.

In de beginjaren van U2 waren Bono, The Edge en Larry Mullen lid van Shalom, een charismatische groep in Dublin. Adam Clayton distantieerde zich hiervan. In de

bijeenkomsten van Shalom stonden bijbelstudie en gebed centraal. Toen U2 meer succesvol werd, vond Shalom dat het rockster en christen zijn niet samen ging. De achterliggende gedachte was dat je in de rockwereld geen christen kon zijn. Ze stelden de band voor een keuze: bij Shalom blijven en een muzikale carrière opzeggen of omgekeerd. Achteraf bekeken beschrijven de bandleden dit als het enige moment waarop de band echt op springen stond.

U2 koos om verder te gaan met hun muziek. Van toen af keerden ze hun rug naar georganiseerde religie. Deze beweging werd versterkt door de ervaringen die de band had met religie in hun thuisland. Christendom en geweld, dagelijks nieuws in Ierland, zijn voor U2 moeilijk samen te denken. Als Bono vandaag gevraagd wordt of hij katholiek of protestant is, antwoordt hij steevast: “I try to be a Christian.”

De band van U2 met spiritualiteit en religie is tegelijk verborgen en duidelijk. Hun muziek is er om van te genieten. Maar als je meer van hun spiritualiteit wil ontdekken, staan de lyrics van vele liederen open voor exploratie. U2 dringt geloof en spiritualiteit niet op. Miljoenen mensen genieten van hun muziek zonder zich te verdiepen in hun spiritualiteit. Maar voor wie wil is er een grote rijkdom te ontdekken in hun teksten die vaak gebaseerd zijn op bijbelse verzen of thema’s. Er zijn liederen die duidelijk en expliciet religieus zijn, zoals bijvoorbeeld Jahweh en Wake Up Dead Man (zie werkvormen). Maar er zijn veel meer liederen die dat niet zijn, zoals White as Snow en Sunday Bloody Sunday (zie werkvormen). Toch bevatten de liederen verwijzingen naar de Bijbel en het christelijke verhaal. Jürgen Moltmann schreef dat het leven van een mens balanceert tussen Goede Vrijdag, symbool voor het lijden, en Pasen, symbool van opstanding. Beiden, lijden en opstanding, zijn frequent aanwezig in de teksten van U2. Sinds het album ‘War’ legt U2 vaak de vinger op pijnlijke plekken in het menselijk bestaan, aan de andere kant speelt er steeds een aspect van hoop mee. Het lied ‘White as Snow’ is daar een mooi en ontroerend voorbeeld van (zie werkvormen).

Vanuit de officiële kerk wordt U2 zeker sinds de ‘Drop the Debt’ campagne opgemerkt. In januari 2010 besteedde de Observatore Romano een artikel aan Bono en U2 waarin het stelde dat hun teksten vaak over God en christelijke thema’s gaan. In februari 2010 publiceerde dezelfde krant een top tien van popalbums waarin U2’s Achtung Baby prijkte. Bono was één van de artiesten die in november 2009 door paus Benedictus werd uitgenodigd om in de Sixtijnse kapel samen te komen om de band tussen geloof en kunst nieuw leven in te blazen. http://www.vatican.va/news_services/or/or_quo/cultura/2010/003q04b1.html)

BONO

“I’m a scribbling, cigar-smoking, wine-drinking, Bible-reading band man. A show-of (laughs) … who loves to paint pictures of what I can’t see. A husband, father, friend of the poor and sometimes the rich. An activist traveling salesman of ideas. Chess player, part-time rock star, opera singer, in the loudest folk group in the world.” Op deze wijze omschrijft Bono zichzelf in het boek ‘Bono on Bono’. Bono is zeker de meest in het oogspringende figuur in U2. Als leadzanger staat hij meer in de schijnwerpers, maar dit wordt nog versterkt door zijn uitgesproken sociaal engagement.

Nadat Bob Geldhof hem betrokken had bij Life Aid, trok Bono in 1985 met zijn vrouw Ali naar Ethiopië om zelf de gevolgen van de hongersnood te zien. Ze werden vrijwilligers in een kamp voor vluchtelingen van de hongersnood. Bono en Ali waren verantwoordelijk voor de groep van de weeskinderen in het kamp. Het zou niet hun laatste reis worden: ze steunden projecten in Nicaragua en El Salvador en bezochten deze ter plekke. Bono raakte erg onder de indruk van de bevrijdingstheologie en vindt het doodjammer dat de officiële kerk deze theologie niet ondersteund heeft. Later deden ze ook nog vrijwilligerswerk in bijvoorbeeld Malawi. De inzet van Bono was echter vooral zichtbaar in zijn campagnewerk voor de opheffing van de schuldenlast in Afrika.

In 1997 werd Bono opgezocht door enkele christenen die het jaar 2000 wilden uitroepen tot een jubeljaar waarin – naar oude Bijbelse gewoonte – schulden zouden kwijtgescholden worden. De Afrikaanse landen hebben de grootste schuldenlast ter wereld en moeten meer schuld terugbetalen dan ze kunnen investeren in gezondheid, onderwijs en ontwikkeling. Het doel van de ‘Drop the Debt’ campagne was om die schuldenlast kwijt te schelden. Daarvoor was lobbywerk nodig op politiek vlak. Bono deed veel lobbywerk in de US en in internationale bijeenkomsten. Ook zijn fameuze bezoek aan paus Johannes Paulus II (waar de paus Bono’s eeuwige zonnebril opzette) kaderde in deze campagne. De katholieke en protestantse kerken hebben de campagne sterk ondersteund en op hun beurt lobbyisten aan het werk gezet.

Al bij al werd een derde van de schuldenlast opgeheven. Bono’s activisme leidde op een gegeven moment tot spanningen met de rest van U2 omdat hij meer af- dan aanwezig was tijdens de opname van hun nieuwe CD. Zijn inzet stopte echter niet met de strijd rond het jaar 2000. Samen met enkele anderen, stichtte hij in 2002 DATA (Debt, AIDS, Trade, Africa) om druk uit te oefenen op de ontwikkelde landen om hun deel te doen in de strijd tegen armoede in Afrika. Ook ONE werd door Bono en Bobby Shriver (een zoon van Eunice Shriver, de zus van John Kennedy) opgericht om armoede en ziekte in Afrika te bestrijden. Niet door zelf ter plekke acties te ondernemen, maar door op vlak van politiek en publieke bewustwording te werken. De werknemers van ONE zijn lobbyisten die samenwerken met Afrikanen. Ze proberen voortdurend om de problemen rond Afrika ivm armoede en ziektes in het publieke forum te krijgen en druk uit te oefenen op politici. One fusioneerde in 2008 met DATA. http://www.one.org/international/about/ Samen met Bobby Shriver stichtte Bono in 2006 ook (RED), een organisatie die door allerlei acties AIDS in Afrika wil elimineren. Één van hun slogans is: De eerste AIDS- vrije generatie tegen 2015! (RED) werkt samen met allerlei grote bedrijven (Apple, Dell, Armani, Starbucks, Hallmark,...) die voor bepaalde producten met het (RED) logo, 50% van hun winst geven aan de bestrijding van AIDS in Afrika. Tot nu toe is er 160 miljoen dollar rechtstreeks naar HIV en AIDS programma’s gegaan en hebben 5 miljoen Afrikanen op één of andere manier baat gehad bij de acties van (RED). (RED) doet ook campagnes en gaat voor het ‘Lazarus effect’.

Nu sterven er onnodig 3800 mensen per dag aan AIDS in Afrika. Met twee pillen per dag aan 40 cent, kan een Lazarus effect bereikt worden: mensen die anders zouden sterven, krijgen weer een kans op leven. Meer uitleg over het Lazarus effect (met eerst uitleg over het Lazarusverhaal), zie http://www.youtube.com/watch? v=l16YH6xCN4c&feature=player_embedded#!.

De aantrekkelijke website van (RED) geeft veel boeiende verhalen van Afrikanen zelf. Zie http://www.joinred.com/red/

Samen met zijn vrouw, Ali Hewson, zette Bono een kledingslijn op die de handel vanuit Afrika moest bevorderen. Eén van de frustraties waarmee ontwikkelingswerkers te maken krijgen, is dat Afrikaanse producten geen eerlijke kans krijgen op de wereldmarkt omwille van de subsidiëring van Westerse producten. De kledingslijn wilde uitsluitend werken met Afrikaanse producten en deze internationaal verkopen. Op deze manier zou ook werkgelegenheid gecreëerd worden ter plekke. Zie http://www.edun.com/mission De inzet van Bono wordt sterk gedragen door zijn persoonlijk geloof. In de kern van dat geloof hebben gerechtigheid en liefde een belangrijke plaats. Hij haalt vaak in interviews aan dat hij de Bijbel leest, bidt en een persoonlijke relatie met God heeft. Optredens zal hij vaak beginnen met een kniebuiging en kruisteken vooraleer hij het podium opgaat. Eén van de grote waarden uit de joods christelijke traditie voor Bono is de idee van gelijkwaardigheid vanuit het scheppingsverhaal waarin de mens naar Gods gelijkenis wordt geschapen. Voor God zijn alle mensen gelijk. Dat wil concreet zeggen dat een Afrikaan hetzelfde recht heeft op geneesmiddelen als een Europeaan want beide zijn gelijkwaardig. Voor de mens echter, is nog niet iedereen gelijk. De mensheid heeft wel de mogelijkheid om te groeien in de overtuiging dat iedereen gelijk is.

Bono en U2 inspireren om vanuit geloof en spiritualiteit daden te stellen. In februari 2006 werd Bono uitgenodigd om te spreken op ‘The Prayer Breakfast’ in het Witte Huis. Dat is een interreligieuze bijeenkomst van politici en religieuze leiders. Die keer was naast president Bush ook koning Abdullah van Jordanië aanwezig. Bono hield een toespraak waarin hij pleit voor een transformatie van ‘charity’ (liefdadigheid) naar ‘justice’ (gerechtigheid) voor de arme landen. Hieronder een markant citaat waarin hij het verband legt tussen armen en God: I mean, God may well be with us in our mansions on the hill. I hope so. He may well be with us as in all manner of controversial stuff. Maybe, maybe not. But the one thing we can all agree, all faiths and ideologies, is that God is with the vulnerable and poor.

God is in the slums, in the cardboard boxes where the poor play house. God is in the silence of a mother who has infected her child with a virus that will end both their lives. God is in the cries heard under the rubble of war. God is in the debris of wasted opportunity and lives, and God is with us if we are with them. "If you remove the yoke from your midst, the pointing of the finger and speaking wickedness, and if you give yourself to the hungry and satisfy the desire of the afflicted, then your light will rise in darkness and your gloom will become like midday and the Lord will continually guide you and satisfy your desire in scorched places."

It's not a coincidence that in the scriptures, poverty is mentioned more than 2,100 times. It's not an accident. That's a lot of air time, 2,100 mentions. (You know, the only time Christ is judgmental is on the subject of the poor.) 'As you have done it unto the least of these my brethren, you have done it unto me' (Matthew 25:40). As I say, good news to the poor.

Download

Hier kan u de volledige toespraak downloaden.

Bono's preek

Bono hield een toespraak waarin hij pleit voor een transformatie van ‘charity’ (liefdadigheid) naar ‘justice’ (gerechtigheid) voor de arme landen. Hieronder een markant citaat waarin hij het verband legt tussen armen en God. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen

INZET VAN U2 De spiritualiteit van U2 wordt zichtbaar in hun betrokkenheid op het leed in de wereld. Het podium van elk concert is voor de band ook een kans om die betrokkenheid klank en beeld te geven.

In de 360° tour werd er plaats gemaakt voor de jarenlange campagne van de band voor de vrijheid van Aung San Suu Kyi, de nobelprijswinnares en democratisch verkozen leider van Myanmar. Haar partij, de National League for Democracy, won met 82% van de stemmen de verkiezingen in Myanmar in 1990. De militaire leiding weigerde echter plaats te maken en sindsdien zat ze in de gevangenis of staat ze onder huisarrest. Tijdens het concert worden videobeelden van Aung San Suu Kyi getoond terwijl U2 ‘Walk on’ brengt. In het eerste deel van de wereldtournee verschenen er dan vrijwilligers op het podium die elk een masker dragen met de beeltenis van Aung San Suu Kyi. ‘Walk on’ is een lied dat speciaal voor Aung San Suu Ki werd geschreven. Wie profetisch optreedt, zoals Aung San Suu Kyi, kan lijden verwachten. Suu Ki is één van die mensen wiens lijden op zich een profetisch teken is geworden in de wereld. Tijdens het concert in Dublin in juli 2009 kondigde U2 aan dat Amnesty International Aung San Suu Kyi als ambassasor of conscience benoemde. Door in hun concerten aandacht aan haar te geven, wil U2 bijdragen tot de blijvende bewustwording over het onrecht in Myanmar en het onrecht dat gebeurt aan Aung San Suu Kyi. Na 15 jaar huisarrest werd Aung San Suu Kyi door het militair regime in Myanmar vrijgelaten op 13 november 2010. Mensenrechtenorganisaties zien dit niet echt als een ommekeer van het regime, maar eerder als een daad om de internationale gemeenschap af te leiden van de verkiezingen die een week voordien in Myanmar plaats hadden. De uitslag bezorgde de junta opnieuw een massale overwinning. Velen beschouwen de verkiezingen als een ‘farce’.

U2 reageerde op het nieuws van haar vrijlating met 'voorzichtige vreugde' U2 have responded to the news of Aung San Suu Kyi's release today.

"There is a cautious joy amongst the campaigners for Aung San Suu Kyi's release. Over the years we have feared for her life, and until Burma's leadership better reflects its people, we should continue to be vigilant in our concern.

'For a life denied the basic freedoms, she has lived so vividly in the minds of her people and supporters and accomplished so much. By putting the people of Burma's interests above her own, she has lived in stark contrast with her oppressors. Her struggle has become a symbol for all humanity, of what we are capable of - best and worst. Her very grace so infuriating to the bully government whose brutish gorging of the country's rich resources have left the people of Burma poor and hungry.

We can only pray that those in the junta who decided on her release will start to see sense and seize this opportunity to begin a genuine dialogue towards democracy. We will know they are serious when they release the other 2,202 prisoners denied a life for the crime of wanting to believe an election result.'

Bono ontmoet Aung San Suu Kyi De Ierse rockster Bono heeft in Noorwegen een ontmoeting gehad met Aung San Suu Kyi, de leidster van de oppositie in Myanmar. Suu Kyi is in Noorwegen om haar Nobelprijs op te halen. Dat kon nu pas, omdat het militaire regime haar jarenlang onder huisarrest had geplaatst. Bono was erg onder de indruk van de ontmoeting.

Link: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20120618_00189987

De Standaard, Bono ontmoet Aung San Suu Kyi, maandag 18 juni 2012,

WEETJES EN CITATEN

In de VS zijn er in 2003 vanuit de Anglikaanse kerk ‘U2charists’ ontstaan. Dat zijn eucharistievieringen waarin U2 liederen gespeeld worden i.p.v. de traditionele kerkliederen en waarin het accent ligt op gerechtigheid voor armen en verdrukten.

‘Spirituality is the engine that drives the U2 machine and their lyrics are rich with the Psalms and the Gospels, populated by characters such as Judas and Noah.

(Stuart Bailie) Over hun songs: ‘We are trying to pin down something elusive, something that represents where we are emotionally, physically, spiritually’ (Adam Clayton, U2) Over hun optredens: ‘Something happens, but it is not something we can make happen. It only happens when God walks through the room.’

(Larry Mullen, U2) “What they are doing in their music, in performances, and in the public sphere somehow causes people to identify them with holy and transformative times in their own lives, and somehow calls them to something higher and nobler.”

(Greg Garrett)

LYRICS http://www.u2.com http://www.elyrics.net/song/u/u2-lyrics.html

BRONNEN

M.ASSAYAS, Bono on Bono. Conversations with Michka Assayas, Hodder and Stockton, London, 2005.

H. BORDOWITZ (ed.), The U2 Reader. A Quarter Century of Commentary, Criticism, and Reviews, Hal Leonard Corporation, Milwaukee, WI, 2003.

G.GARRETT, We Get to Carry Each Other, The Gospel According to U2, Westminster John Knox Press, Louisville, Kentucky, 2009.

C.SCHAREN, One Step Closer. Why U2 Matters to Those Seeking God, Brazos Press, Grand Rapids, MI, 2006.

S.STOCKMAN, Walk On. The Spiritual Journey of U2, 2nd edition, Relevant books, Orlando, FL, 2005.

N.STOKES, U2. The Stories Behind Every U2 Song, 4th edition, Carlton Books, UK, 2009.

B.VAN DEN KAMP, En zij noemden hem Bono. Ontmoetingen 1982-heden, Ambo, Amsterdam, 2010.

R.J. WHITELEY, B. MAYNARD (eds.), Get Up Off Your Knees. Preaching the U2 Catalog, Cowley Publications, Cambridge, MA, 2003. http://nl.wikipedia.org/wiki/U2_(band) http://www.u2.com

3. HERMENEUTISCHE KNOOPPUNTEN  In de benadering van deze eerder niet-conventionele manier om het christendom ter sprake te brengen en vorm te geven, kunnen zich verschillende reacties voordoen.

Een aantal mensen/gelovigen zullen vinden dat het christendom alleen maar op een klassieke manier ter sprake kan/mag worden en dat dergelijke niet-conventionele manieren eigenlijk niet respectvol zijn en zelfs onrecht doen aan de christelijke boodschap. Nog anderen zullen zeggen dat dit wel authentiek is, maar niet meer christelijk kan genoemd worden. Zij zullen dit soms ook niet betreuren, maar eerder toejuichen.  God is niet altijd expliciet aanwezig in het werk en de teksten van U2. Hoe hiernaar kijken? Klinkt God toch door in deze muziek? Of zijn het gelovigen/christenen die deze muziek gelovig/christelijk horen of gelovig/christelijk maken?Of worden eerder omgekeerd ook ongelovigen of andersgelovigen religieus geraakt door deze muziek, ook al beseffen ze dit niet? Zou het niet beter zijn mocht U2 uitdrukkelijker verwijzen naar de religieuze inspiratie? Of is het juist knap dat ze dat niet doen?

Waarom?  Kan de katholieke kerkgemeenschap aanvaarden dat er mensen bezig zijn met God en de Bijbel buiten hen om? Dat God werkzaam aanwezig is buiten ons om? Of is het bijvoorbeeld niet geoorloofd dat dergelijke muziek op huwelijksfeesten gedraaid

wordt omdat deze muziek niet in een expliciet-katholiek kader geconcipieerd en gesitueerd wordt?  Is er bij U2 een band tussen gelovige inspiratie en sociale inzet? Kun je die band detecteren? Kun je gelovig zijn zonder sociaal engagment? Kun je sociaal geëngageerd zijn zonder uiteindelijk in iets ultiems te geloven?

4. LEERPLAN 1. SUNDAY BLOODY SUNDAY - WAKE UP DEAD MAN Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

2. SOMETIMES YOU CAN'T MAKE IT ON YOUR OWN Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

3. STUCK IN A MOMENT Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

4. WHITE AS SNOW Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

5. YAHWEH Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

6. 40 Er werden nog geen labels toegevoegd voor dit onderdeel

5. IMPULSEN & WERKVORMEN 1. SUNDAY BLOODY SUNDAY - WAKE UP DEAD MAN Goede voorbeelden om de spiritualiteit van U2 voor te stellen zijn de liederen ‘Sunday Bloody Sunday ‘ en ‘Wake up Dead Man’. In een live optreden in 2001 in Slane Castle (Dublin, Ierland) bracht U2 de liederen Sunday Bloody Sunday en Wake up Dead Man vlak na elkaar. Geen toeval. ‘Sunday Bloody Sunday’ is één grote aanklacht tegen lijden en ‘Wake up dead man’ spreekt God hier rechtstreeks over aan.

Sunday Bloody Sunday

Beluister dit nummer in de jukebox Duur: 4’39’’ CD: War Jaar: 1983 Achtergrond: Een hele kringloop van geweld in Noord-Ierland leidt op 30 januari 1972 (Bloody Sunday) tot een verschrikkelijk incident in Derry. Een para-eenheid van het Britse leger opent zonder reden het vuur op betogers tijdens een vreedzame optocht voor burgerrechten en doodt 14 ongewapende mensen. Vele anderen werden gewond. Een bijzonder beeld gaat de wereld rond: dat van een man (katholiek priester Edward Daly die later bisschop van Derry wordt) die met een witte zakdoek (als een geïmproviseerde witte vlag) zwaait en naar een dodelijk gewonde man rent om hem naar een veiliger oord te dragen. Een onderzoekscommissie (Widgery Tribunal), opgericht kort na het incident, verklaart de Britse soldaten en de Britse autoriteiten onschuldig. De Saville Inquiry, op verzoek van Tony Blair in 1998 opgericht om het incident opnieuw te onderzoeken, verklaart na 12 jaar onderzoek in 2010 dat het neerschieten van ongewapende betogers niet te rechtvaardigen is. De eerste minister David Cameron biedt vervolgens in naam van de UK zijn verontschuldigingen aan. Met dit lied, geschreven na de gebeurtenissen in Derby, wilde U2 niet deelnemen aan de onafhankelijksstrijd van Noord-Ierland, noch een standpunt innemen in de spanningen tussen katholieken en protestanten, tussen Engeland en Ierland. De tekst en de muziek van ‘Sunday Bloody Sunday’ vormen in plaats daarvan één grote aanklacht tegen de zinloosheid van geweld. Bono: “What I was trying to say in the song is: there it is, in close-up. I’m sick of it. How long must it go on?” (N. Stokes, The stories behing every U2 song, p.36).

Tijdens de live versie van het lied in Slane Castle in 2001 eindigt Bono met het citeren van een reeks van namen. Het zijn de slachtoffers van een meer recente bomaanslag in een shopping center in Omagh in 1998 waarbij 29 mensen het leven lieten. De aanslag gebeurde door een splintergroep van het IRA (The real IRA) die het Goede Vrijdag akkoord wilde saboteren. Hiermee is de boodschap van U2 duidelijk: beide partijen gebruiken zinloos geweld dat onschuldigen treft. Het moet stoppen. Om ver van alle partijdigheid te blijven, tonen verschillende videoclips dat Bono tijdens dit lied met een witte vlag op het podium rondstapt. Geen Union Jack, geen Stars and Stripes, geen oranje-groene-witte Ierse vlag, maar een niet- territoriale vlag die oproept tot vrede en overgave.

Betekenis: Zowel Bono als The Edge zeggen in verschillende interviews dat ze in dit lied ‘Bloody Sunday’ wilden verbinden met ‘Easter Sunday’. Lijden met hoop. Het lied is één grote aanklacht waarin sprankels van hoop verweven zijn. ‘Sunday Bloody Sunday’ is tevens één van de liederen waarin U2 zich inspireert op bijbelse verzen en zo, onrechtstreeks, het christelijke verhaal verkondigt. Op de vraag waarom ze niet meer expliciet religieuze liederen

schrijven, antwoordde Bono: “We don’t think that God needs the advertizing”. Wie de tekst van naderbij bekijkt, zal een aantal elementen ontdekken:  Schok: ‘I can’t believe the news today; I can’t close my eyes and make it go away.’

Deze openingszin verwijst naar de schokgolven die na elke aanslag door het Ierse volk gingen. De zin staat open voor de beleving van iedereen die leest of hoort over zinloos geweld en onschuldige slachtoffers.  Aanklacht: ‘How long, how long must we sing this song?’ In de live versie van Slane Castle wordt de aanklacht versterkt door Bono die uitschreeuwt: ‘I am so sick of it!

No more!’  Houding tegenover lijden: “And it's true we are immune; when fact is fiction and TV reality. And today the millions cry; we eat and drink while tomorrow they die.” Met deze regels wijst de band op de verzadigde houding tegenover lijden en onrecht. We eten en drinken terwijl er miljoenen zijn die huilen en schreeuwen. Fictie is in onze cultuur realiteit geworden en omgekeerd.  Kritiek op het gebruik van geweld: ‘There’s many lost but tell me who has won?’ Er zijn veel onschuldige slachtoffers, maar uiteindelijk wint er niemand door geweld te gebruiken.  Verzet: ‘But I won't heed the battle call. It puts my back up, puts my back up against the wall.’ Ik ga niet in op de roep tot geweld, want dan sta ik met de rug tegen de muur. Geweld brengt geen uitweg en is geen oplossing.  Hoop: ‘Because tonight we can be as one.’ ‘The real battle just begun, to claim the victory Jesus won.’ We kunnen samen tegen het geweld opkomen en het aanklagen.

De tekst reikt het perspectief van Paaszondag aan. De echte strijd is deze om deel te hebben aan de overwinning van Jezus op de dood.

In de meeste liederen waarin U2 zich laat inspireren door bijbelse passages, zijn deze niet onmiddellijk herkenbaar voor het grote publiek. Wie wil kan graven om ze te ontdekken of wie de teksten kent, zal ze herkennen. In dit lied zijn er twee zulke voorbeelden. De regel “I’ll wipe your tears away” is duidelijk geïnspireerd door het boek Openbaring (Hoofdstuk 21, 4: Hij zal alle tranen uit hun ogen wissen, en de dood zal niet meer bestaan; geen rouw, geen geween, geen smart zal er zijn, want al het oude is voorbij.’) ‘How long must we sing this song’ verwijst naar het refrein van een andere U2 song ‘40’, een adaptatie van psalm 40.

‘How long must we sing this song’ werd niet alleen geïnspireerd door de psalmen, maar ook door de profeet Jesaja. De enige rechtstreekse verwijzing is naar Jezus: naar zijn kruisdood en verrijzenis (Johannes 20,1-9). Hij heeft liefde laten overwinnen op kwaad, lijden en dood.

Daar geraken, liefde laten overwinnen, dat is de enige strijd. In the live versie van Slane Castle in 2001 nodigt Bono het publiek uit om van het lied een gebed te maken: “If you are the praying kind, turn this song into a prayer”.

Impuls: De bespreking van het lied kan een eye-opener zijn voor de leerlingen. Diegenen die het lied kennen, kennen het vaak alleen als een meezinger en een goed dansnummer, maar hebben geen idee van de diepte en context van de tekst. Misschien herkennen ze zich ook in de aanklacht tegen het lijden, de zinloosheid van geweld, de verzadiging rond onrecht dat ons gemeld wordt in de media en de hoop die blijft, ondanks lijden.

Tekst

I can't believe the news today I can't close my eyes and make it go away.

How long, how long must we sing this song?

How long, how long?

'Cos tonight We can be as one, tonight.

Broken bottles under children's feet Bodies strewn across the dead-end street.

But I won't heed the battle call It puts my back up, puts my back up against the wall.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

Oh, let's go.

And the battle's just begun There's many lost, but tell me who has won?

The trenches dug within our hearts And mothers, children, brothers, sisters Torn apart.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

How long, how long must we sing this song?

How long, how long?

'Cos tonight We can be as one, tonight.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

Wipe the tears from your eyes Wipe your tears away.

I'll wipe your tears away.

I'll wipe your tears away.

I'll wipe your bloodshot eyes.

Sunday, bloody Sunday.

Sunday, bloody Sunday.

And it's true we are immune When fact is fiction and TV reality.

And today the millions cry We eat and drink while tomorrow they die.

The real battle just begun

To claim the victory Jesus won On...

Sunday, bloody Sunday Sunday, bloody Sunday..

Sunday Bloody Sunday live vanuit Slane Castle in 2001

U2 sunday bloody sunday *Klik op de afbeelding om de video af te spelen Wake up Dead Man beluister dit nummer in de jukebox Duur: 4’52’’ CD: Pop Jaar: 1997 Achtergond: Er is niet echt een specifiek verhaal achter het ontstaan van het lied. Behalve dat het opgenomen werd in het album Pop als een onverwacht einde. Pop begint met een dansnummer (Discotheque) en eindigt met dit trage atypische nummer. Temidden van al het lijden, oppervlakkigheid en onrecht spreekt de vertolker Jezus rechtstreeks aan. De eerste indruk van het lied is er één van verlatenheid en hopeloosheid.

Betekenis: In ‘wake up dead man’ spreekt Bono tot Jezus (In de live versie in Slane Castle wordt het lijden eerst hoorbaar gemaakt door ‘Sunday Bloody Sunday). Het is een uitgesproken religieuze tekst waarin een visie op God, Jezus en lijden naar voren wordt geschoven. Het begin van het lied drukt hopeloosheid en verlatenheid uit: Jezus help me, ik ben alleen in deze verknoeide wereld. En dan een vraag om troost: vertel me dat verhaal over de eeuwigheid en over hoe alles zal zijn. Hiermee verwijzend naar het komend Rijk Gods. Het is een verlangen naar een mooiere wereld. Het refrein van het lied roept Jezus op om wakker te worden: ‘Wake up, wake up dead man!’ Opnieuw vormen Bijbelse verwijzingen de inspiratie voor dit refrein. ‘Wake up dead man’ wordt vaak benoemd als een moderne klaagpsalm die de afwezigheid van God aanhaalt in een context van geloof. Psalm 44 wordt dan gezien als de voornaamste inspiratiebron. In psalm 44 staat er : ‘Wordt wakker Heer, waarom slaapt u? Wordt wakker en stoot ons niet af. Waarom verbergt U uw gelaat? Waarom vergeet U onze ellende en nood? Sta op en kom ons te hulp. Bevrijd ons omwille van uw liefde.’ Wordt wakker verwijst ook naar het verhaal van de storm op het meer (Lc 8, 22-25) waar de leerlingen Jezus uit angst wakker maken. Waar is jullie vertrouwen, vraagt Jezus?

Vervolgens komt in het lied de twijfel aan bod: ik weet dat u voor ons zorgt, maar was u niet vrij (toen lijden ons trof)? Het lied beschijft vervolgens God als Schepper, als diegene die regeert over hemel en aarde. De impliciete vraag waarom Jezus niets doet tegen het lijden, is

ingebed in een context van geloof ( I know you are looking out for us). Jezus wordt beschreven als de mediator of bemiddelaar bij God voor de vragen van de mensen. In de volgende strofe komt de chaos van het bestaan aan bod door allerlei geluiden te beschrijven.

De laatste strofe stelt opnieuw de vraag naar de band tussen Jezus en het lijden. Kon je haar (staat voor een willekeurige persoon) niet waarschuwen voordat het lijden haar trof? Was je bezig met iets nieuws? Is er een orde in de wanorde van het lijden? U2 vertolkt met dit lied de menselijke vragen naar Gods aanwezigheid en rol in het lijden dat mensen overkomt. Het lied wil geen antwoorden geven, maar wil de grote vragen stellen rond lijden en geloof. Net zoals de klaagpsalmen.

Impuls:Dit lied kan ook zeer goed besproken worden in de context van het thema lijden.

Misschien kunnen leerlingen zich herkennen in het bevragen van de band tussen God en lijden. Het kan in ieder geval, of mensen nu geloven in God of niet, een interessant gespreksonderwerp worden. Vanwaar komt lijden? Kan het voorkomen worden? Wat is Gods rol? Hoe beĂŻnvloedt lijden geloven?

Tekst

Jesus, Jesus help me I'm alone in this world And a fucked-up world it is too.

Tell me, tell me the story The one about eternity And the way it's all gonna be.

Wake up, wake up dead man

Wake up, wake up dead man.

Jesus, I'm waiting here, boss I know you're looking out for us But maybe your hands aren't free.

Your Father, He made the world in seven He's in charge of heaven.

Will you put a word in for me?

Wake up, wake up dead man Wake up, wake up dead man.

Listen to the words they'll tell you what to do Listen over the rhythm that's confusing you Listen to the reed in the saxophone Listen over the hum of the radio Listen over the sound of blades in rotation Listen through the traffic and circulation Listen as hope and peace try to rhyme Listen over marching bands playing out their time.

Wake up, wake up dead man Wake up, wake up dead man.

Jesus, were you just around the corner?

Did you think to try and warn her?

Were you working on something new?

If there's an order in all of this disorder Is it like a tape recorder?

Can we rewind it just once more?

Wake up, wake up dead man Wake up, wake up dead man.

Wake up, wake up dead man.

Wake up dead man live vanuit Slane Castle in 2001

Versie van Slane Castle die ongeveer de helft van de tekst van het lied weergeeft, *Klik op de afbeelding om de video af te spelen Wake up dead man live vanuit Boston

In een concert in Boston combineerde U2 ‘Wake up dead man’ met ‘Walk on’ dat in dit live optreden eindigt met een meeslepend Halleluja nadat Bono het publiek ‘and the Almighty’ heeft bedankt. ‘Walk on’ is een lied dat inspireert om steeds weer op te staan en verder te gaan.

(Ook hier wordt de helft van de tekst gezongen) *Klik op de afbeelding om de video af te spelen

2. SOMETIMES YOU CAN'T MAKE IT ON YOUR OWN beluister dit nummer in de jukebox ‘Sometimes you can’t make it on your own’ is een lied dat de relatie tussen mensen onder de loep neemt, meer bepaald de relatie tussen een vader en een zoon.

Duur:5'08" CD: How to dismantle an atomic bomb Jaar: 2004 Achtergrond: Bob Hewson, de vader van Bono, stierf aan kanker enkele dagen voor U2 een groot live concert gaf in Slane Castle (2001 in Dublin, Ierland). Tijdens het concert raakt Bono het verlies aan door enkele anekdotes over zijn vader te vertellen. Bob Hewson werkte in een postkantoor en was een grote liefhebber van opera waarvoor hij al eens zijn tenorstem gebruikte. Bono omschrijft hem als een grappige, charmante, maar ook cynische en harde man. Tijdens de laatse fase van zijn ziekte schreef Bono het lied ‘Tough’ voor hem, dat hij later herwerkte in ‘Sometimes you can’t make it on your own’. Hij zong het tijdens de begrafenis van zijn vader en het werd opgenomen op de CD ‘How to dismantle an atomic bomb’. Bono’s moeder stierf plots toen hij 14 jaar was. Samen met zijn oudere broer werd hij verder opgevoed door zijn vader. Bono laat in de relatie met zijn vader kijken door zijn geschreven woorden bij het begin van de officiële video voor ‘Sometimes you can’t make it on your own’: “My father Bob worked in the Post Office by day and sang opera by night. We lived on the northside of Dublin in a place called Cedarwood Road. He had a lot of attitude.

He gave some to me – and a voice. I wish I’d known him better.”

Betekenis: De tekst houdt een pleidooi tegenover de zieke man om zijn kwetsbaarheid te tonen. Je hoeft niet altijd te vechten, ik kan enkele van de klappen voor jou opvangen, schrijft Bono. In de tekst zijn twee thema’s te herkennen. Een eerste thema is de relatie tussen Bono en zijn vader. De zanger herkent trekken van zijn vader in zichzelf en benadrukt de gelijkenissen tussen hen (And it’s you when I look in de mirror, You’re the reason why opera is in me, ...). Tegelijkertijd benoemt hij hun niet altijd even makkelijke relatie (We fight all the time- You and I, that’s alright, ...). Een tweede thema is de nood aan verbondenheid. Er is een zekere afstand en een verlangen om deze te overbruggen (I'm sick of it all. Can - you - hear me - when - I - Sing, ...). De regel ‘a house doesn’t make a home’ is opvallend en mooi. In het lied wordt de relatie tussen kind en ouder beschreven en de machteloosheid die de ziekte van

een geliefde ander kan teweeg brengen. Voor U2 is het relationele een belangrijk thema.

Zonder anderen kan je niet worden wie je geroepen bent te zijn.

Impuls: Dit lied kan in de context van het thema lijden besproken worden of gebruikt in een viering die over lijden gaat. Hoe de eigen kwetsbaarheid laten zien? Kan ik hulp van een ander toelaten? Wat doe ik met machteloosheid in relaties, tegenover het verdriet van anderen, in relatie met God? Ervaren anderen machteloosheid omwille van mij? Wat doet machteloosheid met mij? Herken ik afstand in relaties en het verlangen die afstand te overbruggen?

Tekst Tough, you think you've got the stuff You're telling me and anyone You're hard enough You don't have to put up a fight You don't have to always be right Let me take some of the punches For you tonight Listen to me now I need to let you know You don't have to go it alone And it's you when I look in the mirror And it's you when I don't pick up the phone Sometimes you can't make it on your own We fight all the time You and I, that's alright We're the same soul I don't need, I don't need to hear you say That if we weren't so alike You'd like me a whole lot more Listen to me now I need to let you know You don't have to go it alone And it's you when I look in the mirror And it's you when I don't pick up the phone Sometimes you can't make it on your own I know that we don't talk I'm sick of it all Can - you - hear - me - when - I Sing, you're the reason I sing You're the reason why the opera is in me

Where are we now?

I've got to let you know A house still doesn't make a home Don't leave me here alone...

And it's you when I look in the mirror And it's you that makes it hard to let go Sometimes you can't make it on your own Sometimes you can't make it The best you can do is to fake it Sometimes you can't make it on your own U2 - sometimes you can't make it on your own

Music video by U2 performing Sometimes You Can't Make It On Your Own. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen

3. STUCK IN A MOMENT

Beluister dit nummer in de jukebox Een lied als reactie op een suïcide.

Duur: 4’32 CD: All that you can’t leave behind Jaar: 2000 Achtergrond: Bono schreef dit lied vlak nadat Michael Hutchence, de leadzanger van INXS, dood (door ophanging) werd aangetroffen in zijn hotelkamer in Double Bay, in Sidney, Australië. Zijn partner Paula Yates bleef geloven in een ongeluk. Bono dacht er anders over.

Hij had ooit een gesprek gehad met Hutchence over suïcide en beide vonden dat toen iets dat

zich aandient als een oplossing, maar er zeker geen is. Na het nieuws van de dood van Hutchence schreef een kwade Bono de tekst van ‘Stuck in a moment’. Bono verdacht Hutchence ervan een ‘gemakkelijke uitweg’ gekozen te hebben en voelde zich boos. Hij beschrijft het lied als ‘een ruzie tussen vrienden’ en denkt daarmee een grotere eer te bewijzen aan Hutchence dan met een sentimenteel lied. ‘Stuck in a moment’geeft zijn vriend als het ware een tik tegen het hoofd.

Betekenis: In dit lied komt een bepaald perspectief op suïcide aan bod vanuit de boosheid en het onbegrip van de schrijver. Voor hem is suïcide geen antwoord. Je zit gewoon vast in een moment, zegt hij tot zijn vriend – je moet jezelf oppakken en verder gaan. Bono zegt hierover: ‘Ik denk vaak: Goh, als hij het nu een half uur had uitgesteld, zodat de wanhoop hem had kunnen verlaten, dan was hij er nog. Maar waar ik een lage tolerantie voor heb is dat ik zoveel mensen in Afrika heb zien vechten voor hun leven. Ik werk daar veel en ik zie mensen smeken om te blijven leven en het maakt me dan kwaad als ik denk aan mensen die hun leven weggooien.’(Bono on Bono p.134). Voor Bono is het belangrijk om in depressieve tijden perspectief te vinden en aangereikt te krijgen. Voor hem is de ellende van veel Afrikanen zo’n perspectief.

Impuls: De context van thema’s over lijden en suïcide zijn geschikt om dit lied te bespreken.

Kunnen leerlingen in deze visie op suïcide en depressie komen? Ziet men de realiteit van het lijden en de boosheid van de nabestaanden? .

U2 - Stuck in a moment

Stuck in a moment *Klik op de afbeelding om de video af te spelen Tekst

I'm not afraid of anything in this world There's nothing you can throw at me that I haven't already heard I'm just trying to find a decent melody A song that I can sing in my own company I never thought you were a fool But darling, look at you You gotta stand up straight, carry your own weight These tears are going nowhere, baby You've got to get yourself together You've got stuck in a moment and now you can't get out of it Don't say that later will be better now you're stuck in a moment And you can't get out of it

I will not forsake, the colours that you bring But the nights you filled with fireworks They left you with nothing I am still enchanted by the light you brought to me I still listen through your ears, and through your eyes I can see And you are such a fool To worry like you do I know it's tough, and you can never get enough Of what you don't really need now... my oh my You've got to get yourself together You've got stuck in a moment and now you can't get out of it Oh love look at you now You've got yourself stuck in a moment and now you can't get out of it I was unconscious, half asleep The water is warm till you discover how deep...

I wasn't jumping... for me it was a fall It's a long way down to nothing at all You've got to get yourself together You've got stuck in a moment and now you can't get out of it Don't say that later will be better now You're stuck in a moment and you can't get out of it And if the night runs over And if the day won't last And if our way should falter Along the stony pass And if the night runs over And if the day won't last And if your way should falter Along the stony pass It's just a moment This time will pass

4. WHITE AS SNOW beluister dit nummer in de jukebox Een lied over de oorlog in Afghanistan.

Duur: 4’41’’ CD: No line on the horizon Jaar: 2009

Achtergrond:‘White as snow’ is gebaseerd op het oude kerklied ‘O kom o kom Immanuël’ dat geschreven werd in de 12de eeuw en op muziek gezet in de 15de eeuw. Jim Sheridan contacteerde U2 om een lied te schrijven voor zijn film ‘Brothers’ over de oorlog in Afghanistan. De melodie van het traditionele adventslied werd bewerkt en Bono schreef een tekst. Het is een eenvoudig, intiem, krachtig en evocatief lied geworden op een album (No line on the horizon) dat de idee van pelgrimage of het onderweg zijn centraal stelt. Het eerder onbekende lied wordt door sommige critici als één van de beste U2 songs bestempeld.

Betekenis: Het lied is geschreven vanuit het perspectief van een stervende soldaat in Afghanistan die terugkijkt naar zijn kindertijd. Bono liet zich hiervoor inspireren door zijn eigen kindertijd met zijn oudere broer Norman: ‘My brother and I would drive for ours, like we had years instead of days’. Het tweede perspectief in de tekst is dat van de realiteit van de invasie in Afghanistan: ‘Now this dry ground it bears no fruit at all. Only poppies laugh under the crescent moon. The road refuses strangers’. De lijnen verwijzen naar het klimaat, de papaverteelt en de vijandigheid tegenover de soldaten in Afghanistan. Beide perspectieven roepen de eenzaamheid of de verlatenheid op die soldaten aan het front kunnen voelen. Toch is er nog een derde perspectief: dat van verbondenheid (met zijn broer) en van het lam. Met het beeld van het lam, zo wit als sneeuw, wordt verwezen naar de Christusfiguur. Het witte van de sneeuw staat voor puurheid en dit beeld wordt gekoppeld aan dat van het lam. Het beeld van de witte sneeuw wordt ook in sommige christelijke hymnen gebruikt om de puurheid van het lam te benoemen of de puurheid van de mensen die door het Lam Gods vergeven zijn. Het is het lam dat kan vergeven waar er geen vergeving is: ‘Once I knew there was a love divine. Then came a time I thought it knew me not. Who can forgive forgiveness where forgiveness is not? Only the lamb as white as snow’. Het beeld van het lam wordt ‘de optimistische christelijke draad’ in de tekst genoemd (The stories behind every U2 song, p.173). Het lied eindigt dan met de regel: ‘If only a heart could be as white as snow’.

Impulsen: Welke regel van het lied spreekt het meest tot de leerlingen? Herkennen ze de melodie van het oude adventslied? Wat roept het beeld van Jezus als lam van God bij hen op?

U2 - White as snow

In de kijker 82 *Klik op de afbeelding om de video af te spelen Tekst

Where I came from there were no hills at all The land was flat, the highway straight and wide My brother and I would drive for hours Like we had years instead of days Our faces as pale as the dirty snow Once I knew there was a love divine Then came a time I thought it knew me not Who can forgive forgiveness where forgiveness is not Only the lamb as white as snow And the water, it was icy As it washed over me And the moon shone above me Now this dry ground it bears no fruit at all Only poppies laugh under the crescent moon The road refuses strangers The land the seeds we sow Where might we find the lamb as white as snow As boys we would go hunting in the woods To sleep the night shooting out the stars Now the wolves are every passing stranger Every face we cannot know If only a heart could be as white as snow If only a heart could be as white as snow

5. YAHWEH Beluister dit nummer in de jukebox Een lied over God en de stad Jeruzalem.

Duur: 4’21�

Album: How to dismantle an atomic bomb Jaar: 2004

Achtergrond: Het concept voor het lied ontstond vanuit de idee dat niemand eigenlijk Jeruzalem kan bezitten, ook al wil iedereen er zijn eigen vlag in neerzetten. De situatie in het Midden Oosten laat U2 niet koud. In het befaamde inauguratieconcert voor president Obama, in januari 2009, brengt de band het lied ‘In the Name of Love’(de tekst is geïnspireerd door Martin Luther King). Bono verwijst hier uitdrukkelijk naar de droom van vrede die een droom is van Amerikanen, Ieren...Joden én Palestijnen. Het werd als een profetische daad gezien om in het midden van het Gaza conflict dat toen gaande was, de naam van Israël en de Palestijnen in één zin uit te spreken, zeker in de VS dat voornamelijk steun geeft aan Israël in het conflict.

Betekenis: De naam YHWH (Hebreeuwse spelling) wordt meer dan zesduizend keer gebruikt in het Oude Testament en volgens de Joodse traditie niet uitgesproken. Yahweh is de naam voor de Allerhoogste, een heilige naam voor God die in het lied wordt gezongen als een gebed. De zanger richt zich to Jahweh. Enerzijds vraagt hij God hem te helen als mens (‘Take this soul and make it sing’ Take this hands, teach them what to carry’...). Neem alles wat gebroken of onrein is in mij en herstel het. In dezelfde stijl wordt verwezen naar Jeruzalem: ‘Take this city. A city should be shining on a hill. Take this city. If it be your will. What no man can own, no man can take’. De heilige stad kan alleen door God in bezit genomen worden, niet door mensen. In het refrein zingt de zanger dan de naam van de Allerhoogste als een gebed. Anderzijds bevat het lied verwijzingen naar een metanoia, een transformatie. Het lied eindigt immers met de bede: ‘Take this heart and make it break’. Een aanzet tot een transformatie. Ook de regels ‘Always pain before a child is born’ en ‘Still I’m waiting for the dawn’ verwijzen naar een ommekeer. Hiermee drukt de tekst het geloof in een betrokken en transformerende God uit.

Impuls: Welke symbolen herkennen de leerlingen in de video en vinden ze leuk? Zien zij kansen voor de grote religies om samen te leven?

U2 Palestinian Dream Obama Inauguration Concert

U2 In The Name Of Love "Palestinian Dream". *Klik op de afbeelding om de video af te spelen U2 - Yahweh

Deze video is bijzonder leuk om mee te werken omwille van de veelheid aan symbolen. Zo worden de symbolen voor de grote religies verwerkt in het woord ‘Coexist’ (samenleven). In sommige live video’s draagt Bono een witte bandana met dezelfde symbolen.

*Klik op de afbeelding om de video af te spelen Tekst

Take these shoes Click clacking down some dead end street Take these shoes And make them fit Take this shirt Polyester white trash made in nowhere Take this shirt And make it clean, clean Take this soul Stranded in some skin and bones Take this soul And make it sing Yahweh, Yahweh Always pain before a child is born Yahweh, Yahweh Still I'm waiting for the dawn Take these hands Teach them what to carry Take these hands Don't make a fist Take this mouth So quick to criticise Take this mouth Give it a kiss Yahweh, Yahweh Always pain before a child is born Yahewh, Yahweh Still I'm waiting for the dawn Still waiting for the dawn, the sun is coming up

The sun is coming up on the ocean This love is like a drop in the ocean This love is like a drop in the ocean Yahweh, Yahweh Always pain before a child is born Yahweh, tell me now Why the dark before the dawn?

Take this city A city should be shining on a hill Take this city If it be your will What no man can own, no man can take Take this heart Take this heart Take this heart And make it break

6. 40 Beluister dit nummer in de jukebox Duur: 2’39” Album: War Jaar: 1983 Achtergrond: Het album ‘War’ wilde een antwoord geven op het geweld in Noord-Ierland en op de Koude Oorlog. Het eerste lied op het album is ‘Sunday Bloody Sunday’, een heftige aanklacht tegen het lijden. Het laatste lied is ‘40’. ‘40’ is het meest serene en eenvoudige lied op het album ‘War’. Het is zoals een hymne of een slaapliedje dat je een gevoel van vrede en overgave geeft. De tekst van het lied is gebaseerd op psalm 40. Het lied ‘40’ heeft ongeveer hetzelfde refrein als ‘Sunday Bloody Sunday’: ‘how long, how long to sing this song’. In Sunday Bloody Sunday klinkt ‘how long must we sing this song’ als een wanhopig pleidooi in het aangezicht van het lijden, terwijl het in ‘40’ een zacht gezongen, repititief gebed is. Bono en The Edge drukken in verschillende interviews uit hoeveel ze houden van dit lied. U2 wilde het album ‘War’ afsluiten met een uitdrukkelijk spiritueel lied. Op dezelfde manier hebben ze het lied tijdens vele live optredens gebruikt: als een serene, spirituele afsluiter waarbij de bandleden één voor één het podium verlaten. Het indrukwekkend, herhalend zingen van het refrein door het publiek spreekt voor zich. Voor de meeste aanwezigen zal het allicht niet duidelijk zijn dat ze psalmverzen aan het zingen zijn. Maar voor wie het wel weet, voegt het een ongekende diepte toe aan de ervaring van het lied.

Betekenis: Psalmen gaan niet voorbij aan de realiteit van de menselijke ervaring. Of het nu gaat om vreugde, dankbaarheid, verlatenheid, verdriet of kwaadheid, alles kan voor God gebracht worden. In de psalmen zijn dankbaarheid en klagen geen tegenstellingen.

Integendeel, wie de goedheid van God niet kent, keert zich ook niet naar Hem om te klagen.

Klagen gebeurt in een context van het geloof in God die wel een uitweg zal weten. Men hoopt op zijn aanwezigheid en handelen.

Het lied ‘40’ is voornamelijk gebaseerd op de eerste drie verzen van psalm 40:

‘I waited patiently for the Lord; He inclined to me and heard my cry.

He drew me up from the desolate pit, Out of the miry bog, And set my feet upon a rock, Making my steps secure.

He put a new song in my mouth, A song of praise to our God. Many will see and fear, And put their trust in the Lord.’

Psalm 40 is een psalm die dankt en vraagt om hulp. De psalmist spreekt in een eerste deel over de moeilijkheden van het verleden en roemt God omdat hij hem uit de put getrokken heeft. God luistert, sterkt en inspireert in de eerste verzen van de psalm en dus ook in het lied ‘40’. In het lied klinkt respect voor een God die redt en nieuwe hoop brengt. Vanaf vers 11 wordt in de psalm een overgang gemaakt van het verleden naar het heden. De psalmist spreekt over huidige moeilijkheden of problemen en vraagt God hem opnieuw ter hulp te snellen. Het tweede deel van de psalm komt niet rechtstreeks aan bod in het lied ‘40’.

Impuls: Het lied zegt dat God de zanger op een rots gezet heeft en zijn stappen stevig heeft gemaakt. Wie of wat vormt de grond van de leerlingen waarop zij staan? Wat maakt hun stappen zeker? Wie kan hen uit wanhoop trekken? Wat vinden de leerlingen van de psalmverzen?

You Tube: Dit is een sterke live versie van ‘40’ in 2006 in Brazilië. Na een aantal minuten laat de band de massa mensen steeds weer het refrein zingen van het lied terwijl ze één voor één afscheid nemen. Bono gaat eerst en hangt zijn paternoster rond de microfoon. De camera zoemt in op de Christusfiguur aan het uiteinde van de paternoster terwijl de massa blijft zingen: ‘How long to sing this song?’

U2 - 40

live vanuit Brazilië *Klik op de afbeelding om de video af te spelen Tekst I waited patiently for the Lord.

He inclined and heard my cry.

He brought me up out of the pit Out of the miry clay.

I will sing, sing a new song.

I will sing, sing a new song.

How long to sing this song?

How long to sing this song?

How long, how long, how long How long to sing this song?

You set my feet upon a rock And made my footsteps firm.

Many will see, many will see and hear.

I will sing, sing a new song.

I will sing, sing a new song I will sing, sing a new song.

I will sing, sing a new song How long to sing this song?

How long to sing this song?

How long to sing this song?

How long to sing this song?

Psalm 40: 40:1 I relied completely on the Lord, and he turned toward me and heard my cry for help.

40:2 He lifted me out of the watery pit, out of the slimy mud.

He placed my feet on a rock and gave me secure footing.

40:3 He gave me reason to sing a new song, praising our God. May many see what God has done, so that they might swear allegiance to him and trust in the Lord!

40:4 How blessed is the one who trusts in the Lord and does not seek help from the proud or from liars!

40:5 O Lord, my God, you have accomplished many things; you have done amazing things and carried out your purposes for us.

No one can thwart you!

I want to declare them and talk about them, but they are too numerous to recount!

40:6 Receiving sacrifices and offerings are not your primary concern.

You make that quite clear to me!

You do not ask for burnt sacrifices and sin offerings.

40:7 Then I say, “Look! I come!

What is written in the scroll pertains to me.

40:8 I want to do what pleases you, my God. Your law dominates my thoughts.�

40:9 I have told the great assembly about your justice.

Look! I spare no words!

O Lord, you know this is true.

40:10 I have not failed to tell about your justice;

I spoke about your reliability and deliverance; I have not neglected to tell the great assembly about your loyal love and faithfulness.

40:11 O Lord, you do not withhold your compassion from me.

May your loyal love and faithfulness continually protect me!

40:12 For innumerable dangers surround me.

My sins overtake me so I am unable to see; they outnumber the hairs of my head so my strength fails me.

40:13 Please be willing, O Lord, to rescue me!

O Lord, hurry and help me!

40:14 May those who are trying to snatch away my life be totally embarrassed and ashamed!

May those who want to harm me be turned back and ashamed!

40:15 May those who say to me, “Aha! Aha!” be humiliated and disgraced!

40:16 May all those who seek you be happy and rejoice in you!

May those who love to experience your deliverance say continually, “May the Lord be praised!”

40:17 I am oppressed and needy!

May the Lord pay attention to me!

You are my helper and my deliverer!

O my God, do not delay!

7. TIEN liederen van U2 die iets zeggen over hun spiritualiteit 1. I still haven't found what I am looking for - CD Rattle and Hum

Het leven is een pelgrimage. Het is de weg die telt, niet de eindbestemming, en geloven is een manier om die weg te gaan. We zijn altijd op weg en hebben nog niet gevonden wat we zoeken. Maar het zoeken is belangrijk. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 2. Vertigo -CD How to dismantle an atomic bomb

Het leven vandaag kan verwarrend en destabiliserend zijn. Zin of betekenis is vaak moeilijk te vinden in het geluid en de verwarring van het dagelijkse. Daarom zoeken we zin en betekenis buiten het dagdagelijkse. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 3. We get to carry each other (One) - CD Achtung Baby

Onze levens zijn met elkaar verbonden. We hebben anderen nodig om te worden wie we ten diepste toe zijn. Het is een genade om geroepen te zijn elkaar te dragen. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 4. Elevation - CD All that you can't leave behind

We zoeken transcendentie voor onszelf, onze ziel, de wereld. De meeste mensen weten wanneer ze iets van die transcendentie proeven en voor velen is ze te vinden in spiritualiteit. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 5. It's a beautiful day - CD All that you can't leave behind

We leven in een prachtige schepping, geef er aandacht aan en geniet ervan. Het is een geschenk van God. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 6.In the name of love - CD The Unforgettable Fire

Waag alles voor de liefde, er is geen hogere waarde. Liefde kan alles veranderen, ook ons. De macht van liefde is groten dan de dood. Liefde maakt een verschil in de wereld. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 7. Love and peace or else - CD How to dismantle and atomic bomb

Oorlog en geweld vernietigen de menselijke geest. We moeten naar andere oplossingen zoeken dan oog om oog . Misschien moeten we leren liefde te geven als antwoord op haat of niets verandert. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 8. Walk on - CD All that you can't leave behind

Wees sterk als je alles verliest, blijf opstaan en doorgaan. Je bent nooit alleen, we delen allen hetzelfde lot. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 9. Grace - CD All that you can't leave behind

Grace (sierlijkheid, fatsoen, zegening, uitstel, genade) is enerzijds een ode aan vrouwen en anderzijds gaat het over een manier om met de wereld om te gaan: ‘Grace finds beauty in everything’. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen 10. Crumbs from your table - CD How to dismantle an atomic bomb

In dit lied protesteert de band enerzijds tegen de houding van de kerk in de AIDS epidemie in Afrika en anderzijds honoreren ze het werk van zuster Ann met AIDS patiënten in Malawi. *Klik op de afbeelding om de video af te spelen

8. VIJFTIEN CITATEN VAN BONO Met de volgende citaten van Bono over levensbeschouwing, geloof en religie, kan een stellingenspel gedaan worden. Voor welk citaat kiest de leerling en waarom? Alle citaten komen uit het boek M. Assayas, Bono on Bono. Conversations with Michka Assayas, Hodder and Stoughton Ltd, London, 2005.

1. Over eigen onvermogen en vriendschap in de context van het vormen van een rockgroep met vier mensen: “Your weakness, the blessing of your weakness is it forces you into friendships. The things you lack, you look for in others… “(p.10) Je onvermogen, de zegen van je onvermogen is dat het je drijft naar vriendschappen.

Wat je zelf niet hebt, dat zoek je in anderen...

2. Over het heel worden als mens: “You rely on your lover, you rely on your friends, and finally you have to rely on God if you want to become whole.” (p.11) Je leunt op je partner, je leunt op je vrienden en uiteindelijk moet je op God leunen als je heel wil worden.

3. Over zijn relatie met God: “I feel a response to a prayer, or I feel led in a direction.

Or if I’m studying the Scriptures, they become alive in an odd way, and they make sense to the moment I’m in, they’re no longer a historical document.” (p.

25) Ik voel een antwoord op een gebed, of ik voel me geleid in een richting. Of als ik de Schrift bestudeer, komen de teksten op een vreemde manier tot leven, ze staan zinvol in relatie tot het moment waarin ik me bevind, ze zijn niet langer een historisch document.

4. Over religie in de context van het ‘verboden’ huwelijk tussen zijn katholieke vader en protestantse moeder: “I have to accept that one of the things I picked up from my father and my mother was the sense that religion often gets in the way of God.” (p.31) Ik moet toegeven dat één van de dingen die ik van mijn vader en van mijn moeder geleerd heb, is dat religie vaak in de weg staat van God. 5. Over het kwaad in de wereld: “No, I’m never surprised by evil, but I’m much more excited about what people are capable of.” (p.85) Nee, ik ben nooit verrast door het kwaad, maar ik word veel meer geraakt door wat mensen kunnen opbouwen.

6. Over het lenen van zijn naam voor de vermindering van de schuldenlast in Afrika: “You know, celebrity is ridiculous. It’s silly, but it is a kind of currency, and you have to spend it wisely. And I’ve learnt that much.” (p.93) Weet je, bekend zijn is

belachelijk. Het is dom, maar het is zoals geld dat je kan gebruiken, je moet er wijs mee omgaan. Dat heb ik wel geleerd.

7. Over het vinden van waarheid: “The noise separates me from my instincts. See, I always believed in instinct over intellect. The instinct is what you always knew; intellect is what you figure out. So for me it’s not a question of sitting and figuring it out. … What I need is silence in order to find my own voice again.”(p.116) Geluid maakt het moeilijk aan mijn instincten te geraken. Ik heb altijd geloofd in instincten boven intellect. Het instinct is alles wat je altijd al geweten hebt. Dus voor mij is het geen kwestie van te gaan zitten en na te denken. ...

Wat ik nodig heb is stilte om mijn eigen stem terug te vinden.

8. Over de armen en God: “And whatever thoughts you have about God, who He is or if He exists, most will agree that if there is a God, God has a special place for the poor. The poor are where God lives.” (p.124) Wat je ook denkt over God, wie Hij is of dat Hij bestaat, de meeste mensen zullen het erover eens zijn dat als er een God is, Hij een speciale plek heeft voor de armen. De armen zijn waar God leeft.”

9. Over drugs: “Bottom line: I think drugs are dumb. Bottom line: I think abuse of alcohol is dumb. Bottom line: I think that cigarette smoking is dumb. And that’s it really. My point about alcohol is that if you abuse something, it abuses you back. That’s really it. Whether it’s a spliff, whether it’s anything, there’s a boomerang to it.” (p.140) Het komt hierop neer: Ik denk dat drugs doen dom is. Ik denk dat alcoholmisbruik dom is. Ik denk dat sigaretten roken dom is. En dat is alles.

Mijn perspectief op alcohol is dat als je iets misbruikt, het jou ook zal misbruiken.

Dat is alles. Of het nu om een joint gaat of om iets anders, er is een boomerang effect.

10. Over vriendschap en muziek: “At the heart of my relationship is a great friendship. That’s in fact, in many ways, the key to all important doors in my life: whether it’s the band, or whether it is my marriage, or whether it’s the community I still live in. It’s almost like the two sorts of sacraments are music and friendship.” (p.119). Het hart van mijn relatie is vriendschap. Dat is in feite een sleutel voor alle belangrijke deuren in mijn leven: of het nu deze van de band is of van mijn huwelijk of van de gemeenschap waarin ik leef. Het is bijna alsof de twee sacramenten vriendschap en muziek zijn.

11. Over een nieuw begin: “I wish to begin again on a daily basis. To be born again every day is something that I try to do. And I’m deadly serious about that.” (p.169) Ik wens elke dag opnieuw te beginnen. Elke dag opnieuw geboren worden, is iets wat ik probeer te doen. En ik ben er doodernstig over.

12. Over genade en liefde: “Mercy is the outworking of love, but love demands that you try to see things from another person’s point of view.” (p.199) Genade is de uitwerking van liefde, maar liefde vraagt dat je de dingen probeert te zien vanuit het standpunt van de ander.

13. Over kritisch nadenken: “A life unquestioned is not one you should envy” (p.323) Op een onbevraagd leven hoef je niet jaloers te zijn.

14. Over barmhartigheid en genade in het Christendom: “It’s clear to me that Karma is at the very heart of the Universe. I am absolutely sure of it. And yet, along comes this idea called Grace to upend all that ‘As you reap, so will you sow’ stuff. Grace defies reason and logic. Love interrupts, if you like, the consequences of your actions, which in my case is good news indeed because I’ve done a lot of stupid stuff.” (p. 204) Voor mij is het duidelijk dat karma aan de basis ligt van het universum. Ik ben daar zeker van. En dan, duikt dit idee van de Genade op om al dat ‘je zal oogsten wat je zaait’ denken een halt toe te roepen.

Genade daagt de rede en de logica uit. Liefde onderbreekt, als je wil, de gevolgen van je daden en in mijn geval is dat goed nieuws want ik heb veel domme dingen gedaan.

15. Over vergeving: (de interviewer) “What leaves you speechless?” (Bono) “Forgiveness is my answer” (de interviewer) “You mean being forgiven?” (Bono) “Yeah” (p.322). Wat maakt jou sprakeloos? Vergeving is mijn antwoord. Bedoel je vergeven worden? Ja.

9. TWEE RECENTE ARTIKELS OVER U2 In een artikel van De Standaard evalueert Peter Vantyghem het recente concert van U2 in Brussel in 2010. De pen van Vantyghem geeft aandacht aan het spirituele aspect en bekritiseert de ‘prekerigheid van Bono’. Het tweede artikel poogt, onafhankelijk van het bericht in De Standaard, op deze kritiek een antwoord te geven. Met de veelzeggende titel

‘Laat Bono met rust’ publiceerde de krant The Guardian een bijdrage van Dorian Lynskey die het gevaar van Bono-bashing aanhaalt: het zou weleens anderen kunnen weerhouden op te komen voor goede doelen. Hoe kijken leerlingen aan tegen beroemdheden die opkomen voor goede doelen? Zijn ze overtuigd van hun goede bedoelingen? Of denken ze dat ze het doen voor hun imago? Denken leerlingen dat het nodig is dat er voortrekkers zijn?

Overdonderend massaspektakel

U2 palmt Koning Boudewijnstadion in met passie, melodie en technologie vrijdag 24 september 2010 – De Standaard Auteur: Peter Vantyghem BRUSSEL - U2 kwam, zag en overwon in Brussel. Een flink deel van de grootsheid kwam op naam van aankleding, maar de band liet bij momenten ook horen dat hij mooi oud kan worden.

Van onze redacteur Een goed concert is altijd de optelsom van herkenning en verkenning. In het Boudewijnstadion viel er voor de meeste mensen veel te verkennen: een nieuw stadiongevoel, songs van het nieuwe album, de fysieke paraatheid van zanger Bono. En verder verwacht een fan natuurlijk orgelpunten uit de catalogus.

U2 vulde dat plaatje perfect in. Niet voor niets is dit de grootste rockband van de planeet.

De band kwam de scène opwandelen met alle stadionlichten aan, uitvergroot op dat enorme ovale videoscherm. Het had iets mythisch. Terwijl de band 'Return of the stingray guitar' inzette, een verschroeiend stuk spacy bluesrock, kuierde Bono rond die 'klauw', zoals het innovatieve podium genoemd wordt.

Waarna de lichten écht uitgingen en 'Beautiful day' en 'I will follow' de aanval inzetten. Dat zijn snelle songs met veel gitaarwerk en daar wist de klankman niet goed raad mee. Hoe meer rockgitaar en industriële klanken in de sound opdoken, en hoe sneller het ritme, hoe moeilijker het werd om U2 goed te laten klinken.

De setlist was voorspelbaar, maar zegt niet alles. Zo was er een serieus verschil tussen de manier waarop Bono 'I will follow' zong en die waarmee hij 'Magnificent' inzette. Die eerste song dient om te bevestigen dat de jeugdidealen nog intact zijn. Maar 'Magnificent' is U2 nu: vier late veertigers (Bono is er al 50) die zoveel geld hebben dat ze hun uitdaging op het spirituele vlak zoeken. Het nummer was het eerste grote moment van de avond.

Intussen had iedereen de klauw in al zijn glorie kunnen bewonderen. Dat wonderlijk kleine podium onder die reusachtige spinstructuur. Dat videoscherm dat iedereen een goed zicht gaf.

De opstelling, die toeliet dat je door het podium heen ook nog publiek zag zitten, wat het gevoel versterkte dat we allen 'one' zijn.

Bono achtte het na ruim een halfuur tijd om de Belgische inbreng in het spektakel in de bloemen te zetten. 'Er werken meer Belgen mee aan dit spektakel dan eender welke andere nationaliteit. Vandaag komt de klauw thuis', zei hij.

Daarna volgde nog een extatisch moment met 'I still haven't found what I'm looking for', en dan wilde Bono iets heel anders. Met enkel gitaar in steun zong hij 'North star', een nieuwe kleine song die het stadion ook muzikaal klein maakte. Het was het begin van een intimistisch luik, maar vooral ook het begin van het wereldverbeterende deel.

Niemand neemt het Bono kwalijk dat hij de schuld van armere landen wil verminderen, maar er bestaat flink wat ergernis over zijn predikershouding. Vanaf 'In a little while' ging de trukendoos open: eerst de jongen uit het publiek, dan Frank De Winne vanuit de ruimte, een preek van Desmond Tutu en tot slot, ver in de bissen, een flard 'Amazing grace'. Te nemen of te laten, maar het concert kreeg wel een andere allure.

Even ging het nog hard, met 'Vertigo' en 'I'll go crazy', maar het was de oerriff van 'Sunday Bloody Sunday' die opkomende warrigheid weer het stadion uit mepte om U2 te laten doen waar U2 goed in is: de passie, de melodie, het grote geloof.

Het slot van het concert, inclusief een lange bisronde, zat weer in de positieve sfeer, met euforische meezingers als 'One' en 'With or without you', om tot een 'Moment of surrender' te komen. De ovatie klonk lang, luid en zeer intens.

Ja, het was een goed concert. Grensverleggend op technologisch vlak. Bezield op spiritueel vlak. Wisselvallig op muzikaal vlak. Matig op auditief vlak. Overdonderend als massaspektakel. En het was woensdag mooi weer, dat telt ook.

Wat Bono betreft: de rug hield het uit, maar de man leek ons toch duidelijk voorzichtiger geworden. De show moet nog een jaar of tien doorgaan.

Gezien op 22/9 in het Boudewijnstadion.

Laat Bono met rust vrijdag 01 oktober 2010 Auteur: Dorian Lynskey Externe links  The New York Post: Poor idea, Bono Vindt u Bono ook zo'n hypocriet, met zijn dure praatjes en zijn fondsenwerving waarvan bijna geen cent naar het arme zuiden gaat? DORIAN LYNSKEY denkt dat u zich dan vergist.

Royale cadeaus, minimale donaties‌ Het hakmes werd niet geschuwd in een stuk van The New York Post

van vorige week over de door Bono gesteunde campagne van ONE, dat de wereld rond ging met een snelheid die alleen leedvermaak kan veroorzaken. Niet vermeld werd dat de frontman van U2 niet verantwoordelijk is voor de dagelijkse beslissingen van ONE, of dat de website van ONE verklaart dat het 'geen rechtstreekse hulp biedt' maar een 'lobby- en campagneorganisatie' is, of dat de bron van de aanval een rechts roddelblad was. Op sites zoals Twitter werd het uitbundig onthaald als nog maar eens een bewijs dat Bono een opschepper, een hypocriet, een oplichter is.

Kritiek leveren op Bono is niet bepaald een nieuw fenomeen, maar is in de voorbije jaren wel een echte rage geworden. Hij werd uitgelachen vanwege de financiĂŤle moeilijkheden van zijn ethische kledinglijn Edun en zijn privĂŠ-investeringsbedrijf Elevation Partners, zijn aanwezigheid als lobbyist op de partijconferentie van de Conservatieven in de VS, de ecologische voetafdruk van de 360degree Tour van U2, en zelfs zijn rugblessure waardoor de groep moest afzeggen voor het Glastonbury Festival in Engeland. Zo'n aanhoudende, genadeloze aanpak is normaal gezien alleen weggelegd voor politici.

Uiteraard verdient iemand met het profiel en de invloed van Bono het om het vuur aan de schenen gelegd te worden. Zijn manier van doen en praten kan irritant zijn, niet het minst in zijn columns voor The New York Times . Hij onderschatte (of negeerde) de linkse wrevel omtrent zijn charmeoffensief ten aanzien van de regering-Bush. En de beslissing van U2 om in 2006 hun auteursrechtenmaatschappij om fiscale redenen naar Nederland te verhuizen was al helemaal een rampzalige owngoal. Maar in het aanzwellende koor van cynische stemmen gaan de enorme inspanningen verloren die Bono zich getroost voor kwesties zoals schuldkwijtschelding en aidspreventie.

Het lijkt wel alsof Bono de bliksemafleider is geworden voor een wijdverspreide achterdocht ten aanzien van beroemdheden die begaan zijn met de goede zaak. Maar in tegenstelling tot andere beroemdheden die halfslachtige en louter symbolische gestes doen, heeft Bono er een opslorpende tweede baan aan, is hij beslagen genoeg om ernstige gesprekken te voeren met wereldleiders en heeft hij wel degelijk invloed. Meer dan andere rocksterren heeft hij zijn bekendheid gebruikt ten voordele van anderen. Zijn tactische misstappen betekenen niet dat hij onoprecht is. Er bestaan veel gemakkelijker, goedkoper manieren om in de aandacht te staan en om jezelf belangrijk te vinden.

Om een geijkte juridische term te gebruiken: cui bono - wie profiteert - door hem voor te stellen als een clown die zijn eigenbelang dient? Zeker niet de doelen die hij verdedigt, noch andere beroemdheden die proberen hun publieke forum te gebruiken voor louter amusement.

Het is het kiespubliek dat vertegenwoordigd wordt door

The New York Post en andere rechtse media, die hoera roepen als beroemdheden, die vaak naar links neigen, de politiek uit gedreven worden. De conservatieve media volgen dat spoor al sinds de jaren zestig, maar vooral in het geval van Bono neemt links alsmaar gretiger het discours van rechts over.

Dit is het gevaar van dat vanzelfsprekende Bono-bashing. Gewapend met een stevig ego en een sterk geloof kan de zanger de klappen pareren. Maar jonge bands met politieke idealen zouden zijn ervaring wel eens kunnen vergelijken met die van bands zoals The Rolling Stones, die hun bedrijf naar Nederland verhuisden zonder nog maar een fractie van de verontwaardiging te weeg te brengen, en kiezen misschien voor het pad van de minste weerstand. Het activisme van Bono is een voortdurend experiment om te onderzoeken in hoeverre beroemdheid gebruikt kan worden om te lobbyen voor een progressief doel, en in welke mate een muzikant kan handelen op basis van principes in plaats van ze alleen maar te verwoorden. Als hij in diskrediet gebracht wordt, dan geldt dat voor het hele project.

Nadat de Dixie Chicks in 2003 zwaar aangepakt waren door rechts in de VS omdat ze kritiek hadden geuit op George Bush, noemden ze hun volgende documentaire naar één bepaalde kritiek: Shut Up and Sing . Zij die elke gelegenheid aangrijpen om het ergste over Bono te denken zorgen er mee voor dat toekomstige generaties muzikanten precies dat zullen doen.

© 2010 The Guardian Syndication

DORIAN LYNSKEY Wie? Muziekjournalist voor The Guardian.

Wat? De onophoudelijke kritiek op Bono (de zanger van U2) heeft een doel.

Waarom?

Linkse muzikanten met minder brede schouders kunnen erdoor afgeschrikt worden zich te engageren.

10. Columns van Bono

Bono is heel af en toe gastschrijver voor een column in de New York Times. Een opmerkelijke column is deze van januari 2010 waarin Bono een top 10 geeft van 10 ideeĂŤn die de volgende 10 jaar interessanter kunnen maken.

Ten for the Next Ten Deze in de kijker werd ontwikkeld in samenwerking met Dr. Anne Vandenhoeck .

Algemeen

http://www.kuleuven.be/thomas/page/all-that-you-cannot-leave-behind/