Jazzmozaïek 2011 nummer 2

2011 I 2

een brede kijk op jazz in Vlaanderen en de wereld

foto: © Jos L. Knaepen

Michel Portal zoMerFestIvals

Verschijnt driemaandelijks • Elfde jaargang - Nr. 2 - juni-juli-augustus 2011 • Kantoor van afgifte: Brussel X - P409123 2011/2

JM1102.indd 1

1

7/06/11 14:36

ADV-JAZZMOZAIEK-18062011:Layout 1 18/05/11 10:21 Page 1

Een mooie melodie brengt je helemaal in vervoering? Een opzwepend ritme en je kan niet meer stil blijven zitten? Blazers, percussie, piano, bas, gitaar of oud: stuk voor stuk raken ze een gevoelige snaar? Vooruit verwent je oren met pure jazz, maar schuwt daarbij uitstapjes naar de rock of wereldmuziek niet.

NIEUW SEIZOEN 11-12

JAZZ & BEYOND

DO 22.09 VR 30.09 WO 05.10 WO 26.10 DO 27.10 WO 09.11 DO 17 T/M ZA 19.11 DO 24.11 DO 15.12

WO 21.12 DO 22.12

TUUR FLORIZOONE - Mixtuur ICEBREAKER PLAYS BRIAN ENO - Apollo BACKBACK / PROGRESSIVE PATRIOTS PHRONESIS (in De Bijloke) BRAZILIAN UNDERGROUND met o.a. Tom Zé, Chico Correa, dj Tudo, …

NATHAN DAEMS QUINTET / DARIUS JONES TRIO JAZZ & SOUNDS FESTIVAL met o.a. Henry Treadgill, Satoko Fujii, Hermeto Pascoal, …

FLAT EARTH SOCIETY- HEARSEE BEN SLUIJS & ERIK VERMEULEN / LABTRIO JAZZ & BEYOND DELUXE BRUSSELS JAZZ ORCHESTRA PLAYS KERKKO KOSKINEN - Agatha / GOURMET / KALLE KALIMA & K-18 RINNERADIO / MIKA VAINIO & ARNE DEFORCE

BESTEL NU JE TICKETS EN ABONNEMENTEN VOOR SEIZOEN 2011-2012!

INFO & TICKETS: WWW.VOORUIT.BE - T. 09 267 28 28

JM1102.indd 2

7/06/11 14:36

VOORWOORD Jazzmozaïek is het driemaandelijks jazzmagazine uitgegeven door de vzw Muziekmozaïek.

Secretariaat (abonnementen en administratie): Muziekmozaïek vzw, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik, tel. 02 532 38 90, fax 02 452 34 94 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be – www.jazzmozaiek.be Redactie: Jazzmozaïek, Laarstraat 105 B-2610 Wilrijk-Antwerpen (België) e-mail: redactie.jazzmozaiek@skynet.be - Stichter: Luc De Baets († 13/09/2009) - Hoofdredacteur: Bernard Lefèvre - Redactie: Mischa Andriessen, Eddy Berte, Patrick Bivort, Paul W. Blair (VS correspondent), Peter De Backer, Frederik Goossens, Chris Joris, Leon Lhoëst, Georges Tonla Briquet, Marc Van den Hoof, Marc Van de Walle, Jack van Poll, Bert Vuijsje - Fotografie (tenzij anders vermeld): Jos L. Knaepen - Illustraties: Pieter Fannes - Redactiesecretariaat: Vincent De Laat - Grafisch ontwerp: Brigid Sullivan Dit magazine is gedrukt op milieuvriendelijk papier met het FSC-label

Ontroering “Hoe meer je van iets houdt, hoe meer je daarover wil weten, en hoe meer je erover weet, hoe meer je ervan kan houden,” dat zijn de woorden van Marc Van den Hoof, wellicht de beste ambassadeur van de jazz in ons land ooit. In de late radio-uurtjes was het elke werkavond zalig doorzakken bij Marc met zijn warme unieke stem en zijn Jazz: De verhalen achter de muziek, de muzikanten, de instrumenten, de anekdotes…de ontroering.

Inderdaad, hoe weinig we ook wisten, hoe meer we luisterden; en hoe meer we luisterden, hoe meer we van jazz konden houden. Daar is nu een einde aan gekomen, want Marc ging in juni met pensioen.

Maar hij laat de jazz nog niet los (lees Jazzkriebels), evenmin als zijn column in Jazzmozaïek.

Luisteren is één, jazz live beleven is twee. De zomerse jazzfestivals zijn wellicht dé opstap naar jazz voor jonge muziekliefhebbers. Die zijn misschien meer door de sfeer dan de namen aangetrokken, maar eens ze in de ban geraken van een concert of een artiest, dan blijft dat bijna altijd in het geheugen gegrift. Vooral die eerste keer zal voor altijd een onuitwisbare herinnering en meestal ontroering betekenen.

Het is met ontzag dat we opkijken naar zij die Monk, Parker, Miles, Mingus, Coltrane, ja, misschien zelfs Armstrong of Ellington ooit in levende lijve hebben zien spelen. In lang vervlogen tijden, jawel!

Omdat Jazz Middelheim zijn 35ste editie viert, is een selectie van markante livemomenten vanaf 1 juli op Klara te herbeleven. Was je er ooit bij, dan herbeleef je de ontroering. Was je er graag bij geweest, dan krijg je misschien het gevoel erbij te horen. En dan ben je klaar om zeker een mondje mee te praten – al was het maar wat name dropping – over legendarische jazzhelden die daar optraden.

Maar ook vandaag staan er nog levende legendes op het podium, deze zomer Sonny Rollins op Gent Jazz (10de editie) en de 89-jarige Toots Thielemans op het feestelijke Brosella (35ste editie!) en ook Jazz Middelheim. Mis ze niet! En niets belet om vandaag de helden van de toekomst te ontdekken.

Je weet wel hoe? Ontroering, jawel!

Geniet van de zomer én de jazz!

Summertime and the living is easy…

Bernard Lefèvre Wil je reageren, mail naar redactie.jazzmozaiek@skynet.be

Inhoud Gent Jazz - Interview 4 Michel Portal:

Jaarabonnement 2011: - België: € 15 (inclusief Muziekmozaïek-pas met kortingen op concerten en festivals van partners) - Gratis abonnement: surf naar www.jazzmozaiek.be w Abonneer - Buitenland: € 25 Betaling: - Op rekening 734-0064446-47 van Muziekmozaïek, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik.

BIC KREDBEBB / IBAN BE22 7340 0644 4647 - Vermelding: “Abo JM 2011”

“Andere muzikanten of oorden opzoeken, doe ik bewust voor de melange”

Gent Jazz - Focus 7 Ambrose Akinmusire

“Michel doet me altijd lachen”

Gent Jazz 8 Organisator Bertrand Flamang over tien jaar Gent Jazz

“Tien jaar knokken, maar mét resultaat”

Meer info: info@muzmoz.be - 02 532 28 38 - www.jazzmozaiek.be

NSJF 11 Koerswijziging zet zich verder door

© Copyright (teksten en foto’s): Zonder voorafgaande en schrifte-

Brosella Jazz 13 35 jaar Brosella

lijke toestemming van vzw Muziekmozaïek mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook. Iedere redacteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn tekst. Publiciteitsteksten en bijhorende illustraties vallen onder de verantwoordelijkheid van de betrokken adverteerder. Teksten en fotomateriaal kunnen door de redactie van Jazzmozaïek geweigerd worden zonder dat deze beslissing dient te worden gerechtvaardigd.

14 Fotopagina Jos L. Knaepen: Ewout Pierreux en Bart Van Caenegem Brosella Jazz - Focus 15 Cezariusz Gadzina & Saxafabra

“Met Mosty ligt de klemtoon meer op de bastonen”

Dinant Jazz Nights 16 Sax is troef!

19 Festivalnieuws Wallonië Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: Peter Heyndrickx – Wijngaardstraat 5 – B-1755 Gooik

Jazz Middelheim 21 Feesteditie brengt het verleden terug naar het heden

Jazz in’t Park 25 Avontuurlijker dan ooit 27 Jazzmozaïekjes Laatste Noot 32 Blindfold Test: Bram De Looze Interview 36 World Trio:

Uit verschillende hoeken van de wereld

Nieuw op cd-dvd Jazzkriebels: Marc Van den Hoof Reportage: Jazzacademie Belgische jazz in het interbellum (1): De eerste vroege jazzstijl 58 Muziektheorie: In A Mist – Leon Lhoëst 39 50 54 56

Muziekmozaïek Nieuws 59 Interview: Filip Verneert, nieuwe directeur Muziekmozaïek 60 Jazz Hoeilaart en ander nieuws Columns 31 Jack’s Groove: The Rose Valleys Jack van Poll 34 Holland Muziekland: Te allen tijde mooi Mischa Andriessen 35 Album Souvenir: Things To Come Marc Van den Hoof 49 De Jazzlezer: Gek van Things To Come Bert Vuijsje 62 Gastcolumn: Chan in Champmotteux Paul Turkry 2011/2

JM1102.indd 3

3

7/06/11 14:55

Gent Jazz - Interview

Michel Portal:

“Andere muzikanten of oorden opzoeken, doe ik bewust voor de melange” Begin dit jaar bracht Michel Portal een nieuwe cd uit onder de titel Baïlador. Het is een geslaagde evenwichtsoefening tussen de wereld van producer-pianist Bojan Z en Portal’s eigen verleden.

Naast Michel Portal (Bayonne, 25 november 1935) en Bojan Z treffen we op de cd tevens Jack DeJohnette aan samen met Lionel Loueke, Scott Colley en de rijzende ster Ambrose Akinmusire.

Op Gent Jazz staat Portal op 7 juli met een kwintet dat wat afwijkt van de cd-bezetting. Pianist Bojan Z en trompettist Ambrose Akinmusire zijn van de partij met verder Harish Raghavan (bas) en Nasheet Waits (drums).

Een gesprek met een muzikant die nog steeds wil verrassen maar ook zelf verrast wil worden.

In je carrière werkte je dikwijls met zowel Amerikaanse als Europese artiesten in dezelfde groep.

Waarom die keuze?

Michel Portal: Jazz heeft soms een folkloristisch tintje in de zin dat men graag dezelfde gezichten terugziet.

Daarnaast wil men toch ook wel wat nieuws ontdekken. Ik probeer beide te combineren en neem daarbij ook de nodige risico’s. Als ik me steeds met dezelfde muzikanten zou omringen, ontstaat het gevaar van routine en dat verfoei ik. Ik wil verrassen maar ook verrast worden. Dat wil niet zeggen dat de muziek extreem of gestoord moet klinken. Inhoudelijk dient er nog iets te beleven vallen. Andere muzikanten of oorden opzoeken, doe ik bewust voor de melange. Die kruisbestuiving blijft uiteindelijk toch de essentie van jazz en dat maakt van jazz net zo een persoonlijke muziek.

Toch blijf je sommige muzikanten ook trouw zoals Bojan Z waar je al jaren mee werkt.

Je kan inderdaad van trouw en overspel spreken in de jazz. Er zijn ook muzikanten die gewoon scheiden omdat ze uitgepraat zijn. Samen blijven heeft enkel zin als het niet geforceerd is en als er sprake is van echte vriendschap en oprechtheid. Je merkt vlug of iets

Michel Portal:

“In de streek waar ik vandaan kom, duidt baïlador ook op een flamencodanser die nog wel op de dansvloer staat maar te dronken is om de maat te houden” oppervlakkig is. Dan kap je er best mee, ook al doet dat soms pijn. Ik probeer dan te begrijpen waarom het niet (meer) klikt. Ik vroeg het eens aan een muzikant die nog wel met mij speelde maar bij wie het leek alsof hij

Baïlador project op Festival Jazz Sous Les Pommiers in Coutances (juni 2011): (v.l.n.r.) Bojan Z, Michel Portal, Scott Colley, Ambrose Akinmusire, Nasheet Waits en Lionel Loueke

4

JM1102.indd 4

2011/2

7/06/11 14:36

,

Gent Jazz Interview: Michel Portal reeds elders vertoefde. Zijn antwoord: “C’est la vie”. Er is dus niet altijd een pasklaar antwoord. Het gebeurt gewoon.

“Merci et au revoir” (lacht).

Vanwaar het idee om Bojan Z de rol van producer te geven?

Ik heb hem zeker niet gevraagd omdat ik in nood zat wat arrangementen betreft.

De reden is eerder dat ik in het verleden regelmatig de opmerking kreeg dat ik nooit op een deftige manier een plaat kon opnemen. Vroeger werkte ik inderdaad zonder veel voorbereiding. Het was gewoon “Ca passe ou ça casse”. Voor Baïlador koos ik voor een lichtjes andere benadering zonder daarin te overdrijven.

De plaat is ingenieus opgebouwd in die zin dat de openingstrack heel wat toegankelijker klinkt dan wat we gewoon zijn. Nadien leid je de luisteraar bijna ongemerkt terug naar je veel complexere werelden.

Het was zeker niet de bedoeling om iets te brengen dat aanslaat bij een breder publiek. Soms ben ik bepaalde dingen gewoon beu, ook al zijn ze ingenieus. Ik wil vooral mezelf niet herhalen. Ik denk dat het Nietzsche was die zei: doe wat je nog nooit gedaan hebt. Let wel, ik heb zeker de pretentie niet dat dit bij mij steeds lukt. Het gebeurde vroeger zelfs dat ik stond te schreeuwen op een podium omdat ik vond dat ik mezelf herhaalde en dat net probeerde te vermijden.

Virtuositeit alleen telt niet. Een muzikant die onverwachts uit de hoek komt, vind ik veel boeiender dan een controlefreak.

Ik zoek naar puurheid maar nooit met een totaal uitgewerkte basis. Ik beweer niet dat ik altijd mijn doel bereik. Zo is de openingstrack van deze plaat een kruising tussen Noord-Amerika en Afrika, althans in mijn hoofd. Afrika heeft me nooit verlaten terwijl het bij de intellectuele elite van de jazz net omgekeerd is. Afrika is hun ding niet. Zij doen dan maar eender wat, allemaal heel ingenieus hoor. Ik heb dat ook gedaan maar het ging mij vervelen (lacht en maakt er allerlei absurde geluiden bij).

Met Baïlador wilde ik iets brengen waarbij men niet te veel moet nadenken zonder de link tussen de Afrikaanse origine en de Amerikaanse jazz te verloochenen.

Michel Portal, ook virtuoos op de bandoneon.

Op Baïlador ben je omringd door een heus dreamteam. Was dat van meet af aan de bedoeling?

Helemaal niet. De aanleiding voor deze cd was een ontmoeting met Jack DeJohnette en de gezamenlijke drang samen eens iets op te nemen. In New York kwamen daar Ambrose, Lionel en Scott bij. Een heel internationaal gezelschap dus met muzikanten uit Benin, Amerika, Servië, Baskenland en Nigeria. Een pure métissage zoals ik er van hou: door een samenloop van omstandigheden en niet als doel op zichzelf. Het

resultaat werd een mix van free en meer traditionele structuren. De school van de jazz dus. Ik respecteer die geschiedenis. Vergeet niet dat ik ooit nog voor een film in het orkest van Duke Ellington gespeeld heb.

Baïlador betekent dansen, niet meteen een werkwoord dat men met jouw muziek zou associëren.

Ik wilde geen Amerikaanse titel. In de streek waar ik van-

daan kom, duidt baïlador ook op een flamencodanser die nog wel op de dansvloer staat maar te dronken is om de maat te houden. Het is flamenco maar net niet. Net als jazz soms net geen jazz is. Met die titel wil ik gewoon wat plagen, zeker niets in het belachelijke trekken.

Georges Tonla Briquet

2011/2

JM1102.indd 5

5

7/06/11 14:36

PRESENTS

07

JULI

DONDERDAG (SPECIAL NIGHT) 18.30–19.45 Nathan Daems Quintet 20.30–21.45 Michel Portal Quintet Bailador 22.30

08

JULI

VRIJDAG 16.30–17.30 Quartet Dal Cuore feat. Paolo Ghetti 18.30–19.45 Al Foster / George Mraz Quartet feat. Fred Hersch: A Tribute to Joe Henderson 20.30–21.45 Dave Holland Quintet 22.30

09

JULI

10

18.30–19.45 Steven De Bruyn, Tony Gyselinck & Roland 20.30–21.45 Mavis Staples

14

B.B. King

ZONDAG 16.30–17.45 Rêve d’Éléphant Orchestra 18.30–19.45 Terence Blanchard Quintet 20.30–21.45 Randy Brecker & Bill Evans Soulbop Band feat. Medeski, Martin & Wood 22.30

JULI

Al Di Meola World Sinfonia feat. Gonzalo Rubalcaba

ZATERDAG (SPECIAL NIGHT)

22.30 JULI

Sonny Rollins

Return to Forever IV

DONDERDAG 18.30–19.45 Philip Catherine Plays Cole Porter 20.30–21.45 Jef Neve Trio 22.30

Sing The Truth: Angelique Kidjo, Dianne Reeves & Lizz Wright continue the legacies of Miriam Makeba, Abbey Lincoln and Odetta

15

JULI

VRIJDAG 18.30–19.45 Agnes Obel 20.30–21.45 Absynthe Minded 22.30

16

JULI

ZATERDAG 18.30–19.45 Nouvelle Vague 20.30–21.45 Raphael Saadiq 22.30

17

JULI

BIJLOKE

WWW.GENTJAZZ.COM

6

GJ-adv-Jazzmozaiek-R7.indd 1 JM1102.indd 6

Gotan Project

ZONDAG 16.30–17.45 Backback 18.30–19.45 Red Snapper 20.30–21.45 Morcheeba 22.30

TICKETS

Angus & Julia Stone

Daniel Lanois’ Black Dub feat. Trixie Whitley & Brian Blade

7. 17

JULI 2011

2011/2

31/05/11 09:38 7/06/11 14:36

11 09:38

Gent Jazz - F

Ambrose Akinmusire

“Michel doet me altijd lachen” Hij wordt zo erg gepromoot door Blue Note Records en staat zo vaak in de jazzmagazines dat je er wat argwanend van wordt. Maar Ambrose Akinmmusire (29) heeft écht wel veel te bieden, blijkt uit zijn nieuwe cd en uit zijn recente concert in De Werf. Hij blijft er wel bescheiden bij: “Neen, ik vind mezelf niet zo belangrijk.”

Ambrose Akinmusire (spreek uit: akinmoezerie) staat geprogrammeerd op Gent Jazz als sideman van Michel Portal (75), een man die wel zijn grootvader kon zijn.

“En toch gedraagt Michel zich nog altijd als een kleine jongen die wil leren van jonge muzikanten”, zegt Ambrose, na de soundcheck voor zijn concert in Brugge. “Ik speel héél graag in zijn groep. Ik hoef nog maar zijn naam te horen, of ik begin al te lachen. Zo’n vrolijke man is hij.

Hij is cool en inspireert me heel erg. Al speel ik bij hem net zoals ik in mijn eigen band doe: het is een zegen en een vloek dat ik overal mezelf blijf. Wie mij kent, weet dat.”

Er wordt veel van je verwacht. Jazz heeft jonge mensen zoals jou nodig.

Ambrose Akinmusire: Maar ik vind mezelf niet zo belangrijk.

Ik ben het er wel mee eens dat jazz jonge mensen kan gebruiken. Maar nog veel belangrijker: de wereld heeft nood aan jonge mensen die hun eigen verhaal vertellen. Oudere muzikanten en kunstenaars lieten zich vroeger ook over politiek uit. Dat doet niemand nog. Iedereen denkt maar aan zichzelf: geld, de volgende gig. Ik ben zo niet.

Op jouw cd staat een opmerkelijk stuk My name is Oscar, dat verwijst naar Oscar Grant, een zwarte jongeman die in jouw thuisstad Oakland zo maar door een politieman werd neergeschoten. Een politiek statement?

Daar is het op uitgedraaid, ja.

Ik wilde dat op de plaat om de mensen te bevrijden uit hun onwetendheid dat zulke zaken gebeuren in mijn omgeving.

Ambrose Akinmusire:

“Mijn concept is meer dat van een kunstenaar dan van een muzikant”

Dat ik met zo’n gebeurtenis niet akkoord ga, moeten de mensen weten. Maar ik zie het meer als informatie dan als een politiek manifest.

Op je 19 de speelde je bij Steve Coleman. Toen hij je naar jouw muzikaal concept vroeg, kon je daar nog geen

Ambrose Akinmusire: “Ik wil niet graag in een bepaalde hoek worden gestopt.”

antwoord op geven. Vandaag wel?

Alle muziek moet eerlijkheid en schoonheid bevatten. Mijn concept is meer dat van een kunstenaar dan van een muzikant.

Je moet jezelf permanent evalueren. Ook als mens. Je kan niet tezelfdertijd een kunstenaar zijn en een vreselijke mens.

Hiphop, pop of rock zijn vele malen populairder dan jazz.

Waarom heb je dan toch voor jazz gekozen?

Ik beschojouw mezelf niet eens als een jazzmuzikant.

Zoals gezegd: ik ben alleen maar een kunstenaar. Ik speel nu eenmaal de trompet, dat wel.

Maar morgen speel ik misschien cello.

Dat is mijn favoriet instrument, al bespeel ik het niet. Maar ik groeide op in een kerkgemeenschap waar ik niet echt onderscheid maakte tussen jazz, hiphop, gospel of Afrikaanse muziek. Ik heb nooit de beslissing genomen om jazzmuzikant te worden.

Je vader komt uit Nigeria.

Heeft dat jouw muziek beïnvloed?

In ieder geval niet bewust. Ik ben in Oakland (Californië) opgegroeid bij mijn moeder. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik vier jaar was, maar mijn vader woonde wel vlakbij. Bij mijn moeder luisterde ik naar Aretha Franklin, bij mijn vader naar Fela Kuti of King Sunny Adé.

Misschien heeft me dat beïnvloed. Maar ik ben nog nooit in Nigeria geweest.

Hoe zou je zelf de muziek op jouw nieuwe cd beschrijven?

Je kan dit wel als moderne jazz omschrijven, maar als iemand het rock’n roll wil noemen, is mij dat ook goed. Ik wil niet graag in een bepaalde hoek worden ge-

cus

stopt. Wat ik zeker weet is dat ik over tien jaar héél andere muziek zal spelen. Maar op dit moment ben ik met deze band bezig. We spelen al jaren samen. Drummer Justin Brown ken ik zelfs al van onze schooltijd.

Weet je nog wanneer je voor het eerst tot jazz was aangetrokken?

Ik had tijdens een radioprogramma tickets gewonnen voor een concert van het Art Ensemble of Chicago in Yoshi’s, een jazzclub in Oakland, met Lester Bowie op trompet en in zijn witte doktersjas. Ik herinner me dat ze toen eerst 15 minuten op het podium naar het oosten stonden te staren, in volstrekte stilte. Dat was echt diep, man. En toen ze begonnen te spelen, klonk dat mij ook toen al heel mooi in de oren.

Even later zag ik ook Ellis Marsalis met Nicolas Payton, voor die beroemd was.

Is dat de reden waarom je trompet bent beginnen spelen?

Neen, dat is vanzelf gekomen.

De eerste jazzplaten die me echt hebben geraakt zijn Art Blakey’s Moanin’ (met Lee Morgan op trompet) en Wynton Marsalis’ Standard Time Volume 1. De energie die van die muziek afspat: mooi!

Ik las dat je vaak een heel verhaal verzint vooraleer je aan het componeren gaat.

Ik zet die verhalen vooraf ook volledig op papier. Ik moet toegeven dat mijn vriendin een schrijfster is. Ze steekt dus wel een handje toe. Ik wil die verhalen dan in de muziek vangen, ook al schrijf ik er op het cdhoesje geen teksten bij.

Jouw cd heet: When The Heart Emerges Glistening.

Wat bedoel je daarmee?

Dat verwijst naar de noodzaak om 100 procent eerlijk te zijn.

Je moet positieve en negatieve zaken aanvaarden. Krijgt je cd in een recensie vijf sterren?

Goed zo. Maar je bent er geen beter mens door als je even later op straat een mens ziet vallen en hem niet helpt om weer op te staan.

Peter De Backer 2011/2

JM1102.indd 7

7

7/06/11 14:36

Gent Jazz - Interview

Organisator Bertrand Flamang over tien jaar Gent Jazz

“Tien jaar knokken, maar mét resultaat” Het begon als Blue Note festival en heet intussen al lang Gent Jazz. Het festival op de fraaie Gentse Bijloke-site is intussen al aan zijn tiende editie toe.

“En dat is meteen de belangrijkste evolutie”, vertelt organisator Bertrand Flamang.

“Dat we er nog altijd zijn, en elk jaar opnieuw zijn kunnen groeien.”

“We zijn gestart in 2002”, vertelt Flamang, een spraakwaterval die enthousiast over zijn festival praat. “Iedereen verklaarde ons toen gek. Ik was eigenlijk al een jaar voordien willen starten, maar dat was niet realistisch. Een aantal mensen, onder wie Luc De Baets (stichter van Jazzmozaïek, nvdr.) vond het positief dat er zo’n festival zou komen.

Anderen waren argwanend. Het is inderdaad tien

jaar knokken geweest. Maar we zijn in die tien jaar gestaag kunnen groeien, en zijn intussen lid van de IJFO (International Jazz Festival Organisation), die ons heeft uitgenodigd om deel uit te maken van de groepering van leidinggevende jazzfestivals. Dat betekent wel wat. Onze ambitie was een festival neer te zetten dat tot de wereldtop behoort. Die erkenning is er nu en dat doet deugd.”

Sonny Rollins, een levende legende, die al lang op het verlanglijstje stond van Bertrand Flamang.

8

JM1102.indd 8

2011/2

7/06/11 14:36

Gent Jazz Interview: BeRtrand Flamang Hoeveel publiek trekt jouw festival?

Betrand Flamang: Het eerste festival was met 11.000 kaarten uitverkocht, maar toen zaten we nog op twee locaties, inclusief het kleine Gravensteen.

Vorig jaar hadden we al 36.000 bezoekers. Onze ambitie op heel lange termijn, na 20 edities, ligt op 50.000 bezoekers. Ik wil wel zo snel mogelijk oprukken naar de 40.000. We houden het op één podium, en met een exclusief programma: dat zijn bewuste keuzes. In Vlaanderen bestaat er nu eenmaal geen capaciteit om met de muziek die wij brengen 20.000 mensen op één dag te lokken.

Bertrand Flamang:

“We houden het op één podium, en met een exclusief programma: dat zijn bewuste keuzes”

Je begon onder de naam Blue Note Festival en bent in 2008 overgeschakeld naar Gent Jazz.

Waarom?

We zijn als Blue Note Festival begonnen voor de geloofwaardigheid. Ik was voordien cafébaas geweest van het Gentse café Den Turk en had wel een bierbeurs en een kroegentocht georganiseerd. Maar daarmee heb je nog niet de credibiliteit voor een ambitieus festival waarmee je de wereld wil veroveren. Ik ben bij Blue Note Records gaan aankloppen en dankzij de marketingpower van de Gentse Feesten en de historische locaties, heeft het platenlabel probleemloos zijn naam geleend. Daardoor stond ons festival meteen op de kaart, want het was de allereerste keer dat het label zijn naam aan een festival verbond. Dat echode snel de wereld rond.

Bertrand Flamang: “We zijn jongvolwassen. Na 20 jaar moeten we volwassen zijn.”

Maar intussen is de platenbusiness in elkaar gestort en wilden de platenfirma’s zo snel mogelijk alles te gelde maken. Ook EMI, waaronder Blue Note Records valt. Poen pakken was de boodschap.

En dus moest je meer gaan betalen voor de merknaam Blue Note?

We hebben daar nooit iets voor moeten betalen.

Maar de Joodse familie die eigenaar is van de Blue Note jazzclubs begon moeilijk te doen. En we liepen

het risico dat we alsnog een boete zouden krijgen als we nog verder die naam zouden gebruiken.

Daarom hebben we de positieve keuze gemaakt om op onze eigen benen te bestaan. Uiteindelijk kozen we voor een evidente naam: Gent Jazz.

Jullie zijn ook een weekje vóór de Gentse Feesten gaan programmeren.

De Gentse Feesten waren ook belangrijk om ons festival op de kaart te zetten. De toenmalige sche-

Bertrand Flamang: “Editie 2003 was fantastisch” Wat waren de hoogtepunten op de vorige negen edities van Gent Jazz?

Bertrand Flamang: Voor mij blijft het absolute hoogtepunt het concert van Herbie Hancock met Bobby Hutcherson in 2003. Die editie was helemaal één langgerekt hoogtepunt. Herbie Hancock kwam toen zelf met een brede smile van het podium gestapt: “Hey man, we played some shit we never even thought about”. John Zorn (met Electric Masada) was toen ook heel goed. Een bom van

een concert. Het Cinematic Orchestra was ook heel bijzonder.

De muzikanten waren uitgeput maar eens op het podium geraakten ze in een soort trip.

Ik herinner me ook een magisch concert van Elvis Costello. En het Quartet West van Charlie Haden, dat zijn twintigste verjaardag vierde, vond ik ook fantastisch.

Waren er ook opvallende tegenvallers?

We hebben eens de superstars of jazzfusion geprogrammeerd, met

Lonnie Liston en Roy Ayers. Met een kleffe versie van I Just called to say I love you. Mijn god, ik dacht dat ik toen zelf de stekker ging uittrekken. Ik heb me op de afsluitende persconferentie zelfs geëxcuseerd voor dat concert.

Wat worden de hoogtepunten dit jaar?

Sonny Rollins en Michel Portal!

En ik kijk ook uit naar de Soulbopband met Medeski Martin and Wood. En het project Sing the Truth (met Angelique Kidjo,

Lizz Wright en Dianne Reeves) wordt ook heel bijzonder, zeker omdat ook Geri Allen en Teri Lynn Carrington er bij zijn.

Is er nog een grote naam die je absoluut ooit op Gent Jazz wil?

Keith Jarrett! Ik wilde het eigenlijk proberen voor deze editie.

Maar omdat de setting veranderd is, wil ik dat eerst afwachten. Jarrett heeft een contract van 48 bladzijden en als je dat nauwgezet volgt, is hij helemaal geen moeilijke mens. (PDB) 2011/2

JM1102.indd 9

9

7/06/11 14:36

Gent Jazz Interview: BeRtrand Flamang pen van Cultuur en huidige burgemeester, Daniël Termont, had beslist de Gentse Feesten meer culturele uitstraling te geven, met de festivals Polé Polé, Boomtown, Ten Days Off en dus ook Blue Note. Maar om meer op onze eigen benen te staan hebben we na enkele jaren onze programmering vroeger in juli gelegd, ook al omdat we anders problemen hadden om ons tweede weekend inhoudelijk te stofferen.

Want eind juli is de tournee van veel muzikanten al afgelopen. Nu kunnen we samen met Montreux en North Sea al eens samen een topattractie boeken.

Het was het einde van de puberteit van ons festival.

En nu zijn jullie volwassen?

Neen, we zijn jongvolwassen. Na twintig jaar moeten we volwassen zijn.

Gent Jazz had elk jaar twee luiken: een eerste weekend met ‘zuivere’ jazz en de week erna meer cross-over, met jazz verwante muziek.

Dat loopt dit jaar wat meer door elkaar?

We hebben gekozen voor een eerste luik met wat volgens de perceptie als jazz geldt en voor een tweede luik wat net geen jazz is maar er wel dicht tegen aan schurkt. We houden ook bewust de prijs van de toegangstickets laag. Daarom houden we niet vast aan te strakke schema’s. B.B. King kreeg 70 aanvragen voor concerten maar wilde er maar tien doen. Hij kiest nu voor Gent, omdat het hem op die ene zaterdag goed uitkomt. Die kans wilden we niet laten schieten. En in de tweede week krijg je daardoor een jazzdag met Jef Neve en Philip Catherine, die je anders misschien in de eerste week had verwacht.

Het is nooit jouw bedoeling geweest om een ‘zuiver’ jazzfestival te organiseren?

Voor mij is Gent Jazz een zuiver jazzfestival.

Maar ook mensen als Elvis Costello of Van Morrison traden al op Gent Jazz op. Is dat om geld in het laatje te brengen?

Dat heeft honderd redenen. Alles hangt aan elkaar. Het concept dat we hebben bedacht zie ik op een termijn van 20 jaar. Het zijn puzzelstukjes die in elkaar moeten vallen. We wilden een festivalformat zoals er nog wel een paar zijn in de wereld, waarvan we weten dat we inhoudelijk en financieel een duurzame koers kunnen varen. Geen hardline festival waar we voor 90 of 100 procent van subsidies afhangen en ook geen popfestival met groepen die overal staan. Vergeet niet dat de zogezegde popgroepen op Gent Jazz in België alleen bij ons te zien zijn, omdat het altijd over groepen gaat die in een niche spelen die sterk aansluit bij jazz. Ik ben zelf een freejazzfreak.

Mocht ik alleen mijn eigen goesting programmeren, zou het wel moeilijk zijn om rond te komen.

Ik wil ook groepen als Wilco of The Mars Volta programmeren, maar die zijn zeer gegeerd op alternatieve rockfestivals, dus dat lukt ook niet. We kunnen ook die gages niet betalen.

Je bent intussen ook de organisator van Jazz Middelheim, nu al voor de vierde keer. Is programmeren daardoor makkelijker geworden, ook voor Gent Jazz?

Het ene heeft niets met het andere te maken. Jazz Middelheim hebben we eerst en vooral teruggebracht naar zijn roots. De laatste edities kozen ze daar voor een verbreding die te zeer gekopieerd was van Gent Jazz: Matthew Herbert, Buscemi en Bugge Wesseltoft passen niet echt bij de feeling van Jazz Middelheim. We hebben eerst wat meer avant-garde, bop en mainstream geprogrammeerd. Nu moeten we ook Jazz Middelheim wat meer gaan verbreden. Nadeel is dat in augustus niemand op tournee is. Voordeel is dat je meer voor eigen projecten kan gaan, zoals onze John Zorn-dag van dit jaar.

Is de financiering van Gent Jazz verzekerd?

Nooit. Mijn ultieme doelstelling bestaat uit drie poten: een derde overheidssteun, een derde sponsoring, een derde ticketverkoop en catering.

Nu bestaat ons budget voor zowat 22 procent uit overheidssteun. Dat is dus nog niet ideaal. We werken daardoor al drie jaar met een fulltime personeelslid te weinig, bijvoorbeeld. De educatieve werking vind ik ook belangrijk. We hebben bijvoorbeeld een project met het conservatorium van Gent en Antwerpen. Dave Douglas komt een week samenwerken met enkele muzikanten van hier en speelt met hen dan op Jazz Middelheim.

De wedstrijd voor Jong Jazztalent is nog zoiets, net zoals de Sabam-prijs voor jong jazztalent en voor gevestigde waarden. Dat kan alleen met subsidies.

Peter De Backer

Philip Catherine staat op Gent Jazz 2011 met zijn nieuwe project rond Cole Porter songs.

10

JM1102.indd 10

Info en tickets: www.gentjazz.com

2011/2

7/06/11 14:36

North Sea Jazz Festival

Koerswijziging zet zich verder door Veranderingen die zich de voorgaande jaren al aandienden, worden in de 2011 editie van het North Sea Jazz Festival verder doorgezet. Nu klinkende namen van oudere jazzgeneraties almaar schaarser worden, is de focus verlegd naar jong talent.

Opvallend is dat het concept van de artist-in-residence is afgeschaft en vervangen door een carte blanche dit jaar uitgedeeld aan Kyteman en aan Rudresh Mahanthappa. Dat zijn keuzes die een grotere zucht naar avontuur verraden dan jarenlang gebruikelijk was.

Met het programmeren van acts als John Law Art of Sound Trio, Mostly Other People Do The Killing, Francesco Bearzatti’s Tinnissima Quartet, Kneebody, Mary Halvorson Quintet, Tyshawn Sorey Quartet, Chris Light-

cap en The Ambush Party heeft de organisatie zeker niet voor het toegankelijkste programma gekozen en dat is zonder meer prijzenswaardig. Dat geldt ook voor het toekennen van de Paul Acket Award voor trompettist Arve Henriksen.

Natuurlijk ontbreken de grote namen niet. Pharoah Sanders speelt met zijn kwartet maar liefst twee avonden achter elkaar. Hopelijk is hij meer geïnspireerd dan tijdens zijn recente clubshows.

Op vrijdag wordt de spits af-

gebeten met Ahmad Jamal, dat is alvast iets om naar uit te kijken, net als het optreden van het Charles Lloyd Quartet op zaterdag. Verder staan onder meer Barry Harris Trio, New Gary Burton Quartet, Brad Mehldau & Joshua Redman, Branford Marsalis Quartet, Joe Lovano US Five, New John Scofield Group en het weer tot leven gewekte Return to Forever op de affiche.

Dan zijn er nog een aantal bijzonder samengestelde bands. Het trio van oud-

speler Anouar Brahem met John Surman en Dave Holland bijvoorbeeld en het Miles Davis’ eerbetoon onder leiding van usual suspect Marcus Miller die dit keer met niemand minder dan Herbie Hancock en Wayne Shorter zal spelen. Likkebaardend spannend ziet de samenwerking tussen Lee Konitz en Tomasz Stanko eruit. Natuurlijk vanwege hun immense eigen talent, maar eens te meer omdat ze spelen met het kruim van de jongere generatie: Chris Potter op tenorsax, Craig Taborn op piano, Thomas Morgan op bas en Jim Black op drums. Na dat optreden zullen de drie trompettisten Enrico Rava, Dave Douglas en Avishai Cohen het podium betreden om te spelen met Uri Caine, Linda Oh en Clarence Penn.

Het aandeel lijkt wat kleiner dan andere jaren, maar goede Nederlandse acts zijn toch zeker te zien. Het kwartet van Yuri Honing met onder meer Wolfert Brederode bijvoorbeeld, maar ook het trio van pianist Harmen Fraanje, de groep van bassist Clemens van der Feen, het kwartet van Tineke Postma en de al gememoreerde vrije vogels van The Ambush Party.

Voorts is er nog de competitie voor de European Jazz Award, altijd een mooie gelegenheid om op ontdekkingstocht te gaan.

Bij al dat aangekondigde fraais is er nog wel een verandering die zorgen baart, namelijk het verdwijnen van twee podia. Hopelijk leidt dat niet tot veel te volle zalen.

Mischa Andriessen

Rudresh Mahanthappa krijgt carte blanche en nodigt altsaxofonist Bunky Green uit in een akoestisch kwintet.

www.northseajazz.com 2011/2

JM1102.indd 11

11

7/06/11 14:36

Just Play and Enjoy the Difference !

Rose

piano vanaf 4.190,- € all in

Framboise

Doutreligne Classique 123 Doutreligne Concerto 132

Grape

Azur

Lime

vleugel vanaf 6.935,-€ all in

Grass

Chocolate

Doutreligne Crapaud 146 Doutreligne Boudoir 152 Doutreligne Salon 165 Doutreligne Conservatoire 185 Doutreligne Maestro 215

Doutreligne Seven White - Lemon Doutreligne

DOUTRELIGNE betekent :         

Direct van atelier naar pianist Buffet- en vleugelmodellen voor elk budget Volledig ontwikkeld door Piano’s Maene Europese klankkleur Europese onderdelen, o.a. Duitse zangbodem (Strunz) Intonatie en afregeling door Piano’s Maene technici 5 jaar waarborg Gratis levering (gelijkvloers) over heel België Zitbank en 2 stembeurten steeds inbegrepen in de prijs

UNLESS OTHERWISE SPECIFIED: DIMENSIONS ARE IN MILLIMETERS SURFACE FINISH: TOLERANCES: LINEAR: ANGULAR: NAME

DEBUR AND BREAK SHARP EDGES

FINISH:

SIGNATURE

DATE

DO NOT SCALE DRAWING

REVISION

TITLE:

DRAWN CHK'D APPV'D MFG

Uw GentJazz inkomkaart is bij Piano’s Maene tot 500 EUR waard !

Q.A

MATERIAL:

WEIGHT:

DWG NO.

SCALE:1:20

tech tek piano

A1

SHEET 1 OF 1

U krijgt op vertoon van uw persoonlijke GentJazz inkomticket 250 € korting op de normale nettoprijs van een tweedehandse buffetpiano, en 500 € op de normale nettoprijs van een tweedehandse vleugelpiano. Meer info en voorwaarden vindt u op onze website.

2 juli om 20 uur - Nathan Daems Kwintet in concert @ Piano’s Maene Ruiselede

Piano’s Maene Passion for musicians Uw pianospecialist sinds 1938.

Doutreligne™ is a registred trademark of Piano’s Maene

12

Jazzmozaiek Mei122011.indd 1 JM1102.indd

2011/2

Showrooms in Ruiselede (vlakbij afrit Aalter E40) , Gent en Brussel Voor meer info over onze instrumenten, info over actuele promoties, concerten- en activiteitenkalender :

www.maene.be www.doutreligne.be

7/05/2011 14:17:20 7/06/11 14:36

14:17:20

Brosella

35 jaar Brosella

de zakken van de muzikanten komt. Geen tussenfactuurtjes dus. We verkiezen om de artiesten te steunen in al hun creativiteit.

Brosella biedt weer een sterk programma aan. Voor de vijfendertigste keer op rij helemaal gratis. “We maken het onszelf niet makkelijk,” dixit organisator Henri Vandenberghe “zeker omdat we willen dat kwaliteit primeert op kwantiteit maar we blijven er voor gaan”. Een terugblik.

Welke waren voor jou de hoogtepunten van vierendertig jaar Brosella?

Toots Thielemans ongetwijfeld.

De eerste keer dat hij hier optrad, was in 1987. Hij had nog geen manager. Toen vroeg ik hem ook om onze peter te zijn.

Sindsdien is hij elke keer op het appel als we het hem vragen en hoe! Hij is ongelooflijk.

Zoals die man nog steeds doorgaat met werken. Muzikanten die jonger zijn, proberen vooral hun zelfde niveau te behouden.

Hij blijft voortdurend verder

Jullie drie sterke troeven waren steeds goede muziek, een gemotiveerde ploeg vrijwilligers en een uniek decor.

Henri Vandenberghe: Om de geschiedenis van het festival te schetsen moet je het omdraaien. Het is dankzij het decor dat Brosella er kwam.

Indertijd vroegen ze me vanuit de stad Brussel of ik voor hen iets wilde organiseren in het amfitheater aan de voet van het Atomium. Het mocht eender wat zijn. Eerlijk gezegd was ik op dat moment helemaal niet vertrouwd met die plek. Toen ik echter vaststelde wat een geweldige akoestiek er is, was mijn beslissing vlug genomen.

Er zou een festival komen. Dan beland je bij het volgende punt: het budget. Er was er omzeggens geen, dus ging ik op zoek naar vrijwilligers. Die vond ik bij vier Brusselse jeugdhuizen waar regelmatig folkoptredens plaatsvonden. En dan de muziek natuurlijk. Zelf had ik al wat ervaring door het (mede) organiseren van concerten, poëzieavonden en kunsthappenings allerhande. Dus nam ik de verantwoordelijkheid van het muzikale luik op mij. De eerste editie had plaats in 1977, toen nog met een zuiver folkprogramma. Het dubbelfestival folk-jazz kwam er dan in 1982 doordat de BRT ons het jaar voordien vroeg of we in het teken van het E.B.U. Folk Festival (European Broadcasting Union, gtb) niet wilden meewerken.

Dat deden we en plots hadden we wat geld over. Nog nooit gebeurd! Zo ontstond het idee van een extra jazzdag. En dat hebben we sindsdien behouden.

Eveneens typerend is jullie eigen project elk jaar.

Dat kwam er uit een vriendelijke bemoeizucht van onze kant. Het begon met Milk-

shake Banana Band (ooit nog winnaar van Jazz Hoeilaart in 1979, gtb). Ik vond dat een extra percussionist als Frank Michiels perfect bij hun sound zou passen en vroeg de groep of ze geen zin hadden om dat uit te proberen tijdens Brosella.

Het resultaat: Michiels bleef nadien als vast lid bij de groep.

Let wel, we dringen nooit iets op maar suggereren enkel. Een festival moet een feest zijn voor iedereen en zeker ook verschillen van wat in de clubs gebeurt. Zo ontstaat er geen concurrentie tussen beide maar is hopelijk de nieuwsgierigheid gestimuleerd zodat het publiek nadien wel naar de clubs gaat.

echter op zoek gingen naar grote Amerikaanse namen.

Die liggen sowieso boven ons budget. We worden weliswaar gesubsidieerd zoals het hoort maar dat betekent niet dat we ons geld aan kerosine of boekingsagenten willen geven.

We zorgen ervoor dat het in

zoeken met als ultieme graal de stilte tussen de noten. Als er een teveel is, haalt hij die weg.

Als je op zijn leeftijd nog zo gedetailleerd met muziek bezig bent, verdien je het allergrootste respect. En deze editie is hij er natuurlijk bij om ons 35-jarig jubileum in alle schoonheid af te sluiten.

Dit jaar zijn er weer twee Atypical Clinics: harmonica met Stephan Van Uytvanck en nyckelharpa met Didier François.

Workshops zijn er met Toon Van Mierlo en Jeff Ballard & Larry Grenadier!

Georges Tonla Briquet www.brosella.be

Dit jaar kregen twee artiesten carte blanche: Lander Gyselinck en Bart Van Caenegem.

Bart Van Caenegem droomt er al jaren van om iets te doen met verschillende piano’s, liefst met Ewout Pierreux erbij.

Nu is het zover, ze brengen een duoconcert geflankeerd door Lieven Venken en Nicolas Thys.

Gyselinck is jonger en ook wat gekker met zijn ideeën.

Hij brengt een cross-over project waarin hiphop en electro een groot aandeel hebben.

Hiervoor nodigt hij het Amerikaanse koppel George-Anne Muldrow en Dudley Perkins uit.

Ik ben echt benieuwd wat dat zal worden.

Jullie zorgen ook altijd voor een gezond evenwicht tussen Belgische en internationale artiesten.

Hier in de hoofdstad moeten we dan nog rekening houden met het Franstalige, het Nederlandstalige en het Brusselse aspect. Natuurlijk zorgden we telkens voor enkele publiekstrekkers om wat aandacht te krijgen. Zonder dat we daarbij

Henri Vandenberghe: “Een festival moet een feest zijn en zeker ook verschillen van wat in de clubs gebeurt” 2011/2

JM1102.indd 13

13

7/06/11 14:36

Op het 9de Jazz Maastricht Masters festival 2011 traden Bart Van Caenegem en Ewout Pierreux in duo op, waar fotograaf Jos L. Knaepen ze verrassend vastlegde.

Het feestelijke Brosella Jazz 2011 biedt Bart Van Caenegem een carte blanche aan. Hij nodigt daarbij Ewout Pierreux (p) uit, samen met Nicolas Thys (b) en Lieven Venken (d).

Foto: Jos L. Knaepen

14

JM1102.indd 14

2011/2

7/06/11 14:36

Brosella Jazz - F

Cezariusz Gadzina & Saxafabra

“Met Mosty ligt de klemtoon meer op de bastonen” Met Mosty van Saxafabra prijkt er een schoolvoorbeeld van Europese jazz op de affiche van Brosella.

Het ensemble wordt gevormd door muzikanten uit verschillende landen en staat onder leiding van de Poolse saxofonist Cezariusz Gadzina die al jaren zijn vaste basis in ons land heeft.

Nadat hij in eigen land afstudeerde aan de Chopin Muziekacademie in Warschau kwam Gadzina naar België waar hij zich eerst inschreef aan het Leuvense Lemmensintituut en later aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel. Kort daarop viel hij al meteen in de prijzen tijdens de internationale wedstrijd Jazz Hoeilaart.

Eenzelfde scenario was er tijdens de European Jazz Contest in Avignon. Ondertussen speelde hij bij Deense, Poolse en Belgische symfonische orkesten. Daarnaast was hij actief bij het hedendaags kwartet Bl!ndman, vormde hij zijn eigen groep Saxafabra en musiceerde hij tevens bij de cross-over beeldenstormers van Marockin’ Brass. Er was ook nog Exprezz Chopin, een succesvol project waarbij hij het jazzpotentieel van een aantal Chopinwerken illustreerde met een eigen kwintet.

In 2008 verwezenlijkte hij dan zijn jarenlange droom met het oprichten van het European Saxophone Ensemble in samenwerking met het Brusselse muziekhuis MET-X. Eind vorig jaar trad de groep op in verschillende Europese steden.

Mosty is het voorlopige hoogtepunt van Gadzina’s internationaal parcours. In afwachting van de cd bij het W.E.R.F.-label gunt Brosella het publiek de kans om dit uniek project, dat vorig jaar in wereldpremière ging tijdens Jazz!Brugge, nog eens live te beleven. Bij de nodige glazen Westmalle Tripel vertelt een enthousiaste Gadzina over zijn muzikale ideeën.

Mosty is echt een pan-Europees project. Wat is het verhaal hierachter?

Ik blijf zoeken naar vernieuwende invalshoeken die eveneens interessant zijn naar het publiek toe.

De debuut-cd van Saxafabra was mijn visie van kruisbestuiving tussen jazz en folk met het accent op percussie. Met Saxafabra Mosty werk ik dat gegeven verder uit en ligt de klemtoon meer op

de bastonen. Hiervoor ging ik op zoek naar andere muzikanten. Zo kwam ik bij de Poolse trompettist Piotr Wojtasik terecht en zijn landgenoot accordeonist Cezary Paciorek, die het enige harmonische instrument hanteert in deze groep.

De bombarde, bespeeld door Luc

Cezariusz Gadzina:

“De kunst van een goede muzikant blijft natuurlijk te kunnen spelen wat hij in zijn hoofd hoort” Mishalle, geeft aan het geheel een aparte toonkleur. En dan is er trombonist Peter Delannoye die Michel Massot vervangt voor Brosella omdat die niet aanwezig kon zijn. Verder nog de vertrouwde groepsleden. Kortom, Saxafabra in XL versie.

Het woordje mosty betekent brug in het Pools en verwijst naar mijn idee om verschillende werelden met elkaar te linken.

In elke titel van de nieuwe nummers komt trouwens het woordje brug voor in een andere taal.

Een ander al even Europees initiatief is The European Saxophone Ensemble dat de eretitel van Culturele Ambassadeur van de Europese Unie kreeg en waarvan eerder dit jaar de nieuwe cd Aeration verscheen.

De muzikanten en componisten komen uit meer dan twaalf verschillende lidstaten en het repertoire is een doorgedreven symbiose van klassiek en jazz.

Zelf heb ik zowel een klassieke als een jazzopleiding gehad. Wat ik vaststelde, is dat de twee in de scholen en ook nadien in de praktijk strikt gescheiden zijn. Daar komt dan nog bij dat de saxofoon in de klassieke muziek niet als

een volwaardig instrument beschouwd wordt. Met het ESE wil ik al deze heilige huisjes omverwerpen. Het is toch paradoxaal dat je bijvoorbeeld de taal van de saxofoon wel via een klassieke opleiding kan aanleren maar dat dit instrument in klassiek haast nooit aan bod komt waardoor virtuoze muzikanten niet aan de bak komen. In jazz is dat helemaal geen probleem. Daarom ga ik voor de saxofoon op zoek naar een evenwicht tussen beide werelden.

Tijdens de tournee van vorig jaar speelden we bovendien enkel originele werken van verschillende Europese componisten die speciaal voor ons geschreven werden. Onder hen bevond zich ook Bert Joris. Hij zorgde voor het jazzluik maar we brachten even-

cus

eens hedendaags, neoromantiek en pure improvisatie. Ondertussen ben ik al volop bezig met het volgende hoofdstuk. Momenteel loopt de wedstrijd voor de compositiewedstrijd al en de audities voor de muzikanten gaan ook beginnen Gebruik je telkens een andere saxofoon naargelang je jazz of klassiek speelt?

Om bepaalde sounds en mogelijkheden te creëren kan je niet anders. In jazz is alles meer open terwijl klassiek veel hermetischer is en er strengere regels gelden. Daarom wissel ik inderdaad van zowel saxofoon als van rieten en mondstuk. Het is echter een heel individueel gegeven.

Elke muzikant heeft zijn eigen voorkeur. Ik ben vooral blij met het feit dat François Louis (de man die de aulochroom uitvond waarmee o.a. Joe Lovano speelt, red.) voor mij drie persoonlijke mondstukken gemaakt heeft.

Ongelooflijk hoe die man door minieme details zo een wereld van verschil kan maken. De kunst van een goede muzikant blijft natuurlijk te kunnen spelen wat hij in zijn hoofd hoort.

Georges Tonla Briquet

Gadzina Cezariusz brengt Mosty-project op Brosella 2011.

2011/2

JM1102.indd 15

15

7/06/11 14:36

Dinant Jazz Nights

Sax is troef!

Met Joe Lovano als peter en all-round gastsolist biedt organisator Jean-Claude Laloux opnieuw een uitstekend programma aan. En nu is het de beurt aan de Franstalige zijde om de Sabam Jazz Awards uit te reiken.

Op 14 juli zal Dinant Jazz Nights beginnen met een prachtig concert in de Collegiale kerk van Dinant. Pianist en zanger Michel Legrand met harpiste Catherine Michel zullen daar optreden.

Eerder op donderdag zal de Amerikaanse zangeres Judi Silvano ook in de Collegiale met een paar vrienden optreden: Kenny Werner, Joe Lovano en Gerry Hemingway.

Van vrijdag 15 juli tot en met maandag 18 juli vormen de tuinen van het College NotreDame de Bellevue de kern van het festival.

Festivalpeter Joe Lovano hoeven we nauwelijks voor te stellen, want hij is hier bij ons een graag geziene gast. Zoals bekend heeft hij een sterke band met ons land en is het op zijn vraag voor dit festival dat de Act Big Band opnieuw leven wordt ingeblazen. De band ontstond in 1978 op initiatief van drummer Félix Simtaine en Michel Herr (muzikaal directeur). De andere pijlers van het orkest waren Bill Frisell, Steve Houben, Greg Badolato, Richard Rousselet en Robert Jeanne. Tussen 1978 en 2000 was dit swingend ensemble succesvol met veel concerten, nam vijf albums op, en mocht rekenen op gastdeelnames van Toots Thielemans, John Ruocco, Jon Eardley, Joe Lee Wilson en…

Joe Lovano.

Met arrangementen van Michel Herr en Bert Joris treedt de Act Big Band aan met Peter Vandendriessche (as), Johan Vandendriessche (bs), Erwin Vann (ts), Fabrice Alleman (ts), Ben Sluijs (as), Laurent Hendrick (btb), Frederik Heirman (tb), Paul Bourdiaudhy (tb), Jean-Pol Danhier (ttb), Bert Joris (t, bu), Alex Plumacker (t), Gino Lattuca (t), Jean-Paul Estievenart 16

JM1102.indd 16

(tp), Vincent Bruyninckx (p), Christophe Devisscher (b), Félix Simtaine (d en leider).

Joe Lovano staat er natuurlijk met zijn eigen Us Five waarin

Peter Slavov Esperanza Spalding vervangt op bas maar verder is de bezetting zoals op de recente release Bird Songs, een hommage aan Charlie Parker. Lovano, ook spelend op de aulochrome,

kneedt het werk van Bird naar een heel eigen interpretatie. Het is ook een bijzondere band met twee drummers, Otis Brown, III en Francisco Mela en verder James Weidman op piano.

Uniek Met het Super Sonix Quartet creëert Lovano een uniek ensemble met drummer Manu Katché, gitarist John Abercrombie, bassist Michel Hatzigeorgiou en zangeres Judi Silvano als special guest. Verder zal Lovano wel verrassen met gastoptredens, o.a. met het New John Scofield Quartet.

De virtuoze gitarist Scofield nam verschillende albums met Lovano op, o.a. als ScoLoHoFo (Scofield-Lovano-Holland-Foster) het prachtige OH!. Met zijn jongste project Piety Street bracht hij nog een gedenkwaardig concert op Dinant Jazz Nights in 2009. Nu komt hij met een nieuw kwartet: Mulgrew Miller (p), Scott Colley (b) en Bill Stewart (d).

Een andere gitaarlegende is Mike Stern die Dave Weckl op drums, Didier Lockwood op viool en Tom Kennedy op bas meebrengt. Zijn jongste album Big Neighborhood kreeg een Grammy nominatie. Hij is natuurlijk heel bekend als de gitarist in de comeback band van Miles Davis in de jaren 80.

Later gaat hij zijn eigen weg en speelt vooral samen met David Sanborn, Michael Brecker, Dave Weckl. Hij is een van de meest vooraanstaande jazz/fusiongitaristen van zijn generatie.

Totaal anders is de muzikale wereld van samba en bossanova die de Braziliaanse zanger, componist en gitarist Vinicius Cantuária zal oproepen. Tom Jobim en Caetano Veloso, voor wie hij de wereldhit Lue e Estrella schreef, zijn zielsverwanten. Recent nam hij met Bill Frisell nog Lagrimas Mexicanas op. In Dinant is Cantuária vergezeld van Adriano Santos (d), Dende Assis (perc), Nanny Assis (perc) en Takuya Nakamura (p, t).

Dinant als stad van Adolphe Sax en met Lovano als peter voor het festival trekt natuurlijk ook de kaart van de saxofoon.

Charles Lloyd

De twee tenorsaxofonisten, de van Miles bekende Steve Grossman en de jonge Italiaanse Valerio Pontrandolfo stellen samen met de Italiaanse pianist Nico Menci, bassist Sal La Rocca en een nog te bepalen drum-

2011/2

7/06/11 14:36

Dinant Jazz Nights mer het Two Tenors Quintet voor. Grossman werkte eerder met Elvin Jones, Johnny Griffin en Michel Petrucciani en voelt zich al jaren thuis in Europa en vooral Italië. Dat verklaart ook de nauwe samenwerking met Italiaanse muzikanten. Grossman heeft zijn fusion georiënteerde muziek al lang ingeruild voor hardbop.

En verder is het uitkijken naar een avontuurlijke grootmeester van de saxofoon: Charles Lloyd. Hij verstaat al heel zijn carrière lang de kunst om zich te omringen met de beste musici. In zijn nieuw kwartet, waarmee hij Rabo de Nube (ECM 2008) en Mirror (ECM 2010) opnam, verenigt hij Jason Moran (p), Reuben Rogers (cb) en Eric Harland (d). Een topformatie die garant moet staan voor een indrukwekkende set.

B-dag Zaterdag 16 juli is voorbehouden aan een Belgisch georiënteerd programma met diezelfde avond de uitreiking van de Sabam Jazz Awards.

De winnaar Jeugd&Muziek Jazz Award van vorig jaar, Janos Bruneel, opent die B-dag met zijn Lingo kwartet: Nicola Andrioli (p), Bert Cools (g) en Stijn Cools (d).

Daarna volgt de winnaar Gevestigde Waarde, Fred Van Hove. Hij zorgt voor een speciaal project dat een Ode à Sax brengt met Aka Moon-stichter Fabrizio Cassol, de Franse trompettist Jean-Luc Cappozzo en de Engelse drummer Paul Lytton.

Aansluitend neemt pianistcomponist Kenny Werner de honneurs waar met het Brussels Jazz Orchestra en in duo met Toots Thielemans. Het zal niemand verwonderen dat ook Joe Lovano daar ergens opduikt!

Joe Lovano over Toots: “Ik heb hem samen met Kenny Werner op mijn cd Flights of Fancy in 2001 uitgenodigd om een paar stukken te ontdekken. Sindsdien heb ik met hem af en toe gespeeld, o.a. in Carnegie Hall in New York maar ook in Italië met pianist Hank Jones. Toots is één van de belangrijkste mu-

zikanten van onze tijd want hij gaat zo veel breder dan wat we onder jazz verstaan”.

Al sinds 1995 is Kenny Werner de vaste begeleider van Toots in de VS. Met het Brussels Jazz Orchestra maakte hij voor het eerst kennis in 1999 op Jazz Middelheim. In 2003 volgde een eerste opname met het BJO, Naked in the Cosmos. In oktober 2010 nodigde hij het BJO opnieuw uit in het Lincoln Center om nieuwe composities van hem uit te voeren. December vorig jaar gingen ze de studio in en deze zomer verschijnen deze opnames. In Dinant zal het live te beleven zijn, waarbij een opmerkelijke interpretatie van The House Of The Rising Sun te ontdekken valt.

Randanimatie Naar jaarlijkse gewoonte wordt op een nevenpodium op 16 en 17 juli de wedstrijd voor jong jazztalent georganiseerd.

Overigens opent het festival met de winnaar van vorig jaar, The Unexpected 4: Jérémy Dumont (p), Vincent Thékal (s), Vincent Cuper (b), Armando Luongo (d).

Vanaf 2011 ontvangt de winnaar een prijs van 1000 euro van de minister van cultuur van de Franstalige gemeenschap, Mevrouw Fadila Lanaan. En natuurlijk zal de winnaar van de wedstrijd in 2012 op het hoofdpodium van Dinant Jazz Nights spelen en ook in enkele clubs in België. Hij wint ook een studio-opnamedag met een professionele geluidsman.

Vanaf dit jaar vinden elke dag van 15 tot 19 juli na het laatste concert jamsessies plaats in het Best Western hotel. Deze jams zijn gratis en toegankelijk voor iedereen.

Vanaf 19 juli tot en met 22 juli richt het festival nog concerten in op diverse locaties met Steve Houben trio, Fabien Degryse trio, Gilberto Gil en Kid Creole & The Coconuts.

Bernard Lefèvre Alle info en tickets: www.dinantjazznights.org

Joe Lovano

Festivalpeter Joe Lovano “Het is niet de eerste keer dat ik in Dinant speel. Al in de jaren 80 trad ik daar in een jazzclub met Paul Motian op. In 2009, toen Toots Thielemans peetvader van het festival was, heeft hij mij uitgenodigd. Toen bracht ik voor die gelegenheid een concert met een speciale groep waarin Eric Legnini, Stéphane Belmondo, Thomas Bramerie en Eric Harland. Met drummer Harland speelde ik toen veel in het SF Jazz Collective. Aan het einde van het concert in Dinant hebben de organisatoren mij gevraagd of ik peetvader in 2011 wou worden. Dat was voor mij een eer en na overweging heb ik de uitdaging geaccepteerd. Tussen 2001 en 2007 was ik al artistiek directeur voor een jazzfestival rond New York. Ik weet dus hoe men sommige musici kan samenbrengen. In Dinant heb ik mijn ideeën aan de organisatoren van het festival toevertrouwd. Mensen die ik graag zie spelen zoals Toots Thielemans, Charles Lloyd.... En anderen waar ik ook mee zal optreden zoals Scofield, Brussels Jazz Orchestra, Act Big Band, Kenny Werner.

Ik heb al vanaf midden de jaren 80 een bijzondere band met heel wat Belgische musici. Toen deed ik workshops voor Les Lundis d’ Hortense in Dworp. Ik had de kans om veel jonge Belgische muzikanten te treffen. Zo wist ik wie aan te trekken omdat ze me vertrouwd zijn. Daarnaast zijn er ook speciale creaties voor het festival, o.a. mijn gloednieuwe formatie Super Sonix met Manu Katché, John Abercrombie en Michel Hatzigeorgiou. Wij zullen enkele nieuwe composities spelen. Ik ken Michel al jaren en ik heb met hem en Aka Moon verschillende keren gespeeld. Ik denk dat het een mooie gelegenheid zal zijn om met hem in een andere bezetting te musiceren.” (opgetekend door Patrick Bivort) 2011/2

JM1102.indd 17

17

7/06/11 14:37

stellen de 14de editie voor

FESTIVAL2011 Van 14 tot 22 juli Peetvader van het festival MICHEL LEGRAND TOOTS THIELEMANS KENNY WERNER JOHN SCOFIELD CHARLES LLOYD GILBERTO GIL KID CREOLE & THE COCONUTS MANU KATCHE MIKE STERN JOHN ABERCROMBIE MICHEL HATZIGEORGIOU JUDI SILVANO DIDIER LOCKWOOD DAVE WECKL STEVE GROSSMAN VINICIUS CANTUARIA ACT BIG BAND BRUSSELS JAZZ ORCHESTRA AKA MOON STEVE HOUBEN FABIEN DEGRYSE THE UNEXPECTED 4 SABAM JAZZ AWARDS

GNO

Photo : ©Jos Knaepen

S.A.

JM1102.indd 18

8/06/11 14:59

Festivalnieuws

Schoon volk in Wallonië Naast Dinant Jazz Nights hebben nog andere zomerfestivals in het zuiden van ons land een grote traditie opgebouwd en verdienen zeker aandacht.

Comblain Jazz festival 2011

Het Festival van Comblain in Parc Biron brengt op 2 en 3 juli opnieuw een ruim opgevat festival met zowel jazz, blues als aanleunende muziekgenres. In deze editie aandacht voor vocalisten van diverse pluimage: Madeleine Peyroux, Mélanie de Biasio (met Steve Houben en Pascal Mohy), Chrystel Wauthier en nog Krystle Warren, die binnen het Vox-project van Eric Legnini optreedt. Verder is er een Stan Getz hommageconcert door Café Liègeois en is het nieuwe pianofenomeen Tigran Hamasyan niet te missen.

De uit Ivoorkust komende balafonist Ali Keita gaat met Pierre Vaiana en zangeres Dobet Gnaore een bijzonder project brengen, nog begeleid door de Afrikanen Boris Tchango (d) en Clive Govinden (b). Ook nog te vermelden: het jonge Braziliaanse mandolinewonder Hamilton de Holanda en voor de bluesfans staan Mac Arnold (speelde met Muddy Waters en John Lee Hooker) en nog exclusief de Lucky Peterson Band op het programma. Info: www.comblainjazzfestival.be

Gouvy Jazz & Blues Festival

Het 32e Gouvy Jazz & Blues Festival vindt op 5, 6 en 7 augustus (zondag is bluesdag) plaats in de hoge Ardennen. Op vrijdag 5/8 is de flamboyante zangeres China Moses de topact en de dag erna wacht een mooi gevuld programma met Tricia Evy (FR), Saskia Laroo Quintet (NL), Michel Legrand Trio (FR) en als afsluiter Ricky Ford Quartet (VS). De Amerikaanse tenorsaxofonist Ricky Ford (Boston 4 maart1954) nam op met Gunther Schuller en speelde in het Duke Ellington Orchestra onder leiding van Mercer Ellington van 1974 tot 1976. Daarna werkte hij samen met Charles Mingus (1976-77), Dannie Richmond (1978-1981), Lionel Hampton, de Mingus Dynasty (1982) en in 1985 met Abdullah Ibrahim. Hij zal in Gouvy vergezeld zijn van pianist Kirk Lightsey en bassist Jack Gregg, de drummer was nog niet bevestigd.

Info: www.gouvy.eu/madelonne/ festival.html

De flamboyante China Moses staat op Gouvy Jazz Festival.

Gaume Jazz Festival

Gewoontegetrouw aandacht op het Gaume Jazz Festival – van 12 tot en met 14 augustus – voor de Belgische jazzscene: Manu Hermia Trio, Collapse,

Rêve d’Elephant Orchestra, en nog Lionel Beuvens en Stephane Galland die beiden een speciaal project voorstellen.

Onder de internationale gasten: Portico Quartet (UK), Livio

Minafra solo (IT), en zeker te ontdekken de Koreaanse zangeres Youn Sun Nah met Ulf Wakenius (g) Info: www.gaume-jazz.be/

GNO

Stages in Wallonië Lundis d’Hortense organiseert Jazz Au Vert van 17 tot 23 juli in La Marlagne – Wépion. Deze 27ste editie houdt lessen in voor instrument, samenspel en harmonie, maar ook masterclasses, toegelichte audities en verschillende workshops rond bigband, vocaal ensemble, Afrikaanse muziek, vrije improvisatie & ritme. En elke nacht zijn er jamsessions. De stage wordt afgesloten met twee publieke concerten: één van de leraren en één van de leerlingen.

Info: ldh@jazzinbelgium.com of www.leslundisdhortense.be

Aan de Académie de Musique de Jodoigne vindt van 15 tot 19 augustus een stage plaats met op de laatste dag een leraren- en leerlingenconcert. Lesgevers zijn o.a. Charles Loos (piano, theorie), Bernard Guyot (saxofoon en rieten), Jean-Paul Estiévenart (trompet en koperinstrumenten), François Delporte (gitaar), Boris Schmidt (contrabas), Wim Eggermont (drums) en Alexandre Tripodi (viool).

Info: Jules Imberechts 0476-972142 – stagedejazz@gmail.com 2011/2

JM1102.indd 19

19

7/06/11 14:37

STE 30 EDITIE

PRESENTEREN

12-15 AUG 2011 PARK DEN BRANDT / ANTWERPEN

Vrijdag 12 augustus 17u30–18u45 Trio Grande feat. Matthew Bourne 19u30–20u45 Brussels Jazz Orchestra met Bert Joris 21u30–22u45 Toots Thielemans Quartet with Kenny Werner, Oscar Castro-Neves & Airto Moreira

Zaterdag 13 augustus John Zorn’s Book of Angels 17u30–18u45 Uri Caine Solo / Mycale 19u30–20u45 Bar Kokhba 21u30–22u45 Masada Sextet

Zondag 14 augustus 15u30–16u45 17u30–18u45 19u30–20u45 21u30–22u45

The Pocket Jazz Orchestra feat. Dave Douglas Lady Linn & Her Magnificent Seven Allen Toussaint & Marc Ribot Duo Jamie Cullum

Maandag 15 augustus 15u30–16u45 Omar Sosa Solo Piano 17u30–18u45 Fred Van Hove Ochgot Octet 19u30–20u45 Randy Weston’s African Rhythms Tribute to James Reese Europe 21u30–22u45 Liberation Music Orchestra

INFO & TICKETS:

& WWW.JAZZMIDDELHEIM.BE

PANT 2965 PANT 877

JM-Adv-Jazzmozaï JM1102.indd 20 ek-FullPage.indd 1

6/06/11 14:37 14:26 7/06/11

30ste Jazz Middelheim

Feesteditie brengt het verleden terug naar het heden Je zou het een best of Jazz Middelheim kunnen noemen, want een selectie van festivaltoppers uit het verleden komt opnieuw het (hopelijk) mooie weer maken van 12 tot 15 augustus in Park Den Brandt Antwerpen. Festivalpeter Toots Thielemans, Bert Joris en Brussels Jazz Orchestra, John Zorn, Fred Van Hove, Charlie Haden Liberation Music Orchestra, Randy Weston, ze hebben elk voor zich daar in het verleden voor onvergetelijke momenten gezorgd.

Festivalpeter Toots Thielemans (89) mocht niet ontbreken en is topact op de openingsdag met zijn Amerikaans kwartet: Kenny Werner op piano, Airto Moreira op drums en percussie en Oscar CastroNeves op gitaar. Daarvoor staat de al jaren zeer gewaardeerde gast van Jazz Middelheim, trompettist Bert Joris, met het altijd uitmuntende Brussels Jazz Orchestra op het podium. Ze zullen natuurlijk het repertoire brengen van de hoog geprezen jongste release Signs & Signatures. En de spits wordt afgebeten door Trio Grande met Matthew Bourne die hun jongste cd Hold The Line (W.E.R.F.) zullen voorstellen. De Britse pianist Matthew Bourne vult uitstekend de dwarse maar toch toegankelijke muziek aan van Michel Debrulle (d, perc), Michel Massot (tuba, trombone) en Laurent Dehors (sax, kl, doedelzak, mondharp). Een gezelschap dat live altijd een belevenis is.

Dagje Zorn Heel avontuurlijk wordt zaterdag 13 augustus met altsaxofonist, componist, arrangeur en producer John Zorn, die onder de noemer John Zorn’s Book Of Angels een avondvullend programma met vier projecten voorstelt. Het draait volledig rond de muziek van Zorn met Uri Caine solo, Mycale, Bar Kokhba en het Masada Sextet.

Mycale bestaat uit vier creatieve vocalisten: Basya Schecter (Israël), Ayelet Rose Gottlieb (Israël),

E

11 14:26

Graag geziene Middelheimgast is de topklasse trompettist Bert Joris, die met het altijd uitmuntende Brussels Jazz Orchestra het repertoire zal brengen van de hoog geprezen jongste release Signs & Signatures.

2011/2 21

JM1102.indd 21

7/06/11 14:37

30ste Jazz Middelheim Creaties Net als voorgaande jaren wordt een coaching project gebracht met studenten van de Artesis Hogeschool Antwerpen, dit keer samen met trompettist Dave Douglas (48). Het project staat er als The Pocket Jazz Orchestra met Marjan Van Rompaey (as), Thomas Jillings (as), Erik Bogaerts (ts) Alban Sarens (ts), Vincent Brijs (bsax), Jan Debel (p), Nathan Wouters (cb) Jan Deckx (d). Een mooi initiatief dat nu al aan zijn derde editie toe is na The Circle (met Mark Turner als coach) en Le Pragmatisme du Barman (met Peter Evans als coach).

Die zondag 14/8 wordt dan verder gefeest met Lady Linn & Her Magnificent Seven en een duoconcert van Allen Toussaint & Marc Ribot. En als kers op de taart staat de Britse zanger Jamie Cullum op het podium.

John Zorn’s Book Of Angels wordt een dagvullend programma met vier projecten rond de muziek van Zorn.

Malika Zarra (Marokko) en Sofia Rei Koutsovitis (Argentinië) die a capella elf songs uit het Book of Angels van John Zorn putten. De teksten zijn in diverse talen geschreven: Hebreeuws, Jiddish, Latino, Frans, Arabisch en ze komen van Rumi, Fernando Pessoa, de Hebreeuwse bijbel enz. De vier dames interpreteren de voor hen geschreven songs vol joodse motieven in een fusie van folk, wereldmuziek, jazz, klezmer en oriëntaalse elementen.

Bar Kokhba steunt op de strijkers Mark Feldman (viool) en Erik Friedlander (cello) met gitarist Marc Ribot, en aangevuld met de ritmesectie van Masada: Greg Cohen (b), Joey Baron (d) en Cyro Baptista (perc). John Zorn dirigeert. Met dit ensemble krijgen de Zorn composities een andere bredere aanpak.

Het Masada Quartet maakte ooit een opmerkelijke passage op Jazz Middelheim, wat overigens op Zorns label Tzadik werd uitgebracht als Live At Middelheim. Dit ensemble met John Zorn, Dave Douglas (t), Greg Cohen (b), Joey Baron (d) werd uitgebreid met het gezelschap van Uri Caine (p), en Cyro Baptista (perc). De ruimere formatie kwam er op vraag van het festival van Marciac. Iets waar 22

JM1102.indd 22

Zorn eerst niet echt voor te vinden was, maar het werd een groot succes. De muziek van Zorn is een mix van freejazz en klezmer, meestal melancholische melodieën en wiegende ritmes die aansluiten bij zijn joodse roots.

De slotdag – maandag 15/8 – mag pianist Omar Sosa solo inleiden, gevolgd door het Fred Van Hove Ochgot Octet.

De 74-jarige pianist Fred Van Hove heeft in de geschiedenis van Jazz Middelheim een speciale rol gespeeld. In 1972 kwam hij in conflict met de toenmalige BRT toen bekend werd dat Amerikaanse muzikanten beter betaald werden dan de Belgische.

Hij stichtte daarop de WIM (Werkgroep Improviserende Musici) en begon een eigen festival Free Music, dat vandaag voortleeft in het festival Follow The Sound, waarvan Van Hove erevoorzitter is.

Fred Van Hove is een grootmeester van de vrije improvisatie in Europa. Hij won vorig jaar de Sabam Jazz Award Gevestigde Waarde.

In het Ochgot Octet treffen we naast Van Hove leeftijdsgenoten Peter Brötzmann en Evan Parker, waarmee hij al 40 jaar geleden musiceerde, en kompaan van het eerste uur André Goudbeek, maar ook de jongere Amerikaanse rietblazer Ken Vandermark en jonge musici van bij ons: Bart Maris (t), Els Vandewijer (vib), Ivo Vander Borght (d, perc).

Jazzhistorie Randy Weston’s African Rhythms pakt uit met een Tribute to James Reese Europe en wie in Jazzmozaïek de reeks over de jazzprehistorie

Herbeleef Jazz Middelheim Klara zendt alle concerten live uit en serveert daartussen gesprekken met muzikanten en bezoekers, reportages achter de schermen, enz. Telkens tot middernacht. www.klara.be Naar aanleiding van deze feesteditie brengt Rob Leurentop acht zondagavonden lang (van 3 juli tot en met 28 augustus, 22-23u) de meest markante live momenten uit de

geschiedenis van het festival in het programma Jazz Middelheim. Het startschot is tijdens de laatste aflevering van Take 7 dit seizoen, op vrijdag 1 juli.

Cobra.be opent op 1 juli een virtueel Jazz Middelheim Museum. Aan de hand van een interactieve tijdslijn ziet de surfer foto’s, audio- en videofragmenten van de voorbije edities van Jazz Middelheim.

En ook Canvas zet de hoogtepunten op een rij in een documentaire op 7 augustus.

Die schetst de ontstaansgeschiedenis van het festival en brengt verrassende beelden van legendarische optredens van o.a. Dizzy Gillespie, Art Blakey, Toots Thielemans, Philip Catherine. Aansluitend volgt ook de documentaire Toots, een portret van een levende legende.

2011/2

7/06/11 14:37

30ste Jazz Middelheim heeft gevolgd, zal een belletje horen rinkelen.

James Reese Europe (1881-1919) is een pionier van de Afro-Amerikaanse muziek en lag aan de basis van de foxtrot. Tijdens WO I stelt hij in het leger een brassband samen. Ze traden overal

op in Frankrijk om de troepen op te monteren.

Europe kwam ongelukkig aan zijn einde, toen een verwarde muzikant hem neerstak. Randy Weston hoorde de verhalen over James Reese Europe van Lucky Roberts en ging de plekken

in Frankrijk bezoeken waar Reese en zijn band optraden tijdens de eerste wereldoorlog. We zijn benieuwd hoe de altijd indrukwekkende Weston met zijn groep weer voor verrassingen zal zorgen.

En nog jazzhistorie met Charlie Haden en zijn Liberation Music Orchestra, waarvoor hij krachten bundelde met pianiste Carla Bley, en wat is ontstaan vanuit een politiek statement. Het eerste album greep naar songs van de Spaanse Burgeroorlog, daarna volgde in 1982 The Ballad Of The Fallen waarbij de focus lag op de rol van de VS en de instabiliteit in Centraal-Amerika.

In 1990 volgde Dream Keeper dat met gospel en ZuidAfrikaanse muziek verwees naar de apartheid in ZuidAfrika. In 2005 kwam Not In Our Name uit wat een aanklacht was tegen de ‘schurk’ die de Amerikaanse regering leidde. Daarop de door Carla Bley gearrangeerde This Is Not America (Pat Metheny), Amazing Grace en Adagio (Samuel Barber) als hoopvolle finale. Charlie Haden en Carla Bley zullen vergezeld zijn van Tony Malaby en Andy Shepperd (ts), Mike Rodriguez en Pat White (t), Matt Wilson (d), Alistair White (tb), Oren Marshall (tba), John Parricelli (g), Jason Yarde (as) en Jim Rattigan (hoorn).

Jazz Middelheim organiseert dit jaar jamsessies in samenwerking met deSingel. Deze zullen plaatsvinden in het Grand Café van deSingel van vrijdag 12 tot en met zondag 14 augustus.

Deze feestelijke 30ste Jazz Middelheim heeft alles in zich om weer snel uitverkocht te geraken. En er is nog goed nieuws, want Philip Heylen, schepen van Cultuur in Antwerpen, heeft financiële steun beloofd om het festival in 2012 een dag extra te laten duren!

Bernard Lefèvre

Randy Weston brengt de jazzprehistorie tot leven met een Tribute to James Reese Europe.

Info en tickets: www.jazzmiddelheim.be 2011/2

JM1102.indd 23

23

7/06/11 14:37

RT.BE HOEILAA Z Z A .J W WW

JE F

NEVE

TR IO

ZZ A J S E Z A P É DR HOEILAART LLEMA FINALISTEN ERTS Q UARTET 4 00 01 17 2 7 0 4 1 1

24

2011/2

A11001_AdvertentieJazzmozaiek2011.indd 1 JM1102.indd 24

.be 5 - 1755 Gooik || | vorm: arban

JEAN BL AUTE & E R IC M E L A E RT S

kmozaïek - Wijngaardstraat v.u. Peter Heyndrickx, Muzie

/09 4 2 9 0 / 2 2

JAZZ I E O H LAAR T2011

PROVINCIE VLAAMS • BRABANT

06/06/11 09:40 7/06/11 14:37

Jazz in’t Park

Avontuurlijker dan ooit!

E

O

Het festival wil een podium zijn voor de brede, moderne mainstream jazz, geworteld in bebop en postbop waarbij het accent ligt op zowel jonge als vooraanstaande jazzmusici in de Belgische jazzscene. Rond 16u staat er jong talent op het podium: Sander De Winnen Group, Moonwolf, Dacosse en Modern Bop Society.

Er wordt nauw samengewerkt met JazzLab Series, die enkele groepen extra naar voren schuift (zie kaderstuk).

Als topact staat er de eerste avond Narcissus, de groep rond Robin Verheyen (sax) met Clemens van der Feen (cb), Jozef Dumoulin (p& frh) en Flin van Hemmen (d). Alle vier de bandleden hebben hun strepen verdient in de jazz en impro wereld. Dit resulteerde in lovende woorden van en samenwerkingen met grootheden als Toots Thielemans, Tony Malaby en Branford Marsalis.

Op zondag is de absolute topper Nathalie Loriers met een nieuw trio en nieuwe composities.

Na meerdere jaren geëxperimenteerd te hebben met projecten waarbij het accent lag op het schrijven en arrangeren, keert Nathalie Loriers nu terug naar haar favoriete formule, die een grotere vrij-

heid van improvisatie en interactie mogelijk maakt waardoor elk lid van het trio zijn persoonlijkheid volledig tot uitdrukking kan laten komen. Nathalie Loriers nodigt hierbij de swingende drummer Rick Hollander (VS) uit, naast de vertrouwde bassist Philippe Aerts, die we ook geregeld bewonderen met zijn uitzonderlijke klasse bij o.a. Bert Joris en Philip Catherine.

Het tweede weekend is Radio Chopstick op zaterdag top of the bill. Het gaat om een hedendaags muziekproject dat in 2010 werd opgestart. Een eerste fase bestond uit het lanceren van een nonprofit, online muziekarchief waar opnames van diverse muzikanten gebundeld worden in ettelijke ‘mini’ producties die vrij te beluisteren zijn door een breed publiek op het inernet via de site van Chopstick records (www.chopstick.be). De focus ligt integraal op improvisatiemuziek en jazz. Een tweede luik van het Radio Chopstick verhaal dient zich nu aan, door samen met een deel van deze ‘pool’ van muzikanten een avondvullende voorstelling te presenteren op Jazz in’t park festival. In de filosofie van de ‘Radio’ wordt het een avond waar een selectie van kleinere bezettingen elkaar zullen

.be 5 - 1755 Gooik || | vorm: arban kmozaïek - Wijngaardstraat v.u. Peter Heyndrickx, Muzie

Over twee weekends, zaterdag 27 en zondag 28 augustus en zaterdag 3 en zondag 4 september, kan in het Gentse Zuidpark vanaf 16u tot ‘s avonds laat opnieuw gratis jazz beleefd worden. Jazz in’t Park is een organisatie van de Stad Gent met als bezielende programmator Jan Schiettekatte.

Z

T N 1

Narcissus Quartet: (v.l.n.r.): Jozef Dumoulin, Clemens van der Feen, Robin Verheyen en Flin van Hemmen 2011/2

09:40

JM1102.indd 25

25

7/06/11 14:37

Jazz in’t Park afwisselen op een dynamische manier, met ruimte voor interactie.

In het tweede deel brengen deze tien muzikanten samen in de vorm van een kleine bigband, een nieuwe creatie van de hand van Mathias Van de Wiele, speciaal voor deze gelegenheid gecompo-

neerd. Een wereldpremière dus!

Jazz in’t Park sluit op zondag 4 september af met Mâäk, de formatie van Laurent Blondiau, componist, trompettist en bugelspeler, met verder Guillaume Orti (as), Michel Massot (tuba) en Jeroen

Van Herzeele (ts). Altijd verrassend en bijzonder leuk om mee op te gaan in de bedwelmende muziek van deze toontovenaars.

Bernard Lefèvre

JazzLab Series op Jazz in’t Park Al meer dan vijftien jaren lang trekken JazzLab Series en Jazz in ’t Park aan hetzelfde zeel. Beiden trachten ze garant te staan voor de fijnste jazz van eigen bodem. Daarom draagt JazzLab Series al jarenlang een steentje bij aan de programmatie van dit Gentse openluchtfestival. Vaak krijg je dan een voorproefje te zien van wat er zoal aan tournees voor het volgende seizoen in petto staat.

Zo is bijvoorbeeld aNoo, de groep rond Anu Junnonen, een jonge Finse zangeres die al een hele tijd in Brussel woont. Rond haar stem schaart zich een stel muzikanten dat een heel apart klankenpalet

tevoorschijn tovert. Met Tuur Florizoone op accordeon, Dree Peremans op trombone, drummer Yves Peeters en bassiste Yannick Peeters. Zij toeren in februari van volgend jaar.

Pianist Ivan Paduart stelt een gloednieuw kwintet voor. Deze groep zal in januari 2012 door Vlaanderen trekken. Paduart heeft voor de gelegenheid een band samengesteld met o.a. saxofonist Jeroen Van Herzeele en trompettist Carlo Nardozza.

Daarnaast hebben we het onvergelijkelijke kwartet van gitarist en globetrotter Quentin Dujardin. Dit ensemble is er een van pure wereldklasse. Ver-

fijnde melodieën zullen het Gentse Zuidpark omtoveren tot de steppes van Mongolië of de woestijnen van Noord-Afrika.

Ook saxofonist en fluitist Manuel Hermia speelt met zijn trio een aan wereldmuziek refererende soort van jazzmuziek. Met hun concept van ‘rajazz’ exploreren ze het raakvlak tussen Indische raga en jazz.

Ten slotte een internationaal kwartet met wortels in Gent. Trompettist Bart Maris, die wij kennen van de Flat Earth Society en een paar dozijn andere formaties, nodigt 1000 uit. In dit improviserende viertal spelen ook de Nederlandse bassist Wilbert de Joode,

Manuel Hermia brengt zijn ‘rajazz’ concept op Jazz in’t Park.

de Amerikaanse drummer Michael Vatcher en de Duitse saxofonist Jan Klare.

En dit is slechts een kleine greep uit het programma van Jazz in’t Park. Gezellige sfeer, steengoede Belgische jazz en bovendien volledig

gratis! Je zal een heel goed excuus moeten verzinnen om dit te missen.

Frederik Goossens Meer info vind je op www.jazzlabseries.be

K E I R LY VOOR

IJD VOOR RIJVERS R T S D E W STSCH LIEDTEK

OPOËTEN NS EN EM LAGERFA H SC S, KER EN ROC APPERS VOOR R

ERLIJK KST UIT EDJESTE ALIGE LI F ST D N VEN.BE O ERLA FSCHRIJ UW NED CREATIE @ STUUR JO K IE R NAAR LY VZW, GUSTUS HRIJVEN OP 31 AU EATIEF SC R C , K IE OOR LYR LIEFDE V ERPEN. 00 ANTW AAT 36, 20 ZIRKSTR G OP JE TERU NT VIND EGLEME R D IJ R EDST EDIGE W HET VOLL .BE. HRIJVEN C EATIEFS WWW.CR

26

Ad_180x125.indd 2011/2 1

JM1102.indd 26

04/05/11 17:02

7/06/11 14:37

JazzMozaÏekJes Op 29 april vond de finale plaats van de tweejaarlijkse prijs voor jonge componisten BJoIcc, een initiatief van Brussels Jazz Orchestra samen met Flagey.

Finalist Jan torkewitz ontving de hoofdprijs van 3000 euro. Uit de 55 inzendingen uit 44 landen (Europa, Noord-Amerika, ZuidAmerika, Azië en Australië) koos een preselectiejury de vier finalisten: Kristof Bacso (35), Hongarije, George Dumitriu (29), Roemenië, Jesse Passenier (26), Nederland, Jon Torkewitz (34), Duitsland.

Tijdens de finale-avond kon het publiek het werk van de vier finalisten beluisteren in Flagey’s Studio 4 – het Brussels

Jazz Orchestra zorgde voor de uitvoering. Het werd een echte bigband night, met als opwarmer het Youth Jazz Orchestra, daarna brachten de vier finalisten hun werk en tijdens de beraadslaging van de jury volgde special guest Dave Liebman, samen met het Brussels Jazz Orchestra.

toni vitacolonna won recent de tweede prijs in de European keep an eye Jazz award voor de beste solist.

De wedstrijd werd georganiseerd door het Conservatorium van Amsterdam. De tweede prijs houdt in dat Vitacolonna

samen met andere Europese jonge jazzmuzikanten mag spelen op het Grahamstown National Youth Jazz Festival in ZuidAfrika begin juli.

In Johannesburg (Zuid-Afrika) werden de south african Music awards (SAMA) 2011 uitgereikt. Zangeres tutu Puoane en het Brussels Jazz orchestra wonnen met het album Mama Africa (Saphrane Records) in de categorie ‘Best Traditional Jazz Album’. Tutu Puoane nam de prijs in ontvangst. Mama Africa werd in februari 2010 uitgebracht. De tracklist van Mama Africa bevat Quincy Jones

Na drie edities van de Flemish Jazz Meeting (2005, 2007 en 2009) wordt in september de eerste editie van de Belgian Jazz Meeting georganiseerd. Bij iedere editie worden zo’n 60 à 100 internationale jazzorganisatoren en –journalisten uitgenodigd om kennis te maken met onze jazzscene. Een selectie van een 12-tal jazzgroepen stellen zich via een kort concert voor aan dit publiek van internationale professionelen. Naast de concerten is er tijd voor meetings en contacten, wordt er een catalogus opgemaakt, komt er een cd met muziek van de bands en een dvd met de concertfragmenten.

Door de verruiming naar een volledig nationaal event, is de organisatie door Jazz Brugge, De Werf, Muziekcentrum Vlaanderen en JazzLab Series nu uitgebreid met Jazz Together dat een samenwerkingsverband inhoudt tussen vrijwel alle door de Franstalige Gemeenschap erkende jazzorganisaties en Wallonie Bruxelles Musique.

De eerste Belgian Jazz Meeting vindt plaats in Brugge op 2, 3 en 4 september. De volgende edities zullen in Brussel (2013) en Wallonië (2015) doorgaan.

De selectie voor de BJM 2011 is als volgt voor Vlaanderen (alfabetisch): Joachim Badenhorst, De Beren Gieren, Hamster Axis of the one-click Panther, Christian Mendoza Group, Mixtuur (Tuur Florizoone), Jeroen Van Herzeele/Giovanni Barcella en voor Franstalig België: Collapse, Manu Hermia Trio, Nicolas Kummert “Voices”, Pascal Mohy Trio, Rackham (Toine Thys), Rêve d’Eléphant Orchestra.

Uit handen van president Barack Obama hebben saxofonist sonny rollins en orkestleider Quincy Jones 2 maart in het Witte Huis de national Medal of arts gekregen. Dat is de hoogste Amerikaanse staatsonderscheiding voor artiesten.

Naast Rollins en Jones kregen ook zes andere artiesten de onderscheiding, onder wie zanger/songwriter James Taylor, dichter Donald Hall en actrice Meryl Streep. De prijs wordt jaarlijks door de president uitgereikt aan individuen of groepen die zich hebben onderscheiden door een outstanding contribution to the excellence, growth, support and availability of the arts in the United States.

Eerder werd de prijs aan o.a. zangeres Ella Fitzgerald (1987), pianist Billy Taylor (1992), saxofonist Paquito D’Rivera (2005), trompettist Wynton Marsalis (2005) en pianist Hank Jones (2008) uitgereikt. De winnaars van de National Medal of Arts worden gekozen door de National Endowment of the Arts, de Amerikaanse staatsorganisatie voor de kunsten. (nieuwsredactie JazzFlits)

Jazzworkshop @ Brosella

Jazz

ritme sectie zondag 10 juli

- Bro

t Workshop me Jeff Ballard & ier Larry Grenad l sella, Brusse

Larry Grenadier & Jeff Ballard leren je het geheim achter elke geweldige groep: het perfecte samenspel tussen bas en drums.

Alle instrumenten welkom!

Praktisch Waar Brosella festival Wanneer 10 juli 2011, van 17u tot 18u30 Prijs € 15, € 13 (leden Muziekmozaïek) Info en inschrijvingen Tel. 02 532 28 38 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be (w Educatie w Jazz w Opleidingen w Workshops)

2011/2

JM1102.indd 27

27

7/06/11 14:37

JazzMozaÏekJes songs van Miriam Makeba die door een team van BJO-arrangeurs tot unieke BJO-arrangementen herwerkt werden: spannend en avontuurlijk met, zoals altijd, veel liefde voor de muziek.

Mama Africa is het derde album dat Tutu voor Saphrane Records opnam (www.saphrane.com)

gegeven. Een van de initiatiefnemers is het jazzmagazine Jazzzeitung. Eerder ontvingen o. a. pianist Paul Kuhn, trompettist Kenny Wheeler, pianist Wolfgang Dauner en orkestleider Carla Bley de prijs. De winnaar krijgt een sculptuur. (nieuwsredactie JazzFlits)

Bassist Dave holland krijgt 9 juli in Stuttgart de German Jazz trophy 2011. De prijs is bedoeld voor musici die de jazz een nieuwe impuls hebben

Edition Records en The Royal Academy of Music (UK) lanceren de kenny wheeler Jazz Prize als eerbetoon aan de 80-jarige Wheeler. De prijs zal

gaan naar een jong jazzmusicus die afstudeert aan de Royal Academy of Music. Het Britse label Edition Records steunt de prijs met een release van het debuutalbum voor de winnaar. De beoordelingscommissie bestaat uit Evan Parker, Nick Smart (jazzafdelingshoofd van de Academy) en Dave Stapleton (directeur Edition Records). De eerste toekenning zal gebeuren eind juni 2011. www.editionrecords.com www.ram.ac.uk

Arve Henriksen

De door North Sea Jazz jaarlijks uitgereikte Paul acket award gaat dit keer naar de Noorse trompettist arve henriksen. Deze ‘Artist Deserving Wider Recognition’ ontvangt naast de fysieke award een cheque ter waarde van 5.000 euro en krijgt een uitnodiging om op het North Sea Jazz Festival op te treden, op zaterdag 9 juli. Henriksen speelt momenteel met de band Supersilent. Hij bracht zijn eigen album Cartography uit op het label ECM. Op North Sea Jazz speelt hij met Jan Bang en Ingar Zach.

Maria Schneider

Maria Schneider dirigeerde tijdens het Spring For Music Festival in Carnegie Hall op vrijdag de 13de mei het Saint Paul Chamber Orchestra met Dawn Upshaw in de wereldpremière van haar nieuwste compositie, Carlos Drummond de Andrade Stories. Ze schreef nog een andere nieuwe compositie, Winter Morning Walks, geïnspireerd op de poëzie van Ted Kooser, dat ook door Upshaw en het Saint Paul Chamber Orchestra werd uitgevoerd. In het orkest zijn ook Frank Kimbrough (p), Scott Robinson (as, bkl) en Jay Anderson (b) opgenomen. Bovendien bracht Maria Schneider met haar eigen bigband het nieuwe repertoire op The Ojai Festival (12 juni), waarna ze optraden in Berkeley. Ze dirigeert in juli in Portugal de Orquestra Jazz de Matosinhos (concerten in Porto, Cascais en Coimbra) en treedt met de eigen bigband in october op in Barcelona, G.H. Luxemburg, Wenen, Zurich en Geneve. En naar jaarlijkse gewoonte resideert ze de week van Thanksgiving (24 november) in de Jazz Standard. www.mariaschneider.com

28

JM1102.indd 28

Het Sheraton Brussels Airport Hotel lanceert de eerste editie van de roger vanhaverbeke Bass trophy . De Belgische jazz verloor op 5 maart 2011 Roger Vanhaverbeke en als eerbetoon wil het Sheraton Brussels Airport Hotel – waar elke zondag een jazzbrunch georganiseerd wordt waarop hij vaak speelde – zijn naam verbinden aan een wedstrijd, de Roger Vanhaverbeke Bass Trophy 2011, die een talentvolle bassist zal bekronen.

“Roger Vanhaverbeke heeft twaalf jaar lang gezorgd voor de muzikale programmering van onze jazzbrunches”, verduidelijkt Ingrid Roekens, directrice van het Sheraton Brussels Airport Hotel. “We konden dit hoofdstuk gewoon niet afsluiten zonder herinnering aan deze legendarische figuur. Daarom organiseren we een wedstrijd die het talent van een specialist van zijn favoriete instrument wil bekronen.”

Contrabassisten en elektrische bassisten kunnen zich kandidaat stellen tegen 1 september 2011

met een opname (cd-r) van drie stukken te bezorgen. Een jury van specialisten – journalisten en programmamakers – zal drie finalisten selecteren. Daarna zal aan deze finalisten worden gevraagd om als trio op te treden tijdens een van de brunches van september, oktober en december 2011 in het Sheraton Brussels Airport Hotel. De jury zal dan vergaderen onder het voorzitterschap van Georges Tonla Briquet, jazzjournalist voor Jazzmozaïek en Brussel Deze Week, om een winnaar aan te duiden.

Naast de traditionele Trophy zal de winnaar van de wedstrijd een cheque ontvangen van 1.500 euro, aangeboden door het Sheraton Brussels Airport Hotel. Hij zal ook als kwintet kunnen optreden tijdens een Jazz Brunch in het Sheraton Brussels Airport Hotel, met eventueel een concert in de Lionel Hampton Jazz Club in Parijs. Info: frieda.catteeuw@starwoodhotels.com of +32 2 710 81 00

2011/2

7/06/11 14:37

LAATSTE NOOT Jazzdrummer Joe Morello is 12 maart in zijn woning in New Jersey overleden. Dat maakte het Amerikaanse radiostation NPR (National Public Radio) bekend. Morello, lid van het Dave Brubeck Quartet, werd 82.

Het grootste succes van het kwartet was ongetwijfeld het nummer Take Five uit het album Time Out (1959). Take Five is een geïmproviseerd stuk voor piano, sax, bas en drums – met een opmerkelijke drumsolo van Morello.

Morello groeide op in Springfield, Massachusetts, waar zijn muzikaal talent al op vroege leeftijd duidelijk werd. Hij leerde viool spelen en trad toe tot het Boston Symphony Orchestra. Als tiener liet hij de viool vallen voor drums.

Na de split van het Brubeck Quartet, in 1968, wijdde Morello zich aan het geven van muzieklessen.

De Amerikaanse violist Billy Bang is 11 april in New York overleden. Hij leed aan longkanker en was 63. Bang was een van de oprichters van het String Trio of New York.

Billy Bang (die eigenlijk William Walker heette) vond zichzelf niet op de eerste plaats violist, zo vertelde hij eens: “Not a violinist, but a jazz musician who happens to play that instrument. I knew I would never be rich. It was like accepting a nonmaterialistic approach to life.” Het String Trio vormde Bang eind jaren zeventig met John Lindberg en James Emery. In de jaren daarna speelde hij met de grote mannen van de freejazz, onder wie bassist William Parker, de saxofonisten Hamiett Bluiett en David Murray, orkestleider Sun Ra en trompettist Don Cherry. Bang nam een dertigtal platen op, waarvan meerdere voor Soul Note, Black Saint en Justin Time. (nieuwsredactie JazzFlits)

FOON Mastering Center Jacques Pelzer, Michel Herr, Steve Houben, Charles Loos, Ben Sidran, Irv Rochlin, Toots Tielemans, Ivan Paduart, Pierre Van Dormael, Bart Defoort, Michel Bisceglia, Mimi Verderame, Carlo Nardozza, Caroll Van Welden, Nathalie Loriers, Stefan Bracaval, Sam Vloemans, Roelofs & Lauscher, Alex Saldivar, Kirsten Cornwell, Andy Middleton, Chipin & Kaiya, Rod Spoelberg, ...

Mastering Service to the Record Industry since 1972 1972 - 2011 39 YEARS OF EXPERIENCE IN SERVICE OF THE MUSIC INDUSTRY = more than 30.000 references Pre-mastering and mastering with respect for your music Better masters for better mp3's and mp4's

By Appointment of Those Who Care FOON Mastering Center, Baron Carolylaan 55 - 57, 2500 Lier, Belgium Tel.: +32 3/480.46.61 - E-mail: info@foon.be - http://www.foon.be

Op de valreep bereikt ons het bericht dat jazzpianist Ray Bryant op 2 juni is overleden, 79 jaar oud. In 1955 verscheen zijn debuutalbum Meet Betty Carter and Ray Bryant op Columbia. Later scoorde hij hits als Cubano Chant en Little Susie. In zijn thuisstad Philadelphia speelde hij in de plaatselijke Blue Note met Charlie Parker en Miles Davis. Later trok hij naar New York. In 1959 nam hij daar ook in trio met Toots Thielemans The Soul Of Toots Thielemans (zie JM 1/2011) op. Hij begeleidde nog de zangeressen Carmen MacRae en Aretha Franklin.

de SINGER

vzw

9 sept. Sara Serpa Quintet (PRT) 24 sept. Grazzhoppa’s Bigband (B/FR) 1 okt. Tony Malaby / William Parker / Nasheet Waits (VS) 14 okt. ICP Orchestra (NL) 18 okt. Flat Earth Society (B) 4 nov. Samuel Blaser Quartet (CH/FR/VS)

deSINGER

Bavelstraat 35, 2310 Rijkevorsel INFO & RESERVATIES www.desinger.be of 03 380 10 10

2011/2

JM1102.indd 29

29

8/06/11 15:04

in in

• WORLD TRIO WO 28 SEP: 20U • € 10/8 Met: Evgeny Lebedev (piano), Haggai Cohen (bas) en Lee Fish (drums) WWW.ELEBEDEV.COM

• IVAN PADUART TRIO • MIXTUUR VR 16 SEP: 20U30 • € 16/14 Met: Tuur Florizoone (accordeon), Tutu Pouane (zang), Aly Keita (balafoon), Laurent Blondiau (trompet), Michel Massot (tuba, trombone), Nicolas Thys (contrabas), Chris Joris (percussie), Marine Horbaczewski (cello), Wendlavim Zabsonre (drums) en Nabindibo (choers polyphoniques Congolais) WWW.TUURFLORIZOONE.BE - WWW.JAZZLABSERIES.BE

• BERT JORIS QUARTET ZO 2 OKT: 20U30 • € 16/14 Met: Bert Joris (trompet), Dado Moroni (piano), Philippe Aerts (contrabas) en Dré Pallemaerts (drums) WWW.BERTJORIS.COM - WWW.MYSPACE.COM/BERTJORIS

• VIJAY IYER TRIO DO 13 OKT: 20U30 • € 16/14 Met: Vijay Iyer (piano), Marcus Gilmore (drums) en Stephan Crump (contrabas) WWW.VIJAY-IYER.COM

• FRED HERSCH TRIO DI 15 NOV: 20U30 - € 20/18 Met: Fred Hersch (piano), John Hébert (contrabas) en Eric Mcpherson (drums) WWW.FREDHERSCH.COM

• INSTANT COMPOSERS POOL ZA 18 FEB 2012: 20U30 - € 18/16 Met: Misha Mengelberg (piano, componist), Han Bennink (drums), Ab Baars (klarinet, tenorsax), Tobias Delius (tenorsax), Ernst Glerum (contrabas), Thomas Heberer (trompet), Tristan Honsinger (cello), Mary Oliver (viool) en Wolter Wierbos (trombone)

VR 14 OKT: 20U • € 12/10 (CD-VOORSTELLING) Met: Ivan Paduart (piano), Philippe Aerts (contrabas) en Dré Pallemaerts (drums) WWW.IVANPADUART.COM

• NATHAN DAEMS QUINTET WO 16 NOV: 20U • € 12/10 Met: Nathan Daems (tenorsaxofoon en klarinet), Bart Vervaeck (elektrische gitaar), Fulco Ottervanger (piano, keyboards), Sebastiaan Gommeren (contrabas) en Simon Segers (drums) WWW.MYSPACE.COM/NATHANDAEMSQUINTET

• TOM VAN DYCK & T-UNIT 4 ZA 26 NOV: 20U • € 10/8 Met: Tom Van Dyck (altsax), Ewout Pierreux (piano, fender rhodes), Mark Haanstra (contrabas) en Herman Pardon (drums)

• MULTITUDE VR 9 DEC: 20U• € 10/8 Met: Stefan Bracaval (fluiten, ms20), Chris Mentens (contrabas), Peter Verhelst (gitaar) en Nico Manssens (drums)

• BILL CAROTHERS TRIO ZA 17 DEC: 20U • € 12/10 Met: Bill Carrothers (piano), Nic Thys (contrabas) en Dré Pallemaerts (drums)

• JEF NEVE SOLO ZA 7 JAN: 20U • € 16/14 WWW.JEFNEVE.BE

WWW.ICPORCHESTRA.COM

• JACK MILLION BAND: THE BEST OF SWING ZO 19 FEB 2012: 15U - € 16/14 Met: Jack Coenen (leider/trombone), Ellen Bliek, Geralt Van Gemert (zang), Daniel Daemen, Tim Paters, Bernard Berkhout, Jean-Pierre Mouton, Rudi Colin (sax), Joris Minten, Jos Gijzen, Hinderik Leeuwe, Nando Van Westrienen (trompet), Markus Pohlen, Tim Daemen, Rob Cober (trombone), Ron Cuijpers (piano), Romain Van Beek (gitaar), Rob Zeguers (bas) en Patrick Eijdems (drums)

GRATIS BOLLEKE

bij elk jazzconcert in De Roma!

Per gekocht ticket ontvangt u een bon die u op de avond van het jazzconcert kan inruilen voor een gratis Bolleke Koninck.

WWW.JACK-MILLION.COM

• PHILIP CATHERINE PLAYS COLE PORTER VR 23 MRT 2012: 20U30 - € 16/14 Met: Philip Catherine (gitaar), Karel Boehlee (piano), Phillippe Aerts (contrabas) en Martijn Vink (drums) WWW.PHILIPCATHERINE.COM

Roma_JazzAd_jun11.indd 1

JM1102.indd 30

DE ROMA: TURNHOUTSEBAAN 286, 2140 BORGERHOUT RATAPLAN: WIJNEGEMSTRAAT 27, 2140 BORGERHOUT TICKETS: TICKETBALIE TURNHOUTSEBAAN 327, 2140 BORGERHOUT, 03 292 97 40 (WERKDAGEN: 9U30-12U30 EN 13U30-17U) + WWW.DEROMA.BE + WWW.RATAPLANVZW.BE + MARK SOUND, WOLSTRAAT 6, 2000 ANTWERPEN + FNAC

31/05/11 10:01

7/06/11 14:37

Jack’s Groove

The Rose Valleys In deze tijd van zomerfestivals en jong talent wedstrijden, denk ik terug aan mijn eerste jazzconcours tijdens de zomer van 1947.

Deze nationale Nederlandse Jazzwedstrijd vond plaats in theater Bellevue in Amsterdam en werd gepresenteerd door Lou van Rees.

Mijn trio was van Roosendaalse makelij en dus had ik de ludieke naam The Rose Valleys bedacht. We waren nog bloedjong en onze bassist speelde in een plusfour en de drummer en ikzelf liepen nog in een korte broek.

De bassist was nog te jong om een contrabas overeind te houden. Dus speelde die op een cello, die ik van mijn oom had geleend.

De drummer gebruikte een drumset van de Eerwaarde Broeders van St. Louis uit Oudenbosch.

We speelden 3 stukken: ’n Blues in C, vervolgens On the Sunny Side of the Street in C en tot slot In The Mood in C. Ik was twaalf jaar oud en de twee andere leden waren dertien.

Ik moet zeggen dat ik toen zenuwachtiger was dan bv. tijdens het NewYork Jazz Festival ’n paar jaar geleden.

Al had het weinig met jazz te maken, daar nam ook een groepje met Hawaïaanse muziek deel. Zij zouden na ons optreden. In hun band speelde een hoelameisje op een ukelele. En ze droeg een rieten rokje. Toen onze beurt voorbij was, moesten we snel het toneel af, want de Hawaïanen moesten zich in alle haast opstellen.

Onze drummer en ik hebben toen samen de zware basdrum van de Eerwaarde Broeders van St Louis uit Oudenbosch opgetild en van het toneel gesleurd. Ongelukkigerwijze konden we tijdens deze aftocht niet precies zien waar we liepen. We raakten onderweg vast en lieten daarom onze basdrum zakken om te zien wat het obstakel was.

Op dat moment begon de hoelajuffrouw te gillen. Een van de schroeven aan de rand The Rose Valleys (v.l.n.r.): Jack van Poll op piano, Ton Adan op drums van de basdrum was en Frans van Baal op (cello)bas. vastgeraakt in haar rieten rokje en toen wij de basdrum lieten zakken kwam er een pluk The Rose Valley’s zijn nog blijven bestaan tot we gedrieën afgestudeerd zijn op de stro mee naar beneden. middelbare school. De drummer Ton Adan Je kon nog net de roze kleur van haar onwerd medisch specialist, de bassist Frans derbroekje zien. Maar er was geen tijd en van Baal had een welvarende modezaak en ook geen alternatief en dus moest ze zo opik ben de enige van de drie, die is blijven treden. Ze mocht zich vooral niet naar het musiceren. publiek omdraaien. Ze ging dan ook na haar De naam Rose Valley’s bestaat nog steeds in laatste nummer letterlijk zijdelings af.

Roosendaal, maar dan tegenwoordig als een Volgens mij werd op een of andere manier Country Music orkest. Ik vraag me wel eens de jury door dit voorval beïnvloed want zij behaalden de 3e prijs en wij eindigden af of die zich realiseren waar de oorsprong van die benaming vandaan komt… slechts op de zevende plaats.

2011/2

JM1102.indd 31

(Foto: archief Jack van Poll)

Jack van Poll

31

7/06/11 14:37

BLINDFOLD TEST

Bram De Looze Nauwelijks twintig is hij, en Bram De Looze geldt nu al als het belangrijkste pianotalent van de Belgische jazz. Met het LAB-trio (met Anneleen Boehme op bas en Lander Gyselinck op drums) speelt Bram zowel originele composities van de drie bandleden als standards. Hij zit ook achter de piano van het Youth Jazz Orchestra. Bram studeert aan het Lemmensinstituut bij Ron Van Rossum en bouwde al een enorme jazzkennis op. We lieten hem enkele frisse jazzstukken horen, benieuwd naar zijn commentaar.

C Minor Complex, uit The New Tristano, Atlantic, 1962.

Lennie Tristano, p (na het openingsakkoord) Tristano! Ik heb echt jarenlang zitten oefenen op wat hij speelt. Niet om hem te kopiëren, wel om die stijl te pakken te krijgen. Met het LAB-trio spelen we Lennie’s Pennies. Dat stuk heb ik leren kennen in de versie van Charlie Haden’s Quartet West. Pas nadien heb ik Tristano’s originele versie gehoord. Die swingt veel meer, vind ik. Ik ben zeker beïnvloed door Tristano. Drie jaar lang heb ik keihard naar hem geluisterd. Vooral die manier van fraseren is boeiend. Ik ben ook verzot op die ritmische verschuivingen, hoe hij telkens terug op de beat komt. Dat is héél sterk, ook harmonisch. Met van die blokakkoorden die veel kracht uitstralen. Tristano krijgt vaak het verwijt te mathematisch te werk te gaan, maar mij komt het natuurlijk over. Zijn opnames met Warne Marsh en Lee Konitz: zo mooi! En dan was de man nog blind ook!

Jack DeJohnette Central Park West, uit Special Edition, ECM, 1979. Jack DeJohnette, p, d; Arthur Blythe, as; David Murray, bcl; Peter Warren, b (Bij de piano-intro) Dit doet me denken aan Keith Jarrett of Paul Bley. Ik dacht eerst aan Jarrett, Charlie Haden en 32

JM1102.indd 32

Paul Motian. Dit klinkt in ieder geval als iets van begin jaren zeventig. Die basklarinet: toch niet Eric Dolphy?

(Als de piano stopt en Jack achter de drums plaatsneemt:) Ik mis de piano niet. Van muziek zonder piano leer je als pianist ook heel veel. Ik dacht even: dit is Jack DeJohnette, maar neen, hij is het niet. (achteraf) Is het dan toch Jack DeJohnette? Tja, natuurlijk: hij speelt ook piano. Ik herinner me een tvshow met het Keith Jarrett-trio waarin Jarrett, Gary Peacock en DeJohnette elk niet hun eigen instrument bespeelden. Je hoorde toen nauwelijks verschil, zo universeel zijn die gasten. Toen zat Jack dus ook achter de piano. Hij heeft ook een cd uit waarop hij alleen piano speelt. Ik ken hem van bij Keith Jarrett, en van bij Miles Davis natuurlijk. Maar die piano-intro klinkt echt wel als Keith Jarrett, of desnoods Paul Bley.

zijn naam. Mijn pianoleraar Ron Van Rossum had me hem wel al aangeraden. Over die platte handen op het klavier, daar kan een leraar niet veel over vertellen op het conservatorium. Daar komen vooral academische pianisten aan bod, terwijl ik ook Andrew Hill of Herbie Nichols wil ontdekken, niet alleen Brad Mehldau of Herbie Hancock.

Don Pullen

(Onmiddellijk) Dit is Lidlboy! Hier ben ik echt wel fan van, van heel die band. Die akkoorden, wat is dát allemaal! Hier ben ik echt gek van. Vroeger luisterde ik wel naar Amon Tobin of Aphex Twin. Dan heb ik lang niet meer naar elektro geluisterd. Tot ik Craig Taborn ontdekte. En dit dus. Ik ken niet veel West-Vlamingen die zo spelen (lacht). Deze muziek is heel complex, maar is toch nog altijd te volgen. Wellicht heel erg doorgecomponeerd. Dit spreekt me heel erg aan en doet me zelf ook zin krijgen om nog eens opnieuw achter mijn Fender Rhodes te kruipen en wat effecten uit te proberen. Lynn Cassiers heeft hier ook een heel persoonlijke manier van zingen. Eric Thielemans: van die drummer ben ik een zware fan. Ze hebben allemaal hun persoonlijke stijl ontwikkeld en dat is toch het allerbelangrijkste in de muziek.

Andre’s Ups and Downs, uit Random Thoughts, Blue Note 1990. Don Pullen, p; James Genus, b; Lewis Nash, d Dit begint als een Barry Harris of Tommy Flanagan. Of is het Jaki Byard? De opname dateert volgens mij van ergens rond ’85. (als Pullen met zijn vlakke hand zijn vermaarde watervaltechniek demonstreert) Wie zoiets al in de jaren 40 deed is Willie Jones. Is dit Sun Ra? Dit stuk was zeer klassiek begonnen, maar nu veegt de pianist ostentatief zijn voeten aan alle conventies. Ik denk dat veel mensen bij die vlakke-handen-passages zullen afhaken. Maar ik verveel mij niet. (achteraf) Don Pullen? Ik ken alleen

Jozef Dumoulin & Lidlboy Test#3, uit Trees are Always Right, 2009, Beejazz.

Jozef Dumoulin, keys, effects; Lynn Cassiers, stem; Bo Van der Werf, bariton sax; Eric Thielemans, d

2011/2

7/06/11 14:37

foto: Michael Wilson

Lennie Tristano

Blindfold test: BRAM DE LOOZE Keith Jarrett Radiance, part 8, uit Radiance, ECM, 2005.

Keith Jarrett, p.

Dit begint poppy. Er zit toch ook wel wat gospel in. Wat een mooie akkoordenprogressie.

Is dit Keith? Tja, wie kan het anders zijn. Opgenomen in Carnegie Hall? Neen? Dan moet het die cd uit Tokyo en Osaka zijn. Hier hoor je ook echt dat Keith zeer veel klassiek in zich heeft. Zijn piano is opgenomen als een klassieke piano. En toch klinkt dit als een volwaardig gospelnummer. Ik heb aanvankelijk héél veel naar Keith geluisterd. Zijn tofste werk vind ik zijn beginperiode met Charlie Haden en Paul Motian. Nu luister ik meer naar Paul Bley, of Masabumi Kikuchi, de pianist van Paul Motian.

E.S.T. The Rube Thing, uit Live in Hamburg, Act, 2007. Esbjörn Svensson, p; Dan Berglund, b; Magnus Öström, d Een ECM opname? Klinkt in ieder geval Scandinavisch.

E.S.T.? Ik hoor Esbjörns stijl heel graag. Dit trio is bijzonder goed op elkaar ingespeeld. Veel herhaling, maar er komt telkens iets nieuws

bij. Dit trio doet me soms denken aan Jef Neve, hoewel dit echt wel Scandinavisch klinkt. Er zit veel groove in.

Ze zijn fantastisch goed, die gasten. Ik heb hen gezien op GentJazz, en zelfs een cd laten handtekenen voor Anneleen (bassiste van Lab-trio). Ik moet toen zestien zijn geweest. Toffe muziek, ideaal voor een festival, ook door de effecten die ze gebruiken. Zeer energiek, volle bak vooruit. Dit is het tegenovergestelde van Paul Motian, die zeer minimalistisch is. Ik hoor hier toch ook veel klassiek in. Veel effecten, en dat voor een akoestisch trio!

is hij een van de grootste hedendaagse jazzpianisten.

Dit is een stuk van de cd Ten, met Tarus Mateen en Nasheet Waits. Fantastisch. Tarus is een van de weinige elektrische bassisten die ik graag hoor, op een fretloze bas, al klinkt hij eigenlijk als een akoestische bas.

Jason Moran

Dit doet me denken aan de soloplaat van Brad Mehldau.

Neen, hij is het niet. Lijkt ook wel wat op Keith Jarrett. Is dit opgenomen in de Carnegie Hall? (neen, de Jordan Hall, Boston) Dit lijkt wat op een moderne versie van Andrew Hill, maar dan toegankelijker. Komt me bekend voor, al weet ik niet wie het is. Klinkt zeer recent, dat wel. Ik hoor er zelfs wat Olivier Messiaen in. Abdullah Ibrahim misschien? Uri Caine is het niet, daarvoor klinkt het wat te braaf. (achteraf) Ik ken Freds live-cd uit het Bimhuis. Die is heel goed. Ik heb hem onlangs nog gezien in de Jazz Standard in New York. Maar dat was een vreemd concert. Ik ben niet zo’n fan van Fred, al is die cd uit het Bimhuis wel zeer goed.

Blue Blocks, uit Ten, BlueNote, 2010. Jason Moran, p; Tarus Mateen, elb; Nasheet Waits, d (na enkele seconden) Jason Moran! Een van mijn favoriete pianisten. Vorige zomer gezien op North Sea Jazz festival, een van de beste concerten die ik ooit heb gezien. Moran is een pianist die veel voelt voor Andrew Hill en Jaki Byard. Je hoort die invloeden, maar hij kopieert zeker niet. Hij integreert wel elementen van zijn voorbeelden in zijn eigen spel. Hij gaat nog altijd voor zijn eigen ding.

Hij speelt soms zo complex dat het publiek niet meekan, en toch blijft hij toch zo poulair. Hij zit echt op de rand van wat echte kenners waarderen en wat het grote publiek aankan. Samen met Vijay Iyer en Craig Taborn

Fred Hersch My Old Man, uit Let Yourself Go, Nonesuch, 1998.

Fred Hersch, p

Muziekkeuze en reacties opgetekend door Peter De Backer

zondag 11 september

The Ballroom orchesTra donderdag 27 oktober

Phronesis + ifa Y Xango woensdag 2 november



nicholas PaYTon seXXXTeT + The reBirTh collecTive zondag 19 februari

Jo hermans KwarTeT en heT vlaams radio Koor zaterdag 21 april

foto: Michael Wilson

sTaceY KenT

JM1102.indd 33

DE WARANDE TURNHOUT 2011/2 WWW.WARANDE.BE // 014416991

33

7/06/11 14:37

Holland Muziekland

Te allen tijde mooi Mischa Andriessen Een uiting van provincialisme – en terwijl België naarstig naar een regering blijft zoeken, wordt Nederland in rap tempo provincialer – is dat appreciatie uit de grote buitenlanden veelal noodzakelijk is om kunst van eigen bodem op waarde te schatten.

Er was een tijd dat pianist Wolfert Brederode voornamelijk in het buitenland optrad. Tot hij bij het roemruchte ECM label onder contract kwam en na de sterke cd Currents recentelijk de ijzersterke cd Post Scriptum uitbracht. Het was niet voor het eerst dat Brederode een overtuigende cd op de wereld zette, maar dit keer werd het van alle kanten opgemerkt en waren de loftuitingen bovendien niet van de lucht. De recensent van De Volkskrant kende bijvoorbeeld het maximale aantal sterren toe.

Als iets erg naar, vreemd of angstaanjagend is – zoals een jongeman die in een Mercedes naar een winkelcentrum rijdt en daar lukraak wat mensen overhoop schiet, wordt gezegd dat het on-Nederlands is; zoals de al te intieme tango die de pers danst met de almaar meer naar de gunst van het grote publiek hengelende politici steevast als ‘Amerikaanse toestand’ werd aangeduid.

Nederlandse kunstenaars die naar eenvoud streven, die de kunst van het weglaten beheersen en die de uiterste consequentie uit hun opvattingen trekken.

Puntin, bassist Mats Eilertsen en drummer Samuel Rohrer dachten daar anders over en nu is het een van de meest indringende composities op die nieuwe cd Post Scriptum.

Zo heeft Brederode besloten dat hij niet te hard en te snel wil spelen. Waarom? Omdat het ten koste gaat van de klank van de piano en voor hem is de klank essentieel. De piano moet te allen tijde mooi klinken.

Zoals het voor menigeen wennen is dat Nederlandse politici nu net als hun collega’s in grote buitenlanden schaamteloos verkondigen wat naar verluidt de massa horen wil en hun beleid bepalen aan de hand van emoties en vermoedens en niet op basis van argumenten, zo zal het voor sommigen wellicht moeilijk voorstelbaar blijven dat een jonge pianist in Den Haag prachtige muziek componeert en speelt die wereldwijd op waarde wordt geschat. Nu dus ook in dat kleine land dat steeds beter wordt in datgene waarin het niet zou moeten uitblinken namelijk kleinzielig zijn.

Wolfert Brederode

Maar ook wat uitzonderlijk goed is, wordt dikwijls on-Nederlands genoemd. Alsof hier te lande jaar in jaar uit alleen middelmatigheid is voortgebracht. Wolfert Brederode is zo Nederlands als maar zijn kan. Hij staat volop 12/08/08 in de rijke 9:48:51 traditie van SABAM_JAZZZ_08_03b.pdf

De schijnbare eenvoud van zijn muziek brengt Brederode soms zelf ook aan het twijfelen. Zijn stuk Angelico durfde hij in eerste instantie bijvoorbeeld niet aan de drie muzikanten uit zijn kwartet voor te leggen. Dat repeterende thema – te eenvoudig toch? Maar klarinettist Claudio

Dat uit zich onder meer in een schandalige, onverantwoorde en met een pesterig plezier opgelegde bezuiniging op het kunstenbestel. 200 miljoen moet op een totaal budget van 500 miljoen worden bezuinigd. Straks is Nederland misschien ook een ‘Sahara of the bozart’ zoals journalist H.L. Mencken het Amerikaanse zuiden ooit typeerde, maar laat ik eens een on-Nederlands optimisme betonen: Wolfert Brederodes Post Scriptum pakken ze niet meer af.

Wolfert Brederode Quartet – Post Scriptum (ECM Records/Challenge Records) www.wolfertbrederode.com

SABAM

C

wenst alle jazzartiesten veel succes

M

J

CM

MJ

CJ

CMJ

N

UWE NIE SITE !

B E W m.be

.saba www

34

JM1102.indd 34

Aarlenstraat 75-77 1040 Brussel Tel. 02/286.82.11 info@sabam.be www.sabam.be

2011/2

7/06/11 14:52

Album Souvenir

Things To Come Marc van den hoof Eén keer heb ik het voorrecht g eh ad H ug o Claus privé te ontmoeten. In 2002 had hij het gedichtendagbundeltje De Groeten geschreven. Hij was bereid die tien gedichten voor te lezen voor de radio voor uitzending op gedichtendag – tien gedichten, één om het uur. Claus was meteen bijzonder vriendelijk en charmant. Maar toen bij de kennismaking bleek dat ik niet uitsluitend met literatuur maar ook en zelfs vooral met jazz bezig was, zal ik niet zeggen dat het ijs brak, want er was helemaal geen ijs dat moest gebroken worden, maar de toon van het gesprek veranderde. Jaja, hij was ooit ook wel echt een jazzliefhebber geweest, maar was de jazz op den duur toch enigszins uit het oog verloren. Of er in de jazz nog iets te beleven viel, wou hij weten, en wie zoal de jazzmen waren naar wie hij eens moest luisteren. En hoe het met Misha Mengelberg was? En toen las hij z’n tien gedichten voor. Zelden of nooit een dichter z’n gedichten zo zien en horen lezen: alsof het muziek was, de maat slaand met z’n rechterhand en proevend van elke klank, van elk openlijk of verdoken rijm. Misschien was het de gedachte aan de jazz.

Ik had het al eerder meegemaakt: niemand minder dan de ‘traditionalist’ Hubert Van Herreweghen vertrouwde me ooit toe dat je misschien toch beter iets van jazz wist als je z’n poëzie naar behoren wou voorlezen.

Hij kende en kent overigens de poëtica van Paul van Ostaijen uit het hoofd. En op een dag was Hofland voor een interview met één van de collega’s op de radio te gast. Ik zat een jazzprogramma in elkaar te knutselen en hij keek mee over m’n schouder: “Jazz! Dat is toch nog altijd het mooiste dat er is”, moedigde hij me aan. En die ene keer dat Toon Tellegen genomineerd geweest was voor een Gouden Uil in de categorie jeugdliteratuur, maar de Uil net niet had gekregen: “Ach, niet erg, mij kan niets meer overkomen: ik heb Coltrane meegemaakt in ’61 in het Concertgebouw!”

Aan al die momenten tegelijk moest ik telkens weer denken bij de lectuur van CC – een correspondentie, een brief- en mailwisseling tussen Bernlef, Remco Campert en Theo Loevendie, waarbij telkens één van de drie ‘in CC’ deelgenoot wordt gemaakt, met dien verstande dat het hem vrij staat ook als CC-er te reageren op een brief die niet expliciet aan hem is gericht.

Een beetje een ingewikkeld idee, zo op het eerste gezicht, maar het levert aanstekelijke lectuur op. In ons geval natuurlijk ook weer omdat die nu toch al lichtelijk bejaarde heren het niet kunnen laten en het toch telkens weer over hun gezamenlijke jeugdliefde hebben: de jazzmuziek. Campert is de oudste: geboren in 1929 en inmiddels dus éénentachtig. Dan komt jazz-

speler en componist Loevendie: °1930.

En Bernlef is met z’n drieënzeventig de jongste. Loevendie die bij elke première van een nieuw ‘ernstig’ werk uit de mond van de Nederlandse koningin verneemt dat hij toch wel een ‘moeilijke’ componist is, fleurt weer op als hij nog eens gevraagd wordt als jazzman. Bernlef schrikt er niet voor terug bij nacht en ontij z’n jazzpianistieke ideeën ten gehore te brengen. En Campert wil zo van z’n 78-toeren platen af: Miles Davis op Capitol met het nonet, Monk met z’n sextet op Blue Note, Charlie Parker, Bud Powell, Lennie Tristano, Howard McGhee op Dial ... Maar er is bij verzamelaars minder belangstelling voor dan ze hadden gedacht. Wat ze vooral willen is nog eens met z’n drieën luisteren naar Things To Come door Dizzy z’n eerste bigband. Daarmee was immers ooit op een dag alles opnieuw begonnen.

Things To Come, nu alles bijna voorbij is.

En toen las Hugo Claus het laatste van z’n tien gedichtendaggedichten. Het heette Verdwaald liedje. En het laatste vers ervan luidt: amaai amaai amaai. De groeten.

Hugo Claus – De Groeten – Gedichten ter gelegenheid van de 3e gedichtendag in opdracht van Poetry International – De Bezige Bij, mei 2002 Henk Bernlef / Remco Campert / Theo Loevendie – CC. Een correspondentie – Uitgeverij Bas Lubberhuizen, 2011

2011/2

JM1102.indd 35

35

7/06/11 14:38

Interview

World Trio

Uit verschillende hoeken van de wereld World Trio zorgde in 2010 voor een unieke hattrick tijdens de wedstrijd van Jazz Hoeilaart: beste groep, beste solist (piano) en beste vertolking van een opgelegd werk. Bovendien was de bassist vier jaar geleden al bekroond als beste solist.

Het verhaal van World Trio is dat van zovele anderen. Drie jonge muzikanten ontmoeten elkaar tijdens hun muzikale studies en richten samen een groep op.

Alleen neemt het bij de meesten net wat meer tijd in beslag om zich in de kijker te spelen. Deze heren komen via de grote poort binnen.

Toen ze hun kandidatuur instuurden voor Jazz Hoeilaart, hadden ze zelfs nog geen echte groepsnaam. Wel deden ze elk apart reeds ervaring op bij diverse andere projecten. Hierbij een eerste kennismaking.

Haggai Cohen (bas) Haggai Cohen groeide op in Israël. “Dat weerspiegelt zich onmiskenbaar in alles wat ik doe maar zoals bij vele jongeren was rock mijn eerste interesse.

Tijdens mijn middelbare studies kwamen jazz en klassiek daar eveneens bij. Op een bepaald punt moest ik kiezen: klassiek of jazz. Niet evident want ik maakte ondertussen deel uit van het Young Israel Philharmonic Orchestra. Aangezien ik echter helemaal in de ban ge-

Haggai Cohen

36

JM1102.indd 36

raakte van improvisatie was de keuze duidelijk. Ik trok naar het New England Conservatory in Boston. Daar ontmoette ik Evgeny en Lee die aan het Berklee College Of Music studeerden. Momenteel woon ik echter in San Francisco, wat het repeteren er niet makkelijk op maakt. De bedoeling is wel dat ik terug naar New York keer. Ondertussen speel ik tevens bij The Secret Music Project. Er zijn duidelijke parallellen met World Trio. Beide groepen combineren folk met jazz, zij het op een ander niveau. Bij World Trio is de inspiratiebron vooral Oost-Europees terwijl Arabische tonen meer kleurbepalend zijn bij de SMP.” Zijn muzikale interesses reiken zeer ver. “Radiohead is mijn favoriete band. Tom Yorke is een genie. Zowel muzikaal als technisch zit hij op het hoogste niveau en toch spreekt hij een brede laag van het publiek aan. Vele grote muzikanten maken fantastische muziek maar je moet eerst de nodige achtergrondkennis hebben om er iets van te begrijpen. Op die manier sluit je op voorhand heel wat mensen uit omdat ze geen direct aanknopingspunt vinden. Dat is niet zo bij Radiohead. Respect dus!”

Evgeny Lebedev (piano) De Russische Evgeny Lebedev is diegene van de drie met de meeste ervaring. Hij maakte al een tiental cd’s waaronder drie onder eigen naam. Zijn afgelegd parcours was tot nu toe heel kleurrijk.

Evgeny Lebedev:

“Iemand die ons aan het werk zag, raadde aan om een demo naar Jazz Hoeilaart te sturen.

We hadden zelfs nog geen echte groepsnaam op dat moment!”

“Tijdens mijn kinderjaren leerde ik volksliedjes op accordeon spelen. Het was niet mijn eerste keuze maar vaders wil was wet. Tot ik op mijn vijftiende een jazzgroepje aan het werk zag met gasten van dezelfde leeftijd. Mijn besluit stond vast: het was dit of niets.” Lebedev schakelde over van accordeon op piano, volgde les aan verschillende scholen waaronder de beroemde Russian Academy of Jazz, ging daarna verder studeren in Helsinki om uiteindelijk dankzij een beurs aan het Berklee College of Music in Boston te belanden. Zijn belangrijkste les: “De interesse voor mijn eigen cultureel verleden is hier ontstaan. In Rusland is jazz volledig op Amerikaanse leest geschoeid terwijl in Amerika zelf veel meer ruimte is om je eigen ding te doen. Het was voor mij de omgekeerde wereld.” Sindsdien speelde hij met grote namen als Marcus Miller, Joe Lovano en Jack DeJohnette. Eigen opnamen waren er eveneens reeds. Twee op Russische labels en

2011/2

7/06/11 14:38

Interview: World Trio

Evgeny Lebedev

eentje in eigen beheer, From East To West. Ook al probeert hij met zoveel mogelijk andere artiesten te spelen, toch ligt de focus momenteel volledig bij World Trio.

Lee Fish (drums) Na de middelbare school schreef Lee Fish zich in aan het Berklee College Of Music. Hij had net de wereld van de jazz ontdekt. Met soul, wereldmuziek en rock was hij al lang vertrouwd via de platen van zijn ouders. Aanvankelijk ging het richting fusion tot iemand hem werk uit Miles zijn beginperiode liet horen. “Ik hield meteen van die klankkleur en de manier waarop hij eigen ideeën naar voor bracht en verder uitdiepte.” Naast zijn activiteiten bij World Trio maakt Fish tevens deel uit van het Mike Tucker Quartet waarmee hij twee platen opnam. Hij speelde ook een tijdje bij Esperanza Spalding. “Een zeer aangename ervaring”.

World Trio De groepsnaam is snel maar heel bewust gekozen, vertelt Lebedev. “We komen uit verschillende hoeken van de wereld en spelen wereldmuziek in de brede zin van het woord door al onze individuele invloeden.” Dat Dave Holland samen met Kevin Eubanks en Mino Cinelu in 1995 reeds een plaat uitbracht met de titel World Trio wisten ze niet. Cohen: “Die moeten we dringend eens beluisteren.” Voor het componeren werken ze momenteel nog apart, met Lebedev in de rol van hoofdcomponist. “Ik breng meestal de ideeën aan maar de finale afwerking gebeurt wel onder elkaar. Als trio spelen we

ondertussen al een tijdje samen.

We leerden mekaar kennen tijdens jamsessies op maandagavond in een lokale club van Boston. Op een bepaald moment kreeg ik een aanbod om op te treden met een eigen trio. Ik vroeg aan Haggai en Lee of ze interesse hadden. Iemand die ons aan het werk zag, raadde aan om een demo naar Jazz Hoeilaart te sturen. We hadden zelfs nog geen echte groepsnaam op dat moment!”

Concrete opnameplannen zijn er nog niet. “We hopen dat de concerten van onze komende Belgische tournee opgenomen worden want de energie van een live plaat is toch wel anders dan deze die je op een studioplaat terugvindt.” Over het spelen van standards hebben ze zo hun eigen idee. “Natuurlijk staan die op ons repertoire maar enkel voor de repetities, niet voor de optredens,” vertelt Cohen. “We kennen dat materiaal dus wel en hopelijk merkt het publiek dat tijdens onze concerten maar als ik naar iemand ga luisteren wil ik originele nummers horen van de artiest zelf.” Hun benadering van het opgelegde werk tijdens de wedstrijd in Hoeilaart was dan ook heel onorthodox, gaat Cohen verder.

“We gooiden alles ondersteboven met een volledig nieuw arrangement, aangepaste melodie en zelfs een verschillend ritme. Op die manier maakten we er een World Trio-nummer van. Blijkbaar met de goedkeuring van de componist want hij zat mee in de jury.”

Georges Tonla Briquet

Laureaatconcerten 2011 do 15/09: The Mood (Hasselt) vr 16/09: Kulturzentrum Triangel (Sankt-Vith) za 17/09: De Werf (Brugge) zo 18/09: 11u30 Druivenfeesten (Hoeilaart)

20u00 De Sjruur (Maaseik) di 20/09: Schoolvoorstelling (Jezus-Eik) do 22/09: The Music Village (Brussel) vr 23/09: Jazzzolder (Mechelen) za 24/09: Jazz l’F (Dinant) di 27/09: El Negocito (Gent) wo 28/09: Rataplan (Antwerpen) vr 30/09: Zaal Ootello (Mol) za 01/10: Herdershoeve (Eernegem)

Lee Fish 2011/1 2011/2

JM1102.indd 37

37

7/06/11 14:38

The New Gary Burton Quartet Common Ground (MAC 1061) Wist je dat Gary Burton 1 van de eerste muzikanten was die de vibrafoon met 4 stokken bespeelde?

De pionier en Grammy winnaar ontdekt met dit album opnieuw de combinatie tussen jazz en vibrafoon.

Common Ground brengt 10 spannende songs, waarvan 6 originele en nieuwe composities.

Ontdek deze grootmeester opnieuw met deze nieuwe plaat op Mack Avenue!

“This band is proving to be one of the standout bands of my career” - Gary Burton

Sean Jones

Gerald Wilson Orchestra

Sachal Vasandani

No Need For Words

Legacy

HI-FLY

(MAC 1057)

(MAC 1056)

(MAC 1060)

“Mr. Jones is a trumpeter with an incisive tone and a firm grasp of jazz traditions.”

- New York Times

De legendarische componist en orkestrator Gerald Wilson stelde een fantastische orkest samen om een album met tributes en portraits te vullen. In het orkest oa. Antonia Hart, Dick Oatts, Kamasi Washington, Ron Blake, Jay Brandford, Gary Smulyan, Dennis Wilson, Douglas Purviance, Luis Bonilla, Alan Ferber, Sean Jones, Frank Greene, Jeremy Pelt, Tony Lujan, Freddie Hendrix Mike Rodriguez, Renee Rosnes, Anthony Wilson, Peter Washington en Lewis Nash

“What makes a jazz singer has more to do with a set of tools and instincts, and by that measure Sachal qualifies as one of the stronger new arrivals in the field...

The flexibility of Mr. Vasandani’s phrasing would mark him as a jazz singer whether or not he ventured any scat choruses...he’s a jazz singer with good ideas, including some about what a jazz singer can be.”

- New York Times

Sean Jones is op 10 juli te zien op het North Sea Jazz Festival als onderdeel van het “tribute to Miles” optreden.

38

FOR MORE INFORMATION ABOUT CHALLENGERECORDSINT. AND ARTISTS: WWW.CHALLENGERECORDS.COM

2011/2

mckavnue [11-500] JM1102.indd 38 advertentie.indd 1

HOME OF CREATIVE MUSIC

07-06-11 12:24 7/06/11 14:38

11 12:24

Nieuw op cd/dvd redactie:

DeaDlIne volgend nummer:

Mischa Andriessen, Patrick Bivort, Peter De Backer, Chris Joris, Bernard Lefèvre, Georges Tonla Briquet, Marc Van de Walle

Te bespreken cd’s, dvd’s en ander audiovisueel materiaal graag ten laatste op 5 augustus 2011 op de redactie: Jazzmozaïek, Laarstraat 105, 2610 Wilrijk-Antwerpen (België).

Smaak De stroom aan releases is niet meer te stuiten. Naast de traditionele distributiekanalen heeft internet de weg geopend naar een wereldwijd aanbod. Daar alles in proberen te volgen, zeker als je jazz in de brede zin interpreteert, is quasi onmogelijk. We zien ons genoodzaakt om in de beperking ons meesterschap te tonen. De Belgische producties liggen ons uiteraard nauw aan het hart, en internationaal eisen de grote namen altijd aandacht. Een goede mix van jong en gevestigd talent willen we niet uit de weg gaan. Als je maar goed leest wat de muziek voorstelt, want zoals gezegd: over smaak valt niet te redetwisten!

Bernard lefèvre

the ambush Party Idem

Diego Barber the choice

De Platenbakkerij/ToonDist – 39:46

Sunnyside Records – 71:53

Niet weinigen zijn allergisch voor wat impro wordt genoemd en niet zelden denigrerend als piepknormuziek wordt weggezet. Het internationale vanuit Nederland opererende kwartet The Ambush Party komt uit die voor sommigen beruchte Amsterdamse vrije improvisatiescene, maar heeft zo’n frisse en verrassende debuutplaat afgeleverd dat ze daarmee mogelijk wel de nodige impro-haters van hun aversie afhelpt. Pianist Oscar Jan Hoogland en cellist Harald Austbø verkennen met evenveel spelvreugde als verve het volledige klankspectrum van hun instrumenten waarbij de warme, bluesy tenorsax van de soms pesterig stoïcijns spelende Natalio Sued als een ordescheppend contrast dient. De voor freejazz typerende woeste chaos ontbreekt niet, maar de veelal korte stukken laten horen dat The Ambush Party een geenszins beperkt palet heeft.

Er wordt intelligent, gepassioneerd en vooral ook geestig gemusiceerd waarbij het belang van een echte groepssound nooit uit het oog verloren wordt. Het resultaat is een rijke, afwisselende en op een prettige manier onvoorspelbare cd.

Mischa andriessen Oscar Jan Hoogland (p), Harald Austbø (clo), Natalio Sued (ts), Marcos Baggiani (d)

Gitarist Diego Barber, afkomstig van Lanzarote, won in 2004 de Classical Guitar International Contest. Hij verhuisde in 2007 naar New York met de bedoeling om in zijn composities twee werelden, klassiek en jazz, te verenigen. Op The Choice brengt hij een aantal jazznummers en een solo gitaarsonate (drie delen). Bij de jazzensembles laat hij zich wisselend omringen in trio of kwartet door gerenommeerde jazzmusici. Het zijn stuk voor stuk poëtisch-lyrische inspiraties. Mooi te genieten op een rustig zomers terras in de tuin.

Bernard lefèvre Diego Barber (g), Johannes Weindenmüller (b), Larry Grenadier (b), Ari Hoenig (d) + Mark Turner (s), Seamus Blake (s)

richie Barshey homework

Zijn thema’s zijn daarom kort en vinnig, soms nuchter en dus meer een alibi voor ritmische spelletjes rond odd-meters, waarop slim wordt geimproviseerd. Tablas, conga’s en sitar worden gekoppeld aan sax, bas en drums. Herbie Hancock is te gast op 3 tracks om de sterk gesyncopeerde muziek naar huis te brengen. Barshay krijgt de hulp van een Cubaans congaspeler met vier handen. Dit levert twee knappe percussie-duetjes op en twee drums- en gongsolo’s door Barshay: veruit de authentiekste momenten van de cd. De ritmische hoogspanning doet ons denken aan Avishai Cohen’s Seven Seas-trio, maar Cohen weet daar meer emotie in te leggen. Typische, jonge Amerikaanse world-jazz met een voorliefde voor onregelmatige maatsoorten en nerveus vuurwerk, een paar kleine rustpunten, een vleugje Joodse traditie en één swingmoment. chris Joris Richie Barshey (d, perc), Daniel Blake (ts, ss), Jorge Roeder (cb, elb), Reinaldo de Jesús (cga, perc), Aoife O’Donovan (voc), Michael Winograd (kl), Carmen Staaf (acc), Josh Feinberg (sitar), Herbie Hancock (p, kb)

Biondini, Godard, niggli what Is there what Is not Intakt Records/Codaex – 51:20

Ayva Music/Challenge Records – 54:48

Barshey’s drums en percussie staan centraal in dit album en bepalen het uitgangspunt van zijn muziek.

Moeilijke titels verbergen een diepere betekenis en beloven meermaals zeer eigenwijze muziek. De namen op de cover leggen die verwachtingen hoog, maar we horen haast modieuze

wijsjes en ritmes. De accordeon doet meer en meer zijn intrede in de jazz en dat gaat onvermijdelijk samen met het flirten met Balkanritmes. Luciano Biondini ontsnapt daar ook niet aan.

Het begint stilaan een déjà vu te worden: die maatjes in 7/4 en 5/4, waartussen tubaïst Godard zijn intro’s mag uitspannen in mysterieuze monologen. Knap, maar de beide sferen horen niet bij elkaar en maakt het geheel niet erg geloofwaardig.

Bovendien slooft Biondini zich te veel uit in het exposeren van zijn techniek, ondanks het feit dat hij enorm gedreven en emotioneel uit de hoek kan komen. Toch houden de drie bedreven virtuozen de performance op hoog niveau en schenken boeiende passages. Een knappe cd dus, die niettemin gemengde gevoelens uitlokt. Het zit hem, grappig genoeg, al in de titel. chris Joris Luciano Biondini (acc), Michel Godard (tba, serp, b), Lucas Niggli (d)

Bohuslän Big Band Don’t Fence Me In ACT Records/Challenge Records – 76:10 Weinig jazzcomponisten zijn zo vaak gecoverd als Cole Porter. Als een stevige formatie zoals de Bohuslän Big Band er dan toch nog eens zijn tanden inzet, verwacht je wel een originele aanpak. Zeker omdat de Zweden ook al eens met vruchtbaar resultaat Frank Zappa hadden onder handen genomen. Dat valt hier lichtjes tegen. De Brit Colin Towns schreef alle arrangementen en treedt op als gastdirigent. Het resultaat is een stevige bigbandplaat van zeer behoorlijk niveau, maar zonder dat tikkeltje extra dat platgespeelde stukken zoals What is this Thing Called Love en Begin the Beguine wat hernieuwde aantrekkingskracht had kunnen bezorgen.

Nils Landgren, een prima trombonist, voelt zich geroepen ook als zanger op te treden, maar zijn vlakke fluisterstem gaat helaas al zeer snel vervelen. Hij zorgt wel voor een verrassing

Nieuw op cd/dvd Jazzmozaïek klasseert in deze rubriek de cd’s (nieuwe releases en heruitgaven) in alfabetische volgorde en illustreert het betere werk met de afdruk van de hoesjes.

De quotering is als volgt. top = op twee kolommen met afbeelding van hoesje in kader zeer Goed = op één kolom met achtergrondkleur en afbeelding van hoesje Goed met hartje = op één kolom met afbeelding van hoesje Goed = geen achtergrondkleur en geen afbeelding van hoesje

door midden Miss Otis Regrets John Coltranes A Love Supreme te citeren.

Peter De Backer Bohuslan Big Band, Nils Landgren (tb, voc), Colin Towns (arr, dir)

Bones & tones Idem Freedom Art Records – 48:39

Drie Amerikanen en één Afrikaan.

Drie percussionisten en een bassist, gedeeltelijk uit de jazzwereld ontsproten, laten de percussie en de mallet-instrumenten aan het woord in een vriendelijk, transparant concept van wiegende Afrikaanse ritmiek en heldere, niet al te offensieve melodiek. Marimba-speler Lloyd Haber neemt veel thema’s voor zijn rekening naast vibrafonistpercussionist Warren Smith, die nog deel uitmaakte van Max Roach’s M’Boom ensemble. De muziek doet daar overigens aan denken, al is het in een kalmere versie. Hier zorgt Abdou Mboup voor het verschil, door West-Afrikaanse zang, kora (harp) en tama (talking drum) toe te voegen aan het tokkelende universum van dit gezelschap. Nooit razende uitstapjes, maar begrijpbare, stapvoetse wandelingen door percussieland met hier en daar stevig congawerk en een paar mooie, dromerige thema’s: 228 (Smith), Song For The Old Ones (Haber), In The Valley Of Dreams (Haber/ Mboup). Een orthodoxe vertelling die zich ook richt tot een breder publiek. chris Joris Lloyd Haber (mba, perc), Warren Smith (vib, perc), Abdou Mboup (voc, kora, perc), Jaribu Shahid (b, perc)

2011/2

JM1102.indd 39

39

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd Braam / DeJoode / vatcher Quintet

wolfert Brederode Quartet Post scriptum

the new Gary Burton Quartet common Ground

BMC/Codaex – 57:17

ECM Records/Challenge Records 67:10

Mack Avenue Records/Challenge Records – 66:04

Michiel Braam heeft met Wilbert de Joode en Michael Vatcher al lang een van de meest avontuurlijke trio’s van de Nederlandse scene. Als zo’n band dan gaat samenwerken met twee avontuurlijke Hongaarse muzikanten, krijg je een merkwaardige soort Europese mengjazz als resultaat.

Het cimbalom (een percussief bespeeld snaarinstrument) van Miklos Lukacs en de viool (en occasionele trompet) van Ferenc Kovacs geven het geheel een zeer Oost-Europese kleur.

Michiel Braam pende een reeks composities voor kwintet en speelde die op zijn talloze reizen met De Joode en Vatcher telkens met twee andere gasten. Het resultaat was iedere keer opnieuw helemaal anders.

Op deze opname van het Hongaarse BMC-label is de zigeunerjazz van Lukacs en Kovacs overheersend.

Een boeiende Europese ontmoeting.

Peter De Backer Michiel Braam (p), Wilbert de Joode (b), Michael Vatcher (d), Miklos Lukacs (cimbalom), Ferenc Kovacs (v, t)

Dit is een schijfje voor wie gek is op de sound waarvoor ECM overbekend is. Vier muzikanten die ingetogen musiceren en haast zwevend hun kunsten laten horen. De vier vullen mekaar perfect aan waar het moet maar gunnen elkaar ook de nodige ruimte. Iets meer dan een uur lang vertoef je zo in hogere sferen zonder dat er plotse stroomstoten of energie-uitbarstingen het idyllische landschap verstoren. Af en toe sijpelen licht-Oosterse klarinetklanken binnen waardoor deze muziek perfect aansluit bij de soundtracks van Eleni Karaindrou. Met als hoogtepunt het subliem opgebouwde Angelico. Verstild impressionisme over heel de lijn.

Georges tonla Briquet Wolfert Brederode (p), Claudio Puntin (kl), Mats Eilertsen (cb), Samuel Rohrer (d)

Bij sommigen hoef je sowieso niet met de vibrafoon aan te komen, maar Gary Burton is al jaren een onbetwiste meester op het instrument. Zijn nieuwe kwartet bestaat uit meer dan kundige muzikanten waarbij Scott Colley (b) en Antonio Sanchez (d) voor een soepele, haast achteloos klinkende groove zorgen en gitarist Julian Lage het heldere, glasachtige geluid van vibrafoon en marimba van contrast moet voorzien. Zeker in de eerste nummers lukt dat voorbeeldig. De ontspannen, zachtjes deinende muziek komt daar aan dynamiek niets te kort en met kleine, stekelige virtuoze hoogstandjes houdt vooral Lage de luisteraar alert. Niettemin treedt er tegen het eind toch een zekere verzadiging op van al die perfect geplaatste en welluidende noten. Iets minder mooi is soms veel mooier.

Mischa andriessen Gary Burton (vib, mba), Julian Lage (g), Scott Colley (b), Antonio Sanchez (d)

Philip catherine Plays cole Porter Challenge Jazz/Challenge Records – 56:41 Dat Philip Catherine (68) kiest voor Cole Porter songs is een zegen, omdat hij die klassiekers weet te vertolken alsof het zingen er als vanzelf bij hoort.

Telkens weer verrast hij door die hem zo eigen en kenmerkende fijnbesnaarde gitaarklanken. Het begint tintelend fris met I Concentrate On You, bouwt verder op So In Love, gaat swingend van From This Moment On en na nog andere onverwoestbare nummers over naar In The Still Of The Night, om te eindigen met een melancholish Ev’ry Time We Say Goodbye. Een prachtig opgebouwde set die over heel de lijn even briljant wordt aangepakt door het kwartet. Chris Weeda tekent voor de opname en dat is hier zeker ook een pluspunt.

In Plays Cole Porter overtreft Philip Catherine zich door een fijngevoelige en ongelooflijk scherpzinnige klankenrijkdom, en zoals altijd verbluffend qua timing. Even precies is het toucher van Karel Boehlee, de altijd alerte contrabas van Philippe Aerts en de subtiele strokes van Martijn Vink. Hoedje af voor dit kwartet en de grootste gitaarpoëet in Europa!

Bernard lefèvre Philip Catherine (g), Karel Boehlee (p), Philippe Aerts (b), Martijn Vink (d)

corea, clarke & white Forever Concord Records/Universal Music 2cd – 72:52+66:14

nels cline trio silencer Enja Records/Codaex – 68:47

Bill carrothers trio a night at the village vanguard Pirouet Records/AMG – 2cd – 69:16 + 70:03 De Amerikaanse pianist Bill Carrothers heeft met onze landgenoten Nicolas Thys en Dré Pallemaerts een prachtig trio dat al in 2000 debuteerde met Swing Sing Songs. Dankzij Toots die in een interview Bill Carrothers aanprees, heb ik in Parijs (2002) voor het eerst het trio (zij het met een andere bassist dan Nicolas Thys) in de Sunset/Sunside zien optreden. Een ware revelatie.

In 2005 volgde met de Belgische ritmesectie I Love Paris op het nieuwe label Pirouet.

Nu verschijnt van het trio een eerste dubbele live-cd met opnames van 18 juli 2009 in de Village Vanguard in New York. De interactie is subliem en alleen maar mogelijk als je op een zelfde golflengte van jaren samen op de toppen van de tenen musiceert. De spanning is voelbaar. Naast stukken van de hommage aan Clifford Brown (van het vorige album Joy Spring), is de set opgebouwd rond Carrothers’ eigen composities, standards en ook enkele ‘vergeten’ songs. Carrothers weet meesterlijk na een erg intimistisch Chopinesk moment met een swingend intermezzo te ontladen. Mooi ook een liefst 4 minuten durende intro door contrabassist Nic Thys in de folksong Jordan Is A Hard Road To Travel. En Dré Pallemaerts legt rake accenten met zijn trefzekere ‘cool’. Een hecht trio en beslist een van de boeiendste en meest onderschatte in de hedendaagse jazzscene.

Bernard lefèvre Bill Carrothers (p), Nicolas Thys (b), Dré Pallemaerts (d)

40

JM1102.indd 40

Op deze opname uit 1990 levert Cline mooi gitaarwerk, dat hier meestal nog binnen de melodische lijntjes valt. Toch zijn er ook experimentele stukken, waarin de atonaliteit haar plaats verovert. De titeltrack Silencer wordt met veel effecten gespeeld, maar de compositie op zich is niet revolutionair. Van reverbs en delays alleen zijn we niet onder de indruk.

Cline toont feeling voor swing en melodie. Hij trekt de overige muzikanten vooruit door zijn gedoseerde mengeling van soli en akkoordenwerk. De groep speelt netjes samen en drummer en bassist doen wat je van hen verwacht – zonder iets extra. Toch is deze plaat niet oninteressant binnen het oeuvre van de gitarist. De klank van deze cd is ronduit miserabel: er is heel veel ruis te horen, en blijkbaar wilde de digitalisering niet zo goed lukken, want ook qua dynamiek valt het tegen. Technische zaken, jawel, maar toch jammer.

Marc van de walle Nels Cline (g), Mark London Sims (b), Michael Preussner (d)

en Jean-Luc Ponty uit. Dat zorgt voor meer vuurwerk. De slottrack, Corea’s klassieker 500 Miles High, werd live gecapteerd op het Monterey Jazz festival en vormt een hoogtepunt.

Op Gent Jazz zal Jean-Luc Ponty en gitarist Frank Gambale het trio aanvullen. Live is het zeker een belevenis.

Bernard lefèvre Chick Corea (p, kb), Stanley Clarke (cb, elb), Lenny White (d) + Bill Connors (g), Jean-Luc Ponty (v), Chaka Kahn (voc).

Corea’s fusionband Return To Forever van de jaren 70 kende vele ‘levens’ met heel wat wisselende bezettingen. In 2009 bracht Corea opnieuw eerdere Forever-vrienden, bassist Stanley Clarke en drummer Lenny White, samen en trok als akoestisch trio de wereld rond.

Een selectie van die opnames vormt cd1 met standards en hoofdzakelijk Corea composities die intussen ook de status van standard hebben verworven (Windows, No Mystery, Señor Mouse).

Voor de bonus-cd trok het trio naar de Mad Hatter Studio in 2009 en nodigde naast oudgediende RTF-gitarist Bill Connors, zangeres Chaka Kahn

carlo costa – Minerva saturnismo Between The Lines/Challenge Records – 53:07 Drummer Carlo Costa vormt sinds 2009 samen met pianist JP Schlegelmilch en bassist Pascal Niggenkemper een typisch trio uit de alternatieve New Yorkse jazzscene. Wat als een soort klankenlaboratorium begon, is nu uitgegroeid tot een vast trio dat de grenzen van improvisatie en harmonisch samenspel flink door elkaar haspelt. Ogenschijnlijk losse ideeën blijken zo uiteindelijk toch nog bij elkaar te horen. Hedendaags,

groep Treed toe tot de

IkFascepbookeel jazz op

2011/2

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd

Marc copland crosstalk Pirouet Records/AMG – 53:55 Aanvankelijk was Copland altsaxofonist maar hij kapte er mee omdat “the music that I was playing was not the music I was hearing in my head”. Hij trok zich terug om zich tien jaar later te outen als pianist. Met opnamen als Another Place, Modhina en Night Whispers bewees hij alleszins dat het geen foute beslissing was. Crosstalk is daar een nieuw bewijs van. Het is het verhaal van vier muzikantencomponisten die elkaar ontmoeten en verrassen. Dat was althans het uitgangspunt volgens Copland. Missie volbracht. Zonder zich op te werpen als beeldenstormers houden de heren het spannend over heel de lijn. Zeker niet alleen door hun virtuositeit en flexibiliteit maar door een voortdurend spel van contrasten. Elk op hun eigen domein maar vooral ook bij de interacties waar ze dikwijls voor verrassende wendingen zorgen. De ingetogen versie van de standard Tenderly en de snedige bewerking van Victor Lewis zijn Hey, It’s Me You’re Talkin’ To illustreren dat perfect. Reken daarbij een Greg Osby in topvorm en je beseft dat een topbeoordeling volledig verantwoord is.

Georges tonla Briquet Marc Copland (p), Greg Osby (as), Doug Weiss (b), Victor Lewis (d)

klassiek en avant-garde vormen de ankerpunten waarrond ze hun eigen jazzimprovisaties uitbouwen. Stiltes en open ruimten zijn daarbij essentieel. Zoals bij het lettrisme van Isidore Isou waar het woord vernietigd moet worden en elke letter afzonderlijk een autonome betekenis behoudt, vormt bij dit trio elke noot een aparte entiteit ontdaan van de traditionele samenhang. Het ontbreekt toch net teveel aan spanningskracht om over heel de lijn te boeien bij een beluistering thuis. Wellicht intrigerender live.

Georges tonla Briquet

een drummer die ook het bijzondere talent heeft kleur te kunnen maken.

Bassist Thomas Morgan speelt liefst geen noot te veel, wat de muziek een aansprekende ruimtelijkheid geeft. Met zijn diepdonkere toon levert hij bovendien een waardevolle bijdrage aan het groepsgeluid. In de hoestekst vertelt Mark Feldman hoe belangrijk hij het aspect van dynamiek in muziek vindt. Zonder opzichtige uitschieters naar heel hard of heel zacht is die dynamiek hier inderdaad verbluffend.

Mischa andriessen

Carlo Costa (d), JP Schlegelmilch (p), Pascal Niggenkemper (b)

Sylvie Courvoisier (p), Mark Feldman (v), Thomas Morgan (b), Gerry Hemingway (d)

sylvie courvoisier – Mark Feldman Quartet hôtel du nord

Mathias eick skala

Intakt Records/Codaex – 60:21

ECM Records/Challenge Records 41:45

Pianiste Sylvie Courvoisier en violist Mark Feldman zijn al zo lang samen, zowel op het podium als daarbuiten, dat je mag aannemen dat de geheimen die ze voor elkaar hebben in aantal beperkt zullen zijn. Des te opmerkelijker dat hun samenspel keer op keer zo’n verrassende en daarmee ook enerverende verscheidenheid oplevert. De diversiteit in klankkleuren die dit duo alleen al weet op te roepen, is schijnbaar onbeperkt.

In hun gezamenlijk geleide kwartet worden ze bijgestaan door een van de best denkbare ritmetandems in de vrijere jazz. Gerry Hemingway is

Fraaie hoes, perfecte geluidskwaliteit, Scandinavische muzikanten: dit moet dus wel een ECM-cd zijn. En toch is dit niet zomaar een productie zoals je die van het Duitse kwaliteitslabel gewend bent. Mathias Eick wilde dat zijn trompet zou klinken als de stem van een popzanger die compacte songs brengt. Wel, dat is de Noor perfect gelukt.

De muziek ademt een voor ECM merkwaardige ‘poppy’ sfeer uit. Misschien is dit wel een van de lichtst verteerbare ECM-cd’s ooit, maar daarom is het resultaat niet minder

boeiend. Eick schrijft namelijk pakkende melodieën. Opener Skala is al meteen zo’n intelligent geconstrueerd stuk (met een prima saxofonist Tore Brunborg) en het daarop volgende Edinburgh lijkt wel een hitsingle: na één beluistering kan je het probleemloos meefluiten. Opvallend is het gebruik van twee drummers op de meeste stukken. De bas is elektrisch en Morten Qvenild kleurt hier en daar bij met keyboards, maar toch klinkt dit vooral als een akoestische band.

Voor de hardcore jazzfans zal het misschien net iets té lichtvoetig zijn.

Maar dit is wel muziek die een heel breed publiek kan aanspreken. Mathias Eick bevestigt eens te meer dat in Noorwegen de muziekscene de meest levendige is van Europa.

Peter De Backer Mathias Eick (t, vib, b), Andreas Ulvo (p), Audun Erlien (elb), Torstein Lofthus, Gard Nilssen (d), Morten Qvenild (kb), Tore Brunborg (ts), Sidsel Walstad (harp)

harris eisenstadt canada Day II Songlines – 48:27 De Canadese drummer-componist Harris Eisenstadt is vooral actief aan de rand van jazz. De man houdt van avontuur en grenzen verleggen. Op zijn parcours kruiste hij zo o.a. Barry Guy, Tony Malaby, Yusef Lateef en Sam Rivers. Op deze Canada Day II vind je van deze ontmoetingen heel wat terug. Er wordt constant omgeschakeld tussen postbop, hedendaagse jazz, experimenteel en zelfs

free. Genoeg afwisseling dus vooral omdat het aanwezige potentieel op tijd en stond wat sterker uitgediept wordt. Door het voortdurend verschuiven van de focus vergt het wel meerdere beluisteringen om een en ander te kunnen doorgronden en naar waarde te schatten. Het maakt je benieuwd naar wat dit live voorstelt.

Georges tonla Briquet Nate Wooley (t), Matt Bauder (ts), Chris Dingman (v), Eivind Opsvik (b), Harris Eisenstadt (d).

zich toetrekt. Prima cd, al had een energiestootje hier en daar geen kwaad gekund.

Peter De Backer Ellery Eskelin (ts), Gary Versace (HamB3), Gerald Cleaver (d)

Fred Frith clearing customs Intakt Records/Codaex – 67:50

ellery eskelin trio new York Prime Source/instantjazz.com – 71:23 Saxofonist Ellery Eskelin groeide op met de klank van een Hammond B3, want zijn moeder Bobbie Lee was een professionele organiste.

Zo leerde Eskelin ook een eindeloze reeks jazzklassiekers kennen. De saxofonist wist dat hij ooit wel eens een orgel-cd zou mken, en nu is het er eindelijk van gekomen.

Met niks dan covers is dit een van de meest toegankelijke opnames die de avant-gardist ooit maakte. En toch moet je al goed luisteren om klassiekers zoals How Deep is the Ocean (Irving Berlin), Memories of You (Eubie Blake) en Off Minor (Monk) te herkennen.

Met Gary Versace heeft Eskelin een organist van de meer rustige, bedachtzame soort uitgekozen. En drummer Gerald Cleaver houdt zich voor zijn doen ook vrij gedeisd. Het is vooral de (uitstekende) sax van Eskelin die hier alle aandacht naar

Ongelooflijk grafisch en schilderend improvisatiewerk van Fred Frith en zijn heterogeen, maar versmolten ensemble. Electronics, Azïatische instrumenten, trompet, drums en gitaar leven een eigen leven; een totale klankwereld, die de kleuren met mekaar laat converseren of juist naast elkaar een voortvloeiend verhaal doet vertellen in contrasten, zonder ooit in mekaars weg te lopen.

Frith inspireert zich op het moderne theater en dat voel je bij deze muziek. Hij plaatst zijn schreeuwende gitaarpassages zo origineel naast die electronics, trompet, tabla’s of Chinese harp, dat men met opluchting eens geen obligate aardrijkskundige wereldmuziek moet omhelzen, maar een schouwspel ontdekt waarin dit alles vrijblijvend zijn gang

New! Michel Herr, piano Leroy Lowe, drums Hein Van De Geyn, bass

Fabrizio Cassol, sax Michel Massot, tb, tuba Michel Debrulle, drums

Baker/Catherine Rassinfosse

S. Lazarevitch

P.Radoni

P.Catherine

J.Pelzer

www.igloorecords.be • Bld Léopold II, 153 - 1080 Brussels •T : +32 2 538 90 01 • info@sowarex.be

2011/2 05/2011 JM.indd 1

JM1102.indd 41

41 30/05/11 15:24

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd gaat. Het zou balletmuziek kunnen zijn en dat is het al sowieso. Ja, er zitten wat New Age-trekjes in, maar het werkt. Een zeer geslaagd opzet in zijn genre. chris Joris

het talent er bij Held vanaf druipt en ondanks de onvolkomenheden dat Glow doet uitkijken naar meer.

Mischa andriessen

Fred Frith (g, misc), Wu Fei (guzheng), Anantha Krishnan (mridangam, tablas), Marque Gilmore (d, electronics), Tilman Müller (t), Patrice Scanlon & Daniela Cattivelli (electronics).

Pablo Held (p, celesta), Menzel Mutzke (t), Sebastian Gille (ts, ss), Niels Klein (ts, ss, bkl), Katrin Pechlof (harp), Hubert Nuss (celesta, harmonium), Henning Sieverts (b clo), Dietmar Fuhr (b), Robert Landfermann (b), Jonas Burgwinkel (d)

Iro haarla Quintet vespers

Ig henneman sextet cut a caper

ECM Records/Challenge Records 60:36

Stichting Wig/ToonDist – 58:30

In exact dezelfde bezetting als 2004 heeft het kwintet van Iro Haarla nu pas zijn tweede cd uit op ECM. De Finse pianiste was niet alleen de echtgenote van de legendarische Finse drummer Edward Vesala maar tot aan diens dood in ’99 ook zijn muzikale rechterhand.

Sindsdien gaat Haarla haar eigen weg. Met dit kwintet past ze perfect in de ECM-esthetiek: langgerekte en traag verschuivende melodieën, bedachtzaam pianospel, pastorale, ingetogen sfeer. Af en toe speelt Haarla ook harp, waardoor de muziek nog wat meer aan folk doet denken.

Gelukkig geeft Haarla de muziek ook wel eens een stevige energiescheut, zoals in het pakkende Doxa, waarin het kwintet echt als een forse jazzband tekeer gaat.

Met Mathias Eick en Trygve Seim heeft Haarla trouwens twee typisch Scandinavisch klinkende blazers in huis. En veteraan Jon Christensen op drums speelt zoals altijd sober maar efficiënt.

Peter De Backer Iro Haarla (p, harp), Mathias Eick (t), Trygve Seim (ts, ss), Ulf Krokors (b), Jon Christensen (d)

Pablo held Glow Pirouet Records/AMG – 52:10 Na al eerder diverse prijzen in de wacht te hebben gesleept, ontving de Duitse pianist Pablo Held in 2009 de EBU European Jazz Award die tweejaarlijks op het North Sea Jazzfestival wordt uitgereikt. Na twee trioplaten pakt hij nu ambitieuzer uit met deze nieuwe cd waarop hij met tien muzikanten aantreedt, waaronder drie bassisten. Opvallend en prijzenswaardig is Helds poging om een heel eigen groepsgeluid te creëren. Iets waar hij soms ook zeker in slaagt. Heel spannend is bijvoorbeeld het dreigend klinkende titelnummer dat in ruim tien minuten een rijkdom aan subtiele nuances laat horen. Held wil zich op deze plaat echter ook van zijn meest veelzijdige kant laten zien, waardoor het hem niet lukt om een constante sfeer of stemming te realiseren en de plaat als zodanig een incoherente indruk maakt. Niettemin is duidelijk dat 42

JM1102.indd 42

Eind 2010 vierde altviolist/componist Ig Henneman onder meer haar 25-jarig jubileum als bandleider. Bij die gelegenheid verscheen niet alleen een indrukwekkende cd-box Collected, maar werd ook een nieuwe band gepresenteerd: Ig Henneman Sextet.

Uitgangspunt was een ode aan een aantal componisten en schrijvers die Henneman als geestverwant beschouwt. Een illuster gezelschap dat zich uitstrekt van Galina Oestvolskaja tot Ian Dury en van Thelonious en Misha Mengelberg tot Mink DeVille.

Dat geeft al aan dat de reikwijdte van deze cd groot is. Die veelheid aan invloeden wordt gebonden door Hennemans herkenbaar eigen kleur als componist. Ze heeft een strenge, minimalistische kant en een speelse en het blijft telkens verrassend hoe knap die twee met elkaar contrasteren en elkaar aanvullen tegelijk. Dat wordt het best geïllustreerd door een nummer als Brain And Body waarin Ian Dury wordt geëerd met een interpretatie van zijn hit Sex, and drugs and rock ’n roll die even geestig als intrigerend is.

Mischa andriessen Ig Henneman (altviool), Ab Baars (ts, kl, shakuhachi), Axel Doerner (t), Lori Freedman; (bkl, kl), Wilbert de Joode (b), Marilyn Lerner (p)

hiromi voice – the trio Project Telarc/Codaex – 66:01

Fred hersch alone at the vanguard Palmetto Records/Codaex –71:21 In 2005 kreeg Fred Hersch als eerste pianist een volledige week carte blanche in de Village Vanguard om solo op te treden.

Vijf jaar later mocht hij dit nog eens overdoen (30 november - 5 december 2010). Uit de twaalf sets (twee per avond) koos hij de allerlaatste om in zijn geheel op cd uit te brengen. Ondertussen had Hersch oog in oog gestaan met de dood na een wekenlange coma. Toch is deze Alone At The Vanguard geen donkere pessimistische stijloefening geworden. Alleen al de openingstrack In The Wee Small Hours Of The Morning laat een ongelooflijk inventief pianist horen die risico’s niet schuwt.

Je zal lang moeten zoeken om zo een sensueel zwevende versie te vinden. Daarna leidt hij de luisteraar door zeven decennia pianogeschiedenis, van Art Tatum via Monk tot Tommy Flanagan. Hij vleit er zich even tegenaan, raakt ze soms zelfs om dan in eigen stijl verder te schrijden. Onderweg knipoogt hij tevens even naar Bill Frisell, Lee Konitz en Sonny Rollins en voegt er een Braziliaans tintje aan toe.

Daarbij vloeien gefraseerd lyrisme en zijn kenmerkend gebruik van de linkerhand naadloos in elkaar over. De cd van de grote doorbraak bij een breder publiek?

Georges tonla Briquet Fred Hersch (p)

flamboyante stijl heeft zeker overeenkomsten met Ahmad Jamal, die haar volgt en bijstaat vanaf haar debuut.

Hiromi weet ook spanning op te bouwen door erg wisselende stemmingen, soms lyrisch en badinerend, dan weer stevig ritmisch rockend en dus boeiend voor wie openstaat voor het brede spectrum van muziek. Muziek waar ze liefst geen etiket op kleeft.

Bij Telarc verscheen ook een dvd met de opname van een solo-concert augustus vorig jaar in de Blue Note in New York. Ze vertolkt de songs van haar studio-album Place To Be en er is een extra Special Feature waarin ze vertelt over haar carrière en de kijker meeneemt naar die plaatsen waar ze optrad en zich thuisvoelt.

Bernard lefèvre Hiromi (p, kb), Anthony Jackson (cb g), Simon Phillips (d)

raphaël Imbert Project live au tracteur Zig-Zag Territoires/Outhere Music 53:31

ken tijdens een concert opgenomen in een lokale club, Le Tracteur. Vijf nummers in 53 minuten, dan weet je dat er telkens genoeg tijd is om een verhaal op te bouwen. En dat doen deze heren ook. Na de aftiteling op de klanken van cimbalen en drumgeroffel word je meegesleept op een helse rit met slechts een korte adempauze. Een pulserende energiestroom zorgt voor een niet aflatende dynamiek. Het lijkt wel of deze heren bij de dokters van het wielerpeloton langsgingen. Een sonore happening on speed zonder dat je overweldigd wordt door een muur van gekunstelde free of afgelijnde postbop.

Saxofonist Imbert kent duidelijk zijn klassiekers, van Parker via Roland Kirk tot Eric Dolphy. Belangrijker nog, hij doet er wat mee.

Georges tonla Briquet Raphaël Imbert (s), Gerald Cleaver (d), Stéphan Caracci (vib), Joe Martin (cb)

chris Jennings Quartet Promise Land/Codaex – 57:32

pende. Jennings kan een sterke melodie schrijven, en verwerkt diverse invloeden. Dat hij met Dhafer Youssef speelt, hoor je bijvoorbeeld aan het zeer Arabisch aandoende Riyaz.

Jennings is Canadees, maar woont al meer dan tien jaar in Parijs. Daar speelde hij geregeld in groepen van de Vietnamese Parijzenaar Nguyen Lê, net als Manu Codjia een heel bijzonder gitarist.

De muziek varieert van opgewekt en vrolijk tot intiem en bedachtzaam. In die meest verstilde momenten doet deze cd wat aan het Rosetta Trio van Stephan Crump denken, nog zo’n bassist die met twee gitaristen speelt. Mooi.

Peter De Backer Chris Jennings (b), Pierre Perchaud (akg), Manu Codjia (elg), Patrick Goraguer (d)

sean Jones no need For words Mack Avenue Records – Challenge Records – 56:21 Sean Jones is met gemak een van de beste trompettisten in de meer mainstream georiënteerde jazz. Niet voor niets is hij het die in het tribuutproject van bassist Marcus Miller de zware rol krijgt toebedeeld om in de voetsporen van Miles Davis te treden. Jones was bovendien jarenlang solist in Wynton Marsalis’ Lincoln Orchestra. No Need For Words is de zesde cd onder eigen naam. Jones slaat geen opvallende nieuwe wegen in. Als gebruikelijk speelt hij sprankelende jazz met veel virtuositeit en telkens ook vleugjes gospel die de muziek extra geïnspireerd laat klinken. In het verleden wilde Jones zijn veelzijdigheid erg graag etaleren wat de coherentie niet ten goede kwam.

In die zin is No Need For Words wel een stap vooruit. Echte uitschieters zijn er niet, Jones heeft opnieuw een prima plaat afgeleverd. Dat is geen verrassing, zoals ook de plaat zelf niet echt verrassend is.

Mischa andriessen Sean Jones (t), Brian Hogans (as), Orrin Evans (p), Luque Curtis (b), Obed Calvaire (d) + Matt Stevens (g), Khalil Kwame Bell (perc)

Pandelis karayorgis Quintet system of 5 Hat Hut Records/Harmonia Mundi 53:16

De Japanse Hiromi Uheara was vorig jaar op Gent Jazz een opmerkelijke verschijning, zowel bij Stanley Clarke als in een jam met een van haar mentors, Chick Corea. In dit nieuwe album vormt ze een trio met bassist Anthony Jackson (Paul Simon, Steely Dan, Chick Corea) en drummer Simon Phillips (Toto, The Who, Judas Priest, Jack Bruce). Ze laat zich niet graag in een hokje duwen en vermengt invloeden van rock, klassiek (slottrack is Beethoven’s Pathetique) en jazz. Haar

In juni 2010 trok de Franse saxofonist Raphaël Imbert richting Louisiana voor een project omtrent improvisatie en dat met de goedkeuring van o.a. het gerenommeerde IRCAM. Hij ontdekte muzikale parallellen tussen de zuidelijke staat en de Provence waar hij sinds jaren zijn vaste uitvalsbasis heeft. Met een Frans-Amerikaans kwartet verwerkte hij al deze indruk-

Twee gitaristen, één akoestische, één elektrische. De combinatie werkt prima. Het zijn dus eigenlijk Pierre Perchaud en Manu Codjia die hier de aandacht naar zich toetrekken. Maar het is wel bassist Chris Jennings die alles mooi bij elkaar houdt en die de meeste composities

Er is mogelijk geen muzieksoort waarin de musici zich zo bewust zijn van zowel het belang van tradi-

2011/2

7/06/11 14:38

tie als van vernieuwing als in jazz.

De van oorsprong Griekse maar al jaren in Amerika wonende en werkende pianist Pandelis Karayorgis heeft dat spanningsveld in zekere zin tot thema van de muziek op deze cd gemaakt. Al vanaf de eerste seconden is duidelijk dat de muziek van Thelonious Monk de basis is van een zoektocht naar de mogelijkheid om met het grootst mogelijke respect voor Monks composities tot een afgeleide te komen die op eigen kracht weet te overtuigen. Karayorgis en zijn kwintet slagen daar volledig in.

De aardse swing van Monk is compleet overeind gebleven. Enerzijds dankzij de vaak onnadrukkelijk maar wel dwingend spelende ritmesectie. Anderzijds door de elkaar fraai aanvullende blazers; de afwisselend teder en bijtend solerende saxofonist Matt Langley en de speelse gronderigheid van trombonist Jeff Galindo. Dat de muziek lang niet zo complex klinkt als ze is, mag een prestatie heten.

Mischa andriessen Matt Langley (ss, ts), Jeff Galindo (tb), Pandelis Karayorgis (p), Jef Charland (b), Luther Gray (d)

Denise king – olivier hutman trio no tricks Cristal Records/AMG – 57:05

Dave liebman & the Brussels Jazz orchestra Guided Dream Prova Records/LC Music – 69:21 De cover toont een okeren foto van een snelweg met druk verkeer en net deze drive van het moderne leven zit in het openingsnummer. Maar daar blijft het niet bij; de sterke composities van Liebman bieden grote contrasten, van knallend tot zeer teder en ingetogen. Alle curves komen aan bod en soms gebeuren de klimaatveranderingen in één track. Dave Liebman is een razend mobiel sopraansaxofonist, maar kan tevens enorm verfijnd, expressief uit de hoek komen. De arrangementen zijn van bekende en minder bekende heren (waaronder George Gruntz en Bill Dobbins). Het betreft VRT-opnames uit 2006 in de Handelsbeurs te Gent en de Warande te Turnhout. Live-concerten dus, en dat voel je aan het orkest en de ganse performance. Er wordt ook zalig gesoleerd door o.a. leider Frank Vaganee, Kurt Van Herck, Gino Latucca, Bart Defoort, Nathalie Loriers, Marc Godfroid en onze beste Belgische jazzgitarist van dit uur (het mag gezegd) Hendrik Braeckman. Weeral een top-cd, wat ons betreft, omwille van het ijzersterke BJO, de knappe arrangementen en de heel mooie composities en vertolkingen van Dave Liebman. Een rake samenwerking, die we op Jazz Middelheim 2003 al konden ontdekken. En om met de woorden van Liebman te eindigen: “...this great band of artists. You can’t ask for more”. Eigen lof blinkt. chris Joris Dave Liebman (ss), The Brussels Jazz Orchestra o.l.v. Frank Vaganee (as)

konitz / Mehldau / haden / Motian live at Birdland ECM/Challenge Records – 71:19

Een nieuwe ster aan het firmament van de vocale jazz? Niet echt want deze dame is al heel wat jaren actief en bracht reeds verschillende opnamen uit. No Tricks zou echter wel eens de plaat van de grote doorbraak kunnen zijn want wat we hier horen is pure Dee Dee Bridgewater. Of King dezelfde podiumprésence heeft, hebben we nog niet kunnen vaststellen maar op cd overtuigt ze alleszins. Met haar uiterst soepele en warme zang laveert ze moeiteloos tussen classic jazz en soul terwijl je zowel Cassandra Wilson als Julie London hoort. Ze deinst er evenmin voor terug om wat stemacrobatieën uit te voeren zonder te vervallen in cliché scatting. Ze heeft hier natuurlijk wel de perfecte begeleiders met achter het drumstel Steve Williams, ooit nog in dienst bij Shirley Horn en een uitstekende Hutman die in het verleden al het pad kruiste van Dee Dee Bridgewater.

Georges tonla Briquet Denise King (voc), Olivier Hutman (p), Darry Hall (b), Steve Williams (d), Olivier Temime (ts)

Konitz, Mehldau en Haden waren live al eens als trio te horen op Alone Together (Blue Note Records 1997). Nu op deze eind 2009 opgenomen Live At Birdland kreeg het trio gezelschap van Paul Motian. Dit dreamteam zet zijn tanden in misschien wel de meest bekende standards ooit: Lover Man, Lullaby Of Birdland, Solar, I Fall In Love Too Easily, You Stepped Out Of A Dream, Oleo. Dat is de volledige tracklist, want elk nummer overstijgt de 10 minuten. Zo maken ze werkelijk ruimte om dit materiaal te herontdekken en te exploreren. Maar het blijft een beetje ‘hangen’, en is wat ‘gepolijst’.

Bernard lefèvre Lee Konitz (as), Brad Mehldau (p), Charlie Haden (cb), Paul Motian (d)

Yves léveillé chorégraphie Effendi Records/Codaex – 54:47 Dit is het zesde album voor zijn vast label sinds begin jaren negentig maar buiten Québec is deze pianist nog niet echt bekend. De man heeft noch-

tans genoeg troeven in huis. Door zijn nevenactiviteiten in de chanson- en theaterwereld weet hij bijvoorbeeld duidelijk hoe je een verhaal moet opbouwen. De combinatie van piano met sax zorgt daarbij voor beeldmooie momenten. Het vuurwerk van de hoes blijft echter achterwege maar wie houdt van elegante melo-

Nieuw op cd/dvd dielijnen in een klassieke jazzstijl zal dit zeker appreciëren.

Georges tonla Briquet Yves Léveillé (p), Roberto Murray (as, ss, bs), Adrian Vedady (cb), Alain Bastien (d)

Francisco Mela Melao Ayva Music/Challenge Records 53:06

wat steviger elektrische gitaarwerk.

Mela is een uitstekende drummer, met Zuid-Amerikaanse trekjes, en héél sporadisch gebruikt hij ook zijn stem. Maar dit is zeker geen latin jazz, wel stevige mainstream van het kruim van de hedendaagse jazzscene.

Aanbevolen.

Peter De Backer Francisco Mela (d, perc, voc), Joe Lovano (ts), George Garzone (ts), Anat Cohen (ts, kl), Lionel Loueke (g), Nir Felder (elg, effects), Leo Genovese (p, kb), Peter Slavov (b)

al di Meola & world sinfonia Pursuit of radical rhapsody Telarc/Codaex – 72:34 De Cubaanse drummer Francisco Mela zag zijn ster op korte tijd rijzen, dankzij zijn werk met Jane Bunnett en Joe Lovano, van wiens Us Five hij intussen een van de twee vaste drummers is. Maar Mela bracht met Cirio vorig jaar ook een prima cd uit en deze opvolger is misschien nog meer indrukwekkend. Op Law Years van Ornette Coleman na schreef Mela alle composities zelf en er zitten echt pareltjes bij. En net als op Cirio omringt de drummer zich met héél straffe jazzmuzikanten. Saxofonisten Joe Lovano, George Garzone en Anat Cohen passeren de revue, en het is bijzonder interessant om hun diverse stijl te vergelijken. Ook Lionel Loueke, de meest originele gitarist van het moment, is er weer bij en Nir Felder (nog zo’n jong gitaartalent) zorgt voor het

Het is weer tijd voor een nieuw hoofdstuk van Al Di Meola’s saga rond World Sinfonia. De heren trekken opnieuw op avontuur in de schemerzones tussen flamenco, tango, klassiek en jazz. Zelf wisselt Di Meola daarbij voortdurend van akoestische naar elektrische gitaar. De accordeonist van dienst zorgt regelmatig voor typische sfeerscheppingen. Verdere inkleuringen gebeuren door een indrukwekkende resem gastmuzikan-

SPECIALE AANBIEDING VOOR JAZZMOZAÏEK ABONNEES!

De TOP-besprekingen (in kader op twee kolommen) in deze cd-dvd rubriek zijn tegen een extra korting verkrijgbaar in de winkels van Mark Sound voor wie betalend abonnee is van Jazzmozaïek (op vertoon van MMkortingpas). Telefonisch bestellen mag ook, geef dan je abonneenummer op, te vinden op de adresband van het magazine of op je MM-pas.

MARK SOUND WINKELS: Antwerpen 03 233 64 03 Kraainem 02 731 63 62 Brussel 02 219 23 41 Namen 081 22 49 59

Voor meer info over de Mark Sound winkels, zie

www.marksound.be

2011/2

JM1102.indd 43

43

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd ten: Charlie Haden, Peter Erskine, Gonzalo Rubalcaba, Barry Miles en Mino Cinelu plus het Sturcz String Quartet. De setlist bevat hoofdzakelijk eigen werk van Di Meola. Twee uitzonderingen: Strawberry Fields (“The influence of The Beatles was of paramount importance”) en een ode aan Les Paul via Over The Rainbow.

Semi-akoestische fusion op hoog niveau. Ook voor wie bijvoorbeeld Piazzolla en Galliano apprecieert. Het wordt alleszins uitkijken naar het concert tijdens Gent Jazz.

Georges tonla Briquet Al Di Meola (g, pefc, kb), Fausto Becca lossi (acc), Kevin Seddiki (g), Gumbi Ortiz (perc), Peter Kaszas (d, perc), Victor Miranda (cb)

native soul soul step Talking Drums Records/ Jazzpromoservices.com – 69:17

The End Of A Love Affair worden onder handen genomen. Dat gebeurt op een weinig unieke manier: de opener neemt je mee naar de jaren zeventig, en die sfeer blijft eigenlijk de hele plaat doordesemen. Gelukkig gaat het er in een aantal andere tracks wat jazzier en origineler aan toe. De vier muzikanten hebben zeker iets te vertellen, maar de vorm/formule waarin alles gegoten wordt is weinig origineel, en bakens worden zeker niet verzet.

Dit is een leuke luisterplaat waarop niemand onmiddellijk opvalt wegens supermuzikale eigenschappen. Hecht samenspel is er wél te rapen. Omwille van de happy sfeer en de hoge beluisterbaarheidsfactor een hartje.

Marc van de walle Peter Brainin (t, ss), Noah Haidu (p, kb), Marcus McLaurine (cb, elb), Steve Johns (d)

Marius neset Golden Xplosion Edition Records/Codaex – 47:38

Niettemin heeft deze plaat alles van een eersteling en dan vooral de explosieve bewijsdrang. In zijn streven om zijn ontegenzeggelijk grote talent en imponerende technische kunnen te etaleren, dreigt Neset zijn hand wel eens te overspelen en vliegt hij alle kanten op. Toch is Golden Xplosion een opwindende plaat.

Neset heeft met name in toetsenist Django Bates iemand gevonden die zijn maniakale gedrevenheid en muzikale expansiedrift deelt. Dat levert op de beste momenten ronduit enerverende muziek op; gekruid met veel effecten, een fikse dosis Frank Zappa, een onvoorstelbare energie en een onbedwingbare storm aan ideeën. Nummers als de titeltrack en Angel Of The North getuigen alvast van Nesets enorme talent.

Mischa andriessen Marius Neset (sax), Django Bates (p, kb), Jasper Høiby (b), Anton Eger (d)

Een echt debuut is Golden Xplosion niet want saxofonist Marius Neset heeft in zijn geboorteland Noorwegen al eerder een cd uitgebracht.

Brad Mehldau live In Marciac Nonesuch/Warner Music – 2cd (101:54) +dvd Mehldau galore op deze release.

Een dubbele live cd en een dvd, opgenomen tijdens zijn soloconcert in Marciac op 2 augustus 2006. De setlist is typisch Mehldau: eigen composities afgewisseld met nummers van popiconen als Radiohead en Nirvana aangevuld met standards als My Favorite Things en It’s All Right With Me. Poëzie en rock, het zit allemaal meesterlijk verwerkt in de jazz van Mehldau. Hoogtepunten zijn toch wel het spannende Trailer Park Ghost, het repetitieve en percussieve Exit Music (for a film), het speelse Martha My Dear en de manier waarop hij Nick Drake koppelt aan Nirvana. En er is natuurlijk die imponerende linkerhand. Het verschil met de nieuwste solo-cd van Fred Hersch is zoals bij Hergé en E.J. Jacobs. Beiden hanteerden de klare lijn maar bij Hergé is alles extreem uitgepuurd, bij Jacobs worden er nog meer details in verwerkt. Hersch in de rol van Hergé en Mehldau in deze van Jacobs.

De dvd-opnamen zijn niet spectaculair te noemen, wel right to the point. De perfect gekaderde totaalbeelden worden afgewisseld met gepaste close ups. Als extra kan je tijdens Resignation de transcriptie mee volgen. Een uitstekende smaakmaker voor de box met trioopnamen die later dit jaar zou verschijnen. Wel eigenaardig dat deze opname pas vijf jaar later verschijnt.

Georges tonla Briquet Brad Mehldau (p)

44

JM1102.indd 44

Koen Nys (ts), Hans van Oost (g), Bram Weijters (p, frh), Yannick Peeters (cb), Yves Peeters (d)

ozone featuring Miklos lukacs this is c’est la vie BMC/Codaex – 61:04

nicole Jo Go on Jazzhaus Records – 71:07

Dit New-Yorkse kwartet moet het vooral hebben van een mix van funk, Braziliaanse ritmes, swing en zelfs gospel. De elf tracks zijn hoofdzakelijk composities van eigen hand, maar ook werk van Jimi Hendrix en de standard

generatie. Voor Bram Weijters is het meteen zijn derde opname dit jaar bij het W.E.R.F.-label. Turtle Music is een buitenbeentje in de catalogus van het label in die zin dat over heel de lijn een warme en vlotte melodielijn primeert op een meer hedendaagse en avontuurlijke instelling. Dat betekent niet dat alles vrijblijvend blijft. Vooral de combinatie gitaar-Fender levert een aantal venijnige passages op, met de afsluitingstrack als absolute topper. Dit is echter vooral voor wie houdt van melodieuze jazz met af en toe een scherpere kanttekening.

Georges tonla Briquet

Onder Nicole Jo gaat een funky band schuil met alt- en sopraansaxofoniste Nicole Johänntgen als frontvrouw. Wie de sound van Candy Dulfer genegen is, weet wat hem/haar te wachten staat. Maar de vergelijking ging meer op bij haar vorige cd Jam 4 waar het funkygehalte echt van afdroop. In Go On is het nog altijd groovy, maar met uitstapjes naar meer badinerende, soms wat ingetogen, soundscapes.

Dat wordt nog versterkt door de ritmesectie die heel expressieve accenten legt. Ze tasten zo de grenzen van de jazz af. Je bent snel in de ban van het bekoorlijke creatieve saxgeluid, dus een hartje voor Nicole Johänntgen.

Bernard lefèvre Nicole Johänntgen (as, ss), Stefan Johänntgen (kb), Christian Konrad (b), Elmar Federkeil (d)

koen nys Quintet turtle Music W.E.R.F./AMG – 65:02 Tenorsaxofonist Koen Nys verbleef jaren in het buitenland (Montréal, Tokio, New York) maar België is ondertussen al bijna een decennium opnieuw zijn vaste uitvalsbasis. Gezien de muzikanten met wie hij zich omringt, is hij duidelijk op de hoogte van wat er reilt en zeilt bij de jonge jazz-

Weinig kans dat u ooit nog zo’n bizarre cover van Poinciana tegenkomt. Het nummer dat beroemd werd onder de handen van Ahmad Jamal krijgt hier een grondige herwerking met de keyboards en piano van Emil Spanyi en de baritonsax van Christophe Monniot. En verderop krijgt ook Duke Ellingtons Sophisticated Lady een gedurfde bewerking. Het illustreert dat deze Hongaars-Franse samenwerking graag nieuwe wegen verkent.

En ook in de eigen nummers kiezen ze voor grillige muzikale wendingen en vreemde combinaties, met Miklos Lukacs die met z’n cimbalom (een snaarinstrument dat percussief wordt bespeeld) enkele tracks komt bijkleuren.

Het resultaat doet soms wat Zappaiaans aan (zeker het slotnummer), vooral als Spanyi voor wat ouderwets aandoende synthesizers kiest.

En ook al is beslist niet elke track even overtuigend, Ozone bewijst wel dat Europese jazzcombinaties graag op zoek gaan naar avontuur.

Peter De Backer

hit Cantaloope van US3 blijvende bekendheid geniet. Presencer past goed bij Pabst’ trio. Hij heeft een vergelijkbare organische manier van improviseren en een even verzorgde toon. Bovendien weet hij de eenvormigheid die ondanks Pabst’ brede palet nu en dan dreigt op te treden, te doorbreken. Days Of Infinity is een volwassen debuut, waarop Pabst die op een na alle nummers zelf schreef, zich een beloftevol componist en musicus toont.

Mischa andriessen Christian Pabst (p, frh), David Andres (b), Andreas Klein (d), Gerald Presencer (t, bug)

rémi Panossian trio add Fiction Plus Loin Music/Harmoni Mundi 45:01 De vormgever van de hoes heeft de sfeer van de plaat bijzonder goed getroffen door de drie jonge muzikanten te fotograferen in een fel rood autootje op een stralend zonnige dag. Add Fiction bevat pianojazz van een opmerkelijke licht- en opgewektheid. De bijna poppy melodieën zijn aanstekelijk, zij het vluchtig als een zomers briesje. Bewonderswaardig is de vlotte manier waarop het trio zich door de sprankelende stukken werkt.

Soepel en strak gespeeld, soms heel basaal en niet zelden met humor. In eerste instantie komt de frisse aanpak van de drie jonge Fransen heel verkwikkend over, maar uiteindelijk dwaalt de aandacht van de luisteraar toch dikwijls af. Hoe prettig de melodieën ook in het gehoor liggen, erg dwingend zijn ze niet.

Mischa andriessen Rémi Pannossian (p), Maxime Delporte (b), Frederic Petit Prez (d)

the Ploctones 3…2…1…

Challenge Records/Challenge Records – 75:59

Christophe Monniot (as, bs, ss, kb), Emil Spanyi (p, kb), Joe Quitzke (d, perc), Miklos Lukacs (cimbalom)

christian Pabst trio featuring Gerald Presencer Days of Infinity Challenge Records/Challenge Records– 52:29 De jonge, Duitse pianist Christian Pabst woont en werkt in Amsterdam waar hij op het conservatorium het European Jazz Masters programma volgt. Met David Andres (b) en Andreas Klein (dr) vormt hij een trio dat al jaren samenspeelt en al op North Sea Jazz te zien was. Op zijn debuut cd als bandleider is het trio op vier nummers uitgebreid met de Engelse trompettist Gerald Presencer. De man die dankzij zijn bijdrage aan de

De gitarist van het New Cool Collective laat hier – samen met zijn gedreven medemusici – op een stevige manier van zich horen. Het eerste nummer schudt je wakker met een funky-jazzy groove waar je meteen van in de ban bent. Wees gewaarschuwd: de hele plaat swingt verder als de pest, net als het eerste nummer. Er valt veel te beleven: muzikale humor (als het bluesschema de revue passeert in Jekker de Jek) met een sterke technische achtergrond, funk, uptempo ritmes, verstilde momenten… maar telkens is er dat

2011/2

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd onmiskenbare geluid dat getuigt van groepsgevoel, harmonie, en vooral: van schitterende composities. Die zijn, met één uitzondering (Time Remembered van Bill Evans) van de hand van Goudsmit. Wat een zwier en een zwaai, en het muzikale peil lijdt er absoluut niet onder! Dit is een cd die kan dienen op party’s, maar waar je net zo goed intensief kunt van genieten wegens het enthousiasme, de knappe opbouw van de nummers, het stevige solo- en drumwerk. Proficiat heren, dit is klasse!

Marc van de walle Efraïm Trujillo (s, f), Anton Goudsmit (g), Jeroen Vierdag (b), Martijn Vink (d)

tineke Postma the Dawn of light Challenge Records/Challenge Records – 56:36

figuren uit de overgangsgeneratie.

Deze nieuwelingen gieten dat dan in een toegankelijkere melodische taal en het recept is klaar. Preminger doet dat vooral in eigen composities en één stuk van Coleman zelf: Toy Dance. Hij weet daar ook uit te stappen en schrijft mooie balladieuze thema’s. Ondanks het niet bijzonder persoonlijke aspect van deze muzikant en deze cd, horen we een aangenaam en sterk kwartet in hechte samenvloeing met een zéér attente Matt Wilson aan de drums.

Het integere samenspel maakt de cd boeiend en af en toe zelfs opwindend (Abreaction). chris Joris Noah Preminger (ts), Frank Kimbrough (p), John Hébert (cb), Matt Wilson (d)

Gonzalo rubalcaba Fé/Faith 5Passion/jazzpromoservices.com 82:45

muziek onder het pseudoniem Wolff Parkinson White en speelt in diverse rockgroepen. Maar daarvan valt op deze prima cd niets te merken. Met saxofonist Mark Turner, gitarist Brad Shepik en bassist Matt Penman heeft Rueckert hier drie fantastische sidemen van de New Yorkse scene ter beschikking. En daar maakt hij uitstekend gebruik van.

Opener The Itch is meteen een schot in de roos: een zomerse melodie, een uitstekende Mark Turner.

Het daaropvolgende Buttons is een intense ballad, met Brad Shepik in de hoofdrol. Maar helaas zijn niet alle composities even sterk en verliest Rueckert zich soms in nodeloze langdradigheid, al blijft de muziek smaakvolle, moderne jazz. Het samenspel van dit viertal is indrukwekkend.

Peter De Backer

Dubbelalbums en compilaties op American Jazz Classics, Essential Jazz Classics en Solar Records.

Jochen Rueckert (d), Mark Turner (ts), Matt Penman (b), Brad Shepik (g)

American Jazz Classics – 63:33 De 23 tracks op deze compilatie stammen uit 6 sessies uit de periode 1945-48. Beter bekend als de Legendary Savoy Sessions, en dat zijn ze ook. Naast Bird en Miles horen we Max Roach (d), John Lewis, Bud Powell of Dizzy Gillespie aan de piano (jawel, hoor). Jazzgeschiedenis, en van betere opnamekwaliteit dan de meeste Parker-sessies.

John scofield a Moment’s Peace Emarcy/Universal Music – 64:37

De vlag dekt helemaal de lading.

The Dawn Of Light lijkt wel een soundtrack geschreven voor een documentaire over het natuurleven in de ochtendschemering of de subtiele kleurenschakeringen van het noorderlicht. En dat is zeker niet negatief bedoeld. Er is een constante dialoog aan de gang tussen de vier muzikanten.

Meestal fluisterend, soms even vinniger en meer geaccentueerd maar vooral steeds spaarzaam en doordacht. Eigen composities van Postma en van Roon worden afgewisseld met werk van Villa Lobos en Monk.

Esperenza Spalding levert een vocale bijdrage maar dat is net het meest vrijblijvende nummer van de cd.

Georges tonla Briquet Tineke Postma (as, ss), Marc van Roon (p, frh, synth), Frans van der Hoeven (cb), Martijn Vink (d)

noah Preminger Before the rain Palmetto Records/Codaex – 50:21

thelonious Monk trio complete 1951-54 recordings Essential Jazz Classics/AMG 56:38 We vinden hier 2 Monk-lp’s op terug uit zijn vroege Prestigeperiode, die aanvankelijk titelloos verschenen en bij heruitgave de naam Work en Monk’s Mood meekregen, maar ook 2 tracks uit de oude Blue Note-doos. Het woord compleet werd dus weer ijdel gebruikt. Groots, maar deze opnames werden reeds ontelbare malen uitgegeven.

eric Dolphy out there + looking ahead Fé is de eerste productie van dit gloednieuwe label. Zij maken een goede start met deze meesterpianist, die torenhoog staat in dit huidige jazztijdperk. Hij weeft, in solo, voor de helft eigen composities door het klavier als een ontzaglijk beheerste god en biedt ons variaties op stukken van John Coltrane, Dizzy Gillespie, Miles Davis en Bill Evans.

Deze titels komen meermaals terug op de cd in verschillende benaderingen. We zijn getuige van Rubalcaba’s introspectief, intelligent pianospel, zijn glasheldere techniek en balans. Al blijft hij kiezen voor harmonische opbouw en vorm, toch neemt hij afstand van voor de hand liggende akkoorden en verbergt hij de melodiëen enigszins achter een mist van geheimzinnige wendingen.

Dit geeft de muziek een semi-figuratief karakter. Hij doet dit vooral in de variaties op de voornoemde thema’s van zijn idolen. Aldus laat de cd zich niet beluisteren als een evidentie, maar is het een parel die rustige aandacht vraagt. chris Joris Gonzalo Rubalcaba (p)

Tenorist Preminger vertrekt, zoals vele jonge saxofonisten, vanuit een bewondering voor het werk van de vroege Ornette Coleman en tijdgenoten, vermengd met datzelfde respect voor Joe Lovano en dito

Jazzgeschiedenis

Jochen rueckert somewhere Meeting nobody Pirouet Records/AMG – 57:02 De Duitse drummer Jochen Rueckert (36) woont al sinds 1998 in New York. Hij produceert elektronische

Van de hedendaagse jazzgitaristen is John Scofield ongetwijfeld één van de belangrijkste. Telkens lukt het hem om met een nieuw project te verrassen. De funky liefhebbers van zijn groovy spel zullen misschien dit nieuwe project niet als zijn beste beschouwen. En dat zou een vergissing zijn. Sco wilde inderdaad op A Moment’s Peace ballades en midtempos herontdekken. Zijn keuze van repertoire is uitstekend en loopt uiteen van eigen composities waaronder het schitterende Simply Put tot enkele standards.

Een sublieme versie van I Want To Talk About You (bekend van John Coltrane) en Lawns van Carla Bley zijn perfecte voorbeelden ervan. De New Scofield Quartet beweegt zich hiermee binnen de traditie van de ‘klassieke’ jazz. Opvallend is ook de samenwerking met de andere musici, Larry Goldings, Scott Colley en Brian Blade. De interactie tussen hen is dan ook een ware tractatie.

Pianist Mulgrew Miller kon niet op dit nieuwe project spelen wegens ziekte, maar hij zal in het nieuwe kwartet van Scofield deze zomer toeren (samen met Bill Stewart en Scott Colley). Mis hen niet.

Patrick Bivort Larry Goldings (p, org), Scott Colley (b), Brian Blade (d)

American Jazz Classics/AMG 76:34 Historisch werk, maar de albums zijn nog apart te krijgen op cd en vinyl. Wel leuk om 2 albums compact op 1 cd te hebben voor in de wagen of op vakantie. Zoals bij de Monk-uitgave geen extra alternate takes, wel exact het repertoire van de originele lp’s. Looking Ahead stond op Ken McIntyre’s naam met Eric Dolphy als belangrijke gast.

Verzorgd boekje met originele linernotes, foto’s en goede informatie.

J.J. Johnson & kai winding the Great J.J. & kai American Jazz Classics – 79:12 Het betreft hier uiteraard de overbekende allereerste Impulse lp uit 1960 en als bonus-album de nummer 3 van dit historisch label:The Incredible Kai Winding Trombones.

Bill Evans zit aan de piano op het ganse eerste album en komt in de

K. Winding-sessie nog eens terug op 3 tracks. Ook hier een verzorgd en informatief boekje.

charlie Parker & Miles Davis Blue Bird

herbie Mann new York Jazz Quartet Solar Records/AMG – 69:18 Dit is een uitzondering op dit lotje compilatie-cd’s. Het gaat ook om 2 lp’s op 1 cd, maar dit kwam nog nooit uit op cd (niet naar mijn weten, althans). Wel neemt Solar een klein loopje met de geschiedenis, want de groep noemde aanvankelijk New York Jazz Ensemble en stond Herbie Mann helemaal niet aan de leiding.

Dit kwartet heeft in 1957 slechts deze 2 albums als output gekend.

Het merendeel van de soli draaien rond accordeonist Mat Mathews en gitarist Joe Puma. Natuurlijk horen we H. Mann ook opereren op dwarsfluit en bestaat het curiosum hierin, dat hij op deze opnames nog klarinet en tenorsax speelt. Grappig genoeg klinkt de muziek van dit N.Y. initiatief als heel gezapige West-Coast jazz met Third Streammomentjes. Niet erg offensief, maar toch een hebbedingetje. chris Joris

Bij Solar Records verschenen nog West Coast Jazz in England 2/3/1960 van Shelly Manne & His Men en de opnames van de Pershing Lounge & Spotlife Club 1958 van Ahmad Jamal Trio.

Bij Essential Jazz Classics valt nog te vermelden naast vele andere grote namen: Wayne Shorter Introducing Wayne Shorter Quintet uit, Jim Hall The Complete Jazz Guitar, en Jimmy Giuffre 7 Pieces.

Nog interessant bij Domino Records Ornette Coleman Quartet Reunion 1990 (dubbelaar met concertopnamen in Italië), Quincy Jones Big Band met Complete 1960 European Concerts en Miles Davis Quartet met Unissued Japanese Concerts 1964.

Verdeling: AMG Records Benelux.

2011/2

JM1102.indd 45

45

7/06/11 14:38

Nieuw op cd/dvd Matthew shipp / Darius Jones cosmic lieder Altsaxofonist Darius Jones is een relatieve nieuwkomer op de New Yorkse jazzscene. Met zijn cd Man’ish Boy oogstte hij niks dan lof. Maar dat de man niet alleen avant-garde jazz speelt maar ook rauwe noise niet schuwt, bewees hij met zijn band Little Women.

Zo’n avonturier moest wel op Matthew Shipp botsen. De pianist met die zo typische donkere, bonkende linkerhand heeft al duo-cd’s met onder anderen Rob Brown, Roscoe Mitchell en Sabir Mateen op z’n naam. Dan past Darius Jones zeker in dat rijtje.

In dertien korte stukken dagen Shipp en Jones hier elkaar uit tot vinnige dialogen in de avant-gardetaal die hen beiden eigen is. Alle stukken zijn aan hen beiden toegeschreven, maar het laat zich raden dat het allemaal improvisaties zijn. Makkelijk is dit zeker niet, wel avant-garde van de meer gedurfde soort.

Peter De Backer

heel correct aan de respectievelijke sferen van zijn kortstukken. Mijmerend en in alle kalmte neergezet, laat hij de tracks zelden over de 5 minuten gaan. Dat schept een welkome balans. Sosa fraseert Europeser dan je zou verwachten, roept toonladdertjes op uit het Oostblok en verraadt een klassieke basis. Dit maakt het wat netjes gepolijst, maar hij legt genoeg kracht in zijn aanslag en dynamiek om het niet te flauw te laten worden, al zitten we daar soms gevaarlijk dicht bij. Hij werkt sober met additieve elektrische keyboards en pre-recording, waaronder een geslaagde opname van in het water spelende kinderen, welk hij omtovert tot een heuse malambo in zes-kwartmaat. In Congo bestaat overigens de traditie, waarbij badende meisjes ritme maken in het rivierwater met armen en handen als echte percussionisten. Het stuk heet dan ook Aguas en is een nodige afwisseling in de opbouw van de cd. Eigenaardig genoeg doet Sosa’s concept hier terugdenken aan mooie filmmuziek, die onze betreurde Koen De Bruyne in de jaren 70 maakte. chris Joris

Matthew Shipp (p), Darius Jones (as)

Omar Sosa (p, kb, electronics)

omar sosa calma

subtone Morningside

Skip Records/Challenge Records 51:04

Enja Records/Codaex – 65:08

Aum Fidelity/instantjazz.com – 39:45

De Cubaanse pianist kiest voor een ingetogen sessie en kleeft zijn titels

In de reeks cd’s die het Duitse tijdschrift Jazz Thing uitgeeft, was het eveneens Duitse kwintet Subtone al

Félix stüssi 5 & ray anderson hieronymus Effendi Records/Codaex – 69:53 De Zwitserse pianist Stüssi stelt hier met zijn vast kwintet een eerbetoon voor aan het baanbrekende oeuvre van Hieronymus Bosch. Vooral de manier waarop de schilder omging met kleuren fascineerde Stüssi. Op zijn manier probeert hij eenzelfde omwenteling teweeg te brengen. Revolutionair gaan we het niet noemen maar dit live concert (opgenomen in Montréal, thuisbasis van het label) laat wel een groep horen die op scherp staat. De bijdragen van trombonist Ray Anderson zorgen voor opmerkelijke passages. Dit is jazzspektakel van hoog niveau. Zowel het groepsgeluid als de solomomenten vervelen nooit. Regelmatig wordt er zelfs gemusiceerd zonder vangnet. Het is hun derde cd en de tweede samenwerking met Ray Anderson. Overkomst dringend gewenst.

Georges tonla Briquet Félix Stüssi (p), Alexandre Côté (as, ss), Ray Anderson (tb), Clinton Ryder (cb), Bruno Lamarche (ts, ss), Isaiah Ceccarelli (d)

46

JM1102.indd 46

Mads vinding trio open Minds Storyville Records/Challenge Records – 54:00 De combinatie van de Deense bassist Mads Vinding met Billy Hart heeft de vuurproef al doorstaan, maar de line-up met pianist Pilc is nieuw… en erg geslaagd. Dit is een cd met een hart, jazz van de fijnere soort.

Massa’s subtiliteit en zeer mooi en continu aangehouden akkoorden- en solowerk typeren de stijl van Pilc. De elf nummers (Rodgers, Gershwin, Berlin, Monk, Vinding, Pilc, een Deense traditional…) worden ook creatief aangepakt door de bassist en de drummer, die erg goed luisteren (de titel is goed gekozen) en inspelen op wat er zich muzikaal ontvouwt. In die zin is het een innige plaat. Elke solo van Vinding is een plezier om te beluisteren: muzikaal, warm, afgemeten en toch spontaan, mooi ingevuld door spaarzame pianotoetsen. De unisonomomenten (Straight no Chaser bv.) tussen bas en piano bezorgen je kippenvel. En niet te vergeten: altijd is er het mooie inlegwerk door Billy Hart: wat een drummer! Een meester van de ‘zachte drive’: de ideale ritme-steunpilaar voor dit trio. Jean-Michel Pilc is qua muzikaliteit een perfecte compagnon voor Vinding; beide muzikanten zijn aan elkaar gewaagd als het op improviseren en samen bouwen aan muzikale frasen aankomt. De bewerking van Summertime bv. laat een fenomenale zijde van hen zien. Met een speels gemak worden stilte en geluid meesterlijk aan elkaar gebreid, verrassend, vernieuwend, soms snel als een waterval, soms met afgemeten en spaarzame noten, maar altijd gedreven en op een hoog niveau. Dit is een plaat die door haar muzikale rijkdom, inventiviteit en hoog creatief gehalte alle luisterbeurten probleemloos doorstond en steeds de honger opwekte naar meer. Drie topmuzikanten samen in goeden doen!

Marc Van de Walle Mads Vinding (b), Jean-Michel Pilc (p), Billy Hart (d)

opgevallen met hun frisse melodische en ritmische benadering van de muziek. Inmiddels is de groep opgepikt door het grotere Enja label en is er een nieuwe bassist, te weten een van Nederlands grootste jazztalenten Ruben Samama. Qua aanpak is er echter weinig veranderd. Nog steeds blinkt de groep uit in heldere composities die vooral door de twee blazers worden gebruikt als vehikel voor soli, waarin ze opmerkelijk veel risico durven te nemen. Het pleit voor trompettist Magnus Schriefl en rietblazer Malte Dürrschnabel dat ze zeggingskracht boven technische perfectie laten prevaleren. Het geeft de muziek net die onvoorspelbaarheid die het niveau een tandje hoger tilt. Even opmerkelijk is het goede oor voor klankkleur binnen de groep.

Florian Höfner verruilt de piano op het juiste moment voor de accordeon om de groep een andere sound te geven.

Mischa andriessen

het hier allemaal. Met het Hawaïaans getinte Le Var stappen ze zelfs in de voetsporen van exotica-icoon Martin Denny. Dig It To The End is een aaneenrijgen van de meest diverse sfeertjes, al dan niet met knipoog naar kitscherige soundtracks van de jaren 70. De heren kozen natuurlijk niet toevallig als groepsnaam Tonbruket wat zoveel betekent als klankenatelier. Verplichte kost voor fans van FES. Georges tonla Briquet Dan Berglund (cb), Johan Lindström (g), Martin Hederos (p, t, v), Andreas Werliin (d, perc)

trio Grande & Matthew Bourne hold the line!

W.E.R.F./AMG – 54:46

Magnus Schriefl (t, bug), Malte Dürrschnabel (as, kl), Florian Höffner (p, acc), Ruben Samama (b), Peter Gall (d) + Christine Carter (bkl)

tonbruket Dig It to the end ACT/Challenge Records – 50:39 Dit Zweeds kwartet houdt duidelijk van afwisseling. Van progrock en stevige rock-‘n-roll met surfgitaar tot ECM-jazz en intimistische mijmeringen op akoestische gitaar, je hoort

Deze twee Belgische Fransozen en één Fransman zijn de deugnieten bij uitstek, die de jazzgeschiedenis naast zich neerleggen en gaan voor een Europese identiteit. Het zijn stuk voor stuk muzikale denkers, die binnen hun inzicht voor open improvisatie en alternatieve

klankkleur ook catchy thematiek kunnen neerzetten, van schertsend tot bloedserieus. De persiflage is echter altijd aanwezig. Vele kenmerken van de huidige muziekcultuur worden door elkaar geschud: rock, underground, theatermuziek en haast 19de eeuwse, huppelende wijsjes voor dames met kantjeskraag en parasol. Pianist Matthew Bourne voegt zich zo mooi in het gezelschap en het is opvallend hoe nauw de verschillende componisten hun werk op mekaar hebben afgestemd. Massot, Dehors en Bourne leveren grappige stukken, alsook ontroerende miniatuurtjes en forse, donkere kronieken. Michel Debrulle heeft sinds al die jaren een eigen drumsound gehanteerd, die niet bang is voor het duister. Een speelse cd. chris Joris Matthew Bourne (p, voice), Michel Debrulle (d, perc), Laurent Dehors (kl, bk, s), Michel Massot (tba, tb)

trondheim Jazz orchestra & eirik hegdal + Joshua redman triads and More MNJ Records/Challenge Records 62:38 + dvd 33:00

De centrale man hier is bezig baasje en saxofonist Eirik Hegdal die niet alleen alle composities pende maar ook nog eens zelf saxofoon speelt en daarnaast als orkestleider alles in goede banen leidt. Met dergelijk materiaal kan dat heus geen evidente opdracht zijn. Opmerkelijk is tevens dat in de groep zowel klassieke als jazzmuzikanten zitten! Net als bij FES, houden ze ook bij dit orkest van extreme tempowissels en de meest bizarre en hoekige ritmepatronen. En net als bij Bl!ndman wordt er geëxperimenteerd met de mogelijkheden van de instrumenten. Dat we in de gelederen eveneens trombonist Erik Johannessen (Jaga Jazzist) terugvinden, zegt genoeg. Triads And More is net als een ingewikkelde thriller: even je aandacht kwijt en er ontbreekt een detail waardoor je het broodnodige perspectief verliest. Als bonus is er een dvd Making of en een kort uittreksel van een concert.

Georges tonla Briquet Trondheim Jazz Orchestra + Eirik Hegdal (bs, ss), Joshua Redman (ts, ss)

2011/2 2011/1

7/06/11 14:38

Jazz & Beyond

Nieuw op cd/dvd Yellowjackets timeline Mack Avenue Records/Challenge Records – 62:05

Nog meer dan op de vorige cd Shades streeft Marc Matthys (p, acc, klavecimebl) op Echoes naar een symbiose tussen jazz en klassiek. Hij doet dat in gezelschap van zijn trio, contrabassist Marc Roosendans en drummer Tony Gyselinck, samen met fluitist Peter Verhoyen. Zo een onderneming is natuurlijk steeds koorddansen. Hier ligt het accent vooral op klassiek met toch wel een paar hoogtepunten waar beide werelden op meer avontuurlijke wijze aan elkaar gekoppeld worden.

Het internationaal trio Equilibrium (Joachim Badenhorst, Sissel Vera Pettersen, Mikkel Ploug) leverde met het titelloze debuut in 2009 een poëtisch geladen schijfje af, gecreëerd met gitaren (akoestisch, elektrisch), zang, electronics, saxofoons en (bas)klarinet. Walking Voices ligt volledig in het verlengde hiervan. De drie kleuren volledig buiten de lijntjes van traditionele structuren. Alles draait om atmosferische klankscheppingen met een eigen vormgeving. Muziek op de grens van jazz, folk en fantasy.

Queskia? noemt de nieuwste cd van Tricycle, ons tricolore trio bij uitstek. Tuur Florizoone, Philippe Laloy en Vincent Noiret musiceren echter vooral als Europese artiesten. Je vindt hier zowel een Scandinavische

t-unit4 little Man - Big world W.E.R.F./AMG – 66:43

“De cd van het evenwicht,” zo omschrijft Tom Van Dyck zelf Little Man-Big World. De kleine man van op de hoes die zijn weg zoekt in de wijde wereld. Een wereld die in zijn eigen straat ligt maar slechts geleidelijk aan zijn geheimen prijs geeft. Idem met muziek. Je ontdekt pas beetje bij beetje je eigen

touch als een Balkan-link of een walsje, zij het allemaal met een zweem van magisch-realisme en met een sterk filmische ondertoon. Jazz zoals ze die ook bij ECM uitbrengen maar nu via Florizoone zijn eigen label!

Tijgers van Eufraat is een kwartet gevormd door Ben Faes (cb), Bruno De Groote (g), Stefan Wellens (altviool) en Tom Callens (ts, ss, f). De heren zijn vooral actief in het popwereldje maar leveren met hun titelloze debuut een knap gelaagd plaatje af. Denk aan een jazzsaxofonist die in de late uren op een zwoele zomeravond met open venster nog wat speelt. Tussendoor hoor je flarden muziek van bij de buren. Onder hen bewonderaars van Django Reinhardt, een familie uit de Balkan, liefhebbers van klassiek en een fan van oude Italiaanse muziekjes.

Makenba, de nieuwste cd van de Belgisch-Marokkaanse Majid Bekkas, staat volledig in het teken van de gnawa muziek. Met een zeer traditioneel instrumentarium (oud, djembe, balafoon, derbuka,…) wordt een authentiek trance-gevoel opgewekt. De Argentijnse percussionist Minino Garay verbreedt het spectrum met eigen invloeden terwijl Louis Sclavis voor subtiele jazzkanttekeningen zorgt.

Yellowjackets heeft sinds de oprichting in 1977 heel wat commotie meegemaakt door de verschillende wissels van label en groepsleden. Deze onstabiliteit zorgde voor onevenwichtige kwaliteit en originaliteit. Timeline is geen overzicht van deze ganse geschiedenis maar je vindt er wel zowat alles terug waar de groep voor staat en dat aan de hand van enkel eigen materiaal. Eerst en vooral is er natuurlijk de rockende fusionjazz met een Fender die de typische sound bepaalt. Helaas stopt het bij de openingstrack. Wat nadien volgt, is nogal labiel. Er zijn weliswaar de zeer goede passages van straight jazz met een glansrol voor Bob Mintzer. Er duiken tevens wat funk en postbop referenties op.

We horen Robben Ford, gitarist van het eerste uur, zelfs in een uitstekende gastrol, helaas slechts voor een nummer. Niet meteen een van de spannendste cd’s van de groep en dus hoofdzakelijk interessant voor de fans.

Georges tonla Briquet Russell Ferrante (p, kb), Jimmy Haslip (b), Bob Mintzer (ts, ss, bkl), Will Kennedy (d, kb)

rob van Bavel – vincent koning – Frans van Geest (the Ghost, the king & I) trilogy Daybreak/Challenge Records – 65:53

Tom Van Dyck (as), Ewout Pierreux (p, frh), Mark Haanstra (bg), Herman Pardon (d)

Jazzsick Records/agenturfischerman.de – 60:07

binnen gebondenheid, en dat op een eenzaam hoog niveau.

Marc van de walle Phillipp van Endert (elg, akg), André Nendza (cb), Kurt Billker (d), Rick Margitza (ts), Christoph Hillmann (p)

Bastian weinhold river styx Eigen beheer/Two for the music – 49:54

De Duitse gitarist Van Endert viel voor deze cd terug op zijn originele trio, aangevuld door twee gastmuzikanten (Margitza en Hillmann). Van de tien tracks zijn er zes van de hand van de gitarist, maar ook Elvis en The Beach Boys worden bewerkt. Van Endert zijn wegen zijn ondoorgrondelijk: hij musiceert erg virtuoos, waterglad, en blijft steeds muzikaal. Hij tovert schijnbaar moeiteloos melodische frasen uit zijn hoge hoed. Bassist en drummer leveren mooi ondersteunend werk, en als Margitza aan het soleren slaat lijkt er ook daar aan de ellenlange, mooi opgebouwde zinnen geen einde te komen. Alsof de inspiratie bij de heren niet op kan.

Zowel structureel als harmonisch is dit een pareltje. De cd klinkt al bij al vrij traditioneel, maar na enkele grondige luisterbeurten ben je er wel van overtuigd dat het hier gaat om een stel muzikanten van topformaat.

De muziek klinkt erg berekend, we vermoeden een strenge compositorische hand. Maar de muzikanten kunnen zich zonder remmen laten gaan binnen die structuren. Vrijheid

Drummer Bastian Weinhold debuteert met River Styx als bandleider.

Daarvoor speelde hij al wel op andere platen mee. Onder meer met pianist John Escreet de protegé van saxofonist David Binney. Het is daarom niet vreemd dat de invloed van laatstgenoemde soms duidelijk doorklinkt, o.a. in het slepende titelnummer. Daarmee is overigens niet gezegd dat Weinholds muziek geen eigen gezicht heeft. Vooral in harmonisch opzicht zit River Styx zowel gedegen als aansprekend in elkaar.

Het wisselen van de melodielijnen tussen tenorsax, piano en gitaar is bijvoorbeeld even knap als fraai gedaan. Weinhold heeft op zijn debuut vooral naar een hecht groepsgeluid gestreefd, iets waar hij zeer behoorlijk in is geslaagd. De muzikanten waarmee hij vaak al jaren werkt, zijn stuk voor stuk goed, maar als solist slaagt geen van hen er in om de muziek net dat zetje te geven dat je de oren doet spitsen.

Mischa andriessen Bastian Weinhold (d), Adam Larson (ts), Pascal Le Boeuf (p, Rhodes), Linda Oh (b), Nils Weinhold (g)

Marcin wasilewski trio Faithful ECM Records/Challenge Records – 71:46

Georges tonla Briquet

kwaliteiten en beperkingen. Van Dyck denkt er allemaal goed over na. Hierdoor is de nieuwe cd ook eentje van scherpstelling en focus geworden. En het verder doorgronden van een bebopvocabularium mede dankzij de juiste kleine groep van vertrouwde muzikanten om hem heen. Meteen ook een onrechtstreekse ode aan de vintage opnamen van Blue Note en Verve door iedereen tegelijk in dezelfde studioruimte te plaatsen bij de opnamen, de vibes van de juiste room reverb. Voorlopig geen Saxkartel of Tuesday Night Orchestra meer, wel nog Tom Van Dijck & t-unit4.

Respect!

Georges tonla Briquet

Phillipp van endert trio rosebud (special guest rick Margitza)

Dit drumloos trio richtte Rob Van Bavel op in 2007. GK&I inspireert zich in deze Trilogy op klassieke stukken die in een kamerjazz-pakje worden gestoken. Ze kozen voor een adaptatie van Gerschwin’s Preludes for piano en stukken van Debussy.

Onder het titelstuk brengen ze ook een driedelige suite. En naast een eigen stuk van Van Bavel, die ook instond voor alle arrangementen, is er nog de standard My Foolish Heart. Klassemuzikanten die zeker het hartje zullen stelen van wie van aangename mainstream jazz of licht klassiek houdt.

Bernard lefèvre

Op een uitzondering (Keith Jarrett) na, is het vrij ongewoon om trio’s lang samen te kunnen beleven. Het Poolse Marcin Wasilewski Trio bestaat al sinds de vroege jaren 90 toen ze nog studenten waren. De verstandhouding en de alchemie die hun muziek zo typeren zijn een natuurlijk gevolg van het jarenlange samenspelen van deze muzikanten, of het nu aan de zijde is van trompettist Tomasz Stanko, van Manu Katché of gewoon in hun eigen trio. Met Faithful stelt deze groep een derde geweldig album voor. Een nieuw project dat uitstekend de mix tussen energie en lyrisme grijpt. Het resultaat is een zeer lyrische, melodieuze en toch verassende stijl. Een unieke combinatie van diepgaande composities en een spontane creativiteit.

Wasilewski bundelt op Faithful een aantal erg uiteenlopende songs die vele invloeden verraden. Naast Faithful (Ornette Coleman), bestaat de nieuwe cd uit vijf nieuwe composities van de pianist en tijdloze werken zoals Big Foot van Paul Bley en Oz Guizos van Hermeto Pascoal. Dit album blijkt het meest toegankelijke van het trio te zijn, een staalkaart van talent en inspiratie.

Patrick Bivort

Rob Van Bavel (p), Vincent Koning (g), Frans Van Geest (b)

Marcin Wasilewski (p), Slawomir Kurkiewicz (b), Michal Miskiewicz (d)

2011/2

JM1102.indd 47

47

7/06/11 14:38

CD & DVD

20

Speciaalzaak jazz en klassiek Een greep uit de labels die we opvolgen

aar :

Ook verkrijgb

Limited boxset editions

Verkrijgbaar in onze winkels : New releases

Duke Ellington 11 cd’s

The Complete 1932-1940 Bruns./Col./Master Rec. of Ellington

Ahmad Jamal 9 cd’s

The Complete Ahmad Jamal Trio Argo Sessions

Henry Threadgill 8 cd’s Novus & Columbia Recordings of Henry Threadgill & Air

ition 3 CD • Limited Ed l Value • Exceptiona mastered • Newly Re

Louis Armstrong 7 cd’s

INTAKT RECORDS

Sets

Bing Crosby 7 cd’s

The Complete Louis Armstrong Decca Sessions 1935-46

The Bing Crosby CBS Radio Recordings (1954-56)

Volledige lijst : www.mosaicrecords.com

ECM

Volledige catalogus tot 31/12/2011

17,5 /CD €

* Multi CD-boxen hebben een gelijkwaardige korting

*

W.E.R.F. mogno music

ECM

New releases

Julia Hülsmann Trio Imprint

Ketil Bjørnstad Svante Henryson Night Song

Trygve Seim Andreas Utnem Purcor

Paolo Fresu

Colin Vallon Patrice Moret Daniele di Bonaventura Samuel Rohrer Rruga Mistico Mediterraneo A Filetta Corsican Voices

CHALLENGERECORDSINT.

www.marksound.be

48

Mark Sound Potaardestraat 4 1950 Kraainem

Mark Sound MM-shop Opera Munt - Muntplein Leopoldstraat 4 - 1000 Brussel

Mark Sound Wolstraat 6 • 2000 Antwerpen

Mark Sound - Musique Loisirs 32 rue des Carmes • 5000 Namur

2011/2

Mark sound adv 24X17CM.indd 1 JM1102.indd 48

17-03-2011 12:00:28 7/06/11 14:38

De Jazzlezer

Gek van Things To Come Bert vuijsje Ook wie geen boek over jazz wil schrijven, blijkt het menigmaal over jazz te hebben. Schrijver Henk Bernlef, dichter Remco Campert en musicus Theo Loevendie zakten op een zomeravond in 1988 samen door: eerst in het roemruchte café Welling, op een steenworp van het Amsterdamse Concertgebouw, en na sluitingstijd bij Theo Loevendie thuis, op een steenworp van Welling.

Die uitbundige ontmoeting werd voortgezet in een driezijdige correspondentie, die over twee perioden (1988-’89 en 2008-’09) vele kanten uit schoot, maar toch vaak om hun gedeelde jazzliefde draaide.

De Nederlandse jazzarchivaris Jan J. Mulder heeft de moeite genomen om een kleine jazzindex te vervaardigen van het boek CC: Een correspondentie, waarin de briefwisseling nu is gebundeld.

Trompettist Nedly Elstak, met wie Loevendie in zijn beginjaren nauw samenwerkte, wordt het meest genoemd: 13 keer. Daarna volgen Charlie Parker (11), pianist-componist Guus Janssen (10), Dizzy Gillespie (9), pianist Leo Cuypers (9), Misha Mengelberg (8) en John Engels (8).

De brieven zijn soms niet vrij van meligheid, maar de geïnteresseerde liefhebber vindt toch een paar boeiende miniatuurbeelden van de jazzjaren van weleer.

Charlotte Cornelis werd gefotografeerd door Mina Van Elewyck

Remco Campert: “Hoe dan ook, ik wilde trompet spelen. Dat kwam door Dizzy Gillespie, van wie ik platen had gehoord die een vriendje die een oom had in New York mij bezorgde. Een van de nummers was Things To Come. Daar werd ik helemaal gek van als ik het hoorde. Ik draaide het eindeloos voor Bert

Schierbeek en Lucebert die ik net had leren kennen. Zij waren meer in Brecht en Bach.

Maar Lucebert is later een groot jazzliefhebber geworden, en dat komt door mij, zeg ik met onverholen trots. Verder komt er weinig door mij. Trompet heb ik nooit gespeeld, poëzie leek me makkelijker.”

Theo Loevendie: “Begin niet over Things To Come, ik heb het toen alleen een of twee keer op de radio gehoord en het zal wel door de titel komen, maar ik heb nooit zó sterk het gevoel gehad dat er een nieuwe glorieuze en spannende tijd zou aanbreken als bij dit nummer.”

Henk Bernlef: “Die eerste bigband van Dizzy was meteen de beste die hij heeft gehad. Uit foto’s van het orkest uit die tijd kun je opmaken dat de bandleden dicht op elkaar zaten.

In elkaar geschoven bijna, met Dizzy ervoor.

Ze moesten dus allemaal heel hard blazen om te kunnen horen wat ze speelden. Explosieve muziek uit het land van Oblaa Deeh. En die bebop-riffs waren natuurlijk heel opwindend.

Ik ben het met Theo eens dat we niet moeten vervallen tot nostalgie, maar je kunt niet alleen leven van ‘nieuwe herinneringen’. Oude mogen er ook zijn.”

Zen Tijd van romanschrijver, gepensioneerd docent taalkunde en saxofonist Bob Rigter (tevens vader van tenorist Simon) is evenmin bedoeld voor de jazzbibliotheek.

Maar de ondertitel van deze verzameling korte Zen-instructies spreekt toch duidelijke taal: Voor saxofonis-

ten, jazz cats, tennissers, golfers, kunstenaars, voetballers, honderdmeterlopers, tobbers, fietsenmakers, slapelozen en andere koekenbakkers.

Twee hoofdstukjes, Jazz luisteren en Jazz spelen, willen op basis van de Zen-beginselen de beginnende liefhebber en muzikant expliciet de weg wijzen. Maar ook elders in het boekje wordt de jazz geregeld aangeraakt: “Jazzimprovisatie is Zenkunst bij uitstek.

Niemand weet wat er komt.

In het brandpunt van het Nu, komen compositie en uitvoering gelijktijdig voort uit de Hsin van de jazzmusicus.

Vrij, zonder obstructie gespeeld, in direct contact met een instrument.

Vluchtig als het pad dat een vogel vliegt.”

“Koekenbakkers en tennissers!

Jazz is zo direct als de geur van het baksel.

Als de klank van het tennisracket.

Als de tik van de bal op de base line.

Wie wil zien of een bal in of uit is, moet net zo alert kijken als een jazzluisteraar luistert.”

Henk Bernlef, Remco Campert & Theo Loevendie: CC – Een correspondentie.

Uitgeverij Bas Lubberhuizen, Amsterdam (www.lubberhuizen.nl); € 18,50.

ISBN 978 90 5937 277 1.

Bob Rigter: Zen Tijd.

Samsara Uitgeverij, Amsterdam (www.samsarabooks.com; voor België: info@denis.be); € 17,50. ISBN 978 90 77228 56 2.

Tiendelige lessenreeks op zondagnamiddag in Jezus-Eik en Knesselare.

Alle instrumenten welkom!

Jazz

okt w dec '11 10 zondagen -

Eik Jezus-la re Knesse

e i m e d a c a teurmuzikant

voor elke ama

Voor elke amateurmuzikant, met weinig of veel ervaring. Met instrumenten-, theorie- en samenspellessen.

Info en inschrijvingen Tel. 02 532 38 90 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be (w Educatie w Jazz w Opleidingen w Jazzacademie)

2011/2

49

12:00:28 JM1102.indd 49

7/06/11 14:38

De jazzkriebels van…

Marc Van den Hoof

“Wat me meteen fascineerde, zijn de instrumenten”

Marc Van den Hoof (°1946) nam begin juni afscheid van de VRT, waar hij sinds 1976 aan verschillende radiozenders meewerkte. Door zijn liefde voor de jazz viel hij in voor jazzprogramma’s, en ging later zelf samenstellen en presenteren: Jazz zonder moeite, Jazzkaffee, Come Sunday, Jazz en Songbook. Literatuur, poëzie en schrijven bleef een passie, die leidde tot artikels in kranten en tijdschriften en het publiceren van enkele dichtbundels. Voor de toenmalige VRT-uitgaven maakte hij i.s.m. Rob Miseur een overzicht in foto’s en tekst van Jazz Middelheim tot 1987.

Bij het begin van Jazzmozaïek in 2000 ging hij in op het verzoek van oprichter Luc De Baets om zijn literaire interesses, gekoppeld aan jazz, te verwoorden. Die columns of kronieken zoals hij ze zelf liever noemt zijn nu gebundeld in het recent verschenen boek Double Bill1, dat in een tweede luik een aantal opstellen n.a.v. concerten (in deSingel, PSK en Kaaitheater) bevat.

In je boek Double Bill verneemt de lezer welke de eerste jazzplaten waren die je kocht en vertel je hoe je – toen 15 jaar – op internaat onder de lakens stiekem naar jazz luisterde op een transistorradio. Maar hoe ontstond die passie voor jazz eigenlijk?

Dat is me al dikwijls gevraagd en ik vraag het mezelf ook nog altijd af. Ik denk dat ik vrij vlug tot het inzicht kwam dat jazzmuziek een meerwaarde had tegenover andere populaire muziek van toen.

Bij de overburen zag ik een foto van Lester Young die op hun radio plakte. Dat intrigeerde me. En de kinderen speelden mee in een dansorkestje dat deuntjes zoals Tico Tico op het repertoire had – dat lag toen nog allemaal dicht bij de jazz. Charlie Parker speelde dat bijvoorbeeld ook, Tico Tico.

Dat was een ontdekking, die muziek.

Een van de eerste platen die ik hoorde, was The New Orleans Function van Louis Armstrong, een evocatie van de muziek bij begrafenissen in New Orleans.

Maar wat me meteen ook fascineerde, waren de instrumenten. In 1959 zag ik als kind voor de eer-

ste keer Duke Ellington op televisie, dat was in het Concertgebouw met Paul Gonsalves.

Dat concert2 bestaat nu op dvd en als ik dat terugzie, vind ik die instrumenten – het is een zwart-wit opname – nog altijd zo mooi. De baritonsax van Harry Carney bijvoorbeeld en z’n basklarinet. Maar de jazz had die extra dimensie, dat werd me dan duidelijker en duidelijker.

In je jonge jaren was rock ’n roll anders sterk aanwezig…

Ja, maar daar heb ik geen belangstelling voor gehad. Ik ben wel eens naar een film geweest met Bill Haley and The Comets – een film met Caterina Valente – Hier bin ich hier bleib ich (1958) – maar dat had ook te maken met mijn fascinatie voor de tenorsax (bij de Comets speelde ene Rudy Pompilli - nvdr). Op een mooie still uit de film in het een of ander weekblad stond die sax ook weer te blinken. Daaraan viel niet te weerstaan.

Rockmuziek heb ik dus wel gehoord, maar dat heeft me nooit echt geboeid.

1 Marc Van den Hoof – Double Bill – Over Jazz – met foto’s van Jos Knaepen - Luster 2011 2 Duke Ellington Live in ‘58 - Jazz Icons 2007 – Concertgebouw Amsterdam 1958.

50

JM1102.indd 50

2011/2

7/06/11 14:38

2011/2

JM1102.indd 51

51

7/06/11 14:38

De jazzkriebels van Marc van den hoof Je bent zelf saxofoon gaan spelen…

Ja, ik wou dat absoluut leren. Eén van de jongens van de overburen, Jef Van Diest, speelde op zo’n goudgelakte saxofoon. Ik wou lid worden van de harmonie, maar mijn vader was daar niet zo enthousiast over. Die harmonieën hadden nogal een politieke kleur en dat was niet de kleur die bij ons paste. Op de zolder van een van de leden van de harmonie, Theo Claes, een schoenmaker die ook heel goed klarinet speelde, zelfs jazz, lagen nog enkele heel oude instrumenten. Ik kreeg een altsax. Een nogal primitief instrument, daar ben ik mee begonnen. Ik kon al wat blokfluit spelen, en met de vingerzetting daarvan had ik de vingerzetting op die alt gauw beet. De eerste avond dacht ik dat ik Caravan speelde, maar achteraf bleek dat ik totaal verkeerd zat, want ik gebruikte geen halve tonen, het was Caravan geheel in de do majeurtoonladder.

Na de alt ben ik op tenor overgeschakeld. En mijn vader kocht me later een sopraansax. Dat was begin jaren 60 toen John Coltrane ook op sopraan te horen was. Maar een echt trouw lid van de harmonie ben ik nooit geworden: ik zat op kostschool en kon niet naar de repetities.

Is saxofoon voor jou het toonaangevende instrument?

Ja, toch in die tijd. Ik was gefascineerd door Paul Gonsalves, Lucky Thompson, en dan Sonny Rollins. Juul Anthonissen heeft me ooit nog eens “de Vlaamse Sonny Rollins” genoemd, dat was in De Standaard. Juul had me zien spelen op een festival in Ronse, daar waren verder Fred Van Hove en Peter Brötzmann, ook Han Bennink. Maar bijna geen publiek, waaronder Juul die overal was. Fred en Brötzmann en Bennink zijn geloof ik onverrichterzake naar huis teruggekeerd en wij hebben dan maar ter plekke gerepeteerd.

Als ik opnieuw muziek mocht studeren, dan zou ik voor piano gaan. Toch de basis, en dan trombone. Prachtig instrument.

Zijn er bepaalde trombonisten die je bewondert?

Jay Jay Johnson, Jimmy Knepper, Marc Godfroid, Laurent Hendrick, de bas-trombonist van het BJO, en bij de jonge generatie, Peter Delannoye, Dré Peremans, Frederik Heirman. Als er na dit leven nog een leven is, zou ik daar graag trombone leren.

Wat was je eerste live-belevenis? Dat was op Comblain-la-Tour, niet?

Jawel, in 1960. Ik kwam daar op het terrein toen het Robert Jeanne Quartet met Félix Simtaine, Jean Lerusse en Léo Flechet optraden. Dat was een schok, ja. Robert en Félix zijn inmiddels bejaarde heren en goede vrienden geworden.

Thelonious Monk heb ik ooit live gezien in 1962 in het PSK. Daar beleefde ik ook voor de eerste keer Sonny Rollins op een soort Newport in Brussels festival, Stan Getz was daar toen ook.

In 1969? Ik speelde toen al met Willy Roggeman, 52

JM1102.indd 52

we zijn er samen naartoe geweest.

Na mijn terugkeer uit Afrika ging ik geregeld naar de Hnita bij Juul Anthonissen. Eerst op de zolder, en daarna in het Torengebouw in Heist op den Berg. Thad Jones-Mel Lewis Big Band en Warne Marsh herinner ik me nog goed.

Ik heb niet zoveel maar toch wel wat meegemaakt. Miles Davis heb ik slechts een keer gezien, Bill Evans, Warne Marsh, Gerry Mulligan, Count Basie, Monk, dat zijn voor mij toch wel de groten. Duke Ellington en Louis Armstrong heb ik jammer genoeg nooit live gezien.

En schreef je daar dan over?

Ik heb mijn eerste stukjes over jazz geschreven voor Gazet Van Antwerpen. Mijn onlangs overleden broer Felicien was toen redacteur bij de Brusselse redactie van die krant en die zei: “Waarom schrijf je niet over jazz? Dan mag je gratis naar die concerten ”. Zo berichtte ik dan onder meer over Jazz Bilzen, maar die keer dat ik er zelf speelde met Willy Roggeman, heb ik over onze prestatie in alle talen gezwegen. Ik kon moeilijk over onszelf de loftrompet steken.

Marc Van den Hoof:

“Als er na dit leven nog een leven is, zal ik daar trombone leren”

Vanaf 1987 ben je bij Jazz Middelheim betrokken…

Toen heeft Elias Gistelinck me gevraagd om deel uit te maken van de productiekern. Dan ben ik ook voor het eerst gevraagd om voor Radio1 verslag uit te brengen. Roger De Neef deed dat, maar om een of andere reden was er geen geld meer en toen vroeg wijlen Roland Van Opbroucke of ik de interviews en presentatie, samen met Mick Clinckspoor, wou doen. Daarvoor werd ik voor twee weken van Omroep Brabant naar Radio1 overgeheveld. Dat kostte de omroep dan niets extra. Nu moet je weten dat ik wel een beetje bang was geweest voor Elias, hij was zowat mijn tegenpool: een geweldenaar, maar het bleek heel goed te klikken tussen ons.

Wanneer ging je radioprogramma’s zelf samenstellen en presenteren?

Presenteren deed ik aanvankelijk nog niet. Toen ik op Omroep Brabant werkte, waren er op een moment 20 minuten waar ze geen invulling voor hadden. Dat werd mijn eerste jazzprogramma, Jazz zonder moeite. Julien Put presenteerde dat

en die deed dat heel graag en heel goed. Toen Julien eens met vakantie was, ben ik zelf gaan presenteren. Dat ben ik dan blijven doen, eerst op Radio2, daarna kwam ik bij Radio3 met De Kunstberg terecht wat nu op Klara Babel is. Geen jazz meer. Maar Juul Anthonissen had indertijd een jazzprogramma op Radio3 en toen hij ziek werd, heb ik dat voor een maand overgenomen, maar Juul is niet meer teruggekeerd. En toen ook Sim Simons wegviel, deed ik uiteindelijk bijna alles wat jazz was.

Ben je iemand die verzamelt?

Nee, ik heb nooit verzameld. Ik heb wel veel boeken en tijdschriften.

Die je ontleent en niet terugkrijgt…

Ja, mijn allereerste stukje voor Jazzmozaïek3 ging daarover. Ik heb dat boek daarna rap van iemand gekregen. Weliswaar niet mijn exemplaar, maar toch: ik heb het weer! Maar ik heb inderdaad wel veel cd’s, niet zoveel platen, maar ik ben niet zo’n verzamelaar. Sim Simons was een groot verzamelaar. Ik heb mensen zien ten onder gaan aan die verzamelwoede.

Heb je toch dingen waar je aan houdt? Wat is je bv. je dierbaarste boek of jazzplaat?

Bij jazzplaten een paar zoals Mingus presents Mingus op Candid en Thomas-Pelzer Ltd op Vogel. Die laatste lp heeft te maken met herinneringen aan Mon Devoghelaere.

Verder kreeg ik soms rechtstreeks platen bv. van Toshito Akiyoshi. Ik heb ook zo’n mooie plaat van Philly Joe Jones, een trio met Clifford Jordan, in Holland opgenomen vlak voor de dood van Jones – ik had hem nog gezien in Heist, in kwartet met Cees Slinger.

Ook de allereerste Coltrane At The Village Vanguard, de authentieke lp, toen Impulse nog niet bij ABC Paramount hoorde, heb ik nog.

Van boeken hou ik van Le Plaisir du Jazz waar ik ook over geschreven heb. Dan de Warne Marsh biografie4, Hommes et Problèmes du Jazz van André Hodeir, maar daar heb ik niet de oorspronkelijke uitgave van, wel de heruitgave. En natuurlijk de boeken van Willy Roggeman.

Biografieën lees ik graag, die van Lester Young en Billy Strayhorn, Lush Life door David Hajdu, en de biografie van Bobby Jaspar door Mon Devoghelaere. Ik vond dat heel straf dat Mon dat in het Engels uitbracht.

Wat ik ook altijd een mooi boek heb gevonden is Een blauwe golf aan de kust van Henk Romijn Meyer. En de boeken van Bernlef.

Je gaf Jazzgeschiedenis op het Lemmensinstituut, ga je nog wat doen in die richting?

Misschien dat ik zoals onlangs nog in Herentals een soort introductie rond jazz kan brengen. Daar had ik het geluk dat Jan Van Giel van The Very 3 Zes over jazz – JM 1/2000 4 Safford Chamberlain – An Unsung Cat – The Life And Music of Warne Marsh – Scarecrow Press 2000

2011/2

7/06/11 14:38

De jazzkriebels van Marc van den hoof

Marc Van den Hoof leest voor uit zijn eigen Double Bill bij de boekvoorstelling in De Zondvloed (31 maart 2011).

Big Band kwam luisteren. Hij deed op de piano voor wat ik vertelde.

Er bestaat een plan om met jonge muzikanten, o.a. Steven Delannoye en Joppe Bestevaar, iets te doen rond Gerry Mulligan. Bij mijn verhaal over Mulligan spelen zij dan zijn muziek. Tot nog toe had ik daar weinig tijd voor. We zouden Peter Anthonissen die ervaring heeft als dramaturg vragen om daar vorm aan te geven. En dan een tournee maken langs de culturele centra.

Je was dag in dag uit met jazz begaan…wat zijn nu, na je pensioen, jouw prioriteiten?

Ik wil wat meer weten over ‘klassieke’ muziek.

Ik heb de voorbije jaren zoveel jazz gehoord! En klassieke muziek kan zo dicht in de buurt komen van de perfectie, terwijl de jazz toch wel ‘perfectie met een gaatje’ blijft, maar dat maakt de jazz op zijn beurt dan weer ontroerend mooi …

Maar ik zal blijven lezen over jazz en luisteren naar jazz, blijven schrijven, ook voor Jazzmozaïek. Verder ga ik veel lezen. Ik zou bv. graag A La Recherche Du Temps Perdu echt van A tot Z willen lezen, dan wel continu en niet met stukken en brokken. Stefan Hertmans, de broer van Peter Hertmans, die heeft naar het schijnt ooit 14 dagen vakantie genomen om het boek ineens uit te lezen. Ik ben ook begonnen met de biografie van Vasalis.

Wat is nog je ultieme droom?

Onlangs heb ik een klarinet gekregen van mijn vrouw en ik zou daar heel graag tamelijk goed willen kunnen op spelen. Niet om op te treden, voor het plezier. Ik hoor dat Willy Roggeman ook een nieuwe saxofoon gekocht heeft.

Maar samen spelen zal er wel niet in zitten, denk ik. Want hij leeft zoals je weet erg teruggetrokken.

Bernard Lefèvre

De TOP-10 keuze van Marc Van den Hoof (Met dien verstande dat er ik telkens bij denk: ‘vooral’ en ‘maar ook’, ‘en ook natuurljk’, behalve misschien voor n° 1 in het lijstje...)

1. Thelonious Monk –Alone In San Francisco (Riverside) (de Goldberg variaties van de jazz) 2. Miles Davis/Gil Evans – Miles Ahead (Columbia) (...)

3. Duke Ellington – The Immortal 1938 Years (CBS PRT, nu ook Mosaic) (…)

4. Lester Young – The Complete Lester Young (Mercury – The Essential Keynote Collection) (kwartet en KC Seven, met o.m. Sometimes I’m Happy) (...)

5. Charlie Parker/Dizzy Gillespie – Massey Hall Concert 1953 (diverse) (...)

8. Gerry Mulligan – Pleyel Concerts 1954 (Vogue) (...)

6. Sonny Rollins – Live At The Village Vanguard (Blue Note Records) (...)

9. Thad Jones/Mel Lewis Big Band – Potpourri (Philadelphia/SonyColumbia Frankrijk) (...)

7. John Coltrane – My Favorite Things – Coltrane At Newport (Impulse/ Verve) (1963 met Roy Haynes en de uitbundigste, meest zomerse versie van My Favorite Things, en 1965 met Elvin Jones – twee keer het klassieke kwartet, maar anders)

10. Brussels Jazz Orchestra feat. Bert Joris – Signs And Signatures (W.E.R.F.)

2011/2

JM1102.indd 53

53

7/06/11 14:38

Reportage

Jazzacademies in de lift Om en bij de 40 leerlingen hebben dit voorjaar in Jezus-Eik en Knesselare les gevolgd aan de Jazzacademie.

Een initiatief van Muziekmozaïek om muzikanten meer theoretisch en praktisch inzicht in de jazzmuziek bij te brengen. De lesgevers zijn jazzmuzikanten met een pedagogische achtergrond. De reacties zijn unaniem positief. Dat vernamen we tijdens een bezoekje aan de Jazzacademie in Knesselare.

Ilse Duyck geeft enthousiast zangles aan de Jazzacademie.

Gerrit Van Brabandt (54) en Philippe Bruneel (59) volgen samen gitaarles en harmonie. Dat de lessen op zondagmiddag plaatsvinden is, gezien hun beroepsactiviteiten, een voordeel. De docenten geven bovendien les naar maat.

Philippe: “Ik ben gitaarbouwer, ik heb 15 jaar lang geen gitaar meer gespeeld. Ik voel me dus weer een beginner.”

Gerrit: “Ik heb klassieke piano gestudeerd en speel nu twee jaar klassieke gitaar. Maar de ervaring leert me dat je via die klassieke opleiding beperkt bent omdat je de structuur van de muziek niet of nauwelijks kent.

Wij volgen samen les. We wonen in mekaars buurt en komen elke vrijdag samen om te oefenen.”

Chantal Marchand (48) heeft 6 jaar muziekacademie achter de rug en komt zich in de Jazzacademie vervolmaken.

Chantal: “Jazz is mijn passie. Ik heb een eigen groep, Just Friends. We hebben net een cd uit. Hier kan ik onder begeleiding van zanglerares Ilse Duyck, werken aan het doel dat ik voor ogen heb. Die persoonlijke aanpak spreekt me aan.”

Georges: “Ik heb altijd klassiek gespeeld, was dirigent van een fanfare, maar ik kende niets van praktische harmonie. In de Jazzacademie leer je stukken analyseren zodat je er meer mee kan doen. Die lessen jazzharmonie zijn werkelijk en verrijking. Het vergt wel een inspanning. Je moet er thuis verder aan werken. In feite krijg je hier materiaal waar je de rest van je leven mee bezig kan zijn.”

Steven Delannoye:

“Ik heb met de meeste leerlingen heel veel vooruitgang geboekt in de Jazzacademie. Meer dan in een traditionele academie…”

Voor de 15-jarige Dena Van Caneyt is dat ook zo.

Dena: “Ik heb heel veel bijgeleerd en vind dat ik op korte tijd enorm vooruit ben gegaan.”

Gitarist Philippe Van Rompaey (34) is opgegroeid met Eric Clapton, Jimmy Hendrix en Mark Knopfler, maar sinds hij naar de Jazzacademie komt is hij meer en meer een fan van dit genre geworden. Wes Montgomery, Django Reinhardt, Philip Catherine. Dat zijn ook de gitaristen waar Koen De Greeve (46) naar opkijkt.

Hij speelt in een popgroep.

Georges Van Landschoot is 70. Hij heeft al een heel leven als muzikant achter de rug. Hij is niet echt een jazzfan, al kent hij wel de grote namen.

54

JM1102.indd 54

Dat vinden ze ook in de klas jazzharmonie voor gevorderden.

Saxofonist Geert Arteel (51): “Als blazer is deze theoretische opleiding heel interessant. Ik ken de melodie van een groot aantal jazzstandards wel, maar dankzij deze extra bagage zal ik er ook over kunnen improviseren.”

Gitarist Geert Goossens (38): “Als ik nu akkoorden speel weet ik waarom, kan ik akkoorden toevoegen, omkeren, enz.”

Philippe Van Rompaey: “Vóór de Jazzacademie speelde ik vooral pentatonische toonladders tijdens improvisaties. Die beperking heb ik nu niet meer.”

2011/2

7/06/11 14:38

Reportage: Jazzacademies in de lift Geert Arteel: “Je moet wel discipline aan de dag leggen want het gaat vaak heel snel en en de lessen zijn heel intensief.”

Koen: “Gelukkig verlopen de cursussen in blokken, een winterblok en eentje in de lente. Daardoor kan je de opgedane kennis wat laten bezinken.”

Steven: “Misschien moeten we de lessen wat meer spreiden. Zodat er meer tijd tussen elke les zit en alle leerlingen, ook zij die iets minder snel vooruit gaan, de kans krijgen om de informatie te verwerken.”

Chantal Marchand (links) en Dena Van Caneyt: “De persoonlijke aanpak spreekt ons sterk aan.”

Gitarist Koen De Greeve: “Eigenlijk is deze cursus de ‘verlossing van de pentatonische toonladder’.” Zo noem ik het.

Steven Delannoye geeft saxofoonles en is verantwoordelijk voor één van de twee combo’s van de Jazzacademie.

Steven: “Hier heerst een andere sfeer, het is zondag, de mensen zijn gemotiveerd. Toen ik met het combo wou werken aan So What van Miles Davis, was iedereen meteen enthousiast. De bassist be-

gon meteen de baslijn te spelen, de anderen stortten zich op de melodie. Geloof me, een uur samenspel is zo om.

Ik heb met de meeste leerlingen heel veel vooruitgang geboekt in de Jazzacademie. Meer dan in een traditionele academie, waar ik ook les geef. Daar heb je 20 minuten per leerling, hier duurt de individuele begeleiding een half uur. En omdat de 10 lesdagen gespreid zijn over een seizoen, geef ik uitgebreide huistaken mee. Het leuke is dat de leerlingen daar tijd voor maken. Dat merk je de volgende les.”

Coördinator Filip Verneert: “Dat is geen slecht idee, dat moeten we bekijken. Uiteraard moeten we ook de afdeling van Jezus-Eik daarbij betrekken. Want de structuur van de Jazzacademie is op beide locaties dezelfde: ervaren lesgevers die actief zijn als jazzmuzikant, lessen op zondag, één uur jazzharmonie, een half uur individuele begeleiding en één uur samenspel. Vooral dat samenspel is heel belangrijk. Je kan natuurlijk geen tien combo’s vormen maar zelfs een duo kan heel leerrijk zijn.

Voor een definitieve beslissing is het wat dat betreft nog te vroeg. Momenteel zijn we bezig met de voorbereiding voor de start van een Jazzacademie in de provincie Limburg. Ook in Hasselt en omgeving zijn veel muzikanten die deze vorm van opleiding wel zien zitten. Jazzonderricht in theorie en praktijk, intensief maar naar maat van de leerling, eigenlijk een soort privé-onderwijs.”

Eddy Berte

Jamsessie met (v.l.n.r.) Jan Vermersch, Jan Bollen, Filip Verneert, Michel Ingels, Karel Saey en Jan Vandecasteele 2011/2

JM1102.indd 55

55

7/06/11 14:39

Belgische Jazz in het Interbellum (1)

De eerste vroege jazzstijl De groep die verantwoordelijk wordt geacht voor de introductie van de jazz in België is de zwarte New Yorkse jazzband Mitchell’s Jazz Kings. Op 24 januari 1920 treden ze voor het eerst op in het Brusselse Théâtre de L’Alhambra. Dit is tevens de eerste keer dat het woord ‘jazz’ in België op een affiche staat.

De jaren daarna wordt een hele reeks populaire amateurjazzorkesten (o.a. Doctors mysterious Six van de gerenommeerde jazzcriticus Robert Goffin) opgericht in ons land. De band die wellicht het meeste is bijgebleven is het Bistrouille Amateur Dance Orchestra, opgericht door de broers René en Marcel Vinche met onder meer tenorsaxofonist David Bee en later ook trompettist Peter Packay. Onder de eerste professionele bands vinden we onder meer The White Diamonds van de Brit Billy Smith, met o.a. de Belgen René Compère (t) en Charles Remue (kl), en The Red Beans (1926) van Bee & Packay.

Tussen deze twee laatste ontwikkelt zich een vruchtbare samenwerking. Samen componeren ze menig succesnummer, uitgegeven door de International Music Company van Félix Faecq. In 1926 en 1927 worden zo Baby Lou, Tallahassee, Do Let Me Try, Charleston Daisy, Slow Gee Gee en Vladivostok uitgegeven.

Eerste Europese plaatopnames In 1926 sticht Charles Remue een eigen orkest, Chas. Remue & His New Stompers Orchestra, een septet met o.a. Stan Brenders aan de piano. Het wordt één de bekendste jazzbands in die tijd en het eerste Europees-continentale jazzorkest waarvan een plaatopname wordt gemaakt. De opname vindt plaats in Londen in de studio’s van Edison Bell in 1927 onder impuls van de Belgische producent Félix Faecq, precies tien jaar na de eerste Amerikaanse jazzopnamen door de Original Dixieland Jass Band (later ‘Jazz’) in 1917, met o.a. Livery Stable Blues.

Op de plaat komen onder meer vijf nummers van Bee & Packay terecht, waaronder het zeer succesvolle nummer Vladivostok dat de hele wereld zal veroveren. Zo is er ongeveer gelijktijdig al een opname van dit nummer uit door de Britse band The Savoy Orpheans, en een paar jaar later door The Ramblers uit Nederland. In 1955 zal ook David Bee zelf het nummer op plaat zetten met zijn Dixie Rag A Jazz Band , waarna het BRT-Jazzorkest volgt o.l.v. Etienne Verschueren in 1983. Opmerkelijk is dat iedere uitvoering niet alleen in een verschillend tempo wordt gespeeld, en in een andere bezetting, maar dat ook de verschillende delen van dit multi-thematisch werk, zo typisch voor ragtime en vroege (dixieland)jazz, met deels riff-achtige melodieën, steeds in een andere volgorde gespeeld worden, al dan niet met modulaties. De typische openingsmaten, een verwijzing naar het Russische The Song of the Volga Boatmen werden pas door David Bee toegevoegd bij zijn eigen opname uit 1955. Daarvoor was deze Russische traditional al erg populair geworden door de uitvoering van het Glenn Miller Orchestra.

(Bron: Fonds Robert Pernet, MIM - Brussel)

Het begin van de 20ste eeuw is een sombere tijd voor de amusementsmuziek in België. Toch zal deze periode belangrijk blijken voor de jazz dankzij de nauwere contacten met andere landen, waaronder ook de Verenigde Staten.

Met het ontstaan van New Orleans- en Dixielandbands wordt daar de eerste vroege jazzstijl geboren. De Amerikaanse soldaten die in 1917 hun intrede doen, brengen in hun bagage deze ‘nieuwe muziek’ mee naar Europa. Het is echter pas na de oorlog dat de ‘jazzboom’ aanvangt in Europa.

In zijn boek Aux Frontières Du Jazz uit 1932 schrijft de Belgische auteur Robert Goffin over het duo Packay/Bee: “J’aime bien Peter Packay et David Bee parce qu’ils n’ont pas essayé de battre les Américains sur leur terrain.

Une grande idée domine leur oeuvre: actuellement la véritable forme du jazz est la compréhension hot, les Américains écrivent des thèmes sur lesquels les exécutants improvisent, pourquoi les compositeurs n’improviseraientils pas et ne fixeraient-ils pas par écrit les partitions de chaque instrument en tenant compte de l’interprétation hot? Voilà l’idée originale à laquelle ils se sont voués avec un succes sans précédent”.

David Bee

56

JM1102.indd 56

2011/2

7/06/11 14:39

Belgische Jazz in het Interbellum (1) Dit is het eerste artikel in een reeks van drie over de oorsprong en ontwikkeling van Belgische jazz tijdens het interbellum. De artikelen zijn een ingekorte weergave van een onderzoek dat beide auteurs over dit onderwerp doen aan het Conservatorium van Antwerpen. Gepoogd wordt tevens om eventuele specifieke kenmerken van Belgische jazz aan het licht te brengen. Dit zal dan in een later artikel aan bod komen.

Leon Lhoëst Pianist Leon Lhoëst studeerde aan het Berklee College of Music in Boston, USA, en behaalde een meestergraad Jazzcompositie en arrangement aan het Koninklijk Conservatorium Brussel. Hij doceert aan de conservatoria van Gent, Antwerpen en Maastricht.

Hij is o.a. pianist bij het BSJO. Sinds 2009 doet hij onderzoek aan het Conservatorium Antwerpen naar Belgische jazz ten tijde van het interbellum.

(Foto: rr)

Zelf zegt David Bee in een interview met Suzane Vanina het volgende over de beginjaren: “Alors, on a acheté des disques chez Mme Faecq qui venaient directement de l’Amérique, on a trouvé ça formidable, et puis on a commencé à copier les disques, à recevoir des orchestrations et à jouer. On ne savait pas du tout ce que c’était l’improvisation”.

Samenvattend kan men vaststellen dat in de begindagen van de jazz in België de volgende personen van grote waarde zijn geweest voor de ontwikkeling van de Belgische en Europese jazz: Charles Remue met de eerste Belgische jazzopnamen, David Bee en Peter Packay als zeer succesvol componistenduo en als instrumentalisten, Robert Goffin als auteur van het eerste serieuze boek over jazz en Félix Faecq als uitgever en promotor.

Deze laatste zal uiteindelijk heel wat betekenen voor de verspreiding van de jazz in België. Naast zijn bijdrage tot het uitbrengen van de eerste Belgische jazzplaat, is hij ook verantwoordelijk voor het uitbrengen van het blad Musique Magazine, vanaf 1925 Music geheten. Het is het allereerste tijdschrift ter wereld dat exclusief aan jazz is gewijd. Bovendien heeft hij een enorme platen- en partiturenwinkel, de Universal Music Store (1925) en promoot hij met zijn eigen uitgeverij, de International Music Company, vooral Belgische muzikanten.

Een facet van jazzcompositie in Amerika tijdens de beginperiode wordt in het kort geschetst in de bijlage over muziektheorie op blz. 58 van dit exemplaar van Jazzmozaïek.

(Bron: collectie Albert Michiels, conservatorium Antwerpen)

Chas. Remue & His New Stompers Orchestra

Fragment handschrift Vladivostok

Katrien Van Opstal Katrien Van Opstal studeerde in 2003 af als Bio-Ingenieur en in 2009 als master in de Uitvoerende Muziek, specialisatie Jazz & Lichte Muziek, zang, aan het Conservatorium Gent.

Sinds 2010 werkt ze als onderzoeksmedewerkster aan het Conservatorium Antwerpen mee aan een onderzoek naar Belgische jazz ten tijde van het interbellum. Verder treedt ze vaak op met o.a. The Triplettes. Ze geeft les in de muziekacademies van Waregem en Asse.

(Bron: Fonds Robert Pernet, MIM - Brussel)

(Bron: collectie Albert Michiels, conservatorium Antwerpen)

Literatuur & Bronnen • Robert Pernet et JeanPol Schoeder (1991) Dictionnaire du jazz a Bruxelles et en Wallonie, Mardaga, Liège • Kim de Brabander (2008) Jazz in België. Het belang van het ontstaan van het jazzonderwijs. Ugent • Robert Goffin (1932) Aux frontiers du jazz, • Gunther Schuller (1968) Early Jazz, Oxford University Press.

• Fonds Robert Pernet, muziekinstrumenten museum Brussel • Collectie Albert Michiels, Conservatorium Antwerpen

2011/2

JM1102.indd 57

57

7/06/11 14:39

Muziektheorie

In A Mist Leon Lhoëst Het ontstaan van jazzmuziek is toe te schrijven aan de Amerikaanse pianist Ferdinand Joseph (‘Jelly Roll’) Morton (1885-1941), althans dat was zijn eigen bescheiden mening hierover. Hoewel hij beslist een sleutelfiguur was in de begindagen van de jazz is Jelly Roll Morton slechts een van de velen geweest die in het eerste decennia van de twintigste eeuw van invloed waren op het ontstaan en de ontwikkeling van de jazz.

Jelly Roll Morton was echter naast een begenadigd pianist en improvisator wel de eerste serieuze componist binnen deze nieuwe muziekstijl, met nummers zoals King Porter Stomp, Wolverine Blues en Jelly Roll Blues. De meeste van zijn populaire muziekstukken waren geen

JM1102.indd 58

Hoewel jazz primair een kunstvorm is waarin uitvoe-

rende/improviserende musici de overhand hebben, die tevens als rolmodel dienen voor volgende generaties musici, zo zijn er altijd anderen geweest die zich als componist hebben ontwikkeld, al dan niet naast hun uitvoeringspraktijk.

In het jaar 1927, het jaar dat de eerste Belgische jazzplaat in Londen werd opgenomen door Charles Remue & His New Stompers Orchestra, nam Beiderbecke het nummer In A Mist op, ook genaamd Bixology, een eigen compositie voor piano solo. In fig. 1 zien we de eerste bladzijde van deze partituur. Later werd dit stuk nog bewerkt door pianiste Mary Lou Williams, vibrafonist Red Norvo, en door Larry Clinton voor zijn jazzorkest. Het stuk is sterk geïnspireerd door impressionistische muziek en vertoont er vele eigenschappen van. Zo is er het veelvuldig gebruik van de heletoonstoonladder, een van de hoofdkenmerken van impressionisme. De melodie speelt zich vaak af op de uitbreidingen van het akkoord, en de akkoorden, vooral de dominant-septiemakkoorden, hebben regelmatig een stapsgewijs, veelal chromatisch stijgend verloop. Veel akkoorden zijn ook complexer van aard, met bijvoorbeeld een tension 9, #11 en 13. Verder gebruikt Beiderbecke regelmatig kwartenakkoorden. Stilistisch is hij zijn tijdgenoten ver vooruit.

Hij is een der eerste adepten van wat later Third Stream zal gaan heten. Deze term werd in de jaren 50 van de vorige eeuw geïntroduceerd door componist/ auteur Gunther Schuller om het samengaan van klassiek/

fig. 1

58

eenvoudige 32-maten nummers of een eenvoudige 12-maten blues, maar multi-thematische structuren binnen een welbepaald compositieconcept, zoals ook te vinden bij ragtime.

Een van hen uit de beginperiode was kornettist Leon Bix Beiderbecke (1903-1931) die een zeer succesvolle podiumcarrière maakte met verschillende eigen formaties, en die tussendoor bij de orkesten speelde van Frankie Trumbauer, Jean Goldkette en Paul Whiteman. Daarnaast ontwikkelde hij, zoals zovele jazzmusici die na hem kwamen, een fascinatie voor de klassieke impressionisten zoals Claude Debussy en Maurice Ravel. Van deze laatste woonde hij een concert bij en hij ontmoette hem zelfs persoonlijk.

gecomponeerde muziek (first stream) en jazz/geïmproviseerde muziek (second stream) te benoemen. Vele musici, zowel uit klassieke als uit jazzmiddens hebben gepoogd deze twee stijlen te combineren: onder hen onder meer George Gershwin, Darius Milhaud, Igor Stravinsky, Aaron Copland, Artie Shaw, Charles Mingus, John Lewis en Teo Macero.

Slechts enkele pogingen om een synergie tot stand te brengen tussen beide muziekstijlen zijn overtuigend te noemen.

Gezien de opsomming door Gunther Schuller van wat Third Stream vooral NIET is, is dat niet verwonderlijk: Third stream is niet: • jazz met strijkers • jazz gespeeld op klassieke instrumenten • klassieke muziek gespeeld door jazzmusici • een beetje Ravel of Schoenberg tussen je bebop akkoorden stoppen, en vice versa • fugatische jazz • een fuga gespeeld door jazzmusici • een manier om klassieke muziek of jazz te omzeilen

• Gunther Schuller Early Jazz, Oxford University Press (1968) • Gunther Schuller Musings, Oxford University Press (1986) • Bill Kirchner (ed.)

The Oxford Companion To Jazz, Oxford University Press (2000) • Dr. Ed Byrne The Influence of Claude Debussy’s and Maurice Ravel’s Music on Jazz, as seen in the Compositions of Bix Beiderbecke, Bill Evans and Miles Davis, doctoral dissertation, New England Conservatory of Music (1998)

2011/2

7/06/11 14:39

nIeuws

Nieuwe directeur bij Muziekmozaïek vanaf 1 juli heeft Muziekmozaïek vzw een nieuwe directeur: Filip verneert. hij is licentiaat in de Psychologie en Pedagogische wetenschappen en bovendien heeft hij gestudeerd aan het conservatorium van Gent en Brussel. Filip is jazzmuzikant zodat Jazzmozaïek meteen een reporter op hem afstuurde.

Filip Verneert is 45 en woont in Merelbeke. Tot voor een paar dagen gaf hij onder andere les aan de plaatselijke muziekacademie en doceerde hij aan de Hogeschool Kortrijk. Vanaf 1 juli ruilt hij dat alles voor een nieuwe uitdaging als directeur van Muziekmozaïek vzw.

Filip Verneert: “Mijn nieuwe job ligt eigenlijk in het verlengde van mijn opleiding en

interesses. Ik ben al meer dan 10 jaar bezig met projecten rond kunst- en cultuurparticipatie. Daar waren initiatieven bij waarbij verschillende kunstvormen betrokken waren, zoals poëzie en beeldende kunst.

Voorts hou ik me voor Muziekmozaïek al geruime tijd bezig met de opvolging van de werkgroep rond het nieuwe decreet op het Deeltijds Kunstonderwijs,

een sector die voor amateurmuzikanten, zowel jazz- als folkmuzikanten, heel belangrijk is.”

Je was dus al actief bij de vereniging?

Ik was tot voor kort lid van de Raad van Bestuur van Muziekmozaïek. Ik ben ook coördinator en docent van de eind vorig jaar opgestarte Jazzacademie in Knesselare. Daarnaast was

ik ook medeverantwoordelijk voor initiatieven zoals de Live Jazz Jukebox, My Folky Valentine en allerlei Jazzworkshops.

Let’s talk about jazz…

Jazz is inderdaad mijn passie.

Ik ben gitarist bij de Ilse Duyck Group, een groep onder leiding van zangeres Ilse Duyck met de Engelse toetsenist Paul Flush, bassist Bert Candries en Luc Vanden Bosch als drummer. Ik speelde heel veel in een trio met bassist Jean Van Lint en de onlangs overleden trompettist Rudy Reunes. We speelden cool jazz, een genre waar Philip Catherine samen met Chet Baker furore mee maakten. Het is naar mijn gevoel een ideale combinatie: contrabas, gitaar en trompet.

Filip verneert:

“Ik maak eigenlijk geen onderscheid tussen jazz- en folkmuzikanten”

Met de Gentse saxofonist John Snauwaert treed ik ook regelmatig op. We hebben samen trouwens de jazzjamsessies in de Geus in Gent uit de grond gestampt. Ik heb ook een aantal keren gespeeld met de New Yorkse jazzgitarist Roni Ben-Hur, die ook een goede vriend is geworden.

Je dweept nogal met zijn stijl?

Inderdaad, Roni is een fantastisch muzikant. Maar misschien nog het meest van al ben ik beïnvloed door Pat Metheny, naast die andere meesters van de jazzgitaar zoals Jim Hall en Wes Montgomery om er maar een paar te noemen.

Filip Verneert

JM1102.indd 59

Wat niet wil zeggen dat ik geen oog heb voor andere stijlen binnen de jazz.

Alleen maar jazz of hou je ook van folk?

Ik heb zelf folk gespeeld, nu nog ben ik lid van KiMiZ, de groep rond Christel Borghlevens en wijlen Dirk Van Esbroeck. Ik maak eigenlijk geen onderscheid tussen jazz- en folkmuzikanten; muzikanten maken op dat vlak ook geen onderscheid en zo hoort het.

Elke vorm moet zijn eigen identiteit behouden en als er ruimte is voor kruisbestuiving, zoveel te beter.

Elke nieuwe directeur legt graag zijn eigen accenten, waar wil jij je achter zetten?

Ik wil graag de bestaande initiatieven behouden en als het kan versterken. Wat de jazzprojecten betreft denk ik aan een derde afdeling van de Jazzacademie, in Limburg.

Jazz zit in de lift. Er wordt meer en meer gespeeld, de jazzmuzikanten worden alsmaar jonger. Het woord amateur jazzmuzikant is niet meer op zijn plaats. Heel veel niet-beroepsmuzikanten halen een heel hoog niveau.

Daarom zou ik mij ook willen engageren voor Jazz’MMsessies. Jamsessies voor muzikanten die we op verschillende plaatsen in Vlaanderen zouden willen organiseren. Ik denk dat dat een lacune is die we zeker met succes moeten kunnen opvullen.

Uiteraard kan ik dat niet alleen, Muziekmozaïek is een team van vaste medewerkers, bestuursleden en vrijwilligers.

We moeten er samen voor gaan, zeker in deze budgettair moeilijke periode.

Officieel ben ik directeur vanaf 1 juli, maar ik ben ondertussen wel al een tijdje aan het werk in die functie en mijn ervaringen tot nu toe zijn alleen maar positief. Ik heb er heel veel zin in. eddy Berte 2011/2

59

7/06/11 14:39

NIEUWS

Jazz Hoeilaart 2011 De openingsavond, op donderdag 22 september, staat in het teken van Jazzmozaïek, het jazztijdschrift van Muziekmozaïek. Die avond wordt feestelijk afgesloten met het Dré Pallemaerts Quartet met Jozef Dumoulin (p, Fender Rhodes), Clemens Van der Feen (b) en Rick Margitza (sax). Dre Pallemaerts is een internationaal gerenommeerd drummer, geeft les op het CNSM in Parijs en het Lemmensinstituut, en won in 2008 de Django d’Or. Als leader bracht hij Pan Harmonie uit, samen met Mark Turner (sax), Stéphane Belmondo (trompet), Bill Carrothers (piano) en Jozef Dumoulin. Hij maakt samen met bassist Nicolas Thys deel uit van het Bill Carrothers Trio.

Daarnaast is hij lid van het Belmondo-Yusef Lateef Sextet, Belmondo Quintet, Bert Joris Quartet, Baptiste Trotignon-David El Malek kwartet, Andy Scherrer sextet, en Erwin Vann’s Group (Let’s Call Ed).

Op vrijdag 24 september gooit Jazz Hoeilaart het over een andere boeg. Die avond staat een uitzonderlijk duoconcert geprogrammeerd: Jean Blaute en Eric Melaerts.

Op de slotdag, zaterdag 25 september, staat Jef Neve met zijn nieuw trio op de planken van Jazz Hoeilaart. Sinds het verschijnen van zijn laatste album Imaginary Road maakt hij zijn reputatie als getalenteerd pianist en componist geheel waar tot ver buiten de landsgrenzen.

De avondconcerten worden voorafgegaan door telkens twee jonge internationale groepen die deelnemen aan de Jazz Hoeilaart-wedstrijd. (VDL)

De 33ste editie van Jazz Hoeilaart wordt – naast een internationale wedstrijd voor jong jazztalent – ook een geweldig muzikaal evenement vol variatie en verrassing.

Dré Pallemaerts sluit met zijn kwartet de Jazzmozaïek-avond af op Jazz Hoeilaart.

www.jazzhoeilaart.be

Muzikanten zoeken gastgezinnen Jazz Hoeilaart gaat ook dit jaar op zoek naar gastgezinnen voor het herbergen van muzikanten. Vorig jaar engageerden enkele gezinnen uit de regio zich om de jonge finalisten aan de internationale wedstrijd van Jazz Hoeilaart een weekend lang te huisvesten. Zowel voor de jonge muzikanten als de gezinsleden was het een unieke ervaring.

Ook dit jaar nemen zes groepen met jonge muzikanten deel aan de

Jazz Hoeilaart-wedstrijd. De organisatoren zoeken daarom gastgezinnen waar enkele van de buitenlandse jonge artiesten van 22 tot en met 24 september 2011 kunnen verblijven. Heb je zin in een gezellige babbel met enkele jonge getalenteerde jazzmuzikanten aan je keukentafel? Aarzel dan niet en laat het weten via mail: info@muzmoz.be of tel. 02 532 28 38

Wil je je instrument degelijk maar voordelig verzekeren tegen diefstal en schade?

Doe dat dan via Muziekmozaïek, met een premie van amper 3% op de te verzekeren waarde.

Verzeker je

ent inMsuztierkmuozm aïek

Info: 02 532 28 38 - info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be (w Lid w Folk & Jazz w Voordelen w Instrument verzekeren)

bij

Alexander Kühn werd gefotografeerd door Jos L. Knaepen

60

JM1102.indd 60

2011/2

8/06/11 15:07

nIeuws

Dag van Muziekmozaïek In samenwerking met vzw uitbureau Gent organiseert Muziekmozaïek de Dag van Muziekmozaïek op de laatste dag van de Gentse Feesten op 25 juli.

Het evenement vindt plaats op het Laurentplein, door Uitbureau omgedoopt tot luisterplein, een muzikale oase in het hart van de Gentse Feesten.

Op 16, 18, 19, 20, 22, 23 en 25 juli is het podium van 16 tot 19 u gereserveerd voor amateurmuzikanten. Om en bij de 20 laureaten krijgen de kans om zich te aan het publiek te tonen.

Op 25 juli staan zo van 16 tot 19u de singersongwriter Songs of Sirenes, de folkgroep Dr. Eugène en de jazzformatie Jazzment Base geprogrammeerd.

Kom hen aanmoedigen en maak meteen ook kennis met de laatste nieuwtjes bij Muziekmozaïek. Het is ook een ideale gelegenheid om een praatje te slaan met andere leden en of bestuursleden van Muziekmozaïek. Er zal ook promotiemateriaal en documentatie ter beschikking zijn.

Wil je vriendjes worden met Muziekmozaïek op Facebook? Heb je leuke folk- of jazzfilmpjes die je wil delen op YouTube?

Klik dan op de links naar de Facebook- en YouTube-pagina’s van Muziekmozaïek op

zaïek Vind Muziekmo op Youtube en

www.muziekmozaiek.be

Facebook

Workshops @ zomerfestivals Er staat weer een muzikale zomer voor de deur.

Muziekmozaïek zal aanwezig zijn op tal van festivals en zal ook amateur-muzikanten de gelegenheid geven deel te nemen aan verschillende workshops en masterclasses. Er staan lesmomenten in de steigers met artiesten op Brosella, Jazz Middelheim en uiteraard Jazz Hoeilaart. Hou voor meer details onze website www.muziekmozaiek.be in de gaten.

Jazz met Pit Jazz met Pit groepeert alle Jazzliefhebbers in de Druivenstreek, en is een label voor alle kwaliteitsvolle Jazzprojecten die in de regio worden aangeboden. Het programma voor 2011-2011 liegt er niet om. Naast de vader van alle projecten, Jazz Hoeilaart, met een excellent programma (Jean Blaute met Eric Melaerts, Dré Pallemaerts en Jef Neve) staat er een Hulde aan Albert Michiels op het programma, verschillende workshops, de voorstelling van de nieuwe cd van Brussels Jazz Orchestra en Kenny Werner als Belgische primeur, 4 nieuwe edities van Jazz@Phobos, en tal van andere kleine, gezellige optredens.

Masterclass accordeon In de aanloop van enkele accordeonconcerten, dit najaar in cc De Ploter, organiseert Muziekmozaïek een masterclass accordeon met tuur Florizoone.

De toegang tot deze masterclass is gekoppeld aan een gratis ticket voor de voorstelling van the samurai.

Surf ook naar www.ccdeploter.be en de website van The Samurai

Tuur Florizoone is een internationaal gerenommeerd accordeonist. In CC De Ploter zal hij gedurende 90 minuten een les geven op het podium van de schouwburg. Deze workshop is bedoeld voor ieder accordeonist die wil proeven van improvisatie. Aan de hand van enkele standards, die op voorhand worden bezorgd aan de deelnemers, zullen improvisatietechnieken worden toegelicht.

Als extra kunnen de deelnemers op vrijdag 18 november 2011 gratis naar het concert van The Samurai; een ontmoeting van 6 diatonische accordeons uit alle hoeken van de wereld.

Praktisch Wanneer? Zaterdag 8 oktober 2011 van 14u tot 15u30 Waar?

CC De Ploter, Kerkstraat 4, 1742 Ternat Prijs? € 25 (standaard) € 20 (leden Muziekmozaïek) (prijzen inclusief vrijkaart voor Samuraï op 18/11/2011)

Tuur Florizoone 2011/2

JM1102.indd 61

61

7/06/11 14:39

Gastcolumn

chan in champmotteux Paul turkry Van jongs af waren ‘Schone’ en ‘Muzikale’ kunsten mijn ding en op een mooie dag kom je dan op de kunstacademie terecht.

Boeiende dagen en nachten, badend in de opwindende sfeer en habitat van experimentele schilders en dichters, toneel, dans, nouvelle-vague films en jazz. Voor de boppers was de kwikzilveren, stenoachtige jazz uit 52th-street als een godsdienst en dan kon je niet om Charlie Parker heen.

brachte doek de toets der vergelijking wel kunnen doorstaan?

Onwennig neem ik de woonruimte in me op. In een hoek een saxofoonkoffer met Charlie’s naamplaatje. Dominant de beroemde witte plastieken ‘Crafton’ altsax van Bird at Massey Hall. Het lijkt alsof ‘Bird’ vlak bij me staat en de noten me recht vanuit zijn ‘horn’ beroeren. Moeiteloos, trefraak, puur en bezield. Vingers die nauwelijks bewegen…

‘Bird’ werd mijn held. Ik draaide niet enkel Parker maar schilderde hem ook. Stapels interpretaties op papier of doek volgden.

En ineens was er die heuglijke uitzending; een ‘Parker-hommage’ van Michiel De Ruyter en Aad Bos op de Nederlandse radio. Studiogasten: Campert, Claus en Vinkenoog. En Michiel had het steeds maar over Chan Parker, de fameuze weduwe van Charlie.

Helaas, de tijd gomt zelfs de mooiste dromen weg. Tot ik tijdens een televisieavondje zappend onverhoeds opnieuw op een ‘docu’ over Chan op een Franse zender bots.

Zowat alles uit mijn droombeeld blijkt tot in de détails te kloppen! Het huis bestaat wel degelijk en het dorp heet Champmotteux.

In de living de foto’s en spullen van Parker.

Traag zoomt de camera in op de ‘notes’, de ‘award’ en de koffer met naamplaatje die zijn ‘King’ saxofoon blijkt te bevatten. Aan de steenblokken muur de ‘Crafton’ natuurlijk. Even meen ik zelfs Bird’s schilderwerkje te herkennen! In de reportage komen dochter Kim en Phil Woods – waarmee Chan later huwde – op visite.

Dromend zag ik mezelf al bij Chan op de stoep staan, mijn meegereisde ‘jazzpainting’ stevig onder de arm, als geschenk voor haar. Ongetwijfeld zou Chan me, gepakt door mijn gebaar, uitnodigend binnenvragen.

“You know, Bird also…” Ongelooflijk, Charlie had ook een poosje geschilderd!

“Look at this, it’s Bird’s!” wijst ze me een zwierig geborsteld werkje aan. Wat een sfeer en kleurgevoel! Zou mijn meege-

(Foto: Paul Turkry)

Jaren verstrijken en ‘Chan en Champmotteux’ verdwijnen stilletjes naar een diepere plek in het geheugen. Tot die ene memorabele dag...

Op de terugweg van een reisje maak ik in de buurt van Fontainebleau een noodgedwongen stop tot wanneer ik plots Barbizon – ooit een berucht artiestennest – op een naambord zie opduiken. Mijn besluit is vlug genomen. Ik verleng mijn uitstap met één dag en zoek een slaapplaats voor de nacht. Wat op de dool, brengt het lot me in het lieflijke Milly-laForêt. Even uit het centrum aan een hoekhuis, slaat plots de bliksem bij me in. In een flits lees ik tussen een aantal wegwijzers: Champmotteux 13 km! Ik geloof mijn ogen niet. Vier tot vijfmaal herlees ik Tekening Charlie 'Bird' Parker (Bird In Paradise) door Paul Turkry.

62

JM1102.indd 62

die naam tot ik uiteindelijk de aangegeven richting insla. Het vredige Champmotteux lijkt uitgestorven en nabij de eeuwenoude dorpskerk, zet ik me aan de kant en vervolg mijn weg te voet. Geen winkel noch herberg, geen levende ziel te bespeuren! Een ‘Mairie’ is er wel maar blijkt gesloten.

“Bonjour monsieur”! Een charmante mevrouw onderbreekt het klusje in haar tuin, monstert de situatie en komt naderbij. “Madame, la maison de Chan Parker s.v.p.?”.“Ha, l’americaine!”.“Je bent er vlakbij, aan de overkant meneer!”. Ze wijst een vrij breed pand aan, ramen met luiken, type boerderij. “Zou madame Chan thuis zijn op dit moment?”, vraag ik hoopvol.

“Helaas kom je te laat meneer, Chan is een paar maanden geleden overleden.”Ik voel me plots als een fitte ballon; weg adrenaline!

Als ontgoocheling kan het tellen.

“Een boeiende vrouw die Chan,” vertelt de overbuur me verder. “Wat bizar misschien, maar interessant en weet je, ze sprak een aardig mondje Frans.”“Na een poos kwam er veel visite hoor.” “Beaucoup de musiciens, souvent des noires, monsieur!” “Weet je dat zelfs Clint Eastwood hier in Champmotteux op bezoek was?” “Per helikopter meneer!”“Voor die film, Bird.” Er valt een stilte. “Maar de laatste jaren was het kalm geworden en begon de eenzaamheid te wegen.” “En toen ze te slecht werd hebben we haar naar het ziekenhuis in Etampes gereden”.“Ha, la pauvre!”.

“Misschien wil je wel even haar grafsteen bezoeken?” troost ze.“Je vindt haar op het kerkhof om de hoek.”

Ik wandel dan maar richting kerkhof.

Een kleine dorpsbegraafplaats, door lage muurtjes omringd en met bomen die voor groen en schaduw zorgen. Ik ben helemaal alleen. Zoals het hoort, heerst er stilte en rust. Lang duurt het niet vooraleer ik haar grafsteen vind en lees: ‘Chan Parker 1925-1999’ en onderaan: ‘Here’s to life...’ Er valt echter meer te zien en verrast lees ik verder: ‘Aimeé Woods 1961-1994’. Chan’s dochter uit het huwelijk met Phil is dus nog voor haar heengegaan, amper 33 oud!

Lastig te beweren dat Chan, gulzig als ze was, het grote geluk lang heeft mogen proeven. De mannen in haar leven snel verloren, huwelijken die niet werkten en dochters Pree en Aimeé jong van haar weggerukt. Moe van Amerika en ervan weggevlucht.

En hier ligt ze dan, Chan in Champmotteux. l’Americaine. Ooit een magnetische schoonheid, hip, seduisant en gebeiteld in het New-Yorkse jazzleven. De ‘Queen of 52th-street’!

Ik word er ‘grafstil’ van.

2011/2

7/06/11 14:39

11_WF

Jazz in ‘t Park 2011 Zuidpark Gent meer info: 09 210 10 10 www.gent.be/jazzintpark

Zaterdag 27/8 16u Sander De Winne Group 18u Nathan daems Ragini Trio 20u Quentin Dujardin Quartet 22u Narcissus (Robin Verheyen quartet) Zondag 28/8 16u Moonwolf 18u Anoo 20u 1000 22u Nathalie Loriers Trio Zaterdag 3/9 16u Dacosse Quintet 18u Manu Hermia Trio 20u Radio Chopstick 22u Radio Chopstick Zondag 4/9 16u Thomas Decock Modern Bop Society 18u John Snauwaert Trio 20u Ivan Paduart Quintet 22u Maäk

2011/2

11_WF1485_Pub_Mozaïek_Jazz.indd 1 JM1102.indd 63

63

6/06/11 14:39 09:54 7/06/11

DONDERDAG 29 SEPTEMBER / 20.30u

TUUR FLORIZOONE presents MIXTUUR

*

Charismatisch accordeonist / Afrikaans en Europees topensemble

DONDERDAG 3 NOVEMBER / 20.30u

ROY HAYNES QUARTET (USA)

‘A true giant of modern jazz drumming’ / bij Parker, Coltrane, Dizzy, Monk, …

Puoane, Massot, Thys, Joris, Blondiau, Horbaczewski, Keita, Zabsonre, ...

Roy Haynes, David Kikoski, Jaleel Shaw,David Won

DONDERDAG 6 OKTOBER / 20.30u

DONDERDAG 17 NOVEMBER / 20.30u

Trompettist met fluwelen aanzet / meesterlijk kwartet

Winnaars Jong Jazztalent Gent 2010 / frisse jazz / sterke composities

BERT JORIS QUARTET

NATHAN DAEMS QUINTET *

Bert Joris, Dado Moroni, Philippe Aerts, Dre Pallemaerts

Nathan Daems, Bart Vervaeck, Fulco Ottervanger, Sebastiaan Gommeren, Simon Segers

DONDERDAG 20 OKTOBER / 20.30u

VRIJDAG 25 NOVEMBER / 20.30u

Twintig jaar drummer bij Miles Davis!

Electronic jazz, denk DJ Shadow’s ‘Entroducing’, Jazzanova en Bugge Wesseltoft

AL FOSTER QUARTET (USA)

HIDDEN ORCHESTRA (UK)

Al Foster, Eli Degibri, Adam Birnbaum, Doug Weiss

Joe Acheson, Fraser Fifield, Poppy Ackroyd, Su-e Lee, Tim Lane, Jamie Graham

DONDERDAG 20 OKTOBER / 22.30u

DONDERDAG 1 DECEMBER / 20.30u

Gespierde rockjazz / gratis caféconcert

Geraffineerd duo + de jongste garde van de Belgische jazz

BACKBACK

BEN SLUIJS-ERIK VERMEULEN + LABTRIO *

*

Filip Wauters, Marc de Maeseneer, Giovanni Barcella

Erik Vermeulen, Ben Sluijs + Bram de Looze, Anneleen Boehme, Lander Gyselinck

DONDERDAG 27 OKTOBER / 20.30u

THE NEW CHRIS JORIS EXPERIENCE

DONDERDAG 19 JANUARI / 20.30u *

Aangesterkte line-up / nieuwe CD

Frank Vaganée, Nico Schepers, Free Desmyter, Axel Gilain, Chris Joris

JEF NEVE TRIO

Veelzijdig en productief pianist / CD ‘Imaginary Road’ Jef Neve, Ruben Samama, Teun Verbruggen

* ism JazzLab Series en Cultuurcentrum Sint-Niklaas

STATIONSSTRAAT 104, 9100 SINT-NIKLAAS • T. 03 776 11 98 • INFO@DECASINO.BE

DeCASINO_JAZZMOZAIEK_210x297.indd 1 JM1102.indd 64

6/06/11 14:39 22:13 7/06/11