Jazzmozaïek 2013 nummer 3

2013 I 3

een brede kijk op jazz in Vlaanderen en de wereld

foto: © Jos L. Knaepen

Ivan Paduart

2013/3 Verschijnt driemaandelijks • Dertiende jaargang - Nr. 3 - september-oktober-november 2013 • Kantoor van afgifte: Brussel X - P4091231

concerttiPS • Zo 15 september:

Sofie Verbruggen & HerVé MartenS: Van Ella tot Bacharach

• di 17 september:

aSaf aVidan: DiffErEnt PulsEs tour

• do 19 september:

enrico raVa Quintet: triBE

in • Za 28 september - 20 jaar jazzlabseries:

Zahir ColleCtive + alan Bern

• Zo 29 september, Zo 13 oktober, Zo 24 november,

Zo 8 december, Zo 26 januari, Zo 16 februari, Zo 27 april:

Cole Porter SeSSionS

• vr 11 oktober:

De Beren Gieren + reut reGev’S r*time

• vr 27 september:

• Za 26 oktober:

• vr 4 oktober:

• do 14 november - jazzlabseries:

Sonic booM feat. Han bennink & uri caine + too noisy fish garland JeffreyS: thE King of in BEtwEEn

•

do 17 oktober:

JoSHua redMan Quartet feat. aaron golDBErg, rEuBEn rogErs & grEgory hutchinson

• do 24 oktober:

HaMilton de Holanda trio

• vr 25 oktober:

yaSMine HaMdan

• Zo 27 oktober:

PaSadena roof orcHeStra

• do 7 november:

Madeleine Peyroux: thE BluE room

• Za 9 november:

Maria farantouri

• ma 11 november:

Wayne SHorter Quartet feat. Danilo PErEz, John Pattitucci and Brian BlaDE: without a nEt

• Wo 20 november:

SHai MaeStro trio

• Wo 4 december:

tootS tHieleManS Quartet

• Zo 15 december:

danS danS

• Zo 26 januari - djangofolllies 2014:

dJango-on met koen de cauter faPy lafertin & grouP

• do 13 februari:

reiJSeger fraanJe Sylla

• vr 14 maart:

colE PortEr sEssion: Wilfried Van den brande & bruSSelS PHilHarMonic

tutu Puoane & ewout Pierreux: Just the two of us

lionel BeuvenS Quartet

• Wo 27 november:

ivan PaDuart trio

• Za 7 december - jazzlabseries: maroCkin’ BraSS feat. Byron wallen

• do 12 december:

Bruno vanSina orCheStra

• vr 10 januari - jazzlabseries:

JoaChim BaDenhorSt + oaktree

• Za 18 januari - djangofolllies 2014: Pierre manetti trio

• Zo 19 januari - djangofolllies 2014: hot CluB D’euroPe

• Za 25 januari:

tuur FloriZoone & DiDier laloy: tragédie Lego

• Wo 29 januari:

mikael GoDée - eve BeuvenS kwartet

• Za 22 februari - jazzlabseries: raGini trio

• Za 1 maart:

niColaS kummert voiCeS

• Za 15 maart - jazzlabseries:

Steven Delannoye new york trio feat. Frank vaGanée

• do 17 april:

DelooZe/maChtel/Dewaele + miSStriohSo

• Za 26 april - jazzlabseries:

22 StrinGS anD a PieCe oF wooD

• Wo 30 april:

Bram weiJterS/ChaD mCCullouGh Quartet

De Roma: TurnhouTsebaan 286, 2140 borgerhouT / Rataplan: WijnegemsTraaT 27, 2140 borgerhouT Info & tIckets: WWW.deroma.be - WWW.raTaplanvzW.be - 03 292 97 40 - TickeTbalie, TurnhouTsebaan 327, 2140 borgerhouT - jazzmuziekWinkel mark sound, WolsTraaT 6, 2000 anTWerpen - Fnac-Winkels

Voorwoord

Miles

Jazzmozaïek is het driemaandelijks jazzmagazine uitgegeven door de vzw Muziekmozaïek.

Secretariaat (abonnementen en administratie): Muziekmozaïek vzw, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik tel. 02 532 38 90 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be – www.jazzmozaiek.be Redactie: Jazzmozaïek, Laarstraat 105 B-2610 Wilrijk-Antwerpen (België) e-mail: redactie.jazzmozaiek@skynet.be - Stichter: Luc De Baets († 13/09/2009) - Hoofdredacteur: Bernard Lefèvre - Redactie: Mischa Andriessen, Patrick Bivort, Peter De Backer, Frederik Goossens, Chris Joris, Leon Lhoëst, Georges Tonla Briquet, Marc Van den Hoof, Marc Van de Walle, Jack van Poll, Bert Vuijsje - Bijdragen van: Pauwel De Wilde, Mik Torfs, Arne Van Coillie - Fotografie: Jos L. Knaepen - Grafisch ontwerp: Brigid Sullivan

“Aimez-vous Miles?” kon je zo opmaken uit de bewonderende blikken van Boris Vian en natuurlijk Juliette Gréco toen ze met de Prince of Darkness poseerden in Parijs in 1949.

Toen Juliette vele jaren later in New York Miles uitnodigde voor een etentje in het poepchique Waldorf Hotel schrokken ze zich daar een aap: een zwarte in ‘hun’ hotel… Juliette had Miles nooit zo bekeken ("Je n'ai pas vu qu'il était noir").

Waarom ik dit aanhaal? Omdat op het moment dat ik dit schrijf het 50 jaar geleden is dat Martin Luther King zijn speech hield: “I have a dream…” en die droom had alles te maken met de zwarte medemens, en evenveel te maken met jazz, want jazz was zwart. En die zwarte jazz was toen alleen voor een blank publiek. Herinner je de bebloede Miles, toen hij in 1959 bij Birdland, waar hij optrad, hard werd aangepakt door de politie.

Aan dat alles moest ik denken toen er deze zomer veel te doen was rond Jazz is voor iedereen.

Natuurlijk vind ik het vanzelfsprekend dat jazz voor iedereen te beleven valt, maar het is niet verworven dat iedereen voor jazz is. Bovendien zit er wat rek op het begrip jazz. We zouden het aan Juliette, nu 86, eens willen vragen, of ze de muziek (de liefde bleef natuurlijk) van Miles in zijn laatste jaren met Doo-Bop als orgelpunt nog leuk vond.

De vraag of je van Miles (en/of jazz) houdt, is dus niet eenduidig, welke Miles bedoel je? Miles is voor iedereen…wat anders!

Bernard Lefèvre, Hoofdredacteur Wil je reageren?

Mail naar redactie.jazzmozaiek@skynet.be

Jaarabonnement: - België: € 15 - Buitenland: € 25 Betaling: - Op rekening 734-0064446-47 van Muziekmozaïek vzw, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik BIC KREDBEBB / IBAN BE22 7340 0644 4647 - Vermelding: “Abo JM 2013” Issn 1376-6619 © Copyright (teksten en foto’s): Zonder voorafgaande en schrifte-

lijke toestemming van vzw Muziekmozaïek mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook. Iedere redacteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn tekst. Publiciteitsteksten en bijhorende illustraties vallen onder de verantwoordelijkheid van de betrokken adverteerder. Teksten en fotomateriaal kunnen door de redactie van Jazzmozaïek geweigerd worden zonder dat deze beslissing dient te worden gerechtvaardigd.

Inhoud Interview 4 Ivan Paduart

“Je moet continu luisteren en nooit denken dat je de top bereikt hebt”

Focus 6 Frank Deruytter

“Ik heb van geen enkele noot spijt”

8 Marjan Van Rompay

“Leven van dag op dag”

10 Michel Delville

Op de grens van prog, fusion, postrock en jazz

39 Remember Marc Moulin 37 Jong Jazztalent Leffe Jazz Nights 2013 Duo Kim Versteynen – Tim Finoulst 38 10-daagse Muziekmozaïek – jazzwedstrijd 2013 Abrigo Quartet 40 Blindfold Test: Rony Verbiest 43 Nieuw op cd 58 Iconen: Frank Sinatra Compagnon de jazz 56 Philippe Baron

“Waar ik van hou, is de combinatie van virtuositeit en intelligentie”

Awards 13 Sabam Jazz Awards 2013 21 ArenA Jazz Award: Karel Boehlee 14 20 jaar JazzLab Series: 20 concerten op 20 locaties 17 Festivalnieuws Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: Filip Verneert – Wijngaardstraat 5 – B-1755 Gooik Dit magazine is gedrukt op milieuvriendelijk papier met het FSC-label.

22 Zomerfestivals in beeld Reportage 28 Copenhagen Jazz Festival 2013 32 Jazzmozaïekje JazzLab Series 34 Laatste Noot

Jazzhistorie 60 Vergeten Vooruitgeschiedenis 43 Nieuw op cd 31

55

62

Columns Album Souvenir: Warempel!

Marc Van den Hoof De Jazzlezer: – Bud’s Bubble Bert Vuijsje Holland Muziekland: In het moment Mischa Andriessen

Cover: Ivan Paduart - © Jos L.Knaepen

36 Podium: Houtum Street 2013/3

3

Interview

Ivan Paduart

“Je moet continu luisteren en nooit denken dat je de top bereikt hebt” Pianist Ivan Paduart staat weer volop in de kijker met twee recente cd’s (Plays Burt Bacharach, Ibiza) en een hele reeks optredens in binnen- en buitenland.

Een mooie gelegenheid om wat bij te praten.

Cd-releases > Ibiza (Mons Records) > Plays Burt Bacharach (September)

4

2013/3

Je houdt duidelijk van tributes. Na Fred Hersch (Clair Obscur) en Michel Herr (HERRitage) plaats je nu Burt Bacharach in de kijker…

Het idee kwam van Hans Kusters, de man van het label September Music waarop de cd verscheen. Hij stelde voor een project uit te werken waarbij ik de nummers van een andere componist onder handen zou nemen met de bedoeling om op die manier eens een nieuw aspect van Ivan Paduart in de kijker te plaatsen aangezien ik op mijn cd’s meestal eigen materiaal speel. Uiteindelijk koos ik voor Burt Bacharach want voor mij is hij toch wel een van de grote componisten.

Het klinkt eenvoudig maar uiteindelijk is het niet zo evident als het lijkt. Ik moest echt tot het uiterste gaan. Daarom diende ik mij eerst helemaal in te leven in zijn wereld en mijn eigen ideeën en opvattingen

opzij te zetten. Het was als een soort muzikale hygiëne.

Maar wat een plezier. De man heeft fantastische dingen geschreven. Niet alleen pende hij prachtige melodieën maar de harmonieën zijn zo rijk dat je er heel wat kanten mee uit kan. Plays Burt Bacharach is meteen een ideale manier voor een breed publiek om kennis te maken met jazz. Er is het aanknopingspunt met de soms overbekende melodieën maar de uitwerking is helemaal jazz.

Beluisterde je eerst een aantal andere versies voor je een definitieve keuze maakte?

Ik heb inderdaad platen van o.a. Stan Getz, Jimmy Smith en Wes Montgomery nog eens boven gehaald. En natuurlijk ook de tribute-cd van Trijntje Oosterhuis.

Voor de opnamen trok je naar New York.

Dat was vooral om praktische redenen. Sowieso wilde ik opnieuw met saxofonist Bob Malach werken. We kennen elkaar al meer dan vijftien jaar.

Hij stelde voor om bassist Jay Anderson en drummer Clarence Penn er bij te betrekken.

Aangezien het niet lukte om al onze tijdschema’s op elkaar af te stemmen voor opnamen in België trok ik dan maar naar ginder. Mooi meegenomen was dat we daar konden rekenen op de diensten van James Farber, die eveneens geluidstechnicus is van o.a. Chick Corea en Pat Metheny. Op de piano die er stond, hadden Herbie Hancock en Brad Mehl-

dau een paar weken voordien nog gespeeld en dan vroegen ze mij of de kwaliteit voldoende was (glimlacht). Alles verliep ongelooflijk vlot. Op een halve dag was alles ingeblikt.

Het hielp dat die Amerikaanse muzikanten 100% vertrouwd zijn met al die nummers. Die maken deel uit van de cultuur waar ze mee opgegroeid zijn.

In de Europese jazz krijgen het cerebrale en het experimentele aspect veeleer meer aandacht alsof men schrik heeft van een mooie melodie. Hoe verklaar je dat?

De melodische cultuur van de Amerikanen is veel groter dan de onze. Denk maar aan al de Broadway musicals en de erfenis van de Brill Building. Bij ons heb je vooral de Franse chansons. Er is een aantal groepen en artiesten die deze traditie als uitgangspunt neemt maar je bent vlug rond.

Zo heb je natuurlijk L’Âme Des Poètes die werk van o.a. Brel, Trenet en Brassens in een jazzidioom brengt. Verder zijn er nog een paar uitzonderingen maar daar blijft het bij. Persoonlijk vind ik dat er bij ons veel te weinig aandacht besteed wordt aan de melodie.

Meer en meer legt men het accent op grooves, asymmetrische ritmes en de gimmick van sexy riffs. Ik wil zeker niet overkomen als een oude zak maar buiten Bert Joris en Diederik Wissels hebben we helaas niet veel componisten die een pure melodie kunnen pennen. Het zijn meer puzzelaars dan melodisten.

Op de hoes van A Night At The Music Village stond niet toevallig te lezen “The role of us composers is to preserve the virginity of spirit by seeking to touch not the mind but the heart”.

Geen freejazz of electronics voor jou.

Ik geef toe dat dit alles mijn ding niet is. Freejazz is volgens mij eerder filosofisch dan artistiek. Je kan het vergelijken met rap van vandaag.

Ik wil het genre zeker niet in diskrediet brengen maar voor mij is het eerder een kreet uit de straat, een sociale beweging. Zolang er een melodisch kader is waarbinnen men zich vrijheden veroorlooft, heb ik geen probleem. Als er echter op voorhand geen afspraken gemaakt worden over melodielijnen of over wie wat gaat spelen dan haak ik af. Deze vorm van anarchie is niet aan mij besteed. Voor mij moet er een minimum aan codificatie zijn, maar ik herhaal dat dit een zeer persoonlijke opvatting is.

Idem voor het gebruik van elektronica. Ik heb er niets op tegen maar het is gewoonweg een andere wereld. Hier geldt dan nog dat je vooral goed materiaal nodig hebt en dat is duur.

Welke muziek beluisterde je zoal recent?

Onlangs kocht ik nog een concerto van Saint-Saëns. Voor mij is dat het rijkste wat hij deed.

Met zijn harmonieën was hij een voorloper van Debussy. En dan die akkoorden! Mijn vrouw is dan weer fan van Bach, die muziek klinkt dus thuis ook regelmatig uit de luidsprekers.

Daarnaast luister ik ook al eens naar artiesten als James Taylor, Sting en Maria João.

Met Ibiza keer je terug naar de wereld van het klassieke pianotrio.

Ik had een heleboel nieuwe composities klaarliggen en wilde die vastleggen op cd.

Bovendien was het sinds 2004 met Blue Landscapes geleden dat ik nog eens een studio-cd in trio opgenomen had.

De concurrentie is natuurlijk bikkelhard.

Dat klopt maar zelf beleef ik er

Interview: IVAN PADUART nog steeds heel veel plezier aan en dat is toch een van de voornaamste zo niet de voornaamste drijfveer volgens mij. En met topmuzikanten als Philippe Aerts en Hans van Oosterhout is het helemaal te gek. En okĂŠ we zijn geen beeldenstormers maar gepremediteerde hypes en modetrends zijn niet aan mij besteed. Ik wil vooral ook eerlijk blijven tegenover mezelf en ik ben er vast van overtuigd dat ik de luisteraar nog steeds iets interessants kan bieden. Wat zou ik trouwens anders moeten doen, dit is het enige wat ik kan (lacht).

Het blijft een uitdaging om telkens weer een publiek aan te trekken. Daarom trad ik recent nog op in de Ancienne Belgique, de pop- en rocktempel bij uitstek. Aangezien hun publiek dikwijls niet nieuwsgierig genoeg is om de stap te zetten, doe ik het door net in hun vertrouwde milieu op te treden. Dergelijke cross-over zou ook mogelijk moeten zijn in de media. Waarom worden wij zo goed als nooit uitgenodigd in een populair radio- of tv-programma of waarom krijgt jazz sowieso weinig aandacht terwijl het potentieel enorm is? Gelukkig zijn er mensen die wel hun nek durven uitsteken.

Waarom breng je niet eens in het spoor van Brad Mehldau en The Bad Plus songs van bekende popgroepen?

Het interesseert mij wel maar ik denk dat ik daar zelf nog niet aan toe ben. Wie weet doe ik het ooit eens.

Hoe verklaar je de blijvende populariteit van het traditionele pianotrio?

De mensen horen graag iets vertrouwd waar ze zich comfortabel bij voelen. Ik hoop natuurlijk dat het esthetische aspect er ook bij komt kijken.

Persoonlijk vind ik de combinatie van piano, bas en drums de perfecte driehoeksverhouding.

Binnen deze context vind je het meest optimale evenwicht.

Welke zijn jouw favoriete trio’s ?

Deze van Fred Hersch natuurlijk. Voor mij is hij de grootste.

Ivan Paduart

En het trio van Herbie Hancock met Ron Carter en Tony Williams. Dat is echt de top.

Wat mag een goede pianist nooit doen?

Door het rood rijden, te snel rijden (lacht). De vraag is ei-

genlijk te beperkend want in jazz is alles toegelaten. Een gouden regel, niet alleen voor pianisten maar voor alle muzikanten, is dat je nederig moet blijven. Er zijn altijd minder goede muzikanten maar er zijn er vooral altijd veel betere.

Je moet continu luisteren en nooit denken dat je de top bereikt hebt. Dat is tenminste mijn leidmotief.

Ik toerde indertijd zes maanden met Claude Nougaro. Dat was een heel intense belevenis. We werkten als gekken.

Ik heb in mijn leven nooit zo gerepeteerd als toen en de man had een echte sterstatus.

Daar leerde ik vooral ook wat professionalisme is.

Georges Tonla Briquet

Concertagenda

20 september 2013 | 21 september 2013 | 19 oktober 2013 | 20 oktober 2013 | 9 november 2013 | 14 november 2013 | 18 november 2013 | 27 november 2013 |

Music Village Brussel: Jan De Haas vibes unit (+ Sal La Rocca & Hans van Oosterhout) Music Village Brussel: Tineke Postma (met P.Aerts & H.van Oosterhout) cc Diest: Ivan Paduart trio (met Philippe Aerts & Hans van Oosterhout) Appeltuinfestival Leuven: Ivan Paduart trio Guimaraes Jazz Festival (Portugal): Ivan Paduart trio De Casino Sint-Niklaas: Ivan Paduart trio De Werft Geel: Ivan Paduart trio Rataplan Borgerhout: Ivan Paduart trio

Zie verder: www.ivanpaduart.com

2013/3

5

F

cus

Frank Deruytter

“Ik heb van geen enkele noot spijt” Zeggen dat Frank Deruytter nogal lang gewacht heeft om zijn eerste cd onder eigen naam uit te brengen is een ferm understatement.

Dat het werkstuk van zijn kwartet positief is

Je was 44 toen deze cd verscheen. Waarom heeft het zolang geduurd?

Ik was vooral op zoek naar mijn eigen stem, en dat heeft een tijd geduurd. Ik kon nooit zeggen: dit is het wat ik wil opnemen. Ik had het gevoel dat ik nog wat watertjes moest doorzwemmen. Ik ben thuis in verschillende soorten muziek, en wilde me niet aan een genre binden. Jazz, funk, pop of klassiek: ik vond het allemaal heel tof. Nu pas heb ik het gevoel dat ik aan het begin sta van iets.

Maar het was een interessant pad: de ene dag stond ik met Maurane in de Parijse Olympia, de volgende dag speelde ik freejazz in een kleine club met Paco Sery of Nicolas Fiszman, of zat ik bij Soulsister of Natalia in een blazersectie.

onthaald, is dat evenzeer: Frank Deruytter Quartet oogstte niks dan lovende recensies. En plots gaat het snel, want in november zit de groep

Frank Deruytter:

“Ik heb er vandaag nog altijd geen moeite mee om de ene dag hiphop te spelen en de volgende dag straight jazz”

alweer in de studio. ‘Ik heb genoeg stukken klaarliggen.’

6

2013/3

Tot hiertoe was je toch vooral bezig buiten de jazz, niet?

Dat klopt. Ik was vooral actief in de pop, funk en hiphop. Al ben ik intussen toch ook altijd bij mijn eerste liefde gebleven. Daardoor werd ik ook wel wat scheef bekeken, hoor. In het popmilieu was ik een jazzgast. In het jazzmilieu vroegen ze zich af waarom ik zo nodig pop moest gaan spelen. De puristen vonden dat ik moest kiezen. Terwijl ik al lang een keuze heb gemaakt, en daar is niets mis mee. Want ik heb dat nooit als een probleem ervaren, al die verschillende soorten muziek spelen. Tot je te maken krijgt met platenmensen of managers die je moeten verkopen: die willen een duidelijk profiel, en dat was bij mij niet zo simpel. Maar zelf heb ik er vandaag nog altijd geen moeite mee om de ene dag hiphop te spelen en de volgende dag straight jazz. Ik heb daar ook een aantal grote voorbeelden in. Zoals de onlangs overleden toetsenman George Duke, wat een encyclope-

die! Of Frank Zappa, fantastisch, toch. Zij maakten genre-overschrijdende muziek en dat is enorm inspirerend. Je wordt constant in verschillende werelden geduwd. Zoals ook bij Funkadelic, Herbie Hancock of Miles Davis, het maakt niet uit welke stijl. Saxofonist Michael Brecker is ook zo’n figuur.

Wie naar jouw cd luistert, hoort hier en daar wel invloeden van Michael Brecker. Klopt dat?

Absoluut. Maar mijn eerste en laatste idool die boven alles staat is toch Stan Getz. Ik was twaalf jaar en de vriend van een nonkel van mij liet me Getz horen. Sindsdien wilde ik maar een ding meer: saxofoon spelen. Ik luisterde toen ook naar The Police, Prince, James Brown, Steps Ahead… Maar Stan Getz sprong er voor mij uit. Hij is natuurlijk vooral bekend voor zijn bossa nova-opnames, maar intussen heb ik een hele verzameling van Stan Getz. Die duoplaat met Kenny Barron! De Roost Recordings!

Die sound! Brecker had dat ook: je herkent hem al na enkele noten. Welke stijl Stan Getz ook speelde, zijn timing en muzikaliteit slaat je iedere keer plat.

Je kan alleen zitten en luisteren.

Je vernoemde je nonkel. Is hij de figuur van je stuk Noenkele?

Neen hoor, dat gaat eerder over de tragiek van een dorpsfiguur, een dorpsgek eigenlijk. In Brugge noemen ze zo iemand een ‘noenkel’, iemand die nergens bijhoort en toch plezant is voor iedereen. Alle stukken op de plaat zijn begonnen van zo’n idee.

Waarvoor staat D.O.P.E dan?

Drunk on pure energy. Ik heb het dan tot D.o.p.e omgevormd. The Gospel Collector gaat dan weer over iemand die uit zijn bed komt, vindt dat er te weinig gospelmuziek gespeeld wordt, ernaar op zoek gaat, maar uiteindelijk niets vindt (lacht). Maar ik wil die titels nu ook niet te zeer in detail uitleggen hoor.

De muziek op je cd getuigt van een grote maturiteit. Misschien heb je te lang gewacht om een plaat uit te brengen?

Dat zou best wel kunnen. Ik heb me die vraag ook wel al eens gesteld: wat als ik die plaat tien jaar geleden had gemaakt? Maar ik héb ze niet gemaakt, en daar waren ook wel redenen voor. Ik heb er geen spijt van. Ik kan er nu pas van genieten. Ik denk dat die plaat op tijd is gekomen. Nu ging alles als vanzelf, met Peter Erskine, Eric Legnini en Bart De Nolf. We hebben niet veel gebabbeld, gewoon afgeteld en de muziek gespeeld.

Focus: Frank Deruytter Dé blikvanger in je band is de Amerikaanse topdrummer Peter Erskine. Hoe zijn jullie bij hem beland?

Ik speelde wel al een paar jaar met het idee een plaat te maken en nodigde Michel Bisceglia van Prova Records uit op een van mijn gigs. Hij vroeg me welke drummer ik het liefste zou uitnodigen.

Ik noemde meteen Peter Erskine, een van mijn favorieten, ik ben met zijn muziek opgegroeid.

En in een adem zei ik ook: Steve Gadd, Jack DeJohnette, Brian Blade of Adam Nussbaum (lacht). Michel keek naar mij en zei: we gaan eens proberen. Zeer on-Belgisch eigenlijk.

Michel heeft dan contact opgenomen met Steve Gadd, die zelfs meteen toezegde. Maar om een of andere reden begon dat bij een volgend contact plots moeilijk te lopen. Maar we hadden een deadline, omdat we een optreden op C-Mine in Genk hadden gepland. Toen bleek dat Peter ons project meteen zag zitten, zijn we voor hem gegaan. Moeilijk deed hij niet: het enige extraatje wat hij vroeg was een businessclass-zetel op het vliegtuig.

We hebben toen in Genk eerst een repetitie gedaan. Ik zie hem nog binnenkomen: een superlieve sympathieke man. Zeer on-Amerikaans, vond ik. Het was alsof ik hem al twintig jaar kende. Hij verontschuldigde zich op voorhand, omdat hij last had van jetlag. Maar toen hij achter zijn drums zat, was daar helemaal niks van te merken, kan ik u verzekeren. Al was zijn drumstel eerst niet goed, omdat de drums wat te koud hadden gestaan. Maar na een tijdje stemmen lukte alles goed. In twee uur waren we weer buiten.

Waarom ben je zo’n fan van Peter Erskine?

Hij speelt de meest gesofisticeerde grooves alsof het allemaal vanzelf gaat. Zijn sound! Hij luistert perfect, is zeer interactief. Hij is gewoon op alle vlakken een van de sterkste drummers ter wereld. Zijn werk met Weather Report, Steps Ahead, John Scofield: ik ben er verzot op. Hij heeft trouwens ook met Stan Getz gespeeld. En met Jan Garbarek, nog zo’n saxofonist die me sterk heeft beïnvloed. Ik heb Garbarek eens live gezien in het Koninklijk Circus, een concert van twee en een half uur dat in een flits voorbij was.

Wat vind je van de reacties op je plaat?

Ik ben zeer aangenaam verrast. Ik zie niks dan superlatieven. Dat doet me veel plezier. Ik heb van geen enkele noot op deze cd spijt. Ik moet daarvoor ook de andere muzikanten bedanken: zij hebben dit allemaal mogelijk gemaakt. Het gebeurde allemaal spontaan. Niemand heeft er thuis op zitten studeren. In de studio telde Peter af, en in die vier tikken zat alles al, eigenlijk.

Maar niet alleen Peter is in topvorm op je plaat, ook Eric Legnini en Bart De Nolf.

Eric en ik kennen elkaar toch al 15 à 20 jaar. Ik ken niemand die deze muziek had kunnen spelen zoals Eric. Hij maakt er zijn eigen muziek van. Om ’t even welke stijl , hij kan het. En Bart is ook al zo’n zwaar onderschatte muzikant. Hij is een stille mens, zo bescheiden, dringt zich niet op. Maar als hij speelt, is hij er wel. Met Peter, Eric en Bart

Frank Deruytter

had ik niet het gevoel met een aantal professoren En nu? rond de tafel te zitten. Het was gewoon supergeWe hebben niet op de festivals kunnen spelen, door zellig. Zoals toen we na een paar uur repeteren de drukke agenda van iedereen. Maar ik wil wel eigenlijk al klaar waren, en Peter meteen naar met deze bezetting blijven spelen. In oktober spelen het restaurant wilde. Wat een Bourgondiër. Eerst we vier concerten. Er is ook al een nieuwe opname een paar Leffes, en dan lekker eten, met een paar gepland, begin november. Peter heeft zijn deelnaflessen heerlijke wijn. me al bevestigd. Ik had dan wel gezegd: voor de Peter was vol lof over alles. Ik was eerst achvolgende cd bel ik wel met Jack DeJohnette, maar terdochtig, maar op zijn blog schreef hij ook een het zal dan toch Peter Erskine zijn (lacht). heel positief stuk over ons. Toen ik hem vertelde hoe vaak ik als jonge gast naar zijn muziek had Peter De Backer geluisterd, was hij echt ontroerd. Oops, een stuk op de plaat Modern Times van Steps Ahead: daar heb ik zo vaak naar zitten luisteren boven de Concertagenda bakkerij van mijn vader.

31 oktober | De Casino, Sint-Niklaas Mij pa was daar ook fan

1 november | TheaterCafé, Berchem van. Jammer dat hij deze

3 november | cc De Ververij, Ronse cd niet meer kan meema 4 november | Muziekcentrum Track, Kortrijk ken, hij is vier jaar geleden overleden.

2013/3

7

F

cus

Marjan Van Rompay

“Leven van dag op dag” Pas afgestudeerd van het Antwerpse conservatorium, bracht Marjan Van Rompay eind vorig jaar, in eigen beheer en op een gloednieuw eigen label Echos, haar eerste plaat uit. Op dit debuut staat een reeks zelf gepende composities gespeeld door haar ‘Group’. Het is een kwartet met pianist Bram Weijters, drummer Toon Van Dionant en – natuurlijk – echtgenoot en metgezel Janos Bruneel op contrabas.

Het album kreeg de titel Silhouette. “Iedereen die me kent, hoort onmiddellijk mijn persoonlijkheid doorschemeren in deze muziek”, zegt Marjan aan de vooravond van een tournee die haar langs de kunstencentra en cc’s van Vlaanderen zal brengen. We maakten kennis met deze jonge saxofoniste bij haar thuis in Boom, met de dreunende bassen van Tomorrowland op de achtergrond.

Marjan Van Rompay: “Als jong meisje uit Koningshooikt ging ik samen met mijn oudere zussen elke week naar de muziekschool in Lier. Dat heb ik steeds graag gedaan. Na de verplichte jaren notenleer moet je een instrument kiezen.”

En dan kies je toch voor dwarsfluit?

Of harp! Want dat was eerlijk gezegd mijn allereerste keuze.

Maar toen ik iemand op school saxofoon hoorde spelen, werd ik onmiddellijk verliefd op de klank van dat instrument. Het was een echte coup de foudre. Ik was pas tien jaar en ik wist toen al dat ik mijn hele leven lang saxofoon zou blijven spelen.

En jazz? Had je die muziek met de paplepel meegekregen?

Mijn ouders zijn niet zo’n heel erg grote muziekliefhebbers. De platen in hun kast kon je op een hand tellen. Je zou kunnen zeggen dat ik het was die de muziek in ons huis heb gebracht.

Nu, klassiek op saxofoon, dat zat me nooit echt lekker. Nog steeds niet, eerlijk gezegd. Mijn leraar, Han Flintrop, gaf me in vakanties cd’tjes mee. Toen leerde ik James Moody, Maceo Parker of Cannonball Adderley kennen. Ook Erwin Vanns cd Worlds maakte erg grote in8

2013/3

druk. De sound die Erwin uit zijn sax toverde, was een echte eye-opener. Het is dus door de saxofoon dat ik in contact gekomen ben met jazz. We hadden gelukkig ook een heel korps vol inspirerende leraars in Lier; Han, natuurlijk, maar ook Bart Borremans of Jef Neve.

De lovende liner notes voor je nieuwe cd werden geschreven door Jef. Hij was een van de spilfiguren in mijn prille opleiding. Hij gaf lessen combo. Jef motiveerde ons steeds keihard. Hij speelde toen ook al met zijn trio en we gingen met de hele klas naar zijn concerten luisteren. Zijn enthousiasme was aanstekelijk. Dat is het nog steeds.

Hoe reageerden je vrienden op de middelbare school op jouw wel erg aparte muziekkeuze?

Ik wist dat ik er buiten de muziekschool niemand mee moest lastigvallen; samen met mijn klasgenootjes een plaat beluisteren, zat er voor mij toen niet echt in (lacht).

Vond je het niet erg dat je je passie met niemand kon delen?

Nee, daar heb ik nooit bij stilgestaan. Ik had mijn vrienden in de muziekschool en ik was al zo

zelfstandig en gebeten, dat niemand me echt van mijn keuze kon afbrengen. Dat ik na de muziekschool naar het conservatorium zou trekken, was voor mij de evidentie zelve. Daar heb ik geen seconde over getwijfeld.

Marjan Van Rompay:

“Iedereen mag zijn eigen stempel op mijn composities drukken; dat maakt het voor mij spannend en houdt het fris voor iedereen” Maar je ouders wel, misschien?

Ja, zij wel! Maar het was dat of niks. Iets anders was voor mij gewoonweg geen optie. Mijn hart lag volledig bij de muziek.

Voor ik met de conservatoriumopleiding begon, had ik het idee dat ik al heel wat bagage had.

Had ik het even mis! Het begon me al snel te dagen hoe weinig ik in feite nog maar wist.

Je hebt voor Den Haag gekozen?

Ja, had ik voor Antwerpen gekozen, dan mocht ik waarschijnlijk niet op kot. (lacht) Ik wist dat John Ruocco in Den Haag les geeft. John is degene

die destijds zowat de hele Belgische jazz opnieuw op de rails heeft gezet. Iedereen die in België vandaag sax speelt, is ooit wel langs hem gepasseerd. En toch klinkt elk van zijn leerlingen apart en uniek.

Neem nu Ben Sluijs of Frank Vaganée. Allebei zijn het waanzinnige altsaxofonisten, maar ook totaal andere persoonlijkheden en heel verschillende muzikanten. Het lijkt wel of John de individuele kwaliteiten van elke muzikant naar boven weet te halen, veeleer dan ze te willen kneden naar zijn model. Hij gaf me elke les opnieuw zodanig veel informatie, dat ik soms het gevoel had dat ik maar geen vooruitgang boekte. Terwijl ik nochtans supergemotiveerd was en elke dag zes uur studeerde! Ik was een echte spons, maar John bleef maar geven... Uiteindelijk realiseer je dat je zelf moet proberen je eigen puzzel te leggen van alle stukjes die hij je aanreikt. Dat dat niet steeds van een leien dakje gaat, heb ik toen echt wel geweten, hoor. Maar het was een onvoorstelbaar leerrijke ervaring.

Daarenboven, John is een dolkomisch figuur. Zijn lessen zijn steeds een feest. Daarnaast

kreeg ik in Den Haag ook les van docenten als Hein Van de Geyn (de contrabassist, nvdr).

Hein ging, in tegenstelling tot Ruocco, heel erg systematisch te werk. Dat had ik ook nodig, als een tegengewicht tegen de stormvloed aan informatie die ik kreeg van John Ruocco.

En toch keer je terug naar Antwerpen om je studies af te maken?

Ik wist dat als ik in Den Haag zou blijven, ik me daar ook voor mijn professionele carrière zou moeten settelen. Voor je het weet, geef je zelf in Nederland les of speel je in Nederlandse groepen. En om daar nou ook te gaan wonen? Nee, zo groot was mijn liefde voor dat land nu ook weer niet.

Je was misschien ook nieuwsgierig naar het andere verhaal dat Ben Sluijs je kon vertellen?

Natuurlijk! Ben is mijn idool. Ik vind hem, zonder overdrijven, een van de allerbeste altsaxofonisten ter wereld. Hij is een twijfelaar en een perfectionist en soms begrijp ik zijn keuzes niet altijd, maar dat hoeft ook niet. Hij is een van de meest onderschatte jazzmuzikanten ter wereld. Totale topklasse.

Probeerde je iemand als John of Ben toen ook te imiteren?

Als je studeert, start je steeds vanuit het voorbeeld dat je wil kopiëren. Maar door veel te spelen, te oefenen en je techniek te verfijnen zet je langzamerhand alles wat je leert toch naar je eigen hand.

Hoe kom je er achter wat je eigen muzikale identiteit is?

In mijn geval door te componeren en mijn eigen stukken ook live te brengen. Ik ben beginnen schrijven toen ik David Binney, een Amerikaanse altsaxofonist, ontmoette. Binney componeert constant en hij drukte me op het hart dat ik dat ook zelf moest doen.

Ik heb me toen voorgenomen elke dag iets te schrijven. Na een tijdje kom je er natuurlijk achter dat je niet meer tevreden bent met wat je de dag tevoren hebt geschreven. Dan begin je hier ook weer bij te schaven, perfectioneren, studeren...

Focus: Marjan Van Rompay In die optiek, ben je dan eigenlijk nog tevreden met Silhouette, je debuutplaat?

Ik luister er zelf niet meer naar (lacht). Veel van de stukken die erop staan zijn ondertussen live een heel nieuw leven gaan leiden. Avond na avond veranderen ze weer. Zo hoort het ook. Maar ik ben heel, héél erg blij dat we de plaat hebben gemaakt, ja. Ik ben ook zeer trots op het resultaat. En de lay-out van Jasper Léonard is ronduit prachtig.

Je was nog maar net afgestudeerd toen die eerste cd er al was. Ze is volledig in eigen beheer uitgebracht.

Een gewaagde keuze voor een beginnende muzikant?

Als je moet wachten op een goede kans of een goede deal bij een platenlabel, ben je alweer jaren verder... Ik weet dat velen hun debuut uitstellen, om welke reden dan ook. Je vindt altijd wel iets om het niet te doen. Het was vooral Janos die me heeft aangespoord om gewoon het heft in eigen handen te nemen.

Het album werd opgenomen in Osnabrück bij Chris Weeda. Ook een bewuste keuze?

Het jaar tevoren had Janos er een opname gemaakt met Namyuol Cho, een Zuid-Koreaanse drummer. Toen zag ik meteen dat Chris’ manier van werken me heel erg beviel. Hij weet precies de muziek aan te voelen. In zijn handen weet je gewoon dat de band goed zal klinken, dus daar moet je je al geen zorgen om maken. Bovendien bevindt zijn studio zich ergens totaal afgezonderd op de buiten. Je komt er echt tot rust.

Je had ook twee gastmuzikanten?

We hebben destijds op uitnodiging van cc De Valk in Lier een concert gegeven waarop we een extra gast mochten uitnodigen. Dat was Dieter Limbourg. Voor die gelegenheid had ik een aantal van mijn stukken een nieuw arrangement aangemeten om zo onze twee saxen een plaats te kunnen geven. Aangezien dat concert zo heel erg was meegevallen, vond ik dat die composities ook zo op plaat terecht moesten komen.

Marjan Van Rompay Group met (v.l.n.r.): Bram Weijters (p), Marjan Van Rompay (as), Janos Bruneel (b), Paulien Van Schaik (zang) als gast, Toon Van Dionant (d)

Een andere gast was zangeres Paulien Van Schaik.

Paulien is een vriendin van Chris Weeda en is vaak bij hem op bezoek om er in alle rust te kunnen schrijven.

Nu had Anke Verlinden, een goede vriendin van mij, al teksten gemaakt op een aantal van mijn melodieën. Dus hebben we die op een avond samen met Paulien uitgeprobeerd. Het klikte wonderwel en de volgende dag stonden we al op te nemen. Nu is Paulien ook deel van onze muzikale familie geworden. Ze zal ook op een aantal concerten meedoen, net als Dieter, trouwens.

Je bent erg trots op je kwartet?

Toen ik nog maar net in Antwerpen aankwam, speelde ik mijn eerste concert met Janos, Bram en Toon. We hadden één keer gerepeteerd, maar meteen was de chemie die we samen hadden overduidelijk. Je kan soms met de meest fantastische muzikanten samenspelen en je toch heel erg geïntimideerd voelen. Deze drie geven me daarentegen net heel veel zelfvertrouwen. Ieder van ons speelt om het beste uit de ander naar boven te brengen.

Ben jij ook de baas over al die mannen?

Ik ben degene die de concerten regelt en die het repertoire schrijft, maar voor de rest mag iedereen zijn goesting doen, hoor. Zolang ze maar tevreden zijn. (plots heel resoluut) Pas op, als er echt iets is dat me niet zint, gaat het ook niet door.

Je schrijft stukken met vaak doorgecomponeerde structuren. Hoe gaan je collega’s daarmee om?

Dat klopt, maar het staat de vrijheid in de uitvoering in ieder geval niet in de weg. Iedereen mag zijn eigen stempel op mijn composities drukken; dat maakt het voor mij spannend en houdt het fris voor iedereen.

Eén kritiek die ik heb gelezen, had het over hoe je muziek niet ‘avontuurlijk’ genoeg was. Lees je die kritieken? En hoe ga je daarmee om?

Tja, de jazzpolitie... Soms heb

ik er een echt probleem mee, hoor. Je moet zus of zo klinken vooraleer je in hun plaatje past. Op dit moment maak ik de muziek waarvan ik vind dat ik ze nu moet maken. Het is eerlijk en het komt uit het hart. Bovendien heb ik met dit kwartet het gevoel dat er nog zeer veel ruimte voor verdere groei is. We kunnen met ons vieren nog oneindig veel verschillende paden bewandelen.

Maar wat vorig jaar een spannende start moest worden, werd plots door het leven ingehaald?

Het is inderdaad een heel zwaar jaar geweest voor ons.

Er is bij Janos kanker vastgesteld en tegelijkertijd kwam ik erachter dat ik zwanger was. Dan staan heel even je gedachten niet op muziek maken. We hebben van dag op dag geleefd. Maar het gaat gelukkig steeds beter en de goesting om muziek te maken gaat nooit weg.

Wat brengt de toekomst?

Een baby en een tournee!

Vanaf september gaan we terug meer spelen en in oktober zijn er een hele reeks concerten. Janos en ik hebben ook een trio met gitarist Lucien Fraipont dat een tijdje op non-actief heeft gestaan. Daarmee wil ik terug wat meer spelen. En ik wil ook een plaat maken, samen met Paulien. Maar, eerlijk gezegd, als je meemaakt wat wij nu doormaken, dan ga je je prioriteiten en toekomstplannen toch wat bijstellen. Een gelukkig gezinnetje hebben, en samen nog vele jaren mooie muziek maken, is voorlopig het allerbelangrijkste. We hebben een tweede kans gekregen en zullen er het beste van maken.

We wensen je het allerbeste toe.

Frederik Goossens

Concertagenda Marjan Van Rompay Group

26 september | Handelsbeurs, Gent

28 september | cc De Schakel, Waregem oktober | Jazzlabseries-tournee zie www.jazzlabseries.be

2013/3

9

F

cus

Michel Delville

Op de grens van prog, fusion, postrock en jazz Een fel gesmaakt optreden met Machine Mass tijdens Jazz à Liège, een gloednieuwe release volgende maand met hetzelfde trio en een recente cd met The Wrong Object zijn de ideale gelegenheid om gitarist-componist-docent Michel Delville in de kijker te plaatsen. Voor wie affiniteiten heeft met jazzfusion, Canterbury progrock, Frank Zappa, postrock, al eens luistert naar Othin Spake of Tortoise en af en toe wat leest over poëzie en avant-garde.

Genres als jazzrock, fusion en prog met nog enige relevantie anno 2013 zijn even zeldzaam als jazz op de nationale tv-zenders. Michel Delville (°1969) behoort tot het selecte groepje muzikanten dat er in slaagt zinvolle muziek uit te brengen op het snijpunt van deze meestal vergruisde stromingen. Hij doet dat met groepen als The Wrong Object, douBt en Machine Mass. Daarnaast is hij docent Engelstalige literatuur aan de universiteit in Luik.

Elton Dean (Keith Tippett, Soft Machine) nam zijn laatste plaat op met The Wrong Object (The Unbelievable Truth). In 2010 stond Delville naast o.a. Dagmar Krause en Chris Cutler voor de Robert Wyatt tribute Comicoperando, een project dat trouwens nog steeds loopt. Voor de nieuwe cd van Machine Mass kon hij David Liebman strikken. Het materiaal van al deze groepen wordt gereleased via het Amerikaanse MoonJune Records.

Kortom, redenen genoeg om deze muzikant aan het woord te laten.

Van Zappa via Tortoise tot Sun Ra Je maakt het jezelf niet makkelijk door te musiceren op het raakvlak van stijlen die tegenwoordig nogal foute connotaties oproepen.

Hoewel er inderdaad expliciete aanknopingspunten met die genres zijn, reikt de muziek toch verder dan dat.

Alleen al het feit dat douBt en Machine Mass trio’s zijn zonder bassist maakt hen apart in deze context.

Met The Wrong Object sluiten we dichter aan bij de erfenis van Frank Zappa. Sowieso blijven we met al deze groepen mijlenver af van de oubollige jams opgebouwd rond een enkele riff. Het gaat allemaal meer richting freejazz uit met af en toe een snuifje psychedelica. Op gebied van techniek en klank wil ik daar nog het etiket postrock à la Tortoise en Jaga Jazzist aan toevoegen. We leunen ook veel korter aan bij Sun Ra dan bij Mike Stern.

Machine Mass trio (v.l.n.r.): Michel Delville, David Liebman en Tony Bianco

10

2013/3

de eerste cd was dat Jordi Grognard (Moker). Voor de nieuwe werd het Dave Liebman. Hij en Bianco kennen elkaar al meer dan dertig jaar. Tony had hem onze eerste cd toegestuurd en Liebman reageerde heel enthousiast.

Vooral de ambientkant en het werk met loops en elektronica intrigeerde hem. Voor de hoestekst schreef hij lovende woorden: “This is truly a unique musical environment that I recorded with these two wonderful musicians.

Shall I use the word ‘post’ everything?

There’s some On the Corner here, some punk rock, some techno stuff, etc. The resulting bouillabaisse is extraordinary and novel...challenging music and definitely cutting edge.”

Jullie brengen enkel eigen materiaal met uitzondering van In A Silent Way. Het is onze manier om aan te knopen met wat Liebman zei in de liner notes en natuurlijk een referentie naar zijn passage bij Miles. Ik was verwonderd maar vooral blij dat hij de term postrock gebruikte.

Michel Delville: De vroegere fusion en prog zijn “De vroegere fusion en prog doodgebloed in de jaren tachtig of verzand in smooth jazz en dat zijn doodgebloed in de jaren is zeker ons ding niet. Wij optetachtig… Wij opteren voor ren voor een rauwere aanpak met electro erbij, gebracht met een rauwere aanpak met een punkattitude.

electro erbij, gebracht met een punkattitude”

Als gitarist werk je opmerkelijk veel met effecten en pedalen?

Sinds bijna vijftien jaar speel ik op een synth gitaar. Mijn instrument is uitgerust of verbonden als je wil met een Roland GR-O9 waardoor ik de klanken van elke snaar apart kan manipuleren en transformeren. Ik ga daarbij niet specifiek op zoek naar het bij elkaar knutselen van kunstmatige riedeltjes maar gebruik het hoofdzakelijk om mijn gitaarspel meer volume te geven door bijvoorbeeld te experimenteren met vibratos. Ik zoek continu een evenwicht tussen een natuurlijk en een gemanipuleerd geluid. Bij The Wrong Object doe ik dat minder omdat daar ook al toetsenist Antoine Guenet dergelijke aanpak toepast. Met Machine Mass en douBt ligt dat anders, daar ga ik voluit.

Welk is het uitgangspunt van je trio Machine Mass waarvan volgende maand de nieuwe cd Inti verschijnt met niemand minder dan David Liebman.

Tony Bianco kende ik reeds van bij douBt. Op een bepaald moment stelde ik hem voor een duo te beginnen. Uiteindelijk besloten we om telkens met een gastmuzikant te werken. Voor

The Wrong Object De nieuwe cd van The Wrong Object kreeg de kunstzinnige titel After The Exhibition.

De naam komt van de hoesfoto gemaakt door Marc Atkins die ook al artwork leverde voor de platen van Scott Walker en David Lynch. De hoesfoto van Never Pet a Burning Dog (douBt) was trouwens ook van hem. Het surrealistische tintje en het idee van collage stemmen overeen met onze muziek.

Met pianist Antoine Guenet in de rangen heb je nog een muzikant die bij verschillende Moonjunegroepen speelt.

Moonjune is als een familie. Leonardo Pavkovic, de verantwoordelijke van het label, brengt continu muzikanten bij elkaar. Zo ontstond ook douBT indertijd (met naast Delville verder nog Alex Maguire en Tony Bianco). Antoine Guenet ken ik al jaren van bij PaNoPTiCoN. Hij speelt ondertussen tevens bij o.a. Univers Zero en SH.TG.N (met in de rangen Fulco Ottervanger en Simon Segers van De Beren Gieren). Het zijn allemaal groepen die terugvallen op gemeenschappelijke roots maar een eigen universum uitbouwden.

Focus: Michel Delville SEP - OKT - NOV 2013

Vr 13/09/13 - 20:30

DE LOOZE / MACHTEL / DE WAELE (B)

Releaseconcert Foster Treasures W.E.R.F.112 Bram De Looze piano Jos Machtel contrabas Matthias De Waele drums

Za 28/09/13 - 20:30

NATHALIE LORIERS NEW TRIO (B) Nathalie Loriers piano Nic Thys contrabas Rick Hollander drums

Za 05/10/13 - 20:30

NAT BIRCHALL QUINTET (UK) Nat Birchall saxen, Adam Fairhall piano Corey Mwamba vibrafoon, percussie David John Kane contrabas Paul Hession drums

Vr 11/10/13 - 20:30

MARJAN VAN ROMPAY GROUP (B) Marjan Van Rompay altsax Bram Weijters piano Janos Bruneel contrabas Toon Van Dionant drums Paulien van Schaik (NL) zang

Vr 18/10/13 - 20:30

CRISS CROSS EUROPE

Michel Delville

In de bio bij de nieuwe cd staan naast evidente namen als Soft Machine en King Crimson ook Squarepusher en Amon Tobin als referentie vermeld.

Hun invloed is even belangrijk voor mij. Het hele Ninja Tune label vind ik trouwens interessant met o.a. ook nog Aphex Twin. Maar het gaat veel verder dan dat. Ook de noiserock van bijvoorbeeld Sonic Youth hoort eigenlijk op het lijstje.

Welk is de link tussen je beroepsactiviteiten als auteur en docent literatuur enerzijds en je leven als gitarist anderzijds?

Het verhalende element. Zo schizofreen ben ik dus niet (lacht). In een van mijn boeken heb ik het over Zappa, Beefheart en het maximalisme. Daarnaast bracht ik tevens een aantal werkjes uit over poëzie, allemaal in het Engels aangezien dat het vak is dat ik onderricht.

Toch probeer ik een duidelijk onderscheid te maken tussen beide werelden hoewel er bij de eerste concerten van

Fabien Cali (Frankrijk) gitaar Ľuboš Šrámek (Slowakije) piano Pol Belardi (Luxemburg) contrabas Matthias De Waele (België) drums

The Wrong Object een link was door de samenwerking met poëet-choreograaf Andrew Norris. Het ging er toen heel experimenteel aan toe. Op een bepaald moment besloten we toch maar om een echte groep te vormen want op dergelijke manier kregen we niet veel concerten vast (lacht).

Za 09/11/13 - 20:30

FABRICE ALLEMAN NEW QUARTET (B) Fabrice Alleman sax, klarinet Nathalie Loriers piano Reggie Washington elek. bas Lionel Beuvens drums

Waarom verdient Michel Delville een artikel in Jazzmozaïek?

Ik kan er moeilijk zelf over oordelen maar het feit dat er artikels over mij verschenen in magazines als Guitar Player, Jazzwise, Downbeat en All About Jazz zegt toch iets. Dat de cd’s uitgebracht werden op een New Yorks label helpt natuurlijk op internationaal vlak. Bij ons heb ik helaas nog steeds het statuut van outsider. Daarom apprecieer ik het enorm dat jullie mij ruimte gunnen.

Vr 15/11/13 - 20:30

CONGO.MUSIC@VLAANDEREN o.a. Jean Paul Bosangela, Tshamala Mufubela Barly Baruti, Monik Tenday, Yannick Koy Kabacuc Mfundani & Pierre Vaiana Tuur Florizoone, Jelle Van Cleemputte Edmund Lauret, Mattias de Craene Robbe Defraeye

Vr 22/11/13 - 20:30

LIONEL BEUVENS QUARTET (B)

Georges Tonla Briquet

Lionel Beuvens drums Alexi Tuomarila piano, Brice Soniano contrabas Kalevi Louhivuori trompet

www.micheldelville.com www.wrongobject.com www.moonjune.com

Za 30/11/13 - 20:30

OMER KLEIN TRIO (IL) Concert

The Wrong Object: deSingel (Zappa Weekend) 22 maart 2014

w w w. d e w e r f . b e www.dewerfrecords.be

Omer Klein piano, Haggai Cohen-Milo contrabas, Ziv Ravitz drums

WERFSTRAAT 108 - 8000 BRUGGE 050 33 05 29 2013/3 11 info & tickets: reservatie@dewerf.be

EEN MENS ZONDER CULTUUR IS ALS EEN gIRAf ZONDER NEk

© iStockphoto

SABAM FOR CULTURE iS EEn TROTSE SpOnSOR vAn jAZZMOZAïEk

12

SABAM FOR CULTURE STAAT in vOOR dE SpOnSORing vAn SABAM En ARTES (pOwEREd By SABAM). > Zij OndERSTEUnT CULTURELE iniTiATiEvEn diE dE SpOTS RiChTEn Op hET REpERTOiRE vAn OnZE AUTEURS.

2013/3

Awards

Sabam Jazz Awards 2013 Tijdens de Leffe Jazz Nights werden op 20 juli de Sabam Jazz Awards uitgereikt. Als gevestigde waarde werd David Linx, als Jeunesses Musicales Jazz Guillaume Vierset onderscheiden.

Ze ontvangen een prijs van 10.000 en 5000 euro die ze kunnen besteden aan instrumenten, studio-opname, workshops, enz.

Daarnaast werd de Jazz Muze van Sabam uitgereikt aan een prominent figuur die sterk bijdraagt tot de uitstraling van jazz in België: Philippe Baron.

De jury motiveert haar beslissing om David Linx als gevestigde muzikant de Sabam Jazz Award toe te kennen als volgt: “Vijfentwintig jaar originele projecten in diverse formules hebben van David Linx een onmisbare muzikant op de Belgische en Europese scene gemaakt. In 2012 en 2013 voegde hij

Guillaume Vierset

twee opmerkelijke producties aan zijn reeds uitgebreide discografie toe: A Different Porgy & Another Bess met het Brussels Jazz Orchestra en Maria Joao, en Winds Of Change, de bekroning van 20 jaar samenwerking met pianist Diederik Wissels. Deze twee producties illustreren zowel de permanente energie als de persoonlijkheid van de aanpak van één van de origineelste stemmen in de jazzwereld.

De jury benadrukt ook de relevantie en de kwaliteit van de projecten waarin David Linx als sideman betrokken is: Songs Of Freedom van Nguyen Lê of Le Coq et la Pendule van André Ceccarelli.

In Frankrijk kreeg David Linx al de eretitel Chevalier des Arts et des Lettres en Musicien européen de l’Académie du Jazz. Nu krijgt hij de SABAM Jazz Award voor gevestigde muzikant.”

De jury bestond uit Jean-Pierre Goffin, Jean-Claude Vantroyen, Dominique Simonet, Hans Reul en Jacques Prouvost.

De jury besloot de prijs voor jonge muzikant aan de gitarist Guillaume Vierset toe te kennen “vanwege de frisheid en kwaliteit van zowel zijn composities en spel, als zijn interactie met het publiek en de andere muzikanten. Guillaume, die zowel door de oude als de jonge generatie gewaardeerd en erkend wordt, wordt gezien als een erg bescheiden creatieveling en een harde werker. De jury beklemtoont ook zijn actieve aanwezigheid op de Belgische scene en zijn voortdurende vooruitgang. Gezien dit alles hoopt de jury dankzij deze Sabam/Jeunesses

David Linx

Musicales Jazz Award 2013 de laatste kleine impuls te geven waardoor Guillaume zich tot ver buiten onze landsgrenzen kan laten horen en een toekomstige productie van een zeer persoonlijk album te ondersteunen.”

De jury bestond uit Bérengère Cornez, Gladys Toully, Jacques Prouvost, Eddy Gijsens, Xavier Lambertz, Roel Van Hoeck.

Naast de geldprijs krijgt de jonge winnaar van de vzw Jazz Nights, organisator van de Leffe Jazz Nights in Dinant, ook twee dagen studiotijd in La Chapelle Studios cadeau.

De Muze van SABAM werd uitgereikt aan een prominent figuur die de Belgische jazz al jarenlang elke dag onvermoeibaar steunt: Philippe Baron, filosoof van opleiding, radiofiguur, producent van programma’s en journalist, verzorgt sinds eind jaren 70 jazzprogramma’s op de RTBF radio.

Hij draagt bij tot de ontdekking van nieuwe Belgische artiesten en geeft in zijn uitzendingen het woord aan de muzikanten, voor wie dit vaak de enige mogelijkheid is om hun stem te laten horen. Hij weerspiegelt ook de huidige Belgische jazzscene door regelmatig opnames van onuitgegeven concerten uit te zenden.

Hij kreeg de Muze van Sabam voor al deze activiteiten en voor de belangrijke rol die hij al jarenlang speelt bij de verspreiding van Belgische jazz. Lees het interview in deze editie.

2013/3

13

20 jaar JazzLab Series

20 concerten op 20 locaties Wellicht besef je het niet iedere keer, maar als je regelmatig naar jazzconcerten gaat, is de kans groot dat je al eens een optreden bijwoont dat achter de schermen georganiseerd wordt door JazzLab Series. Vooral het tweede deel van de naam typeert deze werking: het organiseren van reeksen concerten, tournees dus, netjes gespreid over Vlaanderen en Brussel. Vandaar de nogal spectaculaire keuze om het 20-jarige bestaan van dit jazzplatform op 28 september te vieren door 20 concerten tegelijk te organiseren en het belang van het netwerk aan partners in de verf te zetten. Het engagement van deze concertzalen en cultuurcentra is groot: onvermoeibaar presenteren ze jaarlijks minstens 4 concerten met jazzgroepen van eigen bodem.

Op vrijdag 27 september wordt het feestweekend op een meer geconcentreerde manier afgetrapt. De drie generaties jazzmuzikanten die JazzLab Series gevolgd en gesteund heeft, treden aan op het podium van concertzaal De Casino in SintNiklaas. De jongste leeuwen vinden we in het kwartet Nordmann, dat met twee interessante jazzprijzen op zak lonkt naar rock en avant-garde. Daarna volgt saxofonist Nathan Daems met zijn Ethiopisch getinte Black Flower-project, waarin we ook leden van De Beren Gieren terugvinden. De avond wordt afgesloten met meestertrompettist Bert Joris en zijn kwartet.

Dit weekend reveleert het gevarieerde en uitdagende gehalte van de huidige Belgische jazzscene.

LABtrio (v.l.n.r.): Lander Gyselinck, Anneleen Boehme en Bram De Looze

20 jaar JazzLab Series

27/9 | jubileumavond met Bert Joris Quartet, Black Flower en Nordmann, De Casino, Sint-Niklaas. www.decasino.be

28/9 | 20 concerten op 20 locaties:

Handelsbeurs, Gent (26/9!)

Concertstudio, Kortrijk (27/9!)

C-Mine Cultuurcentrum Genk CC Belgica, Dendermonde CC De Werf, Aalst De Werf, Brugge CC de Meent, Alsemberg Rataplan, Borgerhout CC ’t Getouw, Mol Liers Cultuurcentrum 14

2013/3

Marjan Van Rompay Group Score Man Sam Vloemans Score Man LABtrio Nathalie Loriers Trio Mâäk Zahir Collective + Alan Bern Koen Nys Quintet Bjorn Eriksson - les Blauw

kc nOna, Mechelen CC Strombeek CC De Kimpel, Bilzen CC De Schakel, Waregem CC Brasschaat 30CC, Leuven Jazzenede, Assenede Jazz Hoeilaart, Jezus-Eik Jazz Station, Brussel Vrijstaat O., Oostende

Bert Joris Quartet Kristen Cornwell Alano Gruarin Trio Marjan Van Rompay Group Tuur Florizoone Yves Peeters Group Phd Too Noisy Fish François Decamps Quartet Soulmates met Joachim Badenhorst

20 jaar JazzLab Series Terwijl Too Noisy Fish een zijkanaal graaft naast de koers die moederschip FES (Flat Earth society) vaart, onttrekt Björn Eriksson zich even aan de hectische tournees van zijn Broken Circle Breakdown Band om met Les Blauw een ode te brengen aan Django Reinhardt. Jaren na het opdoeken van El Tattoo del Tigre gaat Thomas De Prins met zijn bigband Score Man op zoek naar de dolle sfeer van oude Vlaamse televisieseries. Zangeres Kristen Cornwell eert Duke Ellington, terwijl Tuur Florizoone onvermoeibaar alle clichés ontkracht die rond de accordeon hangen.

Als een feniks verrijst Mâäk uit de as van Mâäk’s Spirit en pianiste Nathalie Loriers bewijst 20 jaar na haar allereerste JazzLab Series-concert dat ze met hetzelfde trio nog even actueel klinkt als toen. Gipsy jazz horen we op elke straathoek, maar wie kent ethio-jazz, waarvoor saxofonist Nathan Daems met zijn groep Black Flower de mosterd in Ethiopische ritmes en melodieën gaat zoeken?

Zo kunnen we nog even doorgaan. En toch tekent zich binnen die diversiteit een dieper liggende coherentie af. Nergens is er zoveel kruisbestuiving als in de jazz. De klassieke stamboom waarin sommigen de jazzgeschiedenis proberen te gieten, lijkt vandaag meer op een delta, zoals journalist Didier Wynants

opmerkte. De boom vertakt zich niet meer in verschillende uit elkaar groeiende richtingen, de stroom splitst zich op in ontelbare kleine riviertjes die elders weer samenkomen om dan weer uit elkaar te vloeien en aansluiting te zoeken bij andere stroompjes.

Sommige schoenmakers blijven bij hun leest, anderen getuigen van een creatieve honger die van jazz een werkwoord maakt: de 26-jarige drummer Lander Gyselinck jamde in het voorjaar met John Zorn in New York en tourt dit najaar door Frankrijk met een theatervoorstelling van Josse De Pauw, maar speelt op het JazzLab Series-jubilee met zijn energieke LABtrio, bestaande uit drie jonge Vlamingen.

Kortom, kom proeven van deze bruisende scene op 27 en 28 september, het weekend waarop heel Vlaanderen jazz kleurt. Er is gegarandeerd een concert waarvoor je je niet ver moet verplaatsen. L’embarras du choix, maar laat de moeilijke keuze een motivatie zijn om vanaf oktober ook de maandelijkse tournees met zorgvuldig uitgekozen groepen te volgen bij JazzLab Series. En ook daarbuiten. Want JazzLab Series presenteert slechts het topje van de ijsberg die de Belgische jazz is. Een ijsberg die moeiteloos een Titanic keldert.

Mik Torfs Nathan Daems

Studeren om te improviseren JAZZACADEMIE

LEUVEN

Jazzacademie Leuven is er voor jou, de jazzliefhebber die met zijn of haar instrument de grenzen van de jazz wil aftasten, jong of oud, beginnend of gevorderd muzikant!

Ervaren lesgevers geven je technische en muzikale tips. Je leert individueel én samen musiceren, aangevuld met een interessante jazztheorie, in 10 sessies op maandagavond. Maar de les is ook de ideale plaats om andere muzikanten te ontmoeten. Wie weet leg je hier wel de basis voor een nieuwe muziekgroep?

méér info op e jazz-academie.b

Jazzacademie Leuven, Weldadigheidstraat 74, 3000 Leuven

Muziekmozaïek, Folk en Jazz - 02 532 28 38 - info@muzmoz.be - www.muziekmozaiek.be AD jazzacademies.indd 1

2013/3

8/28/13 7:09:57 PM

15

16

2013/3

Jazzagenda

Festivalnieuws September Jazz is een

jaarlijkse afspraak in de Stedelijke Basisschool De Ganzenveer, Bilkske, in Brugge.

Deze 17de editie op zaterdag 21 september 2013 (vanaf 18u30) brengt de bezieler en programmamaker Willy Schuyten opnieuw een gevarieerd driegangenmenu bestaande uit zowel nationale als internationale kleppers.

De Beren Gieren, winnaars van Jazz Hoeilaart 2012, mochten ook buiten de landsgrenzen al

succesvolle optredens boeken (12 Points in Portugal en Jazzahead in Duitsland). Na de debuutplaat Werklich Welt So in 2012 stellen ze nu op September Jazz een nieuwe cd voor: The Raveling.

Met Wallace Roney komt opnieuw een Afro-Amerikaanse post-bopper naar Brugge. Deze vermaarde trompettist speelde aan de zijde van de groten der aarde: Art Blakey, Dizzy Gillespie, Ornette Coleman, Curtis Fuller, Elvin Jones, Sonny

Rollins, ... Zijn leermeester en protegé was dan weer niemand minder dan Miles Davis.

In Brugge is Wallace Roney omringd door Ben Solomon (ts), Victor Gould (p), Rashaan Carter (cb) en Kush Abadey (d).

En de avond wordt swingend afgesloten door het Nederlandse collectief BRUUT! met Maarten Hogenhuis (sax), Folkert Oosterbeek (Hammond B3), Thomas Rolff (cb), en Felix Schlarmann (d).

Michel Portal

Jazz Hoeilaart 2013 (zie

Wallace Roney

ook bijlage in deze editie) brengt op 26, 27 en 28 september telkens twee finalisten van de wedstrijd en een afsluitende topact.

Op donderdag 26/9 is de VRT Big Band met Fred Brouwers te beleven. Eind 2009 werd deze VRT Big band opgericht om de gloriedagen van de BRT bigband en het BRT Jazzorkest te doen herleven.

Onder leiding van dirigent Tim Acke brengt de VRT Big Band de jaren 40-50-60 terug tot leven met Klara-icoon Fred Brouwers.

Frank Sinatra, Cole Porter, Louis Armstrong, Charlie Parker, Nat King Cole, Duke Ellington…

Op vrijdag wordt voor de derde keer op rij de Jazzmozaïek Award uitgereikt. Na Frank Vaganée in 2011 werd Kris Defoort in 2012 onderscheiden. Die zal die avond zijn project voorstellen: Les Chroniques de l’inutile verkent op basis van de muziek van Benjamin Sauzereau het samenkomen van het verlangen om soms erg compact en geschreven materiaal te componeren enerzijds en de wens om vrijheid en flexibiliteit te behouden in improvisatie en interpretatie anderzijds. De bijzondere setting van het basiskwartet is een zeer gevarieerde bron van geluiden en wordt voor dit concert nog aangevuld door twee extra blaasinstrumenten om de mogelijkheden tot schrijven en

interpreteren zo ruim mogelijk te maken.

Kris Defoort (p), Gregor Siedl (ts), Erik Bogaerts (as, kl), Pierre Bernard (fl), Benjamin Sauzereau (g), Eric Bribosia (FRh), Jens Bouttery (d).

Op zaterdag 28 september 2013 stelt Too Noisy Fish zijn nieuwe cd Fight eat sleep voor (lees het interview in vorige editie).

Info: www.jazzhooeilaart.be

De JazzontSPOORing

zorgt voor een festivalavond op zaterdag 12 oktober (vanaf 18u) met het Brussels Youth Orchestra, Michel Portal en Vincent Peirani, Tutu Puoane Quartet en Bert Joris, en de Ray Anderson Pocket Brass Band.

Op 77-jarige leeftijd blijft Michel Portal op zoek naar uitdagingen.

Die vindt hij onder meer in zijn ijzersterk kwintet met jonge topmuzikanten en in diverse duo’s met Richard Galliano, Bojan Z… maar ook als gast bij bv. Jacky Terrasson op het jongste Gent Jazz Festival.

Michel Portal bespeelt meesterlijk zowel klarinet, basklarinet, sopraansax als bandoneon.

Op de JazzontSPOORing presenteert hij zijn nieuwste duo met Vincent Peirani, een jonge Franse accordeonist die speelde bij Louis Sclavis, Renaud Garcia2013/3

17

Jazzagenda Fons, Henri Texier, …

Jazztrombonist Ray Anderson won vijf jaar op rij de titel ‘beste trombonist’ in de Down Beat Critics Poll en de Penguin Guide to Jazz noemt hem de meest opwindende trombonespeler van zijn generatie. ‘Pocket’ brass maar met de energie en de fun van een maxi New Orleans marching band.

Aanstekelijk en feestelijk een perfecte afsluiter van deze tweede editie. Presentator is opnieuw radiomaker, muzikant en jazzliefhebber Jan Hautekiet en tussen de concerten zorgt het jonge DJkoppel Nice’n’Hidee-ho voor een dansbare cocktail van swing jazz, crooners, mambo’n’more.

Info: cc Het Spoor – Harelbeke – www.cchetspoor.be In heel het land heeft in het najaar onder de vlag van Skoda Jazz een reeks concerten plaats. Het thema van SJF 2013 is Acoustic Ladyland, met als headliner Stacey Kent die haar nieuwste Braziliaans getinte al-

Stacey Kent

Win duoticket voor exclusief galaconcert in Bozar – Brussel op 23 oktober 2013 van

Stacey Kent V.U./E.R.: JAZZTRONAUT ENT. - BD. LEOPOLD II-LAAN, 184D - BRUXELLES 1080 BRUSSEL

13

RICHARD GALLIANO JOHN SCOFIELD STACEY KENT PHILIP CATHERINE MARC RIBOT TRIO YOUNGBLOOD BRASS BAND NOUVELLE VAGUE ERIK TRUFFAZ QUARTET DAVID LYNCH presents CHRYSTA BELL YASMINE HAMDAN IRIS JAZZ KIDS

en Mail het antwoord op volgende vraag

TICKETS: & uSual

2013/3

win een duoticket:

Wat is de titel van het nieuwe album van Stacey Kent dat op 16 september op het label Parlophone verschijnt?

And many others…

18

Deze Amerikaanse zangeres heeft een quasi perfecte parlando en frasering en weet zich te omringen met prima muzikanten.

Ze werd in 2007 getekend op het label Blue Note/EMI (nu Parlophone) en verkocht wereldwijd meer dan een half miljoen platen, inclusief de Grammy-genomineerde Breakfast on the Morning Tram, Raconte-Moi en Dreamer in Concert. Stacey stelt haar nieuwe album voor tijdens een wereldwijde tournee waarbij ze in prestigieuze zalen zal optreden zoals L’Olympia in Parijs, Birdland in New York en ook het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel.

agEnCIES

De eerste 5 juiste antwoorden via mail aan redactie.jazzmozaiek@skynet.be winnen een duoticket voor het concert van Stacey Kent op 23/10/2013 in Bozar.

Veel succes!

Info: www.skodajazz.be

Jazzagenda bum The Changing Lights komt voorstellen op 23 oktober in Bozar. Stacey Kent is moeilijk te categoriseren. Een Amerikaanse die vloeiend Frans spreekt, evenals Portugees, Italiaans en Duits. Ze overstijgt met gemak de genregrenzen en zingt met een relaxte en natuurlijke cool, heeft een quasi perfecte parlando en frasering en weet zich te omringen met prima muzikanten. Ze werd in 2007 getekend op het label Blue Note/EMI (nu Parlophone) en verkocht wereldwijd meer dan een half miljoen platen, inclusief de Grammygenomineerde Breakfast on the

Morning Tram, Raconte-Moi en Dreamer in Concert. Op 16 september 2013 verscheen het nieuwe album The Changing Light. Een ode van Stacey aan de Braziliaanse muziek. Het album bevat zowel originele, eigen composities als songs van de grootste namen uit de Braziliaanse muziek inclusief Tom Jobim, Dori Caymmi, Marcos Valle en Roberto Menescal.

Deze laatste werkte ook mee aan 2 albumtracks waaronder zijn eigen O Barquinho. Stacey stelt dit nieuwe album voor tijdens een wereldwijde tournee waarbij ze in prestigieuze zalen zal optreden zoals L’Olympia

in Parijs, Birdland in New York en ook het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel.

Op 2 november speelt Richard Galliano in Flagey een hommage aan Nino Rota. Nog op 20 november is er de herinnering aan Marc Moulin in Flagey (zie artikel in deze editie).

Het Marc Ribot Trio speelt op 12 oktober in De Warande, Turnhout en op 13 oktober in De Casino, Sint-Niklaas. Op 17 oktober komt Joshua Redman Quartet naar De Roma, Borgerhout. Op 8 november staat John Scofield met zijn Uberjam Band in Théâtre 140. Op 3 december komt

Henri Texier Hope Quartet naar de Handelsbeurs, Gent en op 13 december is het Eric Truffaz 4tet te gast in De Casino, Sint-Niklaas. Voor het volledig programma, zie www.skodajazz.be

All That Jazz beleeft zijn

tweede editie op 8 november 2013 (20u30) in De Haan (Wenduine). Vorig jaar nodigde het Bas Bulteel trio Philip Catherine, Richard Rousselet en M.A. Standaert uit. Deze editie zal pianist Bas Bulteel met Bart Denolf (cb) en Bruno Castellucci (d) ook Richard Rousselet

en als speciale gasten Denise Jannah en Phil Abraham verwelkomen.

Zangeres Denise Jannah werd geboren in Paramaribo, in een domineesgezin waar veel gezongen werd. In 1989-1990 speelde ze een belangrijke rol in de musical A Night at the Cotton Club, en bracht in 1991 haar eerste album uit.

In datzelfde jaar trad ze voor het eerst op het North Sea Jazz Festival op. Een volgende album A Heart Full Of Music (1993) werd bekroond met een Edison. Ze was de eerste Nederlandse die een contract kreeg bij het vermaarde Amerikaanse Blue Note label. Tussen 1995 en 2000 bracht Denise Jannah drie albums uit met lovende internationale recensies als gevolg. In 1996 vond de première plaats van een documentaire over haar die gemaakt werd door Hans Hylkema onder de titel Denise Jannah, New Lady in Jazz. In april 2012 verscheen een 3cd Blue Note compilatie: Denise Jannah Best of the Blue Note Years en dit jaar bracht ze nog samen met Wolf Martini een duo- album Live in Johannesburg uit.

In het weekend van het optreden is ook een fototentoonstelling van Jos Knaepen te bewonderen. Info en tickets: Cultuurdienst De Haan, Leopoldlaan 24, 8420 De Haan, tel. 059/242119.

Appeltuinjazz festival staat

gepland op 18, 19 en 20 oktober met Igor Gehenot Trio, Lionel Beuvens Quintet, Marjan van Rompay Quartet, Ivan Paduart Trio. Meer info was niet bekend bij het afsluiten van deze editie, www.appeltuinjazz.be Igor Gehenot

JAZZFLITS verschijnt twintig keer per jaar verschijnt twintig met nieuws | platenrecensies | keer per jaar met concertverslagen | boekbesprekingen nieuws platenrecensies concertverslagen boekbesprekingen

WWW.Jazzflits.nl



2013/3

19

IK WIL PIANO SPELEN !

PIANO’S MAENE helpt u bij het vinden van het voor u best passende instrument, binnen het beschikbare budget. Een piano huren kan al vanaf € 40,- per maand.

We nodigen u graag uit in één van onze 4 showrooms : BRUSSEL - ANTWERPEN - GENT - RUISELEDE

www.maene.be

PIANO’S MAENE SEPTEMBERPROMOTIES & OPENDEUR In september zijn we 7/7 open, ook op zondag en maandag.

Kom langs en BELEEF PIANO’S !

20

2013/3

Wij doen bovendien ook mee aan de “Open Bedrijvendag” .

Breng op 6 oktober een bezoek aan onze hoofdzetel en ateliers in Ruiselede en werp een exclusieve blik achter de schermen ! Meer info op www.maene.be

ArenA Jazz Award ‘Best Supporting Artist’

Karel Boehlee

“Ik hou ervan alles op het moment zelf te laten gebeuren…”

Pianist Karel Boehlee ontving op 3 augustus in Amsterdam ArenA tijdens het South East Jazz Festival de Award ‘Best Supporting Artist’ uit handen van Toots Thielemans.

Boehlee kreeg een glassculptuur en 1.000 euro.

Karel Boehlee kennen we natuurlijk het best als pianist van Toots Thielemans, waarmee hij al sinds 1989 speelt. “Ik weet nog heel goed dat ik werd gebeld voor een optreden in Maastricht, of ik met Toots wou spelen, ja natuurlijk, dat was voor mij een bijzondere ervaring. Maar die eerste keer was nog niet goed genoeg, dat besefte ik wel. Pas jaren later kwam ik voor Toots in de eredivisie terecht, zodat ik vaker met hem mocht spelen. Sinds 10 jaar word ik veel gevraagd als vaste pianist in zijn Europese kwartet.

We tourden al 5 of 6 keer in Japan, en natuurlijk ook in Europa.”

Die award kreeg je als supporting artist, maar je bent meer dan alleen supporting…

Dat is absoluut waar. Ik speel bv. graag met Toon Roos, een geweldige saxofonist. Die zegt dan Charly, zorg jij eens voor

een mooie intro. Dan laat hij me ruim vijf minuten vrij spelen, dat maakt hem niet uit. Die intro heeft hij dan ook op de plaat gezet die we samen met Peter Erskine opnamen, en waar die intro zo’n 2,5 minuten duurt. Supporting, nu ja, het is meer dan dat…

Bij jazzmuziek ben je toch vaak solist. ik hou ervan alles op het moment zelf te laten gebeuren.

Dat zie je bij Toots ook, hoewel de muziek behoorlijk vast ligt – we spelen dezelfde stukken, toch is het altijd anders. Toots zegt dan tegen me Oh you sound fresh en dat probeer ik altijd.

Enkele jaren geleden belde Gino Vannelli, een held van me toen ik puber was: “Can I have an idea of your performances because I heard you are a very good pianoplayer”. Dat doet me wat.

Nadien heb ik met hem getourd en opgenomen.

Hein Van de Geyn vroeg me jaren

terug om met Phil Woods op te treden in Gouvy. We stonden achter het podium. Geen Hein te bekennen. Toen vroeg Woods What are we going to play?

Waarop ik antwoordde dat ik het ook niet wist. Komt Hein eraan, hey, binnen een kwartier is het aan ons…daar sta je dan als supporting artist (lacht).

Je hebt natuurlijk ook je eigen projecten…

Vanaf 1989 had ik het geluk met mijn trio vele cd’s te maken voor de Japanse markt. Ik ben toen met Frans Van der Hoeven en Roy Dackus daar op tournee geweest. Daarna heb ik nog voor het Japanse label Keystone met Hein van de Geijn en Hans van Oosterhout enkele cd’s opgenomen. We tourden nog samen in Japan en ook Korea, de laatste tournee met Hein voor hij naar Zuid-Afrika uitweek.

Nu Hein vertrokken is, ga ik met Theo De Jong (elektrische bas) en Hans van Oosterhout opnemen. Dat worden vooral mijn eigen nummers, waar een soort mengeling inzit van ECM sfeer en Braziliaanse muziek en nog wat invloeden, ik kan het niet onder een noemer plaatsen, heel moeilijk te zeggen, …

Hoe zou je toch je eigen stijl definiëren?

Daar zitten vele invloeden in. Toen ik 6 was speelde ik sinterklaasliedjes alsof het jazz was, het zat me in het bloed. Mijn broer hield van zwarte muziek: Stevie Wonder, James Brown, Aretha Franklin. Mijn zus hield van blanke muziek, mijn moeder van klassieke muziek, en mijn vader kwam met platen thuis van Ben Webster, Oscar Peterson. Iedereen in het gezin stimuleerde mij zo om er wat mee te doen op piano…

Mijn eigen muziek is dus een versmelting van heel veel verschillende invloeden. Ik heb laatst nog in de ArenA gespeeld en dat was voor een deel wereldmuziek en ook heel funky muziek op keyboard…

Je brengt ook een tribute to George Duke?

Die invloed is er ook. Ik denk vooral aan A Brazilian Love Affair (1979). Dat was een soort mix van funk en Braziliaanse muziek, maar wel authentieke composities.

Karel Boehlee

Hoe kom je op inspiratie?

Als je een klein blaadje hebt, dan

kan je er een hele boom bij verzinnen. Ik doe dat het liefste thuis in mijn kleine studio, daar groeit de inspiratie om te componeren.

Mijn vriendin is Japanse, en ik wilde wel eens muziek maken, beïnvloed door haar land. Niet zo maar Japanse muziek opzetten en naspelen, maar gewoon laten inwerken wat voor mij Japans is. Ik ben achter de piano gaan zitten, heb met de synthesizer en wat samples een evocatie gemaakt wat ik Impressions of Japan heb betiteld. Die muziek kan je googelen.

Heb je nog bepaalde dromen?

Wel, ik zag hier vanavond (Jazz Middelheim 15 augustus – nvdr) Lizz Wright, met haar wil ik graag musiceren. Ik vind haar zo mooi zingen, net als bij Toots raakt het je. Die sound, haar manier van zingen, die intensiteit, dat vind ik belangrijker dan virtuoos spelen op een instrument.

Het ontbreekt me aan tijd om mijn eigen dromen waar te maken, omdat ik van het ene project in het andere beland. Met Fay Claassen doe ik een tribute to Chet Baker, ik speel natuurlijk geregeld met Toots, er was de Plays Cole Porter cd met Philip Catherine…en door de jonge muzikanten Floriaan Wempe en Maria Mendes ben ik ook gevraagd.

Daarnaast geef ik ook les.

En zo worden je eigen projecten vooruitgeschoven….

Ik ben 53 en misschien moet het nu eens gaan gebeuren en moet ik voor mezelf opkomen: nu ik!

Toch vind ik het heerlijk om andere muzikanten te begeleiden, dus waarom zou ik dat niet blijven doen? Maar ik heb er echt zin in om de vele composities die ik liggen heb eindelijk op te nemen.

Ook de Japanse opnames wil ik nog beter uitbrengen. De Japanse producer, Makoto Kimata, maakte die toegankelijk. Hij vond mijn stukken te complex, waarom speel je geen Rachmaninov, daar houden Japanners van...

Toen vond ik het nog moeilijk om mijn eigen zin door te drijven, je wilt altijd wel wat pleasen, je bent blij dat ze een cd opnemen en wat wil je dan? Terwijl ik had moeten stellen dat het mijn muziek is en die zoals ik het wil moet klinken. Maar goed, dat komt nog! (lacht) Bernard Lefèvre www.karelboehlee.com 2013/3

21

ZOMERFESTIVALS 2013

Zomerfestivals in beeld Fotografie: Jos Knaepen

De 37ste editie van Brosella Folk & Jazz (13-14 juli) vond plaats onder een stralende zon en lokte 25.000 bezoekers. De jazzdag begon al meteen sterk op het hoofdpodium met UMO Jazz Orchestra en de Finse trompettist Verneri Pohjola, gevolgd door een al even schitterend Nathalie Loriers New Trio. Op het nevenpodium zorgden Yves Peeters Group, de charmante Elina Duni en Big Noise met Evan Christopher voor de ambiance.

Velen kwamen voor Bill Frisell en zijn Big Sur – en dat was terecht, al kwam de intimistische set soms moeilijk over in openlucht, waar de vogels al eens durven meezingen.

Jon Batiste sloot absoluut feestelijk af door met zijn groep in echte New Orleans stijl musicerend doorheen het publiek te wandelen. Meeslepend en overweldigend spektakel.

foto: © Bernard Lefèvre

Esperanza Spalding | Comblain-la-Tour

De beide jazzdagen van het 34ste Gouvy Jazz & Blues Festival brachten minstens één bijzondere verrassing naar de groene dreven van Belgisch Luxemburg. Vrijdag 2 augustus bleek de Amerikaanse Champian Fulton een charmante jazz-zangeres die daarnaast krachtdadig piano speelde. Meteen daarna bewees trompettist/bugelspeler Tom Harrell, als leider van een kwintet met tenorist Wayne Escoffery, dat hij nog altijd tot de jazztop behoort.

Het programma van zaterdag 3 augustus werd geopend door The Swing Barons uit Luik met goed gehumeurde jump, zang en dans. Daarna kwamen geliefde Amerikaanse namen, zoals altsax-veteraan Lou Donaldson (86) en pianist Benny Green met altist Jesse Davis. Maar de grote verrassing was de haast vergeten pianist Freddie Redd (85), wiens faam vooral is gebaseerd op zijn muziek voor het junkietoneelstuk The Connection uit 1960. Hij verscheen met tenorist Tony Lakatos, bassist Reggie Johnson en drummer Sangoma Everett. Zijn spel maakte soms een breekbare indruk, maar de belevenis om deze composities nog eens live door de componist te horen vertolken was er niet minder om. (bv) 22

2013/3

Esperanza Spalding met Radio Music Society verwelkomen.

Andere hoogtepunten waren Michel Portal met Bojan Z en Marcus Miller. Maar ook blues uit het diepe zuiden van de VS (Sean Carny en Joey Gilmore) weerklonk, evenals manouche met Daniel Willem Gypsy Jazz Band die gitarist Tchavolo Schmitt had uitgenodigd. Comblain herwint elk jaar aan status en populariteit.

foto: © Marianne Bernard

Jon Batiste (p, harmonabord), Barry Stephenson (b), Eddie Barbash (as), Joseph Saylor (d) | Brosella Folk & Jazz

Comblain-la-Tour (5-6-7/7) mocht in exclusiviteit

Freddie Redd | Gouvy Jazz & Blues Festival

ZOMERFESTIVALS 2013 Leffe Jazz Nights (19-20-12/7)

speelde zich af rond de nationale feestdag (vuurwerk!) en had nog vóór bekend was dat Filip koning zou worden zijn festival geheel in het teken van de Belgische jazz geplaatst. In een uitzonderlijk mooie locatie (voor het eerst in La Merveilleuse) verliep het festival in de zoals altijd gemoedelijke sfeer. Toppers zoals Toots, Philip Catherine en David Linx zorgden zoals verwacht voor hoogtepunten. Een sextet rond Igor Gehenot met o.a. Ben Sluijs en Greg Houben gaf een opmerkelijk concert, terwijl Ivan Paduart Trio en Kris Defoort Trio nog andere uitschieters waren. Over de daar uitgereikte Sabam Awards lees je elders in dit nummer.

Toots Thielemans Quartet | Leffe Jazz Nights

Philip Catherine Quartet | Leffe Jazz Nights

Philippe Aerts, Nathalie Loriers en Tineke Postma | Gaume Jazz

Met vijf podia midden een natuurpark waar festivalgangers op het terrein zelf nog kunnen kamperen, een affiche boordevol premières, gloednieuwe projecten en een uiterst warme zuiderse sfeer, blijft Gaume Jazz een buitenbeentje. Heel wat dames op de affiche dit jaar (celliste Marine Horbaczewski solo, Nathalie Loriers met Tineke Postma, een carte blanche voor Eve Beuvens,…), twee duoconcerten die op zich alleen al de moeite van de verplaatsing loonden (Cozier & Hermans, Yannick Peeters & Laurent Blondiau) en een aantal publiekstrekkers (BJO & Tutu Puoane, Eric Legnini, Noa).

Verder heel wat aandacht voor jongeren via diverse initiatieven, old time ambiance met Big Noise en uit Nederland het verrassende Nordanians (met Oene van Geel). Volgend jaar de dertigste editie (8-10 augustus). (gtb) 2013/3 2012/3

23

ZOMERFESTIVALS 2013 Het Gent Jazz Festival haalde vlot de kaap van 34.000 concertbezoekers over 7 concertdagen, met één uitverkochte avond, Elvis Costello en Trixie Whitley, en drie bijna uitverkochte avonden op 13, 15 en 19 juli. Het was meteen ook de eerste editie in 12 jaar tijd waarin geen druppel water viel op de Bijlokesite. De extra investeringen in de volledige restyling en look & feel van de site zorgde, samen met een stralende zon, voor een optimale festivalsfeer vanaf de ingang tot aan de concerttent. Nieuw dit jaar was de Garden stage.

Cecile McLorin Salvant | Gent Jazz Festival

Moonchild (John Zorn, Joey Baron, Mike Patton, John Medeski, Trevor Dunn) | Gent Jazz Festival

Voor festivaldirecteur Bertrand Flamang betekende de John Zorndag op 14 juli alvast “de meest intense muziekdag uit mijn leven”. In het kader van zijn 60e verjaardag liet de New Yorkse alchemist in 7 concertluiken een staalkaart van zijn muzikale en compositorische veelzijdigheid horen, met telkens een resem topmuzikanten en vocalisten, door hem strak geregisseerd. Voor Flamang betekende deze 12e editie ook de definitieve doorbraak van de bassist Avishai Cohen, vorig jaar al dé revelatie op Jazz Middelheim, en de zangers José James en Kurt Elling. Bij de ontdekkingen waren alvast Cécile McLorin Salvant, LABtrio, Raphaël Imbert, Phronesis en Kat Edmonson. Het duoconcert Bollani-Solal was voor de echte jazzliefhebber beslist een voltreffer. Joe Lovano met het BJO werd met gemengde gevoelens ervaren.

Eric Legnini Group (Eric Legnini (piano, Fender Rhodes), Thomas Bramerie (contrabas), Hugh Coltman (zang), Mamani Keita (zang), Quentin Ghomari (trompet), Jerry Edwards (trombone), Boris Pokora (saxofoon), Frank Agulhon (drums) | Gent Jazz Festival

24

2013/3

ZOMERFESTIVALS 2013

Bill Charlap met Freddy Cole | Newport Jazz Festival

Terence Blanchard en Lionel Loueke | Newport Jazz Festival

Newport Jazz Festival (3-4/8) – aan zijn 59ste editie

toe – is uniek qua ligging en muzikale kwaliteit – zoveel topnamen, te veel om op te noemen – en heel bijzonder: het festival speelt zich af van 11u ’s morgens tot 18u ’s avonds.

Volgens de organisatoren daagden de eerste dag 7500, de tweede dag 6200 bezoekers op. Wayne Shorter (80 op 25 augustus) was zowat de centrale figuur, en speelde in duo met Herbie Hancock, die ook in het kwartet even naast vaste pianist Danilo Pérez plaatsnam. Terence Blanchard gaf een tribute to Wayne weg en Hancock kwam daar mee Footprints vertolken. Chick Corea stond er met zijn jongste The Vigil-band. Opmerkelijke performances waren er verder van Marcus Miller, Esperanza Spalding, Jon Batiste Band, Scott Colley met gitarist Julian Lage, Bill Charlap met Freddy Cole, broer van Nat en oom van Nathalie, aanstormend talent Mary Halvorson en Donny McCaslin.

Wayne Shorter Quartet met Herbie Hancock | Newport Jazz Festival

Scott Colley en Julian Lage | Newport Jazz Festival 2013/3

25

ZOMERFESTIVALS 2013 Zelfs met 2000 bezoekers minder (18.000 over 4 dagen) dan vorig jaar was de sfeer, het weer en de muzikale kwaliteit op Jazz Middelheim (15-18/8) buitengewoon. Bovendien had de mindere opkomst natuurlijk volledig te maken met Randy Newman die omwille van ziekte moest annuleren en vervangen werd door Hooverphonic With Orchestra. Festivalpeter Toots Thielemans (91) kreeg al een staande ovatie bij de aanvang van het concert en veroverde opnieuw het publiek met zijn vertrouwde tunes en het hoogst gevoelige Ne Me Quitte Pas. Ook andere Belgische artiesten maakten deze editie onvergetelijk zoals een indrukwekkende Robin Verheyen met zijn topkwartet waarin Marc Copland, Gary Peacock en Joey Baron. Ook Stéphane Galland met zijn Lobi-project en Manu Hermia overtuigden en een ‘nieuw’ publiek was betoverd door de bedwelmende stem van Mélanie De Biasio.

Het coachingproject met Andrew Cyrille was van het sterkste dat ooit van het Antwerpse Conservatorium werd voorgesteld.

P.26-27 (foto’s: Bill Charlap Trio, Charles Lloyd soundcheck, Stéphane Galland Lobi, Robin Verheyen Quartet, Tigran, John Scofield)

John Scofield | Jazz Middelheim

Tigran maakte als eerste artist in residence het helemaal waar. Mooie interacties met de Noren Arve Henriksen en Jan Bang, improvisatie met Trilok Gurtu en avontuur met zijn eigen Shadow Quartet. Hoogtepunten waren nog het Bill Charlap Trio, John Scofield en in absolute topvorm Charles Lloyd met zijn prachtig kwartet waarin de sublieme pianist Jason Moran, bassist Reuben Rogers en drummer Eric Harland. Alleszins nog een pluim voor de organisatie, o.a. ook voor het investeren in de geluidskwaliteit en het comfort (super-deluxe reuzetent), echt wel onovertroffen!

Tigran | Jazz Middelheim

26

2013/3

ZOMERFESTIVALS 2013

Charles Lloyd soundcheck | Jazz Middelheim

Bill Charlap | Jazz Middelheim

<

StĂŠphane Galland met zijn Lobi-project | Jazz Middelheim

Robin Verheyen Quartet | Jazz Middelheim 2013/3

27

Reportage

Copenhagen Jazz Festival 2013 Kopenhagen is sinds de jaren 50 en 60 een jazzepicentrum omdat heel wat Amerikaanse muzikanten er zich bijzonder goed thuis voelden: Dexter Gordon, Stan Getz en massa’s anderen, te veel om op te sommen. De Deense jazzmusici (Palle Mikkelborg, Niels Henning Pederson, Alex Riel…) voeren er wel bij.

Het historische centrum, the place to be, was het Jazzhus Montmartre dat nog steeds een belangrijke rol speelt. In 1979 begon de stad met een eigen jazzfestival, waarvan we dit jaar de 35ste editie mochten meemaken. (In 1964 was er al een voorloper, toen trad Miles Davis op met zijn Quintet. Maar dat was niet echt het startpunt).

persfoto: © Mads Matthias

De bedoeling dit jaar zou zijn de banden aan te halen met het Amerikaanse Rochester Festival, later met JazzFest Berlin en ook met het London Jazz Festival. De organisatoren mikken dus op uitbreiding.

Nochtans, als er nu al iets opvalt, dan is het zeker wel de omvang van de hele manifestatie. Vandaag word je geconfronteerd met maar liefst (ongeveer) 1000 concerten op 100 locaties gedurende 10 dagen… Een gigantisch jazzfeest enerzijds, een onoverzichtelijke chaos anderzijds, waarin we toch onze weg probeerden te vinden. Een voorafgaande bemerking: iedereen

(café, boekhandel, koffiebar, noem maar op) kan tijdens het festival zelfstandig (een) optreden(s) organiseren. Dat wordt dan onder de auspiciën van het festival geprogrammeerd. Dat is een handige manier om voor een goedgevuld programma te kunnen zorgen. We voegen er ook aan toe dat de app die je kon downloaden van de officiële site een onmisbare tool is geworden. Die is erg goed, overzichtelijk en functioneel ontworpen en helpt je door de wirwar heen. Zo houdt hij je eigen voorkeuren bij, verwittigt die tijdig bij elk concert en met één vingerklik vind je de weg op Google maps. Mooi!

De grote zalen: Koncerthuset, Det Kongelige Teaters Gamle Scene, Copenhagen Opera House, Statens Museum for Kunst Het aanbod hier was rijkelijk, én hoofdzakelijk Amerikaans. Een beetje tot on-

genoegen van de – toch heel sterk musicerende – jonge generatie oprukkende Deense muzikanten. Dat klonk in bijna elk gesprek met hen door1 (In deze voetnoot vind je meteen de namen van het jonge talent dat we hoorden en waarvan we vaststelden dat het echt wel de moeite is om het te volgen). Niet dat ze meteen alle grote locaties willen innemen, maar de algemene teneur is toch dat zij vinden dat de focus nog altijd té veel op de grote Amerikaanse kanonnen ligt. Zij vinden dat het maar eens moet gedaan zijn met de adjectieven zwart, Amerikaans en mythisch als conditio sine qua non in een definitie van goede, echte jazz. Michael Blicher vond dat improvisatie ook niet noodzakelijk is. “Jazz,” merkte hij fijntjes op “kan net zo goed gecomponeerd zijn.” Van het onderscheid tussen genres (pop en jazz bv) liggen ze ook allang niet meer wakker: creativiteit telt, en het vermengen van invloeden. Hun eigen

benadering vinden ze erg belangrijk. Lars Eeg merkte zelfs op dat de Deense jazz net zo goed geworteld is in de Deense volksmuziek als de Amerikaanse jazz in de blues… Dat alle muzikanten zo dachten over het Amerikaanse overgewicht in de balans, illustreert toch wel een zekere tendens.

Anderzijds erkenden ze wel dat die kanonnen – en ook de popmuzikanten op de affiches – er nodig zijn om de jonge(re) Denen in het licht te zetten en het publiek aan te trekken. Ze zijn zich er dus terdege van bewust dat hen nog een lange weg wacht om op de grote podia te kunnen verschijnen. Kopenhagen moét uiteraard internationaal talent afficheren – het is een blijft het grootste Europese jazzfestival, dus dat is het aan het land van de jazz én aan het Amerikaanse talent verschuldigd. Neen, de aanstormende Denen zijn niet naïef, ze weten dat ze in een geoliede commerciële machine meedraaien. Maar goed, terug naar het ruime aanbod.

Charles Lloyd, Cassandra Wilson, Dianne Reeves, Marcus Miller en Richard Bona, Macy Gray & David Murray, Medeski, Martin & Wood, Bill Frisell, Tim Berne, Arturo Sandoval, Mike Stern, Branford Marsalis, Billy Cobham, maar ook Palle Mikkelborg, Kresten Osgood, Caecilie Norby: het zijn de kleinsten niet, en de lijst is allesbehalve exhaustief. Nog een greep uit het aanbod, zij het dan dat zij op andere dan de genoemde plaatsen te horen waren: Scott Hamilton, Scott Colley Quintet, Joe Lovano, Tower of Power, The Cookers, Bill Evans & his Soulgrass Band, Brecker Brothers Band Reunion, Sunny Murray… Leuk is wel dat er dubbeloptredens waren waarbij Amerikaans aan Scandinavisch/Deens toptalent gekoppeld werd: Murray & Kresten Osgood; Warren, Wolf + Christoffersen/ RamsbØl, Pearson; Lovano & Benjamin Koppel e.a. Zo te zien

1 We spraken met Mads Mathias, Peter Danstrup, Sarah Elgeti, Claus Waidtlow, Cathrine Legardh, Sidsel Storm, Michael Blicher, Kjeld Lauritsen, Snorre Kirk en Lars Eeg (de broer van en haar “booker”wegens afwezigheid van Sinne Eeg zelf die op dat moment in Duitsland optrad met Rudy Linka). Met dank aan Christian Dalgas en Lars Winther, Project Managers.

Mads Matthias

28

2013/3

Reportage: Copenhagen Jazz Festival 2013 hebben de organisatoren dus wel degelijk geprobeerd aan de verzuchtingen van de plaatselijke muzikanten te voldoen.

In de thuisbasis van de Deense jazz – Jazzhus Montmartre – werd dit jaar een programma afgewerkt met een voor zichzelf sprekende titel: The New Generation Meets The Great Danes. Daar presenteerde Alex Riel de pianist Christian Sands. Daar kregen Gàbor Bolla, Thomas Fonnesbaek en heel wat anderen hun kansen.

Elke avond gingen er vanaf 23.30 u. jamsessies door, weliswaar betalend, maar talent van eigen bodem kreeg er een springplank. De Denen tonen zich daar positief chauvinistisch: in een festivalkrant lazen we dat men erg gemakkelijk het weggevallen talent (Ornette Coleman, Fitzgerald, Gillespie e.a. legenden) zou kunnen vervangen door muzikanten buiten het genre (een knipoog naar de doorbraak van de pop op veel affiches). Maar: daar heeft men niet voor gekozen, beweert organisator Kenneth Hansen. Leidraad zijn de twee belangrijkste jazzkenmerken gebleven: improvisatie en intens samenspel. “Jazz is not just about big names”, stond er letterlijk. Mooi zo, volhouden dat idealisme! In het Jazzhouse kon je elke avond een hoofdact beluisteren: o.a.

Jakob Bro, Tomasz Stanko, Soren Kjaergaard, Molvaer, Mazur, Ibrahim Malouf, Tim Berne Snakeoil. La Fontaine, ook één van de oudste clubs, presenteerde bv. Mads Matthias, Per Gade, Kjeld Lauritsen, Astro Buddha (check even het internet voor deze leuke groep) en zo veel meer…

Jazz by the Sea Zeg nu zelf, in een stad met een dergelijke ligging en een dergelijk historisch kader is dit toch wel een voor de hand liggend idee? In het Kulturhuset Islands Brygge, gelegen aan de Sont (Øresund) kon je elke avond terecht voor bv.

foto: © Marc Van de Walle

Jazzhus Montmartre, The Copenhagen Jazzhouse, La Fontaine

Kjeld Lauritsen en Christina Dahl

Bobo Moreno, Bo Stief & Ole Koch Hansen, Vildnis, Ulla Henningsen, Arturo Sandoval, Roberto Fonseca, Hugo Rasmussen, maar ook voor Bettye LaVette. Gedurende het festival zat het weer echt mee, en de openluchtoptredens aldaar lokten héél veel volk. Tijdens een wandeling door Christianshaven merk je regelmatig kleinere boten waarop jazzensembles spelen. Niet ààn het water, maar óp het water dus. Gezellig en sfeervol!

Classic Jazz Tributes De Deense bierbrouwer en sponsor Carlsberg zorgde bijna elke avond voor een eerbetoon aan een jazzicoon. Carlos Jobim (door Steen Rasmussen), Art Blakey (door Kresten Osgood), Jimmy Smith (door Kjeld Lauritsen), etc. Op die manier blijven de groten aanwezig, maar worden ze gespeeld door de mindere goden, die zo op hun beurt weer kansen kregen.

Something Else

Pressen Politikens Hus Hier trok men voluit de kaart van The sound of New Orleans. Een mooi idee alweer.

Niet dat men alle genres uit de jazz netjes probeerde te bundelen, maar de NO-liefhebbers zijn ongetwijfeld nog altijd talrijk. Vandaar. Ook hier waren het alweer de Amerikanen die domineerden, natuurlijk, dat kan moeilijk anders. Branford Marsalis, Terence Blanchard, The Roots & Soul of New Orleans (Shannon Powell, James Andrews), The Soul Rebels wasten dat varkentje van de eerste tot en met de voorlaatste dag. Met veel succes en sfeer overigens.

Tja, met het alternatieve gebeuren moest ook iets gebeuren, natuurlijk. Mellemblond, het swingende trio Ibrahim Electric (dat ook een track kreeg op de Danish Jazz Compilation cd en dat naar Rochester gestuurd werd als ambassadeur van de progressieve Deense jazz), Mike Sheridan, Ane Trolle, Girls in Airports kregen hun onderkomen in Haveselskabets Have van 9 tot en met 12 juli. In hetzelfde rijtje past ook het volgende project.

vragen. In Kopenhagen heeft men daar een antwoord op gevonden door die typische muziek van Emil de Waal en Spejderrobot, Dodebum/Johan Segerberg en Badun een plaatsje te geven dat door de liefhebbers goed gekend bleek: het foyer van het Skuespilhuset. Zij het dan op slechts drie dagen (8/9/10 juli).

Misschien lijkt dat wat isolationistisch maar al bij al gedijt deze muziek niet in een luidruchtige tent, op een openluchtconcert of in een te grote zaal. Vandaar toch een mooie keuze, en de afficionado’s van het genre bleven niet op hun honger zitten.

Openluchtconcerten en Jazz for Kids Op een vijftal plaatsen kregen o.a. Claus Waidtlow en zijn kwartet, Uffe Markussen, Mads Mathias met nummers uit zijn nieuwe cd Free Falling (wat een mooie stem, hij evenaart Michael Bublé!), KutiMangoes (Michael Blicher – bekijk ze op Youtube!) en nog een hele batterij anderen elke avond een forum.

Jazz Against the Machine “Waarheen met de elektronica in de jazz?” horen wij al lezers

Voor de kinderen werden er elke dag workshops ingericht: zang, circus- en schilderac-

tiviteiten, allemaal begeleid door en draaiend rond jazz.

De Denen doen echt wel heel goed hun best om jazz ook in de opvoeding en onderwijs te integreren en de jeugd het nodige respect mee te geven voor deze muziek!

Het zal duidelijk zijn dat het niet eenvoudig is uit een dergelijk aanbod een keuze te maken. Als één van de 250.000 bezoekers (het cijfer komt van de organisatie) is men uiteraard beperkt in tijd en ruimte.

Het is belangrijk om te weten hoe het festival georganiseerd is, zoniet verlies je geheid je weg in dit enorme aanbod. Wij gingen vooral op pad om jong Deens talent te spotten, en geloof ons, dat is er bij de vleet.

Uit de jazzdouche die we dagenlang over ons hoofd kregen onthielden we enkele namen/ in de eerste plaats de namen in de voetnoot. Omdat ze allemaal hopen op meer contacten met buitenlandse muzikanten hebben we voor de festivalorganisatoren hier ter plaatse maar één raad: nodig eens een jonge Deen uit!

Marc Van de Walle

2013/3

29

en izo 14 Se /20 13 20

ZZ

Ke im llY bil ANi lee fl l C wi ev AN AT e Ar Nd AN Tid Ar rO S S uO Th The & C SO rS hA Cie mb TY er TO Ne S

JA

2013/3

30

T Te Ar Q u eT N rK rT , gA YO uA eeK Or ew N Q Ch AS m & N mA riS Om KO red Ch Th AN A O, d, ST Shu br lAr JO KOb bAl JA ff Je , Te eT O , hN AN & JO Ov Ng e de e l ldi veS CK JO SpA eNO rK & N JA g A O A z O Tv dd AN le Ar CfA Nm r pe eS

O Ar Cl

RESERVEER NU: debijloke.be | 09 269 92 92

Album Souvenir

Warempel!

Marc Van den Hoof Het was lang geleden dat ik er nog eens in gebladerd had, maar n.a.v. het overlijden van Rita Reys heb ik het nog eens ‘ter hand genomen’ zoals ze in betere kringen plegen te zeggen. Jazz & geïmproviseerde muziek in Nederland, ondertitel: Handboek voor de Nederlandse Jazzwereld, Uitgeverij Het Spectrum, eerste druk: 1978. Het oorspronkelijke plan van de stichting Jazz in Nederland was geweest een lijst samen te stellen van alle ‘aktief spelende musici’ in het land. Maar dat plan trad buiten z’n oevers. Er viel heel wat meer te vertellen over de jazz in Nederland. Het zag er ook naar uit dat het alsmaar beter ging met die Nederlandse jazz: er waren musici te over, er was een groeiend publiek, er waren radiomakers en tal van ‘scribenten’ die boeiende bijdragen schreven in het blad Jazzwereld en boeken publiceerden als Over Jazz (Rudy Koopmans), of Billie en de president (Martin Schouten) (volgens Michiel de Ruyter in het voorwoord “een van de vijf topboeken over jazz waar dan ook geschreven”). Kortom: de wind in de zeilen – alleen de televisie moest nog een achterstand goedmaken. Het werd dus een boek van bijna tweehonderd pagina’s, met behalve de lijst met bio-, disco- en gebeurlijk bibliografische notities een overzicht van de geschiedenis van de jazz in Nederland, van de eerste roerselen in de jaren twintig tot 1977, volgens Rudy Koopmans “het jaar van de kroon op het werk”: ICP viert z’n tienjarig bestaan

met een heus tweedaags festival, Willem Breuker toert door Europa en door de VS, Leo Cuypers komt met z’n Zeeland Suite op de Duitse én de Nederlandse televisie – dus toch enige hoop op beterschap. De redaktie van het boekwerk ziet het als het eerste van een reeks en hoopt “over een jaar of vier met een ‘up to date’ (sic) –deel te komen”. Voorts gaat het over jazz voor de radio, over platenlabels, over Coleman Hawkins’ tijd in Nederland, en zowaar ook een hoofdstukje over de Belgische jazz, bijgedragen door Mon Devoghelaere, destijds Belgische correspondent voor Jazzwereld. En ook nog enkele lijsten: groepen, lp’s, Nederlandstalige jazzliteratuur, de podia … Ik weet niet of er nog een tweede druk gekomen is, maar het eerste deel van een reeks is het boek jammer genoeg niet geworden, vrees ik. (Maar misschien zijn de zeven Jazzjaarboeken die tussen 1982 en 1988 bij van Gennep zijn verschenen wel de voortzetting geweest van het oorspronkelijke idee.) Rita Reys was net de vijftig gepasseerd in 1977, zie ik. Ze krijgt een uitvoerig lemma toebedeeld met een foto die wat groter is dan

het doorsnee formaat, het ‘prominentenformaat’ dat bijvoorbeeld ook gebruikt is voor de foto’s van Piet Noordijk, Willem Breuker, Mischa Mengelberg, Rob Madna, John Engels jr, Cees Slinger…

Ze stonden er allemaal in: de jongens en meisjes van Jazz Behind The Dikes én de ICP’ers en aanverwanten. En behalve de musici krijgen ook ‘scribenten’ en radiomensen hun lemma’tje. Ik kijk even bij Jaap Lüdeke, grote vriend van de jazz in Vlaanderen, z’n lichtjes voorovergebogen silhouet van ver te zien, heel de zomer lang, in Antwerpen, Gent, Brugge. Je blijft naar hem uitkijken.

Chiel de Ruyter was éénenvijftig. F.B. Hotz, schrijver en trombonist, vijfenvijftig. En kijk: Simon Korteweg. Beroep: hoofd personeelsafdeling. Maar behalve dat een druk jazzbestaan: van Jazzwereld en de jazzkronieken in Het Parool tot de productie van o.m. de Capitol Jazz Classics. Anno 2013 nog volopper jazz dan ooit tevoren, zo te zien, maar warempel, zoals Kuifje zou zeggen, toch ook nog altijd een beetje ‘hoofd personeelsafdeling’ – althans het silhouet ervan. Vind ik.

Zondag, jouw jazzdag op maat JAZZACADEMIE KNESSEL ARE

Jazzacademie Knesselare is er voor jou, de jazzliefhebber die met zijn of haar instrument de grenzen van de jazz wil aftasten, jong of oud, beginnend of gevorderd muzikant!

Ervaren lesgevers geven je technische en muzikale tips. Je leert individueel én samen musiceren, aangevuld met een interessante jazztheorie, in 10 sessies op zondagnamiddag. Maar de les is ook de ideale plaats om andere muzikanten te ontmoeten. Wie weet leg je hier wel de basis voor een nieuwe muziekgroep?

méér info op e jazz-academie.b

Jazzacademie Knesselare Hoogte 3 9910 Knesselare

Muziekmozaïek, Folk en Jazz - 02 532 28 38 - info@muzmoz.be - www.muziekmozaiek.be AD jazzacademies.indd 2

2013/3

8/28/13 7:12:38 PM

31

Jazzmozaiekjes Dit jaar kende Jong Jazztalent Gent een nieuwe aanpak. Bestaande bands van jonge musici konden een bijzonder en ambitieus project voorstellen en bij selectie daarvoor geld en professionele ondersteuning genieten.

De jury – Simon Korteweg (voorzitter), Bruno Bollaert en Giovanni Barcella – koos voor het vijf jaar bestaande trio OakTree, bestaande uit zangeres Sarah Klenes, celliste Annemie Osborn en accordeonist Thibaut Dille. Ze noemen zich een ‘jazz-folkimprovisatietrio’. Op hun twee jaar geleden uitgebrachte cd A dos d’âmes (Mogno) staan hoofdzakelijk eigen composities, songs en collectieve improvisaties.

OakTree nodigt allereerst zes muzikanten/componisten met wie ze grote affiniteit voelen uit - onder wie Joachim Badenhorst, Jens Boutery en Michel Massot – om een compositie te schrijven en begin volgend jaar als gast op te treden bij een van hun al ge-

plande concerten.

Ter voorbereiding van het nieuwe repertoire willen ze zich eind dit jaar een week terugtrekken in een kunstencentrum in Oostende. Daar zullen ze enkele dagen worden begeleid door Fabrizio Cassol, van wie ze zowel een kritische evaluatie als hulp verwachten. Op Gent Jazz Festival 2014 brengt de groep met hun keuze van gastmusici dan de uitvoering van dit project. Info: www.gentjazz.com In opvolging van zijn succesvolle zomertournee in Amerika komt gitarist Albare uit Australië naar Nederland en België voor maar liefst 5 concerten. Op 22 september speelt Albare met zijn band de North Sea Jazz Club in Amsterdam, 24 september in The Music Village, Brussel , 25 september in Paradox, Tilburg, 26 september in Luxor, Arnhem en op 27 september in De Singer, Rijkevorsel.

Bij deze concerten zal hij met

Ghent Youth Jazz Orchestra o.l.v. Bert Joris!

Het Ghent Youth Jazz Orchestra maakt zich klaar voor haar vierde projectweek in november onder leiding van niemand minder dan Bert Joris!

Tijdens een intensieve stage zal het GYJO gedurende de eerste week van november de muzikale wereld met en van Bert Joris verkennen. Samen werken zij toe naar een concert in Gent op 9 november!

Info GYJO: www.muziekmozaiek.be > Educatie > JAZZ > Ghent Youth Jazz Orchestra

zijn uitgebalanceerde band de muziek spelen van zijn nieuwe album The Road Ahead en van het vorige album van Albare, Long Way, wat vorig jaar maar liefst 16 weken lang op de Amerikaanse Jazz charts stond.

Gitarist/componist Albare (artiestennaam en/of geuzennaam van Albert Dadon) is al een prominente vertegenwoordiger van Australië’s nog

Win het nieuwste album van Greg Lamy Quartet!

Mail naar redactie.jazzmozaiek@skynet.be met code GL Wie mailt, maakt kans op een album!

Veel succes!

immer groeiende en uitstekende jazzscene. Geboren in Marokko, opgegroeid in Frankrijk en Israël en geëmigreerd naar Australië op 27-jarige leeftijd, groeide hij uit tot een jazzlegende aan de andere kant van de wereld; niet alleen als musicus, maar ook als directeur van het fameuze internationale Melbourne Jazz Festival en oprichter van de Australian Jazz Awards. Op zijn nieuwe album The Road Ahead (Enja Records) vermengt Albare zijn Marokkaanse roots moeiteloos met invloeden van zessnarigegitaar-spelers variërend van Wes Montgomery tot George Benson, aangespoord door de buitengewone grooves van zijn ritmesectie: Phil Turcio op piano (Phil is ook een van de be-

langrijkste platenproducenten van Australië), Cubaanse bassist Yunior Terry en de Venezolaanse drummer Pablo Bencid.

Info: www.albaremusic.com Jazzfotograaf Cees van de Ven stelt tentoon vanaf donderdag 19 september (vernissage) tot donderdag 17 oktober in Dommelhof, Neerpelt.

Info: www.jazzface.be

Vrijstaat O (Oostende) programmeert dit najaar op 28/09: Soulmates Sessions met Joachim Badenhorst (triple bill: Rawfishboys, Carate Urio Quartet en Nico Roig solo), op 13/10: 3/4 Peace met Ben Sluijs, Christian Mendoza en Brice Soniano,

De NEA Jazzmasters 2014 zijn bekend: Jamey

Aebersold, Anthony Braxton, Richard Davis en Keith Jarrett, ze ontvangen elk 25.000 dollar. De officiële uitreikingsceremonie met concert gebeurt op 13 januari 2014 in Jazz at Lincoln Center in NYC. Via webcast is het live te volgen via arts.gov en jalc.org/live.

Info: www.nea.gov/honors/ jazz/2014-NEA-Jazz-MastersAnnounced.html

Anthony Braxton Group op Jazz Middelheim

32

2013/3

Jazzmozaïekjes

Mechels stadsartiest Frank Vaganée brengt een nieuw project, waarin hij werk van kunstschilder Beniti Cornelis op muziek heeft gezet. Musici die aan de opname van deze 40 minuten lange compositie meewerken zijn Bart Van Caenegem, Jos Machtel, Hendrik Braeckman, Toni Vitacolonna en Lynn Cassiers. Serendipity is de titel van het project dat in een tentoonstelling wordt ge-

goten in het gloednieuwe Hof Van Busleyden in Mechelen vanaf 30 november 2013 tot 26 januari 2014. Info: www. stedelijkemuseamechelen.be

Cultuurplatform Motives For Jazz heeft een restyling

ondergaan, nieuw logo, aangepaste affiche en folder, die leden alle drie manden thuis krijgen toegestuurd. In het nieuwe seizoen is er aandacht voor een stemmenfestival op 10, 11 en 12 oktober: Villarte Vocaal met Goblin Bee feat. Jihye Lee & Nicola Andrioli, Alogon, Kim In The Middle, David Linx & Diederik Wissels. Voor de volledige concertagenda zie www.motivesforjazz.be

Voor verdere concerten zie Festivalnieuws en JazzLab20 in deze editie of www.jazzmozaiek.be en

www.jazzinbelgium.com

foto: © Marianne Bernard

op 27/10: double bill Nordmann (winnaars STORM!contest) en het Finse Mopo, op 17/11: Lionel Beuvens Quartet (Jazzlab) en op 1/12: Chambertones (uit Nederland met Joris Roelofs, Clemens Van der Feen en Jesse Van Ruller). Info: www.vrijstaat-o.be

Cees Schrama overhandigt de award aan Bert Vuijsje

Dit jaar wordt de Jazz Media Award toegekend aan Bert Vuijsje voor onder andere zijn werk voor het Nederlands Jazz archief. “Hij tracht met onvolprezen ijver de jazz geschiedenis, ook in deze turbulente tijden, levend te houden en becommentarieert op vakkundige wijze de hedendaagse ontwikkelingen met een enorme kennis van zaken op nationaal en internationaal gebied”. Een citaat uit het enthousiaste jury rapport van de Jazz Media Award 2013 waarmee de juryleden Amanda Kuyper, Melchior Huurdeman, Jeroen de Valk, Co de Kloet en voorzitter Cees Schrama motiveren waarom journalist Bert Vuijsje deze award ontvangt. Vuijsje is een boegbeeld van de Nederlandse journalistiek en een jazzambassadeur.

Ooit beschreef hij jazzmuziek als “de muziek van mijn leven”.

Sinds 1962 schrijft Vuijsje over jazzmuziek in onder andere Vrij Nederland, Jazzwereld, Muziekkrant OOR, de Volkskrant, Jazz Nu en het Jazzbulletin (en natuurlijk columns in Jazzmozaïek-nvdr). Maar de jury heeft ook veel waardering voor zijn activiteiten ten behoeve van het Nederlands Jazz Archief. “Als redacteur van het Jazzbulletin en initiator van een prachtige reeks cd-opnamen uit het verleden is hij medeverantwoordelijk voor het op peil houden van het Nederlands Jazz Archief. Door zijn columns, weblog en boeken hebben velen kennis kunnen maken met een bevlogen man, die zijn mening terecht niet onder stoelen en/of banken steekt!” aldus de jury.

JazzLabSeries

Het najaar van Het nieuwe seizoen van JazzLab Series start met veel vuurwerk: eind september wordt het 20-jarig bestaan uitbundig gevierd met 20 jubileumconcerten, met een al even gevarieerde groepskeuze als de Belgische jazzscene zelf. Ook voor de tournees die volgen heeft JazzLab Series enkele pareltjes in petto.

In oktober is het de beurt aan Marjan Van Rompay om de zalen te vullen met sfeervolle jazz.

Meisjes die voor de saxofoon vallen en het nachtelijke jazzcircuit induiken, zijn op één hand te

tellen. Een week nadat Marjan afstudeerde als jazzsaxofonist, nam ze haar eerste album op: Silhouette. Het werd zo’n overtuigend debuut dat Jef Neve voor zijn oud-leerlinge een jube-

heeft elk individu de vrijheid om de muziek te beïnvloeden.

lende hoestekst schreef: “Een bescheiden titel voor een plaat die op je bovenste plank verdient te staan”. De muzikanten waarmee Marjan Van Rompay zich omringt, zijn niet de minste.

Bram Weijters kennen we van Dez Mona en Hamster Axis of the one-click panther (JazzLab Series-tournee 2009). Ook Janos Bruneel, winnaar van de Sabamprijs Jong Talent 2011, tourde toen mee. Drummer Toon Van Dionant maakt dit selecte gezelschap compleet. De composities van Marjan lijken Janos, Bram en Toon op het lijf geschreven.

Door de vele improvisaties heen

Drummer Lionel Beuvens die de tournee van november (i.s.m.

Les Lundis d’Hortense) voor zijn rekening neemt, is geen onbekende bij JazzLab Series. We onthouden zijn recente passages met het Eve Beuvens Trio (2011) en Nicolas Kummert Voices (2010), waar hij pianist Alexi Tuomarila (Thomasz Stanko Quintet) leerde kennen.

Beuvens heeft lang gewacht om een ensemble te vormen onder zijn eigen naam, maar nu het zover is, solliciteert hij meteen naar de top van Europa. Met zijn heldere drumstijl en open blik speelde hij al samen met zowat elke groep die de naam jazz in België waard is. Met deze enorme bagage in zijn rugzak, stelde hij heel overdacht zijn eigen groep samen met muzikanten uit de diverse uithoeken van Europa (o.a.

bovengenoemde Alexi Tuomarila). Door de vele invloeden die in zijn muziek op te merken zijn, gaande van Afrikaanse muziek, over Radiohead, Steve Coleman, Count Basie, John Coltrane tot Bach, wordt het ongetwijfeld een concert om u tegen te zeggen.

Jazzlab Series biedt ook laagdrempelige jazzcursussen aan.

Dit seizoen start Matthias Heyman met Jazz in kunst, kunst in jazz. Deze keer geen historisch overzicht van het muziekgenre, maar een zoektocht naar raakpunten tussen jazz en andere kunstvormen. Ellington meets Shakespeare of Jef Neve meets The Artist. Een cursus over literatuur, beeldende kunst, cinema, strips, dans, fotografie en klassieke muziek, met jazz als rode draad.

Info: www.jazzlabseries.be 2013/3

33

Laatste Noot

Meesteres van het ritme

Rita Reys (1924-2013)

Rita Reys

Sam Most is op 13 juni 2013 op

82-jarige leeftijd overleden in Los Angeles. Volgens de criticus Leonard Feather was Most de eerste creatieve fluitist in de jazz. Hij maakte deel uit van de band van Tommy Dorsey en Don Redman en speelde met o.a. Ray Brown, Tal Farlow, Ray Charles, Monty Alexander e.a. Eind 2011 toerde hij met het trio van pianist Rein de Graaff, daarna nam de groep het album Indian Summer (2012) op.

De Haagse drummer Peter Ypma is 29 juli overleden. Hij was 71 jaar oud. Ypma was jarenlang de vaste drummer van het trio van pianist Pim Jacobs en als zodanig begeleider van zangeres Rita Reys. Ypma kocht zijn eerste drumstel op zijn zestiende. Een jaar later speelde hij op de HollandAmerika Lijn en stond hij al in New York op het podium. Ypma was onder meer lid van de Dutch Swing Col34

2013/3

Tijdens haar laatste optreden, op 6 juli in de Amsterdamse North Sea Jazz Club, voltrok zich nog steeds het wonder. Rita Reys gaf misschien wel haar drieduizendste vertolking van Love For Sale, en weer zong ze het anders dan alle voorafgaande keren.

Zelf placht zij daar nogal nonchalant over te spreken: “Ach, anders verveel ik me gewoon.”

In werkelijkheid tekende het haar als een pure jazz-zangeres van zeldzaam gehalte, die de essentie van de muziek tot haar laatste ademtocht bleef raken: the sound of surprise.

Op 28 juli stierf ze, 88 jaar oud, aan de gevolgen van een hersenbloeding. Haar loopbaan strekte zich uit over zeven decennia en het grootste deel van die tijd stond ze in Nederland onbetwist aan de top van de vocale jazz. Ook in het buitenland vond ze al snel erkenning: in 1953 met haar plaatdebuut in Zweden, in 1956 met haar Amerikaanse doorbraak, toen ze zich op het album The Cool Voice of Rita Reys liet begeleiden door Art Blakey’s Jazz Messengers.

Daarna bleven de successen en de onderscheidingen komen: in 1960 de overwinning op het jazzfestival van Juan-les-Pins, waarna ze zich met de titel Eu-

lege Band. Ook speelde hij in het Vara Dansorkest en het Metropole Orkest.

Ypma werkte met jazzgroten als Art Pepper, Monty Alexander, Dexter Gordon en Ben Webster. In 1990 richtte hij zijn eigen bigband op, Peter Ypma plus

Peter Ypma

rope’s First Lady Of Jazz ging tooien. In 1961 een lp met de fameuze drummer Kenny Clarke. In 1969 een geweldig festivaloptreden in New Orleans met jazzgrootheden Clark Terry en Zoot Sims, en zo verder.

In de jaren zeventig boekte ze in samenwerking met arrangeur/ dirigent Rogier van Otterloo en producer John Vis haar grootste successen op de platenmarkt.

De songbooks gewijd aan de oeuvres van Burt Bacharach, Michel Legrand en George Gershwin bereikten luisteraars tot ver buiten het jazzdomein.

Maar vanaf het midden van de jaren tachtig keerde Rita Reys terug naar de onversneden jazz, met een verbazingwekkende energie en muzikale durf. Zoals alle grote jazz-zangeressen onderscheidde ze zich allereerst door haar ritmisch meesterschap. Zo vrij als een vogel gleed ze door haar chorussen, met zorgeloos gemak volvoerde ze de gewaagdste capriolen met metrum en tijd, en ongeacht het tempo benaderde ze geen enkele song als een verplichte melodie, maar als een uitdaging tot creatieve parafrase.

In haar persoonlijk leven overwon ze tegenslag na tegenslag. In 1957 stierf haar eerste

Eleven, een twaalfmans bebopformatie. Ypma gaf bijna dertig jaar les op het Rotterdams Conservatorium. (nieuwsredactie JazzFlits)

echtgenoot, drummer Wessel Ilcken, nog maar 33 jaar oud. In maart 1985 werd ze geopereerd wegens borstkanker, maar een maand later boekte ze alweer een kolossale triomf in de Grote Zaal van het Amsterdamse Concertgebouw.

In 1996 sloeg het noodlot nogmaals toe. Haar tweede man, pianist Pim Jacobs, met wie ze 36 jaar lang haar leven en werk had gedeeld, bezweek aan kanker van de alvleesklier. Ook nu vond ze troost en verlossing in de muziek. Haar optredens hielden Rita Reys overeind en brachten tegelijkertijd ook het kritische jazzpubliek in vervoering.

De laatste jaren werkte ze bij voorkeur met jonge musici zoals pianist Peter Beets, gitarist Martijn van Iterson en drummer Joost Patocka, naast haar onmisbare zwager Ruud Jacobs op bas. Qua scherpte en elan bleef ze minstens de gelijke van haar begeleiders, ook toen ze de leeftijd der zeer sterken had bereikt.

De laatste zin van het boek Rita Reys: Lady Jazz, dat ik samen met haar in 2004 schreef, raakt de essentie, denk ik: “Ik ben intens gelukkig als ik zing.”

Bert Vuijsje

De Amerikaanse jazzpianist Cedar Walton is op 19 augustus 2013 in zijn woonplaats Brooklyn, New York op 79-jarige leeftijd overleden. Hij behoort tot een van de belangrijkste hardboppianisten. In 1955 verhuisde Walton naar New York City en na twee jaar dienst speelde hij bij Kenny Dorham, daarna ook met Sonny Rollins, Lou Donaldson en Gigi Gryce voordat hij met trombonist J.J. Johnson ging touren. In 1959 was hij ook aanwezig bij de opname van John Coltranes meesterwerk Giant Steps. De opnamen waarop Walton te horen is, verschenen in eerste instantie niet op de lp, maar wel op de latere cd-heruitgave van Giant Steps. In 1960-61 werkte hij met Art Farmer en Benny Golson’s band Jazztet om dan drie jaar lid te zijn van Art Blakey & The Jazz Messengers. Eind de jaren zestig begeleidde hij Abbey Lincoln en nam op met Lee Morgan. In 1967 kwam zijn debuutplaat Cedar uit.

Begin van de jaren 70 leidde hij zijn eigen funkgroep Mobius en vanaf de

Laatste Noot

Mike Zinzen

(13-9-1932 – 06-08-2013)

Een naam die onlosmakelijk verbonden is aan de Stadswaag.

De Gard Sivik was zijn muzikaal tehuis.

Daar vond je in de jaren 60 Jack Sels, Butch Peleman, Cel Overberge, Ferre Grignard, Wannes Van de Velde, George Mox en nog vele andere coryfeeën uit die periode.

Mike stond meestal achter de toog, maar als hij even de kans had pakte hij zijn altsax en blies een partijtje mee.

Hij speelde de jazzstandards eerder op een geavanceerde wijze en beheerste volkomen zijn instrument.

Hij was innemend en had een groot gevoel voor humor.

Als zo iemand plotseling weg valt, dan realiseer je pas de impact die deze man op het jazzleven in Antwerpen gehad heeft.

Hij drong zich nooit naar voren, maar was voor ons, zijn collega’s, wel duidelijk aanwezig.

We zijn intussen allemaal wat ouder geworden en toch schrik je dan als je hoort dat deze vriend zo plotseling uit ons midden is verdwenen.

We zullen hem niet vergeten.

Muzikale groet,

jaren 80 was hij pianist bij de Timeless All-Stars, waarin onder meer Harold Land, Bobby Hutcherson, Curtis Fuller, Buster Williams en Billy Higgins.

Als sidemen was Walton betrokken bij opnames van Ornette Coleman, Dexter Gordon, Eddie Harris, Bobby Hutcherson, Milt Jackson, Art Farmer, Blue Mitchell, Pat Martino, Woody Shaw, Houston Person, Archie Shepp, Donald Byrd, Charles Lloyd en Christian McBride.

Zijn laatste album The Bouncer verscheen in 2011.

Hij trad nog dit jaar op in het Bimhuis in Amsterdam.

Tot zijn meest geliefde composities behoort Bolivia.

Hij werd NEA Jazzmaster benoemd in 2010.

Jack van Poll Mike Zinzen

Op 5 augustus is toetsenist, zanger, componist en producer George Duke overleden, 67 jaar oud.

Tijdens zijn carrière maakte hij muziek in uiteenlopende stijlen: jazz, funk, soul, gospel, pop, rock, latino of zelfs hedendaagse muziek. Als toetsenist bracht hij onder eigen naam ruim dertig albums uit. Hij heeft met Frank Zappa, Jean-Luc Ponty en Stanley Clarke gewerkt en zelfs popgroten zoals Michael Jackson (onder meer op zijn album Off

Marian McPartland, pianiste bekend van de Piano Jazz opnames en uitzendingen op NPR is 20 augustus 2013 thuis overleden in New York, ze was 95.

Pianist en componist Kris Goessens is op 21 augustus 2013 op 46-jarige leeftijd uit het leven gestapt. Goessens was lid van het Clazz Ensemble en de Ilja Reijngoud Group. Met Fay Claassen werkte hij aan het project Remembering Chet Baker.

Kris Goessens (Aalst °1967) speelde in de bands van saxofonist Kurt Van Herck, contrabassist Sal La Rocca, en verder met drummer Dré Pallemaerts en trompettist Bert Joris. Hij werkte ook samen met trombonist Bob Brookmeyer en de saxofonisten Lee Konitz en Joe Lovano. Sinds 2007 was hij lid van het ClazzEnsemble van Gerard Kleijn en Dick de Graaf.

Goessens leefde sinds 1988 in Nederland, waar hij les gaf aan de conservatoria van Rotterdam en Amsterdam.

The Wall), Aretha Franklin, Philip Bailey (Earth Wind & Fire) en Smokey Robinson. Maar hij heeft vooral met de beste jazzmuzikanten gespeeld en was ook voor velen producer: Miles Davis, Sonny Rollins, John Scofield, Sarah Vaughan, Joe Henderson, Dexter Gordon, Dee Dee Bridgewater, Dizzy Gillespie, Quincy Jones, Cannonball Adderley, Bobby Hutcherson, Marcus Miller… Duke heeft ook meer dan 100 albums van anderen geproduceerd. Zangers (Al Jarreau, Smokey Robinson, Joe Williams, Charles Aznavour) maar vooral zangeressen zoals zijn nicht Dianne Reeves of Natalie Cole, Anita Baker, Rachelle Ferrell, Sister Sledge of kort geleden nog de soul zangeres Erykah Badu.

In 2002 hadden we een interview met hem: “Jazz is altijd een fusion van muziek geweest. Oorspronkelijk was jazz een mengeling van liedjes van Afrikaanse slaven en harmonische componenten die uit Europa kwamen. Fusion muziek speelt een steeds belangrijker rol in jazz. Om creatief te blijven, moeten musici muziek spelen die met hun persoonlijkheid overeenkomt. De opmerkelijkste jazzmuzikanten waren altijd zij die zich verder ontwikkelden door hun horizon te verbreden. Dizzy Gillespie is naar Cuba geweest en hij heeft latino muziek in jazz geïntroduceerd.

Miles Davis heeft bebop gespeeld maar ook cool jazz, straight ahead jazz, jazzrock en funk. Miles was één van die musici die altijd alles wilde ontdekken en die nieuwe combinaties wilden proberen. Maar hij bleef zichzelf.”

Patrick Bivort

George Duke 2013/3

35

podiumnieuws

30 jaar Houtum Street Een jazzclub in Kasterlee… Toen Raf Kennis1 (drummer bij de Geelse Yellow City Jazzband) dit idee besprak met Marc Dex die Klaveren Drie uitbaatte, had die aanvankelijk wat bedenkingen, maar zijn enthousiasme kreeg de overhand. Zo werd op maandag 18 april 1983 Houtum Street Jazzclub geboren.

Nu dertig jaar later is de club (vorig jaar-nvdr) verhuisd naar de overkant in de prachtige feestzaal van Den Eyck, maar het concept en de formule bleef behouden: elke eerste maandagavond van de maand een concert dat zowel blues als country, salsa, dixieland of jazz kan zijn.

Hoog tijd voor een gesprek met bezielster Ria Houben en programmeur Dirk Dergent over het verleden en heden van Houtum Street.

Dirk Dergent

“We gingen toen voor jazz naar de Hnita van Juul Anthonissen,” vertelt Dirk Dergent, die als student conservatorium (nu docent muziekacademie Turnhout – nvdr), vanaf het tweede concert in Houtum Street een vaste klant werd. Vanaf 1994 springt Dirk in bij de programmering door Jos Vanreusel.

Ria Houben: “Van bij de start werd gekozen voor variatie in het programma: blues, dixieland, jazz, bigband… altijd toegankelijke jazz. En we kozen voor maandagavond, omdat muzikanten dan meestal vrij waren. Ook buitenlanders op tournee konden we die avond boeken.”

Dirk Dergent: “We hebben daar volop gebruik van kunnen

maken, ook dankzij Roger Van Haverbeke, die zag de kans schoon muzikanten op tournee voor ons op maandag voor te stellen, o.a. Deborah Brown. De eerste vijftien jaar hebben we op bescheiden basis gewerkt, ook omdat we geen sponsoring noch subsidies hadden.

Ria Houben: “Raf Kennis was de man die het systeem van drie sets hanteerde, zodat we gedurende twee pauzes een tombola konden houden. Bestuurslid Hein Huijsmans – die met zijn kwintet het allereerste concert gaf met als gast de jonge Bert Joris – sponsorde als eigenaar van een muziekwinkel met platen en andere prijzen…

Nu genieten we gelukkig al zo’n

tiental jaren van subsidies van de provincie en de gemeente steunde ook bij ons 30-jarig jubileum. Bovendien is de opkomst nu heel bevredigend en kunnen we op jaarbasis goed overleven. Vorige maand nog met het optreden van Rebirth Collective telden we 150 bezoekers. Al zijn we nooit zeker of een bepaalde groep of muzikant publiek zal trekken. Daar heb je geen vat op. We kunnen ons nu wel beter bekend maken dankzij de website en gerichte mails.”

Doorheen de jaren wist Houtum Street een aantal klinkende namen van bij ons aan te trekken, sommigen nog in het begin van hun carrière, zoals Bert Joris, Frank Vaganée, Jef Neve, maar ook Koen De Cauter, Jokke Schreurs met Rony Verbiest, Freddy Sunder, en bij het 25-jarig bestaan Toots Thielemans, dan wel in een andere zaal door de grote belangstelling. Ook internationale gasten zoals Deborah Brown, Red Holloway, Billy Hart, John Marshall, Gary Smulyan, Eric Ineke, Nilson Matta, Roni Ben Hur om enkele te noemen.

Op maandag 6 mei werd het 30-jarig bestaan gevierd met The Smoky Midnight Gang wat feestelijk afgerond werd met

een dansparty tot in de vroege uurtjes.

Jef Neve samen met Rony Verbiest op accordeon optraden.”

Aan wie hebben Ria en Dirk ook nog bijzondere herinneringen?

Daar twijfelt Dirk niet aan, en noemt meteen Frits Landesbergen. “Het zal zo’n 20 jaar geleden zijn,” vertelt Dirk, “het was januari/februari en het was mistig weer, het vroor hard, ijzel alom, en Landesbergen kwam met zijn muzikanten van boven Amsterdam. De pianist reed in een 2PK waarvan de verwarming stuk was. Die mannen zaten daar ingepakt in dat wagentje toen ze arriveerden. En door het slechte weer daagde er bijna geen volk op. Voor slechts 13 mensen, bestuur inbegrepen, gaven ze met de glimlach een geweldig concert.

Echt schitterend!”

Ria moet terugdenken aan het Rosenberg trio, niet zo maar het trio: naast vader Rosenberg en zijn neef stonden ze met liefst vijf gitaristen en een contrabas op het podium. “Ze passeerden langs hier op weg naar London en konden er niet genoeg van krijgen, speelden tot een stuk in de nacht en dat natuurlijk voor een uitgelaten publiek.

Een ander uniek moment was toen de nog niet zo bekende

Over het succes van Houtum Street is Ria duidelijk: “We hebben een vaste kern van bezoekers, die werkelijk luisteren naar de muziek, en zich hier thuis voelen. Soms merken de muzikanten wel op dat het publiek erg stil is, maar aan het eind krijgen ze dan wel een gemeend applaus of een staande ovatie.

We hebben verder ook een goed samenwerkend bestuur, slechts vijf mensen, maar dat is voldoende. We hebben vertrouwen in de toekomst, denken dan ook gewoon met hetzelfde elan verder te werken, en te proberen een zo goed mogelijk programma aan te bieden.”

Dirk besluit: “Onze formule wordt met het jaar sterker. Zo’n 20 jaar hebben we met alle mogelijke middelen de club draaiende gehouden, de jongste 10 jaar hebben we een financiële marge gecreëerd. Dan zou je geneigd zijn om de dingen grootser aan te pakken, maar daar laten we ons niet toe verleiden.

We willen de gemoedelijkheid voor geen geld opgeven.”

Bernard Lefèvre

Concertagenda

7 oktober 2013 | Jazz Connection... a tribute to Louis Prima 4 november 2013 | Four Swing Giants Meet@Houtum 2 december 2013 | Boom Big Band Meer info: www.houtumstreet.be

Ria Houben

36

2013/3

1 Bij het afsluiten van deze editie vernamen we het overlijden van Raf Kennis (Kasterlee °19-12-1935 – Turnhout † 13-08-2013), stichter-erevoorzitter van Houtum Street en 28 jaar mentor en bezieler van de jazzclub.

Jong Jazztalent Leffe Jazz Nights 2013

Duo Kim Versteynen – Tim Finoulst Zangeres Kim Versteynen uit Hasselt en gitarist Tim Finoulst uit Genk wonnen als duo tijdens Leffe Jazz Nights 2013 in Dinant de jazzwedstrijd voor jong talent.

Ze wisten de jury te overtuigen door de “gedurfde aanpak, het bijzondere samenspel als duo, de muzikale kwaliteit, de podiumprésence, de manier waarop ze popsongs op jazzniveau brachten, en het sobere en intimistische karakter in de vertolking.” Ze zullen naast concerten in enkele clubs, Leffe Jazz Nights 2014 openen en krijgen een opnamedag in een professionele studio. Fadila Laanan, minister van Cultuur van de Federatie Wallonie-Bruxelles schenkt het duo 1000 euro.

Kim, wat vind je zelf wat je kwaliteiten zijn als zangeres?

Ik denk dat ik een hele goede intonatie heb. Ik ben veel met interactie en improvisatie bezig. Dat zorgt voor een goede connectie met de creativiteit van en de goede oren van Tim. We gaan ook voor het pure jazzidioom. Dat vind ik belangrijk, want ik zie heel wat collega-muzikanten die resoluut de pop- en soultoer opgaan, voor mij niet gelaten natuurlijk, dat betekent minder concurrentie (lacht).

Sinds 2012 vormen Kim Versteynen en Tim Finoulst een duo van zang en gitaar als twee evenwaardige stemmen die versmelten tot een klankpalet dat jazz kleurt. Ze troffen elkaar voor het eerst drie jaar geleden tijdens een jamsessie in Hasselt. Het klikte tussen beiden en ze bouwden aan een eigen repertoire naast standards en popsongs. Beiden ontdekten bijvoorbeeld dat ze verzot waren op Nick Drake en vooral River Man, waarmee ze ook openden op de jazzwedstrijd in Dinant.

Maar in de uitwerking van dergelijke songs leggen ze een heel persoonlijke toets, gaan ze met elkaar op zoek naar de jazzverklanking. Hun benadering is nooit functioneel begeleidend, maar altijd zoekend met elkaar naar een open interpretatie en improvisatie.

En Tim, wat is jouw benadering?

Ik hou vooral van jazz, maar er zijn ook een aantal popcomponisten die me aanspreken. Ik probeer dan wel het nummer op een eigen manier in te vullen, iets meer open, met ruimte voor improvisatie. Als we samen musiceren, dan is het belangrijk dat we ruimte laten voor elkaar. We nemen niet zo maar iets over waardoor de mensen weten hoe het gaat klinken. Voor ons moet het elke keer anders.

Dat is de jazzinsteek.

Kim: het leuke van putten uit het poprepertoire is dat je mensen kunt benaderen die niet zo vertrouwd zijn met jazz en op die manier kunt dichterbij brengen bij die muziek.

Zijn er bepaalde muzikanten/zangers/zangeressen en/of groepen die jullie be-

Kim Versteynen en Tim Finoulst ontvangen de Jong Jazztalent prijs uit handen van David Linx.

Verder op de foto: links: Jean-Claude Vantroyen, voorzitter van de jury, Jean-Claude Laloux, organisator Leffe Jazz Nights, en uiterst rechts Patrick Bivort, organisatie Leffe Jazz Nights

ïnvloeden, en wat spreekt jullie daar bij aan?

Kim: Van Norma Winstone heb ik veel geleerd, omdat die heel sferisch, heel ingehouden kan zingen en dat is iets wat ik veel gebruik in het duo. Ik leg dikwijls een soort sferische toon, waarbij ik de stem niet overdadig gebruik, wat ruimte en mogelijkheden voor Tim creëert.

Ik heb Kurt Elling een eerste keer in Gent meegemaakt en daar was ik erg van onder de indruk. Nu zag ik hem een tweede keer op Gent Jazz, maar vond dat optreden (1619 Broadway – The Brill Building Project – nvdr) wat kil, er zat te weinig soul in…maar het is wel iemand waar ik veel van geleerd heb, al is het maar hoe vocalisten in de jazz zouden moeten omgaan met hun muziek en hoe belangrijk hard werken is. Er wordt toch al gemakkelijk een beetje neer gekeken op vocalisten… Maar

Kim Versteynen (1984) behaalde cum laude een master in kunstgeschiedenis aan de UGent en jazz-zang aan het conservatorium van Maastricht.

Ze volgde masterclasses en lessen bij Dianne Reeves, Sheila Jordan, Norma Winstone, David Linx, e.a. Met Kim In The Middle leidt ze een eigen kwartet waarmee ze in 2011 een debuutplaat uitbracht. Daarnaast is ze ook zangeres bij Hepcats. Kim is docent aan de Academies van Genk, Voeren-Riemst en de muziekhumaniora van KHJ Hasselt.

wie me op deze editie van Gent Jazz echt heeft getroffen, is Cécile McLorin Salvant, nog maar 23, maar wat een stem… Ik haal vaak ideeën bij mensen die ik zo ontdek…

Tim: In dit project heb ik gemerkt dat mijn bepaalde manier van spelen ergens beïnvloed is door Ralph Towner, een van mijn favoriete helden.

Hoe die omgaat met ritme, harmonie en melodie… Als je hem hoort lijkt het wel of je naar een hele band luistert. Qua klank sta ik er mijlenver van af, maar Towner inspireert. Nog een geweldige gitarist vind ik de misschien minder bekende Ted Greene.

En waar ik ook van onder de indruk ben, is Julian Lage: de drive waarmee die speelt en ook de technische beheersing van de gitaar.

Uiteraard heb ik heel veel opgestoken van mijn docent aan het conservatorium, Hendrik

Braeckman. Hij heeft me bijgebracht hoe belangrijk klank is, niet alleen ritme en harmonie, maar eerder nog hoe een instrument klinkt. In dit project verkies ik om geen effecten te gebruiken, geen loops, gewoon pure klank.

Kim: Natuurlijk betekent dat niet dat we nooit eens een toffe groove brengen, zoals bij een nummer als Walk On By. Wat brengt de toekomst?

Tim: We gaan sowieso een cd opnemen. We zijn momenteel bezig het repertoire uit te bouwen. Het is belangrijk om als duo verder te groeien en de mogelijkheden af te tasten van stem en gitaar.

Kim: We hebben met het winnen in Dinant erkenning gekregen dat we goed bezig zijn.

Nu moeten we vooral proberen naam te maken als jazzduo.

Bernard Lefèvre

Tim Finoulst (1986) studeerde cum laude af in 2010 aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen bij Hendrik Braeckman en Martijn van Iterson. Hij volgde masterclasses bij o.a. Peter Hertmans, Fabien Degryse, Jonathan Kreisberg, Philip Catherine, e.a. Hij won met Sullivan Street Trio de vierde prijs op Jazz Hoeilaart in 2011.

Als docent is hij verbonden aan de academies van Hasselt, Genk en Tongeren.

2013/3

37

Tiendaagse van Muziekmozaïek – Gentse feesten 2013

Abrigo Quartet scoort op jazzwedstrijd Tijdens de Gentse feesten werd door Uitbureau Gent i.s.m. Muziekmozaïek op het Luisterplein (Laurentplein) opnieuw een podium georganiseerd met concerten en wedstrijden jazz, bigband, Nederlandstalig lied en folk. Boom Bigband won de bigband-, Abrigo Quartet de jazzwedstrijd. Skordatura Punkjazz Ensemble kreeg de Citadelic prijs.

foto: © Lieve Boussauw

Abrigo Quartet werd in 2011 als traditioneel jazzkwartet opgericht door Daan Demeyer (piano/ rhodes), Roeland Celis (gitaar), Trui Amerlinck (contrabas) en Jan Charlier (drums). De groep trad nu aan met de nieuwe drummer, Elias Devoldere (bekend van

Nordmann – nvdr), die aan het Gentse conservatorium studeert bij Toon van Dionant, Arnoud Geriste en Wim Konink.

De andere leden van de groep zijn studenten aan het Lemmensinstituut. Daan Demeyer volgt les bij Ron Van Rossum, Roeland Celis bij Peter Hertmans en Trui Amerlinck bij Jos Machtel. Maar ook Bart Van Caenegem, Frank Vaganée, Dré Pallemaerts,… zijn hun docenten.

Trui Amerlinck begon met cello en ontdekte op haar 13de de contrabas. Pas op haar 16de koos ze voor de jazzrichting. Zij is de spreekbuis van de groep. Bij het zoeken naar een naam, grapte ze om zich Trui en de jassen te noemen. Na wat zoekwerk bleek ‘jas’ in het Spaans ‘abri-

Abrigo Quartet (v.l.n.r.): Daan Demeyer, Roeland Celis, Trui Amerlinck en Elias Devoldere

BRUSSELS YOUTH JAZZ ORCHESTRA o.l.v. JOHN RUOCCO

TUTU PUOANE QUARTET & BERT JORIS MICHEL PORTAL & RAY VINCENT ANDERSON PEIRANI POCKET BRASS DJ’S BAND NICE‘N’HI-DEE-HO 38

2013/3

go’ te betekenen, en zo ontstond Abrigo Quartet.

Wie zijn jullie voorbeelden?

Onze helden zijn eerder een mengeling tussen de klassiekers binnen de (traditionele) jazz en de modernere jazz: Art Tatum, Charlie Parker, Miles, Coltrane, Cannonball Adderley, Clifford Brown, Ahmad Jamal, Herbie Hancock, Paul Chambers, Ray Brown, Philly Joe Jones enerzijds en Kurt Rosenwinkel, Brad Mehldau, Joshua Redman, John Patitucci, Anders Jormin, Aaron Parks anderzijds.

Hoe zien jullie de verdere evolutie en toekomst van de groep? Wat willen jullie bereiken?

Een goede combinatie van leuke, nog niet al te veel gespeelde en tof uitgewerkte standards met eigen composities lijkt me een doel om naar te streven in de toekomst. We zijn nog niet intensief bezig met het schrijven van eigen nummers. Standards op een leuke, frisse manier spelen is op dit moment ons ding. Iedereen brengt zijn favoriete stukken mee naar de repetities, en daar bekijken we wat we er gaan mee aanvangen. Dat is een beetje de manier waarop we te werk gaan.

Iedereen heeft evenveel input in de band, dus van een leidende kracht is er niet echt sprake.

Ik denk vooral dat we allemaal als individuen en als groep beter willen worden in muziek maken en het muzikant zijn.

Denken jullie in kwartet te blijven optreden of zie je ook nog gasten en/of uitbreiding met andere muzikanten? En met wie dan?

Het is al een paar keer ter sprake gekomen om de band voor bepaalde gelegenheden uit te breiden. Maar het is op dit moment nog niet de bedoeling om van het Abrigo Quartet een kwintet of sextet te maken.

Bij die occasionele uitbreiding dachten we aan een aantal blazers. De namen die zo in de groep opkomen zijn Carlo Nardozza (trompet), Dieter Limbourg (sax), Peter Vandendriessche (sax)…

Wat betekent het winnen van deze jazzwedstrijd? Wat verwacht je van de coaching of wat denken jullie zelf dat je nog wilt verbeteren?

Het winnen van de wedstrijd is voor ons een uitermate prettige, maar onverwachte gebeurtenis. Doordat we recent veranderd zijn van drummer, is de groep nog niet 100% afgestemd. Maar we voelen wel veel magie in onze muziek. En we weten ook waar we naartoe willen en dat we nog veel groeipotentieel hebben.

Wat de coaching betreft, denk ik dat we allemaal nog héél veel kunnen bijleren, maar ik weet niet goed wat we er van mogen verwachten.

Bernard Lefèvre

presentatie

JAN HAUTEKIET info & tickets

www.dejazzontspooring.be locatie CC het SPOOR Eilandstraat 6 8530 Harelbeke

EEN ORGANISATIE VAN

Marc Moulin 5 jaar overleden

Flagey viert Marc Moulin Onder het motto ‘Flagey viert Marc Moulin’ vindt op 20 november een groots opgevat concert plaats om de muzikale erfenis te eren van de man die met Placebo de grondslag legde voor de hele electrolounge en met Telex alternatieve wereldhits scoorde. Hij was tevens de eerste Belg die een contract tekende bij het legendarische Blue Note label. Coördinator van het concert is Jan Hautekiet.

Dat hij dit initiatief nam is niet helemaal toevallig. De parallellen met Marc Moulin zijn legio.

Niet alleen is Hautekiet eveneens een radiofiguur en een muzikant maar net als zijn Franstalige collega blijft hij geestdriftig verder zoeken naar nieuwe uitdagingen op verschillende culturele gebieden.

We spreken af in de bar van Hotel Metropole, hartje Brussel.

“Dit kan geen toeval zijn. Hier had met Marc Moulin het eerste gesprek plaats over wat later zou uitgroeien tot de Belgavoxconcerten. Marc was een zeer geëngageerd persoon met een brede kennis van het maatschappelijke en politieke veld. Arno was er ook bij. De twee kenden elkaar niet persoonlijk maar het klikte meteen. Voor mij was het een onvergetelijke avond.”

Wat trok je specifiek aan in Marc Moulin?

Ik leerde hem begin jaren zeventig kennen via zijn radioprogramma’s. Wat voor anderen RTL en de piratenzenders waren, dat betekenden Cap De Nuit en King Kong voor mij. Hij had duidelijk een visie zonder echter belerend te willen doen.

Aangezien mijn interesse toen

Marc Moulin

vooral uitging naar groepen als Soft Machine en Weather Report kon ik mij zeker vinden in zijn werk. Wat hij deed met Placebo en Sam’ Suffy vond ik de vertaling naar Belgische normen van die internationale stromingen. En dan was er natuurlijk Radio Cité. Voor veel radiomakers was hij daarmee een pionier. Toch bleef hij steeds bescheiden. Toen de compilatie Placebo Sessions 1971-1974 (CounterPoint) van Placebo verscheen, stuurde ik hem een berichtje om te zeggen dat ik dit fantastisch vond. Zijn laconiek antwoord: “Quand on réécoute il ne reste que les remords” waarmee hij wilde zeggen dat er altijd wel een paar dingen zijn die hij anders zou gedaan hebben mocht hij ze kunnen herdoen. Die bescheidenheid was tekenend voor hem.

Met zijn Blue Note platen verweten velen hem dat hij zijn jazzachtergrond ver-

20 november: ‘Flagey viert Marc Moulin’ 19:15 | Vertoning van de Belpop documentaire over Marc Moulin 20:15 | Concert in Studio 4 met de vaste begeleidingsband samengesteld uit o.a. Carlo Nardozza, Fabrice Alleman, Paul Flush, Christa Jérôme en Jan Hautekiet en met gastoptredens van o.m. Philip Catherine, Briskey, Alain Chamfort, Sparks, Bert Joris, Richard Rousselet en Telex.

7 oktober om 20u40 op Canvas tv: Belpop special rond Marc Moulin

loochende. Dit was mijlenver af van zijn beginperiode toen hij Amerikaanse artiesten als Johnny Griffin en Don Byas begeleidde.

Op het laatste zocht hij daar terug aansluiting mee. Om deze avond in Flagey op punt te stellen, kreeg ik heel wat demo’s te beluisteren waarin dat sterk naar voor komt. Zijn zin voor Blue Note-jazz, grooves en collectieve improvisatie heeft hij nooit verloren. Het was allemaal misschien wat minder expliciet en meer gestileerd maar zijn flair voor jazz was altijd aanwezig. Sommigen verweten hem inderdaad dat hij in het kielzog van St Germain zat maar voor mij was dat de logische voortzetting van Placebo vijfentwintig jaar eerder en was hij hiervan dus een verre voorloper.

Hij aanbad Miles Davis maar in een van mijn interviews met hem erkende hij vooral ook fan te zijn van Herbie Hancock.

Dat geldt eveneens voor mij. Samen met Chick Corea, Joe Zawinul en Keith Jarrett is dat het heilige kwartet. Op een bepaald moment speelden ze allen bij Miles. Dat waren grensverleggende pianisten die aansluiting zochten bij andere genres buiten de jazz. In die periode waren er nog paaltjes geslagen rond de jazz en zij wilden dat kader doorbreken.

Radio’s werkten nog niet met formats.

Het formatsysteem werd een vies woord omdat het vereenzelvigd werd met commerciële Amerikaanse radio’s. Toch is Marc Moulin daar ook een voorloper geweest met Radio Cité.

Kenmerkend was de strakheid in zijn programma’s. Diezelfde strakheid vond je ook terug in zijn muziek. Er zat nergens vet aan.

De klare lijn, quoi.

Naast zijn eigen werk met Placebo, Telex en de Blue Note periode was Marc tevens producer. Welke aspecten komen allemaal aan bod tijdens het concert in Flagey?

Het zal een soort synthese van dat alles zijn. Selecteren wordt noodzakelijk. Het mag geen marathon worden, dat zou Marc nooit gewild hebben. Aanvankelijk zouden we alles in een set samenballen maar dat lukt niet, dus wordt het concert opgesplitst in twee delen. Als je mensen zoals Alain Chamfort, Philip Catherine, Bert Joris of Sparks uitnodigt, wil je die ook wat plaats gunnen. We proberen wel het hele oeuvre te bestrijken. Bovendien zal er tevens onuitgegeven werk te horen zijn. Het is trouwens de bedoeling dat er een cd met onuitgebracht werk van Marc komt onder de titel Songs & Moods.

Georges Tonla Briquet 2013/3

39

BLINDFOLD TEST

Rony Verbiest Rony Verbiest maakte vooral naam en faam als accordeonist, maar hij is ook een fijne baritonsaxofonist. Voor zijn cd van vorig jaar, waarop hij de muziek van Dave Brubeck bewerkte, kreeg hij niks dan lof. We lieten hem enkele frisse jazzstukken horen, benieuwd naar zijn commentaar.

Richard Galliano Ruby my Dear, uit: Ruby, my Dear, New York Trio, Dreyfus, 2005. Galliano, acc; Larry Grenadier, b; Clarence Penn, d.

Nu raak je me meteen in mijn hart. Ik krijg er kippenvel van. Dit is fantastisch. Richard Galliano, New York trio. Die soberheid van de contrabas, ook. Dit moet een van zijn schoonste stukken zijn. Ik ben ontroerd. Een meesterlijke, wonderbaarlijke muzikant.

Wat hij met die accordeon doet… Galliano is begonnen als trombonist en dat is zijn frasering op de accordeon zeker ten goede gekomen.

Ik ben opgegroeid met de accordeonklanken uit het volkscafé van mijn vader, op de markt in Zelzate.

Maar pas toen ik Johnny Meijer hoorde spelen in Amsterdam ben ik er aan verknocht geraakt. Meijer speelde toen Monk en Parker. Ik was veertien, en de accordeon werd plots een heel ander instrument. En mijn tweede grote invloed was Richard Galliano. Zijn muzikale smaak bevalt mij zo erg. Ik heb lang een haat-liefdeverhouding gehad met musette. Maar toen ik Marcel Azzola hoorde, de accordeonist van Jacques Brel, wist ik dat er niks mis is met musette.

World Saxophone Quartet Suite Music, uit: WSQ, Black Saint, 1981.

David Murray, ts; Julius Hemphill, ss; Oliver Lake, as; Hamiett Bluiett, bs.

Ik heb ooit een cd’tje gehoord van een Franse saxofonist die een accordeonsolo van Gus Viseur naspeelde, daar doet het me wat aan denken. Het heeft diezelfde vibe. (achteraf) Ik vind dit fantastisch. Ik heb zelf veel in saxofoonkwartet gespeeld, maar dan vooral klassiek. Dit is heel moedige muziek. De muzikanten willen niet per se iedere stem tegelijkertijd laten horen.

Twintig jaar geleden had ik dit misschien niet gelust, omdat ik wel wat gebrainwasht was door mijn klassieke leraars. Maar nu vind ik dit fantastisch. Je hoort de ziel die in die muziek zit, de adem van de mensen die erachter zitten.

Mja, het klopt wel dat een saxofoonkwartet een 40

2013/3

klankkleur heeft die wat op een accordeon lijkt. Wie in de harmonie saxofoon speelt, is ook vaak op accordeon begonnen. Een klassiek saxofoonkwartet doet dan weer aan een kerkorgel denken, vandaar dat het zeer dankbaar is om ermee Bach te spelen.

Art Van Damme

I’ll Remember April, uit: Van Damme Sound, 1959. Van Damme, acc; Freddy Rundqvist, g; Mark Mariash, d, vib.

Ha, ik zie meteen een Fellini-film voor mij. Allez, ik ken die muzikant. (Denkt even na) Dit is de sound van Art Van Damme. Een grote muzikant, die speelde alsof er vijf saxofoons in zijn accordeon zaten. Hij speelde vaak, zoals hier, met vibrafoon.

Veertig jaar geleden kwam charmezanger Eddy Wally – een jeugdvriend van mijn vader – in de zomer twee weken lang optreden in Zelzate. Omdat Eddy’s vaste accordeonist niet beschikbaar was, speelde mijn vader dan in zijn orkest. Elke dag had Eddy Wally een gastvedette mee. Mat Mathews (een Nederlandse accordeonist die eigenlijk Mathieu Schwartsz heette, nvdr) was daar ooit bij, maar op een goede avond ook Art Van Damme (een Amerikaan, vaak op tournee in Europa, nvdr).

In deze muziek hoor ik een dans, maar ook een cocktailbar. Wat Richard Galliano nu doet, is zeker hierdoor geïnspireerd. Van Damme speelde, net zoals Frank Marocco, die nog in de band van Duke Ellington zat, op een accordeon met een pianoklavier, niet met knoppen.

Guy Klucevsek/Alan Bern Life, Liberty and the Prosciutto Happiness, uit: Accordance, Winter&Winter, 2001.

Klucevsek, Bern, acc.

Ha: echte accordeonisten! Ik heb daar zo’n respect voor.

Dit zou Tuur Florizoone kunnen zijn. Neen? Ik hoor dit zeer graag. Ik denk aan mijn vader, die mij vroeg waarom ik een bassist meenam, omdat ik op de accordeon toch zelf ook bas kon spelen. Wel, hier hoor ik die bassen ook. Echte accordeonisten, dus. Die linkerhand hoor ik zeer graag. Het register dat deze muzikanten gebruiken is dus veel uitgebreider.

Ik hoor hier Slavische klanken, klezmer ook. De accordeon heeft een lange traditie in de Balkanlanden.

Daar wordt het instrument ook al veel langer gedoceerd op de conservatoria. De pure accordeon komt voor mij vooral van daar, veel meer dan uit Frankrijk, wat veel mensen soms denken, door de musette.

Blindfold test: RONY VERBIEST Gerry Mulligan/Chet Baker Darn that Dream, uit: The best of the Gerry Mulligan Quartet with Chet Baker, rec. 1953.

Mulligan, bs; Baker, t; Carson Smith, b; Larry Bunker, d. (onmiddellijk) Chet Baker met Gerry Mulligan. Daar sliep ik niet van, zoveel hield ik hiervan. Geen harmonie-instrument, die leegheid, en toch zoveel rijkdom. Ik heb ooit een band gehad met Serge Plume, trompettist, bassist Bart De Nolf en zonder drums, maar met Peter Hertmans op gitaar.

Cool Mood, heette die band, bijna copy conforme aan wat u hier hoort.

Toen ik op het conservatorium zat, waren er nog geen jazzopleidingen. Tegen onze proffen moesten wij niet zeggen dat wij jazz speelden. Alleen Gerry Mulligan, Paul Desmond of Stan Getz konden ermee door. Mulligan is bijna een klassieke jazzsaxofonist, net als Serge Chaloff, nog zo’n favoriet van mij.

Serge Chaloff A Handful of Stars, uit: Blue Serge, Capitol, 1956. Chaloff, bs; Sonny Clark, p; Leroy Vinegar, b; Philly Joe Jones, d.

Ha, Chaloff dus! Zo schoon!

Dit is van Blue Serge, al ben ik hier wel de titel van dat nummer kwijt. Voor mij

is Chaloff wel een andere muzikant dan Gerry Mulligan, hij heeft een twinkeling, die speelsheid, de mondhoekjes die omhooggaan. Dat gevoel kan ik ook bij Cannonball Adderley hebben. Hier voel ik ook blues, bij Mulligan is het meer de cool.

Ik heb altijd baritonsax gespeeld, die lag mij het best.

Tuur van Opatuur, het Gentse jazzcafé, heeft me Chaloff leren kennen. Het was net alsof Chaloff me de toestemming gaf om wat meer ongedwongen te gaan spelen.

Marius Neset Birds, van Birds, Edition Records, 2013. Neset, ts; Ivo Neame, p; Jim Hart, vib; Jasper Høiby, b; Anton Eger, d; Ingrid Neset, fl; Daniel Herskedal, tuba; Bjarke Mogensen, acc; Tobias Wiklund, t; Ronny Farsund, t; Peter Jensen, tb; Lasse Mauritzen, hoorn.

Ik ben jaloers op die techniek. Wat een mooie kleuren, net een schilderij. Dit doet me denken aan De Schilderijententoonstelling van Moussorgsky. Ik vind dit zonder meer fantastisch, die cd wil ik hebben. Dit is pure muziek. Die saxsolo, die gaat open als een bloem. Virtuoos, zeker. Maar dit is geen show, het gaat over iets.

Die componist (Neset, nvdr) zijn kleurenmengeling is zo juist, de instrumenten worden gebruikt om kleuren bij te brengen. Wat een rijkdom aan compositie!

En wat een kennis van elk instrument. Dit doet me zelfs aan Ravel denken.

Het klinkt ook een beetje als de muziek van Goran Bregovic, een mengeling van jazz, klassiek en folk.

Hij gebruikt dezelfde kleuren.

James Carter ’Round Midnight, uit The Real Quietstorm, Atlantic, 1995; Carter, bs; Craig Taborn, p.

Ik dacht even aan de bariton van Duke Ellington. Dit is Round Midnight. Zo mooi!

Ronnie Cuber? Gary Smulyan? (als de sax maar blijft doorgaan) Circular breathing, zeker? Dat is jazz voor mij, net zoals bij Chaloff: dat verhaal van die melodie blijft overeind. De saxofonist heeft overschot aan techniek, maar dat is niet bepalend voor wat hij te vertellen heeft, zijn techniek staat hem niet in de weg. (achteraf) Ik heb met Philippe Venneman (de betreurde saxofonist van de Belgische groep Jazzcircle) nog les gevolgd bij Jeff Clayton, in Dworp. Clayton leerde ons alles over de rietinstrumenten. Carter speelt alle mogelijke saxen en klarinetten, en kiest gewoon het instrument dat het best past om te kleuren, zoals een schilder zijn verfborstel neemt.

Muziekkeuze en reacties opgetekend door Peter De Backer

2013/3

41

ECM ARTISTS IN CONCERT Voelbaar, hoorbaar, herkenbaar beter

ELIANE ELIAS 27 sept

NIK BÄRTSCH’S RONIN

Flagey Brussel

8 nov

ENRICO RAVA

November Music Den Bosch

CHRISTIAN WALLUMRØD

14 sept

Bimhuis Amsterdam

10 nov

15 sept

Club Jazz L’F Dinant

ELINA DUNI QUARTET

19 sept

De Roma Antwerpen

10 nov

21 sept

LantarenVenster Rotterdam

22 sept

De Spil Roeselare

Bimhuis Amsterdam

CARLA BLEY TRIO 9 okt

Vredenburg Utrecht

FLY TRIO

CHRIS POTTER 2 okt

November Music Den Bosch

13 nov

Paradox Tilburg

14 nov

Flagey Brussel

15 nov

Bimhuis Amsterdam

LOUIS SCLAVIS ATLAS TRIO

LantarenVenster Rotterdam

DINO SALUZZI TRIO

19 nov

Grand Theatre Groningen

20 nov

JIN Nijmegen

21 nov

Bimhuis Amsterdam

13 okt

Vredenburg Utrecht

22 nov

Paradox Tilburg

14 okt

LantarenVenster Rotterdam

23 nov

Hot House Leiden

DAVE HOLLAND PRISM 30 okt

Bimhuis Amsterdam

31 okt

Bimhuis Amsterdam

MANU KATCHÉ 22 nov

Flagey Brussel

Op de hoogte blijven van concerten van ECM Artists in Concert en profiteren van kortingen op cd’s?

Schrijf u in voor de ECM nieuwsbrief op www.ecmrecords.nl

NIEUW OP WWW.CHALLENGERECORDS.COM

ERIC VLOEIMANS

OLIVER’S CINEMA ZZ76111

Vloeimans’ nieuwe trio met de Vlaming Tuur Florizoone op accordeon en Jörg Brinkmann op cello, met adembenemende muziek voor bestaande en denkbeeldige films

CR 73379

CR 73369

ZZ76111

SVEN RATZKE Songs In A Cabaret

THE PLOCTONES Ploc

MIKE DEL FERRO Impressions of Brazil

‘Hij is een diva ten voeten uit. […] Hij mag

‘Een van de opwindendste live-acts van de

Featuring Ceumar, een Braziliaanse ster en

terrecht een ware ster genoemd worden.’

Nederlandse jazz’

opkomend in Europa

- Frankfurter Zeutung

- de Volkskrant

Melodieuze, geïmproviseerde jazz met LatijnsAmerikaanse samba invloeden

Nieuw op cd/lp/dvd Redactie:

DEADLINE volgend nummer:

Mischa Andriessen, Peter De Backer, Chris Joris, Bernard Lefèvre, Georges Tonla Briquet, Marc Van de Walle

Te bespreken cd’s, dvd’s en ander audiovisueel materiaal graag ten laatste op 1 november op het redactie-adres: Jazzmozaïek, Bernard Lefèvre, Laarstraat 105, 2610 WilrijkAntwerpen (Belgium)

Turbulenties Door allerlei turbulenties in de platendistributiesector (Coda failliet, EMI opgegaan in Parlophone Music Belgium, dat Warner Music had verworven, terwijl de internationale divisie van EMI al overging in Universal Music Group…) is de verdeling wat door elkaar geschud. Dus is het weer even wennen aan de labels en overeenstemmende distributie, al is dit voornamelijk van belang voor de platenhandel. Die volgt hoe dan ook de ontwikkelingen op de voet en helpt de koper wel verder, los van welk label of verdeler ook. Daarom vermelden we vanaf nu slechts de distributeur die officieel bekend is.

We gaan uit van de artiest en de muziek. Hieronder vind je de selectie van de voorbije zomermaanden.

Nieuw op cd/lp/dvd Jazzmozaïek klasseert in deze rubriek de cd’s (nieuwe releases en heruitgaven) in alfabetische volgorde en illustreert het betere werk met de afdruk van de hoesjes.

De quotering is als volgt.

Top = In kader over twee kolommen met afbeelding van hoesje Zeer Goed = op één kolom met achtergrondkleur en afbeelding van hoesje Goed met hartje = op één kolom met afbeelding van hoesje Goed = geen achtergrondkleur en geen afbeelding van hoesje

Bernard Lefèvre

Albare The Road Ahead

Jacob Anderskov Strings, Percussion & Piano ILK Music – 46:21

Enja Records – 59:29 Met het Freeworld Jazz Project zette Albare (Albert Dadon, geboren in Marokko, opgegroeid in Frankrijk, verblijvend in Australië, maar continu op reis) een schitterende cd neer. Na zijn iTD (International Travel Diaries) project Long Way verzamelde hij weer een schare schitterende muzikanten – samen met Phil Turcio schreef hij de meeste nummers, de overige schreef hij alleen – en toont hij zich weer de gitarist die op een verbluffende manier weet te improviseren – iets wat we toch misten op zijn vorige schijf. Ook de sound van de gitaar is om van te snoepen: een heerlijk ronde toon met veel sustain, maar zonder distorsie (Wes Montgomery, George Benson achterna).

Op zijn huidige tournee speelt deze door Gibson endorsed muzikant trouwens op een Les Paul Custom met een hollow body met daarop de nek van een Super 400. Hij weeft zijn melodische lijnen perfect in in het werk van zijn medemuzikanten. Die krijgen trouwens heel veel ruimte om hun kunnen te bewijzen, en daardoor voelt de cd ook heel harmonisch aan. Je luistert niet in de eerste plaats naar een gitaar-cd, maar naar goede jazz waar de gitaar weliswaar een prominente rol in speelt, maar nooit gaat domineren. Albare weet hoe hij zijn zes snaren moet doen swingen, maar net zo goed hoe je het instrument de taal van de weemoed en de rust laat spreken. Of nog: gitaristiek is dit zeer sterk werk. Pablo Bencid weet te allen tijde de dynamiek in de nummers te houden, Phil Turcio bereikt erg veel met zijn soms minimalistische stijl en Yunior Terry weet altijd de gepaste basnoot aan te slaan of te strijken. Op Overjoyed (Stevie Wonder) neemt Allan Harris het vocale gedeelte voor zich. Dit is één van die cd’s die spontaan op je af komen, en onmiddellijk indruk maken door de schoonheid en harmonie van de composities, de evenwichtige structuren, het knappe muzikale werk, een volgehouden niveau van begin tot einde. De muzikanten variëren zonder enig probleem tussen subtiel lyrisch en stevig swingend. Kortom: een boeiend werkstuk dat je moeilijk uit de cd-lade haalt… Schitterend werk.

Marc Van de Walle Albare (g en syn g), Phil Turcio (p), Yunior Terry (b), Pablo Bencid (d), Allan Harris (voc)

geen blad voor de mond. De muziek is echter nergens agressief.

Chris Joris Christine Pryn (v), Anette Slaatto (viola), Ida Norholm (cello), Jacob Anderskov (p), Peter Bruun (d, perc)

Joachim Badenhorst/ John Butcher/Paul Lytton Nachtigall Klein – 45:46

Lotte Anker Birthmark Clean Feed – 61:60

De zeer zorgvuldig gecomponeerde strijkerspartijen worden op raak gekozen momenten beantwoord met improvisaties door Anderskov’s piano en Peter Bruun’s percussie (we horen zowel attributen van het drumstel en cimbalen als Chinese operagongs en kleinpercussie). De ondertussen sterk gereputeerde Deense pianist-componist zet de moderne traditie verder van de Scandinavische identiteit binnen de Europese jazz. Jazz? We zeggen beter de nieuwe muziek, want Anderskov’s composities klinken puur Europees en kunnen als hedendaagse klassieke muziek worden beschouwd, te meer omdat hij de geschreven partijen egaal laat leven naast de improvisatie. Van jazz als couleur typique is er amper sprake. De 7 composities vloeien moeiteloos van poëtische soundscapes over in sombere, zeer indringende statements en we ontwaren zelfs een maatschappijkritische tristesse. Titels als Diamonds Are For Unreal People III en Post Industrial Stone Age nemen

De Deense saxofoniste Lotte Anker is een van de boeiendste figuren op de Europese jazzscene, wat iedereen weet die ooit haar trio met Craig Taborn en Gerald Cleaver aan het werk hoorde.

Geen toeval dat Taborn of andere interessante figuren van de Amerikaanse avant-garde (Marilyn Crispell, Ikue Mori) met haar samenwerken.

Op Birthmark speelt Anker aan de zijde van pianist Rodrigo Pinheiro en bassist Hernâni Faustino, tweederde van het veelgeprezen Portugese improvisatietrio Red Trio. De muziek is volledig geïmproviseerd en zit vol onverwachte kronkels. Anker speelt zowel alt, sopraan en tenor en houdt stevig het roer in handen. ‘Intense en voortdurende verrassing, onvoorspelbaarheid, diepe ervaring. U wordt naar vreemde plaatsen gebracht’, schrijft Stef Gijssels (freejazzblog.org) in de hoestekst.

Wie met open oren te vinden is voor muzikaal avontuur, zal hem niet tegenspreken.

Peter De Backer Lotte Anker (as, ss, ts), Rodrigo Pinheiro (p), Hernâni Faustino (d)

Je helden uitnodigen om samen te musiceren is niet altijd het beste idee. Badenhorst geraakt er echter mee weg. Butcher is voor hem een van de meest inspirerende muzikanten. Na een geslaagd duo-concert wilde hij een vervolg. Lytton werd er bij gehaald en de drie namen twee sessies op. Eentje met publiek (Rataplan) en eentje in een studio. De cd is een soort best of van beide avonden. Drie kwartier vrije improvisatie zonder voorafgaande afspraken.

En toch is dit geen anarchistische chaos, integendeel. Onder het motto Eendracht maakt de improvisator is dit een uiterst boeiend luisterverhaal boordevol kleine spanningsmomenten met zelfs een suite als onderdeel. De mixing en mastering was in handen van Butcher zelf. Het resultaat: een puur geluid zonder effectbejag. Het is de eerste cd op Badenhorst zijn eigen label. Zoals te verwachten een heel kunstzinnig werkstukje, inclusief een zeefdruk.

Nu al een verzamelobject.

Georges Tonla Briquet Joachim Badenhorst (kl, baskl, ts), John Butcher (ts, ss), Paul Lytton (perc)

2013/3

43

Nieuw op cd/lp/dvd Barnicle Bill Trio No Black Tie

Samuel Blaser Consort In Motion A Mirror To Machaut

Trytone – 58:18

Songlines – 56:52

kan klinken als de juiste arrangementen en improvisatietechnieken aanwezig zijn.

Georges Tonla Briquet Samuel Blaser (tb), Joachim Badenhorst (bkl, kl, ts), Drew Gress (cb), Russ Lossing (p, frh, Wurlitzer), Gerry Hemingway (d)

Uri Caine Ensemble Rhapsody in Blue Een swingende live-sessie, opgenomen in de No Black Tie jazzclub te Kuala Lumpur, Maleisië, door dit Nederlandse trio tijdens een 10-daagse tournee door Azië. Al klinkt de muziek relaxed in een typische tijdloze jazztaal, toch is het allemaal niet zo vrijblijvend. Altsaxofonist Miguel Martinez, akoestisch basgitarist Mark Haanstra en drum-icoon John Engels vertellen de thema’s heel geconcentreerd en het komt tot een puur trio-recital, waarin de zeggingskracht voldoende spanning bezit om te boeien. Er wordt geput uit standards, een minder bekende Ellington-song, een paar Monk-stukken, werk van Jackie McLean en Bunky Green en 2 thema’s van Martinez zelf. Dat zorgt voor een goed uitgebalanceerd programma in echte clubsfeer.

Chris Joris Miguel Martinez (as), Mark Haanstra (acc. bg), John Engels (d)

De Beren Gieren A Raveling Eigen beheer – 66:11 Aanvankelijk dachten we deze cd te rubriceren onder Jazz & Beyond maar het trio evolueerde ondertussen heel sterk. Er is nog steeds aansluiting met de open en rockgetinte stijl van op de debuut-cd maar de pure jazzaccenten steken meer en meer de kop op. Sweet Repose Threat en vooral Sitting On A Fence illustreren dit perfect. De cd klinkt ook veel gestructureerder daar waar vorige keer alle deuren en ramen open bleven en de drie naar hartenlust overal in en uit sprongen.

Alles klinkt doordachter zonder de zin voor avontuur te verliezen.

De titels blijven even intrigerend en het kartonnen hoesje open je als een soort rebus, de perfecte weerspiegeling van de muziek.

Ze zijn jong en ze weten duidelijk wat ze willen.

Georges Tonla Briquet Fulco Ottervanger (p), Lieven Van Pee (b), Simon Segers (d)

44

2013/3

Winter&Winter/Harmonia Mundi 58:03 Met de eerste Consort In Motion tastte Blaser de raakvlakken af tussen Italiaanse barok en jazzimprovisatie. Deze keer vormt het werk van de Franse componist Guillaume de Machaut (1300-1377) het uitgangspunt.

Vooral diens vernieuwende ontwikkelingen op gebied van ritmiek en het toonladdersysteem trokken de aandacht van Blaser.

Hij componeerde een aantal stukken die naadloos aansluiten bij de geest van vier Machautnummers die hier bewerkt worden. Hij transformeert en boetseert als het ware klassiek en jazz tot een nieuwe hybride vorm. De overheersend serene en broze sfeer wordt slechts een paar maal doorbroken zoals in het haast psychedelische Color.

Blaser wist vooral perfect welke muzikanten hij moest vragen om zijn hedendaagse Machauttableaus in te kleuren. Of hoe jazzy de middeleeuwse muziek

Cole Porter en George Gershwin?

Allebei platgespeeld, zou je denken.

Maar zoals Philip Catherine onlangs met veel succes nieuw leven blies in de composities van de eerste, zo heeft Uri Caine nu op heel boeiende wijze het overbekende repertoire van de tweede aangepakt.

Rhapsody in Blue, het moet al duizenden keren zijn bewerkt. Maar in de handen van Caine, echt wel een superpianist, en zijn ensemble klinkt dat toch weer heel fris.

Caine heeft dan ook topmuzikanten ter beschikking. Zoals Chris Speed, die op klarinet met verve Rhapsody in Blue inzet, maar ook

Terence Blanchard Magnetic Blue Note Records/Universal Music – 68:03 Op deze Magnetic trekt Blanchard met branie de postbop lijn door van Art Blakey’s Jazz Messengers naar de 21e eeuw via het aanwenden van allerlei electro-effecten en impliciete verwijzingen naar zowel verleden als heden.

Mooi voorbeeld met gepaste titel is Hallucinations. Andere manifeste titel die perfect de inhoud weerspiegelt, is Magnetic waarin het klinkt of de hele bende de mogelijkheden aftast van magnetische aantrekkingsen afstotingsvelden. Het gaat dikwijls van snoeiharde en pijlsnelle naar meer beschouwende en atmosferische passages.

Opmerkelijk is de ruimte die elke muzikant krijgt om zijn deel van het verhaal te brengen. Vooral pianist Almazan blinkt een aantal keer sterk uit. Elk nummer is getekend door complexe configuraties. Je stapt tien keer een nieuw labyrint en een nieuw avontuur in.

Georges Tonla Briquet Terence Blanchard (t), Brice Winston (ts), Ravi Coltrane (ts), Lionel Loueke (g), Fabian Almazan (p), Ron Carter (b), Joshua Crumbly (b), Kendrick Scott (d)

Peter Brötzman/Steve Noble I Am Here Where Are You Trost Records – 53:34 Dit is een recente Brusselse live-opname van deze twee frisse krachtpatsers op leeftijd (Atelier Claus, 19 januari, 2013). Brötzman en Noble laten zich niet brandmerken door hun grijze haren en hebben niets van hun energie verloren. Brötzman maakt zich nog steeds lekker boos en zijn oerkreten gieren fors de huiskamer in. Noble speelt voor wervelstorm en zijn drums bulderen zoals het hoort naast het dramatisch geweld van de saxofonist. Maar het blijft niet alleen bij geweld: de drums zijn enorm melodisch pratend en dit wordt extra tekenend door het veelvuldig gebruik van de mallets (de bollen stokken, zeg maar). Brötzman vertelt, zowel op tenor- en altsax als op basklarinet, zijn wedervaren in totale overgave en gaat ritueel op de Oost-Europese tarogato. Steve Noble bezit een onuitputtelijke vertelkracht en omringt de saxofonist als een groot orkest. In zijn genre van het recht-voor-de-raap improgebeuren is dit een oersterk duo en een sterke cd.

Chris Joris Peter Brötzman (ts, as, bk, trgto), Steve Noble (d)

schittert op tenorsax, met een klank die het midden houdt tussen Stan Getz en Joe Lovano. En Ralph Alessi, die hier veel meer ‘brassy’ klinkt dan op zijn eigen platen.

Caine pakt hier ook klassiekers aan zoals But Not For Me, I’ve got a Crush on You, Love is here to Stay en How long has this been going on. Theo Bleckmann en Barbara Walker nemen de vocalen voor hun rekening. Bleckmann kennen we vooral van allerlei avant-gardeprojecten waar hij vooral zonder woorden zingt, maar hier bewijst hij dat hij ook als ‘gewoon’ zanger veel te bieden heeft.

Walker blijkt een klassieke jazzzangeres met veel bravoure.

Peter De Backer Uri Caine (p), Ralph Alessi (t), Joyce Hamman (viool), Theo Bleckmann, Barbara Walker (voc), Chris Speed (kl, ts) Mark Helias (b) Jim Black (d)

Comboio Comboio IglooMondo/AMG – 53:00

Comboio is Portugees voor trein of in ruimere zin konvooi, en in dit album wil accordeonist/bandoneonist Manu Comté (Soledad) met Comboio een reis maken van Brazilië tot Argentinië. Hij leent prachtige nummers van Tomás Gu-

bitsch, Egberto Gismonti, Hermeto Pascoal, Dino Saluzzi, Sérgio Assad, Victor Da Costa en zelfs Lyle Mays en voegt er nog een eigen nummer Geai aan toe. Ook gitarist Boris Gaquere (Xeque-mate) en de Braziliaanse multi-instrumentalist Renato Martins (Itamonte) tekenen voor een compositie. Dat deze productie onder IglooMondo uitkomt, geeft meteen aan waar de muziek zich situeert. Een lekker in het oor liggend zomers gevoel, dat straalt uit deze plaat. Gerstmans en op enkele nummers Estièvenart kleuren met een passende jazzdrive prachtig bij.

Bernard Lefèvre Manu Comté (acc, bandoneon), Boris Gaquere (g), Sam Gerstmans (cb, elb), Renato Martins (cajon & udu), + JeanPaul Estièvenart (t, bugel)

Chick Corea The Vigil Concord Jazz/Universal Music 77:36 De hoes roept onvermijdelijk herinneringen op aan Romantic Warrior, de plaat uit 1976 die zowat het hoogtepunt, maar meteen ook de zwanenzang van de sterkste versie van Return to Forever inluidde. En ook grote brokken van deze ellenlange cd zitten vol verwijzingen naar de zo succesrijke fusiongroep van Chick Corea. Bij zijn toetsenarsenaal zit zelfs opnieuw de Moog-synthesizer, hét klankbepalende instrument van RTF. Jammer voor de RTF-fans, maar een stuk als Galaxy 32 Star 4 heeft niet dezelfde spankracht als om ’t even welke brok uit Ro-

Brussels Jazz Orchestra featuring Joe Lovano Wild Beauty Halfnote Records – 66:28 Deze cd is de bekroning van 20 jaar BJO in 2013. Het was een geweldige uitdaging om met de topsaxofonist Joe Lovano dit project te realiseren. Dat hij op de uitnodiging inging, is op zich al een teken van grote waardering voor het orkest. Met de selectie van Lovano’s composities ging de befaamde Amerikaanse pianist en arrangeur Gil Goldstein (o.a. Gil Evans Orchestra, Michael Brecker’s Wide Angles) aan de slag en maakte er een Sonata Suite van voor het BJO. Lovano draagt deze op aan zijn Siciliaanse moeder Josephine (Giuseppina) Verzi Lovano, die vorig jaar overleed. De suite grijpt terug naar Lovano’s roots.

De nummers, voor het eerst in bigbandbezetting, krijgen een geheel nieuwe invulling met prachtige soli. Op de eerste plaats Lovano zelf, maar niet in het minst de blazerssectie (in het bijzonder Streets Of Naples en Big Ben), gitarist Hendrik Braeckman (ook in Wild Beauty en Viva Caruso), pianiste Nathalie Loriers (Our Daily Bread en subliem in Sanctuary Park, onze lievelingstrack, en met ook een bassolo van Jos Machtel), en vergeten we zeker niet de ritmesectie met een schitterende Toni Vitacolonna als centrale drijvende kracht.

Lovano onderstreept dat het resultaat van deze opnames a very joyous, rewarding experience was. Overigens verliepen die in De Bijloke op voortreffelijke wijze. Met Wild Beauty scoort het BJO opnieuw een cd van internationale klasse die wat ons betreft op zijn minst een Grammy nominatie waard is.

Bernard Lefèvre Joe Lovano (ts, aulochrome), Frank Vaganée (lead as, ss), Dieter Limbourg (as, ss, kl, fl), Kurt Van Herck (ts, ss, fl), Bart Defoort (ts, ss, kl), Bo Van der Werf (bs, bkl), Serge Plume (lead t, bugel), Nico Schepers (t, bugel), Pierre Drevet (t, bugel), Jeroen Van Malderen (t, bugel), Marc Godfroid (lead tb), Lode Mertens (tb), Frederik Heirman (tb), Laurent Hendrick (bas tb, bastuba), Hendrik Braeckman (g), Nathalie Loriers (p), Jos Machtel (cb), Toni Vitacolonna (d)

mantic Warrior, hoe virtuoos de nieuwe band van Corea het ook brengt. Marcus Gilmore is uitstekend als altijd, Tim Garland is een oudgediende van Corea, Hadrien Feraud ken je nog van bij John McLaughlin en Charles Altura blijkt een prima gitarist.

Maar The Vigil houdt het zeker niet bij fusion alleen. Heel interessant is de ontmoeting met Ravi Coltrane, op het lang uitgesponnen stuk Pledge for Peace, opgedragen aan zijn vader, John Coltrane, waar Stanley Clarke op akoestische bas komt meespelen.

En ook op Royalty, opgedragen aan Roy Haynes, de grootvader van Marcus Gilmore, excelleert Corea op akoestische piano.

Dat echtgenote Gayle Moran helaas ook wat komt meezingen, zullen we maar met de mantel der liefde bedekken.

Peter De Backer Chick Corea (p, keys), Tim Garland (ts, ss, bcl, fl), Charles Altura (elg, g), Hadrien Feraud (elb), Marcus Gilmore (d), Pernell Saturnino (perc), Gayle Moran (voc), Stanley Clarke (acb), Ravi Coltrane (ts)

Benoît Delbecq & Fred Hersch Double Trio Fun House Songlines/NewArtsInt – 52:36 De Franse pianist Delbecq nodigde met de steun van een aantal officiële instanties collega Fred Hersch uit om samen met twee drummers en twee bassisten een aantal dubbele triootjes uit te proberen. Wat we hier vooral onthouden, is dat Hersch (bijna) geen ruimte krijgt om zijn uiterst fijnzinnige kanttekeningen te plaatsen. Muzieknoten worden verspreid als stukjes glas waarin af en toe een straal licht schittert. Enigmatisch, minimalistisch abstract en subtiel maar het uiteindelijke resultaat klinkt toch wel uiterst beperkt terwijl het potentieel zoveel groter was. Dat hoor je in een nummer als Night For Day. Dat de namen in de hoestekst niet allemaal correct geschreven werden, is misschien tekenend.

Georges Tonla Briquet Benoît Delbecq (p), Fred Hersch (p), Jean-Jacques Avenel (b), Mark Helias (b), Steve Argüelles (d), Gerry Hemingway (d)

Nieuw op cd/lp/dvd Mark Dresser Quintet Nourishments Clean Feed – 73:29

Na zijn solo experimenten wilde bassist Mark Dresser nog wel eens grenzen verleggen binnen de context van een groep. Bedoeling op Nourishments is de jazztraditie voortzetten maar ondertussen ook goochelen met melodie, harmonie, contrapunt, metrische modulaties en cyclische structuren. Een hele opdracht maar met deze muzikanten lukt dat probleemloos. In de openingstrack tekent iedereen expliciet present, Mahanthappa al net iets vuriger dan de rest. Nadien neemt elkeen een stap terug, tekent eigen ideeën uit die uiteindelijk allemaal convergeren. Dat Dresser tot de clan van Anthony Braxton behoort, stel je hier duidelijk vast en dat is als compliment bedoeld.

Met de uitgebreide hoesinfo zit je sowieso al een hele stap ver in dit verhaal. Verrassend toegankelijk.

Georges Tonla Briquet Rudresh Mahanthappa (as), Michael Dessen (tb), Denman Maroney (p), Mark Dresser (cb), Tom Rainey (d), Michael Sarin (d)

Ellery Eskelin Mirage Clean Feed – 66:50 Ellery Eskelin is niet voor een gat te vangen. Hij speelt graag covers van Eubie Blake, Thelonious Monk, Gene Ammons of Mahavishnu Orchestra, trekt Europa door als gast van lokale bands (zoals ons eigen RadioKukaOrkest) en is een van de drukste bezette muzikanten van de New Yorkse avant-gardescene.

Deze cd is volledig geïmproviseerd, en laat de meer intieme kant van Eskelin horen. Samen met de uitstekende bassist Michael Formanek en de vrij onbekende Susan Alcorn op pedal steel gitaar creëert Eskelin hier een lange reeks rustige muzikale meditaties. Geen afgebakende solo’s, wel een reeks langzame gesprekken waarbij alle drie de muzikanten bijna onafgebroken samen spelen en een reeks poëtische klanksculpturen neerzetten, met de pedal steel gitaar van Alcorn als blikvanger. Alcorn, met een klankkleur die in deze context onvermijdelijk wat aan Bill Frisell doet denken, is een heuse ontdekking.

Jazz & beyond

We beginnen met twee werkstukjes waar de Oostenrijkse pianiste Ingrid Schmoliner bij betrokken is. Op para-ligo (www.creativesourcesrec.com) creëert ze samen met Elena Kakaliagou (french horn) en Thomas Stempkowski (cb) een uiterst zweverig en breekbaar decor. Met drie traditionele instrumenten produceert het trio ontraditionele geluiden. Een staaltje minimalistische improvisatie waarbij open ruimte en stiltes de rode draad vormen.

In het verlengde hiervan is er Watussi (www.listenclosely.at) met Pascal Niggenkemper (cb) en Joachim Badenhorst (reeds). Twaalf geïmproviseerde snapshots lichtjaren verwijderd van klassieke structuren en harmonieën af en toe opgepept met een soort sjamanistisch gejodel van Schmoliner. Atonale experimenten tot het uiterste gedreven. Fragiel, intrigerend en uiterst poëtisch.

Nog een stuk experimenteler klinkt het titelloze album van Anomonous op PromNightRecords uit Brooklyn. Een vijfenveertig minuten lange improvisatiesessie van contrabas, klarinet, bewerkte piano en synthesizer opgedeeld in twintig stukjes die je als geheel of apart kan beluisteren.

Impro-noir voor gevorderden en voor wie al eens naar concerten gaat in de Brusselse Studio Grez. Op hetzelfde label maar heel wat toegankelijker is er het debuutalbum Glitterbomb van Sweet Talk. Jake Henry (t), Dustin Carlson (g) en Devin Drobka (d) bouwen telkens gestaag hun composities op en testen vervolgens de rekbaarheid ervan. Het trio past perfect in de hitsige smeltkroes van de Brooklynscene en kent de knepen van het vak om melodische passages te koppelen aan improvisatie.

In de afdeling jazzrockfusion hebben we een aantal aanbiedingen die de fans van het genre zeker zullen appreciëren. The Avengers is een kwartet rond de Uruguayaanse gitarist Beledo met verder nog toetsenist Adam Holzman (Miles Davis, Wayne Shorter), bassist Lincoln Goines (Sonny Rollins, Paquito D’Rivera) en drummer Kim Plainfield (Didier Lockwood, Tania Maria).

Op On A Mission (Gudari Records) etaleren ze hun kennis en liefde voor het genre.

Gedegen vakwerk waarbij we noteren dat gitarist-componist Beledo veel ruimere erkenning verdient.

Voor pure experimentalisten en knutselaars is er Ghosts Of The Holy Ghost Spermic Brotherhood (Resonantmusic) van Michael Evans (d, elec), David Grollman (d) en Andy Haas (s, fl, elec). Een extreme brok improvisatie live opgenomen zonder overdubs. Voor wie wil verdwalen in een vervormde dimensie met als enig richtpunt een saxofoon die af en toe boven het geheel uitzweeft.

Canvas (MunDoRecords) van het Nederlands-Portugese Luzazul is een luchtige maar charmante mengvorm van Braziliaans-SpaansPortugese klanken en vederlichte jazz. Om na te genieten van de zomer.

Georges Tonla Briquet

2013/3

45

Nieuw op cd/lp/dvd Acht van de negen stukken klokken af op minder dan zes minuten.

Maar kers op de taart is Downburst, een stuk waarin het trio bijna 28 minuten aan de slag is.

Peter De Backer Ellery Eskelin (ts), Michael Formanek (b), Susan Alcorn (g)

Ellery Eskelin Trio New York II Prime Source Recordings – 57:23

Versace het Hammond B 3 orgel vrij persoonlijk tot zijn recht laat komen: van mysterieus tot swingend. Jawel, de zwoele clubswing zit er ook in. We See (Monk) zorgt voor een ander kleurtje binnen de keuze van het repertoire. Gerald Cleaver sluipt er bedachtzaam en ad rem onderdoor. Misschien mist de, overigens boeiende, sound van het trio wat aan contrasten, omwille van weinig grote dynamieken en neemt het wat orthodoxe spel de plaats in van het aanvankelijk experiment. Toch is dit geen vernietigend minpunt, wegens de warmte die er van uitgaat.

Chris Joris Ellery Eskelin (ts), Gary Versace (org), Gerald Cleaver (d)

Dit album werd door Eskelin zelf geproducet en hij tekent tevens voor de fraaie cover- en linerfoto’s van Newyorkse gebouwen. Maar dan doet hij iets anders: geen eigen composities in het programma, integendeel, oorspronkelijk zoetsmakende standards zoals Midnight Sun van Lionel Hampton, Just One Of Those Things van Cole Porter, My Ideal (Whiting-Chase), After You’ve Gone en Flamingo.

Wat het trio echter aanvangt met deze snoepjes bezit een mooie ingehouden spanning. Een originele aanpak, zeg maar, waarin Gary

Cheikh Tidiane Fall Trio Productions – 50:08

woonde. Hij startte daar zijn muzikaal parcours met o.a. Michel Herr, Freddy Deronde, Chris Joris, Paul Van Gysegem en Paolo Radoni.

Eens in Parijs werkte hij met o.a.

Nana Vasconcelos, C. Joris, Jo Maka en Bobby Few; had korte encounters met H. Hancock, A. Shepp, D. Murray, Ch. Freeman en nam op met Pharoah Sanders.

Vanuit het percussie-amalgaam zette hij de stap naar de drums en ontwikkelde een zeer melodische, narratieve stijl met een voorliefde voor ritueel. In dit piano-bas-drums trio laat hij zijn Afrikaanse ziel los in 8 eigen composities en één van Jo Maka. We horen ritmemelodische figuurtjes, beweeglijk en toch sereen, transparant met toch voldoende dramatiek. Fall opent de stukken vaak met mooie drumintro’s, die verhalend de juiste trend zetten, maar de piano hanteert een erg orthodoxe jazztaal. De Afrikaanse basgitarist kleeft daarentegen aan Fall’s drumwerk.

Chris Joris Carine Bonnefoy (p), Raymond Doumbé (eb), Cheikh Tidiane Fall (d, perc)

Bill Frisell Big Sur Cheikh T. Fall is een Senegalees drummer-percussionist die sinds 35 jaar in Parijs is gevestigd, maar daarvoor enkele jaren in Brussel

OKeh – 64:34 Tijdens Brosella presenteerde Frisell deze muziek in twee lange stukken alsof het om de A- en B-

IGLOO RECORDS ON TOUR SAL LA ROCCA JAZZ TOUR 2/10 Jacques Pelzer Club (Luik) 4/10 Jazz9 (Mazy) 16/10 Rideau Rouge (Lasne) 19/10 Waremme Cultuurcentrum 23/10 Jazz Station (Brussel) 24/10 Ath Cultuurhuis 1/11 Eupen Cultuurcentrum 2/11 Gaume Jazz Autumn (Rossignol)

Sylvie Courvoisier/ Mark Feldman Duo Live At Théâtre VidyLausanne Intakt Records – 50:48 Wat een prachtige opening van violist Mark Feldman, die zijn multi-registers opentrekt. Courvoisier’s piano sluipt slechts minuten later binnen via oergeduldig vingers-op-snaren-spel en je stapt in de wereld van dit duo. Europa en New York maken beiden deel uit van hun klank- en expressie-vocabulaire. Feldman bezit de intonatie en bravoure van een klassieke concertviolist, schaamt zich niet voor romantische tremolo’s en vibraties, incorporeert zelfs Indische buigtonen, maar verwerkt dit alles tot een eigen emotionele taal.

Zo reist Courvoisier ook complexloos van dissonant naar consonant en stevent het duo compromisloos van de frictie der betonnen jungle naar Europese landschappen. Abstracte improvisaties maken evenzeer plaats voor concrete melodie; schoonheid in neoklassieke virtuositeit, maar het wordt er nooit bovenop geplakt als een bedachte collage. De beide protagonisten behouden een grote directheid binnen een uiterst geconcentreerd en breed gebeuren.

Chris Joris Sylvie Courvoisier (p), Mark Feldman (viool)

kant ging van een plaat. Op de cd vinden we negentien korte hoofdstukjes met melodieuze ondertoon en een weloverwogen ritmisch evenwicht. Slechts een paar maal lijkt het of hij de controle over het stuur verliest als hij langs de rotskust van Big Sur raast, weg van het rustige binnenland waar de plaat opgenomen werd. Heel filmisch en poëtisch maar toch net iets minder uitgediept dan bij Ry Cooder en zonder de donkere kantjes van Daniel Lanois. Meer een intelligente mix van folkpop en kamermuziek, perfect met een Californisch wijntje bij de hand.

Georges Tonla Briquet Bill Frisell (g), Eyvind Kang (viola), Hank Roberts (cello), Jenny Scheinman (viool), Rudy Royston (d)

Alexandre Furnelle/ Peter Hertmans Sous les grands arbres

Sous les grands arbres en Le Chant des Sirènes. Dit alles in een intimistische sfeer opgenomen in de hut achteraan in de tuin van Peter Hertmans. Daar troffen beide muzikanten zich om samen deze plaat op te nemen. Daarbij gingen ze grasduinen in de tunes waar hun muzikale interesse naar uitging en waarop ze liefst wilden improviseren. Sous les grands arbres is een staaltje van subtiel, schijnbaar eenvoudig, pretentieloos duo-spelplezier, dat zich pas ten volle ontplooit bij intens geconcentreerde beluistering.

Bernard Lefèvre Alexandre Furnelle (5-string b), Peter Hermans (g)

Sunna Gunnlaugs Distilled Sunny Sky Records – 53:24

Quetzal Records – 56 :85 15/10 Black Cat (Torhout) 16/10 Jacques Pelzer Club (Luik) 18/10 Het Bruggenhuis (Overboelare) 19/10 Appeltuinjazz Festival (Leuven)

LIONEL BEUVENS

JAZZ LAB SERIES 5/11 Handelsbeurs (Gent) 8/11 De Meent (Alsemberg) 10/11 Liers Cultuurcentrum (Liers) 14/11 Rataplan (Bogerhout) 16/11 Nona (Mechelen) 17/11 Vrijstaat (Oostende) 20/11 Sounds Jazz Club (Brussel) 21/11 De Casino (Sin-Niklaas) 22/11 De Werf (Brugge) 28/11 CC Casino (Koksijde) 29/11 CC't Getouw/ zaal Ootello

IGLOO Records Bld Léopold II, 153 - 1080 Brussels T : +32 2 538 90 01 I info@igloorecords.be www.igloorecords.be 46

2013/3

Een duo van bas en gitaar met prachtig gekozen nummers van Charlie Haden (Nightfall, First Song, Silence, Bay City), Keith Jarrett (The Death And The Flower, Prism), Pat Metheny (Hermitage), en Furnelle’s

Geheel in de lijn van het vorige album Long Pair Bond (2011) met inbreng van heel persoonlijke nummers door elk van de bandleden op eentje na in herinnering aan Paul Motian (From Time To Time). Tussenin improviseren ze in korte stukjes (Spin 6 en Spin 7). Momento en Distilled zijn de meest recente nummers van Gunnlaugs die treffend

Harris Eisenstadt September Trio The Destructive Element Clean Feed – 49:12 Bij liefhebbers van de meer onorthodoxe muziek is de naam van de Canadese drummer Harris Eisenstadt al wel bekend. De man heeft al de nodige boeiende platen afgeleverd, maar voegt nu een regelrecht meesterwerk aan zijn catalogus toe.

Zijn uitdagende composities lijken in de kern tamelijk helder en eenvoudig, maar worden door subtiele variaties en verstoringen ronduit enerverend. Luister bijvoorbeeld naar Additives waar een enkele, pakkende melodielijn die leidraad vormt voor een opwindend spel met klank en ritme. Het is een experimentele oefening die in verkeerde handen een draak van een stuk zou opleveren. Eisenstadt heeft hier echter de beschikking over het best denkbare koppel voor zijn muziek. Enerzijds Ellery Eskelin, de saxofonist met het indrukwekkend roestige geluid dat zoveel emotie tot uiting brengt, maar ook hevig geconcentreerd is, krachtig en fijnzinnig tegelijk. Dan daarnaast pianiste Angelica Sanchez, een musicus die ten onrechte wat in de luwte blijft, want haar eigen projecten zijn meer dan de moeite waard en hier is ze zonder twijfel weergaloos. Haar spel paart het robuuste aan het tedere, het speelse aan het strenge, het is weids en ver reikend, maar verliest nooit uit het oog waar het muzikaal gezien om draait.

Het is aanwezig en voert niet de boventoon. Met zo weinig zo veel zeggen; een geweldige plaat!

Mischa Andriessen Harris Eisenstadt (d), Angelica Sanchez (p), Ellery Eskelin (ts)

haar gevoel voor harmonie illustreren. In haar muziek en bij extensie het gehele trio zijn IJslandse verstilling en the art of the trio in de lijn van Evans en Jarrett verweven. Dat levert een uitgepuurd klankbeeld op, waar je snel van bevangen raakt en fascinerend in meegaat.

Gunnlaugs’ Distilled geeft pas na intens beluisteren de diepgevoelige muzikale laagjes vrij. Een trio om te volgen en hopelijk eens naar de lage landen uit te nodigen.

Bernard Lefèvre Sunna Gunnlaugs (p), Þorgrímur Jónsson (b), Scott McLemore (d)

Gilad Hekselman This just in Jazz Village/Harmonia Mundi 50:48

baar geluid. In opener Above doet Hekselman wat aan Kurt Rosenwinkel denken, en in het titelnummer zelfs aan Allan Holdsworth, en toch heeft hij echt wel een eigen gitaargeluid.

Hekselman schrijft ook sterke songs, inclusief melodieën met weerhaakjes. Ook zijn vorige platen kregen veel lof toegezwaaid, maar deze nieuwe betekent voor Hekselman ongetwijfeld een grote sprong vooruit. Met de prima bassist Joe Martin en Marcus Gilmore, zowat de meest besproken drummer van de jongste jaren, heeft Hekselman een toptrio. Bijkomende attractie is Mark Turner, die op drie nummers komt meespelen.

Peter De Backer Gilad Hekselman (g, synth), Joe Martin (b), Marcus Gilmore (d), Mark Turner (ts)

Allan Holdsworth Flat Tire, Music For a Non-Existing Movie Moonjune Records – 45:33

Tien jaar geleden streek de Israëlische gitarist Gilad Hekselman neer in New York. Sindsdien speelde hij niet alleen samen met mensen als Chris Potter of Jeff ‘Tain’ Watts, maar schaafde hij vooral zijn gitaarsound bij tot een uniek, herken-

Slechts heel in het begin van deze cd, een heruitgave van 2001, speelt Allan Holdsworth even elektrische gitaar. Wonderlijk toch hoe herkenbaar zijn klank is. Maar na twee minuten is de pret al over en moeten we het stellen met de synthaxe, een synthesizer die bediend wordt als een gitaar, waarmee Holdsworth niet alleen reguliere synthe-

Nieuw op cd/lp/dvd

Vocale oogst

Het was een tijd stil rond Bobby McFerrin, die nog altijd een van de meest unieke stemmen is, niet alleen in jazz. In zijn nieuwste album Spirit You All (Sony Music), opgedragen aan zijn vader (baritonzanger Robert McFerrin en het album Deep River), grijpt Bobby McFerrin terug naar de spirituals en geeft ze een frisse en intens warme interpretatie. Wie McFerrin ooit live meemaakte, weet hoe hij zijn publiek altijd vervoert en aanzet tot zingen, deel laat uitmaken van zijn belevenis. Met songs als Swing Low, I Shall Be Released, Whole World, …heb je weinig nodig om al snel mee koor te vormen met McFerrin en zijn geweldige muzikanten, o.a. Esperanza Spalding (bas en zang), Gil Goldstein (toetsen), Larry Grenadier (b), Ali Jackson (d), Larry Campbell (g).

Richard Bona is ook iemand die moeilijk in een vakje te plaatsen valt. Met Bonafied (Emarcy/ Universal Music) krijgen we die speciale mix van wereldmuziek en jazzy tunes. Voor enkele nummers met strijkers heeft Bona Gil Goldstein ingeschakeld.

Onder Lottchen vinden we in duo de Belgische Eva Buchmann (zang, ook lid van The Jacquelines) en de Zwitserse Sonja Huber (vib, marimba, bells, perc) met het album Traveling Birds (GLM Music). In de keuze van muziek laten ze zich inspireren door Jobim en Nascimento, Da Viola maar evengoed Camille en drie eigen nummers van Buchmann en eentje van Huber. Een fijngevoelige, dromerig speelse combinatie die misschien nog het best live te beleven valt. Ze wonnen alvast de eerste prijs op

het Crest Jazz Vocal concours (2011) in Frankrijk.

Op Gent Jazz veroverde Kat Edmonson in het project van Becca Stevens en het Conservatorium Gent heel veel harten met haar warme, frêle stem. Deze 29-jarige Texaanse zangeres maakt met dit tweede album Way Down Low (Okeh/Sony Music) haar droom waar als singersongwriter. Ze graaft diep in haar eigen wereld en past helemaal in de geest van de nieuwe generatie die zich weinig stoort aan het feit of het nu jazz is of niet.

Ibernice MacBean heeft in een paar seizoenen Fakkeltheater het publiek van Herman Van Hove veroverd. Met Little Black Curls - In A Movie State Of Mind zingt ze beroemde songs (But Not For Me, Moonriver, Makin’Whoopee, Blackbird…) die in al even beroemde films voorkwamen. De studio-opnames gebeurden met de pianisten Johan Clement of Jack van Poll die haar ook hebben begeleid in Jazz at The Fakkel. De ritmesectie bestaat uit Bart De Nolf (cb) en Marc Schenk (d), terwijl Gino Lattuca (t), Marty Townsend (g) en Paul Michiels (voc, harm) op sommige tracks de groep versterken. Een album dat lekker swingt in de beste jazztraditie.

Chet Baker overleed 15 jaar geleden in Amsterdam en daar zijn naast concerthommages ook speciale cd-uitgaven rond verschenen. Chet Baker Sings!

The American Years (19531958) is een compilatie op 2cd’s net verschenen bij Le Chant du Monde/Harmonia Mundi. Prima verzorgde uitgave met een stukje geschiedenis en toelichting bij de opnames.

Eliane Elias brengt een tribute to Chet Baker met I Thought About You (Concord Jazz/Universal Music) met Marc Johnson (b), Steve Cardenas (elg), Victor Lewis (d) of Rafael Barata (d) en als gasten Randy Brecker (t, bugel), Oscar Castro-Neves (g).

Elias speelt opnieuw al haar charmes uit.

Joe Barbieri (g, voc) moet niet onder doen met Chet Lives!

(Le Chant du Monde/Harmonia Mundi), waarin hij samen met Luca Aquino (t, bugel) en Antonio Fresa (p) de connecties van Chet Baker met Italië wil belichten.

Stacey Kent is gastzangeres op I Fall In Love So Easily.

Wie zich ook waagt aan Chet Baker, het zal altijd gevoelig liggen, want niemand komt ook maar in de buurt van wat Chet sings!

Bernard Lefèvre 2013/3

47

Nieuw op cd/lp/dvd sizerklanken tevoorschijn tovert, maar ook drums en nep-klarinetten.

En toch is dit overduidelijk een Holdsworth-werkstuk, getuige de grillige en zenuwachtige melodielijnen. Holdsworth bedacht de muziek als een soort soundtrack bij nietbestaande filmscènes.

Hardcore Holdsworth-fans zullen dit niet willen missen. Wie de virtuoze gitaar van Holdsworth nog moet ontdekken is beter af met bijvoorbeeld het briljante Road Games of het zeer rock-getinte Metal Fatigue.

Peter De Backer

Bob James (73) kennen we van de groep Fourplay. Als smooth jazz pianist zijn stukken van hem gesampled in de hiphopwereld. In 2006 ontving hij de George Benson Lifetime Achievement Award bij de Canadian Smooth Jazz Awards.

Easy listening op zijn best.

Bernard Lefèvre

Allan Holdsworth (synthaxe, elg), Dave Carpenter (b op twee stukken)

Lama + Chris Speed Lamaçal

Bob James & David Sanborn Quartette Humaine OKeh – 55:32 Met Double Vision scoorden James en Sanborn meer dan 25 jaar geleden een Grammy en nu vinden ze elkaar terug in een album opgedragen aan de overleden pianist Dave Brubeck. James tekent voor 4, Sanborn voor 3 nummers naast o.a. de jazzstandard My Old Flame. Het is een rustig, lyrisch album waarin de zangerige sax van Sanborn mooi tot zijn recht komt.

Bob James (p), David Sanborn (as, ss, sopranino sax), Steve Gadd (d), James Genus (b), Javier Díaz (perc op Deep In The Weeds)

Clean Feed – 54:07 De Nederlandse conservatoria hebben een grote aantrekkingskracht op studenten uit het buitenland. De drie leden van Lama komen uit Portugal en Canada, maar ontmoetten elkaar op het conservatorium in Rotterdam. Hun debuut-cd Oneiros verscheen op het kwaliteitslabel Clean Feed en bleek een verrassend volwassen plaat waarop de groep liet horen een heel eigen geluid te hebben.

De opvolger bevat opnamen van een concert op het Portalegre Jazz Fest waarbij het trio dankzij de toevoeging van de Amerikaanse rietblazer Chris Speed tijdelijk is

gegroeid tot een kwartet. Speeds breekbare geluid mixt opvallend goed met het speels tedere spel van Susana Santos Silva. In de zeven stukken is hoorbaar hoe goed de vier muzikanten naar elkaar luisteren en hoeveel empathie ze voor elkaars spel hebben. Het levert spannende muziek op met nu en dan een exotische klankkleur.

Het is een duidelijk experimentele cd geworden waarop het zoeken centraal staat. Hoewel het temperament totaal anders is, doet Albert Ayler zich daardoor als zeer verre referentie gelden, die kon ook zo mooi uit het niets een melodie opdiepen. Schaduwzijde van de durf die deze jonge groep aan de dag legt, is dat het debuut van Lama eigenzinniger klonk. Fijne plaat niettemin.

Mischa Andriessen Chris Speed (ts, kl) Susana Santos Silva (t, bugel), Gonçalo Almeida (b, effecten), Greg Smith (d, elektronika)

Made to Break Provoke Clean Feed – 62:55 Als er een jazzmuzikant te vinden is die aan de productiviteit van John Zorn kan tippen, dan wel Ken Vandermark. De saxofonist uit Chi-

cago is in ontelbare bands actief, vaak met een wat enigmatische naam, zoals hier Made to Break.

Deze band is bijzonder omdat de elektrische bas van Devin Hoff er een alternatief rockgevoel aan geeft, zeker in het eerste nummer, een stevige brok van bijna 24 minuten. Christoff Kurzmann kleurt de muziek bij met zijn computer, zoals Ikue Mori dat doet bij Zorn, maar hij houdt het sober. Tim Daisy laat uitgebreid horen wat voor een uitstekende drummer hij is.

Vandermark speelt hier ook vaak klarinet, maar maakt ongetwijfeld het meeste indruk op zijn tenorsax.

J A Z Z ZA 28.09 · 20.00 U · TWEEBRONNEN/AUDITORIUM

YVES PEETERS GROUP EN JOOP PAREYN jazz meets americana, blues & Afrika | i.h.k.v. 20 jaar JazzLab Series

ZO 20.10 · 20.00 U · 30CC/SCHOUWBURG

PHRONESIS - PITCH BLACK

aanstekelijke thema’s, krachtige composities en prikkelende grooves … geheel in het donker!

WO 23.10 & WO 27.11 · 20.30 U · 30CC/MINNEPOORT

JAZZ ’N’ WORDS [ GRATIS ]

stromende woorden en sprekende muziek van jong talent en gevestigde waarden

© Jos L Knaepen

DO 19.12 · 20.00 U · 30CC/SCHOUWBURG

TRILOK GURTU, TUUR FLORIZOONE & BAND nu al memorabele encounter tussen tabla-grootmeester en Belgisch toptrio

WWW.30CC.BE - 016 300 900 - 30CC/TICKETBALIE, DIESTSESTRAAT 49, LEUVEN 48

2013/3

De drie lang uitgesponnen stukken zijn opgenomen tijdens een concert in Lissabon, ter ere van het tienjarig bestaan van Clean Feed, zonder twijfel het boeiendste label van de avant-gardescene.

Peter De Backer Ken Vandermark (rieten), Devin Hoff (elb), Christoff Kurzmann (loops), Tim Daisy (d)

Rob Mazurek The Space between Delmark/Music&Words cd+dvd 40:00+40:00 Rob Mazurek is niet alleen een boeiende avant-gardemuzikant maar ook een kunstschilder en visueel kunstenaar. Samen met video kunstenares Marianne M. Kim creëerde hij deze bevreemdende video. Centraal staat ‘de ruimte’ die er altijd is tussen twee mensen, tussen begin en einde, tussen akoestisch en elektrisch.

Kim en Mazurek symboliseren die door links en rechts van het videoscherm te bewegen, met tussen hen in een breed vlak waarop heel bizarre beelden verschijnen, inclusief schilderijen van Mazurek.

De soundtrack die de beelden begeleidt wordt overheerst door spacy elektronica, geluidseffecten en samplers. Tussendoor klinkt Mazureks kornet, en hier en daar duikt de fluit van Nicole Mitchell op, of wat schaarse pianoklanken.

Het resultaat is een video- en klankinstallatie die niet zou misstaan in het SMAK. Peter De Backer Rob Mazurek (kornet, elektronica, tekst), Marianne M. Kim (video, dans), Todd Carter (geluidsmanipulatie), Damon Locks (stem, elektronica), Nicole Mitchell (fl), Matt Bauder (elektronica), Jeff Kowalski (p), Cariie Biolo (perc), Mauricio Takara (el cavaquinho), Guilherme Granado (sampler), Johne Herndon (d)

Nieuw op cd/lp/dvd Joe McPhee Sonic Elements

John Medeski A Different Time

Ben Monder Hydra

Clean Feed – 41:46

OKeh – 41:33

Sunnyside Records – 78:23

Dat Joe McPhee een eerbetoon brengt aan Don Cherry en Ornette Coleman hoeft niet te verbazen.

McPhee (73) is al meer dan veertig jaar een van de markantste figuren van de freejazzscene, een van de weinigen die zowel trompet als saxofoon speelt.

Op deze cd eert hij de avontuurlijke geest van Cherry en Coleman, zonder duidelijke verwijzingen naar hun muziek. In het aan Cherry opgedragen stuk speelt McPhee pocket trumpet, maar hij doet dat helemaal anders dan Cherry. McPhee verkent hier de sonoriteit van de trompet in zakformaat, van volledige stilte over zacht gefluister tot korte uithalen.

En in Episode Two eert McPhee Ornette Coleman in een lang uitgesponnen stuk voor altsaxofoon, waarin het hele register van het instrument wordt in de verf gezet en McPhee veel meer aan Albert Ayler doet denken dan aan Coleman.

Peter De Backer

“And now for something completely different” moet John Medeski gedacht hebben nadat hij met Medeski Martin & Wood uitgroeide tot een van de toonaangevende groepen uit de jamband scene in Amerika.

A DifferentTime is een stijloefening in spaarzaamheid. Alsof de pianist een heilige schrik heeft om toch maar een noot teveel te spelen.

Het gevoelige touché is kenmerkend voor het spelen op een authentieke Gaveau-piano.

Pure melancholie zoals regendruppels die in slow motion tegen het raam naar beneden rollen. Ideaal om te beluisteren laat op de avond nadat alle sociale verplichtingen achter de rug zijn, schrijft Medeski in de hoestekst. En hij kan het weten natuurlijk.

Georges Tonla Briquet

Joe McPhee (pocket t, as)

John Medeski (p)

Als zelfs Pat Metheny Ben Monder een origineel gitarist noemt, dan moet er toch iets van aan zijn. Monder maakte in ieder geval al indruk als sideman bij Paul Motian, Tony Malaby, Guillermo Klein of Maria Schneider, en ook met zijn vrij schaarse opnames onder eigen naam.

Daarop gebruikt hij vaak de woordenloze vocalen van Theo Bleckmann, en dat is ook hier het geval, zodat deze cd erg doet denken aan Oceana, die al van 2005 dateert. Het epische titelstuk, liefst 24 minuten lang, is een perfecte illustratie van de esthetiek van Monder: de stem

van Bleckmann die de muziek een etherische sfeer geeft, Monder die start met vrij avant-garde gitaarspel, zelfs met een folky inslag, en zichzelf na een lange aanloop van vijf minuten begeleidt met een vette elektrische klank die nog het meest aan Allan Holdsworth doet denken. Heel af en toe durft Monder zelfs zwaar te gaan rocken, zoals in het opvallende Tredecadrome.

Bleckmann is alomtegenwoordig (al komen ook nog twee zangeressen langs) en zijn zangstem (die door multitracking een zeer galmende klank meekrijgt) bepaalt even sterk de kleur van deze muziek als de gitaar van Monder.

Het resultaat valt nog het best te omschrijven als etherische ambientjazz met Americana-toetsen.

Met John Patitucci en Skuli Sverisson heeft Monder twee superbassisten aan boord, maar zij houden het opvallend sober.

Peter De Backer Ben Monder (g), Theo Bleckmann, Gian Slater, Martha Cluver (voc), John Patitucci, Skuli Sverrisson (b), Ted Poor (d)

Chris Morrissey North Hero Sunnyside Records – 44:18

Geboren in Minnesota verhuisde bassist Morrissey naar New York waar hij bevriend raakte met drummer Mark Guiliana, pianist Aaron Parks en er ook uit Minnesota een jeugdvriend, saxofonist Mike Lewis, trof. Drummer Dave King (Bad Plus en Happy Apple) kwam als producer assisteren.

Morrissey laat horen dat hij een begaafd componist is. Het spelplezier is er, de tunes zijn heel meeslepend, goed onderbouwd met stevige beats en swingend.

Dit is hoogst aangename moderne jazz. Schitterende interacties van Lewis en Guiliana, mooie lyrische toetsen van Parks, en een

Origin Special Het label uit Seattle bracht recent een aantal interessante nieuwigheden uit.

Gitarist Corey Christiansen begeeft zich op Lone Prairie in de wijde wereld van western en Americana aan de hand van traditionals, twee eigen composities en twee covers (waaronder Il Grande Massacro van Ennio Morricone).

Geen puur filmische sfeerscheppingen à la Ry Cooder (met uitzondering van de afsluitingstrack) maar eerder scherp afgetekende verhalen in een stijl die het midden houdt tussen deze van Bill Frisell, John Scofield en Philip Catherine.

De combinatie met twee toetsenisten leidt her en der tot adembenemende vergezichten.

Als dank en eerbetoon aan een aantal bevriende muzikanten schreef de naar Denemarken uitgeweken New Yorker Marc Bernstein (bkl, ss, as) acht nieuwe nummers om samen met hen op te nemen. Jacob Anderskov (p), Jonas Westergaard (b), Rakalam Bob Moses (d) en vocaliste Sinne Eeg aanvaardden met veel plezier de uitnodiging. Op Hymn For Life nemen ze de luisteraar mee op een trektocht door vaalgrijze landschappen zoals afgebeeld op de hoes. Ze creëren een natuurgebonden monochroom palet aan de hand van uitgezuiverde abstracties en variaties op een welbepaald picturaal thema. Dit gegeven wordt slechts een paar maal verstoord door een

meanderende saxofoon die diepe groeven trekt in dit voor het overige uiterst rustgevende decor.

Trompettist Brad Goode blijkt op zijn nieuwste cd Chicago Red een enorme fan te zijn van Miles Davis en diens kwintet waarmee hij eind jaren zestig tourde. Goode kan beroep doen op Bill Kopper (g, sitar), Jeff Jenkins (p, toetsen), Bijoux Barbosa (b), Paa Kow (d) en Rony Barrak (darbouka, rik). Funky grooves worden tegen hoge snelheid aan elkaar gelast. Met een uiterst persoonlijke versie van de W.C.Handy klassieker St. Louis Blues door de combinatie van trompet met sourdine, sitar en darbouka.

Saxofonist-klarinettist Geof Brad-

field is een groot bewonderaar van Melba Liston. Toen hij de subsidies vast kreeg voor een eigen project, pende hij een suite als ode aan Liston en vormde hij voor de opname een septet met daarin drie blazers, een gitarist, een pianist en de traditionele ritmesectie van bas en drums. Bradfield refereert naar de verschillende periodes en muzikanten die een rol speelden in Liston haar carrière, gaande van Dizzy Gillespie’s bigband tot Randy Weston (aan wie de cd gedeeltelijk mee is opgedragen) en haar Stax/ Motown connectie. Melba! bevat degelijk vakwerk, sterke solomomenten en een aantal ingenieus uitgewerkte passages, allemaal stijlvol gebracht.

Componist Anthony Branker schreef met Uppity een aanklacht tegen de nog steeds harde realiteit van racisme tegenover Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten. Hij nam de muzikale leiding op zich en liet de zes composities uitvoeren door het sextet Word Play, klassemuzikanten met in hun midden o.a.

Ralph Bowen (ts) en Andy Hunter (tb, toetsen). Funk, soul, blues en swing raken op avontuurlijke wijze verstrengeld met de gedreven jazz van een combo waarbij de blazers de toon aangeven. Een manifest zonder woorden maar wel met sterke impact.

Georges Tonla Briquet

2013/3

49

Nieuw op cd/lp/dvd uitstekende drive van Morrissey.

Aan het eind komt het rockgehalte van Morrissey om de hoek kijken (Electric Blanket), wat aanleunt bij zijn project Taurus.

Googelen maar om de man beter te leren kennen.

Bernard Lefèvre Chris Morrissey (b), Mike Lewis (sax), Aaron Parks (p), Mark Guiliana (d)

Nordmann Nordmann Eigen beheer – 31:00 Het titelloze debuut van de groep die vorig jaar de Muziekmozaïek jazzwedstrijd op de Gentse Feesten en Storm!-contest in Oostende won. Gitarist Edmund Lauret componeerde alle stukken op één na van Mattias De Craene (Kasbah). De improvisaties zijn sterk gedreven door grooves en jazz in een brede context. Een groep die duidelijk gedreven en geïnspireerd musiceert en nog heel wat in zijn mars heeft. Het hoesje en de titels achterop zijn voer voor puzzelaars.

Bernard Lefèvre Mattias De Craene (ts), Edmund Lauret (g), Dries Geusens (elb), Elias Devoldere (d, perc)

On Dog Part I – Sloeback ILK Music – 46:29

(Italië) omdat het uitzonderlijk goed klikte tussen de muzikanten.

De twee schijfjes zijn er het resultaat van. Het beluisteren van deze twee cd’s wordt een muzikaal snoepreisje indien je oor hebt voor het spel met contrapunt en polyfonie (dat continu aanwezig is in de pen van Bigoni – die tekende voor de meeste nummers – en van Solborg), al is dat niet altijd evident. Het feit dat de drie blazers de ‘melodische lijn’ dragen en dat Solborg als gitarist eigenlijk weinig te horen is, is op zichzelf al merkwaardig. Belangrijk is vooral dat deze avant-gardemuziek één collectieve muzikale entiteit vormt, d.w.z. dat er geen solo op solo gestapeld wordt. De vijf muzikanten werken samen aan één samengesmolten klankgeheel. In die zin zijn dit twee merkwaardige cd’s, balancerend tussen rock en free-invloeden, met een atonaal randje. Beluisteren én genieten vraagt een geoefend oor. Maar de componisten én de muzikanten opereren duidelijk op een erg hoog niveau. Sloeback bevat eerder het meer dynamische materiaal, daar waar White Horse meer een lyrische stem voert. Voor de liefhebbers en de fijnproevers van het genre!

Marc Van de Walle Pierro Bittolo Bon (as, bk, f), Francesco Bigoni (ts, k), Beppe Scardino (bs, bk), Mark Solberg (el en ac g, moog), Marc Lohr (d en electronics)

Quat Live at Hasselt NoBusiness – 59:08

Part II – White Horse Y La Rumba ILK Music – 46:29

On Dog begon in 2012 in Italië, toen Bigoni en Solborg twee trio’s met elkaar lieten musiceren/communiceren, en er een workshop aan koppelden. Er werd een concert gegeven in Massa Lombarda 50

2013/3

Sinds Jazz Middelheim 2011 weten we tot wat Els Vandeweyer in staat is. Ze schitterde toen in een band vol freejazzgrootheden als Fred Van Hove, Evan Parker, Peter Brötzmann en Ken Vandermark. Tussen mannen die haar grootvader konden zijn, bracht de vibrafoniste een fris geluid in een set die vooral klonk als freejazz uit de oude doos.

Het Quat kwartet klinkt op de registratie van dit concert in Hasselt veel hedendaagser. Pianist Fred Van Hove, hier ook even op accordeon te horen, speelt met de twee uitstekende drummers Paul Lovens en Martin Blume, waartussen Vandeweyer dartel en speels te keer mag gaan. Van Hove (76), een van de wegbereiders van de Europese improvisatiescene, houdt de regie wel stevig in handen, hier en daar plaagstootjes uitdelend, soms met lyrische krulletjes, soms met bruuske uitha-

len, en Vandeweyer aanporrend tot spitse interrupties. Terwijl de twee drummers de muziek aan de praat houden met de meest wonderlijke, maar opvallend sobere percussieklanken.

Peter De Backer Fred Van Hove (p, acc), Els Vandeweyer (vib), Paul Lovens (perc), Martin Blume (perc)

Ivan Paduart Ibiza Mons Records – 42:16

een New Yorkse studio met de opnames begonnen. En toch klinken ze als een band die al jaren samenspeelt, op zo’n hoog niveau ligt de interactie. De meeste stukken zijn geïmproviseerd, en pianiste Kris Davis illustreert uitgebreid dat ze eenzelfde esthetiek huldigt als Paul Bley of Andrew Hill. Drummer Andrew Cyrille is op zijn 73ste nog altijd onderschat, terwijl zijn drumspel toch op een zelfde niveau staat als dat van Ed Blackwell of Billy Higgins.

Dat dit trio een stuk van Monk (Gallop’s Gallop) covert, zal niet verbazen. Maar ook Keith Jarretts Prayer krijgt een sobere bewerking. Een intiem hoogtepunt op deze uitstekende cd.

Peter De Backer Eric Revis (b), Kris Davis (p), Andrew Cyrille (d)

Paduarts naam prijkt alleen op de cover, al is het een trio-opname.

En wel met Philippe Aerts en Hans van Oosterhout, die hij al 25 jaar lang kent en waarmee hij nog verschillende albums opnam.

Zoals je ook in het interview in deze editie leest, wil Ivan Paduart voor alles het hart raken door in zijn composities mooie melodische lijnen te combineren met complexe harmonieën. Alle nummers zijn van Paduarts hand met enkele (Crush, Forbidden Love) die al vertrouwd in de oren klinken. De fraaie interactie en het intens muzikaal spelplezier maken van Ibiza een voortreffelijk album.

Bernard Lefèvre Ivan Paduart (p), Philippe Aerts (cb), Hans van Oosterhout (d)

Eric Revis City of Asylum Clean Feed – 59:11

Eric Revis speelt uitstekend straightahead-jazz, weten we dankzij zijn werk bij Branford Marsalis. Maar meer en meer speelt Revis ook avant-garde, en hij doet dat prima, dat onderstreept deze cd bij het onvolprezen Portugese label Clean Feed.

De drie muzikanten hadden elkaar nooit eerder ontmoet toen ze in

Frank Rosaly Cicada Music Delmark/Music&Words – 52:38 Drummer Frank Rosaly is een bezige bij op de Chicago-scene (onder andere bij Nicole Mitchell) en komt nu met zijn eerste cd onder eigen naam. Rosaly pende alle nummers zelf. Hij speelt hier niet alleen drums, maar kleurt hier en daar bij met elektronica en is op het mooi ingetogen slotnummer zelfs op piano te horen.

Tussen lang uitgesponnen stukken door, allemaal geschreven als soundtrack voor een film over oud ijzerverzamelaars in Chicago, laat Rosaly boeiende korte percussiestukken horen. De muziek is avantgardejazz van de meer toegankelijke soort, al schuwt Rosaly geen moeilijke passages, zoals in het zeer lang uitgesponnen Typohile/

Ayako Shirasaki Piano Trio Some Other Time Jan Matthies Records – 59:00 Deze cd bevat drie composities van Shirasaki, maar er wordt ook uit het Amerikaanse repertoirevaatje getapt: Bernstein, Rollins, Kern, Ellington. Daarbij komt nog origineel traditioneel Japans werk. Maar het maakt allemaal niet uit voor deze uiterst getalenteerde pianiste, haar bassiste en drummer: elke track is een pareltje. Shirasaki’s toonvorming is vol en krachtig en ze boetseert elk nummer naar eigen hand op een zéér knappe wijze. Melodie (prachtige fiorituren), aanslag, finesse, alles valt altijd netjes samen in een quasi perfecte plooi. Het ontbreekt deze dame duidelijk niet aan techniek en snelheid, maar daar moet ze het eigenlijk niet direct van hebben. Het zijn de bewerkingen en de eigenheid door het persoonlijke toucher die van de hele cd een unicum maken. Subtiele lyriek en sensibiliteit, kracht en dynamiek, plus alle grijs/kleurwaarden ertussen: haar pianospel hééft het. Sony Rollins’ Oleo krijgt (krachtig) nieuw leven ingeblazen. April in Paris (Vernon Duke) barst van de energie. In Gershwin’s My Man’s Gone hoor je plots nieuwe accenten door het mooie arrangement (It Ain’t Necessarily So krijgt een paar knipogen). En vergeten we vooral haar eigen werk niet dat echt wel maturiteit ademt.

Ritmewisselingen, walking bass en haar knappe improvisaties brengen je van de ene verrassing naar de andere.

Bassiste Ueda ondersteunt ritmisch en melodisch erg zuinig maar zeer functioneel. De drummer houdt het eerder meesterlijk bescheiden (“In die Beschränkung…” weet je wel) en weet telkens de drive in elke tune te houden. Dit is een schitterende cd van een fantastische pianiste (in dit geval in een prachtig samenwerkende line-up). Haar vorige cd was al een schot in de roos, en ze houdt dat niveau moeiteloos aan. Dat ze nu al tot de wereldklasse gerekend wordt is niet verwonderlijk!

Marc Van de Walle Ayako Shirasaki (p), Noriko Ueda (b), Quincy Davis (d)

Nieuw op cd/lp/dvd Apples, waarin drie klarinetten een uitgebreide discussie aangaan, alvorens de compositie mooi op haar pootjes valt. Cicada Music is een boeiende illustratie van wat de Chicago-jazzscene te bieden heeft.

Peter De Backer Frank Rosaly (d, perc, p, elec), James Falzone (kl), Jaso Stein (bkl), Keefe Jackson (ts, bkl, cbkl), Jason Adsiewicz (vib), Jason Roebke (b)

Florian Ross Big Company Ties & Loose Ends FMW – 67:32 Bij het opruimen van zijn computer kwam de Duitse pianist/componist Florian Ross de nodige stukken voor grote bezettingen tegen. Een aantal daarvan is op Ties & Loose Ends verzameld tezamen met composities van Ravel en Moessorgski en de standard My Foolish Heart van Victor Young. Opvallend is de opgewekte sfeer die uit Ross’ werk spreekt. Hij schrijft sprankelende melodieën waarbij de blazers klinken als opklaringen in donker weer. Zoals de keuze van de klassieke stukken al verraadt, heeft Ross’ muziek iets romantisch en iets impressionistisch. Ondanks zeventien man personeel klinkt de groep aangenaam licht en los. Er wordt strak maar speels gemusiceerd, met nu en dan sterk solowerk. Gitarist Brämsig is prominent aanwezig, soms overrompelend geestig en avontuurlijk, soms wat te druk. Bij alle zorg die er aan klankkleuren en harmonieën is besteed, is het wat teleurstellend dat de productie minder nauwkeurig is. De drums zijn zo droog opgenomen dat ze onprettig afsteken en in de blaaspartijen gaat op deze manier de nodige nuance verloren.

Dat is hoe dan ook slechts een kleine smet.

Mischa Andriessen Frank Vaganée, Christoph Möckel, Stefan Schmid,Wolgang Fuhr, Marcus Bartelt (saxofoons), Jan Schneider, Volker Deglmann, Menzel Mutzke, Matthias Bergmann (trompetten), Klaus Heidenreich, Peter Schwatlo, Felix Fromm, Ingo Lahme (trombones), Philip Brämswig (g), Lucas Leidinger (p), Dietmar Fuhr (b) Fabian Arends (d)

John Scofield Überjam deux Emarcy/Universal Music – 59:89 Zo’n elf jaar geleden nam Scofield de eerste Überjam op en in diezelfde funky stijl brengt hij deze uit, waarbij John Medeski wel een toegevoegde waarde vormt. Die

Made in Finland In tegenstelling tot bij de vorige lading nieuwe releases (editie maart 2013) zit er nu een aantal nieuwigheden tussen waarin elektronica en aanverwante effecten een belangrijke rol spelen. Eerste in de rij is Arrival (ECD) van Slo Motive, een trio gevormd door zangeres Sanni Orasmaa (met New York als losvaste uitvalsbasis), Kari Ikonen (p, syn, duimpiano) en percussionist en samplerwizard Abdissa Assefa (Jimi Tenor, RinneRadio, Wimme). Negen atmosferische verhaaltjes in het verlengde van wat Lynn Cassiers doet en dat met een Laurie Anderson-touch.

Orasmaas stem is zeer elastisch en houdt het midden tussen deze van Norma Winstone, Sheila Jordan en Cassandra Wilson. Ook voor fans van Sidsel Endresen.

Een topper in de categorie jazz & beyond.

Met een draai van 180° komen we uit bij The Stockholm Jazz Orchestra en de bigbandwereld van componist-arrangeurpianist-drummer Jukkis Uotila.

Bij KSJazz verscheen een cd met acht nummers van deze Finse componist uitgevoerd door de Zweedse bigband waar hij zo een twee decennia deel van uitmaakte. Een wervelend luisterspektakel met heel wat sterke solisten. Volledig in de stijl van Thad Jones-Mel Lewis, Gil Evans en Bob Brookmeyer maar toch met net dat tikkeltje extra pit en schwung.

Pianist Joonas Haavisto (UMO Jazz Orchestra) brengt op Micro To Macro (Fredriksson Music) degelijke en stijlvolle triojazz zonder veel verrassingen. Hij leverde al de composities en haalde hiervoor zijn inspiratie bij de extreme natuurwetten die de minuscule atomen binden aan het onmetelijke universum. Geen spacy mijmeringen maar een continue en evenwichtige wisselwerking tussen lyrische passages en licht stuwende dynamiek. De platen van Bill Evans en Fred Hersch zullen ongetwijfeld tot zijn lievelingswerken behoren. Een kort (35:49) maar fijn schijfje.

Een ander pianotrio dat we warmer aanbevelen is het Kari Ikonen Trio. Ikonen (UMO Jazz Orchestra, Slo Motive) vertoeft in het gezelschap van Ara Yaralyan

(b) en Markku Ounaskari (d). De drie kennen hun klassiekers uit het genre en blikken weliswaar sluiks terug naar het verleden maar Bright (Ozella) klinkt vooral ook heel hedendaags. Van Bill Evans-harmonieën via Coltranes Giant Steps belanden we zo in de huidige Scandinavische jazzscene waar een hoekige aanpak en donkere tinten de sfeer bepalen.

Soutu (Lumpeela Julkaisut) van Rakka is een aanrader voor liefhebbers van souljazz die tevens fan zijn van Dave Brubeck. Een vuurwerk van meeslepende melodieën en exotische ritmen tussen Caravan en Take Five. Bevat zelfs een knipoog naar zydeco.

Alles wordt gepresenteerd met perfect ingebouwde solomomenten en klinkt daardoor zeer toegankelijk voor een breed publiek zonder aan waarde te verliezen.

Dit kwintet wordt gevormd door muzikanten die al een twintigtal jaren meedraaien in de Finse scene. Met o.a. saxofonist Masa Orpana en bassist Ville Rauhala.

Wie veeleisender is, raden we met stip Rubidium (TUM) van Verneri Pohjola & Black Motor aan. Vooral saxofonisten en trompettisten hebben hier een hele kluif aan. Trompettist Pohjola (schitterend tijdens Brosella met het UMO Jazz Orchestra) en Sami Sippola (ts, ss) trekken werkelijk alle registers open. Op een of andere manier slagen ze erin een web te ontspinnen dat reikt van bebop en free tot New Orleans en Ennio Morricone. Opmerkelijk is dat ze geen enkele referentie rechtstreeks citeren maar dit telkens doen met door hen omlijnde tinten en fraseringen. Indrukwekkend is tevens de rol van contrabassist Ville Rauhala die zowel ritmisch als melodisch de echte ruggengraat vormt van de hele cd. Drummer Simo Laihonen sluit daarbij naadloos aan. Een brok pure dynamiet met ten gepaste tijde wat ademruimte. De link met de improscene in Tampere is overduidelijk. Luister eens naar Song Of India (van Rimsky-Korsakov en indertijd al opgenomen door o.a.

Bix Beiderbecke en Ted Heath) en je begrijpt wat we bedoelen.

De Finse Mâäk als het ware. Met twee leden die ook musiceren bij Rakka. Voor adepten van Albert Ayler en Coltrane.

Eveneens voor saxofonisten en liefhebbers van moderne jazz is Meeting Point (Texicalli) van Manuel Dunkel United & Proton String Quartet. Dunkel (ts, ss) en zijn kwartet flirten op inventieve wijze met een strijkerskwartet zonder in de valkuil van third stream te vervallen. Met net iets meer focus dan wat Joshua Redman op zijn nieuwste Walking Shadows doet. Vooral opvallend is hoe Dunkel zich overal doorheen slingert en zo voor de rode draad zorgt.

Nog sterker is Like A River (eigen beheer) van Kokko Quartet.

Een frisse en perfect gedoseerde dynamiek, boeiende kanttekeningen, aansluitende solomomenten en gelaagde composities vormen de sterke troeven. Half verdoken psychedelica en rock-‘n-roll worden gekoppeld aan de moderne jazztraditie. Kokko Quartet gaat verder waar The Bad Plus stopt.

Revelatie!

Gitaarfreaks en saxofoonvrijbuiters storten zich op Out To Lynch (TUM) van Kalle Kalima & K-18. De Finse stergitarist bewijst meteen dat inventiviteit en complexiteit perfect rijmen op

boeiend en intrigerend. Dat hij muzikanten aan zijn zijde heeft als Mikko Innanen (as, bs, fl, perc), Veli Kujala (acc, perc) en Teppo Hauta-aho (cb, perc) helpt natuurlijk. Vooral de interventies op kwarttoon-accordeon zorgen voor verrassende ontwrichtingen. Even intrigerend, donker en gelaagd als de films van David Lynch waar deze cd een ode aan is. Op het toxische snijpunt van improvisatie en avant-garde uitgewerkt met een cut-up techniek à la William S. Burroughs. Wie John Zorn en Elliott Sharp apprecieert, moet dit zeker beluisteren.

Zoals steeds bij TUM in digipackuitvoering met een uitgebreid boekje erbij.

Buitenbeentje in het hele pakket is Um Jepa (Fiasko) van het duo Kahden Miehen Galaksi. Joonas Riippa (d, perc, g) en Seppo Kantonen (hamB3, mellotron, syn) vergasten de luisteraar op een tsunami van Hammond-grooves.

Denk aan een psychedelische mix van Emerson, Lake & Palmer, Medeski Martin & Wood en Jimi Hendrix. Strikt voor liefhebbers.

Georges Tonla Briquet

2013/3

51

Nieuw op cd/lp/dvd

Megasoundrecords Megasoundrecords is een Italiaans label met Rome als uitvalsbasis. De focus ligt op het zwaardere werk. In onderstaande releases betekent dat een stevige mix van rock, fusion, prog en jazz. Hierbij alvast een aantal nieuwigheden die aandacht verdienen.

Tubax - Il Mondo Stava Finendo Een traditioneel trio van bas, drums en gitaar dat grossiert in keiharde gitaarrock met een progrockkleurtje en de nodige electro-effecten maar zonder het clichétrucje van nodeloze decibeloverlast. De sciencefictionhoes weerspiegelt perfect de inhoud. De drie scheppen orde in een apocalyptische chaos. Zelf omschrijven ze het als electroprogfunk. Tussen Zappa, Primus en Othin Spake.

Tribraco - Glue Met twee gitaren, drums en bas doorkruist dit viertal de jachtvelden van rock, jazz en prog. Stevig maar degelijk afgelijnd en spannend genoeg met juist getimede rustpunten. Virtuoze avant-rockprogfusion van het goede soort met een hedendaagse sound door het spaarzaam aanwenden van loops en effecten. Ze gaan verder waar Mahavishnu Orchestra indertijd stopte.

Neo - Neoclassico Een van de meest jazz gerelateerde releases uit deze reeks is Neoclassico van Neo. Het bouwpakket van dit trio bestaat uit sax, gitaar en drums.

Hiermee knutselden ze op hyperkinetische wijze een programma voor gevorderden in elkaar. Continue spitsvondigheden worden razendsnel achter elkaar uitgevoerd. De heren deinzen er zelfs niet voor terug om flarden Bach in hun werkstuk te verweven. Het geheel werd opgenomen en gemixed door niemand minder dan Steve Albini (Nirvana, Mogwai, The Ex). Voor fans van John Zorn en Lucas Niggli, bijvoorbeeld.

Nohaybandatrio - Nohaybandatrio In het verlengde hiervan is er Nohaybandatrio van het gelijknamige trio. Gitarist-bassist, drummer en saxofonist voeren een frontale aanval uit maar ze hebben duidelijk een visie en een strategisch plan.

Hoekige progjazzcore met felle contrasten en verrassende koerswijzigingen.

AY! - Sanba Tenslotte is er nog Sanba van het trio AY!. Centrale spilfiguur is de Italiaanse saxofonist Daniele Martini die al jaren in Brussel verblijft en daar in de alternatieve scene een stevige reputatie opbouwde.

Samen met twee Romeinse kompanen (bassist Fabiano Marcucci en drummer Marco Di Gasbarro) stelt hij een evenwichtsoefening voor tussen jazz en rock. Gewaagd en uiterst vinnig, typerend voor een jonge garde die vakjes verafschuwt en gretig ontleent aan diverse stijlen. Met gastrolletjes van o.a. Lynn Cassiers, Anja Kowalski en Joao Lobo. Voor fans van FES en Too Noisy Fish.

Georges Tonla Briquet www.megasoundrecords.com

52

2013/3

brengt in de soms nogal makkelijk voortkabbelende tunes extra vaart in. Misschien niet echt de plaat waar we van Scofield op zaten te wachten. Vorige opnames met Medeski, Martin & Wood hadden toch dat ietsje meer. Op Jazz Middelheim was Scofield met zijn trio overigens echt wel top!

Bernard Lefèvre John Scofield (g), Avi Bortnick (g, samples), Andy Hess (b), Adam Deitch (d) of Louis Cato (d), gast: John Medeski (org,Wurlitzer & Mellotron)

Susana Santos Silva/ Torbjörn Zetterberg Almost Tomorrow Clean Feed – 42:90 De Portugese trompettiste Susana Santos Silva vind je nog terug bij Lama en speelde nog in ons land (in Vrijstaat O) samen met het Forellenkwintet dat ze samen met De Beren Gieren bracht. In deze ontmoeting met de Zweedse bassist Zetterberg tasten ze elkaar af in een vrije improvisatie. Soms intimistisch, dan weer open en ruw, donker en mysterieus, alsof je in een labyrint bent

beland. De uitweg is oren open en ogen toe.

Bernard Lefèvre Susana Santos Silva (t, bugel), Torbjörn Zetterberg (b)

Trespass Trio + Joe McPhee Human Encore Clean Feed – 70:28 Onder het talrijke aanbod van de huidige jazz-cd’s en downloads zit nu-jazz, revival, nieuwe impromuziek en de oude avant-garde, die tonaliteit vermengt met abstractere vormen. Dit trio behoort tot de laatste groep en Joe McPhee’s aanwezigheid is een bevestiging.

Elke inspanning bestaat op zichzelf, maar als we de vergelijking trekken met andere recente releases van vrije impro, mist dit album toch wel de grote sprankel. De opbouw komt wat zeurderig over en het geheel klinkt erg pessimistisch met titels als A Dessert On Fire, A Forest of Bruder Beda Ist Nicht Mehr.

Chris Joris Joe McPhee (ts, pt), Martin Küchen (as, bs), Per Zanussi (cb), Raymond Strid (d)

Trio 3 (Reggie Workman/ Oliver Lake/Andrew Cyrille) + Jason Moran Refraction - Breakin’Glass Intakt Records – 62:29 De samenwerking tussen Jason Moran en dit veteranentrio gaat verder dan samenspel, want het album opent al meteen met een Morancompositie waarop Oliver Lake een tekst schreef, die hij dan ook zelf scandeert in een stijl die herinnert aan Amiri Baraka (LeRoy Jones) of The Last Poets. Zo horen we op het einde van de sessie Andrew Cyrille eveneens zijn stem verheffen in eigen werk. De composities van alle trio-leden en Jason Moran zijn verbazend goed op mekaar afgestemd en vormen een homogeen palet. Deze urbane muziek is glashelder en stout, uiterst assertief en krachtig zonder schreeuwerigheid, zoals we die kennen van Reggie Workman in combinatie met deze kompanen.

Tenandere, het Workman-thema Summit Conference figureert in het programma. Moran’s pianospel bijt subliem van zich af en het ensemble bezit, mede door de sterke keuze van de stukken, een hechte groepssound. Gesyncopeerde passages in rubato en swing wisselen met de erfenis van de vroegere avant-garde. Een cd die veel vertelt en beter wordt bij herhaalde beluistering. Deze zwarte New York-klanken doen het nog steeds uitstekend. Iedereen speelt zeer geïnspireerd.

Chris Joris Reggie Workman (cb), Oliver Lake (as, ss, voice), Andrew Cyrille (d, voice), Jason Moran (p)

2013/3

53

Nieuw op cd/lp/dvd Chucho Valdés & The Afro-Cuban Messengers Border-Free JazzVillage/Harmonia Mundi – 70:51

aan Chucho’s Cubaanse recept van ingrediënten uit de Cu-Bop, de Yoruba-ritmes, de liefde voor de klassieke pianomuziek van zijn ouders en lyrische virtuositeit.

Chris Joris Chucho Valdés (p), Reinaldo Melián Alvarez (t), Dreiser Durruthy Bombalé (batá, voc), Rodney Barreto Illarza (d, voc), Ángel Gastón Joya Perellada (cb, voc), Yaroldy Abreu Robles (perc, voc), gast: Branford Marsalis (ts, ss)

Chucho Valdés componeert en speelt sowieso in een zeer barokke, romantische en uitgelaten stijl. Voeg daar de typische AfroCubaanse percussie en ritme-taal aan toe en je hoort het alomgekende concept. Een mooi gegeven bij dit laatste is de aanwezigheid van de rituele Batá-trommen in de ritme-sectie: dat maakt dat deze band zich onderscheidt van andere latin-jazz-initiatieven en roept de stem der voorvaderen op in een evocatie van Cuba’s geschiedenis.

Daar gaat het bij Chucho Valdés om. Branford Marsalis soleert als gast op drie tracks. Voor het overige blijft deze muziek zeer trouw

Clemens van der Feen 4tet 14PM Flegellum Record/Harmonia Mundi 37:39

Op zijn vorige cd speelde Clemens Van der Feen elektrische

bas met een klankkleur die aan Jaco Pastorius deed denken.

Deze cd is helemaal anders, alleen al omdat Van der Feen hier alleen akoestische bas speelt, zoals hij dat ook deed bij Narcissus, de band waarvan ook Robin Verheyen deel uitmaakte.

Het begint heel langzaam, met het wonderlijk ingetogen Transworld Depravity, met de mooie altsax van broer Paul Van der Feen. Westerpark brengt wat meer leven in de brouwerij, met de vrolijk huppelende piano van Harmen Fraanje. Maar dan treedt de ‘cool’ weer in, met Ziel 2, waarin de altsax van Paul Van der Feen alweer zo mooi samenspoort met de piano van Fraanje. Op Mappa en de bewerking van het Lennon & McCartney-nummer Sun King komt een strijkorkest de muziek nog meer een kamerjazz-toets geven.

Dat de titeltrack 14PM is opgedragen aan Paul Motian, hoeft niet te verbazen. De New Yorkse drummer had ook een voorliefde voor zich traag ontplooiende, maar heel stijlvolle muziek. En dat is wat we hier krijgen. Een

korte cd, die veel meer vertelt dan veel werkstukken die twee keer zo lang duren.

Peter De Backer

zodat het ook aangenaam luisteren blijft. Zo intrigerend dat we nu al wachten op het (live) vervolg.

Spaargaren en Celano vinden we eveneens terug op Thelonious 4 Meets Tony Miceli (Dot Time Records). Het kwartet (met verder nog bassist Andreas Metzler en drummer Jurjen Bakker) gaat een verbond aan met vibrafonist Miceli en levert hier twaalf werkstukjes af die variëren van lyrisch swingend tot meer hoekige en complex gestructureerde stijloefeningen met een aantal extreme kanttekeningen. Het toont meteen de veelzijdigheid aan van deze muzikanten.

Ook hier weer een hoge graad van respect voor traditie en sterke persoonlijke accenten. Vooral Spaargaren en Celano laten horen hoe polyvalent ze wel zijn. (gtb)

de improscene dus. Het geheel is onderverdeeld in twee delen, Beginning en End. Tijdens luik 1 denk je herhaalde malen dat je muziekinstallatie het begaf of dat de muzikanten van het podium verdwenen zijn, zo zacht en schuchter musiceren ze. Tijdens het volgende stuk is er al wat meer animo. De experimenteerdrift is ook iets heftiger maar het blijft toch wel binnen een welbepaalde context. Een bewijs dat dergelijke muziek dikwijls hoofdzakelijk tot zijn recht komt als je in de zaal zit. Thuis kan een herbeluistering al eens tegenvallen. Interessanter en boeiender is (Sit In) The Throne Of Friendship van Nat Wooley Sextet. De trompettist wordt hier geflankeerd door Josh Sinton (bkl), Matt Moran (vib), Eivind Opsvik (cb), Harris Eisenstadt (d) en Dan Peck (tba). Deze laatste schitterde nog tijdens het recente Follow The Sound Festival met Joachim Badenhorst en spuit ook hier weer een resem van ideeën.

Een cd getekend door zacht omlijnde contouren en een haast

Clemens Van der Feen (cb), Paul Van der Feen (as, ss), Harmen Fraanje (p, celeste), Onno Govaert (d)

The Wrong Object After the Exhibition Moonjune Records – 59:43

Gitarist Michel Delville verzamelde een massief klinkende groep muzikanten rond zich (Stories From the Shed klonk ook al volumineus).

Met twee blazers, een toetsenist, bassist en drummer klinkt de band heel dikwijls voller en groter dan hij is (soms overrompelend, maar dan in de positieve betekenis). Samen met de natuurlijk aanvoelende tem-

powisselingen, het gebruik van de marimba en die snedige, venijnige gitaarsound doet de muziek wel heel Zappaësk aan. Delville is vooral componist op deze schijf, maar zijn gedreven sound op de achtergrond – en uiteraard zijn solo’s op de voorgrond – geeft de muziek continu een elektrisch klinkende stuwkracht en roept herinneringen op aan The Soft Machine en The Nice in hun bitsiger momenten. Deze mix van rock, jazz, elektronica, fusion, stevig onderbouwd en degelijk gecomponeerd, muzikaal boeiend door klank- en ritmewisselingen sleept je continu mee in een verrassende wereld waar alles smaakvol gecombineerd wordt. Daarbij is een behoorlijk evenwicht gevonden tussen groovy en meer subtiele nummers, waardoor het oor niet te veel overbelast wordt. Erg meeslepende composities!

Marc Van de Walle Michel Delville (g, roland gr-09), Antoine Guenet (kb, voc), Marti Melia (b en ts, k), François Lourtie (ts, as, ss, voice), Pierre Mottet (b), Laurent Delchambre (d, perc, objects, samples) plus: Benoit Moerlen (marimba en electronic vib), Susan Clynes (voc)

Kort en goed Op Trio (Gateway Music) bewandelt de Deense pianist Nikolaj Hess (p) uiterst intimistische paden in gezelschap van Tony Scherr (b) en Kenny Wollesen (d), twee muzikanten op wie Bill Frisell al eens rekent. Hoewel opgenomen in de hotspot van de Brooklynscene klinkt dit op en top subtiel Scandinavisch met een paar verrassende uptempo momenten waaruit het sterk onderliggende potentieel van het trio blijkt. Voor dromers en poëten die af en toe ook eens uit de ban durven te springen. (gtb) De Noorse gitarist Hakon Storm en de Nederlandse bassist Thomas Winther Andersen brengen met Spinnaker (TWA Music) de tweede cd uit van hun kwartet Winther-Storm. Een heel intrigerend schijfje met sterke bijdragen van Storm (de titeltrack en Middle North Codex zijn pure John Scofield) en van de Argentijnse tenorsaxofonist Natalio Sued (ooit nog verkozen tot beste solist tijdens Avignon Jazz). Vooral ook een

54

2013/3

heel mooie opbouw door het juiste evenwicht tussen ijle getemperde stukken en ronduit scherpe opwaartse stuwingen. Hedendaagse jazz met respect voor de traditie gespeeld op het scherp van de snee. (gtb) Perfect hierbij aansluitend is er nieuw werk van de Nederlandse saxofonist Iman Spaargaren en zijn internationale groep Undercurrent met daarin toetsenist Franz van Chossy (Pascal Schumacher), gitarist Guillermo Celano (Joachim Badenhorst), trompettist Dirk Beets (Monsieur Dubois) en verder nog Cord Heineking (cb) en Jasper van Hulten (d). Op In The Moment (Eyeman Records) tasten de heren mogelijke combinaties af, leggen verbanden en zorgen er vooral voor dat de luisteraar er het noorden niet bij verliest. Als ware onderzoekers ontwikkelen ze continu nieuwe transformatieprocessen maar doen dit heel gedisciplineerd. Er wordt zorgvuldig en gedurfd geëxperimenteerd maar binnen welomlijnde kaders

Van Nate Wooley verschenen twee nieuwe cd’s bij Clean Feed.

Trumpets and Drums werd vorig jaar live opgenomen in Ljubljana.

Naast Wooley waren daar ook nog Peter Evans, Jim Black en Paul Lytton. Allemaal toppers uit

intimistische sfeer. Vooral voor de ingewijden. (gtb) May Peters is een Nederlandse tromboniste die door haar passie voor Afro-Caribische muziek in 1994 afreisde naar Puerto Rico en haar tweede vaderland vond. In dit album Tributo de tambor y trombón en clave de mujer boricua brengt ze een hommage aan de Puerto Ricaanse componistes, waarbij ze die in andere ritmes dan het origineel heeft gearrangeerd. In dit project wordt ze bijgestaan door pianist Eric Figueroa, die bekend is met die stromingen van salsa en latin jazz. Iets voor fijnproevers van trombone met percussie. (bl) Best of Jazz (Klara – Universal) is een compilatie die aansluit bij de radio-uitzendingen op Klara waarin het beste uit de jazzgeschiedenis werd gepresenteerd. De uitgekiende selectie op 4 cd’s vormt een uitstekende herbeleving of kennismaking met de groten van de jazz. Al een uitstekend eindejaarsgeschenk! (bl)

De Jazzlezer

Bud’s Bubble Bert Vuijsje - www.bebopbusiness.com Twee nieuwe boeken over Bud Powell, en het verschil kon niet groter zijn, in bijna alle opzichten. Guthrie P. Ramsey Jr. werd bij het schrijven van The Amazing Bud Powell financieel ondersteund door drie academische fondsen, en zag zijn boek vervolgens uitgegeven door de prestigieuze University of California Press in samenwerking met het Center for Black Music Research uit Chicago. Peter Pullman moest zijn Wail: The Life of Bud Powell op eigen kosten concipiëren en uiteindelijk ook op eigen kracht publiceren.

Daardoor heeft Ramsey’s boek in de Amerikaanse media tot nu toe meer aandacht gekregen dan dat van Pullman, en dat is verre van gerechtvaardigd. Guthrie Ramsey maakt in zijn inleiding meteen duidelijk wat we mogen verwachten: geen ‘exhaustive biography’, maar wel ‘the first extended scholarly study of its kind on Powell’.

(Hij is dan ook ‘Professor of Music and Africana Studies’ aan de University of Pennsylvania.)

Peter Pullman heeft daarentegen een volledige biografie willen schrijven van de pianist aan wie alle moderne pianisten ter wereld schatplichtig zijn, en hij heeft daar meer dan tien jaar van zijn leven aan besteed. Zijn research was letterlijk en figuurlijk uitputtend: ruim 300 formele interviews, 500 informele gesprekken, en daarnaast het achterhalen van alle mogelijke schriftelijke bronnen, tot en met Bud Powell´s me-

Peter Pullman: Wail – The Life of Bud Powell Uitgeverij Bebop Changes $ 19,99 (plus verzendkosten) ISBN 978 0 9851418 1 3 Te bestellen via www.wailthelifeof budpowell.com

disch-psychiatrische dossier, waarvoor een juridische procedure bij de New York State Supreme Court nodig was.

Daardoor is Pullman erin geslaagd het gekwelde leven van Bud Powell bijna van dag tot dag te boekstaven, met daarnaast veel aandacht voor de context waarin de pianist moest functioneren (zo biedt het boek bijvoorbeeld een schat aan informatie over de legendarische jazzclub Birdland).

Muzikale analyse is niet Pullmans sterkste kant, maar hij geeft wel boeiende schetsen van het milieu rondom Bud Powell. En hij toont steeds een groot respect voor de feiten, liever dan zelf te speculeren over de psychologie van zijn hoofdpersoon. (Die feiten maken duidelijk dat de pianist vrijwel permanent heen en weer werd geslingerd tussen infantiele regressie en prima donna-gedrag, steeds voortgestuwd door zijn primitieve drankzucht.)

Guthrie Ramsey stelt daar een merkwaardige mengelmoes tegenover: geleerde bespiegelingen aan de hand van de omgevallen boekenkast die hij heeft doorgewerkt, afgewisseld met schetsmatige beschrijvingen van leven, loopbaan en muziek van Bud Powell (grotendeels leunend op een boek uit 1993: The Glass Enclosure – The Life of Bud Powell door de Britten Alan Groves en Alyn Shipton; Pullmans biografie verscheen pas toen Ramsey’s studie al bijna ter perse ging).

De (onder)titels van zijn hoofdstukken zeggen eigenlijk genoeg: Serious Black Music and the Art of Bebop; Black Genius in the Social Order; Jazz Manhood, Bebop Virtuosity, and a New Social Contract enzovoort. Je krijgt herhaaldelijk het idee dat de auteur Bud Powell er met de haren bij moet slepen om zijn hoogdravende beschouwingen voor de lezer nog enigermate herkenbaar te maken.

Dat beeld wordt er niet vrolijker op door de onjuiste of verkeerd gespelde namen die de indruk wekken dat Ramsey geen groot kenner van de jazz en haar geschiedenis is: drummer Louis Haynes? pianist George Wallingford? platenbaas Henry Lubinsky? advocaat Bernard Strollman?

In het slothoofdstuk Exploding Narratives and Structures in the Art of Bud Powell geeft Ramsey een aantal correct ogende muzikale analyses van Powell-

Guthrie P. Ramsey, Jr.: The Amazing Bud Powell – Black Genius, Jazz History, and the Challenge of Bebop University of California Press $ 34,95 ISBN 978 0 520 24391 0

soli. Maar het blijft onduidelijk wat die geïnterpreteerde notenvoorbeelden moeten toevoegen aan het voorafgaande vertoog.

Voor de insider zit er nog een pikant aspect aan de persoon van de schrijver. Aan het begin van het boek dankt hij onder anderen zijn schoonfamilie, ‘an extraordinary group of writers and thinkers’. Dat kun je wel zeggen, want Guthrie Ramsey is getrouwd met Kellie Jones, niet alleen docente kunstgeschiedenis en archeologie aan Columbia University, maar ook de oudste dochter van Amiri Baraka (toen nog LeRoi Jones) en diens eerste vrouw Hettie Cohen.

Dat rampzalige huwelijk is van twee kanten vereeuwigd: in even grove als beledigende termen door Amiri Baraka (toen die eenmaal had ontdekt dat hij een zwarte radicaal was), en op bewonderenswaardig beheerste wijze in het autobiografische How I Became Hettie Jones (waarin de wreed verstoten echtgenote haar joods-progressieve levensovertuiging toch intact hield).

Dat Ramsey, althans op papier, met beide schoonouders hartelijke betrekkingen weet te onderhouden, is misschien wel zijn grootste verdienste.

2013/3

55

Compagnon de jazz

Philippe Baron

“Waar ik van hou, is de combinatie van virtuositeit en intelligentie” Hij is het typevoorbeeld van de man die van zijn passie zijn beroep maakte. Sinds Philippe Baron (°1956) in 1977 met zijn jazzprogramma’s begon bij de RTB (nu RTBF) is hij uitgegroeid tot een incontournable in de (Waalse) jazzscene.

Tijdens de Leffe Jazz Nights in Dinant kreeg hij terecht de prijs Muze van SABAM. Een gesprek over Kant, The Sex Pistols, Marc Moulin en de eventuele toekomst van de radio.

Hoe belandde je bij jazz ?

Via de radio waar je indertijd nog jazz, rock en blues door elkaar hoorde. Internet bestond nog niet. Het was het tijdperk waarin muziek uitgroeide tot de codetaal van de teenagers. Dankzij de programma’s van Marc Moulin ontdekte ik Herbie Hancock en Philip Catherine. Daarnaast had ik enkele vrienden die in groepjes speelden en die zeiden toen al dat jazzmuzikanten de beste muzikanten waren. Ik begon jazzplaten te kopen en ben niet meer gestopt.

Van passioneel liefhebber schopte je het vervolgens tot professioneel radiomaker.

Dat gebeurde heel toevallig. Vermits ik fortuinen spendeerde aan platen had ik geld nodig. Ik kreeg een studentenjob vast bij de jazzafdeling van de mediatheek in Namur. Zij hadden indertijd nog een afgevaardigde bij de radio. Aangezien jazz mij interesseerde, stuurden ze mij naar Marc Moulin. Je kan je mijn enthousiasme inbeelden, mogen samenwerken met de man naar wie ik opkeek. Hij bood mij na een tijd een eerste kans aan om een eigen programma te presenteren. Ik zat daar in een geluidsvrije kamer achter de micro met Moulin vlak naast mij. Ik denk dat je mijn hart hoorde bonzen op de radio (lacht).

Maar blijkbaar was hij tevreden want kort daarna mocht ik hem vervangen tijdens zijn verlof. Hij vroeg mij zelfs om fulltime te komen. Ik studeerde echter nog en wilde per se mijn diploma filosofie behalen.

Toen ik na mijn studies opnieuw kwam aankloppen, was er echter geen plaats meer vrij en ik begon bij een aantal privéradio’s te werken. Helaas was daar geen ruimte voor jazz. Tot Marc Moulin meer commerciële muziek begon te draaien en ik zo de kans kreeg zijn programma over te nemen en voluit jazz kon presenteren. Had Marc Moulin zich blijven interesseren voor jazz, dan was ik waarschijnlijk docent filosofie geworden.

Veel jazzmuzikanten interesseren zich eveneens voor filosofie.

Filosofie is zeer technisch. Iemand als Kant bijvoorbeeld gaat heel ver terug in de tijd. Muzikanten interesseren zich vooral aan minder gecompliceerde theorieën die niet zo ver doorgedreven zijn. Wat mij wel hielp, was de manier van archiveren en links leggen.

Van meet af aan zocht ik verbanden tussen muzikanten. Indertijd werkte ik met fiches, nu staat alles op mijn harde schijf. Als iemand bijvoorbeeld Love For Sale opneemt, kan ik meteen vergelijken met andere versies die voordien uitgebracht werden. Ook de achtergrond van een muzikant vind ik heel belangrijk.

Ik ben geen purist, wat mij vooral interesseert, zijn mengvormen. Zoals bij Lander Gyselinck daarnet

56

2013/3

tijdens zijn concert met LABtrio (tijdens Leffe Jazz Nights 2013 - nvdr). Amerikanen zijn daar zeer sterk in. Ze luisteren naar hiphop en rap, nemen die ritmen over en verwerken deze in jazz. Bij ons gebeurt dat minder. Ginder zijn ze altijd bezig met the next step.

De enige stroming die ik flauw en beperkt vond, was de mix van jazz en wereldmuziek. Een groep die dat wel op intelligente wijze aanpakt, is Aka Moon.

Philippe Baron:

“Een taak en een sterke troef van de radio: synthetiseren. Alles staat op internet maar hoe vind je het? Daar ligt onze rol”

Heb je nog andere specifieke interessepunten in jazz?

Waar ik ook van hou, is de combinatie van virtuositeit en intelligentie. Een muzikant moet begrijpen wat er gaande is, alles kunnen synthetiseren en het verstand hebben niet teveel te spelen en ruimte te laten. In de jaren zeventig had je rockers die aanleunden bij de jazz. Zoals King Crimson met Robert Fripp. Op een plaat als Red hoor je duidelijk de invloed van Mahavishnu Orchestra. Er is die toenadering tussen jazz en rock, zij het iets minder virtuoos maar wel interessant. Hij begreep wat er gebeurde maar tegelijkertijd merk je hoe beperkt rock wel is.

Het grote publiek gaat echter kort door de bocht en opteert voor de gemakkelijkste oplossing en dat is populaire muziek met een simpele melodie en een eenvoudig ritme. In jazz is de melodie echter van ondergeschikt belang. Op het einde speelde Miles bijna nooit een melodie maar draaide alles rond harmonie.

Luisteren naar improvisatie op akkoorden of reeksen akkoorden is echter te ver gegrepen voor een breed publiek.

Welke criteria hanteer je bij je programma’s?

Al de aspecten die ik aanhaalde, wil ik duidelijk maken aan een zo groot mogelijk publiek. Ik heb het geluk een dagelijkse uitzending te hebben tijdens de week om 18u. Mensen luisteren dikwijls toevallig in de wa-

Compagnon de jazz: Philippe Baron gen. Daarom creëer ik overal kunstmatige files opdat ze langer in de auto moeten zitten en naar mijn programma kunnen luisteren (lacht). Regelmatig krijg ik reacties van mensen die jazz ontdekten op die manier.

Ik besef natuurlijk dat er grenzen zijn op de radio.

Ik vroeg ooit aan Moulin waarom hij nooit Derek Bailey, Cecil Taylor of Peter Brötzmann draaide.

Een tijdje later hoorde ik een stukje van Evan Parker in zijn uitzending. Nadien zei hij mij dat deze muziek weliswaar haar belang had maar niet echt geschikt was voor de radio. Freejazz is gelukkig dood, daar hoef ik geen rekening meer mee te houden. Het was vooral een sociale beweging tegen de gevestigde waarden in een welbepaald tijdperk.

Om verder te gaan over de criteria: Pat Metheny bracht recent The Book Of Angels, Volume 20 uit van John Zorn. Het is niet zijn beste plaat maar het is wel een evenement en dan vind ik dat ik dat moet vermelden. Radio is niet alleen een bron van ontspanning maar ook van informatie. Vandaar ook mijn uitzending Le Grand Jazz later op de avond waar ik meer de geschiedenis in duik.

In deze context wil ik het nog even hebben over de actualiteit en het promo voeren van de labels. Vroeger verscheen een plaat bijna overal tegelijkertijd.

Nu verschilt dat maar kan je wel alles meteen bestellen via internet. En aangezien de jazzliefhebbers hun favoriete muziek kort op de voet volgen, moet ik dat ook doen. Zo gebeurt het meer dan regelmatig dat ik promo’s toegestuurd krijg maanden na een release in het buitenland. Of ik krijg ze helemaal niet.

Ik koop dus zelf veel maar kan me ook niet alle nieuwigheden aanschaffen want ik heb maar een beperkt persoonlijk budget. De RTBF heeft er helemaal geen budget voor. Je zit daar met een ontwrichting van de actualiteit. Als er lokaal dan toch een release annex promo volgt, leg ik daar opnieuw de nadruk op maar eigenlijk is het een nahollen van de actualiteit.

Welke was voor jou de belangrijkste evolutie in de Belgische jazz de laatste decennia?

Philip Catherine (zonder aarzelen). Hij was hier de eerste die eigen materiaal ging spelen. Toots zat in Amerika en had dus geen feeling met wat hier gebeurde. Maar Catherine en zijn groep met Charlie Mariano en Jasper Van’t Hof, dat was zeer persoonlijk. Plots hadden we in België iemand die niet alles te danken had aan de Amerikanen. Dat hij niet volledig doorbrak ginder was een beetje zijn fout want alle elementen waren er. Hij toerde zelfs met Larry Coryell en nam een plaat op met Charles Mingus.

Hij paste ook perfect in het plaatje van de gitaargoden als Peter Frampton en Alvin Lee. Philip had een imago, iets wat enorm ontbreekt in de jazz. Het moet er altijd heel serieus aan toe gaan. Dat stamt waarschijnlijk af van Miles die zijn concerten bijna als een mis beschouwde en dikwijls zelfs met zijn rug naar het publiek speelde. Jazz als politiek statement is niet te verenigen met humor, dat speelt ook mee veronderstel ik. Er is duidelijk een probleem tussen beeld en klank in de jazz en het is een radioman die dat zegt (glimlacht). In pop en rock hebben ze dat probleem niet. Brian Epstein doste de Beatles uit in nieuwe pakken. Weg met het leder van de rockers.

Malcolm McLaren poneerde dat The Sex Pistols 5 % muziek waren en 95% imago en trok daarmee de aandacht. In jazz is het waarschijnlijk 99% muziek en 1% imago.

Philippe Baron

Je programma heeft een eigen Facebook en je twittert. Is een combinatie van al dat de toekomst van de radio?

De consumptie van muziek hangt nauw samen met de technische evolutie. Op gebied van muziekdragers is er een continue vooruitgang geweest. Van 78-toeren naar singles en elpees. Vervolgens kwamen de cd’s en internet. Het publiek kreeg steeds iets nieuws aangeboden en zo werd de interesse telkens aangewakkerd. Op gebied van radio was er slechts één enkele grote verandering en dat was toen men overschakelde naar FM, eerst nog in mono en daarna in stereo. Sindsdien niets meer.

Er is al jaren sprake van Digital Audio Broadcasting. Dat zou eindelijk nog eens een stap vooruit betekenen. Maar ondertussen hebben de Fransen al voor een eigen systeem gekozen dat niet compatibel is met andere. En hop, we zijn weer weg. Het samenvloeien van diverse bronnen en kanalen is

misschien de toekomst. Het betekent ondertussen wel dat het beroep van radiomaker veel intensiever is. Ik schrijf nu ook teksten en monteer video’s. Bij de RTBF hebben ze daar geen geld voor maar ik doe het toch omdat ik mee wil met mijn tijd. Dat blijft ook een taak en een sterke troef van de radio: synthetiseren. Alles staat op internet maar hoe vind je het? Daar ligt onze rol.

Wat betekent die MUZE van SABAM voor jou?

Voor muzikanten is het belangrijker omdat ze dat op hun cv kunnen zetten. Ik hoop dat het een aanleiding is om de boodschap van de jazz nog meer te kunnen verspreiden voor een groot publiek aan de hand van artikels en interviews die eventueel volgen. Net zoals jullie het doen met Jazzmozaïek.

Georges Tonla Briquet 2013/3

57

Iconen

Frank Sinatra In dit artikel kijken we graag (opnieuw) naar de plaats van Frank Sinatra in de jazzgeschiedenis, en wel om drie redenen. In de eerste plaats is een ruimer historisch perspectief, vijftien jaar na ‘s mans overlijden, mogelijk. Verder dreigt zijn erfenis te verengen tot My Way en Strangers In The Night – en ‘de rest’ lijkt op het palmares van Michael Bublé terecht te komen. Tot slot zijn de gehanteerde criteria voor de (geuzen)naam jazz singer sinds 1964 grondig veranderd: het kan interessant zijn om Sinatra opnieuw even tegen het jazzlicht te houden in de tijd van mensen als – bijvoorbeeld – Madeleine Peyroux, José James en, dichter bij huis, Melanie De Biasio. Wie ‘mag erbij’?

foto: © William Gottlieb 1947

(1915-1998)

“I think that there are some guys who have an inflection of jazz in their voice without really being jazz singers – certainly Sinatra is one. I don’t consider Frank a jazz singer, but he can swing, and he has that infectiousness that, to me, associates itself with jazz.” We luisteren naar Mel Tormé in 1964, te gast in Ralph Gleasons baanbrekende jazzconcertreeks voor televisie Jazz Casual.

De vraag naar een ‘definitie’ van het begrip jazzzanger(es) heeft doorheen de jazzgeschiedenis waarschijnlijk voor evenveel controverse gezorgd als de vraag wat jazz nu eigenlijk precies is – en misschien is het wel dezelfde vraag, te herleiden tot wie (of wat) ‘mag erbij’. Een zinloze vraag? Jazeker, want het antwoord is té afhankelijk van smaak en standpunt, en er zijn talloze tegenvoorbeelden voor elke hypothese; toch levert de vraag, als gedachteoefening, telkens opnieuw voer voor discussie.

Een veelbelovend begin?

De voorgeschiedenis van Sinatra als zanger is relatief kort: niet bijzonder veel zichtbaar muzikaal (of ander) talent, geploeter in achterafzaaltjes, gratis lokale radiooptredens, rondzeulen met een eigen zanginstallatietje.

Slechts een bewondering voor Bing Crosby en de onwrikbare zekerheid zélf iets unieks te kunnen toevoegen (dat leek toen nog misplaatst zelfvertrouwen), hielden hem gaande. En dan plots: het orkest van Harry James, kort daarna de overstap naar Tommy Dorsey, en begin 1942

58

2013/3

de lancering van een solocarrière. Grote jazz? Misschien niet: zowel James als Dorsey bevonden zich veeleer aan het sentimentele, commerciële eind van het bigbandspectrum; Sinatra zong er de zoeterige ballads, en deed menig tienerhart (Frank leek jonger dan hij was) sneller kloppen. Precies die tienerharten deden hem overigens de stap naar de solocarrière zetten: hij zag de reacties van jongedames, en begreep de omvang van zijn potentiële publiek – door WO II waren jongemannen, potentiële idolen, aan het thuisfront immers schaars. Daarenboven kwam zijn gewiekste publiciteitsagent George Evans op het idee om een vijftiental jonge bobby-soxers in te huren om hysterisch te gillen en in katzwijm te vallen bij Sinatra’s debuut in het New Yorkse Paramount Theatre in 1942. Tot slot betekende de Petrillo Ban (1942-1944), een verbod op het maken van nieuwe opnames door de muzikantenvakbond onder leiding van James Petrillo, een zware streep door de rekening van de toen prevalente bigbands (vocalisten waren aangesloten bij een andere vakbond). Sinatra bracht een oude opname opnieuw uit (All Or Nothing At All, met Harry James), en maakte nieuwe opnames met achtergrondkoortjes. De tijd was rijp voor de geboorte van het zingende popidool.

De muziek die hij de daaropvolgende jaren opnam, was allerminst jazzy. De arrangementen van Axel Stordahl kaderden Sinatra’s bariton vooral met strijkers en houtblazers; swing was nogal impliciet, vaak ook afwezig. Het is echter verbazend hoeveel stukken uit deze vroege periode (door Franks versie?) zijn toegevoegd aan de lijst van jazzstandards: The Night We Called It A Day, Stella By Starlight, The Nearness Of You, The Song Is You; huisvriend en –componist Jimmy Van Heusen gaf de jazzgeschiedenis o.a.

Nancy (voor Franks dochter), Polkadots And Moonbeams, Imagination, It Could Happen To You, en, later, All The Way en Come Fly With Me. Toch had Sinatra nog iets anders bij te dragen aan de vocale traditie van Bing Crosby, die door zowat alle andere zangers slaafs werd nagevolgd: waar Crosby een gesyncopeerde manier van zingen had, stammend uit de two-beat van de jaren twintig, schakelde Sinatra, al dan niet bewust, over op een meer egale legatofrasering, met vier evenwaardig geaccentueerde tijden.

Net zoals zijn oude baas, trombonist Tommy Dorsey, of zoals het enige vocale voorbeeld dat Frank ooit erkend heeft: Billie Holiday. De echte overstap naar

Iconen: Frank Sinatra het swingtijdperk dus. Toen Billie stierf, zou Sinatra twee dagen lang gehuild hebben.

Eind jaren 40 zat Sinatra’s carrière behoorlijk in het slop; hij klaagde over het minderwaardige repertoire dat zijn platenmaatschappij hem wilde laten opnemen (The Dum Dot Song is een zódanig dieptepunt dat het nummer zelfs nu op het internet niet te beluisteren valt). Een breuk met Columbia leidde in 1953 tot een nieuw contract met Capitol. Hier gebeurde iets onwaarschijnlijks: hoewel Sinatra tien jaar eerder mee aan de basis lag van de opkomst van het verschijnsel popmuziek, als een ‘genre’ dat vooral een jong publiek aansprak (dat daarna geleidelijk aan verouderde, en via jump ‘n’ jive en r&b richting rock ‘n’ roll evolueerde), werd Sinatra’s repertoire, tegendraads, meer jazzgericht. Stordahl verdween als arrangeur, en Sinatra ging samenwerken met Nelson Riddle. De zestien tracks van Songs For Young Lovers en Swing Easy, de eerste Capitols, zijn allemaal jazzstandards (geworden?); strijkers blijven achterwege, of krijgen een kleurende functie, met de swingband in de duidelijke hoofdrol. Op latere albums krijgt Harry ‘Sweets’ Edison de typische functie waar iedereen hem van kent: de uit één enkele noot bestaande, afglijdende ‘paaaauw’, met demper, tussen twee zinnen van de vocalist-met-bigband. Met Riddle, en later met Billy May en Gordon Jenkins, ontwikkelt Sinatra in deze periode ook de blauwdruk van het conceptalbum: een selectie van songs rond eenzelfde thematiek of stemming (en niet eenvoudigweg songs van dezelfde componist, of songs met het woord ‘moon’ in de titel), waardoor het geheel onbetwistbaar sterker wordt dan de som der delen. Als het hoofdthema van de plaat niet melancholisch of ronduit intriest is (hij lijdt onder zijn breuk met Ava Gardner), is swing een constante.

Baas in eigen huis Een gebrek aan artistieke inspraak – en waarschijnlijk ook royalties – bij Capitol Records bracht Frank in 1960 tot het opzetten van zijn eigen pla-

tenfirma, Reprise Records. Will Friedwald schrijft: “[...] when adult pop seemed ready to take a Fort Apache-like last stand against kid stuff in the early sixties – Sinatra rallied most of the important singers around him on his Reprise label”. De orkesten swingden harder dan ooit tevoren, en Sinatra bood een unieke deal aan: niet alleen kregen de muzikanten totale artistieke vrijheid, ze behielden ook alle rechten op de mastertapes. Daarbij bood Reprise onderdak aan een heel aantal artiesten die het commercieel wat moeilijker kregen: niet enkel Rat Pack-collega’s Sammy Davis Jr. en Dean Martin, maar ook mensen als Count Basie, Jimmy Witherspoon, en zelfs Duke Ellington namen op voor Reprise. De jaren zestig zagen ook regelmatige samenwerkingen tussen Sinatra en Basie – met arrangeurs als Neal Hefti en Quincy Jones.

Diezelfde jaren brachten echter ook een halfhartige verzoening met de popwereld. Hij verwelkomde Presley (wiens heupbewegingen hij nochtans degenerate vond) in 1960 in zijn televisieshow, zag zijn dochter Nancy scoren in de popcharts en trouwen met popzanger Tommy Sands, en in 1966 trouwde hij zélf met de dertig jaar jongere Mia Farrow. Hij flirtte met hits van anderen, en scoorde commerciële successen met de soft rock ballads die we allemaal kennen. Vaak kregen de popsongs die hij opnam, een ironische interpretatie of vertolking: Mrs. Robinson swingt de pan uit, niet in de stijl van Paul Simon, maar in de stijl van de jeugd van de één generatie oudere Mrs. Robinson zélf; Petula Clark krijgt een welhaast uitgebraakt Euuuw... Downtown! mee; de korte scat in de fadeout van Strangers In The Night wordt zódanig dik in de verf gezet, dat de tekenfilmhond Scooby-Doo er zijn naam aan ontleende. Sinatra’s hart bleef immers liggen bij swingende bigbands, en op diezelfde elpee uit 1966 wisselt hij Strangers en Downtown ongegeneerd af met Yes Sir, That’s My Baby en (nogmaals) All Or Nothing At All. Overigens: Sinatra verafschuwde Strangers In The Night en My Way hartsgrondig.

Earfood > Best Of Columbia Years (1943-1952) (Sony, 4-cd set) > Songs For Young Lovers / Swing Easy (Capitol, 1954) > Where Are You? (Capitol, 1957) > Come Fly With Me (Capitol, 1958) > Frank Sinatra Sings For Only The Lonely (Capitol, 1958)

Jazzzanger?

Sinatra komt duidelijk uit een jazztraditie – en heeft daar ook aan bijgedragen, qua frasering, qua swing, én qua repertoire. Sinatra improviseerde niet, maar zijn tekstplaatsing en variaties waren erg vrij (op YouTube kan je een live versie van My Way bekijken uit 1994) – zoals Billie Holiday dat deed, en misschien zelfs vrijer. Sinatra interpreteerde: elke goede lovesong krijgt een overtuigende Frank als protagonist, en minderwaardige nummers worden met ironische distantie behandeld. Sinatra hield van jazz: filmbeelden met de band van Basie, of met Ella Fitzgerald, laten zien hoe hij zich, ongehinderd door duizenden kijkers, amuseert als een jongetje in een pretpark. Jammer is anderzijds dat hij, ondanks zijn aandacht voor het arrangement, geen interesse lijkt te hebben in soli: Sinatra gebruikte zijn status nergens om noemenswaardige ruimte te creëren voor improviserende jazzmuzikanten. Op zijn laatste twee albums (Duets I & II) kiest hij weliswaar opnieuw overtuigd voor jazzstandards, maar niet voor samenwerkingen met jazzmuzikanten pur sang: we krijgen Tony Bennett, Tom Jobim en Lena Horne waar dat ook Mark Murphy, Milton Nascimento en Betty Carter hadden kunnen zijn, Kenny G waar Branford Marsalis had kunnen staan – alle andere duetpartners hebben nog minder jazz credentials (Tony Bennett deed pakweg vijftien jaar later overigens ongeveer hetzelfde). Die keuzes zijn wellicht het gevolg van een typerende onjazzy kant van The Voice: Sinatra is nóóit een acquired taste geweest, en heeft dat ook nooit willen zijn.

Altijd easy on the ear: niet de ‘moeilijke’ stem van Armstrong of Holiday, geen vreemde scatvocals à la Ella Fitzgerald, of vocalese zoals Jon Hendricks.

Aan de lezer om Sinatra’s keuzes zo objectief mogelijk naast die van – bijvoorbeeld – Madeleine Peyroux, José James en, dichter bij huis, Melanie De Biasio te houden.

Arne Van Coillie

Leesvoer > Ring-A-Ding Ding!

(Reprise, 1961) > Sinatra-Basie (Reprise, 1963) > Strangers In The Night (Reprise, 1966) > My Way (Reprise, 1969) > Duets I & II (Capitol, 1993-94)

> Friedwald, Will: Jazz Singing (Quartet Books, London, 1990, 460 p.) > Ingham, Chris: The Rough Guide To Frank Sinatra (Rough Guides, London New York, 2005, 394 p.) > Jacobs, George, & Stadiem, William: Mister S (The House

Of Books, Vianen/Antwerpen, 2003, 287 p.) > Kaplan, James: Frank: The Voice (Anchor, 2011, 880 p.) > Kelly, Kitty: Sinatra, ‘His Way’ (Sijthoff, Amsterdam, 1986, 529 p.)

2013/3

59

Jazzhistorie

Vergeten Vooruitgeschiedenis Er zijn al heel wat verhalen opgedoken uit de jaren waarin de Vooruit een levensgroot spookkasteel was. Het was bijvoorbeeld de ideale achtergrond voor de punkscene, zowel voor de optredens als voor de anarchistische idealen. Krakers en dolers zoals Arne Sierens hingen er ’s nachts rond, de jonge Luc De Vos leerde er als arbeider wat werken was.

Maar één verhaal is zodanig verborgen gebleven, dat zelfs cultuurhistorica Liesbet Nys (Universiteit Gent) het vergat op te nemen in haar omvangrijke werk over de geschiedenis van Vooruit. Ook binnen de organisatie van Vooruit wist niemand nog dat het gebouw in de jaren 1976, ‘77 en ‘78 het decor vormde van meerdere jazzfestivals en workshops. De drie organisatoren Marc Lootens, Michel Mast en Paul Feyaerts wisten het wel nog, maar ze hadden niets tastbaars in handen. Tot Michel Mast in zijn persoonlijke archief dook en daar meer herinneringen aantrof dan hij had verwacht. dat een tegenbeweging vormde tegen Jazz Middelheim. Dat festival gaf volgens de WIMorganisatoren te weinig kansen aan Belgische muzikanten.

Na drie jaar Antwerps bestuur kregen de Gentenaars de opdracht om het initiatief tijdelijk over te nemen. En de Gentse af-

…om de kas te spijzen zouden ze een concertreeks organiseren, om dan met het verdiende geld de workshops te kunnen bekostigen Paul Feyaerts nam het voorzitterschap van WIM op zich, Marc Lootens werd de penningmeester en secretaris Michel Mast noteerde in het allereerste verslag van de vergadering: “Punt 1: de WIM-kas is leeg.” Er was dus werk aan de winkel. De periode was gelukkig gunstig, Marc Lootens spreekt zelfs over ‘de gouden jaren’. In die tijd, net zoals nu,

foto: © Dirk Braekman

De lijvige kaft ligt tussen ons in op een tafel boven het café van Vooruit, en aan de hand van de foto’s, artikels en affiches komen de anekdotes naar boven.

Langzaamaan krijgt het verhaal vorm. Alles begon met het Antwerpse initiatief ‘Werkgroep Improviserende Musici’ (WIM),

deling had een eigen concept: het organiseren van workshops met een gelauwerde muzikant, waarna die dan een optreden gaf met een bigband, die bestond uit de deelnemers. Om af te sluiten gaf de muzikant een soloconcert.

Steve Lacy met Big Band, 1978

60

2013/3

werden er namelijk ook jazzfestivals en concerten georganiseerd in Gent. Sommigen zullen zich nog het Gravensteenfestival van de jaren 1969-‘70 herinneren, dat werd georganiseerd door Paul Van Ghysegem. Of het eerste freejazzoptreden dat plaatsvond in de Shamrock (1966), de plaats waar ook Peter Brötzman, Peter Kowald en Han Bennink optraden, waarbij Bennink het ritme aansloeg met zijn klompen. De eerste ervaringen met freejazz voor Lootens en Mast. Lootens beschrijft lachend zijn eerste opvatting over de muzikanten, die er volgens zijn relaas uitzagen “als een bende houthakkers”.

Ook in Parijs streken toentertijd veel jazzmuzikanten neer. In de jaren 70 verzamelden zich onder meer zwarte, politiek geëngageerde Amerikanen in het American Centre for Students and Artists, volgens Lootens ‘een tempel’. Je liep er grootheden als Anthony Braxton tegen het lijf, en het is dan ook in Parijs dat Mast en Feyaerts de eerste contacten hebben gelegd, onder meer met Archie Shepp.

Hun plan had namelijk vorm gekregen: om de kas te spijzen zouden ze een concertreeks organiseren, om dan met het verdiende geld de workshops te kunnen bekostigen. De affiche van een van de eerste festivals in Vooruit zag er indrukwekkend uit: namen als Fred Van Hove, Dave Burrell, Cameron Brown en Archie Shepp, allemaal te beleven voor een toegangsprijs van 120 frank.

En het zat hen mee. Lootens vertelt smakelijk hoe hij met zijn zakken vol geld (145.000 frank) naar de vertrekken van Archie Shepp trok, en hoe de saxofonist zich tevreden stelde met 40.000 frank ‘en een bak Spa’. Een milde schenking die het organiseren van de

Jazzhistorie: Vergeten Vooruitgeschiedenis

foto: © Herman Mîhlinger

27 september Albare (MAR/CUB/AUS)

John Tchicai tijdens de workshops, 1976

workshops een stuk eenvoudiger maakte. De festivals trokken overigens honderden muziekliefhebbers. Vooruit, toen onder leiding van Freddy Van Rietvelde, zag er dus geen graten in als ook de workshops daar zouden doorgaan. Om een eventueel lastig publiek te verjagen had Lootens ook een oplossing. Zo werkte hij tijdens een concert vijf luidruchtige leden van de studentenkring rond de veeartsenijschool buiten met een trap onder hun broek, wat hem bijna een proces opleverde. Maar daarna bleef het muisstil in de zaal.

Of Vooruit nu door de jazzmuziek is gered, dat is een vraag die in het midden blijft. Vooruit heeft er alleszins veel geld aan verdiend.

Anderzijds waren er uiteraard verschillende organisaties die de zalen gebruikten en een percentage van de inkomsten op de verkochte drank afstonden. Eén ding is zeker: Paul Feyaerts, Michel Mast, Marc Lootens en nog vele andere

jazzmuzikanten en -liefhebbers hebben een belangrijke fundering gelegd voor de heropbouw en herwaardering van het gebouw. Door hun financiële bijdrage, maar vooral met hun muziek. Dat zoiets niet zou worden opgerakeld, dat zou onvergeeflijk zijn.

Pauwel De Wilde

9 oktober Ellery Eskelin Trio New York (VS) Ellery Eskelin (tenorsax) Gary Versace (Hammondorgel) Gerald Cleaver (drums)

11 oktober Ulisses Rocha / Renato Martins (BRA) 17 oktober Melangtronik (B) Jeroen Van Herzeele (tenorsax) Michel Hatzigeorgiou (basgitaar) Jozef Dumoulin (Fender Rhodes) Lieven Venken (drums)

1 november Kaisei (JP/NL) Paul van Kemenade (altsax) Aki Takase (piano) Han Bennink (drums)

4 november Agusti Fernandez Solo (ES) i.s.m. INSTANT JAZZ

De rest is geschiedenis. In 1976 verzorgde John Tchicai de workshops, in 1977 was dat Steve Lacy en in 1978 kregen de deelnemers Clifford Thornton in hun midden.

Voor de publiciteit activeerden de organisatoren medemuzikanten die zich in de stad opstelden om een deuntje te spelen bij elke passant. Er werd ook een megafoon op een autoradio aangesloten en zo joegen ze freejazz door de stad. De opkomst was zoals te verwachten valt: al in het eerste jaar een betalend publiek van zeshonderd man. Na 1978 werd de organisatie van WIM terug aan Antwerpen toevertrouwd en in Gent verplaatsten zich de activiteiten naar het jazzcafé Het Damberd, met een deskundige programmering door Feyaerts, wat onweerlegbaar op een succes is uitgedraaid.

9 november Rein de Graaff Trio feat. Ronnie Cuber (NL/VS) 29 november Mike del Ferro Trio (NL) 7 december Joe McPhee Survival Unit III (VS) 14 december Jason Adasiewicz’s Sun Rooms (VS)

de SINGER

Bavelstraat 35, 2310 Rijkevorsel

V.l.n.r.: Michel Mast, Paul Feyaerts en Marc Lootens

INFO & RESERVATIES www.desinger.be of 03 380 10 10 2013/3

61

Holland Muziekland

In het moment Mischa Andriessen Op internet vond ik een artikel waarin stellig wordt beweerd dat mensen die in het moment leven gelukkiger zijn dan zij die tijdens hun werkzaamheden wegdromen. Zou dat waar zijn? mijmerde ik, en waarom dan wel? Werden de dromers overvallen door een schuldgevoel omdat ze hun werk verwaarloosden misschien? Maar was het niet zo dat juist die weg fladderende gedachten soms onverwachte en zeer welkome ideeën opleverden?

Dat te denken, was natuurlijk in hoge mate eigenbelang. Ik was met heel iets anders bezig, toen ik werd afgeleid en met een paar muisklikken ver van mijn oorspronkelijke zoektocht verwijderd was geraakt, zo ver dat ik nauwelijks nog wist waarnaar ik zocht en nu werd ik opnieuw afgeleid; heette de cd van saxofonist Iman Spaargaren niet In The Moment?

Nummers als Erasmuspark, Walking to Dan’s Place en Dream 2012 hadden iets droomachtigs, een aangenaam, zelfs zomers aandoend soort afwezig zijn.

Ik kon onmogelijk zeggen dat de muzikanten niet bij de les waren, want ze raakten het spoor geen ogenblik kwijt.

Toch ademende de muziek een sfeer van ongedwongenheid. De focus die de musici ontegenzeggelijk aan de dag legden, had iets achteloos, alsof Spaargaren en zijn mannen wel wisten dat die concentratie noodzakelijk was, maar daarmee nog niet het belangrijkste. Wezenlijker leek het om de eigen fantasie te volgen, op hun instrumenten hun verbeelding achterna te gaan en wel te zien wat er van kwam. De dromer verdwaalt niet, schreef ik ooit.

Daaraan moest ik nu weer denken en het leek me andermaal waar.

Maar waren Spaargaren cum suis nu in het moment of hoorden ze bij de groep die tijdens het werk afgeleid werden en aan iets anders dachten? Het leek me ineens een onhoudbaar onderscheid.

Concentratie is essentieel maar rechtlijnigheid levert zelden iets op, de stap opzij is vaak veel vruchtbaarder, de omweg. Op weg naar het Erasmuspark of naar het huis van Dan gaat het niet alleen over het op de eindbestemming aankomen, maar ook over de voorpret, de ideeën en herinneringen die ongedacht van elders komen aanwaaien en die zelfs in een kleurloze omgeving je fantasie aan het werk zetten.

Het leek zo eenvoudig en dan was er ineens weer een thema uit de pen van Spaargaren of van Monk waardoor ik weer hoorde dat het alles behalve kinderspel was. Ik dacht er even aan en ging opnieuw de muziek achterna op de dool.

> Iman Spaargaren – In the Moment (Eyeman Records) www.imanspaargaren.nl > Thelonious 4 meets Tony Micelli (Dottime Records) www.dottimerecords.com

foto: © Fleur Suijten 2012

Van het stapeltje nog te bespreken cd’s haalde ik In The Moment tevoorschijn, net als Thelonious 4 meets Tony Micelli waarop Spaargaren ook speelt.

Ik luisterde ernaar en hoorde iets wat me bij eerdere beluistering niet zo was opgevallen. Ik hoorde hoe zachtaardig en speels Spaargarens toon was.

Ik hoorde hoe prettig dwars het spel van gitarist Guillermo Celano op beide cd’s was, hoe mooi dat met Spaargarens spel contrasteerde en ik hoorde vooral hoe de muziek steeds van zijn uitgangspunt leek weg te drijven, om dan door kort maar virtuoos terug te keren tot het thema, te onderstrepen dat ze dat geen moment uit het oog verloren waren.

Iman Spaargaren

62

2013/3

PRESENTEERT DO 19/09 - 20u30

QUAT feat. VANDEWEYER, VAN HOVE, BLUME & LOVENS JazzCase Dommelhof NEERPELT ZA 28/09 - 20u00

SEIZOEN 17

ALL INCLUDED + BOLHAERD

Kunstencentrum BELGIË HASSELT DO 03/10 - 20u00

REBECA VALLEJO TRIO CC MUZE HEUSDEN-ZOLDER

WO 09/10 - 20u00

HELGE LIEN TRIO

Cultuurcentrum HASSELT DO 10 - VR 11 & ZA 12/10 - 20u15

VILLARTE VOCAAL feat.

LINX & WISSELS, MELANIE DE BIASIO, e.m.

Academiezaal SINT-TRUIDEN DO 17/10 - 20u30

MATTHEW SHIPP + VERYAN WESTON CC MAASMECHELEN DO 17/10 - 20u30

FLORIZOONE, VLOEIMANS & BRINKMANN JazzCase Dommelhof NEERPELT DO 05/11 - 20u00

ARVE HENRIKSEN

Cultuurcentrum HASSELT WO 06/11 - 20u15

MiCHIEL BORSTLAP SOLO

VR 15/11 – 20u00

PHIL ABRAHAM QUARTET Jazzclub The Mood HASSELT zo 17/11 – 20u00

JACLYN GUILLOU QUARTET

CC MUZE HEUSDEN-ZOLDER DO 21/11 – 20u30

ERDMANN-ROHRER QUARTET

JazzCase Dommelhof NEERPELT vr 29/11 – 21u00

ENRIQUE TARDE GROUP Cc De Kimpel BILZEN

WO 11/12 – 20u00

IIRO RANTALA + GWILYM SIMCOCK SOLO Cultuurcentrum HASSELT ZA 14/12 – 20u15

BILZENJAZZNIGHT FEAT. ORQUESTA TANGUEDIA, ESTIÉVENART TRIO, BELGIUM BIGBAND & LADY LINN CC De Kimpel BILZEN DI 17/12 – 20u30

NATE WOOLEY SOLO CC MAASMECHELEN VR 20/12 – 20u15

TRILOK GURTU & FLORIZOONE, MASSOT & HORBACZEWSKI C-Mine Cultuurcentrum GENK

C-Mine Cultuurcentrum GENK DO 14/11 - 20u30

ALAN BROADBENT TRIO CC MAASMECHELEN

CULTUURPLATFORM Motives for Jazz bundelt de jazzpodia in Limburg.

Elk seizoen biedt het Limburgs jazzplatform een affiche van ruim 60 concerten.

Word gratis lid en geniet van fikse korting op de toegangsprijzen.

meer info + concerten >

WWW.CULTUURPLATFORM.BE 2013/3

63

08/09 AKA MOON + WILD BOAR & BULL BRASSBAND 27/09 BERT JORIS QUARTET + BLACK FLOWER + NORDMANN 11/10 NOUVELLE VAGUE

*

*

13/10 MARC RIBOT TRIO 17/10 MARJAN VAN ROMPAY GROUP

*

24/10 DAAU 31/10 FRANK DERUYTER QUARTET FEAT. PETER ERSKINE 09/11 NATACHA ATLAS

*

21/11 LIONEL BEUVENS QUARTET

*

04/12 THE GRANDMOTHERS OF INVENTION 13/12 ERIK TRUFFAZ QUARTET 19/12 MAROCKIN’ BRASS FEAT. BYRON WALLEN

*

16/01 MANNGOLD DE COBRE FEAT. PRASANNA 23/01 JOACHIM BADENHORST (SOLO) + OAKTREE TRIO 05/02 ZEFIRO TORNA

*

06/02 TARAF DE HAIDOUKS 20/02 RAGINI TRIO

*

* *

06/03 REIN DE GRAAFF QUINTET FEAT. ABRAHAM BURTON 25/03 ANOUAR BRAHEM

*

27/03 GORILLA MASK 24/04 22 STRINGS AND A PIECE OF WOOD 08/05 REBIRTH COLLECTIVE

*

*

STATIONSSTRAAT 104, 9100 SINT-NIKLAAS • T. 03 776 11 98 • INFO@DECASINO.BE

Vorm: Power & Glory

* In samenwerking met Cultuurcentrum Sint-Niklaas en/of Jazzlab Series.