Diëtisten Christel Kuppers en Inge januari | februari ‘13
Huygens leggen zich toe op de begeleiding van patiënten op de afdelingen oncologie. “Kankerpatiënten hebben speciale zorgen nodig op het vlak van voeding. Ze lopen ook een groter risico op ondervoeding. Extra aandacht, advies en ondersteuning zijn dus welkom”. Maar wat is de ervaring van de patiënten? En wat vinden de collega’s? Een gesprek tussen de soep en de patatten met Christel en Inge.
20
Een frietje op oncologie? Moet kunnen! “Sinds een jaar werken we exclusief voor de
ling.” Inge: “Wanneer de diagnose ‘kanker’ ge-
Voeding, een hot topic
oncologieafdelingen”, legt Christel uit. We bie-
steld wordt, heeft 50 à 60% van de patiënten
Christel: “We gaan langs bij elke nieuwe pa-
den de patiënten voedingsondersteuning en
al gewichtsverlies door de toxines die de tu-
tiënt, al is het maar om kennis te maken. Niet
–advies op maat. Door de bijwerkingen van de
mor afscheidt.”
alle patiënten hebben meteen vragen, maar
kankerbehandeling is het vaak onmogelijk om
dan weten ze alvast dat we voor hen klaar-
een normaal eetpatroon aan te houden.” Inge:
Christel: “Je moet echt op tijd ingrijpen, want
staan. Voeding is op een afdeling oncologie
“Een nauwe opvolging is belangrijk. Kanker-
anders komt de patiënt in een fase van onder-
een gevoelig thema. In sommige fasen van
patiënten lopen meer risico op ondervoeding.
voeding (cachexie) terecht, die onomkeerbaar
de behandeling is het onderwerp voor be-
Je verliest gewicht door de ziekte zelf, maar
en niet meer met de juiste voedingsonder-
paalde patiënten bijna taboe. Toch is voeding
ook door de bijwerkingen van de behande-
steuning te behandelen is.”
ultrabelangrijk. Het geneest niet, maar maakt
" aangepaste voeding, maar ook meer variatie in het menu”
" Een ijsje voor een palliatieve patiënt? Komt dankzij deze dames voor elkaar!” Kurt Bosmans, referentieverpleegkundige voeding, oncologie E5: “Op hematologie
Nick Celus, verpleegkundige, oncologie B5: “Veel patiën-
hebben we 17 bedden en 6 isolatiekamers. De patiënten in
ten zijn misselijk door de chemo, ze kunnen door de be-
isolatie krijgen een aangepast dieet, we houden rekening
straling moeilijk eten of hun smaakpapillen zijn aangetast.
met individuele wensen en Christel of Inge loopt iedere dag
Wekelijks overleggen we met Christel en Inge over welke
even bij ze binnen. Wekelijks is er multidisciplinair overleg
aanpak bij elke patiënt de beste is. Ze volgen de mensen
waarin we de voedingstoestand bespreken. De arts is altijd
individueel op en die waarderen dat. Het gebeurt dat een
aanwezig. Eten draagt bij tot aansterken, dus tot herstel.
patiënt met weinig eetlust plots zin krijgt om te eten, dan
Daarom is voedingsbegeleiding op maat zo welkom. Voe-
springen Christel of Inge meteen op de kar. Heeft die pati-
dingsproblemen zijn meer bespreekbaar geworden en door
ent behoefte aan een lasagne of een haring, en het is ver-
de gespecialiseerde kennis van de diëtisten komen er be-
antwoord, dan krijgen deze dames dat voor elkaar. Ze zor-
tere oplossingen uit de bus. Ook op menselijk vlak ben ik blij
gen niet alleen voor aangepaste voeding voor iedereen, ze
dat ze er zijn. Patiënten in een palliatieve situatie die een
brengen ook meer variatie in het menu. Zo kunnen onze pa-
ijsje willen, daar kunnen we nu tegen zeggen: komt voor el-
tiënten nu ook spaghetti als avondeten krijgen. Voeding en
kaar! We kijken ook erg uit naar de snackmobiel. Een primeur
een gespecialiseerde aanpak hiervoor? De impact is groot!”
voor Jessa en in de Belgische ziekenhuiswereld!”
Voeding en oncologie:
voeding voedt het genezingsproces therapie. Een goede voedingstoestand bij de patiĂŤnt is van invloed op: s de ernst van optredende complicaties s de ernst en duur van bijwerkingen van chemo- en radiotherapie s de immunologische afweer en optreden van infecties s het welbevinden van de patiĂŤnt Bij 50 tot 60% van de patiĂŤnten is er sprake van ongewenst gewichtsverlies bij diagnose.
Jessa zet dementie in de kijker tijdens
Music For Life
Van 14 tot 21 december organiseerde Studio Brussel zijn Music For Life-actie, dit keer in het teken van dementie. In Limburg zullen er in 2020 naar schatting 25 342 personen met dementie zijn. Dat is een stijging van 45% ten opzichte van 2010. Music For Life wou aandacht vragen voor dit probleem en het taboe rond dementie mensen wel sterker, ook mentaal.� Inge: “Ook de familie is dankbaar
doorbreken. Ook ons ziekenhuis nodigde iedereen uit om hierbij stil
voor ons advies, want zelf weten ze vaak niet meer wat ze nog
te staan. Dit gebeurde via:
kunnen doen als hun dierbare amper trek heeft of een heel andere
~ 1T[TeX]VbVTaXRWcT S^Rd\T]cPXaTb T] [\b ^eTa ST\T]cXT eXP WTc
smaakbeleving dan voor de ziekte.�
tv-netwerk. ~ 8]U^bcP]ST] \Tc U^[STab Qa^RWdaTb VTSXRWcT] T] _^acaTccT] ~ ;dSXTZT X[[dbcaPcXTb ^_ ST VTaXPcaXbRWT PUST[X]VT] eP] cTZT]PaTb
Aanpak op maat
Ilah, bekend van de Cordelia-strips.
Inge: “In eerste instantie krijgen de patiĂŤnten de gewone maaltij-
Artsen en medewerkers die een badge for life droegen, kregen bo-
den maar zodra het nodig is schakelen we over op meer energierijke
vendien van 17 tot 21 december als dank gratis dagsoep in het
voeding om extra nutriĂŤnten aan te brengen. Soms passen we ook
personeelsrestaurant aangeboden.
de consistentie van het eten aan, als mensen niet goed meer kunnen slikken, of voorzien we bijvoeding. Als dat allemaal niet meer kan, schakelen we over op sondevoeding of parenterale voeding.�
Voedingsoverleg Christel: “EĂŠn keer per week bezoeken we de patiĂŤnt voor de op-
Kerstpret
voor logistiek team SA in Winterland
volging. Daarnaast hebben we een wekelijks oncologisch voedings-
De logistiek assistenten van campus SA hadden het
team met de apotheker, de oncocoach en de voedingsspecialisten.
leuke idee om hun kerstfeestje te vieren in Winter-
We bespreken er samen de patiĂŤnten met een inadequate voedse-
land in Hasselt. Een ideale plaats met kerstmuziek,
linname en formuleren een correct advies naar voedingsondersteu-
fPPa YT TT]b X]Z dXc ST Q^[ ZP] VPP] \Tc YT]TeTaZTb
ning (TPN, sondevoeding)�.
heel wat attracties en eten al wat je maar wil. Het
Inge: “We werken ook samen met de oncologische diĂŤtisten van het
werd dolle pret !
Vlaams Ziekenhuisnetwerk KULeuven om ziekenhuisoverstijgend uniforme voedingsadviezen uit te werken. Met de gespecialiseerde diÍtisten van de andere ziekenhuizen komen we ook regelmatig bijeen om kennis en ervaring uit te wisselen.�
De snackmobiel Binnenkort starten de diĂŤtisten met een nieuw initiatief: de snackmobiel. “KankerpatiĂŤnten krijgen vaak een afkeer van zoete producten,â€? legt Christel uit. “Dankzij onze zelfontworpen mobiele kar kunnen we hen dan iets anders aanbieden: zoute chips, een BiďŹ worstje, zuurtjes, .... De afdeling hematologie is pilootafdeling. Na positieve evaluatie breiden we de service uit naar de andere oncologieafdelingen.â€?
januari | februari ‘13
Voeding is bij de behandeling van kanker een ondersteunende
21