2020 was – om het zacht uit te drukken – geen gewoon jaar. Dit overzicht is dan ook geen gewoon jaaroverzicht. Het is een eerbetoon aan al onze artsen en medewerkers. Helden willen ze liever niet genoemd worden. Straffe madammen en kerels zijn het wél, stuk voor stuk. Van de arts en verpleegkundige tot de logistiek medewerker, psycholoog, schoonmaakmedewerker, laborant, apotheker, communicatiespecialist, administratief ondersteuner, …. en nog zoveel anderen. Ons ziekenhuis werd tijdens de eerste coronagolf – toen er nog heel weinig over de ziekte en behandeling gekend was – bijzonder hard getroffen. De enorme toestroom van coronapatiënten in Jessa haalde de wereldpers. Letterlijk elke arts
en medewerker werd volledig uit zijn comfortzone gerukt. Elke arts en medewerker oversteeg zichzelf. Opnieuw en opnieuw en opnieuw. Het hele jaar door.
Samen klaarden we op een indrukwekkende manier de klus, met een grote onderlinge solidariteit en veel steun voor elkaar. We hebben genoeg stof om een boek te vullen. Toch kiezen we voor een andere aanpak. We blikken op het Jessa-jaar
2020 terug in 20 beelden en enkele opvallende cijfers. Op dit ogenblik wil iedereen 2020 zo snel mogelijk vergeten. Toch schenken we iedere arts en medewerker in Jessa dit jaaroverzicht. Zo kunnen ze binnen enkele jaren met heel veel fierheid terugblikken op hun bijdrage in deze heftige periode. #trots op jullie!
11
razendsnel
11 maart 2020: de eerste COVID-19-patiënt in Jessa is een feit. Al snel volgt de eerste COVID-opname op intensieve zorgen. Op 14 maart treedt het ziekenhuisnoodplan in werking. OK-zalen, daghospitalen en ‘gewone’ afdelingen sluiten. We openen steeds meer COVID-afdelingen, COVID-ITE’s en COVID-doorstroomafdelingen (waar patiënten verblijven in afwachting van de uitslag van hun PCR-test). De toevloed aan COVID-patiënten in ons ziekenhuis is extreem groot. We moeten razendsnel omschakelen. Het hele ziekenhuis en alle geldende werkwijzen en regels worden overhoop gehaald. Iedereen geeft het uiterste van zichzelf en stáát er. Indrukwekkend!
139
Zoveel COVID-patiënten verblijven er op 7 april, op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, in Jessa. De druk op de COVID-intensieve bedden is dan gelukkig al wat gedaald van 40 naar 36 patiënten. Er zijn op dat ogenblik 16 COVID-afdelingen in Jessa operationeel, waarvan 5 afdelingen intensieve zorgen.
luv my buddy luv
Maart 2020: heel wat OK-verpleegkundigen en verpleegkundigen daghospitaal springen voor het eerst bij als buddy op de COVID-ITE-afdelingen (Intensieve Zorgen). Ze ondersteunen de gespecialiseerde ITE-verpleegkundigen in hun taken. Heftig! De communicatie tussen besmette en niet-besmette zone gebeurt via het raam, met schrijftabletten. Na de eerste golf doorlopen een 20-tal verpleegkundigen van andere afdelingen een buddy-opleiding. Samen met hun OK-collega’s zorgen zij voor zeer gewaardeerde helpende handen in de hevige strijd die er telkens op de COVID-ITE’s geleverd wordt.
we leren bij
Voorjaar 2020: Iedereen in Jessa wordt volledig uit zijn comfortzone gerukt. Medewerkers zwermen uit naar COVID-afdelingen. Paramedici en buddy’s ondersteunen. Nieuw samengestelde teams behandelen een mix aan sterk uiteenlopende pathologieën op niet-COVID-afdelingen, … De collegialiteit binnen de nieuw samengestelde teams is groot! Toch eist dit zijn tol. Een reeds geplande reorganisatie, Plan 20.21, doet de emmer overlopen. Vanaf het najaar doen we het anders. Teams blijven zoveel mogelijk samen en behandelen op hun eigen eenheid gewone én COVIDpatiënten in strikt afgescheiden gedeelten. Ook zwaar, maar toch minder ingrijpend! Ook de overheid past zijn werking aan. Streefdoel: COVID-belasting spreiden en reguliere zorg zoveel mogelijk laten doorlopen.
helm of buik
Patiënten met hun hoofd in een bubbel. Na de eerste beelden uit Italië, toont het TV-programma ‘Helden van hier: corona’ dat de zuurstofhelmen ook op de ITE in Jessa gebruikt worden. Niet nieuw, wel soms een alternatief voor intubatie. Ook de patiënten in buiklig worden een typisch beeld van deze pandemie. Een reeds bestaand concept, toegepast om de gezondste delen van de longen maximaal te benutten. Het ‘omdraaien’ is arbeidsintensief en niet ongevaarlijk, voor patiënt én zorgverstrekkers.
Er is geen gekende behandeling voor dit virus, geen nauw contact mogelijk met familie en onze patiënten zijn zichtbaar angstig, ... Dat alles weegt zwaar op onze zorgverstrekkers en patiënten.
positief of negatief ?
brits of braziliaans ?
5 maart 2020: als één van de eerste Belgische laboratoria starten we met PCR-analyses voor het opsporen van SARS-CoV-2. Na ruim een jaar staat de teller op meer dan 147 000 analyses. Het resultaat van een analyse is meestal binnen de 12 uur gekend, bij ‘sneltesten’ binnen 3 uur.
In januari 2021 start het Jessa-labo voor moleculaire diagnostiek met de sequencing van het SARS-CoV-2 genoom. Het doel: varianten opsporen. Héél belangrijk in de strijd tegen het virus!
Omwille van de ruime ervaring in de genoomanalyse van SARS-CoV-2, is het Jessa-lab als enige Limburgse lab opgenomen in een federaal genoomanalyseplatform voor de opsporing van varianten.
rode of blauwe stroom ?
Maart 2020: Jessa installeert twee mobiele units op de parking naast de spoedafdeling. Bij een mogelijke COVID-besmetting gaat de patiënt meteen naar één van die units. Om patiënten en zorgverleners maximaal te beschermen, zijn er gescheiden patiëntenstromen. ‘Hoogrisicopatiënten’ (mogelijke COVID-gerelateerde klachten) volgen een rood traject, laagrisicopatiënten een blauw. Op beide routes dragen medewerkers persoonlijke beschermingsmiddelen, maar op het rode traject (en bij de MUG) gaat het om een ware ‘combatoutfit’. Opname nodig vanuit spoed? De patiënt krijgt een PCR-test waarbij het labo de resultaten na twee tot vier uur aflevert.
ziekenhuishygiëne in het kwadraat
Tijdens de coronapandemie draait letterlijk álles rond ziekenhuishygiëne. ‘Coronaproof’ werken in een notendop?
In ijltempo (dienst-)specifieke COVID-19-procedures uitschrijven, om de haverklap werkwijzen aanpassen door een gewijzigd beleid van de overheid óf door voortschrijdend inzicht, roeien met de riemen die je hebt ondanks de schaarste aan broodnodige beschermingsmaterialen, afdelingen ‘ombouwen’ met aandacht voor de juiste luchtcirculatie, coronaveilige poetsproducten inzetten, … Na de eerste golf bundelen en standaardiseren we alle COVIDprocedures in één geïntegreerde COVID-19-Leidraad. Een omvangrijke, belangrijke tool in de strijd tegen COVID-19!
Zoveel chirurgische mondneusmaskers verbruikten we in Jessa in 2020! Dat is meer dan het 12-voudige van het verbruik in 2019 (80 880 chirurgische maskers).
Daarnaast verbruikten we in 2020 maar liefst 178 563
FFP2-maskers. In 2019 waren dat er 2 850. Dat is dus meer dan 62,5 keer zoveel!
ver en toch nabij
14 maart 2020: België in lockdown, de ziekenhuizen ‘op slot’. Niet-dringende onderzoeken en ingrepen worden geannuleerd. Bezoek is niet meer toegelaten. Een harde maatregel voor onze patiënten! Onze zorgverleners lijden mee … en zoeken oplossingen om het leed te verzachten. ‘Beeldbellen’ via tablet of smartphone wordt het nieuwe normaal. Of een ‘raambezoek’ waarbij de zorgverleners het kamernummer aan het raam afficheren. Op de drukbezette COVID-ITE’s wordt er een belteam ingezet dat dagelijks communiceert met de familie van de patiënt. En ja, op één afdeling biedt de bezoekersstop ook voordelen: moeder en kind op de kraamafdeling genieten van de rust.
inzicht krijgen
April 2020: Jessa start een onderzoek naar de precieze doodsoorzaak van COVID-19 patiënten. Hiervoor wordt – mits goedkeuring van de familie – een minimaal invasieve autopsie uitgevoerd. Het onderzoek levert belangrijke klinische inzichten op. Een andere Jessa-studie verschijnt na de eerste coronagolf in het internationaal wetenschappelijk magazine Thrombosis Research. Die studie toont aan dat patiënten met een ernstige COVID-19-infectie verhoogd risico hebben op bloedklonters in longen en grote bloedvaten, op nierfalen en plotse dood. Onze diensten intensieve zorgen stellen de behandeling bij. De mortaliteit daalt van 39,12 % naar 3,85 %. Levensreddende inzichten!
wat is mijn risico ?
maart – april 2020: Onderzoek bij 319 COVID-patiënten in Jessa geeft een beeld van de risicofactoren bij opname in een tertiair ziekenhuis in een Europees land. Er worden in het begin van de pandemie meer mannen dan vrouwen opgenomen. 20% belandt op intensieve zorgen, 63% van hen heeft invasieve beademing nodig. De mortaliteit is op dat moment 25%. Belangrijkste risicofactoren voor overlijden?
Hogere leeftijd, hypertensie en twee laboratoriumwaarden bij opname (trombopenie en hoog LDH). Een ander onderzoek van UHasselt en Jessa toont de verschillen tussen griep (meer koorts) en COVID-19 (meer ontstekingsvocht in de longen). Belangrijk bij het stellen van de diagnose!
een wa rm en nau w tcatnoc 20 — 20
het gezicht achter
het marsmannetje het
Een warm en nauw contact: onze patiënten en zorgverleners snakken ernaar in deze afstandelijke coronatijden.
De realiteit? Afstand bewaren, in volledige beschermkledij.
Om toch niet helemaal als onherkenbaar ‘marsmannetje’ aan bed te verschijnen, kleven heel wat van onze zorgverleners op COVID-afdelingen hun fotosticker op de beschermkledij.
Zo ziet de patiënt toch een vriendelijk en herkenbaar gezicht
aan bed. Sommigen gaan nog een stapje verder. Ze tekenen
een kusje op hun mondmasker als klinkende virtuele zoen voor de patiënt. Een warm lichtpuntje in moeilijke tijden...
be s cherming
20 — 20
bescherming
Naast alle veranderingen voor onze zorgverleners, staat ook het werkleven van onze ondersteunende medewerkers tijdens de coronagolven op zijn kop. Zo poetsen schoonmaakmedewerkers in volle ‘combatoutfit’ op COVID-afdelingen en leveren logistiek medewerkers er (véél) bescherm- en andere materialen, terwijl ze veel minder beschermkledij dragen dan de zorgverleners. Ze komen uiteraard niet in de rode zones met besmettingsgevaar, maar toch voelt dit voor hen – vooral in de beginfaseonveilig aan. En zo zijn er tal van beroepsgroepen die zich extra inspannen tijdens deze pandemie. Een tijd om zo snel mogelijk te vergeten maar toch ook om stiekem fier te zijn op wat we samen gerealiseerd hebben!
helden
Zorgverleners worden tijdens de eerste coronagolf zo vaak ‘helden’ genoemd dat ze er ongemakkelijk van worden.
Zorgzaam als ze zijn, vinden ze dat hun patiënten eerder de heldenstatus verdienen. Zeker patiënten die een lange strijd tegen het virus leveren, op leven en dood, en daarna nog maanden moeten revalideren. Fysiek, emotioneel, cognitief, … het coronavirus gaat wild te keer. Heel wat ‘post-intensieve zorgen’-patiënten kampen met posttraumatische stress… Op onze revalidatiecampus merken ze het ook: revalideren verloopt anders bij coronapatiënten. En de nabije steun van de familie ontbreekt door het bezoekverbod. Hard labeur!
een st e untje in d e gur 20 — 20
een steuntje in de rug een
Een dagelijkse, psychologische ondersteuning van onze teams, medewerkers, artsen, leidinggevenden, patiënten én familie. Daar zorgt het Corona Support Team tijdens de hoogste COVID-19-golven voor. Een viertal brochures met concrete tips geven een extra steuntje in de rug.
En wie na een zware shift even wat rust wil vinden, kan in de huiselijk ingerichte medewerkerslounge (zie foto) terecht. Ook na de ergste coronagolven blijft een zelf ontwikkelde e-learningmodule onze medewerkers
ondersteunen bij het behouden of herstellen van hun veerkracht. Dat heftige coronajaar blijft immers maar nazinderen…
we helpen een handje
Begin april 2020: Jessa richt een Reach Out Team op om aan de concrete noden van de woonzorgcentra te beantwoorden. Gespecialiseerde teams (verpleegkundigen, artsen, ziekenhuishygiënisten, schoonmaaksters, vrijwilligers, kwaliteitspartner, …) én materialen worden vanuit Jessa ter plaatse ingezet. Het doel? Samen goede zorg bieden aan de bewoners. We zorgen ook voor een deelwebsite met o.a. COVID-19-procedures en een psychologisch ondersteuningsplan. Die uitwisseling van expertise wordt later door de Koning Boudewijnstichting bekroond met 50 000 euro om een samenwerking ‘schoonmaak als infectiepreventie’ op te zetten. Samen kunnen we net iets meer!
Ben je ongerust over dat knobbeltje onder je oksel? Over die druk op je borst of die pijn in je hoofd?
Wacht niet tot je probleem verergert.
Raadpleeg je huisarts of ga naar het ziekenhuis, als dat moet.
We staan voor je klaar, met veilige zorg!
geen uitstel
Zomer 2020 wordt het duidelijk: als ziekenhuis hebben we tijdens de eerste lockdown bijna 6000 operaties moeten uitstellen én mensen hebben zelf ook minder snel medische hulp gezocht, vaak uit angst voor besmetting. Zo waren er in maart en april in Jessa 43% minder cardio-opnames maar meer cardiologische MUG-interventies en overlijdens op locatie.
Op oncologie annuleerde 20% tot 25% van de patiënten hun consultatie of behandeling. Terwijl we als ziekenhuis
veilige zorg kunnen bieden. Daarom ondernemen de Limburgse
ziekenhuizen samen actie: een paginagrote advertentie in de krant om mensen aan te sporen hun medische zorg niet uit te stellen. Want uitstel kan verstrekkende gevolgen hebben.
een hart onder de riem
Voorjaar 2020: Street artist Smates zet een reuzegrote mural op de gevel van Jessa als eerbetoon aan de zorgverleners. In april organiseert de Lijn een ‘applaustour’ langs de Jessa-campussen. Op 7 mei weerklinkt op het dak van ons ziekenhuis ‘Heroes’ van David Bowie, gebracht door o.m. Jef Neve, Isolde Lasoen en Filip Kowlier. Limburgse topchefs van ‘Feed the nurses’ koken wékenlang 100 gratis maaltijden voor onze zorgverleners. Tijdens ‘Scheer de geneesheer’ gooien Jessa-artsen hun ‘coupe quarantaine’
in de strijd om geld in te zamelen voor de teams die hen ondersteunen. Deze en zoveel andere initiatieven en giften worden ingezet voor de psychosociale ondersteuning van onze medewerkers tijdens en na de coronagolven. Dikke, dikke merci aan alle gulle gevers!
we slaan de handen in elkaar we
20 maart 2020: de lokalen van de huisartsenwachtpost op campus Virga Jesse fungeren voortaan als triagecentrum COVID-19, met vrijwillige inzet van de huisartsen. Zo blijven de huisartsenpraktijken in de ruime regio ‘coronavrij’. Later worden deze lokalen ook gebruikt voor het centraal afnemen van COVID-testen. De samenwerking tussen Jessa en de huisartsen verloopt zeer efficiënt tijdens de volledige COVID-periode. Zo wordt het ontslagbeleid van COVID-19-patiënten samen met de huisartsen ontwikkeld en organiseren we regelmatig gezamenlijke overlegmomenten en webinars (met mogelijkheid tot vraagstelling). Samen klaren we de klus!
informatiehonger
Voorjaar 2020: De eerste coronagolf brengt elke dag veranderingen mee. Daarom lanceren we een aantal COVID-communicatiekanalen voor onze artsen en medewerkers: coronanieuwsbrieven, een deelwebsite, instructiefilmpjes, folders, een lijst met contactpersonen… De meest gebruikte COVID-procedures gieten we - vereenvoudigd - in steekkaarten, … Bij de tweede golf herwerken we de deelwebsite. Medewerkers zien vanaf dan meteen welke maatregelen gelden tijdens welke fase van de pandemie. Voor de leidinggevenden is er een wekelijkse digitale meeting. Extern communiceren we via een apart COVID-luik op onze website, folders, brieven, instructiefilmpjes, affiches, …. Een bezoek bij een patiënt boeken, verloopt - voor het eerst in de Jessa-geschiedenis - via een boekingstool op de website.
2555
Zoveel keer werd de allereerste ‘coronanieuwsbrief’ voor onze artsen en medewerkers gedownload. In de corona-nieuwsbrief bundelen we de talrijke infoberichten die artsen en medewerkers nodig hebben om in de coronaperiode hun job goed te kunnen doen en op de hoogte te kunnen blijven
van de snelle omschakelingen in het ziekenhuis en de nieuwe regels die - vooral tijdens de eerste coronagolf - snel veranderen. De eerste nieuwsbrief verschijnt op 20 maart 2020. Op 19 maart 2021 – exact één jaar later – zijn er in totaal al 121 nieuwsbrieven verschenen (en daar blijft het niet bij…).
vaccinatiehub
December 2020: de Jessa-apotheek wordt één van de 13 Vlaamse ‘hubs’ voor de vaccinatiecampagne. Voor het Pfizer/BioNTech vaccin gelden zeer veeleisende opslag- en distributievoorwaarden. De hubs zijn verantwoordelijk voor de opslag en verdeling van vaccins aan de woonzorgcentra en andere ‘collectiviteiten’. Later wordt Jessa één van de vijf Vlaamse hubziekenhuizen die de vaccinatiecentra bevoorraden. En de vaccinatiestrategie in eigen huis? Daarover buigt de werkgroep ‘COVID-19-vaccinatie’ zich wekelijks. Stockeren, verdelen, communiceren, vaccineren, … het vraagt heel wat praktische organisatie. 90% van de Jessamedewerkers en -artsen zal zich begin 2021 laten vaccineren.
dikke , dikke merci !
Voor alles wat je in dat moeilijke ‘coronajaar’ 2020 als Jessa-arts of -medewerker gepresteerd hebt. Voor je onverminderde inzet, je gedrevenheid, je flexibiliteit, je doorzettingsvermogen…. Voor je collegialiteit en je steun aan patiënten en/of collega’s. Voor alles wat je iedere dag tot een belangrijke schakel in Jessa maakt!
#trots op jou