200 jaar Technologie in de Maak by Jetvertising b.v.

200 jaar Technologie in de Maak 200 years of Production Technology in the Netherlands

Colofon

Colophon Uitgever Publisher

De HandelsCourant b.v. E info@handelscourant.com

Redactie Editorial office

De HandelsCourant b.v. Uitgeverij Verbinding Husson Text Productions Vereniging ION

Eindredactie Final editing

Rob van Dam

Vertaling Translation

Transferendi

Opmaak Design

Pim Koersen

Drukwerk Press-work

Damen Drukkers b.v.

Verschijning Issued

2021

Copyright De HandelsCourant b.v., niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder uitdrukkelijke voorafgaande schriftelijke toestemming van De HandelsCourant. Ondanks de zorg en aandacht die de redactie aan de samenstelling van dit boek heeft besteed, kan het voorkomen dat de informatie die in dit boek wordt gepubliceerd, onvolledig en/of onjuist is. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de informatie in dit boek. Copyright De HandelsCourant bv, nothing from this publication may be reproduced, stored in an automated database and /or made public, in any form or in any way, be it electronic, mechanical, by photocopying, recording or any other way, without express prior written permission from De HandelsCourant Despite the care and attention that the editors have devoted to the compilation of this book, the information published in this book may be incomplete and /or incorrect. No rights can be derived from the information in this book.

Atos b.v.

Improve manufacturing business outcomes with digital transformation In the manufacturing industry, digital transformation directly impacts your revenue and bottom line. It has the power to create new innovative products, boost production efficiency and enable new business models. However, to unlock these innovation pathways, you need an ambitious and visionary partner, one who is a recognized leader in digital transformation. Atos understands the manufacturing business, with end-to-end services and solutions to envision, build, implement and operate smarter factories and smarter operations. Our commercial engagements and business models are designed around positive business outcomes, with a KPI-driven approach and profit and risk sharing that ensure we achieve your vision. From creating the ultimate design and PLM environments to smart supply chains, IIoT, MES, distribution and customer engagement, Atos helps manufacturers create the intelligent backbone of a smart enterprise.

Our Smart Factory services bridge the gap between your business challenges and the technologies that enable them, including: o Shop floor control to improve efficiency and throughput o Edge video quality monitoring to improve product quality and reduce product testing o Connected products to enable business servitization o Smart control room to prevent unplanned asset downtime and improve product quality o Edge video safety monitoring to ensure compliance with HSE regulations and improve worker and facility safety o Production asset lifecycle management to maximize the availability and reliability of your vital production lines To learn how Atos can create a smart factory that positively impacts your business outcomes, visit us at https://atos.net/manufacturing

Proloog

Prologue Als u dit leest dan beschikt u, in ieder geval op dit moment, over het boek ‘200 jaar Technologie in de Maak’. Een NederlandsEngelstalige uitgave over 2 eeuwen geschiedenis en toekomst van de productietechnologie in Nederland en België. Een uniek document. Uw onderneming behoort tot de maakindustrie. Onze maakindustrie is sterk, competitief en innoverend. Wij nemen u mee in de historie en we bieden u een blik op de toekomst. Waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe? Waar liggen de kansen? U leest het op de volgende pagina’s. In het boek is ruimte opgenomen voor een geselecteerde groep leveranciers. Zij schetsen een uniek inkijkje op hun achtergrond en laten u zien waar zij goed in zijn. Zo ontstaat een levendig beeld over de huidige stand van zaken en mogelijkheden. Wij danken eenieder die heeft mee gewerkt aan de totstandkoming van deze uitgave en wij wensen u veel leesplezier!

When you are reading this then you have, at least at the moment, a copy of ‘200 Years of Production Technology in the Netherlands’. A Dutch-English edition about 2 centuries of history and future of production technology. A unique document. Your company belongs to the manufacturing industry. Our manufacturing industry is strong, competitive and innovative. We take you on a journey through history and we offer you a glimpse into the future. Where do we come from and where are we going? Where are the opportunities? You will read it on the following pages. Space is included for a selected group of suppliers. They provide a unique insight into their background and show you what they are good at. This creates a vivid picture of the current state of affairs and possibilities. We thank everyone who has contributed to the production of this publication and we wish you a lot of reading pleasure!

Laskar Puntlastechniek b.v. 5

5 Historie Laskar Puntlastechniek b.v. Ruim 20 jaar terug is, onder de vlag van Laskar Las- en Snijtechniek b.v., Laskar Puntlastechniek ontstaan. Er was behoefte aan machines voor weerstandlassen (puntlasmachines, projectielasmachines, stuiklasmachines en stiftlasmachines) maar vooral ook aan de bijbehorende ondersteuning. Juist door de ondersteuning en het delen van kennis maken we nog altijd het verschil. Een goede machine leveren, zonder de bijbehorende begeleiding, is in onze optiek niet voldoende. De keuze om hierop in te zetten is de juiste gebleken. Waar 20 jaar terug de divisie Laskar Puntlastechniek bestond uit 1 medewerker zijn we inmiddels uitgegroeid tot een zelfstandig gezond bedrijf met meer dan 10 medewerkers. Historie weerstandlasmachines De ontwikkeling in de techniek van onze machines heeft niet stil gestaan. Waar 20 jaar terug de bediener alles kon met ‘zijn’ machine zien we dat dit tegenwoordig niet meer zo werkt. De machines moeten dermate intelligent zijn, dat de operator niet alle kennis hoeft te hebben om toch een goede verbinding te kunnen maken. De kwaliteit van de verbinding moet geborgd zijn. Ook wordt er vaker gezocht naar een alternatief voor de traditionele operator. We hebben daardoor inmiddels veel ervaring in geautomatiseerde processen voor punten stiftlassen. Doordat we nauw contact hebben met onze klanten en op de hoogte zijn van de vraagstukken, zijn we succesvol gebleken in het leveren van passende maatwerk oplossingen.

Missie Met onze kennis en ervaring leveren wij al ruim 20 jaar innovatieve oplossingen voor een betrouwbare weerstandlasverbinding aan de maakindustrie. Onze kracht ligt in een klantgerichte advisering bij het zoeken naar de passende oplossing in weerstandlassen, die aansluit op de laatste stand van de techniek. Wij streven naar een langdurige relatie met onze klanten en leveranciers. Toekomstvisie Onze toekomstvisie is, dat we de continue veranderende behoefte van onze klanten goed moeten blijven volgen. Wij zullen meer speciaal bouw oplossingen en geautomatiseerde installaties gaan leveren om zo

de aansluiting te behouden met de wensen van onze klanten. We zien dat de maakindustrie steeds verder professionaliseert en digitaliseert en daarin lopen wij graag voorop. De kwaliteitsborging en reproduceerbaarheid van de verbinding zijn sterke punten van onze techniek. Hierdoor zien wij in de toekomst veel mogelijkheden voor onze technieken. We zien dat puntlassen nog altijd zeer veel wordt toegepast maar ook het projectielassen, moerenlassen en stiftlassen zijn processen die helemaal passen in de hoogwaardige maakindustrie van de toekomst. Dit zal meer in samenwerking met robots, cobots of in een automatisering zijn dan 20 jaar terug.

Bedrijfspresentaties op alfabet

Presentations in alphabethical order 41 2-S b.v. 103 3D Cadworks 60 3rd Wave 214 A&E Trading b.v. 84 Actemium b.v. 59 Adso b.v.b.a. 81 Almotion b.v. 100 Althen Sensors & Controls b.v. 22 AMTC b.v. 3 Atos b.v. 112 ATS EdgeIT b.v. 136 AWL-Techniek b.v. 155 Belttech b.v. 147 Bewo Cutting Systems b.v. 150 Blom Consultancy b.v. 40 BMO Automation 164 Boplan b.v. 135 Cellro Automation 11 Codian Robotics b.v. 175 Ctac 174 Dalemans b.v. 166 Dejond n.v. 215 Delta Application Technics b.v. 104 DEMCON 183 DESTACO Benelux b.v. 80 Dinnissen Process Technology b.v. 16 Dormac CNC Solutions b.v. 138 Dormer Pramet 148 Drabbe b.v. 45 DYMATO b.v. 212 E.D.&A. n.v. 85 EAO Benelux b.v. 105 EKB Groep b.v. 107 Elsto Drives & Controls b.v. 156 ERIKS Nederland 7 Erowa Benelux b.v. 102 Eurostorage b.v. 233 Exact 101 FANUC Benelux b.v. 137 Frimach Metaalbewerkingsmachines b.v. 157 Gain Automation Technology 181 GF Machining Solutions s.a. 163 Gibac Chemie b.v. 165 GMMCK Communicatieadvies 58 GMP Robotics b.v. 192 GOM Branch Benelux 198 Gravotech Benelux n.v. 79 Hahn+Kolb Tools Benelux 190 HALTER CNC Automation b.v. 194 Hateha b.v. 128 HepcoMotion Benelux b.v. 44 Hoekman Roestvaststaal b.v. 182 Hudson Cybertec b.v. 226 Humacs Krabbendam b.v. 124 IMS Nederland b.v. 143 IOT Magnetics b.v.b.a. 121 Jan van Dam Machine Transport 167 Jobo Borstelfabriek b.v. 228 Klingspor b.v.

185 KSM 38 Laagland b.v. 114 Laser 2000 Benelux c.v. 5 Laskar Puntlastechniek b.v. 123 Limas b.v. 139 Limis b.v. 227 LVD Benelux n.v. 82 Machinefabriek Boessenkool b.v. 61 Maschinenfabrik Berthold Hermle AG 78 MC-S - Special Camera Systems 200 Melotte n.v. 158 Metal Work b.v. 125 Migatronic Nederland b.v. 126 NauMetrics Premium Instruments b.v. 140 Olympus Nederland b.v. 57 OPEN MIND Technologies Benelux b.v. 231 Oude Reimer b.v. 8 Petroline International b.v. 149 Planlogic b.v. 83 PLM Xpert 191 Produsoft b.v. 184 Promas Machines b.v. 193 Q-Fin b.v. 42 Q-Flow International b.v. 43 Renishaw b.v. 141 Resato b.v. 199 De Ridder THO b.v. 122 RoboJob n.v. 201 Rotero Holland b.v. 159 Schmalz b.v. 213 SCHUNK Intec b.v. 173 Sterk in Led b.v. 232 Stichting PHOV 229 Style CNC Machines b.v. 62 Technigro b.v. 63 Ter Hoek Vonkerosie Rijssen b.v. 115 Timeline Consulting b.v. 12 Trumpf Nederland b.v. 127 Valk Welding b.v. 211 Vebru 129 Verhagen Leiden b.v. 106 Verhoeven Oppervlaktebewerking b.v. 56 Vollenhoven Olie Technologie b.v. 142 WEG 230 WERMA BENELUX b.v.b.a. 28 Widenhorn b.v. 113 WILA b.v. 210 Wouters Cutting & Welding b.v.b.a. 172 Yaskawa Benelux b.v.

Erowa Benelux b.v.

Erowa volgt een voorwaartse bedrijfsstrategie sinds haar oprichting in 1971 Gestart in Reinach-CH als klein bedrijfje in het vervaardigen van gereedschappen en matrijzen inmiddels ontwikkeld tot een wereldwijd opererende organisatie op het gebied van R&D, productie, advisering en distributie van moderne productietechnologie in de verspanende industrie. Vanuit eigen gereedschapsmakerij nam de behoefte aan automatisering steeds verder toe en ontstond het eerste Integrated Tooling System (ITS) als hoog nauwkeurig nulspan-systeem. (1983). Dit universele systeem ITS werd al snel een wereldstandaard en enige tijd later (1987) werd de eerste robot gepresenteerd om automatisch werkstukken en elektrodes te wisselen in een productieproces. Later werden met een zelfde filosofie nieuwe systemen ontwikkeld door een grote behoefte vanuit de verspanende industrie en enkele veel toegepaste systemen zijn UPC(1993), PC210(2000) en MTS(2001). In 1989 introduceerde Erowa het Four-step Manufacturing Concept, ook bekend als Flexible Manufacturing Concept (FMC). Door het definiëren van elk van de 4 processtappen: Standaardisatie, Pre-setting, Automatisering en Integratie (JMS) kreeg het FMC concept bij veel productiebedrijven in samenwerking met veel vooraanstaande productiemachinefabrikanten een succesvolle integratie.

Door doorontwikkelingen en de mogelijkheden vanuit smart industrie 4.0 is het FMC concept actueler dan ooit te voren…… Erowa software in de vorm van een Job Management Systeem JMS 4.0 geeft hierbij de krachtige tool om het gehele productieproces te optimaliseren, sturen en monitoren. Samenwerkende interfaces met moderne OEM besturingen zijn inmiddels een jarenlange beproefde ervaring.

In 2019 is ter ondersteuning van de Nederlandse en Belgische markt Erowa Benelux B.V. opgericht. Deze in Nederland gevestigde dochter van Erowa AG is voor alle vragen een direct aanspreekpunt. Erowa Benelux b.v. is bereikbaar via benelux@erowa.com.

De eerste Erowa Robot (1987) heeft de afgelopen decennia uitbreiding gekregen van succesvolle automatiseringen zoals: Robot ERS (1997), Robot Multi (2003), Robot Easy (2004), Robot Heavy (2006), Robot ERS Linear (2007), Robot Compact (2007), Robot Dynamic (2009), Robot Compact 80 (2013) en Robot Six (2015). In 2019 is het programma uitgebreid in de “zwaargewicht-klasse” met de Robot Loadmaster Compact voor transfergewichten tot 4.000 kg! Inmiddels is de Erowa organisatie (hoofdvestiging Büron-CH) met 550 mensen werkzaam en met 12 vestigingen mondiaal verdeeld voor advies, verkoop en services van Erowa producten en automatiseringen.

www.erowa.com

Petroline International b.v.

30 jaar expertise in vloeistofbeheer Petroline International B.V. (opgericht in 1991) is een betrouwbare partner in de metaalindustrie. Het bedrijf levert metaalbewerkingsvloeistoffen en randapparatuur aan klanten in de Benelux en andere WestEuropese landen. Al ruim 30 jaar levert Petroline een bijdrage in het optimalisatie proces bij vloeistofbeheer en duurzaamheid. Vanuit Nederland bedient Petroline eindgebruikers in de Benelux; buiten de landsgrenzen heeft Petroline gespecialiseerde bedrijven die als wederverkoper contact onderhouden met lokale eindgebruikers. Goed opgeleide monteurs zijn verantwoordelijk voor het installeren van de door Petroline geleverde systemen. Petroline begeleidt haar klanten bij de handling van metaalbewerkingsvloeistoffen inzake standtijdverbetering, het realiseren van besparingen en het terugdringen van afvalstromen, die daarmee een bijdrage leveren tot een beter milieu. Aanvankelijk bekritiseerd maar inmiddels vaak gevolgd door concullega’s.

Vanuit deze visie heeft Petroline vele klantgerichte oplossingen in de markt gezet om dit te bereiken. Enkele voorbeelden: • Hoogrendement olieseparatoren, skimmers en controle apparatuur om onnodig machinestilstand te voorkomen. • Petroline heeft het automatisch kvs navulsysteem Petrofill ontwikkeld, waardoor 24/7 de machinetanks worden bijgevuld, waarmee besparingen van meer dan 25% realiseerbaar zijn. • Tijdens EMO 2017 heeft Petroline een online koelmiddelanalysesysteem geïntroduceerd, dat gekoppeld aan een PetroFill navulsysteem automatisch en corrigerend navult. • Centrale luchtreinigingssystemen van AFS leveren een significante verbetering in de luchtkwaliteit van werkplaatsen en reduceren gezondheidsrisico’s. Daarnaast blijven hierdoor de machines

schoner, net als vloeren en plafonds. • Warmte terugwinsystemen zijn te koppelen aan bovengenoemde luchtreinigers en leveren daarmee een oplossing in duurzaamheidsdoelstellingen. • Polo bandfilters kunnen op vele wijzen worden ingezet om vloeistofstromen te ontdoen van verontreiniging. Met kleine stand-alone bandfilters of grotere centrale koelmiddel reconditioneringssystemen kan Petroline altijd klantgerichte oplossingen aandragen. • Los van dit alles is er nog een item niet genoemd: de kennis en ervaring in Zwitserse tuimelklinkmachines, die gebruikt worden in de automotive industrie en andere werkplaatsen. Bodmer machines met een uitstekende levensduur van vaak meer dan 25 jaar, worden ingezet voor miljoenen klinkbewerkingen. Petroline levert tot de dag van vandaag een bijdrage in duurzaamheid en groene oplossingen. Deze strategische keuzes brengen al 30 jaar een grote klanttevredenheid. De verdere groeipotentie ligt vooral in de Europese markt.

PETROFILL

automatische vulinstallatie voor emulsies

PLC Menger

Pomp

Water inlaat

Emulsieconcentraat

Buffertank

Machinetank

(Machine) bewerkingscentrum

Machinetank

(Machine) bewerkingscentrum

9 30 years of expertise in fluid management Petroline International b.v. (founded in 1991) is a solid partner in the metalworking industry. The company supplies coolants and equipment to local clients in Benelux and major international companies in Western Europe. Achieving maximum coolant life, effortless usage and sustainability Petroline has proven to be a reliable partner for over 30 years.

Peter Janse, Executive Managing Director Petroline. “Schone luchtkwaliteit en goede ventilatie spelen een belangrijke rol bij een prettige werkomgeving voor bedieningspersoneel. Door fijnstof in de lucht te verminderen nemen gezondheidsrisico’s af.” “Creating clean air in workshops is important to keep operators motivated and feeling well. Reducing air pollution with fine dust is a major topic in maintaining good health and safety.”

Platinastraat 2 8211ARLelystad T +31(0)320 219 669 E info@petroline.nl www.petroline.nl

From the Netherlands, Petroline directly supplies end-users in the Benelux. In other European countries, Petroline uses well trained companies as resellers to contact local customers. Specialized mechanical and electronic engineers are responsible for installing Petroline Systems. Petroline supports clients to improve life of coolants, bring savings, reduce waste and contribute to a better environment. From this experience Petroline developed many customerdesigned solutions to achieve this. Some highlights: • High-efficiency oil-separators, skimmers and checking up devices preventing unplanned machine down-time. • Petroline developed the automatic dosing system Petrofill, supplying 24/7 coolant to metalworking machines, saving coolants over 25%.

• At EMO 2017 Petroline presented the on-line Coolant Measuring System connected to the PetroFill dosing system for automatic coolant corrections. • Centralized air purifications systems by AFS improve significant air quality in the working area and reduce health hazard risks. In addition less airpollution means cleaner floors, cleaner machine surface and cleaner ceilings. • Recovery of heat energy can be achieved by centralized air-cleaning systems and offer green solutions in sustainability. • With Polo band-filters, Petroline offers multiple solutions to any filtration challenge for fluids. From small stand alone bandfilters to centralized coolant reconditioning filter units, they can meet outstanding requirements. • Apart from all this, there is one item not mentioned above: the expertise in Swiss riveting machines. Bodmer machinery supplied by Petroline remains in excellent condition after 25 year and millions of riveting operations. Petroline contributes to sustainability and green environmental developments. Over 30 years, Petroline strategic choices have created ultimate customer satisfaction. And have been an example to the competition.

Bedrijfspresentaties op paginanummer

Presentations on page number 3 Atos b.v. 5 Laskar Puntlastechniek b.v. 7 Erowa Benelux b.v. 8 Petroline International b.v. 11 Codian Robotics b.v. 12 Trumpf Nederland b.v. 16 Dormac CNC Solutions b.v. 22 AMTC b.v. 28 Widenhorn b.v. 38 Laagland b.v. 40 BMO Automation 41 2-S b.v. 42 Q-Flow International b.v. 43 Renishaw b.v. 44 Hoekman Roestvaststaal b.v. 45 DYMATO b.v. 56 Vollenhoven Olie Technologie b.v. 57 OPEN MIND Technologies Benelux b.v. 58 GMP Robotics b.v. 59 Adso b.v.b.a. 60 3rd Wave 61 Maschinenfabrik Berthold Hermle AG 62 Technigro b.v. 63 Ter Hoek Vonkerosie Rijssen b.v. 78 MC-S - Special Camera Systems 79 Hahn+Kolb Tools Benelux 80 Dinnissen Process Technology b.v. 81 Almotion b.v. 82 Machinefabriek Boessenkool b.v. 83 PLM Xpert 84 Actemium b.v. 85 EAO Benelux b.v. 100 Althen Sensors & Controls b.v. 101 FANUC Benelux b.v. 102 Eurostorage b.v. 103 3D Cadworks 104 DEMCON 105 EKB Groep b.v. 106 Verhoeven Oppervlaktebewerking b.v. 107 Elsto Drives & Controls b.v. 112 ATS EdgeIT b.v. 113 WILA b.v. 114 Laser 2000 Benelux c.v. 115 Timeline Consulting b.v. 121 Jan van Dam Machine Transport 122 RoboJob n.v. 123 Limas b.v. 124 IMS Nederland b.v. 125 Migatronic Nederland b.v. 126 NauMetrics Premium Instruments b.v. 127 Valk Welding b.v. 128 HepcoMotion Benelux b.v. 129 Verhagen Leiden b.v. 135 Cellro Automation 136 AWL-Techniek b.v. 137 Frimach Metaalbewerkingsmachines b.v. 138 Dormer Pramet 139 Limis b.v. 140 Olympus Nederland b.v.

141 Resato b.v. 142 WEG 143 IOT Magnetics b.v.b.a. 147 Bewo Cutting Systems b.v. 148 Drabbe b.v. 149 Planlogic b.v. 150 Blom Consultancy b.v. 155 Belttech b.v. 156 ERIKS Nederland 157 Gain Automation Technology 158 Metal Work b.v. 159 Schmalz b.v. 163 Gibac Chemie b.v. 164 Boplan b.v. 165 GMMCK Communicatieadvies 166 Dejond n.v. 167 Jobo Borstelfabriek b.v. 172 Yaskawa Benelux b.v. 173 Sterk in Led b.v. 174 Dalemans b.v. 175 Ctac 181 GF Machining Solutions s.a. 182 Hudson Cybertec b.v. 183 DESTACO Benelux b.v. 184 Promas Machines b.v. 185 KSM 190 HALTER CNC Automation b.v. 191 Produsoft b.v. 192 GOM Branch Benelux 193 Q-Fin b.v. 194 Hateha b.v. 198 Gravotech Benelux n.v. 199 De Ridder THO b.v. 200 Melotte n.v. 201 Rotero Holland b.v. 210 Wouters Cutting & Welding b.v.b.a. 211 Vebru 212 E.D.&A. n.v. 213 SCHUNK Intec b.v. 214 A&E Trading b.v. 215 Delta Application Technics b.v. 226 Humacs Krabbendam b.v. 227 LVD Benelux n.v. 228 Klingspor b.v. 229 Style CNC Machines b.v. 230 WERMA BENELUX b.v.b.a. 231 Oude Reimer b.v. 232 Stichting PHOV 233 Exact

Codian Robotics b.v.

The Leading Innovator of Pick & Place Robots We distinguish ourselves because we only supply the mechanical part of the robot. The control of the robot can be done by the machine control. All known operating systems have the kinematics of the Codian Robots in their portfolio. This keeps costs low, information is available in real-time and down-time is prevented.

JUBILEUM: Codian Robotics viert 10-jarig bestaan! Sinds de oprichting van Codian Robotics in Mei 2011, heeft Codian Robotics zich in de markt bewezen. Van een spin-off is Codian Robotics uitgegroeid tot de derde leverancier van de wereld voor industriële Delta robots. Klanten kiezen voor een Codian Delta Robot vanwege het ruime, steeds groeiende assortiment. Onze missie om de best mogelijke oplossing te bieden voor onze klant en de lage Total Cost of Ownership. Bovendien is de Delta robot de snelste onder de industriële robots. Wij onderscheiden ons doordat wij uitsluitend het mechanische deel van de robot leveren. De aansturing van de robot wordt gedaan door de machine besturing. Alle bekende besturingssystemen hebben de kinematica van de Codian Robots in hun portfolio. Hiermee blijven de kosten laag, informatie is real-time beschikbaar en daarmee wordt downtime voorkomen. Doordat wij altijd streven naar de best mogelijk oplossing, maken we kwalitatief hoogwaardige robots. Onze tweede robot ooit gemaakt is nog steeds volop in productie. Dat betekent dat deze robot al sinds 2002 in productie is! Dat Codian Robotics succesvol is, is niet onopgemerkt gebleven. Op 1 oktober 2020 is ABB eigenaar geworden van Codian Robotics. Een succesvolle samenwerking zal leiden tot een grotere commerciële slagkracht, waarbij de klanten van Codian steeds persoonlijk, goed en

snel geholpen zullen worden. Met de kwaliteit waar Codian Robotics bekend om staat. Graag komen we ook met u in contact. Neem contact op om te bespreken hoe wij kunnen helpen de best mogelijke oplossing te bieden voor uw toepassing. Wij zijn bereikbaar via Sales@ Codian-Robotics.com en via onze website www.Codian-Robotics.com. Tot snel. Anniversary: Codian Robotics celebrate 10 years of existence! Since Codian Robotics was founded in May 2011, Codian Robotics has proven itself in the market. From a spin-off, Codian Robotics has grown into the world’s third-largest supplier of industrial Delta robots. Why our customers choose a Codian Delta Robot is the wide, ever-growing range. Our mission to provide the best possible solution for our customer and the low Total Cost of Ownership. In addition, the Delta robot is the fastest robot among industrial robots.

Because we always strive for the best possible solution, Codian makes robots that are of high quality. For example, we know that our second robot ever made is still in full production. That means that this robot has been in production since 2002! The fact that Codian Robotics is successful has not stayed unnoticed. On October 1, 2020, ABB became the owner of Codian Robotics. A successful collaboration will lead to greater commercial strength, whereby Codian’s customers will always be served personally, well and quickly. With the quality that Codian Robotics is known for. We would also like to get in touch with you. Reach out to discuss how we can help provide the best possible solution for your application. Contact us via Sales@CodianRobotics.com and via our website www.Codian-Robotics.com . See you soon.

Trumpf Nederland b.v.

TRUMPF is a company with more than 90 years experience TRUMPF was founded in 1923 as a series of mechanical workshops, and has since developed into one of the world’s leading companies for machine tools, laser technology, and electronics for industrial applications. In the 2019/20 fiscal year, the company generated a turnover of 3,487.7 million euros with 14,325 employees. The family company TRUMPF was established in 1923 – since then it has become our mission to develop production technology further. We are now one of the world’s leading companies for machine tools, lasers, and electronics for industrial applications. To that, we produce all of our products in-house – from cutting heads for the laser machine all the way to software. Our products have helped many companies grow. This is what drives us to continue to bring our best, every day. Our mission is to further develop and digitally connect production technology, to make it even more efficient, precise, and future-proof. In doing so, we want to make manufacturing and its upstream and downstream processes more efficient. This is how we build the industrial world of tomorrow. We are market and technology leaders in machine tools and lasers for industrial manufacturing, and work with our innovations in almost every sector. Our software solutions pave the way to the Smart Factory, allowing us to implement high-tech processes in industrial electronics.

1923-1933 It All Began with Flexible Shafts for Attachable Tools 2021: a global high-tech company. Your future – your partner Be it business expansion, replacement investments, or establishing a business: you need the right technology for your plan. From a provider who is there for you at all times – when selecting the right machine and throughout its entire service life. The most important thing in this regard: • Service • Consultation • Machine availability (spare parts and consumables) • Training • Software

TRUMPF locations and addresses With around 70 subsidiaries, the group is represented in almost every European country, as well as North and South America and Asia. There are production sites in Germany, France, the UK, Italy, Austria, Switzerland, Poland, the Czech Republic, the USA, Mexico, China, and Japan.

Company Principles TRUMPF stands for quality, excellent products, highly efficient processes, and outstanding results. The success of our company is derived from the fact that we live common values and aspire to shared objectives. The Whether you are cutting, punching, company principles are intended to or bending sheet metal, you need contribute towards clarifying these a user-friendly machine that works values and objectives and to make reliably. One that is easy to finance them an integral part of the company. and which offers prospects. And one which means you gain a strong partner. They therefore, describe the nature and scale of our activities and the TRUMPF aims to continue building way we treat one another. They are its reputation as a solution provider binding at all times for everyone who for end-to-end production - and that works in the company. means building partnerships.

13 Our Principles We are a family-owned company. The readiness to fully commit oneself to the company in good times as well as bad is something that applies in equal measure to everyone who works for it. We want to remain independent. Growth by our own efforts is decisive in this regard. Geographical proximity to our customers is essential. Still, a powerful headquarters is necessary. All our dealings are marked by fairness, moderation, and trust. Our Objectives We want to satisfy our customers, employees, owners and society in equal measure. In each of our sectors of activity we are leaders on a world scale, in terms of both technology and organization. We strive to achieve continuous growth that is far above

average for the sectors in which we are active. We aim for a return on sales that enables us to afford our high expenditure on research and development as well as investments made by our own efforts. Our Responsibility to Society As a company, we have a social responsibility. We commit to a liberal constitution, fair market economy, and free competition. We respect the laws and cultures of the countries in which we operate. At all of our sites, we support innovative approaches and projects that promote social development and serve the people. We promote equality and reject discrimination of any form. At the same time, we heed transparency, reliability, and openness in both inward and outward communication.

After all, this creates trust. Last but not least, the protection of the environment and health is very close to our hearts. We therefore, consistently use the best technology in order to prevent any harmful effect resulting from our economic activity. We take responsibility Our principles compel us to think about the long term and act responsibly. And we lead by example: By treating our colleagues with respect, investing in the future resource of education, actively participating in social discourse, as well as purposefully promoting specific cultural projects that provide added value for us all. Prudent use of resources as well as safe and efficient products are also essential aspects for our company’s long-term perspective.

“Das echte” Harlem-Oel. Nur echt, wenn es versehen ist mit der Unterzeichnung C. de Koning Tilly. Advertentie omstreeks 1905. In 1672 ontwikkelde ‘schoolmeester’ Claes Tilly proefondervindelijk zijn middel ‘medicamentum gratia probatum’. Dit huismiddel was vooral bedoeld voor ontstekingen aan de urinewegen en voor de behandeling van gal- en nierstenen. Nog steeds hebben de enige échte producten van Oprechte Haarlemmerolie het officiële beeldmerk en C. de Koning Tilly als opdruk. “Das echte” Harlem-Oel. Nur echt, wenn es versehen ist mit der Unterzeichnung C. de Koning Tilly. Advertisement from around 1905. In 1672 ‘schoolmaster’ Claes Tilly experimentally developed his remedy ‘medicamentum gratia probatum’. This home remedy was mainly intended for inflammations of the urinary tract and for the treatment of gallstones and kidney stones. The only genuine products of Oprechte Haarlemmerolie still bear the official logo and a print of C. de Koning Tilly.

Inhoudsopgave

Content 2 4 6 10 19 31 47 65 87 109 111 117 130 145 151 160 169 177 186 188 195 202 205 217

colofon colophon proloog Prologue bedrijfspresentaties op alfabetische volgorde company presentations in alphabetical order bedrijfspresentaties op paginanummer company presentations by page number Industrialisatie Red. De HandelsCourant Industrialisation Het stoomtijdperk Red. De HandelsCourant The steam age Productielijnen, petrochemie en massaproductie Red. De HandelsCourant Production Lines, petrochemicals and mass production Van analoog naar digitaal Red. De HandelsCourant From analogue to digital Vier trends, één conclusie: IT als technologische motor Red. Verbinding Uitgeverij, uit HC 9/20 Four trends, one conclusion: IT as a technological engine Kleinste micro-elektrische robot ter wereld Red. Verbinding Uitgeverij, uit HC 9/20 Smallest micro-electronic robot in the World Octrooibureau: ‘Europa is hub voor 3D printen’ Red. Verbinding Uitgeverij, uit HC 9/20 Patent office: ‘Europe is hub for 3D printing Helft ondernemers kent Smart Industry Red. Verbinding Uitgeverij, uit HC 9/20 Half of entrepreneurs know Smart Industry Verdere robotisering onafwendbaar Red. Verbinding Uitgeverij Continued robotisation inevitable Industrie 4.0 – CNC proces engineer de nieuwe vakman naast de CNC-frezer Red. Husson Text Productions Industry 4.0 – CNC process engineer, the new addition to the CNC miller Veilige ICT - Begin met je systemen bij te houden Red. Verbinding Uitgeverij Secure ICT - Start by keeping your systems up to date Onderneem vanuit passie voor techniek Red. Husson Text Productions Entrepreneurship with a passion for technology Fotonica is de toekomst Red. Verbinding Uitgeverij Photonics is the future De fotonica tijdlijn Red. De HandelsCourant The photonics timeline Maakindustrie bundelt krachten voor waterstof Red. De HandelsCourant Manufacturing industry joins forces for hydrogen Waterstofdrone die verticaal opstijgt en langer vliegt Red. De HandelsCourant Hydrogen drone that takes off vertically and has a longer flight time Circulaire Economie “vergeet” duurzaamheid van producten Red. Vereniging ION Circular Economy “forgets” the sustainability of products Sustainable Industry Lab voor een CO2-neutrale industrie Red. De HandelsCourant Sustainable Industry Lab to reach a carbon neutral industry Energieopslag speelt cruciale rol in energietransitie Red. Husson Text Productions Energy storage plays a crucial role in the energy transition Belangen en behartiging Red. De HandelsCourant Interests and representation

Dormac CNC Solutions b.v.

“Optimaal produceren met de totaal oplossingen van Dormac CNC Solutions” Dormac CNC Solutions bestaat inmiddels ruim 67 jaar en heeft midden jaren negentig veel bekendheid gekregen met haar Dormac Teach-In draaien freesmachines. In 1954 werd Dormac opgericht onder de naam Dormac Import Ten-Cate en leverden machines van het merk Doria uit Italië. In de loop der jaren is Dormac binnen de metaalwereld uitgegroeid tot een leverancier van slimme en rendabele productiemiddelen met de focus op continuïteit en optimalisatie voor een zo hoog mogelijke machineprestatie. Slim produceren Men kent Dormac anno 2021 vooral als exclusief leverancier van CNC draaien freesmachines van het merk Doosan Machine Tools en van de bedfreesmachines van Kiheung. Maar Dormac heeft meer merken in huis om aan de marktvraag te voldoen. Zo levert Dormac ook nog steeds conventionele en Teach-in machines van de merken Comev, Everox en ook de CNC bewerkingscentra van Litz en Dahlih. Daarnaast bieden wij klanten de mogelijkheid H-Serie H2515 25 kg

Automatiseringsoplossing draaibank of freesmachine met automatische grijperwissel

om een machine in te ruilen of een gebruikte machine inclusief garantie bij ons aan te schaffen. Dit in combinatie met een eigen onderdelen magazijn, een telefonische servicedesk en een groot netwerk van eigen monteurs staat Dormac altijd voor u klaar. Dat de Nederlandse metaalindustrie uiterst concurrerend kan produceren heeft vooral te maken met innovatie, slim investeren en zaken doen met de juiste partners. De maakindustrie kijkt steeds kritischer naar de aanschaf van machines en andere productiemiddelen en houdt daarbij het rendement en de Total Cost of Ownership (TCO) scherp in de gaten. Hiervoor komt machine betrouwbaarheid, snelheid en productie continuïteit aan de orde. Vooral ook de vraag naar nauwkeurige producten neemt toe, maar ook de middelen om ze te kunnen produceren neemt een vlucht.

Cruciale ondersteuning Door innovaties als IoT, 5G, robotica, vision, 3D metalprinting, onbemand/manarm produceren en andere technologische vooruitgang hebben productiebedrijven steeds meer behoefte aan professionele ondersteuning naast de gebruikelijke machine service en onderhoud. Dormac springt in dat gat met experts die verstand hebben van verspaning, goede CAD/ CAM systemen en die weten hoe je producten het beste kunt opspannen als men daar, door omstandigheden, niet voldoende expertise voor in huis heeft. Maar ook welke gereedschappen en machine-instellingen moeten worden toegepast om tot de beste machine prestatie te komen. Daarbij maakt Dormac gebruik van bewerkingssimulaties om snel tot optimale draaien freesstrategieën te komen. Die vertalen we vervolgens naar de machines, waarbij voor Dormac maar één ding telt en dat is het beste eindresultaat van de klant.

17 Toegevoegde waarde brengen Het verschil wordt gemaakt door alles rondom de machine perfect voor elkaar te hebben. Denk hierbij aan een soepele aan- en afvoer met Robots of Cobots, het gebruik van het juiste (automatisch gewisselde) gereedschap en de juiste machine inrichting, zoals filtratie en koeling. Op deze manier wordt een hoge mate van snelheid, continuïteit, kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten gerealiseerd. Met de totaalservice van Dormac helpen wij metaalbedrijven om slimmer en effectiever te produceren. Breng procesoptimalisatie naar een hoger niveau In samenwerking met zusterbedrijf Dormatec Environment Systems brengt Dormac procesoptimalisatie naar een hoger niveau. Met diverse ‘Green Light Machining’ oplossingen voor luchtfiltratie, spaanproblemen of vervuiling van koelvloeistof bent u bij Dormac aan het juiste adres. Iedereen streeft ernaar zoveel mogelijk spindeluren te maken, waarbij de groene lamp van de driekleuren signaallamp zoveel mogelijk brandt. Dat vraagt om de inzet van systemen die ervoor zorgen dat het proces niet wordt onderbroken (minder stilstand), het aantal spindeluren toe neemt, de kwaliteit hoog en constant blijft. Resultaat is dat productiviteit wordt verhoogd.

Grote behoefte aan productieautomatisering Robotisering is voor veel bedrijven een belangrijke factor om concurrerend te blijven en om arbeidsomstandigheden te verbeteren. Dormac levert daarvoor custom built robot automatiseringssystemen. Het voordeel bij Dormac is dat er één aanspreekpunt is voor de complete automatiseringsoplossing voor uw draaibank of freesmachine. Als officiële importeur van Doosan Robotics vindt Dormac het daarbij belangrijk om haar partners in het volledige proces te kunnen ondersteunen en te ontzorgen. Dormac Cobots levert collaboratieve robots (cobots) voor de maakindustrie. Door de jarenlange ervaring die Dormac heeft met verspanende machines weten wij als geen ander dat automatisering meer omvat dan alleen het beladen en ontladen van een machine.

Aircleaner t.b.v. gezonde werkomgeving

NHP5000 + RPS palletwisselsysteem

CEO Dhr. Joost Verschure

Cobots zijn nuttig voor elke branche. Het aantal toepassingen neemt dan ook snel toe. Denk bijvoorbeeld niet alleen aan productiebedrijven in de metaal, maar Dormac komt tegenwoordig ook bij bedrijven in de logistiek, kunststoffen-, farmaceutische-, medische- en de voedingsindustrie. Kleinere bedrijven kunnen ook voordeel halen uit een cobot. Een mobiele unit is veelzijdig inzetbaar om o.a. te kitten, schuren, polijsten, lassen, palletiseren of te inspecteren. Doosan Robotics cobots zijn consistent in kwaliteit en verlagen de productiekosten. Dormac CNC Solutions b.v. Breeuwhamer 25 1648 HG De Goorn T +31(0)229 542 485 E info@dormac.nl www.dormac.nl www.dormac-cobots.nl www.dormatec.eu

Aan de draaibank in 1635 illustratie door Jan Georg van Vliet. At the lathe in 1635 illustration by Jan Georg van Vliet.

Industrialisatie Industrialisation Tot ruim in de 18e eeuw bestond de economie voornamelijk uit de opbrengsten van thuisnijverheid en landbouw. Productieprocessen waren nog niet gemechaniseerd en productie geschiedde vanuit huis in opdracht van een ondernemer. De eerste industriële revolutie omvat de overgang van kleinschalige ambachtelijke werkplaatsen naar fabrieken en industrie gebieden. Mechanisatie werd gerealiseerd door middel van waterkracht en stoomkracht. Dat is de oorsprong van productietechnologie in de Lage Landen.

Until well into the 18th century, the economy consisted mainly of the proceeds of home industry and agriculture. Production processes had not yet been mechanised and production took place from home on behalf of an employer. The first industrial revolution involves the transition from small-scale craft workshops to factories and industrial areas. Mechanisation was realised through hydropower and steam power. That is the source of production technology in the Netherlands.

Vincent van Gogh schilderde veel plattelandstaferelen. Waaronder de thuiswever in Brabant. Het doek werd geschilderd in 1884. In Maastricht was de industrialisatie inmiddels aan de gang. Het weven gebeurde in Nuenen nog steeds vanuit huis. Vincent van Gogh had een passie voor ambachtschap en hij legde dit graag vast met rake penseelstreken.

Vincent van Gogh painted many rural scenes. Including the weaver from Brabant. The canvas was painted in 1884. In Maastricht, industrialisation was now underway. In Nuenen, workers were still weaving from home. Vincent van Gogh had a passion for craftsmanship, and he liked to capture this with bold brush strokes. Tredmolen in 1828. Foto Nationaal Archief. Tredmill in 1828. Photo Nationaal Archief.

Draaibank met boorinstallatie ca. 1797. Lathe with drilling machine ca. 1797.

Metaalboormachine ca. 1800. Metal drilling machine ca. 1800.

21 Engeland gaat voorop en de wereld verandert drastisch De industriële revolutie begon in Engeland in de textielproductie met de eerste spin- en weefmachines. In 1780. Spinmachines werden aangedreven door een waterrad of een stoommachine. Begin 19e eeuw voltrok een vergelijkbaar proces zich in België en de VS. Met name vanwege de beschikbaarheid van textiel, ijzererts en steenkool.

England leads the way and the world is changing drastically The industrial revolution began in England in textile production with the first spinning and weaving machines. In 1780, spinning machines were powered by a water wheel or a steam engine. At the beginning of the 19th century, a similar process took place in Belgium and the USA. Particularly due to the availability of textiles, iron ore and coal.

Met de komst van fabrieken werden wonen en werken gescheiden. Zelfstandigheid werd vervangen door loonarbeid. Stoommachines bliezen zwarte rookwolken de lucht in. Afvalwater werd direct in het oppervlaktewater geloosd. De industrialisatie was een behoorlijke aanslag op het milieu en de leefomgeving. Het platteland liep leeg doordat werkgelegenheid steeds meer in steden geconcentreerd werd. Werken in een fabriekssysteem bestond uit eenvoudige taken. Tegen lage lonen. Arbeiders woonden in dichtbevolkte arbeiderswijken, in kleine huisjes. Vaak slecht onderhouden en vaak zonder noemenswaardige sanitaire voorzieningen. Om in onderhoud te kunnen voorzien werkten vrouwen en kinderen ook in de fabriek. Kinderen droegen zo bij aan het gezinsinkomen. Tegen het einde van de 19e eeuw begon de mentaliteit rond kinderarbeid te veranderen. De Leerplichtwet van 1900 maakte uiteindelijk een einde aan kinderarbeid. Arbeiders verenigden zich in vakbonden. De werkomstandigheden werden beter en de beloning ging omhoog. In dezelfde periode werden vrouwen meer en meer vrijgesteld van arbeid.

With the arrival of factories, living and working became separated. Independence was replaced by wage labour. Steam engines blew black clouds of smoke into the air. Wastewater was discharged directly into the surface water. Industrialisation was a significant assault on the environment and living conditions. Workers migrated from the countryside to the cities where employment was increasingly concentrated. Working in a factory system consisted of simple tasks. For low wages. Workers lived in densely populated working-class neighbourhoods, in small houses. Often poorly maintained and often without any significant sanitary facilities. In order to be able to support themselves, women and children also worked in factories. Children thus contributed to family income. Towards the end of the 19th century, the attitudes towards child labour began to change. The Compulsory Education Act of 1900 eventually put an end to child labour. Workers united in unions. Working conditions improved and pay went up. In the same period, women were increasingly exempt from employment.

Men vond nieuwe ijzerproductieprocessen- en nieuwe chemische productieprocessen uit. Na een kleine eeuw zag de wereld er anders uit. Grootschalige industriegebieden, verstedelijking en een enorme hoeveelheid nieuwe werktuigen hadden hun intrede gedaan.

Arbeiderswoningen in Longton, Engeland, gebouwd in 1850. Foto Creative Commons. Workers’ houses in Longton, England, built in 1850. Photo Creative Commons.

New iron production processes and new chemical production processes were invented. After about a century, the world looked quite different. Large-scale industrial areas, urbanisation and a huge number of new tools had come to be.

AMTC b.v.

De revolutie op het gebied van lastraining!

Het is de missie van SOLDAMATIC om de educationele markt een innovatieve oplossing te bieden met grote pedagogische waarde, een scherpe prijs, efficiÎnt, veilig, duurzaam en uitermate flexibel. Wij introduceren dan ook met trots de SOLDAMATIC Lassimulator, die uw leerlingen in een veilige omgeving de basisvaardigheden van het lassen bijbrengt.

De volgende disciplines zijn inbegrepen: • Mig/Mag • Tig • MMA Het helpt de overheid en het onderwijs om meer lassers te trainen in minder tijd, beter gekwalificeerd, goedkoper, veiliger, milieubesparend en promoot het introduceren van vrouwen in een traditioneel mannenberoep. De lassimulator en het bijbehorende lesprogramma zet de training in lijn met de industriÎle vereisten, wat de mogelijkheid op een

Het systeem wordt geleverd met een uitgebreid leerlingvolgsysteem, zodat de vorderingen van de leerlingen kunnen worden bijgehouden en gewaardeerd kunnen worden. Als docent kun je tevens je eigen lesmateriaal maken, inclusief multiple choice vragen en uploaden in het systeem. Ook deze scores worden weer opgeslagen onder de naam van de desbetreffende leerling.

baan in de lokale industrie vergroot. De industrie vraagt momenteel vaak hoog gekwalificeerd personeel, die nu in de meeste gevallen uit het buitenland worden binnengehaald. • Vermijd fysieke risicoís • Reduceert trainingskosten • Reduceert de impact op het milieu • Promoot introductie van vrouwen tot het lassen • Trekt jongeren aan tot het lassen

www.amtc.eu www.flec-nederland.nl

Start using SOLDAMATIC. Sart changing your mind. Start living the future!

AMTC b.v. Flec Nederland (NARVIK) te Heerle, al 45 jaar een begrip in Nederland. A.M.T.C. is een begrip op de Nederlandse markt. Opgericht op 7 oktober 1977 door Dhr. C. Akkermans (als onderdeel van Akkermans Techniek). Gestart in één van de panden aan de Hoge Bergen te Roosendaal. Nu al ruim 40 jaar gevestigd aan de Herelsestraat 175B te Heerle (Noord-Brabant). Uit de dossiers blijkt dat er meer dan 6500 machines, veelal onder het huismerk NARVIK, over de hele wereld staan. NARVIK is na zoveel jaren een ingeburgerd merk geworden in de machinewereld. Uit ervaring weten we dat prijs alleen niet bepalend is. Het gaat om een functionele invulling van snelheid, kwaliteit, betrouwbaarheid en service. Dagelijks is ons serviceteam op pad voor onderhoud, storingen en machinekeuringen, waarbij klanten met een servicecontract voorrang krijgen. Per 20 juli 2013 is Flec Nederland samengegaan met A.M.T.C en verhuisd van Spijkenisse naar de locatie inpandig bij A.M.T.C. te Heerle. De dagelijkse leiding van Flec Nederland is in handen van Stefan Gouwens. A.M.T.C. – Flec ziet de toekomst positief tegemoet Veel productie komt de laatste jaren weer terug naar Nederland -vooral precisie werkstukken- omdat de kwaliteit en leveringstijden door een

aantal lage-lonen-landen nog te wensen overlaat. Ook is binnen de regering het besef ontstaan dat zonder investeringen in het Technisch Onderwijs, er een chronisch tekort ontstaat aan goed gekwalificeerd personeel, dit is voor veel van onze industriële klanten nu al actueel. Een bijkomend probleem is dat goede technisch-onderwijs docenten niet voor handen zijn. Nieuw trends binnen het onderwijs zijn: Digitaal lesgeven in een virtuele of augmented-reality omgeving. Hiervoor beschikt A.M.T.C.-Flec over diverse praktijkmodellen zoals het Narvik EDU-LINE 5-assige CNC bewerkingscentrum, de Narvik EDU-LINE CNC draaimachine, de Soldamatic lassimulator en de heftrucksimulator. Ook zal de komende jaren de energietransitie bovenaan de politieke agenda staan. Dit betekent dat voor nieuwe technieken welke in de industrie doorontwikkeld worden de kennis voor installatie en onderhoud moet worden bijgeschoold. Deze duurzaamheidsmodellen zijn door ons al leverbaar voor onderwijsdoeleinden, zoals warmtepomp, zonneboiler en zonnepaneelmodellen, inclusief lesbrieven en digitaal lesmateriaal.

Bewustwording van de milieugevaren wordt al vanaf de kleuterschool bijgebracht in het gedachtegoed van de jeugd. Zij moeten straks verder op deze planeet waar het momenteel niet goed gaat door de mega vervuiling, opwarming, ontbossing en verarming van onze kostbare grond. Voor de plastic afval recycling beschikken we over een aantal praktijkmachines van het merk CR CLARKE, waarbij de leerlingen bewust worden gemaakt dat van afval nieuwe bruikbare producten kunnen worden gemaakt. Opschoning van de aarde is een taak van ons allemaal, niemand uitgesloten. Wij hopen u te mogen ontmoeten in onze showroom of via één van onze websites www.amtc.eu en www.flecnederland.nl. Natuurlijk willen onze productspecialisten u ook telefonisch te woord staan op nummer 0165-304188. AMTC b.v. Herelsestraat 175B 4726 SR Heerle (N-Br) T +31(0)165 304 758 E info@amtc.eu www.amtc.eu

Tafereel van de Septemberdagen 1830, illustratie door Gustave Wappers. Scene of the September Days 1830, illustration by Gustave Wappers.

25 De eerste industrie gebieden in de Lage Landen In de Zuidelijke Nederlanden (het huidige België) werden de contouren van een maakindustrie rond 1820 zichtbaar. In de Zuidelijke Nederlanden ontstonden de eerste industrie gebieden. Waterkracht gaf de aanzet maar de stoommachine speelde een cruciale rol vanwege de veel betere geschiktheid om machines aan te drijven. Stoommachines draaiden op steenkool. De Zuidelijke Nederlanden beschikten daar via mijnbouw in ruime mate over. Het noorden was aangewezen op dure inkoop van steenkool en concentreerde zich nog steeds op handel en landbouw. De industrie groeide gestaag in de Zuidelijke Nederlanden. In 1830 kwam het zuiden in gewapende opstand tegen koning Willem I der Nederlanden. Er heerste grote onvrede over het bewind van Willem I. De koning hanteerde een autocratische regeerwijze, waarbij vooral zijn politiek met betrekking tot taal en godsdienst weerstand opriep. Bovendien zag men belastinggeld verdwijnen naar het noorden. Deze Belgische Opstand leidde uiteindelijk tot een onafhankelijk België. In korte tijd ontwikkelde België zich tot een van de meest geïndustrialiseerde landen ter wereld. In het kielzog van België ontwikkelde Maastricht zich in Nederland tot eerste industriestad, nadat de Belgen hun blokkade van Maastricht in 1833 beëindigden. In Limburg kon men steenkool delven en bovendien profiteerde men van de aanwezige kennis in nabij gelegen, goed ontwikkelde, Belgische industriegebieden.

The first industrial areas in the Netherlands In the Southern Netherlands (present-day Belgium), the contours of a manufacturing industry became visible around 1820. The first industrial areas were created here. Hydropower gave the impetus, but the steam engine played a crucial role because of its superior suitability to propel machines. Steam engines ran on coal. The Southern Netherlands had a large amount of this through mining. The north relied on expensive coal purchases and was still focusing on trade and agriculture. Industrialisation steadily advanced in the Southern Netherlands. In 1830, the south rebelled against King William I of the Netherlands. The people were exceedingly dissatisfied with the reign of William I. The king used an autocratic way of governing, in which his politics related to language and religion in particular provoked resistance. Moreover, taxpayers’ money disappeared up north. This Belgian Uprising eventually led to the independence of Belgium. In a short time, Belgium developed into one of the most industrialised countries in the world. In the wake of Belgium, Maastricht developed into the first industrial city in the Netherlands, after the Belgians ended their blockade of Maastricht in 1833. In Limburg, coal could be mined and, moreover, they benefited from the knowledge present in nearby, welldeveloped Belgian industrial areas.

Portret van koning Willem I uit 1831 naar Jan Willem Pieneman. Portrait of King William I, 1831 by Jan Willem Pieneman.

Verticale compound stoommachine Enschedese Katoenspinnerij Ter Kuile. Foto archief Stork. Vertical compound steam engine Enschede cotton spinning mill Ter Kuile Photo archive Stork.

27 Slechte leefomstandigheden De leefomstandigheden in de arbeiderswijken van Maastricht waren in de jaren die volgden extreem slecht. De kindersterfte was hoog, mede door gebrek aan hygiëne. Na 1850 werd het beter door aanleg van riolering, waterleiding en bestrating. In heel Nederland werden spoor- en vaarwegen drastisch verbeterd. Hierdoor kwam steenkool landelijk tegen veel lagere prijzen beschikbaar. Waarna de industriële revolutie zich in Nederland per 1860 geleidelijk voltrok. Stoominstallaties hebben de industrialisering in gang gezet. Stoom bood ongekend krachtige aandrijfmogelijkheden. Nadeel was dat een stoommachine veel ruimte nodig had. Daardoor bleef toepassing van stoominstallaties beperkt tot grootschalige mijnbouw, grote bedrijven in de maakindustrie, stoomtreinen en stoomschepen. De uitvinding van de gasmotor, een verbrandingsmotor, bood kleinschaliger aandrijfmogelijkheden. Hierdoor werden ook kleine bedrijven in staat gesteld te mechaniseren. In dezelfde periode werd de inductiemotor uitgevonden, een elektromotor. De elektromotor zet elektrische energie om in een mechanische beweging. Dat bood tal van nieuwe mogelijkheden om apparaten aan te drijven. De tweede industriële revolutie was begonnen.

Poor living conditions The living conditions in the working-class neighbourhoods of Maastricht were extremely poor in the years that followed. Infant mortality was high - partly due to a lack of hygiene. After 1850 the situation improved due to the construction of sewerage, water pipes and paving. Railways and waterways were significantly improved throughout the Netherlands. This made coal available nationwide at much lower prices, and the industrial revolution in the Netherlands gradually took place as of 1860. Steam installations started the industrialisation. Steam offered unprecedentedly powerful possibilities to propel machinery. The disadvantage was that a steam engine needed a lot of space. As a result, the use of steam installations was limited to large-scale mining, large companies in the manufacturing industry, steam trains and steam ships. The invention of the gas engine, an internal combustion engine, offered smaller-scale possibilities for propulsion. This also enabled small businesses to mechanise. In the same period, the induction motor was invented, an electric motor. The electric motor converts electrical energy into a mechanical movement. This offered plenty of new possibilities to power devices. The second industrial revolution had begun.

Arbeiders aan het werk op een scheepswerf in 1914. Foto Nationaal Archief. Workers at work at a shipyard in 1914. Photo Nationaal Archief.

Widenhorn b.v.

Hofleverancier Widenhorn al meer dan 100 jaar technologie in de maak In 1919 werd ons familiebedrijf, van origine een gereedschappenhandel, opgericht. De oprichter, de stateloze Albert Widenhorn, werd geboren in 1876 in Überlingen (Duitsland). Hij vluchtte aan het begin van de Eerste Wereldoorlog vanuit Gent met zijn Belgische echtgenote per motorjacht naar Nederland. Na de vrede van Verdun in 1918 ontstond er een groeiend vertrouwen in de Nederlandse economie. Veel nieuwe bedrijven werden opgericht. Widenhorn startte aan de Leuvehaven in Rotterdam met een automaat voor de fabricage van bouten. De oorlog In de oorlogsdagen van mei 1940 werd het centrum van Rotterdam gebombardeerd en het bedrijfspand aan de Leuvehaven werd daarbij volledig verwoest. De voorraad gereedschappen, de catalogi en prijslijsten, de bedrijfsinventaris, alles ging verloren. Het bedrijf moest zichzelf opnieuw uitvinden. Voor de oorlog kwamen veel gereedschappen al uit het buitenland, met name Duitsland en Engeland. Nederland kende vrijwel geen eigen gereedschapsfabricage. Tijdens de oorlog, maar ook nog enige tijd daarna was het moeilijk om gereedschappen te importeren. De naoorlogse behoefte doet de vraag toenemen, maar de verkoop werd geremd door invoerbeperkingen en schaarste. Importvergunningen moesten worden verkregen, wat aanvankelijk niet eenvoudig was. Reden om op zoek te gaan naar andere wegen, bijvoorbeeld samenwerken met bedrijven die gereedschappen onder ons merk maken.

De Wegwijzer In 1956 gaf Widenhorn, als onderdeel van haar informatieve en educatieve functie, het zogenaamde Modellenboek uit. A5- formaat met harde kaft, met daarin opgenomen ruim 300 pagina’s gereedschappen, voorzien van tekeningen en codenummers, uit haar handelsprogramma voor industrie, ambacht en scholen. Handgereedschappen, draadsnijgereedschappen, boren, frezen, meetgereedschappen, spangereedschap, e.d. De tekeningen ogen nog steeds actueel. Veel gereedschappen zijn gebaseerd op bekende principes, alleen de uitvoering ziet er tegenwoordig professioneler uit. Er waren in die jaren nog veel ambachtelijke bedrijven, zoals smederijen, hoefsmeden, lasinrichtingen en constructiebedrijven. In de vakopleiding en binnen de bedrijven werden dan ook nog veel traditionele gereedschappen gebruikt, zoals smeedhamers en smeedtangen. Tot de afnemers van nieuwe producten behoorden in die jaren steeds vaker machinefabrieken en metaaldraaierijen, die deze ook gebruikten voor de permanente (bij) scholing van personeel. Cornelis Euser, die het bedrijf na het overlijden van Widenhorn in 1944 leidde, vond dat wij overal ‘binnen’ moesten zijn waar draaibanken werden gebruikt. Daar werden draaibeitels van snelstaal, hardmetaal en later klemwisselhouders toegepast. Om die ontwikkeling en het vervolg in de loop der jaren kort samen te vatten: technische informatie is altijd één van speerpunten van Widenhorn geweest. Met als mooiste voorbeelden de omreken- en maattabellen, die gemaakt werden voor draaiers en frezers. Tot aan de eeuwwisseling

ontmoetten we nog weleens mensen, die nog een Widenhorn’s Wegwijzer in gebruik hadden, in een tijd waarin al lang rekenmachines werden gebruikt. Opkomst van computers In de zestiger jaren werden CNCmachines in Nederland geïnstalleerd. Hierdoor veranderde de technische groothandel in gereedschappen definitief in een ‘kennismakelaar’: gereedschappen en machines werden verkocht met toegevoegde waarde, zoals adviezen en training. Widenhorn codificeerde haar technische informatie ter ondersteuning van processen op de werkvloer in de Widenhorn’s Wegwijzer. In het begin van de jaren tachtig introduceerde Widenhorn in dit kader de Audit CNC-opbouwset voor conventionele draaibanken. Hiermee werd de drempel verlaagd voor de overstap van handmatig naar softwarematig aangestuurde machines. Naast de ontwikkeling van CNC-machines kwamen er ook programmeersystemen (CAM – Computer Aided Manufacturing). Deze waren aanvankelijk machinebesturingspecifiek. Met de integratie van de ontwerpfunctie (CAD - Computer Aided Design) ontstonden algemeen toepasbare CADCAM-systemen. Hierin worden zowel materiaal en snijgereedschappen als gereedschapshouders gesimuleerd en geprogrammeerd. Vandaag de dag De ontwikkeling van Nieuwe Technologieën ging uiteraard onverminderd verder: laser, 3D-printers, mechatronica, CNCmachines, robots, gereedschapinstelapparatuur, 3D-meetbanken, CAD-CAM-systemen, Virtual Reality, en meer.

29 Onder de bedrijfsnaam WIA Educational werd een concept ontwikkeld van handson trainingswerkplekken voor nieuwe technologieën. Het concept bestaat uit software, apparaten, een (digitale) trainingsomgeving, installatie, training van docenten en helpdesk, voor alle vormen van onderwijs en beroeps-opleidingen. Ingespeeld wordt op het groeiend tekort aan technici in bedrijven. Kortom, de ontwikkeling van onze bedrijven liep deels parallel aan de ontwikkeling van techniek,

economie, onderwijs en markt, in hun onderling verband. Soms liepen we vooruit op de ontwikkelingen en soms volgden wij ze... met als resultaat dat Widenhorn geen bouten en moeren meer levert, maar geavanceerde software. De cirkel weer rond Met de verkoop van de Verspanende activiteiten in 2014 heeft Widenhorn zich gespecialiseerd op het gebied van Plaatbewerking en is hiermee één van de marktleiders in de Benelux. De cirkel is hiermee rond, want

naast de geavanceerde software levert Widenhorn inmiddels als vanouds en met veel succes machineonderdelen en gereedschappen. Dat kan ook niet anders met eigenaar, Anco Euser, die het gereedschapsbloed van opa Cor Euser en het softwarebloed van vader Bert Euser heeft. Widenhorn biedt hiermee een unieke totaaloplossing van Software, Gereedschappen, Onderdelen en Lasersystemen, want Digitale en Mechanische Gereedschappen kunnen niet zonder elkaar! www.widenhorn.nl

Werkende replica van de “vuurmachine” die Thomas Newcomen in 1712 heeft gebouwd om water weg te pompen in Britse mijnen. Foto Creative Commons. Working replica of the “fire machine” built by Thomas Newcomen in 1712 to pump out water from British mines. Photo Creative Commons

Het stoomtijdperk The steam age De stoommachine heeft een enorme invloed gehad op de samenleving. In 1712 introduceert Thomas Newcomen de stoommachine, deze “vuurmachine” wordt in Britse mijnen gebruikt om water weg te pompen. De machine is weinig efficiënt en kent alleen een open neergaande beweging. Als James Watt de opdracht krijgt om een reparatie uit te voeren aan een dergelijke stoommachine slaat hij aan het denken. Hij ziet de potentie voor industriële toepassingen. Dat leidde in 1768 tot een sterk verbeterde, meer efficiënte stoommachine met condensor en vliegwiel. Geschikt voor mijnbouw maar ook voor het aandrijven van werktuigen. Het stoomtijdperk is daar. Het stoomtijdperk omvat de periode waarin de stoommachine van James Watt, met condensor en vliegwiel, de belangrijkste aandrijving is voor industrie en vervoer over water en spoor. Het begin wordt gemarkeerd door brede toepassing van de stoommachine eind 18e eeuw en eindigt als de verbrandingsmotor en de elektromotor intrede doen aan het einde van de 19e eeuw. De stoommachine blijft desondanks tot in de 20e eeuw een rol spelen.

The steam engine has had a huge impact on society. In 1712 Thomas Newcomen introduced the steam engine, this “fire engine” is used in British mines to pump away water. The machine is not efficient and only has an up and down movement. When James Watt is instructed to repair such a steam engine, it makes him think. He sees the potential for industrial applications. This led to a much improved, more efficient steam engine with condenser and flywheel in 1768. Suitable for mining but also for powering tools. The steam age has arrived. The steam age covers the period in which James Watt’s steam engine, with condenser and flywheel, is the main propulsion technology for manufacturing and transport by water and rail. The beginning is marked by the widespread use of the steam engine in the late 18th century and ends when the internal combustion engine and electric motor are introduced at the end of the 19th century. Nevertheless, the steam engine continues to play a role until well into the 20th century.

Grote draaibank in het fabriekscomplex van de Nederlandsch-Indische Industrie ca. 1910, te Soerabaja. Fotocollectie Tropenmuseum. Large lathe in the factory complex of the Dutch Indian Industry ca. 1910, in Surabaya. Photo collection Tropenmuseum. Bankwerkerij in 1912. Foto Nationaal Archief. Bank work in 1912. Photo Nationaal Archief.

Rechte tandwielen freesmachine bij Machinefabriek Braat in 1916. Straight-tooth gear milling machine at Machinefabriek Braat in 1916.

33 Stoom tegen water Nederland werd relatief laat deelgenoot van de industriële revolutie. Maar de grootste stoommachine ooit ter wereld is Nederlands! Door eeuwenlange turfwinning was het Haarlemmermeer ontstaan. Het Haarlemmermeer zorgde regelmatig voor overlast en gevaar vanwege overstromingen. Bovendien kon koning Willem I een vooruitstrevend en groots project wel gebruiken na gezichtsverlies vanwege de Belgische onafhankelijkheid. In 1837 besloot Willem I tot de drooglegging van het Haarlemmermeer. Ingenieurs hadden becijferd dat er 3 enorme stoomgemalen of zo’n 160 windmolens nodig zouden zijn om de drooglegging te realiseren. De koning koos voor stoomtechniek ten faveure van windmolens. Gemaal De Cruquius is 1 van de 3 stoomgemalen, met daarin de grootste stoommachine ter wereld. Gemaal De Cruquius behoort tot de Top 100 Nederlandse Rijksmonumenten, is in 1933 een van de eerste monumenten van bedrijf en techniek ter wereld en is opgenomen in de Europese Route voor Industrieel Erfgoed. In 1991 wees de American Society of Mechanical Engineers het Cruquius stoomgemaal aan als 33e International Historic Mechanical Engineering Landmark.

Gemaal Cruquius voorzijde. Foto beeldbank.rws.nl Rijkswaterstaat/FIBO. Cruquius pumping station. Photo imagebank.rws.nl Rijkswaterstaat/FIBO.

Steam against water The Netherlands joined the industrial revolution relatively late. But the largest steam engine ever in the world is Dutch! The Haarlemmermeer was created by centuries of peat extraction. The Haarlemmermeer regularly caused nuisance and danger due to flooding. Besides, King William I could really use a progressive and grand project after losing face due to Belgian independence. In 1837 William I decided to drain the Haarlemmermeer. Engineers had calculated that 3 huge steam pumping stations or about 160 windmills would be needed to realise the reclamation. The king opted for steam technology in favour of windmills. De Cruquius pumping station is one of the 3 steam pumping stations, containing the largest steam engine in the world. De Cruquius pumping station is part of the Top 100 Dutch National Monuments, is one of the first monuments of company and technology in the world in 1933 and is included in the European Route for Industrial Heritage. In 1991, the American Society of Mechanical Engineers designated the Cruquius steam pumping station as the 33rd International Historic Mechanical Engineering Landmark.

Veevoederfabriek in 1917 n.v. Foto Vereenigde Fotobureaux. Cattle feed factory in 1917 n.v. Photo Vereenigde Fotobureaux.

35 Holland op zijn smalst Koning Willem III gaf in 1865 opdracht tot de aanleg van het Noordzeekanaal tussen Amsterdam en de Noordzee bij IJmuiden. Stoomgraafmachines werden ingezet voor het grove werk. De rest, en dat was een mega klus, werd gedaan met schep en kruiwagen. Om de waterstanden te kunnen beheersen waren sluizen nodig. Aan de oostkant van Amsterdam stond het IJ nog in open verbinding met de Zuideerzee. Met de aanleg van de Oranjesluizen was men voortaan in staat het waterpeil te reguleren van IJmuiden tot aan de Zuiderzee. Tussen 1865 en 1928 zijn er 4 sluizen gebouwd. Waaronder de Noordersluis, destijds de grootste sluis ter wereld.

Portret van koning Willem III uit 1871, door Nicolaas Johannes Wilhelmus de Roode. Portrait of King Willem III from 1871 by Nicolaas Johannes Wilhelmus de Roode..

Holland at its narrowest In 1865, King William III commissioned the construction of the North Sea Canal between Amsterdam and the North Sea at IJmuiden. Steam excavators were used for the rough work. The rest of the work, and that was a huge job, was done with shovels and wheelbarrows. In order to control the water levels, floodgates were needed. On the east side of Amsterdam, the IJ was still in open connection with the Zuideerzee. With the construction of the Oranjesluizen locks one was now able to regulate the water level from IJmuiden to the Zuiderzee. Between 1865 and 1928 4 floodgates were built. Including the Noordersluis, the largest floodgate in the world at the time.

Spotprent op de oprichting van de Amsterdamsche Kanaal Maatschappij. Neptunus probeert vanuit de Noordzee Mercurius in Amsterdam de hand te reiken. Plaat verschenen bij het weekblad De Nederlandsche Spectator op 17 december 1864. illustratie Johan Michaël Schmidt. Cartoon on the founding of the Amsterdam Canal Company. Neptune tries to reach out to Mercury in Amsterdam from the North Sea. Cartoon published in the weekly De Nederlandsche Spectator on 17 December 1864. illustration Johan Michaël Schmidt.

Caroussel draaibank van Bausch and Harris in 1920. Carousel lathe from Bausch and Harris in 1920.

37 In OnzeTaal lezen we over dit gebied en haar historie het volgende: Met Holland op z’n smalst wordt gedoeld op de slechte eigenschappen van ‘Hollanders’. Meestal is het een spottende uitroep, die duidt op de bekrompenheid, kleinzieligheid of zuinigheid van Nederlanders. De uitdrukking is ontstaan door de gedachte aan het stuk land tussen de Noordzee en het IJ in Noord-Holland. Dat werd ‘Holland op zijn smalst’ genoemd, omdat Noord-Holland daar letterlijk op z’n smalst was; zo’n 7 km breed. Holland op z’n smalst is volgens het Groot Uitdrukkingen-woordenboek van Van Dale (2006) waarschijnlijk de aanduiding voor een bekrompen houding geworden door een artikel van jonkheer Victor de Stuers dat in 1873 in De Gids verscheen. De titel was: ‘Holland op zijn smalst’. De Stuers had in het artikel onder andere kritiek op de verwaarlozing en de uitverkoop van het nationaal kunstbezit door de Nederlandse overheid.

Bouw Middensluis bij IJmuiden in 1894. Foto Nationaal Archief. Construction of the Middensluis at IJmuiden in 1894. Photo Nationaal Archief.

OnzeTaal states the following about this area and its history: ‘Holland at its narrowest’, refers to the bad qualities of Dutch people. Usually it is used in a derogatory sense, indicating the narrow-mindedness, pettiness or frugality of the Dutch.

The expression originated in reference to the piece of land between the North Sea and the IJ in Noord-Holland. This was called ‘Holland at its narrowest’, because Noord-Holland was literally at its narrowest there; about 7 km wide. According to van Dale’s Great Dictionary of Expressions (2006), Holland at its narrowest probably became the term for a narrowminded attitude because of an article by Jonkheer Victor de Stuers that appeared in De Gids in 1873. The title was: ‘Holland at its narrowest’. In the article, de Stuers criticised, among other things, the neglect and sale of national art by the Dutch government.

Bouw complex van de eerste twee Oranjesluizen in het IJ omstreeks 1868. Foto Nationaal Archief. Construction of the complex of the first two Oranjesluizen in the IJ-river around 1868. Photo Nationaal Archief.

Laagland b.v.

“Maak VANDAAG het verschil met de techniek van MORGEN”

Laagland BV is in 1931 opgericht en inmiddels al 90 jaar specialist voor de verspanende industrie met machines en gereedschappen. In de afgelopen 200 jaar is Technologie in de Maakindustrie in Nederland ontwikkeld in hetzelfde tempo waarmee de technieken zich in ons dagelijkse leven hebben ontwikkeld. Van auto’s, vliegtuigen, schepen, medische apparaten, machines, telecom en IT tot huishoudelijke apparaten. Overal zitten componenten in die in Nederland worden ontwikkeld en gemaakt. De afgelopen jaren waren de trends dat deze componenten allereerst goedkoper maar o.a. ook nauwkeuriger, complexer en lichter moesten worden. Van grote series tot enkel stuks produceren, de Nederlandse Maakindustrie heeft overal wel een oplossing voor bedacht.

Laagland heeft de afgelopen decennia daar ook een rol in gespeeld met de Technologie van de Verspanende machines, de Gereedschappen en de oplossingen voor het meten en beheren van gereedschappen. De huidige, hoofdzakelijk Duitse, Japanse en Spaanse, kwaliteitsmerken die Laagland vertegenwoordigt in Nederland en deels ook in België, zijn: Index-Traub, die zelf het motto #BetterPartsFaster hebben uitgevonden, produceert MultiTurret en Multi-Task CNC draai-, frees- en slijpcentra, waarbij Traub bekend staat om zijn kort- en langdraaiautomaten. De engineers van Index-Traub ontwikkelen continue de techniek, opspansystemen en besturingssystemen om zo sneller en makkelijker de machine in te stellen en de flexibiliteit te verhogen.

De Makino bewerkingscentra en EDM machines blinken uit in ultra-precisie bewerkingen tot hoog-volume verspaning in aluminium en titaan. De machines zijn van uitzonderlijk hoge kwaliteit, produceren extreem snel en met de innovatieve besturingen en eigen automatiseringssystemen sluiten ze geheel aan bij de visie van veel ondernemers. Bimatec-Soraluce staat voor een Duits-Spaanse combinatie van engineeringskunst op groot verspanings gebied. Met veel technologieën, die zo baanbrekend zijn dat ze overal Awards winnen, maken ze de grootverspaning makkelijker en efficiënter. Weiler is de uitvinder van de Teachin draaimachine. Weiler staat voor bediengemak en voor stabiliteit.

Zoller, de marktleider in voorinstelapparatuur, is de best renderende investering bij ieder verspaningsbedrijf. Met Zoller TMS (tool management solutions), verbeteren we het gereedschapsproces van CAM tot machine. Het gebruik van meerdere databases behoort tot het verleden. Met Zoller TMS komen alle gereedschapsdata in één database.

Roemheld Gruppe is de specialist in het spannen van werkstukken. Van hydraulisch spannen met de Roemheld componenten voor de geautomatiseerde productie tot het zeer nauwkeurig opspannen in de machineklemmen van Hilma. En met de oplossingen van het nulpuntspannen is Stark de grondlegger van deze technologie.

Mapal is in de afgelopen decennia uitgegroeid tot een specialist in precisiegereedschap met tal van bewezen oplossingen voor complexe en nauwkeurige bewerkingen. Van het verdubbelen van standtijden t.o.v. de traditionele oplossingen tot kwaliteitsverbeteringen waardoor nabewerken achterwege kan blijven.

Laagland vertrouwt erop dat wij ook voor u de partner zijn om VANDAAG het verschil te maken met de techniek van MORGEN.

Laagland b.v. Dalkruidbaan 149 2908 KC Capelle a/d IJssel Postbus 84173 3009 CD Rotterdam T +31(0)10 292 22 22 E informatie@laagland.nl www.laagland.nl

BMO Automation

BMO Automation uit Nederweert ontwikkelt en produceert gebruiksvriendelijke, innovatieve automatiseringsoplossingen voor het beladen van CNC draaien freesmachines in de metaal- en kunststofverwerkende industrie. In 2008 gestart vanuit de verspaning met de visie dat de belading van CNC draaien freesbanken veel effectiever kon. Kernvraag toen en nu is nog steeds hetzelfde. Hoe kunnen onze klanten zo optimaal mogelijk gebruik maken van hun CNC machines waarbij een zo hoog mogelijk rendement wordt behaald? Gedreven door passie voor verspaning en robots, ontwikkelde BMO Automation een breed scala aan intelligente automatiseringssystemen. Voor iedere bedrijfsgrootte en automatiseringswens is er een geschikte oplossing. Door een excellente expertise van het productieproces van de klant worden oplossingen op maat geconfigureerd. Daarmee realiseren klanten een kostenverlaging, kortere doorlooptijden en een hogere output. Door onze totale focus op CNC automatisering en onze jarenlange ervaring en goede contacten met vele CNC machine fabrikanten zorgen wij voor een volledige integratie

tussen uw CNC machine en onze robot automatiseringen. BMO Automation is uw betrouwbare partner die voorop loopt in de automatisering en digitalisering van de verspaning. Onze robotcellen blinken uit in het onbemand produceren van een hoge mix aan productseries met een hoog volume aan producten. ‘High Mix – High Volume’. Hierdoor geven onze CNC automatiseringen invulling aan de krapte op de arbeidsmarkt, verhogen uw productiviteit, zorgen voor kortere doorlooptijden en zorgen voor een aangename en winstgevende toekomst voor uw bedrijf. BMO Automation, located in Nederweert, develops and produces user-friendly, innovative automation solutions for loading CNC lathes and milling machines in the metal and plastics processing industry. Founded in 2008 with the clear vision that the loading of CNC turning lathes and milling machines could be done more efficiently. The key question was and still is; how can our clients optimally use their CNC machines with as much efficiency as possible? Driven by passion for machining and robots, BMO Automation develops a wide range of intelligent automation

systems. There is a fitting solution for any company size and automation requirements. Solutions are configured tailor-made, using an excellent expertise in the client’s production process. As a result clients can achieve a reduction in costs, a shorter turnaround time and a higher output. Because of our total focus on CNC automation, our years of experience and our good connections with the manufacturers of CNC machines, we guarantee a total integration between your CNC machine and our robot automations. BMO automation is your reliable partner at the forefront of automation and digitization of the machining industry. Our robot cells excel at the unattended production of a high mix of product series with a high volume of products. ‘High-Mix – High-Volume’. Because of this, our CNC automations give substance to the labor shortage, increase your productivity, deliver more quickly and provide your company with a pleasant and profitable future.

2-S b.v.

2-S Service & Specialties; totaalleverancier van metaalbewerkingsvloeistoffen 2-S Service & Specialties is opgericht in 2004 en ontstaan vanuit de firma D.A. Stuart en BIB Production, specialisten in respectievelijk metaalbewerking en industriële reinigers. Vanaf 2014 vertegenwoordigt 2-S BV de kwaliteitsproducten van Petrofer GmbH in de Benelux. De samenwerking met Petrofer GmbH tezamen met de ontwikkeling van eigen, hoogwaardige wals emulsies maakt dat 2-S B.V. al ruim 17 jaar een stabiele partner is voor de gehele metaalbewerkingsindustrie. Om de kwaliteit van de hoogwaardige productievloeistoffen te waarborgen is gekozen om vanaf de oprichting te investeren in een eigen laboratorium. Enerzijds voor de ontwikkeling van eigen producten, maar belangrijker nog; vloeistofanalyse. “Middels periodieke controles van vloeistoffen bij klanten waarborgen we de kwaliteit. Dit zorgt niet alleen voor een stabiel proces bij onze klanten, maar onze klant kan deze rapportages

ook gebruiken voor hun eigen kwaliteitsregistraties. Bijvoorbeeld om productiekwaliteit te garanderen. Zie het als een ijk-rapport van meetapparatuur, maar dan voor de productievloeistoffen.” 2-S Service & Specialties is tevens ISO-9001 gecertificeerd. De rapportage van de vloeistof analyses volgt dus te allen tijde volgens ISO standaard. Specialisatie in wals-processen Met de kennis en ervaring vanuit D.A. Stuart mag 2-S Service & Specialties zich specialist noemen op het gebied van speciale bewerkingsvloeistoffen voor de wals en draadtrekindustrie. Een mooi voorbeeld is de productie van koper. “Voor het gehele proces hebben we speciaal ontwikkelde producten.” Vertelt Henry van Haeff (directeur/eigenaar van 2-S B.V.). “Van het walsen van koperen sheets, tot het versnijden en het trekken van draad. In ieder proces hebben we ervaring die we graag delen om tot verbeteringen te komen bij onze klanten.” De toenemende vraag naar elektronica is dan ook gunstig voor 2-S B.V. Naast koperdraad is de toenemende vraag naar computerchips een trend waar op in is gespeeld. Focus op high-tech industrie In 2017 is door 2-S B.V. een belangrijke strategische keuze gemaakt. Bewust is gekozen om vol in te zetten op de verspanende bedrijven welke onderdelen produceren voor high-tech sectoren als de semi-conductor-, optischeen medische industrie. Deze keuze heeft geen windeieren gelegd. Jaar op jaar worden recordcijfers behaald. “Eerlijk gezegd hebben we ook geluk met Petrofer GmbH.”

Verteld Paul Meijerink (verkoop directeur). “Om een of andere reden heeft Petrofer GmbH gewoon hele goede producten voor deze industrie. In deze markten is reinheid een van de belangrijkste pijlers. Ieder vlekje of deeltje dat achter blijft op een onderdeel zorgt al voor afkeur. We hebben zelf enorm veel tijd en energie gestoken in goedkeuringen en procesvrijgaven. We zijn dan ook erg trots op het feit dat we een totaalconcept (red. verspaningsen reinigingsvloeistoffen) kunnen leveren bij onze klanten om aan de hoogste reinheidseisen te voldoen.” Aangezien de semi-conductor industrie de komende jaren flink zal groeien en de reinheidseisen alleen maar strenger worden heeft 2-S B.V. besloten ook de komende jaren volledig in te zetten op deze markt. 2-S b.v. Breedijk 5D 5705 CJ Helmond T +31(0)492 590 443 E info@2-s.eu www.2-s.eu

Q-Flow International b.v.

Waterbronspecialist houdt bedrijven in een stroomversnelling

Veel bedrijven in de industriële markt maken in hun productieproces gebruik van grondwater. Voor verwerking in producten, koeling, warmte-koude-opslag, blussen en beregening. Gebruikers weten vaak niet dat hun waterbronnen naar verloop van tijd flink inboeten aan capaciteit. De gevolgen kunnen groot zijn, zoals stilstand van het productieproces. Q-Flow biedt bedrijven continuïteit, door waterbronnen grondig te inspecteren en volledig te onderhouden.

onderhoud en nieuwbouw van proces- en drinkwaterinstallaties en pijpleidingen. Is een waterbron om wat voor reden dan ook aan zijn eind? Volgens een vast protocol demp Q-Flow deze op vakkundige wijze, volgens de geldende BRL-richtlijnen.

Meerwaarde voor industriële bedrijven Veel bedrijven in de drinkwaterbranche weten Q-Flow feilloos te vinden. Minder bekend is dat het Twentse bedrijf ook de industriële markt bedient. Onder andere een Het bedrijf uit Nijverdal is al jarenlang grote Amerikaanse frisdrankfabrikant en een Nederlandse bierbrouwer marktleider in de internationale zijn klant. Aan ieder bedrijf drinkwaterbranche. Grote bedrijven dat grondwater gebruikt in zijn als Vitens, Waterbedrijf Groningen, productieketen biedt Q-Flow Oasen, Waterleidingmaatschappij meerwaarde. Zonder tijdig en Drenthe, Dunea, PWN en Brabant deskundig ingrijpen lopen zij Water behoren tot de klantenkring. Ook internationaal weten ze Q-Flow uiteindelijk allemaal tegen hetzelfde probleem aan: een bron levert te vinden. niet meer zijn volledige capaciteit. Dat brengt de continuïteit van Het bedrijf onderhoudt tevens een bedrijf in gevaar, want zonder bronnen voor warmte-koudevoldoende proceswater vallen opslag, blussen en beregening productieprocessen stil. En stilstand en zet expertise, ervaring en is kostbaar. materieel in voor inspectie,

Out of the box Q-Flow kan bogen op jarenlange ervaring waar men geleerd heeft om out of the box te denken en juist eigen oplossingen te ontwikkelen. Het bedrijf beschikt daardoor ook over unieke, op maat gemaakte apparatuur waarmee maatwerk geleverd wordt. Via combinatie van technieken houdt Q-Flow bedrijven in hun stroomversnelling. Q-Flow biedt totaalplaatje Daarnaast kunnen bedrijven in de industriële branche Q-Flow inschakelen voor de ontwikkeling van waterbronnen of op maat gemaakte spare parts. Daarvoor werkt men samen met zusterbedrijf Rook Pijpleidingbouw. Doel is dat bedrijven zich niet bezig hoeven te houden met randzaken. Daar waar veel boorbedrijven zich enkel toeleggen op het aanleggen van waterbronnen, biedt Q-Flow het totaalplaatje. Inclusief waterzuivering.

Renishaw b.v.

Apply innovation Renishaw is a global, high precision metrology and healthcare technology group. We design, develop and deliver solutions and systems that provide unparalleled precision, control and reliability in the transport sector, agricultural branch, electronics and healthcare. Precision metrology products are divided into two main groups: Metrology and Position and Motion Control.

Precision measurement and process control Our metrology products help manufacturers to maximise production output, reduce significantly the time taken to produce and inspect components, and to keep their machines running reliably. Probes (see above picture) are one of the most well-known and most used Renishaw products in the industry and this is the product with which it all started in 1973 as the inventor of the probe, Sir David McMurtry, established the business.

For more information visit: www.renishaw.com

Position and motion control Renishaw offers a wide range of high speed, absolute and incremental, linear and rotary encoder systems to meet the diverse requirements of industrial automation. Divided into three main groups, our optical, magnetic and laser systems are designed to provide the perfect solution depending on for example environment and space availability. A solution for every motion.

Hoekman Roestvaststaal b.v.

Van 1986 tot nu – Al 35 jaar metaalproductie in Nieuwleusen! In 1986 begon Gerrit Hoekman een eenmanszaak aan de Schapendijk in Nieuwleusen. In een huurpand startte hij met het produceren van houtkachels, maar als startend ondernemer accepteerde Gerrit eigenlijk alle mogelijke opdrachten. Vroegere relaties uit de roestvaststaalwereld bezorgden hem als spoedig een flink aantal opdrachten, meer dan hij alleen aankon. “Groeien, maar met de rem erop”, dat was de aanpak waar Gerrit bewust voor koos. In 5 jaar tijd groeide Hoekman naar zo’n 15 medewerkers, toch bleef hij vooral veel zelf doen. Zes dagen per week werkte hij van ’s ochtends vroeg, tot ’s avonds laat. De zondag was hij er voor zijn gezin met acht kinderen. Gerrit zat vol ideeën en ontmoette altijd weer mensen die met hem wilden samenwerken. Door zijn experimenterende karakter wisten ook bedrijven al Hema en MC Donalds Hoekman te vinden. In 1992 betrok Hoekman een nieuwbouwpand op industrieterrein de Meele in Nieuwleusen. Op deze locatie groeide het bedrijf gestaag verder. Twee jaar later kwam de eerste lasersnijmachine. En wat een verschil maakte dat! Geen plaatuitslagen meer knippen, maar direct het juiste contour uit het plaatmateriaal snijden door middel van een laserstraal. Om de verdere groei van de verschillende processen te begeleiden, startte het bedrijf in 1996 met het productiebesturingssysteem van Ridder. Het startschot voor een traject vol ontwikkelingen op het gebied van automatiseren. Er kwam uitgebreide CAM-software voor het programmeren van de lasers en programmeer- en simulatiesoftware voor de kantbanken en lasrobots. Met de aanschaf van een 6 kW lasersnijmachine, gekoppeld aan een volautomatisch voorraad-platenmagazijn, was het in 2005 nodig om

de productiehal verder uit te breiden. Op het braakliggende terrein achter de bestaande hal, werd een extra hal van 1000 m2 gebouwd. Heleen Wildvank-Hoekman, dochter van Gerrit, werkt sinds 1997 in het bedrijf. Ze gaf destijds haar baan in de zorg op en volgde de opleiding tot plaatbewerker. Hoewel Heleen leerde om een lasapparaat te hanteren, droeg ze voornamelijk zorg voor de administratieve zaken. Vele jaren later (2009) volgde ook Gert, de jongste zoon van Gerrit, in de voetsporen van zijn zus. In de jaren die volgden verdiepte Gert zich in alle facetten van de onderneming, totdat hij voldoende kennis én lef had om samen met Heleen de volledige verantwoordelijkheid op zich te nemen. In 2011 was het zover en droeg Gerrit Hoekman het stokje over. Onder leiding van Gert en Heleen maakte het bedrijf een groeispurt door, zowel in het aantal klanten, orders als medewerkers. Ten grondslag aan de ontwikkelingen in de markt , waarbij klanten steeds kleinere series, meer variatie in producten en kortere levertijden vragen, zette Gert Hoekman hoog in op de efficiëntie

van bedrijfs- en productieprocessen. In 2017 werd de voorste productiehal verhoogd om ruimte te maken voor een tweede platenmagazijn voor het 24-uurs onbemand lasersnijden. Er kwam een grote tandemkantbank van 7 meter bij en al snel daarop volgde een grootformaat fiberlasersnijmachine. De ruimte in het bedrijfspand werd daarmee volledig benut. In 2019 was verdere uitbreiding daarom noodzakelijk. Met de ingebruikname van aangrenzende, werd invulling te gegeven aan de verdere groeiambitie. Op het moment van schrijven (2021) werken er ruim 80 medewerkers bij Hoekman-RVS, die op jaar basis met elkaar circa 9500 orders produceren, voor 600 verschillende klanten uit de metaalverwerkende industrie.

Hoekman Roestvaststaal b.v. Rollecate 31, 7711 GG Nieuwleusen T +31(0)529 488 020 E info@hoekman-rvs.nl www.hoekman-rvs.nl

DYMATO b.v.

Dymato, opgericht in 2004 door de huidige eigenaren Theo Coffeng en Ingrid Coffeng, is een succesvolle leverancier van een aantal toonaangevende merken CNCmachines en collaboratieve robots. Ons deskundige team verzorgt het complete traject van advies, financiering, verkoop, training, installatie en service. Dymato is ook actief betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Dit heeft al geleid tot diverse internationale erkenningen. Persoonlijk contact staat bij ons hoog in het vaandel. Met ons leveringsprogramma, de knowhow van productietechnologie, uitstekende faciliteiten en het streven naar perfectie in de service heeft Dymato een belangrijke positie in de markt ingenomen. Om de continuïteit van de productie te waarborgen biedt Dymato een accurate dienstverlening met eigen servicetechnici. Wij verzorgen inbedrijf-stelling, preventief onderhoud en revisies van uw machinepark en ons team is 24/7 bereikbaar voor storingen. Voor metaalbewerkingsbedrijven is digitalisering, procesoptimalisatie, data analyse en het sturen en monitoren op afstand van essentieel belang om ook op de lange termijn concurrerend te kunnen blijven. Al onze machines zijn klaar voor Industrie 4.0 en kunnen via de Umati interface geïntegreerd worden in de digitale werkplaats en met elkaar communiceren, als onderdeel van de Smart Factory.

Dymato Automation maakt flexibele automatisering eenvoudig en betaalbaar met de collaboratieve cobots van Hanwha Robotics. Dymato Automation is exclusief dealer van Hanwha collaboratieve robots in de Benelux. De Hanwha cobots kunnen worden ingezet voor uiteenlopende toepassingen, van eenvoudige taken als pick & place en palletiseren tot schroeven, polijsten, machine beladen en lassen. Dymato CNC Technologie levert hoogwaardige machines van de volgende fabrikanten: Hyundai-Wia - CNC draaimachines en bewerkingscentra Bavius - CNC portaalfrees- en profielbewerkingsmachines Hanwha - CNC langdraaimachines en collaboratieve robots Gurutzpe - CNC draaimachines voor grote werkstukken Mitsubishi - CNC draad- en zinkvonkmachines Röders - CNC bewerkingscentra voor hoogst nauwkeurige werkstukken Hegenscheidt - CNC draaimachines voor de spoorwegindustrie Er is meer vraag dan ooit naar flexibele automatiseringsoplossingen, omdat bedrijven sneller en flexibeler moeten reageren. Professionele medewerkers blijven schaars en de prijzen staan onder druk. De Hanwha cobot is een laagdrempelige, betrouwbare en kosteneffectieve oplossing voor deze uitdagingen voor het MKB en grote industriële bedrijven. De nieuwe HCR Advanced collaboratieve robots zijn compact, eenvoudig te integreren, gebruiksvriendelijk, flexibel en veilig.

Automatische kalibratie door 2D Vision zorgt voor een snelle omsteltijd. De cobots zijn uitgerust met Rodi-X software voor eenvoudige implementatie van applicaties en met 3D Vision op basis van AI voor het kiezen en plaatsen van willekeurig geplaatste objecten. Dymato is lid van FPT-Vimag, de federatie voor productietechnologie in Nederland. Dymato b.v. Ravelijn 48, 3905 NV Veenendaal T +31(0)318 550 800 E info@dymato.nl www.dymato.nl www.dymatoautomation.nl

Dolph Kessler ging, als secretaris, tussen 1906 en 1908 mee op wereldreis met de directeur van de Koninklijke Olie, Henri Deterding. Deze reis bracht hen in Nederlands-Indië, Japan, China en de Verenigde Staten. Op de foto zien we dat het reisgezelschap de olievelden in California bezoekt. Het staat stil bij oliepijpleidingen en destillatoren op een raffinaderij, in het midden Henri Deterding. Foto gemaakt door Dolph Kessler. Dolph Kessler, as secretary, went on a world tour with Henri Deterding, the director of Royal Oil, between 1906 and 1908. This journey took them to the Dutch East Indies, Japan, China and the United States. The photo shows the tour group visiting the oil fields in California. It pauses at oil pipelines and distillers at a refinery, in the middle is Henri Deterding. Photo by Dolph Kessler..

Productielijnen, petrochemie en massaproductie Production lines, petrochemicals and mass production De tweede industriële revolutie voltrok zich tussen 1870 en 1914. De eerste industriële revolutie kenmerkt zich door stoomtechniek en brede toepassing daarvan in vooral de mijnbouw en de textiel industrie. Toepassing van stoommachines was beperkt door de grote omvang van deze machines. Stoomtechniek was met name geschikt voor grote fabrikanten, mijnbouw en gemalen. Tijdens de eerste industriële revolutie werd tevens de hoogoven uitgevonden. Waarmee ijzererts gesmolten kon worden. Het verkregen ijzer was zeer hard en bros vanwege het hoge gehalte aan koolstof. Tegen het einde van de 19e eeuw was men in staat om ijzer te zuiveren tijdens het productieproces. Het koolstofgehalte halveerde waarmee hoogwaardig staal vervaardigd werd dat zeer geschikt was om te bewerken. Metallurgie was volop in ontwikkeling. Er werden massaal spoorwegen aangelegd en de maritieme technologie kwam in een stroomversnelling, het gebruik van chemicaliën nam sterk toe. Door de industrialisatie groeide de behoefte aan energie. Steenkool was daarbij de belangrijkste energiebron. Totdat men ontdekte dat verschillende brandstoffen en interessante bijproducten uit aardolie ontrokken konden worden. Aan het eind van de 19e eeuw was er een grote vraag naar aardolie.

The second industrial revolution took place between 1870 and 1914. The first industrial revolution is characterised by steam technology and its broad application in the mining and textile industries in particular. The use of steam engines was limited by the large size of these machines. Steam technology was particularly suitable for large manufacturers, mining, and pumping stations. During the first industrial revolution, the blast furnace was also invented. Iron ore could be melted in this furnace. The iron obtained was very hard and brittle due to its high carbon content. Towards the end of the 19th century, iron could be purified during the production process. The carbon content halved resulting in high-quality steel that was very suitable for machining. Metallurgy was in full development. Railways were

built en masse, maritime technology accelerated, and the use of chemicals increased sharply. Industrialisation increased the need for energy. Coal was the main source of energy. Until it was discovered that various fuels and interesting by-products could be extracted from petroleum. At the end of the 19th century there was a high demand for oil.

Bankwerkerij in 1898. Foto Nationaal Archief. Bank work in 1898. Photo Nationaal Archief.

Anton F. Philips, n.v. Vereenigde Fotobureaux. Anton F. Philips, n.v. Vereenigde Fotobureaux.

Gloeilampenfabriek Philips Eindhoven. Foto archief Elsevier. Philips Eindhoven light bulb factory. Photo archive Elsevier.

49 De uitvinding van de gasmotor en bougie bood nieuwe aandrijf mogelijkheden. Deze tweetakt verbrandingsmotor was veel compacter uit te voeren dan een stoommachine. Dat maakte o.a. toepassing in kleinschalige werkplaatsen mogelijk. Tegelijkertijd werden allerlei uitvindingen gedaan rond het gebruik van elektriciteit. De ontwikkeling van het elektriciteitsnetwerken maakte dat elektriciteit toegankelijk werd. In fabrieken kwamen productielijnen. De wisselstroommotor was een nieuwe krachtbron die geschikt was voor vele toepassingen. De gloeilamp werd uitgevonden.

The invention of the gas engine and spark plug offered new possibilities for propulsion. This two-stroke internal combustion engine was much more compact to run than a steam engine. This made it possible, among other things, to use it in small-scale workshops. At the same time, all kinds of inventions were made around the use of electricity. The development of the electricity grid made electricity accessible. Production lines were built in factories. The AC motor was a new power source suitable for many applications. The light bulb was invented.

Gerard Philips richt in 1891 een gloeilampenfabriek op in Eindhoven. De start is moeizaam maar nadat Anton Philips de commercie gaat regelen groeit het bedrijf spectaculair. In 1914 behoort Philips tot de grootste gloeilampenfabrikanten in de wereld.

Gerard Philips founded a light bulb factory in Eindhoven in 1891. After a difficult start, Anton Philips organises commerce and the company grows spectacularly. In 1914, Philips was one of the largest light bulb manufacturers in the world.

Gasmotor in bedrijf in 1926. Foto Creative Commons

Tweeling stoommachine Stijfselfabriek De Bijenkorf in Koog aan de Zaan. Foto archief Stork.

Gas engine in operation in 1926. Photo Creative Commons

Twin steam engine starch factory De Bijenkorf in Koog aan de Zaan. Photo archive Stork.

Spyker 60HP race auto uit 1903. Spyker 60HP race car from 1903.

51 Stoomtechniek werd onderwijl door ontwikkeld. De uitvinding van de flash boiler, waarmee snel stoomdruk gegenereerd werd, maakte dat ook stoomkracht beschikbaar kwam voor kleinschaliger toepassingen. De automobiel werd uitgevonden. Met flash boiler stoommotor. Er kwamen auto’s met elektrische aandrijving. Na de ontdekking van benzine kwamen meerdere uitvinders onafhankelijk van elkaar met automobielen welke aangedreven werden door verbrandingsmotoren op benzine. Binnen een tijdsbestek van enkele jaren ontstonden honderden autoproducenten. Er werden zowel stoomauto’s als elektrische auto’s als benzineauto’s gebouwd. Productie en onderhoud van stoomauto’s was ingewikkeld en duur. Elektrische auto’s hadden een beperkte topsnelheid en een kleine actieradius. Aan het eind van de tweede industriële revolutie hadden bijna alle nieuw geproduceerde auto’s een benzinemotor. De broers Hendrik-Jan en Jacobus Spijker richten in 1880 een rijtuigenfabriek op. De bouw en verkoop van koetsen verliep zeer voorspoedig. Het bedrijf leverde in 1898 de Gouden Koets aan het Koninklijk Huis. De eerste Spyker automobiel was de Voiturette uit 1900. In 1903 produceerde het bedrijf de opzienbarende Spyker 60HP. Deze auto had als wereldprimeur een zescilinder onder de motorkap. Het was tevens de eerste permanent vierwiel aangedreven auto ter wereld. Het was ook de eerste auto ooit die werd uitgevoerd met remmen op alle vier de wielen. De Spyker 60HP bereikte een topsnelheid van 110 kilometer per uur. Destijds was dat ongekend snel.

Steam technology was developed in the meantime. The invention of the flash boiler, which quickly generated steam pressure, also made steam power available for smaller-scale applications. The automobile was invented. With flash boiler steam engine. Cars with electric propulsion were introduced. After the discovery of petrol, several inventors produced automobiles powered by combustion engines on petrol, independently of each other. Within a few years, hundreds of car manufacturers emerged. Both steam cars and electric cars and petrol cars were built. Production and maintenance of steam cars was complicated and expensive. Electric cars had a limited top speed and a small range. At the end of the second industrial revolution, almost all newly produced cars had a petrol engine. The brothers Hendrik-Jan and Jacobus Spijker set up a coach factory in 1880. They were very successful in manufacturing and selling carriages. The company delivered the Golden Carriage to the Royal Family in 1898. The first Spyker automobile was the Voiturette from 1900. In 1903, the company produced the spectacular Spyker 60HP. This car had a six-cylinder under the hood as a world first. It was also the first permanently four-wheel-drive car in the world. It was also the first car ever built to brake on all four wheels. The Spyker 60HP reached a top speed of 110 kilometres per hour. At the time, it was unprecedentedly fast.

Van Houten’s Cacaoblik. Van Houten’s Cocoa tin.

53 De tweede industriële revolutie wordt ook wel als technologische revolutie aangeduid. In deze periode werden uitvindingen gedaan met grote invloed op de samenleving. Zoals de gloeilamp, auto’s, radio, fotografie en film. Gebruik van de eerder uitgevonden elektrische telegraaf en de uitvinding van de telefoon verkorte communicatielijnen spectaculair en assemblagelijnen maakten massaproductie mogelijk. De periode eindigt in 1914 met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

The second industrial revolution is also referred to as the technological revolution. During this period, inventions were made that had a significant influence on society. Such as the light bulb, cars, radio, photography, and film. Use of the previously invented electric telegraph and the invention of the telephone dramatically shortened lines of communication and assembly lines enabled mass production. The period ends in 1914 with the outbreak of the First World War.

Eind negentiende eeuw was de Van Houten Cacaofabriek te Weesp al een internationaal begrip. Foto Nationaal Archief. At the end of the nineteenth century, the Van Houten cocoa factory in Weesp was already an international household name. Photo Nationaal Archief.

Verticale drieslinger pompmachine Nederlandse Gist- en spiritusfabriek te Delft. Foto archief Stork. Vertical three-rotor pumping machine of the Dutch Yeast and Spirits factory in Delft. Photo archive Stork.

Stork-Hesselman dieselmotor voor riemaandrijving van aardappelmeelfabriek Oostermoer te Gasselternijveen. Foto archief Stork. Stork-Hesselman diesel engine for belt drive of potato flour factory Oostermoer in Gasselternijveen. Photo archive Stork.

Vollenhoven Olie Technologie b.v.

Meer dan 125 jaar expertise in (speciaal) smeermiddelen

De Rotterdammer Jacques van Vollenhoven begon eind 19e eeuw een handel in dierlijke en plantaardige oliën en vetten in Tilburg. Sinds 1895 is de naam Vollenhoven dan ook onlosmakelijk verbonden aan olieproducten. Destijds gericht op de textielindustrie maar tegenwoordig een ‘hightech’ leverancier die jarenlange expertise koppelt aan een modern assortiment olieproducten voor industrie en de automotivebranche. In de industrie bedienen we verschillende takken zoals de metaal-, papier-, energie-, voedingsmiddelen-, kunststof- en algemene industrie. Daarnaast omvat de automotive-tak inmiddels alle smeermiddelen voor de moderne personenauto, bedrijfswagens, agri-sector als kraanbedrijven. Door het optimaal inzetten van de aanwezige expertise is Vollenhoven Olie Technologie in staat de hoogste kwaliteitsgarantie af te geven naar al deze bedrijven. In 1991 behaalde Vollenhoven Olie Technologie als eerste onderneming in haar branche het ISO-certificaat en inmiddels het ISO 9001:2015 certificaat. Sinds 1995 mag Vollenhoven Olie B.V. zich bovendien met trots bij Koninklijke beschikking hofleverancier noemen.

In het verleden is Vollenhoven Olie B.V. gegroeid met het Amerikaanse merk Gulf dat in 1983 overgegaan is in het huidige Q8 Oils. Nog altijd werken we hecht samen met Q8 Oils en is het pakket aangevuld met Bechem, AVIA en verschillende andere merken. Hiermee bieden we een complete dienstverlening aan voor onze klanten in verschillende verpakkingen, van bulk-leveringen tot patronen of literflessen. Naast levering van producten is er ook de mogelijkheid voor olie-analyse ter plekke of in het laboratorium. Hoewel de olie-industrie zich in de loop der jaren sterk ontwikkeld heeft, is Vollenhoven Olie Technologie altijd trouw gebleven aan de normen en waarden die het bedrijf groot hebben gemaakt: 1. Altijd topkwaliteit leveren door technische know-how. 2. Persoonlijk contact met de klanten en kennis van de markt. 3. Service en toegevoegde waarde leveren door juiste producten voor het juiste proces. 4. Landelijke dekking met lokaal karakter.

Door continu aandacht te besteden aan deze zaken behoort Vollenhoven Olie Technologie tot één van de grootste onafhankelijke oliegroothandelaren in de branche. Een merk met de blik op de toekomst, dat zich stevig staande houdt in een almaar veranderende wereld waar telkens weer nieuwe spelregels gelden. Want wat nu is, is morgen weer anders. Als onafhankelijke leverancier anticipeert Vollenhoven al vier generaties lang adequaat op ontwikkelingen in de olieen energiebranche.

Voor meer informatie: Vollenhoven Olie Technologie b.v. T +31(0)13 462 56 20 E info@vollenhoven-ot.nl www.vollenhoven-ot.nl. Vollenhoven, gericht op weg

OPEN MIND Technologies Benelux b.v.

CAM-Software hyperMILL® - Perfect, Precies, Programmeren Met hyperMILL® kiest een klant voor een van de beste CAD/CAMoplossingen ter wereld. Unieke CAMfuncties zorgen voor efficiënte 2.5D-, 3D-, 5-assige, HSC-, HPC- en frees/ draai-verspaning. Met hyperMILL® kan volledig of gedeeltelijk automatisch een NC-programma worden gegenereerd, dat volledig kan worden opgenomen in de bestaande procesketen. Complexe 5-assige verspaningstaken verlopen net zo snel als 3D-bewerkingen. Het pakket hyperMILL® MAXX Machining is een krachtig gereedschap voor boren, voorbewerken en afwerken. Hiermee kan een tijdsbesparing worden gerealiseerd tot wel 90%. Unieke CAM-functies voor verschillende sectoren Bekende bedrijven in uiteenlopende sectoren wereldwijd, vertrouwen op de krachtige hyperMILL®-strategieën. Niet alleen om hun werklast aanzienlijk te reduceren, maar ook een duidelijke voorsprong in de

markt te behalen. Het CAD/CAMsysteem van OPEN MIND zorgt voor efficiënte productieprocessen en voldoet aan de hoogste normen in uiteenlopende sectoren: • Model- en prototypebouw • Gereedschap- en matrijzenbouw • Machinebouw • Autobranche • Luchtvaartsector • Energiesector • Medische sector • Sieradenbranche Al ruim 25 jaar lang is OPEN MIND een technologisch toonaangevend bedrijf in oplossingen voor machineen controller-onafhankelijke programmering! Sinds de oprichting ontwikkelt OPEN MIND geavanceerde CAM-technologieën die zorgen voor ongeëvenaarde veiligheid en aanzienlijk kortere programmeer- en verspaningstijden. Het resultaat: perfect en precies vervaardigde componenten!

OPEN MIND denk altijd vooruit en is altijd een stap vóór op haar concurrenten. Het innovatieteam van het bedrijf steunt op uitgebreide expertise en een pioniersgeest om toekomstgerichte technologieën van de volgende generatie te ontwikkelen. Met behulp van de innovatieve hyperMILL®-strategieën halen klanten het meeste uit hun machines - nu en in de toekomst! Een rijke historie in CAD/CAM-oplossingen In 1994 lanceerden de oprichters een revolutionair product, namelijk software voor 5-assige simultane verspaning! OPEN MIND was de allereerste CAM-ontwikkelaar van deze technologie voor het produceren van gereedschappen en matrijzen. Inmiddels zijn de innovatieve verspaningsmethodes van hyperMILL® de norm in alle industriële markten. OPEN MIND is wereldwijd een van de succesvolste ontwikkelaars van krachtige CAD/CAM-oplossingen voor machineen controlleronafhankelijke NC-programmering. Nieuwsgierig naar de kansen van hyperMILL® voor uw bedrijf?

OPEN MIND Technologies Benelux b.v. Titaniumlaan 86 5221 CK ‘s-Hertogenbosch T +31(0)73 648 01 66 E Info.Benelux@openmind-tech.com www.openmind-tech.com/nl

GMP Robotics b.v.

Lasrobots, lascobots en robotlassen

Voor alles wat u wilt weten over robotlassen kunt u terecht bij GMP Robotics. 25 jaar expertise in robotlassen betaalt zich uit in:

Wij hebben niet alleen ervaring, we doen er ook wat mee, innovatie zit in ons bloed en met de opgebouwde kennis is die innovatie ook toepasbaar.

• praktische adviezen • ondersteuning van het productieproces • programmeer ondersteuning • offline programmering

Eén van de innovaties is het lassen met cobots: GMP Robotics is bezig met een bruikbare applicatie om simpel te kunnen starten met lassen met een cobot. Wij zien de cobot als instap formule voor het gerobotiseerd lassen: • Programmeren is snel en simpel. • Cobot is flexibel, compact, draagbaar en kan op meerdere plaatsen gebruikt worden • Geen cel nodig met uitgebreid veiligheidssysteem, lasgordijnen en mobiele afzuiging is voldoende • Zeer geschikt voor kleinere werkstukken of delen daarvan in kleine series • Cobot is zeer betaalbaar Waarom zou u dat willen? • Bijvoorbeeld omdat u eenvoudigweg geen goede lassers meer kan vinden voor het mooie zichtwerk in kleine series. • Geen goede kwaliteit te garanderen is. • U de stap naar een echte robot te groot vindt en eerst wilt leren met een eenvoudig systeem. • Omdat u de medewerkers wilt ontlasten van smerig werk, fysiek belastend werk.

Welke reden u ook zou kunnen bedenken, wij denken graag met u mee voor een oplossing. We denken waar mogelijk ook circulair. Verspilling moeten we niet willen toch? Daarom verkoopt GMP Robotics gebruikte robotinstallaties die, waar nodig, gereviseerd zijn. We putten uit een groot Europees netwerk en kunnen daardoor vrijwel altijd een geschikte applicatie vinden. Neem een kijkje op de nieuwe website. www.gmprobotics.nl Natuurlijk verzorgen we ook opleidingen, deels in samenwerking met het LAC, waar we mede ondersteunen in de cursus Lasrobotprogrammeur ERW-B en -C. Maar ook cursussen/trainingen op maat. Tot ziens bij een kennismaking binnen de regels. www,gmprobotics.nl

Adso b.v.b.a.

What your company can benefit from, by using our “Rapid Services” If we ask our customers what the main achieved advantages are when working with ADSO, then their answers are unanimous: reliability in delivery and the service they receive. The reason of our success is that our engineers work closely with the R&D departments of our customers. This collaboration results in getting an optimal product. Cost advantages are already achieved at this stage. We know that for our customers the ‘time to market’-value is really essential. Yet many of our customers, who are in need of technically difficult products, often cannot be helped by the traditional processes of rapid prototyping. This is where we can make the difference with the innovative Rapid Service by ADSO: Our application tool, Rapid Service, exists out of: 1. Rapid Tooling 2. ICC Tooling (Interchangeable Core & Cavity) 3. Soft Tooling and 4. Rapid Manufacturing With “Rapid Tooling”, we use additive manufacturing (3D-printed) cavity tool parts. With these high-quality printed tools, we can manufacture an average of 25 injection molded products within a lead time of 10 days. The number of parts that can be manufactured, strongly depends on the complexity of the product and the choice of the injection molding material. The materials that we can offer are: PP, PE, ABS, PS and several elastomers. When working with “ICC Tooling and SOFT Tooling“, we can use any kind of technical plastic injection material. Also, multiple materials are possible, for example seals or valve seals. For ICC Tools we can deliver

the parts within 20 working days, for Soft Tools within 25 working days. When the samples are approved by our customers, we can immediately start with a small production run. At the same time, it is already possible to start up the production tools.

We have extensive experience with special materials. Ranging from medical rubbers and silicones to hard plastics that are resistant autoclave.

Depending on the complexity of the product, it is possible to produce 2.500 parts in an ICC Tool and 10.000 parts in a Soft Tool.

Together we can make your projects successful!

We have many customers who annually require low volumes. For them, ICC Tooling and Soft Tooling are a very welcome service. Low investment costs are required in order to obtain a high quality product.

We are active in various sectors, from the automotive to the medical industry.

Adso b.v.b.a. Hoek 76 / Unit 72 B-2850 Boom T +32(0)3 290 05 02 E contact@adso.be www.adso.be

3rd Wave

3rd Wave is in 2010 opgericht om productiebedrijven te adviseren en ondersteunen met (geïntegreerde) softwareoplossingen die Flow optimalisatie ondersteunen. Met onze oplossingen en diensten helpen we bij het bereiken van: • Reductie van doorlooptijd • Transparantie • Verbeterde snelheid en motivatie van medewerkers Met een positieve financiële impact High-mix, low-volume: Productiebedrijven voor high-mix, low-volume en maatwerkproducten vragen om een andere organisatie! 3rd Wave begeleidt industriële bedrijven op hun individuele pad om een sterk geoptimaliseerd bedrijf te worden, met aanzienlijk kortere doorlooptijden, tijdige levering, hoge flexibiliteit en continue

overzicht op het totale proces. We kijken vanuit een nieuw perspectief naar bedrijven. Om dit te doen, combineren we waardevolle ervaring uit de praktijk met revolutionaire digitale productieoplossingen en baanbrekende methodologieën. Onze oplossing Waves FlowOpt Waves FlowOpt is een cloud based SaaS oplossing, welke kan worden ingezet voor totale plannings- en productie-ondersteuning. De toepassing is typisch ontwikkeld voor high-mix, low-volume and custom products productie bedrijven of afdelingen. FlowOpt ondersteunt zowel de Quick Response Manufactering methode evenals Lean en KanBan en is er volledig op gericht om de flow van het proces te optimaliseren, met een sterke concentratie op het minimaliseren

van de doorlooptijd. FlowOpt kan worden geintegreerd met elk ERP systeem en biedt ook mogelijkheden om de operationele data of basis data via Excel op te laden en synchroniseren. De geboden functionaliteit is rolgerelateerd opgezet. Wij voorzien daarin rollen als Sales, Werkvoorbereiding, Planning, Inkoop, Productie, Kwaliteit en Management.

3 reden om te kiezen voor 3rd Wave Door de ervaring van 3rd Wave in business consultancy en software biedt het u de combinatie van QRM-Software, ERP en maatwerk software en dat brengt deze 3 voordelen met zich mee: Doorlooptijd-verkorting Uw bedrijf produceert sneller, zonder dat uw medewerkers harder moet werken. U kan dus beter tegemoetkomen aan de vragen van uw klant. Een onmiskenbaar concurrentieel voordeel.

Transparantie Dankzij QRM-software weet iedereen op de werkvloer waar hij of zij mee bezig is en heeft iedereen zicht op het hele productieproces. Ook het salesteam en dienst na verkoop weet wat er gebeurt. Zo kunnen zij transparant communiceren over levertijden naar uw klanten.

Rust creëren Wanneer uw werknemers zicht hebben op wat ze doen, voor wie, en wanneer, geeft dat rust. Het zorgt voor een aangenamere werksfeer, gemotiveerde werknemers en minder verloop. QRM heeft beslist een positieve impact op uw employer branding.

www.3rdwave.be

Maschinenfabrik Berthold Hermle AG

61 Hermle Nederland B.V. offers sales, service and customer training of Hermle products and their automation in the Netherlands and Belgium. Maschinenfabrik Berthold Hermle AG Hermle AG is a well known company with a leading position in national and international markets. Continuous innovations have made Hermle a leading manufacturer of machining centres. More than 27.000 users throughout the world trust Hermle machining centres. A close-knit sales and service network guarantees a reliable partner onsite in all important countries of the world. Hermle machines are produced in Southwestern Germany in a region which has been the home of precision mechanics and machine tools for many generations. Many tasks - one solution: Hermle machining centres Hermle’s machining centres are used for efficient machining of tools, moulds and series-produced parts. Owing to their quality and high precision, they are used in numerous production areas, including in particular highly demanding sectors such as medical technology, machine construction, the optical

industry, aviation, the automotive and car racing industries and their subcontractors. High-Performance-Line C 12, C 22, C 32, C 42, C 52 and C 62, the highly dynamic generation of machines based on a modular design with all the packages needed for economical machining integrated. Multifunctional machine base unit, pickup tool changer, spindle speeds from 9000 to 42000 rpm, TNC 640 or S 840 D control units, automation packages, tool storage facilities and extensive option packages. All models of the C series are available in 3-, 4- or 5-axis design. C 42 U MT, C 52 U MT and C 62 U MT - milling and turning with our MT models (Mill/Turn) for efficient complete machining.

Performance-Line Another machine models, are the C 250, C 400 and the C 650, the ideal machines for getting started economically with 3-axis and 5-axis technology. Automation solutions and machines from a single source Hermle offers customised customer solutions from a single source with its machines, ranging from simple special components to a flexible manufacturing cell. Our subsidiary Hermle-Leibinger Systemtechnik develops and produces, specifically for Hermle, products, automation solutions and special subassemblies such as handling systems in a wide range of designs, many different variations of magazine extensions, pallet change systems with Hermle pallet clamping systems and pallet storage, as well as turn-key projects. Hermle Nederland b.v. Venloseweg 70d, 5961 JD Horst T +31(0)77 396 17 61 M info@hermle-nederland.nl www.hermle-nederland.nl

Technigro b.v.

Klantvraag centraal bij ontwikkeling van nieuwe producten Technigro, opgericht in 1984, is een betrouwbare leverancier op het gebied van Technisch rubberen afschermingsproducten. Vanuit Geldermalsen (Gelderland) bieden zij u de grootste keuze in machine afscherming, machinebeglazing, afzuiginstallaties en rubberen kunststofproducten van Nederland. Het bedrijf is dé specialist in maatwerk vouwbalgen, spanentransporteurs en telescoopafdekkingen en machineafschermingen. Technigro heeft het afgelopen jaar niet bij de pakken neer gezeten, het bedrijf is volop in ontwikkeling. De specialisten van Technigro denken graag mee met de klanten betreffende technische oplossingen en vervolgens gaan zij werken aan de realisatie hiervan. Op deze manier zijn er de afgelopen jaren diverse producten door Technigro gelanceerd. Zoals de geluidswerende cabines en veiligheidswanden. Variërend van een volledige cabine, die rondom de machine geplaatst wordt, tot veiligheidsschermen die zowel het geluid als rondspattende vloeistoffen of materialen kunnen tegenhouden. Inmiddels zijn ook machineveiligheidsglas en koelmiddelpompen aan het leveringsprogramma toegevoegd. Plus een scala aan

producten, aan en rond de machine, van Repar2. Mocht u binnen uw organisatie geconfronteerd worden met een technisch probleem? Neem gerust contact op met Technigro. Achter de schermen is het bedrijf druk bezig met het opbouwen van een expreslijn voor zowel vouwbalgen als ook telescoopafdekkingen. Alles vanuit eigen productie zodat de levertijden aanzienlijk ingekort worden. Technigro gaat hier een enorme sprong in maken.

Het leveringsprogramma bestaat uit: • Telescoopafdekingen (nieuw en gereviseerd) • Vouwbalgen • Spanentransporteurs • Geluidswerende cabines • Veiligheidswanden • Machine afschermingen • Afstrijkers • Koelmiddelpompen • Machine-veligheidsglas • Diverse vormen van rubberen kunststofproducten Kortom: voor alle veiligheid en afschermingen in en rondom de machines en in uw werkplaatsen, kunt u bij Technigro terecht.

Technigro b.v. Poppenbouwing 26B 4191 NZ Geldermalsen T +31(0)345 582 288 E info@technigro.nl www.technigro.nl

Ter Hoek Vonkerosie Rijssen b.v.

In 1990 is Gerrit aan de Johan Willem Frisostraat in Rijssen begonnen met één machine in de hobbyruimte achter het huis. In 1996 is Ter Hoek verhuisd naar de Handelsweg, in dat jaar waren er drie medewerkers. Vanaf 2007 zit Ter Hoek aan de Propaanstraat waar ze nog altijd het pand betrekken. In 2008 waren er 25 medewerkers in dienst maar door de crisis is er een omzet daling geweest van 30% waarbij ook een aantal medewerkers moesten vertrekken en het bedrijf verder ging op voornamelijk vonkerosie.

Gerrit en Gerrie aan het werk in de beginjaren van Ter Hoek

Vanaf 2014 is Ter Hoek gecertificeerd voor de AS9100 (luchtvaart normering). In 2021 werken we met 37 personen en verschillende afdelingen. Bedrijfsactiviteiten Ter Hoek heeft verschillende technieken in huis. Met als grootste afdeling het draadvonken, houdt het bedrijf zich ook bezig met zinkvonken, microvonken, LMJ en PECM. De laatst genoemde bewerking, PECM, is een bewerking die in opkomst is. Sinds 2015 is Ter Hoek in het bezit van een PECM machine en in 2020 is een tweede PECM machine gekocht. Dat betekent dat de PECM nu een heuse afdeling genoemd kan worden waar verschillende engineers werken aan mooie projecten.

Toekomstvisie De ambitie van Ter Hoek is om dé partner te worden in de hightech maakindustrie door middel van technologische en sociale innovatie. Ter Hoek Vonkerosie Rijssen b.v. Propaanstraat 1 7463 PN Rijssen T +31(0)548 540 807 E info@terhoek.com www.terhoek.com

Machine wordt gesmeerd bij rijwielfabriek Gazelle te Dieren in 1946, foto Charles Breijer/Anefo. Foto Nationaal Archief. Machine being lubricated at the Gazelle bicycle factory in Dieren in 1946, photo Charles Breijer/Anefo. Photo Nationaal Archief.

Van analoog naar digitaal From analogue to digital Tweede Wereldoorlog en Koude Oorlog aanjagers van digitale revolutie Direct na de Tweede Wereldoorlog volgt een periode waarin productie en communicatie van analoge technologie naar digitale technologie overgaan. Deze periode wordt aangeduid als de digitale revolutie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in Engeland, in het diepste geheim, de Colossus geproduceerd. De eerste elektronische computer. De Colossus werd via een paneel geprogrammeerd, bevatte fotosensors om ponsbanden te lezen en had elektronenbuizen om gegevens op te slaan. Deze machine werd door de Britten gebruikt om gecodeerde Duitse berichten te ontcijferen en was daarmee van groot belang voor het verloop van de oorlog. In 1946 verscheen de tweede elektronische computer, de ENIAC. De ENIAC stelde het

Spitfire fabriek tijdens de Tweede Wereldoorlog. Foto Birmingham Museums Trust, Unsplash. Spitfire factory during World War II. Photo Birmingham Museums Trust, Unsplash.

Amerikaanse leger in staat om snel de baan van projectielen te berekenen. De Colossus was zo groot als een flinke boekenkast, de ENIAC vulde met zijn 19.000 elektronenbuizen een volledig klaslokaal. In 1947 werd de transistor uitgevonden. Belangrijk voor de door ontwikkeling van de digitale computer omdat daarmee elektronenbuizen vervangen konden worden door de vele malen kleinere transistors. Later werden de transistors geïntegreerd in een geïntegreerde schakeling, de microprocessor. Tot aan begin jaren 80 waren computers opgebouwd als mainframes. Mainframes zijn centrale computers met grote verwerkingscapaciteit. Denk aan toepassingen voor bevolkingsonderzoek, statistieken, betalingsverkeer enzovoort.

World War II and Cold War drivers of digital revolution Immediately after World War II, production and communication pass from analogue technology to digital technology. This period is often referred to as the digital revolution. During World War II, shrouded in secrecy, the Colossus, the first electronic computer, was produced in England. The Colossus was programmed through a panel, contained photo sensors that read punched tape and had electron tubes to store data. This machine was used by the British to decipher encrypted German messages and was therefore of great importance for the war effort. In 1946, the second electronic computer, the ENIAC, was introduced. The ENIAC enabled the U.S. military to quickly calculate the trajectory of projectiles. The Colossus was the size of a large bookcase, the ENIAC filled an entire classroom with its 19,000 electron tubes. The transistor was invented in 1947. This was of great importance for the development of the digital computer because it allowed electron tubes to be replaced by transistors that were many times smaller. Later, the transistors were integrated into an integrated circuit, the microprocessor. Until the early 1980s, computers were built up as mainframes. Mainframes are central computers with a large processing capacity. Think of applications for population research, statistics, payment transactions and so on.

Prins Bernhard proost bij bierbrouwerij Koninklijke Grolsch tijdens zijn bezoek aan Twente in oktober 1978. Foto Nationaal Archief. Prince Bernhard makes a toast at the Royal Grolsch brewery during his visit to Twente in October 1978. Photo Nationaal Archief.

67 Het internet is bedacht in 1957, na de lancering van de Spoetnik in de toenmalige Sovjet-Unie. Het nieuws over de lancering sloeg in als een bom. Met name in de VS. Men was in de veronderstelling dat de SovjetUnie een technologisch inferieure dictatuur was. Terwijl in de VS werd gewerkt aan een raketsysteem om satellieten in een baan om de aarde te brengen, kaapte de Sovjet-Unie deze primeur voor de neus van de VS weg. Voor de VS het startsein om nog intensiever te werken aan het ruimtevaartprogramma, rakettechnologie en nieuwe communicatiemiddelen. Het Amerikaanse Ministerie van Defensie zocht daarbij naar communicatiemiddelen die wereldwijd inzetbaar zouden zijn in plaats van telefonie en post. Inmiddels informeren, communiceren, spelen en produceren we met behulp van online middelen.

The internet was invented in 1957, after the launch of Sputnik in what was then the Soviet Union. The news of the launch came as a huge surprise. Especially to the US. It was assumed that the Soviet Union was a technologically inferior dictatorship. While a missile system was being worked on in the US to put satellites into orbit, the Soviet Union hijacked this honour before the US. For the US, the start of even more intensive work on the space programme, rocket technology and new means of communication. The US Department of Defense was looking for means of communication that would be deployable worldwide instead of telephony and post. Nowadays we find information, communicate, play, and produce with the help of online resources.

Laborant bij de Spoetnik I, Sovjet –Unie 1957. Foto Creative Commons. Laborer at Sputnik I, Soviet Union 1957. Photo Creative Commons.

Prins Bernhard bezoekt vakbeurs TechniShow editie 1955. Foto Harry Pot/Anefo, Nationaal Archief. Prince Bernhard visiting trade fair TechniShow edition 1955. Photo Harry Pot/Anefo, Nationaal Archief.

Humanoïde robot van Westinghouse Electric Corporation, tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling van 1939. Humanoid robot from Westinghouse Electric Corporation, exhibited at the 1939 World’s Fair.

69 Computers en robots Computers werden almaar sneller en compacter. De Amerikaanse bedrijven IBM en Apple hadden het voortouw. In 1981 kwam IBM met de eerste personal computer (pc) op de markt, de 5150. In 1982 gevolgd door de laptop. In 1992 volgde Apple met de Apple Newton MP100, de eerste personal digital assistant (pda) met handschriftherkenning. In 1994 introduceerde IBM de smartphone, de IBM Simon Personal Communicator. In 1998 volgde Apple met de iMac, een alles-in-één internet pc. In 2001 introduceerde Apple een draagbare mp3-speler met harde schijf, de iPod. In 2007 introduceerde Apple de iPhone en in 2010 de iPad. Intussen timmerde Microsoft driftig aan de weg. Het bedrijf nam de leiding in de markt voor pcbesturingssystemen met MS-DOS en later Microsoft Windows.

Computers and robots Computers became increasingly faster and more compact. US companies IBM and Apple led the way. In 1981, IBM launched the first personal computer (PC), the 5150. Followed by the laptop in 1982. In 1992, Apple followed suit with the Apple Newton MP100, the first personal digital assistant (pda) with handwriting recognition. In 1994 IBM introduced the smartphone, the IBM Simon Personal Communicator. In 1998, Apple introduced the iMac, an allin-one internet PC. In 2001, Apple introduced a portable mp3 player with hard drive, the iPod. Apple introduced the iPhone in 2007 and the iPad in 2010. Meanwhile, Microsoft was also working hard. The company took the lead in the PC operating systems market with MS-DOS and later Microsoft Windows.

IBM bracht met de IBM Simon in 1994 de eerste smartphone ter wereld uit.

De eerste pda, de Apple Newton MP100, kwam in 1992 op de markt.

In 1981 introduceerde IBM de personal computer (pc), de IBM 5150 PC.

IBM released the world’s first smartphone with the IBM Simon in 1994.

The first PDA, the Apple Newton MP100, came on the market in 1992.

In 1981, IBM introduced the IBM personal computer (pc), from IBM 5150 PC.

Begin jaren 50 begon vliegtuigbouwer Fokker aan de ontwikkeling van een nieuw verkeersvliegtuig. In 1958 werd het vlaggen”schip” gepresenteerd , de Fokker F27 Friendship. Foto Jon Proctor Collection. In the early 50s, aircraft manufacturer Fokker started the development of a new commercial aircraft. Its flagship was presented in 1958, the Fokker F27 Friendship. Photo Jon Proctor Collection.

71 Ook veel apparaten zoals wasmachines, auto’s, digitale camera’s en dergelijke bevatten inmiddels een computer om allerlei zaken te regelen. De industrie globaliseert door de nieuwe communicatiemogelijkheden in hoog tempo. Schaalvoordelen ontstaan doordat zowel de productieals logistieke keten wereldwijd gecoördineerd kunnen worden. Daarbij digitaliseert de industrie door toepassing van de Programmable Logic Controller (PLC), een robuuste computer die ontworpen is om machines en productieprocessen te beheersen. Sinds eind jaren 50 past men computers toe voor de aansturing van machines die worden gebruikt om materialen en halffabrikaten te bewerken. Computer Numerical Control (CNC). CNC machines worden geprogrammeerd om bewerkingen uit te voeren en te herhalen opdat seriematige productie van precies

hetzelfde product gerealiseerd wordt. Dat maakt een CNC machine bij uitstek geschikt voor productiebedrijven. CNC machines worden gebruikt in de metaal-, kunststof-, hout-, keramieken glasindustrie. De ontwikkeling van CNC machines is eind jaren 50 in de VS op gang gekomen via grote defensieopdrachten. Men had behoefte aan nauwkeurige, seriematige productie van onderdelen ten behoeve van nieuwe wapensystemen. CNC programmeren kan aan de machine zelf gebeuren of via Computer Aided Design (CAD) in de werkvoorbereiding. De geprogrammeerde instructies worden omgezet in bewerkingen via Computer Aided Manucfacturing (CAM). Toepassing van CAD breidde zich uit naarmate pc’s goedkoper werden. De ontwikkeling van CAD-software voor pc’s kwam in vogelvlucht waardoor CAD universeel toepasbaar werd voor de gehele maakindustrie.

Vakman aan het werk in 1977. Foto Deutsche Fotothek.

Vakman aan het werk in 2016. Foto Creative Commons

Craftsman at work in 1977. Photo Deutsche Fotothek.

Craftsman at work in 2016. Photo Creative Commons.

Many devices such as washing machines, cars, digital cameras and the like now contain a computer to operate all kinds of things. Manufacturing is rapidly globalising thanks to new communication technologies. Economies of scale arise because both the production and logistics chain can be coordinated worldwide. And manufacturing is digitised through application of the Programmable Logic Controller (PLC), a robust computer designed to control machines and production processes. Since the late 1950s, computers have been used to control machines used to process materials and semi-finished products. Computer Numerical Control (CNC). CNC machines are programmed to perform and repeat operations so that serial production of exactly the same product is made possible. This makes a CNC machine ideally suited for production companies. CNC machines are used in the metal, plastic, wood, ceramic and glass industries. The development of CNC machines started in the US in the late 1950s through major defence contracts. There was a need for accurate, serial production of parts of new weapon systems. CNC programming can be done at the machine itself or through Computer Aided Design (CAD) in the work preparation. The programmed instructions are converted into operations through Computer Aided Manucfacturing (CAM). Application of CAD expanded as PCs became cheaper. The development of CAD software for PCs took off, making CAD universally applicable to the entire manufacturing industry.

DAF produceerde in Nederland van 1959 tot 1981 personenauto’s met Het Pientere Pookje tussen de voorstoelen. Foto Creative Commons. DAF produced passenger cars in the Netherlands from 1959 to 1981 with the Variomatic transmission system between the front seats. Photo Creative Commons.

73 Robotica is een wetenschap die al eeuwen op warme belangstelling kan rekenen van uitvinders en producenten. De Franse uitvinder Jacques de Vaucanson werd in 1739 beroemd vanwege zijn mechanische eend. De eend kon tot verbijstering van het publiek eten, verteren, poepen, zitten, staan en fladderen. Vaucanson beweerde dat de eend beschikte over een chemisch spijsverteringskanaal. Later kwam aan het licht dat in werkelijkheid neppoep mechanisch uit een onzichtbare holte werd geduwd. Voor productiebedrijven is robotica bruikbaar als de robot met behulp van sensoren tot waarnemingen komt die vertaald kunnen worden naar handelingen van de actuatoren. Productieautomatisering werd in 1961 feit toen de eerste Unimate-robot werd geïnstalleerd bij autofabrikant General Motors. Deze Unimate werd gebruikt om gloeiendhete gietmetalen onderdelen uit hun mal te tillen en te stapelen. Chrysler en Ford installeerden in 1966 ook Unimates. In 1969 vond Victor Scheinman de Stanford-arm uit. Een elektronische, computergestuurde robotarm. Hierdoor werden Unimates ook geschikt voor montage en verbindingstechniek. Tegenwoordig gebruiken productiebedrijven robots in geautomatiseerde productielijnen voor allerlei taken die voor de mens te gevaarlijk, te saai of te smerig zijn.

Robotics is a science that has attracted the interest of inventors and manufacturers for centuries. The French inventor Jacques de Vaucanson became famous in 1739 for his mechanical duck. The duck could eat, digest, defecate, sit, stand, and flutter to the astonishment of the audience. Vaucanson claimed the duck had a chemical digestive tract. It later emerged that in reality fake poo was mechanically pushed out of an invisible cavity. Robotics can be used by production companies if the robot can make observations through the use of sensors that can be translated into specific operation of the actuators. Production automation became a reality in 1961 when the first Unimate robot was installed at car manufacturer General Motors. This Unimate was used to lift and stack piping hot casting metal parts from their mould. Chrysler and Ford also installed Unimates in 1966.

In 1969 Victor Scheinman invented the Stanford arm. An electronic, computer-controlled robotic arm. This also made Unimates suitable for assembly and connection technology. Nowadays, production companies use robots in automated production lines for all kinds of tasks that are too dangerous, too boring, or too dirty for humans.

De Famulus van KUKA werd in 1973 op de markt gebracht en was de eerste industriële robot met zes elektromechanisch aangedreven assen. Foto KUKA Group. KUKA’s Famulus was launched in 1973 and was the first industrial robot with six electromechanically driven axes. Photo KUKA Group.

De eerste geïnstalleerde industriële robot ooit. Van Unimate bij General Motors in 1961, een uitvinding van George Devol. The first ever installed industrial robot. From Unimate at General Motors in 1961, an invention by George Devol.

Bezoek van Koning Willem-Alexander aan het Fieldlab Smartbase van de Koninklijke Landmacht, 31 mei 2018. Visit of King Willem-Alexander to the Fieldlab Smartbase of the Royal Dutch Army, 31 May 2018.

75 Inmiddels zijn robots die veilig tussen mensen kunnen samenwerken in opkomst. Met deze collaborative robots (cobots) is het mogelijk om robots in te zetten op niet afgeschermde en flexibele plekken. Een andere interessante ontwikkeling is die van de robot exoskeletons. Productiebedrijven gebruiken al exoskeletons om de capaciteiten van hun werknemers te verbeteren. Het gebruik ervan is nog beperkt tot het in goede conditie houden van werknemers door spierkracht en gewrichten te sparen. We zijn nog niet toe aan supermensen met bovenmenselijke krachten. Maar die kant kan het wel op omdat exoskeletons een enorm commercieel potentieel hebben. Voor zowel defensie als voor productie is versterking van de menselijke anatomie geweldig interessant. De Nederlandse Landmacht experimenteert inmiddels met een roboteenheid: de ‘Robots and Autonomous Systems’-eenheid, kortweg RAS.

Meanwhile, robots that can safely work together with humans are on the rise. With these collaborative robots (cobots) it is possible to use robots in unshielded and flexible places. Another interesting development is that of the robot exoskeletons. Production companies already use exoskeletons to improve the capabilities of their employees. Its use is still limited to keeping employees in good condition by saving muscle strength and joints. We’re not ready yet for superhumans with superhuman powers. But it could go that way because exoskeletons have enormous commercial potential. For both defence and production, strengthening human anatomy is incredibly interesting. The Dutch Army is currently experimenting with a robot unit: the ‘Robots and Autonomous Systems’ unit, or RAS for short.

MATE is een draagbaar robotic exoskeleton van Comau dat het menselijk lichaam ondersteunt en spieren spaart. Foto Comau S.p.A. MATE is a portable robotic exoskeleton from Comau that supports the human body and spares muscles. Photo Comau S.p.A.

Slim boeren is een keuze. Dat is het motto van Lely, een innovatief maakbedrijf o.g.v. agrotechniek. Neem de Lely Juno, de geautomatiseerde voerschuiver. Aangestuurd via de smartphone. Door het voer aanschuiven te automatiseren, vergroot men de ruwvoerinname van de koeien en tegelijkertijd bespaart men tijd. Tot wel 180 uur per jaar. Smart farming is a choice. That is the motto of Lely, an innovative manufacturing company in the field of agricultural technology. Take the Lely Juno, the automated feed pusher. It is controlled via the smartphone. By automating the feed pusher, one increases the cows’ intake of roughage and saves time. Up to 180 hours a year.

77 Flexibiliteit en maatwerk in productie biedt nieuwe kansen. Investeringen in digitalisering zijn uitermate belangrijk voor de maakindustrie in heel Europa. Het is de enige reële manier om onze concurrentie positie te verstevigen. In Nederland kennen we het Smart Industry-programma. Wat erop gericht is de digitalisering in de Nederlandse maakindustrie te versnellen. Geïnitieerd en opgesteld door bedrijfsleven en overheid. Waaronder de Kamer van Koophandel, Koninklijke Metaalunie, FME en het Ministerie van Economische Zaken. Nederland loopt inmiddels voorop bij de planning van aankopen op het gebied van Industrial Internet of Things. Ook de investeringsbereidheid rond Artificial Intelligence en robotica ligt boven het gemiddelde. Tel daar de bovenmatige interesse in het 5G netwerk bij op en zie een innoverend industrieel speelveld. Waarin productiebedrijven optimaal gebruik maken van de technologische ontwikkelingen die voorhanden zijn. Flanders Make, het onderzoekscentrum voor de maakindustrie in Vlaanderen lanceerde het Smart Factory Benelux platform, waarin bedrijven in België, Nederland en Luxemburg samen een digitaal productiesysteem bouwen. Deze bedrijven voeren onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten uit. Daarnaast zijn voor productiebedrijven nieuwe mogelijkheden ontstaan voor snellere productontwikkeling en - levertijden, door toepassing van 3D printen. Nu is Industrie 4.0.

Flexibility and customisation in production offers new opportunities. Investments in digitisation are extremely important for the manufacturing industry across Europe. It is the only real way to strengthen our competitive position. In the Netherlands, we have the Smart Industry programme, which aims to accelerate digitisation in the Dutch manufacturing industry. Initiated and drafted by business and government. Including the Chamber of Commerce, Koninklijke Metaalunie, FME and the Ministry of Economic Affairs. The Netherlands is now at the forefront of planning purchases in the field of the Industrial Internet of Things. The willingness to invest in Artificial Intelligence and robotics is also above average. Add to that the

excessive interest in the 5G network and you have an innovative industrial playing field in which production companies make optimal use of the technological developments that are available. Flanders Make, the research centre for the manufacturing industry in Flanders, launched the Smart Factory Benelux platform in which companies in Belgium, the Netherlands and Luxembourg build a digital production system together. These companies carry out research and development projects. In addition, new opportunities have arisen for production companies for faster product development and delivery times, by applying 3D printing. Now is Industry 4.0.

Industrie 4.0, illustratie door Gerd Altmann. Industry 4.0, illustration by Gerd Altmann.

MC-S - Special Camera Systems

High-Speed Cameras

De eerste grote doorbraak met hogesnelheidscamera’s was in 1878. Eadweard Muybridge, een Britse expat en fotograaf, kreeg de opdracht om foto’s te gebruiken om te bepalen of een paard tijdens het galopperen alle vier de hoeven van de grond tilde. Door vierentwintig camera’s te gebruiken en deze te laten fotograferen op verschillende intervallen, die werden ingesteld op het pad dat het galopperende aflegde, registreerde hij een snelle bewegingssequentie die bewees dat paarden inderdaad alle vier de hoeven tijdens het galopperen van de grond tillen. BSI Sinds 1878 is er erg veel veranderd en in sommige smartphones vind je nu ook al “high speed camera’s “. Ook zijn ze inmiddels een heel stuk kleiner en is het mogelijk om systemen te koppelen en bijvoorbeeld DAQ-signalen te integreren en gesynchroniseerd met de opgenomen video’s af te laten spelen. Op gebied van frames per seconde (fps), was het door het in 1950 ontwikkelde roterende spiegelsysteem theoretisch

mogelijk om toen al met 1 miljoen fps op te nemen. Inmiddels is dat al geen unieke optie meer en zien we het steeds vaker terug in de specificaties van de verschillende camerasystemen. De laatste echte doorbraak komt uit dit jaar (2021), van Vision Research en hun bekende Phantom camerasystemen. Zij zijn de eerste die een zogenaamde “Back Side Illuminated” (BSI) sensor hebben ontwikkeld. Wat resulteert in en nog veel lichtgevoeligere sensor en de mogelijkheid om de datadoorvoer in de camera te verbeteren, waardoor met veel frames per seconde ook grotere resoluties gebruikt kunnen worden en er dus nog meer gegevens uit de video’s kunnen worden gehaald. Kosten “High speed camera’s? Daar hebben wij geen budget voor!” is een vaak gehoorde uitspraak. Dat was vroeger vaak wel het geval en met wat exotischere camerasystemen kan dat absoluut nog steeds zo zijn. Maar ook hier zijn grote stappen gemaakt. Zeker voor de mogelijkheden binnen procesoptimalisatie, procesbewaking

en troubleshooting zijn de camera’s echt significant goedkoper geworden. MC-S – Special Camera Systems Bij het uitkomen van dit lustrum boek bestaan wij exact 30 jaar, waarvan wij inmiddels 20 jaar ervaring hebben binnen de high speed camera wereld. Met vele installaties in de Benelux, van onder water tot hoog in de lucht, brengen wij een berg ervaring mee, die u kan helpen in de toekomst de stap te zetten binnen de high speed camera wereld.

MC-S - Special Camera Systems Noorderstraat 12 9525 TB Drouwenerveen T +31 (0)599 213 831 E info@mc-s.nl www.mc-s.nl

Hahn+Kolb Tools Benelux

U bewerkt de hardste materialen Wij hebben de tools daarvoor

Onze Tools voor toepassing in gehard staal. Ontdek ook online overige ATORN Frees-, Boor-, Tapen Ruimgereedschappen.

Voor meer informatie kijk op : www.hahn-kolb.nl

Dinnissen Process Technology b.v.

80 Binnen Dinnissen is men er trots op dat het bedrijf wereldwijd bekend staat om haar expertise, kwaliteitsproducten en innovatieve oplossingen op maat. Wat hen nog trotser maakt is het feit dat de klanten en medewerkers weten dat ze van het bedrijf op aan kunnen. Door verkoop, engineering, productie, testen, levering en service in eigen huis te hebben, is Dinnissen niet afhankelijk van anderen en daarom kan iedereen op het bedrijf rekenen. “Wij geloven dat continuïteit aan de basis staat van elk succes.” Vanuit een sterke, solide basis ben je in staat om met snelheid en draadkracht te handelen. En het is vanuit continuïteit, dat creativiteit en innovatie kan ontstaan. Wij zijn hier in staat - in een wereld die sneller verandert dan ooit - onze klanten en medewerkers over de hele wereld continuïteit en een zeker bestaan te bieden. In 1948 maakten wij onze eerste machine. Vandaag gebruiken miljarden mensen, elke dag producten die door Dinnissen-machines zijn aangeraakt. In 70 jaar tijd zijn we uitgegroeid tot een wereldleider in de procestechnologie van poeders, korrels en granulaten. Dankzij de permanente drang naar het vinden van unieke oplossingen en ruim 70 jaar ervaring met de meest uiteenlopende projecten, vindt u de Dinnissen-oplossingen inmiddels terug in de food, dairy, feed, petfood en chemische industrie. Heden

kenmerkt de volledige Dinnissenorganisatie zich door het ontwikkelen van innovatieve oplossingen voor zowel stand-alone machines als complete proceslijnen. Mede hierdoor helpt Dinnissen, als één van de koplopers binnen de procestechnologie, vele gerenommeerde opdrachtgevers wereldwijd met doordachte maatwerkoplossingen, die u een hoogstaande, uniforme kwaliteit en gewaarborgde productiecontinuïteit garanderen. Dinnissen is proud to be known for her expertise, quality products and tailor-made solutions. They are even more proud that her customers and employees know they can count on the company. By keeping engineering, production, testing, installation, commissioning and service in-house, they don’t have to rely on others, and that’s why everyone can rely on us. “We believe that continuity is the foundation of all worthwhile success.” From a strong, solid base you’re able to act with speed and striking power. And it is from continuity, that creativity and innovation is able to thrive. In a world that is changing faster than ever, we’re here to offer continuity to our customers and employees all around the world. In 1948 we created our first machine. Today, billions of people consume products that are touched by our machines, every day. During our 70 years in business, we have become a

world leader in process technology in the world of powders, particles and granules. Thanks to the constant drive to find unique solutions and more than 70 years of experience with the most diverse projects, you can now find Dinnissen solutions in the food, dairy, feed, pet food and chemical sectors. Today, the entire Dinnissen organization is characterized by development of innovative solutions for both stand-alone machines and complete process lines. This contributes to making Dinnissen one of the front runners in process technology, helping many renowned clients worldwide by providing wellthought-out customized solutions that guarantee high and uniform quality, and guaranteed production continuity. Dinnissen Process Technology T +31(0)77 467 35 55 W www.dinnissen.com E powtech@dinnissen.com

Almotion b.v.

81 Met meer dan 25 jaar ervaring in lineaire aandrijvingen is Almotion een echte specialist die het accent legt op deskundige, innovatieve totaaloplossingen. Historie productie lineaire units in Nederland In 1996 wordt Lineairtechniek B.V. opgericht. De eerste lineaire eenheden worden in een vooroorlogs gebouw in het centrum van Den Bosch ontwikkeld en geproduceerd. In het jaar 2000 wordt Almotion B.V. opgericht voor de verkoop en marketing van de producten. In 2002 wordt Lineairtechniek volledig overgenomen door Almotion. Almotion verhuist in 2007 naar een groter pand, voordat ze zich in 2015 vestigt in een industriepand in Elst met meer dan 1000 m² aan productie-oppervlakte. Vanaf 2017 ontvangt Almotion verschillende octrooien voor innovaties op het gebied van lineaire aandrijftechniek.

Product highlights: • 1996 - Oprichting en start met productie van de LT1-serie en modulaire units op basis van standaard aluminium bouwprofielen met loopwielgeleidingen. • 2000 - Ontwikkeling van de LT2 serie compacte lineaire eenheden. • 2006 - Groot project voor de RAI – Amsterdam voor units met supersterkte tandriem. • 2009 - Ontwikkeling LT50-serie units, 50 mm brede unit met 16AT10 riem en loopwielgeleiding. • 2011 - Ontwikkeling LT55 en LT80 serie semi gesloten units met interne railgeleiding. • 2014 - Start van export met dealers in verschillende landen over de hele wereld. • 2017 - Ontwikkeling en octrooi voor LT60S en LT80S units. • 2019 - Ontwikkeling eerste unit compleet van roestvaststaal. • 2020 - Bouw van een unit met 43 meter lengte.

Standaard units Het standaard productgamma van Almotion omvat zowel open units als gesloten units en zelfs units uit roestvaststaal. Met een breedtemaat van 50 tot en met 180 mm en zowel loopwiel als kogelomloop railgeldingen is er altijd de juiste unit voor een applicatie te vinden. De datasheets zijn makkelijk te downloaden via de website en de gehele range is ook te vinden op Traceparts, het portaal voor 3D tekeningen. Een snelle levertijd is een belangrijk voordeel voor de klant, dit is bij een standaard unit vaak slechts enkele dagen.

Special units Door de jaren heen ontwikkelde Almotion door de ruime ervaring en innovatiekracht samen met machinebouwers meerdere op maat gemaakte oplossingen. Het begon met units voor 3-assige handlingsystemen en tegenwoordig worden er voor vele toepassingen units ‘vanaf 0’ geëngineerd. Vaak wordt er een nieuwe aluminium extrusie uitgedacht, maar ook op basis van speciale productietechnieken worden er componenten bedacht. Frame met XZ units voor folieproductie uit 1998.

Meer informatie en advies: www.almotion.nl T +31(0)85 049 17 77 E info@almotion.nl

Machinefabriek Boessenkool b.v.

Manufacturing the future Since 1902

DRONE4 MANUFACTURING MEGA DRONES WITH A MAXIMUM LOAD CAPACITY OF 5 00 KG ALMELO - THE NETHERLANDS

MANUFACTURING MUNICIPAL SOLID WASTE PROCESSING EQUIPMENT JAKARTA

EUROPEAN SOUTHERN OBSERVATORY MANUFACTURING FOR THE VERY LARGE TELESCOPE ATACAMA DESERT - CHILE

CERN MANUFACTURING FOR THE LARGE HADRON COLLIDER GENEVA - SWITZERLAND

Machinefabriek Boessenkool is een machinefabriek in de breedste zin van het woord. We ontwikkelen, ontwerpen en produceren onderdelen, systemen en complete machines. Extreem nauwkeurig? Complex? Grootformaat? Dat zijn activiteiten die wij dagelijks doen.

Machinefabriek Boessenkool is a machine factory in the broadest sense of the word. We develop, design and produce parts, systems and complete machines. Extremely precise? Complex? Large format? These are some of the key features of our daily activities.

+31 (0)546 48 88 00 boessenkool.com

PRO.FILE PLM & CPQ Competence Center for the Benelux

End-to-end datamanagement is de fundering voor digitalisatie en Industry 4.0 in de Maakindustrie

Binnen de maakindustrie zijn partijen vaak nog wat behoudend wanneer het aankomt op digitalisering. Een groot deel van de industrie werkt nog met verschillende datasilo’s die niet met elkaar verbonden zijn. En dat terwijl juist in de huidige tijd het automatiseren van bedrijfsprocessen de efficiëntie van het bedrijf kan waarborgen en verbeteren. “Vaak zijn verschillende databases niet met elkaar verbonden”, vertelt Hugo Botter, directeur van PLM Xpert. “Dat betekent dat er geen integraal geheel is tussen die data. Binnen een project of opdracht in de maakindustrie wordt echter gewerkt met heel veel verschillende soorten data, die je eigenlijk niet los van elkaar kunt zien. Op het gebied van efficiency doet men zichzelf tekort omdat er dan meer personeel nodig is om het werk gedaan te krijgen.” Met dit doel implementeert PLM Xpert, PLM & CPQ Competence Center for the Benelux en dé specialist in datamanagement voor de maakindustrie, inmiddels al meer dan 23 jaar, het PRO.FILE digitalisatieplatform in de BeNeLux. PRO.FILE wordt wereldwijd bij klanten in de (maak)industrie, bij nutsbedrijven en plant owners ingezet. Een aantal Nederlandse klanten zijn Madern International BV, Heinen en Hopman, TemboTDC, Boschman Technologies, Bredenoord, RR mechatronics, Vremac, Nijhuis Industries, Havatec en Itho Daalderop en werkmaatschappijen van Damen Shipyards Group en Royal IHC.

Veel van deze maakbedrijven zijn marktleiders. PRO.FILE is een overkoepelend data management systeem waarin alle valide ontwerpen productgegevens in de juiste versie en workflow gestuurd kunnen worden bewerkt en gedeeld. Op basis van de productstructuur, materiaal en stuklijsten kan naadloos op het ERP-systeem van een bedrijf worden aangesloten. Daarnaast kunnen medewerkers in projectverband met toeleveranciers en klanten samenwerken aan gedeelde documenten. Juist in de huidige tijd, waarin de time-to-market en voldoen aan hoge kwaliteitseisen van groot belang zijn, is het beheersen en ontsluiten van data geen ‘nice to have’ meer, maar een ‘must have’. “Met PRO. FILE kunnen we kennis vastleggen, overdragen, beheren en ontsluiten op een goede en veilige manier”, vertelt Botter. “Omdat iedereen in hetzelfde systeem werkt, weet je zeker dat je altijd de meest up-to-date data voor je hebt. Ook kan er – zoals nu in een periode van Covid – met deze oplossing gemakkelijk vanuit huis gewerkt worden. Je ziet elkaar nu minder en kan dus minder makkelijk overleggen. Het is daarom cruciaal dat je kunt vertrouwen op de data die je in het systeem ziet. Je ziet waar de collega mee bezig is en middels notificaties ben je in een proces geïnformeerd. Je bent daardoor veel slagvaardiger, ook in de huidige tijd. Ook niet onbelangrijk in deze tijd van bedrijfsspionage; je Intellectual Properties is in PRO.FILE veilig”

De vierde industriële revolutie is in volle gang, concludeert Botter. “Als je competitief wilt blijven in de maakindustrie is het belangrijk mee te gaan in die digitaliseringsslag. End-to-end datamanagement, door het introduceren van een data backbone, is de eerste stap die je moet nemen. Vergelijk het maar met de fundering van je huis; dat bouw je ook niet op drijfzand.” PLM Xpert Tussenlanen 17c 2861 CB Bergambacht T +31(0)182 350 441 E info@plmxpert.nl www.plmxpert.nl

Actemium b.v.

Omdat beweging vooruitgang betekent Betere industriële prestaties zijn altijd het doel. Die vooruitgang realiseren we door beweging te initiëren. Winst is gegarandeerd. Aan wendbaarheid, aan slagkracht, aan (innovatief ) vermogen. Actemium is toegewijd aan de industrie. Toegewijd aan onze relaties. We hebben alles in huis om industriële impact te vergroten. Zo duwen we de industrie vooruit. Wat doen we? Zonder beweging staat alles stil. Ook bij advisering, engineering, realisatie, inbedrijfstelling en onderhoud van industriële installaties draait het om wendbaarheid. Wereldwijd de juiste expertise op het juiste moment inzetten én managen. Flexibel inspelen op veranderingen. Voortdurend zoeken naar innovatieve Solutions & Services die uw processen verbeteren. Actemium, het merk van VINCI Energies gericht op industriële processen. Actemium bedient klanten in de markten olie & gas, voeding, brouwerijen & dranken, feed, chemie en farmacie, logistiek en manufacturing. Overtuigende industriële impact binnen segmenten Verschillende segmenten vragen om verschillende benaderingen en oplossingen. Dat weten we bij Actemium als geen ander. Vanuit onze ruime ervaring in verschillende industrieën ontwikkelden we per segment krachtige oplossingen. Gemeenschappelijke delers zijn onder andere productiezekerheid, productieveiligheid, operational excellence en kostenefficiëntie. We hebben alles in huis om onze klanten met zo min mogelijk downtime en energieneutraal te laten produceren. Gaandeweg het proces vergroten we keer op keer je industriële impact.

Expertise Actemium biedt haar expertise gedurende de hele levenscyclus van industriële sites. Van design en engineering tot inbedrijfstelling en onderhoud. We leveren erkende, professionele projecten en contractmanagement; onze garantie voor succesvolle projecten. We zetten onze expertise om in praktische oplossingen. We verbeteren de prestaties en het concurrentievermogen van onze klanten op vier belangrijke gebieden: • Procescontrole en automatisering • E&I services • Mechanische en piping werkzaamheden • Nutsvoorzieningen Actemium richt zich op de gehele levenscyclus van installaties. Van advies en engineering, tot realisatie, inbedrijfstelling en onderhoud.

Ons netwerk biedt relevante en betrouwbare oplossingen. Invloedrijke en geavanceerde industriële organisaties met duurzaam succes zijn altijd het doel. Actemium is een pionier in specifieke en toonaangevende oplossingen, zoals MES, energie-efficiëntie, cyber security, maar ook in innovatieve oplossingen die gericht zijn op het stimuleren van de industrie van de toekomst: Industrie 4.0.

Actemium b.v. Costerweg 5 5466 AM Veghel T +31(0)88 831 89 99 E info@actemium.nl www.actemium.nl

EAO Benelux b.v.

85 EAO AG, Human Machine Interfaces. Sinds 1947. Het in 1947 opgerichte Zwitserse familiebedrijf EAO AG, heeft zich ontwikkeld tot een van ‘s werelds toonaangevende fabrikanten van hoogwaardige industriële schakelaars, multifunctionele bedieningselementen en complete HMI-systemen. Met 600 medewerkers en productielocaties in Zwitserland, Duitsland, Noord-Amerika en China, 10 vestigingen en 50 verkoopvertegenwoordigingen garandeert het bedrijf een wereldwijde beschikbaarheid.

EAO Benelux B.V. Sinds 1967 In 1967 werd het bedrijf opgericht onder de naam Figroen, ging van start in een ruimte boven een fietsenwinkel in Rotterdam en introduceerde de eerste verlichte schakelaar in Nederland. In1980 verhuisde het bedrijf naar Dordrecht, In 1985 werd Figroen overgenomen door EAO AG en veranderde de naam in EAO Benelux B.V. Lees hieronder enkele highlights uit de geschiedenis van EAO.

EAO AG 1947 1958 EAO Duitsland 1965 EAO Nederland 1967 EAO Engeland 1972 EAO Zweden 1974 EAO USA 1978 EAO Verre Oosten 1980 1983 EAO Hong Kong 1985 1989 EAO Japan 1993 EAO Frankrijk 1995 1999 EAO China 2004 EAO Italië 2005 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2019 2020 2020 2021 2021

Eerste producten Transformatoren 1e verlichte drukknop. Serie 02 Oprichting EAO Benelux B.V.

Industriële schakelaar. Serie 04 Volledig waterbestendige. Serie 51 Modulair samengestelde schakelaars. Serie 61 Deuropener. Serie 56 1e drievoudig verlichte drukknop. Serie 95 Halo Compact drukknop. Serie 84 Assemblage-afdeling in Nederland Joysticks. Serie 09 EAO AG 75 jaar 50 jaar EAO Benelux EAO Smart Box CAN-bus Keypads. Serie 09 Universele drukknop. Serie 56 Passagiers interface/Draadloze telefoonlader LIN schakelpaneel voor voertuigen. Serie 09 IP 67 gesealde drukknop met M12. Serie 82

Vier trends, één conclusie: IT als technologische motor Four trends, one conclusion: IT as a technological engine Vier ontwikkelingen zijn bepalend in de komende jaren: digitalisering van verspanen, kunstmatige intelligentie binnen smart industry, robots/cobots, en nabewerken van 3D-geprinte objecten. “Nieuwe technologische oplossingen maken de weg vrij voor meer flexibiliteit in de productie.”

Four developments will be decisive in the coming years: digitisation of machining, artificial intelligence within smart industry, robots/cobots, and post- processing for 3D-printed objects. “New technological solutions will pave the way for more flexibility in production.”

Automatisering en digitalisering zijn in de verspanende industrie niet meer weg te denken, en de technologie ontwikkelt zich razendsnel. Dit kan grote gevolgen hebben voor verspanende bedrijven. Ook de verspaner zelf gaat er veel van merken: de inhoud van functies zal hoe dan ook veranderen, er zullen functies verdwijnen, maar ook nieuwe ontstaan. Van klassieke vakman ontwikkelt de nieuwe verspaner zich steeds meer tot procesengineer. Daarvoor blijft bepaalde technische basiskennis belangrijk, maar er zijn ook andere vaardigheden nodig, zoals data kunnen lezen en analyseren, processen kunnen overzien, en communiceren. Mark Haverkort van Bemet International: “Steeds meer bedrijven hebben de stap naar CAD/CAM gemaakt. Voor veel bedrijven is het ook een must. De redenen hiervoor zijn simpel: producten worden complexer, machines worden complexer, en levertijden worden belangrijker. Vooraf alles goed voorbereiden (CNC-programma, gereedschappen, spanmiddelen, simulatie) zorgt ervoor dat er minder fouten worden gemaakt en het spilrendement omhoog gaat. Robotisering is een zeer actueel thema bij al onze verspanende klanten. Het automatisch beladen en ontladen van machines zorgt ervoor dat ze meer spiluren kunnen maken. Denk hierbij aan klanten die aan het eind van de dag alles klaarzetten zodat de CNC-machine in combinatie met de robot in de nachtelijke uren kan produceren.” Hij ziet dat systemen meer en meer met elkaar worden verbonden. Dat voedt een verdere ontwikkeling van internetplatforms in het verspanen. “De ontwikkeling van deze platforms is zeer belangrijk. Er zijn steeds meer mogelijkheden om te automatiseren. Dat kan intern zijn, in een organisatie, zoals hierboven genoemd. Maar dat kan ook extern zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een koppeling waarbij orders automatisch worden ingeschoten of bestellingen automatisch bij een leverancier binnenkomen. Een goed voorbeeld hiervan is Trivest Connect, een platform dat bedrijven in staat stelt hun IT-technologieën aan elkaar te verbinden door processen over meerdere applicaties heen te automatiseren. Het platform is de uitkomst voor bedrijven in de maakindustrie die intensief samenwerken. Zowel onderling als met leveranciers.”

Automation and digitisation have become indispensable in the machining industry, and technology is developing rapidly. This can have major consequences for machining companies. Machining operators will also notice that: job descriptions will definitely change, some job roles will disappear, but new ones will also be created. Modern operators are developing from traditional craftsmen into process engineers. Certain basic technical knowledge remains important, but other skills are also required, such as being able to read and analyse data, oversee processes, and communicate. Mark Haverkort of Bemet International: “More and more companies have made the move to CAD/CAM. For many companies it is a necessity. The reasons for this are simple: products are becoming more complex, machines are becoming more complex, and delivery times are increasingly important. Preparing everything well in advance (CNC programme, tools, machining fixtures, simulation) ensures that fewer errors are made, and efficiency is improved. Robotisation is a very topical theme for all our machining customers. Automatic loading and unloading of machines ensures that they can work more hours. Think of customers who prepare everything at the end of the day so that the CNC machine can produce during nighttime in combination with the robot.” He sees systems becoming more and more interconnected. This feeds a further development of internet platforms in machining. “The development of these platforms is very important. There are an increasing number of possibilities for automation. This can be internal, in an organisation, as mentioned above. But it can also be external. Think, for example, of a connection where orders are automatically placed, or orders automatically arrive at a supplier. A good example of this is Trivest Connect, a platform that enables companies to connect their IT technologies by automating processes across multiple applications. The platform is the result for companies in the manufacturing industry that work intensively together. Both among themselves and with suppliers.”

89 Inzien De CEO van Robojob, Helmut de Roovere, stelt vast dat er heel wat initiatieven zijn opgestart om een nationaal bewustzijn te creëren en de maakindustrie nieuw leven in te blazen. “Factories of the future, smart manufacturing en heel wat meer kleinschalige initiatieven zoals awards van beurzen of zelfs individuele bedrijven: we zien het allemaal graag gebeuren. We moeten echter ook vaststellen dat we er nog helemaal niet zijn. Het nationaal bewustzijn is misschien wel wat beter dan drie jaar terug, maar compleet doordrongen is het nog lang niet.” We zitten volgens De Roovere in een fase waarbij elke ondernemer wel inziet dat digitalisering en robotisering een ‘must’ zijn om te overleven en opnieuw te groeien in de maakindustrie. Nederland is hierbij één van de meest vooruitstrevende landen, maar ook in landen zoals Duitsland en Zwitserland ziet men de vele voordelen van robotisering.

Insight The CEO of Robojob, Helmut de Roovere, indicates that many initiatives have been launched to create a national awareness and revitalise the manufacturing industry. “Factories of the future, smart manufacturing and many more small-scale initiatives such as awards from trade fairs or even individual companies: we would all like to see it happen. However, we must also conclude that we are not quite there yet. The national awareness may be a little better than it was three years ago, but it is far from being fully imbued.” According to De Roovere, we are in a phase where every business owner understands that digitisation and robotisation are essential for survival and renewed growth in the manufacturing industry. The Netherlands is one of the most progressive countries, but also in countries such as Germany and Switzerland you can see the many advantages of robotisation.

Transitie Smart Industry, of Industrie 4.0, gaat niet meer alleen om de digitalisering van de automatisering. Hoewel veel bedrijven nog in het 2.0-tijdperk zitten en de stappen naar smart industry nog lang niet willen maken, zal de komende jaren de focus op ‘AI’ liggen: artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie. Althans, volgens Siemens. In die transitie naar smart industry krijgt de industrie steeds meer te maken met innovatieve technologieën zoals smart sensors en robotica. De implementatie van AI-toepassingen lijkt dan ook een vereiste te zijn voor het realiseren van de gewenste transitie: de koplopers in de smart industry geven een hoge prioriteit aan het toepassen van AI. Het is een prioriteit die niet iedereen in de branche deelt: slechts één op de vijf machinebouwers kwalificeert het ontwikkelen van AI-toepassingen als kritiek of belangrijk. Dat blijkt uit de tweede Nationale Benchmark Smart Machine Industry van Siemens Digital Industries Software. Ruim een derde (38%) van de organisaties geeft de implementatie van AI-toepassingen helemaal geen prioriteit. En hoewel slechts een klein deel de inzet van AI belangrijk vindt, denkt bijna de helft (46%) van de machinebouwers dat AI het antwoord is op de grootste uitdagingen bij de transformatie naar een smart industry. Hierbij wordt AI als oplossing gezien voor cyber-physical production systems, de cloud, IoT en cognitieve computing om de time-to-market te verkorten en efficiënter te werken.

Transition Smart Industry, or Industry 4.0, is no longer just about the digitisation of automation. Although many companies are still in the 2.0 era and are not ready to step into the smart industry era, the focus will be on ‘AI’ in the coming years: artificial intelligence. At least, according to Siemens. In this transition to smart industry, the industry is increasingly confronted with innovative technologies such as smart sensors and robotics. The implementation of AI applications therefore seems to be a prerequisite for achieving the desired transition: leaders in smart industry give a high priority to the application of AI. It’s a priority not everyone in the industry shares: only one in five machine builders qualify developing AI applications as critical or important. This is evident from the second National Benchmark Smart Machine Industry of Siemens Digital Industries Software. More than a third (38%) of organisations does not prioritise the implementation of AI applications at all. And while only a small proportion think the use of AI is important, nearly half (46%) of the machine builders think that AI is the answer to the biggest challenges in transforming into a smart industry. AI is seen as a solution for cyber-physical production systems, the cloud, IoT and cognitive computing to reduce time-tomarket and work more efficiently.

Foto Possessed Photography op Unsplash. Photo Possessed Photography on Unsplash.

91 Verankering Vooral de diversiteit aan mogelijkheden van AI zorgt ervoor dat de technologie op steeds meer gebieden van de smart industry wordt ingezet. Zo heeft meer dan de helft van de machinebouwbedrijven de beschikking over simulatiesoftware in de ontwerpen testfase. Ruim 47% werkt met IoT-sensors en 40% met andere vormen van connected devices binnen het bedrijf. Hoewel slechts 21% op dit moment prioriteit geeft aan AI, wordt verwacht dat de komende twee jaar de transitie naar smart industry in een versnelling raakt en dat de rol en impact van AI hierdoor significant zal toenemen. Over twee jaar wil bijna driekwart (71%) van de machinebouwers AI inzetten bij de simulatie van een ontwerp en de eerste testprocessen. Binnen de benchmark zijn alle machinebouwers het erover eens dat AI alleen een succes kan worden als de juiste mensen en systemen beschikbaar zijn. Slechts 36% beschikt over de goede ITinfrastructuur om te kunnen werken met AI, 46% van de organisaties zegt de juiste mensen in huis te hebben. De personele tekorten bevinden zich vooral bij de softwareontwikkelaars en engineers (40%), system-engineers (28%) en datascientists (20%). Volgens Patrick Fokke, sales director Nederland bij Siemens Digital Industries Software, heeft elke organisatie de mogelijkheden om mee te gaan in de transitie. “Er zijn voldoende technologieën beschikbaar om de transitie te realiseren. De bottleneck bevindt zich echter bij het gebrek aan expertise en capaciteit om de toepassingen daadwerkelijk in de organisatie te ontwikkelen. Met name de kleinere bedrijven lopen daardoor het risico dat ze achterblijven.”

Anchoring In particular, the diversity of AI’s capabilities ensures that the technology is used in more and more areas of the smart industry. For example, more than half of mechanical engineering companies have access to simulation software in the design and testing phase. More than 47% work with IoT sensors and 40% with other forms of connected devices within the company. While only 21% currently prioritise AI, the transition to smart industry is expected to accelerate over the next two years and significantly increase the role and impact of AI as a result. In two years’ time, nearly threequarters (71%) of machine builders want to use AI in the simulation of a design and the first test processes. Within the benchmark, all machine builders agree that AI can only be

a success if the right people and systems are available. Only 36% have the right IT infrastructure to work with AI, 46% of organisations say they have the right people in-house. Staff shortages are mainly concern software developers and engineers (40%), system engineers (28%) and data scientists (20%). According to Patrick Fokke, sales director for the Netherlands at Siemens Digital Industries Software, every organisation has the possibilities to participate in the transition. “There are enough technologies available to make the transition. However, the bottleneck is due to the lack of expertise and capacity to actually develop the applications in the organisation. Smaller companies in particular are therefore at risk of being left behind.”

Selective Laser Sintering (SLS) printer van Formlabs, de Fuse 1. Foto Formlabs. Selective Laser Sintering (SLS) printer from Formlabs, the Fuse 1. Photo Formlabs.

Spierings Mobile Cranes start de levering van de elektrische eLift Crane. Een innovatie die 1,5 jaar hard werken heeft gekost. Met deze innovatie maakt Spierings de grootste elektrische mobiele kraan ter wereld die emissievrij kan werken op een 16 Ampère stopcontact. Een 72 ton zware kraan van 66 meter hoog met een hefvermogen van 10.000 kg. Foto’s Spierings Mobile Cranes. Spierings Mobile Cranes start supplying the electric eLift Crane. An innovation that took 1,5 years of hard work. With this innovation, Spierings produces the largest electric mobile crane in the world that can work emission free on a 16 Amp socket. A 72 tonne crane of 66 metres high with a lifting capacity of 10,000 kg. Photo’s Spierings Mobile Cranes.

93 Daarnaast is ook de verankering van een strategie in de organisatie noodzakelijk, op alle fronten. Fokke: “Met de juiste aanpak en expertise is de kans van slagen van AI een stuk groter. Men moet weten welke datasets waarvoor nodig zijn, of de data schoon zijn, en interne datasilo’s voorkomen. Maar ook cybersecurity heeft extra aandacht nodig als grote hoeveelheden data worden verzameld. Om dit alles te kunnen waarborgen is kennis van zaken nodig, maar vooral ook organisatorische discipline. Een verankering van een (gedegen) strategie is onvermijdbaar. De machinebouwindustrie is zonder twijfel goed op weg in de transitie naar smart industry, en wanneer organisaties het belang van een (AI)-strategie gaan inzien kunnen grote stappen worden gezet, met een aantoonbare impact op de productiviteit en dienstverlening.” Slimme software Een derde trend is de toename van robotica. Tot 2022 zullen naar verwachting bijna twee miljoen nieuwe industriële robots worden geïnstalleerd in fabrieken over de hele wereld. Nieuwe technologische trends en marktontwikkelingen stellen bedrijven in staat om te reageren op veranderende eisen. De International Federation of Robotics toont toptrends om te innoveren. “Slimme robotica en automatisering zijn van vitaal belang om het hoofd te kunnen bieden aan nieuwe consumententrends, de vraag naar productvariëteit of uitdagingen van handelsbarrières”, zegt dr. Susanne Bieller, algemeen secretaris van de IFR. “Nieuwe technologische oplossingen maken de weg vrij voor meer flexibiliteit in de productie.” Het programmeren en installeren van robots wordt veel eenvoudiger. Hoe dit er in de praktijk uitziet? Digitale sensoren in combinatie met slimme software maken directe lesmethoden mogelijk, de zogenaamde ‘Programming by Demonstration’. De taak die de robotarm moet uitvoeren wordt eerst door een mens uitgevoerd: hij neemt de robotarm letterlijk mee en begeleidt hem met de hand door de bewegingen. Deze gegevens worden vervolgens door de software omgezet in het digitale programma van de robotarm. In de toekomst zullen machinale leermiddelen de robots verder in staat stellen om te leren door middel van trial-and-error of door middel van video-demonstratie en hun bewegingen zelf te optimaliseren.

In addition, anchoring a strategy within the organisation is also necessary, on all fronts. Fokke: “With the right approach and expertise, the chances of AI succeeding are much higher. One needs to know which datasets are needed for what, whether the data is clean and prevent internal data silos. Cybersecurity also needs extra attention when collecting large amounts of data. To ensure all this, expertise is needed, but above all organisational discipline. Anchoring of a (solid) strategy is inevitable. The mechanical engineering industry is undoubtedly well on its way in the transition to smart industry, and when organisations start to understand the importance of an (AI) strategy, great strides can be taken, with a demonstrable impact on productivity and services.” Smart software A third trend is the increase in robotics. Nearly two million new industrial robots are expected to be installed in factories around the world by 2022. New technological trends and market developments enable companies to respond to changing demands. The International Federation of Robotics shows top trends for innovation. “Smart robotics and automation are vital to meet new consumer trends, demand for product variety or challenges from trade barriers,” according to Dr Susanne Bieller, general secretary of the IFR. “New technological solutions will pave the way for more flexibility in production.” Programming and installing robots will become much easier. What does this look like in practice? Digital sensors in combination with smart software enable direct teaching methods, the so-called ‘Programming by Demonstration’. The task that the robot arm has to perform is first carried out by a human: they literally take the robot arm and manually guide it through the movements. This data is then converted by the software into the digital programme of the robot arm. In the future, machine learning tools will further enable the robots to learn through trial-and-error or through video demonstration and optimise their movements.

Gazelle produceert al sinds 1892 fietsen. Dit Koninklijke maakbedrijf loopt met het hypermoderne Gazelle Innovation & Production Center wereldwijd voorop met e-bike technologie. Innoverende marketing, design- en productiemethoden worden er gecombineerd met aandacht voor milieu en welzijn van de werknemers. Foto’s Gazelle. Gazelle has been manufacturing bicycles since 1892. With its state-of-the-art Gazelle Innovation & Production Centre, this Royal Manufacturing Company is a global leader in e-bike technology. Innovative marketing, design and production methods are combined with the environment and the well-being of employees in mind. Photo’s Gazelle.

95 Opeenvolgend Samenwerking tussen mensen en robots is een andere belangrijke trend in de robotica. Met de mogelijkheid om samen te werken met mensen zijn moderne robotsystemen in staat om zich aan te passen aan een snel veranderende omgeving. Het aanbod aan samenwerkingstoepassingen van robotfabrikanten blijft groeien. Op dit moment zijn gedeelde werkruimtetoepassingen het meest gangbaar. Robot en werknemer werken naast elkaar en voltooien de taken opeenvolgend. Toepassingen waarbij de mens en de robot tegelijkertijd aan hetzelfde onderdeel werken, zijn nog uitdagender. R&D richt zich op methoden om robots in staat te stellen in realtime te reageren. Net zoals twee menselijke werkers zouden samenwerken, willen de R&D-teams dat ze de beweging van de robot aanpassen aan zijn omgeving, waardoor een echte responsieve samenwerking mogelijk wordt. Deze oplossingen omvatten stem, gebaar en herkenning van de intentie van de menselijke beweging. Met de technologie van vandaag heeft de samenwerking tussen mens en robot al een enorm potentieel voor bedrijven van elke omvang en in elke sector. De samenwerking zal een aanvulling vormen op de investeringen in traditionele industriële robots. Industriële robots zijn de centrale onderdelen van de digitale en netwerkproductie zoals die in Industrie 4.0 wordt gebruikt. Dit maakt het des te belangrijker dat ze met elkaar kunnen communiceren - ongeacht de fabrikant. De zogenaamde ‘OPC Robotics Companion Specification’, die is ontwikkeld door een gezamenlijke werkgroep van de VDMA en de Open Platform Communications Foundation (OPC), definieert een gestandaardiseerde generieke interface voor industriële robots en stelt industriële robots in staat om verbinding te maken met het Industrial Internet of Things (IIoT). De digitale connectiviteit van robots met bijvoorbeeld cloudtechnologie is ook een enabler voor nieuwe businessmodellen. Robotleasing bijvoorbeeld - Robots-asa-Service genoemd - heeft voordelen die vooral voor het mkb aantrekkelijk kunnen zijn: geen toegezegd kapitaal, vaste kosten, automatische upgrades en geen behoefte aan hooggekwalificeerde robotoperators.

Sequential Collaboration between humans and robots is another important trend in robotics. With the ability to collaborate with humans, modern robotic systems are able to adapt to a rapidly changing environment. The range of collaboration applications from robot manufacturers continues to grow. Currently, shared workspace applications are the most common. Robots and employees work side by side and complete the tasks sequentially. Applications in which humans and a robot work on the same part at the same time are even more challenging. R&D focuses on methods to enable robots to respond in real time. Just as two human workers would work together, the R&D teams want the robot’s movement to adapt to its environment, enabling a truly responsive collaboration. These solutions include voice, gesture, and recognition of the intention of the human movement. With today’s technology, human-robot collaboration already has enormous potential for companies of all sizes and in every sector. The collaboration will complement investment in traditional industrial robots. Industrial robots are the central components of digital and network production as used in Industry 4.0. This makes it even more important for them to be able to communicate with each other - regardless of the manufacturer. The so-called ‘OPC Robotics Companion Specification’, developed by a joint working group of the VDMA and the Open Platform Communications Foundation (OPC), defines a standardised generic interface for industrial robots and enables industrial robots to connect to the Industrial Internet of Things (IIoT). The digital connectivity of robots with, for example, cloud technology is also an enabler for new business models. Robot leasing, for example - called Robots-as-aService - has advantages that can be especially attractive to SMEs: no committed capital, fixed costs, automatic upgrades, and no need for highly qualified robot operators.

Damen heeft de voltooiing aangekondigd van het hypermoderne onderzoeksschip OceanXplorer na een uitgebreid tweejarig herbouwproject. Als toonaangevende specialist op het gebied van kunststoftoepassingen levert Bolidt in 2021 innovatieve deksystemen voor het nieuwe vlaggenschip van OceanX, de OceanXplorer, het meest geavanceerde schip in zijn soort ooit gebouwd. Foto: Andy Mann. Damen has announced the completion of the state-of-the-art research vessel OceanXplorer after an extensive two-year rebuilding project. As leading specialist in the field of synthetic applications, Bolidt supplies innovative deck systems in 2021 for the new flagship of OceanX, the OceanXplorer, the most advanced vessel of its kind ever built. Photo Andy Mann.

575 miljoen dollar Trend vier, Additive Manufactoring (beter bekend als 3D-printen) zal zich ontwikkelen op twee manieren. Aan de ene kant groeit het belang van post-processing (nabewerking). Tegelijkertijd is een verdere consolidatie van de markt zichtbaar. Dat is te zien in de fusie van Desktop Metal met het beursgenoteerde Trine. De stap levert het team van medeoprichter en ceo Ric Fulop 575 miljoen dollar cash op. Daarmee kan hij een agressieve groeistrategie uitrollen. Deze is financieel gedekt doordat tot 2024 al meer dan 90 Production Systems, het topmodel 3D-metaalprinter, zijn besteld. Maar eerst terug naar de techniek van post-printing. Nabewerken van AM-stukken blijkt namelijk een groeiend probleem. De lange duur van nabewerkingen en de consistentie van de onderdelen blijven de grootste punten van zorg op het vlak van post-processing. Daarnaast is er te weinig geschoold personeel als het aankomt op post-processing van 3D-geprinte onderdelen met poederbed- en hasrtechnologie. Dat blijkt uit het tweede jaarlijks onderzoek door PostProcess. De Amerikaanse ontwikkelaar van geautomatiseerde systemen voor het nabewerken van AM-werkstukken heeft opnieuw onderzoek gedaan onder gebruikers van AM-technieken. Dat levert enkele opvallende uitkomsten op. Eén hiervan, die misschien nog wel meer aangeeft dat post-processing een groeiend knelpunt voor de industrie is, is dat 67% van de deelnemers die in de defensieindustrie actief is, zegt dat het nu al een uitdaging is om de einddoelen te halen. Bij AM-gebruikers in de luchtvaarten automobielindustrie ligt dit percentage op bijna 50%. Deze markten hebben de beste vooruitzichten voor toename in gebruik van additive manufacturing. Het mag dus duidelijk zijn dat de industrie deze problemen moet aanpakken met geschikte technologische oplossingen.

$575 million Trend four, Additive Manufacturing (better known as 3D printing) will develop in two ways. On the one hand, the importance of post-processing is growing. At the same time, further consolidation of the market is visible. This can be seen in the merger of Desktop Metal with the listed company Trine. The move brings $575 million in cash to co-founder and chief executive Ric Fulop. This allows him to roll out an aggressive growth strategy. This is financially covered because more than 90 Production Systems, the top model 3D metal printer, have already been ordered up to 2024. But let’s go back to the technique of post-printing. After all, post-processing of AM products appears to be a growing problem. The time post-processing takes, and the consistency of the parts remain the main concerns in the field of post-processing. In addition, there are too few skilled personnel when it comes to post-processing of 3D printed parts with powder bed and hasr technology. This is evident from the second annual survey by PostProcess. The US developer of automated systems for postprocessing AM products has re-examined users of AM techniques, resulting in some striking outcomes. One of these outcomes, which perhaps further indicates that post-processing is a growing bottleneck for the industry, is that 67% of participants working in the defence industry say it is already a challenge to meet final targets. For AM users in the aerospace and automotive industries, this percentage is at almost 50%. These markets have the best prospects for increased use of additive manufacturing. This clearly shows that the industry must tackle these problems with appropriate technological solutions.

Gemiste kans AM-industrie breed zegt 46% van de deelnemers aan het onderzoek dat de huidige nabewerkingstechnieken voor vandaag volstaan, maar een uitdaging worden in de toekomst. 29% vindt de huidige technologie al problematisch, terwijl slechts een op de vier deelnemers zegt dat de post-processingtechnologie volstaat voor de toekomst. Met name voor gebruikers van poederbedprinttechnieken is nabewerken een probleem, ongeacht of ze metaal of polymeren verwerken. Voor bedrijven die VAT Photopolymerisatie, Material Jetting of Material Extrusion toepassen, zijn de huidige technieken vandaag nog voldoende, maar in de toekomst, als ze opschalen in productie, niet meer. Arbeidsintensieve nabewerking is niet duurzaam bij grotere volumes. Voor medische toepassingen heeft het verbeteren van de eindkwaliteit van werkstukken middels post-processing de hoogste prioriteit. Liefst 85% van de deelnemers aan de 2nd Annual Additive Post-Printing Survey Trends Report 2020 moet vandaag de dag al twee of meer nabewerkingstechnieken inzetten. In de meeste gevallen is dat het verwijderen van support, finishen van het oppervlak en het verwijderen van hars. Driekwart van de deelnemers zet drie of meer technieken in. Dat, in combinatie met het arbeidsintensieve karakter, vertaalt zich direct in de invloed van post-processing op de uiteindelijke kosten van additive manufacturing. Bijna de helft van de deelnemers (46%) zegt dat de kosten van nabewerken tussen de 11 en 25% van de totale operationele kosten van AM uitmaken. Bij 18% is dat tussen de 26 en 50% en bij 5% meer dan 51%. Automotive geeft aan dat hier 51% van de kosten van het totale AM-proces zijn toe te schrijven aan nabewerking. Met dit percentage besteedt de automobielindustrie twee keer zo veel aan nabewerken dan welke andere markt dan ook. Maar: een of de vijf bedrijven zegt de kosten van postprocessing niet te meten. PostProcess noemt dit een gemiste kans. Data zorgen voor inzicht in het belang van goede automatisering van de nabewerking van AMwerkstukken.

Missed opportunity Across the entire AM industry, 46% of study participants say that the current post-processing techniques are currently sufficient but will prove a challenge in the future. 29% already find current technology problematic, while only one in four participants say post-processing technology will be sufficient for the future. Especially for users of powder bed printing techniques, postprocessing is a problem, regardless of whether they process metal or polymers. For companies that apply VAT Photopolymerization, Material Jetting or Material Extrusion, current techniques are still sufficient today, but won’t be in the future if they scale up in production. Labour-intensive post-processing is not sustainable at larger volumes. For medical applications, improving the final quality of products through post-processing has the highest priority. No less than 85% of participants in the 2nd Annual Additive Post-Printing Survey Trends Report 2020 already needs to use two or more post-processing techniques today. In most cases, this concerns removing support, finishing the surface, and removing resin. Three quarters of participants use three or more techniques. This, combined with the labour-intensive process, directly translates into the influence of post-processing on the final costs of additive manufacturing. Almost half of participants (46%) say that the cost of post-processing accounts for between 11 and 25% of AM’s total operating costs. For 18%, this is between 26% and 50% and for 5% this is more than 51%. The automotive industry indicates that 51% of the cost of the total AM process is due to post-processing. With this percentage, the automotive industry spends twice as much on post-processing than any other market. But: one in five companies say they do not measure the cost of post-processing. PostProcess calls this a missed opportunity. Data provides insight into the importance of good automation of post-processing AM products.

Gigant Additive Manufacturing wordt dus duurder, lijkt het. Er lijkt echter geld genoeg te zijn. De eerder genoemde fusie van Desktop Metal met Trine biedt de middelen om in de go-to-market te versnellen. Het extra geld zal gebruikt worden om R&D-activiteiten te versterken en om overnames te doen. In een interview met het Amerikaanse Forbes zegt Fulop in vijf jaar te willen groeien naar een omzet van meer dan 1 miljard dollar. Afgelopen jaar bleef de teller steken bij 26 miljoen. Dit jaar zal Desktop Metal opnieuw op zo’n bedrag uitkomen. Met een marktaandeel van 2 procent in 2025 zou Desktop Metal zonder overnames al op een omzet van 942 miljoen dollar moeten kunnen komen. Daarmee is het een gigant in de wereld van 3D-printen. Aan de andere kant zou de AM-markt weleens een Microsoft-achtig bedrijf kunnen gebruiken om een daadwerkelijke doorbraak van deze technieken te bewerkstelligen.

Giant Additive Manufacturing is becoming more expensive, it seems. However, there seems to be plenty of money. The aforementioned merger of Desktop Metal with Trine provides the means to accelerate in the go-to market. The additional money will be used to strengthen R&D activities and to make acquisitions. In an interview with Forbes, Fulop says he wants to grow to a turnover of more than 1 billion dollars in five years. Last year the counter stopped at 26 million. This year Desktop Metal will again make a similar turnover. With a market share of 2 percent in 2025, Desktop Metal should be able to reach a turnover of 942 million dollars without acquisitions. This makes Desktop Metal a giant in the world of 3D printing. On the other hand, the AM market may well use a Microsoftlike company to drive a real breakthrough of these techniques.

Althen Sensors & Controls b.v.

100

Van elektronica distributeur tot sensor solution provider Althen Sensors & Controls is onderdeel van de Broadporte Holding, een familiebedrijf met meerdere Europese technische ondernemingen. Althen is specialist in hightech industriële sensoren, turnkey meetsystemen en instrumentatie voor Test & Measurement, OEM en IIoT toepassingen. Een allround sensor solution provider. Althen Sensors & Controls is ontstaan uit het Nederlandse Altheris BV en het Duitse Althen GmbH Mess- und Sensortechnik. In 2018 verandert Altheris in Althen Sensors & Controls. Altheris BV startte in 1947 in Den Haag als industriële componentendistributeur en behoort tot een van de oudste elektrotechnische bedrijven van Nederland. In 1965 werd Altheris de officiële distributeur voor TML, een Japanse rekstrookjesfabrikant. Hiermee begon de reis in de wereld van sensoren. In 1969 sluit Altheris een partnerschap met Sakae Tsushin, een Japanse fabrikant van precisie-potentiometers en industriële joysticks. In de loop der jaren wordt Altheris voor steeds meer sensorfabrikanten een relevante distributeur. Het sensorportfolio breidt zich uit met meerdere fysische grootheden. In de laatste decennia voegt Althen nieuwe sensortechnologieën aan het portfolio toe, zoals hall effect, magnetostrictive, MEMS, silicon-on-sapphire, laseroptisch en fiber optisch. Vanwege de vraag uit de markt naar complexe maat-oplossingen ontwikkelt Altheris zich steeds verder tot sensor-engineering expert die custom meetoplossingen levert aan haar klanten. Door de continue technische evolutie van sensoren, maar ook door de toegenomen

behoefte aan data neemt de vraag naar sensorexpertise toe. De samenwerking met het zusterbedrijf Althen Mess & Sensortechnik GmbH leidt dan ook tot in-house productie en een uitbreiding van de engineeringafdeling. Een van de nieuwste ontwikkelingen is de opkomst van smart sensors: dit soort sensoren kunnen zelf intern calculaties doen en nog veel slimmer worden ingezet. Ook draadloze connectiviteit wordt steeds belangrijker zoals de ontwikkeling van industriële IoT sensoren laat zien. In de komende jaren blijft Althen bouwen aan de techniek van morgen, aan het ontwikkelen van innovatieve sensoroplossingen. Voorbeelden hiervan zijn de sensoren die worden gemaakt voor Hyperloop en de Smartbrick: een low-cost IoTsensoroplossing voor het monitoren van kademuren en bruggen. Met onze sensoroplossingen blijven we zekerheid bieden aan engineers, aan innovaties. Onze missie is dan ook “confidence for visionary engineers”.

Dirk Schouten (Directeur Altheris) & Sakae Tsushin directie (1999)

Dirk Schouten & Thijs Haselhoff (Directie Althen group/Broadporte Holding) (2016)

Althen Sensors & Controls b.v. Verrijn Stuartlaan 40 2288 EL Rijswijk T +31(0)70 392 44 21 E sales@althen.nl www.althensensors.com/nl

FANUC Benelux b.v.

101

The Factory Automation Company Met ruim 60 jaar ervaring en meer dan 27 miljoen producten wereldwijd operationeel in alle mogelijke toepassingen en industrieën is FANUC de marktleider in fabrieksautomatisering. Als grondlegger van de CNC machinesturingen heeft FANUC zich helemaal gericht op drie productgroepen; namelijk • Industriële Robots & Cobots • CNC sturingen, Motion en Laser • CNC Bewerkingsmachines: ROBODRILL (freesmachines), ROBOCUT (draadvonkers) en ROBOSHOT (volelektrische spuitgietmachines) FANUC staat voor kwaliteit en betrouwbaarheid en beschikt daarom zelf over de meest geautomatiseerde productie ter wereld waarbij ruim 4.600 robots geïntegreerd zijn in de eigen productie en realiseren een productiecapaciteit van 318.000 producten per maand. Om dit alles zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, heeft FANUC een eigen IoT platform ontwikkeld waarmee het zijn eigen volledige productieproces en omgeving kan monitoren waardoor onderhoud tijdig ingepland kan worden en de productie nog efficiënter verloopt.

Dit succesvolle IoT platform, FIELD genaamd, is een van de nieuwe services die FANUC ook aan zijn klanten aanbiedt. FANUC legt de focus op innovatie waarbij steeds de grens opgezocht wordt om nog gebruiksvriendelijker, nog efficiënter, nog productiever, nog onderhoudsvriendelijker en nog ecologischer te zijn. Elk onderdeel van een FANUC product wordt in eigen huis ontwikkeld, geproduceerd en geassembleerd. Meer dan 1/3 van de werknemers is werkzaam in de R&D afdeling. Met de slogan “Service First” richt FANUC zich sterk op de service na verkoop met onder andere beschikbaarheid van spare parts gedurende de hele levensduur van het FANUC product, op maatgemaakte service contracten, opleidingen enz.

Bij FANUC staat de klant en zijn productie centraal. Alle hoogtechnologische producten en diensten van FANUC zorgen immers voor een optimalisatie van het productieproces en een verhoging van de efficiëntie van onze klanten die actief zijn in de maakindustrie. Om zo dicht bij de klant te staan telt FANUC 264 lokale kantoren die ruim 108 landen ondersteunen met sales, service en technical support. FANUC streeft naar de hoogste productietijd, de grootste betrouwbaarheid en een minimale downtime van zijn producten over de hele wereld. FANUC Benelux b.v. Oude Baan 3F 2800 Mechelen, België T +32 15 78 80 00 E info@fanuc.be www.fanuc.eu

Eurostorage b.v.

102

Steeds meer het gevoel dat u het overzicht over uw platen of profielen verliest? Dat een snelle en veilige handeling moeilijk wordt of dat u plaats te weinig heeft voor de opslag van uw materialen? Als bloeiend bedrijf wilt u dit kost wat kost vermijden. Heel wat metaalbedrijven hebben te kampen met een plaatsgebrek voor de opslag van hun profielen en platen. Een efficiënte en veilige handeling blijkt vaak moeilijk. Onze opslagsystemen zorgen voor een snelle en veilige oplossing. Opslagsystemen voor profielen en buizen Met onze uitrolstelling bieden wij u een compact en overzichtelijk opslagsysteem voor alle langgoed tot 20 m. Door de 100% uitrolbare laden heeft u steeds volledige toegang tot uw materiaal. U kan uw pakketten veilig stockeren en uitnemen. Omdat u zelf het laadvermogen en aantal laden kan kiezen biedt dit systeem dé oplossing voor de opslag van uw langgoed. De draaiarmstelling, het kleine zusje van de uitrolstelling, biedt u een compact en efficiënt opslagsysteem voor alle soorten langgoed tot 6 m. Horizontale opslagsystemen voor platen Wilt u uw platen veilig en compact opslaan in een platenrek? Dan is onze platenstelling horizontaal de perfecte oplossing. Door de 100% uittrekbare laden zijn uw platen steeds volledig beschikbaar. Dit systeem biedt een oplossing voor de opslag van al uw plaatwerk. Heeft u niet de mogelijkheid om uw

platenstelling dicht bij de machine te plaatsen, dan kan u steeds gebruik maken van onze platenstelling voor heftruck. De cassette kan in alle veiligheid uit het rek gehaald worden en vervoerd worden naar de gewenste plaats in uw magazijn. Ons platenmagazijn biedt u een efficiënt opslagsysteem met zeer veel laden op een klein oppervlakte. Hiermee kunnen wij een toren maken met 25 opslagplaatsen. Verticale opslagsystemen voor platen De verticale platenstelling biedt een compacte oplossing voor plaatmateriaal en reststukken. De laden zijn 100 % uitschuifbaar waardoor de platen onmiddellijk beschikbaar zijn en u snel en veilig kan werken. Met zowel het licht als met ons zwaar model bieden wij de

oplossing voor uw plaatmateriaal en reststukken. Geen ruimte in de diepte? Ga aan de slag met onze platenstelling mobiele ladeframes. De verschuifbare laden zorgen voor een compacte en overzichtelijke opslag van al uw metalen. Ook met zware platen van 2 tot 20T per stuk kan u bij ons terecht met onze U-box. Ook hier heeft u veilige en onmiddellijke toegang tot elke plaat. Benieuwd naar onze opslagsystemen? Bezoek snel onze site op www.eurostorage.be Eurostorage b.v. Oossekouter 21B B-9850 Nevele T +32(0)9 223 53 01 E info@eurostorage.be www.eurostorage.be

3D Cadworks

103

Engineering van idee tot product(ie )

Wat begon als een idee aan de toog op café is de voorbije 20 jaar uitgegroeid tot een gevestigde waarde met klanten uit diverse sectoren. 3D Cadworks uit Hoogstraten is een engineering- en ontwerpbureau dat innoveert met Kempische gedrevenheid. Als allround engineering bureau is onze interesse en kennis heel breed, maar tegelijkertijd gaan we graag de diepte in. We zijn gespecialiseerd in productontwikkeling en mechanische engineering. We willen een meerwaarde bieden aan onze klanten door hun te ondersteunen en te begeleiden bij iedere stap in het ontwikkelingsproces: van idee tot productie, van concept tot certificering. Een ontwerp wordt steeds in 3D getekend en uitgewerkt tot een volledige machine of onderdeel ervan. In functie van de noden worden sterkte berekeningen, CE-dossiers, prototypes…voorzien. Hierbij ligt onze focus en expertise in het ontwikkelen van mechanisch en/of kunststof producten voor verscheidene sectoren, zo ook de maakindustrie.

3D Cadworks biedt innovatieve oplossingen, die het gehele maakproces ondersteunen. Dankzij het hoogstaand advies en een aanpak die zo dicht mogelijk bij de klant staat, wordt er samen met de klant een brug gemaakt van behoefte/idee tot een verkoopbaar product. Zelfs na de oplevering van het product blijven we ter beschikking staan van onze klanten. Zodoende kunnen zij rekenen op een optimale begeleiding en ondersteuning bij de implementatie van hun nieuw product. De unieke manier van werken, waarbij alles van A tot Z verzorgd wordt door één ingenieursbureau, is uiterst snel en efficiënt. Dat is waar 3D Cadworks in uitblinkt: maatwerk uitgewerkt tot op de werkvloer met een heilig respect voor planning, budget en kwaliteit. Onze core business is niet alleen engineering van producten, maar ook van bedrijfsprocessen. Anders dan de meeste bedrijven, komen we letterlijk naast je staan “op locatie” om mee te denken over de meest

geschikte engineering oplossing. We kijken met een volledig objectieve blik naar uw product of systeem en de maakbaarheid ervan, waardoor we sneller optimalisaties ontdekken en uw productflow naar een hoger niveau tillen. Daarnaast willen we bedrijven ontlasten door projecten of tekenwerk (gedeeltelijk) op ons te nemen, zodat het bedrijf zich volledig kan focussen op ontwikkeling. Met deze unieke vorm van detachering op maat streven we ernaar om de timeto-market te verkorten. 3D Cadworks beschikt immers over een enthousiast en multidisciplinair team, die reeds een brede ervaring hebben opgedaan bij diverse projecten in verschillende branches. Zo kunnen we steeds de juiste specialist met de juiste expertise inzetten op de juiste plaats. Benieuwd naar wat 3D Cadworks voor uw bedrijf kan betekenen? Neem gerust contact met ons op: 3D Cadworks Veilingstraat 7 2320 Hoogstraten T +32 (0)3 295 47 33 E info@3DCadworks.be www.3DCadworks.be

DEMCON

104

Voor medische toptechnologie en slimme maakindustrie Vanuit onze passie voor technologie zijn wij in 1993 gestart als mechatronisch ingenieursbureau. We gingen voor onze opdrachtgevers hightech systemen ontwikkelen en bouwen, als enkelstuks. Verder ontwierpen we producten en in de loop der jaren konden we die ook zelf gaan maken, in grotere aantallen. Dat begon bij medische technologie. Medische producten, zoals instrumenten en apparaten, moeten namelijk absoluut veilig zijn en daarom voldoen aan strenge certificeringen. Ontwerp en productie zijn daarbij nauw op elkaar afgestemd en dan is het wel zo efficiënt om de productie van het ontwerp zelf ter hand te nemen. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot een onderneming die met inmiddels 750 medewerkers technologie en innovatieve producten ontwikkelt, produceert en levert. Daarmee dragen we bij aan het oplossen van complexe vraagstukken van technologische en maatschappelijke aard. Op medisch gebied, maar ook voor sectoren als aerospace, agri & food, hightech, smart industry, en water & maritiem. Een recent voorbeeld is ons DemcAir beademingssysteem. Daarvoor konden we putten uit de beademingstechnologie die we hadden ontwikkeld en onze ervaring met medische certificering en productie. Losse beademingsmodules maakten we al jaren voor internationale fabrikanten van beademingssystemen. Toen in het begin van de coronacrisis de nood hoog was, hebben wij in sneltreinvaart zelf een compleet systeem voor beademing van coronapatiënten ontwikkeld en gerealiseerd, in totaal 500 stuks.

De DemcAir liet zien dat we snel op een maatschappelijke nood kunnen inspelen. Ook technologische trends pakken we voortvarend op. Neem de digitalisering die in de maakindustrie oprukt en samenkomt met andere ontwikkelingen in productie, zoals automatisering/robotisering, flexibilisering en optimalisering. In de ‘smart industry’ zijn machineen procesdata dankzij digitalisering altijd beschikbaar. Daardoor kan in een slimme fabriek de productie transparanter en vooral efficiënter worden ingericht, met als resultaat een hogere kwaliteit en opbrengst. Ook hier speelt een maatschappelijk probleem: productie die veel (flexibel) handwerk kent, staat in Nederland onder druk vanwege te weinig arbeidskrachten en te hoge loonkosten. Met slimme fabrieken kan ons land de internationale concurrentie weer aan en productie behouden.

Voor een fabrikant van medische disposables hebben wij een slimme fabriek ontworpen waarin de productie maximaal is geautomatiseerd en geflexibiliseerd. Ons concept was gebaseerd op geavanceerde productiecellen voor elementaire bewerkingsstappen in het productieproces. Flexibele logistiek verbindt de cellen tot digitaal aangestuurde productielijnen in wisselende configuraties. Automatisch geleide voertuigen voeren grondstoffen aan en transporteren halffabrikaten tussen de verschillende cellen. Voor het hart van slimme machines hebben we vernieuwende technologie, zoals robotica, ontwikkeld. Zo hebben we laten zien dat er toekomst is voor technologie en maakindustrie in Nederland. DEMCON Institutenweg 25 7521 PH Enschede T +31(0)88 115 20 00 E info@demcon.com www.demcon.com

EKB Groep b.v.

105 EKB is al 50 jaar een gevestigde naam in de industriële automatisering. In 1971 werd Elektro Kastenbouw opgericht als onderdeel van een elektrotechnische groothandel in Amsterdam. Al snel groeide het bedrijf uit zijn jasje en verhuisde naar Beverwijk. Van daaruit is EKB in 50 jaar tijd uitgegroeid naar één van de grotere systeem integratoren in Nederland, met vijf vestigingen verspreid over het land (Beverwijk, Drachten, Haaksbergen, Houten en Someren). Ondertussen werd de naam Electro Kastenbouw gewijzigd in EKB Industriële Automatisering, omdat het bedrijf, naast het bouwen van panelen, zich ook steeds meer ging richten op het realiseren van turn-key projecten in de industriële automatisering. Ook na 50 jaar blijft EKB de focus leggen op innoveren en het ontwikkelen van nieuwe diensten en oplossingen voor zijn klanten. De systeem integrator beschikt over enorme expertise en ervaring op het gebied van industriële automatisering, die het mogelijk maakt om ieder vraagstuk op dat gebied efficiënt en trefzeker op te lossen. EKB verzorgt niet alleen ‘stand alone’ oplossingen, maar ook de automatisering van productielijnen en complete fabrieken. Hierbij maakt het bedrijf gebruik van innovatieve oplossingen die bijdragen aan de digitalisering van productieprocessen: Machine Vision Met intelligente Vision oplossingen kunnen hoogwaardige kwaliteitscontroles worden uitgevoerd. Met camera’s, in combinatie met specifieke belichtingsmethoden en beeldverwerkingssoftware, kunnen allerlei detectie- en controletaken worden uitgevoerd.

Robotica Met industriële robots en CoBots (Collaborative Robots), al dan niet in combinatie met vision systemen, kunnen uiteenlopende productie-, handling-, assemblage- en controletaken perfect worden geautomatiseerd. Deze robot oplossingen worden naadloos geïntegreerd in bestaande productieomgevingen. EMI (MES/OEE) EMI is een door EKB in eigen beheer ontwikkelde MES oplossing, die real time structurele informatie uit machines en productielijnen verzamelt en beschikbaar maakt en visualiseert op een web-based platform. Motion & control EKB heeft een veelzijdig scala aan Motion & Control oplossingen in huis, veelal op basis van servotechniek. Deze worden inclusief PLC’s/Controllers en bijbehorende besturingssoftware geleverd en kunnen naadloos worden gekoppeld aan en/of geïntegreerd met reeds bestaande besturingsplatforms.

Artificial Intelligence Door het verzamelen van de juiste data wordt het met AI mogelijk om gedragingen en condities van machines en systemen betrouwbaar in beeld te brengen. Michiel de Lange, algemeen directeur: “Als EKB dragen we met een competente projecten serviceorganisatie bij aan de continuïteit van onze relaties. We staan dicht bij onze klanten en zien ons zelf graag als integratiepartner van de Nederlandse industrie.”

EKB Groep b.v. Wijkermeerweg 31 1948 NT Beverwijk T +31(0)251 261 920 E info@ekb.nl www.ekb.nl

Verhoeven Oppervlaktebewerking b.v.

106

“200 jaar Techniek, wat een ongelooflijke ontwikkeling hebben we meegemaakt en wat een prachtige nieuwe dingen gaan we nog meemaken! Sinds onze oprichting, nu zo’n 16 jaar geleden, hadden wij nooit gehoopt een dusdanig belangrijke rol te mogen spelen in de oppervlaktebewerking industrie als dat we nu doen”. Zegt directeur/ eigenaar Hendrik Verhoeven. Waar de bewerkingsmachines van Verhoeven Oppervlaktebewerking vroeger slechts gebruikt werden voor ruwe toepassingen en reiniging van producten werkt het bedrijf tegenwoordig mee aan levensduur verlenging van materialen, duurzaamheid en het reduceren van onze footprint binnen het milieu. Niet alleen de machines hebben een enorme ontwikkeling doorgemaakt de afgelopen jaren, ook het bedrijf is gegroeid en heeft zich ontwikkeld. Zo is het specialisme uitgebreid van de verkoop van werpstraal installaties en toebehoren naar een

one stop shop op het gebied van oppervlaktebewerkingstechniek. De medewerkers van Verhoeven Oppervlaktebewerking zijn gespecialiseerd in werpstraalvrijstraal- en handstraal installaties, trommel ontbraam installaties, industriële reinigingsmachines en perslucht techniek. Techniek in de branche is merkbaar aan het verschuiven. Uitdagingen worden groter en complexer, klant eisen worden strenger en normen worden aangescherpt. Verhoeven Oppervlaktebewerking is in staat om prachtige nieuwe oplossingen te leveren aan haar klanten om hen te ondersteunen in een constant veranderende wereld. Hendrik Verhoeven: “Wij hopen ons steeds verder te mogen ontwikkelen binnen onze branche en steeds verder innoverende oplossingen te mogen leveren aan onze klanten. Er staan de komende generaties nog grote uitdaging te wachten binnen onze

industrie en wij willen er voor gaan deze uitdagingen om te zetten naar grote successen en vooruitgang. Vooruitgang is bijvoorbeeld zichtbaar bij de machines en mogelijkheden welke wij bieden voor het reinigen en bewerken van 3D geprinte producten. Innovatief zijn de terugwinning van de gebruikte materialen en recycling hiervan. Bent u in de afgelopen jaren nog niet bij ons terecht gekomen met uw vraag of probleem, dan hopen wij u in de komende 200 jaar toch zeker te mogen verwelkomen!

Verhoeven Oppervlaktebewerking b.v. Vlassloot 5b 6027 RS Soerendonk T +31(0)495 592 210 E info@oppervlaktebewerking.nl www.oppervlaktebewerking.nl

Elsto Drives & Controls b.v.

107 ELSTO Drives & Controls produceert en levert zowel standaard als klantspecifieke aandrijf- en besturingsoplossingen. Dankzij het uitgebreide assortiment en de ruime vooraard zijn de levertijden meestal kort en zijn wij instaat de meest geschikte combinaties samen te stellen. Met meerdere vestigingen zijn wij actief binnen de hele Benelux. Drives Het uitgebreide aandrijfprogramma omvat reductoren, motoren, koppelingen en lineaire aandrijvingen van gereputeerde fabrikanten. In de eigen werkplaats kunnen aandrijvingen waar nodig snel worden aangepast aan klantwensen. Controls ELSTO levert en ontwikkelt besturingen voor machines en installaties. Naast losse componenten zijn compleet geteste en ingeregelde sub assemblages leverbaar. Frequentieen servoregelaars van Vectron spelen een centrale rol bij het aansturen van het uitgebreide (servo)reductoren en (servo)motoren programma. Engineering ELSTO beschikt over een eigen engineeringafdeling die voor vrijwel ieder probleem een passende oplossing kan realiseren. Dankzij ervaren engineers kan ELSTO als co-engineeringpartner maatwerkoplossingen

volledig uitwerken. Ingegeven door marktontwikkelingen of nieuwe technische mogelijkheden worden producten in eigen beheer ontwikkeld. Specials Als een standaard oplossing niet voldoet treft u ELSTO op haar best voor een resultaatgerichte oplossing. Met de eigen productiefaciliteiten worden complete aandrijfsystemen geproduceerd of bestaande aandrijfcomponenten gemodificeerd. Services ELSTO Services zorgt met uiteenlopende onderhoudsprogramma’s en nieuwleveringen voor de continuïteit van machines en productieprocessen. Met MRO-activiteiten als reparaties, revisies en complete overhaul programma’s speelt predictief onderhoud een steeds belangrijkere rol. Naast een juiste installatie, reparatie of retrofit dringt gedegen onderhoud de totale kosten terug.

Lifting ELSTO Lifting levert tilhulpen, liften en andere interne logistieke transportsystemen voor alledaagse en bijzondere verplaatsingsactiviteiten. Een specialisatie zijn de compacte en exclusie huisliften die door de eigen servicedienst worden geïnstalleerd en onderhouden. Stokvis Group ELSTO is de handelsnaam van de firma ELectro STOkvis en is de grootste handelsonderneming van de Stokvis Group. Wat meer dan 50 jaar geleden begon met de verkoop van elektromotoren, is dit familiebedrijf inmiddels uitgegroeid tot een organisatie met 16 bedrijven met specialisaties op het gebied van aandrijvingen, besturingen, lieren, lifttechniek, handling, waterbehandeling, marine services, hoogwaardige machinebouw en transportuitrustingen. De kwaliteit wordt geborgd door accreditatie van keurmerken van onder meer ISO 9001, KEMA en Lloyd’s. Elsto Drives & Controls b.v. T +31(0)88 786 52 00 E info@elsto.eu

108

Nanotechnologie maakt het mogelijk te werken met deeltjes kleiner dan 100 nanometer. Zijnde een miljoenste deel van een millimeter. Foto Creative Commons. Nanotechnology makes it possible to work with particles smaller than 100 nanometers. Being a millionth of a millimeter. Photo Creative Commons.

Kleinste micro-elektronische robot ter wereld

Smallest micro-electronic robot in the world

Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van de Chemnitz University of Technology heeft de kleinste microelektronische robot ter wereld ontwikkeld. De microrobot is 0,8 mm lang, 0,8 mm breed en 0,14 mm lang, heeft een twin-jet-motor en verkrijgt de benodigde energie draadloos. De microrobot is ontwikkeld voor medische toepassingen, bijvoorbeeld voor het gericht toedienen van medicatie of voor de diagnose van ziekten binnen een organisme. De micro-robot is extreem flexibel, beweeglijk en voorzien van diverse functionaliteiten. Bijzonder aan het project is de beschikbaarheid van een ingebouwd energiesysteem, waardoor de microrobot verschillende taken kan uitvoeren. Het systeem is ook manoeuvreerbaar in een wateroplossing en kan op afstand worden bediend. Daarnaast heeft de robot een lichtbron en een micro-arm, die draadloos van stroom kan worden voorzien. De voortstuwingseenheid van de microrobot zoals het nu wordt gepresenteerd, bestaat uit opgerolde microbuizen die stuwkracht genereren door het onder druk uitstoten van zuurstofbellen. De onderzoekers kunnen dit proces thermisch aansturen. Door luchtbellen in een van de twee microbuizen te creëren, kan de microrobot in verschillende richtingen gestuurd worden. De onderzoekers produceerden het complete micro-elektronische systeem uit een combinatie van polymeergebaseerde nanomembranen. De constructie is mechanisch flexibel en maakt de opname van elektronische componenten en bestuurbare actuatoren mogelijk. In de laatste fasen maakte het team een dunne laag van een thermoresponsief polymeer en introduceerde het als een actuator aan het ene uiteinde van het microrobotsysteem. Door de instelbare gelokaliseerde temperatuurstijging of -daling is het mogelijk om de thermoresponsieve microarm te openen en te sluiten om kleine voorwerpen te grijpen en los te laten. Omdat de microrobot energie nodig heeft, maar niet simpelweg kan worden opgeladen via een stopcontact, wordt een systeem voor draadloze energieoverdracht gebruikt. Dit systeem bestaat uit een externe zender en een ingebouwde ontvanger-spoel in het microsysteem. De energie wordt overgedragen door inductie - dit principe is vergelijkbaar met hoe een mobiele telefoon draadloos kan worden opgeladen. Het is voor het eerst dat de draadloze transmissie van elektrische energie gebruikt kan worden in zo’n kleine microrobot.

An international research team led by Chemnitz University of Technology has developed the world’s smallest microelectronic robot. The microrobot is 0.8 mm long, 0.8 mm wide and 0.14 mm long, has a twin-jet motor and obtains the required energy wirelessly. The microrobot has been developed for medical applications, for example for the targeted administration of medication or for diagnosing diseases within an organism. The microrobot is extremely flexible, mobile, and equipped with various functionalities. A special feature of the project is the availability of a built-in energy system, which allows the microrobot to perform various tasks. The system is also manoeuvrable in a water solution and can be controlled remotely. In addition, the robot has a light source and a microarm, which can be supplied with power wirelessly. The propulsion unit of the microrobot as it is now presented consists of coiled microtubes that generate thrust by ejecting oxygen bubbles under pressure. The researchers can control this process thermally. By creating air bubbles in one of the two microtubes, the microrobot can be steered in different directions. The researchers produced the complete microelectronic system from a combination of polymer-based nanomembranes. The construction is mechanically flexible and allows incorporation of electronic components and controllable actuators. In the final stages, the team created a thin layer of a thermoresponsive polymer and introduced it as an actuator at one end of the microrobot system. The adjustable increase or decrease in localised temperature makes it possible to open and close the thermoresponsive microarm in order to grab and release small objects. Since the microrobot requires energy, but cannot simply be charged from an electrical outlet, a wireless energy transfer system is used. This system consists of an external transmitter and a built-in receiver coil in the micro system. The energy is transferred by induction - this principle is similar to how a mobile phone can be charged wirelessly. It is the first time that wireless transmission of electrical energy can be used in such a small microrobot.

Kleinste micro-elektronische robot ter wereld. Smallest micro-robot in the World.

109

110

Plegt-Vos start als eerste in Nederland met de bouw van een gerobotiseerde fabriek voor de jaarlijkse productie van duizenden kant-en-klare, duurzame woningen en woningcomponenten. De fabriek wordt gebouwd op een kavel van circa 10 hectare op het Bedrijvenpark Twente in Almelo. De eerste hal zal in januari 2022 operationeel zijn en starten met een productiecapaciteit van 30 woningen per week. De komende jaren worden vier andere hallen in fases toegevoegd waardoor deze capaciteit steeds verder uitbreidt. In totaal worden vijf productiehallen en een experience center gebouwd. Foto’s Plegt-Vos. Plegt-Vos is the first in the Netherlands to start building a robotised factory for the annual production of thousands of ready-to-use, sustainable homes and housing components. The factory will be built on a plot of around 10 hectares at Bedrijvenpark Twente in Almelo. The first hall will be operational in January 2022 with a production capacity of 30 homes per week. Four other halls will be added in phases over the next few years, continually expanding this capacity. A total of five production halls and an experience centre are being built. Photo’s Plegt-Vos.

Octrooibureau: ‘Europa is hub voor 3D-printen’

111

Patent office: ‘Europe is hub for 3D printing’

Een recent rapport van het Europees Octrooibureau (EOB) beschrijft Europa als ‘de hub’ voor 3D-printen en additive manufacturing. Deze techniek biedt volop kansen voor mkb, startups en kennisinstellingen, aldus het bureau.

A recent report from the European Patent Office (EPO) describes Europe as ‘the hub’ for 3D printing and additive manufacturing. This technique offers plenty of opportunities for SMEs, startups, and knowledge institutions, according to the office.

In het rapport ‘Patents and additive manufacturing - Trends in 3D printing technologies’ laat het EOB zien hoe patentaanvragen op het gebied van 3D-printen zich ontwikkelen in verschillende regio’s, welke bedrijven koploper zijn en wat we in de toekomst van de techniek kunnen verwachten. Daarbij blijkt dat meer patentaanvragen uit de VS en Europa komen dan uit Azië. In het rapport wordt beschreven dat tussen 2015 en 2018 het aantal 3DP- en AM-patentaanvragen met gemiddeld 36% per jaar is gegroeid. Ter vergelijking: voor alle technische disciplines samen meet het EOB een stijging van gemiddeld 3,5% per jaar. Bijna de helft van alle patentaanvragen op het gebied van 3DP en AM komt uit Europa. 3DP en AM vinden toepassing in alle sectoren van de techniek, maar medische technologie kent de meeste patentaanvragen. 3DP en AM bieden ook kansen voor mkb-ers, startups en kennisinstellingen. Veel kleine spelers die opereren in nichemarkten zijn succesvol dankzij 3DP en een goede IP-strategie.

In the ‘Patents and additive manufacturing - Trends in 3D printing technologies’ report, the EPO shows how patent applications in the field of 3D printing are developing in different regions, which companies are at the forefront and what we can expect from technology in the future. It appears that more patent applications come from the US and Europe than from Asia.

The report describes that between 2015 and 2018, the number of 3DP and AM patent applications increased by an average of 36% per year. By comparison, for all technical disciplines combined, the EPO measures an average increase of 3.5% per year. Almost half of all 3DP and AM patent applications come from Europe. 3DP and AM are used in all sectors of technology, but medical technology has the most patent applications. 3DP and AM also offer opportunities for SMEs, startups, and knowledge institutions. Many small players operating in niche markets are successful thanks to 3DP and a good IP strategy.

ATS EdgeIT b.v.

112

Al meer dan 35 jaar helpt ATS EdgeIT haar klanten met het optimaliseren van productie, producten en processen in de verspaning. Dit doen wij met behulp van CADCAM, DNCcommunicatie, Machine Monitoring, Verificatie en Optimalisatie van NCprogramma’s. Dankzij ons vaste team met mensen uit de praktijk is er brede kennis van verspaning.

kunnen steeds sneller en intelligenter berekend worden door de freesbanen te genereren met een constante aangrijpboek. Producten worden hiermee veel sneller en efficiënter gemaakt. Edgecam heeft hiervoor de Waveform strategie, die zorgt ervoor dat de druk op de frees constant blijft en de maximale snijlengte van het gereedschap gebruikt wordt.

ATS EdgeIT heeft twee belangrijke CAD-systemen in het programma, SpaceClaim en Designer. Met zowel SpaceClaim als Designer kunt u direct modelleren wat inhoudt dat er geen history-tree is waar u zich aan moet houden. U bent met deze systemen vrij om al uw handelingen direct op het 3d model toe te passen. Vooral in combinatie met het gebruik van een CAM systeem is PMI (Product and manufacturing information) data erg belangrijk, beide systemen kunnen deze PMI-data inlezen. CADCAMsystemen voor het aansturen van draaimachines, freesmachines of draai-frees combinaties hebben de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Gereedschapsbanen

Op verificatie gebied volstaat meestal het CADCAM-systeem. Edgecam heeft volledige 3d machine simulatie die altijd specifiek voor uw machine geïmplementeerd wordt. Precies met de bereiken en mogelijkheden van uw machine, precies de configuratie die u heeft. Wenst u een stap verder te gaan met behulp van echte digital twin voor simulatie en optimalisatie, dan zijn er verificatie systemen die werken net zoals uw CNC-machine werkt. Dit is gebaseerd op de NCcode en kan gegenereerd worden door ieder willekeurig CAM systeem of met handgeschreven NC-code. Vericut en NCSIMUL bieden beide deze mogelijkheid voor een echte één op één simulatie. Met Vericut FORCE kunt u een volledige NC-code optimaliseren aan de hand van de snijcondities.

Seiki-AIR en Jobpack DNC is een eenvoudig te gebruiken oplossing voor communicatie op de werkvloer en NC-programma overdracht. Door het digitaliseren van uw productieproces optimaliseert u: directheid, nauwkeurigheid en controle. Ook voorkomt dit papier op de werkvloer. Met Seiki AIR Machine Monitoring kunt u overal precies de status van iedere machine bekijken. Het systeem stelt u in staat om kritieke productiviteitsverliezen snel te identificeren, evalueren en minimaliseren, waardoor de beschikbaarheid van apparatuur en de werkdoorvoer – uw ROI – worden verbeterd. ATS EdgeIT b.v. Handelsweg 17 3161 GD Rhoon T +31(0)10 501 32 77 E info@ats-edgeit.com www.ats-edgeit.com

WILA b.v.

113 WILA concentreert zich volledig op de ontwikkeling van producten en oplossingen om de productiviteit van uw kantpers te optimaliseren. WILA produceert al decennia klem- en bombeersystemen als ook gereedschappen en accessoires om de set-up tijden te verkorten en de precisie van uw kantpers te verhogen. Door nauwe samenwerking met ‘s werelds toonaangevende kantpersfabrikanten, een uitgebreid en competent distributienetwerk, eigen ontwikkeling, verkoop en productie is WILA de juiste partner om aan uw behoeften te voldoen. WILA presenteert de nieuwe AirPower Series Bij WILA werken wij continu aan het verbeteren van kantpersproductiviteit. Over onze hydraulische klemsystemen vertellen onze klanten bijvoorbeeld dat omsteltijden met ongeveer 80 procent worden gereduceerd. Voor een kantperseigenaar betekent dit normaal gesproken een terugverdientijd van maanden in plaats van jaren. Als toevoeging op onze hydraulische klemsystemen hebben wij ons assortiment van pneumatische klemsystemen uitgebreid, waardoor nu alle pneumatische gereedschapshouders, boven en onder, Pro en Premium beschikbaar zijn. De WILA AirPower Series is uitstekend geschikt voor

nieuwe elektrische kantpersen of om een bestaande kantpers te upgraden - elektrisch of hydraulisch. Wat écht onderscheidend is, is dat het gebruik maakt van standaard werkplaatsperslucht om ons unieke self-locking klemmechanisme te bedienen. U heeft geen extra hydrauliek of een pressure booster nodig. Het is schoner en duurzamer. Deze systemen worden aangesloten op werkplaatsluchtvoorzining. Met slechts 6 bar kunnen ze ieder standaard gereedschap uit de WILA catalogus optrekken. En dankzij het self-locking mechanisme in beide tool holders, boven en onder, zijn de gereedschappen nauwkeurig uitgelijnd en zeer stabiel. Lees meer over de WILA AirPower Series >> www.webshop.wila.nl/airpowerseries/ WILA’s nieuwe productie locatie in Lochem Om te kunnen reageren op de mondiale groei, hebben wij een nieuwe fabriek gebouwd. Met een oppervlakte van 14.500 vierkante meter is het onze tweede productiefaciliteit in Lochem, Nederland. Door de uitbreiding hebben wij veel ruimte gekregen om de productie op te delen. Zo

worden alle gereedschapshouders in het hoofdkantoor in Lochem geproduceerd, terwijl de focus in de nieuwe productiefaciliteit op kantpersgereedschappen ligt. In het nieuwe gebouw zijn ook nieuwe kantoren, ruime kleedkamers en sanitaire voorzieningen geïntegreerd. Hierdoor is ook ons kantoorpersoneel over twee locaties verdeeld. Meer ruimte betekent ook de mogelijkheid om afstand te bewaren, wat inmiddels een normale voorwaarde is geworden in het samenleven met de mensen om ons heen. Het valt nog te bezien hoe de economische situatie zich verder zal ontwikkelen. Wij van WILA hopen dat wij met onze uitbreiding aan de behoeften van onze klanten kunnen voldoen en de productie beter kunnen optimaliseren. Wila b.v. Goorseweg 7 7241 DB Lochem T +31(0)573 289 850 E info@wila.nl www.wila.nl

Laser 2000 Benelux c.v.

114

Uw leverancier en kennispartner in fotonica

Daar waar het u ontbreekt aan productkennis en/of kennis over de juiste toepassing, kunt u vertrouwen op Laser 2000 Benelux: Zij weten veel van lasers, lichtmetrologie en micropositionering. Ze streven er altijd naar om innovatieve oplossingen te bieden, die voldoen aan uw wensen, protocollen en systeemeisen.

Laser 2000 speelt al meer dan 20 jaar een rol in de nederlandse fotonica wereld. Ze specialiseert zich op 5 produktgebieden: • lasers, zowel wetenschappelijk als industrieel • laserveiligheid • optische instrumenten en speciale lichtbronnen • micro- en nanopositionering • licht-, gonio- en spectrometrie

Twijfelt u over een specifiek product, of weet u niet zeker of het zal werken? De Laser 2000 medewerkers hebben alle een technische achtergrond. Zij gaan met u rond de tafel; stellen vragen, vertalen uw wensen naar produktspecificaties en zorgen voor een succesvolle installatie. Bovendien hebben zij ruime service mogelijkheden voor on-site onderhoud en reparaties. Laser 2000 Benelux c.v. Voorbancken 13A 3645 GV Vinkeveen T +31(0)297 266 191 E info@laser2000.nl www.laser2000.nl

Timeline Consulting b.v.

Het meest complete pakket voor makend Nederland

Timeline Consulting maakt deel uit van de Timeline Business Solutions Group, een Duits familiebedrijf dat sinds 1962 maakbedrijven bedient met hard -en software. Het bedrijf is actief in 6 landen, heeft ruim 1000 klanten en 200 medewerkers in dienst. De Nederlandse vestiging is de jongste binnen de groep. Het bedrijf is gestart door twee voormalig collega’s die met hun jarenlange ERP ervaring concludeerden dat Timeline ERP (kortweg: Timeline) een frisse aanvulling is op het Nederlandse ERP landschap voor maakbedrijven. Timeline bestaat al sinds de jaren negentig en is in Duitsland, de bakermat van de maakindustrie, met haar laatste versie (E3) een prijzen winnend product.

En, dat is logisch als je kijkt naar eenvoud, compleetheid en prijs. Naast alle bekende functies die je van een modern ERP systeem mag verwachten, biedt Timeline een breed pallet aan extra functies waaronder: • planning & scheduling • shopfloor control, • integratie CAD/CAM, • een machine connectie (MES), • kwaliteitsbeheer • projecten • ingebouwd document management • een eigen email client. Natuurlijk zorgen rapporten en kleurrijke dashboards voor overzicht en sturing. Met Timeline krijgen bedrijven met één pakket alles in huis wat zij nodig hebben om hun operatie te ondersteunen en te digitaliseren (industrie 4.0).

Dat Timeline een frisse aanvulling is voor een goede prijs, blijkt uit de reactie van de markt. In korte tijd zijn diverse demo’s aangevraagd en de eerste opdrachten gestart. Alle reden om, net als de twee oprichters, dit product op de Nederlandse maak markt te omarmen als een welkome aanvulling op beschikbare ERP pakketten voor makend Nederland! Geïnteresseerd? Wilt u meer weten over de TimeLine-oplossingen voor uw organisatie of branche? Timeline Consulting b.v. Bolderweg 2 1332 AT Almere T +31(0)36 303 00 05 E info@timelineconsulting.nl I www.timelineconsulting.nl

115

116

Foto Everyday basics op Unsplash. Photo Everyday basics on Unsplash.

Helft ondernemers kent Smart Industry De naamsbekendheid van Smart Industry is de afgelopen vier jaar gegroeid. Inmiddels heeft de helft van de ondernemers er weleens van gehoord. Slechts een derde ziet er echter ook kansen in voor hun eigen bedrijf. Daarbij gaat het vooral om ondernemers uit de industrie en ICT. Dit blijkt uit onderzoek dat KVK uitvoerde onder 1.007 ondernemers in verschillende sectoren. Het Smart Industry-programma is erop gericht de digitalisering in de Nederlandse maakindustrie te versnellen. In 2014 is dit programma opgesteld door KVK, FME, Metaalunie, het ministerie van EZK en andere partners. De ambitie? Nederland tot het meest flexibele en beste digitaal geïntegreerde productie-netwerk van Europa maken. In 2020 heeft KVK onderzocht of de inspanningen van dit programma effect hebben. Dit gebeurde via een online vragenlijst in het KVK-Ondernemerspanel. Centraal stond de vraag hoe bekend het begrip Smart Industry is en of ondernemers er actief mee aan de slag zijn. Onderzoeksresultaten In vergelijking met eerder onderzoek uit 2016 is de naamsbekendheid van Smart Industry toegenomen. Het aantal ondernemers dat kansen ziet is gelijk gebleven, maar het aantal toepassingen is flink gegroeid. Smart Industry staat voor het slim gebruikmaken van nieuwe digitale technologieën. In de praktijk komt het vaak neer op het digitaal verbinden van apparaten, machines en organisaties. Denk bijvoorbeeld aan automatisering, robots en het delen van data in de keten. Ook micro-mkb’ers kunnen het volop toepassen.

Half of entrepreneurs know Smart Industry

Smart Industry’s brand awareness has grown over the past four years. By now, half of the entrepreneurs have heard of it. However, only a third also see opportunities for their own business. These are mainly entrepreneurs from industry and ICT. This is evident from research conducted by the KVK among 1,007 entrepreneurs in various sectors. The Smart Industry programme aims to accelerate digitalisation in the Dutch manufacturing industry. In 2014, the programme was drawn up by the KVK, FME, Metaalunie, the Ministry of Economic Affairs and other partners. The ambition? Make the Netherlands the most flexible and best digitally integrated production network in Europe. In 2020, KVK looked into whether the efforts of this programme are having an effect. This was done by means of an online questionnaire in the KVK-Enterprise Panel. The central question was how well known the concept of Smart Industry is and whether entrepreneurs are actively working with it.

Research results Compared to earlier research from 2016, the brand awareness of Smart Industry has increased. The number of entrepreneurs who see opportunities has remained the same, but the number of applications has grown considerably. Smart Industry stands for the smart use of new digital technologies. In practice, it often comes down to the digital connection of devices, machines and organisations. Think, for example, of automation, robots and the sharing of data in the chain. Micro-SMEs can also make full use of it.

117

118

Het zwaartepunt van het Vlaams clusterbeleid ligt bij een beperkt aantal grootschalige en ambitieuze speerpuntclusters. Speerpuntclusters bouwen partnerschappen op tussen bedrijven, universiteiten, onderzoeksinstellingen, verenigingen en overheden in Vlaanderen. Door middel van innovatieprojecten met een grote impact ondersteunen zij leden bij het versnellen van innovatie in het bedrijfsleven. Catalisti is het speerpuntcluster voor de Vlaamse chemische- en kunststoffenindustrie. The focus of the Flemish cluster policy is on a limited number of large-scale and ambitious spearhead clusters. Spearhead clusters build partnerships between companies, universities, research institutes, associations and governments in Flanders. Through high-impact innovation projects, they support members in accelerating innovation into business. Catalisti is the spearhead cluster for the chemical and plastics industry in Flanders

119 Bedrijfsvoering verbeteren Met Smart Industry kun je de bedrijfsvoering verbeteren. Drie op de tien ondernemers ziet hier kansen in. Dit zijn met name ondernemers uit de industrie en ICT. Ondernemers gebruiken toepassingen van Smart Industry naar buiten toe vooral om hun diensten flexibeler en op maat aan te bieden. Intern zien ze kansen voor het verbeteren van digitale veiligheid. Aebi Schmidt Nederland maakt zoutstrooimachines. Directeur Arjan Ester gebruikt data op twee manieren. Met performance-data helpt hij klanten om hun resultaten te verbeteren. En met technische data kan hij voorspellen wanneer een product kapot gaat. “Zo kunnen we klanten helpen om op de juiste manier en op het juiste moment onderhoud uit te voeren.” Plaatmetaalfabriek De Cromvoirtse werkt al langer met slimme technologie. Door digitalisering is de doorlooptijd er flink verkort. Middels digitale tekeningen bestellen klanten online hun materialen, en de inzet van robots vergroot de productiecapaciteit. “Uiteindelijk zijn we steeds meer in de richting van een onbemande fabriek aan het ontwikkelen,” zegt directeur Ronnie van den Hurk. Ruim vier op de tien ondernemers ziet geen Smart Industry-toepassingen voor zijn bedrijf. Dit zijn relatief vaker zzp’ers en ondernemers buiten de ICT en industrie, zoals in de bouw en zakelijke diensten.

Improve business operations With Smart Industry, you can improve business operations. Three out of ten entrepreneurs see opportunities here. These are mainly entrepreneurs from industry and ICT. Entrepreneurs mainly use Smart Industry applications to offer their services more flexibly and more tailor-made. Internally, they see opportunities for improving digital security. Aebi Schmidt Nederland manufactures salt spreading machines. Director Arjan Ester uses data in two ways. He helps customers improve their results with performance data. And with technical data, he can predict when a product will break down. “This allows us to help customers carry out maintenance correctly and at the right time.” Sheet-metal factory De Cromvoirtse has been working with smart technology for some time. Digitalisation has significantly shortened the turnaround time. Using digital drawings, customers order

their materials online, and the use of robots increases production capacity. “Ultimately, we are developing more and more in the direction of an unmanned factory,” says managing director Ronnie van den Hurk. Over four in ten entrepreneurs cannot imagine any possible Smart Industry applications for their company. These are relatively more often self-employed persons and entrepreneurs outside the ICT and industry, such as in construction and business services. The main obstacle to getting started with smart technology is money. Almost a quarter of the entrepreneurs surveyed indicated that they have no or too small an investment budget. Also, one in six of those questioned said they had insufficient insight into what it would actually produce: more turnover or fewer costs. Furthermore, capacity and lead time are also mentioned as obstacles to the introduction of Smart Industry.

120 De belangrijkste belemmering om met slimme technologie aan de slag te gaan, is geld. Bijna een kwart van de ondervraagde ondernemers geeft aan geen of een te klein investeringsbudget te hebben. Ook geeft een op de zes ondervraagden aan onvoldoende zicht te hebben op wat het daadwerkelijk gaat opleveren: meer omzet of minder kosten. Verder worden capaciteit en doorlooptijd als belemmeringen genoemd om Smart Industry in te kunnen voeren. Het is van belang hoe ver je vooruit denkt. “Software schaffen we niet aan voor korte tijd”, vertelt Peter Sleutel. Hij is adviseur bij het ICT Informatiecentrum. “Een gemiddeld pakket gaat toch al snel acht jaar mee. Het is daarom van essentieel belang dat je bedenkt hoe je organisatie er over acht of tien jaar uitziet.” Digitalisering kan op de lange termijn de investering helemaal waard zijn.

It is important how far ahead you think. “We don’t buy software for a short time,” says Peter Sleutel. He is an advisor at the ICT Information Centre. “An average package lasts about eight years. It is therefore essential that you think about what your organisation will look like in eight or ten years time.” Digitalisation can be totally worth the investment in the long run. In the future, one in three companies expects to use more smart technology. This mainly concerns entrepreneurs in industry, ICT and wholesale.

In de toekomst verwacht een op de drie bedrijven meer slimme technologie te gaan gebruiken. Dit betreft vooral ondernemers in de industrie, ICT en groothandel.

Inmiddels kunnen we concluderen dat het Smart Industry-programma met succes een beweging in Nederland in gang heeft gezet. Een beweging waarbij de maakindustrie daadwerkelijk digitaliseert, naar Duits voorbeeld. Ook in België worden vorderingen gemaakt. Binnen het SmartFactory-initiatief ontwikkelt Flanders Make concepten om productie-uitdagingen aan te gaan samen met bedrijven. De COVID-19 crisis heeft aan deze voortgang een positieve bijdrage geleverd. Doordat zichtbaar werd dat de gehele keten accuraat en snel digitaal data moet kunnen uitwisselen om orders aan te passen, zonder verlies van productiesnelheid.

We can now conclude that the Smart Industry programme has successfully initiated a movement in the Netherlands. A movement in which the manufacturing industry is actually digitizing, following the German example. Progress is also being made in Belgium. Within the SmartFactory initiative, Flanders Make develops concepts to meet production challenges together with companies.The COVID-19 crisis has made a positive contribution to this. Because it became clear that the entire chain must be able to exchange data accurately and quickly in order to adjust orders, without losing production speed.

Jan van Dam Machine Transport

‘Technologie in de Maak’ kan niet zonder machinelogistiek Sinds 1989 manifesteert Jan van Dam Machine Transport zich op het gebied van machinetransport. In 2010 is Jan van Dam Global Machine Logistics B.V. opgericht. Deze bedrijven hebben als doel de complete wereldwijde machinelogistiek te verzorgen voor een uitgebreide klantenkring. Jan van Dam Global Machines Logistics regelt als expediteur het transport vanuit Azië tot aan de haven in Rotterdam of Antwerpen tot het verankeren van machines op de eindbestemming in de productieomgeving. Die wereldwijde machinelogistiek heeft te maken met veel verschillende handelingen niet alleen gericht op transport maar ook op het gebied van douane en inklaring en het tijdelijk opslaan van de machines. Door dit complete pakket te bieden, ontzorgen we de opdrachtgevers. We denken mee met de juiste wijze van vervoeren en plaatsen van machines. De samenwerking met onze klantenkring is vaak vergelijkbaar met een vertrouwd partnerschap. We acteren naast onze opdrachtgevers en machineleveranciers in de communicatie met hun klanten: de eindgebruiker.

Ons wagenpark bestaat uit een veelvoud van trucks met opleggers, kranen en montagebussen. De medewerkers ontwikkelden zich tot chauffeur-monteur en zijn zeer ervaren. Omdat het om kostbare en vaak imposante machines van verschillende hoogtes en breedtes gaat, moet het vervoer, het plaatsen en het verankeren van de machines voorzichtig en netjes gebeuren. Onze visie op de toekomst? De maaksector blijft van groot belang voor de economie, zij innoveren met steeds vernieuwende oplossingen. Wij innoveren en professionaliseren ook continu onze werkwijze. Op die manier leveren we onze bijdrage aan het toekomstbestendig houden van de machinelogistiek net als de maaksector.

Zo beschikt Jan van Dam Machine Transport over verschillend elektrisch materieel en bedenken we zelf oplossingen om onze dienstverlening te vereenvoudigen door inzet van slimme hulpmaterialen. Behalve voor de metaalindustrie werken we ook voor de foodindustrie. In die fabrieken zijn uitlaatgassen niet toegestaan. Ook daarom werken we met schone en stille kranen. Duurzaamheid zit in ons beleid. Het dak van onze hal ligt vol met zonnepanelen. Met de energie die hierdoor wordt opgewekt, laden we ons elektrisch materieel op. Zo maken we de cirkel rond.

Jan van Dam Group E info@janvandamtransport.nl en info@janvandamgml.com www.janvandamgroup.com

121

RoboJob n.v.

122

RoboJob verkoopt meer robots dan ooit, vooral Tower in trek

Het gaat hard voor RoboJob. Nooit eerder mocht de automatiseringsspecialist zo’n groot aantal bestellingen noteren tijdens de eerste maanden van het jaar. Daarbij valt op dat klanten steeds vaker een Tower bestellen. Wat ooit begon als een nevenproject van Helmut De Roovere en zijn voormalige studievriend Luc De Ceuster in 2007, is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een waar succesverhaal. Tot 2010 leidde Helmut De Roovere een toeleverbedrijf voor draaien freeswerk in België, toen hij besefte dat er dingen drastisch moesten veranderen om zijn bedrijf te laten overleven in een globale economie. Zijn firma had de seriegroottes zien afnemen en jongeren toonden geen interesse meer in een job als CNC-operator. In plaats van te hopen op betere tijden, keerde Helmut - een werktuigbouwkundig ingenieur en ondernemer - terug naar zijn roots en werkte hij samen met zijn vriend Luc De Ceuster aan de ontwikkeling van een flexibele, compacte, intelligente en volledig gestandaardiseerde robotautomatisering.

10 jaar later heeft RoboJob 60 mensen in dienst, biedt het het meest uitgebreide productportfolio aan in de automatisering van kleine en middelgrote series en heeft het al meer dan 1.000 robots over de hele wereld geïnstalleerd. Automatisering blijkt meer relevant dan ooit. Heel wat toeleveranciers slaagden er tijdens lockdowns in om hun productie draaiende te houden, met dank aan hun robots. Ook ‘reshoring’ – het terughalen van productie uit lageloonlanden – is vandaag een ‘hot topic’ en dat gaat hand in hand met automatisering. “Het klinkt natuurlijk mooi om de productie terug naar hier te halen, maar dat kan enkel wanneer het ook winstgevend blijkt. En daarvoor moet worden ingezet op automatisering en digitalisering.” Het blijkt RoboJob geen windeieren te leggen, want nooit eerder mocht het bedrijf zoveel bestellingen noteren. “Bedrijven zien natuurlijk in dat de stap naar automatisering een noodzaak is geworden om te overleven,” aldus De Roovere. “Virus

of niet, een bedrijf heeft zekerheid nodig. Robots zijn er 24u per dag, 7 op 7. Wij bieden die zekerheid.” Het zijn niet enkel de Turn- en Mill-Assist Series die vlot verkopen bij RoboJob. Ook de Tower is erg in trek. “Da’s ook logisch,” vindt De Roovere. “De Tower biedt je nu eenmaal de meeste autonomie. Met de juiste samenstelling kan je 72 uur lang autonoom produceren. Vooral bedrijven die aan een high mix, low volume productie doen, hebben enorm veel voordeel aan een Tower.”

RoboJob n.v. Industriepark 13 Zone B B-2220 Heist-op-den-Berg T +32(0)15 25 72 74 E info@robojob.eu www.robojob.eu

Limas b.v.

123

First-class CNC machines, made in Germany Is al jarenlang het motto van Limas CNC machinery uit het Limburgse Neer. Dé Nederlandse importeur van Deutsche Gründlichkeit op het gebied van CNC-verspanende machines. Al bijna 20 jaar werken wij in de Benelux succesvol samen met Duitse machinebouwers. De topkwaliteit merken die wij vertegenwoordigen zijn Matec, Spinner, SHW, Hüller Hille én DMT Kern.

Complete oplossingen voor de maakindustrie Als importeur van CNCmetaalbewerkingsmachines leveren wij complete oplossingen voor de maakindustrie. Denk hierbij aan 3, 4 en 5-assige CNC-bewerkingscentra, pendel/bedfreesmachines, portaalfreesmachines en freesdraaicombinaties, maar ook horizontale bewerkingscentra, ultraprecisiedraaibanken, universele draaibanken, meerspindelautomaten en teach-in draaimachines. Wij zijn gespecialiseerd in draaien freesmachines, maar voor elke oplossing kunt u bij ons rekenen

op vakkundig en persoonlijk advies. Ook op het gebied van automatiseringsoplossingen staan wij samen met onze partners voor u klaar. Team van specialisten staat voor u klaar Perfectie in CNC draait om de combinatie van machines en kennis. Onze vakkundige specialisten staan 24/7 klaar om snelle en adequate ondersteuning te bieden om zodoende de continuïteit voor onze klanten te waarborgen. Ook bieden wij de mogelijkheid door middel van onderhoud en inspectie uw machinepark up-to-date te

houden om zo onnodige storingen te voorkomen. Minstens zo belangrijk voor de continuïteit is het snel kunnen beschikken over de juiste onderdelen. Ook hier is ons doel om klanten zo snel mogelijk van dienst te zijn, indien mogelijk zelfs met monteur. Bent u benieuwd wat wij voor u organisatie kunnen betekenen? Neem contact met ons op via info@ limascnc.nl of bel +31 (0) 475 51 01 59. Meer informatie vindt u ook op onze website www.limascnc.nl.

IMS Nederland b.v.

124

Al sinds 1954 thuis in de metaalverwerkende industrie

IMS Nederland is in 1954 opgericht in Schiedam, als Nederlandse vestiging van een Duits concern waarvan de fundamenten in 1919 werden gelegd door Arthur Schmolz en Oswald Bickenbach. Aanvankelijk bestond het assortiment van deze onderneming voornamelijk uit hoogwaardig kwaliteits- en speciaalstaal. Rond 1930 begon men zich toe te leggen op de productie van en handel in blankstaal, wat lange tijd de belangrijkste activiteiten zijn gebleven. Sinds 2015 behoort IMS Nederland tot de in Frankrijk gevestigde IMS group, die in 1977 ontstond uit de samenvoeging van diverse handelsfirma’s en onderdeel is van Jacquet Metal Service. Nog altijd heeft blankstaal een prominente plaats in het assortiment. In de loop der jaren zijn kwaliteitsstaal, roestvast staal en aluminium aan het leveringsprogramma toegevoegd en heeft IMS Nederland zich ontwikkeld tot een allround leverancier.

Met een zeer uitgebreid assortiment en vele jaren kennis en ervaring biedt IMS Nederland standaardén maatwerkoplossingen in staal, roestvast staal en aluminium. De grote voorraden in uiteenlopende kwaliteiten en afmetingen zorgen ervoor dat snel en adequaat invulling gegeven kan worden aan de wensen van de klant. Voor de verspanende industrie heeft IMS Nederland uitstekende mogelijkheden met diverse kwaliteiten staf en machinebuis uit voorraad en in het bijzonder Prodec® roestvast staal, aluminium 6026, blankstaal S355 IM, ETG® en HSX®. Deze kwaliteiten zijn speciaal ontwikkeld voor o.a. een verbeterde verspaanbaarheid en langere levensduur van gereedschappen ten opzichte van de conventionele materiaalsoorten, waardoor aanzienlijke kostenbesparingen per component kunnen worden gerealiseerd. Ook is het bij IMS Nederland mogelijk aluminium profielen volgens tekening van de klant te laten produceren, eventueel voorzien van gaten of andere bewerkingen. Deze profielen kunnen desgewenst geanodiseerd of gepoedercoat worden geleverd.

Een bijzondere productgroep in het assortiment is SB-Railing, dat alle onderdelen biedt voor het creëren van de mooiste balustrades, hekwerken en leuningen in roestvast staal. Daarnaast is er een in eigen beheer ontwikkelde serie aluminium inklemprofielen voor glasbalustrades, genaamd UNIQ. Deze worden in binnenen buitenland in allerlei bouwprojecten toegepast. IMS Nederland staat garant voor maximale service en hoogwaardige kwaliteitsproducten in staal, roestvast staal en aluminium en is een sterke en betrouwbare partner voor haar opdrachtgevers. Van advies over de toe te passen materialen die optimaal invulling geven aan de wens van de klant tot een zorgvuldige orderafwikkelingen en snelle levering. www.ims-nederland.biz info@ims-nederland.biz

Migatronic Nederland b.v.

125

Geavanceerde technologie Easy welding Wij zijn een ontwikkelings- en productiebedrijf dat zich toelegt op lassen. We ontwerpen en produceren uiterst effectieve lasmachines die intuïtief in gebruik zijn. Ons doel is om lassers krachtiger te maken en het gemakkelijker te maken om betere lassen te realiseren - ongeacht de taak of omgeving. Onze lasmachines vertegenwoordigen het nieuwste en beste, zowel op het gebied van software als hardware - die allemaal gedurende meer dan 50 jaar in Denemarken zijn ontwikkeld en geproduceerd volgens Scandinavische normen. We zijn er bijzonder trots op dat onze lasproducten professionele productiebedrijven helpen de resources die verband houden met lassen te verminderen. Ze verbeteren ook de kwaliteit en prestaties, en op die manier blijven gebruikers van Migatronic-lasapparatuur concurrerend. We begrijpen dat onze klanten concurrerend moeten blijven. En die efficiëntie is de sleutel tot het behalen van een bevredigende ROI. Daarom zetten wij ons in om lasbedrijven, of onderdelen daarvan, te optimaliseren op basis van de nieuwste lastechnologie.

We doen dit door waarde toe te voegen aan het bedrijf van onze klanten door: • Efficiëntie te verhogen • Energie besparingen • Verbetering van het concurrentievermogen • Lassen eenvoudiger te maken Feiten en prestaties • Migatronic is opgericht in 1970. In 2020 vierden we ons 50-jarig jubileum. • In 1991 waren we de eerste lasmachinefabrikant in de EU die ISO 9001-gecertificeerd was. • In 2016 hebben we de allereerste collaboratieve lasrobot, de CoWelder, op de markt gebracht. • Onze jaarlijkse omzet bedraagt ongeveer 45 miljoen Euro. Migatronic Nederland b.v. Ericssonstraat 2 5121 ML Rijen

T +31(0)161 747 840 E info@migatronic.nl www.migatronic.nl

NauMetrics Premium Instruments b.v.

126 Werkend met uitsluitend Premium merken op het gebied van meetmiddelen, heeft het relatief jonge NauMetrics zich in 8 jaar een solide positie in de markt verworven. Nu in 2021 maakt het zich op voor de volgende stap in haar groei. Met dezelfde service gerichtheid, kennis van zaken en bevlogenheid, gaat Naumetrics zich verder specialiseren in toelevering van Non-destruktieve en In-line meetmiddelen. Omdat er in de markt, door onder andere steeds strengere klimaatregels meer behoefte bestaat om zuiniger met grondstoffen om te springen en minder te verspillen, wordt non-destruktief meten en in de produktielijn meten echt belangrijk om de regels te kunnen naleven op weg naar een beter klimaat. Kortom ook voor een schonere toekomst geeft NauMetrics het juiste advies voor meetmiddelen voor iedere toepassing, waardoor effectiever geproduceerd kan worden. Bij de vernieuwde weg die NauMetrics gaat inslaan hoort uiteraard ook een nieuw logo en een geheel vernieuwde website die in het 2e deel van 2021 zal worden gelanceerd. NauMetrics Precision Measuring Instruments wordt NauMetrics Premium Instruments.

NauMetrics Premium Instruments b.v. Burenweg 24M 7621 GX BORNE T +31(0)74 349 00 22 E info@naumetrics.nl www.naumetrics.nl

Valk Welding b.v.

Valk Welding lasrobots niet meer weg te denken in de maakindustrie

Terwijl de introductie van de eerste lasrobots in de Benelux vier decennia geleden nog een unicum was, spelen lasrobots inmiddels een cruciale rol in de maakindustrie. Dankzij vergaande digitalisering heeft de lasrobot in die periode een evolutie doorgemaakt die heeft geleid tot een flexibele automatisering van de lasproductie in de maakindustrie. Lasrobotintegrator Valk Welding heeft daarin, als pionier op dit gebied, in die periode een toonaangevende rol gespeeld in de toepassing voor kleine tot middelgrote series en is daarmee uitgegroeid tot een marktleider op het gebied van lasrobotautomatisering. Met meer dan 3.600 geïnstalleerde robotlasinstallaties heeft Valk Welding daarmee een significante bijdrage geleverd aan de versterking van de concurrentiepositie van de Europese maakindustrie. De lasrobotintegrator, met eigen vennootschappen voor verkoop en service in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Tsjechië, Polen, Denemarken en Zweden, voldoet daarmee aan de vraag naar verkorting van de cyclustijden,

besparing aan loonkosten en een hoge constante laskwaliteit. Een nijpend tekort aan vaklassers draagt eveneens bij aan een toenemende vraag naar lasrobots. Maakindustrie profiteert van innovaties De inzet van robots die specifiek voor het booglasproces zijn ontwikkeld vormen de basis voor alle lasrobotinstallaties van Valk Welding. In dit All-InOne concept zijn stroombron, besturing, productmanipulatie en draadaanvoer perfect op elkaar zijn afgestemd. De lasrobotintegrator werkt zelf ook continu aan de ontwikkeling van innovaties op het gebied van draadaanvoer, software, lasnaadzoeken, robottoortsen en productiemonitoring waarmee de inschakelduur, laskwaliteit en continuïteit naar een hoger niveau zijn getild. Spraakmakend voorbeeld is de ARC-EYE lasercamera die de lasrobot real-time langs de lasnaad navigeert en daarmee een zeer hoge en constante laskwaliteit genereert, ook bij het lassen van aluminium.

127

Productiecontinuïteit hoogste prioriteit Om de downtime van de lasrobots tot een minimum te beperken wordt het programmeren op de installatie zelf vervangen door het offline programmeren. Daarnaast zorgt de door Valk Welding zelf ontwikkelde lasrobottoorts dat de robot bij een botsing automatisch uitschakelt, waarna deze, mede door de autokalibratie met een eenvoudige reset de productie direct weer voort kan zetten. Sterk vertegenwoordigd in de maakindustrie Valk Welding lasrobotsystemen worden ingezet binnen een groot aantal sectoren binnen de maakindustrie, van stalen meubels tot magazijnconstructies, van bussen- tot trailerbouw, van ladders tot kranen, enz. www.valkwelding.com

HepcoMotion Benelux b.v.

128

HepcoMotion is een wereldwijd toonaangevende fabrikant van lineaire bewegingstechnologie en automatiseringscomponenten. Met een breed scala aan producten om aan vrijwel elke eis te voldoen, van lineair tot circulair en van heavy duty tot XYZ-systemen. Ons productportfolio omvat meer dan tweeënveertig hoofdproductlijnen met duizenden afzonderlijke componenten in verschillende maten die kunnen worden gebruikt om aan bijna elke behoefte te voldoen. Met meer dan vijftig jaar ervaring zet HepcoMotion zich in om innovatieve lineaire producten te ontwikkelen die nieuwe oplossingen bieden aan ontwerpingenieurs. HepcoMotion heeft verkoopkantoren in zeven landen met toegewijde teams in het veld. Bestaande uit technische verkoopingenieurs die graag de klant ondersteunen. Er wordt daarbij ook voorzien in nauwkeurige berekeningen van belasting en levensduur, wat voor gemoedsrust zorgt.

De kern van alle HepcoMotionproducten is de V-geleidingstechnologie, die onderhoudsarme oplossingen biedt met een lange levensduur, tijd en geld bespaart en tegelijkertijd de productiviteit verhoogt. De V-geleidingstechnologie van HepcoMotion ontleent zijn naam aan het V-vormontwerp van de geleidingen en lagers van HepcoMotion. De geleidingen hebben een externe V-hoek van 70 of 90 graden en de lagers hebben een overeenkomstige interne hoek van 70 of 90 graden, wat een strakke geometrische controle biedt over de bijpassende V’s van de glijplaat en lager. Het verschil in diameter tussen de binnenen buitenzijde van het V-profiel in het lager resulteert in een omtreksnelheid die toeneemt naar de buitenrand van de V. Het effect van dit snelheidsverschil duwt vuil naar de buitenrand van het lager, waardoor de flanken van de V schoon worden geveegd als het lager over de geleiding gaat. Waardoor het een ideale oplossing is voor zelfs de meest veeleisende omgevingen, zoals industriële productie, leisteen snijden en olieen gastoepassingen om er maar een paar te noemen.

De V-geleidingsproducten van HepcoMotion worden vaak gespecificeerd in toepassingen die weinig onderhoud en een lange levensduur van het systeem vereisen. De V-geleidingstechnologie garandeert een lange levensduur van lagers, omdat ze bij geringe slijtage gemakkelijk kunnen worden bijgesteld, waardoor het systeem kan blijven draaien. Daarentegen moeten bij een kogelrailsysteem zowel het blok als de rail worden vervangen, zelfs als de rail geen tekenen van slijtage vertoont. Afzonderlijke V-lagercomponenten kunnen tijdens de totale levensduur van het systeem meerdere keren worden vervangen, waardoor de Total Cost of Ownership (TCO) wordt verlaagd. Of het nu gaat om lineaire geleiding, roterende geleiding of een actuator, de V-geleidingsproducten van HepcoMotion garanderen topprestaties in alle bedrijfstakken en alle soorten toepassingen. HepcoMotion Benelux b.v. T +31(0)492 551 290 E info.nl@hepcomotion.com www.hepcomotion.com/nl

Verhagen Leiden b.v.

129

Al sinds 1964 veelzijdig, flexibel en betrouwbaar Verhagen Leiden is gespecialiseerd in het ontwikkelen, fabriceren en importeren van elektrotrekkers en reinigingsmachines. Het bedrijf, dat in 1964 is opgericht door de heer J.F. Verhagen, is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot de grootste, onafhankelijke leverancier van elektrotrekkers en reinigingsmachines in de Benelux. Onder de merknaam V-move ontwikkelt en fabriceert Verhagen Leiden elektrotrekkers met trekvermogens van 500 kg tot 40.000 kg. De industriële stofzuigers van Verhagen Leiden worden sinds 1964 onder de merknaam Comzu verkocht en hebben zich ruimschoots bewezen in de industrie en tuinbouw. Een derde productgroep dat volledig in-huis geproduceerd wordt is de buis-rail bladzuiger. Deze machine wordt wereldwijd verkocht in de glastuinbouw om bladeren tussen de gewassen op te zuigen en te versnipperen.

Verhagen levert maatwerk In eigen huis worden nieuwe machines ontwikkeld en bestaande machines naar wens aangepast, waarbij kwaliteit en gebruiksvriendelijkheid voorop staan. Goede service vinden wij belangrijk Daarom garandeert Verhagen Leiden een 24-uursservice door heel de Benelux. Daarnaast zijn alle onderdelen uit voorraad leverbaar.

Gezondheid, veiligheid en het milieu De machines van Verhagen Leiden garanderen een arbeidsvriendelijke omgeving. Uw bedrijf voldoet met onze machines moeiteloos aan zowel de Arbowetgeving als de strengste milieunormen.

In het kort: • Meer dan 50 jaar ervaring • Eigen ontwerp en assemblage afdeling • Snelle 24-uursservice • Maatwerk • Flexibel Verhagen Leiden b.v. Hoge Rijndijk 267 2314 AG Leiden T +31(0)71 581 30 30 E info@verhagenleiden.nl www.verhagenleiden.nl

Verdere robotisering onafwendbaar 130

Continued robotisation inevitable Kunstmatige intelligentie, slimme fabrieken en verdere acceptatie zijn de belangrijkste trends in robotica voor het komende decennium. Daarnaast zal duurzaamheid een steeds grotere rol spelen. En corona is katalysator in dit proces. Verdere robotisering is onafwendbaar. Al is het maar omdat we simpelweg de ‘handjes’ nodig gaan hebben. Het heeft iets aandoenlijks: het CDA vindt dat Overijssel door samenwerking met de maakindustrie in de provincie wereldwijd koploper kan worden op het gebied van digitalisering en robotisering. De coronacrisis heeft volgens de partij duidelijk gemaakt dat het belangrijk is om minder afhankelijk te zijn van landen als China. “Lokale productie zorgt voor minder transportbewegingen. Daarvoor dient de maakindustrie echter wel versneld te digitaliseren door meer gebruik te maken van robots en 3D-printen”, schrijft CDA-statenlid Susan Faal-Takak.

Artificial intelligence, smart factories and continued acceptance are the main trends in robotics for the coming decade. In addition, sustainability will play an increasingly important role. And the Covid pandemic is a catalyst in this process. Continued robotisation is inevitable. If only because we are simply going to need the extra ‘hands’. It’s rather touching: the Christian Democratic Appeal believe that collaboration with the manufacturing industry in the province can make Overijssel a global leader in the field of digitisation and robotisation. According to the party, the pandemic has made it clear that it is important to be less dependent on countries such as China. “Local production ensures fewer transport movements. For this, however, the manufacturing industry must accelerate digitisation by making more use of robots and 3D printing,” writes CDA member of the provincial executive Susan Faal-Takak.

Is het mogelijk om Overijssel om te katten naar een soort Robot Valley? Traditioneel is er al een sterke maakindustrie in Twente en onlangs hebben de ambtenaren van provinciehoofdstad Zwolle aangegeven dat hun stad wil inzetten op de moderne maakindustrie. Tel er bij op dat met de UT in Enschede een vermaarde technische universiteit staat. En er is een belangrijke mondiale trend: we moeten wel robotiseren. De aanwas van de bevolkingsgroei neemt de komende decennia af. Aan de andere kant consumeren mensen meer, want ze hebben en meer geld en ze leven langer. Al die producten moeten op de een of andere manier worden gemaakt. Automatisering en robotisering kunnen hopelijk voorkomen dat er nijpende arbeidsschaarste ontstaat.

Is it possible to catapult Overijssel into a kind of Robot Valley? Traditionally, there is already a strong manufacturing industry in Twente and, recently, the officials of provincial capital Zwolle indicated that the city wants to focus on the modern manufacturing industry. Add to this the fact that Enschede is home to a renowned technical university, the UT. And there is an important global trend: we must robotise. Population growth will decline in the coming decades. On the other hand, people are consuming more, because they have more money and are living longer. All those products have to be manufactured somehow. Automation and robotisation can hopefully prevent acute labour shortages.

Mensenhand De IFR, de International Federation of Robotics, onderkent de toenemende vraag naar robot-oplossingen. Het aantal jaarlijkse installaties van industriële robots is binnen tien jaar (2010-2019) meer dan verdrievoudigd en bereikte 381 duizend eenheden in fabrieken over de hele wereld. Zij onderkennen vijf trends voor de komende jaren. De eerste ontwikkeling? Kunstmatige-intelligentiesoftware in combinatie met vision en andere detectiesystemen stelt robots in staat moeilijke taken uit te voeren. Een van die taken is bin picking, dat in het verleden alleen voor een mensenhand haalbaar was. Nieuwe

Human touch The IFR, the International Federation of Robotics, recognises the increasing demand for robotic solutions. The number of annual installations of industrial robots more than tripled within ten years (2010-2019), reaching 381 thousand units in factories around the world. They identify five trends for the coming years. The first development? Artificial intelligence software combined with vision and other sensing systems enables robots to perform difficult tasks. One such task is bin picking, which in the past was only feasible by human hands. New generations of robots are easier to install and programme, and they are connectable. Advances in

131

Innovatieve ecosystemen vormen dankzij hun kennispositie en exportpotentieel over de hele wereld de kern van elke innovatiestrategie. Zij maken de grote transities mogelijk en leveren verdienvermogen voor heel Nederland. Nederland heeft enkele van ‘s werelds beste innovatieclusters in huis. Waaronder Twente. Foto Creative Commons. Thanks to their knowledge position and export potential all over the world, innovative ecosystems are at the heart of any innovation strategy. They make major transitions possible and provide earning power for the whole of the Netherlands. The Netherlands have some of the world’s best innovation clusters in-house. Including Twente. Photo Creative Commons.

132 generaties robots zijn eenvoudiger te installeren en te programmeren en ze zijn koppelbaar. Vooruitgang in communicatieprotocollen integreren robots naadloos in automatisering en Industrie 4.0-strategieën. Daarnaast zien ze slimme fabrieken en robots als een gouden duo. De auto-industrie pionierde op het gebied van slimme fabrieksoplossingen met behulp van industriële robots in assemblagelijnen. En weer trekken ze de kar. De toekomst ligt in de interactie in een netwerk van robots en AGV’s. Of noemt het liever autonome mobiele robots (AMR’s). Uitgerust met de nieuwste navigatietechnologie zijn deze mobiele robots veel flexibeler in vergelijking met traditionele productielijnen. Carrosserieën worden vervoerd op zelfrijdende transportsystemen. Ze kunnen worden losgekoppeld van de lopende bandstroom en worden omgeleid naar assemblagestations waar individueel uitgeruste varianten kunnen worden geassembleerd. Wanneer modellen volledig worden gewijzigd, is het alleen nodig om de robots en AMR’s te herprogrammeren in plaats van de hele productielijn te ontmantelen. Nu de integratie van werkstations voor samenwerking tussen mens en robot vaart krijgt, melden robotleveranciers dat robots hand in hand werken met mensen zonder afrastering. Nieuwe markten De derde trend is dat er een grotere acceptatie van robots in productiesectoren zal komen. Juist in sectoren die pas onlangs zijn overgestapt op automatisering, zoals voedsel en dranken, textiel, houtproducten en kunststoffen. Voortdurende digitale transformatie zal leiden tot volledig nieuwe bedrijfsmodellen, omdat producenten

communication protocols seamlessly integrate robots into automation and Industry 4.0 strategies. They also see smart factories and robots as a golden combination. The automotive industry pioneered smart factory solutions using industrial robots in assembly lines. And again, they are leading the way. The future lies in interaction in a network of robots and AGVs. Or rather autonomous mobile robots (AMRs). Equipped with the latest navigation technology, these mobile robots are much more flexible than traditional production lines. Chassis are transported on self-propelled transport systems. They can be disconnected from the conveyor flow and diverted to assembly stations where individually equipped variants can be assembled. When models are completely changed, it is only necessary to reprogram the robots and AMRs instead of dismantling the entire production line. As the integration of workstations for

human-robot collaboration gains momentum, robot suppliers report that robots work hand in hand with humans without a fence. New markets The third trend is that there will be greater acceptance of robots in production sectors. Especially in sectors that have only recently moved to automation, such as food and beverages, textiles, wood products and plastics. Continuous digital transformation will lead to completely new business models, as producers will be able to diversify more easily than ever before. In the smart factory, different products are then assembled by the same equipment - the traditional production line no longer exists. Investments in modern robot technology will also be driven by the need for a smaller ecological footprint. Modern robots are energyefficient, which directly reduces the energy consumption of production.

133

Intelligente SCHUNK-grijper wint Red Dot Design Award 2021. Innovatief, ergonomisch, snel in gebruik genomen: het intelligente ontwerp van de SCHUNK EGH maakt automatisering met cobots bijzonder eenvoudig, en dit is de reden waarom de grijper werd bekroond met de prestigieuze Red Dot Design Award 2021 in de categorie “productontwerp”. Foto SCHUNK. Intelligent SCHUNK gripper wins Red Dot Design Award 2021. Innovative, ergonomic, quick to use: The intelligent design of the SCHUNK EGH makes automation with cobots especially easy, which is why the gripper was awarded the prestigious Red Dot Design Award 2021 in the category “product design”. Photo SCHUNK.

134 gemakkelijker dan ooit kunnen diversifiëren. In de slimme fabriek worden verschillende producten vervolgens door dezelfde apparatuur geassembleerd - de traditionele productielijn bestaat niet meer. Investeringen in moderne robottechnologie zullen ook gedreven worden door de behoefte aan een kleinere ecologische voetafdruk. Moderne robots zijn energiezuinig, waardoor het energieverbruik van de productie direct wordt verminderd. Dit is trend vier. Door een hogere precisie produceren ze ook minder afkeuringen en ondermaatse goederen, wat een positief effect heeft op de verhouding tussen input en output van hulpbronnen. Bovendien helpen robots bij de kostenefficiënte productie van apparatuur voor hernieuwbare energie, zoals fotovoltaïsche zonne-energie of waterstofbrandstofcellen. Tot slot heeft corona de zwakte van geglobaliseerde toeleveringsketens zichtbaar gemaakt. Fabrikanten hebben de mogelijkheid om het aanbod te heroverwegen met een heel andere kijk. Wanneer de productiviteit door automatisering wordt genivelleerd, hebben fabrikanten meer flexibiliteit gekregen die misschien niet beschikbaar was in landen met hoge lonen, zoals het grootste deel van de Europese Unie, Noord-Amerika, Japan of de Republiek Korea. Robotautomatisering biedt productiviteit, flexibiliteit en veiligheid. De pandemie heeft geen nieuwe trends op gang gebracht, maar het versnelde het gebruik van robotica tot boven de gevestigde praktijk. In dit opzicht is de pandemie de belangrijkste motor voor verandering in de industrie gebleken.

This is trend four. With higher precision, they also produce fewer rejects and substandard goods, which has a positive effect on the resource input-output ratio. Moreover, robots help in the cost-efficient production of renewable energy equipment, such as photovoltaic solar energy or hydrogen fuel cells. Finally, the pandemic has exposed the weakness of globalised supply chains. Manufacturers have the opportunity to rethink supply with a very different view. When productivity is levelled out through automation, manufacturers have gained flexibility that may not have been available in high-wage countries such as most of the European Union, North America, Japan or the Republic of Korea. Robotic automation offers productivity, flexibility and safety.

The pandemic did not initiate new trends, but it accelerated the use of robotics beyond established practice. In this respect, the pandemic has proven to be the main driver of change in the industry.

Fanuc cobot CRX-10iA. Deze cobot kan zowel in de coöperatieve modus met een maximumsnelheid van 1000 millimeter per seconde werken als in de stand-alone modus met snelheden tot 2000 millimeter per seconde. Een moduswissel is nuttig ‘s nachts of in het weekend, bijvoorbeeld wanneer de robot alleen taken uitvoert zonder dat er mensen in de buurt zijn. Foto Fanuc. Fanuc cobot CRX-10iA. This cobot can work in cooperative mode with a maximum speed of 1000 millimeters per second and in stand-alone mode with speeds of up to 2000 millimeters per second. A mode switch is useful at night or on the weekend, for example when the robot is only performing tasks without people around. Photo Fanuc.

Cellro Automation

De ultieme robotcel voor verspanende bedrijven die vooruitdenken

De verspanende industrie is aan een fascinerende toekomst begonnen. En het werd tijd. Decennialang bleven grootse vernieuwingen uit. Maar Cellro brengt robotcellen op de markt die klaar zijn voor Industrie 4.0. Klaar voor een tijdperk waarin complexe orders samengaan met indrukwekkende automatisering. Het kan oprichter Bram de Koning van Cellro niet snel genoeg gaan… Het is voor de Koning reden tot verbazing. “In de verspanende branche is het heel gewoon om te investeren in machines met een economische levensduur van vijftien jaar of meer. Die machines kunnen vijftien jaar lang hetzelfde kunstje. Als je een fabriek vol hebt staan met dit soort machines, is dat niet heel efficiënt. Aanpassingen van je capaciteit vraagt om grote investeringen. De vraag is: hoe creëer je dan een dynamisch machinepark? Hoe automatiseer je de productie van ‘high mix, low volume’ orderstromen? Hoe laat je je productie meegroeien, en speel je snel in op nieuwe marktkansen?”

Indrukwekkende configuratiemogelijkheden Het is waar: deze vragen houden niet alle verspanende bedrijven bezig. Maar voor de ondernemers die graag vooruitdenken, zijn het relevante vragen. Cellro geeft het antwoord daarop met een complete lijn robotcellen die modulair zijn opgebouwd. “Een ondernemer die automatisering maximaal wil benutten, wordt in tenminste twee opzichten blij van onze robotcellen”, belooft de Koning. “Ten eerste zijn onze robotcellen tot diep in de software te configureren, om maar te zwijgen van de lange lijst met hardware-opties. Dat stelt je dus in staat om je nieuwe robotcel compleet af te stemmen op specifieke, al dan niet complexe orders.”

Zie het als LEGO-steentjes. Je kan bijvoorbeeld functies aanpassen of toevoegen, of de robotcel meerdere CNC-machines laten bedienen als de organisatie groeit.”

Modulaire opbouw “Ten tweede”, vervolgt de Koning, “kan je je robotcel altijd eenvoudig aanpassen of uitbreiden. Zonder grote (des)investeringen. Dat is te danken aan de modulaire opbouw van zowel de hard- als de software.

Cellro b.v. Koningsschot 41 3905 PR Veenendaal T +31(0)318 627 100 E sales@cellro.com www.cellro.com

Dynamisch machinepark Wat de Koning betreft, is dat hét antwoord op de vraag naar een dynamisch machinepark. Een machinepark waarmee verspanende bedrijven gaan uitblinken in just-intime levering van grote en kleine series. “Welke capaciteit de markt ook vraagt en welke kansen zich ook voordoen, speel er adequaat op in. Het geheim? Creëer je eigen aanpassingsvermogen. Als Cellro willen we daarin voorop lopen. We dagen ondernemers graag uit om vandaag de beste te zijn – en het morgen nóg beter te doen.”

135

AWL-Techniek b.v.

136

AWL is een machinebouwer met een sociaal hart, een wereldspeler met een lokale ziel. Klanten heten bij ons samenwerkingspartners. Verschillende culturen, talen en landen staan binnen AWL dagelijks met elkaar in contact. Leren van elkaar, samen werken, samen leven dat is waar AWL voor staat. Wij werken aan oplossingen die deze tijd van ons vraagt, rond thema’s als digitalisering, automatisering en logistiek. Geschiedenis AWL Op 10 juni 1993 startte AWLTechniek vanuit een bedrijfsovername van Aarding Weerstandlas BV. De transitie van fabrikant voor constructiewerk naar partner in de automobielen machine-industrie. In 2002 zijn we van Nederlandse machinebouwer naar Europese machinebouwer naar een wereldwijde machinebouwer gegaan. 2002 is het jaar waarin AWL voor het eerst machines intercontinentaal verkoopt.

Met vestigingen in Nederland, Tsjechië, China, Mexico, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk ondersteunen wij onze klanten overal in de wereld. Hiermee garanderen wij de globale productiviteit van onze klanten door middel van slimme en betrouwbare oplossingen op het gebied van high-end automatisering, robotisering, machine vision en verbindingstechnologieën. AWL is een particulier bedrijf, met meer dan 600 werknemers wereldwijd. Disciplines en competenties Als systeemintegrator levert AWL toegevoegde waarde als specialist in het ontwerpen en bouwen van slimme (modulaire) machines. Onze kracht ligt in drie disciplines: verbindingstechnologie, (logistieke) automatisering en assemblagetechniek. Ons portfolio omvat laserlassen, booglassen, weerstandslassen, lijmverbindingen, vision systemen, producthandling, kwaliteitscontrole en traceerbaarheid. AWL richt zich op zowel de automotive-, metaalverwerkings-, als logistieke branche waarbij hoge automatiseringsniveaus en grote mate van flexibiliteit essentieel zijn.

Ervaring en onderzoek De voorsprong die AWL had met laserlastechniek, zorgde ervoor dat AWL de voorkeursleverancier werd voor toeleveranciers van de autoindustrie. Jaarlijks worden met AWL-machines onderdelen gemaakt voor tien miljoen auto’s wereldwijd. AWL heeft het vermogen behouden om, ondanks de grootte, snel te kunnen schakelen, om te kunnen blijven voldoen aan de wensen van de klant. AWL investeert veel in onderzoek en ontwikkeling. De Research & Development-afdeling is in zes jaar tijd vervijfvoudigd in aantal medewerkers. Deze afdeling is een belangrijke schakel in de vooruitziende blik van het bedrijf en daarmee met het zekerstellen van de toekomst, in nieuwe technologieën en markten. Onze klanten profiteren hiervan mee. Missie & Visie “Het is onze missie om ervoor te zorgen dat onze klanten in de automobielen maakindustrie de hoogste productiviteitsniveaus bereiken voor hun wereldwijde producten logistieke processen, door het leveren van slimme en betrouwbare oplossingen op het gebied van highend automatisering, robotisering en verbindingstechnologie.” “In een snel verschuivende markt zijn wij ervan overtuigd dat automatisering en robotisering in de komende jaren de wereld zullen vormen waarin we leven en werken. AWL behoudt een leiderspositie door innovatie en sterk partnerschap.” Meer informatie zie: www.awl.nl

Frimach Metaalbewerkingsmachines b.v.

137

Frimach is gespecialiseerd in de inen verkoop van nieuwe en gebruikte machines voor de metaalbewerking. Zowel in Nederland als in het buitenland. Het bedrijf is in 1985 vanuit een garage gestart. In 2019 hebben de huidige eigenaren, René Wilkens en Johannes Bosma, het bedrijf overgenomen. Inmiddels heeft het bedrijf een 4000 m² grote showroom te Drachten. Hier treft u een grote verscheidenheid verspanende- en plaatbewerking machines aan. Waaronder machines van bekende merken als SafanDarley, Trumpf, Bystronic, Haco, LVD en Durma. Frimach heeft een eigen servicedienst en biedt service, zowel vanuit de eigen ruime werkplaats als op locatie. Klanten kunnen ook voor het plaatsen en in werking stellen van machines een beroep doen op de servicedienst. Het laden en lossen van machines is voor Frimach gesneden koek. Binnen het bedrijf zijn namelijk uitstekende voorzieningen aanwezig voor het laden en lossen van machines. De onderneming beschikt o.a. over een totale kraancapaciteit van 65 ton.

T +31(0)512 545 877 E info@frimach.nl www.frimach.nl

Frimach houdt graag een snelle ontwikkeling in het aanbod van machines in stand. Voor het transporteren en plaatsen van de door u bij Frimach gekochte machines, alsmede voor het reguliere onderhoud hiervan, bent u bij Frimach ook aan het juiste adres. Kwaliteit staat daarbij hoog in het vaandel.

De komende jaren gaat het bedrijf nog meer focussen op service verlening en turn-key aflevering. Uitbreiding geschiedt naar andere productgroepen. Zoals levering van verspanende machines en 3D-metaalprinters. Op www.frimach. nl vindt u de voorraad machines.

Dormer Pramet

138 Geschiedenis Dormer Pramet Dormer Pramet is producent en leverancier van gereedschap voor de verspanende industrie. Het productprogramma is gebouwd op een fundament van meer dan 150 jaar specialistische kennis en ervaring op het gebied van snijgereedschappen. Met de combinatie van de twee productmerken - Dormer en Pramet - omvat het productaanbod een uitgebreid assortiment van zowel wisselplaat als roterende gereedschappen voor boren, frezen, draaien en draadsnijden. Dormer, opgericht in 1913 in het Verenigd Koninkrijk onder de naam Dormer Tools, is gespecialiseerd in volhardmetalen en HSS-gereedschappen. Pramet is in 1951 gestart met de productie van wisselplaat snijgereedschappen vanuit Sumperk, in het voormalige Tsjecho-Slowakije onder de naam Pramet Tools.

de stoomontlatings-behandeling op zijn producten introduceerde. Drie jaar later werd Dormer de grootste fabrikant voor boren ter wereld. Sinds 2000 heeft de TiNTip boor, type A002 de wereld veroverd en is het naast de meest succesvolle HSS-boor van Dormer ook de meest gekopieerde, maar zelden geëvenaarde, spiraalboor voor algemeen gebruik.

Pramet behaalde de certificering van het geïntegreerde systeem 9001:2000 en ISO 14001:2004. In 2005 produceerde onze productie-eenheid een recordaantal van 22,5 miljoen wisselplaten. Dormer Pramet history Dormer Pramet is a global manufacturer and supplier of tools to the metal cutting industry.

In 2014 zijn Dormer Tools en Pramet Tools, onderdeel van de Zweedse Sandvik organisatie, samengevoegd en verdergegaan onder de naam Dormer Pramet.

The Dormer Pramet product program is built on a foundation of more than 150 years of specialist cutting tool knowledge and experience. With the combination of its two product brands – Dormer and Pramet - the product offer includes a comprehensive range of rotary and indexable drilling, milling, threading and turning tools for the general engineering sector.

Een van de belangrijkste technologische mijlpalen in de geschiedenis van het bedrijf is dat Dormer Tools in 1950 de eerste boorfabrikant in Europa werd, die

Originally formed in the UK in 1913, the Dormer product expertise lies in solid carbide and high-speed steel round tools. The Pramet brand was originally started to design, manufacture and

Dormer Works Sheffield 1946

sell cemented carbide cutting tools from Sumperk, within the former Czechoslovakia, in 1951.

Key technological milestones in the company’s history include Dormer becoming the first drill manufacturer in Europe to introduce the steam temper treatment to their products in 1950. Just three years later, the brand became the largest twist drill manufacturer in the world. Pramet achieved certification of the 9001:2000 and ISO 14001:2004 integrated system. In 2005 our indexable production unit produced a record 22.5 million inserts.

Pand Landjuweel 7 1983 - 1996

Limis b.v.

Optimale productieplanning en flinke voorraadreductie door planningssoftware Limis Planner Veel orders, uitgebreide stuklijsten, wisselende levertijden, spoedorders tussendoor, mensen en machines optimaal inzetten en tevens rekening houden met inkopen, steltijden en uitbestedingen. Hoe tackelt u die planningsuitdaging? Tevreden klanten en dus op tijd leveren is prioriteit. Daarom wilt u dat de juiste medewerkers op het juiste moment met de juiste order op de juiste plek aan het werk gaan. Dat scheelt brandjes blussen achteraf. En natuurlijk wilt u 24/7 inzicht in de status van uw orders. Wanneer dat niet meer lukt in Excel of ERP kunt u daarvoor Advanced Planning & Scheduling (APS) software Limis Planner gebruiken. Gekoppeld aan ERP of standalone stelt Limis Planner productiebedrijven in staat volautomatisch de optimale productieplanning te berekenen en te visualiseren. Een uitgebreide Shop Floor Control, geïntegreerd in de planning, zorgt voor aansturing van de werkvloer. Deze is realtime gekoppeld aan de planning en daardoor zien uw medewerkers precies aan welke taak ze ‘nu’ moeten werken. Omdat

een taak pas wordt vrijgegeven wanneer er ook echt aan kan worden begonnen wordt onrust op de werkvloer voorkomen.

en wordt door onze klanten als zeer prettig ervaren terwijl de besparingen op escalaties en tussenvoorraad kunnen oplopen van 40-80%.

Het grote voordeel van de scheduler en registratie met terugkoppeling van data is dat de planning continu bij blijft met de zich steeds wijzigende omstandigheden in uw productieproces. Planning is een continu proces geworden van plannen, meten, controleren en bijstellen oftewel plan, do, check, act. Door te plannen wat je doet en te doen wat je plant waarborg je de afgesproken levertijden. Het gemak om te sturen op signaleringen van orders die uit de pas dreigen te gaan lopen is groot

Limis is al ruim 25 jaar software- en kennispartner voor uw complexe productieplanning.

Van planbord aan de muur naar paperless productieplanning met Limis Planner De vooruitgang en economische groei in de afgelopen jaren heeft ervoor gezorgd dat het planbord met de handgeschreven T-kaartjes aan de muur heeft plaatsgemaakt voor een digitale planning. De hectiek die ervoor zorgde dat een planner hele dagen zijn planning aan het bijwerken was en toch eigenlijk altijd achter de feiten aanliep zorgde niet alleen voor veel stress maar ook voor een planning die lang niet altijd kon worden gerealiseerd. Tegenwoordig kan men met Limis Planner volautomatisch plannen en visualiseren zodat men kan sturen op de uitzonderingen, inzicht heeft in de actuele status van de orders en ruimte voor nieuwe orders en kan besparen op (tussen)voorraad.

Kijk op www.limis.nl voor meer informatie of bel 053-7400750. Onze klanten over Limis Planner: ‘Door het gebruik van Limis Planner hebben we onze standaard doorlooptijd teruggebracht van 10 naar 5 werkdagen’ ‘Moeilijk moeilijk is nu beheersbaar’ ‘Inzicht, betere forecast en 40% voorraadreductie dankzij Limis Planner’ ‘We gaan in ieder geval nooit meer terug naar Excel, dan stop ik hier acuut met werken. Een grote nachtmerrie zou dat zijn, zoveel gemak als je nu hebt met een druk op de knop.’

139

Olympus Nederland b.v.

140 De producten van Olympus worden wereldwijd gebruikt om de gezondheid en veiligheid te waarborgen waarin we leven, werken en spelen. Olympus Scientific Solutions richt zich op de industriële markt en life science markt. Industriële portfolio Als toonaangevend leverancier van oplossingen voor klanten in de industriële markt, werken wij samen om hen te helpen bij het oplossen van complexe meetuitdagingen met behulp van onze brede verscheidenheid aan technologieën. Over de hele wereld vertrouwen industriële professionals op Olympusproducten om hun inspectie-, kwaliteitscontrole- en analytische taken uit te voeren. Zo bieden we een uitgebreid portfolio van geavanceerde technologieën, waaronder visuele inspectie op afstand, microscopie, ultrasound, phased array ultrasound, wervelstroom, wervelstroomarray en röntgenfluorescentie. Of u nu defecten opspoort, de veilige werking van bestaande materialen of milieusanering waarborgt, onze innovatieve industriële toepassingen kunnen worden afgestemd op uw specifieke en meest veeleisende behoeften. Innovaties Olympus kent vele innovaties voor het uitvoeren van inspectie-, kwaliteitscontrole- en analytische taken.

Phased array ultrasoon foutdetector, Omniscan X3

Digitale microscoop, DSX1000

De nieuwste innovaties op gebied van microscopie zijn terug te vinden in de Olympus Laser Confocal Scanning Microscoop, LEXT OLS5100, voor uitstekende beeldkwaliteit en nauwkeurige 3D-meting door nietdestructieve observatiemethode met een geavanceerd optisch systeem. Op gebied van foutanalyse en inspectie is de Olympus digitale microscoop, DSX1000 all-in-one microscoop, bij uitstek geschikt als juiste hulpmiddel. Door snelheid gecombineerd met flexibiliteit, gegarandeerde nauwkeurigheid en herhaalbaarheid en hoogwaardige beeldbewerkingssoftware kunt u vertrouwen op uw resultaten. Zoekt u oplossingen op gebied van phased array ultrasoon testen, dan heeft Olympus de Omniscan X3-foutdetector geïntroduceerd. Een complete phased array toolbox. TFM-beelden (Total Focusing Method) en geavanceerde visualisatiemogelijkheden, stellen u in staat uw inspectie met meer vertrouwen te voltooien.

Industriële technologie • Ultrasoon / phased array ultrasoon testen (PAUT) • Visuele testen op afstand (RVI) • Wervelstroom- / wervelstroomarray testen (ECA) • Microscopie (IE) • X-ray fluorescentie / röntgendiffractie-analyse (XRF)

Laser Confocal Scanning Microscoop, LEXT OLS5100

Olympus Nederland b.v. www.olympus-ims.com E ssd-desk@olympus.nl

Resato b.v.

141 Resato is een Nederlandse leverancier van slimme hogedruk oplossingen met als doel de productiviteit van haar klanten wereldwijd te verhogen. Met meer dan 25 jaar ervaring in hogedruk technologie, zijn we uitgerust met de kennis om betrouwbare en veilige oplossingen te bieden. Ons productassortiment omvat hogedruk technologie waterstraalsnijsystemen, maar ook waterstof tankstations en systemen voor testen, injectie en controlling die opereren tot 14,000 bar. Onze modulaire waterstraalsnijoplossingen verhogen het rendement op de investering en creëren nieuwe productiecapaciteit. Met onze expertise als een inhouse fabrikant en de ervaring van onze klanten, ontwikkelen wij waterstraalsnijmachines en componenten om betrouwbaarheid, veiligheid, eenvoudige bediening en flexibiliteit te garanderen. Ontdek hoe wij meer capaciteit, veelzijdigheid en flexibiliteit aan uw bedrijf kunnen toevoegen. Resato waterstraalsnijsystemen kunnen met minimale mankracht worden bediend en bieden nieuwe flexibiliteit dankzij de nadruk op efficiëntieverbetering en

automatisering. Bijna elk materiaal kan met een waterstraalsnijmachine worden gesneden. Door uw klanten een grotere materiaalvariëteit en snellere levertijden te bieden, kunt u zich onderscheiden. Onze innovaties voor onbemande operatie verhogen productiecapaciteit en ROI. Waterstraalsnijden heeft in de afgelopen jaren een significante toename in populariteit meegemaakt. Echter, systemen hebben nog steeds aanzienlijke beperkingen om de ontwikkeling van een continue werkprocessen te ondersteunen. Wie kent niet het probleem van het wachten tot de snijopdracht volledig is afgerond alvorens het laden van de machine? Of de beperking in het uitvoeren van lange snijtaken omdat het weekend nadert?

Om deze problemen aan te pakken, is de automatisering van de productie steeds belangrijker geworden. De reden: Automatisering creëert nieuwe mogelijkheden in de productie én maken schaalvoordelen mogelijk. Deze mogelijkheden voor het automatiseren van processen bestaan ook bij het snijden onder hoge druk. Effectieve automatisering kan zowel door het beheersen van de abrasieftoevoer en –afvoer, als op het laden en lossen van de machine worden bewerkstelligd. Net als op vele andere vlakken in een bedrijf kan een grote mate van automatisering worden bereikt door de juiste software. Resato staat op dit vlak niet stil! Door de ervaring en kennis van onze klanten te betrekken in de ontwikkelingen van opties die automatisering mogelijk maken. Hebben we, met een scherp oog op veiligheid, kwaliteit en continuïteit, een aantal producten ontwikkeld die uw process kunnen optimaliseren. De Resato waterstraalsnijdmachines kunnen hierdoor met minimale mankracht produceren én geven een nieuw niveau van flexibiliteit door hun focus op efficiëntie. Ontdek de mogelijkheden op: www.resato.com/nl/onbemand

WEG

142 Op 16 september 1961 combineerden een elektricien, een administrateur en een monteur in de Braziliaanse stad Jaragu· do Sul (staat Santa Catarina) hun kennis en vaardigheden en richtten ze “Eletromotores Jaraguá” op. Door moed, doorzettingsvermogen en het hebben van een heldere visie groeide het bedrijf en na verloop van tijd veranderde de bedrijfsnaam in WEG, verwijzend naar de initialen van de oprichters. Een naam die tegenwoordig wordt erkend als een van de grootste fabrikanten van elektrische apparatuur ter wereld.

De jaren 90 kenmerken zich door verdere wereldwijde expansie. Overal ter wereld worden eigen vestigingen gebouwd met voorraadlocaties waardoor WEG zijn klanten nog beter kan bedienen. Daarnaast worden verschillende kwaliteitscertificaten en (inter) nationale prijzen behaald waardoor WEG steeds meer herkend wordt als een mondiale speler. Dit wordt in de 00’s en 10’s verder benadrukt door zowel overnames als eigen “greenfield” ontwikkelingen van verschillende productielocaties in Noord-Amerika, Europa en Azië.

Vanaf 1970 exporteert WEG zijn producten wereldwijd. Eerst binnen Zuid-Amerika, maar als snel daarna wordt over de hele wereld geëxporteerd en worden diverse samenwerkingsverbanden met partners opgezet

Momenteel is WEG een van de grootste en meest innovatieve spelers op het gebied van commerciÎle en industriële motoren en op het gebied van generatoren. WEG produceert industriële automatiseringsproducten waarmee gebruikers op een efficiënte en energiezuinige manier hun productieproces kunnen optimaliseren. IOT / Industry 4.0 oplossingen worden aangeboden

WEG produceerde aanvankelijk alleen elektromotoren. In de jaren tachtig begon het zijn activiteiten uit te breiden met het maken van elektrische en elektronische onderdelen, producten voor industriële automatisering, stroomen distributietransformatoren, lakken en poedercoatings en elektrische isolatielakken. Het bedrijf verstevigde zijn positie niet alleen als fabrikant van motoren, maar ook als leverancier van complete industriële elektrische systemen. Een van de belangrijkste pijlers van het succes van WEG is de oprichting van CENTROWEG geweest. Dit intern opleidingscentrum is in 1968 opgericht en functioneert nog steeds als een van de belangrijkste trainingscentra voor zowel het eigen personeel als voor klanten en servicepartners.

zodat bedrijven nog meer inzicht hebben in de conditie van hun machines en onderhoud beter gepland kan worden. Ongewenste downtime behoort hiermee tot het verleden. Verder is WEG steeds meer actief in schone energieoplossingen met eigen windmolens en oplossingen voor zonne-energie. 2021 kenmerkt zich als het 60-jarig bestaan van WEG. In 60 jaar tijd is enorm veel veranderd. Van een bedrijf van 3 man uitgegroeid naar wereldwijd 30.000 medewerkers. WEG is klaar voor de komende 60 jaar en kijkt uit naar een toekomst vol nieuwe technische mogelijkheden en innovaties!

WEG Netherlands Opaalstraat 60 7554 TS Hengelo (OV) T +31(0)88 934 65 00 E info-nl@weg.net www.weg.net

IOT Magnetics b.v.b.a.

143 I.O.T Magnetics is toonaangevend op het gebied van elektro permanente magneettechnologie, en richt zich op de ontwikkeling, productie en verkoop van: magnetische snel-wisselsystemen voor matrijzen en gereedschappen, magnetische opspanplaten voor metaalbewerkingsmachines, industriële hefmagneten en klantgerichte magnetische oplossingen. Met continu focus op R&D, bestaat onze filosofie erin een eerlijk win/ win-beleid te voeren met onze klanten, een toegevoegde waarde te creëren voor werknemers, de voordelen voor onze klanten te vergroten, en een veilige werking als prioriteit aan te bieden. De unieke voordelen van onze producten zijn: veiligheid, energiebesparing, hoge efficiëntie en milieuvriendelijkheid. Onze producten worden gebruikt in diverse sectoren zoals: staalconstructie, machine constructie, scheepsbouw, staal-handel, spoorwegen- en rollend materieel, spuitgietbedrijven en diverse andere industrieën. Wij houden ons strikt aan de eisen van de kwaliteitscertificeringsnorm ISO 9001: 2015. Vanuit onze vestiging in Oudenaarde (BE) dragen wij zorg voor de verdeling, technische support en dienst na verkoop van onze producten. Al deze argumenten maken van I.O.T. Magnetics de meest betrouwbare partner van elektro permanente magnetische apparatuur voor industriële toepassingen.

I.O.T. b.v.b.a. Dorre Wei 70 9700 Oudenaarde T +32 (0)55 38 66 01 E info@iot-magnetics.com

144

Hanwha HCR cobot pick and place. Foto Dymato Hanwha HCR cobot pick and place. Photo Dymato

Industrie 4.0 - CNC proces engineer de nieuwe vakman naast de CNC-frezer

Industry 4.0 - CNC process engineer, the new addition to the CNC miller

De CNC-frezer of -draaier krijgt er in de Smart Factory een collega-vakman naast: de CNC proces engineer. Naast de klassieke CNC-vakman die met zijn kennis en ervaring én de juiste machines de meest complexe en supernauwkeurige componenten maakt, is er de CNC proces engineer. Die beschikt vooral over digitale skills en automatiseert, bewaakt en optimaliseert processen. “Dat is in een notendop hoe de verspanende technologie zich ontwikkelt”, zegt Theo Coffeng. Hij is samen met zijn echtgenote Ingrid Coffeng eigenaar van Dymato.

There is a new Smart Factory specialist in addition to the CNC miller or turner: the CNC process engineer. In addition to the classic CNC specialist, who uses their knowledge and experience and the right machines to make the most complex and high-precision components, the CNC process engineer has mainly digital skills and automates, monitors, and optimises processes. “That, in a nutshell, is how machining technology is developing,” says Theo Coffeng, who owns Dymato with his wife Ingrid Coffeng.

Het klassieke vakmanschap blijft nodig. Met name voor de productie van de hoogwaardige precisiewerkstukken, zoals die gefreesd worden op de machines van Röders TEC, een van de merken die Dymato vertegenwoordigt. “Deze vakmensen zijn echter schaars”, zegt Coffeng. “Maakbedrijven kunnen dit tekort compenseren met digitalisering en automatisering. Industrie 4.0.”

Classic craftsmanship is still needed. Especially for the production of high-quality precision workpieces, as milled on Röders TEC machines, one of the brands Dymato represents. “However, these professionals are scarce,” says Coffeng. “Manufacturing companies can compensate for this shortage with digitalisation and automation. Industry 4.0.”

Méér dan automatisering Hij ziet Industrie 4.0 als de grote verandering waar de sector mee te maken krijgt. “Het gaat erom dat we CNCmachines onderdeel maken van processen die we met elkaar verbinden. Van het ontwerp, het programmeren van de machine tot het nabewerken, schoonmaken, testen, labelen, en verpakken. En dan elke stap vergaand geautomatiseerd. Dat organiseren en bewaken is de taak van de CNC proces engineer.” Met deze aanpak kunnen bedrijven het aandeel arbeidskosten in de totale kostprijs van een onderdeel verkleinen. Hierdoor kunnen Nederlandse bedrijven concurreren met lagelonenlanden. “En door te automatiseren, kun je flexibel reageren en doorlooptijden verkorten”, vervolgt Theo Coffeng. Precies wat de markt vraagt, nu OEM’ers na de supply chain onderbrekingen door onder andere COVID-19 werk terughalen naar West-Europa.

More than automation He considers Industry 4.0 as the big change facing the industry. “It’s about making CNC machines part of the processes we are connecting. From the design and programming of the machine to finishing, cleaning, testing, labelling, and packaging. And each step is highly automated. The CNC process engineer is responsible for organising and monitoring this. With this approach, companies can reduce the share of labour costs in the total cost price of a component. This enables Dutch companies to compete with low-wage countries. “And by automating, you can respond flexibly and shorten lead times,” Theo Coffeng explains. This is precisely what the market is asking for, now that OEMs are bringing work back to Western Europe after the supply chain disruptions caused by COVID-19, among others.

IoT in de CNC-machine Deze aanpak vergt naast een ander type vakman andere CNC-technologie, bijvoorbeeld 5-assige CNCfreesmachines, robotbelading en cobots. Net als technologie om op afstand de machines te monitoren en productiedata te analyseren om te ontdekken waar het proces nog kan worden verbeterd. Machinebouwers integreren deze IT-systemen steeds vaker in de CNCmachines. Hyundai-Wia, een ander merk dat Dymato vertegenwoordigt, reikt met de eigen i-Trol Plus besturing de verspaner alle tools aan die nodig zijn om het proces

IoT in the CNC machine This approach requires a different type of craftsman as well as other CNC technology, such as 5-axis CNC milling machines, robot loading and cobots, as well as technology to remotely monitor the machines and analyse production data to discover what could still be improved in the process. Machine builders are increasingly integrating these IT systems into CNC machines. HyundaiWia, another brand that Dymato represents, provides the machinist with its own i-Trol Plus control with all the tools needed to control and monitor the process. Theo Coffeng: “An increasing amount of data is available. This

145

146 te sturen en te monitoren. Theo Coffeng: “Steeds meer data zijn beschikbaar. Hierdoor wordt het mogelijk de processen te digitaliseren en met elkaar te verbinden. Een machinebouwer als Hundai Wia zorgt dat ook het MKBmaakbedrijf stappen kan maken richting Industrie 4.0.” Groei aantal cobots Robotbelading is onmisbaar. Onderzoekers voorspellen dat het gebruik van cobots tot 2025 jaarlijks met 50 procent zal stijgen. Juist voor het mkb-maakbedrijf is de cobot een bereikbare oplossing omdat deze weinig plaats inneemt, flexibel is qua taken, snel te programmeren en met de juiste aanpak veilig is voor medewerkers. Dymato haalde enkele jaren geleden als eerste de Hanwha HCR cobots naar Nederland. Metaalbedrijven zetten deze cobot onder meer in voor repeterende handelingen, zodat CNC-machines langer manloos kunnen draaien; of ze ondersteunen medewerkers, bijvoorbeeld in assemblageprocessen of bij het lassen. Theo Coffeng: “Je hoort en leest veel over de Smart Factory, waarin machines, cobots én medewerkers flexibel samenwerken. De technologie voor deze slimme fabriek is vandaag al beschikbaar. Bedrijven die hier al enige tijdig geleden mee zijn begonnen, zijn nu de winnaars.”

makes it possible to digitise and connect processes. A machine builder like Hyundai-Wia ensures that SMEs can also take steps towards Industry 4.0.” Increase in number of cobots Robot loading is indispensable. Researchers predict that the use of cobots will increase by 50 percent annually until 2025. Cobots are an accessible solution for small and medium-sized companies in particular, as they take up little space, are flexible in terms of tasks, can be programmed quickly and, with the right approach, are safe for employees. A few years ago, Dymato was the first to bring the Hanwha HCR cobots to the Netherlands. Metal companies use these cobots for repetitive operations, so that CNC machines can be operated unmanned for longer periods; or they support employees, for example in assembly processes or during welding. Theo Coffeng: “You hear and read a lot about Smart Factory solutions where machines, cobots and employees work together flexibly. Smart Factory technology is already available. Companies that started incorporating this some time ago, are now at the forefront.”

Hanwha HCR cobot machine beladen. Foto Dymato Hanwha HCR cobot loading machine. Photo Dymato

Bewo Cutting Systems b.v.

147 Dit jaar bestaat Bewo 85 jaar altijd een mooi moment om terug te kijken maar ook vooruit te kijken. Bewo levert al sinds de jaren 50 maatwerk oplossingen voor automatiseringsvraagstukken rondom het zagen van buizen en profielen. 85 jaar bestaansrecht, dan hebben wij toch wel iets kunnen bijdragen aan het succes van onze klanten. Een mooi moment om even stil te staan hoe wij het honderdjarig bestaan gaan zekerstellen. In de nieuwe visie van Bewo hebben wij hier ruimschoots aandacht aan gegeven. De doelgroep van onze klanten is op zoek naar betrouwbare oplossingen, gebruik makend van geavanceerde technologieproducten en verwachten daarbij hoge prestaties van de systemen en diensten. Dit vastgesteld, komt de vraag hoe wij dit gaan invullen voor onze klanten. Op basis van onze ervaring hebben wij hiervoor de kennis in huis. Door de gewenste totaal oplossing van onze klanten heeft dit geleid tot een verbreding van het portfolio. Dit kunnen wij niet meer geheel in eigen huis ontwikkelen. Bewo heeft intussen een goed partnernetwerk opgebouwd dat ons de mogelijkheid biedt als turnkey leverancier op te treden. Wij doen dit echter wel middels een complete integratie in onze besturingssystemen en ook de advisering, service en nazorg voor deze systemen wordt compleet door Bewo verzorgd. Tijdens intensieve gesprekken met onze klanten is gebleken dat de systeemprestaties over de tijd genomen afnemen als deze niet de juiste zorg en aandacht krijgen. Veel van onze klanten hebben hiervoor niet de benodigde kennis en aandacht voor. Hier speelt Bewo een actievere en prominentere rol in. Dit wordt kort samengevat in onze nieuw slogan “we take care”. Hiertoe hebben wij onze

service afdeling geprofessionaliseerd en diverse schaalbare service programma’s ontwikkeld die wij onze klanten kunnen aanbieden. Om dit beter te faciliteren zijn wij bezig om een nieuw besturingsplatform op te zetten, dat ons in staat stelt de toestand van de Bewo-installaties continue te monitoren. Deze data wordt via de gebruikelijke verbindingen naar de service afdeling van Bewo gestuurd waarbij met de juiste analyses preventief de juiste acties worden genomen. Alle nieuwe projecten worden met zo’n abonnement aangeboden en de eerste reacties zijn positief. Door onze kennis en ervaring met onze klanten te delen kunnen bijdragen aan de eisen gesteld door onze klanten: hoge prestaties in betrouwbare oplossingen over de gehele levensduur van onze installaties. This year Bewo celebrates its 85 year anniversary. Always good to look back, but certainly also to look at the future ahead. Bewo has been supplying customized solutions for automation issues around the cutting of pipes and profiles since the 1950s. After being around for 85 years, we have contributed to the success of our customers. However, it is also a good moment to reflect on how we are going to secure our future. The focus was there in Bewo’s new vision. The targeted group of our customers is looking for reliable solutions, using advanced technology products and expecting high performance from the systems and services. Knowing this, the question arises how we will fulfil these needs for our customers.

Due to the desired total solution from our customers, the portfolio growth was enormous, which we could no longer develop entirely inhouse. Meanwhile, Bewo has built up an excellent partner network which enables us to act as a turnkey supplier. Of course all systems are melted together and fully integrated in our control systems. Service and aftercare for these systems are completely provided by Bewo. During intensive discussions with our customers, it has become clear system performance decreases over time, if they are not given the proper care and attention. Many of our customers do not have the necessary knowledge and do not give the necessary attention to it. Bewo wants to play a more active and prominent role here. We have summarized this briefly in our new slogan “we take care”. To make sure we can take care, we have professionalized our service department and developed various scalable service programs we can offer our customers. On top, we are in the process of setting up a new control platform, which will enable us to continuously monitor the condition of the Bewo installations. This data is sent to the Bewo service department via the usual remote connections, where the correct preventive actions are taken with the correct analyses. All new projects are offered with such a subscription and the initial reactions are positive. By sharing our knowledge and experience with our customers, we can contribute to the requirements set by our customers: high performance in reliable solutions over the entire lifespan of our installations.

Drabbe b.v.

148

Drabbe sinds 1928.. Drabbe levert al sinds 1928 een breed assortiment kwalitatieve machineonderdelen aan engineers binnen uiteenlopende industrieën, van de voedingsindustrie tot de muziekindustrie, van zorg tot defensie. Sinds 2018 maakt Drabbe deel uit van de gerenommeerde Elesa+Ganter groep.

Duitse kwaliteit naar Nederland Ons verhaal begint met Grootvader Bernard Drabbe. In een tijd waarin het vanzelfsprekend was dat je in vaders voetsporen trad, had Bernard geen affiniteit met de textielindustrie van zijn vader. Zijn passie lag in de techniek. Hij had bij verschillende technische bedrijven in Nederland stage gelopen, maar in Duitsland dáár gebeurde het. Bernards vader had goede connecties en regelde een stageplek voor hem in Duitsland. Hier kwam hij in aanraking met kwaliteitsgereedschap zoals we dat in Nederland nog niet kenden. Bernard had één doel: deze producten van hoogwaardige kwaliteit naar Nederland brengen. In 1928 opende hij de eerste Drabbe vestiging in zijn woonhuis in Voorburg.

Professionaliseren van het familiebedrijf Zoon Hans Drabbe was enthousiast over de idealen van zijn vader en kwam in 1957 in de zaak. Hij heeft het bedrijf verder geprofessionaliseerd. Zo heeft hij Drabbe uitgebreid met een aantal vaste medewerkers. In de jaren ’60 werd Drabbe dé erkende Nederlandse distributeur van Elesa+Ganter, wereldwijd marktleider op het gebied van machinebouw. En in 1988 kreeg Drabbe zijn eerste officiële bedrijfspand in Voorburg.

Specialist in machineonderdelen In 1989 kwam Maarten Drabbe in dienst en in 1995 nam hij het stokje over van vader Hans. En toen veranderde er iets in de markt. Het span- en klemgereedschap dat Bernard ooit naar Nederland bracht was inmiddels ook verkrijgbaar in de technische groothandel. Dit was het punt dat Maarten besloot te specialiseren in machineen bedieningsonderdelen. Deze producten waren elders bijzaak en dit maakte Drabbe dé specialist binnen de maakindustrie. Drabbe vernieuwde, ging ook andere A-merken aanbieden en trok meer medewerkers aan.

Al meer dan 90 jaar is Drabbe BV hét aanspreekpunt in de maakindustrie en inmiddels uitgegroeid tot één van de belangrijkste toeleveranciers van kwalitatief duurzame machineen bedieningsonderdelen in Nederland. In 2018 zijn wij deel gaan uitmaken van de Elesa+Ganter groep. Elesa+Ganter is een joint venture tussen twee marktleiders op het gebied van kunststof en metalen machineonderdelen. Familiebedrijven Elesa en Ganter zijn al meer dan 45 jaar de belangrijkste leveranciers van Drabbe. Het intensiveren van deze samenwerking was dan ook een logische volgende stap. We bieden onze klanten een breed assortiment, kwalitatief duurzame producten, jarenlange technische expertise en advies. Onze missie anno nu? Mensen, middelen en producten verbinden voor de optimale oplossing!!

Drabbe b.v. Gildeweg 4 2632 BA Nootdorp T +31(0)070 387 76 06 E info@drabbe.nl www.drabbe.nl

Planlogic b.v.

Betrouwbaar en bewezen door logisch denken en werken

Planlogic is een IT dienstverlener met een pure focus op productiebedrijven in het midden- en kleinbedrijf.

Het bedrijf bestaat meer dan 25 jaar en werkt met een hecht team van mensen die, veelal, zelf uit de productiewereld komen. Daardoor kennen zij de branche en spreken zij de taal van de klant, iets wat erg belangrijk is bij het doen slagen van automatiseringsprojecten. Planlogic kent een rijk verleden aan oplossingen voor maakbedrijven en richt zich vandaag de dag puur op het implementeren van het ERP pakket SAP Business One voor productiebedrijven. SAP Business One, niet te verwarren met haar grote broer SAP S/4, is een ERP pakket

dat speciaal door SAP is gemaakt voor bedrijven in het midden- en klein segment. Het pakket bevat alle relevante bedrijfsfuncties waaronder verkoop, productie, inkoop, magazijn, logistiek en financieel. Hierdoor wordt de operatie in de volle breedte gedekt. Doordat alle functies geïntegreerd zijn wordt samenwerking bevordert en is er altijd een actueel en volledig overzicht van de voortgang in het proces en de bijbehorende resultaten.

Klanten kunnen bij Planlogic terecht voor het volledige ERP traject vanaf de verkoop van licenties tot en met het uitvoeren van ‘turnkey’ projecten. Voor het dagelijks gebruik na het project worden klanten ondersteund vanuit een supportdesk bij uiteenlopende gebruikersvragen. Planlogic ziet ERP als dè basis voor verdere digitalisering (Industrie 4.0). SAP biedt hiervoor het platform en de tools en Planlogic brengt het in de

praktijk naar de werkvloer. Planlogic doet dat op een pragmatische manier en met duidelijke taal. Het motto van Planlogic is daarom sinds jaar en dag ‘logisch denken, logisch werken’.

Richard Waanders, directeur eigenaar Waboplast “De mensen bij Planlogic zijn echte vaklui. Ze begrijpen wat bij productiebedrijven speelt en hebben veel kennis van SAP Business One. Het is daarom prettig samenwerken en levert een goed eindresultaat” bezoek onze website: www.planlogic.nl Planlogic b.v. Bolderweg 2 1332 AT Almere T +31(0)30 760 12 00

149

Blom Consultancy b.v.

150 Bijna 30 jaar geleden heeft Blom Consultancy de filosofie van Continue Verbeteren geïntroduceerd in Nederland. Op dat gebied was Blom Consultancy de pionier in Nederland. Oprichter was Steven Blom, en nog steeds iedere dag actief met passie en energie om het Nederlandse bedrijfsleven te ondersteunen en begeleiden in het proces van Continue Verbeteren. Blom Consultancy bestaat uit een gedreven team dat met veel enthousiasme en plezier het Nederlandse bedrijfsleven ondersteund om ervoor te zorgen dat de industrie ook op langer termijn kan overleven. Wat houdt dat werk dan in? Om een excellente organisatie te worden moet je niet alleen fysieke processen op elkaar afstemmen, maar ook ménsen. Volgens Blom Consultancy lukt dat het best met multidisciplinaire en procesgerichte (dus afdelingsoverschrijdende) teams. Het kan een deelproces zijn waarop zo’n team zich focust, zoals de uptime van een machine, maar het kan ook gaan om een complete ‘waardestroom’. De grote winst in alle gevallen: het reduceren van afstemmingsverliezen. De teams hebben een zekere autonomie, maar

zijn niét zelfsturend. De missie en zelfs het wat worden namelijk bepaald door het (top)management. Het hoe wordt daarentegen overgelaten aan de (trotse) vakprofessionals in de teams. Monozukuri Als het goed is werken in alle sectoren mensen met trots en bezieling aan excellente producten, waarbij zij een gevoel van ‘zingeving’ ervaren. Hiervoor introduceerde Blom Consultancy Monozukuri, wat je kunt vertalen naar meesterschap, ‘de kunst om dingen te maken’, met liefde en aandacht. Aanpak Wij creëren samen met het bedrijf een flow in de productiewaardenstroom door het implementeren van flow managementsystemen als Lean, Daily management en TPM.

Tijdens de verbeterreis kun je slimme technologische oplossingen introduceren om het proces te ondersteunen. Zoals: OEE, SPC, Pickto-light en robots.De status, feedback en voorspelling over de prestatie van het proces worden gemeten. Wij zetten een strategisch en cultureel veranderprogramma op dat gericht is op het samenbrengen en verbeteren van de processen, mens, technologie en organisatie in de waardeketen. In kort komt het erop neer dat wij de proceswaardenstroom, productwaardenstroom invoeren doormiddel van continue verbeterprogramma’s. De strategie van Blom Consultancy is erop gebaseerd dat we samen met het management en de mensen die het werk uitvoeren op zoek gaan naar verliezen en samen gericht problemen oplossen. Uiteindelijk willen we het bedrijf zo ver helpen te ontwikkelen dat deze werkzaamheden door henzelf uitgevoerd kan worden. Mocht u interesse hebben om meer kennis te maken met deze moderne technieken, neem vrijblijvend contact op met Blom Consultancy. www. blomconsultancy.nl of met Steven Blom, 0653164940

Veilige ict? Begin met je systemen bij te houden Secure ICT? Start by keeping your systems up to date De Nederlandse industrie is nog kwetsbaar voor cyberaanvallen. Op dit moment is ransomware heel ‘hip’, waarbij hackers systemen gijzelen in ruil voor losgeld in de vorm van bitcoins. Oplossingen zijn er niet, maar elke onderneming kan zich zeker beter weren dan nu het geval is. Begin met de software-updates uit te voeren.

Dutch industry is still vulnerable to cyber attacks. Ransomware is currently very ‘hip’ with hackers holding systems hostage in exchange for ransom in the form of bitcoins. There are no solutions, but every company can certainly defend itself better than it does at the moment. Start by implementing software updates.

We leven 2021. Vier jaar geleden is het nu. Toen op vrijdagmiddag 12 mei 2017 de mensen van Renault, Deutsche Bahn, Hitachi, FedEx of 230.000 andere computergebruikers hun pc opstartten, stortte hun digitale wereld in. Ze waren ‘in gijzeling’ genomen. Iemand anders had met ransomware de macht over de systemen die Microsoft gebruikten gekaapt. Europol noemde de aanval ‘van een andere orde dan ze ooit hadden meegemaakt’. WannaCry heette het virus en besmette computers in 150 landen. Het probleem is sindsdien alleen maar groter geworden. De politie registreerde in het eerste kwartaal van 2021 meer dan 3800 gevallen van cybercrime, bijna een verdubbeling ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Maar het werkelijke aantal incidenten ligt nog een stuk hoger. Zo was ruim de helft (53%) van de Nederlandse organisaties in het afgelopen jaar slachtoffer van gijzelsoftware. Dit blijkt uit een onderzoek onder IT- en securityprofessionals in opdracht van cyberbeveiliger Mimecast. Het onderzoek genaamd ‘State of Email Security 2021’ toont aan dat Nederlandse bedrijven zeer verschillend omgaan met een ransomwarebesmetting. Opvallend is dat maar liefst 41 procent van de getroffen organisaties het losgeld betaalde. Bijna twee derde van hen kreeg desondanks geen toegang tot de gegijzelde data. Bijna de helft van de getroffen organisaties (49%) betaalde geen losgeld aan de cybercriminelen, maar wist op een andere manier toegang te krijgen tot de gegijzelde bestanden. Een kleine minderheid (8%) zag af van betaling én was de data kwijt. De gemiddelde downtime veroorzaakt door een besmetting met ransomware bedroeg vijf dagen.

We are living 2021. Only four years ago, the people of Renault, Deutsche Bahn, Hitachi, FedEx and 230,000 other computer users booted up their PCs on the afternoon of Friday 12 May 2017, when their digital world collapsed. They had been taken ‘hostage’. Someone had used ransomware to seize control of the systems using Microsoft. Europol called the attack ‘of a different order than they had ever experienced’. The virus was called WannaCry and infected computers in 150 countries. The problem has increased since then. In the first quarter of 2021, the police recorded more than 3,800 cases of cybercrime, almost double the figure for the same period in 2020. But the actual number of incidents is much higher. For example, over half (53%) of Dutch organisations were victims of hostage software in the past year. This has emerged from a survey among IT and security professionals commissioned by cyber security firm Mimecast. The study ‘State of Email Security 2021’, shows that Dutch companies handle ransomware infections very differently. It is striking that no less than 41 percent of the organisations affected paid the ransom. Almost two-thirds of them, however, did not gain access to the data taken hostage. Almost half of the affected organisations (49%) did not pay a ransom to the cyber criminals, but managed to gain access to the files held hostage in another way. A small minority (8%) did not pay and lost their data. The average downtime caused by a ransomware infection was five days.

Juweliers Veel bedrijven zijn zonder dat ze het weten enorm kwetsbaar. En die kwetsbaarheid groeit, want steeds meer systemen zijn aan elkaar gelinkt en er is steeds meer gebruik van data en ‘remote management’. Digitalisering wordt belangrijker. Dat heeft voordelen, maar door het koppelen van allerlei systemen, hebben we de deur opengezet voor kwaadwillenden. Die kunnen je proces verstoren, maar ook bijvoorbeeld ransomware installeren.

Jewellers Many companies are, without knowing it, extremely vulnerable. And that vulnerability increases as a growing number of systems are linked and the use of data and ‘remote management’ increases. Digitisation is becoming more important. This has its advantages, but by linking all kinds of systems, we have opened the door to malicious parties. They can disrupt your process, but also install ransomware, for example.

151

152

Brainport Eindhoven is een samenwerkingsverband tussen gemeenten in Metropoolregio Eindhoven, bedrijven en kennisinstellingen die actief zijn in de regio Zuidoost-Brabant. Met een sterke hightech maakindustrie. Foto Creative Commons. Brainport Eindhoven is a partnership between municipalities in the Eindhoven Metropolitan Area, companies and knowledge institutions active in the Southeast Brabant region. With a strong high-tech manufacturing industry. Photo Creative Commons.

153 De tactiek van de criminelen is dat ze met hagel schieten. Zo worden bedrijven als ASML en Thales dagelijks honderdduizenden keren bestookt. Maar ook middelgrote en kleinere ondernemingen krijgen de volle laag, al dan niet als ‘collateral damage’ bij de aanvallen op de multinationals. Hoe verdedig je jezelf daartegen? Je kunt de analogie met de fysieke wereld prima maken. Waar slaat een inbreker eerder toe: een huis met driepuntssloten of met eenpuntssloten? Een inbreker zoekt de zwakste schakel. Juweliers zijn doelwit, dat spreekt voor zich. Je kunt als inbreker je daarop richten. Of je gaat bij twintig ‘zwakkere’ doelwitten langs. Dat kan hetzelfde opleveren. Er is genoeg te doen tegen cyber-attacks. Een van de minder belichte maatregelen is patch-management. Zoals in de Tweede Kamer de discussie is of de consumentenproducten al dan niet verplicht moeten worden geüpdatet, gaat deze discussie met name over kantoorautomatisering. Een nieuwe update voor Windows doen we netjes. Elke computer krijgt een bericht als er een veiligheidsupdate klaar staat. Voor de patch-problemen binnen de productieomgeving is minder aandacht. Daar worden patches niet ‘gepusht’. Waarom niet? Een update kan direct invloed hebben op de beschikbaarheid en veiligheid van het desbetreffende (productie)systeem. Om patchen te stimuleren moeten we als overheid, bedrijfsleven en wetenschap aan de slag om hier snellere en betere oplossingen voor te vinden. En eigenlijk is het heel simpel. Als bedrijven – ook in de industrie – simpele basismaatregelen nemen, dan is tachtig procent van alle aanvallen te voorkomen. Dat hoeft ook allemaal niet duur te zijn.

A tactic of criminals is their shotgun approach. Companies such as ASML and Thales are targeted hundreds of thousands of times a day, for example. But medium-sized and smaller companies also get the full brunt, whether or not as ‘collateral damage’ in the attacks on multinationals. How do you defend yourself against that? The analogy with the physical world is an excellent one. Where does a burglar strike first: a house with three-point locks or with one-point locks? A burglar looks for the weakest link. Jewellers are targets, that goes without saying. As a burglar, you can focus on that. Or you could visit twenty ‘weaker’ targets with the same result. There is plenty you can do to prevent cyber-attacks. One of the lesser-known measures is patch management. The discussion in Dutch parliament on whether consumer products should be compulsorily updated or not is mainly about office automation. We remember to update Windows as we should. Every computer receives a message when a security update is ready. Less attention is paid to the patch problems within the production environment, where patches are not ‘pushed’. Why not? An update can have a direct impact on the availability and security of the relevant (production) system. In order to encourage patching, government and the business and science sectors must work to find faster and better solutions for this. And it’s actually very simple. If companies – including in manufacturing - take simple basic measures, eighty percent of all attacks can be prevented. And none of this needs to be expensive.

Patches Een van de uitdagingen is de vraag waar de verantwoordelijkheid ligt. Een machinepark – de kroonjuwelen van een onderneming – wordt niet gezien wordt als onderdeel van een IT-netwerk. Bedrijven zien hun machines als een apart netwerk, dat daarom eigenlijk niet meetelt in de beveiliging. Patches worden daar meestal niet geïnstalleerd, omdat de computers niet uit mogen en elke softwarewijziging tot gevolg kan hebben dat de machine niet meer naar behoren werkt. Daarbij heeft men nog de achterhaalde gedachte dat productiesystemen los staan van internet en daarom geen werkelijke kwetsbaarheid vormen. De kantoornetwerken die communiceren met de buitenwereld, die worden gezien als kwetsbaar. Maar tegenwoordig wordt geen machine meer verkocht zonder koppeling met de cloud. Dus ook het machinepark communiceert met de buitenwereld. Fabrikanten maken elke machine datadriven, maar we vergeten de risico’s.

Patches One of the challenges is where the responsibility lies. A machine park – a company’s most important asset - is not considered to be part of an IT network. Companies regard their machines as a separate network, which therefore is not really taken into account in terms of security. Patches are usually not installed there, because the computers cannot be switched off and any software change can result in the machine no longer working properly. In addition, there is the outdated notion that production systems are not connected to the Internet and therefore do not pose any real vulnerability. The office networks that communicate with the outside world are seen as vulnerable. But nowadays, no machine is sold without a connection to the cloud. So the machinery also communicates with the outside world. Manufacturers make every machine data-driven, but we forget the risks. And what about cyber security? Not good. In the B2B environment, there is currently no hard obligation for a supplier to apply ‘security’.

154 Maar hoe zit het met cyberveiligheid? Niet goed. Er is in de B2B-omgeving momenteel geen harde verplichting voor een leverancier om ‘security’ toe te passen. Dat terwijl de hele keten een eventueel cyberrisico vormt. Dus een toeleverancier die niet goed beschermd is, kan het lek zijn voor een fabrikant. Dat risico wil je niet lopen, dus wordt steeds meer gebruik gemaakt van zogenoemde third party certification. Dit houdt in dat een onafhankelijke organisatie de IT heeft beoordeeld en heeft vastgesteld dat de IT-security voldoet aan de eisen. De verandering is dat er oog is voor het ketennetwerk en de ‘liability’ die daarin zit. Het is heel simpel: als je als toeleverancier straks je cyberveiligheid niet op orde hebt, mag je aan sommige partijen niet meer leveren.

And yet the entire chain is a potential cyber risk. So a supplier that is not properly protected can be the leak for a manufacturer. You don’t want to run that risk, so third party certification is increasingly used. This means that an independent organisation has assessed the IT and determined that the IT security meets the requirements. The difference here is that there is an eye for the chain network and the ‘liability’ it contains. It’s very simple: if as a supplier you do not have your cyber security in order, you will no longer be allowed to supply to some parties.

Het Stadthotel in Haslach heeft een bijzondere geschiedenis. Vandaag staat er een gloednieuw gebouw, maar het is ontworpen naar een historisch voorbeeld. De moderne techniek die erin verwerkt zit, is erg geavanceerd. De raamventilatie Endura Twist van maakbedrijf Renson is een belangrijk stuk van deze puzzel. Als het CO2-gehalte een bepaalde waarde bereikt, springt de ventilatie aan. Dat betekent ook dat het ventilatiesysteem geen energie verspilt in kamers waar niemand aanwezig is. Alleen als een kamer wordt gebruikt en de CO2-waarde stijgt, schakelt de gecontroleerde ventilatie zichzelf in. The Stadthotel in Haslach has a unique history. Today, there is a brand new building, but it was designed according to a historical model. The modern technology that it incorporates is very advanced. The Endura Twist window ventilation by the manufacturing company Renson is an important piece of this puzzle. When the CO2 level reaches a certain value, the ventilation switches on. This also means that the ventilation system does not waste energy in rooms where nobody is present. Only when a room is in use and the CO2 value rises does the controlled ventilation switch itself on.

Belttech b.v.

Machines voor spaanloze bewerkingen. Advies, begeleiding, verkoop en service Eddy van den Belt heeft in 2017 de advies- en verkoopactiviteiten van Rijva overgenomen. Rijva is een roemruchte naam in de Nederlandse metaalbewerkingsindustrie. Met een grote bekendheid als producent van excenterpersen. De naam Rijva bleef sterk gekoppeld aan de relatief eenvoudige en lichte excenterpersen, dat was de belangrijkste reden om bij de nieuwe start te kiezen voor een nieuwe naam; Belttech. Want Belttech heeft veel meer in het pakket dan alleen excenterpersen. Belttech is flexibel en vertegenwoordigt meerdere fabrikanten van persen en coilverwerkende apparatuur en kan alle opdrachten met persen uitvoeren. De belangrijkste zijn Sangiacomo (mechanische persen) en Dimeco (flexibele CNC coil-aanvoer en ponssystemen). Maar ook AIDA zit in het leveringsprogramma van Belttech, dat zo een compleet programma mechanische (excenter) persen (c-frame, portaal en stansautomaten) kan leveren.

Sangiacomo heeft een leveringsprogramma van 10 tot 500 ton met een maximale tafellengte van 2500 mm, daarboven komt AIDA in beeld, met o.a. de servo-aangedreven persen.

en productverbeteringen. De installatie en nazorg zijn gewaarborgd door meerdere externe partners (Nederlands) en eventueel door de fabrikanten zelf.

Verder levert Belttech ook handen pneumatische persen van EMG en stans-buigmachines van Pressmac. Ook perstoebehoren, zoals bandsmering, perskrachtmeting, gereedschapsbeveiligingen, zitten in het pakket. Belttech is persenspecialist en daarom voert het bedrijf een breed programma met alle onderdelen voor grote lijnen maar ook kleine handpersjes van EMG om bijvoorbeeld een lager in te persen.

Samengevat: Belttech is uw partner voor een stand-alone machine tot en met een turn-key project.

Dankzij jarenlange ervaring en samenwerking met deze fabrikanten kan Belttech u adviseren en begeleiden bij een wijziging of uitbreiding van uw productieafdeling. Dat kan een excenterpers voor handinlegwerk zijn, maar ook een C-frame of portaalpers met coil aanvoerlijn, een lasersnijmachine of een profileerlijn compleet met stapelen verpakkingsinstallatie. Door een nauwe en betrokken relatie met genoemde fabrikanten kan Belttech u op de hoogte houden van de laatste technische ontwikkelingen

Leveringsprogramma Persen Mechanische (exenter)persen Hydraulische persen Pneumatische persen Handpersen Servo gestuurde persen Coilverwerking Haspels Richtmachines Aanvoerapparaten Laserbewerking Laserbewerkingen vanaf coil Plaat- en buislaser Profileren Plaatinvoer Vanaf coil Flexibel stansen Vanaf coil Perstoebehoren Bandsmering Perskrachtmeting Gereedschapbeveiliging Coil laad- en wisselsystemen Gereedschap span- en wisselsystemen Trillingdempers/ machinevoeten

155

ERIKS Nederland

156

Dé gespecialiseerde industriële dienstverlener Eind jaren 30 van de vorige eeuw begon Arie Eriks plannen te maken voor een eigen bedrijf. Hij was een ondernemer pur sang. Door zijn handelsgeest en innovatiedrift bracht hij, vanuit zijn jonge bedrijf aan de Pieterstraat in de binnenstad van Alkmaar, succesvol afsluiters en pakkingen aan de man bij (melk) veehouders en boeren. Hij merkte dat mensen vertrouwden op zijn specialistische kennis, zijn passie voor techniek en het bedenken van slimme oplossingen. Kernwaarden die ERIKS tot op de dag van vandaag hoog in het vaandel heeft staan. De groei van een unieke industriële partner Wij zijn ERIKS Nederland, een ervaren en gespecialiseerde industriële dienstverlener met één missie: uw bedrijf beter en efficiënter maken. Met onze technische kennis en vaardigheden ontwikkelen zo’n 1.150 ervaren medewerkers in Nederland oplossingen om de industrie toekomstbestendig te maken. Onze kennisdragers bedienen zowel klanten bij de fabricage van originele apparatuur (OEM) als in de onderhouds-, reparatie- en revisiewerkzaamheden (MRO) markt. Kostenbesparingen realiseren en productieprocessen optimaliseren. Dáár gaan we voor. Samen maken wij bedrijven succesvoller door onze kennis en vaardigheden in te zetten en onszelf en onze klanten voortdurend uit te dagen.

Totaaloplossingen voor de industrie Onze technische kennis vormt de basis van ons specialisme. In de afgelopen decennia hebben we diepgaande expertise opgebouwd op het gebied van afdichtingen, rubber, pakkingen, afsluiters, instrumentatie, industriële en hydraulische slangen, industriële kunststoffen, aandrijftechniek, lagers, transportbandsystemen, gereedschappen, onderhouds- en veiligheidsproducten. Wij leveren zowel A-merken als eigen ERIKS producten. Naast een breed scala aan hoogwaardige werktuigbouwkundige componenten, oplossingen voor co-engineering en maatwerk, leveren wij ook technische en logistieke diensten aan alle takken van industrie. Dankzij een sterke focus op digitalisering en datainzichten kunnen we nieuwe diensten ontwikkelen en processen voor onze klanten verbeteren. Wij voelen ons overal thuis.

Bij ERIKS staan we voor eerlijk zakendoen. Wij waarderen langdurige relaties met al onze stakeholders, doen zaken op een eerlijke en transparante manier en dragen bij aan een betere en duurzamere maatschappij. Wilt u ook beter en efficiënter? Kosten besparen, duurzamer? Heeft u een technische uitdaging? Neem vandaag nog contact met ons op. Wij ontzorgen u graag vanuit de gedachte: Let’s make industry work better ERIKS Hoofdkantoor Nederland Toermalijnstraat 5 1812 RL Alkmaar T +31(0)88 855 85 58 E info@eriks.nl I eriks.nl | shop.eriks.nl

Gain Automation Technology

157

Uw partner in automatisering Gain verbetert de productieen projectresultaten van haar opdrachtgevers door oplossingen en diensten te leveren op het gebied van technische en industriële automatisering. Gain hecht veel belang aan een langetermijnrelatie met haar opdrachtgevers, leveranciers en partners. Niet alleen onze medewerkers hebben een passie voor automatisering maar ook onze (account) managers hebben altijd een vakinhoudelijke achtergrond. Wij gaan graag met u in gesprek om te bepalen wat u van ons als automatiseringspartner verwacht. Niet alleen voor de oplossing voor vandaag, maar gedurende de gehele levenscyclus van uw proces. Gain kent een bedrijfscultuur waarin passie voor ons vak, betrouwbaarheid, openheid en betrokkenheid bij het resultaat van de klant voorop staan. Vanzelfsprekend volgt Gain de maatschappelijke ontwikkelingen rond inkomen en voorzieningen rond de werkplek om haar medewerkers het best passende arbeidsvoorwaardenpakket te kunnen bieden. We vragen onze medewerkers om zelfstandigheid en verantwoordelijkheid en zij krijgen daarvoor ontwikkelingsmogelijkheden, uitdaging en flexibiliteit. Gain heeft momenteel meer dan 120 medewerkers in dienst. Voor specifieke kennis werkt Gain, naast de vaste medewerkers, met gescreende professionals op inleenbasis zoals freelancers. Onze medewerkers werken vanuit een landelijk dekkend netwerk van vestigingen.

Activiteiten Gain levert diensten en oplossingen op het gebied van proces- en productiebesturing, industriële informatiesystemen en technische software. Daarbij onderscheiden wij de volgende technologieën: - Procesbesturing - Machinebesturing - Embedded software (C#) - Manufacturing Execution Systems - Business Intelligence- en dataacquisitiesystemen Binnen deze technologieën hebben wij kennis van: • Regeltechniek • Continuous & batch control (ISA88, ISA-95); • Motion control • Operator Interfaces (visualisatie en bediening) • Industriële netwerken en veldbussystemen • Veiligheidssystemen (ESD, Safety) • Veiligheid (SIL, richtlijn Machineveiligheid) • Alarmmanagement • Robotica • Verticale integratie (ISA-95) • IT-Security (ISA-99) • Optimalisatie van productieprocessen • Overall Equipment Effectiveness (OEE) • Workflowen ordermanagement • Migreren of vervangen van end-oflife systemen • Validatietrajecten (GAMP, HACCP, GFL) • Standaardisatie (softwarestandaarden OMAC, PackML). Systemen plc/hmi: Beckhoff, B&R, Siemens, Omron, AllenBradley

Regie en FixedPrice Wij besteden grote zorg aan het matchen van de juiste persoon met de vraagstelling van onze klanten. Hierbij zijn technische competenties uiteraard van wezenlijk belang maar ook de mate waarin de door ons geselecteerde persoon past binnen de bedrijfscultuur en beschikt over de juiste communicatieve vaardigheden. Indien gewenst en mogelijk realiseren we uw automatiseringstoepassingen op basis van vaste prijs en kunnen we na oplevering het meerjarig onderhoud ondersteunen. Advies U hebt uw strategische doelen helder voor ogen maar hebt hiervoor alleen nog de juiste oplossing nodig. Het vertalen van uw strategische doelen naar een juiste oplossing is echter geen sinecure door de mogelijkheden en complexiteit van de vele systemen. Onze consultants zijn specialisten die domeinen automatiseringskennis combineren met hun ervaring om tot de beste oplossing te komen. Dit kunnen totaaloplossingen zijn maar ook deeloplossingen op elk automatiseringsniveau tot aan de ERP-systemen. Training Wij verzorgen trainingen op maat gericht op systemen, technieken en methodieken in ons vakgebied. Om een nieuw of gemodificeerd besturingssysteem adequaat te kunnen bedienen en te onderhouden, verzorgt Gain installatiespecifieke operatoren onderhoudstrainingen. Deze trainingen kunnen wij zowel bij ons op kantoor als bij u op locatie verzorgen. Gain Automation Technology DeWaal 42 • 5684 PH Best Contact: Arnold de Goederen T +31(0)499 767 280 E arnold. de. goederen@gain. nl

Metal Work b.v.

158

Specials hebben we binnen twintig minuten klaar ‘Een bedrijf dat een storing heeft en op een cilinder(ISO15552) zit te wachten, kunnen wij heel snel helpen: de standaard slaglengtes hebben we allemaal op de plank liggen en cilinders met afwijkende slaglengte – ik noem maar: diameter 40 mm met een slag van 654 millimeter – hebben we binnen twintig minuten voor ze klaar.’ Dat vertelt Freek der Waardt, sales manager van Metal Work Nederland BV in Ede. De distribiteur van pneumatische componenten – en meer en meer ook elektrische spindels, tandriem, motoren en zo meer – heeft de afgelopen tijd fors geïnvesteerd. Zo werd het magazijn vergroot (700 vierkante meter erbij) en werd de logistiek geoptimaliseerd, onder meer door een ruimere opzet van het magazijn en optimalisering van de routing door het bedrijf. Verder kreeg de assemblageafdeling twee keer zo veel ruimte. Freek van der Waardt: ‘Dat heeft er met name mee te maken dat wij ook veel halffabricaten maken en onze klanten complete systemen leveren. Onze fabriek in Concesio, Brescia (Italië) levert ons puur de componenten. Maar als de klant graag een compleet systeem van ons willen hebben dan doen we dat ook.’ Metal Work Nederland BV belevert klanten in heel Nederland en – via haar bijkantoor in Vilvoorde – ook in België. Het bedrijf telt een 20-tal medewerkers, onder wie een club adviseurs. ‘’De komende jaren willen we dat uitbreiden.

De voorraadhoudende distributor maakt deel uit van het Italiaanse Metal Work, dat verkoopkantoren heeft in diverse, grotendeels Europese, landen en in totaal meer dan 1100 mensen in dienst heeft. Wereldwijd vertegenwoordigd Begin 2019 werd in Concesio een nieuwe, hypermoderne fabriek in gebruik genomen. Van der Waardt: ‘Er werd 28.000 vierkante meter bijgebouwd. Met veel aandacht voor het milieu: zonnepanelen op het dak, koelwater uit de bodem, et cetera. En heel veel robottechniek. Ventielen worden niet meer met de hand geassembleerd; alles gaat met robots, 24 uur per dag.’

tot wasstraten; daarin zijn wij een van de grootste leveranciers’), de houtindustrie, de straalwereld (‘van kleine tot enorme straalcabines’), afzuigingen, trailerbouw, voedingsmiddelenindustrie en algemene machinebouw.

De Nederlandse tak richt zich op een breed scala van markten, waaronder de agrarische sector (‘van hekje open-hekje dicht tot melkrobots en voersystemen’), wasserijmachines (‘van automatische lakenvouwers

www.metalwork.nl

Waar Metal Work zich, naast het uitgebreide portfolio kwaliteitsproducten, in onderscheidt? Freek van der Waardt: ‘Aandacht, advies, erg veel kennis, kwaliteit, snel leveren en persoonlijk. Wij zoeken klanten die bij ons passen en gaan voor relaties voor de langere termijn.’

Schmalz b.v.

159

Een bewogen geschiedenis

Eerst scheermesjes, toen transportmiddelen, vandaag de dag vacuümtechniek en energieopslag: De geschiedenis van het bedrijf Schmalz wordt gekenmerkt door voortdurende veranderingen, door markten die veranderen en door de constante drang om iets nieuws voor de klanten te creëren. Opgericht in 1910 als scheermesjesfabriek, heeft Schmalz zich ontwikkeld tot een internationaal succesvol industrieel bedrijf met klanten uit bijna alle takken van de industrie.

De Schmalz Scheermesfabriek “Een man met een baard is niet in de mode, vandaag hou je van de geschoren heer.” Ik vraag me af of de Berlijnse hipsters van vandaag de slogan van de Schmalz scheermesjesfabriek in de jaren ‘30 zouden hebben gewild. De oprichter van het bedrijf, Johannes Schmalz, had op dat moment al internationaal naam gemaakt met zijn “Glattis”: het bedrijf stuurde enkele miljoenen messen per jaar naar klanten over de hele wereld.

1910, Johannes Schmalz had het bedrijf direct aan de rivier de Glatt opgericht, omdat hij hier een waterkrachtcentrale vond om zijn machines te bedienen. In het begin ontwikkelde en produceerde de vindingrijke Schwarzwalder zelf alle belangrijke machines, bijvoorbeeld een automatische slijpen polijstmachine.

Tijdperk van transport- en luchthavenplatformapparatuur Toen welgestelde vliegtuigpassagiers in de jaren zestig aan boord gingen van een Boeing 707 om de Atlantische Oceaan over te steken, liepen ze misschien een trap af van Schmalz: Artur Schmalz, zoon van de oprichter van het bedrijf, nam het bedrijf in 1945 over en begon na de triomftocht van het elektrische scheerapparaat met transportmateriaal. Passagierstrappen, bagagetrailers, kleine mobiele tankstations of zelfs serveerwagens maakten deel uit van het productportfolio.

Heroriëntatie op vacuümtechnologie Een timmerman zorgde voor het omslagpunt - in de ware zin van het woord: toen Dr. Kurt Schmalz, kleinzoon van de oprichter van het bedrijf, op een beurs werd gevraagd naar een holdingapparaat voor het bevestigen en draaien van een deur, was dit het begin van de vacuümtechniek. Dr. Kurt Schmalz, die het bedrijf in 1984 van zijn vader overnam, ontwikkelde vervolgens een werktafel met vacuümzuignappen en een vacuümgenerator aangedreven door perslucht. De eerste stap was gezet en het nieuwe bedrijfssegment was geboren.

De firma Schmalz Als marktleider op het gebied van automatisering met vacuüm en voor ergonomische handlingsystemen zijn wij nu wereldwijd een veelgevraagde partner. De basis van ons succes is onze innovatiekracht: het is een drijfveer voor al onze medewerkers. Wij kennen en begrijpen de eisen van onze klanten en ontwikkelen de juiste producten uit baanbrekende ideeën. Als familiebedrijf van de derde generatie denken en handelen wij duurzaam: economisch succesvol, in harmonie met het milieu en maatschappelijk betrokken.

Onderneem vanuit passie voor techniek 160

Entrepreneurship with a passion for technology Nederlandse hightechbedrijven hebben in de toekomst alleen bestaansrecht als ze blijven innoveren en groeien. Dit geldt ook voor de kleinere toeleverende bedrijven. Voor hen is het maken van slimme strategische keuzes meer dan ooit van belang. “Technologie groeit en digitaliseert. Innovaties volgen elkaar steeds sneller op. Maar waar gaat dit heen? Als je naar de bedrijfswereld kijkt, dan zie je dat een aantal bedrijven minder de nadruk leggen op materie en status. Normen, waarden, verbinding en een mensgerichte aanpak staan veeleer centraal. Technologie zal altijd blijven groeien, maar wel ten goede van het klimaat, efficiëntie en het verlagen van de CO2-uitstoot. Dat is in elk geval mijn verwachting en mijn hoop. Maar daar waar hoop is, bouwen we aan een betere wereld.” Aan het woord is Lieke van der Vorst, bedrijfsleider bij 2-S Service & Specialties, gespecialiseerd in hoogwaardige vloeistoffen en additionele service voor de industrie. Specialistische kennis Technologie groeit, versnelt en wordt slimmer maar tegelijkertijd ook complexer. “Dit betekent dat hightechbedrijven niet altijd alle specialistische kennis in huis hebben die ze nodig hebben om een product op de markt te brengen. Zij zullen daarvoor moeten terugvallen op toeleveranciers die zich hebben gespecialiseerd in bepaalde niches”, vult Henry van Haeff, Eigenaar & Technische directeur van 2-S bv aan. “Hightechbedrijven kijken tegenwoordig kritischer naar hun toeleveranciers. Ze willen niet langer producten afnemen maar meerwaarde, afgestemd op hun specifieke behoeftes.”

Dutch high-tech companies will only have a right to exist in the future if they continue to innovate and develop. This also applies to the smaller supply companies. For them, making smart strategic choices is more important than ever. “Technology is developing and digitising. Innovations follow each other in quick succession. But where is this going? If you look at the business sector, you see that a number of companies are putting less emphasis on matter and status. Standards, values, connection and a peopleoriented approach are higher priorities. Technology will always continue to develop, but for the benefit of the climate, efficiency and reducing CO2 emissions. At least, that is my expectation and my hope. And where there’s hope, we build a better world”, according to Lieke van der Vorst, manager at 2-S Service & Specialties, specialising in high-quality fluids and additional service for industry. Specialised knowledge Technology is developing, accelerating and becoming smarter but at the same time more complex. “This means that high-tech companies do not always have all the specialist knowledge they need to bring a product to market. They will have to fall back on suppliers who are specialised in certain niches,” adds Henry van Haeff, Owner & Technical Director of 2-S bv. “High-tech companies are nowadays looking more critically at their suppliers. They no longer want to buy products but added value, tailored to their specific needs.”

161 Twee routes Er zijn daarbij twee mogelijke routes, stelt van Haeff. “Grote hightechbedrijven willen groeien en hun kennis uitbreiden. Ze zullen daarvoor een aantal kleinere bedrijven opkopen die daartoe bereid zijn. Andere gespecialiseerde ondernemingen zullen hun ziel en zaligheid niet zomaar verkopen. Met hen zullen de grote spelers veeleer een langdurige samenwerking aangaan. Het is aan de kleine ondernemers om hier slim en strategisch mee om te gaan.”

Two routes There are two possible routes here, says van Haeff. “Large high-tech companies want to develop and expand their knowledge. They will buy up a number of smaller companies that are prepared to do this. Other specialised companies will not sell their souls just like that. The big players will tend to enter into a longterm collaboration with them. It is up to the small entrepreneurs to deal with this cleverly and strategically.”

Henry van Haeff

Lieke van der Vorst

162 Managen versus ondernemen “Bij een aantal grote concerns staan geen ondernemers maar managers aan het roer”, vervolgt van Haeff zijn betoog. “Ze managen het bedrijf en vertrekken als ze hun doelstellingen niet hebben gehaald. Op hun agenda staan wellicht andere topics dan familiebedrijven en kleinere ondernemingen waar het ondernemer-schap nog zegeviert. Het zou mooi zijn als meer bedrijven investeren in dit ondernemerschap in plaats van het managen. Maar of de grote concern deze mening delen, dat betwijfel ik.” Van der Vorst vult aan: “Als kleinere onafhankelijke ondernemer moet je uitgaan van je kracht en je eigen normen en waarden en je niet laten meeslepen door grote logge concerns die een bepaalde macht of overwicht hebben. Door strategisch kennis in te zetten, kunnen ondernemers hun positie in de markt verstevigen. Ze zijn klein en wendbaar, honderd procent met hun core business bezig en een minder afgeleid door het managen vanuit cijfers en KPI’s.”

Managing versus doing business “In a number of large concerns, managers rather than entrepreneurs are at the helm,” van Haeff continues. “They manage the company and leave if they have not achieved their objectives. Their agenda probably contains other items than family businesses and smaller companies where entrepreneurship still prevails. It would be nice if more companies invested in this entrepreneurship instead of managing. But I doubt that large concerns share this view.”

Van der Vorst adds: “As a smaller independent entrepreneur, your starting point is your strength and your own standards and values and not get carried away by large unwieldy concerns that have a certain power or superiority. By deploying strategic knowledge, entrepreneurs can strengthen their position in the market. They are small and agile, one hundred per cent occupied with their core business and less distracted by managing based on figures and KPIs.

Gibac Chemie b.v.

163

Reinigingstijd van 24 uur naar 24 minuten

Steeds meer bedrijven vinden de weg naar Gibac Chemie voor het afstemmen van hun verspanende en niet verspanende vloeistoffen en de precisie reiniging. Gibac Chemie brengt de procestijd voor het reinigen van hightech componenten terug van 24 uur naar 24 minuten. “Dat doen we door de juiste vloeistoffen van Blaser te kiezen én te reinigen met de hybridereiniging en dampontvetter van Pero”, zegt Tjerk Kaastra, directeur Gibac Chemie. Dampontvetten heeft als voordeel dat je elke charge reinigt met schone damp. Cross contaminatie –bij reinigen met waterige systemen onvermijdelijk – is bij dampontvetten uitgesloten.

Gibac Chemie heeft de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar het reinigen van high tech componenten voor onder meer ASML/Zeiss en de Aerospace industrie. Waterige reinigingssystemen zijn vergeleken met dampontvetting. Verschillende koelsmeermiddelen zijn eveneens met elkaar vergeleken qua reinigbaarheid. Uit al die onderzoeken blijkt dat de producten bewerkt met Blaser koelsmeermiddelen, zoals de b.v. SYNERGY voor halfgeleidertoepassingen, in amper vierentwintig minuten volledig gereinigd worden met de dampontvetter van Pero, die reinigt met alcohol. Bij het drogen wordt condensatiedrogen gecombineerd met vacuümtechniek.

“Hiermee haal je een schoner resultaat dan met klassiek uitstoken. Hierdoor kunnen we het uit stoken overslaan. We verkorten de productietijd van 24 uur naar 24 minuten”, zegt Kaastra. De Total Cost of Ownership (TCO) liggen lager dan bij de klassieke reiniging, enerzijds doordat een dampontvetter geen chemicaliën gebruikt, anderzijds door de veel kortere doorlooptijd. Tjerk Kaastra: “En dat laatste zoeken bedrijven nu de vraag zeer sterk is gestegen.”

Boplan b.v.

164

BOPLAN® is the worldwide market leader in “high performance safety systems” for industrial applications. In addition to the head office, located in Belgium, BOPLAN® currently has 7 own branches (France, the Netherlands, Germany, Poland, United Kingdom, Spain and North America) and a network of specialized distributors worldwide. BOPLAN® designs, develops and produces durable and highly efficient fall and impact protection for the most demanding environments. Only high-quality, high-performance and extremely durable polymer is used for the production of BOPLAN® safety products. BOPLAN®’s modular safety systems are the most innovative on the market and protect numerous industrial buildings, warehouses, production halls, logistics centers, airports, drilling platforms and (petro) chemical sites worldwide. Safety on the work floor, choose a total solution The broad range of BOPLAN® safety products covers a wide spectrum of possible risk situations in the workplace.

FLEX IMPACT® offers flexible impact protection specially designed to protect people, machines and buildings against collisions from forklift trucks or other vehicles. BOPLAN® products require little to no maintenance or repairs. In addition, the fixations are not torn out of their anchoring in the event of a collision, so that the concrete floor remains intact. The materials are light and easy to transport and do not require treatment or painting. AXES GATE consists of a series of industrial safety gates that are used, among other things, for robust fall protection when working at heights. The gates are made of extremely durable PU and are resistant to corrosion, UV light and chemicals. The XTRA GRIP range offers various solutions for fall and slip prevention in the workplace. Anti-slip for stairs and floors is still the most efficient form of fall prevention. LINE PLAN consists of a superior floor marking, line marking and pictograms that surpasses all other marking systems on the market. LINE PLAN provides a neatly delineated and safe working environment that at

the same time exudes professionalism and protects employees. The LINE PLAN floor markings are suitable for all types of surfaces and applications such as concrete floors, walkways, corridors, work areas, traffic areas, etc. TEDDY PRO is a range of flexible bumper profiles that are perfect for quickly and efficiently protecting employees against corners and sharp edges. In addition, TEDDY PRO can be used to protect walls and other infrastructure against impacts from carts or trolleys. There is a wide choice of profiles and even a version with a stainless steel base for installation on damp, oil soaked, brick, wooden or uneven surfaces. For more information about our products and services, visit www.boplan.com

GMMCK Communicatieadvies

Marketingcommunicatie in de maakindustrie, hoe pak je dit succesvol aan?

De maakindustrie in Nederland is volop in beweging. Er moet namelijk steeds meer geproduceerd worden in kortere tijd. Langere wachttijden staan kortere levertijden in de weg. Door rechtsreeks te leveren wordt déze belemmering weggenomen. Maar, hoe zal het dealernetwerk hierop reageren? Volgens GMMCK Communicatieadvies uit Gorinchem staan veel productiebedrijven voor lastige keuzes ten aanzien van hun interne/externe communicatie. Ondernemers denken graag in oplossingen. Als het aankomt op marketing/communicatie wordt er snel en vaak adhoc naar verschillende middelen gegrepen. Een e-commerce oplossing, via een webshop lijkt de beste stap voor extra verkoop. Evenals bij iedere keuze, zal ook hier een doordachte strategie achter moeten zitten. Hoeveel doelgroepen zijn er? Welke informatie is essentieel voor welke doelgroep? Hoe gaat een evt. online shop goed gevonden worden in

zoekmachines? Hoe worden social media-kanalen en Google Adwords het slimst ingezet. Hoe staat het met de naamsbekendheid? Moeten de producten centraal gezet worden of juist de klantbeleving? En tot slot, maar zeker niet onbelangrijk. Wat wordt de communicatiestrategie en het -budget voor de komende 3 tot 5 jaar? Volgens Rudy Breddels, oprichter/eigenaar van GMMCK Communicatieadvies, moeten ondernemers niet over een nacht ijs gaan. Een productieomgeving ombouwen naar een e-commerce omgeving is geen eenvoudige klus. “Een webshop betekent een flinke investering in tijd en geld. Dit red je niet alleen op onderbuikgevoel”, aldus Rudy. “Intern zullen de neuzen dezelfde kant uit moeten staan om de overstap van productbenadering naar marktbenadering (toepassingsmogelijkheden) succesvol te kunnen maken.” De inzet van doorgewinterde communicatieadviseurs bij het keuzetraject

voorkomt dat ondernemers de plank volledig misslaan. “Onze specialisten hebben verschillende websites/ webshops mogen begeleiden bij de opstart en hun succesvolle groei. Wij kennen de uitdagingen waar iedereen tegenaan gaat lopen. Wij ontlasten ondernemers persoonlijk, door een coördinerend verlengstuk te zijn op gebied van communicatie. Dat is ons vak! “Zo verzorgen wij vanuit GMMCK al sinds 2006 onderscheidende doelgerichte marketingcampagnes. Na zoiets ‘simpels’ als de lancering van een webshop, denkt men vaak dat de omzet vanzelf komt. Echter juist dan zijn de juiste strategie en marketinginstrumenten essentieel. Helemaal voor een duurzame groei. De combinatie van communicatiekennis, ervaringen en bezieling maakt ons uniek in de maakindustrie.” Benieuwd welke kansen communicatie biedt? GMMCK Communicatieadvies staat te popelen om productiebedrijven professioneel te ondersteunen. Slimme ondernemers bestellen voortaan hun vlaggen, spandoeken, beursbenodigdheden etc. op GMMCK.SHOP. Aanvullende informatie of behoefte aan een oriënterend kennismakingsgesprek? Stuur een e-mail aan: rudy@gmmck.nl of bel M +31(0)6 578 95 937.

165

Dejond n.v.

166

Dejond is 120 jaar geleden gestart als kleine metaalhandel en heeft zich stap voor stap verder gediversifieerd, maar tegelijkertijd ook gespecialiseerd in metaal. We vinden het erg belangrijk dat onze klanten ons kennen van de toegevoegde waarde die we hen willen bieden. Daarom investeren we continu in het proactief meedenken met onze klanten om technische en logistieke oplossingen te vinden voor hun vragen en problemen. Dejond is uitgegroeid tot een begrip in de metaalwereld op het gebied van toelevering en bewerking op maat van non-ferro metalen. We hebben een grote voorraad platen, buizen, staven en profielen in aluminium, koper, messing, brons en inox waardoor we snel en flexibel kunnen leveren. Daarnaast begeleiden we ook klanten in hun keuze van de meest geschikte bevestigingstechniek voor hun montagetoepassing. Dat kan klinken, lassen of clinchen zijn, maar we zoeken evengoed mee naar een juiste industriële sluiting of koppeling. Innovatief zijn de oplossingen die we op het vlak van plaatsingstoestellen

aanbieden zodanig dat we niet enkel bevestigingen leveren, maar vooral ook de complete integratie verzekeren in de productie van onze klant. Verder hebben we ook twee productieafdelingen waarbij we technische oplossingen kunnen bieden voor klantspecifieke vragen. • In ons Metal Service Center bewerken we platen en profielen uit eigen voorraad. We hebben daarbij de mogelijkheid om te knippen, ponsen, zagen, plooien en zelfs lassen. • In de afdeling koudvervorming produceren we onze eigen Tubtara® blindklinkmoeren. Dit zijn plaatmoeren die blind geplaatst kunnen worden (achterkant van het werkstuk hoeft niet toegankelijk te zijn). We ontwikkelen hier naast het standaard gamma, tal van blindklinkmoeren volgens de vereisten van onze klant. De wereld van metaal vraagt momenteel een grote flexibiliteit en een oplossingsgerichte aanpak. Wij hebben een boel relevante technologieën in huis waardoor we samen met onze klanten, snel nieuwe producten en toepassingen

kunnen ontwikkelen. Daarbij is het belangrijk dat we onze klanten goed kennen. Enkele recente voorbeelden van dergelijke ontwikkelingen : de waterdichte Tubtara® blindklinkmoeren en de producten voor groendaken en tuinen, ontwikkeld door ons Metal Service Center. In ons logo staat ‘Metal Matters’. Dat klopt volledig. Metaal is belangrijk voor Dejond. Maar nog belangrijker zijn de mensen achter de producten die een duurzame groei van onze toegevoegde waarde verzekeren. We werken er hard aan om geïntegreerde systemen aan onze klanten aan te bieden. Zo vloeien metaal, bewerking en bevestigingstechniek samen tot een totaaloplossing voor de klant. Dejond n.v. Terbekehofdreef 55-59 B-2610 Wilrijk T +32(0)3 820 34 11 www.dejond.com

Jobo Borstelfabriek b.v.

167

De ragerspecialist

In het Drentse Hoogeveen worden al sinds 1983 borstels op maat gemaakt, door Jobo Borstelfabriek BV, een echt familiebedrijf in hart en nieren. Wat ooit begon, in een klein schuurtje, op een zelfgemaakte ragermachine, is uitgegroeid tot een mooi productiebedrijf dat borstels over de hele wereld exporteert. Vandaag de dag produceert Jobo heel veel verschillende borstels, waarvan de ragers nog altijd op nummer één staan qua aantallen. In de volksmond worden ragers ook wel ‘flessenborstels’ of ‘pipetborstels’ genoemd. Jobo is in Europa toonaangevend in het maken van deze ronde borstels. In alle vormen en maten, met kunststof, RVS of natuurlijk haar, en voor elke toepassing een andere maat. Het productieproces van ragers bestaat uit het in elkaar draaien van 2 gegalvaniseerde of RVS ijzerdraden met daartussen borstelharen geklemd. Vroeger werden deze haren met de hand ingelegd en werd door middel

van een trappedaal de machine letterlijk aan geslingerd. Tegenwoordig gebeurt dit allemaal volautomatisch en is het proces een stuk minder arbeidsintensief geworden. Door corona is gebleken hoe belangrijk onze maakindustrie is in Nederland. We zijn het heel normaal gaan vinden dat producten van ‘ver weg’ komen, maar dat is natuurlijk niet normaal. Voor het milieu zou het beter zijn als we eerst in onze eigen omgeving kijken, voordat we containers vol deze kant op laten verschepen. Ook het prijsverschil is tegenwoordig achterhaald, want die is er niet of nauwelijks. Door Nederlandse

innovaties enerzijds en alsmaar duurdere vrachtkosten anderzijds, kunnen we prima meekomen met de buitenlandse markten. Jobo Borstelfabriek b.v. Dr. Anton Philipsstraat 5 7903 AL Hoogeveen T +31(0)528 275 151 E info@jobo-borstels.nl www.jobo-borstels.nl

168

De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) werkt in Chili aan de bouw van ‘s werelds grootste telescoop, de Extremely Large Telescope (ELT). TNO gaat hiervoor samen met Demcon Focal cruciale technologie leveren, waarmee deze telescoop scherpere beelden van het heelal kan maken dan tot nu toe mogelijk was. Met behulp van de ‘laser guide star’-technologie van TNO zal de ELT inzicht kunnen geven in enkele van de grootste astronomische vraagstukken van deze tijd, van het ontstaan van sterren tot de zoektocht naar tekenen van leven op exoplaneten in andere zonnestelsels. The European Southern Observatory (ESO) is building the world’s largest telescope, the Extremely Large Telescope (ELT), in Chile. TNO, together with Demcon Focal, will supply crucial technology that will enable this telescope to create sharper images of the universe than was previously possible. Using TNO’s ‘laser guide star’ technology, the ELT will be able to provide insight into some of the biggest astronomical questions of our time, from the formation of stars to the search for signs of life on exoplanets in other solar systems.

Fotonica is de toekomst Photonics is the future Nu is ASML nog de motor van de Nederlandse industrie. De kans is groot dat over een decennium nu nog onbekende tech-startups op het gebied van fotonica die taak overnemen. Want fotonica is wereldwijd een van de meest interessante technieken. En Nederland? Dat speelt mogelijk een hoofdrol.

Today, ASML is still the engine of Dutch manufacturing industry. Chances are that in a decade, unknown techstartups in the field of photonics will take over this task. Because photonics is one of the most interesting technologies worldwide. And the Netherlands may be playing a leading role.

“Fotonica is een van onze grootste beloften voor de toekomst. Het gaat leiden tot talloze uitvindingen die de maatschappij ten goede komen: van zuinige datacentra tot betaalbare medische apparatuur”, zegt demissionair staatssecretaris Mona Keijzer. Niet voor niets investeren het Rijk, een aantal provincies en regio’s, bedrijven en kennisinstellingen samen tot en met 2026 in totaal 236 miljoen in PhotonDelta. PhotonDelta moet een ecosysteem creëren om in Nederland wereldwijd een belangrijke speler op het gebied van fotonica te worden. Geïntegreerde fotonicachips werken met lichtdeeltjes (fotonen) in plaats van met elektriciteit. Daardoor zijn ze nauwkeuriger, sneller, zuiniger en betrouwbaarder dan conventionele chips. De chips hebben veel toepassingen: ze kunnen bijvoorbeeld datacentra zuiniger maken, zeer gevoelige sensoren opleveren die vervormingen in bruggen kunnen meten, of kleine en betaalbare medische scanners mogelijk maken.

“Photonics is one of our greatest promises for the future. It will lead to countless inventions that will benefit society: from economical data centres to affordable medical equipment,” says outgoing State Secretary Mona Keijzer. It is not without reason that national government, a number of provinces and regions, companies and knowledge institutions will invest a total of 236 million together in PhotonDelta through 2026. PhotonDelta must create an ecosystem in order for the Netherlands to become an important global player in the field of photonics. Integrated photonic chips work with light particles (photons) instead of electricity. This makes them more accurate, faster, more economical and more reliable than conventional chips. The chips have many applications: for example, they can make data centres more energy efficient, provide highly sensitive sensors that can measure deformations in bridges, or enable small and affordable medical scanners.

Airbus en TNO ontwikkelen in het programma UltraAir een demonstratiemodel van een lasercommunicatieterminal voor vliegtuigen.Dit project wordt medegefinancierd door Airbus, TNO en het NSO (Netherlands Space Office) en wordt uitgevoerd onder het ScyLight-programma (Secure and Laser communication technology) van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Foto Airbus. Airbus and TNO are developing a demonstration model of a laser communication terminal for aircraft in the UltraAir programme. This project is co-funded by Airbus, TNO and the NSO (Netherlands Space Office) and is being carried out under the ScyLight programme (Secure and Laser communication technology) of the European Space Agency (ESA). Photo by TNO.

169

170 Toegankelijk Hoe belangrijk wordt fotonica? Het zal nog net geen oplossing voor alle problemen zijn, maar een routekaart die is gemaakt door wetenschappers uit de Verenigde Staten en Europa (IPSR en het Nederlandse PhotonDelta) geeft aan dat de hoge prestatie, lage kosten en kleine formaat van geïntegreerde fotonische modules de kern is voor de infrastructuur om grote maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Een voorbeeld? 820 Miljoen mensen hebben niet genoeg te eten en jaarlijks sterven 9 miljoen mensen van de honger. Geïntegreerde fotonische modules bieden betaalbare en toegankelijke klimaatgegevens van satellieten en andere sensoren. Deze gegevens verhogen de oogstopbrengsten en verminderen het gebruik van water, land en pesticiden. Het meten van de vorm, kleur, suikergehalte en andere parameters van ons voedsel door de hele toeleveringsketen (van boer tot bord) met kleine, goedkope PIC-modules vermindert voedselverspilling aanzienlijk.

Accessibility How important will photonics become? It will not yet be a solution to all problems, but a roadmap drawn up by scientists from the United States and Europe (IPSR and the Dutch company PhotonDelta) indicates that the high performance, low cost and small size of integrated photonic modules is the core infrastructure for tackling major societal challenges. For example, 820 million people do not have enough to eat and 9 million die of hunger every year. Integrated photonic modules provide affordable and accessible climate data from satellites and other sensors. This data increases crop yields and reduces the use of water, land and pesticides. Measuring the shape, colour, sugar content and other parameters of our food throughout the supply chain (from farm to fork) with small, low-cost PICmodules significantly reduces food waste.

EFFECT Photonics en Vodafone zijn begonnen met het testen van de integratie van zogenaamde optische SoC’s in het mobiele netwerk. Deze optische ‘System-on-Chip’-technologie biedt naar verwachting internetproviders en gebruikers in de toekomst veel voordelen. Dit omvat minder vertraging, hogere capaciteit, maar ook een verbeterde netwerkduurzaamheid. Deze chips verminderen de behoefte aan hardware en zullen zowel het energieverbruik als de onderhoudskosten aanzienlijk verlagen. Vodafone is de eerste telecomprovider in Nederland die deze technologie in het huidige netwerk test. Foto EFFECT Photonics. EFFECT Photonics and Vodafone have started testing the integration of so-called optical SoCs in the mobile network. This optical ‘System-onChip’ technology is expected to offer internet-providers and users many advantages in the future. This includes lower latency, higher capacity, but also improved network durability. These chips reduce the need for hardware and will significantly lower both energy consumption and maintenance costs. Vodafone is the first telecom-provider in the Netherlands to test this technology in its current network.

171 Wat betekent het voor de industrie? Een basisbehoefte voor de industrie is de beschikbaarheid van betrouwbare snelle internetinfrastructuur. Productieapparatuur en -processen kunnen aanzienlijk worden verbeterd in prestaties, flexibiliteit, betrouwbaarheid en opbrengst door gegevens over het proces te genereren voor tijdige aanpassing met behulp van sensoren. Wat de industrie er nu mee kan? Nog niet veel, maar bereid je voor op een nieuwe indeling van de industrie. Of zoals Cees Ronda, Research Fellow, Senior Director bij Royal Philips, het zegt: “Geïntegreerde fotonica is een van de belangrijkste technologieën voor datacommunicatie en optische detectie. Het Dutch Integrated Photonics Cluster zal een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van deze sleuteltechnologie, waardoor de zeer concurrerende Nederlandse kenniseconomie verder wordt versterkt.”

What does it mean for the manufacturing industry? A basic need for the manufacturing industry is the availability of reliable highspeed internet infrastructure. Production equipment and processes can be significantly improved in performance, flexibility, reliability and yield by generating data about the process for timely adjustment using sensors. What can industry do with it now? Not much yet, but prepare yourself for a new classification of the industry. Or as Cees Ronda, Research Fellow, Senior Director at Royal Philips, puts it: “Integrated Photonics is one of the key technologies for data communication and optical sensing. The Dutch Integrated Photonics Cluster will make an important contribution to the development of this key technology, further strengthening the highly competitive Dutch knowledge economy.”

Yaskawa Benelux b.v.

172

Ruim 100 jaar innovatie

Yaskawa is één van de wereldmarktleiders op het gebied van aandrijvingen, industriële automatisering en robotica, gevestigd in Kitakyushu, Japan. Het bedrijf is opgericht in 1915 en wij zien onszelf als een pionier in deze sectoren. Yaskawa streeft naar het optimaliseren van de productiviteit en de efficiëntie van machines en industriële systemen met onze innovaties. Al meer dan 100 jaar ondersteunen onze producten en oplossingen automatisering in uitéénlopende toepassingen; zoals mijnbouw, machinebouw en werktuigbouw, evenals de auto-industrie, verpakkings-, houtbewerkings-, lift- , textiel- en halfgeleiderindustrie. Het is de toepassingskennis waarmee Yaskawa het verschil voor haar klanten en de samenleving wil maken. Vanuit een strategische en inspirerende locatie - Brainport Industries Campus in Eindhoven - opereert Yaskawa Benelux B.V. met een gedreven team als partner voor haar klanten. Met de focus op industriële automatisering biedt Yaskawa geïntegreerde

oplossingen voor haar klanten in Nederland, België en Luxemburg. Betrouwbaarheid, resultaatgerichtheid en klant-gerichtheid zijn belangrijke kernwaarden voor ons team. De focus van Yaskawa ligt op industriële automatisering met mechatronica als specialisatie. In de Benelux opereren 2 business units: Robotics (industriële robots en cobots) en Drives, Motion en Controls (frequentieregelaars, motion control, servosystemen, PLC, HMI). Innovatie is al ruim 100 jaar de drijfkracht achter de activiteiten van Yaskawa. Nieuwe technologieën ontwikkelen met de nadruk op kwaliteit waarbij de klant altijd centraal staat: dat is waar de toekomstvisie van Yaskawa om draait. Met nieuwe producten zoals de collaboratieve robots (cobots), waarvan er inmiddels 5 verschillende modellen zijn met een draaglast tot 20 kg, brengt Yaskawa automatisering letterlijk dichterbij de mens. Door samenwerkingsverbanden aan te gaan, gaat Yaskawa de toekomst van de maakindustrie tegemoet. De Brainport Industries Campus (BIC),

waar Yaskawa Benelux gevestigd is, leent zich hier perfect voor. Innovatieve productiebedrijven, technologieleveranciers en onderwijsinstellingen werken actief met elkaar samen aan de ontwikkeling van nieuwe productietechnologieën. Yaskawa behoort tot de wereldtop op het gebied van industriële automatisering: robotica, aandrijvingen besturingstechniek en we zijn met name in Europa druk bezig met de vertaalslag van Industrie 4.0 naar de praktijk. Op de BIC wordt dat vormgegeven, wat we alleen kunnen doen door samen te werken, onder andere in verschillende fieldlabs waar we werken met een programma aan concrete cases. Als deze goed werken, is de businesscase ook ver buiten de BIC toepasbaar, op heel veel andere plekken in de wereld. Dat maakt de samenwerking voor een internationaal opererende organisatie als Yaskawa heel interessant. Yaskawa Benelux b.v. Brainport Industries Campus BIC 1, 5657 BX Eindhoven T +31(0)40 289 55 00 E info.nl@yaskawa.eu.com www.yaskawa.eu.com

Sterk in Led b.v.

Veilig werken begint met zien wat je doet. dat begint met voldoende licht. Een gespecialiseerd bedrijf in functionele verlichting voor de functionele ruimte. Dat omschrijft in de kern wat we bij Sterk in Led doen. Een team van professionals, van monteurs tot engineers, zorgen ervoor dat we de industrie van Nederland veiliger, leuker en milieubewuster maken. Ons aandeel hierin? We just happen to sell lights. Omdat veilig werken begint met zien wat je doet. En daar is voldoende kunstlicht voor nodig.

Anders dan veel bedrijven maken we geen armaturen. Juist de samenwerking met wereldwijde spelers zorgt ervoor dat we de krenten uit te pap halen, en met onze grote afname en lage overhead voor concurrerende prijzen kunnen aanbieden. Specialist in verlichting, besturingstechniek en montage op moeilijke plekken. Of het nu gaat om explosieveilige verlichting, een omgeving met hoge temperaturen of veel vervuiling gaat: we hebben het vaker gedaan. En bewezen trackrecord is beschikbaar, we doen het pas 8 jaar en hebben in deze tijd ruim 150 projecten gerealiseerd.

Energiebesparing? Nuttig bijkomend effect. Laten we het eerst hebben over voldoende licht op de juiste plaats. Over verlichting die écht duurzaam is. Dat is verlichting die brand wanneer het moet, en dimt wanneer het kan. Inmiddels heeft ruim 70% van onze projecten intelligentie in zich. Resultaat? Terugverdientijd 3 á 5 jaar met 1 ploegendienst. Beter nog: vaak is het maandbedrag in leasevorm lager dan de besparing die we realiseren. Zonder gesjoemel met cijfers. Net zoals deze foto, deze is niet door Photoshop gehaald maar laat een werkelijk resultaat zien.

Toe aan nieuwe verlichting? Plan online een afspraak via de chat op www.sterkinled.nl of mail naar info@sterkinled.nl.

173

Dalemans b.v.

174 Met Alain Dalemans staat sinds 1995 al de derde generatie aan het hoofd van het Zonhovense familiebedrijf Dalemans Industries bvba. Zijn grootvader startte direct na de Tweede Wereldoorlog met de productie van zware blad- en drukveren. Hij startte eerst in Luik maar verhuisde al snel naar Zonhoven, de buurtgemeente van Genk, destijds een het centrum van de Limburgse mijnindustrie. Drie generaties Dalemans, drie perioden waarin het bedrijf zich telkens heeft aangepast aan de veranderde omstandigheden. Toen de bladveren werden vervangen door luchtveren en door de mijnsluiting de zware industrie verdween, moest Alain’s vader op zoek naar nieuwe alternatieven, rekening houdend met de machines en mensen die hij hier ter beschikking had. Hetzelfde materiaal als van de bladveren wordt gebruikt voor de productie van grasmaaiermessen, en bovendien komt hier dezelfde knowhow bij kijken. Daarom werd overgeschakeld op deze messen. Vandaag maken ze de messen nog altijd, en voorts maken we nu vooral kleinere veren. 50 procent van de omzet komt nu uit de productie van veren; specials, op maat gemaakt. 50 procent komt uit de productie van grasmaaiermessen. Die maken ze voor de invoerders van professionele grasmaaiers. Dalemans Industries is de enige speler op de Belgische markt voor het maken van tuinbouwmessen. Alsook zijn ze gespecialiseerd in het produceren van technische veren, en warmtebehandeling van materialen met inductie verhitting en olieharding en precisielaserwerk. Dalemans Industries heeft in 2021 geïnvesteerd in een BySmart 3015 lasersnijmachine. Een van de snelste industriële lasersnijders die in de markt te verkrijgen zijn. Ze wilden

hierrond de nodige knowhow opbouwen zodat ze vandaag de dag kunnen zeggen dat alles wat ze leveren volledig zelf gemaakt is. 0,1 mm dik inox snijden levert geen problemen op voor Dalemans Industries, net zo min als 20 mm dik mangaanvanadiumstaal. Veerstaal of gewoon staal snijden. De stukken die van de machine afkomen, zijn braamloos, zowel de hele dunne als de dikkere plaat. Ze hoeven de stukken niet te schuren, hooguit even de stukken over elkaar halen en alles is weg, voor de verenproducent is dat essentieel. Met name veren voor machines voor de voedingsindustrie mogen namelijk niet geschuurd worden, omdat zich hier dan verontreinigingen aan kunnen hechten. Ook bepaalde kleinere bladveren schuren ze liever niet, omdat te diepe of verkeerde schuurlijnen tot breuk kunnen leiden.

Sinds enige tijd heeft Dalemans Industries ook de nodige machines om zowel druk-, trek-, torsieveren en geplooide draaddelen tot en met draad 13 mm in veerstaal, en draad 16 mm in zacht materiaal te produceren. Dankzij deze laatste investering kan Dalemans Industries het totale pakket aanbieden aan de klant. Dit volledig in eigen huis geproduceerd, waardoor kwaliteit en flexibele leveringstermijnen gegarandeerd zijn. Bij Dalemans Industries kan u rekenen op een totaalpakket van ontwerp en ontwikkeling volgens intern kwaliteitssysteem ISO 9001 tot de productie van kleine, middelgrote en grote series.

Ctac

Jouw partner voor digitale innovaties binnen de maakindustrie Op internet hebben klanten meer keuzemogelijkheden dan ooit. Dit onbeperkte aanbod maakt hen veeleisender. Klanten nemen geen genoegen meer met producten die voor 90% voldoen aan hun behoeften. Ze willen het product dat ten volste aansluit bij hun eisen en kunnen dit steeds vaker samenstellen conform hun wensen. Klanten zijn bereid dat waar dan ook ter wereld te bestellen voor de beste prijs. Dat heeft grote gevolgen voor de maakindustrie. De industrie moet voorzien in meer productvariaties, gepersonaliseerde maatwerkproducten en -diensten. Er is behoefte aan flexibele systemen die Real time inzicht geven in de klantvraag; terwijl IT-landschappen daar vaak nog te versplinterd en/of verouderd voor zijn. Automatisering, digitalisering en het zoeken naar manieren om nieuwe technologieën, zoals het Internet of Things (IoT), Machine Learning en Artificial Intelligence (AI), in te zetten, staan dus hoog op de agenda. “De informatie en afbeeldingen waren verspreid over spreadsheets, het ERP en diverse netwerkdrives. Het kostte dus veel tijd en moeite om de productinformatie compleet en correct aan te leveren bij de afnemers. Om dat proces te verbeteren hebben we Ctac gevraagd om een centraal platform met consistente productinformatie in te richten.” - Gert Hazevoets, Spaas kaarsen

Ctac: meer dan een technische partner Als Business & Cloud integrator helpt Ctac productiebedrijven met het digitaliseren van hun bedrijfsprocessen. Onze manufacturingexperts hebben alles in huis om oplossingen voor jouw vraagstukken te realiseren; een zeldzame combinatie van marktkennis enerzijds en technologische know-how anderzijds. Daarmee zorgen we voor een uitmuntende afstemming tussen business en IT. “We hadden een strak schema. De migratie ging vlot dankzij de deskundige ondersteuning van Ctac. We hebben 20 systemen naar Azure gemigreerd en zitten nu aan meer dan 100 integraties met SAP.” - Ron Hogeboom, TomTom

Met bijna 30 jaar ervaring in de sector weten we precies wat er speelt en welke trends eraan komen. Zo migreerden we samen met TomTom SAP HANA, SAP ECC en SAP Business Warehouse van de private cloud van Ctac naar SAP on Azure en hielpen we Spaas, een kaarsenfabrikant in België, bij de implementatie van het productinformatiesysteem van inRiver. Daarnaast nemen we voor verschillende partijen alle werkzaamheden op het gebied van hosting en technisch applicatiebeheer uit handen. Stabiliteit van de software is daarbij van groot belang. De productie gaat immers altijd door, dus verwacht je hetzelfde van je IT-landschap. Meer weten? Ga naar www.ctac.nl/manufacturing

175

176

Philips legendarische CD speler, de CD 100 gemaakt in 1982, destijds te koop voor een slordige € 2.200. Philips legendary CD player, the CD 100 produced in 1982, for sale at the time for around € 2,200.

De fotonica tijdlijn The photonics timeline Pieter Kramer, directielid van Laser 2000 Benelux, schetst de fotonica tijdlijn. Laser 2000 is binnen de Benelux de grootste high-tech distributeur in fotonica. Het bedrijf speelt voor velen een rol als kennispartner in fotonica.

Pieter Kramer, board member of Laser 2000 Benelux, outlines the photonics timeline. Laser 2000 is the largest hightech distributor of photonics in the Benelux. The company plays a role for many as a knowledge partner in photonics.

1916 De voorspelling van Albert Einstein. Het principe van maser en laser is de gestimuleerde emissie, een door Albert Einstein voorspeld verschijnsel. Waarbij een atoom in een aangeslagen toestand dat botst met een foton zelf ook een foton uitzendt met dezelfde golflengte, polarisatie, bewegingsrichting en fase en daarbij naar de grondtoestand terugvalt.

1916 Albert Einstein’s prediction. The principle of maser and laser is stimulated emission, a phenomenon predicted by Albert Einstein. Whereby an atom in an excited state that collides with a photon emits a photon of its own with the same wavelength, polarisation, direction of motion and phase, thereby returning to the ground state.

1953 De maser van Charles Townes. Townes is een van de uitvinders van de maser. De maser brengt atomen of moleculen in een aangeslagen toestand waarna dezen door gestimuleerde emissie via een kettingreactie weer naar de grondtoestand worden gebracht. De werking van de later uitgevonden laser is gelijk aan die van de maser maar de golflengte van de microgolven is dan korter. 1956 Nico Bloembergen legt in 1956 de theoretisch basis voor een drietraps-systeem waarbij de elektronen die door een externe energiebron naar het hoogste energieniveau zijn aangeslagen niet meteen terug naar het grondniveau vallen, in plaats daarvan vindt verzameling plaats in een tussenniveau. Als ze daarna tegelijkertijd alsnog terugvallen naar het grondniveau ontstaat er een intense en sterk samenhangende elektromagnetische golf. Dit principe wordt later ook toegepast in laser. 1960 op 16 mei 1960 demonstreert Ted Maiman de eerste werkende laser. Dit apparaat gebruikt een synthetisch robijnkristal als versterkingsmedium. Vanaf de jaren ‘70 gaat het wat harder 1970 Glasvezel ziet het licht. Glasvezel is een flexibele, transparante vezel gemaakt door glas (silica) of plastic te trekken tot een diameter van een mensenhaar. Glasvezel wordt onder meer toegepast als optische vezel waarbij licht wordt gestuurd door lange vezels van optisch zeer helder glas om signalen betrouwbaar, snel en over grote afstanden te vervoeren. 1972 Wereld introductie van de optische videoplaat (VLP) in Aalst door Philips. Met een rode HeNe laser. VLP werd ingehaald door videosystemen als Video 2000, Betamax en vooral VHS.

1953 Charles Townes’ maser. Townes is one of the inventors of the maser. The maser puts atoms or molecules in an excited state, after which stimulated emission causes a chain reaction that brings them back to the ground state. The operation of the laser invented later is similar to that of the maser, but the wavelength of the microwaves is shorter. 1956 In 1956 Nico Bloembergen laid the theoretical foundations for a three-stage system in which the electrons that have been excited to the highest energy level by an external energy source do not immediately fall back to ground level, but instead collect in an intermediate level. If they then simultaneously fall back to ground level, an intense and strongly coherent electromagnetic wave is created. This principle will later also be used in laser. 1960 On 16 May, Ted Maiman demonstrates the first working laser. This device uses a synthetic ruby crystal as amplification medium. From the 1970s onwards, things started to move a little faster 1970 Fibreglass is invented. Fibreglass is a flexible, transparent fibre made by stretching glass (silica) or plastic to a diameter of a human hair. Fibreglass is used, among other things, as an optical fibre in which light is passed through long fibres of optically very clear glass to transport signals reliably, quickly and over long distances. 1972 Global introduction of the optical video long play (VLP) in Aalst by Philips. With a red HeNe laser. VLP was overtaken by video systems like Video 2000, Betamax and VHS in particular.

177

178 1973 Er vindt een doorbraak van absoluut wereldformaat plaats, zo zou later blijken: Het gebruik van een laser voor de wafer alignment in Philips steppers. Precies 10 jaar later gaat Philips een joint venture aan met ASM International waaruit ASML ontstaat.

1973 An absolutely world-class breakthrough takes place, as it would later turn out: The use of a laser for wafer alignment in Philips steppers. Exactly 10 years later, Philips enters into a joint venture with ASM International, resulting in the formation of ASML.

1974 De eerste laser kassa scanners worden in gebruik genomen.

1974 The first laser checkout scanners are put into operation.

1979 De grote doorbraak van de laser is een nieuwe Philips vinding voor consumenten audio. De CD speler wordt op 8 maart 1979 aan de internationale pers getoond en gedemonstreerd. Later in het jaar ontstaat een samenwerking tussen Philips en Sony, waarbij de PhilipsSony cd-standaard wordt gerealiseerd.

1979 The great breakthrough of the laser is a new Philips invention for consumer audio. The CD player is shown and demonstrated to the international press on 8 March 1979. Later that year, a collaboration between Philips and Sony is established, resulting in the Philips-Sony CD standard.

Vanaf de jaren ‘80 gaat het hard. Beeldscherm productie bij Philips. Philips heeft testfaciliteiten voor beeldschermen in Eindhoven. Philips Centrum voor Fabricagetechnologie (CFT) ontwikkelt het toepassen van industriële CO2 en YAG lasers voor de eigen productielijnen van o.a. de TV beeldbuizen (Eindhoven en Sittard). In 1982 start Philips start de productie op van de CD speler. In Hasselt. Met laserdiodes en een knap staaltje optiek, elektronica en software voor het scherpstellen op de toch altijd wat wobbelige CD plaatjes. Productielijnen kennen een lastige start maar CFT slaagt er goed in die lijnen te optimaliseren. Bij de aardobservatie vanuit satellieten, bijvoorbeeld het sentinel programma, gaat optical imaging gebruikt worden voor o.a. milieuverontreinigingmetingen. TNO speelt een belangrijke rol als specialistische partner bij deze imaging. Intussen begint bij de zonnecellen de race naar hoge efficiency: ook een fotonica toepassing. Zonnesimulatoren en andere lichtbronnen worden ontworpen voor het testen van de diverse halfgeleidermaterialen op hun reflectie en efficiency. Jaren ‘90 Ontwikkeling en bouw bij IAI, Veldhoven. Security printing als beveiligingskenmerk bij waardepapieren. De eerste IAI laser-security print zit op de Postgiro cheque, vervolgens ook op bankbiljetten, paspoorten en ID kaarten. Voor film ondertiteling stapt men bij Titra Film (Amsterdam) over van chemische baden naar laserschrijven. Titra levert wereldwijd.

From the 80’s onwards, things are moving fast. Screen production at Philips. Philips has test facilities for flat panels in Eindhoven. Philips Centre for Manufacturing Technology (CFT) develops the application of industrial CO2 and YAG lasers for its own production lines of e.g. TV picture tubes (Eindhoven and Sittard). In 1982 Philips starts producing the CD player. In Hasselt. With laser diodes and clever optics, electronics and software for focusing on the still quite wobbly CD audio. Production lines had a difficult start but CFT succeeded in optimising them. For earth observations from satellites, such as the sentinel programme for instance, optical imaging will be used for environmental pollution measurements, among other things. TNO plays an important role as a specialist partner in this imaging. Meanwhile, the race to high efficiency begins with solar cells: another photonics application. Solar simulators and other light sources are designed to test various semiconductor materials for their reflectivity and efficiency. The 1990s Development and construction at IAI, Veldhoven. Security printing as a security feature for securities. The first IAI laser-security print is on the Postgiro cheque, later also on banknotes, passports and ID-cards. For film subtitles Titra Film (Amsterdam) switches from chemical baths to laser writing. Titra delivers worldwide.

179 ASML is intussen op volle sterkte met wafersteppers, de overgang van de kwiklamp i-line (365nm) steppers naar de kortere golflengtes van excimeerlasers (o.a. 248nm).

ASML is now at full strength with wafer steppers, transitioning from the mercury lamp i-line (365nm) steppers to the shorter wavelengths of excimer lasers (e.g. 248nm).

Welhaast “iedereen” ontwikkelt in die tijd fotonica voor optische telecom; glasvezels en optische transceivers. Optische componenten, solidstate 1,5 micron lasers en fibergekoppelde fotodiodes, toen nog geen Photonic Integrated Circuits genoemd. Ook optische T&M instrumenten zijn in deze periode “hot”... tot de dotcomcrash in 2001. Bijzonder interessant om te zien hoe sommige optische telecom componenten fabrikanten de ommezwaai kunnen maken naar optische componenten voor lifescience: filters voor WDM multiplexing worden opeens filters voor fluorescentie- en Raman microscopie.

At that time, almost “everyone” was developing photonics for optical telecoms; fibre optics and optical transceivers. Optical components, solidstate 1.5 micron lasers and fibrecoupled photodiodes, not yet called Photonic Integrated Circuits at that time. Optical T&M instruments were also “hot” during this period.... until the dotcom crash in 2001. It is particularly interesting to see how some optical telecom component manufacturers can make the change to optical components for life sciences: filters for WDM multiplexing suddenly become filters for fluorescence and Raman microscopy.

Jaren ‘00 Maquettebouw bij TUDelft Bouwkunde schakelt in het begin van het decennium over op maquettebouw met lasersnij- en graveermachines. In plaats van het tijdrovende triplex-figuurzagen. Studenten hoeven dan niet meer tot diep in de nacht te zagen. Toonaangevende architecten bureaus volgen snel.

The 2000s At the start of the decade, model construction at TUDelft University of Technology switched to model construction with laser cutting and engraving machines, instead of the time-consuming plywood jigsaw machines. Students were no longer sawing until deep in the night. Leading architectural firms soon follow.

In de biotechnologie en medische lifescience worden optische technieken zoals fluorescentie, optical trapping, wereldniveau-specialisaties in Nederland. Nederland heeft hierin een opvallend sterke kennispositie verworven.

In biotechnology and medical lifescience, optical techniques such as fluorescence and optical trapping are world-class specialisations in the Netherlands. The Netherlands has acquired a remarkably strong knowledge position in this field. Lasers and optical filters become an important part of the Laser2000 delivery programme.

Fundamentele onderzoeksinstuten specialiseren zich steeds verder, de banden met het bedsrijfsleven worden sterker. Toegepast onderzoek en valorisatie worden belangrijk. ARCNL, Holst, MESA+, LaserLab, AMOLF, Differ, NLR, Marin, TNO, alle instituten “sorteren voor” op hun specialiteiten. De Nederlandse vakvereninging PhotonicsNL wordt volwassen en organiseert/ participeert in verschillende projecten, evenementen en samenwerkingsverbanden met andere vakverenigingen. Jaren ‘10 3D metaalprinten komt op: metaaldeeltjes worden gesintered met gepulste fiber lasers tot uiterst betrouwbare produkten, waarij de gehele metaalindustrie, van mouldmakers tot vliegtuigbouwers, instapt. Een Nederlandse startup op dit gebied, Additive Industries, wordt een grote speler.

Fundamental research institutes continue to specialise, the links to business are becoming stronger. Applied research and valorisation are becoming more important. ARCNL, Holst, MESA+, LaserLab, AMOLF, Differ, NLR, Marin, TNO, all institutes “sort out” their specialties. The Dutch PhotonicsNL association is maturing and organises/ participates in various projects, events and collaborations with other associations. The 2010s 3D metal printing is on the rise: metal particles are sintered with pulsed fibre lasers into highly reliable products, which the entire metal industry, from mould makers to aircraft manufacturers, are joining. A Dutch start-up in this field, Additive Industries, is also becoming a major player.

180 Materiaal- en oppervlaktebewerking met lasers schiet uit de grond. Pico- en femtoseconde lasers maken hele speciale bewerkingen mogelijk. Waterafstotende oppervlakken (het bekende urinoir voorbeeld) en microscopisch kleine gaatjes voor filtering kunnen gemaakt worden en maken nieuwe toepassingen mogelijk. Fotonische chips vinden hun weg in medische sensoren, telecom, ICT. Fotonische glasvezel sensoren worden ontwikkeld voor hele nauwkeurige (vervormings-) metingen aan vliegtuigvleugels, constructies, wafersteppers, windmolens. De high-tech mechatronica bouwers zoals VDL, AAE, NTS, Settels, ,Technobis, Nedinsco en anderen worden hoe langer hoe meer OPTO-mechatronica specialisten en bouwen instrumenten en machines vol met lasers en optieken. De nu snelle ontwikkeling van LEDs veroorzaakt een totale ommezwaai in de verlichtingsindustrie. Binnenshuis, professionele verlichting, parkeer- en tunnelverlichting, human centric lighting; “alles” wordt nu mogelijk. Laser2000 ziet een ommezwaai aan benodigde meet-apparatuur, van integrating spheres naar spectrogoniometers en van luxmeters naar flickermeters. Jaren ‘20 Fotonica lijkt zich, gezien het specialistische karakter, in een high tech niche te bevinden. Echter niets is minder waar. Van fundamenteel onderzoek tot maakindustrie. LED-verlichting voor kassen tot bejaardenhuizen. Spectrale sensoren voor tractoren tot voeding- en fruitsortering. Photonic integrating circuits voor mobieltjes tot sateliet-imaging en communicatie. Fotonica is overal. Nederland is aanwezig in al deze markten; als toeleverancier van fotonische componenten, van meetapparatuur en testlijnen, of van complete lasergebaseerde high-tech machines. De NL fotonica markt beslaat ca. 2% van de wereldmarkt; dan praten we over 10-20 miljard euro alleen voor Nederland. Binnen Europa is Nederland sterk met een productievolume van ca. 13% , terwijl Nederland ca. 2% van de Europese bevolking huist.

Material and surface processing with lasers is booming. Pico- and femtosecond lasers make very special processing possible. Water-repellent surfaces (the wellknown urinal example) and microscopic holes for filtering can be made and open up new applications. Photonic chips find their way into medical sensors, telecom, ICT. Photonic glass fibre sensors are being developed for very accurate (deformation) measurements on aircraft wings, structures, wafer steppers and wind turbines. The high-tech mechatronics manufacturers such as VDL, AAE, NTS, Settels, Technobis, Nedinsco and others are increasingly becoming OPTO mechatronics specialists and are building instruments and machines full of lasers and optics. The now rapid development of LEDs is causing a total revolution in the lighting industry. Indoor lighting, professional lighting, multi-storey car park and tunnel lighting, human centric lighting; “everything” is now possible. Laser2000 sees a turnaround in the necessary measuring equipment, from integrating spheres to spectrogoniometers and from luxmeters to flicker meters. The 2020s Photonics, given its specialist nature, seems to be in a high-tech niche. However, nothing could be further from the truth. From fundamental research to manufacturing industry. LED lighting for greenhouses to homes for the elderly. Spectral sensors for tractors to food and fruit sorting. Photonic integrating circuits for mobile phones to satellite imaging and communication. Photonics is everywhere. The Netherlands is present in all these markets; as a supplier of photonic components, of measuring equipment and test lines, or of complete laser-based hightech machines. The Dutch photonics market covers about 2% of the world market; we are talking 10-20 billion euro for the Netherlands alone. Within Europe, the Netherlands delivers an impressive production volume of approx. 13%, while the Netherlands is home to approx. 2% of the European population.

GF Machining Solutions s.a.

181

Georg Fischer is opgericht in 1802 en sinds 1903 beurs genoteerd dus ruim 200 jaar actief in de maak industrie Market segmentation Aerospace

ICT

Automotive

Medical

Electronics

Energy

In vele segmenten op het hoogste niveau en met vele high-end oplossingen Unique Technology Portfolio Milling

EDM

Laser

Addtive Manufactioring

Micromachining

Spindels

Tooling and Automation

Digital Transformation

Frezen, EDM, Laser, Additive manufacturing, Micro Machining, Spindels, Automation en Digital Transformatie. Alles uit één hand en onder één dak.

Hudson Cybertec b.v.

182

Cybersecurity voor OT Hudson Cybertec is cybersecurity solution provider voor de Operationele Technologie (OT). De onderneming is geboren uit passie voor cybersecurity en technische automatisering. Marcel Jutte, managing director en oprichter van Hudson Cybertec zag zo’n 20 jaar geleden al de noodzaak ontstaan voor cybersecurity: ”Ik was al geruime tijd werkzaam in de technische automatisering en merkte dat procescontrole systemen in fabrieken steeds vaker werden ontsloten op de interne netwerken en zelfs Internet. Daar zijn we toen, als een van de eersten, mee aan de slag gegaan.” Daaruit is uiteindelijk in 2012 Hudson Cybertec ontstaan. Aan de frontlinie Sinds die tijd strijdt Hudson Cybertec om de vitale infrastructuur van Nederland (en elders) te beschermen. De organisatie is actief bij EU-werkgroepen voor cybersecurity in de vitale infrastructuur en nauw betrokken bij normontwikkeling voor cybersecurity binnen de OT, de IEC 62443. Hudson Cybertec geeft al bijna 10 jaar training op deze norm, waarbij organisaties leren wat de norm inhoudt en hoe deze kan worden toegepast. Jutte: ”Wij helpen organisaties met het vergroten van hun digitale weerbaarheid. Vanuit een cybersecurity nulmeting helpen we met het nemen van alle vervolgacties zoals consultancydiensten en monitoring en compliancy van OT-netwerken met OT Insight.” Hudson Cybertec wordt dan ook internationaal gezien als subject matter expert op gebied van OT cybersecurity.

Steeds grotere urgentie In een geschiedenis van 200 jaar maakindustrie komt cybersecurity eigenlijk nog maar net kijken. Waar de afgelopen 50 jaar automatisering vooral ging over functionaliteit en veiligheid, wordt op mondiaal niveau cybersecurity de afgelopen 10 jaar pas als steeds urgenter gezien. Daarbij is de verschuiving van ‘nice to have’ naar noodzaak om continuïteit van dienstverlening voor de vitale infrastructuur te borgen snel gegaan, tot zelfs cybersecuritywetgeving en certificering aan toe. Hudson Cybertec draagt ook hier binnen allerlei werkgroepen aan bij. Klaar voor de toekomst Ontwikkelingen als IoT, digital twins en andere nieuwe technologieën worden door Hudson Cybertec nauwlettend in de gaten gehouden, net als de continu veranderende digitale dreiging. “Vandaag iets doen aan cybersecurity betekent dat je na moet denken over de toekomst” zegt Jutte, “ een goede digitale weerbaarheid is essentieel voor de OT. Cybersecurity is een proces, geen project, Dat betekent dat bedrijven cybersecurity op gestructureerde wijze dienen te managen en steeds weten wat er binnen hun OT-omgeving gebeurt.” De unieke combinatie van diepgaande domeinkennis, ruime ervaring in cybersecurity en uitgebreide expertise in zowel industriële en technische automatisering (OT), onderscheidt Hudson Cybertec van andere cybersecurity bedrijven.

DESTACO Benelux b.v.

183

Al 25 jaar uw trouwe partner! Met meer dan 100 jaar ervaring biedt DESTACO een uitgebreid portfolio aan oplossingen voor handling, besturing en precisiebewegingen waarmee fabrikanten wereldwijd hun productiviteit kunnen optimaliseren. Het aanbod van Destaco omvat toonaangevende merken, zoals Destaco (handen pneumatische spanners en end-effector), Camco™ en Ferguson™ (Indexers), Robohand™ (automatisering componenten)

In 1996 richtte de heer Fred Voogel DESTACO Benelux BV op. Door de toenemende vraag naar snel spanners in de Benelux vond DESTACO het tijd om het merk DESTACO zelfstandig in de markt te zetten. In 2021 is het alweer 25 jaar en is DESTACO Benelux uitgegroeid tot een betrouwbare leverancier in de Benelux.

DESTACO USA, het moederbedrijf, opgericht in 1915 stond aan de wieg van het kniehevel principe van deze spanner. En ontwikkelde deze snel spanner in 1936 op de vraag vanuit de markt.

DEtroit STAmping COmpany ) opgericht in 1915 door William H Roberts als metaalbedrijf ontwikkelde steeds meer nieuwe toepassingen van snel spanners voor deze industrie. Detroit de icon van de automobielindustrie, met de merken Ford, Chrysler, Dodge en General Motors waar de eerste T-Ford in 1915 van de band rolde leverde steeds meer toepassingen voor diverse snel spanners. In 1958 maakte

DESTACO de overstap naar Europa met het hoofdkantoor in Duitsland. Vandaar uit werd DESTACO steeds meer een begrip in Europa. En bereide DESTACO zijn vestigingen uit in diverse landen.

hebben DESTACO tot wereldwijde marktleider gemaakt op het gebied van design, productie en ondersteuning in het spannen, grijpen, verplaatsen en automatiseringsoplossingen voor de werkplaats en de flexibele automatisering. Een van de speerpunten van DESTACO voor nieuwe inovatie zijn alle servo aangestuurde producten van Smart Clamp (elektrische spanner), servo indexers en eclectische grijpers.

Met overname van bekende merken breidde DESTACO zijn produktengamma steeds verder uit met producten voor automatiseering. Innovatie, kwaliteit en ontwikkeling

De Automobielindustrie in Detroit waar de bakermat lag van de Automobielindustrie in Amerika. DE-STA-CO (opgericht als de

Voor meer informatie bezoek onze website www.destaco.com.

Promas Machines b.v.

184 Promas is in 2000 opgericht als specialist van CNC machines en heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een van de toonaangevende bedrijven in Nederland en België voor de levering van bewerkingscentra, freesmachines en draaibanken. Met een team van 25 personen en een technische dienst van 13 monteurs zijn we in staat om elke klant snel en vakkundig te bedienen. De keuze van uitsluitend topfabrikanten, zoals Hedelius, CMZ en Hartford is onder meer bepaald door het feit dat al deze fabrikanten een duidelijke keuze hebben gemaakt voor een of enkele machineconcepten waarin ze zich gespecialiseerd hebben en waardoor een uitstekende prijs-/ kwaliteitverhouding tot stand komt die door onze klanten erg gewaardeerd wordt. Onze jarenlange ervaring heeft geleerd dat fabrikanten met een dergelijk duidelijke focus beter presteren. Dat uit zich in een optimale machineperformance, een constante, hoge kwaliteit, optimale beheersing en beschikbaarheid van spare parts, minder storingen en dus meer rendement voor de klant.

Hedelius heeft als Europees marktleider op het gebied van zwenkkopmachines en 5-assige bewerkingscentra een ijzersterke reputatie opgebouwd met een zeer trouwe en tevreden klantenkring.

CMZ is gekend en steeds meer erkend als dé fabrikant van draaibanken in Europa en levert op alle details toptechnologie en door de zeer efficiënte manier van werken met korte levertijden en tegen zeer acceptabele prijzen.

Hartford is een onderneming van wereld klasse en is een van de grootste leveranciers ter wereld van portaalfreesmachines en vooral bekend van het uitgebreide aanbod van kwalitatief hoogwaardige bewerkingscentra.

Zowel Hedelius, CMZ als Hartford zijn familiebedrijven met een meer dan 50-jarige historie! Promas Machines b.v. Voltaweg 18 5993 SE Maasbree T +31(0)77 327 08 89 E sales@promascnc.nl www.promascnc.nl

KSM

185

KSM: partner in smering en onderhoud KSM is de aangewezen partner voor het optimaliseren van smeertechnische onderhoudsprocessen en het volautomatisch ontzorgen van het emulsiebeheer. RCL methode De combinatie van ruim zestig jaar ervaring en kennis, topkwaliteit (koel)smeermiddelen en veelzijdige service is gebundeld in onze RCL methode. Deze werkwijze houdt in dat alle aspecten die van invloed zijn op het resultaat van (smeer)technisch onderhoud en emulsiebeheer in kaart worden gebracht, geanalyseerd en geoptimaliseerd. Bovendien geschiedt dit op een wijze, en in een tempo, zoals door de klant zelf aangegeven. Deze wordt daardoor stapsgewijs, zowel op product- als procesniveau, begeleid naar productiemaximalisatie, een verlaging van risico’s en tot wel 30% kostenbesparingen. KSM: altijd een oplossing KSM heeft altijd een oplossing! Enerzijds door onze jarenlange ervaring, immers: vaak spelen specifieke omstandigheden een rol die ‘herkend’ moeten worden. Anderzijds door het zeer uitgebreide portfolio aan (koel)smeermiddelen van wereldmarktleiders als Castrol, Quaker Houghton, Shell en Fuchs Cassida. Daarnaast bestaat het portfolio uit een uitgebreid assortiment additionele producten met o.a. Memolub automatische smeersystemen en Belki filtratieapparatuur.

De nieuwe standaard in emulsiebeheer Eind 2020 introduceerde KSM, naast het reeds bestaande pakket aan Fluid Management en smeertechnische diensten, het ‘high tech emulsiebeheer’ concept. Het innovatieve concept bestaat uit de eMonitor (volautomatisch emulsiemeetsysteem), eMix (volautomatisch emulsie-bijvulsysteem), OpEx Maint Tribo software en Monitoring services. Dankzij ‘high tech emulsiebeheer’ is het nu voor iedere metaalbewerker mogelijk om een 24/7 volautomatische ontzorging van het emulsiebeheer te realiseren. Klanten, die ‘high tech emulsiebeheer’ inmiddels hebben geïmplementeerd, zijn dan ook razend enthousiast.

Volgens Xavier Keulen-Thomassen, Algemeen Directeur van KSM, vormt dit unieke concept de nieuwe standaard in emulsiebeheer. “In de metaalindustrie worden de eisen die opdrachtgevers stellen steeds strenger. Mede hierdoor moeten toeleveranciers, veel meer dan voorheen, procesgericht gaan denken. Oftewel: hun gehele productieproces op orde hebben. Tel daarbij op de toenemende digitalisering en robotisering en het mag duidelijk zijn welke grote uitdagingen er liggen. Met het ‘high tech emulsiebeheer’ concept anticiperen wij op deze ontwikkelingen en bieden toeleveranciers daarmee de mogelijkheid klaar te zijn voor de nieuwe standaard in emulsiebeheer.”

Maakindustrie bundelt krachten voor waterstof 186

Manufacturing industry joins forces for hydrogen Waterstof vormt één van de pijlers van de energietransitie én kan de groeimotor zijn voor een nieuwe economie. Nederland staat voorgesorteerd om internationaal een koploperpositie in te nemen als leverancier van elektrolysers, de sleuteltechnologie voor productie van schone waterstof. Hier is nog wel iets voor nodig. Op dit moment ontbreekt het Nederland aan een volwaardige industrie die op grote schaal elektrolysers kan produceren. Hiertoe is Elektrolysers Makersplatform NL opgericht om samen elektrolyse en productie van schone waterstof op grotere schaal mogelijk te maken. Een initiatief van FME, TNO en meer dan 30 bedrijven. Het Elektrolysers Makersplatform NL heeft als doel om in Nederland de productie van elektrolysers - of componenten daarvoor - te ontwikkelen en op te schalen om zo meer groene energie te kunnen leveren. Door een interactieve community te creëren, waarin de proces- en maakindustrie, kennisinstellingen, overheid en de energiesector samenwerken. Het platform schept de benodigde randvoorwaarden om Nederlandse doorbraakinnovaties en technologieën daadwerkelijk op grote schaal toepasbaar te maken en naar de markt te brengen. Het platform speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling, internationale strategie en het matchen van vraag en aanbod, door een koppeling te maken tussen de maakindustrie, de procesindustrie en de energiesector. Waterstoftechnologie heeft de potentie om een belangrijk exportproduct van Nederland te worden. Nederland heeft een uitstekende gasinfrastructuur die herinzetbaar is voor transport van duurzame waterstof. Bovendien is er een flink potentieel aan offshore-wind voor de productie van groene waterstof. Waterstof kan niet alleen helpen de Nederlandse klimaatdoelen te halen, maar kan ook duurzame economische groei en banen scheppen.

Hydrogen is one of the pillars of the energy transition and can be the growth engine for a new economy. The Netherlands is poised to assume a leading international position as a supplier of electrolysers, the key technology for the production of clean hydrogen. But more is needed for this. The Netherlands currently lacks a fully-fledged industry that can produce electrolysers on a large scale. For this reason, Electrolysers Makers Platform NL has been set up to make electrolysis and production of clean hydrogen possible on a larger scale. It is an initiative of FME, TNO and more than 30 companies. The aim of the Electrolysers Makers Platform NL is to develop and scale up the production of electrolysers - or components thereof - in the Netherlands, in order to provide more green energy. By creating an interactive community where the process and manufacturing industry, knowledge institutions, government and the energy sector work together. The platform creates the necessary preconditions to actually make Dutch breakthrough innovations and technologies applicable on a large scale and bring them to market. The platform plays an important role in the development, international strategy and matching of supply and demand by linking the manufacturing industry, the process industry and the energy sector. Hydrogen technology has the potential to become an important export-product of the Netherlands. The Netherlands has an excellent gas infrastructure that can be redeployed for the transport of sustainable hydrogen. Moreover, there is considerable potential in offshore wind for the production of green hydrogen. Hydrogen can not only help to achieve the Dutch climate targets, but can also create sustainable economic growth and jobs.

187 Waterstof Industrie Cluster Waterstof Industrie Cluster in Vlaanderen verenigt bedrijven die willen samenwerken rond waterstof als opslagmedium voor hernieuwbare energie en het gebruik ervan voor zero-emissie mobiliteit, warmte- of chemische toepassingen. Het cluster moedigt samenwerking aan tussen partners, detecteert en faciliteert mogelijke waterstofprojecten en wil een spreekbuis vormen ten aanzien van het beleid. Het cluster is bedoeld voor alle bedrijven die actief zijn in een deel van de waardeketen van waterstof. Hoewel het zwaartepunt van de cluster in Vlaanderen ligt, zijn ook bedrijven uit Nederland welkom. Air Liquide is één van de leden en heeft haar nieuwe waterstoffabriek op de site van Covestro in het Antwerpse havengebied in mei 2021 in gebruik genomen. Een investering van 82 miljoen euro. De fabriek gaat zo’n 56.000 kubieke meter waterstof per uur produceren. Veertig procent daarvan gaat naar Covestro die het inzet bij de productie van aniline. De resterende zestig procent gaat via het Air Liquide pijpleidingennetwerk naar andere klanten.

Hydrogen Industry Cluster Hydrogen Industry Cluster in Flanders unites companies wanting to collaborate on hydrogen as a storage medium for renewable energy and its use for zero-emission mobility, heat or chemical applications. The cluster encourages collaboration between partners, detects and facilitates potential hydrogen projects and wants to be a voice regarding policy. The cluster is intended for all companies operating in any part of the hydrogen value chain. Although the cluster’s centre of gravity is in Flanders, companies from the Netherlands are also welcome. Air Liquide is one of the members and commissioned its new hydrogen plant at the Covestro site in the Antwerp port area in May 2021. An investment of 82 million euros. The plant will produce about 56,000 cubic meters of hydrogen per hour. Forty percent of this goes to Covestro, which uses it in the production of aniline. The remaining sixty percent will be distributed, via the Air Liquide pipeline network, to other customers.

Terminaltrekker van het Nederlands-Belgische bedrijf Terberg. In oktober 2020 startte Terberg met het testen van haar eerste concept terminaltrekker op waterstof bij UWT in de Rotterdamse haven. De tractor zal in 2021 verder worden getest op een aantal andere klantlocaties. De tractor werkt tussen conventionele diesel terminaltrekkers, trekt dezelfde lasten, terwijl hij op afstand wordt gemonitord om een breed scala aan gegevens te verzamelen. Terminal tractor of the Dutch-Belgian company Terberg. In October 2020 Terberg started testing its first concept hydrogen powered terminal tractor at UWT in the port of Rotterdam. The tractor will continue to be tested at a number of other customer locations in 2021. The tractor is operated like a conventional diesel terminal tractor, pulling the same loads, while being monitored remotely to collect a wide range of data.

188

Waterstofdrone die verticaal opstijgt en langer vliegt Hydrogen drone that takes off vertically and has a longer flight time Een drone die op duurzame wijze ver kan vliegen en overal kan landen, is zeer breed inzetbaar. Helemaal als het apparaat boven zowel land als water kan presteren. Tot voor kort waren waterstofdrones zeer beperkt in prestaties. Met een laag bereik en niet in staat om verticaal op te stijgen en verticaal te landen. Onderzoekers van de TU Delft ontwikkelden samen met de Koninklijke Marine en de Kustwacht Nederland een waterstofdrone die verticaal kan opstijgen en landen, en urenlang horizontaal als een vliegtuig kan vliegen. De eerste succesvolle tests vonden plaats in een van de meest uitdagende scenario’s: vanaf een varend en deinend schip op volle zee. Hiermee komen ook maritieme toepassingen binnen handbereik en wordt een nieuwe stap gezet in verduurzaming van de luchtvaart. Een drone die in dichtbevolkt gebied of op volle zee vliegt, moet verticaal kunnen opstijgen en landen, bijvoorbeeld op een appartementencomplex of op het achterdek van een schip. Dit onttrekt veel energie aan de batterij en gaat ten koste van de vliegduur. Om langer en verder te kunnen vliegen wordt vaak fossiele brandstof gebruikt, wat niet bepaald duurzaam is. Bovendien heeft een drone vleugels nodig om efficiënt ver te kunnen vliegen, maar het laten landen van zulke ‘fixed-wing’ drones vergt extra voorzieningen, bijvoorbeeld op een landingsbaan of in een net. Al met al waren er nog geen drones die op een duurzame manier ver kunnen vliegen en bijna overal kunnen opstijgen en landen.

A drone that can fly far sustainably and land anywhere is very versatile. Especially if the device can perform above both land and water. Until recently, hydrogen drones were very limited in performance. They had a low range and were unable to take off and land vertically. Researchers from TU Delft, together with the Royal Netherlands Navy and the Netherlands Coast Guard, developed a hydrogen drone that can take off and land vertically and fly horizontally like an aircraft for hours. The first successful tests took place in one of the most challenging scenarios: from a sailing ship bouncing on the waves at sea. This brings maritime applications within reach and is a new step towards making aviation more sustainable.

A drone flying in densely populated areas or on the high seas must be able to take off and land vertically, for example, on a building complex or on the afterdeck of a ship. This draws a lot of energy from the battery and reduces the flight time. Fossil fuel is often used extend flight time and range, which is not particularly sustainable. Moreover, a drone needs wings to fly far efficiently, but landing such fixed-wing drones requires additional facilities, for example a runway or a net. There were no drones yet that could fly far sustainably and take off and land almost anywhere.

189 Bart Remes, projectleider van het Micro Aerial Vehicle Lab (MAVLab) van de TU Delft: “Daarom hebben wij een drone ontwikkeld die verticaal opstijgt en landt met behulp van waterstof en een batterij, en tijdens de horizontale vlucht op waterstof via een brandstofcel de batterij weer oplaadt voor de verticale landing. Dankzij het fixed-wing ontwerp en het gebruik van waterstof kan de drone urenlang in horizontale vlucht blijven.” De volledig elektrische drone weegt 13 kg en heeft een spanwijdte van 3 meter. Het apparaat is bijzonder veilig. De drone vliegt met 12 motoren en kan zelfs bij uitvallen van enkele motoren nog veilig landen op bijvoorbeeld het achterdek van een schip. De drone is uitgerust met een 300 bar 6,8 liter carbon composiet waterstofcilinder. De cilinder levert de waterstof op lage druk aan de 800 watt brandstofcel, die de waterstof omzet in elektriciteit. De enige uitstoot die daarbij vrijkomt is zuurstof en waterdamp. Naast de brandstofcel die elektriciteit levert aan de motoren is er ook een set batterijen die tijdens het verticaal opstijgen en landen samen met de brandstofcel de motoren van extra energie voorziet. De kennis die is opgedaan bij de ontwikkeling van de drone kan worden gebruikt om de luchtvaart groener te maken. Henri Werij, decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek van de TU Delft: “Een van de belangrijkste aspecten van dit onderzoek, is dat er met waterstof gevlogen wordt. Waterstof wordt wereldwijd gezien als een van de belangrijkste kanshebbers om te komen tot een groene, duurzame brandstof voor de luchtvaart.” Bron en foto: TU Delft

Bart Remes, project leader of the Micro Aerial Vehicle Lab (MAVLab) at TU Delft: “That’s why we developed a drone that can take off and land vertically using hydrogen and a battery and recharges the battery for the vertical landing during horizontal flight through a hydrogen fuel cell. The fixed-wing design and the use of hydrogen allow the drone to remain in horizontal flight for hours.” The fully electric drone weighs 13 kg and has a wingspan of 3 metres. The device is extremely safe. It flies on 12 engines and can even land safely on, for example, the afterdeck of a ship if some of the engines fail. The drone is equipped with a 300 bar 6.8 litre carbon composite hydrogen cylinder. The cylinder supplies the hydrogen at low pressure to the 800-watt fuel

cell, which converts the hydrogen into electricity. The only emissions released are oxygen and water vapour. In addition to the fuel cell that supplies electricity to the engines, there is also a set of batteries that, together with the fuel cell, supply the engines with additional energy during vertical take-off and landing. The knowledge gained from developing the drone can be used to make aviation greener. Henri Werij, dean of the Faculty of Aerospace Engineering at TU Delft: “One of the most important aspects of this research is that it involves flying on hydrogen. Hydrogen is considered worldwide to be one of the most important contenders for a green, sustainable fuel for aviation.” Source and photo: TU Delft

HALTER CNC Automation b.v.

190 Halter helpt bedrijven in de toelevering, lucht- en ruimtevaart, machinebouw en de automobielindustrie om meer efficiëntie en winst te behalen met hun CNC-machines. Met een team met meer dan 30 jaar ervaring in de metaalverwerkende industrie heeft Halter de CNCautomatisering nieuwe richting gegeven. Halter heeft een doordachte portfolio aan beladingsrobots ontwikkeld dat eenvoudig is aan te sluiten op elke CNC-machine. Dit helpt bedrijven de efficiëntie van hun operators te verhogen. Halter ontwikkelt CNCautomatiseringsoplossingen voor elke CNC-Machine en doet dit door het continue verbeteren van de ontwikkeling, productie, distributieen service van haar producten. De HALTER LoadAssistant geeft de flexibiliteit om snel te reageren op de toenemende vraag van klanten en zorgt ervoor dat bedrijven kleine en middelgrote series winstgevend kunnen laten draaien met snelle insteltijden.

Via een internationaal netwerk van gecertificeerde partners en de Halter service monteurs levert Halter de beste kwaliteit en service, zoals korte levertijden, kant-en-klare levering, ingebruikname en training. In 95% van de gevallen behalen onze klanten een terugverdientijd op de investering van minder dan 18 maanden. De HALTER LoadAssistants zijn geleverd in meer dan 25 landen. Waarom HALTER De HALTER LoadAssistant is een beladingssysteem voor het automatisch beladen van uw CNC-machine. Het systeem kan aan elke nieuwe of bestaande CNC draaibank of CNCfreesmachine worden gekoppeld en zelfs worden verplaatst van de ene naar de andere CNC-machine.

• Complete plug-and-play oplossing voor elk merk CNC-machine • Omsteltijd van minder dan 5 minuten • Geen kennis van robotisering nodig • Eenvoudig te verplaatsen van de ene CNC-machine naar de andere • Bedrijfszekere technologie • Toegewijde applicatie- en consultancy engineers voor customized oplossingen • Lokale service en remote support HALTER CNC Automation b.v. Hogebrinkerweg 19 3871 KM Hoevelaken T +31(0)88 015 74 00 E info@haltercnc.com

Produsoft b.v.

191

Experts in CADCAM

Produsoft werd in 1993 opgericht door Ronny Jonckheere. In eerste instantie hebben ze zich geconcentreerd op het softwarematig aansturen van draadvonkmachines. In de loop der jaren heeft Produsoft zich verder ontwikkeld naar een echte expert in het implementeren en ondersteunen van softwareoplossingen voor het aansturen en optimaliseren van CNC gestuurde machines. Denk hierbij aan frezen, draaien, draaifrezen, draadvonken, zinkvonken & plaatbewerking. Bovendien hebben we specifieke CADCAM-oplossingen om stempel- en matrijzenbouw te optimaliseren. Daarnaast startte Produsoft een eigen R&D afdeling om nog beter op de vraag van de klant te kunnen inspelen. Vandaag voorziet Produsoft zowel in standaard als in volledig klant specifieke CADCAM-oplossingen en diverse optimalisatie software. Door de continue groei en behoefte aan lokale ondersteuning kwam er in 2014 een locatie in Westerlo bij. In 2018 namen we CIMSoft over, waardoor we ook onze Nederlandse klanten lokaal kunnen ondersteunen.

Ondertussen kunnen we met grote trots zeggen dat we 175 jaar aan ervaring in huis hebben. Ons team van engineers staat elke dag klaar om onze klanten te helpen efficiënter, tijden kostenbesparend te werken. Dankzij het implementeren van onze software kunnen we bij klanten hun machine rendement verhogen met vaak wel 30%. Daarnaast kunnen we met onze CADCAM-systemen de doorlooptijden significant verkorten. Verder zijn we ook gespecialiseerd in software op maat. Als een bedrijf een zeer specifieke uitdaging heeft en de standaard software niet aan de wensen kan voldoen, gaan we samen op zoek naar een oplossing. Een voorbeeld hiervan is dat we heel gemakkelijk een 3D model kunnen omzetten naar een prijscalculatie. Hoe gaat Produsoft te werk? Enerzijds nemen wij de tijd om met elke potentiële klant te onderzoeken welke software het best aansluit bij hun activiteit. Anderzijds kan elke klant bij ons een opleiding op maat volgen. Ons team van specialisten leert onze klanten hoe de software moet worden gebruikt & ingericht zodat zij zelf als echte experts aan de slag kunnen.

Waarom kiezen bedrijven voor Produsoft? Wij vinden het erg belangrijk dat onze klanten bij eventuele vragen snel door een deskundige expert worden geholpen. Met onze 175 jaar aan gezamelijke CADCAM ervaring komt dat zeker goed. Onze engineers loggen in op het systeem van de klant en zij gaan samen op zoek naar de oplossing. Zij kunnen bijvoorbeeld ook direct aanpassingen uitvoeren zodat de aansturing naar de machines optimaal blijft functioneren. Heeft u een CADCAM-probleem? Produsoft lost het op! Produsoft b.v. Koningin Astridlaan 46 B-9990 Maldegem T +32(0)50 729 595 E info@produsoft.com www.produsoft.com

GOM Branch Benelux

192 Maak kennis met GOM, dé wereldwijde specialist in optische 3D-metrologie. Dertig jaar geleden begon de ontwikkeling van uiterst precieze meetsystemen als spinoff van een Duitse universiteit. Ondertussen is GOM uitgegroeid tot een bedrijf met ongeveer 600 werknemers, waarvan er veertien in het Benelux-kantoor in Leuven werkzaam zijn. GOM maakt sinds medio 2019 deel uit van de ZEISS Group en fungeert nu als Center of Excellence voor optische 3D-metrologie. Onze 3D-meetsystemen zijn meegegroeid met de eisen van onze klanten en kunnen in tal van sectoren ingezet worden: automotive, aerospace, transport, energie, consumer goods en onderwijs. De sensoren kunnen makkelijk geïntergreerd worden in productieomgevingen en staan in voor ontwerpen materiaaltesten, deformatietesten, First Article Inspection, assemblageanalyse en productiemetingen. De systemen zijn smart, intuïtief bedienbaar en kunnen onderling verbonden worden. 3D-scannen GOM’s optische 3D-scanners, de verschillende ATOS-systemen, zijn speciaal ontworpen voor complexe meet- en inspectietaken. Elke sensor is ontwikkeld met geavanceerde hardware en intelligente software voor herhaalbare en nauwkeurige metingen van industriële componenten zoals plaatwerk, matrijzen, turbineschoepen, prototypes, spuitgietproducten, gietstukken en nog veel meer. Daarnaast is ook een geautomatiseerd proces mogelijk:

de ATOS ScanBox bestaat uit elf modellen en is een complete optische meetmachine, die uiterst efficiënt te werk gaat. De meetresultaten leveren uitgebreide gegevens over de geometrische en dimensionale nauwkeurigheid van de geproduceerde onderdelen. Dankzij de ATOSsystemen worden opstarttermijnen voor productlanceringen dus aanzienlijk korter. 3D-testen GOM heeft ook systemen voor 3D-testing in haar portfolio. Het ARAMIS-productgamma omvat sensoren voor dynamische metingen van 3D-coördinaten, 3D-verplaatsingen en 3D-oppervlaktevervorming. Op basis van triangulatie leveren de systemen precieze 3D-coördinaten voor fullfield en puntgebaseerde metingen.

GOM Inspect Suite GOM’s software vereenvoudigt het inspectieproces meer dan ooit. De software zorgt voor een naadloze workflow in één gebruikersinterface: van meting tot compilatie van de meetresultaten in een rapport. GOM Metrology Network Met meer dan 60 locaties en een netwerk van 1200 metrologiespecialisten waarborgt GOM professioneel advies en eersteklas service voor operators ter plaatse in hun eigen taal. Regelmatige cursussen en een eLearning-platform bieden een gestandaardiseerde en procesgerelateerde metrologische opleiding voor alle systemen. Benieuwd naar hoe alles in zijn werk gaat? Neem een kijkje op www.gom.com voor meer info!

Q-Fin b.v.

193

Van slijptol naar volautomatisch ontbraamstraat De Bergeijkse machinebouwer Q-Fin Quality Finishing Machines heeft sinds de start in 2013 innovatie hoog in het vaandel staan. Waar een handbediende, mobiele ontbraamtafel 8 jaar geleden voor veel klanten al veel gebruiksgemak bood t.o.v. handgereedschappen ziet Q-Fin dat veel plaatverwerkers nu inzetten op automatisch ontbramen om het afwerkkwaliteit van hun producten op een constant hoog niveau te brengen. Ook het proces rondom de ontbraammachine wordt hierbij kritisch bekeken even als het bediengemak voor de operator. Die laatst genoemde wil de machine het liefste intuïtief kunnen bedienen. 4.0 ready Q-Fin denkt hierin mee. Zo heeft de klant nu de optie zijn ontbraam- en finishmachines uit te laten rusten met programma-keuze in het bedienmenu. De machine-operator kan hierbij op het HMI-scherm kiezen uit een aantal vooringestelde programma’s, bijv. voor een grote afronding, in combinatie met de juiste materiaaldikte. Ook automatische borstelhoogteverstelling behoort tot de mogelijkheden evenals een softwareupdate op afstand.

Integratie De machines van Q-Fin zijn perfect te integreren in een smart productielijn voor de productie van metalen plaatwerk. In de praktijk zal de ontbraammachine vaak direct na een lasersnijmachine worden geplaatst. Voor verdere automatisering van het ontbraamproces kun je denken aan robots die de ontbraammachine beladen en/of ontladen. Vaak echter kan een rollentafel of aangedreven terugvoerband al voor veel extra productiviteit zorgen zonder extra inspanning van de bediener. Door te zorgen voor een vlekkeloze oppervlakte finish en afronding nemen deze bedrijfszekere en eenvoudig te bedienen machines een veel voorkomende bottleneck in het productieproces weg, besparen ze handarbeid die vaak als vies, vuil en ongezond wordt ervaren en zorgen voor producten met een constante afwerkingskwaliteit op hoog niveau. Dubbelzijdige bewerking De toepassing van een omkeerunit voor het dubbelzijdig bewerken past in dit plaatje van ‘oplossingen rondom de ontbraammachine’. Het zijn vaak zware en/of grote stalen plaatdelen die voor een goede hechting van de poedercoating aan weerszijde van een grote radius

voorzien dienen te worden. Deze delen moeten twee keer door de machine worden gevoerd en tussendoor omgekeerd worden. Dat laatste gebeurt vaak met de hand of met behulp van een bovenloopkraan. Dit kost veel tijd, het is inspannend werk voor de operators en niet honderd procent veilig. De Q2S omkeerunit zorgt, opgenomen in de ontbraamstraat, batch-gewijs voor dubbelzijdige bewerking op ongekend hoge doorloopsnelheid. Het systeem kan door 1 operator worden bediend. Om klanten te kunnen overtuigen nodigt Q-Fin hen graag uit in het Experience Center in Bergeijk. Zij kunnen hier, op afspraak, met hun eigen producten terecht voor een razendsnelle test. Q-Fin Quality Finishing Machines Wilgenakker 8 5571 SJ Bergeijk T +31(0)497 581 018 www.q-fin.nl

Hateha b.v.

194

Al sinds de jaren ‘60 staat Hateha B.V. midden in de industriële wereld. Met een breed scala aan hoogwaardige en universeel toegepaste merken bieden we altijd de juiste oplossingen voor uw elektrotechnische - of verlichtingsvraagstukken, zo blijven we altijd innoveren, tot op de dag van vandaag. Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming b.v. T +31(0)71 341 90 09 E info@hateha.nl www.hateha.nl

Circulaire Economie “vergeet”duurzaamheid van producten Circular Economy “forgets” the sustainability of products Nederland, plus een belangrijk deel van de rest van de wereld, zet in op een volledig circulaire economie in 2050. Een doelstelling die ook Vereniging ION (Industrieel Oppervlakte-behandelend Nederland) van harte ondersteunt. Immers, de mensheid kan de hulpbronnen niet zo blijven belasten als tot op heden werd gedaan.

The Netherlands, in addition to an important part of the rest of the world, is committed to a fully circular economy by 2050. An objective that the ION Association (Industrial Surface Treatment Netherlands) supports wholeheartedly. After all, humanity cannot continue to put a strain on resources as much as has been done to date.

Op 20 oktober 2020 heeft de Europese Commissie de EU-strategie voor duurzame chemische stoffen goedgekeurd. Deze strategie is de eerste stap op de weg naar het in de Europese Green Deal aangekondigde doel de vervuiling tot nul terug te dringen en tot een gifvrij milieu te komen. Ook dit streven wordt door Vereniging ION van harte ondersteunt met het credo: “SVHC *)stoffen vervangen als het kan, maar gebruik toestaan als het nodig is en veilig kan”. Objectief lijken deze beide initiatieven elkaar te versterken, maar niets is minder waar. De chemicaliënstrategie “vergeet” de duurzaamheid van producten.

On 20 October 2020, the European Commission adopted the EU Sustainable Chemicals Strategy. This strategy is the first step towards the goal announced in the European Green Deal to reduce pollution to zero and achieve a toxic-free environment. The ION Association also wholeheartedly supports this aim with the motto: “Replace SVHC *) substances if possible, but allow use if necessary and safe”. Objectively these two initiatives seem to reinforce each other, but nothing could be further from the truth. The chemicals strategy “forgets” the sustainability of products.

195

196 Onze welvaart en ons welzijn wordt voor een groot deel bepaald door de producten die de maakindustrie voortbrengt. Denk daarbij aan woningen, vervoersmiddelen, werkplekken, plaatsen om te recreëren en de dingen die we elke dag gebruiken. Als voorbeelden noemen we hier de smartphone die iedereen heeft en gemiddeld 37 keer per dag gebruikt, maar gemaakt is met diverse SVHC stoffen en zonnepanelen, waarbij een glazen plaat dankzij een oppervlaktebehandeling met een SVHC stof, energie kan opwekken. Dankzij SVHC stoffen kunnen deze producten hun functie vervullen en/of kunnen de producten lang meegaan. Infrastructurele werken en waterbeheerssystemen zijn gemaakt van materialen die degenereren door natuurlijke invloeden. De Oosterscheldekering en de Maeslandkering kunnen alleen maar bedrijfszeker paraat zijn voor gebruik bij extreem weer, door een goede oppervlaktebehandeling van alle losse componenten. En wellicht dat u zich nog kunt herinneren wat er gebeurde toen een brug in het midden van Nederland werd afgesloten vanwege degeneratie door een te hoge belasting en achterstallig onderhoud? Ongeveer 1% van de waarde van elk item dat de maakindustrie voortbrengt, is oppervlakte technologie. Oppervlakte technologie wordt ingezet om ervoor te zorgen dat producten niet roesten of rotten, er mooi uitzien of eigenschappen krijgen die het anders niet zou hebben. De beste manier om te voorkomen dat er (bouw)afval ontstaat, is zorgen dat een voorwerp geen afval wordt of een bouwwerk niet vervalt, maar kan blijven functioneren in de omgeving waarvoor het product of bouwwerk gemaakt is.

Our prosperity and well-being is largely determined by the products produced by the manufacturing industry. This includes our homes, means of transport, workplaces, places for recreation and the things we use every day. To illustrate: the smartphone that everyone owns and uses an average of 37 times a day, but is made with various SVHC substances and solar panels, whereby a glass plate can generate energy thanks to a surface treatment with an SVHC substance. Thanks to SVHC substances, these products can fulfil their function and/or the products can last a long time. Infrastructure works and water management systems are made of materials that deteriorate due to natural influences. The fact that we can rely on the Eastern Scheldt Storm Surge Barrier and the Maesland Barrier to function also in extreme weather is due to a good surface treatment of all individual components. And you may still remember what happened when a bridge in the middle of the Netherlands was closed due to degeneration as a result of overload and overdue maintenance? About 1% of the value of each item produced by the manufacturing industry is surface technology. Surface technology is used to ensure that products do not rust or rot, look beautiful or acquire properties that they otherwise would not have. The best way to prevent (construction) waste is to ensure that an object does not become waste or a structure does not decay, but can continue to function in the environment for which the product or construction was made.

197 De oppervlakte technologie is dus ook bedoeld om natuurlijke invloeden te weerstaan. Dat geeft eigenlijk een hele vreemde verwachting. Bij het aanbrengen van de coating of deklaag moet de stof die gebruikt wordt, veilig voor mensen zijn en milieu vriendelijk te verwerken zijn. Tijdens de gebruiksduur van het product moet het product elke vorm van bacteriën, schimmels, UV licht, water- en chloorbelasting en slijtage kunnen weerstaan om zo lang mogelijk mee te gaan. En aan het einde van de levensduur moet het product zo snel mogelijk door (natuurlijke) systemen worden afgebroken om weer volledig hergebruikt te kunnen worden. Helaas gaat dat niet samen en moet een oppervlaktebehandeling “niet natuurlijk” zijn.

The surface technology is therefore also intended to resist natural influences. That actually gives rise to a very strange expectation. When applying the coating or top layer, the substance used must be safe for humans and environmentally friendly to process. During the product’s useful life, the product must be able to withstand any form of bacteria, fungi, UV light, water and chlorine loads and wear and tear in order to last as long as possible. And at the end of its lifespan, the product must be broken down by (natural) systems as quickly as possible in order to be fully reused again. Unfortunately, these two aspects do not go hand in hand and a surface treatment must thus be “unnatural”.

Betekent dat dan dat de industrieel oppervlakte behandelende branche niet mee kan doen aan de circulaire economie, of dat de branche bij uitstek de vervuiler is, of dat de branche tegen bio-based is? Uiteraard niet. De stoffen die de branche gebruikt kunnen in gesloten gebouwen door professionals prima gebruikt worden met minimale risico’s voor de medewerkers en voor de omgeving. Dus voor het creatieproces zijn de risico’s bekend en beheersbaar. De industrie heeft een systeem bedacht dat kortweg wordt aangeduid met RMOA (Risk Management Options Analyses). Met dit systeem kunnen SVHC stoffen veilig worden toegepast tijdens het creatieproces.

Does that mean that the industrial surface treatment industry cannot participate in the circular economy, or that the industry is pre-eminently the polluter, or that the industry is opposed to bio-based substances? Of course not. The substances used by the industry can be used by professionals in closed buildings with minimal risks for employees and the environment. For the creation process the risks are thus known and manageable. The industry has devised a system that is simply referred to as RMOA (Risk Management Options Analyses). With this system, SVHC substances can be used safely during the creation process.

Naast het veilig gebruiken van bestaande stoffen, worden ook nieuwe technologieën ontwikkeld om bij te dragen aan de vooruitgang. Immers, de maakindustrie wil steeds meer - en verwacht ook steeds meer van de oppervlakte behandelende branche. Sinds het begin van deze eeuw wordt daarbij nadrukkelijk rekening gehouden met zaken als een zo laag mogelijk energiegebruik, zo min mogelijk stoffen waarvan mensen ziek worden als ze deze gebruiken of die slecht zijn voor het milieu en zo min mogelijk bij- of restproducten en toch een zo lang mogelijke levensduur van het product. En ook voor het hergebruik van materialen komen steeds nieuwe oplossingen beschikbaar. Een “state of the art” oppervlakte technologie branche is voorwaardelijk voor een innovatieve maakindustrie. Het gebruik van traditionele en hightech oppervlakte technologieën is en blijft dus noodzakelijk omdat we Nederland graag welvarend willen houden. *) SVHC = Substances of Very High Concern = zorgstoffen. Bron en beeldmateriaal: Vereniging ION

In addition to the safe use of existing substances, new technologies are also being developed to contribute to progress. After all, the manufacturing industry has increasing expectations - including from the surface treatment industry. Since the beginning of this century, matters explicitly taken into account include a lowest possible energy consumption, limited use of substances that are harmful to health or bad for the environment and as few by-products or residual products as possible, without compromising on the longest possible product life. And new solutions are also becoming available for the reuse of materials. A “state of the art” surface technology sector is a prerequisite for an innovative manufacturing industry. The use of traditional and high-tech surface technologies is and remains necessary because we want to keep the Netherlands prosperous. *) SVHC = Substances of Very High Concern. Source ans images: Vereniging ION

Gravotech Benelux n.v.

198

The Expression of Things

Gravotech designs, manufactures and distributes innovative engraving, marking and cutting solutions The leader in permanent marking and engraving solutions. Gravotech designs, manufactures, and distributes innovative solutions for engraving, marking and cutting. Gravotech, an International mid-sized company specializing in marking and engraving technologies, merged its three historical trademarks Gravotech, Gravograph and Technifor to create Gravotech, and to evolve brand platform. Laser, mechanical engraving, scribing and dot peen: we are the only ones to pioneer and master all these types of marking. We are a manufacturer of machines, CAD software and Consumables with support all over the world. We know the entire chain, from creation to production and service to provide you with the offer, best suited to your needs. With our direct presence in over 50 countries, we always have a marking and engraving expert close to you to bring their expertise and know-how in qualifying your application, installing your equipment and training your collaborators.

Designed in France and made near you, our equipment is manufactured and supplied from our 3 production sites in Duluth, Atlanta (USA), La Chapelle Saint Luc, Troyes (France) and Shanghai (China). The Expression of Things? The Internet of Things expresses the ability of objects to exchange digital information with each other. Object Expression reflects Gravotech’s core business of empowering objects to express themselves through the written word, images and associated digital information. We give the power to accompany the industrial digital transformation with the identification of manufactured parts to ensure their traceability. We give the power to inform by creating signage that is more adapted to the environment and its normative constraints, and more aesthetic. We give the power to satisfy the growing desire to put emotion back at the heart of items objects by personalizing them. Our brand, recognized among one of the global few to master all the technologies: laser, mechanical engraving, scribing, dot peen, is embodying a new vision of its business: the Expression of Things

The result of the integration of pioneering technologies, we are constantly exploring new solutions to innovate and shape the future of the Expression of things. Look around you and you’ll notice that most objects around you are marked, engraved or customized. Find them and you’ll find Gravotech.

Gravotech Benelux nv-sa Rijksweg 3b B-2870 PUURS-SINT-AMANDS T +32(0)3 880 62 00 E info.benelux@gravotech.com www.gravotech.com

De Ridder THO b.v.

199

45 jaar partner in precisie 45 jaar geleden startten J.D. De Ridder en zijn zoon G.J. de Ridder een familiebedrijf als leverancier van hoogwaardige metaalbewerkingsmachines. Van 3 mannen in een bouwkeet tot meer dan 50 mannen en vrouwen in een hoog professionele omgeving; het is de vrucht van 45 jaar hard werken én het resultaat van een consequent doorgevoerde visie: partner zijn van onze klanten die de meest uiteenlopende maak-uitdagingen aangaan – toen en nu. Technologie In 1976 begon De Ridder met een alles omvattend slijpprogramma (Jung, Studer, Mägerle, Moore en EWAG). Op solide basis werd een uitgebreid programma gebouwd met slijpmachines en -toebehoren, slijpmiddelen en service. De focus op slijpen is niet veranderd, maar de verbreding met EDM (draad-, zink- en startgatvonken), draaien en frezen volgde al snel. Altijd trouw aan onze visie: autonoom van je fabrieken in staat zijn om te adviseren, te ontzorgen met volledige logistiek en te beschikken over monteurs en technisch specialisten die alles beheersen tussen inbedrijfstelling, preventief onderhoud, storingsoplossing en applicatievraagstukken – autonoom, zonder afhankelijk te zijn van een fabriek (vaak op grote afstand). Diversiteit De complexiteit van onze maakproducten neemt enorm toe. En nieuwe, moeilijk bewerkbare materialen confronteren ons met geheel nieuwe uitdagingen. Daarbij moet alles steeds nauwkeuriger, sneller en efficiënter.

Samen met klanten in dit spanningsveld betrokken te mogen zijn is het mooiste wat er is. Bij elke klant ligt daarbij het accent anders: ongeacht of de bottleneck zit in de laatste µ of juist in doorlooptijd, of in een vorm van automatisering - de kunst is het vinden van de gouden oplossing in elke specifieke situatie. De Ridder is trots op een solide basis hiervoor: een uitgebalanceerd machine-programma, van instap tot ultieme high-end en een grote organisatie met toegewijde en hoogopgeleide specialisten. Rendement Rendement (terugverdientijd) is van vitaal belang tegenwoordig. Dat begint met sparringpartner zijn, vrijblijvend meedenken. Dat gaat verder met een perfect getimede levering en installatie. En dat betaalt zich uit als een nieuwe machine of zelfs nieuwe technologie door vakmensen “van om de hoek” snel en soepel productie klaar wordt opgeleverd, zodat u aan de slag kunt. Uiteraard hoort daarbij planbaar preventief onderhoud en/of slimme monitoring, oftewel volledige ontzorging. Partners doen het samen Graag zien wij met onze klanten een partnerschap groeien: om samen te streven naar de meest renderende oplossing in de gegeven situatie. De Ridder THO b.v. IBC-Weg 10,5683 PK BEST T +31(0)499 392 050 www.ridder.net

Draaien

Eroderen

Frezen

Slijpen

Melotte n.v.

200

Al meer dan 50 jaar een technologische innovator

Het Limburgse technologiebedrijf Melotte uit Zonhoven is gespecialiseerd in het vervaardigen van hoogtechnologische precisieonderdelen en 3D-metaalprinten. Sinds de oprichting in 1970 bleef het bedrijf, dat in 1990 onderdeel werd van de Picanol Group, zich verder ontwikkelen door continue investeringen in de meest grensverleggende technologieën op vlak van hoogtechnologische precisieonderdelen. Al meer dan 50 jaar richt Melotte zich op de ontwikkeling en productie van hoogtechnologische precisieonderdelen in kleine series, vaak met complexe vormen en moeilijk bewerkbare materialen. Daarnaast is het ook actief in het maken en reviseren van matrijzen. In 2007 zorgde Melotte voor een nieuwe frisse wind in de technologiewereld, en werden ze als één van de eerste bedrijven in België pionier op het gebied van innovatieve 3D-printtechnieken voor metalen onderdelen – als aanvulling op het traditionele frezen, draaien, slijpen en vonken. Waar de focus in het begin lag op onder meer tandprotheses, brilmonturen op maat en andere accessoires,

ligt de focus sinds enkele jaren voornamelijk op industriële onderdelen voor diverse industrieën. Intussen kan Melotte rekenen op een mooie klantenportefeuille met internationale spelers uit de chemie en petrochemie, gespecialiseerde apparatenbouw, pharma- en voedingssector. De laatste jaren werd voor ongeveer een half miljoen euro per jaar in nieuwe technologieën geïnvesteerd om onze klanten nog beter van dienst te kunnen zijn. In 2017 gingen we een stap verder in het 3D-metaal printen door de aankoop van de SLM Realizer. Deze machine biedt de mogelijkheid om ook aluminium onderdelen te printen, waardoor we ons werkbereik konden vergroten. In 2018 kochten we de Okuma LB3000 aan: een draaibank met staafaanvoer waardoor grotere series rendabeler afgewerkt kunnen worden. Een jaar later volgde nog een nieuwe pendelfreesmachine van het merk Ibarmia. Deze machine laat niet alleen 5-assig freeswerk toe in een bereik van 1 m3, maar ook lang freeswerk tot onderdelen met 3m lengte. Vorig

jaar investeerden we in een nieuwe Studer S41 rondslijpmachine met automatische cobot belading. Deze ultraprecieze rondslijpmachine zorgt er niet alleen voor dat we naast het hoognauwkeurige klassieke rondslijpwerk ook excentrische nokken kunnen slijpen binnen micron bereik, maar biedt ook de mogelijkheid om nauwkeuriger en stabieler te werken op een volautomatische manier. Dit jaar investeerden we in een AgieCharmilles CUT P 550, een draadvonker van de nieuwste generatie. Deze machine laat toe om complexe onderdelen tot op een paar micron nauwkeurig te vonken. Kijk zeker op onze website (www. melotte.be) of volg onze sociale media (https://www.linkedin.com/ company/melotte-nv) om te kijken of we iets voor u kunnen betekenen.

High Precision Manufacturing & 3D Metal Printing

Rotero Holland b.v.

201

Rotero maakt het mee in de maakindustrie Constructeurs en engineers bepalen de functionaliteit van een machine; Rotero adviseert over de juiste motion control, sensoren, elektromagneten of ventilatie oplossingen. Hiervoor beschikt het bedrijf over een breed assortiment producten maar bovenal over gepassioneerde, ervaren en kundige medewerkers. Zíj maken het verschil door mee te denken over alles wat relevant is. Rotero Holland vormt samen met Rotero Belgium, DIS Sensors en Q-Tec de Rotero Holding. Ieder bedrijf heeft zijn eigen specialisme en klantenkring. Door de korte lijnen kunnen zij elkaar echter snel en efficiënt ondersteunen, om zo gezamenlijk tot de beste oplossing te komen. Brede basis – brede back-up Het zou te ver voeren om een compleet overzicht te geven van alle producten uit het programma. Wel zijn de zes groepen te noemen waarin het brede assortiment is onderverdeeld: • Lineaire aandrijvingen • Roterende aandrijvingen • Sensoren • Elektromagneten en magneetventielen • Koelen, verwarmen en ventileren (van machines of schakelkasten) • Relais en schakelaars

Algemeen directeur Rotero Holland Gerrit Minnee: ‘Achter deze opsomming gaat een brede basis aan bedrijven schuil. Bedrijven die we vaak exclusief vertegenwoordigen in Nederland of de Benelux en waar een schat aan kennis en ervaring aanwezig is. Voordat we een samenwerking aangaan, stellen we wel als voorwaarde dat zij in alle gevallen bereid zijn om mee te denken bij specifieke klantwensen of complexe opgaven. Zo ontstaat een brede back-up. Dit in combinatie met onze gepassioneerde en kundige medewerkers geeft ons een basis waarmee we praktisch alle vraagstukken aankunnen. Daarbij gaan we uitdagingen niet uit de weg. Integendeel. Ogen beginnen hier te glimmen wanneer ‘exotische’ verzoeken binnenkomen: wáár ligt de allerbeste oplossing?!’

Wat gaat er nu weer gebeuren?! Juist door het brede assortiment is Rotero actief in een diversiteit aan markten variërend van automotive en landen tuinbouw tot de medische industrie en natuurlijk: ‘de maakindustrie’. Voor de laatste ligt een nadruk op de algemene machinebouw en verpakkingsmachines. ‘De maakindustrie is een dynamische wereld waarin bedrijven continu streven naar optimalisatie’ ervaart Gerrit Minnee in de dagelijkse praktijk. ‘Hierin ondersteunen wij graag én goed. Bijvoorbeeld met componenten die steeds compacter bouwen door geïntegreerde elektronica. Of door mee te denken over een minimaal energieverbruik door de inzet van energiezuinige aandrijvingen en de juiste dimensionering. En uiteraard door mee te kunnen in de ontwikkelingen binnen Industrie 4.0 waar big data, communicatie en slimme algoritmen centraal staan. Zodanig dat de maakindustrie efficiënt, betrouwbaar en veilig kan werken. Echt. ‘Knowledge works.’

Sustainable Industry Lab voor een CO2-neutrale industrie 202

Sustainable Industry Lab to reach a carbon neutral industry Het Sustainable Industry Lab (SIL) brengt de academische wereld, het bedrijfsleven, de overheid en maatschappelijke partners samen om kennis te ontsluiten die nodig is voor de keuzes die voor ons liggen. SIL zal keuzes en consequenties verwoorden om te komen tot een CO2-neutrale Nederlandse industrie in 2050. De activiteiten zijn georganiseerd rond vijf thema’s. Hernieuwbare energie voor de industrie In het thema hernieuwbare energie voor de industrie wordt gericht op de toekomstige hernieuwbare energiebronnen voor de industrie in Nederland. Waarbij de uitdaging wordt aangepakt dat Nederland een relatief grote en energie-intensieve industriële sector heeft, dat binnenlandse hernieuwbare energiebronnen voornamelijk elektrisch zijn (wind en zon) en worden beperkt door concurrentie voor gebruik op land en op zee. De Nederlandse koolstofcyclus In het thema Nederlandse koolstofcyclus kijkt men naar de wisselwerking tussen de energietransitie en de ambitie voor een circulaire economie. In onze industrie, met name de petrochemische industrie, hangen deze ambities samen op manieren die tot nu toe slecht worden begrepen. Maatschappelijk verdienvermogen en duurzame investeringen De Nederlandse industrie is essentieel voor het maatschappelijk verdienvermogen. Om de mondiale duurzaamheidsagenda af te stemmen op de Nederlandse economische ambities moeten duurzame investeringen mogelijk worden gemaakt. In dit thema verkent men de ambities voor een CO2-neutrale Nederlandse industriële portefeuille in 2050, mogelijke investeringstrajecten en voorwaarden voor toekomstbestendige en verantwoorde businesscases.

The Sustainable Industry Lab (SIL) brings together academia, industry, government and societal partners, to unlock knowledge necessary for the choices ahead. SIL is to articulate choices and consequences to reach a carbon neutral Dutch industry by 2050. The activities and deliverables are organized around five theme Renewable energy for industry The theme of renewable energy for industry focuses on future renewable energy sources for industry in the Netherlands. Addressing the challenge that the Netherlands has a relatively large and energyintensive industrial sector, that domestic renewable energy sources are mainly electric (wind and solar) and are limited by competition for use on land and at sea. The Dutch carbon cycle The Dutch carbon cycle theme looks at the interaction between the energy transition and the ambition for a circular economy. In our industry, especially the petrochemical industry, these aspirations are intertwined in ways hitherto poorly understood. Social earning capacity and sustainable investments Dutch industry is essential for social earning capacity. In order to align the global sustainability agenda with Dutch economic ambitions, sustainable investments must be made possible. This theme explores the ambitions for a CO2-neutral Dutch industrial portfolio in 2050, possible investment trajectories and conditions for future-proof and responsible business cases.

203 Governance voor de industriële transformatie Governance, oftewel de publiekprivate organisatie van de energietransitie, is essentieel voor een succesvolle industriële transformatie. In dit thema worden kwesties verkent als: Wie draagt de verantwoordelijkheid om klimaatbeleid en -acties mogelijk te maken, te versnellen of te handhaven? Op welk bestuursniveau, internationaal, Europees of nationaal, kunnen we het beste reguleren of beleidsinstrumenten creëren? Een eerlijke duurzame industriële transformatie Het concept van de eerlijke energietransitie overbrugt de kloof tussen traditionele technoeconomische besluitvorming en de maatschappelijke implicaties. In dit thema onderzoekt men hoe de duurzame industriële transformatie impact heeft op verschillende groepen, zoals werknemers en werkgevers, bedrijven, omwonenden, overheden en maatschappelijke en milieuorganisaties. Daarnaast wordt onderzocht hoe potentieel negatieve effecten redelijkerwijs kunnen worden gemitigeerd.

Governance for industrial transformation Governance, or the publicprivate organization of the energy transition, is essential for a successful industrial transformation. This theme explores issues such as: Who is responsible for enabling, accelerating or enforcing climate policies and actions? At which level of government, international, European or national, can we best regulate or create policy instruments?

A fair sustainable industrial transformation The concept of the fair energy transition bridges the gap between traditional techno-economic decision-making and the societal implications. This theme examines how sustainable industrial transformation has an impact on different groups, such as employees and employers, companies, local residents, governments and social and environmental organisations. In addition, research is being carried out into how potentially negative effects can be reasonably mitigated.

204

Energieopslag speelt cruciale rol in energietransitie Energy storage plays a crucial role in the energy transition De energietransitie is in volle gang. Fossiele energie zoals steenkool, aardolie en aardgas moet plaats maken voor hernieuwbare, CO2-neutrale energie. Bronnen hiervoor zijn onder meer wind, waterkracht, zon, biomassa, restwarmte en geothermie. Het belang van energieopslag zal in deze transitie naar verwachting een belangrijke rol spelen. Volledig overstappen op klimaatneutrale energie zal de komende jaren stapsgewijs gebeuren. Dit is een complex proces. Hoe dit komt? Hernieuwbare energie zal voor een groot deel beschikbaar worden in de vorm van elektriciteit. Daarom zetten veel bedrijven volop in op de elektrificatie van hun processen. Tegelijkertijd groeit de elektriciteitsbehoefte in mobiliteit, landbouw, gebouwde omgeving en industrie. Het bestaande elektriciteitsnet is echter niet berekend op een grote stijging van de elektriciteitsvraag. Netbeheerders zijn daarom druk met het verzwaren van de netten. Dat kost tijd, geld en ruimte. Een tweede aspect dat zorgt voor de complexiteit is dat een deel van de opwekking van hernieuwbare energie – zoals zon en wind – variabel is. Op koude, donkere dagen met weinig wind is de vraag hoog en het aanbod laag. Op andere momenten – bijvoorbeeld zonnige zomerdagen met veel wind - is er een overproductie. Om deze overproductie en schaarste aan energie in balans te brengen, is onder meer een flexibel energiesysteem nodig én grootschalige energieopslag. Vraag en aanbod Opgeslagen energie helpt pieken in energievraag en aanbod op te vangen. Op die manier kunnen ze het elektriciteitsnet ontlasten waardoor dure verzwaring wordt voorkomen. Joris Koornneef, senior consultant systeemintegratie en energieopslag bij TNO gaf in het webinar De noodzaak van grootschalige energieopslag meer uitleg over dit principe. “Op dit moment is er een enorme ondergrondse opslag van energie in gasvelden en cavernes en wordt gas opgeslagen in importterminals. Dit opgeslagen gas kan worden aangesproken wanneer de vraag groot is en het aanbod laag. Het zorgt voor een erg groot deel voor de balans in ons huidige energiesysteem. Maar het aardgas zal langzaamaan uit het systeem verdwijnen. Er moet dus een andere bron van flexibiliteit in het energiesysteem deze rol overnemen. Dit kan door energie op andere manieren op te slaan.”

The energy transition is in full swing. Fossil energy such as coal, oil and natural gas must make way for renewable, CO2-neutral energy. Such energy sources include wind, hydropower, sun, biomass, residual heat and geothermal energy. The importance of energy storage is expected to play an important role in this transition. The full transition to climate-neutral energy will be a step-by-step trajectory over the coming years. This is a complex process. Why so? Renewable energy will largely become available in the form of electricity. That is why many companies are fully committed to the electrification of their processes. At the same time, the demand for electricity in mobility, agriculture, the built environment and industry is growing. However, the existing electricity grid is not designed for a large increase in electricity demand. Grid operators are therefore actively reinforcing the grids. That takes time, money and space. A second aspect that makes the transition complex is that part of the generation of renewable energy - such as solar and wind - is variable. On cold, dark days with little wind, the demand is high and the supply low. At other times - for example on sunny summer days with a lot of wind - there is a surplus. Balancing this overproduction and scarcity of energy requires a flexible energy system and large-scale energy storage. Supply and demand Stored energy helps to absorb peaks in energy demand and supply. In this way, it can relieve the load on the electricity grid, thus preventing expensive reinforcement. Joris Koornneef, senior consultant system integration and energy storage at TNO explained this principle in the webinar The need for large-scale energy storage. “At the moment there is an enormous underground storage of energy in gas fields and caverns and gas is stored in import terminals. This stored gas can be used when the demand is high and the supply low. It provides a very large part of the balance in our current energy system. But natural gas will slowly disappear from the system. Therefore, another source of flexibility in the energy system must take over this role. This can be done by storing energy in other ways.”

205

206

Industrie- en havengebied Europoort vormt samen met de Botlek een van de omvangrijkste petrochemische-industriegebieden ter wereld. Het gebied behoort tot de gemeente Rotterdam en is 3600 ha groot. Foto Creative Commons Industrial and port area Europoort, together with the Botlek, forms one of the largest petrochemical industrial areas in the world. The area belongs to Rotterdam and covers 3600 hectares. Photo Creative Commons.

207 Hoeveel energieopslag is nodig? Maar om hoeveel energieopslag gaat het? “Het gaat om een enorme hoeveelheid. Met alleen batterijen kom je er niet.” Koornneef illustreert dit met een voorbeeld. “Als je in de toekomst één dag aan windenergie (35 GW x 24 uur = 840 GWh – dit is ongeveer de offshore windcapaciteit die wordt verwacht tussen 2030 en 2040 ) zou willen opslaan in batterijen, dan heb je 62 miljoen Tesla Powerwalls (13,5kWh) nodig. Neem je geen Powerwalls, maar de grootste batterijen die op dit moment op de markt verkrijgbaar zijn – in Californië zijn er batterijen die 250MWh kunnen opslaan, dan heb je nog steeds 3360 batterijparken (aan 250MWh) nodig. Kortom, het gaat om een enorme hoeveelheid energie die je moet zien op te slaan om ook in de toekomst de leveringszekerheid te kunnen garanderen. Onze visie vanuit TNO is dat je dit niet alleen met batterijen of met rijdende auto’s kunt oplossen. Je hebt een hele familie aan energieopslagmogelijkheden nodig om deze uitdaging aan te gaan.” Bovengrondse energieopslagmogelijkheden Er zijn diverse energie-opslagfamilies of -clusters. “Een eerste is bovengrondse opslag. Denk daarbij aan batterijopslagsystemen, vliegwielen, waterkrachtcentrales en super capacitors. Een tweede familie zijn de tankopslagsystemen. Opslagtanks zijn geschikt voor onder meer LNG, waterstof, olie, vloeibare lucht en hitte. Waterkrachtcentrales zijn een derde belangrijke bovengronds opslagmogelijkheid” Volgens het rapport rapport “Innovation in batteries and electricity storage”, opgesteld door het Europees Octrooibureau (EOB) en het IEA is het grootste deel van de huidige opslagcapaciteit toe te schrijven aan hydropower oftewel waterkracht. Dit opslagsysteem neemt meer dan negentig procent van het huidige energieopslagvolume wereldwijd voor zijn rekening. Ondergrondse energieopslag Naast bovengrondse zijn er diverse ondergrondse opslagmogelijkheden. Koornneef: “In zogenoemde ondergrondse aquifers of water-voerende lagen kun je warmte, waterstof of andere gassen opslaan. Mijnen, tunnels en ondergrondse lege ruimtes zijn geschikt voor energieopslag in de vorm van koud/warm water, gas of gecomprimeerde lucht. In zoutcavernes kunnen eveneens gassen (helium, aardgas, waterstofgas, brijn) of gecomprimeerde lucht worden opgeslagen.” Dit brijn kan met toevoegingen in de oplossing van cavernes een soort superbatterij maken.

How much energy storage is needed? But how much energy storage are we talking about? “An enormous amount. Batteries alone won’t do the job.” Koornneef illustrates this with an example. “In the future, if you want to store one day of wind energy (35 GW x 24 hours = 840 GWh - this is roughly the offshore wind capacity expected between 2030 and 2040) in batteries, you would need 62 million Tesla Powerwalls (13, 5kWh). If, instead of Powerwalls, you use the largest batteries currently available on the market - in California there are batteries that can store 250MWh - you will still need 3360 battery parks (at 250MWh). In short, you would have to store an enormous amount of energy in order to guarantee supply in the future. Our vision at TNO is that you cannot solve this with batteries or moving cars alone. You need a whole family of energy storage options to meet this challenge.” Aboveground energy storage options There are several energy storage families or clusters. “The first is aboveground storage. This includes battery storage systems, flywheels, hydropower plants and super capacitors. A second family are the tank storage systems. Storage tanks are suitable for LNG, hydrogen, oil, liquid air and heat, among other things. Hydroelectric power plants are a third important aboveground storage option ”According to the report “Innovation in batteries and electricity storage”, prepared by the European Patent Office (EPO) and the IEA, most of the current storage capacity lies in hydropower. This storage system accounts for more than ninety percent of the current energy storage volume worldwide. Underground energy storage In addition to aboveground possibilities, there are various underground storage options. Koornneef: “You can store heat, hydrogen or other gases in so-called underground aquifers. Mines, tunnels and underground voids are suitable for energy storage in the form of cold/hot water, gas or compressed air. Gases (helium, natural gas, hydrogen gas, brine) or compressed air can also be stored in salt caverns.” Such a brine can be used to create a type of super battery with additives by using caverns.

208

Advertentie van J. van den Toorn’s Mineraalwater & Limonadefabriek (Amsterdam), rond 1912 Advertisement for J. van den Toorn’s Mineraalwater & Limonadefabriek (Amsterdam), around 1912

209 Lege olieen gasvelden Tot slot bieden ook de lege olieen gasvelden opslagmogelijkheden voor gassen (waterstofgas, CO2, aardgas, stikstof, gecomprimeerde lucht, brijn). Dit maakt het mogelijk om de bestaande platforms en pijpleidinginfrastructuur te hergebruiken. Het leidt tot systeem-integratie. “Diverse technieken komen hier samen. Elektriciteit uit wind kan worden omgezet in waterstof terwijl de bestaande gasleidingen verantwoordelijk zijn voor het transport richting de lege velden waar het wordt opgeslagen. Het klinkt op papier misschien eenvoudig, maar het vereist veel kennis om dit mogelijk te maken. Kennis over elektriciteit, gas en waterstof, over de koppelingen daartussen, de energiemarkten, de bestaande netwerken, milieuaspecten en de economische haalbaarheid. Zo is voor iedere energieopslagoptie veel kennis en onderzoek nodig.” Snelle en langzamere systemen Maar de ene opslagmogelijkheid is niet noodzakelijk beter of slechter dan de andere, ze zijn allemaal nodig, stelt Koornneef: “Belangrijk is dat er een mix komt van snel reagerende en langzamere energieopslagopties. Dit leidt tot de benodigde flexibiliteit.” Hij legt uit hoe dit komt. “In ons toekomstige energiesysteem zullen de pieken en dalen in energievraag en -aanbod heviger zijn dan op dit moment. De kleinschalige oplossingen met een laag vermogen en snelle reactietijd (<1 kW; <1 sec) zijn nodig om snel te kunnen reageren op een plots veranderende vraag. Grootschalige oplossingen zoals de ondergrondse opslagsystemen leiden tot het balanceren van vraag en aanbod op de langere termijn (> 1 GW; uren, dagen, maanden). Je ziet daarom wereldwijd trends om diverse snel reagerende opslagsystemen en de wat tragere opslagopties te clusteren in hubs om het hele pallet te kunnen dekken.” Meer onderzoek nodig Tegelijkertijd wordt veel extra onderzoek naar energieopslag gedaan. “Meer onderzoek is nodig naar de techniek, maar ook naar marktparticipatie, weten regelgeving en sociale inbedding. Op diverse vlakken wordt wereldwijd gezocht naar oplossingen.” Ook TNO werkt aan uiteenlopende energie conversie- en opslagtechnologieën om tegen acceptabele kosten de energietransitie mogelijk te maken. “Energieopslag is cruciaal om het toekomstig energiesysteem flexibel te maken. Daar kun je niet omheen. Daarom hebben we een breed portfolio aan opslagtechnologieën die we versneld naar volwassenheid willen brengen. Denk bijvoorbeeld aan conversie van elektriciteit of biomassa naar waterstof of groen gas (Power2Gas), van elektriciteit naar warmte (Power2Heat), naar brand- en grondstoffen (Power2Fuels & Feedstock).”

Empty oil and gas fields Finally, the depleted oil and gas fields also offer storage options for gases (hydrogen gas, CO2, natural gas, nitrogen, compressed air, brine). This makes it possible to reuse the existing platforms and pipeline infrastructure. It leads to system integration. “Various techniques come together here. Electricity from wind can be converted into hydrogen while the existing gas pipelines are responsible for transporting it to the empty fields where it is stored. It may sound simple on paper, but it requires a lot of knowledge to make this happen. Knowledge about electricity, gas and hydrogen, about the links between them, the energy markets, the existing networks, environmental aspects and the economic feasibility. Every single energy storage option requires a great deal of knowledge and research.” Fast and slower systems But one storage option is not necessarily better or worse than the other, they are all necessary, says Koornneef: “It is important that there is a mix of fast-reacting and slower energy storage options. This will offer the required flexibility.” He explains why this is the case. “In our future energy system, the peaks and troughs in energy demand and supply will be more severe than at present. The smallscale solutions with a low power and fast response time (<1 kW; <1 sec) are needed to be able to respond quickly to a suddenly changing demand. Large-scale solutions such as the underground storage systems lead to the balancing of supply and demand in the longer term (> 1 GW; hours, days, months). That is why you see worldwide trends to cluster various fast-responding storage systems and the somewhat slower storage options in hubs to cover the entire range.” More research needed At the same time, a lot of additional research is being done into energy storage. “More research is needed into technology, but also into market participation, legislation and regulations and social embedding. Worldwide solutions are being sought in various areas.” TNO is also working on a variety of energy conversion and storage technologies to enable the energy transition at acceptable costs. “Energy storage is crucial to make the future energy system flexible. You cannot ignore that. That’s why we have a broad portfolio of storage technologies that we want to accelerate to maturity. Consider, for example, conversion of electricity or biomass to hydrogen or green gas (Power2Gas), from electricity to heat (Power2Heat), to fuel and raw materials (Power2Fuels & Feedstock).”

Wouters Cutting & Welding b.v.b.a.

210

You Partner for Cutting & Automation

Van leverancier van lasmateriaal tot exclusief Benelux verdeler van las- en snijmachines. Op 25 jaar tijd wist Wouters Cutting & Welding (WCW) zich uit te laten groeien tot toonaangevend bedrijf in de snij- en lastechniek. Het innovatieve karakter van het bedrijf en zijn leveranciers resulteerden in een klantenportfolio om u tegen te zeggen. Hun visie? Iedere klant voorzien van advies op maat. Je kiest niet letterlijk voor een machine of product uit een catalogus, maar komt rond tafel te zitten met mensen die in de eerste plaats luisteren naar de bestaande noden en verwachtingen. Een oplossing die het best aansluit bij de behoeften en wensen van de

klant, dat is waar WCW voor gaat. Plasma, autogeen, waterjet of laser, van lasautomatsisatie tot plaat-, buizen- en koepelsnijden, iedere machine wordt vormgegeven op maat van de klant. Doorheen de jaren hebben ze zich weten te omringen door verschillende vooraanstaande merken en machineproducenten. Hun voornaamste partnerschap ligt bij MicroStep. Samen met deze Slovaakse machineproducent hebben ze al talrijke mooie projecten mogen verwezenlijken. Naast MicroStep vormen ook Swift-Cut, Pema, Hypertherm en Lincoln belangrijke samenwerkingen.

Met continuïteit in de productie van hun klanten als voornaamste streefdoel, weet WCW zich absoluut te onderscheiden van hun concurrenten in de markt. Van het voorzien van preventief onderhoud tot het uitvoeren van dringende interventies, het bedrijf zal steeds alles uit de kast halen om productiestilstand bij de klant te beperken. Het unieke karakter van WCW bevindt zich dan ook voornamelijk in het hechte en sterk opgeleide team van service engineers en techniekers. Ieder teamlid beschikt over zijn eigen unieke expertise en vormt zo een onmisbare schakel in het geheel. Van montage tot advies, training, service en support, het team staat klaar om elke uitdaging tot een succes te brengen!

Wouters Cutting & Welding b.v.b.a. T +32(0)3 475 98 25 E info@wcw.be I www.wcw.be

Vebru

211

Buisbewerkingsmachines en Elektrolytisch Reinigen Historie Vebru is in april 2003 opgericht door Bert Versteeg om de import naar de Benelux te verzorgen van de portabele machines van T-Drill uit Finland. Een jaar later werden hier de koper machines aan toegevoegd. T-Drill is in 1970 in Vaassa Finland gestart met het bouwen van machines voor het bewerken van buizen. Inmiddels is T-Drill verhuisd naar Laihia en in 2013 is T-Drill onderdeel geworden van de Leinolat Group. Later is het assortiment van Vebru uitgebreid met Axxair uit Frankrijk en Reuter uit Duitsland en vertegenwoordigt Vebru ook de industrie machines van T-Drill. Vebru is een eenmanszaak met Pipeq als backup. We verzorgen verkoop, service en reparatie.

Voor grootschalige industriële toepassingen zijn er stationaire uithaalmachines die speciaal ontwikkeld zijn voor kleine uithalingen met hoge snelheden en machines voor het zware werk: tot zelfs Ø500 mm! Een advies dat echt iets uithaalt

T-DRILL Portable Collaring Machine

Het meest in het oog springende voordeel van T-trekken, in vergelijking met bijvoorbeeld het plaatsen van T-stukken, is de gigantische tijdsbesparing. Waar het monteren van een T-stuk al gauw een uur kost, doet de T-trekmachine zijn werk in zo’n zes à zeven minuten!

Voor speciale toepassingen halen wij samen met de Finse leverancier graag alles uit de kast. Of het nu om specifiek maatwerk voor de automotive of de koeltechnische installatie gaat, een extra korte productietijd of om extreem hoge volumes: wij geven elke klant een passend en vooral ook haalbaar advies.

Vebru is de enige leverancier van T-Drill in de Benelux T-trekken met de T van tijdsbesparing

T-trekken of uithalen is een techniek die in diverse industrieën uitkomst biedt. Met één en dezelfde machine wordt een gat in een buis gemaakt en wordt de rand opgetrokken en vervolgens afgevlakt. Het Finse bedrijf T-Drill heeft hiervoor een complete range machines ontwikkeld. En Vebru is in de Benelux de enige specialist die deze machines mag leveren, installeren en onderhouden.

Traditioneel

En met de M van maatwerk

Het programma van T-Drill is bijzonder breed en veelzijdig. Zo zijn er portable (modulaire) machines voor het T-trekken van koper (10-108 mm) en machines voor het T-trekken van RVS (17,2-114,3 mm). Wilt u nóg kleinere uithalingen, dan kunt u gebruikmaken van het kogeltreksysteem.

T-Drill Ttrekken en flensmachine Booster Manifolds 3D Comparison

Import • Export • Groothandel info@vebru.eu • www.vebru.eu

E.D.&A. n.v.

212

Custom-made elektronica: van ontwikkeling tot productie

Hardware & embedded software ontwikkeling Voor machine-en apparatenbouwers ontwikkelt E.D.&A. al meer dan 40 jaar elektronische besturingen (hardware en embedded software) die voldoen aan de hoogste kwaliteitsstandaarden. Ons multidisciplinair team van specialisten gebruikt hierbij verschillende simulatiemogelijkheden en geavanceerde testen. Zo helpen we onze klanten om hun producten beter, kostenefficiënt en op tijd op de markt te brengen. Productie custom-made elektronica Naast de ontwikkeling van custommade elektronica voor consumentenen industriële toepassingen, staat

E.D.&A. ook in voor de productie. Daarvoor hebben we onze eigen hypermoderne geautomatiseerde assemblagelijnen. Dankzij een doorgedreven automatisering konden we een doorbraak op vlak van kwaliteit, flexibiliteit, efficiëntie en doorlooptijden realiseren, waardoor we bekroond werden als Factory of The Future. IoT oplossingen Innovatieve besturingen laten toe om machines en apparaten via een koppeling met het internet eenvoudig en snel op afstand te monitoren, te configureren en te updaten. Via het internet kan bijvoorbeeld preventief onderhoud gebeuren of kunnen machines gemakkelijk van nieuwe (software-) updates voorzien worden. E.D.&A. ontwikkelt en produceert dagdagelijks custom-made elektronica voorzien van de nieuwste (draadloze) technologieën & protocollen om uw product future proof te maken. Wifi, Zigbee, NFC, Dash7, LoRa en Bluetooth low energy komen hierbij zeker aan bod.

Ervaring in diverse sectoren De besturingen van E.D.&A. vinden hun weg in toepassingen in uiteenlopende sectoren. We zetten onze kennis van de meest recente technologieën en processen met plezier in om de innovatie van de klant te vervolmaken. Zo zitten we met onze custom-made elektronica in HVAC systemen, ovens, industriële was- strijk en drooginstallaties, keukenventilatiesystemen, agrarische toestellen enz.

E.D.&A. n.v. Franseweg 20 B-2920 Kalmthout T +32(0) 620 18 18 E e.brouwers@edna.eu www.edna.eu

SCHUNK Intec b.v.

Met een pioniersgeest en streven naar perfectie stelt SCHUNK wereldwijd nieuwe normen SCHUNK GmbH & Co. KG werd door Friedrich Schunk in 1945 opgericht als mechanische werkplaats. Onder leiding van zijn zoon Heinz-Dieter Schunk ontwikkelde de onderneming zich tot wereldmarktleider op het gebied van grijpsystemen en spantechniek. Tegenwoordig wordt de onderneming geleid door Henrik A. Schunk en Kristina I. Schunk, broer en zus van de derde generatie. SCHUNK Intec B.V. , gevestigd in ’s-Hertogenbosch, is in 2001 opgericht en is een van de 34 dochterondernemingen van het Duitse familiebedrijf en is het verkoop- en servicepunt voor de Nederlandse markt. De belangrijkste afnemers zijn productiebedrijven met montage-, handling- en verspanende processen. Met 11.000 standaardcomponenten biedt SCHUNK ’s werelds grootste assortimtent spantechniek en grijpsystemen uit één hand. Spantechniek SCHUNK biedt al meer dan 50 jaar de beste oplossingen voor de beste resultaten. Van standaardtot hightechoplossingen. De best mogelijke klemtechniek voor uw gereedschappen en werkstukken is een voorwaarde voor veilige, efficiënte en uiterst nauwkeurige bewerkingen bij de verspaning. SCHUNK stelt maatstaven bij de klantgerichte en toepassingsspecifieke ontwikkeling, productie en optimalisatie van hoogwaardige en economische producten en oplossingen voor de machinetafel en machinekamer, evenals bij de verdere ontwikkeling van klemtechnologieën.

Grijpsystemen Sinds 1983 zet SCHUNK trends op het gebied van microassemblage tot zware handling. De eerste industriële grijpers van SCHUNK waren een mijlpaal in de automatisering van assemblage en handling. Sindsdien heeft SCHUNK talloze baanbrekende nieuwe en verdere ontwikkelingen op de markt gebracht. Consequent gericht op de eisen van gebruikers, applicaties en markten. Op deze manier voldoet SCHUNK niet alleen aan de huidige verwachtingen met betrekking tot de hoogste precisie, productiviteit en investeringszekerheid, maar ook aan de toekomstige eisen voor grijpsysteemoplossingen in servicerobotica en mens-robotsamenwerking.

Mijlpalen van innovatie Met een pioniersgeest en streven naar perfectie stelt SCHUNK wereldwijd nieuwe normen. De uitdagingen die het innovatieve familiebedrijf heeft overwonnen in meer dan 75 jaar werken met grijpsystemen en klemtechnologie, vinden hun weerslag in hoogwaardige producten en technische innovaties. Ze vormen een mijlpaal in de ontwikkeling van een kleine mechanische werkplaats tot een wereldspeler met meer dan 3.500 medewerkers. Ze zijn het resultaat van vastberadenheid, moed en vele gemotiveerde medewerkers met teamspirit en passie voor het bedrijf. Het succes hiervan is te danken aan het vertrouwen en de loyaliteit van de klanten. De klantwaardering spoort SCHUNK aan om elke dag haar best te doen. En dat geldt ook voor de toekomst.

schunk.com

213

A&E Trading b.v.

214

A&E Trading b.v. is een technische groothandel en component leverancier, gespecialiseerd in lineaire aandrijftechniek gericht op de afnemersmarkten: Machinebouw, Engineering, Industrie, High Tech, Interieurbouw, Office Furniture, Medisch & Zorg, Agro & Food, Scheepsbouw & Off-shore. A&E Trading b.v. is opgericht in 1994, te Leek (Groningen) en leverde in de begin periode voornamelijk Aandrijvingen en Elektronica voor de Office Furniture markt. Hierbij valt te denken aan motoren, mechanische componenten en bedieningen voor elektrisch verstelbare bureaus.

Het product assortiment is zorgvuldig gekozen, uitgebreid en op elkaar afgestemd. Door de ruime ervaring en uitstekende samenwerking met toeleveranciers is A&E Trading b.v. in staat om technisch hoogwaardige producten te leveren. Het product assortiment omvat o.a.: hefzuilen, actuatoren, aandrijvingen, DC motoren, elektrisch verstelbare (tafel) onderstellen, besturingen (voor synchroonloop), bedieningen en accessoires. De producten vinden hun weg in tal van toepassingen zoals bijvoorbeeld elektrische verstellingen van meldkamertafels, bureaus, werkbanken maar ook aankleedcommodes in de kinderopvang. A&E Trading b.v. biedt een scala aan innovatieve, ergonomische werkplek oplossingen met de componenten. Alle benodigde onderdelen zijn opgenomen in elke set, inclusief (industriële) hefkolommen, bedieningen, besturingen en software, bedrading en framedelen. Deze componenten zijn verkrijgbaar in meerdere kleuren met verschillende stijlen en optionele accessoires om de ervaringen van uw klanten te verbeteren.

Ook levert A&E Trading b.v. veel producten zoals actuatoren en aandrijvingen in de medische en maritieme sector voor bijvoorbeeld het verstellen van rolstoelen, behandelbanken en stoelen, deuren, kleppen en luiken. De actuatoren zijn er in een verscheidenheid van materialen, van aluminium tot roestvast staal, voor binnenen buitentoepassingen. Elektrische actuatoren zijn in tegenstelling tot hydraulische systemen eenvoudig en precies te bedienen. Door zijn simpele en eenvoudige design kan deze gemakkelijk worden geïntegreerd. Actuatoren dragen bij in de verlichting voor de verplaatsing van zware zaken/goederen.

Door de jaren heen is A&E Trading b.v. een begrip geworden en vormt de schakel in de keten tussen fabrikant en producent.

A&E Trading b.v. • Lorentzpark 13, 9351 VJ Leek • +31(0)594 581 158 • info@aetrading.nl • www.aetrading.nl

Delta Application Technics b.v.

215

Bent u op zoek naar een manier om uw verbindingsproces te optimaliseren? Misschien kunnen wij u helpen! Delta Application Technics is gespecialiseerd in het precies doseren en aanbrengen van lijmen en andere vloeibare producten zoals silicones, primers, olies, etc. Wij bieden oplossingen aan voor 1 of 2 -component producten, tot wel 5 componenten. Deze kunnen gedoseerd worden in kleine hoeveelheden of voor het gebruik van een continue dosering. Tevens zijn er nog tal van opties mogelijk zoals verwarming, recirculatie, vaccuum en logging.

Onze machines zijn een modulaire puzzel om op die manier tot een optimale oplossing te komen, ze worden steeds aangepast aan uw product en productieproces. Zo kan u op een gecontroleerde en nauwkeurige manier uw product repititief aanbrengen. Sommige van deze machines worden ingezet in een volledig geautomatiseerd productieproces, maar kunnen even goed gebruikt worden om uw lijm manueel aan te brengen.

In het volgende youtube filmpje geven we jullie een virtuele toer geven binnen ons bedrijf. Verder geven we ook wat uitleg over enkele machines, op deze manier krijgen jullie een beter beeld van wat we precies allemaal doen. Delta Application Techniks - Technology pitch 26-112020 - YouTube

Wij hebben ook de mogelijkheid om testen uit te voeren voor klanten. Op die manier krijgen jullie een beter beeld van het productieproces en krijgen wij reeds een betere feeling met het product.

Delta Application Technics b.v. Parkbos 1 B–9500 Ophasselt T +32(0)54 480 180 E sales@delta-at.be www.delta-at.be

Bezoek zeker ook eens onze website www.delta-at.be of contacteer ons om samen te kijken hoe we uw productieproces kunnen verbeteren!

216

Advertentie voor Colonial fietsbanden, omstreeks 1900, van Rubberfabriek De Schamphelaere te Gent. Dit Belgische maakbedrijf produceerde een breed scala aan rubber producten, waaronder de eerste generatie condooms. Advertisement for Colonial bicycle tyres, around 1900, from Rubber Factory De Schamphelaere in Ghent. This Belgian manufacturing company produced a wide range of rubber products, including the first generation of condoms.

Belangen en behartiging Interests and representation De vakbeweging De vakbeweging is ontstaan tijdens de industriële revolutie. Arbeiders werden werden min of meer gedwongen aankopen te doen in bepaalde winkels. In plaats van geld kreeg men veelal tegoedbonnen als salaris uitbetaald. Tegoedbonnen die vervolgens alleen in voorgeschreven winkels besteed konden worden. Daarmee was de gifbeker nog niet leeg want deze winkels hanteerden vaak woekerprijzen. Het arbeidersbestaan was bovendien sowieso al lastig, vanwege de lage beloning. Langzamerhand vormden zich arbeidersorganisaties, maar vanwege het coalitieverbod was het moeilijk een vuist te maken. In 1866 werd het coalitieverbod herschreven hetgeen vakbondsorganisatie mogelijk maakte.

The trade union movement The trade union movement originated during the industrial revolution. Workers were more or less forced to make purchases in certain stores. Instead of money, wages were often paid out in vouchers. Vouchers that could only be spent in prescribed stores. With that, the poisoned chalice continued to overflow because these stores often used extortionate prices. Moreover, working-class life was already difficult due to low wages. Gradually, workers’ organisations were formed, but because of the coalition ban it was difficult to take a stand. In 1866, the coalition ban was rewritten, which made union organisation possible.

Vakbonden waren aanvankelijk verenigingen voor onderlinge ondersteuning en hulp. Harde actie voeren voor betere arbeidsomstandigheden en gunstiger voorwaarden was niet aan de orde. Staken was strafbaar. Via het Europees Sociaal Handvest werd in 1961 o.a. het recht om te staken vastgelegd. In de jaren die volgden zetten vakbonden vooral in op de loonstrijd, sociale wetgeving, terugdringen van arbeidstijd en het in stand houden van de verzorgingsstaat. In Nederland zijn nu ongeveer 1,7 miljoen personen lid van een vakbond.

Trade unions were initially associations for mutual support and assistance. There was no question of taking firm action for better working conditions and more favourable conditions. Strike action was a punishable offence. In 1961, the European Social Charter established, among other things, the right to strike. In the years that followed, trade unions focused on wage struggles, social legislation, reducing working time and maintaining the welfare state. In the Netherlands, about 1.7 million people are now members of a trade union. With 335,000 members, the

Het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) is met 335.000 leden een van de grootste belangenbehartigers voor werknemers in Nederland. CNV wordt in 1909 opgericht met het als leidraad aanvaarding van de Christelijke beginselen als grondslag en verwerping van de klassenstrijd. Het CNV is interconfessioneel. Oplossen van sociale vraagstukken moet via overleg geschieden en niet via de klassenstrijd.

Christian National Trade Union Alliance (Christelijk Nationaal Vakverbond or CNV) is one of the largest advocates for employees in the Netherlands. CNV was founded in 1909 with the basic principle of acceptance of Christian principles and rejection of class warfare. The CNV is interconfessional. Resolving social issues must be done through negotiation and not through class warfare.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog hanteert het CNV een politieke strategie om daarmee een maatschappelijke positie te verwerven. Men wil invloed op de politieke besluitvorming. Om die reden plaatsen vakbondsmannen zich op partijlijsten opdat men voldoende stemmen krijgt om parlementslid te worden.

During the First World War, the CNV used a political strategy to gain a social position. Workers want influence on political decision-making. For this reason, trade unionists place themselves on party lists in order to get enough votes to become members of parliament.

In de jaren die volgen ontwikkelt het CNV zich als organisatie met eigen inkomstenbronnen, zoals een drukkerij, waarbij men werknemers ook invloed wil geven op de samenleving. Tijdens de economische crisis in de jaren 30 zet de organisatie in op realisatie van bindende CAO’s en keert men zich af van het opkomende nationaal socialisme. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heft het CNV zichzelf op als de nazi’s een NSB’er aan het hoofd van de organisatie willen benoemen. Op 25 juli 1945 wordt het CNV opnieuw opgericht.

In the years that follow, the CNV develops as an organisation with its own sources of income, such as a printing company, in which they want to give employees influence on society. During the economic crisis in the 1930s, the organisation committed itself to the realisation of binding collective agreements and turned away from the emerging national socialism. During the Second World War, the CNV dissolves itself when the Nazis want to appoint an NSB member at the head of the organisation. On 25 July 1945, the CNV was re-established.

217

218

Advertentie van The Pioneer,een Nederlands maandblad voor buitenlandse bedrijven. Ten faveure van de scheepvaart, industrie en handel van Nederland en haar koloniën. Uitgever G.A. Kapteijn, omstreeks 1910. Advertisement for The Pioneer, a Dutch monthly magazine for foreign companies. In favour of the shipping, manufacturing and trade sectors of the Netherlands and its colonies. Publisher G.A. Kapteijn, around 1910.

219 De Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) is een Nederlandse werknemersvereniging met circa 1 miljoen leden. In 1976 ontstaan uit samenwerking met het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV) en het Nederlands Katholiek Vakverbond (NKV) . Het NVV was de vakcentrale van de socialistische zuil als uitvloeisel van de spoorwegstakingen in 1903. In 1942 werden alle bezittingen overgenomen door het Nederlands Arbeidsfront. Geleid door een NSB’er. Het NKV was een Nederlands Katholiek Verbond van vakorganisaties. Het NKV vertegenwoordigde de roomskatholieke zuil. Begin jaren 70 was de ontzuiling volop aan de gang. Op initiatief van het NKV werd eind 1972 een federatie gevormd van NVV, NKV en CNV. Al in 1974 haakte het CNV af omdat een groot deel van de achterban het samengaan met de socialisten van het NVV onacceptabel vond. NVV en NKV gingen vanaf 1976 verder als FNV.

Gent, in de 19de eeuw de industriële metropool van Vlaanderen (textiel, metaal, havenbedrijf ), is de bakermat van de Belgische vakbeweging. In 1857 werden er de eerste vakbonden - in de moderne betekenis van het woord - gesticht : de “Broederlijke Wevers” en de “Noodlijdende Broeders” (spinners). Zij kregen vlot navolging van de metaalbewerkersbond. Levens- en maatschappijbeschouwelijk, waren deze bonden pluralistisch; politisering en verzuiling begonnen in 1865. Een groep vrijzinnige “Broederlijke Wevers” richtte toen een leesgezelschap op. Dat werd de kern van een dissidente weversbond, “Vooruit”, die zich in 1868 aansloot bij de “Eerste Internationale”. Beide weversbonden herenigden zich in 1877... Maar de herenigde “Broederlijke Wevers” sloten zich aan bij de Vlaamse socialistische Arbeiderspartij. De liberale voorzitter van de Wevers, Crevaels stapte met zijn vrienden op en stichtte de “Vrije Kiezersbond” (naderhand herdoopt tot “Algemene Bond van Werklieden

The Federation of the Dutch Trade Union Movement (Federatie Nederlandse Vakbeweging or FNV) is a Dutch workers’ association with approximately 1 million members. Formed in 1976, through a collaboration of the Dutch Trade Union Confederation (Nederlands Verbond van Vakverenigingen or NVV) and the Dutch Catholic Trade

Union Confederation (Nederlands Katholiek Vakverbond or NKV). The NVV was the trade union of the socialist pillar as a result of the railway strikes in 1903. In 1942, all assets were taken over by the Dutch Labour Front (Nederlands Arbeidsfront). Led by a member of the NSB. The NKV was a Dutch Catholic Confederation of Trade Unions. The NKV represented the Roman Catholic column. In the early 1970s, desalination was in full swing. At the initiative of the NKV, a federation of NVV, NKV and CNV was formed at the end of 1972. As early as 1974, the CNV dropped out because a large part of its supporters found the merger with the socialists of the NVV unacceptable. NVV and NKV continued as FNV from 1976. Gent, in the 19th century the industrial metropolis of Flanders (textile, metal, port), is the cradle of the Belgian trade union movement. In 1857 the first trade unions - in the modern sense of the word - were founded: the “Broederlijke Wevers” and the “Distressed Broeders” (spinners). They were followed by the metal workers’ union. In terms of life and society, these unions were pluralistic; politicization and compartmentalization started in 1865. A group of liberal “Broederlijke Wevers” then founded a reading company. That became the core of a dissident weaver’s union, “Vooruit”, which joined the “First International” in 1868. Both weavers unions reunited in 1877 ... But the reunited “Fraternal Weavers” joined the Flemish Socialist Workers’ Party. The liberal chairman of the Wevers, Crevaels left with his friends and founded the “Vrije Viezersbond” (afterwards renamed “General Union of Workers and

220

In Kootstertille wordt het volledige aanbod van Stertil Dock Products geproduceerd, net als veel typen hefbruggen van Stertil-Koni. De productie van de Stertil-Koni hefbruggen voor Noord-Amerika vindt plaats bij Stertil ALM in Streator, Illinois, in de Verenigde Staten. Inmiddels heeft de Stertil Group ook een fabriek in het Chinese Qingdao gevestigd, zodat de Aziatische markt beter kan worden bediend. The entire range of Stertil Dock Products, as well as many types of Stertil-Koni lift bridges are produced in Kootstertille. Stertil-Koni lift bridges for the United States are produced at Stertil ALM in Streator, Illinois. In the meantime, the Stertil Group has also established a factory in Qingdao, China, to better serve the Asian market.

221 en Burgers”). Die groepeerde met vrij veel succes de niet-socialistische arbeiders bij de verkiezingen voor de Werkrechtersraad (1878, 1881, 1884). Door toedoen van Eylenbosch, een in 1884 aangesloten militantkatholieke letterzetter, en Verhaegen, een ultramontaans industrieel, werd de Kiezersbond de voedingsbodem voor allerlei “anti-socialistische” initiatieven. Bijvoorbeeld de “Antisocialistische Katoenbewerkersbond” (1886), de kern van wat later de Christelijke Centrale der Textielbewerkers zou worden. Toen de Algemene Bond voor de liberale arbeiders een te eenzijdigkatholieke signatuur kreeg, ontstond een scheuring. De katholieken trokken weg en vestigden zich in eigen lokalen. In 1891 was Crevaels medestichter van de “Liberale Werkersverdediging”, die de liberale mutualistische, syndicale en later ook coöperatieve initiatieven groepeerde. Zij traden tevens op als kiesvereniging. Doel was verkiesbare plaatsen te bekomen op de kandidatenlijsten voor de politieke verkiezingen en de verkiezingen voor de Werkrechtersraden en de Werken Nijverheidsraden. In december 1917 fusioneerde de LWV met de “Volksgezinde Vereniging Help U Zelve”. Zij richtten in 1921 het “Verbond der Liberale Vakbonden der beide Vlaanderen” op. Na WO I kwam in Brussel een beweging op gang die streefde naar een nationale overkoepeling van de liberale vakbonden. Dit leidde in 1920 tot de oprichting van de “Nationale Centrale der Liberale Vakbonden van België” (NCLVB). Zij beschikte over een nationale, interprofessionele weerstandskas

(de eerste in dit genre, dus voor de katholieken en socialisten). Vanaf 1930 kwam daar ook een nationale werkloosheidskas bij. Hierbij sloten zich geleidelijk alle bonden en verbonden aan als plaatselijke afdelingen van de NCLVB. De tweetaligheid werd veralgemeend toen de afdeling van Soignies zich in 1923 aansloot bij de stakingskas. In 1939 veranderde de benaming NCLVB in ACLVB (Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België). Het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) is met 1,6 miljoen leden de grootste vakbond van België. Het ACV drukte de afgelopen 130 jaar een belangrijke stempel op de Belgische sociale geschiedenis. Met verworvenheden als een werkweek van vijf dagen, vier weken vakantie, minimumlonen, werkloosheids- en ziekte-uitkeringen, algemeen stemrecht en tijd-voor-tijd.

Citizens”). It grouped the non-socialist workers in the elections for the Workers’ Council (1878, 1881, 1884) with considerable success. Thanks to Eylenbosch, a militant-Catholic typesetter affiliated in 1884, and Verhaegen, an ultramontan industrialist, the Voters’ Union became the breeding ground for all kinds of “anti-socialist” initiatives. For example the “AntiSocialist Cotton Workers Union” (1886), the core of what would later become the Christian Central Textile Workers.

When the General League became too one-sided Catholic for the liberal workers, a split ensued. The Catholics left and settled in their own premises. In 1891 Crevaels co-founded the “Liberal Workers Defense”, which grouped the liberal mutualist, trade union and later also cooperative initiatives. They also acted as an electoral association. The aim was to obtain eligible places on the candidate lists for the political elections and the elections for the Work Judge Councils and the Work and Industry Councils. In December 1917 the LWV merged with the “Volksgezinde Vereniging Help U Zelve”. In 1921 they founded the “Union of Liberal Trade Unions of both Flanders”. After WWI, a movement started in Brussels that aimed for a national umbrella organization for the liberal trade unions. In 1920 this led to the establishment of the “National Central of the Liberal Trade Unions of Belgium” (NCLVB). It had a national, interprofessional resistance fund (the first in this genre, so for Catholics and socialists). From 1930, a national unemployment benefit scheme was also added. All unions gradually joined and allied themselves as local branches of the NCLVB. Bilingualism became widespread when the Soignies department joined the strike fund in 1923. In 1939 the name was changed from NCLVB to ACLVB (Algemene Centrale der Liberal Unions van België). The Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) is the largest trade union in Belgium with 1.6 million members. The ACV has left an important mark on Belgian social history over the past 130 years. With achievements such as a fiveday work week, four weeks of vacation, minimum wages, unemployment and sickness benefits, universal suffrage and time-for-time.

222

Advertentie voor Philips Arga Lampen uit 1917. Advertisement for Philips Arga Lampen from 1917.

223 Het ABVV, het Algemeen Belgisch Vakverbond, is de socialistische vakbond van België. Meer dan 100 jaar oud en meer dan 1,5 miljoen leden, actief in bedrijven en bij overheden. Belangenbehartiging werkgevers Vereniging MKB-Nederland is in het begin van de 20e eeuw opgericht, maakt zich hard voor een kansrijk ondernemersklimaat en verdedigt daarmee het belang van ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Binnen Nederland en met een lobby in Europa. Zowel brancheorganisaties als ondernemingen kunnen lid zijn van MKB-Nederland. De vereniging zet daarbij in op belangrijke ondernemersthema’s zoals financiering, lokale lasten, aanbesteden en arbeidsmarkt. Ondernemers bepalen de koers van MKB-Nederland. Zij leveren via hun brancheorganisatie of lokale vereniging de ervaringen en kennis op basis waarvan lobbydoelen geformuleerd worden. MKBNederland heeft 170.000 leden. Het VBO is de grootste werkgeversorganisatie van België en lobbyt voor een gezonde economie. Als enige interprofessionele werkgeversorganisatie vertegenwoordigt VBO meer dan 50.000 ondernemingen uit de drie gewesten van het land. Samen met de sectorfederaties – de leden – verdedigt VBO de belangen van al die bedrijven in zo’n 150 federale, Europese en internationale organen. Met als primaire doelstelling: unaniem streven naar een gezond ondernemings- en investeringsklimaat, gestoeld op waarden als sociale markteconomie, duurzame ontwikkeling, bedrijfsethiek, behoorlijk ondernemingsbestuur, overleg en zelfregulering.

Aan het eind van de 19e eeuw kende Nederland verschillende werkgeversverenigingen. De geschiedenis van VNO-NCW begint in 1899, toen de Vereeniging van Nederlandse Werkgevers (VNW) werd opgericht door een aantal grote werkgevers. Aanleiding tot de oprichting was het plan van de overheid voor een Ongevallenwet. Waarbij het risico verplicht ondergebracht zou moeten worden bij de Rijksverzekeringsbank. De werkgeverslobby was doeltreffend. De Ongevallenwet kwam er, waarbij werkgevers zelf konden kiezen met betrekking tot risicodekking. De VNW ging in 1968 over in het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO). In 1970 fuseerden diverse confessionele werkgeversverenigingen tot

The ABVV, the General Belgian Trade Union Federation, is the socialist trade union of Belgium. More than 100 years old and more than 1.5 million members, active in companies and governments. Employers The Association for Dutch SME’s (Vereniging MKB-Nederland) was founded in the early 20th century, it is committed to a promising business climate and thus defends the interests of entrepreneurs in small and medium-sized enterprises. Within the Netherlands and with a lobby in Europe. Both trade associations and companies can be members of MKBNederland. The association focuses on important entrepreneurial themes such as financing, local charges,

contracting and the labour market. Entrepreneurs determine the course of MKB-Nederland. Through their trade association or local association, they provide the experience and knowledge based on which lobbying goals are formulated. MKB-Nederland has 170,000 members. VBO is the largest employers’ organization in Belgium and lobbies for a healthy economy. As the only interprofessional employers’ organization, VBO represents more than 50,000 companies from the three regions of the country. Together with the sector federations - the members - VBO defends the interests of all these companies in some 150 federal, European and international bodies. With the primary objective: unanimously striving for a healthy business and investment climate, based on values such as social market economy, sustainable development, business ethics, proper corporate governance, consultation and self-regulation. At the end of the 19th century, the Netherlands had several employers’ associations. The history of VNONCW begins in 1899, the Association of Dutch Employers (VNW), as it was called back then, was founded by a number of large employers. The reason for its establishment was the government’s plan for an Accidents and Injuries Act. Where the risk would be covered by the National Insurance Bank. The employer lobby was effective. The Accidents and Injuries Act came about, whereby employers could make a choice with regard to risk cover. In 1968, the VNW transferred to the Association of Dutch Enterprises (VNO). In 1970, various confessional

224 het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW). In 1997 fuseerden VNO en NCW tot VNONCW. Ondernemingsorganisatie VNO-NCW maakt zich hard voor een excellent ondernemings- en vestigingsklimaat. De vereniging vertegenwoordigt ondernemend Nederland zowel nationaal als internationaal. Nederland is een belangrijke exporteur op velerlei gebied, met als belangrijkste markt Europa. VNO-NCW is daarom met lobby werkzaamheden in Brussel actief vanuit een eigen kantoor aldaar. FME is de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie. FME komt op voor Nederlandse techbedrijven en helpt haar 2.200 leden met ondernemen, onderzoeken, verbeteren, vernieuwen en innoveren. Agoria betekent vooruitgang door technologie. Agoria baant het pad voor alle technologisch geïnspireerde bedrijven in België die door de ontwikkeling of toepassing van innovaties vooruitgang in de wereld nastreven. Meer dan 1.700 bedrijven, die samen ruim 300.000 werknemers vertegenwoordigen, zijn lid van Agoria. Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) is hét aanspreekpunt van de Vlaamse overheid voor alle ondernemers in Vlaanderen. VLAIO stimuleert en ondersteunt innovatie en ondernemerschap en draagt bij aan een gunstig ondernemersklimaat. Koninklijke Metaalunie is de Nederlandse ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf in de metaalsector. Er zijn ongeveer 14.000 bedrijven aangesloten. Samen zijn deze ondernemingen goed voor

170.000 banen en een gezamenlijke omzet van ruim 30 miljard euro. Koninklijke Metaalunie heeft 300 bestuurszetels, waardoor ondernemers in ruime mate zeggenschap hebben. De organisatie geeft haar leden advies op sociaaljuridisch, bedrijfsjuridisch, bedrijfseconomisch, fiscaal en bestuursrechtelijk gebied. Daarnaast biedt Koninklijke Metaalunie platforms om te kunnen netwerken. Als overkoepelende organisatie behartigt het GSV Staalindustrie Verbond de belangen van de Belgische staalindustrie in diverse domeinen (trade, klimaat, energie, sociale aangelegenheden). Met meer dan 10.000 werknemers blijft zij een toonaangevende sector binnen de Belgische industrie en vormt staal een essentieel element voor tal van andere toepassingen (automobiel, bouw, mechanische constructie enzovoort).

employers’ associations merged into the Dutch Christian Employers’ Association (NCW). In 1997 VNO and NCW merged into VNO-NCW. Business Association VNO-NCW is committed to an excellent business climate. The association represents Dutch businesses both nationally and internationally. The Netherlands is an important exporter in many areas, the most important market being Europe. VNO-NCW therefore carries out lobbying activities from its own office in Brussels. Agoria means progress through technology. Agoria paves the way for all technologically inspired companies in Belgium that strive for progress in the world through the development or application of innovations. More than 1,700 companies, which together represent more than 300,000 employees, are members of Agoria. The Agency for Innovation & Entrepreneurship (VLAIO) is the contact point of the Flemish government for all entrepreneurs in Flanders. VLAIO stimulates and supports innovation and entrepreneurship and contributes to a favorable business climate. Koninklijke Metaalunie is the Dutch employers’ organisation for small and medium-sized enterprises in the metal sector. About 14,000 companies are affiliated. Together, these companies account for 170,000 jobs and a combined turnover of over 30 billion euros. Koninklijke Metaalunie has 300 board seats, giving entrepreneurs a wide deal of control. The organisation advises its members with regard to social justice, corporate law, business, tax, and administrative law. In addition, Koninklijke Metaalunie offers platforms for networking.

225 De Federatie Nederlandse Rubber– en Kunststofindustrie NRK behartigt de belangen van zo’n 400 bedrijven geclusterd in 19 brancheverenigingen. NRK werkt aan een gezond klimaat voor de maakindustrie en stimuleert concurrentiekracht, innovatie en kennis-overdracht, scholing en vakopleiding, een beter milieu en recycling. De Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) is de brancheorganisatie voor de chemische industrie in Nederland. In de chemische industrie werken 46.000 medewerkers bij 390 bedrijven. Deze bedrijven zijn belangrijk voor veel andere industrieën. FPT-VIMAG is de branchevereniging van productietechnologie en -automatisering. Het is de branchevereniging van fabrikanten en importeurs van machines, gereedschappen en diensten voor de metaalindustrie, en leveranciers van automatiseringsen besturingssystemen voor de (inter)nationale maakindustrie. De producten en diensten van de leden maken slimmer produceren mogelijk. FPT-VIMAG is eigenaar van de TechniShow. Dé internationale vakbeurs voor de productietechnologie. Het grootste zakelijke evenement in de Benelux met meer dan 1.000 draaiende machines, processen en robots op het gebied van productietechnologie. TechniShow brengt vraag en aanbod in de maakindustrie bij elkaar. Deze vakbeurs is de plek waar leveranciers tweejaarlijks productietechnologie tonen aan een hoogwaardig publiek.

As an umbrella organization, the GSV Staalindustrie Verbond represents the interests of the Belgian steel industry in various domains (trade, climate, energy, social matters). With more than 10,000 employees, it remains a leading sector in the Belgian industry and steel is an essential element for many other applications (automotive, construction, mechanical construction, etc.). The Federation of Dutch Rubber and Plastics Industry NRK represents the interests of some 400 companies clustered in 19 industry associations. NRK works on a healthy climate for the manufacturing industry and stimulates competitiveness, innovation and knowledge transfer, education and vocational training, a better environment and recycling. The Royal Association of the Dutch Chemical Industry (VNCI) is the trade association for the chemical industry in the Netherlands. In the chemical industry, 46,000 employees work at 390 companies. These companies are important to many other industries. FPT-VIMAG is the trade association of production technology and automation. It is the trade association of manufacturers and importers of machines, tools and services for the metal industry, and suppliers of automation and control systems for the (inter)national manufacturing industry. The products and services of the members enable smarter production. Smarter production defends and improves the competitive position of the Netherlands. FPT-VIMAG wants to contribute to the fact that the Dutch manufacturing industry is one of the most innovative in Europe. Through improving technical training. Participation in Smart Industry. And organising the TechniShow trade fair. FPT-VIMAG owns the TechniShow. The international trade fair for production technology. The largest business event in the Benelux with more than 1,000 running machines, processes, and robots in the field of production technology. TechniShow brings together supply and demand in the manufacturing industry. This trade fair is the place where suppliers show production technology to a high-quality audience every two years.

Humacs Krabbendam b.v.

226

Kwaliteit in machines én service.

Voor de aanschaf van CNC metaalbewerkingsmachines, evenals voor de service en onderhoud aan uw machinepark, kunt u terecht bij Humacs Krabbendam BV. Met de passie voor het vak, is het bedienen van de metaalbranche bijna geen werk meer te noemen voor Wim Hudepohl en Han Krabbendam. “In 2012 sloegen wij de handen ineen, om zo onze klanten een optimaal service pakket aan te bieden” vertellen de eigenaren. “De kwaliteit waar wij voor staan heeft zich inmiddels doorgezet in onze rol als machineleverancier, waarmee we de markt kwalitatief hoogwaardige machines aanbieden”. Als familiebedrijf houden wij graag de lijntjes kort en het contact persoonlijk.

Wist je dat? Wij leverancier zijn van de mooie merken:

Wij sinds 2020 ons nieuwe pand hebben betrokken op industrieterrein De Grift in Nieuwleusen. In de imposante showroom hebben wij meerdere machines staan die gebruikt worden voor onder andere demonstraties of voor trainingsdoeleinden.

Wij gespecialiseerd zijn in automatisering. Wij leveren verschillende vormen van automatisering, zoals robots, datacommunicatie, stafaanvoer en ga zo maar door. Samen met u voorzien wij de machines van op maat gemaakte automatiseringsoplossingen.

Wij een eigen werkplaats hebben, waar wij zowel elektronische als mechanische onderdelen kunnen repareren.

Humacs Krabbendam b.v. in cijfers CEO’s 2 10 servicemonteurs vertegenwoordigers 3 100+ verkochte machines binnendienstmedewerkers 6 200+ jaar ervaring in het vak vertegenwoordigde merken 6 De Grift 35 7711 EP Nieuwleusen | T 31(0)529 48 44 77 | E info@hkcncservice.nl | I www.humacskrabbendam.nl

LVD Benelux n.v.

227

Sterke basis in de Lage Landen LVD werd in 1952 opgericht in Gullegem, België, door Jacques Lefebvre, Marc Vanneste en Robert Dewulf. Van een bescheiden fabrikant van dieptrekpersen en afkantpersen, is LVD uitgegroeid tot technologisch leider in plaatbewerkingsmachines, krachtige integratiesoftware en automatiseringssystemen. LVD heeft productieen commerciële vestigingen in landen wereldwijd. maar blijft sterk verankerd met de Nederlandse en Belgische thuismarkten, die gekenmerkt worden door innovatie en digitale integratie. Toptechnologie – Efficiënte teams – Wendbaarheid LVD heeft een innovatiecultuur, die ernaar streeft om steeds vooruit te gaan en nieuwe producten te introduceren in een markt die voortdurend verandert. We willen dat onze klanten gebruik kunnen maken van de nieuwste ontwikkelingen op het vlak van lasersnijden, ponsen, kanten, automatisering en software. Een van onze sterkste punten is dat we ‘big enough to cope but still small enough to care’ zijn, groot genoeg om het hoofd te bieden maar nog steeds klein genoeg om effectief zorg te dragen voor onze klanten. Als familiebedrijf blijven we wendbaar en ontwikkelen we zoveel mogelijk in huis waardoor we ons snel kunnen aanpassen. Strong foundation in the Low Countries LVD was founded in 1952 in Gullegem, Belgium, by Jacques Lefebvre, Marc Vanneste and Robert Dewulf. Started as a manufacturer of deep drawing presses and press brakes, LVD has grown to become a technology leader in sheet metalworking

machines, powerful integration software and automation systems. LVD has production and commercial facilities in a number of countries worldwide but remains strongly connected to the Dutch and Belgian home markets, characterised by innovation and digital integration. Top technology – Efficient teams – Agility LVD has a clear innovation ambition, always aiming to advance further and introduce new products to a constantly changing market. We want our customers to benefit from cutting-edge developments in laser cutting, punching, bending, automation and software. Being ‘big enough to cope but still small enough to care’ is one of our key strengths. As a family-owned business, we maintain our agility, develop as much as possible in house and adapt and respond quickly. LVD Benelux n.v. Hondschotestraat 112 B-8560 GULLEGEM T +32(0)56 430 850 E info.benelux@lvdgroup.com www.lvdgroup.com

Laser cutting

Punching

Bending

Software

Klingspor b.v.

228

Van regionale lijmfabrikant tot wereldspeler in schuur- en slijpmaterialen Sinds de oprichting van het bedrijf in 1893 heeft Klingspor de geschiedenis van het moderne schuren en slijpen door een groot aantal innovaties mede bepaald. De afbraam- en doorslijpschijven voor hoge toerentallen, lamellenschijven en schuurwielen zijn slechts een paar van de grotendeels door Klingspor ontwikkelde en met succes op de markt gebrachte schuur- en slijpmiddelen. Klingspor is uitgegroeid tot een internationaal actief, krachtig en innovatief familiebedrijf op het gebied van schuur- en slijpgereedschappen voor de oppervlakbewerking. De oorsprong ligt in Duitsland, waar Johannes Friedrich Klingspor met lijmproducten begon en snel daarna schuurmiddelen op ondergrond en doorslijp- en afbraamschijven produceerde. Zo werd in 1926 het eerste watervaste schuurpapier in Europa geïntroduceerd en in 1971 de revolutionaire slijpmopschijf. Tegenwoordig wordt 90% van de producten in Europa gefabriceerd, de overige 10% in China. Het gaat om topkwaliteit.

Klingspor heeft een heel scala aan schuur- en slijpmaterialen zoals slijpschijven, schuurbanden, schuurwielen en boorkronen, dit is slechts een kleine greep uit het brede Klingspor assortiment. Waarbij het bedrijf all-in leverancier is van grove tot fijne (na)bewerking. Daarom ontwikkelt Klingspor doorlopend nieuwe producten, daar waar de markt om nieuwe oplossingen vraagt. Bijvoorbeeld omdat er nieuwe (composiet)materialen worden geïntroduceerd. De onderneming heeft in Duitsland een grote development -afdeling die de wensen en noden van klanten beantwoordt met pragmatische noviteiten. Daarbij wordt ook de feedback van klanten benut en werkt men samen met universiteiten om innovaties te vervolmaken. De innovaties betreffen overigens niet alleen producten, maar bijvoorbeeld ook milieuvriendelijke verpakkingen. Kortom, Klingspor is een toonaangevend fabrikant die innovaties steeds hoog in het vaandel draagt met het oog op de toekomst.

Style CNC Machines b.v.

229

STYLE is uitgegroeid tot een internationaal opererend bedrijf met meerdere vestigingen gespecialiseerd in de bouw van CNC machines van hoge kwaliteit voor de productie van enkelstuks en kleine series. Naast het hoofdkantoor in Bunschoten, zijn er verkoopvestigingen in België, Tsjechië en in Polen. Alleen al in de BeNeLux staan al ruim 1200 STYLE machines. Een stabiel dealernetwerk met dealers uit onder andere Denemarken, Frankrijk, Duitsland en Italië zorgt ervoor dat klanten uit die landen vertrouwd met STYLE zaken doen. Goede innovaties ontstaan vaak in de praktijk, gebaseerd op wat klanten vragen. Met onze uitgebreide ervaring hebben wij een hypermodern aanbod van machines ontwikkeld die uitblinken in betrouwbaarheid en gebruikersgemak. STYLE werkt met haar klanten en medewerkers dagelijks aan vooruitstrevende en eenvoudige machines. Uitgerust met de unieke STYLE besturing zijn de

draaien freesbanken toegankelijk voor de beginnende verspaner en uitgebreid met diverse complexe functionaliteiten voor de ervaren CNC operator. Ons ruime assortiment machines bestaat uit CNC draaibanken en CNC freesbanken. Elke machine van STYLE CNC Machines is voorzien van onze eenvoudige STYLE besturing die ergonomisch verantwoord is en opvalt door zijn unieke design. De kernmerken van onze machines zijn ook wel: ‘snel, flexibel en gebruiksvriendelijk’. Al binnen één dag training kunt u aan de slag met verspanen op de STYLE machines. Het hart van STYLE is de besturing. Wat de STYLE besturing zo uniek maakt zijn de uitgebreide functionaliteiten, die geen ander bedrijf ter wereld zo compleet kan aanbieden. De CNC software is speciaal ontwikkeld voor het snel en gemakkelijk tekenen en uitvoeren van enkelstuks en kleine series. Met het overzichtelijke

3D-simulatieprogramma van de besturing kan elk werkstuk, vooraf uitgebreid getest en geoptimaliseerd worden en wordt automatisch de productietijd berekend. De R&D afdeling is continue bezig om de software te ontwikkelen en het gebruiksvriendelijker en effectiever voor de gebruikers te maken. De afgelopen jaren heeft ons bedrijf zich ontwikkeld tot een grote, Nederlandse machinebouwer. Ons nieuwe pand heeft een internationale uitstraling, dit om onze positie op de wereldmarkt te verstevigen en verder uit te breiden. De oppervlakte van de nieuwe bedrijfshal geeft de ruimte om ruim 350 CNC machines per jaar te bouwen en in het experience center waar potentiële klanten uit binnenen buitenland alle CNC machines en de unieke STYLE besturingssoftware kunnen bekijken, testen en ervaren.

WERMA BENELUX b.v.b.a.

230

Europees leider in signalisatie Het familiebedrijf, WERMA Signaltechnik, is al meer dan 60 jaar leider op het gebied van industriële signaaltechnologie. WERMA, het bedrijf dat de industriestandaard zette met de uitvinding van de modulaire signaaltoren. Het is een internationaal bedrijf met meer dan 350 werknemers en 8 locaties wereldwijd, waaronder WERMA Benelux gevestigd in Gent, België. Vandaag levert WERMA optische en akoestische signalisatie en innovatieve systemen voor procesoptimalisatie voor algemene industriële en logistieke toepassingen. WERMA, met hoofdkantoor en productie in Zuid-West Duitsland, is toonaangevend op technologisch vlak. Van signaalzuilen, zwaailichten en verkeerslichten tot zoemers, buzzers en hoorns; WERMA’s optisch, akoestisch en explosievrije toestellen waarschuwen en beveiligen mensen en machines over de hele wereld. In 2019 bracht WERMA de nieuwe standaardoplossing op het gebied van signaleringstechnologie op de markt: EvoSIGNAL, een modulair, eenvoudig en duidelijk gestructureerde signalisatie. Deze nieuwste beacons zijn akoestische en/

of optische signaalgevers verkrijgbaar in 3 maten – mini/midi/maxi. Dankzij de uitgebreide keuze aan kleuren, lichteffecten, tonen en montagebeugels dekt dit toestel alle toepassingsgebieden. En WERMA gaat nog een stap verder in de signaaltechniek: Door meerdere signalisatietoestellen in een netwerk op te nemen, ontstaan oplossingen die de klant helpen om snel en eenvoudig productieen logistieke processen te analyseren en te optimaliseren. Het SmartMONITOR systeem van WERMA helpt processen meer lean, efficiënter en sneller te zijn. SmartMONITOR is een intelligent, radiogestuurd systeem dat performantiegegevens van machines opneemt en deze via een

radioverbinding naar een database stuurt waar ze geanalyseerd worden. Het systeem is eenvoudig te integreren op de WERMA signaaltoren. Door deze signaaltorens in een intelligent netwerk op te nemen, wordt een eenvoudig en retrofit alternatief gecreëerd voor conventionele, complexe MDC systemen. Innovatie en optimalisatie is voor het bedrijf de drijvende kracht om hun technologische voorsprong verder uit te bouwen. Lean Management en Industry 4.0 is een van WERMA’s topics. In hun eigen laboratoria test WERMA alle nieuwe ontwikkelingen. Het succes van deze innovaties wordt weerspiegeld in de vele patenten, design awards en positieve evaluaties van klanten.

WERMA BENELUX b.v.b.a. Poortakkerstraat 41C B-9051 Sint-Denijs-Westrem T +32(0)9 220 31 11 E info@wermabenelux.com www.wermabenelux.com

Oude Reimer b.v.

231 Toekomstvisie Met de 3e generatie bijna aan het roer is Oude Reimer bezig om zich voor te bereiden voor de toekomst. De industrie is bezig met de implementatie van industrie 4.0 waarin Oude Reimer nadrukkelijk inzet op data gedreven oplossingen voor de klant. Hierbij is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in IT om een nieuwe IT-infrastructuur neer te zetten. Deze systemen volledig in de cloud, zorgen voor datacommunicatie met klant-, leverancier-, en productsystemen. Dit zal in de toekomst steeds uitgebreider worden om handelingen tot een minimum te beperken en de data inzichtelijk te maken voor verdere efficiëntie optimalisatie. Bedrijfsstructuur Familiebedrijf en uitgegroeid tot een totaalleverancier voor de maakindustrie, waarbij kundig advies, service, digitalisering en slimme oplossingen centraal staan. Met productexperts en technisch advies in elke productgroep, eigen monteurs, marketing afdeling, binnendienst sales en een eigen IT afdeling. Maatschappelijke positie en Certificeringen • Lid van de FPT-VIMAG en tevens actief aanwezig in het bestuur • Lid van de Celimo (overkoepelende Europese branche vereniging) tevens actief aanwezig in het bestuur • ISO 9001:2015 gecertificeerd

Historie Sinds 1957 is Oude Reimer bezig met produceren makkelijker maken voor onze klanten. Begonnen als een ingenieursbedrijf dat beitels en andere speciale gereedschappen ontwikkelde in de woonkamer voor de verspanende industrie. Na 3 jaar, in 1960, was de eerste buitenlandse partner een feit, vanaf dit jaar zijn wij officieel vertegenwoordiger geworden van Fraisa gereedschappen. Weer 3 jaar later verkocht Oude Reimer zijn eerste machine: een Wickman zesspil draaiautomaat. Deze ontwikkelingen zijn de start geweest van wat Oude Reimer tegenwoordig is, uw partner in het productieproces en in inmiddels verschillende productgroepen met de bekendste partners uit de markt op het gebied van machines, gereedschappen, smeermiddelen, reiniging, trillingsisolatie, 4.0 oplossingen en service.

Bedrijfsactiviteiten Wij maken produceren makkelijker door in het hele productieproces een ondersteunende rol te bieden aan onze klanten. Van het oplossen en bijstaan van toekomstige productievraagstukken, het uitbreiden van het machinepark of de juiste keuze van gereedschappen of smeermiddelen kun je bij ons terecht voor advies op maat. Naast ons productaanbod bieden wij service op elk niveau aan in de vorm van onderhoud, reparaties, onderdelen, installaties, trainingen en technische advies. Voor onze goed opgeleide eigen monteurs is geen uitdaging een probleem, 99% van alle service, onderhoud of reparaties lossen wij op!

Stichting PHOV

232

Veiligheid op de werkvloer, ook in de maakindustrie al jaren een “hot topic”

Opleiden op het gebied van veilig en gezond werken blijft nodig! De industriële revolutie gaf een boost aan de maakindustrie. Maar daarmee gepaard kwamen met de machines, gevaarlijke stoffen en lange werktijden ook gevaren. Hoewel we jaren verder zijn, zijn deze gevaren nog steeds aanwezig. Dat is dan ook waarom PHOV (Stichting Post Hoger Onderwijs Veiligheidskunde) al meer dan 40 jaar opleidingen geeft op het gebied van Veiligheidskunde, Arbeidshygiëne, Arbeid & Organisatie en Procesveiligheid. Immers een goede onderneming staat of valt met het personeel. Iedereen wil aan het einde van de dag weer gezond naar huis. Om ervoor te zorgen dat dit kan zijn er verschillende professionals. Er is de Veiligheidskundige, deze professional zorgt ervoor dat gevaren en risico’s die op korte termijn kunnen optreden gemanaged worden. Van valgevaar tot explosieveiligheid, alles wat op korte termijn gevaar kan opleveren behoort tot het werkveld van de

Veiligheidskundige. De Arbeidshygiënist houdt zich dan juist weer bezig met de lange termijn gevolgen van arbeid, zaken zoals blootstelling aan gevaarlijke stoffen etc. Enkele bekende voorbeelden zijn, blootstelling Chroom VI, schadelijk geluid en biologische factoren (Covid-19), fysieke belasting en trillingen. De A&O-er is bezig met zaken als duurzame inzetbaarheid, werkplezier en veranderprocessen. Als je als bedrijf wenst te veranderen is de vraag vaak, hoe krijgen we iedereen hierin mee? Daar kan een A&O-er uitkomst in bieden. De

Procesveiligheidskundige zorgt dat de processen in de industrie veilig en zonder gevaar milieu bedreven worden. De installatie wordt goed onderhouden en er worden scenario’s gemaakt om zo toekomstige eventuele “rampen” voor te zijn. Natuurlijk doen deze professionals nog veel meer. PHOV heeft diverse opleidingen om één van deze rollen te vervullen: We hebben de opleiding Hogere Veiligheidskunde, Arbeidshygiëne en Arbeid & Organisatie (Post-HBO). En Middelbare veiligheidskunde en Middelbare Arbeidshygiëne (PostMBO). De opleiding Procesveiligheid is een Post-HBO opleiding. Deze opleidingen, of delen ervan kunnen ook als incompany gegeven worden. Dit is aan te passen aan de wensen van het bedrijf. PHOV heeft dit al voor veel bedrijven gedaan. Door ons netwerk van bevlogen docenten uit de praktijk hebben wij al veel bedrijven kunnen helpen. Meer over de inhoud, startdata etc. is te vinden op www.phov.nl

Exact

233

Exact maakt slimme bedrijfssoftware voor het mkb. In 1984 werd het bedrijf opgericht in Delft, door 6 studenten die in een garage hun eerste boekhoudpakket in elkaar draaiden. Hoewel er inmiddels ruim 1800 mensen bij Exact werken, is de ondernemersgeest van toen nog altijd voelbaar in het bedrijf. De herkenning die dit oplevert binnen het mkb, is een belangrijke reden dat inmiddels meer dan 550.000 bedrijven in de Benelux vertrouwen op de software van Exact. Bijvoorbeeld voor hun administratieve handelingen, boekhouding, accounting, projectmanagement, HR- en salarisdiensten, relatiemanagement of andere bedrijfsprocessen. Exact automatiseert namelijk alles waaraan ondernemers zelf geen tijd willen of kunnen besteden.

Exact was een van de eersten die het mkb hielp met automatiseren en is nog altijd een voortrekker en de marktleider in de Benelux. Al bijna 40 jaar geeft Exact mkb’ers de inzichten die ze nodig hebben om onderbouwde beslissingen te nemen. Dat het bedrijf het al zolang volhoudt, komt doordat het de blik altijd vooruit gericht heeft. Exact is er voor de langere termijn. Het bedrijf ontwikkelt mee met de tijd, kent de behoeftes van zijn klanten en stemt daar het productaanbod op af. Zo ontwikkelde het aanbod door de jaren heen van on-premise software, gedistribueerd op een schijfje, tot de cloud diensten waarvoor inmiddels 90% van de klanten kiest. Dankzij deze vooruitstrevende instelling kunnen Exact én alle klanten er samen nog decennia tegenaan.

235

200 years of Production Technology in the Netherlands

200 jaar Technologie in de Maak

200 jaar Technologie in de Maak 200 years of Production Technology in the Netherlands