1 Lange levensduur EPDM verlengd Kansen voor groene waterstof Waterstofpilot op Ameland
& Energiegids Powered by NBD & HC Natuurinclusief bouwen meetbaar Energievoorziening voor bedrijven 1/2023
DuurzaamheidDE
Unieke en effectieve isolatie
Geeft meer besparing en is het meest duurzaam
TONZON staat met de Thermoskussens en Bodemfolie bekend als dé pionier op het gebied van vloerisolatie. Maar wat veel mensen niet weten is dat TONZON naast het trefzekere vloerisolatiesysteem ook andere effectieve isolatie oplossingen heeft. Denk aan radiatorfolie, bandagefolie en vensterbankfolie voor het voorkomen van onnodig warmteverlies, maar ook veel mogelijkheden en folies om de warmte buiten te houden. TONZON isolatiematerialen zijn breed toepasbaar, zoals bij: renovatie, nieuwbouw, woonboten en houtskeletbouw
2 Uitstoot kg CO2 eq. bij 46m vloerisolatie met RC = 7 m2K/W
Klimaatefficiënt
Volgens Milieu Centraal wordt de energie om isolatiemateriaal te maken, tijdens de levensduur 40 tot 400 keer terugverdiend. Woningisolatie is dus goed voor het klimaat. Bij de Thermoskussens van TONZON bedraagt deze factor maar liefst 6.500 Zo gering is de CO2 van deze Nederlandse uitvinding (zie tabel). Een belangrijk ander milieuvoordeel is dat er geen vrachtwagens nodig zijn om het materiaal op de plaats van bestemming te krijgen. Daardoor wordt bij transport veel minder broeikasgas, stikstof, fijnstof en ultra-fijnstof uitgestoten. Ook de overlast van vrachtwagens op de snelwegen, in binnensteden en op de bouwplaats wordt hiermee beperkt.
Thermoskussens
Bodemfolie
TONZON werkt met een dubbele aanpak. Naast de Thermoskussens die tegen de onderkant van de vloer worden aangebracht wordt de bodem van de kruipruimte afgedekt met een stevige bodemfolie. Die stopt de verdamping van vocht uit de bodem en remt radongas.
jaargang 2023 2
10 Waterstofpilot op Ameland laat toekomstige energievoorziening zien
16 Drie trends in energieopslag
21 Nederlandse lichtgewicht zonnepanelen
25 In vijf stappen naar elektriciteitsnet van morgen
31 Kansen voor groene waterstof in Zeeland en Groningen
35 Natuurinclusief bouwen meetbaar met NL Greenlabel
39 Energievoorziening voor bedrijven
43 Lange levensduur EPDM verlengd door slim bevestigingssysteem
Duurzaamheid & Energiegids Powered
Duurzaamheid & Energiegids is een print en online uitgave van Jetvertising b.v., onder redactie van Nederlandse Bouw Documentatie en De HandelsCourant.
Uitgever Jetver tising b.v
Tiendweg 12
2671 SB Naaldwijk
Tel. +31 (0)70 - 399 00 00 directie@jetver tising.nl
Redactie Gebouwde omgeving
Nederlandse Bouw Documentatie (NBD-Online) redactie@jetver tising.nl
Industrie De HandelsCourant (HC) redactie@jetver tising.nl
Persberichten info@jetver tising.nl
Vormgeving
MSU
Nikkelstraat 1C
8211 AJ Lelystad
Advertenties
Jetver tising b.v
Tiendweg 12
2671 SB Naaldwijk
Tel. +31 (0)70 - 399 00 00 rob@jetver tising.nl
3 4 Nieuws 28 Nova 47 Market Lounge 48 Producten 50 Agenda
Inhoud DE
NBD &
by
HC
10 21 31 39 43 25 16 35
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, gekopieerd of hergebruikt zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
Industrieel onderzoeksproject voor goedkope groene waterstofproductie
koolstofneutrale energie, evenals koolstofneutrale waterstof als
2-neutrale,
Het Hydrohub Innovatie Programma is gericht op het ontwikkelen van grootschalige, duurzame en kostenderdeel van dit programma is het centrum voor het onderzoeken en tes-
nieuwe apparatuur, electrolyser stack, Deze state-of-the-ar t onderzoeks-
faciliteit voor het optimaliseren en opschalen van elektrolyse is uniek in
jaargang 2023 4
-
-
WWW.NBD - ONLINE.NL
Inbreuk op intellectuele-eigendomsrechten bedreiging voor mkb-bedrijven
intellectuele-eigendomsrechten vormen een groot risico voor de winstgevendheid en zelfs voor het
mkb-bedrijven te maken krijgen met
beslag zijn genomen vanwege inbreu-
ken op intellectuele-eigendomsrechten
speelgoed behoren nog steeds tot de producten die het vaakst in beslag
China is veruit de belangrijkste bron
de bevindingen van de studie: ,, Deze baanbrekende studie bevestigt dat innovatieve mkb-bedrijven meer risico lopen schade te ondervinden door na-tie door namaak en andere inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten ondermijnt de overlevingskansen van die mkb-bedrijven, die normaal gesproken de werkgelegenheid en de welvaar t van zorg dragen voor de bescherming van hun intellectuele-eigendomsrechten, maar het is ook van essentieel belang om een doeltreffende handhaving te
van het net uitgebreid m et 425 megawatt extra vermogen op ons
Met dit nieuwe vermogen kun je
meer kabels en leidingen aan en
invloed op de energievoorziening van voor het verbeteren en uitbreiden van een bestaand hoogspanningsstati-
drievoudigen we de capaciteit in dit
het verstevigen van de energie-infragroei van laadpalen, zonnepanelen,
Het tempo van de energietransitie is hoog en het elektriciteitsnet zit mid-
projecten die hiervoor nodig zijn voert
en IJsselstein verder verduurzamen en verwarmen de bewoners van de mogelijk toekomstige nieuwbouwwijk Rijnenburg hun huizen volledig
en planologische voorbereidingen te treffen werken we aan het optimaal ontwikkelen van de energie-infra-
5
-
--
Nieuws
Stedin bouwt sneller als antwoord op de toenemende energievraag
Circulaire doelen in Nederland nog ver buiten bereik
Er is de afgelopen jaren nauwelijks vooruitgang geboekt bij het reali-
meeste grondstoffen is niet gedaald. Alleen het gebruik van fossiele -
productontwerp een sleutelrol: dat bepaalt materiaalkeuze, levensduur
zicht te brengen is meer verplichtend beleid nodig en is het cruciaal dat producten al in de ontwerpfase zo worden vormgegeven dat hoogwaardige recycling, langduriger gebruik en minder inzet van nieuwe
keuze van de Nederlandse overheid voor een gedifferentieerd beleid per productgroep is een stap in de
verplichtende instrumenten, zoals beprijzen en normeren, de afgelopen
circulariteit ‘het nieuwe normaal’ te maken, geldt nog steeds de
voor het realiseren van een circulaire economie meer ‘drang en dwang’
aandelen secundair materiaal in gebruik van fossiele grondstoffen
nog te vaak waardevolle materialen in de verbrandingsoven, mede door maar dit bestaat grotendeels uit
materiaalstromen niet goed van elkaar gescheiden worden, worden ze alsnog verbrand of laagwaardig
kan hoogwaardige recycling
zijn nu nog kleinschalig en breken niet
Grondstoffenvoorziening is een
Het is prijzenswaardig dat de Nederlandse overheid ambitieuze circulariteitsdoelen heeft vastgesteld, maar voorlopig bestaat er een mismatch tussen de gestelde doelen
beleid richt zich vooral op vrijwillige
niet afdoende om een transitie te realiseren die het grondstofgebruik
praktijk is dat de inzet van nieuwe
Met de huidige trends en het ingezette beleid wordt de door het kabinet beoogde halvering van het abiotische grondstoffengebruik
hoeveelheden verbrand en gestor t
zijn de leveringsrisico’s van kritieke grondstoffen toegenomen voor de de hoeveelheid plastic verpakkingen de afgelopen jaren toegenomen, en is de gebruiksduur van meubels en
afhankelijk van grondstoffen, ook nu de afhankelijkheid verschuift van Russische olie en gas naar Chinese kritieke grondstoffen voor en circulair productontwerp is een voorwaarde voor toekomstige beschikbaarheid van secundaire
voldoende grondstoffen voor de energietransitie beschikbaar te
volledig circulaire economie bereiken en ziet monitoring als een belangrijk instrument om de voor tgang van de transitie te kunnen van het kabinet eens in de twee jaar een
de transitie naar een circulaire economie in
op substantieel minder en radicaal
Het wereldwijde grondstoffengebruik is de afgelopen vijftig jaar verdrievoudigd en zal zonder
jaargang 2023 6
produceren en consumeren is een belangrijk middel om negatieve milieueffecten te verminderen en toekomstige grondstoffencrises te economie slaat meerdere vliegen in één klap, doordat klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en verschillende vormen van milieuverontreiniging nauw verweven zijn met
een circulaire economie kondigt de concrete wetgevingsinitiatieven
levensduur, en geschiktheid voor
minimumgehalte aan gerecycled
een digitaal productpaspoor t om reparateurs en recyclers beter te informeren over de samenstelling en
richtlijn voor een brede groep producten eisen gaan stellen aan
Bron: Planbureau voor de Leefomgeving
7
Nieuws
Nieuwe duurzame woonwijk aan de Maas
verander t de komende jaren van bedrijventerrein in een nieuwe en
voor een betere bereikbaarheid en ver-
hebben samengewerkt om een ambitie is de verwachting dat de eerste wonin-
leverd en worden voorzien van een -
bestendig, rekening houdend met de lokale natuur, de warme zomers en goede wateropvang, veel groen voor voldoende schaduw en een getijdenoever langs de kade waar de natuur haar
Samenwerking tot warmtekrachtkoppeling die klaar is voor
waterstofklare systemen
deze samenwerking wordt er ingespeeld op de behoefte aan geïntegreerde waterstofoplossingen.
Dit is een belangrijk instrument voor het koolstofvrij maken van gedecenwaterstofnetwerk zich ontwikkelt,men blijven draaien op traditionele
langere levensduur van de activa en maakt daarmee de investeringen
mogelijk om naast conventioneel -
den voor sommige projecten, blijft op het gebied van energiebesparing, terwijl het tegelijker tijd de veerkracht van bedrijven vergroot en de bedrijfs-
-
jaargang 2023 8
Nederland wereldleider in carbontech?
zetten we in op een tienjarig programma voor concepten en technieken
materialen, voeding en brandstoffen -
nemann, hoogleraar Rijksuniversiteit
onder de noemer ‘carbontech’ oftewel
Met een bijdrage uit het Nationaal Groeifonds kan Nederland kansen verzilveren en de ontwikkeling en demon-
pers, een sterke technologische en chemische industrie die wil innoveren en investeren, en we beschikken
Nederland een unieke cultuur van samenwerken tussen wetenschap en
meest innovatieve, vernieuwende
meer dan vijftig par tijen aangesloten
Het totale innovatieprogramma
voor alle par tijen uit de private en pua closed shop van de indieners van ditform voor concurrentie tussen de besom de grote uitdagingen samen op
tionaal Groeifonds investeer t het kaeuro in projecten die zorgen voor eco-
Nederland en de Groeifonds-commissie buigen zich de komende maanden
neemt het kabinet een besluit over de
9
--
-
Nieuws
Foto: Team FutureCarbonNL, door Rob ter Bekke
Nederland wil steeds meer duurzame energie opwekken en gebruiken. Maar zeker als het gaat om alternatieven, zoals het gebruik van waterstof om duurzaam opgewekte stroom in om te zetten als het net dit niet kwijt kan. Op Ameland is eind vorig jaar een tijdelijke proef gestar t, waarin werd gekeken hoe in de gebouwde omgeving waterstof kan helpen om het energienet te ontlasten.
Waterstofpilot op Ameland laat toekomstige energievoorziening zien
jaargang 2023 10
Van eind november vorig jaar tot begin januari dit jaar hebben woningen op Ameland tijdelijk stroom gekregen uit waterstof via een brandstofcelsysteem.
Door Harmen Weijer
Het idee om duurzaam opgewekte elektriciteit op te slaan aantal projecten waar dit concreet wordt uitgevoerd, is op één hand te tellen, zeker als het gaat om projecten in de
pilot op het gebied van waterstofbijmenging, dus waterverder, en vindt zijn oorsprong opmerkelijk genoeg in het -
waterstof met als doel te onderzoeken of soortgelijke projecten aan de Duitse en Nederlandse Waddenzeekust een waterstofketen kunnen opzetten, dus van productieturbines, die via een elektrolyser wordt omgezet naar waom daar weer omgezet te worden naar elektriciteit die het Duitse eiland Borkum een soor tgelijke waterstofketen vliegende star t mogelijk te maken was in dat geval een
in hoeverre de toepassing van waterstof als energiedrager mogelijk buffer voor lokaal opgewekte duurzame energie, kijkt Borkum naar het
Meer info: www.h2watt.eu
11
Actueel
jaargang 2023 12
In de tijdelijke proef werd getest of de brandstofcel kon aansluiten op de stroomvraag vanuit de woningen. De resultaten zijn nog niet bekendgemaakt.
IANOS
contacten gelegd met een Brits bedrijf, dat een elektroly-
terstof in tubetrailers naar het eiland te halen, ver telt Jan die als distributeur in Nederland fungeer t van het brandtubetrailers en de groene waterstof zijn geleverd door de-
ontwikkeling van een vir tuele duurzame energiecentrale op basis van verschillende vormen van duurzame energieopwekking in
Meer info: www.ionaos.eu.Meer info: www.h2watt.eu
Dat laatste betreft een getijdenenergie project, waarbij uit de beweging van eb en vloed in het Borndiep bij Hollumrent heeft daarvoor een speciale techniek ontwikkeld om de stromingsenergie van het water om te zetten in elek-
nereer t dit gevaarte een trekkracht als het van links naarzaam opgewekte stroom het net overbelast raakt, zeker
veel meer stroom produceren dan op het eiland wordt
In de tijdelijke brandstofceltest, die van eind november mobiele opstelling de brandstofcel en de waterstoftank nog niet, maar de test biedt nu al perspectief voor meer-
of aan een mobiel systeem als duurzaam aggregaat voor bijvoorbeeld festivals, want die worden ook gehouden op
13
Actueel
eiland in zijn ambitie om fossielvrij en zelfvoorzienend op plekken in Nederland interessant om in de gaten te houden en kan als blauwdruk dienen voor verdere verduurzadat geval aan kleine communities en dorpen, die een verhuidige net kan nooit de toenemende hoeveelheid lokaal mooi voorbeeld zijn bedrijvenparken, waarin vraag en aanbod van energie op elkaar afgestemd kunnen worden door middel van productie, opslag en gebruik van water-
niet het net te verzwaren, maar om met lokale waterstofiedereen dat in zijn eigen woning afzonderlijk gaat doen Want als iedereen tegelijker tijd zijn accu gaat laden, zijn
dorp of wijk - dan is energieuitwisseling veel makkelijker
duurzame energie in verschillende vormen beschikbaar: elektriciteit, vraag en aanbod kan de energierotonde duurzame energie opslaan en
jaargang 2023 14 -
Het te realiseren zonnepark in de Ballumerbocht is gepland op de voormalige vuilstortplaats en het terrein van Wetterskip Fryslân. Het wordt het tweede zonnepark op Ameland, nadat in 2016 al een zonnepark naast het vliegveld bij Ballum is gerealiseerd.
15 Actueel
Bovengrondse deel van een put voor ondergrondse warmteopslag.
Foto: ECW Energy, HEATSTORE.EU
-
2-neutrale energie uit zon, wind, biomassa, restwarmte en geother-
Drie trends in energieopslag
nog dat het overstappen op klimaat neutrale energie nog enigszins stapsgewijs zou gebeuren, met stapsgewijs
we variabiliteit in prijzen die we eigenlijk pas zouden verwachten bij hogere aandelen duurzame energie in het
en daarmee gepaarde een hoge gasprijs zien we soms enorme prijspieken
er overschotten zon en wind zijn, zie
De thema’s leveringszekerheid en
kan een deeloplossing zijn, maar niet de enige oplossing – om congestie ondergrondse opslag van energie in gasvelden en cavernes en wordt gas
opgeslagen gas kan worden aangesproken wanneer de vraag groot is verleden en ook nu nog voor een erg groot deel voor de balans in ons huizo snel mogelijk minder afhankelijk
consultant systeemintegratie en ener-
tieplannen is de inzet van duurzame is ook de aandacht voor energieop-
Nederland heeft al op diverse plekken
aantal aangesloten duurzame energiebronnen groeit terwijl steeds meer mensen van het gas af willen door de
hybride warmtepompen de standaard worden voor het verwarmen van -
stallaties moeten mensen overstappen op een duurzamer alternatief wat
zien we een toename van aanvragen
17
Actueel
-
Door Evi Husson
geen Powerwalls, maar een groot batterijpark zoals een
gaat om een enorme hoeveelheid energie die je moet zien op te slaan om ook in de toekomst de leveringszekerheid dit niet alleen met batterijen of met opslag in elektrische-
slagsystemen zijn hiervoor een geschikte oplossing, mits zijn huiverig voor te hogen pieken en grote batterijparken
jaargang 2023 18 -
Foto: ECW Energy, HEATSTORE.EU
over dergelijke niet technologische maar contractuele
zijn dus een goede zaak om de pieken en dalen af te vlakken, zolang aan de juiste randvoorwaarden wordt voldaan
Het investeren in elektriciteitsopslag wordt de komende
batterijen maar ook alternatieven, steeds competitiever maar je ziet de trend dat ze op de langere termijn gelei-
vaak gingen discussies met betrekking tot de energietransitie in het verleden over de transitie van bronnen voor de productie van elektriciteit terwijl het ook moet gaan over
gas opslaan voor onze behoefte aan warmte in de winter Zowel in de industrie als in de gebouwde omgeving wordt en op momenten waar het gunstig is, elektriciteit kunnentenetten aanwezig, dan is het slim om in opslagsystemen
teopslag krijgt niet alleen aandacht, maar ook kleinere systemen op het niveau van wijk en woningen voor de
hierbij aan warmteopslagsystemen ter grootte van een zwembad maar ook warmteopslagsystemen bij mensen op zolder om de gebouwde omgeving van warmte te geschikt voor de gebouwde omgeving en daar verwacht ik
nes, zijn geschikt voor energieopslag in de vorm van gas -
onze havens aan routes om waterstof te importeren in ver-
Dit kan in de haven tijdelijk worden gebufferd alvorens het wordt omgezet of wordt doorgevoerd naar de eindMIX
mogelijkheden, afhankelijk van de situatie en omstan-
19
-
-
-
-
Actueel
Goed geïnformeerd
Via de nieuwsbrief van NBD- Online b ent u altijd op de hoo gte van nieuws , trends en productinnovaties in de b ouw - en installatiese ctor.
Inclusief extra aandacht voor thema’s als isoleren, ventileren, daken, gevels en zonne - energie.
Wilt u de NBD Nieuwsbrief ontvangen?
Meld u gratis aan op info@jetvertising.nl o.v.v. NBD Nieuwsbrief.
Nieuwsbrief van 14-02-2023 Online bekijken
WWW.NBD - ONLINE.NL
Akoestisch houten plafond brengt comfort in winkelcentrum
Een juiste geluidsdemping in een ruimte is bepalend voor het comfort die gebruikers van deze ruimte ervaren. Vooral openbare ruimtes waar veel mensen vertoeven hebben baat bij een goede akoestiek. Te veel nagalm en storende geluidsbronnen zorgen ervoor dat mensen sneller hun concentratie verliezen, vermoeid raken en zich minder prettig voelen. Om ervoor te zorgen dat iedereen met plezier zich in een ruimte bevindt, is goede geluidsisolatie wenselijk.
Lees verder Vraag informatie aan
Groene akoestiek
De belangstelling voor “groen” in de ruimte, neemt toe. Daarnaast is een optimale ruimte akoestiek cruciaal voor de ruimtebeleving en voor gezondheid en welzijn. Soundless Acoustics heeft beide elementen samengevoegd tot een hoogwaardig geluidsabsorberende groene moswand.
Vraag informatie aan
Lees verder
Kleurrijke Akoestiek
Breng kleur in de ruimte en optimaliseer de ruimteakoestiek met een naadloze akoestische plafondoplossing! Behalve het functionele aspect van geluidsdemping is ook het esthetische aspect belangrijk voor de ruimtebeleving.
jaargang 2023 20
Nederlandse lichtgewicht zonnepanelen
aan een productiefaciliteit voor lichtjaar rollen de eerste panelen uit de de panelen bestellen via onze web-
eerste stroom bestaat uit de productie van lichtgewicht panelen die los -
bijvoorbeeld het energiedak voor reno-
vaties dat we samen met bouwbedrijf
installateur niet achteraf het dak nog op en worden de eigenschappen van -
helft van een conventioneel zonnepazonnecellen plaatst op een kunststof bestaat uit een sandwichpaneel met sterke en stijve ondersteuning voor deconstructie komen glasvezelversterktussen twee beschermende folies en het geheel wordt afgesloten met een
21
Actueel
Door Ronald van Bochove
me markt aan bestaande daken van distributie centra, bedrijfshallen en daken in de agrarische sector die het gewicht van conventionele zonnepa-
nauwelijks gewicht toe en is geschikt om ook een constructieve bijdrage te schakelen kan een paneel van nok tot dakgoot als dakelement op de bouw-
zich in de omvang van de panelen
Huib van den Heuvel is één van de gaf ik leiding aan onderzoeksbuZo ontwikkelden we een machine die wat ver op de markt vooruit, maar zo kwam ik wel op het spoor van chemie-
onze ambitie om in een paar uur een
Ik zag hierin een mogelijkheid een composiet materiaal met zonnepane-
waarbij we met de par tners geen
onze solar producten op basis van het
en subsidies is het bedrijf voor tva-
geleden verhuisden we naar Weer t naar een mooie fabriek met een grote
Hier komen nu de machines voor de productielijn samen uit verschillende delen van de wereld om straks in april op te star ten en in juni de eerste producten aan de markt te kunnen
met weinig inzet van mensen in het -
dekking en kunnen compleet met de Day Makeover’ is daar een voorbeeld
lijk om een par tij te vinden die dit zou
netwerk van High Tech bedrijven zelf de lichtgewicht zonnepanelen te
Dankzij uitvoerige tests in de afgelopen vijf jaren met blootstelling aan -
melingen, mechanische belastingen die wind en sneeuwlast simuleren er een terugname garantie omdat het materiaal weer grondstof is voor een
de onderdelen te verhitten scheiden we de folies van de zonnecellen en kunnen we alle onderdelen scheiden en hergebruiken voor dezelfde toepassing, dus zonder ‘downgrading’ van demee draagt ons paneel op positieve
zonnepanelen die niet gemakkelijk te recyclen zijn en dat aantal groeit
dat met de huidige slecht recyclebare zonnepanelen jaarlijks een denk-
die groeit de komende jaren tot een
jaargang 2023 22 -
-
-
-
-
We hebben een heel goede MPG -
heid tot demontage en de kringloop van het toegepaste polymeer en de silicium voor de zonnecellen dragen
database scoren we drie keer beter
haar producten door steeds meer hergebruik toe te passen en streeft er-
Wij hebben straks twee productstrovoetafddruk en een versie waarbij de zonnecellen grotendeels -
enorme impact hebben op de milieuprestatie van gebouwen, werken
brandveiligheid betreft, bijvoorbeeld, een belangrijk punt voor verzekeraars, -
die aan de ‘glas-glas’ zonnepanelen
De prijs van het paneel ligt nu nog relatief iets hoger vergeleken de regulie-
en dat ze over zo’n drie jaar de panelen kunnen produceren tegen een con-
vele bedrijfspanden die geen traditionele panelen kunnen dragen, zitten
Dankzij de hoge tarieven voor stroom is de businesscase erg gunstig, bovendien is er weinig tot geen concurrentie in de markt voor de installatie
commercieel directeur verwacht dat de vraag vanuit bedrijfseigenaren er toe leidt dat sommige installateurs zich zullen specialiseren in de installa-
van de professionele markt en daarna
den Heuvel met een toepassing te komen voor de agrarische markt waarbij
zonnedaken die van nok tot goot op maat gemaakt kunnen worden, met
leidt deze zelf op om met het product ook op een hoogwaardige manier op -
de pv installatie moet een kwaliteits-
echt op moet toeleggen maar het segminder concurrentie en er is ruimte
23
Actueel
jaargang 2023 24 • 3 fase 100A • Duidelijke LCD display • Verkrijgbaar in diverse modell > D, Standaard model > Bi, Met separaat register import en export > DR, Met separaat register welke welke resetbaar is > DM, met RS485 Modbus • Allen MID gekeurd, dus toegestaan voor verrekening SDM630 Modbus MID SDM72 series MID gekeurd Volledige controle over energieverbruik? E&S Electrading Distributeur van Eastron energie en kWh meters voor de Benelux • 3 fase 100A of -/5A i.c.m. stroomtrafo’s • Meet kWh Kvarh, KW, Kvar, KVA, P, F, PF, Hz, dmd, V, A, etc. KW KKVA PFPFH dd VA t • Bidirectionele meting, import en export • RS485 Modbus • MID gekeurd, mag voor verrekening gebruikt worden Direct uit voorraad leverbaar Direct naar de WEBSHOP en WWW.NBD - ONLINE.NL
Jaap Deinum, directeur van Fedet
-
25
In vijf stappen naar het elektriciteitsnet van morgen Actueel Door Evi Husson Foto’s: Fedet
worden geschud en dingen anders gaan doen om de duurzaamheidsbe-
op treinrails naar het lanceerplatform
jaar hebben gedaan, brengt ons niet naar de toekomst, dus we moeten het
weldegelijk invloed op wat we nu in
nodig hebt tussen de wielen van een paardenkar als je twee paarden voor
Wil je met een paardenkar over een weg rijden, dan heeft een landweg ook
de wielen van een paardentram en ook de afstand tussen de rails van een stoomtrein, dieseltrein en hogesnel-
heeft dezelfde maatvoering omdat hij
werken, maar omdat er geen vragen meer afhankelijk van oude beslissinenergietransitie en de wijze waarop we ooit de elektriciteitsinfrastructuur hebben gebouwd dan is de conclusie dat dit systeem in de afgelopenteitsverbruik met een factor drie tot terawattuur verbruikten, hebben we
bijvoorbeeld aan het aanleggen vanbestaande elektriciteitsstations en er moet nog veel meer personeel worden
jaargang 2023 26
-
-
-
-
Zorg dat je gebouw zo energiezuinig
ting toe te passen en het gebruik van isolatie, maar ook door de gebouwen
daglichtsensoren kunnen onnodige energieverspilling eenvoudig voorko-
in kaar t en bieden de mogelijkheid om elk geval beschikbaar dus nu moet imte geven om het ook daadwerkelijk te gebruiken, maar energieopslag voegt
net van morgen moet slim zijn om daadwerkelijk toekomstbestendig te zijn, zeker nu we zowel energiegebrui-
zon in Nederland schijnt, schijnt hij overal dus ontstaat er een piek in duurzame energie in tijden van overvloed tijdelijk opslaan om deze vervolgens weer in te zetten als er
je dit op huisniveau dan zet dit geen zoden aan de dijk aangezien deze
kunnen maken, dan zijn batterijsystemen op wijkniveau wellicht inte-
meer plekken in Nederland sprake van netcongestie waardoor er vrijwel geen ruimte is voor nieuwe pv-projecten terDaarnaast zul je ook tijdens energietekor ten moeten zorgen voor een mechanisme dat kan helpen om die met enige omvang kunnen hieraan
vooralsnog een toekomstscenario, is een volledige verknoping van het grote voordeel van een slim aanstuurbaar landelijk elektriciteitsnet is dat je
het belangrijk om eerst te kijken naar microgrids waarbij je een deel van de energieopwekking en het - verbruik in een kleiner gebied kunt samenvoegen
controleerbaar systeem ontstaat waarbij gebruikers en producenten onderling kunnen handelen in ener-
-
nologie is inmiddels beschikbaar en een aantal pilots hebben het succes ervaring op te doen hoe je dergelijke microgrids het beste kunt inrichten hiermee voorkomen dat er een enoraangelegd aangezien dit misschien dit wel de eerste stap worden – is het opstellen van een nationaal program-
ma’s in Nederland met lang termijn plannen en doelstellingen, zoals voor Deze thema’s worden decennialang in goede banen geleid waarbij diverse -
triciteitsgebied is er momenteel nog
Moet de overheid de handschoen rol, maar ook de netbeheerders moeten hun verantwoordelijkheid nemen, we nu de handschoen op met de-
een basis nodig die duidelijkheid geeft aan alle betrokken par tijen waar we
succesvol te kunnen realiseren hebben De straten gaan niet vanzelf open en roadmap ontstaat een plan wanneer
verleden hebben gedaan gaat ons zeker helpen maar brengt ons niet snel
27 Actueel
Bouwmateriaal verandert van kleur om energie te besparen
reldwijde uitstoot van broeikasgassen. Ongeveer de helft van deze koelen van binnenruimtes.
dat warmte absorbeer t of afgeeft
het bevat uitstralen, waardoor de binnenruimte van een gebouw wordt
uit, waardoor een gebouw warm die twee conformaties kan aannemen: massief koper dat de meeste infraroodwarmte vasthoudt of een waterige oplossing die infrarood uitschakelt, hoef je geen energie meer toe te passen om in een van beide
We hebben het hier over aanpassing
Laboratoriumonderzoek toont aan: Bacteriën
eten plastic
uit laboratoriumonderzoek door
plastic in nagemaakt zeewater in het lab, berekende Goudriaan dat
van het gevoerde plastic per jaar en andere, probleem van de plastic soep in onze
van het antwoord op de vraag waar al het ‘missende plastic’ in de ocea-
Goudriaan liet speciaal voor deze
met een apar te vorm van koolstof voorbehandeling met ‘zonlicht’ in een
door het gebouw aan het klimaat in plaats van aanpassen van het biner zijn immers maar weinig bewoonde plekken op aarde die het hele jaar Men onderzoekt nu verschillende manieren om het materiaal te fabri-
en andere mole-
oplossing is voor het enorme probleem van al het plastic dat op en in
zie het als één van de puzzelstukjes in het vraagstuk waar al het plastic
Want als je alles op een rijtje zet, dan het wild’ plastic eten en niet alleen in het lab, moet vervolgonderzoek
enkele eerste voorzichtige proeven met echt waddenzeewater en wat sediment dat zij van de bodem had
van lijken aan te tonen dat ook in dat
jaargang 2023 28
-
boven
-
-
-
Maaike Goudriaan (rechts) en Helge Niemann in het lab. Foto: NIOZ
Foto: Pixabay.
Europa kijkt naar aardwarmte
als alternatief voor gas
meer dan een eeuw op gas, dat vaak van ver komt. Maar steeds
om het aantal diepe geothermische
vaardigde de regering in oktober een decreet uit om het gebruik van
miljard euro om de geothermische energie te ontwikkelen en de verwarming van de stad koolstofneutraal
gering een plan om de productie van
bitieuze doel te bereiken, wil Duitsdonderdag een plan gepubliceerd
Italiaanse regering bereidt zich ook voor om uitbreiding te ondersteunen,
Bron: AFP München, Duitsland.
geologische locatie, in een regio die bekend staat om zijn thermale ba-
zal de nieuwe fabriek in München via een uitgebreid netwerk van leidingen -
voor aardwarmte projecten de afgelopen jaren toegenomen, op zoek naar manieren om energiesystemen
invasie bracht de Russische gas-
tot stilstand en veroorzaakte een alarmerende piek in de energiekosten kwetsbaarheden van het continent op het gebied van energie onder-
die van onder het oppervlak wordt
aardwarmte koolstofvrije verwarming
29 Nova
-
-
-
-
-
-
Een manier om niet-recyclebaar plastic te recyclen
en gevaarlijk afval op. In deze -
verminderen en te hergebruiken. Aangezien het de minst
de gemakkelijke afgifte van weekmakers en bijtend zoutzuurgas.
van Michigan hebben een manier
vonden een manier om de ftalaten in de weekmakers, een van de meest schadelijke componenten wordt meestal gerecycled door het
Onderzoekers testen
Nanodraad zonnecellen
om te smelten en om te vormen tot
lekken weekmakers heel gemakkelijk uit het materiaal, wat alles in de voor het milieu en tast de recywereldwijd een van de meest voorkomende kunststoffen is, wordt er is waar elektrochemie om de hoek
cule antennes voor het verzamelen van zonnestraling ontwikkeld: nano-
licht zijn en per oppervlakte-eenheid weinig materiaal nodig hebben, wor-
te bouwen met drie verschillende één en dezelfde nanodraad bestaat uit drie verschillende materialen die reageren op verschillende delen
over de hele wereld doen steeds meer onderzoek naar zonnecellen
De onderzoekers hebben een nieuwe recyclingmethode ontwikkeld
regelt de temperatuur van het mate-
af maar met een snelheid die goed te controleren is, waardoor het zoutzuur vervolgens door de industrie kan worden gebruikt als reagens
Deze vinding kan het recyclen van plastic in de toekomst veel gemak-
jaargang 2023 30 Nova
-
-
Foto: Henry & Co, Unsplash.
Foto: Pixabay.
-
se overheid besloten om helemaal te stoppen met de winning van aardgas
overgebleven aardgasinfrastructuur wel blijven gebruiken, bijvoorbeeld
Daarom ontwikkelt HyNetherlands een elektrolyzer om groene waterstof te kunnen produceren, ver telt Bar-
grote elektrolyzer ontwikkelen voor de
we een elektrolyzer van 1 GW ontwik-
-
In Nederland zijn zeven projecten voor waterstofproductie gesubsidieerd met projecten zijn gerealiseerd, kunnen zeterstof produceren, iets meer dan een -
31
Kansen voor groene waterstof in Zeeland en Groningen Actueel Door Harmen Weijer Foto’s: Engie en Ørsted/Sky Pictures
De aanleiding voor het ontwikkelen van groene waterstof is volgens Gregory Bar tholome, projectleider
dro Roggeveen is adviseur regulatory affairs bij Ørsted en legt uit waarom -
ceren op basis van duurzame elektriI en II en willen deze windparken op
Nu is de grootste elektrolyzer werelduiteindelijk naar een elektrolyzer van 1 de ontwikkeling opgedeeld in fases, Die ontwikkelen we nu samen met beginnen, dan meteen voor 1 GW te bouwers en aannemers nodig die
waterstof kunnen maken, wordt veel andere belangrijke voorwaarde voor de ontwikkeling van groene waterstof
nieuwe wetgeving in de maak, waardoor groene waterstof meer waarde
niveau bezig om de groene waterstof -
voor groene waterstof bevinden zich maken groene waterstof voor met
-reductie is heel groot als je grijze waterstof, geproduceerd met fossiele energie, kunt vervangen door groene
terstofcluster van Nederland, gekeken
belangrijk en die zijn lager als we beook par tners in de vorm van afnemers werken samen met Bio MCN, een me-
beeld gebruikt voor de productie van kunstmest, maar ook bij het maken
waterstof produceren om zo industrivergeten wordt in de energietransitie, is dat we niet alles kunnen elektri-vrije oplossing voor molecuulgerelateerde nog maar het begin, aldus Roggeis de Gasunie bezig met het aanleg-
deze infrastructuur groene waterstof nationaal verhandelen en ben je nietheid heeft ferme doelstellingen als het gaat om de productie van waterstof,
dat is niet genoeg om het volledige gebruik van grijze waterstof op te de juiste randvoorwaarden daar zijn om de eerste projecten te kunnen
voor de productie van groene water-
processen en zwaar weg- en watervervoer weinig alternatieven om te verduurzamen behalve via hetscheepsvervoer een belangrijk doel,
groene waterstof betreft zijn er veel
jaargang 2023 32
-
-
-
hebben een aannemer, een terrein en een aansluiting op het elektriciteitenergiebedrijf en brengen energie mogelijk en leveren we dus een dienstdien een bijdrage te kunnen leveren
De verwachting is dat elektrolyzers zo meer groene waterstof te producontinue verbeteringsslag bezig op dit van groene waterstof omlaag te bren-
nog een stuk goedkoper, benadruktsidie nodig om groene waterstof te
de realisatie van infrastructuur om de waterstof te transpor teren naar afnemers en bijvoorbeeld ook de verbin-
Heel belangrijk om verder te kunnen met investeringen in groene water-
geproduceerd worden met hernieuw-
-
regelgeving kent de ontwikkeling van waterstof nog genoeg andere hinderis er op dit moment nog geen markt voor groene waterstof, de eerste con-
Gelukkig zijn er ook actuele factoren die de waterstofeconomie in de hand
heel belangrijk voor ons, omdat elek-
33
Actueel
VOOR EEN TOCHTVRIJ BINNENKLIMAAT
Kenmerken Plafair luch tverdeelpanelen
Tochtvrije luch tverdeling
Volledig geïntegreerd in het sy steemplafond (geen uitstekende delen onder plafond)
Geschikt voor inleg in standaard systeemplafond 60 0 x 60 0 mm en 1200 x 60 0 mm
Luchtverdeelpanelen zijn koppelba ar boven het systeemplafond
Gering gewicht
Eenvoudig te monteren
Toepasbaar bij geringe hoogte boven het systeemplafond
Eenvoudig te demonteren voor onderhoud
Schonere inblaasluch t
Lage druk ken dus ener giezuinig
Leverbaar in vele kleuren en afmetingen
De text iele onderzijde van het Plafair luchtverdeelpaneel is luchtdoorlatend over het gehele opper vlak. Hierdoor ontstaat een gelijkmatig uitblaaspatroon met een zeer lage luchtsnelheid.
Het Plafair luch tverdeelpaneel is in combinatie met systeemplafonds uitermate geschikt voor toepassing in kantoren, scholen, laboratoria en ziekenhuizen.
jaargang
34
2023
MEER INFORM ATIE OVER PL AFAIR LUCHT VERDEELPA NELEN: BLT LUCHT TECHNIEK MINERV UM 7329, 4817 ZD BRED A, NEDERL AN D. T: +31 (0 )76 542 76 37
-
ambities op dat vlak borgen. Veel par tijen willen graag iets met groen en duurzaamheid doen, maar weten
Natuurinclusief bouwen meetbaar met NL Greenlabel
Natuurinclusief bouwen is de met groen omringde woningbouw De kruidentuin, de nestkast en de wadi. Ontwikkelaar VDG Real Estate vroeg aan Denkkamer Architectuur en Onderzoek, om een natuurinclusief logistiek centrum te ontwerpen in de Haarlemmermeer. Het resulteerde in het vorig jaar opgeleverde BREEAM-NL Excellent VDG Warehouse Schiphol. Verschillende hoogtes van de volumes in de schil, verbinden het maaiveld met de nieuwe biotopen op de daken en langs de gevels van het gebouw
saties die natuurinclusieve projecten
van den Braak, ecoloog én procesmastaat voor een duurzame leefomge-
kijken hierbij naar de hele keten, alleen dan kan je namelijk écht duurzaam ont-
gevalideerd door een onafhankelijke
We geven met onze methodieken
inzicht in de mate van duurzaamheid waardoor het eenvoudiger wordt om
naast hebben we ook nog een uitgebreid par tnernetwerk met par tijen die we toe naar onze gezamenlijke missie, het verdubbelen van de waarde van is voor iedereen, die met gebieds-
We kijken daarbij op een integrale
manier naar een ontwikkeling waarbij thema’s zoals bodem, water, klimaat, biodiversiteit en gezondheid centraal
‘’Het mooie vind ik dat de methodieken laagdrempelig zijn en het daardoor -
gevers die de methodiek vaker toepassen gaan ook heel andere vragen gaan
inhoudt, wordt door hen steeds beter begrepen en daardoor vast onderdeel
35
Actueel Door Ronald van Bochove Foto’s: NL Greenlabel -
-
van de werkwijze en zichtbaar in de uitniet alleen een prestatiedoel maar men leer t ook om duurzamere afwegingen en keuzes te maken bij een gebiedsont-
Het voordeel van onze methodieken is dat ze op verschillende momenten in kun je vooraf een ambitie vaststellen en gedurende het proces meten of de
ken is dat je duurzaam ontwikkelen onderdeel van het proces maakt en dit
Dat kan bijvoorbeeld het bouwproces versnellen doordat je veel zaken al
De uiteindelijke beoordeling van een project gebeur t altijd op onafhankelijk
gebiedsontwikkelaar Heijmans gereHeijmans heeft hoge ambities als het noemen zichzelf ook wel ‘makers van ambities aantoonbaar te maken door onze methodieken in te zetten bij
lever t toekomstbestendige woonwijregenval, hittestress en droogte én
Hieronder valt bijvoorbeeld waterdoorlatende verharding op parkeerplaatsen, meer gebiedseigen plantensoor ten en bodemsanering dieper dan wettelijk
de praktijk altijd nog uitdagingen tegen zoals bewoners die hun tuinen volstraten of hagen die vervangen worden door stalen hekken omdat ze niet snel
de knop en op basis van de meest hoogwaardige data waardoor we elke
Door bijvoorbeeld vooraf en achteraf te meten kun je ook de progressie inzichbeoogde ambities waargemaakt zijn of De wereld om ons heen is nog erg
vanuit de eigen ‘kolom’ en projecten worden van bureau naar bureau kansen liggen en worden koppelkansen
het ontwikkelen van twee opleidingen
Gebiedslabel werken we met vaste
projecten met een label C al zichtbaar
Het veranderende klimaat vraagt om meer inzicht om risico’s in te kunnen van wateroverlast, hittestress en droogstresstesten voor vastgoed inzake klimaatrisico’s verplicht gesteld en ookbaar kunnen maken van de impact
verwachting is dat eisen op dit vlak in de toekomst alleen maar toe zullen -
gen hebben we onlangs het ‘Register
Duurzame
Hier kun je jouw terrein of gebied aanmelden om de huidige kwaliteit inzichtelijk te maken op de thema’s klimaat, biodiversiteit en gezond-
hebben onder tussen ook al heel wat mensen opgeleid de afgelopen jarenvoor beleidsmakers, gebiedsmanagers
neemt een casus mee om het geleerde meteen toe te passen binnen de eigen -
werpen die voorbijkomen zijn ecosystemen, wateroverlast, hittestress, duurzame mobiliteit, beheer stadsnagroei naar ambassadeur staat centraal in de opleiding middels een persoonlijk -
sant voor par tijen die zich bezighouden met de inrichting, realisatie en het
mag na het succesvol afronden van
opleiding wordt in samenwerking met IPC Groene Ruimte georganiseerd en
jaargang 2023 36
-
-
-
op de agenda bij de overheid en par tijen in onderzoek naar deze nieuwe manier van
ze hoe de vastgoedsector hiermee aan de slag kan gaan en welke succesfactoren en
vasthoudendheid van de betrokken partijen is Deze ervaring, analyse van dergelijke projecten
resulteer t onder meer in een tool over het wat, waarom en hoe van natuurinclusief bouwen, een wervende brochure voor de vastgoedsector en een communicatietool die inzichtelijk maakt hoe natuurinclusief bouwen
Hoewel groen vaak nog een sluitpost is, verwachten Dijkshoorn en haar team dat de gestage groei van natuurinclusief bouwen
zijn om natuur in hun projecten te integreren, verwacht bijna twee derde dit binnen vijf jaar te
De uitgebreide versie van het onderzoek is te vonden in het KennisOnline Magazine 2022, een WUR publicatie. (www.magazines.wur.nl/ ko-magazine-2022)
bij natuurinclusief bouwen een belangrijke rol
Meer informatie: De brochure is via de website Rijksoverheid.nl gratis te downloaden
In de bijlage verwijst de handreiking naar meer voorbeelden en achtergrondinformatie die te vinden is bij het platform Samen Klimaatbestendig, he t platform Bouwadaptief en het platform KlimaatAdaptief bouwen met Natuur (KAN).
PRODUC TEN
een bescheiden hoek ingericht voor ver tegenwoordigers van gebouwschil
dat innovatieve groensystemen ontwikkelt en lever t zoals kant en klare hagen, groene daken,
De Trudo Toren in Eindhoven staat nu symbool voor een goede combinatie van groen en wonen. Het is het eerste natuurinclusieve bouwproject voor de sociale huursector in de wereld. Foto: Choinowski
die dit natuur inclusief, sociaal woongebouw met de kenmerkende balkons met struiken
Belangrijk was bijvoorbeeld dat alle leden van de Raad van Commissarissen de ambitie deelden een vooruitstrevend project te
zorgden er vervolgens voor dat de groene ambities in het hele proces, van ontwerp tot
tegenvallers het groen niet wegbezuinigd, maar bleef het natuurinclusieve aspect voorop
REGELGEVING
de ‘Handreiking decentrale regelgeving klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen, tonen lokale regelgevers wat er binnen
zijn bijvoorbeeld populaire instrumenten
door het ministerie van Binnenlandse
uiteindelijk bedroegen de meerkosten voor natuurinclusief bouwen minder dan 1 procent
voorbeeldregels in de handreiking zijn gericht
besteedt veel aandacht aan de beheerfase, die
milieuvriendelijke producten naar voren en bezoekers leken zich ook erg te interesseren in natuurinclusief bouwen, want de bijeenkomst in het Circle theater van adviseurs en
voorbeelden van projecten waar groen tegen de gevel en op het dak ruimte biedt aan
Zo werkten ze mee aan de nieuwbouw wijk Haagse Hendrik, in samenwerking met en het circulaire woningbouwconcept met
name ver ticaal groen vraagt om deskundige juiste planten kiezen en installateurs die de uitgekiende waterhuishouding kunnen ontwerpen en of uitvoeren zijn belangrijke voorwaarden voor het slagen van een groene aan steeds meer variaties in groen, ook de retentie- en detentiedaken bij renovatie, zorg je ervoor dat er ruimte komt voor groen en
37 Actueel
ONDERZ OEK
Duurzaamheid & Energiegids
Voor u ligt de digitale editie van Duurzaamheid & Energiegids. Wilt u (ook) de print versie? Of wilt uw collega voortaan (ook) een exemplaar? Laat het ons weten!
info@jetvertising.nl
Powered by NBD & HC
hoe je met deze uitdagingen om kunt gaan.
Toekomstige energievoorziening voor bedrijven
39
Actueel
Door Evi Husson Foto’s: Fudura
je alle energie die je nodig had uit het -
gieprijzen doen en hoe kun je hierop inspelen? Hoeveel energie kun je het energie terugleveren of moet je rekening houden met beperkingen waardoor een deel zelf opslaan nodig is?
je nu maar ook in de toekomst nog uit het net halen zonder het net te overbelasten? Wat zullen de ener-
over je huidige én over je toekomstige energiebehoefte en hoe je je lokale netwerk daarop nu al kunt aanpassen om het toekomstbestendiger
is de schakel tussen ondernemen besparen, verduurzamen en enerbedrijf verantwoordelijk voor het team nieuwe energiesystemen, een combinatie van energieopwek-, -opslag en laadinfrastructuur, aangestuurd door een energiemanagementsysteem dat
jaargang 2023 40
zorgt voor een gebalanceerde enerDe wereld van energievoorziening is volop in beweging en bedrijven moe-
gen voor een goed uitgebalanceerd energiesysteem moet je er als eerste voor zorgen dat je inzicht krijgt in je
wel hoeveel energie ze per maand in totaal verbruiken, maar het is veel interessanter om te weten wat je verbruik is per product, proces of per
delijkse energierekening kijkt, kun je niet meteen de vinger op de zere plek leggen als blijkt dat je op een bepaald moment een hoger energieverbruik
ten van de vraagsturing is vaak heel specialistisch werk waarbij je het proces goed moet begrijpen en ook zul je daarbij rekening moeten houkoppelingen zodat de processen nog steeds optimaal kunnen draaien mét -
entie? In de praktijk gebeur t het nog regelmatig dat men bij een hoger verbruik even gaat rondvragen wat er
eigenlijk wil je realtime een signaal kunnen ontvangen wanneer er een
Immers, inzicht in het energieverbruik op detailniveau leidt tot optimalisatieis mogelijk door meetdata te verzamelen per proces, productielijn of per
analyseren door ze ook in verband
meten, analyseren en verbeteringen aanbrengen, daar moeten bedrijven
energieverbruik gedetailleerd in kaar t is gebracht, weet je op welke manier welke processen en machines gedurende welke periode energie nodig
kritisch zijn of niet en of je bufferca-
je tijdelijk – op gunstige momenten – meer energie gebruiken zodat je in
een bassin volpompen op het moment dat de energie goedkoper is of er een overschot aan energie is schaarste of hoge energieprijzen kan ook met buffervaten van e-boilers, tijdelijke warmteopslag, batterijsystemen en slimme laadpalen die het gunstige laadmoment afwachten kun
wanneer je meer investeer t in pv-panelen? Heb je dan op zonnige dagen een energieoverschot? Is het slim om dit zelf op te slaan of kun je dit terug
en je verwarming die nu op gas draait moet plaatsmaken voor een warm-
vermogen dat je nodig hebt? Is de netaansluiting hiervoor toereikend?
productiecapaciteit de komende jaren verder groeit? Dankzij de simulatie van verschillende scenario’s kun je
geeft een voorbeeld uit de praktijk waar het niet helemaal goed liep door onbedachtzaam voor één oplossing
een bedrijf dat het hele dak van zijn distributiecentrum vol pv-panelen had gelegd maar de grote hoeveelheid opgewekte energie niet kon terug
batterijsysteem is in dit geval maar
het beperkte eigen verbruik buiten
41 Actueel
-
-
-
-
zonuren zou de batterij van maart tot oktober namelijk nagenoeg volledig -
spreken we met de netbeheerder of -
is het mogelijk om ’s nachts een deel
het zinvol om de te sturen in het verbruik zodat het beter aansluit bij het
inrichten van een DC-laadplein kan
oplossing, waarbij door het laden met goedkope eigen zonne-stroom een -
te gemakkelijk gedacht wordt over congestie en dat dit probleem snel zal worden opgelost, maar in de praktijk
nemer een probleem heeft met zijn aansluiting en hij verwacht of hoopt volgend jaar wel een aansluiting te krijgen, dan kijkt hij teveel naar de streven naar een toekomstbestendige energievoorziening door je nu al af te
met collega’s op het bedrijventerrein
een langere adem nodig om te organiseren dus ook daar zul je rekening
groei, hoeveel opwek moet worden gerealiseerd om te voldoen aan
voorzien om het energieverbruik te verlagen? Dit bepaalt welke aansluitcapaciteit je nodig hebt, hoe de middenspanningsinfrastructuur eruit
tekor t wordt verwacht kan tijdig de afweging worden gemaakt tussen oplossingen achter de eigen aansluiting
Maar hoe je het ook wendt of keer t, het is zaak om vandaag te beginnen,
en afwachten en veronderstellen dat het wel goed zal komen, maar dan kom je vroeg of laat toch in de pro-
met 1 locatie, maak met een grondige analyse en een plan op systeemni-
jaar, maar ook naar leerervaring, mét
jaargang 2023 42
-
Actueel
Lange levensduur EPDM verlengd door slim bevestigingssysteem
43 Actueel
ontwerpen.
Lenner t Schreurs, Productmanager Prefab bij Tectum Group legt het systeem uit.
Door Ronald van Bochove
in Nederland en voer t merken als; -
de lange levensduur, de hoge duur-
maar dat is niet alleen een verkoop praatje; grote opdrachtgevers vragen -
een project, nu nog in uitvoering, van vele duizenden vierkante meters dak-
dakbedekking door inductie worden
uitgebreid uitleg over de kwaliteit voordelen van deze losmaakbare verbindingstechniek boven verlijmen
bevestigen kan de dakbedekking on-
als volwaardige grondstof weer toe-
een onafhankelijk onderzoeksbu-geen veroudering zichtbaar en de waterdichting was optimaal’, schrijft
stand toonde het bedrijf bijzondere projecten waar het aan meewerkt;-
Maar ook beelden van dakdekkers die enorme aan elkaar bevestigde
dekking vindt plaats door middel van eind van de gebruiksduur weer ingezet wordt om de dakbedekking te voor de-vulkanisatie aangeboden
de materiaal- en productieverschillen om een gebruiksduur van circa vijftig
De levensduur verlengt bij hergebruik
realiseerde onlangs een dakrenovatie waarbij ze het eerste volledige circulaire plat dak plaatsen op een
jaargang 2023 44
len maken het daksysteem integraal -
membraan met een langere levensduur dan andere oplossingen voor waterdichting, kan later een tweede leven krijgen, evenals de aluminium
te ondersteunen, maar ook om bij -
Boekhandel aan de Mechelsesteen-
Tectum Group en hoofd innovatie:
Belgische Tectum Group is hiermee de basis gelegd voor een kwalitatief
daksysteem met de naam BossCo-
graag onze dakrenovatie voor deze
zijn wij als bedrijf op zoek gegaan naar het circulaire dak dat demonteerbaar en dus gewoon opnieuw herbruikbaar is, met liefst een twee-
je de materialen niet en kun je het waterdichtingsmembraan er in zijn
de verduurzaming van onze winkels, want ook wij willen meer leren over duurzame en circulaire toepassin-
Het dak bevindt zich op het win-
waterdichtingsmebraan is als folie terug te winnen en ook de opstanden worden niet verlijmd, in de kim gaan
45 Actueel-
Tectum Group wil pionier zijn in
we de waterdichtingsfolie vastklik-tenteerd systeem dat wij de naam worden vastgeschroefd aan de rand van het dak, ook hier met een gepaervan deden wij in samenwerkingals waterdichting te hergebruiken -
braan wordt hergebruikt, en dus niet gerecycled voor gebruik in een
gaat veel verder en betekent echt een grote stap in circulariteit in de
Het demonteerbare en herbruikbare
verdieping op je woning of gebouw zetten, het zogenaamde optoppen, wordt gemakkelijk en duurzaam, want je demonteer t het volledige dak en monteer t daarop vervolgens de anticiperen op eventuele strengere je aanvullend wenst te isoleren, dan kan je makkelijk de folie eraf halen, na-isoleren en vervolgens de folie
een heel belangrijke stap in de juiste -
er blijven ook heel wat uitdagingen, want mijn droom is een volledig circulaire, functionele en smar t bouwvolle toeren draaien en inzetten op ook nog verder op zoek naar hoe we zoveel mogelijk waarde geven aan en als een tweedehands membraan
Technisch adviseurs bij leveranciers -
ten zeggen bij lange levensduur niet
waarin we dakmembranen die aan het einde van de levensduur zijn, vol-
den gewapende stroken aangebracht ter versteviging, die ons toelaten het membraam in de toekomst opnieuw
de dakranden kunnen ook gewoon
levensduur, de bestendigheid tegen
mm, hetgeen gewicht en materiaal-
tweede keer overlagen waarmee de levensduur gemakkelijk weer tien-
bitumineuze dakbedekking die na mechanische verwijdering vrijkomt van daken, vindt haar weg naar nieu-
kwaliteiten eenvoudiger te voldoen aan de levensduur- en circulaire eisen van de bouwmaterialen van
jaargang 2023 46 Actueel
BINNEN KLIMA AT
Alklima
LUCHTTECHNIEK
BLT Luchttechniek
Panasonic Netherlands
VERWARMING
Magnum Heating
Vaillant
WEER SERVICE
Aeolis Forecasting Ser vices
ISOL ATIE
Isobouw Systems
Schöck Nederland
Sc irocco , windhandel met voorkennis ...
Tonzon
KWH METERS
E&S Electrading
Hetweer wordt maar al te vaak ervaren als een ongrijpbare factor in de energiehuishouding. Toch is het weer een van de weinige terreinen waar u voorkennis in uw voordeel kan en mag gebruiken.
Ten behoeve van de windenergie bijvoorbeeld heeft Aeolis forecasting services de hoogwaardige windaanbodvoorspeller Scirocco ontwikkeld. Hiermee kan een nauwkeurige voorspelling van de productie van windmolens opgesteld worden.
Aeolis forecasting services combineer t meteorologie, statistiek en informatietechnologie voor de ondersteuning van de weergerealateerde handel en industrie, de energiesector in het bijzonder
Voor meer informatie bel 030- 251 56 02 of kijk op onze website www.aeolis.nl
47
Market Lounge
Nieuwe energiekostenmeter met datalogger van Voltcraft
Energie is ook voor het bedrijfsleven een relatief grote kostenpost
energiekosten te verlagen is het daadwerkelijke energieverbruik van
alleen het verbruik, maar bewaakt desgewenst ook de juiste werking van stroom gaat gebruiken, kan dat op
communiceer t niet via Bluetooth of
is het niet mogelijk het apparaat te misbruiken als sluipweg voor onge-
om het apparaat in de toekomst aan
ren van onnodig energieverbruik is
ne schakelingen en hoogwaardige componenten een zeer nauwkeurige energiekostenmeter met logging-
het stopcontact en de verbruiker geplaatst en meet vervolgens spanning, stroom, energieverbruik, frequentie
rechtstreeks op het display te be-
computer eenvoudig te beoordelen en verder te verwerken, bijvoorbeeld
huidige elektriciteitstarief op te slaan in het apparaat, dat vervolgens de werkelijke energiekosten weergeeft in
geeft op basis van de ingestelde grenswaarden voor energieverbruik in watt en stroom in ampère, een alarm-
mogelijkheid defecte verbruikers tijdig te herkennen en vervolgens te repare-
jaargang 2023 48
-
-
De Voltcraft SEM5000 meet het energieverbruik van de aangesloten verbruikers en bewaar t de gegevens op een SD-kaar t.Geen toegang tot het IT-netwerk nodig.
Alternatief voor hoogwaardige verwarmings- en koelinstallaties
aantasten en is de corrosiebescherming die bij veel koelinstallaties wordt
- verwarmen en koelen - is herkenbaar aan twee brede bruine lijnen op de leidingen, een stip op de persaansluitingen in dezelfde kleur en de gebruikelijke “geen drinkwater” logo’s.
bouwplaatsen verwisseling voorko-
alleen voor een fraaie optiek maar staan door de goede corrosie-eigenschappen ook garant voor een lange
lende leidingsystemen wordt zo
de beschermingsmaatregelen voor
Naast bochten, T-stukken, moffen enlatieonderdelen voor verwarmings- en-
binding is een aantrekkelijk alternatief voor kwalitatief veeleisende
roestvast stalen buisleidingen en de
bijzondere materiaaleigenschappen betrouwbaar beschermd is tegen uitwendige corrosie, biedt het een optimale oplossing voor allerlei toepas-
maakwater, dat bij de reiniging van de vloer langs de radiatoraansluitingen in de vloer loopt, het materiaal niet
oplossing voor machines op de emissieloze bouwplaats.
en mobiele energie, zijn een samenwerking aangegaan voor het
gramma voor tdurend worden uitgebuisleidingsysteem worden standaard
nodig zijn voor aansluitleidingen van
-
ingebouwde zonnepanelen en back-up waar mogelijk opgeladen met groene stroom en hebben dus zo goed als
bouwplaatsen waarop de hoogwerkers worden ingezet, liggen vaak ver weg van de nodige netwerkaansluitingen, waardoor het niet mogelijk is om
Daarbij is het ook vaak het geval dat hoogwerkers de eerste machines zijn
op een bouwproject, dan is er dus nog geen verdere infrastructuur beschik-
structuur wel beschikbaar is, veroorzaakt het opladen van veel machines tegelijk een overbelasting voor het
door een mobiele energie-oplossing
deze duurzame voordelen, zorgen deze hernieuwbaar aangedreven energie systemen er voor dat diesel ma-
de huidige geopolitieke veranderingen wordt diesel in rap tempo duurder, dit zorgt ervoor dat elektrische machines niet alleen duurzamer en gezonder zijn
49
-
-
-
-
-
-
Producten
De
Agenda
Duurzaam Verwarmd
14 maart - 16 maar t
energietransitie op gang komt, is dit de plek waar alle vragen beantwoord worden over verwarming, koe-
nieuwste innovaties, praktische seminars en netwerkLocatie: Expo Greater Amsterdam, Vijfhuizen.
Solar Solutions International
14 - 16 maart
lar-markt volwassen is, wordt het tijd voor de volgen-
de nieuwste ontwikkelingen rondom energieopslag, slimme producten, en een steeds breder aanbod aan
Locatie: Expo Greater Amsterdam, Vijfhuizen.
Circulair Real Estate NL
21 maart 2023 -
goedsector raakt steeds verder op slot: door de energiecrisis, stikstofproblematiek, personeelstekort en de grondstoffenschaarste zien we te weinig nieuwe-
aliseerbaar? Het draait straks veel minder om locatie, locatie, locatie – maar waar kunnen we hergebruiken, her ontwikkelen en renoveren om nog rendabele pro-
Locatie: C-Bèta, Hoofddorp.
GeoBIM
4 mei - 5 mei -
overzicht te geven van hoe de gebouwde omgeving van vandaag zich klaarmaakt voor de toekomst met
Locatie: Postillion Hotel & Convention Centre WTC, Rotterdam
jaargang 2023 50
-
Duurzame elek trische vloerver warming voor iedere situatie .
We gaan in rap tempo van het gas en stappen over naar duur zame energiebronnen. De innovatie hierin gaat snel, maar we zijn eigenlijk pas net begonnen. Of het nu de renovatie van een oud of een geheel nieuw te bouwen huis betref t; onze elektrische systemen zijn al voorbereid op de toekomst om het maximale comfor t te kunnen bieden voor iedere situatie..
In veel situaties is het mogelijk om vloerver warming als enige warmtebron (hoofdverwarming) te installeren. Wanneer de isolatiewaarde van de woning niet toereikend is, bijvoorbeeld bij een oudere woning, kan met ex tra isolatie en het eventueel installeren van wandverwarming toch een hoge warmteopbrengst gerealiseerd worden.
De juiste vloerver warming voor jouw situatie kiezen is simpel. Een verwarmingsvraag kan eenvoudig onder verdeeld worden in 3 categorieën: Nieuwbouw, Renovatie of Droogbouw
Kijk voor al onze elek trische verwarmingsoplossingen op magnumheating.nl/vloerver warming
MAGNUM Heating B.V. Stevinweg 8 4691 SM Tholen T +31 166 609300 E info@magnumheating.nl W www.magnumheating.nl
Droogbouw | MAGNUM HeatBoard E Nieuwbouw | MAGNUM Cable Renovatie | MAGNUM Mat
GROENE CLUB.
Alklima en KNVB: Samenwerking met meerwaarde
W ij zijn koplopers in het veld van klimaatoplossingen en leveren warmtepompen en airconditioners van Champions League niveau. Voor thuis, op het werk en bij jouw sportvereniging. Samen met de KNVB streven we er naar om de volgende stap te zetten in het verder en sneller verduurzamen van alle amateurclubs in Nederland. Daarom zijn wij de duurzaamheidspartner van de KNVB Groene Club.
alklima.nl/knvb
jaargang 2023 52