Oppervlaktetechnieken 0119

Hét vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Organische Deklagen

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Toeleveranciers en Geassocieerden

Algemeen

Vereniging ION

jaargang 63 nummer 1 januari 2019

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

VOOR ELKE BRANCHE EEN OPLOSSING SPECIALIST IN SPUITAPPARATUUR, DOSEERINSTALLATIES EN ROBOTS

Contact Paint It Da Vincilaan 25 6716 WC Ede

T: F: E: I:

22

0318-643 260 0318-643 042 info@paintit.nl www.paintit.nl

12

Productie van materiaaleigenschappen: oneindige mogelijkheden

Stoffendag: kennis en ervaring delen tussen industrie en overhede

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 33 28

Doordachte en brede aanpak reinigen en ontvette

!

w eu

Ni

Innovat.ION gaat innovatieve projecten aanjagen

“WE MAKE THE INDUSTRIAL COATING PROCESS BETTER”

Organische deklagen

18

Glansmeter

www.elcometer480.com

MAVOMClean Colorline 5 kleuren: 5 pure en krachtige reinigers. Meer heeft u niet nodig!

Mavom Chemie is specialist in het ontwikkelen en produceren van onder andere industriĂŤle reinigingsproducten. De MAVOMClean Colorline bestaat uit een vijftal reinigers die toepasbaar zijn bij de meest voorkomende industriĂŤle reinigingsproblemen. Ontdek uw perfecte reinigingsoplossing in een handomdraai.

De reinigers MAVOMClean Blue

MAVOMClean Yellow

MAVOMClean Red

MAVOMClean Green

MAVOMClean Neutral

de veilige basisreiniger

de zwaardere reiniger

de zwaarste reiniger

oplosmiddel zonder naspoelen

neutraal en oplosmiddelvrij

Standaard leveringen in cans van 20 liter concentraat Mavom Cleanbox Komt u er toch niet uit? Maak dan gebruik van onze gratis dienst: de Mavom Cleanbox. Een afsluitbare box waarin u het betreffende probleem-onderdeel stopt. Ons laboratorium onderzoekt het probleem en draagt een oplossing aan. Onze productspecialist helpt u vervolgens bij het instellen van uw proces, zodat u een optimale productie krijgt. Bestel via www. mavom.nl of stuur een email naar sales.chemie@mavom.nl.

2

MAVOM Chemie b.v.

Handelsweg 6 Tel. 0172 43 63 61 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 2404 CD Alphen aan den Rijn Fax. 0172 42 03 10

E-mail: info@mavom.nl Internet: www.mavom.nl

JAAP VAN PEPERSTRATEN Hoofdredacteur Oppervlaktetechnieken

Van de hoofdredacteur

Bij een themanummer over reinigen, ontvetten en machinebouw gaan we natuurlijk op zoek naar bedrijven die op het vlak van één of meer van die onderwerpen iets bijzonders verrichten. We zijn zelfs bij een bedrijf geweest die niets anders doet reinigen en ontvetten van machineonderdelen.

Zo kwamen we bijvoorbeeld bij een bedrijf met de langste anodiseerbaden ter wereld, een ander bedrijf dat niet schuwt om het dak van het bedrijf te openen om heel grote constructiedelen naar binnen te takelen, weer een ander bedrijf dat regelmatig bij de klant thuis reinigt en passiveert en een bedrijf dat voor veel bedrijven uit onze branche producten ontlakt.

Maar we zijn ook bij een klein, maar zeer innovatief bedrijf geweest dat op atomair niveau de productie van materiaaleigenschappen levert via depositie. Er zijn daarbij oneindige mogelijkheden. Als het een beetje meezit, weten we nu maar maximaal één procent van die mogelijkheden. Wellicht luidt deze technologie een heel andere manier van oppervlaktebehandelingen in waarbij grote hallen met dito installaties helemaal niet nodig zijn.

inderdaad zeker iets met innovaties te maken en dan vooral met het gestructureerd werken daaraan.

En dan is er een artikel over het “eeuwige” onderwerp pre-anodiseren. Vanuit het internationale kwaliteitslabel Qualicoat gelden er sinds 1 januari 2019 nieuwe normafspraken die de toepassing van pre-anodiseren verduidelijken, maar ook makkelijker maken.

Mede dankzij die nieuwe normen zal pre-anodiseren nu vaker toegepast gaan worden in Nederland.

Verder staan we stil bij de nieuwste inzichten over blootstelling aan stoffen zoals die op de Stoffendag naar voren zijn gekomen en bij de Nieuwjaarsbijeenkomst waar een innovatief project werd gepresenteerd dat alles te maken heeft met nieuwe technieken voor gevelinspectie en -onderhoud.

En we hebben natuurlijk vier pagina’s kort nieuws met actuele en relevante berichten uit en voor de branche. Ik wens u dus weer veel leesplezier. O

En we kijken natuurlijk even terug via het Jaaroverzicht 2018, maar vooral vooruit door uitgebreid aandacht te schenken aan een nieuwe entiteit vanuit Vereniging ION: Innovat.ION. Dat heeft

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 3

Column Topsport

T +31 (0)161 24 42 50 | www.kinpompentechniek.nl

x

9HUWHJHQZRRUGLJHU YDQ Zinacor/Grillo PHWDOOLVHHUGUDGHQ

x

9HUNRRS HQ YHUKXXU PHWDOOLVHHUPDFKLQHV

x

5HSDUDWLH HQ RQGHUKRXG YDQ PHWDOOLVHHUPDFKLQHV

x

9HUNRRS HQ RQGHUKRXG YDQ VWUDDOLQVWDOODWLHV

x

9HUNRRS HQ RQGHUKRXG YDQ YHUISRPSHQ

x

2SOHLGLQJ HQ LQVWUXFWLH

x

.ODQWHQ YDQ AMITECH VWDDQ QLHW VWLO PDNHQ METERS!

Het ‘peloton’ is een groep wielrenners uit rivaliserende ploegen die samenwerken in bijvoorbeeld de achtervolging op de kopgroep. Het peloton is een tegenstelling in bewegingen, waarin zowel samenwerking als meedogenloze rivaliteit de boventoon voeren. In het peloton wordt vaak de beste renner ‘uit de wind’ gehouden. Immers die spaart dan energie voor de eindsprint. Het peloton zet rivalen aan tot samenwerking om zo de grootste kans te hebben op een individuele of teamoverwinning.

De overwinning kan natuurlijk worden gedefinieerd als het aan mogen trekken van een epische kleur trui. Echter, onderliggend kan een overwinning ook zijn dat je veel mediaaandacht krijgt, je concurrent voldoende afmat voor de volgende etappe of de grenzen van het mogelijke opzoekt met (een combinatie van) het lichaam, het materiaal of de regels. Als je alles op deelgebieden goed doet, dan zal dat uiteindelijk ook je kans vergroten op de eindoverwinning.

Immers: veel media-aandacht genereren voor je merk betekent goede sponsordeals, en daardoor meer mogelijkheden tot het aantrekken van de juiste ploegleden en/of materieel.

)DKUHQKHLWVWUDDW a && +DUGHUZLMN a a ZZZ DPLWHFK QO a LQIR#DPLWHFK QO

OPLOSMIDDELEN Weg ermee!

Vervang oplosmiddelen voor ontvetten Risico’s gebruik reguliere oplosmiddelen Binnen veel metaalbedrijven werkt men met oplosmiddelhoudende reinigers voor het ontvetten van metalen producten.

Vaak uitsmeren van vet i.p.v. verwijderen Risico’s: zeer brandbaar, bij onvoldoende ventilatie kans op explosie, inademen van de dampen is zeer schadelijk voor de gezondheid.

De oplossing: PreCoat F31/20D Voordelen werken met PreCoat Veilig werken voor mens- en milieu Ontvetter op waterbasis met bescherming tegen vliegroest!

Werking eenvoudig te controleren middels water breaktest en blauwe kleur op oppervlak Naast uitstekende ontvettingskracht ook corrosiebescherming en verbeterde lakhechting voor organische coatings AD Chemicals is a part of AD International +31 (0) 167 526 900

adinternationalbv.com

Testen? Neem contact op: chemicals@adinternationalbv.com

4 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Ofschoon we samenwerken in de (top)sport logisch vinden, is dat in het bedrijfsleven veel minder. Daarom nu de herschreven eerste alinea, maar dan voor de ‘echte’ wereld.

Een branchevereniging is een groep (concurrerende) bedrijven die samenwerken in bijvoorbeeld het ontwikkelen van nieuwe technologieĂŤn, het ontsluiten van nieuwe technologieĂŤn of het uitvoerbaar maken van wet- en regelgeving. De branchevereniging is een tegenstelling in beweging, waarin zowel samenwerking als meedogenloze concurrentie de boventoon voeren.

De branchevereniging biedt een platform waar rivalen elkaar kunnen ontmoeten en samenwerken om zo de grootste kans te hebben op individuele- of ketenresultaten.

EGBERT STREMMELAAR Directeur Vereniging ION

Net als in de topsport zal je wel een strategie moeten hebben. Natuurlijk kun je af en toe een evenement of themamiddag bezoeken. Dat zal ook heus wel helpen op korte termijn issues. Maar als je echt het hoogste schavot wil betreden met je bedrijf, dan is een lange termijnplan, een stip op de horizon, noodzakelijk. Dan kun je namelijk met relatief weinig energie veel bereiken en hou je energie over om de eindsprint in te zetten om die mooie order toch te krijgen. O

Inhoud Vereniging ION

32 Jaarverslag van Vereniging ION:

wat doet de branchevereniging voor mij?

Een branchevereniging zet zich in voor het organiseren van vakinhoudelijke cursussen, kwaliteitssystemen, beïnvloeding van normontwikkeling en wet- en regelgeving, het in gesprek gaan met inspecties en bevoegd gezag, kennisverspreiding en ontsluiten van nieuwe technologieën, promotie van de branche, het stimuleren van innovaties en het ontwikkelen van gestandaardiseerde werkwijzen en tools.

Algemeen

26 Pre-anodiseren: nieuwe normen

die toepassing vergemakkelijken Pre-anodiseren wordt in Nederland maar zeer beperkt toegepast. Dat gaat waarschijnlijk veranderen, want onlangs zijn er onder de vlag van Qualicoat nieuwe normafspraken die de toepassing van pre-anodiseren verduidelijken, maar ook makkelijker maken. Wat betekent dat precies?

30 Ontvetten en reinigen van machi-

neonderdelen: specialistisch werk Een bedrijf dat alleen maar machineonderdelen reinigt en ontvet, kan natuurlijk niet ontbreken in een themanummer als dit. Daarom gingen we naar Galvano technische veredeling Bergeijk waar Mario Croonen als directeur de scepter zwaait. Het bedrijf is gespecialiseerd in korte levertijden van enkele onderdelen, seriematig werk is er uit den boze.

34 Beitsen en passiveren op

verschillende manieren en locaties Bij de Derustit Group beitsen en

passiveren ze ook bij de klant en nemen ze buitengewoon grote producten in de eigen beitshal onder handen. Daarnaast hanteren ze twee methoden om te beitsen: dompelbeitsen en sproeibeitsen. Hoe doen ze dat?

12

Toeleveranciers en Geassocieerden

36 Doordachte en brede aanpak

reinigen en ontvetten Hoe breed het werkveld reinigen en ontvetten is, blijkt uit de werkzaamheden van Vecom. Zij reinigen onder meer leidingen, installaties en slangen voor diverse industrieën en doen dat zowel in de beitshallen als op locatie bij de klant. Ook het reinigen van stoomketels en warmtewisselaars pakken zij aan.

Hoe gaat dat precies in zijn werk?

Elektrochemie en metallieke deklagen

16 Langste anodiseerbaden

ter wereld in Neer Alucol beschikt naar eigen zeggen over de langste anodiseerbaden ter wereld. De baden zijn namelijk 22 meter lang, 1,3 meter breed en 2 meter diep. Daarnaast is er een “kleine” badenreeks waarvan de baden geschikt zijn voor producten tot 7,5 meter lang zijn, 35 centimeter breed en 1,5 meter hoog. Wat betekenen deze baden voor de producten die er behandeld worden en voor de procesvoering?

Productie van materiaaleigenschappen: oneindige mogelijkheden We zijn gewend om in allerlei vormen van coatings te denken. Echter, als het gaat om het maken van materialen met specifieke eigenschappen en functies op specifieke plekken, dan kan dat ook worden bereikt door op de gewenste plek atomen van diverse materialen te printen. In Delft werkt een bedrijf succesvol aan het vervolmaken van deze technologie.

Innovat.ION gaat innovatieve projecten aanjagen Tijdens de WOT heeft Vereniging ION de Stichting Innovat.ION gepresenteerd. Waarom is Innovat.ION opgericht, wat gaat het precies doen en wat zullen de leden daarvan merken? Daarvoor gingen we te rade bij twee mensen die aan de basis staan van Innovat.ION. Arjan de Bruin, de innovatiemanager die Innovat.ION gaat trekken, en Egbert Stremmelaar, directeur van Vereniging ION.

38 Buitenlandse Media 40 Grenzeloos 43 Brancheregister

Bij de voorpagina: Bij alle producten die we onder handen nemen, is de voorbehandeling erg belangrijk voor een goed eindresultaat. Een goed begin, is het halve werk. Bij de machinebouw geldt dat natuurlijk ook en dan met name voor machines die bedoeld zijn voor de voedingsmiddelenindustrie, farmaceutische industrie en halfgeleidersindustrie. In deze editie van OT leest u hoe diverse bedrijven uit de branche met die kwaliteitseisen omgaan.

18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 5

ION actueel nieuws

Lees meer nieuws op www.vereniging-ion.nl

Aangezien de verschijningsfrequentie van OT vanaf 2018 is teruggebracht naar acht vindt u het meest actuele nieuws op de website en in de Nieuwsbrief. Dat geldt zeker ook voor het ION-nieuws dat regelmatig geactualiseerd wordt. Op deze pagina wel een kort overzicht van dat nieuws. Door de QR-code* te scannen, komt u op de website met het uitgebreide en meest actuele nieuws. Abonneer u op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen uw branche!

INTENSIEVE KICK-OFF BIJEENKOMST KNELLENDE REGELGEVING Op 16 januari was de kick-off vergadering met ondernemers uit onze branche over knellende regelgeving. Na een voorstelrondje kwamen via een eerste inventarisatie de meest prangende knelpunten al snel op tafel. Op grond hiervan ontstonden intensieve discussies, waarbij de nodige anekdotes werden verteld en waarbij soms uitbundig werd gelachen vanwege de hilarische resultaten van de uitkomst van procedures. Helaas moest daarna weer geconstateerd worden dat het toch bittere werkelijkheid is dat (delen van) wet- en regelgeving zoveel werk oplevert, niets dient of tot hoge kosten leidt.

Bij de voorbereiding op de vergadering hadden sommige bedrijven al aangegeven dat regelgeving hen niet raakt, maar bij doorvragen bleek dan dat collega’s het werk deden of dat ze het werk hadden uitbesteed aan specialisten (consultants). Daarom was ook aan Marjan Hillmann (webtool Metaal en Milieu) gevraagd om haar ervaringen aan te geven. Ofschoon wel weer veel werk, had zij weinig moeite om vijf A4’tjes te produceren met knelpunten.

Er zijn veel onderwerpen ter sprake gekomen. We focussen ons in dit knelpuntenonderzoek vooral op zaken die onze branche betreffen. Enkele die aan de orde kwamen, zijn: - De PGS 14, 15, 29 en 31. Bijvoorbeeld de ‘idiote’ eisen aangaande certificering die tot hoge kosten leiden terwijl het geen enkel doel dient.

- De verschillen in de blootstellingsniveaus in de verschillende Nederlandse lijsten, die weer afwijken van de EU-lijsten. Ook de gevraagde (soms niet beschikbare) meetmethodieken kwamen aan de orde. Het goede bericht is dat er een IONproject is over dit onderwerp.

- Veel werk moet meerdere keren gedaan worden, omdat elke overheidsregel zijn eigen systeem gebruikt en de vragen op detailniveau net even anders zijn.

WEBSITE VERENIGING ION VERNIEUWD Zoals aangegeven tijdens de jongste ALV is het noodzakelijk om de website aan te passen. De wens was wel dat de aanpassingen gefaseerd zouden worden uitgevoerd. Op termijn zullen vooral de mogelijkheden voor de leden behoorlijk worden uitgebreid. De eerste stap is nu voltooid en sinds 16 januari is de vernieuwde website

- De overheid meldt dat ze het lokale bedrijfsleven ondersteunt, maar vergeeft de opdrachten dan toch (inter)nationaal, waarbij opgelegde regels ineens niet meer zo belangrijk zijn.

- De verschillen in lozingsnormen tussen de diverse gemeenten en waterschappen.

- De wijze van communiceren door de overheid, de gehanteerde termijnen en het gemak waarmee de overheid wegkijkt als het haar uitkomt terwijl de handhaving bij ondernemers juist heel strikt is.

Deze lijst is lang niet volledig. Deze bijeenkomst wordt voor alle deelnemende branches separaat uitgevoerd. Doel is om tot een lijst van 30-35 knellende regels te komen. Daarvan zullen er tien worden gekozen waarna er, onder leiding van het Ministerie van EZK, een knelpuntenlab is met relevante (overheids)partijen waar de focus is op oplossingen. Mocht u alsnog punten willen toevoegen, dan kan dat door een e-mail te sturen naar henraat@vereniging-ion.nl. O

operationeel. Er zijn enkele verbeteringen doorgevoerd en de zoekfunctie is sterk verbeterd. Op de achtergrond wordt verder gewerkt aan een (sociaal) extranet en wordt het kennisgedeelte fors uitgebreid.

Mocht u aangaande de website vragen en/of suggesties hebben, laat het ons dan weten. O

Meer informatie over bovenstaande nieuwsberichten vindt u op de website. *Een QR-code scan je met een smartphone of iPad. Er zijn apps te downloaden om codes te scannen, op nieuwe toestellen werkt de standaard camera-app als QR-scanner.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 7

Agenda

Een activiteit melden? Mail de redactie: Oppervlaktetechnieken@ellemmi.nl

Meld je aan bij Young Surface Young Surface is de plek voor jonge (aankomende) leidinggevenden, bedrijfsleiders en directeuren in de oppervlaktebehandelende industrie. Binnen Young Surface gaat het vooral om ervaringen uitwisselen, kennis opdoen en nieuwe contacten leggen. Op 21 februari komt Young Surface voor het eerst bij elkaar bij Verzinkerij Van Aert in Nederweert, één van de initiatiefnemers van Young Surface. Na een rondleiding door het bedrijf, is er ruime aandacht voor ervaringen en kennis uitwisselen onder het thema ‘interne logistiek binnen een coatingbedrijf’.

Noël Ruijters zal hierbij als expert aanwezig zijn. Meld je aan voor Young Surface via henraat@vereniging-ion.nl.

FEBRUARI O Start klassikale cursus Inspectie Staalconservering 4 februari www.vereniging-ion.nl O Opleiding Lijmspecialist (EAS) 4 februari, Rijen www.mikrocentrum.nl O Start klassikale cursus Spuiter 6 februari www.vereniging-ion.nl O Jaarlijkse docenten- en examinatorenbijeenkomst 7 februari, Nieuwegein www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Industriële Oppervlaktetechnieken 12 februari www.vereniging-ion.nl

O Opleiding Lijmoperator (EAB) 18 februari, Rijen www.mikrocentrum.nl

O Studiedag Brandveiligheid gevels 7 en 20 maart, Nieuwegein www.nen.nl

O Start klassikale cursus Inhouse Control Medewerker 20 februari www.vereniging-ion.nl

O RapidPro 2019 13 – 14 maart, Veldhoven www.rapidpro.nl

O Young Surface 21 februari, Nederweert www.vereniging-ion.nl

MAART O Start klassikale cursus Constructieschilder 6 maart www.vereniging-ion.nl O Start klassikale cursus Anodiseren niveau 1 7 maart www.vereniging-ion.nl

Additive World Conference De ontwikkelingen op het gebied van Additive Manufacturing gaan snel. Het is een uitdaging om de internationale trends, technologische ontwikkelingen en business cases bij te houden. De zevende editie van de Additive World Conference is een internationaal platform om de nieuwste kennis en inzichten te delen. Ervaren gebruikers uit alle deelgebieden van Additive Manufacturingproces (ontwerp, simulatie, productie, kwaliteitscontrole en post-processing) zijn aanwezig waarmee een compleet beeld wordt gegeven van deze snel opkomende technologie.

6 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

O Toegepaste metaalkunde 12 + 19 maart, Breda www.corrosioncontrol.nl O Jaarlijkse Netwerkborrel Sector Toeleveranciers 19 maart www.vereniging-ion.nl O Additive World Conference 20 - 21 maart, Eindhoven www.additiveworld.com O Machineering2019 27 - 29 maart, Brussel www.machineering.eu

Kort nieuws 3D-printen neemt een grote vlucht Het 3D-printen neemt dit jaar een grote vlucht. Naar verwachting investeren bedrijven wereldwijd in 2019 zo’n 13,8 miljard dollar in 3D-printen, een stijging van 21,8% ten opzichte van 2018.

Dit voorspelt onderzoeksbureau IDC. West-Europese partijen investeren in 2019 zo’n 3,6 miljard dollar in 3D-printen.

Hiermee moet West-Europa alleen de Verenigde Staten (5 miljard dollar) voorlaten, terwijl China ruim wordt voorgebleven (bijna 2 miljard dollar). De regio’s waar de investeringen tot 2022 het snelst groeien, zijn Latijns-Amerika met een samengesteld

jaarlijks groeipercentage van 25,3% en China met 21,6%.

De meeste investeringen zijn gericht op 3D-printers. Wereldwijd wordt in 2019 naar verwachting 5,3 miljard dollar geïnvesteerd in 3D-printers, terwijl 4,2 miljard dollar wordt besteed aan materialen zoals filament. De maakindustrie is de sector die wereldwijd het meest inzet op 3D-printen; tot 2022 is meer dan de helft van de wereldwijde investeringen in 3Dprinten afkomstig uit de maakindustrie.

De belangrijkste toepassingen zijn op dit moment het vervaardigen van prototypes, after-market onderdelen en onderdelen

voor nieuwe producten. Deze drie toepassingen zijn voor de maakindustrie momenteel de belangrijkste use cases en zijn in 2019 naar verwachting goed voor 43% van de investeringen wereldwijd.

De focus ligt tot nu toe voornamelijk op het printen van kunststof objecten, maar voor veel bedrijven is het 3D-printen van metalen onderdelen het uiteindelijke doel.

Belangrijke markten hiervoor zijn onder meer de lucht- en ruimtevaart, watersport, defensie en de maakindustrie. Ook het printen van objecten voor de tandheelkunde en medische objecten zal naar verwachting sterk groeien. O

Corrosie Atlas opnieuw uitgebracht Alweer 21 jaar geleden is de derde en laatste druk van de Corrosie- Atlas verschenen. Een tijd lang was deze niet meer verkrijgbaar, maar nu is de Corrosie Atlas opnieuw uitgekomen. De Atlas is nog steeds actueel. Voor bedrijven die regelmatig kampen met corrosie-issues is dit boek interessant; het helpt bij corrosiepreventie en schade-onderzoek.

De Corrosie Atlas (Corrosion Atlas, 826 pagina’s) is verkrijgbaar bij Elsevier via hun website.

Corrosieprocessen zijn niet aan trends onderhevig. Hierdoor is de Corrosie Atlas van 21 jaar geleden nog steeds actueel.

Koolstofstaal wordt nog steeds aangetast door zuurstofcorrosie en roestvast staal blijft, in contact met een chloridehoudend milieu, gevoelig voor pitting en spannings-

corrosie. Diverse corrosievoorbeelden uit het boek zijn momenteel zeer actueel, bijvoorbeeld corrosie in sprinklersystemen, aantasting van messing afsluiters in warmwatersystemen en microbiologische corrosie (MIC). De Corrosie Atlas kan helpen bij corrosiepreventie en schade-onderzoek en bij het vormen van een beeld hoe een

specifiek materiaal onder bepaalde omstandigheden aangetast wordt door corrosie. Naast een deel theorie is het vooral een uitgebreid plaatjesboek. O

MEER INFORMATIE www.elsevier.com/books

Gespecialiseerde apparatuur en experts voor onderzoek makkelijker te vinden Voor onderzoek op materialen die onder extreme omstandigheden worden gebruikt zoals extreme temperatuur, slijtage, wrijving, belasting, corrosie kan nu apparatuur en experts gemakkelijker worden gevonden. Dit kan voor bedrijven in de

8 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

productie-, verspanende-, transport- en bouwsector interessant zijn, en dan met name voor MKB-ers. Men kan in dit netwerk gespecialiseerde apparatuur vinden en huren. Voor onderzoek op lichtgewicht materialen kan men ook gespecialiseerde

laboratoriumapparatuur en experts vinden en inhuren. O MEER INFORMATIE www.network-extreme.eu www.metlight.net

Zuiveren en hergebruik van afvalwater Voordelen vacuümverdamping • Beste Beschikbare Techniek - BAT • Hoge reductie van COD, chlorides, sulfaten, zware metalen enz.

• Zeer laag energie verbruik • Geen verbruik chemicaliën • Zeer hoog rendement, minimaal 90% • Hergebruik destillaat water

Vacuümverdamping o.a. voor • • • • •

Olie emulsies Ontvettingsbaden Fosfateerbaden Polijst afvalwater alen Terugwinning metalen uit spoelwater

Een helder verhaal Omnial waterzuiveringtechniek | Maasland | T +31 (0)10 761 6228 | info@omnial.nl | www.omnial.nl

Surface Treatment Solutions

AIRBLAST

STRALEN º METALLISEREN º SPUITEN º STRAALMIDDEL º INSPECTIE

COMPLEET AANBOD VOOR OPPERVLAKTEBESCHERMING SCHUIMFOLIE SPINVLIES FOLIE SCHUIMPROFIELEN ANTI CORROSIEVERPAKKING EN NOG VEEL MEER....

Airblast BV T. 072 571 8002 info@airblast.com www.airblast.com

Airblast-Abrasives BV T. 072 571 5569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

KORTINGSCODE

OV T2019

NIEUWSGIERIG? MAAK DIRECT GEBRUIK VAN 10% KENNISMAKINGSKORTING!

SCHERPE PRIJZEN EN TOPKWALITEIT WWW.PROFIPACK.NL

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 9

Kort nieuws DMFI en NBT gaan als één branchegroep verder De leden van de brancheverenigingen Dutch Machinery for the Food Industry en Nederlandse Bakkerij Techniek hebben de intentie uitgesproken om als één branchegroep verder te gaan.

De branchegroep, die verder gaat onder de naam DMFI, komt op voor de belangen van de aangesloten leden in de machinebouw voor de voedingsmiddelenindustrie.

voor branchespecifieke zaken, zoals opleidingen, instroombevordering, normen en wetgeving, voedselveiligheid, samenwerking en collectieve promotie. Bij de nieuwe branchevereniging zijn 36 bedrijven aangesloten.

“Er ontstaat één effectieve en zichtbare sectororganisatie voor alle foodbelangen”,

zegt DMFI-voorzitter Egber Smits. “Door de bundeling van de gemeenschappelijke belangen van de leden beschikt de vereniging over meer autoriteit en inbreng.” O

MEER INFORMATIE www.dmfi.nl

Door de fusie wordt een breed scala aan bedrijven vertegenwoordigd, waaronder machinebouwers en -leveranciers, OEMers, skid-bouwers, procesinstallateurs, lasbedrijven in alle sectoren van bakkerij, zuivel, AGF, vlees, vis en dranken. Door het samengaan ontstaat volgens de voorzitters van DMFI en NBT een organisatie ‘die met nog meer kracht de collectieve belangen behartigt en meer gebundelde kennis en capaciteit heeft om haar leden bij te staan’. Ondanks de schaalvergroting blijft er naar eigen zeggen volle aandacht

Online gezondheidsonderzoek voor metaal- en techniekbranche Speciaal voor medewerkers in de metaal- en techniekbranche heeft Koninklijke Metaalunie in samenwerking met arbodienstverlener ArboNed een nieuw, laagdrempelig online gezondheidsonderzoek ontwikkeld: het ePMO Metaal. Het ePMO Metaal is een branchegerichte digitale gezondheidscheck die kan worden aangevuld met fysieke onderzoeken.

Het is essentieel aandacht te besteden aan de gezondheid en vitaliteit van medewerkers in de metaal- en techniekbranche.

De branche moet proactief werken aan het duurzaam inzetbaar houden van het belangrijkste kapitaal in het bedrijf. Een middel om mogelijke gezondheidsrisico’s vroegtijdig op te sporen en aan te pakken is het Preventief medisch onderzoek (PMO of PAGO). Speciaal voor medewerkers

10 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

in de metaal- en techniekbranche heeft Metaalunie in samenwerking met arbodienstverlener ArboNed daarom nu een nieuw, laagdrempelig online gezondheidsonderzoek ontwikkeld: het ePMO Metaal.

ONLINE GEZONDHEIDSCHECK Het ePMO Metaal is een branchegerichte digitale gezondheidscheck die kan worden aangevuld met fysieke onderzoeken. De online vragenlijst is specifiek afgestemd op de werkzaamheden in de metaal- en techniekbranche en geeft snel en gemakkelijk inzicht in de mentale en fysieke gezondheid van werknemers in de branche. Direct na het invullen, ontvangen de werknemers een persoonlijke rapportage die inzicht geeft in hun mentale gezondheid, energie, leefstijl en fysieke gezondheid. Loopt een werknemer een verhoogd gezondheidsrisico, dan krijgt hij een uitnodiging voor een telefonisch adviesgesprek met een professional van ArboNed. Daarnaast coacht ArboNed de werknemer bij het uitvoeren van de nodige verbeteracties. O MEER INFORMATIE www.arboned.nl/epmo-metaal

BIC verwelkomt bewoners Bedrijfsverzamelpaviljoen Steeds meer bedrijven uit de high tech maakindustrie strijken neer op de Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven. Naast de fabrieksruimtes zijn ook de beschikbare kantoorruimtes in trek. Zo is het Bedrijfsverzamelpaviljoen in het Atrium zo goed als volledig verhuurd. Zelfs grote internationale organisaties benaderen BIC om erin te participeren.

De ‘Fabriek van de Toekomst’, die op 1 september 2018 is geopend, is inmiddels voor 75 procent verhuurd aan productiebedrijven in de high tech maakindustrie.

Daarnaast zijn er bedrijven die hun productieprocessen elders blijven uitvoeren, maar wel met een kantoor op de campus aanwezig en onderdeel van het high tech netwerk willen zijn. Deze bedrijven bevinden zich in het Atrium van de campus. Dit zogenaamde Bedrijfsverzamelpaviljoen heeft een oppervlakte van 400 vierkante meter. Diverse bedrijven uit de high tech maakindustrie huren een luxe kantoorruimte van zo’n twintig vierkante meter en delen daarnaast faciliteiten als een vergaderruimte, pantry, spreekkamer en printservice. “De kantoren zijn ideaal voor partijen die hun bedrijfsprocessen niet

naar de campus verhuizen, maar wel onder hetzelfde dak met hun netwerk willen zitten”, aldus Bert-Jan Woertman, directeur van de BIC. BIC omschrijft zichzelf als de hotspot van de toekomst voor de hightech maakindustrie, maar naast zware machines, slimme logistiek en andere gedeelde faciliteiten is er ook behoefte aan moderne kantoren met alle bijbehorende voorzieningen. O

MEER INFORMATIE www.brainportindustriescampus.com

Landen die toonaangevend zijn in innovatievriendelijkheid Tijdens de Consumer Technology Association (CTA) State of the Industry-bijeenkomst op CES® 2019 heeft de CTA aangekondigd dat 16 landen wereldleider zijn als het gaat om de beste omgeving voor innovatie. Dat blijkt uit de nieuwe 2019 International Innovation Scorecard van de CTA. De ‘Innovation Champions’ van dit jaar zijn Australië, Canada, Denemarken, Estland, Finland, Duitsland, Israël, Luxemburg, Nederland, Nieuw-Zeeland,

Noorwegen, Singapore, Zweden, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. O

MEER INFORMATIE www.businesswire.com www.cta.tech

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 11

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Productie van materiaaleigenschappen: oneindige mogelijkheden We zijn gewend om in allerlei vormen van coatings te denken. Echter, als het gaat om het maken van materialen met specifieke eigenschappen en functies op specifieke plekken, dan kan dat ook worden bereikt door op de gewenste plek atomen van diverse materialen te printen. In Delft werkt een bedrijf succesvol aan het vervolmaken van deze technologie. Hoog tijd voor een hernieuwde kennismaking.

Dit vakblad schreef al eerder over de geboorte van deze technologie, in augustus 2015, onder de titel: Materialen maken met de gewenste eigenschappen. In het kort werd in het artikel een technologie beschreven van het bedrijf VSParticle, waarbij via het genereren van vonkjes nanodeeltjes worden geproduceerd die resulteren in nieuwe materiaaleigenschappen. De input bestaat uit elektriciteit, elektroden en gas; de output uit schone nanodeeltjes en herbruikbaar gas. In het artikel werd tevens aangekondigd dat er een apparaat op de markt gebracht zou worden om praktijkonderzoek te doen voor allerlei specifieke toepassingen. Inmiddels is dat apparaat er, en de machine vindt gretig aftrek bij universiteiten en researchafdelingen van grote bedrijven in binnen- en buitenland. Met de machine kan ieder geleidend materiaal worden geproduceerd met deeltjes tot een grootte van 20 nanometer.

“De afgelopen jaren hebben we heel veel tijd en energie gestoken in het ontwikkelen van een volledig geïntegreerd proces, waarin één en dezelfde machine de deeltjes maakt, transporteert en direct kan printen op een substraat, bijvoorbeeld een

12 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

aluminiumfolie, een glasplaat of op flexibele zachte substraten voor bijvoorbeeld medische toepassingen”, zo vertelt Aaike van Vugt, CEO van VSParticle. “Met onze nieuwe machine kunnen we zowel het materiaal veel beter gecontroleerd maken, als ook een heel breed scala aan verschillende materialen mengen op atoomniveau én het proces kan geautomatiseerd worden op waferniveau. Als je bijvoorbeeld praat over de productie van sensoren voor het meten van een specifieke gasstroom kun je nu heel snel miljoenen van die sensoren produceren.”

ONEINDIGE TABEL Inmiddels staat de machine met bijbehorende accessoires bij de TU Delft en bij enkele andere universiteiten in Nederland, maar ook op researchafdelingen in Japan, Zuid-Korea, China, USA, Duitsland en diverse andere landen. De machines worden ingezet voor onderzoek naar bijvoorbeeld de nieuwe generatie batterijen, zonnepanelen, brandstofcellen, microsensoren, bio-elektronica, enzovoorts. In de regel gaat het om hightech complexe producten voor specifieke toepassingen. De bedoeling is om in 2019 een nieuwe machine op de markt te brengen, waarmee

de deeltjes nog nauwkeuriger gemaakt kunnen worden, met nog meer controle tijdens het proces over de grootte van de deeltjes. Ook wordt er hardop gedacht over het ontwikkelen van systemen voor 3D-nanoprinten. In alle gevallen is de keuzevrijheid in materialen waarmee wordt gewerkt zeer groot.

Aaike van Vugt: “Welke elektroden je kiest, is erg belangrijk voor de aard van de nanodeeltjes. De keuze is groot: van goud en platina tot meer complexe materialen, maar ook composieten. Op atomair niveau kun je met de grootte van een deeltje spelen. Als je de grootte van het deeltje verandert, veranderen ook de materiaaleigenschappen. Maar de mogelijkheden worden nóg groter als je die atomen gaat mengen met atomen van andere materialen, bijvoorbeeld tien goud- en tien platina-atomen, waaraan je twee zilveratomen toevoegt. Dan worden de eigenschappen weer een beetje anders.

Als je gaat spelen met de grootte van de deeltjes en de elementaire samenstelling kun je een oneindige tabel maken met deeltjes met een bepaalde grootte en samenstelling, waarvan we nu nog niet precies weten wat de eigenschappen zijn.”

Aaike van Vugt: “De technologie leent zich voor het maken van antibacteriële coatings en katalytisch-actieve coatings.”

EÉN MILJARD MACHINES Hij vervolgt: “En dan kun je ook nog gaan spelen met de aard van de gascomposities, zoals oxides, hydriden en sulfiden.

Via computerberekeningen zijn we nog niet eens in staat alle mogelijkheden te berekenen. We kunnen letterlijk putten uit oneindige mogelijkheden qua deeltjes met nieuwe eigenschappen die tot grote doorbraken kunnen leiden in verschillende toepassingen. In het artikel van augustus 2015 zei ik dat we toen misschien maar één procent van alle mogelijkheden kenden en nu denk ik dat dat nog steeds

1 atoom

1 nm

één procent is. Maar als ik er iets langer over nadenk, zou de voorlopige conclusie kunnen zijn dat ik over twee of drie jaar misschien zeg dat we niet één procent, maar 0,1 procent van alle mogelijkheden kennen. Dit komt doordat we met het doorontwikkelen van onze technologie steeds meer gaan beseffen wat er allemaal mogelijk is. Als we vandaag één miljard stuks van onze machine zouden produceren en de opdracht zouden geven nieuwe deeltjes te maken, dan blijven zelfs die miljard systemen oneindig lang doorgaan met het maken van nieuwe materialen.”

Het jaar 2019 zou wel eens een sleuteljaar kunnen worden in de ontwikkeling van VSParticle. De verwachting is dat het leveren van meerdere systemen aan onderzoekers wereldwijd een grote vlucht gaat nemen; dat de eerste publicaties over resultaten uit onderzoek dat samen met een aantal klanten wordt uitgevoerd het licht gaan zien; en dat grote stappen worden gezet richting de industriële markt wereldwijd. Om bedrijven tegemoet te komen, is het bedrijf ook begonnen met contractresearch. Deze tak faciliteert allerlei onderzoekstrajecten voor grote

1 m

electroden

inert gas

atoomclusters vonk primaire deeltjes damp

aggregaten agglomeraten

de methode VSP

De VSParticle Generator One

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 13

bedrijven, zodat deze gemakkelijk, ieder op zijn eigen manier, kunnen snuffelen aan de technologie. Die dienstverlening loopt uiteen van het maken van samples tot lange termijn ontwikkelingstrajecten van gecompliceerde hightech producten. Ook sluit het bedrijf niet uit dat het in korte tijd de nieuwe standaard kan neerzetten voor een groot deel van het nanotechnisch onderzoek richting praktijktoepassingen.

“Dezelfde precisie die ASML toepast voor de productie van chips, passen wij toe voor het maken van structuren van materialen voor batterijen, brandstofcellen, sensoren, enzovoorts.”

MARKTEN De deeltjes worden beschikbaar als een aerosol, waardoor het mogelijk is een geschikte depositiemethode te kiezen voor het betreffende substraat. Toepassingen zijn er onder meer in de markt van sensoren, bijvoorbeeld het printen van allerlei materialen op flexibele zachte substraten, zoals op contactlenzen, maar ook het printen van nanoporeuze materialen voor de halfgeleidersmarkt. Die materialen zijn heel erg poreus, hebben daarmee heel

veel oppervlak, maar moeten op de juiste plek wel hun werk doen in bijvoorbeeld gassensoren – de chips waarop je dan het sensitieve nanoporeuze materiaal wilt hebben. Daarnaast wordt deze technologie ingezet in de gezondheidszorg, waar radioactieve nanodeeltjes worden gebruikt voor de bestrijding van tumoren die moeilijk operatief te verwijderen zijn.

Verder worden er concrete toepassingen verwacht in de wereld van elektro-katalyse, waar veel vernieuwing plaatsvindt.

Aaike van Vugt: “We denken dat we daar met onze machines een flinke rol kunnen spelen, omdat daarmee steeds betere producten gemaakt kunnen worden. Niet alleen is onze machine verbeterd in het goed gecontroleerd en schaalbaar kunnen maken van de deeltjes, maar we hebben ook een wiskundig model ontwikkeld dat het hele proces beschrijft en dat we kunnen gebruiken om de gewenste eigenschappen op bepaalde plekken op bepaalde substraten te krijgen. Waar we naartoe willen, is dat je kunt zeggen: ik wil dit componentje in mijn product met die en die eigenschappen, omdat het die en die functie vervult. En dan kun je

een kwantumcomputer laten berekenen hoe je het materiaal met de gewenste eigenschappen moet opbouwen, bijvoorbeeld met deeltjes bestaande uit 20 atomen koper, 15 atomen platina en twee zinkatomen. Dat is absoluut het doel dat we voor ogen hebben, maar dan zul je een heel sterke kwantumcomputer moeten combineren met onze machine.”

HIGHTECH MACHINEBOUW Bij dit alles geldt dat de bruikbaarheid van de technologie zo simpel en toegankelijk mogelijk moet zijn, zodat iedereen ermee aan de slag kan. Om die reden heeft VSParticle ook de contractresearch-tak opgericht, zodat bedrijven worden aangespoord er kennis mee te maken. Dat geldt natuurlijk ook voor bedrijven in onze branche. Welke mogelijkheden ziet Van Vugt voor oppervlaktetechnieken? Hij denkt allereerst aan antibacteriële coatings of aan katalytisch-actieve coatings die je bijvoorbeeld op de gevel van een gebouw toepast voor het zuiveren van lucht, zoals coatings die bepaalde schadelijke stoffen afbreken of CO2 uit de lucht filteren. En er zijn vast nog vele andere mogelijkheden.

Tot slot stelt hij vast: “We moeten ook kijken naar de status van Nederland op de wereldmarkt als het gaat om de hightech machinebouw. Voor de supply chain van die markt is er in Nederland een enorm grote infrastructuur opgebouwd. Kijk bijvoorbeeld naar een bedrijf als ASML en hun toeleveranciers. Allemaal prima, maar in China gaan de ontwikkelingen in die richting nu ook heel snel. Het is belangrijk dat we ervoor zorgen dat Nederland wereldleider kan blijven op het gebied van complexe machinebouw voor de hightech maakindustrie.” O

MEER INFORMATIE www.vsparticle.com Lees verder of reageer

CSM printed on contact lens.

14 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

ROBUST AESTHETICS Highly weather-resistant powder coating systems with increased scratch resistance for fewer usage marks and greater security.

Find out more at: www.igp-powder.com

IGP Pulvertechnik AG 9500 Wil, Switzerland Phone +41 71 9298111 www.igp-powder.com

BU

C

RO

A member of the DOLD GROUP

ES

info@igp-powder.com ST SU RF

A

SMART SOLUTIONS FOR INDUSTRIAL COATING

DIT IS HANGON HangOn is een partner die klanten helpt om slimme oplossingen te vinden voor ophangen, maskeren en handling om daarmee de productiviteit en de winstgevendheid in hun coating proces te vergroten.

Wij ontwikkelen en produceren in eigen fabrieken en distribueren onze producten naar meer dan 40 landen over de hele wereld.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 15

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Langste anodiseerbaden ter wereld in Neer Altijd is er wel iemand met de grootste en dit geval is dat het bedrijf Alucol dat naar eigen zeggen beschikt over de langste anodiseerbaden ter wereld. De baden zijn namelijk 22 meter lang, 1,3 meter breed en 2 meter diep. Die badenreeks wordt gebruikt voor het naturel anodiseren. Daarnaast is er een “kleine” badenreeks waarvan de baden geschikt zijn voor producten tot 7,5 meter lang zijn, 35 centimeter breed en 1,5 meter hoog. Deze reeks wordt gebruikt voor naturel- en kleuranodiseren.

Aan dat kleuranodiseren heeft Alucol zijn naam te danken. Die naam is afgeleid van Aluminium Colouring. Dat is dus het specialisme, maar dat wil niet zeggen dat het naturel anodiseren in de grote badenreeks maar bijzaak is. “De vorige bedrijfseigenaar heeft hiertoe in 2008 het initiatief genomen”, zegt Frank Veelenturf, directeur van Alucol. “Hij zag een gat in de markt voor deze unieke lengte en wel in het bijzonder voor het anodiseren van masten voor zeilboten. Sinds 2011 is deze productielijn met succes operationeel, wekelijks krijgen we hier masten voor zeilboten. Onlangs ook het complete onderstel van een catamaran: de twee drijvers en het middendeel, de opbouw en dakconstructie en leuningen, zijn hier allemaal het bad in gegaan. Hier kan dat.”

Alucol is sinds 1 januari 2016 onderdeel van de BWB-Group uit Zwitserland die elf vestigingen telt, voornamelijk in Zwitserland. Bij Alucol gaan naast masten van zeilboten ook regelmatig grote en zware machineplaten, tentkokers, lange en zware profielen en complete trappen, afschermingen en leuningen de productielijn in.

Vaak zijn er ook producten waarvan de onderdelen al aan elkaar zijn gelast. “Reinigen, ontvetten en beitsen vormen bij ons de voorbehandeling van het anodiseren.

Het is van wezenlijk belang dat dat goed gebeurt. Als je slecht voorbehandelt, blijf je dat altijd zien in het eindproduct.”

16 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Frank Veelenturf.

CONSTANTE BADKWALITEIT Het ontvetten gebeurt met een alkalisch reinigingsmiddel. Een aantal jaar geleden is het bedrijf overgestapt op boraatvrije reinigingsmiddelen. Veelenturf noemt die middelen veel beter voor de gezondheid van de medewerkers en het milieu. En ze bieden tegenwoordig dezelfde kwaliteit in het proces als voorheen de boraathoudende reinigingsmiddelen. Na het ontvetten volgt meestal het beitsen. Bij extrusieprofielen is er dan altijd aandacht voor mogelijke persstrepen op die profielen. Alucol heeft toevoegingen aan de beits achter de hand om die persstrepen zoveel mogelijk te minimaliseren. Je kunt ze daarmee niet echt wegkrijgen, maar

met de toevoegingen worden de metalen beter gebonden waardoor die strepen minder duidelijk zichtbaar zijn.

“Wat wij heel erg belangrijk vinden, is dat we onze badkwaliteit zo constant mogelijk houden. Dat betekent dat wij onze processen zo ingericht hebben dat we niet eens in de zoveel tijd ons complete bad hoeven te dumpen. De baden in de 22 meter lijn hebben een inhoud van ongeveer honderd kuub. Als je dan in één keer je ontvettingsmiddel kwijt wil, heb je wel een uitdaging. Wij sturen onze processen zo dat we via regelmatige metingen en gedoseerd bijvullen de badkwaliteit zo constant mogelijk houden. Gelet op het type bad sturen we binnen bepaalde

Een ligger van een catamaran die in zijn geheel na de ontvetting het spoelbad in gaat. bandbreedtes, afhankelijk van wat er in- en uitgesleept wordt en verdampt. Dit hebben we samen met onze chemieleverancier zo uitgedacht.”

MACHINEPLATEN In de 22 meterbaden worden vaak ook de grote en zware machineplaten voor de machinebouw behandeld. Deze volumineuze platen zijn drie à vier meter lang en maximaal 1,8 meter hoog. Ondanks het grote volume hebben deze platen nauwelijks invloed op de badtemperatuur en badinhoud. Als je hoge kwaliteit wil leveren, moet je bij die platen wel goed in de gaten houden of er geen reststoffen van het frezen op zitten. Ook gaat er veel aandacht uit naar de vele gaatjes die veelal afgestopt moeten worden. Door de complexe vormen van de machineplaten moet voorkomen worden dat er luchtinsluitingen ontstaan in holtes waar dan geen vloeistof bij komt. Alucol heeft hiervoor hulpmiddelen gemaakt, zoals trechters, die vooraf aan het product worden ge-

monteerd waarmee ze de vloeistof stuurt om naar een bepaalde plek toe te stromen.

Die hulpmiddelen zijn afgestemd op de vorm en grootte van het product.

“Het type product dwingt eigenlijk de voorbehandeling af. We krijgen ook vaak samengestelde producten die door de klant aan elkaar zijn gelast. Dan is het de vraag hoe je die in zijn geheel door de lijn krijgt gelet op opspannen, ontluchtingsmogelijkheden, of het wel of niet gebeitst moet worden enzovoorts. Maar ook bij onze kleine lijn, nou ja, ik denk dat baden van 7,5 meter lang voor veel bedrijven best wel groot zijn, hebben we vaak producten met kleine holtes die je heel goed in de gaten moet houden. Het gaat hier vaak om profielen die extra aandacht nodig hebben bij de voorbehandeling en die in zijn geheel goed gespoeld moeten worden zodat er bijvoorbeeld geen beitsresten achterblijven. Alkalische resten van het ontvetten en beitsen dien je te voorkomen als je met de producten het zure milieu van het anodiseren in gaat.”

PERMANENTE UITDAGINGEN Wat de toekomst betreft, houdt Alucol de ontwikkelingen in de markt goed in de gaten. “De afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd, onder meer door een aantal nieuwe baden in gebruik te nemen, waardoor de procesgang veel effectiever en efficiënter is geworden. We kunnen daarmee ook de kwaliteit verder verbeteren plus meer kleuren leveren. Bij kleur moeten we er altijd goed op letten dat de kleur zo constant mogelijk is. Het anodiseren is een batch- en een dompelproces. Dit betekent dat het onderste profiel het bad het eerste raakt en als laatste er uitkomt en dus meer kleurstof krijgt. Ook moet de tolerantie tussen de ene en de andere charge minimaal zijn. Naast een visuele beoordeling, wat het meest belangrijk is gezien de verschillende basismaterialen, meten we ter onderbouwing sinds kort ook alle charges met een spectrofotometer. Hiermee kunnen we een constantere kwaliteit leveren.

Ook houden we de ontwikkelingen op het gebied van pre-anodiseren goed in de gaten en denken we na over mogelijkheden om in de toekomst ook andere lagen aan te kunnen brengen na het anodiseren.” O MEER INFORMATIE www.alucol.nl Lees verder of reageer

Een overview van de 22 meter lange badenreeks bij BWB-Alucol.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 17

Vereniging ION

Innovat.ION gaat innovatieve projecten aanjagen Tijdens de Week van de Oppervlakte Technologie is vanuit de Vereniging ION de Stichting Innovat.ION gepresenteerd. De officiële aftrap van Innovat.ION was op 1 januari 2019. Waarom is Innovat.ION opgericht, wat gaat het precies doen en wat zullen de leden daarvan merken? Daarvoor gingen we te rade bij twee mensen die aan de basis staan van Innovat.ION. Arjan de Bruin, de innovatiemanager die Innovat.ION gaat trekken en Egbert Stremmelaar, directeur van Vereniging ION. Stichting Innovat.ION is een transitie van het Kennis Platform Oppervlakte Technologie (KP.OT). Innovat.ION is een zelfstandige entiteit binnen ION met een eigen bestuur en heeft als voornaamste doel innovatieve projecten een platform te geven waar projectdeelnemers elkaar vinden om projecten uit te voeren die de oppervlaktebehandelende branche vooruit helpen.

Het is voor de oppervlaktebehandelende branche noodzakelijk om de aansluiting te behouden met ontwikkelingen in en vragen vanuit de markt. Binnen Vereniging ION blijkt het lastig te zijn om projecten te faciliteren, omdat het teveel afleidt van waar ION voor bedoeld is. Leidend bij de keuze van de projecten zijn technologische en innovatiegerichte vragen vanuit de (oppervlaktebehandelende) bedrijven zelf. Soms hebben lidbedrijven op dat vlak vragen en ideeën, maar zijn ze alleen niet in staat om een project op gang te helpen.

Innovat.ION is dan in staat ketengerichte samenwerkingsverbanden te smeden waarin bijvoorbeeld universiteiten, inspecties, de wetgever, grote innovatieve bedrijven en buitenlandse partijen aan een gezamenlijk doel werken. Ook kent Innovat.ION de weg in de Nederlandse en Europese subsidies.

18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

INNOVEREN VIA KENNISUITWISSELING Arjan de Bruin: “De start van elk project ligt bij de bedrijven. Zij moeten iets willen op het gebied van innovatie en Innovat.ION gaat dat expliciet maken. Dat begint dus met luisteren en behoeften inventariseren.

Vervolgens gaat het om samenwerken.

Welke partijen kunnen iets betekenen in de verdere ontwikkeling en willen die ook aanhaken? Kan iedereen zich scharen achter een scherp omschreven doel? Zo ja, dan kan er met kennisuitwisseling worden begonnen, waarbij de kennis alleen binnen de groep blijft. Meedoen betekent investeren in tijd en/of geld. Wie er wat instopt, haalt er ook wat uit. Je kunt dus niet alleen maar kennis halen, zonder iets

in te brengen. Met Innovat.ION willen we een platform creëren waar de deelnemers doelgericht en in samenhang werken aan innovatie.”

Egbert Stremmelaar: “We zijn met Innovat.

ION gestart, omdat we de branche vooruit willen helpen. In de praktijk loop je dan al gauw tegen een dilemma aan, want er zijn best wel bedrijven die mee willen doen aan innovatieve projecten, maar een stuk minder bedrijven die actief wil bijdragen in de zin van tijd, geld en moeite. Daardoor komen dat soort projecten vaak niet van de grond, omdat te veel bedrijven alleen maar kennis willen komen halen. Je kunt dat voorkomen door een gremium te hebben dat vrij gesepareerd van de vereniging opereert, waarbij je innovatieve projecten

ARJAN DE BRUIN Sinds kort is er dus voor onze branche een heuse manager innovatie die in opdracht van het Innovat.ION-bestuur als zelfstandig ondernemer het voortouw neemt richting projectontwikkeling. We hebben het over Arjan de Bruin, 50 jaar oud, getrouwd en de trotse vader van drie kinderen. Arjan is sinds ongeveer 25 jaar als innovatieconsultant verbonden aan het organisatieadviesbureau Van der Meer & van Tilburg.

Dat bureau verzorgde ook de secretariaatsfunctie voor het KP.OT. Verder zit Arjan in twee sectiebesturen van de Bond van Materialen en is hij docent op de Hogeschool Utrecht. Arjan heeft een groot relevant netwerk in de academische- en onderwijswereld en in het bedrijfsleven.

SUCCESVERHALEN INNOVAT.ION/KP.OT Vouchers: Value added Innovation in fooD chAins Met het Europees project VIDA (2018 - 2021) wil men bedrijven in voedselketens helpen om via innovaties efficiënter om te gaan met water, voedsel en energie. Daarbij wordt samengewerkt met verschillende partners in Europa. De samenwerking met CEW (Centre of Expertise Water Technology) in Leeuwarden, een kennis- en innovatiecentrum op het gebied van watertechnologie, biedt ION-leden in 2019 vouchers voor honderd procent subsidiëring (van €5.000 tot € 250.000).

Vera Popovich van de TU Delft, Arjan de Bruin (Innovat.ION) en Rudy Veul van NLR bij de ondertekening van het 3D-printconvenant. vorm en inhoud geeft doordat de deelnemers gelijkelijk investeren en kennis inbrengen. De structuur is vergelijkbaar met Qual.ION waaronder de kwaliteitslabels functioneren.”

VOLDOENDE KRITISCHE MASSA De afgelopen jaren zette het KP.OT zich in voor kennis delen en projecten initiëren op het gebied van oppervlaktetechnieken en materialen. Het platform makelde en schakelde zodat beschikbare nieuwe technieken wat makkelijker hun weg naar de praktijk vonden. Ook hield men contact met het onderwijsveld, maar natuurlijk ook met ION zelf. Egbert Stremmelaar: “KP.OT is in de nadagen van de VOM afgesplitst. Bij de contacten is altijd wel het besef geweest dat als we er aan toe zijn we het vanuit de platformgedachte weer bij elkaar moeten brengen. Het veld is niet gebaat bij een fragmentatie van entiteiten. Toen we elkaar vorig jaar weer tegenkwamen bij een project gericht op de oppervlaktetechnologie bij 3D-metaalprinten, was het gauw duidelijk dat dit het moment was voor samenvoeging. De lopende projecten zijn hiermee onder de vleugels van Innovat.ION gebracht. Toen er over een naam nagedacht werd voor de

nieuwe entiteit lag het voor de hand om naar analogie van Educat.ION en Informat.

ION te kiezen voor Innovat.ION.” Arjan de Bruin: “Met dit platform kunnen we de bedrijven van dienst zijn. Door deelname maken ze deel uit van de projecten zelf. Het gaat om hun projecten en niet om projecten van een adviesbureau. ION faciliteert dat. De eerste winst is het 3D-metaalprintproject dat nu in een versnelling wordt gebracht. Door er alleen maar over te communiceren, merkten we dat nieuwe partners op ons afkwamen. Samenvoeging resulteert in voldoende kritische massa om tot een stroomversnelling te komen.”

OMZET VERLIEZEN De werkgroep 3D Metal Printing van ION zal als eerste profiteren van het feit dat het nu is opgenomen in Innovat.ION. Het eerste grote wapenfeit van Innovat.ION is de ondertekening van een 3D-printconvenant door drie kennispartners (NLR, TU Delft en Stichting Innovat.ION) samen met ongeveer 15 mkb-bedrijven. Ook het netwerk van FLAM3D wordt hierbij betrokken. Doel van het project is bedrijven te ondersteunen door met hen toepasbare metaalgeprinte onderdelen te ontwikkelen en op de markt te brengen. Het project is van groot

Innovatie binnen bedrijven 19 bedrijven werkten onder begeleiding van het KP.OT aan innovaties op het gebied van duurzaamheid. Hoe langer, intensiever en bedrijfszekerder kapitaalgoederen worden ingezet, des te beter rendeert de investering.

Dus werd er gekeken naar nieuwe mogelijkheden kapitaalgoederen op een verantwoorde wijze te beschermen tegen corrosie en slijtage.

Deelnemende bedrijven kregen van de overheid subsidie voor innovatieontwikkeling gedurende twee jaar.

Kwaliteit en kwantiteit van medewerkers op alle niveaus Door de organisatie van cursussen, workshops en doorlopende leertrajecten binnen het beroepsonderwijs droeg het KP.OT bij aan de vernieuwing van opleidingen op het gebied van metaalkunde, corrosiebescherming en oppervlaktetechnieken. Op specificatie van de klant werd vraaggestuurd kennisoverdracht georganiseerd. Verschillende methodieken zijn beschikbaar om de kennisbehoefte van het bedrijfsleven te inventariseren en vervolgens te vertalen naar concrete leerdoelen. KP.OT beschikt ook over twee eigen cursussen: de Introductiecursus Metaalkunde en de Introductiecursus Corrosie.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 19

FOCUS BELANGRIJKSTE TAAK

VERDIENMODEL

SLOGAN

INSTRUMENTARIUM PROFIEL BESTUUR ROL BUREAU

VERENIGING 1.0

VERENIGING 2.0

VERENIGING 3.0

VERENIGING 4.0

De verenigingsorganisatie

De leden

De sector, markt en samenleving

De sector, markt en samenleving

Belangenbehartiging

Belangenbehartiging en dienstverlening

Ontwikkeling van de branche en innovatie/vernieuwing in de sector

Ontwikkeling van een duurzaam bv NL waarbij de branche het voortouw in het verbinden neemt

Contributies

Contributies en diensten

Hybride: contributie, retributie en projectfinanciering

Hybride: contributie, retributie, ruilen, sponsoring en projecten eventfinanciering

Ondersteuning van het collectief

Van aanbodgericht naar vraaggericht

Voortrekkersrol in de vernieuwing van de sector

Staan voor een sterke bv NL met sturende rol van de sector

Vergaderingen en netwerkfuncties

Ledenonderzoek en sociale media

Co-creatie met stakeholders

Co-creatie met Stakeholders

Voortrekkers van het collectief

Goede afspiegeling leden

Innovators

Visionairs. Verbinders

Secretariaatsvoering

Beleidsvoorbereiding en dienstverlening

Verbinden met leden en maatschappij

Holistisch, gids. Verbinden met leden en maatschappij

Basis van de matrix (1.0/2.0/3.0): Van Spaendonck Branche Advies

belang, omdat in de nabije toekomst naar verwachting tien tot vijftien procent van alle metaalproducten geprint zal worden.

Dan moeten er vanuit de branche state of the art oppervlaktebehandelingen (coatingtechnieken) worden aangeboden die daar heel goed bij aansluiten, zodat maakbedrijven geen reden hebben om naar Verweggistan te gaan.

Egbert Stremmelaar: “Op de achtergrond van Innovat.ION speelt een belangrijke ontwikkeling. De oppervlaktebehandelende branche is afhankelijk van de maakindustrie. Wij moeten de maakindustrie dus faciliteren in hun ontwikkelingen. Het gaat goed met die industrie in Nederland, maar de ontwikkelingen gaan snel. We willen niet dat de technologie voor de coating van metaalgeprinte onderdelen in Verweggistan ontwikkeld wordt, want als dat zo is, gaat de productie daar ook heen. Je moet het dus hier in een keten oplossen. Daarom hebben wij bij de start van het oppervlakte behandelen van 3Dmetaalprinten in 2015 gezegd dat wij gaan meedenken over geschikte coatings, want we kunnen als coatingbranche niet met lege handen staan als die ontwikkeling klaar is. Geen enkel bedrijf kan het zich

20 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

permitteren om tien tot vijftien procent van de omzet te verliezen.”

KRUISBESTUIVING Het vormgeven van Innovat.ION zal onder meer zijn beslag krijgen door innovatiegerichte bedrijven te faciliteren, door vanuit de belangen van de bv Nederland te denken, door voor de achterban op te komen en door kennisdeling en netwerkmogelijkheden te faciliteren. Bij alle rollen geldt dat er nagedacht moet worden over hoe je de collectieve lange termijn ontwikkelingen vertaalt naar de bedrijfspraktijk van morgen. Een gremium als Innovat.

ION geeft ION de mogelijkheid om zich specifiek voor een bepaalde groep in te zetten waarmee je de branche als geheel vooruit helpt en ook de rol van belangenbehartiging voor de hele achterban blijft uitvoeren. Een soortelijke gedachte speelde bij de oprichting van Young Surface, een gremium om de jonge garde te faciliteren samen met geestverwanten zinvolle antwoorden te vinden op vragen die direct te maken hebben met bedrijfsvoering en met markt- en technologische ontwikkelingen.

Arjan de Bruin: “Veel meer dan vroeger

moet er in ketens worden gedacht en in kennisdeling zonder schroom. Om de ontwikkelingen bij te houden, heb je kruisbestuiving nodig. Je ziet dat bijvoorbeeld ook in het convenant 3D-metaalprinten.

We gaan ervoor zorgen dat er zo gauw mogelijk best practices beschikbaar komen die in de praktijk kunnen worden toegepast om er geld mee te verdienen.

En waarmee je dus als branche je rol proactief oppakt. Dat is ook nodig, want de ontwikkelingen in Zuidoost-Azië gaan heel snel.” O

MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl Lees verder of reageer

Vereniging ION

Vooruitkijken op nieuwjaarsbijeenkomst ION Op de drukbezochte nieuwjaarsbijeenkomst van ION werd vooral ingezoomd op onderwerpen die in de nabije toekomst om aandacht vragen in de branche. Nieuwe uitdagingen dienen zich aan die om een doordacht en proactief antwoord vragen. Enkele daarvan kwamen ter sprake op de nieuwjaarsbijeenkomst.

ION-voorzitter Rik van Thiel ging in zijn welkomstwoord op die uitdagingen in.

Hij noemde onder meer standaardisering, automatisering, 3D-printen, personeelsgebrek en robotisering. Personeelsgebrek betekent onder meer dat er meer aandacht besteed moet worden aan het scheppen van een arbeidsklimaat waar de huidige medewerkers in willen blijven werken.

Opleiding van medewerkers is belangrijk, maar wellicht ook van de leidinggevenden.

Vorig jaar zijn er 34 cursussen gegeven, die straks allemaal via e-learning beschikbaar komen. Als brancheorganisatie werkt ION hard aan praktische wet- en regelgeving zodat de bedrijven goed kunnen functioneren. Informatie wordt onder meer gedeeld via de Nieuwsbrief en website waar men een probleem kan intoetsen waarna alle beschikbare informatie (waaronder de artikelen in OT over dat onderwerp) wordt getoond.

Vervolgens was het woord aan Mark Vavier, projectcoördinator bij VMRG, die vertelde over het eind vorig jaar gestarte project FaSA: Façade Service Applicatie. Dit project is er op gericht het onderhoud van gevels veel rationeler en doelmatiger vorm te geven door de inzet van digitale middelen als sensoren, drones en kunstmatige intelligentie. Met deze middelen wordt het onder meer mogelijk sneller te kunnen inspelen op schade aan gevels om daarmee vervolgschade te voorkomen. Enkele

woningbouwcorporaties gaan ervan uit dat dit kan leiden tot een kostenbesparing in het onderhoud van 250 euro per woning per jaar. Het project wordt financieel ondersteund door gemeente Den Haag.

ZELFLEREND VERMOGEN “Door de inzet van digitale middelen ontstaat er een objectief inzicht in de gele-verde prestaties”, legde Mark Vavier uit. “Er worden sensoren ontwikkeld die objectief de technische en esthetische prestaties als glansgraad en kleurafwijking in kaart kunnen brengen. Er wordt daarmee beter gemeten wat tot betere informatie leidt.

Door daarbij gebruik te maken van kunstmatige intelligentie bij de dataverwerking wordt het mogelijk een voorspellend vermogen op te bouwen. Het zelflerend vermogen van het algoritme kun je bevorderen door het algoritme te voeden met heel veel beelden. Doordat patronen worden herkend kun je veel dieper onderzoek doen en daarmee beter onderbouwde uitspraken doen over de meest efficiënte aanpak. Binnen het project worden enkele pilots uitgevoerd om het één en ander praktisch te testen. Bij dit project zijn heel veel partijen uit de vastgoedwereld betrokken.”

De applicatie sluit aan bij een bredere ontwikkeling in het vastgoed en met name in de gevelbouw. Er vindt een verschuiving plaats van de levering van een product naar de levering van een prestatie. Daarbij

Mark Vavier, projectcoördinator bij VMRG

willen gevelbouwers hun product graag op afstand monitoren om hun dienstverlening te verbeteren. Het begrip duurzaamheid binnen de gevelbouw wordt op deze manier verder uitgewerkt. Vavier verwacht dat de beschreven ontwikkeling zal leiden tot een andere manier van gevelinspectie.

Ook verwacht hij dat het project over een paar jaar een commercieel interessante werkwijze oplevert evenals banen van de toekomst, zoals dronepiloot. O MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl www.vmrg.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 21

Algemeen

Stoffendag: kennis en ervaring delen tussen industrie en overheden De Stoffendag groeit uit tot hét jaarlijkse evenement voor industrie en overheden om met elkaar te praten over veilig werken met gevaarlijke stoffen. Meer dan 330 deelnemers kwamen op 12 december 2018 bijeen in Ede. Hoofdsprekers waren Peter Torbijn (Ministerie van I&W) en Ira Helsloot (Radboud Universiteit). Vervolgens konden deelnemers kiezen uit 25 workshops. De Stoffendag werd dit jaar ondersteund door elf industrie-organisaties, ook de Inspectie SZW leverde een belangrijke bijdrage.

Dagvoorzitter was Lisa Sligting van de NVZ - Schoon | Hygiënisch | Duurzaam, één van de brancheverenigingen die meewerkten aan de organisatie van de Stoffendag. Bij de opening stond Sligting stil bij de groei van het evenement. Met 30% meer deelnemers dan vorig jaar voorziet de Stoffendag in de behoefte aan kennis vergaren en netwerken. Peter Torbijn, directeur omgevingsveiligheid en milieurisico’s bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) beet het spits af met zijn toelichting op overheidsmaatregelen. Hij vertelde dat er met REACH veel is verbeterd, maar dat registratiedossiers nog vaak belangrijke informatie missen. I&W ondersteunt het motto van de Europese Commissie van een “non-toxic environment”. Torbijn wees ook op het belang van “Save by Design”productie.

DISPROPORTIONEEL Dat wetgeving ook disproportioneel kan zijn, benadrukte prof. dr. Ira Helsoot (hoogleraar besturen van veiligheid aan de Radboud Universiteit). Hij nam Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK’s) als voorbeeld. Om aan de nieuw gestelde bodemgrenzen voor PAK’s te voldoen, zijn er miljarden nodig voor grondsanering.

Ondertussen krijgen mensen dagelijks via één kopje koffie of één stukje chocolade al meer PAK’s binnen dan de gestelde grens, zonder dat dit een bovenmatig risico met zich meebrengt. De mens handelt niet ra-

22 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

tioneel, stelde Helsloot, waardoor er soms onzinnige wetgeving wordt ontwikkeld.

Er moet meer gekeken worden naar het risico: het gevaar vermenigvuldigd met de kans dat het gevaar daadwerkelijk optreedt. Helsloot riep de overheden op met gezond verstand beleid te ontwikkelen en niet op basis van emoties.

PROGRAMMA OPMAAT Verder konden de deelnemers uit 25 workshops kiezen, over bijvoorbeeld wetgeving voor emissies naar het milieu, arbeidsomstandigheden, transport en opslag en de wijze waarop men daar pragmatisch mee om kan gaan. Daarnaast waren er 25 sponsoren die op de informatiemarkt hun diensten aanboden. Bij de afsluiting gaf Jaitske Feenstra (directeur VVVF - verf en inkt) aan waarom de VVVF zich inzet voor de Stoffendag. “Bedrijven moeten aan veel

wetgeving voldoen. De Stoffendag biedt de gelegenheid om in één dag up-to-date te zijn en als je meer wilt weten, dan weet je waar je moet zoeken.” Inspectie SZW (iSZW) was wederom een prominente partner. Nathan Kuper (senior specialist gevaarlijke stoffen binnen het Expertisecentrum van Inspectie SZW) lichtte toe waarom Inspectie SZW de Stoffendag belangrijk vindt: “Uiteindelijk gaat het erom dat we met z’n allen zorgen dat we veilig kunnen werken met gevaarlijke stoffen.

De Inspectie SZW denkt graag met bedrijven mee over een zo praktisch mogelijke implementatie van wetgeving. We stellen zelf praktische hulpmiddelen op, maar worden ook enthousiast van initiatieven uit de branches.” O MEER INFORMATIE www.stoffendag.nl

INDUSTRIĂ‹LE VERWARMING GASBRANDER SYSTEMEN

Wereldwijde standaard in finish oplossingen NTS Finish is als onderdeel van de NTSGroup een toonaangevende specialist op het gebied van voorbehandelen, natlakken, poedercoaten en bedrukken van metalen en kunststof producten. www.nts-finish.nl

t. 030 241 4444 - info@betechniek.nl

Accelerating your business

>01 3(;,5 < .9((. A0,5 >(; >, +6,5 Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties.

Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 23

www.hollandmineraal.nl

W W W. B E T E C H N I E K . N L

NTS Finish

Trots op het werk Doordat hydraulische systemen steeds complexer en compacter worden, worden er steeds vaker manifolds toegepast: complexe stuurblokken met geĂŻntegreerde functies.

Het beschermen van de buitenzijde van de manifolds door middel van een natlakcoating is een optie, maar is vaak duur, biedt in de praktijk vaak onvoldoende bescherming en leidt bij onderhoud/revisie vaak tot problemen om het hydraulische systeem zonder vervuiling te (de-)monteren. Behandelingen op basis van nikkel of zink zijn mogelijk, maar bij een wens van meer dan 1000 uur zoutsproeitest corrosiebescherming (NSS) zijn grote laagdiktes vereist waardoor er problemen ontstaan met nauwkeurige maatvoeringen en passingen. Galvano Hengelo heeft zich volledig gespecialiseerd in het behandelen van manifolds en hydraulische componenten met zink-nikkel. Door het aanbrengen van een laag van minimaal vijf micrometer wordt een corrosiebescherming gegarandeerd van 1000 uur zoutsproeitest (NSS) en zijn tolerantieproblemen uitgesloten. De grote uitdaging tijdens het proces is het beschermen van de niet-behandelde oppervlakten van de manifolds. Alle inwendige kanalen krijgen doordat deze niet direct in het spanningsveld tussen anode en kathode staan, geen neerslag van zink-nikkel. Maar ze worden wel gedurende het proces blootgesteld aan verschillende behandelvloeistoffen wat bij een standaard procesbehandeling direct zal leiden tot absoluut ongewenste rode roest. Door uitgebreid testen heeft Galvano Hengelo een proces ontwikkeld waarmee hydraulische componenten zuiver en gaaf uit het behandelingsproces komen; dus zonder corrosie en vervuiling van de inwendige boringen en kanalen en met een perfecte bescherming van de buitenzijde.

24 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 25

Algemeen

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Pre-anodiseren: nieuwe normen die toepassing vergemakkelijken Pre-anodiseren heeft de laatste jaren veel in de belangstelling gestaan, maar in Nederland wordt het maar zeer beperkt toegepast. Dat gaat waarschijnlijk veranderen, want onlangs zijn onder de vlag van het internationale kwaliteitslabel Qualicoat nieuwe normafspraken gemaakt die de toepassing van pre-anodiseren verduidelijken, maar ook makkelijker maken. Die normen gelden sinds 1 januari 2019. Hoog tijd dus om te kijken wat er is veranderd.

Harmen IJdema is namens Vereniging Qual.ION lid van de Qualicoat-werkgroep Pre-anodiseren die de afgelopen jaren via praktijkgericht onderzoek gewerkt heeft aan de ontwikkeling van nieuwe normen.

De werkgroep heeft daarover een advies opgesteld die door de algemene vergadering van Qualicoat is aangepast en vastgesteld. Hij schets allereerst de werking van pre-anodiseren an sich. “Pre-anodiseren is een elektrochemische tussenstap in het hele voorbehandelingsproces, dus ontvetten, beitsen, pre-anodiseren, spoelen en dan eventueel het aanbrengen van een conversielaag. Pre-anodiseren houdt in dat je de aluminiumlegering in een zure vloeistof dompelt. Vervolgens wordt daar een spanningsverschil opzet, waardoor het aluminium wordt omgezet in een aluminiumoxide die heel poreus is. Je hebt dan niet een separaat laagje, maar een overgang van het aluminiumoxide naar de aluminiumlegering.”

Door deze werkwijze is die overgang één geworden met het aluminium en kun je het niet meer loshalen. Omdat het heel poreus is, heb je een sublieme ondergrond voor een coating. Als alle processtappen goed zijn uitgevoerd, krijgt filiforme corrosie geen kans. Pre-anodiseren geldt als

26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

een alternatief voor Chroom VI. Volgens Harmen IJdema levert de combinatie van pre-anodiseren met lakken bij zware belastingen zoals in de kuststrook en bij zware industrie een beter systeem op dan met Chroom VI. “Pre-anodiseren is technisch gezien een fantastisch fenomeen. Filiforme corrosie is in de wereld van aluminiumtoepassingen echt een serieus probleem.

Vandaar dat er altijd wel belangstelling voor was, maar kwam het in ons land nauwelijks van de grond, onder meer door sommige Qualicoat-specificaties. Binnen Qualicoat is enkele jaren geleden het besef ontstaan dat die normen verouderd waren en vernieuwd moesten worden.”

DIVERSE PARAMETERS GEWIJZIGD Dat vernieuwen was vooral gericht op praktijkgericht onderzoek doen naar de huidige stand der techniek. De werkgroep Pre-anodiseren is daarvoor opgericht, waarvan de leden uit Duitsland en Nederland kwamen. De werkgroep heeft vooral gekeken naar diverse Qualicoatparameters voor het pre-anodiseren. Het onderzoek heeft geleid tot aanpassingen daarvan zodat die beter zijn omschreven, maar vooral meer ruimte bieden aan het pre-anodiseren. Zo is nu voor de laagdikte

Aluminium profielen in het proces van pre-anodiseren gedefinieerd dat die zich moet bevinden tussen de vier en tien micrometer. Verder stond in de Qualicoat-specificaties dat het pre-anodiseren en het aanbrengen van een coating altijd op één locatie moest worden uitgevoerd en dan ook nog binnen 16 uur. Op basis van voortschrijdend inzicht is dat nu veranderd.

Anodisatielijn van Alural in Lummen.

“Die 16 uur was gebaseerd op de aanname dat als na het pre-anodiseren de poriën te lang open zouden staan, die weer zouden gaan oxideren, zeg maar dichtgroeien. Nu is na onderzoek vastgesteld dat dat anders functioneert. Daarom zegt de nieuwe norm dat 16 uur geldt wanneer het preanodiseren en het coaten achter elkaar plaatsvinden. Maar je mag het nu ook maximaal 72 uur bewaren. Voorwaarde is dan wel dat je eerst moet spoelen, dan drogen en vervolgens mag je de coating aanbrengen. Die tijd dat het open mag staan, is dus verruimd. Het werk moet nog steeds wel onder één dak worden uitgevoerd. Hierover is ook binnen de werkgroep discussie ontstaan, want die 72 uur schept de mogelijkheid van coaten op een andere locatie. Maar dit wordt een zware dobber. Als bedrijf A pre-anodiseert en bedrijf B poedercoat en op het eind valt het poeder eraf: waar is het dan fout gegaan?”

IJdema denkt dat het technisch allemaal wel te regelen is, maar dat een moeilijk juridisch vraagstuk dreigt. “Hoe ga je borgen dat er goed is gepre-anodiseerd voordat het naar de coater is vervoerd? Ook het transport is cruciaal. Er moet geen twijfel over bestaan dat de producten droog, schoon en op de juiste manier zijn verpakt en dat er tijdens het transport geen blootstelling is geweest aan stof, gassen of dampen. Hoe kunnen we het technisch

borgen? Daarnaast moet er juridisch goed gekeken worden hoe je tot afspraken kunt komen bij kwaliteitsproblemen.”

SPECIFICATIES Daarnaast zijn er nog enkele andere parameters gewijzigd. Tot 1 januari mocht de temperatuur bij het spoelen niet hoger zijn dan 60 graden. Dit was omdat men ervan uitging dat bij hogere temperaturen de poriën weer zouden gaan oxideren. Na onderzoek is vastgesteld dat het spoelen bij hoge temperaturen geen problemen oplevert. Nu mag men dus op hogere temperaturen spoelen. Verder heeft men vastgesteld dat wanneer je na het preanodiseren en het spoelen ook nog een conversielaag aanbrengt, dat dat tot een beter resultaat leidt dan zonder conversielaag. Zo’n laag moet dan wel voldoen aan de Qualicoat-specificatie. Ook is er een nieuwe eis toegevoegd. Deze houdt in dat van het aluminium minimaal twee gram per vierkante meter gebeitst moet worden voordat je gaat pre-anodiseren. Dat is om een zuivere aluminiumlegering te krijgen met het oog op toepassingen bij zware belastingen.

liteit van de aluminiumlegeringen. Toen IJdema tijdens de WOT een presentatie gaf over pre-anodiseren kwam dit uit de zaal naar voren. “We praten dus over de verschillende parameters in de voorbehandeling die gespecificeerd zijn. Maar hoe zit het met de specificatie van het aluminium en de legeringen, zo vroeg iemand in de zaal zich hardop af. Dat is een serieuze opmerking, want er zijn aanwijzingen dat de kwaliteit van de aluminiumlegeringen achteruit gaat en dat dat komt door het schroot dat er tijdens het proces aan wordt toegevoegd. Tegelijkertijd ziet men in sommige landen filiforme corrosie weer de kop opsteken. Binnen de gelederen van Qualicoat was Nederland één van de initiatiefnemers om een voorstudie hiernaar te gaan doen in internationaal verband. Hoe kunnen we vanuit Qualicoat grip krijgen op de handelswijze in de aluminiumindustrie? Genoeg werk aan de winkel dus.” O MEER INFORMATIE vereniging-ion.nl/qualicoat www.qualicoat.net Lees verder of reageer

Is nu alles geregeld? Nee, het juridische vraagstuk bij pre-anodiseren en coaten op twee locaties is nog niet opgelost, maar ook moet er in internationaal verband nog eens goed gekeken worden naar de kwa-

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 27

Toeleveranciers en Geassocieerden

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Doordachte en brede aanpak reinigen en ontvetten Hoe breed het werkveld reinigen en ontvetten is, blijkt uit de werkzaamheden die Vecom uitvoert. Zij reinigen onder meer leidingen, installaties en slangen voor onder meer de petrochemische, farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie en doen dat zowel in de beitshallen als op locatie bij de klant. Ook het reinigen van stoomketels en warmtewisselaars pakken zij aan. Hoe gaat dat precies in zijn werk?

De Vecom Group heeft vestigingen in Nederland, België en Engeland, zie kader voor meer informatie over het bedrijf. Voor dit verhaal richten we ons op de vestiging in Maassluis en op het reinigen en ontvetten. “Onze corebusiness is beitsen en passiveren van rvs en chemisch technisch reinigen, ontvetten en/of ontkalken”, zegt Arie Herlaar, manager beitshallen. “Als Vecom hebben wij specifieke procedures voor het ontvetten van slangen, leidingen en afsluiters. Zo’n toepassing is bijvoorbeeld het zuurstofschoon reinigen, zeg maar ontvetten, van rvs-leidingen en -slangen waar zuurstof doorheen moet. Binnen de industrie wordt dit veel gebruikt. Als er een hoog percentage zuurstof door de leidingen gaat bij een bepaalde druk en er zijn daarin onverhoopt nog organische materialen zoals oliën en vetten aanwezig, dan kunnen die spontaan gaan ontbranden. Dit kun je voorkomen door te ontvetten. Wanneer dit volgens ons SBV (standaard behandelingsvoorschrift) is uitgevoerd, geven we daar een certificaat over af.”

Deze sbv’s zijn geënt op de ASTM-normen.

Voor zuurstofschoon is dit de ASTM G93.

Afhankelijk van de afmetingen en

28 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

De voedselindustrie is een van de markten. materiaalsoort worden de leidingen ofwel gedompeld in baden met ontvettingsvloeistof of helemaal doorgespoten en vervolgens afgespoten met heet water.

Ook kan het ontvetten plaatsvinden in een gesloten systeem met behulp van een circulatiebak en een pomp. Alle leidingen worden aan elkaar gekoppeld en een alkalische oplossing wordt op een bepaalde temperatuur door de leiding rondgepompt. Er worden alkalische ontvettingsmiddelen toegepast waaraan detergenten zijn toegevoegd. Bij het zuurstofschoon

reinigen mag er na afloop maximaal 100 mg organisch materiaal per vierkante meter achterblijven. Een soortgelijke benadering vindt plaats bij het ontvetten van industriële rvs-leidingen waar een gas doorheen gaat, argon bijvoorbeeld. Men wil absoluut niet dat er vervuiling in het gas terechtkomt.

ALLES IN ÉÉN STAP Projectmanager Lucas Vroon: “De benadering voor een gewone ontvetting is gelijk aan het zuurstofschoon reinigen, alleen

Metaaloppervlaktebehandeling. is bij het zuurstofschoon reinigen het controleapparaat veel uitgebreider omdat de voorschriften ook specifieker zijn. En daarmee is het natuurlijk ook duurder dan wanneer je die controles achterwege laat.

Ook bieden wij het ultrasoon reinigen aan met een alkalische vloeistof. Voor deze reinigingsmethode hebben wij een speciaal product ontwikkeld dat je kunt gebruiken bij alle materiaalsoorten, waaronder aluminium en rvs. Aan de vloeistof worden detergenten toegevoegd en corrosie-inhibitoren, maar de concentraties zijn iedere keer anders gelet op de materiaalsoort.

Vooral filters worden ultrasoon ontvet.”

Een ander product dat Vecom zelf heeft ontwikkeld is het VPX One Step® proces dat bestaat uit een reiniging met een pHneutrale vloeistof, waarbij de ijzeroxiden in oplossing worden gebracht en het onderliggende staal wordt gefosfateerd.

Met dit proces wordt dus ontroest, ontvet, gebeitst en gepassiveerd in één stap. Het kan worden toegepast bij koolstofstaal en is niet corrosief op rvs. Arie Herlaar: “De bruikbaarheid van dit product is wel afhankelijk van de mate van vet en roest.

Het grote voordeel is dat je verschillende

Afsluiters zuurstofschoon gereinigd. processtappen in één proces samenvoegt en dat je het kunt gebruiken bij producten die zowel uit koolstofstaal als rvs bestaan.”

MARKTEN Afnemers van de aangeboden diensten komen uit de petrochemische industrie, de voedingsmiddelen- en farmaceutische industrie, diverse bedrijven in de maakindustrie, de scheepsbouw en uit de onderhoudssector. Een bijzondere dienstverlening is dat de werkzaamheden ook op locatie bij de klant kunnen worden uitgevoerd. Alle benodigdheden, zoals pompen, slangen en leidingen, chemie, een circulatie- en een lekbak, worden dan ingeladen en getransporteerd. Ter plekke wordt een gesloten systeem gemaakt waarin de reinigingsvloeistof constant wordt rondgepompt. Soms worden alle spullen op een schip gezet voor transport naar een bepaalde plek op de wereld en vliegen enkele medewerkers er een paar weken later achteraan.

Al dat reinigen brengt natuurlijk afvalwater met zich mee. Voor de verwerking daarvan beschikt Vecom over een eigen chemische afvalwaterzuiveringsinstallatie volgens de

DIENSTVERLENING De Vecom-groep is een familiebedrijf met wortels in de scheepvaart, opgericht in 1953. Het bedrijf biedt een grote verscheidenheid aan producten en diensten voor reiniging, onderhoud en metaaloppervlaktebehandeling waaronder het reinigen van koelers, warmtewisselaars en filters. De kernactiviteiten zijn metaaloppervlaktebehandeling, on site-diensten, het ontwikkelen en leveren van metaaloppervlaktebehandelingsproducten en afvalwaterzuivering. Ook het vervangen (verversen) van beitsbaden valt onder hun dienstenpakket, evenals het monitoren van de baden en de verwerking van vrijgekomen chemische afvalstromen.

ONO-methode (Ontgiften, Neutraliseren, Ontwateren). De metalen daaruit worden afgevangen en in een filterpers tot koeken gemaakt die worden afgevoerd.

In de ONO-installatie wordt vaak ook het afvalwater gereinigd afkomstig van de reiniging op locatie, behalve wanneer de reisafstand of het volume te groot is. Het bedrijf houdt de marktontwikkelingen goed in de gaten.

Arie Herlaar: “We willen onze dienstverlening uitbreiden met meer oppervlaktetechnieken die aansluiten op de markt. In dat kader hebben we enkele jaren geleden geïnvesteerd in het sublimotion proces voor het conditioneren van rvs. Dit doen wij in onze vestiging in België. Vanuit de voedingsmiddelenindustrie worden hogere eisen gesteld aan reinheid en wij kijken hoe we aan die eisen kunnen voldoen. Zo kijken we bijvoorbeeld ook naar reinigingsprocessen van hoogwaardige legeringen als aluminium en titanium voor vacuümtoepassingen.” O

MEER INFORMATIE www.vecom-group.com/nl www.sir-safe.nl www.corrosioncontrol.nl/disciplines-enexpertises/reinigenbehandelen/ Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 29

Algemeen

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Ontvetten en reinigen van machineonderdelen: specialistisch werk Een bedrijf dat alleen maar machineonderdelen reinigt en ontvet, kan natuurlijk niet onbesproken blijven in een themanummer als dit. Daarom gingen we naar Galvano technische veredeling Bergeijk waar Mario Croonen als directeur de scepter zwaait. Het bedrijf is gespecialiseerd in korte levertijden van enkele onderdelen, seriematig werk is er uit den boze.

“Die korte levertijden worden aangeboden in diverse tijden. We hebben een service van vier uur, zes uur, twaalf, 24 en 48 uur”, zegt Mario Croonen. “Die levertijden hebben grote invloed op de procesvoering.

Als je de service aanbiedt, moet je het ook waarmaken. Je kunt niet ineens zeggen dat het niet lukt. Door die levertijden krijg je veel stress in je bedrijf. Dat betekent dat wij medewerkers moeten hebben die stressbestendig zijn, onder druk goed kunnen nadenken, vooruit kunnen denken, tekeningen kunnen lezen, kennis van materialen hebben en weten hoe die behandeld moeten worden en bijvoorbeeld beseffen hoeveel soorten rvs er zijn. We vragen dus nogal wat van de medewerkers. Naar mijn ervaring kunnen vrouwen dit werk beter aan dan mannen; vandaar dat er onder mijn tien medewerkers meer vrouwen dan mannen zijn.”

Zoals gezegd, worden er alleen machineonderdelen behandeld. Croonen omschrijft ze als hoogwaardige rvs-producten die gebeitst, gepassiveerd en gepolijst worden voor klanten als ASML, Carl Zeiss en Océ. Het polijstbad heeft Croonen zelf helemaal uitgedacht qua samenstelling, temperatuur en behandelduur. Daarvan bestaat er dus hoogstwaarschijnlijk geen tweede op de wereld. Maar het is geen verspilde energie geweest, want er is veel vraag naar zijn manier van polijsten. Het

30 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

geheim van het bad geeft hij niet prijs aan OT. “Er zijn wel meer behandelmethodes die ik heb ontwikkeld en toepas, maar die beschouw ik als het geheim van de smid. Wat ik bijvoorbeeld ook doe, is het behandelen van aluminium of vernikkelde producten die te lang in een reinigingsstraat hebben gezeten en bruin geworden zijn. Die krijg ik weer blinkend schoon in hun oorspronkelijk kleur. Hoe ik dat doe, hou ik voor me, ook al vragen sommige klanten erom.”

DUBBELE ONTVETTING Terug naar het werk voor de machineonderdelen. Die moeten altijd met een tekening worden aangeleverd. De reden daarvoor is dat die onderdelen vaak veel blinde gaten hebben, terwijl die juist extra goed nagekeken moeten worden op eventueel achtergebleven resten ontvettingsen beitsmiddel. Dat nakijken betekent dat ze extra zuiver gemaakt worden met lucht en water. De klanten willen geen enkele vlek zien. Om diezelfde reden vindt er altijd een dubbele ontvetting plaats.

Er wordt altijd ontvet, gebeitst, gespoeld en dan opnieuw ontvet. “Als er de eerste keer iets blijft zitten, is het de tweede keer wel weg. Hierdoor worden de producten nog zuiverder en krijg je een nog egaler oppervlak. Het is extra werk wat dus extra kosten met zich meebrengt, maar mijn

Mario Croonen klanten willen dit toch. Ik heb geen gebrek aan werk.”

Voor het ontvetten beschikt het bedrijf over twee systemen. De ene manier vindt in baden plaats waarin de vloeistof met een pompsysteem in beweging wordt gehouden. De andere manier is het elektrolytisch (kathodisch/anodisch) ontvetten met extra stroom, dat vooral gericht is op het schoon krijgen van de blinde gaten. Die gaten worden ook nog eens met de hand nagespoeld met water. Na het ontvetten wordt er voor de machineonderdelen van koper en messing soms glansbeitsen toegepast voor een gladder en strakker uiterlijk en herstel van de corrosiebestendigheid. Ook komt er een passiveerlaag over.

Schokbrekers waarvan de onderste delen behandeld worden.

KWALITEIT Mario Croonen: “Wij moeten de kwaliteit van ons werk goed in de gaten houden.

Elke dag doen we zelf de nodige analyses van de baden en één keer per maand krijgen we de uitgebreide analyses van de chemicaliënleveranciers. Daarnaast gooien we bepaalde baden zoals ontvettingsbaden, altijd om het half jaar uit het systeem.

Die worden dan helemaal gereinigd en van nieuwe vloeistof voorzien. Ook wil ik ons werk dit jaar ISO gecertificeerd hebben. Dit betekent nog betere procesbewaking en het exact vastleggen daarvan.

Het is wel extra werk, maar de markt

dwingt dit af. Daarnaast wil ik dit jaar het cleanroom verpakken zelf gaan uitvoeren door daarvoor een nieuwe ruimte bij te bouwen. Ik denk aan een ruimte van ongeveer vijf bij vijf meter. De klanten vragen erom en bovendien verwacht ik dat het cleanroom verpakken alleen maar zal toenemen.”

Tot slot wil hij dit jaar een aantal nieuwe oppervlaktebehandelingen gaan aanbieden, omdat hij vermoedt dat daar een markt voor is. Hij denkt aan zwart nikkel, nikkelteflon en het polijsten van titaan. Ook hiervoor geldt dat het louter machineonderdelen betreft. “Ik heb op het

gebied van zwart nikkel testen gedaan en de resultaten zijn veelbelovend. Als teststuk heb ik een kogel van een kogelkraan behandeld. Ik heb een aantal klanten die zwart nikkel aan een concurrent van mij uitbesteden, maar die heeft voor dat werk een levertijd van drie tot vier weken. Dat is best wel lang. Ik ben nu bezig om te kijken of het technisch-financieel haalbaar is en als de uitslag gunstig is, gaan we het doen.” Hij heeft vertrouwen in zijn kijk op de markt. “Ik ben altijd wel vooruitstrevend geweest. Ik was in 2003 de eerste in Nederland die begon met driewaardig chroom passiveren. Ook was ik de eerste met een lood- en cadmiumvrij chemisch nikkelbad.

Dit vraagt wel veel meer aandacht dat de oude generatie nikkelbaden, omdat je nu minimaal twee keer per dag analyses van het bad moet doen. Maar het werk is daardoor wel vriendelijker voor de medewerkers en het milieu geworden.” O MEER INFORMATIE www.galvano-bergeijk.nl Lees verder of reageer

Tandwielen voor crossmotoren.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 31

Vereniging ION

Jaarverslag van Vereniging ION: wat doet de branchevereniging voor mij?

Een branchevereniging zet zich in op ‘niet-competitieve’ onderwerpen die een individueel bedrijf niet kan oppakken. Denk daarbij aan het organiseren van vakinhoudelijke cursussen, kwaliteitssystemen, beïnvloeding van normontwikkeling en wet- en regelgeving, het in gesprek gaan met inspecties en bevoegd gezag over beschikbare technologieën en standaard werkwijzen, kennisverspreiding en ontsluiten van nieuwe technologieën, promotie van de branche, het stimuleren van innovaties en het ontwikkelen van gestandaardiseerde werkwijzen en tools.

Eigenlijk is een branchevereniging dus bezig om voor de branche een goed ondernemersklimaat te scheppen op de langere termijn. Dat is best een lastige propositie. Immers als de branchevereniging succesvol is, dan ontstaat er geen probleem, en stel je de vraag: wat heb ik aan de vereniging? En als de branchevereniging niet succesvol is, dan ontstaat er wel een probleem, en stel je de vraag; wat heb ik aan de vereniging? Daarnaast gaat het om een inzet die zich richt op de lange termijn en hoor je vaak: wie dan leeft, wie dan zorgt.

Iedere klant wil zorgeloos tegen een goede prijs zijn product of dienst op tijd ontvangen. Het zorgen voor tevreden klanten moet elk bedrijf zelf doen. Maar

het zorgen voor de goede bodem (lees ondernemersklimaat) kan geen enkel MKBbedrijf zelf. Daarom is het noodzakelijk om collectief op te trekken. Eigenlijk is de branchevereniging voor een lidbedrijf het uitbesteden van ‘zorgen voor een goede bodem voor een gezonde toekomst’ van het bedrijf. Dat zijn we als Nederlanders ook wel gewend. Immers zelf een stukje dijk aanleggen terwijl de buurman dat niet doet, heeft geen zin. En zelf de hele dijk aanleggen is geen optie.

Nu is de oppervlaktetechnologie overal aanwezig. Het is net als lucht. Het valt pas op als het er niet meer is. Letterlijk elk product dat gemaakt wordt, is behandeld.

De waarde van de oppervlaktetechnologie van een product is ‘slechts’ één procent,

maar bepaalt wel in hoge mate hoe lang een product meegaat, of het product doet wat het moet doen en of het er mooi uitziet. De oppervlaktetechnologie bepaalt dus in hoge mate de doelmatigheid van het product. Daarom is het belangrijk om goed aangesloten te zijn bij de bedrijven die de producten maken: de ‘maakindustrie’ van Nederland. Deze industrie is in hoge mate bepalend voor de welvaart in Nederland, dus daarmee is het belang van de BV Nederland direct gekoppeld aan een ‘state of the art’ oppervlaktebehandelende branche. Deze cruciale positie moeten we dan wel opeisen door ‘trots’ te zijn op ons werk, door de goede technologieën aan te bieden en door verantwoord om te gaan met mensen en middelen. Vereniging ION doet dat in opdracht van de leden namens de oppervlaktebehandelende bedrijven.

Daarom bieden wij u met trots het jaarverslag 2018 aan waarin onze activiteiten zijn opgesomd. Die lijst is te vinden op onze website via onderstaande link of QR code. O MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl Lees verder of reageer

32 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

A LIFE CHANGING EXPERIENCE Doe mee en schrijf je in: opgevenisgeenoptie.nl

Kom voor het voetlicht met de INFORMATION nieuwsbrief!

Kom via de digitale nieuwsbrief van de Vereniging ION in contact met meer dan 2.500 beslissers die allen werkzaam zijn in de oppervlaktebehandelende industrie. 22 keer per jaar ontvangen zij de belangrijkste nieuwsitems uit de sector.

Interesse? Vraag de mediakaart aan. Bel met Arthur Middendorp (070) 399 00 00 of stuur een e-mail naar arthur@jetvertising.nl.

Voor iedere toepassing…

• Truck- en Carrosseriebouw • Speciale Voertuigen • Tankwagenbouw • Kipperbouw

• Landbouwmachines • Machinebouw • Restauratie • Enz. Enz.

… het ultieme applicatiesysteem

Monorailsystemen Kettinghangbanen Power & Free systemen Badenreekskranen Besturingen

Utrechtsestraatweg 224 • 3911 TX Rhenen • Holland • Tel. +31(0)318-472020 () f l l Fax +31(0)318-471911 • E-mail:l info@mol-coatings.com • www.mol-coatings.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 33

Algemeen

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Beitsen en passiveren op verschillende manieren en locaties Als je je wilt onderscheiden op het gebied van beitsen en passiveren moet je iets bijzonders aanbieden. Bij de Derustit Group (vestigingen in Heerenveen, Winterswijk en Duitsland) doen ze dat door de werkzaamheden ook bij de klant uit te voeren en door buitengewoon grote producten in de eigen beitshal onder handen te nemen. Daarnaast hanteren ze twee methoden om te beitsen: dompelbeitsen en sproeibeitsen.

In de vestiging in Heerenveen gaat het in alle gevallen om het beitsen en passiveren van voornamelijk rvs. De baden voor het dompelbeitsen hebben een inhoud bestaande uit waterstoffluoride en salpeterzuur, aangelengd met water. De hoeveelheid chemicaliën in verhouding tot de hoeveelheid water bepaalt hoe ‘snel’ het bad werkt. “We hebben doorgaans een ‘langzaam’ werkend bad”, zegt Laura Dikkens-Rijkers, KAM-coördinator bij Derustit. “Gedurende de middag van een willekeurige werkdag zorgen wij ervoor dat de te behandelen klantproducten allemaal in het betreffende bad gedompeld worden en de volgende ochtend halen we deze er weer uit. De temperatuur van onze baden wordt dagelijks gemonitord.”

Regel is dat die baden in ieder geval een keer per kwartaal gemonitord worden door monsters te nemen die voor analyse naar het laboratorium van het moederbedrijf in Duitsland worden gestuurd. Aan de hand van de resultaten wordt er eventueel bijgestuurd richting gewenste samenstelling. Daarnaast worden de baden minstens een keer per jaar gereinigd. De inhoud van het grote beitsbad is ongeveer 40 kubieke meter.

34 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

SPROEIBEITSEN Bij het sproeibeitsen is het proces nagenoeg hetzelfde, alleen is de methodiek wat anders. Het wordt toegepast bij producten die ofwel te groot zijn voor de baden, of zo ingewikkeld zijn geconstrueerd dat ze niet overal goed gereinigd kunnen worden en het risico opleveren dat er beitsvloeistoffen achterblijven. Dan kan sproeibeitsen

(innevelen) een oplossing bieden, maar dan heb je wel allerlei faciliteiten nodig om onder andere de bodem te beschermen, residuen op te vangen en de uitstoot naar de lucht te voorkomen. Ook op het gebied van veiligheid moet er goed nagedacht worden, zodat de medewerkers veilig kunnen werken. Bij Derustit heeft de hal voor het sproeibeitsen een oppervlakte van

De metalen uit de zuiveringsinstallatie worden afgevangen en in een filterpers tot koeken verwerkt en afgevoerd.

Behandelde producten.

duizend vierkante meter. “We hanteren als motto: als het over de weg vervoerd kan worden, kunnen wij het behandelen.”

WERK OPLOCATIE Het beitsen en passiveren kan ook op locatie bij de klant worden uitgevoerd. Het gaat dan om zeer grote producten, installaties of onderdelen die men niet kan of wil loshalen en verplaatsen. Vaak gaat het om het inwendige van grote tanks of een afgesloten ruimte van een fabriek waarvan de rvs-onderdelen helemaal worden geïsoleerd. In alle gevallen wordt er ter plekke een gesloten systeem gecreëerd, zodat het proces niet verstoord wordt door invloeden van buitenaf. Verder worden er alle benodigde faciliteiten gecreëerd om het residu op te vangen, de uitstoot van emissies te reguleren en om het werk veilig en milieuvriendelijk uit te voeren. Tanks worden gespoeld in een tankwasinstallatie met spoelkop, een zogenaamde Toftejorg.

Dat is een roterende jet die het mogelijk maakt om onder andere tanks te reinigen met een 3D jet-straal. Alle vloeistoffen en proceswater worden opgevangen en meegenomen naar de eigen zuiveringsinstallatie.

Na het beitsen kun je het materiaal doorgaans aan de lucht laten passiveren, maar dan mag het niet blootgesteld worden aan andere omgevingsfactoren. “Om dit te versnellen, kiezen wij altijd voor chemisch passiveren waardoor het materiaal na een aantal uur weer passief is en niet meer reageert met de omgeving. Buiten het beitsen en passiveren hebben we ook een slijpafdeling voor het elektrolytisch polijsten. Het elektrolytisch polijsten is vooral bedoeld om de aanhechting op de materialen nog verder tegen te gaan en daarmee te besparen op onderhoudskosten. In het algemeen kunnen de producten die wij behandelen na 24 tot 48 uur weer opgehaald worden. Behandelde producten worden nooit zomaar op pallets gezet, omdat er altijd kans is dat vocht en zuur uit de pallets omhoog trekken. Daarom komen er altijd kunststof platen onder.”

ENERGIE EN CHEMIE Zij verwacht dat in de toekomst steeds meer de nadruk zal komen te liggen op de milieuaspecten van het werk. “De emissies naar lucht, water en bodem hebben wij onder controle en dat moeten we ook blijven beheersen. Het is voor ons noodza-

kelijk daarin te blijven ontwikkelen, omdat de eisen aangescherpt gaan worden. Onze voornaamste aandachtsvelden zijn energie en chemie. We zijn ISO 9001 en 14001 gecertificeerd. Ook zijn wij door de grootte van onze baden een IPPC-bedrijf. Daarom moeten wij elk jaar aan het bevoegd gezag verslag doen van onze milieuprestaties en de lijst van beschikbare technieken met betrekking tot energiebesparing in het oog houden. Op het gebied van chemie is de taakstelling nog niet zo helder, maar ik heb elk kwartaal een gesprek met onze milieuadviseur om de vinger aan de pols te houden en tijdig acties te kunnen inzetten.” O

MEER INFORMATIE www.derustit.nl Lees verder of reageer

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 35

Toeleveranciers en Geassocieerden

Thema Reinigen en ontvetten, machinebouw

Nieuwe aanpak voor reinigen en ontlakken TCI Cleaning verdient de kost met reinigen en ontlakken en heeft dan ook veel bedrijven uit onze branche als klant. Maar ook andere industriële bedrijven die een reinigingsprobleem hebben, kloppen er aan de deur. Na enkele rumoerige jaren van directiewisselingen heeft het bedrijf sinds oktober 2017 een nieuwe directeur, die een nieuwe aanpak doorvoert in het bedrijf. Hoe ziet die aanpak eruit?

Ellen van Abeelen, nu bijna anderhalf jaar directeur van TCI Cleaning, blikt terug en vooruit. Daaruit vallen enkele kernwoorden te destilleren: procesoptimalisatie, kennis vergaren, de klant centraal stellen, logisch nadenken en vanuit de bedrijfsprocessen meer aandacht schenken aan het milieu. “Toen ik hier kwam, was de uitdaging meteen duidelijk voor mij”, zo stelt ze.

“Er is hier de afgelopen vijf jaar een aantal wisselingen van de wacht geweest en daardoor is er kennis verloren gegaan.

Als je de klant centraal wilt stellen, moet je de juiste kennis hebben en daarom heb ik veel energie gestoken in kennisontwikkeling. Ikzelf heb meer een bedrijfskundige achtergrond, dus voor mijzelf was het kennis vergaren ook een belangrijk aandachtspunt. Maar ook voor het bedrijf als geheel.”

In dat kader is een collega met veel kennis en ervaring, die twaalf jaar geleden bij het bedrijf gewerkt heeft, op interim basis teruggekomen. Een andere manier was om bij bedrijfsprocessen herhaaldelijk de waaromvraag te stellen: waarom doe je dit zo? “Regelmatig kreeg ik als antwoord: omdat ik het al jaren zo doe. Maar dat antwoord kon ik helaas niet goed rekenen.

Zo kwam duidelijk aan het licht dat er nog veel slagen gemaakt moesten worden. We doen nu veel aan opleidingen. De mensen die de Nederlandse taal minder beheersen, krijgen allemaal in teamverband een och-

tend in de week Nederlandse les. Daarmee zijn we in het voorjaar van 2018 gestart en onlangs is de vervolgcursus gestart. Verder bieden we opleidingen on the job over thermisch en chemisch reinigen aan. Het gaat dan over productkennis, de inhoud van de processen, het effect van bepaalde stappen op de producten en hoe je daar veilig mee omgaat.”

PROCESOPTIMALISATIE Een ander belangrijk punt in de bedrijfsvoering is dat er veel verschillende producten van klanten worden behandeld en dat elk product zijn eigen receptuur heeft. “Om de juiste receptuur te kunnen bepalen, moet je wel de juiste informatie hebben. Dus antwoord op vragen als: om wat voor basismateriaal gaat het, wat is de functie van het product, voor welk doel wordt het gebruikt, wat is de vervuiling, wat zijn de afmetingen en het gewicht? Al die informatie hebben we nodig om tot een goed recept en reiniging te komen.

Medewerkers moeten dus niet meer uit gewoonte handelen, maar kritisch gaan kijken en vragen stellen.”

Al die veranderingen vallen onder dat ene kernwoord: procesoptimalisatie.

De bedrijfskundige achtergrond van de nieuwe directeur is hier niet vreemd aan.

Iets wat nauw samenhangt met procesoptimalisatie is een hogere efficiency. Die wordt bevorderd als medewerkers actief

Ellen van Abeelen; “We willen de processtappen duurzamer en nog efficienter maken.” meedenken en af en toe een vraag stellen, bijvoorbeeld of die ene behandeling nu wel echt nodig is. Van Abeelen geeft aan dat de betrokkenheid en bewustwording toenemen, wat versterkt wordt door medewerkers te betrekken en te begeleiden, zowel een-op-een als in teamverband. De werkprocessen zijn terug te vinden in de teams: er is een team voor het thermisch proces, een ander team voor ultrasoon reiniging, een chemisch team, een glycol team en een team voor de logistieke planning. In totaal telt het bedrijf dertig medewerkers.

DOORLOOPTIJD

36 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Ellen van Abeelen: “We zien dat er nu vaker wordt meegedacht, er worden vragen gesteld en initiatieven getoond. Zoals gezegd, heeft ieder product zijn eigen receptuur en die receptuur blijft geheim, ook al vragen sommige klanten er soms om. Wij hebben ook trouwe klanten die wekelijks hun producten bij ons laten ontlakken en reinigen waarbij dezelfde receptuur wordt toegepast. Denk aan gereedschappen, profielen en aan ophangsystemen van lakkerijen en roosters uit de lakstraten. Die moeten allemaal gereinigd en/of ontlakt worden. In het contact met de klant komt om begrijpelijke redenen vaak de doorlooptijd ter sprake. De lakkerijen willen snel de producten retour om hun klanten van dienst te zijn of om weer snel te kunnen beschikken over hun eigen producten, zoals gereedschappen, filters, traverses en ophanghaken. Wij adviseren de klant en denken mee over doorlooptijden zodat het bedrijfsproces van de klant zo min mogelijk hinder ondervindt.”

Ze vervolgt: “Wij kunnen bijna alle industriële producten ontlakken en/of reinigen in grote en kleine hoeveelheden, inclusief kunststoffen. Onder meer voor klanten uit de petrochemie reinigen we veelvuldig filters ultrasoon, zodat de filters vaker ingezet kunnen worden. Ultrasoon reinigen is zeer geschikt voor filters. Wij adviseren de klant om altijd een reserveset filters aan te schaffen, waardoor zij de filters regelmatig kunnen laten reinigen, terwijl hun proces door kan gaan en de filters in veel gevallen drie keer zo lang meegaan. We testen de filters op reinheid en kwaliteit, waarna wij deze retourneren aan de klant of in overleg met de klant afvoeren.”

Kunststof vervuiling

Meltfilter MILIEUCONSEQUENTIES Van Abeelen ziet dat er inmiddels stappen zijn gezet in de procesoptimalisatie en de verbetering van de kwaliteit van het werk en de sfeer binnen de organisatie. Maar er zijn altijd verbeterwensen. “Met de opleidingen gaan we zeker door. Daarnaast willen we de processtappen duurzamer en nog efficiënter maken door automatisering en andere manieren van reinigen, waarbij we rekening houden met het milieu. We willen bijvoorbeeld de warmte uit de ovens terugwinnen om die in te zetten voor verwarming van de chemische baden. Ook gaan we kijken of we de che-

mie in die baden zelf kunnen filteren en reinigen of bestanddelen eraan toevoegen zodat de chemie langer meegaat. De chemieleveranciers adviseren ons ook op dit vlak. Verder ontstaat er uit het pyrolyseproces pyrolyse-as, dat we nu verzamelen in big bags en laten afvoeren als chemisch afval. Met een aantal leveranciers kijken we of daar ook andere materialen van te maken zijn of dat het ergens in verwerkt kan worden, bijvoorbeeld in asfalt. Tot slot wordt hier het machinepark vernieuwd wat tot energiebesparing leidt en verdere verhoging van de efficiency.” O

MEER INFORMATIE www.tci-cleaning.com Lees verder of reageer

Voor het ontlakken.

Na het ontlakken.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 37

Buitenlandse media Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in de rubriek “Over de grens”.

Deze keer de januarinummers van het Journal für Oberflächentechnik en het European Coatings Journal.

UIT DE BRANCHE Van 19 tot 21 maart 2019 vindt in Neurenberg de European Coatings Show 2019 (ECS). De ECS Conferentie zal zijn op 18 en 19 maart. De organisatie vertrouwt erop dat het weer een groot succes wordt.

Allnex lanceert een flagship store op Alibaba’s B2B platform www.1688.com als aanvulling op haar traditionele saleskanalen. O PIGMENTEN EN VULSTOFFEN De belangrijkste markt voor pigmenten en vulstoffen is de lakindustrie. Het onderzoeksinstituut Ceresana becijfert het verkoopvolume in 2017 op 10 miljoen ton, waarvan 60% bestaat uit het witte pigment titaniumdioxide. De overige 4 miljoen ton bestaat uit organische en anorganische pigmenten en koolstofzwart.

De markt heeft een omvang van tussen de € 24,6 en 26,2 miljard. Overigens worden deze cijfers door sommige deskundigen betwist. De verwachting is dat de wereldwijde markt groeit met 3% op jaarbasis.

Internationale spanningen en onzekerheid op het gebied van milieuwetgeving maken deze prognoses echter onzeker. De strategische toegang tot grondstoffen is een aparte factor in de ontwikkeling van de markt. O

38 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

UV-COATINGS UV-uithardende water gedragen coatings krijgen steeds meer aandacht vanwege de gecombineerde voordelen van UVuithardende systemen en watergedragen coatings, zoals gemakkelijk te matteren, gebruiksgemak, monomeer-vrij en ze hebben een snelle productie doorvoer. Beperkte chemische weerstand en een lange droogtijd zijn echter twee uitdagingen.

Twee nieuwe harsen verminderen deze nadelen. Toepassingen van deze nieuwe lakken zijn met name voor vloeren en meubels. Water gedragen UV-systemen zouden ook hun weg kunnen gaan vinden in de automotive en industriële lakken.

In de automotive industrie zouden ze gebruikt kunnen worden voor binnenlakken, waar de lage glans en flexibiliteit belangrijk zijn. O www.basf.de NATLAKKEN In de automobielindustrie en bij tier1 leveranciers zijn lakrobots vrijwel standaard geworden. Nu staat ook de zogenaamde algemene industrie voor de stap lakprocessen te automatiseren. Tot voor kort domineerden hier de handmatige toepassingen of automatisering met

2- of 3-assige apparatuur. De aarzeling bij veel bedrijven zit in de problemen die er zijn met het aantrekken en opleiden van gekwalificeerd personeel voor het programmeren en onderhouden van de lakrobots. Een ander probleem is de vaak zeer grote variëteit aan onderdelen die gelakt worden, in combinatie met een hele waaier aan kleuren.

Dat programmeren van robots kan inmiddels ook offline plaatsvinden, waardoor de productie niet meer hoeft te worden onderbroken. Verder willen veel bedrijven de knowhow van hun medewerkers automatiseren. Dat is het punt waar Virtual Reality een rol kan gaan spelen. De operator lakt het virtuele werkstuk alsof hij zijn normale werkzaamheden uitvoert, en het te lakken werkstuk wordt als 3D-CADmodel in speciale software ingelezen. De programmeertijd wordt door het gebruik van VR veel korter, en ook de bewerkingstijd in productie wordt korter. De prijs voor hardware, VR-bril, PC en detectoren ligt onder € 10.000. O www.poma.de Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep. www.baton.nl

Mijn mening De rubriek Mijn Mening is bedoeld voor lezers die willen reageren op gepubliceerde artikelen of op actuele ontwikkelingen in de branche om daarmee bij te dragen aan vakinhoudelijke verdieping. Wilt u ook reageren?

Mail de redactie via Oppervlaktetechnieken@ellemmi.nl

Waarde toevoegen Toegevoegde waarde is een term die te pas en te onpas gebruikt wordt. Als ondernemer heb ik er altijd onder willen verstaan dat het gaat om toevoegen van waarde die relevant is voor de klant. Dat streven heeft mij als ondernemer van drukken naar lakken en poedercoaten gebracht en tot innoveren en specialiseren in plaats van het volgen van platgetreden paden. Vanuit die gedachte is drie jaar geleden DecoCoat opgericht en ook dit jaar is de omzet alweer verdrievoudigd. En nog steeds melden zich nieuwe klanten omdat looncoaters (zowel poedercoaten en natlakken) voor deze klanten niets extra’s willen doen, niet echt waarde willen of kunnen toevoegen.

Na 12 jaar geleden een zeefdrukkerij overgenomen te hebben, heb ik ervoor gekozen om deze volledig te richten op één specialisatie: het ontwikkelen en drukken van producten voor de fietsindustrie.

Dit zijn met name transfers, een soort dunne stickers, die tussen de laklagen van een fiets worden geplakt. Er komen steeds meer kleine fietsmerken zonder eigen lakkerij. Ik heb me erover verbaasd dat zij nergens goed terecht konden.

Toen een klant vroeg om niet alleen Adidas-transfers voor hockeysticks te drukken, maar deze ook aan te brengen en te lakken, was dat in ons lab gemakkelijk uit te voeren. Toen die wekelijkse opdracht zo groot werd dat er iemand fulltime op gezet moest worden, was de stap naar het oprichten van een lakkerij niet zo groot meer.

Hadden we een (strategische) partner kunnen vinden bij wie we dat werk hadden kunnen uitbesteden? Waarschijnlijk

niet. Mensen zijn gewoontedieren en de meeste bedrijven eveneens. Veel looncoaters denken alleen maar in termen van efficiency om de stuksprijs nog een tiende cent omlaag te krijgen. Wanneer de focus zo intern gericht is, wordt men doof voor bijzondere klantenwensen en worden klanten snel lastig gevonden.

Na met DecoCoat één jaar hockeysticks en wat fietsframes gelakt te hebben, kwam er een interessante buitenlandse klant. Zijn frames konden in China niet goed gelakt worden en in eigen land had hij ook geen lakkerij gevonden die kon wat hij wilde.

Met een nieuwe man aan boord, die 23 jaar lak-ervaring uit de fietsindustrie met zich meebracht, begon de volgende fase van DecoCoat. Vervolgens werd elke twee maanden een nieuwe collega aangenomen. Dankzij veel inzet, doorzettingsvermogen, talent en ervaring ontstond een sterk team dat kunststofproducten en carbon en alu fietsframes (poeder)lakt en decoreert op een ongeëvenaard niveau in Europa.

Onlangs bezocht ik -in verband met onze zeefdrukkerij- de Europese marktleider van een bepaald type hoogwaardige consumentenproducten. Dit bedrijf besteedt bij verschillende lakkerijen in binnen- en buitenland het lakken van kunststof en metalen onderdelen uit en heeft een groot R&D-team dat zich richt op lakken en poedercoaten. Zelden heb ik zoveel enthousiasme meegemaakt over de mogelijkheden van transfers op en tussen de laklagen. Er ging een hele nieuwe wereld voor ze open. Aan het eind van de bijeenkomst verwoordde de teamleider hun grootste uitdaging…. Wellicht kunt u die raden. Hij verzuchtte: “Hoe krijgen we onze lakkerijen zo ver dat ze deze nieuwe technologieën willen toepassen?”

Tja, wil je als lakkerij echt waarde (blijven) toevoegen? O Frans-Theo Niemeijer Directeur van DecoCoat

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 39

Grenzeloos In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een vervolg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de oppervlaktebehandelingsprocessen.

Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waarvoor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het MKB) om de onderzoeken te optimaliseren.

NANOKERAMISCHE COATING VOOR LICHTE LEGERINGEN; BETER DAN ANODISEREN EN PLASMA ELEKTROLYTISCHE OXIDATIE (PEO) Een innovatief bedrijf uit het Verenigd Koninkrijk (UK) heeft een nieuwe coating geintroduceerd voor een hoge hardheid en lage wrijving, die beter is dan anodiseren of plasma elektrolytische oxidatie (PEO).

Snel bewegende onderdelen in verschillende machines en motoren krijgen een langere levensduur en zijn gemakkelijker te produceren. Het bedrijf commercialiseert al zo’n tien jaar een nieuwe coatingtechniek. Hun gepatenteerde technologie is gericht op nanokeramische coating op metalen, en functionalisering van keramische oppervlakken.

Nanokeramische coatings zijn met name zeer nuttig voor snel bewegende onderdelen in omgevingen met een hoge slijtage of verhoogde temperaturen. Deze moeten slijtbestendig zijn (soms corrosiebestendig) en een lage wrijving hebben.

De technologie van het bedrijf uit de UK is met succes geïmplementeerd in weef- en verpakkingsmachines, in onderdelen zoals shuttles, rollers, schijven en geleiders. Ook maritieme en motorsportbedrijven zijn de technologie gaan gebruiken.

Voor slijtbestendigheid en lage wrijving zijn al technologieën op de markt, zoals anodiseren en plasma elektrolytische oxidatie (PEO). Maar er is altijd ruimte voor verbetering. De gepatenteerde elektrochemische behandeling wordt gekenmerkt door een dichtere structuur zonder poriën en een hoge homogeniteit. Zij presteert ook beter bij complexe vormen. De resulterende hardheid (tweemaal die van chroom) en de lage ruwheid maken dat er minder gepolijst hoeft te worden. Ook is in dit milieuvriendelijke proces geen voorbehandeling nodig. Wat de te coaten

40 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

materialen betreft, aluminium is de meest gebruikelijke, als vervanging voor staal.

Andere materialen zijn onder meer Mg, Nb, verschillende legeringen en de eerste resultaten zijn aangetoond met Ti en Zr (biocompatibele coatings voor medische en tandheelkundige implantaten).

Het bedrijf uit de UK staat open voor licentieverlening om de knowhow over te dragen aan het partnerbedrijf. Het UK-bedrijf zal delen van de fabriek moeten bouwen, aangezien deze zeer specifiek zijn.

Voordelen en innovaties In vergelijking met anodiseren en plasma elektrolytische oxidatie (PEO) is de coating homogener en poriënvrij, met een lagere oppervlakteruwheid. Ook is geen voorbehandeling vereist. De voordelen: naast milieuvoordelen levert deze technologie met minder inspanning hardere en gladdere componenten op met een langere levensduur. Het bedrijf zoekt fabrikanten van machines in verschillende sectoren, zoals textiel, verpakkingen, lucht- en ruim-

tevaart, levensmiddelen, motorsport en luxegoederen voor het aangaan van productie- en handelsovereenkomsten met technische ondersteuning en licenties. O Aanbieding uit:Verenigd Koninkrijk Referentie: TOUK20181121001 Geldig tot: 01-12-2019 BEDRIJF GESPECIALISEERD IN PRECISIEREINIGING VOOR HIGHTECHINDUSTRIEËN Een Frans bedrijf biedt geavanceerde reinigingsprocessen voor kritische onderdelen in de halfgeleider-, medische en farmaceutische industrie. De expertise van het bedrijf bestaat uit het ontsmetten van gevoelige apparatuur met hoge reinheidseisen door het opzetten van innovatieve processen en controlemiddelen voor een optimale, efficiënte reiniging. Het gaat om geavanceerde reinigingsprocessen voor gevoelige oppervlakken, aangepast aan het type vervuiling dat moet worden verwijderd.

Voorbeelden van precisiereiniging en oppervlaktebehandelingen zijn: - Waterige processen (onderdompeling of spray) met behulp van een hoge gezuiverde waterkwaliteit, gecombineerd met vloeibare ultrasone cavitatie.

- Atmosferische ultrasone trillingen (ultrasone cavitatie in de lucht, gekoppeld aan deeltjesafzuiging door vacuüm).

- Atmosferisch plasma (genereren van plasmische sprays voor de verwijdering van moleculaire en microbiële verontreinigingen).

- Cryogene spray (projectie van minikristallen van CO2, gecombineerd met een mechanische methode en oplossing van verschillende verontreinigende stoffen).

- Laser (genereren van een laserstraal voor de verwijdering van deeltjes en moleculen).

- Superkritisch CO2 (gebruik van superkritische vloeistof voor moleculaire extractie / scheiding en sterilisatie).

- Dynamische desorptie (moleculaire ontgassing van apparaten onder verwarmings- en vacuümomstandigheden).

Met meer dan twintig jaar ervaring heeft het bedrijf een uitgebreide expertise op het gebied van metingen en geavanceerde karakterisering van contaminatie, aangepast aan het te detecteren deel en type verontreinigende stof (deeltjes, ionen, metalen, organische stoffen).

Voordelen en innovaties - Verwijdering van deeltjes tot 0,2 micron, evenals moleculaire en microbiële verontreinigingen.

- Volledige traceerbaarheid van producten en processen.

- Gecontroleerde omgeving voor assemblage en verpakking in cleanroom om kruisbesmetting te voorkomen.

- Profiteren van een multisectorale visie op contaminatiecontrole die is gericht op de hightech-industrie (biowetenschappen, farmaceutica, micro-elektronica, ruimte, luchtvaart).

- Uitwisselen van innovatieve middelen (decontaminatie en karakterisering) voor een gerichte service.

- Opzetten van specifieke processen, prototypen of methodieken die zijn

toegespitst op het type onderdeel dat moet worden gereinigd.

Het bedrijf is op zoek naar technische samenwerkingsverbanden of partnerschappen met bedrijven of laboratoria die specifiek werkzaam zijn op het gebied van kritisch contaminatiebeheer. O Aanbieding uit:Frankrijk Referentie: TOFR20180502001 Geldig tot: 21-11-2019.

OP LANDBOUWAFVAL GEBASEERDE EPOXYHARS GEVULD MET ORGANISCH-ANORGANISCH VULMIDDEL VERMINDERT WRIJVING EN VERHOOGT DE SLIJTVASTHEID MET 75% Een Tsjechische universiteit heeft een natuurlijke organisch-anorganische vulstof met een laag volume van 1,0 phr (delen per 100 delen hars) ontwikkeld die, wanneer geïntegreerd in epoxyhars, de wrijvingscoëfficiënt met 10% kan verlagen en de slijtvastheid van een gevulde epoxyhars kan verhogen tot 75%.

Vergelijkbare technologieën op het gebied van slijtvastheid gebruiken geen op afval gebaseerde vulmiddelen die polymeercomposieten van een optimale en specifieke kwaliteit kunnen opleveren. Dankzij de organisch-anorganische samenstelling van de gebruikte vulstof is de grensvlakhechting zeer goed.

In vergelijking met ongevulde epoxyhars blijft de hardheid van de gevulde epoxyhars bijna onveranderd, wat positief is qua

mechanische parameters. De E-module van een gevulde epoxyhars wordt verminderd en de taaiheid van de materialen wordt verhoogd. De aanwezigheid van het vulmiddel verhoogt de wateropname in de epoxyharsmatrix niet. Het belangrijkste potentieel van de gevulde hars ligt in de productie van nivelleermaterialen, cementen, polymeerbetonsamenstelling, gietvloeren en oppervlaktebewerkingsmaterialen met een hoge slijtvastheid of andere producten op basis van epoxyhars.

Voordelen en innovaties - Gebruik van organisch-anorganische, natuurlijke, op afval gebaseerde vulstoffen met specifieke chemische samenstellingen.

- Het ecologische karakter van het vulmiddel.

- Lage prijs van het vulmiddel.

De universiteit wil graag samenwerken met een fabrikant van egalisatiematerialen, cementen en/of polymeerbetonsamenstellingen. O Aanbieding uit: Tsjechië Referentie: TOCZ20181122001 Geldig tot :06-12-2019

Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerking met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op www.enterpriseeuropenetwork.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 41

Nieuw lid

Colofon Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. Officieel orgaan van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

REDACTIE Jetvertising (hoofdredactie), Jaap van Peperstraten (hoofdredacteur).

ROCON BV Quarantaineweg 10 3089 KP Rotterdam Tel. 010 - 316 46 40 moonen@roconbv.nl www.roconbv.nl In Rotterdam aan de Nieuwe Maas bij de Werkhaven is Rocon begonnen met het stralen en conserveren van metalen delen en installaties voor de industriële en maritieme sector. Het bedrijf wil zich manifesteren als innovatief en efficiënt in gritstralen en conserveren. Daartoe beschikt het bedrijf over een ruime straal- en spuithal van elk dertig meter lang, tien meter breed en zes meter 20 hoog. Specialisten met jarenlange ervaring in de regio en oppervlaktebehandeling gaan dit jonge bedrijf opbouwen. Om een goede start te maken en om een professionele uitstraling te hebben, hebben zij zich aangesloten bij ION.

REALISATIE Desiree Driesenaar (journalistiek binnenland), Hans de Rond (journalistiek binnenland), Chris Versteeg (ontwerp en opmaak), Armand van Wijck (technologische journalistiek).

COMMUNICATIERAAD Hans Bosveld (vereniging ION), Lester Claassens (Schoen Coating), Rob Koppenol (Jetvertising), Jan Lindenaar (Elcometer), Carolien Nieuwland (Rijkswaterstaat), Jaap van Peperstraten (zelfst.), Santino Scherpenborg en Egbert Stremmelaar (vereniging ION).

REDACTIEADRES Jetvertising, Postbus 1890, 2280 DW Rijswijk Bezoekadres: Laan van Zuid Hoorn 37, 2289 DC Rijswijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 oppervlaktetechnieken@jetvertising.nl ABONNEMENTEN Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e-mail naar info@ vereniging-ion.nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daarvoor geldende tarief.

ADVERTENTIEVERKOOP Jetvertising Rijswijk tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Arthur Middendorp, arthur@jetvertising.nl. after-sales: advertenties@jetvertising.nl OPMAAK Chris Versteeg, Projekt C, www.projektc.nl DRUK PreVision, Eindhoven www.pre-vision.nl UITGAVE Oppervlaktetechnieken is een uitgave van Jetvertising in opdracht van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland ION (voorheen Vereniging voor Oppervlaktetechnieken van Materialen, VOM) www.vereniging-ION.nl COPYRIGHT 2019 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722

42 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Arthur Middendorp, tel: 070 399 00 00 / arthur@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

CERTIFICERING

ADVIES PROJECTBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

B & B Coating Techniek T. 053-4357707 www.bb-coating-techniek.nl

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com www.coatingsystemenvanderlans.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

AFVALWATERBEHANDELINGINSTALLATIES

WSB Wagner Finishing Equipment b.v.

T. 030-241 41 55 verkoop@wsb-benelux.nl / www.wsb-benelux.nl

ANODEMANDEN (TITAAN)

MEPACO b.v.

T. 071-5892863

ANODEN (TITAAN)

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

ANODISEER (OPHANGREKKEN) Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

AFZUIGINSTALLATIES

Amitech b.v.

T. 0341-429059 / F. 0341-429068 info@amitech.nl / www.amitech.nl

TÜV Rheinland Nederland b.v.

T. 088-8887888 / F. 088-8887879 info@nl.tuv.com / www.tuv.com/coatings

Sir John b.v.

T. 0182-396931 / F. 0182-396937 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl

CHEMICALIËN/ OPP. BEHANDELING

BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE

C&T Technics T. 0413-331083 / F. 0413-331195 www.ct-technics.nl

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu Official Benelux dealer

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

C&T Technics T. 0413-331083 / F. 0413-331195 epsi@ct-technics.nl / www.ct-technics.nl

Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

MEPACO b.v.

T. 071-5892863

BEITSEN/PASSIVEREN Suez Water n.v.

T. 077-3231231 / F. 077-3231230 contact.water.nl@suez.com / www.suez.com www.water-benelux.com www.suez-afvalwaterverwerking.nl

Multinal Group T. 088-2055300 / F. 088-2055301 info@multinal.com / www.multinal.com

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

CHEMISCH NIKKEL HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

BRANDWERENDE / BRANDVERTRAGENDE COATINGS

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD

Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

Emotech b.v.

T. 053-4301500 / F. 053-430 49 81 info@emotech.nl / www.emotech.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 43

Brancheregister INDUSTRIร LE REINIGING

DROOGAPPARATUUR

IST Benelux b.v.

T. 055-5050014 www.ist-uv.nl / info@bnl.ist-uv.com

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN

Corode b.v.

T. +31 (0)411-685500 / F. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl

Mefiag Filters & Pumps b.v.

Heerenveen T. 0513-630230 / F. 0513-632233 mefiagbv@onececo.com / www.mefiag.com

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

HAKEN

Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 / F. 0497-381593 info@hendor.com / www.hendor.com

GALVANOTECHNIEK, GLANSMIDDELEN

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Parlevinkerweg 34 / 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

KUNSTSTOFLAKKEN

Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

LAAGDIKTEMETERS Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 www.rasco-clemco.nl

FILTERS (ANDREAE, COLUMBUS INDUSTRIES)

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 / F. (077) 476 20 33 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

FILTERS (OVERSPRAY)

Filter Service Heerenveen T. 0513-633900 / F. 0513-633888 info@filterservice.nl / www.filterservice.nl

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 / F. 0344-611072 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

HARDCHROOM BADEN (KUNSTSTOF)

Helmut Fischer Meett. b.v.

Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 www.helmutfischer.nl netherlands@helmutfischer.nl

NauMetrics PMI T. 074-3490022 / F. 084-0037042 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

GLASPARELSTRAALCABINES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

FILTERS & POMPEN

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

HANGBAANSYSTEMEN

GALVANOTECHNIEK, INSTALLATIES

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 / F. 0413-244499 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

LAKSTRATEN

HITTEBESTENDIGE EN NON-STICK COATINGS T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

44 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Verlab-Hitachi Instruments T. 0162-320633 / F.0162-322907 info@verlab.nl / www.verlab.nl

Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

NANO COATINGS / KERAMISCHE COATINGS

ONTVETTINGSMIDDELEN M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MARINE-PROTECTIVE COATINGS / SCHEEPVAARTLAKKEN

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 / F. 0413-244499 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS

NATLAKKEN (AFDEKMATERIALEN) Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Surface Treatment Ned. Maasbracht / T. 0475-463835 www.surfacetreatment.nl info@surfacetreatment.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

MOFFELOVENS

Emotech b.v.

T. 053-4301500 / F. 053-430 49 81 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Q-Fin Quality Finishing Machines Ontbramen, slijpen en afronden T. 0497-581018 info@q-fin.nl / www.q-fin.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

Muilwijk Finishing

HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co

EN LAKTECHNIEK MEPACO b.v.

T. 071-5892863

OVENS

C&T Technics T. 0413-331083 / F. 0413-331195 epsi@ct-technics.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 / F. 0318-643 042 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 www.rasco-clemco.nl

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

OPHANGREKKEN VOOR GALVANO

ONTLAKKEN (IN LOON) Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

OPHANGHAKEN VOOR LAKSTRATEN/POEDERCOATEN

Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

METALLISEREN/SCHOOPEREN

Amitech b.v.

T. 0341-429059 / F. 0341-429068 info@amitech.nl / www.amitech.nl

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 / F. (077) 476 20 33 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES

NATLAKSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

MacDermid b.v. / Enthone b.v.

T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com

Thermo-Clean Heusden-Zolder n.v.

T. 0032-13539060 Thermo-Clean Nederland b.v.

T. 0182 37 46 20

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 45

Brancheregister POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN) Unifour b.v.

T. +31 (0)315 641352 / F. +31 (0)351 641852 info@unifour.nl / www.unifour.nl

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu Official Benelux dealer

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 / F.+32 9 3370159 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 / F. +32 (0)89567858 www.tiger-coatings.com

Corode b.v.

T. +31 (0)411-685500 / F. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl

STRAALAPPARATUUR

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

POEDERSPUITAPPARATUUR

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 / F. 0413-244499 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

PROTECTIVE COATINGS

Delfzijl 0596-614135 Rhenen 0318-472020 info@petsonpaints.com / www.petsonpaints.com C&T Technics T. 0413-331083 / F. 0413-331195 epsi@ct-technics.nl / www.ct-technics.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

SHOTPEENEN

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

STRAALCABINES Epifatech T. +46 371 51 1685 / F. +46 371 14 996 order@epifatech.se / www.epifatech.se

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 / F.030-2410765 info@wagnersystemen.nl

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

POEDERSPUITCABINES HangOn b.v.

T. 077-3999630 / F. 077-3988419 info@hangon.co / www.hangon.co

POEDERCOATINSTALLATIES

Indufinish b.v.

T. +31(0)591-630003 / F. +31(0)591-632398 www.indufinish.com / info@indufinish.com

Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

SPUITCABINES

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

EUROLACKE Tiel Axalta Coating Systems T. 0344-620662 / F. 0344-617079 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl

Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

STRAALINSTALLATIES

POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS

AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 / F. 053-430 49 81 info@emotech.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

POLIJSTEN Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

46 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Holtrop & Jansma b.v.

Dokkum T. 0519 32 91 00 www.holtrop-jansma.com

Amitech b.v.

T. 0341-429059 / F. 0341-429068 info@amitech.nl / www.amitech.nl

UV EN EBC LAK

STRAALKASTEN

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 www.rasco-clemco.nl

W Abrasives Nederland T. 0341-563831 / 06-53788457 info@wabrasives.nl www.wabrasives.com

TECHNISCH ONDERZOEK

www.elacoatings.com VERDUURZAMEN VAN METAAL

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN

Voor coatings met meer waarde en minder kosten ELA Coatings b.v.

T. +31 (0)24 373 99 88 / +31 (0)6 150 500 54 info@elacoatings.com / www.elacoatings.com

TÜV Rheinland Nederland b.v.

T. 088-8887888 / F. 088-8887879 info@nl.tuv.com / www.tuv.com/coatings

TITAAN (BEVESTIGINGS-) MATERIALEN

Oxyplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 / F.+32 9 3370159 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com

VERPAKKINGSMATERIALEN

MEPACO b.v.

T. 071-5892863

LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 / F. 078-641 80 80 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

Airblast-Abrasives b.v.

T. 072-5715569 / F. 072-5714340 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

TRANSPORTSYSTEMEN

Profipack Verpakkingsmaterialen b.v.

T. 0348-712514 info@profipack.nl / www.profipack.nl

VERFSPUITAPPARATUUR Emotech b.v.

T. 053-4301500 / F. 053-430 49 81 info@emotech.nl / www.emotech.nl Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 Metals.benelux@cellmark.com www.ervinamasteel.eu

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 / F. 0570-634336 www.hollandmineraal.nl Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl Rösler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 / F. 0344-611072 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

CAP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap-industrial.nl / www.cap-industrial.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 / F. 0413-244499 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019 47

Brancheregister VERWERKING AFVALSTROMEN Paint It The Application Company T. 0318-643 260 / F. 0318-643 042 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 www.rasco-clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 / F. 0168 380780 info@technospray.nl / www.technospray.nl

Suez Water n.v.

T. 077-3231231 / F. 077-3231230 contact.water.nl@suez.com / www.suez.com www.water-benelux.com www.suez-afvalwaterverwerking.nl

VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

WATERBEHANDELING

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Suez Water n.v.

T. 077-3231231 / F. 077-3231230 contact.water.nl@suez.com / www.suez.com www.water-benelux.com www.suez-afvalwaterverwerking.nl

WERPSTRALERS

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 / F. 0413-244499 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 / F. 053-430 49 81 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

VERWARMINGS- EN KOELELEMENTEN (TITAAN EN RVS) Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com MEPACO b.v.

T. 071-5892863

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Arthur Middendorp, tel: 070 399 00 00 / arthur@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

48 OPPERVLAKTETECHNIEKEN JANUARI 2019

Rรถsler Benelux b.v.

T. 0412-646600 / F. 0412-646046 rosler-nl@rosler.com / www.rosler.nl

Straaltechniek Int. b.v. www.straaltechniek.net

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

Protection upgraded

Speciaalchemie voor de industriĂŤle reiniging van onderdelen en voor de galvanotechniek n

Verwijderen van lasrestanten, oliĂŤn, vetten en pigmentstoffen voor het galvaniseren

n

Reinigen voor het opbrengen van een multi-metaal-conversielaag met de beste corrosieweerstand

n

Driewaardig decoratief verchromen van heel wit tot heel donker

n

Passiveringen en dikke laag passiveringen voor alle applicaties en kleuren, met en zonder kobalt

SurTec Benelux B.V. Molenweg 17 A Tel. +31 77 308 - 1590 5953 JR Reuver Fax. +31 77 476 - 2033 www.surtec.com heh@surtecbenelux.com

Specialisten op het gebied van straal- en spuitapparatuur

Together we make it work!

V E R K OOP ONDE R HO U D S E R V IC E V E R HUUR

Rijksstraatweg 123, 3316 EG Dordrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl

+31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL