Oppervlaktetechnieken editie 2 van 2023 (OT Magazine)

chromitAL TCP

Driewaardige chroompassivering voor aluminium

SurTec 650 chromitAL levert een uitstekende corrosiebescherming op ongecoate oppervlakken en verbetert de adhesie van organische coatings. Ook geschikt voor toepassing op glad en geanodiseerd aluminium.

directe vervanging van conventionele hexavalente chroompassivering milieuveilig, gifvrij, eenvoudige toepassing en afvalverwerking

voldoet c.q. overtreft MIL-DTL-81706 and MIL 5541 voor absolute corrosieweerstand (= 336 uren tot eerste corrosie vlgs ASTMB-117 neutrale zoutsproeitest)

temperatuurbestendigheid tot 100 °C

lage contactweerstand, overeenkomstig electrische geleidbaarheidseisen op aluminiumsubstraten vlgs MIL DTL-81706 class 3 in de praktijk getest op 2024, 2219, 5083, 7075 legeringen en verschillende gietlegeringen geschikt voor dompel-, sproeitoepassing en wisapplicatie voor het bewerken van grote oppervlakken

SurTec BeneluxB.V.Tel.:+31(0)77 308 1590

Molenweg 17A Fax: +31(0)77 476 2033

NL-5953 JR Reuver E-mail:HeH@surtecbenelux.com Nederland Web: www.surtec.com

Van de hoofdredac teur

Cyc lus

Een van mijn stokpaardverhaaltjes is dat van DSM. De meeste lezers zullen de geschiedenis van dit voormalige staatsbedrijf wel kennen, maar gewone stervelingen kan ik er nog mee verrassen. Ik vind het namelijk een mooi voorbeeld van innoveren: jezelf opnieuw uitvinden.

DSM dus “Nou”, oreer ik dan bij de verjaardag van bijvoorbeeld mijn zus. “Dat DSM. Weten jullie waar dat voor staat?”. Met een zelfgenoegzame blik laat ik een stilte vallen en speur ik met mijn ogen de verjaardagskring rond of iemand het weet. Mijn vrouw natuurlijk wel, die is mijn bekend met mijn wijsneuzerige gedrag

En het waarschijnlijk ook meer dan zat, maar liefde verbloemt veel

“DSM betekent De StaatsMijnen”, komt er bij mij vloeiend uit. En ik vertel over de steenkolen die opgegraven werden en dat later als bijproducten het maken van ammoniak en kunstmest er bij zijn gekomen, op basis van het vergassen van steenkool.

Maar waarom vind ik het zo’n mooi verhaal? Toen in Nederland gas werd gevonden in 1965, werd de productie van steenkool eigenlijk overbodig

Wat nu? De mijnen waren te duur om in leven te houden, maar de mensen daar moesten wel kans krijgen om te werken. Toen kwam de gedachte:

“maar waar snappen we veel van hier bij DSM?”. Chemie. In no-time groeide DSM uit tot een internationale chemiereus. DSM vond zichzelf opnieuw uit

Daar moet ik soms aan denken, als ik met mensen in onze sector spreek Want ook hier zie ik voorbeelden van hoe we kunnen ‘omk atten’? Neem Nelco, een bedrijf dat poederlak re cyclet. In dit nummer komt hun directeur Arnd Nelde aan het woord en hij stelt een fundamentele vraag: is afval afval, of is het een grondstof? In zijn ogen kan het allebei t egelijk zijn: “Het k linkt misschien raar, maar ik snap dat afval soms zowel afval kan zijn als grondstof ”, zegt hij.

Of neem Daan Sweegers van Dameco in Veldhoven. Zijn bedrijf richt zich op opper vlaktebehandeling van allerlei materialen en heeft duurzaamheid hoog in het vaandel. Niet uit economische over tuiging (hoewel hij weet dat grote klanten in de toekomst alleen nog zaken willen doen met bedrijven die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen), maar omdat hij zelf gezond wil leven, omdat zijn werknemers gezond willen leven, en omdat de omgeving gezond wil leven.

Ik denk dat we heel goed snappen dat jezelf opnieuw uitvinden – of het nou bedrijfsmatig of persoonlijk – eigenlijk een standaard onderdeel moet zijn van een cyclus Alsof we de seizoenen zijn: in de lente opkomen, in de zomer bloeien, in de her fst oogsten en afbouwen en in de winter rust. Daarna weer opnieuw.

Ik word over igens steeds minder vaak uitgenodigd voor feestjes. Geen idee waar dat aan ligt.

Henk van Beek Hoofdredacteur OT

DECORRDAL 900-serie dunnelaagtechnologie

Fosfaat vrij

Vanaf kamertemperatuur toepasbaar

Goede lakhechting

Minimale slibvorming

Nano keramisch

Mini-Scuid, meet- en regelapparaat

C ons tante monitoring van de procesparameters

Data log via SD kaar t

Moeiteloos in te stellen grenswaarden

Diverse alarmsignalen mogelijk

Instellingen van doseringen online te volgen en aan te passen

ERVAAR NU ZELF UW BESTE STRAALOPLOSSING: GRATIS EN VRIJBLIJVEND!

STRA ALKASTEN

Uitgebreid programma voor zowel droog, nat- als sodastralen

STRA ALKETE LS

Voor allerlei soor ten straalwerk, inhoud variërend van 18 tot 500 liter

VACUUMSTRA ALMACHINES

Veilige, schone straaloplossing voor spotreparaties en/of in-situ blasting

Ga bij de aanschaf van professionele straalapparatuur niet over één nacht ijs. Probeer eerst de vele mogelijkheden uit in de prak tijk en kom zo tot de beste oplossing van uw straalprobleem

Hiervoor bent u van harte welkom in ons unieke Experience Center in Ridderkerk Waar u niet alleen kennis maak t met de talloze straalmogelijkheden, maar ook met Gritco’s 33 jarige kennis en ervaring als ontwerper en fabrikant van hoogwaardige straalapparatuur

Inhoud

Vereniging ION

8 ION Nieuws

Recent nieuws uit de vereniging

Algemeen

10 Kort Nieuws

Recent nieuws uit de branche

22 Hoe robotica de coating- en corrosie-industrie helpt groeien

Hoe beschermen we infrastructuur tegen corrosie?

Robots kunnen een oplossing bieden. Moeilijk bereikbare gebieden of gevaarlijke plaatsen voor opper vlakteonderzoek en corrosie-inspectie zijn toegankelijk via bots, crawlers of drones. Bijkomend voordeel: het is veiliger voor de mensen.

26 Verwerking afval poederlak is volwaardige industrie

Met 9.000 ton gerecyclede poederlak is Nelco de belangrijkste verwerker van overspray, cycloonpoeder, lterstof, afkeurpoeder, nonconforme batches, vervallen poeders en ultra- nes Directeur Arnd Nelde van Nelco creëert uit het ‘afval’ nieuwe grondsto en, zoals een binder voor de productie van vormdelen. “Ik snap dat afval soms zowel afval kan zijn als grondstof ”.

33 Coating Nerd in de Beekse Bergen

Er worden nog wel eens fouten gemaakt in het ontwerp en in de montage. Ook Ben Hoppener ziet dat. De eigenaar van M2Lab – en zelfbenoemd Coating Nerd – stuit op een mooi voorbeeld in de Beekse Bergen. Hij signaleer t contac tcorrosie op het speelrek.

28 Buitenlandse media

30 Grenzeloos

35 Brancheregister

Bij de voorpagina: Hoe robotica de coating- en corrosie-industrie helpt groeien. In de militaire en ruimtevaartindustrie wordt een nieuwe robottechniek ingezet om coatings op hoge temperatuur aan te brengen op hypersonische vluchthardware en raketten. In een afgesloten geautomatiseerde spuitcabine scant, schuurt, ve rft en meet de robotachtige assemblagelijn van Aerobotix complexe componenten om de precisieresultaten te bereiken die vereist zijn in de extreme omgeving van een hypersonische vlucht.

AM-technologie kan niet zonder oppervlaktebehandeling AM-technologie is een innovatieve fabricagetechniek die op sommige gebieden een revolutionair proces vertegenwoordigt. Met AM is het mogelijk om geometrisch complexe componenten te creëren die niet kunnen worden geproduceerd met subtractieve en conventionele productieprocessen zoals draaien of frezen. Bovendien maakt AM het mogelijk om componenten zeer snel te produceren in vergelijking met de traditionele processen, en tegelijker tijd is de materiaalverspilling minimaal. Wel blijft de opper vlaktebehandeling een punt van aandacht. We geven een overzicht en leggen uit waarom elektrolytisch polijsten een goede oplossing is

“Vandaag de dag wordt duurzaam onder nemen van je verwacht”

Opper vlaktetechniek heeft soms een weinig milieuvriendelijk imago. Mede daarom is het soms lastig om goede werknemers te vinden. Bij Dameco in Veldhoven staat duurzaamheid juist hoog in het vaandel. Dankzij een warmteterugwinunit, indirecte adiabatische koeling en een waterwasser verwacht directeur Daan Sweegers dat zowel de werk nemers als de omgeving pro teren van de duurzame bedrijfsvoering.

MAART

08-03

Updateworkshop Qualicoat, Qualisteelcoat & Qualanod www.vereniging-ion.nl

08-03

Klassikale cursus Inspectie Staalconservering www.vereniging-ion.nl

15-03

Docentenbijeenkomst Vereniging ION www.vereniging-ion.nl

15-03

Klassikale cursus Poedercoaten niveau 2 www.vereniging-ion.nl

22-03

Centraal (her)examenmomentNieuwegein www.vereniging-ion.nl

29-03

Algemene Ledenvergadering Vereniging ION www.vereniging-ion.nl

29-03

Themabijeenkomst www.vereniging-ion.nl

APRIL

05-04

Klassikale cursus Anodiseren niveau 1 www.vereniging-ion.nl

19-04

Algemene Ledenvergadering Vereniging Qual.ION www.vereniging-ion.nl

17-04 tot 21-04

Hannover Messe www.hannovermesse.de

MEI

10-05

Klassikale cursus Industriële Oppervlaktetechnieken www.vereniging-ion.nl

10-05 tot 11-05

MIX Noord-Oost (Maakindustrie Expo) www.mixnoordoost.nl

24-05

Klassikale examentraining In-house Control Medewerker www.vereniging-ion.nl

Coatings Innovatiedag

20 juni 2023

Op dinsdag 20 juni 2023

organiseer t de VV VF van 13.00 - 17.00 uur de Coatings Innovatiedag in Amersfoor t. Verduurzaming, circulariteit, milieu - De ambities zijn volop te horen en binnen het bedrijf is het redelijk te organiseren, maar hoe doe je dat in de keten? Deze vraag staat centraal op deze Coatings Innovatiedag met als titel ‘Circulariteit in de keten’.

Meer informatie over het programma en aanmelden? www.vvvf.nl/cms/ showpage.aspx?id=6166

JUNI

08-06

ATEX & Process Safety Congres

www.heliview.nl/atex-process-safety

13-06

Bijeenkomst Young Surface

www.vereniging-ion.nl

14-06

Centraal (her)examenmoment –Nieuwegein

www.vereniging-ion.nl

15-06

MES 2023

SEPTEMBER

13-09

Themabijeenkomst

www.vereniging-ion.nl

19-09

Bijeenkomst Young Surface

www.vereniging-ion.nl

26-09 tot 28-09

Parts2Clean

www.par ts2clean.de

Informatiebijeenkomst Vereniging ION en OnderhoudNL over re st rict ie microplast ics

De EU wil een verbod op microplastics. Zogenoemde synthetic polymer microparticles (SPM’s) zijn kleine plastic deeltjes die worden aangetro en in ons milieu, en dan met name in water. Ze horen daar niet thuis. Hoewel er geen concrete aanwijzingen zijn over hun schadelijkheid voor de gezondheid van mens, dier en milieu, is bewezen dat microparticles worden opgenomen door organismen. Vereniging ION en OnderhoudNL houden een informatiebijeenkomst over dit onder werp.

Er is een beperk ing in de maak om tot een verbod te komen voor het op de markt zetten van SPM’s. De restrictie zal betrekk ing hebben op het op de markt brengen en gebruiken van producten waar microplastics in zitten die zijn toegevoegd

om een beoogd e ect te hebben. Luc Turkenburg is onafhankelijk adviseur op het gebied van wetgeving en gespecialiseerd in chemicaliën voor verf en aanverwante producten. Hij geef t op 28 maar t een presentatie over het onderwerp

“De grootste groep zijn watergedragen producten, waarbij de polymeerdispersies als k leine bolletjes plastic in water worden gezien. Deze vallen binnen de scope van de beperk ing. Daarnaast zijn er natuurlijk poederlak ken, maar ook additieven in ver fproducten kunnen microplastics zijn. Bijvoorbeeld microscopisch kleine wasdeeltjes om een metallic e ect te krijgen; aluminium pigmenten en dergelijke kunnen dan niet helemaal plat in de ver lm liggen, zodat je een sparkling e ect krijgt. Het k an ook gaan om bolletjes waarmee een product ‘light weight’ wordt gemaakt, zoals bij sommige plamuren. Kortom, het product verf staat volop in de aandacht. Schoonstralen, opschuren, ontlakken en dergelijke vallen niet direct in de scope.”

Op dit moment is het REACH- comité dat zich buigt over SPM’s continu in gesprek over het onder werp en is men bij de vierde versie van de draft-tekst voor de restrictie Er is nog niets besloten, maar er zijn volgens Turkenburg al wel onderdelen van de REACH-restrictie op SPM’s die niet meer

zullen veranderen. “De restrictie heeft zeker consequenties voor de coatingindustrie, en dus ook voor poedercoatings. Sommige producten zullen niet meer op de markt mogen worden gezet, andere vallen onder een ‘uitzondering’; die mogen nog wel worden toegepast, maar met voor waarden voor het gebruik, zoals rappor tage naar ECHA.”

Het kennisevent van Vereniging ION en OnderhoudNL over REACH microplastics & (di-)isoc yanaten zal plaatsvinden op dinsdag 28 maar t, van 13.30 tot en met 17.30 uur bij Vereniging ION in Nieuwegein - of online

PROGRAMMA

13.30-14.00: Ontvangst

14.00-14.20: Opening door Vereniging ION & OnderhoudNL

14.20-16.00: Presentaties

door Luc Turkenburg

• REACH Microplastics

• Blootstellingslimieten voor (di-)isoc yanaten in de EU

• Q&A training gebruik (di-)isoc yanaten

16.00-16.05: Afsluiting

16.05-17.30: Netwerk borrel

ION actueel nieuws

Het meest actuele nieuws vindt u op de website en in de nieuwsbrief. Dat geldt zeker ook voor het IONnieuws dat regelmatig geactualiseerd wordt. Op deze pagina wel een kort overzicht van dat nieuws. Door de QR-code* te scannen, komt u op de website met het uitgebreide en meest actuele nieuws. Abonneer u op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen uw branche!

Nieuwe relat iemanager Vereniging ION

Jan Willem Beun is de nieuwe relatiemanager van Vereniging ION. Als relatiemanager zal hij een ac tieve rol spelen in het contact naar en tussen de leden en potentiële leden, door heel Nederland.

Jan Willem Beun komt niet uit de opper vlaktebehandelende industrie, maar door de diverse commerciële en projectmatige functies die hij heeft bek leed, is het bezoeken van bedrijven en het luisteren naar gesprekspartners gesneden koek voor hem. Daarnaast heeft hij ervaring in de maak industrie (pallets en k isten) en metaalindustrie (gevelpanelen). Beun is getrouwd en heeft vier k inderen, waarvan al-

leen de jongste nog thuis woont in Dordrecht, aan het randje van de Biesbosch. Beun: “Zowel mijn hobby’s als interesses zijn breed. Eén hobby wil ik echter uitlichten, omdat ik daar erg veel energie uithaal, namelijk powerspinning. Dit doe ik vier uur per week. Daarnaast ben ik sinds enkele maanden instructeur.” Naast pokerspinnen trekt Beun er graag op uit met de race ets. Als vrijwilliger is hijactief als sponsor werver voor Stichting Debster’s.

Beun zal de komende tijd bij (potentiële) leden in het hele land langskomen om kennis te maken. Hij is bereikbaar via beun@ vereniging-ion.nl of 06-15030038.

Jury ION Borghardt Award bekend

Bijna de volledige jur y van de ION Borghardt Award is bekend. Hans van der Weijde (Tata Steel), voorzitter van de Borghardt Award, heeft twee van de drie jur yleden bij elkaar gebracht. Het gaat om prof. dr. ir. Arjan Mol ( TU Delft) en Griet Lannoo, CTO Primary, R&D Program Coordination bij CRM Group (België).

Het derde jur ylid is op het moment van schrijven nog niet bekend. De jury gaat de inzendingen beoordelen aan de hand van vastgestelde criteria. Begin mei worden drie genomineerden bekendgemaakt. Deze drie bedrijven of personen krijgen daarmee de mogelijk heid om, naast de

Winnaars van de ION Borghardt

Award 2021: op de eerste plaats

Jonkman Coating, tweede plaats HS

Protect en op de derde plaats Kluthe Benelux.

winnaar te worden, hun inzending te publiceren in ons vakblad. Tijdens de MES 2023 op 15 juni in de Koningshof in Veldhoven, zal de nummer één van de genomineerden bekend worden gemaakt en daarmee tevens eigenaar worden van het kunstwerk dat speciaal voor de ‘ION Borghardt Award’ wordt gemaakt. De kunstenaar die dit jaar het kunstwerk maakt, is Julia Borsboom (zie volgende pagina).

BIJZONDERE PRESTATIE

De Borghardt Award is bedoeld voor het bedrijf of de persoon/personen die een bijzondere prestatie hebben geleverd ten dienste van de opper vlaktebehandelende industrie. Het thema van de award voor

dit jaar is ‘Energy e ciency en schaarse grondsto en’. De MES 2023 wordt in samenwerk ing met VOM België en het Microcentrum georganiseerd. De ION en de VOM hebben mede daarom besloten om ook de bedrijven in België hier voor te enthousiasmeren en uit te nodigen om mee te dingen naar deze prijs. Bedrijven of personen uit Nederland en België die een innovatief product of innovatieve methode hebben ontwik keld op het gebied van energie- e ciëntie en/of het (her) gebruik van schaarse grondsto en voor de opper vlaktebehandelende industrie worden van harte uitgenodigd zich in te schrijven, via onderstaande link of via de website van de ION of de VOM.

www.formdesk.com/vom1/Aanmeldingsformulier_Borghardt_Award_2023

De uiterste datum van inschrijving is 10 april 2023.

Maker ION Borghardt Award: “Ik zoek naar grip”

Kunstenaar Julia Borsboom verzorgt het kunstwerk dat bij de ION Borghardt Award hoor t. De Barneveldse zal een objec t van glas maken dat doet denken aan een schakel. Het refereert aan de plek van oppervlaktetechniek: het is een belangrijke schakel in de maakindustrie

Als kunstenaar is Borsboom altijd bezig met opper vlaktes. Zo heeft ze monumenten gemaakt voor te vroeg geboren k inderen, van glas met cortenstaal.

De oxidehuid beschermt het object. “Hoe mooi is dat? Een eigen laagje bescherming”, zegt ze. Naast beelden en schilderijen is Borsboom zich de laatste tijd meer gaan interesseren voor glas en metaal. “In de opdracht voor dit kunstwerk stond dat de branche een belangrijke schakel in de maak industrie is. Een schakel is een mooi symbool. Het verbindt en is sterk. Je ziet de kracht en de kwetsbaarheid.”

VERROTTING

Glas is kwetsbaar en moeilijk om mee te werken, maar het heeft volgens haar ook eeuwigheidswaarde. “Ik heb bijvoorbeeld een project gedaan met een grote eik die boomstamput was. De put kwam uit 1150 en had ongeveer een meter doorsnee. Reken je terug, dan is de eik ongeveer ‘geboren’ rond het jaar nul. Hij is geconser veerd gebleven omdat hij onder het grondwaterpeil zat en er geen zuurstof bij kwam. Ik heb stukjes van dat hout versmolten met glas, zodat het erin opgesloten zit. Daardoor is het proces van veroudering gestopt. Het zit gevangen

in de tijd. De stukjes glas met hout heb ik verwerkt in een schilderij op een paneel; zo combineer ik het werken met glas met het schilderen, en heb ik wat grip op de tijd gek regen. Dat zoek ik: een beetje grip op de zaken.”

HERGEBRUIKT

Een kunstwerk zoals voor de ION Borghardt Award maken, is een hele uitdaging voor Borsboom. Het object wordt ongeveer 30 bij 40 centimeter, en gemaakt van hergebruikt glas. Het gaat om doorzichtig oat-glas dat verkeerd is gesneden en anders zou worden weggegooid. Het object krijgt een wat groenige glans. De glazen delen worden als het ware gestapeld en versmolten (tack fuse-techniek).

www.juliaborsboom.nl

foto via VU Barneveld

Kwartaalbijeenkomst ‘Duurzame GRIP op Corrosie onder Isolat ie’

World Class Maintenance (WCM) houdt op 9 maar t bij Chemiepark Delfzijl de kwartaalbijeenkomst

‘Duurzame GRIP op Corrosie onder Isolatie’. Dankzij de subsidietoekenning van de regeling

Struc tuur versterking OmgevingsVeiligheid (SVO) wil WCM een kennisnetwerk opbouwen rondom corrosie onder isolatie en deze ‘geldverslindende sluipmoordenaar’ onder controle krijgen.

Er zijn voor 2023 vier kwar taalbijeenkomsten gepland. Op 9 maart is de eerste bijeenkomst, van 13.30 tot 17.00 uur op het Chemiepark Delfzijl.

HET PROGRAMMA IS ALS VOLGT:

• Kor te introductie Delamine B.V. en Chemiepark Delfzijl

• Introductie WCM-project COI

• Informatie toolbox en delen van er varingen

• Informatie GAP-analyse en er varingen.

Pauze

• Doorkijk naar 2024 en borging continuïteit ‘Duurzame GRIP op COI’

• Presentatie door Chabel B.V. over toepassing van CTP-materiaal

• Er varingen bedrijven Chemiepark Delfzijl met COI

De hele bijeenkomst is ook online te volgen. Aanmelden kan via de website:https://lnkd.in/gaGspZb5

Vertaling NEN-EN-ISO 1461 be sc hikbaar

In september 2022 is de herziening gepubliceerd van een veelgebruikte norm voor zinken deklagen, NEN-ENISO 1461. Deze mondiale norm is in het Nederlands ver taald en inmiddels te vinden in de webshop van NEN.

NEN-EN-ISO 1461 ‘Door thermisch verzinken aangebrachte deklagen op ijzeren en stalen voor werpen – Speci caties en beproevingen’ is op een aantal punten gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen zijn dat er de nities zijn toegevoegd voor ’verzinkerij’, ‘nabehandeling’, ‘aanvullende dek laag’, ‘witroest’ en ‘duplexsysteem’. Het probleem bij de verwijdering van uxresten en zinkas wanneer de toegang beperkt is, wordt onderkend

Er worden procedures voor de keuze van referentiegebieden uitgelegd en er zijn aanvullende eisen toegevoegd ter voorkoming van referentiegebieden op bepaalde k leine aangelaste delen. Eisen voor de bijwerk ing van onver zinkte plekken zijn herzien. De eisen voor het pigment van een zink houdende ver f met betrekk ing tot het voldoen aan ISO 3549 zijn verwijderd. Er is aanvullende informatie toegevoegd over de geschiktheid van verschillende methoden van bijwerken.

De eisen met betrekk ing tot de deklaagdikte zijn gewijzigd, waaronder eisen gekoppeld aan de grootte van het voorwerp in het controlemonster. De laagste dek laagdikten die kunnen resulteren bij

ultralaag reactieve staalsoorten, worden onderkend in nieuwe eisen voor deze staaltypen. Tot slot is informatie over de corrosieweerstand van verzinkte deklagen geactualiseerd, waaronder de verwijzing naar ISO 9224 voor corrosieweerstand op de langere termijn.

Meer informatie: NEN Klantenser vice, via 015-2690391 of klantenser vice@nen.nl.

Voor informatie over deze norm(en) of over het normalisatieproces kan contact worden opgenomen met Suzanne Dietz (consultant normalisatie bouw), via 0152690384 of bouw@nen.nl

Nederlandse taalt rainingen voor metaalbewerkers

Voor medewerkers die de Nederlandse taal nog niet helemaal machtig zijn, bereid OOM op dit moment een aantrekkelijke aanbieding voor. Lees in dit bericht meer over de inhoud en achtergrond ervan.

Heb jij medewerkers die door hun beperkte taalvaardigheid moeite hebben om hun werktaken goed uit te voeren of in sociaal opzicht mee te doen? Sinds januari van dit jaar heeft OOM een aantrekkelijk aanbod dat bestaat uit individuele -, groeps- en incompany-trainingen Nederlandse taal op de werkvloer, op niveau A0 (beginner) tot maximaal A2 (kunnen func tioneren in het dagelijks leven). De vergoeding voor deze trainingen is 75 procent van de kosten tot € 1.000,- per persoon. De persoonlijke trainingstoelage van de medewerkers wordt hier voor niet aangesproken.

DIGITAAL- EN TAALVAARDIG

Voor het samenstellen van deze aanbieding heeft OOM verschillende redenen. Senior beleidsadviseur Jolanda Janssen bij OOM: “Digitale vaardigheden worden steeds belangrijker in de techniek. Daarmee gaat ook taalvaardigheid een grotere rol spelen. Maar in onze sector is taalvaardigheid voor veel medewerkers niet zo vanzelfsprekend. Met deze aanbieding

geven we ze graag een duwtje in de rug.” Digitalisering is echter niet de enige over weging van OOM om de Nederlandse taaltrainingen in de etalage te zetten. Janssen: “Door de k rapte op de arbeidsmarkt is er een grote instroom van anderstaligen in onze sector. We hebben het aantal aanvragen voor Nederlandse taaltrainingen in het afgelopen jaar ink zien oplopen, dus we verwachten zeker een behoefte. Bovendien is voor medewerkers die zich zeker voelen over hun taalvaardigheid de stap naar een opleiding k leiner.”

VAKTECHNISCH JARGON

Om de aanbieding zo goed mogelijk af te stemmen op wat bedrijven en medewerkers nodig hebben, heeft OOM zich laten adviseren door BTR Trainingen. Dit bureau heeft ruime er varing met Nederlandse taaltrainingen in de techniek. Sjors Kemna, accountmanager en opleidingsadviseur bij BTR Trainingen: “Wij hebben aangeraden om te werken met gecerti ceerde NT2docenten die thuis zijn in het vaktechnisch jargon. Zij kunnen de medewerkers trainen in de taalvaardigheid die ze nodig hebben om hun functies goed uit te voeren. Denk aan het opvolgen van werken veiligheidsinstructies, het benoemen van gereedschappen, en de omgang met collega’s. Na een intakegesprek kunnen

de docenten lessen verzorgen die precies aansluiten bij de situatie, de branche, de functie, het opleidingsniveau en het potentieel van de medewerkers.’

Voor het zover is, moet je als werkgever eerst in gesprek met je medewerker(s) over deze aanbieding en het belang van een grotere taalvaardigheid. Dat is soms niet eenvoudig, vertelt Janssen. “Voor werkgevers kan het lastig zijn om medewerkers met een beperkte taalvaardigheid te traceren, omdat dit onderwerp vaak is omgeven met schaamte Toch hoop ik dat zij het aandur ven om met hen over deze trainingen in gesprek te gaan. Een grotere taalvaardigheid kan voor deze medewerkers een wereld van verschil betekenen, niet alleen in het werk, maar ook privé.”

De Nederlandse taaltrainingen vind je in de OOM-etalage. De aanbieding geldt tot eind 2023. www.cursuscatalogus.nl/ cursuscatalogus

Norm ‘Corrosie van stalen elementen in de ondergrond’ gepubliceerd

De norm ‘Corrosie van stalen elementen in de ondergrond – eisen voor ontwerp en toepassing’ is gepubliceerd. Deze NEN 6766 geeft eisen voor het ontwerp en de uitvoering van constructieve stalen elementen in de grond in relatie tot corrosie

Als deze norm wordt gebruikt bij de uitvoering van de stalen elementen, wordt daarmee voorkomen dat door corrosie de constructie binnen de ontwerplevensduur onveilig of onbruikbaar wordt. Deze norm geeft daarmee aanvullende randvoorwaarden voor de toetsing die plaatsvindt volgens de technische bouwvoorschriften uit

het Bouwbesluit 2012 en de toekomstige omgevingswet. De norm maakt echter geen deel uit van het Bouwbesluit en is daarom alleen bindend als hij contrac tueel is voorgeschreven.

NEN 6766 is toepasbaar op constructieve stalen elementen die geheel of gedeeltelijk in de grond zijn geplaatst. Enkele voorbeelden zijn:

• stalen damwanden en combiwanden.

• grondankers waarin staal een belangrijke rol speelt in de krachtsoverdracht.

• overige funderingselementen waarin staal een belangrijke rol speelt in de krachtsoverdracht.

De norm is niet van toepassing op gewapende en/of voorgespannen betonnen constructies zoals diepwanden en betonpalen, en op stalen leidingen. Hier voor zijn de bestaande normen afdoende.

De norm is te koop via de normshop van NEN. Voor informatie over deze norm of over het normalisatieproces kunt u contact opnemen met Geert Kraijema, consultant Bouw, via 015-2690155 of bouw@nen.nl

Kansen voor een c irc ulaire maakindust rie: van lineair naar digitaal

Sinds dit jaar worden er trainingen georganiseerd voor de CESI-supplytool. CESI staat voor Circulaire Economie en Smar t Industrie. Deze digitale tool is speciaal ontwikkeld voor toeleveranciers in de metaal en elektrotechniek, om ze intensiever te betrekken bij de transitie in de circulaire maakindustrie.

Vaak hebben deze toeleveranciers geen direct contac t met de eindk lant/gebruiker, maar vormen ze wel een cruciale schakel in de gehele productie - en waardeketen. Daarmee zijn ze dus ook een belangrijke gesprekspartner in de ontwik keling naar een circulaire maakindustrie in Nederland. De CESI-tool heeft als doel om het gesprek tussen toeleverancier en eindproducent aan te gaan, en gezamenlijk te bezien of en in welke vorm de ontwikkeling naar een circulaire keten mogelijk is

De tool is ontwik keld door Konink lijke Metaalunie, FME en de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, en wordt uitgevoerd door TNO en Mr Servitization. De tool bestaat uit een vragenlijst en een resultatenpagina. Hiermee moeten de bedrijven

in staat worden gesteld om na te gaan of en in welke vorm gesprekken over waardecreatie in de keten zinvol kunnen zijn. De tool bevat twee vragenlijsten die dienen om de aard van de relatie tussen toeleverancier en OEM/klant in te schatten en aan te geven wat de potentie is om tot meer circulaire waardecreatie (‘Circulaire Potentie’) te komen. De resultaten worden weergegeven in gra eken en er worden aanbevelingen gedaan. Daarmee vormt

het geheel een handvat voor de toeleverancier om in gesprek te gaan met de k lant. In het eindrappor t ‘CESI-supply : de rol van de toeleverancier in een circulaire maak industrie’ wordt de ontwik keling van de tool toegelicht. Daarnaast wordt gepleit voor het opzetten van concrete ketenpilots, het organiseren van kruisbestuiving tussen toeleveranciers aan de maakindustrie, het aanpassen van bestaande (circulaire) tooling voor toeleveranciers, en het ondersteunen van bedrijven bij het bepalen van restwaarde.

Vanaf 2023 wordt op meerdere plekken in Nederland een training over deze tool gegeven. Via deze link kunt u zich aanmelden: https://circulairemaakindustrie. nl/agenda/week-van-de-circulaire-economie-highlights-maakindustrie

alz... wat

je niet meer weet wat je net gelezen hebt?

1 op de 3 vrouwen krijgt dementie. Geef nu voor meer onderzoek, zodat dementie niet jouw toekomst wordt. stopdementie.nu

PRODUCT LANCERING

FLEXI FRAME

Het demontabele frame is de slimme oplossing voor efficiënte opslag - zowel voor transport als op locatie. Met een flexibel ontwerp en stabiele constructie is Flexi-frame eenvoudig te gebruiken met bestaande ophangsystemen en kan het u helpen uw coatinglijnen te vullen.

www.hangon.com/nl/flexi-frame

Specialisten in Transportsystemen

Bedrijfslasten tot 5.000 kg

Voor elke klant een op maat gemaakt systeem

Van handmatig tot volledig ge automatiseerd

Eigen onderhoud en service dienst

www.railtechniek.nl

info@railtechniek.nl

Tel. +31(0)344-616363

FLEXI-FRAME

Herinnering: Opleidingsplicht voor veilig gebruik van (di)isoc yanaten

Vanaf 24 augustus 2023 moeten alle gebruikers van producten waarop staat dat ze (di)isocyanaten bevatten, een opleiding hebben gevolgd om ze te mogen blijven gebruiken. In dit ar tikel kun je lezen hoe dit is ontstaan en wat er van een gebruiker of verwerker van deze producten verwacht wordt.

Op 4 augustus 2020 is in het Publicatieblad van de Europese Unie nr. L 252 blz. 24 een nieuwe beperking op (di) isoc yanaten gepubliceerd. Daarmee werd een set maatregelen ingevoerd om op de werkplek de blootstelling aan (di)isocyanaten via de huid en inademing door industriële en professionele gebruikers te beheersen. (Di)isoc yanaten vormen een basisbestanddeel van met name PURisolatieschuim, lijmen en kitten, maar ook tal van ver fsystemen en lakken bevatten deze sto en. (Di)isoc yanaten zijn sterk irriterend voor de slijmvliezen van de ogen, het maagdarmk anaal en de luchtwegen. Gebruikers kunnen via inademing of opname via de huid overgevoelig worden voor (di)isocyanaten en als gevolg daarvan een allergische beroepsastma ontwikkelen. Op dit moment gelden al regels voor het werken met (di)isocyanaten-houdende producten.

WAT BETEKENT DEZE BEPERKING?

Vanaf 24 augustus 2023 gelden nieuwe, aangescherpte regels voor commerciële of industriële ver werkers met betrek k ing tot het werken met (di)isocyanaten. Producten die (di)isocyanaten bevatten, mogen alleen worden gebruikt als het gewichtspercentage van alle (di)isocyanaten in het product samen minder dan 0,1 procent omvat. Is dit niet het geval, dan mogen producten met (di)isocyanaten alleen gebruikt worden als de verwerkers een opleiding hebben gevolgd over het veilige gebruik er van.

Vanaf 24 augustus 2023 geldt tevens de verplichting dat op de verpakk ing van (di) isoc yanaten wordt vermeld dat een speci eke opleiding vereist is voor alle industriële en professionele ver werkers van de stof. Dit geldt ook voor producten die al in het schap liggen. De volgende vermelding moet worden geplaatst, op een manier die zichtbaar verschilt van de rest van de etiketinformatie: ‘Per 24 augustus 2023 moet voor industrieel of beroepsmatig gebruik een passende opleiding zijn voltooid.’

WAAR KAN IK EEN OPLEIDING VOLGEN?

Diverse partijen hebben gezamenlijk een

online opleidingsplatform ontwik keld waar gebruikers en verwerkers van (di) isoc yanaten opgeleid kunnen worden om te kunnen voldoen aan de nieuwe regelgeving. Op dit platform kunnen industriële en professionele ver werkers ofwel een opleiding volgen via e -learning (zelfstudie) of zich inschrijven voor een klassik ale opleiding met een geaccrediteerde trainer. Hoewel de opleiding al is te volgen in het Nederlands, Engels, Duits, Frans, Spaans en I taliaans, is de Nederlandse ver taling nog niet per fect. De hoop is dat de Nederlandse ver taling op kor te termijn goed leesbaar is. In de loop van dit jaar zal de opleiding ook beschik baar komen in het Pools en andere Europese talen. Naar verwachting zal een aantal fabrikanten ook eigen opleidingen opzetten.

Meer informatie over de opleiding vind je hier: www.safeusediisocyanates.eu/nl

IGP-RAPID® top 381M — 12 min op 130 °C (Interior)

IGP-RAPID®complete 871T — 5 min op 125 °C (Exterior)

AM-technolo gie kan niet zonder oppervlaktebehandeling

AM-technologie is een innovatieve fabricagetechniek die op sommige gebieden een revolutionair proces vertegenwoordigt. Met AM is het mogelijk om geometrisch complexe componenten te creëren die niet kunnen worden geproduceerd met subtractieve en conventionele productieprocessen zoals draaien of frezen. Bovendien maakt AM het mogelijk om componenten zeer snel te produceren in vergelijking met de traditionele processen, en tegelijkertijd is de materiaalverspilling minimaal. Wel blijft de opper vlaktebehandeling een punt van aandacht. We geven een overzicht en leggen uit waarom elektrolytisch polijsten een goede oplossing is.

Tegenwoordig kan een groot aantal materialen additief worden vervaardigd, zoals polymeren (vooral thermoplastische), keramiek, composieten en metalen. Hierbij gaat het om plaatmetaal additive manufacturing (ook wel MAM genoemd). Het basismateriaal k an over het algemeen een poeder, een draad of een vel zijn. Er zijn verschillende MAM-methoden

beschik baar, zoals Laser Powder Bed

Fusion (LPBF), ook bekend als Selec tive

Laser Melting (SLM), waarbij een laser de energiebron is die de metalen grondstof smelt. Andere methoden zijn Electron

Beam Melting (EBM) waarbij de energiebron een elektronenbundel is, Direct Metal Laser Sinteren (DMLS) en Direct Metal Deposition (DMD).

De LPBF-techniek bereikt een hoge maatnauwkeurigheid en hoge relatieve dichtheden. Een laserstraal smelt selectief een dunne laag poeder die op een poederbed wordt gelegd. Deze laag kenmerkt zich door een bepaalde dikte. Hierop scant de laser de dwarsdoorsnede van het te

printen object. Vervolgens verspreidt een coaterblad nog een laag poeder, waarna het proces zich herhaalt.

Het werk ingsprincipe is eenvoudig: onderdelen worden laag voor laag gemaakt door de dwarsdoorsnede van de objecten op elke laag te laseren. De objecten worden gemodelleerd in CAD-software en vervolgens worden de geometrieën gesneden. Ze zijn vir tueel verdeeld in vele tweedimensionale doorsneden, één voor elke laag. De laagdikte k an variëren, afhankelijk van het materiaal en de druktechniek. Gewoonlijk is een geringe laagdikte essentieel om de maximale densiteit van de bedrukte onderdelen te bereiken. Hierdoor kunnen ook de mechanische eigenschappen hogere waarden bereiken. In sommige gevallen bereiken ze bijna dezelfde waarden als het bulkmateriaal. Over het algemeen wordt echter een compromis gevonden tussen de laagdikte en de uiteindelijke kenmerken van de 3Dgeprinte onderdelen die moeten worden bereikt. Hoe dunner de laag, hoe meer de

printtijd toeneemt; de laagdikte zou de kosten dus kunnen verhogen.

De materiaaleigenschappen zijn afhankelijk van verschillende factoren; de procesparameters en de microstructuur beïnvloeden de uiteindelijke prestaties van de onderdelen. Over het algemeen wordt een atmosfeer van inert gas in de druk k amer aanbevolen om de oxidatie van het materiaal te minimaliseren.

RUWHEID

Zoals eerder vermeld, biedt AMtechnologie grote voordelen, vooral waar topologische optimalisatie en rapid prototyping worden gevraagd. Anderzijds zou de technologie een zeer beperkt resultaat kunnen opleveren vanwege een slechte opper vlaktekwaliteit van de AMonderdelen. Bovendien komen anisotropie en heterogeniteit in microstructuur en mechanische eigenschappen vaak voor. De defecten die kunnen worden gevonden in AM- opper vlaktedelen zijn te wijten aan verschillende oorzaken, zoals trape ect,

Lagere cost per part wordt onder meer gerealiseerd door het man-onafhankelijk maken van post-processing, zoals met deze automatische straalcabine van Rösler

gebrek aan samensmelting, bolling en opper vlakte- oriëntatie

De resulterende oppervlakteruwheid is vaak ontoereikend en nabehandelingen van het opper vlak worden vaak gebruikt om de onregelmatigheden die het gevolg zijn van het drukproces te verminderen: inderdaad, onvolkomenheden kunnen de vermoeidheidslevensduur van de componenten, en slijtage - en krasbestendigheid verminderen. Ook maatnauwkeurigheid en esthetiek worden sterk beïnvloed door de kwaliteit van het opper vlak

In termen van ruwheid hangt de opper vlaktekwaliteit van 3D-geprinte componenten af van de AM-techniek (PBFprocessen, DMD, enz.), de printparameters, de eigenschappen van het basismateriaal (de deeltjesgrootteverdeling van het poeder, en de deeltjesvorm) en de geometrie van het te printen onderdeel, maar ook van de oriëntatie van het oppervlak zelf ten opzichte van het platform.

SMELTEN

De defecten en problemen zijn over het algemeen hetzelfde voor alle metalen materialen die via LPBF worden verwerkt, maar bij het gebruik van koperpoeders moet met een aantal aspecten rekening worden gehouden. Koper is een van de

meest re ecterende en sterk geleidende metalen; daarom is het LPBF-proces van cruciaal belang. Zuiver koper kan in gegloeide omstandigheden een thermische geleidbaarheid van 400 W/mK vertonen. Dergelijke hoge waarden veroorzaken een snelle warmteafvoer. Daarom smelt

het basismateriaal niet volledig en zijn de resulterende scansporen niet regelmatig en homogeen. Bovendien re ecteer t koper bijna de volledige straling als de lasergol engte in het infraroodbereik valt (1000–1100 nm). Hierdoor k an de door het poeder geabsorbeerde energie een te laag

MIDDELEN

Over het algemeen kunnen opper vlaktebehandelingen op verschillende manieren worden onderscheiden:

• Door het egalisatieproces: het oppervlak k an glad worden gemaakt worden de bovenste materiaallaag te verwijderen. Daarbij wordt het buitenste gebied dat wordt gekenmerkt door de onvolkomenheden geëlimineerd, of een plastische vervorming toegepast die het aanvankelijke opper vlak verander t, zoals machinaal bewerken en zandstralen.

• Door de aard van het gladmakende middel: vaste lichamen, chemische oplossingen, elektromagnetische golven (lasers), plasma’s of elektrische stromen zijn slechts enkele van de beschikbare media.

• Door de omvang van hun werk ing: sommige behandelingen zijn geschikt om de macro-ruwheid te verminderen, ter wijl andere geschikt zijn om te polijsten. Ze werken vooral in op de microruwheid

In sommige gevallen wordt de gladmakende werk ing van de media ondersteund en versterkt door vibrerende of roterende bewegingen van de te behandelen objecten (bij mechanische behandelingen, zoals Barrel Finishing of Vibro-Tumbling) of het roeren van de oplossing (in het geval van chemische behandelingen).

Er kunnen ook hybride afwerk ingsbehandelingen worden toegepast: in dit geval worden media van verschillende samenstellingen gecombineerd, met als doel de ruwheid versneld te reduceren.

niveau hebben om een geschikte smeltpool te creëren, vooral als het maximale laser vermogen 400 W is. Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat minder dan 5 procent van de invallende rode laserenergie wordt geabsorbeerd. Doorgaans zijn koperlegeringen beter verwerk baar via LPBF dan zuiver koper, met name legeringen die elementen bevatten die de thermische en elektrische geleidbaarheid enigszins verminderen. Vanwege de bovengenoemde eigenschappen van het materiaal is het erg moeilijk om koperen AM- onderdelen met hoge relatieve dichtheden te verk rijgen. Met andere woorden: porositeit is het belangrijkste probleem.

POLIJSTEN

De opper vlakteruwheid is doorgaans erg hoog op 3D-geprinte onderdelen. Ruwe opper vlak ken zijn te wijten aan verschillende aspecten, zoals het trape ect, bolvorming en oriëntatie van het opper vlak, en ook gedeeltelijk gesmolten deeltjes die aan het object blijven kleven, verhogen de ruwheid. De as-built opper vlak ken kunnen worden gladgestreken door een breed scala aan behandelingen, en de mate van vermindering van ruwheid hangt af van

Een van de voordelen van binder jetting bij metaal is dat de warmte pas in de laatste processtap wordt ingebracht. Bij het 3D-printen, zoals op het Shop System van Desktop Metal, kan men dan de volledige bouwkamer benutten.

het materiaal en de toegepaste methode Frezen is bijvoorbeeld veel e ectiever dan stralen om Ra in AM- onderdelen te verminderen. Ti-6Al-4 V-monsters gekenmerkt door as-built opper vlak ken met Ra van 17,9 μm bereikten een Ra-waarde van 0,3 μm na machinale bewerking, en 10,1 μm na schuren.

Elektrolytisch polijsten is een andere oplossing; dankzij de instelbare gladma-

kende werk ing is het geschikt voor AMonderdelen van verschillende materialen. Nabehandelingen van het opper vlak zijn nodig om een goede en herhaalbare morfologie van het opper vlak te verk rijgen, omdat een goede opper vlakteafwerking zowel de esthetische als de mechanische eigenschappen van de stukken verbeter t. Dat is waarom dit een groeiend interessegebied is

Post processing blijft noodzakelijk, maar kan al voor een deel worden geautomatiseerd, zoals DLyte laat zien bij deze propellor

“Vandaag de dag wordt duurzaam onde rnemen van je verwac ht”

Opper vlaktetechniek heeft soms een weinig milieuvriendelijk imago. Mede daarom is het soms lastig om goede werknemers te vinden. Bij Dameco in Veldhoven staat duurzaamheid juist hoog in het vaandel. Dankzij een warmteterugwinunit, indirecte adiabatische koeling en een waterwasser verwacht directeur Daan Sweegers dat zowel de werknemers als de omgeving profiteren van de duurzame bedrijfsvoering.

Er is veel veranderd in de laatste twintig jaar. In de Van Dale van 2005 stond als betekenis van verduurzamen enkel nog ‘conser veren’. In de 2022- editie van het Groot woordenboek van de Nederlandse taal heeft verduurzamen twee lemma’s Het betekent nu ook ‘vergroenen’, gericht op verbetering van het milieu. Vandaag de dag is het dus logisch dat het in Veldhoven gevestigde Centrum voor Verduurzamen niet alleen een verzamelnaam is voor drie bedrijven die alle opper vlaktebehandelingen onder één dak bieden, maar dat ook vergroening een belangrijke rol speelt bij de drie bedrijven. Het trio

dat Centrum voor Verduurzamen vormt, bestaat uit Verzinkerij Meer veldhoven, De Run Metaalcoating en Dameco Plating Bij die laatstgenoemde onderneming is Daan Sweegers de baas. Hij is van k inds af opgegroeid met oppervlaktebehandeling: zijn opa heeft het bedrijf opgericht en zijn vader heeft het daarna uitgebouwd.

WERKVREUGDE

Dat het milieu Sweegers aan het hart gaat, blijkt wel uit de initiatieven die hij heeft doorgevoerd. Zo is het dat vol zonnepanelen gelegd, is de afvoer van beitszuren met 20 procent gereduceerd, en wordt 90

procent van de afvalstromen gerecycleerd. “Vandaag de dag wordt duurzaam ondernemen van je verwacht”, zegt Sweegers Een beter milieu is niet de enige reden voor hem om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Hij is ook pragmatisch en realistisch: “Werkvreugde is vandaag de dag een van de belangrijkste aspecten van een baan. En eerlijk is eerlijk , het is heel moeilijk om mensen enthousiast te krijgen om te werken in de opper vlaktetechniek. Ons werk heef t een uitstraling dat het vies is en dat het stinkt. Ik begrijp best dat mensen minder graag bij dit soort bedrijven aan de slag

Daan Swegers (rechts) en Stefan Bazelmans.

gaan. En ik herken het ook . Ik sta zelf op de werkvloer en zie dat een prettige werkomgeving belangrijk is. Ik wil op een gezonde manier oud worden, maar dat wil ik ook voor mijn werknemers.” Saillant detail: de naam van het bedrijf waar Daan Sweegers de baas is - Dameco - staat voor ‘Daan met collega’s’. Voor Sweegers moet de werkomgeving in de opper vlaktebehandeling ook mooi zijn. “Het is een prachtig proces en waarom kunnen we geen stappen maken in de richting van een goede, jne en veilige werk plek? Het lijkt me zo mooi dat er op een dag een handhaver van de milieudienst voor de deur van ons bedrijf staat en zegt ‘zo moet het zijn’.”

DOOS

Hoe maak je de werkomgeving beter?, vroeg Sweegers zich af. Hij kwam uit bij een ‘doos-in- een- doos- contruc tie’. “In het huidige proces werk je in een open ruimte. Maar wat als je een doos om de baden maakt? En die dozen met baden in een soor t lijn zet waar een trein door rijdt? De operator staat aan de buitenkant van de ‘dozen’ en heeft dus geen last van dampen.” De doos-in-een- doos- contruc tie komt in een nieuwe hal te staan. In die nieuwe hal wil Sweegers het meteen goed doen. Hij kwam in gesprek met Stefan Bazelmans, die hij al kende uit de privé -sfeer. Bazelmans is werkzaam bij de k limaatconcepten-tak van Alius. Dat is een specialist op het gebied van duurzame k limaatbeheersing.

Bazelmans: “Deze klimaatoplossing komt uit de pluimveesector. Daar is k limaatbeheersing al decennia van groot belang De installaties moeten heel robuust zijn. Vanwege het vee heb je namelijk veel last van ammoniak en stof. We vroegen ons af of we onze k limaatbeheersingstechnieken konden inzetten in andere sectoren. Volgens mij is het de eerste keer in de opper vlaktebehandelende industrie dat we een k limaatconcept als dit hebben uitgevoerd.” Bij het productieproces van Dameco komen dampen vrij. Om die af te voeren, is ventilatie nodig. Daarbij gaat

CENTRUM VOOR VERDUURZAMEN

Verzinkerij Meer veldhoven, De Run Metaalcoating en Dameco Plating zijn drie bedrijven van één familie op één locatie in Veldhoven. De verzinkerij heeft vier specialiteiten. Ten eerste is dat centrifugaal verzinken (slinger ver zinken of trommelverzinken). Daarnaast k an men er het verzinkte materiaal passiveren door het een zogenoemde Hydroclear-behandeling te geven. Ook biedt Verzinkerij Meer veldhoven thermisch of ‘volbad’ ver zinken aan: een procedé waarbij het te behandelen metaal na een grondige reiniging en uxbehandeling wordt ondergedompeld in een bad met gesmolten zink Tot slot k an het bedrijf materiaal centrifugaal verzinken op een veel hogere temperatuur dan gebruikelijk (zo’n 560 °C ). Bij De Run Metaalcoating k an men terecht voor stralen, coaten, lakken en schooperen. Dameco Plating is gespecialiseerd in elektrolytisch verzinken, rvs-beitsen en passiveren.

het om 80.000 kuub lucht per uur. Op een winterse dag komt dus veel koude lucht binnen voor ventilatie, met als gevolg dat in de hal moet worden gestookt omdat het er anders te koud wordt.

Bazelmans: “We voeren de warme vuile lucht uit het productieproces af, en via een kunststof warmtewisselaar laten we de energie afgeven aan de verse, binnenkomende lucht. We warmen de koude lucht van buiten dus op. Hierdoor k an er worden geventileerd zonder dat hoge energiekosten, en blijft de temperatuur voor de werk nemers op de werk vloer per fect.”

Hoe zit het dan in de zomer, wanneer er relatief warme lucht naar binnen komt? Bazelmans gebruikt daar voor een klassieke techniek die indirecte adiabatische koeling wordt genoemd. Daarbij wordt de uitgaande warme ver vuilde lucht met behulp van water gekoeld. Zo koelt de verse inkomende lucht af zonder dat er water aan die inkomende lucht wordt toegevoegd. De Impaero-k limaatunit maakt hierbij gebruik van gratis verdampingsenergie. Door deze techniek ontstaat een eenvoudig koelprincipe met minimale energiekosten. “Het lijkt complex, maar is eigenlijk heel logisch. Vergelijk het met een mens die zweet. De druppels op de huid verdampen en nemen de warmte van het lichaam mee. Op die manier koelt het lichaam af ”, zegt Bazelmans “Het is een heel natuurlijke manier van koelen.”

ROTZOOI

Dat het binnenklimaat veel beter is - en ook de werkomstandigheden beter zijn - is een goed begin. Bazelmans nam echter nog een extra er varing mee naar de wereld van de oppervlaktebehandeling. “Er bestaan in Nederland geen stallen zonder end- of-pipe - oplossing. In de industrie is er aanzienlijk minder wetgeving rond de uitstoot.” Sweegers van Dameco sluit daarbij aan: “Wat doen wij met de vuile lucht? Die laten we gewoon naar buiten gaan. Ter wijl ik vind dat je de verantwoordelijk heid moet nemen voor de rotzooi die je naar buiten gooit.”

Bazelmans: “Aan de warmteterugwinmodule hebben we een waterwasser gekoppeld. In de landbouw reduceert men de uitstoot van ammoniak bijvoorbeeld met 95 procent door zwavelzuur aan water te laten binden met ammoniak. Zo haal je de stikstof eruit, en ook de jnstof.”

Sweegers: “Dit is volgens mij nog niet eerder gebouwd in deze branche. Ik hoop dat andere oppervlaktebehandelaars hun processen ook gaan herijken. Ik wil dat we als sector niet meer het imago van een vieze industrie hebben. We werken met en voor internationale topbedrijven als VDL en ASML. Die verwachten van hun par tners ook dat ze verduurzamen.”

Hoe robotica de c oat ing- en corrosieindust rie helpt groeien

Hoe beschermen we infrastructuur tegen corrosie? Robots kunnen een oplossing bieden. Moeilijk bereikbare gebieden of gevaarlijke plaatsen voor opper vlakteonderzoek en corrosie-inspectie zijn toegankelijk via bots, crawlers of drones. Bijkomend voordeel: het is veiliger voor de mensen.

Door de vooruitgang in technologie, machinelearning, automatisering en digitalisering groeien de mogelijkheden voor robotica als het gaat om preventie van corrosie. Tegelijker tijd nemen de e ciëntie en veiligheid toe. Er wordt een assortiment aan robottechnologieën gebruikt om afgelegen of gevaarlijke ruimten te betreden en daar nauwkeurige en herhaalbare onderzoeken uit te voeren.

In de strijd tegen corrosie zijn veiligheid en nauwkeurigheid de twee belangrijkste drijfveren voor de adoptie van robotica. Robots worden niet ziek. Het zijn tools

die vaardig genoeg zijn om tot precisie te komen die die van mensen overtreft, terwijl ze een enorme hoeveelheid gegevens verzamelen die voorheen niet beschik baar waren. Er zijn robots nodig als hulpmiddel. Net als elk ander gereedschap zijn ze echter alleen het juiste gereedschap in de juiste omstandigheden. Je haalt geen hamer tevoorschijn als je een schroevendraaier nodig hebt. Als je deze gereedschappen op de juiste manier gebruikt, kun je het saaie, vuile en gevaarlijke werk vervangen en je tijd als corrosiespecialist besteden aan waardevollere dingen.

VERSTUIVER

De Internationale Federatie van Robots (IFR) heeft berekend dat er elk jaar wereldwijd meer dan 400.000 robots worden geïnstalleerd. Coatings aanbrengen met een robot vraagt echter wel een speci eke aanpak. Een standaardrobot voldoet niet. Daarom gebruikt elke fabrikant een aantal ver frobots die zijn afgestemd op de respectievelijke lakprocessen. Met andere woorden: de verfrobots worden aangepast aan de toepassing, en niet andersom. Zo moet alles worden geïntegreerd in de robot, want de robot moet worden beschermd tegen verontreiniging door

Voor- en nadelen. Robots worden steeds vaker ingezet bij het coaten van metaal. Dit gebeurt voornamelijk vanwege de vele voordelen die robots bieden in vergelijking met traditionele coatingmethoden.

Voordelen

1. Hoge precisie: Robots zijn in staat om met een hoge precisie te werken, waardoor er minder overschildering of ongelijke coatings ontstaan.

2. Consistentie: Robots kunnen de coatingprocedure herhalen zonder afwijkingen, wat leidt tot een consistente kwaliteit van de coating.

3. Hogere e ciëntie: Robots kunnen werken zonder pauzes en zijn in staat om sneller te werken dan mensen, wat leidt tot een verhoogde e ciëntie

4. Vermindering van arbeidskosten: Door het gebruik van robots is er minder arbeid nodig, wat leidt tot lagere arbeidskosten.

5. Minder fouten: Robots zijn minder vatbaar voor menselijke fouten, waardoor er minder fouten in de coating ontstaan.

Nadelen

1. Hoge initiële kosten: De aanschaf van een robot voor het coaten van metaal is relatief duur in vergelijk ing met traditionele coatingmethoden.

2. Opleiding: Er is speciale kennis en vaardigheid nodig om een robot te programmeren en te onderhouden, wat extra opleidingskosten met zich meebrengt

3. Beperkte exibiliteit: Robots zijn beperkt in hun vermogen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden of onvoorziene situaties

4. Sociaal- economische impact: Het gebruik van robots kan leiden tot het verlies van banen in de coatingindustrie.

Wat voor soort we rk kunnen robo ts uitvoeren? Hier zijn een paa r voorbeelden:

Uitgerust met acht camera's wordt een op maat gemaakte k limrobot, ontworpen door Eddy Technologies, gebruikt om de Por t Mann Bridge, een tuibrug in British Columbia, te inspecteren. Dankzij het ronde ontwerp van deze robot kan het onderhoudspersoneel van de brug routine-inspecties uitvoeren aan de 288 ondersteunende kabels van de brug

Het Corps of Engineers van het Amerikaanse leger test in de praktijk een nieuwe robottechnologie om dammen te inspecteren. De Dambot bevat een verscheidenheid aan sensoren, zoals camera's met een hoge resolutie en Light Detection and Ranging (LiDAR), waarmee een uiterst gedetailleerd model van het volledige uitlaatsysteem kan worden gemaakt. Bij een inspectie gaat doorgaans een mens fysiek de tunnel in om met de hand foto's te maken van betre ende plek ken en afwijk ingen te documenteren. De Dambot maakt echter nauwkeurige en herhaalbare inspecties mogelijk die op afstand kunnen worden bekeken, zodat inspecteurs hun werk op veilige afstand kunnen uitvoeren.

In de militaire en ruimtevaartindustrie wordt een nieuwe robottechniek ingezet om coatings op hoge temperatuur aan te brengen op hypersonische vluchthardware en raketten. In een afgesloten geautomatiseerde spuitcabine scant, schuurt, ver ft en meet de robotachtige assemblagelijn van Aerobotix complexe componenten om de precisieresultaten te bereiken die vereist zijn in de extreme omgeving van een hypersonische vlucht.

over vloeiende ver f en toch gemakkelijk kunnen worden gereinigd. Verder is een robotbesturingssysteem nodig dat proces en beweging perfect combineer t in één systeem. Toepassingscomponenten zoals k leur wisselaars, doseerpompen en re owapparatuur moeten dichtbij de verstuiver worden gemonteerd, zodat verf- en spoelmiddelverliezen worden geminimaliseerd. Verder is er een handas met een inwendige doorgang nodig die groot genoeg is voor de vele slangen en signaalbedrading naar de verstuiver

NAALDVENTIELEN

Met een lengte van 50 centimeter kan de ecoSUB - een k leine autonome onderzeeër - volgens het National Oceanography Centre voor een aantal speci eke toepassingen worden ingezet. In combinatie met andere technologieën, zoals autonome oppervlaktevoertuigen en satellieten, kan de ecoSUB de infrastructuur controleren op problemen zoals corrosie of mogelijke lek k age bij pijpleidingen.

Innovatieve bedrijven in de applicatietechnologie -industrie ontwik kelen oplossingen om het doel van spuitnevelvrije applicatie te bereiken. Een speciaal kenmerk van deze technologie is de mogelijkheid om ver f aan te brengen met een hoge randde nitie. Hierbij beweegt de ver frobot een applicator langs het te schilderen object, met een nauwkeurigheid van enkele tienden van een millimeter. Dunne naaldventielen in de applicator kunnen indien nodig individueel worden geopend en gesloten om een applicatiepatroon voor

elk ontwerp te produceren. De robot en zijn geïntegreerde meetapparatuur zorgen voor de nodige nauwkeurigheid, terwijl slimme softwaretools het programmeren vereenvoudigen. De eerste toepassingen zijn onder meer decoratieve lakafwerkingen, zoals tweekleurige carrosseriedaken en allerlei soor ten lakmotieven op de motorkap.

Prakt ijk in beeld

On your mark, paint !

Niet vaak werd er zoveel gesproken over verf als dit jaar. Als op 5 maart de GP van Bahrein van start gaat, is duidelijk of de keuzes van de teams echt het verschil maken. Duidelijk is wel: zwart is de kleur van dit seizoen. Dat is geen esthetische keuze, dat is geen principiële keuze. Dat is een competitieve keuze. De uitleg is simpel: minder verf betekent minder kilo’s. De zwarte delen van de auto’s zijn in de meeste gevallen ongelakt, de zwarte kleur is van het carbon. In de met geheimzinnigheid omgeven wereld van de snelle auto’s is niets volledig openbaar. Maar naar verluidt levert een kilo minder gewicht 0,03 seconden tijdswinst op per ronde. Dat lijkt weinig, maar het scheelt tijdens een race in totaal ruim 2 seconden.

Een Formule 1-auto moet minimaal 798 kilo wegen. Dat is een regel van de internationale autorace-bond, de FIA. Een normale auto heeft ongeveer tussen de 25 en 30 kilo verf nodig, terwijl een Formule 1-auto slechts 1,5 kilo nodig heeft. De lak heeft niet alleen invloed op het gewicht van de auto, maar ook op de aerodynamische weerstandscoëf ficiënt (Cx). De lak moet dus niet alleen licht zijn, maar ook ef ficiënt in het afvoeren van vuil dat

zich op de opper vlakken van de auto verzamelt, zoals vleugels en andere aerodynamische elementen, waardoor hun profiel en prestaties veranderen.

BOK

Hoe werkt het ver ven van een racewagen? AkzoNobel-Sikkens en McLaren Racing werken samen aan de McLarens. De eerste auto waaraan het spuiterijteam elk jaar begint te werken, verlaat de spuiterij niet eens. Het is wat de verfbok wordt genoemd: een chassismodel op ware grootte dat wordt gebruikt als referentie om kleuren en afwerkingen te testen, en kleurstellingdetails uit te lijnen, wat vooral handig is voor complexe kleurenschema’s. De verfbok is een volledig dummy-chassis. Elk jaar werpt het opper vlak van de auto bepaalde uitdagingen op: kieren en bobbels die in het CAD-model niet duidelijk naar voren kwamen. Voordat het schilderen van een echt onderdeel zelfs maar kan beginnen, wordt het opper vlak van de wagen voorbereid om de verf aan te brengen. Dat betekent veel schuren, plamuren en primen voordat de eerste laag erop gaat.

Een onderdeel komt van de assemblageafdeling voor composieten als kale ‘carbon’. Eerst schuurt men het deel met een

hoge korrel. Sommige aero-opper vlakken worden volledig ongeverfd gelaten omdat ze daardoor aerodynamischer worden. Zodra het schuren is afgerond, beginnen de ‘schilders’ met het aanbrengen van plamuur om het hele opper vlak glad te maken - maar ook weer niet te veel, omdat de vorm van aerodynamische componenten niet mag veranderen. Als eerste wordt de primer aangebracht, in twee of drie lagen, afhankelijk van hoe moeilijk de koolstof is om te schilderen. Kale koolstof en vulmiddel kunnen behoorlijk wat primer absorberen. Als die primer eenmaal is opgedroogd, wordt begonnen met de kleur. Zoals bij elk proces van schilderen en overschilderen, is de juiste kleurtoepassing belangrijk: eerst wordt wit aangebracht en ver volgens worden de kleurlagen opgebouwd. Gewoonlijk zijn er twee kleurlagen nodig om de juiste afwerking van een Formule 1-auto te krijgen.

BIJNAAM

Zodra het schilderen is voltooid, moeten de componenten door warmte worden uitgehard om er voor te zorgen dat de verf goed in het onderdeel is opgenomen, en om het onderdeel te drogen voordat het wordt verpakt of geïnstalleerd. Gewoonlijk wordt de finish 40 tot 45 minuten uitgehard bij temperaturen

van 60 tot 65 graden. Opvallend is de korte tijd waarin de finish wordt uitgehard. Dat komt omdat na het uitharden de delen rechtstreeks moeten worden ingezet op de auto ‘op de baan’. Delen moeten dus staandebij zijn. De kuipen worden elke drie races opnieuw gespoten, afhankelijk van waar ter wereld een race wordt gereden. Een zandrace heeft meer ef fect op de verf dan een race in Spa.

Het geheel of gedeeltelijk ongelakt laten van de auto’s heeft overigens een lange geschiedenis in de autosport. Zo dankte de originele Mercedes Silver Arrows uit 1934 zijn bijnaam aan het feit dat er werd geracet met een ‘kale’ aluminium carrosserie; het team had de loodhoudende verf verwijderd om gewicht te winnen. Met succes. Vandaag de dag gebruikt het Mercedes-team deze bijnaam nog steeds.

Hergebruik afval poederlak is volwaardige indust rie

Met 9.000 ton gerecyclede poederlak is Nelco de belangrijkste verwerker van overspray, cycloonpoeder, filterstof, afkeurpoeder, non-conforme batches, ver vallen poeders en ultra-fines. Directeur Arnd Nelde van Nelco creëert uit het ‘afval’ nieuwe grondstoffen, zoals een binder voor de productie van vormdelen.

“Ik snap dat afval soms zowel afval kan zijn als grondstof”.

Vanuit het pand van Nelco in Evergem, onder de rook van Gent in België, k ijkt Arnd Nelde uit over de R ingvaar t. Zijn bedrijf is gespecialiseerd in de recycling van poederlak Of recyclage, zoals ze het in Vlaanderen noemen. “Is afval afval? Of is afval een grondstof ”, vraagt hij zichzelf af. Het is een fundamentele discussie die al decennia duur t en waarschijnlijk nog decennia zal duren. Maar het is ook een discussie die relevant is in de wereld van afval (zie kader ‘Afval?’).

“Poederlak is geen afval voor mij, het is grondstof ”, zegt Nelde “Er is een markt voor en poederlak heeft een waarde. Maar dat is in het beleid niet duidelijk, en soms wordt het daarbij als afval aangemerkt. Dan voeg ik bijlage 7 - een eis voor grensoverschrijdende overbrenging van afval voor recycling - toe. Ik ken de wereld van recyclage van poederlak als mijn achterzak . Het k linkt misschien raar, maar ik snap dat afval soms zowel afval kan zijn als grondstof.”

Volgens EU-richtlijn 2008/98/EG, geüpdatet op 5 juli 2018, kan poederlak onder de afvalwetgeving horen, omdat afvalvergunningen in veel landen op regioniveau worden vergeven. Zo k an bijvoorbeeld in

Duitsland het beleid in de ene deelstaat volledig anders zijn dan in een andere. Nelde: “Een deel van het probleem voor sommige overheden, is dat het woord ‘lak ’ in poederlak zit. Lak ziet men als smurrie. Met lak wil men niets te maken hebben, maar het is gewoon poederstof.”

BINDING

Bij Nelco maken ze van de ‘afval’poederlak ken binder voor de productie van vormdelen in de automobielsector, als poolbinding in tapijten en als vezelbinding voor bijvoorbeeld bouwtoepassingen.

Cruciaal zijn de klevende eigenschappen van de gerecyclede poederlakken. Hoever loopt het proces van Nelco?

“Cruciaal is dat de poederlak ken niet zijn vermengd met straalgoed of andere afval”, zegt Nelde. Bij voorkeur komt de te re cyclen poederlak gescheiden aan, in

AFVAL?

bigbags. Als blijkt dat het poeder zuiver is, wordt het materiaal gecontroleerd op vochtigheid en ver vuiling. Uit voorzorg worden de poeders gezeefd, ondanks dat klanten van Nelco eigenlijk poeders aanleveren die vrij van contaminatie zijn. Na het zeven worden de poeders gehomogeniseerd en kunnen ze worden verwerkt tot nieuwe grondsto en.

“Reac tietijd, korrelgrootte, chemie, opper vlakte, k leur: het zijn parameters die voor ons belangrijk zijn. Maar ik kan niet op detail ingaan over hoe we de poederlak ken recyclen. Het is het har t van onze activiteiten en als het ware net zo geheim als het recept van Coca-Cola. Ik kan alleen prijsgeven dat we additieven toevoegen die reageren; daarmee zijn we aan de slag gegaan.”

Een afvalstof is een stof die de ‘eigenaar ’ kwijt wil (Europese kaderrichtlijn afval 2006/12/EG). Vallen restpoeders echter onder de wet afvalsto en? Een ongeopende doos poederlak niet, een gecontamineerde zak lterpoeder wel. Op 19 november 2008 werd de EU-richtlijn voor afvalsto en in het leven geroepen (2008/98/EG). Het verschil met eerdere wetgeving is dat de klemtoon bij de verwerk ing van afvalsto en meer naar een kringloopgedachte gaat. Op deze wijze is wat eigenlijk afval is, omgezet naar een mogelijke grondstof.

VILT

“Poederlak is een niche en re cyclage er van is dat nog meer ”, zegt Nelde. Zijn route in de wereld van het recyclen van poederlak ken begon een jaar of twintig geleden. “Fenol moest worden verbannen uit de automobielindustrie. Het zat onder andere in vormdelen van auto’s. Fenol is gif tig, bij opname door de mond, bij inhalatie en bij huidabsorptie.” Nelde stond toen aan de wieg van Breco in het Belgische Nazareth als deel van het toenmalige Dakota Coatings. Dat laatste bedrijf is gespecialiseerd in het cr yogeen vermalen en compounderen van thermoplastische en thermohardende kunststo en voor lijmtoepassingen in de automobiel-, textiel- en bouwindustrie. De verwerkte poederlak wordt gemengd met vezels, vanuit textielafval en geperst tot vilt. Dat kan in allerlei industrieën weer goed van pas komen, maar op dit moment komt het leeuwendeel van de omzet van Nelco uit de automobielindustrie.

CAPACITEIT

Wat is het grote verschil tussen wat Nelco biedt en wat andere bedrijven doen? “Onze er varing en kennis, maar ook onze capaciteit. Andere bedrijven werken met mengers van 1 tot 2 ton. Wij kunnen 15 ton homogeniseren. Vroeger was er een afhankelijke relatie met multinationals die ons hun poederlak ken brachten die we verwerkten. Vandaag de dag is het anders: wij zijn een volwaardige partner van de multinationals. Zij willen zich niet bezighouden met afval; daar zijn wij veel beter in.”

Op dit moment wordt gewerkt vanuit drie vestigingen en zijn er ambities om verder te groeien dan de ongeveer 9.000 ton poederlakafval die jaarlijks wordt verwerkt. Het gaat om bigbags met restpoeders vanuit een cabine of de cycloon, maar ook om vervallen poeders of overstock, mits bewerkbaar. Dat betekent bijvoorbeeld dat de verpakk ing duidelijk heid geeft over het type en de k leur van het poeder.

“Ik zou in het aanleveren van de poeders graag nog wat meer standaardisatie zien”, zegt Nelde “Als je niet oppast, zijn er tientallen manieren van aanleveren: in grote dozen, in bigbags, in k leinere zakken, in vaten. We hebben in de haven van Gent een ruime opslag van 6.000 vierkante meter, dus we kunnen genoeg poeder kwijt. Maar iets meer uniformiteit in aanleveren zou welkom zijn.”

Buitenlandse media

Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in deze rubriek. In deze editie gaat hij in op artikelen in het Journal für Oberflächentechnik en het januarifebruarinummer van het European Coatings Journal.

STRALEN

Het PantaTec-proces vermindert op twee manieren de kosten bij het stralen:

1) Toevoeging van de functie ‘ontvetten’ aan het traditionele straalproces

2) Verbetering van de Overall Equipment

E ectiveness (OEE) van de straalinstallatie

De eerste manier is al langer bekend en het kostenvoordeel is aanzienlijk. In veel toepassingen blijven de aansluitende kosten van reinigen en drogen volledig achterwege. Dit laatste is vooral het geval bij de geautomatiseerde toepassing van het totaalsysteem, oftewel de geprogrammeerde directe injectie van het reinigingsadditief Ultimate in het straalmiddel. De bijbehorende doseertechniek met Injec to 05 heeft zich al vele jaren bewezen.

De tweede manier wordt steeds belangrijker: werkstuk ken komen vaak vuil of met olieresten naar het straalproces.

Daar worden ze zonder reiniging verder verwerkt. Deze vervuiling komt vervolgens in het straalmiddel of de installatie terecht. Het gevolg is dat olie en stof aanwezig is op gestraalde opper vlaktes. Dit maakt het werktuig ongeschikt voor duurzaam lak ken en zorgt voor vroegtijdig verstopte lters die leiden tot stof op de werkstukken en langere bewerkingstijden. Ten slotte heeft het ook meer slijtage van de straalinstallatie als gevolg. www.pantatec.de

ARCHITECTUUR LAKKEN

Het toenemende milieubewustzijn en de stimulering van een reductie in VOC ’s (volatile organic compounds) hebben er toe geleid dat lakken op waterbasis in 2021 maar liefst 83 procent van de totale markt besloegen. Klanten zijn duidelijk bereid om te investeren in ‘green coatings’ Meer dan de helf t van de markt bestaat

uit styreen-acr yl-, vinyl- en vinylacetaattechnologieën die hun positie te danken hebben aan de lage kosten. Bovendien hebben deze lakken goede pigmentbinding- eigenschappen en zijn ze duurzaam. Corona heeft voor een sterke stimulans gezorgd in de mondiale doe-het-zelfverkopen en zorgde voor een groei van 59 miljard euro in 2020 naar 67 miljard euro in 2021. Bottlenecks in de supply chain zorgden voor stijgende productiekosten en leidden ver volgens tot prijsstijgingen van 8 procent. Voor 2023 wordt een afkoeling ver wacht. Stijgende rentes zullen leiden tot een afkoelende huizenmarkt en daarmee ook de markt voor coatings negatief beïnvloeden. De grootste groei wordt - zoals zo vaak - verwacht in Azië.

CORROSIEBESCHERMING

Componenten in een voertuigchassis die belangrijk zijn voor de veiligheid worden veel belast. Omdat falen door corrosie grote gevolgen kan hebben voor inzittenden en andere personen, heeft corrosiebescherming de hoogste prioriteit. Al bij het ontwerp van componenten moet daarom aan de latere applicatie voor corrosie worden gedacht. Vaak wordt hier een passieve corrosiebescherming bij toegepast, zoals KTL (K athodischen Tauchlack ierung). Maar K TL heeft nadelen. Kolommen, groeven en ondersnijdingen moeten worden vermeden omdat bij het reinigen een suboptimaal resultaat kan ontstaan, waardoor het eindresultaat niet de gewenste kwaliteit heeft. Speciale aandacht moet er zijn voor het Faraday-e ect bij holtes en buizen. Hiermee moet niet alleen bij de constructie rekening worden gehouden, maar ook bij het onderhoud. Zink lamellencoating biedt een alternatief waarmee deze problemen worden voorkomen. Door de k athodische bescherming blijft schade aan het onderdeel uit, zelfs bij beschadiging van de coating

www.doerken.de

Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep.

www.baton.nl

Kom voor het voet licht met de Informat.ION nieuwsbrief!

Kom via de digitale nieuwsbrief van de Vereniging ION in contact met meer dan 2.500 beslissers die allen werkzaam zijn in de oppervlaktebehandelende industrie.

Interesse?

Bel met Jetvertising b.v +31(0)70 399 00 00 of stuur een e-mail naar sales@jetvertising.nl

Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties. Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een ver volg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de opper vlaktebehandelingsprocessen. Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waar voor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het MKB) om de onderzoeken te optimaliseren.

NABEWERKING VAN

COMPLEX GEVORMDE, ADDITIEF VERVAARDIGDE ONDERDELEN MET HOGE EISEN AAN NAUWKEURIGHEID EN OPPERVLAKTE-INTEGRITEIT

Een Duitse universiteit ontwikkelt procesketens, technologieën en tools voor micro- en precisieproductie. Naast de productie van componenten met afmetingen op µm-schaal zijn de speci eke aspecten van opper vlak ken in termen van opper vlaktekwaliteit en chemisch-fysische eigenschappen een belangrijk onder werp Er wordt contact gezocht met de industrie en met onderzoeksinstituten op het gebied van additive manufacturing (AM). Met name R&D -overeenkomsten gericht op nabewerking van AM-onderdelen zijn interessant voor de universiteit

Een groot voordeel van additive manufacturing is dat het aanzienlijk meer ontwerpvrijheid bij de ontwik keling van nieuwe producten, componenten of onderdelen biedt. Ook bestaat er een groeiende behoefte aan componenten met toenemende complexiteit en hoge functionaliteit voor verschillende industriële toepassingen. Op dit moment is de toepasbaarheid

van additive manufacturing-processen nog beperkt. Vooral de precisie, betrouwbaarheid en haalbare opper vlaktekwaliteiten voldoen vaak niet aan de speci eke eisen. Nabewerkingen zijn daarom vaak nodig om de gewenste nauwkeurigheid en opper vlakteruwheid te bereiken. Daarnaast moeten ondersteunende structuren en gedeeltelijk gesmolten deeltjes worden ver wijderd door nabewerking. De Duitse onderzoeksgroep richt zich op de verdere ontwik keling van technologieën voor de nabewerking van additief vervaardigde onderdelen en het ontwerpen van geschikte verwerk ingsstrategieën. Voor de verwerk ing zijn verschillende snij- en ablatietechnologieën beschikbaar. Ook tools voor procesontwerp in de vorm van simulatiesoftware zijn beschikbaar Verder deed de onderzoeksgroep ervaring op met plaatselijk verspanen, het bewerken van moeilijk verspaanbare materialen en het gecontroleerd beïnvloeden van de eigenschappen van de opper vlaktelaag. De groep is op zoek naar R&D-par tners uit de industrie of onderzoeksinstituten die speciale eisen stellen aan de opper vlakteintegriteit van additief ver vaardigde onderdelen. Het type samenwerk ing vindt bijvoorbeeld plaats in het kader van een

onderzoekssamenwerk ing om gezamenlijke projectideeën op het genoemde gebied in te dienen.

De onderzoeksgroep zoekt mkb -bedrijven of R&D-instellingen op het gebied van additive manufacturing die afhankelijk zijn van nabewerkingstechnologieën, en mk b’ers of R&D-instellingen met speciale eisen met betrekk ing tot de opper vlakteintegriteit. De par tner dient de rol van consor tiumpar tner in een onderzoeksproject op zich te nemen.

Aanbieding uit Duitsland

Referentienummer TODE20230124007

FABRIKANT VAN METALEN CONSTRUCTIES EN ONDERDELEN UIT BOSNIË EN HERZEGOVINA

ZOEKT PARTNERS IN HET KADER VAN DISTRIBUTIEDIENSTEN OF PRODUCTIEOVEREENKOMSTEN Een bedrijf in Bosnië en Herzegovina heeft als activiteit de productie van verschillende soor ten planken voor markten, parasols in alle soor ten en maten, vlaggenmasten, spandoeken, klassieke en gesmede hek ken en trappen. Het bedrijf biedt ook plasti cerende diensten voor metalen posities (kleinere en grotere afmetingen). Het meest waardevolle bezit van het bedrijf bestaat uit moderne productietechnologieën en kwalitatief hoogstaand personeel. Het bedrijf zoekt partners in het k ader van distributiediensten of productieovereenkomsten.

Het bedrijf is gevestigd in Republik a Srpsk a, in de stad Laktaši (in het noordwesten van Bosnië en Herzegovina). Het werd in 1989 opgericht en was oorspronkelijk een onafhankelijke slotenmakerswerkplaats. In 1996 groeide het uit tot een groter bedrijf met een bredere scope, waarbij de naam veranderde.

Het bedrijf investeert voortdurend in ontwik keling door nieuwe technologieën te introduceren. Alle software (voor modelleren, snijden van plaatwerk, snijden van pijpen, buigen van plaatwerk, enz.) die het heeft en gebruikt, is gelicenseerd en wordt beheerd door opgeleid personeel dat in het bedrijf werkt. Het bedrijf gebruikt de volgende technologieën voor het maken van zijn producten:

• CNC-metaalbewerking

• CAD/CAM -ontwerp

• CAD/CAM-programmering

• Plasti ceren

Alle machines die eigendom zijn van het bedrijf zijn moderne robot- en CNC-machines. Een bijzondere vermelding waard is de CNC-laser voor pijpbewerking met 3D-snijden, wat zeer zeldzaam is in Bosnië en Herzegovina. Het bedrijf beschikt over een plasti cerende lijn, bestaande uit:

• Lijnen voor hoogwaardige positievoorbereiding (ontvetten)

• Poederlak apparatuur ‘Gema’ Zwitserland

• Bakovens met binnenafmetingen van 7,2 x 2,6 x 1,5 meter

Het bedrijf zoekt twee samenwerk ingsvormen: fabricagediensten en distributiediensten. Het biedt contracten aan met k lanten/partners voor het maken van metalen constructies of serieproductie van metalen onderdelen, of de distributie van de producten van het bedrijf

Het bedrijf is op zoek naar distributeurs van markten en cateringfaciliteiten, en par tners die geïnteresseerd zijn in het sluiten van langdurige productieovereenkomsten. Het zoekt een bedrijf op het gebied van productie van metalen onderdelen met de nadruk op de behoefte aan serieproductie van metalen constructies en onderdelen.

Een rol van een partner zal zijn om het type, de basisparameters en de hoeveelheid van het/de gevraagde product(en) te speci ceren. Het kan ze ook ontwerpen. Het bedrijf zal in ruil daar voor verantwoordelijk zijn voor de productie van de bestelde producten. Indien gewenst, kunnen de producten later worden verkocht onder het merk van de k lant. Inputvereisten voor het product kunnen de vorm hebben van basisparameters, volledige technische documentatie voor het product, en de vorm van een voorbeeld van het product.

Aanbieding uit Bosnië en Herzegovina

Referentienummer BOBA20230105020

Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerk ing met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op www.eennl.eu/pod

Bescherm de natuur in Nederland!

Word nu lid op natuurmonumenten.nl en ontvang 4 x per jaar he t magazine Puur Natuur

Coat ing Nerd

Coat ing Nerd in de Beekse Bergen

Gewapend met mijn telefoon, sluip ik ( ja, want ze moet me niet zien, anders denkt ze straks nog dat ik een nerd ben) naar de plaats delict en zie direct wat er aan de hand is Wat een blunder Ter wijl ik foto’s maak begin ik me af te vragen of dit eigenlijk niet te simpel is om te openbaren. Dit weet toch iedereen?!

En toch…. hoe meer ik erover nadenk, hoe meer ik me realiseer dat dit voor mij, en voor veel mensen in de coating-branche gesneden koek is, maar dat er vast een heleboel mensen zijn die geen idee hebben wat er hier aan de hand is

Vandaar dat ik hem toch plaats…. Eens kijken hoe het gesteld is met de basis- corrosiekennis van mijn netwerk. Wie zegt me wat er hier mis is gegaan en wie heeft er? En wat blijkt? M’n netwerk stelt me niet teleur Willem van Gent, corrosie-exper t bij Nedlloyd denkt dat de bout van rvs is. “Als rvs gemonteerd is in gewoon staal krijgt men galvanische corrosie. Anode - /cathode -e ect.”

Geer t-Jan Pluijms, technical suppor t manager bij AK Steel international vult aan: “Alsof rvs op/in verzinkt staal (??) nog niet genoeg is, doen we dat ook nog eens jn in de HAZ (heat a ected zone) van een lasnaad.”

Er worden nog wel eens fouten gemaakt in het ontwerp en in de montage. Ook Ben Hoppener ziet dat. De eigenaar van M2Lab – en zelfbenoemd Coating Nerd – stuit op een mooi voorbeeld in de Beekse Bergen. Hij signaleer t contactcorrosie op het speelrek.

… Het was vorig jaar Juli. M ijn vriendin en ik lagen heerlijk op het strandje van de Beekse Bergen. Ineens roept mijn jongste dochter “Papa, kom eens k ijken!”. Ik loop naar haar toe en zie hoe ze vol trots een nieuwe truc aan het klimrek doet. Zonder te stoppen gaat ze zeker tien keer achter elkaar, aan één k nie hangend, over de kop

Ter wijl ik me bedenk hoeveel pijn het zou doen als die truc zelf zou doen, . Vanuit mijn ooghoek zie ik iets verderop, aan hetzelfde k limrek, een soor t bruggetje, opgebouwd uit een paar gepoedercoate buizen. Precies op de plek waar twee delen aan elk aar zijn verbonden, dáár gaat het helemaal mis…..

Een rand van ongeveer een centimeter rondom de kop van een bout is volledig gecorrodeerd. De coating nerd in mij wil onmiddellijk gaan k ijken, maar papa-Ben heef t natuurlijk voorrang. Dus ik richt mijn blik weer op mijn dochter en geniet nog even van haar k apriolen. Dan, na een paar minuten, besluit ze ineens dat ze met haar zus, zónder mij, het water in wil.

Snel k ijk ik naar mijn vriendin, die ligt te lezen. Ik bedenk me geen moment…

En nu? Technisch Adviseur bij Vereniging ION Ralph Bot: “Deze fout komen we zo bizar veel tegen, meteen ook de reden dat we dit ook zo duidelijk mogelijk melden in onze cursussen en andere literatuur. Niet dat onze leden hier niet van op de hoogte zijn, maar juist om hun k lanten en de partijen in het vervolg proces hierop te attenderen.”

Want, zo betoogt Hans Timmermans (specialist in het repareren en renoveren van Aluminium, Staal en Kunststof ramen, deuren, poor ten): “Het is zaak dat de kennis en knowhow rond corrosie/ roest wordt vergroot. In de werkgroep natlakken van ION erkennen we dit en leggen we contacten met opleidingen om daar gastlessen te verzorgen. Enkel een brede kennis kan dit soor t fouten voorkomen.”

Waar van akte.

Ben Hoppener is behalve zelfbenoemd coating nerd ook eigenaar van M2LAB. Dat is een onafhankelijk laboratorium voor coatings en kunststo en. Meer info: https://m2lab.nl/

Wilt u het antwoord weten? Klik op de QR-code:

Ben Hoppener

Nieuwe leden

M2LAB B.V.

Magazijnweg 17 – 02

5071 NW Udenhout

Tel. 013 – 463 06 88 info@m2lab.nl www.m2lab.nl

COATINGSYSTEMEN

VAN DER LANS

Hermelijnvlinder 57

4904 ZD Oosterhout

Tel. 06 - 25 49 22 79 info@coatingsystemenvanderlans.nl www.coatingsystemenvanderlans.nl

DE COATERY B.V.

Her tzstraat 13 A

6716 BS Ede

Tel. 06 – 29 47 46 75 info@coatery.nl www.coatery.nl

IJDEMA POEDERCOATING B.V.

Harlingerstraat 2

1704 BT Heerhugowaard

Tel. 072 – 571 34 57 info@ijdema.nl www.ijdema.nl

Colo fon

Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. O cieel orgaan van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

REDACTIE

Jetver tising (hoofdredac tie), Henk van Beek (hoofdredac teur), Bas Roestenberg (eindredac tie)

BREGIL B.V.

Lange Wagenstraat 57

5126 BB Gilze

Tel. 0161 – 45 55 51 verkoop@bregil.nl www.bregil.nl

TOL COATING B.V.

Nijverheidstraat 12 A

1135 GE Edam

Tel. 0299 – 22 39 10 info@tolcoating.nl www.tolcoating.nl

STICHTING ZINKINFO

BENELUX

Smederijstraat 2

4814 DB Breda

Tel. 076 – 531 77 44 info@zink infobenelux.com www.zink infobenelux.com

SMOLDERS SSO B.V.

Nieuwstraat 64 A

4921 CX Made Tel. 0162 – 68 36 54 administratie@smolderssso.nl www.smolderssso.nl

Wij heten deze leden van harte welkom binnen de vereniging!

COMMUNICATIERAAD

Ralph Bot, (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Vincent IJ (Jetver tising), Ginette Veensma (ION)

REDACTIEADRES

Jetver tising, Tiendweg 12, 2671 SB Naaldwijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 opper vlaktetechnieken@jetver tising.nl

ABONNEMENTEN

Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/ opzegging kan gestuurd worden per e -mail naar info@ vereniging-ion.nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daar voor geldende tarief

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetver tising

tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Robbin Hofman, robbin@jetver tising.nl after-sales: adver tenties@jetver tising.nl

ONTWERP EN OPMAAK

Chris Versteeg, Projekt C, w ww.projektc.nl

DRUK PreVision, Eindhoven, w ww.pre -vision.nl

UITGAVE

Opper vlaktetechnieken is een uitgave van Jetver tising in opdracht van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION), www.vereniging-ION.nl

COPYRIGHT 2023

Niets uit deze uitgave mag worden ver veelvoudigd en/ of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, micro lm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redac tie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voor tvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie.

ISSN 0923-1722

Brancheregister

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

ADVIES PROJEC TBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Glasbeek Finish b.v

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / w ww.glasbeek.com

AFVALVERWERKING

BTEQ

T. +31 (0)570 671737 info@bteq.nl / www.bteq.nl

NEDWASTE B.V.

T: +31 578 695 393 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl

AFZUIGINSTALLATIES

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ANODEN (TITAAN)

Multinal Group

T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Sir John b.v

T. 0182-396931 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl

Chemetall b.v

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

ME-Metals & Technologies BV

T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / w ww.me-mt.co m

ANODEN (OPLOSBAAR)

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / w ww.vecom-group.com

BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE

ME-Metals & Technologies BV

T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / w ww.me-mt.co m

BEITSEN/PASSIVEREN

ABL Technic Uden

T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Chemetall b.v

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50

www.chemetall.com

chemetallbnl.info@basf.com

Parlevinker weg 34, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / w ww.hangon.nl

CHEMIC ALIËN/ OPP. BEHANDELING

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

CHEMISCH NIKKEL

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@sur tecbenelux.com / www.sur tec.com

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Brancheregister

DROOGAPPARATUUR

IST Benelux b.v.

T. 055-5050014

www.ist-uv.nl / info@bnl.ist-uv.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19

1671 NT Medemblik

The Netherlands

T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-437 0166 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

FILTERS (ANDREAE, CO LUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

FILTERS & POMPEN

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Corode

T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu

Hendor Pumps & Filters

T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

Me ag Filters & Pumps b.v. Heerenveen

T. 0513-630230 me agbv@onececo.com / www.me ag.com

GALVANOTECHNIEK , GLANSMIDDELEN

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

GLASPARELSTRAALC ABINES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Kluthe Benelux b.v.

T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

HAKEN

Parlevinker weg 34 / 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v.

Aambeeld 19

1671 NT Medemblik

The Netherlands

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

HANGBAANSYSTEMEN

T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING

Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@sur tecbenelux.com / www.sur tec.com

GALVANOTECHNIEK , INSTALLATIES

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN

La Maire Technology

T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl

INDUSTRIËLE REINIGING

ABL Technic Uden

T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Konica Minolta Sensing Europe b.v

T. 030-2481193

info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www konicaminolta.eu/measuring-instruments

LAAGDIKTEMETERS

Helmut Fischer Meettechniek b.v.

Tarasconweg 10, Eindhoven

T. 040-2482255 / F. 040-2428885 info.NL@helmut- scher.com www.helmut- scher.com/nl

NauMetrics PMI

T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

Verlab -Hitachi Instruments

T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl

L AKSTRATEN

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

METALLISEREN/SCHOOPEREN

Amitech B.V. Braillestraat 13

3846 CP Harder wijk

T. +31 (0) 341429059 www.amitech.nl / info@amitech.nl

Paint It The Application Company

T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-4370166 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

MOFFELOVENS

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

NATLAKSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

Sur face Treatment Ned.

Maasbracht / T. 0475-463835 www.sur facetreatment.nl info@sur facetreatment.nl

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V.

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES

Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl

ONTLAKKEN (IN LOON)

ABL Technic Uden

T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Thermo -Clean Heusden-Zolder n.v

T. 0032-13539060

Thermo -Clean Nederland b.v.

T. 0182 37 46 20

ONT VET TINGSMIDDELEN

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com Surtec Benelux b.v.

T. (077) 308 15 90 heh@sur tecbenelux.com / www.sur tec.com

OPHANGHAKEN VOOR L AKSTRATEN/POEDERCOATEN

Parlevinker weg 34, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OVENS

AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Brancheregister

POEDERLAKKEN / POEDERCOATINGS

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Parlevinker weg 34, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

AkzoNobel Powder Coatings Benelux

T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

EUROLACKE Tiel

T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl

Axalta Coating Systems

Wagner Systemen Nederland

T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERSPUITC ABINES

AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

POEDERCOATINSTALLATIES

AVA Luchttechniek b.v.

T. 0546-577430

www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

IGP Benelux b.v

T. 038- 4600696 info.benelux@igp -powder.com www.igp.powder.com

Ox yplast Belgium n.v.

T.+32 9 3267920 info_be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a

T. +32 (0)89700016

www.tiger- coatings.com

POEDERSPUITAPPARATUUR

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

PROTEC TIVE COATINGS

Mol Coatings b.v.

T: +31 (0)318 - 47 20 20 info@mol- coatings.com mol- coatings.com

SITE SERVICES

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / ww w.vecom-group.com

SPUITC ABINES

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Indu nish b.v.

T. +31(0)591-630003 www.indu nish.com / info@indu nish.com

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937

www.mspsystems.nl Technospray Spuitapparatuur

T. 0168-382111

info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

AVA Luchttechniek b.v.

MSP Systems b.v.

T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)

Corode

T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183

www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Hendor Pumps & Filters

T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

Holtrop & Jansma b.v.

Dokkum T. 0519 32 91 00 info@holtrop -jansma.com www.holtrop -jansma.com

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

STRAALAPPARATUUR

Belco P.A.S. B.V.

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Belco P.A.S. B.V.

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

STRAALC ABINES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161

www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALINSTALLATIES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Clemco Straalapparatuur

T. 010-4370592 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Clemco Straalapparatuur

T. 010-4370592 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Hevami Opper vlaktetechniek

T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Hevami Opper vlaktetechniek

T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN

TITAAN

(BEVESTIGINGSMATERIALEN)

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Amitech B.V.

Braillestraat 13

3846 CP Harder wijk

T. +31 (0) 341429059 www.amitech.nl / info@amitech.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Airblast-Abrasives b.v.

T. 072-5715569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

Titanium-Webshop BV

T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu

www.titanium-webshop.eu

TITAAN (PLAAT-BUIS-LASDRAAD-STAF)

Titanium-Webshop BV

T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu www.titanium-webshop.eu

LTC International

Vacuümstraalapparatuur

T. 078-641 80 50 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

T. +32 9218 7180 Metals.benelux@cellmark.com www.er vin.eu

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl STROOMVOERINGEN (KOPER - KOPER/TITAAN)

l / www.emotech.nl TRANSPORTSYSTEMEN

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

STRAALKASTEN

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

ME-Metals & Technologies BV

T. 0475 - 470710 sales@me -mt.com / www.me -mt.com

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl

T WEE-COMPONENTEN APPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610

info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Brancheregister

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-4370166 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

WERPSTRALERS

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

www.elacoatings.comVERDUURZAMEN VA N METAAL

Paint It The Application Company

T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Rasco Verfspuitapparatuur

Ox yplast Belgium n.v

T.+32 9 3267920 info_be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

VERFSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V.

Belco Paint and Air Supplies b.v.

T. 0167-524557 info@belcopas.nl

T. 010-4370166 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl Technospray Spuitapparatuur

T. 0168-382111 info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Hevami Opper vlaktetechniek

T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

WATERBEHANDELING

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161

www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

C AP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap -industrial.nl / ww w.cap-industrial.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

VERWERKING AFVALSTROMEN

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WATERSTOF

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister

kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl.

Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

AL

VAN OPPERVLAKTETECHNIEKEN

PLUG-IN & SPRAY

PLUG IN & SPRAY

DE NIEUWE GRACO

DE NIEUWE GRACO

E-XTREME Z-SERIE

KING E-SERIE

· GEEN COMPRESSOR NODIG

• GEEN COMPRESSOR NODIG

• DIRECT AAN TE SLUITEN OP

• HET STROOMNET

· DIRECT AAN TE SLUITEN OP HET STROOMNET

• GEEN IJSVORMING

· GEEN IJSVORMING

• MINDER LAWAAI

· MINDER LAWAAI

• GESCHIKT VOOR BIJNA ALLE

· GESCHIKT VOOR BIJNA ALLE

• INDUSTRIËLE COATINGS

INDUSTRIËLE COATINGS

• ATEX GOEDGEKEURD

VRAAG BIJ ONS DE UITGEBREIDE INFO AAN

AFZUIGINSTALLATIES

STRAALAPPARATUUR

STRAALHALLEN

VERHUUR REPARATIE

EN NOG VEEL MEER...

MEER DAN 50 JAAR TOTAALLEVERANCIER