Organische Deklagen
Elektrochemie en Metallieke deklagen
Toeleveranciers en Geassocieerden
Algemeen
Vereniging ION
VOOR ELKE BRANCHE EEN OPLOSSING SPECIALIST IN SPUITAPPARATUUR, DOSEERINSTALLATIES EN ROBOTS
Contact Paint It Da Vincilaan 25 6716 WC Ede
✔ ✔ ✔ ✔
Specialisten op het gebied van straal- en spuitapparatuur
0318-643 260 0318-643 042 info@paintit.nl www.paintit.nl
straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 29
VERKOOP OND E R H O U D SERVICE VERHUUR
WAAROM HARDER WERKEN?
WERK SLIMMER
Rijksstraatweg 123, 3316 EG Dordrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl
+31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL
Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com
Together we make it work!
APEQWIWA_Adv210x297.indd 1 omslag nov 2020.indd 1
T: F: E: I:
17-10-18 10:42
Dutch Blast Advert 50x67.indd 2
05/07/2019 09:12:49
27-10-20 13:07
WAAROM HARDER WERKEN?
WERK SLIMMER
Master your process Wij helpen u met een goedlopende chemische implementatie
Laat ons GAQ introduceren – GA maskering sneller toegepast. Het geheim zijn ribben. Deze reduceren wrijving en laten opgesloten lucht ontsnappen, wat ze zowel makkelijker en sneller laat aanbrengen als verwijderen. Twee keer zo snel, feitelijk! Mavom Chemie produceert chemische oplossingen voor industriële toepassingen van OEM’s, coatingbedrijven en industriële dienstverleners. Steeds vaker treden wij hierbij op als Total Solution Provider, waarbij we klanten volledig ontzorgen bij het opzetten en controleren van een goedlopend en veilig proces. In ons eigen R&D lab ontwikkelen we (maat) producten voor de voorbehandeling van metalen, industriële reiniging en chemisch loonmengen. Deze leveren we direct uit voorraad in Nederland, België en via partners ook in andere EU-landen. Daarnaast vormen kennisdeling, preventieve advisering en veiligheids- en laboratoriumtrainingen een belangrijke toegevoegde waarde bij ons productportfolio.
Vraag een gratis monster aan www.hangon.nl/nl/worksmarter
Mavom Chemie. De Som der Elementen.
E-MAIL info@hangon.nl www.hangon.nl
omslag nov 2020.indd 2
www.mavom.nl
Master your process
27-10-20 13:07
jaargang 64 nummer 7 november 2020 HĂŠt vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie
Thema Duurzaamheid en visie
OT november 2020 def.indd 1
27-10-20 13:03
Heeft u een specifieke uitdaging? Wij hebben dĂŠ oplossing
STRALEN Een optimaal straalresultaat leidt tot de beste hechting. Dat is belangrijk voor uw klanten. Daarom is voor u de bedrijfsmix van belang. Die bepaalt het resultaat, het straalvermogen, slijtage en het energieverbruik. Wij zorgen voor de beste mix: de hoogste kwaliteit tegen de laagste kosten.
2 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 2
27-10-20 13:03
JAAP VAN PEPERSTRATEN Hoofdredacteur Oppervlaktetechnieken
Van de hoofdredacteur
Winston Churchill staat ook bekend om zijn vele oneliners die getuigen van diepe kennis van het leven en van de mensheid. Daarom worden ze nog steeds vaak aangehaald. Eén van zijn uitspraken is: “Om te verbeteren moet je veranderen; om perfect te zijn moet je vaak veranderen.” Vaak veranderen doen we niet graag; wij houden ons liever vast aan het kunstje dat we onder de knie hebben gekregen en waarmee we een aardige boterham kunnen verdienen. Maar waarmee we dus niet perfect zijn…
kennen, zou ook wel eens gunstig kunnen zijn voor de levensduur van de onderneming.
Vaak veranderen vereist een aanhoudende lenigheid van geest en durf om onbekende paden in te slaan. Een persoonlijke motivatie die verder gaat dan het saldo op de bankrekening helpt ook. Een opvallend artikel in deze editie, waarin nadrukkelijk de hulp van applicateurs wordt gevraagd, vraagt van ons een andere denkwijze. Niet een andere applicatie toepassen, maar het hele verdienmodel op z’n kop zetten. En waarom? Omdat de applicateur daarmee zijn verantwoordelijkheid neemt in de circulaire economie. Samengevat: de applicateur blijft verantwoordelijk voor de aangebrachte coating tot en met het moment waarop het behandelde product wordt afgedankt. Je kunt dat ook niet doen, maar nationale en internationale regelgeving gaan fabrikanten wel die richting opduwen. En sommige eindklanten willen nu al weten wat de footprint is van geconserveerde producten en de recyclingmogelijkheid bij einde levensduur. Bijtijds dit onder-
In deze editie kijken we dus naar een heel ander verdienmodel voor geconserveerde producten, maar ook naar de ontwikkeling en praktijktoepassing van biobased coatings die net zo goed presteren als conventionele coatings. Ook zijn we bij een fabrikant gaan kijken die zelf is gaan coaten en daartoe de vereiste installaties heeft geplaatst die louter elektriciteit als krachtbron hebben en geen afvalwater kennen uit de chemische voorbehandeling.
De uitdagingen die de circulaire economie met zich meebrengt voor een branche als de onze worden helder verwoord in het hoofdartikel. Dat nog niet alle vragen in dit verband beantwoord zijn, moet opgevat worden als een aansporing om in gezamenlijkheid die antwoorden te krijgen. Hier helpen dus de lenigheid van geest, durf en een persoonlijke motivatie.
Verder vele ION-gerelateerde artikelen met diverse actuele uitdagingen die getuigen van een levendige branche. Ik wens u dus weer veel leesplezier! ●
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 3
OT november 2020 def.indd 3
27-10-20 13:03
Column #watalszijooknietmeermeedoen
NauMetrics Precision Measuring Instruments
www.naumetrics.nl
E: Info@naumetrics.nl
T: 074-3490022
Wereldwijde standaard in finish oplossingen NTS Finish is als onderdeel van de NTSGroup een toonaangevende specialist op het gebied van voorbehandelen, natlakken, poedercoaten en bedrukken van metalen en kunststof producten. www.nts-finish.nl NTS Finish
Accelerating your business
OP ZOEK NAAR DUURZAME OPLOSSINGEN
Totale ontzorging van afvalstoffen. Eigen verwerkingsmogelijkheden van o.a. ontvettings- en beitsvloeistoffen. Reiniging en onderhoud van sproeitunnels en dompellijnen. Het geven van veiligheidsadviezen.
NEDWASTE B.V. | De Sikkel 45 | 8181WD Heerde Tel.+31 578 695 393 | M.+31 610 287 434 | Email: info@nedwaste.nl
In het gesprek dat later volgde, kwam het inzicht. Niet meedoen betekent onder andere accepteren dat er veel zieken zullen zijn, dat de ziekenhuizen weer volstromen en dat er weer een zware wissel wordt getrokken op het verplegend en verzorgend personeel. De #ikdoenietmeermee bleek geen lang leven beschoren. Het vreemde van deze actie was dat deze mensen “bewust” kozen om niet meer mee te doen, maar wel verwachten dat anderen klaarstaan om deze zelfde mensen te verzorgen als ze toch ziek zouden worden. Je moet er niet aan denken wat er zou gebeuren als de zorgprofessionals zouden zeggen dat ze ook niet meer meedoen #watalszijnietmeermeedoen. Uiteraard willen we niets afdoen aan de ernst van de gevolgen van COVID 19. Het is dan ook van een heel andere orde, maar bij brancheverenigingen is wel een vergelijkbaar mechanisme zichtbaar. EGBERT STREMMELAAR Directeur Vereniging ION
De nieuwe Quintsonic T laagdiktemeter voor het non-destructief meten van coating laagdiktes op vrijwel iedere ondergrond zoals: Metaal, hout, keramiek, glas en kunststoffen (ook glasvezel- en koolstofvezel versterkte kunststoffen) Meet tot 7 lagen in één meting!
Recent kwam een aantal BN’ers naar buiten met #ikdoenietmeermee. Bedoeld werd dat ze zich niet meer hielden aan de Corona-maatregelen. In het programma Jinek zat Famke Louise, het gezicht van deze actie, aan tafel met onder andere Diederik Gommers. Na een oppervlakkige onderbouwing van de actie door Famke Louise, kreeg ze geen inhoudelijke argumenten terug, maar kreeg ze een uitgestoken hand om te gaan praten over de feiten en het gevoel.
Zo ook bij ION, waar wordt gewerkt aan de “license to operate” voor OT-bedrijven in de toekomst. Zoals bekend, is een innovatieve maakindustrie afhankelijk van een “state of the art” oppervlaktebehandelende industrie. En de belangen behartigen kan alleen met voldoende steun. Immers, pas dan word je gehoord. Nu zijn er bedrijven die vinden dat ze het zelf wel kunnen of dat anderen de kastanjes maar uit het vuur moeten halen. Dat is niet solidair, maar ook niet handig. Meepraten over de richting bepaalt in hoge mate de kans op succes bij implementatie van bijvoorbeeld wet- en regelgeving (kijk voor enkele voorbeelden maar eens op de ION-website). En dat meepraten moet namens u wel gebeuren. Het gaat immers ook om de continuïteit van uw bedrijf. Dat is voor u niet alleen vanwege de feiten, maar ook vanwege het geruststellende gevoel dat anderen zich inzetten voor jouw toekomst. We gaan graag met u in gesprek #watalsweallemaalnietsmeerzoudendoen. ●
Internet: www.nedwaste.nl
4 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 4
27-10-20 13:03
Inhoud Vereniging ION
30 Kwaliteitsmanagement versterken
via training interne auditor De steeds complexer wordende omgeving stelt hogere eisen aan de betrouwbaarheid van processen, producten en diensten. Hierdoor wordt kwaliteitsmanagement steeds belangrijker. Ook applicateurs moeten aan de bak met het vergroten van de transparantie van de gemaakte keuzes in het productieproces. Hoe doe je dat? Gelukkig is er een training voor medewerkers die zich kunnen bekwamen in de rol van interne auditor.
34 “Branchebrede actuele technische
kennis blijft een uitdaging� Onlangs trok technisch adviseur Hans Bosveld voor de laatste maal bij ION de deur achter zich dicht wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hoe kijkt hij terug op zijn ION-dienstjaren, wat voor boodschap heeft hij voor zijn opvolger en wat gaat hij doen met de zee van vrije tijd die voor hem ligt? We ontmoeten hem in zijn woonplaats Molenhoek voor een afscheidsinterview waarin we hem beter leren kennen.
38 Impact Green Deal op
oppervlaktebehandelaars De Europese Commissie beschrijft in de Green Deal hoe bereikt wordt dat in 2050 Europa klimaatneutraal is. Het is een nieuwe groeistrategie met als doel geen uitstoot van broeikasgassen, maar wel economische groei zonder uitputting van grondstoffen in een eerlijke en welvarende maatschappij.
Algemeen
12
16 Er lijkt een beslissing te komen
voor chroomtrioxide Hoewel in februari 2019 al een positieve beslissing door het REACH Committee was genomen, is door externe factoren de autorisatie nooit bevestigd, en daardoor niet rechtsgeldig geworden. Nu het EU-Parlement de motie tegen de ReachLaw-autorisatieaanvraag heeft verworpen, staan ook voor de CTAC Sub-autorisatieaanvraag de seinen op groen.
26 Volledig elektrische poedercoa-
tinstallatie met afvalwatervrije voorbehandeling Als je de conservering dan toch zelf gaat doen, kun je het beter ook meteen maar goed aanpakken. Zo moeten ze bij Meilof Riks hebben gedacht, toen werd besloten het conserveerwerk niet langer uit te besteden. Daartoe is een nieuwe poedercoatinstallatie geplaatst, inclusief chemische voorbehandeling. Opvallend punt: de gehele installatie is volledig elektrisch en uit de voorbehandeling komt geen afvalwater. Hoe kan dat?
33 Buitenlandse Media 40 Grenzeloos 43 Brancheregister
Bij de voorpagina: Zoals in deze editie uitgelegd, kun je het begrip duurzaamheid op diverse manieren interpreteren. Bij Meilof Riks betekent het onder meer de plaatsing van in totaal 3.380 zonnepanelen op de 14 bedrijfsgebouwen die daarvoor geschikt zijn. Deze produceren bij elkaar 750.000 Wp aan elektriciteit per jaar, ongeveer gelijk aan het jaarlijkse stroomverbruik van 270 huishoudens. Dus bij de aanschaf van nieuwe installaties voor het zelf uitvoeren van de voorbehandeling en poedercoating is gekozen voor elektriciteit als krachtbron van die installaties.
Coating as a service Applicateurs doen hun werk naar eer en geweten, maar er wordt niet nagedacht over de betekenis van de coating als het behandelde product wordt afgedankt. Dan kan een coating een vlotte recycling van het product behoorlijk in de weg zitten. Voor applicateurs en coatingfabrikanten is het zeer raadzaam hierover na te denken, omdat de milieueisen aan producten steeds strenger worden. Wat als de applicateur geen product meer gaat leveren, maar een dienst: coating as a service? Een beschrijving van wat dat precies inhoudt.
Het pad naar biobased coatings: kronkelig maar voldoening gevend Biobased coatings zijn een voorbeeld van de circulaire economie: de hoofdbestanddelen zijn niet langer van fossiele olie afgeleid, maar komen uit rest- en afvalstromen van natuurlijke materialen. Na flink wat ontwikkelingswerk en samenwerking met ketenpartners is Baril Coatings erin geslaagd biobased coatings te produceren die net zo goed presteren als conventionele coatings. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen?
18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 5
OT november 2020 def.indd 5
27-10-20 13:03
Agenda
Een activiteit melden? Mail de redactie: Oppervlaktetechnieken@ellemmi.nl
ION Dag voor de Ondernemer Het programma van deze dag staat op de pagina hiernaast. Op die dag is ook de aftrap voor de inschrijving voor de ION Borghardt Award 2021, die uitgereikt gaat worden tijdens de MES 2021. Hans van der Weijde, voorzitter van de Stichting Borghardt, zal deze aftrap verzorgen en de namen van de jury bekend maken evenals de kunstenaar die het beeld gaat maken. Op deze dag zullen ook de relevante documenten online worden gezet (het tijdspad en de mogelijkheden tot inschrijven). Deze dag zal gecombineerd worden met de verplichte updatemiddag van de kwaliteitslabels Qualicoat, Qualisteelcoat en Qualanod.
NOVEMBER
● Veiligheidsdag 2020 5 november, online event www.veiligheidvoorop.nu ● Workshop ‘Surfaces, Interfaces & Coatings’ (part 3) 5 november, online lecture www.4tu.nl/htm/en/events/workshopsurfaces-interfaces-coatings/ ● ION Dag voor de Ondernemer Verplichte updatemiddag Qualicoat, Qualisteelcoat en Qualanod 11 november, Nieuwegein en online www.vereniging-ion.nl ● Start klassikale cursus Chemisch Voorbehandelen niveau 2 17 november www.vereniging-ion.nl
● Cursus Machineveiligheid B: risicobeoordeling en -reductie 17 november, Veldhoven www.mikrocentrum.nl ● Start klassikale cursus Metalliseerder 18 november www.vereniging-ion.nl ● Lijmen 26 november, Veldhoven https://mikrocentrum.nl/evenementen/themabijeenkomsten/lijmevent/#programma ● Bijeenkomst ‘Platform Industrie & Veiligheid’ 27 november, digitaal evenement https://platform-industrie-veiligheid-gaatdigitaal.nen-evenementen.nl/
DECEMBER
● Worksafe, vakbeurs voor veilig & gezond werken en Maintenance, vakbeurs voor industrieel onderhoud 1-3 december, Gorinchem www.worksafe.nl www.maintenance-gorinchem.com ● Stoffendag 9 december, digitaal evenement www.nvz.nl
APRIL
● Hannover Messe 2021 12-16 april 2021 www.hannovermesse.de/en
MEI
● Aluminium 2021 18-20 mei 2021, Düsseldorf www.aluminium-messe.com/en ● Materials+Eurofinish+Surface 2021 26-27 mei 2021, Veldhoven www.materials-eurofinish-surface.com
Stoffendag De nieuwste editie van de Stoffendag, georganiseerd door de brancheverenigingen van downstreamgebruikers, producenten en handelaren van chemische stoffen, is vanwege het coronavirus een digitaal evenement. De dag zal zoals altijd beginnen met een plenaire opening en vervolgens kunt u kiezen uit een groot aantal workshops, waarin experts en ervaringsdeskundigen u bijpraten over de laatste ontwikkelingen en veranderingen in weten regelgeving. Op dag zelf kunt u vier workshops live bijwonen. Er is geen maximum aan het aantal deelnemers per workshop. Bovendien kunnen deelnemers alle workshops achteraf terugkijken.
6 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 6
27-10-20 13:03
ION actueel nieuws
Lees meer nieuws op www.vereniging-ion.nl
Het meest actuele nieuws vindt u op de website en in de nieuwsbrief. Dat geldt zeker ook voor het IONnieuws dat regelmatig geactualiseerd wordt. Op deze pagina wel een kort overzicht van dat nieuws. Door de QR-code* te scannen, komt u op de website met het uitgebreide en meest actuele nieuws. Abonneer u op de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen binnen uw branche!
PROGRAMMA ION DAG VOOR DE ONDERNEMER Op 11 november vindt de ION Dag voor de Ondernemer plaats, zowel in Nieuwegein als online via Microsoft Teams. Dit in verband met de corona-crisis. Vooraf aanmelden via www.formdesk. com/vom1/Aanmeldingsformulier_ ION_Dag_vd_Ondernemer_2020. Hier kunt u aangeven of u de bijeenkomst fysiek of online via Microsoft Teams wil bijwonen. In verband met de coronaregels is in Nieuwegein slechts voor een beperkt aantal mensen plaats. Het programma is als volgt: • 10.00 uur: Opening door de dagvoorzitter. • 10.15 uur: De vernieuwde Vereniging ION leveringsvoorwaarden. Mirjam Bos (bedrijfsjuridisch adviseur bij de Metaalunie) zal het nut van goede leveringsvoorwaarden uiteenzetten en de mogelijke gevolgen als je die niet gebruikt. Ook zal ze ingaan op de wijzigingen ten opzichte van de bestaande leveringsvoorwaarden en de noodzaak van die wijzigingen.
• 10.45 uur: Innovatie stimulering in de oppervlaktebehandelende industrie. Arjan de Bruin (innovatiemanager bij Stichting Innovat.ION) zal u laten zien welke innovatieprojecten er gestart zijn of binnenkort gaan starten, hoe en aan welke projecten u kunt meedoen en de mogelijke subsidiemogelijkheden. • 11.00 uur: Update energieregelgeving en kansen in 2021. Richard de Kam (business development consultant bij Blue Terra) vertelt over veranderingen in de wetgeving op het gebied van energie op 1 januari 2021. Hij gaat in op uw verplichtingen, maar er zijn ook kansen. • 11.30 uur: Aftrap ION Borghardt Award 2021. De voorzitter van de Stichting Borghardt, Hans van der Weijde, zal de kunstenaar bekend maken die de ION Borghardt Award 2021 gaat maken en de jury van de editie 2021. Ook zal hij het tijdspad en de mogelijkheden tot inschrijven uiteenzetten.
WATERKWALITEIT WORDT STEEDS MEER EEN AANDACHTSPUNT Nederland streeft naar een “gifvrije” samenleving. Dit betekent veel voor onze branche, omdat voor een goede oppervlaktebehandeling die duurzaam is, het gebruik van SVHC-stoffen voorwaardelijk is. Dit gebruik moet niet alleen veilig zijn, maar er moet ook vaak worden voldaan aan eisen voor emissies naar lucht en voor afvalwaterlozing.
den. Bij vrijwel elke nieuwe vergunning zijn die lager dan voorheen en regionaal zijn er nogal eens verschillen.
Vrijwel alle lid-bedrijven zijn vergunningplichtig. Vernieuwingstrajecten voor vergunningen gaan soms moeizaam. Er is regelmatig discussie over de lozingswaar-
Begin oktober was er de halfjaarlijkse vergadering van de Klankbordgroep Stoffen, en aansluitend een minisymposium Stoffen met het Ministerie van IenW, RVO,
Tot op heden was de aandacht van de overheid vooral gericht op de grote vervuilers. De komende tijd zal de aandacht ook gaan naar zogenoemde microbedrijven en zzp’ers. Reden genoeg voor Vereniging ION om hierbij alert te zijn en betrokken te blijven bij beleidsvorming.
Mirjam Bos • 11.45 uur: Hoe wordt de transportwetgeving in de oppervlaktebehandelende branche correct toegepast? Wim van de Coevering (senior inspecteur bij Inspectie Leefomgeving en Transport) zal ingaan op het laden en lossen, het ontdoen van SVHC-afval en het retourneren van SVHC-emballage. • 12.15 uur: Korte samenvatting en afsluiting door de dagvoorzitter. ●
RIVM en enkele tientallen brancheorganisaties. Vereniging ION zal namens u nog wel vaker met dit onderwerp bezig zal zijn. ●
MEER INFORMATIE Meer informatie over bovenstaande nieuwsberichten vindt u op de website. *Een QR-code scan je met een smartphone of iPad. Er zijn apps te downloaden om codes te scannen, op nieuwe toestellen werkt de standaard camera-app als QR-scanner. OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 7
OT november 2020 def.indd 7
27-10-20 13:03
Kort nieuws
Nieuwe poederprimerreeks van OXYPLAST Oxyplast introduceert een compleet nieuwe range primers (Hi Life Premium Primers. Alle primers uit de reeks werden geëvalueerd aan de hand van de volgende testen: ruitjesproef adhesietest (ISO 2409), natte adhesietest – Kooktest (conform Qualicoat), zoutsproeitest (2000 uur) (ISO 9227/ ASTM B-117), condens- of vochtigheidstest (ISO 6270-2) en de cyclische corrosietest (ISO 12944-6/ ISO 20340). Uiteraard is een goed overwogen en goed uitgevoerde voorbehandeling uitermate belangrijk als basis voor de bescherming van het substraat. Hi-Life Premium Primer bestaat uit de volgende primers inclusief enkele oude bekenden: OXYPRIM -EF33 Dit is de standaard budgetvriendelijke gemodificeerde epoxyprimer van Protech-Oxyplast. Deze primer is zeer eenvoudig in applicatie en krijgt zijn volledige eigenschappen door deze “regulier” uit te moffelen (10’-180°C). Deze primer is door zijn ontgassende eigenschappen uitermate geschikt voor het coaten van poreuze oppervlakken.
GREENPRIM LB -EF36 Een energiezuinige, ontgassende, gemodificeerde epoxyprimer met het OXYPLAST Green Label. Deze Qualisteelcoat gecertificeerd primer is ontwikkeld als basis voor een tweelaags lowbake verfsysteem. De primer is zeer ovenstabiel en speciaal ontwikkeld voor industriële toepassingen, (thermisch) verzinkt staal en poreuze substraten. ULTRAPRIM -EF17 Hét ultieme high-end primerproduct, een zinkvrije, puur-epoxycoating met een onderscheidende corrosie- en in kantenbescherming. Is uitermate geschikt voor het coaten van geperforeerde of lasergesneden substraten met scherpe kanten. DRYPRIM -EF26 Een eenvoudige primer die dankzij de poeder-in-poedertechnologie de voordelen biedt van een tweelaags-coatingsysteem, maar behoeft slechts één moffelcyclus om zijn volledige potentieel tot zijn recht te laten komen. Na het aanbrengen van de twee lagen (droog) poeder, worden beide lagen tezamen uitgebakken in dezelfde moffelcyclus, wat de stap van tussentijds uitbakken van de primer elimineert.
ZINCOPRIM De bekende zinkhoudende primer. Zink geeft door zijn kathodische eigenschappen en de verdichtende functie nog steeds een extra dimensie aan deze primer. MULTIPRIM Een meerlaags-systeem vooral gericht op het beschermen van gestraald staal. Het biedt een alternatief voor CX of offshore natlakbehandelingen en een oplossing voor een ultieme bescherming tegen kantof randcorrosie. Veel van de door Protech-Oxyplast voorgestelde primers kunnen uitgemoffeld worden volgens het economische green cure principe. Dit betekent dat in de meeste gevallen een gedeeltelijke uitbakking van de primer (50%) volstaat. Deze green cure heeft geen negatieve gevolgen voor de corrosiebescherming van het poederlaksysteem, de vernetting wordt compleet tijdens het uitbakken van de eindlaag. ●
MEER INFORMATIE www.protechpowder.com
8 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 8
27-10-20 13:03
Nieuwe ION-relatiemanager De branchevereniging staat voor u in de frontlinie van de ontwikkelingen van de branche. Daar communiceren we regelmatig over. Maar ondanks dat we veel zenden, komt lang niet alles aan. Toch is het noodzakelijk om regelmatig met individuele lid-bedrijven van gedachten te wisselen, omdat we alleen goede keuzes kunnen maken als we weten welke zaken u in de frontlinie geregeld of besproken wil zien. Als proactieve branchevereniging willen we in het contact leggen ook het voortouw nemen en daarom zal vanaf 1 november Gertjan van de Braak bij Vereniging ION in dienst treden als relatiemanager. Gertjan stelt zichzelf even voor: ik ben Gertjan van de Braak, 36 jaar en ik woon in Lochem samen met mijn vrouw en onze drie kinderen.
Ik mag met trots melden dat ik per 1 november 2020 het nieuwe gezicht ben bij ION als relatiemanager/accountmanager. Ik heb er ontzettend veel zin in om te gaan starten. Bij mijn vorige baan heb ik al het nodige kunnen en mogen leren over oppervlaktebehandelingen en hoop dat te kunnen uitbreiden bij ION. Met de kennis van mijn nieuwe collega’s gaat dat zeker goed komen. In mijn vrije tijd ben ik graag met mijn gezin, voetbal ik, ga ik graag uit eten en vind ik het gezellig om met vrienden wat te drinken. De komende tijd zal ik zelf het initiatief nemen om contact te leggen met de lid-bedrijven. Dat zal niet allemaal tegelijk in het begin zijn. We streven ernaar om binnen een jaar iedereen gesproken te hebben. Wil je mij snel persoonlijk spreken, aarzel dan niet en neem contact op via Vereniging ION. ●
MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl
Startsein voor Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2021 De inschrijving van projecten om mee te dingen naar de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken (BTTV) 2021 is gestart. Met deze wedstrijd wil Zinkinfo Benelux een staalkaart aan toepassingen van thermisch verzinken tonen. Thermisch verzinken biedt designers én hun klanten heel wat voordelen. Vooral de lange levensduur en onderhoudsvriendelijkheid zijn belangrijke troeven van dit conserveringssysteem. Bovendien waarderen ontwerpers het mooie verouderingsproces van thermisch verzinkt staal waardoor het met de jaren die typische natuurlijke patina krijgt. De uiterste inschrijfdatum voor de BTTV 2021 is 21 december 2020. De editie 2019 van de BTTV wordt als een groot succes gezien, Maar liefst 101 projecten werden ingeschreven. Voor wat betreft de in te zenden projecten maakt de BTTV, in lijn met de filosofie van ZEKER ZINK, een onderscheid tussen drie categorieën: FUNCTIONEEL VERZINKEN De keuze voor discontinu thermisch ver-
zinken werd vrijwel uitsluitend ingegeven door de functionele kwaliteiten van de thermische zinklaag. Levensduur door optimale corrosiewering en onderhoudsvrij karakter van het thermisch verzinken geeft de doorslag. ESTHETISCH VERZINKEN Naast de functionele eisen waren er ook esthetische verwachtingen/eisen waaraan het thermisch verzinkte staal moest voldoen. De architect/de opdrachtgever kozen voor het typische patina van verzinkt staal dat zich perfect verhoudt tot andere materialen en de omgeving. DUPLEX Verzinken + coaten (natlak of poeder) Naast deze drie categorieën reikt de jury een prijs Circulair Bouwen uit voor een project waarin de principes van circulair bouwen zo consequent mogelijk werden toegepast. Een onafhankelijke jury selecteert de genomineerden en de laureaten en kent de prijzen toe. Meer gedetailleerde informatie omtrent deelnemingsvoorwaar-
den, jurering, mediacampagne is te vinden op de website. Zinkinfo Benelux zal een boek uitgeven waarin alle projecten die aan de Trofee deelnemen zullen worden opgenomen. Op die manier ontstaat een mooi naslagwerk dat voor alle betrokkenen als een marketingtool kan worden gebruikt. Dit boek zal in een grote oplage worden gedrukt en ruim worden verspreid onder opdrachtgevers, architecten, studiebureaus, staalbouwers en aannemers. Zinkinfo Benelux zal alle deelnemende projecten aan bod laten komen via haar social mediakanalen (Instagram, LinkedIn, Facebook). Bovendien komen alle projecten op de website van Zinkinfo te staan onder de categorie waarin ze zijn ingeschreven. ●
MEER INFORMATIE www.zinkinfobenelux.com OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 9
OT november 2020 def.indd 9
27-10-20 13:03
Kort nieuws Joseph Kuling nieuwe voorzitter VMRG Joseph M. Kuling is door de Algemene Ledenvergadering van de VMRG benoemd tot voorzitter van de VMRG, de brancheorganisatie voor metalen gevels en gevelelementen. Kuling ziet zijn nieuwe rol vooral als verbinder. Kuling: “Ik probeer de leden, alle gevelbouwers die met trots het VMRG Keurmerk voeren, te verbinden, maar de VMRG heeft ook meer dan honderd partners en ik vind het ook ontzettend belangrijk om deze bedrijven op een goede manier aangesloten te houden bij de vereniging. Vanuit mijn rol vind ik het belangrijk dat de vereniging de belangen van al haar aangesloten
bedrijven optimaal behartigt, rekening houdend met de belangrijke positie die onze bedrijven innemen in de bouwkolom. Ik denk dat ik met de ervaring die ik heb vanuit de bouw- en techniekbranche een toegevoegde waarde kan zijn voor de vereniging.” Kuling is de afgelopen 25 jaar statutair directeur geweest bij diverse ondernemingen in de techniek, bouw en industrie. Sinds begin van dit jaar is hij zelfstandig ondernemer. ● MEER INFORMATIE www.vmrg.nl
(advertentie)
Cleaner MM31
Reinigen, ontvetten, corrosieprotectie en lakhechting in slechts één stap
Efficiënte en duurzame coating voor verzinkt staal
Met Cleaner MM31
Zonder Cleaner MM31
De innovatieve poedercoating Alesta® AP QualiSteel is speciaal ontwikkeld voor het coaten van thermisch verzinkt staal. Het biedt uitstekende ontgassingseigenschappen en een snelle en betrouwbare uitharding bij lage temperaturen. Dit zorgt voor energiebesparing en voor een langere levensduur van de gecoate onderdelen.
MEER INFORMATIE www.axalta.be/qualisteel
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Mechanische voorbehandeling
Voor het beschermen van gegalvaniseerde stalen constructies en producten zijn de eisen op het vlak, uitstraling en duurzaamheid aanzienlijk toegenomen. Om aan deze eisen tegemoet te komen, heeft Axalta de efficiënte Alesta® AP QualiSteelpoederlakken in architecturale kwaliteit ontwikkeld. De coating kan zonder voorontgassing worden aangebracht en resulteert onder meer in zeer goede UV- en vochtbestendigheid volgens de Qualisteelcoat-specificaties. ●
Drogen
Cleaner MM31
Coaten
Gratis uitproberen? is onderdeel van AD International B.V.
Mail naar :
adinternationalbv.com
chemicals@adinternationalbv.com
10 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 10
27-10-20 13:03
SMART SOLUTIONS FOR INDUSTRIAL COATING
Specialisten in Transportsystemen Bedrijfslasten tot 5.000 kg Voor elke klant een op maat gemaakt systeem Van handmatig tot volledig geautomatiseerd Mogelijkheid tot turn-key installaties Eigen onderhoud en service dienst
HANGON TIJDENS CORONA PERIODE Ook nu in deze moeilijke tijd vanwege corona staan wij voor u klaar. Weliswaar van een wat grotere afstand dan u van ons gewend bent maar wel met dezelfde service en kwaliteit. In plaats van bezoek nu met behulp van bellen, e-mailen of MS Teams / Skype / FaceTime, bel voor de mogelijkheden! Onze voorraad standaardartikelen is op hetzelfde peil als anders! Leveren is dus absoluut geen probleem. Wel geven transporteurs aan dat de leveringen vertraging kunnen oplopen. Dit hebben wij helaas niet in de hand. We wensen u heel veel sterkte en blijf gezond!
www.railtechniek.nl
info@railtechniek.nl
www.hangon.nl
Tel. +31(0)344-616363
077 – 39 99 630
info@hangon.nl
Partner in Oplossingen Voor Oppervlaktebehandeling
milieu en afvalverwerking
Airblast Vacuüm Straalmachines Mobiele stofvrije straalsystemen
Recycling Staalgrit Straalstof Snijzand Ferro en mineraal ◆
Geschikt voor alle straalmiddelen waaronder staalgrit ◆
0570 – 671737 info@bteq.nl www.bteq.nl
◆
Eenvoudig in gebruik
Geïntegreerd stoffilter en straalmiddelreiniging ◆
Slanglengtes tot 50 meter
◆ Uitermate geschikt voor in-situ straalwerkzaamheden en spot-repair +31 72 571 80 02 | www.airblast.com | info@airblast.com
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 11
OT november 2020 def.indd 11
27-10-20 13:03
Algemeen
Thema Duurzaamheid en visie
Speedgate parkeergarage Amsterdam stadstuin Overtoom.
Gevraagd: hulp en ideeĂŤn voor circulariteit conserveringssystemen
Coating as a service Applicateurs brengen op producten een of meer oppervlaktebehandelingen aan en daarmee is het werk klaar. Er wordt niet nagedacht over de betekenis van de coating als het product wordt afgedankt. Dan kan een coating een vlotte recycling van het product behoorlijk in de weg zitten. Voor applicateurs en coatingfabrikanten is het zeer raadzaam hierover na te denken, omdat de milieueisen aan producten steeds strenger worden. Circulariteit vereist eigenlijk een heel andere benadering van wat je als applicateur levert. Bijvoorbeeld: als applicateur ga je geen product meer leveren, maar een dienst: coating as a service. Het kabinet wil dat Nederland in 2030 de helft van de materialen zoveel mogelijk hergebruikt. De doelstelling is om uiteindelijk te komen tot honderd procent in 2050. Het rijk gaat dit zelf afdwingen door vanaf 2023 circulair te gaan inkopen. Met een jaarlijks inkoopvolume van 73,3 miljard euro heeft de Nederlandse overheid hierbij een sterke troef in handen. In 2023 moeten tien inkooplijnen van het Rijk circulair zijn. Leveranciers moeten hierin meebewegen als zij aan de overheid willen leveren. Het gaat niet langer alleen om (de
laagste) prijs, maar ook om hergebruik van grondstoffen en een circulair ontwerp/ uitvoering van producten. Daarnaast worden via wetgeving producenten en importeurs medeverantwoordelijk voor het afvalbeheer van de producten die zij op de markt brengen. Deze producentenverantwoordelijkheid geldt nu al voor producten als auto’s, banden en elektronica. Uitgangspunt is dat producten na gebruiks- of levensduur weer optimaal worden ingezet.
Vanaf 2025, en in Nederland waarschijnlijk al in 2023, bepaalt de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid dat je als Europees bedrijf verantwoordelijk bent voor de producten die je op de markt brengt. Dus ook voor de recycling ervan. Wat betekent dit nu voor applicateurs? Dat is nu nog niet heel precies aan te geven, maar duidelijk is wel dat je binnen afzienbare termijn niet langer kunt volstaan met alleen het aanbrengen van een conserveringssysteem. Het hergebruik of de betekenis daarvan bij recycling van
12 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 12
27-10-20 13:03
Speedgate APM terminal Rotterdam.
het substraat moet in kaart worden gebracht. Sommige klanten van applicateurs beginnen hier al mee en stellen hierover vragen aan applicateurs. Die overigens het antwoord niet weten, zie ook kader. Duurzaamheid gaat hier dus veel verder dan de vaststelling: we zijn al duurzaam, want door ons conserveringssysteem gaan de producten langer mee. Datzelfde systeem zou in de komende tijd wel eens de reden kunnen zijn voor de klant (of de overheid als eindklant) om juist niet voor dat systeem te kiezen, omdat die de circulariteit belemmert. HOE CIRCULAIR TE WORDEN Een bedrijf dat met dit vraagstuk concreet aan de slag is gegaan, is HTC parking & security, producent van speedgates. Dat zijn voor auto’s bedoelde toegangspoorten die snel open en dicht gaan. Die bestaan hoofdzakelijk uit drie componenten: staal met een conserveringssysteem, aandrijvingen en besturingen/beveiligingen. Ongeveer twee jaar geleden is HTC gaan zoeken naar concrete mogelijkheden om hun product circulair te krijgen. “Die twee jaar zijn hoofdzakelijk besteed aan het stellen van vragen en proberen daar antwoord op te krijgen.” Dit zegt Stefan Morssink, business innovation manager van HTC.
“Op heel veel vragen hebben we nog geen antwoord. Voor ons product geldt dat tachtig procent van de milieuprestatie wordt bepaald door onze toeleveranciers; er zijn dus veel dingen die wij niet direct kunnen beïnvloeden. Staal is voor ons een gegeven en coatings ook. Onze centrale vraag is: wat moeten we doen om circulair te zijn?” Bij het zoeken naar antwoorden wordt snel duidelijk dat je de hele keten nodig hebt om circulaire doelen te halen. “Een vraag is bijvoorbeeld: hoe recyclebaar is het geconserveerde staal dat we nu gebruiken? Daar krijg ik geen antwoord op. Met gebruikmaking van de internationaal erkende CTI-tool (Circular Transition Indicators waarmee een bedrijf kan bepalen hoe circulair die is) en met hulp van KPMG hebben we aan alle toeleveranciers gevraagd: in hoeverre bestaat jouw product uit virgin en nonvirgin-materiaal en is dat materiaal (grondstoffen) hernieuwbaar of niet? Niemand weet daar een antwoord op, zelfs bij een relatief simpel materiaal als staal. We hebben contact opgenomen met de Metaalunie, omdat we ervan uitgingen dat staalverwerkende bedrijven ook met dit probleem worden geconfronteerd als zij circulair willen worden.
Stefan Morssink bij een speedgate in de showroom. Zij hebben geen oplossing, maar ons wel in contact gebracht met organisaties die ons verder kunnen helpen. Aan diverse partijen hebben we gevraagd: wat zou het meest ultieme circulaire proces zijn? Die vraag is nog onbeantwoord. Contacten met de TU Delft zeiden dat een oplossing met biobased coating, dus bestaande uit hernieuwbare materialen, het meest milieuvriendelijk is.” OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 13
OT november 2020 def.indd 13
27-10-20 13:03
INSPIRATIEBRON Als je je richt op circulariteit ontdek je: een product is een georganiseerd probleem. Producten worden immers vaak zó ontworpen dat hun levensduur beperkt is en bij afdanking een probleem zijn. HTC vindt dat er bij het ontwerp van producten veel breder nagedacht moeten worden over de milieuimpact, inclusief het winnen van grondstoffen en einde levensduur. Bij het recyclen van staal bijvoorbeeld moet de coating daarop de recycling niet hinderen. De coating moet vrij zijn van zware metalen, omdat die de kwaliteit van het staal bij het omsmelten omlaag brengen. De coating bestaat bij voorkeur uit hernieuwbare stoffen. Met de kennis van nu kom je dan qua applicatie uit op een natlakproces als beste oplossing. Tegelijkertijd moet de coating van een zodanige kwaliteit zijn dat die het materiaal daaronder zo goed mogelijk beschermt. En bovendien: als je een oplossing hebt gevonden, gaat die alleen maar werken als het goed uitpakt voor zowel de klant, het milieu als de fabrikant. En dat betekent weer dat simpele ingrepen hoogstwaarschijnlijk niet werken en dat er echt anders nagedacht moet worden over ketengerichte winst (niet meteen in geld uit te drukken), eigendom en wie waarvoor verantwoordelijk is. Stefan Morssink: “Iedereen weet eigenlijk wel dat we de aarde even goed moeten achterlaten als we die hebben aangetrof-
Speedgate Stadskantoor Hengelo.
fen. Wij willen onze impact op het milieu willen verkleinen. We zijn op onderzoek uitgegaan en hebben diverse boeken gelezen. Belangrijke inspiratiebronnen vormen boeken als Material matters van Thomas Rau en Products That Last van Conny Bakker, Marcel den Hollander en Ed van Hinte. Daarin staan strategieën hoe producten milieuvriendelijk kunnen worden, bijvoorbeeld door ze langer te gebruiken of beter repareerbaar te maken, in combinatie met een daarbij passende business-propositie. Je moet ervoor zorgen dat de waarde van een gebruikte grondstof niet verloren gaat. Erg belangrijk is dat je de macht over en verantwoordelijkheid voor het product weer in één hand komen. De macht ligt eerst bij de fabrikant, maar op het moment dat het product verkocht wordt, verschuift de verantwoordelijkheid over het omgaan ermee naar de gebruiker. Maar die kan daar niets mee. Als het afgedankt wordt, belandt het meestal bij het afval.” NIEUWE CONTRACTVORMEN Dat laatste geldt ook voor de speedgates die op het eind van de levensduur bij het schroot belanden. “Rau zegt: zorg nou dat alle producten weer terugkomen bij diegenen die ze geproduceerd hebben, want die hebben de meeste macht om ze opnieuw in te zetten, te refurbishen, of de materialen die erin verwerkt zijn weer inzetbaar te maken: circulariteit. Op basis hiervan vroegen wij ons af: wat betekent
dit nu concreet voor onze speedgates? Hoe kunnen wij die circulair krijgen? Het gaat immers om een investeringsgoed dat je letterlijk vastschroeft op de grond van iemand anders..” De zoektocht heeft wel een toepasbare formule opgeleverd: een speedgate wordt niet verkocht, maar de dienst beveiligde toegang wordt geleverd, waarin de speedgate een centraal onderdeel vormt. De klant koopt dus geen speedgate van tussen de 20.000 tot 30.000 euro, maar een prestatie gedurende de contractperiode van vijftien jaar waarvoor hij maandelijks een bedrag betaalt: speedgate as a service. Daarvoor moesten wel heel nieuw contractvormen worden uitgedokterd die regelen dat HTC gedurende vijftien jaar een bepaalde performance van het product garandeert inclusief service en onderhoud. Klinkt eenvoudig, maar het betekent dat de balans van HTC een stuk langer wordt, waardoor de gesprekken met banken over financiering ineens heel anders worden. EEN BETER PRODUCT NEERZETTEN “We zetten dus een product neer dat gedurende vijftien jaar moet werken en daarvoor krijgen we maandelijks een vast bedrag. De vraag is dan: wanneer verdienen we zoveel mogelijk? Dat is als wij er zo weinig mogelijk aan hoeven te doen en het product langer meegaat. Wat gaan we dus doen? Een product neerzetten dat eigenlijk beter is dan het huidige waardoor het minder service en onderhoud nodig heeft. En dat is nu precies de bedoeling van Thomas Rau. Verschillende delen van de speedgate hebben verschillende levenscycli en daar moet je slim op inspelen. Componenten zoals aandrijvingen en besturingen willen we kunnen refurbishen voor hergebruik. Een gehele speedgate, die bijvoorbeeld na vijf of tien jaar niet meer nodig is, willen we op een andere locatie kunnen neerzetten. En als die aan het eind van zijn levensduur is, moet je ‘m goed kunnen recyclen. Voor wat de coating betreft, zitten we nog met een onopgelost probleem. Nu ligt het startpunt voor deze exercitie bij ons, de markt vraagt er nog niet om. Maar doordat klanten die aan de overheid leveren over enkele
14 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 14
27-10-20 13:04
Gepoedercoate onderdelen van een Speedgate. jaren de circulariteit van hun producten moeten kunnen aantonen, gaat dat flink verschuiven.” De levenscyclus en circulariteit van een product worden aan het begin bepaald. Dan moet ook het conserveringssysteem zich van de circulaire kant laten zien, bijvoorbeeld doordat er hernieuwbare materialen worden ingezet. Met een garantie van tien jaar op de coating schiet je tekort. Een speedgate moet minimaal dertig jaar meegaan en het liefst veertig jaar. En bij einde levensduur verbetert de milieuprestatie als het product aanpasbaar is aan de veranderde behoefte. De omslag naar het as a service-model gaat pas werken wanneer het zowel voor klanten, het milieu als voor de fabrikant interessant is. Voor de klant is het interessant wanneer het financieel aantrekkelijk is (die hoeft niet meer te investeren en weet precies wat hij gedurende de contractperiode eraan kwijt is) en hij ontzorgd wordt. Verder moet het
uiteindelijk milieuwaarde gaan opleveren. Dat laatste wordt echt relevant als de overheid allerlei eisen gaat stellen op het gebied van circulariteit van grondstoffen in producten. WIE BIEDT HULP? “De levensduur van een product verlengen heeft een enorme milieu-impact. Maar als het product beschadigd raakt door bijvoorbeeld een aanrijding of er niet meer mooi uitziet, of wegens een nieuwe eigenaar moet worden aangepast aan de veranderde behoefte, dan heb je een probleem. De toegepaste oppervlaktebehandelingen als thermisch verzinken of poedercoaten zorgen ervoor dat het product niet goed repareerbaar en aanpasbaar is op locatie. Maar dat willen we wel op een simpele manier kunnen doen. De conservering willen we het liefst op locatie kunnen aanpassen en vernieuwen zonder dat transport en volledig strippen van de speedgate noodzakelijk zijn.”
STICHTING INNOVAT.ION BUNDELT IDEEËN EN JAAGT AAN Stichting Innovat.ION biedt een professioneel platform voor innoverende bedrijven die elkaars kennis benutten. Met de resultaten van het platform worden bovenal de mee-investerende bedrijven en de branche in zijn algemeenheid naar een hoger plan gebracht. Wilt u deelnemen aan het Open Innovatie traject Circulariteit Conserveringssystemen en meedenken aan de uitdagingen waarvoor de kennis en expertise van oppervlaktebehandelaars onmisbaar is? Meld u aan bij Arjan de Bruin van Stichting Innovat.ION (debruin@innovation.nl) of Stefan Morssink van HTC parking & security (s.morssink@htc-ps.com).
Het hoe, wie, wat, wanneer is nog niet duidelijk. Wel duidelijk is zijn vraag aan de branche oppervlaktetechnieken: “Zijn er mensen uit de branche die ons bij dit vraagstuk kunnen helpen? We zoeken vooral mensen die vanuit het generale perspectief hiernaar kunnen kijken. Hoe kunnen we producten gebruiken en onderhouden en onderdelen daarvan weer herinzetten, mede gelet op de coating? Hoe ga je met elkaar een bepaalde performance afspreken? Wat is optimaal aan het eind van de levensduur? Graag zien we dat de coating makkelijk te scheiden is van het staal of dat er milieuvriendelijke coatings kunnen worden toegepast. Hiermee aan de gang gaan, helpt applicateurs ook beter de waarde van hun werk richting klanten te bepalen.” ●
MEER INFORMATIE www.htc-ps.com Lees verder of reageer Zie https://www.youtube.com/ watch?v=KJ6y5xLCN1g
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 15
OT november 2020 def.indd 15
27-10-20 13:04
Algemeen
Er lijkt een beslissing te komen voor chroomtrioxide Hoewel in februari 2019 al een positieve beslissing door het REACH Committee was genomen, is door externe factoren de autorisatie nooit bevestigd, en daardoor niet rechtsgeldig geworden. Nu het EU-Parlement de motie tegen de ReachLaw-autorisatieaanvraag heeft verworpen, staan ook voor de CTAC Sub-autorisatieaanvraag de seinen op groen.
In het Europese Parlement is een motie in stemming gebracht die een autorisatie voor ReachLaw (chroomtrioxide) moest voorkomen met als argument dat er geen deugdelijk alternatievenonderzoek geleverd was bij de autorisatieaanvraag. Daar de autorisatie van ReachLaw vergelijkbaar is aan de CTAC Sub-autorisatie werd gevreesd dat deze autorisatie met deze motie ook ter discussie kwam te staan. Ook hebben vijf NGO’s een dringend advies uitgebracht om de autorisaties van ReachLaw en dientengevolge van CTAC Sub te verwerpen. De branche oppervlaktetechnologie (waaronder ION) heeft als stelling “vervangen als het kan en autoriseren als het moet en veilig kan”. De branche staat daarmee absoluut voor veilige arbeidsomstandigheden en omgevingsbescherming. Echter, door de NGO’s werd de thematiek als single issue benaderd, en dat is voor de welvaart en het welzijn van Nederland en Europa niet goed. Daarom hebben de brancheverenigingen direct gereageerd met gefundeerde argumenten. De stemming in het Europese Parlement heeft geleid tot het verwerpen van de motie. De stemming tijdens de plenaire vergadering vond plaats op 10 juli 2020 over de motie tegen de Reachlaw-autorisatieaanvraag. Deze motie werd verworpen met een zeer nauwe marge: 325 stemmen tegen, 325 stemmen voor en 35 onthoudingen.
Dit betekent dat nu alle belemmeringen zijn weggenomen om de autorisatieaanvraag van het ReachLaw- en het CTACSub-consortium met een positieve beslissing af te ronden. De stemming was in de septembervergadering, maar omdat vanwege COVID-19 de vergadering digitaal was, is de stemming schriftelijk en hebben de commissieleden tot 21 oktober om te stemmen. De uitslag is op het moment van schrijven nog niet bekend, maar wordt in november verwacht. Na het nemen van de beslissing wordt die gepubliceerd in de Europese equivalent van de Staatscourant. Eerst dan krijgt de beslissingstekst een juridische basis voor uitvoering. De nemen van de autorisatie-beslissing en de publicatie daarvan betekent overigens niet dat chroomtrioxide wordt verboden. Het betekent een gebruik onder voorwaar-
den en die voorwaarden zijn inmiddels behoorlijk. Als eerste komt na publicatie de verplichte melding van de applicateur aan ECHA dat het bedrijf chroomtrioxide gebruikt (artikel 66). ECHA is de European Chemicals Agency in Helsinki. Hiervoor is onder andere een verklaring nodig dat de stof betrokken wordt van een leverancier die in de lijn van de autorisatie zit en dat het proces conform één van de procesbeschrijvingen van het consortium is. Verder mag er voor het bedoelde gebruik geen goed alternatief zijn. De applicateur dient dit aan te tonen per product(groep) en voor bijvoorbeeld aluminium elementen voor de bouw zal dit onmogelijk zijn, omdat er inmiddels voldoende (statistisch bewezen) goede alternatieven zijn.
Bij de ingang van gebouw ECHA.
16 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 16
27-10-20 13:04
Dat woord product(groep) is overigens lastig te definiëren. Immers, wat valt er onder de productgroep in relatie tot het gebruiksdoel. Bij een eerste inventarisatie kwamen al zo’n honderd productgroepen of productfamilies aan de orde. Inmiddels is Innovat.ION met enkele Duitse branche-partners en Nederlandse lid-bedrijven begonnen aan een chroomtrioxide vervangingsonderzoek. Voor dit onderzoek is subsidie beschikbaar uit het Interreg-programma. Doel is om het onderzoek van het Duitse ZVO van 2015 te actualiseren. Immers, er zijn in de afgelopen vijf jaar de nodige nieuwe technologieën geïntroduceerd. Daarnaast zal de applicateur binnen waarschijnlijk zes maanden na publicatie de blootstellingsbeoordelingen bij ECHA
moeten inleveren. Het voldoende beoordelen van de blootstelling door medewerkers en omgevingsgevaren is best lastig en moet goed onderbouwd worden. ION heeft daarvoor het project “veilig werken met SVHC stoffen” uitgevoerd, maar zelfs dan moet er nog een situationele beschrijving worden toegevoegd. En los van de verplichtingen onder REACH, blijven uiteraard ook de verplichtingen vanuit de Arbowet gelden. Overigens wordt er in het kader van “open innovatie” ook een aantal nieuwe (veiligheids)technologieën getest in praktijksituaties.
met het aanvragen van een verlenging. Dat zal moeten gebeuren door de huidige autorisatiehouders, en die hebben een eventueel vervolg afhankelijk gemaakt van de medewerking (lees het aanleveren van gegevens) van de applicateurs. Het niet volgen van de procedure betekent dan dat de huidige autorisatiehouders hun handen ervan af trekken en dat de applicateur zelf voor een autorisatie moet gaan zorgen. Dat kan ook, maar daarbij worden dan een gedegen kennis en veel rapporten en onderzoeken gevraagd. Dat betekent (bij uitbesteding) hoge kosten.
Tot slot zal de autorisatie een beperkte duur hebben. Waarschijnlijk 7 jaar na sunset date (21 september 2017). Dus vier jaar na nu. Daar een nieuwe autorisatieaanvraag ongeveer 18 maanden duurt, zal over 2,5 jaar al gestart moeten worden
Dan is het nog goed om op te merken dat de autorisatie niet gaat gelden voor de zogenaamde Use 3 (functional plating with a decorative character). Voor deze gebruikersgroep is een aparte procedure gestart. Valt u met uw gebruik in deze groep, dan is het invullen van een questionnaire noodzakelijk. Op basis van deze questionnaire krijgt u een certificaat waarmee u dan chroomtrioxide kunt kopen bij één van de geautoriseerde bedrijven. Het is dus van groot belang dat de gehele keten de komende tijd blijft samenwerken om chroomtrioxide ook voor de langere toekomst beschikbaar te houden voor de maakindustrie. Hierbij nog steeds volgens het credo “vervangen als het kan en autoriseren als het moet en veilig kan”. ●
Onderzoek stoffen in laboratorium.
MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 17
OT november 2020 def.indd 17
27-10-20 13:04
Organische deklagen
Thema Duurzaamheid en visie
Het pad naar biobased coatings: kronkelig maar voldoening gevend Bij de productie van biobased coatings wordt de circulaire economie in praktijk gebracht: de hoofdbestanddelen zijn niet langer van fossiele olie afgeleid, maar worden verkregen uit rest- en afvalstromen van natuurlijke materialen. Na flink wat ontwikkelingswerk en samenwerking met ketenpartners is Baril Coatings erin geslaagd biobased coatings te produceren die net zo goed presteren als conventionele coatings. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen?
“Vanuit onze overtuiging iets te moeten doen aan onze impact op de samenleving, hebben we in 2000 besloten hierin onze verantwoordelijkheid te nemen.” Dit zegt Joost Broeders, technisch directeur van Baril Coatings. “We hebben het concept van maatschappelijk verantwoord ondernemen onderschreven en zijn dat pad opgegaan. We zijn opnieuw gaan kijken naar de verbetering van de kwaliteit van verven, maar nu met als uitgangspunt minder materialenverbruik en slimmer produceren. Na enige tijd zijn we voor industriële toepassingen uitgekomen bij de DualCure technologie, die we zelf ontwikkeld hebben. Hiermee kunnen onze klanten objecten beschermen, met een sterk conserveringssysteem bestaande uit minder materiaal, minder lagen en met een snellere uitharding. In 2007 hebben we Farball Coatings uit Etten-Leur overgenomen, een bedrijf dat diverse schildersverven maakte. Toen er in 2010 een richtlijn kwam dat die verven minder oplosmiddelen moesten bevatten, hebben we ook die ontwikkelingsslag gemaakt. We merkten echter al snel dat we tegen de gevestigde orde – de grote verffabrikanten – aanliepen, waar we niet doorheen kwamen.”
Dit was de aanleiding om het over een andere boeg te gooien; alleen het gehalte oplosmiddelen verminderen was niet voldoende. Baril Coatings besloot een grotere stap te maken in hun voornemen om te verduurzamen, door biobased grondstoffen te gaan opnemen in hun verven. Biobased grondstoffen bestaan uit een gevarieerde stroom van voornamelijk organische afvalstromen en restanten uit de akkerbouw, de vlasindustrie en de bosbouw (zaagsel). Een eerste stap in die ontwikkeling was het starten van gesprekken met leveranciers van die grondstoffen. Het idee van biobased coatings was overigens niet nieuw; deze bestaan al langer, bijvoorbeeld in de vorm van lijnolieverven. Die verven bevatten een heel hoog aandeel biobased componenten, maar scoren in de regel laag op het gebied van droging en uitharding. Het uitgangspunt was daarom om een goede balans te vinden tussen duurzaamheid (een zo hoog mogelijk gehalte biobased componenten) en snelle verwerking.
moet worden en waar het eindresultaat aan moet voldoen als er biobased componenten als alternatieven aan worden toegevoegd. Bij biobased componenten denk je in eerste instantie aan toepassing in harsen en additieven. Maar het bepalen Joost Broeders in het laboratorium
FORMULERING “Als je met biobased aan de slag wilt, moet je kunnen terugvallen op ruime ervaring in het formuleren van verven. Die hebben we: we weten hoe een verf opgebouwd
18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 18
27-10-20 13:04
Brug behandeld met biobased coating. van welke componenten, in welke samenstelling en in welk gehalte van de totale formulering is niet zo simpel. Vooral als je niet wilt inboeten op de kwaliteit. Als je zomaar een verf formuleert op basis van biobased componenten dan is – in vergelijking met conventionele verven – vaak de kleur niet helemaal goed, of er mankeert iets aan de viscositeit of droogtijd. Om dat allemaal goed te krijgen, is samenwerking in de keten zeer noodzakelijk. Een goede samenwerking met grondstoffenleveranciers, maar ook met verschillende schilders en applicateurs, die de door ons ontwikkelde producten in de praktijk uittesten, is heel belangrijk. Hun feedback over bijvoorbeeld de verwerking is heel waardevol voor aanpassingen in de formulering.” Al met al was het een traject van kleine stapjes en een lange adem. De samenwerking met ketenpartners was heel belangrijk, want het gaat om een kritisch proces. Maar als je dan de beste formulering hebt, ben je er nog niet. Je kunt pas een product in de markt zetten als geborgd is dat de aanvoerstromen constant zijn; zowel in kwaliteit als in kwantiteit. Op dat gebied heeft Baril de ‘nodige uitdagingen’ gehad, doordat soms materialen werden aangeleverd die niet voldeden aan de
oorspronkelijke kwaliteit. Joost Broeders: “Het zijn flinke trajecten om met alle ketenpartners voor elkaar te krijgen dat de kwaliteit over het hele traject geborgd is. We blijven streven naar een zo hoog mogelijk biobased aandeel en naar een zo breed mogelijk biobased pakket. Het mooie is dat we daar niet alleen in slagen bij de schildersverven met alkyden, maar ook met acrylaten, met epoxy en met epoxy-polyurethanen. Bij het ene product is het biobased aandeel hoger dan bij het andere, maar we zijn er voor die verven en coatings wel in geslaagd om ze een biobased aandeel mee te geven. Daarmee zijn grote stappen gezet naar verdere ontwikkeling en verbetering.” TRANSPARANTIE Dat brengt ons bij de vraag: wanneer is iets biobased? Joost Broeders vindt dat je met dergelijke claims heel transparant moet zijn en bewijs moet leveren: “Wat je zegt, moet je ook kunnen aantonen. Wij laten onze biobased producten testen volgens de C14-koolstofanalyse (ASTM D-6866). Daarmee kun je het aandeel biobased grondstoffen dat erin verwerkt is, laten zien. Dat aandeel varieert van 20 tot 60 procent. Gewassen, planten en organisch restafval dat vers is, heeft
het koolstof C14-atoom. In een fossiele grondstof is dat afwezig. De verhouding tussen herwinbare en fossiele grondstoffen kun je zo via die C14-analyse aantonen. De herwinbare grondstoffen bestaan uit een heel gevarieerde stroom afvalstoffen en restanten vanuit de akkerbouw, de vlasindustrie, de bosbouw enzovoorts. Het gaat dus meestal om secundaire stromen, die niet geteeld zijn voor deze specifieke toepassing. Dat laatste kan overigens wel. Bijvoorbeeld dat je uit de vlasteelt olie wint die wordt ingezet bij de productie van verf. Uit al die reststromen uit diverse organische bronnen moet je een betrouwbare en constante grondstof voor verf en coatings zien te krijgen. Een zoektocht die geen einde kent.” Joost Broeders legt uit dat ze met TNO en enkele universiteiten onderzoeken of bepaalde reststromen geschikt te maken zijn als grondstof voor biobased coatings. Het gaat dan bijvoorbeeld om pulp uit industriële afvalstromen en bepaalde natuurlijke vezels uit een waterzuiveringsinstallatie. De vraag is of daaruit bouwstoffen te maken zijn voor bijvoorbeeld bindmiddelen of andere additieven. Hij prijst zich gelukkig dat grondstoffenleveranciers in het algemeen graag meewerken aan OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 19
OT november 2020 def.indd 19
27-10-20 13:04
onderzoek naar de praktische toepassing van biobased grondstoffen. TOEGEVOEGDE WAARDE Het huidige marktaandeel biobased coatings kan Broeders moeilijk aangeven, maar Baril heeft als stip op de horizon dat minimaal 70 procent van hun verven een biobased component heeft. Dit is dan meteen een voorbeeld van Baril’s invulling van doel 12 Verantwoorde productie en consumptie van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Feitelijk heeft het bedrijf een actieplan uitgezet met koppelingen naar alle 17 doelen; dat geeft richting. “Ik denk dat uiteindelijk vele partijen zijn gaan beseffen dat de beweging op het gebied van het verduurzamen van produc-
ten, systemen en processen onomkeerbaar is. De grondstoffen hoeven niet voor honderd procent herwinbaar te zijn, maar moeten in die beweging wel toegevoegde waarde hebben. Ik denk dat elke fabrikant beseft dat kwaliteit, materiaalgebruik, performance en de opbouw van verf volledig op elkaar afgestemd moeten zijn en qua impact op de onderneming en op het milieu zo beperkt mogelijk moeten zijn. We krijgen allemaal te maken met wetgeving op het gebied van duurzaamheid die ook innovatie stimuleert. Het gaat om het totaalplaatje dat moet kloppen. Dus om hernieuwbare grondstoffen, maar ook om een ontwerp voor recycling, een verlengde levensduur, en het zoveel mogelijk uitbannen van toxische stoffen. Als je die er niet instopt, hoef je ook niet na te denken over eventuele risico’s op de lange termijn.”
Portalen van Rijkswaterstaat behandeld met biobased coatings.
GELIJKWAARDIGE PRESTATIES Doel bij de ontwikkeling van biobased coatings is dat ze in hun toepassing niet of nauwelijks afwijken van conventionele coatings. Dat betekent dat ze op dezelfde substraten toepasbaar zijn, de voorbehandeling niet anders is, de hechting minimaal gelijk is, het benodigde aantal lagen en laagdikte niet afwijken. Hetzelfde geldt voor de wijze van aanbrengen, de droogtijd en de prijsklasse. Broeders erkent dat in sommige gevallen genoegen wordt genomen met minder marge, omdat ze een product tegen vergelijkbare condities in de markt willen zetten. Ook voor industriële toepassingen zijn er geschikte biobased coatings, bijvoorbeeld de epoxyverven voor staalconservering. De percentages biobased zijn nog aan de lage kant, ongeveer 20 procent, maar de verwachting is dat die de komende tijd omhooggaan door verdere ontwikkeling. Er zijn inmiddels epoxyharsen die voor 30 tot 60 procent biobased zijn. Broeders wijst erop dat biobased grondstoffen soms kunnen resulteren in aanvullende voordelen, zoals een betere uitharding bij een lagere temperatuur of een betere hechting op een metalen ondergrond door een andere moleculaire opbouw. Hij besluit: “Het pad van verdere ontwikkeling van biobased coatings eindigt waarschijnlijk nooit, en wordt ook verbreed naar mogelijke recycling van vulstoffen en pigmenten. Die zijn niet biobased, maar de recycling en toepassing daarvan in de verfindustrie wordt mogelijk door de ervaringen van de afgelopen jaren. Diverse leveranciers van grondstoffen zijn hier al serieus mee bezig.” ●
MEER INFORMATIE www.baril.nl Lees verder of reageer
20 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 20
27-10-20 13:04
24/7
ONZE EXPERTISE
BESCHIKBAAR
IS UW VOORDEEL!!
UW TOTAALLEVERANCIER VOOR DE OPPERVLAKTETECHNIEK MARKTLEIDER * DESKUNDIG ADVIES * KOSTENBESPAREND * EERLIJKE PRIJZEN * OP MAAT GEMAAKT * EIGEN FABRICAGE * ONDERHOUDSVRIENDELIJK * SNELLE SERVICE * OPLEIDINGEN WWW.AMITECH.NL * INFO@AMITECH.NL * HARDERWIJK * NEEM DIRECT CONTACT OP +31 (0)341-429059 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 21
OT november 2020 def.indd 21
27-10-20 13:04
Vacature voorzitter Vereniging ION Vereniging ION werkt aan de “license to operate” voor de toekomst van de branche. Immers, een innovatieve maakindustrie kan alleen bestaan met een oppervlaktebehandelende branche die voortdurend in ontwikkeling is en blijft.
DE BRANCHE KENMERKT ZICH DOOR TE WERKEN AAN DUURZAAMHEID OP DRIE NIVEAUS: ● Duurzame bedrijven Voor de continuïteit moeten bedrijven meegroeien in de duurzaamheidsdoelstellingen die Nederland gesteld heeft om ook op de langere termijn rendabel te zijn en daarbij goede werkgevers te blijven. ● Duurzame producten De producten die de branche behandelt, moeten onder andere lang meegaan en er fraai blijven uitzien. ● Duurzame productiemethoden Bedrijven moeten mee kunnen gaan in de maatschappelijke vraagstukken die onder andere zijn: het verminderen van energieconsumptie en CO2uitstoot, afvalreductie, verminderen van het gebruik van gevaarlijke (SVHC) stoffen en daar waar nodig het veilig gebruik van deze stoffen (goed werkgeverschap).
Vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION) is een branchevereniging 4.0 die voor en namens de branche werkt aan: ● Belangenbehartiging, onder anderen met betrekking tot de weten regelgeving, zowel nationaal als internationaal. ● Versterken van de branche, door bedrijven te ondersteunen op niet-competitieve vlakken. Dit zijn onder andere het ontwikkelen en geven van opleidingen, tools voor veilig werken en het voeren van kwaliteitssystemen. ● Verstrekken van (technische) kennis, onder andere door het uitgeven van een vakblad, innovaties en samenwerkingen te initiëren/ stimuleren en het organiseren van events.
Op dit moment is het bestuur van de vereniging ION op zoek naar een voorzitter (m/v). Naast de voorzitter bestaat het bestuur uit een vicevoorzitter, penningmeester en vijf algemene bestuursleden. De uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden is in handen van het verenigingsbureau met een directeur als direct leidinggevende, die tevens het eerste aanspreekpunt is voor het bestuur en de leden. Aan de vereniging ION zijn nog twee rechtspersonen (Qual.ION en Innovat. ION) verbonden, waar de voorzitter van de vereniging een rol in heeft te vervullen.
22 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 22
27-10-20 13:04
FUNCTIE-EISEN Van de nieuwe voorzitter verwachten wij dat hij/zij voldoet aan: ● Vaardigheden
- Een verbindende persoonlijkheid - Heeft visie en affiniteit met de maak-/ metaalindustrie en in het bijzonder met oppervlaktetechnieken - Beschikt over voldoende relevante bestuurlijke ervaring en vaardigheden - Mag geen bestuurder zijn van een lid van de vereniging ION - Zorgt ervoor dat er geen strijdigheid ontstaat tussen zijn/haar persoonlijke en zakelijke belangen en de belangen van de vereniging ION - Kan leidinggeven en bewaakt de gang van zaken tijdens (bestuurs) vergaderingen - Goede communicatieve vaardigheden - Is een teamplayer en creëert door samenwerking draagvlak - Is in staat tot samenbinden van meningen en is efficiënt in het besluitvormingsproces van het bestuur.
● Algemene taken
● Wat bieden wij
- Zit vergaderingen voor en leidt deze - Fungeren als woordvoerder van de vereniging (extern) - Een inspirerende gesprekspartner in overleggen intern en extern - Zorgt samen met de directeur voor goede en duidelijke communicatielijnen tussen het ION-bestuur en de besturen van de rechtspersonen die verbonden zijn met de vereniging ION - Stuurt het verenigingsbureau, namens het bestuur, aan op gepaste afstand en betrokkenheid - Is in staat de visie en missie vast te leggen in een (meerjaren)beleidsplan en deze, in samenwerking met de directeur, te vertalen naar een activiteitenplan - De voorzitter conformeert zich aan de statuten en het huishoudelijk reglement van de vereniging ION en ziet toe op de naleving hiervan - Blijft zich op de hoogte houden van de ontwikkelingen in de branche.
- Een interessante branche die sterk in ontwikkeling is - Enthousiaste bestuursleden en bureaumedewerkers - Een passende vergoeding. ● Tijdsbesteding:
Een dag in de week. ● Soort dienstverband
Een zakelijk contract voor drie jaar met de mogelijkheid om twee maal drie jaar (aansluitend) te verlengen. Voor aanvullende informatie of vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter a.i., Marijke de Vries T. 06 536 92 975 voorzitter@verenigingION.nl Bent u de voorzitter die wij zoeken, stuur dan uw sollicitatiebrief per e-mail naar voorzitter@verenigingION.nl Sluitingsdatum vacature: 31-12-2020. OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 23
OT november 2020 def.indd 23
27-10-20 13:04
24 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 24
27-10-20 13:04
Trots op het werk Sport- en zwemcomplex Amerena in Amersfoort is ruimtelijk opgezet. Onder het gebouw bevindt zich een parkeergarage, daarop een zwemcomplex en daarboven een grote sporthal. Het complex beschikt over een olympisch 50-meter bad met tien banen, een 25-meter bad met een tien meter hoge duiktoren voor het schoonspringen en een multifunctioneel bad met glijbaan. De sporthal is geschikt voor topsportevenementen. De Kok Staalbouw uit Heerle was verantwoordelijk voor de gehele staalconstructie, bestaande uit profielen met lengtes tot circa 22.000 mm. Rotocoat heeft de staalconstructie (circa 425 ton aan profielen en vakwerkspanten) thermisch verzinkt en in samenwerking met Van Merksteijn het natlakken en poedercoaten in een tweelaags RAL 9002 uitgevoerd in een brandwerende coating. Het betreft vakwerkspanten van maar liefst 15.000 x 2500 mm tot 18.000 x 2500 mm. Met zijn opvallende blauwgroene gevel die ’s nachts oplicht, is sportcomplex Amerena een eyecatcher voor Amersfoort. � Foto Jaap van Peperstraten OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 25
OT november 2020 def.indd 25
27-10-20 13:04
Algemeen
Thema Duurzaamheid en visie
Volledig elektrische poedercoatinstallatie met afvalwatervrije voorbehandeling Als je de conservering dan toch zelf gaat doen, kun je het beter ook meteen maar goed aanpakken. Zo moeten ze bij Meilof Riks hebben gedacht, toen werd besloten het conserveerwerk niet langer uit te besteden. In de eerste helft van dit jaar is in het bedrijf een nieuwe poedercoatinstallatie geplaatst, inclusief chemische voorbehandeling. Opvallend punt: de gehele installatie is volledig elektrisch en uit de voorbehandeling komt geen afvalwater. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen? Meilof Riks is een bedrijf in Veendam dat aluminium dak- en gevelproducten produceert en monteert. De producten worden vervaardigd van hoogwaardig aluminium, op kleur gecoat en in coils aangeleverd door hun vaste leveranciers. De dakgoten krijgen daarna geen oppervlaktebehandeling meer. Maar alle hulpstukken worden gepoedercoat na een chemische voorbehandeling. Tot ongeveer vier maanden geleden besteedde Meilof Riks dergelijke applicaties uit, maar vorig jaar is besloten dit zelf te gaan doen. Frank Riks legt uit waarom: “Het gaat in de regel om kleine producten, zoals eind- en tussenschotten, bochten en beugels. Het uitbesteden van de conservering betekende veel transport heen en weer, van en naar verschillende partijen, veel in- en uitpakwerk en een langere doorlooptijd. Door alles in eigen beheer te doen, hebben we de kwaliteit in eigen hand en zijn we van een hoop inefficiëntie af. Anderzijds betekende het dat hier de nodige installaties moesten komen en dat personeel moest worden opgeleid.”
geen loze kreet is. Op de 14 gebouwen van het bedrijf liggen in totaal 3.380 zonnepanelen, die bij elkaar ongeveer 750.000 Wp aan elektriciteit per jaar produceren. Daarmee kun je in het jaarlijkse stroomverbruik van ongeveer 270 huishoudens voorzien. Dus bij de nieuwe installaties voor de applicatie, moest natuurlijk ook
naar het aspect duurzaamheid worden gekeken en naar de mogelijke benutting van de beschikbare ‘groene’ stroom. Het oriëntatieproces rond het wat en hoe van de nieuwe installaties was grondig en vroeg de nodige tijd. Er is met veel verschillende partijen gepraat, bij diverse bedrijven gekeken en bij enkele mogelijke
Alfred Stegeman, Frank Riks en Albert van Ruyven.
Hierbij moet worden opgemerkt dat het begrip duurzaamheid voor Meilof Riks 26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 26
27-10-20 13:04
Het geheim van de afvalwatervrije installatie zit ‘m in deze vier kolommen. leveranciers zijn offertes opgevraagd. Voor alle installaties in de spuiterij en voorbehandeling viel uiteindelijk de keuze op Glasbeek Finish en voor de chemische baden in de voorbehandeling ging het bedrijf in zee met AD Chemicals. Al snel werd bepaald dat de gehele installatie, bestaande uit voorbehandeling met droogstoof, poedercoating en moffeloven, elektrisch aangedreven moest zijn. Een keuze waar ze bij Meilof Riks geen spijt van hebben, aangezien kinderziektes en ander ongerief zijn uitgebleven. QUALICOAT SEASIDE Frank Riks: “In de voorbehandeling kunnen we producten behandelen tot een maximale lengte van vier meter. Maar meestal gaat het om kleine producten die in een korf door de badenreeks gaan. Dat gaat volledig automatisch, met voorgeprogrammeerde verblijfstijden per bad. In de voorbehandeling wordt er in twee baden De voorbehandelingsinstallatie.
Alle producten worden handmatig gepoedercoat.
zuur gebeitst, gespoeld, gepassiveerd, opnieuw gespoeld en dan eindigt die behandeling in een droogstoof. Vanwege de beschikbare ruimte hebben we bewust niet gekozen voor een doorlooplijn, maar voor een systeem met dompelbaden. Na de voorbehandeling gaan de korven in een kar op wieltjes naar de poedercoatafdeling, zo’n twintig meter verderop. De producten worden opgehangen, handmatig gepoedercoat en dan gaan ze naar de oven. In de poedercoatcabine zijn geen automatische spuitpistolen maar gaat alles met de hand, vanwege de grote verscheidenheid aan producten, vormen en groottes. In totaal zorgen drie medewerkers voor het oprekken, poedercoaten, afhalen en inpakken. Ze wisselen het werk onderling.” Voor dit werk zijn geen nieuwe medewerkers aangetrokken; door een herschikking van functies, en doordat de logistiek naar
en van verschillende applicateurs wegviel, kwamen medewerkers beschikbaar. Wel hebben zij bij ION de cursus Poedercoaten niveau 1 gedaan. In de poedercoatcabine wordt op verlies gecoat en de overspray wordt via een afzuiging opgevangen. Na behandeling van een bepaalde serie kan snel een kleurwissel worden uitgevoerd, door de cabine en het poederpistool schoon te maken. Daarna hoeft alleen de doos vervangen te worden. Er wordt in een tweelaags systeem gepoedercoat: eerst een epoxy primer en dan de kleur in een totale laagdikte van tussen de 120 en 140 micrometer. De verblijftijd en de temperatuur in de oven worden bepaald door de materiaaldikte en het type poeder. Daarna gaan de producten intern naar de productielijn waar ze op de verschillende aluminium bouwproducten worden gemonteerd. De hele uitvoering is erop gericht te voldoen aan het Qualicoat kwaliteitslabel Seaside. Onlangs is daartoe de eerste audit uitgevoerd. AFVALWATERVRIJE VOORBEHANDELING Qualicoat Seaside wordt in de voorbehandeling gerealiseerd. Alfred Stegeman van AD Chemicals legt uit hoe dat bereikt wordt. “We hebben hier gekozen voor twee zuurbeitsbaden achter elkaar, waarvan het eerste als voornaamste functie ontvetting heeft. Het tweede bad is vooral gericht op het beitsen van het aluminium. Hiermee sorteer je voor op het behalen van Qualicoat Seaside. Na het beitsen wordt er drie keer gespoeld en daarna wordt een PreCoat in dompelversie toegepast die Qualicoat-gecertificeerd is en voldoet aan de GSB-standaard. Hiermee wordt een conversielaag gecreëerd die de OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 27
OT november 2020 def.indd 27
27-10-20 13:04
menlijk hebben ontwikkeld, heb je hier geen omkijken naar. In dit systeem is het water altijd volledig in circulatie. Daarbij is de keuze van de toegepaste chemicaliën van groot belang. De chemie bepaalt of je het water kunt omwerken en daar moet je dus goed naar kijken. In bijvoorbeeld heel zware beitsbaden met zoutzuur kun je dit systeem niet toepassen.”
Een van de cv-ketels aan de voorbehandelingiinstallatie. corrosiewerende eigenschappen verbetert en een goede hechting biedt voor de poedercoating. Het product is zeswaardig chroomvrij. Vervolgens wordt er nog één keer in demiwater gespoeld en gedroogd. Het bijzondere van deze voorbehandeling is dat er geen afvalwater bij vrijkomt. Deze installatie hebben we samen met Glasbeek Finish gebouwd. Inmiddels is dit de tweede installatie die afvalwatervrij is.” Albert van Ruyven van Glasbeek Finish licht toe: “Iedere chemische voorbehandeling levert een afvalwaterstroom, vooral omdat je het water om te spoelen zo zuiver mogelijk wilt hebben. Je moet dus blijven verversen, maar tegelijkertijd wil je die verversingsstroom zo laag mogelijk houden. Normaliter moet het afvalwater gezuiverd worden via een kostbare zuiveringsinstallatie en wordt het uiteindelijk geloosd. Daar moet je een vergunning voor aanvragen, wat kosten met zich meebrengt en voortdurend aandacht vraagt om de zuivering goed te laten werken. In de afvalwatervrije oplossing die we geza-
HET GEHEIM: VIER KOLOMMEN Alfred Stegeman van AD Chemicals legt uit hoe het precies werkt: “Al het leidingwater dat bedoeld is voor de voorbehandeling wordt eerst behandeld tot demiwater. Vervolgens gaat dat demiwater aan de achterzijde de installatie in, dus in het laatste bad komt het schoonste water. Dit water gaat in tegenstroom van de producten naar voren. De installatie is zodanig opgebouwd dat er na het beitsen eerst een spaarspoelbad wordt toegepast; van hieruit worden de beitsbaden aangevuld. Het spoelwater dat het meest verontreinigd is – dus in het eerste cascade-spoelbad – gaat naar een zuiveringsinstallatie waar het wordt opgewaardeerd tot demiwater en gaat dan weer terug de cirkel in. De zuiveringsinstallatie bestaat uit twee keer twee kolommen, waarvan er altijd twee in bedrijf zijn. Het geheim van de afvalwatervrije installatie zit ‘m in de kolommen. Die vormen een kation/anion-installatie waarin harsen zitten die de kationen en anionen opnemen en daarmee uit het water halen. Zodoende wordt demiwater gecreëerd. De harsen worden met zoutzuur en natronloog gespoeld waarbij de kationen en anionen weer vrijkomen en uit het water worden gehaald. De leverancier van deze zuiveringsinstallatie zorgt voor een goede werking ervan.” Zoals gezegd, zijn van de vier kolommen er steeds twee ingeschakeld. Als deze verzadigd zijn, haalt de leverancier ze op en schakelt de twee andere kolommen in. De verzadigde kolommen worden gereinigd en opgewaardeerd op de beschreven manier, en komen weer terug zodat ze klaarstaan als de twee dienstdoende kolommen verzadigd zijn. Hoe lang het duurt voordat de twee dienstdoende kolommen verzadigd zijn, is momenteel
niet goed te zeggen. Maar op het moment van het interview hadden de twee kolommen drie maanden zonder problemen gewerkt en waren er nog geen tekenen dat ze gewisseld moesten worden. Volgens Alfred Stegeman praten we hier over een “supersimpel systeem met weinig kosten. De gebruiker heeft er ook weinig omkijken naar, terwijl het water volcontinu in recirculatie wordt gereinigd. Niet alleen milieutechnisch, maar ook financieel is dit een interessante businesscase.” ELEKTRICITEITSOVERSCHOT Terug naar de elektriciteit. Zoals gezegd, is de hele installatie uitgevoerd met elektrische verwarming in plaats van aardgas. Dat betekent dat de baden in de voorbehandeling worden verwarmd door elektrische cv-ketels en dat in de droog- en moffeloven elektrische verwarmingsspiralen zorgen voor de benodigde temperatuur. Hierbij wordt dus dankbaar gebruikgemaakt van de bijna 3.400 zonnepanelen op de daken, die niet alleen voorzien in de totale elektriciteitsvraag van het bedrijf, maar soms zelfs een overschot creëren dat wordt teruggeleverd aan het net. Frank Riks: “Van alle daken die gunstig lagen en beschikbaar waren, is 70 procent voorzien van zonnepanelen. Dit willen we zo mogelijk uitbreiden. De aandacht gaat nu vooral naar het uitdokteren welke daken daar qua constructie geschikt voor zijn. Ook het functioneren van de oven op stroom houden we goed in de gaten, maar tot nu toe zijn er geen problemen geweest. Gelukkig start de installatie ‘s morgens vroeg best snel op.” ●
MEER INFORMATIE www.meilofriks.nl www.glasbeek.com www.adinternationalbv.com Lees verder of reageer
28 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 28
27-10-20 13:04
WIJ LATEN U GRAAG ZIEN WAT WE DOEN Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties. Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.
www.hollandmineraal.nl
T +31 (0)161 24 42 50 | www.kinpompentechniek.nl
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 29
OT november 2020 def.indd 29
27-10-20 13:04
Vereniging ION Kennisdeling. foto: Ovako
Kwaliteitsmanagement versterken via training interne auditor Door toenemende uitwisseling van beschikbare informatie op het internet is de markt aan het veranderen. Organisaties kunnen klanten of opdrachtgevers niet meer voor de gek houden. De steeds complexer wordende omgeving stelt hogere eisen aan de betrouwbaarheid van processen, producten en diensten. Hierdoor wordt kwaliteitsmanagement steeds belangrijker. Ook applicateurs moeten aan de bak met het vergroten van de transparantie van de gemaakte keuzes in het productieproces. Hoe doe je dat? Gelukkig is er een training voor medewerkers die zich kunnen bekwamen in de rol van interne auditor. Organisaties doen er verstandig aan om in de steeds veranderende wereld een duurzame strategie te bepalen die de continuïteit van de onderneming zoveel mogelijk waarborgt. Er zijn enkele kansen/ aandachtspunten die hierbij in het oog springen:
• Inhaken op de circulaire economie • Een fitte, slanke en wendbare organisatie ontwikkelen • Gezien worden door potentiële nieuwe medewerkers • Verbinding maken met de samenleving.
De applicateur levert kwaliteit. Maar wat is kwaliteit en hoe bereik je een constante of verbeterde kwaliteit terwijl je concurrerend blijft? Zeker is dat hierbij gekeken moet worden naar kwaliteitseisen in de markt, wat concurrenten daaronder verstaan en hoe iedere medewerker in
30 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 30
27-10-20 13:04
INNOVAT.ION Innovatie is belangrijk voor alle partijen binnen de keten. Kwaliteitszorg in het algemeen en training van eigen medewerkers in het bijzonder, zijn heel belangrijk om aangehaakt te blijven op actuele markteisen. De training intern auditen stelt de eigen medewerkers in staat interne audits te doen waarmee de ondernemer ook meer grip krijgt op de prestaties. De training is met name geschikt voor aankomende auditors die interne audits kwaliteitszorg (gaan) doen bij de eigen organisatie en/ of bij leveranciers. In een constant veranderende organisatie en omgeving zal de interne auditor zichzelf ook continu moeten aanpassen en verbeteren. Het succes van een (interne) audit staat of valt namelijk met de bereidheid van de ondervraagde om mee te werken en volledige en zinvolle antwoorden te geven op de gestelde vragen.
staat wordt gesteld bij te dragen aan het gewenste kwaliteitsniveau. TOP-EN TEAMSPORT Dankzij internet wordt de markt steeds transparanter. Tegelijkertijd stelt de steeds complexer wordende omgeving veranderende eisen aan de betrouwbaarheid van producten en diensten. Dit dwingt organisaties om na te denken over duurzame oplossingen en hun rol daarin. Als de wereld steeds transparanter wordt, zit er niets anders op dan zelf ook transparanter te worden en tegelijkertijd de kwaliteit te waarborgen en te verbeteren. Dat is niet iets wat je er maar even bij doet: het is topsport. En dit vereist de nodige vaardigheden, motivatie en uithoudingsvermogen van iedereen in de organisatie. Naast topsport is het behandelen van oppervlakken ook een teamsport. Alleen dan lukt het om lenig in te spelen op veranderingen. Kortom, om kwaliteit geen toevalligheid te laten zijn, heb je een kwaliteitsmanagementsysteem nodig. Dat komt vooral neer op het continu aandacht geven aan kwaliteitsverbetering door het inzetten van de eigen medewerkers Kwaliteit betekent niet per definitie dat je product of dienst altijd de best technisch haalbare oplossing moet zijn. Wel moet je kunnen laten zien dat je de juiste afweging hebt gemaakt tussen technische, esthetische, ecologische en economische factoren; dat je de wil hebt om iets goeds neer te zetten. Dus: je stemt af met stakeholders, werkt aan doelstellingen,
Een belangrijk doel van de training is om je als interne auditor bewust te worden van jouw constructieve houding om de gedachtegang en beslissingen van de ondervraagde goed te begrijpen en te kunnen ‘vertalen’ in juiste verbeteracties. Na afloop • Weet je hoe je audits bij je organisatie of je leveranciers opstart • Weet je hoe je interne audits succesvol aanpakt • Kun je constructief doorvragen om zo te komen tot zinvolle auditbevindingen. • Weet je hoe te rapporteren. • Ontvang je een deelnamecertificaat. • Ontvang je een hand-out van hetgeen behandeld is.
motiveert medewerkers, implementeert verbeteringen en bent intern en extern transparant over gemaakte keuzes. Kwaliteitsmanagement dus. Dat is geen afgebakend vakgebied: alle organisatieonderdelen spelen hierbij een rol. Daarnaast is het zaak om kwaliteitsmanagement in te bedden in de gehele organisatie en deel uit te laten maken van de organisatiecultuur. De training ‘Waarderend en mobiliserend intern auditen” vormt een belangrijke aanzet daartoe. TRAINING INTERN AUDITEN Stichting Innovat.ION heeft veel ervaring op het gebied van ISO 9001, gevaarlijke stoffen (blootstelling), Safety Culture Ladder, arbo-vereisten kwaliteitszorg en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Innovat.ION heeft een traject opgezet
om medewerkers te trainen tot interne auditors die alle onderdelen van het kwaliteitsmanagementsysteem in samenhang kunnen bezien en meer rendement weten te halen uit audits. Kwaliteitsmanagementsystemen hebben zo hun valkuilen, zoals het ontbreken van draagvlak binnen de organisatie en het eenzijdig focussen op het voldoen aan een certificeringstraject. Menig systeem roept op de werkvloer weerstand op, wat dus het realiseren van team- en topprestaties bemoeilijkt. De training ‘Waarderend en mobiliserend intern auditen” is een belangrijke aanzet naar een fitte, lenige en toekomstbestendige organisatie. BELANGRIJKE BEDRIJFSSTRATEGIE Een auditor is geen politieagent, maar weet medewerkers te mobiliseren tot
INNOVAT.ION SUSTAINABILITY Naast het traject om interne medewerkers te trainen, heeft Innovat.ion ook een Duurzame Strategie-aanpak ontwikkeld: Sustainability in drie stappen. Sustainability is het nemen van verantwoordelijkheid door een duurzame bedrijfsvoering en de gevolgen daarvan op de omgeving. De aanpak begint meestal met een duurzaamheidsnulmeting als inventarisatie van prestaties op dat gebied. Daarna wordt gekeken naar prioriteitstelling waarna het MVO-beleid kan worden opgenomen in de missie en visie van de onderneming. De Innovat.ION Sustainability-aanpak, die de ISO 26000-richtlijn volgt, waarborgt dat het niet blijft bij goede bedoelingen of incidentele successen. De ondernemer ontwikkelt een duurzame strategie die over de volle breedte kwaliteitsvolle vruchten afwerpt voor de onderneming. Naast verbetering van de kwaliteit, productiviteit en stroomlijning van de bedrijfsvoering dwingt het innovatie en productontwikkeling af. Andere resultaten: • Medewerkers worden ambassadeurs van de organisatie • Reputatie en imago krijgen een boost • Toekomstbestendige organisatie.
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 31
OT november 2020 def.indd 31
27-10-20 13:04
ISO 26000: MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN People, Planet, Profit gaan hand in hand. Dat is de belofte van ISO 26000, een ISO-norm die zich richt op maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Veel ondernemers willen aan de slag met MVO. Ook steeds meer verplichtingen sturen ondernemingen die kant op. De uitdaging is om MVO meer te laten zijn dan een cosmetische prstunt of een beperkt succes op een deelgebied. Het vervlechten van ISO 26000 met de vigerende bedrijfsstrategie vraagt om een integrale benadering. Organisaties die op deze manier werken, gaan van een strategie voor duurzaamheid naar een duurzame strategie. Het welslagen ervan hangt niet meer af van enkele personen, pionierende teams en andere toevalligheden.
De Innovat.ION Sustainability aanpak zorgt voor: • Een denk- en doe-model voor een toekomstbestendige organisatiestrategie • Een verinnerlijking van die strategie op alle niveaus van de organisatie, duurzaam DNA • Bewijsvoering in de vorm van een MVO-rapportage, de Zelfverklaring ISO 26000 en/of GRI standaard • Aanpak in drie stappen volgens de beproefde PlanDoCheckAct-structuur, ook herkenbaar in de ISO 9001-norm. Kortom: deze structuur leidt tot procesbeheersing, kwaliteit en meetbare vooruitgang door duurzame grip op kwaliteit van diensten en producten. Het kwaliteitssysteem als managementinstrument beschouwen wij daarom als een professionele, praktische tool box voor duurzame organisatieontwikkeling en kwaliteitsverbetering. Onze rol varieert van mobiliserende vragen stellen tot het transparant maken van een nog beter gezamenlijk toekomstperspectief.
meedenken, gericht op preventie van fouten, het behalen van een constante kwaliteit en kostenreductie. Het trainen van eigen medewerkers tot intern auditor vormt een belangrijke bedrijfsstrategie. Niet alleen krijgen medewerkers zo de kans zich te ontwikkelen, maar ook neemt de onderlinge kennisuitwisseling toe. Zo leveren zij belangrijke bijdragen aan het optimaliseren van het kwaliteitsmanagementsysteem wat de betrokkenheid en de motivatie verhoogt. Dit wordt versterkt door een in-company-training waarbij de deelnemers in één keer hetzelfde gewenste kennisniveau bereiken. Dat geeft energie om resultaten te boeken en te werken aan een duurzame toekomst.
Yvonne Houtsma en Arjan de Bruin voor een zinkbad tussen de geopende veiligheidssluizen.
De training wordt gegeven door het bureau de Bloeiende Organisatie dat samen met Stichting Innovat.ION deze training heeft ontwikkeld. De training bestaat uit drie dagdelen en twee coaching-sessies waarin geoefend wordt met het uitvoeren van audits. Doel is dat de deelnemers eigen medewerkers weten te mobiliseren om op verschillende gebieden de bedrijfsprocessen te optimaliseren. Daaronder vallen het tijdig signaleren van mogelijke problemen en risico’s, voordat ze leiden tot afwijkingen, klachten, incidenten en andere ongewenste situaties. De training is ook een goede basis voor de imple-
mentatie van de ISO 26000-richtlijn: maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voorafgaand aan de training, maar ook na afloop, evalueren we met elkaar de stand van zaken. In de training wordt onder meer aandacht besteed aan: • Kennisoverdracht kwaliteit en managementsysteem • Ontwikkeling gesprekstechnieken • Zelfreflectie over kernkwaliteiten. Naast het groepsproces, vinden er ook individuele coaching-gesprekken plaats. Start: november 2020. Prijs: vanaf € 1.500, afhankelijk van aantal bedrijfsdeelnemers. De in-company training vindt plaats op uw eigen locatie. ●
MEER INFORMATIE Stichting Innovat.ION, 030 630 0390, Arjan de Bruin, debruin@vereniging-ion.nl. De Bloeiende Organisatie: Yvonne Houtsma, M:06-512995832; yvonnehoutsma@ debloeiendeorganisatie.nl
32 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 32
27-10-20 13:04
Buitenlandse media Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in de rubriek “Buitenlandse Media”. Deze keer de oktobernummers van Jounal für Oberflächentechnik en European Coating Journal.
Infrarood oven. UIT DE BRANCHE Dürr behoort met zijn IoT-softwaretoepassingen tot de pionier-partners van de nieuwe industrial cloud van Volkswagen en Amazon Web Services (AWS). Volkswagen en AWS hebben deze industriële cloud vooralsnog voor elf partners geopend. De machinebouwer stelt twee smart-toepassingen van zijn DXQ-software in het open industrie-platform ter beschikking. Volkswagen kan daarmee haar productiviteit verhogen en Dürr ontvangt waardevolle feedback waarmee het zijn installaties verder kan verbeteren. Dürr kan op deze manier via DXQ de OEE (Overall Equipment Effectiveness) van de gezamenlijke installatie verhogen. ● www.durr-group.com De DWA (Deutsche Vereinigung für Wasserwirtschaft, Abwasser und Abfall e.V.), heeft een nieuwe brochure in de maak (DWA-M 765): „Galvanisieren und stromlose metallabscheidung“. Deze wordt geactualiseerd naar de huidige stand der techniek. Geïnteresseerden worden opgeroepen hun bijdrage te leveren. ● NATLAKKEN Bij spuitlakprocessen worden fouten ondanks visuele controles en dure technologie vaak laat of helemaal niet herkend. Dat leidt tot veel foutieve producten die verschroot of herbewerkt moeten worden.
In het slechtste geval komt de foutmelding van de klant, wat de gevolgschade verder verhoogt of tot schadeclaims leidt. AOM systems heeft een nieuw geautomatiseerd controlesysteem ontwikkeld (SpraySpy Process Line) dat met laser, uiterst nauwkeurige optica en Artificial Intelligence de coating inline en realtime bewaakt. Dat levert waardevolle informatie of de coating aan de specificaties voldoet. Daardoor worden fouten in de sprayinstallatie of in de spray hardware alsmede verontreinigingen in de installatie vroegtijdig ontdekt. ● www.aom-systems.com WATERGEDRAGEN COATINGS Watergedragen coatings zijn populair en hun aandeel groeit nog steeds. Maar er zijn ook toepassingsgebieden zoals industrieel onderhoud en corrosiebescherming, waar het aandeel erg laag is. Toch verwachten de grote fabrikanten (Akzo-Nobel, Hempel en Jotun) verdere groei in dit segment. In het segment architectuur is het aandeel van watergedragen coatings groot met 85 procent. In het industriële segment is dat minder dan tien procent. In industrieel onderhoud en corrosiebescherming speel het nauwelijks een rol. De grootste uitdagingen zijn de prestaties op het gebied van corrosie-, weer-, en UV-bestendigheid. Verder de hechting aan diverse oppervlakken als staal, aluminium, plastics en composieten. Belangrijkste drijver voor
dit segment zijn de steeds stringentere milieuvoorschriften. Groene bouwvoorschriften zoals LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) stimuleren producten met minder vluchtige organische stoffen, waarvoor watergedragen producten de oplossing zijn. ● POEDERLAKKEN Smart Architectural Aluminium is de grootste fabrikant van aluminium profielen voor ramen, deuren en façaden van Groot-Brittannië. De infrarood panelen in de gaskatalytische infrarood-oven werden ongeveer tien jaar geleden geïnstalleerd. In de loop der jaren is poeder uit de voorkamer in de oven terechtgekomen, wat tot vervuiling heeft geleid en de prestaties negatief heeft beïnvloed. Door de installatie van een infrarood booster in de voorkamer van haar bestaande infrarood oven kon zij haar productiviteit met twintig procent verhogen. De booster helpt het verslepen van poeder te voorkómen en zo bovendien de kwaliteit van haar profielen te verhogen. ● www.heraeus-noblelight.com/infrared
Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep. www.baton.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 33
OT november 2020 def.indd 33
27-10-20 13:04
Vereniging ION
Afscheidsinterview Hans Bosveld:
“Branchebrede actuele technische kennis blijft een uitdaging” Toen technisch adviseur Hans Bosveld eind vorige maand de pensioengerechtigde leeftijd bereikte, trok hij voor de laatste maal bij ION de deur achter zich dicht. Hoe kijkt hij terug op zijn ION-dienstjaren, wat voor boodschap heeft hij voor zijn opvolger en wat gaat hij doen met de zee van vrije tijd die voor hem ligt? We ontmoeten hem in zijn woonplaats Molenhoek voor een afscheidsinterview waarin we hem beter leren kennen.
In zijn lange loopbaan heeft hij welgeteld drie verschillende werkgevers gehad, maar het toch gepresteerd om vier keer van werkgever te wisselen. Kan gebeuren. Na zijn militaire dienst (die tellen we niet mee) trad hij in 1979 in dienst bij Verzinkerij Mook. Na de HBS-B had hij HTS Scheikunde gedaan en met dat diploma op zak trad hij in dienst als hoofd coatafdeling, waar inbrandcoatings en duplexsystemen werden aangebracht. “Maar zelf noemde ik het Manus van Alles, omdat het werk zoveel omvatte. Ik moest zorgen dat de producten op tijd binnen kwamen en er op tijd weer uitgingen. Ik moest offertes en facturen maken, de kwaliteit bewaken, grondstoffen inkopen en daarnaast nogal eens inspringen in de uitvoering. Tegenwoordig bestaat het niet meer dat je tegelijk verantwoordelijk bent voor het op tijd gereed zijn van de producten en voor de kwaliteit ervan. Het was leuk werk, maar na ruim acht jaar vond ik het tijd om eens wat anders te gaan doen en ben ik in dienst getreden bij Zandleven Coatings als technisch-commercieel medewerker.” De volgorde van die functieomschrijving is niet geheel toevallig. Die hield in dat
Zandleven de techniek heel belangrijk vond, maar de verf moest ook verkocht worden. Met zijn kennis van verf ging hij de afnemers begeleiden in het juiste gebruik ervan. Het ging niet zozeer om het verkopen van blikken verf, maar om complete conserveringssystemen en ervoor zorgen dat grote opdrachtgevers als Rijkswaterstaat en ingenieursbureaus die gingen voorschrijven. Ook leuk werk, maar het werk bij Verzinkerij Mook beviel eigenlijk iets beter. Toen die verzinkerij hem na enkele jaren vroeg terug te keren, was de beslissing dan ook snel genomen. Kennelijk waren ze hem daar toch gaan missen. Aanvankelijk ging alles goed, wat ook nog eens werd benadrukt toen hij bij een functioneringsgesprek bijna de hemel in werd geprezen. Maar hoe snel kunnen de dingen veranderen: een week later werd hem gevraagd naar een andere betrekking om te zien. LEEUWEN “Het ging met die verzinkerij een tijd minder goed. Er moesten mensen uit en ik was er als laatste bijgekomen. Ik werd niet ontslagen, maar gevraagd om eens om me heen te kijken. En zo kwam ik
toch weer bij Zandleven terecht, dit keer als commercieel-technisch medewerker. Het zwaartepunt lag dus op de verkoop. De eerste jaren ging het goed met de economie en was het ook niet zo moeilijk om verf te verkopen. Ik richtte me meer op zorgen dat het werk goed werd uitgevoerd en alles goed werd afgerond. Er werd garantie op de coating gegeven (samen met de applicateur) en als een soort kwaliteitscontroleur hield ik bij de applicatie steekproefsgewijs een oogje in het zeil en deed diverse metingen. Maar door veranderingen in de markt en toenemende concurrentie waardoor alles steeds goedkoper moest, ging voor mij de aardigheid eraf: het werk werd te commercieel. Ik ben nou eenmaal geen verkoper pur-sang. En toen kwam eind 2002 de vacature van technisch adviseur van de VOM langs en dat vond ik erg op mijn lijf geschreven. Op 1 januari 2003 ben ik in dienst getreden en werd toen meteen voor de leeuwen gegooid.” Dat gebeurde niet omdat de functie meteen zo veeleisend was, maar omdat de functie-inhoud veranderde. “Ten tijde van mijn sollicitatie was er bij de VOM
34 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 34
27-10-20 13:04
een technisch secretaris die te veel werk had en ondersteuning wilde. Daarin zou ik gaan voorzien, maar toen ik mij uiteindelijk meldde in Nieuwegein was de technisch secretaris weg en werd van mij verwacht dat ik een deel van zijn werk erbij ging doen. Ik heb me toen vooral gericht op de normalisatie, wat redelijk veel tijd vergde, en op het beantwoorden
van technische vragen van leden en nietleden en het begeleiden van mensen die schriftelijke cursussen volgden. Ik had wel de scheikundeopleiding als achtergrond, maar daar nooit zoveel mee gedaan. Mijn werkervaring was gebaseerd op coatings, ook in combinatie met thermisch verzinken, en de poedercoatings van Zandleven Coatings. Op het gebied van galvaniseren
Tijdens vakanties viel Hans echt niet op beroepsdeformatie te betrappen.
en anodiseren had ik geen ervaring, maar door mijn opleiding begreep ik er wel het één en ander van. Al snel bleek hoe breed de branche is, vooral uit de technische vragen die ik kreeg. De eerste pakweg zes jaar heb ik geen twee keer dezelfde vraag gehad.” HOOGTE-EN DIEPTEPUNTEN Natuurlijk waren er bij de VOM en later ION ook wel hoogte- en dieptepunten. “In het algemeen vind ik het heel fijn als iemand zegt dat ik hem goed geholpen heb. Als je dat zelf ook weet en de ander erkent dat, dan geeft me dat energie. Ook kon ik op een technische dag genieten van leuke gesprekken met leden en anderen. Maar ik heb me ook regelmatig verbaasd. In 2003 was ik op zoek naar een antwoord en toen kwam ik de kreet ATEX tegen. In 2003 moesten nieuwe installaties voldoen aan ATEX. Ik had er nog nooit van gehoord, maar begreep dat dit voor een flink aantal van onze leden van belang zou kunnen zijn. Dus ben ik daar iets over gaan schrijven. In 2006 moesten ook oude installaties eraan voldoen en toen heb ik daarover een boekwerkje gemaakt met aandachtspunten. Leden konden dat boekje gratis OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 35
OT november 2020 def.indd 35
27-10-20 13:04
krijgen, maar het is niet fijn als je in 2015 nog de vraag krijgt: moeten we aan ATEX voldoen? Een soortgelijk verhaal geldt voor de Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI &E) die al sinds 1 januari 1994 wettelijk verplicht is voor alle werkgevers. De laatste jaren hebben wij daar als vereniging de nodige aandacht aan besteed en leden ermee kunnen helpen. Maar eigenlijk zou dat niet meer nodig moeten zijn.” ION zoekt momenteel naar een opvolger voor Hans. Welke boodschap zou hij die persoon willen meegeven? “Poeh, dat is geen eenvoudige vraag. Dat hangt erg af van de achtergrond van die persoon. Onze branche is zo enorm breed! Als ik die persoon zou moeten inwerken, zou ik niet weten waar te beginnen. In de loop der jaren heb ik op technisch gebied steeds nieuwe dingen ontdekt. Mijn raad zou zijn om rustig te beginnen, veel te lezen, cursussen te volgen en regelmatig bedrijven te bezoeken en dan echt op de werkvloer kennis te nemen van hoe het gaat. Toen ik begon in 2003 heb ik twee weken stage gelopen in een galvanisch bedrijf waar ik op de werkvloer verschillende werkzaamheden heb gedaan. Daar leer je wel van, dan krijg je gevoel bij de techniek. Als je dan later iets leest in een boek, dan kun je het makkelijker ergens aan koppelen; bij mij werkt dat zo.”
Hekwerk met corrosie. foto: Hans Bosveld. MEER TIJD Dan rest nog de vraag wat hij gaat doen nu hij met pensioen is. “Niks” is zijn eerste antwoord, maar al snel nuanceert hij dat. “Uitslapen kan ik niet; ik heb in mijn leven maar één keer tot 12 uur uitgeslapen en dat was toen ik als HBS’er terugkwam van een vierdaagse excursie naar Berlijn. Het belangrijkste is nu: even geen verplichtingen. Er zijn altijd wel klussen te doen, maar dat kan nu zonder tijdsdruk. Mijn vrouw
en ik houden veel van reizen, stedentrips, maar het liefst gaan we wandelen in de bergen. Dat willen we nu dan ook meer gaan doen. We hebben drie zonen die verspreid door het land wonen en die kunnen we dan wat vaker bezoeken. Verder lees ik graag boeken en luister graag naar muziek. Ik heb een elektrische gitaar boven (op mijn thuiswerkplek) hangen, maar daar heb ik al twintig jaar niet meer op gespeeld. Lang geleden heb ik in een bandje gespeeld. Onlangs, toen een goede vriend van ons die nog steeds in een band speelt, 60 jaar werd, heb ik opgetreden als gastzanger. Dus wie weet ga ik dit weer oppakken, of wellicht vrijwilligerswerk doen of iets wat ik nu nog niet kan bedenken. In ieder geval: ik ga me niet vervelen.” Hij voegt eraan toe: “Ik vind het jammer dat ik vanwege corona niet persoonlijk afscheid kan nemen van leden en andere relaties, bijvoorbeeld tijdens een ALV, een technische dag of Week van de oppervlaktetechnieken. Daarom dank ik iedereen vanaf deze plek voor de prettige samenwerking en wens alle lezers alle goeds en bovenal een goede gezondheid.” ●
Reizen doet Hans graag.
MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl
36 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 36
27-10-20 13:04
Glasbeek ad 1.pdf 1 7-11-2013 11:37:09
Ongeëvenaarde klasse
C
M
Wij zijn MacDermid Enthone. Het is ons doel om u van ongeëvenaarde kwaliteit, technische service en klantondersteuning te voorzien. Dit, voor al uw oppervlaktebehandelings- en applicatievraagstukken. Gecommitteerd aan het ontwikkelen van duurzame-, innovatieve, volledig uitgeteste oplossingen, zijn wij de partner die u helpt de eisen vanuit de markt te verwezenlijken. Daardoor waarde toevoegend aan uw business.
Y
CM
MY
CY
CMY
K
U kunt ons bereiken via: salesservice@macdermidenthone.com macdermidenthone.com/industrial
© 2018 MacDermid, Inc. All rights reserved.
MEIS/B22-2018
Accessories JAAR
familiebedrijf
FOR THE PLATING INDUSTRY PRODUCT PORTFOLIO
Echte staalmannen kiezen voor The Coatinc Company
The main products consist of filter pumps, racks, rectifiers and ultrasonic devices All products are produced with regard to sustainability, high quality and innovation Short delivery times and an excellent service
Voor elk project een volledig passende oplossing. Kies voor dé one-stop-shop die dromen duurzaam en in kleur veredelt. Van advies tot logistieke perfectie. Ieder project, groot of klein, krijgt altijd de beste bescherming en precies die uitstraling die nodig is. Gegarandeerd. The Coatinc Company: al meer dan 500 jaar gespecialiseerd in staal.
Uw directe contact: Salvatore Bongiorno Galvatore Plating & Equipment GmbH Subbelrather Str. 15 A • 50823 Köln Tel: 0221-65080-4114 • Mobil: 0163-7150038 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 37
OT november 2020 def.indd 37
27-10-20 13:04
Vereniging ION
Thema Duurzaamheid en visie
Ieder voor zich of “samen voor ons allen”?
Impact Green Deal op oppervlaktebehandelaars De Europese Commissie beschrijft in de Green Deal hoe bereikt wordt dat in 2050 Europa klimaatneutraal is. Het is een nieuwe groeistrategie voor Europa waar geen uitstoot van broeikasgassen meer is. Er wordt gewerkt aan economische groei, zonder grondstoffen uit te putten, in een eerlijke en welvarende maatschappij.
Bij alle plannen is versterking van de concurrentiepositie van de Europese bedrijven een belangrijk uitgangspunt. Daarbij onderkent men het belang van de Europese industrie waaronder de energie-intensieve industrieën als staal, chemie en cement. Europa hanteert de ‘Sustainable Development Goals’ van de Verenigde Naties om te transformeren naar de Europese ambitie. De intenties hiervan worden vastgelegd in Europese wetgeving. Dat betekent niet dat er volledig nieuw beleid komt. Europese wetten blijven gewoon gehandhaafd, maar zullen de komende jaren in lijn worden gebracht met de uitgangspunten
van de Green Deal. Een belangrijk duo daarbij is verduurzaming en digitalisering. De oppervlaktebehandelende branche is al volop bezig met verduurzaming van bedrijfsprocessen en producten. De Green Deal geeft daar nu nog eens een extra stimulans aan. Alle grote politieke partijen omarmen het initiatief van de Europese Commissie en steunen de strijd tegen klimaatverandering. De Groenen willen het allemaal ambitieuzer en de conservatieven waken ervoor om de industrie uit Europa te jagen. Over het algemeen delen brancheorganisaties de perceptie van de conservatieven
dat een klimaatstrategie en een industriële strategie hand in hand moeten gaan. Het Europees Parlement nam deze zomer een resolutie aan waarin de parlementariërs oproepen om tot een ambitieus (corona) herstelplan te komen met de Green Deal als kernelement. De EU-lidstaten stemden in met de resolutie. Ondanks de gure economische tijden blijft de Green Deal essentieel voor de nieuwe Europese Commissie. De Green Deal heeft voor ons allemaal gevolgen, zowel voor burgers als bedrijven. Ook voor de oppervlaktebehandelende industrie. Veel initiatieven zijn relevant
38 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 38
27-10-20 13:04
Oosterscheldekering hoog water. foto: Rijkswaterstaat.
voor de sector, zoals het actieplan circulaire economie en dan met name het Sustainable Product Policy Framework en de focus op het vergroten van veiligheid van secundaire grondstoffen. Ook de plannen voor de bouw en het industriebeleid raken onze bedrijfstak. Dit najaar verschijnt de Chemicals Strategy for Sustainability. Deze strategie is ingegeven door het streven naar een nul-emissie ‘for a toxic free environment”. Dat betekent nogal wat. Het is belangrijk om duidelijk te communiceren hoe op-
pervlaktebehandelingen bijdragen aan verduurzaming van producten. In het toekomstige stoffenbeleid moet een holistische benadering van duurzaamheid voorop staan. Dat houdt in dat in essentie alles en iedereen onlosmakelijk met elkaar verbonden is en deel uitmaakt van “het systeem”. Elk systeem ontleent kenmerken aan de samenstellende delen, maar ook de samenhang, ordening en de interactie geven hun kenmerken aan een systeem. Het betekent dat beleidsmakers vooral naar de risico’s van chemische stoffen dreigen te kijken en daar de wet- en regelgeving op afstemmen. Wanneer ze echter alleen oog hebben voor de gevaren, is dat veel te beperkt. Beslissingen om chemische stoffen onder een strenger regime te laten vallen, moeten gebaseerd zijn op duidelijk bewijs en gedegen wetenschap. Producten zijn er niet zomaar. Ze hebben een functie en die functie moet meegenomen worden in de overwegingen. Zo zorgen oppervlaktebehandelingen voor een langere levensduur van bijvoorbeeld bruggen, gevels, vervoersmiddelen, machineonderdelen. Maar ook voor bescherming tegen bijvoorbeeld water door een werkende Oosterscheldekering en Maeslandkering. Dat is een belangrijke
meerwaarde van oppervlaktebehandelingen en helemaal in lijn met de Green Deal. In de Green Deal wordt ingestoken op “reduce & reuse” voor recycling. Bovendien komt er een “right to repair”. In de chemicaliënstrategie die daaruit volgt, is naar de mening van de oppervlaktebehandelende branche nog niet voldoende erkend wat de branche bijdraagt aan economische bedrijvigheid, aan duurzaamheid en aan veiligheid. Om dat te verbeteren, moeten we met overheden in gesprek blijven. Dat gebeurt op zowel Europees alsook op nationaal niveau. Daarbij werken Europese koepels en nationale associaties al nauw samen met afnemers en toeleveranciers. De impact van Green Deal op oppervlaktebehandelend Nederland is groot en stijgt boven het branche en landsbelang uit. We kunnen ons echt niet permitteren om het onderste uit de kan te laten zitten door zaken niet op te pakken omdat het te veel gedoe lijkt. Daarom werken we ook vanuit Vereniging ION en Stichting Innovat.ION aan samenwerking Alleen door samen te werken, krijgen we de Green Deals succesvol. ● MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 39
OT november 2020 def.indd 39
27-10-20 13:05
Grenzeloos In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een vervolg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de oppervlaktebehandelingsprocessen. Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waarvoor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het MKB) om de onderzoeken te optimaliseren.
AANGEBODEN: ZEER SLIJTVASTE EN CORROSIEBESTENDIGE COATING VOOR GEANODISEERD ALUMINIUMOXIDE Een instituut voor wetenschappelijk onderzoek uit Litouwen biedt een nieuwe technologie om de slijtvastheid en corrosiebestendigheid van geanodiseerd aluminiumoxide te verbeteren. De technologie maakt gebruik van bio-gebaseerde vulmiddelen om het geanodiseerde aluminiumoxide te coaten. Het Litouwse wetenschappelijk onderzoeksinstituut is een van de grootste technologiecentra van Litouwen. Zo’n 500 onderzoekers, ingenieurs en technici houden zich bezig met onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten in de toegepaste fysica en chemie. De aangeboden nieuwe technologie biedt een verbeterde weerstand tegen slijtage en corrosie van geanodiseerd aluminiumoxide (alumina – aluminiumoxide), hetgeen wordt bereikt door impregnatie met een bio-gebaseerd vulmiddel. Geanodiseerde aluminiumoxide coatings verbeteren in het algemeen de oppervlaktehardheid, corrosiebestendigheid, overschilderbaarheid en andere belangrijke eigenschappen van mechanische aluminium onderdelen. Deze coatings
worden vaak gebruikt in robotica, laserbehuizingen of andere hightech apparatuur, maar hun slijtvastheid is slecht. Inherente broosheid, hoge porositeit, sterke ruwheid en andere factoren leiden tot snelle slijtage, hogere wrijving en aanzienlijke oppervlaktebeschadigingen. Momenteel worden in de industrie dit soort eigenschappen enigszins verbeterd met teflon of vaste-smeermiddelen coatings. Maar de depositie van teflonlagen op geanodiseerde aluminiumoxide coatings vereist hoge temperaturen en dure materialen. Bovendien fungeert teflon alleen als een barrièrelaag-glijmiddel en hoeft het geen wrijvingsloze filmlaag te vormen of in de poriën door te dringen. De nieuwe technologie maakt gebruik van een biogebaseerde filler (een vulstof 18Z geheten) die veel lagere temperaturen vereist, maar uitzonderlijke eigenschappen vertoont. De technologie is getest in op maat gemaakte AA zuigers voor miniatuur 2-taktmotoren. De zuigers werden geïmpregneerd in 18Z en hun wrijving en corrosie is getest in zowel een lab (zie bijgevoegde afbeeldingen 1 en 2) als in de praktijk (zie afbeelding 3). Zuiger-prototypes zijn getest in motoren van auto’s en gingen zes tot acht keer langer mee dan zuigers zonder 18Z, die meestal kapotgaan door een toename van wrijving. Na het demonteren
van de motoren bleken de geïmpregneerde zuigers veel minder beschadigd door slijtage. De innovatie is nuttig voor de automotive sector, robotica, werktuig-/machinebouw of andere hightech bedrijven. Over het algemeen kan elk bedrijf dat gebruikmaakt van geanodiseerd aluminiumoxide de technologie inzetten en de degradatie van mechanische onderdelen als gevolg van corrosie en wrijving verminderen. Voordelen en innovaties De nieuwe technologie, bio-gebaseerde impregnatie van geanodiseerd aluminiumoxide, beperkt drastisch de slijtage en corrosie van geanodiseerde oppervlakken op commerciële aluminiumlegeringen van 1xxx, 5xxx, 6xxx en 7xxx series. De coating hoeft niet excessief verhit te worden en is gebaseerd op impregnatie van op duurzame chemie-gebaseerde verbindingen en formuleringen. In plaats van puur te fungeren als barrière, dringen deze verbindingen door in de poriën van het geanodiseerde aluminiumoxide, reageren met de coatingbestanddelen, worden onder wrijvingszone-condities geactiveerd en gedragen zich als tribologisch-effectieve vulstoffen. Oppervlaktehardheid, sterkte en andere mechanische eigenschappen blijven vrijwel gelijk. De corrosieweerstand
40 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 40
27-10-20 13:05
blijft uitstekend. Prototypes hebben al uitstekende prestaties laten zien als zuigercoatings voor interne verbrandingsmotoren, sportuitrusting en andere gebieden. Het anodiseren en aanbrengen van de coating is op proefschaal uitgevoerd tot 2 m² geanodiseerd oppervlak. Het instituut zoekt partners in de automotive sector, robotica, werktuig-/machinebouw of andere hightech bedrijven. ● Aanbieding uit Litouwen Referentie TOLT20200918001 PVD-COATINGS TER BESCHERMING VAN GEREEDSCHAPPEN Een Sloveense onderzoeksorganisatie met dertig jaar ervaring heeft verschillende soorten harde beschermende coatings ontwikkeld om de levensduur van gereedschappen bij machinale bewerking te verlengen. Het voordeel van deze coatings zit in hun verbeterde mechanische eigenschappen zoals hardheid, chemische inertie en adhesie. De organisatie heeft verschillende coatings ontwikkeld om snij- en vormgereedschap te beschermen tegen slijtage. De belangrijkste materialen voor deze harde coatings zijn overgangsmetaalnitriden, maar er worden ook andere materialen zoals diamantachtige coatings gebruikt. De nadruk ligt op mechanische eigenschappen zoals micro- en nanohardheid, adhesie en tribologische eigenschappen. Sommige technieken kunnen ook worden toegepast op oppervlakken van bulkmaterialen. Met behulp van verschillende coatingmachines worden verschillende PVD-coatings geproduceerd op basis van titaniumnitride (TiN), chroomnitride (CrN), titaniumaluminiumnitride (TiAlN, AlTiN en TiAlSiN) en amorfe koolstof (aCN). Desgewenst worden ook andere coatings geleverd. De maximale gereedschapsgrootte is beperkt tot 400 mm x 400 mm. De harde beschermende coating is heel toepassingsgericht, aangezien het belangrijkste doel is om de levensduur van gereedschappen te verlengen bij het snijden (boren, frezen, ruimen), het bewerken van kunststoffen, het vormen
van plaatwerk, enzovoort. Een optimale combinatie van eigenschappen die vereist zijn voor harde coatings kan alleen worden bereikt door het proces van coatingopbouw te begrijpen, analyse van de invloed van afzettingsparameters op coatingeigenschappen en analyse van coatingslijtageprocessen. De gecoate gereedschappen en onderdelen hebben verbeterde eigenschappen met betrekking tot oppervlaktehardheid, thermische stabiliteit, wrijving, enzovoort waardoor de levensduur significant toeneemt. Naast de PVD-coatings biedt de groep ook geavanceerde analyses van monsters van oppervlakken en dunne films. Het kan hierbij ook gaan om een foutanalyse of een advies omtrent het kiezen van de juiste oppervlaktetechnische behandeling. Voordelen en innovaties De belangrijkste voordelen van gecoate oppervlakken zijn: • Hoge hardheid • Thermische stabiliteit • Chemisch inert oppervlak • Zelfsmerende coating met lage wrijving.
Het bedrijf zoekt partners die de levensduur van snij- en vormgereedschap willen verlengen. Men is met name geïnteresseerd in bedrijven die verspanende snijgereedschappen (boren, frezen, ruimers) en vormgereedschappen (stempels, ponsen, wisselplaten) gebruiken of vervaardigen. Het bedrijf stuurt de gereedschappen, de onderzoekers maken indien nodig een analyse van het materiaal en stellen de meest geschikte coating voor. Na goedkeuring van het bedrijf brengen de onderzoekers de coating aan. ● Aanbieding uit Slovenië Referentie TOSI20200928001
Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerking met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op www.een.ec.europa.eu
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 41
OT november 2020 def.indd 41
27-10-20 13:05
Kort nieuws Start project Ontwikkeling computermodel voor oppervlaktebehandeling Om oppervlaktebehandelingsprocessen structureel te optimaliseren waarbij de voorspelbaarheid van het proces centraal staat, is onlangs een meerjarig project gestart. Hierbij wordt onder leiding van de TU Twente wetenschappelijke kennis ingezet. Het project moet een model opleveren waarmee we onderbouwd de beste oppervlaktebehandelingskwaliteit kunnen realiseren tegen de laagst mogelijk economische en maatschappelijke kosten. Het diepgravende project heeft een looptijd van naar verwachting vijf jaar. Het projecten heeft als voorlopige roepnaam DEGREE. Om de hoogst mogelijke kwaliteit met een zo kort mogelijke doorlooptijd te bereiken tegen minimale kosten en maximale veiligheid, is procesoptimalisatie een voorwaarde. Deze start met voorspelbaarheid van processen, producten en kwaliteit zodat verantwoorde keuzes (geautomatiseerd) gemaakt kunnen worden. In de industrie worden steeds vaker computermodellen ingezet om de voorspelbaarheid te vergroten, maar in onze branche zijn dergelijk modellen nog niet beschikbaar. Stichting Innovat.ION startte vorige maand met een werkgroep voor de opstart van DEGREE. Prof. dr. ing. Sebastian Thiede, als hoogleraar Manufacturing Systems verbonden aan de TU Twente, gaat dit samen met leden van Vereniging ION verder uitwerken. Professor Thiede is gespecialiseerd in de planning en werking van productiesystemen. Hij richt zich daarbij vooral op de verwevenheid van verschillende processen in de procesketen. Hij beperkt zich hierbij niet tot de technische en economische prestaties, maar kijkt ook naar ecologische en sociale aspecten.
De banden met Stichting Innovat. ION en Vereniging ION bestaan al langer. In het door de EU gefinancierde MEMAN-project dat in meerdere landen is uitgevoerd, werkte de groep in Nederland met een cluster van oppervlaktebehandelende bedrijven aan de analyse van hun waardeketen om het gebruik van hulpbronnen te optimaliseren. Toepassing van de MEMAN-methodologie toonde diverse mogelijkheden aan de betrokken industriële partners, zoals 80% reductie in processtoringen,tot 26% kostenbesparingen in de waardeketen en tot 35% reductie van energieverbruik en CO2-uitstoot. De DEGREE-projectgroep bestaat uit de TU Twente, galvanobedrijven en poedercoaters. Deze groep gaat in eerste instantie werken aan de ontwikkeling van een platform waarop het galvaniseerproject wordt gemodelleerd. Het platform wordt flexibel, zodat het ook voor andere behandelingsprocessen dan galvaniseren kan worden ingezet. Doel is onder meer besluitvorming bevorderen over keuzes in het oppervlaktebehandelingsproces, logistieke optimalisatie en gedegen analyse van alle relevante energiedragers, materialen en grondstoffen. Met een dergelijk model kunnen we de beste oppervlaktebehandelingskwaliteit tegen de laagst mogelijke economische en maatschappelijke kosten realiseren. Het project wordt mede gefinancierd door de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. In het decembernummer komt een uitgebreid interview met Sebastian Thiede, onder meer over de achtergronden en werkwijze van dit project. ● MEER INFORMATIE www.vereniging-ion.nl
Colofon Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. Officieel orgaan van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren. REDACTIE Jetvertising (hoofdredactie), Jaap van Peperstraten (hoofdredacteur). REALISATIE Hans de Rond (journalistiek binnenland), Chris Versteeg (ontwerp en opmaak), Armand van Wijck (technologische journalistiek). COMMUNICATIERAAD Gertjan van de Braak (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Lester Claassens (Schoen Coating), Rob Koppenol (Jetvertising), Jan Lindenaar (Elcometer), Carolien Nieuwland (Rijkswaterstaat), Jaap van Peperstraten (zelfst.) en Egbert Stremmelaar (vereniging ION). REDACTIEADRES Jetvertising, Postbus 1890, 2280 DW Rijswijk Bezoekadres: Laan van Zuid Hoorn 37, 2289 DC Rijswijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 oppervlaktetechnieken@jetvertising.nl ABONNEMENTEN Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e-mail naar info@ vereniging-ion.nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daarvoor geldende tarief. ADVERTENTIEVERKOOP Jetvertising Rijswijk tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Arthur Middendorp, arthur@jetvertising.nl. after-sales: advertenties@jetvertising.nl OPMAAK Chris Versteeg, Projekt C, www.projektc.nl DRUK PreVision, Eindhoven www.pre-vision.nl UITGAVE Oppervlaktetechnieken is een uitgave van Jetvertising in opdracht van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland ION (voorheen Vereniging voor Oppervlaktetechnieken van Materialen, VOM) www.vereniging-ION.nl COPYRIGHT 2020 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722
42 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 42
27-10-20 13:05
Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Arthur Middendorp, tel: 070 399 00 00 / arthur@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister
ADVIES PROJECTBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE
Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
AFVALVERWERKING
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
NEDWASTE B.V. T: +31 578 695 393 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl
Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl
WSB Wagner Finishing Equipment b.v. T. 030-241 41 55 verkoop@wsb-benelux.nl / www.wsb-benelux.nl
ANODEMANDEN (TITAAN)
MEPACO b.v. T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl
ANODEN (TITAAN) BTEQ b.v. T. 0570-671737 info@bteq.nl / www.bteq.nl
BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE
BEITSEN/PASSIVEREN
MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl
HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
CHEMICALIËN/ OPP. BEHANDELING
Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com
Sir John b.v. T. 0182-396931 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl
Kluthe Benelux b.v. T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl
ANODISEER (OPHANGREKKEN)
AFZUIGINSTALLATIES MEPACO b.v. T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl
Vecom Group b.v. T. +31 (0)10 59 30 299 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com
Amitech b.v. T. 0341-429059 info@amitech.nl / www.amitech.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 43
OT november 2020 def.indd 43
27-10-20 13:05
Brancheregister CHEMISCH NIKKEL
MacDermid b.v. / Enthone b.v. T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com
ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES
MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
Mefiag Filters & Pumps b.v. Heerenveen T. 0513-630230 mefiagbv@onececo.com / www.mefiag.com
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
HAKEN GALVANOTECHNIEK, GLANSMIDDELEN
FILTERPERS DOEKEN Surtec Benelux b.v. T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com
COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD
Ermalo Technical Supply b.v. T. 06-51784443 info@deveerps.nl / www.deveerps.nl
FILTERS (ANDREAE, COLUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP) Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
DROOGAPPARATUUR
M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K
IST Benelux b.v. T. 055-5050014 www.ist-uv.nl / info@bnl.ist-uv.com
ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN
Surtec Benelux b.v. T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com
HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
HANGBAANSYSTEMEN
GALVANOTECHNIEK, INSTALLATIES
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
FILTERS & POMPEN
Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl / www.infraroodtechniek.nl
MacDermid b.v. / Enthone b.v. T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com
Parlevinkerweg 34 / 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
MacDermid b.v. / Enthone b.v. T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com
Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl
HARDCHROOM BADEN (KUNSTSTOF) GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN Apeq Wiwa b.v. T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
T. +31 (0)411-685500 Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl
MacDermid b.v. / Enthone b.v. T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com
La Maire Technology T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com
INDUSTRIËLE REINIGING
GLASPARELSTRAALCABINES Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl
C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
44 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 44
27-10-20 13:05
Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
NauMetrics PMI T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl
Verlab-Hitachi Instruments T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl
Kluthe Benelux b.v. T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl
LAKSTRATEN
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be Vecom Group b.v. T. +31 (0)10 59 30 299 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com
INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl / www.infraroodtechniek.nl
KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING
Surface Treatment Ned. Maasbracht / T. 0475-463835 www.surfacetreatment.nl info@surfacetreatment.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
MOFFELOVENS Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
LAAGDIKTEMETERS
Helmut Fischer Meettechniek b.v. Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 www.helmutfischer.nl info@helmutfischer.nl
Vecom Group b.v. T. +31 (0)10 59 30 299 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com
METALLISEREN/SCHOOPEREN
M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS
NATLAKKEN (AFDEKMATERIALEN) Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
NATLAKSPUITAPPARATUUR
Apeq Wiwa b.v. T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www. konicaminolta.eu/measuring-instruments
Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl
Belco P.A.S. B.V.
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES
Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl
Muilwijk Finishing Amitech b.v. T. 0341-429059 info@amitech.nl / www.amitech.nl
Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 45
OT november 2020 def.indd 45
27-10-20 13:05
Brancheregister ONTLAKKEN (IN LOON)
OPHANGREKKEN VOOR GALVANO
POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS
POEDERSPUITCABINES
EN LAKTECHNIEK
C&T Technics T. 0413-331083 www.ct-technics.nl / info@ct-technics.nl
Thermo-Clean Heusden-Zolder n.v. T. 0032-13539060 Thermo-Clean Nederland b.v. T. 0182 37 46 20
MEPACO b.v. T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl
OVENS
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder
EUROLACKE Tiel T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems
ONTVETTINGSMIDDELEN Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com MacDermid b.v. / Enthone b.v. T +31 (0)76-5021940 / T+31 (0)73-6280123 www.macdermid.com / www.enthone.com
Surtec Benelux b.v. T. (077) 308 15 90 heh@surtecbenelux.com / www.surtec.com
POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)
Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
IGP Benelux b.v T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com
Oxyplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)
T. +31 (0)411-685500 Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.nl
PROTECTIVE COATINGS OPHANGHAKEN VOOR LAKSTRATEN/POEDERCOATEN
HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger-coatings.com
POEDERCOATINSTALLATIES POEDERSPUITAPPARATUUR
Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
Mol Coatings b.v. T: +31 (0)318 - 47 20 20 info@mol-coatings.com mol-coatings.com
SPUITCABINES
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be Indufinish b.v. T. +31(0)591-630003 www.indufinish.com / info@indufinish.com
Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl
46 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 46
27-10-20 13:05
STRAALMIDDELEN Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
STRAALINSTALLATIES
LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
Holtrop & Jansma b.v. Dokkum T. 0519 32 91 00 info@holtrop-jansma.com www.holtrop-jansma.com
M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
STRAALAPPARATUUR
Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Amitech b.v. T. 0341-429059 info@amitech.nl / www.amitech.nl
Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl
T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com
STRAALKASTEN
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl
Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl
Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
STRAALCABINES
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Muilwijk Finishing
T. +32 9218 7180 Metals.benelux@cellmark.com www.ervin.eu
Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl
Airblast-Abrasives b.v. T. 072-5715569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
W Abrasives Nederland T. 0341-563831 / 06-53788457 info@wabrasives.nl www.wabrasives.com
TITAAN (BEVESTIGINGS-) MATERIALEN
MEPACO b.v. T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020 47
OT november 2020 def.indd 47
27-10-20 13:05
Brancheregister TRANSPORTSYSTEMEN
WATERBEHANDELING
VERFSPUITAPPARATUUR M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
Apeq Wiwa b.v. T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl
VERWARMINGS- EN KOELELEMENTEN (TITAAN EN RVS)
MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl
WATERSTOF
Belco P.A.S. B.V. Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl
Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl
MEPACO b.v. T. 071-5892863 info@mepaco.nl / www.mepaco.nl
VERWERKING AFVALSTROMEN TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR
CAP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap-industrial.nl / www.cap-industrial.nl
Apeq Wiwa b.v. T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl
WERPSTRALERS
Vecom Group b.v. T. +31 (0)10 59 30 299 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com
VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES
Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl
M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K
VERDUURZAMEN VAN METAAL
Oxyplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920 info@oxyplast.be / www.protechpowder.com
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl
Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com
Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl www.elacoatings.com
MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl
48 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2020
OT november 2020 def.indd 48
27-10-20 13:05
Organische Deklagen
Elektrochemie en Metallieke deklagen
Toeleveranciers en Geassocieerden
Algemeen
Vereniging ION
VOOR ELKE BRANCHE EEN OPLOSSING SPECIALIST IN SPUITAPPARATUUR, DOSEERINSTALLATIES EN ROBOTS
Contact Paint It Da Vincilaan 25 6716 WC Ede
✔ ✔ ✔ ✔
Specialisten op het gebied van straal- en spuitapparatuur
0318-643 260 0318-643 042 info@paintit.nl www.paintit.nl
straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 29
VERKOOP OND E R H O U D SERVICE VERHUUR
WAAROM HARDER WERKEN?
WERK SLIMMER
Rijksstraatweg 123, 3316 EG Dordrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl
+31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL
Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com
Together we make it work!
APEQWIWA_Adv210x297.indd 1 omslag nov 2020.indd 1
T: F: E: I:
17-10-18 10:42
Dutch Blast Advert 50x67.indd 2
05/07/2019 09:12:49
27-10-20 13:07
WAAROM HARDER WERKEN?
WERK SLIMMER
Master your process Wij helpen u met een goedlopende chemische implementatie
Laat ons GAQ introduceren – GA maskering sneller toegepast. Het geheim zijn ribben. Deze reduceren wrijving en laten opgesloten lucht ontsnappen, wat ze zowel makkelijker en sneller laat aanbrengen als verwijderen. Twee keer zo snel, feitelijk! Mavom Chemie produceert chemische oplossingen voor industriële toepassingen van OEM’s, coatingbedrijven en industriële dienstverleners. Steeds vaker treden wij hierbij op als Total Solution Provider, waarbij we klanten volledig ontzorgen bij het opzetten en controleren van een goedlopend en veilig proces. In ons eigen R&D lab ontwikkelen we (maat) producten voor de voorbehandeling van metalen, industriële reiniging en chemisch loonmengen. Deze leveren we direct uit voorraad in Nederland, België en via partners ook in andere EU-landen. Daarnaast vormen kennisdeling, preventieve advisering en veiligheids- en laboratoriumtrainingen een belangrijke toegevoegde waarde bij ons productportfolio.
Vraag een gratis monster aan www.hangon.nl/nl/worksmarter
Mavom Chemie. De Som der Elementen.
E-MAIL info@hangon.nl www.hangon.nl
omslag nov 2020.indd 2
www.mavom.nl
Master your process
27-10-20 13:07