Oppervlaktetechnieken editie 7 van 2024

jaargang 68

nummer 7 december 2024

Hét vakblad voor de professional in de opper vlaktetechnologie

Van de hoofdredacteur

Kampioen

Einde van het jaar. Een moment van re ectie en vooruitkijken. Ik zeg het maar eerlijk: ik ben een onverbeterlijke optimist. Misschien wel juist omdat ik ben opgegroeid in de jaren tachtig. Dat was de tijd van No Future. Dode bomen vanwege de zure regen. Ver vuilde sloten vanwege fosfaten. En ik leerde een nieuw woord: smog. Fascinerend vond ik dat, een samentrekk ing van smoke en fog. Hoe is het nu? De natuur staat nog steeds ink onder druk, maar er is heel veel verbeterd sindsdien. In de grachten en sloten kan je weer vissen vinden. De zure regen is grotendeels opgelost. Het gat in de ozonlaag dicht zich stapje voor stapje en veel steden hebben een betere luchtkwaliteit dan toen ik 16 was. Dus de ellende die ik in mijn jeugd kreeg te verwerken, bleek wel mee te vallen.

Natuurlijk is niet alles pais en vree. Ik maak me zorgen over veel: milieu, Trump (en andere ‘sterke mannen’ die denken dat spierballentaal beter is dan elkaar proberen te begrijpen), temperatuur van de aarde en ik kan een paar kantjes volschrijven met pijnpunten. Of met wensen voor 2025. Wat zijn mijn wensen? Ik hoop dat Feyenoord kampioen wordt, maar ik

moet natuurlijk wel realistisch blijven. Dus wat dan wel? Ik zag een oproep van de Vereniging ION. Ze vroegen om input van iedereen. Ze willen weten welke thema’s of onder werpen belangrijk voor anderen zijn. Welke ontwik kelingen in onze sector het verdienen om extra aandacht te krijgen. “Laat het ons weten, zodat we samen een programma kunnen samenstellen dat relevant en waardevol is voor iedereen”, staat te lezen.

Samen en waardevol voor iedereen. Dat is mijn wens: weg met de polarisatie Weg met jij-bak ken. Weg met leven in een bubbel. Weg met het con ict-model.

Het k linkt soft en dat is het misschien ook wel. Maar het antwoord op ‘hard’ is nog altijd ‘zacht’ Alleen ben je misschien sneller, maar samen kom je echt verder

Mijn wens voor 2025? Stop de polarisatie!

En natuurlijk dat Feyenoord kampioen wordt.

Henk van Beek Hoofdredacteur OT

JANUARI 2025

21 jan

Klassikale cursus Galvaniseren deel 2

www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-galvaniseren-deel-2-3

23 jan

Klassikale cursus Inspectie

Staalconservering www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-inspectie -staalconser vering-8

FEBRUARI 2025

5 tm 7 feb

Gevel 2025 www.gevel-online.nl

24 feb

Klassikale cursus Poedercoaten niveau 1 www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-poedercoaten-niveau-1-5

26 februari

Klassikale cursus Galvaniseren deel 1 www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-galvaniseren-deel-1-3

MAAR T 2025

3 maar t

Klassikale cursus Constructieschilder www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus- constructieschilder-9

6 maar t

Klassikale cursus

Poedercoaten niveau 2 www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-poedercoaten-niveau-2-6

Maintenance Next 2025 8 tm 10 april

Boost relations, together we know how. Dat is waar de grootste technologie- en onderhoudsexpo van de Benelux voor staat: relaties opbouwen en versterken, intensieve samenwerk ing, kennis opdoen en kennis delen. Niemand k an het immers alleen, samen geven we de wereld van industrieel onderhoud vorm. Tegelijker tijd organiseren de NVDO, de EFNMS en Rotterdam Ahoy EuroM aintenance, het grootste Europese maintenancecongres. Hierdoor komen alle lagen uit de onderhoudswereld samen, deze krachtige combinatie maakt Rotterdam in die periode dé Europese ontmoetingsplek voor maintenanceprofessionals www.maintenancenext.nl

11 maar t

Klassikale examentraining

In-house Control Medewerker www.vereniging-ion.nl/klassik aleexamentraining-house -controlmedewerker

12 maar t

Klassikale cursus

Afvalwaterbehandeling en Zuiveringstechnieken www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-afvalwaterbehandelingzuiveringstechnieken-3

De Nederlandse Metaal Dagen 21 tm 23 mei

De Nederlandse Metaal Dagen biedt een inspirerend en uitgebreid event voor bedrijven binnen de maakindustrie om de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van Smar t Manufac turing en digitalisering te ontdekken. Met een focus op kennisdeling, netwerk vorming en hands- on demonstraties, creëren we een omgeving waarin bedrijven kunnen leren, groeien en zich aanpassen aan de snel veranderende markt. Keynote -sprekers, interac tieve workshops en netwerk mogelijk heden vormen de kern van ons evenement, waarbij we zowel technologische innovaties als menselijke aspecten zoals cultuurverandering belichten. www.denederlandsemetaaldagen.nl

12 maar t

Klassikale cursus Verfspuiter www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-verfspuiter-1

19 maar t

Klassikale cursus Anodiseren deel 1 www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-anodiseren-deel-1

Inhoud

Meten is cruciaal onderdeel van het proces

Data en datamanagement. Dat zijn de trends op het gebied van coatinginspectie, volgens Johan Figlarz van Elcometer

Door de digitalisering is meten een ander vak geworden. “Je wilt valide data overleggen.”

6 Kort nieuws

20 Oppervlaktetechnologie als noodzakelijke kers op de AM-taart

Lange tijd gold post-processing, waaronder de opper vlaktebehandeling, als een ‘dir ty secret ’ van additive manufacturing. Na de digitale stappen in het 3D printproces volgden een aantal processtappen die tot de dag van vandaag veelal handmatig verlopen. Dat verander t. Het aanbod van opper vlaktebewerkingen voor 3D-geprinte werkstuk ken neemt toe. De sec tor krijgt zelfs kleur, bleek tijdens Formnext 2024.

26 Lean-aanpak helpt Eromesmarko groei onder controle te houden “De spuiterij? Het is een ritme”, zegt Dirk Schingenga. Hij is verantwoordelijk voor de productie bij schoolmeubelfabrik ant Eromesmarko. En sinds deze zomer stuurt hij de spuiterij direct aan. Zijn grootste uitdaging is de groei van het bedrijf. Het zorgt er voor dat hij het proces continu in de gaten moet houden. “We proberen

Ecologische coating Inogrid resultaat van samenwerking Tefab, AD Chemicals, LOA-Deege en EUROLACKE Tefab, AD Chemicals, LOA-Deege en EUROLACKE hebben samen een ecologische oplossing ontwikkeld voor een grid om dassen en bevers te weren bij damwanden. Een complexe k lus, want hoe zorg je er voor dat opgerolde matten van 25 meter lengte voorbehandeld, gecoat en geplaatst worden, en dat je ook garandeert dat ze minimaal 50 jaar goed blijven? “Dat kan alleen als we het samen doen en over onze schaduw kunnen heenstappen”, vertelt Gerd De Lathauwer van EUROLACKE

elke dag beter te worden door bottlenecks op te lossen.”

30 Tot 70 procent energiebesparing bij elektrische ovens

Geef t elke kWh dezelfde opbrengst?

Meer speci ek: is een kWh gas gelijk aan een kWh elektriciteit? Of, hoe k an het dat de ene 100kW elektrische verwarming de ruimte niet op temperatuur kan krijgen en de andere 100 kW wel? Theoretisch is een kWh een kWh, maar de praktijk is anders Zo wordt bij elektrische verwarming bijna honderd procent van de elektriciteit omgezet in warmte. Bij gasverbranding is het rendement veel lager. Van dat principe maken Alber t Kuipers en Jan Abma van SHS Europe gebruik bij hun energiezuinige verwarmingssystemen.

32 Innovatie in poedercoating: Hoe deeltjesgroottekwaliteit de nor m herdefinieert

De wereld van poedercoating staat aan de vooravond van een revolutie. Wat ooit slechts een manier was om opper vlak ken te beschermen en esthetisch aantrekkelijk te maken, wordt nu ver jnd met

precisie tot op microniveau. Nieuwe inzichten in de invloed van de deeltjesgrootteverdeling (Par ticle -Size Distribution, PSD) tonen hoe kleine aanpassingen in de samenstelling van poeders kunnen leiden tot aanzienlijke verbeteringen in prestaties.

34 Buitenlandse media

36 Grenzeloos

39 Brancheregister

Bij de voorpagina: Precisiebeurs: oppervlaktebehandeling krijgt prominentere rol binnen precisietechniek. Ruim 6.100 (hightech) professionals bezochten medio november de 23e editie van de Precisiebeurs, om er hun kennis over high- en ultraprecisietechnologie te delen. Trends voor de opper vlaktebehandeling? De k lanten vragen meer kennis, en eisen hogere standaarden en hogere e ciëntie En het liefst willen ze het ook nog sneller. “We worden steeds meer betrokken bij het proces”. Meer hierover op pagina 14.

Vereniging ION officieel geregistreerd bij CRKBO

Vereniging ION heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: de organisatie is o cieel opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonder wijs (CRKBO). Deze registratie bevestigt dat Vereniging ION voldoet aan de strenge kwaliteitsnormen van het CRKBO en betekent dat de vereniging nu erkend is als ‘CRKBO Geregistreerde Instelling’.

Daarnaast is Vereniging ION ISO 9001 gecer ti ceerd, een internationale norm voor kwaliteitsmanagement. Deze dubbele erkenning onderstreept de toewijding van de vereniging aan het leveren van hoogwaardige diensten en processen. Met de CRKBO -registratie kan Vereniging ION haar onder wijsdiensten BT W-vrij aanbieden, een belangrijke stap die zowel

leden als par tners ten goede komt en de drempel verlaagt voor verdere kennisontwik keling binnen de opper vlaktebehandelende industrie

V OORDELEN V OOR LEDEN

EN PA R TNERS

• Kwaliteitsgarantie: De combinatie van CRKBO-registratie en ISO 9001-cer ticering biedt een dubbelkeurmerk voor de kwaliteit en betrouwbaarheid van het onder wijsaanbod.

• BT W-vrij beroepsonder wijs: Leden pro teren van BT W-vrije trainingen en opleidingen.

• Procesoptimalisatie en klantgerichtheid: De ISO 9001- cer ti cering garandeer t dat ION continu werkt aan verbetering van dienstverlening en k lanttevredenheid

• Professionalisering van de sector: Deze erkenningen vormen een solide basis voor verdere groei en innovatie binnen de industrie

Vereniging ION bedankt alle betrokkenen voor hun inzet en bijdrage aan dit succes. Samen werkt de vereniging aan een sterke, kwaliteitsgedreven en innovatieve industrie.

Vereniging ION lanceert gratis vacaturebank voor leden

Vereniging ION biedt haar leden een nieuwe ser vice: de vacaturebank, te vinden op ww w.vereniging-ion.nl/ vacaturebank. Leden kunnen gratis gebruik maken van dit platform door simpelweg de link van hun vacature te sturen naar info@vereniging-ion.nl. Zo krijgen zij de mogelijkheid om eenvoudig nieuwe medewerkers te werven binnen een netwerk van professionals in de opper vlaktebehandelende industrie.

Er is één belangrijke voorwaarde: zodra een vacature is ingevuld, wordt leden gevraagd dit door te geven aan het secretariaat van Vereniging ION. Zo blijft

de vacaturebank up-to- date en overzichtelijk voor iedereen. De medewerkers van Vereniging ION zijn actief in gesprek met diverse mensen uit de branche. Door deze gesprekken worden de vacatures onder de aandacht gebracht, wat colle-

gabedrijven in staat stelt elkaar te helpen met het invullen van de openstaande functies. Dit biedt niet alleen k ansen voor bedrijven, maar ook voor mensen in dezelfde industrie die op zoek zijn naar een nieuwe uitdaging

Maak gebruik van deze unieke kans om uw vacature snel en ef fectief binnen de branche onder de aandacht te brengen!

Opper vlaktebehandelende branche mogelijk onderworpen aan strenge cyberbeveiligingseisen

Bedrijven in de opper vlaktebehandelende branche moeten zich mogelijk voorbereiden op strenge cyberbeveiligingseisen als gevolg van de nieuwe Europ ese NIS2-richtlijn. Deze richtlijn, die in oktober 2024 van kracht is geworden, verplicht organisaties in bepaalde sec toren om hun digitale beveiliging te versterken en incidenten te melden.

Hoewel de opper vlaktebehandelende branche niet expliciet wordt genoemd in de richtlijn, kunnen bedrijven in deze sector toch onder de regelgeving vallen. Dit geldt vooral als zij producten of diensten leveren aan essentiële sectoren zoals de chemische industrie, energievoorziening of transpor t.

BREDER TOEPASSINGSGEBIED

De NIS2-richtlijn vervangt de eerdere NIS-wetgeving en breidt het toepassingsgebied aanzienlijk uit. Onder de nieuwe wetgeving worden niet alleen bedrijven in de kritieke infrastructuur geraakt, maar ook belangrijke leveranciers en onder-

steunende diensten. Dit betekent dat bedrijven uit de opper vlaktebehandelende branche die bijvoorbeeld coatings leveren voor industriële toepassingen of infrastructuur, mogelijk als essentieel worden beschouwd. Bedrijven die onder NIS2 vallen, moeten voldoen aan strikte eisen, waaronder:

• Het implementeren van geavanceerde c ybersecuritymaatregelen.

• Het uitvoeren van regelmatige risicoanalyses

• Het rappor teren van cyberincidenten binnen strikte termijnen.

Daarnaast zullen deze bedrijven onder toezicht staan van nationale autoriteiten, die boetes kunnen opleggen bij noncompliance.

IMPAC T OP DE SECTO R

Vereniging ION adviseert bedrijven om te checken of zij onder de doelgroep vallen, en nu al te beginnen met voorbereidingen. Cyberaanvallen zijn een groeiende bedreiging, en het is cruciaal dat bedrijven adequaat beschermd zijn. Bedrijven

worden aangeraden om hun IT-infrastructuur en risicobeheerprocessen te herzien om te voldoen aan de eisen van NIS2. Bedrijven uit de opper vlaktebehandelende branche die twijfelen of zij onder de NIS2-richtlijn vallen, wordt aangeraden om juridisch advies in te winnen. Het opstellen van een complianceplan en het in k aar t brengen van potentiële risico’s is een eerste stap naar naleving van de nieuwe wetgeving.

Met de invoering van NIS2 zet de EU een volgende stap in de strijd tegen c yberdreigingen, waarbij ook de opper vlaktebehandelende branche haar verant woordelijkheid zal moeten nemen.

Meer informatie

Voorbereiding op de nieuwe PPWR-wetgeving voor de opper vlaktebehandelende industrie

Medio 2026 zal de Europese Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), ofwel de Verordening voor Verpakkingen en Verpakkingsafval, de huidige wetgeving vervangen, met als doel de levenscyclus van verpakkingen duurzamer te maken. Dit zal pas gebeuren als in het laatste kwartaal 2024 het voorstel voor de Europese Commissie wordt goedgekeurd.

De doelen van de PPWR zijn:

• Aanpak voor de gehele levenscyclus van verpak k ingen

• Soepele werk ing van de interne markt in de EU

• Klimaatneutraliteit in 2050

Bedrijven in de opper vlaktebehandelingsbranche kunnen zich, ondanks dat het nog niet de nitief en nog niet alles duidelijk is, alvast voorbereiden op de strengere eisen.

•Inventariseer welke informatie je al hebt over de verpakk ingen, die binnen jouw bedrijf gebruikt worden, en welke informatie de leverancier met jou kan delen.

• Per 2030 zijn minder van 70% te recyclen verpakk ingen verboden. Via de recyclecheck k an je controleren in hoeverre jouw verpak k ingen te recyclen zijn.

ALLES VOOR EEN G OEDE VERPAKKING EN BESCHERMING

OP ZOEK NAAR DUURZAME OPLOSSINGEN

Totale ontzorging van afvalstoffen.

Eigen verwerkingsmogelijkheden van o.a. ontvettings- en beitsvloeistoffen.

Reiniging en onderhoud van sproeitunnels en dompellijnen.

Het geven van veiligheidsadviezen.

Belangrijke ontwik kelingen in wetgeving - 3e kwar taal 2024

De rappor tage voor het derde kwartaal van 2024 is door KWA Bedrijfsadviseurs voltooid, waarbij verschillende cruciale ontwikkelingen in Nederlandse wetgeving zijn geïdenti ceerd. Hieronder worden enkele van de belangrijkste wijzigingen en nieuwe publicaties uitgelicht:

1. WIJZIGING RICHTLIJN

INDUSTRIËLE EMISSIES

Er is een nieuwe richtlijn tot wijziging van de Richtlijn industriële emissies gepubliceerd. Het betreft onder andere het toevoegen van nieuwe activiteiten onder het toepassingsgebied van deze richtlijn. Zoals de winning van industriële en metaalhoudende mineralen en de fabricage van lithium-ion-batterijen. Daarnaast wordt een vergunningvoorschrif t opgenomen voor het opzetten van een milieubeheersysteem. En wordt de mogelijk heid voor publiek verruimd om al in een vroeg stadium inspraak te krijgen bij de vaststelling van vergunningvoorschriften. De richtlijn moet voor 1 juli 2026 worden geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving (waarschijnlijk het Besluit ac tiviteiten leefomgeving).

Suggestie voor ac tie:

De wijzigingen van de richtlijn moeten nog worden geïmplementeerd in nationale wetgeving (waarschijnlijk het Besluit activiteiten leefomgeving). Ga alvast na of uw activiteiten onder de verbrede reikwijdte van deze richtlijn komen te vallen. Voor uw bedrijfsvoering betekent dit dat u onder andere rekening moet houden met:

• Het aanpassen van de vigerende vergunning;

• Het opstellen van een milieubeheerssysteem, voor zover uw bedrijf dit nog niet in werk ing heeft;

• Het opstellen van een transformatieplan. Energie -intensieve bedrijven moeten dit hebben gedaan voor 30 juni 2030. De Europese Commissie geeft aan in 2026 de regels waaraan de transformatieplannen moeten voldoen bekend te maken.

2. CONGESTIEMANAGEMENTVERPLICHTING ELEK TRICITEITSNE T Het doel van deze wijziging is om voorwaarden vast te stellen voor verplicht congestiemanagement. De netbeheerders kunnen door deze wijziging

aangeslotenen (> 1 MW ) verplichten om congestiemanagementdiensten aan te bieden indien er onvoldoende vrijwillig aanbod is om fysieke congestie in het elektriciteitsnet op te lossen. Voor aansluitingen van 1-60 MW in congestiegebieden gelden verplichte termijnen voor het aanwijzen van een dienstverlener (CSP), pre-kwali catie en biedingen. Niet-naleving leidt tot boetes voor capaciteitsbeperkingen.

3. DEFINITIEVE PUBLICATIE PGS 12

A MMONIAK - OPSLAG EN VERLADING De de nitieve versie van PGS 12 fase 1 versie 0.3 ( juli 2024) Richtlijn voor het veilig opslaan en verladen van ammoniak is gepubliceerd. PGS 12 bevat richtlijnen voor de arbeidsveilige, milieuveilige en brandveilige opslag en verlading van ammoniak.

Deze ont wik kelingen markeren belangrijke stappen in het Nederlandse beleid, gericht op het versterken van milieubescherming, duurzaamheid en arbeidsveiligheid. Bedrijven worden aangemoedigd om de nieuwe wetgeving nauwlettend te volgen en tijdig te implementeren om aan de gestelde eisen te voldoen. Voor meer gedetailleerde informatie en diepgaande inzichten over de ontwikkelingen nodigen we je uit om een bezoek te brengen aan de website van MakeOnline Ontdek meer en blijf op de hoogte van de laatste wet- en regelgeving

Als lid van onze vereniging heb je gratis toegang tot de tool MakeOnline. Als je nog geen inloggegevens hebt of hulp nodig hebt, aarzel dan niet om contact op te nemen met ons secretariaat via info@vereniging-ion.nl of telefonisch via 030-630 0390.

Wij helpen je graag verder

Thema’s in 2025

februari Apparatuur, installaties + machinebouw maar t Ontvetten en opper vlakter Coating Show (ECS) 2025 april Meet- en regeltechniek in r verduurzaming + organische deklagen juni Spuiten (thermisch), verzink oktober Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren november Grond- Weg- en (Water)bouw- en staalconstructies + eventspecial Ready for 2030 december Meet- en regeltechniek in relatie tot high-tech gereedschappen

Interesse?

Voor nadere informatie en/of het reser veren van adver tentieruimte kunt u contact opnemen met Robbin Hofman van Jetver tising b.v. T: +31(0)70 399 00 00 E: robbin@jetver tising.nl

Kort nieuws

ECHA lanceer t nieuwe chemische stoffen database: ECHA CHEM

Het Europees Agentschap voor Chemische Sto en (ECHA) heeft een nieuwe openbare database gelanceerd, genaamd ECHA CHEM. Deze databank bevat informatie over chemische sto en die in Europa worden geproduceerd en geïmpor teerd, inclusief gevaarlijke eigenschappen, etikettering en veilige gebruiksinstructies.

De database is een uitbreiding van eerdere platforms en zal geleidelijk verder ontwik keld worden. Gebruikers kunnen tijdens de overgang zowel ECHA CHEM

als de oude zoektools raadplegen voor complete informatie. In het 4e kwar taal van 2024 worden de onderstaande zaken toegevoegd aan de database

• Indeling en etikettering van sto en

• Classi catie - en etiketteringspagina met geharmoniseerde classi catie (waar beschikbaar) en aangemelde classi caties

• Snelle links naar regelgevingsprocessen en lijsten met wettelijke verplichtingen

• Expor t van regelgevingslijsten wordt mogelijk gemaakt

• Nieuwe datasets: identi catie van SVHC ’s, beperk ingen, autorisatielijst, CLH-proces, dossierevaluatie en sto enevaluatie worden toegevoegd

De database is via deze QR-code te bereiken: https://chem.echa.europa.eu/

Nieuwe EU-regels voor chemische stoffen: Verordening

over indeling, etikettering en verpakk ing aangenomen

De Raad van de Europese Unie heef t een vernieuwde verordening goedgekeurd voor de indeling, etikettering en verpakking (CLP) van chemische sto en. Deze aanpassing, de eerste sinds 2008, is bedoeld om de etiketteringsvoorschrif ten van chemische producten te moderniseren en beter af te stemmen op nieuwe verkoopmethoden zoals online distributie, bulkverkoop, en navulstations. Ook wordt in de verordening ingezet op circulaire oplossingen en makkelijk leesbare, digitale etiketten.

In de vernieuwde CLP-verordening wordt extra aandacht besteed aan risico’s van chemische sto en, zoals hormoonverstorende e ecten en andere langetermijne ecten. De nieuwe regelgeving maakt het eenvoudiger voor bedrijven en overheden om potentiële gevaren snel te identi ceren en e ectief te communiceren, waardoor de veiligheid van consumenten beter wordt gewaarborgd Daarnaast introduceert de verordening vrijwillige digitale etikettering en nieuwe veiligheidsnormen voor navulstations. Hoewel de meeste sto en onder de nieuwe regels vallen, zijn er tijdelijke uitzonderingen voor bepaalde plantaar-

dige sto en. Deze uitzondering geldt de eerste vijf jaar, waarna de Europese Commissie nieuwe maatregelen kan voorstellen.

VERDERE STAPPEN

De verordening zal o cieel van kracht worden 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie. De aangenomen regelgeving past binnen de bredere Europese strategie voor duur-

zame chemische sto en, een speerpunt van de Europese Green Deal

Meer informatie via deze QR:

Precisiebeurs: opper vlaktebehandeling krijgt prominentere rol binnen precisietechniek

Ruim 6.100 (hightech) professionals bezochten medio november de 23e editie van de Precisiebeurs, om er hun kennis over high- en ultraprecisietechnologie te delen. Trends voor de opper vlaktebehandeling? De klanten vragen meer kennis, en eisen hogere standaarden en hogere efficiëntie. En het liefst willen ze het ook nog sneller. “We worden steeds meer betrokken bij het proces”.

Nederland blijf t zijn positie als wereldleider in de hightechsector verder versterken, een sector die de kern vormt van de Nederlandse economie. Met ongeveer 50 procent van alle R&D-investeringen die naar hightech gaan, is de sector van cruciaal belang voor innovatie en economische groei. Dit zijn enkele belangrijke

conclusies uit het eerdere PwC-rapport ‘Made in NL -The value of the Dutch high-tech manufacturing industr y’. Om deze voortrekkersrol te behouden en uit te breiden, is echter meer nodig dan technologische vooruitgang alleen. Kennisdeling, samenwerk ing binnen de gehele waardeketen, nauwe banden

met het onder wijs, en de uitvoering van ambitieuze Big Science -projecten zijn essentieel.

Ruim 6.100 professionals uit binnen- en buitenland kwamen op de Precisiebeurs bij elk aar. Er werd volop genetwerkt en er vonden vele (toevallige) ontmoetingen

plaats. Ruim 375 exposanten presenteerden op de beurvloer hun laatste innovaties en toonden een breed aanbod aan hightech oplossingen.

“We constateren nu meer dan ooit dat de gehele waardeketen van precisietechnologie behoefte heeft aan nieuwe ontmoetingen, kennisdeling en gezamenlijke innovatie. De interesse uit het buitenland is enorm. We zijn dan ook trots dat we dit jaar een recordaantal internationale delegaties hebben mogen verwelkomen”, zegt Bar t Kooijmans, Programmamanager bij Mikrocentrum, de organisator van de Precisiebeurs

VRAAGSTUK

Een steeds prominentere rol binnen die waardeketen lijkt oppervlaktetechniek te krijgen. Dirk Wilmink, groepsdirecteur van LOA Full Sur face Group, ziet bijvoorbeeld dat klanten steeds sneller een oplossing nodig hebben. En die oplossing moet ook nog eens uitgebreider zijn.

“Onze klanten vragen steeds meer van onze kennis Ze komen bij om met een vraagstuk en zoeken een partnerschap met ons Wij hebben de exper tise op het

gebied van oppervlaktebehandeling Veel van onze klanten hadden wel iets van kennis op dat gebied, zeker als het om hun eigen fabrik aat gaat, maar die kennis is weggeëbd.”

Het is volgens Wilmink zelfs bijna een hulpk reet. Hij snapt het wel, want er ontstaat een gat tussen theorie en praktijk, “We maken mee dat er iets op een tekening staat en dat een par tij al jaren op die manier zegt te produceren, terwijl het technisch helemaal niet kan. Dan merk je dat sommigen hun processen niet op

orde hebben. Daarom worden wij steeds meer betrokken bij hun proces.”

Technologisch is er relatief weinig innovatie. De LOA Full Sur face Group is bezig met het uitbreiden van hun diensten, zoals op het gebied van zink-nikkelen. Daarnaast is er een focus op geogra sche spreiding. Daarin maken ze stappen, maar de kern van de chemie achter opper vlaktebehandeling verandert nauwelijks Wilmink: “We zoeken het vooral in manieren om slimmer te produceren. Een voorbeeld? Voor medewerkers die de Nederlandse taal niet machtig zijn, zetten we technieken in waarbij Nederlandse tekst direct wordt ver taald naar bijvoorbeeld Pools. Dan spreek ik mijn eigen taal en de applicateur krijgt het bericht direct via oor tjes in zijn eigen taal te horen.”

GOUD

Ook Mehmet Bicer, sales manager polymer Europe bij Aalberts Sur face Technologies, ziet het belang van coatings en opper vlaktebehandelingen in de precisietechnologie groeien. Zo wijst hij naar dispersielagen. “Dat is een coating waarbij vaste deeltjes, zoals smeermid-

Dirk Wilmink

delen of corrosiewerende sto en, gelijkmatig zijn verdeeld in een bindmiddel. Deze lagen verbeteren eigenschappen zoals slijtvastheid, wrijvingsvermindering en corrosiebestendigheid.”

Zijn bedrijf lever t Antifricor, een anti-wrijvingscoating die speci ek is ontworpen om wrijving en slijtage te verminderen en de smering van bewegende onderdelen te verbeteren. “Robuuste anti-wrijvingscoatings zijn noodzakelijk wanneer componenten voortdurend worden blootgesteld aan wrijvingskrachten. Met de juiste coating blijft het materiaal echter langdurig intact en beschermd. Onze exper ts in opper vlaktebehandelingen hebben zich intensief met dit onder werp beziggehouden en voor diverse toepassingen duurzame opper vlaktecoatings ontwik keld.”

Het werkt een beetje als een vaste verbinding, door via de dispersielaag vibratie tegen te gaan. Zo k an je bijvoorbeeld twee schij es als het ware in elk aar schuiven, vanwege minuscule rimpelingen van de coating. De oplossing k an bijna worden gezien als een vaste verbinding, voor wanneer een product echt niet mag verschuiven, zoals bij sommige partijen in de precisietechniek

Een tweede trend die Bicer ziet, is de inzet van tin-nikkel-metaallegeringen als vervanging van materialen die normaliter gecoat worden met hoogwaardige coatings, zoals goud. “Goud is duur. Onze tin-nik kel-legering is een echte legering, van 65 procent tin en 35 procent nikkel. Deze combinatie k an in een omgeving met loog fungeren als een mooie laag chemische bescherming. Goud kost nu

ongeveer 80 euro per gram. Onze tin-nik kel-legering is een goedkoper en net zo goed alternatief.”

NON-CONTAC T

“Wij geloven in non-destructief (in-line) meten wat bijdraagt aan het verduurzamen van processen, zonder derving of schade aan een product”, zegt Sape Nauta van Naumetrics “We presenteren de non- contact laagdiktemeter. Op basis van het fotothermische principe kunnen we de dikte van een coatinglaag meten. Vooral voor natte ondergronden is dat interessant. Als je voor het curen de laagdikte al meet, kan je nog herstellen. Een verkeerde dikte na het poedercoaten moet je overnieuw doen. En in het ergste geval is het product onbruik baar.”

Naumetrics werkt nu twee jaar samen met OptiSense, de Duitse maker van de laagdiktemeter “Juist omdat in een wereld van e ciënter produceren minder verschroten belangrijk wordt. Dat kost veel geld, en met conventionele laagdiktemeters schoten we tekor t”, zegt hij. De vraag is of inline meten ook echt een goede voorspeller is. Volgens OptiSense worden de laagdiktemeters gebruikt in de lakstraten bij BMW en Volkswagen. “Het is niet nieuw, maar voor Naumetrics wel. Wij brengen het in de Benelux op de markt.”

Mehmet Bicer

Sape Nauta

Meten is cruciaal onderdeel van het proces

Data en datamanagement. Dat zijn de trends op het gebied van coatinginspectie, volgens Johan Figlarz van Elcometer. Door de digitalisering is meten een ander vak geworden. “Je wilt valide data overleggen.”

De ‘465’-laagdiktemeter van Elcometer is een k lassieker, weet Johan Figlarz. Al sinds 1947. De uitvoerend teamleider van het in Nieuwegein gevestigde bedrijf refereer t met trots aan de bekende oranje -z warte combinatie van hun meetapparatuur. Nu, bijna tachtig jaar na het eerste exemplaar, ziet de meetwereld er echter totaal anders uit. Een ding is gebleven: het belang van data. “Alleen is met de digitalisering ook het meten een ander vak geworden. Datamanagement

en rappor tages zijn de crux geworden. Eindk lanten en inspecteurs vragen om rappor tages. De gebruikers willen de data dus kunnen omzetten in dat soort rappor tages.”

Figlarz haalt een k lant aan uit de scheepsbouw. Dit bedrijf bouwt schepen van zo’n 80 meter lengte, waarbij alle compar timenten andere soorten coatings met andere diktes moeten hebben. Die k lant heeft met de software alle data

geïntegreerd in Teams. Hierdoor k an iedereen in Teams bij elke meting en is alle informatie voor iedereen beschikbaar Zo brengen ze gezamenlijk het hele schip in k aar t.

PROFIEL

Het zijn volgens Figlarz niet alleen de metingen die er toe doen; het gaat ook om wat je met de verzamelde gegevens doet. Inspec teurs besteden tot wel 30 procent van hun werkweek aan het

COATING?

In de wereld van coatings en verven wordt niet altijd een laagdiktemeter gebruikt. Ook in andere industrieën is het handig om de dikte te meten. Een voorbeeld? De Elcometer wordt gebruikt bij het meten van de dikte van de laag karamel van een candybar. Een andere ‘apar te’ toepassing is die in een vetkanaal. In de horeca mogen vetkanalen boven een afzuigkap geen te dik ke laag vet hebben, vanwege brandgevaar. Dit k an nauwkeurig worden gemeten met de Elcometer 456 met scansonde, die tot 140 metingen per seconde registreert. En de oerhollandse kazen? De toestellen van Elcometer meten de glans en dikte van de korst van de kaas. Het meest bont maakt James Bond het. Of in ieder geval de makers van de lm From Russia With Love uit 1963. In die lm inspecteer t 007 zijn hotelkamer, op zoek naar a uisterapparatuur. Met een Elcometer

produceren van rapporten. Elcometer heeft hier voor zijn software ElcoMaster geïntroduceerd. Hiermee k an je metingen van een hele reeks Elcometer-meters impor teren en combineren via bluetooth of usb, waaronder meetwaarden voor opper vlaktepro el, zoutverontreiniging, laagdikte, glansmeting en corrosiedikte.

Figlarz: “Deze informatie is cruciaal voor onderhoud en corrosiepreventie. Maar ook voor je hele proces. Kijk naar staalbedrijven. Elk straal- en coatingbedrijf is onderdeel van het proces nadat er staal wordt geleverd. Het pro el is belangrijk, en als verwerker ga je er vanuit dat een staalbedrijf het pro el levert dat je bestelt. Maar al te vaak horen we dat stralers en coaters die het pro el meten, niet krijgen wat de staalleverancier belooft. Eigenlijk zou de staalleverancier aan de voorkant al de pro elen moeten hebben gecontroleerd en opgeslagen voor de rest van het proces. Dat gebeur t nu niet, want de eindk lant verwacht het nog niet.”

TR AC K&T RACE

Standaarden voor coatinginspecties vereisen gegevensverzameling voor veel van de parameters van het coatingproces: opper vlaktepro el, oppervlaktezuiverheid, k limaatcondities, laagdikte en hechting Deze inspecties produceren gezamenlijk een grote hoeveelheid gegevens. De datamanagementsoftware staat in direct contact met de meters en kunnen onmid-

dellijk professionele rappor ten produceren met volledige herleidbaarheid naar de inspectie in kwestie, om zo te voldoen aan de betre ende standaard.

In veel bedrijfstakken worden op meerdere locaties/productielijnen componenten gefabriceerd die samenkomen op de assemblagelijn. Verschillende inspectieparameters worden gecombineerd om het eindproduct goed te keuren. Middels cloudtechnologie biedt ElcoMaster de mogelijk heid om in realtime de kwaliteitscontrole te monitoren, vanaf meerdere inspectieprojecten en vanaf elke locatie. De data worden direct omgezet naar werk bare bestandsindelingen.

“Coating is bescherming, maar het is ook een industrieel proces. Het is voor k lanten vervelend als producten worden afgekeurd. We hebben bijvoorbeeld k lanten die windmolens coaten. Stel, je hebt vier of vijf van die bladen verwerkt en dan komt een inspecteur met een meter. Die keur t de coating af. Nu zie je dat coatingbedrijven zelf al meten, voordat er een inspectie is. En die metingen worden opgeslagen, zodat er een coatinggeschiedenis ontstaat. Een soort track&trace, zodat je altijd weet waar binnen het proces wat gebeurt. En daarmee k an je ook richting de inspecteur valide data overleggen.”

NON-FERRO

Het Britse moederbedrijf heef t zich een tijdlang beziggehouden met straalapparatuur, wat een verbreding is van het aanbod. Figlarz ve rwacht dat er binnenkor t juist op het gebied van laagdiktemeten weer nieuwe aankondigingen komen. Onlangs heeft het Britse moederbedrijf van Elcometer Sagola en Blastline overgenomen. “Dit stelt ons in staat om zowel straal- en spuit- als inspectieapparatuur te leveren. Dit maakt Elcometer de enige leverancier die het volledige coatingproces kan bedienen.

Het motto en de visie van Elcometer is niet voor niks: ‘Blast it, spray it, inspect it ’. Dit onderstreept onze focus op het aanbieden van een complete oplossing voor de coatingindustrie.”

Johan Figlarz

Opper vlaktetechnologie als noodzakelijke kers op de AM-taar t

Lange tijd gold post-processing, waaronder de opper vlaktebehandeling, als een ‘dirty secret’ van additive manufacturing. Na de digitale stappen in het 3D-printproces volgden een aantal processtappen die tot de dag van vandaag veelal handmatig verlopen. Dat verandert. Het aanbod van opper vlaktebewerkingen voor 3D-geprinte werkstukken neemt toe. De sector krijgt zelfs kleur, bleek tijdens Formnext 2024.

Ook in Nederland worden er wekelijks heel wat onderdelen voor de machinebouw 3D-geprint. In kunststof. Zeker als het onderdelen zijn die niet zwaar belast worden, is 3D-printen een aantrekkelijke productietechnologie omdat er geen gereedschappen nodig zijn zoals bij spuitgieten en kleine batches daardoor prijstechnisch concurrerend zijn. Ook elders in Europa en de rest van de wereld beginnen grote bedrijven voor te sor teren op 3D printen als productietechnologie “De vraag is momenteel zwak, maar grote bedrijven bereiden zich wel voor op 3D printen als productietechnologie. Dat zien we aan de vragen die we krijgen”, zegt André Gaalman, directeur

van Leering Hengelo. De Nederlandse fabrik ant van Norm nish straalcabines werkt al meerdere jaren samen met AMT, een Britse specialist op het gebied van post-processing van 3D-geprinte kunststofonderdelen. AMT verkoopt de Norm nish straalcabines onder de merknaam PostPro; Leering Hengelo verkoopt de speci eke AMT technologie in de Benelux. Voor het eerst hadden de twee bedrijven dit jaar een gezamenlijke stand op de beurs.

VAPOR SMOOTHING

Verleden jaar introduceerde AMT een desktopversie van de Vapor smoothing machine, de SFX. Vapor smoothing wordt

Fabrikanten uit de post-processing hoek werken samen met 3D-printerfabrikanten aan geïntegreerde systemen.

AM Solutions ontwikkelde dit T1 PowderEase uitpakstation voor de Stratasys SAF H350 printer

breed in de sector gebruikt om 3Dgeprinte kunststof opper vlak ken te verdichten. Inmiddels heeft AMT meer dan 150 van deze compacte machines aan k lanten geleverd. Vapor smoothing is een chemisch proces waarmee de oppervlakteruwheid van het 3D-geprint werkstuk gladder wordt gemaakt, vergelijkbaar met dat van een spuitgietdeel. AMT maakt het proces digitaler met een op Kunstmatige Intelligentie gebaseerd systeem aan te bieden om recepten voor de opper vlaktebehandeling te genereren. Dit geldt in eerste instantie voor PA12, PA11 en TPU; andere materialen volgen. Met deze nieuwe Flex Software is het gemak kelijker om de juiste instellingen

DyeMansion kan 3D-geprinte onderdelen kleuren volgens de Duitse automobielnorm die vereist is voor interieurdelen.

AMT, dat dit jaar de stand deelde met Leering Hengelo (beide bedrijven werken nauw samen) vergemakkelijkt met AI het vinden van de juiste parameterinstelling voor Vapor smoothing. Een toepassing die het op Formnext toonde is het verdichten van nieuwe materiaal voor het 3D-printen van componenten voor voedingsmiddelenmachines. Het door het Franse Faboulos ontwikkeld blauwe PA11 is gecertificeerd voor toepassingen in de voedingsmiddelenindustrie, mede omdat het aangepast is voor metaaldetectie via röntgenstralen.

te vinden op basis van materiaalkeuze en het design van het product.

3D PRINTEN KRIJGT KLEUR

In de machinebouw kiest men dikwijls voor zwar te onderdelen. Soms wordt dan geprint met een door en door zwar t materiaal (PA11) zodat na Vapor smoothing geen apar te lak behandeling nodig is. Bij andere toepassingen worden de onderdelen zwar t gelakt. Stilaan willen eindgebruikers de 3D-geprinte kunststofonderdelen kleuren. DyeMansion, een van de andere aanbieders van postprocessing technologie voor 3D-printen, heeft op Formnext een nieuwe generatie k leuren met een goede UV-resistentie getoond, speciaal ontwikkeld voor de automobielindustrie. Met Automotive Colors X wil DyeMansion autofabrik anten de k ans bieden om de modellen verder te personaliseren voor de klant met 3D-geprinte gek leurde onderdelen. De nieuwe kleuren voldoen aan de grijswaarden eisen van de D47 1431 norm en

zijn daarmee geschikt voor toepassingen in het interieur van een auto. Ook hebben ze een hoge UV-bestendigheid. Voor het zwar t lak ken van 3D-geprinte onderdelen heeft DyeMansion een nieuw, groter reser voir ontwikkeld, de DM60 Reser voir Geïntegreerde sensoren detecteren exact de hoeveelheid onderdelen die gelakt moeten worden en passen hier zowel de cyclustijd als het watergebruik op af. Door het systeem uit te breiden met een XL-reser voir kan men bij het lak ken het water tot 12 keer hergebruiken en de kosten voor de cartridges met de lak halveren.

SAMENWERKING V OOR INTEGRATIE

Wat dit jaar opviel op de beurs in Frankfur t was de aankondigingen van fabrik anten om samen geïntegreerde oplossingen te ontwik kelen voor 3D-printen en post-processing. Bij dit laatste moet dan vooral gedacht worden aan het uitnemen van de onderdelen uit de poedercake en het zeven en opnieuw mengen

van poeder. AM Solutions, de merk naam waaronder Rösler in de AM-industrie acteer t, heeft met Stratasys een uitpakstation ontwik keld voor de SAF H350 poederbedprinter. Een soortgelijke oplossing ontwik kelt het momenteel voor de nieuwe generatie P3 SLS-printer van het Duitse EOS. In een tweede station dat het voor EOS ontwikkelt, wordt het poeder automatisch gezeefd en gemengd met vers poeder voor een nieuwe printjob Een zegsman van AM Solutions dur fde nog geen harde datum te noemen wanneer beide systemen beschikbaar zijn voor verkoop, maar rekent niet eerder dan eind 2025. PostProcess Technologies, een Amerik aans bedrijf, gaat zo’n uitpakstation voor de SLS-printers van Farsoon ontwik kelen. Waar het bij alle drie de samenwerk ingen om gaat, is dat men het aandeel handwerk vermindert (doordat men de bouwunits direct van de 3D-printer naar het uitpakstation kan verplaatsen) en méér poeder kan recupereren. Bij Farsoon schat men in dat een

Het uitpakstation en het zeef-mixstation dat AM Solutions ontwikkelt voor de nieuwe EOS P3 Next printer (en andere EOS polymeer printers) moet het proces stroomlijnen en de kosten omlaag brengen. Het systeem zit nog in de ontwikkelingsfase bij de divisie van Rösler

operator 75% van de tijd die hij nu kwijt is aan ontpoederen kan besparen en dat tot 95% van het poeder hergebruikt kan worden. PostProcess Technologies zegt nog dit jaar de eerste Prevo 700 te koppelen aan een Farsoon SLS-printe r.

OPPERVLAK METALEN

DELEN BEWERKEN

Opper vlaktebehandeling van metalen AM-componenten is een heel andere discipline. Inmiddels zijn hier meer technieken voor beschikbaar dan het k lassieke trommelen om de laatste poederdeeltjes weg te krijgen en het ruw opper vlak gladder te maken. Bekende opper vlaktetechnieken uit de metaalindustrie beginnen hun weg te vinden naar de AM-wereld, al dan niet in een aangepaste

GROEIT 3D-PRINTEN NOG ZO SNEL?

AM Solutions toonde eveneens de nieuwe S2 met een continu roterende band van PU die er voor zorgt dat de delen tijdens het stralen niet beschadigd raken.

vorm. Waar het bij de proceskeuze om gaat, is dat je de juiste balans vindt tussen de uiteindelijke opper vlakteruwheid en de procestijd, zo zei Luis Schumacher, branchemanager AM bij het Duitse OTS. “De dagelijkse praktijk van additive manufacturing ziet er anders uit dan de visie hoe fantastisch AM is”, aldus Schumacher op de beurs. Bij metalen componenten moeten vaak supportstructuren ver wijderd worden, is het opper vlak doorgaans ruw en niet consistent. OTEC past electro nishing toe al dan niet in combinatie met een abrasief polijstproces Bij Electro nishing roteer t het werkstuk door een bak vol met plastics korrels ondergedompeld in een ionisch geleidende vloeistof. Hierdoor vermijdt men risico op beschadiging van het opper vlak. Door

zo het polijsten te automatiseren, wordt veel handwerk bespaard. Handmatig polijsten kan dan het laatste stukje ruwheid weghalen. Een heel andere techniek, die al uit de jaren tachtig dateert, is plasmapolijsten. Mathias Kroll van Plasotec presenteerde deze technologie op Formnext. Een voorwaarde is dat de materialen elektrisch geleidend zijn. Voor titaan en koper ontwik kelt Plasotec momenteel het plasmapolijsten verder. Hierbij dient de wand van het bad als kathode en het werkstuk als anode. Door het werkstuk onder te dompelen in het elektrolytisch bad (95% water, 5% zout) en er 300 tot 350V stroom door heen te sturen, ontstaat een plasmawolk aan het opper vlak. Deze zorgt er voor dat de microstructuren aan het opper vlak

De 3D-printindustrie gold jaren als een sector die sterke groeicijfers beloofde. Die glans is er dit jaar wel vanaf, met in veel deelsectoren een stagnerende markt. De omzet daalt dit jaar zelfs licht, zo maakte Markus Heering, directeur van de AMwerkgroep van de VDMA, bekend bij de start van Formnext 2024. De beurs in Frankfur t geldt als de grootste AM-beurs voor de industrie in de wereld. Met een kleine krimp doet de sector het volgens hem relatief beter dan andere industriële sectoren die last hebben van de onzekerheden in de huidige wereld. Heering is echter optimistisch over 2025 en daarna. Gebaseerd op een recent onderzoek door de VDMA onder de meer dan 200 bedrijven die lid zijn van de AM-werkgroep, verwacht 80% in de komende achttien maanden groei. Met name in de machinebouw ziet men veel groeipotentieel, zowel voor prototypes als voor serieproductie. “De techniek wordt interessanter als productietechniek ”, aldus Heering. Een recente studie door het Britse onderzoeksbureau Context liet vlak voor Formnext zien dat het vooral de Chinese fabrikanten van 3D-printers zijn die momenteel marktaandeel winnen. Dat geldt niet alleen voor de high end metaalprinters maar ook in het middensegment van de kunststofprinters (prijsklasse $20k tot $100k).

Het Zwitserse MMP Technology is een van de ser viceproviders aan de bedrijven die hoogwaardige metalen componenten 3D-printen. Het gaat om een proces dat mechanische, fysische en chemische nabewerking combineert. Daarmee verbetert MMP de opper vlakteruwheid van een Inconel 718 geprint onderdeel voor een Siemens gasturbine van Ra 12,7µm, naar Ra 0,127 µm.

verdwijnen, ter wijl de geometrische nauwkeurigheid behouden blijf t. De ruwheid verbeter t met een factor 10 tot 15, ook (an)organische verontreinigingen gaan weg, de materiaalafname is minimaal en de corrosiebestendigheid van de AM- onderdelen verbeter t.

Het Franse AML Innovations zoekt de oplossing voor gladdere opper vlakken in de LICS coating. Dit is een metallische slurr y coating met een zilvergebaseerde buitenste laag met een hoge temperatuurbestendigheid (>300 graden C) en een goede hechting op zowel ruwe als bewerkte opper vlakken. Deze LICS-coating is gecertificeerd voor ruimtevaarttoepassingen.

Het Britse Holdson verbeter t de opper vlakteruwheid van AM-werkstukken met een geavanceerd elektrochemisch polijstproces: elektroform. Voor speci eke toepassingen kan men hierbij gebruik maken van een elektrode die zich aanpast aan de contour van het werkstuk.

Dankzij een gepatenteerde technologie kan Hodson bij het elektrochemisch polijsten de elektrode exact de contour van het werkstuk meegeven.

Holdson heeft deze technologie gepatenteerd. De elektrode wordt gevormd op basis van de STL- le van het werkstuk die de opper vlaktecontour weerspiegelt. Deze techniek is eveneens geschikt voor het polijsten van inwendige structuren, bijvoorbeeld koelkanalen.

Zo komen 3D-geprinte metalen componenten uit de machine, in dit geval kniegewrichten. Meestal hebben ze dan nog een nabewerking nodig, waar voor er steeds meer technieken komen.

Trots op het werk

EEN NIEUW KLEURTJ E OP DE MUUR BIJ DIJKMAN COATING

“We zijn er wel trots op, maar alleen die cer ti caten op de muur was misschien een beetje saai”, vertelt Roel Dijk man van Dijkman Coating lachend. Het is niet dat hij niet trots op de certi caten, benadrukt hij “Kwaliteit is een integraal onderdeel van het gehele productieproces. Producteisen die gesteld worden vanuit het ‘ Total Cost of Ownership denken’ kunnen alleen worden gerealiseerd indien aan de proceskwaliteit geen enkele concessie wordt gedaan.”

Dijk man Coating is Qualicoat Seaside -, Qualisteelcoat-, ISO 9001:2015-, en EN 1090- gecer ti ceerd. Die laatste is de Europese norm van prestatiekenmerken voor stalen en aluminium onderdelen en wordt vastgesteld met een CE-markering volgens de EN 1090. Dijk man Coating heeft een conformiteitsverklaring, waardoor men niet meer extern hoef t te auditten. Daarnaast is Qualicoat is het wereldwijde kwaliteitskeurmerk voor het hoogwaardig coaten van aluminium en borgt het Qualisteelcoat label de kwaliteit voor oppervlaktebehandeling op staal- en verzinkt staal. Dat is het wereldwijde kwaliteitslabel voor de oppervlaktebehandeling op staal en verzinkt staal en wordt uit gegeven door de gelijknamige organisatie. Een organisatie waarin Roel Dijkman, oprichter en mede - eigenaar van Dijkman Coating, de rol van voorzitter mag vervullen.

Het zogenoemde project k leurenwand, bij Dijkman Coating, is aan de ene k ant een ver fraaiing van de ‘spreekk amer ’ van het bedrijf, maar aan de andere kant ook een uitgelezen mogelijkheid om onze kwaliteiten te tonen. “Onze spreekk amer is een mooie ruimte om een goed gesprek te voeren. Maar het is ook een ruimte die nog niet uitstraalde waar wij als bedrijf voor staan, de wereld een kleur tje geven. Daarom was het tijd voor een upgrade.”

De nieuwe kleurenwand biedt ruimte aan 27 verschillende samplepanelen. Van licht naar donker en van standaard RAL-k leur tot unieke special. Een kleine greep uit alle diverse kleuren die Dijkman Coating te bieden heeft. Dijkman: “1-laags, 2-laags, groot of klein, zegt u het maar! Ons team denkt graag met u mee om gezamenlijk tot een perfecte opper vlaktebehandeling te komen.”

Specialismes

Volgens Dijk man k an een organisatie in de oppervlaktebehandelende industrie zich nog écht onderscheiden. Centraal staat een méér duurzame productontwik keling. En door zowel nationaal als internationaal te acteren op professioneel hoogwaardig niveau. De eigen carbon-footprint waar mogelijk te reduceren. En door continu, in samenspraak met klanten en leveranciers, te werken aan nieuwe, daadwerkelijk innovatieve coatingsystemen- en technieken.

Dijk man Coating is een exper t op het gebied van opper vlaktebehandeling en k an zich, mede door een grote diversiteit aan kleuren, poedercoatsystemen, e cienc y en er varing, onderscheiden in de markt. “Alles wat op een oplegger past, kan bij ons gepoedercoat worden” vult broer en mede oprichter van Dijkman Coating, Felix Dijk man, aan. “Van groot tot klein, standaard of klant speci ek, zegt u het maar. Elke dag maken wij bij Dijk man Coating kwaliteit. Samen met alle medewerkers en klanten. En dat maakt ons de coatingmanagers.”

Lean-aanpak helpt Eromesmarko groei onder controle te houden

“De spuiterij? Het is een ritme”, zegt Dirk Schingenga. Hij is verantwoordelijk voor de productie bij schoolmeubelfabrikant Eromesmarko. En sinds deze zomer stuurt hij de spuiterij direct aan. Zijn grootste uitdaging is de groei van het bedrijf. Het zorgt er voor dat hij het proces continu in de gaten moet houden.

“We proberen elke dag beter te worden door bottlenecks op te lossen.”

Even denkt Schingenga na. Bij zijn vorige baan heeft hij gewerkt met software voor aansturing van snijmachines, zowel autogeen als plasma. Bij Eromesmarko is hij begonnen op de IC T-afdeling, waarna hij functies heef doorlopen als transpor tplanner, werk voorbereider, inkoper en productieplanner. Hij heef t dus vrijwel alle functies wel ver vuld binnen Eromesmarko. En dat typeer t niet alleen Schingenga, maar ook de schoolmeubelfabrik ant. Want bij het bedrijf uit Wijchen willen ze alles zelf maken: ‘Made in Holland’. Dat stempel past ook bij de onderneming. Ze vinden zelf namelijk niet dat ze zomaar wat schoolbankjes maken. Ze creëren een omgeving die aansluit bij de kernwaarden van de school en waarin je beter kunt leren, lesgeven, werken en ontmoeten.

En Hollands fabricaat past daar dus bij. “We willen een stabiele kwaliteit en lever-

EROMESMARKO

tijd garanderen. Binnen onze productie is er een heel groot piekmoment: de zomer vakantie. Dan is het hier topdrukte, omdat alle onder wijsinstellingen dan hun nieuwe spullen willen. Wij willen en kunnen dus niet afhankelijk zijn van anderen. En voor ons en onze klanten zijn materialen, grondsto en en productiemiddelen relevant. Daar willen we zicht op hebben”, zegt Schingenga.

HAKENEUR

Aan de ene kant van de productiehal komt het gedeeltelijk gerecyclede staal van de lokale leveranciers binnen voor de eerste verwerk ing. Hier maken ze complete gelaste frames, voornamelijk voor stoelen en tafels, uit de bundel ijzer die binnenkomt. Ze beginnen hierbij met het laseren van de onderdelen met de lasermachine. Daarna gaan de onderdelen naar de uitgebreide hal abricatenmagazijn of naar de buigerij, waar

Ruim een eeuw geleden, in 1909, bouwde hoofdonder wijzer Gomarius Mes met zijn zonen Jan en Thé een schoolmeubelfabriekje naast het spoor in Wijchen. Bijna 60 jaar later fuseerde Mes en Zn. met de Heelsumse meubelfabriek van Jan Rothuizen (Ero Architecten). In een ander deel van het land toverden de gebroeders Van der Mark en Kooistra in 1945 een oude zuivelfabriek om tot hun nieuwe bedrijf Marko. Aanvankelijk maakte Marko etspedalen, maar vanaf begin jaren ‘50 behoorden ook buismeubelen en schoolmeubilair tot het assortiment. Jarenlang bestonden Eromes en Marko naast elkaar, tot in 2014 het assor timent en de productielocaties werden samengevoegd. Dat was de start van Eromesmarko

de onderdelen in de juiste vorm worden gebogen met Wa os-buigmachines. Alle apparatuur is CNC-gestuurd, wat betekent dat ze nauwkeurig worden aangestuurd door een gespecialiseerd computersysteem. De Wa os-machines zijn daarnaast uitgerust met een cameraherkenningssysteem. Ten slotte lassen ze de frames af op een van de vijf OTC MAG-lasrobots, de Panasonic TIG/MAGlasrobot, of met de hand.

Ook het coaten gebeur t op de locatie in Wijchen. Wanneer de metaalafdeling doorgeeft dat nieuwe producten gefabriceerd zijn, worden deze door een runner gesor teerd opgeslagen in een bu erzone. Schingenga: “Van hieruit worden ze aan de hand van de dagplanning van onze teamleider klaargezet voor de spuiterij. We werken met een volwaardig poedercoatsysteem in combinatie met een monorail die zorgt voor een continu doorlopend proces. De frames worden hieraan bevestigd door een ophangteam dat bestaat uit een hakeneur, die controleer t of de juiste producten klaarstaan en de bijbehorende haken aan de bewegende rail hangt, en een ophanger die de producten ophangt en de ruimte opgeruimd houdt.”

Nadat de producten voorbehandeld (ontvet) zijn en door de droogoven zijn gegaan, komen ze aan bij de spuitcabine met een spuitrobot. Een spuiter is verant woordelijk voor het bijwerken van

plek ken die voor de robot lastig zijn te bereiken. Daarnaast maakt hij meerdere keren per dag de spuitcabine en het poederstation schoon, wanneer er van poederk leur gewisseld wordt. Hier voor is veel er varing nodig, want als verschillende poedercoatings met elkaar vermengd raken, is dat direct terug te zien in het eindresultaat. Wanneer de producten zijn gespoten en uitgehard in de mo eloven komen ze aan bij de afhaler die de producten controleert, van de rail afhaalt en k laarzet voor de montageafdeling

DUURZAAMHEID

Het proces staat centraal, zegt Schingenga. “Dat moet ook wel. We hebben heel veel modellen en maten meubels En 22 verschillende kleuren, standaard. Dat heeft invloed op de manier waarop je naar je productie k ijkt. Mijn voorkeur heeft een lean-aanpak We proberen elke dag beter te worden door bottlenecks op te lossen. Telkens stel ik de vraag: wat is e ciënt? Is het e ciënt om telkens tien meter van je werk plek af te lopen om iets te pak ken van een werk blad? Ik zou het

werk blad dan liever dichterbij zetten.”

Als het gaat om coaten, hebben ze dus alles zelf in huis: een kettingbaan, de voorbehandeling, de droogoven, de poedercabine en de mo eloven. “Ook daarin k ijken we continu naar e ciëntere aanpak. Maar daar komt ook meer en meer duurzaamheid bij k ijken. Elektriceren van de droog- en mo eloven is nu nog lastig, maar staat zeker op de agenda. Eens gaat de gaskraan natuurlijk dicht. In onze vestigingen in Hoogeveen en Emmen hebben we wel al het proces van de voorbehandeling aangepast. Dat gebeur t nu op 30 graden, in plaats van op 55 graden.”

Waar liggen de uitdagingen voor Schingenga? “De groei. Tot nu toe hebben we onze productie alleen in dagdiensten kunnen uitvoeren. In de zomer is de piek, dan draaien mensen twaalf weken van 45 uur. Maar we blijven groeien, en op een zeker moment moeten we misschien naar een tweeploegensysteem. Dat betekent ook dat we meer vak mensen nodig hebben. Die ook nog eens alle aspecten kennen van het picken, spuiten, hangen en afhalen.”

Ecologische coating Inogrid resultaat van samenwerk ing Tefab, AD Chemicals, LOA-Deege en EUROLACKE

Tefab, AD Chemicals, LOA-Deege en EUROLACKE hebben samen een ecologische oplossing ontwikkeld voor een grid om dassen en bevers te weren bij damwanden. Een complexe klus, want hoe zorg je er voor dat opgerolde matten van 25 meter lengte voorbehandeld, gecoat en geplaatst worden, en dat je ook garandeert dat ze minimaal 50 jaar goed blijven? “Dat kan alleen als we het samen doen en over onze schaduw kunnen heenstappen”, vertelt Gerd De Lathauwer van EUROLACKE.

“Sorry dat ik op momenten niet kon stoppen met praten. Ik vind wat we samen doen op de markt gewoon écht te leuk om over te vertellen”, mailt Gerd De Lathauwer van EUROLACKE. Hij heef t net honderduit verteld over een nieuwe ecologische oplossing, genaamd Inogrid. Waarom het zo’n mooi project is? Dat zit in de samenwerk ing tussen de vier par tijen die Inogrid hebben bedacht. En die samenwerk ing ging van brainstormen, via testen en hertesten naar een duidelijke juridische afk adering van wie waar voor verantwoordelijk is “Vol verwondering heb ik gekeken naar het project en het proces. Je zag het groeien. Daardoor ben ik megatrots op wat we met z’n allen hebben bereikt. Dat we een

rol spelen in de oplossing om de dijken te beschermen tegen dassen en bevers.”

Het begon met Tefab. Het Gilzese bedrijf levert materialen voor geotechnische toepassingen. In dit geval een gaas dat als het ware in de grond wordt geplaatst, om te voorkomen dat bijvoorbeeld bevers dammen ondergraven. Er was al wel een gaas. Maar ze wilden een grid ontwik kelen als preventieve toepassing voor de lange termijn, inclusief het voorkomen van risico’s op uitloging van het staal De Lathauwer: “Tefab was op zoek naar een oplossing tegen het uitlogen van metaal van een grid dat in de grond wordt geplaatst. Het is niet gewenst dat metalen in de grond uitlogen. Dus

zochten ze bij Tefab een gespecialiseerd coatingbedrijf dat ze met dit vraagstuk verder kon helpen.”

Een complexe taak, zeker gezien het formaat van een zo’n rol. Zo’n grid is 25 meter lang en twee meter hoog. Dat kan je moeilijk ophangen. Hier kwam eerst Dirk Wilmink in beeld, van LOA Full Sur face Group. Hij zocht exper ts binnen zijn netwerk en zo kwamen Gerd de Lathauwer voor coatingtechniek- en advies, en Roland van Meer van AD Chemicals, in beeld voor het voorbehandelen. Met Tefab als opdrachtgever die ook wilde meedenken ontstond een viermanschap met als missie een nieuw product.

De Lathauwer: “Het was niet alleen nieuw, de k lus vroeg ook veel van onze capaciteit. En het was een opdracht die ink wat volume aan werk met zich zou meebrengen. Dirk Wilmink was als het ware de dirigent binnen dit projec t. We werkten al veel met de LOA Full Sur face Group samen op het gebied van technische ondersteuning We delen kennis en hebben een open houding naar elk aar.”

INSTITUUT

Als er gegalvaniseerde draadmatten de grond in gaan, wordt iedereen zenuwachtig Wat gebeur t er onder de grond?

De eisen in de grond-, weg- en waterbouw zijn vrij hoog en dat vraagt dus ook wat van de coating. De Lathauwer had een rappor t van het Swedish Corrosion Institute gelezen voor een test met drink waterbuizen in de grond. Die buizen waren gecoat met één laag poedercoating direct to metal (DTM). Met een thermoplast in plaats van een thermoset. De test van het Zweedse instituut loopt nog steeds en de verwachte levensduur van de coating is maximaal 200 jaar

“De hoofdmoot van de poeders die we aan onze par tners leveren, is thermoset. Thermoplast is voor ons een kleiner stuk van onze markt. Het werd ons snel duidelijk dat we de grid niet met een standaard epoxy- of polyesterlaag konden bewerken. De functionele eigenschappen van thermoplast passen goed bij het probleem dat we moesten oplossen.”

PH-WAARDE

Een van de uitdagingen is de grondsoort. Of beter gezegd: de grondsoorten. Hoe dieper je de grond in gaat, hoe meer de ph-waarde zal afwijken van neutraal. “Het is een k limaat dat afwijkt van de bekende C1- t/m CX-corrosieklasse. Het meeste coatingwerk is voor objecten boven de grond. Nu hebben we ineens te maken met aardlagen, ph-veranderingen en waterstanden. Als je een gecoate mat de grond indrukt, laat je het daarna als het ware over aan Moeder Natuur. Dan moet je uitk ijken met een zuurstofarm k limaat en contact met water. Een feest voor corrosie, ter wijl we er geen controle meer op hebben.”

Dan is er ook nog de manier van het plaatsen van een mat. Onder de grond kom je allerlei zaken tegen, zoals zand, stenen en wortels. Die kunnen de coatinglaag beschadigen. Dus zelfs al is het coatingsysteem per fect, dan k an er toch snel corrosie ontstaan. Voor dit probleem heeft Tefab een oplossing gevonden door een methode te bedenken om de matten los in een V- constructie te plaatsen. Die V drukt in de grond en als de mat op de goede plek ligt, schuiven de panelen omhoog en ligt de mat onbeschadigd in de grond

TROTS

Een andere uitdaging was het formaat. Zo’n rol grid is immers 25 meter lang en 2 meter hoog. En dus opgerold. De

Lathauwer: “Hoe coat je dat? We hebben geprobeerd ze op te hangen, en ze plat te trappen. Uiteindelijk heeft Dirk Wilmink een systeem bedacht om de rol als rol te kunnen voorbehandelen en te coaten. Inclusief het ontwik kelen van speciaal gereedschap.”

Maar de grootste uitdaging volgens De Lathauwer? “Iedereen heeft per fect samengewerkt en is tevreden. Dan komt de vraag van Rijkswaterstaat of we een levensduurcerti caat willen aanleveren, voor een levensduur van 50 jaar. Maar waarop kan je als bedrijven nu écht garantie geven? Dat is een onderwerp dat wel vaker speelt. Men verwacht vaak dat de opper vlaktebehandelaar verantwoordelijk heid neemt voor de hele keten. Maar er zitten meer kanten aan. De applicateur met de voorbehandeling moet bijvoorbeeld het proces zo inrichten, dat het qua opper vlaktebehandeling goed zit. Mijn taak is om vanuit materiaalprestatie met de best passende coatingsystemen te komen. Een levensduur van 50 jaar afgeven? Dat kan alleen als we met zijn allen bij elk aar komen en over onze schaduwen heen stappen. Dat we daaruit zijn gekomen en met elk aar hebben gekozen voor oplossingen, daar ben ik nog het meest trots op. Je verzegelt het vertrouwen in elkaar. En ik denk dat dit soor t trajecten vaker gaan voorkomen. Dan is het goed dat je de verantwoordelijk heden deelt.”

Tot 70 procent energiebesparing

bij elektrische ovens

Geeft elke kWh dezelfde opbrengst? Meer specifiek: is een kWh gas gelijk aan een kWh elektriciteit? Of, hoe kan het dat de ene 100kW elektrische verwarming de ruimte niet op temperatuur kan krijgen en de andere 100 kW wel? Theoretisch is een kWh een kWh, maar de praktijk is anders. Zo wordt bij elektrische verwarming bijna honderd procent van de elektriciteit omgezet in warmte. Bij gasverbranding is het rendement veel lager Van dat principe maken Albert Kuipers en Jan Abma van SHS Europe gebruik bij hun energiezuinige verwarmingssystemen.

Al sinds 2011 is de woning van Abma energieneutraal, waarschijnlijk als één van de eerste in het noorden. Niet direct uit principiële overwegingen, maar vooral omdat verduurzaming samen ging met nanciële ondersteuning van overheden. “Het investeringsrisico werd op deze wijze gecompenseerd.” Kuipers is ook geen milieu-idealist. Na een carrière in de horeca kwam hij in de wereld van de sauna’s terecht. Hij werd direc teur van Waterlelie Sauna en behaalde met dat bedrijf een zogenoemd Green Key Cer ti caat. “Als je voor groen gaat, moet

je ook k ijken of je op die manier geld k an verdienen. Verduurzamen is een investering. Als ik ergens duizenden euro’s in stop, wil ik dat wel terugzien.”

De basis voor SHS Europe ligt onder andere in de wellness-sector. Kuipers zag namelijk de verspilling van energie. Voor het verwarmen van saunastenen wordt een spiraal die onder de stenen zit, verwarmd via gas. Dat levert hoge rookgastemperaturen op, maar als je weet dat stenen niet warmer worden dan 150 graden Celsius, functioneren

de stenen als isolator. Het warmteverlies door de schoorsteen laat zich raden. Daar zijn oplossingen voor bedacht met energiebesparingen die kunnen oplopen tot 35 procent.

Jan Abma: “Het opende ook de ogen voor ons: met elektriciteit k an je veel meer dan mensen denken. Helemaal als je k ijkt naar nieuwe verwarmingstechnieken.”

Kuipers: “We zijn daar misschien wel wat eigenwijs in, maar al onze verwarmingstechnieken zijn getest, en het werkt fantastisch. Dat sommigen blijven

Albert Kuipers (links) en Jan Abma

volhouden dat wat we doen niet k an?

Daarop kunnen we alleen maar zeggen: ga met ons mee naar een aantal klanten en ga het beleven.” Abma: “Voelen en zien is geloven.” Kuipers: “Als voorbeeld kan ik een droogoven bij een klant benoemen. De gasver warming van 90 kW is vervangen door 21 kWh elektrisch.”

TOEREN

Het principe van bijvoorbeeld een moffeloven is volgens Kuipers hetzelfde als dat van de techniek achter een sauna. Zo heeft SHS Europe bij interieurbouwer Van Keulen in Nijverdal de droogoven hybride gemaakt. “Die oven werkte op infraroodpanelen van 85 kW, waarbij er eerder een verbruik was van 22 kuub –oftewel 220 kW - gas per uur. Er was een warmteverlies van 60 procent, dat was warmte die zo door de schoorsteen ging Bij Van Keulen hebben we op drie hoogten infraroodpanelen opgesteld. Als het product gesignaleerd wordt, gaan alleen de benodigde panelen gloeien, tot circa 900 graden. Daarnaast wordt er rekening gehouden met de producten, zodat de oven knoppen heeft voor 80, 100 of 120 graden. Als de oven op temperatuur is, toeren de heaters terug. Gemiddeld gebruikt de nieuwe opstelling zo rond de 70 procent minder energie.” Over het algemeen komen ze ovens tegen die zijn geplaatst in een tijd waarin de gasprijs zo laag was, dat rendement geen enkele discussie was.

Kuipers: “We verbazen ons over de manier waarop in de droog- en poedercoatovens met luchtbehandeling wordt omgegaan. Veel poedercoatovens zijn gebouwd op zo’n manier dat er heel veel verwarmde lucht verloren gaat. Ik ben op plek ken geweest waar de buitenkant van een oven 85 graden was en de schoorstenen een temperatuur had van meer dan 180 graden. Echt zonde van het energieverlies.”

VERFBLIKDEKSELS

Bij Elzinga, waar onder andere verfblikdeksels worden gecoat, heeft SHS Europe de gasoven van 90 kW omgebouwd naar een elektrisch systeem van 21 kW. Met

volledig behoud van de productiecapaciteit is er een energiebesparing van 70 procent. De processen van drogen, uitharden en verwarmen worden via geavanceerde besturing ingeregeld. Dankzij minimale luchtbeweging is het zelfs mogelijk om verschillende kleuren gelijktijdig in de oven te verwerken, waardoor de productiecapaciteit aanzienlijk toeneemt. Maar ook de nevene ecten zijn noemenswaardig. De warmteafgifte van de schoorsteen en daardoor een hoge werktemperatuur in de hal, is volledig verdwenen. Daarnaast zijn geen gehoorbeschermers meer nodig, door het uitschakelen van de gasmotor. Dezelfde infraroodtechniek past SHS Europe ook toe bij hallenverwarming. In k lantprojecten werden donkerstralers van 100 kW vervangen door elektrische heaters van 24 kW, met als bije ect dat het productieproces werd versneld omdat warmtestraling een positieve werking had op de productielijn.

Een nieuwe verwarmingstechniek is de opwaardering van warme lucht middels een elektrische luchtheater, zowel voor nieuwe ovens als voor de ombouw van gasovens. Bij gasovens wordt de rookgasafvoer omgeleid naar de invoer van het elektrische heteluchtheater, waarbij restwarmte wordt opgewaardeerd naar de setpointwaarde. Dankzij deze geavanceerde verwarmingstechnieken wordt poedercoating e ciënt mogelijk.

HYBRIDE

Volgens Kuipers en Abma kan elektriciteit een aanzienlijke vermindering van de afhankelijk heid van gas betekenen. En is het een inke energiebesparing. “Er is maar een relatief laag vermogen per kubieke meter nodig voor een e ciënte werk ing. En het is nancieel aantrekkelijk, omdat er scale regelingen zijn om de overgang naar elektrische verwarmingstechnologie te maken. En er is een aanzienlijke beperk ing van de CO2-uitstoot, met misschien zelfs een volledige eliminatie van rookgas.”

Voor Kuipers is er geen twijfel: “Industriele ovens voor poedercoaten, drogen, mo elen en verduurzamen zijn vaak gasgestookt. Wij zetten deze ovens om naar elektrische of hybride systemen. Bij de ombouw van een gasoven naar een hybride oven vervalt de afhankelijk heid van één type energie, waardoor zowel elektrische verwarming als gasver warming mogelijk is. Met het toepassen van onze verwarmingstechniek kunnen we zorgen voor een nauwkeurige temperatuurregeling en de gewenste procestemperatuur, met een opvallend laag energiegebruik.”

Abma valt hem bij: “Veel minder lawaai en veel minder warmteverlies bij de ovens. Mensen geloven bijna niet wat we doen. Maar als ze het zien bij al geplaatste systemen, zijn ze om.”

Kuipers: “En dan zullen ze zien dat niet elke kWh input dezelfde warmte - output geeft. Wij kunnen er meer mee.”

Innovatie in poedercoating: Hoe deeltjesgroottekwaliteit de norm herdefinieer t

De wereld van poedercoating staat aan de vooravond van een revolutie. Wat ooit slechts een manier was om opper vlakken te beschermen en esthetisch aantrekkelijk te maken, wordt nu verfijnd met precisie tot op microniveau. Nieuwe inzichten in de invloed van de deeltjesgrootteverdeling (Particle-Size Distribution, PSD) tonen hoe kleine aanpassingen in de samenstelling van poeders kunnen leiden tot aanzienlijke verbeteringen in prestaties.

Een recent onderzoek legt de cruciale rol bloot van PSD in de kwaliteit van poedercoatings en biedt praktische strategieën voor fabrikanten om hun processen te optimaliseren. Maar wat betekent dit precies? En hoe kunnen deze inzichten de industrie transformeren? PSD ver wijst naar de verdeling van deeltjesgroottes binnen een poeder. Het wordt vaak

gemeten aan de hand van kernwaarden zoals de mediaan (D50), maar recente ontwik kelingen hebben aangetoond dat meer gedetailleerde parameters, zoals E5 (volumepercentage van deeltjes <5 μm) en E80 (volumepercentage van deeltjes >80 μm), een completer beeld geven. Deze nieuwe parameters geven inzicht in hoe ultra jne en ultra-grote deeltjes de eigenschappen van poedercoatings beinvloeden. Ultra jne deeltjes kunnen de stroombaarheid en hechting verbeteren, ter wijl ultra-grote deeltjes de uniformiteit van de laag beïnvloeden. Het begrijpen van deze dynamiek is essentieel om coatings te produceren die zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk zijn.

ONDERZOEK

In recent onder zoek werden polyestercoatingpoeders met vergelijkbare D50-waarden, maar variërende PSD’s, geproduceerd en getest. De resultaten lieten zien dat:

1. Een grotere spanwaarde (een maat voor de breedte van de PSD) leidt tot slechtere poederstroombaarheid, minder compacte depositie en meer holtes in de uiteindelijke coating. Dit resulteerde in een minder glad opper vlak en lagere prestaties

2. E5 beïnvloedt voornamelijk de stroombaarheid, depositie- e ciëntie en de bezetting van het poeder op het substraat.

3. E80 heeft een aanzienlijke impact op de brugvorming in de poederlaag, de dikte -uniformiteit en het uiterlijk van de coating.

Kor tom, hoe smaller de PSD, hoe consistenter en e ectiever de prestaties van de coating. Het onderzoek ging verder dan alleen theoretische analyses. De coatings

werden onder worpen aan tests op industriële relevantie, waaronder:

• Statische en dynamische stroombaarheid: poeders met een lagere E5 stroomden beter en vormden consistentere lagen.

• Depositiestudies: hogere E5-waarden resulteerden in meer repulsie tussen deeltjes, wat leidde tot minder compacte lagen en lagere e ciëntie.

• Curing-analyse: ultra-grote deeltjes (hoge E80) veroorzaakten onregelmatigheden zoals luchtzakken en grotere holtes in de uiteindelijke lm, wat de structurele integriteit en het uiterlijk beïnvloedde

OPTIMALISATIE

Fabrik anten kunnen veel leren van deze bevindingen. Door de PSD nauwkeurig te regelen, kunnen ze coatings maken die in de eerste plaats energiebesparing opleveren door een hogere depositiesnelheid en lagere verspilling tijdens het spuiten. Daarnaast zijn ze esthetisch superieur, met gladde en glanzende opper vlak ken.

Tot slot zijn ze duurzaam, met minder defecten en een hogere weerstand tegen slijtage en corrosie. Met name het verminderen van de ultra jne deeltjes (<5 μm) en ultra-grote deeltjes (>80 μm) bleek een e ectieve strategie om deze voordelen te bereiken.

TOEKOMSTPERSPEC TIEVEN

Hoewel dit onderzoek zich richtte op polyesterpoeders, openen de bevindingen deuren voor verdere studies met andere materialen. Denk aan poeders voor hittebestendige of antibacteriële coatings. Daarnaast k an PSD- optimalisatie nuttig zijn in sectoren zoals additive manufacturing, waar de deeltjesgrootte de printkwaliteit beïnvloedt. De uitdaging ligt echter in de schaalbaarheid. Het nauwkeurig reguleren van PSD vereist geavanceerde apparatuur en processen, wat kosten met zich meebrengt. Toch lijkt de potentiële winst in prestaties en e cientie deze investering te rechtvaardigen.

D e ver jning van PSD markeer t een belangrijke stap in de evolutie van poedercoatings

De ver jning van PSD markeer t een belangrijke stap in de evolutie van poedercoatings. Door verder te k ijken dan alleen gemiddelde deeltjesgroottes en zich te richten op de nuances van E5 en E80, kunnen fabrik anten een nieuwe standaard zetten in kwaliteit en prestaties Voor professionals in de coatingindustrie is dit een k ans om niet alleen de technologie, maar ook de verwachtingen van klanten te vernieuwen. De toekomst van poedercoatings wordt niet alleen bepaald door chemie, maar ook door precisie - engineering op microniveau.

In dit artikel is gebruik gemaakt van het onderzoek “Insights into powder coating excellence: Unveiling the ef fects of particle-size distribution”

Buitenlandse media

Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in deze rubriek. Deze keer het novembernummer van het Journal für Oberflächentechnik en het oktobernummer van het European Coatings Journal.

UIT DE BRANCHE

Het centrale vakforum van de Par ts2Clean beurs is een vaste grootheid geworden. In jaren waarin de beurs niet wordt gehouden kan de behoefte aan informatie nu beantwoord worden middels een online -versie. Na registratie is de deelname kosteloos https://sn.pub/p2cWebinar

ARCHITEC TUURLAKKEN

Begin 2022 is het volume van de markt voor architectuurlak ken afgenomen met 15% ten opzichte van de piek in 2021. De neergang komt voornamelijk door het gedaalde bouwvolume in Europa en een prijsbewuste doe -het-zelfmarkt. De oorlog in Oekraïne en de gestegen rente zijn daar van als hoofdoorzaken aan te merken. Toch zijn er lichtpuntjes voor 2025. In dit marktsegment is wetgeving de laatste jaren leidend geweest voor de innovatieve trends. Het is moeilijk te voorspellen wat regelgeving als de Green Deal en de M icroplastics Regulation voor impact gaan hebben. De coating en bescherming van hout of hout-gebaseerde materialen zal toenemen in de toekomst. Echt duur zame bouw zal cement vervangen ondanks het feit dat de cementindustrie recent zero - emissie producten op de markt heef t gebracht. Verder is er behoefte aan universeel toepasbare oplossingen in plaats van een veelvoud aan speciale toepassingen, producten met weinig geur en weinig VOC ’s (Volatile Organic Compounds). Het gebrek aan beschik bare vakmensen in de branche zet ook aan tot gemakkelijk toepasbare coatings. Goed dek kende, vochtwerende, vlek afstotende en gemakkelijk drogende coatings besparen verder tijd en geld en zijn drijvers voor innovatie.

DUNNE LAGEN

Tandimplantaten, elektronica-onderdelen, horloges, microkogellagers: miniaturisering is overal. Voor het bewerken van deze werkstuk ken zijn zeer nauwkeurige microgereedschappen met speciale geo-

metrieën en afgestemde lakoplossingen gevraagd. Ultradunne en gladde HiPIMS (High-power impulse magnetron sputtering) en diamant-lakken zorgen er voor, dat deze werkstuk ken in de dagelijkse praktijk de gevraagde prestatie en standvastigheid kunnen leveren. Essentieel is dat de geometrie van het werkstuk niet verander t. H iPIMS k an ultradunne lagen aanbrengen van minder dan 1µ, en daarmee de snijvlak ken van kleine gereedschappen behouden. Hoog abrasieve gereedschappen voor tandheelkundige en medische toepassingen zijn nauwelijks denk baar zonder diamantlak, waarmee laagdiktes vanaf 3µ mogelijk zijn. Deze zijn ex treem slijtvast en verhogen zowel de prestaties alsook de levensduur www.cemecon.de

V OORBEHANDELING

Eén van de grootste uitdagingen bij de fabricage van halfgeleiders en powermodules is het ver wijderen van oxidatie, die

begint zodra metaaloppervlaktes met zuurstof in contact komen. Een veelbelovende technologie voor de behandeling van deze werkstuk ken is plasmatechnologie. Plasma is een geïoniseerd gas dat ontstaat door toevoer van energie. Het treedt in de natuur op bij bliksem of in de zon. Plasma bezit de eigenschap om opper vlaktes op unieke wijze te reinigen. De Redox-Tool van Plasmatreat biedt een betrouwbare methode voor de verwijdering van oxidelagen op metaalsubstraten zonder het gebruik van schadelijke vloeisto en of citroenzuur. Dat geeft niet alleen e ciëntere processen en betere productkwaliteit, maar is ook milieuvriendelijker, en daarmee k an het een gamechanger in de industrie worden. www.plasmatreat.com

Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep

IGP Melted Metal

Discover th e new dimension in metallic surfaces with Melted Metal powder coatings from IGP. Thes e high -quality premium coatings create impressive reproductions of options for façades and design projects

Enhance your objects with a brilliance that raises surfaces to a new aesthetic level. meltedmetal.igp-powder.com

IGP Benelux BV

info.benelux@igp-powder.com

Grenzeloos

In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een ver volg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de opper vlaktebehandelingsprocessen. Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waar voor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het mkb) om de onderzoeken te optimaliseren.

SERVISCH ONDERZOEKSINSTITUUT

ZOEK T PA R TNERS V OOR

ONT WIKKELING EN COMMERCIALISATIE VA N

GEAVANCEERDE TECHNOLOGIE

V OOR METAALCOATINGS

Korte samenvatting

De uitvinding, afkomstig van een Ser visch instituut, is een geavanceerde elektrochemische opper vlaktebehandelingstechnologie die het mogelijk maakt om plaatselijk en ter plekke multifunctionele coatings aan te brengen op metalen substraten met behulp van een compacte elektrolytische cel. Het biedt precieze en aanpasbare coatingoplossingen met een aanzienlijke vermindering van chemisch gebruik. Gezochte samenwerk ing omvat par tnerschappen met industriële bedrijven om te helpen bij verdere ontwik keling, productie of het leveren van diensten op basis van deze uitvinding.

Volledige beschrijving

De uitvinding is afkomstig van het Vinča Instituut voor Natuur wetenschappen, onderdeel van de Universiteit van Belgrado, Ser vië, een toonaangevend onderzoeksinstituut gespecialiseerd in materiaalkunde. Het betreft een innovatieve elektrochemische oppervlaktebehandelingstechnologie, ontworpen om multifunctionele coatings aan te brengen op metalen substraten. De uitvinding heeft drie hoofdfuncties:

1. In situ reparatie van beschadigde elektrochemische coatings

2. Creatie van optische sensorpatches of QR- codes op metalen opper vlak ken.

3. Afdrukken van tekens met elektrochemische methoden.

Probleemstelling

1. Het repareren van beschadigde coatings is een complexe en kostbare

procedure die vaak vereist dat onderdelen worden ver wijderd en ondergedompeld in grote elektrolytische baden, met veel chemisch gebruik

2. Huidige methoden voor het produceren van sensorcoatings maken gebruik van spuittechnieken met bindmiddelen, wat leidt tot slechte hechting, one en opper vlakteruwheid en slechte thermische verbinding.

3. Het creëren van ontwerpen zoals QR- codes op metalen opper vlak ken wordt uitgevoerd met verf (weinig milieubestendig) of laserablatie (laag contrast).

4. Het printen van onbreekbare of oplichtende tekens vereist dure, complexe en milieuonvriendelijke processen zoals anodisatie en plasmaelektrolytische oxidatie

Bestaande technologieën

Huidige technieken maken voornamelijk gebruik van grote elektrolytische baden voor elektrochemische processen en spuittechnieken met bindmiddelen voor

luminescente toepassingen. Het printen van tekens vereist vaak meerdere elektrochemische processen en gespecialiseerde printers

Aangeboden technologie

Deze uitvinding biedt een compacte, aanpasbare elektrolytische cel voor plaatselijke, in-situ toepassing van multifunctionele coatings. Het systeem ondersteunt verschillende elektrolytoplossingen, waarmee directe coatinggroei mogelijk is.

Belangrijkste kenmerken

1. Lok ale coating en reparatie: Gericht aanbrengen zonder onderdelen te ver wijderen.

2. Aanpasbare vormen: Elastische delen kunnen worden gevormd in patronen zoals QR-codes en symbolen.

3. Minder chemisch gebruik: Verminder t chemisch afval en kosten.

4. Veelzijdige toepassingen: Geschikt voor coatingreparaties, sensorpatches en duurzame, milieuvriendelijke markeringen.

Exper tise en er varing

Het Vinča Instituut heef t uitgebreide exper tise in materiaalkunde en elektrochemische processen. Het team omvat specialisten in coatingtechnologie, elektrochemische verwerk ing en prototyping.

Samenwerkingsdoel

Het doel is par tnerschappen met industriële bedrijven aan te gaan om de technologie verder te ontwikkelen en op industriële schaal toe te passen. Dit omvat:

1. Verbetering van de technologie: Afstemmen op industriële eisen.

2. Opschaling voor productie: Infrastructuur en exper tise van industriële par tners benutten.

Voordelen en innovaties

Deze technologie biedt unieke voordelen, waaronder:

1. Milieuvriendelijk heid: Minder chemisch gebruik, minimale impact.

2. Hogere e ciëntie: In situ-toepassing verminder t stilstand en vereenvoudigt processen.

3. Superieure hechting en precisie: Directe coatinggroei zorgt voor hoge kwaliteit.

4. Veelzijdigheid: Toepasbaar voor sensoren, markeringen en duurzame designs.

De technologie is een kans voor bedrijven die zich richten op innovatieve, duurzame en e ciënte coatingoplossingen.

Aanbieding uit Ser vië

Referentienummer TORS20241114006

ROEMEENSE PRODUCENT

VA N THERMISCH VERZINK TE STALEN ELEMENTEN ZOEK T VERKOOPAGENTEN

Korte samenvatting

Een er varen Roemeense fabrikant, gespecialiseerd in thermisch verzinkte stalen vakwerkconstructies zoals portalen, pylonen en bovenleidingspalen, voornamelijk gebruikt in de energie- en spoor wegsector, heeft zijn productiecapaciteit uitgebreid en is op zoek naar

commerciële agenten om nieuwe markten te betreden.

Volledige beschrijving

Opgericht in 2003, is dit Roemeense bedrijf een gespecialiseerde producent van anticorrosieve, thermisch verzinkte stalen elementen zoals portalen, suppor ts voor fotovoltaïsche panelen, elektriciteitsmasten en hoogspanningslijnen, bovenleidingspalen voor spoorlijnen, metalen hek ken en industriële gebouwen. Het bedrijf lever t thermisch verzinkte staalproducten en is bezig zijn productie volledig te verduurzamen met 100% hernieuwbare energie, als onderdeel van de groene transitie.

Het bedrijf beschikt over meerdere milieu- cer ti ceringen, waaronder ISO14025:2006 en EN 15804:2012 voor de stalen vakwerkconstructies. Alle producten worden ontworpen in nauwe samenwerk ing met k lanten en aangepast aan de speci eke behoeften van exploitanten, aannemers en ontwerpers. 90% van de productie wordt geëxpor teerd en de producten worden verkocht aan industrieën in Europa, het Midden-Oosten, Afrika en Latijns-Amerika. Recentelijk heeft het bedrijf aanzienlijk geïnvesteerd in de uitbreiding van hun productiecapaciteit en machinepark, met een productiecapaciteit tot:

• 650 ton per maand aan vakwerkconstructies,

• 200 ton aan gelaste constructies,

• 800 tot 1100 ton aan grote pro elen en hoeken.

Om hun expansie voort te zetten, zoekt het bedrijf verkoopagenten in de kapitaalgoederensector, geïnteresseerd in samenwerk ing met een hoogwaardige fabrik ant. De agent zou doorgaans apparatuur verkopen die zware verzinkte structuren vereist, zoals stadionverlichting, bovenleidingssystemen, supports voor fotovoltaïsche panelen, billboards, elektriciteitspylonen, enz. Alternatief staat het bedrijf open om als onderaannemer te werken voor grote structurele fabrik anten die een specialist in thermisch verzinken nodig hebben.

Voordelen en innovaties

• Modern machinepark: Recent €4,8 miljoen geïnvesteerd in productiecapaciteit.

• Hoogopgeleid personeel: Meer dan 160 medewerkers met ruime productie -ervaring

• Thermisch verzinken: Kostene ectieve methode tegen corrosie, goede dekk ing, milieuvriendelijk .

• Milieu-investeringen: Gepland volledig gebruik van hernieuwbare energie tegen 2025.

• Wereldwijde exportervaring: Bekend met verschillende regelgeving en expor tdocumentatie

Technische speci caties of exper tise gezocht

Het bedrijf zoekt commerciële agenten met bewezen verkooper varing in structuren. Dit omvat doorgaans agenten met k lanten in spoor wegen, transportinfrastructuur, stadionverlichting, billboards, suppor ts voor PV-systemen, hoogspanningsmasten, industriële gebouwen en hek ken. Alternatief is directe samenwerk ing mogelijk met grote kapitaalgoederenproducenten die een betrouwbare onderaannemer voor thermisch verzinken nodig hebben.

Aanbieding uit Roemenië

Referentienummer BORO20240918023

Nieuwe leden

Gewoon lid

MONTIPOWER BV

W.A. Scholtenlaan 13

9615 TG Kolham

Tel. +4922429090630

info@montipower.com / www.montipower.com

MontiPower is gespecialiseerd in innovatieve oplossingen voor oppervlaktevoorbereiding zonder het gebruik van straalmiddelen. Ze bieden gespecialiseerde elektrische gereedschappen voor het testen, verwijderen, reinigen en pro leren van oppervlak ken, zowel onshore als o shore. Een van hun belangrijkste technologieën is de gepatenteerde Bristle Blaster, een handgereedschap dat corrosie en coatings snel en grondig ver wijder t en tegelijker tijd een opper vlaktepro el creëert dat vergelijkbaar is met dat van zandstralen. Deze technologie wordt toegepast in diverse sectoren, waaronder de auto-industrie, maritieme industrie en infrastruc tuur

Netwerk lid

BROEZE NIJVERDAL BV

Industrieweg 10

7442 CV Nijverdal

Tel. 0548-610730

info@broeze.nl / www.broeze.nl

Broeze Nijverdal levert diverse oplossingen binnen de sectoren industrie, infra, staalbouw en nucleaire staaltoepassingen. Hierin werken ze nauw samen met verschillende partijen. Ze zetten ons in voor kleine en grote complexe projecten. Met een eigen engineering- en productieafdeling zijn ze een exibele partij Ze bieden de zekerheid van vergaande proces-en kwaliteitsbeheersing in al hun diensten en producten. Ze denken graag mee met opdrachtgevers en gaan nét een stapje verder Vak manschap, kennis, kwaliteit, veiligheid en duidelijkheid zijn de belangrijkste pijlers.”

Wij heten deze leden van harte welkom binnen de vereniging!

Vereniging ION druk met de planning voor 2025 –Jouw input is welkom!

Bij Vereniging ION zijn we volop bezig met de voorbereidingen voor een dynamisch en inspirerend jaar in 2025! Onze planning staat boordevol activiteiten, zoals twee vakgroepsvergaderingen per vakgroep, diverse themabijeenkomsten en webinars, en natuurlijk enkele grote evenementen die je niet wilt missen. Om ervoor te zorgen dat onze activiteiten aansluiten bij de behoeften van onze leden, vragen we jouw input. Welke thema’s of onder werpen vind jij belangrijk? Welke ontwik kelingen in onze sector verdienen volgens jou extra aandacht? Laat het ons weten, zodat we samen een programma kunnen samenstellen dat relevant en waardevol is voor iedereen.

Kijk voor mee rinformatie op www.vereniging-ion.nl

Colofon

Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. O cieel orgaan van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

REDACTIE

Jetver tising (hoofdredac tie), Henk van Beek (hoofdredac teur), Bas Roestenberg (eindredac tie)

COMMUNICATIERAAD

Ralph Bot, (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Vincent IJ (Jetver tising), Ginette Veensma (ION)

REDACTIEADRES

Jetver tising, Tiendweg 12, 2671 SB Naaldwijk Tel. 070-399 00 00, redac tie@jetver tising.nl

ABONNEMENTEN

Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e -mail naar info@vereniging-ion. nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daar voor geldende tarief

ADVERTENTIEVERKOOP

Jetver tising tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Robbin Hofman, robbin@jetver tising.nl after-sales: adver tenties@jetver tising.nl

ONTWERP EN OPMAAK

Chris Versteeg, Projekt C, w ww.projektc.nl

DRUK

PreVision, Eindhoven, w ww.pre -vision.nl

UITGAVE

Opper vlaktetechnieken is een uitgave van Jetver tising in opdracht van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION), www.vereniging-ION.nl

COPYRIGHT 2024

Niets uit deze uitgave mag worden ver veelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, micro lm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redac tie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voor tvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722

Brancheregister

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

ADVIES PROJEC TBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE

Chemetall b.v

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / w ww.glasbeek.com

AFZUIGINSTALLATIES

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

BEITSEN/PASSIVEREN

Hermelijnvlinder 57

4904 ZD Oosterhout

T. +31 (0) 6 2549 2279 www.coatingsystemenvanderlans.nl info@coatingsystemvanderlans.nl

AFVALVERWERKING

BTEQ

T. +31 (0)570 671737 info@bteq.nl / www.bteq.nl

NEDWASTE B.V.

T: +31 85 023 22 39 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl

AFVALWATERBEHANDELINGINSTALLATIES

Enviro Chemie b.v

T. 023-5345405 sales-benelux@envirochemie.com www.envirochemie.nl

ABL Technic Uden

T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Chemetall b.v.

T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

BESCHERMKAPJES

, PLUGGEN, TAPE

Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / w ww.vecom-group.com

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / w ww.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH

Senfdamm 28, D-49152  Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

CHEMIC ALIËN/ OPP. BEHANDELING

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Chemetall b.v T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

CHEMISCH NIKKEL

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD

Emotech b.v

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

DROOGAPPARATUUR

IST Benelux b.v.

T. 055-5050014 www.ist-uv.com / info@bnl.ist-uv.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

ELEKTROSTATISCH N AT L AKKEN

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-437 0166

info@rasco- clemco.nl / w ww.rasco- clemco.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Brancheregister

FILTERS (ANDREAE, CO LUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)

Wiltec b.v

T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

FILTERS & POMPEN

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610

info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Corode

T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu

GP Pumps & Filtration

T. +31 (0)411-689506 info@gp-pumps.nl / www.gp -pumps.nl

Hendor Pumps & Filters

T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

Me ag Filters & Pumps b.v. Heerenveen

T. 0513-630230 me agbv@onececo.com / www.me ag.com

GALVANOTECHNIEK , GLANSMIDDELEN

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com

GALVANOTECHNIEK , INSTALLATIES

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

GELIJKRICHTER SYSTEMEN E N BESTURINGEN

La Maire Technology T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com

GLASPARELSTRAALC ABINES

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH

Senfdamm 28, D-49152  Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl

T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

HANGBAANSYSTEMEN

Railtechniek van Herwijnen b.v T. 0344-616363

info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl

INDUSTRIAL COATINGS

Hempel Industrial b.v. Gildestraat 9, 8263 AH Kampen

T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209 M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl

INDUSTRIËLE REINIGING

Holland Mineraal b.v T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

HAKEN

Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88

T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

INDUSTRIËLE PRODUC TREINIGING

Oude Reimer B.V. Totaalleverancier voor de maakindustrie Machines - Gereedschappen - SmeermiddelenReiniging - Trillingsioslatie - Ser vice

Willem Barentszweg 1216 1212 BR Hilversum

T. 035-6460830

www.oudereimer.nl / www.oudereimer.shop info@oudereimer.nl / sales@oudereimer.nl

INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. Aambeeld 19 1671 NT Medemblik T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING

Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / ww w. konicaminolta.eu/measuring-instruments

LAAGDIKTEMETERS

Helmut Fischer Meettechniek b.v. Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 info.NL@helmut- scher.com www.helmut- scher.com/nl

NauMetrics PMI

T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

Verlab -Hitachi Instruments T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl

L AKSTRATEN

Glasbeek Finish b.v

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

METALLISEREN/SCHOOPEREN

Holland Mineraal b.v

T. 0570-621161

www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

MOFFELOVENS

T. +32 5083 1183

www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500

info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

NATLAK

Hempel Industrial b.v

Gildestraat 9, 8263 AH Kampen

T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209

M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl

NATLAKKEN (AFDEKMATERIALEN)

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

NATLAKSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v. T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555

info@muilwijk nishing.nl

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-4370166

info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur

T. 0168-382111

info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

Wiltec b.v

T. 0413-244444

sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS

Airblast b.v

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES

Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl

ONTLAKKEN (IN LOON)

ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

HangOn b.v

T. 077-3999630

info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH

Senfdamm 28, D-49152  Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl

T. +49(0) 5472 / 955 00-45

M. 06-26860024

OPHANGREKKEN VOOR GALVANO

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

Thermo -Clean Heusden-Zolder n.v T. 0032-13539060

Thermo -Clean Nederland b.v. T. 0182 37 46 20

ONT VET TINGSMIDDELEN

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com

SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com

OPHANGHAKEN VOOR L AKSTRATEN/POEDERCOATEN

Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

OPPERVLAKTEBEHANDELING VOORBEHANDELING

MontiPower B.V

Tjariet 3, 9909 BZ Spijk info@montipower.com / www.montipower.com

OVENS

AVA Luchttechniek b.v

T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Brancheregister

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo

T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Glasbeek Finish b.v.

T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Indu nish b.v.

T. +31(0)591-630003 www.indu nish.com / info@indu nish.com

POEDERLAKKEN / POEDERCOATINGS

Zandleven Coatings b.v. Sneker trekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com

POEDERSPUITAPPARATUUR

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

Epifatech

Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland

T. +46 371 57 14 32

HangOn b.v.

T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH

Senfdamm 28, D-49152  Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl

T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

POEDERCOATINSTALLATIES

AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v.

T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

AkzoNobel Powder Coatings Benelux

T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder

Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

CENARIS GmbH

T.  +49 (0) 421-596608-0 info@cenaris.com www.cenaris.com/en

EUROLACKE Tiel

T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems

IGP Benelux b.v

T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com

Ox yplast Belgium n.v

T.+32 9 3267920 info.be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger- coatings.com

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERSPUITC ABINES

AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)

Corode

T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu

Hendor Pumps & Filters

T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

PROTEC TIVE COATINGS

Zandleven Coatings b.v. Sneker trekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com

SITE SERVICES

Vecom Group b.v.

T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / ww w.vecom-group.com

SPUITC ABINES

AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430

www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

STRAALAPPARATUUR

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

STRAALC ABINES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALINSTALLATIES

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Clemco Straalapparatuur

T. 010-4370592 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

STRAALKASTEN

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Clemco Straalapparatuur

T. 010-4370592 info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

T. +32 9218 7180

Metals.benelux@cellmark.com www.er vin.eu

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl

TITAAN (BEVESTIGINGSMATERIALEN)

MAGNETO Special Anodes b.v.

T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

l / www.emotech.nl

Emotech b.v.

T. 053-4301500

info@emotech.nl / www.emotech.nl

Railtechniek van Herwijnen b.v.

T. 0344-616363

Hevami Opper vlaktetechniek

T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v.

T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN

Airblast b.v.

T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444

sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

www.elacoatings.comVERDUURZAMEN VA N METAAL

Ox yplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920

info.be@theprotechgroup.com

www.theprotechgroup.com

VERFSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078 613 9610

www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl

T WEE-COMPONENTEN APPARATUUR

Apeq Wiwa b.v.

T. 078-6139610

info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-4370166

info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur

T. 0168-382111

info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

C AP Industrial b.v. tel- 010-4374737

info@cap-industrial.nl / ww w.cap-industrial.nl

Muilwijk Finishing

Muilwijk Finishing Vof

T. 078-6136555

info@muilwijk nishing.nl

Rasco Verfspuitapparatuur

T. 010-4370166

info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl

Technospray Spuitapparatuur

T. 0168-382111

info@technospray.nl / ww w.technospray.nl

Wiltec b.v.

T. 0413-244444

sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Brancheregister

VERPAKKINGSMATERIALEN

Pro pack

Waardsedijk-Oost 8, 3417 XJ Mon tfoor t T:  +31 (0) 348 712 514 www.pro pack.nl

VERWERKING AFVALSTROMEN

Vecom Group b.v T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

Atotech B.V.

T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / w ww.glasbeek.com

WATERBEHANDELING

Enviro Chemie b.v. T. 023-5345405 sales-benelux@envirochemie.com www.envirochemie.nl

MAGNETO Special Anodes b.v T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WATERSTOF

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WERPSTRALERS

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / w ww.airblast.com

Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

Chemische specialiteiten voor oppervlaktebehandelingen

REINIGING VAN INDUSTRIËLE

ONDERDELEN

Precisie reinigen Interoperationele reiniging Mengsels van oppervlakte-actieve stoffen Ttijdelijke corrosiebescherming

FUNCTIONELE COATINGS

Precote®: Coatings voor borging, sealing en klemming

Droge smeermiddelen met antifrictie coatings Geleidende coatings

VOORBEHANDELING

Voorbehandelingen

DECORATIEVE GALVANOTECHNIEKEN

Koper, nikkel- en chroom

Plating on plastics Tin- en tinlegeringen

Cr(VI)-vrije voorbehandeling op kunststof

SurTec Benelux B.V

Molenweg 17 A 5953 JR Reuver

Phone: +31 773081590

Web: www.SurTec.com

Email: administratie.nl@SurTec.com