Oppervlaktetechnieken editie 7 van 2023

Page 1

Uw specialist in coating en adhesive equipment!

PerformAA

PERFORMANCEABOVEALL

www.paintit.nl T: 0318-643260 WWW.GRACO.COM/PERFORMAA

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 33

WAAROM HARDER WERKEN?

WERK SLIMMER

Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com


agen

rd e n

e kl ke d ie

ci e e

en M

e ta ll

a ss o

ie ch e m ro

n Ge e rs e ra n ci

A lg e

El e kt

n mee

ve To e le

N g IO n ig in Ve re

ST IN IVE IALI HES SPEC UW ING & AD COAT MENT IP EQU

it.nl .paint 0 www18-64326 T: 03

RKO

ther Toge

ake it

we m

.indd x297 1 v210 dd A_Ad 2022.in WIW er APEQ novemb g omsla

1

!

work

straa straa

OP

✔ VE OUD DERH ✔ ON E C I V R ✔ SE UR RHU ✔ VE

ebied het g ratuur p o en pa uitap ialist Spec raal- en sp t van s

d 1

C.ind

mm_4

7x50

ert-6

it-adv

Paint

S va

3, eg 12 traatw Rijkss Dordrecht iwa.nl w EG 3316 info@apeq l: E-mai

To 0 3 961 .NL A )78 61 +31 (0 .APEQWIW APEQWIWA_Adv2 WWW

0

17-1


jaargang 67 nummer 7 november 2023 Hét vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Als het niet door de tests komt, komt het zeker niet door de test van de natuur Thema Meet-en regeltechniek – high tech gereedschappen en organische deklagen


Holland Mineraal is al ruim 35 jaar een begrip op het gebied van oppervlakte behandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties. Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.

UPGRADE

traditionele ijzerfosfateerproces uw

met

PreCoat CPF

mail vrijblijvend naar chemicals@ adinternationalbv .com

Duurzaam & toekomstbestendig Kostenbesparend 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

Werk op lagere temperaturen (15-35 °)

Sludge nihil, minder onderhoud

✓ Verbeter algehele kwaliteit

AD Chemicals is een onderdeel van AD International +31 (0) 167 526 900 admetalsurfacetreatment.com

2 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

www.hollandmineraal.nl

>01 3(;,5 < .9((. A0,5 >(; >, +6,5


Van de hoofdredacteur

Roeien Mooi detail in het boek ‘Focus’ van Marc Hijink over ASML. Terwijl Mark Rutte bezig was om Shell en Unilever vooral maar zo veel mogelijk voor Nederland te behouden, hadden ze in Den Haag geen flauw idee dat er in Veldhoven een bedrijfje was dat nogal wat importantie had gekregen in de wereld. Het is tekenend voor de blindheid van de bestuurlijke laag in ons kikkerlandje. Iets met chips? Nou, dat beklonk niet in de Kamer. Ik moest eraan denken toen ik een rondleiding kreeg in de nieuwbouw van de Kamp Coating Group in Eindhoven, een hypermodern coatingbedrijf met de uitstraling van een gigantische cleanroom. De managing director van Kamp vertelde me over een ontbijtinterview met ASML-CEO Peter Wennink dat hij jaren geleden zag. Kern van het verhaal: als je wilt meedoen met ASML, moet je op tijd instappen en meegroeien. Het interview zal rond 2019 zijn geweest, gok ik. Den Haag heeft slechts beperkt zicht als het om techniek en de maakindustrie gaat. Een 3Dgeprinte brug over de grachten van Amsterdam krijgt landelijke aandacht en een heleboel op Face-book druk ‘likende’ hoogwaardigheidsbekleders. Is ook mooi, zo’n brug. Maar buiten de politieke grachtengordel gebeurt zoveel meer. Innovatieve borstelapparatuur in het Groningse Spijk.

Internationale toplijnen in Etten-Leur. Indrukwekkende testapparatuur in Ede. Ik heb het geluk dat ik door heel Nederland op visite mag bij dit soort bedrijven. Ons land is ongelofelijk innovatief. We moeten wel, want tegen de massa van grootindustriële landen als Duitsland kunnen we niet op. En tegen de afzetmarkt van China kunnen we niet op. En tegen het kapitaal (en de defensie-uitgaven) van de Verenigde Staten kunnen we niet op. Van de nood hebben we een deugd gemaakt. Roeien met de riemen die we hebben en er dan voor zorgen dat we hele goede riemen ontwerpen. Ben ik best trots op. Dus toen ik in 2019 aan de eettafel vertelde over Veldhoven, over ASML, dat daar hele mooie dingen gebeuren en dat het een parel is in de Europese hightech industrie, negeerden mijn disgenoten me. Iets met chips? Saai. En nu? Onlangs ging mijn zoon voor een schoolopdracht op bezoek bij een verspanend bedrijf. “Die maken iets voor ASML”, vertelde hij me. Of ik dat bedrijf kende. Henk van Beek Hoofdredacteur OT OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 3


Agenda

Een activiteit melden? Mail de redactie: oppervlaktetechniek@verbinding.nl

5 tm 7 februari 2025 Gevel 2025 www.gevel-online.nl Dé vakbeurs voor ontwerp & engineering van de gebouwschil. Een bezoek aan GEVEL laat jou de nieuwste ontwikkelingen, materialen, systemen en processen beleven. Een bron van inspiratie voor iedereen die beroepsmatig bezig is met alles wat gevels te bieden hebben. Deze editie wordt tegelijkertijd met BouwBeurs 2025 georganiseerd, die van 3 – 7 februari 2025 in hallen 7 – 12 bij Jaarbeurs plaatsvindt. Zo komt alles dat met bouwen te maken heeft bij elkaar.

DECEMBER

FEBRUARI 2024

6 december Algemene Ledenvergadering Vereniging Qual.ION www.vereniging-ion.nl/algemene-ledenvergadering-vereniging-qualion-7

05 februari 2024 Klassikale cursus Industriële Oppervlaktetechnieken www.vereniging-ion.nl/klassikale-cursusindustriele-oppervlaktetechnieken-6

6 december Themabijeenkomst ‘Op weg naar succesvol personeelsbeheer’ www.vereniging-ion.nl/themabijeenkomst-weg-succesvol-personeelsbeheer

08 februari 2024 Klassikale cursus Galvaniseren deel 1 www.vereniging-ion.nl/klassikale-cursusgalvaniseren-deel-1-3

MAART 2024 12-15 maart 2024 TechniShow 2024 www.technishow.nl 12-15 maart 2024 ESEF 2024 www.esef.nl

APRIL 2024

16-18 april2024 Maintenance 2024 www.maintenance-gorinchem.com

13 december Centraal (her)examenmoment Nieuwegein www.vereniging-ion.nl/centraal-herexamenmoment-nieuwegein-0

JANUARI 2024

10 januari 2024 Klassikale cursus Poedercoaten niveau 3 www.vereniging-ion.nl/klassikale-cursuspoedercoaten-niveau-3-5 17-19 januari 2024 Polyclose 2024 www.polyclose.be 18 januari 2024 Klassikale cursus In-house Control Medewerker www.vereniging-ion.nl/klassikale-cursushouse-control-medewerker-2 23 januari 2024 Klassikale cursus Poedercoaten niveau 2 www.vereniging-ion.nl/klassikale-cursuspoedercoaten-niveau-2-5

4 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

9 tm 12 april 2024 PaintExpo 2024 www.paintexpo.de PaintExpo vindt om de twee jaar plaats in Karlsruhe als een showcase voor innovaties, toepassingen, toekomstige technologieën en trends die alle aspecten van industriële coating bestrijken. De vakbeurs bestrijkt het gehele aanbod van internationale producten en diensten in de supply chain voor industriële coatingtechnologie. Het brede productspectrum strekt zich uit van spuitpistolen, apparatuur en materialen tot automatiseringstechnologie. Deze wereldwijd unieke bijeenkomst van bedrijven uit de industrie is wereldwijd ongeëvenaard, waardoor het zeer aantrekkelijk is voor coatingdienstverleners en in-house coatingbedrijven van over de hele wereld.


Inhoud

14

16

Kleuters (IGP Benelux) ‘Coatingssystemen moeten aan de voorkant van een proces staan’ Er zou een corrosie-APK moeten komen. Dan zou volgens Erwin Kleuters, algemeen directeur bij IGP Benelux, het bewustzijn van gebruikers over het nut van coaten groter worden. “Ik zou graag zien dat de architecten weer (meer) leidend worden in een project”.

Vereniging ION

8 ION Nieuws

Recent nieuws uit de vereniging

Algemeen

8 Kort nieuws 18 “Het profiel is nog geen onderdeel

van de standaard. Dat verschil willen wij weghalen” In de wereld van oppervlaktevoorbereiding stonden gritstralen en zelfs UHP (ultrahogedrukhydrostralen) te boek als adequaat. Handgereedschap en elektrisch gereedschap stonden altijd een treetje lager. Onterecht, vinden Cor Prins en Frits Doddema. Het duo dat werkt bij Montipower is overtuigd dat ‘bristle blasting’ niet onder doet voor andere methoden. En het is niet belastend voor het milieu.

20 John Theewis (Eurolacke):

“Het doel is kennis van de keten te delen met de keten” Betere corrosiewering, meer duurzaamheid en esthetiek. Dat

Nieuwbouw Kamp Coating Group voelt als een high-tech cleanroom De Kamp Coating Group heeft deze zomer een nieuwe locatie geopend in Eindhoven. In het gigantische pand staan behalve twee poedercoatlijnen ook twee natlakcabines en een hele verdieping voor de bouw van machines voor productietechnologie. Opvallend voor het coatingbedrijf: het lijkt wel een cleanroom.

zijn de trends volgens John Theewis van Eurolacke. Maar belangrijker is het verspreiden van kennis. Per jaar volgen zo’n 250 tot 300 mensen een opleiding bij de importeur. “Als je mooie producten laat zien, gaat het vak van coater meer leven”.

24 Emiel Drent (Drent Techniek) maakt zich zorgen over galvano-industrie Nederland moet zuinig zijn op haar galvano-industrie en haar toeleveranciers. En dat betekent meer investeren in kwaliteit en minder alleen naar de prijs kijken. Dat vindt Emiel Drent, eigenaar van Drent Techniek. ‘Think global, buy local’, is zijn boodschap. Afgelopen voorjaar verdween een gerenommeerde speler van de Nederlandse markt van toeleveranciers. Als deze trend zich doorzet, blijft er niets over van de Nederlandse lijnenbouwers. En is de galvano-industrie in ons land overgeleverd aan buitenlandse leveranciers, wat de slagkracht en continuiteit van de Nederlandse galvano-industrie niet ten goede komt.

26 Buitenlandse media 30 “Straalrobots ontwikkelen

zich steeds verder” Handmatig stralen blijft, maar Remon Ris van Airblast ziet robotstraalkamers een vlucht nemen. In het kielzog daarvan neemt de digitalisering toe. Wat ik het liefst wil? Verdere automatisering en het slimmer maken van de processen.

32 Grenzeloos 36 Coatingnerd 39 Brancheregister Bij de voorpagina: als het niet door de tests komt, komt het zeker niet door de test van de natuur. Een test is eigenlijk nooit goed genoeg. Het hoeft namelijk weinig correlatie met wat er in een normale omgeving gebeurt. “Het kan een goede tool zijn”, zeggen Randy Israel en Wilfred Versteeg van Benelux Scientific. Maar de realiteit echt nabootsen? Dat ligt genuanceerd. Een gesprek over testen.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 5


Kort nieuws

RAL bestendigt samenwerking met SNKI middels distributeursovereenkomst RAL GmbH in Bonn en Stichting Nederlands Kleur Instituut (SNKI) hebben hun samenwerking bestendigd door het sluiten van een distributeursovereenkomst. Al enige jaren is SNKI actief als wederverkoper van RAL; door het sluiten van de distributeursovereenkomst wordt de samenwerking tussen beide partijen verder geïntensiveerd. Naast het leveren van standaard RAL-producten zal de samenwerking ook klantspecifieke producten betreffen, zoals de RAL individual. Daarnaast zullen de partijen vooral inzetten op kennisuitwisseling en krijgen ze toegang tot elkaars opleidingen en opleidingsmaterialen. Stichting Nederlands Kleuren Instituut is het kennis- en adviesplatform voor kleur. Het SNKI heeft als doel de Nederlandse

samenleving te dienen door het beschikbaar maken van kennis en vaardigheden, producten (zoals, RAL, NCS, VeriVide) voor professionals die de BV Nederland willen versterken op het gebied van kleur, kleurtoepassing en kleurtechniek. RAL RAL is de toegepaste taal van kleur. Met de RAL Classic- en RAL Effect-kleurencollectie en het RAL Design System plus biedt RAL professionele kleurgebruikers een brede selectie van nauwkeurige kleurmonsters. Het assortiment RAL-kleuren omvat in totaal 2.530 kleuren. Met kleurenkaarten, kunststofstandaarden, softwareproducten, kleurontwerp en trendboeken biedt RAL het ideale product voor elk ontwerpdoel. Tegelijkertijd is het de gemeenschappelijke doelstelling van RAL en zijn

Links Mark kotterink (directeur SNKI) en Egbert Stremmelaar (bestuursvoorzitter SNKI). Rechtsvoor Robert Peil (sales coördinator) en Markus Frentrop (directeur RAL). partners om principes te ontwikkelen voor duurzaam ontwerp en de aanzet tot de kleurentaal van de toekomst.

De subsidiemogelijkheden zijn met drie maanden verlengd Goed nieuws voor iedereen die geïnteresseerd is in onze cursussen op het gebied van Poedercoaten en Galvaniseren. De subsidiemogelijkheden zijn verlengd tot 31 maart 2024. Dit betekent dat u tot maar liefst 75% van de kosten vergoed kunt krijgen via OOM, met een maximum van €1.000,- per persoon. Of u nu kiest voor onze klassikale cursussen of voor een bedrijfsinterne cursus (op maat), de subsidiemogelijkheden zijn van toepassing. Belangrijkste punten: • Subsidiepercentage: Tot 75% • Maximale korting: €1.000,- per persoon • Geldigheid: Verlengd tot 31 maart 2024 6 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

Voor meer informatie over de cursussen en het aanvragen van de vergoeding, kunt u terecht op onze website: www.cursuscatalogus.nl/Cursuscatalogus/Zoeken?Categ orieID=195&SubCategorieID=242&LockCategorie=true. Voor deelnemers die geïnteresseerd zijn in andere cursussen, of in cursussen na 31 maart 2024, biedt OOM nog steeds uitstekende subsidiemogelijkheden. OOM’s Persoonlijke Trainingstoelage vergoedt bijvoorbeeld 50% van de kosten, met een maximum van €800,- per persoon per jaar. Meer informatie over verschillende regelingen en voorwaarden vindt u op de OOM-website: www.oom.nl/ Regelingen.


Planning Opleidingen eerste half jaar 2024 is beschikbaar In een tijd waarin precisie en innovatie centraal staan, introduceren wij als ION met trots onze nieuwste reeks opleidingen op het gebied van industriële oppervlaktetechnieken. Deze cursussen zijn ontworpen om professionals, nieuwkomers en enthousiaste leerlingen in de industrie de nodige kennis en vaardigheden te bieden om uit te blinken in dit boeiende vakgebied. WAT KUNT U VERWACHTEN? Onze opleidingen zijn ontworpen om aan te sluiten bij de nieuwste trends en eisen van de industrie. Of u nu geïnteresseerd bent in geavanceerde oppervlaktebehandelingstechnologieën of uw kennis wilt verdiepen in bestaande processen, wij hebben een programma dat aan uw behoeften voldoet. WAAR VINDT U DE INFORMATIE? Alle details over data, locaties en cursusinhoud zijn nu toegankelijk op onze website. Bezoek onze opleidingskalender om de planning te bekijken en ontdek hoe onze cursussen kunnen bijdragen aan uw professionele ontwikkeling.

van hands-on ervaring en real-world toepassingen. • Netwerkkansen: bij onze klassikale cursussen ontmoet u gelijkgestemde professionals en bouwt u waardevolle zakelijke relaties op. • Op maat gemaakt: met onze bedrijfsinterne cursussen kan het cursus materiaal afgestemd worden op uw onderneming.

WAAROM KIEZEN VOOR ONZE OPLEIDINGEN? • Ervaren docenten: Onze instructeurs zijn experts in industriële oppervlaktetechniek en delen graag hun kennis. • Praktische benadering: Leer door middel

HOE KUNT U ZICH INSCHRIJVEN? Inschrijven is eenvoudig! Bezoek onze website, selecteer de cursus die bij u past en volg de aangegeven stappen. Houd er rekening mee dat de beschikbaarheid beperkt is, dus wacht niet te lang.

Voor verdere vragen kunt u altijd contact met ons opnemen via het opleidingssecretariaat tel: 030-30 0990. Investeer in uw professionele groei en ontwikkeling op het gebied van industriële oppervlaktetechnieken. Schrijf u vandaag nog in en sta klaar om uw carrière naar nieuwe hoogten te tillen.

Arjan Mol aangesteld als fellows Netherlands Academy of Engineering Arjan Mol gaat zich richten op het stimuleren van het innovatieklimaat dat engineering-gebaseerde oplossingen voor grote maatschappelijke vraagstukken biedt. Mol is hoogleraar Corrosietechnologie en Elektrochemie, en doet onderzoek naar het ontrafelen van lokale corrosiemechanismen, oppervlaktebehandeling van metalen, hechting tussen polymeren en

metaal(oxides), en performance van actief beschermende coatings in toepassingsgebieden variërend van vliegtuigbouw tot micro-elektronica. De fellows van NAE zijn experts van kennisinstellingen, bedrijven en startende ondernemingen. Ze zijn actief in verschillende sectoren, waaronder high-tech systemen en materialen, ICT, gezondheidszorg, energie, waterbeheer en voedsel. De

fellows gaan hun kennis en vaardigheden delen via het NAE-forum, vertalen inzichten naar praktische adviezen, en werken aan het wegnemen van obstakels en het stimuleren van concrete innovatieinitiatieven.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 7


Kort nieuws

De belangrijkste ontwikkelingen en wetswijzigingen van het derde kwartaal In het derde kwartaal van dit jaar waren er een aantal belangrijke ontwikkelingen en zijn wetswijzigingen doorgevoerd. In dit overzicht zetten we de wijzigingen op een rij, met suggesties voor te ondernemen acties. EU GREEN DEAL Veel ontwikkelingen in de Makeonlinekwartaalrapportages hebben een relatie met de Europese Green Deal. De EU Green Deal is een pakket aan maatregelen van de EU om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn, met de tussentijdse doelstelling om de netto broeikasgasemissie uiterlijk in 2030 met ten minste 55 procent te verminderen ten opzichte van de niveaus van 1990 (het zogenaamde Fit For 55-pakket). Momenteel wordt veel (Europese) wetgeving herzien om bovengenoemde doelstellingen te behalen. Onlangs is de Nederlandse Klimaatwet gewijzigd om deze wet in lijn te brengen met de Europese Klimaatwet (Verordening (EU) 2021/1119) waarin de bindende doelstelling over klimaatneutraliteit in de EU in 2050 is vastgelegd. Suggesties voor actie: Op dit moment is geen directe actie nodig. Let wel op: 2050 is overmorgen. Kijk of uw huidige langetermijn CO2-reductiestrategie in lijn is met aangescherpte doelstellingen, of stel een langetermijn CO2-reductiestrategie op zodat u in de 8 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

toekomst kosteneffectief aan de aangescherpte reductienorm kunt voldoen.

ceerd energiebeheersysteem; • Uiterlijk op 11 oktober 2027 moeten bedrijven met een gemiddeld energiejaarverbruik van meer dan 85 TJ in de drie voorgaande jaren (alle energiedragers samengenomen) een gecertificeerd energiebeheersysteem hebben.

NIEUWE RICHTLIJN ENERGIE-EFFICIËNTIE De definitieve tekst van Richtlijn (EU) 2023/1791 betreffende energie-efficiëntie is gepubliceerd. Deze nieuwe richtlijn vervangt de huidige EED-richtlijn. Op het moment dat de richtlijn is geïmplementeerd (uiterlijk 12 oktober 2025) moeten bedrijven met een gemiddeld energiejaarverbruik van meer dan 10 TJ in de drie voorgaande jaren een energie-audit uitvoeren en dit iedere vier jaar herhalen. Of er moet sprake zijn van een gecertificeerd energiebeheersysteem. Bedrijven met een gemiddeld energiejaarverbruik van meer dan 85 TJ in de drie voorgaande jaren moeten een gecertificeerd energiebeheersysteem hebben.

HERZIENING NEN-EN-ISO 14001:2015 ‘MILIEUMANAGEMENT’ EN NEN-EN-ISO 9001:2015 ‘KWALITEITSMANAGEMENTSYSTEMEN’ De huidige versies van deze normen uit 2015 zijn gebaseerd op de High Level Structure (HLS). Met de HLS wordt beoogd ISO-managementsysteemnormen te harmoniseren en hun geïntegreerde toepassing in organisaties te bevorderen. Het doel van deze herziening is de normen aan te sluiten op de Harmonized Structure (HS), de opvolger van de HLS.

Suggesties voor actie: Op het moment dat Richtlijn (EU) 2023/1791 is geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving (uiterlijk 12 oktober 2025) worden de volgende onderdelen verplicht: • Uiterlijk op 11 oktober 2026 moeten bedrijven met een gemiddeld energiejaarverbruik van meer dan 10 TJ in de drie voorgaande jaren (alle energiedragers samengenomen) een energie-audit uitvoeren en dit iedere vier jaar herhalen. Of er moet sprake zijn van een gecertifi-

PGS 37-1:2022 LITHIUM-HOUDENDE ENERGIEDRAGERS: ENERGIE OPSLAG SYSTEMEN – EOS In verband met de toename in het gebruik van lithiumbatterijen en de risico’s die hiermee gepaard gaan, is PGS 37-1 opgesteld. Deze richtlijn is van toepassing op bedrijven die gebruikmaken van energieopslagsystemen (EOS’en) bestaande uit lithiumhoudende oplaadbare energiedragers met een totaal opgestelde capaciteit van meer dan 20 kWh. PGS 37-1 bevat richtlijnen voor de veilige opslag van elektriciteit in


EOS en hoe je op een veilige manier met ‘grote batterijen’ moet omgaan. Suggesties voor actie: Op dit moment is geen directe actie nodig. De vereisten uit deze PGS zijn pas verplichtend als ze worden voorgeschreven in uw omgevingsvergunning, of als de wetgever deze middels andere direct werkende wet- en regelgeving (zoals het Activiteitenbesluit milieubeheer en per 1 januari 2024 het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)) oplegt. WIJZIGING VASTSTELLEN VERVUILINGSWAARDE VAN AFVALWATER Er is een ontwerptekst tot wijziging van het Besluit vervuilingswaarde ingenomen water 2009 gepubliceerd. De wijziging heeft betrekking op de wijze van bepaling van de vervuilingswaarde van afvalwater voor zuiverings- en verontreinigingsheffing. De oude indeling op basis van bedrijfscategorieën en bijbehorende vervuilingswaarden is verouderd en wordt vervangen door een afvalwatercoëfficiënt gebaseerd op klassegrenzen (overeenkomstig de Waterschapswet). SUBSIDIEREGELINGEN DUURZAAM ONDERNEMEN Ook zijn weer diverse subsidieregelingen gepubliceerd/opengesteld. Zoals de Aanschafsubsidieregeling zero-emissie trucks AanZET voor bedrijven die een nieuwe, volledig uitstootvrije (emissieloze) vrachtwagen willen aanschaffen, de Subsidieregeling Circulaire Economie voor bedrijven die een product, proces of dienst circulair willen ontwerpen, produceren of organiseren, en de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++). Meer gedetailleerde informatie en diepgaande inzichten over de ontwikkelingen in het derde kwartaal van 2023 zijn te vinden op de website van Makeonline. Als lid van vereniging ION hebt u gratis toegang tot de tool van Makeonline.

Heeft u zich al aangemeld als ARIE-bedrijf? De Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (ARIE) is een regeling in het Arbeidsomstandighedenbesluit. De ARIE-regeling geldt voor bedrijven met vergelijkbare risico’s als bedrijven die onder het Brzo 2015 vallen: bedrijven die werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen. Bedrijven die gevaarlijke stoffen in huis hebben - of kunnen hebben - in hoeveelheden die boven de vastgestelde drempelwaarden uitkomen, zijn ARIE-plichtig. Deze drempelwaarden zijn vastgesteld in Bijlage 1 bij de herziene ARIE-regeling. De bijlage bestaat uit drie delen: een lijst met categorieën van gevaarlijke stoffen, een lijst van met naam genoemde gevaarlijke stoffen, en tot slot de zogenoemde ‘sommatieregels’. ARIE-plichtige bedrijven moeten zich vanaf 1 januari 2023 melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. Valt uw bedrijf sinds 2023 onder de

herziene ARIE-regeling? Dan heeft u tot 1 januari 2024 om u te melden bij de Arbeidsinspectie. Dit kan via: www.nlarbeidsinspectie.nl/onderwerpen/melden/ bijzondere-werkzaamheden-ontheffingen-en-certificering/arie-bedrijf-melden Weet u (nog) niet of uw bedrijf onder de herziene ARIE-regeling valt, maar heeft u in uw bedrijf galvaniseer- en anodiseerbaden, beitsbaden, sterk alkalisch ontvettingsbaden en/of producten die organische oplosmiddelen bevatten? Maak dan gebruik van de rekenhulp om erachter te komen of u onder de herziene ARIE-regeling valt. De rekenhulp is hier te vinden: www.vereniging-ion.nl/tools

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 9


Kort nieuws AkzoNobel lanceert poedercoating met laag energiegebruik AkzoNobel heeft een poedercoating genaamd Interpon D1036 Low-E geïntroduceerd, die kan uitharden bij slechts 150 °C, terwijl hij nog steeds gecertificeerd is volgens de Qualicoat-klasse één. Het uitharden bij temperaturen die 30 °C lager zijn dan wat nodig is bij traditionele poedercoatings betekent dat de nieuwe coating klanten kan helpen hun energiegebruik met tot 20% te verminderen. Hij kan ook tot 25% sneller uitharden dan conventionele poeders, waardoor meer producten in minder tijd kunnen worden gecoat. De duurzaamheidskenmerken van het product worden ondersteund door een Environmental Product Declaration (EPD), een onafhankelijke beoordeling van de milieu-impact van een product gedurende de hele levenscyclus. “In een tijd waarin elk

bedrijf zijn rol wil spelen in het verminderen van energiegebruik en het versnellen van duurzaamheid, zal Interpon D1036 Low-E onze klanten helpen hun koolstofuitstoot te verminderen. Tegelijkertijd helpt het om onze eigen doelstelling te bereiken om tegen 2030 50% reductie in de koolstofuitstoot in de hele waardeketen te realiseren”, legt Jeff Jirak, directeur van het bedrijf Powder Coatings business, uit. “We zijn er trots op innovatieve oplossingen te ontwikkelen die helpen bij het aanpakken van gedeelde kwesties op het gebied van duurzaamheid en energiebesparing waarmee coaters, toepassers en ons eigen bedrijf hebben te maken.” Het nieuwe assortiment is geschikt voor veel toepassingen in de gebouwde omgeving, zowel binnen als buiten, van gevels en ramen tot leuningen en deuren - of elke

toepassing waarbij gewoonlijk een architectonisch gecertificeerd product wordt gebruikt. Het belangrijkste kenmerk is de uitstekende duurzaamheid om de kleurintegriteit en prestaties te beschermen. Jirak voegt toe: “Terwijl we voortgaan op de weg naar onze ambities voor netto nul koolstofuitstoot, zullen we nauw blijven samenwerken met onze klanten om hun behoeften te begrijpen en ze de producten te geven die ze nodig hebben, zodat we samen een duurzamere toekomst kunnen opbouwen.” Naast de toezegging om tegen 2030 50% minder koolstofemissies in de hele waardeketen te genereren, streeft AkzoNobel ernaar om tegen het einde van het decennium 100% circulair gebruik van materialen te bereiken, en 50% van de omzet uit duurzame oplossingen te halen.

Handleiding en toolbox ‘Werken met gevaarlijke stoffen bij het bewerken van oude verflagen’ Op de website van OnderhoudNL is de handleiding en toolbox ‘Gevaarlijke stoffen bij het bewerken van oude verflagen’ beschikbaar gesteld, ter vervanging van de oude handleiding en toolbox Chroom-6. Bij het bewerken of verwijderen van oude verflagen kunnen gevaarlijke stoffen zoals chroom-6, lood en andere zware metalen vrijkomen. De handleiding is bedoeld voor het veilig uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden, en beschrijft de te nemen maatregelen. Voor de handleiding is het ‘Beheersregime 2.0 Chroom-6 en andere gevaarlijke stoffen’ als uitgangspunt gehanteerd. U vindt het beheersregime en het onderliggende rapport terug op Arboportaal. Ten opzichte van het beheersregime zijn enkele extra bewerkingen aan de handleiding toegevoegd. Ook komen in de handleiding aanvullende risico’s aan de orde, zoals rond de blootstelling aan kwarts- en houtstof. De essentie van het vernieuwde beheers10 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

regime en onze handleiding is dat door de blootstelling aan inhaleerbaar (verf )stof te beheersen, ook de blootstelling aan aanwezige gevaarlijke stoffen wordt beheerst. De ‘Handleiding Gevaarlijke stoffen bij het bewerken van oude verflagen’ beschrijft de daarvoor te nemen maatregelen. Als die worden uitgevoerd, zijn Chroom-

6-metingen niet meer noodzakelijk. De ‘Handleiding gevaarlijke stoffen bij het bewerken van oude verflagen’ is ontwikkeld voor de sector, in opdracht van de partners binnen Stichting USAG, OnderhoudNL en LBV, en met MDIEU-subsidie. Fotocredit: sergeant Sjoerd Hilckmann


MR-BODE, TAKE CARE OF ALL YOUR INSPECTION NEEDS

NE

ND

IN IEK

DERL

A

UN

Tel. 06 28 40 25 83 - www.mr-bode.nl

ERVAAR NU ZELF UW BESTE STRAALOPLOSSING: GRATIS EN VRIJBLIJVEND! STRAALKASTEN Uitgebreid programma voor zowel droog, nat- als sodastralen

STRAALKETELS Voor allerlei soorten straalwerk, inhoud variërend van 18 tot 500 liter

VACUUMSTRAALMACHINES

Ga bij de aanschaf van professionele straalapparatuur niet over één nacht ijs. Probeer eerst de vele mogelijkheden uit in de praktijk en kom zo tot de beste oplossing van uw straalprobleem. Hiervoor bent u van harte welkom in ons unieke Experience Center in Ridderkerk. Waar u niet alleen kennis maakt met de talloze straalmogelijkheden, maar ook met Gritco’s 33 jarige kennis en ervaring als ontwerper en fabrikant van hoogwaardige straalapparatuur.

TRY BEFORE YOU BUY!

Veilige, schone straaloplossing voor spotreparaties en/of in-situ blasting

MAAK VRIJBLIJVEND EEN AFSPRAAK OP

GRITCO.COM/EXPERIENCE

Florijnstraat 93 • 2988 CL Ridderkerk • 0180 412 855

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 11


Algemeen

Als het niet door de tests komt, komt het zeker niet door de test van de natuur Een test is eigenlijk nooit goed genoeg. Het hoeft namelijk weinig correlatie met wat er in een normale omgeving gebeurt. “Het kan een goede tool zijn”, zeggen Randy Israel en Wilfred Versteeg van Benelux Scientific. Maar de realiteit echt nabootsen? Dat ligt genuanceerd. Een gesprek over testen. op en komen weer in oplossing, zoals ook in de buitenlucht gebeurt, in een cyclus. Cyclische tests geven een betere correlatie met de buitenlucht dan conventionele zoutsproeitesten.”

Heeft een zoutsproeitest nut? Natuurlijk, het is een simpele test: een plaatje wordt besproeid met een 5% zoutoplossing op 35°C. Voordelen zijn de relatief lage kosten en snelle vergelijkende resultaten. Er is echter een groot nadeel. En dat is dat er geen echte correlatie bestaat tussen de resultaten van deze test en de levensduur van een product in de praktijk.

“Cyclische tests geven een betere correlatie met de buitenlucht”

“Het is niet zinloos”, zegt Randy Israel. Hij is general manager bij Benelux Scientific, leverancier van laboratoriumapparatuur. “Een zoutsproeitest kan een goede tool zijn, voornamelijk als kwaliteitscontrole. Het is een benadering en als het resultaat bij een zoutsproeitest niet goed is, weet ik zeker dat het in de werkelijkheid ook fout gaat. Een cyclische corrosietest is echter beter. Dan ga je iets nabootsen wat lijkt op wat buiten gebeurt. Zo zijn er natte en droge omstandigheden, net als in de echte wereld. De zoutkristallen drogen

FLORIDA Wilfred Versteeg (product specialist): “De belangrijkste vraag van klanten is vaak: ‘Hoe lang gaat mijn product dan mee, welke garantie kan ik afgeven?’ Iedereen wil een magic number. Maar dat krijg je niet voor elkaar zonder het in de serviceomgeving te testen. Want elk product gedraagt zich anders. Het gaat niet alleen om de coating, maar ook om de voorbehandeling, primer, substraat en de interactie. De beste en goedkoopste manier om te testen? Leg het gewoon op je dak. In

12 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

de open lucht hoef je niets na te bootsen. Dat testen in de open lucht gebeurt ook al decennia op grote schaal.” Hij verwijst naar de verouderingstesten in de open lucht in Florida. Daar ligt een terrein van 120.000 m2 voor veroudering in de open lucht en een laboratorium van 900 m2 voor versnelde proeven. Het testveld bestaat uit rekken met vensterglaasjes, dozen met automotive interieur, warmtepompen, helmen, platen van auto’s. De plek in het zuiden is niet voor niets zo gekozen. Dat is de enige echt subtropische streek van de Verenigde Staten. De blootstelling aan dat klimaat is niet alleen realistisch maar ook versneld. Een jaar zonneschijn in Florida kan overeenkomen met ettelijke jaren veroudering op andere plaatsen. Vijf jaar Florida is acht jaar Europa.


Randy Israel (links) en Wilfred Versteeg van Benelux Scientific

Niet testen is niet weten wat je op de markt zet” SIMULEREN Het belangrijkste is de vraag: wat is het doel van je test. Dat moet je definieren, vinden Israel en Versteeg. Israel: “Er zijn heel wat klanten die gewoon een certificaat willen afgeven, maar dat zegt niet veel over de werkelijke kwaliteit van het product. En toch: niet testen is niet weten wat je op de markt zet”, vervolgt Israel. “Behalve in de houtindustrie ben je wettelijk niet verplicht om te testen. Maar je mag een minimale kwaliteit van een coating verwachten. Niet-Qualicoat coatings zijn goedkoper. Dat is logisch. Maar we vinden dat je in een circulaire economie er naar moet streven om materialen zo duurzaam mogelijk te maken. Dat mag je best eisen.” Een belangrijke trend in kwaliteitsonderzoek zijn hun QUV en Q-Sun-meetkasten.

85 Tot 90 procent van de schade aan een product komt door UV. De Q-Sun testkamer met xenonlampen bootst de condities na van de schade die door volspectrum zonlicht en regen wordt veroorzaakt. In enkele dagen of weken (afhangelijk van het product) kan de Q-Sun tester de schade reproduceren die in de open lucht na maanden of jaren optreedt. De Q-Sun tester heeft alle functies voor de beproeving van de lichtechtheid, de kleurechtheid en de lichtstabiliteit. “De QUV versnelde verweringstester simuleert de schade die door zonlicht, regen en dauw wordt veroorzaakt. In enkele dagen of weken kan de QUV-tester de schade reproduceren die in de open lucht na maanden of jaren optreedt”, weet Israel. Om verwering in de open lucht te simuleren, stelt de QUV-tester de materialen bloot aan afwisselende cyclussen UV-licht en vocht op gecontroleerde hoge tempe-

raturen. Speciale UV-fluorescentielampen simuleren het effect van zonlicht. Dauw en regen worden gesimuleerd door middel van condenserend vocht en/of waterbesproeiing. Versteeg: “Met onze testapparatuur wil je een worstcase-scenario simuleren. Want uiteindelijk wil je dat de klant zo veel mogelijk zekerheid heeft over zijn product. Nogmaals: nabootsen en versnellen van álle klimatologische effecten is onmogelijk in het laboratorium. Maar ik garandeer dat als het niet door onze tests komt, het zeker niet door de test van de natuur komt.”

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 13


Algemeen

Kleuters (IGPBenelux): ‘Coatingssystemen moeten aan de voorkant van een proces staan’ Er zou een corrosie-APK moeten komen. Dan zou volgens Erwin Kleuters, algemeen directeur bij IGP Benelux, het bewustzijn van gebruikers over het nut van coaten groter worden. “Ik zou graag zien dat de architecten weer (meer) leidend worden in een project”. Hoe krijg je de hele keten mee als het gaat om duurzaamheid? Die vraagt speelt Erwin Kleuters al een lange tijd parten. De managing director van IGP Powder Coatings Nederland zou zo graag willen dat alle neuzen in de keten dezelfde kant op staan. Dat is moeilijker dan gedacht, terwijl de voordelen onmiskenbaar zijn. “Goed onderhoud, goede voorbereiding en goede coating zorgen voor een veel duurzamer en mooier resultaat. Wat je aan tijd en geld investeert aan het begin van een traject, haal je er aan het einde gemakkelijk uit, onder andere als je de total cost of ownership meeneemt. Laten we op een positieve manier meer aandacht en energie stoppen in duurzaamheid. Het levert meer op.”

“Aan het einde van de rit wordt er beknibbeld om een project betaalbaar te maken. De mooie metallic-lak wordt dan een RAL-kleur” De hamvraag is natuurlijk waarom de keten nu nog niet zo gezamenlijk optrekt. 14 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

De rollen in de bouwketen zijn veranderd: een architect heeft niets meer te vertellen. Waar hij vroeger de bouwheer was en de regie voerde over een project. Nu hebben aannemers meer macht en die zijn budget-gestuurd. “Aan het einde van de rit wordt er beknibbeld om een project betaalbaar te maken. De mooie metalliclak wordt dan een RAL-kleur. Het is een downsize en de aannemer gijzelt de keten. Ik zou het graag zien dat de architecten weer leidend worden in een project.” Een andere uitdaging is het gebrek aan kennis. “Vergrijzing speelt een rol. De kennis en ervaring gaan met pensioen en er is nauwelijks nieuwe aanwas. Ik zie het gebeuren bij klanten: als er dan bijvoorbeeld een kwaliteitsmanager vertrekt, dan is er geen vervanger. Ik snap wel dat het dan moeilijk op te vangen is voor de applicateurs.” DUURZAAMHEID De roep om meer duurzaamheid zou een katalysator kunnen zijn. “Duurzaamheid leeft meer en meer en er wordt ook meer in geïnvesteerd. Men realiseert zich dat een langere levensduur onderdeel is van een schonere wereld. Dit komt

zowel vanuit de klanten als vanuit de poedercoat-leveranciers.” Voor IGP is duurzaamheid centraal onderdeel van het eigen productieproces. Zo maken ze voor meer dan de helft van de energie gebruik van hernieuwbare bronnen en is er een


IGPON TOUR Hoe krijg je kennis bij de mensen in de keten? Door het er heen te brengen. Dat is wat IGP doet met hun Europese Tour. Deze roadshow gaat naar architecten, designers en façadebouwers toe. Daar kunnen ze leren over het toepassen van onder andere metallics en bepaalde kleuren. Daarnaast gaat IGP bij applicateurs (jobcoaters) langs om kennis te delen op het gebied van poedercoatings en de (applicatie)processen die daar bij horen. Een vrachtwagen is volledig uitgerust met illustratiemateriaal, coatingapparatuur, video’s en talrijke presentaties. Aan boord zijn meer dan 200 fysieke objecten. De vrachtwagen vormt het platform voor een workshop waarin IGP allerlei technische onderwerpen rondom poedercoaten behandelen en vragen beantwoorden.

gesloten afvalwater- en warmtekringlopen in de productie. Dit omvat het gebruik van de uitlaatwarmte van extruders voor industrieel water, gesloten koelwaterkringlopen en condensatie van de dampen van vluchtige reinigingsmiddelen. De samenstelling van IGP-poedercoatings voldoet aan de grenswaarden vastgelegd in RoHS 2011/65/EU voor schadelijke stoffen. Een van de nieuwste ontwikkelingen van IGP is de zogenoemde IGP-Dura one 56. Dit is een poedercoatingsysteem voor alle vereisten (QC1 / QSC / GSB gecertificeerd). Het is een zeer reactieve poedercoatings. Deze producten maken het mogelijk om de objecttemperatuur te verlagen of de verwerkingssnelheid te verhogen. Je bespaart energie, waardoor de kosten lager en de duurzaamheid hoger is. De hoge uithardingsstabiliteit van deze poedercoatings zorgt bovendien voor procesbetrouwbaarheid. Het gebruik vereenvoudigt de productieplanning, vooral voor coatingbedrijven met meerdere poederleveranciers.

SURPLUS Hoewel de prijs vaak nog leidend is, weet Kleuters dat er ook initiatieven zijn om toch met minder marges genoegen te nemen. “In de agrarische sector kan je er van uitgaan dat er scherpe kanten zijn. Dan weet je dat enkellaags te weinig is voor de lange termijn. Maar ja, klanten van applicateurs kiezen daar soms toch voor omdat het goedkoper is. We bieden toch tweelaags aan, waarbij een minimaal surplus hoeft te worden betaald.” Hij weet namelijk ook dat wanneer er corrosie of schade zichtbaar is, men het eerst naar de coating gaat kijken. Niet terecht, vindt hij. Kleuters: “Het schort ook vaak aan de voorbehandeling. Dat komt mede door de plek in het proces van metaal in het geheel. Waar hoor de voorbehandeling bij? Bij de leverancier van het staal? Bij de coater? Bij diegene die het metaal plaatst of verwerkt? Daarover is te weinig duidelijk.”

gebeurt geregeld dat er nooit onderhoud gepleegd wordt; niemand neemt bij het schoonmaken van de ramen de kozijnen mee. Dan is het ook niet vreemd dat de glansgraad terugvalt naar 20 procent. “Dat is zo jammer. Hoe we dat veranderen? Eigenlijk heel simpel: coatingssystemen en duurzaamheid moeten zo veel mogelijk aan de voorkant van een proces worden geïmplementeerd. Architecten en constructeurs zijn daarin leidend.” Kleuters gaat daar een actieve rol in spelen, met IGP on Tour (zie kader). Hij gaat zelf op bezoek bij de bouwers en de aannemers, bij de designers en de architecten. “We gaan letterlijk stuk voor stuk bij alle deelnemers in de keten aan tafel zitten. Duurzaamheid moet in de hele keten en niet in een stukje van de keten. Iedereen is eigenaar van het eindresultaat.”

Dat ziet hij terug in het onderhoud van metalen, vooral in gebouwen. Het

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 15


Algemeen

Nieuwbouw Kamp Coating Group voelt als een high-tech cleanroom De Kamp Coating Group heeft deze zomer een nieuwe locatie geopend in Eindhoven. In het gigantische pand staan behalve twee poedercoatlijnen ook twee natlakcabines en een hele verdieping voor de bouw van machines voor productietechnologie. Opvallend voor het coatingbedrijf: het lijkt wel een cleanroom. John Kamp schuift even aan. De zoon van de oprichter van de Kamp Group geniet zichtbaar van het nieuwbouwpand in Eindhoven waar het Kamp-onderdeel Efté deze zomer is geland. “We hebben altijd een gezonde bedrijfscultuur gehad. Met mensen die met plezier werken. Maar vooral omdat we normaal doen, we lopen niet naast onze schoenen. Dat heeft ons altijd verder geholpen.” Hij refereert aan het ‘rampjaar’ 1978. In april van dat jaar overleed Frits Kamp, de oprichter van Kamp’s Moffels en Spuitbedrijf, zoals het bedrijf oorspronkelijk heette. Drie weken later brandde tot overmaat van ramp het bedrijf af. Met zijn twee broers en vijf man personeel zette John Kamp nog maar eens de schouders eronder. En er werd gekozen voor iets nieuws: poedercoating. “We hadden de eerste automatische poedercabine. Vergeleken met nu was het niet veel soeps, maar voor die tijd was het heel innovatief. Vanaf dat moment ging het lopen.” Kamp’s Moffels en Spuitbedrijf herrees als een feniks uit de as. SAMENKOMEN Terug naar het heden. Maarten Waaijenberg heeft de dagelijkse leiding over de Kamp Group. “We hebben de strategie om via innovatie en nieuwe technologieën stappen te zetten. Die innovatie nu is dat 16 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

we in dit nieuwe gebouw kunnen voorbehandelen en daarna in dezelfde baan kunnen poederen of natlakken. In combinatie met poedercoaten of natlakken kunnen de voorbehandelingen ijzerfosfateren, chromateren en anodiseren worden ingezet. We hebben hier een droomlijn gebouwd.” ‘Hier’ is Park Forum 1304 in Eindhoven, vlakbij het vliegveld. Daar staat het toekomstbestendige, circulaire en milieubewuste bedrijfsgebouw. Er staat een hal van 250 bij 75 meter, met een hoogte van 15 meter. In totaal heeft het dus 280.000 m3 inhoud.

“We willen een duurzaam coatingsysteem met een lange levensduur voor de gewenste toepassing bereiken” “Duurzaamheid staat centraal”, zegt Waaijenberg. Zelf heeft hij milieukunde gestudeerd. “We willen een duurzaam coatingsysteem met een lange levensduur voor de gewenste toepassing bereiken. Zo hebben we in Eindhoven niet alleen poedercoatlijnen, maar ook twee natlakcabines. De grootste coatlijn is voorzien van een duo-spuitcabine waardoor een poeder-primer en poeder-toplaag achter elkaar kunnen worden aangebracht; daardoor is hij geschikt voor sublimatie-

Maarten Waaijenberg coatings. Op deze manier wordt duurzaam en efficiënt geproduceerd, op het hoogste kwaliteitsniveau.” Volgens Waaijenberg hebben ze in Eindhoven alles onder één dak: “Dit is de plek waar high-end productie en finishing samenkomen. Het was een grote investering, maar wij zijn ervan overtuigd dat je juist moet investeren als je wilt groeien. Er zijn weinig coaters in Nederland die in deze mate geld steken in nieuwbouw. Deze nieuwe lijnen zijn zeer kapitaalintensief, zeker voor een relatief klein land als Nederland. Maar wij vinden dat hier onze bakermat ligt. Als onze klanten in Neder-


land zitten, willen wij ze zo snel mogelijk kunnen bedienen.” Natuurlijk is de keuze om te investeren ook ingegeven door ASML, dat op een steenworp afstand van het nieuwe pand van de Kamp Group staat. Waaijenberg: “ASML is zeker interessant, net als de toeleveranciers van ASML. Maar dat is vooral omdat er op een zo hoog niveau wordt geproduceerd. Er wordt het allerbeste geëist, en daar kunnen en willen we in mee. Ik herinner me een lunchinterview met ASML-CEO Peter Wennink van een paar jaar geleden. Hij zei toen dat bedrijven die hebben geinvesteerd in hun productiecapaciteit wel mee kunnen groeien met ASML. We zijn op tijd om de groeicapaciteit voor elkaar te hebben. We zijn er klaar voor.” VESTIGINGEN Sinds de oprichting van Kamp’s moffel-, spuit- en epoxeerbedrijf in 1949 is de onderneming flink gegroeid. Vandaag de dag zijn er vijf vestigingen. In Apeldoorn zit de grootste vestiging van Kamp Coating Groep. Hier staat een gerobotiseerde coatlijn om hoogwaardige producten van een dunne laag voorbehandeling te voorzien: een Oxsilan conversielaag met een high-tech snelle kleurwissel-spuitcabine. Daarnaast heeft ‘Apeldoorn’ een lijn voor het zware coatwerk. Deze lijn is volledig geautomatiseerd en via een inline-straalmachine geschikt voor plaatwerk vanaf 3 mm. Zwaar coatwerk wordt hier gespoten door middel van een volautomatische robotspuitcabine, voorzien van een Dynamic Contour Herkenning voor grote 3D-objecten. Ook beschikt ‘Apeldoorn’ over een voorbehandelings- en KTLinstallatie met inline een gerobotiseerde zware coatlijn. Met een reeks van veertien baden worden producten ontvet, gebeitst en voorzien van trikation zinkfosfaat en de corrosiewerende KTL-primer. Kamp Coating Emmen is de tweede geopende vestiging van Kamp Coating Groep. Hier staat de nieuwste coatlijn, voorzien van de moderne en hoogwaardige voorbehandeling Oxsilan - al dan niet in combinatie met stralen. De coatlijn met stralen als voorbehandeling is geschikt voor grote en zware producten. In deze

vestiging wordt ook op voorraad geproduceerd, waarbij producten via orderpicken worden uitgeleverd aan de eindklanten. Kamp Coating Vianen is gespecialiseerd in het coaten van lange onderdelen in één doorgang. Uniek in Vianen is de mogelijkheid om lengtes tot 6,5 meter op een highspeed doorlooplijn te coaten met als voorbehandeling ijzerfosfateren in combinatie met een of meerdere poedercoatlagen. Efté Coating bevindt zich in Eindhoven, onder hetzelfde dak als Anopanel en Duropanel. Daardoor is er in Eindhoven de mogelijkheid om totaaloplossingen aan te bieden, met een korte doorlooptijd. Bij Anopanel worden producten van metaal tot halffabricaat of eindproduct bewerkt. De mogelijkheid om het complete

product onder één dak te kunnen produceren, is de toegevoegde waarde van Anopanel. Zonder enige transportstappen draait Anopanel mee in elke schakel. Bij Duropanel focust men zich op het sublimeren van panelen en profielen van verschillende materialen. Sinds 2008 bedient men er de vraag naar krasvaste coatings met een ingebrachte afbeelding of patroon. Met innovatieve full-colour sublimatietechniek kunnen aluminium, verzinkt staal en thermoresistente kunststoffen worden voorzien van een afbeelding of patroon. Hij wordt aangebracht in het materiaal en afgewerkt met een krasvaste coating voor een langdurige levensduur.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 17


Algemeen

“Het profiel is nog geen onderdeel van de standaard. Dat verschil willen wij weghalen” In de wereld van oppervlaktevoorbereiding stonden gritstralen en zelfs UHP (ultrahogedrukhydrostralen) te boek als adequaat. Handgereedschap en elektrisch gereedschap stonden altijd een treetje lager. Onterecht, vinden Cor Prins en Frits Doddema. Het duo dat werkt bij Montipower is overtuigd dat ‘bristle blasting’ niet onder doet voor andere methoden. En het is niet belastend voor het milieu. “Eigenlijk is het best bijzonder wat we doen”, zegt Prins. Hij is Technical Sales Director bij Monti Group bij MontiPower. “We bereiken hetzelfde als met stralen, maar dan met een handtool. Dan zou je in eerste instantie denken aan een haakse slijper, maar we gebruiken een borstel. Daarmee kunnen we ontroesten en ook een profiel aanbrengen. En dat is weer belangrijk voor welk coatingsysteem dan ook.” Zijn collega Doddema, CEO Monti Group valt hem bij. “Met onze blaster kunnen we een applicateur een gelijkwaardige reinheid en idem profiel bieden aan de Sa2,5 en Sa3 reinheidsgraden.” Het duo heeft het over de zogenoemde Bristle Blaster. Hiermee kan je lasnaden, reparaties, onderhoud en oppervlaktevoorbereiding voor coatings realiseren. Maar dan zonder losse straalmiddelen. Het ‘geheim’ is een handbediende highimpact, semi-automatische of automatische borstelband-machine. Deze aanpak is eenvoudig, veilig, schoon en effectief voor lange-termijn coating en afdichtingsprestaties. CASE-STUDY Hulpmiddelen voor oppervlaktevoorbereiding, zoals elektrische draadborstels, 18 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

slijpmachines of naaldbikhamers zijn in staat SP 11 te realiseren. Deze oppervlakteomstandigheden leiden echter uiteindelijk tot hechtingsfalen van het coatingsysteem door het genereren van slechte ankerprofielen. Bristle Blasting verwijdert coatings en levert een ankerpatroon op, waardoor oppervlakteprofielen ontstaan die vergelijkbaar zijn met gritstralen. Het belangrijkste verschil tussen traditionele draadborstels en de oppervlaktebehandeling met borstelstralen is dat de laatstgenoemde strepen elimineert. Borstelpunten trekken zich namelijk terug na impact op het doeloppervlak.

Prins haalt een case-study aan, waarbij een afsluiter zowel met gritstalen als met de Bristle Blaster wordt behandeld. Door te stralen moesten twee werknemers allebei ruim twee uur aan de slag. Vooral het voorbereiden en het schoonmaken achteraf nam veel tijd in beslag: twee uur per persoon. Het stralen zelf kostte maar tien minuten. Met de borsteltechniek van MontiPower was de bewerking een klus van twintig minuten, maar het grote voordeel zat in de voorbereiding (20 minuten) en het schoonmaken achteraf (5 minuten). En dan ook nog eens door slechts een medewerker. Totaal aantal minuten bij het


stralen: 260. Totaal aantal minuten bij de borsteltechniek: 45. PROFIELEN Er is een continue discussie over normeringen. Prins en Doddema hebben zitting in de diverse commissiesen hopen op meer eenheid en duidelijkheid als het gaat om normen in de oppervlaktetechniek. De ISO 8501-1 bijvoorbeeld is een visuele reinheidsnorm. Het gaat over de voorbehandeling van staal voor het aanbrengen van verven en aanverwante producten en geeft representatieve fotografische voorbeelden van de uiterlijke verandering van staal na gestraalde behandeling met verschillende schuurmiddelen.

VLIEGROEST “De eisen nemen toe en de discussie over die eisen ook. Daar maken we zeker gebruik van”, zegt Doddema. “Met een straalmiddel heb je een hoge kinetische waarde. Je bombardeert eigenlijk het staal. Je drijft er vuil in. Dan is er ook nog het verschil tussen eenmalig en meervoudig stralen. Als er een verontreiniging in het straalmiddel zit, blijf je ook de verontreiniging hergebruiken. Het probleem wordt groter maar je ziet het niet. Wij nagelen de oppervlakte. En als we een chloridemeting uitvoeren, dan merk je dat na het borstelen de ondergrond vele malen schoner is dan met stralen. We hebben eens wat praktijktesten uitgevoerd in een

novembermaand. Wat bleek: na stralen was er in een uur al vliegroest. Dat heeft te maken met de restverontreinigingen.”

“We zijn geen vervanging van elkaar, maar een aanvulling” Dat neemt niet weg dat Prins en Doddema er geen wedstrijd van maken of de ene methode beter is dan de andere. “We zijn geen vervanging van elkaar, maar een aanvulling. Wij hebben zelf een coatingachtergrond en weten dus wat er speelt: PE, epoxy, TSA of visco-elastisch. Als het maar schoon is. Want des te schoner, des te beter. Zeker voor coatings.”

In die norm-commissies wil Prins aandacht voor profielen. “Wij zijn gespitst op het profiel, terwijl de gemiddelde verfleverancier uitgaat van RZ-waarden tussen bijvoorbeeld 50 en 75 mu. Wij kwamen ook nooit verder dan een range geven. Maar het is ook afhankelijk van het coatingsysteem. De ruwheid is soms niet aanwezig, vanwege een golvend profiel. We hebben in een 3D-analyse gekeken naar hoe een profiel er uit ziet, vergeleken met de ruwheidsparameters. Er zijn zo veel van die ruwheidsparameters. Maar het profiel is nog geen onderdeel van de standaard. Dat verschil willen wij weghalen. Dan wordt het voor iedereen duidelijker.”

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 19


Algemeen

John Theewis (Eurolacke): “Het doel is kennis van de keten te delen met de keten” Betere corrosiewering, meer duurzaamheid en esthetiek. Dat zijn de trends volgens John Theewis van Eurolacke. Maar belangrijker is het verspreiden van kennis. Per jaar volgen zo’n 250 tot 300 mensen een opleiding bij de importeur. “Als je mooie producten laat zien, gaat het vak van coater meer leven”. John Theewis staat voor een zogenoemde Colourwall in het kantoor van Eurolacke in Tiel. Hierop staan 500 verschillende kleuren, afwerkingen en texturen van het poedercoatassortiment van Alesta AE, Architectural Polyester en Alesta SD voor zowel binnen-, buiten- als industriële toepassingen. “We vertegenwoordigen Alesta-poedercoatings van Axalta Coating Systems binnen Nederland”, zegt Theewis. In 1999 is hij in het familiebedrijf gekomen, als derde generatie die ‘in de verf zit’. “Opa werkte met Sigma-verfmengmachines, vader in natlakken en daarna in ‘poeder’.” Vandaag de dag heeft Eurolacke bijna 1.200 producten op voorraad, leverbaar vanaf 1 kilo. Officieel is Eurolacke een handelsonderneming, maar Theewis wil meer zijn dan dat. “We willen de markt vooruit helpen en niet meer alleen inkoop en verkoop van poedercoatings zijn. Daarin is het moeilijk om je te onderscheiden. Wij zijn er heilig van overtuigd dat we een langetermijnrelatie moeten aangaan. Dus hebben we hier trainingen, demonstraties en kunnen klanten nieuwe producten uitproberen.” 20 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

MASTERCLASS In elke bedrijfstak is het moeilijk om mensen te vinden, maar in de coatingwereld is het verloop wel erg groot. Daarbij is er te weinig nieuwe aanwas. “Hoe kan je de jeugd enthousiasmeren?”, vraagt Theewis zich af. “Ik ben ervan overtuigd dat als je mooie producten laat zien, zoals een mooie gevel van een bijzonder gebouw, het vak van coater meer gaat leven.” Verder moeten de lijnen tussen coatingbedrijven en bijvoorbeeld brancheorganisaties ertoe leiden dat poedercoaten meer wordt gepromoot. Aan Eurolacke zelf zal het niet liggen. Per jaar volgen zo’n 250 tot 300 mensen een opleiding bij de importeur. Dat varieert van poedercoattrainingen tot masterclasses. Een training duurt wat langer dan een masterclass. In

dat laatste geval betreft het een sessie van 1 tot 2 uur waarin heel specifiek op een onderwerp wordt ingezoomd. De trainingen zijn eigenlijk beschikbaar voor iedereen in de keten: of het nu een operator, architect, inkoper of MT-lid is. “Ze zijn bedoeld voor iedereen die meer wil weten van het proces. En dan hoeven het niet eens onze eigen relaties of klanten te zijn. Ook cursisten van buitenaf zijn welkom. Het doel is namelijk kennis van de keten te delen met de keten.” QUALICOAT Theewis wil de complete keten in beeld hebben en bij elke stap adviseren. “Er is veel kennis bij de applicateur, maar hij weet ook niet alles. Substraten, bewerking van substraten, afronden, constructies,

COLOURFRAME/COLOURWALL De Colourwall is een paradepaardje van Eurolacke. De display heeft 500 kleuren. Het ‘kleine broertje’ Colourframe heeft er 129. De wanden komen te staan bij coatingbedrijven of relaties, zodat de klanten van de klanten van Eurolacke het hele gamma te zien kunnen krijgen, zonder dat ze naar Tiel hoeven af te reizen. Er zijn nu 35 partners in Nederland en Duitsland met dit soort displays.


CERTIFICAAT Ook in 2023 heeft Eurolacke het VMRG- en het AluEco-certificaat in ontvangst mogen nemen. Het VMRG-keurmerk oppervlaktebehandeling is een initiatief van de VMRG, de branchevereniging voor gevels en gevelelementen. Dit certificaat toont aan dat Eurolacke beschikt over hoogwaardige kennis en expertise op het gebied van oppervlaktebehandeling, en producten levert die voldoen aan de strengste eisen op het gebied van kwaliteit, veiligheid, comfort en duurzaamheid. De stichting AluEco bevordert duurzaamheid. Zij zorgt in de gevelbouw voor het beheren van een marktconforme recycleketen. In deze recycleketen wordt hergebruik van aluminium door de aangesloten bedrijven gerealiseerd. Daarnaast stimuleert AluEco het gebruik van moderne geveltechnologie voor duurzame gebouwen.

aflassen. Zijn er plekken met vocht? Hoe is de voorbehandeling? Dan komt pas de coating, en alles bij elkaar kom je tot een goed eindproduct. Het is onze rol in dat samenspel om te adviseren. Want de coating is minder goed als dat wat eronder zit niet goed is.”

BESCHERMEN Wat brengt de toekomst? “De branche zal nog professioneler worden en nog beter energie en materialen besparen. We praten nu met metaal- en coatingbedrijven over hoe 2030 eruitziet. Twee aspecten zijn wel

duidelijk. Ten eerste zal de temperatuur van de coatingprocessen omlaag gaan. En we zullen snel van het gas af moeten. Dat zal lukken, omdat ons kennis- en kwaliteitsniveau hoog is. Dat komt omdat ons klimaat lastiger is dan in veel andere landen. We zullen onze producten beter beschermen. We moeten wel.”

“We zullen onze producten beter beschermen. We moeten wel” Dus betere corrosiewering wordt belangrijker. Maar dan wel op een duurzame manier (van Qualicoat klasse 1 naar klasse 2). “Op esthetisch vlak zie je dat anodisatielook het anodiseren meer en meer zal gaan vervangen. Het is ook duurzamer.”

Coaten doe je volgens hem om twee redenen: verfraaien en conserveren. En vooral binnen het beschermende element zitten veel verschillen. Het maakt nogal wat uit of je een binnenverlichting coat of een hek aan de kust van Scheveningen. “Qualicoat klasse 2 gaat drie keer zo lang mee als coatings van Qualicoat klasse 1. Die verweren veel minder snel en zijn veel duurzamer. De keten moet bereid zijn om daarin mee te gaan, want duurzamer is ook duurder. En ik zie dat hier het een en ander ten positieve verandert. Er wordt meer gekeken naar de langere termijn.” Zo is er op dit moment een demo voor een project met stadsbankjes in een grote stad in Nederland. Het gaat om driehonderd bankjes. Daar zijn her en der wat corrosieproblemen bij. Hoe los je dat op? Eurolacke test met thermoplastische poedercoatings, met een laagdikte tussen de 300 en 500 mu. Dat is een sterkere barrière dan een hardpoedercoating. De vraag die bij de betreffende gemeente ligt is: worden nu in een keer alle bankjes goed gedaan, met een hogere eenmalige uitgave, of wordt er minder uitgegeven maar is er meer kwijt aan jaarlijks onderhoud. Volgens Theewis is dit een trendbreuk. Een paar jaar geleden zou direct voor de korte termijn zijn gekozen.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 21


22 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023


Liander Westoort Kantoorgebouw van het jaar Liander Westpoort, ontworpen door De Zwarte Hond, is bekroond met de prijs voor Kantoorgebouw van het Jaar 2023. In het pand, gelegen in Amsterdam Sloterdijk, zullen naast Liander ook technisch specialist Qirion en meetbedrijf Kenter zijn gehuisvest. Samen met opdrachtgever Alliander, IMd Raadgevende Ingenieurs, Copper8 en DGMR, heeft De Zwarte Hond de duurzaamheidsambities geformuleerd die tot uiting komen in hoge mate van flexibiliteit, schaalbaarheid en modulariteit. Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van circulaire materialen, zoals hout. En zo min mogelijk van schadelijke stoffen als lijm, pur of kit. Voor het kantoorgebouw en de opleidingsfaciliteiten is een volledig houten constructie ontworpen die flexibel is en een gezonde werkomgeving creëert. Het parkeergebouw kan groeien of krimpen dankzij een demontabele constructieopzet. De gevels zijn van weervast cortenstaal. Het gebouw is een voorbeeld qua duurzaamheid. Het is aardgasvrij én energieneutraal dankzij 3.435 m2 zonnepanelen en warmte-koude opslag (WKO). In dit gebouw is 1195 ton CO2 opgeslagen en 1434 ton CO2 vermeden door niet te bouwen met beton en staal. Opgeteld staat dit gelijk aan het energieverbruik van 5600 huishoudens in een jaar of 33 miljoen km van een gemiddelde auto. Daarnaast is er veel aandacht besteed aan kostenbesparing en het hergebruik van materialen, wat bijdraagt aan een circulaire economie.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN OPPERVLAKTETECHNIEKENNOVEMBER OKTOBER 2023 23


Algemeen

Emiel Drent (Drent Techniek) maakt zich zorgen over galvano-industrie Nederland moet zuinig zijn op haar galvano-industrie en haar toeleveranciers. En dat betekent meer investeren in kwaliteit en minder alleen naar de prijs kijken. Dat vindt Emiel Drent, eigenaar van Drent Techniek. ‘Think global, buy local’, is zijn boodschap. Afgelopen voorjaar verdween een gerenommeerde speler van de Nederlandse markt van toeleveranciers. Als deze trend zich doorzet, blijft er niets over van de Nederlandse lijnenbouwers. En is de galvano-industrie in ons land overgeleverd aan buitenlandse leveranciers, wat de slagkracht en continuïteit van de Nederlandse galvano-industrie niet ten goede komt. “Ik denk ik bel nog even”, zegt Emiel Drent. “Misschien dat ik wat negatief ben overgekomen. Maar ik ben helemaal niet zo negatief hoor.” En dat is ook zo. Hij is juist iemand die positief is ingesteld. “Wat we doen? We doen toffe dingen. Wij bouwen de toekomstige standaard als het gaat om installaties”, zegt hij bijvoorbeeld. Zijn bezorgde woorden zijn meer een waarschuwing. Een ‘let op’ naar de sector die hem zo na aan het hart ligt. Drent Techniek timmert al sinds 1982 aan de weg, als allround leverancier van apparatuur voor metaaloppervlaktebehandeling: van op maat gemaakte, volledig geautomatiseerde productielijnen tot laboratoriumtanks. Zijn vader begon met een eigen importbedrijf voor speciale chemicaliën in de galvano-industrie. In de daaropvolgende jaren leverde senior verschillende hardware aan zijn klanten. Dit resulteerde in de bouw van de eerste geautomatiseerde productielijn in 1989. Sindsdien heeft Drent Techniek wereldwijd meer dan honderd productielijnen in verschillende industrieën gebouwd. En ontwikkelde Drent zich als specialist in de high tech en lucht- en ruimtevaartindustrie. KOSTENPLAATJE Wat is dan zijn waarschuwing voor de 24 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

OVER DRENT Drent Techniek heeft meer dan 30 jaar ervaring. Ze zijn gespecialiseerd in het ontwerpen, bouwen, produceren, installeren en onderhouden van galvanisatie-installaties. Van een breed scala aan baden of tanks met één proces, tot volledig uitgeruste proceslijnen, waterzuiveringssystemen, filterpompen, luchtbehandelingssystemen. Drent Techniek biedt wereldwijd zijn diensten aan. Met een sterke geschiedenis en achtergrond in de luchtvaartindustrie, is Drent Techniek een hoge standaard en moderne technologieën gewend. Drent Techniek bouwt anodiseer en galvanolijnen, baden en opslagtanks. Daarnaast helpen ze met automatisering, verwarming/koeling en lucht- en waterbehandeling.

markt? “Klanten investeren steeds minder. Er worden minder lijnen gebouwd en de lijnen die wel worden besteld, worden door een kunststof bakkenbouwer samengesteld of komen van een Italiaan of een Duitser vandaan waar Nederlands bedrijven niet tegenop kunnen vanwege de loonkosten. En dat vind ik jammer, omdat we in Nederland een heel hoogwaardige galvano-industrie hebben opgebouwd. Als wij namelijk een lijn bouwen, dan gebruiken we de nieuwste technieken, gebaseerd op de huidige stand van de wetenschap. En vaak zetten we technologie in die voor het eerst wordt toegepast.” Hij komt soms op plekken waar hij tien jaar geleden een lijn heeft neergezet. Sommigen denken dat de lijn net nieuw is. Zijn

klanten – in de aerospace en defensie– eisen dat niveau ook van hem. Dat heeft een kostenplaatje, realiseert Drent zich. En hij grijpt ook geregeld naast een klus, omdat hij duurder is dan de ander. “Dat is niet leuk, maar ik vind dat een lijn een predicaat Drent Techniek waardig moet zijn. Dan neem ik mijn verlies. Ik ben er van overtuigd dat je voor kwaliteit moet betalen. En dat goedkoop uiteindelijk duurkoop is.” En precies daar ligt zijn frustratie: als je klant een installatie koopt en er 20 tot 30 jaar mee kan werken en die aan alle normen en eisen voldoet, dan mag het wat kosten. Zeker als je weet dat er door de klant goed aan verdiend wordt. Aan de andere kant kan je als loongalvaniseur in een tak waar wel elke cent telt, niet jezelf de luxe veroorloven om een dure instal-


latie te kopen. Dan moet je roeien met de riemen die je hebt. Maar bij de verkeerde beslissing koop je twee keer in 30 jaar een goedkopere installatie die samen meer kosten dan een keer een duurdere van eigen bodem. KWALITEIT HOOG “Er zijn maar een paar bedrijven in Nederland die echt hele goede projecten in de galvano-techniek kunnen opleveren. Onlangs is een ervan omgevallen en de ander heeft moeite om het hoofd boven water te houden. Als die ook omvalt, zijn we in Nederland overgeleverd aan de grillen van buitenlandse leveranciers. Nou, succes daarmee.” Maar is niet een economische wet, dat wanneer een industrie niet meer voldoet als het gaat om prijs, dat het dan niet meer rendabel is? “Mijn frustratie zit er in dat we de toekomstige standaard in galvanotechniek bouwen, voor bijvoorbeeld de lucht-

vaart. Maar ik vraag me af wat de toekomst van galvano in Nederland nog is? Ik maak me daar zorgen over. En dat is jammer, want in Nederland is de kwaliteit erg hoog. Wij kunnen installaties verbeteren op manieren en plekken waar een klant nooit eerder over heeft nagedacht. Een voorbeeld? Met de huidige energieprijzen is het veel efficiënter om te werken met een digitaal luchtgekoelde gelijkrichter dan met een minder zuinige oliegestookte uit de vorige eeuw.

“Als je nu niet investeert in energiezuinigere pompen, motoren en automatisering voor outputverbetering, dan wordt je concurrentiekans op de markt te klein” Als je nu niet investeert in energiezuinigere pompen, motoren en automatisering

voor outputverbetering, dan word je concurrentiekans op de markt te klein. Als je nu geen geld steekt in nieuwe machines of nieuwe toepassingen – omdat we op ons geld zitten of de oude machines volledig willen uitmelken– zie ik het somber in voor galvaniserend Nederland.” Drent wil die boodschap wel schreeuwen: blijf investeren in proces- en rendementsverbetering. Let op energie. “Want de investeringskosten als je niets doet, worden alleen maar groter. Heb je geen budget? Zorg dan dat je onderhoud op orde is. Hou je machine en installatie actueel. Een autofilter wordt elke 30.000 kilometer vervangen. Waarom kijken we zo niet naar machines?” “Gelukkig is een aantal van onze klanten inmiddels in kleinere deelprojecten aan het investeren, zodat gefaseerd uiteindelijk ook weer met een efficiënte en rendabele lijn verder gewerkt kan worden in de komende jaren.”

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 25


Buitenlandse media Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in deze rubriek. Voor deze editie is hij in het novembernummer van het Journal für Oberflächentechnik en het oktobernummer van het European Coatings Journal gedoken. GALVANOTECHNIEK De vervanging van Chroom-VI-elektrolyten in de galvanotechniek is een bekende uitdaging. Wetenschappers zoeken al lange tijd naar alternatieven, langer dan het bestaan van bijlage XIV van de REACHwetgeving. De BIA-groep uit Solingen heeft een nieuwe galvano-lijn voor een geheel Chroom-VI-vrije galvanisering van kunststoffen geïnstalleerd. Daarop kunnen diverse nikkelprocedures worden gedraaid, evenals een laagopbouw voor interieur en exterieur. De voorbehandeling is gebaseerd op technologie van Enthone HSO. De afsluitende verchroming is met driewaardige elektrolyten klaar voor de toekomst. Ze gebruiken daarbij anoden die een duidelijk kleiner deel Iridium nodig hebben en bovendien het energiegebruik verlagen. De hechtingswaarden zijn zeer goed en overschrijden de (automobiel) eisen van VW TL 528. www.bia-group.com

ADDITIVE MANUFACTURING Shapeways Inc., een bekende naam uit Eindhoven op het gebied van 3D-printen, investeert doorlopend in technologie om de totale AM-keten te optimaliseren. Om op het gebied van post-processing tijd te besparen, investeerde het bedrijf in oplossingen van AM Solutions - 3D post processing technology, een merk van Rösler Oberflächentechnik GmbH. Shapeways produceert ongeveer 2.000 onderdelen per dag, in diverse seriegroottes. Al die onderdelen hebben een verschillende oppervlaktebehandeling nodig. De S1-installatie van AM Solutions reinigt en voert tegelijkertijd de oppervlaktebehandeling uit. De machine werkt met een zeer hoge kwaliteit straalmiddel, en een speciaal luchtmanagementsysteem zorgt ervoor dat er geen afzettingen zijn binnen in de machine. De S2-installatie realiseert de nabehandeling van producten uit poederbedtechnologie. Beide machines reduceren een 2-staps proces

tot een 1-stap proces, en daarmee wordt de doorlooptijd verkort van twee uur naar twintig tot dertig minuten. Hierbij worden polyamidekogels als straal- en reinigingsmiddel gebruikt. www.rosler.com FUNCTIONELE OPPERVLAKTES Om kosten te besparen en milieubelasting te reduceren, is vermindering van het energiegebruik noodzakelijk. Warmteisolatie is één van de middelen daarvoor, en Sferolit is een voorbeeld daarvan: een keramieklaag die het warmteverlies bij het warmtetransport in warmtewisselaars duidelijk vermindert. Bij het aanbrengen vormt de laag een luchtdicht membraan dat het warmteverlies met 70 procent vermindert. Maar er zijn meer voordelen: de keramieklaag biedt ook bescherming tegen schimmels, corrosie en schadelijke milieu-invloeden, hij is waterdicht en het materiaal droogt zeer snel. In tegenstelling tot isolatiewol heeft het geen negatieve gezondheidseffecten. Toepassingsgebieden zijn bijvoorbeeld raffinaderijen, warmte-krachtkoppelingsinstallaties en de zware industrie, maar ook gebouwinfrastructuur en transportsystemen kunnen ervan profiteren. www.isothena.de ZINK FLAKE PRIMERS Heavy duty corrosiebescherming voor bruggen en boorplatformen is beschreven in ISO 12944. In de 2018-versie van dit document is een aanpassing gekomen voor wat betreft corrosiecategorieën. Bovendien is er naast de zinkstof primers een uitbreiding gekomen voor zinkflake primers (in de V.S. werd de ‘Paint 20’ aangevuld met de ‘Paint 29’). De voordelen van zinkflakes zijn legio, zoals een grotere vrijheid voor de formule van de primers, betere bescherming, grotere elasticiteit en flexibiliteit van de primer, betere mechanische eigenschappen, lager gewicht van de coating en betere verwerking.

26 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023


OP ZOEK NAAR DUURZAME OPLOSSINGEN

Totale ontzorging van afvalstoffen. Eigen verwerkingsmogelijkheden van o.a. ontvettings- en beitsvloeistoffen. Reiniging en onderhoud van sproeitunnels en dompellijnen. Het geven van veiligheidsadviezen.

NEDWASTE B.V. | De Sikkel 45 | 8181WD Heerde Tel.+31 578 695 393 | M.+31 610 287 434 | Email: info@nedwaste.nl Internet: www.nedwaste.nl

Keep Cool Take One! IGP-DURA®one 561M M E713 E71386A1 86A1 6A10 6A

IGP Benelux BV Dokter Klinkertweg 10 NL-8025 BS Zwolle P +31 38 4600695 info.benelux@igp-powder.com

duraone.igp-powder.com

There is an answer to every surface. IGP FOR SURE

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 27


Algemeen

Schaarste aan stroom is obstakel voor bedrijven die willen groeien of elektrificeren Als gevolg van de energietransitie wordt het aanbod van groene stroom steeds groter. Hierdoor komt het op steeds meer plekken in Nederland voor dat er onvoldoende netcapaciteit is om alle opgewekte stroom te kunnen transporteren. Hetzelfde geldt voor ondernemingen die een nieuwe of grotere aansluiting hebben aangevraagd. Doordat het stroomnet niet snel genoeg meegroeit, komt netcongestie in verschillende regio’s van Nederland steeds vaker voor. Zo verkopen netbeheerders regelmatig ‘nee’ aan bedrijven die hun stroomaansluiting willen vergroten, een nieuw pand met aansluiting willen bouwen of verder willen elektrificeren. Terwijl de nieuwe Energiewet pas in 2025 verlichting kan bieden, past de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de regels nu al aan, met het oog op een grotere flexibiliteit in de afname en het aanbod van stroom. Hierdoor kunnen pieken en dalen beter worden opgevangen. Ook bedrijven zoeken samen met netbeheerders en lokale overheden naar oplossingen om de schaarse capaciteit slimmer te benutten. Dit blijkt uit een rapport van ABN AMRO waarin de bank oorzaken en oplossingen voor de groeiende druk op het elektriciteitsnet in kaart heeft gebracht.

Netbeheerders verkopen regelmatig ‘nee’ aan bedrijven die hun stroomaansluiting willen vergroten De problemen op het stroomnet zijn voor een groot deel het gevolg van de energietransitie. Zo is de verwachting dat 28 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

de vraag naar elektriciteit tot 2050 ruim zal verdubbelen. Het stroomnet groeit volgens ABN AMRO niet snel genoeg mee met de elektrificatie van de energievraag. Oorzaken daarvoor zijn langdurige vergunningstrajecten en een tekort aan gekwalificeerd personeel. Ook nemen schokken in de stroomproductie toe door de decentrale opwekking van bijvoorbeeld zonne- en windenergie bij wisselende weersomstandigheden. Door de enorme toename van het aantal zonnepanelen leveren deze soms meer stroom dan verbruikt wordt en het net kan opnemen. Hoewel er in veel gevallen nog wel fysieke ruimte beschikbaar is op lokale netten, kan die zijn gereserveerd voor bedrijven die in het verleden meer ruimte toebedeeld hebben gekregen dan ze effectief nodig hebben. Netbeheerders halen niet altijd al verstrekte ruimte terug ten gunste van andere klanten. Veel bedrijven zijn niet bereid deze onbenutte ruimte op te geven, omdat ze hem later nog nodig kunnen hebben om te groeien of processen te elektrificeren. Niettemin zijn netbeheerders nu al wettelijk verplicht de onbenutte gecontracteerde capaciteit aan andere bedrijven toe te wijzen. Hierop wordt een uitzondering gemaakt als bedrijven die eerder meer ruimte beschikbaar kregen,

kunnen aantonen deze daadwerkelijk te gaan gebruiken. ENERGIEWET De huidige wetgeving is volgens ABN AMRO niet geschikt voor een tijd waarin netcapaciteit schaars is en hernieuwbare energie een steeds grotere rol speelt. “In afwachting van de Energiewet past de ACM nu al in hoog tempo de wetgeving aan om de schaarse capaciteit van het elektriciteitsnet veel slimmer te benutten. Zo maakt zij het voor bedrijven mogelijk ‘tijdgebonden transportrechten’ te verwerven, zodat netcapaciteit kan worden benut als het stroomnet minder intensief wordt gebruikt”, vertelt Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie, Transport en Logistiek van ABN AMRO. “In de tussentijd kunnen ondernemers de pijn van bestaande belemmeringen verzachten door te investeren in oplossingen die nu al kunnen worden ingezet, zoals de eigen opwek van zonne- of windenergie, de inzet van aggregaten of batterijen of energiemanagementsystemen. Door samenwerking tussen bedrijven, netbeheerders en gespecialiseerde dienstverleners wordt het mogelijk om over enkele jaren ten volle van nieuwe wetgeving en steeds betere en goedkopere technologie te profiteren.”


HET STROOMNET IN NEDERLAND Het Nederlands stroomnet behoort tot een van de meest stabiele ter wereld. Stroomuitval komt niet vaak voor, omdat er veel stroom beschikbaar is en er veel geïnvesteerd wordt in onderhoud. Jaarlijks verbruikt Nederland zo’n 120 TWh aan stroom, waarbij de stroomopwek in rap tempo vergroent. Hiermee nemen ook de schokken in de stroomproductie toe en wordt soms meer stroom aan het net aangeboden dan het net aankan. In zulke gevallen worden zonnepanelen afgeschakeld en windturbines stilgezet. De stroomnetten zijn te verdelen binnen het hoogspanningsnet dat in Nederland door TenneT wordt onderhouden. TenneT is een zogeheten TSO-staatsbedrijf, waarbij TSO staat voor Transmission Service Operator. TenneT wordt ook wel de nationale netbeheerder genoemd. Op regionaal niveau worden de netten onderhouden door de zogenoemde DSO’s (Distribution Service Operators), ofwel regionale netbeheerders. In Nederland zijn deze ondernemingen te definiëren als overheidsbedrijven. De belangrijkste zijn Alliander (via dochter Liander), Stedin en Enexis. Het Nederlands stroomnet kent drie verschillende niveaus, met elk een eigen stroomspanning: • Laagspanning: minder dan 1 kilovolt • Middenspanning: tussen 1 en 25 kilovolt • Hoogspanning: meer dan 25 kilovolt De landelijke hoogspanningskabels in Nederland hebben een stroomspanning van 220 of 380 kilovolt. Via onderstations

wordt de spanning verlaagd naar 50 tot 150 kilovolt. Deze verlaagde spanning loopt naar transformatorstations waar de spanning verder wordt verlaagd tot middenspanning. De ondergronds lopende middenspanningskabels vervoeren de stroom vervolgens naar de volgende transformator - de bekende transformatorhuisjes - waar de stroom op middenspanning wordt omgezet naar laagspanning. Van daaruit gaat het stroomnet verder ondergronds de wijk in, of naar bedrijven. Kleine bedrijven en huishoudens gebruiken normaal gesproken laagspanningsstroom van 230 volt. Naast de spanningsniveaus speelt ook de hoeveelheid stroom een rol. Dit wordt uitgedrukt in ampère. Een normaal huishouden heeft een zogenoemde eenfase- of driefase-aansluiting waarop 1 x 25 ampère of 3 x 25 ampère kan worden geleverd. Veel bedrijven komen hier echter niet mee uit. Zo heeft een voetbalveld dat de buitenverlichting langs de velden wil aanzetten een zwaardere aansluiting nodig. Dit kan een aansluiting van 3 x 80 ampère zijn, waardoor met een stroomspanning van 230 volt (3 x 80 x 230 =) 55.200 watt kan worden geleverd. Sommige bedrijven hebben een nog zwaardere stroomvraag, en dan vaak op piekmomenten. Voorbeelden hiervan zijn koelinstallaties, poedercoaten van staal, of laadpleinen waar ’s nachts tientallen elektrische bussen tegelijkertijd staan op te laden op een enkele stroomaansluiting.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 29


Algemeen

“Straalrobots ontwikkelen zich steeds verder” Handmatig stralen blijft, maar Remon Ris van Airblast ziet robotstraalkamers een vlucht nemen. In het kielzog daarvan neemt de digitalisering toe. Wat ik het liefst wil? Verdere automatisering en het slimmer maken van de processen.

“Straalprocessen automatiseren”, zegt Remon Ris als hem wordt gevraagd naar trends. “Een straalketel is een straalketel. Een cabine is een cabine. De kwaliteit is veranderd en verbeterd, er zijn meer opties voor specifieke toepassingen maar in de basis blijft de techniek al jaren ongewijzigd. Met name de laatste ontwikkelingen binnen het stralen met robots zijn een grote stap in de industrie.” Ris is sales manager bij Airblast. De Airblast Group is een bekende speler als het gaat om oppervlaktebehandeling. Het opereert wereldwijd en produceert zijn eigen build-to-purpose Blastman Robotics Straalrobots, straalcabines, verfspuitcabines, metallisatie cabines, straalmiddel en alle toebehoren. Niet al te lang terug was een stralen met een robot een complexe bezigheid. Vandaag de dag kan je een systeem simpel zelf inleren vanuit de cabine of met een draagbare pendule. Ook het offline 30 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

programmeren met de daarvoor speciaal ontwikkelde software is geen ‘rocket science’ meer. Het gebruiksgemak is er sterk op vooruit gegaan en zal alleen nog maar toenemen. DOMINANT Ris weet dat het stralen van grote metalen constructies, zoals kraanonderdelen of spoorvoertuigen, een zeer veeleisend en vermoeiend proces is voor de stralers die de klus handmatig uitvoeren. Maar de Airblast Group heeft onder andere voor deze toepassingen speciale robots en straalkamers ontwikkeld, die een aanzienlijk hoger rendement bereiken.

“Met speciaal ontworpen straalrobots kunnen werkzaamheden sneller en veiliger, maar ook goedkoper en met een hogere kwaliteit worden uitgevoerd”

“Stralen is de dominante methode als het gaat om de voorbehandeling van grote metalen constructies voordat coatings worden aangebracht, maar het is een moeizaam en gevaarlijk proces. Met speciaal ontworpen straalrobots kunnen dergelijke werkzaamheden sneller en veiliger, maar ook goedkoper en met een hogere kwaliteit worden uitgevoerd”, zegt hij. VEILIGHEID Het handmatig stralen van grote werkstukken vergt veel inspanning, omdat werknemers worden blootgesteld aan hoge fysieke stress, lawaai en stof in een gevaarlijke omgeving, een robot heeft hier geen last van. De enkele operator die de robotcabine bediend heeft zijn straalhelm en pak niet meer nodig. Het grote voordeel van straalrobots is verder dat ze onuitputtelijk, sneller, constanter en sterker zijn. Het is geen uitzondering dat robotinstallaties prestaties bereiken van meer dan 200 m2/uur terwijl een enkele handmatige straler in de zelfde setting


van een dergelijk systeem. Een ROI wordt samen met de klant gemaakt, wat bij veel straalwerk al snel interessant wordt.

Remon Ris soms zelfs niet 12 m2/uur haalt. Dit alles tegen nagenoeg het zelfde perslucht- en straalmiddel verbruik per vierkante meter werkstuk. Hier ligt de eerste winst. WAGON Hoe ziet dat er concreet uit? Neem een gemiddelde treinwagon. Vier handmatige stralers hebben voor zo’n voertuig twee ploegendiensten nodig, terwijl een robotinstallatie dit veelal in minder dan één ploegendienst doet. Naast een sterke reductie in personeelskosten zie je ook een reductie in aanliggende operationele kosten. Denk hierbij aan de stoffilter installaties, het straalmiddel transport en reiniging systeem welk minder lang per werkstuk in bedrijf zijn. Toenemende kosten zijn er natuurlijk ook, bijvoorbeeld onderhoud en persluchtvoorziening. Robot installaties zijn duurder in het onderhoud en vragen meer perslucht per tijdseenheid omdat we sneller stralen met meerdere grote nozzles tegelijk. Het is dus belangrijk dat wij de (potentiële) gebruikers een helder beeld geven van de kosten en baten

EISEN VAN 4.0 “Op dit moment zijn we redelijk ver in de ontwikkeling van het automatiseringsproces met robotstraalkamers. Maar er ligt nog werk. Wat ik het liefst wil? Verdere automatisering en het slimmer maken van de processen, neem als voorbeeld de implementatie van 3D-scan technologie, waarbij je een werkstuk door een poort laat lopen, en dat het programma om te stralen meteen wordt gegenereerd. Maar ook geautomatiseerde herkenning van de resultaten zou het proces in de toekomst nog vele malen efficiënter kunnen maken. Niet alleen voor de robotinstallaties maar ook op kleinere schaal.”

“Een lopende band, stralen, stralen, stralen, en het rolt er gewoon weer uit” Hij verwacht wel dat de digitalisering binnen het stralen zal toenemen. Juist omdat straalrobots digitale gegevens gebruiken en creëren, kunnen ze eenvoudig worden geïntegreerd in slimme straalkamers met digitale procescontrole en rapportage, die eenvoudig kunnen worden aangesloten op de Manufacturing Execution Systems (MES) om aan de eisen van Industrie 4.0 te voldoen. Dus snellere verwerking en flinke energiebesparing.

“Voor ons is duurzaamheid zeker een issue. Aan de ene kant omdat ons proces energie-intensief is. Dus hoe minder energiegebruik, hoe beter. We zijn wel afhankelijk van de innovaties van anderen. Een straalstraalsysteem wordt gevoed door compressoren, die van derden komen. Je ziet dat daar steeds efficiëntere installaties komen.” Als het gaat om het straalmiddel, is de route naar duurzaamheid al eerder ingezet. Stortkosten stijgen snel en regelgeving wordt aangescherpt dus is er aandacht voor circulariteit. Straalmiddelen kunnen goed worden gerecycled. “Dat is een trend die al langere tijd speelt. Vandaag de dag kan je niet meer niet aan je omgeving denken, of het nou je werknemer, je klant of de gemeenschap is.”

SYBRANDY In 1974 werd Airblast opgericht en heeft zich stap voor stap ontwikkeld tot een totaalleverancier met inmiddels 14 vestigingen wereldwijd. In 2014 werd het welbekende, Amersfoortse, Sybrandy aan de groep toegevoegd en werd de straalmiddelen tak Airblast-Abrasives B.V. opgericht. In in 2017 volgde het Finse Blastman Robotics waardoor de groep nu beschikt over volledig eigen productiefaciliteiten binnen alle disciplines voor de oppervlaktetechniek.

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 31


Grenzeloos In deze rubriek een overzicht van nieuwe technologische ontwikkelingen in het buitenland. Het is een vervolg op de rubriek Op zoek naar samenwerkingspartners, met nu een meer technische insteek. Het overzicht laat zien dat in vele landen op soms heel nieuwe manieren gezocht wordt naar verbeteringen in de oppervlaktebehandelingsprocessen. Soms zit de oplossing in nieuwe technieken, soms blijken bestaande technieken uit andere werkvelden ineens verrassend bruikbaar voor onze branche. Ook gaat het om verbeterprojecten waarvoor partners in het buitenland worden gezocht (zeker ook in het mkb) om de onderzoeken te optimaliseren. EEN VAN DE GROOTSTE FABRIKANTEN VAN WEGMARKERINGVERF, WATERDICHTE VERF, INDUSTRIËLE VERF EN ZWARE VERF IN ZUIDKOREA ZOEKT POTENTIËLE PARTNERS OPDE EUROPESE MARKT OPHET GEBIED VAN ANTIVRIESWEGMARKERINGVERF. Volledige beschrijving Het bedrijf is gespecialiseerd in de productie van wegmarkeringverf, waterdichte coatings en vloeren, coating/ additieven/verdunners, nucleaire en energie-installatiefabricage, en nieuwe energiematerialen zoals lithiumsulfide. In 2022 bedroeg de totale omzet ongeveer 61,7 miljoen euro. Het is een klein tot middelgroot bedrijf met 219 werknemers. De fabriek beslaat 39.670 vierkante meter en het bouwoppervlak beslaat 5.828 vierkante meter. Het bedrijf heeft een ISO9001:2000-certificering voor het kwaliteitsbeheersysteem, ISO14001- en OHSAS 18801-certificeringen verworven, en is een uitstekend ESG-bedrijf. Het distributienetwerk bestrijkt alle delen van Zuid-Korea. Het bedrijf levert zijn producten voornamelijk aan de Koreaanse overheid en openbare wegconstructieafdelingen, de Koreaanse nucleaire/energieen waterfaciliteitsinstantie, en sinds 2022 ook batterij-energiematerialen aan grote bedrijven in Zuid-Korea. Bovendien exporteert het breed en krachtig naar de VS, China, de Filipijnen, Thailand, Vietnam, de VAE, Mauritius, Ethiopië, Ghana, Mongolië en andere regio’s over de hele wereld. Het heeft ruime ervaring in het exporteren van gevaarlijke goederen en het handelsteam heeft expertise op het gebied van internationale handel en zaken. Het bedrijf richt zich voornamelijk op het vinden van zakelijke partners, via handel 32 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

en investeringen, om exportnetwerken in de Europese markt uit te breiden, zoals naar Finland, Duitsland, Noorwegen en Zweden. Het hoopt de markt te betreden via Magic Stone 2C-antivriesverf voor wegmarkering, aangezien de producten zeer werkbaar en compatibel zouden zijn met de koude winters in Noord-Europa. Het middel beschermt niet alleen de onderkant van de auto om de levensduur ervan te verlengen, maar helpt ook de kosten voor het onderhoud en reparatie van wegen en snelwegen te verminderen. Bovenal vermindert het middel het aantal ongevallen door zwart ijs en kan het levensreddend zijn. Het bevat geen voc’s, vac’s en zware metalen, en is milieuvriendelijk. Door KCL (Korea Conformity Laboratories) item is bewezen prestaties te bieden op het gebied van antivries met zowel uitstekende antivries- als antislipeffecten. Het product is toegepast in veel weggebieden in Korea. Het bedrijf kijkt ernaar uit om samen te werken met wegenbouwbedrijven, overheden, openbare wegveiligheidsafdelingen, en verf- en coatingdistributeurs/individuen om de Magic Stone antivriesverf en andere coatings op de Europese markt te promoten. Met rijke handelservaring in

chemicaliën zou het in staat zijn om het hele proces te beheren; van bestellen, productie, logistiek, export, documenten en export/douaneafhandeling, tot gevaarlijke goederen-certificaat en andere kwesties. Het bedrijf streeft naar langetermijn, wederzijds voordelige en win-winsamenwerking met zakelijke partners. Het verwelkomt zakelijke partners om de fabriek te bezoeken en eventuele zakelijke kansen te bespreken. Voordelen en innovaties Het bedrijf heeft meer dan 50% van het marktaandeel in wegmarkering in ZuidKorea en is een van de grootste exporteurs van thermoplastische verf in Azië. Er is voor meer dan dertig jaar technische knowhow in verf aanwezig, en het heeft ISO9001-, ISO14001- en OHSAS 18001-certificaten verworven, met meer dan 102 technische octrooien. Daarnaast beschikt het over een eigen aangesloten onderzoeksinstituut. De producten hebben het certificaat van uitstekende prestaties behaald, en de certificering van de fabrikant voor kwaliteitsborging volgens de Koreaanse industriestandaard, Het bedrijf is een gerespecteerde en goed erkende Koreaanse openbare aanbestedingsleverancier voor verkeersverf.


MagicStone 2C-antivriesverf is ontwikkeld om het probleem van zwart ijs op te lossen dat zich ophoopt op bevroren wegdek in de winter, wat zware slachtoffers en veel verlies van levens veroorzaakt bij verkeersongevallen. Het is een hoogwaardige MMA-kamertemperatuurhardende antisliplaag die uitstekende antivrieswerking biedt in frequent bevroren weggebied, sterk anti-verontreiniging is en geen voc’s, vac’s of zware metalen bevat, en het heeft extreme weersbestendigheid/duurzaamheid en antivrieswerking. Het belangrijkste mechanisme omvat een speciale organische coating die de gewenste hoeveelheid sneeuwsmeltmiddelen uitstoot, en een antisliplaag met antivriesmiddelen mengt als wegdekcoating. Het vermindert aanzienlijk de belasting van het wegoppervlakbeheer in de winter, en eenmalige toepassing biedt langdurige antivrieswerking. De antivriescoating biedt prestaties en effect zonder de weg te beschadigen, waardoor de bouw- en onderhoudskosten van wegen aanzienlijk worden verminderd, en er zijn meerdere kleuren beschikbaar om uit te kiezen. Het bedrijf heeft de buitenomgeving gesimuleerd en voerde een BPN-test uit van de glijweerstandprestaties onder bevriezingsomstandigheden na sneeuwval. De glijweerstandprestatie van Magic Stone 2C antivries was 75, terwijl gewone coating slechts 35 bereikte. Aanbieding uit Zuid-Korea Referentienummer BOKR20231031002 EEN SERVISCH BEDRIJF OP HET GEBIED VAN MATERIALEN EN VERSCHILLENDE METAALVERBINDINGSPROCESSEN IS OPZOEK NAAR EEN PARTNER ONDER EEN ONDERZOEKSAMENWERKINGSOVEREENKOMST. Volledige beschrijving Het Servische bedrijf is opgericht in april 2019 als een besloten vennootschap voor onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten. Het is gevestigd in het grootste centrum voor machine-industrie in Servië en beschikt over eersteklas faciliteiten voor industriële materiaalkarakterisering en ondersteuning van innovatieprocessen in de

machinebouw. De belangrijkste activiteit van het bedrijf is onderzoek en ontwikkeling op het gebied van technische en technologische wetenschappen. Het bedrijf biedt testdiensten aan voor metalen en lassen in drie verschillende laboratoria: • Mechanisch-metallografisch laboratorium, • Chemisch laboratorium, • Technisch en technologisch voorbereidingssector. Het bedrijf voert de volgende tests uit: • Op metalen materialen trekproeven bij kamertemperatuur, buig- en druktests, microscopische bepaling van de schijnbare korrelgrootte, microscopisch onderzoek van niet-metalen insluitsels in staalsoorten aan de hand van standaardafbeeldingen, bepaling en verificatie van de diepte van gebeitelde en geharde gevallen, een microscopische methode voor het beoordelen van de verdeling van koolstof in gereedschaps- en lagerstaal aan de hand van referentiefotomicrografie, bepaling van de diepte van ontcarburisatie; • Op gelaste verbindingen een langsliggertrekproef op lasmetaal in smeltgelaste verbindingen, destructieve tests op lassen in metalen materialen - dwarse trekproef en buigproeven, hardheidstest op booglassen in metalen materialen, microhardheidstest van gelaste verbindingen, macroscopisch en microscopisch onderzoek van lassen;

• Op wapeningsstaal - trekproef, buigproef, herbuigproef, Brinell-hardheidsmeting, Vickers-hardheidsmeting; • Op staal en ijzer - bepaling van het gehalte aan koolstof, silicium, mangaan, fosfor, zwavel, chroom, nikkel, koper, aluminium, titanium, molybdeen, vanadium, niobium, wolfraam, kobalt, tin en stikstof; • Op aluminium en aluminiumlegeringen - bepaling van het gehalte aan silicium, ijzer, koper, mangaan, magnesium, chroom, nikkel, zink, lood, tin, titanium en vanadium. Naast het apparaat dat al in gebruik is voor het bepalen van de chemische samenstelling van metalen in vaste toestand (spectrometer OES) heeft het bedrijf een set moderne apparaten voor het bepalen van metalen elementen uit vloeibare monsters. Het apparaat werkt op ICP OES-technologie (Optische Emissie Spectrale analyse met Inductief Gekoppelde Plasma). Het bedrijf kan ook monsters testen uit oplossingen zoals drinkwater, afvalwater, olie, petroleum, metaalafval, plastic, bodem en veel andere materialen en materiaaltoestanden. Om de activiteiten door te ontwikkelen en uit te breiden, zoekt het bedrijf partners onder een onderzoeksamenwerkingsovereenkomst. Het bedrijf wil meer internationale onderzoeksamenwerkingen en biedt aan om de volgende taken uit te voeren onder dit samenwerkingstype:

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 33


• het bedrijf kan helpen een project te voltooien, meetapparatuur aanpassen aan een specifieke behoefte, servicemetingen uitvoeren in het kader van de overeenkomst. • het bedrijf kan een permanente partner zijn voor een ander bedrijf of onderzoeksinstituut voor een aanzienlijke periode - in het kader van het onderzoeksprogramma. Voordelen en innovaties Het bedrijf heeft een professioneel personeelsbestand met vele jaren ervaring op het gebied van wetenschap en materiaaltesten, en biedt meer dan dertig testmethoden voor metalen en gelaste verbindingen op moderne apparatuur in het mechanisch-metallografisch en chemisch laboratorium. Het heeft ook de nieuwste generatie apparatuur die snelle en betrouwbare materiaaltesten met en zonder vernietiging mogelijk maakt. Het laat zijn medewerkers professioneel doorontwikkelen en volgt de trends in de aanschaf van moderne technologie. Aanbieding uit Servie Referentienummer TORS20231110024 BRITS BEDRIJF ZOEKT PROEFPROJECT VOOR EEN KOELVERFOPLOSSING MET EEN HOGE ZONREFLECTIE EN EMISSIVITEIT VOOR ELKE STRUCTUUR DIE BAAT ZOU HEBBEN BIJ BETAALBARE PASSIEVE KOELOPLOSSINGEN Volledige beschrijving Een klein in het VK gevestigd bedrijf, opgericht in 2021, met technische expertise en meer dan tien jaar ervaring in isolatietechnologieën. Het bedrijfsdoel is om een toonaangevende hub voor onderzoek en ontwikkeling op het gebied van passieve koeling te worden waar nieuwe intellectuele eigendommen worden gecreëerd. Het bedrijf begon te experimenteren met passieve koelsystemen tijdens de hoogtijdagen van de COVID-19-pandemie, wat resulteerde in de uitvinding van een koelverf met een hoge reflectiviteit en emissiviteit. Betaalbare, milieuvriendelijke koelverf kan een cruciale rol spelen bij het verminderen van de koelbehoefte van elke 34 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

structuur. Hoewel er de afgelopen jaren tal van initiatieven zijn geweest om hoogreflecterende witte koelverf te ontwikkelen, zijn er maar weinig echt effectief in het afgeven van warmte (lage emissiviteit). De verf van dit bedrijf is een betaalbare, gebruiksvriendelijke, witte koelverf met laag vos-gehalte die passief elk type structuur koelt. Het product verlaagt aanzienlijk de binnentemperaturen, het energiegebruik, de CO2-uitstoot en de overmatige afhankelijkheid van airconditioningsystemen. Het gaat het stedelijke eilandeffect tegen, verlicht de verwoestende effecten van klimaatverandering, en draagt uiteindelijk bij aan het afkoelen van de planeet. De verf is een passieve koeloplossing met tal van toepassingen in verschillende sectoren, en heeft een groot potentieel effect op evenaar-, lage-inkomens- en ontwikkelingslanden. Het bedrijf heeft een oplossing ontwikkeld waarmee wereldwijd gemeenschappen snel kunnen handelen in de strijd tegen klimaatverandering. Het testtraject ging van zonne-simulatoren en laboratoria in het VK naar veldtests in India. Het bedrijf is nu op zoek naar industriële partners wereldwijd om zijn technologie te testen en te helpen verfijnen via een commerciële overeenkomst met technische ondersteuning. Voordelen en innovaties Hoewel er tal van initiatieven zijn geweest om hoogreflecterende, witte laag-voskoelverf te ontwikkelen met behulp van pigmenten zoals titaniumdioxide, zinkoxide en calciumcarbonaat, zijn er maar weinig effectief in het afgeven van warmte. Deze witte materialen maken

verf ongeveer 90 tot 95% reflectief in het zichtbare lichtspectrum, maar presteren doorgaans niet goed in het UV-gebied van het zonnespectrum, wat hun vermogen beperkt om koel te blijven in de volle zon. De verf van het bedrijf biedt een unieke combinatie van uitzonderlijk hoge zonreflectie (99,36%) en emissiviteit (0,997), waardoor een oppervlak mogelijk meer warmte kan verliezen dan het absorbeert van de zon en een indrukwekkend koelend effect kan creëren, tot 7 °C onder omgevingstemperaturen. Terwijl een witte coating op een metalen dak en standaard witte verf zonreflecterende indices (SRI) hebben van respectievelijk 82 en 100, maakt de SRI van de verf van het bedrijf 116,8 – dit tot een superieure optie. De verf heeft tests ondergaan met ondersteuning van geavanceerde faciliteiten aan de Universiteit van Leeds waarbij meer dan duizend monsters zijn gegenereerd. In dit proces behaalde de verf een uitstekende waarde van 0,934 bij een coëfficiënt tussen nul en één die de koelprestaties aangeeft. Aanbieding uit het Verenigd Koninkrijk Referentienummer TOGB20230823009

Als u geïnteresseerd bent in mogelijke samenwerking met één van bovenstaande projecten, kunt u het project onder invoering van het referentienummer vinden op www.eennl.eu/pod


Lagere energie - Hogere winst Probeer onze nieuwe rekentool en zorg voor een revolutie in de prestaties van uw coatinginstallatie

Ga naar naar: ccc ccc.hangon.com hangon com

Herken jij een beroerte? Leer in 5 minuten een beroerte herkennen en red een leven. Doe de gratis online Spoedcursus. hartstichting.nl/spoedcursus

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 35


Coating Nerd

Ben Hoppener

Drie coating-fouten op een plaatsnaambord Laatst had ik een feestje bij familie in Houten. Mijn vriendin was er met mijn dochters al op tijd heengegaan en ik kwam later. Ik had de auto kunnen pakken maar besloot voor de verandering (en voor het milieu) een keer de trein te pakken. Een goede keuze, want de reis bleek wat moois voor me in petto te hebben. Naast dat ik me verbaasde over hoe relaxt het reizen met de trein eigenlijk was, was ik ook nog eens in minder dan een uur van A naar B. Als klap op de vuurpijl werd ik bij aankomst getrakteerd op een fantastische cocktail van lakdefecten op het blauwe bord ‘HOUTEN’. Toen ik het bord zag, keek ik gauw om me heen of niemand me zag. Het blijft immers een beetje ongemakkelijk om foto’s te maken van verroeste objecten als men niet snapt waarom. Straks denken ze nog dat ik een of andere nerd ben. Maar het was zondag en het station was helemaal leeg. Ik gaf mijn ogen de kost, voelde en pulkte aan de blaasjes en flitste er vrolijk op los. Het was een duidelijk verhaal! Drie defecten, met ieder een eigen oorzaken. 1: Twijfelgeval Ik kon niet goed zien er een coating of een kunststof plaat over de blauwe coating zit. Als het een transparante coating betreft, heeft deze waarschijnlijk te veel UV doorgelaten, waardoor de onderlaag is verkrijt en de toplaag los heeft gelaten. Waarschijnlijker echter is dat er een laminaat of folie over het bord zit, waaruit een stuk is gesprongen doordat er iets tegenaan is gestoten. 2: Filliforme corrosie Deze begint altijd als een beschadiging of scherpe rand en breidt zich uit in dunne, slangachtige vormen onder de laklaag. In dit geval werd het verschijnsel versterkt door ophoping van vocht en vuil tussen de plaat en de omgezette rand eromheen. Dit is prachtig te zien op de foto. 3: Galvanische corrosie Een RVS staander in een gepoedercoate aluminium behuizing leidt tot versnelde oxidatie van het aluminium door het potentiaalverschil, met corrosie onder de lak als gevolg. De corrosie concentreert zich rond de staander.

36 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

Hoe hadden ze het kunnen voorkomen? In eerste plaats door de scherpe kanten af te ronden. Hierdoor zal er meer laagdikte op de randen aangebracht kunnen worden en is er geen ‘initiatiepunt’ voor de corrosie. Daarnaast een beetje zorgvuldiger aanbrengen van de conversielaag. Hiermee wordt de weerstand tegen ‘onderkruip’ sterk verbeterd. Gebruik ook de juiste aluminiumlegering (let vooral op het kopergehalte). En tot slot: voorkom direct contact tussen rvs en aluminium, bijvoorbeeld door rubberen ringen of helemaal kiezen van andere materialen. En hoe hadden ze dit kunnen testen? Als de samenstelling aan een zoutsproeitest/cyclische corrosietest zou zijn onderworpen, zouden zowel de contactcorrosie als filliforme corrosie vroegtijdig zijn ontdekt en had deze schade in een vroeg stadium al kunnen worden voorkomen. Zie ik volgens jou iets over het hoofd? Laat het me weten! ‘Ik help bedrijven bij het onderzoeken en verbeteren van de kwaliteit van gelakte producten’ Ben Hoppener De Coating Nerd www.m2lab.nl


2\UZ[Z[VM WVTWLU Ä S[LYZ`Z[LTLU ]VVY VWWLY]SHR[LILOHUKLSPUN Magneetpompen 1.8-130 m3/u Verticale pompen 2.4-104 m3/u -PS[LYZ`Z[LTLU Ä S[LYWHWPLY Ä S[LYRHHYZLU Ä S[LYaHR TPJYV Ä ILY

www.corode.eu

www.kinpompentechniek.nl

Contactloos Laagdikte meten

Paintchecker MOBILE INFRARED

Paintchecker MOBILE LASER

www.naumetrics.nl +31(0)743490022 • sales@naumetrics.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 37


Nieuwe leden

Colofon Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. Officieel orgaan van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.

NOOTEBOOM TRAILERS B.V. Postbus 155 6600 AD WIJCHEN Tel: +31 24 64 888 64 www.nooteboom.com

MIFA SURFACE TREATMENT Rijnaakkade 6 5928 PT VENLO Tel: +31-773898777 www.mifa.eu

LANGTERM RISICOBEHEER B.V. Parklaan 3 3016 BA ROTTERDAM Tel: 010-4479090 www.langterm.nl

REDACTIE Jetvertising (hoofdredactie), Henk van Beek (hoofdredacteur), Bas Roestenberg (eindredactie) COMMUNICATIERAAD Ralph Bot, (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Vincent IJff (Jetvertising), Ginette Veensma (ION) REDACTIEADRES Jetvertising, Tiendweg 12, 2671 SB Naaldwijk Tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 oppervlaktetechnieken@jetvertising.nl ABONNEMENTEN Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e-mail naar info@vereniging-ion. nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daarvoor geldende tarief. ADVERTENTIEVERKOOP Jetvertising tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Robbin Hofman, robbin@jetvertising.nl after-sales: advertenties@jetvertising.nl ONTWERP EN OPMAAK Chris Versteeg, Projekt C, www.projektc.nl DRUK PreVision, Eindhoven, www.pre-vision.nl UITGAVE Oppervlaktetechnieken is een uitgave van Jetvertising in opdracht van de vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland (ION), www.vereniging-ION.nl. COPYRIGHT 2023 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722

Wij heten deze leden van harte welkom binnen de vereniging! 38 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023


Brancheregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

ADVIES PROJECTBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE

Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Hermelijnvlinder 57 4904 ZD Oosterhout T. +31 (0) 6 2549 2279 www.coatingsystemenvanderlans.nl info@coatingsystemvanderlans.nl

CHEMICALIËN/ OPP. BEHANDELING

AFZUIGINSTALLATIES

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

ANODEN (TITAAN)

Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com

Sir John b.v. T. 0182-396931 info@sir-john.nl / www.sir-john.nl

Vecom Group b.v. T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com

ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

ANODEN (OPLOSBAAR)

ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

NEDWASTE B.V. T: +31 578 695 393 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl

BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE

ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Kluthe Benelux b.v. T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

CHEMISCH NIKKEL Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32 SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.surtec.com

BEITSEN/PASSIVEREN HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD

OPHANGEN & MASKEREN

AFVALWATERBEHANDELINGINSTALLATIES

Enviro Chemie b.v. T. 023-5345405 sales-benelux@envirochemie.com www.envirochemie.nl

Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

AFVALVERWERKING

BTEQ T. +31 (0)570 671737 info@bteq.nl / www.bteq.nl

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 39


Brancheregister HAKEN

DROOGAPPARATUUR

IST Benelux b.v. T. 055-5050014 www.ist-uv.com / info@bnl.ist-uv.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

ELEKTROSTATISCH NATLAKKEN

Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

Mefiag Filters & Pumps b.v. Heerenveen T. 0513-630230 mefiagbv@onececo.com / www.mefiag.com

Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32

GALVANOTECHNIEK, GLANSMIDDELEN

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES

Parlevinkerweg 34 / 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.surtec.com

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

HANGBAANSYSTEMEN

Kluthe Benelux b.v. T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl

Vecom Group b.v. T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

INDUSTRIËLE PRODUCTREINIGING

Oude Reimer B.V. Totaalleverancier voor de maakindustrie Machines - Gereedschappen - Smeermiddelen Reiniging - Trillingsioslatie - Service Willem Barentszweg 1216 1212 BR Hilversum T. 035-6460830 www.oudereimer.nl / www.oudereimer.shop info@oudereimer.nl / sales@oudereimer.nl

GALVANOTECHNIEK, INSTALLATIES INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

FILTERS (ANDREAE, COLUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN

Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl

INDUSTRIAL COATINGS

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl La Maire Technology T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com

FILTERS & POMPEN

Hempel Industrial b.v. Gildestraat 9, 8263 AH Kampen T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209 M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl

INDUSTRIËLE REINIGING

GLASPARELSTRAALCABINES Apeq Wiwa b.v. T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.eu

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl 40 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Chemetall b.v. T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88 T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com

Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. Aambeeld 19 1671 NT Medemblik T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl

KLEUR- EN OPPERVLAKTEMETING

Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www. konicaminolta.eu/measuring-instruments

LAAGDIKTEMETERS

Helmut Fischer Meettechniek b.v. Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 info.NL@helmut-fischer.com www.helmut-fischer.com/nl


ONTVETTINGSMIDDELEN

MOFFELOVENS NauMetrics PMI T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl

Verlab-Hitachi Instruments T. 0162-320633 info@verlab.nl / www.verlab.nl

LAKSTRATEN

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

METAAL OPPERVLAKTEBEHANDELING

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

Surface Treatment Ned. Maasbracht / T. 0475-463835 www.surfacetreatment.nl info@surfacetreatment.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.surtec.com

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

OPHANGHAKEN VOOR LAKSTRATEN/POEDERCOATEN

ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu

NATLAK

Hempel Industrial b.v. Gildestraat 9, 8263 AH Kampen T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209 M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl

NATLAKKEN (AFDEKMATERIALEN)

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32

Vecom Group b.v. T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

METALLISEREN/SCHOOPEREN

Amitech B.V. Braillestraat 13 3846 CP Harderwijk T. +31 (0) 341429059 www.amitech.nl / info@amitech.nl

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

NATLAKSPUITAPPARATUUR

Apeq Wiwa b.v. T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl

ONTLAKKEN (IN LOON)

OPHANGREKKEN VOOR GALVANO

ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com

Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32

Thermo-Clean Heusden-Zolder n.v. T. 0032-13539060 Thermo-Clean Nederland b.v. T. 0182 37 46 20

OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 41


Brancheregister OPPERVLAKTEBEHANDELING VOORBEHANDELING

MontiPower B.V. Tjariet 3, 9909 BZ Spijk info@montipower.com / www.montipower.com

POEDERCOATINSTALLATIES

AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

Oxyplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920 info.be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

OVENS

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger-coatings.com

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com Indufinish b.v. T. +31(0)591-630003 www.indufinish.com / info@indufinish.com

Zandleven Coatings b.v. Snekertrekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com

POEDERSPUITAPPARATUUR

MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl

POEDERLAKKEN/ POEDERCOATINGS Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl

Parlevinkerweg 34, 5928 NV Venlo T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu AkzoNobel Powder Coatings Benelux T. +32 (0)2 254 77 51 interpon.benelux@akzonobel.com www.akzonobel.com/powder Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32

HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl

OPHANGEN & MASKEREN

JÜRGEN EMPTMEYER GmbH Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024

POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

EUROLACKE Tiel T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems

IGP Benelux b.v T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com

42 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

Wagner Systemen Nederland T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl

POEDERSPUITCABINES

Corode T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / www.corode.eu

Hendor Pumps & Filters T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com

PROTECTIVE COATINGS

Mol Coatings b.v. T: +31 (0)318 - 47 20 20 info@mol-coatings.com mol-coatings.com

Zandleven Coatings b.v. Snekertrekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com

SITE SERVICES

AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

Vecom Group b.v. T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / www.vecom-group.com


SPUITCABINES Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

info@hollandmineraal.nl

STROOMVOERINGEN (KOPER - KOPER/TITAAN)

STRAALINSTALLATIES

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com

ME-Metals & Technologies BV T. 0475 - 470710 sales@me-mt.com / www.me-mt.com

STRAALKASTEN

TITAAN (BEVESTIGINGSMATERIALEN) Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

Holtrop & Jansma b.v. Dokkum T. 0519 32 91 00 info@holtrop-jansma.com www.holtrop-jansma.com

Amitech B.V. Braillestraat 13 3846 CP Harderwijk T. +31 (0) 341429059 www.amitech.nl / info@amitech.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

STRAALAPPARATUUR

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Clemco Straalapparatuur T. 010-4370592 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-2620788 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

Titanium-Webshop BV T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu www.titanium-webshop.eu TITAAN

(PLAAT-BUIS-LASDRAAD-STAF) Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

Belco P.A.S. B.V. Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl

Muilwijk Finishing Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

STRAALMIDDELEN Titanium-Webshop BV T. 0475 - 470710 silas@titanium-webshop.eu www.titanium-webshop.eu Airblast-Abrasives b.v. T. 072-5715569 info@airblast-abrasives.com www.airblast-abrasives.com

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

TRANSPORTSYSTEMEN

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

STRAALCABINES LTC International Vacuümstraalapparatuur T. 078-641 80 50 info@ltc-international.nl www.ltc-international.nl

l / www.emotech.nl

T. +32 9218 7180 Metals.benelux@cellmark.com www.ervin.eu Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363 info@railtechniek.nl / www.railtechniek.nl OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023 43


Brancheregister TWEE-COMPONENTEN APPARATUUR

VOORBEHANDELINGSINSTALLATIES

WATERSTOF

Muilwijk Finishing

Apeq Wiwa b.v. T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl

Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555 info@muilwijkfinishing.nl

Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl

WERPSTRALERS Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Paint It The Application Company T. 0318-643 260 info@paintit.nl / www.paintit.nl

Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-4370166 info@rasco-clemco.nl / www.rasco-clemco.nl

T. +32 5083 1183 www.belmeko.be

Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl

www.elacoatings.com

VERDUURZAMEN VAN METAAL Technospray Spuitapparatuur T. 0168-382111 info@technospray.nl / www.technospray.nl

Oxyplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920 info.be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com

VERFSPUITAPPARATUUR

Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com

WATERBEHANDELING

M?BJ;9 M;HAJ$ EEA LEEH K

Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl

Enviro Chemie b.v. T. 023-5345405 sales-benelux@envirochemie.com www.envirochemie.nl

VERWERKING AFVALSTROMEN

Apeq Wiwa b.v. T. 078 613 9610 www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl

Belco P.A.S. B.V.

MAGNETO Special Anodes b.v. T. 010-26207 88 www.magneto.nl / sales@magneto.nl Vecom Group b.v. T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com

Belco Paint and Air Supplies b.v. T. 0167-524557 info@belcopas.nl

CAP Industrial b.v. tel- 010-4374737 info@cap-industrial.nl / www.cap-industrial.nl

Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman, tel: 070 399 00 00 / robbin@jetvertising.nl. Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister

44 OPPERVLAKTETECHNIEKEN NOVEMBER 2023

Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com

Hevami Oppervlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl

Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl

T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com


Hét vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Organische Deklagen

Elektrochemie en Metallieke deklagen

Algemeen

jaargang 66 nummer 5 september 2022

O rg a

n is ch

e De

kl a g

en

Vereniging ION

66 ang jaarg er 7 m num ber 2022 m nove or d vo e l in d akbla Hét v fessiona nologie ro ch p de ktete la rv oppe

Toeleveranciers en Geassocieerden

VAKBLAD OPPERVLAKTETECHNIEKEN

UW SPECIALIST IN COATING & ADHESIVE EQUIPMENT

www.paintit.nl T: 0318-643260

WWW.GRACO.COM

WW

W. GR

AC O.

CO M

Paintit-advert-67x50mm_4C.indd 1

09:10

Thema’s in 2023

/2022

13/04

n ddele almi llaties.nl a t januari alins a 37 .nl

13/04/2022 09:10

straalmiddelen.nl straalinstallaties.nl Zie ook pagina 42

✔ V E R K OOP ✔ ON DE R HOUD ✔ SERVICE a✔ V E R HUUR

Apparatuur en Installaties Reinigen, ontvetten en stralen + machinebouw em amheid Meet enThRegeltechniek – Duurzaamheid en Innovatie WERK + MES rza u D u sie SLIMMER K Specialisten i voorbeschouwing V WERopRhet gebied en E an straalenMspuitapparatuur SLIM juni MES 2023 +31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL september Poedercoaten, natlakken, galvaniseren en anodiseren + MES ogether we make it work! Nabeschouwing oktober Behandeling bouw, infra en staalconstructies en 3D printing november Meet- en regeltechniek – High tech gereedschappen en Organische deklagen agin

ok p

Zie o

R WAA

OM H

ARD

ER W

maart april

ERK

EN?

Rijksstraatweg 123, 3316 EG Dordrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl

22

1-20 01-1

uwd ebo te ur, gnsiever ratu ppa n, inte raalate gaa steren ter.com st r re e te p me r te ome r me elco 210x297.indd El1c lange n bete om ruiken e geb

0-18

WAAROM HARDER WERKEN?

:49 09:12 /2019 :05 05/0722 12

1-20

os

bollo

d 2 -def7.ind2022 t 50x6 mber Adver nove

10:42tch Blast OT Du

.indd

1

01-1

12:05

Elcometer straalapparatuur, gebouwd om langer mee te gaan, intensiever te gebruiken en beter te presteren elcometer.com

17-10-18 10:42

Dutch Blast Advert 50x67.indd 2

05/07/2019 09:12:49

Kom voor het voetlicht met de Informat.ION nieuwsbrief! Let’s go Via de digitale nieuwsbrief van de Vereniging ION komt u in contact sustainable met meer dan 2.100 beslissers die allen werkzaam zijn in de together! oppervlaktebehandelende industrie. 19 keer per jaar ontvangen zij de belangrijkste nieuwsitems uit de sector en de Vereniging ION. Thema poedercoaten, VRIJDAG 7 OKTOBER 2022

HYBRIDE KENNIS- EN NETWERKEVENT

natlakken, galvaniseren en anodiseren

Interesse? Voor nadere informatie en/of het reserveren van advertentieruimte kunt u contact opnemen metRobbin Hofman van Jetvertising b.v. T: +31(0)70 399 00 00 E: robbin@jetvertising.nl Jetvertising


✔ VERKOOP ✔ ONDERHOUD ✔ SERVICE ✔ VERHUUR

Specialisten op het gebied van straal- en spuitapparatuur

Leemansstraat 13 3364 AG Sliedrecht E-mail: info@apeqwiwa.nl

+31 (0)78 613 9610 WWW.APEQWIWA.NL


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.