Het was de zomer van 2018 en ik was boos. Precies drie maanden geleden had de TechniShow plaatsgevonden. En dat was niet zomaar een TechniShow, het was misschien wel de beste ooit. En toch was ik boos. Sommige partijen met wie ik had samengewerkt bij de communicatie rond de TechniShow bleken zich toch niet helemaal aan de regels te hebben gehouden. Of ze gaven aan ineens een heel andere herinnering te hebben aan de gebeurtenissen. Onbetrouwbaar vond ik ze.
Gelukkig had ik die 28e juni in de avond een afspraak met André Gaalman, in restaurant Het Witte Paard in Delden. Ik zou wel even gaan klagen over Jan en alleman. En over het onrecht. En over hoe gemeen ze wel niet waren allemaal. En André, voorzitter van FPT-Vimag en dus de grote baas, zou me helpen. Daar was ik van overtuigd. André zou ook boos worden en iedereen terechtwijzen.
Op het terras van het restaurant hoorde André me aan. Hij knikte zo nu en dan. Liet me uitpraten. Hij luisterde. André gaf me soms gelijk en deelde zijn eigen ergernissen. Hij zei soms niets (waardoor ik me realiseerde dat ik een beetje aan het zeveren was). En terwijl ik mijn woede uitsprak, daalde de boosheid. Ik werd rustiger. En ik voelde me gehoord.
In dit speciale nummer is dat een van de eigenschappen die ik vaak heb horen zeggen door de mensen die ik heb geïnterviewd. André luisterde naar iedereen, zonder vooroordeel. En nadat hij iedereen had aangehoord, vatte hij alle meningen samen. Daaruit formuleerde hij een gemeenschappelijk gedragen oplossing. En in die oplossing zat geen enkel eigenbelang.
De rol van een voorzitter is bijzonder. Hij of zij is de primus inter pares, de eerste onder de gelijken. Hij of zij zorgt ervoor dat een vergadering vloeiend verloopt. Dat alles klopt. Dat iedereen zijn kans heeft gehad om mee te doen. De rol van een voorzitter is te vergelijken met die van een scheidsrechter op het veld. Na de wedstrijd zou niemand zich eigenlijk moeten herinneren dat er überhaupt een scheidsrechter op het veld stond.
Helaas heb ik niet iedereen kunnen spreken met wie André te maken heeft gehad tijdens zijn voorzitterschap. Dat waren er te veel. Maar de mensen die ik voor het maken van deze speciale editie van TechniShow Magazine wel heb gesproken, zijn het over één ding eens. Zoals Gijs Bender het in zijn interview zegt: “André is een perfecte voorzitter”.
ANDRÉ GAALMAN:
“DE VERENIGING IS JUIST BELANGRIJKER GEWORDEN”
Henk van Beek redactie@technishow.nl
Waarom deelnemen aan TechniShow?
› Dé marketing opportunity voor leveranciers aan de maakindustrie
› Dé gróótste en belangrijkste vakbeurs van de Benelux
› Dé plek om je machines en innovaties te laten zien
› Dé plek voor het ontmoeten van bestaande en nieuwe klanten
› Dé plek om je relaties uit te nodigen en te fêteren
› Al driekwart eeuw hét visitekaartje van de sector
› Biedt een compleet overzicht van de sector
› 40.000 bezoekers, waarvan 50% eind- of medebeslisser
nu al meer dan 100 exposanten
Daar hoor jij toch ook tussen?
Bekijk de deelnemerslijst
Deze zomer stopt André Gaalman als voorzitter van FPT-Vimag. De directeur van Leering Hengelo heeft zijn twee termijnen als aanvoerder van de brancheorganisatie voor productietechnologie dan voldaan. In dit interview blikt hij terug. “Ik denk dat de TechniShow Nederland laat zien dat we een zelfstandig opererende maakindustrie hebben.”
Het is niet makkelijk om een afspraak met André Gaalman in te plannen voor een interview. Niet dat hij te druk is. Ja, natuurlijk heeft hij een volle agenda. Zijn bedrijf Leering Hengelo, producent van straalinstallaties en ’totaal-leverancier’ voor de metaal- en kunststofbewerkende industrie, eist veel aandacht van hem. Maar het is vooral bescheidenheid. Hij hoeft niet zo nodig in de schijnwerpers. En hij vindt ook dat een voorzitter niet altijd de luidste stem hoeft te hebben. Een voorzitter is een primus inter pares en is er vooral om de processen binnen FPT-Vimag zo soepel mogelijk te laten verlopen. Gaalman werd in 2010 lid van het dagelijks bestuur van FPT-Vimag. Vanaf 2016 volgde hij Richard Boske op als voorzitter van de vereniging. In juni van dit jaar zwaait de directeur van Leering Hengelo af.
Hij heeft er dan ruim zeven jaar opzitten als voorzitter. Een periode met grote ‘ups’, zoals de 2018-editie van de beurs TechniShow met ongeveer 45.000 bezoekers. Maar ook met ‘downs’, zoals in 2020, toen TechniShow als eerst grote evenement in de Benelux geannuleerd werd vanwege de coronacrisis.
Hoe voel je je?
“Goed. Maar ik moet wel wat loslaten.”
Hoe bedoel je dat?
“Ik voel het voorzitterschap als een belangrijke verantwoordelijkheid. De laatste drie jaar was het zwaar om FPT-Vimag door de coronacrisis heen te loodsen. De druk werd steeds hoger en we hebben het als bestuur zo goed mogelijk gedaan. Maar dat was zwaar. Juist omdat ik me zo verantwoordelijk voel, is het pittig om het los te laten. Maar het gaat goed. Het was mooi om voorzitter te zijn geweest.”
Waarom ben je eigenlijk voorzitter geworden?
“Ik ben in mijn carrière een paar keer van functie veranderd. Telkens in een nieuwe branche. Toen ik bij Leering Hengelo kwam, wist ik van huis uit wel wat van productietechnologie, maar ik kende de sector niet goed. Toen ben ik gaan zoeken waar ik meer kennis kon opdoen. Leering Hengelo was al lid van FPT-Vimag en ik ben gewoon naar de
bijeenkomsten gegaan. Ik herinner me de allereerste keer nog. Zat ik naast iemand en we stelden ons aan elkaar voor. ‘Leering Hengelo, bestaat dat nog?’, vroeg hij. Dat triggerde mij. Het was een signaal dat ik niet kende en ik begreep dat ik door met deze mensen te praten, wijzer kon worden. Niet financieel, maar qua marktkennis. Wat speelt er? Wat vinden andere directeuren? Hoe kijken anderen naar dezelfde materie als waar ik mee bezig ben?”
Je was er om te leren?
“Precies. Ik raad dan ook ieder lid van FPT-Vimag aan om langs te komen bij bijeenkomsten. De opkomst is misschien maar twintig of dertig procent, maar je komt niet alleen om kennis te brengen. Je kan ook veel
“De vereniging is juist belangrijker geworden”
kennis halen. Er lopen echt heel veel ervaren mensen bij de vereniging rond die je weten te inspireren.”
En dus wilde je ook actief lid worden?
“Ik vond het een leuke club en een leuke branche. Maar ik had mijn handen vol aan het uitbouwen van Leering Hengelo. Tot ik in 2008 op de TechniShow Richard Boske tegen het lijf liep. Hij was toen voorzitter. Ik gaf bij hem aan dat ik wel geïnteresseerd was om iets te komen doen voor de verenging. Dus toen ik later bij een bijeenkomst in Burgers Zoo in Arnhem nietsvermoedend binnenwandelde, vroeg Boske aan me of ik in de kascommissie wilde helpen. Via de kascommissie kwam ik in het dagelijks bestuur en werd ik uiteindelijk voorzitter.”
Wat is voor jou het belang van de vereniging? En is dat belang veranderd?
“Misschien is de vereniging belangrijker geworden. De thema’s waar wij als bedrijven mee te maken hebben, worden steeds groter. Als mkb’er kan je alles niet alleen oppakken. Milieu en regels rond de natuur, automatisering, nieuwe ontwikkelingen als 3D, en gewoon inzicht waar de markt naartoe gaat. Wat is er mooier dan met branchegenoten aan tafel open te praten over dit soort zaken? En dan heb ik de beurs TechniShow nog niet eens genoemd. Dat is een bindende factor. Die beurs hebben we als vereniging ook nodig om stappen te zetten naar de toekomst.”
Wat is jouw impact op de vereniging geweest?
“Ik denk dat we de vereniging een heel stuk geprofessionaliseerd heb-
ben. We werken niet vanuit een old boys-network waarbij iedereen elkaar naar de mond praat. We hebben goede vergaderingen op hoog niveau en durven elkaar ergens op aan te spreken. We willen altijd streven naar beter. Zo vind ik het jammer dat we vanwege corona te weinig nieuwe projecten hebben kunnen oppakken. Afgelopen paar jaar was het besturen van de vereniging eigenlijk gewoon crisismanagement. We waren letterlijk bezig met het redden van de vereniging en de TechniShow. Daarom ben ik heel blij dat we de eerste stappen naar een goede beurs in 2024 weer hebben gezet.”
Was het moeilijk, voorzitter zijn tijdens corona-tijd?
“Het was niet makkelijk. En ik weet niet of de buitenwacht dat allemaal goed heeft meegekregen. Communicatie met de leden ging online, via Teams. Ik weet wel dat mensen die dicht bij me staan zagen dat het niet makkelijk was. Mensen uit het bestuur, bijvoorbeeld. Vice-voorzitter
Menko Eisma (directeur Trumpf Nederland, red.) en penningmeester
Frank Scherphof (Voortman Steel Machinery B.V, red.) zijn nuchter gebleven en keken naar de feiten. We hebben elkaar altijd gesteund en dat heeft echt wel geholpen. Het heeft me best geraakt, toen de beurs TechniShow in 2020 niet doorging vanwege corona, en dat sommigen dingen op de social media uitten zonder dat ze de feiten kenden”
Je wordt er emotioneel van?
“Ik voel me verbonden en verantwoordelijk voor het wel en wee van de vereniging. Dan probeer je alles zo goed en kwaad als het gaat uit te leggen, en met het bestuur de juiste beslissingen te nemen. Bravo voor de leden die in die moeilijke tijden hebben geholpen. Door elkaar in de vereniging te steunen, zijn wij heel behoorlijk door de coronacrisis heen gekomen.”
Waar kom jouw betrokkenheid vandaan?
“Weet ik niet. Ik ben gewoon zo. Ik zou nooit bijvoorbeeld als een voetballer van Ajax naar Feyenoord of PSV kunnen gaan. Ik snap niet dat voetballers dat wel kunnen.”
Is dat fatsoen?
“Misschien wel. En betrokkenheid. Kijk, ik snap heus wel dat wanneer je bij een club speelt en je doet het goed en de wereld van het grote geld zou aan je trekken, dit verleidelijk is. Maar ik zou het er moeilijk mee hebben. Er zitten elke week 50.000 mensen voor je op de tribune, weer of geen weer. En dan ga je weg? Nee, dat is niet mijn karakter. Als ik bij een bedrijf werk, doe ik alles voor dat bedrijf. Ik heb genoeg mensen gezien die het niet kon schelen hoe het met hun werkgever ging, en die alleen bezig waren met hun eigen carrière. Maar nee, dat zit niet in mij,”
Als je terugkijkt naar je voorzitterschap, ben je dan tevreden?
“Ja, ik ben zeker tevreden. En ook trots. Kijk wat we met zijn allen bereikt hebben. We hebben een goed bestuur. We hebben goede mensen, hoewel ik graag wat meer dames in het bestuur had willen zien. Er is voor de volgende voorzitter een goede uitgangspositie om de vereniging inhoudelijk uit te bouwen.”
Je hebt van je voorganger advies meegekregen. Heb jij advies voor jouw opvolger?
“Ja. Dien het algemeen belang. Samen zijn we sterker.”
Wat was het hoogtepunt van je voorzitterschap?
“TechniShow 2018 was wel een hoogtepunt. En daar willen we weer
naartoe. Ik denk dat we met zijn allen de goede kant op gaan.”
Hoe belangrijk is de TechniShow?
“Voor de vereniging is de TechniShow van levensbelang. Maar ook maatschappelijk speelt het event een rol. Ik denk dat de TechniShow Nederland laat zien dat we een zelfstandig opererende maakindustrie hebben en dat we hier niet alleen maar een verlengstuk of een schuur van Duitsland zijn. We hebben hier makers en importeurs met een eigen signatuur en met eigen toegevoegde waarde. Steeds meer fabrieken openen een eigen vestiging in Nederland. Ik denk dat een verspanende ondernemer bijvoorbeeld liever zaken doet met een bedrijf dat herkenbaar is voor hem en dat snapt wat in Nederland gevraagd wordt.”
Zijn we dan niet een filiaal van de grote landen?
“Verre van. De massa-industrie die Duitsland kent, hebben we helemaal niet hier. Een voorbeeld: onze Duitse partner van zaagmachines verwacht grote aantallen te verkopen in Nederland. Want bij hun staan fabrieken 24 uur per dag te draaien voor massaproductie. Hier maken we echter kleinere series met hoogwaardige materialen, gebaseerd op een verregaande automatisering.”
We doen het met High-Mix Low-Volume eigenlijk al veel moderner dan anderen?
“Toen wij begonnen met Smart Industry, omarmden de Duitse beleidsmakers Industrie 4.0. Wij maakten direct meters met de digitalisering, terwijl onze oosterburen heel lang bij definities zijn blijven hangen. Dat komt omdat Nederlanders openstaan voor ontwikkelingen. We pakken innovaties heel snel op. Duitsers zijn terughoudender, behoudender.”
Misschien wel de belangrijkste parel in de Nederlandse machinebouw-kroon is ASML. De hele sector profiteert. Maar zijn we niet een beetje te afhankelijk aan het worden?
“ASML is fantastisch. Het is zo knap wat in Veldhoven is ontstaan. Het trekt het algemene niveau van de machinebouw in Nederland omhoog. Om erbij te horen, moet je echt wel wat in je mars hebben. Maar er schuilt ook een groot gevaar in de kracht van ASML. Misschien is het goed als ASML wat meer onderdelen onderbrengt in onze buurlanden. Want dan zouden we als Nederlandse markt ook eens naar andere ontwikkelingen kunnen kijken. Uiteindelijk is de afhankelijkheid van een grote partij ‘killing’. We worden gewoon luier. En als het bij ASML wat minder gaat, is Leiden in last.”
Is dat een afscheidswaarschuwing?
“Nee hoor. We hebben hele verstandige ondernemers en beleidsmakers in ons land. Dat komt wel goed. Ook FPT-Vimag is een club van verstandige mensen, die kunnen prima zonder mijn waarschuwingen. Ik zal nog trouw vergaderingen bijwonen en misschien vragen ze me nog eens wat. Ik neem afstand en dat is ook een goed gevoel. De rijkdom die ik heb mogen hebben als voorzitter is dat ik in een spectrum met een brede verzameling van meningen en visies probeer tot iets gezamenlijks te komen. Dat is een verrijking van het deelnemen in een bestuur. En het maakt nogmaals duidelijk: ik ben niet de vereniging, de leden zijn de vereniging.”
Laatste vraag: hoe voel je je?
“Goed. Ik was met heel veel plezier voorzitter en heb persoonlijk heel veel geleerd. Maar ik ga de contacten, gesprekken en inspiratie echt missen. En vooral de mensen.”
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
INDEX TRAUB better. parts. faster.
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
INDEX TRAUB Dé norm voor multi-turret en multi-tasking machines.
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • machines@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
Eddo Cammeraat is lyrisch over de Nederlandse maakindustrie. De beoogde nieuwe voorzitter van FPT-Vimag en eigenaar van onder andere Laagland kan genieten van de kracht van de industrie. Volgens hem heeft FPT-Vimag onder leiding van André Gaalman daar een sterke basis voor gelegd. “We willen altijd slimmer en slimmer en slimmer. Daarom staat wij aan de basis van innovaties”.
Het is een opvallend detail. Eddo Cammeraat - directeur/ eigenaar van Laagland en De Graaf Aandrijvingen - is de beoogde nieuwe voorzitter van FPT-Vimag per 1 juni. Daarnaast is hij al sinds het voorzitterschap van Karel Deppe (2002 tot 2006) actief voor de vereniging (vooral in de TechniShow-commissie), en hij is al jaren actief als bestuurslid bij FEDA, het ondernemersplatform in aandrijf- en automatiseringstechniek. En toch kent hij André Gaalman niet zo heel goed. Dat is overigens geen opzet. Cammeraat zat vooral in commissies en had veel contacten met de directie en het secretariaat van FPT-Vimag. “Maar ik ken hem natuurlijk wel. Ik vind hem een rustige en degelijke voorzitter. Hij heeft de kracht om rustig te blijven. Dat is voor een voorzitter een uitstekende eigenschap: boven de partijen de rust bewaren.”
Cammeraat houdt ervan om samen op te trekken. Hij heeft daarom altijd in het bestuur van verenigingen gezeten. Zo was hij voorzitter van een schoolvereniging en hielp hij bij diverse verenigingen in zijn buurt. Binnenkort wordt hij voorzitter van FPT-Vimag. Waarom? “Het is belangrijk om maatschappelijk iets te kunnen doen. Maar daarnaast vind je bij een brancheorganisatie als FPT-Vimag veel kennis. Je ontmoet nieuwe mensen, je praat over de branche, je weet wat er speelt. En een club als FPT-Vimag opent veel deuren. We komen in contact met Metaalunie, Nevat, onderwijsinstellingen en beursorganisaties. We hebben een groot en goed netwerk.”
FPT-Vimag zorgt dat de leveranciers in de productietechnologie op de kaart komen te staan. Cammeraat merkt dat de aandacht voor de machinebouw groter wordt. “Onze maakindustrie is een van de sterkst groeiende sectoren. Daarbij is het een kennisintensieve sector. Die kennis houden we graag in Nederland. Wij zijn hard nodig, maar daar krijgen we niet altijd de erkenning voor. ASML trekt veel aandacht en nu pas zien mensen in wat voor een mooie industrie we in Nederland hebben. We maken zulke mooie dingen in ons land. Deze sector moet gekoesterd en omarmd worden.”
Hij ziet dat de interesse voor de maakindustrie groeit, onder andere bij financiële partijen. De sector staat dan ook in het middelpunt van investeringsmaatschappijen. “Ontwikkelingen op het gebied van defensie, de medische wereld, de luchtvaart, automotive en de energietransitie gaan
snel, en wij als high-tech land zijn goed uitgerust om dat te faciliteren. ASML groeit nog wel even, maar dat is ook niet voor eeuwig.”
Hoe sterk is de Nederlandse productietechnologie volgens Cammeraat?
“We zijn innovatief en hebben prachtige TU’s en hogescholen met veel fundamentele knowhow. We hebben bedrijven die met behulp van financiers de innovaties kunnen realiseren. En we hebben een internationale handelsgeest. In combinatie met onze efficiency en verregaande automatisering zet dat ons op een prima internationale positie. We willen altijd slimmer en slimmer en slimmer. Daarom staat wij aan de basis van innovaties.”
“Onze
Bij Promas hebben we op basis van onze jarenlange ervaring en opgebouwde kennis een uitgekiende selectie van fabrikanten in ons programma geselecteerd. Met de machines van Hedelius, CMZ en Hartford zijn we in staat om de best mogelijke portfolio van machines aan te bieden met voor elke toepassing de meest optimale oplossing. Betaalbare topkwaliteit! We hebben ons verzekerd van een team van de beste vakmensen om adequate en snelle service te kunnen leveren. Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie. Wij staan u graag te woord!
Gijs Bender heeft een jaar geleden de sleutel van het bedrijf Bendertechniek overgedragen en doet zakelijk gezien niets meer in de productietechnologie. Maar hij kent de sector als zijn broekzak. Een monoloog over klankborden, ASML en FPT-Vimag.
“Van het voorjaar van 2006 tot en met het voorjaar van 2013 ben ik voorzitter geweest. In het begin met Richard Boske, destijds eigenaar van Boorwerk, en Hank Oude Reimer die mede-eigenaar van het gelijknamige bedrijf was. Wij waren als dagelijks bestuur heel actief in FPT-Vimag. We vonden het belangrijk om op directieniveau met elkaar te communiceren. Er zijn namelijk onderwerpen waarover je graag de mening van anderen wilt horen. Omdat je wilt weten of je zelf gek bent geworden, of dat anderen hetzelfde meemaken. Het is een klankbord. Ik herinner me bijvoorbeeld dat er een discussie was over middenloon- of eindloonpensioen. Maar wat betekende dat eigenlijk? Het was goed om daar samen over te kunnen sparren.”
“De sfeer was ook belangrijk. Als je bij vergaderingen aanwezig was, vergat je bijna dat we soms ook nog concurrenten van elkaar waren. Er was solidariteit onder elkaar. En nog steeds. Er komen namelijk continu nieuwe dingen op je af als ondernemer of als directeur. Het is dan fijn om met anderen van gedachten te kunnen wisselen. Als bijvoorbeeld de mensen van de gereedschapsfabrikanten hoorden dat er werd geïnvesteerd in machines, wisten zij dat er vanzelf snel extra omzet kwam voor de toolingbedrijven.”
“André Gaalman was na mij de voorzitter. Hij had een andere aanpak. Voordeel is dat hij geen machineleverancier is. Want als machineleverancier kijk je toch met een andere pet naar de sector en de ontwikkelingen in de markt. André is neutraal. En het hij is een verschrikkelijk nette en vriendelijke man. Een perfecte voorzitter, als je het mij vraagt.”
“Ik doe zakelijk gezien niets meer. Ik heb alles overgedragen aan de volgende generatie en ik heb bij de overdracht meteen aangegeven dat ik in ieder geval het eerste jaar niets doe, behalve wanneer we even kunnen bijspringen. Zo stonden Jeroen Bender en ik te helpen tijdens de Demoweek afgelopen maart. Of ik weer wat zakelijks ga oppakken? Het kriebelt wel, maar ik kan niet specifiek zijn. Ik ben nu veel met mijn kinderen. Die heb ik tijdens het werk te weinig gezien.”
“Vanaf de zijlijn is het wel makkelijker om te reflecteren. Zo zie ik een hele duidelijke trend in de Nederlandse maakindustrie. Een trend die al een paar jaar bezig is, maar nog wel een paar jaar zal doorgaan. Die trend heet ASML. Het is ongelofelijk hoeveel bedrijven indirect of direct veel werk krijgen voor ASML. Dat is zo’n belangrijke factor. De komende tijd voorzie ik mede daarom dat verspaning in Nederland zonder problemen doorgaat.”
“Op Europees niveau kan je zien dat het Nederlandse machinepark zo
slecht nog niet is. Kijk naar Duitsland. Die hebben het prima voor elkaar, maar als je het vergelijkt met ons land, staan wij er beter voor. Moderner, flexibeler. Duitsers zijn gewend om een paar duizend motorblokken per maand te maken en dat vijf jaar achter elkaar door. Nederlandse bedrijven kunnen vandaag product A maken en een maand later product B. Dat is vandaag de dag een groot voordeel en ik denk dat wij als hele sector toch een steentje hieraan hebben bijgedragen.”
“Het
Hoe kijkt Europa naar Nederland? Hank Oude Reimer, mede-eigenaar van Oude Reimer, is net gekozen als kersverse voorzitter van Celimo. Celimo is de Europese brancheorganisatie van distributeurs van werktuigmachines, gereedschappen en aanverwante apparatuur en diensten. “Nieuwe producten komen snel op de markt in Nederland”.
Hank Oude Reimer is geen groentje als het gaat om het verenigingsleven. Zijn vader zat in het bestuur van een van de voorlopers van FPT-Vimag (tussen 2000 en 2013) en Hank Oude Reimer was lid van het dagelijks bestuur van Vimag, toen nog los van FPT. En nu is hij dus - na een paar jaar vice-voorzitter te zijn geweest - de voorzitter van de Europese paraplu-vereniging van landelijke organisaties op het gebied van werktuigmachines.
“Mijn vader zei: ‘Het is best nuttig om in een bestuur te zitten. Je hoort er veel en je bent betrokken bij wat er gebeurt op machinegereedschapsgebied. Moet je doen.’ En dus heb ik me voor de diverse brancheverenigingen ingezet. Ik heb geleerd dat het inderdaad leuk is en dat je met je branchegenoten spreekt over nieuwe ontwikkelingen. Het blijkt dat de concurrenten ook dezelfde uitdagingen hebben en met een vereniging ben je in staat om hier op een persoonlijke manier over te praten Dat is waardevol voor onze Vimag, om de Europese ontwikkelingen te delen. Celimo is belangrijk om een stem in Europa te hebben en de belangen van alle importeurs in een groter geheel te behartigen. Dat is waardevol.”
Over de rol van André Gaalman is hij duidelijk: Oude Reimer vindt naar eigen zeggen dat Gaalman het fantastisch heeft gedaan: “Hij was medeverantwoordelijk voor de succesvolle TechniShow-beurzen van 2016 en 2018 en heeft ook de moeilijke tijd meegemaakt met TechniShow in 2020 en 2022, toen Covid rond raasde. Dat was pittig en ik vind dat hij het buitengewoon knap heeft afgehandeld. Heel knap. Petje af.”
PROEFTUIN
Bij FPT-Vimag hoort Oude Reimer de nieuwtjes vanuit de Nederlandse hoek. Bij de Europese paraplu-organisatie Celimo ziet hij het Europese perspectief. De belangrijkste trend? “Machines, en zeker in Nederland, worden steeds nauwkeuriger. De machinebouwers zetten daarop in. Ook is duurzaamheid in Europa een trend. Minder energie gebruiken is de norm en aanbouwunits kunnen worden afgeschakeld. De derde trend is dat er meer en meer online kan worden ingelogd op een machine. Zo hoeft er minder vaak een monteur naar een fabriek toe.”
De rol van Nederland is in deze ontwikkelingen opvallend, stelt Oude Reimer. “Vroeger was het zo dat wanneer het in Duitsland waaide, het in Nederland stormde. Dat is, met name door ASML, sterk veranderd. We zijn minder afhankelijk van Duitsland. Maar dat neemt niet weg dat we een relatief kleine speler blijven. We zijn geen Duitsland, Frankrijk of Engeland. Dat is ook ons voordeel, want nieuwe producten komen snel op de markt in Nederland. Wij staan open voor innovaties. Dat maakt ons land een kleine, maar belangrijke speler. Misschien zijn we zelfs wel een beetje een proeftuin. Mede daarom lopen we bijvoorbeeld bij automatisering voor op Europa.”
“Misschien
Ingrid Coffeng (Dymato):
Ingrid Coffeng weet hoe het voelt om afscheid te nemen. Per 1 juni zal Werner Meijer de leiding over het bedrijf Dymato overnemen van haar en haar man Theo Coffeng, gesteund door een managementteam van drie medewerkers. Ingrid trad in 2014 toe tot het bestuur van FPT-Vimag en zit nu in haar laatste termijn als algemeen bestuurslid. Belangrijkste les van haar periode bij FPT-Vimag? “Je hoeft niet bang te zijn voor nieuwe uitdagingen”.
Waarom wilde je eigenlijk toetreden tot het bestuur van FPT-Vimag?
Waarom wilde ik in het bestuur? Als leverancier van metaalbewerkingsmachines en automatisering ben je een belangrijke schakel in de supply chain van de maakindustrie. Vooruitgang realiseer je niet alleen maar door samenwerking. Met de competenties van onze leden en onze klanten in de maakindustrie kunnen wij samen groei realiseren.“
Je bent sinds het najaar 2014 actief in het bestuur. Hoe heb je de markt zien veranderen?
“Ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Fundamentele wetenschappelijke kennis wordt door fabrikanten direct opgepakt en geïmplementeerd en levert nieuwe innovatieve productiemiddelen op. Onze gezamenlijke knowhow groeit snel. Waar in 2014 nog met veel vraagtekens naar Industrie 4.0, nieuwe productietechnologieën, duurzaamheid in de productieketen en het energievraagstuk werd gekeken, zie je dat door het bundelen en delen van kennis, en door gezamenlijke ontwikkeling, enorme vooruitgang is geboekt.”
Wat heb je geleerd als bestuurslid?
“Het delen van een visie met de overige leden is bijzonder waardevol. Je staat immers nooit alleen voor een breed vraagstuk of probleem, en samen optrekken binnen de vereniging maakt het mogelijk om relevante kennis en oplossingen uit te dragen. De kracht zit in de verbinding.”
En wat heb je meegenomen van het bestuurswerk?
“Als vereniging heb je altijd met verschillende uitdagingen te maken. Intern met een diversiteit aan leden, belangen en interesses, en extern door politieke en maatschappelijke uitdagingen. Dan is goed leiderschap een voorwaarde voor vooruitgang en bloei van een organisatie. Van André heb ik veel geleerd. Hij luistert, analyseert, brengt licht in discussies en onderhandelingen en is in staat om leden en partijen te verbinden. André is integer en een leider met diplomatieke eigenschappen, die als geen ander obstakels weet te meesteren en de focus op de toekomst weet te houden.”
Dus lidmaatschap van een vereniging is nog steeds relevant?
“Zeker, in een netwerk van high-tech bedrijven bouwen aan groei en een hogere productiecapaciteit is niet alleen succesvol maar ook leuk. Verder tonen wij oplossingen in onze keten op de Technishow, een hoogtepunt in onze brancheactiviteiten.”
“Het is bijzonder als je iedereen toch weet te binden”
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
ROEMHELD – Hydraulische cilinders voor spantechniek en machinebouw
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
ROEMHELD – Flexibele, betrouwbare en nauwkeurige spanoplossingen
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
Precisie – Perfectie – Performantie
Drie woorden die perfect passen bij Melotte, al meer dan 50 jaar uw one-stop-shop voor
“In een bestuur zit je niet voor jezelf”, eindigt Frank Scherphof zijn verhaal. De penningmeester van FPT-Vimag en director operations bij Voortman Steel Machinery kwam bij toeval in het bestuur van de vereniging en merkte hoe bijzonder die positie is. “Je hebt veel meer verschillende perspectieven. Hoe neem je je achterban mee in de te nemen besluiten?”
“Nooit was ik bij een evenement van FPT-Vimag geweest. De vereniging zocht een penningmeester en ik heb een basis op het gebied van financiën. Dus leek er wel een klik. Maar ik wist niet waar ik aan begon. Waarom heb ik dan toch ‘ja’ gezegd? Omdat ik het interessant vond om te zien en te horen wat er in de markt speelt. En om in contact te komen met andere bedrijven en te leren hoe zij zaken organiseren. Veel ondernemers zijn met dezelfde zaken bezig. Die zoeken een bepaalde gemeenschappelijkheid. Dat trok me aan.” In het najaar van 2014 werd Scherphof bestuurslid, en hij is nog steeds penningmeester. Toen hij tien jaar geleden begon, was hij veruit de jongste van het geheel. “Het was een bourgondische club. Maar ook met veel bezieling voor wat ze doen en voor hun vak. Wat me opviel, is dat de leden goed kijken naar toekomstige ontwikkelingen. Voortman Steel Machinery is een van de grotere leden van FPT-Vimag. Wij kunnen daardoor zelf veel thema’s oppakken die spelen. Maar ik zie ook dat veel bedrijven juist een vereniging nodig hebben om iets gemeenschappelijk op te kunnen pakken. Er gebeurt namelijk te veel om alles zelf te weten, zoals over 3D-printing, normen, digitale transformatie en CO₂-uitdagingen. Voor een mkb’er is het moeilijk om alles te weten van alles.”
Tussen alle onderwerpen die spelen, herkent Scherphof een aantal duidelijke trends. De verdere digitalisatie is er daar een van. Nederland moet met minder mensen meer doen. Maar de eerste stap is om met dezelfde mensen meer te doen. Verder ziet hij het toenemende belang van servitization. Dat houdt in dat je niet langer je product centraal stelt, maar de behoefte van je klant. Je garandeert hem of haar een bepaalde output, met alles wat daar aan dienstverlening bij hoort.
“Hierbij heb je vooraanstaande bedrijven. Zij kunnen de stappen zetten in dit proces van verdere digitalisering. Maar belangrijk is dat we wel uitvinden hoe we digitalisering en servitization uitrollen. Want welke digitale transformatie willen we eigenlijk? Welke normen hangen we aan? Hoe kunnen we samen op elkaar aansluiten met onze systemen? Hoe geef je de
digitale inrichting vorm? De juiste keuze, die maak je met elkaar. Bij een verkeerde keuze digitaliseer je misschien wel, maar ben je desondanks niet rendabel. De branchevereniging is een mooi platform om met elkaar hierover te praten.”
Een tweede trend valt toevallig samen met een interesse van Scherphof. Hij heeft in 2014 een MBA afgerond op Nyenrode. Zijn scriptie ging over duurzaamheid. Bij de scriptie heeft hij gekeken naar de energieconsumptie bij machinebouwers. “Ik heb onderzocht hoe duurzaamheid tot uiting kwam bij machinebouwers. Toen leefde dit onderwerp nog maar nauwelijks. Nu komt duurzaamheid in een versneld tempo terug. In onze sector zijn daar nog grote stappen in te maken. Er komt regelgeving aan (Corporate Sustainability Reporting Directive, red.) waaraan we moeten voldoen. Volgens mij is het voor een brancheorganisatie een uitgelezen kans om richting te geven aan de discussies rond het milieu, en misschien wel wat te sturen.”
Dit is zijn laatste termijn als penningmeester en ondanks dat hij er een beetje ‘ingerold’ is, vindt Scherphof een bestuursrol heel interessant. Scherphof: “Het leert je op een andere manier kijken naar je omgeving. In een bedrijf neem je directe beslissingen. In een brancheorganisatie werken besluiten anders. Je hebt veel meer verschillende perspectieven. Dat heb ik zo gezien tijdens de organisatie rond de laatste TechniShow. Het waren unieke ervaringen. Waarom? We namen besluiten, maar hoe konden we dat goed overdragen aan de leden? Hoe neem je je achterban mee in de te nemen besluiten?”
Dat was niet makkelijk, maar Scherphof weet wel dat hij samen met André Gaalman en Menko Eisma (vice-voorzitter van FPT-Vimag) moeilijke keuzes heeft moeten maken. Door Covid was het een zware tijd als bestuur. “In een bestuur moet je elkaar helpen. Dat hebben we gedaan. Dan is het fijn dat we in het bestuur diverse profielen hebben en onderling heel veel respect voor elkaar hebben. Onze verschillen hebben ons gesteund en sterker gemaakt, zodat we de in onze ogen beste keuze konden maken voor de vereniging. In een bestuur zit je immers niet voor jezelf.”
“De juiste keuze, die maak je met elkaar”
Q-FIN.NL
TRIPLE CLEAN VERSPANEN
Schonere werkstukken: geen HIO-elementen
Schonere CNC-machines: betere prestaties
Schonere werkomgeving: veiliger werken (HSE)
Meer weten? www.ksmindustrial.com/aquaslide
GATZAGEN COMPLEET
INTERNATIONAL TOOLS
› prijsgunstige industriekwaliteit
› universeel inzetbaar
› met standaard 4/6 vertanding
PHANTOM
› premium kwaliteit
› geen halve tand door (voor)gedefinieerde las
› sneller, makkelijker en beter zagen
› met grovere ¾ vertanding en een uitvoering met speciale vertanding voor buis
Nederland is de spil van de Europese maakindustrie. We zijn hoogopgeleid, flexibel en kunnen ons commercieel goed op de kaart krijgen. Dat vindt Menko Eisma, vice-voorzitter van FPT-Vimag en directeur van Trumpf Nederland. De diversiteit van de maakindustrie ziet hij terug bij FPT-Vimag. “Die verschillen voegen juist wat toe”
Nederland is veel meer dan ASML, vindt Menko Eisma. Misschien een beetje een vreemde mening, van de directeur van Trumpf Nederland. Een groot deel van de omzet van Trumpf bestaat immers dankzij ASML. “Natuurlijk is ASML belangrijk. Niet alleen voor Nederland, maar voor heel Europa. Het is de kartrekker van de maakindustrie. Maar in het kielzog van het Veldhovense bedrijf komt een aantal andere ondernemingen omhoog. Veel innovaties komen voort uit de samenwerking met ASML, maar vinden een eigen weg naar de markt.” Nederland wordt steeds meer high-tech. Het is alsof je als industrie meetraint in een hogere divisie, waardoor je zelf ook beter en beter wordt. En dat is volgens Eisma niet alleen in de regio Eindhoven of de regio Twente: heel Nederland is high-tech. Is Nederland de spil in de Europese maakindustrie? “Ja. Volmondig ja”, zegt Eisma. “Ik zit nu 26 jaar in het vak en heb heel wat cycli meegemaakt. Bijvoorbeeld in 2000, toen niemand voor ASML wilde werken. We waren toen in een concurrentiestrijd met Oost-Europa. Daar hadden ze lagere lonen. Hoe konden we het werk toch in Nederland houden? Door te investeren en efficiënter te worden. Daarom hebben we nu een bedrijf als ASML. Daarom hebben we nu een sterke maakindustrie: hoogopgeleid, flexibel, en we weten het commercieel goed te brengen.” Dat betekent niet dat we op onze lauweren kunnen rusten. De grootste valkuil is volgens Eisma de arbeidsmarkt. “We zijn veel te krampachtig. We moeten naar moderne vormen van contracten toe. Jongeren willen niet anders. Thuiswerken? Vierdaagse werkweek? Ouderschapsverlof?
Onderzoek dat en probeer het mogelijk te maken. Als we een toekomstbestendige economie willen, moeten we nog meer op de ontwikkeling van de medewerkers letten. En dan passen vaste contracten niet altijd meer.”
Het is een doorontwikkeling voor de maakbedrijven, vindt hij. Talent behouden is belangrijker dan loonmatiging. “Er is een kleine revolutie op het gebied van arbeid nodig. We hebben nog te veel de mindset dat hard werken alleen goed genoeg is. Nee, het gaat om een life-work-balans.”
Juist die maatschappelijke discussies, zoals over de arbeidsmarkt, onderstrepen het belang van een organisatie als FPT-Vimag. En het is een van de redenen waarom dat Eisma in het bestuur zit. “Trumpf is marktleider en daar horen ook verplichtingen bij. Een van de verplichtingen is maatschappelijke betrokkenheid. We vinden het essentieel om samen sterk te staan, met alle bedrijven in de productietechnologie. Maar persoonlijk vind ik het ook heel belangrijk om deel te mogen nemen aan een bestuur. Er is geen betere plek om te leren. Als directeur moet ik beslis-
singen nemen voor een bedrijf. Als bestuurslid neem ik besluiten voor andere bedrijven. Dat is echt anders. Lid zijn van een bestuur houdt je blik wijd.”
Sinds het voorjaar van 2016 is Eisma bestuurslid. Wat hem vooral opvalt is de gelijkwaardigheid binnen een bestuur. Een bedrijf is heel hiërarchisch ingericht; er is één iemand eindverantwoordelijk. Binnen een vereniging is iedereen verantwoordelijk. “Daarom hebben we moeilijke dossiers ook uiteindelijk goed weten op te pakken. We zijn samen naar oplossingen gaan zoeken. Onze vereniging vormt een gemêleerd gezelschap. We hebben bedrijven als Trumpf, waarbij de directie ook gewone werknemers zijn, en je hebt bedrijven waarbij de directeur tevens eigenaar is. Die denken toch net even anders. Zulke verschillen voegen juist wat toe.”
“Door te investeren en efficiënter te worden hebben we nu een sterke maakindustrie”
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
Soraluce State-of-the-art bedfrees- en boorcentra.
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
Soraluce Innovatieve oplossingen voor uw productie.
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • machines@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
Een automatisch opslagsysteem is de ideale oplossing om gereedschappen makkelijk en veilig op te slaan. Er wordt optimaal gebruik gemaakt van de beschikbare hoogte waardoor kostbare vloeroppervlakte wordt bespaard. Bovendien is het mogelijk om gereedschappen beveiligd op te slaan. Hierdoor is toegang door onbevoegden en diefstal niet mogelijk.
De voordelen in één oogopslag
Permanente voorraadcontrole
Geen machinestilstand door ontbrekende gereedschappen
Veilige opslag van hoogwaardige gereedschappen
Meer informatie over de producten van Hänel vindt u op onze website.
haenellinks.com/nl/technishow3
De Hänel-systemen zijn uitgerust met geïntegreerd gereedschapsbeheer of zijn
Eenvoudig te koppelen met vrijwel alle gereedschapsbeheersystemen
Identificatie van medewerkers en daardoor beveiligde toegang
Veilige toegang bij gereedschappen die er hetzelfde uitzien
Comfortabele handling
Hänel
Kantoor- en Magazijnsystemen
Nieuwland Parc 13a
NL-2952 DA Alblasserdam
E-Mail: info@haenel.nl www.haenel.nl
Hans van Steenis was twee termijnen bestuurslid van FPT-Vimag; van het najaar van 2013 tot en met het najaar van 2020. Destijds werkte hij als general manager Benelux en Zwitserland bij Dormer Pramet. Sinds 2021 reist hij de Balkan, Turkije, het Midden-Oosten en Afrika af, op zoek naar nieuwe kansen voor Dormer Pramet in deze opkomende markten. “TechniShow is gewoon de beste beurs van Nederland en omstreken”.
Hans van Steenis is even terug in Nederland. Over een week moet hij weer op pad, dit keer naar Turkije. “Prachtig land. En wat een mogelijkheden zijn er daar”. Van Steenis heeft twintig jaar de scepter gezwaaid over totaalleverancier van verspanende gereedschappen Dormer Pramet in de Benelux en Zwitserland. Tot drie jaar geleden, toen hij de kans kreeg om nieuwe markten in vooral Afrika en het Midden-Oosten te ontdekken en ontginnen.
Zijn bestuurswerk voor FPT-Vimag is geïnitieerd vanuit zijn liefde voor de TechniShow. “Ik ben een enorme beurstijger. En de TechniShow is een van de mooiste beurzen die ik ken”, vertelt hij. “Altijd heb ik binnen de bedrijven waar ik werkte gevochten om deel te nemen aan de TechniShow. Het is gewoon de beste beurs van Nederland en omstreken. Een geweldig evenement, waarbij je altijd nieuwe contacten opdoet en waar je je handel in de etalage kan zetten.”
Na een tijdje onderdeel te zijn geweest van de TechniShow Commissie die de beurs voorbereidt, werd hij gevraagd om deel te nemen in het be-
stuur. “Natuurlijk wilde ik meedoen. Het is een bepaalde verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de instandhouding van dit instituut. In de jaren negentig, toen ik bij Eriks werkte, kwam ik in aanraking met de beurs en de vereniging. Als je de kringvergaderingen bijwoonde, leerde je daar ontzettend veel van. De Nederlandse Captains of Industry zaten daar bij elkaar.”
JACHT
Als bestuurslid kon Van Steenis ook zijn visie delen, onder andere over de inrichting van de TechniShow. Hij wilde graag dat er minder segmentatie binnen de hallen zou zijn en dat alles een groter geheel was. Dat wilde hij tonen aan de hand van voorbeelden. “Het was ons bijna gelukt om een volledig jacht in een hal te plaatsen, zodat we bezoekers konden laten zien wie nu welk gedeelte van zo’n schip maakt. Zo leg je de link tussen het product en de leveranciers. En het ziet er mooi en interessant uit. Ik herinner me dat ik als mts’er verplicht naar de beurs moest en alle machines waren groen, RAL 6011. Dat is gelukkig veranderd.”
André Gaalman leerde hij kennen op een FPT-Vimag-vergadering in Breukelen. “Hé, een nieuwe eigenaar van Leering Hengelo. Dat was interessant, zeker omdat er veel reuring rond dat bedrijf was. André was een rustige en aimabele kerel. Superrelaxed en heel diplomatiek. Eigenlijk een beschaafde gentleman, en dat valt op in de machinewereld. Hij maakte indruk met de rustige en afgewogen manier waarop hij zich presenteerde en nog altijd presenteert. Rond de TechniShow hebben we soms hele pittige vergaderingen gehad, maar hij is altijd heel rustig gebleven. Indrukwekkend.”
Vanuit zijn nieuwe functie bij Dormer Pramet kan hij meer beschouwend naar de sector kijken. Waar gaan we heen, volgens Van Steenis? “De trend is al jaren dat we zelf meer gaan maken. Daarom neemt automatisering ook zo’n enorme vlucht. En Nederland heeft enorme stappen gemaakt. We waren als land natuurlijk al gericht op efficiëntie. Zeker in vergelijking met bijvoorbeeld Duitsland. Daar stampen ze grote hoeveelheden en hun automatisering is nog grotendeels gebaseerd op seriematige productie voor de automotive-industrie.”
Dat neemt niet weg dat de zegen van onze efficiëntiezucht soms ook een vloek kan zijn. “Efficiënt werken is bijna een religie, en dat snap ik. Een deel van ons succes komt daaruit voort. Vorige week reed ik van Schiphol naar huis en zag ik overal hoe groen en mooi en goed het hier is. De andere kant is dat efficiëntie ook zorgt voor afgebakende kaders. Het is misschien ook weleens een keurslijf. Dan is de efficiëntie te ver doorgeslagen.”
“Efficiency kan ook een keurslijf worden”
straalmachines
richtmachines
ontbraammachines
bandschuurmachines
polijstmachines
- Maximaal 20% verkleinen of vergroten van een buis / pijpeind.
- Cyclustijd bewerking is 2 - 5 seconden.
- Diameters standaard tot maximaal 70 mm.
- Diameters tot 190 mm. met speciale tooling.
- Tooling snel wisselbaar.
- Eenvoudige instelling en bediening.
- Diverse uitvoeringen beschikbaar, specials mogelijk.
• Neusstukken wisselen zonder gereedschap
• Plaatsingskracht: 10.000 N
• Slaglengte: 25 mm
• Voorzien van CAS accu
Plaatst alle materialen blindklinknagels tot Ø 5 mm en aluminium blindklinknagels tot Ø 6 mm.
Wil je zelf ervaren hoe prettig dit gereedschap werkt? Neem contact met ons op!
Het gaat niet om de grootte, maar om de techniek
Siemens was volgens Daniel Kofman van datzelfde Siemens aanvankelijk een beetje een vreemde eend in de bijt, van de vereniging FPT-Vimag. Toch paste het er uitstekend. Want ook al is het Duitse bedrijf een van de grotere multinationals en heeft de digitalisering haar intrede gedaan daar grote veranderingen veroorzaakt, ligt de core de komende jaren bij industriële automatisering. “Zonder innovatieve hardware begin je niets”.
Ik heb hier een verslag voor me van de algemene ledenvergadering van FPT-Vimag van 25 september 2009. Er staat in: ‘Gijs Bender benadert Daniel Kofman voor bestuursfunctie Vimag’”, glimlacht Daniel Kofman, sinds kort bij Siemens verantwoordelijk voor samenwerking met het onderwijsveld. Hij heeft goede herinneringen aan zijn tijd als bestuurslid van de vereniging, van het najaar van 2009 tot en met het voorjaar van 2020. Werken voor de vereniging betekende destijds vooral heel veel tijd investeren in de club, naast je dagelijkse werkzaamheden. Er was nog geen bureau en er was geen directeur. Wel zat ‘de Vimag’, die toen vooral gericht was op importeurs van machines en gereedschappen, in een transitie. “We hebben veel brainstormsessies gehouden: Gaan we meer lobbyen richting de overheid? Worden we juist een gezelligheidsvereniging? Verandert de rol van de TechniShow?”. Uiteindelijk werd het dus een ‘fusie’ met de Federatie Productietechnologie, de FPT. Kofman zat al twee jaar in het bestuur voordat André Gaalman aanschoof, als vice-voorzitter in het bestuur. “Wat ik meteen al goed vond aan André is dat hij heel kalm de essentie uit een discussie kon destilleren. En dan bedachtzaam en goed verwoord een richting kon bepalen. Op een heel diplomatieke manier. Ook als het moeilijk was, zoals tijdens Covid en de discussies met Jaarbeurs over de TechniShow. Samen met penningmeester Frank Scherphof en vice-voorzitter Menko Eisma, altijd adequaat, voortvarend en dus diplomatiek.”
“Siemens was wel een beetje een vreemde eend in de bijt”, vertelt Kofman. “We waren een van de weinige multinationals die lid waren. Dat is nu helemaal veranderd. Veel bedrijven was toen een onafhankelijke importeur en nu deel van een internationale organisatie. En ikzelf was een van de weinigen in het bestuur die geen directeur was. Ik was gewoon in loondienst. Toch paste het goed, juist vanwege dat internationale karakter en de visie die we meebrachten. Siemens is heel divers en een van de speerpunten is metaalbewerking.”
Is Siemens niet vooral een softwarebedrijf geworden? Zeker niet, riposteert Kofman. “We zijn nog steeds een van de grootste leveranciers voor industriële automatisering. Maar ik snap de vraag wel. Er is de trend naar meer en meer digitalisering. Wij maken tools voor simulatie en digital twins, software om hele fabrieken aan te sturen en focussen erg op het ontsluiten van shopfloor-data voor analytics. Digitalisering het smarter maken
van fabrieken en gebouwen is een steeds belangrijker deel van ons portfolio geworden. Maar het is nog steeds de combinatie die ervoor zorgt dat het werkt: zonder hardware begin je niets.”
De Nederlandse markt is vanwege de hoge automatiseringsgraad een dankbare economie voor Siemens. “Nederlanders zijn open en denken samen na hoe er gezamenlijk meerwaarde kan worden gecreëerd. Daarnaast zijn we niet bang om met nieuwe technologieën aan de slag te gaan. Dat houdt dus ook in dat Nederlandse bedrijven eerder data met elkaar delen.”
“Nederlanders zijn niet bang om met nieuwe technologieën aan de slag te gaan”
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
Weiler – De nummer 1 in conventionele en teach-in precisie draaimachines
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
Weiler – Ongeëvenaard snel programmeren / zeer hoge nauwkeurigheid
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
Ideaal voor het lassen van kleine en middelgrote series!
Een samenwerkende lasrobot
Complete lasoplossing, die volledig wordt geleverd en klaar is voor installatie en gebruik, inclusief robotarm, stroombron MIG/MAG of TIG, lastoorts en tafelstandaard. Ideaal voor het lassen van kleine werkstukken, ongeacht de hoeveelheid en frequentie. Nu beschikbaar als MIG- of TIG-oplossing.
www.cowelder.com/nl/
NU OOK ALS TIG-
Je zou gekscherend kunnen zeggen dat de machines van Leering Hengelo ook in het Louvre staan. Het is een voorbeeld van de diversiteit van de Franse markt. De Franse machineleverancier Jean Brel – sinds een paar jaar onderdeel van Leering Hengelo – levert oplossingen op het gebied van ontvetten, sproeiwassen, ultrasone precisiereiniging, zandstralen, natstralen, microstralen, ontbramen en trommelen. Ook aan het bekendste Parijse museum.
“Nou, we staan niet met een machine midden in het Louvre”, relativeert Romuald Bourdon. Hij is country manager bij Jean Brel. Maar inderdaad, het beroemde Franse museum heeft meerdere Normfinish-straalhallen voor het onderhouden van sommige kunstwerken in de collectie. Vorig jaar werden deze installaties geleverd. Een bijzonder project, natuurlijk. Het onderstreept de ruime waaier aan klanten die het bedrijf Jean Brel bedient; ze zijn actief in de luchtvaart-, spoorweg-, mechanische, medische, kunststof- en 3D-additieve productie-industrie. Jean Brel is in 1973 opgericht en in 2018 overgenomen door Leering Hengelo. Hoe ziet de machinebouw eruit in Frankrijk? De Fransen staan erom bekend dat ze zeer innovatief kunnen zijn, maar niet altijd efficiënt. Bourdon: “We proberen wel steeds meer te innoveren, omdat we ons moeten onderscheiden van economieën als de Chinese en de Indiase. Maar dat geldt volgens mij voor heel Europa. Een groot voordeel van de Franse industrie is de diversiteit. Dus als het bijvoorbeeld in automotive of ruimtevaart minder gaat, zijn er andere markten waar nog wel geleverd kan worden. Tijdens Covid groeide bijvoorbeeld de sieraden-, horloge- en luxeproductenmarkt. Gelukkig is vandaag de dag de situatie bijna weer normaal en zowel de auto-industrie als de luchtvaart presteren behoorlijk goed.”
In Nederland profiteert de machinebouw van ASML. Hoe zit dat in Frankrijk? Bourdon: “Nederland is kleiner, natuurlijk, maar ASML is gigantisch. Zo’n bedrijf hebben we niet in ons land. Veel van de machinebouwers die in Frankrijk opereren, hebben hun basis niet in Frankrijk. Dat onderstreept de richting van de Franse economie. We zijn erg Europees georiënteerd. Dat een bedrijf Frans is, betekent niet dat je voorrang krijgt bij een opdracht. Kwaliteit en prijs staan voorop. Een Frans bedrijf zijn, betekent niet dat je in Frankrijk privileges hebt.”
Bourdon heeft regelmatig contact met zijn collega’s in Nederland. Over André Gaalman: “Hij is een uitstekende manager, omdat hij zich aanpast aan de mensen met wie hij te maken heeft. Met een positieve managementstijl luistert hij vooral eerst. Daarna is hij duidelijk, op een positieve manier.”
Zijn de Hollanders niet ‘grof’ in de ogen van Bourdon? “Niet grof. Wel eerlijk en direct. Persoonlijk vind ik dat wel fijn. Fransen leggen als het ware wat lagen rond een waarheid, zodat het voor de anderen gemakkelijker zou zijn om het te accepteren. Zoals het nemen van een medicijn met een vreselijke smaak makkelijker door te slikken is in een zoete vloeistof. Dat doet misschien aanvankelijk minder pijn, maar het bericht is niet anders. Nederlanders zijn duidelijk. Overigens kunnen jullie ook wel wat leren van ons. Jullie zouden iets flexibeler kunnen zijn. Heel soms heb je namelijk een klein beetje buigzaamheid nodig om toch te komen waar je wilt. Dus jullie directheid en goede organisatie werkt fantastisch. Maar vergeet de flexibiliteit niet.”
“In Frankrijk omhullen we de waarheid misschien wel te veel met laagjes”
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl
De equipment lease-experts van Activum helpen u graag aan de beste leaseoplossing bij uw investering in bedrijfsmiddelen.
Interesse?
Bel ons op 020 - 788 33 00 of bezoek onze website: www.financial-lease.nl/technishow
Volgend jaar werken Axel Hallensleben van Wiwox en Leering Hengelo veertig jaar samen. De Duitse partner kent André Gaalman dus goed en heeft veel overeenkomsten met hem. Ook de verschillen in de manier van zaken doen met Nederland en onze oosterburen zijn hem bekend. “Nederland staat meer open voor innovaties”
en Itske voor de marketing. Wat zij echt goed hebben gedaan, is het doorontwikkelen van hun portfolio en het toevoegen van meer automatische machines. Ze hadden al snel door dat automatisering de volgende stap zou zijn.”
NOOIT FORCEREN
Hallensleben waardeert de manier waarop Nederlanders in het algemeen en Gaalman in het bijzonder zaken doen. “Jullie hebben een mooie cultuur en traditie, gebaseerd op een Calvinistische blik. Dat houdt in dat jullie op een vrije manier handelen en nooit iemand forceren. Nederlanders zijn erg succesvol als het gaat om handel voeren, maar ook slim genoeg om kansen te zien en te pakken.”
Hij vindt vooral de open economie van ons land een voorbeeld voor zijn eigen Duitsland. “Soms lijkt het weleens dat wij Duitsers onze producten in het geheim moeten maken. Dat we zo bijzonder zijn en dat we onze concurrenten zo ver mogelijk bij ons vandaan moeten houden. In Nederland leert men juist van elkaar en helpt men elkaar. Jullie werken echt samen. Ik weet nog dat het, toen Leering Hengelo en wij de samenwerking begonnen, niet normaal was voor Duitse mkb-bedrijven om intensief met buitenlandse bedrijven samen te werken. Wij waren een van de eersten om een Europese partner te hebben om zo te kunnen concurreren met Duitse bedrijven. Leering Hengelo was een uitstekende start. Zeker omdat de Duitse mark destijds dertig procent meer waarde had dan de Nederlandse gulden. Dat gaf me een mooi prijsvoordeel.”
‘Samenwerken en kennis delen’. Dat is de kracht van de manier waarop Hallensleben en Leering Hengelo al decennia zaken met elkaar doen. Hallensleben weet nog goed dat hij vertegenwoordigers van Leering Hengelo op een beurs in Hannover ontmoette. Hij zocht een product dat hij in de Duitse markt kon zetten en liep tegen Leering op.
Wiwox helpt sinds 1984 bij procesoptimalisatie in de oppervlaktetechniek voor industriële gereedschaps- en onderdelenreiniging. Dat varieert van stralen tot ultrasone verwerking en pyrolyse. Het bedrijf is leverancier van een compleet assortiment van oppervlaktereinigingsproducten, waaronder hoogwaardige straalmiddelen.
“We leveren vooral aan de onderhoudswereld”, zegt Hallensleben. “We leveren aan maintenance-industrie, voor hoogwaardige onderdelenreiniging. Een voorbeeld? We helpen bij reinigen van oppervlaktes, gereedschappen, mallen, turbinebladen uit vliegtuigen; dat kan speciale afwerking of reiniging zijn.”
Hallensleben weet nog goed hoe Gaalman de leiding overnam bij Leering Hengelo. “Leering was als een stuurloos schip op de oceaan. Er was te weinig kwaliteit, de levertijden waren een chaos en er was simpelweg geen leiderschap. André kwam erbij en hij pakte het slim aan, samen met zijn vrouw Itske Gaalman. André zorgde voor de structuur
EIGEN PLEK
Een ander verschil tussen Duitsland en Nederland is dat wij in Nederland geen grote oude industrie hebben. Daarom is het volgens Hallensleben misschien makkelijker dat bedrijven als ASML zich juist hier ontwikkelen. “Nederland staat meer open voor innovaties. Ook voor innovaties op fiscaal gebied voor buitenlandse bedrijven. Wij in Duitsland zijn mogelijk weer beter in het vasthouden van tradities. Zo heeft elk land in Europa eigen voordelen. En dat moet je ook zo houden. Het is niet goed als alle landen op elkaar lijken. ‘What makes us different, makes us stronger’. In Frankrijk wordt veel gestuurd vanuit Parijs, in Duitsland is er een traditie dat een specifieke industrie bij een specifieke regio hoort. Dat levert gespecialiseerde gebieden op, zoals Solingen met zijn kwaliteitsstaal. Die zijn competitief op de wereldmarkt en tegelijkertijd een sterk onderdeel van de eigen gemeenschap. Elk land in Europa is een familielid, met een eigen plek en een eigen kracht.” Nederland? Als zeevarende natie kent het de hele wereld, stelt Hallensleben. “Jullie zijn ons familielid dat handelt. Jullie weten wat de klanten willen. Wat jullie van ons kunnen leren? Een cultuur als de Nederlandse is vrij en soms een beetje eigenwijs. Daarom luisteren jullie niet altijd naar advies van buiten, maar blijf je concentreren op kwaliteit. Elke klant herkent kwaliteit. Daar draait uiteindelijk alles om.”
“Samenwerking is de kracht”
Beste André,
We hebben je de afgelopen 12 jaren leren kennen als een kundige en betrokken voorzitter.
Namens alle medewerkers van TUWI Nederland B.V. willen we je har telijk danken voor je bijdrage aan onze mooie, dynamische branche
PONSGEREEDSCHAP
LASERSNIJONDERDELEN
KANTPERSGEREEDSCHAP
KANTEN AFRONDEN
FINISHEN LASER OXIDE VERWIJDEREN SLAK VERWIJDEREN PRECISIE SLIJPEN
ONTDEK UW ONTBRAAMOPLOSSING!
TIMESAVERSINT.COM
GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK
Amsterdamsestraatweg 33 Naarden 035-539 90 90 info@hptooling.nl
• 100% elektrisch
• Laag energieverbruik
• Hoge efficiëntie en nauwkeurigheid
• Hoge buigsnelheid
0488 - 482 087 info@jorg.com www.jorg.com
Chantal Baas was van 2011 tot de zomer van 2017 directeur van FPT-Vimag. In ‘haar’ periode is de TechniShow gegroeid en de branchevereniging geprofessionaliseerd. Nu werkt ze voor de overheid, op het gebied van circulair inkopen. “Ik voel me nog steeds een ambassadeur van de productietechnologie.”
Baas was Rijksambtenaar voordat ze directeur bij FPT-Vimag werd. “Tijdens het gedoogkabinet Rutte-I van 2010 tot 2012 merkte ik dat ik het leuk vond om voor de overheid te werken, maar dat ik geen beleidstijger was. Ik zag mezelf niet tot mijn pensioen ambtenaar zijn. Als ambtenaar had ik te maken met voedselverwerking, dus toen er een functie kwam bij GMV - de branchevereniging voor machinebouwers in de agri- en foodindustrie - was ik erg geïnteresseerd. Zo kwam ik onder de vleugels van FME, waar GMV zijn bureau had. Ik kreeg ook FPT-Vimag onder mijn hoede. Maar daar lagen zoveel uitdagingen, dat ik alleen nog maar voor FPT-Vimag ging werken. Ik moet eerlijk zijn; toen ik begon, kende ik bijvoorbeeld Trumpf nog niet. Alles was nieuw en dat was juist het mooie.”
Toen Baas in 2011 - een maand voordat ze officieel in dienst kwamop de EMO in Hannover rondliep, viel haar meteen op dat dit helemaal geen stoffige beurs was. “Alles draaide, alles stond aan, alles was in werking. Je zag meteen waar het om gaat en waar het om draait. Met passievolle vakmensen. Dat is ook wat ik het beste herinner: de bevlogen vakmensen met mooie bedrijven die staan voor hun vak. Het is de allereerste schakel in de keten van de industrie, we kunnen niet zonder productietechnologie. Als techneut voelde ik mij er direct thuis.”
Baas stopte eind 2017 als directeur van FPT-Vimag. “Waar ik trots op ben? Op zoveel. Hoe we samen TechniShow hebben veranderd. Hoe de voordelen van een lidmaatschap zijn vergroot en versterkt. Dat we een nieuwe huisstijl hebben. Eigenlijk het totaalplaatje. We hebben zoveel bereikt in die jaren.”
De TechniShow van maart 2018 was mede dankzij al dat werk de grootste en succesvolste ooit, met 45.000 bezoekers. “Ik was niet meer actief bij FPT-Vimag, maar ik heb wel met de leden en het team de basis voor dat succes gelegd. Ik weet nog hoe het voelde toen ik daar rondliep als bezoeker. Zo goed. En ik realiseerde me nog maar een keer wat een geweldige sector het is.”
In 2019 is Baas transitiemanager circulaire inkoop en aanbestedingen bij de provincie geworden. Hier zet ze zich in om intern bij de provincie duurzaam inkopen te stimuleren. Inmiddels is deze functie uitgebreid naar circulair en duurzaam opdrachtgeverschap voor alle 12 provincies via het Interprovinciaal Overleg. Het IPO behartigt de belangen van de twaalf provincies in Den Haag en Brussel. Baas: “Heel af en toe kijk ik nog naar de productietechnologie, om te zien wat er gebeurt. Ik voel me nog steeds een ambassadeur van die sector. Ik laat geen kans onbenut om aan mensen die de productietechnologie niet kennen uit te leggen dat we in Nederland daar heel sterk in zijn.” Concreet betekent dit dat ze het bewustzijn van het belang van vakmensen wil vergroten en wil
laten zien hoe onze industrie in elkaar zit. “Wij hebben de kennis en het vakmanschap hier in huis, in Nederland.”
BELONEN
Wat kan de sector nog leren? “Ik zie een spanningsveld als het gaat om aanbestedingen. Het is vanuit de rol van de overheid juridisch moeilijk om aan de ene kant eisen te stellen en aan de andere kant individuele bedrijven te belonen voor hun innovaties. Het loont echt om te investeren in je bedrijf. We moeten vanuit de overheid wel nog beter laten blijken waarheen we gaan. Dat is vaak onduidelijk en moet zichtbaarder worden. Dan kunnen ondernemers ook veilig investeren.”
“We hebben zo veel bereikt in die jaren”
TechniShow Magazine is het vakblad voor leveranciers van machines, gereedschappen en automatisering voor de (inter)nationale maakindustrie, specifiek de metaalbewerking. Het vakblad, de site, de nieuwsbrieven, de beurs en de brancheorganisatie vormen samen een sterk merk met als gezamenlijk doel “maken mogelijk maken”.
Wilt u in één of meerdere edities adverteren?
Neem dan contact op met Kim de Bruin per telefoon +31(0)70 399 00 00 of e-mail kim@jetvertising.nl
George Wels is relatief nieuw in de productietechnologie. Sinds vorig jaar is hij (interim) directeur van FPTVimag en sinds februari van dit jaar ook van Nevat. Maar hij werd meteen gegrepen door de passie waarmee de leden hun werk doen. “Dat zie je terug in de producten die ze maken en hoe ze als ondernemer in de wereld staan.”
George Wels stapte begin 2022 als interim-directeur op een turbulent moment binnen bij FPTVimag. Door Covid sneuvelde de reguliere editie van de TechniShow in maart van dat jaar. Net als in 2020, toen de TechniShow het eerste grote evenement in Nederland was dat dankzij corona niet kon doorgaan. “Op dat soort momenten leer je elkaar snel goed kennen”, zegt Wels. “André Gaalman heeft toen - met vice-voorzitter Menko Eisma en penningmeester Frank Scherphof - indruk op me gemaakt. Doordat ze continu rustig bleven en elkaar bleven steunen.”
“André Gaalman heeft de vereniging in goede en slechte tijden op de rit gehouden, als een rustige kapitein op een schip”, vindt Wels. En de vereniging sterker gemaakt, door te zoeken naar samenwerkingsverbanden. Zo werken FPT-Vimag en Nevat (de brancheorganisatie voor toeleveranciers van de maakindustrie) nauwer samen. Voor Wels is dat een logische stap. “De keten van partijen in de machinebouw en metaal werkt intensiever samen. Dat is een grote verandering en het betekent dat zowel afnemers als toeleveranciers steeds vaker eisen dat zaken digitaal, flexibel, snel en transparant worden afgehandeld. We zitten midden in die digitale transitie.”
Een tweede trend die Wels ziet, is de grotere interesse van investeerders voor de maakindustrie. Dat komt voort uit het succes dat de sector heeft. “Het gaat uitstekend met de machinebouw. De totale marktomzet verdubbelt volgens een door FPT-Vimag, Nevat en ABN Amro opgezet rapport, van een geschatte 2,8 miljard euro in 2022 naar 5 miljard euro eind 2030. Dat maakt de verspaningsmarkt aantrekkelijk voor externe investeerders. Je ziet meer en meer bedrijfsgroepen ontstaan.”
Natuurlijk speelt ASML een rol in het succes van de sector, maar het verhaal is meer dan dat. Nederland is volgens Wels namelijk zeer inno-
vatief. “We moeten wel. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland is in Nederland de vraag meer gericht op kleinere series. Dat betekent dat we veel flexibeler moeten zijn in onze productie. We hebben lagere productievolumes en hoge kosten voor energie, materialen en rente. Daarnaast is het moeilijk om personeel te vinden. Door innovatie en digitalisering kunnen we toch concurreren met het buitenland.”
Dat neemt niet weg dat we ook wat aan de instroom van werknemers moeten doen, vindt hij. “De leden van FPT-Vimag zijn de belangrijkste bron van kennis op het gebied van productietechnologie. Deze kennis wil de brancheorganisatie inzetten om onderwijs te verbeteren. Hoe? Onze leden investeren gezamenlijk ruim 5 miljoen euro per jaar in technisch onderwijs. Daarnaast investeren de leden van de federatie in opleiden binnen beroepspraktijk, in het kader van ‘een leven lang ontwikkelen’. Een van die ontwikkelingen is het project ‘unsafe machines’, waarbij we ons gaan richten op veiligheid en certificering. Want wij vinden machines belangrijk, maar de mensen nog belangrijker.”
“Door
concurreren met het buitenland”
Beste André,
Na twaalf jaar inzet voor onze vereniging draag je het voorzitterschapsstokje over. Zoals altijd zijn er veel hoogtepunten geweest, maar heb je ook voldoende uitdagingen getrotseerd. Namens de gehele Dormac Groep danken wij je voor je inzet in de afgelopen jaren.
Joost
Verschure en Huib Wennekes CEO & CTO Dormac Group
Sterk in het analyseren Licht op de weg Stuur naar succes
Ingrid Coffeng
Beste André,
De tijd vliegt voorbij en de dag dat je als voorzitter begon, herinner ik me nog als gisteren. En nu geef je het stokje al over, maar dat is wel alweer twaalf jaar later. Je hebt de Vimag prima vertegenwoordigd, en de vereniging in goede en slechte tijden heel goed gemanaged. Het was de laatste jaren zeker niet gemakkelijk, met de Corona-perikelen en de vraag of de TechniShow wel of niet doorging. Daar had je weleens een aspirientje voor nodig.
Deze laatste jaren hebben jou heel wat tijd en energie gekost. Maar chapeau voor hoe jij dit goed gemanaged hebt, samen met het bestuur. Je stond er als een kaptein voor de troepen, en er kwam toch elke keer weer die lach, als alles geregeld was.
Reuze bedankt voor jouw inzet en tot gauw,
Hank Oude Reimer
Beste André,
In mei 2017 ben je mij opgevolgd als voorzitter van FPT-Vimag. Dat lijkt nog niet zo lang geleden, maar de tijd vliegt! Het leek erop dat je in een redelijk gespreid bedje terecht zou komen. Professionele full-time ondersteuning van iemand die het klappen van de zweep kent, een goede financiële positie van de vereniging, een goed functionerend bestuur, een betrokken D.B., een lange-termijnstrategie, etc. En in het begin ging ook alles van een leien dakje. Maar de FPT is een levend organisme en is ook blootgesteld aan de turbulentie die ‘het leven’ voor ons in petto heeft. Corona blies veel van de gewaande stabiliteit omver en er was veel werk aan de winkel, heel veel werk. En dat naast je ECHTE werk. Ik ben niet meer betrokken bij FPT omdat ik de gereedschapshandel heb verkocht en mij alweer enkele jaren volledig toeleg op het uitvinden, produceren en wereldwijd verkopen van gereedschappen voor de bouw, onder het merk ProFit. We hebben daarom weinig contact gehad de laatste jaren. In de wandelgangen heb ik wel begrepen dat je het heel goed gedaan hebt, met visie, tact en doortastendheid.
Ik wens je dezelfde rust en focus toe voor jezelf en je bedrijf zoals ik die ik heb ervaren nadat ik de voorzittersklus na tien jaar aan je heb doorgegeven. Het ga je goed!
Richard Boske CEO Boorwerk
Zelf beginnen met plaatverwerken? Of wilt u uitbreiden? The TruBend 1225 biedt de perfecte instap in de buigwereld!Hij overtuigt door zijn lage investerings- en bedrijfskosten als ook door zijn bedieningsgemak en de gebruikelijke hoge TRUMPF-veiligheidsnormen en -kwaliteit. Talrijke intelligente functies en de eenvoudige machinebesturing maken de machine eenvoudig te bedienen en garanderen een hoge precisie - hoe weinig ervaring de bediener ook heeft.
Meer informatie op www.trumpf.com
Verhoog uw machinecapaciteit en maak daarmee uw onderneming futureproof. Het GARANT automation beladingssysteem versterkt en ontlast uw team. Zo is uw productie klaar voor uitdagingen in een voortdurend veranderende markt.
Meer informatie vindt u op onze landingspagina via deze QR code:
Jij stelt hoge eisen aan je werk? Wij hebben het gereedschap dat perfect bij jou past: meer dan 45.000 hoogwaardige kwaliteitsgereedschappen voor iedere toepassing rondom jouw werkplek. Ontdek jouw gereedschap: www.garant-tools.com
by Hoffmann Group