de beste vriend van ouders exclusief voor J/M: kort verhaal van A M RION PAUW
7/8 juli/augustus 2014 18e jaargang € 4,95 jmouders.nl
Vakantie special 2 0 pagina ’s extra!
OP VAKANTIE MET PUBERS
‘Wat is het password hier?’
HIPPIE-OMA’S
over hun carrièredochters
SCHREEUWEN TEGEN JE KIND. Aiiii... J/M helpt
RTL NIEUWS-PRESENTATOR
DAPHNE LAMMERS:
‘Nee is nee, daar krijg je leuke kinderen van’
LAAT DAT KIND TOCH MET RUST NIKS DOEN IS OOK OKÉ
+
IJsjes maken • Knutselen • Lekker lezen
Wij
Zij
het gezin
de kinderen
14 Laat dat kind toch met rust Niks doen is ook oké
22 Gezinsregels
‘Bij ons geldt: moeder brengt groot, vaders voeden op’
26 Grotten & wolven Reisreportage: de Ardennen
22
28 Deze vakantie vergeet ik nooit meer
62 72
De winnaars van onze schrijfwedstrijd
36 Hippie-oma’s
Hoe pakten zij het aan, en wat vinden ze van opvoeden in 2014?
46 ‘Ik ga niet mee!’ Op vakantie met pubers
34 36
12 Nieuws 20 Hebben 34 Huisdier De hond 50 Mijn puber & ik 51 Cultuur
56 Effe chillen
Voeden we zes weken lang minder op?
62 Net echt
Ze blijven dol op oorlogje spelen en ‘doodvallen’
68 Konijnen vangen Voorleesverhaal van Arend van Dam
Nieuws 54 Dagje strand 61 Knutselen Robots 72 Zelf maken Vruchtenijsjes 74 Kinderboeken 78 Cultuur 79 4
74
Ik
inhoud
de ouder
84 ‘Ik zou ze wel in een kooitje willen stoppen’
84
RTL Nieuws-presentator Daphne Lammers over de opvoeding van Koos en Puck
6 Medewerkers & colofon 8 5 vragen & 5 gezinnen 113 Geintje 114 Volgende maand
94 De wetenschapper Psycholoog Eddy Brummelman: ‘Overdreven prijzen werkt averechts’
100 ‘Ik trek mijn kind niet’
Janines dochter zoekt elke dag de grenzen op
104 Haat
Een zinderend zomerverhaal van Marion Pauw
Nieuws 82 Tischa lost het op 89 En dan ontplof je...
Succesrecept 98
Kookboekenschrijfster Ellemieke Vermolen
Column 103 Suus Ruis
Cultuur 112
104 94 COVERBEELD PLAINPICTURE /CULTURA
5
Niets doen is ook oké
Muziekles, sport, zwemles, knutselclubjes, huiswerkbegeleiding… We willen zo graag het beste voor ons kind. Zelfs als dat ons veel geld en energie kost. Toch is het de vraag of kinderen hierbij gedijen. ‘Voor een gezonde en gelukkige jeugd zijn tijd en ruimte essentieel.’ 14
TEKST LOTTE BOOT
WIJ
coverartikel
âž˝ 15
WIJ
NIEUWS
SAMENSTELLING ANNE ELZINGA ILLUSTRATIES ZSUZSANNA ILIJIN
familie
Met opa en oma op vakantie Als trendbureau Cherry Picker gelijk heeft, gaan heel wat kinderen met hun grootouders op reis. De ‘multigeneratie-vakantie’ zou dé trend van 2014 zijn. Opa’s en oma’s zijn doorgaans nog hartstikke fit en reislustig, dankzij de crisis trekken we meer naar elkaar toe en de vakantie compenseert het gebrek aan contact gedurende de rest van het jaar. Vaak betaalt de oudste generatie en bepalen de kleinkinderen de bestemming.
BEELD THINKSSTOCK
Bron: www.cherrypicker.nl
12
Alert
Stress slaat over 90
media
opvoeding
TomTom voor kinderapps Hoe weet je als ouder welke apps, websites of spelletjes geschikt zijn voor jouw kind? Het is een vraag waarmee bijna de helft van de ouders worstelt en die in praktisch elk gezin speelt: acht op de tien kinderen tot 7 jaar speelt al regelmatig op een tablet (onderzoek MijnKindOnline 2013). Met de zogenaamde Snugger-app biedt NBD Doe die smartphone weg! Biblion ‘een wegwijzer die ouders door de jungle van de kindermedia loodst.’ En het mooie is: NBD Biblion is volstrekt onafhankelijk en de app is gratis. Bron: www.snugger-app.nl
opvoeding
VERANTWOORD
AAN N SSLLA
In Nederland mogen ouders hun kinderen niet slaan. Dat staat sinds 2007 in de wet. Zelfs een corrigerende tik is verboden. Toch betrapt tweederde (onderzoek J/M) tot driekwart (onderzoek Netwerk) zich wel eens op een wapperend handje. In Amerika bestaat geen wettelijk verbod. Volgens de American College of Pediatricians is het toegestaan, mits de mep voldoet aan zes criteria. Uit onderzoek - waarbij ouders werden afgeluisterd als ze hun kind straften
Slaan: van kwaad naar erger - blijkt echter dat het de meesten niet lukt om ‘verantwoord’ te slaan. Want 1) ze gebruiken de mep niet als een bewuste correctie, 2) ze doen het veel vaker dan ze zeggen en 3) ze slaan kinderen ook voor triviale misdragingen. Grootste valkuil is hun emotie. Op de audiotapes konden de onderzoekers horen hoe snel ouders hun kroost tikken verkochten voor zelfs kleine overtredingen. Het werkte niet: binnen tien minuten ‘misdroeg’ de kleine dader zich alweer.
Bron: Journal of Family Psychology
site
PRAAT JIJ AL MET JE KIND OVER PORNO? ILLU PRAAT JIJ AL MET JE KIND OVER PORNO
De Stichting Ideële Reclame wil dat ouders al voor de tiende verjaardag met hun kinderen praten over blote plaatjes op internet. Maar hoe doe je dat? En moet het echt? In het septembernummer van J/M gaan we uitgebreid in op de do’s en don’ts .
nl.care.com Zes weken vrij: wat doen we met de kinderen? Heb je een bekende (familie, vriendin) die graag oppast, dan zit je goed. Voor alle andere ouders kan nl.care.com uitkomst bieden. Deze site maakt het mogelijk in je eigen buurt - gratis - op zoek te gaan naar geschikte vakantieopvang. En na de vakantie vind je via deze site misschien een bijlesleraar. 13
Opvoeddesk
x
gesloten
TEKST ANNE ELZINGA
In de zomer zijn kinderen schoolvrij. Dat is de helft van de lol. Fijn. Maar hoe zit dat met ouders? Zijn die dan opvoedvrij? En is dat ook de helft van de lol? Vier deskundigen antwoorden.
ZIJ
Vakantie & opvoeden Zodra ze hun kantoorkleding verruilen voor slippers en shorts schakelen veel ouders ook in de opvoeding over op standje los en luchtig. Het is vakantie, nietwaar? Best begrijpelijk, vindt orthopedagoog Anna van der Meer. Maar een echte opvoedbreak? ‘Die heb je nooit. Ook op vakantie hebben kinderen structuur nodig. Niet om ze te laten luisteren, maar om het gezinsleven soepel te laten
1 Later naar
verlopen en iedereen houvast te bieden. Volledige vrijheid blijheid leidt tot uitgeputte ouders, lamlendige kinderen en een onstuitbare zeurterreur. Natuurlijk kun je de teugels best wat laten vieren. Daar moeten kinderen ook mee leren omgaan. De meesten kunnen dat prima aan.’ Maar doe het wel met beleid. Vier gebieden vragen extra aandacht.
Jolanda vraagt:
bed?
Jolanda, moeder van Chantal (9), Sterre (12) en Patrick (15):
‘Binnenkort gaan we naar een camping bij Napels. Een waar paradijs voor onze kinderen met zwembaden, animatie, en disco. De twee oudsten zijn nu al aan het lobbyen of ze straks later naar bed mogen. Vorig jaar is dat op dezelfde camping bij de oudste misgegaan omdat hij steevast later thuiskwam dan de afgesproken tijd (24.00 uur). Gevolg: gestreste ouders en een continu chagrijnige tiener. Hoe pakken we dat dit jaar beter aan, ook bij de andere twee?’
Antwoord van Anna van der Meer, orthopedagoog Kind & Meer, praktijk voor gezin en opvoeding: ‘Vaak lukt het alleen al om praktische redenen niet om normale bedtijden aan te houden: de tent is om zeven uur nog loeiheet, eten doe je pas om acht uur. Met kinderen onder de 10 kun je meestal naar bevind van zaken handelen: die vinden een kwartiertje later al heel stoer en accepteren zonder morren dat ze de volgende dag wel weer vroeger de lakenzak in gaan. Wees niet bang dat je niet meer consequent bent als je de tijden loslaat in de vakantie. Consequent is niet hetzelfde als rigide. Het gaat er meer om dat je duidelijk bent in wat je wilt. Voor het bepalen van de grenzen vind ik de manier waarop kinderen op een veranderd slaappatroon reageren belangrijker dan hun leeftijd. Kunnen ze uitslapen? Worden ze hyperactief? Ouders onderschatten nogal eens het effect van slaapgebrek. Bij een driftig kleintje leggen ze die link nog wel, maar bij een prikkelbare puber denken ze eerder dat dat bij de leeftijd hoort. Vooral bij pubers is vakantiebedtijd een issue. Daarom is het verstandig om daar vóór de vakantie afspraken over te maken. Later naar bed is niet het doel op zich. Het gaat erom wat je kind met die tijd gaat doen. Wat verwacht jíj van hem? Dáár moet je het over hebben. Zeker met Patrick is zo’n gesprek nodig, ook over de gevolgen van een misstap. Geef vooraf duidelijk aan wanneer de oude tijden weer ingaan. Ik raad aan daar in ieder geval zo’n vier dagen vóór de eerste schooldag mee te beginnen. Niet pas op de laatste vakantiedag: het biologisch systeem moet wennen aan het nieuwe slaapritme.’
➽ 57
Deze vakantie vergeet ik nooit meer 28
WIJ
schrijfwedstrijd
De winnaar!
Met de groeten uit NieuwZeeland Welke vakantie met je gezin maakte de meeste indruk op jou? Dat was het onderwerp van onze columnwedstrijd. Een dankbaar onderwerp bleek al snel, want de inzendingen stroomden binnen. De jury werkte zich door honderden columns met mooie, warme, schokkende en bloedstollende herinneringen heen. Niet te geloven hoeveel lezers tijdens vakanties enge beesten trotseren, hun kinderen kwijtraken, in rivieren, ravijnen en uit bomen vallen, bloed opdweilen en moedig erbarmelijke levensomstandigheden in tenten, campers en hotels het hoofd bieden. Er vielen ook heel wat gezinnen uit elkaar na die paar weekjes ‘gezellig samen’. Unaniem koos de jury als winnaar ‘Met de groeten uit Nieuw-Zeeland’. Zeer herkenbaar en humoristisch, was het oordeel. Daarmee wint Suzanne van der Erf de cadeaubon van € 100,-. Daarnaast zijn er acht Eervolle Vermeldingen, die elk een cadeaubon van € 25,- in de wacht slepen.
We wensen je veel leesplezier! Redactie J/M
Het was alsof we in een televisieprogramma zaten. Zo’n programma waarbij een rijke vrouw een week van huis en leven ruilt met een minderbedeelde vrouw, gewoon om eens te ervaren hoe dat is. De camper waarmee we rondtoeren is voor de echte diehard kampeerder een luxueus walhalla. Maar als je in een prachtig expat-appartement in Hong Kong woont, met een Tippi Wan die altijd voor je klaarstaat, dan is het in het begin vooral een Rampervan. De eerste avond staan we voor de schone taak om voorin een bedje voor de peuter te fabriceren en achterin eentje voor onszelf. Na een hoop gepuzzel met kussens, een peuter die zelf een kruip-door-sluip-door-avontuur begint in het gangpadje en een zoektocht naar pyjama’s en toiletspullen, is het tijd om de bedden op te maken. Met het zweet ‘De expat-man op ons voorhoofd staan we te gaat buiten prutsen met lakens, hoofdkussens afkoelen. Soms en dekbedden. is dat voor alle De expat-man gaat buiten afkoepartijen het len. Soms is dat voor alle partijen beste en nu is het beste en nu is het soms. het soms’ Afijn, een hoop geploeter later kunnen we allemaal liggen. We kunnen de slaap goed gebruiken na een nacht in het vliegtuig en met de eerste paar kilometers achter de rug. Natuurlijk wil de peuter nog niet slapen. Hij spookt nog tot ver na middernacht rond, tot we alle drie uitgeput in slaap vallen. Enkele dagen later komt er goddank wat routine in. We raken beter op elkaar ingespeeld en zoeken ons nog slechts enkele keren per dag gek naar van alles. Op dag vijf zitten we te genieten van een broodje in het Te Papa museum in Wellington. Het weer is opgeklaard, de expat-man relaxt een beetje, mijn Truman Show-glimlach maakt langzaam plaats voor een echte lach. De expat-man en ik kijken elkaar tevreden aan. Naast ons horen we de peuter zelfs een vrolijk deuntje neuriën. Wat een vredige minuten. Tot hij ook tekst toevoegt: ‘Godverdo-omme, godverdoomme, godverdomme, ja ja!’ Suzanne van der Erf
PS: Vanaf 1 juli kun je bovendien op www.jmouders.nl/vakantiecolumn wekelijks een column van een van de andere inzenders lezen.
➽ 29
Hippie oma’s Fotograaf Tara Fallaux en journalist Sara Luijters, allebei moeder, groeiden op in de vrije jaren zeventig, toen er nog nauwelijks opvoedboeken en -bladen bestonden en ouders maar wat aanrommelden. Ze portretteerden vijf grootouders van de hippiegeneratie. Hoe deden die vrije geesten het als ouders? En wat vinden ze van de opvoeding anno 2014? TEKST SARA LUIJTERS FOTOGRAFIE TARA FALLAUX
36
WIJ
portretten
‘Misschien zijn ouders nu meer op hun hoede. Het is de kunst om de balans te vinden tussen vrijheid en bescherming’
Prabhati Verburg (64) zingt met asielzoeksters en andere immigrantes, schrijft kinderboeken en is gastouder van twee van haar drie kleindochters: Doortje (7) en Loesje (4), de kinderen van dochter Jasmijn (37). ‘Ik sprong een gat in de lucht toen Jasmijn zwanger was van Doortje. Oma zijn vind ik heerlijk. We wonen naast elkaar en het is fantastisch om alles van zo dichtbij mee te kunnen maken. Als Nana, zo word ik genoemd, heb ik meer tijd dan als moeder. Eind jaren zeventig reisden vrienden van ons naar India, op zoek naar een spirituele gids, en kwamen er in contact met Bhagwan. Ze haalden ons over ook naar de ashram in Poona te komen. In eerste instantie was ik sceptisch, maar toen we er eenmaal waren gingen ook wij helemaal voor de bijl. We besloten om niet in de ashram, maar in de buurt te gaan wonen,
zodat we wel zelf onze regels konden bepalen. Jasmijn was bijna 2. Zij ging ‘s ochtends naar de crèche in de ashram, terwijl wij naar Bhagwans lezingen luisterden. Ik corrigeerde thuis de Nederlandse vertalingen van zijn boeken en haalde tussen de middag Jasmijn weer op. Het omslagpunt kwam toen Bhagwan van India naar Oregon verhuisde. De kinderen werden daar lange dagen gescheiden van de ouders, weggeduwd in een dagopvang. Bhagwan werd beschermd door lijfwachten met wapens, dat had iets grimmigs. Ik ben er drie maanden geweest, maar ik wilde er niet wonen, mensen lieten hun leven er te veel door anderen bepalen. We zijn toen in een kleine commune in Bergen gaan wonen. Jasmijn was 7 toen ze liet weten dat ze niet meer bij haar Indiase naam Prema genoemd wilde worden, maar bij haar geboortenaam.
Ze wilde ook vlees eten, terwijl ik altijd vegetarisch kookte. Ik vond het als moeder belangrijk dat mijn kinderen met vertrouwen in het leven stonden. Zelf groeide ik op in Hilversum vlakbij bos en hei, maar ik speelde er nooit want mijn moeder was bang voor slechte mannen. Die angst wilde ik niet doorgeven aan mijn kinderen. Ze mochten in het bos spelen en als iemand ze zou vragen om mee te gaan, moesten ze dat eerst aan mij melden. Wat ik niet wist, was dat enkele van mijn huisgenoten in de commune kinderen en jonge meisjes lastig vielen. Dat vind ik achteraf vreselijk. Ik had meer op mijn hoede moeten zijn, misschien zijn ouders van nu dat wel. Het is de kunst om de balans te vinden tussen vrijheid en bescherming. In de jaren zeventig werden kinderen misschien te vrij gelaten, nu wellicht te overbeschermd.’
➽ 37
WIJ
pubers
‘Wat is het password hier?’ Op vakantie gaan met pubers vereist de nodige flexibiliteit. Van álle gezinsleden. Journaliste Nathalie de Graaf, moeder van Lucas (16) en Marie-Claire (13), weet daar alles van. ‘Als er geen wifi is, worden ze gek.’ ‘Hè hè, dat hebben we ook weer gehad.’ ‘Ja, echt hè?’
Zie hier het korte gesprek dat mijn zoon en dochter hadden toen ze na ruim twee weken Singapore en Maleisië weer thuiskwamen en hun koffers in de gang zetten. We hadden net de kerst doorgebracht in waanzinnig luxe resorts op Langkawi en Penang, waar menig kind een moord voor zou doen. We waren zelfs op de heenreis first class met Emiraten naar Dubai gevlogen, waar we een tussenlanding maakten, iets wat ik via een vriendin had kunnen regelen. Dat vonden ze dan nog ‘wel leuk’. Maar véél liever waren ze thuisgebleven. ‘Ik wíl helemaal niet op vakantie!’ is de
TEKST NATHALIE DE GRAAF BEELD MARTYN F. OVERWEEL
standaardreactie van mijn zoon en dochter als ik hun vertel dat we een vakantie gaan boeken. ‘Dan mis ik een heleboel,’ roept mijn zoon. ‘Ik wil gewoon thuisblijven met mijn vrienden!’ Mijn dochter ziet meer tegen het vliegen op. ‘Moeten we nu alwéér dat stomme vliegtuig in?’ Was een vakantie boeken vroeger nog een leuke bezigheid die voor ontzettend veel voorpret zorgde, tegenwoordig is het één en al stress. Elke keer als mijn man en ik met een enthousiast plan komen (‘we hebben een waanzinnig leuke persreis naar Slovenië aangeboden gekregen waarbij we gaan raften en mountainbiken!’) spreken hun gezichten boekdelen. ‘Ik ga niet mee, hoor!’ zegt mijn zoon met zijn
➽ 47
wij eisen De lekkerste ijsjes maak je natuurlijk zelf! Deze recepten zijn allemaal bedoeld voor vier personen. TEKST EN PRODUCTIE IRIS VAN WOUDENBERGH BEELD LYNN VAN WOUDENBERGH
74
IJs
ZIJ
zelf maken
Regenboogijsjes 30-60 minuten + 2-6 uur vriestijd
Nodig * verschillende soorten (gekleurde) sappen, zoals druivensap, kiwisap, sinaasappelsap, diksap, ranja) * ijsstokjes * ijsvormpjes Bereiding Giet een laagje sap in het vormpje, laat dat licht opvriezen (duurt ongeveer een uur). Stop vervolgens het ijsstokje in het ijs. Laat ook dit laagje opvriezen (kan tot 2 uur duren). Giet daarna een nieuwe laag erop en laat het weer 2 uur opvriezen. Herhaal dit met de volgende laagjes. Special effect Je kunt de laagjes ook schuin laten invriezen voor een verrassend effect. Leg de ijsvormpjes dan zo schuin als je wilt in de vriezer. âž˝
Tip Maak zelf sappen van fruit voor een extra lekkere smaak. Dit doe je gemakkelijk met de blender of staafmixer. 75
6
84
IK
interview RTL Nieuws-presentator Daphne Lammers:
‘Ik zou ze wel in een kooitje willen stoppen’
‘Er is een auto in de Rijn gereden.’ Op haar 12e speelde RTL Nieuwspresentator Daphne Lammers al krantje. Journalist worden was haar grote droom. Ze wist toen nog niet hoezeer naar nieuws over kinderen haar later als moeder zou aangrijpen. ‘Ik ben doodsbang dat er iets met ze gebeurt.’ TEKST ANNE ELZINGA BEELD TESKA OVERBEEKE
‘Die andere moeders doen ook maar wat.’ Als deze spreuk niet op haar wc had gehangen, had je hem nooit met Daphne Lammers in verband gebracht. Geen moment wekt ze tijdens het interview de indruk dat ze maar wat aan rotzooit in de opvoeding. In tegendeel. Haar tuin ziet er op deze zomerse dag uit als een waar kinderparadijs: een wollig konijn in een hok, een hangmat tussen twee bomen, een trampoline, een badpakje hangend aan een stoel en een zwembadje dat wacht op de thuiskomst van dochters Koosje (8) en Puck (5). Met liefde praat ze over haar ouders en haar jeugd in Koudekerk aan den Rijn. Halverwege onderbreekt ze haar verhaal: ‘Dit klinkt allemaal wel erg idyllisch, hè? Maar ik had
gewoon een heel prettige jeugd!’ Die speelde zich af in een kinderrijk buurtje midden in de polder. ‘We waren altijd op avontuur. Bootje varen, verstoppertje, wandelen door de velden.’ Ondernemend was Daphne ook. Ze verkocht lootjes en speelde waarzeggertje. En dan was er ook nog iets met zemelen en snoep: zij gaf kinderen een handje zemelen en kreeg er bergen snoep voor terug. En altijd waren daar haar ouders. Haar vader, hoogleraar Amerikaanse cultuur en geschiedenis aan de Universiteit Leiden, en altijd aan het werk. Haar moeder, parttime advertentieverkoopster en altijd thuis voor de kinderen. ‘Ze waren niet streng, maar hadden wel heel duidelijke regels. Basale beleefdheidsregels als handjes geven, mond houden als volwassenen aan het woord zijn. En ze letten erg op ons taalgebruik. Dat is er wel ingeramd.’ In strenge beperkingen geloofden ze niet: ’Ze lieten veel gebeuren, zaten er niet vol bovenop.’ Ruzie hadden ze misschien wel eens, maar nooit in het bijzijn van Daphne en haar oudere zus Annabel. Haar ouders zijn een voorbeeld. Ziezo, dat is eruit. Tjakkaboemie. ‘Als het mij lukt mijn kinderen zo groot te brengen, zou ik het een geslaagde opvoeding vinden.’ Er zijn opvallend
veel parallellen. Dat Daphne en echtgenoot Bram ook twee meiden hebben is toeval, maar dat die dochters precies evenveel in leeftijd van elkaar verschillen als Daphne en haar zus niet. En Bram is net zo’n betrokken vader. Hij moet alleen wel veel meer in het huishouden doen.
Daphne Lammers (41) Presentator RTL Nieuws, journalist, trainer, dagvoorzitter Woont samen met Bram Birkhoff (39), Koos (8) en Puck (5) Opgegroeid in Koudekerk aan den Rijn Fijnste gezinsmoment ‘Op zondag thuis: lekker met z’n vieren ontbijten, scharrelen in de tuin en niks hoeven.’ Minst fijne gezinsmoment ‘De hectiek in de ochtend na een late dienst en een nachtrust van drie uur.’ Beste daad als moeder ‘Dat ik ze heb gekregen.’ Slechtste daad als moeder ‘Als ik op hun boosheid reageer zoals ik dat bij volwassenen zou doen. Dan is de machtsverhouding uit balans. Je wint altijd.’ Geslaagd als opvoeder ‘Als ze later vinden dat hun jeugd gezellig en liefdevol was. En leuk. En dat ze ook nog iets hebben geleerd.’
➽ 85
IK
BEELD EMMILY VAN OEVERE
j/m lost op
Tischa Neve (44) is kinderpsycholoog, speltherapeut en J/M's opvoedcoach. Ze woont samen met Koen. Zij hebben één zoon, Dim (5), een pleegdochter (19) en doen aan crisisopvang voor pleegzorg. J/M biedt van Tischa Neve - diverse online opvoedtrainingen (onder andere zelfvertrouwen stimuleren, positief opvoeden en omgaan met je puber) - webinars jmouders.nl/ tischa
Dus nu zit je ermee:
Keihard schreeuwen tegen je kind
Het ene moment is je kind het zonnetje in huis, twee minuten later schopt hij woedend de Lego door de kamer omdat hij nu écht naar bed moet. Aan jou de taak om daar relaxed op te reageren. Adem in, adem uit, is een goed begin. En dan? TEKST TISCHA NEVE
89