Goeroe

GOE ROE Ongelooflijk geloofwaardig

GOD IS A MOVIESTAR

HOE START JE JE EIGEN GELOOF ?

(HER)LEVEN NA DE DOOD

GOE ROE

GOE ROE 3

2 GOE ROE

EDITO

“Zijn jullie dan een sekte?”

- Wouter

Het Goeroeisme opstarten was een kwestie van héél veel fundamenten bouwen, maar ook heel wat misverstanden uit de wereld helpen. Nee, wij zijn geen sekte en nee, we zijn ook niet uit op uw centen.

Na het idee - of wat schrijven we, de ingeving - gekregen te hebben om een religie te starten, bleven we in eerste instantie met louter enkele hersenspinsels zitten. We hadden nood aan extra informatie. Die

zochten we bij experts ter zake zoals Hans Geijbels, de ex-woordvoerder van Kardinaal Daneels, maar natuurlijk ook bij de allesweter der allesweters: het internet. Hoewel we met die informatie al een eind in de juiste richting geduwd werden, was het nu aan ons om het waar te maken. Er zijn er slechts weinigen die ‘opstart religie’ op hun cv hebben staan. Zij die zich die badge wel konden opspelden, kunnen het meestal niet navertellen.

Niet dat het opstarten van een religie zo’n gevaarlijke of risicovolle taak is, maar het is op zijn zachtst uitgedrukt een hele opgave. In den beginne sta je alleen. Mensen gunnen je vaak niet veel meer dan een paar fronsende wenkbrauwen of een sympathiserende glimlach. Zelfs familieleden moesten we overtuigen met heuse reclamecampagnes. ‘Ja maar zijn jullie dan een sékte?’, was de vraag die we keer op keer moesten beantwoorden. En nee gewaar-

deerde lezer, dat zijn we niet. Uw zuurverdiende centen mogen van ons ook in uw portefeuille, onder de matras of in de pot op de schouw blijven zitten.

In een religie moeten de volgelingen dan ook vrij zijn. Zij kiezen zelf of ze hun geloof al dan niet willen praktiseren en in welke mate ze dat doen. In sektes gaat het er anders aan toe, omdat er vaak een hogere macht je bindt aan de beweging.

Als er één ding is dat het Goeroeisme volgers wil gunnen, laat het dan ultieme vrijheid zijn. Vrijheid om te zijn wie hij of zij diep vanbinnen is, maar ook de vrijheid om ‘onze’ religie te combineren met een andere geloofsovertuiging. Het Goeroeisme is er niet om met de vinger te wijzen of om vervelende vragen te stellen.

We zijn er om de mensen terug wat vaker samen te brengen, iets wat volgens ons te weinig gebeurt. En dat, beste Goeroeist in wording, doet religie als de beste.

IN GOEROE 6 8

Panel: Wat betekent religie voor u?

De (lijdens)weg naar het goeroeisme

GOD 12 16 18 22 23

Zijn de wonderen de wereld uit?

God is a movie star Godsdienstfeminisme anno 2016 Panel: Wie is god voor u?

Column: God

Volgers Fandom

Wordt het internet de nieuwe kerk Panel: Hoe belijdt u uw godsdienst?

Column: Volgers

24 28 32 33

beheer 34 36 38 40 41

5 godsdiensten en hun relatie met geld Het ganzenbord voor de goeroe in wording Dit is geen religie Panel: Hoeveel besteed u aan religie?

Column: Beheer

Afterlife (Her)leven na de dood Panel: Wat is er na de dood?

Column: Afterlife

42 46 47

Verhaal 48 51 52 53

Tussen boek en videogame Adam & Eva in de stadstuin Panel: Wat is uw favoriete religieuze verhaal?

Column: Verhaal

Rituelen Tot de dood ons scheidt Kerst in augustus Twee ongelovigen op de passie in Ieper Panel: Waarom zijn rituelen belangrijk voor u?

Column: Rituelen

54 56 58 62 63

Wie is de goeroeist?

Colofon

64 65

WAT IS HET PANEL? Als kersverse religie mag je niet blind zijn voor alle andere godsdiensten. Wij gingen op bezoek bij zes boeiende (on)gelovigen om hun levensvisie beter te leren kennen.

U mag het aan Jezus himself vragen: bij het opstarten van een religie mag je niet over één nacht ijs gaan. Daarom staken we ons licht opbij leden van enkele andere godsdiensten om hun God en zijn manieren beter te leren kennen.

De meesten van die religies hebben tenslotte al enkele honderden of zelfs duizenden jaren op de teller staan en kennen het reilen en zeilen in godsdienstland dus als geen ander.

Filip Descheemaeker - Atheisme “In de jaren vijftig leefden de mensen heel katholiek. Ik ben opgegroeid in een tijd waarin de Katholieke Kerk een hoog aanzien had en de omgeving enorm beïnvloedde. Daarom ging ik ook theologie studeren en heb ik enkele jaren geleefd als een echte pater. Maar toen begon ik me vragen te stellen die religie gewoon niet kon beantwoorden. Ik ben dus echt wel bezig geweest met godsdienst, maar ik ben er terug uitgegroeid. Ik geloof dat er heel wat wijsheid in religie zit, maar je moet het herleiden tot de essentie.”

We selecteerden vijf vrome gelovigen met een uiteenlopende blik op God en alles wat daarbij komt kijken. Om het geheel in evenwicht te houden, gingen we ook praten met een doorwinterd atheïst. We legden hen allemaal dezelfde vragen voor en kregen steeds zes uiteenlopende antwoorden in de plaats.

In elk hoofdstuk van dit magazine laten we vier van hen aan het woord om zo je blik op religie voorgoed te verruimen.

Maak hiernaast alvast kennis met onze zes ervaringsdeskundigen en hun religieuze achtergrond voor je in dit magazine duikt.

6 GOE ROE

Myriam Zonnekeyn - Scientology “Achtentwintig jaar geleden liep er van alles mis in mijn leven. Toen een goede vriendin me een boek van Scientology in de handen duwde, dat beweerde die problemen te kunnen aanpakken, ben ik dat met veel interesse beginnen lezen. Zo ben ik uiteindelijk in de religie gerold en ik heb geen seconde achterom gekeken. Kijk, ik was altijd al geïnteresseerd in godsdienst en spiritualiteit, maar het bleef me allemaal wat te vaag.

Scientology gaf me eindelijk de precisie waarnaar ik op zoek was. ”

het panel

WAT BETEKENT RELIGIE VOOR U?

Victoria vandersteen - islam

Anne-celine Kilozo - afrikaanse kerk

“Ik ben katholiek geboren. Vroeger deed ik altijd wat mensen van me verwachtten, tot ik dat op mijn 23ste opeens in vraag begon te stellen. Ik dacht: ‘Oké, maar nu ga ik écht leven.’ Ik wilde mezelf zijn. Het was als een trein die ik elke dag zag voorbijrijden. Elke dag dacht ik dan: ‘Op een dag zit ik op die trein.’ De dag dat ik me bekeerd heb tot moslima, was de dag dat ik die trein heb genomen. Ik zie nu alle stations, en er komen steeds wagons met levensbagage bij, maar God wat ben ik blij dat ik op die trein ben gestapt.”

“Ik groeide op met een Belgische mama en een Congolese papa. Lange tijd vond ik het moeilijk om die twee culturen met elkaar te rijmen. Ik voelde me niet zowel Belgisch als Congolees, maar geen van beide. Op een dag zei ik tegen mijn vader dat ik eens mee wilde gaan naar de Afrikaanse Kerk. Hij heeft me toen meegenomen naar de kerk op de Paardenmarkt in Antwerpen, waar ik meteen verliefd werd op de manier waarop er gevierd wordt en de vreugde die je er voelt. Ik ben dan ook blijven plakken.” (lacht)

Merlyn - wicca

Aaron Malinsky - jodendom

“Wicca is een hedendaagse natuurreligie, gebaseerd op de voorchristelijke religies. We zijn moderne heksen. Dat betekent dat we intens bezig zijn met ons spirituele pad en het contact met de natuur. Daar komt heel wat mystiek en symboliek bij kijken. Het vraagt dus een grote inspanning om wiccan te worden. Iedereen is welkom, maar voor je zelf aan een ritueel kan deelnemen, heb je zeker twee jaar opleiding nodig. Het is niet zoals in de kerk waar je zit en luistert naar de priester. Wij zijn allemaal priester.”

“Religie is voor mij allesomvattend, van ’s morgens tot ’s avonds ben ik er mee bezig. Ik heb een keppeltje op mijn hoofd, ik bid drie maal per dag, … dat zijn dingen die je er constant aan herinneren dat je Jood bent. Ik leef het jodendom, het is geen zuiver theoretische religie. Ik ben ook Joods aalmoezenier in alle gevangenissen van het land. Eén keer per week breng ik hen Kosjer eten en praat ik met hen. Maar dat is geen heel grote taak. In heel België zijn er niet eens voldoende Joods-praktiserende gevangenen om een voetbalploeg mee te vullen.” (lacht)

GOE ROE 7

8 GOE ROE

DE (LIJDENS)WEG NAAR HET GOEROEISME

EEN RELIGIE OPSTARTEN IS MEER DAN WIEROOK BRANDEN Geloven we vandaag nog in iets anders dan smartphones en reality-tv? Als het aan ons ligt, gaat 2016 de geschiedenisboeken in als het jaar waarin de Goeroe verscheen. Maar hoe begin je aan het opstarten van een nieuwe religie?

De meeste mensen dromen van een leuke job, veel kinderen of een dure auto (en dat alles liefst gecombineerd). “Maar zou een eigen religie ook niet leuk zijn?”, dachten wij. En zo geschiedde. Wat begon als een van de pot gerukt idee werd enkele weken later heel wat concreter, toen het boek How To Start Your Own Religion op de bodem van de brievenbus belandde.

Religie in vijf stappen “Beheers de gedachten van miljoenen mensen met deze vijf eenvoudige stappen” pronkte er op de cover.

Veelbelovend, dat wel. Als het van Philip Athans, de auteur van het boek, afhangt, is een nieuwe godsdienst opstarten een fluitje van een cent. Volgens hem heb je slechts vijf dingen nodig: een verhaal waarmee je je volgers zo uit de lucht plukt (1), mensen die bereid zijn zich bij je religie aan te sluiten (2) en rituelen om hen bezig te houden (3). Ook een manier om de perikelen des levens te verklaren mag niet ontbreken (4), net als een verklaring van wat er na de dood te wachten staat (5).

Maar al snel bleek dat deze simplistische voorstelling van een religie

niet zou volstaan. We bleven met honderden vragen zitten: Is er wel plaats voor een nieuwe geloofsovertuiging? Waar vinden we een publiek voor onze godsdienst en is het meer dan een wilde droom om ooit officieel erkend te worden? Uiteindelijk was de enige juiste conclusie: hier zou meer tijd en werk in kruipen.

“Mensen grijpen terug naar religie omdat ze een woord van liefde willen horen.”

- Hans Geybels

Een doelgroep voor onze religie is er in elk geval wel. Je zal het misschien niet geloven, maar 72 procent van de Belgische bevolking is religieus.

Daarnaast heb je twintig procent die zich niet wil uitspreken over het al dan niet bestaan van een hogere macht: zij zijn agnost. Tenslotte

GOE ROE 9

Hans Geybels: “Verwacht zeker geen overnachts succes. Een nieuwe religie opstarten is moeilijk.” zijn er nog de atheïsten – ook wel verachtelijke ketters of heidenen genoemd in sommige religieuze kringen – die goed zijn voor acht procent van de populatie.

professionele hulp Hans Geybels zou ons ongetwijfeld kunnen helpen bij onze zoektocht naar het licht. Hij is theoloog aan de KU Leuven en ex-woordvoerder van kardinaal Daneels: een man met kennis van zaken, dus. In een keurig en gladgestreken maatpak zetelt hij zich voor ons, waarna wij onze plannen uit de doeken doen. Tijdens onze uitleg moet hij vaak grinniken en fronst hij af en toe zijn wenkbrauwen. “Maar ik ben ook geïntrigeerd”, voegt hij eraan toe.

Volgens Geybels is authenticiteit van onmiskenbaar belang binnen een religie. “Dat is het probleem met de kerk”, zegt hij. “Teksten worden inspiratieloos afgedreund en de pastoors preken maar over hoe slecht het allemaal gaat.” Dat stoorde hem in die mate, dat hij er een boek over schreef. “In Kruis Over De Kerk heb ik het over de crisis waar we ons nu in bevinden: de kerken lopen leeg, er is geen orgelist, laat staan een koor.

10 GOE ROE

Ik kan er niet tegen als mensen zeggen dat ze niet pessimistisch zijn, maar realistisch.

Alsof alleen zwartkijkers het realisme aan hun kant hebben.

- Hans Geybels “Medelijden lijkt hij er in elk geval niet mee te hebben. “Ze hebben dat volledig aan zichzelf te danken, natuurlijk”, begint hij. “Mensen grijpen terug naar religie omdat ze een woord van liefde willen horen, dat het leven ondanks alle tegenslagen toch de moeite waard is. Wanneer ze nu naar de mis gaan, krijgen ze vaak de gal van de hele wereld over zich.

Natuurlijk komt er dan niemand meer.”

Positief en authentiek Hoe zorgen wij ervoor dat we niet in dezelfde valkuilen tuimelen? “Jullie zullen hyper-authentiek moeten

zijn”, zegt hij. “Mensen zullen zich bij jullie aansluiten door jullie persoonlijkheid en in welke mate je hen weet te overtuigen van je visie. Maar het zal zeker niet gemakkelijk worden, hoor. De mensen die een religie dragen, nemen daarmee heel wat verantwoordelijkheid op de schouders. Ze moeten weten te inspireren om hun godsdienst in leven te houden.” We raken er niet door uit ons lood geslagen. Misschien een beetje.

Wat volgens Geybels ook belangrijk is, is positiviteit. “Dat is wat jullie volgers willen horen. Ze willen aangemoedigd worden om verder te gaan, om niet op te geven. Ik kan er niet tegen als mensen zeggen dat ze niet pessimistisch zijn, maar gewoon realistisch. Wat een onzin. Alsof alleen zwartkijkers het realisme in pacht hebben. Hou daar zeker rekening mee bij het op poten zetten van jullie godsdienst.”

Pratende eekhoorns We weten nu wat we nodig zullen hebben om een religieuze leider te zijn, maar hoe beginnen we aan de praktische kant van de zaak? “Jullie zullen een aanwezigheid moeten uitbouwen op de sociale media”,

De fundamenten zijn belangrijk.

Voor de rest zijn er pillekes.

- Hans Geybels

zegt hij. Ons door Facebook en Twitter aangedreven hart begint spontaan sneller te slaan. “Humor werkt enorm op het internet, hé.

Wat dacht je van een filmpje met twee eekhoorns om jullie religie voor te stellen bijvoorbeeld? Dat zal ongetwijfeld gretig gedeeld worden.” Voor zij die het verband tussen het Goeroeisme en eekhoorns niet doorhebben: dat is er niet. “Maar humor is wel de weg naar het hart van jullie volgers.”

Geybels nuanceert onmiddellijk door te zeggen dat we “zeker geen overnachts succes moeten verwachten.” Er komt namelijk veel werk kijken bij het opbouwen van een

publiek. Het is onvermoeibaar aan de kar blijven sleuren. Een religie opstarten is ploeteren en zwoegen: met wierook branden alleen kom je er niet.

“Ook op de andere media zullen jullie een acte de présence moeten doen”, stelt hij. “Toen ik nog woordvoerder was van kardinaal Daneels, kon ik niet anders dan daar rekening mee houden. Ik plande de activiteiten op plaatsen waar ook leuke beelden geschoten konden worden. Anders komen de journalisten niet. Ooit organiseerde ik een persconferentie op een boot. De mail die ik toen naar de media stuurde had als titel: “Kardinaal stapt in het huwelijksbotje”. Dààr klikken ze op, natuurlijk. (lacht)”

Officieel verklaard In onze dromen wordt onze religie uiteindelijk ook als officieel bestempeld. Wanneer we dat voorleggen aan Geybels begint hij opnieuw te lachen. “Je zal mogen beginnen met een heel, héél uitgebreid relaas uit te schrijven waaruit blijkt dat er niets tegenstrijdig is met de over-

heid. Daarmee stap je dan naar de minister van Justitie. Ik wens jullie veel succes!” Hij lacht opnieuw, ditmaal harder. “Als je ziet hoe lang dat voor de islam heeft geduurd. Maar die bestaan natuurlijk ook nog maar 1400 jaar.”

Zoals het een echte leermeester betaamt, geeft hij ons nog een laatste wijsheid mee voor we onze spirituele zoektocht verder zetten. “Als je naar Christus kijkt, maar ook naar figuren uit andere religies, dan zie je dat ze vooral goed luisterden naar hun volgelingen. Daar moet het over gaan in religie. De fundamenten zijn belangrijk, voor de rest zijn er pillekes.” (lacht) En die zullen we nodig hebben bij het opstarten van onze godsdienst.

Naast openbaringen en revelaties komen er ook slapeloze nachten kijken bij de aanvang van zo’n project.

Toch zijn we ervan overtuigd dat we, met een grote dosis authenticiteit en een positieve geest, uiteindelijk de Goeroe zullen vinden. tekst: Stijn De Wandeleer Foto: Stijn de wandeleer & lucas borgmans

Stijn & Arne: “Met een grote dosis authenticiteit en een positieve geest, zullen we uiteindelijk de goeroe vinden.”

GOE ROE 11

12 GOE ROE

DRIE RELIGIEUZE MIRAKELS ONDER DE WETENSCHAPPELIJKE LOEP

ZIJN DE WONDEREN DE WERELD UIT? “Religie en wetenschap zijn twee vleugels van dezelfde vogel”, zei wijlen Paus Johannes Paulus II achttien jaar geleden. Toch is het combineren van deze uitersten in één artikel allesbehalve vanzelfsprekend. Ze zijn dan ook concurrenten in de waarheidsbussiness: de ene met het verstand, de andere op gevoel. Wij - ketters die we zijn - gingen op de koffie bij drie wetenschappers voor hun klare kijk op eeuwenoude mirakels.

Wandelen op het water “Om een uur of vier in de morgen liep Jezus over het water naar hen toe. Zij schreeuwden van angst en dachten dat het een spook was. Hij stelde hen gerust. “Wees maar niet bang; Ik ben het.” - Mt14,22:36

Wetenschap: Na Jezus’ wandeling op het water probeerden ontzettend veel mensen tevergeefs hetzelfde te doen, met een aanstekelijke oorwurm van Milk Inc. tot gevolg. Maar is het wel mogelijk? Raoul Van Damme, professor in de biologie aan de Universiteit van AntReligie: Was Jezus een goochelaar, dan mocht hij enkewerpen, maakt de vergelijking met de basiliskhagedis, in le indrukwekkende trucs op zijn palmares zetten. Hij de volksmond: the Jesus lizard “Dit reptiel is wereldbegaf al eens een heel dorp te eten met vijf broden en roemd omdat hij op twee poten over water kan lopen en evenveel vissen, maar zijn pièce de resistance toonde hij dus makkelijk kan vluchten van zijn natuurlijke vijanalleen aan zijn leerlingen. Terwijl de den. Die vaardigheid dankt hij aan drie twaalf apostelen in een bootje over het fysieke meevallers. water dobberden, ging Houdini avant la Om over een vloeistof te lopen, moet de lettre eerst nog bidden op een heuvel. oppervlaktespanning sterk genoeg zijn.

De gemiddelde reiziger zou vervolgens Dit is de veerkracht die het wateropwachten op de volgende sloep, maar dat pervlak uitoefent en die wordt bepaald was niet aan Jezus besteed. Hij wandoor de vloeibaarheid van de materie. delde naar het koele water en liep er Aangezien water erg vloeibaar is, kunmoeiteloos overheen. Toen de leerlinnen alleen heel lichte en kleine diertjes - Professor Van Damme gen vanuit de boot hun vriend op hen - zoals de basilisk - er overheen lopen. zagen afkomen, wisten ze niet wat hen Mocht hij iets zwaarder zijn, zou hij de overkwam. Ze waren ondertussen al overkant onmogelijk kunnen halen. veel gewoon van Jezus’ trucs, maar wandelen over water?

Naast zijn grootte is ook zijn snelheid cruciaal. HierNeen, dat was zelfs voor hen een primeur! De nieuwsdoor maakt hij telkens maar kort contact met het zodat gierigste van het twaalftal was Petrus. Hij kon zich niet hij de tijd niet heeft om weg te zinken. Mocht hij halbedwingen en vroeg Jezus of hij mee met hem op het verwege blijven stilstaan, zou hij meteen kopje onder water mocht rondstappen. “Natuurlijk! Waarom niet?”, gaan. antwoordde Hij. Petrus sprong over de rand van het Een laatste troef is de anatomie van zijn poten. Die is bootje en dartelde moeiteloos over het wateroppervlak. perfect voor tripjes over water. Hij heeft erg lange, buigAlles liep gesmeerd tot hij begon te twijfelen aan de zame tenen die hij gemakkelijk in de juiste positie kan veiligheid van de stunt. Dat wantrouwen in God werd zetten om zich optimaal af te stoten.” niet op prijs gesteld want hij begon prompt te zinken.

Jezus reikte hem snelde hand, viste hem uit het water Verklaarbaar?: “Tenzij de eigenschappen van water op en zette hem terug in de boot. Moraal van het verhaal: 2000 jaar extreem hard zijn veranderd, is dat onmogetwijfel nooit aan de Heer, zeker niet als je met Hem lijk. Behalve als Jezus maar enkele centimeters groot over water wandelt. was en een gram of twintig woog natuurlijk!” (lacht)

“Als jezus maar 20 centimeter Groot was, zou het perfect Mogelijk zijn.”

GOE ROE 13

Padre pio ziet dubbel “Ik was plots in Udine, waar een vader stierf en een kind werd geboren. En de maagd Maria zei: ‘Ik vertrouw je dit kind toe.’”- Padre pio Religie: Het is 18 januari 1905. De achttienjarige Padre Pio bidt samen met enkele monniken in het klooster van Sant’Elia a Pianisi, tot hij zich van het ene moment op het andere in een chique huis in Udine bevindt, aan de andere kant van Italië. Voor hem is een vrouw aan het bevallen, naast haar ligt haar man op zijn sterfbed.

Tot zijn grote verbazing staat Moeder Maria naast hem.

Ze zegt: “Pio, vanaf nu moet jij voor dit kind zorgen.

Je zult haar voor het eerst ontmoeten in Rome.” Pio wou nog tegenstribbelen, maar Maria was opnieuw miraculeus vertrokken. Brute pech! Voor Pio zat er niets anders op dan ook maar af te druipen. Later zou de bevallende vrouw bevestigen dat er tijdens de bevalling een pater in haar huis was die perfect aan zijn omschrijving voldeed. En ook het klooster bevestigt dat hij heel de tijd daar was. Met andere woorden: Pio was op twee plekken tegelijkertijd!

Twintig jaar later trekt Giovanna, het vaderloze kind, naar Rome waar ze Padre Pio onwetend tegenkomt. Hij herkent het meisje gek genoeg en zegt haar dat hij erbij was toen zij geboren werd en haar vader stierf. In tegenstelling tot de gemiddelde twintiger geeft ze Padre Pio niet meteen aan voor stalking, maar gelooft ze hem op zijn woord. Zeker als hij haar nadien nog verzekert dat ze aanwezig zal zijn bij zijn dood! En ja hoor, tijdens de doodstrijd van Pio krijgt Giovanna een visioen. Ze zal later een ontzettend gedetailleerd verslag geven van zowel de doodstrijd zelf als de kamer waar hij zich bevond … alsof ze er zelf bij was.

14 GOE ROE

Wetenschap: Tot voor de komst van de kwantumfysica, was dit verhaal volledig onverklaarbaar, maar de wetenschap staat voor niets en kan vandaag toch een tipje van de sluier oplichten. Jorgen D’Hondt, professor deeltjesfysica aan de Vrije Universiteit Brussel en het CERN: “De kwantumfysica heeft ontdekt dat een deeltje op twee plekken tegelijk kan zijn. Dat is heel opmerkelijk aangezien we altijd dachten dat dat onmogelijk was voor materie. Een goed voorbeeld daarvan is het tweespletenexperiment. Daarbij schijn je licht op een muur met twee gaten en zet je een scherm aan de andere kant van de muur. Het licht heeft dan twee mogelijke wegen om naar het scherm te gaan en wat blijkt: het gaat via beide wegen tegelijk. Met andere woorden: de lichtdeeltjes zijn op dat moment op twee plekken tegelijk.

Maar wat het echt bijzonder maakt, is dat dit fenomeen ophoudt met bestaan eens men het visueel probeert waar te nemen. Als je de omgeving verandert door er testen op uit te voeren, past het fenomeen zich aan aan één en zijn de deeltjes plots niet meer op twee plekken.”

Mindblowing, als je het ons vraagt.

Verklaarbaar?: “Met wat we nu weten, kunnen we niet aantonen dat een persoon op twee plaatsen tegelijk kan zijn. Tenzij natuurlijk met spiegels waardoor de deeltjes in zekere zin toch op verschillende plekken zijn. Daarnaast valt dit volgens de kwantumfysica niet visueel waar te nemen. Dus het zien van een heilige op twee plaatsen is al helemaal onmogelijk. Waarom dit niet kan, weten we nog niet. De kwantumfysica is een jonge wetenschap en kan nog niet op alles een antwoord bieden. We leren elke dag bij, maar dat gaat dus stap voor stap.”

Jezustoast “Alle gelovigen en goudzoekers stroomden samen bij de heuvel om te kijken naar - wat ze zelf bestempelden - als het gezicht van Jezus.” - Lokale krant Religie: Het tijdperk van grote, dramatische verschijningen (met bedevaartsoorden tot gevolg) is verleden tijd. Jezus en compagnie kiezen steeds minder vaak voor lichtbundels en klaroengeschal als ze naar de aarde afzakken, maar gaan voor de subtiele aanpak. Ze laten hun hoofd her en der verschijnen op plaatsen waar je dat het minst verwacht. Denk maar aan de vele toasts met Jezus’ gezicht die de laatste decennia gebakken werden, het achterste van een hond in de vorm van de profeet en die pan waarin toevallig het gezicht van de Heer was gebrand. Voor mirakels moet je de deur niet meer uit, Jezus doet ook aan home delivery.

De liefhebbers van het betere bedevaartsoord kunnen nog wel terecht in Colombia. Op één nacht tijd is het gezicht van Jezus er op een heuvel verschenen. De verwondering in de ogen van de locals was groot, tot ze beseften dat er grof geld te verdienen viel. Elke pelgrim moet nu enkele roebels op tafel leggen om het heiligdom te kunnen zien. Erg commercieel, maar in tegenstelling tot in Lourdes of Compostela heb je hierwel honderd procent verschijningsgarantie.

Wetenschap: Of is er een andere verklaring voor die verzameling van spontaan ontsproten Jezusmerchandising?

Johan Wagemans, professor psychologie aan de Katholieke Universiteit Leuven met als specialisatie visuele waarneming, kan er wel één bedenken. “Als mens willen we betekenis geven aan alle binnenkomende prikkels.

Alleen op die manier kunnen we de wereld organiseren en begrijpen. Het nadeel daarvan is dat we ook de betekenisloze prikkels gaan interpreteren. Daarom herkende je als kind dieren in de wolken. Dat noemen we pareidolia. Dat het meestal gezichten zijn die we onderscheiden, is geen toeval. Een volledig deel van onze hersenen is zelfs gespecialiseerd in het herkennen van gezichten. Evolutionair gezien was dat erg belangrijk om te kunnen overleven, zo kon je je vijanden onderscheiden van je bondgenoten. Maar ook vandaag is dit zeer relevant om een sociaal leven te kunnen onderhouden. Maar net omdat we zo gespecialiseerd zijn in het herkennen van gezichten, gaan we hoofden spotten die er niet zijn. Als je daarnaast ook nog eens erg religieus bent en gelooft in mirakels, zal je heel snel het portret van Jezus of Maria herkennen terwijl het eigenlijk maar een aangebrand stukje toast is.“ Verklaarbaar?: “Het is volledig te verklaren door onze overgevoeligheid voor gezichten. In dit geval is dat niet erg nuttig, maar in het verkeer bijvoorbeeld wel. Daar kan je beter af en toe een gezicht te veel zien dan een ongeluk veroorzaken omdat je er één mist.”

GOE ROE 15

16 GOE ROE

GOD IS A MOVIESTAR Als God een beroemdheid was, had ‘ie dan het uiterlijk van Morgan Freeman, Jared Leto of toch dat van Lady Gaga? Wij polsten bij enkele jongeren welke bekende kop volgens hen het meest op God gelijkt.

De resultaten zijn verbluffend, origineel en soms zelfs grappig.

Maar waar zijn de vrouwen?

Collage: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 17

18 GOE ROE

OP DE WOELIGE WATEREN VAN HET GODSDIENSTFEMINISME De wereld begint met mondjesmaat te begrijpen dat vrouwen dezelfde behandeling en rechten verdienen als hun mannelijke medemens. Toch hebben feministen nog steeds de handen vol. Strijdpunten als gelijke lonen, body-shaming en seksisme zijn immers nog lang niet van tafel. Maar over feminisme binnen religie blijft het verdacht stil. Een stand van zaken.

Pas wanneer het woord ‘feminisme’ geen negatieve bijklank meer heeft, zal het niet meer nodig zijn. Het is een begrip waarachter een enorme beweging schuilgaat van vrouwen en mannen die naar gendergelijkheid streven. Hoewel vrouwen de discussie leiden - het zijn tenslotte hun rechten - kan een man zich dus zeker het label van feminist opplakken.

Daarnaast is het een beweging die nog veel te vaak te maken krijgt met vooroordelen. Feministen zijn niet noodzakelijk vrouwen die hun scheermesjes collectief in de vuilbak gooiden. Het zijn geen dames die met ontblote boezem en opgestoken middenvinger door de straten hollen en het zijn al zeker geen mannenhaters die de heren nog het liefst van al in een bijrol zien verdwijnen.

Moeizaam proces Binnen godsdienstbeleving lijkt er op vlak van feminisme maar weinig te gebeuren. Vrouwen gaan er nog vaak gebukt onder patriarchale wetten en beperkingen. Maar er zijn ook religies waar wel aan de spreekwoordelijke kar wordt getrokken, waardoor vrouwen wel naar waarde geschat worden. Een proces dat maar langzaam blijkt te verlopen. “Zeker

“Er leeft nog steeds het idee dat je niet en religieus, en feministisch kan zijn.”

- Kitty Roggeman

in landen die nog niet zo ver staan op vlak van vrije meningsuiting en godsdienstbeleving, is het een moeizaam en traag proces”, verduidelijkt Kitty Roggeman, ex-voorzitter van de feministische denkgroep Vrouwen Overleg Komitee (VOK).

“Er leeft nog steeds het idee dat je niet én religieus én feminist kan zijn”, vertelt Roggemans. “Natuurlijk kan je gelovig zijn en intussen opkomen voor vrouwenemancipatie, dat spreekt voor zich. Iets dat trouwens in alle godsdiensten gebeurt: overal zijn er feministen bezig met het verdedigen van dezelfde belangrijke punten.”

Roggemans stelt duidelijk dat we een onderscheid moeten maken

GOE ROE 19

tussen geloof en de gezaghebbers binnen religies. “Zij verkondigen vaak een mening waar de volgelingen zich ook niet in kunnen vinden.

Wanneer de Paus zegt dat we geen condooms en andere voorbehoedsmiddelen mogen gebruiken, lappen we dat toch ook aan onze laars? Net zoals wij als mensen geëvolueerd zijn, moet ook ons geloof die evolutie ondergaan.”

Onderdanige vrouwen De religie die de laatste tijd het meeste kritiek te slikken krijgt als het gaat om vrouwenrechten, is de islam. De hoofddoekenkwestie doet nog steeds tal van vragen oprijzen. Als je van dichtbij kijkt naar wat er in de Koran staat, dan zie je dat die mannen en vrouwen best als gelijkwaardig aanziet veel meer dan in de Bijbel. “In de Westerse wereld wordt het dragen van een hoofddoek aanzien als een teken van onderdanigheid”, zegt Roggemans, “terwijl een vrouw ook zelf kan beslissen om vroom te leven.”

De enige juiste beslissing in het hoofddoekendebat is volgens Roggemans de vrouwen zelf laten kiezen. “Als er vrouwen zijn die graag hun hoofddoek dragen, moet dat mogelijk zijn, maar ook het omgekeerde is waar. Daar draait het om in het feminisme: vrouwen zélf de keuzes laten maken.”

Onduidelijkheid Heel duidelijk is de Koran trouwens niet over het belang van een hoofddoek. Roggemans: “Letterlijk vind je het er niet terug. Die teksten zijn heel dubbelzinnig en je kan daar alle kanten mee uit.” Vrouwen speelden nochtans een belangrijke rol binnen de islam. Uit verschillende historische bronnen blijkt dat de profeet Mohammed de mening van vrouwen wel degelijk serieus nam.

Hij benoemde daarnaast minstens één vrouw tot Imam. Toch zijn alle teksten die in de Koran neergepend werden door mannen geschreven.

“Vrouwen kregen daar geen in-

20 GOE ROE

spraak in”, vertelt ook Roggemans.

Resultaat: het huishouden wordt nog steeds als een taak voor vrouwen gezien, terwijl de buitenwereld aan mannen is voorbehouden.

Hoewel feminisme in moslimladen veel meer risico’s inhoudt, zijn er daar wel heel wat actiegroepen.

Onder andere Fatima Mernissi was een sleutelfiguur in het islamitische feminisme. Jarenlang streed ze voor democratie en gendergelijkheid in de Arabische wereld. Mernissi trok onder andere de ondergeschikte po-

“In de Westerse wereld wordt het dragen van een hoofddoek aanzien als een teken van onderdanigheid.”

- Kitty Roggeman

sitie van de vrouw in de Marokkaanse samenleving in twijfel, omdat ze in de Koran geen reden voor ongelijke behandeling kon terugvinden.

Geen sleutelposities Voor vrouwen is het in de Rooms-katholieke Kerk nog niet mogelijk om functies als paus of bisschop in te vullen. Roggemans: “Dat komt omdat het christendom veel meer hiërarchie kent. We worden van bovenaf gecontroleerd. Het is nog steeds de paus die bepaalt wat kan en wat niet.” In dat opzicht zijn de protestantse kerken heel wat soepeler. Daar kunnen vrouwen namelijk wél al pastor worden. Dat valt niet overal in goede aarde. Sommige protestantse kerken zien de opkomst van vrouwen liever terug naar de achtergrond verdwijnen, waardoor ze hun regels net strenger maakten,

in een poging om de vrouwen buiten te houden.

Nochtans hebben vrouwen in het katholicisme belangrijke rollen vertolkt. Zo waren het vrouwen die als eersten de verrijzenis van Jezus ontdekten en wordt Maria in de Rooms-katholieke Kerk algemeen als Jezus’ moeder beschouwd.

Vrouwelijke Buddha?

Het boeddhisme is heel wat strikter voor zijn vrouwelijke aanhangers. In verschillende religieuze geschiften staat duidelijk opgetekend dat vrouwen zich onderdanig moeten opstellen tegenover hun mannen, maar dat die op hun beurt ook respect voor hen moeten tonen. Er werd zelfs een festival in het leven geroepen, Karva Chauth, waarin vrouwen vasten en bidden voor het welzijn van hun echtgenoot.

In het Boeddhisme kan een vrouw wel verlichting zoeken en vinden, veel verder komen ze er niet mee.

Wanneer er zwart op wit staat dat een vrouw het nooit tot Buddha zal kunnen schoppen, perkt dat de carrièremogelijkheden stevig in.

In enkele recentere toespraken van de huidige Dalai Lama, Tenzin Gyatso, leek hij terug te komen op die afscherming van vrouwen.

“Vrouwen en mannen hebben hetzelfde potentieel voor agressie en hartelijkheid, maar ze verschillen in hetgeen gemakkelijker bovenkomt.

Wanneer de meeste wereldleiders vrouwen zouden zijn, zou er misschien minder gevaar en kans op oorlog zijn”, vertelde hij toen.

Joodse huisvrouwen Feminisme in het Jodendom heeft roots die teruggaan tot 1970 in de Verenigde Staten. Ze doelen erop om de religieuze, sociale en wettelijke status van Joodse vrouwen gelijk te maken aan die van Joodse mannen. Tot nog toe is een vrouw in het Jodendom niet in staat om in het gerecht als getuige opgeroepen

te worden. Ze kunnen ook niet zelf een scheiding in gang zetten voor de Joodse religieuze rechtbank.

Die strikte wetgeving voor Joodse vrouwen binnen de Haredi-Joden vindt zijn oorsprong in verschillende religieuze teksten. Het mannelijke publiek beroept zich daarbij op de ‘creatie en de wil van God’. Die zou stellen dat er voor vrouwen een leven in het huishouden en als moeder van grote families was weggelegd. Zéker niet dat van een geëmancipeerde, zelfstandige vrouw .

Maar er zijn ook enkele lichtpuntjes

“Wanneer de Paus zegt dat we geen condooms mogen gebruiken, lappen we dat toch ook aan onze laars?”

- Kitty Roggeman

aan de nogal grauwe hemel. Eén van de grootste voorvechters voor gelijkheid en vrouwenemancipatie is Adina Bar-Shalom jarenlange activist voor Haredi-vrouwen en een krachtige stem in Jeruzalem. Ze gebruikt haar sterkte positie om het belang van educatie voor meisjes extra in de verf te zetten, en hun kansen op werk te vergroten.

Door YNet liet ze daarover in 2014 hoopvol het volgende optekenen: “De trein heeft het station verlaten.”

Een uitspraak die stilaan voor feminisme in alle religies opgaat.

Tekst & foto: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 21

het panel

WIE IS GOD VOOR U?

filip descheemaeker - atheist

victoria vandersteen - islam

“God wordt altijd voorgesteld als goed en almachtig, maar dat valt onmogelijk te rijmen met al het kwade en slechte dat er gebeurt in de wereld. Als God wil dat wij verrijzen en eeuwig in zijn gezelschap zijn, waarom heeft hij ons dan eerst op de aarde gezet? Dat is toch niet logisch? Het is doordat ik me die vragen begon te stellen, dat er steeds meer barstjes kwamen in mijn geloof. Als er één poot van een stoel kapot gaat, staat hij niet meer stevig. Dan moet er niet veel gebeuren of je valt erdoor, hé.”

“Voor mij is God almachtig. Dat is goed hé, want dat betekent ook dat iemand van bovenaf controle heeft. Je kan je dus laten leiden, maar anderzijds moet je ook zelf actie ondernemen. Ik heb echt rust gevonden in God, omdat ik wist dat ik toch nog tegen iemand kon praten. Die relatie met God is een voorrecht voor elke mens. Ik vergelijk dat altijd met een abonnement waarmee je onbeperkt kan bellen. De ene persoon gebruikt zijn abonnement, de andere niet. Ik ben de persoon die het wél gebruikt, en graag.”

anne-celine kilozo - zwarte kerk

aaron malinsky - jodendom

“God is voor mij allesomvattend. Hij staat boven ons, maar toch is Hij een vriend of een vertrouwenspersoon waaraan je alles kan vragen. Het feit dat we gelukkig zijn, is God. Als we soms lessen moeten leren die niet zo fijn zijn, dan is dat ook God. Hij is er om de moeilijke dingen gemakkelijker te maken, en om de mooie dingen nóg mooier te maken. De band die ik met God heb, is heel bijzonder voor mij. Het is een connectie die er altijd is. Je kan het vergelijken met een telefoon die constant rinkelt, je moet gewoon opnemen.”

“Enerzijds is God de hogere macht die de wereld schiep en beslist over leven en dood, maar hij is ook heel menselijk. Veel Joden hebben een persoonlijke band met hem. Soms lucht ik mijn hart zelfs rechtstreeks tegen Hem. Dat is het grote verschil met het Christendom. Zij hebben een priester als schakel tussen God en de mens, maar dat hebben wij niet. Je moet zelf een band met Hem smeden. We weten ook dat Hij niet elke tien jaar ‘Hallo Aaron, dit is God. Alles goed?’ in de wolken zal schrijven hoor, het is een beetje eenrichtingsverkeer.” (lacht)

22 GOE ROE

How to start your own religion

GOD

“Eén van jullie waarden is dat iedereen gelijk is, waarom dan een god boven alles stellen?”

Isabelle

meermaals naar het hoofd geslingerd. Begrijpelijk, want de meeste religies hebben op zijn minst één centrale figuur die zich op een wervelende wolk een weg door de hemel baant. Bij het Goeroeisme zit het anders. God is geen man met een baard, noch is het een vrouw met acht armen. Hoewel we het niet erg zouden vinden, neemt onze God niet de vorm aan van een dier, en de Goeroe deelt al helemaal geen gouden lepeltjes uit in een witmarmeren zaal. r is geen godsdienst zonder god. Omdat we bij het Goeroeisme zweren bij herkenbaarheid en consequent terug willen grijpen naar de fundamenten, gooiden we het over een andere boeg: de Goeroe is een gevoel.

“Wie is de god in het goeroeisme?”

We kregen de vraag intussen al

Dat we beslisten om het zo aan te pakken was een bewuste keuze. Met het Goeroeisme grijpen we doelgericht terug naar wat werelds is. We leggen de focus op wat zich tussen de mensen afspeelt en zich op de aarde bevindt. Madonna nam de woorden ‘heaven is a place on earth’ al eerder in de mond en eerlijk, wie zijn wij om haar daarin tegen te spreken?

Die herkenbaarheid vonden we net zo belangrijk. De interactie tussen mensen vormt dan ook de basis van wat we later als het ‘goddelijke gevoel’ zouden bestempelen.

Het is de vlaag van opluchting die je voelt wanneer iemand een arm om je schouder legt. Het is zo hard lachen dat er tranen over je wangen rollen.

Het zijn de diepzinnige gesprekken die je na heel wat glazen cava voert op de rand van de stoep. Het is praten en het is luisteren. Het is samen lachen, wenen, youtubefilmpjes van klunzige katten (her)bekijken en op een drukke werkdag toch nog tijd vrijmaken om even samen aan de telefoon te hangen. Wanneer je je geborgen voelt en volledig jezelf kan zijn in een relatie - of dat er nu één is tussen levenspartners dan wel tussen vrienden - dan weet je dat je de Goeroe gevonden hebt.

Tekst: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 23

24 GOE ROE

DE RELIGIE VAN DE 21STE EEUW

FANDOM

Religie is voor het gros van de believers een houvast en een leidraad. Maar heb je daar noodzakelijk een god voor nodig? Superfans Stijn, Liese en Nick aanbidden hun idolen alsof het opperwezens zijn. Maar kunnen popiconen de man met de baard vervangen?

Het moet niet altijd voetbal of atletiek zijn, zeker niet voor Stijn Van Meirvenne (19). Hij nam vorig jaar voor het eerst zijn bezem uit de kast en sloot zich aan bij een zwerkbalclub, net zoals zijn idool Harry Potter het hem zeventien jaar eerder voordeed.

“Ik ben al enkele jaren lid van een facebookgroep voor Potterheads - fans van Harry Potter - en vorig jaar ging ik met hen mee op groepsweekend. Daar heb ik voor het eerst zwerkbal gespeeld. In het begin was het vooral leuk omdat het de sport uit de boeken is, maar nu vind ik het ook echt een zalig spel! Het is een combinatie van trefbal, handbal en rugby en dus fysiek zwaar.”

"ik leerde mijn beste vrienden Kennen door Harry Potter” Spelen jullie het spel zoals in de boeken?

“Neen, er zijn twee grote verschillen: ten eerste vliegen we niet rond op bezems, door voor de hand liggende redenen. (lacht) Daarnaast is de Gouden Snaai - het balletje waar de ‘zoekers’ van het team achteraan gaan vervangen door een onpartijdige speler met een balletje achteraan op zijn broek gespeld.”

Spelen jullie in competitie?

“Ja, in België zijn er tien teams die tegen elkaar spelen.

Daarnaast hebben we dit jaar de Benelux Cup gespeeld en maken we ons klaar voor het EK in Italië. Het is dan wel een kleine sport, het wordt wereldwijd beoefend.”

Huffelpuff Hoelang ben je al fan van Harry Potter?

“Ik ben net te jong om me nog bij de Harry Potter-generatie te rekenen. Ik was dertien jaar toen ik de boeken voor het eerst doorbladerde, al vond ik er toen niet veel

aan. Pas toen ik ze enkele jaren later opnieuw las en het verhaal en de dubbelen bodems beter begreep, werd ik echt fan. De serie zit vol verborgen betekenissen. Hoewel ik er elke dag mee bezig ben, ontdek ik toch regelmatig iets nieuws. Dat maakt het leuk.”

Hoe beïnvloedt Harry Potter je dagelijks leven?

“Af en toe lees ik de boeken opnieuw of bekijk ik de films, maar ik heb de hele reeks al minstens drie keer in het Nederlands gelezen en dan nog twee maal in het Engels en in het Frans. Ik ken ze dus stilaan vanbuiten. Daarnaast verzamel ik ook alles wat ik in handen kan krijgen van Harry Potter. Dit weekend heeft mijn vriend me een Gouden Snaai gegeven: het pronkstuk van mijn collectie. Op de website van JK Rowling kan je ook testen in welke afdeling van Zweinstein je thuishoort. Ik ben een Huffelpuffer, dus koop ik zoveel mogelijk merchandising in die kleuren.”

Religie brengt mensen samen. Doet Harry Potter dat ook voor jou?

“Ja, sowieso. Via de Potterheadgroep en mijn zwerkbalclub heb ik een paar van mijn beste vrienden leren kennen. Zo’n vriendschap gaat verder dan babbelen over de boeken. Ik kan met hen evengoed over muziek of gevoels praten of gewoon eens doorzakken op café. ” Welke les kunnen we van Harry Potter leren?

“Dat je met samenwerken heel ver kan komen. Het klinkt misschien cliché, maar het is zo belangrijk. De personages zijn divers, maar toch werken ze samen. Ik vind tolerantie heel belangrijk. Daaraan merk ik wel dat ik een echte Huffelpuffer ben.” (lacht) Put je soms ook steun uit de verhalen?

“Niet direct. Als ik het moeilijk heb zal ik naar mijn vrienden en familie gaan. Het heeft me wel aan het denken gezet. Bij zwerkbal wordt je niet opgedeeld in jongens en meisjes, maar op basis van je gender, het geslacht waarbij je jezelf rekent. Harry Potter leerde me dat het oké is om te zijn wie je bent.”

GOE ROE 25

Liese Aerbeydt is veertien jaar en nu al beheerder van de succesvolle facebookpagina One Direction - België. Al een duizendtal directioners klikten op het duimpje, hongerig naar nieuwtjes over de vijf Britse lads.

“Ik herinner me nog goed de eerste keer dat ik hen zag tijdens The best of X-factor op tv. Ik vond hun muziek meteen erg leuk en ze zagen er ook zeker niet slecht uit.

Vooral Nial dan. (lacht) Sindsdien volg ik hen.”

"De directioners wonen overal ter wereld, maar hebben die one direction connection” En dan heb je die Facebookpagina opgericht?

“Neen, ik heb ze niet zelf opgericht, maar ben al wel een tijdje lid. Een jaar geleden poste de oorspronkelijke beheerder dat ze de pagina ging verwijderen, maar dat vond ik zonde omdat ze er al zoveel moeite en tijd in had gestoken, dus heb ik voorgesteld om het zelf over te nemen.”

Hoe uit je fan-zijn zich?

“Als ik alleen op mijn kamer zit, vind ik het zalig om hun muziek op te zetten en uit volle borst mee te brul-

26 GOE ROE

len. Ik ken alle teksten al helemaal van buiten. Daarnaast probeer ik ook zo veel mogelijk artikels over hen te lezen om op de hoogte te blijven van hun leven.”

Mensen zoeken vaak steun in hun geloof, zoek jij dat ook bij One Direction?

“Toen mijn vriendje het onlangs met me uitmaakte, heb ik heel veel naar het nummer Infinity geluisterd. Die tekst beschrijft echt perfect hoe ik me op dat moment voelde. Het leek wel alsof dat lied speciaal voor mij geschreven was. Dat maakt hun muziek zo bijzonder. Als ik superblij ben zet ik live while we’re young op. Als ik down ben iets helemaal anders. Hoe je je ook voelt, er is altijd wel een nummer perfect voor het moment.”

Heb je via je pagina al nieuwe vrienden leren kennen?

“Neen, nog niet echt. Misschien komt dat ooit nog wel.

Op een andere fanpagina waar ik lid van ben, is er wel een hechte community. Als er daar iemand iets over de jongens post, praat heel de groep gezellig mee. Dat vind ik superleuk! Hoewel sommige van die fans aan de andere kant van de wereld wonen, hebben wij toch die bijzondere One Direction Connection.”

Denk je dat je hun muziek ooit beu zal worden?

“Nooit! Zelfs als ze geen nieuwe muziek meer zouden uitbrengen, denk ik niet dat hun nummers me ooit gaan vervelen. Ik heb ze al enorm vaak beluisterd, en nog krijg ik er geen genoeg van.”

Liftonderhoudsman tijdens de week, charmezanger in de weekends. Zo vult Nick Karnas (31), tot voor kort bekend als Nick Carrera, zijn dagen. Een carrière in de voetsporen van zijn idool: Jo Vally.

“In 2000 kroop ik voor het eerst op een podium. Ik was toen nog maar net fan van Jo Vally en had me ingeschreven voor een plaatselijke playbackshow. Terwijl al mijn leeftijdsgenoten nummers van Tupac brachten, stond ik daar met een liefje van Jo. Het prille begin van mijn zangcarrière.”

En hoe uit je fan-zijn zich dan?

“Ik koop al zijn cd’s, ga een tiental keer per jaar naar optredens en cover zijn nummers op het podium. Daarnaast ben ik ook lid van de Jo Vally-fanclub, plak ik alle artikels die over hem verschijnen in mijn albums en hang ik posters en foto’s van hem op mijn kamer. Ik heb ook al enkele keren met hem op het podium mogen staan. Dan roept hij mij er halverwege bij om samen een duet te zingen. Dat is echt super!”

"Toen mijn stiefvader stierf, heeft Jo vally Me grtroost”

In welke mate is je verdere carrière geïnspireerd door Jo Vally?

“Ik cover heel wat nummers van hem, dat weet hij ook.

Ik heb hem dat ooit zelf gezegd en hij vond dat erg fijn.

Als ik zelf naar een optreden van hem ga, let ik ook goed op de manier waarop hij zijn publiek entertaint.

Als hij iets leuk doet, probeer ik dat mee te nemen in mijn eigen shows.”

Hoe heb je hem leren kennen?

“In 1999 was ik toevallig op een optreden van hem verzeild geraakt en zijn muziek sprak me enorm aan. Ik ben zijn cd’s gaan kopen en naar optredens blijven gaan.

Zo is dat stilaan uitgegroeid tot een passie.”

Vind je ook steun bij hem?

“Zeker en vast. Eind 2015 is mijn stiefvader gestorven en de volgende dag trad Jo op in Wijnegem Shoppingcenter. Ik ben toch naar dat optreden gegaan en heb hem verteld wat mij was overkomen. Hij heeft toen de tijd genomen om met mij te praten en me te troosten. Dat gesprek en zijn muziek hebben me toen tot rust gebracht.”

Religie brengt mensen samen, doet Jo Vally dat ook voor jou?

“Absoluut. We gaan met een vaste kliek naar zijn optredens en je komt er altijd wel vrienden tegen. Zonder Jo was ik waarschijnlijk nooit met muziek begonnen en dat zou echt wel een gemis zijn. Ik kan me geen leven voorstellen waarin ik niet op een podium zou staan.”

Tekst & foto: Arne Adriaenssens

GOE ROE 27

28 GOE ROE

WORDT HET INTERNET DE NIEUWE KERK? Een kerk die opgebouwd werd uit pixels of een moskee die op wifi-signalen draait: gelovigen zoeken steeds meer naar religie op het internet. Wij namen de zogenaamde “Religion Surfers” onder de loep.

De toekomst speelt zich online af, en dat gaat al zeker op voor religie. Wie de mensen nu nog bij hun nekvel wil grijpen - of in dit geval: bij hun muisarm - doet daarvoor best beroep op de kracht van clicks en duimvegen. Godsdienst moet er zijn tijdens de lunchpauze of wanneer je ’s avond voor de televisie op je tablet swipet.

Maar ook wanneer je na een nachtje doorzakken thuiskomt, wil je de boodschap van God kunnen raadplegen.

Misschien heb je ‘m dan zelfs nog het meeste nodig.

Kortom: de tijd dat een zondagsmis alleen volstond om gelovigen zoet te houden, is voorbij.

Er staat namelijk een ganse generatie jonge gelovigen te wachten die het internet kennen als hun broekzak. Om hen te vermaken of te raken, moet je niet proberen om hen naar de kerk te lokken, maar moet religie zich naar de jongeren verplaatsen. Een kortere weg naar hun hart dan wifi-signalen vind je hoe dan ook niet. Het hoeft daarom zeker niet te verbazen dat er steeds meer online godsdienstige alternatieven ontstaan die het e-vangelie de hemel inprijzen. Mét succes.

Religion surfers De Amerikaans journaliste Elena Larsen pende haar relaas neer over wat ze zelf de ‘Religion Surfers’ noemt, een fenomeen dat vooral over de grote plas aan belang wint. Maar liefst 28 miljoen Amerikanen zochten online naar spirituele verbintenis én informatie over religie.

Het merendeel van hen (67 procent) wilde vooral meer weten over hun eigen geloofsovertuiging, maar 50 procent internette ook naar informatie over andere religies.

Die cijfers zijn niet min, zeker niet wanneer je ze vergelijkt met andere populaire zoekopdrachten. Larsen’s

GOE ROE 29

onderzoek bracht aan het licht dat er in de States méér gezocht wordt naar religieuze knowhow, dan dat er online wordt gegokt of gedatet. De religiesurfers blijken dus lang niet zo’n minderheid te zijn als je zou denken.

Deuren sluiten Kerken, moskeeën en synagogen hoeven de deuren vooralsnog niet te sluiten. E-godsdienst zal de fysieke, offline beleving nog niet meteen vervangen. Het zijn namelijk vooral de gelovigen die in de echte wereld al veel met hun religie bezig zijn, die sneller teruggrijpen naar een online extensie daarvan. Zo zouden ze zich naar eigen zeggen “meer betrokken voelen bij hun geloof.”

Daarom is het vooral voor nieuwe religies belangrijk om in te spelen op die trend. Scientology is daar het schoolvoorbeeld van. Naast enkele honderden boeken die Ron Hubbard - de man achter Scientology - op papier zette, werd er ook een hele website op poten gezet. Die is voorzien van een volgestouwd videokanaal. Blockbusters zal je er dan niet meteen terugvinden, maar de belangrijkste waarden die de scientologen nastreven, staan er wel netjes onder elkaar in videoformaat.

Sociale media Een website alleen is niet voldoende. Sociale media zijn minstens even belangrijk om je volgers naar je online platform te krijgen. Scientology doet dat met een Facebookpagina waarop ze dagelijks quotes, afbeeldingen of actueel nieuws over hun geloof verschijnt. Dat blijkt te

30 GOE ROE

werken: bijna een half miljoen mensen gaven de pagina een thumbs-up, waardoor de boodschap van Scientology dagelijks bij een breed publiek op de tijdlijn prijkt.“ Het belang van sociale media is echt niet te onderschatten”, vertelt ook Nancy Verbrugghe. Met marketingervaring bij KBC en Nike is ze expert ter zake. “Mensen kopen een droom hé, geen product. Sociale media is dus ideaal om die droom te communiceren, ook voor religie.

Wanneer je vandaag een nieuw project opstart, kan je zelfs niet zonder. Doorheen de tijd is sociale media echt een deel gaan uitmaken van zowat elke professionele bezigheid. Het is heel belangrijk om er dan ook zoveel mogelijk voordelen uit te trekken.”

“Je imago is constant in verandering, en sociale media kunnen je helpen om dat te beïnvloeden. Als religie moet je je dus vooral toespitsen op het starten van conversaties, of het in vraag stellen van de dingen. Het gaat dan vooral over menselijk contact en psychologie.”

Zelfs gevestigde waarden zoals het christendom of de islam zouden baat hebben bij een stek op het web. Het zijn namelijk niet enkel bedrijven of organisaties die nog naam moeten maken die zich hierop moeten toeleggen. “Kijk maar naar Coca-Cola. Wanneer zij geen reclame meer maken, dan grijpt iedereen naar Pepsi. Zo eenvoudig is dat. Als ze tijdens de feestdagen dus weer daar zijn met hun kerstman, is dat eigenlijk louter om hun imago opnieuw te tonen.”

Tekst & foto: Stijn De Wandeleer

DE DRIE BEKENDSTE E-RELIGIES Wie in de zoektocht naar geloof al eens teruggrijpt naar het internet, heeft tegenwoordig keuze te over. Een greep uit het walhalla van onlne geloven.

PATHEOS Het meest grensverleggende platform is ongetwijfeld Patheos. Ze spitsen zich toe op de conversatie rond geloof, in de breedste zin van het woord. Dat houdt in dat ze informatie geven, en conversaties starten rond verschillende religieuze én niet-religieuze strekkingen, wat hen tot een unicum maakt. Voor studenten die religie studeren werd er een hele e-bibliotheek aangelegd met alle mogelijke informatie over geloof. Daarnaast vormt de site ook de thuishaven voor meer dan 450 blogs over religie.

Daar wordt geschreven over de heilige teksten en de instituten, maar ook over familie en zaken. Een veelzijdig platform, dat is wel het minste dat je kan stellen.

CHURCH ONLINE De mogelijkheden die het internet biedt, zijn werkelijk enorm. Church online bundelt videokanalen van verschillende kerkgemeenschappen op één webadres. Zo kunnen de volgelingen hun mis gewoon bijwonen zonder zich ooit uit de zetel op te drukken. Dat neemt het groepsgevoel nog niet weg. Op de website werd een hele chatfunctie voorzien, zodat gelovigen er met elkaar kunnen praten en discussiëren over het woord van god dat ze samen bekijken. Wie zei er ook alweer dat een feestje op het internet geen goed feestje kan zijn?

COMMUNITY BIBLE Wanneer een kaarsje branden niet genoeg is om het geluk naar jouw kant te dwingen, kan je de hulp van andere gelovigen inschakelen. Op Community Bible bid je online. Het concept is eenvoudig: mensen vragen er om te bidden voor iets - hun zieke huisdier, een gebroken familierelatie of een goed huwelijk. In ruil bidden zij voor iemand anders. Het is een systeem van geven en nemen. Wanneer je een schietgebedje deed voor iemand anders, duid je dat gewoon aan op de site. Zo kan je bijna op voorhand voorspellen of je een voldoende zal halen op je examen wiskunde, of je augustus toch best nog even vrijhoudt.

GOE ROE 31

het panel

HOE BELIJDT U UW GODSDIENST?

Victoria vandersteen - islam

filip descheemaeker - atheist

“Ik vind het belangrijk om veel met God te praten. Daarom bid ik ook vijf keer per dag. Het zou niet eerlijk zijn om Hem enkel te loven als het slecht gaat, maar Hem dan weer helemaal te vergeten als alles meezit. Nee, je moet moet met Hem praten doorheen de ups en de downs. Wij geloven dat, hoe dichter je met je hoofd bij de grond bent, hoe beter je met God kan praten. Wanneer je dus iemand ziet bidden die lang met zijn voorhoofd tegen de grond gedrukt zit, kan je ervan op aan dat die persoon veel op te biechten heeft.” (lacht)

“Godsdienst kan belangrijk zijn voor mensen om samen te komen en een gemeenschap te vormen. Als er een groep zou zijn die afspreekt om te praten over het leven, dan zou ik dat heel leuk en boeiend vinden, maar religie stilt mijn honger niet.

Nu kom ik wekelijks samen met enkele mensen die ik leerde kennen op het internet. We spreken dan af bij iemand thuis, en kijken samen naar boeiende TED-conferenties. Terwijl we die video’s bekijken, drinken we een tas koffie en voeren we discussies. Zo creëer je opnieuw verbondenheid en kom je samen.”

Myriam Zonnekeyn - Scientology

Merlyn archania - Wicca

“Omdat ik werk voor de kerk van Scientology, ben ik er ook dagelijks mee bezig. Maar zelfs als ik hier niet ben, vormt het een belangrijk deel van mijn leven. Ik ben leerkracht Nederlands in het volwassenenonderwijs en de studietechnieken van Scientology komen daar soms ook goed van pas. Om echt efficiënt te zijn, moet je toch twaalf uur per week bezig zijn met de materie, in de vorm van audits, één-op-ééngesp Dat lijkt misschien veel, maar je weet wat je eruit haalt, anders doe je dat niet. Achteraf heb je zoveel meer energie.”

“Wat ons onderscheidt van de meeste mensen is ons basisidee: ‘doe wat je wil, zolang het niets of niemand schaadt.’ Dat lijkt simpel, maar is het niet. Met alles wat je doet, berokken je wel een beetje schade. Als ik honger heb en een banaan eet, is dat nadelig voor die banaan. Maar je kan nu eenmaal niet zonder eten dus kan ik niet anders dan ze opeten. Dat doe ik dan heel bewust en dankbaar omdat die banaan voor mij zijn leven heeft gegeven. Ik redeneer niet: ‘och, dat is maar een stomme banaan’. Ik heb er respect voor ook al is het ‘maar’ een stuk fruit.”

32 GOE ROE

How to start your own religion

VOLGERS

“Ik denk ook dat ik als twaalfjarige het jongste lid ben. Is dat zo?”

Quinten

at heb je aan een godsdienst als niemand ze belijdt. Hoe digitaal je godsdienst ook mag zijn, in de zoektocht naar volgers moet je de straat op.

Een godsdienst is meer dan enkele goeroe’s achter een altaar. Een paar vrome volgelingen die luisteren naar wat je te vertellen hebt, zijn een absolute minimumvereiste. Dus moesten ook wij op jacht naar zoekende zieltjes om ze te bekeren tot een leven vol geborgenheid.

Maar hoe begin je juist aan zo’n massabekering? Als je gewoon op de man in de straat afstapt om je verhaal uit de doeken te doen, zijn ze je waarschijnlijk al vergeten tegen dat ze thuiskomen. Daarom lieten we visitekaartjes drukken - ambitieus als we zijn meteen een vijfhonderdtal. Die legden we op de toonbanken van drukbezochte winkels te leggen en gaven we mee met iedereen aan wie we het woord van de Goeroe verkondigen. Met die kleine, tastbare herinnering aan onze ontmoeting probeerden we de mensen met zachte hand naar onze online registratietool te sturen. Want geloven in het Goeroeisme is niet genoeg, we wilden er zwart op wit be -wijzen van.

lijst met persoonlijke vragen voorgelegd. Waar ze wonen, of ze geloven, waarom ze zich registreren, … We wilden werkelijk alles van hen weten.

Maar wie voelt zich dan aangesproken door onze moderne religie?

Als je ons dat op voorhand had gevraagd, hadden we zonder denken op generatie X, Y en Z gemikt, maar de resultaten logen er niet om. Onze goeroeisten zijn zowel ongelovig, ietsistisch, katholiek, boeddhistisch als wicca. Ze wonen verspreid van Oostende tot in Hasselt en zijn tussen de twaalf en zeventig jaar oud.

Kortom, een groep die men in borrelhapjesjargon een portie gemengd zou noemen. tekst: Arne Adriaenssens

Niet enkel om te weten hoeveel volgers we hebben, maar ook om ze een beetje beter te leren kennen. Iedereen die zich aanmeldde, werd een

Wil je meer te weten komen over onze Goeroeisten? Blader dan snel door naar pagina 62.

GOE ROE 33

5 GODSDIENSTEN EN HUN RELATIE MET GELD

EN GOD SPRAK: “LAAT ER GELD ZIJN” Schietgebedjes en kinderlachjes alleen houden een religie niet draaiende: daar is ook geld voor nodig. Elk geloof stelt dan ook enkele eisen over hoe er met dat geld moet worden omgesprongen. Maar in welke mate houden ze zich zelf aan die regels? Een overzicht.

scientology

Rooms-katholieke kerk

In de geschriften: Ron Hubbard, de man die Sciento-

In de geschriften: Van priesters wordt verwacht dat ze

logy uit de grond stampte, maakte er nooit een geheim van dat hij rijk wilde worden met ‘zijn’ godsdienst. Dat lukte hem ook aardig, onder andere door de steun van enkele beroemdheden als Tom Cruise en John Travolta.

Op de rekening: De volgelingen van Scientology mogen

dan ook diep in hun broekzakken graaien om deel uit te maken van hun religie. De hoogste rang - die van Operating Thetan VIII - kost bij wijze van voorbeeld 236.000 euro. In ruil voor die hallucinante som krijgen de volgelingen dan een pakket van cursussen en audits, die hen tot bij het hoogste niveau van verlichting zouden brengen.

Het geld dat er daarmee verdiend wordt, gebruiken ze voor interessantste dingen. Zo gaven ze ooit 2,8 miljoen euro uit aan onbewerkt goud. In 1985 kochten ze zelfs een cruiseschip ter waarde van dertien miljoen euro. Hierop kunnen Scientology-leden zich gedurende een verblijf van twee of drie maanden opwerken tot het hoogste niveau van spiritualiteit.

34 GOE ROE

in armoede leven. Het christendom stelt namelijk heel duidelijk dat je niet de geldgod én God kan dienen: je moet kiezen.

Op de rekening: In tegenstelling tot wat er geschreven en gepreekt wordt, is er voor priesters vaak niet zo’n armzalig leven weggelegd. Dat zou niet mogen verbazen, zeker niet als je weet dat de Rooms-katholieke Kerk de rijkste religie ter wereld is. De bank van het Vaticaan alleen al bezit meer dan 7,5 miljard euro aan activa.

Halleluja!

“Maar wat de Rooms-katholieke Kerk écht rijk maakt, is de enorme schat aan zeldzame kunst die ze bezit. De waarde van sommige schilderijen en beeldhouwwerken ligt namelijk hallucinant hoog. Ook met het toerisme in het Vaticaan kan ze zakken vol geld vullen. Sinds de aanstelling van Paus Franciscus is het aantal reizigers dat het Vaticaan bezoekt zelfs verdriedubbeld: 12 miljoen mensen hoopten er een glimp van de kerkvorst op te vangen.

jodendom In de geschriften: Het jodendom stelt duidelijk dat de liefde voor God verder moet gaan dan die voor materiële dingen. Een goede jood kiest dus altijd geloof boven geld, zelfs als dat betekent dat er heel wat aan bezittingen ingeboet moet worden. Ook geven wordt sterk aangemoedigd. Volgens de regel geeft een jood tien procent van zijn bezittingen weg in aalmoezen.

Op de rekening: Joden sleuren heel wat stereotypen mee als het op geld en

handelen aankomt. ‘Hebzuchtig’ en ‘gierig’ zijn maar enkele van de verwijten die ze naar het hoofd geslingerd krijgen.

Toch was het voor joden tot aan de revolutie in Rusland in 1917 illegaal om grond te bezitten, in grote steden te wonen of zelfs naar school te gaan. Ook grond verkopen mocht niet. Resultaat: ze werden makelaar. Door de internationale contacten die ze hierdoor leerden kennen, werden ze belangrijk in de geldhandel. Dat leverde hen onterecht een kwalijk imago op, dat intussen tot een stereotiep beeld is geëvolueerd.

Islam In de geschriften: Ook de islam mag zich bij de rijkste religies ter wereld

rekenen. Toch hebben ze heel wat interessante regels als het op geld en bankieren aankomt. Zo zijn er speciale banken opgericht die de sharia (de islamitische wetgeving) naleven en het vragen van interesten verbieden.

Op de rekening: De islam heeft geen afkeer van geld. Ze zijn er namelijk

van overtuigd dat handelen uit eigenbelang normaal is, zolang je er maar niemand anders mee schaadt. Maar ook teruggeven is belangrijk. De zakat is één van de vijf pijlers van de islam, en legt hen op om 2,5% van hun bezittingen weg te schenken. Dat zou een mens moeten zuiveren van hebzucht.

Boeddhisme In de geschriften: Boeddhisten en geld: het blijft een ongewone combi-

natie. Voor hen is rijkdom geen doel op zich, maar een middel om geluk te bereiken. Daarmee onderscheiden ze zich dus van een groot deel van de Westerse maatschappij. Geld valt natuurlijk niet te vermijden in onze huidige samenleving. Het boeddhisme zegt hierover dat het niet het geld zelf is dat stress veroorzaakt, maar wel de attitude die we er tegenover onze centen op nahouden.

Op de rekening: De volgelingen van de historische Boeddha mochten oorspronkelijk geen geld aanraken, maar al snel na zijn dood kwamen er afsplitsingen die het minder nauw namen met deze regels. Toch zijn er tot op de dag van vandaag monniken die geen postzegels noch treinkaartjes willen aanraken, laat staan geld.

Het spreekt voor zich dat er van boeddhisten geen grootse offers verwacht worden. Integendeel: het meest voorkomende ritueel - de yonchap - bestaat uit het offeren van kommetjes gevuld met water en zou je bevrijden van hebzucht. Dat doen ze omdat water voor iedereen beschikbaar is. Het idee achter dit gebaar is dat elk offer gegeven moet worden alsof het water was. tekst & grafiek: stijn de wandeleer

GOE ROE 35

29 31 32

28

27

63

62 1 6 10 13

Doel van het spel

33 34

Het doel van dit ganzenbord is om zo snel mogelijk je godsdienst te laten erkennen op vakje 63. Om daar te raken moet je een weg vol struikelblokken en meevallers overleven. Wie als eerste een erkende godsdienst uit de grond stampt, wint.

Wat heb je nodig?

- Dit spelbord - Eén pion per speler - Eén dobbelsteen

36

Spelregels De jongste speler mag als eerste gooien. Indien je op een vakje met een cijfer terechtkomt, gaat de beurt naar de volgende, anders geeft de lijst rechts op deze pagina aan wat je juist moet doen.

15 18 22 26 30 35 37 40 45 48 50 52 54 57 61 63

38

€

25

24

60

59

Je hebt je niet genoeg voorbereid. Ga terug naar start.

Je haalt de media en je aantal volgers krijgt een boost.

Ga naar vakje 12.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Je erkenningsdossier moet worden opgesteld. Kies een andere speler die hier twee beurten mee verliest.

Niemand neemt je au serieux. Ga terug naar start.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Je enige volgers zijn voorlopig je vrienden en familie. Sla een beurt over om andere volgers te zoeken Je krijgt geld van een wilde weldoener. Gooi nogmaals.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Je hebt een BV als volger. Dit boost je religie enorm. Ga maar meteen naar vakje 38.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Het ministerie reageert niet op je erkenningsaanvraag.

Wacht drie beurten.

Je wordt gestalked door een hater. Neem een beurt de tijd om hem aan te geven.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Je verliest tien volgers aan een andere religie. Ga ze opnieuw overtuigen op vakje 47.

Rik Torfs heeft zich bij jij religie aangesloten. Hierdoor mag je meteen naar vakje 55.

Je hebt een nieuwe volger. Gooi nogmaals.

Je hebt te weinig volgers. Wacht drie beurten.

Je erkenningsaanvraag is afgewezen door de minister van Justitie. Begin opnieuw bij start.

Proficiat. Je hebt succesvol een eigen religie opgestart.

39

41

42

43

STArT

2

3

4

4

23

21

20

9

58

56

55

HET GANZENBORD VOOR DE GOEROE IN WORDING En dat zal nodig zijn om aan de tweede voorwaarde te voldoen: 25.000 volgers - dat is een vol Sportpaleis - bij elkaar sprokkelen. Probeer hiervoor zo veel mogelijk in the picture te staan: markante uitspraken, events, billboards, ... alle reclame is goede reclame. Als je op zoek bent naar een grote achterban zijn de media je Een eigen godsdienst oprichten is niet evi- beste vriend. dent. Want laat ons eerlijk zijn: het budget om je religie te runnen, zal niet als manna Als laatste hoor je ook minstens tien lokale uit de hemel vallen en op gulle giften van leefgroepen op te richten. Wees gerust, nieje volgelingen moet je de eerste jaren ook mand verplicht je om kathedralen te bouwen niet rekenen. Als je je godsdienstcarous- én te vullen. Een door jou gezegende duivensel draaiende wil houden, sta je dus maar lokaal met enkele lokals will do the job. beter op een goed blaadje bij de overheid.

De meest voor de hand liggende manier Alsof dit allemaal nog niet lastig genoeg is, om de overheid te pluimen, is door je of- hoor je nog een lijvig dossier op te stellen om ficieel te laten erkennen als godsdienst. je erkenning concreet te maken. En met een Hiervoor moet je aan enkele voorwaarden beetje pech wordt je aanvraag alsnog afgewevoldoen ... en ze zijn niet van de poes. zen en is het allemaal voor niets geweest.

19 17 53

16

51

14

49

12

Religie mag dan wel een zweverige zaak zijn, de paperassen die erbij komen kijken, houden je met de voetjes op de grond. Deze lijdensweg staat elke goeroe in wording te wachten.

De eerste uitdaging is om serieus genomen te worden. Ga hiervoor eens aankloppen bij Rik Torfs. Als hij zich openlijk tot jouw geloof bekeert, zal je serieux pijlsnel de hoogte in schieten.

Kortom, de weg naar een eigen, succesvolle religie is er één met ups en downs. Oefen alvast eens op ons ganzenbord zodat je volledig voorbereid aan het avontuur kan beginnen! tekst en grafiek: Arne Adriaenssens

3

44

46

47

4

5

7

8

11 9

Dit is geen religie.

het panel

HOEVEEL BESTEEDT U AAN RELIGIE?

anne-celine kilozo - afrikaanse kerk

merlyn archania- wicca

“Je kiest zelf of je al dan niet geld geeft aan de kerken. Als je op school zit en je hebt leuke juffen, dan is de kans groot dat je gaat verder studeren. Is je schoolervaring daarentegen een aaneenrijging van slechte ervaringen, dan heb je het ook gauw gehad. Met religie is het net zo. Als ik in een kerk ben waarin ik me goed voel en de pastoor goed gepraat heeft, dan geef ik wel eens iets. Zo hou je de organisatie levende. Voor sommige mensen is dat heel belangrijk, omdat ze zich thuis niet in dezelfde mate verbonden voelen met God.”

“Je maakt Wicca zo duur als je zelf wilt. Het enige wat je echt nodig hebt is een gewaad en een magische staf voor tijdens de rituelen, maar niemand verplicht je om daar veel geld aan uit te geven. Je kan dat net zo goed zelf maken van enkele lappen goedkope stof en een dikke tak uit het bos. Wicca draait niet om geld. Meer nog: de religie schrijft voor dat je er geen geld aan mag verdienen. Als ik lessen geef of een helingssessie doe, dan vraag ik ook alleen een klein bedrag om mijn kosten te vergoeden, maar het brengt dus niets op.”

Aaron Malinsky - Jodendom

Myriam Zonnekeyn - Scientology

“In theorie moeten Joden tien procent van wat ze hebben naar de synagoge brengen om het daar te verdelen onder de priesters en de armen. In praktijk gebeurt dat steeds minder en geeft iedereen gewoon wat ze kunnen missen. We zijn een solidair volk. In Antwerpen zal er nooit een Jood van de honger sterven. Daarnaast moet elke Joodse familie jaarlijks lidgeld betalen aan de synagoge. Dat is enkele tientallen euro’s per jaar en wordt gebruikt om leraars en rabijnen te betalen en de hele gemeenschap draaiende te houden.”

“Hoeveel geld je uitgeeft aan Scientology hangt volledig af van je middelen. De eerste reeks van negentien boeken koop je bijvoorbeeld al voor vijfhonderd euro en daar ben je al even zoet mee. Daarnaast zijn er ook audits, waarin je in een één-op-één gesprek je problemen opspoort en aanpakt. Dat is heel intensief, waardoor de prijzen ook hoger liggen. Toch kan iedereen dit doen. Wanneer je een nieuwe auto koopt, ben je ook snel veel geld kwijt. Zelfs al moet je er even voor sparen, het is de moeite waard om in jezelf te investeren.”

40 GOE ROE

How to start your own religion

BEHEER “ Uw vraag is in behandeling. Mvg.” FOD Justitie

et is een erg korte quote, maar we hadden nu eenmaal geen keuze. Deze tweeëndertig tekens zijn de enige reactie die we van de overheid kregen op onze vijf uitgebreide mails en al evenveel stalkerige telefoontjes. Om je als kersvers goeroe op de kaart te zetten, heb je vooral erg veel geduld nodig.

Maar laten we naast alle azijnpisserij eerst even ons belgenlandje bedanken voor de grenzeloze godsdienstvrijheid. Je kan hier geloven in wat je wil, van de man met de baard tot een vliegend spaghettimonster.

En als je gek genoeg bent, kan je zelfs je eigen religie op poten zetten

zonder je aan wie dan ook te moeten verantwoorden.

dienst. Complete radiostilte is alles wat we kregen.

Of toch? Zieltjes winnen is big business, dus een klein zakcentje kan geen kwaad. En als je dat zoals wij niet wil gaan sprokkelen bij je devote volgers, moet je je laten erkennen bij de overheid. Een fluitje van een cent denkt u misschien, maar wees gerust: ze laten je niet zomaar in de schatkist graaien. Een lijvig dossier, 25.000 volgers en 10 lokale afdelingen zijn de minimumvoorwaarden voor erkenning. Daardoor kom je terecht in een kluwen van contactpersonen, procedures en miscommunicatie. Alsof de minister zo het kaf van het koren wil scheiden.

Als die eerste, wetgevende, macht niet wil meewerken, dan loop je best meteen naar de vierde: de media. Als je een nieuwe religie opstart, kan je blijkbaar heel snel op media-aandacht rekenen. De kijker/lezer/luisteraar houdt van freaks en in ruil voor dat beetje naamsbekendheid duwen we onszelf met veel plezier in die rol. Want onderschat het niet: even opduiken op MNM of in Het Nieuwsblad, bezorgt je instant enkele nieuwe, enthousiaste volgers. En zo geschiedde. In totaal doken we op in ongeveer vijfentwintig media: van Gazet Van Antwerpen Mechelen naar een item in het VTM-nieuws tot enkele websites in het verre Nederland.

We pleiten schuldig: ook wij beseften wel nooit in aanmerking zouden komen voor een pakketje subsidies.

Maar een vriendelijke reactie met concrete informatie hadden we dan weer wel verwacht. Dus contacteerden we het kabinet van bevoegd minister Koen Geens … en nog eens … een derde keer … vier … vijf … Eén ding is zeker: je belastingsgeld wordt niet verkwist aan het installeren van een professionele communicatie-

Geld hebben we dus nog steeds niet, maar dat is niet het belangrijkste.

Als de media je gratis reclame geeft, kan je honderd procent budgetloos je religie op de kaart zetten. En als we toch nog 24.850 nieuwe volgers zouden vinden? Dan trekken we alsnog grijnzend naar het ministerie.

Tekst: Arne adriaenssens

GOE ROE 41

42 GOE ROE

GAAN BIJNA-DOODERVARINGEN DE WETENSCHAP TE BOVEN ?

(HER)LEVEN NA DE DOOD Van Columbus die naar het einde van de wereld trok tot Gagarin die als eerste ging piepen aan de andere kant van de dampkring: grenzen verleggen geeft ons voldoening. Maar van wat er zich achter de ultieme grens - de dood - bevindt, hebben we nog geen flauw idee. Of toch?

Sinds de moderne reanimatietechnieken bestaan, worden er wel vaker mensen uit de dood teruggeroepen.

Een groot deel van deze groep kreeg in die luttele seconden van levenloosheid de show van hun leven te zien: een sneak peak van het hiernamaals. Of: “hoe een bijna-doodervaring (BDE) je leven volledig overhoop kan gooien”.

Draadloos internet Voor priester op rust Paul Robbrecht (75) was de dood de rode draad door zijn leven. Als priester kwam hij regelmatig in contact met mensen die het hiernamaals hadden gezien toen hun leven aan een zijden draadje hing. “Ik ben al sinds mijn jeugd gefascineerd door de dood. Ik vond die getuigenissen dus ontzettend boeiend, maar ik had het gevoel dat ik er als priester niet objectief over kon oordelen. Als je alleen met een religieuze bril naar die onverklaarbare verhalen kijkt, zie je niet het volledige plaatje. Ik wou ook de feiten kennen.”

Na een congres over BDE in 2000, sloot hij zich aan bij Limen, een vzw die op internationale schaal mee kennis rond bijna-doodervaringen verzamelt. “Ik vond het fascinerend dat ook zij me geen sluitende antwoorden konden geven. Blijkbaar was het zelfs voor de wetenschap

nog een groot mysterie. Eigelijk zijn wetenschap en religie een tweeling.

Ze liggen altijd in de clinch, maar kunnen, zonder het te beseffen, niet zonder elkaar” In het onderzoek naar bijna-doodervaringen stuitte de wetenschap namelijk op enkele onverklaarbare zaken. Zo is er op het moment van de ervaring geen sprake meer van hersenactiviteit, maar kan je alles toch heel bewust meemaken. Volgens de wetenschap is dat onmogelijk. Tot

"De wetenschap wordt stilaan een religie op zich.”

- Paul Robbrecht

de mens deel uitmaakt van een allesomvattend universeel bewustzijn.

“Dat is eigenlijk zoals draadloos internet ontvangen op je computer”, stelt Robbrecht. “Je brein - jouw pc - is noodzakelijk om die signalen van dat bewustzijn om te kunnen zetten. Dat betekent niet dat ze daar ook ontstaan. Ze komen er alleen maar binnen. Bij BDE’s zien we dat die signalen nog steeds binnenkomen, terwijl de stekker van de pc eigelijk al is uitgetrokken. Dat is wetenschappelijk compleet onmogelijk. In het Westen relativeren we dat gewoon. We geloven zo hard dat de wetenschap het bij het rechte eind heeft, dat we zelfs niet meer openstaan voor andere denkpistes.

Zo wordt de wetenschap stilaan een religie op zich.”

liever dood

nu toe werd verondersteld dat bewustzijn ontstaat in je hersenen en dus samen met je hersenactiviteit zou stoppen. Die contradictie was de inspiratiebron voor Nederlands cardioloog Pim Van Lommel om de wereldwijde bestseller Eindeloos Bewustzijn aan op te hangen. Hierin beweert hij dat bewustzijn niet ontstaat in de hersenen, maar dat

In 1975 schreef de Amerikaanse psycholoog Raymond Moody het revolutionaire boek Leven na dit leven. Tot dan dacht men dat comapatiënten wartaal uitkraamden wanneer ze vertelden over hun trip naar het hiernamaals. Moody besloot dit van nabij te bekijken en sprak met honderdvijftig mensen die een - zoals hij dat later zou noemen - bijna-doodervaring hadden meegemaakt.

Het verdict: de symtomen konden

GOE ROE 43

Paul Robbrecht: “Ik ben niet bang voor de dood, maar juist heel benieuwd. Sommigen mensen zouden me gek verklaren omdat ik zoiets zeg, maar als je nooit zot geprezen bent, ben je ook geen echte Christen.” onmogelijk een gevolg zijn van een fout in de hersenen. De verhalen die hij hoorde waren zo gelijkend en gedetailleerd dat dit onmogelijk wetenschappelijk verklaarbaar kon zijn.

Volgens hem kwam dit van hoger.

Over de culturele en religieuze grenzen heen hoorde hij dezelfde elementen steeds terugkeren: een lichtgevende tunnel, je lichaam verlaten, de film van je leven zien, ... het is maar een greep uit de lange lijst met terugkerende verhaalelementen die Moody opstelde.

En ook nadat de patient ontwaken, beïnvloedt de BDE hun leven. De meeste ondervraagden waren volledig verlost van hun angst voor de dood. Een deel wou zelf liever terug naar het hiernamaals.

Daarnaast beschikt een comapatiënt na zijn ervaring plots over informatie die hij onmogelijk kan hebben. Vaak zijn ze op de hoogte van gebeurtenissen die zich tijden hun coma afspeelden, maar het kan nog frappanter. Pim Van Lommel ontdekte dat comapatiënten een

44 GOE ROE

verhoogde intuitie hebben. “Ze zien hoe anderen zich voelen en weten het soms als iemand ernstig ziek is nog voor hij het hen zegt”, verduidelijkte de professor in één van zijn lezingen. “Vaak voelen ze het aan als iemand op korte termijn zal overlijden, wat dan ook meestal lijkt te kloppen. Omdat ze deze ongewilde informatie niet kunnen verwerken, worden ze hier vaak erg onzeker van en trekken ze zich in zichzelf terug.”

In april 2016 ontdekte een onderzoek van Antwerps neuroloog Steven Laureys dat de sterkste herinneringen die een mens kan hebben, diegenen zijn die je tijdens een BDE

“Hoe meer de wetenschap weet, hoe meer ze beseft hoe weinig ze weet.”

- Paul Robbrecht

opdoet. De meeste comapatiënten kunnen zich de details hiervan nog hun hele leven voor de geest halen.

Raar Maar komt het dan zo vaak voor?

Neem vooral even de proef op de som bij jezelf: hoeveel mensen die een BDE gehad hebben ken je? De kans dat u die vraag beantwoordde met “nul”, “één” of “ik heb geen idee” is groot. Toch zou twintig procent van de comapatiënten - ofwel vier procent van de bevolking - ooit zo’n bovennatuurlijke ervaring meemaken. In België alleen al zou dat neerkomen op een kleine 450.000 personen. Een frappant hoog cijfer voor iets wat tot op dit moment een ver-van-je-bedshow leek.

“Wereldwijd schat men dat zo’n 300 miljoen mensen een BDE hebben gehad”, zegt Robbrecht. “Als zoveel mensen besmet zouden worden door een epidemie, zouden alle laboratoria nogal overuren draaien om een oplossing te vinden. Maar voor een verschijnsel dat niet besmetelijk of dodelijk is, zoals dit, doen ze die moeite niet.”

De reden dat het fenomeen zo onderschat is, zou schaamte zijn. Het is nog steeds taboe om openlijk te praten over hun ervering tijden de BDE. Door het onvoorwaardelijke geloof in de wetenschap wordt je al gauw als raar bestempeld als je zegt het hiernamaals te hebben gezien.

Op zoek naar antwoorden zoeken heel wat mensen na hun ervaring heil in religie. Gemiddeld 72 procent van de Belgen beschouwt zichzelf als gelovig. Bij BDE’ers loopt dat op tot 98 procent. Dit geeft aan dat het bestaan van God hen na de ervaring plausibeler lijkt dan op voorhand.

WAT BELEEF JE TIJDENS EEN BIJNA-DOODERVARING? Elke BDE is anders: de ene ziet gestorven familieleden terug, de andere wandelt door een tunel van licht.

Toch zijn er enkele zaken die vaak terugkomen. Deze vijf dingen worden het vaakst gemeld na een bijna-doodervaring.

50%

Beseffen dat je dood bent

Zot verklaard “Ik zou zelf ooit graag een BDE hebben”, benadrukt Robbrecht.

“Toen ik onlangs geoppereerd werd, zei ik tegen de hoofdverpleger: ‘Zorg er eens voor dat ik ook eens mag gaan kijken’.” (lacht) Zelf even gaan kijken is voorlopig de enige manier om meer te weten te komen over BDE’s: “De wetenschap staat op een kantelpunt. Stukje bij beetje ontdekken wetenschappers dat ook zij niet alles kunnen verklaren. Het ironische is dat ze dat ontdekken met hun wetenschappelijke onderzoeksmethoden. Mijn leuze is: hoe meer je weet, hoe meer je begrijpt hoe weinig je weet.”

“Dat ongeloof in BDE’s zal uiteindelijk wel verdwijnen. Ik geloof dat de wetenschap binnen dit en honderd jaar niet anders zal kunnen dan toegeven dat ze het niet kunnen verklaren. De mens is nu eenmaal feilbaar, dat moeten we onder ogen zien. Ik ben alleszins niet bang voor de dood, maar juist heel benieuwd.

Sommige mensen zouden me gek verklaren omdat ik zoiets zeg, maar als je nooit zot geprezen bent, ben je ook geen echte christen.” (lacht)

30%

Een tunnel zien

25%

Bewust uit je lichaam treden

15%

De film van je leven zien

8%

tekst & grafiek: Arne adriaenssens

Voor meer informatie of vragen over bijna-doodervaringen kan u terecht op www.bijnadoodervaring.be.

een grens tegenkomen Bron: onderzoek Pim Van Lommel, The Lancet, 2001

GOE ROE 45

het panel

WAT IS ER NA DE DOOD?

merlyn archania - wicca

anne-celine kilozo - afrikaanse kerk

“We hebben niet één grote visie op leven na de dood. De meesten onder ons geloven dat er iéts is, maar er zijn eigelijk evenveel visies dan er wiccans zijn. Het is wel zo dat 99 procent van die visies het over een vorm van reïncarnatie hebben, maar verder verschillen ze. Sommige theorieën komen wel meer voor dan anderen. De meest gehoorde is dat je ziel bewust kiest wanneer en in welk lichaam hij geboren wordt en zo een soort van leerproces doorloopt. Die ervaringen uit vorige levens neem je dan mee in je onderbewuste.”

“Ik denk niet dat er een hel is, want God zou zijn kinderen nooit eeuwig straffen. Als je tussen de lijnen in de geschriften leest, zie je dat we telkens als we sterven evolueren, en dus eigenlijk op weg zijn naar een zekere goddelijkheid. Maar ik wil léven. Hoewel ik geloof dat, als iemand eenzaam of heel ziek is, God je een enorme dienst kan bewijzen door je uit dat leven te verlossen. Maar ik heb nog een hele toekomst voor de boeg. Ooit wil ik het allemaal wel zien. Nu is het daar nog te vroeg voor.”

filip descheemaeker - atheist

Myriam Zonnekeyn - Scientology

“Gelukkig stopt het allemaal na de dood. Daarna is er niks meer en dat is goed. We zijn geëvolueerd van apen en we krijgen de kans om hier onze weg te gaan. Dat is toch mooi? Verouderen zit ingebakken in onze genen, en sterven is maar een deel van die evolutie. Wij zijn een heel complex organisme dat groeit en bloeit en zich verspreidt, en daarna ook weer verwelkt en sterft. Het wordt trouwens stilaan tijd dat ik hier vertrek, zodat ik plaats kan maken voor een jongere generatie. We kunnen toch niet voor eeuwig blijven leven?”

“Wij zijn allemaal spirituele wezens in een menselijk lichaam.

Wanneer je doodgaat, verlaat dat spirituele wezen, wat wij hier de Thetan noemen, je lichaam. Die zweeft dan een tijdje rond, voor hij op zoek gaat naar een ander lichaam om zich in te vestigen. De dood maakt deel uit van het leven, maar je kan er dus vanop aan dat dit niet het laatste leven is dat je zal leiden.

Daardoor is onze houding tegenover de dood ook anders. Ik weet dat er een dag komt waarop mijn lijf niet meer verder zal kunnen, maar mijn Thetan blijft verder leven.”

46 GOE ROE

How to start your own religion

AFTERLIFE

“ Wat is er volgens jullie na de dood?”

Elke

ten vormden het heiligdom waar we voor het eerst onze zes leefregels op papier zetten en het gevoel van geborgenheid een heilige status toekenden. We penden er ook een eerste versie van onze basisrituelen neer.

Er bleef één pijnpunt: wat staat een goeroeist te wachten na de dood?

ls er dan al iets complexer is dan het leven, laat het dan de dood zijn. Daar weten we weinig van, en dingen-waarwe-weinig-van-weten roepen nu eenmaal veel vragen op.

Maar hoe gaat een nieuwe religie om met doodgaan?

Een blik achter de schermen: het goeroeisme is ontstaan op een fleece deken tussen enkele kaarsen en heel veel wierook. Die cruciale elemen-

Het is een vraag waar een zichzelf respecterende religie een antwoord - of op zijn minst een mooi verhaal - op zou moeten kunnen geven. We kregen hem dan ook telkens weer voorgeschoteld. Godsdienst hoort nu eenmaal troost en houvast te bieden. Het christendom belooft de hemel en een onuitputtelijke voorraad rijstpap, de islam spreekt over het paradijs. Doodgaan kan je haast onmogelijk leuker en minder definitief voorstellen. Ook wij hadden het best kunnen hebben over een mooie, vredevolle plaats die gevuld is met aaibare babydieren of een uitgestrekt landschap waar je ganser dagen kan

zonnen zonder ooit te verbranden.

Maar dat deden we niet.

Wanneer je rondloopt met een tagline als de onze, die “ongelooflijke geloofwaardigheid” belooft, kan je onmogelijk zo’n droombeeld op papier schetsen. We kunnen met moeite voorspellen wat morgen brengt, laat staan wat er ons te wachten staat eens je parcours op aarde is afgerond. Het zou vreemd zijn als we de goeroeisten dan wel een prachtig hiernamaals beloofden.

Dus lieten we de kwestie in het midden. Goeroeisten die geloven dat ze in een volgend leven reïncarneren als een pluizige eekhoorn of volgelingen die overtuigd zijn dat onze tijd op aarde de enige kans is om het waar te maken: ze bestaan allemaal.

En dat moet ook kunnen, vinden we.

“Gelooft waarin gij wilt geloven,” had best de zevende regel van het goeroeisme kunnen zijn.

Tekst: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 47

48 GOE ROE

DE (R)EVOLUTIE VAN GODSDIENSTVERHALEN

TUSSEN BOEK EN VIDEOGAME: Dat een religieus verhaal niet noodzakelijk saai hoeft te zijn, wordt alsmaar duidelijker.

De boodschap van god wordt nu ook vertaald naar radioprogramma’s, theatervoorstellingen en zelfs videogames.

Een religie staat of valt met zijn verhalen. Ze zeggen zo veel meer over hoe een godsdienst tegenover het leven staat dan eender welke regel. Er zijn dan ook heel wat religieuzen die zich erop toeleggen om elke letter in de heilige geschriften minutieus te ontleden, in een zoektocht naar fouten, een verborgen boodschap of een shortcut naar de hemel. Die verhalen moeten natuurlijk hapklaar aangeboden worden. Anders bereiken ze niemand. De manieren waarop dat vandaag gebeurt, zijn steeds innovatiever.

Religie springlevend Een goed voorbeeld van een oud verhaal in een nieuw jasje is de wereldbefaamde rockopera Jesus Christ Superstar. Die verscheen in 1970 voor het eerst in de vorm van een muziekalbum, maar werd al snel vertaald naar een theaterstuk. Het was een succesformule. HĂŠt bewijs dat religie - ondanks de verschillende doodverklaringen - nog steeds springlevend is.

Het stuk wist zelfs in die mate de aandacht naar zich toe te zuigen dat er felle kritiek ontstond op de manier waarop Jezus werd afgeschilderd. Volgens enkele critici zou hij in de theatervoorstellingen te veel als een sterveling neergezet worden. Ongehoord, vonden ze.

Deze kritiek kon op niet veel weerklank rekenen, want intussen wordt de musical zelfs in verschillende kerkelijke musicalgezelschappen opgevoerd.

Noten en akkoorden Maar religie wordt niet enkel naar het podium gebracht, ook in muziek komt het vaak terug. In het Christendom uit dat zich in de vorm van gospelmuziek, die ontstond op de katoenvelden in de zuidelijke staten van Amerika.

Een veelvoorkomend thema in de gospelmuziek is.

GOE ROE 49

het hiernamaals, waarover gezongen wordt onder het mom van “het oversteken van de rivier de Jordaan”. Het muziekgenre viel in de smaak, want uit gospelmuziek zou later ook Soul ontstaan. Ook binnen andere religies uitte het geloof zich in de vorm van noten en akkoorden. Muziek is nu eenmaal een krachtig medium om je boodschap over te brengen.

Daarom is religie ook vaak terug te vinden op radiozenders. Het voorbeeld bij uitstek is ongetwijfeld Radio Maria. De nieuwste hit van Rihanna zal er dan niet grijsgedraaid worden, heel wat gelovigen luisteren er dagelijks naar verhalen, gebeden en psalmen. Ook de joden en moslims hebben gelijkaardige zenders. Het is een moderne manier om een religieuze boodschap te verspreiden. Eén die meereist in de auto, op weg naar de tandarts of naar het werk.

Gruwelijke kinderfilms Godsdienst valt ook niet weg te denken uit de popcultuur: onder andere de razend populaire animatiefilm The Prince of Egypt werd er volledig op geïnspireerd.

Die vertelt het verhaal van Mozes, die zijn volk bevrijdt uit Egypte met de hulp van God. De film doelt dan wel op een jeugdig publiek, toch worden gruwelijke thema’s niet uit de weg gegaan. Net zoals in het originele bijbelverhaal, wordt Egypte geteisterd door tien plagen,

50 GOE ROE

waarna ook quasi alle eerstgeborenen sterven. Niet je luchtige zondagavondfilm, dus.

Noah’s Ark for Kids Voor wie het allemaal wat actiever mag, werden er zelfs religieuze videogames op de markt gebracht. Daar blijkt een doelgroep voor, want elk jaar komen er tientallen nieuwe spelletjes uit, die zowel beschikbaar zijn op de computer, smartphones en videoconsoles zoals de playstation. Of je met titels als Noah’s Ark for Kids elk kind blij kan maken, laten we in het midden, maar het feit dat er zo’n games op de markt worden gebracht, betekent dat er een doelgroep voor bestaat. Wie het na een tijd gehad heeft met dieren-op-een-boot-nestelen, kan terecht bij het in 2016 gelanceerde Sheep Master. De naam verklaart het spel.

Kortom, religie weet zich steeds meer uit de geschriften los te wrikken. Dat moet ook, als je als geloof relevant wilt blijven. Enkel door binnen te dringen in de wereld waarin je volgelingen leven, blijft je bestaansreden als religie overeind.

Met enkele aanpassingen kan je zelfs op papier een oud verhaal nieuw leven inblazen.

Zo worden ze opnieuw veel herkenbaarder.

Tekst: Stijn De Wandeleer

MODERNE RELIGIEUZE VERHALEN

Adam & Eva in de stadstuin

Adam en Eva hadden het perfect naar hun zin in hun stadstuintje. Het was er altijd nét warm genoeg om spiernaakt rond te lopen, maar niet zo heet dat je begon te hijgen als een vermoeide hond. Ganser dagen konden ze zich er tegoed doen aan de vruchten van verschillende exotische en niet-zo-exotische fruitbomen die op luttele vierkante meters gepropt stonden. Elke dag hingen er rijpe appels, peren, appelsienen en bananen aan de bomen. “Maar gij zult met uw fikken van de avocado’s blijven”, zo sprak God. Adam en Eva vonden dat maar best. Geen mens die volledig bij zinnen was, zou zo’n verrimpelde vrucht vrijwillig naar binnen werken.

Je zou misschien denken dat er niet zo veel te doen was in hun hof, toch wisten Adam en Eva de tijd goed te vullen: ze konden zich uren vermaken met het graven van diepe putten, het staren naar de voorbijdrijvende wolken - waaruit bovendien nooit een druppel regen viel - en het praten met de wilde dieren in de tuin. Die waren er namelijk genoeg: van slangen tot apen tot leeuwen en hyena’s, iedereen leefde in vrede samen. Het was een mooie plaats. Een plek om gelukkig te zijn.

Telkens als God op visite kwam, praatte hij honderduit over zijn nieuwe uitvindingen. Adam en Eva luisterden altijd gefascineerd. “Ik denk dat ik een computer ga maken”, zei God op een dag. “Zo kunnen we gemakkelijk in contact blijven, ziet ge. Dan kunnen we chatten.”

Adam en Eva waren door het dolle heen van God’s geweldige idee. Bij de eerstvolgende ochtendstond was er zoals beloofd een gloednieuwe computer geïnstalleerd.

‘Ze surften snel naar Facebook en het duurde niet lang voor het eerste bericht van God in hun inbox viel. ‘Zeker niet van de avocado’s eten”, benadrukte hij.

“Oké”, zei Adam.

“Goed”, antwoordde God. Toen God enkele dagen later opnieuw over de vloer kwam, sprak Hij over zonnepanelen. “Jullie computer verbruikt meer dan ik had verwacht. “Maar trek er jullie niks van aan. We verhelpen dat euvel wel met enkele keurig geplaatste zonnepanelen.” Adam en Eva knikten opnieuw enthousiast, waarna ze zich samen terug tegen

een boom zetten om verder te surfen. De uren vlogen voorbij.

Tot Eva op een dag op een foute website terechtkwam.

Door een simpele pop-up was de site Avocado Heaven op haar scherm verschenen. Honderden gerechten waarin avocado’s verwerkt zaten, stonden onder elkaar opgelijst. De reviews logen er niet om: bij elk recept prijkten telkens vijf ingekleurde sterren. “Een hemels smaakpallet”, was maar één van de honderden lovende reacties. Met blozende wangen klikte Eva de website dicht, maar het kwaad was al geschied. De afbeeldingen hadden Eva’s aandacht geprikkeld en er was geen houden meer aan.

Toen Adam op een goede avond de struisvogels aan het voederen was, waagde Eva haar kans. Zo snel als haar benen haar konden dragen sprintte ze naar de boom met avocado’s in het midden van de tuin. Ze trok er een vrucht af en zette zonder te aarzelen haar tanden in de schil.

“Verdomme, da’s lekker”, riep Eva uit. Adam draaide zich met een ruk om. Met het struisvogelvoer nog in zijn handen liep hij naar Eva. “Mag ‘k ook eens proberen?”, zei hij, waarna ook hij de vrucht in zijn mond stak. “Beter dan de hemel!”, kirde hij van plezier.

Het plezier was slechts van korte duur. Opeens kleurde de wolkenloze hemel donkerblauw, zwart bijna. “Ik had jullie gewaarschuwd” tierde God. ‘Waarom hebt ge nu van die avocado’s gegeten? Ik had u toch gezegd dat het de Vrucht van al het Kwade is? Door jullie toedoen is de wereld om zeep en de mensheid zal moeten boeten voor jullie daden.’

En God had gelijk. De zon was verdwenen achter een dikke laag wolken en het regende bloed uit de hemel.

De struisvogeleieren zouden nooit uitkomen, het fruit wierp zich als bij donderslag van de bomen naar beneden en het duurde niet lang voor de leeuw het eerste baby-hertje achter de kiezen had. Adam en Eva waren zich voor het eerst pijnlijk bewust van hun eigen lichaam, en probeerden het uit alle macht te bedekken met de veren van gepluimde vogels. En ja hoor, niet veel later viel ook de eerste belastingbrief op de deurmat.

Tekst en illustratie: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 51

het panel

WAT IS UW FAVORIETE RELIGIEUZE VERHAAL?

Myriam Zonnekeyn - Scientology

aaron malinsky - jodendom

“De meeste religies hebben heilige geschriften, maar bij ons geloof je niet in een god: je bestudeert het leven in al zijn vormen. Daarover gaan de boeken die Ron Hubbard, de oprichter van Scientology, schreef dan ook. Hij stelt de mens als spiritueel wezen centraal en onderzoekt hoe die zich ten opzichte van zijn omgeving gedraagt of hoort te gedragen. Ik weet zelfs niet hoeveel boeken er zijn, maar het zijn er véél. Het leuke daaraan is dat je alles zelf kan ervaren. Je hoeft niets klakkeloos over te nemen.”

“In het dagelijkse leven hou ik me bezig met interreligieuze trialoog. Zo probeer ik Moslims, Christenen en Joden dichter bij elkaar te brengen. Daarom vind ik de Ark van Noah een heel mooi verhaal. God brengt ons hier in een situatie waar we wel moeten samenwerken. Hij zet iedereen op die ene boot, ongeacht wie je bent of waarin je gelooft. En we moeten samenwerken om de storm te kunnen overleven. Met dat laatste hebben we het tegenwoordig moeilijk. Het verhaal is al 4000 jaar oud, maar dus nog steeds erg actueel.”

anne-celine kilozo - afrikaanse kerk

victoria vandersteen - islam

“Het verhaal van Job inspireert me enorm. Zijn situatie zit zo: de duivel probeert Job te verleiden om God de rug toe te keren, maar hij weigert keer op keer. Zelfs wanneer zijn kinderen sterven en hij al zijn eigendommen verliest, stelt hij God nooit in vraag. Ik hoop dat ik dat ooit ook kan bereiken, want ik vind dat prachtig, die onvoorwaardelijke liefde. Je moet vertrouwen dat alles met een reden gebeurt. Ik wil niet denken: ‘het is hier moeilijk, dus ik ga naar dààr’. Nee, ‘Het is hier moeilijk, maar ik blijf hier’.”

“Er zijn zo veel verhalen in de Islam die ik belangrijk vind, maar één verhaal in het bijzonder heeft veel voor mij betekend.

Het gaat over vergiffenis: een man die tijdens zijn leven meerdere fouten had begaan en berouw toonde, werd uiteindelijk toch door God geaccepteerd. Hij moest niet naar de hel, want God vergeeft diegenen die oprecht berouw tonen. Dat verhaal heeft me geïnspireerd toen ik vijftien was. Want Hij laat mensen die berouw tonen toe in het paradijs. Wat hield me dan nog tegen om me te bekeren tot de Islam.”

52 GOE ROE

How to start your own religion

VERHAAL

“Heeft jullie religie een soort van heilig boek?”

Ruben

ie religie zegt, weet dat daar een hele resem verhalen bij komt kijken. Dat we die niet noodzakelijk in de traditionele vorm moeten neerpennen - lees: als een boek - werd snel duidelijk.

Een religie zonder verhalen is als een ochtend zonder koffie: toch maar een sombere en slaapwekkende bedoening. Verhalen zorgen er voor dat mensen het waarden- en normenpakket van een religie beter kunnen vatten. Het doel is niet om de les te spellen, wél om een moraal, een levensles mee te geven. Omdat we tot nog toe niet benaderd zijn met een boekendeal, grepen we terug naar de plaats die we kennen als de besten: het internet.

Het is dé plek die jongeren volledig naar hun hand weten te zetten: ze kunnen er ongestoord foto’s van hun laatste avondmaal delen, online shoppen en grasduinen tussen duizenden motiverende quotes. In een tijd waar mensen zweren bij constante bereikbaarheid via smartphones en tablets, kan je als prille religie haast niet anders dan hen te volgen in die trend. Ook godsdienst moet 24/7 beschikbaar zijn.

Daarom postten we drie keer per week nieuwe content op onze website, omdat ook de snelheid waaraan informatie opgeslorpt wordt heel wat hoger ligt. Eén boek per 2000 jaar volstaat vandaag niet meer, dat spreekt.

Gelukkig kwamen er aanmoedigende reacties op onze verhalen.

Student Emiel (17) wijdde zelfs een hele paper aan ons project. “Ik vind het echt gek hoe twee studenten een religie kunnen runnen”, zei hij. Niet veel later stuurde hij zijn verslag door. Onze moraalverhalen waren

tot op de letter ontleed. Er werden metaforen uitgelicht die we nooit hadden kunnen verzinnen, maar die per ongeluk hun weg naar het papier hadden gevonden.

De verhalen die we met onze eerste volgers wilden delen, waren geen bombastische of heroïsche avonturen, en waren allerminst ongeloofwaardig te noemen. Het leven is immers ingewikkeld genoeg zonder struiken die uit zichzelf in brand schieten, niet waar? Het goeroeisme focust op wat werelds is.

Onze verhalen gaan over een simpel gesprek op de trein, dat op een vreemde manier zo intens kan aanvoelen. Ze gaan over leren dansen in de regen. Over het verleden en hoe dat je toekomst nog iedere dag kneedt en boetseert. Dat het allemaal niet gemakkelijk is, maar dat dat het net de moeite waard maakt.

Onze verhalen gaan over het kleine en minder kleine geluk, en hoe verdomd belangrijk dat is.

Tekst: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 53

6 RITUELEN MET GEVAAR VOOR EIGEN LEVEN

TOT DE DOOD ONS SCHEIDT Je kind van een toren moeten gooien of samen met je overleden echtgenoot levend verbrand worden: niet overal zijn religieuze gebruiken zo vanilla als bij ons. Tijdens deze zes onwaarschijnlijk gevaarlijke rituelen leg je je leven letterlijk in de handen van God.

KALI (1500 - Heden)

DOIRI (? - heden)

Snake Handling (1800 - heden)

Wie? Hindoes en moslims Waar? Solapur, India Wat? Medelijden met huilende kindjes bij een doopsel? Dan kan je in december beter niet naar het Indische Solapur gaan. Al meer dan vijfhonderd jaar worden de plaatselijke dreumesen van een vijftien meter hoge toren naar beneden geworpen.

Zo dwingt men geluk af van de goden. De mannen staan onderaan de toren klaar met een gespannen zeil om de éénjarige kindjes op te vangen. Erg gevaarlijk zal je denken, maar als we de lokale bevolking mogen geloven, is er in vijf eeuwen nog nooit iets misgelopen. Toch is het ritueel erg omstreden en dat leidde in 2011 tot een algemeen verbod. Maar het diepgewortelde geloof van de bevolking laat zich niet inperken door regels. Daarom wordt er ook nu nog lustig met baby’s geworpen.

Wie? Boeddhisten Waar? Japan Wat? Meditatie: het is niet bepaald een activiteit die ons zo extreem gevaarlijk lijkt. Maar er zijn uitzonderingen: boeddhistische hogepriesters willen een zo hoog mogelijke staat van verlichting bereiken en voeren daarom het Doiri-ritueel uit: een negen dagen durende bezinning waar je niet mag eten, drinken, slapen of zitten. Vervelen is ook geen optie aangezien je 100.000 keer dezelfde mantra moet opzeggen. En je weet: time flies when you’re having fun.

Voor je als monnik aan dit ritueel mag beginnen, moet je een bedevaart van 40.000 kilometer afleggen in 1000 dagen. In 2015 bracht de Japanse monnik Kamabri dit ritueel nog tot een goed einde. Niet mis aangezien hij slechts de dertiende was die het overleefde sinds 1945.

Dodelijk? 6/10

Wie? Katholieken Waar? Zuidelijke Verenigde Staten Wat? Naar de mis gaan is vaak een zenuwtergend saai gebeuren. In de VS hebben ze daar iets op gevonden: snake handling, een ritueel waarbij religieuzen het lot tarten en gifslangen vasthouden tijdens het bidden.

Ze geloven in een letterlijke interpretatie van de Bijbel en denken dat, net zoals in de evangelies van Lukas en Marcus, een gelovige niet gedood kan worden door een slang. Ze gaan ervan uit dat God hen beschermt tegen dit kwaad. Als een kerkganger tijdens de mis de geest van God in zich voelt, kan hij naar de slangenkooi gaan, er één uit nemen en bidden terwijl hij het dier in zijn armen houdt. Maar ook Gods bescherming is niet feilloos. In de laatste eeuw stierven minstens 71 personen in deze kerken door een slangenbeet.

Dodelijk? 7/10

Dodelijk? 2/10

54 GOE ROE

Sutee (17DE Eeuw) Wie? Hindoes Waar? India Wat? Hoewel samen met je geliefde sterven een romantisch ideaal lijkt voor velen, mondde het in India uit tot een gruwelijk ritueel. Als een man stierf, kon zijn weduwe kiezen om samen met hem levend gecremeerd te worden.

Dat klonk voor veel kersverse weduwen als een happy ending, maar eens het vuur werd aangestoken besefte de meerderheid van de vrouwen alsnog dat dit geen geweldig plan was. Maar ontsnappen was nu eenmaal geen optie.

De vrouwen die uit het vuur renden, werden tegengehouden door met bamboestokken gewapende mannen. Als ook het afranselen hen niet terug in het vuur dreef, werden ze grondig gekneveld of brak men al hun beenderen, zodat wegkruipen helemaal onmogelijk werd. Een klein offer voor een leven na de dood met zijn tweetjes, toch?

Dodelijk? 10/10

rouketopolemos (1800 - heden) Wie? Grieks-Orthodoxe Kerk Waar? Chios, Griekenland Wat? Met pasen is het Griekse eiland Chios al sinds jaar en dag het decor voor een spectaculair vuurwerkgevecht. Twee rivaliserende parochies bestoken elkaar die avond met meer dan 25.000 vuurpijlen. Het doel: de bel van elkaars kerktoren raken en ze zo laten luiden. Een mooi schouwspel voor toeristen, maar de lokale bevolking is er minder opgetogen mee.

Jaarlijks zetten de pijlen huizen en andere gebouwen in vuur en vlam en verwonden ze de inwoners. Een exacte lijst met slachtoffers bestaat niet, maar volgens de lokale bevolking zijn er regelmatig gewonden en vielen er al meerdere doden. Ondanks het reëel gevaar en het oorverdovende kabaal, houden beide priesters voet bij stuk: ze zullen hun mis afwerken, zelfs als hun kerk met vuurpijlen bestookt wordt.

Dodelijk? 5/10

Sokushinbutsu (? - 1900) Wie? Boeddhisten Waar? Japan Wat? Mummificeren is typisch Egyptisch. Althans, dat dacht je. Want ook in Japan kennen ze het. Meer nog: de hogepriesters mumificeerden zichzelf.

Ze geloofden dat het lichaam tijdelijk is en dat ze het moeten kwijtraken om een hogere vorm van meditatie te berkeiken. Het ritueel nam meer dan vijf jaar in beslag. Tijdens de eerste duizend dagen mochten ze alleen noten en zaden eten: zo verloren ze al hun vet. De volgende duizend dagen aten ze enkel een klein beetje schors en wortel van de dennenboom en dronken ze een thee op basis van het uiterst giftige urushi-sap. Eens ze dit strenge dieet achter de rug hadden, was hun opdracht bijna vervuld. Er restte hen nog één taak: zichzelf laten inmetselen in lotushouding en wachten op de dood.

Dodelijk? 10/10 tekst & grafiek: Arne Adriaenssens

GOE ROE 55

KERST IN AUGUSTUS

HOE FEESTDAGEN MOETEN WIJKEN VOOR ONZE DRUKKE AGENDA Je moet niet naar AustraliĂŤ emigreren om kerst te kunnen vieren onder de stralende zon.

Ook in onze contreien wordt het feest van het licht uitgesteld zodat het beter in de planning past. Maar in welke mate tast dat onze oorspronkelijke tradities aan?

Toen katholieke rituelen eeuwen geleden het levenslicht zagen, gingen we nog niet op skivakantie en waren businessmeetings eerder schaars.

Steeds meer mensen vinden het tegenwoordig lastig om hun drukke agenda af te stemmen op het leven van Jezus en vieren de religieuze feestdagen op een ander moment.

jaarlijkse gewoonte stouwden ze ook vorig jaar een winkel vol met kerstballen en engelenhaar. Klein detail: ze openden hem al begin augustus.

Goed nieuws dus voor de Britse chrismaholics die vijf maanden voor het feest van het licht al de eerste ballen en lichtjes in de boom wilden hangen.

Dat tot groot jolijt van gladde verkoopsjongens die hier munt uit kunnen slaan. Waar de paashazen en Sinterklazen vroeger maar drie weken in de schabben lagen, kan je ze nu al meer dan een maand op voorhand in huis halen.

In diezelfde maand was er ook aan de andere kant van het kanaal kerstvreugde te bespeuren. Het Duitse Holliday Park (dat volledig in handen is van Studio 100) kwam met Summer Xmas op de proppen, een broeierig warme kerstparade met kortgerokte kerstbabes. Een gat in de markt zo bleek. Door het grote succes zouden Gert Verhulst en zijn kompanen het nu ook in Plopsaland De Panne willen introduceren.

chrismaholics Ook het Britse grootwarenhuis Selfridge neemt het niet zo nauw met de katholieke tradities. Naar

56 GOE ROE

Gekleurde straten En het kan nog gekker. In maart 2011 bracht Jasper Hellmann een bezoek aan India en kwam er terecht op Holi-Phagwa, een hindoeĂŻstisch lentefeest waar men met kleurpoeder gooit en zo de straten opfleurt.

De Duitser had het er zo naar zijn zin dat hij de traditie ook in Europa wou introduceren. Het resultaat: het kleurrijke housefestijn Holi, festival of colours. Aangezien het hier in maart veel te koud is om buiten te feesten, organiseerde Hellman het lentefeest gewoon in augustus. Want lekker weer is nu eenmaal belangrijker dan eeuwenoude tradities.

Verschillende Hindoes spraken zich al uit tegen het festival omdat het niets van de religieuze betekenis heel laat. Tevergeefs: ook dit jaar tourt hij met zijn festival heel Europa door.

“Late kerstfeestjes hebben enkel voordelen.

Je kan je cadeau’s zelfs in de solden kopen” Dat er ook in België nonchalant wordt omgegaan met rituelen bewijst de Grobbendonkse Maria Martens (68). In 2013 organiseerde ze haar kerstfeest in augustus.

“De kerstperiode is voor heel de familie erg druk. Daarom organiseren we ons kersfeest al jaren in februari”, zegt Maria Martens. “Maar in 2013 wijzigden de plannen toen mijn moeder enkele dagen voor het geplande kerstfeest overleed. “Heel de familie was het er over eens: het was niet gepast om die dag te feesten.”

“We hebben dan maar de eerstvolgende datum vastgelegd waarop iedereen vrij was: 18 augustus.

Een beetje laat voor een kerstfeest, maar zolang iedereen erbij kon zijn, maakte dat voor mij niets uit.”

Slingers en ballen In augustus was iedereen erg blij dat ze eindelijk konden gaan feesten. Ze hadden er tenslotte al lang genoeg op gewacht. “Iedereen had rode kleren en een kerstmuts aan.

Heel het huis was versierd met slingers en ballen. Er stond zelfs een stal op de kast. De kerstsfeer was compleet.”

Eens het gezelschap klaar was met eten en de cadeau’s waren uitgedeeld, besloten ze naar het terras te verhuizen. “Kerst vieren is eigelijk nog veel leuker onder de stralende zon.” De mutsen hadden ze door de warmte wel afgezet, maar het kerstgebak moest nog komen. “Lekker was het zeker, maar een bolletje ijs had ons met dat weer zeker even goed gesmaakt.” (lacht)

“Eigelijk heeft zo’n laat kerstfeest alleen maar voordelen voor ons. We kunnen zelfs al onze pakjes in de solden kopen! Wie wil dat nu niet.” (lacht)

Solden Maria heeft zeker geen spijt dat ze het feest heeft uitgesteld. “Zo hadden we in februari de tijd om ons verdriet te verwerken, maar konden we toch nog met iedereen samen kerstmis vieren. “ Dit jaar stelden ze het feest trouwens opnieuw uit tot midden februari. En vergis je niet: de kerstboom is tot dan blijven staan. “Ik vind het zalig als die kerstsfeer in huis hangt, dus het is echt geen straf om de boom zo lang te laten staan.” tekst: Arne adriaenssens

GOE ROE 57

58 GOE ROE

TWEE ONGELOVIGEN OP DE PASSIE IN IEPER

“IEDEREEN RAAKT HIER SAMEN DIEP ONTROERD” De kerk heeft al betere tijden achter de rug, maar het christelijke evenement ‘De Passie’ in Ieper slaagt er nog steeds in om duizenden (on)gelovigen te verzamelen. Voor de gelegenheid wordt er een hedendaagse versie van het Passieverhaal opgevoerd. Spoiler: Jezus gaat dood.

Wanneer je twee ongelovigen naar De Passie stuurt - een multimediaal evenement dat de lijdensweg van Jezus herdenkt - levert dat bijzondere situaties op. Het verhaal wordt er vertaald naar een actuelere versie, waarin dans, zang en theater naadloos in elkaar overvloeien. Zo kan het opnieuw een breder - en vooral jonger - publiek inspireren.

Het is niet de eerste keer dat gelovigen in België samen kunnen troepen voor wat je ook als het Rock Werchter-voor-religie kan omschrijven. In 2006 werd het evenement in Manchester in het Verenigd Koninkrijk in het leven geroepen. Het waaide daarna via Nederland over naar België, waar het in 2014 neerdaalde in Merchtem. Dit jaar mocht Ieper - een stad die nog steeds barsten en scheuren vertoont van de Grote Oorlog - het markante decor vormen voor De Passie.

Een korte samenvatting voor zij die vergeten zijn waar het Passieverhaal ook weer over gaat: Jezus probeert mensen te inspireren om goeds in de wereld te brengen, het volk vindt hem een vreemde gast, uiteindelijk wordt hij verraden door een goeie vriend en sterft daarna een dramatische dood aan het kruis. Daar komt het een beetje op neer.

“Vaak proberen mensen goed te doen en maken ze zo de wereld kapot.”

- Mathias Sercu

Religieuze tatoeage Nog wat onwennig staan we drie uur voor het begin van de show op de Grote Markt in Ieper. Buiten heel wat beveiligingsmensen in fluorhesjes en kleine groepjes toeschouwers die samentroepen als mieren rond een broodkruimel, is het nog vrij rustig. Geena Lisa trotseert net het podium voor de generale repetitie in een gewatteerde, bijna schaapachtige fleece. “De mensen die zó vroeg naar Ieper zijn afgezakt, moeten wel hyper-religieus zijn”, denk ik. “Ze kunnen ongetwijfeld elke passage uit de Bijbel achterwaarts afdreunen en hebben minstens één quote van mon Dieu op hun lichaam - misschien wel op hun bil? - getatoeeerd.” Fout, zo blijkt. De eerste vrouw die we aanspreken zegt “alleen maar voor de muziek te komen.

En dat ze verder ook niet goed weet wat er gaande is.”

Een herkenbaar gevoel, waardoor ook wij snel soelaas zoeken bij de informatiestand. “Of ze toevallig niet nog een informatiebrochure op overschot hadden”, vroeg ik. Die bleken allemaal al weg gegrist te zijn.

De man die naast ons had gestaan, zei dat hij er nog enkele had liggen en dat we hem dus maar moesten volgen. Eenmaal buiten vroeg ik hem of hij iets met de organisatie te maken had. “Ja”, glimlachte hij. “Ik ben de regisseur.” Blijkbaar hadden we net, zonder het goed te beseffen, Bart Cafmeyer tegen het lijf gelopen. Terwijl hij ons voorgaat naar de backstage vertelt hij enthousiast over hoe hij toch hoopt op 10.000 bezoekers, maar dat het weer wel eens roet in het eten zou kunnen strooien.

De organisatie van De Passie had dan wel mooi weer voorspeld, op de dag zelf was het koud, en de wolken boven de Grote Markt waren er nog niet uit of ze al dan niet een plensbui over de meute aanwezigen zouden gooien. Het was daarnaast niet het schattige soort kou, waarbij je met een glimlach een paar wollige handschoenen uit je rugzak haalt.

Het was het soort kou dat zich na een tijd door je kleren wrong en zich strak rond je handen en voeten

GOE ROE 59

“Menigtes staan snel klaar met wijzende vingers en boegeroep, he.”

- Mathias Sercu

klemde, tot elke tinteling eruit verdwenen was. Opofferingen moeten gemaakt worden voor de Goede Heer, maar bij mijn ledematen trek ik de grens.

Lagereschoolkinderen en bejaarden Wanneer het plein enkele uren later stilaan opgevuld raakt, zoeken we ons een plaats aan de dranghekken.

Rechts van ons staat een bende lagereschoolkinderen, die knullig in het rond staren en met open mond op koekjes kauwden. Aan de andere kant zitten vijf grijzige vrouwtjes op strandstoelen. “Zo lang rechtstaan

60 GOE ROE

gaat niet meer”, zegt de knokige dame in het midden van het gezelschap. Kortom: alle leeftijden waren hier netjes vertegenwoordigd.

Niet veel later trekt Mathias Sercu (Buiten de zone) het evenement op gang met een krachtige en doorleefde versie van Messias van Bart Peeters, de Koninklijke Harmonie Ypriana achter zich. Ik trek mijn blik los van het podium en kijk naar de mensen rondom mij. Zij staan net zo ademloos naar het spektakel voor hen te gapen. Hoewel we later zouden vernemen dat de gehoopte 10.000 aanwezigen er maar een schampere 6.000 waren geworden, was het toch zowaar een spirituele ervaring om hier deel van uit te mogen maken.

Het passieverhaal werd vertaald naar een versie die universeel te begrijpen is. De verhaallijn volgt dezelfde cadans als het origineel, maar speelt zich af in een niet bepaald tijdskader, maar met een onmiskenbare knipoog naar de Eerste Wereldoorlog.

Koen Vijverman (Familie) vertolkte

de rol van Broeder Stoffel - of ook: Jezus - die zijn vrienden in het leger verschillende waarden probeert bij te brengen. Die goedheid wordt bij de generaals niet enthousiast onthaald, waardoor ze Stoffel al gauw een geweer tegen zijn slaap duwen.

Dat de verhaallijn geïnspireerd werd door de Grote Oorlog is natuurlijk logisch: het evenement speelt zich af in de Vredesstad.

Die moderne adaptatie valt bij heel wat mensen in de smaak en wordt luidkeels toegejuicht. Anderen hebben het er dan weer moeilijk mee.

Vooral het oudere publiek moet zich soms verkrampt vasthouden aan de leuning van hun stoel. ‘Moderner hoeft zeker niet’, klinkt het.

Lichtgevend kruis Qua symboliek kan De Passie wel tellen. In de maand die voorafging aan het event werd een enorm lichtgevend kruis naar enkele Belgische steden gedragen. Vandaag zou datzelfde kruis in Ieper arriveren, waar het op de schouders van tientallen leden van de jeugdbeweging KSA

werd naar het podium gedragen.

Het feit dat enkele van de jongeren zelf niet goed wisten wat het Passieverhaal dan ook weer inhield, maakte het nog nét dat beetje charmanter.

Het bewijst ook dat een moderne en actuele versie van het verhaal wel degelijk nodig is.

Dat vindt ook Mathias Sercu, die samen met Geena Lisa en Simon De Cuyper op het podium mocht kruipen. “Ik ben zelf niet gelovig, dus of dat nu een religieus verhaal is of niet, maakt me niks uit. Maar giet het verhaal in een eigentijdse versie en dan komt het ineens heel dichtbij.

Vaak proberen mensen goed te doen en maken ze zo de wereld kapot.”

Een atheïst op het podium voor duizenden overtuigde christenen: een vreemde keuze? “Eerst had ik daar wel mijn bedenkingen bij”, zegt Sercu. “Maar omdat mijn broer de teksten schreef en ik mocht optreden met de harmonie Ypriana heb ik uiteindelijk toch toegezegd. Ik ga daar eerlijk over zijn, dat was de

“We mogen de mensen die buiten de lijntjes kleuren niet uitsluiten.”

- Mathias Sercu

grootste motivator.” (lacht)

Buiten de lijntjes kleuren Wanneer Sercu de eerste klanken van de avond uit zijn keel perst, wordt het plein in Ieper muisstil.

Alsof er een reusachtig deken over de mensenmassa werd gedrapeerd.

Elk geluidje leek te verdwijnen in de onzichtbare stof. Hij zet in met Dat Teder Gevoel van Herman Van Veen, een nummer dat bij wel meer aanwezigen een gevoelige snaar weet te raken. Ook bij Sercu zelf. “Die tekst

van dat lied is gewoon prachtig. Het gaat over de buitenbeentjes, over de outcasts in de maatschappij, en dat we hen meer moeten omarmen. Dat we de mensen die buiten de lijntjes kleuren niet mogen uitsluiten.”

“Ik ben zelf opgegroeid met een broer met autisme, en ik kan er echt niet tegen als mensen uitgesloten of uitgelachen worden. Toch staan menigtes snel klaar met wijzende vingers en boegeroep, hé. Dat is wat mij zo raakt aan het hele verhaal.”

Verdraagzaamheid maakt De Passie dan ook net zo bijzonder. Mensen die dagelijks de boodschap van onze Goede Heer verspreiden en mensen die geen enkele band meer hebben met religie staan urenlang naast en tussen elkaar, geven elkaar soms een schouderklopje of een glimlach. Ze raken samen ontroerd en grinniken op dezelfde momenten. Misschien moeten we dat in het Echte Leven ook maar wat vaker doen. Niet?

Tekst & Foto: Stijn De Wandeleer

GOE ROE 61

het panel

WAAROM ZIJN RITUELEN BELANGRIJK VOOR U?

Aaron malinsky - jodendom

merlyn archania - wicca

“Sjabbat is een wekelijkse feestdag waarop werken verboden is. Je mag ook geen elektriciteit gebruiken en je niet meer dan anderhalve kilometer van huis verplaatsen. Daarom wonen joden vaak samen in één wijk. Iedereen wil dicht bij de synagoge wonen zodat ze op Sjabbat naar de dienst kunnen gaan. Eens die voorbij is, hebben we een ontspannen dag: we eten, praten of gaan naar een familiefeest. Tot we ’s avonds de nieuwe week inluiden met een kaars en wierook. Sjabbat is het Hebreeuwse woord voor herbronning, en zo voelt het ook.”

“Rituelen zijn ontzettend belangrijk binnen wicca. We hebben geen tempel, maar kunnen van elke plek een heilige plaats maken. Meestal doen we dat buiten, maar bij slecht weer kan het ook binnen. Eerst baken je je gebied af en trek je er een magische cirkel rond. Die dient om het goede binnen te houden het kwade buiten. Daarna roep je de wachters van de poort op - zij zorgen voor alle energieën - en vervolgens ook de God en de Godin. Eens je ritueel is afgelopen, stuur je hen terug weg en verbreek je de energetische cirkel.”

victoria vandersteen - islam

filip descheemaeker - atheist

“Door de rituelen in de islam ben ik veel rustiger en minder impulsief geworden. Je zou het misschien niet zeggen, maar die gebruiken hebben een grote invloed op hoe je bent als persoon. Ik heb bijvoorbeeld veel bijgeleerd door te vasten. Op het eerste gezicht lijkt dat misschien een louter fysieke test, maar vooral mentaal is dat enorm zwaar. Na een tijd weegt zoiets door. Zo heb ik ontdekt tot hoeveel we als mens in staat zijn, en hoeveel we kunnen dragen. Onze geest is veel sterker dan je denkt.”

“Ik vind rituelen wel belangrijk, maar je kan ook perfect een ritueel uitdenken dat niks met religie te maken heeft. Denk maar aan Rock Werchter. Dat is intussen bijna een traditie geworden. Maar ook op familiaal niveau is er nood aan rituelen.

Vroeger werden belangrijke overgangen zoals een geboorte, de dood of volwassen worden meer aan rituelen gekoppeld dan nu. Ze geven je de steun om het goed te doen, of net om dingen te verwerken. Op die manier sta je tenminste nog eens stil bij de dingen.”

62 GOE ROE

How to start your own religion

RITUELEN

“Gaan er ooit bijeenkomsten zijn voor goeroeisten?”

José

een religie zonder kerk, moskee of synagoge. Een onderonsje tussen gelovigen lijkt een absolute must. Maar kan het ook anders?

Als er na het succes van de melige ‘liefde is’-scheurkalender ook een ‘religie is’-exemplaar op de markt zou komen, stond ‘samenzijn’ op 1 januari. Het is dé reden bij uitstek waarom mensen zich aansluiten bij een religieuze groep. Want als je samenkomt met gelijkgestemden heb je altijd iets om over te praten.

Maar zo’n samenkomst regelen is sneller gezegd dan gedaan. Met iets meer dan honderd volgers, konden we geen viering opzetten in elke gemeente van het land. De kans dat onze goeroeisten van de Ardennen of de kust naar Mechelen zouden afzakken, was ook miniem. België mag dan klein zijn, je kan er - zeker als je de files meerekent - een hele tijd op de weg vertoeven.

Toch was mobiliteit niet het enige probleem. Ook de jurist die het goeroeisme van nabij in het oog hield, raadde ons ernstig af om onze kersverse volgers samen te brengen.

“Een religieus evenement op poten zetten, is op dit moment een risico”, was zijn professionele advies. Van de aanslagen in Brussel was nog geen spraken, maar de gruwel in Parijs zat nog vers in ons geheugen en vulde het land met een onterecht religieus geladen spanning.

Onze levens en die van onze volgers in gevaar brengen vonden we net iets

te ver gaan dus verhuisden we ons ritueel naar het wereldwijde web. Als volgers wilden praten met gelijkgestemden, konden ze dat toch ook gewoon doen via onze website, niet?

Maar een groep actieve en mondige Goeroeisten online over godsdienst laten praten, bleek moeilijker dan verwacht. We probeerden alles: van vragen op onze Facebookpagina tot heuse fora op de website. Ondanks alle moeite, waren het vaak alleen vrienden en familieleden die reageerden.

We kunnen dus met opgeheven hoofd zeggen dat we het geprobeerd hebben. Een gemeenschap oprichten, doe je blijkbaar niet van vandaag op morgen. Je moet er je tijd voor nemen. Als we ooit opnieuw een religie opstarten, doen we het beter zoals Jezus: beginnen met twaalf trouwe volgers, om zo stap voor stap ons imperium uit te bouwen.

Tekst: Arne Adriaenssens

GOE ROE 63

W

WIE IS DE GOEROEIST?

51-60 10%

IETS 6% IST

60+ 4%

9% ANDERS

Een religie valt of staat met zijn volgers. Het is dan ook niet meer dan netjes om dit magazine af te sluiten met een welgemeende dankuwel aan alle Goeroeisten. Maar wie zijn ze juist? Dit zijn de mensen die het afgelopen halve jaar op zoek gingen naar meer religie in hun leven.

Grafiek: Arne Adriaenssens

15% LIJK E T HRIS

C

41 - 50 16% 31 - 40 10%

70% ONGELOVIG geregistreerde Goeroeisten Volgers op Facebook

VR NNE OU N WE N

Unieke bezoekers op de website

64 GOE ROE

51

%

49

0-18 20%

%

MA

19-30 30%

134 391 4178

COLOFON Redactie Stijn De Wandeleer Arne Adriaenssens Fotografie Stijn De Wandeleer Arne Adriaenssens Lucas Borgmans Lay-Out Stijn De Wandeleer Arne Adriaenssens Onder begeleiding van Kristof Demasure Kris Vanhemelryck Lut Goovaerts Met uitzonderlijke dank aan Amke Heindryckx Anthony Caira Bart De Wandeleer Elise Engels Ingrid Sombrijn Jef Adriaenssens Lore Adriaenssens Lucas Borgmans Renaat Bogaert Sandra Schelles Alle goeroeisten Drukkerij Provo Brulens 23B 2275 Gierle

Verantwoordelijk uitgever Thomas More Mechelen Raghenoplein 21b 2800 Mechelen

68 GOE ROE