Food magazine web by jouzw

around the globe

Ramadan: Marokko VS Nederland

“De ramadan in Marokko is simpelweg magisch” 24

Foodblogs voeden anorexia “Eten wordt opeens een gedoe”

Van atleet naar bobsleepiloot “Ze moet meer aan haar eigen rust denken” 18

REPORTAGE

Colofon

Hoofdredacteur Hoofd opmaak

Adjunct hoofdredacteur

Eindredactie

Opmaak

Social media Opmaak

Redactielid

Iedere hap die je neemt heeft een betekenis. Nou, misschien niet elke hap, maar wel elk gerecht. Verschillende culturen zijn tegenwoordig terug te vinden in de keuken. Zo kennen wij in Nederland veel Indische invloeden. Denk maar eens aan de bami- en nasischijf, die je zonder er bij na te denken uit de muur trekt. Eten verbroedert en laat grenzen vervagen. We eten met z’n allen massaal Japanse sushi en Turkse Shoarma. In ons magazine ‘FOOD.’ willen wij internationale eetculturen uitlichten en de diversiteit van de wereldkeuken promoten.

Veel leesplezier

Inhoudsopgave REPORTAGE

Reportage De saladesmelttkroes die New York heet

Profiel 4

‘Als je dik wilt worden moet je engels spreken’ 13 Samen eten bij ‘de ontmoeting’ 20

Charlotte de Weerdt van yoghurtbar Lot’s of yoghurt 10 Van atleet naar bobsleepiloot

Marco Poel: De Zwolse frietkoning

Overig

Hoe foodblogs anorexia voeden 32

Recept de Salty Dutch

Camden market: commercieel of niet?

Recept Unicorn Frappucino

Recept Kip Relleno Do’s and donuts

Dadels en melk in de file tijdens de Ramadan

Food abroad Manhattan: Street food mania 16 Londen: a city of food

The full Morrocan experience 40 Amsterdam. Burgers. Cult.

Dinner is served Eten met Anne uit Noorwegen

‘Lunchen’ op zijn Italiaans met Adriana 30

De saladesmeltkroes die New York heet

Reportage

REPORTAGE New York City kent een extreem grote hoeveelheid verschillende culturen. Een term om het samenkomen van deze culturen te beschrijven is de melting pot-theorie. In het Nederlands werd deze term vertaald naar smeltkroes. Toch werd deze theorie niet door iedereen geaccepteerd. Later werden termen als ‘mozaïek’ en ‘saladekom’ geïntroduceerd, een metafoor voor het samenkomen maar ook apart blijven van al die verschillende culturen. Maar wat is New York nu; een samensmelting of een mozaïek van de culturen die er door al die jaren heen zijn komen wonen? TEKST: PYE VAN DER LINDE

niet geboren. Tot halverwege de jaren vijftig kwamen immigranten Amerika in via Ellis Island, waar ze werden gecheckt. Niet alleen hun achtergrond, maar ook hoe het met hun gezondheid gesteld was. Op 1 januari 1892 kwam de allereerste immigrant aan op Ellis Island, de laatste in 1954. In totaal passeerden er in die 62 jaar zo’n 12 miljoen nieuwkomers.

“Ik ben nooit volledig geassimileerd, ik ben mijn eigen persoon” Een deel van deze migranten bleef in New York en settelde daar, kreeg kinderen en verrijkte de stad met hun eigen cultuur. Het eten in de stad veranderde, en zo ook het eten bij Big Nick’s. De vele Grieken die hun gezin stichtten in NYC zorgen er bijvoorbeeld

voor dat de gyros uiteindelijk op de kaart te vinden was. Ook de Indiërs zijn niet onbekend in de stad, waardoor ook de curry zijn weg vond naar het menu op de muur van het drukbezochte restaurantje. Bijna drie procent van de New Yorkse bevolking komt uit India, en veel van de tegenwoordige immigranten werkt in de ICT-sector. IK ASSIMILEER NIET Ajeet Neel is een van die Indiase ICT-immigranten en hij woont nu twee jaar in New York. Hij heeft zelf problemen met de termen ‘assimileren’ en ‘integreren’; hij heeft liever dat iedereen zijn eigen cultuur meebrengt naar zijn of haar nieuwe land. “Ik ben nooit volledig geassimileerd in mijn thuisland, ik ben mijn eigen persoon. Waarom zou ik dat dan wel... >>

ig Nick’s is officieel een pizza en burgerrestaurant in New York. Ruim 60 jaar geleden begonnen ze in een pandje in de Upper West Side in Manhattan, New York. Als je naar binnen stapt wordt je direct omringd door een aparte atmosfeer: een open keuken, ietwat vettige tafels en een serveerster met een smerig schort die je welkomheet. Portretten van celebrities aan de muur – vaak niet eens ondertekend door de bekendheid zelf. Het kleine restaurant is een bekende naam in Manhattan, waar je voor weinig geld een goede burger kan krijgen. Het menu bestond van origine enkel uit burgers en pizza’s, zelfs de hotdog was er eerst niet te krijgen. Maar door de komst van allerlei nieuwe inwoners is het menu steeds verder uitgebreid. IMMIGRANTENSTAD New York is een echte immigrantenstad. Iedere cultuur die je je maar kunt voorstellen is te vinden in de Big Apple. De stad kent bijna 8,6 miljoen inwoners, 36% van die bevolking is er

doen in mijn nieuwe gekozen thuis, Amerika? Goddank is Amerika naar mijn mening meer een salad bowl dan een melting pot. Ik denk dat alle groepjes immigranten hun eigen gemeenschappen vormen. Dat is menselijk, je vormt groepen met mensen waarmee je het goed kunt vinden en zoiets gebeurt eenmaal sneller met mensen met dezelfde achtergrond. Denk maar aan Chinatown, Japantown, Little India, Little Italy, enzovoort. Ik moet geen hotdogs of mac-n-cheese, ik wil liever curry en kofta. Ik eet geet kalkoen bij Thanksgiving en ik ga al

helemaal niet naar een wedstrijd van de Yankees. En dat kan, want dit is een vrij land. Dat is het mooie.”

“Ze eten allemaal dezelfde curry” Hoewel Ajeet zich dus sterk afzet tegen grote delen van de ‘Amerikaanse cultuur’ en weigert te assimileren, zijn er ook dingen waar hij wél van geniet. “Ik bewonder het Vrijheidsbeeld, de Amerikaanse landschappen en hele-maal de vrijheid van meningsuiting. En af en toe lust ik ook best een flinke hamburger. 4 juli feest ik gezellig mee.”

SCHEIDINGSLIJN Michael Persson, Amerika-correspondent voor de Volkskrant, ziet het ook gebeuren dat culturen die naar New York komen zich niet per se assimileren, maar af en toe wel allemaal Amerikaan zijn. Perrson vindt Amerika meer een mix van zowel de melting pot als de salad bowl, het verschilt volgens hem namelijk per wijk. In Manhattan gaan culturen nog in elkaar over met overlap, maar ik Brooklyn kan de scheiding per straat zijn. Zit je aan de ene kant van de straat, dan zit je in de Italiaanse wijk, zit je aan de andere kant van de straat, dan zit je in de Japanse.

REPORTAGE GENTRIFICATIE Gentrificatie is echter ook in gang in deze wijken. Rijke, blanke jongeren verdringen de immigranten uit de volkswijken. Zo drukken de Chinezen de Italianen langzaam maar zeker weg uit hun wijk in Queens. Op bepaalde momenten verdwijnen de verschillen tussen culturen echter compleet en worden ze allemaal Amerikanen.

“Het zijn allemaal New Yorkers” Neem bijvoorbeeld the Fourth of July, Independence Day, de verjaardag van de onafhankelijkheidsverklaring van Amerika: Dan komen alle culturen bij elkaar tot een enkele grote Amerikaanse cultuur. Vooroordelen verdwijnen als sneeuw voor de zon en “ze eten even allemaal dezelfde curry”. EINDE VERHAAL Zo ook bij Big Nick’s. Enkele gerech-

ten zijn een mix van verschillende culturen die samensmelten, maar het gros van de maaltijden staan gescheiden van elkaar, gesorteerd op afkomst. Amerikaans, Grieks, Mexicaans, Turks en vele anderen. Gentrificatie sloeg echter ook toe in de wijk waar Big Nick’s gevestigd was. De wijk werd steeds meer aantrekkelijk voor de rijkere jongeren. Dit had een sterk effect op de huurprijzen in het gebied. Door een plotselinge stijging van de huurprijs van $20.000 per maand, kon eigenaar Nick Imirziades het pand waar het restaurant in gevestigd was niet langer betalen. HERSTART In 2003 sloten de deuren tot groot verdriet van veel vaste klanten, na ruim 51 jaar bijna 24 uur per dag open te zijn geweest. Een jaar later werd het restaurant echter heropend op een andere locatie, nog altijd in de Upper West Side van Manhattan. Het ‘concept’ van een smoezelig interieur met vettige

tafels en een enorme menukaart werd voortgezet. Nu gaan ze verder met het opnemen van culturen van over de hele wereld, allemaal onder hun eigen kopje op de menukaart. Eigenlijk is er maar één passende me-

“Ik moet geen hotdogs of mac-ncheese, ik wil liever curry en kofta”

tafoor voor New York. Niet de melting pot en ook niet de salad bowl. Waar we in New York mee te maken hebben is een schilderspalet. Alle kleuren komen apart op het palet en al die verschillende kleuren kunnen gemengd worden naar eigen smaak. Wat al die kleuren gelijk maakt, is dat ze op dat schilderspalet zitten: Het zijn allemaal New Yorkers.

RESTAURANT BIG NICK’S

Eten met Anne uit Noorwegen Anne pakt twee kommen en doet er met een grote soeplepel wat pap in. Het ziet er dik, klonterig, en niet erg smakelijk uit. Tijd voor the finishing touch! Het is de bedoeling dat we er nu een flinke schep suiker overheen gooien en er een klontje boter bovenop doen. “Dit maakt de smaak”, vertelt ze. Nou, ik ben benieuwd hoe dit prutje gaat smaken. TEKST: DENISE BEUVING

andaag ga ik eten met de Anne Naomi Brassien. Ze is geboren in Nederland, maar na vier jaar hier opgegroeid te zijn emigreerde zij, haar ouders en twee zussen naar Noorwegen. Haar ouders waren verliefd geworden op het land. Na tien jaar een heel ander leven te hebben geleden, misten Anne en haar moeder Nederland zo erg dat ze terugverhuisden. Haar vader en twee zussen die niet mee terug wilden naar Nederland bleven achter. Ik ontmoette Anne op de eerste dag van het nieuwe jaar op de middelbare school. Anne kende niemand en ik besloot contact met haar te zoeken. Dit eindigde goed, zo goed zelfs dat we nog steeds vriendinnen zijn. Inmiddels zijn haar vader en een van haar zussen ook teruggekomen naar Nederland en wonen ze samen met Anne haar moeder in Harderwijk.

Ik ontmoet Anne bij de supermarkt vlak bij haar studentenkamer in Zwolle. We hebben elkaar al een tijd niet meer gesproken en gezien, dus vandaag gaan we even bijkletsen. Van een afstandje zie ik haar al aankomen. Ik loop naar haar toe en omhels haar. “Hé, hoe is het? Lang niet gezien!” Terwijl we enthousiast praten lopen we samen de supermarkt in. Voor het typische Noorse kersttoetje wat wij vandaag gaan maken hebben we maar vier ingrediënten nodig. Een liter melk, een pakje rijst, kaneelsuiker en Noorse boter. Speciaal om dit gerecht te bereiden heeft Anne een zakje Grøt-ris en een kuipje Noorse boter meegenomen uit Noorwegen. Noorse boter is iets zouter dan de boter die wij hier in Nederland kennen, dat extra zoute tintje maakt de smaak van de pap perfect. Grøt-ris is speciale rijst die wordt gebruikt bij het bereiden van dit gerecht. Na een bezoekje aan de supermarkt, waar we kaneelsuiker en melk kopen, lopen we terug naar de woning van Anne. Tijdens deze korte wandeling van nog geen vijf minuten vertelt ze mij meer over het typisch Noorse kersttoetje dat wij vanavond gaan eten. Blijkbaar zit er aan het eten van de pap een hele wedstrijd verbonden. “Iedereen krijgt een schaal met pap, maar in een van de schaaltjes zit een gepelde amandel verstopt. Als jij degene bent die de amandel in de pap vindt, ben je de geluksvogel. Je krijgt dan een groot marsepeinen varken”, vertelt Anne. Ik moet erom lachen. Best leuk om zoiets te leren van de Noorse eetcultuur en tradities.

DE PAP

Als we aankomen bij het studentenhuis waar ze woont beginnen we gelijk met koken. Anne weet precies wat ze moet doen en schenkt de gehele inhoud van het pak melk in de pan. Om haar toch een soort van te helpen probeer ik de Noorse tekst achterop de verpakking van de Grøt-

DINNER IS SERVED

ris aan haar voor te lezen. Er komen allemaal woorden uit mijn mond, maar Ik heb geen idee wat ik nu eigenlijk aan het voorlezen ben en of ik het goed uitspreek. Ik lach er wat om. Toch doe ik het volgens haar nog best goed. Ondertussen is de melk aan het koken. Tijd om de rijst erbij te gooien. Nu begint het echt een dikke massa te worden die ruikt naar warme melk. Nog even roeren en dan is het klaar.

“De smaak en structuur doen me een beetje denken aan een stuk rijstevlaai, maar dan warm” Dan is nu het moment aangebroken voor de eerste hap. De smaak en structuur doen me een beetje denken aan een stuk rijstevlaai, maar dan warm. Het is lekker smeuïg, maar door de rijst moet je er toch nog op kauwen. Ik geniet ervan. Ik vind het echt heel erg lekker. Na ongeveer

tien happen van de smeuïge witte massa gehad te hebben ervaar ik de smaak ineens heel anders. Ik begin vol te raken, waardoor de pap minder lekker begint te worden. Ik krijg het maar met moeite weg. Ik had verwacht dat het machtig zou zijn, maar zo machtig… Na ongeveer een kwartier mijn best doen heb ik de pap dan eindelijk weggewerkt. Ik vind het knap dat mensen dit nog op krijgen na een heel kerstdiner. Best heftig. Zo machtig. Mij zou het in ieder geval niet lukken. De volgende keer als ik zoiets eet dan ga ik uren van tevoren al niet meer eten. Anders krijg ik het echt niet op en dat is zonde, want het is superlekker! Ik vond het echt leuk om eens een keer iets traditioneel Noors te eten. Anne en ik zijn al zeven jaar lang vrienden, maar naast dat ik een keer een Noorse wafel heb gegeten, heb ik nooit iets Noors geproefd. Juist zo leuk, want nu ben ik toch op een andere manier weer in contact gekomen met de Noorse cultuur en zijn tradities.

ANNE (L) EN DENISE

Charlotte vaart op haar eigen kompas door de yoghurt en shakes TEKST: SANNE TER HEIDE

Charlotte de Weerdt (26) is initiatiefneemster en eigenaresse van yoghurtbar Lots of Yoghurt die te vinden is bij Mixstore Pistache in de Zwolse binnenstad. Ze heeft het heft in eigen hand genomen omdat ze van mening was dat Zwolle mijlenver achterliep als het gaat om gezonde, verantwoorde maar lekkere voeding. Dit in vergelijking met de Randstad, waar verantwoorde voeding al veel meer is opgenomen in het straatbeeld. “Als hoofdstad van Overijssel moet je dan toch ook een keer mee met je tijd?! Daarom ben ik in dat gat gesprongen. Ik ben blij als ik iemand een gezond en vooral lekker moment voor zichzelf kan bezorgen.”

“G

oedemiddag! Waarmee kan ik u helpen?”, vraagt Charlotte opgewekt aan de mevrouw die onderzoekend haar yoghurtbar binnenstapt. “Nou, ik kom eigenlijk de weg vragen, maar nu ik er toch ben lust ik wel een veggie shake on the go. Doe mij maar de Vitamine Kick met wortel, banaan, gember en honing”, zegt ze terwijl ze de menukaart teruglegt op de vitrine. “Heeft u een momentje? Dan zal ik het voor u maken.” De blender onderstreept de woorden van Charlotte met duidelijke en korte draaiingen voor het een mooie, gladde oranje shake tevoorschijn tovert. Persoonlijke momenten is waar het om draait voor Charlotte. In haar privéleven met familie en vrienden, maar des te meer in haar zaak met klanten. “Wat ik bijzonder vind, is dat Charlotte vaak de favorieten van vaste klanten al uit haar mouw heeft geschud, voor ze hun bestelling hebben doorgegeven. Dat maakt de band die Charlotte met ze heeft speciaal.”, vertelt collega Nikki Postema.

“Je bent je eigen kompas. Ik streef ernaar het mijne zo duidelijk mogelijk te volgen.” TOEN EN NU In het moment leven doet Charlotte nog niet zo heel lang. “Ik kleurde liever binnen de lijntjes als het er echt om ging, ja. Fijne, leuke jeugd, toffe schooltijd, nette studie Fysiotherapie en uiteraard een goede baan. Je kent het wel.” Klinkt allemaal nogal doorsnee en zoetsappig, maar vergis je niet.

Charlotte is vanaf haar tienerjaren al een streber, een dame met haar eigen werkwijze en persoonlijke mening. Waar anderen rechts gaan, gaat zij links als ze denkt dat dat haar meer zal brengen. “Als de meeste van onze klasgenoten of vriendinnen kozen voor blond haar verfde Charlotte haar haar juist rood. Typisch een actie voor Charlotte.” volgens Laura Vulkers, een vriendin die ze kent vanaf de middelbare school. Beste vriendin Lindy Mannes over Charlotte: “ze is een vrouw met ballen, omdat ze weloverwogen en met veel lef keuzes maakt. Het is nogal wat om al je zekerheden op te geven en je eigen kop te volgen. Maar ze deed het wel. Het resultaat daarvan is Lots of Yoghurt.” Zelf is ze het niet meteen eens met deze karakterschets; “het kan nogal egoïstisch overkomen, misschien. Iets wat ik totaal niet ben. Maar ik kan niet ontkennen dat ik te allen tijde vind dat je eerst voor je eigen geluk moet kiezen. Je kent jezelf het beste. Je bent je eigen kompas. Ik streef ernaar het mijne zo duidelijk mogelijk te volgen.” BUCKET LIST Charlotte besluit zo’n anderhalf jaar geleden haar ouders in te lichten over haar bucket list. Twee plannen staan met stip bovenaan: het maken van een rondreis door Zuid-Amerika. Alleen. En het openen van haar eigen al eerder genoemde yoghurtbar. Charlotte blikt er met een vrolijke lach op terug. “Alsof het zo heeft moeten zijn, kwam er tijdens het plannen van mijn zes weken durende reis het bericht dat er plek was voor Lots of Yoghurt bij Mixstore Pistache in Zwolle…” Terwijl Charlotte bewapend met haar backpack geniet van de latin muziek, het dansen, het lekkere eten en de mooie mannen in Zuid-Amerika, schildert haar vader hier in Nederland

PROFIEL

Charlotte straalt als ze vertelt over Lots of Yoghurt. “Nu ik alle zekerheden heb laten varen, heb ik rust gevonden. Ik doe nu dingen waarbij mijn passie ligt. Ik kleur buiten de lijntjes, iets wat nieuw en spannend voor me is. Ik word er enorm door geprikkeld op een positieve manier.” Ze is overigens niet helemaal zonder ervaring aan de yoghurtbar begonnen. “Als coach bij Personal Body Plan ben ik al langer bezig met alle facetten van een gezonde lifestyle zoals gedrag, training, herstel en voeding. Op de sportschool vond ik de mogelijkheid om mijn idee te testen en zo begon ik kleinschalig en low budget mijn proteïne shakes te serveren.

trouwd, wat het ook mag zijn. Totdat de tijd daar is voor de grote onthulling, betekent dit het voorlopige en gelukkige open einde in het verhaal van Charlotte de Weerdt.

“Met een strakke planning is het me gelukt om beide dromen waar te maken.”

FOTO: HENK MANNES

de muren van haar nieuwe zaak. Een paar dagen voor de opening is ze weer thuis; “met een strakke planning is het me gelukt om beide dromen waar te maken.”

BIOLOGISCH Nu is dat idee dus binnen een tijdsbestek van een paar maanden gegroeid naar een status van place to be. Bij de yoghurtbar is er voor elk wat wils. Er is een ruime keuze aan gezonde basics, sauzen en toppings. De menukaart staat vol met shakes en yoghurtjes die Charlotte catchy namen als Coco Loco, Brown & Berries, Salty Dutch en Oh My Oreo meegeeft. Lots of Yoghurt gebruikt biologische producten uit de streek zoals bijvoorbeeld de hangop van Erf 1 uit Kampen. Voor de klanten die dat willen, heeft Charlotte eiwitrijke of suikervrije toppings in de yoghurt. Als je meer van het snoepen bent is er ook geen man overboord, neem dan de hot oats, kokosbal, dadelkoek of de black bean brownie. Het is tenslotte niet voor niets een healthy pleasure of een guilty treasure… GROEI De naamsbekendheid van Lots of Yoghurt groeit iedere dag. Charlotte meldt zich dan ook om de haverklap aan voor een nieuw food evenement of een bijzondere happening. Uit haar ervaring blijkt echter dat haar grootste schare fans online te vinden is. “Social media is mijn beste vriend! Via @LotsofYoghurt ben ik actief op Instagram en Facebook. De berichten of foto’s die ik plaats zijn vaak toevalstreffers. Al gelooft niemand dat.”, geeft ze schaterlachend toe. Vooral de foto’s die Charlotte maakt worden namelijk als kunstwerkjes beschouwd. “De complimentjes daarover doen me goed en zijn de beste reclame voor de zaak. Daarom zou ik dat niet snel aan iemand anders overlaten. Daarmee zou ik alleen maar een stukje authenticiteit verliezen en om eerlijk te zijn, de control freak in mij is daar ook net ietsje te groot voor!” Over de toekomst van Lots of Yoghurt is Charlotte ontzettend mysterieus. Maar als je haar in haar sprankelende ogen kijkt, zie je de radartjes à la Willy Wonka draaien. De toekomstplannen die ze heeft moeten wel iets bijzonders betekenen. Dat kan niet anders. Het is haar wel toever-

RECEPT

Salty Dutch ‘Life is short, eat yoghurt.’ is de slogan van Lots of Yoghurt. Probeer het nu zelf thuis uit met de handleiding voor de chocolicious Salty Dutch bij de hand. Het is geen exact recept omdat Charlotte altijd op haar gevoel afgaat bij het maken van haar shakes en yoghurtjes. Het is dus belangrijk om op je eigen voorkeur en smaak af te gaan. Dan wordt het vanzelf jouw eigen feestje in een mason jar! RECEPT: SANNE TER HEIDE

WAT HEB JE NODIG? Mason jar Eetlepel Dessertlepel 300 ml yoghurt naar keuze 1 Mango Stroopwafels Karamelsaus Tony’s Chocolonely karamel zeezout

GOOD TO KNOW: Voor het lekkerste en mooiste eindresultaat is het handig om je Salty Dutch op te bouwen in laagjes zoals bij een trifle.

HOE MAAK JE HET? 1. Snijd de mango in stukjes en maak er een bodem mee in je mason jar. Bewaar de overige mangostukjes voor later. 2. Schep de helft (150 ml) van de yoghurt bovenop de mangobodem. 3. Schep de overgebleven mangostukjes in je mason jar. 4. Voeg naar eigen smaak de eerste scheut karamelsaus toe.

5. Schep de overgebleven 150 ml yoghurt in je mason jar. 6. Breek de stroopwafels in grove stukken en strooi ze naar eigen smaak in je mason jar. 7. Breek de Tony’s in grove stukken en strooi ze naar eigen smaak in je mason jar. 8. Voeg als laatste, naar eigen smaak, nog een flinke scheut karamelsaus toe om je Salty Dutch af te maken.

Enjoy!

‘Als je dik wilt worden, dan moet je Engels spreken’ Een spiegelei, witte bonen in tomatensaus, bacon, champignons, meerdere sneetjes goudbruine toast en een worst. De porties zijn zo groot dat het eten langzaam over de borden druipt en vieze, vette vlekken achterlaat op de glanzend houten tafels in het La Taaza Cafe. TEKST: KIRSTEN PRINS

et is vrijdagochtend, zeven minuten over tien in Paddington, Londen. Een rustige ochtend, voor zover het rustig kan zijn in hartje Londen. De kok van het La Taaza Cafe is druk bezig om een Engels ontbijt te serveren voor de enige twee gasten in het café. Het zijn toeristen, te herkennen aan hun London-petjes die je op elke hoek van de straat in souvenirwinkels kan vinden. Terwijl de ene toerist druk bezig is op haar telefoon, kijkt de ander verveelt door het lege café heen.

“Traditionele gerechten zijn er alleen nog voor toeristen” Een van de toeristen neemt net een slok van haar cappuccino wanneer een medewerker met twee rijkelijk gevulde borden uit de keuken komt lopen. Hij loopt richting de vrouwen en zet de borden, met daarop een full English breakfast, voorzichtig voor hen neer. De geur van warme toast en zoute bacon verspreidt zich langzaam door

het café. Lekker ruikt het zeker, maar zouden ze die grote hoeveelheid eten wel op krijgen? TOERISTISCHE GERECHTEN Een full English breakfast, Yorkshire pudding, fish and chips en shepherd’s pie. Typisch Britse gerechten waar je al snel aan denkt wanneer je een maaltijd van Engelse bodem moeten noemen. Maar volgens Andy McDonald, die chef is geweest in vijfsterrenrestaurant Le Meridien Apollo en zijn eigen kookprogramma’s heeft bij 24Kitchen, worden deze traditionele gerechten helemaal niet meer door de Engelsen zelf gegeten. “Nu is dat helemaal niet meer het geval. Je komt deze traditionele gerechten nog wel tegen in hotels en restaurants, maar dat is slechts om toeristen blij te maken. Ik ben zelf opgegroeid in een familie die van eten hield. Mijn oom is chef en mijn moeder houdt ook van koken, dus het is ons met de paplepel ingegoten. Maar een full English breakfast hebben wij nooit als ontbijt gegeten. Het is gewoon geen ontbijt

voor de Engelsen, hoogstens dat sommige Britten het op een zondag eten.”

“Londen heeft het breedste assortiment aan eten van heel Europa” INVLOEDEN VAN OVER DE HELE WERELD Er zijn veel invloeden van andere culturen terug te vinden in de gerechten die de Britten dagelijks eten. Deze invloeden komen voornamelijk uit de jaren ’60. Toen kwamen er veel Indiase mensen, Zuid-Amerikanen en Caribiërs naar Engeland. Kijk je vandaag de dag naar Londen, dan kom je daar waarschijnlijk het breedste assortiment aan eten tegen van heel Europa. SLECHTE AMERIKAANSE INVLOEDEN Ze kiezen dus niet voor Brits eten uit eigen land, maar voor buitenlands. En voor vet. Vooral vet. Britten zijn inmiddels een van de dikste >>

pakt en de toast in stukjes begint te snijden. Haar vriendin blijft echter twijfelend naar haar bord staren, terwijl ze haar mes en vork al wel in de aanslag heeft. Ze zegt niks, maar aan haar gefronste wenkbrauwen te zien denkt ze zoiets als: waar moet ik in hemelsnaam mee beginnen? Zo gek zijn haar gedachten niet, aangezien er wel erg veel eten op haar bord ligt. Sterker nog, de eerste champignons zijn al van de rand van het bord gevallen en liggen op de tafel.

Europeanen, dus het is een serieus probleem geworden. Vroeger at je gewoon wat de pot schafte en meestal at je drie keer per dag, maar tegenwoordig heb je veel invloeden uit Amerika. Deze invloeden spelen een hele grote rol in het Britse obesitasprobleem. Kijk maar eens naar de hoeveelheid fastfoodwinkels die er in Engeland te vinden zijn.

“Combineer het tekort aan beweging met fastfood en je hebt een dodelijke combinatie te pakken” “Ik vind dat het eigenlijk de schuld is van de Amerikanen”, zegt Andy grappend. “Nee hoor, maar kijk bijvoorbeeld eens naar Nederland. De Dunkin’ Donuts komt naar Amsterdam en de Starbucks zit ook al overal.” Mensen bewegen nu ook bijna niet meer. Ze zitten dagenlang achter de computer of in een kantoortje. Combineer dat met het eten van fastfood en je hebt een dodelijke combinatie te pakken. “Een vriend van mij zei ook een keer: “Wanneer je eerst kijkt naar Japan, Frankrijk en Duitsland en daarna naar Engeland en Amerika, dan kun je eigenlijk concluderen dat als je dik wilt worden of obesitas wilt krijgen,

je Engels moet spreken.” Elk land heeft zijn eigen typische dingetjes waaraan je dat specifieke land kunt herkennen, maar in Engelssprekende landen zijn de mensen wel het dikst”, zegt Andy. “Het is een grapje, maar helaas heeft hij wel gelijk.” De twee toeristen in het La Taaza Cafe zijn begonnen aan hun stevige, Engelse ontbijt. Een van de vrouwen pakt haar mes en valt gelijk aan. Met de scherpe punt van het mes prikt ze de eierdooier kapot van het spiegelei dat op een toastje ligt. Het vloeibare eigeel druipt langzaam over haar toast heen, waarna ze haar vork erbij

“Het risico op verschillende ziektes wordt groter wanneer iemand obesitas krijgt” LEVENSBEDREIGENDE COMPLICATIES Mensen met obesitas vallen op door hun uiterlijk, maar er speelt zich ook iets ergs af in hun lichaam. Iets wat je niet aan hun uiterlijk kan zien. Obesitas heeft namelijk levensbedreigende complicaties. Denk aan type twee diabetes, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en verschillende soorten kanker. Dat zegt Ian MacDonald,

REPORTAGE professor Metabolic Physiology op de universiteit van Nottingham en hoofd van School of Life Sciences in faculteit Medicine and Health Sciences “Het risico op deze ziekten wordt veel groter wanneer iemand obesitas krijgt. Obesitas is, op het roken van sigaretten na, zelfs de grootste risicofactor voor hartziekten”, zegt professor MacDonald. Deze risico’s kunnen gelukkig weer verminderen wanneer iemand een gezonde levensstijl ontwikkelt, meer gaat bewegen en gewicht verliest. Wanneer je 10% van het overtollige gewicht verliest, dan dalen de gezondheidsrisico’s al flink.

“De invloeden van Amerika in Engeland zijn enorm”

WAARSCHUWING VOOR NEDERLAND Chef Andy McDonald zegt dat de hoge obesitascijfers in Engeland een waarschuwing zijn voor Nederland. De invloeden van Amerika in Engeland zijn namelijk enorm. In Nederland ligt dit probleem ook op de loer, want op een gegeven moment krijg je zoveel invloeden uit de fastfoodindustrie dat de mensen erin worden meegesleurd. “Kijk maar eens naar de Starbucks in Nederland en Engeland. Wanneer je daar een drankje neemt, dan kies je niet voor een skinny latte. Nee, je gaat natuurlijk voor een lekkere latte met een flinke dosis karamel. Dus ik denk dat het uiteindelijk ook veel invloed op Nederland zal hebben als wij niet uitkijken.” De toeristen in het café zijn uitgegeten. Een van de medewerkers van het café haalt de nog halfvolle borden

van de vrouwen op en stapelt ze op een dienblad. “Was het een beetje te veel?”, vraagt de man met een grijns, terwijl hij het eerste bord van tafel pakt. Dat heeft hij dus al vaker meegemaakt, mensen die de grote, Engelse porties niet op krijgen.

“Eigenlijk is de oplossing best simpel: halveer de porties” Eigenlijk is de oplossing voor obesitas best simpel als je het zo bekijkt: halveer de porties. Ook die van fastfoodmaaltijden. Het kost niet veel moeite en misschien nog belangrijker voor de Britten: het bespaart geld. Een groot deel van de Britten heeft al weinig geld voor goede maaltijden en wanneer de porties over het algemeen kleiner worden, komen gezondere maaltijden misschien ook nog eens binnen handbereik.

FOOD ABROAD

Manhattan:

street food mania

Als je graag eten haalt op straat, dan kun je je hart ophalen in Manhattan, New York. Op iedere straathoek is wel een standje te vinden waar je een hapje kunt eten. En dan bedoel ik ook echt íedere straathoek. TEKST: PYE VAN DER LINDE

oewel New York erom bekend staat een dure stad te zijn, hoeft dat niet altijd zo te zijn bij de eetkraampjes. Nu is drie dollar voor een hotdog aan de prijzige kant, maar voor hetzelfde bedrag heb je ook een kipspies met broodje én hete saus. Dit is ook meteen het mooie aan deze standjes, ze lijken allemaal hetzelfde, maar ze zijn toch allemaal verschillend. Zo kun je bij sommige kraampjes, als je goed kijkt,

een variant op de hotdog krijgen: de chillidog. Een hotdog met, vrij letterlijk, peper in de reet. Voor iedereen wat wils bij die kraampjes; kebab, döner, hotdogs, gyros, ga zo maar door. En het lijkt allemaal halal te zijn, als je de teksten aan de zijkant van de karretjes mag geloven. Dorst? Voor slechts een dollar heb je er een ijskoud blikje fris bij. Eén dollar. Zelfs in Manhattan. Smakelijk!

RECEPT

Unicorn Frappucino De unicorngekte is gelukkig een beetje verminderd, maar man: wat waren we geobsedeerd. De Unicorn Frappucino was een hit. Omdat het ding alleen in Amerika bij de Starbucks te verkrijgen was, zochten we het ‘geheime’ recept op. Volg deze stappen en je kan zelf zo’n heerlijke Unicorn Frappucino maken. Al is het maar voor de foto’s en de Instagram likes. RECEPT: SANNE POPPE

Het blauwe deel van de frappucino is een zure, witte chocoladesiroop. Dit maken wij door een eetlepel suiker te vermengen met een eetlepel citroensap. Smelt je chocola in de magnetron of au bain-marie. Doe daar de suiker bij. Proef of het zuur genoeg is en voeg anders meer citroensap toe. Om het blauw te maken voeg je, uiteraard, blauwe kleurstof toe. De siroop moet een beetje vloeibaar zijn, dus voeg eventueel een klein scheutje melk toe. Had ik wel moeten doen…

HOE MAAK JE HET? De decoratieve suiker is heel makkelijk te maken. Je neemt een beetje suiker en doet daar één drupje rode kleurstof bij. Niet teveel dus, dan wordt het rood. Vermeng dit goed en herhaal dit met de rest van de suiker en de blauwe kleurstof.

Time to assemble! Doe de blauwe siroop in een zakje en knip het puntje eraf. Zo kun je het gecontroleerd in je beker spuiten. Voeg daarna je roze frappucino toe. Maak een mooiere toef slagroom dan ik (zie foto) en strooi je gekleurde suiker daarbovenop. Doe de deksel erop en je bent klaar voor de Instagram fotoshoot.

Om de frappucino zelf te maken, doe je het ijs, de ijsblokjes, de melk en een eetlepel suiker bij elkaar in een blender, of vermeng het met een staafmixer. Kijk of je de consistentie goed genoeg vindt: is het te dun, doe er dan wat extra ijsblokjes bij. Is het te dik, doe er dan wat melk bij. Niet teveel ijsblokjes toevoegen, dit maakt het waterig. Het frappucino deel hoort flink roze te zijn, dus doe er roze kleurstof in of gewoon heel veel rood en blend away.

WAT HEB JE NODIG? 2 bakjes AH Slagroomijs mango 100 ml melk 8 ijsblokjes 2 blokjes witte chocola 1 à 2 eetlepels citroensap Rode en blauwe kleurstof Suiker Slagroom

Van atleet naar bobsleepiloot In 2004, hetzelfde jaar waarin een van haar grote voorbeelden Usain Bolt een sprintrecord verbrak, begon het allemaal voor Anneloes de Roo (Zwolle, 1995). Samen met haar tweelingzus besloot ze om zich op atletiek te gaan focussen en actief te gaan sporten. Dertien jaar later doet Anneloes nog steeds aan atletiek, maar sinds twee jaar heeft ze er een compleet andere sport bij: bobsleeën. TEKST: KIRSTEN PRINS

SNELHEID EN KRACHT mdat Anneloes zo goed is in atletiek, werd ze twee jaar geleden ineens benaderd door een bobsleebond. Ze mocht langskomen om te kijken of bobsleeën misschien iets voor haar was. Nou lijken atletiek en bobsleeën in eerste instantie bijzonder weinig met elkaar gemeen te hebben, maar niets is minder waar. Anneloes is namelijk goed in sprinten, waardoor ze veel snelheid en kracht in haar lichaam heeft. En dat zijn nou net de twee factoren die erg belangrijk zijn bij het bobsleeën. Anneloes besloot mee te doen met een testdag en dat was het begin van een nieuwe sport in haar actieve leven.

Ze heeft nog geen bobsleeprijzen in de wacht gesleept, aangezien ze nog niet meedoet met wedstrijden. Maar atletiektrofeeën komt ze zeker niet tekort. De grootste medaille die ze heeft gewonnen, was op de 100 meter horden bij het Nederlands Kampioenschap voor de meisjes junioren A. Ze eindigde als derde en won toen de bronzen medaille. SPORTFANAAT Van kleins af aan deed Anneloes al aan gymnastiek, waarna ze een paar jaar later door mocht naar de selectie om te gaan turnen. Na een aantal jaren voegde ze atletiek toe aan haar actieve sportleven. Twee jaar lang deed ze deze

ANNELOES IN DE BOBSLEE

drie sporten samen met haar tweelingzus, tot haar ouders zeiden dat het een beetje te gek werd. Met slechts één vrije dag per week had Anneloes bijzonder weinig vrije tijd voor een meisje van negen jaar oud.

“Met slechts een vrije dag per week had Anneloes bijzonder weinig vrije tijd voor een negenjarig meisje” Anneloes is dus altijd al een zeer fanatieke vrouw geweest en dat merkt haar omgeving ook. Haar omschrijven in vijf kenmerken? Simpel, volgens haar trainer Jeroen van Veen en haar sportmaatjes Gejanne Lussenburg en Inge Bollebakker: ze heeft een passie voor sporten, kan niet stilzitten, heeft

een goede inzet, is soms een beetje koppig en erg nieuwsgierig. FANATIEKE FAMILIE Wat opvallend is in de familie van Anneloes, is dat ze allemaal goed zijn in dezelfde onderdelen. Sprinten, verspringen en hordelopen zijn de drie dingen die ze allemaal leuk vinden. Maar Anneloes is momenteel de enige die deze sporten nog doet, haar zus heeft een knieblessure waardoor ze niet alles meer kan en haar broers zijn helemaal gestopt vanwege hun studie. Haar ouders hebben vroeger ook veel gesport. Het komt niet als een verrassing dat haar vader, Wim de Roo, vroeger veel aan atletiek heeft gedaan. Ook haar moeder, Feikje de Roo, heeft veel op sport gezeten. Maar zij was er niet zo serieus mee bezig, het was meer iets wat ze deed omdat ze het leuk vond. Anneloes heeft ook nog twee sportieve

PROFIEL nichten, waarvan er een op atletiek zit. VOEDINGSSCHEMA Bij wedstrijdsporten hoort natuurlijk een gezond en gevarieerd eetschema, ook voor Anneloes. Of ze nou op de atletiekbaan staat, een bobsleetraining heeft of thuis op de bank ligt, ze heeft een aantal vaste richtlijnen waar ze zich aan moet houden. De ochtenden beginnen met een shake van melk, lijnzaad en havermout. Tussendoor eet ze wat kwark met noten en een stuk fruit. Wanneer het lunchtijd is, eet ze meestal vier boterhammen. Maar dan is ze er nog lang niet. Tussen de lunch en het avondeten neemt ze nog een wrap met kalkoenfilet, sla, komkommer, hüttenkäse en hummus, waarna ze ’s avonds gewoon eet ‘wat de pot schaft’. Ze sluit de dag vaak af met een bakje yoghurt of kwark met fruit of muesli erin. Voor de gemiddelde mens klinkt dit als een behoorlijke hoeveelheid, maar als topsporter heb je de voedingsstoffen hard nodig. Op wedstrijddagen heeft ze nog meer extra energie nodig en eet ze er ook nog krentenbollen en mueslirepen bij. ONZIN De mensen om haar heen reageren vaak wisselend op de eetgewoontes van Anneloes. De één vindt het goed dat ze er alles aan doet om de beste prestaties neer te kunnen zetten, ter-

wijl anderen het onzin vinden. Volgens Anneloes bestaat die laatste groep vooral uit “mensen die er zelf niet zo veel verstand van hebben, of die zelf niet de discipline op kunnen brengen om het te doen.” Door het thuisfront wordt ze in ieder geval door dik en dun gesteund en dat betekent heel veel voor haar. Haar ouders, Wim de Roo en Feikje de Roo, gaan al sinds het begin mee naar al haar wedstrijden. Samen met haar vriend, Jonathan de Kroon, zijn zij de grootste supporters en steun voor Anneloes. Al vinden ze alle drie wel dat Anneloes soms te veel met beide handen aan wil nemen, waardoor ze zichzelf over de kop kan werken. Jonathan vindt dan ook dat ze meer aan haar eigen rust moet denken en wat vaker ‘nee’ moet zeggen. TOPSPORTSTATUS Omdat Anneloes nu fanatiek aan atletiek en aan bobsleeën doet, heeft ze het ontzettend druk. In de weekenden heeft ze vaak wedstrijden en doordeweeks traint ze ook nog eens vier tot vijf keer. Bobsleeën is naast atletiek niet alleen een fysiek zware sport, maar het vergt mentaal ook heel wat energie. Gelukkig heeft Anneloes een topsportstatus gekregen, waardoor er wat meer rekening gehouden kan worden met haar omstandigheden. Zo is het makkelijker voor haar om tentamens te verschuiven en wordt haar sportrooster aangepast aan haar

ANNELOES (LINKS) TIJDENS HET NK SENIOREN

schoolrooster, zodat er geen overlappingen zijn. Van atletiekbaan naar schoollokaal De medestudenten van Anneloes weten dat ze een groot doorzettingsvermogen heeft en dat zien ze ook terug in haar schoolwerk. Soms hebben zij zelfs voordeel van haar grote doorzettingsvermogen. Door haar drukke leven moet zij namelijk strakke planningen maken zodat zij naast al het sporten ook haar schoolwerk op tijd af krijgt. Ze creëert een duidelijk overzicht voor zichzelf, en als ze groepswerk heeft dan kan de hele groep meeliften op haar planning. Gelukkig hebben haar medestudenten respect voor wat Anneloes allemaal doet en klagen ze bijna nooit als ze schoolopdrachten soms pas later in kan leveren. Ondanks de vele trainingen is het Anneloes namelijk altijd gelukt om ervoor te zorgen dat groepsopdrachten er niet onder hoeven te lijden, iets waar haar medestudenten bewondering voor hebben.

“Ze moet wat vaker ‘nee’ zeggen” SPORTTOEKOMST Anneloes is zich ervan bewust dat het moeilijk is om later haar brood te verdienen met de sporten die ze doet. “Ik doe het nu erg graag en wil er alles uithalen wat erin zit, maar ik weet ook dat het na mijn studie een stuk minder zal worden. En omdat het heel lastig is om genoeg te verdienen met bobsleeën, doe ik ook nog steeds aan atletiek.” Wel heeft ze twee doelen voor zichzelf vastgesteld die ze wil behalen. De Nederlandse top 5 bereiken en komende winter de World Cup gaan sleeën met het bobsleeën dat ze sinds kort doet. En als het bobsleeën na de komende jaren nog steeds erg goed gaat, dan overweegt Anneloes om er na haar studie een jaar tussenuit gaat om zich volledig te focussen op het bobsleeën. “Maar zover kijk ik nog niet vooruit.”

Samen eten bij de Ontmoeting TEKST: LIESBETH VAN DER PIJL

BIJ DE INGANG VAN DE BOSFLUITER IN LUTTELGEEST

REPORTAGE “Tomatensoep of kippensoep?” Op een kar worden twee grote pannen soep naar binnen gereden. Ongeveer vijftien personen schuiven aan de langwerpige tafels die netjes gedekt zijn met witte kleedjes, borden en bestek. Op een aantal van de tafels staat een wijnglas met wat bloemen erin. Het is etenstijd in de Bosfluiter, het verenigingsgebouw in Luttelgeest. Hier vindt elke week op dinsdagmiddag en donderdagochtend de Ontmoeting plaats. OUD WORDEN IN LUTTELGEEST Een leven lang wonen in Luttelgeest, dat is wat de meeste inwoners van het dorp willen. Die conclusie trokken bestuursleden Nelleke Verhage en Marian Uitdewilligen in 2014 uit het dorpontwikkelingsplan van Dorpsbelang. Veel voorzieningen zijn in de loop der jaren verdwenen, waardoor met name oudere inwoners toch genoodzaakt waren te verhuizen.

“Veel mensen misten het loopje naar de winkel” “We hebben toen gekeken naar wat er precies nodig is om oud te kunnen worden in Luttelgeest”, vertelt Nelleke. Wat volgde waren uitgebreide gesprekken met onder andere zorgverleners, mantelzorgers en ouderen. “Toen

bleek dat veel mensen bijvoorbeeld de wandeling naar de winkel misten. Dit loopje hebben we nu gerealiseerd in de vorm van de Ontmoeting.” De Ontmoeting is in het leven geroepen om de inwoners van Luttelgeest met elkaar in contact te brengen en met elkaar te verbinden. Elke week komen de dorpsbewoners op dinsdag en donderdag bij elkaar in de Bosfluiter.

“Dat het zo goed zou lopen hadden we niet verwacht” Dat de Ontmoeting zo’n succes zou zijn, had Nelleke van tevoren niet gedacht. “Toen we ermee begonnen dachten we: als er vier of vijf mensen op afkomen, dan zijn we al blij. Dat het zo goed zou gaan hadden we in eerste instantie niet verwacht. Er komen elke keer minimaal veertien of vijftien mensen.”

SAMEN ETEN Eén keer in de twee weken eten ze samen op donderdag. Dit eten is een belangrijk onderdeel van de Ontmoeting. De gerechten worden bereid door vrijwilligers en wat er gemaakt wordt is elke keer weer een verrassing. Mercy Abenio is een van de vrijwilligers die regelmatig voor de Ontmoeting kookt. Mercy zit aan tafel en wiebelt met haar benen boven de grond. Voor haar ligt het kookboek ‘Samen eten’. Dat kookboek is speciaal ontwikkeld voor de Ontmoeting en staat vol met een

aantal van de beste recepten die tot nu toe zijn gemaakt. “Kijk, Kip Relleno. Dat is een van mijn recepten en die viel heel erg in de smaak”, zegt ze terwijl ze naar de pagina wijst. Mercy is afkomstig uit de Filipijnen en houdt zelf van lekker, pittig eten. “Als ik voor de Ontmoeting kook, matig ik altijd de pittigheid. Ik kook ook altijd met verse producten en echte specerijen. Men betaalt er vier euro voor, dus ik probeer er altijd het maximale uit te halen.” Koken voor de Ontmoeting vindt ze echt een genot. Ze vraagt zich dan ook af waarom ze dit niet eerder hebben bedacht. Vandaag staat er niet een van Mercy’s gerechten op het menu. Als de soepkommen leeg en afgeruimd zijn, wordt dezelfde kar, waar eerder de pannen met soep opstonden, nogmaals naar binnen gereden. Deze keer met vier grote stapels pannenkoeken, afgedekt met aluminiumfolie. “Ik hoop dat jullie honger hebben”, grapt een van de dorpsbewoners.

“Ik hoop dat jullie honger hebben” Als de folie van de pannenkoeken wordt gehaald, verspreidt de geur zich direct door de ruimte. “We hebben pannenkoeken met spek, pannenkoeken met kaas, pannenkoeken met appel of gewoon naturel. Wie wil er spek?” Een aantal handen schiet omhoog.

EEN AANTAL LEDEN VAN DE ONTMOETING GENIET BUITEN VAN HET MOOIE WEER VOOR ZE GAAN ETEN.

REPORTAGE

DE PANNENKOEKEN WORDEN UITGEDEELD

TEAM HELP Naast het feit dat het samenkomen en het eten een grote rol spelen in de behoeftes van de inwoners, is het voor hen ook van belang dat hulp goed geregeld is. Om hierin een rol van betekenis te spelen, hebben ze team HELP in het leven geroepen. Dit team bestaat uit drie leden die als het ware een vraag- en aanbodbestand bijhouden. Het doel hiervan is dat men niet hulp van buitenaf hoeft te regelen, maar dat dit onderling kan worden opgelost. “Wat zouden we voor elkaar kunnen doen? Dat is de vraag die we dan stellen. En het kan zowel incidenteel zijn als tegen een vergoeding”, legt Nelleke uit.

“Wat zouden we voor elkaar kunnen doen?” “Stel dat iemand bijvoorbeeld naar het ziekenhuis moet, maar geen vervoer heeft. Dan kijken we wie er zou kun-

OVERBLIJFSELEN VAN DE STAPELS PANNENKOEKEN EN DE VLA TOE

nen rijden. Die persoon kan dan een vergoeding verwachten. Dat kan een aantal cent per kilometer zijn, maar dat kan ook een appeltaart zijn bijvoorbeeld.” Als er geen geschikt persoon in het bestand zit, gaan ze hier alsnog naar op zoek. Op die manier willen ze het dorp leefbaar houden.

“Ze had nu de Ontmoeting en daarom ook niet meer de behoefte om te verhuizen” NIET VERHUIZEN En daarin is de Ontmoeting wel redelijk geslaagd. Dat mensen door deze bijeenkomsten namelijk daadwerkelijk in Luttelgeest blijven wonen, kan Nelleke wel degelijk merken. “Een van de inwoonsters van Luttelgeest had haar huis te koop staan op het moment dat wij ook met de Ontmoeting begonnen. Toen we ongeveer een jaar verder waren vroeg ik haar hoe het met de verkoop van het huis ging en of ze nog vaak kijkers had. Dit bleek

niet het geval, maar dat vond ze ook niet erg. Ze had nu de Ontmoeting en daarom ook niet meer de behoefte om te verhuizen.” En zij is niet de enige dorpsbewoonster die dankzij deze bijeenkomsten nu nog steeds in Luttelgeest woont. In het boek ‘Samen eten’ vertelt Karin Scholtens over hoe het leven van haar destijds 88-jarige moeder door de Ontmoeting is veranderd. Riet Bleeker, de moeder van Karin, ervaart elke bijeenkomst als een feestje en de hulp die ze dankzij deze groep mensen ontvangt, zorgt ervoor dat ze nog zelfstandig kan blijven wonen. Het is even stil aan tafel, op het geschraap van het bestek op de borden na. Het duurt niet lang voordat de eerste pannenkoeken op zijn. De meeste dorpsbewoners houden het na twee of drie pannenkoeken voor gezien, maar een aantal eet dapper door. “We krijgen ook nog vla toe”, helpt Nelleke ze even herinneren.

“We krijgen ook nog vla toe” Nadat er niets meer op de borden ligt, op wat restanten stroop en jam na, komen de plastic bekertjes met vla tevoorschijn. “Zeg het maar, dubbelvla of vruchtenvla?” Als alle bekertjes weer helemaal leeg gelepeld zijn en de complete maaltijd nog even besproken is, gaat iedereen zijn eigen weg. Sommigen op de fiets, de meesten te voet, maar allemaal naar huis in Luttelgeest.

RECEPT

Kip Relleno

Recept van Mercy Abenido uit het boek ‘Samen eten!’

WAT HEB JE NODIG? Circa. 1½ uitgebeende kip 2 el boter

VOOR DE MARINADE 2 el sojasaus 2 el citroensap Peper en zout

VOOR DE JUS 1 el sausbinder of bloem Jus van de kip Water

VOOR DE VULLING 400 gram kipgehakt 400 gram varkensgehakt ½ kop rozijntjes ½ Spaanse chorizo de Bilbao ½ kop paneermeel 100 gram blokjesham 3 el sweetpickels 1 rode en 1 groene paprika 1 tl paprika poeder 1 witte ui Zout en peper 1 winterwortel 3 hardgekookte eieren 50 gram geraspte kaas

RECEPT: LIESBETH VAN DER PIJL

HOE MAAK JE HET? Doe de uitgelekte kip in een kom en marineer deze met de sojasaus, citroensap en wat peper en zout. Dit laat je vervolgens een uur intrekken. Verwarm in de tussentijd de oven voor op 190 °C. Doe in een diepe kom alle ingrediënten voor de vulling, op de hardgekookte eieren na. Meng het geheel goed door elkaar. Neem een theelepel van de vulling en bak deze om te checken of er genoeg zout en peper in zit. Pas zonodig de smaak aan. Als de vulling goed op smaak is, vul je de kip. Begin hierbij met de vleugels, om daarnaa de dijen en het middelste stuk te vullen. Schuif daarna de eieren in de kip en naai de staart- en nekopening dicht met een slagerstouw. Smeer de gevulde kip in met boter en wikkel hem hierna in aluminiumfolie. Leg de kip vervolgens in een

rechthoekige braadpan, stop deze in de voorverwarmde oven en bak de kip 45 minuten. Haal na 45 minuten de pan uit de oven en verwijder de aluminiumfolie. Bewaar de jus. Smeer de kip nogmaals in met boter en bak deze nogmaals ca. 45 minuten totdat de kip goudbruin is. Laat de kip 10 tot 15 minuten afkoelen voor het snijden.

JUS Doe 1 lepel sausbinder of bloem en 3 lepels water in een koekenpan. Voeg hier de jus van de kip aan toe en laat het koken op laag vuur. Breng het geheel daarna op smaak met zout en peper. Dit gerecht is lekker bij witte of gebakken rijst, aardappelpuree, gekookte aardappels en groente- of vruchtensalade.

REPORTAGE

REPORTAGE â&#x20AC;&#x153;Op ieder moment van de dag houden de mensen zich strikt aan het gebed, dus biddende mensen op straat of langs de wegen is geen vreemd fenomeen tijdens de ramadan in Marokkoâ&#x20AC;?

Dadels en melk in de file tijdens de Ramadan De ramadan is weer begonnen! Geen eten en drinken voor de Marokkaanse moslims in ons land. Waar denk je dat het moeilijker vol te houden is? In Marokko of in Nederland? TEKST: SANNE POPPE

REPORTAGE

“I

k stond een keer vast in de file met mijn oom, terwijl het beëindigen van het vasten al was begonnen. Ik baalde zo erg, totdat er een jongetje met een doos vol dadels en een aantal melkflessen langs alle auto’s ging zodat iedereen het vasten toch kon verbreken.” Cherouq M’jahad (19 jaar) heeft de ramadan al een paar keer meegemaakt in Marokko. Haar ouders komen daar namelijk vandaan, maar ze woont in het Noord-Hollandse Hoorn. Er zijn zo’n 850.000 islamieten in Nederland. Van die groep islamieten is 31 procent Marokkaan. Van deze Marokkanen noemt 97 procent zichzelf moslim en zij gaan van 26 mei tot en met 24 juni vasten: de ramadan is aangebroken. Voor moslims is de ramadan echt wel hét evenement van het jaar. Yousra Sabri is studente Journalistiek aan het Instituut voor Leiderschap en Communicatie Studies in Marokko. Ze zit op het puntje van haar stoel en legt rustig uit hoe de ramadan voor moslims is. “Het is cultuur voor ons. Dit hoort bij de islam. Je kunt het vergelijken met het Oktoberfest voor

de Duitsers.” “We zijn het hele jaar bezig met het leven van ons leven. Veel moslims zijn niet zoveel bezig met het geloof. Maar de ramadan is een tijd om dichter bij God te komen. Eigenlijk om de rest van het jaar goed te maken”, vertelt Yousra. Cherouq vindt dit best hypocriet, maar ze betrapt zichzelf er ook op. “Dit is eigenlijk waar de ramadan voor dient. Ik heb liever dat ik eens per jaar een maand extra nadenk over de dingen die ik doe en waarom ik ze doe, dan helemaal niet.”

“De voordeur van het huisje van mij oma staat altijd open” DE CONSUMPTIESAMENLEVING VAN MAROKKO Eten is sowieso erg belangrijk in de Marokkaanse cultuur. Ze eten erg uitgebreid en komen vaak bij elkaar om te eten. ’s Middags én ’s avonds wordt er warm gegeten in Marokko. Gestoomde groentes, wat zoete rijst en vlees. Alle ingrediënten voor een maaltijd zijn te vinden op de Marok-

CHEROUQ M’JAHAD kaanse markt: de medina. Zodra je over de medina loopt, vechten verschillende geuren om dominantie. Je baant je een weg tussen de smalle straa tjes, botst om de minuut tegen iemand aan. “I’m sorry”, hoor je elke keer. Je loopt langs een hoopje restafval van het kraampje links van je. De penetrante geur van vis die al een paar dagen in de zon ligt wordt sterker. Gekleurde zakken met linzen, bonen en noten trekken de aandacht. Snel loop je daar naartoe. Perfect voor de harira. Het verbreken van het vasten heet de iftar. De iftar wordt vaak geopend met dadels en een glas melk. Veel Marokkanen eten daarna harira, een dikke, rijk gevulde soep: er zitten tomaten, linzen en kikkererwten in. Dit gebeurt altijd met de hele familie. “Het komt zelden voor dat wij alleen met het gezin eten”, vertelt Cherouq enthousiast.

REPORTAGE

REPORTAGE SOCIALE DRUK De ramadan blijkt heel belangrijk te zijn in de islam. Niet meedoen zorgt ervoor dat je het idee krijgt niet meer bij de gemeenschap te horen. Doctor aan de faculteit geschiedenis van Universiteit Leiden, Nadia Bouras, zegt hierover: “er zit een bepaalde sociale druk achter. Niet iedereen doet eraan mee, maar je krijgt dan wel afkeurende blikken. Niet meedoen wordt dus stiekem gedaan.”

In Nederland zit er dus al druk achter, maar in Marokko is het nog erger. In de wet staat namelijk dat het ten strengste verboden is om overdag op straat te eten tijdens de ramadan. In 2014 heeft een man vijf maanden celstraf gekregen omdat hij dit deed. “Mensen worden echt uitgescholden als ze niet meedoen”, weet de Marokkaanse Yousra te vertellen.

“Niet iedereen doet mee aan de ramadan, maar je krijgt dan wel afkeurende blikken uit je omgeving”

MODERN MAROKKO Doordat taboes worden doorbroken, is Marokko moderner aan het worden. Ze proberen dichter bij de Westerse wereld te komen. Als je over straat loopt in de grote steden zie je dan ook dat niet alle vrouwen hoofddoekjes dragen. Je ziet het nog wel veel voorkomen, maar er wordt niet kwaad over je gesproken als je geen hoofddoek op hebt.

Omdat het geloof de Marokkanen verbindt, is de ramadan een belangrijke tijd. Marokkanen in Nederland krijgen veel te verduren door het anti-islamdebat dat gaande is. Het geloof houdt ze dan samen en is een steun voor hen, wanneer de omgeving tegen de islam is, zo blijkt uit een onderzoek van doctor Susan Ketner, onderzoeker in het sociale domein aan Hogeschool Leiden. Dit zorgt voor sociale zekerheid in de groep. Religie kan ook zorgen voor zekerheid en veiligheid.

Toch houdt het land zich op sommige fronten nog erg vast aan de islamitische leer. Zo werden eind 2016 twee meisjes opgepakt, omdat ze op hun dakterras hadden gekust. Ze konden daar drie jaar gevangenisstraf voor krijgen. Marokko is dus niet zo modern als ze zich voordoen of gewoon nog niet zijn waar ze willen zijn.

WAT IS DE RAMADAN?

“De ramadan in Marokko is simpelweg magisch”

RAMADAN IN NEDERLAND MOEILIJKER? Dr. Bouras: “tijdens de ramadan in Marokko zijn er kortere dagen qua werk en school. Dit maakt het dus wat makkelijker om te vasten. Maar omdat het wel een echte consumptiemaatschappij is en ze normaal de hele dag door eten, kan het juist moeilijker zijn.” Of de ramadan nou moeilijker vol te houden is in Nederland of in Marokko, is dus best lastig te zeggen. Volgens Cherouq is de ramadan in Marokko ‘magisch’. “Mensen werken gewoon hard tijdens de warme temperaturen. Ook nog eens zonder water!”, roept ze verbaasd uit. Ze heeft echt respect voor alle mensen die dat kunnen. “Omdat echt iedereen meedoet is de ramadan wel makkelijker uit te houden in Marokko dan in Nederland. Iedereen houdt rekening met elkaar en je gaat met de hele familie na het eten naar de moskee. Zelfs de kleintjes maken zich klaar voor het ramadangebed”, vertelt Cherouq trots. Cherouq is elke keer weer onder de indruk van de ramadan in Marokko. Ze wil de ramadan graag nog vaker daar meemaken. Misschien staat ze dan wel weer in de file. Hopelijk worden er weer dadels en melk uitgedeeld.

YOUSRA SABRI

Moslims moeten tijdens de ramadan vasten. Zijzelf noemen het ‘onthouden’. Je onthouden van eten en drinken, maar ook van seks, sigaretten, roddelen en dergelijke. Tijdens de ramadan leren mensen geduldiger te zijn, dankbaar te zijn voor wat ze hebben en om dichter bij God te komen. Daarnaast is het sociale aspect van de ramadan erg belangrijk. Je bent veel samen met familie en vrienden en gaat samen eten als je het vasten van de dag (de iftar) verbreekt.

‘Lunchen’ op zijn Italiaans met Adriana

RECEPT

DINNER IS SERVED Het is maandagochtend, een paar minuten voor 12. Ik loop in het vroege ochtendzonnetje door de smalle straatjes van Milaan, op zoek naar een ijszaakje waar Adriana op mij zou wachten. We hebben namelijk afgesproken om een (niet zo gezonde) lunch bij Cioccolatitaliani, een van haar favoriete ijszaken, te gaan eten. Ze wil dat ik het allerlekkerste Italiaanse ijs probeer tijdens mijn weekendje in Milaan.

best moet doen om niet mijn hele jurk onder te knoeien. Wat mij is opgevallen bij Italiaanse ijszaken, is dat het ijs hier niet zomaar in bolletjes op elkaar wordt gestapeld. In plaats daarvan worden alle ijssmaken die je kiest netjes op elkaar gesmeerd met een spatel. Dat ziet er niet alleen mooier uit, maar zo blijft het ijsje ook veel langer goed in de warme, Italiaanse lentezon. De mensen die hier in de ijszaken werken gaan ook heel zorgvuldig te werk en maken er een kunstwerk van, iets wat ik nog niet in Nederland heb gezien.

TEKST: KIRSTEN PRINS

Ik kijk naar de menukaart die boven de kassa hangt en zie dat ze naast de vele soorten ijs ook belachelijk veel soorten cappuccino verkopen. Ik wist niet dat er zoveel soorten bestonden! “Ik weet niet hoe jullie dat in Nederland doen, maar wist je dat het in Italië erg ongebruikelijk is om te gaan zitten als je koffie drinkt?”, zegt Adriana. “Wij blijven vaak aan de bar staan en gaan daarna snel verder. Italianen hebben geen geduld om uitgebreid te gaan zitten om koffie te drinken.” Ze lacht, aangezien wij al een tijdje comfortabel op onze stoelen zitten te kletsen en hier rustig de tijd voor nemen.

en week terug spraken wij elkaar nog via Instagram en zaten er vele kilometers tussen ons. Ik zat in Nederland, zij in Italië. We kennen elkaar door onze gemeenschappelijke hobby, het maken van nail art. We houden elkaars social media in de gaten en hebben zo nu en dan een gesprek met elkaar. Tijdens ons laatste gesprek via Instagram liet ik vallen dat ik binnenkort naar Milaan zou gaan, waarop zij verrast reageerde dat zij daar woont. Het leek haar gezellig om met elkaar af te spreken en iets lekkers te eten, zodat we elkaar een keer in het echt konden ontmoeten. Zo gezegd, zo gedaan. Op het moment dat ik de juiste straat inloop, staat Adriana mij al in haar roze broek op te wachten. Een roze broek, die zie je niet zo vaak. Maar ze had goed over die keuze nagedacht: zo kon ik haar makkelijker herkennen in de menigte. Na een enthousiaste begroeting gaan wij de ijszaak binnen en het eerste wat mij opvalt is een hoge muur van een soort van chocolade-goudstaven die allemaal opgestapeld zijn. Overal waar je kijkt is chocolade. Achter de bar staan drie grote, glanzende kranen naast elkaar. En je raadt het al, er komt geen water uit die kranen. Nee, er stroomt vloeibare pure chocolade, melkchocolade en witte chocolade uit de zilverkleurige kranen. Hoe verzin je het!

Ik krijg nog een aantal restauranttips van Adriana voordat we weer afscheid nemen van elkaar. Naast Italiaans ijs moet ik natuurlijk ook nog een echte Italiaanse pizza en macarons eten bij een goede, ahum, Franse zaak. Maar dat kan gewoon, toch? In elk land zijn verschillende culturen te vinden en iedere cultuur heeft zijn eigen heerlijke eten, dat blijkt wel!

“Ik heb al aardig wat ijs gegeten in mijn leven, maar ik heb nog nooit zo’n lekker ijsje gehad” Na heel lang getwijfeld te hebben over welk soort ijsje ik nou neem en na een paar aanbevelingen van Adriana, nemen wij plaats op zachte, comfortabele stoelen en beginnen we aan onze “lunch”. Ik heb al aardig wat ijs gegeten in mijn leven, maar ik heb nog nooit zo’n lekker ijsje gehad! Er zitten verse ingrediënten in en dat proef je ook. Ik heb gekozen voor een hoorntje met chocolade-, vanille- en hazelnootijs met echte hazelnoten erin. Een dun wafeltje steekt uit het bovenste bolletje ijs. Het hoorntje blijkt gevuld te zijn met warme melkchocolade uit een van de stromende kranen, waardoor ik bij de laatste happen mijn

ADRIANA (RECHTS) EN KIRSTEN EN HAAR VRIEND

Hoe foodblogs anorexia voeden TEKST: GABRI¨LE OOSTERHAVEN

Mensen met anorexia zijn al gauw gefixeerd op zo min mogelijk eten binnenkrijgen. Foodblogs vormen hierbij een gevaar.

“H

ey Rianne, dat is een leuk eettentje,” zegt Anne Dore enthousiast wijzend naar Vito’s in Zwolle. Ze sprint op de menukaart af, terwijl Rianne twijfelend achter haar aan sukkelt. Anne Dore kiest voor de luxe Caprese sandwich van 8 euro. Een lekker broodje met mozzarella, tomaat en sla. Rianne wijst meteen naar de salade die op de menukaart

Rianne de Boer

staat. “Zou je niet voor een lekkere sandwich gaan?’’ Rianne surft naar de blog van Eatingwell en laat zien hoeveel calorieën er in een sandwich zitten. “Ik denk toch dat de soep een verstandigere keuze is, volgens deze foodblogger word je alleen maar dik van brood.”

de kliniek PsyQ voor eetstoornissen in Groningen. Bij Rianne begon het allemaal met haar onzekerheid in haar jeugd. Ze had veel verplichtingen thuis, op de basisschool voelde zij zich vaak alleen en werd gepest. Ze liet haar eten staan en zo ontwikkelde zij anorexia.

HOE HET BEGON… De negentienjarige vriendinnen Rianne de Boer uit Klazienaveen en Anne Dore van Dijk uit Emmeloord hebben beiden te kampen met de eetstoornis anorexia nervosa. De meiden leerden elkaar kennen in

Bij Anne Dore begon haar eetstoornis tweeënhalf jaar geleden nadat ze zichzelf ‘pappig’ vond tijdens het gala bij haar op school. Ze besloot om veel naar de sportschool te gaan en kreeg hierdoor orthorexia; een vorm van een eetstoornis waarbij je heel gezond eet

REPORTAGE en leeft, maar niet zozeer afvalt. In de zomer van 2015 escaleerde haar situatie en werd anorexia vastgesteld.

“Inmiddels is het aantal foodblogs en -vlogs explosief gestegen. Er kan gesproken worden van een trend” De meiden hebben naast het feit dat ze anorexia hebben nog iets gemeen met andere anorexiapatiënten. Foodblogs voeden hun anorexia. DE PARADOX Yvette Spijkstra, die vroeger zelf anorexia had, helpt nu patiënten met haar eigen kliniek Yvette voor Jou. “Toen ik een eetstoornis ontwikkelde, waren vlogs en blogs nog niet echt een ding. Ik was er dus ook niet echt mee bezig.” Nu is dat wel anders. In 2006 waren er zo’n 100 foodblogs in Nederland en België. Inmiddels is dit aantal explosief gestegen en kan er gesproken worden van een trend; de foodblogs zijn niet meer weg te denken.

“Ieuw, dat is fout, ieuw ieuw ieuw” Weten foodbloggers eigenlijk wel dat zij een rol spelen in de strijd van anorexiapatiënten? Marlies Lentjes, van de blog Lekker & Gezond Natuuradvies, staat er niet bij stil dat mensen met anorexia haar blog gebruiken om zo manieren te vinden om af te vallen. “Ik zou het erg vervelend vinden als dit gebeurt,’’ zegt de gecertificeerd Natuurvoedingsadviseur. “Gezond en lekker eten en anorexia zijn twee uitersten.’’ Deze onwetendheid leidt er juist toe dat meiden zoals Rianne makkelijk worden aangemoedigd om bijvoorbeeld minder koolhydraten te eten. ‘‘Ik meldde mij eens aan voor een

Anne Dore

bepaalde blog, waar ik een lijstje kreeg van eten waar zo min mogelijk koolhydraten inzitten. Hierdoor ging ik op Instagram onder de hashtag #FOOD zoeken naar eten en taart werd al gauw ‘ieuw, dat is fout, ieuw ieuw ieuw’ en salades kregen des te meer likes.’’

“Eten wordt opeens een gedoe” “De betekenis die social media aan een eetstoornis geven is dat het anorexia wel kan voeden, maar niet kan maken. Door social media liet ik heel veel eten staan en kreeg ik een beeld in mijn hoofd wat wel en wat niet goed was.’’

Hierdoor ontstond er een paradox in het leven van Anne Dore; ze moest blijven sporten, maar tegelijkertijd ging ze ook minder eten. HOOP Yvette meent dat foodblogs te veel bezig zijn met wat wel en wat niet goed is. “Het beeld wordt gecreëerd dat gezond eten nodig is voor het lichaam, als ongezond wordt beschouwd. Hierdoor krijgen mensen de juiste stoffen niet meer binnen. Eten wordt opeens een gedoe, terwijl het ook heel leuk, lekker en gezond voor je is. Ze geven een te eenzijdig beeld van wat zij eten. Als zij de menselijke kant zouden tonen, dan is het minder gevaarlijk.’’

REPORTAGE

Marlies beschikt door haar studie over kennis van voeding en kan mensen met kleine klachten zelf behandelen. Als ze echter merkt dat het de verkeerde kant op gaat, zorgt ze ervoor dat iemand anders hen kan helpen. “Zodra ernstige ziektes aan bod komen, waaronder anorexia, dan verwijs ik mensen direct door naar een huisarts en eventueel naar een diëtist die daar voor opgeleid is.”

“Zo maak je jouw ongezonde guilty pleasure weer gezond” Marlies geeft op haar blog duidelijk aan dat het om een gezonde lifestyle gaat, dat voeding kan helpen om kleine kwalen te voorkomen en/of genezen en dat je moet genieten van voeding. Dit doet ze onder andere door ook plaats te maken voor minder gezonde gerechten. “Neem bijvoorbeeld een pizza, alleen door ze vers te maken met een bloemkoolbodem maak je jouw ongezonde guilty pleasure weer mogelijk.”

Rianne en Anne Dore zien ook mogelijkheden waardoor foodblogs wel beter zouden werken. Rianne vindt het bijvoorbeeld belangrijk dat er geen calorieën, BMI of getallen over het gewicht worden genoemd “Zo ga je jezelf namelijk met hen vergelijken.”

“Dat vind ik juist heel mooi aan social media; de mogelijkheid om zulke, gevoelige verhalen te kunnen delen” Anne Dore merkt op dat je mensen die zich op het internet manifesteren moeilijk kan verbieden om iets te posten. “Wat ze wel zouden kunnen doen is een waarschuwing erbij zetten, zoals: let op, dit kan een trigger zijn voor mensen met een eetstoornis.” Ondanks de vele verbeterpunten, ziet Anne Dore ook het positieve van social media bij anorexia. “In de documentaire ‘Emma wil leven’ zie je

wel hoe heftig het proces van anorexia is en hoe intens het gevecht ertegen is. Dat vind ik juist heel mooi aan social media; de mogelijkheid om zulke, gevoelige verhalen te kunnen delen.” TOEKOMST Zodra het shoppen gedaan is, gaan de meiden nog even kletsen onder het genot van een drankje en een taartje bij Brownies en downieS. Ook hier treedt er weer een dilemma op. Anne Dore wil een stukje taart eten, om met elkaar de uitdaging aan te gaan. “Dat stukje cheesecake ziet er best lekker uit!” laat Anne Dore vallen. Rianne kaatst het weg met dat de appeltaart ook erg lekker is. “En bovendien ook gezonder volgens dat filmpje op YouTube!” Anne Dore is verder in haar herstelproces dan Rianne, wat onder andere tot uiting komt in het feit dat Anne Dore al meer durft te eten en anorexia gemakkelijker kan relativeren. Op de website eatingdisorderexplorers.com houden de meiden een blog bij waar ze hun verhalen over anorexia delen en – heel toepasselijk – wat voor eten ze nuttigen.

“Die kracht is er ook om er weer bovenop te komen” “Wij moedigen mensen ook aan om gezond te eten, maar anders dan hoe vele vloggers en bloggers dat doen. Bij ons is gezond eten vooral gevarieerd eten. Dat betekent ook dat je tussendoor ook gewoon koekjes, een stuk taart, chocolade of een pizza moet kunnen eten,” komt vol trots uit Rianne’s mond. Yvette denkt dat, ondanks de foodblogs- en vlogs, mensen met anorexia sterk genoeg zijn om te kunnen herstellen. “Als je zo diep hebt kunnen gaan om jezelf zoveel geweld aan te kunnen doen, die kracht van doorzettingsvermogen, veerkracht en wil, is er ook om er weer bovenop te komen.”

Londen: a city of food Londen, een stad met 13 miljoen inwoners afkomstig uit alle hoeken en gaten van de wereld. Iets wat terug te zien is in het eten. Van Japanse ramenshops tot Mexicaanse Tex-Mex bars tot Koreaanse burritokramen. Alle soorten keukens zijn aanwezig om door jou naar binnen gewerkt te worden. Maar is dat eten ook authentiek en het allerbelangrijkste: smaakt het goed? En hoe zit het in zo’n multiculturele stad met de echt Engelse keuken? TEKST: ELLEN REINDERS

ou ik kan je ten eerste vertellen dat het niet-Engelse eten een vele malen betere indruk bij mij heeft achter gelaten dan de Britse gerechten. Ik had mij er wel op ingesteld om traditionele Britse gerechten te proberen, zoals dat hoort als je een land bezoekt. Dan wil je een stukje cultuur meepakken in de vorm van het eten. Toch zagen de fish&chips, pies en vette sunday roast er een stuk minder appetijtelijk uit dan de Japanse ramen, Amerikaanse brisket sandwich, Zuid Amerikaanse empananda’s en Napoletaanse pizza’s die ik uiteindelijk heb gegeten. Ook leken de Britten zelf liever niet-Brits te eten, want 45 minuten buiten wachten op een plekje bij de Japanse ramenbar of 30 minuten wachten bij Shake Shack voor een burger was de normaalste zaak van de wereld. En de pubs?

TRADITIONELE ENGELSE PIE

Daar vond je de toeristen die zich verplicht voelden om een stukje Britse keuken mee te pakken tijdens hun bezoek aan deze wereldstad. Maar echte Britten bij de pub? Niet gezien. Maar nu even terug naar het eten, echt Brits eten werd het dus niet op een English breakfast na die de eerste vijf minuten lekker smaakte, maar daarna toch echt te vet en heftig was. Niet gek dat de Britten behoren tot de meest dikke mensen van Europa dacht ik terwijl ik mijn toast met bacon, bonen en ei met moeite naar binnen probeerde te werken. Met alle verleidelijke, hip uitziende restaurantjes om je heen werd het toch aantrekkelijker om daarvoor te kiezen dan voor de traditioneel, donker uitziende pub waarvan de keuken een soort diep donker geheim is.

ENGLISH BREAKFAST

FOOD ABROAD

Op de eerste avond werd het direct Shake Shack. Eens kijken of deze Amerikaanse keten de goede verhalen waarmaakte. En dat deden ze, oh dat deden ze. Een lekkere zachte potato-roll gevuld met de lekkerste cheeseburger en portobello burger die je in je leven gaat eten. Oké dat is misschien overdreven, maar lekker was het zeker. De burger smaakte echt naar rundvlees en niet naar een soort droge schoenzool zoals je die bij de McDonald’s krijgt, waar ik ergens wel bang voor was. De zachte gesmolten kaas waarmee de portobello paddenstoelenburger gevuld was maakte het helemaal af. Ook fijn dat je de koks echt ribeyes zag fijnhakken om de burgers ter plekke vers te maken. Dat droeg echt mee aan de smaak van de burger. Geen ingevroren troep bij Shake Shack. Dan de Japanse ramen. Als kind van een Thaise moeder heb ik al heel wat noodlesoepen gegeten in mijn leven dus ik zie mezelf als een kenner. Ik kan met recht zeggen dat de noodlesoep die ik at bij Bonedaddies, wat trouwens niet echt een Japanse naam is voor een ramenbar, een van de beste noodlesoepen is die ik ooit heb gehad. En dat in Londen notabene. De bouillon was rijk en vol van smaak en de noodles waren lekker chewy, maar niet te “rauwig”. De garnituren van zachtgekookt ei, pulled chicken, shiitake paddenstoelen en iets wat op de kaart beschreven stond als “cock scratchings” maakten het af. En nee, ik weet waar je aan denkt maar de “cock scratchings” waren gewoon

gefrituurde en verkruimelde kippenhuid. I see what you did there Bonedaddies. De “cock scratchings’’ gaven een lekkere knapperige textuur aan de soep. Dan de brisket sandwich die ik bij een random foodtruck at in de hipsterwijk Shoreditch. Ik had mij al lang verheugd op het eten van een brisket sandwich na te zien hoe Anthony Bourdain dit voor zijn programma No reservations at in Austin Texas. Het maakte mijn hoge verwachtingen 100% waar, ook al at ik het dan niet in Texas. Het vlees was lekker rokerig, sappig en supermals ook al had het de hele nacht liggen slowcooken op een grill, wat de eigenaar mij vertelde. Heel bijzonder hoe het vlees nog zo zacht en mals kon zijn nadat het zo lang heeft liggen garen. Dan heb je pas echte barbecue skills. De garnituren waren niet eens nodig, zo veel smaak had het vlees al van de barbecue. Echt een aanrader. Wat mij dus vooral is bijgebleven van het eten in Londen is ten eerste hoe niet Brits het eten was, of ik heb het Britse eten simpelweg gewoon niet gezien. En hoe goed de buitenlandse restaurants de authentieke smaak hebben weten te vangen van hun gerechten. Alles smaakte precies zoals ik dacht dat het “hoorde” te smaken en dat vond ik een heel knap iets. Hoe bijzonder is het dat de Japanse ramen en Amerikaanse en brisket sandwich meer indruk op mij maakten dan de traditionele Britse pie en full English breakfast.

DE RAMEN BIJ BONE DADDIES

De Zwolse frietkoning

FO TO: A

NP, SIESE VEENSTRA

PROFIEL

In 2017 won zijn zaak, het Swolsch Friethuys, de AD Friettest. Het jaar ervoor werd hij derde. Marco Poel uit Dalfsen. Marco werd geboren op 20 december 1970 en was al jong een echte ondernemer TEKST: PYE VAN DE LINDE

ijn buren kennen hem al van een jonge leeftijd. “Marco was een echte schavuit. Zeker met zijn broer. Toen zij hier kwamen wonen werd er veel gebouwd in de wijk, ze gingen vaak kijken op de bouw. Hij was toen al een ondernemertje, ook op de scouting. Dingen bedenken, knutselen en knooien. Als zijn ouders weg waren, hij was toen een jaar of vijftien, zestien, ging hij met z’n broer joyriden in de auto. Het viel ons vroeger weleens op: een auto die door de straat reed zonder te schakelen. Maar we waren uitgekookt hoor: voordat ze vertrokken legden ze altijd een steen neer bij het wiel, zodat de auto altijd op dezelfde plaats werd teruggezet.” Tegenwoordig zien de buurtjes Marco niet zo vaak meer, ook al woont hij nog altijd in hetzelfde huis met zijn vrouw en drie dochters. “Hij is erg druk met de zaak natuurlijk. We vinden het heel leuk voor hem dat hij nu de eerste prijs te pakken heeft. Hij verdient het wel, hij is een harde werker.” Marco was nooit een echt gemotiveerde student. Zo volgde hij kort de mavo, heeft hij het een jaar vol weten de houden op de havo en stapte hij uiteindelijk over naar de mhs in Zwolle, wat hij ook een jaar heeft gedaan. Vervolgens is Poel het leger ingegaan, aangezien hij dienstplichtig was.

“Ik heb een jaar voor de koningin gewerkt”, aldus Marco. “Toen ik weer uit dienst kwam ben ik weer terug naar school gegaan… Werk bij de GGZ. Ik stapte in het examenjaar over naar de pabo maar ook hier hield ik het niet vol.” Zijn vrouw Ingeborg kan dit wel bevestigen. “Marco was een beetje een flierefluiter. Niet echt een persoon om aandacht te hebben voor iemand die hem vertelde over hoe en wat. Hij doet dingen op zijn manier, niet op de manier die mensen hem vertellen.” Van begin jaren 90 tot begin 2000 was Marco actief binnen de scouting in Dalfsen als jeugdleider, later stapte hij over naar de Huysmangroep in Zwolle – ook een scoutinggroep. De ouders van Marco zaten in het horecaleven en met z’n drieën namen zij in 1997 Paradiso in Zwolle over, wat hij tot 2002 samen met hen heeft gerund.

“Marco durft te ondernemen. Risico’s te nemen. Gewoon zijn hart en gevoel volgen. Dat pakt altijd goed uit” Zelf had Marco zijn horecaervaring opgedaan door in de vrije weekenden en vakanties te gaan werken. Na 2002 stapten zijn ouders uit de zaak en ging Marco samen met zijn vrouw Ingeborg verder. Paradiso wordt nog steeds door het echtpaar gerund. Toen in 2015 de eigenaar van Domino Zwolle overleed, is Marco in het slecht onderhouden pand het Swolsch Friethuys gestart. Met een simpel maar duurzaam interieur openden ze de deuren. De prijsborden aan de muur hangen vast met een touwtje en de lambrisering op de muur komt rechtstreeks van een stel banken uit een gesloten kerk in Apeldoorn. Slechts een jaar na de opening eindigde de friet van het Friethuys al op de derde plek van Nederland, dit jaar op de eerste plaats. Volgens

Marco ligt het helemaal op de manier van bakken. Je moet het in de vingers hebben. Bakken op gevoel. “We luisteren naar het zingen van de friet, kijken naar de kleur en voelen.” Ondernemen zit bij Marco in het bloed, aldus Ingeborg. “Hij durft te ondernemen. Risico’s te nemen. Gewoon zijn hart en gevoel volgen. Dat pakt altijd goed uit”. Samenwerking tussen de twee moet niet op de werkvloer gebeuren. Het echtpaar heeft allebei een heel verschillende manier van aanpak om hetzelfde resultaat te bereiken. “We zijn heel verschillend.” Waar Marco impulsief is, is Ingeborg bedachtzaam. Om conflict te voorkomen hebben ze samen de taken goed verdeeld. “Ik doe de personeelsadministratie en marketing, hij de inkoop en bijzaken. Zo houden we het wel zo gezellig.” Volgens Ingeborg was de eerste periode voor het Friethuys nog best lastig. Zwolle was nog niet zo gewend aan verse friet en de eerste paar weken ging het tergend langzaam met de verkoop. “Soms hadden we na een hele dag open te zijn geweest maar krap vijftig euro verdiend.” Maar de verkoop stapte de lift in en het ging steeds beter met het Friethuys. “We merkten dat klanten niet alleen maar friet wilden hebben, maar ook iets ernaast. Dus toen hebben we besloten ons assortiment uit te breiden. We gingen kroketten en eierballen verkopen en ook zelfgemaakte frikadellen en Vechtdal gehaktballen. Ik bedacht ons frietje stoofvlees en Marco maakt er piccalilly bij.” Gelukkig voor Marco en Ingeborg draait het Friethuys nu op volle toeren, maar ze zijn niet echt van plan om nog uit te breiden. “Er is meer dan werk alleen. We hebben kinderen en we moeten er dus ook voor hen zijn. Dan maar wat minder geld in ’t laatje.”

FOOD ABROAD

The full Morrocan experience Tajines, couscous en vooral goedkoop eten: dat is Marokko. Die traditionele, Marokkaanse eetcultuur konden we gelijk verkennen in Dar Naji. Lekker met z’n allen aan een tafel, een grote schaal met salades, zoete rijst en tapenades voor je neus en opscheppen maar! Mijn tafelbuurvrouw Laura en ik keken elkaar glunderend aan. Dit wordt smullen. TEKST: SANNE POPPE

p een schaaltje lagen in filodeeg gewikkelde kippasteitjes. Bovenop zat poedersuiker en kaneel. Zoet en hartig samen, Laura was geen fan. Had ik even geluk. Ik at met alle liefde nog een half kippakketje op! Ook is al het eten erg zacht. De groentes en het vlees die in de tajines worden bereid, worden urenlang gestoomd. Ik hou zelf wel van een bite, dus dat was niet echt wat voor mij. Op vrijdag lunchen de Marokkanen met couscous. We wilden wel ‘the full Morrocan experience’, dus wij ook aan de couscous. Weer bij Dar Naji. Dat was ook heerlijk. De couscous is lekker lang gestoomd in, wederom, een tajine. Dat is wat anders dan even kokend water erop gieten en een paar minuten laten staan, zoals we dat in Nederland altijd doen. Dit was écht goede Marokkaanse couscous met zachte wortel, augurk, courgette en draadjesvlees erbovenop.

Op de pier van Rabat kon je allerlei oude mannetjes zien zitten met een vishengel in hun handen. Af en toe kwam de hengel uit het water en vloog er een vis mee het droge op. Verschillende vissersboten voeren langs. De restaurants aan de pier kregen genoeg voorraad binnen, vers uit de oceaan! Bij Marina Bay aan de pier heb ik tagliatelle (Italië?) met crème fraîche en verschillende zeevruchten gehad. Zó lekker, maar zó onwijs veel. Er zaten garnaaltjes in, wat grotere gamba’s, mosselen en zelfs inktvis. Een vissige pasta, zo smaakte het. Laura wilde wel even proeven… Met lange tanden zat ze te kauwen op de tagliatelle. Geen succes. We hebben dus niet de hele week Marokkaans gegeten, al hebben we wel elke dag Marokkaanse muntthee gedronken. De Marokkaanse keuken is niet voor iedereen, maar ik heb er echt van genoten!

PASTILLA, OFTEWEL KIPPASTEITJES MET POEDERSUIKER EN KANEEL

FOOD ABROAD

Amsterdam. Burgers. Cult. Ik kan wel heel gewichtig gaan doen over hoe geweldig je haute cuisine kan eten in Amsterdam, maar eerlijk gezegd heb ik geen flauw idee. Dus ik zal het ook niet proberen. Culinair Amsterdam draait voor mij maar om twee dingen: hamburgers en ijs. Het liefst in combinatie met een fatsoenlijke thuiswedstrijd van Ons Aller Ajax. Echter is dat deze keer van ondergeschikt belang. Al zal ik de eerste zijn die toegeeft dat de Bitch Attack van de Burger Bitch me door menige stemmingswisseling heen heeft geholpen daar op de Arena Boulevard. Of The Wiener, maar dat is misschien helemaal niet zo sociaal gewenst om te zeggen als dame. TEKST: SANNE TER HEIDE

k Instagram dat ook gewoon. Ik ben er nou niet het type voor om alleen maar te posten over de populaire advocado’s en eenzame blaadjes ijsbergsla. Waar nog meer water in zit dan calorieën, is mijn indruk. Over hamburgers en indrukken gesproken, die kan je ook goed en sfeervol opdoen bij De Burger Fabriek in de Warmoesstraat op De Wallen. Ik vind het hier altijd super om te zijn, je krijgt zoveel mee van het authentieke Amsterdam en tegelijkertijd ook van de smeltkroes die de stad is geworden. Bij De Burger Fabriek zijn dan ook vele internationale keukens vertegenwoordigd in de hamburgers die je er kan eten. Je kan er ook je eigen bier aan tafel tappen, iets wat ik ideaal vind! Vanwege de open, relaxte en internationale sfeer is er altijd wel iemand waarmee je aan de praat raakt. Maar denk erom dat je je gedraagt…

Op nummer 48 bevindt zich namelijk het meest beroemde en beruchte politiebureau van Amsterdam, misschien wel heel Nederland. Dit is ook de plek waar grote delen van de televisieserie Baantjer zijn opgenomen. Eigenlijk moet ik ‘ns op onderzoek uit om te kijken wat er met de plannen voor politiebureau Warmoesstraat is gebeurd. Ben je nou niet zo avontuurlijk ingesteld als ik? Laat me je dan nog één tip geven: ga een ijsje eten bij banketbakkerij Van der Linde aan de Nieuwendijk. Ik kan met geen enkel woord recht doen aan de beschrijving van hun slagroomijs. Dat klinkt nogal dramatisch, maar het is iets om te beleven, waardoor je daarna zelf weet hoe het smaakt. Deze ijssalon, waar ze werkelijk alles zelf maken, is een pareltje voor iedere foodie. Ik zou bijna zeggen een pareltje met cultstatus. Vraag het gerust na in de straten van Amsterdam.

Camden market: REPORTAGE

cultureel of commercieel?

REPORTAGE Er staat een rustig reggaenummer van Bob Marley op en over de hele markt hangen vlaggetjes verspreid. We zijn op Camden market. Eén van de meeste populaire en grootste street food markten van Londen. Overal waar je kijkt staan verschillende soorten street food kraampjes waar van alles wordt verkocht. Van pasta tot burrito’s, uit elk land is wel iets te krijgen. Maar staan al deze kraampjes hier om een commerciële reden, of juist om cultuur te verspreiden. TEKST: DENISE BEUVING

WAT IS STREET FOOD?

lle kant-en-klare levensmiddelen of dranken die je op straat kan kopen behoren tot street food. Street food is te vinden in verschillende stands, op pleinen en langs de weg en vertoont gelijkenissen met onder andere finger- en fastfood. Fingerfood is een gemakkelijk en meestal klein gerecht dat je kunt proeven uit een andere cultuur. Fastfood kennen we van het snel en gemakkelijk consumeren van vet eten. Toch mogen we street food niet verwarren of linken met fastfood. Street food bestaat voor een gedeelte wel uit fastfood, maar beperkt zich niet enkel tot ongezonde maaltijden. Ga je naar de plaatselijke markt en breng je een bezoek aan de groente- en fruitkraam, dan behoort dit ook tot de term street food. Vandaag de dag maken we steeds meer gebruik van street food en is het bijna een luxe wijze van eten geworden. Vooral in grote steden is het aanbod over het algemeen overweldigend.

Als het even rustig is doet de man zijn haar opnieuw in een staartje en begint met het schoonmaken van de toonbank. “Ik vind het leuk dat er dagelijks zoveel mensen langskomen bij onze kraam”, begint hij. “Ik vind het belangrijk dat mensen eten uit onze cultuur lekker vinden. Daarom is het ook zo belangrijk dat wij hier op Camden market staan om onze cultuur te verspreiden.” Maar ondanks dat cultuur voor hem zo belangrijk is blijft winst maken een belangrijke prioriteit. “We leven natuurlijk van geld, dus we kunnen geld niet als minder belangrijk zien. Als ik dus zou moeten kiezen wat ik belangrijker vind, zal ik dat erg lastig vinden.” Wanneer de Colombiaanse man net de laatste viezigheden van de toonbank heeft geveegd staan er twee Spaanse meisjes met donkergekleurd haar voor zijn neus. Ze willen graag een Marching box bestellen. De twee zijn nog nooit eerder op Camden market geweest en brengen vandaag hun eerste bezoekje. Ze zijn hier met school en de bedoeling is dat ze Londen gaan verkennen. Hun docent heeft ze aangeraden een bezoekje te brengen aan Camden, omdat ze hier in contact komen met verschillende culturen. Dit vinden ze niet erg, want ze houden wel van lekker eten. De man knoopt tijdens het bereiden van de Marching box een gesprek aan met de meiden. “Wat vinden jullie van de markt”, vraagt hij terwijl hij de kip uit de pan vist. “Gezellig, maar wel heel erg druk”, antwoordt een van de meiden.

“Ik vind het belangrijk dat mensen eten uit onze cultuur lekker vinden” THE MAIZE BLADE Een verse geur van verschillende soorten eten verspreidt zich over de markt. Overal waar je kijkt zie je mensen. De één zit te genieten van een hamburger aan een vies plakkerig tafeltje en de ander staat leunend tegen een hekje een portie churros te eten. The Maize Blade, is een felgekleurde kraam die op Camden market Colombiaans street food verkoopt. Eén van hun gerechten is de Marching box, die bestaat uit onder andere een gegrilde kip met Colombiaanse saus, gerookte paprika, chorizo, gebakken aardappelen en knoflookrijst die op een bedje van gemengde sla wordt geserveerd. Voor het kraampje staat een rij van vijf mensen, waarvan de meeste toeristen zijn. Een Colombiaanse man en vrouw, die beide een geel T-shirt dragen werken zich in het zweet om alle mensen in de rij te voorzien van eten.

Het andere meisje haakt in op de vraag en vertelt dat ze het erg leuk vindt dat ze hier in contact komt met verschillende culturen en dat zij dat belangrijk vindt. “Ja”, zegt hij terwijl hij het eten van de meiden onder hun neus schuift. “Dat is ook belangrijk. We vinden het leuk om van andere mensen te horen dat zij daar ook zo van genieten. Hier meiden jullie eten, geniet ervan.”

“Toon en opwinding laten andere mensen enthousiast worden en dat zorgt ervoor dat we meer bezoekers krijgen” WAAROM ZO POPULAIR? The Maize Blade is één van de kraampjes die onderdeel is van KERBFOOD. KERBFOOD is een nieuwe manier van street food in Londen. Het is een plek waar getalenteerde handelaren spannende menu’s serveren in de meest iconische ruimten van de stad. Dat street food zo populair heeft volgens Tara, woordvoerder van KERBFOOD, te maken met het feit dat het zo toegankelijk is voor iedereen. “Het is niet alleen het eten, maar ook de overweldigende sfeer en het talent van de mensen die er werken. Handelaars, beginners, ideeën en karakters worden door passie aangedreven met een wens om mensen te laten genieten.”

BURGER BEYOND OP CAMDEN MARKET

KERBFOOD probeert street food extra populair te maken door echt talent te ondersteunen en te stimuleren. “We geven slimme mensen een plek om hun zaken op de straten van Londen te doen. Toon en opwinding laten andere mensen enthousiast worden en dat zorgt ervoor dat we weer meer bezoekers krijgen.”

HANOI KITCHEN Wanneer de Spaanse meisjes hun eerste gerecht net op hebben komen ze alweer aan bij een nieuw kraampje voor het tweede gerecht. Het is een zwart kraampje met in grote witte letters Hanoi Kitchen erop. Hier verkopen ze onder andere Vietnamese noodles met erg veel groente. De eigenaar van de kraam is een Vietnamees, maar wat opvalt is dat er op dit moment twee typische Britten achter de toonbank staan te verkopen. De één heeft blond haar en sproeten in zijn gezicht en de ander heeft bruin gekruld haar. Is cultuur verspreiden hier nu belangrijk? Aangezien het geen Vietnamezen zijn die hier aan het verkopen zijn. Volgens één van de twee Britten maakt het niet uit of zij achter de kraam staan of twee Vietnamezen. “Het is de bedoeling dat we niet bezig zijn met wie het eten verkoopt, maar dat we de Vietnamese cultuur willen verspreiden. Om cultuur te verspreiden is er geen Vietnamees nodig, dat kunnen wij ook. Daarnaast is het grootste doel van het kraampje winst maken, want daarmee moeten we er uiteindelijk voor zorgen dat deze kraam kan blijven bestaan.”

SMOOTHIEBAR

REPORTAGE COMMERCIEEL

WAT IS CAMDEN MARKET

Maar is street food nu daadwerkelijk commercieel of is cultuur veel belangrijker? Tara van KERBFOOD vertelt dat cultuur verspreiden op een street food markt als Camden veel belangrijker is dan het maken van winst.

KERB Camden market is met 34 verschillende street food kraampjes één van de grootste en populairste street food markten van Londen. De street food kraampjes zijn onderdeel van KERBFOOD, wat bestaat sinds 10 oktober 2012. KERBFOOD heeft op meerdere plekken in Londen street food markten, waaronder ook in Paddington en op King’s Cross.

“Het is niet alleen het eten, maar ook de overweldigende sfeer en het talent van de mensen die er werken”

Toerisme is belangrijk voor de markt, maar volgens Tara richten ze zich niet alleen op toerisme. “We begonnen met het idee om de mensen in Londen kennis te laten maken met verschillende culturen. Doordat street food over de hele wereld steeds populairder wordt, krijgen wij nu ook veel bezoekers en dat vinden we wel heel erg leuk. Maar het is niet dat wij ons daar vanaf het begin al op richten.”

DUUR, MAAR LEKKER Wanneer de twee meisjes hun laatste gerecht op hebben zitten ze vol. Het is tijd om terug te gaan naar het hotel. Wel met bijna twintig pond minder, maar dat maakt niet uit, want de gerechten waren ‘verrukkelijk’.

KERB Camden market is gevestigd op een grote markt in de wijk Camden Town. Elk weekend wordt deze markt bezocht door tienduizend mensen. KERB markten zijn plaatsen waar je heen gaat als je een goede lunch ervaring wil. Camden market, de locatie waar KERBFOOD gevestigd is, is geopend in 1974. Het is een diverse ‘community’ van verschillende creatieve verkopers die zelfstandige winkels naast het Regent’s kanaal hebben. Camden market is elke dag geopend. Er zijn wel duizend winkeltjes om te shoppen, eten, drinken en te dansen. De prijzen op zowel Camden market zelf als op de street food market van KERB liggen erg hoog. De meeste prijzen voor eten liggen tussen de vier en zes pond. Dat is meer dan vijf euro per gerecht. Je moet hier dus niet heen gaan voor een goedkope maaltijd.

Do’s and Reyna Be - De Beurs 48, Amersfoort Reyna Bé is een tapas- en wereldrestaurant in de wijk Zielhorst waar foodlovers hun hart op kunnen halen. Stel je eigen menu samen of kies voor onbeperkt tapas eten. Alle gerechten worden ter plekke bereid en je krijgt telkens kleine hapjes geserveerd, waarna de menukaart weer gebracht wordt en je het volgende tapasgerechtje kunt bestellen. Het is niet mogelijk om meerdere gerechten tegelijkertijd te bestellen, want bij Reyna Bé verspillen ze geen eten. We couldn’t agree more!

De VII Deugden, Prinsenstraat 2, Dalfsen Een begrip in het dorp Dalfsen, waar je heerlijk kunt eten en drinken met bediening die weet waar ze het over hebben. De kaart wordt om de zoveel tijd vernieuwd met de lekkerste gerechten met nog betere namen. Neem als voorgerecht bijvoorbeeld eens gefrituurde champignons met een knoflooksaus. Gebruik wel de goede naam: dronken kabouterwoningen. Als je in Dalfsen goed wilt eten dan kan je niet de mist in gaan bij de VII Deugden.

Very Italian Pizza (VIP) Blaak 31, Rotterdam Zin in Italiaans eten? Ga dan zeker een keer langs bij Very Italian Pizza in Rotterdam, vlak naast de Markthal. Je hoeft je geen zorgen te maken dat je niet terecht kan in het restaurant: de keuken is namelijk iedere dag geopend van 11 uur ’s ochtends tot 12 uur ’s nachts en er is plaats voor meer dan 250 personen. Je kan zowel binnen als buiten zitten op het terras dat het hele jaar door verwarmd is. Tenzij het buiten dertig graden is of course! Het is ook niet nodig om je druk te maken over de prijzen, want voor vijf euro heb je al een bord lekkere spaghetti en voor vijftig cent meer kun je genieten van een van de vele speciale pizza’s.

Van der Poel IJs – Bornsestraat 10 Hengelo Het ijs van Van der Poel is zo (h)eerlijk dat het regelmatig in de prijzen valt en wordt geprezen door ijsmeesters en liefhebbers. Elke dag bereiden ze er ambachtelijk, vers ijs. Ze gebruiken natuurlijke producten zoals (zelf gebrande) noten en vanillestokjes. Kleurstoffen zijn een no-go. In het aardbeienijs zit bijvoorbeeld 55% fruit. Is aardbeienijs niet je favoriet? Dan zijn er nog zo’n 48(!) andere smaken om uit te kiezen. Van der Poel IJs is al 92 jaar een begrip in Twente. Het feit dat de ijssalons zeven dagen in de week tot in de late uurtjes open zijn, draagt daar zeker aan bij.

donuts Pllek – TT Neveritaweg 59, Amsterdam

Vito’s – Grote Markt 11, Zwolle

Dit restaurant vind je op de NDSM-werf, aan het IJ. Je kunt er ontbijten, lunchen, borrelen en dineren en elk seizoen is de kaart anders. Het restaurant is heel makkelijk te bereiken met een gratis pontje vanaf het Centraal Station. Met mooi weer kun je buiten op ‘het strandje’ voor het restaurant zitten. Het restaurant is wel opvallend, omdat de buitenkant bestaat uit verschillende containers. Daarnaast staat het bekend om zijn veelal biologische gerechten.

Aan de Grote Markt in Zwolle vind je het populaire Vito’s. In dit Italiaanse restaurant kun je lunchen en dineren. Zowel binnen als op het terras kan je heel fijn zitten en genieten van een heerlijke maaltijd of goede sandwich. Er hangt altijd een gezellige sfeer en zeker in de zomer kijk je je ogen uit op de Grote Markt. Klaar met dineren of lunchen? Loop dat even langs bij de buren voor een heerlijk ijsje.

Loetje aan ‘t IJ – Werfkade 14, Amsterdam

Vaca Negra, Melkmarkt 18, Zwolle

Vlakbij de NDSM-werf ligt Loetje aan ‘t IJ, een modern restaurant dat uitkijkt op de jachthaven van Amsterdam-Noord. Je kan er zowel binnen als buiten relaxed zitten. Kom je met de boot? Leg dan aan bij één van de steigers. Tof toch? Er is altijd wel iets te zien of te bekijken. Het eten is er smakelijk en goed. Al staat Loetje uiteraard specifiek bekend om de biefstuk (met brood en jus)! Altijd reserveren, Loetje aan ‘t IJ is populair.

Vlees. Als je daar trek in hebt is Vaca Negra de place to be. Deze Argentijn aan de Melkmarkt in Zwolle pronkt binnen met een prachtige opgezette stier, die volgens het verhaal is omgekomen bij het stierenvechten. Op de kaart heb je de keuze uit een gigantische hoeveelheid vleesgerechten. Denk bijvoorbeeld eens aan een T-Bone steak… van ruim een halve kilo. Subliem gekruid en vol van smaak. Echt een aanrader.

DISCLAIMER Dit magazine is gemaakt door studenten van de opleiding Journalistiek van de Hogeschool Windesheim. Ondanks de constante zorg en aandacht die we besteden aan de samenstelling van dit magazine, kan de opleiding Journalistiek niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende actualiteit van de gegevens en de inhoud van het platform. Mocht u feitelijke onjuistheden tegenkomen dan stellen wij een reactie erg op prijs via info@windesheim.nl. Aan de inhoud van dit magazine kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. AUTEURSRECHT Op de inhoud van dit platform rust auteursrecht. Het is niet toegestaan de auteursrechtelijk beschermde werken of andere informatie openbaar te maken of te verveelvoudigen zonder toestemming van de Opleiding Journalistiek. FOTO- EN VIDEOMATERIAAL De redactie spant zich in om iedereen die geportretteerd wordt op deze site om toestemming te vragen. Mocht je bezwaar hebben tegen bepaalde fotoâ&#x20AC;&#x2122;s waarop je te zien bent, neem dan contact op via info@windesheim.nl.

@FOODAROUNDTHEGLOBE

@FOOD.AROUND.THE.GLOBE