ABOEIEND
STIL ZIN IN SCHREEUWERIGE TIJDEN ANDERS ZIJN IN EEN LAND VAN ‘DOE MAAR GEWOON’ NIKS DOEN IN EEN WERELD VOL CARRIÈRETIJGERS
EEN COVER ZONDER BEELD
REIS MEE DOOR EEN WERELD VOL TABOES BEGIN OP PAGINA 30
INHOUDSOPGAVE TABOE OP STIL ZIJN
TABOEIEND IN HET BUITENLAND
Johnny Rep, de stille kracht van het Nederlands elftal was een drugsgebruikende vrouwenverslinder 6
Deze taboes bleven ons bij op reis door Armenië, Amerika, Marokko, Duitsland en Griekenland 12
Reportage The Bronx: deze jongeren zijn niet langer stil 8 Column Wietse Dik: waarom je dialect nooit het zwijgen mag opleggen 10
6
12
COLOFON Ron Mauer Hoofdredacteur
2
Nienke Voshart Adjuncthoofdredacteur
Marc Bos Eindredacteur
Maxime Croin Socials
TABOE OP ANDERS ZIJN
TABOE OP NIKS DOEN
Seks met moslimhomo’s, alleen deze Hindoehomo wilde erover praten 16
Dit artikel gaat helemaal nergens over 28
Rick gaat elke dag meer op Rikki lijken: de vrouw die ze eigenlijk is 18
Niks 30 Samen niks doen is leuker dan alleen 32
Je havodiploma op zak, dan ga je toch niet naar het mbo?
24
Column Julian Atema: deze nuchtere Fries voelt zich thuis tussen de loempiavouwers en zakkenrollers 26
18
28
Dion Smits Verslaggever
Cilla Peters Vormgeving
Wietse Dik Vormgeving
Julian Atema Redacteur
3
V
oorwoord
Beste lezer, In dit tijdschrift zal je worden meegenomen. Meegenomen op reis in de wereld van taboes. Voordat je je reis begint, is het goed om te weten wat een taboe precies is. De Dikke Van Dale hanteert de definitie: “Iets dat niet gedaan of gezegd mag worden.” Maar wie bepaalt eigenlijk dat er over bepaalde onderwerpen niet gesproken mag worden? Wie bepaalt dat bepaalde activiteiten “taboe” zijn? De laatste tijd heb ik vaak over taboes nagedacht. Niet alleen waarom bepaalde onderwerpen überhaupt taboe zijn, maar ook welke onderwerpen voor mij persoonlijk taboe zijn. Samen met mijn redactie heb ik hier vervolgens over gepraat en wat blijkt: niemand heeft een antwoord op de vraag waarom taboes bestaan. Met andere woorden, wat boeit het taboe dan eigenlijk? Dat moment van besef was de bakermat van Taboeiend en het startpunt van een reis waarin we op zoek gingen naar de herkomst van het taboe. Om die te vinden, is ieder redactielid uitgevlogen: de één ging naar Amsterdam, de ander naar Armenië, Amerika of Marokko. De verhalen uit deze verre landen vind je terug in dit tijdschrift. Want wat in Nederland taboe is, kan in het buitenland soms prima bespreekbaar zijn en vice versa. De artikelen die we tijdens die reis schreven, vind je terug in dit prachtige tijdschrift.
4
RON MAUER
TABOE OP
STIL ZIJN
Wij Nederlanders zijn heel open en direct, maar er zijn natuurlijk ook mensen die niet bij alles meteen hun mond open trekken. Dat vinden we soms raar. Welke verhalen schuilen achter deze ‘stille‘ mensen?
De drugsgebruikende vrouwenverslinder van het Nederlands elftal: Johnny Rep JULIAN ATEMA
Michel Platini, Johan Cruijff, Willem van Hanegem, Rob Rensenbrink en Mario Kempes. Het zijn zomaar wat voetballers die samen met Johnny Rep op het veld hebben gestaan. Rep was een geweldige voetballer die bij onder andere Ajax, Valencia CF, SC Bastia en AS Saint-Étienne indruk maakte. Hij pakte prijs na prijs en had daarbij vaak een belangrijk aandeel. In Amsterdam werd hij twee keer landskampioen, won drie keer de beker, twee keer de Europa Cup 1, twee keer de UEFA Super Cup en ook nog eens de wereldbeker. In Frankrijk werd hij kampioen met Saint-Étienne. Niet alleen met zijn clubs had hij succes, want ook met het Nederlands elftal behaalde hij prima resultaten. Rep had een basisplaats tijdens de wereldkampioenschappen in 1974 en 1978, waarbij Oranje tweede werd. Tijdens het Europees Kampioenschap in 1976 werd hij met het nationale elftal derde. De aanvaller wist niet alleen op het veld te scoren, maar ook buiten de lijnen. “In Saint-Étienne wil de mythe dat alle vrouwen boven de zestig er ooit met Johnny Rep hebben gedanst, gezoend, gekroeld of - excuséz le mot geneukt. En net zo fascinerend: de mannen zitten daar helemaal niet mee. Als je in supportersbar Le Chaudron Vert vraagt of het klopt, knikken de mannen allemaal lachend van ja”, schrijft Sjoerd Mossou op 20 juni 2016 in het Algemeen Dagblad.
niet opgedrongen of zo. Er stonden geen schoteltjes met pillen in de kleedkamer bij Ajax. Maar als je erom vroeg, als je zei dat je niet zo lekker was, kreeg je van dokter Rolink een zetpil.” ‘Goudhaantje’ gebruikte wel speed, maar volgens hem ging je er niet beter van spelen. Het werkte gewoon concentratie verhogend. Bij Saint-Étienne hadden ze wel een manier waardoor je beter ging spelen. In Frankrijk lagen de spelers aan het infuus voor een belangrijke wedstrijd. “Dat was standaard, de hele afdeling fysiotherapie was daarvoor ingeruimd. Weet je nog die Europa Cupwedstrijd tegen PSV in 1979? Vrijwel alle spelers hadden aan het infuus gelegen, een dag later stonden we na vijf minuten met 3-0 voor.”
‘De Blonde Engel’ vond het infuus zelf maar niks, vertelt hij in het boek. “Ik had al een hekel aan bloedprikken, dan dreigde ik flauw te vallen, dus zo’n infuus hoefde van mij helemaal niet. heb er eerlijk gezegd één keer aan ‘‘DEZE VERHALEN ZIJN Ik gelegen, aan zo’n infuus. En ik moet GESCHIKT VOOR EEN zeggen, ik voelde me de volgende dag heel erg prettig op het veld.”
Het beschrijft Rep ten voeten uit. Alle mannen waren gek op hem door zijn geweldige techniek en zijn beslissenFILM’’ de momenten, wat hem de bijnaam Drank, drugs, vrouwen en voetbal. ‘Goudhaantje’ opleverde. De vrouwen Het is het leven van Johnny Rep in het kort omschreven. hielden van hem door zijn uiterlijk met zijn lange geblon“Het zijn verhalen die ook geschikt zijn voor een film”, deerde haren. Dat kwam de aanvaller wel goed uit, want schreef Johan Derksen in Voetbal International op 18 oktohij was ook niet vies van vrouwen. Rep wordt gezien als ber 2010. Zijn verhalen zouden er dus geschikt voor zijn, vrouwenvriend en kwajongen. maar volgens de journalist was het totaal geen filmster Dat hij als een kwajongen gezien wordt komt niet alleen qua gedrag. “Ik heb Johnny Rep bij alle clubs meegemaakt door zijn avonturen met de vrouwen. De verhalen gaan en geïnterviewd. Een wereldgozer, altijd goed gehudat de aanvaller na elke wedstrijd als eerste aan de bar meurd, wars van sterallures en hij maakte altijd tijd vrij. zat en daar hield hij het niet bij een drankje. Daarnaast Rep hield van het leven, hij zag er goed uit en de vrouwen gebruikte hij ook wel eens amfetamine, in de volksmond hielden van hem.” ook wel speed genoemd, om zich op te laden voor wed‘Goudhaantje’ is niet de enige speler die veel dronk en strijden. In die tijd was hij overigens niet de enige die dit drugs gebruikte tijdens zijn voetbalcarrière. Andy van deed. der Meyde en Paul Gascoigne waren ook spelers die een “Ik heb zelf ook wel eens met Europacupwedstrijden een alcoholprobleem hadden en genoten van vrouwelijke amfetaminepilletje gehad. Zo raar was dat niet”, vertelde aandacht, maar volgens Sjoerd Mossou van het Algede aanvaller in 2013 aan RTV Noord-Holland. Er deden meen Dagblad lijkt hij het meest op George Best. Hij verhalen de ronde dat Rep een speciaal dopingprogramschreef op 20 juni 2016: “Johnny Rep is de George Best ma volgde, maar in zijn biografie Buitenbeentje ontkent hij van Saint-Étienne, zo u wilt. De held van een tijdperk, dit. “Voor belangrijke Europa Cupwedstrijden vroeg ik wel de doerak van een generatie, een sekssymbool voor de eens aan de dok of-ie nog wat voor me had. Het werd je eeuwigheid.” 6
Foto: Peters, Hans / Nationaal Archief / Fotocollectie Algemeen Nederlands Persbureau (ANEFO), 1945-1989
“ IK HEB EEN KEER AAN EEN INFUUS GELEGEN EN IK MOET ZEGGEN, IK VOELDE ME DE VOLGENDE DAG HEEL ERG PRETTIG OP HET VELD”
Dromen in The Bronx RON MAUER
Het is een warme dag in The Bronx, een stadsdeel van de stad New York. Dat merk je meteen als je het klaslokaal van Belmont High School binnenstapt; de gordijnen zijn gesloten om zoveel mogelijk warmte van de zon buiten te houden. De opgewekte scholieren hebben zich opgesteld aan de randen van het klaslokaal en vormen zo een kring. Ze praten en lachen wat met elkaar, totdat de docent het woord neemt. Een van de studenten lijkt totaal geen zin te hebben in de les. In zijn rode trui, zwarte trainingsbroek en met dreadlocks waar zelfs Bob Marley jaloers op zou zijn, hoort Andrew onderuitgezakt het verhaal van de docent aan. Het lijkt hem weinig te boeien.
8
“Van Andrew heb ik nog altijd weinig hoogte gekregen, hij is erg gesloten. Dat kan ik hem ook niet verwijten; er zijn kinderen die in dit stadsdeel opgroeien die best wat hebben meegemaakt.”, vertelt Andrews docent, Gabriel. “In dit jaar dat ik Andrews klas lesgeef, is langzaam iedereen uit z’n schulp gekropen. Eerlijk is eerlijk, dat zag ik aan het begin van het jaar ook nog niet gebeuren: niemand sprak met elkaar en iedereen was vooral met zichzelf bezig.” Naarmate het jaar vorderde zag Gabriel de scholieren opleven en zelfs elkaar opzoeken. Toch was Andrew de jongen die wat op de achtergrond bleef.
“NIEMAND SPRAK MET ELKAAR EN IEDEREEN WAS VOORAL MET ZICHZELF BEZIG.” The Bronx is een wijk ten noorden van Manhattan, het centrum van New York City. Het gemiddelde inkomen in de wijk bedraagt $37.525,-, omgerekend zo’n €32.300,-. Ter vergelijking: het gemiddelde inkomen voor heel Amerika is meer dan anderhalf keer zo hoog met bijna $60.000,-. Ook het armoedecijfer in The Bronx is hoog vergeleken met de rest van Amerika: 28,7% van de mensen leeft onder de armoedegrens, tegenover 14% van de inwoners van Amerika. Het toekomstperspectief van jongeren is dan ook niet al te rooskleurig, zeker niet als je daar de criminaliteitscijfers naast legt: er is een kans van 1 op 94 dat je in The Bronx slachtoffer wordt van een geweldsincident. Andrew is zeventien jaar oud en opgegroeid in The Bronx. Over zijn moeder vertelt hij niet veel, maar zijn vader werkt in de bouw. Daar ziet hij zichzelf ook nog wel werken na school. Zijn droom is echter om een groot bokser te worden, net als zijn idool Mike Tyson. Dat werken in de bouw, dat is meer een back-upplan. Hoe dan ook, school is maar onzin, daar ziet hij het nut niet zo van in. Waar Andrews klasgenoten denken aan doorstuderen op college, daar denkt Andrew liever aan zijn bokscarrière door vijf keer per week te trainen.
Het vak dat Gabriel de scholieren geeft, is het Big Questions Project. Officieel is hij ook geen docent op de High School, maar iemand van het Open Future Institute, een organisatie die het vak op scholen faciliteert. Een van deze scholen is dus Belmont High School. Aan de hand van belangrijke levensvragen kijkt Gabriel samen met de scholieren naar hun toekomstmogelijkheden. Op die manier dromen ze niet slechts over hun toekomst, maar onderzoeken ze daadwerkelijk hoe ze hun dromen kunnen verwezenlijken. Het is dus aan Gabriel om deze dromen met zijn klassen te onderzoeken. Maar hoe lukt het Gabriel dan om tot gesloten scholieren als Andrew door te dringen? “Dat probeer ik door een stukje van mezelf bloot te geven. Het is soms best moeilijk, jezelf kwetsbaar opstellen, dat geef ik eerlijk toe.” Gabriels ouders zijn gescheiden toen hij jonger was. Daar heeft hij best veel moeite mee gehad. Toch kan dat verhaal als een middel worden gebruikt om vertrouwen te wekken bij de jongeren. “Als de scholieren merken dat jij het ook niet altijd makkelijk hebt gehad, dan creëer je een soort band. Zeker wanneer een scholier een soortgelijke gebeurtenis heeft meegemaakt. Je merkt dan dat ze je meer gaan vertrouwen.”
“HET IS SOMS BEST MOEILIJK, JEZELF KWETSBAAR OPSTELLEN, DAT GEEF IK EERLIJK TOE.” Andrews toekomst is in ieder geval in kannen en kruiken. Hij wordt een bokser van formaat, net zoals Mike Tyson dat ooit was. Aan zelfvertrouwen dus geen gebrek. En misschien is dat ook wel net wat Andrew nodig heeft om te slagen in het leven, als we Mike Tyson moeten geloven: “Confidence breeds success and success breeds confidence. Confidence applied properly surpasses genius.”
9
Niks mis met een dialect WIETSE DIK
‘Hey, jij komt uit Groningen of niet?’ Dat is zo ongeveer het eerste wat ik hoor als ik buiten de provinciegrenzen m’n mond opentrek. Omdat ik thuis in dialect praat is dit ook te horen als ik gewoon Nederlands spreek. Dat dit te horen is vind ik niet erg, de voortdurende constatering van anderen dat ik uit Groningen komt ‘want dat kunnen we horen’, begint me wel de keel uit te hangen. Bij mijn oma thuis hangt nog steeds de spreuk ‘Wie wöllen Hollands eren maar ‘t Grunings nooit verleren’. Vrij vertaald betekent dit dat de Groningers respect hebben voor de Nederlandse taal, maar hun dialect nooit de rug toe zullen keren. Als ik in de provincie ben, besef ik me dat deze spreuk dezelfde weg gaat als het dialect zelf. Zelfs in oer-Groningse dorpen hoor je bijna meer Nederlands dan Gronings. Het is zeker goed dat iedereen in Nederland het ABN goed beheerst, maar niet ten koste van je dialect. Ik ben thuis in het Gronings opgevoed en daar ben ik tot op de dag van vandaag blij mee. Veel oudere mensen spreken namelijk nog wel vaker Gronings dan Nederlands en als je dan in dialect kunt antwoorden is het haast alsof er al een soort band is. Mensen praten gemakkelijker en vinden een gesprek ook leuker. Daarnaast is het natuurlijk heerlijk om met iemand anders in het Gronings te spreken terwijl de rest, die dit dialect niet spreekt, geen flauw idee heeft wat er gezegd wordt. Het wel of niet spreken van een dialect zorgt in de provincie voor veel tegenstellingen: Als je wel in dialect spreekt vinden veel mensen je asociaal. Als je niet in dialect spreekt vinden mensen je ‘een westerling’. Zo vind ik mezelf vaak in een soort tweestrijd, maar Gronings heeft nog altijd de overhand, wat mensen ook van me vinden. Ik bin en blief ain Grunneger.
10
TABOEIEND
IN HET BUITENLAND Speciaal voor het tijdschrift ging de redactie van Taboeiend een week naar het buitenland om te ontdekken welke verschillen en taboes er zijn tussen die landen en Nederland.
TABOEIEND IN HET BUITENLAND
“ONDANKS DAT JE IN ARMENIË SOMS TUSSEN GROTE GROEPEN MENSEN STOND, HAD JE NOOIT HET GEVOEL DAT JE NIET VEILIG WAS. DIT IS IN NEDERLAND WEL ANDERS.” - WIETSE DIK 12
‘‘IN BERLIJN LIEPEN VEEL MEER MANNEN HAND IN HAND. IK HEB HET GEVOEL DAT HOMOSEKSUALITEIT DAAR MEER GEACCEPTEERD WORDT DAN IN NEDERLAND.’’ - CILLA PETERS
“ARMENIËRS ZIJN TROTSER OP HUN LAND DAN NEDERLANDERS.” - JULIAN ATEMA
“IN NEW YORK ZIJN DE MENSEN VEEL OPPERVLAKKIGER.” - RON MAUER
13
“WE MOESTEN ONZE TELEOONS IN EEN ANDERE KAMER LEGGEN, OMDAT WE ANDERS WERDEN AFGELUISTERD. DAT KAN JE JE IN NEDERLAND NIET VOORSTELLEN.” - MAXIME CROIN
“DE RUST VAN HET GRIEKSE LANDSCHAP ZIE JE TERUG IN DE MENSEN DAAR. DIE ZIJN HEEL ANDERS DAN DE DRUKKE NEDERLANDERS.” - DION SMITS
“HET GELOOF SPEELT IN ARMENIË EEN GROTERE ROL DAN IN NEDERLAND. NIET-RELIGIEUS ZIJN VOELT BIJNA TABOE.” - MARC BOS 14
TABOE OP
ANDERS ZIJN “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.” Normaal zijn is de norm. Als je ook maar een beetje anders bent val je tegenwoordig buiten de boot. Waarom kunnen we niet een keer lekker gek doen?
Seks hebben met
moslimhomo’s Rohan doet het
Het is misschien wel het grootste sekstaboe dat er is: homoseksuele moslimmannen. Ik zocht ze op via Grindr en ontdekte dat het taboe te groot was voor een zinnig gesprek. Gelukkig ontmoette ik er ook een man die veel met ze afspreekt. Hij deed wél een boekje open.
‘‘TOEN IK EEN FOTO PLAATSTE WAAROP IK ERUIT ZIE ALS EEN VROUW STROOMDEN DE BERICHTJES VAN MAROKKAANSE EN TURKSE MANNEN BINNEN’’
16
CILLA PETERS
Het plan was: een verhaal schrijven over homoseksuele moslimmannen. Maar hoe vind je iemand die uit de school wil klappen over zo’n enorm taboe? Ik besloot om een profiel aan te maken op Grindr. Gewoon als mezelf, een meid van 21 die journalist is en die op zoek is naar een bron. De moslimmannen die mij benaderden zeiden allemaal dat ze open stonden voor een interview. De praktijk was anders: zodra ik ze vragen stelde ging de deur weer dicht. Ontkenning, schaamte en de bevestiging van mijn vermoeden dat het taboe te groot was om er open over te praten voerden de boventoon. De mannen hadden allemaal een vrouw of vriendin thuis. En ze zeiden allemaal dat ze ‘biseksueel’ zijn. Sommigen stuurden zelfs dickpics op, alsof ze dat nog eens wilden aantonen. Al met al zat een interview met een moslimman er niet in. Te gevoelig, te gecompliceerd. Maar toen ontmoette ik Rohan, een Hindoestaanse man die vaak seks heeft met… moslimmannen. Hij vertelde mij meer over deze mannen dan dat ze zelf aan mij durfden te vertellen. Hoe is het om seks met getrouwde moslimmannen te hebben?
Wat ik leerde over moslimhomo’s van iemand die het met hen doet ‘’Vijf jaar geleden ben ik uit Paramaribo vertrokken naar Nederland. Voor de liefde. Een half jaar geleden is mijn relatie uitgegaan en ben ik gaan daten. Ik ontdekte dat ik mij aangetrokken voel tot vrouwelijke dingen, zoals mooie lingerie, en seks terwijl ik verkleed ben als vrouw. In mijn eigen omgeving kom ik er helemaal niet voor uit dat ik seks heb op deze manier. Het is binnen de Hindoestaanse cultuur een groot taboe, en ik ben Hindoestaans opgevoed. Dit taboe is de voornaamste reden geweest dat ik vanuit Suriname ben verhuisd naar Nederland.”
De hele tijd om je heen kijken tijdens de seks “Toen ik erachter kwam dat ik mij aangetrokken voel tot seks op deze manier, heb ik een Grindr-profiel aangemaakt. Ik kwam weinig mannen tegen die zich aangetrokken voelen tot een vrouwelijke man zoals ik. Toen heb ik op Bullchat een profiel aangemaakt met een foto van mij waarop ik eruitzie als een meisje. De berichtjes stroomden binnen en het grappige was dat 90% van de berichten van Marokkaanse, Turkse of Afghaanse mannen waren. Er zit iets in hun cultuur wat ervoor zorgt dat zij vrouwelijke mannen erg aantrekkelijk vinden. Het is natuurlijk een enorm taboe, niemand mag weten dat die mannen seks hebben met andere mannen. Deze mannen gedragen zich op dates dan ook enorm stiekem. Meestal zijn ze getrouwd of hebben ze een vriendin. Mijn laatste date afgelopen weekend was een Libanese man en hij keek de hele tijd om zich heen. Tijdens de seks hoorde hij een geluid in het huis en hij stond gelijk op. Ze zijn eeuwig op hun hoede, bang om betrapt en ontmaskerd te worden.”
‘‘ZE ZIJN EEUWIG OP HUN HOEDE TIJDENS DE SEKS’’
Je kunt beter een Hindoestaanse homo dan een islamitische zijn “Een situatie als deze ervaar ik als minder prettig, maar ik vind het voor de persoon tegenover mij nog vervelender. Die persoon heeft behoeftes die hij bevredigd wil hebben maar dat gaat niet helemaal zoals hij zou wensen. Letterlijk alle mannen zeggen dat ze biseksueel zijn. Ik kan niet echt peilen of dat ook zo is, maar mijn gevoel zegt fiftyfifty. Het is voor mij lastig om een relatie te krijgen. Er zijn weinig mannen te vinden die een man leuk vinden die zich verkleedt als vrouw. En ik kan prima door het leven als een homoseksuele jongen die zich kleedt als een jongen, daar ben ik ook gelukkig mee. Mijn omgeving heeft nu volledig geaccepteerd dat ik homoseksueel ben en dat is geweldig. Ik wil te allen tijde mijn hart volgen en ik hoop dat ik in de toekomst een leuke man tegenkom met wie ik een relatie kan hebben.’’
Om zijn identiteit te beschermen wordt Rohan niet met zijn eigen naam in het artikel genoemd. Zijn echte naam en identiteit zijn bij de hoofdredactie bekend. 17
Rick gaat elke dag meer op Rikki lijken: de vrouw die ze eigenlijk is CILLA PETERS
Bepaalt je afkomst je bestemming? Voor sommige mensen niet. Zij zetten de moedige stap om hun lot in eigen hand te nemen. Vrijwel geen enkele groep doet dat zo radicaal als transgenders, die van geslacht veranderen om te worden zoals ze zich echt voelen. Vandaag spreek ik af met Rikki en gaan we het hebben over het pad dat zij bewandelt. Ik stap uit de trein en stuur haar een berichtje om te vragen aan welke kant van het station ze staat. Ik loop haar kant op, in de verte staat een jongedame met kort, zwart haar en een lange denimjas aan. Ze draagt opvallende rode sneakers. We geven elkaar een hand. Voor mij staat Rikki: een meisje van zestien jaar dat sinds oktober 2017 Rick achter zich heeft gelaten. Voor mij staat Rikki: een transgender.
2002-2008: RICK
Rick wordt geboren. Als jongen dus. ‘’Als kind was ik, als ik mijn ouders moet geloven, heel rustig, lief, braaf en al heel girly. Ik was echt al een meisje en ik zorgde altijd voor mensen. Ik was heel zorgzaam en behulpzaam.’’ Het is zes jaar later. Ergens rond Rick zijn zesde levensjaar krijgt hij een gevoel waarvan hij niet goed weet wat hij ermee aan moet. Rick beseft dat er ‘iets’ aan de hand is, maar hij kan het niet goed plaatsen.
2008-2015: MEISJE
‘‘Toen ik een jaar of zes was had ik het gevoel dat ik een meisje wilde zijn. Ik liep altijd in jurken en ik was altijd Barbie als ik me ging verkleden. Maar toen wist ik niet zo goed wat ik ermee aan moest. Mensen vragen altijd: ‘’Sinds wanneer ben je dan eigenlijk transgender?’’ Nou, ik ben het dus altijd al. Maar ik weet het sinds ik een jaar of zes ben. Mensen denken vaak dat je de keuze hebt gemaakt. Ik heb nu meer zin om als vrouw verder te leven dus kies ik daar voor. Maar zo werkt het niet.’’
Rick als kind 18
2015-2017: HOMO
Rick is een jaar of dertien als hij besluit uit de kast te komen. Hij wil graag make-up dragen en andere, meer vrouwelijke, dingen doen die niet goed passen bij hetero-zijn. ‘’Ik was ongeveer dertien of veertien toen ik uit de kast kwam als gay. Ik had er een heel dubbel gevoel bij. Ik vond het heel erg eng want ik dacht: ik ga het zeggen en daarna kan ik niet meer terug. Tegelijkertijd dacht ik gewoon let’s do it. Toen ik erachter kwam dat ik op jongens val en uit de kast wilde komen, heb ik het gelijk op Instagram gepost, haha. Mijn moeder zei toen meteen: je moet die foto er nu afhalen want je weet het helemaal niet zeker. Ze wilde me toen echt beschermen. Eigenlijk wist mijn moeder altijd al dat ik transgender ben. Toen ik uit de kast kwam als homo dacht ik wel: oké, de eerste stap is gezet want nu kan ik dingen doen die vrouwelijker zijn. Zoals make-up dragen. Maar ik wist ook: dit is de eerste stap maar er moet een tweede stap komen. Alleen wist ik niet zo goed wanneer. Ik wist niet hoe m’n ouders zouden denken over transgender zijn, dus ik wilde eerst zeggen dat ik homo ben en kijken hoe ze daarop reageren.’’
Rick na de eerste coming-out als homo 19
Rikki na haar coming-out als transgender
2017:TRANSGENDER
Nee. Homo-zijn voelt niet goed. Rick valt wel op mannen, maar hij is geen homo. Of beter gezegd: hij is geen man. Rick is geen man. Rick voelt zich een vrouw, al heel lang. Rick is eigenlijk Rikki. Ze komt voor de tweede keer uit de kast, dit keer als transgender. ‘’Voor mijn moeder valt het wel mee hoe heftig ze het vindt. We hebben een goede band en zij wist het eigenlijk al heel lang. Mijn vader heeft wel van die momenten dat hij zegt: ‘’Wil jij even de tafel dekken, jongen?’’ Ik vind het niet moeilijk als hij die fout maakt maar ik denk dan wel: let er even op.
In de loop van de tijd boeide het me steeds minder. Ik heb wel het gevoel dat ik me meer moet bewijzen. Ik denk ook vaak dat ik bepaalde dingen niet of juist wel kan doen. Dat ik dingen moet doen omdat ik er dan vrouwelijker uitzie. Maar aan de andere kant wil ik het niet overhaasten, omdat ik er van buiten nog niet helemaal uitzie als vrouw. En mensen dan dingen gaan denken. Het is een constante tweestrijd, ik wil het wel maar durf het niet. Dus eigenlijk ben ik nog steeds wel bezig met wat anderen vinden maar het is wel een stuk minder geworden.
Ik heb genoeg rare reacties gehad. In het begin deed dat best veel met me. Ik ben toen in een soort depressie geraakt. Ik dacht bij mezelf: nou, laat maar zitten. Als het zo moet ben ik er klaar mee.
Mijn moeder en ik liepen een keer terug van de winkel en onderweg kwamen we twee jongens tegen. Ik had make-up op en zij keken me heel raar aan. Toen we bijna thuis waren kwamen ze nog een keer aangefietst en
20
HET IS EEN CONSTANTE TWEESTRIJD, IK WIL HET WEL MAAR DURF HET NIET.
zeiden ze tegen elkaar: ‘’Is het nou een jongen of een meisje?’’ Mijn moeder zei toen tegen me: ‘’Moet ik er nu wat van zeggen?’’ Ik heb toen gezegd dat ze het mocht laten zitten, we zijn gewoon weggegaan. Maar dat ging toen wel heel ver. Toen realiseerde ik me echt: oké er moet meer gaan gebeuren en meer gedaan worden, want dit kan niet zomaar gebeuren. Mensen weten gewoon niet precies wat transgender zijn betekent en ze geven het niet de kans om te leren kennen. Als mensen mij niet begrijpen zeg ik altijd gewoon: ‘’Stel je voor dat je op een dag wakker wordt en nog steeds man bent, maar ineens heb je borsten. Of je bent vrouw en wordt wakker en je hebt geen borsten meer, hoe zou je je dan voelen?’’ Als ik het op die manier aan ze uitleg begrijpen ze het vaak wel iets beter.
Ik was van plan om op mijn volgende school meteen te beginnen als vrouw, maar dat is pas in september dus ik moet nog even kijken hoe het gaat. Als het aan mij ligt zou ik elke week iets meer stapjes zetten richting het vrouwzijn, maar puur voor m’n ouders doe ik rustig aan. Eerst make-up en dan steeds iets verder zodat ze eraan kunnen wennen. Als ik met niemand rekening hoef te houden zou ik nu een jurkje met een bh aandoen, make-up dragen en misschien iets van een hak of zo. Maar dat vind ik nu nog een te grote stap. Als ik het rustig aandoe denk ik dat m’n ouders het wel aankunnen.’’
21
2018: RIKKI
Rikki en ik zitten in een restaurantje. Ze lacht veel. Ze komt over als een vrolijke meid, ondanks de tegenslagen die ze heeft gehad. Uitgelachen en nagestaard worden is helaas geen onbekend terrein voor haar. Ze is nu meer zichzelf, ze kan make-up dragen en heeft meer vrijheid om te doen wat zij wil. Als ik haar vraag of ze nog leuke plannen heeft, komt de schrijnende waarheid aan bod. ‘’Ik ga niet naar het gala terwijl ik dat ergens wel zou willen. Maar ik weet echt niet wat ik aan moet, ik heb geen zin om in een pak te lopen maar een jurk vind ik ook too much. Mijn school is ook niet de makkelijkste hoor. In de laatste toetsweek dacht ik: ik ben toch bijna klaar dus ik ga er gewoon voor. Toen ben ik een paar keer met een naveltruitje en een bh naar school geweest. Maar dan kom je op school aan en hoor je mensen zeggen: ‘’Daar heb je hem weer met al zijn make-up.’’ Ik ben ook wel eens bedreigd via Instagram, dan zetten ze gemene reacties onder mijn foto’s.’’ Ze zegt het alsof het niks is, maar ik schrik ervan. Ik schrik ervan dat sommige mensen dat lieve meisje tegenover mij verafschuwen, gewoon omdat ze zichzelf is. Na het interview nemen we afscheid. ‘’Ik vind je broek echt mooi!’’ zegt ze over mijn opvallende panterprintbroek. ‘’Maar ik durf dat niet aan hoor, ik kan dat niet dragen.’’ Ik zeg dat ze dat natuurlijk wel kan dragen, maar ik snap dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan. Ik geef haar een knuffel en loop naar de trein. Doei lieve Rikki, ik ben blij dat ik je ontmoet heb.
VIER TIPS VAN RIKKI VOOR ALS JE NET UIT DE KAST BENT TIP 1
Hou van jezelf, je kiest voor je eigen geluk en voor je eigen identiteit. Dat is eigenlijk de basis voor een gelukkige toekomst.
TIP 2
Voor degenen die het niet gelijk durven te vertellen aan iedereen: vertel het eerst aan één persoon die je echt vertrouwt, deze persoon kan misschien met je meegaan als je het aan je familie of anderen vertelt.
TIP 3
Ook een tip is dat je misschien Facebookgroepen die bij je seksualiteit passen op kan zoeken. Hier kan je namelijk zonder schaamte echt jezelf zijn en iedereen accepteert het hier.
TIP 4
M’n laatste tip is: durf te leven. Door te zijn wie jij bent, kan je een verschil maken in de wereld. Dit hoeft geen grote wereld te zijn, het kan ook je eigen kleine wereld zijn. Want het gaat er uiteindelijk om wat JIJ van jezelf vindt, en niet wat anderen vinden.
22
Rikki
23
Je havodiploma op zak, dan ga je toch niet naar het mbo? CILLA PETERS
Naar het mbo gaan terwijl je havo doet leidt vaak tot scheve blikken en veel vragen. Want waarom zou je onder je niveau gaan presteren? Yentl heeft haar havodiploma en na een paar maanden op het hbo besluit ze toch haar hart te volgen en naar het mbo te gaan. En ik? Ik ben na havo 3 naar het mbo gegaan om te doen wat ik leuk vind en een opleiding te volgen die bij me past. We praten over vooroordelen en hoe het is om als ‘slim meisje’ op het mbo zitten.
24
Vooroordelen
Vrienden en familie
Ik: ‘’Wat ik vooral merk is dat mensen mij toch dommer inschatten dan dat ik eigenlijk ben. Ik kan niet heel goed leren dus theoretisch gezien ben ik niet zo sterk, maar dat maakt mij absoluut niet dom. Als je dan ook nog vertelt dat je een mode-opleiding hebt gedaan op mbo-niveau wordt dat vooroordeel alleen nog maar bevestigd.’’ Yentl: ‘‘Ik heb nog niet echt te maken gehad met vooroordelen, ik denk dat dat vooral komt omdat de mensen die ik nu ontmoet ook allemaal mbo doen.’’
Yentl: ‘’Mijn ouders reageerden heel goed en het boeide ze niet zoveel. Ze willen vooral dat ik gelukkig ben. Vrienden reageerden allemaal positief, op één na, maar haar reactie boeit me ook niet zoveel.’’ Ik: ‘’Mijn ouders reageerden ook heel positief, mijn moeder was degene die mij de tip gaf dus het was ook wel raar geweest als ze negatief zou reageren. Via het mbo zou het twee jaar langer duren totdat ik eventueel naar het hbo zou gaan dan wanneer ik de havo zou afmaken. Mijn moeder zei toen tegen me dat het niet uitmaakte hoe ik mijn doel bereikte, als ik maar zou doen wat ik leuk vond.’’
Slim meisje Yentl: ‘’Ik merk wel dat ik veel minder moeite hoef te doen dan op de havo. Vooral omdat ik de meeste dingen die ik doe al in de vierde of vijfde van de havo heb gehad.’’ Ik: ‘’Dat merkte ik ook wel toen ik net op het mbo zat. Het was toch minder blokken dan ik gewend was. Maar op de havo had ik wel veel moeite met bepaalde vakken, dus ik was wel blij dat het mbo beter te doen was.’’ Yentl: ‘’Op het mbo gaat alles veel langzamer, dus kan ik veel makkelijker meekomen. Maar met het praktijkgedeelte zie ik wel dat anderen een stuk verder zijn dan ik.’’ Ik: ‘’Dat merkte ik ook wel. En omdat ik sowieso geen hele goede leerder ben vond ik dat wel fijn.’’ Yentl: ‘’Maar ik ervaar het niet alsof ik als slim meisje op het mbo zit. Er zitten genoeg mensen bij mij in de klas die net zo slim zijn. Zij kunnen net zoveel als ik, maar misschien hebben ze de kans niet gehad om van vmbo door te stromen naar havo.’’ Ik: ‘’Zo heb ik het ook nooit ervaren. Ik merkte inderdaad wel dat ik theoretisch gezien net een stapje verder was dan de rest omdat ik dat gewoon meer gewend was. Maar ik heb me nooit beter gevoeld dan anderen, iedereen heeft zo zijn of haar kwaliteiten.’’
Spijt Yentl: ‘’Tot nu toe heb ik nog geen spijt gekregen van mijn keuze. Ik heb ongeveer vijf maanden op het hbo gezeten en die vijf maanden voelde ik me eigenlijk best wel rot. En nu zit ik ongeveer drie maanden hier en ik voel me helemaal prima.’’ Ik: ‘’Dat herken ik wel. Op de havo merkte ik toch dat ik moeite had met bepaalde vakken. Op het mbo ging het allemaal veel beter en dat zorgt er toch voor dat je gelukkiger bent. Ik vond de opleiding veel leuker dan de havo, al die theorie is gewoon niets voor mij. Nu ik op het hbo zit heb ik nog steeds wel moeite met het niveau maar omdat ik nu meer discipline heb haal ik alles wel makkelijker.’’
Mbo-opleiding Yentl: ‘’De hbo-opleiding die ik deed vond ik te theoretisch. Toen zocht ik naar meer praktische opleidingen op hbo-niveau, maar dat kon ik alleen vinden op het mbo. Zo ben ik terecht gekomen op het mbo.’’ Ik: ‘’In havo 3 moest ik een profielkeuze maken en er was eigenlijk niks wat goed bij me paste. Mijn moeder tipte me dat een overgangsrapport naar havo 4 gelijkstaat aan een vmbo-t diploma en dat ik dus ook naar het mbo kon gaan. Daar vond ik een opleiding die veel beter bij me paste dan de havo. Toen heb ik besloten naar het mbo te gaan.’’ Yentl: ‘’Voor mij was de keuze ook snel gemaakt. Dat wat ik leuk vind is er gewoon alleen op het mbo. Op zich vind ik het wel zonde, want ik kan best hbo doen. Maar ik ben nu veel gelukkiger en dat telt voor mij het meest mee.’’ Ik: ‘’Na het mbo ben ik wel naar het hbo gegaan en die hbo-opleiding doe ik nu nog steeds. Ik was bijna twintig toen ik begon en ik merkte dat ik veel meer discipline heb dan jongere studiegenoten. Dat heb ik zeker weten te danken aan het feit dat ik eerst mbo ben gaan doen, als ik op mijn zeventiende naar het hbo was gegaan had ik het nooit gered. Nu heb ik meer discipline en neem ik alles mee wat ik op het mbo heb geleerd.’’ Rechts staat Yentl met een schoolvriendin van het mbo
25
Een nuchtere Fries tussen de loempiavouwers en zakkenrollers JULIAN ATEMA
Wist je dat immigranten heel vriendelijk zijn? Ze komen altijd in een groepje en vragen “Wat is je probleem?”
Waarom heeft elke Fries een tweepersoonsbed? Dan kan hij de hele nacht dwarsliggen.
Twee Turken en een Marokkaan zitten in een auto. Wie stuurt? Een agent.
26
Drie grappen die iedereen wel kent. Als ik nog even langer had nagedacht waren er vast nog wel een paar grappen bij me opgekomen die ik ooit een keer gehoord heb. Om sommige kon ik op een bepaald moment zelfs nog wel lachen. Als je tegen iemand zegt dat je een hekel hebt aan buitenlanders ben je een racist, maar als je een grap maakt over een Turk of een Marokkaan ben je geniaal en geweldig. Dit laat zien dat taboes en grappen soms dichter bij elkaar liggen dan je van tevoren dacht. Je vertelt vol trots dat je een nieuwe grap hebt over joden of gekleurde mensen, maar ik heb nog nooit iemand gehoord die vol trots zei dat hij of zij een racist is. Ik kon zelf ook wel eens lachen om een racistische woordgrap of een benaming voor een bepaalde groep. Inmiddels werk ik bij een Chinees wokrestaurant in Friesland en daar merk ik dat er genoeg gezeken wordt op of over Aziatische mensen. ‘Spleetoog’, ‘pingpong’ of ‘loempiavouwer’ zijn benamingen die ik vaak genoeg voorbij hoor komen. Niet alleen Chinezen en Nederlanders vormen het vaste team bij het restaurant waar ik werk. We hebben ook altijd een paar Oost-Europeanen, de ene wat beter dan de ander. De Bulgaren, Hongaren en Oekraïners worden in Nederland vaak in verband gebracht met zakkenrollers of criminelen. Ik kan na twee jaar wel zeggen dat ze echt niet allemaal zo zijn. Ik sta al twee jaar in de afwaskeuken en mijn telefoon en portemonnee heb ik beide nog steeds. Zelfs het geld zit er aan het einde van de avond nog in. Grappen over andere bevolkingsgroepen zijn leuk en bij veel mensen bekend, maar ik vind het wel belangrijk dat het bij grappen blijft. Het moet niet zo zijn dat door de grappen, mensen een heel verkeerd beeld krijgen van andere bevolkingsgroepen. Als dit bij mij was gebeurd had ik nu niet met veel plezier bij een wokrestaurant gewerkt, maar bij een Hollandse snackbar. Dan stond er op mijn Facebook bij werkervaring: ‘Snackbar Paul Patat’ of ‘Snackbar de koele kroket’ in plaats van ‘Wokpaleis Friesland’.
TABOE OP
NIKS DOEN In een samenleving waar alles gericht is op prestaties, is het vaak een taboe om te zeggen: ‘‘Vandaag ga ik even lekker niks doen.’’ Het wordt niet meer gewaardeerd als je even de tijd voor jezelf neemt, we moeten allemaal constant bezig zijn. Lukt het ons überhaupt nog wel om niks te doen?
Waarom niets doen ook hard werken is DION SMITS
Het goudlicht van de ondergaande zon splitst zich door de takken van de olijfbomen waar ik langs loop. De wind ligt en in de verte hoor ik de zee het strand op kruipen. Het geluid wordt harder naarmate ik verder loop. Aan de andere kant van de weg staat een koe met haar kalf in hoog gras te grazen. Het ondergaande zonlicht verfraait het bruinkleurige kalf tot een levend kunststuk. Even verder zie ik het begin van de zee. De zon drijft erop. Door de felheid dwalen m’n ogen af. Op het strand staan lege strandbedden met rieten parasols. Bij een eettent leunt een man tegen de veranda en staart de verte in. Om hem heen sparren twee kittens. Bij een ander restaurantje zitten vier wat oudere mannen op het terras aan een tafel. Ze praten niet zo veel. Eén zwaar gerimpelde man rookt een sigaret. Strak knijpend in de peuk neemt hij met trillende beweging kleine trekjes. Weer wat verder zit een jongeman alleen aan een tafeltje. Met zijn stoel richting zee gedraaid neemt hij af en toe een slok Fanta. Het fascineert me dat al die mensen ‘niets’ doen terwijl ik over het halvemaanvormige strand loop. Jaloezie neemt de overhand in m’n gedachten. ‘‘Kon ik dat maar’’, zei ik per ongeluk hardop. In tegenstelling tot het rustgevende Lesbos lijkt er in Nederland een taboe te rusten op niets doen. Het negatieve begrip niksen wordt veelal geassocieerd met tijdverspilling en doelloosheid: ‘tijd is geld’. In plaats daarvan pakken we onze telefoon erbij, zoeken we contact met mensen om ons heen, kijken we een Netflix-serie of zijn we bezig met school/werk. In onze vliegensvlugge prestatiesamenleving wordt alles alsmaar doelgerichter en blijft er weinig
28
ruimte over voor niets doen. Maar is dat eigenlijk erg? En wat gebeurt er eigenlijk als je niets doet? Hoogleraar psychologie en psychobiologie, neurowetenschapdeskundige én schrijver Max van der Linden legt het uit: ‘’Ik denk dat de hele dag beziggehouden worden met externe stimuli niet alleen heel vermoeiend is, het zorgt er ook voor dat je niet in contact bent met allerlei innerlijke processen.’’ Hij vertelt over het zogenaamde default-mode netwerk dat laat zien wat er in je hersenen gebeurt wanneer je niks doet. ‘’Onderzoekers die gebruik maken van fMRI, een MRI-scan voor je hersenen, geven hun proefpersonen altijd een opdracht - ze moeten iets lezen of aan iets denken - en meten dan de daarbij behorende hersenactiviteit. Zo relateren ze activiteit in bepaalde gebieden van het brein aan een bepaald mentaal proces. De Amerikaanse neurowetenschapper Marcus Raichle en zijn collega’s wilden wel eens uitzoeken wat er in het brein gebeurt wanneer je niets doet. Zij vroegen daarom een aantal proefpersonen in een MRI-scanner te gaan liggen met hun ogen dicht zonder aan iets specifieks te denken. Vele delen van het brein bleken verrassend actief. Sterker nog, Raichle berekende later dat de energie die nodig is voor bijvoorbeeld een simpele opdracht in een psychologisch experiment slechts 0,5 tot 1 procent bedraagt van het totale energiebudget van het brein. Een rimpeling dus. Er blijkt dus zoiets als een baseline van intrinsieke hersenactiviteit te zijn gevonden die relatief veel energie verbruikt: het default mode netwerk. Dit netwerk bestaat uit een aantal gebieden (waaronder de mediale prefrontale cortex, pariëtale cortex, de mediale temporaal kwab
en de precuneus). Deze gebieden zijn niet alleen actief tijdens rust, maar belangrijker nog: hun activiteit fluctueert heel synchroon, wat suggereert dat deze gebieden ook nog eens in sterke mate communiceren met elkaar. En dat allemaal als we geacht worden niets te doen.’’ Niets doen is dus eigenlijk hard werken voor je brein met een doel, beaamt ook van der Linden: ‘’Veel andere neurowetenschappers doken op deze vondst en het default mode netwerk is nu een van de meest onderzochte en bediscussieerde netwerken van de afgelopen tien jaar. Het blijkt dat het meer doet dan alleen actief zijn tijdens rust. Onderzoekers relateren het default mode netwerk aan mentale processen die niet direct gevoed worden door stimuli uit de externe omgeving, zoals dagdromen, het ophalen van autobiografische herinneringen, nadenken over de toekomst, het perspectief innemen van anderen (theory of mind) en (imaginaire) morele beslissingen.”
Deze processen worden in het boek ‘Ons creatieve brein’ van Dick Swaab weer gerelateerd aan creativiteit en oplossingsgerichtheid. Mensen die liever niet te veel naar binnen kijken zoeken dus constant afleiding in externe prikkels. Door de komst van de mobiele telefoon is dat des te makkelijker geworden. Niets doen is, vooral in dit tijdperk, belangrijk voor je mentale gezondheid. Af en toe een blik naar binnen richten kan geen kwaad. Sterker nog, het doet alleen maar goed! Maar, alleen maar niets doen is ook geen optie grapt van der Linden: ‘’Ik denk overigens - kijkend naar die Griekse mannetjes - dat het het beste is om een goede balans te vinden tussen actief en rustig zijn en je bezighouden met zowel externe als interne prikkels. Geen geringe opgave, maar wat mij betreft wel beter dan de hele dag over de zee kijken.”
29
30
Hoe voelt dat nou, even niks doen? 31
Nationale niks-doen-dag MAXIME CROIN
Even lekker niks doen. Lukt dat tegenwoordig nog? Zelfs op een zondag is het voor veel mensen lastig om niks te doen. Daarom hebben wij op Facebook de ‘nationale dag van het niks doen’ in het leven geroepen. Wij hebben iedereen opgeroepen om deze mooie zondag helemaal niks te gaan doen. En de vraag is: is dat gelukt?
“Ik werd wakker op een mooie zondagmorgen. Vastbesloten om zo lui mogelijk te zijn, begon ik eerst even lekker lui op de bank te gamen. Dat ging prima maar toen ondervond ik een probleem, namelijk een steeds sterker wordende honger die bezit van mij nam. Vastbesloten om hier wat aan te doen begon ik tosti’s te bakken rond een uur of half twaalf. Na mijn buikje helemaal rond gegeten te hebben met tosti’s, ging ik languit in een tuinstoel liggen. Ik lag daar aardig maar ik merkte dat ik wat miste, namelijk gezelschap. Daarom heb ik wat rondgevraagd of er mensen zin hadden om iets te doen. Jordi was ook zeer gedreven in het niets doen en stelde voor dat we dat zouden voortzetten op het water in mijn bootje, liggend op een paar kussens. We namen een met bier gevulde koelbox mee en dobberden de hele middag op het water in het zonnetje. Op het water zijn wij twee keer gaan zwemmen wat meer een beetje ronddrijven was (je wilt niet dat je moe wordt natuurlijk) en de chips en het bier op te maken. Toen het bewolkt werd besloten wij naar huis te gaan om avond te eten. Daar bedacht ik me intussen al dat ik vanavond niets te doen had en dat het leuk zou zijn om samen niets te doen met anderen. Dus, met een paar vrienden besloot ik de hele avond spellen te spelen en uiteindelijk lag ik om half drie in bed. Zwaar voldaan van al dat nietsdoen, wat een dag!” - Enzio, 21 jaar.
32
“Ik ben naar de Toppers geweest. Ik was al om vijf uur ‘s ochtends al wakker, toen heb ik nog een tijd in bed serie gekeken. Ontbeten met taart en thee, in bed, dat wel. Toen ging ik douchen, aankleden, op het balkon chillen en serie kijken. Rond een uur of 4 ging ik mij omkleden voor de toppers. Tattoo’s opplakken en roze dingen mee en zo. Half vijf naar de Jumbo op de fiets om daarna met de bus te vertrekken naar de toppers. Alcohol gedronken, pizza gegeten en veel gedanst. Dus nee, het is niet echt gelukt om niks te doen. Compleet mislukt, eigenlijk.” – Cilla, 21 jaar.
“Nee, het is mij helaas niet gelukt. Wij hadden puppy’s thuis en die werden deze zondag ochtend vroeg opgehaald door hun nieuwe baasjes. Ik moest dus al vroeg mijn bed uit. Daarna afscheid genomen van de pups en toen ze allemaal weg waren was het nog maar 10 uur. Ik kan heel slecht tegen deze warmte, dus veel doen is lastig, maar ik zit ook niet graag een hele dag stil. In de middag ben ik nog even met mijn ouders en honden in het bos gaan wandelen en ’s avonds ben ik nog even de stad in geweest om een paar biertjes te drinken op het terras”. – Jochem, 21 jaar.
NOG MEER TABOES (?!)
Waarom het gebruik van datingapps een paradoxaal taboe is Daten en flirten via apps is nog nooit zo booming geweest als nu. Er zijn talloze apps te downloaden die jou helpen om je droompartner te vinden. Naast het bekende Tinder en Badoo zijn er bijvoorbeeld ook speciale dating apps voor moslims, mensen met een beperking en gamers. Het lijkt er op dat het fenomeen inmiddels maatschappelijk breed geaccepteerd is, maar dat is niet altijd het geval blijkt uit onderzoek van de Volkskrant. Het wordt nog altijd gerelateerd met het vinden van een snelle seksdate. In de vriendenkring lijkt er geen taboe meer te zitten op het gebruik van datingapps. Bijna niemand schroomt om er met vrienden over te praten. In familiekringen daarentegen lijkt het taboe nog wél te bestaan. De helft van de ondervraagden zwijgt of liegt over het gebruik van datingapps. Hetzelfde geldt op de werkvloer. Het heeft vooral te maken met het slechte ‘label’ dat nog op datingapps zit.
34
Zo is het om te leven met zware psychoses Regisseuses Marie de Hert en Ellen Polard belichten in de documentaire Ingewikkeld hoe het is om te leven met zware psychische stoornissen. Nog steeds rust er een taboe op het praten over mentale stoornissen. Deze indrukwekkende docu sleept je mee in het leven van Sven. ‘’Sven is echtgenoot, vader en kunstenaar. Hij worstelt met een bipolaire en schizo-affectieve stoornis waardoor hij lange periodes van zware psychose heeft gekend. Ingewikkeld is het verhaal van een man die, na jarenlange strijd in psychiatrie, een manier heeft ontwikkeld om
met zijn psychische aandoening te leven door middel van kunst, verbeeldingskracht en innovatie.’’
BEKIJK SNEL DE DOCU OP 2DOC DOOR DE QR-CODE TE SCANNEN!
KRIJG JIJ NA HET LEZEN VAN HET TIJDSCHRIFT GEEN GENOEG VAN TABOES? GA DAN SNEL NAAR DE WEBSITE!
Eenzaamheid nekt jongvolwassenen In een van ’s werelds bekendste kinderboeken Alleen op de wereld wordt het verhaal van de eenzame Remi verteld die rondreist en zich hopeloos alleen voelt. Helaas blijkt deze fictie steeds vaker de realiteit te worden. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat 8% van de Nederlandse bevolking zeer eenzaam is en 20% matig eenzaam.
Mannen vaker eenzaam Uit rapport van het CBS (2014) is af te leiden dat mannen vaker eenzaam zijn dan vrouwen. Dit wordt gecorreleerd met het feit dat mannen vaak minder hechte relaties hebben dan vrouwen. Gezondheidsproblemen Amerikaanse onderzoekers doen er nog een schepje boven op. Volgens hun is de kans aanwezig dat eenzaamheid een groter gezondheidsprobleem is dan roken of obesitas.
Eenzaamheidspiek op je 35e en 75e Het trieste fenomeen wordt vaak gerelateerd aan ouderen rond de 60. Deze aanname blijkt onjuist. De eenzaamheidspieken liggen rond 35 en 75 jaar. De reden van de piek op zo’n jonge leeftijd is te duiden door een wirwar aan gebeurtenissen rond die leeftijd. Denk hierbij aan werkproblemen, relaties en verhuizingen. Ook ben je rond je 35e op een leeftijd dat je ‘jeugdvrienden’ vaak een baan hebben en/of gesetteld zijn, en dus automatisch minder tijd hebben voor veel sociale activiteiten. Amsterdam De GGD onderzocht eenzaamheid in Amsterdam. Van de bijna 880.000 inwoners blijken 300.000 eenzaam te zijn. Uit ander onderzoek blijkt dan ook dat eenzaamheid vooral in grote steden voorkomt. Zo ook bij jongeren. Vooral buitenlandse studenten en immigranten lijken ‘slachtoffer’ te zijn. Een oud journalistiekstudent dook in dit onderwerp en studeerde er op af.
Menstruatie taboe onder studentes
Ruim 8 op de 10 studentes van Universiteit Antwerpen smokkelt maandverband of tampons mee naar het toilet. De ondervraagden van het interne onderzoek verstopten het in hun broekzak of mouw. Slechts 13% zegt helemaal niets te verbergen.
Dat stiekeme lijkt echter nergens voor nodig. Slechts een kleine 2% van de vrouwen vindt het ongemakkelijk als het maandelijks roodvloed ter sprake
komt en 70% van de mannen vindt het ook wel best. Marte Kamstra, studente aan de RUG kan zich vinden in de uitkomsten van het onderzoek: ‘’Ik loop er ook niet open en bloot mee. Niet iedereen hoeft het van me te weten. Als meisjes onder elkaar is het juist wel chill om er over te praten soms, omdat je dan ontdekt dat iedereen soms zo’n stomme vloedgolf heeft, maar met mannen er over praten is gewoon niet zo heel leuk. Dat komt denk ik omdat het stigma toch is dat het vies is of dat je dan onaantrekkelijk bent en geen seks kan hebben.’’ 35
WANT WAT BOEIT HET EIGENLIJK? www.journalistiekzwolle.nl/taboeiend