Stormram: een doordachte chaos Het minifestival Stormram vond afgelopen vrijdag plaats in de Lawei in Drachten. Tijdens Stormram laten vier noordelijke collectieven zien wat zij qua theater, zang, poëzie en humor in huis hebben. Deze eerste uitverkochte editie was een groot succes, maar wat viel er allemaal te zien tijdens Stormram? En wat maakt dit minifestival nou zo leuk?
RUG verspilt veel geld
WOENSDAG 19 DECEMBER 2018
Afname van leden katholieke kerk
Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat driekwart van de Nederlanders zegt dat de kerk niet meer aansluit bij hun visie op de zin van het leven. Ook heeft nog maar een derde van de ondervraagde mensen vertrouwen in kerken of religieuze organisaties. De ontkerkelijking is in Nederland duidelijk zichtbaar. De grootste daling is te vinden bij de Rooms-Katholieke Kerk, waar veel schandalen hebben plaatsgevonden in het verleden. De afgelopen 35 jaar is het percentage van RoomsKatholieke kerkleden gedaald van 28 naar 9 procent.
Vaccineren jongeren meningokokken
De Gezondheidsraad wil dat de overheid standaard elke 14-jarige inent tegen meningokokken type W en C. Tot nu toe gebeurt dit alleen bij kinderen van 14 maanden. Dit jaar zijn er 21 mensen overleden aan Meningokokken. De meningokokkenziekte is een infectie die kan leiden tot hersenvliesontsteking en bloedinfectie. Jongeren van rond de 14 zijn het vaakst de drager van de ziekte en besmetten zo anderen. Als deze groep ingeënt wordt, kan de bevolking goed beschermd worden. De vaccinatie zou weinig bijwerkingen hebben.
VVD verrast met kandidaten Senaat
Op de VVD-kandidatenlijst voor de nieuwe Eerste Kamer staan opvallend veel vrouwen. Bij de eerste tien staan zes vrouwen. Ook keren er weinig senatoren terug op de lijst: voor acht Kamerleden is het de laatste termijn in de Eerste Kamer. Lijsttrekker Annemarie Jorritsma is tevreden met het aantal vrouwen: ‘’Ik ben er trots op. Allemaal mensen met veel kennis en die ons kunnen vertegenwoordigen.’’ Naast het opvallende aantal vrouwen kiest de VVD voor verjonging, maar op verkiesbare plekken blijven de meeste senatoren tussen de 50 en 60 jaar. Het aantal vrouwen bij de VVD valt op, aangezien de partij slechts één vrouwelijke minister kent.
OPLAGE: 500
Miljoenen universiteit naar China
Rijksuniversiteit Groningen (RUG) wilde een campus in de Chinese stad Yantai. Dit plan werd begin dit jaar tegengehouden door de Universiteitsraad, die hier geen publiek geld aan uit wilde geven. Toch wordt er nog steeds geld uitgegeven aan het geannuleerde plan. Volgens Gernant Deekers, woordvoerder namens het college van bestuur, wordt dit geld uitgegeven aan twee andere samenwerkingsprojecten met China. Toch kan Deekers niet met zekerheid zeggen dat de RUG inderdaad met China gaat samenwerken, al zou het dan op een minder intensieve manier worden. Hij zegt dat ze op dit moment alleen de mogelijkheid onderzoeken. De RUG stak in 2015, 2016 en 2017 al miljoenen euro’s in dit project. Dit bleek achteraf publiek geld te zijn, terwijl hier alleen privaat geld voor gebruikt mocht worden. Dit heeft toenmalig minister van onderwijs, Jet van Bussenmaker, nog uitdrukkelijk gezegd. Het Financieel Dagblad meldde dit eind augustus dit jaar. Lijst Calimero is lid van de Universiteitsraad en een van de partijen die begin van dit jaar tegen het campusplan in Yantai hebben gestemd. Younes Moustaghfir, fractievoorzitter van Lijst Calimero, zegt dat er voor een samenwerking met China gewoon te weinig draagvlak is. ‘’Faculteiten hebben geen interesse. Ook zouden er dan eerst enkele docenten naar China moeten om
Acedemiegebouw Rijksuniversiteit Groningen
het lesprogramma daar op te zetten, maar onder de docenten is daar geen belangstelling voor.’’ Dat er toch nog geld aan wordt uitgegeven vindt Younes zonde: ‘’Dat had natuurlijk voor veel betere dingen gebruikt kunnen worden.’’ Dit is ook te zien op hun site, waar een teller constant het uitgegeven geldbedrag bijhoudt.
De site houdt ook bij waar dit geld beter aan besteed had kunnen worden. Een ander punt van frustratie voor de Universiteitsraad is dat ze niet op tijd geïnformeerd zijn over de kosten. De Persooneelsfractie, Wetenschapsfractie en ook Lijst Calimero hebben hier last van. ‘’We hebben hier meerdere malen
Zwolle denkt met kerstpakketten aan iedereen ZWOLLE – Tijdens de Kerst worden er veel inkopen gedaan, maar dat geldt niet voor iedereen. In Zwolle zijn 6500 huishoudens die leven van het minimum, dat is bijna 12% van alle huishoudens in Zwolle, meldt de Armoedemonitor. Daarom organiseert Kerst Zwolle de kerstpakkettenactie. Stichting Kerst Zwolle heeft de afgelo-
pen weken producten ingezameld. Die heeft maar liefst 50.000 producten ingezameld. Met deze producten gaan ze kerstpakketten samenstellen. Dit jaar delen ze 2500 kerstpakketten uit. De actie wordt georganiseerd door 800 vrijwilligers. “De dozen worden verspreid door Zwolle en alle organisaties doen mee, zoals de daklozenopvang De Herberg, de Voedselbank, mensen die iemand
Carbidballen te koop bij Opsterland
OPSTERLAND - Voor liefhebbers van carbidschieten in de gemeente Opsterland, is veilig schieten geen probleem meer. Zij kunnen carbidballen kopen bij de gemeente. Dit doet Opsterland vanuit Veiligheid Regio Fryslân en in samenwerking met de BOCK-campagne. De BOCK-campagne staat voor: De Bewust Oplettende Carbid-Knaller. Deze campagne zorgt ervoor dat gebruikers veilig carbidschieten en richt zich vanaf 2018 op het materiaal, de carbidballen. De campagne regelt de ballen, en deze kunnen worden gekocht via de gemeente.
zie verder pagina 3
OEFENKRANT 1E
Kerstpakket dat mensen met een laag inkomen ontvangen
kennen die niet zoveel te besteden hebben en de sociale wijkteams”, vertelt Marnix Heida, organisator van Kerst Zwolle. In Zwolle zijn er 58.546 huishoudens waarvan ongeveer 6500 van het minimum leven, wat bijna 12% van het totale aantal huishoudens is. Van de minimahuishoudens zijn 82% eenpersoonshuishouden of een eenoudergezin. Kerst Zwolle schenkt de kerstpakketten om te laten merken dat er met kerst aan hen gedacht wordt. “Als voedselbank doneren wij geen eten, maar we stellen onze loods beschikbaar voor Kerst Zwolle en er doen vrijwilligers van de voedselbank mee aan de kerstpakkettenactie”, vertelt Frits Dillingh, woordvoerder van de Voedselbank. De producten worden gedoneerd door burgers en worden afgehaald bij elf supermarkten. Er wordt twee dagen lang ingekocht. Ze vragen aan mensen, aan de hand van een boodschappenlijstje, of ze één van de producten op het boodschappenlijstje willen halen. Kerst Zwolle is een initiatief vanuit de Koningskerk. Inmiddels is de organisatie erg gegroeid, de Koningskerk nam het voortouw bij de actie. “We groeiden elk jaar van 25, 50 naar 100, 150 dozen tot 2500 dozen dit jaar”, aldus organisaFoto: Tamara Plenk tor Marnix Heida.
Foto: Flickr
om gevraagd, maar we hebben geen antwoord gekregen. Pas bij de begroting kregen we te zien hoe groot de kosten wel niet zijn die hiermee gepaard gaan’’, zegt Lijst Calimero. Of de kosten in 2019 nog groter worden of stopgezet worden is nog niet bekend. De begroting van 2019 is nog niet behandeld.
'Blokkeerfries' is hét woord van 2018
‘Blokkeerfries’ is uitgeroepen tot ‘woord van het jaar’ van de Dikke Van Dale. Het woord kreeg 28000 stemmen, dit was 55,4% van het totaal aantal stemmen. ‘Yogasnuiver’ en ‘mangomoment’ waren 2e en 3e. ‘Yogasnuiver’ kreeg 7,7% van de stemmen. Voor ‘mangomoment’ was dit 4,7% van de stemmen. De betekenis van het woord ‘blokkeerfries’ is volgens Van Dale: ‘Elk van de personen die in Friesland een wegblokkade hebben opgezet om anderen te verhinderen te demonstreren tegen een aspect van de sinterklaastraditie, door sommigen beschouwd als verdediger daarvan’. Volgens Ton den Boon, hoofdredacteur van Van Dale is er wel een logische reden te bedenken waarom ‘blokkeerfries’ de winnaar van de verkiezing is geworden: “Het woord is aan het eind van het jaar veel in het nieuws geweest en zit daardoor nog vers in het geheugen. Daarnaast is het ook een woord waar een bepaalde emotie omheen hangt. Het woord staat ergens symbool voor.” ‘Blokkeerfries’ komt als winnaar in een rijtje te staan met woorden als ‘swaffelen’, ‘ontvrienden’, en ‘project-X-feest'. Vorig jaar was het woord van het jaar ‘appongeluk’.
2 WOENSDAGBLAD 1E
19 december 2018
Economie/Politiek
Snelheidsboetes jonge bestuurders Van jonge automobilisten is bekend dat ze minder veilig rijden dan oudere bestuurders. Ze zijn naar verhouding vaker betrokken bij een dodelijk ongeval en het ongevalsrisico is vijf keer hoger dan bij oudere automobilisten. Het risico van jonge mannen is zelfs tien keer zo hoog. Uit het onderzoek ‘Snelheidsboetes: de bekeurden in beeld’ van het CBS, is nu ook gebleken dat jonge autobezitters vaker een snelheidsboete ontvangen dan oudere autobezitters. Onder 19-jarige werd 37,6 procent bekeurd in 2017. Van de 80-plussers had 17,9 procent minstens één bekeuring. Van de 9 miljoen bestuurders die in 2017 op de weg waren kregen er 5,8 miljoen een keer een snelheidsboete. Jongeren werden naar verhouding niet
alleen vaker bekeurd. Ook de gemiddelde overschrijding van de maximumsnelheid lag hoger dan bij ouderen. 18-jarigen overschreden de limiet met gemiddeld 9,7 kilometer per uur, 80-plussers met 7,1 kilometer per uur. Hoe zou het komen dat jongeren harder rijden dan oudere bestuurders? Natuurlijk zijn ze minder ervaren dan oudere bestuurders. Heeft dit te maken met roekeloosheid die sommige jongeren hebben? VVN (Veilig Verkeer Nederland) denkt van wel: “Jongere bestuurders verkennen hun grenzen, dus ook op de weg. Ze hebben ook nog niet veel ervaring in het verkeer. Ik zou zelf liever naast een ervaren bestuurder gaan zitten dan een roekeloze jongere die weinig ervaring in het verkeer heeft.” Rijschoolhouder René van Maaren denkt dat jonge bestuurders meer snel-
heidsboetes krijgen omdat ze minder inzicht hebben in het verkeer dan de jongeren van vroeger. “Steeds minder jongeren rijden brommer en ze gaan veel meer met het openbaar vervoer.” Ook zegt hij dat het te maken heeft met de ervaring van jonge bestuurders in het verkeer: “Jonge automobilisten hebben minder ervaring en nemen soms de verkeerde beslissingen.” De technologie van de toekomst moet deze problemen gaan voorkomen volgens woordvoerder Rob Stomphorst van VVN. Een nieuw systeem, genaamd ISA (Intelligente Snelheidsassistentie), moet de oplossing gaan bieden voor alle problemen rondom te hard rijden. “Het systeem communiceert met de infrastructuur en weet hoe hard je ergens mag rijden. Het systeem remt de auto automatisch af als je te hard gaat. Dat is
iets waar we heel veel aan gaan hebben in de toekomst.” Het is niet duidelijk wanneer dit technische snufje ook daadwerkelijk ingezet kan gaan worden. De drempel om dit in te voeren ligt niet aan de technische kant. De technische mogelijkheden zijn er, maar er moet nog een vorm komen waarmee iedereen het eens is. Hoe streng moet dit systeem ingevoerd worden? Er zijn verschillende gradaties. Er kan een piepje afgaan als je te hard gaat, maar het gaspedaal kan ook tegendruk geven als je harder wil. Je kan dan wel harder maar je krijgt dus tegendruk om je te waarschuwen. De meest extreme vorm is dat de auto niet harder gaat dan de maximum snelheid die aangegeven is. Deze strenge vorm zorgt er voor dat dodelijke ongelukken afnemen met vijftig procent.
HEMA onder vuur voor diefstal
“De kandidaten zijn uitgekozen op basis van hun voorkomen in de media en niet voor hun politieke prestaties”, zegt advocaat Sidney Smeets. Hij vervolgt: “Jesse Klaver is nog de minst slechte van het stel, maar het blijft een witte cisgender man.’’ Politiek verslaggever van het AD, Tobias den Hartog, zegt: “Het kan zijn dat het panel een voorkeur heeft voor mannen, maar het panel is volgens EenVandaag gewooneen weerspiegeling van de samenleving.”
LG komt met oprolbaar tv-scherm
GroenLinks krijgt nieuwe voorzitter
LG Electronics Inc. is van plan volgend jaar te beginnen met de verkoop van oprolbare breedbeeld-tv’s. Dat claimt persbureau Bloomberg.
NWSZONE 1E
Opleiding Journalistiek Windesheim Campus 2-6 8017 CA ZWOLLE 088 – 469 99 11 Hoofdredactie Annick Götte, Myrddin Hilbrands en Kathy van Maaren Economie Robin Bottenberg, Jordin Boonstra, Wessel Mulder, Geert Reitsema, Luca Mous, Tim Holling, Hanna Schreuder en Chantal Koppers Politiek Koen de Vleeschouwer, Jarmo Hoekstra, Carmen Brasser, Douwe Laanstra, Steven Vellinga, Anne Rixt Kuperus, Youri de Ruiter en Danique Pekelsma Jongeren Romy Kooman, Tamara Plenk, Olaf Groffen, Nynke van Vliet, Sushmita Lageman, David Boorsma, Marèl Molenaar, Janet Feenstra en Sanne Visser Opmaak Nynke van Vliet, Olaf Groffen, Sushmita Lageman en Danique Pekelsma
Karen Gerbrands is al een tijdje niet meer gespot in het parlement. Nadat haar man zelfmoord heeft gepleegd rekende Gerbrands op “een warm deken van steun en medeleven van iedereen.” Dit bleek dus uiteindelijk niet het geval te zijn. De PVV-fractie weigert hierop commentaar te geven. Ook partijleider Geert Wilders wil niet op deze verwijten van zijn inmiddels ex-collega reageren.
Afgelopen week vond de EenVandaag ‘Politicus van het jaar’ verkiezing plaats. Dijkhoff, Rutte, Wilders, Baudet en Klaver waren genomineerd. Er was veel ophef over deze verkiezingen, omdat deze kandidaten onterecht verkozen zouden zijn. Onder andere omdat deze politici allemaal witte mannen zijn.
Door deze uitspraak ontduikt HEMA een nieuwe schadeclaim. Ze hebben al vaker problemen gehad door het stelen van andermans werk. Zo heeft het warenhuis nog een schadevergoeding van ruim 4 miljoen aan modemerk Levi’s voor het kopiëren van hun broekzakken en heeft HEMA de wijnetiketten moeten aanpassen omdat ze te veel leken op de etiketten van wijnboer Ilja Gort.
Colofon
Karen Gerbrands van de PVV verlaat de Tweede Kamer omdat ze niet genoeg steun van de partijgenoten kreeg na het overlijden van haar man en partijgenoot Willie Dille. Gerbrands heeft zich nog nooit zo alleen gevoeld vertelt ze in de afscheidsbrief die ze indiende bij Kamervoorzitter Khadija Arib.
Politici van het jaar zijn allemaal wit
HEMA heeft de rechtszaak van Lacoste gewonnen. Het modemerk heeft de HEMA aangeklaagd omdat de krokodillen op het kinderondergoed zogenaamd gekopieerd zouden zijn van hun logo. De krokodil op het ondergoed blijkt niet afkomstig te zijn van het logo van Lacoste.
LG heeft al eerder een prototype van een zelfde soort tv laten zien, waarbij het scherm kan verdwijnen in een soundbar. De vraag is of dit de tv van de toekomst is en of de mensen wel zitten te wachten op dit soort televisies. Veel details over de verkoop zijn nog niet bekend. Een exacte datum in 2019 of een verkoopprijs zijn nog niet gelekt. De televisiemaker heeft niet op de geruchten gereageerd.
Kamerlid weg door gebrek aan steun
Dure prijzen op kerstmarkt Maastricht
De kerstmarkt van Maastricht, beter bekend onder de naam: Magisch Maastricht, staat er alweer even. In die tijd kwamen bezoekers uit alle hoeken. Over één ding zijn ze het allemaal eens: de prijzen zijn te hoog. Zowel van de attracties als van het eten uit de kraampjes.
Zo kost een klein plastic bakje soep vijf euro. Dit is dezelfde prijs als een heel rondje in het reuzenrad. Toch lijken de
prijzen niemand af te schrikken. Er lopen namelijk overal mensen met drankjes en eten rond. De winkels in de buurt spelen overigens ook in op de kerstmarkt om de hoek. Zo blijft de Pinky, een verkoper van wafels en ijs, ineens veel langer open en zitten de terrassen er recht tegenover bomvol. Daar zijn de prijzen ook niet mis, een kop chocolademelk met slagroom kost drie euro. De enige manier om er goedkoop een leuke dag van te maken is vouchers opsporen.
Champions League: verder ook duurder?
Ajax bereikte de volgende ronde van de Champions League ongeslagen. Dankzij drie overwinningen en evenveel gelijke spelen eindigde Ajax als tweede, achter Bayern München. Maandag 17 december vond in het Zwitserse Nyon de loting voor de achtste finales van het miljardenbal plaats. De Amsterdammers werden gekoppeld aan het Spaanse Real Madrid. De Koninklijke won in de groepsfase vier keer en werd daardoor groepswinnaar in groep G.
Hoewel de officiële ticketprijzen nog niet bekend zijn, weet Fabian Nagtzaam, directeur van Supportersvereniging Ajax, al te vertellen dat de tickets voor de wedstrijd in de Johan Cruijff Arena iets duurder zullen zijn: “Elke kaart zal ongeveer 7,50 euro duurder worden ten opzichte van de laatste groepswedstrijd tegen Bayern München. Dit komt neer op een ticketprijs van 55 euro als we kijken naar een plekje in de tweede ring op de korte zijde.” Dit houdt in dat je achter de goal zit. Voor een wedstrijd in de Eredivisie betaal je voor hetzelfde stoeltje minder dan de helft: 26 euro! Bij Real Madrid liggen de verhoudingen iets anders, vertelt Silvia Faria Delgado, medewerker van het perskantoor van
Real Madrid: “Als je een wedstrijd in La Liga, de Spaanse voetbalcompetitie, wilt bezoeken, ben je gemiddeld zo’n 60 euro kwijt. Als je kijkt naar de achtste finalewedstrijd tegen Ajax ben je voor hetzelfde plekje 75 procent meer kwijt. De prijzen liggen namelijk rond de 105 euro.’’ Het verschil zit hem niet zozeer in de fase van het toernooi. ‘‘In de groepsfase
De Johan Cruijff Arena
kostte hetzelfde stoeltje namelijk zo’n 95 euro.” De conclusie is dus dat het bezoeken van een Champions Leaguewedstrijd erg prijzig is. Een kaartje kost zelfs meer dan het dubbele in vergelijking met een kaartje voor een ‘gewoon’ competitieduel. De prijzen stijgen ook naarmate het toernooi vordert. Deze prijsstijgingen zijn nog te overzien, rond de 11%.
Foto: Wikipedia
Katinka Eikelenboom wordt vermoedelijk de nieuwe partijvoorzitter van GroenLinks. Ze is voorgedragen door de kandidatencommissie. De zegen van de leden moet nog volgen. Eikelenboom zal Marjolein Meijer opvolgen. Zij moest aftreden omdat ze gelogen had over een relatie met Tweede Kamerlid Rik Grashoff. Ze lost Jeroen Postma af, die het partijvoorzitterschap tijdelijk op zich nam. De 36-jarige Eikelenboom heeft eerder al gewerkt als rechterhand van de Amsterdamse GroenLinks-wethouder en bij het wetenschappelijk bureau van haar partij. Ze wil zich sterk maken voor “een professionele partijorganisatie, waarin mensen zich thuis voelen en worden uitgedaagd.’’ 16 februari heeft het congres het laatste woord in Zwolle.
Nederland wil liever wintertijd
41% van de Nederlanders stemt voor de invoering van de wintertijd. Dit blijkt uit onderzoek van het kabinet onder ruim 1800 mensen. Van de andere stemmen gaf 27% de voorkeur aan zomertijd, terwijl 32% de tijd elk jaar wel 2 keer wil verzetten. Veel ondervraagde burgers vinden het belangrijker dat Nederland in de pas blijft lopen met de landen om zich heen. Bedrijven en instellingen willen het liefst niet dat er één bepaalde tijd komt. Zij denken dat het hebben van één tijd juist meer geld gaat kosten dan dat het oplevert. Het onderzoek was een flitspeiling. Daarom wordt er nu nog geen definitieve beslissing genomen over de bepaalde tijd.
19 december 2018
1E WOENSDAGBLAD 3
Jongeren
Stormram: een doordachte chaos Hét festival voor creatieve zielen
DANIQUE PEKELSMA - Dat een voorstelling in een theaterzaal wordt opgevoerd lijkt logisch, maar de collectieven van het zogenaamde ‘minifestival’ Stormram hebben toch eerder een hele vleugel van de Lawei nodig. In die – voor hen misschien nog wel beperkte – ruimte laten zij het publiek een glimp van hun creativiteit zien. Stromram is een moeilijk te beschrijven theaterfestival van de collectieven Akkers en Velden, Heksenhamer,
HOMSK en Illustere Figuren, die allemaal bestaan uit een klein aantal jonge jongens. Ze hebben een eigen stijl, maar wel iets gemeenschappelijk: Friesland. Tijdens Stormram laten zij in deze provincie samen meerdere previews van hun voorstellingen zien, en in elke schouwburg brengen ze weer een nieuwe dosis creativiteit met zich mee. Stormram begint direct bij binnenkomst, waar het publiek wordt opgedeeld in twee groepen. Na de mogelijkheid voor een kopje soep wordt iedereen gegroet door een halfnaakte man die liggend op een tafel ondergegoten wordt met wijn. Daarnaast zit Koning Kerst, wachtend op mensen die op zijn schoot willen zitten om hun kerstwens voor te dragen. Na een korte introductie wordt de eerste groep begeleid naar een preview van
de voorstelling ‘Mijn Augustus’ van Tim Verbeek, lid van Illustere Figuren. In de 20 minuten durende voorstelling vertelt Tim, op een prachtig spontane manier, waarom hij zo gefascineerd is met Keizer Augustus. Ondertussen mag het publiek genieten van een paar sneakpreviews uit de toekomstige voorstelling, met de hoop dat dat ook interesse in het stuk opwekt. Vervolgens switchen de groepen van zalen en kan er gekeken worden naar gastcollectief ‘Het Kanaal’ met ‘Gemaal’ door ‘de Heksenkamer’. Een bom van creatieve, poëtische muziek over het hectische leven van de jongeren van tegenwoordig. Naast gitaarspel mag het publiek genieten van een aantal zelfgemaakte, alledaagse – of niet zo alledaagse – objecten die gebruikt wor-
den als instrumenten. De teksten zijn al interessant genoeg, maar door het totaalbeeld op het podium raakt het publiek zeker niet verveeld. Als afsluiter is het tijd voor de voorstelling ‘Daar’ van Illustere Figuren. Het thema van de voorstelling is ‘de utopie’: dat waar ieder mens naar streeft, maar nooit zal bereiken. De afwisseling van onderwerpen zorgen samen met de vaak komische scènes voor een vermakelijke voorstelling met een geamuseerd publiek. Stormram heeft alles wat je verwacht bij theater, maar ook een heleboel meer: muziek, creativiteit, performance én humor. Kortom: Stormram is een prachtig theaterfestival dat aan te raden is voor iedereen (theaterliefhebber of niet) én dat heel wat meer erkenning verdient.
Lelystad organiseert Sodapop
Snelst verkochte game van Nintendo ooit Mario Kart Wii is verslagen. De nieuwe Switch-game Super Smash Bros. Ultimate is de snelst verkochte Nintendo-game voor thuisconsoles ooit. Afgelopen maandag maakte Nintendo dit in een persbericht bekend. Het gaat volgens hen om het aantal verkochte exemplaren in de eerste drie dagen nadat het spel werd uitgebracht. Dit gaat niet alleen om de verkoop in de winkels, maar ook het record in de eShop. De verkochte exemplaren van de game waren in Europa de eerste dagen ruim 30% meer dan die van Mario Kart Wii, die nu dus op de tweede plaats staat. Daarvan is overigens niet bekend hoeveel exemplaren de eerste drie dagen nu precies zijn verkocht, maar uiteindelijk hebben ze wereldwijd ruim 37 miljoen exemplaren van dat spel verkocht. Super Smash Bros. Ultimate is volgens het bedrijf de snelst verkochte game voor thuisconsoles. Dat betekend dat er mogelijk games voor de ‘handhelds’ van Nintendo zijn die sneller verkocht werden. De meest verkochte game voor de Switch is Super Mario Odyssey met twaalf miljoen verkochte exemplaren.
Gênante momenten en grove woorden. Dinsdag 19 december zagen 514.000 mensen hoe Johnny de Mol geconfronteerd werd met de beledigingen van zijn mede BN’ers in ‘The Roast.’ Met dit kijkcijferaantal stond het Comedy Central-programma op de negentiende plaats in de kijkcijferlijst. Een hele rits sterren was aanwezig om Johnny te ‘roasten.’ Jeroom Sneldes was aanwezig om de avond aan elkaar te praten. Johnny was, na Gordon en Giel Beelen, de derde bekende Nederlander die eraan moest geloven. Wie de volgende keer geroast wordt, is niet bekend.
Campagne Nix18 werkt zeer effectief
NIX18 heeft de resultaten van een onderzoek naar de effecten van de campagne NIX18 uitgebracht.
Jongeren in Lelystad gaan in samenwerking met o.a. de gemeente Lelystad, het MBO College Lelystad en Corneel een feest organiseren. Sodapop is een alcoholvrij feest en wordt gehouden op zaterdag 22 december in Corneel. Het feest is voor jongeren van 13 tot en met 17 jaar en duurt tot 00:00. Als hoofdact zal Dopebwoy optreden. Na eerder al FRIS-feest georganiseerd te hebben komt de gemeente Lelystad nu in samenwerking met het MBO College Lelystad en Corneel met Sodapop. Dit alcoholvrij feest wordt georganiseerd voor en door jongeren in Lelystad. Elke editie staat er een landelijk bekende artiest op het podium van Corneel, aangevuld met een lokaal dj-talent. Nadat in de herfstvakantie Bizzey optrad, komt dit keer Dopebwoy, bekend van zijn hit Cartier. Er wordt verwacht dat de zaal goed gevuld zal zijn. “Op dit moment zijn er pas 33 kaartjes verkocht, maar de meeste klanten kopen last-minute een kaartje aan de kassa”, zegt een medewerker van Corneel. “Bij de vorige editie kwamen er 250 bezoekers.” Op zaterdag 22 december zal er om 20:00 worden afgetrapt door Niky Hendriks. Ook Vibez en Djeckman treden deze avond op. Eerst apart, maar na het optreden van Dopebwoy nog een keer samen. DomChasing mag uiteindelijk de avond afsluiten. Dopebwoy trad op 15 december nog op in Club Blu in Rotterdam. In juni 2017 bracht hij het nummer Cartier uit, wat nu al meer dan 55 miljoen keer is beluisterd op YouTube.
Johnny ‘geroast’ live op televisie
Hieruit blijkt dat jongeren minder vaak roken dan vijf jaar geleden. Het aantal jongeren dat nooit rookt is met 5,7 procent gestegen. In 2013 zei nog 88 procent van de jongeren dat zij nooit zouden roken, inmiddels is dat nu 93 procent van de jongeren geworden. Een andere methode die wordt gebruikt om roken te ontmoedigen is dat de prijs van de sigaretten omhoog gaan. Vanaf 1 januari 2019 gaan de prijzen van een pakje met twintig sigaretten, zes eurocent omhoog, dit is inclusief accijns en btw. Deze maatregelen kunnen echter negatieve gevolgen hebben voor verschillende bedrijven.
Facebook laat privégesprekken lezen
Concerten helpen de verbroedering Zondag 9 december vond het muziekevenement Muziek Bij De Buren plaats in verschillende steden verspreid over heel Nederland. Dit evenement opent verschillende woonkamers in de hele stad om kleine artiesten podium te geven in de vorm van huiskamerconcerten. “Muziek bij de buren is belangrijk omdat het een festival is om de leefbaarheid in wijken te vergroten”, zegt Sanne Feenstra, organisator van Muziek Bij De Buren in Bergen op Zoom. Volgens haar is het goed omdat sociaal isolement
in grote maten plaatsvindt in Nederland en dit evenement is goed om dit sociale isolement te doorbreken. “Muziek Bij De Buren geeft mensen een kans om ongedwongen bij elkaar te komen. Want sociaal isolement komt heel erg veel voor, ook al willen de meeste mensen het niet toegeven.” Een van de artiesten die in één van de woonkamers in Bergen op Zoom te vinden is, is de 18-jarige artiest Rabondo. “Het is wel intiem hoor, want het is een woonkamer, er is geen verhoging. Iedereen zit op hetzelfde level. Het is gewoon met mensen praten en een beetje muziek spelen’’, zegt hij.
Jongeren spreken minder Stadsfries Jongeren spreken steeds minder Stadsfries. Het Liwwadders wordt nog door minder dan 10 procent van de 4 jongeren uit Leeuwarden gesproken. Elk jaar daalt het aantal jonge sprekers. Toch zegt dr. Reitze Jonkman dat het Liwwaders wel een toekomst heeft. ‘’Het altijd wel blijven staan. In bepaal-
de sociale kringen wordt het gewoon al jaren gesproken en dat zal denk ik zo blijven.’’ Jonkman is deskundige op het Stadsfries en is gepromoveerd op het Liwwadders. Het Fries heeft geen last van een daling van sprekers. Fries wordt door 15 procent van de Friese bevolking gesproken. Dit aantal blijft al jaren vrij stabiel. Het Liwwaders bestaat dit jaar 250 jaar.
Het eerste liwwaddertekstje dat dit jaar 250 jaar bestaat Foto: Myrddin Hilbrands
Dit werd zondag 16 december gevierd in het Historisch Centrum Leeuwarden met een lezing van prof. Arjen Versloot. Hij onderzoekt Germaanse taalkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Ook was de eerste Liwwadder tekst te bekijken. Dat er weinig jonge Liwwadersprekers zijn, valt ook te zien aan het publiek bij deze lezing, waar geen jongere te bekennen is. De eerste Liwwaddertekst is het verhaal ‘Het vermaak der Slagterij’ geschreven door Anne Jeltema. Deze tekst wordt gezien als eerste Liwwadders, omdat de schrijver het zelf als Liwwadders bestempelde. ‘’Anne Jeltema had door dat hij geen Hollands sprak, maar ook geen Fries. Die mengeling noemde hij Liwwadders. De perceptie was groter dan dat het taalverschil’’, vertelt Versloot. Het Fries en Liwwadders worden allebei erg beïnvloed door het Nederlands. ‘’Het Liwwadders verandert meer richting het Nederlands dan het Fries’’, zegt Arjen Versloot. Vroeger beïnvloedde het Fries en Liwwaders het Hollands. ‘’Vroeger had je hollandsisme in plaats van frisisme zoals nu’’, zegt ook Jonkman. Het Liwwaders is een van de grootste dialecten van het Stadsfries.
Facebook heeft de bedrijven Netflix en Spotify privégesprekken van gebruikers laten lezen, terwijl de gebruikers hier vooraf geen toestemming voor hebben gegeven. Dat meldt The New York Times na gesprekken met voormalige Facebookmedewerkers en op basis van interne documenten. Het delen van de chats hoorde bij een overeenkomst tussen Facebook en de andere bedrijven. Facebook ontkent echter dat de gegevens zijn ingezien zonder dat daar expliciet toestemming voor is gegeven. Naast deze overeenkomst heeft het sociale netwerk nog vergelijkbare samenwerkingen met andere bedrijven. Een aantal van die techgiganten zijn Amazon, Microsoft en Apple. Als het om privacy gaat, is Facebook al lange tijd niet populair: het bedrijf staat bekend om meerdere dataschandalen.
Segregatie neemt toe op scholen
De scheiding tussen jongeren op middelbare scholen neemt toe, meldt de Onderwijsraad. Hierdoor leren jongeren niet hoe ze met andersdenkenden om moeten gaan en conflicten moeten oplossen. “Het onderwijs kan hierdoor maar beperkt bijdragen aan sociale samenhang in de samenleving”, schrijft de Onderwijsraad. Ook vindt de raad dat de plaatsing in het voortgezet onderwijs steeds bepalender is voor het eindniveau van de leerlingen. Zo krijgen laatbloeiers minder kans in het onderwijs. De raad kwam met oplossingen. Nu is het bij brede scholengemeenschappen zo, dat de verschillende niveaus op verschillende locaties zitten. De raad vindt dat de locaties weer samengevoegd moeten worden. Zo komen studenten elkaar meer tegen. Ook willen ze bredere brugklassen voor betere doorstroom.
4 WOENSDAGBLAD 1E
19 december 2018
Regio
Strúntocht Drachten kan verbeteren DRACHTEN – De tweede editie van de Drachtster Strúntocht van afgelopen vrijdag was met 1800 wandelaars een succes, maar de organisatie liep dit jaar ook tegen een aantal problemen aan. Zo bleef een groot aantal deelnemers staan op plekken waar ze door hadden moeten lopen, wat zorgde voor opstoppingen en uiteindelijk vertragingen.
Volgens Wieger Faber, lid van serviceclub de Round Table en lid van de organisatie, zorgde vooral de enorme toename van het aantal wandelaars vergeleken met vorige keer voor problemen. ‘’We merkten al snel op dat meerdere plekken op de route veel mensen bleven staan, waardoor de doorstroom niet zo soepel verliep. Daar kwam ook nog bij dat er vaak niet genoeg passeer-
ruimte was waardoor er met zo’n groot aantal mensen vrij snel een soort opstopping ontstond’’, aldus Faber. Hij is wel tevreden over hoe de organisatie die problemen heeft aangepakt. ‘’Wij hebben tijdens de tocht al snel maatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat alles weer zo soepel mogelijk kon verlopen.’’ Er deden maar liefst 1800 mensen mee aan de koude wandeling van 9 kilometer door Drachten, dat zijn 700 wandelaars meer dan vorig jaar. Tijdens de wandeling kon er genoten worden van muziek, kunst, dans, toneel, poëzie en een heleboel andere activiteiten. Met medewerking van het bedrijfsleven, diverse sportclubs, kunstbeoefenaars uit Drachten en de regio was het de bedoeling dat Drachten volop in de spotlights kwam te staan. De deelnemende wandelaars kregen de gelegenheid om binnen
te kijken in instellingen en gebouwen waar men normaal niet zomaar toegang tot heeft. Ondanks de problemen is Faber toch voornamelijk positief over het verloop van de Strúntocht. De komst van zoveel nieuwe wandelaars werd door de organisatie vooral gezien als goed nieuws. Volgens Faber is er van tevoren dan ook geprobeerd zo veel mogelijk rekening te houden met het grote aantal mensen. ‘‘We wisten dat de limiet ongeveer 2000 lopers was, dus dat is ook waar we ons op hadden voorbereid. Dus moet je zeker weten dat het plan, de organisatie en de looproute zoveel mensen aankunnen.’’ De Strúntocht in Drachten zou nog wat kunnen leren van de Kerstlichtjes Avondwandeling van vereniging ‘De Laatste Loodjes’ in Zaanstad. Deze wan-
deltocht is al negen jaar op rij een succes. Volgens Matthijs Boonstra, voorzitter van de wandeltochtvereniging, is goede organisatie en begeleiding daarvoor de sleutel. ‘’Wat vooral belangrijk is, is dat er iemand voorop en iemand achterop loopt om de mensenmassa te begeleiden. Daarnaast moet aan de wandelaars duidelijk uitgelegd worden dat ze bij elkaar moeten blijven. Maar omdat wij al veel ervaring hebben, weten wij vaak wel hoe we dat moeten aanpakken.’’ Bij de Strúntocht in Drachten waren nog een aantal kleinere problemen, maar de organisatie vertelt dat er al plannen zijn om die in de volgende editie op te lossen. Boonstra voegt daar als tip voor de organisatie van de Strúntocht nog graag aan toe dat “ervaring leert, zowel voor de wandelaars als voor de organisatie van de wandeltocht.”
Kerknachtdienst in Martini Bolsward
BOLSWARD – De Bolswarder band Deadline geeft een nieuwe invulling aan de traditionele kerkdienst op kerstavond. Op maandag 24 december speelt de band in de Martinikerk een kerknachtdienst. De dienst begint om 21.00 uur. Het thema van de avond is ‘verbinding’ en vandaar wordt een programma gecreëerd dat geschikt is voor jong en oud. De geroutineerde band zal de welbekende kerstliederen mixen met een selectie van hedendaagse muziek. “Er gaat zeker ook gezongen worden door de bezoekers”, aldus Wout Mulder, toetsenist en zanger van Deadline. “We hebben een zeer gevarieerd aanbod van bekende nummers uitgezocht en hopen daarmee iedereen aan te spreken.” Na de dienst is er gelegenheid om nog wat na te praten.
Kampen zet paaltjes niet terug
Flevoland grootste economische groei
Tijdens de wintermaanden worden er ongeveer 180 paaltjes verwijderd om de fietspaden in de gemeente Kampen te kunnen bestrooien of sneeuwvrij te maken. Veel fietspaaltjes worden niet meer teruggeplaatst. De fietspaaltjes zijn eigenlijk bedoeld voor een veilig fietspad, maar de praktijk wijst ook uit dat zij regelmatig de oorzaak zijn van vervelende ongelukken. Deze incidenten kunnen soms letsel als gevolg hebben. Daarnaast veroorzaken de fietspaaltjes nog een ander probleem: de aanrijtijden van hulpdiensten worden vaak onnodig verlengd.
De groei komt vooral door de afname in werkloosheid en verbetering van de woningmarkt in Flevoland. Meer Flevolanders hebben werk en de woningmarkt is sterk verbeterd. Vooral in Almere zal de bevolking hierdoor weer sneller groeien, wat volgens de ING goed is voor de economie. Een minpuntje is dat Lelystad Airport in 2019 nog niet open gaat, schrijven de economen. De extra banen die daar gerealiseerd zouden worden, zijn daarom nog niet haalbaar.
KAMPEN – Fietspaaltjes zorgen voor steeds meer ongelukken. Met name grote groepen scholieren zien de paaltjes vaak over het hoofd, maar ook fietsende ouderen komen ten val als gevolg van een aanrijding met één van de paaltjes.
FLEVOLAND - Uit cijfers van het ING economisch bureau blijkt dat de economie in Flevoland dit jaar groeide met 3,3%. Daarmee staat Flevoland op 1 in de ranking van economische groei per provincie. Voor volgend jaar verwacht de ING dat Flevoland weer de koploper zal zijn.
Afvalinzameling feestdagen anders
Eerste zelfrijdende personentrein
GRONINGEN – Een personentrein zonder besturing van een machinist. Volgend jaar gaan Arriva en ProRail een poging wagen. Dit gaat getest worden tussen Groningen en Leeuwarden. NS wil er niks mee te maken hebben. Ze willen banenverlies van machinisten voorkomen. Autonoom rijdende treinen, ProRail ziet het wel zitten. “Het Nederlandse spoor is super druk en met zelfrijdende treinen wordt het spoor veiliger én kunnen we meer treinen inzetten,” laat Jaap Eikelboom van ProRail weten aan het AD. Ook al rijdt de trein zelfstandig, mocht er iets mis gaan dan is er nog wel een machinist aanwezig om in te grijpen. In 2019 zal de eerste proef met een personentrein plaatsvinden. Dit gebeurt in samenwerking met ProRail en Arriva.
ING heeft last van gevolgen plofkraken
UTRECHT - Morgen horen de zeven mannen die zo’n 55 plofkraken in de regio Utrecht uitvoerden of ze terug de cel in moeten. De impact van de misdaden heeft grote gevolgen voor de ING. De pinautomaten werden vooral bij Albert Heijnfilialen leeggeroofd en elke keer alleen bij geldautomaten van de ING. De kosten van alle kraken komen neer op zo’n 770.000 euro. “Daaronder vallen: schade aan ING-apparatuur, herstel, buit en proces’’, legt woordvoerder Karin van der Pol uit. Dankzij een Amerikaans systeem, dat inkt spuit als er sprake is van openbreken, komt er inkt op de eurobiljetten en kunnen verdachten makkelijker gepakt worden. Tegen alle verdachten (tussen de 27 en 44 jaar oud) eiste het OM celstraffen tot 14 jaar.
Harderwijk op IJs verloopt moeizaam
HARDERWIJK – De regen en wind van afgelopen weken zorgen voor problemen bij de schaatsbaan van Harderwijk op IJs. Het relatief warme regenwater zorgt ervoor dat het ijs langzaam smelt. Daardoor kon de ijsbaan de eerste weken van de schaatsperiode bijna niet open. Niet alleen de regen en wind waren funest voor de ijsbaan.
Ook de hogere temperaturen van de afgelopen weken baarden de ijsmeesters zorgen. “Als de buitentemperaturen boven de tien graden zijn, kunnen onze machines het ijs niet meer koud houden. Daardoor konden we de eerste week amper open.”Nu de temperaturen eindelijk wat zijn gedaald, draait de schaatsbaan op volle toeren. “Doordeweeks zijn we ’s ochtends volgeboekt met schoolklassen en ’s avonds reserveren onze sponsors vaak de baan voor hun bedrijfsfeesten.”
Veiligheid tijdens Kerst in Oud Kampen
KAMPEN - Aankomend weekend zal je niet weten waar je moet kijken. De binnenstad van Kampen verandert in een decor vol theater, nostalgie en vele verrassingen. Ondanks de 90.000 bezoekers die worden verwacht voor het festival Kerst in Oud Kampen, zien gemeente Kampen en de organisatie geen aanleiding om extra veiligheidsmaatregelen te treffen.
De aanslag op de kerstmarkt in Straatsburg die op 11 december plaatsvond, heeft geen invloed gehad op de veiligheidsplannen rond het evenement. “De veiligheidsplannen zijn niet aangescherpt, omdat het dreigingsniveau in Nederland niet is toegenomen”, laat Marion van Merle, woordvoerder van gemeente Kampen, weten. “ De maatregelen die er zijn, worden natuurlijk ook niet bekend gemaakt, want het is niet slim om te vertellen wat het veiligheidsplan precies inhoudt.” Het aantal bezoekers dat wordt verwacht, is bijna dubbel zoveel als het aantal inwoners van Kampen. Er zijn vooraf plannen gemaakt in overleg met de gemeente en de veiligheidsdiensten. Tijdens het festival zijn er beveiligers en er is een surveillanceteam aanwezig
in de stad om ervoor te zorgen dat alles goed gaat. “Het publiek loopt een vast parcours, en wanneer het parcours te druk wordt, vragen we mensen even te wachten bij de entrees”, vertelt Emma Qiulligan, zakelijk leider van Kerst in Oud Kampen. Het parcours heeft eenrichtingsverkeer, wat ervoor zorgt dat de drukte beheersbaar is. Dit jaar vindt de negentiende editie van het tweedaags
straattheaterfestival plaats met het thema licht. Er zijn straattheateracts, levende standbeelden, optredens van musicalacts en natuurlijk is er ook weer de kerstmarkt. Alles komt elk jaar terug, maar steeds op een wat andere manier. “De acts worden speciaal voor Kerst in Oud Kampen gemaakt. Dus het programma is ieder jaar anders en de uitwerking van het thema ook”, legt Quilligan uit.
ZWOLLE – De afvalcontainers In Zwolle worden met de kerstdagen en op Nieuwjaardag niet geleegd. De afvalinzameling van Eerste Kerstdag gebeurt op zaterdag 22 december en die van Tweede Kerstdag wordt gedaan op zaterdag 29 december. Het afval wordt in plaats van op Nieuwjaarsdag op 5 januari verzameld. Verder is het milieubrengstation met Kerst en op Nieuwjaarsdag gesloten. Het kan voorkomen dat het afval op een ander tijdstip wordt ingezameld. Het beste is om de container op de dag van de inzameling vóór 08.00 uur aan de straat neer te zetten. Op de inzamelkalender van ROVA is de gewijzigde afvalinzameling gemakkelijk online te bekijken.
Kans op witte Kerst dit jaar nihil FLEVOLAND - De flevolanders die dit jaar hopen op sneeuwval met Kerst, worden waarschijnlijk weer teleurgesteld. Niet alleen in de provincie Flevoland, maar ook in de rest van Nederland blijft de sneeuw voorlopig nog weg. Eerste kerstdag zal zeer regenachtig verlopen, in tegenstelling tot Tweede Kerstdag, waar de zon ook nog even tevoorschijn komt. Na Kerst wordt het kouder en is er kans dat het gaat vriezen in het gehele land. De kans op sneeuw is ook in die periode niet hoog. De laatste witte Kerst was in 2010. In bijna geheel Nederland lag toen 5-20 centimeter sneeuw. Voor een witte Kerst moet er officieel op beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek liggen op de daken.
Kerst in Oud Kampen in 2011
Foto: Boudewijn Berends
Jongeren meer open voor mensenrechten Het nieuws wordt tegenwoordig via social media snel verspreid onder jongeren. Zo ook het nieuws over mensen die onterecht gevangen worden gezet, worden gediscrimineerd of vervolgd voor het nastreven van hun mensenrechten. Worden jongeren hierdoor gestimuleerd om actie te voeren voor mensenrechten? Lees het op pagina 2. VRIJDAG 21 DECEMBER
Kwartfinalisten beker bekend
Alle kwartfinalisten van de KNVB Beker zijn sinds gisteren bekend. Vitesse en Feyenoord hebben de laatste twee plekken bemachtigd. Vitesse speelde in Werkendam een uitwedstrijd tegen Tweede divisionist Kozakken Boys. De thuisploeg bood lang weerstand en wist zelfs tot scoren te komen via Jakoba. Een verlenging werd in blessuretijd voorkomen door Ødegaard: 1-2. Feyenoord speelde in de eigen Kuip tegen het Utrecht van Advocaat. In de eerste helft scoorde Vilhena het enige doelpunt van de wedstrijd: 1-0. De loting voor de volgende ronde vindt morgen plaats.
Twijfel toekomst Michael Schumacher
Michael Schumacher (49) was ooit de beste Formule 1-coureur ter wereld. Vandaag, vijf jaar nadat hij verlamd raakte, mag hij blij zijn dat hij weer zelfstandig kan ademen. Maar of menswaardig leven er nog inzit, is twijfelachtig. Ondanks een revalidatie van 130.000 euro per week. Schumacher verkeert nu in een zogenaamde niet-responsieve waakzaamheid. Hij is wakker, doet de ogen open, ademt zelfstandig, maar antwoordt niet op simpele bevelen. De volgende stap is minimaal bewustzijn waarbij hij soms een beetje kan reageren op deze bevelen.
Quest: tijdschrift van het jaar
Een feestelijke sfeer op de redactie van Quest. Donderdag 13 december heeft het merk van Hearst Netherlands de ‘Tijdschrift van het jaar’ prijs gewonnen. Tijdens de uitreiking van de Mercurs in het DeLaMar Theater in Amsterdam werd het tijdschrift Quest tot tijdschrift van het jaar bekroond. Deze uitslag was, volgens redactiemedewerkster Zora, compleet onverwacht. “We zagen het niet aankomen, maar we zijn heel blij met de uitslag.” Alle tijdschriften die in aanmerking kwamen voor het winnen van de prijs zijn goed gepresenteerd, zowel op redactioneel als commercieel gebied. Uiteindelijk won het Hearst Netherlands merk.
Meer zorgstudenten OPLAGE: 500
Van werk of uitkering naar zorgstudie
Werklozen en werkenden die gaan doorstuderen op het MBO kiezen steeds vaker voor een studie in de zorg. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Ruim 12.500 mensen zijn het afgelopen jaar begonnen aan een zorgopleiding. Op het Drenthe College in Meppel zijn er daarom speciale deeltijdopleidingen voor volwassenen. Volgens Béan Slotboom, opleidingsmanager gezondheidszorg Drenthe College Assen, is de reden dat het aantal studenten zo enorm is toegenomen, een tekort aan verzorgende IG en verpleegkundigen. Daarnaast zijn er overheidssubsidies om meer mensen op te leiden. Dit maakt het aantrekkelijk om te starten met een studie. De school start daarom met extra groepen en onderhoudt nauw overleg met zorginstellingen. ‘Een leven lang leren en ontwikkelen’ wordt op dit moment vanuit de overheid gestimuleerd. Ook krijgen de medewerkers de mogelijkheid om door te stromen. De leeftijdsgrens van deze studenten in de zorg ligt hoger, omdat een deel al werkt in de zorg en een vervolgopleiding mag doen. Een ander deel is zij-instromer. Zij hebben in een andere sector gewerkt of hebben in het verleden in de zorg gewerkt. Zorginstelling Noorderboog herkent zich in het tekort aan personeel. Zij geven aan dat ze altijd vacatures voor onder andere verpleegkundigen open hebben staan en het op dit moment
Revalidatie reuma patiênt Foto: Flickr
moeilijk is om de juiste mensen te vinden. Soms voelt het dreigend omdat het aantal mensen dat zorg nodig heeft, blijft toenemen. De vraag naar zorg is in Nederland nog nooit zo groot geweest. Het vinden van personeel is lastig, door de steeds krapper wordende arbeidsmarkt. Zo kan 80 procent van de zie-
kenhuizen, thuiszorg- en geestelijke gezondheidszorginstellingen, vacatures niet gevuld krijgen. In andere zorgsectoren geldt dat voor de helft van die instellingen. Vooral verpleegkundigen met een mbo- en hbo-opleiding zijn lastig te vinden. Ook is er veel vraag naar mensen in medisch-technische beroepen,
Belasting op voedsel met 3 procent omhoog Eten wordt steeds duurder. En dan vooral gezond eten. Groente en fruit stijgen ieder jaar in prijs, terwijl suiker juist goedkoper wordt.
Fruit is 43% duurder geworden en groenten 46%. Suiker werd juist 18% goedkoper. Nu heeft het kabinet ook nog besloten dat de btw op levensmiddelen, en dus ook op voedsel, van 6% naar 9% zal stijgen.
Auto-rijexamen wordt aangepast
Afgelopen week werd bekend dat het consumeren van groente en fruit dit jaar wederom is gedaald. We zijn er met z’n allen 3% minder van gaan eten. De kans is groot dat met deze btw-verhoging het consumeren van groente en fruit nog verder zal dalen. De beslissing is niet volgens iedereen slecht. Joren Bakker laat namens Tweede Kamerlid Helma Lodders van
de VVD weten: “Door verschillende vormen van indirecte belasting te verhogen en directe belastingen te verlagen, zullen mensen meer overhouden in de portemonnee. Nu snap ik dat studenten minder te maken hebben met een verlaging van de inkomstenbelasting op het moment dat ze studeren. Tijdens de studie zal de verhoging echter maar een minimale invloed hebben op het bedrag dat studenten kwijt zijn aan boodschappen. Daarnaast zullen studenten na de studie wel gewoon het profijt ervaren van de verlaging van de inkomstenbelasting”, aldus Bakker. Hessel Knippels, van de liberale politieke jongerenorganisatie JOVD, is niet zo positief over de beslissing van de Tweede Kamer. “Ik denk dat het studentenleven duurder wordt. Ik denk dat voor iedereen het leven duurder wordt, omdat iedereen moet eten.” Hij zou dus het liefst willen dat er een andere beslissing wordt genomen rondom de btw.
Vanaf 25 maart volgend jaar zullen er op meerdere punten veranderingen komen in het rijexamen. Zo wordt het verplicht om een deel van het examen te rijden met navigatie, waardoor het examen beter aansluit op de praktijk. De huidige onderdelen van het examen worden aangepast. Zo moeten examinatoren preciezer zijn bij het geven van een opdracht voor bijzondere verrichtingen. De aanpassingen zijn onderdeel van het Landelijk Actieplan Verkeersveiligheid 2019-2021. Er wordt hierbij veel nadruk gelegd op het omlaag brengen van het aantal verkeersslachtoffers. De manier waarop het getoetst gaat worden, moet nog worden ontwikkeld.
zie verder pagina 2
OEFENKRANT 1E
Groente en fruit stijgen in prijs
Maar is het plan nog wel terug te draaien? Joren Bakker geeft namens Kamerlid Helma Lodders aan, dat de beslissing al genomen is en niet meer teruggedraaid kan worden. “De maatregel is al aangenomen door de Tweede Kamer en zal op 1 januari in werking Foto: Flickr treden.”
zoals audicien, opticien, optometrist en mondhygiënist. Toch startten er het afgelopen jaar ruim 12.500 mensen met een zorgopleiding. Er komen nog veel nieuwe arbeidsplaatsen beschikbaar doordat er extra geld wordt gestoken in verbetering van de kwaliteit in de zorg.
Herdenkingsdienst Humeyra
In de Mevlana Moskee in Rotterdam zijn donderdag honderden mensen bijeengekomen om het overleden meisje Humeyra te herdenken. De 16-jarige studente werd afgelopen dinsdag doodgeschoten in de fietsenstalling van het Designcollege. Kort na het incident is haar ex-vriend Bekir E. als verdachte aangehouden. Hij zou zich op de dag van de moord hebben gemeld bij de politie en had bij de aanhouding een vuurwapen op zak. De verdachte is geen onbekende van de politie. Meerdere malen deden vrouwen aangifte tegen hem wegens mishandeling en doodsbedreigingen, ook Humeyra. In mei stapte ze naar de politie en deed ze aangifte van mishandeling door Bekir E. Het meisje had drie kwartier na de moord een afspraak met de politie omdat ze opnieuw aangifte had gedaan. Naast vrienden, familie en andere moskeegangers was ook DENKfractievoorzitter Tunahan Kuzu aanwezig bij het dodengebed, evenals de kist met daarin het lichaam van Humeyra. Deze zal later naar Turkije gevlogen worden. Woensdag is Humeyra in het Designcollege al herdacht. De directeur van het college heeft de leerlingen opgeroepen gewoon naar school te komen deze week.
2 VRIJDAGBLAD 1E
21 december 2018
Economie/Politiek
Jongeren meer open voor mensenrechten Het nieuws wordt tegenwoordig via social media snel verspreid onder jongeren. Zo ook het nieuws over mensen die onterecht gevangen worden gezet, worden gediscrimineerd of worden vervolgd vanwege het nastreven van hun mensenrechten. Deze maand is het ‘Universal Human Rights Month’ en dus wordt hier veel aandacht aan besteed door jongeren. Maar was dit vroeger ook zo? Corine Rueb is docent Recht op Hogeschool Windesheim en werkt al 40 jaar bij Amnesty International. Toen zij nog op de middelbare school zat, kreeg zij voorbeeldbrieven die zij met de hand overschreef en dan zelf ging posten. In die brieven werd dan aan de autoriteiten geschreven dat zij de mensen die ten onrechte vast zaten, moesten
vrij laten. Er was toen nog geen social media waarmee jongeren konden worden getrokken om ook brieven te gaan schrijven. “Vroeger was het inderdaad een stukje moeilijker om mensen te bereiken”, zegt Corine. “Je deed dat veel meer op de ouderwetse manier; scholen bezoeken en met stands op markten staan. Nu is het wel makkelijker om jongeren te bereiken via social media. Maar tegelijkertijd kunnen studenten zoveel informatie over zich heen krijgen dat je als organisatie een beetje kan ondersneeuwen. Of jongeren nu meer betrokken worden bij de organisatie door social media, durf ik eigenlijk niet te zeggen.” Tegenwoordig worden er nog steeds veel gastlessen door Amnesty gegeven op middelbare scholen en basisscholen. Ook houdt Amnesty International jaar-
lijks op 10 december de actie ‘Write For Rights’, waarbij over de hele wereld brieven worden verstuurd naar gevangenen. Het doel van deze actie is het motiveren van gevangenen om te blijven vechten voor hun vrijlating of autoriteiten lobbyen om de mensen die onterecht vast zitten vrij te laten. Ook op Hogeschool Windesheim wordt deze actie gehouden. “Een oud-studente van ons werkt bij Amnesty International en zij kwam in contact met ons”, vertelt Corine. “Ze vroeg of het geen goed plan was dat studenten HBO Recht wat voor Amnesty zouden gaan doen. Zo zijn we vier jaar geleden aangehaakt bij de Write For Rights actie van Amnesty International.” De studenten nemen de organisatie op zich en rond de dag zelf vragen zij aan iedereen op Windesheim om een brief te komen schrijven.
De actie blijkt een succes. “Alleen al op Windesheim zelf zijn er vierhonderd brieven en kaarten verstuurd”, zegt Corine. Over de belangstelling van jongeren voor de rechten van de mens zegt Corine dat de reacties daarop verschillend zijn. “Als ik bijvoorbeeld de oproep doe voor studenten die kunnen helpen bij de actie van Amnesty, dan zijn er altijd wel studenten die vragen wat Amnesty eigenlijk is, maar er zijn ook studenten die zeggen dat ze Amnesty wel kennen. Als ik dan wat meer vertel over mensenrechten zijn er verschillende reacties. Sommigen hebben daar nooit over nagedacht omdat we wat dat betreft in een best wel veilig land wonen waar mensenrechten worden gerespecteerd, dus daarom hoef je daar ook niet over na te denken.”
EU: CO2-uitstoot moet nu echt omlaag
De Michelinster is een onderscheiding voor restaurants met een zeer goede keuken en een correcte bediening. Bandenfabrikant Michelin publiceert dit in de bekende Rode Gidsen. De waardering gaat van één tot drie sterren. Een ondernemer die pas vijf maanden bezig is en nu al een Michelinster binnen heeft gehaald, is Menno Post van Olivijn uit Haarlem. Menno merkte gelijk na de bekendmaking van de uitreiking al het effect van de Michelinster. “Maandagmiddag was de uitreiking bekend en om 8 uur ’s avonds hadden we er al 50 reserveringen bij.”
Schoonmakers vanaf 2019 hogere lonen
Colofon
NWSZONE 1E
Opleiding Journalistiek Windesheim Campus 2-6 8017 CA ZWOLLE 088 – 469 99 11 Hoofdredactie Annick Götte, Myrddin Hilbrands en Kathy van Maaren Economie Robin Bottenberg, Jordin Boonstra, Wessel Mulder, Geert Reitsema, Luca Mous, Tim Holling, Hanna Schreuder en Chantal Koppers Politiek Koen de Vleeschouwer, Jarmo Hoekstra, Carmen Brasser, Douwe Laanstra, Steven Vellinga, Anne Rixt Kuperus, Youri de Ruiter en Danique Pekelsma Jongeren Romy Kooman, Tamara Plenk, Olaf Groffen, Nynke van Vliet, Sushmita Lageman, David Boorsma, Marèl Molenaar, Janet Feenstra en Sanne Visser Opmaak Nynke van Vliet, Olaf Groffen, Sushmita Lageman en Danique Pekelsma
In zijn afscheidsspeech gaat Mattis verder in op dit voorval. Mattis vindt dat Trump recht heeft op een minister van defensie wiens ideeën beter overeenkomen met die van Trump zelf. Trump bedankt Mattis op Twitter. ”Het was een grote steun in het verkrijgen van bondgenoten” aldus Trump. De Amerikaanse president zal snel de opvolger van Mattis bekendmaken.
Een nieuwe Nederlandse kookgeneratie lijkt op komst. Dit blijkt uit de nieuwe beoordeling van de Michelingids 2019. Een handvol van de sterren gaat naar jonge chefs die net komen kijken.
De Europese Raad stemde donderdagmiddag over het akkoord. Naast de 30 procent uitstoot vermindering in 2030, werd het parlement het ook eens om de uitstoot in 2025 terug te brengen met 15 procent. Dit staat echter niet vast. De onderhandelingen over de definitieve norm beginnen naar verwachting in januari. Het Europees Parlement zal zich dan wederom over het akkoord van de Europese Raad buigen.
Dat staat in de nieuwe CAO, die voor 150.000 schoonmakers geldt. In de overeenkomst die volgend jaar ingaat, staat dat schoonmakers 1 mei vrij krijgen. Volgens de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) is de CAO daarmee ‘‘de eerste in Nederland waarin wordt vastgesteld dat de Dag van de Arbeid weer een vrije dag wordt.’’
De Amerikaans oud-generaal Jim Mattis vertrekt eind februari als minister van Defensie. Dit liet Donald Trump donderdagavond weten via Twitter. Het aftreden komt een dag nadat Mattis zich kritisch uitliet over het besluit om alle Amerikaanse troepen terug te trekken uit Syrië. Mattis was bang dat Syrië dan in handen zou komen van Rusland of Iran.
Michelinsterren 2019 naar jonge koks
De EU-lidstaten zijn het eens geworden over het terugdringen van de CO2-uitstoot van bussen en vrachtwagens. Volgens de Europese Raad moet de uitstoot in 2030 ten opzichte van 2019 met 30 procent zijn verminderd.
De komende twee en een half jaar gaan de lonen stapsgewijs met 7,5 procent omhoog, om te beginnen met 2 procent per 1 januari 2019. Daarnaast stijgt de eindejaarsuitkering met 2 procent, naar uiteindelijk 4,2 procent in 2021.
Minister Mattis van Defensie stapt op
Werkloosheid weer lager dan voor crisis
Kunstkerstboom versus echte kerstboom
In 2011 was de kunstkerstboom sterk in opkomst, aldus Kassa. Is dat vandaag de dag nog steeds zo? Of neemt de echte Nordmann het stokje weer over?
Volgens Hans van de Laar, lid van Vereniging Kerstbomenkwekers Nederland, is de echte boom weer in opkomst. “Het afgelopen jaar steeg de verkoop met zo’n 3 á 4 procent. Deze zelfde stijging zien we nu weer.” Paschal
Kumeling, verkoopmedewerker van Intratuin Duiven, vertelt dat de kunstboom ook nog steeds in opkomst is. “De echte, maar ook neppe kerstbomen, worden steeds meer verkocht. Dit komt doordat mensen vaak een kunstboom in de huiskamer zetten, maar ook een echte willen voor in de tuin.” De verkoop van echte kerstbomen zal de komende jaren blijven stijgen, volgens van de Laar. Kumeling denkt dat beide bomen hun piek nog niet hebben bereikt.
Kerstpakketten worden steeds duurder
Bedrijven geven steeds meer geld uit aan kerstpakketten. Tegenwoordig krijgen we minder vaak een cadeaubon, maar juist steeds vaker het ‘ouderwetse pakket’. Gemiddeld wordt er zo’n 35 tot 60 euro per pakket besteed. We zien dat de crisis eindigt en dat er weer economische groei is. Toch worden er nog zo’n 20.000 bonnen verkocht. Veel bedrijven hebben dit jaar weer miljoenen kerstpakketten ingepakt. Ook bij Sligro Zwolle hebben ze veel pakketten gemaakt. “Wat ons opvalt is dat de prijsklasse van de pakketten omhoog gaat”, vertelt vestigingsdirecteur Michel Spijkerman. Eerder werden er vooral cadeaubonnen verkocht. Maar mensen willen gewaardeerd worden op de werkvloer en dat gevoel krijgen ze met een cadeaubon minder. “Soms maken wij ook kantines van bedrijven in kerstsfeer om het uitreiken van de pakketten nog mooier te maken”, aldus Spijkerman. Ook More Than Gifts maakt jaarlijks vele kerstpakketten. Zij zijn gespecialiseerd in het maken van duurzame pakketten. Zij verkopen ook cadeaubonnen, de ontvanger kan met deze bon zelf een geschenk kiezen in de webshop. “Verder verzorgen wij ook nog kerstmarkten op
locatie”, vertelt René Hof, verkoopmanager van More Than Gifts. “Hier kan één groot bedrijf aan meedoen, maar ook verschillende bedrijven tegelijk.’’ Elke werknemer krijgt munten, waarmee ze zelf een aantal producten naar wens kunnen uitzoeken”. In de pakketten zit één mooi cadeau met daar omheen Fairtrade artikelen. Soms worden er zelfs pakketten van 150 euro
Kerstpakketten
verkocht. Dat de prijzen van de pakketten stijgen komt mede door duurzaamheid. “Een voorbeeld is de kartonnen doos. Wij gebruiken tegenwoordig houten kistjes om zo het pakket duurzamer te maken”. De houten kistjes zijn recyclebaar en ook multifunctioneel. “Ons doel is vooral om mensen te laten genieten, of je nou de gever of de ontvanger bent van zo’n pakket”, aldus Hof.
Foto: Pixabay
Het werkloosheidspercentage is voor het eerst weer onder het niveau van voor de crisis in 2008. Dat meldt het CBS. 3,5 procent van de arbeidsgeschikte Nederlanders was afgelopen maand werkloos. Dat komt neer op 326.000 mensen. In oktober lag het werkloosheidspercentage nog op 3,7 procent. De werkloosheid daalt al langer in Nederland. Van alle mensen die kunnen werken, hadden er vorige maand 8,9 miljoen een betaalde baan. Het aantal werklozen nam de afgelopen 3 maanden met 9000 mensen per maand af. Minister Wouter Koolmees noemt de werkloosheidscijfers “mooi nieuws om 2018 mee af te sluiten”, aldus Koolmees. “Ik hoop dat er in 2019 nog veel meer mensen aan het werk komen.”
Toegangspoortjes: minder incidenten
Door de komst van toegangspoortjes bij de NS zijn het aantal zwartrijders en incidenten door agressieve reizigers sterk gedaald. In 2015 kregen 350.000 zwartrijders een boete en in 2018 kregen maar 230.000 een boete. Vorig jaar werden er 280 incidenten gemeld terwijl dat in 2018 maar 203 zijn. Deze afname van agressieve reizigers komt volgens de NS door het kleinere aantal zwartrijders. Hierdoor verschuift het zwaartepunt van incidenten naar de stations. 70 procent hiervan vindt plaats op het station. Dit is makkelijker beheersbaar door aanwezigheid van de politie, dan in een rijdende trein. Door de komst van poortjes wordt het gevoel van veiligheid gestimuleerd.
21 december 2018
1E VRIJDAGBLAD 3
Jongeren
Barmensen over jongeren en alcohol Wat bestellen jongeren het meest?
Whisky met melk? Alcohol en zuivelproducten? Diverse drankjes worden door jongeren met grote mate besteld. Twee totaal verschillende bartenders uit Zwolle en Amsterdam geven hier hun mening over. Eveline Bernadina (25) werkt achter de bar in Amsterdam: ‘’Het gekste drankje dat bij mij aan de bar is besteld was whisky met melk. Ik vind daarentegen mensen die zuivelproducten met alcohol mixen ruimdenkend en creatief.’’
Eveline licht toe dat over het algemeen jongeren het meeste bier en wijn bestellen. Vooral studenten vinden dit erg lekker. ‘’Bier is goedkoop en je wordt er snel dronken van. Dat is dan ook de reden dat studenten dit veel bestellen.’’ Martijn Aalbers (19) werkt achter de bar bij het Vliegende Paard in Zwolle. ‘’Sinds ik bij ‘het paard’ werk drink ik hele andere dingen. Eerst dronk ik vooral bier, maar ik leer ook steeds meer de sterkere dranken te waarderen. Ik bestel bijvoorbeeld sneller een cocktail. Alcohol met zuivelproducten kan erg lekker zijn, mits goed gemixt, maar het blijft een gekke combinatie’’, aldus Martijn. In het Vliegende Paard wordt er net zoals in Amsterdam het meest bier en wijn besteld. Cola en ijsthee wordt
in het Vliegende Paard ook veel besteld door jongeren, maar dat is meestal na een paar biertjes. Jongeren maken steeds vaker op een jonge leeftijd kennis met alcohol. Dit komt mede doordat de keuze van verschillende alcoholische versnaperingen steeds groter wordt. Eveline licht hierbij toe: ‘’Ik begon als vijftienjarige met het drinken van een ‘breezer’ met mijn vrienden. In deze tijd beginnen jongeren met het drinken van mixdrankjes en bier.’’ Dat alcohol gevaarlijk is voor jongeren is bekend. In het onderzoek van Welingelichte Kringen staat alcohol op nummer vijf van de meest verslavende drug ter wereld. Vergeleken met andere drugsoorten, komen jongeren het snelst in aanraking met alcohol. Jongeren kun-
nen tenslotte in bijna elke supermarkt aan alcohol komen. Het onderzoek van Distrifood toont daarentegen aan dat jongeren steeds vaker met alcohol beginnen op latere leeftijd. Het aantal dertienjarigen dat ervaring heeft met alcohol is afgenomen. Waar in 2005 nog 70 procent van de jongeren alcohol dronk, is dat in 2018 afgenomen naar 27 procent. Niet alleen de jonge jongeren zijn geminderd in het gebruik van alcohol, maar ook de oudere jongeren drinken minder alcohol. In 2013 had 46 procent van de vijftienjarigen voor het eerst gedronken en dat is nu 40 procent. De leeftijdgrens van achttien jaar heeft daarbij een duidelijke rol gespeeld.
Jongeren geloven meer in de kerk
Sporten zorgt voor minder stress
Veel stress leidt tot een vroegere dood. Maar sporten kan het levensverkortende effect van stress opvangen, toont nieuw onderzoek aan. Nog een goede reden om volgend jaar een leuke sport uit te zoeken. Bijna iedereen heeft weleens last van stress. Door druk op het werk, verplichtingen thuis of de zorg voor een ziek familielid verdwijnt je aandacht voor je eigen gezondheid makkelijk naar de achtergrond. Maar wie juist langer wil leven, zorgt voor voldoende beweging. Vooral als je gevoelig bent voor stress. Sporten voelt misschien als een verplichting na een lange dag werken. Toch schijnt het echt te helpen tegen de stress. Stresscoach Ruud Molenberg noemt een paar voorbeelden op: “Je lichaam produceert meer van de stofjes die je stressgevoel afremmen en door te bewegen wordt je lichaam moe en val je makkelijker in slaap.” Het beste is om in drie keer in de week 40 minuten te sporten, wijst onderzoek uit. Dus voor volgend jaar zijn er geen smoesjes meer voor de luie bankhanger. “Sporten kost geen tijd, zeg ik altijd”, vat Ruud Molenberg samen. Het levert juist meer tijd op.
Vanaf 20 januari gaat Humberto Tan een nieuw voetbalprogramma presenteren op RTL. Het programma zal VTBL gaan heten. Met dit programma probeert RTL, Voetbal Inside te doen vergeten,. Nadat de mannen van Voetbal Inside dit jaar de overstap maakten naar Veronica. Toen al werd er gesproken over een vervanger. De naam van Humberto werd toen al meerdere malen genoemd. In de laatste aflevering van Evers Staat Op, maakt Tan het nu dus officieel. In VTBL zullen vaste analisten elkaar iedere week afwisselen. Er zullen ook actuele voetbalgezichten in het programma te zien zijn.
Jongeren gaan steeds later uit huis
De ontkerkelijking in Nederland blijft stijgen. De meeste mensen in Nederland zien zichzelf niet als lid van een christelijke gemeenschap. Hier staat tegenover dat jonge kerkleden zich juist gemotiveerder voelen. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Onder de jonge kerkleden neemt de betrokkenheid bij kerk en geloof steeds meer toe. Ze geloven zonder twijfel in God, de Bijbel en het leven na de dood. “Wij denken dat de jongeren constructiever worden. Het is steeds moeilijker om uit te komen voor je geloof omdat je dan gevraagd wordt waarom je gelooft”, vertelt de auteur van het onderzoek, Pepijn van Houwelingen weten. “Daardoor gaan jongeren zich ontwikkelen in het geloof. Ze nemen ook Bijbellessen zodat ze die vragen kunnen beantwoorden. Daardoor krijgen ze ook meer overtuiging van hun geloof.” Het SCP-rapport laat goed zien dat de ontkerkelijking in Nederland stijgt. In 2002 beschouwde 43% zich lid van een religieuze gemeenschap, in 2016 was dit 31%. De Christelijke Gereformeerde kerk (CGK) in Zwolle herkende zichzelf helemaal niet het rapport van de SCP. “Wij kunnen ons totaal niet vinden in het rapport. Dit jaar zijn wij gegroeid met 200 nieuwe leden”, vertelt Lia van Dooren van CGK. We merken niks van de ontkerkelijking in Nederland. Het CGK heeft verschillende diensten van vrijdag tot zondag. “De avonddienst op zondag wordt voornamelijk bezocht door studenten.”
Tan presenteert voetbalprogramma
Steeds meer jongeren in Nederland blijven tot op latere leeftijd bij hun ouders thuis wonen. 18% van de 25tot 30-jarigen woont nog steeds bij hun ouders. Dat is een stijging van 4% in de afgelopen acht jaar, blijkt uit onderzoek van het CBS. Dit gebeurt niet alleen in Nederland, ook in Zuid- en Oost-Europa komt het steeds vaker voor. Er zijn verschillende oorzaken voor het langer thuis blijven wonen van jongeren. Veel van hen hebben een hoge studieschuld die ze eerst willen aflossen voor zij het huis verlaten, terwijl anderen werkloos zijn en dus geen huis kunnen betalen. Ook zijn er steeds vaker klachten over het gebrek aan betaalbare woonruimtes voor jongeren met een lager budget.
Jongeren zonder toezicht op straat
Daten als transseksueel vergt discipline De transseksuele gemeenschap ervaart het single leven niet zoals een heteroseksueel. Op het gebied van daten brengt dit voor transseksuelen extra uitdagingen met zich mee. Dit geldt ook voor Jan Kevin de Wit. Jan Kevin de Wit is een 24-jarige transseksueel uit Almere en heeft nog geen succes gehad op het gebied van daten. ‘’Ik denk niet zozeer dat ik niet in de smaak val bij mannen, alleen ik denk dat transseksuelen, maar ook transgenders zich door onze samenleving nog niet volledig durven te uiten.’’
Ongeacht de leeftijd die ik nu heb blijft het alsnog eng om op iemand af te stappen. Jan Kevin licht hierbij het volgende toe: ‘’Ik ben 24 jaar en nog steeds durf ik op niemand af te stappen. Zelfs als ik merk dat een man interesse in mij heeft durf ik er niet op in te gaan.’’Nog zo positief als Jan Kevin is, vindt hij dat dit voor de transseksuele doelgroep de juiste tijd is om te daten: ‘’Het vergt veel discipline, en er zijn mogelijkheden, maar ik ben de juiste persoon nog niet tegengekomen.’’ Het daten wordt iets makkelijker dankzij de nieuwe app Trandr.
GroenLinks pleit voor legaliseren van XTC Als het aan GroenLinks-Tweede Kamerlid Kathalijne Buitenweg ligt, wordt XTC in Nederland onder de regie van de overheid gebracht om het uit het criminele circuit te halen. Dit geeft ze aan in een interview met de Volkskrant.
“Het is hard tegen de crimineel, zacht voor de gebruiker.”
Ecstasy pillen
Volgens Buitenweg is het onvermijdelijk dat Nederland naast het gebruik van cannabis ook de consumptie van XTC gaat reguleren. “De productie moet via een vergunningensysteem worden gecontroleerd en uitsluitend pillen die voldoen aan kwaliteitseisen moeten verkrijgbaar zijn. Ik zeg het vanwege de volksgezondheid, maar ook omdat we iets moeten doen
Foto: Flickr
aan de beangstigend toenemende macht van criminelen.” Kor van der Meer, behandelaar bij verslavingszorg Leeuwarden, denkt hier anders over. Volgens hem is het legaliseren van XTC niet de oplossing. “Door het legaliseren van XTC zal er meer verslavingsgevoeligheid komen. Het wordt namelijk nóg makkelijker om aan deze middelen te komen, met als gevolg meer gebruikers en verslaafden,” aldus van der Meer. “Het probleem dat wordt aangegeven is de criminaliteit, daarom vind ik dat je hier ook de oplossing moet zoeken. Criminaliteit aanpakken is een beter idee dan het legaliseren van XTC.” Els Klein Hofmeijer, woordvoerder van GroenLinks, geeft aan dat ze niet verwacht dat het percentage verslaafden erg zal stijgen. Volgens haar zal het juist erg goed zijn voor de volksgezondheid. “Op dit moment wordt het percentage MDMA in de pillen steeds zwaarder, de pillen worden dus steeds heftiger. Door XTC te legaliseren komt hier beter toezicht op”, vertelt Hofmeijer. “Ook komt er dan betere voorlichting over de gevolgen van het gebruik.” Andere partijen zijn bang dat de pillen makkelijker meegenomen kunnen wordden naar het buitenland.
Jongeren die gevaarlijk kunnen zijn, lopen zonder toezicht op straat in Rotterdam. Het gaat hierbij om gewelddadige jongeren, loverboys en geradicaliseerde jongemannen. Dit wordt veroorzaakt door bezuinigingen op de gespecialiseerde jeugdzorg. Raadslid Tanya Hoogwerf van Leefbaar Rotterdam heeft van hulpverleners meegekregen dat er de afgelopen twee maanden geen nieuwe trajecten worden ingekocht en zelfs lopende trajecten worden afgebroken. Zij stelt ook dat het vooral om ‘zware gevallen’ gaat. Dit zijn jongeren die verplicht zijn om behandeld te worden, aangezien zij dreigen te radicaliseren. Voor dit jaar dreigt er een tekort van 15 miljoen euro voor de jeugdhulp te ontstaan. Judith Bokhove, wethouder in Rotterdam, heeft inmiddels aangeklopt bij minister Hugo de Jonge om het tekort te financieren.
Britt en baby mogen eindelijk naar huis
Britt, het 19-jarige meisje dat eind augustus beviel van een jongetje in Egypte, mag nu 17 weken na de bevalling terug naar Nederland. Britt beviel onverwachts tijdens haar vakantie in Egypte. Nederland schreef een noodpaspoort voor het jongetje uit, maar de Egyptische autoriteiten konden geen geboorteakte uitschrijven. Dit omdat de vader niet bekend was. Zonder geboorteakte kon de Egyptische overheid geen uitreisvisum geven, ondanks dat een advocaat had bewezen dat de vader niet Egyptisch kon zijn. Zo zaten moeder en kind vier maanden vast in Egypte. De geboorteakte is nu geregeld. Ze zijn gisteren vertrokken uit Egypte. Het Algemeen Dagblad schrijft dat de vader zich gemeld heeft. Stef Blok, Minister van Buitenlandse Zaken, wil dit in verband met privacy niet bevestigen.
4 VRIJDAGBLAD 1E
21 december 2018
Regio
Onduidelijkheid Skâns in Gorredijk GORREDIJK- Opnieuw is er ophef over het behouden van het multifunctionele centrum de Skâns in Gorredijk. Na een debat over het centrum in november, tijdens de algemene beschouwingen in de raad van Opsterland, werd de toekomst van de Skâns alweer niet duidelijk. Maar dat is niet het enige. Bij de inwoners van Gorredijk heerst verwarring.
In het dorp is veel verzet, althans zo lijkt het. In een petitie, die is opgezet tijdens de Gedykster merke, werden er in totaal 1400 handtekeningen verzameld tegen de nieuwbouw van de Skâns. Maar achteraf bleek dat er veel verwarring was over de petitie: “Heel veel mensen dachten dat de Skâns helemaal verdwijnt. Daar hebben ze voor getekend, terwijl
dat niet het geval is”, aldus Akke van der Spoel, hoofd administratie/ verhuur van de Skâns. “Het is de bedoeling dat we een nieuwe Skâns krijgen op een nieuwe plek. Hij verdwijnt niet.”
‘Dizze Skâns moat bliuwe’, ‘deze Skâns moet blijven’ is de slogan van de actie groep die tegen de verplaatsing van de Skâns is en achter de petitie zit. Maar volgens Akke van der Spoel geeft deze slogan een verkeerd beeld van de situatie. “Mensen zeggen tegen ons dat de Skans moet blijven. Waarop wij zeggen: natuurlijk moet de Skâns blijven, maar we zijn bezig met een plan over de nieuwbouw van ons culturele centrum.” De discussie over de Skâns wordt al een lange tijd gevoerd. Maar het culturele centrum zelf is hier eigenlijk neutraal
over: “Als het plan doorgaat is dat prima, maar als het plan niet doorgaat is dat ook goed”, vertelt Van der Spoel. “Wel moet er dan echt wat gebeuren en moet er gerenoveerd worden. De discussie maakt ons dus verder niet zoveel uit.”
Luit Beenen, een van de actievoerders van ‘Disse Skâns mut bluiwe’, gelooft stellig in zijn standpunt. Hij vertelt daarom graag wat hij ervan vindt: “De Skâns is van oudsher het uitgangspunt van Gorredijk. Door het verplaatsen naar achter een basisschool verliest het zijn waarde. Het stukje ‘mienskip’ verdwijnt”, vertelt Beenen. “In het nieuwe gebouw komt een gymzaal die kan worden omgebouwd tot een theaterzaal. Deze wordt zo de helft kleiner dan de oude zaal, waardoor het bijna niks meer
voorstelt.” Over de verwarring omtrent de Skâns en de petitie vertelt Beenen het volgende: “De Skâns verdwijnt wel! Er blijft namelijk niks meer van over.” Voor hem is er helemaal geen sprake van verwarring. Hij weet dat de Skâns in een nieuw gebouw komt, maar voor hem is dat niet hetzelfde en valt het dus niet te vergelijken. “Als de Skâns op de oude plek verdwijnt, en ze bouwen dat nieuwe complex, dan vind ik niet dat het nog de Skâns mag heten. Het heeft er namelijk niks meer mee te maken en houdt niet zijn oude waarde.” Zowel de Skâns en de actiegroep ‘Dizze Skâns moat bliuwe’ wachten nog op besluit. Ook voor de inwoners van Gorredijk is de situatie nog steeds verwarrend. Tot zover blijft de situatie rondom de Skâns onzeker.
DJ Emile Roemer in de Nieuwe Nor
Het campagneteam kwam op donderdag 20 december 2018 naar het NS-station in Steenwijk. Zij gingen van 16.30 tot 19.30 uur in gesprek met jongeren en deelden gratis fietsverlichting uit aan fietsers zonder licht. Tijdens de campagne voert een jong en enthousiast promotieteam korte gesprekken met fietsers over het belang van goede verlichting. De gemeente Steenwijkerland en het promotieteam kijken terug op een zeer geslaagde avond.
Rustige Periode voor Wmo-veroer Zwolle
Het einde van de Zwolse telefooncel
Bruggen beschermd tegen botsboten
GIETHOORN – Toeristen die rondvaren in huurbootjes veroorzaken veel botsingen. Door al deze botsingen raken de bruggen in Giethoorn zwaar beschadigd. Daardoor is de gemeente begonnen met het beveiligen van 74 bruggen in de grachten tegen aanvaringen. Afgelopen winter werd al meer dan de helft van de beschoeiing langs de Dorpsgracht vervangen. Nu is het tijd om de bruggen te beschermen tegen de boten. Rondom de pijlers van de bruggen worden palen aangebracht. Deze moeten de boten tegenhouden. Ook de bruggen die niet van de gemeente zijn worden beschermd op hun kosten. Hiervoor is een budget van 120.000 euro beschikbaar gesteld. Na de zomer van 2019 wordt het laatste deel van de bescherming afgemaakt.
De JOGG-aanpak houdt in dat jongeren gezonder gaan leven en dat hierdoor het aantal jongeren met overgewicht steeds verder zal gaan dalen. Het aantal jongeren in de gemeente dat twee glazen water per dag drinkt, is in de afgelopen drie jaar al gestegen van 33% naar 50%. JOGG-regisseur Nika Schnek is ergpositief over de resultaten: “We hebben vooral ingezet op het meer water drinken bij kinderen en dit heeft volgens de cijfers al behoorlijk zijn vruchten afgewerkt.”
STEENWIJK - Na het succes van vorig jaar organiseert het ROV OostNederland de ‘Light it up!’ fietsverlichtingscampagne. Gemeente Steenwijkerland levert een positieve bijdrage om de bewustwording van goede fietsverlichting bij jongeren te verhogen.
Death Alley is via de burgemeester geregeld. “Roemer was bij een rondleiding toen we hem vertelden dat we Death Alley graag wilden hebben. Hij zei dat hij ‘wel de contacten had’, vertelt De Niet. “Omdat we wisten dat Roemer eerder ook al op de zwarte cross heeft gedraaid, konden we niet door zonder te vragen of Roemer zelf ook even wat plaatjes wilde draaien.”
In een bericht van gemeente Zwolle wordt aangegeven dat ze weg moeten, omdat ze amper gebruikt worden. Alleen volgens persvoorlichter Jan de Jong speelt er nog iets mee: “We zijn nu bezig met de herinrichting van het station. Hierdoor moesten de twee aanwezige telefooncellen worden verwijderd.” Iets waar de cellen wel heel geschikt voor waren was reclame. Mogelijk komen er wel nieuwe plaatsen om te adverteren. “Op twee plekken komt er mogelijk vervanging”, zegt de Jong. “Het plan ligt er dus, maar eerst moet de vergunning nog worden aangevraagd.”
WOLVEGA - De gemeente West stellingwerf heeft de samenwerking met Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) met drie jaar verlengd. Dit naar aanleiding van tussentijdse cijfers die aantoonden dat het project zijn vruchten afwerpt.
Fietsverlichting campagne Steenwijk
HEERLEN - Emile Roemer geeft zondag een metal optreden in Poppodium de Nieuwe Nor. Hij treedt op voor een gevarieerde zaal met leeftijden tussen de 22 en 61. Roemer draaide eerder al aan de knoppen op de zwarte cross. DJ Emile Roemer zal met onder andere Death Alley op het podium te vinden zijn. “Het is eigenlijk een soort klein festival met verschillende bands”, zegt Johan de Niet, directeur van de Nieuwe Nor.
ZWOLLE — De laatste vijf telefooncellen zijn uit Zwolle verwijderd. Het contract met het bedrijf, RBL Telecom, is per 1 januari 2019 opgezegd.
Vervolg op JOGG Weststellingwerf
Hedon bevestigt onderzoek CBS
ZWOLLE – Nederland heeft weer zin om naar podia te gaan, dat blijkt uit een onderzoek van het CBS. Voorstellingen en concerten op Nederlandse podia trokken in 2017 18,5 miljoen bezoeken, 1 procent meer dan een jaar eerder. Maar hoe gaat het eigenlijk met poppodium ‘Hedon’ in Zwolle?
“Wij merken de afgelopen jaren sowieso een constante groei
in kaartverkoop. Een ontwikkeling die al 10 jaar gaande is.” “Ons podium is in 2014 natuurlijk ook verbouwd, waardoor er meer aanbod is”, vertelt Thomas Siemonsma van de PR-afdeling van het Zwolse podium. Ondanks het niet verkopen van abonnementen blijven er veel bezoekers terugkomen. “Wij verkopen geen abonnementen, maar het aantal herhaalbezoeken ligt relatief hoog. Met name liefhebbers van Dance komen 3 à 4 keer per jaar op bezoek.”
IJsverhalen: IJsbeeldenfestival Zwolle ZWOLLE – Deze winter, van 15 december t/m 3 maart, zijn de ijssculpturen weer terug in de IJsselhallen in Zwolle. Dit is het grootste ijsbeelden festival van Europa. Het thema is dit jaar ‘Wereldberoemde verhalen’. Er zullen onder andere ijswerken van Harry Potter, Bambi en de Kronieken van Narnia te zien zijn. De ijs- en sneeuwbeelden kunnen tot wel zes meter hoog zijn en worden gemaakt door de veertig beste ijskunstenaars ter wereld. Ook in de binnenstad van Zwolle zijn er activiteiten in deze periode. Op 21 december komen verschillende artiesten ijscarven. Dit zal tussen 10.00 en 17.00 uur zijn. In de IJsselhallen is ook een ijsglijbaan voor de kinderen. “We verwachten 100.000 bezoekers en dat aantal is vergelijkbaar met het jaar daarvoor”, vertelt Eric Broekaart, de organisator van het festival. “Er is veertien dagen gewerkt door de ijscarvers en ze komen overal vandaan, van Rusland tot aan Canada.” Een van de professionele ijskunstenaars is Jeroen Advocaat. Hij heeft vorige week twee weken in de IJsselhallen gewerkt. “Ik maak ook vaak zandsculpturen, maar ijs is een heel ander
soort materiaal. Je kan er dwars doorheen kijken en dat is een wonderbaarlijk gezicht.” Jeroen komt over de hele wereld voor zijn werk. “Ik moet altijd ver reizen om een ijs- of zandsculptuur te maken. Dan is ijs wel lastiger, omdat je warme kleding mee moet nemen, een kettingzaag en ander gereedschap. Bij zand moet ik alleen een korte broek aan en wat gereedschap mee en ik kan los.”
Jeroen heeft aan het wereldberoemde verhaal ‘De Kronieken van Narnia’ gewerkt. “De kledingkast van Narnia en de lantaarnpaal heb ik dit jaar gemaakt voor Zwolle. De lantaarnpaal vond ik een leuke uitdaging, omdat het wel spannend was hoe dun ik hem kon maken.” De ijssculpturen van Jeroen en de andere kunstenaars zijn te bewonderen tot begin maart in Zwolle.
ZWOLLE - Elk jaar hebben taxi’s veel werk tijdens de feestdagen. Zo ook de Wmo-taxi’s. Dat blijkt uit een persbericht van provincie Flevoland over de regiotaxi. Hierin staat dat mensen eerder moeten reserveren als ze zekerheid willen betreffende hun vertrek- en aankomsttijden. Maar dit is niet in alle regio’s het geval. Ook in Zwolle niet. Jurgen van de Weert van R.M. Taxi Zwolle vertelt dat het in Zwolle juist rustiger is tijdens de feestdagen: “Veel mensen die bij ons gebruik maken van het Wmo-vervoer gaan naar ziekenhuizen, dagbestedingen of doen bijvoorbeeld boodschappen. Tijdens de feestdagen gaan deze mensen vooral naar familie, maar dat zijn voor ons minder ritten dan normaal.”
Eerste huizen Floriadewijk 2020
ALMERE – De planning is krap, maar het Floriadeterrein kan in 2022 toch op tijd gerealiseerd zijn. De eerste woningen van de Floriadewijk kunnen al in 2020 klaar zijn. Deze zullen tijdens de Floriade als paviljoen gebruikt worden en daarna worden verhuurd als huurwoningen. In totaal zullen er 660 woningen worden gebouwd. De eerste 330 woningen worden voorafgaand aan de Floriade gebouwd, de rest daarna. Volgens Heleen Aarts, Algemeen Directeur bij bouwbedrijf Amvest, is tijd het grootste probleem, maar door eerdere samenwerkingen met de gemeente bij het Project Duin in Almere Poort, heeft Amvest er vertrouwen in dat alles op tijd af komt.
Ijsbeelden op het ijsbeeldenfestival Zwolle