JANUARI 2019
EEN BLIK OP DE TOEKOMST
DE POPULISTISCHE OPMARS
IRAN-DEAL EN DE EUROPESE REDDINGSBOOT
DE STRIJD OM DE BRITSE ZETELS
“Journalism is what maintains democracy. It’s the force for progressive social change.� - Andrew Vachss
DISCLAIMER Deze productie is gemaakt door studenten van de opleiding Journalistiek van Hogeschool Windesheim. Ondanks de constante zorg en aandacht die we besteden aan de samenstelling van dit product, kan de opleiding Journalistiek niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende activiteit van de gegevens en de inhoud hiervan. Mocht u feitelijke onjuistheden tegenkomen, dan stellen wij een reactie erg op prijs via journalistiek@windesheim.nl. De inhoud van deze productie kan zonder vooraankondiging wijzigen. Aan de inhoud hiervan kunnen derhalve geen rechten worden ontleend. Op de inhoud van dit platform rust auteursrecht. Het is niet toegestaan de auteursrechtelijk beschermde werken of andere informatie openbaar te maken of te verveelvoudigen zonder toestemming van de opleiding Journalistiek.
2
Beste lezer, Het verleden vertelt ons over het ontstaan van problemen in de wereld, zodat wij dit in de toekomst kunnen voorkomen. Toch gebeurt het maar al te vaak dat de geschiedenis zichzelf herhaalt. Je zou denken dat we op een gegeven moment de voorspelbare gang van zaken wel door zouden hebben. Helaas gebeurt dit nog niet genoeg. Wij zijn Prospect. Een medium dat het verleden meeneemt in de hedendaagse ontwikkelingen om zo naar de toekomst te kijken. Wij volgen ontwikkelingen op het gebied van economie, politiek, milieu en talloze andere gebieden en denken met jou mee over de invloeden van deze ontwikkelingen. Prospect voorspelt geen toekomst, maar het geeft jou de gelegenheid om mee te denken over jouw toekomst en de toekomst van de wereld waar jij in woont. Opdat wij aan het eind van elke bladzijde een duidelijker toekomstbeeld voor jou hebben geschetst.
3
INHOUD
6
inhoud Strijd om de Britse zegels Een Koerdische staat is een onrealistische droom
10
8
De langzame emancipatie van de zelfstandige vrouw De populistische opmars
12
dictatuur in een 14 De Hongaarse Europese economie Rusland en het Midden-Oosten
16
15
Gewoon lekker groen Waarom Chihuly de moeite waard is
22
De Iran-deal en de Europese reddingsboot
Het Nederlandse Lightyear verlicht de auto-industrie
28
Force des Femmes: niet feministisch, wel rauw, gedurfd en hip-hop
Waarden
33
32
Filmrecensie: Oscarwinnaars en Netflix must-sees Tips van de redactie
4
18
34
24
INHOUD
28
12
10
16
5
REPORTAGE
STRIJD OM DE “You want to limit our freedom!” schreeuwt een Britse Europarlementariër tegen de vice president na haar verzoek om het woord “rubbish” niet meer te gebruiken in een plenaire vergadering. Deze interactie is typerend voor de gang van zaken sinds de Britten in 2016 ervoor stemden om het Europees Parlement te verlaten. Vicepresident Mairead McGuinness: “I think this exchange speaks for itself”. MANUELA SMIT
D
e Britten bezetelen nu 73 van de 751 zetels. Na de Brexit zullen al deze Europarlementariërs verdwijnen. Elk land wil er natuurlijk wel wat zetels bij hebben, maar met een organisatie bestaande uit 751 leden, is het dan niet logisch om deze mogelijkheid te nemen om het ledenaantal te verkleinen. Wat gebeurt er met het Europees Parlement post-Brexit, wat zijn de opties en wat zijn de plannen?
SCHRAPPEN
Ten eerste, de snelste optie: alle zetels schrappen. Een groot kritiekpunt over het Europees Parlement is juist dat het een te grote organisatie is met te veel leden. Dit zou juist de perfecte gelegenheid bieden om wat te doen met deze kritiek en direct de 73 zetels te schrappen. Europarlementariër van de VVD, Caroline Nagtegaal, geeft aan dat zij het een goed idee vindt om alle Britse zetels te schrappen.”Minder parlementariërs, minder commissarissen; ik ben helemaal voor.”. Toch zijn er zeker goede redenen om de zetels te herverdelen. De verdeling van de zetels bij het Verdrag van Lissabon is gemaakt op basis van de inwoneraantallen zoals die op dat moment waren en dat verschuift natuurlijk door de tijd heen. Dit is dus een mooi moment om de verdeling weer relevant te maken. Volgens de plannen worden 27 Britse zetels herverdeeld over 14 ondervertegenwoordigde lidstaten. Dit betekent dat er na de Brexit nog 705 Europese zetels zijn. Nederland kan drie van deze zetels verwachten, Ierland krijgt er bijvoorbeeld ook twee bij.
UITEENVALLENDE FRACTIES
In Engeland is er een apart fenomeen dat ook bijdraagt aan de veranderende machtsverhoudingen. Engeland heeft namelijk maar drie partijen die echt bijdragen aan het Europese Parlement: Labour, the Conservatives en de UK Independence Party. Bovendien heeft UKIP geen zetels in het Britse Parlement, maar wel weer 30% van de Britse zetels in het Europees Parlement. In het binnenland van Groot-Brittanië zijn natuurlijk the Conservatives en daarna Labour de grootste partij. 6
Die laatste is vooral interessant voor de veranderende machtsverhoudingen. De UK Independence Party behoort namelijk tot de fractie: ‘Europa van Vrijheid en Directe Democratie’, een fractie met eurosceptische partijen waar bijvoorbeeld ook Alternative für Deutschland inzit. Zij hebben momenteel 45 Europese zetels, waarvan er 21 van UKIP zijn. Nadat deze Britse zetels uit de fractie stappen, verliest de fractie haar bestaansrecht. Een Europese fractie moet namelijk minimaal 25 zetels uit zeven verschillende lidstaten hebben.
“JE KRIJGT EEN SOORT HERVERDELING OP DE WAT MEER CONSERVATIEVE. EUROSCEPTISCHE FLANK VAN HET EUROPEES PARLEMENT” Volgens hoogleraar en Europa deskundige, Gijs Jan Brandsma, zou deze fractie volgens de huidige verhoudingen dan uit elkaar vallen. “Dat betekent dat de partijen die dan overblijven, moeten gaan zoeken naar nieuwe partners.”. Daarnaast is er nog die andere grote Britse partij, de conservatieven. Deze behoort tot de Europese fractie: ‘Europese Conservatieven en Hervormers’, waartoe bijvoorbeeld ook de ChristenUnie behoort. De Britten beslaan 19 van de 71 zetels en zijn daarmee de grootste partij binnen de fractie. Brandsma: “Je krijgt een soort herverdeling op de wat meer conservatieve, eurosceptische flank van het Europees Parlement.”
“ALLE EUROSCEPTISCHE PARTIJEN GAAN ZICH NA DE BREXIT AFVRAGEN WAAR ZE EIGENLIJK BIJ WILLEN HOREN.” DE EUROSCEPTISCHE IDENTITEIT
Veel huidige eurosceptische partijen zijn niet aangesloten bij een eurosceptische fractie. De partij van Viktor Orbán behoort bijvoorbeeld tot de christendemocraten. Brandsma verwacht dat alle eurosceptische partijen zich na de Brexit gaan afvragen waar ze eigenlijk bij willen horen. Vooral na de komende verkiezingen wordt het erg ingewikkeld voor deze eurosceptische partijen om hun identiteit te vinden, gezien verkiezingen erg onvoorspelbaar zijn.
REPORTAGE
BRITSE ZETELS DE IERSE KWESTIE
Een voorbeeld van een probleem dat opkomt met de Brexit in het Europees Parlement is de verdeling van de Ierse zetels. Ierland krijgt twee extra zetels vanwege de herverdeling, maar volgens Martina Anderson van de Noord-Ierse Sinn Féin partij had Ierland deze moeten toewijzen op Noord-Ierland. Zij vindt dat Ieren in Noord-Ierland ook het recht hebben om vertegenwoordigd te worden. “De Ierse regering kan niet langer beweren dat ze opkomt voor onze rechten, wanneer ze ons het fundamentele democratische recht ontzegt om rechtstreeks vertegenwoordigers in het Europees Parlement te kunnen kiezen.”
De Brexit heeft invloed op vrijwel alle aspecten van de Europese Unie. Het Europees Parlement is hier maar een klein onderdeel van. Toch heeft ook dit grote invloed op Europa in zijn algeheel. De machtsverhoudingen binnen het parlement verschuiven. Kleine landen krijgen relatief meer inspraak, maar krijgen ook meer zetels. Fracties vallen uit elkaar en moeten dus nieuwe partners proberen te vinden, ze moeten een nieuwe identiteit aannemen. Naast de ingewikkelde kwestie met de Ierse grens, zijn er ook spanningen bij de Ierse Europarlementariërs. De strijd om de Britse zetels zorgt voor een hoop ontevredenheid en chaos.
7
‘‘Een Koerdische staat is een onrealistische droom’’ 8
INTERVIEW Peshmerge Morad (28 jaar) komt uit Aleppo, Syrië. Oorspronkelijk komt hij uit Afrin, een Koerdisch stadje in het noorden van Syrië. Peschmerge woont bijna zes jaar in Nederland en is in de zomer van 2012 uit Syrië gevlucht in verband met zijn demonstraties en activiteiten aan de Universiteit van Aleppo. Eind juni 2018 heeft hij cum laude zijn diploma ICT behaald aan Hogeschool Amsterdam en inmiddels is hij werkzaam bij ICT-bedrijf.Flexkids Hij identificeert zichzelf als een Koerd. HEBA DAKKAK ‘‘Het jaar 2012 was een omslagpunt voor mij. Ik voelde me voor het eerst Syrisch. Samen met mijn medestudenten op de universiteit gingen we de straat op om te demonstreren tegen het Assad-regime. Het Koerdisch-zijn was voor een tijdje weg. Nu sta ik voor Syrië, voor mijn land. Wij gaan samen, als één volk en één hart tegen het regime dat 40 jaar lang onze rechten heeft ontnomen.’’ ‘‘Voor de Syrische oorlog voelde ik me altijd een Koerd, terwijl ik eigenlijk goed geïntegreerd was met de Arabieren. Mijn integratie was zo goed dat de Arabieren niet eens wisten dat ik Koerd was totdat ze mijn naam zagen. ‘Oh, jij bent een Koerd! Dat valt niet op joh!’ zeiden ze. Peshmerge is een Koerdische naam en het betekent: iemand die zichzelf opoffert om andere mensen te beschermen. Waarom ik me altijd Koerdisch voelde was omdat het Koerdische volk altijd onderdrukt werd door het regime en door het Syrische volk. Er worden zelfs scheldwoorden gebruikt als ‘de zoon van een Koerd’, of ‘wees niet achterlijk als een Koerd’. Wat deze discriminatie erger maakte, was dat de Syrische staat, of het Assad-regime, goedkeuring gaf aan dit soort behandelingen door strenge wetten te maken die de Koerden onderdrukken. Ik herinner me nog dat er een wet werd uitgevoerd in 2008. waardoor je als Koerd geen stuk land kon kopen of verkopen. Natuurlijk voel je je buitengesloten als je zoiets hoort en meemaakt en dat versterkt je band met je eigen groep,’’
PESHMERGE KWAM VEEL IN DE MEDIA. HIJ VERSCHEEN ONDER ANDERE BIJ HET TV-PROGRAMMA ‘NIEUWE MAAN’ TIJDENS DE TURKSE INVAL IN ZIJN STAD VAN HERKOMST, AFRIN. ZIJN OUDERS WONEN DAAR NOG STEEDS ONDER WAT HIJ BESCHRIJFT ALS ‘VERSCHRIKKELIJKE OMSTANDIGHEDEN.’ ‘‘Woorden schieten tekort. Wat er in Afrin gebeurt is onvoorstelbaar. Ik kan het niet onder woorden brengen. Het enige wat ik kon bedenken om mijn volk te helpen is het verhaal van mijn ouders te vertellen, het verhaal van wellicht andere Koerdische families. Niet alleen bij de Nieuwe Maan, maar ook bij vergaderingen, bijeenkomsten, festivals en elke gelegenheid die mij de kans geeft om te praten. Ik ben zelfs naar de Tweede Kamer gegaan als ervaringsdeskundige. Deze stap heb ik eerder gezet dan de Rojava (Democratische Federatie van Noord-Syrië), terwijl de Rojava juist de
vertegenwoordigers zijn van ons volk. Ik ben toen met de Kamerleden en gezaghebbenden gaan praten over Afrin en de Koerden in het algemeen. Wat ik nu heel jammer vind, is dat Nederland medeverantwoordelijk was voor de bewapening van de milities die mijn stad hebben aangevallen en vernield. Nederland heeft NLA (Non Lethal Assistant) naar het FSA gestuurd. Die NLA middelen waaronder bijvoorbeeld Totoyta’s zijn ingezet tijdens het aanval op Afrin. Dat doet me veel pijn.’’
BEN JE ACTIEF VOOR HET STICHTEN VAN EEN KOERDISCHE STAAT? DOE JE MEE AAN ACTIVITEITEN DIE DIT DOEL HEBBEN? ‘‘Nee. Helemaal niet. Ik heb wel deelgenomen aan demonstraties in Nederland, maar dat was voor Afrin en voor de mensen in Afrin, dus niet voor politieke redenen. Een Koerdische staat zie ik als een droom die nu ver weg is van de realiteit en als ik eerlijk ben, vind ik het ook niet haalbaar. Daarom werd ik geen lid van de Koerdische partijen die deze staat nastreven. Wat belangrijk is voor mij, is een Koerdische federatie, wat er nu reeds bestaat, waar de Koerden hun taal spreken en hun cultuur en traditie uitvoeren. Meer wil ik niet.’’
‘‘OM POLITICUS TE WORDEN, MOET JE LIEGEN’’ BEN JE NIET VAN PLAN OM OOIT NOG DE POLITIEKE KANT OP TE GAAN? ‘‘Absoluut niet. Om politicus te worden moet je liegen en dat wil ik niet. Ik wil mensen bedienen en ondersteunen en ik hoef daarvoor geen politieke functie te hebben. Ik help nu al twaalf Koerdische families in Nederland met taal, sollicitatiebrieven en dergelijke en ik probeer mijn netwerk te verbreden.”
HOE ZIE JE DE TOEKOMST VAN KOERDISTAN EN DE KOERDEN IN SYRIË? ‘‘Koerdistan blijft een droom. Het ligt ver van de realiteit, gezien de vijanden die het land omsingelen. Wat het Koerdische volk betreft; ik denk dat ze het nu slim doen in Syrië. Ze richten zich op de belangen van het Koerdische volk en ze sluiten niemand uit. Christenen en moslims vechten mee met de Koerden. Ik ben alleen bezorgd over wat Turkije binnenkort gaat doen nadat Erdogan voor de zoveelste keer heeft gedreigd Rojava-gebieden aan te vallen.’’
STEL DAT ER IN DE TOEKOMST EEN KOERDISCHE STAAT ZOU ZIJN EN EEN SYRISCHE STAAT ZONDER EEN DICTATORIAAL REGIME. WAAR ZOU JE WILLEN WONEN? ‘‘Dat vind ik een hele lastige vraag. Ik zou het echt niet weten. Misschien zou ik in het ene wonen en op vakantie gaan naar het andere, maar nu weet ik het oprecht niet. Ik hoop wel dat er in de toekomst zulke landen in het Midden-Oosten bestaan, waar de wet heerst en waar iedereen gelijk is.’’
9
REPORTAGE
De langzame emancipatie van de zelfstandige vrouw ‘De werkende man en de huisvrouw’: een verdeling die je nog weinig ziet tegenwoordig. Deze ouderwetse taakverdeling maakt plaats voor vrouwenemancipatie. Vrouwen worden namelijk steeds zelfstandiger. Snel gaat deze emancipatie echter zeker niet. LAURA BRINKMAN
D
e vrouw neemt nog steeds zestig procent van het werk in het huishouden op zich. Dat blijkt uit de meest recente Emancipatiemonitor van onderzoeker Wil Portegijs. “Niet alleen het huishouden, maar ook twee derde van de zorg voor de kinderen nemen vrouwen op zich.” Bij het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft zij in de afgelopen jaren vaker onderzoek gedaan naar emancipatie. “Ik kwam erachter dat het verschil in de verdeling van taken binnen het gezin in de afgelopen jaren kleiner werd. Het gaat wel om uiterst kleine veranderingen.”
LANGZAME VERANDERING
“Het is meer willen, en misschien wel wensen, in plaats van iets doen.”
PARTTIME WERKENDE MOEDERS Wie vinden dat de verdeling tussen werk en zorg thuis prima gaat, zijn René Baas (47) en zijn vriendin Laura Prikken (47). Dit koppel vormt samen met dochter Nikki (14) en zoon Sander (12) een gezin. Uit het Emancipatieonderzoek blijkt dat de komst van kinderen voor steeds minder vrouwen aanleiding is om minder te gaan werken. Toch besloot Laura minder werkuren op zich te nemen, toen zij en haar man ouders werden van dochter Nikki: “Ik ben toen van 32 uur naar 24 uur gegaan. René werkt fulltime in een installatiebedrijf en ik werk dus parttime. Dit gaat eigenlijk prima bij ons.”
Hoe kan het toch dat de verandering nihil is en dat de emancipatie zo langzaam gaat? Onderzoeker Wil Portegijs geeft aan dat een grote verandering als deze tijd nodig heeft: “Verandering gaat noodzakelijkerwijs langzaam. Dat de vrouw vaker kiest voor deeltijd is namelijk zo ingesleten in onze cultuur. Zo heeft bijvoorbeeld een crèche geen opvoedende rol in onze maatschappij, terwijl dit wél het geval is in veel Scandinavische landen.”
Hoewel er nog steeds huisvrouwen zijn in Nederland, zijn zij tegenwoordig flink in de minderheid. “Het was nooit mijn plan om huismoeder te worden”, vertelt moeder Laura. “Werken is niet alleen financieel gezien belangrijk. Ik wil ook onder de mensen zijn, in plaats van alleen maar luiers verschonen en ramen lappen.”
Uit het onderzoek van Portegijs blijkt dat, nu de vrouw meer uren gaat werken, zij de kinderen vaker naar de opvang brengt. Een opvang maakt het voor de vrouw mogelijk om meer uren werk op zich te nemen.
Dat Nederland kampioen is in deeltijdwerken, herkent het gezin zeker: “Ik denk dat mijn baas het heel raar gaat vinden wanneer ik minder ga werken. Ik zie in mijn omgeving ook meer dat de vrouw kiest voor een deeltijd baan.” Laura vult hem aan: “René heeft ook een hoger uurloon, dus het is voordeliger dat hij degene is die meer uren gaat werken.”
Wat ook uit het onderzoek kwam, is dat vijftig procent van de ouders met een kind jonger dan 18 jaar liever ziet dat de zorg gelijk wordt verdeeld. Een tiende van de ouders vindt dat dit ook daadwerkelijk in hun gezin is gelukt.“Natuurlijk zien de ouders graag dat de zorg gelijk wordt verdeeld. Alleen hoeveel van deze mensen werkt nou ook echt aan een stappenplan dat leidt tot verandering binnen het gezin?” Portegijs denkt dat er dan geen groot percentage overblijft. 10
Geduld is het codewoord als we praten over grote vooruitgang in de vrouwenemancipatie. Ondertussen kunnen wij misschien alvast bezig met een stappenplan, om er echt te voor zorgen dat die verandering er komt. Voor Laura en René’s gelukkige gezin, is dit echter niet nodig.
REPORTAGE
11 Foto: Familie Baas
ACHTERGROND
De populistische opmars “Het allerbeste zou zijn als wij absolute heersers zijn. In het parlementarisme kun je geen grote beleidswijzigingen doorvoeren”, verkondigde Baudet op een bijeenkomst van Forum voor Democratie in Nieuwspoort. Er is sprake van een trend binnen Europa. Populistische partijen en leiders worden steeds populairder. In veel landen wonnen deze partijen zetels tijdens de afgelopen verkiezingen. Deze overwinningen waren nét niet genoeg om te regeren maar zijn wel genoeg om ons met de neus op de feiten te drukken: het populisme groeit binnen Europa. Met de Europese parlementsverkiezingen in zicht, is het de vraag: wat voor effect zal de groeiende populariteit van populisten hebben op de aankomende Europarlementsverkiezingen? DJURA TJOELKER
TEKENING DOOR ROBBEERT DILLEMA 12
ACHTERGROND WAT IS POPULISME?
Wie de definitie van populisme wil ontdekken, is wel even bezig. Een concrete definitie is er namelijk niet. Daarom is het ook niet verrassend dat dit begrip vaak verkeerd geïnterpreteerd wordt. Cas Mudde omschrijft het begrip in zijn boek ‘Populisme’ als volgt: “Een dunne ideologie volgens welke de maatschappij verdeeld wordt in twee groepen; ‘het zuivere volk’ en ‘de corrupte elite’ die stelt dat politiek een uitdrukking zou moeten zijn van de algemene wil van het volk.” Populisten wekken vaak de illusie dat zij regeren voor ‘de stille meerderheid’ en ‘voor het echte volk’. Populisme gaat altijd gepaard met het schenden van de liberale democratie. Dit laatste zien we terug bij politici als Geert Wilders, die artikel 1 uit de grondwet wil schrappen. Thierry Baudet vond dat het College van de Rechten van de Mens opgeheven zou kunnen worden. De standpunten van populistische partijen draaien om anti-migratie en anti-islam. Het sluiten van de grenzen en het invoeren van een directere vorm van democratie.
DE OORZAAK
We zouden kunnen stellen dat het een samenkomst van verschillende gebeurtenissen is die de aantrekkingskracht tot het populisme vergroot. Met name burgers die zich ongehoord voelen, kunnen zich aangetrokken voelen tot een charismatische leider. Populisten geven burgers het gevoel dat zij beroofd worden door de elite. Daarnaast wakkeren zij ook een gevoel van angst aan over moslimmigranten. De anti-islam uitspraken van Wilders zijn alom bekend. Een andere reden is dat de verzorgingsstaat stukje bij beetje afbrokkelt. door onder andere privatisering, kostenverhoging in de zorg, de verlaging van de WW en het afschaffen van de studiebeurs. Vooral mensen die minder te besteden hebben, worden getroffen door deze maatregelen en nemen de standpunten van populisten kritiekloos over. Maarten van Rossum beschrijft deze standpunten helder in zijn boek ‘Waarom is de burger boos’. “Het populisme is systeemvijandig, zoals we steeds hebben gezien: de parlementaire democratie is helemaal geen democratie, het land moet terug naar de burgers, de laffe elite bestaat uit zakkenvullers die elkaar geraffineerd de bal toespelen.”
Forum voor Democratie is met name een populaire partij onder jongeren. De twintigjarige Laurens is van plan om met de Europese parlementsverkiezingen te stemmen op FvD. “Ik ben met name voor méér democratie.” FvD wil meer referenda houden over beslissingen omtrent de EU. Zoals een referendum over voortzetting van de open grenzen en het vrije, ongecontroleerde verkeer van personen binnen de unie. “Een Nexit zie ik niet zitten, maar wanneer de meerderheid van Nederland stemt voor een Nexit, ben ik ook voor. Zo werkt democratie en daar sta ik achter. Ik ben blij dat er nu een partij is die zich hier hard voor maakt.”
“POPULISTEN GEVEN BURGERS HET GEVOEL DAT ZIJ BEROOFD WORDEN DOOR DE ELITE.”
DE TREND
In 2017 vonden er in verschillende Europese landen verkiezingen plaats. In bijna al deze landen wonnen populistische partijen stemmen ten opzichte van het jaar ervoor. De Duitse AFD werd de op twee na grootste partij, maar wel de grootste partij in de oppositie. Ook in Oostenrijk regeren de populisten mee. De FPÖ, onder leiding van Strache regeert samen met de winnende OVP met Kurz als minister-president. In Frankrijk vonden de presidentiele verkiezingen plaats. In de finale stond Marine Le Pen tegenover Emmanuel Macron. De extreemrechtse Le Pen verloor met 44% van de stemmen. In ons eigen land behaalde Geert Wilders 20 zetels. Wilders werd de op één na grootste partij. Forum voor Democratie, een relatief nieuwe partij die opgericht werd in 2016, behaalde twee zetels. In Italië won in 2018 de rechts populistische vijfsterrenpartij onder leiding van Luigi Di Maio. Zij werden veruit de grootste partij. De stemmen kwamen met name van jongvolwassenen. De vijfsterrenpartij heeft een coalitie gevormd met de populistische Legá Nord. Nog verdernaar het oosten won de Hongaarse Viktor Órban. Hij behaalde met zijn partij een enorme meerderheid, hij behaalde 49,5% van alle stemmen waarmee hij 133 zetels kreeg in het 199 zetels grote parlement.
EUROPA
In mei vinden de europarlementsver-
kiezingen plaats en de verwachting is dat rechts populistische partijen terrein zullen gaan winnen. Vanaf de laatste verkiezingen in 2014 is er enorm veel veranderd. De grootste verandering is de populariteit van rechts populistische partijen. De nationale overwinningen zouden een voorteken kunnen zijn voor de Europese verkiezingen. In het Europese parlement zijn de populistische partijen verdeeld. Ze zitten met name in de Europese fractie van Naties en Vrijheid, die een eurosceptisch karakter heeft. Populistische partijen zijn ook verenigd in de meer conservatieve fracties. Daarom is het lastig om precies te begrijpen waar populistische partijen zitten en wat ze willen bereiken binnen de EU. Wilders en Baudet hebben een sterk eurosceptisch karakter en geven beide aan voor een ‘Nexit’ te zijn. Caroline Nagtegaal, VVD-lid in de alliantie voor liberalen en democraten voor Europa, geeft aan dat je een ‘Nexit’ niet moet willen. “Partijen als Forum voor Democratie of de PVV laten het lijken alsof Europa het grote kwaad is, maar geloof me, een Nexit, dat wil je niet.” Ze geeft aan dat ze zich geen zorgen maakt over deze partijen. “Wat je ziet is dat Forum voor Democratie steeds populairder wordt, met name onder jongeren. In mei gaan ze zich ook verkiesbaar stellen voor het Europese parlement. Maar wanneer je naar partijen kijkt als de PVV, die doen hier daadwerkelijk helemaal niks. Partijen als de VVD hoeven zich daar geen zorgen om te maken.”
.
“ER IS EEN KANS DAT EUROKRITISCHE PARTIJEN 20% VAN DE ZETELS BINNEN KUNNEN SLEPEN.”
Volgens een analyse van Reuters is er een grote mogelijkheid dat euro sceptische partijen winst gaan boeken tijdens de verkiezingen in mei. Wanneer er wordt gekeken naar de peilingen uit de 27 EU-lidstaten is er een kans dat eurokritische partijen twintig procent van de zetels binnen zouden kunnen slepen. Hoe de verkiezingen gaan lopen is nog onduidelijk. Maar, dat de uitslag anders zal zijn dan in 2014 is onvermijdelijk. Dat zal deels liggen aan de groeiende populariteit van populisten, die vanaf de afgelopen nationale parlementsverkiezingen de dienst zijn gaan uitmaken binnen Europa. 13
COLUMN
De Hongaarse dictatuur in een Europese democratie De afgelopen maanden wordt het duidelijker en duidelijker: Hongarije vormt een probleem voor de Europese Unie. De Hongaarse democratie en rechtstaat staat onder druk en begint met elke maatregel meer op een dictatuur te lijken. Dit is duidelijk tegenstrijdig met de grondwaarden van de Europese Unie. Zoals met elk probleem, moet ook hier een oplossing voor komen. Echter, de Europese Unie reageert volstrekt onder de maat. MANUELA SMIT
De onmacht van de EU snap ik wel. De opties die er zijn,
zijn geen van allen erg ideaal. In principe zou er in het extreemste geval een stemming kunnen komen om Hongarije uit de Europese Unie te zetten. Echter, alle lidstaten moeten binnen de Europese Raad hier unaniem voor stemmen. Van tevoren kunnen we al stellen dat het andere extreemrechtse lidstaat, Polen, in welk geval dan ook hier tegen zal stemmen. Mateusz Morawiecki zal zeker zijn goede vriend, Viktor Orbán, niet verraden. Daarnaast kunnen we sterke vraagtekens plaatsen bij de effecten van een EU zonder Hongarije, of eerder, een Hongarije zonder EU. Als we kijken naar hoe Hongarije opereert als lidstaat van de EU, hoe zal Hongarije dan opereren als zij geen lidstaat meer is? Wanneer de EU helemaal geen toezicht of controle op Hongarije heeft, kunnen we stellen dat de situatie alleen maar verergert. Ookal is de huidige controle vooralsnog te weinig en ineffecties.
Sterker nog, de kans op een mogelijke oorlog ligt enkel op de horizon als er geen toezicht meer wordt gehouden op Hongarije. Dit is natuurlijk in één van de meest extreme gevallen, maar de mogelijkheid wordt zeer versterkt zodra Hongarije de kans ziet. Hongarije heeft na de Eerste Wereldoorlog namelijk veel grond verloren. Zelfs tot op hedendaagse dag wordt dit nog als een doorn in het oog gezien. Deze frustratie, samen met het gebrek aan een toeziend oog en een escalerend Hongarije, geven reden genoeg tot een opbloeiend conflict. Verder zorgt het verlies van een lidstaat natuurlijk ook voor gezichtsverlies voor de Europese Unie. Daarom was de EU zo huiverig voor de problemen die Griekenland met haar schulden en Groot-Brittannië met haar eurosceptici met zich meebrengen. Zijn we als samenwerkingsbond eigenlijk nog wel zo sterk als wij van te voren als doel hadden? Zijn we nog wel een eenheid, als er aan elke kant van het spectrum (terecht) getwijfeld wordt aan de legitimiteit van onze unie? De Europese Unie is bang om als zwak te worden gezien op het wereldtoneel, en dat is eigenlijk nog wel terecht ook.
ARTIKEL-7
Maar wat doet de EU nu om Hongarije in toom te houden? Om te beginnen is er sinds september een artikel-7 procedure tegen Hongarije ingezet met de zwaarst mogelijke strafprocedure. Deze procedure kan leiden tot een schorsing van een lidstaat, die daarmee het stemrecht in de Raad verliest. Voor de ‘nucleaire optie’ is geen unanimiteit nodig. Dit is zeker al een stap in de goede richting, want met de betrokkenheid van Polen, waar ook een artikel-7 procedure tegen in gang is, zal er zeker niks gebeuren. Toch is het niet genoeg. Er gebeurt te weinig en het gebeurt te langzaam. Het blijft natuurlijk de Europese Unie, die nou eenmaal niet bekend staat om haar snelheid en effectiviteit. Echter, is elke dag zonder een verbetering in deze twee landen, een dag die meer levens in gevaar brengt. Een versnelde, nog niet bestaande, noodoplossing zou een mogelijkheid kunnen zijn. Net zoals het oprichten van het European Stability Mechanism na de Griekse schuldencrisis. Ga buiten de procedurele paden, mocht het nodig zijn. De Europese Unie moet streng optreden om escalerende landen in toom te houden. De oprichting van de EGKS ging onder het motto “never again”, nooit meer zo’n verschrikkelijke oorlog. Echter, lijkt het alsof we dit vergeten zijn. De opkomst van extreemrechts zorgt voor een gevaar voor onze samenleving waar de Europese Unie tegen moet optreden, mocht ze ook daadwerkelijk zichzelf willen presenteren als een strijder voor vrijheid, democratie, gelijkheid en de rechtstaat. Hedendaags werkt de Europese Unie eerder onder het motto: we doen wat we kunnen, maar het is niet genoeg.
14
REPORTAGE
Rusland en het Midden-Oosten
‘What is Russia up to in the Middle East?’ is een non-fictief, politiek boek geschreven door Dmitri Trenin, geboren in 1955 in de Russische hoofdstad Moskou. Hij is een historicus, politicoloog, analist en een auteur. Trenin is de directeur van the Carnegie Moscow Centre, een regionale afdeling van the Carnegie Endowment for International Peace. Hij heeft talloze boeken geschreven, zoals Should we fear Russia?, Getting Russia right en Solo Voyage. HEBA DAKKAK Het boek gaat over de Russische belangen in het Midden-Oosten, zoals de titel al zegt. Het gaat terug naar de geschiedenis van het Russische rijk en alle andere grote machten in het Midden-Oosten. Een terugblik op de strategie van het toenmalig Russische rijk en hoe het Russische beleid was ten opzichte van de andere grootmachten zoals het Perzische keizerrijk en het Ottomaanse rijk. Door de jaren heen is het Russische perspectief veranderd. Deze veranderingen beweegt mee met de veranderingen op het wereldtoneel. Dat probeert Trenin in het boek uit te leggen door middel van een analyse van de Russische politiek in Syrië, Irak, Israël, Iran, Turkije en De Kaukasus. De kern van de Russische politiek in het Midden-Oosten is zo veel mogelijk afstand nemen van de conflict tussen Soennieten en Sjiieten. Rusland heeft van haar fouten in Afghanistan geleerd. De toenmalige Sovjet-Unie had hard ingegrepen in Afghanistan en koos ervoor om één kant te ondersteunen tegen de andere, namelijk de regering in Kaboel tegen de rebellen. Wat Rusland nu probeert te doen is een balans creëren tussen alle tegenstrijdige landen, neem
Iran en Saudi Arabië als voorbeeld. De Russische president Vladimir Poetin heeft duidelijk gezegd dat Iran en Rusland geen echte bondgenoten zijn zoals Amerika en Israël, ze delen echter wel dezelfde belangen in bijvoorbeeld Syrië, wat hen reden geeft om samen te werken. Tegelijkertijd houdt Rusland ook nauw contact met Saudi Arabië en de Golflanden, de vijanden van Iran. Terug naar het Russische beleid, Syrië is nu het knooppunt van het hele Russische spel in het Midden-Oosten. Nadat de NAVO het Libische regime van Muammar Kaddafi heeft afgezet door een militaire operatie, werd Rusland door het Westen buitenspel gezet. Toen zag Rusland hetzelfde gevaar in Syrië aankomen, waar een opstand uitbrak. Het idee was: ‘Syrië moet geen tweede Libië zijn’. Daarom maakt Rusland gebruik van het vetorecht bij iedere VN-resolutie om een mogelijk interventie van de NAVO te vermijden. Om haar laatste toegang tot de Middellandse zee, haar havens en haar belangen te beschermen, staat Rusland achter het Assad-regime, dat tevens een vijand is van Israël. Zoals al eerder vermeld probeert Rusland met iedereen contact te houden om niet verstrikt te raken in etnische conflicten. Dit is de kern What Russia is up to in the Middle East. Rusland is niet de Sovjet-Unie, Poetin is geen Stalin die absolute macht zoekt of die van een groot Russisch keizerrijk droomt. Modern Rusland is een land dat gelijk behandeld wil worden door de VS en Europa en dat ook probeert samen te werken met anderen. Rusland wil simpelweg Rusland zijn. Persoonlijk vind ik dat het boek het Russische beleid concreet en uitgebreid uitlegt. De schrijver probeert op een interessante manier de moeilijke strategieën van Rusland uit te leggen waardoor het makkelijk wordt voor de lezer. Ik vond de stijl heel duidelijk en boeiend en ik denk dat alles wat in het boek staat een helder beeld schetst over de Russische politiek in het Midden-Oosten. 15
COLUMN
Gewoon lekker groen
JADE VAN DEN BERG
Z
eeschildpadden met rietjes in hun neus, verhongerde rivierdolfijnen met een plastic flesje om hun snuit geklemd, mishandeling in varkensfokkerijen en huilende (ja, echt) koeien: ik heb het allemaal voorbij zien komen. Uiteindelijk kwam de realisatie: ‘shit, ik moet groener leven... en snel!’ Natuurlijk snap ik ook wel dat een ‘gewoon iemand’ lang niet zo veel impact heeft op het milieu als bijvoorbeeld een plasticfanaat / bedrijf als Coca-Cola, maar verdomme – ik kan ook niet niks doen, toch? We zijn allemaal maar bezoekers hier op deze aarde. Is het dan niet ongelofelijk egoïstisch om zo roekeloos met de natuur om te gaan? Stel je voor: je trekt in bij het heuse Plaza in New York, misschien wel hét duurste hotel in de hele stad (€450 voor één nacht op Trivago, FYI). Terwijl je daar bent trash je de hele kamer. Matras op de kop, zeepjes met haren in de badkamer, tandpastaspetters op de spiegel, tomatensaus in het vloerkleed, maar jij besluit dat het allemaal niet uitmaakt, want de schoonmaaksters regelen het wel. En mocht het nou zo zijn dat zij de zooi niet op tijd opmerken, dan kunnen de gasten die na jou komen logeren altijd wel eventjes hun handjes uit de mouwen steken. Toch?
leven en komt dat totaal uit op negentig euro. Geloof mij, dat is verrekte goedkoop als je het vergelijkt met al die ellendige tampons. 8 stuks, 9 euro. Ja doei. Vervolgens: tandenborstels. Geen plastic maar bamboe. Gewoon te koop bij je lokale natuurwinkel, of online bij de Holland & Barrett. Shampoo? Verpakkingsvrije shampoobars! Deze hebben ze overigens ook in conditioner-variant. Even googelen. Deodorant? Kan gewoon, maar misschien kun je dan beter kiezen voor een van de deo-blokjes van Lush. Of, als je lekker ouderwets wil doen: een blokje aluin! Geen verpakking, volledig natuurlijk en voor mijn beste jongens: dit was vroeger standaarduitrusting in de scheerkist van een man. Vraag maar aan je opa. Behalve als deo kun je dit handige dingetje namelijk óók gebruiken om binnen no time je scheerfoutjes te laten stoppen met bloeden. En als we het dan toch over scheren hebben, kies dan lekker voor een roestvrijstalen mesje in plaats van die goedkope plastic hakbijlen van de supermarkt. Beter voor jou - en veel beter voor het milieu. Om nog even terug te cirkelen naar het begin: ook de vleesindustrie draagt ernstig bij aan de huidige problemen
IK REALISEERDE ME: ER IS NIET ZOIETS ALS ‘WEGGOOIEN’ Nee, dacht het niet dus. Misschien ben ik wel een naïeveling, een bomenknuffelaar of een hippie - maar zolang er een verzameling van plastic in de oceaan drijft die ongeveer drie keer zo groot is als Frankrijk (ja, echt), vind ik dat alle kleine beetjes de moeite waard zijn. Zelfs als het niet werkt en het begint ooit plastic te regenen op deze aardbol; ik heb het in ieder geval geprobeerd. Meteen begon ik me af te vragen wat voor alledaagse
DE AARDE IS NIET ONZE PERSOONLIJKE PRULLENBAK producten ik zou kunnen vervangen, en wat ik zelfs helemaal kon missen. Ik kwam er al snel achter: best heel veel. Mocht je nou niet zo’n natuurfanaat zijn, maar wel heel erg op de centjes letten, dan heb ik goed nieuws voor je! In veel gevallen is het namelijk zo dat eco-vriendelijke opties ook nog eens beter zijn voor je portemonnee. Ooit bij stilgestaan? Vast niet, maar let op. Voor de bleeding ladies onder ons: hoe veel geld hebben jullie al wel niet uitgegeven aan inlegkruisjes (of inlegluiers, zoals ik het zie) en tampons? Weet je het? Wíl je het eigenlijk wel weten? Ik denk dat je je rot schrikt. Maar, daarom heb ik goed nieuws: de menstruatiecup! Dit is een fenomeen waar ik tot een paar maanden geleden totaal geen weet van had, maar mijn god, dat is nog eens een uitvinding. Je betaalt een keertje dertig euro en guess what.. dan kun je dus tien jaar vooruit. TIEN. JAAR. Misschien heb je dan drie van die dingen nodig in je hele
16
met ons klimaat. Niet alleen hebben de dieren zelf er veel last van (om het even zacht uit te drukken, hè? Let’s not kid ourselves. Die gaan dus gewoon hartstikke dood), maar ook de natuur lijdt eronder. Weet je bijvoorbeeld dat je voor 100 gram rundvlees ongeveer 1500 liter water nodig hebt? Om dat even in perspectief te zetten: eén keer douchen verbruikt gemiddeld 30 liter. Je kunt dus ongeveer 50 keer douchen voor elke hamburger die je consumeert. En nou zal ik echt niet die vervelende vegetariër gaan uithangen en jullie allemaal op de vingers tikken: maar heb je nou écht zeven dagen per week een stuk vlees nodig bij het avondeten? Misschien iets om even over na te denken...
COLUMN
17
REPORTAGE
Waarom CHIHULY
18
REPORTAGE
Y de moeite waard is
19
REPORTAGE De glaswerken van Dale Chihuly zijn niet alleen fotogeniek, maar een ware traktatie voor het oog. De uiteenlopende kleurcombinaties, de contrasten in vorm en grote en de variatie in onderwerpen kunnen niet anders dan een indruk achterlaten. Naast glas werkt Chihuly ook met neon, ijs en polivitro; een soort plastic met dezelfde eigenschappen als glas. De expositie is de grootste in de afgelopen twintig jaar die plaats heeft gevonden in Europa en is nog tot mei te bewonderen in het Groninger museum.
DJURA TJOELKER Chihuly kreeg in 1968 de kans om als de eerste Amerikaanse glasblazer te werken in Venetië. Hier leerde hij de kunst van het glas bewerken. Hij ontdekte de kracht van het werken in teamverband, de fysieke eisen die nodig zijn en de constante aandacht die vereist is bij het glasblazen. Chihuly experimenteert met de mogelijkheden die dit medium met zich meebrengt. Zijn werken zijn uiteenlopend van verstilt tot levendig, en van stilistisch tot organisch. Chihuly werkt sinds zijn auto ongeluk in 1976 met een team: ‘team Chihuly’. Omdat hij zelf niet meer in staat is om te glasblazen dirigeert hij de kunstenaars die in zijn atelier werken. Chihuly werkt het liefst met faxes om zo zijn ideeën snel naar zijn studio te communiceren. Wanneer hij in het buitenland zat kon zijn team zo beginnen aan een nieuwe collectie. Zijn inspiratie haalt hij voornamelijk uit verschillende culturen en de natuur. In de Northwest room toont Chihuly zijn collectie geïnspireerd op de Inheemse Amerikaanse cultuur, genaamd ‘Cylinders’, gemaakt in 1975. Zijn vazen zijn geïnspireerd op de geweven manden en de wollen dekens van Pendletoon Woolen Mills. Chihuly maakte de glazen vazen dun om ze zo te kunnen manipuleren in de vormen die hij wilde. In het museum is ook zijn collectie ‘Venetians’ te bewonderen, een samenstelling van glazen vazen geïnspireerd op de Venetiaanse art-deco uit de jaren ’20 en ’30. Naast deze collecties is onder andere ‘Rotolo’ één van de meeste massieve collecties met gekrulde glazen werken die in de hoogte zijn gedraaid.
de Mille Fiori heeft een magische uitstraling. Na de rest te hebben gezien, is dit geen tegenvaller. De prachtige glazen bollen zijn geschilderd in felle kleuren en abstracte figuren. Door de verscheidenheid aan kleur, structuur en vorm is het een abstract geheel. Naast gewone kunst is CHIHULY een ervaring. De kleurencombinaties die Chihuly in zijn werk gebruikte zie je niet vaak op deze manier. Daarom alleen al is het de moeite waard om een kijkje te nemen. Daarnaast is het ongewoon dat een glasblazer tentoongesteld wordt in Nederland, wat deze expositie al one of a kind maakt. Het abstractisme dat Chihuly heeft, is intrigerend en mysterieus en wekt een bepaalde interesse. Alle kamers waar zijn werken te vinden zijn, zijn prachtig aangekleed met de juiste lichtinval waardoor zijn werken tot hun recht komen. De expositie is zeker de moeite waard voor degene die toe is aan een herontdekking van abstractie. De tentoonstelling is voor zowel jong als oud, omdat er voor ieder wat te ontdekken valt.
Speciaal voor het Groninger museum heeft Chihuly zijn collectie ‘Persians’ ontworpen. Deze sculpturen in geel, rood en oranjetinten zijn te vinden bij de trappen. De unieke bloemachtige sculpturen hangen meters hoog aan de wand. De werken trekken de aandacht omdat het kunstwerk participatie mogelijk maakt, je kunt er onder staan, vanaf boven erop neerkijken en er langslopen terwijl je de trap oploopt. Een meer abstracte kamer is die van de ‘Sapphire Neon Tumbleweeds’. Drie neon werken hangen in de lucht. Tumbleweeds zijn droge planten die in de zomer dansend over de aarde bewegen. Deze dansende bewegingen heeft Chihuly in zijn kunstwerk feilloos in beeld gebracht. Door de abstracte vorm van het kunstwerk is ook deze één van de favorieten in de expositie. Het pronkstuk van de expositie in Groningen is de ‘Mille Fiori’, wat duizend bloemen betekent in het Italiaans. Een collectie flora en fauna van glas vol abstracte figuren en kleuren. De zwarte ruimte waarin het midden gevuld is met 20
‘PERSIANS’
REPORTAGE
‘THE SAPPHIRE TUMBLEWEEDS’
“Het abstractisme dat Chihuly heeft, is intrigerend en mysterieus en wekt een bepaalde interesse”
‘VENETIANS’
‘CYLINDERS’ 21
De Iran-deal en de Eu “This disastrous deal gave the Iranian regime, and it’s a regime of great terror, many billions of dollars and some of it in cash”. Zo beschreef de Amerikaanse president Donald Trump het Iran-akkoord. Volgens hem was het akkoord juist een impuls voor Iran om verder te gaan met het ontwikkelen van nucleaire wapens, aangezien het Iran-akkoord ervoor zorgde dat onder andere de economische sancties op Iran werden opgeheven. Dat leidde volgens president Trump tot versterking van de Iraanse economie waardoor Iran haar ‘terroristische’ activiteiten uitbreidde in onder meer Syrië en Jemen. HEBA DAKKAK Volgens de Nederlands-Iraanse politicoloog, Peyman Jafari, heeft de Amerikaanse actie nog meer schade aangericht aan de zwakke Iraanse economie waardoor de levensomstandigheden van de Iraniërs enorm werden beschadigd. Iraniërs buiten Iran werden ook zwaar getroffen, ”opeens kunnen zij geen geld meer versturen naar hun families in Iran en andersom. Dit heeft met name gevolgen voor Iraanse studenten die in Europa studeren, veel van hen moesten hun studie staken omdat hun ouders niet meer in staat zijn om (voldoende) geld naar ze te sturen.’’ Dit heeft twee belangrijke oorzaken volgens Jafari: “De belangrijkste oorzaak was dat er een stormloop op de dollar ontstond en de waarde van de Iraanse Rial kelderde, hierdoor werden importproducten en Iraanse producten enorm duur. Een andere reden is dat de Amerikaanse sancties tegen Iran, de olie-export van het land raken, waardoor de staat minder geld heeft om te besteden (aan sociale voorzieningen, de lonen van ambtenaren, leningen aan bedrijven). 22
‘IRAN LIEGT’
De Israëlische premier, Netanyahu, noemt de Iran-deal als een Iraanse leugen. Netanyahu gaf, twee weken voor het besluit van president Trump over de deal, informatie vrij waaruit zou blijken dat Iran bezig is met het ontwikkelen van kernwapens. Volgens de Israëlische geheime diensten heeft Iran het kernproject, Amad, naar een geheime locatie overgebracht. Het Witte Huis liet via de Minister van BuZa, Pompeo, weten dat de VS zich zorgen maakte over Iran en dat ze het Israëlische perspectief daarover deelde. “Israël heeft al het akkoord proberen te ondermijnen toen de onderhandelingen voor het akkoord aan de gang waren”, aldus Jafari. “Door ten eerste, valse berichten naar buiten te brengen en ten tweede, bij Amerikaanse politici te lobbyen om zich tegen het akkoord uit te spreken. De warme relaties tussen president Trump en Netanyahu betekenen dat Israël een grote invloed heeft in de Amerikaanse politiek, ook door haar lobby organisatie AIPAC (The American Israel Public Affairs Committe)”.
“KLEINERE LIDSTATEN WORDEN GENEGEERD, INCLUSIEF NEDERLAND.” De Europese reactie had een andere koers gekozen. EU-buitenlandcoördinator, Federica Mogherini, zei dat de informatie van Israël niet overtuigend was om uit het akkoord te stappen, aangezien het Internationale Atoomschap heeft bevestigd dat Iran haar afspraken nakomt. Europarlementariër Auke Zijlstra (PVV) denkt er anders over. “De vele informatie die Israël heeft gegeven over de technische achtergronden van het bewapeningsprogramma van Iran wordt bewust genegeerd.” Hoewel de EU haar twijfels en zorgen aan Amerika kenbaar heeft gemaakt, was het besluit van president Trump op 8 mei 2018 duidelijk, de VS stapt eruit.
DE EUROPESE STRATEGIE
Ondanks de dreigende toon van president Trump om sancties op te leggen aan Iran en alle landen die met het
uropese reddingsboot land handel drijven, probeert de Europese Unie het akkoord uit 2015 te beschermen tegen mogelijke sancties. Volgens Mogherini richt het overleg zich op de vraag ‘hoe Iran en de EU hun optreden kunnen coördineren om de deal overeind te houden’. Dit zijn allemaal pogingen van de EU om het akkoord te redden, wat positief en geruststellend klinkt voor Iran. “Tot nu toe vertrouwt Iran de EU, maar Iran wordt steeds ongeduldiger omdat het erg lang duurt voordat de EU een mechanisme creëert om de Amerikaanse sancties te omzeilen. Bovendien is het nog maar de vraag hoeveel effect dat mechanisme zal hebben.”, aldus Jafari.
“DE EUROPESE UNIE GELOOFT IRAN, MAAR LIJKT OOK GEEN ALTERNATIEF TE WETEN VOOR DE DEAL” Is dat haalbaar voor de EU? Is het voorstelbaar om relaties te behouden en een balans te creëren tussen twee aartsvijanden als Iran en de VS? Zijlstra vindt van niet. “De Europese Unie laat zich leiden door een afkeer van Trump. Dat is ook meerdere keren verwoord door Juncker en ook door de Raad, tot het punt waarop zelfs gezegd is dat de VS niet meer te vertrouwen is”. Volgens Zijlstra is dat bizar, gezien de geschiedenis die de VS en Europa verbindt. “Als je nagaat dat beloftes van Iran niet bestaan en dat miljoenen Amerikanen hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid en op ons grondgebied begraven liggen, terwijl ze ook al 70 jaar de rekening betalen voor onze defensie”. Als dit niet haalbaar is, betekent dat dat de EU één van de twee moet kiezen? “De Europese Unie gelooft Iran, maar lijkt ook geen alternatief te weten voor de deal”, aldus Zijlstra. Vandaar dat hij denkt dat de EU geen gezamenlijk beleid moet hebben. “Omdat de lidstaten van de EU verschillende belangen, prioriteiten, geografische posities, politieke allianties, en geschiedenis hebben. Daarom kan er per definitie niet een gezamenlijke positie ontstaan die recht doet aan alle leden.
In een gezamelijke Europees beleid wordt de mening van kleine landen niet gehoord, stelt Zijlstra. “In plaats van 28 posities die allemaal een rol spelen in het internationale krachtenveld heeft de EU nog maar een gelijkgeschakelde mening waarvan de andere machtsblokken weten dat niet ieder lid dat in de praktijk zal steunen. Kleinere lidstaten worden genegeerd, inclusief Nederland.”
DE EUROPESE ONAFHANKELIJKHEID
De Brexit heeft de macht van de EU verzwakt op internationaal niveau volgens Europarlementariër Caroline Nagtegaal (VVD). “Nederland zal het machtsvacuüm van het VK proberen in te vullen, zeker met de hulp van onze Europese collega’s.” Als het vertrek van het VK de macht van de EU zal beïnvloeden, dan is het de vraag of Europa onafhankelijk en sterk genoeg is om het akkoord te redden. Volgens Jafari zou dat wel mogelijk zijn. “De EU probeert zich onafhankelijker van de VS op te stellen in politieke zin, maar het probleem is dat de Amerikaanse economische macht enorm groot is, met name door de rol van de dollar. Dus ondanks de politieke wil van de EU, zijn grote Europese bedrijven erg voorzichtig geworden met handel met Iran, omdat ze ook op de Amerikaanse markt opereren en dat niet willen riskeren.”
DE TOEKOMST VAN HET AKKOORD
Alle wereldmachten kijken nu naar de toekomst van de Iran-deal. Wordt de deal gered of niet? Zal Amerika nog strengere acties ondernemen of niet? Jafari licht het hier toe. “Op korte termijn zal het akkoord nog overleven, in ieder geval tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen.’’ Jafari vreest een mogelijk uittreden van Iran uit het akkoord, aangezien de druk groter wordt als er niets verandert en de Amerikaanse sancties doorgaan.
23
Het Nederlandse Lightye verlicht de auto-industrie BART VERGEER
EEN START UP UIT HELMOND BRENGT LATER DIT JAAR ZIJN EERSTE AUTO OP DE MARKT: LIGHTYEAR ONE. MET DIT LICHTGEWICHT MODEL HOOPT HET JONGE BEDRIJF DE AUTO-INDUSTRIE IETS TE LATEN ZIEN: RIJDEN OP DE ZON KAN. KIJK MAAR. LEES VERDER > 24
ear e
25
REPORTAGE
S
“ tel dat andere fabrikanten zien dat een zonneauto werkt, zij er ook een gaan maken en wij als autobouwer irrelevant worden… dat zou niet erg zijn. Zo bereiken wij ons doel ook”, vertelt Tessie Hartjes, hoofd Sales & Marketing bij Lightyear op de Automotive Campus in Helmond. Een uitspraak die de schoonheid van de ambitie achter het bedrijf nauw weet te vatten. De autobouwer in spe wil niet per se het nieuwe Tesla zijn, maar bijdragen aan de levensduur van de planeet zoals wij ‘m kennen door automobiliteit fo8rs duurzamer te maken. Daarom begon de onderneming onder leiding van Lex Hoefsloot grofweg twee jaar geleden met de ontwikkeling van de One: het eerste model van Lightyear. Een elektrische 5-persoons auto met vijf vierkante meter aan zonnepanelen erop die onder Nederlandse weersomstandigheden tot 13.000 kilometer per jaar op zelfopgewekte energie kan rijden. Hartjes hierover: “Wij hebben nog geen imago of designtaal, dus de auto is compleet vanaf nul ontworpen om zo efficiënt mogelijk te werken.” De basis daarvoor is voortgevloeid uit een stukje competitie. In 2013 won een team van TU Eindhoven voor het eerst de World Solar Challenge: een
wereldkampioenschap over Australische wegen tussen auto’s op zonne-energie. Tijdens het vieren van die overwinning middels een reis over de wereld (met de winnende auto) kreeg het team veel positieve reacties op de machine. Toen restte er eigenlijk nog maar een vraag. De techniek ligt er en een auto ‘op zon’ kán. Waarom doen we het niet? Juist. Er was werk te verzetten. Dat is gebeurd en gebeurt nog steeds. Zoals benoemd huist Lightyear in Helmond. Het huidige kantoor biedt plaats aan ruim honderd medewerkers. Uit het raam is de bouwplaats van een nieuw pand te zien. “Daar kunnen we vanaf mei in, maar dan zal het al te klein zijn”, zegt Hartjes. “Elke maand nemen we acht tot tien nieuwe medewerkers aan, terwijl we maar 1 op de 30 sollicitanten uiteindelijk verwelkomen.” Een deel van de financiering tot dusver komt van toekomstige klanten die de aanbetaling voor hun One alvast hebben gedaan. Die inkomstenvorm keek Lightyear af van het Amerikaanse Tesla. “Dat werkt gewoon.” De gelijkenis tussen de twee houdt niet op bij de financiering. Ook de klandizie van beide fabrikanten kent overeenkomsten. Arjun van Merkerk (zie kader) is hier een goed voorbeeld van. Hij rijdt sinds twee jaar Tesla en is
Het chassis van de One, grotendeels opgetrokken uit lichtgewicht gevouwen aluminium.
26
ondernemer in groene energie. “De One vind ik zeker interessant, maar mijn vorige auto was twee jaar geleden al aan vervanging toe. Toen kwam je vrij snel uit bij Tesla”, zegt hij. Op het moment van schrijven staat de teller van One-bestellingen op 78. De helft van die pioniers rijdt nu ook al elektrisch, waarvan 75% in een Tesla. Lightyear heeft dus het een en ander afgekeken van de bedrijfsvoering van Tesla, maar de Amerikanen beconcurreren was nooit het doel. “Ook al doen we dat op een manier wel. Best een aantal Lightyear-klanten zijn straks geen Tesla-klant meer”, benoemt Hartjes. “Wij houden het sowieso liever simpel. Geen Falcon doors, bijvoorbeeld (vleugeldeuren van de Model X, red.). Het moet gewoon werken, betrouwbaar zijn en doen wat je ervan verwacht.” Dat alles op de meest efficiënte manier. Doordat de One vanaf nul ontworpen is, begaven de ingenieurs achter de auto zich op een gegeven moment in een neerwaartse spiraal. “Als je de auto lichter maakt, verbruikt ‘ie minder en heb je minder batterijen nodig. Daardoor is de auto wéér lichter, waardoor je met kleinere wielmotoren eenzelfde power to weight-ratio kunt realiseren. Minder verliezen, meer efficiëntie, ruimte, gewichtsbesparing
FOTO: BART VERGEER
REPORTAGE en mogelijkheden om de luchtstromen aan de onderzijde van de auto netjes te begeleiden”, beschrijft een enthousiaste Hartjes. Volgens de website van het bedrijf moet het eerste model twee tot drie keer efficiënter zijn dan andere auto’s op de markt. De One heeft een Cw-waarde van 0,2, waarmee het de commerciële auto met de laagste luchtweerstand is. Daarnaast komt het leeggewicht uit op 1200 tot 1300 kilogram: grofweg de helft (!) van een Tesla Model X. Halverwege dit jaar moet het rijdende prototype van de One af zijn. Vervolgens begint de productie en begin 2020 zullen de eerste exemplaren op de weg te vinden zijn. De assemblage vindt plaats in het nieuwe pand op de Campus in Helmond. Daar rollen in de nabije toekomst tot maximaal vijf exemplaren per dag van de band. Het later te volgen tweede model van Lightyear moet op grotere schaal geproduceerd worden. Hartjes: “Maar dat is nog een vraag voor de toekomst. Als het aan ons ligt, wordt ‘ie wel in Nederland geproduceerd.”
TESSIE HARTJES
ARJUN VAN MERKERK
“Ik ben sinds de zomer van 2017 de derde medewerker van Lightyear. Dat is nog maar anderhalf jaar geleden, maar toch ben ik een van de veteranen hier. Ik ben voortijdig gestopt met studeren om me hiervoor in te zetten. Mijn taak is het vertellen van het Lightyear-verhaal. Van een technische kampioensprestatie naar een commercieel product... Hoe vertel je dat?”
“Mijn Tesla kocht ik ongeveer twee jaar geleden. Met het oog op duurzaamheid wilde ik rijden op groene stroom en zo kwam ik al snel bij een Tesla uit. De One was destijds nog vrij onbekend. Als mijn Model X aan vervanging toe is, zou een Lightyear een waardige opvolger kunnen zijn. Het hangt af van hun modellenaanbod tegen die tijd. Ik hoop dat ze slagen in hun missie.”
Van dat tweede model wil Lightyear tien- tot honderdduizend exemplaren per jaar produceren. De prijs per kilometer ligt bij dit type auto lager, waardoor de aanschafprijs relatief hoger kan zijn. Waar de focus voor de One ligt op Europa, moet ‘de Two’ wereldwijd aanspreken. Vooral groeimarkten zoals China en India zijn interessant. De automarkt zal daar de komende jaren hoogstwaarschijnlijk gigantisch groeien. “Als wij tegen die tijd wereldwijd een volumemodel weten aan te bieden volgens dezelfde designfilosofie als die van de One, kunnen we écht iets doen tegen de uitstoot van automobiliteit wereldwijd”, aldus Hartjes. Zo is de cirkel rond. Ze vervolgt later: “De drijfveer is welhaast een soort frustratie. Ik denk dat onze generatie zich verplicht voelt om wat te doen. Je wílt wat doen. Een bedrijf starten en je kennis gebruiken om slechts winst te maken… dat kun je jezelf toch niet verkopen?” CEO Hoefsloot doet er in de introductievideo van Lightyear een schepje bovenop: “Wij kunnen de kiem zijn waaruit iets nieuws ontstaat.” Oftewel: een geheel nieuwe kijk op de ontwikkeling van automobiliteit. Zónder uitgebreide laadnetwerken of gigantische hoeveelheden CO2 en mét de zon op je dak.
Binnen de nieuwe fabriekshal-in-aanbouw die in mei al te klein zal zijn.
TECHNOLOGISCHE INNOVATIE - De achterste wielkasten van de One worden grotendeels afgedekt door plaatwerk, wat zorgt voor tien procent meer bereik. - Om een zo groot mogelijk zonnepaneeloppervlak te combineren met een aerodynamische vormgeving heeft Lightyear zelf gebogen zonnepanelen ontwikkeld. - De motorkap van de auto bevat ook zonnepanelen. Opvallend, want de panelen zijn van glas en de voorkant van een auto moet veilig genoeg zijn in geval van een aanrijding met een fietser of voetganger. Lightyear heeft patent op de technologie.
27
“ WE, FORCE DES FEMMES, REPRESENT WOMEN IN THE URBAN DANCESCENE. WE STAND FOR EQUALITY AND WE WANT TO MAKE A CHANGE FOR FEMALE URBAN DANCERS. WE DON’T DO FEMINISM - WE ENCOURAGE FEMALES TO KEEP GOING AND REACH FOR YOUR GOALS. WE DO THIS BY SHARING OUR SKILLS AND INSPIRE, ESPECIALLY WHEN IT COMES TO THE BATTLE SCENE.” - SOPHIA & JO-ANNE
© ©XYVONNE XYVONNE PHOTOGRAPHY 2 PHOTOGRAPGY
Force des Femmes Niet feministisch, wel rauw, gedurfd en hip-hop
3
REPORTAGE
Hip-Hop dans duo ‘Sophisticated’ oftewel Sophia Bonnes, vormt samen met Jo-Anne Bakboord de dansgroep Force des Femmes. Met Force des Femmes hopen zij andere danseressen te inspireren. De twee willen aan dames laten zien dat zij als vrouw ook rauwe hip-hop kunnen dansen. Hoe het dansduo over wil komen op de urban dance scene? Niet feministisch, maar wel rauw, gedurfd en hip-hop. LUCIA ESCOBAR p mijn negende ben ik begonnen met streetdance, het O was gewoon een leuke hobby voor mij. Al snel merkte ik dat ik een andere stijl wilde dansen. Ik ben naar een andere dansschool gegaan in, waar hip-hop lessen werden aangeboden. Hip-hop lessen zijn wat rauwer, dan streetdance. Ik kreeg les van dansdocente Sharona Raghoenandan, zij zag potentie en talent in mij. Sharona coachte mij en spoorde mij aan om auditie te gaan doen voor een vervolgopleiding dans, na mijn middelbare school. Ik heb al mijn moed bij elkaar geraapt en ik heb auditie gedaan. Het resultaat is een afgeronde opleiding urban dans aan het Creative College in Utrecht.
FORCE DES FEMMES
Jo-Anne en ik hebben dezelfde dansopleiding afgerond in 2018. Zij is veel bezig als DJ en hoopt dit in de toekomst met dans te combineren. Zij vindt de battle scene ook heel tof, net als ik. Bij het ‘battlen’ dansen één of meerdere dansers tegen elkaar, degene die het beste danst wint. Wij hebben in het verleden meegedaan aan verschillende ‘2 vs 2 battles’, waarbij wij het als duo opnamen tegen andere tweetallen, dit is altijd heel goed bevallen. Daarnaast hebben wij ook een klik als vriendinnen. Op een gegeven moment dachten wij: ‘We doen vaak genoeg mee aan battles. Waarom starten we geen ‘crew’, onze eigen dansgroep?’ Zo is Force des Femmes ontstaan. Na al onze ervaringen in de danswereld, merkten we dat de battle scene echt een mannenwereld is. Om onze missie maar even kort en krachtig te omschrijven: “We want to represent women in de urban dance scene and we want to see a change.”
GEEN FEMINISME
Vrouwen willen natuurlijk net zo ver komen als mannen met het dansen. Ik wil dat het een gelijke ‘playground’ is voor mannen en vrouwen. Wij halen ook inspiratie uit mannelijke battle dansers, we willen niet feministisch overkomen of symbool staan voor feminisme. Dansen is op bepaalde vlakken meer voor mannen weggelegd. In het algemeen zijn mannen bijvoorbeeld sterker en hebben zij meer inzicht. De achtergrond van urban dans is het straatleven en het is van origine erg rauw. willen wij ook verder komen in de battle scene en er bestaat natuurlijk altijd de kans dat wij onze crew uitbreiden.”
4
Ook al zijn de tijden nu veranderd en is urban dance toegankelijk voor iedereen, er zijn helaas nog veel te weinig vrouwelijke dansers.Vrouwen zijn vaak iets minder toegewijd aan het trainen voor battles en laten zichzelf minder snel zien. Ik zoek meer vrouwen, zoals bijvoorbeeld Jo-Anne en ik, die verder willen komen in de ‘battle scene’. Als dames moeten we natuurlijk ook veel trainen en gaan ontdekken wat wij met ons lichaam kunnen. Wij vrouwen dansen ook rauwe hip-hop, maar wel op onze eigen manier. Ik wil me oriënteren op de training van mannen, kan ik dat ook aan? Vervolgens wil ik aan dat soort trainingen, mijn eigen twist geven. Vrouwen hebben van nature een heel andere manier van bewegen, maar dit is juist heel krachtig op haar eigen manier.
OVER DE GRENS
Op korte termijn willen Jo-Anne en ik reizen maken naar het buitenland. Wij vinden sfeer proeven bij internationale battles erg belangrijk. Hoe gaat het er daaraan toe en waar moeten we allemaal rekening mee houden? Daarnaast willen we ook samen projecten organiseren vanuit Force des Femmes. Denk hierbij aan battles, theaterproducties en samenwerkingen. Natuurlijk willen wij ook verder komen in de battle scene en er bestaat natuurlijk altijd de kans dat wij onze crew uit zullen breiden.
“ER ZIJN MILJOENEN TE VERDIENEN MET ALLERLEI TOPSPORTEN, ZELFS MET DARTEN.” AMBITIES
Ik hoop dat ik met dans gewoon heel erg succesvol kan worden. Hopelijk kan en mag ik met veel artiesten gaan samenwerken. De Amerikaanse vrouwelijke rapper Azealia Banks staat boven aan mijn lijstje. Zij heeft mij altijd heel erg aangesproken; iets in mij zou stiekem heel graag female rap artist willen zijn. Azealia werkt heel veel met dansers samen, dit inspireert mij enorm. De urban dance scene moet sowieso meer aandacht krijgen in de wereld. Er mogen best meer kansen komen voor dansers om geld te verdienen met urban dance. Ik bedoel maar, er zijn miljoenen te verdienen met allerlei topsporten, zelfs met darten. Dansers in theaterproducties of de battle scene moeten ook beloond worden voor hun prestaties. Ook hoop ik dat hip-hop dans goed doorgegeven wordt aan de nieuwe generatie en dat hip-hop ook hip-hop blijft. De ‘NaeNae’ en de ‘Whip’ zijn hele populaire danspasjes onder de jeugd, maar horen van origine niet bij de oudere, rauwe hip-hop. Deze populairdere dansen zitten nou eenmaal ingebakken in de hip-hop van tegenwoordig. Maar ik hoop dat de ‘real hip-hop’, de rauwe hip-hop, zoals het vroeger vanuit Amerika is overgekomen blijft bestaan. Houd het real, echt en ‘undergound’, niet alleen maar oppervlakkig.
5
KORT VERHAAL
Waarden Twee luidruchtig sprekende mannen van middelbare leeftijd weten voor enig teken van leven te zorgen in een verder leegstaande, aftandse kroeg. THOMAS DILLEMA
Z
eg Baard, kijk eens om je heen. Ik durf te wedden dat we zo dicht tegen de afgrond aangeduwd worden dat er nergens in dit land sprake is van universele waarden. Ik daag je uit om daar een voorbeeld van te noemen.” Baard kijkt bedenkelijk naar het platgeslagen schuim in zijn half leeggedronken bierglas, waarna hij antwoordt met “geld”. Snor grinnikt instemmend. “Dat is inderdaad het enige waar eenieder dezelfde waarde aan plakt. Verder kunnen we in alle rust concluderen dat we als maatschappij zo langzaamaan naar de klote gaan.” “Vanwege strijdige interpretaties van waarden?” vraagt Baard, waarop Snor knikt. “Men is er in de war van. De ene keer zie je iemand pleiten voor homorechten, die daags voorafgaand aan dat pleidooi nog in volle overtuiging het boerkaverbod zit aan te vechten. Velen zullen de denkwijze van deze persoon als ruimdenkend bestempelen, zonder in te zien dat de belangen die door eenzelfde verdedigd worden op zijn zachtst gezegd ‘botsend’ te noemen zijn. Het probleem zit hem niet louter in de strijdige interpretaties van waarden, maar in het feit dat men vanuit een verkapte vorm van liefdadigheid beide interpretaties tracht te vertegenwoordigen. Het is je reinste hypocrisie, voortkomend uit een gigantische dosis lafheid!” Nog nabriesend van zijn betoog neemt Snor een flinke teug van zijn bier. “En waar hecht jij zelf waarde aan, Snor?” De opwinding maakt plaats voor een bedachtzame frons op Snors doorleefde gelaat. Het constateren van fouten en misstanden blijkt eenvoudiger dan het beantwoorden van deze simpele vraag. Na een lange stilte, die enkel onderbroken werd door het geluid van glas op hout en dat van het uitblazen van sigarettenrook, weet Snor op een antwoord te komen. “Ik hecht waarde aan alles wat mij niet opgedrongen wordt.” “Wordt jou momenteel iets opgedrongen?” “Ja en nee”. Baard kijkt zijn maat vriendelijk doch doordringend aan. “Niemand probeert jou te vragen om op hun wind mee te zeilen en wanneer dit wel het geval is volstaat een vriendelijke ‘nee’. Ik bewonder jouw zucht naar rechtvaardigheid ten zeerste, echter denk ik dat je je zo nu en dan wat minder moet opwinden. Zelf hecht ik waarde aan het onveranderbare. Wat is er nou beter dan iets waar je helemaal niets aan kan veranderen? Mijns inziens ligt in die acceptatie de bakermat van de eeuwige ontspanning.”
6
“Hetgeen waar ik me het hoofd over breek zijn ontwikkelingen. Dat lijken mij geen onveranderbare zaken.” Weerspreekt Snor de uitspraak van zijn kompaan. “Dan durf ik te stellen dat jij nog nooit gehoord hebt van de onveranderbare veranderingen”, antwoordt Baard grijnzend. “Ik vraag me sterk af of deze kijk berust op wijsheid of op een enorme mate van luiheid.” “Natuurlijk weet ik dat deze opvatting haast volledig in contrast staat met jouw vurige persoonlijkheid, maar wellicht is het voor ons beiden veiliger om dat gezellige haardvuur te doven voor het slapen gaan. Het is immers alweer elf uur.” Na hun bier achterovergeslagen te hebben, wensen de heren elkaar een goede nachtrust toe.
RECENSIE
Filmrecensie Oscar-winnaars en Netflix must-sees White Boy Rick
The Wife
In dit waargebeurde verhaal volg je onder leiding van regisseur Yann Demange het verhaal van tiener Richard Wershe Jr. (Richie Merritt). Zijn instabiele jeugd onder de hoede van vader Richard Wershe Sr. (Matthew McConaughey) leidt tot een bijbaantje als jongste informant van de FBI ooit. Een keuze tussen drugs, wapens en vrienden in de onderwereld of een door de FBI gegarandeerde betere toekomst. Deze film is een aaneenvoeging van ellende waar je iemand verantwoordelijk voor zou willen stellen. Niet alleen de legendarische McConaughey brengt zijn personage tot leven, ook Richard Merritt is ongelofelijk geloofwaardig als acteur. Dat alles terwijl dit nog maar zijn eerste filmrol is.
Glenn Close won de Golden Globe voor beste actrice. Zij speelt personage wannabe-schrijfster Joan Castleman, de loyale vrouw van Joe Castleman (Jonathan Pryce). Centraal staat het verhaal van Joe Castleman, die wordt geëerd voor zijn literaire carrière door middel van een Nobelprijs. De film bestaat grotendeels uit terugblikken naar het begin van de liefdevolle relatie van de partners. Verhaaltechnisch zit de film goed in elkaar. Er is een duidelijk begin en een gesloten einde. Aan de andere kant is dit ook een groot minpunt: de regelmatige filmkijker kan na de eerste 10 minuten van de film het einde al raden. Een iets subtielere weergave van het grote geheim had de film gesierd.
Bandersnatch
Still Alice
We gaan terug naar 1984. Jonge programmeur Stefan Butler (Fionn Whitehead) is bezig zijn favoriete thriller boek om te zetten in een interactieve videogame. Hoe het verder afloopt met Stefan en zijn game bepaal jij! Deze film is Neflix’ Black Mirror’s eerste interactieve film, die je de keuze geeft om Stefans leven totaal te verpesten of zijn carrière te laten slagen. Kleine beslissingen zoals de samenstelling van zijn ontbijt heeft meer invloed in het verhaal dan je denkt. Toch word je ook regelmatig teruggestuurd wanneer je kiest voor het verkeerde pad, wat het spel onnodig lang maakt. De nare sfeer en harde boodschap die regelmatig terugkomt in de Black Mirror-serie komt zeker ook in deze film terug.
Julianne Moore speelt de succesvolle neurolinguïst professor, Alice Howland. Al snel krijgt de 50-jarige moeder van drie kinderen de diagnose alzheimer. Dit is niet je typische overgeromantiseerde film over een ziekte. Scènes waarin Alice probeert door spiekbriefjes de naam van haar woonstraat en de naam van haar oudste dochter te onthouden komen keihard aan. In deze film speelt familie een bijrol, wat verfrissend is om te zien. Daarnaast draait de film niet zozeer om de ziekte alzheimer, maar hoe deze ziekte het leven van een net 50-jarige beïnvloed. De vraag zit hem in de titel, is Alice ‘Still Alice’? Een waar hoogtepunt in Moore’s filmcarrière, die zeer terecht bekroond werd met een Oscar voor Beste Vrouwelijke Actrice. Still Alice is nu te zien op Netflix.
7
Tips van de redactie Wat te lezen
Wat te luisteren?
- ‘Er zijn nog 17 miljoen wachtende voor u’ – Sander Heijne
- Trust Nobody – een podcast over Wie is de mol.
- ‘Kunnen we praten’ – Joris Luyendijk
- De universiteit van Nederland
- ‘Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers’ – Rutger Bregman en Jesse Frederiks
- De Ruddi en Freddi show
Een uiteenzetting over marktwerking in Nederland. Sander Heijne omschrijft de situatie waarin wij ons vandaag de dag verkeren. Hij schrijft over de situaties op het spoor, bij de post en in de opvang. Waarom zijn deze minder gaan functioneren toen marktwerking zijn intrede deed? Heijne legt het uit. In ‘Kunnen we praten’ moedigt Luyendijk zijn lezers aan om met elkaar in gesprek te gaan. Hij wil met name de lezers aanspreken die net als hijzelf het vertrouwen in de traditionele partijen grotendeels of helemaal kwijt zijn. Een boek dat voor iedereen toegankelijk is, en misschien ook wel belangrijk om te lezen.
Waarom verdienen de mensen waar we niet zonder kunnen minder dan de mensen waar we wel zonder kunnen? In dit essay geven Bregman en Frederiks antwoordt op deze vraag. Na een zes daagse staking van vuilnismannen in New York, capituleerde de stad. Maar Ierland wist zes maanden lang te overleven zonder bank. Wie het antwoordt op deze vragen wil weten, zal toch echt dit boek moeten lezen.
Wie is de mol 2019 is weer begonnen. Heel Nederland is in rep en roer, op youtube, facebook, twitter en Instagram vliegende hints je om de oren. In deze podcasts worden de theorieën van wie is de mol kijkers besproken. Wil jij op de hoogte zijn van de laatste tips en theorieën rondom de mol? Luister dan deze podcast! Voor degene die tijdens een dagelijkse activiteit als schoonmaken, autorijden of koken toch nog kennis op wil doen is dit de ideale podcast. De universiteit van Nederland leert je in deze korte podcasts alles over de wetenschap. In vijftien minuten kun jij erachter komen waarom muggen het altijd op jou gemunt hebben of waarom robots onze levens kunnen gaan redden. Niet te ontbreken is de podcasts van de schrijvers van een van onze favoriete boeken. Namelijk Rutger Bregman en Jesse Frederiks die het boek ‘Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers’ hebben geschreven. Deze twee onderzoekers gaan met elkaar in gesprek over politiek en economie en nemen jou mee in hun denkstromen. Ontdek de wereld die schuilgaat achter deze twee mannen.
Waar te gaan?
Wat te kijken?
- CHIHULY
- Bandersnatch
- Femme fatales: sterke vrouwen in de mode
- Eternal sunshine of the spotless mind
De nog onbekende Dale Chihuly heeft in samenwerking met het Groninger museum een expositie op gezet, tot nu toe de grootste die in Europa heeft plaatsgevonden in de afgelopen twintig jaar. De expositie zit vol mystieke beelden, felle kleuren en abstracte printen. Een genot voor het oog, en een leuk uitje voor jong en oud. In het Gemeentemuseum in Den Haag bevindt zich momenteel de collectie: femme fatales. Een collectie over sterke vrouwen in de mode zoals Coco Chanel en Iris van Herpen. Femme fatales is de eerste mode tentoonstelling wereldwijd die alleen bestaat uit werken van vrouwen. Ontwerpen vrouwen anders dan mannen? En wat is de invloed van vrouwelijke ontwerpers? Ontdek het tot en met maart in Den Haag.
- The human library
Voor degene die van verhalen houdt, maar minder van lezen. Is die Human Library een echte aanrader. De Human Library geeft je de mogelijkheid om met mensen in contact te komen waar je wellicht normaal nooit een gesprek mee zou voeren. Een ontmoetingsplek voor mensen van alle uithoeken van de wereld, met verhalen die voor jou wellicht nog onbekend zijn. 8
Bandersnatch is de nieuwe internetsensatie, een combinatie van een spel en een film waarbij jij het einde bepaald van de film. De kijker maakt de keuzes van de hoofdpersoon in de film. Bandersnatch is een progressieve film die interactief film kijken mogelijk maakt. Daarom alleen al is deze film de moeite waard. Een drama/sciencefiction film met een psychologische twist. Deze film met Jim Carrey en Kate Winslet kwam uit in 2004. De hoofdpersoon bevindt zich in een nogal tumuleuze relatie met een vrouw. Wanneer zij haar geheugen laat wissen probeert de hoofdpersoon de dokter te vinden die dit met haar heeft gedaan. Wanneer hij deze behandeling ondergaat, herontdekt hij zijn liefde voor haar. Een uniek verhaal met een unieke uitkomst, de moeite waard dus.
- Big eyes
Eén van de beste films van Tim Burton is Big Eyes, gebasseerd op het waargebeurde verhaal van Margareth Keanes. Een kunstenares wiens kunstwerken gebruikt worden voor de eer van haar ex. Jarenlang word Margareth in haar eigen huis onderdrukt en wordt zij misbruikt voor haar kunstwerken. Een intrigerende film over kunst, liefde en bedrog.
DJURA TJOELKER - CHEF
HEBA DAKKAK - VORMGEVER
JADE VAN DEN BERG - SOCIAL MEDIA
BART VERGEER - EINDREDACTIE
MANUELA SMIT - CHEF
LAURA BRINKMAN - VORMGEVER
THOMAS DILLEMA - EINDREDACTIE
LUCIA ESCOBAR - SOCIAL MEDIA
9
“Always go too far because that’s where you’ll find the truth.” - Albert Camus
Cover art by Robbert Dillema