PB-PP|B-00302 BELGIE(N) BELGIQUE
BEWEEG MEE MET DE GROOTSTE MOBILITEITSCLUB VAN HET LAND
MAGAZINE BEZOEK HET AUTOSALON
DIT JAAR VANUIT JE LUIE ZETEL
KLEIN-BRABANT
VEEL GROTER DAN HET KLINKT
#268 P409834 – GENT X – TOURING, WETSTRAAT 44 – 1040 BRUSSEL – VERSCHIJNT TWEEMAANDELIJKS
ACHTER DE SCHERMEN VAN DE REALITYREEKS
PECH ONDERWEG
MAAK KENNIS MET ONZE WEGENWACHTERS
HOE ZIT HET MET?
DE MOBILITEIT IN BRUSSEL
!
O UR 0 E IN 20 F N LIJ VA RB CS N VE AR BO EN R P AU R E TE DE OO EN CA V C
UW HUIS BLIJFT UW THUIS
Ontdek onze nieuwe promotie* Met een S200 traplift Uw huis is niet zomaar een huis. Het is een vat vol herinneringen. Het groeide met u, uw gezin en de steeds veranderende omstandigheden mee en kan dat ook in de toekomst blijven doen. De trapliften van TK Home Solutions worden namelijk ontwikkeld om u maximale onafhankelijkheid te bieden in uw dagelijkse routine. Zo kan uw huis nog heel lang uw thuis zijn.
* Aanbieding onder voorwaarden, zie tk-traplift.be
TWZ
Ga voor meer informatie naar tk-traplift.be of bel gratis 0800 26 100.
EDITO
3 TOURING
magazine
ER ZIT VEEL MEER IN JE MAGAZINE
VIND DE QR-CODE
Op sommige pagina’s in dit magazine vind je dergelijke codes* die leiden naar bijkomende informatie op het internet.
ZEKERHEDEN IN ONZEKERE TIJDEN SCAN DE CODE MET JE TABLET OF SMARTPHONE
Als je de code scant, wordt er automatisch verbinding gemaakt met het internet.
ONTDEK DE EXTRA INFORMATIE
Op je scherm verschijnt de extra informatie; je hoeft zelf niks te doen. * Bezitters van een iPhone of iPad kunnen deze codes rechtstreeks met hun fotocamera scannen. Wie een Android smartphone of tablet heeft (Samsung, Huawei enzovoort), moet vermoedelijk een QR-lezer (app) installeren, want niet alle toestellen zijn daar standaard van voorzien.
Je hoort steeds vaker zeggen dat er geen zekerheden meer zijn. Met dank aan de pandemie uiteraard, maar ook aan de snel veranderende wetgeving en fiscaliteit rond onze voertuigen. Je zou voor minder gaan twijfelen over de aanschaf van een nieuwe wagen. En toch houden wij vast aan onze missie: ervoor zorgen dat jullie gerust de weg op kunnen.
Wij van onze kant begeleiden jullie graag bij de keuze van een nieuwe of tweedehandswagen, nu tijdens de traditionele salonperiode of in een iets verdere toekomst. Door de stortvloed aan nieuwe, vooral elektrische en hybride modellen is het niet zo evident om door de bomen het bos nog te zien. Vandaar onze nieuwe reeks Road to EV (pagina 62).
Dat je altijd kan rekenen op onze wegenwachters, zag je misschien al in de realityreeks Pech Onderweg. Sinds december en nog gedurende heel de maand januari kan je op VTM2 meekijken over de schouders van onze helden op de weg (zie pagina 46 voor een blik achter de schermen).
Uiteraard serveren we jullie ook een hele brok autonieuws. Niet vanop de Heizel, maar vanuit ons thuiskantoor. Opdat jullie ervan kunnen genieten in jullie luie zetel. Veel leesplezier en kijkgenot. Jo Verluyten Hoofdredacteur Touring Magazine
IN DIT NUMMER
#268
OP DE COVER
Wie de afgelopen maanden langs VTM2 zapte, heeft ongetwijfeld een aflevering gezien van Pech Onderweg. In deze realityreeks keek je mee over de schouder van enkele wegenwachters, waaronder Anthony.
69 HET AUTOSALON BIJ JOU OM DE HOEK Geen Autosalon dit jaar, maar de autosector zat en zit niet stil. Check de nieuwste modellen bij je concessiehouder of ... vanuit je luie zetel
REDACTIE Touring, Wetstraat 44, 1040 Brussel redactie@touring.be NIEUW ADRES VANAF MAART 2022 Koning Albert II laan 4 bus 12 1000 Brussel HOOFDREDACTEUR Jo Verluyten EINDREDACTIE Bart Bettens
MEDEWERKERS Bart De Landtsheer, Erik Derycke, Vincent Hayez, Joris Luyten, Thierry Sarasyn VERTALINGEN @miranda translation services FOTOGRAFEN Johannes Vande Voorde, Joris Luyten ILLUSTRATIES Fabio Bartali, Lien Geeroms
CONCEPT EN VORMGEVING Lies Schrevens ADVERTEREN IN TOURING MAGAZINE OF OP TOURING.BE? Yannic Demeyer, Yannic.Demeyer.ext@touring.be DRUK Roularta Printing, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare
JAARABONNEMENT Touring-leden: gratis Niet-leden: My Touring € 38 V.U.: Bruno de Thibault, Wetstraat 44, 1040 Brussel
30
55
ONTDEKKEN
ONDERWEG
8 DICHTBIJ EN VERDER WEG 42 MOBILITEIT
16
82
De leukste plekjes en ideetjes voor een dagje weg
KEN JE STREEK
Klein-Brabant is groter dan je denkt
DE BESTEMMING 24 30 BELEVENISREIZEN
Nieuwe reeks, aflevering 1: Sicilië
Anders op reis: cruisen op mensenmaat
De ontwikkelingen op de voet gevolgd
PECH ONDERWEG
46 50 HOE ZIT HET MET?
Een blik achter de schermen
Stadsrapport: de mobiliteit in onze hoofdstad
EN VERDER
60 ZO MOET HET
Zuiniger rijden in tijden van stijgende brandstofkosten
82 ACTUEEL
De nieuwste modellen: auto en motor
85 VRAAG
& ANTWOORD
Onduidelijke verkeerssituatie? Touring legt het glashelder uit
56 ELEKTRISCHE OLDTIMER 86 DE VERKEERSQUIZ
Je oldtimer (zelf) elektrificeren wordt makkelijker
Hoe goed ken jij de wegcode (nog)? Test jezelf!
ERGENS ONDERWEG
6 TOURING
magazine
ONTDEK DE PLEK 64° 41’ ZB, 62° 38’ WL
Antarctica
© Seabourn
Cuverville Island bevindt zich in het Errera-kanaal tussen het Arctowski-schiereiland en het noordelijke deel van het Rongé-eiland, voor de westkust van Graham Land in Antarctica. Het eiland werd ontdekt door de Belgische Antarctica Expeditie (1897-1899) onder leiding van Adrien de Gerlache. Vandaag kunnen ‘gewone stervelingen’ met een cruiseschip naar Antarctica. Seabourn organiseert expedities naar de zuidpool en dropt zijn gasten met zodiacbootjes tussen de ijsschotsen. Een onvergetelijke ervaring, al is zo’n expeditiecruise uiteraard niet goedkoop. Meer info: www.seabourn.com
7 TOURING
magazine
ONTDEKKEN
VER WEG EN DICHTBIJ 8 REISTIPS IN EIGEN LAND EN VERDER WEG 16 KEN JE STREEK 24 DE BESTEMMING 30 CRUISEN OP MENSENMAAT 39 #HASHTAG
Het belangrijkste reisnieuws op de voet gevolgd
Klein-Brabant is veel groter dan het klinkt
Een nieuw jaar, een nieuwe rubriek. Aflevering 1: Sicilië
Nog een nieuwe rubriek: belevenisreizen
Reislustige Belgen op Instagram: wie zijn ze, wat doen ze?
8 TOURING
magazine
REISTIPS VOOR DICHTBIJ EN (IETS) VERDER WEG SAMENSTELLING: BART DE LANDTSHEER
EURO SPACE CENTER
OP WEG NAAR ORION ZIPLINE LES ARCS KLOKT AF OP 130 KM/U Het is al jarenlang een trend, en de pandemie lijkt het aanbod versneld uitgebreid te hebben: activiteiten naast de piste. Of in dit geval boven de piste. Savoie Mont Blanc pakt dit winterseizoen uit met liefst drie nieuwe ziplines. De spectaculairste bevindt zich in Les Arcs; je raast er omlaag met 130 km/u, onder meer over de olympische ‘Kilomètre Lancé’ (Albertville 1992) die dit jaar zijn 30-jarig bestaan viert. De zipline vertrekt op de top van l’Aiguille Rouge (2.700 m), waar een nieuw ecovriendelijk café gasten ontvangt die niet omlaag willen razen, maar bij een drankje en/of hapje willen genieten van het panorama. Je kan solo dan wel in duo omlaag. De standaardprijs bedraagt 55 euro per persoon, maar wie een Pass Essentiel heeft mag rekenen op een korting van 50%. De afdaling is zelfs eenmalig gratis voor wie een Pass Premium in handen heeft. Meer info: lesarcs.com, peisey-vallandry.com en valmorel.com
ECOTIP
FLOCON VERT RUKT OP IN DE ALPEN
Het vernieuwde Euro Space Center in Transinne heeft er na Ariane en Discovery een nieuwe missie bij: Orion. De missie is bedoeld voor groepen, vrienden en gezinnen en biedt jong en oud gedurende twee dagen onbeperkt toegang tot alle attracties van het Euro Space Center. Test je astronautvaardigheden in ‘HUB’, herbeleef de belangrijkste momenten in de verovering van de ruimte in ‘SPACE TOUR’, ervaar de middelpuntvliedende kracht in ‘SPACE ROTOR’, maak een vrije val, loop op de maan en op Mars, ga aan boord van een ruimteveer en nog veel meer. Je kan al een missie boeken vanaf 4 personen, maar je kan ook met een grotere groep op virtuele ruimtereis. Het Euro Space Center ligt midden in de Ardennen, op circa één uur rijden van Brussel. Meer info: www.eurospacecenter.be
Steeds meer Franse skiregio’s zijn in het bezit van het groene ‘Flocon Vert’ certificaat. Alleen al in de regio Savoie Mont Blanc zullen er binnen afzienbare tijd 11 stations met dat duurzaamheidslogo kunnen uitpakken. Flocon Vert werd ontwikkeld door de vereniging Mountain Riders, met als doel bergliefhebbers een duidelijk beeld te geven van toeristische bestemmingen die qua duurzaamheid tot voorbeeld strekken. Mountain Riders opperde het idee al in 2001 en hun ‘eco-gids’ bestaat al sinds 2011. Die gids komt tot stand in samenwerking met meer dan 70 partnerorganisaties met expertise op het vlak van duurzame ontwikkeling en bergtoerisme. Meer info: www.savoiemontblanc.com, www.flocon-vert.org en www.mountain-riders.org
9 TOURING
magazine
uniek
RIVAGES DU MONDE LEIDEN 2022
365 DAGEN WETENSCHAP Het Nederlandse Leiden is dit jaar de European City of Science. Dat gaat gepaard met een primeur, want de stad organiseert een wetenschapsfestival dat maar liefst 365 dagen duurt. Met een overvloed aan tentoonstellingen, workshops, excursies, activiteiten en evenementen worden wetenschap, kennis, kunst en kunde voor het voetlicht gebracht. Voor de inwoners betekent dit concreet dat er élke dag een nieuwsgierig makend onderwerp op de agenda staat. Binnen het jaarprogramma, dat uit vier onderdelen bestaat, komt het hele kennisspectrum aan bod, van fundamentele wetenschap tot en met ‘citizen science’. Leiden European City of Science 2022 wordt georganiseerd door een speciaal daarvoor opgerichte stichting onder auspiciën van de Gemeente Leiden, Universiteit Leiden, het LUMC en Hogeschool Leiden, met steun van EuroScience in Straatsburg en de Europese Commissie in Brussel. Meer info: leiden2022.nl
KLEINE SCHEPEN, GROOTSE AVONTUREN
De Franse expert in culturele zee- en riviercruises start nu ook in ons land met high-end cruises voor Belgen met een grote reishonger. Rivages du Monde brengt meteen ook twee decennia ervaring mee aan boord. Wat het concept uniek maakt, is dat de gidsen en begeleiding aan boord Belgisch zijn, lees: in de taal van de passagier (Frans of Nederlands). Ook mooi meegenomen: voor sommige zeecruises kan je vertrekken (en weer aankomen) in Zeebrugge. Het portfolio van Rivages du Monde bestaat uit een aantal kleinschalige zeeschepen, cruisejachten en riviercruiseschepen waarmee het bestemmingen bereikt die vooral nieuwsgierige mensen zullen weten te appreciëren. Check de website voor het volledige aanbod en weet dat de prijzen altijd inclusief volpension, transfers en vluchten zijn. Touring-leden kunnen trouwens nog van een extra voordeel genieten: een korting van 150 euro per persoon voor wie een zeecruise boekt en 75 euro per persoon op de aangeboden riviercruises. Meer info: www.rivagesdumonde.be en info@rivagesdumonde.be
MOTORFIETSMUSEUM
OP GROTE HOOGTE
Het Motorcycle Museum, het hoogste motorfietsmuseum in Europa (2.200 m), werd exact een jaar geleden volledig verwoest door een grote brand. Maar kijk, vandaag staat het museum er weer, met meer motoren dan ooit. Je vindt het museum aan het Top Mountain Crosspoint in Hochgurgl (Ötztal, Oostenrijk). Het is een absolute must-see voor de liefhebbers van motoren, al zullen ook mensen die hier weinig affiniteit mee hebben onder de indruk zijn. Het museumcomplex is architectonisch zeer bijzonder en er is een restaurant met een panoramisch zicht op de bergen. Het museum zelf heeft een vloeroppervlakte van 2.600 m² en een collectie van meer dan 320 klassieke motorfietsen van verschillende fabrikanten. Meer info: www.crosspoint.tirol
10 TOURING
magazine
4.000 KM CRUISESCHIP (DEELS) OP BATTERIJEN Het gaat om het tweede schip van Hurtigruten Expeditions, een zogeheten batterijhybride schip. Het werd gedoopt in Longyearbyen op Spitsbergen, niet toevallig de plek waar het expeditiecruisen in 1896 begon. Nog heuglijker is dat de MS Fridtjof Nansen het eerste cruiseschip is dat in Longyearbyen geregistreerd is. Het schip gaat aan wal in de stekker, waardoor de uitstoot op dat moment tot nul wordt herleid. Op zee gebruikt de rederij al ruim 10 jaar geen zware brandstoffen meer, maar een variant die fors minder SOx, NOX en CO2 uitstoot. Dat alles wordt gecombineerd met ultramoderne hybride motoren, ontworpen in samenwerking met Rolls Royce en deels aangedreven door de gesofisticeerde batterijsystemen aan boord. Hurtigruten is niet de enige rederij die dit soort technologie inzet om het cruisen groener te maken; ook andere rederijen willen (op termijn) zo duurzaam mogelijk de oceanen verkennen. Meer info: www.hurtigruten.com
SPEKTAKEL OP HET FRANSE SPOOR
Puy du Fou lanceert met Le Grand Tour het meest excentrieke spektakel ooit: een treintraject van om en bij de 4.000 km waarbij de reizigers – of toeschouwers – zes dagen lang meegenomen worden naar bijzondere historische plaatsen in Frankrijk. Het is een regelrechte primeur, want Puy du Fou richtte hiervoor de eerste particuliere nationale spoorwegmaatschappij op sinds het ontstaan van de SNCF in 1938. Het themapark werkt uiteraard nauw samen met de SNCF, maar voor de inrichting van de treinstellen put het uit de eigen ervaring als theaterbouwer. Er zal gespoord worden met een belle-époquetrein met 15 ruime coupés, voorzien van alle moderne luxe en comfort. Twee rijtuigen dienen als restaurants, een derde als bar. Dit alles heeft wel een prijs: vanaf 4.900 euro per persoon, all-in uiteraard. Boeken kan nu al, rijden pas in 2023. Meer info: www.legrandtour.com
DE HOVEN VAN PLAYSANTIE
WANDELNETWERK UITGEBREID De Hoven van Playsantie waren ooit de zomerresidenties van rijke Antwerpenaren, vandaag zijn ze een populaire trekpleister bij wandelaars. Toerisme Provincie Antwerpen heeft het wandelnetwerk in de Kempen uitgebreid met maar liefst 64 km, waardoor er onderweg nog meer riante villa’s, landhuizen, kastelen en zelfs forten en abdijen bewonderd kunnen worden. Dat brengt het totale netwerk op 460 km, langs knooppunten in Beerse, Brecht, Lille, Malle, Ranst, Rijkevorsel, Schilde, Schoten, Vosselaar, Wijnegem en Zoersel. De kaart kost 8 euro en kan verkregen worden bij de toeristische diensten in de bovenvermelde gemeentes. De nieuwe wandelkaart omvat vijf suggestielussen, variërend van 3,7 tot 9,7 km en geschikt voor alle types wandelaars, ook voor families met kinderen. Meer info: www.kempen.be
Overal, altijd… Ontdek Europa, met Belvilla by OYO Kies uit meer dan 40.000 vakantiehuizen
Zomerhuizen raken sneller dan ooit volgeboekt. Gebruik code SUMMER75 en krijg € 75,- korting op je boeking*
*VoorwaardenDe kortingscode is alleen geldig op vakantiehuizen
|
Geldig op verblijven t/m 31 augustus 2022 van meer dan € 500,-
|
Boek voor 1 maart 2022
.be
12 TOURING
magazine
TOERISMESECTOR TEKENT EIGEN KLIMAATAKKOORD De toeristische sector heeft de Glasgow Declaration for Climate Action in Tourism ondertekend. Doel: de emissies uit toerisme halveren tegen 2030 en een nuluitstoot bereiken tegen 2050. In het kader van de laatste klimaatconferentie werden ook cijfers genoemd. Zo zou het toerisme wereldwijd verantwoordelijk zijn voor circa 8 procent van de totale koolstofuitstoot. Dat klinkt niet echt dramatisch, maar de voorspellingen zijn minder rooskleurig. Volgens de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCC) van de Verenigde Naties zou die uitstoot tegen 2030 kunnen stijgen tot liefst 25 procent. Een concreet actieplan is er nog niet, maar zou er binnen het jaar moeten zijn. De volledige tekst van de verklaring staat op de website van One Planet Network. Meer info: www.oneplanetnetwork. org/programmes/sustainabletourism/glasgow-declaration
PARIJS TELT AF
NAAR 2024
De volgende olympische zomerspelen zullen er sneller zijn dan je denkt. Niet alleen Parijs wordt tijdens de zomer van 2024 heel even de hoofdstad van de wereld, ook 63 andere Franse steden zullen op het voorplan treden. Uitschieter is het Franse eiland Tahiti, dat op bijna 16.000 km van de Franse hoofdstad de surfcompetitie zal hosten. Meer dan ooit zullen de spelen gebruikt worden om de toeristische troeven van het organiserende land te etaleren. Frankrijk heeft zelfs beslist om zoveel mogelijk de bestaande infrastructuur en populaire hotspots in te zetten en nieuwbouw te beperken tot het hoogstnoodzakelijke. Zo zal het beachvolleybal plaatsvinden aan de voet van de Eiffeltoren en zullen de medailles voor het paardrijden uitgereikt worden in het unieke kader van Versailles. Nog meer bijzondere feiten vind je op de officiële website hieronder. Meer info: www.paris2024.org
ECOTIP
KOOLSTOFNEUTRAAL VLIEGEN
Qatar Airways Cargo, de vrachtdivisie van de Qatar Airways Group, is naar eigen zeggen de eerste cargomaatschappij die toetreedt tot het IATA CO2NNECT platform. Het platform werd in eerste instantie in het leven geroepen om het vrachtvervoer koolstofneutraal te maken. Voor alle duidelijkheid: de vliegtuigen vliegen an sich niet koolstofneutraal, het platform voorziet louter in een compensatiemodel. Het platform, dat in samenwerking met de International Air Transport Association (IATA) ontwikkeld werd door logistieke wereldspeler Kuehne+Nagel, biedt klanten de garantie dat de credits die zij kopen om de uitstoot te compenseren, afkomstig zijn van projecten die onafhankelijk geverifieerde koolstofreducties opleveren. Concreet betekent dit dat vrachtklanten eenvoudig de uitstoot kunnen compenseren die gerelateerd is aan hun luchtvrachtzendingen. Zo dragen ze hun steentje bij aan de milieuduurzaamheid.
TECH&
STYLE De technologie van morgen. Vandaag binnen je bereik.
Ontdek de speciale Tech&Style serie. Saloncondities tot € 6.500 voordeel.*
*Totaal voordeel bestaat uit een korting (€4.500) en een voorwaardelijke recyclagepremie (€2.000), geldig op een nieuwe Nissan LEAF Tech & Style 40 kWh. Recyclagepremie: uit respect voor het milieu verbindt Nissan zich ertoe je oude voertuig te recycleren en biedt Nissan je een recyclagepremie bij aankoop van een nieuwe Nissan LEAF Tech & Style. Niet cumuleerbaar met enige andere overname of recyclagepremie. Het niet meer in gebruik zijnde voertuig moet minstens zes maanden ingeschreven zijn op naam van de eigenaar van de nieuwe Nissan en moet volledig zijn met inbegrip van alle wettelijke boorddocumenten. De factuur en het inschrijvingsbewijs van de nieuwe Nissan moeten op dezelfde naam en hetzelfde adres staan als het oude niet meer in gebruik zijnde voertuig. Aanbod geldig voor particulieren van 01/12/2021 t.e.m. 31/01/2022 bij de deelnemende Nissan-concessiehouders. Adverteerder: Nissan Belux n.v. (invoerder), Bist 12, 2630 Aartselaar - BTW BE0838.306.068 - IBAN BE81 2930 0778 6024 RPR Antwerpen - beluxnl@nissan-services.eu. Afbeeldingen niet bindend. Milieu-informatie: K.B. 19/03/2004: www.nissan.be
0-157 G/KM
0-7,0 L/100 KM (WLTP)
Contacteer je Nissan-concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van je voertuig.
NISSAN.BE
14
uit
TOURING
IN EIGEN LAND
magazine
Nog tot en met 17 april 2022 loopt in Train World de uitzonderlijke tentoonstelling gewijd aan het epos van de Oriënt-Express. Het is er heerlijk wegdromen bij mythische treinstellen en de anekdotes van onbekenden, maar ook van wereldberoemde reizigers zoals Agatha Christie. Info: www.trainworld.be
DE 9 BOLLEN VAN
BRUSSELS AIRLINES
Brussels Airlines heeft een nieuw logo met 9 bollen. Daarmee verwijst het subtiel naar het Atomium en nadrukkelijk naar de diversiteit van haar klanten. Want wie goed kijkt, ziet inderdaad dat de bollen niet even groot zijn. Achter het logo schuilt het transformatieplan Reboot Plus, dat al een tijdje aan de gang was maar door de pandemie in een stroomversnelling kwam. De nieuwe merkidentiteit van de luchtvaartmaatschappij is bij deze een feit en lijkt zo te bevestigen dat het Belgische merk een rooskleurige toekomst tegemoet gaat. Peter Gerber, CEO van Brussels Airlines: “Als een van de vier netwerkmaatschappijen van de Lufthansa Group bouwen we aan de weg naar een veelbelovende toekomst. We zien deze nieuwe merkidentiteit als een symbool van vertrouwen in ons bedrijf en willen hiermee onze rol als nationale luchtvaartmaatschappij van België opnieuw benadrukken.” Meer info: www.brusselsairlines.com
REISSECTOR VERENIGD
DANKZIJ CRISIS
UPAV en VVR, de twee grootste regionale verenigingen die in ons land de reissector vertegenwoordigen, gaan voortaan verder als één nationale entiteit: de BTC, voluit de Belgian Travel Confederation. De koepel is een krachtige spreekbuis voor de sector bij de overheid, de verschillende instellingen en de pers. Door overleg met de kabinetten, op regionaal en federaal niveau, en met de inbreng van de andere vakverenigingen en enkele captains of industry, wordt in belangrijke mate bijgedragen tot het voortbestaan van de sector. Hoewel de sector in België een zestal verenigingen telt, heeft de crisis de noodzaak om de krachten te bundelen nog versterkt. “Heel wat dossiers werden samen aangepakt, en het is dan ook logisch om deze alliantie te bevestigen en verder uit te breiden”, stelt de BTC formeel.
Andy Warhol: ICON ICON ICON is een unieke expo van Deodato Art, te bezoeken tussen 14 januari en 12 maart 2022 in Brussel. De tentoonstelling is gewijd aan de grondlegger van de popart en de iconen die zijn artistieke productie geïnspireerd hebben. Info: www.deodato.art Nog tot eind dit jaar kan je in Astropolis in Oostende naar XPO ‘Race naar de maan’. Naast een statisch gedeelte biedt de tentoonstelling ook heel wat interactieve content, zoals spelletjes en VR-simulaties. Info: www.astropolis.be Een rondrit in een vintage VW-busje met passage bij de hopboer, op de ene locatie een gerecht met hopscheuten degusteren, op nog een andere locatie een proeverij van producten met hopscheuten en een bezoek aan het Hopmuseum. Van februari tot eind maart 2022 in de Westhoek. Info: www.rondjewesthoek.be Cosmos is nog tot 27 februari 2022 te zien in Le Grand-Hornu. De tentoonstelling toont het werk van ontwerpers die op conceptuele, technische of poëtische wijze de architectuur van het universum en de verborgen wetten van de fysica die dit universum beheersen, in vraag hebben gesteld. Info: www.cid-grand-hornu.be In de weekends tussen 4 februari en 6 maart 2022 kan je naar De Lumineuze Nachten van het kasteel van Edingen, een spectaculair en uniek winter/lente-evenement voor jong en oud. Tijdens een circa 3 kilometer lange wandeling word je meegenomen in een fascinerende vertelling met indrukwekkende projecties. Info: www.delumineuzenachten.be
EMIRATEN Abu Dhabi, Al Ain & Dubai
7 DAGEN VANAF
€1429 Prijs per perso on op basis van 2 persone n in een tweeperso onskamer.
Welkom in het land van de sjeiks, van alle superlatieven en uitspattingen! Jouw paasvakantie in de Verenigde Arabische Emiraten doorbrengen? Het is mogelijk dankzij ons trouw partnerschap met Touring. Klaar voor het vertrek op 7 april? Op onze begeleide groepsreis ga je even ver weg van alles en duik je in de midden-oosterse cultuur zonder aan westers comfort in te boeten. Laat je verwonderen door 1001 schatten in een land waar de zon niet de enige is die volop schijnt. Terugkeer op 13 april. Surf naar www.connections.be/touring en ontdek een gedetailleerd overzicht van het reisprogramma en wat er inclusief is. Wij zijn natuurlijk ook bereikbaar per telefoon op 02 550 01 65 of via e-mail op touring@connections.be. Opgelet: de plaatsen zijn beperkt! Boek nu en begin alvast te dromen!
EMIRATEN | 7 DAGEN _ Aanbod in samenwerking _ met Touring
INBEGREPEN: ∙ Vluchten ∙ Luxueuze hotels ∙ Reisprogramma in groep, unieke combinatie van 2 steden ∙ Professionele Belgische gids ter plaatse ∙ 5 excursies en aangegeven maaltijden ∙ Exclusief: snuif de authentieke sfeer op in de Oasis van Al Ain NIET INBEGREPEN: ∙ Dossierskosten van 19€ per persoon ∙ Alle elementen die niet vermeld worden als inclusief
KEN JE STREEK
VEEL GROTER DAN HET KLINKT
KLEIN-BRABANT
TEKST: BART DE LANDTSHEER BEELD: JOHANNES VANDE VOORDE
De geografische streek Klein-Brabant wordt grotendeels omsloten door de fluisterzachte oevers van de Schelde en de Rupel. Het gebied mag dan louter bestaan uit de gemeenten Bornem en Puurs-Sint-Amands, het toeristische aanbod is er ongemeen divers. Aan de wandelaars, cultuurfanaten en natuurliefhebbers: vergeet je wandelschoenen niet.
17
praktisch AFSTAND
48 à 52 km, naargelang het traject dat je aflegt TRAJECT
Bornem > Puurs-Sint-Amands > Bornem ROADBOOK
www.touring.be/nl/artikels/ zoektocht-belgie CONCEPT
Ga de weg op met je voertuig, geef onderweg je ogen goed de kost en los intussen de vragen op die je achteraan dit artikel vindt.
D
e geografische kaart van Klein-Brabant oogt bescheiden, maar het lijstje bezienswaardigheden en belevenissen spreekt tot de verbeelding. We starten onze dagtrip in het hart van Bornem, aan Het Landhuis waar Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland gehuisvest is. Hier vinden we een overzichtskaart, brochures en wandelkaarten, zodat we straks niet helemaal onbezonnen op stap gaan.
Links: de mooiste bocht in de Schelde. Boven: kasteel Marnix de Sainte-Aldegonde. Rechts: kasteel d’Ursel en de gerestaureerde bibliotheek van de Abdij van Bornem.
BORNEM
Onze eerste halte brengt ons naar het indrukwekkende kasteel Marnix de Sainte-Aldegonde, kortweg het kasteel van Bornem. Het wordt bewoond door graaf John de Marnix de Sainte-Aldegonde en kan bezocht worden met een ervaren gids. Weet evenwel dat je op voorhand moet reserveren en dat het seizoen loopt van april tot november. Meer info vind je bij Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland, dat ook
zelf groepsbezoeken organiseert. Wie niet kan wachten, kan het fotogenieke kasteel uiteraard ook vanop afstand bewonderen. Ook de Abdij van Bornem, voluit de Sint-Bernardusabdij, ligt op onze route. Ga zeker een kijkje nemen in de bibliotheek; die werd de afgelopen 8 jaar deskundig gerestaureerd, waardoor de meer dan 34.000 werken weer in vol ornaat schitteren. De collectie met
TOURING
magazine
18 TOURING
magazine
fietsen in de regio
De mooiste plekjes ontdek je te voet, maar wie het allemaal wil zien en er een dag of weekend voor wil uittrekken, moet beslist de volgende fietsroutes eens bekijken. De gratis fietskaarten kan je ophalen bij de toeristische dienst in Bornem. In de zomermaanden kan je ook terecht in de toeristische infopunten in Fort Liezele en aan de Kaai in Sint-Amands. ASPERGEROUTE (22 TOT 40 KM) De aspergeroute voert je vanuit de bakermat van de asperge langs toeristische blikvangers. Op het kaartje staan ook twee heerlijke receptjes voor gerechten met het witte goud. Het seizoen loopt van midden april tot eind juni. DUVELROUTE (16 TOT 46 KM) Ideaal voor wie onderweg een verfrissend biertje wil degusteren. De route bestaat uit twee lussen: een van 30 km en eentje van 16 km. Let wel: deze route brengt jou tot buiten Klein-Brabant, maar de brouwerij van Duvel ligt nog nét in de regio. Onthou fietsknooppunt 84. FIETSEN LANGS FORTEN (51 KM) De gratis te downloaden fietskaart is maar liefst 116 pagina’s dik en focust op de Groote Oorlog in Scheldeland. Voor wie even wil stilstaan bij onze oorlogsgeschiedenis. Meer info: Alle details over de genoemde fietsroutes vind je op www.toerismekleinbrabant.be. Je kan er de fietskaarten gratis downloaden.
Sint-Amands staat onder meer bekend om dichter en kunstcriticus Emile Verhaeren (standbeeld) en het gezellige karakter van ‘de Dam’. boeken en oude handschriften met miniaturen uit de 13de en 14de eeuw is uniek erfgoed. Eveneens op grondgebied Bornem: kasteel d’Ursel, met zijn prachtige park met sier- en landschapstuin. Combineer je passage eventueel met een bezoek aan een tentoonstelling, want de culturele kalender is er altijd goed gevuld. Voor de wandelaars: aan de hoofdingang van het kasteeldomein start het 6 km lange stiltepad van Hingene. Zet je auto dus even aan de kant en geniet van de bijzondere fauna en flora, maar vooral van de stilte onderweg. Als je nog tijd over hebt,
Zet je auto aan de kant en geniet van de fauna en flora, maar vooral van de stilte onderweg wandel dan via de dijk naar paviljoen De Notelaer, de perfecte plek voor een pauze met een drankje en een hapje. Tip voor de zoetekauwen: vraag naar de befaamde Notelaeretaart. Wie nog verder doorwandelt, komt in het ‘Buitenland’ terecht. Jawel, die
plek bestaat echt en we hebben ze volledigheidshalve op onze route gezet. Je vindt de gedetailleerde routebeschrijving zoals steeds via onze website, of scan de QR-code op de laatste pagina van dit artikel. Wie onze autoroute volgt, zal nog meer mooie plekjes aantreffen. Zoals het schilderachtige Weert aan de Oude Schelde waar je in de talrijke horecazaken hét streekgerecht bij uitstek kan proeven: paling in ’t groen. Weinig mensen zullen dit weten, maar ook asperges en haring zijn streekspecialiteiten.
PUURS-SINT-AMANDS
Ten zuiden van Bornem ligt de fusiegemeente Puurs-Sint-Amands. Hier, in de deelgemeente Sint-Amands, bevindt zich volgens ingewijden ‘de mooiste bocht van de Schelde’. Op deze plek, maar ook op drie andere plaatsen in Klein-Brabant, kan je met een veer naar de andere oever. De oversteek is een belevenis op zich en de dorpjes ogen vanop het water zo mogelijk nog idyllischer. Goed om te weten: de veerbootjes zijn gratis, maar check vooraf online de vaartijden.
19
Nauwelijks een kilometer verder parkeren we onze auto op de parkeerplaats aan de Kaai van Sint-Amands. Geniet in stilte van het panorama over het water en wandel daarna vanaf de kerk door de smalle straatjes van de Dam. De hobbelige kasseien liggen er tijdens de koude maanden mysterieus bij, en ze ogen prompt een tikkeltje exotisch als de zon van de partij is. Het dorp staat verder nog bekend om zijn Emile Verhaeren Museum, een museum opgedragen aan de gelijknamige en kleurrijke Franstalige Vlaamse dichter en kunstcriticus (1855-1916). Onze route brengt ons vervolgens via Opdorp, het geografische middelpunt van Vlaanderen, en Lippelo naar onze volgende halte: Fort Liezele. Voor een volledig bezoek trek je toch best wat tijd uit, want het wordt beschouwd als het best bewaarde fort van de vesting Antwerpen. Bijzonder is dat het fort nét niet op tijd klaar geraakte
TOURING
magazine
20 TOURING
magazine
om de Duitse opmars een halt toe te roepen. Maar vergis je niet, de Duitsers braken nu ook niet op kousenvoeten door deze verdedigingslinie. Het museum en het aanpalende landschapspark worden momenteel vernieuwd en gaan later dit jaar weer open voor het grote publiek.
Onder: Fort Liezele in Puurs-Sint-Amands en Zeesluis Wintam. Hiernaast: hét streekgerecht bij uitstek.
RUISBROEK ONDER WATER
We hebben ook Ruisbroek, deelgemeente van Puurs-Sint-Amands, op onze route gezet. Hier breekt op 3 januari 1976 de dijk van de Vliet, een getijdenriviertje van de Rupel. De gevolgen zijn desastreus; op sommige plekken zwelt het water tot drie meter hoog. Een wandellus van 8 km, met start- en eindpunt aan de kerk van Ruisbroek, toont de plekken waar het grondig fout ging, maar focust ook op de oplossing die ons vandaag beschermt tegen dergelijke rampen: het Sigma-plan. We vervolgen onze route langs het kanaal Brussel-Rupel richting Wintam met zijn indrukwekkende Zeesluis. En zeg nu zelf, dat zijn alles bij elkaar heel diverse bezienswaardigheden voor een dagtrip, niet? We beslissen ter plaatse om op een mooie dag terug te keren en alles nog eens fijntjes over te doen. Met de fiets.
praktische informatie Wie zich ter plaatse wil informeren, kan terecht bij het regionaal infokantoor Het Landhuis, Boomstraat 1, 2880 Bornem. Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland Tel.: 03 899 26 68 Mail: info@tkbs.be Website: www.toerismekleinbrabant.be Check ook deze websites met bijkomende informatie over de mooiste en boeiendste plekjes op ons traject: www.vlaamsewaterweg.be www.kasteelvanbornem.be www.kasteeldursel.be www.emileverhaeren.be www.fortliezele.be
LEKKER UIT DE REGIO TEKST EN BEELD: JORIS LUYTEN
Voor lekkere paling moet je in KleinBrabant zijn. Bij de lokale palinghandelaar is prima kwaliteit te vinden. Ze worden er niet gekweekt, want in gevangenschap lukt dat niet. Het zijn in het wild gevangen exemplaren, die geïmporteerd worden en dan enige tijd ‘verwateren’ tot de eventuele grondsmaak verdwenen is. Hoe dikker de paling, hoe vetter het vlees en hoe beter de smaak. Koop ze dus zeker een duim dik. Van paling in ’t groen kan je trouwens het hele jaar door genieten. Het recept kent ook tal van variaties. Hieronder gaan we voor een felgroene, fluweelzachte saus. Ideaal in combinatie met fijn gebakken aardappeltjes of een krokante toast. INGREDIËNTEN VOOR 4 PERSONEN • 2 vers gestroopte en gereinigde palingen • 4 dl visfumet • Groene kruiden: 1 bosje dragon, 1 bosje peterselie, enkele takjes koriander, 1 takje salie, 2 takjes dille, enkele blaadjes zuring • 100 gr spinazie • 2 sjalotten • 1 el roomboter • 1 el olijfolie • 1 citroen • 3 el aardappelzetmeel • Peper en zout
✂
21 TOURING
magazine
ken je streek
KLEIN-BRABANT
• Snij de paling in stukjes van ongeveer 5 cm en wentel ze door het aardappelzetmeel. • Kleur ze samen met de fijngesnipperde sjalotjes aan, in een hete pan met olijfolie. • Blus vervolgens met de visfumet en laat op een zacht vuurtje pruttelen tot de paling helemaal gaar is. • Giet dan alles door een fijne zeef en hou de palingstukjes apart. • Het kookvocht gaat in een blender. Verwijder van alle groene kruiden en de spinazie de harde stengels. Hou wel nog een paar blaadjes zuring over, voor de decoratie. • Doe al het groen in de blender, samen met het kookvocht van de paling, en mix tot een gladde massa. • Voeg de boter toe om mooi te binden. Breng op smaak met citroensap, peper en zout. • Leg de stukjes paling op het bord en lepel er de felgroene saus over. Decoreer met enkele zuringblaadjes. Tip: Eveneens afkomstig uit Klein-Brabant en de ideale metgezel: een frisse Duvel van Brouwerij Duvel Moortgat. Zijn milde bitterheid voegt de ideale fraîcheur toe aan dit krachtige visgerecht.
1. Hoeveel veerdiensten telt Klein-Brabant? □A2 □B4 □C6 2. In Wintam werd in april 2016 het kadaver aangetroffen van een zeezoogdier. Het welk? □ A Zwaardwalvis □ B Blauwe vinvis □ C Narwal 3. In het Scheepvaart- en Visserijmuseum in Mariekerke staat een schaalmodel van een schip dat niet alleen oud is – het dateert van 1651 – maar ook loodzwaar. Hoeveel weegt het? □ A 250 kg □ B 500 kg □ C 750 kg 4. Puurs is trots op zijn ‘asperges de Calfort’, maar sinds welk jaar haalt men het witte goud hier uit de grond? □ A 1922 □ B 1870 □ C 1896 5. Aan een stiltegebied zijn strenge normen verbonden. Wat is het maximaal toegelaten geluidsniveau? □ A 40 dB □ B 50 dB □ C 55 dB
6. Streekmuseum De Zilverreiger in Weert houdt een specifiek ambacht in ere en organiseert daarvoor ook workshops voor groepen. Over welk product gaat het? □ A Manden □ B Hoeden □ C Schoenen 7. Het leven van dichter Emile Verhaeren eindigde abrupt met een brute val. Op welke plek of hoe kwam hij ten val? □ A Op een treinperron □ B Met zijn fiets □ C Van de trap 8. Wie de vorige editie van Touring Magazine aandachtig gelezen heeft, weet dat er een stoomtrein rijdt tussen Dendermonde en Puurs. Welke treinlijn wordt hiervoor gebruikt? □ A 43 □ B 52 □ C 58
Oplossingen: 1B, 2C, 3C, 4B, 5A, 6A, 7A en 8B
PALING IN ‘T GROEN
Zin gekregen om deze regio beter te leren kennen? Ga op stap en los onderweg de onderstaande vragen op, zonder te googelen! Als je niet in je magazine wil knippen en bovendien een gedetailleerde route wil downloaden, scan dan de QR-code onderaan of surf naar www.touring.be/nl/artikels/zoektocht-belgie.
Touring Snow Card vanaf
29
/persoon
Geniet volop van je skivakantie. Touring zorgt voor de rest. Boek nu je skireis en leef je gerust uit op de piste dankzij Touring Snow Card, de tijdelijke skiverzekering. Vanaf 29/persoon geniet je van: • • • •
Onbeperkte terugbetaling van je medische kosten ter plaatse en repatriëring Annulatieverzekering bij gebrek aan sneeuw tot 600/begunstigde Terugbetaling van je medische kosten tot 6.000 na terugkeer Doctor Line: medisch advies via videochat in je eigen taal
Uitsluiting: elke gebeurtenis die al gekend is voor de onderschrijving en/of het vertrek naar het buitenland. Voor meer details over het product, raadpleeg de algemene voorwaarden en het informatiedocument over het verzekeringsproduct (IPID-fiche) op touring.be/nl/snowcard of bel ons op 02 286 31 30.
touring.be
ATV N.V., Wetstraat 44 te 1040 Brussel (België), 0441.208.161, RPR Brussel, IBAN BE69 6300 1222 3978. Verzekeringsonderneming erkend door de NBB onder het nummer 1015. www.touring.be
PUBLIREPORTAGE
23 TOURING
magazine
KASTEEL VAN EDINGEN
DE LUMINEUZE NACHTEN Het prachtige park van Edingen komt tijdens de maand februari op magische wijze tot leven. Bewegende torens, pratende bomen en nog veel meer houden jong en oud ruim anderhalf uur in de ban.
D MEER INFO OP www.delumineuzenachten.be
TOURING-LID?
Maak er een voordelig bezoek van dankzij jouw korting op het toegangsticket. Meer info op www.touring.be/ledenvoordelen.
e Lumineuze Nachten van het Kasteel van Edingen staan garant voor pure verwondering, van het begin tot het einde. Tijdens een wandeling van circa 3 kilometer keren de bezoekers honderden jaren terug in de tijd en maken ze deel uit van een fascinerende vertelling met indrukwekkende projecties. Eveneens van de partij, weliswaar virtueel, zijn de talrijke dieren in het park: vlinders, kikkers, krekels, zwanen, … ze komen allemaal tot leven. Dit bonte gezelschap brengt de paviljoenen in het park en het vorstelijk kasteel op een unieke wijze tot leven. Met dank aan de meer dan honderd projectoren die met de zogeheten ‘mappingtechnologie’ verbazingwekkende lichtillusies creëren.
Met deze techniek wordt het complete park met zijn rijke flora, zijn kasteel en diens bijgebouwen gevangen in een avondvullende en sprookjesachtige projectieshow. De organisatoren geven de bezoekers tijdens deze eerste editie van De Lumineuze Nachten tegelijk ook een glimp van de nakende lente. Zo zullen de rozen en dahlia’s op deze wonderbaarlijke plek al in volle bloei staan. Perfect om de donkere winter achter je te laten. Uiteraard zijn tijdens het bezoek alle geldende coronamaatregelen van kracht. Alle informatie over de maatregelen, en ook over de ticketprijzen, vind je op de officiële website van het event. Touringleden krijgen trouwens een korting op de reguliere toegangsprijs!
DE BESTEMMING
24 TOURING
magazine
RIJK VERLEDEN, BONT STADSLEVEN EN DE EEUWIG ACTIEVE VULKAAN
SICILIË TEKST: JO VERLUYTEN FOTO’S: JOHANNES VANDEVOORDE, JO VERLUYTEN
Het eiland Sicilië bengelt aan de meest zuidelijke tip van de Italiaanse laars. Geen wonder dat het hier bloedheet is in de zomer, maar aangenaam warm in het voor- en najaar. Dan denk je automatisch: typische zon-zee-strand-bestemming. Mis poes, Sicilië is veel meer dan dat. Klaar voor een stevige portie cultuur, natuur en overheerlijke wijn? SICILIAANS
ZACHTE WINTERS
77 NATUURRESERVATEN
Op Sicilië wordt naast het Italiaans ook Siciliaans gesproken, een Romaanse streektaal. Veel Sicilianen spreken beide, maar een groot deel van de oudere bevolking spreekt enkel Siciliaans.
Sicilië kent een Middellandse Zeeklimaat, en dat betekent onder meer dat de winters er zacht zijn en de zomers warm tot heet. In de koudere maanden kan het af en toe regenen, maar sneeuw tref je enkel hoog op de flanken van de Etna aan. info: www.italia.it
De Etna mag dan alomtegenwoordig zijn, Sicilië telt 5 regionale parken en maar liefst 77 natuurreservaten opgetrokken uit glooiende heuvels en bezaaid met groene citrusbomen, johannesbroodbomen, pistachenoten en talloze exotische planten. info: www.visitsicily.info
25
H
oewel Palermo de hoofdstad is van Sicilië en ook daar rechtstreekse vluchten aankomen vanuit België, kiezen we dit keer voor Catania. Met zijn 300.000 inwoners is deze stad maar half zo groot als Palermo, maar of ze ook bruisend is! We lopen door de smalle steegjes in de buurt van de Piazza del Duomo. Marktventers roepen en tieren om aandacht te trekken naar hun kleurrijke groenten, bergen pistachenoten en dagverse vis en schaaldieren. We krijgen al zin in een pasta alle vongole! Maar we duiken eerst in de rijke geschiedenis van Sicilië. Die wordt geschreven door vele auteurs, want niet enkel Grieken en Romeinen hebben hier eeuwenlang de plak gezwaaid. Ook de Arabieren, Noormannen en Spanjaarden hebben het eiland gebruikt als strategische uitvalsbasis om te heersen over de Middellandse Zee. Je verwacht dan ook een bonte mix aan bouwwerken uit die verschillende
periodes, maar daar stak moeder natuur een stokje voor. In 1669 werd Catania bedolven door een lavastroom uit de naburige Etna – daarover later meer. En in 1693 schudde een immense aardbeving het Zuidoosten van Sicilië letterlijk en figuurlijk door elkaar. Gevolg: de bezienswaardige bouwwerken die vandaag het straatbeeld van Catania bepalen, komen uit de laatbarrokperiode. Toegegeven, bij de heropbouw van Catania werd gretig gebruikgemaakt van de funderingen, brokstukken en pilaren uit de oudheid, maar het zijn vooral (laat-)barokliefhebbers die hier aan hun trekken komen.
TAORMINA
Wie de sfeer uit de oudheid en middeleeuwen wil opsnuiven, moet in het toeristische Taormina zijn. Dit pittoreske stadje ligt op een uitloper van de Monti Peloritani, hoog boven de zee, en biedt een uniek uitzicht op de kustlijn én de Etna. Het strand bereik je met een
kabellift, de Etna middels een bus of georganiseerde daguitstap. Maar andermaal: daarover later meer. We trekken eerst Taormina zelf in en dat doe je sowieso te voet. Het oude stadscentrum is immers zo goed als autovrij. In de hoofdstraten – nu ja, wat heet hoofdstraat – tref je een aaneenschakeling van cafés, restaurants, souvenirshops en kledingwinkels. In de kleinere steegjes achterin is het wat rustiger en authentieker. Een porseleinkunstenaar hier, een bakker van arancini (Siciliaanse rijstballen) daar. Hier beleef je la dolce vita, neergevleid op een terrasje, turend naar de mensen. Taormina kent ook tal van pleintjes, elk met hun kerkje. De kans dat je er getuige bent van een huwelijk is groot. Italianen komen van heinde en verre om te trouwen in dit unieke decor. Een andere trekpleister bij uitstek is het Grieks-Romeinse theater waarvan de (overblijfselen van de) coulissen wagenwijd openstaan zodat je een mooi zicht hebt op de Etna, gezeten op de banken die uit het natuurgesteente zijn gehouwen. In de zomer kan je hier zelfs toneelvoorstellingen of concerten bijwonen. Maar reken er maar op dat je daar op voorhand voor moet reserveren. Voor een gewoon bezoek aan het Grieks-Romeinse theater overdag moet je namelijk al snel een uurtje aanschuiven. Vandaar deze tip: wees er vroeg bij!
ETNA ALOMTEGENWOORDIG
Boven: de typische Siciliaanse bloempotten in de vorm van een hoofd. Uit een legende waarbij een Moorse man onthoofd werd door zijn vrouw. Rechts: de publieke tuin ‘La Villa’ in Taormina.
Hoewel Taormina dankzij haar hoge ligging altijd gespaard is gebleven van de ergste gevolgen van vulkaanuitbarstingen – wat meteen verklaart waarom je hier wél overblijfselen vindt uit de oudheid en middeleeuwen – is de Etna ook hier alomtegenwoordig. ’s Nachts bijvoorbeeld hoor je gedonder met schelle bijklank. “Dat is de Etna die wat morrelt”, verklaart de hotelbediende ons aan het ontbijt. “En zie je daar die kring op zee? Dat is het gevolg van een kleine aardbeving onder water”, gaat ze verder. Om maar te zeggen dat ze hier hebben leren leven met de grillen van de natuur. De Etna is dan ook een actieve vulkaan, zij het een vriendelijke. Ze heeft een viertal schachten en talloze
TOURING
magazine
26 TOURING
magazine
DE HEILIGE AGATHA VAN SICILIË In Catania zijn er één kathedraal en tal van kerkjes opgetrokken om de lokale beschermheilige te eren: Sant’Agata, ofte de heilige Agatha. Even terugspoelen naar het jaar 251, en het moment dat ze op een bed van glasscherven en hete kolen werd gegooid. Niet omdat ze iets crimineels had gedaan, neen. Ze weigerde zich te onderwerpen aan de wil van een Romeins keizer omdat ze trouw wilde blijven aan Jezus. De Romeinen hadden haar eerder al gefolterd en de borsten afgesneden – een gebeurtenis waar een typisch Siciliaans gebak naar refereert. Uiteindelijk kwam God tussenbeide – zo wil de legende – en liet hij de aarde beven en de Etna vuur spuwen. De Romeinen maakten zich uit de voeten, Agatha werd van de hete kolen gered en bad tot God om de lava te doen stoppen. Wat ook gebeurde, zodat Catania werd gered. Agatha overleed wel aan haar verwondingen. Ze werd amper een jaar later al heilig verklaard en wordt tot vandaag geëerd in een jaarlijkse processie. Die duurt drie dagen lang en start rond 3 februari, maar weet dat je dan in Catania over de koppen kan lopen. Zowat elke Siciliaan gaat er de heilige Agatha immers vragen om bescherming tegen de vuurspuwende Etna ...
Dit regionaal gebak verwijst naar de foltering van de heilige Agatha.
kleinere vertakkingen die uitmonden in kleine kratertjes. Gemiddeld heeft ze elke twee à drie weken wel eens een uitbarsting. Dan steken de Sicilianen hun vinger in de lucht om te zien van waar de wind komt. Is dat vanuit de richting van de Etna, dan moeten ze de volgende dag aan de slag met borstel en blik: een kleine uitbarsting is goed voor 8 kg (!) as per vierkante meter in de naburige dorpen. “Als je hier woont, dan maakt de Etna deel uit van je leven”, vertelt de Siciliaans-Britse gids James. “Als kleine schooljongen gingen we spelen aan de randen van de traag vloeiende lava en spuwden we op de hete brij om het sissend geluid te horen. Als puber durfden we er al eens op plassen en nog enkele jaren later bakten we ook spiegeleitjes op lava”, lacht hij. Omdat de opgebouwde druk in de Etna weg kan via schachten en vertakkingen zijn hier zelden grote uitbarstingen. Door de jaren heen zijn er wel tientallen kratertjes ontstaan die je als toerist kan bezoeken.
TOERISTENKRATERS
We rijden met de bus tot op een hoogte van 2.000 meter. Daar kan je een kabellift nemen tot 2.400 meter, en vervolgens nog eens 500 meter te voet stijgen. Verder gaan gidsen niet meer. Al 30 jaar is het officieel verboden om tot de 3.350 meter hoge rand van de hoofdkrater te wandelen. Bij elke uitbarsting heb je toch een minimum aan tijd nodig om reddingsoperaties op te zetten. Dat lukt niet meer eens je boven de 3.000 meter bent, verklaart de gids. Weet echter dat een wandeling op 2.000 meter ook de moeite loont. Je kan de omgeving nog het best omschrijven als een maandlandschap, maar dan in kleur. De gestolde lava heeft hier een rode schijn die mooi contrasteert met de prille, groene gewassen die er op groeien. Combineer dat met de zwarte, korrelige as, en je krijgt een idee van het kleurenpalet dat je er aantreft. Op de terugweg zien we grote, felgroene vlakken van akkers met druivenranken. We stoppen voor een proeverij bij een van de wijnmakers in de buurt, Gambino. “Het is strikt verboden ons wijndomein te betreden
27 TOURING
magazine
zonder wijnglas in de hand”, grapt een jonge Siciliaan terwijl hij een eerste witte wijn inschenkt. Hij vertelt honderduit over de unieke terroir die de Etna biedt, de finesse van Nerello Mascalese en Carricante druiven én over de gunstige invloed van zeewinden die mee de complexiteit van de wijn bepalen. We geloven het vrij en laten ons door een kenner verzekeren dat we (h)eerlijke wijnen voorgeschoteld krijgen. Saluti! Hoeft het nog gezegd dat we tijdens ons verblijf ook genieten van die heerlijk authentieke, Italiaanse keuken? Beschouw het als een extra argument om Sicilië niet enkel te beschouwen als een prima zon-zee-strand-bestemming. Geniet ervan.
Links: zicht vanuit Taormina. Rechts: de Sant’Agata kathedraal in Catania. Onder: kleurrijke Vespa. Verder onder: typisch vergezicht op de Etna, op 2.000 meter hoogte.
SICILIË PRAKTISCH
Gemiddeld heeft de Etna elke twee à drie weken wel eens een uitbarsting
REIZEN: wij vlogen met een rechtstreekse vlucht van Brussels Airlines vanuit Zaventem naar Catania. Daar kan je een auto huren voor een self-drive. Alternatief: je laten oppikken door een shuttle service van het hotel. Er is geen treinstation aan de luchthaven, wel een busverbinding naar het stadscentrum en het station. VERBLIJVEN: wij boekten via touroperator Caractère (www.caractere.be) een kamer in Villa Belvedere, in Taormina. Ideaal gelegen om Taormina, Catania én de Etna te bezoeken. ONTDEKKEN: een goed vertrekpunt voor het maken van reisplannen is de website van de Italiaanse Toeristische Dienst, www.italia.it (Engels en Italiaans). Van daaruit kan je doorklikken naar de regio Sicilië.
EEN GEBARSTEN VOORRUIT? EEN STERRETJE? Het is altijd voordeliger als u naar Touring Glass gaat.
Als Touring-lid BESPAART u tot € 480,09* op de vervanging van uw voorruit bij Touring Glass. MERK
BMW 1 RENAULT KANGOO GOLF VI BERLINGO
TOURING-LID € 396,06 € 325,48 € 365,95 € 292,13
€846
*
€365
CONCURRENTIE € 620,21 € 533,39 € 846,04 € 541,39
NIET VERZEKERD TEGEN GLASBREUK? Bij TOURING GLASS genieten Touring-leden altijd van -25% korting. We bieden u de beste herstel- en vervangdienst voor autoruiten, tegen de beste prijzen op de markt. VERZEKERD TEGEN GLASBREUK? Wij regelen alles rechtstreeks met uw verzekeraar.
BIJNA 50 SERVICE-PUNTEN OF MOBIELE SERVICE ONLINE AFSPRAAK
TOURINGGLASS.BE
24
070 050 078
*Prijs geldig als de toegepaste opties voor de autoruiten identiek zijn. Voor een Golf VI kost de vervanging van de voorruit € 365,95 bij Touring Glass, € 846,04 bij de concurrentie. Prijs op 17 december 2020.
STA NIET STIL BIJ GLASBREUK.
BELEVENIS REIZEN
30 TOURING
magazine
CRUISEN OP MENSENMAAT TEKST: BART DE LANDTSHEER & JO VERLUYTEN
Een nieuw jaar, een nieuwe rubriek. In deze reeks artikels laten we ons licht schijnen over ‘belevenisreizen’, en in onze eerste aflevering is de manier van reizen de belevenis op zich. We gaan namelijk op cruisevakantie. Tijd voor wat duiding, maar ook voor tips en inspiratie.
C
ruisen gaat gepaard met een hoop vooroordelen en alsof dat nog niet genoeg is, zorgt de pandemie voor extra terughoudendheid bij de consument. Maar de realiteit is dat de cruisesector het ondanks de omstandigheden en beperkingen vrij
goed doet. De maatregelen en protocollen werken en – hout vasthouden – grote uitbraken zijn er de laatste tijd niet meer geweest. De vooroordelen dan: te veel regels, te druk, te weinig vrijheid, te stijf, enkel voor oude mensen, te duur? Al deze aannames
kunnen gepareerd worden, al is het voor een optimale cruise-ervaring belangrijk dat je een weloverwogen keuze maakt. Eerste keer op cruise? Ga praten met een gespecialiseerd reisbureau of ervaren reizigers. Er is namelijk voor elk type vakantieganger
© Star Clippers
32 TOURING
magazine
© Seabourn
wel een passende rederij of soort schip. Laat je dus niet puur leiden door promoties of de kostprijs, maar denk na over wat je precies van je cruise verwacht.
We moeten er niet flauw over doen: cruiseschepen hebben een negatieve impact op het milieu. Weet echter dat rederijen er alle belang bij hebben om hun vloot alsmaar groener te maken; de wereldzeeën vormen de basis voor hun inkomsten. Daarnaast worden klanten steeds kritischer en de milieunormen continu rigoureuzer. Scandinavië is erg streng wat de uitstoot betreft en ook op de Noordzee gelden regels die rederijen dwingen om naar alternatieve brandstoffen te grijpen. Wat je steeds vaker ziet of zal zien, zijn schepen die varen op LNG (liquefied natural gas). LNG kan de uitstoot van partikels reduceren met 95 à 100 procent en doet het qua uitstoot van broeikasgassen 20% beter dan traditionele fossiele brandstoffen. Er wordt ook naar andere oplossingen gekeken, zoals hybride schepen (zie Hurtigruten in de nieuwsrubriek vooraan), biobrandstoffen (LBG) en havens waar de schepen integraal aan de stekker gaan, zodat ze hun motoren kunnen uitzetten. Wie er het fijne van wil weten, vindt bij de Cruise Lines International Association (CLIA) een hoop inzichtelijke info: www.cruising.org. Fervente cruisepassagiers zullen trouwens beweren dat zeecruiseschepen minder dan 1% uitmaken van alle oceaanstomers (tankers, cargoschepen, noem maar op). Feit is dat er inderdaad maar zo’n 300 cruiseschepen rondvaren, wat in schril contrast staat met die tienduizenden vrachtschepen die qua vergroening nog een hele weg af te leggen hebben.
© Seabourn
HOE VERVUILEND ZIJN CRUISESCHEPEN?
DRIE VERSCHILLENDE BELEVINGEN
Zoals gezegd is het aanbod aan rederijen heel breed. Voor de invulling van dit artikel kozen we bewust voor kleinere schepen met een beperkt aantal passagiers. Dat geeft ons letterlijk wat extra ruimte om aan boord zorgeloos te genieten. Welkom op de Seabourn Ovation en de Star Clipper, twee zeeschepen die garant staan voor een exceptionele reiservaring. Eveneens bijzonder zijn riviercruises: ideaal voor wie dichter bij huis wil blijven, of dichter bij wal. Meer daarover verderop.
LUXECRUISE OP DE MIDDELLANDSE ZEE
Door het kleinschalig karakter van hun vloot vaart Seabourn doorgaans naar plaatsen die voor grote cruiseschepen
Op de schepen van Seabourn wordt het nooit écht druk en daardoor leunt de ervaring meer aan bij die van een groot luxejacht. Aan boord is alles erop gericht je in alle intimiteit te laten genieten van de persoonlijke service.
33 TOURING
© Seabourn
magazine
SEABOURN www.seabourn.com Capaciteit: 460 tot 600 gasten Kostprijs: vanaf circa € 2.200 pp voor 7 dagen* Bestemmingen: Alaska, Amazone, Antarctica & Patagonië, Arabisch Schiereiland, Afrika & Indië, Arctisch gebied, Azië, Australië & Nieuw Zeeland, Canada & New England, Caraïben, Middellandse Zee, Noord-Europa, Pacifische kust, Zuid-Amerika + transatlantische oversteken, expedities en langdurige wereldcruises Dichtstbijgelegen vertrekhaven: Tilbury of Dover, Engeland en mogelijk Zeebrugge
© Seabourn
* promotietarief – catalogusprijzen zijn hoger. Prijzen zijn onder meer afhankelijk van reisperiode, type schip en kajuit, bestemming/vaargebied, samenstelling van de ‘all-in’ formule enzovoort. Eerste keer op cruisevakantie? Laat je uitgebreid informeren door een cruisespecialist.
5
34
tips & weetjes
TOURING
magazine
1. EERSTE KEER? Boek niet meteen online, maar laat een gespecialiseerde cruisespecialist jou helpen bij het vinden van de juiste cruisemaatschappij. Elke maatschappij heeft immers zijn specifieke troeven.
2. OMVANG VAN SCHEPEN
© Marc Coenen via Pexels
Hoe groter het schip, hoe groter de havens waar het aanmeert. Dergelijke havens bevinden zich zelden op wandelafstand van interessante toeristische centra. Taxi’s en busjes kunnen soelaas bieden, maar die transfers kosten tijd en geld. Check ook hoe lang een schip aangemeerd blijft, want door transfertijden van en naar het schip blijft van een daguitstap vaak nog heel weinig over.
3. PRIJS NIET HET BELANGRIJKST Kies geen cruise op basis van de prijs alleen; kies een cruise op basis van de havens/ bestemming(en) die je wil ontdekken.
4. REISVERZEKERING Check je reisverzekering: wat is verzekerd en wat niet. Hou er rekening mee dat je op veel verschillende plaatsen komt en dat zelfs het kleinste accident of incident vervelende gevolgen kan hebben. Ontdek meer over onze verschillende reisbijstandsformules op www.touring.be/nl/ onze-reisformules.
5. VERTREK (RELATIEF) VLAKBIJ Een van de meest geschikte vertrekpunten is wellicht Marseille, omdat deze haven vanuit België makkelijk bereikbaar is per vliegtuig, hogesnelheidstrein of auto. Vanuit Marseille kan je naar nagenoeg alle (ei)landen in/om de Middellandse Zee en is er een alternatief voor elk budget. Wie dichter bij huis wil vertrekken, kan vanuit Zeebrugge en Rotterdam heel wat van Noord-Europa ontdekken. Laat je informeren door een cruisespecialist.
Met relatief kleine cruiseschepen kom je op plaatsen waar het doorgaans veel rustiger is nauwelijks of niet toegankelijk zijn. De schepen mogen er dan vrij groot uitzien, aan boord van de Ovation bevinden zich slechts 300 suites (in verschillende uitvoeringen, tot penthouses toe). Het wordt met andere woorden nooit écht druk op het schip, en daardoor leunt de ervaring meer aan bij die van een groot luxejacht. Aan boord is alles erop gericht je in alle intimiteit te laten genieten van de persoonlijke service. Alle suites hebben zicht op zee en zijn muisstil, zowel aan wal als op volle zee. Ze zijn ingericht zoals een luxe hotelkamer of -suite en voorzien van alle gemak. Je koelkast wordt naar wens gevuld. Laat vooraf weten wat je graag drinkt – van frisdrank tot alcoholische dranken – en bij aankomst staat alles gekoeld voor jou klaar. Aan het centrale zwembad is het misschien iets minder rustig, maar tot een overrompeling komt het nooit. Wie in z’n ligstoel blijft liggen, wordt regelmatig bediend. Maar wie wil kennismaken met de andere gasten hoeft maar naar de bar te stappen. Wij geraken aan de praat met een Schot die naar eigen zeggen het lekkerste bier uit het aanbod degusteert: een Chimay Bleue. En of we al wisten dat champagne en kaviaar standaard inbegrepen zijn? No and thank you, sir. Toegegeven, aan boord gelden een paar vestimentaire regels. In het gastronomisch restaurant ben je niet welkom in bermuda, maar dat is op het vasteland in vergelijkbare etablissementen niet anders. Een passagier
uit de Caraïben weigert een jasje te dragen in het casino. Waar hij vandaan komt, draagt niemand een lange broek, laat staan een jasje, lacht hij. Een koppel uit Florida omzeilt de formele avond – sowieso geen verplichting – door aan en in het zwembad te blijven hangen. Er staat fastfood op het menu en ze serveren, op hun verzoek, Miller Lite … met ijsblokjes. “Iedereen heeft zo zijn manier van drankjes consumeren”, knipoogt Antonio, de Portugese barman. “De ene wil twee ijsblokjes, de andere crushed ice tot aan de rand. Er zijn er zelfs die single malts als shotjes achteroverdrukken.” Alles kan, niemand oordeelt. En het is inbegrepen in de all-informule, tenzij je ’s avonds bij het meergangendiner een dure Meursault wil opentrekken of je verjaardag wil vieren met Crystal van Roederer. Zoals gezegd, kom je met Seabourn makkelijker op kleine plaatsjes, zoals – tijdens onze cruise – het idyllische Portofino. Het dorpje telt niet eens 500 inwoners en heeft uiteraard geen kade waar cruiseschepen kunnen aanmeren. Je wordt daarom met een zogeheten ‘tender boat’ naar de kade gebracht, en daar merkt het prachtige dorpje nauwelijks iets van. Amper 20 stappen verder nemen we plaats op een zonovergoten terrasje. Prosecco, Italiaanse hapjes en zicht op dat éne schip in de baai: de Seabourn Ovation. We begrijpen prompt waarom onze Schotse vriend zweert bij Seabourn.
OP ZEILAVONTUUR DOOR ZUIDOOST-AZIË
Iets helemaal anders nu: cruisen met een flink uit de kluiten gewassen zeilschip. Geen zeiljacht dus, maar een vier- of vijfmaster die het beste van twee werelden lijkt te combineren: het avontuurlijke van een zeiljacht met de luxe van een cruiseschip. Voeg daar nog een relaxed gevoel aan toe, en je krijgt een idee hoe een vakantie op een van de Star Clippers er kan uitzien. Dat relaxed gevoel krijg je al van bij het inschepen: geen wachtrijen, ingewikkelde invulformulieren of discussies over sleutels. Geniet nog van een koffie op het vasteland en
© Star Clippers © Star Clippers © Star Clippers
STAR CLIPPERS www.starclippers.com Capaciteit: 164 tot 227 gasten Kostprijs: vanaf circa € 1.650 pp voor 7 dagen* Bestemmingen: Caraïben, Centraal-Amerika, Middellandse Zee, Panamakanaal + transatlantische oversteken Dichtstbijgelegen vertrekhaven: Cannes, Frankrijk
© Star Clippers
* promotietarief – catalogusprijzen zijn hoger. Prijzen zijn onder meer afhankelijk van reisperiode, type schip en kajuit, bestemming/vaargebied, samenstelling van de ‘all-in’ formule enzovoort. Eerste keer op cruisevakantie? Laat je uitgebreid informeren door een cruisespecialist.
© Star Clippers
Star Clippers combineert het beste van twee werelden: het avontuurlijke van een zeiljacht en de luxe van een klein cruiseschip.
neem vanop de pier de eerstvolgende tender boat naar je zeilschip (als het schip niet aan de kade ligt). Of neem gewoon de volgende, want er is tijd genoeg om de maximaal 170 passagiers aan boord te brengen van de Star Clipper, een van de twee viermasters uit de vloot van Star Clippers. De ontvangst aan boord is al even chill. Met vers fruit, torenhoog gestapeld, en de obligate cocktail. De barman breekt het ijs met een grapje terwijl de kapitein en cruisedirector je persoonlijk en informeel begroeten. Met 70 zijn ze, het boordpersoneel, met 22 verschillende nationaliteiten maar één gemeenschappelijk doel: de ‘crew’ een onvergetelijke belevenis bezorgen. En om alle misverstanden te vermijden: de crew, dat zijn wij, de passagiers. Al van bij de eerste avond nodigt de kapitein je uit om mee een zeil te hijsen, aan het roer te staan – vrees niet, hij blijft in de buurt – of gewoon te genieten van de zonsondergang terwijl de Star Clipper het anker licht. Op de tonen van Vangelis trekt het 115 meter lange en 15 meter brede gevaarte zich elke avond op gang. Met
36 TOURING
magazine
de wind in de zeilen dus. Magisch is dat gevoel dat een natuurkracht je naar de volgende bestemming brengt. Al moeten we er meteen bij zeggen dat de Star Clipper ook een flink stel dieselmotoren aan boord heeft die ’s nachts de dienst uitmaken als de wind gaan liggen is. Het avondritueel telt nog een paar vaste items: een voordracht van meesterverteller en cruisedirector Peter bijvoorbeeld, een vier- of vijfgangendiner in internationaal gezelschap, een drankje achteraf en – waarom niet – een danspasje met de kapitein? Vervelen zal je je nooit, al kan je je ook rustig terugtrekken op een mahoniehouten bankje en genieten van de maneschijn en die o zo heerlijke wind in je haren. De dag beginnen doe je uiteraard met een stevig ontbijt, en voor de liefhebbers wat yoga of rekoefeningen. Dan gaat de Star Clipper steevast voor anker en kan je gaan duiken of snorkelen. Of ga aan boord van een tender boat naar een van de (onbewoonde) eilanden in de Andamanse Zee die de Star Clipper aandoet: Ko Surin, Ko Miang, Hin Daeng, Ko Rok Nok en het Maleisische Langkawi. Een deel van de bemanning gaat eveneens ter plaatse om er een geïmproviseerde bar te openen, een barbecue aan te steken en zelfs een muziekje te spelen. Veel idyllischer dan dit wordt het nooit. In de (late) namiddag ga je terug aan boord en maak je je weer klaar voor het gekende avondritueel. Slapen doe je overigens in volledig uitgeruste kajuiten met volwaardige bedden en
© Rivages du Monde
Rivages du Monde focust op unieke riviercruises, maar met sommige schepen (hiernaast) varen ze ook nét iets verder. dito meubilair. Toegegeven: douchen op een halve vierkante meter blijft iets hebben van ‘kamperen’, maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de rest van de beleving. Aan boord én daarbuiten. En dat maakt van cruisen met een Star Clippers zeilschip een once in a lifetime experience .
RIVIERCRUISES
We ronden af met het fenomeen riviercruises. Alvast dit: riviercruises zijn niet noodzakelijk het opstapje naar zeecruises. Mensen die voor rivier-
Riviercruises zijn niet noodzakelijk het opstapje naar zeecruises cruises kiezen, kiezen eerder voor de bestemmingen die tijdens het cruisen worden aangedaan dan voor de beleving. Al is dat niet denigrerend bedoeld, want de luxe aan boord moet vaak niet onderdoen voor die van een luxueus hotel of resort. Een nieuw merk op de Belgische markt is Rivages du Monde, dat focust op unieke riviercruises in Europa en (ver) daarbuiten. Ook voor zeecruises kan je bij hen terecht, maar dan nog altijd met bescheiden schepen en bijzondere bestemmingen op het
programma. Een van de voordelen van hun cruiseaanbod op zee, is dat je ook in ons land kan inschepen (Zeebrugge). Ter verduidelijking: Rivages du Monde mag als merk dan wel een nieuwkomer zijn op de Belgische markt, in Frankrijk is het een betrouwbare cruisespecialist met ruim 20 jaar ervaring op de teller. Een andere belangrijke speler in dit segment is CroisiEurope. Ook met hen kan je de wereld rond, voornamelijk via rivieren en kanalen. Het bedrijf begon meer dan 40 jaar geleden met riviercruises, maar vandaag kan je met hen ook de zee op en de grote rivieren in onder meer Zuidoost-Azië en het zuiden van Afrika. Het bedrijf liet in 2018 speciaal voor het zuidelijke deel van Afrika twee schepen bouwen met slechts 8 luxekajuiten, suites zeg maar. Ook voor cruises op kanalen hebben ze schepen met een beperkte capaciteit en alle denkbare luxe aan boord. Ze worden gepromoot als ‘slow cruising’ en zijn bedoeld om tot rust te komen of – in het geval van Frankrijk – te genieten van de lokale keuken, al dan niet aan boord. Om maar te zeggen: cruisen is altijd en overal een belevenis op zich én het aanbod is bijzonder divers. GERUST OP REIS
ONTDEK ONZE VERSCHILLENDE TOURING REISBIJSTANDSFORMULES
www.touring.be/nl/onze-reisformules
Onderzoekers van over de hele wereld zijn het er roerend over eens : kaneel zit barstensvol gezondheid! Na zwarte peper is kaneel de meest gebruikte specerij ter wereld. En ooit was kaneel zelfs méér gewild dan goud. Kaneel, een echte gezondheidsschat. Wie had dat gedacht ? In China wordt kaneel al sinds mensenheugenis gebruikt om de bloedsuikerspiegel in balans te houden. Uit een Pakistaanse studie van 2003 blijkt dat kaneel de bloedsuikerspiegel tot 29 % doet dalen bij diabetes type 2-patiënten. Een recente studie van de universiteit van Kopenhagen toont dan weer aan dat de combinatie van kaneel en honing al na amper één week voor verlichting zorgt bij artritis. Toch wel buitengewoon nieuws ! Kaneel bevat meer dan 80 voedingsstoffen maar geen vetten, suikers, cholesterol of natrium. Één koffielepeltje kaneel bevat slechts 6 calorieën. Het Kaneelboek zal u verrassen met 350 weldaden en onverwachte toepassingen die kaneel biedt :
• Buikvet elimineren • Het geheugen stimuleren • Spanning verminderen • Artritis verlichten • Bloedsuikerspiegel reguleren • Maagpijn verminderen • Gewicht verliezen • Hoest • Verkoudheid • Ontstekingen • Vermoeidheid • De spijsvertering bevorderen • Krampen milderen • Misselijkheid • Diarree • Zenuwen kalmeren • Acne behandelen • Constipatie, enz. Met zijn sterk antibacteriële, antischimmel-, antiseptische en ontstekingsremmende werking, is kaneel heilzaam bij talloze aandoeningen. In dit unieke boek staan meer dan 350 recepten en remedies beschreven, alle getest en bewezen. En u kunt het 30 dagen lang thuis inzien, volledig onder garantie. Reageer nu en vul gauw de bon
hiernaast in !
541 Tips & Trucs van de Bomma COVID-19 Denk aan uw geschenken voor uw familie
Doeltreffend en goedkoop deze moét u beslist kennen !
ergeet dure merkproducten voor de schoonmaak, keuken, V tuin, gezondheid, schoonheid en verzorging. U kunt immers heel gemakkelijk uw eigen traditionele middeltjes maken ! Op de “ouderwetse” manier, met eenvoudige en gezonde ingrediënten die u overal vindt, voor amper een paar cent. Mijn grootmoeders huis was altijd kraaknetjes, er bestond geen lekkerder keuken als de hare, en zelfs na haar tachtigste straalde haar huid als die van een dertiger. Grootvader had de mooiste tuin van de buurt en wist bij wijze van spreken alles te repareren met een touwtje en een elastiekje. Ze werden beiden meer dan 90 zonder ooit noemenswaardig ziek te zijn. Ze gebruikten eenvoudige, traditionele tips en technieken die waren doorgegeven van generatie op generatie. Veel van deze wijsheid dreigde echter verloren te gaan. Daarom verzamelde ik ze allemaal bij mijn grootouders (en elders) en bundelde ze in het « Handboek voor het Traditionele Huishouden ». Enkele voorbeelden : • Gebruik cola om uw toilet te laten schitteren • Hoe melk uw lederen meubels kan beschermen • Zo ontvet u de kraag van uw hemden • Maak ritssluitingen weer los met een alledaags - maar krachtig product ! • Laat uw potten en pannen weer glanzen als nieuw • Reinig en ontvet uw oven zonder krachttoeren • Geen ranzige schoengeurtjes meer dankzij zuiveringszout (werkt echt) ! • Ontstop uw gootsteen in een handomdraai • Gedaan met grauw linnen: aspirine maakt uw was
Schenk uw dierbaren een boek uit onze collectie Natuurlijk Welzijn. Handig per post te versturen in deze tijd van Corona maatregelen. • Met deze peper in uw sokken verzacht u vermoeide en pijnlijke voeten • Slapeloosheid ? Deze natuurlijke remedie zorgt voor een verkwikkende nachtrust! • Een botte schaar maakt u zo weer vlijmscherp door dit papier te knippen • Houd wespen op afstand met een bijzondere tuinmanstruc • Supertips voor sterkere nagels en haar • Een alledaags product waar-mee u heel doeltreffend vervelende insecten verjaagt
opnieuw stralend wit • Verzeker uw kunstgebit van een langdurige glans Meer dan 500 tips en trucs ! Mijn grootmoeder nam nooit medicijnen maar vertrouwde op haar traditionele remedies om gezond te blijven. Ontdek hoe zij verkoudheden, hoest en griep te slim af was, hoe ze erin slaagde gewicht te verliezen en winderigheid vermeed (en nog veel meer). • Kalmeer vermoeide en gezwollen ogen in amper 10 minuten • Verlicht constipatie en vermijd hervallen op een natuurlijke manier • Stop diarree, braken en andere spijsverteringsproblemen dankzij enkele verbazende tips • Met dit mengsel vermindert u de drang naar nicotine
Zo bespaart u veel geld ! Het « Handboek voor het Traditionele Huishouden » toont u talloze eenvoudige manieren om dagdagelijkse zorgen en problemen aan te pakken ! U bespaart er tijd en geld mee… en u zult versteld staan hoe makkelijk het is om de zogenaamd levensnoodzakelijke merkproducten te vervangen door (heel) goedkope alternatieven ! Tevreden of Geld Terug Pas deze tips toe en bespaar. GEGARANDEERD ! Als u om welke reden ook niet tevreden zou zijn, stuurt u het boek gewoon binnen de 30 dagen terug voor een volledige terugbetaling. Uw gratis geschenk mag u in elk geval behouden. Bestel nu !
Voor EXPRESS levering
04/365.83.30
www.dema-gezondheid.be
Reserveringsbon met garantie DEMA INT‘L nv - Avenue de l’Expansion 9A - 4432 Alleur Tel. 04/365.83.30 - Fax 04/365.90.53 - www.dema-gezondheid.be
Gelieve mij de volgende titels toe te sturen : ____ ex. van « Het Kaneelboek » + « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » samen voor de actieprijs van € 34 (+ € 6 verzendkosten) - U bespaart 20 % ____ ex. van « Het Kaneelboek » voor de prijs van € 23,50 (+ € 6 verzendkosten) ____ ex. van « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » voor € 19,50 (+ € 6 verzendkosten) Ik regel als volgt : ❏ Voor een EXPRESS levering : ❏ VISA
❏ Mastercard
AAAA-AAAA-AAAA-AAAA Vervalt op AA-AA Handtekening : __________________
Nr
❏ Webbanking : Enkel bij bestelling via onze site www.dema-gezondheid.be ❏ Aan de postbode (+ 4,95 € postale taks) ❏ Met Cheque ❏ Overschrijving vandaag op rekening IBAN : BE46-3630-6555-2236
Uw GRATIS GESCHENK * ! We bieden u gratis een artistiek mondmasker aan, dat de Corona maatregelen combineert met een vleugje elegantie.
Het geleverde model kan afwijken van het hier afgebeelde model.
Wat Kaneel Kan Genezen ?
Naam : .................................................................................................................................................... Voornaam : ........................................................................................................................................... Adres : ....................................................................................................................... Nr ........ Bus ....... PC : ...................... Stad : ........................................................................................................................ E-mail : ................................................................................................................................................... Tel. : ................. / .......................................................................................................... TON-0222
Levering -tot uitputting voorraad- binnen 48 u na uw bestelling. Foto’s niet contractueel – illustratief relaas. U beschikt over het wettelijk herroepingsrecht of een Niet Tevreden? Geld Terug! regeling. Gebruik voor uw retour het formulier op www.the-shopper.be/wet binnen 14 dagen (herroepingsrecht, voor ongeopende producten in originele verpakking) of binnen 30 dagen (Garantie voor aangebroken producten) na levering en stuur de producten voldoende gefrankeerd terug. Bedrijfsnummer BE0675.690.617. Niet bestellen en toch het geschenk ontvangen kan mits schriftelijke aanvraag met cheque van € 10 voor administratiekosten. * in de limiet van de voorraad. Uw persoonsgegevens worden verwerkt door DEMA Int’l NV, Avenue de l’Expansion te Alleur, verwerkingsverantwoordelijke, als noodzakelijk voor de opvolging van bestellingen en klantenservice. In ons gerechtvaardigd belang als verkoper op afstand verwerken wij uw naam- en adresgegevens ook voor direct marketing doeleinden, zowel op papier als elektronisch binnen het kader van de wettelijke bepalingen. Om onze partners toe te laten u aanbiedingen te kunnen doen geven wij hen enkel uw naw-gegevens. Uw gegevens worden niet langer bewaard dan verantwoord voor deze doeleinden. Meer info hoe wij zorgvuldig met uw privacy omgaan op www.dema-gezondheid.be/privacy . U hebt recht op inzage, verbetering, beperking, bezwaar en overdraagbaarheid en om klacht in te dienen, zowel bij de Gegevensbeschermingsautoriteit als bij ons.
LEZERSAANBIEDING
SPECIAAL VOOR JOU
€200 KORTING
Vlakbij en toch even helemaal weg Bij Center Parcs verblijf je midden in de natuur. Een leuke strandwandeling maken of op verkenning gaan in de groene bossen, ’s avonds lekker eten in de Market Dome of gezellig samen bij het haardvuur in jullie cottage. Geniet samen met je gezin van een weekend bij Center Parcs. Vlakbij en toch even helemaal weg! Aan activiteiten geen gebrek Trek erop uit in de natuur, ga op avontuur met de Kids Safari waarbij je kids hun eigen jeep besturen, breng een bezoek aan de Kinderboerderij, klim tussen de kleurrijke boomtoppen, … De natuur doet heel erg goed! Minder mooi weer? Kom genieten van het warme water en de palmbomen in het subtropisch zwemparadijs Aqua Mundo. Laat je meevoeren door de stroming van de Wildwaterbaan, trotseer de golven in het golfslagbad of krijg kriebels in de buik op één van de glijbanen.
Met respect voor de natuur Center Parcs gaat op een duurzame manier te werk door zorgvuldig om te gaan met water, energie en afval. En dit zonder toe te geven op vlak van comfort. Alle parken (m.u.v. Terhills Resort) hebben dan ook het ‘Green Key’ keurmerk. Mooi meegenomen is dat je je verblijf in deze parken met ecocheques kan betalen!
Ontdek de vernieuwde parken Laat je compleet verrassen door Center Parcs, zoals je het nog nooit eerder hebt gezien. Geniet van vernieuwde en nieuwe accommodaties, nieuwe belevenissen in het zwemparadijs Aqua Mundo en nieuwe activiteiten. Na Park De Haan is Erperheide reeds volledig vernieuwd en in De Vossemeren, De Kempervennen en Het Meerdal zijn de eerste vernieuwde cottages ook reeds boekbaar!
Ontdek het volledig vernieuwde Erperheide!
Jouw persoonlijke cadeaubon Op de pagina hiernaast vind je jouw persoonlijke cadeaubon t.w.v. € 200 voor een verblijf bij Center Parcs. Verzilver hem voor 31 maart 2022 en doe je voordeel! Alle info vind je op centerparcs.be/touring-cadeau
# HASHTAG
39 TOURING
magazine
REISLUSTIGE BELGEN OP INSTAGRAM: WIE ZIJN ZE, WAT DOEN ZE? IN DEZE NIEUWE RUBRIEK ZIEN WE DE WERELD DOOR DE LENS VAN HUN CAMERA.
LAETITIA LE GRELLE 36 JAAR
GIVE ME SOME MAGIC
Laetitia werkt voor een evenementenbureau, een sector die zwaar getroffen is door de pandemie. In dat kader lanceerde zij in oktober 2020 een Instagrampagina die focust op ongewone vakanties in eigen land, al dan niet met kinderen. De timing was perfect, maar ze ging nog een stap verder en lanceerde intussen ook een website waarop ze haar diensten aanbiedt. Laetitia helpt jou namelijk van A tot Z bij het plannen van een origineel weekendje, een bijzonder moment met de familie of wat dan ook. Nog geen plannen voor de komende weken of maanden? Wellicht brengt haar inspirerende Instagrampagina of website jou op ideeën.
Je kan Laetitia volgen op www.instagram.com/give_me_some_magic en op www.givemesomemagic.eu.
Volg ook Touring op www.instagram.com/inspiration.by.touring.
ALTIJD ONDERWEG
40 TOURING
magazine
MODULAIR TRANSPORTSYSTEEM
Het kan alle richtingen uit De Citroën Skate is een concept voor een modulair transportsysteem. De basis kan uitgebreid worden met verwisselbare ‘pods’ voor verschillende doeleinden, zoals personenvervoer, pakjesbezorging of als rijdend kantoor. Dankzij de door Goodyear ontwikkelde bolvormige Eagle 360 banden is dit autonome voertuig bijzonder wendbaar.
41 TOURING
magazine
ONDERWEG VANDAAG EN MORGEN 42 MOBILITEIT BIJ ONS EN ELDERS 45 STANDPUNT TOURING 46 PECH ONDERWEG 50 HOE ZIT HET MET 55 SLIM VAN A NAAR B 56 ELEKTRIFICEER JE OLDTIMER 60 HOE MOET HET? 62 ELEKTRISCH RIJDEN 69 HET AUTOSALON KOMT NAAR JE TOE 82 GETEST: AUTO’S, MOTOREN EN FIETSEN 85 VRAAG & ANTWOORD 86 VERKEERSQUIZ
Al het relevante mobiliteitsnieuws op de voet gevolgd
Het rijbewijs met punten, is dat een goed idee?
Een blik achter de schermen
De mobiliteit in onze hoofdstad
Nieuwe kijk op mobiliteit
Relatief makkelijk dankzij aangepaste wetgeving
Zo verlaag je je brandstofkosten
Touring helpt jou op weg
Geen autosalon, wél een overzicht van alle nieuwigheden
De nieuwste modellen getoetst aan de praktijk
Prangende verkeerskwestie? Al jouw vragen beantwoord
Hoe goed ken jij de wegcode (nog)? Zoek het uit!
42 TOURING
magazine
MOBILITEIT BIJ ONS EN ELDERS SAMENSTELLING: ERIK DERYCKE
RIJDEN OP
ZONNEPANELEN CAMERA HERKENT GSM-GEBRUIK Vias institute heeft in Antwerpen een systeem met intelligente camera’s getest die gsm-gebruik achter het stuur kunnen vaststellen. Tijdens de avondspits werden per rijstrook en per uur 14 inbreuken op de wegcode vastgesteld. Over de gehele testperiode bleek 1,5% van de bestuurders ongeoorloofde handelingen te stellen met zijn gsm. Naast het camerasysteem was er ook een snelheidsmeter opgesteld. Uit de analyses blijkt dat één op de vier bestuurders die met de gsm bezig was tegelijk een snelheidsovertreding beging en dat één op de zeven de gordel niet droeg. 1 op de 24 bestuurders reed zelfs al telefonerend te snel zonder de gordel te dragen. Op dit moment moet verboden gsm-gebruik in het verkeer op heterdaad vastgesteld worden. Door camera’s te gebruiken wordt die taak geautomatiseerd, al zal het altijd een politieman blijven die beslist of er sprake is van een overtreding. Vooraleer zo’n systeem in België door de politie gebruikt kan worden, moet men wel het wetgevend kader aanpassen.
De Stella Vita, een elektrische auto ontworpen door studenten van de Technologische Universiteit Eindhoven, heeft een rijbereik van 600 km. Als de zon schijnt, wordt dat zelfs 730 km, want de lithium-ion accu wordt continu opgeladen via zonnepanelen op het dak. Het duurt echter twee tot drie dagen om een lege batterij volledig op te laden, en daarom kan de Stella Vita ook aan laadpalen opgeladen worden. Het prototype legde in september 3.000 km af van Eindhoven naar het Spaanse Tarifa, louter op zonne-energie. Het voertuig is uitgerust met een keuken, bed, bank, douche en toilet.
WIST JE
dit?
DE ELEKTRISCHE FIETS BREEKT NU OOK DOOR IN WALLONIË EN BRUSSEL, DIE HUN ACHTERSTAND OP VLAANDEREN IN SNELTEMPO DICHTFIETSEN.
Dat blijkt uit cijfers van Vias institute. 40% van de Walen en 47% van de Brusselaars die op een elektrische fiets rijden, kocht hem minder dan een jaar geleden, tegenover 23% van de Vlamingen. In het zuiden van het land zijn vooral elektrische plooifietsen en elektrische mountainbikes populair, in Brussel is dat de
bakfiets. In Wallonië dragen 2 op de 3 gebruikers van elektrische fietsen het grootste deel van de tijd een helm; in Vlaanderen is dat slechts 1 op de 3 fietsers. Een mogelijke verklaring is dat de fietsinfrastructuur in Vlaanderen beter ontwikkeld is, waardoor fietsers zich veiliger voelen.
43 TOURING
magazine
VIAS WIL
STEP
AAN BANDEN LEGGEN Het aantal ongevallen met elektrische steps waarbij jonge kinderen betrokken zijn, zit in stijgende lijn. Momenteel is er geen leeftijdsbeperking om met een elektrische step te rijden. Volgens Vias institute is het niet logisch dat een kind van 12 jaar met een gemotoriseerd toestel mag rijden dat een snelheid tot 25 km/u kan halen, terwijl je wel 16 jaar moet zijn om met een bromfiets te rijden die even snel kan. Naast een invoering van een minimumleeftijd pleit Vias ook voor een aanpassing van de wetgeving, zodat elektrische steps niet meer stapvoets op het voetpad mogen rijden. Met zo’n lage snelheid met een step rijden is in de praktijk quasi onmogelijk.
NIEUW FIETSPLAN
VOOR PARIJS
Parijs spendeert 250 miljoen euro om de Lichtstad tegen 2026 volledig befietsbaar te maken. Er komen 180 km gescheiden fietspaden bij en stallingen voor 130.000 fietsen. Vandaag gebeuren er in Parijs elke dag 1 miljoen verplaatsingen per fiets. De bestaande fietsinfrastructuur wordt waar nodig aangepast, zodat fietsers en voetgangers er niet in conflict komen.
© Manfred Helmer – Wiener Linien
2 MILJOEN VOOR NACHTTREIN
De federale regering maakt 2 miljoen euro vrij voor de herintroductie van de nachttrein als duurzaam alternatief voor de korteafstandsvluchten binnen Europa. De FOD Mobiliteit en Vervoer onderzoekt wat vanuit Brussel de meest beloftevolle bestemmingen zijn. Volgens een enquête van de FOD zijn 7 op de 10 ondervraagden bereid de trein te kiezen voor langere afstanden als de verbinding praktisch haalbaar is en de prijs concurrentieel.
44 TOURING
magazine
telex
MOBILITEIT
Wie op reis veilig zijn fiets wil stallen, vindt bij Velhome (velhome.co) de adressen van particulieren bij wie je je rijwiel veilig kan achterlaten. De gastheer kan daarvoor een vergoeding vragen, maar de meesten doen het gratis. Velhome-stallingen zijn vooral te vinden in Frankrijk en Franstalig België. Wie een plaats voor een fiets ter beschikking heeft, kan zich aanmelden op de website. De Spaanse regering heeft een noodplan klaar om mobiliteit veiliger en duurzamer te maken. In steden met meer dan 50.000 inwoners worden lage-emissiezones verplicht. Ook gemeenten van meer dan 20.000 inwoners waar de luchtkwaliteit slecht is, worden verplicht hieraan te voldoen. De aankoop van elektrische en brandstofcelvoertuigen wordt gestimuleerd, en er wordt 615 miljoen euro geïnvesteerd in openbaar vervoer. Baden-Württemberg wil tegen 2030 het autoverkeer in steden met een derde verminderen. Daarom voert de Duitse deelstaat een mobiliteitsgarantie in die bepaalt dat het openbaar vervoer beschikbaar is van 5 uur ‘s ochtends tot middernacht. In stedelijke gebieden moet er om de 15 minuten een verbinding zijn, in landelijke gebieden minstens elke 30 minuten. Om de uitbreiding van de dienstverlening te financieren, mogen gemeenten inkomsten genereren door een ‘mobiliteitspas’ in te voeren voor autobezitters. Een bedrijfswagen wordt gemiddeld 56 minuten per dag gebruikt; de resterende 96% van de tijd staat hij stil. Dat werd gesteld op de Fleet Europe Summit, een conferentie van de Europese leasesector. De sector verwacht een groeiende vraag naar mobiliteitsabonnementen en deelmobiliteit, ten nadele van individueel autobezit. De sector merkt ook een vraag naar flexibele oplossingen, zoals een bedrijfsfiets die tijdens de wintermaanden vervangen wordt door een deelwagen. Een op de vier Europeanen is vandaag meer geneigd om een elektrische fiets aan te schaffen dan voor de Covid-19 pandemie. Dat blijkt uit een onderzoek van Shimano bij 14.000 mensen in 12 Europese landen. Redenen om voor een e-bike te kiezen zijn: als alternatief voor de auto of het openbaar vervoer, om meer te bewegen, omdat het tijd bespaart en omdat het beter is voor het milieu.
FIETSEN
NAAR BRUSSEL De Waalse regering plant vijf fietssnelwegen die aantakken op bestaande Vlaamse fietsroutes naar Brussel. Twee van deze ‘doorfietsroutes’ liggen al vast en moeten in 2024 klaar zijn. De eerste gaat van Waver langs de E411 en sluit vervolgens aan op een Vlaamse route vanuit Overijse. De tweede gaat van Ottignies over Terhulpen naar Watermaal-Bosvoorde. Later volgen nog fietssnelwegen vanuit Waterloo, Eigenbrakel en Tubeke.
TOURING VERHUIST
NIEUW HOOFDKANTOOR, NIEUWE MOBILITEIT Na meer dan een eeuw in zijn hoofdzetel in de Wetstraat kijkt Touring meer dan ooit naar de toekomst en verhuizen wij naar een gloednieuw gebouw in de buurt van het Noordstation in Brussel. In deze ultramoderne kantoorruimte, gebouwd volgens de nieuwste ecologische normen, wil Touring het welzijn van zijn medewerkers verhogen en een nog betere dienstverlening bieden aan zijn leden en klanten. De nabijheid van een treinstation is geen toeval en stelt onze organisatie in staat deel te worden van duurzame mobiliteit, onze uitdaging voor morgen.
COLUMN
45 TOURING
magazine
RIJBEWIJS MET PUNTEN? ALLEEN À L’ANGLAISE TEKST: BRUNO DE THIBAULT - CEO TOURING
In Europa hebben ondertussen 22 van de 28 lidstaten een rijbewijs met punten, maar die zijn heel verschillend uitgewerkt
DE VIVALDI-REGERING VISTE EIND VORIG JAAR EEN OUD IDEE UIT DE VERGEETPUT: HET RIJBEWIJS MET PUNTEN. HET IS EEN SYSTEEM WAARBIJ AUTOMOBILISTEN BIJ ELKE VERKEERSOVERTREDING PUNTEN KWIJTSPELEN. ALS ALLE PUNTEN ‘OP’ ZIJN, VERLIEZEN BESTUURDERS HUN RIJBEWIJS. DE REGERING-DE CROO WIL HET DEZE LEGISLATUUR INVOEREN, MAAR TALMT NOG. ZE WACHT EEN VERGELIJKENDE EUROPESE STUDIE AF. OOK TOURING WACHT MET ONGEDULD OP HET RAPPORT. Onze mobiliteitsorganisatie is niet onverdeeld voorstander van het rijbewijs met punten. Er zijn uiteraard voordelen: de puntenaftrek zou voor een schrikeffect zorgen dat het aantal slachtoffers op onze wegen (tijdelijk) kan verlagen. In Europa hebben ondertussen 22 van de 28 lidstaten een rijbewijs met punten, maar die zijn heel verschillend uitgewerkt. Vaak wordt gefocust op een bepaalde doelgroep. Maar er zijn ook een paar belangrijke kanttekeningen bij een puntensysteem. Ten eerste: er is geen internationale consensus dat het op zich de verkeersveiligheid effectief en duurzaam verbetert. Landen als Letland en Bulgarije, die een rijbewijs met punten hebben, staan niet meteen aan de top op het vlak van verkeersveiligheid. En in sommige landen zonder rijbewijs met punten, zoals Litouwen en Estland, is het aantal verkeersdoden de laatste jaren sterk afgenomen. Wanneer het rijbewijs met punten toch voor een veiliger verkeer zorgt, is het positief effect bovendien vaak slechts van tijdelijke aard. Geen enkele studie bewijst dat de maatregel ook na meerdere jaren – wanneer het afschrikeffect weggeëbd is – doeltreffend blijft. BLIND SYSTEEM De Belg kan het rijbewijs met punten alvast niet smaken. Uit een eerder onderzoek van
Touring bleek dat slechts één op de vijf bestuurders voorstander is. Zes op de tien zijn ronduit tegen en voor 12,5% kan het enkel gekoppeld aan een aantal voorwaarden. Touring vreest dat het rijbewijs met punten een blind systeem wordt waarbij de overtreder geen verhaal heeft. Vandaag kan een politierechter nog rekening houden met de omstandigheden van een inbreuk. Maar bij een puntensysteem is een bestuurder die na jaren zonder overtreding jammer genoeg een zware fout begaat, meteen een groot aantal punten kwijt, zonder de mogelijkheid om verantwoording af te leggen. Zo’n systeem zorgt voor gevaren: in Frankrijk bijvoorbeeld stelt men vast dat het aantal bestuurders dat zonder rijbewijs rondrijdt, sterk toegenomen is sinds de invoering ervan. BRITS VOORBEELD Als het rijbewijs met punten er toch zou (moeten) komen, is een systeem ‘à l’anglaise’ de beste keuze. In het Verenigd Koninkrijk bepaalt een rechter of er na een verkeersovertreding punten worden afgetrokken. Wie in de fout gaat, krijgt de kans om zich te verantwoorden voor een beroepsmagistraat. Die kan dan rekening houden met eventuele tegenargumenten vooraleer het vonnis volgt. Dat is de meest billijke optie.
TOURING OP TV
46 TOURING
magazine
HET LEVEN ZOALS HET IS ... DE WEGENWACHTER
PECH ONDERWEG Wie de afgelopen maanden zapte langs VTM2 heeft ongetwijfeld een aflevering gezien van Pech Onderweg. In deze realityreeks keek je mee over de schouder van enkele wegenwachters. Hoe beleefden zij dat avontuur?
M
ensen zien graag mensen. Vandaar de populariteit van realityreeksen die het leven tonen zoals het is. Vlaanderen was al gevallen voor politiemensen, brandweerlui en redders aan zee. Dus waarom niet een keer mee op pad gaan met onze wegenwachters? Ziedaar de vraag die leidde tot het begin van een knotsgek avontuur.
TEKST: JO VERLUYTEN FOTO’S: JOHANNES VANDEVOORDE
Tachtig draaidagen later – goed voor zo’n 350 mandagen van wegenwachters, dispatchers, cameramensen en geluidstechnici – hadden we 20 terabyte aan beelden geluidsmateriaal. Daar kan een handvol montagemensen en audiomixers zich letterlijk wekenlang mee bezighouden. Om maar te zeggen dat het een huzarenklus was om
8 weken lang evenveel afleveringen van Pech Onderweg voor te schotelen aan tv-kijkend Vlaanderen. Dé grootste verdienste ligt bij onze wegenwachters, die niet enkel de klanten tevreden moesten stellen in hun dagelijkse shift, maar ook moesten inspelen op de wensen van cameraen geluidsmensen. Hoe dat verliep vroegen we aan enkele helden ...
47 TOURING
magazine
Collega’s van alle departementen zijn blij dat ons werk getoond wordt op televisie Christian Habimana
SPRONG IN HET DIEPE
TM: Als wegenwachter weten jullie perfect hoe jullie klanten kunnen geruststellen. Maar hadden jullie ook ervaring met camerawerk? Fabio Swijsen: Helemaal niet. Het voelde aan als het geven van je eerste spreekbeurt voor de klas. Ik was best wel zenuwachtig hoor. In het begin althans, want na een paar draaidagen vorm je echt een team met je camera- en geluidsmensen en gaat alles veel vlotter. Christian Habimana: Ik was echt onder de indruk van de beperkte middelen waarmee zo’n mobiele cameraploeg werkt. Een compacte videocamera, een microfoon en nog een GoPro in de wagen, maar dat is het zowat. Ze slagen er wel in om van kleine dagdagelijkse pannes mooie verhalen te maken.
MOOISTE BEROEP
TM: Ik hoorde jou, Sven, op een bepaald moment zeggen “Als ik in dat gele wagentje van me zit, dan weet ik dat alles goed met me gaat.” Leg dat eens uit. Sven Van Campen: Mijn deelname aan de productie heeft aan een zijden draadje gehangen. Ik herstel van kanker en moet nog een tijdje chemotabletten nemen. Daardoor heb ik af en toe een dipje,
Als ik nu stop aan een rood licht, dan gebeurt het wel eens dat er iemand begint te toeteren Fabio Swijsen
zoals twee weken voor de start van de opnames. Gelukkig was ik op de eerste draaidag weer fit voor de job. Dan kan ik weer in mijn gele wagentje stappen en dan weet ik dat alles weer oké met me is. Meewerken aan Pech Onderweg leek mij de ideale manier om iets terug te doen voor Touring, nadat de collega’s me zijn blijven steunen in een moeilijke periode.
Van de ene dag op de andere ben je een BV Sven De Taye
TM: Over collega’s gesproken, blijkbaar zijn jullie allemaal wel erg gesteld op jullie job. Sven van Campen: Het is sowieso plezant om buiten onder de mensen te zijn en ze verder te helpen. Maar als wegenwachter moet je ook out of the box kunnen denken en je plan trekken. Niet zomaar iets snel
48 TOURING
magazine
Sinds Pech Onderweg word ik regelmatig gevraagd om mee op een selfie te gaan, da’s toch zalig?
Aan de schoolpoort sta ik bekend als den BV van op den tv
Anthony Peeters
Sven van Campen
vervangen of een sleping regelen. Neen, dan liever de beste oplossing zoeken voor de klant, want we hebben allemaal hetzelfde doel hé: vooruit gaan. Christian Habimana: Onze job lijkt heel basic: technische problemen verhelpen. Maar je krijgt zo veel voldoening als je ter plaatse iets kan oplossen of de klant een gerust gevoel kan geven. Voor mij is dat als een adrenalineshot die door je lijf gaat. Anthony Peeters: Vaak is een platte batterij of lekke band niet het enige waar een klant mee zit. Het is eerder de druppel die een al overvol vat laat overlopen. Daarom proberen we niet enkel dat technisch probleem op te lossen, maar de
klant ook weer een goed gevoel te geven. Het geeft me oprecht veel energie als ik merk dat ik daarin geslaagd ben. TM: Hoe waren de reacties in jullie omgeving? Bij vrienden en familie? Sven De Taye: Al tijdens de eerste uitzending begon mijn smartphone te pingelen van de positieve berichtjes die binnenstroomden. Van de ene dag op de andere ben je een BV (lacht). Fabio Swijsen: Als ik nu stop aan een rood licht, dan gebeurt het wel eens dat er iemand begint te toeteren en wuiven. Dan gaat het raampje open en hoor je ze roepen: “Hé, ik ken jou van op tv!” Da’s natuurlijk leuk hé.
Sven van Campen: Als ik buiten mijn camionette sta te wassen, dan stoppen er wel eens mensen voor een ‘klapke’ over de uitzending. Of aan de schoolpoort, daar sta ik bekend als den BV van op den tv (lacht). Christian Habimana: Ik merk ook dat collega’s van alle departementen blij zijn dat ons werk getoond wordt op televisie. Dat maakt ons trots om voor Touring te werken. Anthony Peeters: Ik ben altijd fier geweest dat ik de kleuren van Touring mag dragen. Maar dat ik sinds Pech Onderweg ook regelmatig gevraagd word om mee op de selfie te gaan, da’s toch zalig? TM: Dat kunnen we alleen maar beamen. Op naar een volgend seizoen?
AANKOOP RECHTSTREEKS BIJ DE PRODUCENT
NIET GOED, GELD TERUG
LEVERING DIRECT BIJ U THUIS
95
95
94
93
94
95
0,75 l flessen
AANBIEDING “SMAKEN VAN ITALIË”
BESTEL VANDAAG NOG
12 voortreffelijke wijnen, die onze kelders in Piemonte en Apulië alle eer aandoen + 6 culinaire specialiteiten uit onze streken 12 WIJNEN
6 ITALIAANSE DELICATESSEN
1 Merlot Puglia IGT 2020
1 Balsamico Azijn uit Modena I.G.P. 25 cl
1 Esclusivo Etichetta Oro Rosso Puglia IGT
TELEFOON: bel GRATIS vanaf een vaste lijn
0800 29057
van maandag tot vrijdag van 8 tot 20 -u en zaterdag van 8 tot 18 u Geef deze code bij het bestellen op: 19606
1 Eier Tajarin pasta 250 g
1 Primitivo Puglia IGT
12 WIJNEN + 6 DELICATESSEN
1 Gedroogde tomaten met kappertjes 185 g
1 Andrea Vino Rosso Etichetta Nera
59
1 Boerenragout “à la Bolognese” 180 g
1 Montepulciano d’Abruzzo DOC 2020 Collection
1 Truffelsaus “La Tartufata” 140 g
1 Lambrusco di Modena DOC
1 Cantucci toscani I.G.P. met amandelen 200 g
1 Selvato Rosso Toscana IGT 1 Eventus Rosso 1 Loris Vino Rosé 1 Castelli Romani DOC Bianco 2020 Collection
€
,99
luca maroni
1 Malvasia Pinot Grigio Puglia IGT 2020 1 Chardonnay 2020
INTERNET :
www.giordanovins.be/19606
Wijngids Annuario dei Migliori Vini Italiani
GRATIS LEVERING
gouden medaille
Berliner Wein Trophy 2019
BESTELFORMULIER Retourneer het bestelformulier in een gesloten envelop naar het volgende adres: GIORDANO VINI - VALLE TALLORIA 12055 DIANO D’ALBA (CN) - ITALIË - c/o CMP TORINO REISS ROMOLI 1PPBE22
JA!
19606
BETAALWIJZE
AANBIEDING GELDIG T/M: 30.04.2022
IK ONTVANG GRAAG (max 2) kistje(s) Code 75714 “SMAKEN VAN ITALIË ” met: 12 FLESSEN WIJN (75 cl) + 6 CULINAIRE SPECIALITEITEN + GRATIS LEVERING (i.p.v. € 14,90) voor slechts € 59,99 voor elk kistje.
✁
IK BETAAL PER BANKOVERSCHRIJVING
na ontvangst van mijn pakket met het aan de factuur vastgehechte overschrijvingsformulier
IK VOEG EEN CHECK BIJ AAN DE BESTELLING AAN GIORDANO VINI IK BETAAL MET EEN CREDITCARD:
NAAM*
MASTERCARD / TARGA
VISA
VOORNAAM*
(kein Electron)
AMERICAN EXPRESS
CREDITCARDNUMMER
STRAAT*
CVV*(3-cijferige code op de achterkant van de kaart)
NR.*
* VERPLICHTE GEGEVENS
PC*
STAD* TEL. NR.*
GELDIG TOT*
J
J
A
A
JA
NEE
JA
NEE
NAAM VAN DE KAARTHOUDER*
Aanbod gereserveerd door personen die ouder zijn dan 18 jaar.
E-MAIL* Indien een product van deze lijst niet op voorraad is, sturen wij u een gelijkwaardig product in kwaliteit en prijs. Alle flessen zijn van 75 cl. Alle wijnen bevatten sulfieten. De verkoop van alcohol aan minderjarigen is verboden. Raadpleeg onze algemene verkoopsvoorwaarden op de website www.giordanowijnen.be. Informatie op grond van art. 13, AVG. Persoonsgegevens worden voornamelijk elektronisch verwerkt door de verwerkingsverantwoordelijke - Giordano Vini spa, Via Cane Guido 47bis/50, 12055 Valle Talloria di Diano d’Alba (CN), Italië - voor de volgende doeleinden: (1) het afhandelen van online en schriftelijke bestellingen. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.b, AVG. De bewaartermijn van de gegevens hangt af van de tijdsperiode die nodig is om de bestelling uit te voeren; (2) het voldoen aan de bindende voorschriften van de nationale of EU-wetgeving. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.c, AVG. De bewaartermijn van gegevens wordt bepaald op basis van nationale en communautaire voorschriften; (3) het verlenen van alle noodzakelijke service met betrekking tot de aankoop van onze producten of het gebruik van onze diensten. Rechtsgrondslag artikel 6, c. 1.b, AVG; (4) het uitvoeren van directe marketingactiviteiten met betrekking tot onze producten en diensten na de aankoop door de klant. De rechtsgrondslag is het «gerechtvaardigd belang» (artikel 6, c. 1.f, AVG) van Giordano om de vrijwillig door de klant aangegane relatie in stand te houden. Giordano gebruikt de door de klant verstrekte contactgegevens en de aangegeven contactmethoden (papieren post, telefoon en e-mail). De gegevens worden bewaard gedurende de periode die nodig is om de relatie met de klant te onderhouden en in ieder geval niet langer dan 24 maanden vanaf het laatste concrete contact of de laatste aankoop. De klant heeft te allen tijde het recht om bezwaar te maken tegen deze verwerking door de instructies te volgen die worden vermeld in alle mededelingen die hiermee te maken hebben; (5) het uitvoeren van directe marketingactiviteiten met «profilering» op basis van de voorkeuren en het gedrag van de gebruiker op onze site of in combinatie met andere informatie uit onze eigen archieven of uit de archieven van derden; de rechtsgrondslag is de toestemming van de belanghebbende (artikel 6, c. 1.a, AVG). De bewaartermijn voor dit doel eindigt als de klant zijn toestemming intrekt; (6) het doorgeven van persoonsgegevens aan derden, die deze gegevens vervolgens zelf verwerken. De rechtsgrondslag is de toestemming van de belanghebbende (artikel 6, c. 1.a, AVG). De bewaartermijn eindigt als de klant zijn toestemming intrekt; (7) het uitvoeren van fraudepreventie en solvabiliteitsonderzoek van de klant; de rechtsgrondslag is het «gerechtvaardigd belang» (artikel 6, c. 1.f, AVG). De persoonsgegevens van de gebruikers kunnen voor de aangegeven doeleinden of in het kader van wettelijke verplichtingen (artikel 6, c. 1.c, AVG) worden verstrekt aan externe verwerkingsverantwoordelijken (artikel 4, c. 8, AVG), aan interne bevoegde personen (artikel 29, AVG) of aan zelfstandige ondernemers. De rechten van de belanghebbenden op grond van de artikelen15 t/m 22, AVG (toegang, rectificatie, annulering, beperking, overdraagbaarheid, bezwaar tegen verwerking, met inbegrip van de beperking tot een of meer contactmiddelen) kunnen worden uitgeoefend door een schriftelijk verzoek in te dienen op het hierboven vermelde postadres of door een e-mail te sturen aan privacy@giordanovini.it. U heeft het recht om een klacht in te dienen bij de toezichthoudende autoriteit (www.garanteprivacy.it) om zo uw rechten te doen gelden. Voor informatie over gegevensverwerking kunt u contact opnemen met de functionaris voor gegevensbescherming via het e-mailadres dpo@giordanovini.it. De volledige kennisgeving kunt u vinden op www.giordanowijnen.be/privacy.
VERZENDKOSTEN VERZENDKOSTEN: 14,90 € GRATIS LEVERING BELANGRIJK! Extra informatie voor levering:
PRIVACY EN GEGEVENSBESCHERMING Ik heb de hiernaast vermelde informatie ex art.13, AVG, gelezen: • Ik wil graag persoonlijk worden benaderd op basis van mijn interesses, aankopen, consumptiegedrag en voorkeuren: • Toestemming voor het doorgeven van gegevens aan derden om te gebruiken voor hun eigen promotiedoeleinden:
DATUM EN HANDTEKENING VERPLICHT DATUM*
J
J
M M
A
A
HANDTEKENING*
Snijd langs de stippellijn
DIRECT UIT ITALIË
DE BESTE KWALITEITSGARANTIE
50
HOE ZIT HET MET
TOURING
magazine
DE MOBILITEIT IN
BRUSSEL STADSRAPPORT TEKST: ERIK DERYCKE ILLUSTRATIE: LIEN GEEROMS
In de laatste aflevering van deze reeks over mobiliteit zijn we in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest beland. Hoe organiseert Brussel de manier waarop inwoners en bezoekers zich verplaatsen?
51
D
it stadsrapport over Brussel verschilt wat van de vorige. Dat komt in de eerste plaats doordat ‘Brussel’ twee dingen kan betekenen. Enerzijds is er het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat sinds 1989 een van de drie gewesten van België is. Het Gewest bestaat uit 19 zelfstandige gemeenten, waaronder de stad Brussel, de hoofdstad van België. Je hebt dus Brussel, het Gewest, en Brussel, de stad. De bevoegdheden over mobiliteit zijn verdeeld. Het Gewest is onder meer bevoegd voor het beheer en onderhoud van de gewestwegen en voor de vervoersmaatschappij MIVB (de Brusselse tegenhanger van De Lijn en TEC). De gemeenten zijn bevoegd voor het onderhoud van de gemeentelijke wegen en infrastructuur, de aanvullende verkeersreglementering en het parkeerbeleid. Het Gewest en de gemeenten, en de gemeenten onderling, zitten bovendien niet altijd op dezelfde lijn, getuige de saga rond het verkeersvrij maken van het Ter Kamerenbos: een beslissing van de stad Brussel werd (met succes) aangevochten door de gemeente Ukkel. Een tweede verschil is dat wat er in Brussel gebeurt een grote weerklank heeft. Het mobiliteitsbeleid in Brussel gaat immers niet alleen de inwoners van het Gewest aan, maar ook de 365.000 Vlaamse en Waalse pendelaars die er werken. Dat merken we bij Touring aan de reacties van onze leden op mobiliteitsnieuws uit de hoofdstad, zoals
TOURING
magazine
de invoering van de zone 30 en het voorstel voor een kilometerheffing. Tijd dus om een stand van zaken op te maken.
GOOD MOVE
De mobiliteitsvisie van de Brusselse regering is vastgelegd in Good Move, het Gewestelijk Mobiliteitsplan voor de periode 2020-2030. Het vertrekpunt van Good Move is een visie op de stad, vertelt Elke Van den Brandt, Brussels Minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid. “Het doel is een leefbare stad waar het fijn is om te wonen, te werken en op bezoek te komen. Mobiliteit is de sleutel om de leefbaarheid van de stad te verhogen. Als we een deel van de mensen kunnen aanzetten om zich op een andere manier te verplaatsen, meer te fietsen en te wandelen en meer het openbaar vervoer te gebruiken, dan hebben we de wagen minder nodig, zijn er minder files, hebben we schonere lucht en kunnen we van Brussel een veel fijnere stad maken.” Die visie is niet van bovenaf opgelegd door de politiek, stelt Van den Brandt: aan het Mobiliteitsplan werd drie jaar gewerkt samen met het middenveld, sociaal-economische partners en burgers.
STAPPEN, FIETSEN EN OPENBAAR VERVOER
Good Move somt 50 concrete acties en doelstellingen op. Een daarvan is – net als in andere steden – een gewenste modal shift waarbij er minder
MOBILITY AS A SERVICE Net als veel andere steden experimenteert ook Brussel met MaaS (Mobility as a Service). Daarbij dient een app als intelligente routeplanner. Zo’n MaaS-app is ook gekoppeld aan de betaalsystemen van verschillende aanbieders, zoals de NMBS, de MIVB, De Lijn en aanbieders van deelfietsen en deelwagens, zodat je geen afzonderlijke abonnementen of tickets nodig hebt. De test van de MoveBrusselsapp was gepland voor het voorjaar van 2020, maar werd wegens corona uitgesteld. Van den Brandt verwacht er veel van. “We zijn nog te vaak ofwel automobilist ofwel fietser ofwel gebruiker van het openbaar vervoer, ook al is dat niet altijd de meest rationele keuze. Een slimme routeplanner kan je verschillende alternatieven tonen die je misschien niet kende. Zo zijn er bijvoorbeeld 28 treinstations in het Gewest, en soms is de trein dus sneller dan de tram of de metro. Bovendien krijg je door een ander vervoermiddel te gebruiken ook begrip voor andere weggebruikers. Een automobilist die al eens een deelfiets neemt, zal begrijpen waarom fietsers zich onveilig voelen. En een fietser die met een deelauto rijdt, leert de problemen van de automobilist kennen.”
HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST heeft een oppervlakte van 161 km² en telt
heeft
30 km
1.221.881 535 km
snelwegen
inwoners
gewestwegen
1.448 km
gemeentewegen
verplaatsingen KORTER DAN 1 KM
25%
TUSSEN 3 EN 5 KM
37%
LANGER DAN 10 KM
20%
(BRON: LEEFMILIEU.BRUSSELS)
52 TOURING
magazine
WAT MET DE STADSTOL?
verplaatsingen met de wagen gebeuren en meer te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer. “Voor korte afstanden gebeurt al 37% van de verplaatsingen te voet, maar we zien toch dat mensen voor één of twee kilometer de wagen nemen”, zegt Van den Brandt. “Om wandelen te stimuleren, leggen we daarom aangename wandelroutes en veilige voetpaden aan.” Het Gewest maakt ook werk van een netwerk van fietsroutes. In het coronajaar 2020 kwamen er 40 km fietspaden bij en steeg het aantal fietsers met 60 procent. Er zullen nog fietspaden bijkomen, zegt Van den Brandt. “Als je mensen vraagt waarom ze niet fietsen, dan is dé reden een gebrek aan veilige infrastructuur, het gevoel dat fietsen onveilig is. Daar willen we echt iets aan doen.” Het metro-, tram- en busnet van de MIVB is nu al het dichtste van België, met de meest frequente lijnen, en het wordt de volgende jaren nog uitgebreid. Het Gewest investeert daarvoor 1 miljard per jaar. “Er komt 30 procent meer buscapaciteit, via nieuwe buslijnen, het verhogen van de frequentie en het uitbreiden van de uren waarop ze rijden. We zetten ook zeven nieuwe tramlijnen en één nieuwe metrolijn op de sporen, een werk van lange adem”, zegt Van den Brandt.
Eind 2020 besliste de Brusselse regering om een kilometerheffing in te voeren op het grondgebied van het Gewest. Voor Brusselaars zou die gecompenseerd worden door de afschaffing van de verkeersbelasting en de belasting op inverkeerstelling (BIV). Pendelaars uit andere gewesten zouden echter dubbel betalen: de vaste verkeersbelasting in het eigen gewest, en een variabele kilometerheffing in Brussel – reden waarom er op het plan veel kritiek kwam, ook van Touring. Voor de invoering wacht het Gewest op de conclusies van de Raad van State alvorens onderhandelingen te starten met Vlaanderen en Wallonië. Elke Van den Brandt zou de kilometerheffing liefst meteen in heel België invoeren. “Brussel is geen eiland. De verkeersbelasting is geregionaliseerd, maar wat wij doen heeft natuurlijk een impact op wie in een ander gewest woont. Wij willen dus liefst een systeem samen met de andere gewesten, en daar is ook jarenlang aan gewerkt. Toen de kilometerheffing voor vrachtwagens werd ingevoerd, was er zo goed als een akkoord om dat ook voor personenwagens te doen. Maar kort voor de verkiezingen is dan in Vlaanderen de wind gedraaid. Dat was voor ons wel even schrikken.” Volgens Van den Brandt is een kilometerheffing of rekeningrijden een veel logischer systeem dan de huidige verkeersbelasting. “Nu betaal je een vast bedrag per jaar, ongeacht hoeveel je rijdt. Hoe meer kilometers je doet, hoe minder de verkeersbelasting relatief doorweegt. We kunnen daar andere keuzes in maken, zodat wie zijn auto maar twee of drie keer per week gebruikt minder betaalt. Zo’n kilometerheffing moet intelligent zijn, zodat ze rekening houdt met het traject en het tijdstip. Als je tijdens de spits op een as wil rijden waar een alternatief voor bestaat, dan zal je meer betalen dan ‘s nachts wanneer er geen alternatief is of buiten de spitsuren. Kijk, de files op onze wegen kosten België elk jaar tussen 4 en 8 miljard euro. Maar files zijn geen natuurwet: je kan ze oplossen door een slimmere fiscaliteit. We willen daar zeker over praten met de andere gewesten, maar we hebben niet de luxe om nog tien jaar te wachten. Gelukkig merk ik dat er in de andere regio’s ook wat beweegt.”
4% 3% 3% 36%
19%
PENDELAARS
Pendelaars die ver van Brussel wonen, komen meestal met de trein. Maar wie uit de Brusselse Rand, Vlaams-Brabant
Wie in Brussel Het MIVB-net telt werkt, pendelt 39,9 km metrolijnen en
MET DE AUTO
MET DE TREIN
34%
MET METRO, TRAM OF BUS MET DE FIETS TE VOET ANDERS
(BRON: FOD MOBILITEIT, 2017)
147,1 km
tramlijnen waarvan
85,7 km
in eigen bedding (BRON: BISA.BRUSSELS, 2019)
53
of Waals-Brabant komt, verkiest vaak de auto – elke dag zijn dat 190.000 auto’s die het Gewest binnenrijden. Om deze pendelaars tot een modal shift te bewegen, moet volgens Van den Brandt vooral het openbaar vervoer in die zone versterkt worden. “Er wordt al lang gesproken over het gewestelijk expresnet (GEN). Ik ben blij dat de federale regering nu eindelijk in het spoor wil investeren. Zo maak je van de trein echt een alternatief.” Pendelaars kunnen hun auto ook achterlaten op een van de transitparkings (Park & Ride) en verder reizen met het openbaar vervoer of een deelfiets. Vlak voor de coronaperiode opende de grote P&R Coovi met 1.300 plaatsen, en het Gewest bouwt ook in Ukkel een grote P&R. Maar die nieuwe transitparkings zijn nog weinig gekend en worden onderbenut, geeft Van den Brandt toe. “Het is ook een uitdaging, want wij kunnen enkel parkings aanleggen op Brussels grondgebied. Maar dan ben je al dicht bij de stad, en het heeft weinig zin om over te stappen nadat je op de Ring al in de file hebt gestaan. Daarom hebben we met de Vlaamse overheid afgesproken om extra overstapmogelijkheden te creëren in de rand rond Brussel.”
PARKEREN
Volgens de jongste telling zijn er in het Gewest 327.779 parkeerplaatsen. Volgens het regeerakkoord moeten er
Aantal ritten op het MIVB-net in 2019
daar tegen 2030 65.000 van verdwijnen. “Als we meer bomen willen planten, terrassen en speeltuintjes aanleggen, en fietspaden en busbanen maken, hebben we ruimte nodig. Brussel heeft in verhouding tot andere steden veel parkeerplaatsen op het openbaar domein”, legt Van den Brandt uit. “We willen dat aanbod verkleinen en de bestaande ondergrondse parkings beter gebruiken, want die worden onderbenut. Ook op wijkniveau zijn er vaak veel meer plaatsen dan we denken, en dan heb ik het met name over bedrijven of scholen die hun parking overdag gebruiken maar waar ‘s avonds bewoners zouden kunnen parkeren.”
NIET ANTI-AUTO
De automobilist ziet rijstroken veranderen in fietspaden en merkt dat parkeerplaatsen afgeschaft worden. Voert Van den Brandt een antiautobeleid om de auto uit Brussel weg te pesten, vragen we haar. “Wat voor mij anti-auto zou zijn, is gewoon het beleid van de afgelopen decennia verderzetten. Dan krijgen we elk jaar langere files en meer tijdverlies. Daar is de automobilist niet mee geholpen. Uiteraard zullen er altijd auto’s zijn in Brussel. Voor sommige mensen is er geen alternatief. Maar zij staan wel mee in de file met mensen voor wie er wel alternatieven zijn. We willen dus niet alle auto’s weg; we willen 20 tot 30 procent minder autoverkeer, want
Aantal vertrekkende reizigers per weekdag in 2019 BRUSSEL-NOORD BRUSSEL-CENTRAAL
163
154
110
MILJOEN
MILJOEN
MILJOEN
METRO
TRAM
BUS
(BRON: BISA.BRUSSELS)
BRUSSEL-ZUID
(BRON: NMBS)
63.779 60.706 59.670
dan verdwijnen de files. Daar wint iedereen bij. We investeren trouwens ook in automobiliteit. De renovatie van de Leopold II-tunnel kost 463 miljoen euro, een veelvoud van wat we uitgeven aan fietsinfrastructuur. Het is dus een en-en verhaal, geen of-of.”
BRUSSEL BLIJFT BEREIKBAAR
Zoals in andere steden wordt het Brussels mobiliteitsbeleid ook onder vuur genomen door handelaars en horeca die vrezen dat klanten zullen wegblijven. Van den Brandt heeft begrip voor de vrees, maar stelt dat die ongegrond is. “De voetgangerszone in het centrum van Brussel is de grootste in Europa. Vroeger was dat een autobaan met 2x2 rijvakken, dwars door het hart van de stad. Als je foto’s van vroeger vergelijkt met de situatie vandaag, dan kan je met de beste wil van de wereld niet zeggen dat je terug wil. In het begin was er inderdaad de vrees dat mensen zouden wegblijven.
We willen 20 tot 30 procent minder autoverkeer, want dan verdwijnen de files Maar ook op regenachtige dagen is het daar druk; er zijn extra winkels en horecazaken bijgekomen, en Total heeft er zijn hoofdkwartier. Economisch zijn de voetgangerszones net aan het openbloeien, ook die aan de Elsensesteenweg. Dat is ook logisch, want wie gaat er nu graag shoppen op een smal voetpad langs een autosnelweg? Het is trouwens een misvatting dat alleen automobilisten interessante klanten zijn. Fietsers en wandelaars stoppen gemakkelijker en spenderen vaker lokaal. Aan de rand van de voetgangerszone zijn er parkings, dus ook voor mensen die minder goed ter been zijn blijft ze bereikbaar.” Van den Brandt geeft wel toe dat overleg met de lokale middenstand
TOURING
magazine
54 TOURING
magazine
belangrijk is. “De heraanleg van zo’n zone heeft een zware impact, en kleine zelfstandigen hebben niet altijd de middelen om dat te overbruggen. Voor grote werven moet er daarom een plan zijn om lokale handelaars te compenseren en te ondersteunen. Mijn collega Barbara Trachte van Economie maakt daar werk van.”
VEILIG FIETSEN
Uit een onderzoek dat de VUB eind 2020 uitvoerde, blijkt dat de Brusselse fietsers zich veiliger voelen dan vroeger. Wel heeft 70 procent van de fietsers in Brussel te maken met verbale agressie van andere weggebruikers. Leidt het fietsbeleid onbedoeld tot polarisatie? “De automobilist moet inzien dat een fietser niet de vijand is maar een bondgenoot”, zegt Van den Brandt. “Elke fietser die er bijkomt, is iemand die niet mee in de file staat of een parkeerplaats voor je neus inpikt. Het fietspad op de Wetstraat heeft veel kritiek gekregen. Maar als je naar de cijfers kijkt, is het aantal fietsers er exponentieel toegenomen: dat zijn allemaal mensen die niet in een auto zitten.” De grote uitdaging is om de verschillende weggebruikers hun plaats in de beperkte openbare ruimte te geven, zegt Van den Brandt. “Fietsers voelen zich onveilig als ze zich tussen het autoverkeer moeten mengen. Maar ook een automobilist voelt zich onveilig als hij denkt dat er elk moment iemand voor zijn wielen kan springen. Op de hoofdassen, waar een auto 50 km/u rijdt, hebben fietsers daarom een afgescheiden fietspad nodig. Dat gaat soms ten koste van ruimte voor auto’s. We letten er daarbij wel op dat de capaciteit van de kruispunten hetzelfde blijft, zodat er per groenfase evenveel auto’s kunnen doorrijden. In de wijken waar geen doorgaand verkeer is, ligt de snelheid lager en kunnen fietsers en auto’s wel de ruimte delen.”
VERKEERSVEILIGHEID
Het Good Move-plan gaat uit van een ‘Vision Zero’: tegen 2030 mogen er in het Gewest geen doden en zwaargewonden meer vallen in het verkeer. Om die doelstelling te halen, wordt een
lijst met zwarte punten versneld weggewerkt. Ook de veelbesproken invoering van de zone 30 was bedoeld om de verkeersveiligheid te verhogen, zegt Van den Brandt. “Buitenlandse voorbeelden bewijzen het effect van een zone 30. In Helsinki sterven geen voetgangers meer in het verkeer, in Grenoble is het aantal verkeersongevallen sinds de invoering gehalveerd. Als je trager rijdt, heb je een breder gezichtsveld en meer tijd om te reageren. De impact van ongevallen is ook minder ernstig.” De facto gold op 65 procent van het grondgebied al een snelheidsbeperking tot 30 km/u. De zone 30 heeft alleen het principe omgedraaid: de maximumsnelheid is nu 30 km/u, tenzij anders aangegeven. Op de hoofdassen blijft de snelheid 50 km/u. Volgens een tussentijds rapport heeft de zone 30 de verkeersveiligheid inderdaad verhoogd, al spelen er ook coronaeffecten. “Definitieve conclusies kan je pas na twee jaar trekken, maar de eerste resultaten tonen toch aan dat we in de goede richting gaan. Er zijn 20 procent minder ongevallen en 25 procent minder dodelijke en zwaargewonde slachtoffers, vooral bij automobilisten trouwens. Ook de geluidsoverlast is verminderd – verkeerslawaai is in een stad de voornaamste externe bron van stress. Veel mensen waren bang dat de reistijden zouden toenemen, maar dat blijkt niet te kloppen. We merken ook dat het draagvlak groeit. De zone 30 wordt goed gerespecteerd, en daar ben ik de automobilisten heel dankbaar om.”
STANDPUNT TOURING TEKST: JOOST KAESEMANS
Een veilige, mobiele en prettige stad zijn, en dat voor elk type weggebruiker: die ambitie deelt Touring alvast met de stad Brussel. En daar zetten wij, samen met meer dan een miljoen voertuigbestuurders die lid zijn van Touring, mee onze schouders onder. Aan initiatieven om Brussel veiliger en vlotter te maken, in eerste instantie voor de fietser, ontbreekt het de laatste tijd overigens niet. Plaats en veiligheid creëren voor de fietser is een prima zaak. Maar de manier waarop kan en moet absoluut beter. Talrijk zijn de situaties waarin het autoverkeer bewust gestremd of bemoeilijkt wordt, soms zelfs op plaatsen waar fietsers of voetgangers er geen baat bij hebben. Denk aan de trechter op de Keizer Karellaan, net voor het inrijden van de tunnels. Het is een voorbeeld van hoe de automobilist voor voldongen feiten wordt gesteld, zonder dat betere alternatieven zelfs maar overwogen worden. Een ander voorbeeld: het sluiten van het Ter Kamerenbos leidde tot heel wat verkeersoverlast in de omliggende woonwijken. Touring heeft hiervoor een alternatief plan voorgesteld, zodat de congestie opgevangen kon worden en de voertuigen op de hoofdwegen konden blijven. Gelukkig werd er hier wél aan de toestand gesleuteld, zodat er vandaag minder overlast is. Maar de vaststelling blijft: ook met merkbaar minder autoverkeer heeft het mobiliteitsbeleid in Brussel geleid tot meer files. Dat verdient niet het predicaat ‘Good Move’ waar de stad zich op beroemt. En het heeft nadelige gevolgen voor de luchtkwaliteit, de leefbaarheid en de welvaart in de stad. Touring blijft ook hameren op meer, betere en goedkope overstapfaciliteiten aan de stadsrand. Die zijn onontbeerlijk om het autoverkeer te drukken. En ook parkeergelegenheid blijft een aandachtspunt: de stad leeft mede dankzij niet-Brusselaars die er komen werken, winkelen of ontspannen. Dat is ook de reden waarom Touring absoluut niet te vinden is voor een aparte stadstol voor het Brussels Gewest.
SLIM VAN A NAAR B
55 TOURING
magazine
NIET IEDEREEN PENDELT MET DE AUTO NAAR HET WERK, EN OOK VOOR ANDERE VERPLAATSINGEN ZIJN ER HEEL WAT ALTERNATIEVEN. IN DEZE RUBRIEK BUIGEN WE ONS OVER ALTERNATIEVE MOBILITEIT. AFLEVERING 7: DE ELEKTRISCHE CARGOFIETS.
EFFICIËNT DOOR HARTJE BRUSSEL
Vanessa Lamouroux, een Française die in Brussel werkt, ontdekte de elektrische cargofiets aan de schoolpoort. De auto was sowieso geen optie, want parkeren in hartje Brussel is geen sinecure en betaalparkings zijn duur. In eerste instantie is ze met de ouders aan de schoolpoort gaan praten om te polsen naar hun ervaringen. Daarna heeft ze een bescheiden marktonderzoek gedaan en verschillende leveranciers met elkaar vergeleken. Bij Lease a Bike Belgium werd gesuggereerd om zo’n fiets te leasen. Dat idee heeft ze neergelegd bij haar baas en kijk, die ging meteen akkoord. Vanessa is formeel: ‘Ik woon en werk in hartje Brussel en mijn kinderen gaan er ook naar school. Met mijn cargofiets win ik enorm veel tijd en ook het ecologische aspect speelde een belangrijke rol bij mijn keuze.’ Meer info: www.lease-a-bike.be
VANESSA LAMOUROUX 40 JAAR BRUSSEL
SPECIAL OLDTIMER EV
TEKST: ERIK DERYCKE
WORDT OLDTIMER ELEKTRIFICEREN MAKKELIJKER?
57 TOURING
magazine
Een oldtimer ombouwen naar een elektrisch voertuig (EV) waarmee je de baan op mag, was in België in de praktijk onbegonnen werk. Voor bepaalde types voertuigen wordt dat in de loop van dit jaar een stuk gemakkelijker, dankzij een gehomologeerde conversiekit en een aangepaste wetgeving. Hoe gaat dat in zijn werk?
W
ie een oldtimer wil uitrusten met een elektrische motor, keek tot voor kort aan tegen een technische en administratieve lijdensweg, vertelt Dieter Pétré. Hij is zaakvoerder van CQS Classics, een bedrijf gespecialiseerd in de restauratie van historische Citroën-modellen, en voorzitter van de commissie Oldtimers bij sectorfederatie Traxxio. Een conversie naar EV was in theorie wel mogelijk, maar onrealistisch duur door het vele maatwerk dat nodig was. Bovendien kon een omgebouwde oldtimer in België niet individueel gehomologeerd worden, omdat de normen voor de homologatie hier ontbreken. De Europese richtlijnen daarvoor zijn in België nooit omgezet in uitvoeringsmodaliteiten, zegt Dieter Pétré. “De staatsstructuur van België speelt daarbij mee: het federale niveau is verantwoordelijk voor de wetgeving, maar de gewesten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de technische keuringen.” Bovendien heeft België geen echt keuringsorgaan, vergelijkbaar met de TÜV in Duitsland, RDW in Nederland en UTAC in Frankrijk, dat deze normen zou kunnen opstellen.
01 RETROFIT IN KIT De oplossing die weldra mogelijk wordt, bestaat erin te werken met een typehomologatie die geldt voor één specifiek model en type. De homologatie wordt toegekend op basis van een retrofit-kit. Zo’n kit bevat alle onderdelen die nodig zijn voor de
ombouw. De onderdelen in de kit zijn uitvoerig getest en afgestemd op dat specifieke voertuig, met het oog op een optimale verdeling van het gewicht van motor en batterij bijvoorbeeld. De hele ombouwprocedure is minutieus beschreven en moet uitgevoerd worden door een erkende installateur. De kit waarmee CQS Classics zelf aan de slag wil gaan, is bedoeld voor de Citroën 2PK 6 AZKA. De Franse fabrikant RFIT heeft voor dat model een retrofit-kit ontwikkeld die in Frankrijk gehomologeerd is. “Aan de hand van die Franse typehomologatie zijn we in België met alle betrokken partijen gaan praten om dat ook hier mogelijk te maken”, zegt Dieter Pétré. “De wil bestaat echt om vooruitgang te maken. De laatste maanden en weken waren er belangrijke doorbraken in het dossier, en er is een roadmap opgesteld.” Pétré verwacht dat de nodige wetgeving er dit jaar komt. Daarna wordt de conversie met zo’n kit ook bij ons mogelijk. De oldtimer wordt dan na de ombouw technisch gekeurd en krijgt een nieuw typeplaatje.
02 DE OMBOUW IN DE PRAKTIJK De conversie van een 2PK tot EV verloopt in verschillende stappen, legt Dieter Pétré uit. “Eerst worden de oude motor, de batterij en de uitlaat
58 TOURING
magazine
Opladen kan aan een gewoon stopcontact of aan een laadpaal; de accu volledig laden duurt 3,5 uur eruit gehaald. Vervolgens worden de motor, de omvormer en de batterij ingebouwd. Daarbij gebruikt men zo veel mogelijk de originele bevestigingspunten. De versnellingsbak en het ontkoppelingspedaal blijven behouden, en er wordt een elektrische verwarming ingebouwd – verwarmen met warmte van de verbrandingsmotor is immers niet meer mogelijk. De accu in de kit is een lithium ijzerfosfaat batterij met een capaciteit van 10,2 Kwh, goed voor een autonomie van 90 km in normale omstandigheden. Opladen kan aan een gewoon stopcontact of aan een laadpaal; de accu volledig laden duurt 3,5 uur. Dan nog het prijskaartje: reken op een totaalbedrag van 14.500 euro, inclusief BTW, voor de kit en de inbouw. Ervan uitgaand dat je zelf een 2PK in goede staat bezit. Dieter Pétré stond met het prototype op de InterClassics oldtimerbeurs in Brussel, en daar was de respons alvast heel positief. “De klanten waar ik mee gepraat heb, vonden dat een begrijpelijk budget. In Frankrijk wordt de conversie ook nog eens gestimuleerd; je kan er tot 6.000 euro subsidie voor krijgen. Dan wordt het echt betaalbaar.”
03 WAAROM OMBOUWEN? Er zijn verschillende argumenten waarom je een oldtimer zou laten ombouwen tot een EV, zegt Dieter
Dieter Pétré: “De gemiddelde oldtimer doet slechts 1.600 kilometer per jaar, en alles samen zijn oldtimers goed voor amper 0,02% van de gereden kilometers in België. De milieu-impact is dus verwaarloosbaar.” Pétré. “Mensen worden zich bewust van hun verantwoordelijkheid voor het milieu. Zeker bij jongeren speelt dat. Wat ook meespeelt, zijn de lage-emissiezones in onze steden: bezitters van oldtimers die in zo’n LEZ wonen, zien hun hobby en plezier in het gedrang komen. En het past ook in de circulaire economie: de idee dat we grondstoffen en voorwerpen zoveel mogelijk moeten hergebruiken. Het is veel duurzamer om een bestaand voertuig om te bouwen dan een volledig nieuwe elektrische wagen te bouwen. Daarom wordt er met veel belangstelling gekeken naar dit pioniersproject.” Het ombouwen is vooral bedoeld voor wie zijn of haar oldtimer als functioneel voertuig wil blijven gebruiken, om boodschappen mee te doen of om de (klein)kinderen naar school te brengen. “De beleving na de ombouw is anders, dat moeten we niet wegstoppen. Maar een conversie doet geen afbreuk aan het gevoel dat je met een historisch voertuig rijdt, met alle passie, nostalgie en geluk die daar voor een oldtimerbezitter bij horen.”
04 ELKE OLDTIMER ELEKTRISCH? Door de conversie wordt een oldtimer een volledig functionele auto die je elke dag kan gebruiken, zonder dat je je schuldig hoeft te voelen over de uitstoot. Moeten we dan elke oldtimer maar ombouwen? Dat is absoluut niet de bedoeling, zegt Dieter Pétré. “Zowel in Europa als in België wordt de erfgoedwaarde van oldtimers gewaardeerd. Het is de bedoeling dat dat historisch erfgoed in zijn volle
glorie en authenticiteit bewaard blijft en dat we daar heel verantwoord mee omgaan.” Bij sommige wagens is de motor met zijn karakteristieke geluid zo kenmerkend dat het een schande zou zijn om die te elektrificeren, vindt Pétré. Maar andere voertuigen lenen zich daar perfect toe, met name kleinere stadswagens zoals de 2CV, de Renault R4 en de Fiat 500. Een retrofit-kit ontwerpen en laten homologeren vergt overigens een zware investering, en heeft dus ook alleen maar zin als er nog genoeg van die oldtimers rondrijden. De milieu-impact van (nietomgebouwde) oldtimers is trouwens beperkt. De gemiddelde oldtimer doet slechts 1.600 kilometer per jaar, en alles samen zijn oldtimers goed voor amper 0,02% van de gereden kilometers in België, weet Dieter Pétré. “De milieu-impact is dus verwaarloosbaar, maar de positieve impact van oldtimers op de economie – denk niet alleen aan onderhoud en herstellingen, maar ook evenementen, samenkomsten, overnachtingen, … – en op het ‘bruto nationaal geluk’ is vele malen groter.”
ZEKER OP WEG
DE EXPERTISE VAN TOURING EN JOUW ELEKTRISCH VOERTUIG
Onze wegenwachters zijn opgeleid om jouw elektrische voertuig te repareren volgens de geldende veiligheidsvoorschriften. Voor slechts 5 euro per maand helpt Touring jou overal in België met jouw elektrische wagen, zelfs als je wagen thuis staat. Deze pechhulp dekt ook oldtimers. Meer info: www.touring.be/nl/ producten/pechverhelping
De vrijheid van leasing is er nu voor iedereen. Nieuw bij uw makelaar. Ontdek het gemak en de transparantie van een autoleasing op maat. En optimaliseer uw financiële planning dankzij een maandelijks budget. go4leaseag.be
AG Insurance (afgekort AG) NV - E. Jacqmainlaan 53, 1000 Brussel - www.aginsurance.be - info@aginsurance.be - IBAN: BE13 2100 0007 6339 - BIC: GEBABEBB - RPR Brussel BTW BE 0404.494.849 - Belgische verzekeringsonderneming toegelaten onder code 0079, onder toezicht van de Nationale Bank van België, de Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel Verantwoordelijke Uitgever: Pieter Van Schuylenbergh
60
HOE MOET HET?
TOURING
magazine
VERLAAG JE BRANDSTOFKOSTEN TEKST: VINCENT HAYEZ
Sinds vorige zomer zijn de prijzen voor brandstoffen als benzine, diesel en aardgas onophoudelijk gestegen. Volgens de deskundigen die we om informatie vroegen, is er beterschap in zicht. Maar ondertussen betalen we aan de pomp wel een gepeperde rekening. We geven je dan ook graag een paar tips om je kosten te verlagen.
61 TOURING
magazine
Wat kan je nog meer doen?
B
ij het begin van de coronacrisis en de eerste lockdown (maartapril 2020) daalden de prijzen aan de pomp spectaculair. Diesel dook zelfs (heel even) onder de grens van 1 euro per liter! Maar sinds de zomermaanden, en zeker in oktober en november, zagen we het omgekeerde gebeuren, met prijzen die soms opliepen tot 1,80 euro voor diezelfde liter diesel! Gelukkig zijn de stijgingen ondertussen wat bekoeld (althans bij het schrijven van dit artikel), maar één ding is zeker: besparen is de boodschap. ZOEK HET GOEDKOOPSTE TANKSTATION In België bepaalt de staat de maximum- en minimumprijzen voor petroleumproducten op basis van een programmaovereenkomst. Tankstationuitbaters mogen binnen die prijsvork echter vrij kortingen geven. Om het goedkoopste benzinestation te vinden, kan je gespecialiseerde sites raadplegen en/of een van de vele smartphone-apps gebruiken. Een handige en vrij betrouwbare site is bijvoorbeeld carbu.com. Ook op de website van Touring (www.touring.be/nl/artikels) vind je heel wat interessante informatie over dit onderwerp, met daarbovenop de brandstofprijzen in het buitenland: handig voor wie dicht bij de grens woont! VERMIJD OMRIJDEN Op basis van de prijzen bij jou in de buurt kan je vervolgens het voordeligste benzinestation kiezen. Zorg er wel voor dat je niet te ver moet omrijden voor een volle tank. Aangezien de prijsverschillen wettelijk beperkt zijn, win je voor de brandstof die je nodig hebt nooit meer dan een paar eurocent per liter (tenzij je over
de grens je licht gaat opsteken natuurlijk). Stel nu nog dat het prijsverschil tussen twee tankstations 20 cent bedraagt. Op een volle tank van 50 liter geeft dat een verschil van ‘slechts’ tien euro. Dat is uiteraard mooi meegenomen, maar als je daarvoor heen en terug 100 km moet rijden, gaat je winst in rook op en verlies je bovendien heel wat tijd. PLAN JE RITTEN Bestuurders van elektrische wagens weten heel goed dat ritten plannen de perfecte manier is om energie te besparen. Er staan immers nog niet overal laadpalen, zeker niet buiten de grote steden en snelwegen. Ook als je fossiel rijdt, kan je die techniek prima gebruiken. Bepaal dus zowel de beste plek als het beste moment om te tanken. Heel wat ingebouwde navigatiesystemen hebben een functie die de brandstofprijzen in real time weergeeft. Dat kan handig zijn als je onderweg bent, want misschien zie je wel een interessantere prijs dan bij jou in de buurt. Voorwaarde is natuurlijk wel dat je op de hoogte bent van de dagprijs en zo de vergelijking kan maken. WAT MET DE KWALITEIT VAN DE BRANDSTOF? Supermarkten en minder bekende merken hebben vaak permanent lage prijzen. Zit er dan een addertje onder het gras? Voor supermarkten vormen die lage brandstofprijzen een manier om meer klanten naar de winkel te lokken. Ook in tankstations zonder shop of andere diensten zijn de prijzen lager. Logisch ook. Wat de kwaliteit betreft, hoef je alvast niet bang te zijn. Fapetro, het Fonds voor de Analyse van Aardolieproducten, voert het hele jaar door controles uit om de kwaliteit te garanderen.
MAAK DE JUISTE KEUZE Zoals je kan lezen in ons dossier over het Autosalon, speelt zowel de motorkeuze als het type voertuig een belangrijke rol. Sinds diesel uit de gratie is gevallen, zit de verkoop van benzinemotoren in de lift. En een SUV zal altijd (veel) meer verbruiken dan een berline of een break met evenveel binnenruimte. Ga je voor stijl of voor zuinigheid? Aan jou de keuze. EEN GOED ONDERHOUDEN WAGEN Auto’s die goed onderhouden worden, verbruiken een pak minder dan hun ‘verwaarloosde’ tegenhangers. De motorolie en de luchtfilter zijn op dat vlak niet onbelangrijk. Maar ook een correcte bandenspanning is cruciaal. Bij een te lage spanning neemt de rolweerstand toe en kan het verbruik met wel 5% stijgen. KORTING DANKZIJ DE TOURING TOTALENERGIES-KAART Met de gratis TotalEnergies-kaart bespaar je rechtstreeks aan de pomp. Touring-leden krijgen minimaal 10 cent/liter korting op de officiële brandstofprijzen in elk TotalEnergies-tankstation. Als je met andere woorden 50 liter tankt, ben je altijd zeker van 5 euro korting op de officiële prijs! Ontdek deze en nog veel meer tips op www.touring.be/nl/artikels.
62
ROAD TO EV
TOURING
magazine
ZO’N ELEKTRISCHE AUTO IS DAT IETS VOOR MIJ?
TEKST: JO VERLUYTEN
Dat de toekomst van onze mobiliteit elektrisch kleurt, daar bestaat nog weinig twijfel over. Er zijn echter nogal wat putten en hobbels op de weg naar elektrische mobiliteit. En die doen een hele reeks vragen rijzen. Vragen die we willen beantwoorden in een nieuwe artikelenreeks onder de noemer Road to EV. Rijd je mee?
63
“N
u al een elektrische auto, of nog één keer een ‘gewone’?”, dat is een vraag die heel veel Touring-leden zich stellen. Wij zijn blij met die vraag; het is het bewijs dat steeds meer autogebruikers beseffen dat ook zij hun steentje kunnen bijdragen tot een schonere wereld door te kiezen voor een milieuvriendelijke auto. Maar de vraag verraadt tegelijk de twijfel en de hinderpalen die autokopers nog altijd ervaren. Daarom gaan we van start met deze nieuwe rubriek waarin we antwoorden formuleren op vragen rond elektrische mobiliteit. Een heel jaar lang belichten wij in dit magazine de uiteenlopende aspecten die bij elektrisch rijden komen kijken: van het maken van de juiste keuze van voertuig, over de vragen over laden en op reis gaan met een e-auto, tot de kostenberekening en de fiscale voordelen die aan een auto op batterijen verbonden zijn. Voor dit nummer leggen wij ons oor te luister bij Joost Kaesemans, public relations-verantwoordelijke bij Touring, die zijn visie geeft over de overwegingen, de twijfels en de obstakels die heel wat autokopers ervaren en waarvoor zij bij ons te rade komen. TM: Om meteen de vraag van veel van onze leden op tafel te gooien: maakt iemand die vandaag een elektrische auto koopt, sowieso de juiste keuze? Joost Kaesemans: Als je ‘juist’ vanuit milieuoogpunt bekijkt, wel. Vanuit milieuoogpunt is daar weinig discussie over omdat een elektrische auto het
op twee essentiële punten beter doet. Ten eerste heeft zo’n elektrische auto geen verbranding van benzine, diesel of gas. De motor stoot bij het rijden met andere woorden geen schadelijke stoffen uit. Dat is voordelig voor de luchtkwaliteit en dus ook voor de volksgezondheid op de plaats waar het voertuig ingezet wordt. TM: Maar zo’n elektrische auto moet wel geproduceerd worden, en dat zou meer CO2-uitstoot veroorzaken dan de productie van een conventionele auto. Joost Kaesemans: De andere kant van het milieuverhaal is inderdaad die van de broeikasgassen, de veelbesproken CO2-uitstoot. Maar ook daar wint de elektrische auto. Over de hele levenscyclus gemeten, is de CO2-
Joost Kaesemans, public relationsverantwoordelijke bij Touring.
uitstoot van een elektrische auto beduidend lager dan de uitstoot van een auto met verbrandingsmotor. De elektrische auto begint zoals je aanhaalt met een achterstand wanneer hij de fabriek uitrolt: het produceren van een auto op batterijen vraagt inderdaad meer energie en meer grondstoffen. Maar tijdens het gebruik van de auto wordt die achterstand ingehaald en omgezet in een milieuvoordeel. De verklaring is eigenlijk heel eenvoudig. Een thermische motor zet namelijk slechts zowat een derde van de energie uit de brandstof om in beweging. De rest gaat verloren als warmte of wrijving. Een elektromotor doet het veel beter en haalt een efficiëntie van 80% of meer. Dat alleen al maakt elektrische aandrijving interessant. TM: Die elektrische motor moet wel gevoed worden met elektriciteit, en die is lang niet altijd op een groene manier geproduceerd. Joost Kaesemans: Doorslaggevend is uiteraard de herkomst van de elektriciteit. Elektriciteit uit hernieuwbare bronnen of uit een kerncentrale heeft een veel betere milieu- en klimaatbalans dan stroom uit een gas- of kolencentrale. Maar het aandeel groene stroom neemt alsmaar toe, en dus helt de balans dag na dag verder over naar de elektrische auto. Je zou het zelfs zo kunnen zien: daar waar een benzine- of dieselwagen door slijtage aan de motor en de systemen voor uitlaatgaszuivering minder schoon wordt naarmate de jaren en de kilometers op de teller toenemen, gaat een elektrische auto met de jaren net een kleinere milieu-impact krijgen dankzij het grotere percentage aan groene stroom. Het is een vereenvoudiging, ik weet het. Maar ik vind het mooi, en het idee erachter klopt wel. Trouwens, niet alleen de vooruitzichten voor groene stroom zijn positief. Iedereen verwacht dat de accu’s de komende jaren nog verbeteren: lichter, krachtiger, en op een meer ecologische manier te produceren. Dat alles zal verder
TOURING
magazine
64 TOURING
magazine
bijdragen tot het succes van de elektrische auto. Dus ja, vanuit milieuoogpunt is een elektrische auto beslist de juiste keuze.
WANNEER KOPEN?
TM: Je overtuiging dat de batterijen van elektrische auto’s in de toekomst nog beter zullen worden, kan je natuurlijk ook zien als een reden om nog te wachten met de aankoop, als een obstakel om nu al elektrisch te gaan rijden Joost Kaesemans: Precies! En net daarom zijn er nog niet zo heel veel privé-autokopers die nu al volledig elektrisch gaan. Het is een van de grootste obstakels die een autokoper ervaart, vooral ingegeven door een
.
onzekerheid over de waarde die de auto nog zal hebben op het moment dat je hem wil doorverkopen. Misschien zijn tegen die tijd veel betere batterijen de norm, of veel goedkopere. Daardoor zou de restwaarde van een auto die je vandaag koopt, flink kunnen tegenvallen. Ik begrijp die bezorgdheid volledig, maar de huidige signalen zijn positief: elektrische auto’s hebben een restwaarde die boven verwachting hoog ligt. Dat horen wij van leasingmaatschappijen die stilaan aardig wat leasingcontracten van elektrische auto’s zien aflopen. Maar het blijft een onduidelijkheid, een zeker risico, dat geef ik toe.
TM: Los van die restwaarde blijft een nieuwe elektrische auto ook een flinke smak geld kosten. Is dat niet het belangrijkste struikelblok? Joost Kaesemans: Een elektrische auto is nog altijd een pak duurder in aankoop dan een conventioneel model. Lang niet iedereen kan zo’n grote som vrijmaken. Dat is echt een probleem. We moeten trouwens weg van het idee dat een nieuwe auto kunnen kopen een evidentie is. Het feit dat er meer tweedehandse dan nieuwe auto’s worden verkocht, is het beste bewijs dat lang niet iedereen een nieuwe auto wil of kan betalen. Maar het is mogelijk om elektrisch rijden te verzoenen met een tweede-
EFFICIENTIEGRAAD EN CO2-EMISSIE VAN DE AANDRIJFSOORTEN
CO2 EQUIVALENT
EFFICIENTIEGRAAD IN %
AANDRIJFSOORT
BRANDSTOF
PRODUCTIEWIJZE
ENERGIEBRON
benzinemotor
benzine CNG
raffinage conditionering
aardolie aardgas
dieselmotor
diesel biodiesel
raffinage verestering
aardolie koolzaad
24 -50
benzine
raffinage
aardolie
20
120
140
33
elektromotor (brandstofcel)
waterstof
elektrolyse
Europese stroommix windstroom
196 5
0 0
196 5
40
elektromotor (li-ion-accu)
stroom
elektriciteitscentrale
Europese stroommix windstroom
87 2
0 0
87 2
80
hybride-aandrijving (benzinemotor)
BRON: BMV
(in gram per kilometer)
WtT
TtW
24 25
140 126 128 133
WtT+TtW=WtW
164 141 152 83
TtW
29 benzine 32 aardgas 32
WtT=well to tank, TtW= tank to wheel, WtW= well to wheel
Het aftellen is begonnen Een elektrische wagen klinkt vandaag voor veel mensen nog als toekomstmuziek, maar het stappenplan richting het einde van de verbrandingsmotor is al uitgestippeld. De kalender? Die ziet er als volgt uit.
2 0 2 5
IONITY TELT MEER DAN 1.000 LAADSTATIONS IN EUROPA Nu er steeds meer elektrische wagens komen, moet de infrastructuur natuurlijk volgen. Ionity, het snellaadnetwerk dat in handen is van een consortium van constructeurs, wil actief meewerken aan die ontwikkeling door in heel Europa tegen 2025 te beschikken over 1.000 laadstations langs snelwegen (met gemiddeld elk 7 laadpalen), tegenover 386 vandaag. Hierdoor zal het Europese netwerk van Ionity in totaal zo’n 7.000 laadpalen tellen.
65
handse auto. Op de tweedehandsmarkt vind je vandaag al een aanbod aan elektrische auto’s vanaf zo’n 10.000 euro. Al heb je het dan wel vaak over voertuigen van pakweg zes jaar oud of meer: auto’s die door de band genomen eerder een rijbereik hebben van 150 à 200 km dan de tegenwoordig gangbare 300 à 400 km. TM: En dat rijbereik is een tweede groot struikelblok … Joost Kaesemans: Klopt, al is dat eerder een psychologisch dan een reëel struikelblok. De meeste autogebruikers leggen gemiddeld minder dan 50 kilometer per dag af. En slechts heel zelden meer dan 200.
De meeste autogebruikers leggen gemiddeld minder dan 50 kilometer per dag af en slechts heel zelden meer dan 200
RIJBEREIK VAN DE 11 MEEST VERKOCHTE EV’S IN 2021 MERK
MODEL
WLTP AUTONOMIE VAN/ TOT
TESLA
MODEL 3
448
614
AUDI
E-TRON
341
436
VW
ID.3
352
549
BMW
SERIE-X3
449
459
PORSCHE
TAYCAN
407
484
VW
ID.4
346
522
POLESTAR
2
440
540
PEUGEOT
208
340
340
MERCEDES EQA
426
426
SKODA
ENYAQ
340
536
NISSAN
LEAF
270
385
Het opgegeven rijbereik stemt overeen met de resultaten uit de officiële homologatiecyclus (WLTP). In de praktijk ligt het rijbereik vaak een stuk lager, onder invloed van rijomstandigheden, buitentemperatuur, rijstijl enzovoort. Afwijkingen van 20 en soms zelfs 30% zijn niet ongewoon.
Dat betekent dat je, wanneer je ’s ochtends met een volle batterij kan vertrekken, eigenlijk haast nooit op zoek moet naar een laadstation. Zelfs niet wanneer jouw dagelijks gebruik beduidend hoger ligt dan het gemiddelde. Dat is erg belangrijk om te beseffen. TM: Maar dan ga je er wel van uit dat je ’s nachts je auto kan opladen. Joost Kaesemans: Dat is meteen een conditio sine qua non: wanneer je niet kan terugvallen op een zekere laadplek bij je thuis of desnoods op het werk, dan valt er vandaag eigenlijk nauwelijks aan elektrisch rijden te beginnen. Daarvoor is het netwerk aan publieke laadpalen nog te beperkt en bovendien is publiek laden een stuk duurder dan thuis of op het werk. Maar heb je de mogelijkheid om thuis of op het werk te laden, dan staat het licht op groen. Dan mogen die enkele dagen dat het wél nodig is om onderweg bij te laden, niet de doorslaggevende factor zijn om geen elektrische auto te overwegen. Het is trouwens opvallend dat heel wat eigenaars van elektrische auto’s best veel kilometers afleggen. Zoals ik al zei: heb je zelf de mogelijkheid tot laden, en strekken je langere verplaatsingen zich uit over een gebied waar publieke laadmogelijkheden zijn, dan
TOEGANGSBEPERKING DIESELS IN LAGE-EMISSIEZONES
VERWACHTE COMMERCIALISERING SOLID-STATE BATTERIJEN
DAIMLER FOCUST OP ELEKTRICITEIT
De steden Antwerpen, Gent en Brussel hebben een lage-emissiezone ingevoerd. In bepaalde delen van het centrum zijn vervuilende voertuigen hierdoor verboden of is hun toegang beperkt. Vanaf 1 januari 2025 zijn Euro 5 en oudere diesels er niet meer welkom. Voor Euro 6- modellen zijn er nog geen beperkingen.
De komst van nieuwe batterijen zonder vloeibaar elektroliet wordt ongetwijfeld de eerste revolutie in de geschiedenis van de elektrische wagen. Verschillende leveranciers zijn momenteel bezig met de ontwikkeling van vaste, minder ontvlambare batterijen met een hogere energiedichtheid. Hierdoor zullen toekomstige voertuigen een pak beter presteren, zowel qua laadtijd als qua rijbereik. Wanneer ze precies gelanceerd worden, staat nog niet vast, maar sommige constructeurs spreken van een marktintroductie in 2025.
Vanaf 2025 zal de Daimler-groep, waar Mercedes deel van uitmaakt, alleen nog platformen produceren voor de ontwikkeling van elektrische voertuigen. En ook Jaguar heeft aangekondigd dat al zijn sportieve modellen vanaf dat jaar 100% elektrisch zullen zijn.
TOURING
magazine
66 TOURING
magazine
Wat kost elektrisch laden om 100 km te kunnen rijden? OP HET WERK
€2,50
THUIS €5,00 AAN EEN GEWONE LAADPAAL
€7,50
AAN EEN SNELLADER
€12,00
Noteer: de reële kostprijs verschilt van leverancier tot leverancier en hangt af van het werkelijke elektriciteitsverbruik van jouw auto. Ook thuis kan de prijs verschillen in functie van het moment van laden (piek/dal).
2 0 2 6
is de laadstress zeker iets dat je achter je kan laten. Probeer de overstap naar een elektrische auto te bekijken als een trade-off, als geven en nemen: je zal enkele toegevingen of aanpassingen moeten doen, zoals een paar extra pauzes inlassen als je op reis gaat, maar je krijgt er veel voor terug. Een heel aangename en stille rijervaring, en natuurlijk ook het feit dat een elektrische auto in gebruik goedkoper is dan een auto met verbrandingsmotor. TM: Klopt dat wel? Is elektrisch rijden nog wel goedkoper nu de stroomprijs de hoogte in schiet. En zal elektriciteit niet nóg duurder worden? Joost Kaesemans: De kost van mobiliteit is altijd al een aandachtspunt geweest voor Touring. En dat gaat niet veranderen met de opkomst van elektromobiliteit. Touring is ervan overtuigd dat mobiliteit in al zijn vormen, of dat nu individueel is of collectief, haalbaar en betaalbaar moet zijn voor zoveel mogelijk mensen. Autorijden tegen een correcte maar haalbare prijs hoort daarbij. En dus zullen wij onze stem laten horen, zeker nu de energieprijzen de voorbije maanden werkelijk abnormaal hoog waren. Hoeveel een laadbeurt kost, hoe en waar je het voordeligst kan laden, dat zijn vragen die een omstandig
2 0 2 9
Ja, elektrische kilometers zijn goedkoper dan benzine- of dieselkilometers
dossier verdienen in een van onze volgende nummers. Het prijsverschil tussen een duur en een goedkoper tankstation bedraagt voor benzine of diesel enkele euro’s per tankbeurt. Mensen weten dat, ze kunnen zich daar een beeld bij vormen. Bij een elektrische auto daarentegen kan een snelle laadbeurt soms twee tot drie keer duurder zijn dan thuisladen. Dat verandert de zaak natuurlijk. Ik vind het van essentieel belang dat we onze leden daar zo goed mogelijk over informeren. Maar om alvast een klein tipje van de sluier te lichten en een heel kort résumé te maken: ja, elektrische kilometers zijn goedkoper dan benzine- of dieselkilometers. Voor 100 kilometer vraagt een elektrische auto zelden meer dan 20 kWh. Die
2 0 3 0
EINDE AFTREKBAARHEID BEDRIJFSWAGENS MET VERBRANDINGSMOTOR
EINDE VAN WAGENS MET VERBRANDINGSMOTOR IN VLAANDEREN
FORD EN VOLVO 100% ELEKTRISCH
Om het wagenpark te vergroenen, heeft de federale regering een wet goedgekeurd die bedrijven quasi verplicht om tegen 2026 elektrisch te rijden. Vanaf dan zullen alleen nog nieuwe elektrische bedrijfswagens fiscaal aftrekbaar zijn. Nieuwe bedrijfswagens met verbrandingsmotor kunnen niet langer in mindering worden gebracht.
Tijdens de 26ste klimaatconferentie heeft de Vlaamse regering beslist om vanaf 1 januari 2029 de inschrijving te verbieden van alle nieuwe wagens met verbrandingsmotor (benzine, diesel, LPG, hybride en CNG).
Volvo Cars en Ford waren de eerste constructeurs die aankondigden om tegen 2030 de productie van modellen met verbrandingsmotor stop te zetten voor de Europese markt. Volkswagen verwacht om tegen dan 50% elektrische modellen te verkopen, terwijl Audi zichzelf tot 2033 geeft om volledig elektrisch te gaan.
67
kWh kost thuis zo’n 25 à 30 eurocent. Je rijdt dus 100 km voor 5 à 6 euro. Geen verbrandingsmotor die dat haalt. TM: Daarnaast worden er ook veel vragen gesteld over de beschikbaarheid. Elektrische auto’s waren zelfs een van de redenen waarom de sluiting van de kerncentrales terug op de politieke agenda is geraakt. Zal er stroom genoeg zijn voor iedereen, ook met honderdduizenden elektrische auto’s op onze wegen? Joost Kaesemans: Een gezin dat een elektrische auto in gebruik neemt, verdubbelt gemiddeld gesproken zijn elektriciteitsverbruik. Er is dus meer stroom nodig, dat is een feit. Als we ervan uitgaan dat er tegen 2030 anderhalf miljoen elektrische auto’s op onze wegen rijden, dan zal het stroomverbruik in België 6,5% hoger liggen. Dat lijkt niet onoverkomelijk. Veel complexer is het aanpakken van de piekvragen. Hoe vermijden we dat iedereen die ’s avonds van het werk thuiskomt meteen begint te laden? Hoe vlakken we die pieken uit? Kunnen we mensen die laden tijdens de daluren belonen met een lagere stroomprijs? En is dat dan wel rechtvaardig ten opzichte van wie die mogelijkheid niet heeft? Ook die vragen moeten wij als maatschappij beantwoorden.
Kijk, mij wordt het meer en meer duidelijk dat alles wat met elektrisch rijden te maken heeft, niet meer over de technologie van de elektrische auto zelf gaat, maar wel over de voorwaarden die vervuld moeten worden om elektrisch rijden evident te maken. Daarin moeten wij creatief en ambitieus zijn, maar ook realistisch. Die laadpalen komen er niet vanzelf, en zonder een robuust en overtuigend laadnet wordt het heel moeilijk om de automobilist de stap te doen zetten naar elektrisch rijden. Of nog: waarom ageren veel mensen zo heftig tegen oplaadbare hybride auto’s? Die hebben tegenwoordig ook voldoende rijbereik om de gemiddelde dagelijkse verplaatsing elektrisch te maken. Welke laadoplossing bieden we mensen die geen eigen parkeerplaats of garage hebben? Dat zijn de vragen die we moeten beantwoorden. Want zolang we dat niet doen, zal de vergroening van het verkeer trager verlopen dan nodig. Ik vind het daarom heel terecht en heel belangrijk dat Touring mee naar die antwoorden zoekt, zijn leden oplossingen biedt én de overheden blijft inspireren tot een beleid dat onze mobiliteit verbetert. TM: Laat dat nu net de betrachting zijn van deze nieuwe rubriek. Wordt dus zeker vervolgd.
TOURING
magazine
Evolutie van stroomverbruik in België In 2019 bedroeg het totale elektriciteitsverbruik in België 83,8 TWh. Als in 2030 anderhalf miljoen elektrische auto’s in België rondrijden, dan betekent dat een toename van het stroomverbruik met ongeveer 5,5 TWh of circa 6,5%. Wanneer tegen 2050 alle 5,8 miljoen auto’s elektrisch zouden rijden, dan moeten we rekenen op een toename met ruim 20 TWh of een kwart van het huidige Belgische elektriciteitsverbruik.
2019 83,8 TWh 2030 89,3 TWh 2050 > 104 TWh
2 0 3 5 TOTAALVERBOD OP WAGENS MET VERBRANDINGSMOTOR IN BRUSSEL
EINDE VAN WAGENS MET VERBRANDINGSMOTOR IN EUROPA
Net als Antwerpen heeft ook Brussel een lage-emissiezone ingevoerd. Sinds 2020 mogen Euro 3- en oudere diesels de zone niet meer in. De regel wordt uitgebreid naar Euro 4-diesels in 2022. In 2025 volgen Euro 2benzines en Euro 5-diesels, tot er in 2030 een volledig verbod komt op diesels. In 2035 volgt tot slot een volledig verbod op benzinewagens. Wat betekent dat vanaf 2035 geen enkele wagen met verbrandingsmotor de hoofdstad nog binnen mag.
De Europese Commissie besliste onlangs dat er vanaf 1 januari 2035 geen nieuwe wagens met verbrandingsmotor meer verkocht mogen worden in de EU, om de CO2-doelstellingen te halen. Het verbod geldt uiteraard ook voor wagens met gecombineerde motoren, zoals hybrides en plug-inhybrides (PHEV), of wagens op aardgas (CNG). Vanaf dan zullen alleen nog wagens met een elektro- of waterstofmotor verkocht mogen worden in de landen van de EU.
68 TOURING
magazine
EXCLUSIEF VOOR LEDEN
Bespaar
€ 0,10 per liter
DE TOURING TOTALENERGIES TANKKAART
Een Touring-lid doet ‘m goedkoper vol
Te gebruiken in het grootste netwerk van benzinestations in België JOUW VOORDELEN
Gegarandeerde korting van € 0,10/liter op de officiële brandstofprijs van de dag, onafhankelijk van de prijs aan de pomp Gratis kaart. Geen kosten, geen abonnement Kaart bruikbaar in alle TotalEnergies tankstations in België, ook op de snelweg
ONTDEK JE TANKKAART EN VRAAG ZE AAN OP www.touring.be/nl/tankkaart Deze kaart is voorbehouden aan particulieren.
AUTO SALON 2022
69 TOURING
magazine
THE SHOW MUST GO ON ... OOK ZONDER
AUTOSALON Nadat vorig najaar al verschillende merken hadden afgehaakt, was het uiteindelijk de pandemie die het lot van het Brusselse Autosalon bezegelde. Maar ook zonder Salon zullen de constructeurs in januari hun beste commerciële beentje voorzetten. Daarom helpen we je ook dit jaar graag om een weloverwogen beslissing te nemen.
E
en dossier over het Autosalon terwijl de Heizelpaleizen begin 2022 leeg blijven? Jazeker! Er mag door de coronacrisis dan wel geen fysiek evenement zijn, maar de constructeurs, importeurs en dealers zullen ook deze keer weer alle schijnwerpers op hun assortiment richten. En dat zowel in hun showrooms als
digitaal! Daarom stellen we je hier de modellen voor die in 2022 het mooie weer zullen maken en geven we vooral handige tips voor wie binnenkort aan een nieuwe wagen toe is. Kiezen wordt namelijk alsmaar ingewikkelder, of je nu een particulier bent, een zelfstandige of een bedrijfsleider. Ga je nu al voor een volledig elektrisch model?
Kies je beter voor een hybride? Of behoud je toch nog even het vertrouwen in benzine en diesel? Wij schetsen alvast de verschillende mogelijkheden en vertellen je hoe de toekomst eruitziet voor de verbrandingsmotor. En natuurlijk verwelkomen we je ook graag op onze website www.touring.be, waar je nog veel meer advies vindt!
AUTO SALON 2022
WELK
SOORT AUTO HEB JE NODIG? VW T-ROC
N
Het is in normale tijden al niet makkelijk om een nieuwe auto te kiezen als het Salon eraan komt. Maar met de aanhoudende coronacrisis, de stijgende brandstofkosten en de overheid die elektrificatie stimuleert, wordt kiezen nog ingewikkelder. We proberen wat duidelijkheid te scheppen ...
a de Covid-19-crisis (die nog niet voorbij is), wordt de automarkt nu hard getroffen door het tekort aan halfgeleiders. Als gevolg daarvan kan het aantal inschrijvingen van nieuwe auto’s zich maar moeilijk herstellen. Volgens cijfers van Febiac ligt het aantal inschrijvingen (van januari tot september 2021) 6% lager dan in dezelfde periode in 2020 en zelfs 28,6% lager dan in 2019! Concreet betekent dit voor ons als consument dat de leveringstermijnen aanzienlijk langer zijn en de beschikbare modellen en opties relatief beperkt. Al moeten we dit wel relativeren, want constructeurs blijken bepaalde modellen te bevoordelen boven andere.
FINANCIËN EN CO2
Een representatief voorbeeld is de populairste auto van de laatste jaren, de VW Golf, waarvan de verkoop in Europa onlangs is ingestort: -59% vorig jaar! Maar in feite heeft VW de voorkeur gegeven aan gelijkwaardige, maar veel winstgevender carrosserie-
71 TOURING
magazine
FINANCIERING, EN WAAROM NIET HUREN?
PEUGEOT 2008 EN 208
types, zoals de SUV T-Roc. Een andere factor zijn de steeds strengere CO2-normen. Je weet dat constructeurs door Europa financieel beboet worden als hun CO2-balans te hoog is (berekend op basis van hun totale productie). En dus verdwijnen sommige modellen uit de catalogus. Net als veel populaire pick-ups, zoals die van VW, Mercedes, Nissan en Renault. Kortom, welk merk je ook verkiest, wees klaar om met deze nieuwe realiteit om te gaan. We overlopen even de verschillende factoren die jouw keuze zullen bepalen.
CARROSSERIE: SUV, JA MAAR ...
Dit is een fenomeen dat niet afneemt, wel integendeel. Jaar na jaar blijven de verkoopcijfers van SUV’s maar stijgen, in alle segmenten. Alleen kleine stadsauto’s blijven hiervan gespaard, maar in de categorie er net boven, de zogenaamde allrounders, is er een stormloop op deze (nep)avonturiers. Deze koetswerkvormen zijn echter wel prijziger. We nemen het voorbeeld van de
SUV’s bieden zelden een groter interieur, maar ze verbruiken wel meer en zijn doorgaans duurder in aankoop
Peugeot 2008, de bestverkochte auto in Europa vorig jaar, die afhankelijk van de versie tussen 10 en 30% duurder is dan het zustermodel, de 208. Voor nauwelijks meer interieurruimte, meer luchtweerstand, meer gewicht en dus een hoger brandstofverbruik. Kortom, voor ons is, behalve misschien vanuit stilistisch oogpunt, een sedan – of beter nog een stationwagen, wegens zijn laadvolume – te verkiezen boven een gelijkwaardige SUV.
De periode van het Autosalon staat gelijk met kortingen van allerlei aard. Pas echter op dat je niet te snel verliefd wordt op een bepaald model, want daar kan je later spijt van krijgen. Maar goed, tenzij je rijk genoeg bent om jouw droomauto te kopen, zal je allicht je toevlucht moeten nemen tot een financiering. Als particulier heb je verschillende opties: klassieke financiering door een bankinstelling (de tarieven liggen momenteel rond de 1,5 à 2%) of rechtstreeks bij de dealer, ballonkrediet of privéleasing. We herinneren eraan dat een ballonkrediet een soort huurcontract is, een vaste huur die je aan het einde van het contract de mogelijkheid biedt om het voertuig te kopen tegen een laatste restbedrag dat vrij hoog kan zijn. De privéleasing verschilt hiervan omdat aankoop aan het einde van het contract niet mogelijk is, terwijl tal van diensten wel inbegrepen kunnen zijn: belastingen, verzekering, soms zelfs onderhoud of banden. Het voordeel: je kent je uitgaven tot op de euro nauwkeurig, dus je hebt niets meer te betalen behalve de brandstof. Nadelen? Ten eerste is het duurder, vooral als je alle aangeboden ‘opties’ neemt. Ten tweede is het niet geschikt voor veelrijders omdat het aantal kilometers beperkt is. Ten derde moet de auto op het moment van de teruggave in perfecte staat verkeren om onaangename verrassingen in de uitstapkosten te voorkomen. Vergeet in elk geval niet dat deze opties altijd meer zullen kosten dan kopen met eigen geld of met een bankfinanciering. Eén woord van advies: vergelijk de verschillende aanbiedingen alvorens te kiezen.
72 TOURING
magazine
AUTO SALON 2022
WELKE
MOTOR KIEZEN?
NISSAN QASHQAI
DIESEL, MET ENKELE VOORWAARDEN
Welk type brandstof moet je kiezen voor je volgende auto? Je kan deze basisvraag alleen beantwoorden als je rekening houdt met je rijstijl en waar je je auto voor gebruikt. We loodsen jou door de verschillende opties.
De dieselauto blijft maar terrein verliezen in de verkoopcijfers en het ziet er niet naar uit dat dit nog zal veranderen. Hoewel dit motortype nog niet uit de handel zal worden genomen – althans niet vóór 2030 – worden toch al alle mogelijke maatregelen genomen om het gebruik ervan te beperken. Steeds strengere milieunormen doen de kostprijs van de auto stijgen, de fiscaliteit eist haar deel op en het onderhoud wordt alsmaar duurder. Om nog maar te zwijgen van een onzekere doorverkoopwaarde in de komende jaren. Kortom, tenzij je (minstens) 30.000 km per jaar rijdt, vooral op snelwegen en met een grote auto, moet je dit type brandstof vermijden.
73
Links: Kies je voor een SUV op benzine, zoals de Nissan Qashqai? Pas dan je rijstijl aan om een hoog brandstofverbruik te vermijden. Hieronder: Rijd je meer dan 30.000 km/jaar en heb je een grote auto nodig zoals deze Hyundai Santa Fe? Dan kan je nog opteren voor diesel.
TOURING
magazine
Als je thuis een oplaadpunt kan installeren of op je werkplek kan opladen, dan kan je elektrisch rijden stilaan overwegen.
ELEKTRISCHE AUTO: WAAROM WAAG JE DE SPRONG NIET?
HYUNDAI SANTA FE
LET MET BENZINE OP HET VERBRUIK
Het marktaandeel van voertuigen op benzine groeit in België gestaag. Terwijl vijf jaar geleden nog veel meer diesel dan benzine verkocht werd, was de curve in 2020 omgebogen tot bijna 52% voor benzine, tegen 32% voor diesel, 11% voor hybrides en 3,5% voor 100% elektrische auto’s. Zoals hierboven uitgelegd, verbruikt een benzinemotor (iets) meer dan een dieselmotor. Dit verschil neemt toe naarmate de motor een grotere inspanning moet leveren. Met andere woorden, een sportieve rijstijl, een zware auto of een massievere carrosserie zullen je allemaal meer doen verbruiken dan het – vaak zeer optimistische – gemiddelde dat door de constructeur wordt opgegeven. Als je dus kiest voor een benzine-SUV, is je rijstijl eigenlijk de enige manier om je brandstofbudget laag te houden. We sluiten dit hoofdstuk af met de gassen LPG en CNG die er, ook al zorgen ze voor minder vervuiling en interessante bedrijfskosten, niet in slagen een groter marktaandeel te verwerven.
HYBRIDES OF PLUG-INHYBRIDES?
Ter herinnering: een hybride auto combineert een verbrandingsmotor met een of meer elektromotoren. ‘Plug-in’ is een hybridesysteem dat via het elektriciteitsnet kan worden opgeladen. Het voordeel is dat je een 100% elektrisch rijbereik hebt van gemiddeld 30 tot 60 km, voldoende voor de meeste korte dagelijkse ritten. Om ten volle van een plug-in te genieten, moet je zoveel mogelijk opladen. Anders verbruik je meer. De klassieke hybride, die lichter is en dus minder brandstof verbruikt, is ook voordeliger in aanschaf. Naar onze mening is dit een eerste stap voor wie nog niet klaar is voor een stekkermodel. In ieder geval vereist dit motortype – net als de benzinemotor – een aangepast rijgedrag om zuinig te zijn. En als je echt minder wil verbruiken, volg je best een cursus ecorijden.
Of we het nu leuk vinden of niet, de elektrische auto zal in de komende maanden en vooral jaren steeds belangrijker worden. We zullen het hier niet hebben over alle problemen in verband met de productie van elektriciteit, batterijen of zelfs oplaadinfrastructuur (zie onze nieuwe rubriek op pagina 60). Maar we gaan wel na of de 100% elektrische auto interessant is voor jouw dagelijkse ritten. Het eerste element dat meespeelt, is uiteraard de prijs. Van 17.000 euro voor een Dacia Spring tot meer dan 100.000 euro voor de meest luxueuze sedans, met een gemiddelde van pakweg 35.000 euro voor een kleine gezinsauto, is dit inderdaad een aanzienlijk bedrag. Zoveel mogelijk thuis of op het werk opladen houdt de kostprijs om je auto op te laden laag. Op voorwaarde dat het kan, natuurlijk. Er zijn nog altijd te weinig openbare laadpalen en in een appartement wonen maakt het er niet makkelijker op. Minder onderhoud, een grotere betrouwbaarheid en een stille en vlotte werking zijn echter kwaliteiten die de lijst van voordelen aandikken. Maak je je zorgen om de autonomie? Weet dan dat de snelweg en lage temperaturen vijanden zijn van de elektrische auto. Vraag jezelf ook af hoe vaak per week, maand of jaar je 200 km rijdt in één keer. Je kan dit vergelijken met chauffeurs die een grote stationwagen/SUV kiezen omdat zij één keer per jaar een lange reis maken met het gezin. Kortom, overweeg je werkelijke behoeften, en je weet of je al dan niet klaar bent om de sprong te wagen!
74 TOURING
magazine
AUTO SALON 2022
WAT MET
BEDRIJFSWAGENS? D
e markt voor personenwagens bevindt zich nog altijd in woelig water en in de fleetmarkt is het al niet veel beter. Tussen januari en september 2021 werden voor B2B 313.567 nieuwe auto’s ingeschreven, tegenover 333.607 in 2020 en bijna 450.000 in 2019! Luxewagens blijven de B2B-markt aanvoeren, hoewel het populairste model dit jaar tot nu toe de Volvo XC40 is. De Hyundai Tucson staat op een uitstekende tweede plaats, voor de BMW 3 Reeks.
NIET ALLEEN ELEKTRISCH!
Het is algemeen bekend dat in januari koopjes te doen zijn tijdens het Autosalon. Tenminste voor particulieren. Maar wat met fleetklanten? Hoe is de situatie op de markt, en welke vragen moet je jezelf stellen voordat je tekent? We leggen het graag voor je uit.
Er staan nog geen elektrische auto’s in deze top, maar daar zou tegen het einde van het jaar weleens verandering in kunnen komen, aangezien de regering onlangs een wet heeft aangenomen die voorziet in de vergroening van het wagenpark tegen 2026. Ter herinnering: vanaf 1 januari 2026 zijn nieuw bestelde niet-koolstofneutrale bedrijfsauto’s niet langer fiscaal aftrekbaar. Bedrijven – en zelfstandigen – zullen dus geen andere keuze hebben dan te kiezen voor elektrische (of waterstof-) voertuigen, als zij nog in aanmerking willen komen voor een gunstige fiscale behandeling. Betekent dit dan dat we nu al elektrisch moeten gaan? Niet noodzakelijk! Als je thuis of op het werk een oplaadpunt kan
75
installeren en het huidige aanbod van elektrische modellen aan jouw eisen inzake rijbereik voldoet, ga er dan voor. Anders kan je altijd nog kiezen voor een model op fossiele brandstof, zonder bang te zijn voor een fiscale afstraffing. Als je je auto vóór 1 juli 2023 bestelt, zal de aftrekbaarheid na 2026 niet vervallen. Dit verandert alleen voor niet-koolstofneutrale voertuigen die vanaf 1 juli 2023 besteld worden.
PHEV ALS OVERGANG
TOP 10 VAN DE POPULAIRSTE FLEETMODELLEN (*) VOLVO XC40 HYUNDAI TUCSON BMW SERIES 3 BMW SERIES 1 CITROEN C3 DACIA SANDERO VOLKSWAGEN GOLF BMW X1 AUDI A3 DACIA DUSTER
7 377 6 203 5 658 5 313 5 267 5 229 5 050 5 044 4 965 4 926
(*) januari-september 2021
Om een abrupte overgang te vermijden, kan je een plug-inhybride overwegen
We zullen ons uiteraard moeten voorbereiden op de overschakeling op elektrische voertuigen na 2026. Om een abrupte overgang te vermijden, is een PHEV of plug-inhybride ideaal. Dit geeft je de kans om meer te leren over elektrisch rijden en opladen. Maar je profiteert ook van de fiscale voordelen die verbonden zijn aan de installatie van een laadstation, want tot 31 december 2022 wordt de installatie op bedrijfsterreinen fiscaal aangemoedigd door toekenning van een 200% verhoogde afschrijving. Dit is een ander element van de wet die begin november is aangenomen. Net als de versoepeling van het mobiliteitsbudget. Voortaan kunnen zo een hele reeks alternatieven voor de eigen auto vergoed worden, zoals de abonnementskosten voor het openbaar vervoer voor leden van je gezin die onder hetzelfde dak wonen. Dit zal meer werknemers ertoe aanzetten om voor het mobiliteitsbudget te kiezen in plaats van voor een bedrijfswagen. Te meer omdat ook verhuurbedrijven naast de auto een aantal extra diensten zijn gaan ontwikkelen en zich nu profileren als mobiliteitsaanbieders.
KOPEN OP HET AUTOSALON?
In januari zijn er koopjes te doen tijdens het Autosalon. Ten minste voor particulieren. Maar wat met fleetklanten? Als zelfstandige natuurlijke persoon zal elke korting in je voordeel zijn, vooral omdat je – in tegenstelling tot een bedrijf – geen overeenkomst met een constructeur hebt om van specifieke kortingen te genieten. Als je in een bedrijf werkt of een bedrijfswagen hebt waarop je een voordeel van alle aard (VAA) betaalt,
ligt dit anders. Het VAA is gebaseerd op de cataloguswaarde van het voertuig, exclusief de korting. Daarom zal een salonkorting je VAA niet verlagen. Hetzelfde geldt als je garage je als trouwe klant een korting aanbiedt. Maar ... deze kortingen verlagen de prijs van de auto en dus ook de btw die je betaalt. Aangezien bij de berekening van het VAA rekening wordt gehouden met de btw, zal je hiervan profiteren. Let wel: sommige constructeurs staan niet toe dat je een fleetkorting combineert met een salonkorting. Als je een koopovereenkomst hebt, zal je misschien een keuze moeten maken tussen beide, althans als je je auto zelf koopt of financiert.
IS HUREN ECHT VOORDELIG? In sommige gevallen is het inderdaad eenvoudiger om een auto te huren. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen financiële leasing (leasing van het voertuig alleen) en operationele leasing (leasing met diensten). Deze tweede optie is vaak voordeliger voor bedrijven die over een groot wagenpark beschikken en niet de middelen en de tijd hebben om alle posten (verzekering, bijstand, banden enzovoort) afzonderlijk te beheren. Deze formules hebben geen aankoopoptie aan het einde van het contract. Iets wat bij renting wél mogelijk is. Bij deze formule blijft de verhuurder eigenaar van het voertuig tijdens de duur van het contract en betaalt de bestuurder een maandelijkse factuur voor het gebruik. Deze formule heeft het voordeel dat ze de leencapaciteit van de bestuurder niet vermindert en is dus vaak interessant voor een zelfstandige natuurlijke persoon. Maar vergeet nooit dat deze pakketten je uiteindelijk altijd meer zullen kosten dan kopen met eigen geld of met bankfinanciering.
TOURING
magazine
AUDI
AUTO SALON 2022
Zoals heel wat merken van de groep D’Ieteren was Audi sowieso niet van plan om deel te nemen aan het Salon van Brussel. Nu de hele beurs geannuleerd is, willen we echter graag de aandacht vestigen op de recent gelanceerde Q4, een elektrische SUV die bijzonder populair blijkt. In die mate zelfs dat hij binnenkort mogelijk niet alleen in Duitsland van de band zal rollen, maar ook in Brussel. Je vindt onze test van de Q4 (en van heel wat andere modellen) op onze website: www.touring.be/nl/artikels/autotesten.
NIEUWKOMERS IN 2022
Het is onbegonnen werk om elk nieuw model op te sommen dat de constructeurs tijdens de komende ‘salonperiode’ aan de man zullen proberen te brengen. Maar we geven je een mooi overzicht van wat er zoal op de markt is en schenken daarbij veel aandacht aan elektrificatie.
BMW
CITROËN
Bij BMW staan naast de bijgewerkte X3 en de mooie 4 Reeks Gran Coupé vooral elektrische modellen als de i4 en de iX (SUV) in de belangstelling. De i4 is niet alleen de volledig elektrische versie van de 4 Reeks Gran Coupé, maar in de M50-uitvoering vooral ook het eerste elektrische model waarop BMW’s befaamde M-badge prijkt.
Bij Citroën was er met de facelift van de C5 Aircross een wereldpremière voorzien. Geen 100% elektrische versie voor dit model, maar wel een nieuwe plug-inhybride met 180 pk. Wie ‘full electric’ wil gaan, kan in een ander segment zijn licht opsteken bij de e-Space Tourer en de e-Jumpy.
DACIA Bij Dacia is de nieuwe Duster nog altijd een vrij recent model, maar de aandacht gaat dit jaar toch vooral naar de Jogger. Geen elektrische aandrijving hier, maar deze break met 7 echte zitplaatsen (de vervanger van de MPV) staat al op je oprit voor minder dan 15.000 euro. Hoorden we iemand koopje zeggen? Daarnaast is er natuurlijk ook de Dacia Spring, met minder dan 17.000 euro voor 250 km rijbereik de goedkoopste elektrische wagen op de markt.
CUPRA Het Spaanse Cupra pakt uit met de Formentor, waarover we eerder al schreven, maar ook met de Born, het eerste 100% elektrische model van Seats sportieve broertje.
DS
FIAT
HONDA
Als we de wat hogere regionen opzoeken, zien we dat ook het Franse merk DS met de DS4 een nieuwe pion naar voren schuift. Het elegante model staat op hetzelfde platform als de nieuwe Peugeot 308, maar het is nog wachten tot 2024 op de volledig elektrische versie. Ondertussen is er met de E-Tense 225 wel al een plug-inuitvoering.
Geen groot nieuws bij Fiat voorlopig, maar met de elektrische 500 (500e 3+1) die we onlangs nog aan de tand konden voelen, hebben de Italianen een topper in handen. Het rijbereik is oké (250 km) en de omgekeerd opengaande achterdeur blijkt verbazend handig.
Honda heeft grote ambities met zijn nieuwe HR-V, die volgend jaar goed moet zijn voor 45% van de verkoop in België en Luxemburg! Deze SUV is trouwens wel een hybride, maar geen plug-in. Hierdoor valt hij voordeliger uit (30.480 euro) en weegt hij ook minder. Resultaat: een vrij laag verbruik, ondanks het pittige rijgedrag.
FORD Een heel wat krachtiger elektrisch model krijgen we voorgeschoteld bij Ford. De Mustang Mach-e is voortaan namelijk ook verkrijgbaar in GT-uitvoering. Liever wat klassieker? Dan is er bijvoorbeeld de geslaagde en stoere nieuwe Ranger (pick-up), en ook de Fiesta zit voor de lente in een nieuw kleedje.
HYUNDAI Bij Hyundai valt niet zoveel nieuws te rapen, maar de constructeur beschikt wel over een heel recent assortiment van nauwelijks twee jaar oud, met zowel hybrides, plug-ins als 100% elektrische modellen. De ster van het moment? De elektrische Ioniq 5 met zijn verrassend design.
JEEP Jeep was een van de merken die in Brussel een wereldpremière hadden gepland, met de Grand Cherokee 4xe, een plug-inhybride. Hiervoor werd de technologie gebruikt die we recent nog zagen op de nieuwe Wrangler. Met beide modellen kan je in alle stilte offroaden: heerlijk!
77 TOURING
magazine
78
LEXUS
TOURING
magazine
Lexus had lange tijd enkel klassieke hybrides in het assortiment, net als zustermerk Toyota. Vandaag komt daar echter verandering in met de leuke NX, een plug-in-SUV. Er is ook een 100% elektrische versie gepland, maar daarop is het nog even wachten.
MAZDA Mazda beschikt met de compacte SUV CX-30 over een 100% elektrisch en vrij betaalbaar model, al is de wagen door het beperkte rijbereik (minder dan 200 km) vooral bedoeld voor de stad en de stadsrand. Er komt overigens ook een milieuvriendelijke versie van de Mazda 2, in de vorm van een ‘mild hybrid’.
MERCEDES KIA Bij Kia had de Sportage (SUV) ongetwijfeld centraal gestaan op het Salon, maar wedden dat heel wat blikken ook naar de verrassende, 100% elektrische EV6 gegaan zouden zijn? Het neefje van de Ioniq 5 pakt namelijk uit met een apart design. Niet voor ieders beurs, dat klopt, maar wel bijzonder geslaagd. Voor wie graag elektrisch wil rijden, maar toch liever wat minder neertelt, is er ook de Niro, met een basisprijs van 39.000 euro.
Als er één constructeur is die volop investeert in de elektrificatie van zijn assortiment, dan is het wel Mercedes. We slaan de plug-inmodellen even over en focussen op de EQ-reeks. Na de EQC (ondertussen al 2 jaar op de markt), de A en de recente B komt nu ook de E bij ons in de showrooms. En dan hebben we het nog niet gehad over de EQS (de elektrische tegenhanger van de S-klasse) of de EQV, een 100% elektrische minibus. Zoals je bij Mercedes mag verwachten, zijn de prijzen eerder aan de hoge kant. Met al dat elektrisch geweld zouden we bijna vergeten dat het nieuwste model eigenlijk de C-klasse is, die zowel in berline- als breakuitvoering verkrijgbaar is.
MG Bij het ooit Britse MG, dat vandaag in Chinese handen is en 100% elektrische modellen produceert, is er de vernieuwde ZS EV. Die krijgt een groter rijbereik (+/- 400 km), maar de basisprijs bedraagt nog altijd minder dan 32.000 euro. Voor wie houdt van een wat origineler design, is er ook de Marvel R, die weet te verleiden met zijn stijl en rijkelijke uitrusting.
OPEL Zoals je wellicht weet, delen heel wat modellen van Opel, Peugeot, Fiat en Citroën in de grote Stellantis-familie hun technische basis. Opel had voor het Salon van Brussel een wereldpremière in petto met de breakversie van de Astra. Die staat op hetzelfde onderstel als de gloednieuwe 308 van Peugeot. Andere nieuwkomers zijn de GrandLand (het broertje van de 3008) en in het M-segment de Combo, die ook bestaat in een 100% elektrische versie. Een gedetailleerde test vind je op onze website. Die e-Combo heeft uiteraard ook een tegenhanger bij Peugeot, waar het model de ‘e-Rifter’ heet.
PORSCHE
RENAULT
Wie had begin deze eeuw ooit durven beweren dat Porsche een 100% elektrische break zou bouwen? Die is er nu in de vorm van de Taycan Cross Turismo GTS (oké, het is eigenlijk een ‘shooting brake’). De 598 pk sterke sportwagen sprint van 0 naar 100 km/u in 3,7 seconden en heeft met zijn batterij van 93,5 kWh een rijbereik van 504 km volgens de WLTPnorm. Voor de Taycan en de Cross Turismo betaal je tussen 86.000 en ... 192.000 euro!
Laten we ook even kijken bij Renault, waar de jongste weken heel wat nieuws te rapen viel. Zo is er de grondig herwerkte versie van de Kangoo, die niet langer uit de toon valt tegenover de concurrentie. Voorlopig moet het model het doen met benzine- en dieselmotoren, maar volgend jaar komt daar ook een elektrische versie bij. Het belangrijkste nieuws bij de Franse constructeur is echter de Megane E-Tech. Het gaat niet om een elektrische variant van de bestaande Megane, maar om een volledig nieuwe generatie die een paar jaar samen met het huidige model in de catalogus zal staan. Dankzij zijn beperkte gewicht (1.600 kg) belooft het elektrische model een rijbereik van 450 km!
SSANGYONG De Koreaanse constructeur SsangYong heeft het financieel niet makkelijk, maar gaat met de Korando e-Motion toch elektrisch. Over dit model, gebaseerd op de bestaande Korando, kunnen we je heel binnenkort meer vertellen, want we hebben een testrit gepland!
SUBARU Eén blik op de Subaru Solterra volstaat om te zien dat dit het tweelingbroertje is van de Toyota bZ4X. Voor beide constructeurs gaat het om hun eerste 100% elektrische model. Mechanisch is er zoals gezegd geen verschil: de wagens zijn allebei uitgerust met een batterij van 71,4 kWh, wat een rijbereik (WLTP) oplevert van 450 km. Aan een snellader van 150 kW zitten ze bovendien na 30 minuten weer aan 80% capaciteit. Toyota brengt overigens twee versies van de bZ4X op de markt: een uitvoering met één motor op de vooras en 204 pk en een met twee motoren, vierwielaandrijving en 217 pk.
VOLKSWAGEN We sluiten ons alfabetisch overzichtje af met de V. Bij Volkswagen is de enorme belangstelling voor de elektrische modellen – ID3, ID4 en ID4 GTX – wat geluwd, waardoor nu de zevende generatie van de Multivan de nodige aandacht krijgt. Het model is niet alleen een stuk praktischer geworden, maar beschikt voortaan ook over flink wat meer technologie. Er is niet alleen een plug-inhybride verkrijgbaar met 218 pk, maar ook een benzine (met 136 of 154 pk) en een diesel met 150 pk. Een elektrische versie komt er niet. Die is voorbehouden voor de toekomstige ID Buzz, een model dat zijn onderstel en techniek zal delen met de rest van het ID-assortiment.
VOLVO De in 2019 gelanceerde XC40 Recharge mag rekenen op heel wat succes, zeker nu er sinds vorig jaar ook een minder dure versie met één motor op de markt is. De grote nieuwigheid voor 2022 is de C40, een coupéversie van de XC40. In tegenstelling tot dat laatste model is de C40 enkel met elektrische aandrijving verkrijgbaar. Volvo heeft dan ook beslist om vanaf 2030 alleen nog 100% elektrische modellen te produceren!
80 TOURING
magazine
AUTO SALON 2022
HET
CHINESE AUTO-OFFENSIEF 2.0 Aziatische merken vormen al lang een vertrouwd beeld op de Europese markt. Nadat eerst de Japanse (in de jaren 80) en vervolgens de Koreaanse constructeurs (rond de eeuwwisseling) hun intrede deden, zijn nu de Chinezen aan de beurt. En die focussen vandaag hoofdzakelijk op 100% elektrische modellen. Kende je deze vijf merken al? Wie doet wat … een klein overzicht.
AIWAYS
H
erinner je je de Aziatische merken Qoros, Landwind, Borgward of Brilliance nog, die enkele jaren geleden met veel tromgeroffel aankondigden dat ze naar Europa kwamen? Het draaide telkens op een sisser uit. De consumenten bleken niet geïnteresseerd of de wagens scoorden abominabel op de crashtests. Vandaag zien we echter een nieuwe golf van hoofdzakelijk Chinese merken die hun pijlen richten op Europa en daarbij over flink wat troeven beschikken.
AIWAYS
Toen Aiways in 2017 het concept van de 100% elektrische U5 voorstelde op het Salon van Genève, vonden weinig mensen dit geloofwaardig. Aiways was immers een nieuw merk, zonder ervaring. Twee jaar later volgde echter de succesvolle lancering van het productiemodel in China en nu is Europa aan de beurt. In België wordt Aiways verdeeld door de groep Cardoen. Die focust hoofdzakelijk op tweedehandswagens, maar maakt hierop als invoerder een uitzondering. Het eerste model van de constructeur, de U5, is een middelgrote, 100% elektrische SUV met een
SERES
81 TOURING
magazine
DFSK
BESTUNE
Na Japanse en Zuid-Koraanse merken komen nu ook Chinese merken op de Europese markt batterij van 63 kWh en een motorvermogen van 150 kW. De auto heeft een rijbereik van 400 km en wordt aangeboden voor minder dan 40.000 euro. Aiways heeft ondertussen ook al een tweede model aangekondigd: een coupé-SUV die – jawel – U6 werd gedoopt.
BAIC
BAIC (Beijing Automotive Import & Export Corporation) bestaat al sinds 1958 en is de op vier na grootste Chinese constructeur. In de BAICfabrieken rollen onder meer de modellen van Hyundai en Mercedes-Benz van de band die bestemd zijn voor de lokale markt. BAIC kocht ook de technische kennis van Saab toen dat merk in 2009 failliet ging. In 2019 kwam de constructeur naar Europa met twee SUV’s: de X35 en de X55.
Beide staan op een Mercedes-platform en worden aangedreven door motoren van Mitsubishi. De prijzen beginnen bij 16.990 euro voor de X35 en 19.990 euro voor de X55. BAIC geeft vijf jaar garantie op zijn modellen, die bij ons verdeeld worden via de negentien concessies van One Automotive.
BESTUNE
Bestune maakt deel uit van de Chinese groep FAW en zag het daglicht in 2006. De constructeur heeft in China een uitgebreid assortiment en is wereldwijd actief in zo’n 100 landen. In 2021 stond de groep FAW op plaats 66 in de lijst van grootste ondernemingen ter wereld. Ook hier verloopt de verdeling via One Automotive, dat binnenkort zal uitpakken met de lancering van de T77, een grote SUV. Het forse model, waarvan het interieur heel wat Hyundai-trekjes vertoont, is beschikbaar met benzine- of LPG-motor vanaf 27.350 euro. Een elektrische versie is niet voorzien. One Automotive belooft echter dat het assortiment weldra wordt aangevuld met een tweede, volledig elektrisch model.
DFSK – of Dongfeng Sokon – werd opgericht in 2003 en produceert hoofdzakelijk lichte bedrijfsvoertuigen. Maar de constructeur heeft ook een afdeling die focust op monovolumes en cross-overs. In België verdeelt DFSK (opnieuw via One Automotive) twee modellen: de SUV Glory 580 (lees zeker onze test op www.touring.be/nl/artikels) en de cross-over Fengon 5. Het assortiment wordt bovendien binnenkort uitgebreid met de SUV Fengon 500, maar ook met de grote SUV Fengon 7 en een lichte bedrijfswagen, de EC35. Die laatste twee wagens moeten al in januari 2022 in de showroom staan en zullen bovendien gevolgd worden door een volledig elektrisch model. Qua prijzen wordt telkens een bedrag genoemd van om en bij de 25.000 euro.
SERES
Seres is het 100% elektrische merk van DFSK en wordt dus logischerwijs eveneens ingevoerd via One Automotive. Het merk bestaat nog maar sinds 2016 en startte al het jaar daarna de productie op in China. Achter Seres zit overigens een grote naam: Martin Eberhard, de eerste CEO van Tesla, vóór Elon Musk. In België bestaat het assortiment voorlopig enkel uit de Seres 3, een compacte SUV met een rijbereik van 330 km en een basisprijs van minder dan 33.000 euro. Begin dit jaar staat echter de lancering gepland van twee andere SUV’s: de Seres 5 en de Seres 7. Seres geeft overigens 5 jaar garantie op zijn wagens en 8 jaar op de batterijen.
82 TOURING
magazine
AUTO-, MOTOR- EN FIETSNIEUWS TEKST AUTO’S: VINCENT HAYEZ MOTOREN: THIERRY SARASYN
DE GEDETAILLEERDE TESTS LEZEN? SCAN DE QR-CODE.
DS 4
RENAULT MEGANE E-TECH ELECTRIC
LICHTER IS BETER!
Hoewel de wagen pas komend voorjaar in de showroom staat, mochten we al even plaatsnemen achter het stuur van de Megane E-Tech Electric in een nagenoeg productierijpe versie. Het gaat hier niet om een elektrische versie van de bestaande Megane, maar om een volledig nieuwe, 100% elektrische generatie, die gedurende enkele jaren samen met het huidige model in de catalogus zal staan. De belangrijkste doelstelling van Renault is om uit te pakken met de lichtste elektrische wagen in zijn segment. Tijdens het rijden valt inderdaad op hoe licht deze auto is, zodat je het gevoel hebt met een aangenaam benzinemodel op pad te zijn. Positief verrast dus! + Aangename, moderne vormgeving, merkbaar lichter, fijn, ‘normaal’ rijgevoel, typisch Renault-comfort
- Aandrijving kan beter (prototype), binnenruimte onder het gemiddelde, hoge laaddrempel
KANTELPUNT QUA DESIGN EN TECHNOLOGIE Als je de vorige generatie van de DS 4 naast deze versie voor 2022 zet, zie je dat er tussen beide wagens een wereld van verschil zit. De nieuwe staat op versie 2.0 van PSA’s EMP2-platform, dat onder meer ook wordt gebruikt voor de nieuwe Peugeot 308. Hierdoor zijn de vernieuwingen veel baanbrekender dan bij een bestaand systeem. Binnenin worden we getrakteerd op een geraffineerd en elegant interieur. Zowel de materialen als de afwerking zijn van goede kwaliteit. De DS 4 straalt tot in de kleinste details die typisch Franse luxe en knowhow uit. Wat de motoren betreft, valt op dat DS de diesel nog niet afzweert, terwijl er in het benzineaanbod drie motorisaties zijn met respectievelijk 130, 180 en 225 pk. Voor de volledig elektrische versie is het nog wachten tot 2024. Ondertussen is er wel al de E-Tense, een plug-inhybride met een elektrisch rijbereik van 55 km (WLTP). + Atypische look, laag verbruik, comfort, avant-gardistische technologie, - Geluiddemping bij het optrekken, beperkte ruimte achterin, complex instrumentenbord, veel optionele uitrusting
BMW iX
VEEL MEER
DAN EEN NIEUWE LOOK Met zijn massieve stijl, die radicaal breekt met de andere + Binnenruimte/koffer, modellen in het gamma, weet de iX alvast te verrassen. BMW wil hoogstaande dat dit model zijn visie op elektrische mobiliteit belichaamt. Ook kwaliteit, rijbereik/ in het interieur mogen we trouwens spreken van een stijlbreuk. verbruik, dynamisch In lijn met de nieuwste trends is de look veel cleaner dan in de weggedrag bestaande modellen en de auto biedt echt een gevoel van ruimte. - Polariserende stijl, Het aangekondigde rijbereik is een van de pluspunten van deze iX: elitaire prijzen, 549 tot 630 km (WLTP) dankzij de enorme batterij van netto … ergonomie kan beter, 105,2 kWh! Dat verklaart meteen ook het hoge gewicht en zware wagen (wat de dito prijs, die begint bij € 81.200 voor de xDrive 40. niet echt opvalt)
HONDA HR-V E:HEV
KIA EV6
kort LUCHTVRIJE BANDEN VANAF 2024
GEEN LAADPAAL NODIG Om fiscale redenen kiezen mensen die een bedrijfswagen nodig hebben, vooral 100% elektrische of plug-inmodellen. Uit de jongste enquêtes blijkt echter dat het hele oplaadgedoe toch nog wat angst inboezemt. De oplossing? Een hybride die bijlaadt terwijl je rijdt, zoals de modellen van Toyota/Lexus of deze derde generatie van de Honda HR-V! Honda steekt zijn ambities voor dit model dan ook niet onder stoelen of banken. Onder de motorkap ligt een 1.5 benzine, die samen met de elektromotor goed is voor 131 pk. In de stad en afhankelijk van de wegen waarop je rijdt, levert dat opvallend goede resultaten op. Wij klokten af op 3,4 l/100 km, zonder daarvoor iets speciaals te moeten doen! + Kwaliteitsverbetering op elk vlak, techniek / werkelijk verbruik, look, slimme opbergoplossingen (Magic Seats) - Niet de allerbeste rijpositie, motorgeluid in beladen toestand, zitplaats centraal achterin, kleinere koffer
KOREA ALS LICHTEND VOORBEELD “Nee, dit is niet gewoon een aangepaste Ioniq 5!”, benadrukken de Kia-woordvoerders. Beide modellen staan dan wel op hetzelfde platform, maar hebben een andere wielbasis. Dankzij de lange wielbasis biedt het model heel wat plaats aan de inzittenden. En ook de kofferruimte is met 500 liter zeker een pluspunt. Op het clean vormgegeven dashboard zien we twee beeldschermen van 12,3 inch. Ons testmodel was de volledig uitgeruste versie met twee motoren (met een stevig prijskaartje van 57.000 euro!) en de grote batterij van 77,4 kWh, goed voor een rijbereik van 484 km. De wagen beschikt over een totaal vermogen van 325 pk. Onderweg toont deze Kia zich bijzonder vlot, dankzij zijn power en z’n indrukwekkende hernemingen. + 800V-systeem voor snelladen, rijbereik, prestaties, binnenruimte, - Harde ophanging, zware wagen, afmetingen, duur
De door Michelin ontwikkelde Uptis-band onderscheidt zich door de vele glasvezellamellen, die gebruikt worden in plaats van lucht om schokken op te vangen. Al ziet het loopvlak met profiel er nog wel klassiek uit. Volgens de Franse producent belanden jaarlijks 200 miljoen banden bij het afval omdat ze lek gereden zijn. De Uptis biedt een oplossing voor dat milieuprobleem en zou in 2024 op de markt komen.
TESLA GOOIT NETWERK GELEIDELIJK AAN OPEN Vandaag is het netwerk van Tesla Superchargers nog altijd voorbehouden voor klanten van het merk. Elon Musk kondigde echter aan dat daar verandering in komt. Alleen zal dit voor andere chauffeurs duurder zijn: € 0,57 per kWh, tegenover € 0,24 voor Tesla-rijders. Wel zal je een abonnement kunnen nemen van € 13/maand dat dezelfde voordelen biedt als voor wie met een Tesla rijdt. De kWh-prijs ligt lager dan bij Ionity, dus de kans is groot dat Tesla heel wat nieuwe klanten kan binnenhalen met zijn netwerk.
NIEUWE VOLVO VOOR FABRIEK IN GENT De Volvo C40 Recharge, een cross-over met een uitgesproken design, is het tweede volledig elektrische model van het merk. Hij neemt de techniek over van de XC40 Recharge en rolt ondertussen van de band in Gent. Die vestiging is volop bezig met het opvoeren van zijn productiecapaciteit voor elektrische wagens om op termijn naar een jaarvolume van 135.000 stuks te gaan. De C40 Recharge wordt aangedreven door twee elektromotoren en heeft een batterij van 78 kWh. Het rijbereik bedraagt ongeveer 440 km.
APPLE-ONDERAANNEMER BETREEDT MARKT VOOR ELEKTRISCHE AUTO’S De Foxconn Model E (berline) en de Foxconn Model C (SUV), twee onlangs voorgestelde prototypes van de Taiwanese elektronicagigant Foxconn, worden opgevolgd door een derde model, in de vorm van een bus. Het gaat om elektrische modellen met flink wat adelbrieven. Zo pakt de Model C uit met een rijbereik van 700 km en is de Model E getekend door ... Pininfarina! Als onderaannemer van technologiereus Apple introduceert Foxconn ook enkele innovaties, zoals ramen met gezichtsherkenning in de berline. Wordt vervolgd!
MOTO
84 TOURING
magazine
SCAN DE CODE VOOR UITGEBREIDE TESTEN EN MOTORNIEUWS OF SURF NAAR
www.touring.be/nl/artikels/motortesten.
BMW CE 04
WELKOM IN DE TOEKOMST
BMW’s visie op urban mobility op twee wielen wordt tastbaar in de nieuwe CE 04 scooter. Een volledig elektrische tweewieler die gericht is op de stad en zijn onmiddellijke omgeving. Met een futuristisch design, een focus op connectiviteit en een acceleratie die je in 2,6 seconden naar 50 km per uur brengt, is dit een aanrader voor wie vlot, comfortabel en – laten we eerlijk zijn – in stijl door de stad wil rijden. Meer info op www.bmw-motorrad.be en op www.motorprijzen.be.
HONDA NT1100
PURE GT
Honda is weer helemaal terug in het segment van de sport-tourers. Het merk dat onder meer met de Pan European en de Deauville al klassiekers in dit genre neerzette, lanceert de NT1100. Een pure GT, met als hart de tweecilinder die ook de Africa Twin aandrijft. De NT is tegelijk comfortabel en sportief en heeft een bijzonder aantrekkelijke prijs. Meer info op www.fl.honda.be/motorcycles en op www.motorprijzen.be.
APRILIA TUAREG 660
AVONTUUR VOOR HET GRIJPEN
KAWASAKI Z650RS
MODERNE KLASSIEKER
Kawasaki noemt zijn nieuwe Z650R ‘Retrovolution’. Wij houden het bij een geslaagde mix tussen retro styling en moderne technologie. Omdat dit concept gekoppeld wordt aan de basis van de populaire Z650 naked bike, hoeven we ons over de prestaties van Kawa’s nieuwste alvast geen zorgen te maken. En die klassieke stijl, daar zullen ongetwijfeld fans voor te vinden zijn. Meer info op www.kawasaki.be en op www.motorprijzen.be.
Het wordt drummen in het segment van de middenklasse adventure motoren. Ook Aprilia lanceert nu zijn versie van een betaalbare en beheersbare all road. De Tuareg 660 erft het blok van de RS en de Tuono 660, en da’s een van de redenen waarom Aprilia de prijs van deze middenklasser kon drukken. Toch is de prijs niet de voornaamste reden waarom je deze Italiaan moet overwegen. Rijprestaties, design en gebruiksgemak zijn dat wel. Meer info op www.aprilia.com/be_NL/tuareg-660/ en op www.motorprijzen.be.
VRAAG & ANTWOORD
85 TOURING
magazine
KUNNEN ER IN DE BEBOUWDE KOM ANDERE SNELHEIDSBEPERKINGEN GELDEN DAN 50 KM/U? Kasterlee
70 70
Kasterlee
F1 Begin van een bebouwde kom
ZONE
F3 Einde van een bebouwde kom
Kasterlee
30
km ZONE
Kasterlee
30 km
Begin van een zone 30
I
Waar borden het begin van een bebouwde kom aangeven, geldt in principe een maximumsnelheid van 50 km/u. Maar als er op dezelfde plaats borden staan met 70 km/u, hoe snel mag ik dan rijden?
F43 Plaatsnaambord
n de bebouwde kom, tussen de borden F1 en F3, bedraagt de maximumsnelheid a priori 50 km/u. Op bepaalde openbare wegen kan echter een lagere of hogere maximumsnelheid opgelegd of toegestaan worden door het bord C43 of door borden met een zonale functie (zone 30, erf enzovoort). Als er onmiddellijk na het bord F1 een bord met een snelheidsbeperking van 70 km/u staat,
C43 F103 F99a Vanaf het verkeersbord Begin van een Een weg of een gedeelte tot en met het volgend voetgangerszone van de openbare weg, kruispunt, of tot elk bestemd voor gebruik door verkeersbord C43 met voetgangers, fietsers, of zonder zonale ruiters en speed pedelecs geldigheid, of tot het verkeersbord dat het begin of het einde van een bebouwde kom, van een woonerf of erf, of van een voetgangerszone aanduidt, verbod te rijden met een grotere snelheid F111 F12a dan de snelheid die is Begin van Begin van een woonerf aangeduid. een fietsstraat of van een erf
betekent dit dat je op deze weg, en alleen tot aan het volgende kruispunt, 70 km/u mag rijden. Na dit kruispunt moet er weer een 70 km/u-bord staan om deze snelheid te mogen aanhouden. Als dit niet het geval is, geldt weer de ‘basissnelheid’ binnen de bebouwde kom (50 km/u). Om je te helpen, zal de wegbeheerder ter herinnering vaak een 50-bord plaatsen. Maar vergeet ook niet alle specifieke statuten met bijzondere
snelheidsbeperkingen: zone 30 (30 km/u), woonerf of erf (20 km/u), voetgangerszone (stapsnelheid), fietsstraat (30 km/u), paden voorbehouden voor voetgangers, fietsers enzovoort (30 km/u) en andere. Ter herinnering: sinds 01/01/2021 is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de basisregel gewijzigd. Meer informatie vind je op onze website www.touring.be (tik “zone 30” in het zoekvenster) en op https://stad30.brussels.
TEST JEZELF
86 TOURING
magazine
HOE GOED KEN JIJ DE WEGCODE? Hoe lang is het geleden dat jij je rij-examen hebt afgelegd? Juist. Ondertussen is er heel wat veranderd in de wegcode. Hoe goed ken jij ze nog? Test jezelf!
Is een vast zone 30-bord in een schoolomgeving altijd van toepassing?
Hoeveel meter afstand moet je vrijhouden van de hoek van het kruispunt als je wil parkeren?
Staat de auto op de foto correct geparkeerd?
A. Ja. B. Nee, alleen op schooldagen tussen 8 en 16 uur. C. Nee, alleen op werkdagen tussen 8 en 9 uur en tussen 15 en 16 uur.
A. 3 meter. B. 5 meter. C. 10 meter.
© VSV
VRAAG 3
© VSV
VRAAG 2
© VSV
VRAAG 1
A. Nee, voorbij een zebrapad moet je minstens 5 meter ruimte laten. B. Nee, voor én voorbij een zebrapad moet je minstens 5 meter ruimte laten. C. Ja, de verplichte afstand van 5 meter geldt alleen vóór het zebrapad, niet erachter.
In samenwerking met VSV, Vlaamse Stichting Verkeerskunde © VSV
ANTWOORD 1 A. Een zone 30 in een schoolomgeving kan permanent of tijdelijk zijn. Als de zone 30 wordt aangeduid door vaste (‘gewone’) verkeersborden, is de snelheidsbeperking altijd van kracht. Dus ook buiten de schooluren, in vakanties en in het weekend, tenzij dat anders is aangeduid. ANTWOORD 2 B. Op minder dan 5 meter van de rand van de dwarsrijbaan is het verboden te parkeren, omdat je daar het vrije zicht op het kruispunt hindert. Ook stilstaan, om iemand te laten in- of uitstappen bijvoorbeeld, is er verboden. ANTWOORD 3 C. Op de rijbaan mag je niet stilstaan of parkeren op een zebrapad. Dat verbod geldt ook op minder dan 5 meter vóór het zebrapad. Voorbij het zebrapad mag je wel stilstaan en parkeren. Door vlak voor een zebrapad stil te staan of te parkeren, belemmer je het zicht van aankomende bestuurders op overstekende voetgangers en dat kan gevaarlijk zijn.
© VSV
© VSV
ANTWOORD 4 A. Binnen de bebouwde kom moet je minstens 1 meter afstand houden van een voetganger, fietser of bromfietser als je hem voorbijrijdt, buiten de bebouwde kom is dat 1,5 meter. Die regel geldt ook ten aanzien van een fietser of bromfietser die zich op het fietspad bevindt.
A. Ja. B. Ja, als je op het fietspad of op de rijbaan rijdt. C. Nee, maar het is wel aan te raden.
Moet je een helm dragen wanneer je met een elektrische step rijdt? VRAAG 6 A. Alleen fietsers mogen rechts afslaan. B. Fietsers en bromfietsers met 2 wielen mogen rechts afslaan. C. Bestuurders die rechts afslaan, moeten extra voorzichtig zijn voor fietsers.
A. Minstens 1 meter. B. Minstens 1,5 meter. C. Minstens 2 meter.
ANTWOORD 5 B. Dit oranjegele knipperlicht geeft fietsers en bestuurders van bromfietsen met 2 wielen de toelating om het rode of vaste oranjegele verkeerslicht voorbij te rijden in de richting van de pijl (rechtdoor of naar rechts). Ze moeten daarbij wel voorrang verlenen aan andere bestuurders en voetgangers.
VRAAG 5
Je rijdt binnen de bebouwde kom en haalt een speed pedelec-rijder in. Hoeveel afstand moet je houden tussen je wagen en de speed pedelec-rijder?
Wat betekent dit oranjegele knipperlicht?
ANTWOORD 6 C. Als je op pad gaat met een elektrische step of met een ander voortbewegingstoestel, ben je niet verplicht om een helm te dragen. Het is wel verstandig om je goed te beschermen, met een helm, handschoenen en kniebeschermers bijvoorbeeld. Een helm zal de kans op zware hoofdletsels bij een valpartij aanzienlijk verkleinen.
VRAAG 4
Check hieronder je score en ontdek waar je de mist in ging.
DE 6 CORRECTE ANTWOORDEN
magazine
TOURING
87
Ga gerust op reis dankzij de Touring reisverzekering. Dankzij jouw Touring Family Full reisverzekering genieten jij en je gezin een heel jaar lang van: Een onbeperkte terugbetaling van medische kosten in het buitenland, zonder franchise, ook bij Covid – 19. Dekking voor al jullie reizen (citytrips, skiën, naar de zon …) en jullie verblijven van max. 3 maanden (met uitzondering van zakenreizen). Doctor Line by Touring: medisch advies via video en in je eigen taal. Uitsluiting: Elke gebeurtenis die reeds gekend is voor de ondertekening en/of het vertrek naar het buitenland.
Meer info? Raadpleeg de algemene voorwaarden en andere precontractuele informatie op touring.be alvorens een contract te ondertekenen. Of bel ons op 0800 11 922.
vanaf
vanaf
10,40
24
*
/maand
Jaarlijkse pechverhelping in België die je mobiliteit verzekert als bestuurder of passagier. Vanaf 10,40*/maand of 124,80*/jaar in plaats van 156/jaar.
Voor je auto, motor, elektrische fiets, hoverboard (uitgezonderd o.a. oldtimers en taxi’s) Overal in België en tot 100 km voorbij de grenzen Bijstand in geval van panne, ongeval, platte band, lege batterij, verloren sleutels Een vervangwagen tot 5 dagen per jaar, indien nodig
/maand
Jaarlijkse reisbijstand en pechverhelping in heel Europa. Vanaf 24/maand of 288/jaar.
Alles van Move On België met daarbovenop: Onbeperkte medische bijstand wereldwijd (uitgezonderd o.a. een terugval of verergering van een ziekte die gekend was voor vertrek) Voor je verblijven overal ter wereld, ook voor je skivakanties Vergoeding en organisatie van je repatriëring Pechverhelping in heel Europa
Exclusieve voordelen Move On België Voel je je niet goed en wil je liever niet rijden? Ga één keer per jaar naar huis met de Taxi Joker (ter waarde van maximaal 50) Eén keer per jaar een gratis check-up van je auto (ter waarde van 75)
Een vervangwagen tot 15 dagen/jaar
Exclusieve voordelen Move On Wereld Toegang tot de luchthavenlounges van Charleroi en Brussels Airport (ter waarde van 40/voucher) Visa-service en tolk om je het leven makkelijker te maken
Bekijk het document over het bijstandsproduct op touring.be voor je contract te ondertekenen.
HOE KAN JE ONS CONTACTEREN?
KLANTENDIENST
Vragen over je lidmaatschap, adreswijziging, productinformatie, of om een offerte te verkrijgen... 02 233 22 02, MA - VRIJ, 8u - 18u @ membership.service@touring.be
TOURING INFO
02 286 33 84, MA - VRIJ, 9u - 12u en 14u - 17u Juridische en toeristische info (binnen- en buitenland), verkeersinfo (buitenland).
Touring reisverzekering vanaf
11,25
/maand of €135/jaar.
Ontdek ook onze andere producten De jaarlijkse reisbijstand, met of zonder pechverhelping De tijdelijke individuele reisverzekering, met of zonder voertuig De reisannulatie-, bagage- en reiscompensatieverzekering die je vakantiebudget beschermt Pechverhelping voor je auto of motor in België en/of Europa Pechverhelping voor je fiets of elektrische fiets in België De hulp van onze juridische experten beperkt de gevolgen van een verkeersongeval tot een minimum
Bel ons op 02 233 22 02 of kijk op onze website touring.be.
Geniet elke dag van alle Touring-voordelen Enkele voorbeelden: Een gratis elektronische tolbetalingsbadge voor de Franse, Spaanse en Portugese tolwegen 10% korting in stadsparkings en aan de luchthaven via de gratis Touring Pcard+ 10 eurocent per liter korting op de officiële brandstofprijs in 3 tankstations op 4 in België 25% korting op alle soorten reparaties van autoruiten door Touring Glass Om de twee maanden het Touring Magazine in je bus
Referentienummer
Haal het beste uit je lidmaatschap dankzij jouw voordelen. Ontdek ze op www.touring.be/nl/ledenvoordelen.
Samenvoeging van onze apps Touring Mobilis en Touring Assist! TOURING ASSIST
Bijstand met geolokalisatie en gepersonaliseerde verkeersinfo.
AUTOPECH IN BELGIË? 070 344 777
TECHNICAL HELPDESK
HelpdeskNL.technical@touring.be Een e-mailadres voor al je technische vragen over je auto (onderhoud, reisvoorbereiding … ).
De functionaliteiten van de Touring Mobilis app zijn vanaf nu geïntegreerd in de Touring Assist app.
EEN PROBLEEM IN HET BUITENLAND? +32 2 233 23 45
*Aanbod geldig op de producten Move On België Individueel en Move On België Familie, jaarlijkse producten onderworpen aan het Belgische recht. Aanbod niet cumuleerbaar en enkel geldig in het eerste jaar van inschrijving, vanaf 1/11/2021 tot en met 28/02/2022. De personenbijstand en de gewaarborgde prestaties in het buitenland worden gedekt door ATV n.v., waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0441.208.161 Brussel, ING BE69 6300 1222 3978 BBRUBEBB, verzekeringsonderneming onderworpen aan het Belgische recht en toegelaten bij KB van 11/01/1991 en 24/02/1992 (BS 13/02/1991 en 14/03/1992), erkend door de NBB onder het nummer 1015 om verzekeringsoperaties uit te voeren in de takken 9, 16, 17 en 18. De bijstand aan uw voertuig wordt uitgevoerd door de v.z.w. Koninklijke Belgische Touring Club, onderneming onderworpen aan het Belgische recht, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0403.471.597 Brussel, CBC BE55 1910 4222 2244 CREGBEBB, FSMA nr. 011210 cA. De jaarlijkse producten voorgesteld door Touring zijn onderworpen aan het Belgische recht. In geval van klacht kan u zich per post wenden tot Touring, Klachtendienst, Wetstraat 44, 1040 Brussel of per mail tot complaint@touring.be. Indien u niet tevreden bent over de vooropgestelde oplossing, dan kan u zich wenden tot de Ombudsman van de Verzekeringen, de Meeûssquare 35, 1000 Brussel per fax op 02/547.59.75. De beschrijving van de garanties is een uittreksel uit de Algemene Voorwaarden en is slechts een beperkte weergave van onze producten en diensten. Prijzen geldig op 01/01/2022.
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. PUZZEL
nauwe opening
vogelbek
wintervoertuig
neon
middagdutje
luide schreeuw
6
bakmengsel
1
deel van een huis
serieus
3 Ierland
8
zilverpopulier
vriendelijk
strandwal
mep
oproerkraaier
sporter
vlees bereiden
opera van Verdi
peulvrucht
bijzonder groot
4
behoeftige
2 ieder
7
Frans modehuis
idem (afk.)
rivier in Spanje
Los dit kruiswoordraadsel op en win de nieuwe Apple iPad mini.
voorheen
5
Sudoku
genodigde
steilte
Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van 3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer 1 2 In de 3 gearceerde 4 5 6 u van 7 boven 8 naar voorkomen. vakjes leest beneden de oplossing. 1 2 3 4 5 6
4
5 9 2 1
6 6
6
8
2 6 8 9
6 3 2
7
8
Los deze sudoku op en win de nieuwe Apple iPad mini.. Vertrek van de cijfers die al ingevuld staan en vul het raster zo in dat de cijfers van 1 tot 9 telkens één keer voorkomen: in elke horizontale rij, in elke verticale kolom en in elk 3X3 blokje. Er is slechts één oplossing mogelijk.
WIN
3 1
3 a
b
1
B
CN E R N A B E E E A T L A I B Rc A D D I O I D G A S
Stuur via SMS de oplossing naar 6685 of BEL de oplossing door naar het nummer 0905 23 320
© De Puzzelaar
A
4 1 7 5 2 4 2
koordans
2
S S T I L E E S E E T A E N R E W E L T K
2
Stuur via SMS de code 268, spatie, gevolgd door de oplossing naar het nummer 6685 of BEL de oplossing door naar het nummerdraaitol 0905 23 319
Je kan meespelen tot 03/03/22. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.
WINNAARS
4
D G E I R E L A G A R M E E N B R O E E R L I M
De oplossingen van Touring Magazine 267 zijn: KOOLMEES en 298 Winnaars Touring Magazine 266 winnen een iPhone 13: 3C.2Accou 6 1 7/ 9 5 4 Wielsbeke 8 8710 en M. Donnay / 5537 Anhée
9 4 3 5 8 6 7 1 2
7 5 8 9 2 1 4 6 3 2 6 1 3 4 7 8 9 5 8 9 5 4 6 3 2 7 1 4 1 7 8 5 2 6 3 9
6685
verzonden /ontvangen € 1,00 / SMS
5 7 9 2 1 4 3 8 6
6 3in 2 het 7 9magazine 8 1 5 4 - Deelname per oproep €2,00 - Per SMS (2 verzonden en 2 ontvangen - €1,00/SMS), De winnaars worden getrokken uit de juiste inzendingen en vermeld 1 8 4 6 3 5 9 2 7 volledige SMS deelname €4,00 De deelname is onbeperkt - De prijzen zijn niet uitkeerbaar in speciën of omruilbaar - De verwerking van persoonlijke gegevens is onderworpen aan de wet van 25 mei 2018.Helpdesk: 03/216 46 84 - info@mconcept.be - Organisatie: MConcept bvba, Ond. nr 0826.398.329, 2018 Antwerpen, Desguinlei 90/12B
RETAILER OF THE YEAR
100% TEVREDENHEIDSGARANTIE
De beste Italiaanse koffiesmaken De premium koffiesmaken van Gran Maestro Italiano nemen je mee op een reis van Noord naar Zuid-Italië. In het Noorden worden we verleid door ronde, milde smaken en in het Zuiden proeven we krachtigere, intensere smaken. Premium aluminium capsules met twee Italiaanse koffietassen cadeau.
Koffie met een ‘Dolce Vita’ ziel
-45%
45,81
24,99
Gran Maestro Italiano koffie is verkr ijgbaar als koffiebonen, Nespresso compatibe le aluminium capsules, Senseo compatibele pads , Dolce Gusto compatibele capsules en als gema len koffie.
Proeverspakket CAPSULES 7 x 20 stuks
-46%
De koffie van Gran Maestro Italia no is als een goed bewaard geheim. De passie voor het zoete leven’ (dolce vita) voert de boventoon bij de meesterbranders. Zij streven naar de allerbeste koffie die betaalbaar is. “Wij creër en de heerlijkste koffie voor de strafste prijs!” zegg en ze zelf. En de reviews van de klanten liege n er niet om: de koffie van Gran Maestro Italia no is de bestbeoordeelde koffie bij Koffiemar kt.be. De luxueuze proeverspakketten word en aangeboden met helemaal-in-stijl ‘Italian desig nkoffietassen. Leuk cadeau!
-47%
Gran Maestro Italiano
Premium pakket koffiebonen 2kg + 2 koffietassen
46,65
24,99
Gran Maestro Italiano
Premium pakket voor Senseo® 288 pads + 2 koffietassen
Ontdek nu op koffiemarkt.be/touring of bel 089 680 238 (ma. t/m vr. van 08.30 tot 17.00 uur)
47,42
24,99 Reviews 17.204 Uitstekend
4.7
De andere manier van reizen
Djoser Rondreizen
Djoser Family
Djoser Wandel & Fiets
Meer dan 300 pagina's prachtige groepsrondreizen.
Ontdek de wereld met je kinderen.
Beleef een land op een actieve manier.
Scan de code en vraag een Djoser brochure aan