Touring Magazine 250 - Nederlandstalige editie by Touring Magazine

BEWEEG MEE MET DE GROOTSTE MOBILITEITSCLUB VAN HET LAND

JANUARI / FEBRUARI 2019

#250

#2 50

VERSCHIJNT TWEEMAANDELIJKS

magazine CITYTRIP NAAR

KUNSTZINNIG

NANTES PLEZIER VOOR ELKE GENERATIE

MULTICULTUREEL

TORONTO DE VRIENDELIJKE METROPOOL

SPECIAL

TOURING MEDEWERKERS KEN EN JEAN-BAPTISTE VERWELKOMEN JOU OP DE TOURING STAND IN DE ASTRIDHAL

WIN EEN ELEKTRISCHE FIETS

P409834 – GENT X – TOURING, WETSTRAAT 44 – 1040 BRUSSEL

MET PRAKTISCHE INFORMATIE EN GRONDPLAN

AUTOSALON IN BEELD: ALLE NIEUWE MODELLEN WELK MOTORTYPE PAST BIJ JOU? BEZOEK ONS OP #WEAREMOBILITY

DE TENTEN

VAN HAN

TOURING-LEDEN CAMPEREN

TUSSEN DE DIEREN

De nieuwe Ford Focus Active Clipper

ZIET U DE WERELD LIEVER IN HET ECHT DAN OP TV? DIT WORDT UW FOCUS. Beleef meer avontuur met de nieuwe Ford Focus Active Clipper. De nog grotere bagageruimte van 608 liter past perfect bij de verhoogde rijhoogte en de uitzonderlijke rijprestaties op ruw terrein. Deze crossover is ideaal om tijdens het weekend te ontsnappen uit de stad en u uit te leven waar er geen verkeer is. Lijkt u dit een goed idee, dan wordt dit uw Focus. Surf naar ford.be

3,5-6,0 L/100 KM.

91-136 G/KM CO2. (NEDC CO2MPAS)

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): www.nl.ford.be/milieu. NEDC CO2MPAS verbruiken uitstootgegevens zijn geldig voor de uitvoering met banden zoals beschreven in de standaarduitrusting. Optionele velgen en/of banden kunnen een andere CO2-uitstoot en verbruik tot gevolg hebben. Het afgebeelde voertuig kan afwijken van de vermelde wagen. Contacteer uw Ford-verdeler voor meer informatie of raadpleeg onze site www.nl.ford.be. GEEF VOORRANG AAN VEILIGHEID. ford.be

25 JAAR TOURING MAGAZINE 250 X LEESPLEZIER Het nummer dat je in handen hebt, is op meer dan één vlak bijzonder. Dit is namelijk het 250ste Touring Magazine! Bovendien is het 25 jaar geleden dat we overgestapt zijn naar een tijdschriftformule. Het eerste nummer verscheen in juli 1993! Onze trouwste lezers zullen zich wellicht nog herinneren hoe de ‘gele krant’ plots een modern magazine werd. Wat is er in die kwarteeuw veel veranderd … In het begin was er van sociale netwerken of internet nog geen sprake en kregen we jullie reacties per brief binnen. Probeerden we toen al zo dicht mogelijk bij onze leden te staan, vandaag kan de interactie - dankzij e-mail, internet, de sociale media en niet te vergeten de Touring Assist app - veel directer en sneller. Met welk voertuig jij je ook verplaatst, je kan op ons rekenen voor pechverhelping en bijstand bij jou thuis, in de rest van België of op vakantie in het buitenland. Met ons magazine willen we je dan weer informeren en ook puur leesplezier bieden. Bovendien zijn er vandaag heel wat nieuwe informatiekanalen via dewelke we de banden met jou willen aanhalen. Zo staan onze website, onze nieuwsbrieven en onze blog die er heel snel gaat aankomen, vol nuttig advies en slimme tips. En omdat januari de maand is van het autosalon, beantwoorden we graag jouw vragen over een eventuele nieuwe wagen. In deze snel veranderende wereld is het immers niet gemakkelijk om te bepalen welke motor en brandstof je nu best kiest. Lees dus zeker ons speciaal dossier op pagina 12. En natuurlijk geven we je ook ditmaal een exclusief overzicht van de nieuwste auto’s en motoren. Geen Autosalon in Brussel zonder Touring! Op onze stand in de Astridhal kan je zelfs een elektrische fiets winnen! Touring is ook aanwezig op #WeAreMobility, het evenement waar je kan kennismaken met én proeven van de hedendaagse mobiliteitsoplossingen. Touring houdt zoals steeds de vinger aan de pols van de nieuwste trends. Op ons kan je rekenen! Jo Verluyten, hoofdredacteur Touring Magazine

EDITO

BEWEEG MEE MET DE GROOTSTE MOBILITEITSCLUB VAN HET LAND

JANUARI / FEBRUARI 2019

#250

#2 50

VERSCHIJNT TWEEMAANDELIJKS

magazine CITYTRIP NAAR

KUNSTZINNIG

NANTES PLEZIER VOOR ELKE GENERATIE

TORONTO DE VRIENDELIJKE METROPOOL

SPECIAL

TOURING MEDEWERKERS KEN EN JEAN BAPTISTE VERWELKOMEN JOU OP DE TOURING STAND IN DE ASTRIDHAL

WIN EEN ELEKTRISCHE FIETS

P409834 GENT X TOURING, WETSTRAAT 44 1040 BRUSSEL

MET PRAKTISCHE INFORMATIE EN GRONDPLAN

AUTOSALON

DE TENTEN

VAN HAN

TOURING LEDEN CAMPEREN

TUSSEN DE DIEREN

IN BEELD: ALLE NIEUWE MODELLEN WELK MOTORTYPE PAST BIJ JOU? BEZOEK ONS OP #WEAREMOBILITY

TOURING MEDEWERKERS OP DE COVER: Ken Dorval en Jean-Baptiste Thonard

#2 50

MULTICULTUREEL

IN DIT NUMMER

DIGITAAL (VERDER) LEZEN?

www.touring.be/magazine

REDACTIE Touring Wetstraat 44, 1040 Brussel redactie@touring.be HOOFDREDACTEUR Jo Verluyten EINDREDACTIE maritta.vancasteren@touring.be MEDEWERKERS Bart De Landtsheer, Erik Derycke, Vincent Hayez, Joris Luyten, Thierry Sarasyn VERTALINGEN @miranda translation services FOTOGRAFEN Johannes Vande Voorde, Joris Luyten COVER Fotograaf Johannes Vande Voorde ILLUSTRATIES Fabio Bartali CONCEPT EN VORMGEVING www.headlinepublishing.be RECLAMEREGIE MAG ADVERTISING Anne-Marie.Roelants@magadvertising.be DRUK Roularta Printing, Meiboomlaan 33, Roeselare JAARABONNEMENT Touring-leden: gratis Niet-leden: My Touring € 38

GROOTSTAD TORONTO Waar het goed leven is

SPECIAL AUTOSALON

6 PRAKTISCHE INFO & PLAN 12 HOE KIES JE EEN AUTO? 20 NIET TE MISSEN NIEUWIGHEDEN 30 NIEUW BIJ DE MOTOREN

Bereid je bezoek voor en stippel je Autosalonroute uit

Gaan we voor diesel, benzine, elektrisch, hybride, LPG of CNG?

Alle nieuwigheden waarnaar je moet uitkijken opgelijst

Overname van inhoud uitsluitend na schriftelijk akkoord. Uitgever en redactie zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Adressen en merken in redactionele teksten hebben geen publicitaire bedoeling. Enkel de auteurs zijn verantwoordelijk voor de gepubliceerde artikels en foto’s. Niet gevraagde artikels en foto’s worden niet teruggestuurd. V.U.: Bruno de Thibault, Wetstraat 44, 1040 Brussel

Ontdek de motoren die dit jaar het mooie weer zullen maken

7 Probeer een elektrische fiets in de wacht XXXte slepen op de Touring stand in de Astridhal 8 Het Autosalon in 5 cijfers 8 Test zelf nieuwe EN VERDER vervoersmiddelen als elektrische fietsen en steps op de Touring stand van #WeAreMobility 8 Droom helemaal weg bij Dream Cars in Paleis 1

Ontdek 9 uitzonderlijke bieren in VBDCK Brewery in de Durmevallei

OP REIS

MOBIEL

VOORDELIG

TOLBADGE 40 DE GROTTEN VAN HAN 68 SLIMMER ONDERWEG 93 DENU TOPEUROP OOK VOOR ITALIE 46 9 X DE DURMEVALLEI 72 DE TOURING ASSIST APP ONDERWEG VAN 93 GENIET EEN LEKKERE PAUZE VS NIEUW 48 CITYTRIP NANTES 76 OUD FORD ESCORT / RESTO VAN DE MAAND FORD FOCUS 95 56 METROPOOL TORONTO 81 BMW 3 REEKS PRODUCTEN 96 TOURING EN DIENSTEN Touring-leden logeren in bomen

Wandelen in Hamme, Temse, Waasmunster, Zele en Lokeren

Mobiliteitsdeskundige Stef Proost aan het woord

Bestel de nieuwe badge voor 28 februari en ontvang ze gratis

Stop een wegenwachter in je broekzak

10% korting op maaltijden en drankjes voor Touring-leden

Amusement voor klein en groot

De saga die begon in 1968

Een grootstad zoals ze zou moeten zijn

Milford T in Temse

Terug naar de roots

Producten voor jouw behoeften, diensten waarop je kan rekenen

4 Vakantiesalons vol reisinformatie 36 5 romantische bestemmingen 36 Sterren kijken op OOK LEUK La35Palma 54 Checklist winter hiking 65 Autodelen wordt bekender 67 Belgen pendelen langer 82 Audi Q3 86 Suzuki Jimny 88 De parkeerschijf correct gebruiken 90 Test je verkeerskennis 98 Los het kruiswoord of de sudoku op en win een Huawei P20 Lite TOURING magazine 5

KIES HET MOTORTYPE DAT BIJ JOU PAST

TE ONTDEKKEN NIEUWIGHEDEN

AUTOSALON

Kijken, keuren, informeren, vergelijken en â&#x20AC;¦ kiezen! 7 ALLE INFO OM JE BEZOEK OPTIMAAL TE PLANNEN 8 HET AUTOSALON IN 5 CIJFERS 8 #WEAREMOBILITY OF DREAM CARS? BEZOEK BEIDE! 30 NIEUWIGHEDEN IN DE MOTORWERELD

6 TOURING magazine

SAMENSTELLING: BART DE LANDTSHEER

VAN 19 TOT EN MET 27 JANUARI 2019

ste

AUTOSALON BRUSSEL Van 19 tot en met 27 januari landt de Brussels Motor Show - voluit het Europese Autosalon van Brussel en verkort ‘het Salon’ - in de paleizen in Brussels Expo. De 97ste editie is ook deze keer dé showroom waar quasi alle auto- en motormerken, die actief zijn op de Belgische markt, hun nieuwste modellen showen. Pierre Lalmand, directeur van het Salon: ‘Voor heel wat automerken is de periode rond het Salon goed voor maar liefst 20 procent van hun jaaromzet. Commercieel gesproken zet het Salon doorgaans de toon voor het jaar dat erop volgt.’ Volgens FEBIAC, organisator van het salon, zal ruim 110.000 m2 worden ingevuld tegenover 100.500 m2 vorig jaar. De organisatie benadrukt behalve het commercieel succes ook het populaire succes van zijn Salon: elk jaar zakt 4 tot 5 procent van de Belgische bevolking af naar de Heizel. Meer info: www.autosalon.be

546.558

Cijfers van 2018 waren bij het ter perse gaan niet beschikbaar, maar dit was eind december 2017 het saldo van de autoverkoop in ons land. Met 546.558 nieuwe inschrijvingen was dit alweer een nieuw record maar de groei is weliswaar kleiner dan tussen 2015 en 2016: toen bedroeg het aantal inschrijvingen respectievelijk 501.066 en 539.519 voertuigen.

PRAKTISCHE INFORMATIE

PLAN JE SALONBEZOEK OPTIMAAL Het is telkens opnieuw een overrompeling, maar wie vooraf goed plant, staat een aangenaam salonbezoek te wachten. Alvast deze tip: wie via de website een standaardticket koopt voor dinsdag 22, woensdag 23 of donderdag 24 januari, krijgt gratis toegang tot Dream Cars (op andere dagen wordt een toeslag van 5 euro aangerekend). PUBLIEKSDAGEN: Van zaterdag 19 januari tot en met zondag 27 januari, telkens van 10.30 tot 19 uur. DE NOCTURNES: Op maandag 21 en vrijdag 25 januari open tot 22 uur. TWEE INGANGEN: Brussels Expo is toegankelijk via 2 ingangen, namelijk Gate A (Paleis 3) aan de zijde van het Atomium en het metrostation en Gate G die je bereikt via Parking C en de voetgangersbrug aan de achterkant van het beurscomplex. GALA-AVOND: Aan de vooravond van de officiële inhuldiging vindt het traditionele openingsgala plaats. Voor deze exclusieve avond op vrijdag 18 januari (van 15 uur tot middernacht) geldt een strikte dresscode: wit hemd met strik en strak pak voor de heren en avondkledij voor de dames. DRUKTEKALENDER: Tijdens het salon kun je op de website (autosalon.be/nl/traffic) vooraf checken wanneer het rustig dan wel druk is in de wandelgangen. Wie liever niet spreekwoordelijk op de koppen loopt, is gewaarschuwd. TOURING OP HET SALON: Als mobiliteitsvereniging wil ook Touring aanwezig zijn op het jaarlijkse hoogfeest van de auto op de Heizel. We verheugen ons erop jou als lid te mogen verwelkomen op onze stand in de Astridhal. We verklappen alvast dat je kans maakt om een elektrische fiets te winnen! PRIJZEN TICKETS: Kinderen tot 12 jaar betalen 9 euro (gratis onder de 6 jaar); volwassenen 15 euro. Wie met het openbaar vervoer komt, kan gebruik maken van het bekende B-Dagtrip tarief (prijs afhankelijk van station van vertrek). Minder betalen? Bestel je tickets vooraf via de website: www.autosalon.be WAARSCHUWING: Zakken van meer dan 55 cm breed en 40 cm hoog worden niet toegelaten op het terrein noch in de paleizen. De organisatoren rekenen op het begrip van de bezoekers.

Meneer Bentley bouwt de snelste vrachtwagens ter wereld ETTORE BUGATTI OVER ZIJN CONCURRENT

Bron: FEBIAC

TOURING magazine 7

HET AUTOSALON IN

CIJFERS

Het Europese Autosalon van Brussel vindt plaats in de Heizelpaleizen, een infrastructuur met een prestigieus verleden. Aan de basis liggen de wereldtentoonstellingen van 1935 en 1958. De architectuurstijl dateert dan ook uit die eerste periode: art deco, met als iconische blikvanger Paleis 5.

97 Het Autosalon begon in 1902 als het ‘Automobielen Rijwielsalon’ in het Jubelpark. Het werd jaarlijks georganiseerd behalve tijdens WOI. Er was ook een pauze tussen editie 30 in 1939 en editie 31 die pas in 1948 doorging. Ook Expo 58 zorgde 3 jaar lang voor een onderbreking. Vandaag zijn we aan de 97ste editie toe.

150 Een schatting (bij het ter perse gaan) van het aantal exposanten dat present tekent voor deze 97ste editie.

110.000 De totale vloeroppervlakte die wordt ingenomen door alle aanwezige exposanten bedraagt dit jaar 110.000 m2. Dat is bijna 10% meer dan vorig jaar.

MEER DAN ‘DROMEN’ ALLEEN

TWEEDE EDITIE VAN #WEAREMOBILITY IN PALEIS 10 Na een eerste geslaagde editie in 2018 zal Paleis 10 opnieuw vier dagen lang in het teken staan van onze ‘nieuwe mobiliteit’. Daar worden de allernieuwste oplossingen op het gebied van stadsmobiliteit, micromobiliteit, gecombineerd vervoer en apps voorgesteld op vier verschillende assen: gedeelde mobiliteit (MaaS: Mobility as a Service, station based, free floating cars/e-cars, scooters/e-scooters, enz.), stadsmobiliteit (soft mobility, e-mobility, openbaar vervoer, infrastructuur, impact van drones, enz.), services (verzekering & juridisch, bank & leasing, energie, laden, dockingstations, enz.) en ‘Dream the Future’ (autonoom transport, luchtmobiliteit, smart cities, infrastructuur, Internet of Things (IoT), nieuwe brandstoffen enz.). Info: wearemobility.be

De toegang tot het salon #WeAreMobility en de bijbehorende animatie is inbegrepen in het standaardticket voor de Brussels Motor Show. Het salon wordt georganiseerd op 18, 19, 20 en 21 januari 2019 in Paleis 10. Ook Touring is aanwezig op #WeAreMobility. Wie ons een bezoekje komt brengen, kan de nieuwe vervoersmiddelen als elektrische fietsen en elektrische steps zelf uittesten.

DREAM CARS

IMPOSANTER DAN OOIT

 45 De prijs voor een ticket voor de avant-première op 18 januari. Dresscode: een wit hemd met strik en strak pak voor de heren en avondkledij voor de dames.

11 Het Autosalon neemt zijn intrek in 11 paleizen van Brussels Expo. Paleizen 1, 3, 4, 5, 6, 7, 11 en 12 worden ingenomen door de automerken; in Paleizen 8 en 9 vind je de gemotoriseerde tweewielers. Voor het tweede jaar op rij wordt een volledige hal aan mobiliteit gewijd: Paleis 10. 8 TOURING magazine

Voor het eerst sinds zijn oprichting in 2011 wordt het Salon Dream Cars gedurende de hele periode van het Salon toegankelijk voor het publiek (Paleis 1). Bij de vorige edities moesten geïnteresseerden nog geduld oefenen tot de laatste dagen van het salon om de mooiste bolides ter wereld van dichtbij te bekijken. Salonorganisator FEBIAC koestert hoge verwachtingen voor het Dream Cars-salon en hoopt maar liefst 150.000 dromers aan te trekken met deze erg selecte tentoonstelling. Voor dit specifieke luik wordt traditioneel een toeslag van 5 euro betaald maar voor wie op dinsdag 22, woensdag 23 en donderdag 24 januari langskomt, is de toegang gratis. Lukt het voor jou niet op die dagen, weet dan dat een deel van jouw toeslag aan goede doelen wordt geschonken. Let wel: bestel daartoe je reguliere ticket online.

3 verschillende SUV’s. Eén uniek gevoel.

Volg je gevoel met het Hyundai SUV gamma. Een rijk gezinsleven combineren met een drukke carrière kan stresserend zijn. Daarom bieden de Hyundai Kona, Tucson en Santa Fe je alle vrijheid en ruimte, superieur comfort, de laatste technologie op het vlak van veiligheid en connectiviteit, … Onze SUV’s nemen je zorgen weg. En dankzij 5 jaar garantie zonder kilometerbeperking geniet je bovendien altijd de grootste gemoedsrust. Zo kan je je volledig focussen op de dingen die voor jou belangrijk zijn. Het nieuwe SUV gamma van Hyundai: geen twijfels, geen compromissen.

Ontdek de saloncondities in Paleis 7 of bij uw Hyundai verdeler. Open op zondag 20 en 27 januari.

JAAR

WAARBORG ZONDER

KILOMETERBEPERKING

4,1 - 7,5 L/100KM • 108 - 173 G CO2/KM (NEDC 2.0) 4,9 - 8,7 L/100KM • 129 - 197 G CO2 /KM (Volgens WLTP waarde)

* De 5 Jaar Garantie Zonder Kilometerbeperking van Hyundai geldt enkel voor Hyundai wagens die oorspronkelijk verkocht zijn door een erkende Hyundai verdeler aan een eindklant, zoals vastgelegd in de algemene voorwaarden van het garantieboekje. Saloncondities geldig voor particulieren van 26/12/2018 tem 31/01/2019. Adverteerder: Korean Motor Company N.V. (invoerder), Pierstraat 229, 2550 Kontich - BTW BE 0404.273.333 RPR Antwerpen - BELFIUS IBAN BE 36 5503 3947 0081 - BIC GKCCBEBB. Niet contractuele foto’s. Milieu-informatie: (K.B. 19/3/2004): hyundai.be

K R NA UBR AM IE 10 TOURING magazine

TOURING magazine 11

ONTDEK JE PROFIEL EN MAAK DE JUISTE KEUZE 12 TOURING magazine

S SA PEC LO IAL N

KIES JE BRANDSTOF EN MOTORTYPE

Het is dé vraag voor particulieren die op het salon een nieuwe wagen willen kopen: welke brandstof en welk type motor kies ik? Benzine, diesel, hybride, gas of elektrisch? De keuze is enorm. Op de volgende pagina’s zetten we alles voor je op een rijtje, met feiten en cijfers én de voor- en nadelen van elke brandstof. Naast die aspecten zijn echter ook andere factoren van belang. Hou bijvoorbeeld niet alleen rekening met je jaarlijkse aantal kilometers, maar analyseer even je profiel voor je een bestelbon ondertekent. We zouden een actieve stadsbewoner die 10.000 km per jaar doet in honderden kleine ritten, bijvoorbeeld niet hetzelfde aanraden als een koppel senioren dat evenveel kilometers aflegt, maar dan voornamelijk in lange snelwegtrajecten. Het profiel moet naast het aantal kilometer dus ook het type ritten omvatten (in de stad, op snelwegen, kort of lang), de locatie (is er bijvoorbeeld een tankstation met aardgas in de buurt?), de aard van de trajecten (kan ik veel ritten plannen?) enz. Daarnaast is ook de eventuele wens om je minder vervuilend te verplaatsen van belang. Als je rekening houdt met al die elementen, wordt kiezen al een pak eenvoudiger.

TEKST: VINCENT HAYEZ

BENZINEMOTOREN

Duidelijke verbeteringen op het vlak van verbruik Worden steeds aangenamer (turbo, stop-start …) Stille en zacht draaiende motoren Goedkoper in aankoop en onderhoud dan een diesel

DE WIND IN DE ZEILEN

Verbruiken nog altijd meer dan een diesel Hogere CO2-uitstoot dan een diesel Kleiner rijbereik (vergeleken met diesel) Betrouwbaarheid kleine benzinemotoren met turbo op lange termijn?

€

Benzine is de populairste brandstof aan het worden in ons land. Dat heeft natuurlijk veel te maken met de stevige antidieselcampagne. En de trend lijkt zich ook door te zetten. Niet alleen zijn de accijnzen op diesel verhoogd, de constructeurs bouwen tegenwoordig ook benzinemotoren die (bijna) zo aangenaam zijn als een dieselmotor. Daar slaagden ze eerder al in qua lawaai en trillingen, maar de nieuwe motoren doen het dankzij turbo’s en elektronische verbeteringen ook heel wat beter op het vlak van vermogen en koppel. Bovendien is een benzinemotor lichter en goedkoper om te produceren en te onderhouden. Bijtanken kan zowat overal, of je nu korte of (zeer) lange ritten doet. Benzinemotoren krijgen wel het verwijt dat ze meer verbruiken dan diesels. Dat klopt, maar ook niet helemaal.

SCHADELIJKE DEELTJES ZOALS BIJ EEN DIESEL Wie met een benzineauto rijdt zoals met een diesel (optrekken door het gaspedaal diep in te drukken) of er een dynamische of sportieve rijstijl op nahoudt, zal zijn verbruik spectaculair zien stijgen. En dan praten we nog niet over de populaire SUV’s die altijd meer zullen verbruiken dan hun dieseltegenhangers. Onze tip: volg een cursus brandstofbesparend rijden om je wagen optimaal te gebruiken en minder te betalen aan de pomp. Op milieuvlak stoot een benzinemotor meer CO2 uit dan een diesel, maar minder giftige gassen en fijn stof. Studies tonen echter aan dat de (recente) motoren met directe benzine-injectie veel meer fijn stof uitstoten (evenveel als een diesel of zelfs meer). Dat vraagt dus om een filter en die is ook voorzien op alle motoren die voldoen aan de Euro 6-norm.

De BIV hangt in Vlaanderen af van de emissienorm, de CO2-uitstoot, de brandstof, het fiscaal vermogen en de ouderdom van het voertuig. In Wallonië en Brussel wordt de belasting berekend op basis van het fiscaal vermogen en de motor. De jaarlijkse verkeersbelasting wordt in Brussel en in het zuiden van het land berekend op het aantal fiscale pk’s, terwijl Vlaanderen dezelfde criteria hanteert als voor de BIV. Vreemd genoeg is het met dit systeem veel interessanter om te kiezen voor een benzinemotor met een grote cilinderinhoud in Vlaanderen dan in Wallonië.

TE OVERWEGEN Zowel in aankoop als gebruik is een benzine interessanter dan een diesel als je niet meer rijdt dan 25.000 km/jaar. Hoewel het verbruik wat hoger ligt (1 tot 1,5 l/100 km voor een gemiddelde wagen), is een benzine € 1.500 tot € 2.000 goedkoper en speelt het toenemende verschil aan de pomp (+/- 15 cent/liter) steeds meer in het voordeel van benzine. Met een wagen als een Ford Focus kost het je ongeveer 9,8 euro om 100 km af te leggen.

TYPE AUTO DOORSLAGGEVEND Een belangrijk aspect is het type wagen. Voor grote gezinswagens, SUV’s en terreinwagens blijft diesel interessant net omdat deze modellen door hun omvang en gewicht het verbruik van een benzinemotor de hoogte injagen (tot 9-10 liter of zelfs meer). In dat geval kan het een betere keuze zijn om te opteren voor een plug-inhybride.

TOURING magazine 13

HYBRIDES EN PLUG-INHYBRIDES

DE AANLOOP NAAR ZERO-EMISSIE Rijplezier, stille werking van de elektromotor Lager verbruik dan een gewone benzinemotor Lagere CO2-uitstoot (belastingen) Gevoel van kracht (2 motoren) Lagere onderhoudskosten (minder remmen, geen koppeling, banden enz.)

Laten we duidelijk zijn: een 100% schone wagen zit er niet meteen aan te komen. Uitstootvrije wagens echter wel. Ideaal gezien rijden die op elektriciteit (of waterstof ) afkomstig van hernieuwbare bronnen. Tot het zover is, bieden (plug-in)hybrides zowel een laag verbruik als een lage uitstoot. Even herhalen wat een hybride precies is: de combinatie van een klassieke verbrandingsmotor (meestal een benzine, maar soms ook een diesel) en een of meerdere elektromotoren. De elektrische motor wordt doorgaans enkel bij lage snelheden gebruikt en maakt het mogelijk om – een beperkte afstand – zuiver elektrisch te rijden. Plug-ins zijn dan weer hybrides die kunnen worden opgeladen aan de stekker. Hun batterijen zijn zwaarder dan bij een doorsnee hybride, wat een elektrisch rijbereik oplevert van zo’n 50 km. Voldoende met andere woorden voor gebruik in de stad. Hybrides zijn een stuk goedkoper dan plug-inhybrides. Wil je echt zo weinig mogelijk verbruiken, dan raden we je zeker een cursus brandstofbesparend rijden aan. Op die manier leveren zowel hybrides als plug-inhybrides uitstekende resultaten op.

14 TOURING magazine

Technologie die aanmoedigt om minder te verbruiken

Nog altijd vrij duur (zeker de plug-ins) Soms lawaaierige verbrandingsmotor (continu variabele transmissie) Geen motorrem Beperkte mogelijkheden voor aanhangwagen Verbruik schommelt (sterk) volgens de rijstijl

€

In Wallonië en Brussel zijn er voor particulieren met (plug-in)hybrides niet echt fiscale voordelen, behalve dan dat de belastingen worden berekend op het aantal kW van de verbrandingsmotor. In Vlaanderen worden hybrides sterk bevoordeeld doordat de fiscaliteit focust op het verbruik en de milieu-impact. Bovendien worden voertuigen met een uitstoot van minder dan 50 g/km vrijgesteld van BIV en van de jaarlijkse verkeersbelasting.

VERSCHILLEND GEBRUIK Aan de benzinepomp wordt het verschil tussen een hybride en een plug-in al snel duidelijk. We nemen een concreet voorbeeld – de Toyota Prius – om beide te vergelijken. In hybrideversie bedraagt het verbruik ongeveer 5 l/100 km. De plug-inversie duikt daar (in reële omstandigheden) een heel stuk onder en verbruikt zo’n 3 l/100 km. Dat model moet natuurlijk ook opgeladen worden. De batterij van 8,8 kWh is goed voor een theoretisch elektrisch rijbereik van slechts 50 km. Is die leeg dan neemt de verbrandingsmotor het over. Het probleem is natuurlijk dat de wagen 180 kg meer weegt dan een ‘gewone’ Prius. Meer nog dan een hybride is een plug-inhybride dus geschikter voor korte ritten dan voor de snelweg.

PRIJSKAARTJE Hybrides zijn duurder dan benzinewagens, wat voor particulieren een belangrijk obstakel kan zijn. De Prius wordt aangeboden vanaf 30.310 euro in hybrideversie en vanaf 41.980 euro in plug-inversie. Niet evident dus om zo’n verschil terug te verdienen door het gebruik van de wagen.

ELEKTRISCHE AUTO’S

IDEAAL … OF TOCH BIJNA!

Rijplezier, stille werking Geen schadelijke uitstoot tijdens het rijden Lagere onderhoudskosten (minder remmen, geen koppeling, banden enz.) Technologie die aanmoedigt om minder te verbruiken

Rijbereik soms nog vrij beperkt / angst voor een lege batterij Nog zeer duur (vooral de batterijen) Te weinig (openbare) laadpalen Opladen moeilijk in steden/appartementen

Elektrische auto’s staan volop in de belangstelling. Ze zouden de mirakeloplossing zijn om ons te redden van de rampzalige verbrandingsmotoren. Die denkwijze moeten we toch enigszins relativeren. Laten we beginnen met het vervuilingsaspect. Een elektrische auto veroorzaakt inderdaad nauwelijks vervuiling (de banden en remmen niet meegerekend), maar die elektriciteit moet eerst wel geproduceerd worden. En als de stroom hoofdzakelijk van steenkool komt, klopt het ecologische plaatje niet meer. Bovendien is ook de productie van (grote) batterijen bepaald niet milieuvriendelijk. STEEDS GROTERE AUTONOMIE Rijden met een elektrische auto kan bijzonder aangenaam zijn. Het gevoel dat je (tijdens het rijden) niet vervuilt, de ongelooflijke stilte en de zachtheid waarmee je onderweg bent, zijn fantastisch. Het aanbod neemt bovendien voortdurend toe en de komende maanden zullen er steeds

meer modellen op de markt komen. Toch moet je zelfs voor een stadswagen nog altijd meer dan 25.000 euro ophoesten (voor een basismodel). ‘Tanken’ is dan weer goedkoop (2 à 3 euro per 100 km), net als het onderhoud in de garage. Toch wordt het opladen vaak aangehaald als pijnpunt, net als het rijbereik. Het aantal laadpalen groeit snel, maar buiten de grote steden zijn er niet meteen veel te vinden. En om thuis te laden heb je natuurlijk een stopcontact nodig. Het lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet als je in een appartement woont of in een woning zonder garage of eigen parkeerplaats … En het rijbereik? Dat is eerlijk gezegd niet zo’n belangrijk punt meer. De nieuwste generaties elektrische wagens hebben immers een reële autonomie van 250 tot 400 km. Doe daar misschien een beetje van af in de winter of als je zwaar geladen bent. De perfecte oplossing voor de stad dus, maar op snelwegen ligt het verbruik nog altijd vrij hoog.

€ Van alle aandrijvingen genieten elektrische wagens de meeste voordelen, vooral in Vlaanderen. In het noorden van het land zijn elektrische auto’s immers vrijgesteld van BIV en verkeersbelasting. In Wallonië en Brussel betaal je een forfaitair bedrag van 82,10 euro verkeersbelasting. De BIV bedraagt in die beide gewesten 61,5 euro.

AANKOOPPREMIE Een ander interessant element is de Vlaamse aankooppremie van 2.000 tot 4.000 euro (afhankelijk van het model) met als doel het gebruik van elektrische auto’s te stimuleren. In Wallonië en Brussel is van een dergelijke premie geen sprake.

VOORDELIG VERBRUIK Wat het verbruik betreft, moet je voor een standaardmodel rekenen op zo’n 0,1 kWh per kilometer. En als je weet dat een kWh tijdens de daluren ongeveer € 0,20 kost, mag je stellen dat opladen kan voor het luttele bedrag van € 2 voor 100 km.

TOURING magazine 15

DIESELMOTOREN

REDELIJK BLIJVEN

Lagere CO2-uitstoot Verbruik nog altijd lager dan benzine of gas Gevoel van kracht en koppel dankzij turbo Langere (theoretische) levensduur

Accijnzen spelen in het nadeel Duurder in aankoop en onderhoud Komt trager op temperatuur dan benzine (verbruik/betrouwbaarheid bij korte ritten in de kou) Gevoelige en dure roetfilters Steeds duurdere technologieën in de toekomst (steeds striktere normen)

€ De jongste tijd wordt diesel met alle zonden van de wereld overladen. Tien jaar geleden werden er echter nog CO2-premies toegekend aan diesels, ook voor stadswagentjes die nooit meer dan 5.000 km/jaar reden … Laten we een kat een kat noemen: dat was gewoonweg fout. De slinger slaat nu echter wel heel ver door in de andere richting. De nieuwste motoren voldoen immers aan de Euro 6-norm (en zijn opvolgers) en vervuilen minder dan ooit. Het verschil met de oude diesels zonder roetfilter en/of uitstootverbeteraars als Adblue is immens. VEEL RIJDEN EN GROTE AFSTANDEN AFLEGGEN Ja, een diesel stoot nog altijd giftige gassen en fijn stof uit, hoewel de hoeveelheden ondertussen sterk gedaald zijn. Bij een gelijk vermogen is de CO2-uitstoot evenwel lager dan bij een benzine omdat de motoren minder verbruiken en een beter rendement hebben. Fiscaal zijn diesels ondertussen

16 TOURING magazine

wel een pak minder interessant dan vroeger, dat hoeft geen betoog (zie verder). Om er voordeel uit te halen moet je tegenwoordig minstens 30.000 km/jaar doen. Leg je vooral lange, dagelijkse trajecten af (meer dan 40 km) bij een constante snelheid? In dat geval zijn het rijplezier, het lage verbruik en de lagere CO2-uitstoot een troef. Verder kan diesel interessant zijn voor grote wagens zoals terreinwagens en SUV’s, omdat die sowieso meer verbruiken. Ook als je vaak een zware aanhangwagen trekt, blijft een diesel interessant. Daarnaast is diesel een logische keuze voor bedrijfsvoertuigen zolang de auto-industrie geen betere alternatieven aanbiedt. Het toepassingsgebied voor dieselmotoren is met andere woorden een heel stuk kleiner geworden, maar vandaag en gedurende nog enkele jaren blijft deze brandstof – in een modern en goed onderhouden voertuig – voor een bepaald deel van de autorijders nog altijd de aangewezen keuze.

Op drie jaar tijd zijn de accijnzen op diesel gestegen tot 60 cent/liter, een toename met 40%. De accijnzen op benzine zijn echter licht gedaald, waardoor euro 95 (E10) vandaag goedkoper is aan de pomp. Net als voor benzinemotoren hangt de BIV in Vlaanderen af van de emissienorm, de CO2-uitstoot, de brandstof, het fiscaal vermogen en de ouderdom van het voertuig. In Wallonië en Brussel wordt de belasting berekend op basis van het fiscaal vermogen en de motor. De jaarlijkse verkeersbelasting wordt in Brussel en in het zuiden van het land berekend op het aantal fiscale pk’s, terwijl Vlaanderen dezelfde criteria hanteert als voor de BIV.

LPG EN CNG

EN ALS DIT NU EENS DE BESTE OPLOSSING WAS?

Rijplezier van een benzinemotor met een lager verbruik CNG: geïnstalleerd in de fabriek (garantie + betrouwbaarheid) Prijs van een volle tank De meest milieuvriendelijke fossiele brandstof op de markt Gebruiksgemak (automatische overschakeling van gas op benzine)

Te weinig CNG-stations in België (vooral in Wallonië) Nauwelijks of geen CNG in bepaalde Europese landen (Frankrijk, Spanje …) LPG: installatie achteraf (betrouwbaarheid/garantie?) LPG: extra jaarlijkse belasting LPG: iets hoger verbruik dan CNG LPG: verboden in (private en openbare) ondergrondse parkings

LPG en CNG zijn allebei gassen maar verschillen sterk, zeker qua samenstelling. LPG (Liquid Petroleum Gas) is een bijproduct van de petroleumraffinage en bestaat uit een samengeperst mengsel van propaan en butaan met een druk van 5 tot 7 bar. CNG (Compressed Natural Gas) is dan weer aardgas (het gas dat we ook gebruiken om ons te verwarmen) en bestaat hoofdzakelijk uit methaan. Het kan ook afkomstig zijn van de biomethanisering van afval en wordt dan biogas genoemd. CNG wordt opgeslagen bij een druk van 200 tot 300 bar en is gasvormig bij kamertemperatuur. In tegenstelling tot LPG is CNG bovendien lichter dan lucht. Wie op CNG rijdt, mag dus wel parkeren in ondergrondse parkeergarages. Denk erom dat een wagen op gas ook altijd over een benzinetank beschikt, waardoor het rijbereik meer dan voldoende is.

VOORDELEN VAN CNG LPG is vandaag niet zo populair meer. CNG heeft al enkele jaren de fakkel overgenomen en dat is geen toeval. Zo gebeurt de installatie in de fabriek met garantie van de constructeur. Ja, een CNG-tank is zwaarder, maar ook beter geïntegreerd. Bovendien is CNG veel milieuvriendelijker. De CO2-uitstoot is bijvoorbeeld 27% lager dan bij benzine. Omdat de brandstof vrijwel geen zwavel bevat, stoot CNG ook veel minder giftige stoffen (60% minder NOx) en fijn stof uit (-99% volgens de federatie die de brandstof promoot). En zoals we zelf konden vaststellen tijdens onze tests, draait een motor op CNG nog stiller dan een motor op benzine. Bij aankoop moet je rekenen op een meerprijs van zo’n 2.000 euro in vergelijking met een benzineversie. De onderhoudskosten zijn ongeveer gelijk. Voor ons is CNG een van de beste oplossingen voor wie een goede combinatie wil tussen kostprijs, rijgemak en milieuvriendelijkheid.

€ Voor LPG is de belasting op de inverkeerstelling lager in Brussel en Wallonië. LPG-rijders zitten ook één categorie lager in de Waalse en Brusselse ‘eco-malusbelasting’. De extra belasting voor wie op LPG rijdt, is echter overal gelijk: 89,16 tot 208,20 euro, afhankelijk van de cilinderinhoud en het fiscaal vermogen. Voor CNG is de situatie anders. In Vlaanderen betaal je geen BIV en verkeersbelasting voor wagens met maximaal 11 fiscale pk. In Wallonië is er enkel een premie van 500 euro die wordt toegekend door distributienetbeheerders Ores en Resa. In Brussel is er helemaal niets voorzien. Het voordelige CNG is goedkoper dan de klassieke brandstoffen. Zo is 1 kg CNG het equivalent van 1,5 l benzine, 1,3 l diesel en 2 l LPG. Een VW Polo op CNG verbruikt 3,1 kg/100 km, wat neerkomt op +/- € 3,2 voor een rit van 100 km! Wie een LPG-systeem laat inbouwen, moet rekening houden met een hoger verbruik dan een benzinemotor. Met een prijs van € 0,52 per liter kom je daardoor uiteindelijk iets duurder uit dan met CNG.

TOURING magazine 17

TEST HOE ZIT HET NU MET DIE BRANDSTOF? DE MEEST GESCHIKTE BRANDSTOF VOOR JOU

MAAK EEN DOORDACHTE KEUZE Zes autojournalisten hebben de vragen doorgenomen die je je moet stellen vooraleer je een wagen koopt en een type brandstof kiest. Dit is voor elk motortype het gemiddelde van hun scores. Welk type motor past het best bij jouw profiel? Lees de 17 uitspraken in de tabel hiernaast en ontdek het zelf!

JE RIJDT MEER DAN 30.000 KM/JAAR

JE RIJDT MINDER DAN 10.000 KM/JAAR

JE WILT MEER DAN 500 KM AFLEGGEN VOOR JE BIJTANKT JE RIJDT MINDER DAN 40 KM NAAR HET WERK EN TERUG OF NAAR EEN ANDERE COURANTE BESTEMMING JE RIJDT VOORAL IN DE STAD EN DE STADSRAND

JE RIJDT VOORAL OP SNELWEGEN EN GEWESTWEGEN

JE WONING HEEFT EEN EIGEN PARKEERPLAATS OF GARAGE

JE WONING HEEFT GEEN EIGEN PARKEERPLAATS OF GARAGE

ER IS EEN LPG/CNG-STATION OP MINDER DAN 10 KM VAN JE WONING DE AANKOOPPRIJS (ZO LAAG MOGELIJK) IS VOOR JOU EEN BELANGRIJKE FACTOR JE WILT ZO WEINIG MOGELIJK ONDERHOUDSKOSTEN

JE WILT ZO WEINIG MOGELIJK BROEIKASGASSEN UITSTOTEN (CO2) JE WILT ZO WEINIG MOGELIJK IRRITERENDE/KANKERVERWEKKENDE STOFFEN UITSTOTEN (NOX, FIJN STOF ...) JE TREKT REGELMATIG EEN AANHANGWAGEN/CARAVAN

HOE GA JE TE WERK? Voor elke relevante uitspraak geeft de hoogste score (van 1 tot 4) de meest geschikte brandstof aan. Uitspraken die helemaal niet overeenkomen met jouw profiel, mag je negeren. 1 = past niet bij jou 2 = minder geschikt voor jou 3 = tamelijk geschikt voor jou 4= past volledig bij jou (0 = ‘niet relevant’ omwille van het gegeven in de uitspraak)

18 TOURING magazine

SPORTIEF RIJGEDRAG EN KOPPEL (SNEL OPTREKKEN EN OPNIEUW VERSNELLEN) ZIJN VOOR JOU BELANGRIJKE FACTOREN DE RESTWAARDE VAN JE WAGEN – NA 4 OF 5 JAAR – IS VOOR JOU EEN BELANGRIJKE FACTOR EEN MILIEUVRIENDELIJKE EN VERANTWOORDE WAGEN IS VOOR JOU EEN BELANGRIJKE FACTOR

MOTORTYPE/BRANDSTOF BENZINE

DIESEL

HYBRIDE PLUG-INHYBRIDE LPG/CNG

ELEKTRICITEIT

TOURING magazine 19

HET VOLLEDIGE OVERZICHT IN EEN OOGOPSLAG Het salon focust dit jaar gedeeltelijk op bedrijfsvoertuigen. Uiteraard zullen ook personenwagens het mooie weer maken: auto’s met schone aandrijvingen maar ook met klassieke verbrandingsmotoren. Jij kan al genieten van een mooi overzicht in woord en beeld op deze pagina’s en je vindt de complete lijst en alle info op www.touring.be 20 TOURING magazine

S SP ALO EC N IAL

AUTOSALON VAN BRUSSEL 2019

AUDI

PALEIS

Op de Audi-stand mogen we een duidelijk contrast verwachten tussen de grote blikvanger, de in Brussel geassembleerde elektrische SUV e-tron, en de sportievere modellen. Bij die laatste is het onder meer uitkijken naar de ‘20 Years edition’ van de Audi TT, de bijzonder potente SQ2 en natuurlijk ook de recent gefacelifte R8 Spyder. In de categorie ‘betaalbaar’ is echter ook de leuke A1 de moeite waard.

TEKST: VINCENT HAYEZ

PALEIS

BMW

De BMW 3 Reeks is uiteraard de belangrijkste nieuwkomer bij het Beierse merk. De bestseller beschikt over heel wat charisma en wist ons absoluut te overtuigen, zoals je kunt lezen in onze test op pagina 81. Voor liefhebbers van fraaie bolides staat er echter nóg heel wat moois op de stand, zoals de BMW 8 Reeks (cabrio-coupé) en de Z4 (roadster). En dan hebben we het nog niet gehad over de enorme X7, een SUV die we binnenkort aan de tand voelen!

PALEIS

CITROËN

Een ander belangrijk nieuw model dat we in dit nummer hebben getest (zie p. 84), is de C5 Aircross, een Belgische première op de Heizel. Een interessante keuze om met een beperkt budget het hele gezin te vervoeren, is dan weer de Berlingo die er ook in Van-uitvoering staat. Dit is immers nog altijd het salon van de bedrijfsvoertuigen.

FIAT

PALEIS

De Fiat 500X heeft een facelift gekregen. Net als de Renegade, zijn neefje bij Jeep dat op dezelfde technische basis staat. Esthetisch verandert er weinig aan de 500X, maar het model oogde dan ook nog niet gedateerd. Onder de kap vinden we twee nieuwe benzinemotoren: een kleine 1.0 turbo (driecilinder) met 120 pk en een 1.3 turbo (viercilinder) met 150 pk.

PALEIS

De driedeurs-DS3 wordt vervangen door deze kleine vijfdeurs-SUV, die de naam DS3 Crossback kreeg. Het model van 4,12 meter staat op een nieuw platform (CMP) dat ook zal worden gebruikt voor de toekomstige Peugeot 208 die er volgend jaar aankomt. Binnenin werd een originele en stijlvolle sfeer gecreëerd. Onder de motorkap ligt een 1.2-turbobenzine (100, 130 of 155 pk) of een 1.5 diesel (BlueHDi) met 100 of 130 pk.

FORD

PALEIS

Op de stand van de Amerikaanse constructeur valt dit jaar heel wat nieuws te rapen, waaronder een aangekondigde wereldpremière: de hybrideversie van de Mondeo break. Verder is er de Focus Active: het model kreeg net als kleine broer Fiesta een wat avontuurlijkere uitvoering. Uitsmijters bij Ford zijn de bepaald niet milieuvriendelijke, maar wel bijzonder stoere Ranger Raptor pick-up en de speciale Bullit-versie van de legendarische Mustang (naar de beroemde film met Steve McQueen). TOURING magazine 21

S SP ALO EC N IAL

HONDA

HYUNDAI

PALEIS

In Brussel pakt Honda uit met alweer de 5de generatie van de CR-V, de compacte SUV van de Japanse constructeur. Dé grote nieuwigheid is dat de CR-V voortaan ook beschikbaar is als zevenzitter. Geen diesel meer overigens voor het nieuwe model. Als klassieke motorisatie is enkel een 1.5 turbobenzine beschikbaar. Daarnaast is er echter ook een nieuwe hybride tweeliter met elektromotor en generator.

PALEIS

Ook Hyundai pakt uit met een wereldpremière, namelijk de facelift van de i40 berline (met Smartstream 1.6 CRDi-motor). Leuk is ook de middelgrote i30 Fastback in sportieve N-uitvoering. Ga tot slot zeker ook de Nexo bekijken, de nieuwste waterstofauto van het merk. Werkt perfect, zonder enige vervuiling! De prijs (75.000 euro) past natuurlijk niet binnen ieders budget, maar de wagen is zeker een ommetje waard.

ISUZU

JAGUAR

PALEIS

De huidige Isuzu D-Max is op de markt sinds 2012 en kreeg bij zijn facelift in 2017 een nieuwe 1.9-turbodiesel. Dit jaar is vooral gesleuteld aan het comfort en de look. De AT35-uitvoering (Arctic Truck) ziet er ronduit geweldig uit!

JEEP

PALEIS

De I-Pace ziet er heel premium en gespierd uit. En bij Jaguar is natuurlijk ook de nodige luxe aanwezig: leer, alcantara, hout, geavanceerde technologieën enz. De I-Pace beschikt over twee elektromotoren (één op elke as). Samen levert dat zo maar eventjes 400 pk op, afkomstig van batterijen onder de vloer. Bij een normaal rijgedrag moet meer dan 400 km tussen twee laadbeurten echt haalbaar zijn.

PALEIS

Voor wie op zoek is naar een échte 4x4, is de nieuwe Jeep Wrangler een heuse verademing. Een leuke troef is dat de deuren, het dak en de voorruit van het model net als vroeger verwijderd kunnen worden. En geloof ons, de Wrangler baant zich met verbazend gemak een weg door elk terrein! De ‘kleine’ Renegade is dan weer beter geschikt voor de stad. Dit model kreeg een facelift en nieuwe motoren.

PALEIS

KIA

Op de Kia-stand is het niet lang zoeken naar nieuwigheden! Zowel de Ceed (berline) als de Sportage (SUV) zitten in een nieuw jasje, maar bijzonder straf is de ontwikkeling van het aanbod aan hybride-, plug-in- en elektrische modellen van de Koreaanse constructeur. Zo is de kleine Niro (SUV), die in 2016 werd gelanceerd, verkrijgbaar met al deze aandrijvingen. De volledig elektrische versie is de nieuwste in de reeks en beschikt over een batterij van 64 kWh. Kia belooft een officieel rijbereik van meer dan 450 km voor deze Brusselse première. Nog zo’n première is de Proceed (‘shooting brake’), die we in dit nummer (p. 85) voor jou aan de tand voelen.

seat.be

De nieuwe SEAT Tarraco. Why not now?

De nieuwe grote SUV voor al je grootse plannen is er! Met 7 plaatsen. Digital Cockpit. Lichtmetalen 20â&#x20AC;? velgen. Alles wat je nodig hebt om vooruit te blijven gaan. Ontdek de nieuwe Tarraco nu op seat.be

4,9 - 6,6 l/100 km

129 - 152 g/km (gemeten volgens NEDC)

Getoond model uitgerust met betalende opties. Alle SEAT modellen zijn WLTP-goedgekeurde modellen. Situatie op 14/12/2018 op basis van goedgekeurde motorisaties op deze datum. Milieu-informatie te verkrijgen op nl.seat.be/milieu (KB 19/03/2004).

S SP ALO EC N IAL

LAND ROVER

LEXUS

PALEIS

De Evoque zorgde bij Land Rover voor de grote ommekeer en internationaal succes. De tweede generatie neemt op esthetisch vlak heel wat elementen over van de Range Rover Velar. Die inspiratie is bijvoorbeeld heel duidelijk zichtbaar in het dashboard. Dit nieuwe model moet je zeker eens gezien hebben!

PALEIS

Het luxemerk van Toyota is voortaan 100% hybride en komt naar Brussel met twee Belgische premières: de UX en de ES. De UX is de eerste compacte SUV van het merk en moet het dus opnemen tegen modellen als de Q3, de X1, de GLA en de XC40. De nieuwe ES 300h is dan weer de opvolger van de GS (een concurrent van de A6, de BMW 5 reeks enz.).

MAZDA

PALEIS

Heel wat moois dit jaar op de stand van de constructeur uit Hiroshima. Bovendien pakt Mazda uit met een dubbele Europese première: de gloednieuwe Mazda 3 (hatchback en sedan). Dit model is verkrijgbaar met twee motoren: de 2.0 liter turbobenzine (122 pk) of de nieuwe 1.8 diesel met 115 pk. Verder zijn er ook Belgische premières voor de Mazda 6 (berline ), de MX-5 en de CX-3.

MITSUBISHI

PALEIS

De Outlander PHEV en de Eclipse Cross zijn de toppers op de stand van het merk met de diamant. De Outlander is bij de SUV’s de meest verkochte plug-inhybride van Europa. De nieuwe versie krijgt een krachtigere verbrandingsmotor en een 10% sterkere batterij, maar ook een lagere prijs. Instappen kan vanaf 39.990 euro, wat voor een dergelijk model bijzonder scherp is.

MERCEDES

PALEIS

Om de concurrentie aan te gaan met de Jaguar I-Pace en Audi e-tron lanceert Mercedes deze indrukwekkende SUV, die de naam EQC kreeg. De batterij heeft een capaciteit van 80 kWh en Mercedes vernoemt een rijbereik van 450 kilometer (volgens de NEDC-cyclus). Het mag dan verrassend lijken, maar Mercedes gelooft in diesel-elektrische plug-inhybrides voor zijn E-klasse. Met wat geluk kunnen nieuwsgierigen bovendien achter de schermen de nagelnieuwe CLA gaan bewonderen, die in wereldpremière wordt voorgesteld in Detroit. Belgische premières zijn de nieuwe B-klasse, de A-klasse berline, de GLE en natuurlijk de AMG GT 4!

MINI

PALEIS

Mini zal aanwezig zijn met zijn volledige assortiment en de constructeur belooft een verrassing voor de 60ste verjaardag van dit legendarische model. Meer wisten we bij het ter perse gaan nog niet ...

NEW SCALA STRAK VANBUITEN. RUIM VANBINNEN.

SIMPLY CLEVER

Nieuwe SCALA. De compacte wagen die niet compact is. In zijn segment biedt de gloednieuwe ŠKODA SCALA het neusje van de zalm inzake hedendaagse technologie en veiligheid. Hij onderscheidt zich bovendien door een innovatief design, zowel voor zijn interieur als zijn uiterlijk. Nog meer troeven: zijn uitgekiende ergonomie, moderne vormgeving, ruime koﬀer, genereuze en rustgevende binnenruimte en een Virtual Cockpit met het grootste scherm in zijn categorie. Werk, restaurant, club … waarheen u ook gaat, de nieuwe ŠKODA SCALA brengt u er stijlvol en slim naartoe. Ontdek hem op skoda.be

VOERTUIG NIET BESCHIKBAAR VOOR AANKOOP BIJ HET TER PERSE GAAN.

S SP ALO EC N IAL

RENAULT NISSAN

PEUGEOT

De Kadjar is op technisch vlak zowat identiek aan de Nissan Qashqai. Na de lancering halfweg 2015 was het tijd voor een kleine facelift. Binnenin krijgen we een nieuw verzonken touchscreen van zeven inch en ook het dashboard is licht aangepast. Wat de motoren betreft, is er de nieuwe 1.3 turbobenzine (140 of 160 pk), die ontwikkeld werd in samenwerking met Mercedes.

PALEIS

Vooral elektrische modellen op de Nissan-stand, zoals de Leaf (berline, 40 kW) en de e-NV200-bestelwagen, maar ook enkele uitzonderingen. Zo wordt in Brussel de nieuwe Qashqai cross-over voorgesteld. Dit model krijgt nieuwe motoren (met name de 1.3 benzine met 140 of 160 pk) en de mogelijkheid om te kiezen voor een zeventrapsautomaat met dubbele koppeling op de 160 pk versie.

PALEIS

PORSCHE

PALEIS

De nieuwe 911 (de 8ste generatie!) behoudt duidelijk de familietrekjes, maar er zijn ook esthetische vernieuwingen, zoals de verzonken deurgrepen. De motor ligt zoals het hoort nog altijd in de achtersteven. De nieuwe 911 wordt eerst gelanceerd als Carrera S, die de 3.0 flat-six turbo overneemt van het huidige model, maar dan met 30 pk extra (450 pk) en een nieuwe achttrapsautomaat met dubbele koppeling.

PALEIS

Het derde broertje van de Combo en de Berlingo heet Rifter. De Rifter ziet er van dit trio ongetwijfeld het meest uit als een SUV. Andere nieuwigheden van het merk met de leeuw zijn de 508, waarvan de break op het salon staat als Belgische première. De oplaadbare 3008 PHEV (SUV) beschikt over een 1.6 turbobenzine en twee elektromotoren: een voor de voorwielen en een voor de achterwielen. Samen zijn ze goed voor 300 pk en een elektrisch rijbereik van 50 km.

PALEIS

SEAT

Het Spaanse merk van de VW-groep lanceerde de laatste tijd heel wat succesvolle modellen. Na de Ateca en Arona is het vandaag de beurt aan de Terraco. Deze grote SUV is het broertje van de VW Tiguan Allspace en vooral van de Skoda Kodiaq. Op motorisch vlak is er keuze uit twee benzines: 1.5 TSI (150 pk, 4x2) en 2.0 TSI (190 pk, 4x4). Voor dieselaars is er de 2.0 TDI met 150 (4x2 of 4x4) of 190 pk (4x4).

OPEL

PALEIS

Als kloon van de Citroën Berlingo is de Opel Combo vandaag een belangrijk model in dit segment. Hij onderscheidt zich van zijn Franse broertjes met een klassieker gelijnde voorzijde. Net als de Berlingo is de Combo voortaan verkrijgbaar met korte of lange wielbasis en als zevenzitter. Het model is een bijzonder interessante keuze voor gezinnen op zoek naar ruimte. Bovendien is hij lager geprijsd dan zijn concurrenten (vanaf € 16.000).

TRACER 900GT

XMAX IRON MAX

TMAX DX

XSR700 XTribute

Fun Mobility Yamaha biedt ook voor 2019 het ruimste gamma motorﬁetsen en scooters, met tal van nieuwigheden. Wil je een scooter voor je mobiliteit of een motorﬁets voor je vrije tijd, bij Yamaha vind je zeker wat je zoekt. Met z’n sportieve inborst, productkwaliteit en legendarische betrouwbaarheid ben je zeker van de juiste keuze.

www.yamaha-motor.be

S SP ALO EC N IAL

SKODA

SUZUKI

Na een carrière van liefst twintig jaar geeft de Jimny de fakkel door aan een nieuwe generatie. Lees zeker onze test op p. 86 van de vedette op de stand van Suzuki in Brussel. PALEIS

SSANG YONG

De nieuwe pick-up van de kleine constructeur heet niet langer Actyon Sports, maar Musso Sports, een naam met een rijke geschiedenis bij SsangYong. Het woord betekent overigens … neushoorn in het Koreaans, wat meteen de positionering duidelijk maakt! De Musso Sports wordt enkel aangeboden als double cab, met tweewielaandrijving of inschakelbare 4x4.

Het Tsjechische merk pakt uit met de Scala, een nieuwe compacte vijfdeurs die de Rapid Sportback moet vervangen. Bij het ter perse gaan hadden we nog niet alle technische gegevens doorgekregen. Wel weten we dat het interieur volledig vernieuwd is door de Volkswagen groep waarvan Skoda deel uitmaakt. In vergelijking met de lager gepositioneerde Rapid Spaceback wordt met deze Scala een trapje hoger gemikt. Nog een nieuwkomer is de sportieve RS versie van de grote Kodiaq SUV.

PALEIS

VOLVO

PALEIS

Groot nieuws op de stand van Volvo! De S60 (berline), de V60 Cross Country (break) en de luxueuze S90L krijgen in Brussel namelijk alle drie hun Europese première. De Chinees-Zweedse constructeur zet dit jaar vooral plug-inhybridemodellen in de schijnwerpers.

TOYOTA

Toyota zegt vaarwel tegen de Auris en haalt de naam Corolla van onder het stof. De Japanse constructeur stelt er twee versies voor: de vijfdeurs, maar ook een break, de Touring Sports. Op de nieuwe Corolla valt geen diesel meer te bespeuren. Er is keuze uit een 1.2 turbobenzine met 116 pk en twee benzinehybrides met 122 of 180 pk. Liefhebbers van SUV’s kunnen dan weer hun hart ophalen met de gloednieuwe RAV4!

VOLKSWAGEN

PALEIS

Dit jaar zullen op de VW stand liefst 50 modellen te zien zijn! Als we er eentje moeten onthouden, dan is het wel de T-Cross. Deze kleine SUV meet 4,11 meter, slechts 5 cm meer dus dan een Polo en 14 minder dan de T-Roc. Dit is een extra concurrent voor de Peugeot 2008, de Renault Captur enz. Onder de motorkap: drie benzinemotoren (de 1.0 TSI met 95 of 115 pk en de 1.5 TSI met 150 pk), maar ook een diesel met 95 pk.

PALEIS

DREAM CARS

Zoals je elders al kon lezen, worden ook deze keer de wagens waarvoor de echte superlatieven bovengehaald worden, niet over het hoofd gezien! Het wordt dus weer genieten met de volgende merken: Alpina, Alpine, Aston Martin, Audi, Bentley, BMW, Bugatti, Ferrari, Lamborghini, Jaguar, Lotus, McLaren, Mercedes-Benz, Porsche, Rolls-Royce enz.

Het nieuwe BIO-gamma van Imperial Imperial vist nu ook het beste van het land

Imperial . Het beste wat de zee biedt hand in hand met het land. ÂŽ

IN HET TEKEN VAN FUNCTIONALITEIT Het gaat goed met de motormarkt. Bij het ter perse gaan van dit nummer stevende de motorverkoop in ons land op een stijging van ruim 10 procent af. Een verademing voor de invoerders, want 2017 kende een terugval van de nieuwe inschrijvingen. 30 TOURING magazine

S SP ALO EC N IAL

MOTOREN EN SCOOTERS 2019

TEKST: THIERRY SARASYN, MOTORNIEUWS.BE

Het lijkt erop dat de dalende verkoop in 2017 zal mogen aanzien worden als een dipje. Zowel in 2015 als in 2016 werd er immers een groei opgetekend. En 2018 was een heus boerenjaar voor de meeste motorimporteurs. Ook al hebben meteorologie en sales weinig met elkaar te zien, een deel van het succes kan verklaard worden door de uitzonderlijk warme zomer vorig jaar. Maar er is meer aan de hand. De motorfiets wordt ook steeds nadrukkelijker naar voor geschoven als oplossing voor de nog steeds teruglopende mobiliteit. De wegen zitten vast en het openbaar vervoer is niet altijd een valabel alternatief. Dat verklaart ook deels de populariteit van betaalbare middenklasse motoren die vooral ingezet worden voor woon-werk verkeer. PARIJS ACHTERNA? Net zoals in grote steden als Milaan en Parijs waar het verkeer al langer vast zit, duiken ook in ons land steeds meer zogenaamde â&#x20AC;&#x2DC;nutsmotorenâ&#x20AC;&#x2122; op. Motorfietsen die niet meteen omwille van hun design of prestaties gekocht worden, maar eerder om hun functionaliteit. Daar hoort een betaalbare prijs bij en steeds vaker ook elektronica. Van ABS kijken we al lang niet meer op, maar zaken zoals tractiecontrole, verschillende rij-modi en hill start assist maken het leven van de motorrijder niet alleen een stuk gemakkelijker, ze verhogen ook de veiligheid. En ook bij de motorfietsen lijkt het erop dat elektromotoren hun intrede zullen doen. Vooral voor stedelijk vervoer kan dat een rol gaan spelen. Misschien is het wel de combinatie van dit alles die steeds meer mensen over de streep trekt om met de motor te gaan rijden. Als dat zo is, moet ook 2019 een goed motorjaar worden. Heel wat belangrijke nieuwe modellen staan immers voor veiligheid en functionaliteit. Als het weer nu opnieuw wat mee zit, kan het ook in 2019 niet fout lopen. KTM 790 Adventure

ELEKTRISCHE MOTOREN Harley-Davidson is het eerste grote motormerk dat voluit inzet op elektrische motorfietsen. Niet als vervanging van het bestaande gamma, maar als optie om nieuwe klanten aan te trekken. De LiveWire wordt de eerste in een hele reeks elektrisch aangedreven Harley’s. Het feit dat er geen koppeling of versnellingen moeten gebruikt worden, moet de LiveWire aantrekkelijk maken voor beginnende motorrijders. Dat geldt ook voor Zero Motorcycles. De Amerikaanse pioniers in elektrisch aangedreven motorfietsen bieden ondertussen al een heel breed gamma aan. De Zero DS is een zeer veelzijdige motorfiets, met een krachtig blok, uitstekende wendbaarheid en een autonomie van meer dan 200 km. Harley-Davidson LiveWire

ADVENTURES Adventure motoren zijn aan een stevige opgang bezig. En de motor die mee aan de wieg van deze klasse stond, is vernieuwd. De nieuwe BMW R 1250 GS is met 136 pk sterker dan ooit te voren, maar hij biedt ook een variabel kleppensysteem dat het blok soepeler en zuiniger maakt onderin. Plus een elektronica pakket waar een doorsnee MediaMarkt jaloers op zou worden. Yamaha pakt het met de nieuwe Ténéré 700 iets anders aan. Dat is een motor met heel wat offroad capaciteiten en bovendien een aantrekkelijke prijs. Yamaha belooft hem onder de kaap van de 10.000 euro te houden. Dat doet KTM met de 790 Adventure niet, zij positioneren de nieuwe troef in hun gamma een stuk hoger. Zowel op het vlak van vermogen (95 pk) als gewicht (198 kg) scoort de KTM bijzonder goed. De nieuwe Moto Guzzi V85 TT is een buitenbeentje in deze klasse. Hij combineert het typische Guzzi tweecilinderblok met een origineel design.

Honda CB650R

NAKED / ROADSTERS Een andere klasse die het goed doet, is die van de naked bikes. Niet meteen de versies met heuse pk-bergen onder de tank, maar veeleer de motoren met bruikbaar vermogen. De 2019 Honda CB650R is daar een uitstekend voorbeeld van. Een goed rijwielgedeelte gekoppeld aan een pittig blok, moet van het nieuwste lid in Honda’s Neo Sports Café familie een populaire jongen maken. De nieuwe Husqvarna Svartpillen 701 moet het net als de Vitpillen doen met een monocilinder, maar de nieuwe zwarte versie heeft duidelijk

meer flat track aspiraties. Niet dat er in België veel flat tracks te vinden zijn, maar de stijl is populair en dus mag Husqvarna ambities koesteren voor zijn nieuwste telg. De Harley-Davidson FXDR 114 gooit het dan weer over een heel andere boeg. De 1868 cc twin biedt maar liefst 162 Nm koppel en dat wil dus zeggen dat je met deze lange Harley met Drag Race inspiratie héél erg schakellui kunt rijden. Op de Mash Dirt 6.5 zal dat dan weer niet lukken, want die doet het met een 650 cc monocilinder, goed voor 40 pk. Ook hier duidelijke flat track inspiratie en tegen een prijs die naar goede Mash gewoonte erg laag zal gehouden worden. TOURING magazine 31

Piaggio MP3 300

SCOOTERS Scooters genieten een stijgende populariteit. En met wat er voor dit jaar op komst is, kan die populariteit enkel verder stijgen. De Honda SH300i is een vaste waarde bij de scooters en met de komst van tractiecontrole, wordt de populaire middenklasse scooter meteen ook een stuk veiliger. Ook BMW zet in op scooters en brengt met de C400 GT een heuse Gran Turismo scooter. Meer comfort dus en wat extra laadruimte maar vooral ook een leuk blok met 34 pk. Piaggio MP3 300 doet het met 10 pk minder, maar wel met een wiel meer. Dat derde wiel zorgt voor extra stabiliteit en grip en dus voor meer veiligheid. Voor wie het wat meer mag zijn, heeft Piaggio ook een 350 en een 500 versie van de MP3 klaar. En het is maar een stap van Piaggio naar Vespa. In hetzelfde huis maar onder een andere vlag wordt nu de Vespa Elettrica gebouwd. Een scooter die zich op de bromfietsenmarkt richt, maar wel vinniger is dan een 50 cc. Hij heeft ook een autonomie van meer dan 100 km. Geknipt voor de stad dus.

TOURING Het touringsegment blijft een vaste waarde en ook daar zijn enkele opvallende nieuwkomers. Met de Versys 1000 wil Kawasaki aantonen dat een mix tussen de adventure motoren en de klassieke tourmotoren best haalbaar is. De nieuwe Versys 1000 draagt veelzijdigheid hoog in het vaandel. De 2019 BMW R 1250 RT blijft een klassieker in dit gamma, maar met het nieuwe 1254 cc boxerblok dat ook in de GS dienst doet, brengen de Duitsers de nieuwste technologie ook naar hun touringgamma. De Yamaha Niken GT tenslotte is een buitenbeentje. Yamahaâ&#x20AC;&#x2122;s nieuwe kijk op het driewielerconcept brengt extra veiligheid en sportiviteit in het touringconcept. De Niken GT is een pure sport-tourer en een Gran Turismo in elke zin van het woord. Kawasaki Versys 1000

Yamaha XSR700 Tribute

NEO CLASSICS

BMW S 1000 RR

SPORTMOTOREN

Nostalgie kan gecombineerd worden met moderne techniek. Dat bewijzen Kawasaki met de W800, Suzuki met de GSX-S 1000 Katana, Yamaha met de XSR700 Tribute, Triumph met de Street Scrambler en Ducati met een complete Scrambler-serie. Allemaal motoren die verwijzen naar een model dat de respectievelijke merken in vervlogen tijden al in het gamma hadden, maar nu uitgerust met moderne technologie en elektronica. De juiste mix tussen nostalgische stijl en hedendaagse veiligheid.

Sportmotoren genieten al lang niet meer de populariteit die ze 10 jaar geleden hadden, maar ze fungeren wel nog steeds als uithangbord voor de technologische knowhow van heel wat merken. Modellen als de Aprilia RSV4 Factory (217 pk), BMW S 1000 RR (207 pk) en Ducati Panigale V4R (221 pk) hebben vermogens die maar weinig stervelingen ten volle kunnen benutten. Een elektronisch vangnet zorgt er echter voor dat de vermogensberg ook veilig kan gebruikt worden. De prijzen zijn navenant. Kawasaki pakt het daarom met de Ninja ZX-6R anders aan. De hypersportieve middenklasser is met 11.799 euro maar liefst 2.000 euro goedkoper dan zijn voorganger. Kawasaki ziet dat sportmotoren het op de tweedehandsmarkt wĂŠl goed blijven doen en levert daarom een extra inspanning om de prijs laag te houden. KTM tenslotte zoekt de sportiviteit meer in het betere bochtenwerk dan in pure snelheid. Daarom maakt de SMC-R 690 zijn rentree. Dit is een potente supermotor met een bijzonder grote fun-factor en een hoogwaardig rijwielgedeelte. TOURING magazine 33

#2 50

TORONTO, DE VRIENDELIJKE METROPOOL

NANTES, PLEZIERIG VOOR KLEIN EN GROOT

OP REIS Ver weg of in je buurt 35

KIEZEN UIT 4 VAKANTIESALONS

NAAR DE GROTTEN VAN HAN MET TOURING-LEDEN

9 X DE DURMEVALLEI

CHECKLIST WINTER HIKING

34 TOURING magazine

SAMENSTELLING: BART DE LANDTSHEER

REISINSPIRATIE NODIG?

CHECK DEZE 4 VAKANTIESALONS

EERSTE KEER OP DE LATTEN

MET DE KINDEREN

Dit jaar nog op wintersportvakantie? Voor de eerste keer? Met de kinderen? Dan komen de volgende 5 tips gegarandeerd van pas.

SKILESSEN Kinderen die nog nooit geskied hebben, kun je niet zomaar loslaten op de piste. Los van het feit dat dat gevaarlijk is, zullen ze niet de juiste techniek ontwikkelen. Investeer in skilessen (of begeleiding) en/ of probeer het eerst eens – als het kan – in eigen land (indoor). HUREN OF KOPEN Loop niet meteen naar de winkel om een volledige uitrusting aan te schaffen, want de eerste keer wintersporten biedt geen garanties voor de toekomst. Het nodige materiaal huren, is bijgevolg de betere optie. En de kledij? Ga eventueel te leen bij vrienden en familie en trek voor kleine accessoires (helm, handschoenen, thermisch ondergoed,…) naar een sportwinkelketen of speciaalzaak.

Wie nog geen volgende reisbestemming heeft gekozen, kan zich de komende weken laten inspireren in Antwerpen, Brussel, Charleroi of Luik. Salon Idées Vacances – met Nepal als gastland – vindt plaats van 17 tot 20 januari in Charleroi. Vervolgens kun je van 24 tot 27 januari ideeën sprokkelen in de vernieuwde Hal 4 van Antwerp Expo. Het Antwerpse vakantiesalon breidt dit jaar trouwens uit met drie extra deelbeurzen: Aventuria, B&B Days en Let’s Camp. Na Antwerpen kan je nog naar het grote Vakantiesalon in Brussel: van 7 tot 10 februari in Brussels Expo. Verrassend thema aldaar: Carnaval. Quasi aansluitend organiseert Luik van 14 tot 17 februari Vert Bleu Soleil, het salon voor vakantie, toerisme, tweede verblijven en vrijetijdsbestedingen. Meer info op: www.ideesvacances.be, www.vakantiesalon-vlaanderen.com, www.vakantiesalon.eu en www.vertbleusoleil.be

BESTEMMING Boek niet in het wilde weg en check of er ook naast de piste en na het sporten leuke activiteiten voor handen zijn. In Frankrijk mag je vertrouwen op het ‘Famille Plus’ label; Zwitserland gaat prat op zijn ‘Family Destinations’. Oostenrijk heeft geen kwaliteitskeurmerk meer maar op austria.info vind je gegarandeerd een kindvriendelijke bestemming. De Federale Republiek Nepal is gastland op Salon Idées Vacances in Charleroi. Nepal ligt in de indrukwekkende Himalaya, geprangd tussen India en China (Tibet).

24.000.000

24 miljoen meter of 24.000 km, zo lang is The Great Trail in Canada. De ‘trail’ verbindt de drie kusten van Canada en heeft louter een recreatief karakter. In de realiteit gaat het om een vierhonderdtal routes die met elkaar verbonden zijn. Er werd 25 jaar gewerkt om alle paden aaneen te sluiten. Info: thegreattrail.ca

JUISTE SEIZOEN Trek niet te vroeg op het seizoen naar de bergen, want het kan er onaangenaam koud worden. Vanaf februari wordt het ietsje warmer, doch hou er rekening mee dat het helemaal op het einde van het skiseizoen kan dooien na de middag. En dat is lastig skiën, geloof ons. DEK JE GOED IN Oeps, te weinig sneeuw? Een klein maar vervelend accidentje? Of erger: hospitalisatie en repatriëring nodig? Vertrek niet zonder reisbijstand en check of je de Touring Snow Card op zak hebt. Die laatste voorziet in een annulatieverzekering bij gebrek aan sneeuw.

Als je je vooroordelen wil verliezen, moet je reizen MARLENE DIETRICH DUITS-AMERIKAANSE ACTRICE

TOURING magazine 35

NIEUW BELGISCH-BRITS

LUXEHOTELINITIATIEF

ROMANTISCHE

BESTEMMINGEN

Romantische zielen hebben hun voorbereidingen voor 14 februari wellicht al getroffen. De dag der verliefden valt dit jaar op een donderdag, ideaal dus om er een lang weekend van te maken. Nog niks gepland? Misschien dat de volgende 5 tips in eigen land kunnen inspireren.

1. VENETIË VAN HET NOORDEN Brugge is dé romantische bestemming bij uitstek dus als je eindelijk eens met die paardenkoets door de historische binnenstad wil rammelen, dan is 14 februari het ideale excuus. En boek ook tijdig dat tafeltje voor twee in een van de vele toprestaurants!

2. MIDNIGHT LOVE TOUR Marvin Gaye komt op 14 februari 1981 per boot aan in Oostende. Iets later schrijft hij er zijn wereldhit ‘Sexual Healing’. Boek een muzikale wandeling met twee via www.visitoostende.be

FOCUS OP BUITENGEWONE BELEVINGEN De Utopian Hotel Collection is een gezamenlijk initiatief van de Belgische ondernemer Paul Cordier en diens Britse vennoot Ronald Homsy. De oprichters zijn zelf ervaren reizigers en kunnen putten uit hun expertise in de hospitality sector. Ze studeerden af aan het gerenommeerde Glion Institute of Higher Education’s International Hospitality and Tourism Management in Zwitserland en verbleven tijdens hun carrière in meer dan 1000 hotels. Als ervaringsdeskundigen lanceren zij met de Utopian Hotel Collection een atypische collectie luxehotels, hotels die meer bieden dan conventionele luxe. Dat wil echter niet zeggen dat de hotels per definitie onbetaalbaar zijn, wel integendeel. Inspiratie en ideeën vind je op Utopianhotels.com

STERREN KIJKEN OP

De portfolio groeit snel; momenteel telt de collectie een paar tientallen hotels. In de lijst tref je niet de traditionele luxehotels aan; Cordier en Homsy gaan er prat op dat hun aanbod net dat cruciale tikkeltje verder gaat en van elk verblijf een onvergetelijke ervaring maakt.

LA PALMA

3. HARTJES KIJKEN Cultureel ingesteld? Bezoek het Hartenmuseum in Brussel waar meer dan 500 objecten de hartsymboliek in de westerse cultuur belichten. En daarna? Gezellig iets drinken op een verwarmd terras.

4. DIAMANT Antwerpen is al meer dan vijf eeuwen ’s werelds belangrijkste handelscentrum voor diamant. De app ‘Antwerp loves diamonds’ onthult alle geheimen van diamant én geeft tips voor de eventuele aankoop van een juweel.

5. NEEM DE KUS-TRAM Op 10, 14 en 17 februari rijdt er een authentiek tramstel tussen Nieuwpoort, Koksijde en De Panne. Aan boord worden bubbels geschonken. Info: www.triootjeaandewestkust.be 36 TOURING magazine

Astrotoeristen kennen het Canarische eiland La Palma al langer als ideale locatie om naar de sterren te turen maar sinds kort werd op het eiland een gesofisticeerde telescoop in gebruik genomen. De zogeheten ‘large size telescope’ werd neergepoot op de 2.396 meter hoge Roque de los Muchachos en maakt deel uit van de wereldwijde Cherenkov Telescope Array (www.cta-observatory.org). Dat La Palma kan uitpakken met de mooiste sterrenhemel werd eerder al bevestigd door de UNESCO die het eiland als allereerste ‘starlight reserve’ erkende. Wat La Palma uniek maakt, zijn de hoge bergen die tot boven de wolken reiken. Het vaak lage wolkendek zorgt er op zijn beurt voor dat het licht van beneden niet tot ‘lichtvervuiling’ leidt op de toppen van de bergen. Meer info: www.visitlapalma.es

PORTUGAL LANCEERT EIGEN HOTELPORTAL Alsof er nog niet genoeg digitale alternatieven bestaan om een hotel te boeken, lanceert de Hotel Association of Portugal (AHP) een portal die alleen maar hotels aanbiedt op Portugees grondgebied. Volgens de AHP is het aanbod op andere boekingssites ontoereikend en tegelijk wil de organisatie ervoor zorgen dat bezoekers steevast de beste - lees: correcte - tarieven krijgen voorgeschoteld. De AHP wijt de afwezigheid van vele Portugese hotels op internationale sites simpelweg aan het feit dat die hotels niet altijd over een (behoorlijke) website beschikken. Click2portugal.com is dan ook mede bedoeld om hun virtuele aanwezigheid op het world wide web een duwtje in de rug te geven. Meer info: www.click2portugal.com

KRIK JE SKIPRESTATIES OP OF REKEN AF MET PIJNLIJKE BENEN

Ben je een intensieve skiër en wil je je prestaties alsnog opkrikken? Of ben je eerder iemand die tijdens het wintersporten snel pijn krijgt in de knieën, dijen en rug? In beide gevallen kan de Ski-Mojo soelaas brengen. De Ski-Mojo is een mechanisme dat je om de benen sluit en ervoor zorgt dat schokken worden geabsorbeerd en uitgevlakt. Volgens de fabrikant kan het mechanisme tot 30% van jouw lichaamsgewicht ‘overnemen’ en de druk op de knieën met maar liefst 40% verminderen. Je kunt de ‘bionische benen’ in Frankrijk, Italië en Zwitserland uittesten vooraleer je beslist om het exoskelet aan te kopen. En geen paniek, je kunt het robotachtige mechanisme wel degelijk onder je skikledij dragen. Meer info: www.ski-mojo.fr

Monegasken niet mogen gokken in hun eigen casino’s? Sterker nog, ze mogen er geen voet binnen zetten (tenzij ze er werken). De Eiffeltoren net als het Atomium nooit bedoeld was om zo lang overeind te blijven? De Eiffeltoren zou in WIST 1909 worden afgebroken maar toen zag iemand er een JE DAT gigantische radioantenne in. Het Galileomuseum in Firenze over de middelvinger van de rechterhand van Galileo Galilei beschikt? Sommige verkeerslichten in Japan een blauw licht hebben? Het blauwe licht staat feitelijk voor groen licht. De kleuren ‘blauw’ en ‘groen’ hadden oorspronkelijk dezelfde naam, vandaar. Verwarrend! Op Ilha de Queimada Grande (Brazilië), dat amper een halve vierkante kilometer groot is, ruim 4000 dodelijke slangen leven? Doch vrees niet, er wonen geen mensen!

Men gaat op reis om thuis te komen GODFRIED BOMANS NEDERLANDSE SCHRIJVER TOURING magazine 37

EEN BESCHADIGDE VOORRUIT? EEN STERRETJE?

Het is altijd voordeliger als U naar Touring Glass gaat.

€768

€297

Als Touring-lid BESPAART u tot € 471* op de vervanging van uw voorruit bij Touring Glass. MERK

MODEL

TOURING-LID**

CONCURRENTIE

CITROEN PEUGEOT RENAULT OPEL

BERLINGO 206 KANGOO CORSA

€ 257,42 € 297,41 € 318,61 € 333,92

€ 447,63 € 768,97 € 509,42 € 537,01

BIJNA 50 SERVICE-PUNTEN OF MOBIELE SERVICE ONLINE AFSPRAAK

TOURINGGLASS.BE

GRATIS

0800 95 555

*Prijs geldig als de toegepaste opties voor de autoruiten identiek zijn. **Indexering van 2% vanaf 1 januari 2019.

Nabijheid

Mobiele

* Voor een Peugeot 206 kost de vervanging van

NEEM UW TOURING GLASS-KAART en bewaar ze zorgvuldig bij uw boorddocumenten.

NIET VERZEKERD TEGEN GLASBREUK? Bij TOURING GLASS genieten Touring-leden altijd van -25% korting. We bieden u de beste herstel- en vervangdienst voor autoruiten, tegen de beste prijzen op de markt. VERZEKERD TEGEN GLASBREUK? Wij regelen alles rechtstreeks met uw verzekeraar.

e service

Snelheid

Online Booking

de voorruit € 297,41 bij Touring Glass, € 768,97 bij de concurrentie. Prijs op 20 februari 2018.

STA NIET STIL BIJ GLASBREUK.

25 0

L OP EDE ST N A # P

OP SAFARI IN EIGEN LAND

TEKST: BART DE LANDTSHEER FOTO’S: JOHANNES VANDE VOORDE

DE TENTEN

VAN HAN

Op stap met leden en hun kroost? Op papier een uitstekend idee maar waar doe je én ouders én hun kinderen een plezier mee? Een avontuur in een wildpark misschien? Met een overnachting in een tent tussen de wilde dieren? Twee koppels met elk twee kinderen twijfelden geen moment! 40 TOURING magazine

DE TESTERS

Deze bonte bende van acht trok een weekend naar het Wildpark in Han: Veerle Eyckmans en Tom Verlinden en hun kinderen Emma en Len; Valéry en Anne-Sophie Dumont-Herman en hun twee rakkers Théo en Lisa.

laats van afspraak: De Grotten van Han. Jeugdsentiment én een oorwurm van jewelste. Wie kent het reclamedeuntje namelijk niet? Eerste proef van de dag: met een historische tram naar de ingang van één van de mooiste en grootste grottencomplexen van Europa rammelen. Gevolgd door een begeleide wandeling dwars door het adembenemende interieur van de Boineheuvel. Na de herontdekking van de imponerende stalactieten en stalagmieten, alsook de eerste kennismaking met de gloednieuwe permanente klank- en lichtshow Origin, gaat het meteen richting terras. Want binnen is het nauwelijks 13 graden en buiten schijnt de zon. Wat de kinderen van

de grotten vonden? De reacties zijn lauw maar ook niet verrassend want dé attractie van het weekend is uiteraard de overnachting in de tent! AFGESLOTEN VAN DE BUITENWERELD De tenten ‘hangen’ in een afgelegen stuk bos in het 250 hectare grote Wildpark van Han. Het is een spannende rit dwars door de natuur langs grazende oerossen, herten en ander wild. Er is een tent voor elke familie; binnenin staat een groot bed en er zijn een paar stoeltjes die je op het kleine terrasje voor de tent kunt openklappen. Vanaf dat platformpje, zo’n 4 meter hoog, heb je een onbelemmerd zicht op de ongerepte natuur en de grazende kuddes in de vallei. “Prachtig”, klinkt het unaniem.

Het domein van de Grotten van Han is veel meer dan het ondergrondse grottencomplex. De grotten worden al 250 jaar bezocht maar eromheen ligt een vallei die ingericht werd als een wildpark. In het park kun je wolven, lynxen, beren, bizons, herten, damherten, everzwijnen, steenbokken en nog veel meer dieren in (semi-) vrijheid observeren.

TOURING magazine 41

L OP EDE ST N AP

GEVONDEN SCHATTEN

Iedereen kent de Afrikaanse Big 5 (leeuw, olifant, neushoorn, luipaard en buffel). De lijst staat niet voor de grootste of meest gevaarlijke dieren maar voor de dieren die door jagers het moeilijkst neer te schieten zijn. Ook Europa heeft zijn Big 5 en je vindt ze allemaal in het wildpark in Han.

EUROPESE BIZON

BRUINE BEER

LYNX

WOLF

VEELVRAAT

“Maar toch moeten er een aantal regels nageleefd worden”, spreekt de begeleidende ranger ons toe. Samengevat: toon een beetje respect voor de natuur. Dat houdt onder meer in dat de kinderen liefst niet te luid rond en onder de tenten hossen. Doch dat beseffen ze maar al te goed. Wat ze echter niet beseffen - ouders inclusief - is dat er geen elektriciteit is in het tentenkamp. De ouders grijpen na de

42 TOURING magazine

mededeling meteen verontrust naar hun smartphone. ‘Verdorie, ik heb maar 9% meer.’ En zo geschiedde: de telefoons doven één voor één uit. Wat overblijft is een kampvuur, een barbecue en enthousiaste kinderen die dwars door alle taalbarrières heen spelletjes spelen met elkaar. De ranger is intussen vertrokken, want die slaapt elders in het natuurpark. Maar niet

zonder eerst te onthullen hoe we de barbecue moeten aansteken en waar we spijs en drank vinden. En dan, na het aperitief, slaat het noodlot toe. De gasbarbecue geeft er de brui aan; geen gas meer. Iedereen kijkt naar de walkietalkie die de ranger voor noodgevallen had achtergelaten. Zoals een brand of zo. Is dit een noodgeval? Nog voor iemand naar de walkietalkie kan grijpen, vindt Tom zowaar een volle gasfles. Onze avond is gered. NACHTLAWAAI UIT ONVERWACHTE HOEK Na het openluchtdiner gaat het richting tent. Het is pikdonker en op de achtergrond weerklinkt het dierlijke gebrul steeds luider. Daar had de ranger ons trouwens voor gewaarschuwd: tijdens het paringsseizoen van de herten gaan de dieren namelijk luidruchtig en zelfs een tikkeltje intimiderend ‘burlen’. In slaap vallen, gaat dan ook bijzonder moeizaam. En net op het moment dat het burlen lijkt af te nemen, hoor je weer andere geluiden. Onder en naast de tent, zo lijkt het. Het blijken oerossen, op minder dan 10 meter van de tent. We ritsen de tent bijgevolg snel weer dicht! En wat zijn die doffe ploffen op de tent? Verdwaalde eekhoorntjes? We blijven met ingehouden adem liggen en proberen slaap te vatten. Enkele uurtjes later is de zon weer van de partij en komt iedereen voorzichtig uit de tent geklauterd. Bij het ontbijt is dé vraag of iedereen goed geslapen heeft. Er wordt

Valéry en sous-chef Théo ontfermen zich over de barbecue terwijl Emma en Len (links) op de uitkijk staan. Intussen valt de avond in het ‘tentenkamp’. Onderaan rechts: een burlend hert.

TOURING magazine 43

BLR ONNPA EUDSBETR ABSMET NEIEM KAEP KMI ND NG

TOURING TIPT

Het is een spannende rit dwars door de natuur langs grazende oerossen, herten en ander wild WILDPARK HAN PRAKTISCH

Han-sur-Lesse bereik je vanuit Brussel of Luxemburg via de E411, afrit 23 (Welling). Of neem de rijkswegen N4 vanuit Aarlen of de N63 vanuit Luik. De ontvangsthal bevindt zich in het centrum van het dorp tegenover de kerk. Meer info: www.grotte-de-han.be/nl

OOK ZIN GEKREGEN?

Tijdens ons verblijf in Han verbleven we in de ‘tree tents’, gezellige tenten die tussen de bomen zijn opgehangen en neerkijken op de droge vallei van de Lesse. De tenten zijn voorzien van een matras van 2,2 bij 2 meter en er zijn lantarens, zaklampen, lakens, kussens en dekens aanwezig. ’s Avonds is er een BBQ voorzien met alles erop en eraan en ’s ochtends staat bij het ontwaken het ontbijt al klaar. Er is geen elektriciteit maar er zijn wel droge wc’s en een wastafel met handdoekjes. Check de volgende websites voor meer info over deze reportage: www.grotte-de-han.be/nl www.grotte-de-han.be/nl/tree-tents www.grotte-de-han.be/nl/le-pavillon www.grotte-de-han.be/nl/wildpark

BROODNODIG

In en om de tent is alles voorzien om te dineren, slapen en ontbijten maar als je écht geen nachtje zonder smartphone kunt, breng dan zeker een powerbank mee. Heb je een verrekijker? Zeker meebrengen! Voor de wandeling door het natuurpark voorzie je stevige stapschoenen want het parcours is allesbehalve vlak.

MOOI VOORDEEL VOOR TOURING-LEDEN OP DE PASSHAN

Volwassenen (12+) genieten van maar liefst € 7 korting op de PassHan (Grot + Wildpark) en betalen € 23 in plaats van € 30. Kinderen van 4 tot 11 jaar krijgen € 3 korting en betalen € 18 in plaats van € 21. Om van deze kortingen te genieten, volstaat het je lidkaart van Touring te tonen.

44 TOURING magazine

Vanaf dit uitkijkpunt krijg je een spectaculair panoramisch zicht op de vallei van de Lesse. eerst geaarzeld maar iedereen geeft nagenoeg meteen toe dat het best wel een spannende nacht was met een hoop geluiden die ze niet konden thuisbrengen. Die ploffen op de tent, iemand? Vallende eikels wellicht. Iedereen proest het uit. OP STAP MET EEN RANGER Na het ontbijt verschijnt er een andere ranger in het kamp: Jeremy. Hij neemt ons mee op expeditie door het wildpark. Jeremy is een goed verteller en bedient zich

voornamelijk van anekdotes en leuke weetjes. Wist je dat die oerossen eigenlijk het resultaat zijn van een experiment van de nazi’s? Zij wilden dat uitgestorven runderras genetisch reconstrueren maar ze zijn daar (gelukkig) maar deels in geslaagd. De oorspronkelijke oeros had een schofthoogte van 2 meter en was agressief. De oerosjes in Han zijn een pak kleiner en aaibaar. Van ver dan, fronst iedereen de wenkbrauwen. Jeremy licht ook toe dat het testosteron-

Voor een geslaagde uitstap in het gigantische natuurpark laat je je best begeleiden door een ervaren ranger. gehalte van de herten tijdens het paringsseizoen met factor 1000 toeneemt. Blijf dus uit hun buurt en daag ze niet uit. Jeremy: ‘Weet je dat de aanval van zo’n hert fataal kan zijn voor de mens? Niet zozeer door de wonde die ze met hun gewei kunnen aanrichten maar door de parasieten die ze verspreiden.’ De kindjes staan met open mond te luisteren. Ook verder in het park leren de kinderen een pak bij. Jeremy vertelt dat ze vroeger twee boskatten hadden in het park en vandaag nog maar één. Hij wijst vervolgens naar de dader, een reusachtige oehoe. Daarna volgt het verhaal van een everzwijn dat ’s nachts op wandel gaat maar ’s morgens weer keurig terugkeert naar zijn knorrende vriendjes binnen de beschutte kring. Het verschil tussen een witte en een gewone wolf willen de kinderen wel weten. Jeremy: ‘De grijze weegt 6 kg, de witte 12 kg. Poolwolven moeten namelijk langere tijd zonder voedsel kunnen.’ Na een lange wandeling door de indrukwekkende vallei eindigt het avontuur waar het de avond voordien begon: aan de uitgang van de grotten. De zon is van de partij en bijgevolg gaan we lunchen op het terras van restaurant-brasserie Le Pavillon. Voor de kinderen is er limonade en de ouders sluiten af met hét streekproduct bij uitstek: een frisse Rochefort 8. Weekend geslaagd én voor herhaling vatbaar.

HET VERDICT Voor de kinderen is het simpel: tijdens het weekend was er één ding écht leuker dan leuk: de ‘tree tent’! De ouders zijn het daar volmondig mee eens maar het is wel krap, zo met vier in een bed. Maar het was gezellig, ook rond het kampvuur en tijdens het diner met zaklampjes. Het Wildpark op zich werd ook ten zeerste geapprecieerd, zowel bij jong als ‘oud’. We noteren tot slot nog deze tip: verken het natuurpark op eigen tempo, lees: te voet, want de safaribus komt helaas niet overal en stopt enkel op vaste plaatsen.

DOE MEE

Wil je kans maken om op onze kosten mee te werken aan een reportage over een andere bestemming? Je gaat op stap met een journalist, een fotograaf, de persoon van jouw keuze en twee Franstalige leden. Stuur een mailtje naar redactie@touring.be met een vakantiefoto van jou, je naam, adres, leeftijd, lidnummer (cover magazine) en een telefoonnummer waarop we overdag mogen bellen. Vermeld kort waarom je graag wil deelnemen.

TOURING magazine 45

46 TOURING magazine

9X 4

DE DURMEVALLEI

25 D 0

O IN P S EIG TAP EN # LAN

TEKST EN BEELD: BART DE LANDTSHEER

De Durmevallei krijgt op termijn zijn oorspronkelijke natuurwaarde terug. Met dank aan het Sigmaplan dat de rivier en de aanpalende ‘wetlands’ weer doet heropleven. Op sigmaplan.be vind je een overzicht van de geplande ingrepen en de huidige stand van zaken. Wat dat laatste betreft, gingen wij al eens wandelen in Hamme, Temse, Waasmunster, Zele en Lokeren. We sprokkelden deze 9 tips!

1. DE OUDE DURME

In de jaren 30 van vorige eeuw werd een oude rivierbocht afgesneden van de Durme. Langs het meanderende water ligt een pad dat uitnodigt tot wandelen. Je kunt een wandelingetje van 7 km maken van taverne De Watermolen tot aan restaurant Het Palinghuis en weer terug. Unieke fauna en flora zullen jouw deel zijn.

vooraleer de site onder handen werd genomen. Er kwam geen nieuwe haven maar het gerenoveerde gebouwencomplex werd opnieuw een druk bezochte ontmoetingsplaats. In de gebouwen huist overigens een brasserie met gastronomische allures. Een aanrader voor fijnproevers. Info: www.dekoolputten.be

2. NATUURRESERVAAT MOLSBROEK

6. HEEN EN WEER MET HET VEER

Met een oppervlakte van 80 hectare is het Molsbroek het grootste beschermde natuurgebied van de streek. Natuurliefhebbers treffen hier maar liefst 308 soorten planten, 364 soorten nachtvlinders en 244 soorten vogels aan. Hier en daar staan verrekijkers opgesteld maar breng voor alle zekerheid toch maar je eigen exemplaar mee. Info: www.toerismewaasland.be

In Tielrode pendelt de laatste veerboot over de Durme naar Hamme (Bunt) en terug. De bijzonder korte oversteek is enkel voor voetgangers en fietsers bedoeld. De veerdienst is gratis en wordt jaarlijks door zo’n 40.000 dagjestoeristen gebruikt. Pintje en/of hapje voor je ‘inscheept’? Op de oevers van Tielrode is er keuze uit diverse gezellige etablissementen.

3. DE MIRABRUG De opmerkelijke brug in Hamme is een bekende trekpleister in de regio. Ze werd in 1971 ‘wereldberoemd’ dankzij de opnames van Stijn Streuvels’ boek ‘De Teleurgang van de Waterhoek’. In de ophefmakende film naar een script van Hugo Claus, spelen Jan Decleir en Willeke van Ammelrooy de hoofdrollen. Van Ammelrooy speelde de rol van de sensuele Mira… De rest is geschiedenis.

Atypisch, dat is het minste dat je kan zeggen van VBDCK Brewery. Een Vlaamse brouwerij die niet aan pilsjes doet maar louter speciale bieren creëert? Het gamma telt inmiddels 9 speciale, zeg maar uitzonderlijke brouwsels. Een bezoek is mogelijk vanaf 5 personen (maximum 12 personen), kost 12 euro per persoon en omvat behalve de rondleiding uiteraard een tasting met hapjes én een straf ‘scheppingsverhaal’. Info: www.vbdck.be/kerel

4. DE BEERKAAIEN

8. STREEKGERECHTEN

De Beerkaaien aan de Durme in Waasmunster ontlenen hun naam aan de plaats waar vroeger zeilschepen aanmeerden met mest uit Antwerpen en Nederland. Die mest was destijds nodig voor de vlasteelt. Maar die industrie werd heel lang geleden al door katoen onderuit gehaald. Het leegstaande en vervallen Beerkaaihuis werd een paar jaar geleden gekocht door De Vlaamse Waterweg en doet na een grondige opfrisbeurt nu dienst als jeugdzorgcentrum.

Twee streekgerechten willen we jullie niet onthouden: paardenworst en paling. Paardenworst is een lokale delicatesse die je bijna uitsluitend in Lokeren op de menukaart zult vinden. Bekender wellicht is ‘paling in ’t groen’, een gerecht dat je frequent zult aantreffen in brasserieën of restaurants aan de Durme.

5. DE KOOLPUTTEN

De Koolputten naast de Mirabrug was sinds medio de 19de eeuw de naam van een kleine goederenhaven. Er werden niet alleen kolen verhandeld maar ook mosselen. Tijdens de jaren tachtig van de vorige eeuw geraakte de plek in verval en het duurde tot 2012

7. EEN PAAR STEVIGE KERELS

9. BIERROUTE Laat de naam ‘Bierroute Waasland’ jou niet op het verkeerde been zetten want de route loopt wel degelijk dwars door de Durmevallei. De afstand bedraagt 51,5 km maar je kunt het traject ook opsplitsen in twee aparte lussen: de westelijke lus vanuit Lokeren naar Waasmunster en terug is 33 km lang, de oostelijke lus tussen Tielrode en Temse 18,5 km. Info: www.planbier.be TOURING magazine 47

25 0

R DI EISE CH X TB PE # IJ RT

HET UNIVERSUM VAN JULES VERNE EN LES MACHINES

DAGDROMEN

IN NANTES

48 TOURING magazine

TEKST: BART DE LANDTSHEER

Een stalen boom van dertig meter hoog, een mechanische olifant die door de straten dwaalt, kinderen die op voorhistorische vogels door de lucht vliegen… Welkom in Nantes, de stad die ongewild zijn lucratieve scheepsbouw inruilde voor kunst en creativiteit. De rode draad door dit verhaal is een groene lijn. Letterlijk.

Nantes is een havenstad in het westen van Frankrijk en tevens de hoofdstad van de regio Pays de la Loire. De stad bevindt zich op circa 50 km van de Atlantische Oceaan (Golf van Biskaje) en telt iets meer dan 300.000 inwoners.

F Bart De Landtsheer reisde de afg 30 jaar naar de mooiste uithoek elopen wereld en noteerde zijn bevind en van de ing media. Voortaan brengt hij voo en in diverse uit van de meest inspirerende r ons verslag bes ver weg, maar ook dichtbij hui temmingen s.

DE EXPERT

rankrijk is de populairste vakantiebestemming van de gemiddelde Belg. Begrijpelijk want het aanbod is zodanig breed en diep dat werkelijk élk type vakantieganger er zijn gading vindt. Sterker nog, je kunt het land dwars door alle seizoenen heen een leven lang bezoeken en telkens opnieuw weer leuke ontdekkingen doen. Is het geen streek dan wellicht een stad die je nooit eerder hebt bezocht. Zoals Nantes bijvoorbeeld. Nantes ligt in het zuiden van Bretagne en is de hoofdstad van de Pays de la

Loire. De stad stond lang bekend om zijn scheepswerven maar die activiteit werd over de jaren heen ‘doorgeschoven’ naar het nabijgelegen Saint-Nazaire. Met als gevolg dat Nantes er een tijdje niet zo best aan toe was. Maar kijk, de stad vond zijn tweede adem in de artistieke wereld en de verweesde scheepswerven werden een bron van inspiratie. KUNST EN CREATIVITEIT De meest begeesterende ex-scheepswerf heet ‘Les Machines de l’Ile’. Hier, op een van de eilandjes in de Loire, bevindt zich het epicentrum van een artistiek TOURING magazine 49

R DI EISE CH X TB PE IJ RT Van links naar rechts: de Manny Building, de Passage Pommeray, de reusachtige oceaanslang van Huang Yong Ping en topvermaak bij Les Machines de l’Ile. project dat vaak omschreven wordt als de symbiose tussen de werelden van Jules Verne (geboren in Nantes, nvdr) en Leonardo da Vinci. Hier worden ‘levende’ machines gebouwd waaronder de inmiddels wereldberoemde Le Elephant. De intimiderende olifant met verraderlijke slurf gaat af en toe op cultuurreis en was eerder al te gast in de smalle straten van onder meer Antwerpen. Er kwamen toen ruim 900.000 nieuwsgierige mensen kijken! In Nantes loopt de kolos van 12 meter hoog gewoon rondjes op het eiland. Le Elephant woont in de Galerie des Machines, een werkplaats waar zonderlinge artiesten

50 TOURING magazine

aan vreemde wezens werken. Sommige van die machines mag je (als kind) zelf bedienen, bij andere kun je meereizen als passagier: in en op de olifant bijvoorbeeld of op het hoofd van een metershoge voorhistorische vogelspin. Niet voor gevoelige zielen. De inventieve artiesten sleutelen momenteel aan een gigantische stalen boom – 32 meter hoog en 50 meter breed – met wandelpaden tot in de kruin. Als de boom in 2022 af zal zijn, zal hij kunnen bewegen en verschillende vormen aannemen. Kostprijs? Een duizelingwekkende 35 miljoen euro, deels opgehaald door crowd funding

en deels gesponsord door de stad en derden. Op hetzelfde eiland bouwden de fantasten een enorme draaimolen met 3 betoverende verdiepingen: de Caroussel des Mondes Marins. De circusachtige carrousel is het summum van kermiskunst en de kracht van de verbeelding. Omschrijven wat er precies te zien en te doen is, is knap lastig. We houden het bij een mechanisch aquarium met werktuiglijke wezens uit imaginaire oceanen. DE GROENE LIJN Op het eiland zijn nog meer leuke dingen te ontdekken. Zoals het

standbeeld van de jonge Jules Verne bijvoorbeeld en de intussen iconische gele kraan die het industriële verleden van het eiland symboliseert. Wie goed kijkt, zal op de grond ook de befaamde Groene Lijn ontdekken. De lijn is 12 km lang en verbindt kunstenaars, architecten en tuinders doorheen de stad. Ze maakt deel uit van een jaarlijks kunstfestival – Voyage à Nantes (VAN) - dat telkens tijdens de maanden juli en augustus wordt georganiseerd. Doch alle culturele bezienswaardigheden die op deze lijn liggen, zijn wel degelijk het ganse jaar door 7 op 7 toegankelijk. Uiteraard liggen ‘Les Machines’ op het parcours,

maar je zult gaandeweg ook andere kunstzinnige en ronduit bizarre gebouwen en installaties op je weg tegenkomen. DE KLASSIEKE TREKPLEISTERS De groene leidraad brengt nieuwsgierige toeristen ook in de nabijheid van de eerder klassieke trekpleisters van Nantes. Niet te versmaden is het Musée d’Arts de Nantes. Met zijn gerestaureerde gevels, een restaurant en een boekenwinkel ontworpen door Londense architectenfirma Stantion Williams, is dit museum een must-visit én must-see. Een paar grote namen die deel uitmaken van de collectie van

Alle bezienswaardigheden die op de Groene Lijn liggen, zijn het ganse jaar door toegankelijk

TOURING magazine 51

52 TOURING magazine

R DI EISE CH X TB PE IJ RT

Nantes is de perfecte citytrip bestemming voor koppels, kinderen, ouders én grootouders

TOURING TIPT

BEREIKBAARHEID

Wie louter de stad wil bezoeken, kan vanuit Lille of Parijs de TGV nemen en ter plaatse van het openbaar vervoer (ov) gebruik maken. Wil je naast Nantes ook de regio verkennen, dan is eigen vervoer de betere optie. Nantes bevindt zich zo’n 390 km van Parijs: neem de A10/A11 vanaf de Franse hoofdstad of neem de A29/A28 vanaf Amiens en rij in een boog om Parijs heen waarna je in Le Mans de A11 vervoegt. Goed om weten: Met de topEurop tolbadge die je als Touring-lid gratis kan verkrijgen - rij jij zonder enig oponthoud prinsheerlijk doorheen de “snelle” tolpoortjes met een grote “t” boven. Kijk vlug op p. 55.

PRAKTISCH

Volg de Groene Lijn en ga op cultureel avontuur in het bijzonder veelzijdige Nantes.

meer dan 12.000 objecten: Ingres, Ernst, Picasso, Kandinsky en Nan Goldin. Wie graag in stijl winkelt, kan niet om de Passage Pommeray heen. Deze arcade is authentiek sinds 1843 en bestaat uit drie verdiepingen vol winkels en een monumentale siertrap. Fan van Jules Verne? Trek dan naar het Jules Verne museum, maar weet dat het relatief klein is en vermoedelijk enkel de échte fans zal bekoren. Het goede nieuws: de toegang bedraagt slechts 3 euro. Als je na al het voorgaande nog tijd hebt om het historische hart van de stad te

bezoeken en keuzes moet maken, zet dan zeker Le Château des Ducs de Bretagne op je lijstje. Jawel, een heus kasteel in het centrum van de stad. Anderzijds is een kasteel op deze plek niet zo vreemd want het is simpelweg het laatste in de rij van de ruim 140 kastelen aan de Loire. Andere trekpleisters zijn de Saint-Pierre kathedraal en Saint-Nicolas basiliek. Verwacht in die laatste geen bombast, maar strakke eenvoud. Veel bezoekers vinden om die reden de basiliek aantrekkelijker dan de kathedraal. Maar misschien moet je dat ter plekke zelf eens gaan uitzoeken. Bon voyage!

De Groene Lijn is op zich al een fantastische leidraad voor wie de artistieke kant van de stad wil ontdekken. Toch liever zelf aan de slag? Op de volgende websites vind je handige tips en bijkomende informatie over de plekken die we tijdens het maken van deze reportage hebben bezocht: www.nantes-tourisme.com www.levoyageanantes.fr www.lesmachines-nantes.fr www.julesverne.nantesmetropole.fr www.facebook.com/nantestourisme

OPENBAAR VERVOER

1, 2 of 3 dagen in Nantes? Overweeg de Pass Nantes 24H, 48H of 72H. De pas biedt toegang tot het volledige ov-netwerk en verschaft gratis toegang tot diverse bezienswaardigheden waaronder Machines de l’Ile, het kasteel, musea, cruises, etc. Wie de pas online aanschaft, krijgt nog eens 10% korting op de reguliere prijs: www.nantes-tourisme.com/en/visit/ nantes-pass

FAMILIEBESTEMMING

Nantes is de perfecte citytrip bestemming voor koppels, kinderen van alle leeftijden, ouders en grootouders inclusief. Als je elk jaar opnieuw worstelt om je ganse kroost warm te krijgen voor een stadsbezoek, weet dan dat Nantes niet zal ontgoochelen.

TOURING magazine 53

I EN K GA IK OP NE R EM EIS #2 MEE 5

Elke reis is anders en het type trip bepaalt de inhoud van je koffer of rugzak. Wintervakantie in het verschiet? Doch niet om te gaan skiën maar om (stevig) te gaan stappen? Check dit lijstje met items die minder vanzelfsprekend lijken maar des te nuttiger zullen blijken tijdens jouw uitstap.

CHECKLIST WINTER HIKING

Plannen om lange winterwandelingen te maken? Informeer je dan goed en neem zeker deze items mee. Opgelet, deze lijst is niet bedoeld voor bergbeklimmers of avontuurlijke wandelaars die op grote hoogte van hut naar hut trekken. De opgelijste items komen wel goed van pas bij daguitstappen in de bergen of in winterse omstandigheden dichter bij huis.

WARME HANDEN Hou het warm is een algemene regel. Denk qua kleding in laagjes (minimaal 3) en die moet je ook actief aan- en uittrekken op de momenten net voor het te koud dan wel te warm wordt. Wat de handen betreft, neem je idealiter (dunne) handschoenen mee én wanten. De beste combinatie: dunne onderhandschoenen en daar overheen warme en tevens waterdichte wanten.

5 4

EHBO-SET Een slippertje is snel gebeurd dus zorg ervoor dat je voor de eerste zorgen niet meteen een helikopter moet laten aanrukken.

HOOFDLAMP

Jawel, zo’n lampje voor op je hoofd. Waarom? Het weer kan snel omslaan in de bergen of het wordt sneller donker dan je dacht. Zo’n lampje neemt weinig plaats in en weegt quasi niks.

WARME BENEN Als het écht koud is waar je gaat wandelen, investeer dan in een paar lange onderbroeken die je zweet afvoeren waardoor het lichaam droog blijft. Daar overheen trek je best een niet al te strakke broek. Idealiter waterdicht en uiteraard warm.

5 ANTISLIP Heb je geschikte wandelschoenen maar wil je toch liever niet pijnlijk ten val komen? Wandelstokken zijn een optie maar er zijn ook betaalbare antislipzolen die je over je schoenen kunt trekken. Uiteraard bestaan er ook (duurdere) bergschoenen die specifiek gemaakt zijn voor winterwandelingen op ijzige paden. 54 TOURING magazine

THERMOS

7 WARM HOOFD

Investeer in een goede thermosfles zodat jouw warme drank niet afgekoeld is van zodra je de eerste bocht om bent.

Het hoofd wordt vaak over het, euhm…, hoofd gezien. Nochtans is dat vaak het enige lichaamsdeel langs waar de lichaamswarmte aan de buitenlucht wordt afgegeven. Bescherm je hoofd en oren met een muts, een sjaal, een hoofdband of wat je maar comfortabel vindt.

L VO EDE O R NDE EL

WIN TIJD AAN DE

TOLPOORTJES Op vakantie gaan met de auto is heerlijk, maar er zijn natuurlijk altijd die onvermijdelijke files aan de tolpoortjes op de snelwegen. Plus de stress dat je kredietkaart het plotseling niet meer doet of dat je muntjes worden geweigerd. Je kunt al dat gedoe vermijden dankzij de topEurop tolbadge. Lees hier hoe je de handige tolbadge als Touring-lid gratis kunt verkrijgen!

OP DE FRANSE, SPAANSE EN PORTUGESE SNELWEGEN NIEUW: NU OOK GRATIS IN ITALIË! VOOR ONZE LEDEN

HOEVEEL KOST DE TOLBADGE? Touring schenkt de activering van de topEurop badge voor Frankrijk/Spanje/Portugal gratis aan zijn leden (waarde: € 11). Je betaalt alleen de portkosten (€ 4). Rij je ook naar Italië? Dan is de topEurop badge voor de drie landen + Italië nu beschikbaar voor onze leden voor de activeringsprijs van € 6 (waarde € 15). EXCLUSIEF LANCERINGSAANBOD: Bestel je topEurop badge inclusief Italië vóór 28 februari 2019 en ontvang ze helemaal gratis! De afrekening van je snelwegkilometers gebeurt op

het einde van de maand. Het verschuldigde bedrag wordt automatisch met je bank verrekend. Daarnaast zijn er ook gebruikskosten maar enkel voor die maanden waarin je de badge effectief gebruikt hebt: € 1,70/maand voor Frankrijk, € 2,40/ maand voor Spanje en/of Portugal en € 2,40 voor Italië. Indien je de badge niet meer nodig hebt, kun je die gewoon terugsturen. Er zijn geen opzegvergoedingen of andere kosten aan verbonden. Je hebt dus niets te verliezen. Integendeel, je wint er kostbare tijd mee en een hoop gemoedsrust.

Je hoeft de Franse nationaliteit niet te hebben om fluitend doorheen de voorbehouden “snelle” tolpoortjes met een grote “t” boven te mogen rijden. Het volstaat een topEurop badge aan te vragen die het tolwegennetwerk dekt in Frankrijk, Spanje en Portugal. Bovendien werkt het nieuwe model nu ook op de Italiaanse tolwegen! Plaats de tolbadge in de meegeleverde houder die je aan de binnenkant van de voorruit bevestigt. Daarna kun je onbezorgd op reis vertrekken. Voortaan kies je een tolpoort waarboven een “t” staat en kun je gewoon stapvoets doorrijden zonder te hoeven stoppen. De slagboom gaat automatisch open.

HOE VRAAG IK MIJN TOPEUROP BADGE AAN? Surf naar www.touring.be/telepeage en bestel je topEurop badge of topEurop + Italië. Reken op een levertijd van twee weken. Voor vragen over de tolbadge kun je contact opnemen met Touring Info via tel. 02 286 33 84 of mail naar touringinfo@touring.be. Heb je geen internet? Bel ons en we sturen je een bestelformulier. Maak het reizen een stuk makkelijker met de topEurop tolbadge! TOURING magazine 55

25 0

R VE EISE R W XP E # EG RT

VOORBEELDIGE METROPOOL

TORONTO Eerste keer Toronto? Bereid je in dat geval maar voor op een aangename kennismaking. Zelfs ervaren metropooltrippers zullen zich meermaals de vraag stellen waarom bepaalde zaken hier wĂŠl werken of kunnen en in de meeste andere grootsteden niet. Wat we daar precies mee bedoelen, ontdek je in dit reisverslag. 56 TOURING magazine

TEKST: BART DE LANDTSHEER

DE EXPERT Bart De Landtsheer reisde de afgelopen 30 jaar naar de mooiste uithoeken van de wereld en noteerde zijn bevindingen in diverse media. Voortaan brengt hij voor ons verslag uit van de meest inspirerende bestemmingen ver weg, maar ook dichtbij huis.

Toronto is de vijfde grootste stad van Noord-Amerika. Enkel New York City, Los Angeles, Chicago (quasi exact hetzelfde aantal inwoners als Toronto) en Mexico City zijn groter. De stad telt 2,8 miljoen inwoners - 6,1 miljoen als je de Greater Toronto Area meetelt - en heeft een kustlijn van 43 km. 50% van de bevolking is geboren buiten Canada; Toronto is daarmee een van de meest multiculturele steden ter wereld.

oegegeven, je kunt niet zomaar steden met elkaar vergelijken want aan bepaalde parameters valt simpelweg niet te tornen. Zoals het klimaat bijvoorbeeld, de geografische ligging, de cultuur of de (voor)geschiedenis van een land, regio of stad. Maar wat met criteria als tolerantie, mobiliteit, milieu en infrastructuur?

INSTANT GOED GEVOEL Dat Toronto â&#x20AC;&#x2DC;andersâ&#x20AC;&#x2122; is, merk je al van zodra je de luchthaven verlaat. De snelwegen liggen erbij alsof ze recent zijn opgeknapt en de bermen alsof ze net zijn opgeruimd. Ook als je de snelweg verlaat en de stad binnenrijdt, ziet het er allemaal keurig uit. Idem dito voor de metro: kraaknet en goed verlucht. De ondergrondse koffiebarretjes TOURING magazine 57

R VE EISE R W XP EG ER T

10 OM TE ZIEN

Geen zin om het allemaal zelf uit te zoeken? Dit zijn onze 10 favoriete plekjes en ze zijn allemaal bereikbaar met het openbaar vervoer:

• CN TOWER De ranke toren was tot 2007 met 553 meter de hoogste alleenstaande constructie ter wereld (huidig record staat op naam van de Burj Khalifa in Dubai: 830 meter). De Canadese tv-toren torst naar eigen zeggen momenteel nog één wereldrecord, namelijk die van de hoogste ‘wijnkelder’ ter wereld. • ST LAWRENCE MARKET Je kunt er niet alleen inkopen doen, je kunt er ook tafelen. Schaaldieren, vis, heerlijk vers brood en gebak of een eenvoudige lunch bij de Chinees, de Griek, de Koreaan… er is voor elk wat wils. Bonus: Toronto’s ‘flatiron’ (Gooderham Building) en het fotogenieke Berczy Park liggen vlakbij. Die fontein! • PATH Netwerk van voetpaden in Downtown Toronto, zowel ondergronds als bovengronds (overdekt). De brede paden – inclusief winkels en drank-/eetgelegenheden – zijn alles samen meer dan 30 km lang. • KENSINGTON MARKET Alternatieve wijk met aparte boetiekjes, gezellige bars en authentieke eettenten waar veganisten en vegetariërs spontaan vrolijk van worden. Sfeervol, gezellig en betaalbaar. • THE DISTILLERY HISTORIC DISTRICT Een kunstzinnige enclave van boetiekjes, bars, restaurants, een brouwerij, stokerij, enzovoorts gehuld in victoriaans-industriële architectuur. Verse oesters uit de regio met een lokaal gebrouwen biertje? Hier moet je zijn. • UNIVERSITY OF TORONTO Hollywood komt graag filmen in deze universiteit want in Toronto doet men daar niet moeilijk over. Om die reden wordt de universiteit vaak gebruikt om zich voor te doen als een andere universiteit, zoals het minder toegankelijke Harvard bijvoorbeeld. De gelijkenissen (op het witte doek) zijn telkens opnieuw treffend. • HIGH PARK Heerlijk brood en zalig gebak vind je ten westen van Westside Toronto. De Europese immigranten hebben stevig hun stempel gedrukt op deze neighbourhood. • DIVERSE MUSEA De musea zijn talrijk, dus er is keuze voor elk. Onze favorieten zijn het Royal Ontario Museum (ROM) en het Aga Khan Museum, mede door hun architectuur, respectievelijk creaties van Libeskind en Maki. Iets luchtiger is het al even fraaie Bata Shoe Museum, jawel een museum over schoenen. Aanrader. • WATERFRONT Kom tot rust aan het water of vaar naar een van de nabijgelegen eilandjes. In de zomer kun je er zonnen op het strand. Check de WaveDeck brug op Queens Quay West en maak je vrienden op Facebook jaloers. • LITTLE INDIA EN GREEKTOWN Weinig steden zijn zo multicultureel als Toronto, dus laat je gaan in de boetiekjes en aanlokkelijke eetgelegenheden. Of geef gewoon je ogen en smartphone eens goed de kost.

58 TOURING magazine

Toronto heeft het allemaal waaronder niet één maar zes China Towns, de klassieke hoogbouw, Victoriaanse en moderne architectuur.

We krijgen spontaan een goed gevoel bij deze stad

en eetkraampjes? Onberispelijk, je krijgt spontaan zin in een dampende espresso met een krakend croissantje. Eveneens opvallend is de rust in het verkeer. Geen getoeter noch gefrustreerde chauffeurs ondanks het feit dat er op veel plaatsen wordt gebouwd en verbouwd. Zo ook aan de infrastructuur openbaart onze taxichauffeur: ‘Vroeger had je hier twee rijstroken en nu maar één. Voor de fietsers, weet je wel.’ We staan op dat ogenblik in een ‘file’ van niet eens 10 auto’s. Een peulenschil in vergelijking met de eindeloze slierten claxonnerende auto’s die grootsteden van dit kaliber doorgaans etaleren. Ook op het voetpad is van stress of gejaagdheid geen spoor. Bedelaars en daklozen? Nauwelijks aanwezig in het straatbeeld. Vergelijken met Manhattan of hartje Londen is ondanks de

oppervlakkige overeenkomsten tussen de steden duidelijk niet aan de orde. Idem dito wat de aanwezigheid van politie betreft: geen alarmerende flitslichten noch loeiende sirenes vanwege al het voorgaande. Kortom: we krijgen spontaan een behaaglijk gevoel bij deze stad.

EFFICIËNT OPENBAAR VERVOER Voor onze verplaatsingen ter plaatse maken we louter gebruik van het openbaar vervoer, in dit geval metro en tram. De afstanden tussen de vele bezienswaardigheden en talrijke wijken zijn namelijk nét iets te groot om te voet te overbruggen, althans als je maar 5 dagen hebt om de stad te verkennen. Weet evenwel dat het metronetwerk in Toronto in vergelijking met dat van

TOURING magazine 59

R VE EISE R W XP EG ER T De indrukwekkende skyline vanaf Lake Ontario. Parijs, Londen of New York bescheiden is (slechts 4 lijnen) en relatief jong (geopend in 1954). Het goede nieuws: de metrostations liggen doorgaans net onder het straatniveau waardoor je nooit ver moet afdalen om de metro te nemen. Opvallend efficiënt: de uitgangen van de metrostations sluiten op de meeste plaatsen naadloos aan op de bovengrondse tram- en bustrajecten waardoor je vaak in minder dan 2 minuten van de metro op de tram/bus kunt overstappen. En er is nog meer goed nieuws want bij minder goed weer – koud en/of neerslag – kun je het centrum van Toronto ook overdekt doorkruisen, zowel onder- als bovengronds. PATH is een immer droog netwerk van meer dan 30 km wandelpaden dat kantoren, metrostations, parkeergarages en winkelcentra met elkaar verbindt. PATH ontstond in de jaren 60 uit noodzaak om de reguliere voetpaden te ontlasten. Geslaagd met grote onderscheiding! Intussen is bijna 380.000 m2 commer-

60 TOURING magazine

ciële ruimte rechtstreeks op PATH aangesloten.

HARMONIËRENDE ARCHITECTUUR Los van alle ondergrondse trajecten raden we bij goed weer aan om vooral bovengronds van de stad te proeven. Slenter door de vele parken en parkjes en spoor met de tram van City Centre naar Old Town, lees: van hedendaagse hoogbouw naar Victoriaanse laagbouw. Ga in Old Town de geuren en sfeer van St. Lawrence food market opsnuiven en vergeet Toronto’s ‘flatiron’ gebouw iets verderop niet te instagrammen. Ook mooi om zien is hoe beton, glas en staal in Midtown perfect harmoniëren met Toronto’s Victoriaanse verleden. De goed onderhouden Victoriaanse gebouwen bieden vandaag onderdak aan boetiekjes, schoonheidssalons en haarkappers maar ook aan gezellige restaurants, bars, ijssalons en koffiehuizen. Probeer je maar eens te bedwingen als je breed glimlachend door Bloor-Yorkville kuiert.

Neem ook de tijd om verder van je hotel af te dwalen, want de contrasten in Toronto zijn groot. In Midtown trekken foodies naar Korea Town, maar in Westside zijn het vooral de Europese vibes van Little Italy en Little Portugal die jou zullen verbluffen. Mag het wat extremer? Wandel door een van de zes China Towns – geen typefout – naar Kensington Market, een alternatieve wijk die in het bijzonder veganisten en vegetariërs zal bekoren. Maar ook alleseters komen hier aan hun trekken of toch minstens in de verleiding om eens wat nieuwe gerechten uit te proberen. En die medley van geuren? Versgebakken desembrood, pizza’s en marihuana. Maar geen paniek: recreatief cannabisgebruik is in Canada legaal en de gemiddelde Canadees springt er dermate discreet mee om dat niemand er aanstoot aan kan nemen.

TORONTO IS DOWNTOWN CANADA Toronto wordt behalve een goed functionerende metropool ook wel eens

Uitzonderlijk aanbod *

-10%

op No Stop Full Familie

n a d r e t a l n 8 we t heb ik toch de verwachtop bereikt.

it o o n s u d Zeg

NOOI T.

Een onverwachte gebeurtenis? Wees gerust met de annulatieverzekering van Touring. Een nieuwe job, herexamens, gestolen bagage of een inbraakâ&#x20AC;Ś Er kan altijd iets gebeuren net voor of tijdens je vakantie. Dankzij de No Stop Full Familie annulatieverzekering van Touring ga je gerust op weg. Want al je kosten worden terugbetaald, tot â&#x201A;Ź2.500/persoon en â&#x201A;Ź12.500/reis (uitgezonderd zakenreizen). En dit zonder franchise, een heel jaar lang. Als lid betaal je nu maar â&#x201A;Ź169,29/jaar in plaats van â&#x201A;Ź188,10/jaar (of â&#x201A;Ź188,10/jaar in plaats van â&#x201A;Ź209/jaar als je geen lid bent). Geniet ervan! Meer info? Surf naar touring.be/annulatie of bel naar 0800 14 065. Lees de algemene voorwaarden en het document over het verzekeringsproduct op touring.be alvorens je contract te ondertekenen. De gewaarborgde prestaties worden gedekt door ATV n.v., waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in BelgiĂŤ, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0441.208.161 Brussel, ING BE69 6300 1222 3978 BBRUBEBB, verzekeringsonderneming onderworpen aan het Belgische recht en toegelaten bij KB van 11/01/1991 en 24/02/1992 (BS 13/02/1991 en 14/03/1992), erkend door de NBB onder het nummer 1015 om verzekeringsoperaties uit te voeren in de takken 9, 16, 17 en 18. Touring No Stop komt tussen voor reizen die 30 dagen na intekening plaatsvinden. De jaarlijkse producten voorgesteld door Touring zijn onderworpen aan het Belgische recht. Touring No Stop wordt stilzwijgend verlengd voor een periode van ĂŠĂŠn jaar, behalve als ĂŠĂŠn van de partijen 3 maanden voor het einde het contract stopzet via aangetekend schrijven. In geval van klacht kan u zich per post wenden tot Touring, Klachtendienst, Wetstraat 44, 1040 Brussel of per mail tot complaint@touring.be. Indien u niet tevreden bent over de vooropgestelde oplossing, dan kan u zich wenden tot de Ombudsman van de Verzekeringen, de MeeĂťssquare 35, 1000 Brussel per fax op 02/547.59.75. Alle informatie met betrekking tot de verwerking van uw persoonlijke gegevens is opgenomen in onze Privacy Policy dat gratis beschikbaar is op onze website www.touring.be. *Aanbod geldig op No Stop Full Familie, een jaarlijks product onderhevig aan de Belgische wet. Dit aanbod is niet cumuleerbaar en alleen geldig tijdens het eerste inschrijvingsjaar van 01/12/2018 tot 28/02/2019.

R VE EISE R W XP EG ER T

TOURING TIPT

BEREIKBAARHEID

De Royal Ontario Museum (ROM), een creatie van architect Libeskind.

De Niagara watervallen liggen op nauwelijks anderhalf uur rijden van Toronto 62 TOURING magazine

herleid tot ‘Canada in een notendop’. Voor het natuuraspect hoef je in elk geval niet ver te reizen. Om te beginnen is er uiteraard het gigantische Lake Ontario waarvan Toronto maar liefst 43 km kustlijn claimt. Neem dus een ferry of huur een roeibootje en trek naar de Toronto Islands voor die unieke selfie met Toronto’s indrukwekkende skyline. Als je voldoende stadsindrukken hebt opgedaan, weet dan dat de bekende bossen van Muskoka en de betoverende Kawartha-meren niet zo heel veraf liggen. Nog steeds in de regio – op nauwelijks anderhalf uur rijden – bevinden zich de Niagara watervallen. Wie ze nooit eerder heeft gezien, moet beslist een daguitstap overwegen. Extra stimulans nodig? De ontzagwekkende watervallen zijn effectief het mooist vanaf de Canadese zijde. Sterker nog, alles aan Canadese zijde is mooier in alle betekenissen van het woord. Toronto, we’ll be back soon!

Voor deze citytrip opteerden we bewust voor een vlucht vanuit Schiphol. De luchthaven is makkelijk bereikbaar via het spoor en is vaak de betere optie omwille van het aanbod (aantal vluchten, maatschappijen en bestemmingen) en de efficiënte infrastructuur (korte wachttijden). Wij kozen voor de comfortabele 777 van Jet Airways vanwege de dagelijkse rechtstreekse verbindingen en de Indiase gastvrijheid aan boord. Ook het vluchtschema is ideaal voor een citytrip: je komt in het heenvliegen na de middag aan en de terugvlucht vertrekt ’s avonds waardoor je overdag nog ten volle van Toronto kunt genieten. Last but not least: wie ruimschoots op tijd boekt, kan al een ticket scoren onder de 400 euro. Info: www.jetairways.com

PRAKTISCH

Toronto bestaat uit 13 neighbourhoods en ze hebben elk hun specifiek karakter. Op voorhand plannen is dus geen overbodige luxe. Een goed vertrekpunt is de officiële website van Tourism Toronto: SeeTorontoNow.com

REISDOCUMENTEN

Wie als toerist naar Canada reist en daar niet langer verblijft dan 6 maanden, heeft geen visum nodig. Wat je wél nodig hebt, is een geldig paspoort (niet te verwarren met een identiteitskaart!) en een elektronische reistoestemming. De zogeheten eTA (electronic Travel Authorization) kost nauwelijks 7 Canadese dollar en dien je online aan te vragen en te vereffenen met een kredietkaart. De eTA-toestemming is 5 jaar geldig of zolang je reispas geldig is. Info en aanvraag uitsluitend via www.canada.ca

BEGELEIDE RONDREIZEN

VERKEN DE WERELD IN GROEP ZUID AFRIKA

NEW YORK

VERTREKDATA

RONDREIS 15 DAGEN

CITYBREAK 6 DAGEN

26/01/2019 • 09/03/2019

18/04/2019 • 15/05/2019 • 04/07/2019 • 25/07/2019

THAILAND

WEST USA

VERTREKDATA

RONDREIS 15 DAGEN

RONDREIS 13 DAGEN

24/01/2019 • 07/02/2019 • 21/02/2019 • 07/03/2019

04/05/2019 • 14/09/2019

UITZONDERLIJKE AANBIEDING VOOR TOURING LEDEN

Ontdek het volledige programma op www.connections.be/touring Bel 02 550 01 65 of stuur een email naar touring@connections.be in samenwerking met

#2 50

NAAR EEN LEEFBARE MOBILITEIT

68 CARGO

DE SLIMME TOURING ASSIST APP

MOBILITEIT voor iedereen 67

BELGEN PENDELEN LANGER

OUD VS NIEUW FORD ESCORT / FORD FOCUS

DE PARKEERSCHIJF CORRECT GEBRUIKEN

TEST JE VERKEERSKENNIS

64 TOURING magazine

SAMENSTELLING: ERIK DERYCKE

DE F3-FIETSER ONDERZOCHT

AUTODELEN WORDT BEKENDER

Naar aanleiding van de FietsTelWeek onderzocht de provincie VlaamsBrabant hoe fietsers de F3, de fietssnelweg Leuven-Brussel gebruiken. De fietssnelweg trekt heel wat pendelaars aan die de rit bijna dagelijks afleggen. 81% van de ondervraagden was op weg van of naar het werk. De gemiddelde afstand van een woon-werkrit op de fietssnelweg is 22,8 km. De meeste fietsers trappen goed door want ze komen binnen het uur aan op hun bestemming. In 2012 fietste 9% van de F3-fietsers elektrisch. Dat aandeel is verdrievoudigd tot 26%. 8% heeft een snelle elektrische fiets (speed pedelec). Op het verlanglijstje van de gebruikers staan veiligere oversteekplaatsen, meer seizoensgebonden onderhoud en een comfortabeler wegdek.

Eén op twee plattelandsbewoners beschouwt een vorm van autodelen binnen dit en vijf jaar als realistisch voor zichzelf. Dat blijkt uit een enquête in het kader van de “Green Deal Gedeelde Mobiliteit”. Autodelen wordt vaak geassocieerd met een stedelijke omgeving, maar ook plattelandsbewoners blijken dus geïnteresseerd. Deelplatforms zoals Cambio zijn goed gekend, maar de mogelijkheid om een privéwagen te delen tussen particulieren is voor de meeste bevraagden nieuw. “Net hierin zitten mogelijkheden voor het platteland, en dan vooral voor de tweede wagen in een gezin”, stelt Johannes Rodenbach van Autodelen.net. Bijna 30% is bereid zijn eigen (tweede) wagen te delen als iemand uit de buurt concrete interesse toont. De aangepaste verzekeringen die daarvoor bestaan, zijn nog weinig gekend.

BMW WIL PERSONEEL OP DE FIETS Om de files en parkeerproblemen te vermijden, kan het personeel van de hoofdzetel van BMW in München sinds september een elektrische fiets gebruiken. In een interview met Der Spiegel noemt Manfred Schoch, voorzitter van de ondernemingsraad van de Beierse autobouwer, de fiets de enige oplossing voor het woon-werkverkeer. Medewerkers kunnen een elektrische fiets (van het merk BMW, uiteraard) leasen. BMW telt 40.000 personeelsleden in München. “Als daarvan tien procent de fiets neemt, kunnen we twee parkeergarages sluiten”, zegt Manfred Schoch. TOURING magazine 65

COLUMN

TEKST: DANNY SMAGGHE

INHAALVERBOD VOOR VRACHTWAGENS BIJ NEERSLAG: GOEDE ZAAK? Sinds 2007 geldt er in ons land bij neerslag een inhaalverbod voor vrachtwagens. Tellingen van mobiliteitsorganisatie Touring wijzen echter uit dat bijna 30% van de vrachtwagenbestuurders dit inhaalverbod negeert. In meer dan 90% van de overtredingen gaat het om trucks met een buitenlandse nummerplaat. Kennen buitenlandse truckers deze Belgische reglementering dan niet of nemen ze het risico omdat ze denken met een buitenlandse nummerplaat minder snel beboet te kunnen worden? Ongevallen waarbij vrachtwagens zijn betrokken, komen jammer genoeg nog altijd terecht in de categorie van de zwaarste ongevallen bij de verschillende, geanalyseerde ongevalstypes. In 2017 steeg het aantal letselongevallen met en door vrachtwagens tot 2.120 tegenover 2.066 in 2016(*). Elke maatregel die het aantal ongevallen met vrachtwagens zou kunnen terugdringen, is dus zeker het overwegen waard. Het opmerkelijk hoog percentage van het negeren van de regelgeving bij neerslag door trucks met een niet-Belgische nummerplaat, is wellicht te verklaren door het feit dat er in onze buurlanden geen gelijkaardige reglementering bestaat. Door het feit dat België een unicum is wat deze maatregel betreft, zullen buitenlandse truckers niet altijd op de hoogte zijn van dit inhaalverbod in ons land. Het lijkt bijgevolg aangewezen om de maatregel betreffende het inhaalverbod te evalueren en vooral ook de invloed op de verkeersveiligheid na te gaan. Wordt er geen meerwaarde vastgesteld, dan zou moeten overwogen worden om deze reglementering te schrappen, in de wetenschap dat ze nergens elders ter wereld wordt toegepast. Anderzijds heeft het uitvaardigen van verkeersregels enkel zin, wanneer ook de naleving ervan gecontroleerd wordt. Informatiecampagnes en sensibilisering zijn daarbij noodzakelijk. De doelgroep van de buitenlandse chauffeurs kan gesensibiliseerd worden door campagnes via hun eigen overheden en lokale transportfederaties. Daarnaast kunnen de digitale borden boven onze autosnelwegen ook worden ingezet om de boodschap in andere talen - en waarom ook niet met pictogrammen - te communiceren. Verkeersveiligheid verdient prioriteit! Een laatste belangrijke vaststelling is dat onze gewesten onderling niet op dezelfde lijn zitten. Vlaanderen is zinnens te controleren en beboeten, Wallonië niet. Touring vindt deze inconsequentie spijtig, want zo geef je natuurlijk geen uniform signaal. Als er iets is wat meer harmonisering verdient, zeker in een klein land als het onze, dan zijn dat wel de verkeersregels. Mochten de volgende regeringen daar werk van maken, dan zou dat een mooie verwezenlijking zijn. (*) cijfers VIAS Institute

België is een unicum wat deze maatregel betreft

66 TOURING magazine

TEST

MET ZELFRIJDENDE SHUTTLES Dit najaar werden zelfrijdende shuttles voor personenvervoer uitgeprobeerd op toeristische locaties in Han-sur-Lesse en in Eigenbrakel, in de buurt van de Leeuw van Waterloo. In Han-sur-Lesse maakten op een maand meer dan 1.000 personen gebruik van een shuttle tussen de parking van de Grotten van Han en het gemeenteplein. In Eigenbrakel reed de shuttle over een traject van 2,4 kilometer vanaf de Leeuw van Waterloo tot aan de hoeve van Hougoumont. Deze weg wordt gedeeld met fietsers en voetgangers, en ook met boeren die met hun tractor naar het veld rijden. De shuttle detecteert al deze weggebruikers en past zijn gedrag aan.

LONDEN WIL VERKEERSVRIJ CENTRUM Het stadsbestuur van Londen heeft een plan voorgesteld om de helft van het historische centrum - bekend als de ‘Square Mile’ - autovrij te maken. Alle gemotoriseerde voertuigen zouden er gebannen worden, behalve hulpdiensten en het transport van zieken en bejaarden. In de rest van de stad zou de snelheid beperkt worden tot 15 mijl per uur, ongeveer 24 km/u. De reële snelheid op de drukste straten van Londen bedraagt vandaag overigens gemiddeld 5 mijl per uur.

BELGEN PENDELEN HET LANGST De tijd die Belgen nodig hebben voor woon-werkverkeer wordt steeds langer. Gemiddeld zijn werknemers in de privésector al langer dan veertig minuten onderweg, enkele reis. Dat maakt meer dan een uur en twintig minuten heen en terug. Een op zeven Belgen besteedt zelfs meer dan twee uur per dag aan woon-werkverkeer. Het aandeel van Belgen die meer dan 40 km per dag afleggen steeg van 28,3% tot 33,5% tussen 2010 en 2018. De cijfers komen uit de jaarlijkse bevraging van SD Worx bij 2.500 werknemers in België. Een elektrische fiets maakt ook langere woon-werkafstanden overbrugbaar. Veerle Michiels, mobiliteitsexpert bij SD Worx, verwacht dat het percentage werknemers dat een fietsvergoeding ontvangt van hun werkgever, zal stijgen. Sinds februari is deze fietsvergoeding immers ook voor speed pedelecs, snelle elektrische fietsen tot 45 km/u, vrijgesteld van RSZ-bijdragen en belastingen. Vandaag ontvangt gemiddeld elf procent van de werknemers in de privésector een fietsvergoeding. Er zijn grote regionale verschillen: in Vlaanderen ontvangt 14% van de medewerkers een fietsvergoeding, in Brussel 4% en in Wallonië slechts 1%.

PENDELTIJD PER DAG (HEEN EN TERUG)

<15 min

>120 min

15,20%

15-29 min

9,40%

90-119 min

8,80% 75-89 min

16,90%

4% 13,60%

20,10%

11,20% 60-74 min

30-44 min

45-59 min

Bron: SD Worx

WIST JE DAT 1 1 Belg op de 4 in een zone 30 woont? In het gewest Brussel is dat zelfs 1 op de 2. Dat blijkt uit een enquête van VIAS Institute. 85% is daar tevreden over, vooral omwille van de betere verkeersveiligheid en de beperkte geluidshinder. 6 op de 10 Belgen zijn voorstander van een zone 30 in het centrum van alle steden, op voorwaarde dat de maximumsnelheid op de grote verkeersassen 50 of 70 km/u blijft. Bijna 6 op de 10 Belgen vinden dat de zones 30 slecht zijn aangegeven. 2 op de 3 Belgen geven aan dat ze moeite hebben om de snelheidslimiet in een zone 30 te respecteren. Een meting uitgevoerd door Vias institute in 2016 toonde aan dat 90% van de bestuurders de snelheid niet respecteert in een niet-aangepaste zone 30. De gemiddelde snelheid lag er iets boven de 43 km/u.

2 3

TOURING magazine 67

B MO LIK BI OP L #2 ITEIT

SLIMMER

ONDERWEG

CARGO

68 TOURING magazine

De overheid moet stoppen met het subsidiëren van elektrische wagens. Aparte busstroken zijn meestal een slecht idee. Het openbaar vervoer is veel te goedkoop, en vooral: om de files op te lossen moeten we dringend rekeningrijden voor alle voertuigen invoeren. Aan controversiële ideeën geen gebrek in het nieuwste boek van mobiliteitsdeskundige Stef Proost. Touring ging met hem praten.

TEKST: ERIK DERYCKE

e files op onze wegen worden elke dag langer - dat blijkt uit de cijfers die Touring Mobilis verzamelt. Toch is investeren in extra capaciteit, in de vorm van extra rijstroken of spitsstroken, volgens Stef Proost geen goede oplossing. “De reden daarvoor is ‘onderdrukt verkeer’ - zeg maar verkeer dat vandaag die wegen vermijdt net omwille van de files. Als je de capaciteit van een weg vergroot, zullen de files verdwijnen of minder lang worden, maar na een paar jaar zijn ze weer even lang omdat de extra capaciteit extra verkeer aantrekt.” Dat is niet zomaar een theoretische stelling. “Ze wordt telkens opnieuw bewezen door de praktijk”, weet Proost. “We hebben het gezien met de verbreding van de E40 tussen Leuven en Brussel, en we zullen het ook zien op de E314 tussen Leuven en Aarschot. Het enige gevolg is dat er op dat bredere stuk weg plaats is voor meer auto’s om in de file te staan.” OPENBAAR VERVOER IS GEEN OPLOSSING Proost gelooft niet dat openbaar vervoer het alternatief is. “Sommige mensen willen de files oplossen door de helft van de automobilisten op de trein of bus te krijgen. Maar openbaar vervoer is een heel dure oplossing daarvoor. Tijdens de spits zitten bussen en treinen nu vaak al overvol, dus is er extra capaciteit nodig die maar een paar uur op een dag gebruikt wordt. Dat kost een fortuin: dan moeten de budgetten van de vervoersmaatschappijen misschien wel drie tot vijf keer hoger.” Tijdens de spits staan bussen bovendien mee in de file. Een aparte busbaan is een zeer dure oplossing voor dat probleem, rekent Proost voor. De tijdwinst van de passagiers weegt immers niet op tegen de extra verliestijd voor de automobilisten die over de overgebleven rijstroken moeten. Automobilisten proberen te verleiden met goedkoop of zelfs gratis openbaar

vervoer is volgens Proost evenmin zinvol. Ook daar kan hij studies citeren die aantonen dat het niet werkt. “Van honderd mensen die je zo op een bus of trein krijgt, bleken er hooguit tien of twintig voordien met de auto te komen. Alle anderen zijn extra reizigers die van het aanbod gebruik maken om een dagje te gaan winkelen, of jongeren die nu met de bus in plaats van met de fiets naar school gaan. En dat is toch niet wat we willen?” In zijn boek wijst Proost zijn eigen KU Leuven met de vinger: studenten kunnen elk academiejaar voor 25 euro een buspas kopen waarmee ze een heel jaar de bus kunnen nemen wanneer ze maar willen, terwijl ze die verplaatsingen anders te voet of met de fiets zouden doen. Studenten kunnen overigens ook een fiets huren: dat kost dan 95 euro voor een jaar … BETALEN OM TE RIJDEN De oplossing voor files die Proost al twintig jaar bepleit, is rekeningrijden. Daarbij betaalt elke automobilist voor het gebruik van de weg. “Mijn inzichten zijn wel geëvolueerd. In veel modellen van rekeningrijden gaat men uit van een vaste heffing per kilometer, met als doel een deel van het autoverkeer naar een andere vervoersmodus of naar een ander tijdstip te krijgen. Maar dat is niet efficiënt.” Wat volgens Proost wel werkt, is rekeningrijden met een tarief dat varieert naar plaats en tijdstip. Wie wil rijden op het moment dat een stuk weg zijn maximumcapaciteit bereikt, betaalt meer dan wie buiten de spits rijdt. En daar wint iedereen bij, rekent Proost voor. “Files zijn mensen die tijd verliezen omdat hun vertrektijd niet overeenstemt met de capaciteit van de weg. Iedereen wil om half negen op zijn werk aankomen, maar dat lukt niet. Je hebt dus mensen die veel te lang onderweg zijn, en mensen die te laat aankomen.” De kostprijs van die verloren uren is enorm. “Je kan dat oplossen met een slimme tol

DE EXPERT Stef Proost is gewoon hoogleraar transport-, milieu- en energie-economie aan de KU Leuven. Hij onderzoekt al meer dan 25 jaar transport- en mobiliteitssystemen. De resultaten van zijn onderzoek bundelde hij in het boek ‘Slimmer onderweg’ dat hij samen met onderzoeker Ruth Evers schreef.

die varieert naargelang het tijdstip. Wie persé om half negen wil aankomen, zal het meest betalen. Wie bereid is vroeger of later te vertrekken, betaalt minder. Daardoor worden de vertrektijden veel meer gespreid en verloopt het verkeer voor iedereen vlotter. De totale kostprijs voor elke automobilist blijft dezelfde, maar de verloren uren in de file worden omgezet in tolinkomsten.” SLIMME TOL De tol zou het eerst ingevoerd moeten worden in regio’s met veel congestie: Brussel, Vlaams- en Waals-Brabant, Antwerpen. Om sluipverkeer te ontmoedigen, zou de tol voor een hele zone moeten gelden en zijn ook flankerende maatregelen nodig. “Als je een autosnelweg hebt zoals de E40 tussen Leuven en Brussel met parallel daarnaast een gewestweg, en je wil tol heffen, dan moet die sluiproute minder aantrekkelijk

TOURING magazine 69

B MO LIK BI OP LIT EIT worden. Je kan werken met verkeersremmende maatregelen of met knips, waar bewoners wel door mogen rijden maar doorgaand verkeer niet.” Op de tegenwerping dat de automobilist vandaag via wegenbelasting en accijnzen al veel betaalt, heeft Proost een antwoord klaar. “Dat kan opgelost worden door de verkeersbelasting te verminderen of zelfs af te schaffen. Je zou dat voor iedereen kunnen doen of alleen voor de mensen die door de tol getroffen worden – dat is een juridische discussie. Maar voor mij mag de overheid best meer inkomsten uit verkeer halen, en die gebruiken om de belastingen op inkomsten te verlagen. We klagen dat er in België weinig mensen aan het werk zijn; maar wie werkt betaalt al gauw 50% belastingen. Met de opbrengst van een tol kan je daar iets aan doen.” De invoering van een kilometerheffing is een bevoegdheid van de gewesten. Dat is volgens Proost geen groot probleem. “Als Wallonië niet zou willen meewerken, kun je een tol perfect alleen in Vlaanderen invoeren. Maar ik geloof dat Wallonië en Brussel wel zullen meedoen, net zoals bij de al bestaande kilometerheffing voor vrachtwagens. Ook al waren de problemen in Wallonië minder groot, ze wilden wel hun deel van de opbrengsten.” ELEKTRISCH OF NIET? Overigens zal de overheid binnenkort wel gedwongen worden om het systeem van verkeersbelasting en accijnzen te herbekijken, stelt Proost. De reden: de opkomst van de elektrische wagen. In 2016 haalde de overheid ongeveer 7,4 miljard euro inkomsten uit de belasting op brandstof. Naarmate een groter deel van het wagenpark elektrisch

HET BOEK

wordt, zullen deze inkomsten dalen en zal de overheid op zoek moeten gaan naar andere inkomstenbronnen. “Een elektrische wagen is duurder in aankoop, maar wordt door de overheid interessant gemaakt door de hogere aftrekbaarheid en fiscale voordelen. Maar eenmaal je een elektrische auto hebt, is rijden zeer goedkoop. In Noorwegen, het mekka van de elektrische auto, zien we dat elektrische auto’s veel meer gebruikt worden in de grote steden. Dat is niet wat we willen, want dan zijn we autogebruik aan het stimuleren.” Het argument dat elektrische wagens beter zijn voor het milieu en daarom verdienen om gesubsidieerd te worden, snijdt volgens Proost geen hout. In zijn boek rekent hij uit dat in de agglomeratie van Oslo ongeveer 765.000 ton minder CO2 uitgestoten wordt dankzij elektrische wagens. De kostprijs per bespaarde ton CO2 bedraagt echter maar liefst 870 euro, en er bestaan veel goedkopere manieren om de CO2uitstoot terug te dringen. In de industrie kan dit nu voor 20 à 25 euro per ton. DIESEL IN DE VERDOMHOEK Volgens Proost riskeert de overheid door elektrische wagens aan te moedigen dezelfde fout te maken als met dieselwagens. “Ik pleit al twintig jaar tegen diesel. De overheid heeft dieselmotoren gepromoot omdat die minder CO2 uitstoten, maar een diesel stoot ook veel andere schadelijke gassen uit. De normen daarvoor waren al niet echt streng en met dieselgate is gebleken dat zelfs die niet gerespecteerd werden. Dat geldt ook voor nieuwere dieselwagens. In de lageemissiezone in Antwerpen mogen nieuwe diesels nog binnen, alhoewel die eigenlijk bijna even erg zijn als oude.”

Stef Proost & Ruth Evers

CARGO

Slimmer onderweg. 25 snelwegen naar een leefbare mobiliteit van Stef Proost en Ruth Evers verscheen bij uitgeverij Acco (ISBN 978-94-6344-723-2).

70 TOURING magazine

Slimmer

ONDERWEG 25 snelwegen naar een leefbare mobiliteit

Sinds dieselgate zitten dieselwagens in het verdomhoekje, en aan de pomp betaal je vandaag evenveel of zelfs meer voor een liter diesel als voor een liter benzine. Maar voor Proost moet diesel nog duurder worden. Een dieselauto veroorzaakt per kilometer immers evenveel congestie en milieuschade als een benzinewagen, maar omdat een dieselmotor minder brandstof per 100 km nodig heeft, moet de belasting per liter diesel hoger zijn. Proost beseft dat dit geen populaire boodschap is voor bestuurders die door de overheid en de automobielsector richting diesel werden geduwd. “Het is inderdaad niet serieus hoe de Belgische overheid de diesel heeft aangemoedigd. In Nederland heeft men dat niet gedaan, daar wordt een dieselauto veel zwaarder belast. Ik heb het verhaal meermaals uitgelegd bij de overheid, maar men heeft er niets mee gedaan - terwijl het toch niet zo moeilijk te snappen is? Dus begrijp ik dat de dieselrijder vandaag boos is.” FIETSEN Van files op weg naar het werk heeft Stef Proost geen last: hij komt met de fiets. En die ziet hij als een goed alternatief voor veel forensen, zeker nu de elektrische fiets in opmars is. “Ik ken de tegenwerpingen: ja maar, wat als het hard regent of ijzelt? Wel, dan kan je nog altijd de bus nemen. Maar kijk wie er vandaag in de bus zit: dat zijn vooral schoolkinderen die allemaal op de fiets zouden moeten zitten. Dan zou je op de wegen een heel ander evenwicht krijgen, met veel fietsers waar de bus achter moet blijven.” Daarvoor moet de overheid wel investeren in veilige fietsinfrastructuur. En dat betekent dat – alweer een onpopulaire stelling – er parkeerstroken zullen moeten sneuvelen. “Een paar van mijn kleinkinderen fietsen naar school en moeten door een straat waar links en rechts auto’s mogen parkeren. Tijdens de spits is er tussen de aanschuivende auto’s gewoon geen plaats voor fietsers, en dus rijden die kinderen op het voetpad. Op een dag stonden daar twee agenten al die kinderen te bekeuren. Daar is zoveel protest op gekomen dat ze zich verontschuldigd hebben. Ja, je mag niet fietsen op een voetpad, maar zorg er dan eerst voor dat er een veilig fietspad is.”

Lage-Emissiezone in Brussel, de toegangscriteria veranderen.

ADVERTORIAL

Verschillende studies van de Wereldgezondheidsorganisatie en verscheidene acties van de Europese Commissie hebben gewezen op de slechte luchtkwaliteit in Brussel en op de impact daarvan op de gezondheid. Luchtverontreiniging verhoogt immers het risico op beroertes, hartziekten, longkanker en acute ademhalingsaandoeningen, met name astma. In voege sinds 1 januari 2018, verbiedt de Lage Emissiezone de meest vervuilende voertuigen de toegang tot het verkeer. Het doel van deze maatregel? De luchtkwaliteit verbeteren en de volksgezondheid beschermen.

PLAATSEN IN BRUSSEL JE VER

P 1001 MANIEREN KAN O

BEHA LVE ME T EEN

N WAGE TE VERVUILENDE

www.lez.brussels

Informatie : 02 775 75 75 - info@lez.brussels Het Brussels Gewest is een Lage Emissie Zone

V.U.: F. Fontaine & B. Dewulf • Havenlaan 86C/3000 • B-1000 Brussel/gerecycleerd papier/plantaardige inkt

De toegangscriteria veranderen. Vanaf 1 januari 2019 wordt de toegang ook verboden voor dieselvoertuigen van EURO 2-norm en voor benzinevoertuigen zonder EURO-norm en van EURO 1-norm. Er geldt een overgangsperiode van 3 maanden, van 1 januari tot 31 maart 2019, waarin nog geen boetes zullen worden uitgeschreven voor deze nieuwe verboden voertuigen. Tijdens deze periode zullen de bestuurders van de betrokken voertuigen een waarschuwingsbericht ontvangen. Er is een online simulator beschikbaar om te weten of het verbod al dan niet op u van toepassing is : http://sim.lez.brussels

02IBG18006_LowEmission_Zone1_POSTERS_A0.indd 1

Bent u betrokken? • Te voet gaan, fietsen, het openbaar vervoer of autodelen zijn maar enkele van de vele alternatieven waarmee u zich op een andere manier dan met de auto kunt verplaatsen binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest! • Afwijkingen zijn mogelijk voor sommige voertuigen indien het voertuig voldoet aan de toekenningscriteria. • Als u om een bepaalde reden naar Brussel moet rijden met een in het verkeer verboden voertuig, zijn er dagpassen verkrijgbaar. Met zo’n pas kan een voertuig maximaal 8 kalenderdagen per jaar toegang krijgen tot het Gewest. De prijs van de dagpas bedraagt € 35 per dag. • Er bestaan premies voor particulieren maar ook voor professionele gebruikers. Voor particulieren geeft de premie toegang tot alternatieven voor de auto, terwijl professionele gebruikers met de premie hun voertuig kunnen vervangen als dit door het verbod getroffen wordt en ingeschreven is op de naam van uw Brusselse onderneming.

Om alles te weten over de Lage Emissiezone, de beschikbare premies, de formulieren om gratis uw afwijking aan te vragen of een dagpas aan te kopen, raadplaag de website www.lez.brussels. Hebt u vragen? Neem contact met ons op : +32 (0)2 775 75 75 of info@lez.brussels De invoering van een Lage-Emissiezone is een van de maatregelen van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering om de luchtkwaliteit in Brussel te verbeteren. Luchtvervuiling is een bedreiging voor de volksgezondheid aangezien de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) vervuilende uitstoot van motoren verantwoordelijk acht voor naar schatting 75.000 vroegtijdige overlijdens per jaar in Europa.

De invoer van de LEZ is een project waarbij meerdere overheden en spelers samenwerken, waaronder : Leefmilieu Brussel, Brussel Mobiliteit, het Centrum voor Informatica voor het Brusselse Gewest, Brussel Preventie & Veiligheid en Brussel Fiscaliteit.

K MO IJK O BIL P I #2 TEIT

STOP EEN WEGENWACHTER IN JE BROEKZAK Zet 2019 goed in en installeer vandaag nog onze Touring Assist app. Meer nog: activeer je app meteen zodat je voortaan nog geruster de weg op kunt. De activering neemt – beloofd! – minder dan 5 minuten in beslag. Massaal veel leden gingen jou reeds voor, dus waar wacht je nog op?

ACTIVEER TOURING ASSIST NU! 72 TOURING magazine

TEKST: BART DE LANDTSHEER

DE EXPERTEN

Dit is het team achter de Touring Assist app. Zij zorgen ervoor dat de app steeds de nieuwste evoluties volgt en volledig up-to-date blijft. Zo geniet jij van een uiterst eenvoudige maar bijzonder performante gebruikservaring.

oor wie geen idee heeft waarover het gaat, een korte toelichting. Touring Assist is een handige app die jou prioritair toegang geeft tot onze bijstand. Concreet: wie de app gebruikt, hoeft ons bij panne of een ongeluk(je) niet meer te bellen. EĂŠn druk op de knop volstaat. Anders gezegd: je hoeft in volle stress niet meer naar ons telefoonnummer, je boordpapieren noch je lidmaatschapsnummer

te zoeken. Meer nog, je moet zelfs niet doorgeven waar je gestrand bent, want de app geeft ook meteen je exacte locatie aan onze diensten door. Handig als je niet precies weet waar je bent of geen enkel referentiepunt hebt, toch? MINDER DAN 5 MINUTEN Kortom: met de app valt er een hoop stress weg en win je kostbare tijd. Maar dan moet je de app wel meteen activeren nadat je â&#x20AC;&#x2DC;m hebt gedownload.

WAAR KAN IK DE APP DOWNLOADEN? Je vindt onze app zowel in de App Store (Apple) als in de Google Play Store (Android). Typ in het zoekvenster touring of touring assist in en je zult de app vanzelf zien verschijnen. Als alternatief kan je ook een van de QR-codes hiernaast inscannen zodat je niet zelf op zoek moet gaan. Lukt het niet of heb je toch nog problemen bij het vinden of installeren, surf dan naar www.touring.be/assist-app voor bijkomende hulp. Een vraag stellen? Stuur ons een mailtje: assist.app@touring.be

APPLE

ANDROID

TOURING magazine 73

K MO IJK O BIL P ITE IT Zoals beloofd, duurt deze eenmalige activering alles samen niet eens 5 minuten. Geloof ons: alles via de ‘gewone’ telefoon communiceren, duurt (in stresserende omstandigheden) een pak langer! Overigens is onze app na jaren continue ontwikkeling inmiddels intelligent genoeg om via een paar gerichte vragen te achterhalen welk soort bijstand voor jouw specifieke situatie het meest efficiënt is. Je krijgt daarbij ook meteen de keuze of je onmiddellijk wil geholpen worden of liever een afspraak wenst te maken. Allemaal via de app. Een concreet voorbeeld: je hebt een lekke band. Dat kun je via een icoontje in de app vrij snel doorgeven. De app zal vervolgens vragen of er één band lek is of meerdere en of er een reservewiel aanwezig is. Eenmaal je alles hebt doorgegeven, kijk je mee in onze systemen: je krijgt werkelijk elke statusupdate op je scherm te zien zodat je vanop de eerste rij van alles op de hoogte wordt gehouden. Je ‘ziet’ ook de route van de wegenwachter op de kaart (in de app), zodat je weet waar hij zich bevindt en dat hij op weg is naar jou. Jouw redder in nood zal je trouwens steeds bellen als hij bijna ter plaatse is. Let wel, bij ongevallen nemen we

De eenmalige activering duurt niet eens 5 minuten! sowieso meteen telefonisch contact op. Je hoeft dus niets te doen, wij bellen jou! In sommige situaties is het namelijk verstandiger – lees: menselijker – om in dialoog te gaan en naar de exacte omstandigheden en emoties te polsen. Maar zelfs in dàt geval volstaat het om in eerste instantie via jouw app om hulp te vragen.

74 TOURING magazine

ACTIVEREN IN STAPPEN

Zoals gezegd gaat de activering snel omdat er een koppeling is met onze database. Het volstaat – in een notendop – om je naam, telefoonnummer en informatie over de auto in de app in te voeren. Hoe de activatie praktisch in zijn werk gaat, schetsen we in het volgende 5-stappenplan.

LOCATIEBEPALING TOESTAAN Als je de app voor het eerst opent, krijg je een openingsscherm waar je voor de taal kiest (Nederlands/ Français/English), gevolgd door een paar schermen met meer uitleg over de app. Klik telkens op VOLGENDE tot je in dit scherm gevraagd wordt om de locatiebepaling aan te zetten. Die is namelijk noodzakelijk om te kunnen achterhalen waar je je bevindt in het geval je om hulp hebt verzocht. Klik op TOESTAAN; vervolgens krijg je 3 mogelijkheden om je te activeren: GRATIS INSCHRIJVEN, AANMELDEN MET FACEBOOK en ‘REEDS EEN ACCOUNT? MELD U AAN’.

ACTIVATIECODE AANVRAGEN Als je in het vorige scherm op GRATIS INSCHRIJVEN heb geklikt, krijg je eerst nog een scherm te zien met de klassieke vraag naar de gebruiksvoorwaarden en de privacy. Als je beide aanvinkt en op VOLGENDE klikt, kom je in dit scherm waar gevraagd wordt naar je mobiele nummer. Geef je nummer in en klik op VALIDEER. Check vervolgens je sms-jes want je zult een activeringscode ontvangen. Die 4-cijferige code kan je invoeren in de vier vierkante vakjes die je in het volgende venster te zien krijgt. Klik vervolgens op VALIDEER.

VOORNAAM, FAMILIENAAM, E-MAIL EN PASWOORD Vervolgens vragen we naar jouw voornaam en familienaam en word je in een volgend scherm gevraagd om je emailadres in te vullen en een wachtwoord te kiezen. Klik vervolgens op VALIDEER.

INFORMATIE OVER JE VOERTUIG Voor je dit venster ziet, toont de app nog een extra venster waar je de keuze krijgt over de manier waarop je contact wil houden met Touring. Vink aan wat je wenst en klik op VALIDEER waarna je in dit scherm terecht komt. Hier geef je uiteindelijk aan over welk voertuig het gaat. Zoals je ziet, wordt de activering niet beperkt tot auto’s, maar kun je ook motoren, bromfietsen en zelfs fietsen invoeren. Weet dat je in dit venster ook meerdere voertuigen kunt invoeren. Als alle verplichte velden zijn ingevuld en je finaal op VALIDEER hebt gedrukt, is je activering succesvol afgerond.

THAT’S IT!

Dit is het laatste scherm dat je te zien krijgt. Je hebt je voertuig geactiveerd en je kunt ook meteen zien waar je je bevindt. Dit is ook het scherm dat je ziet als je de volgende keer je app opstart. Als je beroep wil doen op bijstand, volstaat het om op de gele knop BIJSTAND AANVRAGEN te klikken. Simpel, toch? Kortom, activeer je app meteen zodat je bij een eventuele panne of een ongeluk op de meest efficiënte manier wordt verder geholpen.

#2 50

O NI UD EU VS W

Alhoewel de nieuwigheden elkaar in razend tempo opvolgen in de autowereld, zijn er merken en modellen die de tijd haast moeiteloos lijken te overbruggen. Dat is zonder meer het geval voor de Ford Escort die bij de millenniumwissel een Focus werd.

FORD ESCORT / FORD FOCUS

DE SAGA DIE BEGON IN 1968

1968 1974 1978 1980 1981 Geboorte van de Escort die in januari op het autosalon van Brussel wordt voorgesteld en o.a. in de fabriek in Genk wordt geassembleerd.

76 TOURING magazine

Tweede generatie wordt samen ontwikkeld door Ford Engeland en Ford Duitsland.

Lichte facelift voor de tweede generatie. De ronde koplampen ruimen plaats voor vierkante exemplaren.

De derde generatie rolt van de band op een totaal nieuw onderstel (voorwielaandrijving en onafhankelijke wielen).

De Escort krijgt de prestigieuze prijs van â&#x20AC;&#x2DC;Europese Auto van het Jaarâ&#x20AC;&#x2122;.

TEKST: VINCENT HAYEZ FOTO’S: JOHANNES VANDE VOORDE

We gaan terug in de tijd: het autosalon van Brussel in 1968. De nieuwe Ford Escort wordt er voorgesteld met codenaam ‘Mk1’. De auto vervangt de Anglia die vanaf de jaren 50 furore maakte. Het is niet voor het eerst dat de naam Escort door Ford wordt gebruikt, want van 1955 tot 1961 had de Anglia ook een breakversie met die naam. Maar nu terug naar ons model uit 1968 … DE BEGINJAREN VAN FORD EUROPE De lancering van de kleine gezinswagen valt samen met de stichting (in 1967) van Ford Europe. We hoeven niet meer te herhalen dat Ford oorspronkelijk een Amerikaans automerk was. Dat de officiële voorstelling in Brussel plaatsvond, was ongetwijfeld te danken aan het feit dat ons land het

voorrecht had om een van Fords assemblagefabrieken te huisvesten, de legendarische fabriek in het Limburgse Genk. Op technisch vlak waren achterwielaandrijving en bladveren achteraan toen in de mode. Onnodig te zeggen dat de rijervaring eerder ‘sportief’ te noemen was, ook voor de meer bezadigde chauffeur! Onder de motorkap had je twee opties (enkel benzinemotoren): een 1,1 en een 1,3 liter krachtbron. Om het bescheiden vermogen op de achterwielen (13 inch) over te brengen, werd gebruikgemaakt van een manuele vierbak. De Escort was een erg populaire auto, maar dat nam niet weg dat er eveneens een luxeversie van werd gemaakt (met vloertapijt en sigarenaansteker!) en ook een sportversie. Het

sportieve maakte integraal deel uit van het karakter van dit model. Het exemplaar voor onze fotoshoot is eveneens een sportieve variant die toebehoort aan Fordconcessionaris Patrick Vanspringel. Hij is al sinds zijn jeugd gepassioneerd door de Escort. Deze Engelse Mk1 uit 1971 is een zeldzaam exemplaar waarvan er slechts 1.390 zijn gebouwd. Het gaat om een RS 1600 16 kleppen met 120 pk. Drie jaar geleden werd de wagen met slechts 80.000 kilometer op de teller volledig gerestaureerd. Roest bleek de enige grote vijand te zijn. VERSCHILLENDE GENERATIES VOLGEN ELKAAR OP De tweede generatie (Mk2) kwam uit in 1975 en de ronde koplampen ruimden

1984 1992 1998 2004 2011 Komst van de eerste dieselmotoren met een 1.6 krachtbron van 54 pk.

De Escort RS Cosworth met zijn enorme achterspoiler van het type ‘whale tail’ was toen een ware sensatie mede door zijn vierwielaandrijving en vermogen van 227 pk.

De Focus vervangt de Escort. Een andere naam en filosofie voor deze compacte gezinswagen van Ford. Auto van het Jaar in 1999.

Aanbod van verschillende koetswerkvarianten waaronder de monovolume C-Max.

Derde generatie van de Focus die vorige zomer door een totaal nieuw model werd vervangen.

TOURING magazine 77

O NI UD EU VS W plaats voor vierkante exemplaren. Naast de twee- en vierdeurs berlines was er ook een breakversie. De derde generatie (Mk3) betekende een (kleine) revolutie omdat de auto sinds zijn lancering op technisch vlak eigenlijk maar weinig was geëvolueerd. Voorwielaandrijving en een onafhankelijke ophanging deden hun intrede en dat zorgde voor een vrij stabiele wegligging. Een andere revolutionaire ontwikkeling was de introductie van de erg praktische achterklep. Voor meer comfort en een lager verbruik zorgde dan weer een bak met vijf versnellingen. Om de concurrentie te kunnen aangaan met het populairste model in die tijd (de VW Golf), werden een ‘XR3’ versie op de markt gebracht met een vermogen van 105 pk en een RS met 130 pk. Net voor de facelift van het model in 1984 kwam Ford op de proppen met een versie met gescheiden koffer die ‘Orion’ werd gedoopt. De wagen kreeg een betere ophanging die later ook voor de Escort werd gebruikt. We noteren ook de komst van de eerste dieselmotoren. Een wat lome 1.6 (54 pk) die echter bekend stond voor zijn extreem laag verbruik. EEN DECENNIUM VOOR DE FOCUS De vierde generatie werd in 1986 gelanceerd. Aan de buitenkant veranderde er qua stijl niet zo veel in vergelijking met de voorganger, maar de binnenruimte werd beduidend groter. De belangrijkste wijzigingen gebeurden dan ook onderhuids. De vierde generatie was voor Ford ongetwijfeld de meest omvangrijke in aantallen. Met de komst van de vijfde generatie werd het gebruik van stuurbekrachtiging veralgemeend, net als elektrische ruiten of centrale deurvergrendeling. In 1992 werd ook een superkrachtige ‘RS Cosworth’ gelanceerd.

78 TOURING magazine

De potige 2.0 turbomotor met 16 kleppen had een vermogen van 227 pk. Al dat geweld werd via een integrale transmissie op de vier wielen overgebracht. Ook vandaag nog is dit mythische model erg gegeerd. NAAR DE 21STE EEUW Op het Salon van Parijs in september 1998 werd de Ford Focus voorgesteld. Ondanks de stevige concurrentie was de introductie van de Focus een onmiddellijk succes, aangezien de wagen in 1999 meteen werd verkozen tot ‘Auto van het Jaar’. Er waren vier versies: een 3-deurs, een 5-deurs met achterklep, een vierdeurs sedan en een break. De Focus was helemaal mee met zijn tijd, ook al moeten we tot de tweede generatie van 2004 wachten tot de eerste monovolume (C-Max gedoopt) zijn opwachting maakt. Later kwam er ook nog een coupé cabriolet uit (de ‘CC’) waarvan het design voor veel commotie zorgde. Daarentegen was er wel veel enthousiasme (en nu nog steeds) voor de sportversie RS met zijn 2.5 liter vijfcilinder turbomotor van Volvo-makelij. De superkrachtige (305 pk) voorwielaangedreven auto had een

Bij de nieuwe Focus passen de koplampen hun lichtbundel aan om een verkeersbord te verlichten

voorbeeldige wegligging en uitgesproken persoonlijkheid. We moeten wachten tot de derde generatie van de Focus (2011) en daarna nog eens vier jaar vooraleer we een eigen Ford-motor zien in het vooronder van de Focus RS. Dat was het motorblok van de Mustang: een 2.3 viercilinder turbomotor van 350 pk! Deze keer met vierwielaandrijving en dit tot grote vreugde van alle liefhebbers van sportieve wagens. FORD FOCUS 2018, HET HOOGTEPUNT Vooraan ziet de lijnvoering van de Focus die vorige zomer op de markt kwam, er eerder conservatief uit. De flanken en de achterkant zijn dan weer wat gespierder, ja zelfs een tikkeltje agressief. Het design is dus een geslaagde mix van een aantal genres. Binnenin volgt Ford de huidige modetrends met een ‘zwevend’ aanraakscherm voor het multimediasysteem (het SYNC3-systeem is nog steeds een van de meest efficiënte op de markt). Toch voorziet Ford nog steeds een aantal knoppen voor de bediening van radio en klimaatregeling. Een goede keuze! De nieuwe Focus beschikt over heel wat troeven. Zo kunnen de koplampen dankzij gps-data al op voorhand een bocht verlichten zonder dat de chauffeur nog maar aan het stuur heeft gedraaid of kunnen ze hun lichtbundel aanpassen om een verkeersbord te verlichten dat al door het camerasysteem werd herkend. Het motorenaanbod bestaat o.a. uit de uitstekende 1.0 EcoBoost en drie dieselmotoren met 95, 120 en 150 pk. Nieuwkomer is de 1.5 driecilinder turbobenzinemotor met een vermogen van 150 of 182 pk. De nieuwe Focus voert comfort hoog in het vaandel (ook op slecht wegdek) en is nu weer helemaal mee met zijn tijd.

Dé meest gekochte traplift van de Benelux

1 2 3

Slechts 48 uur levertijd! Dankzij onze unieke technologie kunnen wij zowel rechte als gebogen trappen binnen 48 uur van een traplift voorzien!

Dunste enkele rail ter wereld

Brede kant van de trap blijft vrij

Volledig opklapbaar

Uw trapleuning blijft zitten

• Marktleider in de Benelux

Niet goed = geld terug Bent u niet tevreden met uw Otolift? Geen probleem. Wij bieden u een unieke niet-goed-geld-terug-garantie aan op de Otolift Modul-Air.

• Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt

Bel gratis 0800 59 003 of ga naar www.otolift.be voor een gratis thuisadvies of om kosteloos onze brochure te bestellen.

Al meer dan 11.000 trapliften van Otolift in België!

G KO ETE RT ST A #2 UTO

TEKST: VINCENT HAYEZ

Een berline en een 4x4 die ons blij maken! Zoals steeds valt het nieuwe jaarbegin samen met het Autosalon in Brussel. Op pagina 20 lees je dan ook alles over wat er dit jaar zoal te zien is. Een aantal van de nieuwe modellen hebben we meteen ook voor je op de rooster gelegd. Zo gooit de opvolger van de BMW 3 reeks hoge ogen. SUV’s mogen dan nog altijd de boventoon voeren, deze berline plaatst de bestuurder en het rijplezier weer helemaal centraal. Meer dan geslaagd! Bij de andere tests zitten uiteraard ook een aantal SUV’s – jawel, ze blijven hun opmars voortzetten – zoals de Audi Q3, de Citroën C5 Aircross of de ‘kleine’ Mazda 3. En dan hebben we nog een originele uitsmijter: een pure, betaalbare 4x4 met een cultstatus. De Jimny van Suzuki is terug!

80 TOURING magazine

TWEEDEHANDSWAGENS: CAR-PASS VERDER UITGEBREID

Het parlement heeft het wetsontwerp goedgekeurd voor de aanpassing van de Car-Pass. Vanaf 1 maart 2019 krijgen kopers van een tweedehandswagen op de Car-Pass ook de Euronorm van het voertuig te zien (belangrijk voor de toegang tot lage-emissiezones), de CO2-uitstoot (van belang voor de belastingen en het verbruik) en of het voertuig nog een controle moet ondergaan na een ongeval. Zo heeft de koper een nog beter beeld van de historiek van de wagen en beschikt hij of zij over meer gegevens om een doordachte beslissing te nemen. Daarnaast wil de nieuwe tekst ook de fraude met ingevoerde wagens beperken: de wet legt constructeurs en invoerders namelijk op om vanaf 1 januari 2020 de kilometerstand uit hun centrale databank door te geven aan Car-Pass bij invoer in België.

IN DUBAI TEST DE POLITIE EEN VLIEGENDE MOTOR

De Hoverbike S3 wordt gemaakt door de Californische firma Hoversurf. De politie van Dubai was na een test alvast overtuigd van de prestaties van het toestel dat 114 kilogram weegt en een snelheid haalt tot 100 km/u. De autonomie is echter vrij beperkt en bedraagt afhankelijk van de ‘vliegstijl’ van de agent zo’n 10 tot 25 minuten. De bedoeling van het toestel is om snel locaties te bereiken waar je met de wagen moeilijk bij kunt. De Hoverbike S3 wordt gelanceerd in de loop van 2019. Geïnteresseerden zullen wel stevig in de portemonnee moeten tasten, want de vraagprijs voor het tuig bedraagt ongeveer 150.000 dollar.

BMW 3 REEKS

Terug naar de roots De 3 reeks is dé BMW bij uitstek. Dankzij dit model is het Beierse merk vandaag zelfs een van de grote namen uit de autosector. De ‘Dreier’ is een gezinswagen waarbij rijplezier op de eerste plaats staat. Bij de lancering van een nieuwe generatie (dit is de zevende) zien we telkens eerder een evolutie dan een revolutie in het design. Toch is de 3 volledig vernieuwd. Het model is enkele centimeters gegroeid en meet nu 4,71 meter. De grotere wielbasis levert de inzittenden achterin ook wat meer beenruimte op. Zoals de traditie het wil, kiest BMW op de 3 reeks voor achterwielaandrijving. Optioneel is echter ook de XDrive-vierwielaandrijving verkrijgbaar. Wat de motoren betreft, zijn de basisuitvoeringen viercilinders: de 320i benzine (184 pk) en de 318d diesel (150 pk). Aangezien deze uitvoeringen niet beschikbaar waren voor onze test, kozen wij voor de 320d (190 pk) met de optionele achttrapsautomaat. Hoewel dit een diesel is (nog steeds de hoofdmoot van de verkoop in dit specifieke segment), beantwoordt hij aan de nieuwste normen en doet hij zijn werk fantastisch. BMW geeft aan dat het gewicht van de berline (bij een gelijke uitrusting) gemiddeld 55 kg gedaald is, wat het rijplezier alleen maar ten goede kan komen. En dat rijplezier past helemaal in de traditie van deze 3 reeks. Wie houdt van een actieve rijstijl, zal in zijn nopjes zijn. Het stuurgedrag, de ophanging (klassieke

vering op de basismodellen), de remmen, de gelijke gewichtsverdeling: alles zit goed om één te worden met de weg. Dit is duidelijk een wagen voor het betere bochtenwerk! Ons tweede testmodel (330i/258 pk) is dan weer heel interessant voor wie het wel gehad heeft met diesel. Het benzineblok toont zich meer dan paraat en klimt fluks in de toeren. Een aspect dat ons tijdens deze testritten bijzonder opviel, was het algemene comfort en dan vooral de zeer goede geluidsisolatie. Die is voor een stuk te danken aan de ‘akoestische’ voorruit (standaard), die heel wat windgeluiden wegfiltert. Bij de opties zagen we in het lijstje rijhulpmiddelen een geheugenfunctie voor parkeerbewegingen. Dit systeem is heel handig om een krappe parkeerplaats te verlaten. De wagen slaat immers exact de laatste 50 m op die je hebt afgelegd (met een maximumsnelheid van 36 km/u). Met een druk op het touchscreen kun je je BMW achteraf precies dezelfde route laten afleggen, maar dan in achteruit, bij een snelheid van 9 km/u. Zelfs als je een S-beweging hebt gemaakt in een drukke parkeergarage! Wij hebben het systeem getest en het werkt wonderbaarlijk goed. Dit is waar we van houden: het dagelijks leven van de gebruiker vereenvoudigen, maar de bestuurder tegelijk maximaal laten genieten van een actieve rijstijl. De 3 reeks slaagt hier met vlag en wimpel in.

BMW 320d Motor: viercilinder turbodiesel, 1.995 cm3, 190 pk - 400 Nm. Aandrijving: op de achterwielen Versnellingsbak: Tiptronic-achtbak (optie) L/b/h (mm): 4.709/1.827/1.442 Leeggewicht (kg): 1.525 Koffervolume (l): 480 Tankinhoud (l): 40 0 tot 100 km/u (sec.): 7,1 Topsnelheid (km/u): 240 Gem. verbruik (l/100 km): 4,7 CO2-uitstoot (g/km): 122 Prijs: van € 35.590 tot € 50.100 Modelreeks: van € 40.020 tot € 46.735

Trouw aan het DNA van het merk Prima compromis tussen comfort en wegligging Verbeterde afwerking Combinatie motor/automaat Enkele technologische hoogstandjes

Comfort centraal achterin Slimme spraakherkenning werkt niet altijd even goed Tal van dure opties TOURING magazine 81

G KO ETE RT ST AU TO

AUDI Q3

Een nieuwe persoonlijkheid Met de komst van de tweede generatie lijkt de Audi Q3 een beetje in te gaan tegen de vaak gehoorde opmerking dat de Duitse constructeur telkens weer meer van hetzelfde brengt. Is de boodschap doorgedrongen? Het design van het vernieuwde model straalt in elk geval meer karakter uit. De vorige Q3 die haast uitsluitend uit ronde lijnen bestond – een beetje als een ei – lijkt eindelijk uit zijn schelp te kruipen. De wagen heeft een pak meer persoonlijkheid door de gewijzigde flanken, de assertievere voorzijde en een look die zowaar een beetje gemeen oogt. Ook binnenin zijn de veranderingen duidelijk en stapt Audi af van het minimalistische dashboard. Het interieur van de nieuwe Q3 is doordachter, met geslaagde volumes en lijnen. We zouden zelfs het woord architecturaal durven boven te halen. Bovendien is deze Q3 praktischer dan zijn voorganger. De nieuwe en verschuifbare achterbank levert een koffervolume op van 530 (wat al vrij royaal is) tot 675 liter, zonder dat daarvoor een of meerdere van de vijf zitplaatsen moeten worden opgeofferd. Audi’s slagzin luidt nog altijd ‘Vorsprung durch Technik’. Het hoeft dus misschien niet te verwonderen dat de Q3 technologisch vrij geavanceerd is met een ellenlange optielijst als gevolg. We sommen graag de interessant82 TOURING magazine

ste elementen voor je op: een volledig digitaal dashboard van 12 inch (standaard), adaptieve cruisecontrol, actieve rijstrookassistentie, 360°-camera’s, gestuurde en regelbare demping via Active Drive, vereenvoudigde spraakopdrachten, slimme Matrix-ledtechnologie met adaptief grootlicht enz. Daarmee staat de Q3 helemaal bovenaan in dit segment, maar het optiebeleid van Audi kennen we ondertussen. Bij de lancering is de SUV verkrijgbaar met drie benzinemotoren (van 150, 190 en 230 pk) en een TDI van 150 pk. Een Quattro-aandrijving is verkrijgbaar op de TDI 150 en standaard op de TFSI 190 en 230. Diezelfde TDI 150 wordt overigens geleverd met een handbak, terwijl alle andere modellen uitgerust zijn met een 7-trapsautomaat met dubbele koppeling. Tijdens onze testritten merkten we opnieuw dat dieselgate zijn sporen heeft nagelaten. Waar er vroeger bij elk toerental heel veel power beschikbaar was, zijn de motoren vandaag een stuk rustiger. Bij minder dan 2.000 toeren mag je zelfs zeggen dat er weinig gebeurt, behalve bij de TFSI 230 pk. Daar staat dan weer tegenover dat de motoren ook vrij zuinig zijn, met een gemiddeld verbruik van 6,5 l/100 km voor de TFSI 150, en minder dan 6 liter voor de TDI. Al bij al een zeer geslaagde verjongingskuur dus!

AUDI Q3 35 TFSI Motor: viercilinder turbobenzine, 1.498 cm3, 150 pk - 250 Nm. Aandrijving: op de voorwielen Versnellingsbak: manuele zesbak L/b/h (mm): 4.485/1.849/1.585 Leeggewicht (kg): niet meegedeeld Koffervolume (l): 530 – 1.525 Tankinhoud (l): niet meegedeeld 0 tot 100 km/u (sec.): 9,2 Topsnelheid (km/u): 207 Gem. verbruik (l/100 km): 6,3 CO2 (g/km): 143 Prijs: € 32.500 Modelreeks: van € 32.500 tot € 39.100

Positieve designevolutie aan binnen- en buitenkant Premiumcomfort Geavanceerde technologie Verbeterd weggedrag

Zoutloze motoren bij minder dan 2.000 toeren Opnieuw harde kunststoffen Optiebeleid

MAZDA CX-3

De Japanse challenger Na zijn introductie in 2015 groeide de CX-3 uit tot een van de beste modellen in het segment van de compacte SUV’s/cross-overs. De Mazda wist niet alleen te overtuigen met zijn mooie lijnen – het design is bijzonder herkenbaar – maar ook met zijn nagenoeg perfecte weggedrag. Hierdoor blijven de Belgische verkoopcijfers van de kleine Japanse SUV toenemen, zelfs nu de vernieuwde versie eraan komt. Van januari tot augustus 2018 was er bijvoorbeeld een stijging met 5% in vergelijking met dezelfde periode in 2017. Wel zien we een duidelijke verschuiving qua motoren. Waar in 2015 nog 59% van de CX-3-kopers voor een diesel koos, zakte dat cijfer in 2018 tot 9%. Toch is een van de belangrijkste vernieuwingen net Mazda’s nieuwe dieselmotor. Opvallend daarbij is dat de 1.5 vervangen wordt door een 1.8 liter. In tegenstelling tot andere constructeurs kiezen de Japanners dus voor een grotere cilinderinhoud. Als reden hiervoor halen de Mazda-ingenieurs aan dat een zwaardere motor mechanisch minder belast wordt, wat een beter reëel verbruik oplevert. Zo wordt een cijfer aangekondigd van 4,4 tot 5,2 l/100 km voor de 1.8 diesel met 115 pk. De waarden lopen uiteen door een van de grote troeven van Mazda. Het merk biedt

namelijk op alle versies optioneel een automaat en vierwielaandrijving aan (ook op de krachtigste 2.0 benzine met 150 pk). Bij een stabiele snelheid op de snelweg hadden we helemaal niets aan te merken op de nieuwe dieselmotor, ongeacht de versnellingsbak. Daarbij halen we graag nog eens aan dat Mazda’s handbak voor ons een van de beste ter wereld blijft. In de stad presteert de nieuwe 1.8 echter veel minder. Hij heeft zeer weinig pit bij minder dan 2.000 t/min. en is bovendien lawaaierig. Jammer! Doe je minder dan 30.000 km per jaar, dan raden we je sowieso de 2.0 liter benzine aan. Zowel de versie met 121 pk als de krachtigere 150 pk weten op elk vlak te overtuigen! Het enige nadeel is ook hier de luidruchtigheid als je wat te hoog in de toeren gaat. De Mazda CX-3 biedt je echter altijd het beste weggedrag in dit segment, welke motor je ook kiest. De Japanse constructeur is erin geslaagd om de perfecte balans te vinden tussen comfort en dynamiek. Wat rijhulpsystemen en infotainment betreft, is het model niet baanbrekend, maar ontbreken er evenmin essentiële elementen. Dit is dus in de eerste plaats een SUV waarin het heel aangenaam rijden én vertoeven is, want de afwerking van het interieur is verbeterd en een stuk minder somber dan vroeger.

MAZDA CX-3 1.8 SKYACTIV-D Motor: viercilinder turbodiesel met directe injectie, 1.759 cm3, 115 pk - 270 Nm Aandrijving: op de voorwielen Versnellingsbak: manuele zesbak (zestrapsautomaat als optie) L/b/h (mm): 4.275/1.795/1.535 Leeggewicht (kg): 1.261 Koffervolume (l): 350-1.260 Tankinhoud (l): 48 0 tot 100 km/u (sec.): 9,9 Topsnelheid (km/u): 183 Gem. verbruik (l/100km): 4,4 CO2 (g/km): 114 Prijs: € 23.590 Modelreeks: van € 17.990 tot € 30.990

Weggedrag nóg verbeterd Interessante 2.0 benzine Automaat verkrijgbaar op alle versies

Luidruchtige 1.8 diesel met weinig pit bij lage toeren Cilinderinhoud fiscaal niet optimaal Niet het modernste infotainmentsysteem

TOURING magazine 83

G KO ETE RT ST AU TO

CITROËN C5 AIRCROSS

Radicaal anders Nu het doek is gevallen voor de C5 berline, kiest Citroën ervoor om zijn nieuwe topmodel in het SUV-segment te positioneren. Net zoals iedereen dus? Allerminst! Kiezen voor een SUV mag dan in de lijn der verwachtingen liggen, toch is Citroën een merk dat een reputatie hoog te houden heeft. De reputatie om als constructeur radicaal anders te werk te gaan. Dat wordt trouwens al duidelijk van bij de eerste blik op de C5 Aircross. Geen enkele andere SUV op de markt maakt zo veel gebruik van ronde lijnen. Je houdt ervan of niet, maar feit is dat PSA zijn best doet om Peugeot, Citroën, DS en nu ook Opel een eigen stijl te geven en voor elk wat wils te bieden. Nog opvallender is het interieur. De invulling is gedurfd, de stoelen zijn groter en aangenamer dan bij de concurrentie en alles strookt met de kernwaarden van het merk: originaliteit en comfort. Wat de uitrusting betreft, is de C5 Aircross een hele eigentijdse wagen, met actieve rijstrookassistentie, automatische noodrem enz. Hét minpunt blijft echter PSA’s infotainmentsysteem, dat wel heel compleet is, maar ondanks enkele extra knoppen ergonomisch nog steeds te wensen overlaat. Zo zijn er nog altijd meerdere acties nodig voor iets eenvoudigs als het instellen van de aircotemperatuur. Een grote troef van de C5 Aircross zijn dan weer de schokdempers met hydraulische aanslagpunten, net als op de C4 Cactus. 84 TOURING magazine

Deze standaarduitrusting maakt een groot verschil, zoals we zelf konden ondervinden toen we de wagen in Marokko mochten testen. De wegen zijn daar in heel wat slechtere staat dan bij ons, maar zoals het een echte Citroën betaamt, gaf de C5 Aircross geen krimp. Alle putten en oneffenheden worden mooi weggefilterd, wat een bijzonder hoog comfortniveau oplevert. Keerzijde van de medaille is natuurlijk dat je de weg totaal niet aanvoelt, maar dat is vooral voor sportievere chauffeurs een probleem. Niet de doelgroep van deze SUV dus! Kortom, Citroën geeft dit model een hele duidelijke positionering, wat volgens ons een verstandige keuze is. Voeg daar nog een zeer goede geluiddemping aan toe en motoren die hun werk doen zonder iemand te doen juichen of teleur te stellen (een 1.6 benzine / 2.0 diesel met 180 pk en een achttrapsautomaat voor onze testritten) en je krijgt zonder discussie de meest comfortabele en rustgevende SUV van het segment. Dit is met andere woorden een heel geslaagd product van een constructeur die binnenkort een eeuw bestaat, maar zijn oorspronkelijke waarden nog altijd trouw blijft. Bovendien is de Citroën C5 Aircross ronduit goedkoop in vergelijking met een Peugeot 3008 of een VW Tiguan. Het basismodel met 1.2 PureTech en 130 pk heb je voor 24.150 euro.

CITROËN C5 AIRCROSS 2.0 BLUEHDI Motor: viercilinder turbodiesel, 1.997 cm3, 177 pk - 400 Nm Aandrijving: op de voorwielen Versnellingsbak: automatische achtbak L/b/h (mm): 4.500/2.099/1.650 Leeggewicht (kg): 1.615 Koffervolume (l): 580 – 720 Tankinhoud (l): niet meegedeeld 0 tot 100 km/u (sec.): 8,6 Topsnelheid (km/u): 211 Gem. verbruik (l/100 km): 4,8 CO2 (g/km): 126 Prijs: € 36.250 Modelreeks: van € 22.942 tot € 36.250

Comfort Moduleerbaarheid 5 echte plaatsen Grote koffer Zeer aantrekkelijke prijs

Weinig dynamisch rijgedrag Beperkte beenruimte achterin Ergonomie kan nog altijd beter

NISSAN QASHQAI 1.3 DIG-T

Vernieuwing bij koning van de SUV’s! Sinds zijn lancering in 2007 is de Nissan Qashqai qua verkoopvolumes de onbetwiste koning van de SUV’s. Om troonpretendenten geen kans te geven krijgt het model van Nissan een nieuwe krachtbron. De 1.3 turbo (viercilinder) is ontwikkeld in samenwerking met Renault en Mercedes en vervangt twee ‘ouwe getrouwen’: de 1.2 en 1.6 benzine. Het geheim van de nieuwe motor? De aandrijving, die overigens voldoet aan de nieuwste verbruiksnormen, zal worden aangeboden in twee versies. De instapper heeft een vermogen van 140 pk (25 meer dan de oude 1.2 turbo), voorwielaandrijving en een manuele zesbak. Vind je dat niet meteen voldoende? Dan kun je ook gaan voor de versie met 160 pk, die zowel verkrijgbaar is met handgeschakelde versnellingsbak als met een DCT-automaat van de nieuwste generatie. Die tweede optie is hoofdzakelijk een goede keuze als je een aanhangwagen wil slepen. Zelf verkiezen we de minder krachtige uitvoering, ook al maakt de DCT-bak (enkel op de 160 pk) de rijervaring heel soepel. Bovendien is ook de geluiddemping van prima niveau. De 160 pk is iets technischer en moet wat hoger in de toeren gehouden worden. Bij een gelijke uitrusting bedraagt het prijsverschil tussen de twee overigens 2.000 euro, met eventueel nog eens 1.550 euro voor de DCT-automaat. De basisprijs van de nieuwe Qashqai bedraagt 26.690 euro, maar wie nog snel voor een stockmodel kiest met de vorige versie van de Nissan Connect, kan een mooie deal doen!

Trendsetter? Een shooting brake zagen we natuurlijk al eerder, maar tot nog toe alleen in het luxesegment. Met de Proceed introduceert Kia de carrosserievorm nu echter ook in de meer betaalbare regionen. Zelf verwoordt de constructeur het als volgt: “Voor een coupé of cabrio is er in het C-segment geen plaats meer. De kopers zijn er niet meer in geïnteresseerd. We zijn er echter van overtuigd dat er wel nog potentieel is voor een wagen die emoties losmaakt.” Wat die emoties betreft, kunnen we het potentieel van deze langgerekte en lage verschijning moeilijk ontkennen. De Proceed is zelfs het laagste compacte model op de markt. Op rationeel vlak is het goede nieuws dat de afhellende daklijn de bruikbaarheid van de achterste zitplaatsen (en dus het imago van de Proceed als gezinswagen) niet in het gedrang brengt. Zelfs de koffer lijkt voldoende groot: 595 liter of 50% meer dan de Ceed vijfdeurs en nauwelijks 30 liter minder dan de Wagon. Wel is de kofferruimte iets minder handig, door zijn vrij hoge laaddrempel en nogal smalle opening. Omdat een dergelijke wagen een fijne motor verdient, schrapt Kia een aantal basisversies uit het aanbod voor de Proceed. De instapper is dan ook de 1.0 turbobenzine met 120 pk (een driecilinder), gevolgd door de 1.4 T-GDI met 140 pk en de 1.6 CRDi met 136 pk. De topversie krijgt een 1.6 turbobenzine met … 204 pk! In het interieur is de sfeer misschien niet zo dynamisch als het lijnenspel van de carrosserie zou laten vermoeden, maar krijgen we wel de troeven voorgeschoteld van de Ceed: een onberispelijke afwerking, topmaterialen, een zeer goede positie achter het stuur en een ergonomie van hoog niveau. Hoe hij rijdt? De Kia Proceed is niet bijzonder speels, maar kan qua wegligging concurreren met de referenties in dit segment, zonder daarom aan comfort in te boeten. KIA PROCEED GT

NISSAN QASHQAI 1.3 DIG-T

Motor: viercilinder turbobenzine met directe injectie, 1.332 cm3, 140 pk - 240 Nm Aandrijving: op de voorwielen Versnellingsbak: manuele zesbak L/b/h (mm): 4.394/1.806/1.590 Leeggewicht (kg): 1.375 Koffervolume (l): 430-1.598 0 tot 100 km/u (sec.): 10,5 Topsnelheid (km/u): 193 Gem. verbruik (l/100 km): 5,3 CO2 (g/km): 121 Prijs: € 26.340 Modelreeks: van € 18.590 tot € 32.940

KIA PROCEED

Geluiddemping 140 pk volstaat ruimschoots Aangename DCT-automaat Geperfectioneerd infotainmentsysteem

Automaat enkel op 160 pk-versie

Motor: viercilinder turbobenzine, 1.591 cm3, 204 pk - 242 Nm Aandrijving: op de voorwielen Versnellingsbak: zeventrapsautomaat met dubbele koppeling L/b/h (mm): 4.605/1.800/1.422 Koffervolume (l): 594 Tankinhoud (l): 50 Topsnelheid (km/u): niet meegedeeld Gem. verbruik: niet meegedeeld CO2: niet meegedeeld Prijs: niet meegedeeld

Democratisering van de shooting brake Zeer geslaagde lijn Rijplezier Koffervolume

Laaddrempel, kofferopening Onregelmatige koffer

TOURING magazine 85

G KO ETE RT ST AU TO

SUZUKI JIMNY

Fraaie alleskunner Na een carrière van liefst twintig jaar geeft de Jimny de fakkel door aan een nieuwe generatie. En die nieuwkomer pakt uit met een heerlijk retrodesign. De vernieuwde stijl verleent de kleine 4x4 eens zo veel uitstraling, hoewel het model 5 cm korter is dan zijn voorganger. Die centimeters zijn er trouwens afgegaan aan de overhangen, wat het beste doet vermoeden voor de offroadcapaciteiten. Het kortere koetswerk heeft dan ook geen gevolgen voor de ruimte binnenin. De Jimny biedt nog steeds plaats aan vier personen, maar met vier aan boord blijft er weinig plaats over voor iets anders. De twee afzonderlijk neerklapbare achterstoelen maken de wagen gelukkig wel heel moduleerbaar en leveren een vlakke laadvloer en een laadvolume van 377 liter op. Het is echter vooral op het vlak van comfort en uitrusting dat de Suzuki een enorme sprong voorwaarts maakt. De Jimny blijft leverbaar als zeer basic werkpaard, maar kan ook heel anders voor de dag komen, met een uitrusting waarvan we eerlijk gezegd nooit hadden durven dromen. Enkele voorbeelden zijn het infotainmentsysteem met gps, de automatische noodrem of de rijstrookassistentie. Toch blijven de prijzen van de kleine 86 TOURING magazine

Japanner heel redelijk. Denk nu echter niet dat ook de Jimny een SUV-make-over heeft gekregen. Met zijn ladderchassis blijft dit immers een pure offroader. In moeilijkere situaties kan hij altijd rekenen op zijn vierwielaandrijving en korte versnellingen die ingeschakeld worden met een extra pook. Enkele elektronische hulpmiddelen steken daarbij een handje toe, zoals Hill Descent Control (remt automatisch af om de snelheid te beperken tot 5 of 10 km/u) en Hill Hold Control (dat de remmen actief houdt als je het gaspedaal loslaat om te vermijden dat de wagen achteruit rolt). Deze typische terreincapaciteiten gaan gepaard met een duidelijk verbeterd weggedrag. De ophanging kan niet verstoppen dat er zowel vooraan als achteraan een starre as zit, maar is een stuk minder springerig geworden op het asfalt. Ook de preciezere sturing helpt om het positieve gevoel onderweg te verbeteren. Dé grote troef is echter de nieuwe 1.5 l benzine met 102 pk, die het nieuwe model veel vinniger maakt. De motor wordt gecombineerd met een handgeschakelde bak met vijf versnellingen of een viertrapsautomaat. Helaas ligt de CO2-uitstoot vrij hoog.

SUZUKI JIMNY Motor: viercilinder benzine, 1.462 cm3, 102 pk - 130 Nm. Aandrijving: op de vier wielen Versnellingsbak: manuele vijfbak L/b/h (mm): 3.480/1.645/1.720 Leeggewicht (kg): 1.090 Koffervolume (l): 377 (2 plaatsen) Tankinhoud (l): 40 0 tot 100 km/u (sec.): niet meegedeeld Topsnelheid (km/u): 145 Gem. verbruik (l/100km): 6,8 CO2 (g/km): 178 Prijs: € 17.999 Modelreeks: van € 17.999 tot € 21.999

Look Offroadcapaciteiten Sleepvermogen (1.330 kg) Duidelijk verbeterde wegligging

Hoge CO2-uitstoot Koffer (bij configuratie met 4 plaatsen) Middelmatige geluidsisolatie

O G KO ETE RT ST MO T

TEKST: THIERRY SARASYN, MOTORNIEUWS.BE BEELD: TARGET PRESS & MOTOMEDIA

KAWASAKI NINJA 650 TOURER

BMW R 1250 GS

Waar voor je geld

De koning is dood, leve de koning!

Voor groottoeristen heeft Kawasaki motoren al de onvolprezen Z1000SX, de pijlsnelle H2 SX en zelfs een nagelnieuwe Versys 1000 in het gamma. Voor wie vindt dat overdaad schaadt, is de Ninja 650 Tourer echter een mooi alternatief. Niet iedereen trekt met de motor naar verre bestemmingen. Heel wat motorrijders houden het vaak bij een tripje naar de Vlaamse of de échte Ardennen. Op ’s lands bochtige wegen hoeft er niet altijd een overschot aan pk’s en bagagecapaciteit te zijn. Wie daarnaast ook nog eens tussen files wil laveren, komt al snel uit bij de Ninja 650 Tourer. De Tourer is trouwens een uitbreiding van de basisversie van de Ninja 650. Kawasaki gooit er voor een luttele 700 euro een hoger windscherm, soft luggage bagagetassen, frame beschermers en tanken kniepads bovenop. Uitgerust met deze originele accessoires ontpopt de Ninja zich tot een heuse middenklasse sport tourer. Zowel geschikt voor dagelijks gebruik als voor uitgebreide uitstappen tijdens het weekend. In een vroeger leven ging de Ninja 650 als een ER-650 door het leven, maar samen met die naamsverandering kwamen er ook een heleboel verbeteringen aan de Kawasaki. Het tweecilinderblok is tegelijk soepel en pittig, het kuipwerk geeft de twin een veel volwassener uitstraling en de afwerking staat op een hoger niveau. Dat wil zeggen dat je met deze Ninja bijna letterlijk alle kanten uit kunt. Voor een middenklasser geniet je op deze motor van een meer dan behoorlijk comfort en het nieuwe digitale dashboard biedt je duidelijk afleesbare informatie. Bovendien zijn de prestaties bepaald indrukwekkend. Was de bagagecapaciteit iets groter geweest, dan kon hij zelfs de strijd aangaan met veel grotere tourbuffels. Desondanks blijft de vaststelling dat Kawasaki je voor een prijs van net iets meer dan 8.000 euro wel heel veel waar voor je geld geeft.

De BMW R 1200 GS is al jaren de onbetwiste nummer één in ons land en mag gerust de koning van de adventure motoren genoemd worden. Het zou dus al te gek zijn het roer radicaal om te gooien. Integendeel, de nieuwe BMW R 1250 GS moet die status ook in de toekomst verder verzekeren. De 2019 R 1250 GS is alles wat zijn voorganger was en nog meer. Te beginnen is er de cilinderinhoud die steeg tot 1.254 cc. Daaraan gekoppeld ging ook het vermogen de lucht in. De 1250 GS biedt nu 136 pk en 143 Nm koppel, wat best veel is voor een adventure motor. Het goede nieuws is dat BMW met de nieuwe ShiftCam technologie een middel biedt om die vermogensberg beheersbaar te maken. Dankzij variabele kleptiming is het blok soepeler onderin en pas als de motor in de toeren klimt, komt alle vermogen vrij. Goed voor het motorkarakter en ook voor je portemonnee, want bij lage omwentelingssnelheden drukt deze technologie het verbruik. BMW zet verder ook stevig in op elektronica. Door het standaard aanbieden van twee rij-modi, ABS, tractiecontrole en Hill Start Assist, maar ook door het verhogen van de connectiviteit. Het TFT dashboard is een absolute meerwaarde, maar daarbovenop heb je ook nog eens connectiviteit via bluetooth, wat je in staat stelt om o.a. een verbinding te maken met je smartphone. Naast de basisversie is er ook nog een stoere ‘Exclusive’ uitvoering en een sportievere HP-versie. Voor alle drie de versies geldt dat ze zowel op het vlak van motorprestaties als qua uitrusting en technologie een stapje hoger staan dan de voorganger. Het feit dat ook die voorganger in zijn klasse de perfectie al benaderde, is meer dan veelbelovend voor het niveau van deze nieuwe versie. BMW R 1250 GS

KAWASAKI NINJA 650 TOURER Motor: Vloeistofgekoelde twin Vermogen: 68 pk Koppel: 65 Nm Frame: Buizen frame Topsnelheid: 198 km/u Rijklaar gewicht: 193 kg Zadelhoogte: 790 mm Tankinhoud: 15 liter Verbruik: 4,1 l/100 km Prijs: € 8.098

Motorkarakter Veelzijdigheid Gebruiksgemak

Volume koffers

Motor: Vloeistofgekoelde boxertwin, 1.254 cc Vermogen: 136 pk Koppel: 143 Nm Frame: Stalen buizen frame Topsnelheid: 239 km/u Rijklaar gewicht: 249 kg Zadelhoogte: 813 mm Tankinhoud: 20 liter Verbruik: 5,4 l/100 km Prijs: € 16.960

Motorkarakter Comfort Elektronica pakket Afwerking

Niet echt een koopje

TOURING magazine 87

50 RD

V & RAA AN G T #2 WOO

VRAAG & ANTWOORD

Heb je een vraag over het verkeer, mobiliteit of verkeerswetgeving en -regels in het buitenland? Mail ze naar redactie@touring.be en we leggen ze voor aan onze experts van Touring Info. In deze rubriek komen telkens enkele vragen aan bod.

88 TOURING magazine

Wat doe ik als het nog te vroeg is om de parkeerschijf te plaatsen?

In een blauwe zone moet de parkeerschijf gebruikt worden tussen 9.00 uur en 18.00 uur en mag je 2 uur parkeren, voor zover het niet anders aangegeven is. Ik vraag me af op welk uur ik de parkeerschijf moet zetten als ik om 8.00 uur aankom. Als ik de parkeerschijf op 8.00 uur instel, kan ik maar tot 10.00 uur parkeren en dit terwijl de schijf pas verplicht is vanaf 9.00 uur … Wat als ik bij aankomst de schijf toch alvast op 9.00 uur zou plaatsen? J. F.

Het verkeersreglement biedt inderdaad geen pasklaar antwoord op deze situatie. Artikel 27.1.2. van het verkeersreglement stelt: ‘De bestuurder moet de pijl van de parkeerschijf op het streepje plaatsen dat volgt op het tijdstip van aankomst. Behalve wanneer bijzondere voorwaarden zijn aangebracht op de signalisatie, is het gebruik van de schijf voorgeschreven van 9.00 uur tot 18.00 uur op werkdagen en dit voor een maximumduur van twee uur.’ Als je voor het beginuur (9.00 uur) aankomt, is het gebruik van de parkeerschijf echter nog niet verplicht. Er kan op dat ogenblik ook niet geverbaliseerd worden op het verkeerd gebruik ervan. Door de pijl op 8.00 uur te zetten, ben je wel in regel met het eerste lid van art. 27.1.2, maar in dat geval kan je slechts tot 10.00 uur parkeren. Je kan bijgevolg de 2 uur parkeertijd die gegund is tussen 9.00 uur en 18.00 uur, niet benutten. Je zou kunnen overwegen de parkeerschijf eerst op 8.00 uur te zetten en dan om 9.00 uur terug te keren om de aanduiding te wijzigen zolang het voertuig blijft staan. Een andere oplossing zou zijn om bij aankomst de parkeerschijf nog niet te zetten en vervolgens om 9.00 uur terug te keren naar de auto om de schijf op 9.00 uur te zetten. Bij aankomst de pijl alvast op 9.00 uur plaatsen, is strikt genomen niet in overeenstemming met de voorschriften, maar wel de meest logische werkwijze. Het laat immers toe gebruik te maken van de volledige 2 uur parkeertijd binnen de beperkte periode, zonder om 9.00 uur naar de auto te hoeven terugkeren.

Waarop moet ik letten als ik bij een oversteekplaats wil parkeren? ? Het gebeurt regelmatig dat ik geen andere parkeerplaats vind dan in de buurt van een oversteekplaats voor voetgangers. Ik voel me dan telkens heel onzeker over de afstand die ik moet vrijlaten. Mag ik niet parkeren op minder dan 5 meter voor én na een oversteekplaats of geldt dat parkeerverbod enkel op 5 meter voor een oversteekplaats? A-M. E.

! Het stilstaan en parkeren is verboden op de oversteekplaatsen voor voetgangers, op de oversteekplaatsen voor fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen en op de rijbaan op minder dan 5 meter voor deze oversteekplaatsen (verkeersreglement, artikel 24). Op de tekening staat bijgevolg het gele voertuig verkeerd geparkeerd. Het blauwe en het groene voertuig staan achter de oversteekplaats, wat toegelaten is. In een éénrichtingsstraat mag je aan beide kanten parkeren, waardoor men daar zowel aan de linkerkant als aan de rechterkant niet mag parkeren of stilstaan op minder dan 5 meter voor een oversteekplaats. Merk op dat het verbod op parkeren en stilstaan op minder dan 5 meter voor de oversteekplaats enkel geldt op de rijbaan.

Op de oversteekplaats zelf mag in geen geval geparkeerd worden. Idealiter legt de wegbeheerder een trottoiruitstulping aan die de ruimte voor de oversteekplaats bezet. Op die manier kan niemand stilstaan of parkeren vlak voor de oversteekplaats en hoeven de bestuurders niet zelf proberen in te schatten hoeveel afstand ze moeten vrijhouden tussen hun voertuig en de oversteekplaats. Indien de wegbeheerder parkeerplaatsen markeert tot vlak voor de oversteekplaats, mag daar wel geparkeerd worden. Vermelden we ook nog dat het niet respecteren van deze reglementering aanleiding kan geven tot een boete voor een overtreding van 1ste of van 2de graad: Artikel 2, 19° van het koninklijk besluit van

30 september 2005 verbiedt het stilstaan of parkeren ‘op de oversteekplaatsen voor voetgangers, op de oversteekplaatsen voor fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen en op de rijbaan op minder dan 3 meter vóór deze oversteekplaatsen’. Hiermee is deze overtreding gecategoriseerd als een overtreding van de 2de graad. Merk op dat hier sprake is van ‘3 meter voor de oversteekplaats’, terwijl artikel 24 van het verkeersreglement het parkeren en stilstaan verbiedt tot 5 meter voor de oversteekplaats. Hierdoor is parkeren op minder dan 3 meter voor de oversteekplaats een overtreding van de 2de graad, en parkeren op minder dan 5 meter maar meer dan 3 meter voor de oversteekplaats een overtreding van 1ste graad.

TOURING magazine 89

RD V & RAA AN G TW OO

Moet ik voor mijn eigen inrij de gemeentelijke parkeerkaart gebruiken? PARKEERKAART

De straat waar ik woon, is sinds kort een autoluwe zone en je mag er enkel nog parkeren met een gemeentelijke parkeerkaart voor bewoners of voor zorgverstrekkers. Mag ik voor mijn eigen inrij waarop mijn kentekenplaat is aangebracht, parkeren zonder de gemeentelijke parkeerkaart te gebruiken? B.W.

! Om alle misverstanden te vermijden willen we er nog eens de aandacht op trekken dat de verplichte ‘parkeerkaart’ - een bewonersvergunning - in geen geval mag verward worden met de blauwe parkeerschijf! De parkeerplaatsen in jouw straat zijn parkeerplaatsen voorbehouden voor kaarthouders van een gemeentelijke parkeerkaart en worden aangeduid met een bord uit de E9-reeks aangevuld met een onderbord, zoals voorzien in artikel 70.2.1.3° van het verkeersreglement. Zo’n E9-bord heeft per definitie geen betrekking op de rijbaanruimte die voor een inrij ligt, vermits daar conform artikel 25.1.3° een parkeerverbod geldt. Ditzelfde artikel staat voertuigen toe om voor de eigen inrij te parkeren op voorwaarde dat de kentekenplaat duidelijk op die inrij is aangebracht. Je mag dus voor je eigen inrij parkeren zonder parkeerkaart. Toch raden we je voorzichtigheidshalve aan even bij je eigen gemeentebestuur te informeren. Het is een gemeentelijke parkeerkaart waarvan de regelgeving of controle hierop niet altijd overal dezelfde is. 90 TOURING magazine

1. Op deze plaats is: a. al het inhalen toegelaten b. rechts inhalen verboden c. links inhalen verboden d. al het inhalen verboden 2. Mag ik over deze verhoogde inrichting sneller rijden dan 30 km/u wanneer ik weet dat mijn voertuig dat technisch goed aankan? Hoe snel mag ik erover rijden? a. Zo snel als ik kan zonder mijn voertuig te beschadigen. b. Maximum met 30 km/u. c. Gewoon met de maximumsnelheid die van kracht is op die openbare weg. d. Het snelheidsbeperkingsbord volgen dat voor de remmende ingreep geplaatst is.

3. Wie mag er gebruik maken van een schoolstraat? a. Scholieren en hun ouders, ongeacht met welk vervoermiddel ze komen b. Enkel voetgangers en fietsers c. Voetgangers, fietsers, bewoners en vergunninghouders d. Iedereen

OPLOSSINGEN: 1. C: Op een verhoogde inrichting zoals hier (verkeersbord F87) is elk links inhalen verboden. Op een kruispunt met voorrang van rechts en op een oversteekplaats is elk links inhalen verboden, behalve het inhalen van een fietser. Het rechts inhalen wordt hier niet beperkt, maar uiteraard is dit slechts mogelijk in enkele specifieke gevallen. (verkeersreglement art. 17.2 en 22ter.1) 2. B: Alleen al door zijn aanwezigheid verplicht een drempel of een plateau tot het overrijden met ten hoogste 30 km/u. (verkeersreglement art. 22ter.1) 3. C: Enkel voetgangers, fietsers, bewoners, vergunninghouders en prioritaire voertuigen mogen een schoolstraat inrijden. Er mag niet sneller dan stapvoets gereden worden. (verkeersreglement: Art. 22undecies)

Test je VERKEERSKENNIS

Wat Kaneel Kan Genezen ? Onderzoekers van over de hele wereld zijn het er roerend over eens : kaneel zit barstensvol gezondheid! Na zwarte peper is kaneel de meest gebruikte specerij ter wereld. En ooit was kaneel zelfs méér gewild dan goud. Kaneel, een echte gezondheidsschat. Wie had dat gedacht ? In China wordt kaneel al sinds mensenheugenis gebruikt om de bloedsuikerspiegel in balans te houden. Uit een Pakistaanse studie van 2003 blijkt dat kaneel de bloedsuikerspiegel tot 29 % doet dalen bij diabetes type 2-patiënten. Een recente studie van de universiteit van Kopenhagen toont dan weer aan dat de combinatie van kaneel en honing al na amper één week voor verlichting zorgt bij artritis. Toch wel buitengewoon nieuws ! Kaneel bevat meer dan 80 voedingsstoffen maar geen vetten, suikers, cholesterol of natrium. Één koffielepeltje kaneel bevat slechts 6 calorieën. Het Kaneelboek zal u verrassen met 350 weldaden en onverwachte toepassingen die kaneel biedt :

• Buikvet elimineren • Het geheugen stimuleren • Spanning verminderen • Artritis verlichten • Bloedsuikerspiegel reguleren • Maagpijn verminderen • Gewicht verliezen • Hoest • Verkoudheid • Ontstekingen • Vermoeidheid • De spijsvertering bevorderen • Krampen milderen • Misselijkheid • Diarree • Zenuwen kalmeren • Acne behandelen • Constipatie, enz. Met zijn sterk antibacteriële, antischimmel-, antiseptische en ontstekingsremmende werking, is kaneel heilzaam bij talloze aandoeningen. In dit unieke boek staan meer dan 350 recepten en remedies beschreven, alle getest en bewezen. En u kunt het 30 dagen lang thuis inzien, volledig onder garantie. Reageer nu en vul gauw de bon hiernaast in !

ADVERTENTIE

541 Tips & Trucs van de Bomma

Doeltreffend en goedkoop – deze moét u beslist kennen ! ergeet dure merkproducten voor de schoonmaak, keuken, V tuin, gezondheid, schoonheid en verzorging. U kunt immers heel gemakkelijk uw eigen traditionele middeltjes maken ! Op de “ouderwetse” manier, met eenvoudige en gezonde ingrediënten die u overal vindt, voor amper een paar cent. Mijn grootmoeders huis was altijd kraaknetjes, er bestond geen lekkerder keuken als de hare, en zelfs na haar tachtigste straalde haar huid als die van een dertiger.

Enkele voorbeelden : • Gebruik cola om uw toilet te laten schitteren • Hoe melk uw lederen meubels kan beschermen • Zo ontvet u de kraag van uw hemden • Maak ritssluitingen weer los met een alledaags - maar krachtig - product ! • Laat uw potten en pannen weer glanzen als nieuw • Reinig en ontvet uw oven zonder krachttoeren • Geen ranzige schoengeurtjes meer dankzij zuiveringszout (werkt echt) ! • Ontstop uw gootsteen in een handomdraai

• • •

Grootvader had de mooiste tuin van de buurt en wist bij wijze van spreken alles te repareren met een touwtje en een elastiekje. Ze werden beiden meer dan 90 zonder ooit noemenswaardig ziek te zijn. Ze gebruikten eenvoudige, traditionele tips en technieken die waren doorgegeven van generatie op generatie. Veel van deze wijsheid dreigde echter verloren te gaan. Daarom verzamelde ik ze allemaal bij mijn grootouders (en elders) en bundelde ze in het « Handboek voor het Traditionele Huishouden ».

•

• • •

• Gedaan met grauw linnen: aspirine maakt uw was opnieuw stralend wit • Verzeker uw kunstgebit van een langdurige glans Meer dan 500 tips en trucs ! Mijn grootmoeder nam nooit medicijnen maar vertrouwde op haar traditionele remedies om gezond te blijven. Ontdek hoe zij verkoudheden, hoest en griep te slim af was, hoe ze erin slaagde gewicht te verliezen en winderigheid vermeed (en nog veel meer). • Kalmeer vermoeide en gezwollen ogen in amper 10 minuten • Verlicht constipatie en vermijd hervallen op een natuurlijke manier • Stop diarree, braken en andere

Reserveringsbon met garantie DEMA INT‘L nv - Avenue de l’Expansion 9A - 4432 Alleur Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53 - www.dema-gezondheid.be

spijsverteringsproblemen dankzij enkele verbazende tips Met dit mengsel vermindert u de drang naar nicotine Met deze peper in uw sokken verzacht u vermoeide en pijnlijke voeten Slapeloosheid ? Deze natuurlijke remedie zorgt voor een verkwikkende nachtrust! Een botte schaar maakt u zo weer vlijmscherp door dit papier te knippen Houd wespen op afstand met een bijzondere tuinmanstruc Supertips voor sterkere nagels en haar Een alledaags product waarmee u heel doeltreffend vervelende insecten verjaagt

Zo bespaart u veel geld ! Het « Handboek voor het Traditionele Huishouden » toont u talloze eenvoudige manieren om dagdagelijkse zorgen en problemen aan te pakken ! U bespaart er tijd en geld mee… en u zult versteld staan hoe makkelijk het is om de zogenaamd levensnoodzakelijke merkproducten te vervangen door (heel) goedkope alternatieven ! Tevreden of Geld Terug Pas deze tips toe en bespaar. GEGARANDEERD ! Als u om welke reden ook niet tevreden zou zijn, stuurt u het boek gewoon binnen de 30 dagen terug voor een volledige terugbetaling. Uw gratis geschenk mag u in elk geval behouden. Bestel nu !

Voor EXPRESS levering

070/222.067

www.dema-gezondheid.be

GRATIS GESCHENK

Gelieve mij de volgende titels toe te sturen : Als speciaal GESCHENK ____ ex. van « Het Kaneelboek » + « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » dit therapeutisch samen voor de actieprijs van € 34 (+ € 5 verzendkosten) - U bespaart 20 % kleurboek dat u in elk geval mag behouden. ____ ex. van « Het Kaneelboek » voor de prijs van € 23,50 (+ € 5 verzendkosten) ____ ex. van « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » voor € 19,50 (+ € 5 verzendkosten) Ik regel als volgt : ❏ Voor een EXPRESS levering : ❏ VISA Nr

❏ Mastercard

AAAA-AAAA-AAAA-AAAA AA AA

Vervalt op Handtekening : __________________ ❏ Webbanking : Enkel bij bestelling via onze site www.dema-gezondheid.be ❏ Aan de postbode (+ 4,95 € postale taks) ❏ Met Cheque ❏ Overschrijving vandaag op rekening IBAN : BE46-3630-6555-2236

Naam : .................................................................................................................................................... Voornaam : ........................................................................................................................................... Adres : ....................................................................................................................... Nr ........ Bus ....... PC : ...................... Stad : ........................................................................................................................ E-mail : ................................................................................................................................................... Tel. : ................. / ............................................................................................................. TON-029

Levering -tot uitputting voorraad- binnen 48 u na uw bestelling. Foto’s niet contractueel – illustratief relaas. U beschikt over het wettelijk herroepingsrecht of een Niet Tevreden? Geld Terug! regeling. Gebruik voor uw retour het formulier op www.the-shopper.be/wet binnen 14 dagen (herroepingsrecht, voor ongeopende producten in originele verpakking) of binnen 30 dagen (Garantie voor aangebroken producten) na levering en stuur de producten voldoende gefrankeerd terug. Bedrijfsnummer BE0675.690.617. Niet bestellen en toch het geschenk ontvangen kan mits schriftelijke aanvraag met cheque van € 7 voor administratiekosten. Uw persoonsgegevens worden verwerkt door DEMA Int’l NV, Avenue de l’Expansion te Alleur, verwerkingsverantwoordelijke, als noodzakelijk voor de opvolging van bestellingen en klantenservice. In ons gerechtvaardigd belang als verkoper op afstand verwerken wij uw naam- en adresgegevens ook voor direct marketing doeleinden, zowel op papier als elektronisch binnen het kader van de wettelijke bepalingen. Om onze partners toe te laten u aanbiedingen te kunnen doen geven wij hen enkel uw naw-gegevens. Uw gegevens worden niet langer bewaard dan verantwoord voor deze doeleinden. Meer info hoe wij zorgvuldig met uw privacy omgaan op www.dema-gezondheid.be/privacy . U hebt recht op inzage, verbetering, beperking, bezwaar en overdraagbaarheid en om klacht in te dienen, zowel bij de Gegevensbeschermingsautoriteit als bij ons.

93 DE TOPEUROP TOLBADGE NU OOK VOOR ITALIË

RESTAURANT WILFORD T IN TEMSE

LEDENVOORDELEN Touring verwent jou dag in dag uit 93

10% KORTING OP JE MAALTIJDEN EN DRANKJES IN DE RESTAURANTS VAN DE GROEP AUTOGRILL

15% KORTING VOOR DE ONTROERENDE MUSICAL ASSEPOESTER

EEN AVONTUURLIJKE REIS IN FRANKRIJK VANAF € 275 P.P.

PUZZEL MEE EN WIN EEN HUWAWEI P20 LITE

92 TOURING magazine

BESPAAR TIJD OP DE TOLWEGEN … NU OOK IN ITALIË! GRATIS

VANAF

€ 275 P.P.

Wie tijdens vakantieperiodes op buitenlandse autosnelwegen rijdt, kent het fenomeen: ellenlange files aan de tolpoortjes, stress omdat je kredietkaart het niet doet of omdat je geen ‘gepast’ wisselgeld hebt. Gelukkig kan je wachttijden en stress op autosnelwegen in Frankrijk, Spanje én Portugal vermijden met de gratis topEurop badge van Area! Een handig toestelletje dat je eenvoudig in je auto plaatst, zorgt ervoor dat je makkelijk geïdentificeerd wordt bij het in- en uitrijden van de tolpoorten. Je kan gewoon doorrijden, je uitgaven worden gegroepeerd en de betaling gebeurt telkens in één keer. NIEUW: er bestaat nu ook een topEurop badge die je kan gebruiken op de autosnelwegen in Italië én daar bovenop ook in de 3 andere landen!

JOUW VOORDEEL : Touring schenkt je de activeringskosten van de topEurop badge Frankrijk, Spanje, Portugal (waarde: € 11*) Reis je ook in Italië? De topEurop badge Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië is beschikbaar voor onze leden aan een exclusief activeringstarief van € 6 (waarde : € 15*). Niet te missen lanceringsaanbod! Bestel de topEurop badge met optie Italië vóór 28 februari 2019 en je ontvangt ze helemaal gratis!

Ontdek alle voordelen en voorwaarden op www.touring.be/tolbadge Heb je vragen over de badge, contacteer ons gerust op 02 286 33 84 of touringinfo@touring.be. *Het activeringstarief van € 11 of € 15 is het tarief dat je betaalt indien je rechtstreeks bij onze partner Area bestelt.

GENIET ONDERWEG VAN EEN LEKKERE PAUZE

VAN WAANZINNIGE BOOMHUT TOT KONINGSKASTEEL 12-DAAGSE RONDREIS LOIRE, POITOU-CHARENTES, VERSAILLES Slapen in een boomhut, dat is pas spannend! En het is maar één van de waanzinnige avonturen die je tijdens je volgende vakantie kan beleven. Spring bijvoorbeeld op de fiets en rij naar het kasteel van Cheverny! Of spring je liever op een paard? Bij je tweede verblijfplaats is een manege. En een boomklimpark! Je sluit de reis af in de achtertuin van de Zonnekoning: in het bos van Versailles. Je kunt van deze 12-daagse autorondreis genieten van 11 april tot en met 28 oktober: vanaf € 275,00 p.p. (prijs laagseizoen) en vanaf € 395,00 p.p. (prijs zomervakantie) per rondreis op basis van 5 deelnemers. Vertrek op donderdag. Ook mogelijk : 11-daagse variant met vertrek op maandag. INBEGREPEN O.A.: 11 x overnachting in boomhut en houten chalets. Niet inbegrepen o.a.: toeristenbelasting, dossier-/reserveringskosten: € 20, calamiteitenfonds: € 2,50. Meer weten, prijsberekening per vertrekdatum of reserveren: www.pharosreizen.be/gelezen-in/touring of bel 03 217 44 00 met zoekcode 18347.

-10% JOUW ERVARING TELT!

Ben je onderweg met de auto, de metro, het vliegtuig? Hou even een pauze in de restaurants van de Autogrill Groep: op de autosnelwegen in de AC restaurants, Carrestel en Food way (Q8), bij Panos in de metrostations Simonis en De Brouckère, bij alle bars en restaurants (uitgezonderd Exqi en Quick) in de luchthaven van Zaventem. JOUW VOORDEEL: 10% korting op je maaltijden en drankjes op vertoon van je lidkaart. Actie geldig in België, in de hierboven vermelde vestigingen. De volledige lijst vind je op www.touring.be/nl/autogrill

Geniet van heel wat meer besparingen dankzij je Touring-lidkaart! Ontdek ze op www.touring.be (rubriek Voordelen) en vind leuke uitstapjes met korting op www.touring.be/nl/agenda. Vragen of opmerkingen? Contacteer onze ledendienst: membership.service@touring.be of op het nummer 02/ 233 22 02 (van maandag tot vrijdag, van 8 tot 18 uur). Wil je een leuke Touring-ervaring delen met andere leden? Vertel het ons per mail op mobilisclub@touring.be. En wie weet staat jouw verhaal in één van onze volgende magazines.

AGENDA

MONTY PYTHON’S SPAMALOT

In 2019 brengt Stany Crets een nieuwe, hedendaagse bewerking van de film ‘Monty Python and the Holy Grail’ uit 1975. Niet zomaar een bewerking. De toegevoegde van de pot gerukte Broadway-parodieën maken van deze musical de meest gestoorde must-see knaller van dit seizoen. JOUW VOORDEEL: 15% korting op de ticketprijzen (vanaf € 27,50). Reserveer online : www.touring.be/nl/spamalot Van 17 maart tot 7 april 2019 in Capitole Gent en Stadsschouwburg Antwerpen

ASSEPOESTER

‘Assepoester’ is een klassieker en blijft van alle tijden, magisch en ontroerend. Je beleeft de transformatie van een verlegen meisje tot een oogverblindende prinses met glazen muiltjes, op zoek naar liefde en geluk. De hoofdrol is weggelegd voor Helle Vanderheyden. JOUW VOORDEEL : 15% korting op de ticketprijzen (vanaf € 22). Reserveer online : www.touring.be/nl/assepoester Van 7 tot 28 april 2019 in Theater Elckerlyc in Antwerpen, Capitole in Gent, Ethias Theater in Hasselt.

EXPO GENERATION 80

AUTOWEGENVIGNET ZWITSERLAND Plan je een wintervakantie in Zwitserland? Vermijd de files aan de Zwitserse grens en koop het verplichte autowegenvignet op voorhand! Je kan het Zwitserse autowegenvignet op verschillende manieren aanschaffen : Bij Touring: in onze Touring shop in Brussel, op het nummer 02 286 33 84 of op www.touring.be/zwitsersvignet Bij Auto5 : in een Auto5 center (overal in België) of op www.auto5.be 94 TOURING magazine

De tentoonstelling “Generation 80 Experience” nodigt je uit om een vernieuwend en excentriek decennium te (her)beleven. Voor sommigen roept het decennium jeugdherinneringen op. Jongere bezoekers zullen de invloed ervan op de huidige samenleving ontdekken. De jaren 80 zullen alvast niemand onverschillig laten. Een ervaring die je niet mag missen! JOUW VOORDEEL : € 2 korting p.p. op het standaardtarief van € 14 of € 16. Toon je lidkaart aan de kassa. Tot 2 juni 2018 in het TGV station Luik Guillemin. www.touring.be/nl/generation80

HARD ROCK CAFÉ ANTWERPEN & BRUSSEL

Beleef een gezellige winteravond onder het genot van een lekker drankje, een heerlijke burger en meeslepende live muziek. JOUW VOORDEEL : Toon je lidkaart en geniet van 10% korting op eten, niet-alcoholische dranken en souvenirs. Geldig tot 6 personen! Hard Rock Café Antwerp, Groenplaats 35, 2000 Antwerpen www.touring.be/nl/hard-rock-antwerpen Hard Rock Café Brussels, Grote Markt 12A, 1000 Brussel www.touring.be/nl/hard-rock-cafe

RESTAURANT VAN DE MAAND

TOURING LEDEN

 55

WILFORD T IN TEMSE Lunchen of dineren in Wilford T is een heel aparte ervaring. Het herenhuis aan de Scheldekaai in Temse is de perfecte symbiose van een kunstgalerij én een restaurant. De statige gevel is misschien wat imponerend, maar bij het binnenkomen treft de aangename gezelligheid je meteen. Vooraan is de ruimte ingericht als een trendy art gallery met hedendaagse kunsttentoonstellingen. Het restaurantgedeelte zelf is compact, met slechts 25 couverts. Een bewuste keuze. Zo kan chef Tom Vermeiren samen met zijn innemende vrouw Delphine zijn creaties opdienen en wat uitleg geven aan zijn tafelende gasten. Tom is trouwens lid van het collectief ‘Jong Keukengeweld’, een gewaardeerd culinair kwaliteitslabel voor originaliteit, uitgekiende combinaties en pure smaak. De artistieke sfeer van de galerij wordt ook doorgetrokken in de presentatie van de gerechten. Elk bordje dat Tom uit zijn grote open keuken serveert, zou hier ook ongegeneerd aan de muur kunnen hangen als een eigentijds schilderijtje.

TOURING MENU Restaurant Wilford T Wilfordkaai 10 9140 Temse www.restaurant-wilfordt.be info@restaurant-wilfordt.be 0472 69 54 69 Gesloten op zaterdagmiddag, zondag en maandag. Ruime (betaal)parking voor de deur.

Apero met amuse • Kabeljauw met boontjes, mayonaise van dille en haringkaviaar • Het Wase varkensvlees van Piétrain de Grain met een structuur van ajuin, gepofte knolselder en BBQ jus • Millefeuille van pistache en vanille, ijs van saffraan • Koffie • Met aangepaste wijnen en water

Reserveren met vermelding Touring Menu verplicht. Het Touring Menu wordt steeds per volledige tafel geserveerd en is geldig van 10 januari tot 10 maart 2019 met uitzondering van 14 februari ‘s avonds. TOURING magazine 95

Geniet volop van je skivakantie, Touring zorgt voor de rest. Boek nu je skireis en leef je gerust uit op de piste dankzij Touring Snow Card, de reisbijstand voor je skivakantie. Voor 29/persoon of 59/gezin.

Meer info? Lees de algemene voorwaarden en het document over het bijstandsproduct op touring.be vooraleer te bestellen. Of bel ons op 02 233 22 33.

vanaf €11,25

vanaf

€21,67

€10 ,13 /maand

Jaarlijkse pechverhelping in België die je mobiliteit verzekert als bestuurder of passagier, zelfs bij carpooling of autodelen.

Voor je auto, moto, elektrische fiets, hoverboard (uitgezonderd o.a. oldtimers en taxi’s) Overal in België en tot 100 km voorbij de grens Bijstand in geval van panne, ongeval, platte band, lege batterij, verloren sleutels

/maand

Jaarlijkse reisbijstand en pechverhelping in bijna 40 Europese landen. Vanaf 21,67/maand of 260/jaar.

Alles van Move On België met daarbovenop: Onbeperkte medische bijstand wereldwijd (uitgezonderd o.a. een terugval of verergering van een ziekte die gekend was voor vertrek) Voor je verblijven overal ter wereld, ook voor je skivakanties

Een vervangwagen tot 5 dagen per jaar, indien nodig

Vergoeding en organisatie van je repatriëring

Nu voor slechts € 10,13/maand in plaats van € 11,25 of € 121,50/jaar in plaats van € 135

Pechverhelping in bijna 40 Europese landen

Exclusieve voordelen Move On België

Een vervangwagen tot 15 dagen/jaar

Exclusieve voordelen Move On Wereld

Voel je je niet goed en wil je liever niet rijden? Ga één keer per jaar naar huis met Taxi Joker (ter waarde van maximaal € 50)

Toegang tot de luchthavenlounges van Charleroi en Brussels Airport (ter waarde van € 210)

Eén keer per jaar een gratis check-up van je auto (ter waarde van € 75)

Visa-service en tolk om je het leven makkelijker te maken (ter waarde van € 200)

Bekijk de infofiche en algemene voorwaarden op touring.be vooraleer je contract te ondertekenen.

HOE KAN JE ONS CONTACTEREN?

KLANTENDIENST

Vragen over je lidmaatschap, adreswijziging, productinformatie ... v 02 233 22 02, MA - VRIJ, 8u - 18u @ membership.service@touring.be

TOURING INFO

v 02 286 33 84 Juridische en toeristische info (binnen- en buitenland), verkeersinfo (buitenland). Maandag tot vrijdag van 9 tot 12u en van 14 tot 17u.

Reisbijstand Touring Snow Card** vanaf

€29

Ontdek ook onze andere producten De jaarlijkse reisbijstand die je medische kosten en repatriëring terugbetaalt, met of zonder pechverhelping. De tijdelijke individuele reisbijstand, met of zonder voertuig. De reisannulatie-, bagage- en reiscompensatieverzekering die je vakantiebudget beschermt. Pechverhelping voor je auto of moto in België. Pechverhelping voor je fiets of elektrische fiets in België. De hulp van onze juridische experten beperkt de gevolgen van een verkeersongeval tot een minimum.

Bel ons of kijk op onze website.

Geniet elke dag van alle Touring voordelen

Numéro de référence Referentienummer SYC CODE

393

Enkele voorbeelden: Tot 124 korting per jaar op je Proximus-abonnement, cumuleerbaar met andere promoties. Parkeren voor -10% met de gratis Touring PCard+. Gratis een elektronische tolbetalingsbadge voor de Franse, Spaanse en Portugese tolwegen. 25% korting op alle soorten reparaties van autoruiten door Touring Glass. Kortingen op tal van culturele uitstapjes, concerten, musicals, evenementen, … Om de twee maanden het Touring magazine in je bus.

Ontdek al je voordelen en hoe gebruik te maken van je lidmaatschap op www.touring.be/nl/ledenvoordelen.

3 onmisbare apps om altijd bij de hand te hebben! TOURING ASSIST

TOURING MOBILIS

Bijstand met geolokalisatie.

Gepersonaliseerde verkeersinfo.

AUTOPECH IN BELGIË? 070 344 777

TOURING TRAVEL

Jouw reisassistent en -planner.

EEN PROBLEEM IN HET BUITENLAND? +32 2 233 23 45 Volg ons op

TECHNICAL HELPDESK

technical@touring.be Een e-mailadres voor al je technische vragen over je auto (onderhoud, reisvoorbereiding … ).

* Aanbod voorbehouden voor de eerste 10.000 jaarcontracten van de producten Move On België Individueel en Move On België Familie, jaarlijkse producten onderworpen aan het Belgische recht. Aanbod niet cumuleerbaar en enkel geldig in het eerste jaar van inschrijving, vanaf 01/11/2018 tot en met 28/02/2019. Korting van 10% reeds toegepast op bovenvermelde prijzen. **De personenbijstand en de gewaarborgde prestaties in het buitenland worden gedekt door ATV n.v., waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0441.208.161 Brussel, ING BE69 6300 1222 3978 BBRUBEBB, verzekeringsonderneming onderworpen aan het Belgische recht en toegelaten bij KB van 11/01/1991 en 24/02/1992 (BS 13/02/1991 en 14/03/1992), erkend door de NBB onder het nummer 1015 om verzekeringsoperaties uit te voeren in de takken 9, 16, 17 en 18. De bijstand aan uw voertuig wordt uitgevoerd door de v.z.w. Koninklijke Belgische Touring Club, onderneming onderworpen aan het Belgische recht, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0403.471.597 Brussel, CBC BE55 1910 4222 2244 CREGBEBB, FSMA nr. 011210 cA en/of door de andere automobielclubs, leden van het internationale F.I.A. netwerk. De jaarlijkse producten voorgesteld door Touring zijn onderworpen aan het Belgische recht. In geval van klacht kan u zich per post wenden tot Touring, Klachtendienst, Wetstraat 44, 1040 Brussel of per mail tot complaint@touring.be. Indien u niet tevreden bent over de vooropgestelde oplossing, dan kan u zich wenden tot de Ombudsman van de Verzekeringen, de Meeûssquare 35, 1000 Brussel per fax op 02/547.59.75. De beschrijving van de garanties is een uittreksel uit de Algemene Voorwaarden en is slechts een beperkte weergave van onze producten en diensten. Prijzen geldig op 01/01/2019.

#2 50

SUDOKU

2 WINNAARS

WIN

Los deze sudoku op en win een Huawei P20 Lite. Vertrek van de cijfers die al ingevuld staan en vul het raster zo in dat de cijfers van 1 tot 9 telkens één keer voorkomen: in elke horizontale rij, in elke verticale kolom en in elk 3X3 blokje. Er is slechts één oplossing mogelijk. Stuur een SMS naar 6565 met de volgende tekst: PUZ gevolgd door een spatie en de oplossing van de sudoku.

verharen

vaste bewoner

reet 6

nonsens

deel v.e. smalle molen doorgang

nucleair

twintiger

natuurproduct

worp

uitslover 8

bodemvoeding oude Duitse munt

gebrek

slapte riv. in Duitsland

ja (Russ.)

Verhoog je kansen en speel meerdere keren mee! Je kan meespelen van 10 januari tot 28 februari 2019. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

KRUISWOORD

De oplossingen van Touring Magazine 249 zijn: kusttram en 772 Winnaars Touring Mag. 248: S. Kiesekoms, Kessel-Lo en A. Franchimont, Rochefort Totale kost per deelname : 2 euro (verstuurde SMS aan 2 euro; ontvangen SMS is gratis). De verwerking van jouw gegevens is onderworpen aan de Belgische wetgeving en de Europese Verordening nr. 2016/679 van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens, de zogenaamde “GDPR”, en alle wijzigingen hiervan. Contact : info@smsfun.eu 98 TOURING magazine

slimheid

mannelijke roofvogel

meedogenloos

Japanse gordel

keurig

deel v.d. voet

voedingsmiddel

Europeaan

artikel

Los dit kruiswoordraadsel op en win een Huawei P20 Lite. Stuur via SMS naar 6565: WIN gevolgd door een spatie en het woord van 8 letters.

Rioja Medaille Wijnen Pakket 8 flessen + 4 exclusieve wijnglazen en € 30,- korting Met deze wijnen zet u 2019 smakelijk in!

Rioja behoort tot de bekendste en meest prestigieuze wijnregio’s van Spanje. Van een van de betere wijnhuizen uit Spanje, Bodegas Olarra, presenteren wij 2 van hun meervoudig bekroonde rioja’s: Hun vlaggenschip, de Añares Rioja Reserva 2011 en de favoriet van de wijnmaker, Cerro Añon Crianza 2015. Deze 2 topwijnen zijn nu verkrijgbaar aan de superpromo prijs van € 69,00 i.p.v. € 99,88 per pakket (= 8 flessen) en u krijgt 4 luxe kristallen Schott Zwiesel glazen t.w.v. 34,- cadeau. Bovendien is de levering gratis.

€ 99,88

€69 GRATIS LEVERING

Ons vakmanschap drink je met verstand

t.w.v. € 34,-

Añares Reserva, DOCa Rioja, Spanje 2011 95% Tempranillo, 5% Garnacha

Rioja van uitmuntende kwaliteit! Jaargang 2011 werd met maar liefst 8 medailles bekroond! De wijn is rijp en vol van smaak met impressies van rood fruit, kruiden, hout en vanille. De lagering op Amerikaanse eikenhouten vaten gedurende 16 maanden zorgt voor een uitzonderlijke smaaksensatie en langaanhoudende afdronk!

Cerro Añon Crianza, DOCa Rioja, Spanje 2015 80% Tempranillo, 10% Garnacha, 10% Mazuelo/Graciano

Robijnrode wijn met een smaakexplosie van rood fruit (kers, pruim), kruiden, vanille en chocolade. Door het gebruik van hand geplukte druiven van 20 jaar oude wijnstokken ontstaan extra geconcentreerde aroma’s. Een lagering van 14 maanden op eikenhouten vaten zorgt voor mooi versmolten tannines en een harmonieuze afdronk. Met 6 medailles bekroond!

Bestel nu op wijnvoordeel.be/touring Ja, ik bestel het Rioja pakket (8 fls.) ...

€ 69,- per pakket i.p.v. € 99,88

Betaling per factuur na ontvangst van de wijn. Gemakkelijk en zonder risico. Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: Bosstraat 71 Bus 3C 3560 Lummen

Naam: Straat:

Nr:

Plaats:

Postcode:

Bus:

E-mail: 3198503

BESTELBON

bel 011 988 492 of stuur onderstaande bon op.

Telefoon:

Actie geldig tot 28 februari 2019 Vragen? Bel 011 988 492 (ma t.e.m. vrij van 8:30 tot 17:00) of mail naar contact@wijnvoordeel.be

Geboortedatum:

Ons vakmanschap drink je met verstand

NEW PEUGEOT 508 WHAT DRIVES YOU ?

vanaf

349 €/MAAND*

na een 1e verhoogde huur van 7.850 €

Inbegrepen : • Onderhoud • BA verzekering + Rechtsbijstand en Schadedekking • Taksen • Wegbijstand • 36 maanden/45.000 km

3,7 - 5,7 L /100 KM 4,6 - 7,8 L /100 KM

98 - 131 G /KM (VOLGENS NEDC-NORM) 121 - 175 G /KM

(VOLGENS WLTP-NORM)

*Aanbieding Peugeot Private Lease op basis van 36 maanden en 45.000 km met een 1ste verhoogde huur van 7.850 €, geldig van 1 januari tot en met 31 maart 2019 voor een nieuwe Peugeot 508 Active, 1.5 l Blue HDi, 130 pk, Stop & Start, manuele versnellingsbak, zonder optie. Peugeot Private Lease is een verhuur op lange termijn zonder aankoopoptie, voorbehouden aan particulieren woonachtig in België, aangeboden door PSA Finance Belux N.V. (verhuurder), Avenue de Finlande 8 bus 2 te 1420 Braine-l’Alleud, KBO nr. 0417.159.386, inschrijvingsnummer FSMA 019653 A, onder voorbehoud van goedkeuring van het dossier. Inbegrepen diensten zijn de volgende: huur van het voertuig, Belasting op Inverkeerstelling en Jaarlijks Verkeersbelasting, totale garantie, Optiway Maintenance (onderhoud, werkuren en slijtagestukken), wegbijstand, BA verzekering, rechtsbijstand en schadedekking. De aanbieding Peugeot Private Lease is niet cumuleerbaar met andere promoties. De aangeduide prijzen zijn BTW inbegrepen. Milieu-informatie [KB 19/03/2004] : www.peugeot.be V.U.: Erika Bouteloup, Peugeot België-Luxemburg N.V., KBO nr. 0403.461.107, IBAN : BE81 2710 0450 0024, Avenue de Finlande 4-8 te B-1420 Braine-l’Alleud. Tel: 078 15 16 15.