Περιοδική έκδοση των μαθητών και των εκπαιδευτικών του 3ου Δημοτικού Σχολείου Ζωγράφου
Σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος: Πρωτοχρονιάτικα Έθιμα Χριστουγεννιάτικα έθιμα και παραδόσεις Μιλώντας για το κλίμα Ευρωπαϊκές Συνεργασίες
Περιεχόμενα τεύχους:
Πρωτοχρονιάτικα έθιμα
6
Χριστουγεννιάτι- 8κα έθιμα και πα- 13 ραδόσεις
Φωτορεπορτάζ από το στολισμένο σχολείο μας
19
Μύρισαν Χριστούγεννα
28
Τα κάλαντα επιστρέφουν
29
Τεύχος 6
Δεκέμβριος 2021
Στο τέλος μιας χρονιάς, στην αρχή μιας νέας με την ελπίδα της κανονικότητας Σχεδόν δυο χρόνια που φανταζόμαστε τα πρόσωπα των μαθητών μας. Μαντεύουμε τις αντιδράσεις τους από όσα αφήνει να φανεί η μάσκα τους. Ανυπομονούμε να δούμε πόσο άλλαξαν τα χαρακτηριστικά τους. Ευτυχώς βλέπουμε τα μάτια τους. Κι αυτά μας λένε πολλά… Η πανδημία σταμάτησε τον χρόνο. Μας άλλαξε, άλλους λίγο, άλλους πολύ. Το σχολείο μας άλλαξε κι αυτό. Λίγο χρώμα παραπάνω, πιο πολλά μικρά πουλιά στη φωλιά του από φέτος τον Σεπτέμβρη, περισσότερη φασαρία και ένταση που ψάχνει διέξοδο στα μετρημένα τετραγωνικά που επιτρέπουν οι κανόνες ασφάλειας. Λίγο πριν το έμπα της νέας χρονιάς που θα το βρει να σβήνει 60 κεράκια ζωής, το 3ο Δημοτικό Σχολείο Ζωγράφου προχωρά στον χρόνο και συνεχίζει να ελπίζει πως η γενέθλια χρονιά του θα βρει τα πρόσωπα όλων μας ολόκληρα στο φως, να μοιράζουν απλόχερα τα χαμόγελα και τα μυστικά της καρδιάς. Προγράμματα που συνεχίζονται, δράσεις που θέλουν να τραβήξουν το μυαλό από τα δύσκολα, σχέδια για μια σειρά εκδηλώσεων που θα φέρουν πιο κοντά μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς στο 2022 που ανατέλλει σε λίγο καιρό. Με την ευχή το ταξίδι του χρόνου να έχει πιο πολλούς ευχάριστους σταθμούς, λιγότερους περιορισμούς χώρου και τρόπου, περισσότερες ευκαιρίες και ανοίγματα στη γνώση και την προσπάθεια για το καλύτερο και τη δύναμη να κάνει το δύσκολο ευλογία…. Καλά Χριστούγεννα σε όλους! Γιούλη Γύφτουλα
Σελίδα 2
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Το φρεσκοβαμμένο σχολείο
« Αγαπώ το σχολείο μου. Υπόσχομαι να το προσέχω
και να το διατηρώ καινούριο όσο μπορώ!»
Φέτος το καλοκαίρι η υποδιευθύντρια και ο Διευθυντής του Σχολείου μας, έφεραν ελαιοχρωματιστές για να βάψουν τους τοίχους και τις τάξεις του σχολείου. Το χρώμα των τοίχων βάφτηκε όπως το χρώμα του κάτω μέρους της ελιάς, καθώς γύρω από το σχολείο μας έχουμε παντού ελιές, για να ταιριάζει με την φύση.. Τις τάξεις μας τις βάψανε με χρώματα πάλι της φύσης, φω-
τεινά, όπως πράσινο, πορτοκαλί και άσπρο. Ταυτόχρονα, στον πάνω όροφο φτιάχτηκαν δύο τάξεις και ένα προαύλιο για τα παιδιά του νηπιαγωγείου και έτσι μεγάλωσε κι άλλο το σχολείο μας. Τα παιδιά της 3ης και 4ης τάξης δημοτικού ανέλαβαν και φύτεψαν καινούρια φυτά στο χώρο γύρω από το σχολείο που το έκανε ακόμη πιο όμορφο. Επίσης, ήρθαν και
Οι ελιές της τάξης (Ένα δικό μας προϊόν!)
«Γύρω από το σχολείο μας υπάρχουν πολλά ελαιόδεντρα!»
Γύρω από το σχολείο μας υπάρχουν πολλά ελαιόδεντρα. Μερικοί συμμαθητές μας έκοψαν κλαδιά από ελιές με τον κύριο Κώστα που είναι δάσκαλος. Τις μαζέψαμε και τις βάλαμε σε δοχεία με νερό. Κάθε μέρα αλλάζαμε νερό στις ελιές. Στο τέλος έφεραν κάποιοι μαθητές συνταγές για τις ελιές. Επιλέξαμε μία και μετά φτιάξαμε ετικέτες για τα βάζα. Τώρα, όταν θα πάρω το δικό μου βάζο, θα είναι έτοιμες για σαλάτα! Στέργιος Ανδρίτσος (Β1)
τρείς καινούριοι δάσκαλοι και πολλοί καινούριοι μαθητές. Με το βάψιμο το σχολείο μας άλλαξε εξωτερικά και εσωτερικά και έγινε σαν καινούριο, με νέους δασκάλους και μαθητές. Αγαπώ πολύ το σχολείο μου. Υπόσχομαι να το προσέχω και να το διατηρώ καινούριο όσο μπορώ! Εύα Μπαραντί, Ορφέας Τσουμάνης (Ε3)
Τεύχος 6
Σελίδα 3
Η Άνω Χώρα!
Η Άνω Χώρα είναι ένα ορεινό χωριό με 1.100 υψόμετρο στην Ορεινή Ναυπακτία. Εκεί έχει πολλά έλατα, καστανιές και πλατάνια. Τα σπίτια είναι πέτρινα, ξύλινα και οι σκεπές είναι από κεραμίδι. Στο κέντρο του χωριού έχει μια πέτρινη εκκλησία που είναι μέσα σε μια πλατεία. Στην μία άκρη του χωριού είναι ένα μαγαζί που πουλάει πίτσες, μακαρονάδες και πολλά άλλα. Στην άλλη άκρη έχει ένα ξενοδοχείο που λέγεται Crystal Mountain Hotel. Εκεί μπορείς να πας πεζοπορία, να κάνεις αναρρίχηση και ορειβασία. Ο καιρός εκεί είναι δροσερός και άλλοτε κρύος. Τα ζώα που έχει είναι: λύκοι, αγριογούρουνα, ελάφια, ζαρκάδια, τσακάλια και βόδια. Η μασκότ του χωριού είναι ένα παλιό λεωφορείο που έκανε βόλτες σε όλη την ορεινή Ναυπακτία, το οποίο λέγεται Καρνάβαλος. Ιάσονας Τσιάνος (Γ1) Η Πράσινη Μέρα Τα τελευταία χρόνια έχουμε συνειδητοποιήσει ότι το οξυγόνο λιγοστεύει, διότι τα δέντρα κόβονται ή καίγονται τα δάση. Για αυτό το λόγο πρέπει να κάνουμε ανακύκλωση και να προσέχουμε τα δάση μας, κάνοντας μεταφυτεύσεις σε αυτά που έχουν καεί. Η ανακύκλωση πρέπει να ξεκινά πάντα από το σπίτι και για αυτό χρειάζεται να μάθουμε στα παιδιά μας από μικρά να ανακυκλώνουν. Επιπλέον πρέπει να κρατάμε τους χώρους καθαρούς καθώς και την πόλη μας. Για αυτό το σκοπό ο δήμος μας οργανώνει διάφορες οικολογικές δράσεις. Παρουσιάζονται διάφορα προβλήματα όπως η ρύπανση, η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση οξυγόνου. Αυτό το φαινόμενο όμως δεν εμφανίζεται μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Όλοι μας πρέπει να προσπαθούμε για την προστασία του περιβάλλοντος ώστε να έχουμε την υγεία μας και μία πράσινη Γη!!! Δημήτρης Λαμπρίδης (ΣΤ2)
«Η ανακύκλωση πρέπει να ξεκινά πάντα από το σπίτι και γι’ αυτό χρειάζεται να
μάθουμε στα παιδιά μας από μικρά να ανακυκλώνουν»
Σελίδα 4
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Τα κάλαντα είναι με- κές πόλεις και χωριά να. Η δομή τους α-
«Τα κάλαντα είναι μερικά ειδικά τραγούδια που τα λέμε σε μια γιορτή.»
ρικά ειδικά τραγούδια που τα λέμε σε μια γιορτή. Την ονομασία τους, την πήραν από την λατινική λέξη calenda που διαμορφώθηκε στο ρήμα καλώ. Συχνά τα κάλαντα είχαν τρία μέρη, τα οποία είναι: ποια είναι η γιορτή, το καλόπιασμα και η αμοιβή. Τα κάλαντα στην Ελλάδα έχουν μεγάλη ποικιλία. Για παράδειγμα, ξέρετε πόσο διαφορετικά είναι τα κάλαντα της Μακεδονίας και της Θράκης; Τα κάλαντα συνοδεύονται από όργανα όπως, τρίγωνα και ταμπούρλα. Επίσης, σε μερι-
της Ελλάδας τα παιδιά κρατούν ένα μεγάλο ξύλο που τους προστατεύει από αδέσποτα σκυλιά και δίνουν ρυθμό στα κάλαντα. Τα φιλοδωρήματα σήμερα είναι χρήματα αλλά τότε τους έδιναν ό,τι είχαν. Ελπίζω να σας βοήθησα να μάθουμε περισσότερα πράγματα για τα κάλαντα. Δημήτρης Γκλιάτης, Δ2
Τα κάλαντα είναι ει-
δικά τραγούδια που τα λέμε στις γιορτές. Αυτή η ονομασία προέκυψε από τη λατινική λέξη «calendae» που σημαίνει αρχή του μή-
ποτελείται από τρία τμήματα: το πρώτο μιλάει για τις γιορτές, το δεύτερο για τα «παινέματα» και το τρίτο για τα φιλοδωρήματα. Από χωριά σε χωριό και από περιοχή σε περιοχή, ο ρυθμός, τα λόγια και τα συνοδευτικά όργανα, όπως τα τύμπανα, η λύρα και άλλα πολλά αλλάζουν! Σε μερικές χώρες και περιοχές, δίνουν φιλοδωρήματα όπως έδιναν και παλιά. Τότε, τα φιλοδωρήματα ήταν τρόφιμα ενώ σήμερα είναι κυρίως χρήματα. Λευτέρης Ελευθεριάδης (Δ2)
Τα κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχητικά και εγκωμιαστικά τραγού-
Τρίγωνο: Παραδοσιακό μουσικό όργανο που συνοδεύει τα κάλαντα
δια που ψάλλονται εθιμικά κατ’ έτος κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου), των Θεοφανείων ακόμα και των Βαΐων ή του Λαζάρου με εξαίρεση εκείνων της Μεγάλης Παρασκευής που είναι κατανυκτικά. Κύρια παραδοσιακά μουσικά όργανα που συνοδεύουν τα κάλαντα είναι το τρίγωνο, το λαούτο, το νταούλι ή τσαμπούνα, η φλογέρα κ.α. Τα κάλαντα ξεκινούν κυρίως με χαιρετισμό, στη συνέχεια αναγγέλλουν τη μεγάλη Χριστιανική εορτή που φθάνει και καταλήγουν σε ευχές. Ετυμολογικά η λέξη κάλαντα προέρχεται από τις ρωμαϊκές καλένδες (δηλαδή τις πρώτες ημέρες) του Ιανουαρίου, του πρώτου μήνα του χρόνου. Κύριος σκοπός των τραγουδιών αυτών είναι μετά τις αποδιδόμενες ευχές το φιλοδώρημα, είτε σε χρήματα (σήμερα) είτε σε προϊόντα (παλιότερα). Βάσια Μπεντζέλου (Δ2)
Τεύχος 6
Σελίδα 5
Τα Κάλαντα Τα κάλαντα είναι ειδικά τραγούδια που τα τραγουδάμε σε κάθε ερχομό μιας γιορτής (Χριστούγεννα, Λαζάρου, κ.α.). Χωρίζονται σε τέσσερα μέρη: τη γιορτή, τα παινέματα, τη ζήτηση και τις ευχές. Από τόπο σε τόπο όμως αλλάζει η δομή, ο ρυθμός και η προφορά. Συνήθως συνοδεύονται με όργανα όπως τύμπανα, φλογέρες, λύρες και τρίγωνα. Η λέξη κάλαντα βγήκε από την λατινική λέξη «calenda» που διαμορφώθηκε από το ρήμα καλώ. Σήμερα παίρνουμε χρήματα για φιλοδώρημα αλλά τα παλιά τα χρόνια έδιναν για φιλοδώρημα κάποια από τα προϊόντα του τόπου τους. Ζήσης Νοβρατίδης (Δ2)
«Τους έδιναν καραμέλες, κουραμπιέδες και πολύ σπάνια χρήματα, επειδή
εκείνη την εποχή δεν είχαν
Τόσο ίδια και τόσο διαφορετικά! Στο χωριό Αθαμάνιο Άρτας τα κάλαντα ήταν ίδια με τα δικά μας. Τα έλεγαν την παραμονή των Χριστουγέννων. Συχνά μόλις τελείωναν έλεγαν ευχές όπως «Χρόνια πολλά» «Και του χρόνου». Τους έδιναν καραμέλες, κουραμπιέδες και πολύ σπάνια χρήματα, επειδή εκείνη την εποχή δεν είχαν αρκετά. Όταν έλεγαν τα κάλαντα κάποιος κρατούσε ένα κουτί που έδειχνε πάνω του τη γέννηση του Χριστού. Εκεί έβαζαν όλα όσα μάζευαν. Βέβαια, σήμερα στην πόλη μπορεί να λέμε τα ίδια κείμενα αλλά έχουν αλλάξει πολλά.
Δημήτρης Γκλιάτης (Δ2) Το ξωτικό των Χριστουγέννων
Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία από τους μαθητές του Β1
Ήταν παραμονή Χριστουγέννων. Τα μεσάνυχτα βγήκε ένα έλκηθρο στον ουρανό. Ήταν το έλκηθρο του Αϊ – Βασίλη με ένα ξωτικό. Το ξωτικό πήγε σε ένα σπίτι, ενώ ο Αϊ – Βασίλης ήταν απέναντι. Όταν μπήκε στο σπίτι αντίκρισε ένα παιδάκι που ήταν στο σαλόνι. Το παιδάκι φώναξε φοβισμένο «Ξωτικό!». Το ξωτικό έκανε να φύγει .Το παιδί σκέφτηκε ότι όλα ήταν στη φαντασία του και πήγε τελικά στο κρεβάτι του. Ξαφνικά πετάχτηκε από το κρεβάτι, κατέβηκε τις σκάλες, πρόφτασε το ξωτικό πριν φύγει απ΄ το παράθυρο και ανέβηκε μαζί του στο έλκηθρο. Όταν το ξωτικό κατάλαβε ότι το παιδί είχε ανέβει στο έλκηθρο, του χαμογέλασε και πέταξαν μαζί από σπίτι σε σπίτι όλο το βράδυ και μοίραζαν δώρα σε όλη την πόλη. Όταν τελείωσαν το ξωτικό επέστρεψε το παιδί στο σπίτι και το έβαλε για ύπνο. Φλάβια Σαλβάνου, Μελίνα Παπαντωνίου Ειρήνη Νταϊφώτη, Κατερίνα Αγγελή, Ζένια Λαμπράκου
αρκετά.»
Σελίδα 6
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Πρωτοχρονιάτικα Έθιμα ΤΟ ΠΟΔΑΡΙΚΟ
Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα σχετικά με το «Πολλές φορές ποιος θα κάνει ποδαπροτιμούν ένα ρικό στο σπίτι τους, δηλαδή ποιος θα μπει μικρό παιδί, γιατί πρώτος μέσα τον καιτα παιδιά είναι νούργιο χρόνο .Έτσι από την παραμονή αθώα.» λένε σε κάποιον δικό τους άνθρωπο που τον θεωρούν καλότυχο, να έρθει την Πρωτοχρονιά να τους κάνει ποδαρικό. Πολλές φορές προτιμούν ένα μικρό παιδί γιατί τα παιδιά είναι αθώα.
Η ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ
ΤΟ ΡΟΔΙ
Η βασιλόπιτα είναι ένα παλιό έθιμο της Πρωτοχρονιάς που την κόβουμε αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους. Ο νοικοκύρης αφού την σταυρώσει με το μαχαίρι τρείς φορές, αρχίζει να την κόβει σε τριγωνικά κομμάτια προσφερόμενα σε κάθε μέλος της οικογένειας ή φίλων και συγγενών. Το πρώτο κομμάτι είναι του σπιτιού ή του Χριστού και της Παναγιάς. Όλοι ψάχνουν την τύχη για τον ερχομό του καινούργιου χρόνου. Σε όποιον πέσει το φλουρί, θα είναι ο τυχερός της χρονιάς!!!!!!
Το ρόδι, χαρακτηριστικό φρούτο του χειμώνα, θεωρείται ότι φέρνει καλή τύχη στον ερχομό του νέου χρόνου. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούν στην εξώπορτα του σπιτιού τους από το φθινόπωρο ένα ρόδι. Μετά τη Μεγάλη Λειτουργία της Πρωτοχρονιάς πετούν το ρόδι με δύναμη στο κατώφλι του σπιτιού τους και σπάει σε χίλια κομμάτια και λένε «Χρόνια Πολλά!!! Ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος!!!» Έρρικα Δημητρέλλου Μαρία Γερονικολού (Ε3)
Τα Θεοφάνια Μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης είναι τα Θεοφάνια, τα οποία εορτάζονται κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου. Το όνομα των Θεοφανίων προήλθε από τη φωνή του Θεού που ακούστηκε στη Γη, «Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου» και αμέσως το Άγιο Πνεύμα εμφανίστηκε με την μορφή περιστεριού, τη στιγμή που πραγματοποιούταν η βάπτιση του Ιησού Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο στον Ιορδάνη ποταμό. Η εορτή των Θεοφανίων είναι γνωστή ως Φώτα και γιορτάζουν τα ονόματα: Φώτης, Φωτεινή, Ουρανία, Φανή, Θεοφάνης, Θεοφανία. Τα παιδιά την παραμονή των Θεοφανίων λένε τα κάλαντα των Φώτων. Ανήμερα της γιορτής, πετάνε έναν σταυρό στην θάλασσα και αρκετοί τολμηροί κολυμβητές βουτάνε για να πιάσουν το σταυρό και να λάβουν την ευλογία του ιερωμένου. Αυτός που πιάνει πρώτος τον σταυρό αφού πρώτα τον φιλήσει τον περιφέρει στα σπίτια και λαμβάνει πλούσια δώρα και ευχές. Εκτός από τον αγιασμό των υδάτων αναβιώνουν πολλά ακόμη έθιμα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Στην Καστοριά γιορτάζουν τα Ραγκουτσάρια, στο Ωραιόκαστρο το έθιμο των Μωμόγερων ,στην Δράμα τα Μπαμπούγερα κ.α. Κατερίνα Κυπριώτη (Ε3)
Τεύχος 6
Σελίδα 7
Ο δικός μας Άγιος Βασίλης! Ο Άγιος Βασίλης των Ελλήνων ή αλλιώς Μέγας Βασίλειος, είναι ένας γεράκος αδύνατος, με μαύρα ρούχα, που ήταν Επίσκοπος και έζησε στην επαρχία της Καππαδοκίας. Σύμφωνα με την παράδοση όταν ζητήθηκε από τους κατοίκους της περιοχής να πληρώσουν πολύ ακριβούς φόρους, ο Άγιος Βασίλειος θέλησε να τους βοηθήσει. Τους ζήτησε να συγκεντρώσουν ότι πιο πολύτιμο είχαν και αφού μάζεψαν πολλά δώρα τα πήγαν στον Έπαρχο της Καππαδοκίας για να του τα προσφέρουν. Τελικά ο Άγιος Βασίλης, αφού του μίλησε πολύ γλυκά, τον έπεισε να
μη δεχθεί τα δώρα των ανθρώπων και όλοι γύρισαν χαρούμενοι στα σπίτια τους. Ωστόσο ο Άγιος Βασίλειος αντιμετώπισε ακόμα ένα πρόβλημα όταν προσπάθησε να τους μοιράσει τα αντικείμενα. Ο χωρισμός ήταν δύσκολος, γιατί πολλοί είχαν προσφέρει πολλά όμοια κοσμήματα και νομίσματα εκείνος δεν γνώριζε ποιος είχε φέρει ποιο δώρο. Σκέφτηκε τότε να ζητήσει από τους πιστούς να φτιάξουν το απόγευμα του Σαββάτου πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μία από ένα αντικείμενο. Την επομένη τούς τις μοίρασε και σαν από θαύμα κάθε ένας
βρήκε μέσα στην πίτα που πήρε, αυτό που είχε προσφέρει... Γνωρίζοντας την αληθινή ιστορία του Άγιου Βασίλη, μπορούμε να σκεφτούμε τρόπους, αυτές τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων, να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, όπως μπορούμε. Δεν είναι απαραίτητο να προσφέρουμε κοσμήματα ή νομίσματα ή παιχνίδια ή δώρα, αλλά μπορεί καθένας από μας να βρει κάτι ιδιαίτερο για να κάνει έναν άνθρωπο χαρούμενο, πραγματοποιώντας ένα θαύμα σαν αυτό του Άγιου Βασιλείου. Φίλιππος Ζαφειρόπουλος (Ε3)
«...μπορούμε να σκεφτούμε
τρόπους αυτές τις γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων, να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη...»
Το καράβι με τις ευχές των παιδιών στην αίθουσα των εικαστικών
Σελίδα 8
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Χριστόψωμο Το Χριστόψωμο, το «ψωμί του Χριστού» ζυμώνεται την παραμονή των Χριστουγέννων με ιδιαίτερη ευλάβεια. Απαραίτητο στολίδι του είναι ο χαραγμένος σταυρός. Ανήμερα των Χριστουγέννων, ο νοικοκύρης του σπιτιού παίρνει το χριστόψωμο, το σταυρώνει, το κόβει και το μοιράζει σε όλους όσοι παρευρίσκονται στο τραπέζι, σαν συμβολισμό της Θείας Κοινωνίας, όπου ο Χριστός έδωσε τον Άρτο σε όλη την ανθρώπινη οικογένειά του. Συνήθως στολίζεται με καρύδια και γαρίφαλα. Τέλος, σε αρκετές περιοχές της επαρχίας έβαζαν μέσα ένα κέρμα, κι όποιος το τύχαινε ήταν ο τυχερός της χρονιάς. Κωνσταντίνος Θεοδοσίου (Δ1) «...σε αρκετές περιοχές της επαρχίας έβαζαν μέσα ένα κέρμα και όποιος το τύχαινε, ήταν ο τυχερός της χρονιάς!»
Χριστόψωμο στην εκκλησία Ένα από τα πιο βασικά έθιμα των Χριστουγέννων στο Αγρίνιο ήταν το Χριστόψωμο. Οι γυναίκες την Παραμονή των Χριστουγέννων σηκώνονταν πολύ πρωί για να φτιάξουν το Χριστόψωμο, το οποίο είχε σχήμα στρογγυλό και στη μέση σχημάτιζαν ένα σταυρό με το ίδιο ζυμάρι. Το πήγαιναν στην εκκλησία την ημέρα των Χριστουγέννων για να το ευλογήσει ο παπάς και μετά το έπαιρναν στο σπίτι και το έκοβαν στο Χριστουγεννιάτικο οικογενειακό τραπέζι. Εμμανουέλα Πανουργιά (Δ2)
Τεύχος 6
Σελίδα 9
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Τα Χριστούγεννα στο Αργυρόκαστρο με μπακλαβά Στην Αλβανία, στο Αργυρόκαστρο τα Χριστούγεννα, όλοι, μεγάλοι και παιδιά, πάνε από πόρτα σε πόρτα και τραγουδάνε τα κάλαντα. Η οικοδέσποινα έχει ετοιμάσει και το έχει τοποθετήσει σε ένα καλαθάκι, μπακλαβά ή ένα κέικ με σοκολάτα, μέλι, σουσάμι και πασπαλισμένα καρύδια. Μόλις τελειώσει το τραγούδι, η οικοδέσποινα τους το προσφέρει. ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΤΟ!!! Ζωή Βώσσου (Δ2)
«Στην Αλβανία, στο Αργυρόκαστρο τα Χριστούγεννα, όλοι, μεγάλοι και παιδιά, πάνε από πόρτα σε πόρτα
«Εωθινά» ένα έθιμο από τη Μυτιλήνη Ένα έθιμο από τη Μυτιλήνη είναι το Εωθινό. Εκεί μαζεύονται αγόρια και κορίτσια και τραγουδούν Ευρωπαϊκά Χριστουγεννιάτικα τραγούδια για να ξυπνήσουν τον κόσμο στις Υμες το πρωί για να πάνε στη Θεία Λειτουργία. Όταν τους βλέπει ο κόσμος, τους πετάει κουραμπιέδες, μελομακάρονα και άλλα πολλά γλυκίσματα. Αυτό είναι ένα έθιμο από τη Μυτιλήνη. Δάφνη Σπηλιωτοπούλου Τσιάλτα (Δ2)
και τραγουδάνε τα κάλαντα»
Τα σπάργανα του Χριστού Ένα από τα σημαντικά χριστουγεννιάτικα έθιμα της Ηπείρου τα παλιά χρόνια ήταν να φτιάχνουν τηγανίτες στην πλάκα. Πρόκειται για ένα τοπικά γλύκισμα. Οι τηγανίτες ήταν μελωμένες με ζαχαρόνερο, καρύδια και κανέλα. Αυτά κατά την παράδοση ήταν τα σπάργανα του Χριστού στη φάτνη. Ήταν μια στοίβα από τηγανίτες ψημένες στο τζάκι σε πυρωμένη πέτρα. Τις τηγανίτες τις έτρωγαν το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων. Η προετοιμασία των Χριστουγέννων όμως ξεκινούσε από τις 30 Νοεμβρίου, του Αγίου Αντρέα, όπου έβραζαν τα παραδοσιακά μπόλια με καλαμπόκι και ό,τι άλλα σπόρια είχε σπείρει ο καθένας στο χωράφι του. Βασιλική Μπετζέλου (Δ2) Χριστούγεννα στην Γιωργία με «τσούτχελα και χινκάλι» Στη Γιωργία που είναι η χώρα της μαμάς μου, φτιάχνουν φαγητά και γλυκά, όπως τα χινκάλι και τα τσούτσχελα. Τα χινκάλι είναι φαγητά που έχουν ζύμη και κιμά, το σχήμα τους είναι κυκλικό και από πάνω σιρόπι. Τα τσούτχελα είναι καρύδια, περασμένα σε μια κλωστή και βουτηγμένα μέσα σε μουσταλευριά. Αλεξάνδρα Ψωμιά (Δ2)
«Ένα από τα σημαντικά χριστουγεννιάτικ α έθιμα της Ηπείρου τα παλιά χρόνια ήταν να φτιάχνουν τηγανίτες στην πλάκα.»
Σελίδα 10
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ «Γουρνοχαρά»
«...η νοικοκυρά του σπιτιού αφού τηρούσε την παράδοση έπαιρνε μια φτυαριά κάρβουνα και έριχνε το θυμίαμα και το
Στο χωριό μου το Ανθηρό Καρδίτσας υπάρχει το έθιμο της «Γουρνοχαράς». Την «Γουρνοχαρά» τη γιορτάζουν τη δεύτερη ή Τρίτη ημέρα των Χριστουγέννων. Στη «Γουρνοχαρά» από νωρίς το πρωί πάνε 4 ή 5 άντρες και άλλες τόσες γυναίκες. Πήγαιναν και έκαναν μια ομάδα για να σφάξουν τα γουρούνια. Όλα τα σύνεργα για να τα σφάξουν τα είχαν μια μέρα πριν (μαχαίρια, τσεκούρια, κοκκαλάρια). Η νοικοκυρά του σπιτιού αφού τηρούσε την παράδοση έπαιρνε μια φτυαριά κάρβουνα και έριχνε το θυμίαμα και το έδινε στον αφέντη του σπιτιού ο οποίος, αφού θυμίαζε όλους τους παρευρισκόμενους, το έριχνε στον λαιμό του γουρουνιού. Πίστευαν πως με αυτόν τον τρόπο θα έδιωχναν τους καρκάτζαρους. Μόλις γυρνούσαν το βράδυ με τα καλά ρούχα και έκαναν μεγάλο γλέντι και έτρωγαν καλά. Έχω βρεθεί και εγώ σε αυτό το έθιμο και μου άρεσε πάρα πολύ. Ανυπομονώ για την επόμενη φορά!
έδινε στον αφέντη
Διονύσης Παπαϊωάννου (Δ2)
του σπιτιού...»
«Η γουρουνοσφαγή της Ανθήλης»
«Οι κάτοικοι των σπιτιών τους έδιναν κουραμπιέδες, μελομακάρονα και καμιά φορά χρήματα.»
Την παραμονή των Χριστουγέννων στο χωριό μου, Ανθήλη Φθιώτιδας, έβγαιναν να πουν τα κάλαντα μόνο τα αγόρια του χωριού. Οι κάτοικοι των σπιτιών τους έδιναν κουραμπιέδες, μελομακάρονα και καμιά φορά χρήματα. Την ίδια ημέρα οι νοικοκυρές προετοίμαζαν τα σκεύη που χρειάζονταν για τη χοιροσφαγή. Σε κάθε σπίτι οι νοικοκύριδες του σπιτιού μεγάλωναν έναν χοίρο (γουρούνι) από το καλοκαίρι μέχρι και τα Χριστούγεννα. Την ώρα της σφαγής πρέπει να υπάρχει φωτιά, κάρβουνο και λιβάνι για να τα ρίξει η νοικοκυρά πάνω στη σφαγή. Στο στόμα του χοίρου έβαζαν ένα λεμόνι για να μείνει ανοιχτό και να αερίζεται. Μετά έβαζαν το χοιρινό ανάμεσα σε δυο ξύλα και άρχισαν το ξεπάστωμα, δηλαδή χώριζαν το κρέας από το λίπος. Όταν τελείωναν τους χοίρους της γειτονιάς, άρχιζε το γλέντι!! Χρόνια πολλά! Καλά Χριστούγεννα! Και του χρόνου! Δημήτρης Μάραντος (Δ2)
Τεύχος 6
Σελίδα 11
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Φιλοδώρημα «Τσαπέλες» Στο χωριό μου το Αντρώνι, στην Πελοπόννησο, τα κάλαντα τα έλεγαν τις Παραμονές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι και οι ευχές τους ήταν: «Καλά Χριστούγεννα», «Και του χρόνου» και «Καλή Χρονιά». Όταν τελείωναν τα κάλαντα τους έδιναν «τσαπέλες». Οι τσαπέλες είναι αποξηραμένα σύκα και τους έδιναν και καρύδια. Συνήθως δεν κρατούσαν κάτι όταν έλεγαν τα κάλαντα και γύριζαν σπίτι τους, έπαιζαν και η γιαγιά τους έλεγε παραμύθια με καλικάντζαρους και πολλά άλλα. Με αυτό το φιλοδώρημα, τα παιδιά ήταν πολύ χαρούμενα.
«… γύριζαν σπίτι τους, έπαιζαν και η γιαγιά τους έλεγε παραμύθια με καλικάντζαρους
κ.ά...»
Λευτέρης Ελευθεριάδης (Δ2) Πρωτοχρονιά στο Τεπελένι με καραμέλες Κάθε Πρωτοχρονιά στο Τεπελένι όταν πήγαιναν για κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, έπρεπε να έχουν μαζί τους τη φωτογραφία του Χριστού. Για φιλοδώρημα έπαιρναν καραμέλες, μπισκότα ή μικρά χειροποίητα σοκολατάκια με μπόλικη κανέλα μέσα τους. Αργότερα όταν τα κάλαντα τελείωναν, ρωτούσαν «Να χορέψουμε;» Κάποιοι έλεγαν ναι, άλλοι όχι και άρχιζαν να χορεύουν. Στα χέρια τους δεν κρατούσαν τίποτα.
Ιωάννα Κίρου (Δ2) «Η Αετόπιτα»
«Κάθε Πρωτοχρονιά στο Τεπελένι, όταν πήγαιναν για κάλαντα από
σπίτι σε σπίτι, έπρεπε να έχουν
Στην Καρδίτσα τη βασιλόπιτα την έλεγαν και Αετόπιτα. Την πρωτοχρονιά το βράδυ, 31 Δεκεμβρίου, γιόρταζαν τον νέο χρόνο λέγοντας διάφορες ευχές και έσπαγαν στην πόρτα ένα ρόδι για τύχη. Την 1η Ιανουαρίου, με το νέο χρόνο, έτρωγαν την Αετόπιτα. Η νοικοκυρά του σπιτιού έφτιαχνε μια πίτα όπως σπανακόπιτα, κρεατόπιτα, κολοκυθόπιτα κ.α. Καθώς την έψηνε, έβαζε μέσα ένα ξύλο κληματαριάς για να έχουν παραγωγή τα αμπέλια, έναν σταυρό για καλή τύχη του σπιτιού, άχυρο για καλή παραγωγή των χωραφιών και για υγεία των ζώων και τέλος έβαζε ένα κέρμα. Όποιος έβρισκε το κέρμα θεωρούνταν ο «γουρλής» της νέας χρονιάς. Σωκράτης Νούκας (Δ2)
μαζί τους τη φωτογραφία του Χριστού.»
«Στην Καρδίτσα τη βασιλόπιτα την έλεγαν και Αετόπιτα.»
Τεύχος 6
Σελίδα 12
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ
Τεύχος 6
Σελίδα 13
Ακόμα λίγα έθιμα Χριστουγέννων Τα Χριστούγεννα είναι ημέρες χαράς και γιορτής. Τα σπίτια και οι πόλεις φορούν τα γιορτινά τους, αποκτώντας φως και χρώμα, ενώ οι κουζίνες των σπιτιών μας πλημμυρίζουν από αρώματα παραδοσιακών εδεσμάτων, όπως μελομακάρονα, κουραμπιέδες και δίπλες. Το Χριστόψωμο: Το «Ψωμί του Χριστού» ζυμώνεται την παραμονή των Χριστουγέννων με ιδιαίτερη ευλάβεια. Ενώ το απαραίτητο στολίδι του είναι ο χαραγμένος σταυρός. Ανήμερα των Χριστουγέννων ο νοικοκύρης του σπιτιού παίρνει το Χριστόψωμο, το σταυρώνει, το κόβει και το μοιράζει σε όλους όσους παρευρίσκονται στο τραπέζι σαν σύμβολο της θείας κοινωνίας, όπου ο Χριστός έδωσε τον Άρτο σε όλη την ανθρώπινη οικογένειά του. Τα κάλαντα: 24 Δεκεμβρίου όλα τα παιδιά της γειτονιάς ξεχύνονται στα σπίτια για να πούνε τα κάλαντα. Σε κάθε σπίτι που τους ανοίγουν την πόρτα τα παιδιά λένε τα κάλαντα και ανταμείβονται με γλυκά ή χρήματα. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο: πριν την Παραμονή των Χριστουγέννων, όλα τα σπίτια βάζουν τα γιορτινά τους και γεμίζουν τα σπίτια με φως, ένα έλατο γεμάτο στολίδια, παιχνίδια και δώρα. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, αντί για έλατο, στολίζουν ένα ξύλινο καράβι. Ειρήνη Θεοδώρου (Ε3)
Τα Χριστούγεννα στο σχολείο είναι πολύ ωραία γιατί οι δάσκαλοί μας έχουν πολύ διάθεση για στολισμό και ωραία πράγματα. Εγώ και οι φίλοι μου έχουμε στολίσει εδώ και πολύ καιρό… το περιμέναμε με ανυπομονησία. Πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι αγαπάνε τα Χριστούγεννα για το λόγο αυτό σας ευχόμαστε: Χαρά Παπλωματοπούλου, Ιωσήφ Αλτζουμαΐλης, Σπύρος Ζέρβας (Ε1)
«Τα Χριστούγεννα είναι μέρες χαράς και γιορτής. Τα σπίτια και οι
πόλεις φορούν τα γιορτινά τους...»
Σελίδα 14
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ Τουλούμπες Υλικά 6 αυγά 300γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσει 25γρ. βούτυρο ή μαργαρίνη για το τηγάνισμα 4 φλιτζάνια ζάχαρη 3 φλιτζάνια νερό 2 κουταλιές της σούπας γλυκόζη 1 κουταλάκι του γλυκού χυμού λεμονιού 1 ξυλάκι κανέλα 1 φλούδα λεμονιού Εκτέλεση Κοσκινίζετε το αλεύρι. Σε μια μικρή κατσαρόλα ρίχνετε το βούτυρο με τέσσερις κουταλιές της σούπας νερό και το βράζετε σε μέτρια φωτιά. Όταν αρχίσει να κοχλάζει προσθέτετε κουταλιά κουταλιά το αλεύρι ανακατεύοντας συνεχώς 5’ για να μη σβολιάσει. Συνεχίζετε να βράζετε στη φωτιά για 5’ ακόμη και κατόπιν το αφήνετε να κρυώσει λίγο. Ετοιμάζετε το σιρόπι ως εξής. Βράζετε το νερό με τη ζάχαρη, τη γλυκόζη , τη φλούδα λεμόνιου και βράζετε για 2-3 ακόμη. Χτυπάτε τα αυγά στο μίξερ και τα προσθέτετε στη ζύμη ανακατεύοντας πολύ καλά. Ζεσταίνετε το βούτυρο ή τη μαργαρίνη και τηγανίζετε μικρές ποσότητες ζύμης πλασμένες σε κυλίνδρους. Μόλις ροδίσουν τις βγάζετε από το βούτυρο με τρυπητή κουτάλα και το ρίχνετε στην κατσαρόλα με το κρύο σιρόπι. Καλλιόπη Μπάμη (Δ1)
Τεύχος 6
Σελίδα 15
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ Κουραμπιέδες Ο κουραμπιές συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία του μπισκότου και παρασκευάζεται από αλεύρι, βούτυρο, αμύγδαλα και είναι πασπαλισμένος με άχνη ζάχαρη. Είναι ένα από τα γλυκά που χαρακτηρίζουν τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα, ενώ σε πολλές περιοχές προσφέρεται στους καλεσμένους αμέσως μετά τη βάπτιση ενός παιδιού ή το γάμο ενός ζευγαριού. Ο κουραμπιές κατάγεται από την Περσία, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον 7ο αιώνα, όταν η ζάχαρη διαδόθηκε στην περιοχή. Η λέξη «κουραμπιές» προέρχεται από την αλβανική λέξη kurabie. Ζωή Θεοδοσίου (Δ1) Συνταγή για κουραμπιέδες Υλικά 300 γρ. βούτυρο γάλακτος 120 γρ. αμύγδαλα 1 βανίλια ½ κ.γ. μπέικιν πάουντερ 110 γρ. ζάχαρη άχνη 25 γρ. ρούμι 600 γρ. αλεύρι Εκτέλεση: Καβουρντίζουμε τα αμύγδαλα στον φούρνο για 8 λεπτά. Τα αφήνουμε να κρυώσουν και μετά τα κόβουμε σε χοντρά κομμάτια. Χτυπάμε στο μίξερ το βούτυρο με την άχνη ζάχαρη σε δυνατή ταχύτητα για περίπου 20 λεπτά. Ρίχνουμε σταδιακά το αλεύρι, το μπέικιν πάουντερ και τη βανίλια και συνεχίζουμε το χτύπημα. Τέλος, προσθέτουμε τα αμύγδαλα και το ρούμι. Πλάθουμε τους κουραμπιέδες και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170o C για 20 – 30 λεπτά. Βγάζουμε από το φούρνο και όταν κρυώσουν τους πασπαλίζουμε με άχνη ζάχαρη. Ζωή Θεοδοσίου (Δ1)
«Ο κουραμπιές… είναι ένα από τα γλυκά που χαρακτηρίζουν τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα»
Σελίδα 16
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Τεύχος 6
Σελίδα 17
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Σελίδα 18
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ Ντολμ με γαλοπούλα
«Στην Αυλώνα της Αλβανίας την Πρωτοχρονιά
τρώμε ντολμ με
Στην Αυλώνα της Αλβανίας την Πρωτοχρονιά τρώμε ντολμ με γαλοπούλα. Συνταγή: Υλικά για το κουλάτσι (πίτα): 1 κ. αλεύρι 200γρ. βούτυρο 1 κ.γ. σόδα 2 κ. γ. αλάτι 500 ml νερό
γαλοπούλα.»
Υλικά για τον ζωμό της γαλοπούλας: 3 ξερά κρεμμύδια 3 σκελίδες σκόρδο Δυόσμο ψιλοκομμένο Σηκώτι από τη γαλοπούλα Εκτέλεση: Πρώτα βάζουμε τη γαλοπούλα στο φούρνο να ψηθεί. Εντωμεταξύ, αναμιγνύουμε τα υλικά του κουλάτσι (πίτα) και τα ψήνουμε στους 200 οC για 1 ώρα. Παράλληλα, παίρνουμε μια κατσαρόλα για τον ζωμό, βάζουμε λίγο ελαιόλαδο και τσιγαρίζουμε τα ψιλοκομμένα κρεμμύδια. Έπειτα προσθέτουμε το ψιλοκομμένο συκώτι. Αφού τσιγαριστούν θα βάλουμε νερό και θα τα αφήσουμε να βράσουν για μισή ώρα. Όταν βράσουν θα προσθέσουμε στην κατσαρόλα το ζουμί από τη γαλοπούλα. Στη συνέχεια, μαζεύεται όλη η οικογένεια και ψιλοκόβουν το κουλάτσι με τα χέρια τους. Αυτή η στιγμή είναι η αγαπημένη όλων. Τέλος ρίχνουμε από πάνω τον ψιλοκομμένο δυόσμο και ένα ψιλοκομμένο σκόρδο. Καλές γιορτές! Ορκίντα Γκιαταϊ (Δ2)
Σελίδα 19
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Φωτορεπορτάζ από το στολισμένο σχολείο μας
Σελίδα 20
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Τα Χριστούγεννα Τα Χριστούγεννα είναι κοντά μας και γελάμε με την καρδιά μας. Όλοι φτιάχνουμε μπισκοτάκια και τα μοιράζουμε στα μικρά παιδάκια. Τα παιδάκια φτιάχνουνε προσκλήσεις, για να τις πάρει ο Αϊ Βασίλης. Κι ο Αϊ Βασίλης μπαίνει από την καμινάδα κι αφήνει πολλά δωράκια. Κάτω απ’ το δέντρο, από κάτω ένα σπιτάκι μόνο, μονάχο, που μέσα βρίσκεται ο Χριστούλης όπως ήταν πολύ μικρούλης. Τα παιδάκια τραγουδάνε κι οι γείτονες τα κερνάνε. Τα καραβάκια στο ακρογιάλι είναι στολισμένα πάλι. Κι όλοι παίζουνε στο χιόνι χιονοπόλεμο με χιόνι. Τον χιονάνθρωπο μεγάλο φτιάχνουν τα παιδιά και του βάζουνε γαντάκια που’ ναι όλα χρωματιστά. Όλοι περιμένουν με υπομονή τη βασιλόπιτα μεγάλη και φρεσκοφουρνιστή. Γιατί το νόημα των Χριστουγέννων είναι να’ σαι ευτυχισμένος! Άννα Μαραγκάκη (Ε3)
Τεύχος 6
Το σταυρόλεξο των Χριστουγέννων
1. Είναι στολισμένοι με άχνη ζάχαρη. 2. Ήταν ο ιός του Θεού. 3. Το στολίζουμε τα Χριστούγεννα. 4. Τα φέρνει ο Άι Βασίλης. 5. Η μητέρα του Χριστού. 6. Εκεί γεννήθηκε ο Χριστός. 7. Οδηγούν το έλκηθρο του Άι Βασίλη. 8. Τα κρεμάμε στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. 9. Την κόβουμε την Πρωτοχρονιά. 10. Έχουν μέσα τα μελομακάρονα. 11. Του Χριστού την γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα. 12. Το βάζουμε στην κορυφή του χριστουγεννιάτικου δέντρου. 13. Πέφτει από τον ουρανό τα Χριστούγεννα. Κωνσταντίνος Θεοδοσίου (Δ1) Ζωή Θεοδοσίου (Δ1)
Σελίδα 21
Σελίδα 22
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ Μιλώντας για το κλίμα
«...δεσμεύτηκαν πως θα αποτελέσουν μέρος της λύσης μέσα από απλές καθημερινές επιλογές τις οποίες και υποσχέθηκαν...»
Στο χρονικό διάστημα 31.10.2021 έως και 12.11.2021, στη Γλασκόβη της Σκωτίας πραγματοποιήθηκε η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή - COP26. Ίσως είναι μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές στην ανθρώπινη ιστορία αφού το θέμα της διαπραγμάτευσης αφορά τη ζωή όλων μας. Τη ζωή μας σε μια Γη όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα ή ακόμη και την ίδια την ύπαρξη του είδους μας σε τούτον τον πλανήτη. Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο, προειδοποιεί για τις ήδη «αναπόφευκτες» και «μη αναστρέψιμες» συνέπειες που απειλούν την ύπαρξή μας. Το κλίμα είναι το θερμότερο των τελευταίων 5000 ετών με την υπερθέρμανση του πλανήτη να φτάνει τους 1,1 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον παρούσες σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης: πυρκαγιές, πλημμύρες, καύσωνες, ξηρασία, λιώσιμο πάγων, αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Αποτέλεσμα εκατομμύρια άνθρωποι να υποφέρουν, να γίνονται περιβαλλοντικοί πρόσφυγες, υποδομές να καταστρέφονται, τεράστια ποσά να ξοδεύονται για την αποκατάσταση των ζημιών (τουλάχιστον μέχρι το επόμενο χτύπημα) και χιλιάδες είδη φυτών και ζώων να οδεύουν προς εξαφάνιση μη μπορώντας να προσαρμοστούν πριν καλά καλά τα ανακαλύψουμε. Στα πλαίσια μιας προσπάθειας για ανακοπή της επερχόμενης καταστροφής, μαθητές από όλον τον κόσμο ενώνουν τη φωνή τους δημιουργώντας ένα «Δάσος Υποσχέσεων». Υποσχέσεις για απλές, μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές. Αλλαγές καθημερινών συνηθειών και συμπεριφορών που βάζουν το δικό τους λιθαράκι στον τοίχο για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα με τη στάση τους ασκούν πίεση προς όλους εκείνους που παίρνουν αποφάσεις και διατρανώνουν την απαίτησή τους ώστε οι ισχυροί να δεσμευτούν. Δέσμευση ότι οι αποφάσεις δε θα μείνουν «στα χαρτιά» και οι υποσχέσεις θα τηρηθούν. Οι μαθητές του Δ2 του σχολείου μας στα πλαίσια του προγράμματος «Νοιάσου για το κλίμα» ενημερώθηκαν για τη διάσκεψη και το αντικείμενό της, μελέτησαν και επεξεργάστηκαν υλικό σχετικό με την υπερθέρμανση και τη κλιματική αλλαγή. Στη συνέχεια κατέθεσαν τις δικές τους ιδέες και προτάσεις για το τι πρέπει και τι μπορεί να γίνει. Επιπλέον δεσμεύτηκαν πως θα αποτελέσουν μέρος της λύσης μέσα από απλές καθημερινές επιλογές τις οποίες και υποσχέθηκαν. Στο τέλος με αυτές τις προσωπικές υποσχέσεις δημιούργησαν ένα «Δέντρο Υποσχέσεων», το δικό τους «ΔΕΝΤΡΟ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ». Αυτό το δέντρο θα ταξιδέψει στη Γλασκόβη για να πάρει τη θέση του δίπλα σε χιλιάδες άλλα τέτοια δέντρα από όλον τον κόσμο, σχηματίζοντας το «Δάσος των Υποσχέσεων». Ένα δάσος που θα αποτελέσει μοχλό πίεσης προς τους ισχυρούς αλλά και υπόσχεσης για προσωπική αλλαγή.
Τεύχος 6
Σελίδα 23
Σχολική γιορτή… αλλιώς! Η 28η Οκτωβρίου είχε το δικό της μπλε και άσπρο χρώμα, τα χαμόγελα των παιδιών, το καμάρι των γονιών κι ένα ταξίδι στο παρελθόν μέσα από τις αφηγήσεις των μεγάλων που έζησαν τον πόλεμο ως παιδιά. Το σχολείο μας γιόρτασε φέτος την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 μαζί με τους επισκέπτες του Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων Ζωγράφου. (ΚΗΦΗ) Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, ρωτήσαμε και μάθαμε πώς έζησαν το ξεκίνημα του πολέμου και τις μέρες της κατοχής, μιλήσαμε για την καθημερινότητα και τα συναισθήματά τους. Οι αφηγήσεις του κ. Φάνη και της κ. Θεοδώρας μας έκαναν να καταλάβουμε καλύτερα μια δημιουργία των παιδιών με βάση τον γνωστό πίνακα του Πικάσο ο οποίος στόλιζε την αί«...τα κυκλάμινα θουσα Εικαστικών αποτυπώνοντας το χρώμα και τα του πολέμου. Ειρήνη, δικαιοσύνη, σεβασμός, αγάπη κι ελπίδα για έναν καλύτερο χρυσάνθεμα κόσμο. Με χρώματα φωτεινά, σαν εκείνα της σημαίας. Με βλέμμα συναντήθηκαν με καθαρό, σαν εκείνο των παιδιών. τη γλύκα των Μια ακόμα γλυκιά συνεργασία Ο Σύλλογος Κρητών Ζωγράφου "Ο Καζαντζάκης" και το σχολείο μας μετράνε χρόνια συνεργασίας και η ευγνωμοσύνη όλων των μελών της σχολικής μας κοινότητας είναι μεγάλη. Τις πρώτες ημέρες του Νοέμβρη, τα κυκλάμινα και τα χρυσάνθεμα συναντήθηκαν με τη γλύκα των σταφυλιών και όλοι, μικροί και μεγάλοι της παρέας είδαν πως γίνεται και φυσικά δοκίμασαν μουσταλευριά. Ευχαριστούμε λοιπόν για άλλη μια φορά τους κ. Φώτη Νταουντάκη, Νίκο Τακάκη, την κ. Όλγα Τσουτσουδάκη και όλα τα μέλη του Συλλόγου Κρητών για το απλόχερο κέρασμα μα κυρίως για την αέναη διάθεση προσφοράς. Και του χρόνου!
σταφυλιών και όλοι, μικροί και μεγάλοι της παρέας είδαν πώς γίνεται και φυσικά δοκίμασαν.»
Σελίδα 24
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Μια φωλιά για τα πουλιά Για δυο φωλιές πουλιών θα χρειαστείτε: τα σχέδια ενός παιδιού την αγάπη και την τέχνη ενός παππού τη διάθεση για βοήθεια ενός γονιού Ο Ανδρέας έφτιαξε τα σχέδια πέρσι λίγο πριν κλείσουμε για καλοκαίρι. To Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Freedom to Learn 2 στο οποίο συμμετέχει το σχολείο μας, μας δίνει την έμπνευση να δουλέψουμε σε ιδέες που ενσωματώνουν τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης σε δράσεις διαφορετικές από όσες προτείνουν τα σχολικά βιβλία: κατασκευές, αγάπη για το σχολικό περιβάλλον κι όσους ζωντανούς οργανισμούς το κάνουν πιο όμορφο και ενδιαφέρον, οικολογία, παράδοση. «...μας δίνει την έμπνευση να δουλέψουμε σε ιδέες που ενσωματώνουν τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης...»
Τα σχέδια λοιπόν τρύπωσαν στη βαλίτσα των διακοπών του Ανδρέα και ταξίδεψαν μαζί του. Εκεί συνάντησαν τον παππού Δημήτρη. Τα σχέδια πήραν ζωή, έγιναν δυο όμορφες φωλιές και πήραν τον δρόμο της επιστροφής για το σχολείο. Και τότε ένας άλλος Ανδρέας, λίγο μεγαλύτερος από τον πρώτο, ήρθε με τα εργαλεία του κι όρεξη για βοήθεια και έβαλε τις φωλιές ψηλά για να τις βρουν οι φτερωτοί φίλοι του κήπου μας. 8η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού Στο πλαίσιο του εορτασμού της της 8ης Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού 2021, την Παρασκευή, 01.10.2021, το σχολείο μας βγήκε μια βόλτα στη γειτονική μας Πανεπιστημιούπολη. Μια βόλτα στα δρομάκια της, κάτω από τα δέντρα και τα παιδιά ανακάλυψαν όλους τους θησαυρούς του φθινοπώρου: τα κυκλάμινα, τους ήχους του αέρα, τα σπιτάκια των σαλιγκαριών, τις συναθροίσεις των μυρμηγκιών που ετοιμάζονται για τον χειμώνα. Μικροί και μεγάλοι μαζέψαμε εικόνες και ήχους και γυρίσαμε στο σχολείο αποφασισμένοι να το επαναλάβουμε με την πρώτη ευκαιρία.
Τεύχος 6
Σελίδα 25
Πώς μπορούμε να χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο με ασφάλεια; Οι μαθητές/τριες του Α2 τμήματος τη Δευτέρα, 20.12.2021, παρακολούθησαν την διαδικτυακή ενημέρωση για την ασφαλή χρή- «...ενημέρωσαν τα ση του διαδικτύου για παιδιά Α & Β Δημοτιπαιδιά για την κού από τα κέντρα Ασφαλούς Διαδικτύου Ελλάδας και Κύπρου. Μέλη των δύο κέασφαλή χρήση ντρων μέσα από παραμύθια ενημέρωσαν τα παιδιά για την ασφαλή χρήση του διαδι- του διαδικτύου και κτύου και παρουσίασαν δραστηριότητες που θα ενισχύσουν τις παρουσίασαν γνώσεις τους για το ευαίσθητο αυτό θέμα. Με μεγάλο ενδιαφέρον δραστηριότητες οι μικροί μας μαθητές προβληματίστηκαν και αναρωτήθηκαν: «Τι θα γινόταν εάν η κοκκινοσκουφίτσα είχε κινητό;» «Γιατί ο Πινόκιο που θα έχασε όλα τα λεφτά του;» «Τι έκαναν τα 3 γουρουνάκια και “δεν ενισχύσουν τις πρόλαβαν” να φτιάξουν τα σπίτια τους;» Η συμμετοχή στη διαδικτυακή εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε στο γνώσεις τους για πλαίσιο του Προγράμματος Αγωγής Υγείας και eTwinning Project το ευαίσθητο αυτό «eSafety Digital Fairytales» που υλοποιείται με τους μαθητές των θέμα.» δύο τμημάτων της Α’ τάξης, στο μάθημα ΤΠΕ. *Ανάλογες δραστηριότητες θα γίνουν και με το Α1 τμήμα μόλις τα παραμύθια α-
ποσταλούν στο σχολείο μας, καθώς λόγω των μέτρων για τον Covid-19 δεν ήταν δυνατόν να γίνει ένωση τμημάτων και να παρακολουθήσουν την εκδήλωση ταυτόχρονα και τα 2 τμήματα.
Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών στο σχολείο μας Σε όλη την Ευρώπη, 800 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εκπροσωπούνται από τα 47 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και ενθαρρύνονται να μάθουν όλο και περισσότερες ξένες γλώσσες, σε οποιαδήποτε ηλικία, εντός ή εκτός σχολείου. Το γεγονός αυτό πηγάζει από την πεποίθηση του Συμβουλίου της Ευρώπης ότι η γλωσσική πολυμορφία αποτελεί εργαλείο για την επίτευξη ευρύτερης διαπολιτισμικής κατανόησης και βασικό στοιχείο στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της ηπείρου μας. Με πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης, από το 2001 η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 26 Σεπτεμβρίου μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το σχολείο μας συμμετείχε και φέτος, δημιουργώντας το τρένο των γλωσσών, με ό,τι μας θυμίζει και μας ταξιδεύει στις χώρες όπου μιλιούνται γλώσσες που χρησιμοποιούμε στο σχολείο και στο σπίτι μας. Ζωγραφιές, καρτ ποστάλ, φωτογραφίες, χάρτες, μηνύματα στις γλώσσες αυτές γέμισαν τα βαγόνια. Όλοι οι μαθητές, παρατηρώντας το τρένο που τοποθετήθηκε στην κεντρική σκάλα, μπόρεσαν να δουν και να μάθουν ποιες γλώσσες μιλάει το σχολείο μας!
«...δημιουργώντας το τρένο των γλωσσών, με ό,τι μας θυμίζει και μας ταξιδεύει στις χώρες όπου μιλιούνται γλώσσες που
χρησιμοποιούμε στο σχολείο και στο σπίτι μας!»
Σελίδα 26
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Μέρες Erasmus, μέρες γιορτής στο σχολείο μας
«Κάθε χρόνο εδώ και χρόνια, γιορτάζουμε την τύχη της συνεργασίας με σχολεία από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες και τη δυνατότητα να εργαζόμαστε μαζί σε καινοτόμες ιδέες και σχέδια εργασίας.»
Κάθε χρόνο εδώ και χρόνια τις πρώτες μέρες του Οκτώβρη γιορτάζουμε την τύχη της συνεργασίας με σχολεία από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες και τη δυνατότητα να εργαζόμαστε μαζί σε καινοτόμες ιδέες και σχέδια εργασίας. Φέτος, με τρεις συνεργασίες σε εξέλιξη, με την προσμονή της επικείμενης φιλοξενίας δέκα εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών το τριήμερο 1820/10, με μια δική μας εμπειρία από δια ζώσης συνεργασίας σε σχολείο της Καταλονίας και την κυκλοφορία του πρώτου ενημερωτικού δελτίου για το πρόγραμμα DIGIPRO https://projectdigipro.eu/ (ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο όσο και επίκαιρο πρόγραμμα για την ανάπτυξη της ψηφιακής ετοιμότητας των παιδιών με κύριο στόχο την αντιμετώπιση κινδύνων στο διαδίκτυο), νιώθουμε ιδιαίτερα γιορτινοί. Στο ιστολόγιό μας έχει δημιουργηθεί ξεχωριστή σελίδα για να ενημερώνονται όλα τα μέλη της σχολικής μας κοινότητας για όσα συμβαίνουν σε επίπεδο ευρωπαϊκών συνεργασιών. Την Παρασκευή 15 Οκτωβρίου μαθητές της Ε' και ΣΤ' τάξης βρέθηκαν διαδικτυακά με συμμαθητές τους από τη Μάλτα για να συζητήσουν για τα οφέλη αυτών των προγραμμάτων. Δυο εβδομάδες μετά γιορτάσαμε με άλλους συμμαθητές μας από το εξωτερικό την Ευρωπαϊκή Ημέρα Αθλητισμού. Συνάντηση εταίρων Erasmus+ KA201 UTOPIA στην Καταλονία Το χρονικό διάστημα 27.09 – 29.09, πραγματοποιήθηκε στην πόλη Lleida της Καταλονίας η δεύτερη συνάντηση των εταίρων του ευρωπαϊκού προγράμματος Utopia στο οποίο συμμετέχει το σχολείο μας από το 2019. Η συνάντηση αυτή, η πρώτη μετά από πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω των περιορισμών της πανδημίας βρήκε 11 εκπαιδευτικούς σχολείων από το Βέλγιο, Βουλγαρία, Σλοβενία, Ισπανία και 2 καθηγητές του Πανεπιστημίου Tomas More στο Βέλγιο στο φιλόξενο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Escola Valeri Serra του Bellpuig να μιλούν για τρόπους μάθησης εκτός σχολείου και στην κοινότητα και να παρέχουν ανατροφοδότηση για όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας. Στη συνάντηση συμμετείχαν από το σχολείο μας οι εκπαιδευτικοί Γιούλη Γύφτουλα και Πωλίνα Κάτσιου.
Τεύχος 6
Σελίδα 27
ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Μια βόλτα στο μουσείο με το UTOPIA Από τις 18 έως και τις 20 Οκτωβρίου, το σχολείο μας φιλοξένησε δέκα εκπαιδευτικούς και ακαδημαϊκούς του προγράμματος UTOPIA. Στο πλαίσιο της επίσκεψής τους μαζί με μαθητές του πρώτου τμήματος της τετάρτης τάξης ανακάλυψαν έναν κρυμμένο θησαυρό της πόλης μας. Το εργαστήριο του Ι.Παππά, κομμάτι του μουσείου Μπενάκη φιλοξένησε το μικρό μας μελίσσι για τις πρώτες ασκήσεις σχεδίου σ' έναν κήπο γεμάτο αγάλματα και ιστορία. Θα ξαναγυρίσουμε για να φτιάξουμε γλυπτά για τον κήπο μας. Η βόλτα μας είχε άμεση σχέση με το αντικείμενο του ευρωπαϊκού προγράμματος που υλοποιεί το σχολείο μας και προωθεί τη μάθηση στην κοινότητα. Σε μια φιλόξενη και σημαντική γωνιά της πόλης μας, λοιπόν, μικροί και μεγάλοι έμαθαν στο μουσείο. Συνάντηση Erasmus+ KA229 Freedom to Learn 2 Στο διάστημα 15-19 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία της Πολωνίας η πρώτη συνάντηση των εταίρων του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA229 Freedom to Learn 2 στο οποίο συμμετέχει το σχολείο μας από το 2020. Η συνάντηση αυτή, η πρώτη λόγω των περιορισμών της πανδημίας βρήκε μια ομάδα εκπαιδευτικών σχολείων από τη Μάλτα, Πολωνία, Σερβία, Ιταλία και Ελλάδα στο φιλόξενο χώρο του επιμορφωτικού κέντρου Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń. Σύντομα θα κυκλοφορήσει το δεύτερο ενημερωτικό δελτίο του προγράμματος στη σελίδα του ιστολογίου μας για τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα με πληροφορίες για τις δραστηριότητες που θα υλοποιηθούν μέχρι τον Μάρτιο 2022.
Υποδοχή των εταίρων μας του προγράμματος UTOPIA.
«Το εργαστήριο του Ι. Παππά, κομμάτι του μουσείου Μπενάκη, φιλοξένησε το μικρό μας μελίσσι για τις πρώτες ασκήσεις σχεδίου σ’ έναν κήπο γεμάτο αγάλματα και ιστορία»
Σελίδα 28
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Μύρισαν Χριστούγεννα στο σχολείο μας! Καλωσορίσαμε τα Χριστούγεννα με παραδοσιακές χριστουγεννιάτικες συνταγές, παραδοσιακές πίτες, χριστόψωμο, κάλαντα, μουσική και χορό.
Τεύχος 6
Σελίδα 29
Τα κάλαντα επιστρέφουν! ...ξεκινώντας τη βόλτα μας από το σχολείο μας μέχρι την πλατεία Κρήτης. Συνομιλούμε με μέλη του ΚΗΦΗ Ζωγράφου και παρουσιάζουμε δρώμενα από την Κρήτη και τη Μακεδονία.
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ 3ο Δημοτικό Σχολείο Ζωγράφου Έκδοση Μαθητές και εκπαιδευτικοί του 3ου Δημοτικού Σχολείου Ζωγράφου Σχεδιασμός Τεύχους Μαρία Πετροπούλου Γιούλη Γύφτουλα Επικοινωνία 3ο Δημοτικό Σχολείο Ζωγράφου τηλ. 210 7777857 Blog 3dimzografou.blogspot. com
Η έκδοση της σχολικής μας εφημερίδας εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης και προωθεί τη διάχυση των αποτελεσμάτων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων: ERASMUS +KA201 UTOPIA 2019-2021 ERASMUS+ KA229 FREEDOM TO LEARN 2 2020-2022 ERASMUS+ KA226 DIGIPRO 20212023
ΜΑΘΗΤΕΣ εν ΔΡΑΣΕΙ
Τεύχος 5
Συνάντηση Erasmus+ KA201 UTOPIA στη Σλοβενία Στο διάστημα 13-16 Δεκεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε στη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας η τέταρτη συνάντηση των εταίρων του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA201 UTOPIA στο οποίο συμμετέχει το σχολείο μας από το 2019. Στη συνάντηση αυτή, μια ομάδα εκπαιδευτικών σχολείων από το Βέλγιο, Βουλγαρία και Ελλάδα βρέθηκαν στο φιλόξενο χώρο του σχολείου Primary school Dravlj. Το σχολείο μας εκπροσώπησαν ο Διευθυντής κ. Πολυχρονάκης Γρηγόρης και ο εκπαιδευτικός κ. Κουτσώνας Στέργιος. Οι εκπαιδευτικοί συνεργάστηκαν για τα παραδοτέα διδακτικά σενάρια του προγράμματος, την ιστοσελίδα του και τη συνέχειά του η οποία περιλαμβάνει τη φιλοξενία μιας εβδομάδας εντατικής επιμόρφωσης εκπαιδευτικών από όλα τα εταιρικά σχολεία τον Μάιο του 2022 στο 3ο Δημοτικό Ζωγράφου.
Συλλογή τροφίμων για το κοινωνικό παντοπωλείο Για ακόμα μια χρονιά το σχολείο μας συγκέντρωσε τρόφιμα μακράς διάρκειας για να γεμίσει περισσότερο τα ράφια του Κοινωνικού Παντοπωλείου της πόλης μας. Με τη συμμετοχή των μαθητών/τριών μας που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση αυτή και τη βοήθεια του Συλλόγου Γονέων του Σχολείου μας, συγκεντρώθηκαν τριάντα πακέτα για να φτάσουν στα σπίτια όσων τα έχουν ανάγκη.