destination Bhutan als ultieme reist(r)ip

Tekst & foto's: Siel Lammertyn

Wanneer mensen mij vragen "Hoe was het in Bhutan? ", begin ik met "Goed!". Daarna durf ik al eens te zeggen "Heerlijk om eens te mogen volgen, in plaats van altijd als reisbegeleider Joker-groepsreizen op sleeptouw te nemen". Maar als ik daarna merk dat er nog meer wil is om te luisteren, dan is het hek van de dam. En aangezien ik jullie stilte op dit moment graag zo opvat, here I go!

De WOW-factor van Bhutan begint al in het vliegtuig. Als je vliegt vanuit Delhi of Kathmandu, dan word je een hele vlucht lang getrakteerd op de mooiste zichten. De piloot ontpopt zich tot reisbegeleider: ‘Ladies and gentlemen, on your left you can see the Mount Everest, the highest mountain in the world … And now you see the 3rd highest mountain … And now you see the 5th tallest mountain…’.

Naar beneden turend richting de bergen van Nepal zie ik de vele huizen in de valleien. Maar dat stopt vanaf dat je het Bhutanees luchtruim binnenvliegt. Hier is niks anders dan bergen en bomen. Tot je opeens wel erg dicht bij de grond begint te vliegen, zo dicht dat je bijna de individuele rijstkorrels op de rijstvelden kan zien groeien. Tussen de bergen slalomt het vliegtuig tot, letterlijk achter het (berg)hoekje, de kortste landingsbaan ooit komt piepen. Wat een landing! Alle passagiers zijn al overweldigd door Bhutan, nog voor we goed en wel aangekomen zijn.

De Bhutanese identiteit boven alles

Ondanks dat Bhutan actief toeristen probeert te lokken, blijft het een dure bestemming. Ik was er dan ook slechts 8 nachten. Voor een land met de grootte van België zou dat moeten lukken. Maar strijk al die Bhutanese bergen plat en je hebt een land ter grootte van India. Schaamteloos beperk ik me dus tot de toeristische route, waar ik warempel één van de jongere reizigers blijk. Hierdoor zijn de wandelroutes, van kortere tot meerdaagse, niet druk. Alleen de monniken of nonnen wandelen me steevast met vaste tred voorbij. Want ja, aan het einde van elke wandelroute ligt wel één of andere tempel die je enkel te voet kan bereiken. De gebedsmolens, gezangen, gebeden en uitzichten zorgen voor een serene sfeer. Maar wist je ook dat alle gebouwen (particulier én openbaar) moeten opgetrokken worden in de typische Bhutanese architectuur? Prachtig!

En dat brengt me naadloos bij nog zo’n Bhutanese eigenaardigheid: hun focus op het behoud van de Bhutanese identiteit. Buitenlanders zijn er enkel welkom om tijdelijk te werken of toerist te spelen. Migreren naar Bhutan, dat gaat niet. Aan het werk? Dan moet je traditionele Bhutanese kledij dragen.

Overal, van de straat tot de mensen hun living, zie je portretten van de koning – die van nu, van het verleden én de toekomst. De troonopvolger is namelijk de peuterzoon van de koning, wiens portret ook overal te vinden is. De Bhutanen hebben een enorm vertrouwen in hun koning. Zo groot dat de eerste verkiezing voor een parlement slechts in 2008 plaatsnam en dat de modale Bhutanees nog steeds het nut er niet van inziet, want waarom hebben ze meer nodig dan hun koning? Natuurlijk zijn de parlementsleden ook zo doordrongen van dat feit, dat zij niets zouden beslissen dat de koning zou schofferen. Als er dus beslist wordt dat alle huizen een groen dak moeten hebben, want dat is beter voor het landschap, dan doet iedereen dat zonder morren.

Flaming Thunderbolt of Wisdom

Het land ligt gesandwicht tussen India en Tibet, en die invloeden kan je goed voelen. Desondanks kan je Bhutan niet verwarren met die twee landen. Van hun grondwet (‘Het hele land moet voor minimum 60% uit beschermde natuur bestaan’) tot hun eten (’t is precies Tibetaans, maar ongelofelijk pikant), ze doen er hun eigen ding mee. Het land is ook boeddhistisch, maar doet ook dat op z’n eigen manier.

Zo zie je te pas en te onpas fallus-symbolen. Dat komt door één monnik; The Divine Madman. Als yogi was hij tegen het boeddhistische establishment, hij deed graag zijn eigen ding. Zo zwierf hij rond, vertelde hij aangebrande moppen, verleidde vrouwen en dronk bier. Vele verhalen gaan de ronde over deze yogi: zo plaste hij op de het hoofd van een monnik, waarna er een heilig mantra op het hoofd van deze monnik verscheen. Maar waarom dan de fallus? Voor demonen trok hij steevast zijn broek uit. Bij het aanzien van zijn Flaming Thunderbolt of Wisdom (en die naam verzin ik niet!) konden die demonen niet anders dan bezwijken. Een krachtig wapen dus, die fallus. Bon, ik denk er het mijne van.

Aan deze yogi hebben de Bhutanezen ook hun nationale dier te danken, een kruising tussen een geit en een koe. In een land waar tijgers, rode panda’s en sneeuwluipaarden rondlopen, kan enkel een Divine Madman zorgen dat zo’n dier nationaal wordt vereerd!

Unieke bestemming om met open mond naar te staren

Maar Bhutan is vooral prachtig. Van de gouden rijstvelden tot de hoge passen, de wondermooie tempels tot de eeuwige bossen. De frisse berglucht, diepe valleien en dorpen doen me met open mond staren - of is dat de ijlheid door de hoogte? Gooi daar nog één van hun typische Boeddhistische festivals bovenop (en dat zijn er veel, dus het is niet moeilijk om er minstens eentje te bezoeken) en je hebt een unieke bestemming die iedere ziel kan beroeren!

Heb jij zin om de sprong te wagen en Bhutan als reisbestemming op jouw bucketlist te zetten? Denk dan zeker aan deze vragen/stappen tijdens je voorbereiding:

• Welk type reis wil je doen? Meerdaagse trekkings, cultuur of een combinatie? Weet wel dat trekkings vaak extra permits vragen!

• Hoe geraak je er? Ga je overland vanuit Darjeeling (India) of vlieg je met één van Bhutanese vliegmaatschappijen (Drukair of Bhutan Airlines)?

• Wanneer wil je gaan? Het meest toeristische seizoen is oktober. In de winter of het regenseizoen kan je in 2025 ook goedkoper vliegen met Drukair.

• Een lokale gids is verplicht in Bhutan, vind dus de juiste partner. Onze Joker-groepsreizen werken samen met Nim van Lotus Arising (https://lotusarisingtravel.com/). Een aanrader!

• Denk na over jouw budget! Per dag moet er een SDF (Sustainable Development Fee) worden betaald. Deze gaat integraal naar onderwijs, zorg … Tot begin 2027 is dit tijdelijk verlaagd naar 100$ per dag. Een tip om jouw budget ietwat te verlagen: verblijf zo vaak mogelijk in farmstays. Hierbij verblijf je bij gezinnen die enkele kamers vrij hebben, maar die wel gekeurd zijn door de overheid. Verwacht je aan home cooked meals met lokale ingrediënten, een warme stoof in de living en gedeeld (maar wel erg proper) sanitair.

• En tenslotte, een tip voor tijdens het aftellen: check #destinationbhutan of #visitbhutan op Instagram! De toeristische dienst van het land zorgt quasi dagelijks voor prachtig beeldmateriaal op @tourismbhutan.