วิ ทยาศาสตร์ในโลกกว้าง ไดนาโมของแอดิส ั น... เรื องราวจากตู้โชว์ ฉั นเป็ นคนหนึ งทีชื นชมโทมั ส อั ลวาแอดิส ั น สุดยอดนั ก ประดิษฐ์ ซึงมี ความเพี ยรพยายามสร้างหลอดไฟกว่า10,000 ครั ง จนกระทั งสําเร็จมาเป็ นหลอดไฟให้พวกเราใช้ได้ มาถึงทุกวั นนี และวั นนี ฉั มนี โอกาสทีดีได้พบกั บไดนาโมของแอดิส ันทีมอบให้แก่ไม เคิล ฟาราเดย์ ไว้ใช้ท ดลอง ซึงไดนาโมนี จ ั ดแสดงอยู่ณ คณะ วิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลั ยมิสซูรีท ีฉั นมาทําวิจ ั ยนั นเอง พอ ฉั นรูได้้ ว่ามี ไดนาโมของแอดิ ส ั นจากเพื อนคนไทย ฉั นมิรอช้าทีจะเข้า ไปชมให้เป็ นบุญตา ประหนึงแฟนคลั บอยากพบดาราทีตนชืนชอบ เมื อฉั นได้พบไดนาโมตัวดั งกล่าว ความทรงจําในอดีตตอนสมั ย เรีย นฟิ สิก ส์ ก ็ค่ อ ย ๆ ผุ ดขึ นมาทีล ะเล็ก ทีล ะน้อ ยว่ า ไดนาโม ประกอบด้ว ย ขดลวด แม่ เ หล็ก และแกนหมุน เมือออกแรงให้ ขดลวดหมุนตั ดสนามแม่เหล็ ก จะเกิ ดกระแสไฟฟ้ าขึ นในขดลวด แต่ โชคไม่ด ีไดนาโมของแอดิส ั นถูกครอบด้ว ยกระจกอย่างมิ ดชิด ฉั น จึ งไม่ม ี โอกาสได้ ลองหมุนขดลวดดูส ั กครั งว่าจะเกิดกระแสไฟฟ้า ฉั นยั งสั งเกตว่าตรงปลายขดลวดมี วงแหวน ซึ งวงแหวนนีจริเป็งนไหมสิ งสําคั ญที ทําให้เกิ ดความแตกต่างของกระแสไฟฟ หาก ้า เป็ นวงแหวนผ่าซี กจะทําให้กระแสไฟฟ้าทีเกิดขึ นไหลทางเดี ยว ซึงกระแสไฟฟ้าทีได้จ ึ งเป็ นไฟฟ้ากระแสตรงนั นเอง หากเป็ นวงแหวน ไม่ผ่าซึกกระแสไฟฟ้ าทีได้จ ะเป็ น ไฟฟ้าทีได้ไหลกลั บไปกลั บมาเป็ นไฟฟ้ากระแสสลั บ นั นเอง ดั งนั นผู ้ค้ น พบหล ั กการผลิต กระแสไฟฟ้าจากการเปลี ยนแปลงสนามแม่เหล็กผ่านขดลวดนี ไม่ใช่ใครทีไหนก็ค ือไมเคิล ฟาราเดย์ นั นเอง ณ จุนีดฉั นจึ งได้ เรียนรู้ว่านั กวิทยาศาสตร์ไม่ได้ทํางานคนเดี ยว นั กวิทยาศาสตร์มีกส็ ั งคม มี เพื อนซึ งช่วยเหลื อเกื อกูลกั นเพื อความก้าวหน้าของ ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ต่อไป ทั งแอดิส ั นและฟาราเดย์จ ึงแบบอย่างให้ฉ ั นแบ่งปั นความรู้ให้เพื อนไงครั บ พวกเ รามาช่ว ยกั น สร้างประชาคมแห่งการเรียนรู้ว ิทยาศาสตร์ก ั นนะครั บ...
เรืองโดย ดร.ศศิเทพ ปิ ติพรเทพิน ภาควิชาการศึกษา สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลั ยเกษตรศาสตร์