วิทยาศาสตร์ในโลกกว้าง อาหารเปลีย่ นรูปร่าง... เรือ่ งราวจากอาหาร ฉัน มีน สิ ยั รัก การรับ ประทานอาหาร ชอบชิม อาหารหลากหลาย รสชาติแตกต่างและแปลกใหม่อยู่เป็ นประจา ยิง่ ฉันได้เดินทางไปยังประเทศต่ างๆ ทัว่ โลก ฉันยิง่ ได้ชมิ อาหารพืน้ เมืองของประเทศต่ างๆ หลากหลายมากขึ้น แล้ว ก็ทานได้มากขึ้นอีกด้วย แต่ สงิ่ ทีแ่ ตกต่ างคือ ตอนทีฉ่ นั ยังเป็ นวัย รุ่นอยู่ ฉัน ทานเยอะแค่ ไ หนก็ ไ ม่ อ้ ว น สงสัย ตอนนัน้ ระบบเผาผลาญในร่ างกาย (Metabolism) ยังทางานได้ดอี ยู่ แต่พอมาตอนนีย้ งิ่ ฉันกินมากเท่ าไหร่ ก็ยงิ่ มีผลต่อร่ างกายของฉัน ดู เหมือนฉันก็ยงิ่ จะเพิม่ น้ าหนักมากเท่ านัน้ ยิง่ ในช่ วง เปิ ดเทอมวันแรกมหาวิทยาลัยทีอ่ เมริกาจะมีกจิ กรรมเยอะมาก และทีข่ าดไม่ได้คอื การแจกอาหารให้กนิ ฟรี เช่ น แฮมเบอร์ เกอร์ พิซซ่ า มันฝรัง่ อบ คุกกี้ สลัด นอกจากนีร้ ูมแมดจากประเทศชาด ใจดียงั ชอบทาอาหารพื้นเมืองให้ฉนั ทานอีก จริงๆ แล้วฉันก็ชอบอาหารฟรีนะ ไม่ รู้ว่าเพราะอะไร คงเพราะประหยัดเงินไปใน ตัว และที่ส าคัญ มัก จะเป็ น อาหารที่ม รี สชาติใ หม่ ๆ แตกต่ า งที่ฉ นั เคยทาน โดยอาหารที่ฉนั ได้ม าฟรีน นั้ แม้มปี ริม าณไม่ มากนัก แต่ ทาให้ ฉนั อิ่มได้อ ย่า งไม่ น่าเชือ่ ก็เพราะอาหารพวกนีใ้ ห้พลังงานสูงนัน้ เอง
เรามาดูกนั ว่ามีการวัดปริมาณอาหารอย่ างไร อาหารทีม่ พี ลังงานสู ง เป็ น อย่ างไร การวัดปริมาณพลัง งานในอาหารนัน้ วัดเป็ น หน่ ว ยทีเ่ รีย กว่ า “แคลอรี่ (Calories)” ซึง่ 1 กิโลแคลอรีม่ คี ่าเท่ ากับความร้ อนทีท่ าให้น้ า 1 กิโลกรัมมีอุณหภูมสิ ูงขึน้ 1 องศาเซลเซียสนัน่ เอง โดยปกติแล้วร่ างกายของ เราต้องการพลังงานวันละ 1,600-2,400 แคลอรี่ แตกต่ างกันออกไป ตามเพศและกิจกรรมทีท่ าในแต่ ละวัน หากฉันกินอาหารจาพวกไขมัน ฉันจะได้ พลังงานมากถึง 9 กิโลแคลอรีต่ ่อกรัม ส่วนอาหารประเภทโปรตีนและคาร์ โบไฮ เดรทจะให้พลังงานจานวน 4 กิโลแคลอรีต่ ่ อกรัม ทีน่ ้มี าดูในภาพอาหารทีฉ่ นั ได้มาฟรีน้สี คิ รับ ว่ ามีอาหารประเภทใดบ้าง คาร์ โบไฮเดรตและไขมันทัง้ นัน้ เลย ตอนทีท่ านเข้าไปก็คดิ ว่ า “ทานไปก่ อนแล้วค่ อยลดทีหลัง ” แต่ พอเอาเข้าจริง ไม่ใช่จะลดเอาง่าย ๆ นะ ฉันวิง่ บนเครือ่ งวิง่ ใช้เวลาตัง้ นาน แต่หน้าจอของเครือ่ ง แสดงให้ฉนั เห็นว่าฉันเพิง่ ลดไปแค่ไม่กแี่ คลอรีเ่ อง รู้ง้ฉี นั ไม่ ตามใจปากก็ด ี แต่ ก ็ ถือเป็ นประสบการณ์ทดี่ ที ฉี่ นั ยอมทีจ่ ะวิง่ และออกกาลังกายเพือ่ สุขภาพต่อไป
เรื่องโดย ดร.ศศิเทพ ปิ ติพรเทพิน ภาควิชาการศึกษา สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศกึ ษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์