DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 5
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΝΙΑΣ
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΣΕ ΘΕΛΩ Γιατί ζηλεύω; Γιατί χωρίζω; Γιατί απατάω;
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 6
Εικονογράφηση: Dreyk the Pirate ©
Copyright Δημήτρης Δανιάς – Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε., Αθήνα 2018
Έτος 1ης έκδοσης: 2018 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ : Θεμιστοκλέους 104, 106 81 Αθήνα ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ : Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα
% 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX: 210-384.24.31 e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com
ISBN 978-960-03-6336-4
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 7
13
Η επιτυχία στις σχέσεις και στην επικοινωνία . . . . . . . . . Προσωπικότητα: Τα μυστικά της γοητείας . . . . . . . . . . . Πώς διαμορφώνεται η αυτοπεποίθηση . . . . . . . . . . . . . . Πώς μπορούμε να προβάλουμε την καλύτερη εικόνα του εαυτού μας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γλώσσα του σώματος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Το χάδι ως μέσο επικοινωνίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ψάχνοντας μέσα μας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ο άντρας κυνηγός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Νυχτερινή έξοδος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Υποτίμηση του εαυτού μας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Είμαι άσχημη – Είμαι άσχημος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Μοναξιά: Τι κάνουμε για να ξεφύγουμε; . . . . . . . . . . . . . Όνειρα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Έρωτας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Η εικόνα της αγάπης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . «Συνταγή» αγάπης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Η αγάπη ως μέσο θεραπείας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Αγάπη – Έρωτας – Μίσος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Θυμός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ο μύθος του δυναμικού . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Πώς δημιουργούμε μια σχέση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Επιλογή συντρόφου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Αν ταιριάζουμε ως προσωπικότητες . . . . . . . . . . . . . . . .
15 17 19 22 24 37 39 42 44 46 50 55 61 67 77 79 81 85 89 103 106 108 115
ΠΡΟΛΟΓΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 8
Ο διάλογος στο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Όσο πιο λίγο μ’ αγαπάς, τόσο πιο πολύ σε θέλω . . . . . . . . Το χιούμορ στο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Μπορεί μια φιλία να γίνει ένας μεγάλος έρωτας; . . . . . . . . Ψυχαναλυτική ερμηνεία μιας σχέσης . . . . . . . . . . . . . . . Τα προβλήματα σε μια σχέση – Ανάλυση δύο περιπτώσεων. Πώς δημιουργούνται, πώς αντιμετωπίζονται . . . . . . . . . . Το «εγώ» και το «εμείς» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Απογοήτευση – Αυτοκαταστροφή . . . . . . . . . . . . . . . . . Καταπιεσμένα συναισθήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Νευρωτική αγάπη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Χρήμα και σχέσεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Σεξ – Έρωτας – Ηδονή στο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . . . . Τα λάθη στο κρεβάτι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . «Αταίριαστοι» σύντροφοι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Απιστία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ζήλια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Έλεγχος επιθετικότητας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Η βία στο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Φόβος εγκατάλειψης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Πώς ξεπερνάς έναν μεγάλο έρωτα . . . . . . . . . . . . . . . . . . Πώς λειτουργεί ο χωρισμός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Το «τραύμα» μιας προηγούμενης σχέσης . . . . . . . . . . . . . Πόνος και συναίσθημα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Συμβολισμός σε αντικείμενα του άντρα και της γυναίκας . . Χώροι με συναισθήματα – Το καταφύγιο μιας ζωής . . . . . «Εγώ φταίω» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Οι προϋποθέσεις μιας αρμονικής συμβίωσης . . . . . . . . . . Ευτυχισμένο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γάμος: Τι σημαίνει για τη γυναίκα; Τι σημαίνει για τον άντρα; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Διαδίκτυο και σχέσεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Οι σχέσεις στο μέλλον . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
117 122 128 132 138 142 147 152 159 160 164 168 172 176 179 184 197 200 205 216 219 226 230 232 236 241 244 254 259 263 266
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 9
Κρίση και συναίσθημα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270 Ψυχική και σωματική υγεία στο ζευγάρι . . . . . . . . . . . . . 272 Εμείς και το σώμα μας – Σωματικό εγώ . . . . . . . . . . . . . 274
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 10
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 11
Στη μνήμη μιας μάνας που μου δίδαξε το αληθινό.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 12
Θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά την Ηλιάνα Παχατουρίδη και τη Γεωργία Δονούκη
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 13
Πρόλογος
— Τα πιο σημαντικά πράγματα που γίνονται στη ζωή και στις σχέσεις μας δεν βρίσκονται γύρω μας αλλά μέσα μας. — Το ζητούμενο σήμερα είναι η προσωπική μας ισορροπία, που για να την πετύχουμε χρειαζόμαστε συναισθηματικές και ψυχολογικές παρεμβάσεις.
Η διαφορά σε αυτό το βιβλίο είναι ότι γράφτηκε με σκοπό να βοηθήσει πρακτικά στην καλυτέρευση των σχέσεων ανάμεσα στα ζευγάρια. Σχέσεις που πολλές φορές θεωρείται ότι έχουν τεράστια προβλήματα τα οποία δύσκολα ξεπερνιούνται. Μιλάει γι’ αυτό που συμβαίνει σήμερα στις σχέσεις μας. Μιλάει για χθες το βράδυ, για σήμερα το πρωί. Αναφέρεται στο πώς λειτουργούν οι σχέσεις και ποια είναι η αντιμετώπι-
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Γιατί ακόμα ένα βιβλίο για τις σχέσεις; Τι περισσότερο μπορεί να προσφέρει; Σε αυτές τις σελίδες που θα διαβάσετε μπορεί να σας φανεί περίεργο, αλλά κάπου θα βρείτε τον εαυτό σας. Πιθανόν να αναγνωρίσετε μια απάντηση σε αυτό που σας προβληματίζει περισσότερο στις καθημερινές σας σχέσεις. Η αγάπη ως συναίσθημα ακουμπάει όλους τους ανθρώπους. Όμως ταυτόχρονα είναι και ένα συναίσθημα που μας γεμίζει φόβο, πόνο, ενοχές, ανασφάλειες. Γιατί; Γιατί το πιο σημαντικό, το πιο αναγκαίο, το πιο όμορφο, το πιο υπέροχο συναίσθημα της ζωής να μας κάνει να υποφέρουμε;
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 14
σή τους σε πρακτικό επίπεδο, τι κάνω συγκεκριμένα για να ξεπεράσω το οποιοδήποτε πρόβλημα. Mιλάει με περιπτώσεις. Το κάθε θέμα-πρόβλημα αναπτύσσεται σε πολύ λίγες σελίδες, για να μπορεί ο αναγνώστης, χωρίς να κουράζεται, να κατανοεί τα αίτια ενός προβλήματος και την αντιμετώπισή του.
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
Αν ό,τι διαβάζετε εφαρμοστεί στην πράξη, θα αλλάξει μεγάλο μέρος της ζωής σας.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 15
Η επιτυχία στις σχέσεις και στην επικοινωνία
Τα κλειδιά μιας πετυχημένης συζήτησης
ζουμε δεξιά κι αριστερά δείχνουμε ανασφάλεια, αβεβαιότητα και τάσεις υπεκφυγής, γιατί δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα της συζήτησης ή τον ίδιο τον συνομιλητή μας. Είναι μια συμπεριφορά που φανερώνει άρνηση στην επικοινωνία μας. • Μιλάμε πάντα με λίγα και μετρημένα λόγια. • Διατυπώνουμε τις διαφωνίες και τις αντιρρήσεις μας χωρίς μεγάλες προτάσεις. • Πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι, να λέμε με ειλικρίνεια και ευθύτητα αυτά που σκεφτόμαστε. • Απαντάμε πάντα στις ερωτήσεις που μας κάνουν, ακόμα κι αν οι ερωτήσεις αυτές δεν μας αρέσουν ή διαφωνούμε. • Αν καταλάβουμε ότι κάναμε κάποιο λάθος στην επικοι-
• Κοιτάμε πάντα τον συνομιλητή μας στα μάτια. Αν κοιτά-
Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Στη ζωή η βάση της επιτυχίας σε προσωπικό αλλά και σε επαγγελματικό επίπεδο είναι η σωστή επικοινωνία. Αυτό επιτυγχάνεται όταν μπορούμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις μέσα από τον τρόπο προσέγγισης των ανθρώπων. Από τους πιο σημαντικούς τρόπους επικοινωνίας σήμερα είναι ο λόγος, η επαφή που λειτουργεί μέσα από την προσέγγιση των άλλων και τη συζήτηση. Ας δούμε πώς μπορούμε να έχουμε μια πολύ καλή και πετυχημένη συζήτηση που θα μας οδηγήσει σε απόλυτη αποδοχή από τους άλλους.
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 16
νωνία και στη συμπεριφορά μας, είναι καλύτερα να παραδεχτούμε με θάρρος το λάθος παρά να προσπαθούμε να το δικαιολογήσουμε. • Όταν απευθυνόμαστε στον άλλο δεν δίνουμε την αίσθηση ότι τον ανακρίνουμε. Δεν κάνουμε ερωτήσεις που έχουν αυτονόητες απαντήσεις και αποφεύγουμε τις ακραίες τοποθετήσεις. • Δεν μονοπωλούμε τη συζήτηση και δεν αναφερόμαστε σε ένα μόνο θέμα. • Όταν κάποιος κρίνει αρνητικά αυτό που λέμε, δεν δείχνουμε ποτέ εκνευρισμό. • Είναι καλό να γνωρίζουμε πάντα ότι κάποιος μας ακούει περισσότερο αν μιλάμε για θέματα που αφορούν εκείνον, λιγότερο όταν αναφερόμαστε σε τρίτους και ελάχιστα εάν αφορούν εμάς. • Το χαμόγελο βοηθάει πάντα στη συζήτηση και στην επικοινωνία μας, αρκεί να έχει λόγο ύπαρξης. Επομένως, δεν πρέπει να χαμογελάμε άσκοπα. • Δεν ξεκινάμε ποτέ μια συζήτηση όταν είμαστε κουρασμένοι ή νιώθουμε απόλυτο εκνευρισμό.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 17
Προσωπικότητα: Τα μυστικά της γοητείας
2 – Όσο πιο λίγο μ ’αγαπάς, τόσο πιο πολύ σε θέλω
— Ευγένεια: Δεν πρέπει να είμαστε προσποιητά ευγενικοί, αλλά να εκδηλώνουμε την εκτίμησή μας στον άλλο. Η ηρεμία και γενικά η καλή διάθεση μπορούν να ωφελήσουν τη συμπεριφορά μας. Στον λόγο μας πρέπει πάντα να χρησιμοποιούμε λέξεις που είναι αποδεκτές από τους άλλους, όχι άκομψες εκφράσεις. — Χιούμορ: Να μην είμαστε ειρωνικοί, να χρησιμοποιούμε το χιούμορ γιατί πολλές φορές αφοπλίζει τον συνομιλητή μας και δείχνει ευελιξία και λειτουργικότητα του μυαλού μας. Προσπαθούμε πάντα με αυτά που λέμε να μην προσβάλουμε τον άλλο. — Ειλικρίνεια: Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ υπερβολές στην επικοινωνία μας με τους άλλους. Θέλοντας να κερδίσουμε τον συνομιλητή μας, είναι καλύτερο να του πούμε μια αλήθεια που θα τον χαρακτηρίζει ως προσωπικότητα παρά ένα ψέμα που θα τον κολακεύει. Όλοι έχουν το μέτρο να καταλάβουν αν αυτό που λέμε για εκείνους είναι υπερβολικό. — Αυτοπεποίθηση: Οι κινήσεις και οι αντιδράσεις μας α-
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ: ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΟΗΤΕΙΑΣ
Πολλές φορές μπορεί να αισθανόμαστε ότι τη γοητεία μιας προσωπικότητας την έχουν μόνο τα άτομα που γεννήθηκαν έτσι. Όμως πρέπει να ξέρουμε ότι τα περισσότερα στοιχεία μιας λαμπερής προσωπικότητας καλλιεργούνται και διαμορφώνονται ανάλογα με τη συμπεριφορά μας. Μπορούμε, λοιπόν, να ξεχωρίσουμε και να προχωρήσουμε στο περιβάλλον μας αν ακολουθήσουμε κάποιους κανόνες συμπεριφοράς.
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 18
πέναντι στους άλλους να είναι φιλικές, να δείχνουν αυτοπεποίθηση και ποτέ να μη φέρνουν τον άλλο σε αμηχανία. — Μετριοφροσύνη: Δεν μιλάμε ποτέ για μας χρησιμοποιώντας στοιχεία που κολακεύουν τον εαυτό μας. Δεν χρησιμοποιούμε τη λέξη «εγώ», αλλά τη λέξη «εμείς». Δεν υπερηφανευόμαστε ποτέ γι’ αυτά που έχουμε αποκτήσει στη ζωή μας. Αφήνουμε τους άλλους να μάθουν για τη ζωή μας, γνωρίζοντας ποιοι είμαστε. Η αλαζονεία είναι το πιο αρνητικό κομμάτι που μπορούμε να δείξουμε ως προσωπικότητες στους άλλους. — Αυτογνωσία: Δεν χρειάζεται ποτέ να δείχνουμε ότι δεν κάνουμε λάθη, επίσης σε αυτά που λέμε δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι. Στη ζωή υπάρχει η επιτυχία και η αποτυχία. Θα πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε και τις δύο αυτές καταστάσεις. —Ωριμότητα: Δεν προβάλλουμε νοοτροπίες που δείχνουν παιδική συμπεριφορά. Οι πράξεις και τα λόγια μας πρέπει να δείχνουν ωριμότητα.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 19
Απαραίτητη προϋπόθεση για να δημιουργήσουμε καλές συνθήκες για τον εαυτό μας είναι να προβάλλουμε μέσα μας οτιδήποτε θετικό έχουμε. Πρέπει να ξέρουμε ότι κάθε άνθρωπος έχει θετικά στοιχεία, αλλά συνήθως δεν προβάλλει αυτά αλλά τα αρνητικά του, γιατί υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Τι κάνουμε λοιπόν; Βάζουμε το μυαλό και τη σκέψη μας να κατανοήσει τι θετικό έχουμε κάνει στη ζωή μας, π.χ. καλές σπουδές, μόνιμη δουλειά, σπάνιες ικανότητες και επαγγελματικές δεξιότητες ή κατανοούμε τη βαθιά εκτίμηση των άλλων για μας. Έτσι επικεντρώνομαι σε αυτό που με έχει κάνει να ξεχωρίζω ως προσωπικότητα και ως άνθρωπος. Σε μια δυνατότητα δηλαδή ή μια κλήση, όπως π.χ. η ζωγραφική, η ποίηση κτλ. Καταγράφω, λοιπόν, πρώτα τα στοιχεία αυτά που έχω καταφέρει μέχρι τώρα στη ζωή μου. Έπειτα ανιχνεύω τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά που έχω ως προσωπικότητα και που οι άλλοι γύρω μου μπορεί να τα θεωρήσουν θετικά. Π.χ. ευγένεια, διάθεση να προσφέρω, σεβασμός, καλοσύνη και οποιοδήποτε θετικό συναίσθημα έχω μέσα μου. Γράφω, λοιπόν, σε ένα χαρτί μόνο αυτά που ξεχώρισα εδώ ως θετικά από τη ζωή και από τα συναισθήματά μου. Αυτό, λοιπόν, που πρέπει να κυριαρχεί για να μπορέσω να αποκτήσω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου είναι η αναγνώριση των απλών θετικών σημείων της καθημερινότητάς μου. Κάθε πρωί που ξυπνάω ρίχνω μια ματιά σε αυτά που με διακρίνουν. Επειδή όμως αυτό που κολλάει πολλές φορές στο μυαλό μας
ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
Πώς διαμορφώνεται η αυτοπεποίθηση
2
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 20
είναι το αρνητικό, προσθέτω σε κάθε αρνητική σκέψη που κάνω μέσα στην ημέρα ένα θετικό από αυτά που έχω καταγράψει. Στην αρχή αυτή η σύγκριση θα μου φαίνεται λίγο δύσκολη, σιγά σιγά όμως θα πείθω τον εαυτό μου ότι δεν είναι όλα μέσα μου αρνητικά και ότι έχω και θετικά στοιχεία. Έτσι στην πορεία θα αρχίσει να αναπτύσσεται μια σκέψη διαφορετική από αυτή που είχα πριν για τον εαυτό μου. Για να γίνει όμως πιο έντονη και πιο ουσιαστική η εκτίμηση για τον εαυτό μου θα πρέπει σε καθετί θετικό που αναφέρω να έχω και μια μικρή πραγματικότητα. Για παράδειγμα, αν θεωρώ ότι ένα στοιχείο του εαυτού μου είναι η καλοσύνη, δείχνω πρακτικά την καλοσύνη μου αυτή στους άλλους και την τοποθετώ στο μυαλό μου σαν κάτι σημαντικό και κορυφαίο. Επεξεργάζομαι δηλαδή στο μυαλό μου τη δυνατότητα να ανταποκριθώ εγώ μόνος μου με βάση τη σκέψη μου στο πώς θα διαμορφώσω τη θετική εικόνα για μένα, δηλαδή την αυτοεκτίμηση. Στη συνέχεια, για να ενισχύσεις τη δυναμική του μυαλού σου επιλέγεις έναν τομέα που σου δίνει ενδιαφέρον στη ζωή και σε αφορά, για παράδειγμα τη φιλοσοφία. Αγοράζεις και διαβάζεις, ακόμα κι αν δεν είσαι αναγνώστης, ένα βιβλίο που αφορά τη φιλοσοφία. Σε αυτά που διαβάζεις κάνεις τις δικές σου σκέψεις και, αν μπορείς, κρατάς σημειώσεις. Όταν τελειώσεις το βιβλίο θα εκπλαγείς από την ικανότητα της σκέψης σου! Θα ανακαλύψεις στοιχεία που έχεις μέσα σου τα οποία ούτε καν τα είχες σκεφτεί. Ισχυροποιείς τις γνώσεις σου, αυξάνεις το λεξιλόγιό σου και τη δυνατότητα να παράγεις καινούριες ιδέες. Αυτό θα σε βοηθήσει να αισθανθείς πιο δυνατός. Γιατί το μυαλό είναι από τα πιο δυνατά σημεία που αποδέχεται το περιβάλλον σου. Έτσι θα έχεις ενισχύσει τον εαυτό σου γιατί θα υπάρχει αποδοχή. Η δυναμική αυτή βελτίωση του εαυτού σου θα σε κάνει να νιώσεις αυτοεκτίμηση. Γιατί όλα αυτά θα τα έχεις καταφέρει
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 21
2
ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
μόνος σου. Είναι λάθος να ψάχνουμε την επιβεβαίωση πρώτα από τους άλλους, διότι με την πρώτη απόρριψη από κάποιον θα απορρίψεις κι εσύ τον εαυτό σου. Φτιάχνουμε, λοιπόν, πρώτα μέσα μας τα στοιχεία που ήδη έχουμε αναφέρει και με τη σιγουριά ότι έχουμε τη δυνατότητα να στηρίξουμε τον εαυτό μας κάνουμε την κίνηση προς τα έξω. Επειδή, λοιπόν, η αυτοπεποίθηση ξεκινάει από τη δύναμη της σκέψης, ήδη θα αισθάνεσαι ότι έχεις κάνει ένα σοβαρό βήμα για να νιώσεις πιο σίγουρος γι’ αυτό που είσαι. Άρα πιο εύκολα θα νιώθεις ότι έχεις δύναμη μέσα σου.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 22
22
ΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΛΙΓΟ ΣΕ ΘΕΛΩ
Πώς μπορούμε να προβάλουμε την καλύτερη εικόνα του εαυτού μας
Ζούμε σε μια εποχή που ο τρόπος συμπεριφοράς και η επικοινωνία μας απέναντι στους ανθρώπους παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο για την κοινωνική μας αποδοχή. Η επιτυχία μας εξαρτάται από τη συμπεριφορά μας, όχι μόνο σε επαγγελματικό αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. Από μας εξαρτάται πάρα πολλές φορές η επιτυχία ή η αποτυχία σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε. Υπάρχει τρόπος να αποφεύγουμε τα λάθη μας; Μπορούμε να δείχνουμε στους άλλους την καλή και τη σωστή πλευρά του εαυτού μας; Η ψυχολογία μάς διδάσκει πώς μπορούμε να ακολουθούμε τρόπους συμπεριφοράς που θα προβάλλουν τα καλύτερα στοιχεία του εαυτού μας. 1. Όταν καλωσορίζουμε ή συναντάμε κάποιον και τον χαι-
ρετάμε με χειραψία χρησιμοποιούμε και τα δύο χέρια στην επαφή μας, δείχνοντας έτσι πάρα πολύ φιλικοί. 2. Δεν υποτιμάμε ποτέ τον συνομιλητή μας, αλλά δείχνουμε ότι τον υπολογίζουμε και ότι ακούμε αυτά που μας λέει. 3. Στην επαφή μας με τους άλλους φροντίζουμε πάντα να υπάρχουν κάποιες συναισθηματικές φορτίσεις που θα αφορούν λέξεις οι οποίες είναι έντονα συναισθηματικές, όπως οι λέξεις αγάπη, νιώθω, αισθάνομαι, φορτίζομαι, αποδέχομαι. 4. Αυτά που μας λέει ο άλλος τα επιβεβαιώνουμε πάντα με ένα χαμόγελο.
DANIAS_OSO PIO LIGO DDDDD Final_Layout 1 13/3/18 2:14 μ.μ. Page 23
2
είναι κάτι που συνήθως ενοχλεί τον μέσο άνθρωπο όταν επικοινωνούμε. 16. Δείχνουμε πάντα ότι αντιμετωπίζουμε τη σκέψη και τις απόψεις των άλλων με σεβασμό. 17. Προβάλλουμε τις θέσεις μας χωρίς να χρησιμοποιούμε τις λέξεις «τι κάνω εγώ». Αν χρειαστεί, προτιμάμε τις λέξεις «όλοι μαζί». 18. Ένα στοιχείο της προσωπικότητάς μας που είναι σημαντικό να δείχνουμε στο περιβάλλον είναι η δυναμική, δηλαδή η δύναμη της προσωπικότητάς μας. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε όχι εγωκεντρικά, όχι προβάλλοντας π.χ. το ότι έχουμε καλό αυτοκίνητο ή ωραίο σπίτι σε καλή περιοχή, αλλά με κάποιο στιγμιότυπο από τη ζωή μας που δείχνει ότι είμαστε επιτυχημένοι. 19. Δείχνουμε πάντα την ευαισθησία μας για ευπαθείς ομάδες και αδύναμους ανθρώπους. 10. Δεν φοβόμαστε να διακωμωδήσουμε ένα ελάττωμα ή μια ανασφάλειά μας. 11. Πρέπει απαραίτητα να γνωρίζουμε τις αδυναμίες μας αλλά και τις ικανότητές μας, χωρίς απορριπτικές διαθέσεις και υπερβολές. 12. Σημαντικό ρόλο παίζει να γνωρίζουμε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να πούμε κάτι. Αυτό μπορούμε να το μάθουμε από την εμπειρία μας, αρκεί να προσέχουμε τι αντίκτυπο έχει στους άλλους αυτό που λέμε.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΒΑΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΜΑΣ
15. Δείχνουμε ότι δεν είμαστε άνθρωποι των άκρων. Αυτό