CHANG sel_final_Layout 1 16/06/2011 12:50 μ.μ. Page 78
ΑΛΗΘΕΙΑ 5η
Αν περιμένετε τα χειρότερα απ’ τους ανθρώπους, θα σας συμβούν τα χειρότερα Τι μας λένε Σύμφωνα με μια διάσημη φράση του Άνταμ Σμιθ, «το φαγητό δεν φτάνει στο τραπέζι μας επειδή ο χασάπης, ο ζυθοποιός και ο φούρναρης είναι καλοί μαζί μας, αλλά επειδή κοιτάνε το συμφέρον τους». Η αγορά τιθασεύει με μαεστρία την ενέργεια των εγωιστών ανθρώπων που σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους (στην καλύτερη περίπτωση, και τις οικογένειές τους), για να δημιουργήσει κοινωνική αρμονία. Ο κομμουνισμός απέτυχε επειδή απαρνήθηκε αυτό το ανθρώπινο ένστικτο και επειδή διαχειρίστηκε την οικονομία υποθέτοντας ότι όλοι είναι ανιδιοτελείς, ή τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό αλτρουιστές. Πρέπει να περιμένουμε τα χειρότερα απ’ τους ανθρώπους (ότι, δηλαδή, νοιάζονται μόνο για τον εαυτό τους), αν θέλουμε να οικοδομήσουμε ένα ανθεκτικό οικονομικό σύστημα.
Τι δεν μας λένε Η ιδιοτέλεια είναι το πιο ισχυρό χαρακτηριστικό στα περισσότερα ανθρώπινα όντα. Δεν είναι, όμως, η μοναδική μας παρόρμηση. Συχνά δεν αποτελεί καν το βασικό μας κίνητρο. Πράγματι, αν ο κόσμος ήταν γεμάτος από τους εγωιστές που περιγράφουν τα οικονομικά εγχειρίδια, θα ακινητοποιούνταν τα πάντα, καθώς θα περνούσαμε όλο μας το χρόνο κλέβοντας και προσπαθώντας να πιάσουμε