GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 5
ΤΕλος καλο, ολα καλα g ΜαΡΩ ΒαΜΒοΥΝακΗ ΒαςΙλΗς ΒαςΙλΙκος ΜΙΧαλΗς ΓΕΝΝαΡΗς κΩςΤΗς ΓκΙΜοςοΥλΗς ςΤΕΦαΝος ΔαΝΔολος λΕΝα ΔΙΒαΝΗ ΓΙαΝΝΗς καλΠοΥΖος ΝΕΝα κοκκΙΝακΗ ΠαΝαΓΙΩΤΗς κοΥςαΘαΝας αΝΔΡΕας ΜΗΤςοΥ ΧΡΗςΤος οΙκοΝοΜοΥ ΜακΗς ΠαΝΩΡΙος ΜαΝολΗς ΠΡαΤΙκακΗς λοΥκΙα ΡΙκακΗ αΝΤΩΝΗς ςοΥΡοΥΝΗς αλΕΞΗς ςΤαΜαΤΗς ΔΗΜΗΤΡΗς ςΤΕΦαΝακΗς ΦΩΤΕΙΝΗ ΤςαλΙκοΓλοΥ ΜΙΧαλΗς ΦακΙΝος ΘαΝαςΗς ΧΕΙΜΩΝας ΝΙκος ΧΡΥςος
g ΕΠΙΜΕλΕΙα
Ελένη Γκίκα – Δημήτρης Ποσάντζης
ΕκΔοςΕΙς καςΤαΝΙΩΤΗ
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 6
© Copyright Μάρω Βαμβουνάκη, Βασίλης Βασιλικός, Μιχάλης Γεννάρης, Κωστής Γκιμοσούλης, Στέφανος Δάνδολος, Λένα Διβάνη, Γιάννης Καλπούζος, Νένα Κοκκινάκη, Παναγιώτης Κουσαθανάς, Ανδρέας Μήτσου, Χρήστος Οικονόμου, Μάκης Πανώριος, Μανόλης Πρατικάκης, Αντώνης Σουρούνης, Αλέξης Σταμάτης, Δημήτρης Στεφανάκης, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Μιχάλης Φακίνος, Θανάσης Χειμωνάς, Νίκος Χρυσός – Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε., Αθήνα 2012
Έτος 1ης έκδοσης: 2012 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα % 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX: 210-384.24.31
e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com
ISBN 978-960-03-5453-9
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 7
ΠΕΡΙΕΧοΜΕΝα
ΠΡολοΓος της Ελένης Γκίκα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
ΜαΡΩ ΒαΜΒοΥΝακΗ
Ωραίο μυστήριο του αύριο
...........................
15
Μια ιστορία αγάπης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
ΒαςΙλΗς ΒαςΙλΙκος ΜΙΧαλΗς ΓΕΝΝαΡΗς
Ψωμοτύρι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
27
κΩςΤΗς ΓκΙΜοςοΥλΗς
Το μήλο... και το πορτοκάλι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
37
ςΤΕΦαΝος ΔαΝΔολος
Το δέντρο που έμεινε γυμνό
..........................
43
.............................
49
λΕΝα ΔΙΒαΝΗ
Ένα τεστ εγκυμοσύνης
ΓΙαΝΝΗς καλΠοΥΖος
Ο Λευτέρης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55
ΝΕΝα κοκκΙΝακΗ
Αθέατη ευτυχία
...................................
63
ΠαΝαΓΙΩΤΗς κοΥςαΘαΝας
Το δείπνο
........................................
71
αΝΔΡΕας ΜΗΤςοΥ
Οι έρωτες των άλλων
...............................
77
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 8
ΠΕΡΙΕΧοΜΕΝα
ΧΡΗςΤος οΙκοΝοΜοΥ
Σαν άνθρωποι που ’χαν χρόνια να γελάσουν
.............
85
Αποχαιρετισμός . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
93
ΜακΗς ΠαΝΩΡΙος ΜαΝολΗς ΠΡαΤΙκακΗς
Ο Καλέ Γιωργάκης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
101
λοΥκΙα ΡΙκακΗ
Η σιωπή των δακρύων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
107
αΝΤΩΝΗς ςοΥΡοΥΝΗς
Θεσσαλονίκη μου
..................................
113
αλΕΞΗς ςΤαΜαΤΗς
Ψαροχώρι
........................................
127
ΔΗΜΗΤΡΗς ςΤΕΦαΝακΗς
Μεταξύ σοβαρού και αστείου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
133
ΦΩΤΕΙΝΗ ΤςαλΙκοΓλοΥ
Ο άνδρας που τον λέγανε Αναστασία
..................
141
.......................
149
Η ώρα της κρίσης έφτασε... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
157
ΜΙΧαλΗς ΦακΙΝος
Τα κοτσύφια παίζουν Βιβάλντι ΘαΝαςΗς ΧΕΙΜΩΝας ΝΙκος ΧΡΥςος
Χωρίς πολλές αποσκευές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
161
ΒΙοΓΡαΦΙκα ςΗΜΕΙΩΜαΤα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
169
ΠΡΩΤΕς ΔΗΜοςΙΕΥςΕΙς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
181
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 9
ΠΡολοΓος
h Υπογράφοντας «εν λευκώ» στη ζωή
«Όποιος δεν χάνει, δεν βρίσκει»: φράση με την οποία ξυπνούσα σαν μάντρα με ένα βάρος στο στήθος κάθε πρωί. Κοιμόμουν με το «κανείς δεν φτάνει στην Ανάσταση δίχως να ζήσει τη Σταύρωση», αλλ’ όμως σαν άνθρωπος επιθυμούσα ανάσταση, υπογράφοντας ωστόσο «εν λευκώ» κάθε πρωί στη ζωή. Ιούνιος του 2011 και έχουν έρθει ήδη τα πάνω κάτω. Νέα ήθη και έθιμα, καινούργιοι όροι στην πολιτική, όπως Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Μηχανισμός Στήριξης, αλλά και μια εφιαλτική καθημερινή πραγματικότητα, νεόπτωχοι, ανεργία που αυξάνεται, επιχειρήσεις που κλείνουν, ανασφάλεια, χρηματιστηριακή φούσκα που σκάει η μέχρι χθες καθημερινή μας ζωή. Και ταυτοχρόνως εγώ στο ταμείο, για να πληρώσω και για τη δική μου προσωπική ζωή.
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 10
ΠΡολοΓος
Κανάλια κι εφημερίδες που συρρικνώνονται ή κλείνουν, και ο μπαμπάς πριν «φύγει» να με ψάχνει τα βράδια: «Κυρία, θα μου πείτε πότε θα έρθει και το δικό μου παιδί;» «Ήρθα, μπαμπά μου, εδώ είμαι, πάμε για ύπνο». «Αχ, δεν μ’ ακούτε, περιμένω χρόνια αυτή την ώρα την κόρη μου». Ο μπαμπάς να με ψάχνει όπως ήμουνα πριν. Κι ό,τι ξέραμε να φεύγει σαν κινούμενη άμμος. Τίποτε απ’ ό,τι ζούσαμε κι ήταν απλώς μέχρι χθες «η ζωή» δεν-είναι-πια-η-δική-μας-ζωή. Να χαθώ ήθελα. Σαν την ωραία κοιμωμένη να πέσω σε νάρκη και να ξυπνήσω στο χθες. Στο σπίτι, στην εφημερίδα, στον κόσμο, στο μεταξύ να έχουν αλλάξει ή μάλλον, ακόμα χειρότερα, να-αλλάζουν-όλα-αυτήν-εδώ-τη-στιγμή. Ήταν Δευτέρα και το μόνο που επιθυμούσα ήταν να το βάλω στα πόδια – αν γινόταν, και από τη δική μου ζωή. Στο διάδρομο της εφημερίδας η γνώριμη κατευναστική φωνή του Στράτου (Ταφλαμπάς, υπεύθυνος των πολιτιστικών σελίδων του Έθνους): «Ελένη, μπορώ να σου πω; Ξέρω» –κανείς πια δεν μπορεί να προσποιηθεί πως δεν ξέρει– «αλλά πώς θα σου φαίνονταν αστείες ιστορίες στο Έθνος; Μια σελίδα για όσο κρατήσει το καλοκαίρι, από τη λογοτεχνία, ξέρεις εσύ».
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 11
ΠΡολοΓος
Η λογοτεχνία είναι μαύρη, ό,τι φωτεινό απ ’ το έρεβος βγαίνει, με τα καλά του· και στα καλά του δεν γράφει κανείς. Κι εγώ τώρα θέλω να φύγω... Από μέσα μου το ’πα, γιατί πώς γίνεται να φύγει κανείς απ’ τη δική του ζωή; «Όμως αν είναι ιστορίες με καλό τέλος...» «Και πώς; Πού; Μες στο κατακαλόκαιρο ποιοι θα μας γράψουν;» Αλλά τον χαμένο ποτέ δεν τον κόφτει αν χάνει ακόμη. Με θυμάμαι να λέω: «Κι ο μπαμπάς μου μάλλον πεθαίνει, όμως απόψε εγώ θα τους πω». Σ’ ένα δίωρο έγιναν όλα. Ο Στράτος πήγε στον Θανάση Τσεκούρα (διευθυντής), κατεβαίνοντας μου έγνεψε ναι, ρομποτάκι κι αρχίζω. Μάρω Βαμβουνάκη, πρώτα οι φίλοι: «Μάρω, έχεις γράψει ιστορίες με καλό τέλος, κι έτσι όπως έγινε η ζωή μας, θα γράψεις μία και για μας;». Κι αμέσως: Φωτεινή Τσαλίκογλου, Αντώνης Σουρούνης, Λένα Διβάνη, Βασίλης Βασιλικός, με μάτια που καίνε η επαναλαμβανόμενη φράση «Ιστορία με καλό τέλος», «Μέσα στο έρεβος, ξέρω, ξέρω», «Σε μια εβδομάδα, για το Έθνος, ακριβώς!».
Οι ιστορίες γράφτηκαν. Κι ήταν αυτό το καλό «εν λευκώ» μέσα στην Ιστορία και στην προσωπική μας ιστορία που επώδυνα πια αλλάζει πλευρό.
GIKA sel_final_Layout 1 15/05/2012 2:18 μ.μ. Page 12
ΠΡολοΓος
Δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Έθνος για όλο το καλοκαίρι, κάθε μέρα το πρόβλημα κι η λύση, κάθε μέρα η ζωή που σκοντάφτει κι η ελπίδα που έρχεται, το καλό που θα βγει –δεν μπορεί– απ’ το κακό... Είχαν προλάβει να δημοσιευθούν δύο, το πολύ τρεις, ιστορίες όταν μου τηλεφώνησε ο Δημήτρης Ποσάντζης: «Προτείνουμε να γίνουν ένα ωραίο βιβλίο». Εγώ, φυσικά, τι να πω; Η-Ελένη-της-σιωπής... Έξι μήνες πέρασαν κι εμείς από Μνημόνιο σε Μνημόσυνο. Ο μπαμπάς «έφυγε», εγώ έμεινα, οι ιστορίες αποφασίζουν να γίνουν βιβλίο, οι καλοκαιρινές μας ιστορίες με το καλό τέλος τώρα... Τέλος καλό, όλα καλά, «εν λευκώ». ΕΛΕΝΗ ΓΚΙΚΑ
Φεβρουάριος 2012
ΥΓ.: Αν μου επιτρέπεται, αφιερώνονται στον μπαμπά μου·
κι ευχαριστώ τον Στράτο Ταφλαμπά, τον Δημήτρη Ποσάντζη, τον Θανάση Τσεκούρα, τον Θανάση Καστανιώτη κι όλους τους συγγραφείς.