HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·7
KEΦAΛAIA
EIΣAΓΩΓH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
...................... Ποιος χρει ζεται αυτοπεπο$θηση; . . . . . . . . . . . . . Tο πρ(βλημα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . H αποστολ+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17 18 22 24
............. Tι προκαλε$ την 5λλειψη της αυτοπεπο$θησ+ς μας; Γιατ$ εγ<; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aν λυση του προβλ+ματος . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28 28 31 32
................................ Ποιοι ε$μαστε πραγματικ ; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Συμπτ<ματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kαταστ σεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . >νθρωποι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ποια κατ σταση θ5λετε να ξεπερ σετε; . . . . . . . . . Σε τι ε$στε καλο$; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tι εικ(να δ$νετε; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
36 36 37 38 39 39 40 40
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
ΓIATI ΔEN EXOYME AYTOΠEΠOIΘHΣH;
AYTOANAΛYΣH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Γιατ$ νι<θουμε 5νταση; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
XAΛAPΩΣH
7
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·8
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
Tι μποροGμε να κ νουμε; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 H καινοGργια σας εικ(να . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 ................... Aυτοκριτικ+ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aπωθε$τε τους ανθρ<πους; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nα ε$στε ο εαυτ(ς σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . MποροGν οι νθρωποι να σας μιλ+σουν; . . . . . . . H τ5χνη της συζ+τησης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Περισσ(τερη προσπ θεια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57 58 58 62 63 64 66
................. Oι αντιδρ σεις των λλων ανθρ<πων . . . . . . . . . . Προσωπικ5ς αλληλεπιδρ σεις . . . . . . . . . . . . . . . . . Tα παιχν$δια που πα$ζουν οι νθρωποι . . . . . . . . . Xρει ζεται να πα$ζουμε παιχν$δια; . . . . . . . . . . . .
68 69 70 73 75
.. Προετοιμασ$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kρατ+στε αρχε$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γνωριμ$ες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Δ<στε χρ(νο στον εαυτ( σας . . . . . . . . . . . . . . . . . Aν πτυξη κοινωνικ<ν δεξιοτ+των . . . . . . . . . . . . .
77 77 79 82 83 84
.... Θ5στε κ ποιους στ(χους . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mερικ5ς προτ σεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Διακοπ5ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
86 86 87 90
ANTIMETΩΠOI ME TON KOΣMO
H EΠIKOINΩNIA ME TOYΣ AΛΛOYΣ
BEΛTIΩNONTAΣ TIΣ KOINΩNIKEΣ MAΣ ΔEΞIOTHTEΣ
APXIΣTE NA EKΠΛHPΩNETE TIΣ ΠPOΣΔOKIEΣ ΣAΣ
8
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·9
KEΦAΛAIA
>λλοι τρ(ποι για ν’ αλλ ξετε τη ζω+ σας . . . . . . . 93 Xρυσο$ καν(νες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 ....... Mερικο$ λ(γοι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . >γχος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eφηβε$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ψυχικ+ ασθ5νεια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mακροχρ(νιες ασθ5νειες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aνεργ$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Παρεν(χληση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mετακ(μιση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aποτυχ$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . H απ(κτηση παιδι<ν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . H ανατροφ+ παιδι<ν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ΔιαζGγιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Π5νθος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aποφασιστικ(τητα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
96 96 98 99 101 102 103 104 105 105 106 106 107 108 109
....... Προετοιμασ$α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sρευνα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Φ ρμακα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oμιλ$α μπροστ σε κοιν( . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tελετ5ς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eξετ σεις οδ+γησης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eξετ σεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
110 110 112 112 113 115 116 117
ΓIATI XANOYME THN AYTOΠEΠOIΘHΣH MAΣ;
ANTIMETΩΠOI ME MIA ΔYΣKOΛH KATAΣTAΣH
9
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·10
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
ΣυνεντεGξεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Στο δικαστ+ριο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tαξ$δια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Σεξ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
118 119 120 120
................ H αντ$ληψ+ μας για τον εαυτ( μας . . . . . . . . . . . . . Eξετ ζοντας τον εαυτ( μας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tι ε$μαστε ικανο$ να κ νουμε . . . . . . . . . . . . . . . . . Συγκρ$σεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mη φ5ρνετε την καταστροφ+ . . . . . . . . . . . . . . . . .
122 122 123 125 126 128
EΠIΓNΩΣH TΩN ANTIΛHΨEΩN MAΣ
TI KATAΦEPAME;
10
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·11
Στη γυνα κα μου, &λισον
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·12
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·13
EIΣAΓΩΓH
Ως οικογενειακ ς γιατρ ς, συναντ ω πελ τες με πολλ προβλ ματα. Δεν ε ναι λα παθολογικ ς φ σεως. Oι πελ τες που ρχονται να με δουν αντιμετωπ ζουν επ σης δι φορα συναισθηματικ , ψυχολογικ και κοινωνικ προβλ ματα. Συχν υπ ρχουν τομε ς της ζω ς τους που δεν τους ικανοποιο ν και χρει ζονται βο θεια για να τους βελτι σουν. *να κοιν πρ βλημα το οπο ο προκαλε μ νιμη απελπισ α και αναστ τωση και μοι ζει να εισβ λλει σε κ θε τομ α της ζω ς εν ς ατ μου ε ναι η λλειψη αυτοπεπο θησης. Oι νθρωποι νομ ζουν πως αν καταφ ρουν ν’ αποκτ σουν περισσ τερη αυτοπεπο θηση, οι σχ σεις τους με τους λλους θα γ νουν καλ τερες, η δουλει τους ευκολ τερη κι λη τους η ζω πιο ικανοποιητικ . +σως πρ κειται για το μοναδικ κομμ τι της ζω ς μας που λοι μας θα θ λαμε να βελτιωθε . Στο κ τω κ τω κανε ς δε νι θει π ντα νετα. Κανε ς δεν ε ναι διαρκ ς χαλαρ ς. Για κ ποιους ανθρ πους αυτ αποτελε μια ασ μαντη δυσκολ α, για λλους μως μπορε να γ νει αιτ α μεγ λης απ γνωσης κι αμηχαν ας. Ενδεχομ νως να καταστρ φει τη ζω τους. Ε ναι αν γκη; Η αυτοπεπο θηση μπορε να αυξηθε . :λοι μπορο με να μ θουμε να νι θουμε περισσ τερη σιγουρι για τον εαυτ μας. Αν νι σατε ποτ τι σας λε πει η αυτοπεπο θηση, τ τε αυτ το βιβλ ο γρ φτηκε για εσ ς.
13
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·14
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
Mερικο νθρωποι γεννιο νται με αυτοπεπο θηση. &λλοι γεννιο νται λιγ τερο σ γουροι για τον εαυτ τους κι ο κ σμος ενδεχομ νως ν’ αποτελε γι’ αυτο ς να εχθρικ και προβληματικ περιβ λλον. K ποιοι λλοι που π ντα θεωρο σαν τι ε χαν αυτοπεπο θηση ανακ λυψαν ξαφνικ πως δεν αισθ νονται τ σο σιγουρι σο ν μιζαν. Η αυτοπεπο θηση μπορε να χαθε στερα απ κ ποιο δυσ ρεστο επεισ διο, πως να διαζ γιο σως κ ποια ψυχικ ασθ νεια ακ μα και λ γω απ λειας της δουλει ς μας. Υπ ρχουν πολλ γεγον τα στη ζω μας που μπορο ν να κλον σουν τη σιγουρι για τον εαυτ μας. Η αυτοπεπο θηση δεν ε ναι π ντα η δια. &λλες φορ ς νι θουμε αυτοπεπο θηση κι λλες χι, σ’ λλες καταστ σεις αισθαν μαστε σ γουροι για τον εαυτ μας και σ’ λλες χι. Συχν αυτ ε ναι κ τι παροδικ . Κι μως, περιστοιχιζ μαστε απ ανθρ πους γεμ τους αυτοπεπο θηση, μ λλον απ ανθρ πους που μοι ζουν να διαθ τουν αυτοπεπο θηση. Στην κοινων α μας το να χει κανε ς αυτοπεπο θηση αποτελε εξαιρετικ σημαντικ προσ ν. Αν αν κουμε στον επιχειρηματικ κ σμο, υποτ θεται τι πρ πει να εκπ μπουμε αυτοπεπο θηση. Αν ε μαστε εκπαιδευτικο , χρειαζ μαστε αυτοπεπο θηση αφο πρ κειται να σταθο με μπροστ σε μια τ ξη. :ποιο κι αν ε ναι το επ γγελμ μας, που κι αν μ νουμε, λοι περιμ νουν απ εμ ς να χουμε αυτοπεπο θηση. Η κοινων α μας το χει αναγ γει σε να ε δος θρησκε ας. Αναμφ βολα να μεγ λο μ ρος της δημοτικ τητας του Τζ ιμς Μποντ οφε λεται στον απ λυτο λεγχο που διαθ τει σε κ θε κατ σταση και στην ολοφ νερη αυτοπεπο θηση που διαρκ ς επιδεικν ει. Χρειαζ μαστε σιγουρι , ε ναι μως εφικτ ν’ αυξ -
14
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·15
EIΣAΓΩΓH
σουμε την αυτοπεπο θησ μας; Μπορο με στ’ αλ θεια να κ νουμε τη ζω μας πιο απολαυστικ , μ πως κ τι τ τοιο ε ναι απλ ς να νειρο; Η αυτοπεπο θηση μπορε να βελτιωθε . Μπορο με να μ θουμε να νι θουμε πιο σ γουροι για τον εαυτ μας. Πρ πει μως να το προσεγγ σουμε με το σωστ τρ πο, να το παλ ψουμε, κι αν οι προσπ θει ς μας εστιαστο ν σωστ , θα δο με τρομακτικ βελτ ωση, πρ τα στην αυτοπεπο θησ μας και μετ στην ψυχολογ α μας. Μπορο με να χαιρ μαστε περισσ τερο τη ζω μας, να νι θουμε μεγαλ τερη ικανοπο ηση κι ευτυχ α. Και γι’ αυτ αξ ζει τον κ πο να προσπαθ σουμε. Στις επ μενες σελ δες θα σας δε ξω τρ πους για ν’ αποκτ σετε μεγαλ τερη αυτοπεπο θηση. Θα σας βοηθ σω να βοηθ σετε τον εαυτ σας. Δεν ε ναι αν γκη να αισθ νεστε βολα, απομονωμ νοι και μοναχικο το μεγαλ τερο μ ρος της ζω ς σας. :λοι χουμε φοβερ ς πηγ ς δ ναμης, τις οπο ες συχν δε χρησιμοποιο με πλ ρως. Αν νι θετε τι σας λε πει η αυτοπεπο θηση, ρθε η ρα να κ νετε κ τι γι’ αυτ . Και γιατ να μην αρχ σετε τ ρα; ΚΕΝΕΘ ΧΑΜΠΛΥ
15
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·16
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·17
KEΦAΛAIO 1
Τι ε ναι αυτοπεπο θηση;
O
Ι ΠΙΟ ΠΟΛΛΟΙ νθρωποι θα παραδ5χονταν (τι θα +θελαν να διαθ5τουν περισσ(τερη αυτοπεπο$θηση, να νι<θουν πιο νετα με τον εαυτ( τους. Τι ε$ναι λοιπ(ν αυτ( που αποκαλοGμε «αυτοπεπο$θηση»; Wλοι 5χουμε κ ποια ιδ5α για το τι εννοοGμε (ταν αναφερ(μαστε σ’ αυτ( τον (ρο. K ποιοι ταυτ$ζουν την αυτοπεπο$θηση με την τ(λμη και τη γενναι(τητα, αλλ προσωπικ δε συμφων<. Δε γυρεGουμε τ(λμη, αλλ μ λλον «αυτοεπιβεβα$ωση». Θ5λουμε να ε$μαστε σε θ5ση ν’ αντιμετωπ$σουμε + να νι<θουμε νετα σε οποιαδ+ποτε κατ σταση. Η αυτοπεπο$θηση συνδ5εται επ$σης σε μεγ λο βαθμ( με τις διαπροσωπικ5ς μας σχ5σεις. Δε θ5λουμε να νι<θουμε υποδε5στεροι κανεν(ς. Δε θ5λουμε να μας τρομοκρατε$ καν5νας. Θα ευχ(μασταν να ε$μαστε το αγ(ρι που μπορε$ να πλησι σει οποιαδ+ποτε κοπ5λα και να της ζητ+σει να βγοGνε + η κοπ5λα που φορ ει (,τι της αρ5σει και νι<θει καλ επειδ+ ξ5ρει πως 5χει καλ( γοGστο. Θα θ5λαμε να μποροGμε να μποGμε σε μια α$θουσα γεμ τη ανθρ<πους και να αισθαν(μαστε (τι ε$μαστε εξ$σου καλο$ με τον καθ5ναν.
17 2 – Π ς θα αποκτ σεις μεγαλ τερη αυτοπεπο θηση
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·18
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
Wταν πηγα$νουμε στη δουλει , θ5λουμε ν’ αποδ$δουμε το μ5γιστο των δυνατοτ+των μας και να μη μας δεσμεGουν αισθ+ματα κατωτερ(τηταςZ να μποροGμε να πηγα$νουμε σε συσκ5ψεις και να συμμετ5χουμε (σο και οι λλοιZ να αισθαν(μαστε νετα με τον εαυτ( μας, τους συναδ5λφους μας και το κοιν( – αν η επαφ+ με ανθρ<πους αποτελε$ μ5ρος της δουλει ς μας. Αν πηγα$νουμε σε π ρτι + σε κ ποια κοινωνικ+ εκδ+λωση, θ5λουμε να διασκεδ ζουμε χωρ$ς αμηχαν$α. Θ5λουμε επιβεβα$ωση και αυτ ρκεια. Θ5λουμε να αισθαν(μαστε αυτοπεπο$θηση. [σως (λα αυτ να ε$ναι πολG ξεκ θαρα. O καθ5νας επιθυμε$ να αισθ νεται 5τσι. Ωστ(σο, το να θ5λουμε κ τι ε$ναι πολG διαφορετικ( απ( το να το 5χουμε. Κι αν δε διαθ5τουμε (λοι μας αυτοπεπο$θηση, αν δε γεννηθ+καμε με μεγ λη σιγουρι για τον εαυτ( μας, πρ5πει να την αποκτ+σουμε. ΠΟΙΟΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ;
Θα +θελα να σας παρουσι σω κ ποιους ανθρ<πους τους οπο$ους με τον καιρ( γν<ρισα πολG καλ . Η κυρ α ΜακΝτ. Η κυρ$α ΜακΝτ. με επισκεπτ(ταν τακτικ για αρκετοGς μ+νες. \ταν μια ελκυστικ+ σαραντ ρα,
18
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·19
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
παντρεμ5νη, με δυο κ(ρες. Παλι εργαζ(ταν σ’ 5να γραφε$ο, μα (ταν απ5κτησε παιδι , 5μεινε στο σπ$τι για να φροντ$ζει την οικογ5νει της. Τα κατ φερνε πολG καλ . \ταν μια ευχ ριστη κι εξωστρεφ+ς γυνα$κα με πολλ5ς συμπ θειες. Γιατ$ λοιπ(ν 5βλεπε γιατρ(; Ε$χε αναπτGξει 5να πρ(βλημα. MερικοGς μ+νες πριν με επισκεφθε$ ρχισε να νι<θει κ θε τ(σο γχος. Στην αρχ+ το αγν(ησε, αλλ το γχος της χειροτ5ρεψε, <σπου 5φτασε σε σημε$ο να την ενοχλε$ πραγματικ . Τ(τε +ταν που +ρθε να με δει. Δεν +ταν σ$γουρη αν μποροGσα να τη βοηθ+σω + (χι, 5νιωσε (μως πως 5πρεπε να μιλ+σει σε κ ποιον. Κατ φερα να τη βοηθ+σω κι ρχισε να αισθ νεται καλGτερα. Sνιωθε ολο5να και πιο νετα με τον εαυτ( της και νομ$σαμε κι οι δυο πως τα προβλ+ματ της λGθηκαν. «Γιατ$ δε σκ5φτεστε να ξαναγυρ$σετε στη δουλει ;» τη ρ<τησα μια μ5ρα που +ρθε στο ιατρε$ο μου. «Στη δουλει ;» αποκρ$θηκε. «Δε θα μποροGσα να δουλ5ψω πια. Μπορε$ να τα κατ φερνα προτοG αρρωστ+σω, αλλ (χι τ<ρα. OGτε να το σκεφτ< δε θ5λω». «Γιατ$ (χι;» απ(ρησα. «Γιατ$ (χι; Η αυτοπεπο$θησ+ μου 5χει καταρρακωθε$, να γιατ$. Δεν πιστεGω (τι θα κατορθ<σω να ξαναδουλ5ψω, ειλικριν σας το λ5ω. Δεν μπορ< ν’ αντιμετωπ$σω τους ανθρ<πους. Αισθ νομαι βολα ακ(μα και στις παρ5ες. Στο παρελθ(ν π ντα δοGλευα
19
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·20
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
με πολλ τομα αλλ τ<ρα μου ε$ναι αδGνατον κ τι τ5τοιο. Wχι, νομ$ζω πως η επαγγελματικ+ μου ζω+ 5χει λ+ξει». Η κυρ$α ΜακΝτ. πολG απλ ε$χε χ σει την αυτοπεπο$θησ+ της. \θελε πραγματικ να ξαναγυρ$σει στη δουλει –αυτ( θα τη βοηθοGσε– αισθαν(ταν (μως (τι δε θα τα κατ φερνε. O κ ριος Τζ. Σ. O κGριος Τζ. Σ. +ταν γνωστ(ς επιχειρηματ$ας της περιοχ+ς, 5νας ψηλ(ς, κ πως παχGσαρκος ντρας γGρω στα πεν+ντα. \ρθε να με δει μια μ5ρα και, εν< π$ναμε καφ5, μου αν5φερε (τι εξελ5γη πρ(εδρος της τοπικ+ς λ5σχης γκολφ. Του 5δωσα συγχαρητ+ρια. «Ευχαριστ< πολG», αποκρ$θηκε. «Ελπ$ζω να τα καταφ5ρω». «Γιατ$ να μην τα καταφ5ρετε;» τον ρ<τησα ξαφνιασμ5νος. «Να, θα πρ5πει να βγ ζω 5να σωρ( λ(γους, ομιλ$ες και τα παρ(μοια», ε$πε. «Σας ενοχλε$ αυτ(;» τον ρ<τησα. «Ναι, μ’ ενοχλε$. Φοβ μαι πως δεν 5χω μεγ λη αυτοπεπο$θηση σ’ αυτ τα πρ γματα. Με πι νει φοβερ+ νευρικ(τητα. Παλι +μουν ικαν(ς για τα π ντα, αλλ (χι πια. Δεν ξ5ρω γιατ$. Φα$νεται πως 5χασα
20
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·21
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
την αυτοπεπο$θησ+ μου. Μπορε$τε να κ νετε κ τι για να με βοηθ+σετε;» O Π τερ Φ. O Π+τερ +ταν 5φηβος, γιος εν(ς φ$λου μου. Τον +ξερα καλ και π ντα τον συμπαθοGσα. Tον θεωροGσα 5ναν εκδηλωτικ(, πρ(θυμο και ικαν( νεαρ(. Μια μ5ρα +ρθε να μ’ επισκεφθε$ στο ιατρε$ο μου και, προς μεγ λη μου 5κπληξη, μου ομολ(γησε (τι +ταν φοβερ δυστυχισμ5νος. Ε$χε 5να σωρ( προβλ+ματα και βρισκ(ταν σε απ(γνωση. Μιλ+σαμε πολλ+ <ρα και τελικ αποκαλGφθηκε πως (λα του τα προβλ+ματα π+γαζαν απ( μ$α μ(νο αιτ$α: ο Π+τερ +ταν εξαιρετικ ντροπαλ(ς. «Ε$μαι ντροπαλ(ς με τα κορ$τσια», μου εξ+γησε. «Δεν τα καταφ5ρνω καλ μαζ$ τους. Ντρ5πομαι τ(σο <στε δεν μπορ< καν να τα πλησι σω. Κανε$ς λλος δε φα$νεται να 5χει παρ(μοιο πρ(βλημα. Ειλικριν , δεν ξ5ρω τι να κ νω. Υπ ρχει τρ(πος να με βοηθ+σετε;» O Π+τερ λοιπ(ν ε$χε παρ(μοιο πρ(βλημα με τους λλους. Το δικ( του +ταν η ντροπαλ(τητα, η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης, δηλαδ+, που επικεντρων(ταν στις σχ5σεις του με το λλο φGλο. Και δεν ε$ναι αστε$ο. Κ τι τ5τοιο μπορε$ να προκαλ5σει φοβερ+ δυστυχ$α στην εφηβικ+ ηλικ$α.
21
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·22
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
Χρει ζεται πολG κουρ γιο να συζητ+σει κανε$ς τ5τοια προσωπικ ζητ+ματα μ’ 5ναν γνωστο, ακ(μα κι αν αυτ(ς ο γνωστος ε$ναι γιατρ(ς, ο οπο$ος ξ5ρει π<ς να βοηθ+σει. Aυτο$ οι νθρωποι +ταν απελπισμ5νοι ο καθ5νας με το δικ( του τρ(πο. Και δεν ε$ναι οι μ(νοι. O κ(σμος ε$ναι γεμ τος απ( τομα που νι<θουν πως τους λε$πει η αυτοπεπο$θηση σ’ 5ναν + περισσ(τερους τομε$ς της ζω+ς τους και θα ’θελαν να βελτι<σουν την κατ σταση. Τ$ποτα σ’ αυτ+ τη ζω+ δεν ε$ναι στατικ(. Η προσωπικ(τητα ε$ναι δυναμικ+, ικαν+ ν’ αλλ ξει, κι 5τσι μποροGμε π ντα να βελτιωθοGμε αν βροGμε το σωστ( τρ(πο. [σως προσ5ξατε (τι τα τρ$α τομα που σας περι5γραψα διαφ5ρουν πολG μεταξG τους κι 5χουν διαφορετικ προβλ+ματα. Εκε$νοι σ$γουρα δε θα θεωροGσαν (τι τα προβλ+ματ τους ε$ναι $δια – και απ( μια ποψη δεν ε$ναι. Μα (λα προκαλοGνται απ( τον $διο λ(γο: την 5λλειψη αυτοπεπο$θησης. Ενδεχομ5νως τους επηρε ζει με διαφορετικοGς τρ(πους, αλλ η βασικ+ αιτ$α ε$ναι η $δια. Αν μποροGσε να επιλυθε$ αυτ( το πρ(βλημα, τ(τε ο καθ5νας τους θα ζοGσε μια πιο ευτυχισμ5νη και ικανοποιητικ+ ζω+.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Το πρ(βλημα ε$ναι να ξεπεραστε$ αυτ+ η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης. Πριν (μως μπορ5σουμε
22
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·23
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
να το καταφ5ρουμε, πρ5πει να ξεκαθαρ$σουμε ορισμ5να πρ γματα. Πρ<τον, πρ5πει ν’ αποφασ$σουμε αν πρ γματι θ5λουμε ν’ αλλ ξουμε. Mια μικρ+ συστολ+ μπορε$ να ε$ναι ελκυστικ+. Tο θρ σος σ$γουρα δεν ε$ναι ιδια$τερα ευχ ριστο. Tι συμβα$νει (μως αν υποθ5σουμε (τι αυτ+ η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης προκαλε$ (ντως προβλ+ματα στη δουλει μας, στην κοινωνικ+ + την οικογενειακ+ μας ζω+; Ας ποGμε (τι πρ γματι δε μας αρ5σει αυτ+ η κατ στασηZ τι μποροGμε να κ νουμε για να την αλλ ξουμε; Μ5χρι ποG ε$μαστε διατεθειμ5νοι να φτ σουμε και τι θα επιτGχουμε; Βλ5πετε (τι οι τρεις νθρωποι που σας αν5φερα πιο π νω 5χουν διαφορετικ προβλ+ματα και διαφορετικοGς στ(χους, αλλ η λGση και οι τεχνικ5ς που πρ5πει να χρησιμοποι+σουν στην ουσ$α ε$ναι οι $διες. Κι αυτ( επειδ+ π$σω απ( το πρ(βλημα του καθεν(ς βρ$σκεται η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης. Wλοι θα 5χουμε ακοGσει κ ποιον αθλητικ( σχολιαστ+ να λ5ει: «Αυτ(ς ο νεαρ(ς (σο π ει και βελτι<νεται. Καθημεριν αυξ νεται η αυτοπεπο$θησ+ του». \ 5νας πολιτικ(ς αναλυτ+ς μπορε$ να πει: «O κGριος Τζ(ουνς ε$ναι πιο εντυπωσιακ(ς σε κ θε ν5α ομιλ$α του. Αποκτ ει ολο5να μεγαλGτερη αυτοπεπο$θηση». Ε$ναι γεγον(ς πως η αυτοπεπο$θηση μπορε$ ν’ αυξηθε$. Ε$ναι επ$σης αποδεκτ( πως ακ(μα και πολG ισχυρ και σημαντικ τομα ενδ5χεται να π σχουν απ( 5λλειψη αυτο-
23
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·24
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
πεπο$θησης στο ξεκ$νημα κ ποιας δουλει ς, αλλ βελτι<νονται με την εμπειρ$α, (πως ακριβ<ς ο αθλητ+ς βελτι<νει τις επιδ(σεις του με την πε$ρα και το π5ρασμα του χρ(νου.
Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Sχουμε να φ5ρουμε εις π5ρας μια αποστολ+Z αυτ( μπορε$ απλ<ς να σημα$νει να εκτελ5σουμε σωστ τα καθ+κοντ μας ως πρ(εδροι της λ5σχης του γκολφ + ν’ απολαGσουμε τη ζω+ στο 5πακρο. Πρ<τα πρ5πει ν’ αποφασ$σουμε τι ακριβ<ς θ5λουμε να επιτGχουμε κι 5πειτα με ποιον τρ(πο θα το επιτGχουμε. Τι θ λουμε να επιτ χουμε; \ρθε η <ρα της απ(φασης. Πρ5πει να κ νουμε μια αρχ+. Τι ε$δους αλλαγ5ς θ5λουμε πραγματικ να επιφ5ρουμε στη ζω+ μας; Να θυμ στε πως δεν μποροGμε ν’ αλλ ξουμε την προσωπικ(τητ μας. Ε$μαστε αυτο$ που ε$μαστε. Δεν μποροGμε ν’ αλλ ξουμε κι αμφιβ λλω αν πολλο$ νθρωποι θα +θελαν κ τι τ5τοιο. Δεν μποροGμε ν’ αποκτ+σουμε την προσωπικ(τητα κ ποιου λλου, (πως δεν μποροGμε ξαφνικ ν’ αποκτ+σουμε την (ψη κ ποιου λλου. ΜποροGμε (μως να βελτι<σουμε
24
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·25
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
αυτ που 5χουμε, (πως ακριβ<ς μποροGμε να βελτι<σουμε και την εμφ νισ+ μας. Πρ5πει να 5χουμε 5να στ(χο που να ε$ναι εφικτ(ς. Αυτ(ς ο στ(χος $σως ε$ναι διαφορετικ(ς για τον καθ5ναν απ( εμ ς. Το πιο πιθαν( ε$ναι πως (λοι νι<θουμε σιγουρι σ’ 5ναν τουλ χιστον τομ5α της ζω+ς μας. Σε ποιους λλους τομε$ς θ5λουμε ν’ αποκτ+σουμε αυτοπεπο$θηση; Δεν 5χει ν(ημα να ποGμε (τι θα θ5λαμε να πα$ξουμε στην εθνικ+ ομ δα ποδοσφα$ρου της Αγγλ$ας + να γ$νουμε πρωθυπουργο$. Ας θ5σουμε απλοGς και εφικτοGς στ(χους, αφ+νοντας τους πιο φιλ(δοξους για αργ(τερα. Ας επιστρ5ψουμε στα τομα που γνωρ$σαμε πρωτGτερα. Το πρ(βλημα της κυρ$ας ΜακΝτ. +ταν (τι +θελε να ξαναπι σει δουλει , αλλ 5νιωθε πως δεν ε$χε την απαρα$τητη αυτοπεπο$θηση. Φυσικ δεν +ταν αυτ( το μ(νο της πρ(βλημα. \ξερα πως υπ+ρχαν πολλ πρ γματα που θα +θελε να ε$ναι σε θ5ση να κ νει, αλλ τα απ5φευγε επειδ+ 5πασχε απ( 5λλειψη αυτοπεπο$θησης. Για παρ δειγμα, απ5φευγε να ψων$ζει σε σοGπερ μ ρκετ – δεν της ρεσαν τα πολυσGχναστα μ5ρη. Eκε$νο (μως που λαχταροGσε περισσ(τερο απ’ (λα +ταν να μπορ5σει να ξαναγυρ$σει στη δουλει . Αυτ( λοιπ(ν προσπαθ+σαμε να επιτGχουμε. O κGριος Τζ. Σ. +ταν επιχειρηματ$ας, ικαν(ς και 5μπειρος. Κανε$ς δε θα υποψιαζ(ταν πως 5πασχε απ( 5λλειψη αυτοπεπο$θησης. Kι (μως, αυτ( συν5-
25
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·26
ΠΩΣ ΘA AΠOKTHΣEIΣ MEΓAΛYTEPH AYTOΠEΠOIΘHΣH
βαινε σε κ ποιον τομ5α της ζω+ς του. Δεν του ρεσε να δ$νει ομιλ$ες, δεν 5νιωθε σ$γουρος για τον εαυτ( του. Κ τι τ5τοιο θα κατ5στρεφε τη χρονι κατ την οπο$α +ταν πρ(εδρος της λ5σχης γκολφ. [σως αυτ( να μην +ταν σημαντικ( για λλους ανθρ<πους, μα για τον $διο +ταν. EπιθυμοGσε για πολλ χρ(νια να γ$νει πρ(εδρος κι αυτ+ η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης π$στευε πως θα χαλοGσε την εικ(να του. \θελε στ’ αλ+θεια να επιτGχει, (μως 5τρεμε στην προοπτικ+ να βγ ζει λ(γους και φοβ(ταν (τι θα τα θαλ σσωνε. Μπορε$ να κατ5ρρεε δημοσ$ως. Μπορε$ να μην κατ φερνε ν’ αρθρ<σει λ5ξη. Η φιλοδοξ$α του +ταν απλ<ς να ε$ναι σε θ5ση να μιλ ει μπροστ σε κ(σμο με αυτοπεπο$θηση. O Π+τερ ε$χε (λη τη ζω+ μπροστ του –τα χρ(νια στα οπο$α θα δημιουργοGσε αισθηματικοGς δεσμοGς, θα παντρευ(ταν– αλλ δεν ενδιαφερ(ταν καθ(λου γι’ αυτ(. Eπιπλ5ον δε διασκ5δαζε καθ(λου, εν< στην ηλικ$α του θα ’πρεπε να περν ει υπ5ροχα. Γι’ αυτ(ν η 5λλειψη αυτοπεπο$θησης +ταν τ(σο σοβαρ+ <στε βρισκ(ταν σε απ(γνωση. Χρειαζ(ταν επειγ(ντως βο+θεια για να προχωρ+σει στη ζω+ του. Και θα τα κατ φερνε μ(νο αν 5βρισκε κ που λ$γη αυτοπεπο$θηση. Wλοι αυτο$ οι νθρωποι ε$χαν ρεαλιστικ5ς προσδοκ$ες. \ξεραν τι +θελαν και +ταν προετοιμασμ5νοι να προσπαθ+σουν <στε να ικανοποι+σουν τις φιλοδοξ$ες τους. Εσε$ς ξ5ρετε τι θ5λετε κι ε$στε προε-
26
HAMBLY neo sel
29-01-10
08:31
™ÂÏ›‰·27
TI EINAI AYTOΠEΠOIΘHΣH;
τοιμασμ5νοι να προσπαθ+σετε για να το επιτGχετε; Κι αν ναι, π<ς θα τα καταφ5ρετε; Π<ς θ’ αποκτ+σετε αυτοπεπο$θηση; Δεν ε$ναι εGκολο. Δεν 5χει καν5να απολGτως ν(ημα να πε$τε στον εαυτ( σας: «Θα νι<θω μεγαλGτερη σιγουρι για τον εαυτ( μου. Μπορ< και θα το κ νω». Δεν μπορε$τε, δε θα το κ νετε και θα αισθανθε$τε απογοητευμ5νοι. Δεν μπορε$τε να ελ5γξετε τις σκ5ψεις σας, (πως δεν μπορε$τε ν’ αλλ ξετε αυτ( που ε$στε. Xρει ζεστε κ ποιον λλο τρ(πο για να τα καταφ5ρετε κι ευτυχ<ς υπ ρχει: η κοιν+ λογικ+. Δεν υπ ρχουν κ(λπα + συνοπτικ5ς μ5θοδοι, μον χα κοιν+ λογικ+ και σκληρ+ δουλει . Kαι με λ$γη βο+θεια θα εκπλαγε$τε απ( την πρ(οδο που θα κ νετε σε σGντομο χρονικ( δι στημα. Sχετε 5να σωρ( αποθ5ματα δGναμης μ5σα σας που δεν τα χρησιμοποιε$τε στο 5πακρ( τους. Wλοι 5χουμε. ΑδικοGμε τους εαυτοGς μας και το ξ5ρουμε. Wλοι μας ε$μαστε περισσ(τερο ικανο$ κι επιδ5ξιοι απ’ (σο φα$νεται. Θα σας ζητ+σω να νι<σετε αυτοπεπο$θηση για 5να πρ γμα: (τι μπορε$τε ν’ αυξ+σετε την αυτοπεπο$θησ+ σας. Κ ντε το στ(χο ζω+ς. Πιστ5ψτε πως μπορε$τε να τα καταφ5ρετε και θα τα καταφ5ρετε.
27