KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 5
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ (Επιμέλεια)
ΑΟΖ: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ Από τη στρατηγική κίνηση στην οικονομική λύση ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ
ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ. ΚΑΡΥΩΤΗ ΣΟΛΩΝΑ ΚΑΣΣΙΝΗ ΝΙΚΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 6
©
Copyright Βασίλης Π. Κικίλιας – Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε., Αθήνα 2011
Έτος 1ης έκδοσης: 2012 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης ΒέρνηςΠαρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα ☎ 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX: 210-384.24.31
e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com ISBN 978-960-03-5429-4
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 7
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
του Βασίλη Π. Κικίλια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΟΖ
του Νίκου Λυγερού . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
19
ΤΟ φΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΑΟΖ
του Θεόδωρου Κ. Καρυώτη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ: ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑξΗ
του Σόλωνα Κασσίνη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
59
ΧΑΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΟΖ
του Νίκου Λυγερού . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
93
ΒΙΟΓΡΑφΙΚΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 8
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 9
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το χρωστάω στον Γιάννη και στον κάθε «Γιάννη» Έλληνα πολίτη να γράψω πέντε αράδες για το πώς έφτασα στο σημείο να μιλάω για ένα σοβαρό εθνικό θέμα με οικονομικές προεκτάσεις, όπως η ΑΟΖ. Μετά τη διοργάνωση της ημερίδας για την ΑΟΖ ζήτησα από τους κυρίους Καρυώτη, Κασσίνη και Λυγερό να μου εμπιστευτούν τη γνώση τους πάνω στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, το Δίκαιο της Θάλασσας και τις πραγματικά μεγάλες δυνατότητες που δίνει στη χώρα μας η ανακήρυξη και η χάραξή της. Περνώντας μέσα από τα spreads, τις αγορές, τα επιτόκια δανεισμού, τα ελλείμματα και τους διεθνείς κερδοσκόπους καταλήγουμε σ’ έναν ελληνικό λαό που ασθμαίνει υπό το βάρος μιας οικονομικής κρίσης που δεν έχει προηγούμενο στη μεταπολεμική ιστορία. Αν τώρα αυτή η οικονομική κρίση συνδυαστεί με την κατάρρευση των ηθικών αξιών και τον εκμαυλισμό των προτύπων της κοινωνίας μας, ο σύγχρονος Έλληνας και η Ελληνίδα καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν μια πραγματικότητα θλίψης, απογοήτευσης, μαρασμού και αδιεξόδων, αν όχι εκβιαστικών διλημμάτων! Αν αναλογιστεί κανείς τις δυσκολίες που περνάμε, η ΑΟΖ όχι μόνο μόδα δεν είναι, όπως είπαν κάποιοι, αλλά ίσως ακρογωνιαίος λίθος της προσπάθειάς μας για ανάκαμψη, επανεκκίνηση, ανάπτυξη, αλλά και εθνική υπερηφάνεια.
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 10
10
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ
Ανάπτυξη, όμως, σε τι και με τι μέσα; Δυστυχώς οι εποχές της ελληνικής βιοτεχνίας πέρασαν ανεπιστρεπτί και το να ξεπουλάμε τα ασημικά και τα οστά των προγόνων μας είναι μια προδοσία στην καταγωγή μας και στην προέλευσή μας, που χάνεται στα βάθη της ιστορίας μας. Οφείλουμε να βρούμε νέες δυνατότητες παραγωγής και πλουτισμού. Οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε ό,τι αφήσαμε για αιώνες ανεκμετάλλευτο. Να ψάξουμε να δούμε τι κρύβει το υπέδαφος και οι βυθοί των θαλασσών μας. Και για να ψάξουμε, οφείλουμε να οριοθετήσουμε την ιδιοκτησία μας. Έχουμε υποχρέωση να περιφράξουμε το ιερό μας οικόπεδο, αδιαφορώντας για τις όποιες διεκδικήσεις των γειτόνων μας και κατανικώντας τα όποια φοβικά σύνδρομα μας αγκυλώνουν και μας κρατούν δέσμιους. Οφείλουμε να σχεδιάσουμε με στρατηγική τη χάραξη της ΑΟΖ, γιατί αυτή ακριβώς η χάραξη αποτελεί και τη λύση των οικονομικών μας δεινών. Μήνες πριν, αρχές καλοκαιριού, συζητήσαμε με φίλους για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, για την Κύπρο, τα αέρια, τα πετρέλαια, το Καστελόριζο, την Τουρκία... «Είναι ρεαλιστική λύση», είπα. «Αν θες να καταλάβεις τι πραγματικά είναι η ΑΟΖ, πρέπει να ακουμπήσεις το απέραντο γαλάζιο της χώρας μας, να ταξιδέψεις, να μιλήσεις στους καλύτερους, να μάθεις!» μου είπαν ως αντίλογο – και κάπως έτσι βρέθηκα με δύο πτήσεις και ένα ταχύπλοο στο ακριτικό Καστελόριζο. Στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου δηλαδή, με μεγαλύτερο νησί τη Μεγίστη και 300 κατοίκους το χειμώνα να φυλάνε Θερμοπύλες. Χωρίς Μεγίστη και Στρογγύλη η ελληνική ΑΟΖ δεν εφάπτεται στην Κυπριακή. Χάνουμε, δηλαδή, όχι μόνο ελληνικό έδαφος, αλλά χιλιάδες τετραγωνικά μίλια απέραντου γαλάζιου, στο υπέδαφος του οποίου, πολύ πιθανόν, κρύβεται αμύθητος ελληνικός θησαυρός. Περιγράφουν καλά οι Καρυώτης και Λυγερός αυτό που εγώ είδα σε αυτή την άκρη της Ελλάδας. Χώμα ελληνικό, απέναντι η Τουρκία (την βλέπεις με γυμνό μάτι) και μια χούφτα Έλληνες να σου μιλούν με παράπονο. Η δασκάλα σε ένα σχολείο ελληνικό να προσπαθεί να τα βγάλει πέρα, ο πρόεδρος
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 11
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 12
12
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ
του Δημοτικού Συμβουλίου, η γιατρός που κάνει το αγροτικό της, ο ψαράς, ένας φίλος με το μοναδικό ταξιδιωτικό γραφείο και άλλοι. Ελλείψεις πολλές, μιζέρια όχι, παράπονα ναι, αλλά η υπερηφάνεια και η πατρίδα να ξεχειλίζουν από τα στήθια τους. Το χειμώνα δεν ξέρουν αν θα έχουν πλοίο από Ρόδο... Άγονη γραμμή με διαγωνισμούς στον αέρα και τα συναφή. Δεν ζητιανεύουν, δεν παρακαλάνε, μόνο ζητάνε να μην τους ξεχνάμε. Τους αγάπησα, τους σεβάστηκα, και κάπου εκεί στα παράλια της Μικράς Ασίας υπάρχει Ελλάδα, είναι δικιά μας και πρέπει να την υπερασπιζόμαστε. Στη Μεγίστη, στη Στρογγύλη ξεκινά για μένα η ιστορία της ΑΟΖ, «χαιρέτισα» την κυρά της Ρω. Έφυγα... Οι Γάλλοι υπερασπίζονται τα νησιά τους που βρίσκονται στο άλλο ημισφαίριο, γράφει ο Νίκος Λυγερός. Εμείς το Καστελόριζο, στρατηγικής σημασίας και μόλις μία ώρα με το αεροπλάνο από την Αθήνα, το θεωρούμε μακριά; Ποιος είναι ο Νίκος Λυγερός το έμαθα στη διαδρομή του απέραντου γαλάζιου και κυρίως από τις πληροφορίες που έχει το διαδίκτυο. Στρατηγικός αναλυτής, από τους πιο έξυπνους ανθρώπους στον κόσμο. Έχει δεκάδες παγκόσμια ρεκόρ μαθηματικών. Γράφει ποίηση, ζωγραφίζει, διδάσκει στη Σχολή Πολέμου και πολλά άλλα... Κυρίως μιλάει με πάθος για την ΑΟΖ... Έπρεπε να τον γνωρίσω, ζήτησα το κινητό του τηλέφωνο δεξιά και αριστερά σε Ρόδο, Αθήνα και Μασσαλία. Δεν έχει, μου είπαν! Τρελάθηκα... Μα πού ζει; Βρήκα της γραμματέως του, του σπιτιού του, πήρα και ξαναπήρα, τίποτε... Όσο πιο πολύ διάβαζα για την ΑΟΖ, τόσο πιο πολύ έπεφτα πάνω σε έναν φλογερό πατριώτη που σε συνάξεις, ομιλίες και κείμενα εξηγούσε τι είναι η ΑΟΖ, περιέγραφε την ελληνική ΑΟΖ και τις δυνατότητες που δίνει στη χώρα μας και τόνιζε ότι αυτό είναι εθνικό θέμα και μας αφορά όλους. Μετά από πολλές προσπάθειες και αρκετές μέρες μού απάντησε η Βίκυ, μαθήτρια της μητέρας μου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και γραμματέας του. Το ραντεβού
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 13
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
13
κλείστηκε, τον γνώρισα, τον σέβομαι, είναι δάσκαλος. Μετά συναντηθήκαμε ξανά και ξανά. Τώρα είναι φίλος μου, με τιμά αυτό και όσα μου εμπιστεύτηκε για την ΑΟΖ, την Ελλάδα, την Τουρκία, τη διπλωματία, τα όνειρά του για το απέραντο γαλάζιο της χώρας μας. Στην ιστορική του ομιλία στον «Ελληνισμό», ο Τάσσος Παπαδόπουλος βροντοφώναξε πως παρέλαβε κυρίαρχη χώρα και δεν θα παραδώσει κοινότητα, ο κυπριακός λαός ψήφισε κατά του Σχεδίου. Η ιστορία τούς δικαίωσε όλους, όσοι τότε ήταν υπέρ του Σχεδίου σε Κύπρο και Ελλάδα προσπαθούν να το «ξεχάσουν», και αν κάτι θαυμάζω στον Νίκο είναι η πίστη του στο «ΟΧΙ». Τον σέβομαι γι’ αυτό και αναγνωρίζω πως οι μεγάλοι ηγέτες ξεχωρίζουν από τους «πρόθυμους» για τα μεγάλα «όχι» τους. Κάποιοι λένε δάσκαλο τον Νίκο Λυγερό, αυτός λέει δάσκαλο τον Θεόδωρο Καρυώτη! Καθηγητής στο Πανεπιστημιακό Σύστημα Maryland των ΗΠΑ, στο Μοντέγκο Μπέυ για την ΑΟΖ το 1982. Ήμουν οκτώ ετών... Είναι ο πατέρας της ΑΟΖ και γι’ αυτόν ό,τι και να γράψει κανείς είναι λίγο μπροστά στις δεκαετίες που τον αγνόησαν, τον φίμωσαν, τον ξέχασαν, μόνο για να έρθει η ιστορία και να τον δικαιώσει σήμερα πανηγυρικά! Μαθητής του Ανδρέα Παπανδρέου, όπως αργότερα έμαθα, και μέλος του ΠΑΚ, επέδειξε σθένος, διορατικότητα και ψυχή για χρόνια, επιμένοντας πως η ΑΟΖ είναι εθνική υπόθεση μεγίστης σημασίας για την Ελλάδα. Βρήκα το τηλέφωνό του από τον Νίκο Λυγερό. Του τηλεφώνησα και στην αρχή με αντιμετώπισε με δυσκολία και επιφυλακτικότητα. Οι Έλληνες του εξωτερικού είναι δύο φορές Έλληνες, αλλά εμείς τους ξεχνάμε και δεν παύουμε να τους πληγώνουμε, το ήξερα. Χρειάστηκε πολύ λιγότερη υπομονή απ’ ό,τι αυτός έκανε και μια σειρά από συζητήσεις μας για να καταλάβει πως έχω ειλικρινείς και αγνούς σκοπούς και πως πραγματικά πιστεύω σε αυτό που δίκαια θεωρεί έργο ζωής του. Συμφωνήσαμε, θα ξαναγύριζε στην Ελλάδα για να βρεθούμε, να
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 14
14
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ
φάμε κάτω από την Ακρόπολη, να ρουφήξω τη γνώση του και τις ιστορίες του από την Αμερική, αλλά κυρίως να μιλήσει στην ημερίδα που θα διοργάνωνα με θέμα «ΑΟΖ: Από τη Στρατηγική Κίνηση στην Οικονομική Λύση». Νοέμβριος, Συνεδριακό Κέντρο Εθνικής Ασφαλιστικής, Λ. Συγγρού, 11 το πρωί. Αίθουσα 1.000 ατόμων. Οι συνεργάτες μου ήταν όλοι αγχωμένοι. «Πώς θα γεμίσουμε μια τέτοια αίθουσα, Σάββατο πρωί, που ο κόσμος δουλεύει, και με ένα τέτοιο δύσκολο θέμα;» μου έλεγαν. «Εγώ πιστεύω στους Έλληνες», απαντούσα. Οι φωτογραφίες από την ημερίδα μιλάνε από μόνες τους. Υπήρξαν πολλοί που έμειναν όρθιοι για πάνω από τρεις ώρες για να ακούσουν τον Θεόδωρο Καρυώτη, τον Νίκο Λυγερό, να δουν χάρτες της ελληνικής ΑΟΖ, διαγράμματα Voronoi και γνώση που κάποιοι έκρυβαν από τον ελληνικό λαό να ξεδιπλώνεται μπροστά τους. Καρυώτης, Λυγερός σαν έτοιμοι από παλιά καθήλωσαν τον κόσμο. Ο κύβος ερρίφθη, η ΑΟΖ είχε μπει για τα καλά στην ελληνική επικαιρότητα, όσο κι αν κάποιοι το απεύχονταν και έκαναν ή κάνουν ό,τι μπορούν για να την υποβαθμίσουν. Δικαιώθηκε τελικά ο Καρυώτης; Ο Αντώνης Σαμαράς δήλωσε από τη ΔΕΘ ότι ως πρωθυπουργός θα ανακηρύξει την ΑΟΖ. Προχωρούσε σε συζητήσεις με τον Μπερίσα στην Αλβανία, τον Νετανιάχου στο Ισραήλ και αγκάλιαζε το θέμα. Ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Δήμας εντός της Βουλής δηλώνει πως η ΑΟΖ είναι εθνικό θέμα και προτεραιότητα για μας. Πλέον δεν αντιμετωπίζομαι ως εξωγήινος στα ΜΜΕ. Όλοι πλέον μιλούν για την ΑΟΖ και την εκμετάλλευση του φυσικού μας πλούτου. Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Ο καθηγητής Θεόδωρος Καρυώτης μετά από τρεις δεκαετίες αγώνων έχει δικαιωθεί πανηγυρικά. Αυτοί που έλεγαν ότι η Ελλάδα δεν έχει πετρέλαιο και φυσικό αέριο ή ότι η ΑΟΖ είναι μόδα υποχωρούν άτακτα...
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 15
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 16
16
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ
Επιστρέφουμε στην ημερίδα. Καρυώτης και Λυγερός αποθεώνονται. Ο κόσμος αναρωτιέται γιατί τόσα χρόνια δεν του είχαν μιλήσει για την ΑΟΖ και τις δυνατότητές της. Κάποιοι μιλούν για πολιτικές της μεταπολίτευσης στα όρια της προδοσίας. Άλλοι λένε πως η ιστορία του Σχεδίου Ανάν επαναλαμβάνεται. Τότε ο Κώστας Καραμανλής είπε το μεγάλο όχι στηρίζοντας τον Τάσσο Παπαδόπουλο και δικαιώθηκε. Τώρα ο Αντώνης Σαμαράς είπε το μεγάλο ναι στην ΑΟΖ. Σύντομα η ιστορία θα δείξει αν θα δικαιωθεί, αλλά αυτό που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει είναι τα στοιχεία... Πάμε λίγο πιο πέρα. Κύπρος, τέλος του 2011, οικόπεδο «Αφροδίτη» 200 ν.μ. νότια του νησιού, πλατφόρμα άντλησης υδρογονανθράκων της Noble Energy. Γεώτρηση στα 6.000 μέτρα. Πρώτο αποτέλεσμα η εύρεση κοιτάσματος φυσικού αερίου της τάξεως των 5-8 τρισ. κυβικών ποδιών και αξίας κάποιων τρισ. δολαρίων. Η Κύπρος μόλις είχε γράψει ιστορία, και αν ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος έβαλε την υπογραφή του το 2003, τότε ο άνθρωπος που υλοποίησε το πρόγραμμα επί μία δεκαετία και παραπάνω και υπό τρεις προέδρους είναι σίγουρα ο Σόλων Κασσίνης. Δεν βλέπει κανείς πια τον Σόλωνα Κασσίνη έτσι απλά. Του τηλεφώνησα, με άκουσε... «Άκου, Βασίλη», μου είπε, «δεν εμπιστεύομαι τους πολιτικούς, εγώ είμαι τεχνοκράτης». Μονοκόμματος, με βαριά φωνή, ψηλός και επιβλητικός, απόλυτος σε απόψεις. Το έργο μου να τον πείσω να μου μιλήσει δεν θα ήταν εύκολο. Σπουδαγμένος στην Αγγλία, χημικός μηχανικός, γύρισε στην Κύπρο για να αναλάβει τη διεύθυνση του Υπουργείου Ενέργειας και Εμπορίου. Τους έλεγε, εδώ και χρόνια: «Στο νησί μας έχει αέριο και πετρέλαιο κι εγώ θα το βρω!» Τον χλεύασαν, αν όχι, τότε τον κοιτούσαν περίεργα. Η ιστορία είναι γεμάτη ανθρώπους χαρισματικούς, που βλέπουν μπροστά από την εποχή τους, που δεν λυγίζουν, που έχουν πίστη και πείσμα. Ο συγκεκριμένος είναι και μεγάλος πατριώτης, οπότε τα αποτελέσματα της προσπάθειας χρόνων που έκανε ήρθαν ως
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 17
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
17
φυσικό επακόλουθο. Εύκολο; Όχι, αλλά τίποτε που αξίζει δεν είναι! Ας όψονται αυτοί που τον πολέμησαν και τον πολεμούν, ακόμα και τώρα, στη μεγάλη δικαίωσή του. Είπαμε, η ιστορία είναι γεμάτη ήρωες αλλά και «πρόθυμους». Τηλεφώνησα στον Κασσίνη ξανά και ξανά για να τον πείσω πως αυτό που έκανε εκεί είναι αξιοθαύμαστο. Με άκουγε, αλλά μέχρι εκεί. Όταν του είπα πως η Ελλάδα βουλιάζει, ο κόσμος δυστυχεί και για μας η ΑΟΖ είναι ίσως η μόνη λύση, μου είπε: «Βασίλη, μπες στο αεροπλάνο και έλα!» Δεν ανοίγει το σπίτι του εύκολα κάποιος, ειδικά όταν τον πνίγει το δίκιο, τα έχει καταφέρει για την πατρίδα του και ως ανταμοιβή τον διαβάλλουν. Ένα φθινοπωρινό πρωινό, όμως, πέταξα για Λάρνακα και από εκεί οδικώς Λευκωσία. Έδωσε ο ίδιος οδηγίες στο ταξί και με πήγε σπίτι του. Με φιλοξένησε, γνώρισα τη γυναίκα του και τα παιδιά του, με τίμησε. Τρέφω απεριόριστο σεβασμό για τον Σόλωνα Κασσίνη. Δεν είναι καθηγητής, δεν είναι πολιτικός, δεν είναι επιχειρηματίας. Είναι βαθιά πατριώτης, μορφωμένος, οργανωτικός και doer. Πάλεψε για χρόνια κόντρα στο κύμα και τελικά δικαιώθηκε. Είναι αυτός που η ιστορία θα γράψει πως έκανε πράξη τη θεωρία και εκμεταλλεύτηκε το Δίκαιο της Θάλασσας, την ΑΟΖ, τη γεωστρατηγική του νησιού της Αφροδίτης, την τεχνογνωσία του, βάζοντας την Κύπρο φαρδιά πλατιά στον ενεργειακό χάρτη. Με κέρναγε σύκα λομπάρδικα, χαλούμι και ψωμί, με την ίδια ευκολία που μου αφηγείτο πώς βήμα βήμα η Κύπρος των αδιεξόδων το 2003, με το «όχι» στο Σχέδιο Ανάν, την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ανακήρυξη και χάραξη ΑΟΖ με τον Λίβανο, την Αίγυπτο και το Ισραήλ, κατέστη γεωπολιτικόςενεργειακός πόλος στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Τα μάτια του έλαμπαν όταν μιλούσε για την πατρίδα του, τα βάσανά της αλλά και τη λύτρωσή της. Δεν δέχεται ότι ο ίδιος έχει πολύ μεγάλο μερίδιο σε αυτή την επιτυχία, είναι σεμνός, κοφτός, απλός. Αποτύπωσα κάθε λέξη του. Με υπερηφάνεια σήμερα, μετά από πολλές συζητήσεις μας, 2 – ΑΟΖ: Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη
KIKILIAS sel_new_FINAL_Layout 1 22/03/2012 2:42 μ.μ. Page 18
18
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ
λέω πως είναι φίλος μου. Δεν τον άφησαν τελικά να έρθει στην ημερίδα μου. Με χαρά μού έστειλε τα κείμενα γι’ αυτό το βιβλίο, τον ευχαριστώ. Τέτοιους ανθρώπους ο Ελληνισμός πρέπει να μάθει να τους αξιοποιεί. Τους ικανούς, επιτέλους, και όχι τους ημέτερους... Για να δικαιούμαι να μιλάω για την ΑΟΖ, ταξίδεψα, ρώτησα, έμαθα και διάβασα πολύ. Ελπίζω την επαύριο αυτοί που ορίζουν τις τύχες του τόπου μας να μη φοβούνται να έχουν δίπλα τους τους καλύτερους, ανθρώπους σαν κι αυτούς που γνώρισα. Ένας πολιτικός δεν είναι υποχρεωμένος να τα γνωρίζει όλα. Με κούρασε η εικόνα του πολιτικού παντογνώστη, που όλα τα γνωρίζει, όλα τα κατέχει, όλα τα σφάζει και σε όλα έχει εντρυφήσει. Με κούρασε η αποθέωση του απόλυτου τίποτε, που με παγωμένο χαμόγελο και πιο ψυχρή χειραψία υπόσχεται πως είναι ο καλύτερος σε όλα. Οραματίζομαι τον πολιτικό εργάτη και πιστό υπηρέτη των οραμάτων του κόσμου, που τον εμπιστεύονται ως τον πιο ικανό να διαλέξει τους καλύτερους, θεωρητικούς, τεχνοκράτες, καθηγητές, ειδικούς και να δημιουργήσουν μαζί. Όσο για μένα, τώρα γνωρίζετε από ποιους έμαθα για την ΑΟΖ και ποια η διαδρομή που ακολούθησα πάνω στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, του Ιονίου και της Μεσογείου. Εκείνο όμως που εμπέδωσα σ’ αυτή την αποκαλυπτική πορεία, σ’ αυτή τη διαδρομή διασχίζοντας πάνω κάτω το Αιγαίο, είναι η ρήση του Γκάντι, που τυχαία διάβασα στο αεροπλάνο από τη Λάρνακα στην Αθήνα. «Στην αρχή σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, κατόπιν σε πολεμούν. Στο τέλος πάντα τους νικάς!» Η επιμονή στην αλήθεια και η πίστη στο όραμα έχουν προαποφασισμένο το τέλος! ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΙΚΙΛΙΑΣ