Αλέξανδρος Κύρτσης - Κατακτήστε την ευτυχία

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 3

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

ΚΑΤΑΚΤΗΣΤΕ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 4

©

Copyright Αλέξανδρος Κύρτσης – Eκδόσεις Kαστανιώτη A.E., Aθήνα 2010

Έτος 1ης έκδοσης: 2011 Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης BέρνηςΠαρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Eπίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.

EKΔOΣEIΣ KAΣTANIΩTH A.E. Zαλόγγου 11, 106 78 Aθήνα % 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX : 210-384.24.31

e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com ISBN 978-960-03-5242-9

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13 15

ΜΕΡΟΣ Ι

8

ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ «ΕΥΤΥΧΙΑ» ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΥΤΥΧΙΑ; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Εισαγωγή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Φάση 1: Διασκέδαση και εφήμερες χαρές . . . . . . . . Φάση 2: Επιλέξτε τα μέσα για τη διαρκή Ευτυχία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Φάση 3: Χρήση των αγαθών και των αρετών σας για διάρκεια της Ευτυχίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ΑΞΙΖΕΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ; . . . . . . . . . . . . . . . .

Είναι προκαθορισμένο το επίπεδο της Ευτυχίας μας; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Διαρκής Ευτυχία: Υπάρχει; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Γιατί αναζητούμε την Ευτυχία; . . . . . . . . . . . . . . . . . . Περισσότερη Ευτυχία μέσω των δυτικών ή ανατολικών αξιών; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Η θρησκεία ως συντελεστής της Ευτυχίας . . . . . . . .

19 19 21 23 24 27 27 28 30 31 37

5

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 6

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ . . . . . . . .

Τα δύο χάσματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Αντιξοότητες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Προσαρμογή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Περιγραφές σύμφωνα με τα λεξικά . . . . . . . . . . . . . . Ο ορισμός της Ευτυχίας σύμφωνα με φιλόσοφους και στοχαστές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

40 40 42 44 46 46 48

ΜΕΡΟΣ ΙΙ

8

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΑΣ ΚΥΝΗΓΗΣΤΕ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Η προοπτική της Ευτυχίας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ορίστε την Ευτυχία όπως την αντιλαμβάνεστε τώρα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Περιορίστε τον «παράγοντα τύχη» . . . . . . . . . . . . . . ΕΛΕΓΞΤΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Αναθεωρήστε τον τρόπο ζωής σας . . . . . . . . . . . . . . . Να κάνετε τσεκάπ κάθε χρόνο . . . . . . . . . . . . . . . . . . Θεραπεύστε έγκαιρα την ασθένεια . . . . . . . . . . . . . . . Επιλέξτε την άσκηση της αρεσκείας σας . . . . . . . . . . ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΤΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Βελτιώστε τη χρήση του χρόνου σας . . . . . . . . . . . . .

6

57 57 58 61 65 66 68 69 70 73 73

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 7

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Οργανώστε τον καταμερισμό του χρόνου σας . . . . . Ισορροπήστε τα «πρέπει» και τα «θέλω» . . . . . . . . . .

75 76

ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΙΑ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

80 80 84

Καταπολεμήστε την ανία σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Βελτιώστε τη μόρφωσή σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ΝΙΚΗΣΤΕ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ο μονόλογος μιας μοναχικής νεαρής γυναίκας . . . . Ο μονόλογος ενός μοναχικού νεαρού άνδρα . . . . . . Αιτίες και θεραπείες της μοναξιάς . . . . . . . . . . . . . . . Αναζητώντας το νέο σύντροφο . . . . . . . . . . . . . . . . . .

86 88 89 90 93

ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΤΕ ΤΗ ΔΥΣΤΥΧΙΑ . . . . . . . . . . . . . . .

99

ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΘΕΤΙΚΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ

8

ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΦΑΣΗ 1: Μάθετε να απολαμβάνετε την κάθε μέρα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕ ΣΥΧΝΕΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ . . . . . . 119

Εισαγωγή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Προγραμματίστε ένα ταξίδι διακοπών με περιεχόμενο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

7

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 8

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

ΦΑΣΗ 2: Επιλέξτε τα μέσα για τη διαρκή ευτυχία ΑΓΩΝΙΣΤΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΝΤΟΤΙΝΗ ΑΓΑΠΗ . . . . . . . . . . . 129 ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΤΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ

«ΚΥΚΛΟ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Οικογενειακά προβλήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ο οικογενειακός «κύκλος εμπιστοσύνης» . . . . . . . . . Επανακτήστε την οικογενειακή αρμονία . . . . . . . . . . Σεβαστείτε τα παιδιά σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Περιλάβετε τους φίλους σας στον «κύκλο εμπιστοσύνης» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

134 134 137 138 140 142

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ . . . . . . . . 144 ΘΕΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151

Βρείτε τις ικανότητές σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ανιχνευτής ικανοτήτων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Η φιλοσοφία της διατύπωσης στόχων . . . . . . . . . . . . Θέσετε στόχους για την προσωπική σας ικανοποίηση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

151 153 153 155

ΟΙ ΠΑΓΙΔΕΣ ΤΟΥ ΥΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΥ . 160 ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

Εισόδημα ή επαγγελματική ικανοποίηση; . . . . . . . . . 167 Εισόδημα ή ελεύθερος χρόνος; . . . . . . . . . . . . . . . . 169 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171

Απόλυτος πλούτος ως παράγων της Ευτυχίας . . . . . 172 Σχετικός πλούτος ως παράγων της Ευτυχίας . . . . . . 174

8

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 9

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Απαλλαγείτε από χρέη και αποταμιεύστε για τη σύνταξή σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Επιδράσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης 2008-2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Αιτίες και επιδράσεις της ελληνικής κρίσης του 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Διαχείριση του πλούτου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Οδηγίες για τη διαχείριση του πλούτου . . . . . . . . . . . Δημιουργήστε και ελέγξτε τον προϋπολογισμό σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

176 179 180 183 184 186

ΦΑΣΗ 3: Δώστε νόημα στη ζωή σας ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΤΕ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ . . . . 193 ΕΝΙΣΧΥΣΤΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΑΣ . . . . . . . . . . . . . . . . 197

Αυξήστε τη συμπόνια σας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ενισχύστε την ακεραιότητά σας . . . . . . . . . . . . . . . . . Γίνετε ηγέτης . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Εκμεταλλευτείτε τα προσόντα σας . . . . . . . . . . . . . . .

197 198 200 201

ΔΙΕΥΡΥΝΕΤΕ ΤΟΝ «ΚΥΚΛΟ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ» ΣΑΣ . . . . . . . 202 ΑΓΩΝΙΣΤΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ . . . . . . . . . . . . . . . 205 ΤΑ ΤΡΙΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ . . . . . . . 207

Πλούτος, κύρος και ισχύς ως ατραπός προς τη διαρκή Ευτυχία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Η πνευματικότητα ως ατραπός προς τη διαρκή Ευτυχία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210

9

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 10

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

Η παρακαταθήκη ως ατραπός προς τη διαρκή Ευτυχία . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΤΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ . . . . . . 216

Το τελευταίο βήμα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221

10

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 11

Σ’ ΕΣΑΣ,

τους αναγνώστες του βιβλίου, που θα το διαβάσετε, θα το συζητήσετε, θα το κρίνετε και που μέσω αυτού ελπίζω να βρεθείτε στην τροχιά της μόνιμης Ευτυχίας.

Σ’ ΕΜΕΝΑ,

για τα δύο χρόνια Ευτυχίας που κέρδισα από την έρευνα, την περισυλλογή, την οργάνωση και τη συγγραφή αυτού του βιβλίου.

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 12

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 13

ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Αν ψάχνετε για ένα βιβλίο με θέμα την Ευτυχία από κάποιον «έμπειρο» συγγραφέα, μη διαβάσετε αυτό. Αν θέλετε τη γνώμη ενός ψυχολόγου, ενός ψυχιάτρου ή ίσως ενός μελετητή ανατολικών φιλοσοφιών, πάλι μην το διαβάσετε. Έμπειροι συγγραφείς του θέματος θεωρούνται οι αναγνωρισμένοι ψυχολόγοι και οι πολυμαθείς φιλόσοφοι. Όμως πολλοί από αυτούς εμπνέονται περισσότερο από τις νευρώσεις και από την κατάθλιψη των ασθενών τους παρά από το αντίθετο, δηλαδή από την ευημερία και την Ευτυχία των ανθρώπων. Αυτό που χαρακτηρίζει το ανά χείρας βιβλίο είναι ότι γράφηκε μεν από έναν κατά τα άλλα «άπειρο» συγγραφέα, ο οποίος όμως έχει βρει τη διαρκή Ευτυχία και θέλει να τη μοιραστεί με τους αναγνώστες του. Απέκτησε την «εμπειρία» εφαρμόζοντας τα διδάγματά του και αφού παραδειγματίστηκε πρώτα ο ίδιος από τους πειραματισμούς του. Ο Αλέξανδρος Κύρτσης δεν είναι αναγνωρισμένος ψυχολόγος, ούτε μελετητής ανατολικών θρησκειών. Αφού ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στον Καναδά, όπου του απονεμήθηκε το βραβείο στον Ανοιχτό Καναδικό Εφηβικό Φιλολογικό Διαγωνισμό για το οικολογικό του ποίημα «Σμαραγδένια Νερά», αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Williams της Αμε-

13

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 14

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

ρικής με επαίνους στα Οικονομικά. Το δευτερεύον μάθημά του στο πανεπιστήμιο ήταν η Ψυχολογία, η οποία πάντα τον γοήτευε. Ο Αλέξανδρος Κύρτσης είναι ένας επιτυχημένος Ελληνοκαναδός αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας, που έγινε πολυεκατομμυριούχος συνιδρύοντας και διευθύνοντας δεκαεπτά διαφορετικές εταιρίες στην Ελλάδα, στον Καναδά και στις ΗΠΑ. Διαφέρει από άλλους επιτυχημένους επιχειρηματίες επειδή αποφάσισε συνειδητά να αποσυρθεί νωρίς από την ενεργό επιχειρηματική δράση, πουλώντας τις εταιρίες του στην ακμή της καριέρας του. Γιατί; Διότι αντιλήφθηκε ότι περαιτέρω αύξηση της περιουσίας του δεν θα έφερνε πρόσθετη Ευτυχία. Τώρα έχει αφιερώσει τη ζωή του στην αναζήτηση της Ευτυχίας, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Στον εκδοτικό τομέα, ο Αλέξανδρος Κύρτσης έγραψε και εξέδωσε έντεκα ταξιδιωτικούς οδηγούς για την Ελλάδα με τον τίτλο Only the Best. Στόχος αυτών των βιβλίων είναι η απόλαυση της Ευτυχίας που μπορεί κανείς να νιώσει όταν σχεδιάζει ένα ταξίδι με συγκεκριμένο σκοπό. Επίσης, ήταν συνιδιοκτήτης και διευθύνων σύμβουλος της οικονομικής εφημερίδας Κέρδος και τριών οικονομικών περιοδικών. Ως επιχειρηματίας, έμαθε να ανιχνεύει προβλήματα και να προωθεί την έμπρακτη επίλυσή τους. Στο ανά χείρας βιβλίο θεωρεί την αναζήτηση της Ευτυχίας, το ύψιστο επίτευγμα του ανθρώπου, ως άλλο ένα πρόβλημα και παραθέτει με σαφήνεια τα βήματα που οδηγούν στην επίλυσή του.

14

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 15

σκοποσ του βιβλιου

Αν η αναζήτηση της Ευτυχίας ήταν τέχνη, θα περιοριζόταν μόνο στους λίγους χαρισματικούς. Για καλή μας τύχη, η διαδικασία προς την Ευτυχία μπορεί να γίνει προσιτή σε όποιον θελήσει να τη μάθει και να την ακολουθήσει. Σκοπός του βιβλίου δεν είναι να εντρυφήσει στις πεφωτισμένες απόψεις περί Ευτυχίας φιλοσόφων σαν τον Αριστοτέλη ή εμπνευσμένων ανατολικών πνευματικών στοχαστών σαν τον Βούδα ή τον Δαλάι Λάμα. Αντίθετα μάλιστα, το βιβλίο σκοπεύει να σας παρουσιάσει τα πρακτικά εργαλεία και την τεχνογνωσία μ’ ένα σύντομο και ρεαλιστικό τρόπο που θα σας οδηγήσει στην απόλυτη αίσθηση της δικής σας Ευτυχίας. Υγιείς ή ασθενείς, πλούσιοι ή φτωχοί, θα σας βοηθήσει να αντεπεξέλθετε στις αντιξοότητες, να θέσετε τις προτεραιότητες και τους στόχους σας, να τακτοποιήσετε τη ζωή σας και κυρίως να βρείτε τη διαρκή Ευτυχία από σήμερα κιόλας! Τα περισσότερα που θα διαβάσετε τα γνωρίζετε ήδη από φίλους ή από έντυπα. Όμως ποτέ πριν τα χαρακτηριστικά της Ευτυχίας δεν ήταν συγκροτημένα και απλοποιημένα με τέτοιον τρόπο ώστε ο κάθε αναγνώστης να μπορεί να τα αναγνωρίσει και να φτάσει στη διά βίου ύψιστη αίσθηση της Ευτυχίας. Η επιτυχία του βιβλίου θα κριθεί από το κατά πό-

15

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 16

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

σο κατάφερε να απλοποιήσει πολύπλοκα φιλοσοφικά ζητήματα, μετατρέποντάς τα σε μια εύκολα εφαρμόσιμη διαδικασία, που, μετά από μερικές μόνο ώρες ανάγνωσης, θα ενισχύσει τη δική σας ευημερία και Ευτυχία.

16

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 17

ΜΕΡΟΣ Ι

ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ «ΕΥΤΥΧΙΑ»

2 – Κατακτήστε την ευτυχία

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 18

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 19

KEΦAΛAIO 1

Τι είναι η ευτυχία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Ευτυχία είναι ένα πολύπλοκο θέμα. Όπως όλα τα συναισθήματα, δεν έχει υλική υπόσταση και δεν μπορείς ούτε να την αγγίξεις ούτε να τη δεις. Βιώνεται άκρως υποκειμενικά. Αν και ποικίλλει σε ένταση και διάρκεια, πάντα σχετίζεται με κάτι που επιθυμούμε. Κάποιοι πιστεύουν ότι η Ευτυχία ανήκει στο μέλλον, ενώ το παρόν πρέπει να αναλωθεί στην αναζήτησή της. Άλλοι βυθίζονται τόσο πολύ στις εφήμερες απολαύσεις, που παραβλέπουν τις προσπάθειες που απαιτούνται για τη διαρκή Ευτυχία. Οι περισσότεροι όμως συμφωνούν ότι η διαρκής Ευτυχία αποτελεί την κορυφαία ανθρώπινη ικανοποίηση, διότι εμπεριέχει το σύνολο των θετικών συναισθημάτων, των θετικών εμπειριών και των επιτευγμάτων μας. Ακόμη και η Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας διατυμπανίζει ότι «η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας είναι αναφαίρετα δικαιώματα του ανθρώπου». Αν επιδίωξή μας είναι η διαρκής Ευτυχία,

19

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 20

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

πρέπει να βρούμε τρόπους ώστε να βιωθεί άμεσα, αντί να τη βλέπουμε ως ένα μακρινό μελλοντικό όνειρο. Η Ευτυχία πρέπει να γίνει τρόπος ζωής. Με το σωστό σχεδιασμό, μπορεί να εμφανιστεί αρχικά ήπια και στη συνέχεια να ενταθεί, καθώς οι στόχοι που θα πραγματοποιούνται στην πορεία θα γίνονται όλο και πιο δύσκολοι. Ο τομέας της θετικής ψυχολογίας είναι σχετικά πρόσφατος, αλλά διευρύνεται και επεκτείνεται διαρκώς. Η επιτυχία του οφείλεται στο γεγονός ότι απέδειξε πώς τα μη κληρονομικά χαρακτηριστικά του καθενός μας μπορούν να μεταβληθούν και να συνεισφέρουν στην αύξηση του επιπέδου της Ευτυχίας μας. Οι περισσότεροι άνθρωποι του δυτικού κόσμου, όταν ρωτηθούν τι τους κάνει ευτυχισμένους, δίνουν πανομοιότυπες απαντήσεις: η καλή υγεία, οι ευχάριστες προσωπικές σχέσεις, η αρμονική οικογενειακή ζωή, η οικονομική επάρκεια ή ο πλούτος, η κοινωνική καταξίωση ή η κοινωνική ισχύς και οι επαγγελματικές ή οι αθλητικές επιτυχίες. Το επίπεδο της Ευτυχίας όμως επηρεάζεται άμεσα ή έμμεσα και από πολλούς άλλους παράγοντες, που διαφέρουν μόνο στο βαθμό και στη διάρκεια της επίδρασής τους. Για να γίνει αντιληπτή η δομή του βιβλίου, φανταστείτε τη διαδικασία για την επίτευξη της διαρκούς Ευτυχίας να εξελίσσεται σε τρεις διαφορετικές φάσεις: η πρώτη φάση αφορά στη δημιουργία θε-

20

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 21

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

τικής διάθεσης μέσα από βιώματα απόλαυσης (ή απλά διασκέδασης). Η δεύτερη, και ίσως η πιο επίπονη, απαιτεί ενδελεχή σκέψη τού τι επιθυμείτε να κάνετε με τη ζωή σας, ώστε να θέσετε και να επιτύχετε τους αντίστοιχους στόχους, που θα σας παράσχουν τα απαραίτητα εφόδια για την πραγμάτωσή της. Η τρίτη, και η πιο φιλοσοφική, αναφέρεται στη χρήση των εφοδίων που αποκτήσατε κατά τη δεύτερη φάση για τη δημιουργία μιας ζωής με νόημα, που θα αφήσει πίσω της μία σημαντική κληρονομιά στον τομέα που επιλέξατε ή σε κάποιο κοινωφελές έργο. Αν ακολουθήσετε αυτή τη διαδικασία, θα κατακτήσετε τη διαρκή Ευτυχία, όντας ευτυχισμένοι βραχύ-, μέσο- και μακροπρόθεσμα. Θα ανακαλύψετε επίσης ότι η Ευτυχία μπορεί να αρχίσει από σήμερα. Πιο συγκεκριμένα: ΦΑΣΗ 1: ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΙ ΕΦΗΜΕΡΕΣ ΧΑΡΕΣ

Βραχυπρόθεσμα, είναι αρκετή η απόφαση να θέσετε υπό έλεγχο τη ζωή σας, πάντα από θετική σκοπιά, και να ελαχιστοποιείτε την επίδραση αγχωτικών γεγονότων πάνω σας. Αυτό σημαίνει ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της καλής σας διάθεσης, με το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να χαίρεται χωρίς ενοχές μια σειρά απολαύσεων.

21

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 22

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

Η διασκέδαση δεν ταυτίζεται με τη διαρκή Ευτυχία, αλλά είναι σίγουρα ένα πολύ χρήσιμο μέσον για την απόκτησή της. Η αίσθηση της χαράς, όσο ανόητη ή πρόσκαιρη κι αν είναι, σας βοηθά να παραμερίσετε τις όποιες αντιξοότητες και σας εφοδιάζει με τα θετικά συναισθήματα που απαιτούνται τόσο για να πραγματοποιήσετε τους στόχους σας όσο και για την κατάκτηση του ρόλου που επιθυμείτε να παίξετε στη ζωή σας. Οι εφήμερες απολαύσεις όμως θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο ως γεφυρώματα ανάμεσα στα διάφορα στάδια προς την Ευτυχία και να μη μετατρέπονται σε έμμονο αυτοσκοπό. Κατά τη διάρκεια της αναζήτησής της, φροντίστε να μην παρασυρθείτε από την ψευδαίσθηση ότι το αδιάκοπο κυνήγι των απολαύσεων και της διασκέδασης θα οδηγήσει σε διαρκή Ευτυχία. Οι πρόσκαιρες χαρές μπορεί να είναι είτε τυχαίες είτε προσχεδιασμένες. Μπορεί να κερδίσετε στη ρουλέτα ή να σας πέσει το φλουρί στη βασιλόπιτα. Μπορείτε να βιώσετε τη χαρά με τις ευχάριστες στιγμές των αγαπημένων σας, όπως το γάμο της κόρης σας, την επιτυχία του γιου σας στο πανεπιστήμιο ή την αποθεραπεία του καλύτερου φίλου σας από κάποια σοβαρή ασθένεια. Άλλες απολαύσεις, όπως, ας πούμε, ένα ταξίδι στην Τοσκάνη ή ένα καλό γεύμα με γαλλικό κρασί, πρέπει να τις προσχεδιάσετε. Πάντα μέσα στα πλαίσια της ηθικής και

22

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 23

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

των νόμων, αδράξτε χωρίς ενοχές κάθε ευκαιρία για διασκέδαση ή απόλαυση και παρακολουθήστε τη θετική επίδραση που θα ασκήσει πάνω σας. Στη συνέχεια σχεδιάστε ακόμα περισσότερες χαρές και προσπαθήστε να μεγιστοποιήσετε την ποικιλία τους. Έτσι, θα επιταχύνετε την καλή σας διάθεση και θα νιώσετε την Ευτυχία από την πρώτη κιόλας μέρα. Τότε θα είστε έτοιμοι να συνεχίσετε το κοπιώδες έργο της επιλογής και ολοκλήρωσης των στόχων σας. ΦΑΣΗ 2: ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΤΑ ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ

Μεσοπρόθεσμα, θα πρέπει να επιδιώξετε τη συνέχιση της Ευτυχίας σας μέσα από την ικανοποίηση που προσφέρει η επίτευξη των στόχων σας. Σ’ αυτό το στάδιο πρέπει να εστιάσετε την προσοχή σας στην απόκτηση των εφοδίων που στη συνέχεια θα σας φανούν χρήσιμα για την κατάκτηση του νοήματος που επιθυμείτε να δώσετε στη ζωή σας. Η διαδικασία είναι περίπλοκη, διότι απαιτείται μια ουσιαστική ενδοσκόπηση. Πριν από οτιδήποτε άλλο, πρέπει να αξιολογήσετε τις αρχές και τις προτεραιότητές σας, ώστε να δημιουργήσετε τη δική σας προσωπική φιλοσοφία, η εφαρμογή της οποίας θα προσδώσει στην Ευτυχία σας διάρκεια. Κατόπιν, εντοπίστε τις δικές σας ιδιαίτερες αρετές και δε-

23

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 24

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

ξιότητες. Πάνω τους θα στηρίξετε δύσκολους αλλά εφικτούς ενδιάμεσους στόχους ως σκαλοπάτια προς τους ανώτερους σκοπούς σας. Αυτοί οι στόχοι μπορεί να περιλαμβάνουν τη συσσώρευση αγαθών και αρετών όπως μόρφωση, οικονομική επάρκεια, ειλικρινείς φιλίες, προσωπικές σχέσεις, καλή υγεία και κύρος, μπορεί όμως να έχουν πνευματικό χαρακτήρα, όπως σωφροσύνη, συμπόνια και εσωτερική γαλήνη. Παρότι η εκπλήρωση των ενδιάμεσων στόχων σας αυτή καθαυτή θα σας ικανοποιήσει και θα αυξήσει την Ευτυχία σας, δεν είναι πάντα αρκετή για την υλοποίηση της διαρκούς Ευτυχίας. Για να αποκτήσει διάρκεια η Ευτυχία σας, τα αγαθά και οι αρετές που θα αποκτήσετε με την επίτευξη των στόχων σας πρέπει να χρησιμοποιηθούν με τέτοιον τρόπο ώστε να προσδώσουν νόημα στη ζωή σας. Ο τρόπος με τον οποίο θα χρησιμοποιήσετε τόσο τα αγαθά όσο και τις αρετές σας είναι μία δύσκολη φιλοσοφική διαδικασία, η οποία όμως θα καθορίσει τη ζωή που θα ζήσετε. ΦΑΣΗ 3: ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΕΤΩΝ ΣΑΣ ΓΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ

Η Ευτυχία μπορεί να διαρκέσει μόνο αν ο επιδιωκόμενος σκοπός προσδίδει νόημα στη ζωή μας. Στο δυτικό κόσμο πολλοί αγνοούν αυτό το

24

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 25

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

τελευταίο αλλά σημαντικότατο βήμα προς τη διαρκή Ευτυχία. Νιώθουν ότι κατάφεραν να ικανοποιήσουν τις φιλοδοξίες τους αν ξεπεράσουν τους γείτονές τους σε κύρος ή σε υλικά αγαθά. Όμως, παρότι στα μάτια τρίτων φαίνονται εξωτερικά ευτυχείς, λίγοι είναι εκείνοι που σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή αναλογίζονται αν πράγματι νιώθουν και εσωτερική Ευτυχία. Αυτό που λείπει είναι η σωστή χρήση των αγαθών και των αρετών που απέκτησαν κατά τη δεύτερη φάση της πορείας τους. Όταν φτάσετε στη Φάση 3, αναρωτηθείτε αν ο αντικειμενικός σκοπός σας είναι η απόκτηση αγαθών για να κοιτάζετε τους άλλους αφ’ υψηλού και να προκαλείτε το φθόνο τους ή για να συμβάλετε στην αύξηση της Ευτυχίας των αγαπημένων σας και να δημιουργήσετε κάποιο έργο που θα προκαλέσει θαυμασμό, αναγνώριση και ευγνωμοσύνη. Τότε αναθεωρήστε ανάλογα την προσωπική σας φιλοσοφία. Η διάρκεια και η ένταση της Ευτυχίας που θα απολαύσετε εξαρτάται άμεσα από την επιλογή που θα κάνετε όσον αφορά στη χρήση των αγαθών και των αρετών σας. Η διαρκής Ευτυχία επιτυγχάνεται με τη σύνδεση εφήμερων απολαύσεων του παρόντος με την ικανοποίηση από την απόκτηση αγαθών και αρετών μεσοπρόθεσμα και την ηθική ανταμοιβή που προέρχεται από τη διοχέτευσή τους σε σημαντικά έργα μακροπρόθεσμα. Το κυρίως μέρος του βιβλίου αναλύει

25

KYRTSIS sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:36 μ.μ. Page 26

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΥΡΤΣΗΣ

τις τρεις φάσεις της διαρκούς Ευτυχίας και προτείνει μεθόδους για την επίτευξή της. Ο σκοπός του βιβλίου θα έχει επιτευχθεί αν σας βοηθήσει να πολλαπλασιάσετε τις χαρές σας, ώστε να αρχίσετε να νιώθετε πιο ευτυχισμένοι από σήμερα, και αν εμπλουτίσει το μέλλον σας με προσωπική ικανοποίηση και νόημα ζωής.

26