DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 15
Ποτέ μην παίζεις αν δεν είσαι σίγουρος πως θα κερδίσεις
Η ΣΤΙΓΜΗ που τον είδα για πρώτη φορά στη ζωή μου δε
Ττις θαέντεκα την ξεχάσω ποτέ. Ήταν Τρίτη 12 του Γενάρη, κατά το βράδυ. Έκανα τη βραδινή μου βόλτα με τον
Μπηστ στον Λυκαβηττό, όταν σε μια στροφή του δρόμου που κάνει πλάτωμα διέκρινα χαμηλά έναν σκούρο όγκο που αγκομαχούσε ανάμεσα σε γαβγίσματα. Ένα αλλόκοτο σύμπλεγμα ανθρώπου και ζώου. Ο Μπηστ, το αγόρι μου, μπήκε αυτόματα σε θέση ετοιμότητας. Του έγνεψα να κάτσει στ’ αβγά του μέχρι να διαπιστώσω ποια ήταν ακριβώς η κατάσταση. Πλησίασα μ’ ένα πλάγιο βήμα για να διακρίνω καλύτερα χωρίς να γίνω αντιληπτός. Ένας άντρας ήταν άβολα μισοκαθισμένος –προσπαθούσε να μη λερωθεί απ’ το χώμα;– και τραβολογούσε στο μισοσκόταδο το σκοινί που κρατούσε στα δόντια του ένας σκύλος. Αξιολύπητος. Έμοιαζε με γερασμένο παιδί έτσι που έπιανε το σκοινί χρησιμοποιώντας και τα δυο του χέρια άτσαλα, εκπνέοντας νευρικά. Κίνησε το ενδιαφέρον μου, θυμάμαι, αυτόματα, χωρίς να καλοξέρω γιατί. Σχεδόν μύρισα το φόβο του, να γιατί. Μα τι διάολο έκανε; Έπαιζε διελκυστίνδα αλλά δε διασκέδαζε. Απίστευτο! Ο ηλίθιος φοβόταν το σκύλο του!
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 16
ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ
Έπρεπε να καταλάβω γρήγορα τι γινόταν. Δεν είχα άλλη λύση. Άνοιξα το φακό μου –έναν ορειβατικό φακό κεφαλής– και τον έστρεψα πάνω τους. Δεν ήταν δίκαιο: εγώ τα έβλεπα όλα, αυτός τυφλώθηκε απ’ τη φωτεινή δεσμίδα. Τι είναι όμως δίκαιο; Λοιπόν, ο ηλίθιος: πενηνταπεντάρης, κάπως νόστιμος – κάποτε, πριν πεθάνει κι εγκαταλείψει τον αγώνα. Κάτι μου θύμιζε αυτή η φάτσα, κάτι... Να συχνάζουμε στα ίδια μέρη, απίθανο. Απλώς είναι συνηθισμένος. Μπορεί και να θέλει να περνάει απαρατήρητος. Χρυσό ρολόι αντίκα (βλέπε παλιό χρήμα), λεπτή βέρα (παντρεμένος φυσικά), γκριζογάλανο σπορ μπουφάν Σαββατοκύριακου ανθρώπου που δεν πάει ποτέ πουθενά τα Σαββατοκύριακα (θα τον πιέζει η γυναίκα του να χαλαρώσει λιγάκι), γκρι παντελόνι κοστουμιού που πρόδιδε τη μεταμφίεση του Σαββατοκύριακου. Αμετανόητος ο τύπος. Κάνει παθητική αντίσταση ή βγήκε βόλτα αμέσως μετά τη δουλειά; Μα πόσες ώρες δουλεύει; Πάντως δε δουλεύει για ένα κομμάτι ψωμί, αυτό είναι σίγουρο, το κοστούμι έμοιαζε πανάκριβο. Το σώμα του όμως κρυμμένο, θαμμένο, τόσο που είχε ξεχάσει πως λειτουργεί. Εξ ου και τα ανίκανα χέρια. Ο σκύλος: όχι οποιοσδήποτε σκύλος. Ένα σπάνιο, μεγάλο ερντέιλ τεριέ. Φαντεζί επιλογή – τον παίρνουν επιδειξιμανείς που δεν έχουν χαμπάρι από σκύλους ή οι λίγοι άνθρωποι που ξέρουν τι εστί ερντέιλ και το γουστάρουν. Αυτός πάντως αποκλείεται να διάλεξε το σκυλί του, είναι ολοφάνερα ανεπιθύμητο το έρμο. Δεν ήταν δική του απόφαση. Άρα υποχώρησε στην επιθυμία της γυναίκας του ή των παιδιών του – ενοχές δηλαδή: ή σκοπεύει να την κάνει ή έχει γκόμενα ή κάνει πολλά ταξίδια και λείπει συχνά.
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 17
ΕΝΑ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑ
Ο βασιλιάς των τεριέ πάντως, τιμώντας τον τίτλο του, κρατούσε την άλλη άκρη της διελκυστίνδας με τόσο εγώ-είμαι-εγώ στυλ, που κέρδισε αυτόματα το σεβασμό μου. Τα γούσταρα τα κυριαρχικά σκυλιά. Πάντα τα γούσταρα. Άξιζαν το φαΐ τους, ρε γαμώτο! Ο φιλαράκος είχε μόλις κερδίσει το αφεντικό του στο παιχνίδι και θριαμβολογούσε. Όχι για πολύ φυσικά. Ουδείς σκύλος θριαμβολογεί για πολύ άμα σουλατσάρει το αγόρι μου, ο Μπηστ, εκεί γύρω. Ειδικά άμα αυτός ο άλλος σκύλος κάνει το λάθος να του την πέσει. Γιατί αυτό έκανε το ερντέιλ. Μπέρδεψε τον αξιοθρήνητο που φιλοδοξούσε να είναι το αφεντικό του με έναν εκ των πλέον αξιοσέβαστων αντιπάλων όλων των εποχών: ένα καλογυμνασμένο πίτμπουλ, το οποίο τον ακύρωσε σε κλάσματα δευτερολέπτου στοχεύοντας τη σφαγίτιδα φλέβα στο λαιμό του. Έτσι μπράβο το αγόρι μου! Ο θαμμένος (έτσι τον έλεγα από μέσα μου τότε που ακόμα δεν είχε όνομα), όρθιος πια, έχασκε παρακολουθώντας τον ατρόμητο σκύλο του να εξουδετερώνεται σε χρόνο μηδέν. Κι αυτό που έβλεπα στη μούρη του, την κάποτε-πρινπεθάνει νόστιμη, ήταν απογοήτευση! Μάλιστα. Ο κύριος που ηττήθηκε από το σκυλί του απογοητεύτηκε που αυτό ηττήθηκε με τη σειρά του από ένα άλλο σκυλί, και μάλιστα πιο μικρόσωμο! Ε, ναι, προφανώς ήταν εντελώς άσχετος από σκυλιά. Μπορεί να ήταν και κανένας απ’ αυτούς τους εγωπαθείς που είναι μαθημένοι να κερδίζουν πάντα – έστω και δι’ αντιπροσώπου. Μέχρι να ξανασυντονιστεί με το περιβάλλον ο θαμμένος, έσπευσα να τραβήξω από το στηθόλουρο τον Μπηστ μακριά από το ερντέιλ, που απόμεινε με την ουρά στα σκέλια. «Είναι τέλεια εκπαιδευμένος φύλακας», εξήγησα στον
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 18
ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ
έκθαμβο θαμμένο. Έκθαμβος, ναι. Προφανώς άτομο που εκτιμάει τρομερά την αποτελεσματικότητα. «Είναι η δουλειά μου βλέπετε...» Έκπληξη στο μούτρο του. Δε ρώτησε τίποτα όμως. Εκ φύσεως ξερόλας δε μοιάζει. Επαγγελματικό τικ μάλλον: στη δουλειά του δε θα «επιτρέπεται» να μην τα ξέρει όλα (διευθυντής; καθηγητής;). Με κοίταξε όμως για πρώτη φορά στα μάτια. Μετά την έκπληξη, που έτσι κι αλλιώς κρατάει λίγο, είχε έρθει η ώρα της περιέργειας. «Είμαι εκπαιδευτής σκύλων», εξήγησα με μια υποψία ανωτερότητας, όπως εξηγείς σ’ ένα παιδί. Έπιασε. Ο θαμμένος έκανε ένα βήμα πίσω, δηλώνοντας ασυνείδητα σεβασμό. Με περιεργάστηκε ολόκληρο. Κοίταζε το σώμα μου μέσα απ’ το στενό τζιν και το λευκό τίσερτ, ιδρωμένο απ’ το τρέξιμο, παρά το κρύο. Παρατηρούσε προσεκτικά ένα ανδρικό σώμα. Όχι, αποκλείεται, δεν είναι γκέι, μάλλον στον κόσμο του οι άντρες δεν έχουν ορατό σώμα. Αποφάσισα να μην τον αφήσω ν’ ανασάνει. Τα σκυλιά άλλωστε είχαν αρχίσει να ωρύονται. Με το ζόρι κρατούσα τον δικό μου να μην αποτελειώσει τον επιπόλαιο αντίπαλο. «Το λουρί, παρακαλώ», του είπα δείχνοντας το σκυλί του. «Νόμος 3170/2003». Η παράκληση, βλέπεις, από μόνη της είναι αδύναμη. Χρειάζεται και μια δόση καταναγκασμού. «Τι είναι αυτό;» «Ο νόμος που επιβάλλει το λουρί σε κάθε σκυλί εκτός της μάντρας του σπιτιού του. Δέστε το, παρακαλώ, πίσω απ’ αυτό παγκάκι για να μην έχει οπτική επαφή με το δικό μου».
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 19
ΕΝΑ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑ
«Υπάρχει τέτοιος νόμος;» ρώτησε παραξενεμένος ενώ έσερνε το ερντέιλ πίσω από το παγκάκι που του υπέδειξα. «Ναι». Γέλασε ή ήταν η ιδέα μου; «Δεν το ’ξερα», είπε αμέσως μετά απολογητικά, ενώ άρχισε να παλεύει με το ερντέιλ, που δυσανασχετούσε με την προοπτική του δεσίματος. Τον άφησα να χτυπιέται να τα βγάλει πέρα μόνος του κι έπαιζα με το σκοινί της διελκυστίνδας που είχα μαζέψει από κάτω. Πελαγωμένος, και τώρα πια διπλά ευάλωτος. Χωρίς να το συνειδητοποιεί φυσικά, μόλις είχε στερηθεί το φύλακά του. «Προφανώς πρώτη φορά παίρνετε σκυλί». Κούνησε το κεφάλι αμίλητος. Δεν ήθελε να παραδεχτεί ότι του τον επέβαλαν. Αποφάσισα να τον ξεμπροστιάσω λιγάκι. Έτσι, για να ζωηρέψει η συζήτηση. «Κι απ’ ό,τι βλέπω, μάλλον δεν ήταν δική σας επιλογή...» Σήκωσε τα μάτια ψηλά. Αυτό ήταν! Του είχα κινήσει το ενδιαφέρον. «Με συγχωρείτε, αλλά... Πώς βγάλατε αυτό το συμπέρασμα;» Ζητούσε συνέχεια συγγνώμη. Προφανώς ένιωθε άβολα με κάθε μη συντεταγμένη κοινωνική επαφή. Με κάθε προσωπική ερώτηση. «Δεν είναι δύσκολο», είπα ρίχνοντας μια ματιά στον Μπηστ, που τώρα καθόταν ήρεμος αλλά άγρυπνος στο πλευρό μου. «Το ερντέιλ δεν είναι ένα συνηθισμένο σκυλί. Κάποιοι το λένε βασιλιά των τεριέ. Πολύ ανεξάρτητο, πολύ
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 20
ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ
πεισματάρικο, πολύ ευφάνταστο, πολύ έξυπνο. Συχνά εξυπνότερο από το αφεντικό του...» Έπιασε! Ο θαμμένος κοκκίνισε κι αυτόματα άρχισε να καθαρίζει το λαιμό του για να μη δείξει τον εκνευρισμό του μέχρι να διαλέξει απάντηση. «Και αυτό αποδεικνύει πως δεν ήταν δική μου επιλογή;» Ο Μπηστ ανιχνεύοντας την υφέρπουσα ένταση σηκώθηκε ξανά. Του έκανα σήμα να ηρεμήσει. Δε χρειαζόταν άλλη απειλή έξω από τις παρατηρήσεις μου ο τύπος. «Δεν ασχολείστε με τα σκυλιά επαγγελματικά, οπότε δε σκοπεύετε να τον βγάλετε στα σόου, στις επιδείξεις. Δεν είστε αστυνομικός, άρα δεν τον χρειάζεστε για τη δουλειά σας. Από τον τρόπο δε που χειριστήκατε το σκύλο σας φαίνεται πως είστε εντελώς πρωτάρης. Δεν ξέρετε τίποτα από σκύλους. Από την έκφρασή σας, πάλι, φαίνεται πως δεν έχετε καμία απολύτως διάθεση να μάθετε!» Ναι, ήμουν εντός του πλαισίου –δεν ξεστόμιζα τίποτα ψευδές ή επιλήψιμο–, ενώ παράλληλα ήμουν σχεδόν θρασύς. Στο όριο. Ο τύπος είχε θυμώσει, αλλά δεν ήξερε ακριβώς γιατί. Ό,τι άκουγε ήταν εκατό τοις εκατό σωστό. Οπότε είπε μια αμήχανη μπαρούφα: «Και λοιπόν;» «Και λοιπόν δεν τον διαλέξατε εσείς. Είναι φανερό, δεν τον αγαπάτε. Δεν είπατε ούτε μια φορά τ’ όνομά του. Εσείς, κατά τη γνώμη μου, δε θέλατε καθόλου σκύλο. Τον θεωρείτε μπελά. Τον διάλεξε η γυναίκα σας – ίσως για το παιδί σας». Δεν πρόσθεσα αυτό που ήταν στην άκρη της γλώσσας μου: η οποία γυναίκα σας δεν ξέρει τι της γίνεται. Δίστασε αρκετά πριν απαντήσει. «Ο γιος μου ζει στο Λονδίνο. Σπουδάζει».
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 21
ΕΝΑ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟ ΣΤΟΜΑ
«Η γυναίκα σας λοιπόν. Χρειάζεται προστασία προφανώς. Μένει πολύ μόνη;» Προσπέρασε τις ερωτήσεις μου. Δυστυχώς είχε αρχίσει να προσαρμόζεται στο τολμηρό στυλ μου και δεν αιφνιδιαζόταν πια. Ίσως είναι εξασκημένος λόγω επαγγέλματος, θα έχει να κάνει με πολύ κόσμο, κάθε καρυδιάς καρύδι. Χωρίς να δώσει καμιά περιττή πληροφορία στον αδιάκριτο ξένο, προχώρησε να βγάλει το συμπέρασμα που του χρειαζόταν: «Νομίζετε πως ήταν κακή επιλογή;» «Νομίζω ναι, ειδικά αν μένετε σε διαμέρισμα στο κέντρο όπως καταλαβαίνω. Το ερντέιλ σας έξω είναι επιθετικό με τους άλλους σκύλους, μέσα βαριέται εύκολα, είναι άτακτο και γαβγίζει πολύ όταν βαριέται...» Δεν άντεξε. Έκανε μια γκριμάτσα αγανάκτησης. «Σήκωσε την πολυκατοικία στο πόδι ο διάολος. Γι’ αυτό αναγκάστηκα να τρέχω στον Λυκαβηττό βραδιάτικα». «... και εκπαιδεύεται δύσκολα. Δεν είναι δουλικά, σαν τα τσομπανόσκυλα φέρ’ ειπείν. Θέλουν εκπαιδευτή πιο έξυπνο απ’ αυτά, με αίσθηση του χιούμορ, ευφάνταστο. Θέλουν έναν άνθρωπο που να τον σέβονται!» Γέλασε. Προφανώς η γυναίκα του έβλεπε από μακριά τη λίστα που μόλις έβαλα στο τραπέζι. Δε σχολίασε όμως. Οπότε το προχώρησα εγώ πάλι το πράγμα: «Θα μου πείτε όλοι αυτό θέλουμε, αλλά πού να το βρούμε...» Ο θαμμένος μαζεύτηκε πάλι. Κάτι μέσα του αντελήφθη ότι μόλις πρόσβαλε τη γυναίκα του σε αγαστή συμφωνία με έναν τελείως ξένο άνθρωπο. Και για πρώτη φορά έκανε κάτι έξυπνο. Αμύνθηκε στρέφοντας την προσοχή σ’ εμένα. Δεύτερος γύρος λοιπόν:
DIVANI sel_D_Layout 1 01/04/2010 11:09 π.μ. Page 22
ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ
«Ο σκύλος σας φαίνεται πολύ... ελεγχόμενος...» «Ο Μπηστ; Ο Μπηστ φαίνεται ό,τι εγώ αποφασίσω να φαίνεται». Ο θαμμένος με κοίταξε έκπληκτος απ’ αυτό που θεώρησε μια γελοία εγωιστική απάντηση. Οπότε έσπευσα να τον μαλακώσω με επεξηγήσεις: «Σας είπα, είναι εξαιρετικά εκπαιδευμένος. Είναι τριών ετών. Πίτμπουλ. Ο ιδανικός σωματοφύλακας!» Έριξε μια ματιά στον τρελαμένο δικό του που δάγκωνε το λουρί του. «Καμιά σχέση...» μουρμούρισε. «Τα φαινόμενα απατούν, κύριε... Τ’ όνομά σας;» – επιτέλους ήρθε φυσικά, μπορούσα να ρωτήσω χωρίς παρεξήγηση. «Κρεμόπουλος» Κρεμόπουλος; Ποιος Κρεμόπουλος; Ο καθηγητής του αστικού Κρεμόπουλος; Η φίρμα Κρεμόπουλος; Ο δενξέρω-τι-έχω Κρεμόπουλος; Προσπάθησα να κρατήσω ακίνητο το πρόσωπό μου. «Γεωργιάδης», είπα διαδικαστικά. «Γιάννης Γεωργιάδης». Παρά το γεγονός ότι πρόσθεσα επιδεικτικά το μικρό μου όνομα, απέφυγε να κάνει το ίδιο. Οι αποστάσεις πρέπει να κρατιούνται ακόμα και κάτω από ανορθόδοξες συνθήκες – ιδού το μότο του κάθε Κρεμόπουλου. Ο κόσμος τους απείχε έτη φωτός από των κοινών θνητών και φρόντιζαν να μας το θυμίζουν όποτε είχαν την ευκαιρία. Έπεσε μια αμήχανη σιωπή που θα μου κατέστρεφε το μομέντουμ. Οπότε συνέχισα ακάθεκτος από κει που είχαμε μείνει.