XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 7
ΜΙΚΡΟΣ ΠΡΟΛΟγΟΣ
για Να Συνεννοηθούμε
Το Σεπτέμβριο του 2012, μαζί με τη Σοφία Βγενοπούλου και το συνεργάτη της Θανάση Μεγαλόπουλο, διαβήκαμε το κατώφλι του 14ου Λυκείου Περιστερίου. Εκεί μας περίμενε μία (θεατρική) ομάδα έντεκα παιδιών και δύο δασκάλες τους, η κυρία Ανδρομάχη και η κυρία Ιωάννα. Ρώτησα τα παιδιά τι ρόλους θέλουν να παίξουν και μου είπαν. Οι απαντήσεις τους είχαν πολύ περισσότερο ενδιαφέρον απ’ όσο περίμενα. για την ακρίβεια, είχαν πολύ ενδιαφέρον. Ζητούσαν να παίξουν ρόλους καθημερινούς, που τους είχαν ήδη βιώσει στο πετσί τους πολύ περισσότερο απ’ ό,τι ο άσχετος ενήλικας Έλληνας συγγραφέας μπορούσε να φανταστεί. Τους ρώτησα πού σκέφτονται όλους αυτούς τους τύπους/ρόλους και μετά από μικρή κουβέντα (πλοίο; γήπεδο; διαστημόπλοιο;) αποφασίσαμε: «Σ’ ένα τρένο». Έτσι γεννήθηκε το Τρένο. Πάμε τώρα δύο μήνες πριν. Η Σοφία Βγενοπούλου, ψυχή του εφηβικού θεάτρου, είναι μια περίεργη περίπτωση. Ενδιαφέρεται πραγματικά για τους εφήβους. Δεν ξέρω γιατί το κάνει αυτό, αλλά το κάνει και καλά κάνει. Από το 2011 ξεκίνησε να δουλεύει με σχολεία και την επόμενη χρονιά το Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου μεταφέρθηκε στη Στέγη γραμμάτων & Τεχνών, με βασικούς συνεργάτες το Βαγγέλη Κυριακού και την Κατερίνα Σκουρλή. Το 2012 αποφάσισαν να ρίξουν στο μίξερ και «επαγγελματίες» συγγραφείς, για να «σφίξουν» ακόμα περισσότερο τα κείμενα και να βγάλουν κι ένα βάρος από πάνω τους. Ταυτόχρονα ανεβάζουν και έργα Ελλήνων συγγραφέων για εφήβους. Τα παιδιά του Περιστερίου λοιπόν: ο Πάνος, η Μάχη, ο Άκης, η Σοφία, η Άγκι, η Ελένη, η άλλη Ελένη, η Μαρία, η Φωτεινή, η Εύα κι ο Δημήτρης. Δουλέψαμε μαζί, γράψαμε μαζί, στήσαμε μαζί, και τελικά πα-
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 8
8
ΛENOΣ XPHΣTIΔHΣ
ρουσίασαν το Τρένο στο 3ο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου, με τόση επιτυχία ώστε η Στέγη το επέλεξε να παρουσιαστεί την επόμενη χρονιά επεξεργασμένο από επαγγελματικό θίασο, γεφυρώνοντας τις δύο αιχμές του οράματος της Σοφίας σε μία. Το έργο λοιπόν ανήκει σε όλους όσοι δούλεψαν και για τις δύο παραστάσεις, τη Σοφία, το Θανάση, τους ηθοποιούς, που όλοι πρόσθεσαν –ή αφαίρεσαν– το δημιουργικό τους λιθαράκι, μα πάνω απ’ όλα ανήκει στο γεμάτο ενέργεια τσούρμο από το Περιστέρι. They did it their way…
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 9
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΖΑΣΤΙΝ ΣΟΦΙΑ ΜΑΓΚΙ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΣΤΑΘΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ένας νέος ένα κορίτσι με νυφικό ένα κορίτσι με μια τεράστια βαλίτσα ένα κορίτσι με ένα λουλούδι ένας νέος ένας κύριος με μια καμπαρντίνα ένα φάντασμα
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 10
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 11
Ανάβουν τα φώτα. Κουπέ τρένου. Άδειο. Τρένο σταθμευμένο σε σταθμό. Ήχοι σταθμού, ασαφείς ανακοινώσεις από μακριά. Ακούγεται το τραγούδι «Train Serenade» των Horsepower. ΑΠΟ ΤΑ ΗΧΕΙΑ
Ένα, δύο, ένα, δύο. Τεστ. (Βήξιμο-καθάρισμα λαιμού, «άλλη» φωνή, μπλαζέ.) Παρακαλούνται οι κύριοι επιβάτες όπως προσέλθουν στις θέσεις τους. Το τρένο είναι έτοιμο για αναχώρηση. Ανάβει ένας κάθετος προβολέας στη θέση του «φαντάσματος». Μπουκάρει ο ΤΖΑΣΤΙΝ φουριόζος. Φώτα, καπνός, ατμόσφαιρα βιντεοκλίπ υπό τους ήχους του «Boyfriend» του Justin Bieber. Ο ΤΖΑΣΤΙΝ ξεκινάει με φόρα να πει την πρώτη του ατάκα.
ΤΖΑΣΤΙΝ
Λοιπόν, δε θα το πιστέψετε αλλά... (Βλέπει ότι το «κουπέ» είναι άδειο. Σταματάει απότομα μαζί με τη μουσική. Παύση. Βγαίνει.) Παύση, ησυχία, μακρινοί ήχοι σταθμού. Μπαίνει η ΣΟΦΙΑ. Ντυμένη με νυφικό. Κρατάει ανθοδέσμη. Και περιοδικό με σταυρόλεξα. Κάθεται. Σιωπηλή. Ανοίγει το περιοδικό. Μπαίνει η ΜΑΓΚΙ. Κοιτάει το κενό, «βλέπει» το «φάντασμα». Κοκκαλώνει.
ΜΑΓΚΙ
Α! (Παύση, κοιτάει το «φάντασμα».) Φυσικά. (Παύση.) Κι εσύ εδώ. (Χαμογελάει βεβιασμένα.) Έρχομαι. Πρέπει να πάω να πάρω το… την… (Φεύγει.) Η ΣΟΦΙΑ έκπληκτη. Μπαίνει η ΜΑΧΗ. Κρατάει λουλούδι. Χαμόγελα με τη ΣΟΦΙΑ. Κάθεται.
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 12
ΛENOΣ XPHΣTIΔHΣ
12
Μπαίνει ο ΠΑΝΟΣ. Άνετος, χαλαρός, κάθεται δίπλα στη ΜΑΧΗ. Χαμόγελα. Μπαίνει ο ΣΤΑΘΗΣ, φοράει καμπαρντίνα. Γρήγορο τσεκ, ξαναβγαίνει. Βγαίνοντας τρακάρει με τον ΤΖΑΣΤΙΝ που μπαίνει. Μουσική, φώτα, το ίδιο σκηνικό, ξεκινάει πάλι να λέει την πρώτη ατάκα του. ΤΖΑΣΤΙΝ
(Με «θεατρικό ενθουσιασμό».)
Λοιπόν, δε θα το πιστέψετε
αλλά... (Σταματάει απότομα μαζί με τη μουσική. «Μετράει» τον κόσμο, του φαίνονται λίγοι.) Όχι, όχι ακόμα. (Ξαναβγαίνει.) Ο ΠΑΝΟΣ βγάζει φωτογραφική μηχανή, αρχίζει να τραβάει φωτογραφίες. ΠΑΝΟΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ
(Στη ΣΟΦΙΑ.) γεια.
γεια. Ωραίο το… (Δείχνει το νυφικό.) Ευχαριστώ. Μπορώ να... (Εννοεί «να φωτογραφίσω».) Η ΣΟΦΙΑ σηκώνει τους ώμους με αδιαφορία. Τη φωτογραφίζει.
ΜΑΓΚΙ
ΜΑΧΗ ΜΑΓΚΙ ΜΑΧΗ ΜΑΓΚΙ
ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ ΣΟΦΙΑ ΜΑΓΚΙ
(Μπαίνει, κουβαλάει μια τεράστια βαλίτσα, μιλάει προς τα «έξω».) Άσε με ήσυχη. (Στο «φάντασμα».) Τι θέλουν πια; Έλεγχος και ξανα-έλεγχος. (Χαμόγελο.) Νομίζω, ψάχνουν κάποιον. Με ρωτάνε εμένα αν θέλω να ψάχνουν; Δε σε ρωτάνε, ε; Καθόλου. Καθόλου δε με ρωτάνε. Ποτέ δε με ρωτάνε. (Στον ΠΑΝΟ.) Βουβή φωτογραφία. Ε; (Του δείχνει το σταυρόλεξο.) Έτσι λέει. Βουβή φωτογραφία. (Στη ΣΟΦΙΑ.) Φουτουγρουφού. (Την κοιτάνε.) Χωρίς τα φωνήεντα. Βουβή. (Τακτοποιεί με δυσκολία τη βαλίτσα και κάθεται, δίπλα στο «φάντασμα». Παίρνει ένα χάπι, μιλάει στο «φάντασμα».) Αχ, πάει κι αυτό. Ίσα που το πρόλαβα. Είχε μία κίνηση. Έχουν απεργία όλοι. Όλοι.
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 13
TO TPΕNO
ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ
ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ
ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΓΚΙ
13
Μεγάλη ταλαιπωρία. Έχουνε και τα δίκια τους. Δεν περνάνε κι ωραία. Ναι, ναι. Ποιοι; Όλοι αυτοί. Εμείς. (Χαμογελαστή.) Ο μπαμπάς μου λέει ότι καλά τους κάνουνε και τους απολύουν. γιατί; γιατί… (Δεν ξέρει, αβέβαια.) … γιατί έτσι πρέπει να γίνει τώρα. Τι δουλειά κάνει ο μπαμπάς σου; Τίποτα. Είναι απολυμένος. (Μπερδεμένος.) Δηλαδή, για να καταλάβω… Με ρωτάνε εμένα αν θέλω να απεργήσουν; («Ακούει» το «φάντασμα».) Τι είπες; (Διαφωνεί.) Ναι, εντάξει, αυτό είναι υπερβολικό, εγώ δεν πιστεύω… οι εργαζόμενοι έχουν κι αυτοί το δικαίωμα… όχι, δε συμφωνώ… με τα δακρυγόνα δε γίνεται δουλειά… με ρωτάνε εμένα αν θέλω να φάω τα δακρυγόνα τους; («Ακούει».) Όχι, δεν είναι τρόπος αυτός... τέλος πάντων, εντάξει, δεν ήρθα για να μαλώσουμε. (Τον «κοιτάει στα μάτια».) γιατί ήρθα; για να πάρω το τρένο. (Παύση.) Εσύ; (Παύση.) γιατί ήρθες; Μπαίνει ο ΣΤΑΘΗΣ. Αράζει όρθιος στο «παράθυρο» του «διαδρόμου». Ανάβει τσιγάρο.
ΜΑΧΗ
(Στο ΣΤΑΘΗ.) Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα. Ο ΣΤΑΘΗΣ γυρίζει πλάτη – για να σβήσει το τσιγάρο.
ΑΠΟ ΤΑ ΗΧΕΙΑ
Ανακοίνωση. Το κάπνισμα επιτρέπεται μόνο στους ειδικούς διαδρόμους. Ευχαριστώ. Ο ΣΤΑΘΗΣ ξαναγυρίζει φάτσα. Κοιτάει τη ΜΑΧΗ και καπνίζει. Η ΜΑΧΗ χαμογελάει χαζά.
ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ
(Στον ΠΑΝΟ.) Βλαβερή συνήθεια.
Όλες οι συνήθειες είναι βλαβερές. Πολύ ωραίο αυτό.
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 14
ΛENOΣ XPHΣTIΔHΣ
14
ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ
Δεν είναι δικό μου. Το διάβασες; Όχι, το έλεγε η γιαγιά μου. Σοφοί άνθρωποι οι ηλικιωμένοι. Όχι πάντα. Μπαίνει ο ΤΖΑΣΤΙΝ. Μουσική και τα ρέστα.
ΤΖΑΣΤΙΝ
ΣΟΦΙΑ ΤΖΑΣΤΙΝ
ΣΟΦΙΑ ΤΖΑΣΤΙΝ
Επιτέλους. («Ενθουσιασμός».) Λοιπόν δεν θα το πιστέψετε αλλά... (Όλοι γυρνούν και τον κοιτούν, χτυπάει το κινητό του, αποσυντονίζεται, το ψάχνει.) Πού είναι, ρε πούστη… το κέρατό μου… (Το βρίσκει.) Άντε γαμήσου. (Απαντάει «έξαλλος».) Ναι… ρε μάνα, τι θες, ρε μάνα, άσε με, ρε μάνα… (Τ’ «ακούει» απ’ τη μαμά, «φρενάρει».) Ναι… κάτσε, περίμενε… δε σου φωνάζω, απλά… μισό λεπτό… δε φώναξα… έλα, ηρέμησε τώρα… ναι, ναι, μόλις μπήκα… στο τρένο, δε βρήκα στο αεροπλάνο, ήταν γεμάτο. (Ακούει.) Το ξέρω, τους είπα ποιος είμαι, έπεσα στην περίπτωση. Κάποιος άσχετος. Ναι, κάποιος που δε με ήξερε. Υπάρχουν κι αυτοί. (Γελάει. Στη ΣΟΦΙΑ.) Συγγνώμη, αυτή είναι η θέση μου. (Στο τηλέφωνο.) Ναι, κάποιος κάθεται στη θέση μου. γιατί είναι η θέση σου; (Στο τηλέφωνο.) Περίμενε, μαμά. (Στη ΣΟΦΙΑ.) Τι θα πει γιατί; γιατί το γράφει το εισιτήριο. Ναι, αλλά γιατί είναι η θέση σου; Κουβέντα θα κάνουμε τώρα; Κάτσε στη θέση σου που σου λέω. (Βλέπει ότι έχουν μπει όλοι.)
Η ΣΟΦΙΑ σηκώνεται, τον «αντιμετωπίζει». ΣΟΦΙΑ ΤΖΑΣΤΙΝ ΣΟΦΙΑ ΤΖΑΣΤΙΝ
Το θέμα δεν είναι η θέση. Αλλά; Η στάση. (Στο τηλέφωνο.) Τι; Λέει «το θέμα δεν είναι η θέση αλλά η στάση». Ξέρω γω ποια στάση; Κολιάτσου. (Η ΣΟΦΙΑ κά-
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 15
TO TPΕNO
15
θεται αλλού. Ο ΤΖΑΣΤΙΝ στο τηλέφωνο.) Τι να πεις, τρένα. Οικο-
ΠΑΝΟΣ ΤΖΑΣΤΙΝ
ΣΟΦΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΗΧΕΙΑ ΣΟΦΙΑ
νομική θέση. Το ξέρω... δεν είχε πρώτη. Τι να κάνεις; Θα το υπομείνουμε κι αυτό. Ναι, μαμά, ναι. (Άνετος.) Έλα, σι γιου λέιτερ… (Ακούει, η μαμά δεν ξέρει αγγλικά.) Εννοώ «τα λέμε αργότερα»… Δε μιλάω αλαμπουρνέζικα… είναι εγγλέζικα, λοιπόν, εντάξει, γεια σου, μαμά. (Κλείνει, θυμάται. Σε όλους.) Λοιπόν, πού ήμουνα; (Κανείς δε θυμάται, όλοι κοιτιούνται) … Τώρα που έμπαινα… (Ξαφνικά θυμάται.) Δε θα το πιστέψετε αλλά… (Ενθουσιασμός.) Μπράβο! (Παύση, δε θυμάται.) Λοιπόν… εμ… ναι… Δε θα το πιστέψετε αλλά… το ξέχασα… («Μαρασμός».) … αλλά είχε πολλή πλάκα. (Κάθεται.) (Σταυρόλεξο.) Έρχεται κάποτε κι η ώρα της. Ανακοίνωση: Το τρένο αναχωρεί... (Παύση.) … Τώρα. Αναχώρηση. (Το γράφει.) Το τρένο ξεκινάει και οι επιβάτες «κουνιούνται». Ακούγεται το τραγούδι «Big Train» από τον Max Greger.
ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΝΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΗΧΕΙΑ
ΜΑΧΗ ΑΠΟ ΤΑ ΗΧΕΙΑ
Επιτέλους. Βιάζεσαι; Ναι. Εσύ; Το ίδιο μου κάνει. Αρκεί να φύγει. Κι όπου πάει; Κι ακόμα παραπέρα. Ειδοποιούνται οι κύριοι επιβάτες ότι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού οι πόρτες θα παραμείνουν ερμητικά κλειστές. (Εξηγεί στους υπόλοιπους.) για την ασφάλειά μας. Θα ακολουθήσει ενημερωτικό βίντεο με τους κανόνες ασφαλείας. (Η ΜΑΧΗ κάνει νόημα «είδατε που σας τα ’λεγα;».) Αγαπητοί μας επιβάτες, καλώς ορίσατε. Το όχημά μας έχει σχεδιαστεί ειδικά για να σας προσφέρει πολυτελή άνεση και προσωπική ασφάλεια. Το άριστα εκπαι-
XRISTIDIS_TRENO sel_Final_Layout 1 23/10/2013 4:12 ΜΜ Page 16
16
ΛENOΣ XPHΣTIΔHΣ
δευμένο πλήρωμά μας βρίσκεται πάντα στη διάθεσή σας. Αναψυκτικά, ορντέβρ και φρουτ παντς προσφέρονται στο κυλικείο, ενώ ειδικά σχεδιασμένα γεύματα σερβίρονται στα τρία εστιατόρια, στο σελφ σέρβις και στην ειδική χορτοφαγική μας ψησταριά. Σε περίπτωση ανάγκης οι έξοδοι κινδύνου φωτίζονται με το ειδικό μπλε φως, που διατηρείται ακόμα και σε προσωρινή διακοπή ρεύματος. Οι έξοδοι βρίσκονται πίσω και εμπρός δεξιά, πίσω και εμπρός αριστερά, αριστερά και δεξιά, πίσω και εμπρός δεξιά. Και αριστερά. Και άλλη μία, κρυμμένη πιο καλά… (Ψάχνουν.) Όχι εκεί… ούτε εκεί… εκεί. Τη βρήκες. (Όλοι αναρωτιούνται ποιος τη βρήκε.) Ωραία λοιπόν. (Βαθιά ανάσα, βαθιά ζεστή φωνή.) Αγαπητοί μας επιβάτες: Το τρένο μας και το πλήρωμά μας σας εύχονται καλό σας ταξίδι. Όλοι χαλαρώνουν ευχαριστημένοι και χαμογελούν ο ένας στον άλλο. ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ
ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ
ΠΑΝΟΣ ΜΑΧΗ ΠΑΝΟΣ MAXH ΠΑΝΟΣ
Ωραία μέρα για ταξίδι. Ναι. Πολύ ωραία. Πού πας; Μακριά. Όσο μπορώ μακρύτερα. Προβλήματα; Μπα. Όχι μεγαλύτερα από τους υπόλοιπους γύρω. Απλά δε με σηκώνει το κλίμα. Πού; Σπίτι μου. Ναι, η αλήθεια είναι ότι έχει χαλάσει το κλίμα. γενικά. Σωστό κι αυτό. Κάτι πρέπει να γίνει, δεν πάει άλλο. Συμφωνώ. Θέλουν όλοι ένα γερό χέρι ξύλο. Ποιοι;