Themarapport 2009-01 Zuidwest-NL

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

1

2009 JAARGANG 1

Inhoudsopgave

Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 Aanbod verblijfsaccommodaties in de Delta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3 Nederlandse toeristen in de Delta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Vakanties en overnachtingen van Nederlanders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Vakantieduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Accommodatiekeuze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Vakantiespreiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Activiteiten tijdens de vakantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Bestedingen van Nederlandse vakantiegangers in de Delta . . . . . . . . . . . . . .15 Kenmerken van Nederlandse vakantiegangers in de Delta . . . . . . . . . . . . . . .17 Herkomst toeristische gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Leeftijd toeristische gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Gezinssamenstelling toeristische gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Sociale klasse toeristische gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Reisgezelschap toeristische gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Nederlandse vaste gasten in de Delta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Profiel vaste gast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 Klanttevredenheid Nederlandse toeristen in de Delta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Buitenlandse gasten in de Delta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

Bijlage 1: Indeling regio’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 Bijlage 2: Omschrijving sociale klasse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Inleiding

In 2005 werd het nieuwe gebiedsgerichte economische beleid van Nederland geformuleerd: Pieken in de Delta. Dit beleid is erop gericht om van Nederland een concurrerende en dynamische economie te maken in een sterk en innovatief Europa.

Pieken in de Delta werd uitgewerkt in zes regionale programma's voor de periode 2006 2010. Deze programma's zijn opgesteld door het ministerie van Economische Zaken in samenwerking met het bedrijfsleven, kennisinstellingen en regionale overheden, en worden gezamenlijk uitgevoerd. Voor elke regio zijn een aantal sectoren benoemd die door extra stimulering een grote bijdrage kunnen leveren aan de regionale en nationale economie.

EÊn van deze regio’s is Zuidwest-Nederland, Zeeland en West-Brabant, ook wel bekend als de Delta. De economische uitdaging voor Zuidwest-Nederland is te profiteren van de strategische ligging tussen de mainports Rotterdam en Antwerpen. Hiervoor wil men de economische kansen van de drie pieken procesindustrie, logistiek en toerisme benutten.

De inzet voor toerisme is om een trendbreuk te realiseren door nieuwe aansprekende en verrassende product-marktcombinaties te initiĂŤren en de kennisinfrastructuur te versterken en te ontsluiten.

Voordat deze ambitie werd geformuleerd, werd in het voorjaar van 2005 eerst een rapport opgesteld over de positie van toerisme in Zuidwest-Nederland. In dat rapport werden allerlei gegevens bijeengebracht die allen betrekking hadden op het jaar 2004.

Nu is het 2009 en zijn er inmiddels diverse projecten voor de piek toerisme uitgevoerd. Het is tijd om toerisme in de regio weer eens tegen het licht te houden. In dit rapport worden gegevens van de jaren 2004, 2006 en 2008 getoond, zodat de ontwikkeling over een periode van vijf jaar in beeld wordt gebracht.

Dit rapport is het eerste in een reeks themarapporten. Het Kenniscentrum (Kust)toerisme brengt vanaf dit jaar vier keer per jaar een themarapport uit over allerhande onderwerpen gerelateerd aan toerisme. Het Kenniscentrum (Kust)toerisme, tot stand gekomen dankzij een bijdrage van Pieken in de Delta, hoopt hiermee een bijdrage te leveren aan de kennis over de ontwikkelingen in de toeristische sector in Zuidwest-Nederland.

Een bijdrage waarmee overheden en ondernemers onderbouwde beslissingen kunnen nemen waarmee toerisme in de regio weer verder gestimuleerd kan worden.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

1

Aanbod verblijfsaccommodaties in de Delta In dit rapport wordt het verblijfstoerisme van Nederlanders in drie deelgebieden van de Delta met elkaar vergeleken. Dit toerisme wordt echter sterk bepaald door het aanwezige aanbod.

De structuur van het aanbod is immers bepalend voor de ontwikkeling van het toerisme. Het type aanbod heeft direct gevolgen voor zaken als seizoensspreiding en bestedingen. Zo is het kampeerproduct sterk gebonden aan de periode april t/m oktober, een jaarrond exploitatie komt bij kampeerbedrijven slechts in beperkte mate voor. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor jachthavens. Daarom allereerst een globaal overzicht van het accommodatieaanbod in de Delta.

Zeeland

Hotelbedden Toeristische kampeerplaatsen Vaste kampeerplaatsen Bedden in vakantiewoningen (excl. tweede woningen) Bedden in groepsaccommodaties Ligplaatsen in jachthavens

2004 Zeeuwse Zeeuws kust binnenland 7.470 1.640 16.610 onbekend 23.370 1.770 6.400

4.400

2008 Zeeuwse Zeeuws kust binnenland 7.000 1.730 17.930 onbekend 23.950 2.000 7.170 3.790

Kijkend naar de tabel valt op dat het hotelaanbod in de Zeeuwse kustregio wat afgenomen is, in het Zeeuwse binnenland is daarentegen sprake van een toegenomen aantal hotelbedden.

Voor de watersport is sprake van een omgekeerd beeld; in het Zeeuwse binnenland is het aantal ligplaatsen wat gedaald, in de Zeeuwse kustregio is het aanbod juist gegroeid. Voor het overige toeristische aanbod is het niet mogelijk om de gegevens te splitsen naar kust en binnenland. In het geheel geldt dat het aanbod is toegenomen en dat komt overeen met het landelijke beeld. Uitzondering zijn de groepsaccommodaties; in Zeeland nam het aantal bedden in groepsaccommodaties toe, landelijk is er sprake van een daling.

De Zeeuwse aanbodgegevens zijn ontleend aan diverse gegevensbronnen.

• Gegevens over de hotelcapaciteit zijn afkomstig van het bedrijfschap Horeca & Catering; hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties zijn namelijk verplicht zich hier te registreren zodat het bedrijfschap altijd een volledig en actueel aanbodoverzicht heeft.

• Het aantal ligplaatsen in Zeeuwse jachthavens is in het najaar van 2008 geïnventariseerd ten behoeve van de jaarlijkse Deltagids.

• De overige gegevens zijn afkomstig van het CBS, dat een overzicht van toeristische accommodaties in Nederland beheert.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

3

West-Brabant

2004

2008

Hotelbedden

4.030

4.520

Toeristische kampeerplaatsen

3.650*

4.030

Vaste kampeerplaatsen

8.850*

10.470

750*

1.240

Bedden in groepsaccommodaties

1.950*

1.540

Ligplaatsen in jachthavens

7.200

7.100

Vakantiewoningen (tweede woningen is slechts ten dele inbegrepen, exact aantal is onbekend)

West-Brabant zag het hotelaanbod in de afgelopen vijf jaar flink toenemen. Het aantal bedden nam toe met 12%, landelijk was dat slechts 5%. De capaciteit in jachthavens nam wat af, dit is opmerkelijk gezien de grote beleidsmatige aandacht voor watersport in de regio.

Voor de overige accommodaties lijkt sprake van een forse groei, helaas zijn de gegevens over 2004 slechts indicatief. Pas vanaf 2007 was er sprake van een complete aanbodinventarisatie voor wat betreft deze accommodaties.

Gegevens over het West-Brabantse aanbod zijn eveneens afkomstig uit verschillende bronnen. De hotelgegevens zijn evenals de Zeeuwse data ontleend aan het bedrijfschap Horeca & Catering. De overige gegevens komen uit de aanboddatabase van het Brabants Bureau voor Toerisme (per 1-1-2009 opgegaan in Uit in Brabant); in 2007 heeft hiertoe een uitgebreide nulmeting van het aanbod in de provincie plaatsgevonden.

4

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Nederlandse toeristen in de Delta

In dit themarapport wordt onder de Delta het volgende gebied verstaan: de gehele provincie Zeeland (onderverdeeld in Zeeuwse kust en Zeeuws binnenland) en West-Brabant.

In bijlage 1 wordt de exacte gebiedsafbakening getoond. Onderstaande afbeelding toont de Delta en het aantal Nederlandse toeristen dat het gebied in 2008 bezocht.

= Zeeuwse kust 1,1 miljoen vakanties 6,5 miljoen overnachtingen

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

= Zeeuws binnenland 364.000 vakanties 1,4 miljoen overnachtingen

= West-Brabant 560.000 vakanties 2,8 miljoen overnachtingen

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

5

Vakanties en overnachtingen van Nederlanders

bron: CVO

Onderstaande diagrammen tonen het aantal vakanties en vakantie-overnachtingen van Nederlanders in de Delta-regio’s voor de jaren 2004, 2006 en 2008. Hiermee wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen in de afgelopen vijf jaar.

In de diagrammen wordt onderscheid gemaakt tussen toeristen en vaste gasten. Vaste gasten zijn mensen met een eigen accommodatie op een vaste locatie, zoals een stacaravan, een seizoensplaats op een camping, een tweede woning of een boot op een vaste ligplaats.

Voor vaste gasten geldt dat kan worden aangenomen dat hun aantal relatief stabiel is, de locatie van een stacaravan of tweede woning ligt immers voor vele jaren achtereen vast.

Het aantal vaste gasten verandert dus niet zozeer, maar het aantal vakanties dat zij in hun accommodatie doorbrengen wel.

6

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Voor toeristische ondernemers geldt dat zij een basisinkomen ontlenen aan vaste gasten. Deze gasten betalen immers een vast bedrag per jaar, ongeacht het aantal keren dat men gebruik maakt van de eigen accommodatie. Wel is het bestedingspatroon tijdens het verblijf ter plaatse vaak beperkt.

bron: CVO

Om een goede indruk te krijgen van de ontwikkeling van een bestemming, wordt meestal vooral gekeken naar de ontwikkeling van het aantal vakanties en overnachtingen van toeristen.

Door hun gebondenheid aan een bestemming is het vakantiegedrag van vaste gasten immers in mindere mate te be誰nvloeden door toeristische productontwikkeling en promotie.

Om de ontwikkelingen in het Deltagebied in een perspectief te plaatsen, is het van belang de ontwikkeling van het totale binnenlands toerisme te kennen. Het totaal aantal vakanties in eigen land nam in de periode 2004-2008 af met 3%. Vooral het verblijf in de eigen accommodaties kende een afnemende populariteit: -14%. Het aantal toeristische vakanties in eigen land bleef stabiel, maar de verblijfsduur werd steeds korter.

De toeristische overnachtingen namen af in aantal met 9%.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

7

Zeeuwse kust De Zeeuwse kustregio zag het binnenlandse toerisme teruglopen: het aantal vakanties van toeristen daalde met 3%, hun overnachtingenaantal daalde fors met 19%. Het verblijf van vaste gasten in deze regio bleef op peil.

Zeeuws binnenland In het Zeeuwse binnenland is sprake van een halvering van het aantal toeristische overnachtingen, vooral veroorzaakt door de omslag naar steeds kortere vakanties. Het aantal toeristen herstelde zich in 2008, maar was nog steeds 13% lager dan in 2004. De vaste gasten lieten een grillig patroon zien.

West-Brabant West-Brabant is sterk afhankelijk van vaste gasten. Hun vakanties en overnachtingen namen in aantal af. Dit wordt gecompenseerd door het toenemende aantal vakanties van Nederlandse toeristen in de regio.

Vakantieduur

bron: CVO

Onderstaand diagram toont de ontwikkeling van de gemiddelde vakantieduur voor toeristische en vaste vakanties tezamen. De verblijfsduur is aan de Zeeuwse kust het hoogst, maar laat wel een behoorlijke daling zien. West-Brabant heeft de kortste verblijfsduur.

8

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CVO

De verhouding tussen korte, middellange en lange vakanties wordt hieronder weergegeven.

Aan de Zeeuwse kust worden relatief veel lange(re) vakanties doorgebracht, West-Brabant telt vooral veel korte verblijven.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

9

Accommodatiekeuze

bron: CVO

bron: CVO

Dit hoofdstuk gaat in op het accommodatiegebruik per regio.

10

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Het accommodatiegebruik verschilt sterk binnen de Delta. In Zeeland overheersen het toeristisch kamperen en de toeristisch verhuurde vakantiewoningen. Aan de Zeeuwse kust is er daarnaast een grote rol voor kamperen op de vaste standplaats weggelegd, in het Zeeuwse binnenland is er een aanzienlijke rol weggelegd voor de hotels en pensions. In West-Brabant overheerst het kamperen op vaste standplaatsen.

Kijkend naar de periode 2004-2008 valt op dat in de Zeeuwse kustregio weinig grote verschuivingen zijn te constateren. Wel is een verschuiving van vast kamperen naar tweede woningen zichtbaar.

In het Zeeuwse binnenland valt het grote belang van toeristische vakantiewoningen op.

Het gaat hier met name om toeristisch verhuurde particuliere woningen en appartementen.

Het toeristisch kamperen heeft in belang afgenomen, kamperen op de vaste standplaats is daarentegen toegenomen.

bron: CVO

West-Brabant heeft het belang van toeristische vakantiewoningen enorm zien toenemen.

Dit komt voort uit een fors groter aanbod, aanbod dat bovendien jaarrond benut kan worden en derhalve snel aan belang kan winnen ten opzichte van meer seizoensgebonden accommodaties zoals campings.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

11

Vakantiespreiding Op deze twee pagina’s wordt het aantal vakanties (zowel toeristisch als vast) per maand weergegeven voor de drie regio’s in de Delta.

bron: CVO

Opvallend is dat de zomerpiek in het Zeeuwse binnenland groter is dan aan de Zeeuwse kust.

In West-Brabant zijn de maanden april t/m september van evenredig groot belang, in deze regio zijn de vakanties het best gespreid.

12

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CVO bron: CVO KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

13

Activiteiten tijdens de vakantie

bron: CVO

In onderstaande grafiek wordt weergegeven welk percentage van de toeristische vakantiegangers bepaalde activiteiten onderneemt tijdens een vakantie in de Delta. Activiteiten van vaste gasten zijn niet onderzocht.

De verschillen in het activiteitenpatroon van toeristen aan de Zeeuwse kust en in het Zeeuwse binnenland zijn relatief klein. Het verschil in het activiteitenpatroon is vooral waarneembaar in het percentage vakantiegangers dat bezienswaardige gebouwen bezoekt. In vergelijking met 2006 is voornamelijk de activiteit Funshopping afgenomen aan de Zeeuwse kust. In het Zeeuwse binnenland is voornamelijk het ondernemen van tochtjes met de auto in 2008 afgenomen in vergelijking met 2006. Vakantiegangers in West-Brabant hebben wel een afwijkend vakantiegedrag: aan vrijwel alle activiteiten wordt in deze regio minder deelgenomen. Uitzonderingen zijn zwemmen en het bezoek aan pretparken. De hogere deelname aan pretparkbezoek kan worden verklaard door de nabije ligging van de Efteling en Het Land van Ooit.

14

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Bestedingen van Nederlandse vakantiegangers in de Delta In 2008 werd in het Deltagebied zo’n 274 miljoen euro uitgegeven door Nederlandse vakantiegangers. Onderstaande diagrammen tonen de bestedingen per toerist voor de drie deelgebieden.

bron: CVO

De genoemde bedragen omvatten ĂĄlle bestedingen tijdens de vakantie; dus inclusief de kosten van hun accommodatie, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens een vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. Let wel: het bedrag is per persoon, dus de kosten van bijv. de accommodatie worden verdeeld over het reisgezelschap.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

15

bron: CVO

Voor vergelijkingen zijn de bestedingen per vakantiedag het meest geschikt, op deze wijze wordt het effect van de verblijfsduur eruit gefilterd. De bestedingen aan de Zeeuwse kust zijn in 2008 aanzienlijk toegenomen en benaderen nu het landelijk gemiddelde bestedingsniveau.

Ook de bestedingen in West-Brabant zijn gegroeid, dit wordt mede veroorzaakt door het toenemende belang van vakantiewoningen en het afnemende belang van kamperen op de vaste standplaats. In het Zeeuwse binnenland zijn de bestedingen lager dan in 2004, maar er is sprake van enig herstel ten opzichte van 2006.

16

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Kenmerken van Nederlandse vakantiegangers in de Delta

Bij de kenmerken van Nederlandse vakantiegangers wordt onderscheid gemaakt tussen toeristische en vaste gasten. Het profiel van de vaste gasten wordt aan het einde van dit hoofdstuk geschetst, eerst wordt een uitgebreide beschrijving gegeven van de toeristische gasten in de deelregio’s van de Delta.

Zeeuwse kust

Zeeuws binnenland

West-Brabant

1.

Brabant (27%)

Brabant (32%)

Zuid-Holland (36%)

2.

Zuid-Holland (20%)

Gelderland (17%)

Noord-Holland (15%)

3.

Gelderland (14%)

Zuid-Holland (16%)

Noord-Brabant (14%)

4.

Limburg (8%)

Limburg (12%)

Gelderland (8%)

5.

Overijssel (7%)

Utrecht (9%)

Limburg (7%)

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CVO

Herkomst toeristische gast In deze tabel wordt de top-5 van herkomstprovincies weergegeven. Brabant, Zuid-Holland en Gelderland zijn voor Zeeuwse regio’s de belangrijkste herkomstprovincies. In West-Brabant is Zuid-Holland een zeer belangrijk herkomstgebied, evenals Noord-Holland en Noord-Brabant.

17

bron: CVO

Leeftijd toeristische gast In onderstaand diagram wordt de leeftijd van Nederlandse vakantiegangers in de Delta weergegeven voor de drie deelregio’s en vergeleken met de leeftijd van de gemiddelde vakantieganger in eigen land.

Meest opvallend is de grote oververtegenwoordiging van 0-12 jarigen in West-Brabant. Ook aan de Zeeuwse kust is sprake van een groot aandeel kinderen t/m 12 jaar. De kustregio is bovendien populair bij de leeftijdscategorie 18 t/m 34 jaar. Het Zeeuwse binnenland trekt relatief veel tieners van 13 t/m 17 jaar, 35-44 jarigen en senioren.

18

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Gezinssamenstelling toeristische gast Onderstaand diagram toont de gezinssamenstelling van Nederlandse vakantiegangers in de Delta-regio’s versus de gezinssamenstelling van de gemiddelde Nederlander die in eigen land op vakantie gaat.

bron: CVO

Opvallend is de oververtegenwoordiging van jonge gezinnen in West-Brabant. Voor de gehele Delta geldt dat er relatief veel gezinnen met tieners hun vakantie vieren. Vergeleken met de rest van Nederland valt op dat de Delta in mindere mate populair is bij senioren.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

19

Sociale klasse toeristische gast Hieronder worden vakantiegangers in de Delta ingedeeld naar hun sociale klasse, gebaseerd op de beroepsgroep en de opleiding van de hoofdkostwinner. Een toelichting op deze indeling bevindt zich in bijlage 2.

bron: CVO

Voor de gehele Delta geldt dat de regio relatief meer mensen uit de lagere sociale klasse CD trekt, dit is vooral van toepassing voor het Zeeuwse binnenland en West-Brabant. Het Zeeuwse binnenland trekt daarnaast veel vakantiegangers uit de hoge sociale klasse A. De Zeeuwse kust wordt relatief veel bezocht door de sociale klasse B-boven.

20

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CVO

Reisgezelschap toeristische gast Hieronder wordt weergegeven met hoeveel personen men in Nederland en de Delta-regio’s op vakantie gaat. Opvallend is het aanzienlijke aandeel grote groepen in West-Brabant en het grote aandeel stellen in het Zeeuwse binnenland.

Een en ander leidt tot een gemiddelde groepsgrootte, die hieronder wordt getoond. De Delta trekt gemiddeld iets grotere reisgezelschappen dan elders in Nederland, dit geldt met name voor West-Brabant.

Gemiddelde groepsgrootte

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Zeeuwse kust

4,3

Zeeuws binnenland

3,9

West-Brabant

5,2

NL gem

4,0

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

21

Nederlandse vaste gasten in de Delta Vaste gasten zijn mensen met een eigen accommodatie op een vaste locatie, zoals een stacaravan, een seizoensplaats op een camping, een tweede woning of een boot op een vaste ligplaats. Gegevens over vaste gasten voor de Delta-regio’s zijn beschikbaar vanaf 2005.

Bij het samenstellen van deze publicatie waren de gegevens over 2008 nog niet voorhanden, daarom worden de gegevens over de jaren 2005 en 2007 getoond.

bron: CVO

Zo’n 90.000 Nederlanders hadden in 2007 een eigen accommodatie in de Delta, met name aan de Zeeuwse kust en in West-Brabant. In 2005 waren dit nog 150.000 Nederlanders.

In 2007 brachten de vaste gasten zo’n 490.000 vakanties door in de Delta: gemiddeld 5,5 vakanties per persoon. In 2005 waren dat nog gemiddeld 4,5 vakanties per persoon.

Het diagram toont welke accommodaties de Nederlandse vaste gast in de Delta bezit.

Aan de Zeeuwse kust nemen de tweede woningen in belang toe. Het Zeeuwse binnenland kent vooral veel vaste gasten met seizoensplaatsen op de camping. In West-Brabant overheersen de stacaravans het beeld.

22

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Profiel vaste gast De indeling naar persoonskenmerken is voor vaste gasten niet zo gedetailleerd als voor toeristische gasten. De groep vaste gasten is immers relatief beperkt in omvang en is daarom onderzoekstechnisch niet groot genoeg voor een zeer diepgaande analyse. Daarom volgt hier een beschrijving op hoofdlijnen van de persoonskenmerken van vaste gasten.

Zeeuwse kust

Zeeuws binnenland

West-Brabant

1.

Brabant (47%)

Brabant (85%)

Zuid-Holland (74%)

2.

Zeeland (34%)

Gelderland (13%)

Noord-Brabant (11%)

3.

Zuid-Holland (13%)

Overig (2%)

Gelderland (9%)

4.

Noord-Holland (3%)

5.

Overig (3%)

bron: CVO

Herkomstprovincie Het merendeel van de vaste gasten komt uit de Delta en de omliggende regio’s. Het aantal vaste gasten uit Noord-Holland is wat gedaald sinds 2005, evenals de vaste gasten uit verder weg gelegen provincies.

Zeeland (7%)

bron: CVO

Leeftijd en gezinssamenstelling

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

23

bron: CVO

De drie Delta-regio’s trekken ieder hun eigen publiek. De Zeeuwse kust heeft relatief veel jonge gezinnen en senioren als vaste gast. Het Zeeuwse binnenland trekt daarmee vergeleken nog meer senioren. In West-Brabant is er ook sprake van gezinnen met tieners.

24

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Klanttevredenheid Nederlandse toeristen in de Delta

De vakantiegangers zijn gevraagd een rapportcijfer te geven voor een aantal aspecten van hun vakantie in de Delta. Er is gevraagd naar de kwaliteit van de dienstverlening / service, bijvoorbeeld op de receptie, in winkels en in horecagelegenheden. Daarnaast is gevraagd naar de kwaliteit van de accommodatie waar men overnacht heeft en een oordeel over het prijsniveau van horeca en boodschappen. Ten slotte heeft de vakantieganger een algemeen oordeel over de vakantie gegeven.

De kwaliteit van de dienstverlening wordt in de gehele Delta wat lager beoordeeld dan het Nederlands gemiddelde. De kwaliteit van de accommodaties is in de Zeeuwse regio’s gelijk aan het Nederlands gemiddelde, West-Brabant blijft hier wat achter. Het prijsniveau van de horeca en de boodschappen wijkt in de Delta niet noemenswaardig af van het Nederlands gemiddelde.

Het algemene oordeel over de vakantie in de Zeeuwse regio’s is een mooie 8,1. West-Brabant krijgt eveneens een prima voldoende 7,9.

Zeeuwse kust

Algemeen Prijsniveau boodschappen oordeel

7,6

7,8

7,0

7,0

8,1

Zeeuws binnenland 7,4

7,8

7,0

7,1

8,1

West-Brabant

7,3

7,6

7,0

6,9

7,9

NL gem.

7,8

7,8

7,0

6,9

8,1

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CVO

Kwaliteit Kwaliteit Prijsniveau dienstverlening accommodatie horeca

25

Buitenlandse gasten in de Delta

bron: CBS

bron: CBS

Gegevens over buitenlandse gasten in Nederland worden verzameld door het CBS. Het CBS registreert alleen gasten in toeristische accommodaties, waardoor vaste gasten buiten beschouwing blijven. Het CBS presenteert haar gegevens alleen op provinciaal niveau, waardoor het niet mogelijk is de gegevens te tonen voor de Delta. Daarom worden hier de gegevens voor de provincie Zeeland getoond.

26

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

bron: CBS

In 2008 ontving Zeeland 617.100 buitenlandse toeristen, die gezamenlijk 2,93 miljoen overnachtingen maakten. De ontwikkeling van het inkomend toerisme naar Zeeland kent een grillig verloop. Het aantal buitenlandse toeristen is in 2008 zo’n 7% hoger dan in 2004.

Het cirkeldiagram toont de herkomstlanden van buitenlandse toeristen in Zeeland.

Duitsland is het belangrijkste herkomstland voor Zeeland met een aandeel van 68%. BelgiĂŤ is het tweede belangrijke herkomstland met een aandeel van 23%. Het aantal Belgische gasten is in de afgelopen vijf jaar enorm toegenomen, het aantal Duitse gasten is gestabiliseerd.

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

27

Bijlage 1: Indeling regio’s

De Delta is in deze rapportage verdeeld in Zeeuwse kust, Zeeuws binnenland en West-Brabant.

Onderstaand kaartje toont de indeling.

= Zeeuwse kust

28

= Zeeuws binnenland

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

= West-Brabant

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

Bijlage 2: Omschrijving sociale klasse Zoals reeds eerder beschreven komt de indeling naar sociale klasse tot stand op basis van twee criteria: • beroepsgroep hoofdkostwinner; • opleiding hoofdkostwinner.

Er worden vijf klassen onderscheiden, hieronder wordt weergegeven welk percentage van de Nederlandse bevolking tot de betreffende klasse behoort: A B-boven B-onder C D

(hoog) (tamelijk hoog) (middenklasse) (tamelijk laag) (laag)

16 % 35 % 19 %

}

31 %

Het onderstaande schema geeft een globale omschrijving van de afzonderlijke klassen:

Toelichting van gebruikte afkortingen voor opleiding HW: Wetenschappelijk onderwijs (doctoraal) HB: Hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs (kandidaats) HA: Hoger algemeen en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs MB: Middelbaar beroeps onderwijs MA: Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs LB: Lager beroeps onderwijs LA: Lager onderwijs

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Toerisme in de Delta Ontwikkeling 2004 - 2008

29

Colofon Dit themarapport is een uitgave van het Kenniscentrum (Kust)toerisme en wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van Pieken in de Delta Zuidwest-Nederland.

Met speciale dank aan Uit in Brabant, die de gegevens over binnenlands toerisme in West-Brabant ter beschikking heeft gesteld.

Overname van informatie uit deze publicatie is toegestaan, mits met bronvermelding.

Bij het samenstellen van dit rapport is de grootste zorgvuldigheid betracht, het Kenniscentrum (Kust)toerisme is echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden informatie uit deze publicatie.

Voor meer informatie: Kenniscentrum (Kust)toerisme E-mail: info@kenniscentrumtoerisme.nl Internet: www.kenniscentrumtoerisme.nl Grafische vormgeving: www.vormaat.nl Druk: Drukkerij Gijsemberg Oplage: 250 stuks Mei 2009

In 2005 werd het nieuwe gebiedsgerichte economische beleid van Nederland geformuleerd: Pieken in de Delta. Dit beleid is erop gericht om van Nederland een concurrerende en dynamische economie te maken in een sterk en innovatief Europa. In Zuidwest-Nederland is toerisme ĂŠĂŠn van de speerpunten in het beleid.

Voordat ambities voor toerisme werden geformuleerd, werd in het voorjaar van 2005 eerst een rapport opgesteld over de positie van toerisme in ZuidwestNederland. Nu is het 2009 en zijn er inmiddels diverse projecten voor de piek toerisme uitgevoerd. Het is tijd om toerisme in de regio weer eens tegen het licht te houden. In dit rapport worden gegevens over de periode 2004-2008 getoond.

Dit rapport is een uitgave van het Kenniscentrum (Kust)toerisme en wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van Pieken in de Delta Zuidwest-Nederland.

Met dit rapport wordt een bijdrage geleverd aan de kennis over de ontwikkelingen in de toeristische sector in Zuidwest-Nederland.

Kenniscentrum (kust)toerisme

KENNISCENTRUM (KUST)TOERISME

Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van Pieken in de Delta Zuidwest-Nederland

NHTV Breda

Hogeschool Zeeland

Postbus 3917

Postbus 364

4800 DX Breda

4380 AJ Vlissingen

T (076) 533 20 67

T (0118) 489 756

E info@kenniscentrumtoerisme.nl

E info@kenniscentrumtoerisme.nl

www.kenniscentrumtoerisme.nl

www.kenniscentrumtoerisme.nl