NEMLĠLĠK VE YAĞIġ Bu olayı şu şekilde bir örnekle açıklayabiliriz; büyük sahradaki sıcaklık şartları 1 m2 alanda yeterli su bulunduğu taktirde 1 yıl içinde 4000 mm suyu buharlaştırabilir. O halde büyük sahrada ki potansiyel buharlaşma 4000 mm dir. Buna karşılık burada suyun yeterli olmaması nedeniyle gerçek buharlaşma 200 mm olarak gerçekleşmektedir.
Suyun; sıcaklığının etkisiyle gaz haline geçerek havaya karışmasına bu harlaşma denir. Havadaki su buharının esas kaynağı okyanus, deniz, göl, bataklık akarsular buzullar bitkiler ve toprakta oluşan buharlaşmadır.
BuharlaĢmayı Etkileyen Faktörler; Sıcaklık; sıcaklık arttıkça buharlaşma miktarı da artar. Gün içerisinde sıcaklığın en yüksek olduğu zaman 12:00 ile 14:00 saatleri arasıdır. Basınç: Basıncın yüksek olduğu yerlerde buharlaşma az basıncın az olduğu yerlerde buharlaşma fazladır. Rüzgar; rüzgarın şiddetli esmesi buharlaşmayı arttırır. Su buharının yüzeyden uzaklaşması buharlaşmayı arttırır.
BuharlaĢma iki gruba ayrılır; Gerçek buharlaĢma; yağışın buharlaşmadan fazla olduğu yerlerde meydana gelen buharlaşmadır. Bu tür yerlerde nem fazlası olur. Bu duruma Karadeniz kıyılarında ki buharlaşma örnek verilebilir. Potansiyel BuharlaĢma; yağışın buharlaşmadan az olduğu yerlerde meydana gelen buharlaşmadır. Bu tür yerlerde nem açığı olur. Güney doğu Anadolu bölgesindeki buharlaşma potansiyel buharlaşmaya örnektir.
kadir@ucar
Nemlilik ve yağış yeryüzünde su dolaşımı adı verilen olaylar zincirinin bir halkasıdır. Sıcaklığa bağlı olarak buharlaşan su havadaki nemi oluşturur. Havada ki nemde türlü biçimlerde yoğunlaşarak yağışlara neden olur. Yağışlarla yeryüzüne düşen su bir süre sonra yeniden buharlaşarak havaya karışır. Bu olaya su dolaşımı denir.
Nem; nemli hava kütlesinde buharlaşma daha az gerçekleşir. Kuru hava kütlesinde ise buharlaşma daha fazladır. Enlem; Ekvator’da buharlaşma kutuplara oranla daha fazladır. BuharlaĢma Yüzeyinin GeniĢliği; yüzey geniş ise buharlaşma artar.
1 www.kdrucr.wordpress.com